In augustus ga ik naar een bruiloft in Bulgarije. Het belooft een prachtig feest te worden van een goed matchend economenpaar, en al maanden staat de dag in de agenda. Maar van één ding is het nog niet gekomen: het boeken van de vlucht. Want met al het dynamic pricing op de vele websites waar je tickets kunt kopen raak je als vliegend consument danig in de war. Hoelang voor vertrek kun nu je het goedkoopste boeken?
Eerst eens zien waarom een vliegmaatschappij prijzen zou variëren in de tijd. Hierover bestaan twee soorten theorieën. Een eerste stelt dat vliegmaatschappijen hun prijzen baseren op vraag en aanbod. Hoe meer stoelen in een vliegtuig bezet zijn hoe hoger de prijs, omdat de stoelen schaarser zijn. Een tweede soort stelt dat het prijsverloop van vliegtickets vooral volgt uit prijsdiscriminatie. Hierbij varieert de prijs over de tijd omdat de betalingsbereidheid van consumenten over de tijd varieert. De verschillende theorieën hebben verschillende implicaties. Bij de schaarste-theorieën beginnen prijzen laag en eindigen ze naar gelang de populariteit van tickets hoog of laag. Bij de discriminatie-theorieën beginnen prijzen juist hoog, omdat hiermee verdiend kan worden aan consumenten die koste wat kost vroeg willen boeken.
Vroeg of laat boeken, theoretisch kan het met de zoektocht naar de goedkoopste vlucht dus alle kanten op. Wat nu? Onderzoekers vonden een manier om de twee theorieën gelijktijdig te testen met behulp van een enorme verzameling transactiegegevens. Verreweg het meeste bewijs vonden ze voor het bestaan van tweedegraads prijsdiscriminatie. Tenzij je het zekere voor het onzekere wilt nemen, bijvoorbeeld omdat je gaat trouwen, lijkt het dus raadzaam een vlucht niet te ver van tevoren te boeken.
Dan maar zo laat mogelijk boeken? Dat ligt ook niet voor de hand. Kort op de vluchtdatum kan een ticket duur zijn als er veel vraag is met slechts weinig plekken (schaarste) of omdat er op het laatste moment naar verwachting mensen inboeken die koste wat kost willen meevliegen (prijsdiscriminatie). Een nieuwe studie naar het prijszetgedrag van Ryanair wijst op een u-curve van het prijsverloop. Eerst dalen prijzen lange tijd, maar vanaf 10 dagen vóór de vlucht stijgen ze, soms met liefst 75 procent. Prijsdiscriminatie lijkt andermaal de belangrijkste verklaring: aan die enkele reizigers die koste wat kost op het laatste moment met die ene vlucht mee willen kan meer verdiend worden dan aan die grote groep die voor weinig geld het vliegtuig kan vullen. Voor zover dit algemeen op gaat zijn last minute vluchten dus allesbehalve voordelig; de vakantieganger is gewaarschuwd, en ik ook.
Maar anders dan bijvoorbeeld hier wordt beweerd is ook ’10 dagen vooraf’ geen goede vuistregel. De gevonden u-curve gaat uit van een gelijkblijvend aantal vrije stoelen, terwijl dat in werkelijkheid afneemt in de tijd. Schaarste doet gewoon zijn werk en naarmate meer stoelen vol zijn, lopen prijzen op. Bij elke vlucht kan dat patroon weer anders zijn. Dan toch maar ruim van tevoren boeken? Dat hangt er van af. Hoe meer vluchtopties iemand op een bepaald moment heeft hoe groter de kans dat er een vlucht bij is die nog wél voordelig is. Voor mensen die het niet zoveel uitmaakt waarheen ze vliegen loont het daarom meestal meer om laat te boeken dan voor mensen die per se naar een bepaalde bestemming moeten, bijvoorbeeld vanwege een bruiloft.
Ik denk dat ik nu toch maar gauw ga boeken. Te meer omdat tickets rond het huwelijksweekend weleens schaarser zouden kunnen zijn dan voor andere vluchten naar Sofia. Het boeken doe ik dan wel pas vanavond. Overdag boeken prijsongevoelige zakenreizigers en liever laat ik me minder discrimineren dan zij (zie hier).
Auteur
Categorieën