ESB Promotie
Promotie
D
buitenlandse vakantiebestedingen.
e toeristenindustrie is een
In het tweede deel van het proefschrift
van de belangrijkste ecowordt de rol van cultureel erfgoed bij
nomische sectoren in de
de vakantie- en recreatiebestemmingswereld. Vele landen zijn
keuzes van Nederlandse huishoudens
afhankelijk van inkomen gegenereerd
onderzocht. De resultaten laten zien
uit de toeristische sector en gerelateerde
dat bij vakanties met een overnachting
bedrijvigheid. Cultureel erfgoed is een
het cultureel erfgoed op de bestemming
belangrijke trekker voor toeristen en dus
een significante rol speelt om juist voor
potentieel van grote waarde. Dit vertaalt
deze bestemming te kiezen.Van de drie
zich in de gebruikerswaarde, de nietgebruikte indicatoren voor cultureel
gebruikerwaarde of bestaanswaarde,
erfgoed is een beschermd stadsgezicht
en de toekomstige gebruikerswaarde of
de belangrijkste bij de bestemmingslegaatwaarde. Voor de lokale economie
keuze. Daarnaast laten de schattingen
is het daarom nuttig om het erfgoed te
zien dat dagrecreanten bereid zijn naar
behouden. De uitdaging voor lokale beruben van loon
verdere bestemmingen te reizen als daar
leidsmakers is om beslissingen juist af te
Analist bij Accenture
meer erfgoed is, en dat ook horeca bewegen met als doel de economische inlangrijk is voor dagrecreanten. De conkomsten of waarde voor alle belanghebclusie is hier dat cultureel erfgoed een
benden te verhogen, en het erfgoed op
versterkend effect heeft op de aantrekeen duurzame wijze te behouden voor
kelijkheid van een stedelijke omgeving.
toekomstige generaties. De resultaten
van de verschillende onderzoeken in dit proefschrift kunnen be- De onderzoeksresultaten met betrekking tot bestemmingen in
de natuur laten zien dat bestemmingen aantrekkelijker zijn als ze
leidsmakers helpen afgewogen beslissingen te nemen.
Cultureel erfgoed is een breed concept en bevat vele aspecten. een uitgebreide cultuurhistorische waarde hebben Deze resultaEen breed spectrum van tastbare en ontastbare zaken en feno- ten verantwoorden investeringen in cultureel erfgoed in rurale
menen, zoals gebouwen, monumenten, locaties, kunstwerken, gebieden.
artefacten, tradities, gebruiken, herinneringen, ideeën, talen en In het derde deel worden bestedingen onderzocht van toeristen
geloofsovertuigingen kan zich kwalificeren als cultureel erfgoed. met verschillende reismotieven die Amsterdam en de MetroIn het proefschrift wordt het debat over het definiëren van het poolregio Amsterdam bezoeken. De meeste toeristen komen
cultureel erfgoed, of wat de definities inhouden, vermeden, maar naar Amsterdam en de metropoolregio voor de rijkdom aan
worden de onderdelen gebruikt die breed geaccepteerd en ge- cultuur. De resultaten van de analyse van de bestedingen laten
relateerd zijn aan de beschikbare gegevens om de economische zien dat bezoekers met verschillende motieven hun besteedbare
effecten van cultureel erfgoed te analyseren. Cultureel erfgoed budget anders verdelen. Daarnaast blijkt dat bezoekers met een
is niet gemakkelijk uit te drukken in geld, omdat het geen ver- hoger budget een groter deel besteden aan accommodatie, winhandelbaar goed is en zeer heterogeen. Vanuit een economisch kelen, theaterbezoek en uitgaan, en minder aan eten, vervoer en
standpunt wordt cultureel erfgoed beschouwd als kapitaal met parkeren, musea en marihuana.
de standaardkarakteristieken. Voor economen is het de grootste Het laatste deel van het proefschrift is een studie naar de relatie
uitdaging om de juiste methode te vinden waarmee de opbreng- tussen cultureel erfgoed en de winkellocatiedynamiek in Nederland. De bepalende factoren in winkellocatiedynamiek worden
sten uit het erfgoed gemeten kunnen worden.
In het eerste deel van het proefschrift wordt het Nederlandse geïdentificeerd, en de resultaten laten zien dat deze sterk gevakantiegedrag over de laatste dertig jaar beschreven, en worden relateerd zijn aan buurtkenmerken zoals de aanwezigheid van
de resultaten gepresenteerd van statistische schattingsmethoden cultureel erfgoed, buurtinkomen, populatiegrootte, herkomst
voor bestemmingskeuze, het aantal vakanties en de bestedingen van de bewoners en huishoudensamenstelling. Gebieden die
aan vakanties. De resultaten laten zien dat de participatiegraad meer erfgoed hebben in de vorm van beschermd stadsgezicht
en de vakantiebestedingen voor binnenlandse vakanties sinds of monumenten, hebben meer winkels, een toename in het aan1990 niet veel meer zijn toegenomen. In 2008 gaat 84,5 pro- tal winkels, een lager leegstandspercentage en een minder snelle
cent van de huishoudens op vakantie, en van de steekproef, die toename van de leegstand.
statistisch is onderzocht, gaat 19,7 procent alleen op vakantie in Het proefschrift is nuttig voor beleidsmakers omdat het theohet binnenland, 29,7 procent alleen in het buitenland, en 35,1 retische argumenten voor het behoud en de ontwikkeling van
procent zowel in het binnenland als het buitenland. Daarnaast cultureel erfgoed voorziet van empirisch bewijs.
laten de resultaten zien dat de vakantiebestedingen niet evenredig stijgen met het inkomen. Vakantiebestedingen stijgen met literatuur
inkomen, maar indien men zowel een binnenlandse als een bui- Loon, R.R. van (2014) Tourism and the economic valuation of cultural heritage.
tenlandse vakantie heeft, gaat het budget voornamelijk naar de Proefschrift. Amsterdam: Vrije Universiteit Amsterdam.
254
De auteur heeft verklaard dit artikel alleen te publiceren in ESB en niet elders
te publiceren in wat voor medium dan ook. Het is wel toegestaan om het artikel voor eigen gebruik
en voor publicatie op een intranet van de werkgever van de auteur aan te wenden.
Jaargang 99 (4683) 18 april 2014
Auteur
Categorieën