Een debat over het uitzetten van (criminele) Marokkanen is onzinnig. Focus je op het beleid en laat etnische of raciale beeldvorming erbuiten.
Ophitsmodus
Nu Geert Wilders weer eens in ophitsmodus is beland, is het interessant te analyseren wat hier onderliggend aan de hand is. Je kunt zeggen, we moeten het negeren anders krijgt hij alleen maar meer aandacht, maar zijn jargon is inmiddels overgenomen door het politieke establishment, meer in het bijzonder door onze premier. Die vond immers ook dat Antillianen en Marokkanen oververtegenwoordigd waren in criminaliteitsstatistieken en dat dit een probleem was dat we moesten oplossen.
Framen
Het op deze manier framen van bevolkingsgroepen suggereert een homogeniteit in die groepen die er helemaal niet is. Je krijgt hierdoor hele rare discussies, zoals de dwaze poging te becijferen in welke mate immigranten een belastende factor voor de overheidsfinanciën vormen. Het bureau Nyfer concludeert in het rapport ‘Budgettaire effecten van immigratie van niet-westerse allochtonen’ dat niet-westerse allochtonen een groter gebruik maken van de collectieve voorzieningen en minder afdragen aan belastingen en premies dan de gemiddelde inwoner van Nederland. De kosten worden onder meer veroorzaakt doordat niet-westerse immigranten vaker dan gemiddeld een beroep doen op uitkeringen, huurtoeslag en gezondheidszorg.
Heilloos
Dit type framen van groepen is een heilloze weg. Allereerst is het vreemd om alleen naar de kosten van iets te kijken (zoals Nyfer deed). Zijn er dan geen baten? Het blijkt niet goed mogelijk te zijn een zinnig antwoord te geven op de vraag wat niet-westerse allochtonen Nederland kosten dan wel opleveren. Stel we brengen van alle in Nederland wonende immigranten in kaart hoeveel ze verdienen of andere activiteiten ontplooien die door de samenleving als zinvol worden ervaren. Ik abstraheer daarbij even van de formidabele uitdagingen op het gebied van gegevensverzameling. Vervolgens berekenen we wat ze netto bijdragen aan zorg, belastingen, sociale zekerheid, pensioenen en andere relevante categorieën.
Baten
Er blijven dan een groot aantal wezenlijke, maar moeilijk kwantificeerbare kosten en baten buiten beeld, zoals opbrengsten in de vorm van culturele pluriformiteit, baten van tolerantie, baten van internationale solidariteit en baten van openheid. Deze lijst is nog niet uitputtend. Deze baten kunnen groot zijn, al weet niemand precies hoe groot. Stel je maar eens voor dat Nederland internationaal geïsoleerd zou raken, met vervelende gevolgen voor handel en toerisme. De kans dat dit gebeurt en de bijdrage van immigranten hieraan zijn uiteraard erg lastig te becijferen. Ook de negatieve gevolgen voor de reputatie van Nederland als een aantrekkelijk land voor hoogopgeleide immigranten zijn in het licht van de toekomstige arbeidsmarkt ernstig te noemen, maar moeilijk te kwantificeren. Aan de kostenkant zijn er ook nog gevoelens van onveiligheid. Ook daar zijn geen goede cijfers aan te plakken en is ook al niet duidelijk in welke mate de kosten aan immigranten toegerekend kunnen worden.
Stel dat dit allemaal lukt en je toch een beeld krijgt van de omvang van alle relevante maatschappelijke kosten en baten. Wat kun je dan met de uitkomst? Stel bijvoorbeeld dat er zou uitkomen dat Marokkanen meer kosten dan opleveren. Tot welke conclusie zou dat dan moeten leiden? Alle Marokkanen het land uit? Alle criminele Marokkanen (ook met een Nederlands paspoort) het land uit?
Kolder
Los nog van de majeure juridische en ethische bezwaren is dat inhoudelijk een krankzinnige conclusie. Stel we gaan de kosten en baten uitrekenen van alle mannen met een ringbaard. Het toeval wil dat het saldo daarvan negatief uitpakt. Afscheren die handel, mannen! Mensen die op Crocs lopen? Inleveren! Vrouwen die van de Toppers houden? Steriliseren! Het wordt door deze schertsvoorbeelden snel duidelijk dat een heterogene verzameling mensen niet in haar totaliteit beoordeeld kan worden omdat hun gemiddelde nettobijdrage aan de samenleving in een of andere dimensie toevallig negatief uitpakt. Wie weet zijn PVV stemmers wel oververtegenwoordigd in criminaliteitsstatistieken. Het zou me niet verbazen. Moeten we daar dan wat mee?
Problemen oplossen
Het is daarom curieus dat zelfs onze premier hier vrolijk aan meedoet.Het is wel zinvol om problemen te bespreken als er werkelijk iets aan kan worden gedaan. De focus van de analyse moet daarom liggen op het beleid. Hoe kijken we aan tegen ons integratie-, veiligheids-, asiel-, antidiscriminatie-, scholings- of arbeidsmarktbeleid? Waar ligt de balans tussen de autochtone bevolking, de overheid en de immigranten zelf als het gaat om verantwoordelijkheid? Het zal blijken dat hier flinke kansen liggen voor verbetering, maar de focus wordt dan heel anders.
Op die manier kan namelijk wel recht worden gedaan aan twee belangrijke gevoelens in de samenleving. Aan de ene kant voelen mensen zich beter als ze in een fatsoenlijk land wonen waar men respectvol omgaat met mensen met een andere godsdienst, mening of huidskleur. Daar staat tegenover dat mensen zich ook prettiger voelen als reële problemen worden aangepakt en niet worden doodgezwegen onder het mom van politieke correctheid.
Het zou de premier sieren als hij niet, in een opzichtige poging om electoraal mee te snoepen met rabiaat rechts, meegaat in het onzinnige jargon van Wilders maar zijn eigen koers vaart, opdat – zoals hij zelf zegt – problemen opgelost kunnen worden.
dit artikel is deels gebaseerd op mijn boek ‘De triple-A econoom – voorbij cijfers en cynisme.’)
Auteur
Categorieën