10 Ai’RiL 1035
AÜTEURSÈECHT
VOORBEHOUDEN.
Economi
*
sch~Statistische
Berichten
ALGEMEEN WEEKBLAD VOOR HANDEL, NIJVERHEID, FINANCIËN EN VERKEER
ORGAAN VOOR DE MEDEDEELINGEN VAN DE CENTRALE COMMISSIE VOOR DE RIJNVAART
UITGAVE VAN HET NEDERLANDSCH ECONOMISCH INSTITUUT
20E JAARGANG
WOENSDAG 10 APRIL 1935
No. 1006
COMMISSIE
VAN
REDACTIE:
1
9
APRIL
1935.
P.
Liettinck; N. J. Polak; J. Tinbergen; F.
de Vries en
S. M. S.
A. van der Valk (Redacteur-Secretaris).
Redactie-adres: Pieter de Hoochweg 122, Rotterdam.
Aangeteekende stukken: Bijkantoor Ruigeplaatweg.
Telefoon Nr. 35000. Postrekening 8408.
Advertenties f 0,50 per regel. Plaatsing bij abonnement
volgens tarief. Administratie van abonnementen en adver-
tenties: Nijgh
t
van Ditmar N.V., Uitgevers, Rotterdam,
Amsterdam, ‘s-Gravenhage. Postchèque- en giro-rekening No.
145192.
Abonnementsprijs voor het weekblad franco p. p.
in
Nederland f 20,—. Buitenland en Koloniën f
23,—
per
jaar. Losse nummers 50 cent. Economisch-Statistisch
Kwartaalbericht f 1.—.
Leden en donateurs ontvangen
het weekblad en het Kwartaalbericht gratis en een reductie
op
de verdere publicaties.
INHOUD.
BIz
WAAROM EVENREDIGE VBACIITVERDEELING? door
Ir.
E
. Smit …………………………………….312
J)e aanval op den Gulden door
C. A. Klaasse……..314
Uit de scheepvaart door C.
Vermey …………….316
Devaluatie en particulier ondernemersinitiatief door
S. van Dantsig …………………………….317
BUITENLANDSOHE MEDEWERKING:
Zuid-Afrika in
1934
en de staatsbegrooting voor.
1935/’36
door
.
Prof. Dr. C. G. W. ,Schumann… . 318
AANTEEKENINGEN:
Het
vereldprijsniveau en
de
Duitsche uitvder
…
.
320
Koffie-statistiek over Maart
1935
…………….
320
De zichtbare suikervoorraden in de wereld ………
321
Rarning van de met suikerbieten te beplanten opper-
vlakte
in
Europa
…………………………
321
INGEZONDEN STUKKEN:
Schiet de landbouw op liet gebied van rationalisatie
niet te kort? door
P. Dijkhuis
…………….
321
ONTVANGENBOEKEN …………………………..
322
MAANDCIJFERS:
Emissies in Maart
1935
…………………….
322
STATISTIEKEN………………………….
323-326
G’eldkoersen.
—
Wisselkoersen.
–
Bankstaten.
De aanval op den Gulden en de vrees, hoé het, resul-
taat zou uijn, hebben
01)
de geldinarkt een terughoudende
stemming ite voorschijn geroepen. Bovendiei.i hoef t dc
financiering van de goud-exporten eveneens een inkrim-
ping van de middelen veroorzaakt. De Nedei
–
l’andsche
Bank sag zich genoodzaakt haar disconto tot
31/
pCt. te
vem-hoogen. Zooals te begrijpen, was er geen ,noteeri’ng
Voor priv’aat-d-isconto; de weinige biunkaccepten, die ver
–
ha.ndeld werden, werden afgedaan minstens op het of f i-
cieele disconto. Gisteren zag het eL eerder
,
eeiu ‘einig
geniakkelijker uit. ‘ijfjaars papier noteerde
2718
pCt, tveejaars 2 pOt. Ccli was zeer gezocht; er werd
0])
2 pOt.
gedaan. Pr.olongatierente:
1-2-2/
A
-3-3
pCt.
* *
*
De achter ons liggen-de week is er een geweest, -welke
bij allen, die bij den wisselhandel betrokken zijn, nog lang
in het geheugen zal blij.ven. Vrijdag heerschte e
.
.n ware
pa.hieks.temming. Ponden liepen op ‘tot
7.33,
Dollars tot
1.51
–
en Fransche Fr-ancs
9.93.
Deze hausse van Dollars
en Francs ver •boven de goudpunten werd vroorzaakt
Idoor het feit, dat De Neclerlandsche Bank slechts ht
goud, dat vSdr twaalf uur bij -haar
.
wordt aangevraagd,
‘den volgenden dag ter beschikking stelt, zoodat men bij
de hausse van Vrijdagmiddag eerst Maandag over het goud
kon disponeeren, wat een ieder niet aandurfde. De’ Bank
had geti-ach.t met een disconto-verhoo.ging het
,
gevaar te
bezweren. Doch bij een termijn agio op Ponden’ van meer
dan 20 p. – wat neerkomt op een percentage van 11 pCt.
– speelt een discon’to-vet-hooging van 1 pCt. geen rol.
Toen echter Zaterdag De Nederlandsche Bank zelf ingreep
en deviezen ging afgeven, was het pleit .gewonneii. ])e psychologische invloed van ht feit, dat nu de Bank zelf
den steun van den Gulden ter hamud luid genomen,, was een
zoodanige, dat het een ‘ algemeene debacle -werd cmi ‘de
koersen sprongsgewijze ‘terugliepen. Waarschijnlijk zal in
de eerstvolgende dagen het speculatievunrtje tegen den
Gulden zoo nu en dan nog wel eens oplaaien, doch gevaar
zal dat wel niet meer opleveren. Het slot
WaS
gisteren
7.163.
–
, Dollars noteerden gisteren tenslotte i.48’/
4
‘, zoodat
er opnieuw goud ter verscheping ]laar Amerika bij de
• Bank moest worden aangevraagd. Fransche Franes d’aal-
den tot onder het goudpunt:
9.773..
Hier is dus aan de
goud-remises een eind gekomen. Marken liepen op tot
60, slot
59.80.
De Belga handhaafde zich op het nieuwe
niveau:
25.12 34.
Zwitsersche Fiancs stegen tot’
48.50,
doch
liepen weder tot
47.95
‘terug. Lires ver-beterdeai tot
12.35.
De’ Noordelijke deviezen gingen van’zlfsprckend met het
Pond mede.
Zooals te verwachten, waren de marges op ‘dii termijn-
markt in deze onrustige dagen groot. Zooals reeds ver-
meld, zijn drie-maarids Ponden tot boven de
20 c.
agio
gedamn Bij het- terugkeeren der rust, valt ook hier een teruggang te noteeren. De slotprijzen voor iin- en drie-
maands Ponden zijn
6
en
15 c.
agio, voor Dollars
34′
resp.
234 p.
‘Belga’s op termijn doen agio en wel
15
resp.
45 p.
Op de .goudniarkt was het natuut-lijk heel druk; baren,
•die tot
f 1.670
ivai-en opgeloopen, noteerden gisterenniid-
dag
f
1.660, eet-der latend. Ook Sovereigns en Eagles
• lagen tenslotte aangeboden.
De
Nederiandsche ‘l3ank heeft
bij haar goudafgiften niet alleen baren, doch ook Sove-
reigns en
20
Mark stmikken ter beschikking van de bati-
ken gestld. Deze munten moeten echter naar het buiten-
land vorden gezonden en mmiogiih niet worden omgeruild.
De verkoop aan ‘de buitenlandsche circulatiebanken stelt
voor dergelijke ‘remises echter iiat ongunstiger dhu
-. voor .l?wl:en.,
‘.•
,,
‘
‘ ‘,
‘.
-.
‘,
–
312
ECONOMISCH-STATISTISCHE-BERICHTEN
10 ‘April 1935
WAAROM EVENREDIGE VRACHT-
VERDEELING?
Door het Departement van Economische Zaken is,’
zooals dit uit verschillende’ publicaties is gebleken,
opgemerkt, dat door de Wet op de Evenredige,
Vrachtverdeeling geen saneering wordt nagestreefd,
doch dat deze Wet slechts is bedoeld als een middel
om de binnenvaart voor grooter verval te behoeden.’ Ei’ zou echter de vraag gesteld kunnen worden of
iets beters dan de Wet op de Evenredige Vrachtver-
cleeling vooi de Scheepvaart zoolang het niet moge-
lijk is hier te lande een saneering van het geheele
vervoer-apparaat onder het oog te zien, in cle plaats
gesteld zou kunnen worden. Sommige critici, achten
het mogelijk, ook zonder het geheele binnenla’ndsche
verkeersapparaat er in te ‘betrekken, ‘saneerende maat-
regelen voor cle binnenscheepvaart te treffen, zelfs
zonder dat dit de gemeenschap geld zou kosten. Zij
gaan er van uit, dat de evenredige vrachtvei’deeling
door de vaste tarieven, welke door de Bevrachtings-
commissies zijn gesteld, en waarbij dus de Wet van
vraag en aanbod is uitgeschakeld, groote kosten voor
de gemeenschap yeroorzaakt, aangezien de tarieven.
aanzienlijk hooger
zijn
dan de vrije markt zou toe-
laten.
Zij wijzen erop, dat de Wet zich zou verzetten tegen
liet economisch principe dat een schip zooveel mo-
gelijk met lading moet varen om een goedkoop ver-
voer rnoîgelijk te mdken en voor den schipper •de
grootste baten af te werpen. In het algemeen, is dit
juist. Het percentage algemeene onkosten, dat per
eenheid (reis) gedekt moet worden, zal tot op zekere
hoogte hij stijgende productie (frequentie) dalen.
Naar gelang de vaste kosten in meerdere of min-
t
dere mate een bestanddeel uitmaken van de bedrijfs-
(
kosten, zal dus ook het aandeel :in deze kosten, dat
per eenheid gedekt moet worden, bij een stijgende
productie (frequentie) sneller of minder snel dalen.
Indien tevoren de hoeveelheid te vervoeren goe
:
1
deren en het aantal reizen vaststond, dan zou de,
vrachtsom per reis zeer eenvoudig kunnen worden
vastgesteld. .
Vrachtsons = Directe kosten + Algemeene kosten
+ Vervoer-winst.
Bij ‘het weg- en railverkeer, waarbij
het aantal reizen zeer hoog kan worden opgevoerd,
en waarbij de vaste kosten (algemeene onkosten), voor-
al
bij de laatstgenoemde categorie een sterk overwicht
hebben, zijn de kosten van de afzonderlijke reizen,
dus ‘ook de vraohtprijven der vervoerde goederen, niet
meer zoo eenvoudig te bepalen. immers dit hangt af
van de dichtheid van vervoer. Indieii te veel concur-
reerende vervoermiddelen (autotransport!) in liet
leven worden geroepen, leidt het tot een geringere
benutting, dus tot hoogere kosten. Voor het weg- en,i
railverkeer hebben de mogelijkheid voor een hoogop-gevoerde frequentie, zoomede de geringe directe kos-
ten geleid tot een stelsel van differentieele vracht-.
tarieven, om ook de goedkoopere goederen. ton ver-
voer aan te trekken en aldus tot de grootst moge-
lijke frequentie te komen. Bij. een te groot ‘vrkeers-, apparaat leidt dit er echter toe, dat transporten aan-
‘aard worden voor vrachtprijzen, die voor sommige
vrachtgoederen slechts in geringe mate deze, kosten
overschrijden, terwijl ook de vrachtprijzen v,an het
vervoer van cle. duurdere goederen, die normaal het
transport der goedkoopere goederen moeten goed-
1
maken, tot een veel, te laag niveau worden-gedrukt.
Het ‘spoorwegvervoer wordt. hierdoor in de eerste
plaats getroffen, aangezien dit vooral, op het gebied. van liet vervoer van goederen, welke een. hoogeren
vrachtprijs kunnen verdragen, door liet nieuwe ver-
keersmiddel wordt belaagd. Hieruit’ volgt edhter, ‘dat
om toch tot de zèlfkosten te komen; de..v rachtprijzen.
‘van het massale vervoer in.’feite.zouden moeten ivor-
den verhoogd, hetgeen echter zou neerkom’en op een’
afvloeiing van dit vervoër naar’ de’ binnenscheep-I
vaart!
(en voor een deel’ naar het wegtransport).
Bij de exploitatie van een schip is de vrachtsom,
die bedongen moet worden om tot de zelfkosten te
komen, in de- meeste gevallen zeer veel eenvoudiger
vast te stellen. En wel in de eerste plaats, omdat liet
maximum aantal reizen, dus de grootst mogelijke fr
quentie,’ zeer beperkt is (vooral, voor dat deel der
scheepvaart, dat men onder de z.g. ,,wilde vaart” zou
,kunnen onderbrengen),,e in de tweede plaats, om
–
dat het aandeel in de algemeene kosten, dat per reis
gedekt moet worden, bij wijziging der frequentie bij
lange na niet in de mate, zooals bij de andere ver-
voersbedrijven, aan verandering onderhevig is Im-
mers de vaste kosten hebben nu niet het overwicht
als bij het weg- en rai i
lverkeer. Het zijn hier de d
recte kosten, die de voornaamste prijsvormende fac-
tor uitmaken, terwijl met de algemeene kosten in
veel mindere mate gedifferentieerd kan worden.
Voor zeilschepen, doch ook voor kleinere motorsche-
pen, die veel op de hoogbelaste kanalen verkeeren,
spelen deze directe kosten zelfs een overwegende i’ol.
Onder de directe kosten moeten gerekend worden
:t:[aven-,
sluis-,
brug., kade- enz.
kos-
ten (watertollen).
Directe kosten ‘
Brandstoffen, c.q..sleep- of jaagloon.
Provisie es. vrachtafsluitingskosten.
1Gedeelte onderhoudskosten.
rente en afschrijving (c.q aflossing
hypotbeeksehuld).
Algemeene (vaste)
kosten
Normaal onderhoud.
Assurante.
Personeel.
1-let behoeft geen betoog, dat voor kleinere zeil-
scheepjes, waarvoor liet bedrag der watertollen soms
tot 50 1)Ot. der brutovrachtbesomming kan oploopen,
de directe kosten een zeer hoog percentage zullen be-
reiken. –
Doch ook voor grootere ‘motorschepen zijn deze directe kosten zeer hbog. Bv. voor een motorsëhip
van
130
ton, waarbij verondersteld wordt, dat het
geheele jaar door gevaren kan worden. De exploitatie-
rekening zal er dan ongeveer als’ volgt uit kunnen
zien (waarde van het schip op
f 12.000
aangenomen):
Vaste kosten.’
Rente
……………
f
600.-
•
Afschrijviug
………..
600.-
Onderhoud
………..
,,
350.-
–
‘
Assurantic
………..
,
150.-
,
.
.Personevl
……………….
500.—
f
205
O
Directe kosten.’
Ondei’houcl
………..
,
f
100.—
‘Vatertolleii
.,…….,,
1250.-
Bra,idstoftei
……..
et..
……….
.,
495_
f2525.-
Reeapit’atatic’.’
Vaste kosten
………
f 2050.-
Directe
,,’
……..,,
2525.-
chipperslooii
775.-
Bi’uto-vi’acht
……….
f5350-
Indien de schipper 40 gelijksoortige reizen maakt,
(indien het geheele jaar gevaren wordt, dus met de
kortst hiogelijke wachttijden);. dan moet hij per reis
dus
f
03 ontvangen om zijn directe kosten te kunnen
betalen,
f
51 om zijn algemeene onkosten te verdienen
en
f20′
dor zijn eigen loon. Om nu juist uit te
komen, kan hij, ook al, omdat hij veelal op•bulkgoe-
deren , is
a
angewezen, ‘heel weinig met zijn vracht-
‘prijs heen en weer. Natuurlijk is het bovenstaande
geval een theoretisch voorbeeld, en kunnen de reizen
meer afwisselend zijn, langer of korter, zoodat .eenige
differentiatie in de vrachtprijzen mogelijic blijft.
Vôbriti.’ ‘bor’ kdie trajecten kan de frequentie zeer
zeker nog wel vrij ‘hoog worden opgeioercI en indien
liet vaarwater toevallig een tolvrij water is,
zal
de
vrachtprijs door frequent vervoer aanziedlijk gedrukt
kunnen’ worden. ..[n het algemeene beeld kan dit ech-ter gebu wijziging brengen.
}’iet te groote.vervoer-apparaat, was oorzaaic, .dat,
niet’het minst dooi een felle onderlinge concurrentie,
10 April 1935
ECONOMISCHSTATISTI4CHE.BERICHTEN
313
gevaren werd beneden den kostenden prijs, zonder
nochtans tengevolge te hebben, dat een vermeerderd,
vervoer werd aangetrokken. Een steeds verder dalend
vrachtenniveau was hiervan het gevolg, hetwelk op
1 September
1933
het laagste punt bereikte. Onge.-
twijfeld zou dit niveau nog verder gedaald zijn, in-
dien geen enkele slagboom hiertegen kon worden op-
gericht. Voorzien moest dan ook worden, dat d.
vrachtprijs spoedig op een geringe fractie na liet
peil der directe kosten zoude hebben bereikt.
Ongetwijfeld zou deze toestand hebben bijgedragen
tot nog grootere ontwrichting op vervoergebied.
Onder cle Wet op de Evenredige Vrachtverdeeling
is er naar gestreefd, de tarieven op het peil van zelf-
kosten bij een maximale frequentie vast te stellen.
I:lieroncicr moet worden verstaan, dat behalve de di-
recte en algemeene kosten een ,,redeljke” beloo-
ning
tijdens
den vaartijd inclusief de wettelijke laad-
en ligdagen voor den. schipper is gewaarborgd.
Van meerdere
zijden
wordt aangedrongen op het
doen aanpassen van de vraag naar scheepsruimte . aan
liet aanbod, waarvan dan een saneerende werking
wordt verwacht. Hiervoor zijn tot dusverre, voor-
zoover mij bekend, drie methoden (ook wel gecom-
bineerd) aanbevolen.
lo. Opleggirig van het minst economische deel
(plan van Ir. II. van Heyst).
2o. Classificatie van de binnenschepen. 3o. Slooping van verouderde schepen.
Met een oplegsysteem, waarbij de varende schip-
pers de kosten van deze oplegging zouden moeten
betalen, wordt echter practisch niets bereikt, im-
mers de varende schippers kunnen over het algemeen
ook hij een hoogere vaarfrequentie niet goedkooper
vervoeren, terwijl het niet waarschijnlijk is, dat meer
vervoer zal worden aangetrokken, indien onder den
kostenden prijs gevaren wordt. Mijn meening hierom-
trent zal misschien bestreden worden met de opmer-
king, dat de vaste relatie-schipper, die continu vaart
tegen lagere tarieven, soms een goed bestaan heeft.
ik kan dit, voorzoover het betreft den relatieschipper
op korte trajecten op toivrij water, onderschrijven.
De meeste relatieschippers verdienen echter met con-
tinu varen ook slechts een stuk droog brood, zonder
aan hun verdere verplichtingen te kunnen voldoen.
Aan slooping van vaartuigen kleven groote bezwa-
ren. In de eerste plaats zal de opbrengst in de tegen-
woorclige omstandigheden vrijwel nihil zijn, doch in
de tweede plaats moet aan het schippersgezin huis-
vesting aan den wal verleend worden. De schipper
zal echter geen anderen werkkring vinde., terwijl hij
geheel uit de sfeer wordt gerukt, waarin ‘hij is op-
gevoed, en nog zoo nu en dan emplooi vindt. Boven-
cI:i.en is het niet bewezen, dat deze vrije vloot, indien
men daarbij ook nog het reservekarakter in aanmer-
king neemt, inderdaad zooveel te groot is, indien een
andere verkcerspolitiek zou kunnen worden verwezen-
lijkt, waarbij wel eens zou kunnen
blijken,
dat de bin-
nenscheepvaart nog steeds op de goedkoopste wijze de
massale transporten kan volbrengen.
Met classificatie wordt hetzelfde doel nagestreef cl,
nl. een saneerende uitwerking door de nitsluiting.
van de concûrrentie van in slechten staat van onder-
houd verkeerende schepen. Doch ook hiervan zal het
nut problematiek zijn, zoolang niet ook liet wegver-
keer aan gelijksoortige voorschriften w’ordt onder-
worpen. Nog sterker, zoolang het binnenlandsche ver-
voer niet in zijn geheel op elkaar wordt ingesteld, de
lasten der drie vervoermiddelen niet grondig zijn be–.
studeercl, waardoor de meest reëele verdeeling hier-
van zou kunnen worden verkregen, (waardoor de
meest economische wijze van het vervoer zou zijn ge-
waarborgd) is de kans groot, .dat door classificatie
niet alleen het ongezonde deel, der scheepvaart zou. verdwijnen, doch dat ook •de bestaansvoorwaarden.
voor het deel der scheepvaart, hetwelk thans door een mogelijk minder, juiste v.erdeeling van lasten
noodlijdend is geworden, dermate’ verzwaard zou.
worden, -dat .een- veï’dere verschiiving liet gevolg, zou
kunnen zijn. Hiermee., zou n.ch de scheepvaart, nôch
het belang van een economisch vervoer, gediend zijn.
Dit weegt vooral zwaar voor de zoogenaamde ,,pro-
vinciale vaart”, sbheepjes tot ca. 80 ton, die hoofd-
zakelijk in eeiï zeer beperkt gebied goed.eren vervoe-
ren. Voor een groot deel is het bestaansrecht van
deze schippers reeds door de vrachtauto, die vooral
op de kleine afstanden ônmiskenbare voordeelen be-
zit bôven de scheepvaart, aangetast. Door te hooge
plaatselijke lasten, vooral in het Noorden, doch ook
wel in andere deden van ons land, worden de gren-
zen, waarbinnen dc vrachtauto zijn invloed kan doen
gelden, steeds ruimer, zoowel voor het vervoer van
massagoederen (op welk gebied (ie scheepvaart liet
beste kan concurreeren) als voor liet vervoer van
stukgoederen.
Indien men nu door classificatie de lasten nog gaat
verhoogen, zal hiervan een verdere verschuiving het
gevolg zijn. Classificatie van binnenschepen moet mi.
dan ook van de hand gewezen worden, als een voor
de binnenvaart te kostbare figuur.
Toezicht op binnenschepen, waarbij de staat van
onderhoud aan zekere minimumeisclien zou moeten
voldoen (zondnr dat bouwvoorschriften worden uit-
gevaardigd) zou misschien aanvaardbaar zijn, waar-
bij bovengenoemd bezwaar
in
mindere mate aan-
vezig is.
Immers wordt bij het charteren veelal te weinig
rekening gehouden met den staat van onderhoud van
het schip, en wordt de schade aan de lading veelal,
ook al door te gröote coulance uit concurrentie-over-
vegingen, door de assuradeuren vergoed. Ook de i’ei-
lighid van de opvarenden laat veelal te wenschen
over, het aantal pompen is onvoldoende of niet in
orde, de luiken zijn ond’icht, en de buikdenning is in
ondeugdelijken staat.
Thans wordt slechts door eenige onderlinge ver-zekeringsmaatschappijen op de schepen van de bij
haar aangesloten leden eenig toezicht uitgeoefend,
waarbij o.a. telkens na verloop van 5 jaar de scheeps-
huid geboord wordt, om te controleeren of deze nog
aan de minimum voorgeschreven dikte voldoet.
Een eventueel staatstoezicht zou zich kunnen be-
perken tot een 4-jaarlijksch periodiek onderzoek naar
dan staat van onderhoud van schip en machine, waar-
bij in de eerste plaats van -belang zou zijn een bodem-
onderzoek, een onderzoek naar den toestand van lui-ken en buikdenning, en naar de aan boord
zijnde
red-
dingsmiddelen.- –
Indien alles in orde is bevonden kan een vaarver-
gunning worden afgegeven, zonder welke liet schip
niet mag varen. –
Indien men zichechter realiseert, welke liooge kos-
ten ook hieraan nog verbonden zullen zijn, lijkt ook
een dergelijk plan niet zonder meer
.
uitvoerbaar.
• De survey-kosten zullen voor sleep- en zeilschepen
circa 10 cent per t’n per jaar moeten bedragen en
voor motorschepen liet dubbele.
De kosten; verbonden aan het in orde brengen der
achepen voor de verkrijging van -een vaarvergunning
voor de iarticuliere’ vloot worden door mij getaxeerd
op- 4 -millioen gulden. liet is natuurlijk uitgesloten,
-dat de schippers thans in dc gelegenheid zijn deze
‘1osten op te .brengen. –
-Gèen der drie interne saneeringsplannen zal m.i.
1an ook een -oplossing brengen voor het binnenscheep-
vaartprobleem, aangezien het- uitgangspunt is een
zich aanpassen aan de veihoudingen, zooals deze nu
eenmaal gegroeid zijn. Een .groot deel van de vloot
zonder.
meer. op-te offeren, .waarvan het lang niet
zeker is dat deze niet – op economische wijze vervoer
-Jcan bewerkstelligen, .indien het -geheele binnenland- –
che vervoer-apparaat volgens dezelfde- beginselen –
vordt’ geleid,’- zou gelijk
staan met vernietiging van
een stuk volldsvermogen. – Aan een oplegsysteem, zooals
tlit- wordt aanbevolen door Ir. van Heyst zijn in dit
verband weliswaar ‘-de. minste, bezwaren. verbonden,
314
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
10 April 1935
doch een saneering ken ook hiermedeniet worden be-
reikt.
De Wet op-de Evenredige Vrachtverdeeling kan de
binnenscheepvaart behoeded voor een algeheele in-eenstorting, in afwachting van een verkeerspolitiek,
welke van het beginsel uitgaat, dat met zooveel mo-
gelijk behoud van het particulier initiatief, het ver-
voer op een, voor de gemeenschap ‘de minst kostbare,
wijze moet worden bewerkstelligd.
Deze ,,ordening” van het’ geheele binnenlandsehe
vervoerapparaat wordt steeds meer urgent, niet het
minst voor de binnenscheepvaart. Immers ook de Wet
op de Evenredige Vrachtverdeeling zal de binnen-
cheépvaart niet voor een langzaam verval kunnen
behoeden, indien steeds de tekorten van andere ver-
voermidclelen uit openbare middelen worden aange-
zu:iverd of een te geforceerde groei hieruit wordt gé-
financierd. –
In hoeverre kan nu worden ‘gezegd, dat de Wet ôp
de Evenredige Vrachtverdeeling voor de gemeenschap
1ostenS heeft veroorzaakt?
Inderdaad zijn de inkomsten -van de vrije (over de
beurs bevraohtende) schippers met circa 3 mii-
lioen gulden gestege. Zelfs moet worden aange-
nomen, dat het bedrag nog aanzienlijk h;ooger is,in-
dien men bedenkt, dat het vrachtenpeil zonder de
Wet nog steeds zou zijn gedaald. Doch ook de tarie-
ven van de sch:ippers, varende
•
in vaste relatie eu
de beurtvaarttariéven worden geschr’aagd, waaruit
moet worden geconcludeerd, dat een onmiskanbaa
finantieel voordeel voor de geheele binnenvaart is
verkregen. Inderdaad zijn deze verhoogingen door de
verladers, dus door consumenten opgébracht. Indien
men echter bedenkt, dat de consumenten slechts heb-
ben ketaald het uiterste minimum, waarbij het –
voer op gezonde basis mogelijk is, kan mi. niet wor-
den gesproken van een belasting van de gemeenschap.
1
e
l zou dit het geval zijn indien het vervoer op
economischer wijze te volbrengen ware, doch dit
blijft vooralsnog een open vraag.
De conclusie, welke ik dan ook meen te mogen
tekken is: De Wet op de Evenredige Vrachtverdeé-
ling is, in afwachting van een saneering van het e-
•heele binnenlandsehe vervoerapparaat, het eeni.ge
middel, om niet alleen de binnenvaart voor een te
g’±oot -verval te behoeden, doch ook om een verdre ontwrichting van het geheele vervoerwezen te voor-komen. De uitvoering van de Wet moet erop gericht zijn, dat de schippers, die over de betirs bevrachten,
een redelijk aandeel in het vervoer te water kunnen
bewerksteiiien.
E. SMIT.
DE AANVAL OP DEN GULDEN.
Kort, maar uitermate hevig, was •de jongste
,,aanval” op den Gulden.’ Het is, sedert in 1931 de
crisis verrijkt werd met een ,,financieele afdeelin”,
allerminst de eerste keer, idat de angst voor ‘hetzij
gedwongen, hetzij vrijwilli ‘loslaten van den gouden
standaard leidde tot ‘krachtige ‘goud’onttrekkingen bij
de centrale bank. Integendeel, reeds een’ige malen
hebben wij deze ‘bewegingen ‘kunnen waarnemen: ‘Bij
vorige gelegenheden was de angstperiede meestal van.
langeren duur, hoewel de ‘intensiteit van de verschui-
v’inen vrijwel nimmer die van de laatste week even-
aarde. In 1933, ‘na den -val van ‘den Dollar, •brak het
eerste tijdvak v’an uitgesproken aanbod van Guldens
aan. Van Januari tot’ Juli verloor De Nederland-
sche B’ank toen niet minder dan rond
f
300 mi’llioen
aan goud. Een klein jaar ‘later, na de voorloopige
stabilisatie van den Dollar, volgde opnieuw een tijd-
vak van Guld’ensangst; in korten tijd verloor De Ne-
‘derlandsohe Bank toen
f 130
millioen goud.
Naar de directe aanleiding van ‘den laatsten angst-
aanval behoeft men niet lang -te zoeken. De val van
de Beiga, de munt van één der -kleinere goudblokian-
den, deed heel natuurlijk bij velen de vraag-rijzen:1
‘hoe lang zal Nederland nog ‘aan het goud willen en
kunnen vasthouden. ‘En ‘daarmee was de basis vôor
‘het aanbod van Guldens gelegd. Men spreekt in dit
verband vaa’k van een ,,’aanva’l” op den Gulden. 1)c-ze
uitdrukking. -kan licht verwarring stichten.
Bij
een
‘aanval -denkt men aan sn’o’edwil’lige actie van de zijde
van groepen, ‘die belang hebben ‘bij een daling van
den Guldenskoers om ‘daarmee haar voordeel te doen.
Het is geenszins ‘onmogelijk,’ dat, voor zoover be-
treft de operaties op de termijnmaikt, tot op zekere
-hoogte sprake ‘is geweest van zulk een ,,aa’nval” van
de
zijide
van baissiers. Maar op zichzelf ‘kan zulk ccii
actie toch nimmer de verklaring vormen voor
‘c-m-
vangrijke gou’d’versohuivin’gen, die immers slechts
veroorzaakt ‘kunnen worden ‘door een aanbod van ,,con-
tante” Guldens. Nu ‘kan natuurlijk ‘de speculatie zich
ook bedienen vân de contante markt, doch -alleen –
voor zoover bu’itenlandsohe speculanten betreft –
wanneer ‘ haar daartoe de noodige Guidenssaldi wcr-
‘den v’o’orgeschoten. ‘Geen der groote ‘banken zal ech-
ter ‘dergelijke voorschotten veri’denen, ‘die -kennelijk de ‘hedoèling hebben ‘tegen -‘den Gulden te speculee-ren. Zoodat de contante markt voôr -de ,uibheeinsche
‘speculatie geen operatie-terrein van heteekenis ‘kan
opleveren.
Voor
‘den ‘in’heeanschen speculant zal ‘het
eveneens ‘heel moeilijk
zijn
contante -deviezen te ‘koe-‘
pei en daartegen de togeivaarde geheel of gedeel-
telijk schuldig ‘te blijven, wijl ook daartoe ‘de banken
‘haar medewerking nauwelijks zullen verleenen.
Zoodat er, wat de éontante valutamarkt betreft,
voor transacties van eenigen omvang alleen moge-
lijkheid bestaat, ‘wanneer het gaat om omzetting van
investeerinen in Guldens in vreemde valuta. De
rekeninghouder, hetzij inheemsch of huitenlandsch,
kan natuurlijk zijn creditsaido omzetten in deviezen.
‘De effectenbezitter kan zijn fondsen verkoopen en
he’t provenu in P’o’n’den omzetten en daarvoor al of
niet Engelsche obligatiën koopen. Men. kan daarbij
natuurlijk ook spreken van een ,,aanv’al” ‘op den Gul-
den, maar van eenige aggressiviteit, die de bedoeling
heeft den Gulden te drukken – waaraan men bij
het begrip aanval toch denkt – is daarbij geen
sprake. Veel juister is hier de aanduiding: kapitaal-
i’lucht. Dat is inderdaad de groote oorzaak van de
goudonttrekkingen gweest, de vlucht uit Guldens-
actief in goud of huitenlandsche valuta. Tot op
zekere hoogte waren het uitheemsche bezitters van
G-uldenssaldi of ‘Guidensobligatiën, die een goed
heenkomen zochten, maar voor liet overgroote deel
is het toch dit keer wel de Nederlandsche kapitaal-
bezitter.geweest, die gevlucht is. De saldi, welke bui-
tenlanders ,hier onderhouden, zijn reeds tot een zeer
klein bedrag gereduceerd, al hebben de banken dui-
delijk kunnen merken, dat handelsfirma’s, die uit
incassi ed. ‘hier te ‘lande regelmatig wat geld op een
rekening ‘hebben staan, sedert ‘den’ val van de. Bel’ga
hun saldi tot een minimum reduceerden. Die plot-
selinge angst was wel erg opvallend, ma’ar ‘de invloed
op vraag en aanbod van Guldens kan kwantitatief
niet zoo heel belangrijk
zijn
geweest. Ook hebben
weer wat uitheemsche bezitters van Guldensobliga-
tiën deze fondsen verkocht en het provenu in andere
i’aliïta, bijv. de eigen munt, omgezet, maar ook daar-
bij is het niet om tientallen millioenen gegaan. Zeer
omvangrijk daarentegen waren de goud-, doch vooral
valuta-aankoopen van Nederlandsche beleggers.
On’der die omstandigheden is goudverlies van -de
centrale bank een volkomen logische consequentie
en . vbor hen, die handhaving van de pariteit wen-
schen, nog allerminst verontrustend. Zelfs al
zijn
‘de
bewegingen soms, zoo ook dit keer, zeer ahrubt. In
de enkele dagen, die in de vorige week na den val
van- -de Belga resteerden, vloeide er
f 33
millioen
goud weg, in den ioop van deze week zal het cijfer
wellicht niet ver van de
f 100
millioen zijn. Zulk
een omvang heeft bij vorige gelegenheden de goud-
‘afgifte van één week nimmer aangenomen. Een week-
veHies van
f
50 millioen was al een record.
Tot zoover ‘de -directe aanleiding van ‘de beweging
10 April 1935
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
315
en van den omvang ervan. Na’tuurlijk kan nog aller-
minst gezegd worden, dat ‘de an’gstperiode weer ach-
ter den rug is. Ook in vorige gevallen kwam vaak
een tijdelijke verademing voor, gevolgd door een her-
nieuwden angstaanval. Maar op het oogenblik zijn
in elk geval de koersen weer ‘tot ‘op of zelfs beneden
het gou’dpunt gedaald; er is ‘geen ‘sprake meer van
een omvangrijk surplus aanbod van Guldens boven
vraag. Is er voor die ommekeer een reden? Men, zou
misschien de oplossing kunnên zoeken in het feit, ‘dat
opnieuw ‘de President viui De Nederlan’d’sche Bank
blijk heeft gegeven van de ‘trouw aan ‘den gouden
standaard
01)
‘het huidige niveau. Maar het is, nau-
weii,jks aan te nemen, dat alleen zulk een bewering
‘de golven van ‘het wantrouwen ‘dadelijk rustig zal
maken. Ee.n an’dere oplossing is deze, ‘dat elk wan-
trouwen, wanneer het geen voedsel vindt in ‘de feiten, ‘gedoemd is dood ‘te ‘loopen. Misar als regel theeft dat
doo’dloopproces langer noodig ‘dan rn,im een week. Nu’
is ‘het waar, .dat iin ruimen kring het gevoelen ‘heersch-
te: in enkele ‘dagen wordt het ‘lot ,van den Gulden
beslecht, wanneer onze munt den Belgischen Franc
volgt, ‘dan zal ‘de ‘beslissing binnen zeer kort vallen.
Zoodat het uitblijven van •de gevreesde ‘beslissing een
spoedig vertrouwens’herstel mogelijk ‘kon ‘maken.
Een veel logischer verklaring li.gt
missohien in ‘het
verloop van den wisselkoers op Zaterdag en Maandag
ii. Het ‘hoogtepunt van den angst was •op Vrijdag 5 April bereikt, het ‘goud werd ononderbroken bij
de centrale ‘ban’k weggehaald en ‘de wisselkoersen
s’tegen tot ver boven dé goudpunten. Op Zaterdag tra’d een scherpe reactie van ‘de ‘valutakoersen in.
Kan men die koersdaling als ‘oorzaa’k van ‘het rust-
herstel beschouwen? Meer voor ‘de ‘hand ligt het in
normale gevallen om den ‘lwgeren wisselkoers aan ‘te
zien als ‘de consequentie van ‘het geluwde wantrouwen
‘in plaats van andersom. En toch is ‘he’t ‘dit keer mis-
schien andersom.
De kwestie v’an de enorm hooge wisselkoersen
vooral op Vrijdag ii. is een heel bijzonder ‘geval.
Waarom ‘stonden toen de ‘koersen zoo ver ‘boven het
gou’dexportpunt? De taa’k van den gbu’den ‘stan’daard
is immers de koersen ‘binnen de ‘grenzen ‘der ‘goud-
punten te ‘handhaven. Inderdaad. Maar ‘die goudpuri-
ten zijn grenzen, d’ie ‘bij abnormale om’stan’di’ghede
doorbroken worden. Op ‘den, ‘duur 7aa1 ‘de ikoers van
een valuta niet ‘boven ‘het exportpunt kunnen ‘stijgen.
Tijdelijk daarentegen zijn ‘belangrijke ‘afwijkingen
]n’o!gelijk. Om de simpele reden, dat de gouden stan-
daard een appara’a’t is, ‘dat ook zijn technisehe ‘tekort-kom’intgen ‘heeft, waarvan de voornaamste wel is, dat
het niet ‘is ‘opgewassen tegen de ‘spitsperioden. Voor
de normale func’tionneer.in’g is ‘het noo’d’i’g, dat het
gou’d onverwij’l’d met den meesten spoed verscheept
moet kunnen worden naar het bestemmingslan’d. De
•gou’darbitra’ge kan zonder risico’s ‘alleen maar ver-
ken, wanneer tot zulk een onnii’d.dellij’ke verzending
kan worden ‘overgegaan. Dan kan de ‘buitenlan’dsohe
valuta worden verkocht op de gewone usance –
schriftelijk – en ‘de ‘benodigle saldi krijgt de
arbitrage, ‘omdat het goud op ‘tijd in d’ie saldi is om-
gezet. Z’oo’dra nu bij een opeen’hoopin.g van versche-
pin’gen het transp’ortappama’t, niet alles kan verwer-
ken, treden er stoornissen ‘op, waardoor de gou’dpunten
als grenzen van ‘koersf’luctu’aties ten .deele buiten
werking worden ‘gesteld.
Onder die omstandigheden nu is er voor de betrok-
ken centrale ‘banken eeu probleem van principieel
verstrekkende ‘heteekeni’s. Moet men de koersontwik-
‘keling overlaten aan ‘de particuliere, arbitrage, m.a.w.
moet men zich beperken tot de tenuitvoerlegging
van ‘den zuiver passiev’en gouden standaard: goud af-
geven aan hen, ‘die erom vragen, 5f moet ‘de centrale
‘bank meer actief optreden, en zoigen, ‘dat
de
koersen
binnen ‘de gou’dpun’ten blijven. V’oor ‘de centrale bank
zijn immers de technische stoornissen en obstakels
van den ‘gouden standaard ‘in het ‘geheel geen ‘beletsel.
J’uist omdat in ‘het ‘onderlinge verkeer tussehen eir-
cu’la’tiebanken ‘het Earmark-‘stelsel ziøh ‘heeft ingebur-
gerd, ‘kunnen ‘deze instellingen zich van ‘de transport-
accomodatie losmaken. Een ‘simpel telegram is vol-
‘doende om elk gevraagd ‘bedrag ‘aan goudvaluta’s in
de wisselmarkt af te geven op ‘het goudexportpunt of
‘desgewenseht zelfs ‘iets lager. Dat systeem werd door
‘de Belgische Nationale Bank jaren gevolgd. Dit sys-
teem ‘heeft alle ‘v’oordeelen van ‘den gou’dwisselstan-
daard zonder ‘het nadeel, ‘d’at men een deviezenporte-
feuille met al ‘de risico’s van dien behoeft aan te
houden.
Vra’ge: is ‘het wenschelij’k aldus ‘de koersen binnen
de perken ‘der gou’dpunten te houden. Ervoor spreekt
één ‘heel belangrijke factor: ‘het psyoholog,isch effect
van het
stijgen
der koersen ‘boven de ‘goudpu’nten. Toen Vrj’dag jl. de Fran’sche Franc sl’otheurs onge-
veer een ‘procent boven ‘het exportpun’t ‘lag, en de
Dollar meer ‘dan een procent, heeft ‘d’at ongetwijfeld
een ‘aantal wankelmoeditgen, die tusschen vertrouwen
en wantrouwen aarzelden, ‘doen overhellen naar angst
voor ‘de munt. Vooral ‘nu men juist ‘het verloop van de Bel,ga ‘had meegemaakt, waar ook een minimale
koersdaling het eerste ‘begin van het e’in’de was ge
weest. In zulke dagen van paniekachtige stemming
‘hebben ‘dingen, ‘die ‘objectief volkomen ‘begrijpelijk en
logisch zijn, op de stemming een invloed, die buiten
proportie tot de verkelijke betee’ken’i’s staat.
Is er ook iets voor te zeggen om ‘de wisselkoersen
den vrijen loop te laten? Het eenige argument, dat
daarvoor te ‘bedenken is, ligt ‘in den wen’sgh om. de
kap itaalviuchtelingen niet te doen profiteeren van
cle rem, die den gouden standaard normaal het
koersverloop aanlegt, en daarnaast wellicht den
wensch om de speculatie even de gelegenheid te
laten de koersen buiten proportie op te drijven, om
daarna de verliezen des te grooter te doen zijn. Al-
‘dus zou men het tijdelijk gebrekkig functi’onneeren
van den gouden standaard als middel kunnen ge-
brttiken om de speculatie van een deel harer reserve-
krachten te berooven. Het is echter zeer de vraag,
of deze betrekkelijke voordeelen opwegen tegen de
groote gevaren van het 1)syCholOgisch effect als
hiervoren omschreven.
Hoe dit zij, het schijnt, dat na den eenen paniek-
dag – ‘toen nabeurs Fransche Francs buy, tot bijna
2 pOt. boven het goudpunt stegen – De Nederland-sche Bank op beperkte schaal inderdaad op de wis-
selmarkt is gaan opereeren met behulp van een saldo,
verkregen door earmarken van goud. En daarom kan
men dan ook wellicht zeggen, dat de dalende wissel-
koersen van de laatste dagen tot op zekere hoogte
de aanleiding zijn van de veel kalmere stemming,
en niet, zooals zonder ingrijpen d’oor ‘de centrale
beuk per se het geval moest zijn, een gevolg daar-
van. Natuurlijk zullen er ook andere factoren tot
het herstel van de rust hebben bijgedragen. Zoo bij’.
de discontoverhooging waarvan natuurlijk ni eman cl
eenig concreet effect op de goudbeweging zal hebben
verwacht, maar die veeleer te beschouwen was als
een symbool ter onderstreping van den onveranderden
wensch tot ‘handhaving van ‘de tot nu toe gevoerde
,,monetaire politiek.
Wellicht mag men uit die actie van de laatste
dagen, die feitelijk voor het eerst een.ige activiteit
in onze monetaire politiek brengt (het handhaven
van den gouden standaard op zichzelf d.w.z. het pas-
sief afgeven van goud is immers geen activiteit)
afleiden, dat de leiding onzer centrale bank ook tot
cle meening begint over te hellen, dat vooral uit
psychologische overwegingen het onder bepaalde om-
standigheden wenschelijk kan zijn de onvolkomen
functionneering van den gouden standaard te hulp
te komen. Waarbij dan voornamelijk vermijding van
een stijging der wisselkoersen boven de goudpunten
het doel zou zijn. Van eenige activiteit tegen den
,,aanval” op den Gulden, waarvan in de eerste plaats
‘op’ de termijnmarkt de symptomen waren waar te nemen, is nog geen sprake geweest. Ook daar kan
316
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
10 Aril 1935
men zich •de vraag stellen, of het wen-sdhelijk is, dat!
de centrale bank door contante aankoopen en ter-
mij nverkoopen van valuta’s een taak heeft te ver-
vullen om de termijn-ecarts te beperken. Ook hier
is weer cie kwestie van het psychologisdli effect een t
factor van overweging, hoewel eveneens de overwe-
1
ging kan gelden, dat hoe grooter de agio’s worden, 1
hoe meer de speculatie zich zal vastwerken, zoodra
cle rust weer hersteld is. In elk geval
7an
de jongste
Laisse van den Gulden de aanleiding geworden zijn t
voor een n]isschien meer blijvende oontrôle van de
centrale bank over de wisselkoersen, ook op momen-
ten, dat de gouden standaard, zuiver passief uitge-
voerd, tehniseh onvolkomen is en daardoor tot un-
gewenschte koersafwijkingen kanO leiden.
8 April.
.
C. A. KI.
UIT DE SCHEEPVAART..
Naarmate, de autarkische tendenzen voortschrijden
en de wereldhandel in een steeds knellenderkeurslijf
van beperkende en belemmerende voorschriften sVordt
dichtgesnoerd, nemen de moeiljkhedèn toë, waaraan
liet internationale reederijbedrijf het hoofd moet bie-
den. Een schril licht op de wanverhoudingen, waar-
toe de egocentrische handelspolitiek leidt, die thans
hoogtij viert, werpt de even belangwekkende als leer-
rijke presidentieele rede, enkele wekèn geleden ge-
houden door den heer L. 0: Harris, vodrzitter° der
C’hamber of Shipping of the United Kingdom. De
;
heer 1-Tarris is allerminst voorstander van regeerings-
bemoeienis met de scheepvaart. Sledhts aarzelend
aanvaardt
hij
den Engelschen Regeeringssteun aan de
algemeene vrachtvaart: ,,hij zal tenslotte den omvang
van den wereldhandel niet doen inkrimpen en indien
deze vorm van stêunverleeiïing ertoe bijdraagt den
toestand te verbeteren, waarin de Engelsche –
vrachtvaart allengs is komen te verkeeren zal vel-
licht een gunstige wisselwerking op andere takken
van handel en industrie daarvan het gevolg zijn.”
Men ziet, de heer Hai-ris drukt zich voorzichtig
uit, maar zijn werkelijke overtuiging blijkt heel dui-
delijk uit het verdere gedeelte van zijn iede. Een aan-
vullend subsidie aan den Engelscheii bietsuiker-ver-
bouw ten bedrage van £ 1.150.000 doet het totaal aan
steun door de Britsche Regeering -voor dèn -verböuw
van dit uitheemsch product gedurende de eerste elf
jaren
stijgen
tot £42 millioen! Tengesolge van de
beetwortel-subsidie alleen derft de scheepvaart een
bedrag van £350.000 tot £400.000 pér jaar aan
vrachten, die anders met het ‘vervoer -van rietsuiker
zouden zijn opgevaren. Een nauwkeurige -schatting
der vrachtderving als direct gevolg van’ het tarwe-
subsidie is niet gemakkelijk, maar een taxatie van
£ 375.000 voor het jaar 1934 lijkt aan den veiligen
kant. De verminderde invoer van baconis de scheep-
vaart op een verlies aan vracht van’ 2 mi1lioen te
staan gekomen. – – – –
Deze
cijfers,
die gemakkelijk met andere kunnen
worden aangevuld, toonen welk een funesten invloed
contingenteeringen, invoer-belemmeringn, $erhoogde
rêchten en overheidssteun’ aan bedrijven, die onvol-
doende levensvatbaarheid hebben eh -s1ehts ten koste
van zware subsidies een kwijnend bestaan kunfin lei-
den, op de internationale scheepvaart uitoëfenen.
Zoowel de algemeene vrachtvaart als de geregelde lijnvaart hbben onder deze crisis-euvelën ‘te lijden.
Om wederom bij Engeland te blijven —hèt-bnichik-
baar statistisch materiaal is daar te lande steeds over-
vloedig – illustreert -de omstandigheid, dat- de En-
gelsche lijnen in het afgeloopen- jaar gemiddeld
slechts ’30 tons lading per 100 -netto tdns scheeps-
ruimte vervoerden tegenover
si
tons in 1913, -duide-
lijk de ongunst der tijden.
–
Inimersblijkthiruit, dat
het aantal afvaarten geenerlei maatstaf biedt. Een
geregelde – lijn moet, wil –haar ,go6dwi11″ ‘ niet ver-
loren gaan, haar diensten haidhavn;.’ zelfs indien
het beschikbaar vervoer zéé ontoereikend is; dat regelt
matig rnet.w.anruimte moet worden geren
Onder deze• omstandigheden kan het nauwelijks
verwondering wekken, dat 30 Engelsche lijnreederijen
met een gestort kapitaal van £ 58 millioen en re.s-er-
jes ‘ten -bedrage van £ 26 millioen, er niet in slaag-
den ‘dé ‘gewone
afschrijvingen
te verdienen en: ‘dat na
onttrekking aan de alsnog ‘beschikbare reserves van
aanzienlijke bedragen voor afschrij ving, gemiddeld
slechts een dividend van 1.9 pOt. op het kapitaal,
resp.’ 1.2 pOt. op kapitaal plus reserves kon worden
uitgekeerd. De 30 reederijen exploiteeren tezamen een
‘ioot van rond zes millioen bruto register tons en het
in totaal uitgekeerd dividend vertegenwoordigt
slechts een bedrag van 316 d. per bruto regiter ton.
Men moet tot 1906 teruggaan in de annalen der En-
gélsche scheepvaart om een z66 ongunstig resultaat te
viridei! –
Met opzet heb ik enkele
cijfers
ten aanzien van het
Es-igelsche
reederijbedrijf gereleveerd. Immers, Enge-
land’s scheepvaart geniet – in vergelijking met het
reederjbedrjf onder Nederlandsche vlag – de voor-
deelen van het zoozeer in waarde gedaalde Engeisch
betaalmiddel. De vrachten luidén evenals de exploi-
tatiekosten ‘in Sterling en sleehts wanneer een En-
gelsch schip laden of lossen moet in één der goud-
landen, ondervindt het, maar dan ook slechts ten aan-
zien van dezen post op
–
de reisrekening, het nadeel
van ‘de depreeia’tie van het Pond Sterling. Bovendien
subsidieert Engeland zijn vrachtvaart thans met £ 2
millioen ‘s jaars.
Geheel anders is de töestand, waarin de Neder-
landsche reeder, die geen subsidie geniet, sedert Sep-
tember 1931 èn na ‘de depreciatie van den Dollar, ver-
keert.
Zijn
exploitatiekosten luiden ‘in Guldens en hij
ontvangt zijn vracht in een betaalmiddel, dat rond
40 pOt. in waarde is gedaald. Laadt of lost zijn schi.p
in één: of meerdere havens der landen waar de munt-
eenheid gedeprecieerd is, dan heeft hij hiervan na-
tuurlijk het voordeel, maar dit laatste valt geheel
weg ‘tegenover de
talrijke
andere – in Guldens ‘uit-
gedrukte – posten der reisrekening. Van het uitkee-
ren van dividend, zelfs doôr ‘dc ‘kraehtigst gefundeer-
de onzer reederijen; is al sedert lang geen sprake. Bij
de vrachtvaartreederjen en een aantal ljnbedrijv en
zijn de reserves geheel ingeteerd en behoort afschrj-
ving op de sterk in waarde gedaalde activa tot de on-
mogelijkheden. Andere reederjen, en haar aantal is
gering, zien haar in betere jaren en dank zij een
uiterst conservatief beheer gecreëerde reserves ieder
jaar verminderen. Liquide zijn slechts weinig onder-
nemingen en waar t6t dusver afdoende steun van Re-
geeringswege uitbleef, moet men wel noodgedwongen
overgaan ‘tot verkoop van schepen, -teneinde den vol-
maakt ongelijken strijd met het buiten’land zoo goed
en zoo -kwaad als het gaat te ‘kunnen volhouden.
De omvang der liquidatie van het Nederlandsche
schnpenbezit, afbraakproces dat de laatste maanden in
versneld tempo voortschrijdt, is bekend. Rusland pro-
fitedff andé gelegehid’ om tot lagen
prijs
Neder-landsche schepen te kôopen, die straks emplooi vin-
den op trajecten,- -waar tot dusver de Nederlandsche
reéderjen geregeld emplooi vonden. Kocht de Sovjet-
Republiek in het afgeloopen jaar 35 vrachtschepen
met een totaal draagvermogen van ca. 140.000 tons,
sedert 1 Fanuari jl. gingen reeds 33 schepen in Rus-
sisch bezit over en ons land leverde een belangrijk
contingent, zooais men in ‘de -dagbladen ‘heeft kunnen
lezén. De ,;Moiflöt” de Russishe organisatie die
speciaal de vaart op de Witte Zee en Oostzee organi-
seert en controleert – beschikt blijkens recente ge-
gevens reeds over een vloot van 68 schepen, terwijl
verwacht wordt, dat gedurende het a.s. seizoen 75180
schepen ondei- ‘de Sovjetvlag aan de vaart tusschen
Leningrad en buitenlandsche havens zullen deel-
nemen! Voegt men hierbij de omstandigheid, dat En-geland krachtens de be-itaande handelsovereenkomst
met de Sovjet-Republiek een steeds grdoter aandeel
in’
de RuSsische hotitvatrt bémachtigt – alleen gedu-
rendd de iaand Februari werdén 53 Engelsche sche-
10 April 1935
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
317
pen op de Londensche markt door de Anglo-Soviet
Shipping Co bevracht tegen
44
schepen in de
beide
eerste maanden van 1934 – dan wordt liet duidelijk,
hoe onze nationale vloot steeds meer terre:in verliest.
Verdere ,,aanpassing”, de heer W. H. de Monchy
lieef t hierop in zijn voortreffelijke rede ter jaarver-
gadering vara de Neder1andsche Reedersvereeniging
terecht gewezen, is niet mogelijk. Bezuinigingen zijn
tot het uiterste doorgevoerd. ,,Nadat met groote
moeite en opofferingen eenige schreden op den moei-
zamen weg der aanpassing zijn afgelegd, maakt een
verdere daling van het Pond of den Dollar met één
slag weer bijna al hetgeen men juist bereikt had n-
gedaan.” Z66
is het.
Het Nederlartdsche reederiabe-
drijf is door het onberekenbaar verloop der valuta’s,
waarin de vrachten worden bepaald, verworden tot
een kansspel met vrijwel uitsluitend nieten.
Ruim tien maanden geleden heef t de Reedersveree-
niging zich, iaoodgedrongen gewend tot de Neder-
lancische Regeering, erop wijzend, dat andere maat-
regelen noodzakelijk zijn, niet om een financieelen
ondergang te voorkomen, waarvoor het in verreweg (le meeste gevallen reeds te laat is, doch teneinde te
vermijden, dat de Nederlandsche vlag vrijwel geheel
van cle wereldzeeën zou verdwijnen. Eerst thans, nu
het liquidatieproces met bovengeschetste gevolgen, die
zich nog lange jaren zullen wreken, in vollen gang is,
zal, naar verluidt, een algemeen steunplan voor ce
scheepvaart bij de Tweede Kamer der Staten-Gene-
raal worden ingediend. De heer De Monchy heeft
hiervan in zijn, slechts veertien dagen geleden gehou-
don, rede, niet gerept. Moet hieruit worden :agelei.d,
dat de Regeering niet voldoende contact heef t gehou-
den met de :aeedersi’ereeniging, zoodat voor deze laatste, indiening op korten termijn een vérrassing
is? Verrassend door de snelle reactie der Regeering
op den jongsten ,,cri de coeur” van den Vooxzitter
der Reedersvereeniging? En zijn de groote richtlijnen
aan het oordeel dezer deskundige Organisatie onder-
worpen en door haar als afdoend goedgekeurd?
1-let is op het oogenblik, dat deze beschouwing
wordt geschreven, niet mogelijk een antwoord op deze
vragen -te geven. Straks zullen nadere bijzodderheden
bekend zijn en een oordeel kunnen worden gevormd.
Op één punt moge echter de nadruk wordën ge-
legd. Regeering en Volksvertegenwoordiging, beide
traag in het vervullen van een plicht jegens een be-
drijf, dat jarenlang aan zichzelf werd overgelaten en
dat nochtans van het allergrootst belang voor ‘s lands
economische heteekenis en welvaart is, dienen bhans
spoed te betrachten. Reeds hebben de feiten op schier
noodiottige wijze aangetoond, dat er gevaar dreigt in
het talmen. Moge der Nederlandsche koopvaardij-
vloot geen verdere, onherstelbare schade worden be-
rokkend, terwijl de senatoren vergaderen!
C. VERMEY.
DEVALUATIE EN PARTICULIER ONDERNEMERS.
INITIATIEF.
De heer S. van Dantzig schrijft ons:
Het spreekt vanzelf, dat de dramatische gebeurte-
nissen, die zich op politiek en economisch terrein in België hebben afgespeeld, hier te lande met gespan-
nen aandacht zijn gevolgd. Het conflict immers, dat
zich inmiddels reeds uitweg naar een oplossing heeft
gebaand, is geboren uit factoren die alle – hetzij
direct, hetzij indirect -, ten nauwste verband hou-
den met de door de wereldcrisis in liet leven geroe-
pen nooden, waaraan ook ons land lijdende is. Het
conflict in België, bijna uitsluitend beheerscht als het
is door de kernvraag: devaluatie of niet devaluatie
wordt dan ook in Nederland als aan den
lijve
meege-
ioeld, omdat diezelfde vraag ook ten onzent op fun
damenteele wijze het maatschappelijk leven be-
heersclit. Het is daarom stellig van beteekenis nader de argumenten te beschouwen, door kabinetsforma-
teur Van Zeeland in de door hooi -afgelegde regee-
riugoverklaring gebezigd, en waarmede hij de op
monetair gebied genomen maatregelen rechtvaardigt.
Allereerst valt het hierbij op, dat de ministerpresi-
dent zijn betoog derwijze heef t ingeicleed dat hij, –
door het te doen voorkomen alsof hij devaluatie zelf
niet wenschte doch daartoe door de omstandigheden
genoopt werd -, een theoretische discussie ten aan-
zien van het vraagstuk van muutdepreciatie als zoo-
danig heeft uitgeschakeld. Dit is dâârom begrjpe-
lijk, omdat elke andere wijze van voorstelling zijn
mede-ministers, die nog enkele dagen tevoren ten
vurigste vébr handhaving van den gouden Franc had-
den getuigd, en wier opname in zijn kabinet om poli-
tieke redenen nochtans onvermijdelijk was, zou ver-
loochenen. Het enkele feit alleen reeds, dat men liet
door Frankrijk tot handhaving van den wisselkoers
aangeboden crediet van 3 milliard Francs van de
•hand gewezen -heeft, bewijst, dat niet onmacht, doch
onwil -om -den -gouden stand-aard te handhaven, de
drijfveer is geweest van de genomen besluiten. Dat
men reeds kort na het begin der moeilijkheden -de
waarde in het -buitenland van den Franc niet meer
door goudafgifte theeft willen steunen bewijst mede,
dat men -door het fairt a-ccompli te stellen, don weer-
stand der openbare meening tegen de -te kiezen ge-
dragslijn bij voorbaat wilde verzwakken.
Hoe is het eigenlijk te verklaren, dat de premier
voldoende medewerking voor een program van deva-
luatie heeft kunnen vinden; met andere woorden dat
dle devaluatiegedachte, ofschoon oorspronkelijk veelal
zoo grooten -tegenstand on-bmoetend, tenslotte ‘toch
stormenderhand terrein heeft kunnen winnen? Wel-
nu, het antwoord op deze vraag is te vinden, indien
men de plaats in de regeeringsverklarimag herleest,
waar gezegd wordt, dat devaluatie noodig is, om het
bijkans verloren gegane initiatief van den particu-
lieren ondernemer nieuw leven in te blazen. Ondanks zijn kortheid verraadt deze passus de quintesseus van
het betoog, waarmede de devaluïsten hun tegenstan-
ders hebben kunnen overtuigen. Dit betoog komt
hierop neer: De tegenwoordige maatschappij moge
dan door den steeds meer toenemenden invloed van
de Overheid op het bedrijfsleven niet meer een zuiver
kapitalistische maatschappij genoemd worden, in één
opzicht is het kapitalistische beginsel onverzwakt
aanwezig, namelijk hierin dat, afgezien van opdrach-
ten van overheidswege, uitsluitend het particulier
initiatief noig steeds de eenige -kracht is, die het
economisch apparaat aan den gang -brengt en houdt.
Wanneer en- – waardoor werkt dat particulier ini-
tiatief? Zoodra -en zoolang de -ondernemer een
winstmogelijkheid voor zich ziet; uit zuivei- winst-
bejag derhalve. Door de geweldige daling der goede-
renprjzen, waarmede de daling der kosten (door
de onsoepele overheidslasten en arbeidsloonen) meest-
al geen gelijken tred hield, is de winstmarge van den
ondernemer geleidelijk verkleind of geheel verdwe-
nen, in veel gevallen zelfs in verlies overgegaan. De ondernemer ziet zich daardoor genoodzaakt zijn ini-
tiatief te verminderen, zijn apparaat te verkleinen, zijn werknemers te ontslaan. De hierdoor ontstane
werkloosheid leidt weer tot verminderde koopkracht
der bevolking, hetgeen weer zijn terugslag heeft op
cle omzetten van den ondernemer, clie opnieuw zijn
winstmarge ziet- verkleinen, enz.
Het typische beeld dus van een wisselwerking, zoo-
als die in het economisch leven zoo vaak optreedt en
waarbij oorzaak tot gevolg en gevolg weer tot oorzaak
wordt. Men heeft nu getracht door aanpassing, dat is
dut door druk uit te oefenen op het algemeen kosten-
niveau, de winstmarge van den ondernemer te her-
stellen. Ondanks den langen duur van de periode, dat
men hieraan bezig was, is men hierin onvoldoende ge-
slaagd, onidat.immers, teneinde die aanpassing te be-
reiken, voortdurend groote offers moeten worden ge-
bracht door alle bij het productie- en het distributie-
proces betrokkenen. Die aanpassing had alleen dân kunnen geschieden, indien alle individuen en groe-
pen in vrijwillige samenwerking die gevraagde offers
318
ECONQMISCH.STATISTIS.ÇHE BERICHTEN
10
April
193
11adclen willen brengen. Doch juist in tijden van
terieelen nood spreekt de wet van het zelfbehoud,,dat
is het menschelijk egoïsme, het sterkst; zoo bij de jn-
div:idu als bij de groep. Ieder gevoelt wel de nood-
zakelijkheid van het offer brengen, doch verwacht,dit
in cle eerste plaats van zijn wederpatij.
Voor een conflict een oplossing te vinden, die ge-,
baseerd moet zijn op vrijwillige samenwerking, op de
gezindheid dus der bij dit copflict betr’okkenen ,om
een offer te willen brengen, blijkt thans, meer dan.
ooit, á pr:iori tot mislukking gedoemd. In grooter
verband zijn de mislukte ontwapeningsconferenie, de
mislukte economische wereldconferentie ene,inter:
nationale tarievenoorlog; in kleiner verband, ondanks
cle ontzaglijke moeite en het onnoemlijk vele leed,, het
toch maar zoo bitter poover resultaat van het defla-
tieproces daar om het te bewijzen.
Men heeft zich daarom in België geleidelijk wel
met meer en meer duidelijkheid moeten realiseeren
dat, nu de beweging van het economische apparaat
zich hoe langer hoe meer vertraagde, (een verschijn-‘
sei, waarvoor men ook in Nederland de oogen n
j
et
meer sluiten kan), alles gedaan moest worden, om
den ondernemer zijn initiatief en dus zijn winstmarge
terug te geven. Toen de, daartoe noodzakelijke offers
niet vrijwillig konden worden verkregefl bleef,. ge-
‘d’ach’tig aan de leus: ,,aux grands maux les •gran’ds
remèdes”, er nog slechts één mogelijkheid over: ‘die-
tatoriaal op ‘te leggen, hetgeen vrijwillig niet te be-
reiken was. Dit dictatoriale middel was de devalua-
tie. Want au fon’d hebe
n
zoowel devaluatie als defla-
tie dezelfde strekkinig en ‘dezelfde ‘gevolgen gemeen,
namelijk verlaging voor den ondernemer ven
zijn
kos-
ten; het eerste langs ‘dictatorjalen,, ruwen en rueck-sich’tiiosen ‘eg (maar met het voordeel, dat het ‘dafl
ook inderdaad en snel gebeurt) en het tweede langs
den moeizemen weg van idenbelangenstrijd, van ‘het zoo
•dikwij]s falend overleg, een weg zoo lang en moeilijk,
(at het onzeker is hoevelen van de betrokkenen wel
voldoende Ausdauer zullen bezitten; om tenslotte het
gestelde doel nog te bereiken.
Indien men hiertegen aanvoert, dat de voor den
ondernemer door devaluatie herstelde winstmarge dan
toch slechts wordt ontvangen in gedeprecieerde munt; clan bedenke men nog het volgende: een ondernemer,
die eenige jaren achter elkaar verliezen lijdt en thans
b.v.
75
pOt. bezit van wat hij b.v.
5
jaar geleden
bezat, zal niet tot zichzelf zeggen, dat hij thans fei-
telijk aan internationale koopkracht toch nog meer
bezit dan
5
jaar geleden en dus nog voordeelig ge:
werkt heeft. Neen, deze ondernemer heeft al lang
links en rechts bezuinigd, ingekrompen, werknemers
ontslagen en indirect door zijn verminderd initiatief
honderden deelnemers aan het economisch proces uit
andere bedrijven minder werk gegeven. Maar indien
door een devaluatie deze ondernemer aan het eind
van zijn boekjaar wederom zijn ondernemerswinst in
den vorm van een batig saldo op zijn balans ziet ver-
schijnen, ook al is die in gedeprecieerde munt uitge-
drukt, dan wordt zijn initiatief weder geprikkeld; het
çconomisch apparaat ‘begint zijn heilzame werking te
hernemen en al spoedig zal een versnelling’ van de be-.
weging intreden.
•. .
Minister Van Zeeland heeft zich – zooals men
weet – in geschrifte reeçls vroeger doen kennen als
een
•
aanhanger van ‘cle modere ,onetaire theorieën;
nochtans ware hij’ door ‘het h’anteeren dezer theorieën
alléén er niet in geslaag,z,ijn, tegenstanders van , de
wenschelijkheid of noodzaijjlïhe
.
içI eener devaluatie
te overtuigen; doordat hij echte,r heeft aangetoond,
dat een snel herstel der ondernmerswint als prikkel
voor het oudernemersinitiatief’ primaire eisch was tot
instandhouding van het Belgisch economisch leven,
welk herstel lapgs den weg’der deflatie niet meer of
slechts te langzaam te bereiken bleek, kon hij er in
korten tijd in slagen, tallooze theoretische tegenstan-ders tot practische voorstande,rs zijner zienswijze.,te
hervormen.
–
S
BUITENLANDSCHE MEDEWERKING.
ZUID•AFRIKA IN 1934 EN DE STAATSBEGROOTING
VOOR 1935/’36.
Prof.’ Dr.
C. G. W.
Sohumann te ‘Stellenbosch
schrijft ons:
Het jaar
1934
was voor Zuid-Afrika een jaar van
aanhoudenden en steeds ‘stijgenden voorspoed, vooral
wat betreft mijnbouw, fabr’ieksnijverhei’d en ‘handel.
Zooals in vorige artikelen reeds is vermeld, vertoon-
den ‘zich na de groote depressie van
1929-1932
tegen het midden van
1932
reeds •teekenen van op-
leving. De depreciatie van ‘de mun.teen’heid heeft den
verderen stimulans verohiaft. Waar in het laatste
Economisch-Statistisch Kwartaalbericht met ‘betrek-
king tot
1934
moest worden gemeld: ,,Internati’onaa’l
is ‘de toes’taiad voortdurend ongunstiger geworden”, is
in Zuid-Afrika het ‘tegenovergestelde het geval. Er is
weliswaar sinds September
1934
op de effectenbeurs
en aanzienlijke koersdaling van de speculat’ieve
goudaandeelen geweest, maar ‘d’it heeft weinig in
vloed
:
‘gehad op de al’gemeene conjunctuur en vanaf
het begin van
1935
heerscht er op •de effectenbeurs
een ‘meer ‘opimisti’sche stemming.
De .hierondervoligen’de
cijfers
geven een indruk van
den loop van de conjunctuur in
1934
en ‘de ‘daaraan
voorafgaande jaren.
5
‘
1914=100
‘
lluitenl.
0.
–
handel
‘
in
£
P1
‘
0)
1000
1
)
‘
0 v
Ontvangsten der
spoorwegen’)
.
.E
‘-
–
1313
6177
3742
4298
1863
1134
462
1269
1310
6955
3865
4290
1200 1214
452
1124
1279
5382 3960 2994
1572 1135
426
1089
1232
4418
3843 2143
1568
1031
390
1004
1177
2734 4042
1708
3016
991
342
1930
…….
1931
…….
1018
1146
4114
5737 2122
3745
1165 378
1927
…….1357
1929
……..
1932
…….
1933
…….
Jan.-Mrt.’34
1161
1160
4833 5647
2744
3558
1212
395
Ap.-Juni ’34
1139 1166
5130 5940
1708
2518
1262
389
Juli-Sep. ’34
1072
1159,5874
3300
1800-774
1380 378
Oct. 1934 .
.
1079 1158
6558 1520 2487
-2t51
1541
377
Nov.1934 .
.
1157
6081
4012
2209
140
1512 388
Dec. 1934 .
.
6098 5486
2249
1637
cd
–
Bankcijfers 21
Deposito’s
in P. 10.000
>
00
.-
.
=
,,,
d’
2.E
j
2027 3947
4193
937
109
730
1927………
1929. 2342
3764
5109
971
141
921
1062
2863
3517
4455
884 214 708
643
1930’………
…….
1931 ..
2455
3209
4355 880
‘215
722 554
1932 ……..
2180
3277
3864
843
208 345 497
1933 ……..
2148 5974
3519
1194
1.05
494
689
Jan.-Mrt. ’34
2019 6020 3574
1200
64
985
742
Apr..Juni ’34
2004 6740 3780
1244
55
1100
901
Juli-Sept. ’34
2042 6173 4317
1259
47
1097 1117
Oct.
1934.
2217
5983 4465
1255
59
1385
1232
Nov.
1934.
2381
5957
4557
1272
1116
1575
Dec.
1934..
1301
‘)
Maandgernidde1ae van de betrokken periode.
) Deze cijfers hebben betrekking op het einde van de
periode. Bij de uitvoerpremie is de goudpremie inbegrepen.
Uit bovenstaande cijfers blijkt ‘duidelijk ‘de verbe-
tering van ‘de conjunctuur, terwijl de groote toene-
m’ing van het aantal ‘goedgekeurde bouwplannen en
van ‘het aantal ‘gergistreerde auto’s getuigt van uit-
gesproken’ welvaart. De ‘Witwa’tersran’d ‘beleeft sin’ds
de laatste twee jaren een ,,Gründerpericde” en een
bouwbedrijvi’ghei’d, die ‘herinneren aan de opening
van de ‘goudvelden ongeveer 40 jaar geleden. En ‘dit
duurt nog steeds voort.
Het is ‘opvallend, dat de index van de groothan-
deisprijzen met slechts circa 734 pOt. gestegen is
sinds Zu’i’d-Afri’ka aan het einde van
1932
den gou-
den gtan’d’aard ‘heeft losgelaten, ‘en ‘dat ‘de index van
‘klein.handelsprijzen, die voedsel, ‘brandstof, licht,
10 April 1935
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
319
huishuur en. diverseni omvat, feiteljk constant ge-
bleven is. Er is trouwens in
Zuid-Afrika
geen ore
–
dietinfiatie, z•ooals de cijfers van bankbiljettenomloop
en deposito’s bewijzen. De loop der wereidprijzen,
gepaard gaande met het voorzichtige hankbeleid,
heeft voorkomen, dat de kosten van levensonderhoud
abnorm’aal zijn gestegen onder invloed vun de depre-
ciartie van de munt en degenen, ‘die dit voorspelden,
hebben dus ‘geen geijk gekregen.
De invoer is
altijd
een
bijzonder
betrouwbare
maatstaf geweest voôr de bedrijvigheid in Zuid-Afri-
ka; deze weerspiegelt in hooge mate de koopkracht
van de bevolking, vooral voor zoovevre ‘die af’hanke-
lijk is .
v
ra
n
den zichtbaren uitvoer en den invoer van
kapitaal. De intensiteit van de depressie
blijkt
dui-
delijk uit de daling van de waarde van ‘den invoer
tusschen 1929 en
1932,
nl. met 61,7 pOt., terwijl de
steeds stijgende invoer gedurende 1934
wijst
‘op toe-
nemende koopkracht ‘en welvaart. De groote toene-
ming van den uitvoer ‘na 1932 is in hoofdzaak te
danken aan de goudpremie. Bij de uitvoercijfers voor
1934 valt direct op, ‘dat vanaf Juli de uitvoer van
goud is gedaald, terwijl de productie feitljk niet
is afgenomen. Er moet dus een bewuste regeling van den goudui’tvoer bestaan, waarschijnlijk met het oog
op de koppeling van ‘het Zu’i’d-Afrikaansche Pond
aan ‘het Pond Sterling, hoewel hieromtrent nooit een
offi’cieele verklaring gegeven is. Tengevolge van de
actieve betalingsbalans, vertoont het Zuid-Afrikaan-
sche Pond voortdurend de neiging om van het Pond
Sterling los te komen en tot zijn
natuurlijke
hoogte
te ‘stijgen. Waar in Londen de uitstaande credieten
reeds ‘sterk zijn opgeloopen en ongeveer £ 8.000.000
aan schu’M is afbetaald, is waarschijnlijk het eenige
middel om ‘de betalingsbalans minder gunstig te ma-
ken, een ‘deel van de gou’dproductie tijdelijk teru’g
te houden en niet uit •te voeren; volgens een ruwe
schatting is voor een ‘bedrag van ‘f. 9.000.000 aan goud
achtergehouden. De toenemende invoer zal de stij-
gende tendens van het Zuid-Afrikaansche Pond lang-
zemerhand verzwakken en uiteindelijk zullen het ‘bin-
nenland’sohe prijsniveau en de betalingsbalans zich-zelf waarschijnlijk aanpassen aan het n’iveau van de
werldprijzen en de kunstmatig vastgestelde externe
waarde van het Pond.
De ‘gestardi’ge stijging in ‘de inkomsten van ‘de spoor-
wegen en het bijzonder kleine aantal faillissementen
zijn een verder bewijs voor de nog stijgende conjunc-
tuur in Zuid-Afrika. Een belangrijke index is ook
het aantal arbeiders, werkzaam ‘in de verschillende
takken van nijverheid. Wanneer men Juli 1925 =
1000 neemt, is de index van het aantal blanke arbei-
ders werkzaam in de fabrieksnijverheird, mijnbouw en Spoorwegen toegenomen tot een hoogtepunt van 1159
in 1929, om dan te dalen tot 1015 in 1932; daarna is
er weer een ‘geleidelijke stijging tot 1207 in Nov. 1934.
Alleen in den ‘landbouw is het welvaartspeil van
de periode 1925-1929 nog niet berei’kt. Alle con-
junctuurindices
wijzen
echter op de waarschijnlijk-
heid van een verder opgaande conjunctuur in Zuid-Af rika hoewel de overgroote bedrijvigheid op den
Rand, aldaar misschien weer een tijdeli.jken teru’slag
kan veroorzaken.
De begroot,ing.
De begrootingsrede, ‘die de Minister van Finan-
ciën ‘op 20 Februari jl. gehouden heeft, ‘getuigt van
de algemeene lan’dswelvaart. De raming van ‘inkom-
sten en uitgaven voor de ‘begrootingsjaren 1 April
1934-31 Maart 1935 en 1935-1936 ‘is als volgt:
1934/’35
1935f36
Inkomsten ……… £
38.053.000
£ 38.33.000
Uitgaven ……….. ..
35.800
;
000
,, 36.098.000
Overschot ……
£ 2.253.000
£ 2.255.000
Het totaal geraamde surplus voor deze twee jaren
is dus £ 4.508.000.
Weinig landen ‘kunnen in ‘den tegenwoor.d’igen tij’d
op zulike gunstige financieele omstandigheden wij-
zen, ‘die zijn teweeggebracht in weerwil van een ver-
laging van verschillende belastingen gedurende de
afgeloopen twee jaar en niet ‘door belasbingverhoo-ging. De verklaring ligt ‘in hoofdzaak
bij
de buiten-
gewoon hoo’ge inkomsten uit de gou’dmijnnijverheid
als gevolg van de ‘deprecia.tie van de munteen.heid.
De stijging van ‘de ‘staatsinkomsten en -uitgaven
blijkt uit ‘het feit, dat voor 19321’33 ‘de inkojhsten
slechts £ 28.442.000 ‘bedroegen – een
stijging
dus van
£ 9.611.000 of 34 pOt. in twee jaar.
Slechts enkele van de voornaamste voorgestelde
maatregelen, vooral met betrekking tot ‘besteding van
het ‘genoemde surplus, zullen hier worden ‘genoemd.
In de inkomstenbelasting is na de vermindering
van ‘het vorige jaar geen verandering gebracht. De
indirecte belastingen zijn echter eeni’gszins verlaagd
door een verlaging van de ‘invoerrechten op ver-
schillende artikelen, zooa’ls koffie,
tapijten,
radio..
toestellen, ‘horloges, enz., in hoofdzaak artikelen, wel-
ke niet in Zuid-Afrika worden geproduceerd. Hier-
‘door worden de ‘inkomsten volgens schatting £ 450.000
lager. Een belangwekkende verandering is ‘de instel-
ling van een Nationaal Wegenfonds. Een wetsvoor-
stel zal ingediend worden teneinde een Nationalen
Wegenraad in ‘te stellen, ‘die een schema zal ont-
werpen voor ‘den ‘bouw en het onderhoud van wegen.
Aan dit fonds zal dardelijk f. 500.000 worden bijge-
dragen, en ‘in ‘het volgende begrootingsjaar nog
£ 900.000, welk bedrag voortaan ieder jaar hiervoor
uitgetrokken zal worden. Om ‘dit mogelijk te maken
is het invoerrecht op benzine van 6 d. per ‘gall’on niet
verlaagd, zooals algemeen werd verwacht, maar de
helft van de opbrengst van dit invoerrecht wordt be-
stem’d voor ‘dit Wegenf’on’ds. Verder wordt £ 503.000
besteed voor ‘de afbetaling van Staatsschuiden. Aan
het tekort op ‘den dienst van het Pensioenfonds wordt
£ 500.000
bijgedragen
en £ 750.000 voor hulp aan
staatsnederzetters in den vorm van afschrijving van
kapit’aalschuld.
Ook worden . pogingen aangewend om de finan-
ciën van de vier provincies weer op een gezonde basis
te brengen, daar ‘deze door ‘de ‘afgeloopen depressie
in een ‘bijzonder on’gunsti’ge positie zijn ‘gekomen. De
tekorten, die ‘de Centrale Regeering in ‘de afgeloopen
twee jaren voor ‘de provincies heeft bijgepast,
worden nu afgeschreven; zij bedragen voor Kaaplanrl
£ 46.000, voor Oranje Vrijstaat £ 123.000, voor Trans-
vaa)l £25.000 en voor N’atal £6.000. Verder wordt
voor onderwijs en andere ‘doeleinden een additioneel
bedrag van £ 476.000 aan ‘de provincies bijgedragen;
een totaal ‘bedrag ‘dus van £ 676.000.
Door al ‘d’eze maatregelen en ‘enkele andere van
minder heteekenis, wordt het overschot van £ 4.508.000
teruggebracht tot enkele ‘d’uizenden Pon’den.
Een bepaald ‘deel van ‘de geraamde inkomsten moet
nog in ‘het kor’t besproken worden, nl. de goudmijn-
belasting, welke met spanning tegemoet wordt ge-
zien. Verleden jaar is geraamd, ‘dat ‘de helasring op
‘de ‘overwinsten van de goudmijnen ‘f 5.000.000 zou
bedragen, behalve ‘de ‘a’d’ditioneele normalle belasting,
die op £ 2.400.000 geraamd is. De normale belasting
heeft ‘de ramin’g overschreden met £ 175.000, maar
de overwinstbelasting zal waarschijnlijk niet meer
opleveren dan rf, 3.817.000. Het tekort on’der de
ra’ming van £7.400.000 ‘beloopt ‘dus £1.008.000. D’it
wordt in ‘hoofdzaak aan twee factoren toegeschreven,
nl. de ontginning van erts van lager ‘gehalte, met
het gevolg ‘dat, hoewel er een grootere hoeveelheid
erts verwerkt is, ‘de productie van goud 500.000 ons
minder bedraagt ‘dan verleden jaar, en ten tweede
aan ‘het feit, dat een ‘groot dee’l van de mijnwin’sten
weer ‘belegd i’s in ‘den mijnbouw voor ondergron’dsche
installaties, enz. De nieuwe belastingvoorst’ellen he-
oogen ‘de totale ‘belastin’gopbrengsteu uit de mijnen t’e ve.rhoogen. Er wordt ‘geen principieele wijziging
‘aangebracht in ‘de formule, volgens welke men de
overwinst berekent, maar indien ‘de belasting in ‘het
komende jaar niet voldoende is ‘om 50 pOt. van ‘de
320
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
10 April 1935
overwinsten op te ‘leveren, zal zij in etk individueel
geval percentsgewijze verhoogd worden om ‘het noo-
‘cliige bedrag op te brengen. De belastingvrije ka’pi-
taaluitgaven worden ook beperkt tot eeti ‘totaal van
£ 1.500.000, tervijl ‘deze in het ‘afg’eioopen jaar de
som van £ 2.500.000 hebben bedragen. Deze bepaling en
de stijgende goudprijs zullen de ve’rhooginig van de
oiervinstbelasting waarschijnlijk onn oodig maken. De
betreffende voorstellen zijn niet eeni’ge teleurstelling
door de gondmijnen en de beleggers ontvangen, en
diebben eén tijdelijken terugslaig veroorzaakt ‘op de
L’on’densche, en Johannesburgsche effectenheurzen,
maar de “tijgende goudprijs beef’t de ha.isse’ten’dens
alweer geueutml’iseerd.
Een criti’sche ‘beschouwing van ‘de geheele begroo-
tiia’g ‘kan hier h’iet worden gegeven. Zij is in het ge-
heel niet revolutionnair. De ‘gezonde elementen erin
zijn ‘de ‘instelling van een Nationaal Wegenfond’s, de
a
fb
e
t
a
li
ng
van ‘de Staatsschuid en thet bren’gen van
de Provinciale financiën op een ‘gezondere basis. De
ahnormaal groote inkomsten uit ‘den mijnbouw bie-
den een goede gelegenheid voor Zuid-Afrika ‘om een
modern nationaal wegennet op te bouwen.
De totale •staatsschukl van de Unie bedroeg op 31
Maart 1934 £ 274.300.000, waarvan £165.000.000 bui-
tenlandsche schuld en £ 109.300.000 ‘hinnenlandsohe
schuld. Op 31 Maart 1935 zal dit volgens schatting
zijn £ 273.100.000, waarvan £ 156.700.000 buitenland-
sche en £ 116.400.000 hinnenland’sche schuld. Op een
hevo’lking van 1.920.000 blanken en 6.570.000 niet-
blanken ‘is ‘dit niet ,hoo’g. De toenemende kapitaal-
kracht van Zuid-Afrika blijkt ‘duidelijk uit het stij-
gende aandeel van •de ‘binnenlandsche schuld; in 1913
‘bedroeg de buitenlan’dsche schuld £ 102.763.000 en de
binnenlandsche schuld slechts £ 15.066.000 of 12,78
pOt. van ‘het totaal.
De Zui’d-Afrikaansche staatsfinanciën kunnen dus
in alle opzichten als uiterst gezond worden be-
sch’ouw’d. In de gemakke’lijke wijze, waarmee de
staatsinkomsten door ‘de ‘depreciatie. van de munt-
eenheid zijn binnengekomen en de spoedige ‘vermeer-
dering van ‘staatsuitgaven, die daarop gevolgd is,
schuilt echter een gevaar voor de ‘toekomst. De goud-
mijnen ‘geven geen ‘blijvende baten en hoewel hun
levensduur ‘door ‘de waarschijnlijk permanente stij-
ging in den goudprjs enorm is verlengd, zullen ‘de
‘staatsinkomsten u’it de mijnindustrie waarschijnlijk
geleidelijk ‘afnemen, nadat stabilisatie van de munt-
eenheid is .ingetreden en de wereldprijzen zijn gestegen,
waardoor ‘de productiekosten van goud zul’leii toene-
men. Hoewel de ‘begrootin.g ‘dus •geen huritensp’orige
loopende uitgaven ‘bev’at, zou ‘het verstandig zijn ge-
weest om een nog :groot’er gedeelte van de tegenwoor-
dig a’bn’ormaal hooge inkomsten ‘te hest’éden voor af-
betaling van ‘staatsschuld of voor nieuwe kapi’taals-
uitgaven, om zoodoen’de de economische structuur
van ‘het land blijvend te versterken en fde fi’nancieeie ‘lasten voor de toekomst te verlichten.
AANTEEKENINGEN.
Het wereldprijsniveau en de Duitsche uitvoer.
Onderzoekingen naar ‘de bepaling van de wereld”
mtarktprij zen zullen tegenwoordig op onv’erge’lij kelij’k’
meer moeilijkheden stuiten dan ‘vroeger. De zooge-‘
nawm’de wereldmarkt is ‘altijd een fictie”geweest.
Men versbon’d ‘daaronder ‘cle totale vrdag naar, en
het ‘totale ‘aanbod van een ‘bepaald artikel, op alle.
plaatsen der aarde, waar ‘koop en verkoop vrij, zon
;
der regeling van bovenaf, ‘konden plaats vinden.
De fictie van de wereldmarkt, zoo lezen wij ver-t
‘der in de ,,Wirtschaftsd’ienst”, kwam ook ide
werke
‘lj’khe’id nog zeer nabij, toen door invoerreoh’ten of,
andere maatregelen ‘in ‘verschillende landen, de prij-‘
zen der artikelen “verhoogd werden. In’ den regl
1
‘konden zulke belastingen
bij
artikelen met een ‘hoo-
geren ‘ .hewerkin’gsgraa’d ‘door k6stenverlaing gecom’ penseerd worden.
In
‘tijden
‘van cont’ingenteerin’gspol’i’t’iek en ‘devie-
zenreglementeer.intg kan ‘voor de ‘meeste artikelen
met veel ‘arbeid voortgehracht, werkelijk niet meer
van een wereldmarkt gesproken, worden. Koopove r-
eenkoinsten over de ‘levering van ‘goederen naar het
‘buitenland
zijn
‘diaaroni tegen woor’dig afhankelijk
van overwegingen, die ‘buiten ‘de markt ‘in den ge-
hruike’lijken zin en ‘diikwijls zelfs ‘geheel ‘buiten het
‘terrein der cconotnie liggen.
De fictie van eeii ‘wereldmarkt is nog ‘het beste
‘daar ‘te ‘behouden, waar koop en verkoop van ten
‘artikel volgens ‘internationale han’dels’gehruiken plaati
vinden, ‘du’s op de groote markten ,voor ‘grondstof-
fen, voedingsmiddelen en ‘koloniale artikelen. De
samenhang tusschen uitvoer en prijsverloop op de
grond’stoffenmarkten werd vroeger daardoor geken-
merkt, dat bij ‘stijgende ‘grpn’dstofprjjzen ”de koop-
kracht van ‘de productielanden, ‘die voornamelijk bij
de verel’d’mark’t geïnteresseerd waren, ‘steeg.
Dat ‘geldt ook nu nog, voor zoover ‘de export onaf-
hankelijk van den import kan plaats vinden. De
‘te’gen’woordi’g in ‘den D u’i tschen overzee’h’an’d el
’01)
den
voorgrond ‘tredende cornpensa’tiehan’del heeft den
ou’den samenhang tu’sschen uitvoer van ein’dproduc-
ten en “de wereldmarktprijzen voor ‘grondstoffen ge-
heel en ‘al veebroken. De ‘compensatieihandel wordt
niet ‘bevorderd, wanneer de ‘grondstofpro’clucénten
tengevolge ‘van gunstiger prjsvooruitzichten ‘haar
producten achterhou’den, maar wel wanneer
‘zij
voor
‘de n’oo’dziakelj’khei’d ‘geplaatst worden in ieder geval
‘te verkoopen. Deze tendens is ‘in den regél sterker
in ‘bai’sseperioden ‘dan in perioden’ van uitgespoken
hausses’temm’ing.
Voor ‘den Duitschen export ‘in zijn m’omenteelen vorm
zijn daatom rtijgen’de gron’ds’tofprijzen geen ‘onmi’d-
d’ellijk werkende stimulans. ‘Wel ‘kan dit echter het
‘geval zijn bij ‘een ‘te groot aanbod en een daarop
volgenden prijsdruk op de wërel’dm’ark’t van ‘handel’s-
artikelen.’ De vra’eg naar Duitsche industrieproduc-
ten in de overzeetchê grondstofleveren’de landen
toont ‘daarom tegenwoordig ‘de tendens van een ver-
heugende stijging, ‘terwijl ‘de markten ‘voor textiel-
grondstoffen, metalen, rubber en koloniale artikelen, stil liggen en de prijzen dalei.
Koffie-statistiek over Maart 1935.
De dezer dagen verschenen Statistiek van ‘de Firma
G. Duuring & Zoon te Rotterdam geeft aan, dat in
Maart ‘de aanvoer geweest is als volgt:
1935 ‘
1934
1933
bn.n’
bu.
hn.
in
Europa …………….
840.000
1.350.000
1.077.000
Ver. Staten van Amerika
995.000 1.341.000 1.042.000
Totaal,
, . . 1,835.000 2.691.000 2.1 19.000
De Aanvoeren in Europa en ‘in Amerika tezamen
gedurende ‘de eerste ‘drie maanden ‘van ‘het jaar be-
‘droegen 5.416.000 ‘buien tègen 7.388.000 ‘halen in 1934
en 5.857.000 balen in 1933.
De Afleverjn’gen in Maart waren:
1935 ‘
1934
1933
bn.
‘bii.
bn.
in Europa ……………
857.000 1.044.000
867.000
Ver. ‘Staten van Amerika
1.104.000 1.296.000 1.115.000
Totaal.,,.
1.961.00040.000 “1.982.000
De Afleveringen ‘in Europa en in Amerika te’amen
gedurende de eerste ‘drie maanden van het jaar waren
5.460.000′ ‘halen tegen 6.812.000 balen in 1934 en
5.473.000 halen ‘in 1933.
Vanaf 1 Juli tot 31 Maart waren ‘de aanvoeren in
Europa tn “in Amerika ‘tezamen ‘14.881.000 bklen
tegen 18.318.000 ‘balen in’1933/34 en’14’.588.000 balen
in 1932133, terwijl ‘de ‘ ‘afleveringen hedroen
15.644.000 balen tegen 17.695.000 balen in 1933/34 en
16.014.000 balen ‘in 1932/39. , .
De ‘zichtbare voorraad was’ ‘op ‘1’ Aril i Europa
2’535.000″balen tegen 2.552.000’bâ’l’en op 1 Maart. In
10
April
1935
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
.
321
Amerika bedroeg
hij
769.000
balen
tegen
878.000
voor.
het Dagelijksch Bestuur van de Gron. Mij. van
balen op 1 Maart. In Europa en in Amerika ‘tezamen
Landbouw een lezing is gehouden over de nieuwere
was ‘de zichtbare voorraad dus op 1 April
3.304.000
loonstelsels, ‘die in de industrie zijn pasklaar gemaakt
halen tegen
3.430.000
balen op 1 Maart. Hij bedroeg
en die vermoedelijk buitengewone niogelijkliecien bie-
op :1 April
1934
–
3.709.000
balen en op 1 April
den, ‘ook inden landbouw. Hoewel de vergaderiirg niet
1933
–
3.119.000
balen.
afwijzend tegenover ‘het vraagstuk bleek te staan, al-
De
ziohbare
wereidvoorraad was
op
1
April
thans weinig gegronde critiek door de aanwezigen
6.902.000
‘balen tegen
6.490.000
balen op 1 Maart en
naar voren werd gebracht, is nu 10 jaar later iiog
8.113.000
‘balen verleden
jaar
(in
deze
cijfers
zijn
nimmer eenig begin gemaakt met het daadwerkelijk
niet begrepen de voorraden in het binnen’land van
instellen van een onderzoek naar de bruikbaarheid.
Brazilië, waarvan het oijfe’r van 1 April nog niet
Hier treft niet in de eerste plaats verwijt aan de
bekend is, doch die op 1 Maart bedroegen
7.838.000
landbouwers; die staan tegenover dit vaastuk niet
halen).
zoozeer afwijzend; integendeel verschillende adheasie
Rotterdam,
3
April
1935.
betuigingen toegezonden aan degenen, die voor be-
handeling van dit vraagstuk pleibten, bewijzen ‘dit.
De zichtbare suikervoorraden in de wereld.
Maar iedere actie is steeds vas’tgeloopen, omdat de
voorstanders uit de practijk vaak over het heele land
Dezichtbare voorraden per 1 Mrt. zijn volgens Czarnikow:
verdeeld, nimmer in staat waren gelden te vinden,
1935
1934
1933
die een verdere uitbouw mogelijk maakten. Alle po-
tons
tons
tons
gingen daartoe mislukten.
Duitschland…………..1.175.000
1.051.000
1.109.000
En van boven af ontbrak alle medewerking, werd
Tsjecho-Slowakije
……..424.000
375.000
485.000
jarenlang het vraagstuk geheel genegeerd. Terwijl er
Frankrijk…………….820.000
602.000
661.000
thans een crisis in het landbouwbedrijf heerscht zoo-
Nederland
: : : : : : : : : : : : : :
:ggg
.
als nimmer te voren, heeft dit nog niet de voorman-
Hongarije …………….91M00
107.000
90.000
nen ertoe kunnen bewegen om het vraagstuk jn zijn
Polen………………..343.000
332.000
403.000
vollen omvang aan te pakken.
U.K. Geïmp. suiker
……288.000
505.000
422.000
Een zwak begin is eindelijk gemaakt in de Prov.
Binnenl
……..192.000
143.000
100.000
Groningen, waar een bedrijfsstudiegroep is opgericht
Europa……..3.811.000
3.619.000
3.72Töö
en men b’ezig is een klein onderdeel van het groote
V.S. Alle havens
……..486.000
320.000
294.000
probleem aan te pakken. Laten wij hopen, dat dit
Cubaansche havens
413.000
384.000
717.000
spoedig uitgroeit tot den omvang die het verdient.
Cuba binnenland ……….
1.235.000
756.000
1.294.000
Maar de loonstelsels, die een zoo integreerend deel
Java ………………..1.756.000
2.619.000
2.694.000
uitmaken van het vraagstuk van den landarbeid zijn
Totaal……7.701.000
7.698.000
8.721.000
nog nimmer ernstig in studie genomen. De industrie
vindt deze uit. De landbouw behoeft dat niet eens
meer te doen, doch neemt niet eens de moeite te on-
INGEZONDEN STUKKEN.
derzoeken of zij zich voor den landbouw leenen. Wel
SCHIET DE LANDBOUW OP HET GEBIED VAN
‘is ‘hierover gesprolcen op ‘het Internationaal Congres
RATIONALISATIE NIET TE KORT
9
voor Bedrij’fsoi’ganisatie in Amsterdam, maar de a±-
wijzende houding toen aangenomen door Prof. Min-
De heer
P.
Dijkhuis schrijft ons:
derhoud heeft ook daar tot weinig resultaat geleid.
De beschouwingen van den heer
S.
L. Louwes heb
Het is dan ook geen wonder dat enkele practische
ik met belangstelling
en voor het meerendeel met landbouwers ongeduldig worden en als gevolg van
groote instemming gelezen. De landbouw-crisismaat-
eene bespreking daarover in November
1934
heeft on-
regelen,
zijn
noodig, gaan niet te ver;
integendeel
dergeteekende een proef ingezet in de Prov. Gronin-
niet ver genoeg.
–
Of niet een andere weg beter zou
gen, welke op 1 Mei a.s. nog door een andere proef
zijn, zal ik hier voorloopig in ‘t midden laten.
eveneens in deze provincie zal worden gevolgd. Of
Maar wel komt het mij voor, dat de heer Louwes
het resultaat zal opleveren moet nog blijken; maar
toch een belangrijk punt onbesproken laat, namelijk
proefnemers stellen zich voor, dat door de toepassing een van die aangelegenheden,
waarin de landbouw
van deze loonstelsels de landbouwarbeid bespoedigd
beslist te kort schiet.
‘
kan. worden, ‘de arbeider meer interesse zal hebben
Ik bedoel hier de bestudeering voor den landarbeid
voor zijn werk, (het laatste is thans reeds gebleken)
in zoo ruim mogelijken zin opgevat. Reeds pl.m.
15
en het zou er dan toe kunnen meewerken, dat cle
jaar lang is door enkèle volkomen ingewijden op land-
landbouwer lang niet in die mate als thans het geval
houwgebied op dit aambeeld gehamerd. Tot dusverre
is ‘afgeschrikt wordt
voor het verbouwen van na-
vrijwel zonder succes. Het was al in
1924
of
’25,
dat
vruchten, als mergkool e.a. Een en ander zou ertoe
Raming van de met suikerbieten te beplanten oppervlakte in Europa.
F.O. Licht publiceerde zijn eerste raming van liet met bieten te beplanten areaal in Europa, vergeleken met den aan-
plant in vroegere jaren:
1935,
1
36
1934’35
1933/
1
34
1932/’33
1931/’32
19301’31
370.000 347.949 287.483
240.490 339.708
470,022 ha
Duitseliland
…………………….
Tsjecho-Slowakije …………………
143.000
144.693
139.011
138.248 179.677
237.038
Oostenrijk
………………………
44.000
49.733
46.224 42.988 43.413
35.674
38.000
37.712 37.712 33.234 56.038 65.653 225.000
263.070
246.500 244.684 227.229
256950
Hongarije
……………………….
53.566
53.007 53.462
50.952
55.851
41.919
47.333
40.173 36.917
57.544
.
10.000
43.200 43.500 37.500 29.200 32.000
Nederland
………………………42.000
50.577
50.517 40.585 35.076
36.696
Denemarken
…………………….43.000
Zweden
………………………..51.000
Polen
…………………………
112.687
98.249
114.899
138.239
179.912
Frankrijk
……………………….
85.000 85.500
79.324 75.000
106.700′
113.700
België ………………………….48.000
Italië
…………………………..
..
78.000
104.000 94.600
81.500
118.000 08.500 175.000
181.203 154.199 109.343 96.461
145.895 118.500
120.623
140,148 103.440 93.459
‘
135.417
Spanje
…………………………
Groot-Brittanië……………………
Andere landen
…………………….
1.570.500
1.636.432
1.517.807
1.355.546
1.551.069
,
),920.852ha
Europa zonder Rusland …………….
1.200.000 1.174.000 1.210.000 1.536.000 1.376.000
1.030.000
–
,
s
.
Rusland
…………………………
Europa
mcl.
Rusland
……………..
2.770.500
1
2.810.432
2.727.807
2.891.546 2.927.069
2.95’0.852ha
322
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
10
April
1935
kunnen leiden, dat de bodemxloitttie intensiever
kan worden u:itgeoefend. Zulks is in het belang van
onze geheele volkshuishouding
•
en het zou er mis-
schien tevens toe kunnen leiden, dat de vraag naar
landarbeiders eerder zou toe- dan afnemen.
In
een bespreking in Den Haag
01)
13 Maart
11. is
deze zaak nog eens uitvoerig overwogen en het gevolg
daarvan zal zijn, dat ook in Zuid-Holland het vol-
gende jaar een proef zal worden genomen. J.ammer is ‘het, dat van bovenaf alle, zelfs de mo-
reele steun ontbreekt.
Of inderdaad praktische voordeelen te bereiken
zijn, zal nader moeten blijken. Het is echter wel zeker,
‘dart hreed op’gevatte proefnermin’gen niet mogen wor-
‘den nagelaten en met den aanvang van ernsti’ge studie
van den ‘lan’darbei’d veel rte lang is •getreuzel’d.
Het heeft ‘mij ‘getroffen, ‘dat Ir. Louwes deze aan-
gelegenheid niet even ‘heeft aangestipt ;’daarosn zijn
‘deze opmerkingen ook alleen als een aanvulling be-
‘doel’d.
ONTVANGEN BOEKEN.
De geldmiddelen der Overheid
door Dr. Hugh Dal-
ton. Vertaald door
J. G.
Suur’hoff. (Amsterdam
1934;
N.V.
De Arbei’derspers. Prijs
f 2.90).
Dit boek ‘bestaat uit vier gedeelten,
‘t.w.
inleidende be-
schouwingen, de inkomsten van de Overheid, de uitgaven
van de Overheid en de openbare schulden. De schrijver
heeft er naar gestreefd om zonder onnoodige uitweidingen,
cle voornaamste algemeene grondbeginselen uiteen te zet-
ten, welke op de openbare financiën van een moderne
gemeenschap va.0 toepassing kunnen worden geacht.
De couponbelastingweL
met uitvoeringsvoorschriften,
toegelicht door P. Karmelk, inspecteur der direc-te belastingen, enz., gedetacheerd aan het Depar-
tement van Financiën en Mr. Dr. E. Teken-
broek, advocaat en acciuntant. (Assen
1934;
Van
Gorcum & Comp.
N.V.
Prijs
f 2,75).
Niet ‘alleen zij, die in den effecten- en couponhandel of
in het bankwezen werkzaam zijn, maar ook bestuurders
van naamlooze vennootschappen en coöperaties, particulie-
ren, die buitanlaudsehe effecten bezitten en hun raad-
gevers zullen met een toelichting op deze belastingvet
van de hand van twee deskundigen hun voordeel kunnen
doen.
Japan en de industrialisatie van Nederlandsch-Indië
door Dr. H. Roos. (Amsterdam
1935;
H.
J.
Paris.
Prijs
75
cent).
In een vijftI hoofdstukken komt de schrijver tot de con-
clii’sie, dat iet, voor de Westersche landen verloren ge-
gane afzetgebied duurzaam verloren is.
MAANDCIJFERS.
EMISSIES IN.MAART
1935.
Prov. en Gemeentel. Leeningen
1) ..
. f 10.870.790,-
zijnde:
jTederZand
iProv. Gelderland
f4.633.000 31/2
%’
obl.
ii
99 %
2
)
f
3
.
413
.
670
Pro’. Zuid-Holland
f5.000.000 3% % obl.
it
99
31 % ……………….
4.975.006
Geni. Hengelo
f
1.504.000 .
4 % obl.
it
99
78 % …….
1
.
502
.
120
Gem. ‘s-Hertogenbosch
f 1.000.000 3
% obl. it
98 % ………………..
980
.
000
Bank- en Oredietinstel’lingen
3)
Industrieele ondernemingen
4).
MijnbouwMaatschappijen ……….,,
500.000,-
zijnde
NecZerlanclsch-Inche
Aandeelen:
‘
Mijnbouw-Mij. Mocara Sipongi
fSOO.000 aand.
it
100 % . [500.000
Spoor- en Tramwegen
5)
,
,
Kerkelijke Leenin’gen
6)
..
,,
149.600,-
Nederland
……………..f.149.600
‘Totaal……
f 11.520.390,-
Bovendien:
f
10.500.000,- 3-ni. Schatkistpromessen
It f
999,25 = /
16 %
9.500.000,- 6-in.
,,
,
,, ,,
996,22 = % %
8.800.000,- Schatkistbi.ljetten
,, ,,
1.016,75
=18/1n %
l) Convers’ie:
Prov. Gelderland
f4.331.000
34 % obi.
It
99%
Prov. Zeela.ndf 2.625.000 3341 % obl.
It
99 %.
Prov. Zuid-Holland
f3.SOO.00&
3%: % obl.
It
99% %.
Gem. Eindhoven f2.136.000 3%%.obl. A 975/s %.
Gem. ‘s-Gravenhage
f
12.640.000 33′ % obl.
It
98% %.
1′)
Van het pi’ovenu dezer leening is een bedrag van
f 1.173.000 voor conversie afgetrokken.
8)
Conversie:
N.V. Mij. v. Gemeente’Crediet f 8.000.000 3% % oh!.
It
97% %.
COÖP. Grondkapirtaalbank
f
1.000.
,
000 4 % cbl
it
-100 %.
4) Conversie: Gerofa’briek
f
500.000 5 % obi
it
100 %.
• 5)
Conveinie: Zwitsersche S’taatspoorwegen, Zw. Frs.
25.000.000 3%i % obl.
It
94% %.
8)
De Kerkelijke Leeningen zijn als volgt onderverdeeld:
Rente- Emissie’
Guldens ‘ voet
koers
pCt.
pCt.
Ned .Her’. J)iaconessen Inrich-
ting, Meppel ……………75.000
4 ‘
100
Ver. t. opv. en verpi. v. idioten
en achterl. kinderen, Utrecht
(waarvan.
f
425.400 voor con-
versie)
…………………500.000
4
100
Congreg. d. Fraters v. 0. L.
Vrouw v. h. H. Hart (St. Gre-
Kartels
door Prof. Dr. Richard Passow, hoogleeraar
‘
goriushuis) Utrecht
(convers’ie)
350.000
4%
–
99%
aan de TJniversitei-t rte Göttingen. (Uitgave 1-lan-
,
Emissies in
1935.
deiswetenschappelijke Bibliotheek te Leiden: Prijs
Nieuw kapitaal:
f 2.40).
Obligatiën
Aandeelen
Totaal
Conversies:
1)it werk is reeds
in
1930 in
het Duitsch
verschenen
Jan.
6.892.240,-
(In Guldens.)
–
6.892.240,-
77.148.500,- en ‘bevat zoodoende uo
geen beschrijving van de recente
Febr.
11.669.500,-
–
11.669.500,- 26.457.800,-
ontwikkeling
van
het
kartelwezen
in
Duitschland.
Wel
Mrt.
11.020.390,-
500.000,- 11.520.390,-
49.480.400,-
wordt in het slot op de voornaamste bepalingen van den 1
laatsten tijd gewezen.
‘
.
29.582.130,-
500.000,- 30.082.130,-
153.086.700,-
AANVOEREN in ton8 van 1000
EG.
Artikelen
‘
Rotterdam
31 Mrt.-6 Apr.
Sedert
Overeenk.
1935
1Jan. 1935
tijdvak 1934
Amsterdam
…… ….
..
3! Mrt.-6 Apr.
Sedert
Overeenk
1935
1Jan. 1935
tijdi’ak 1934 …………
Totaal
1935
1934
,
.
‘
Tarwe
18.193
270.292
318.501
–
,
3.357
–
‘19.009
273.649
337.510
5.945.
66.347 117.738
–
281
10.’5’7
”66.628
‘128.295
………………
Rigge
…………
…..
.
Biekweit
398
6.950
6.067
‘
–
–
‘
•.
6.067
………………
Mais
……………….
23.992
221.308 265.175
–
33.165
‘ ‘
6.950…….
•
71.804254.4
–
73”
336.979
Gerst
‘
…………….
7.060 111.653
90.513
1.485 11.825
l4.97’4”
105.487
Haver
5.396
38.653
40.465
–
1.460
650
‘ ‘
‘40.113
,
41,115
2.900
24.578 67.037
12.636
164.007
951)37
‘
123.478
..
…
‘
‘188.585
162.964
………………..
…..1.691
6.041
31.968
–
–
.-.
6.041
,
31.968
Lijnzaad
………………
Lijnkoek
………………
Tarwemeel
201
4.833
4.448
,
276
6t9
,
, .
6.694.
,
.
5.097
…………..
Andere meelsoorten ….
409
9.690
,
15.451
25
1.861
……..
1.022
‘
1.656 10.712
17.107
/392.291.000,- /384.581.000,-
52.920.000,-
,,
44.930.000,-
1.254.485,50
,,
1.253.326,-
5.456,001,21
,,
5.456.001,21
5.412.133,79
,,
12.897.680,83 107.518.767,89
,, 1
l5.091.883,53
118.556.217,29
118.582.619,24
VLOTTENDE SCHULD.
10 April• 1935
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
323
STATISTIEKEN.
BANKDISCONTO’S.
Lissabon
•… 5
13Dec.’34
30Juni’32
Ned’I
‘
B,l.Binu.Eff.
DscWissels.
4410Apr.’35’
’35’
5
10Apr.
Londen ……2
Vrsch. in R.C. 5 10Apr. ’35’
Madrid ……546
Nov.’34
Athene ……….
7
14Oct.’33
N.-YorkF.R.B.
14
1 Feb.’34
Batavia ……….
34
1 N0v.’34
Oslo
………
3422Mei’33
Belgrado
……..
5
1 Febr. ’35
Parijs
……
2431 Me ’34
Berlijn
……….
4
22 Sept.’32
Praag
……
3425 Jan.’33
Boekarest ……..
44
15Dec.’34
Pretoria
•…
3415Mei ’33
Brussel ……….
24
28Aug.’34
Rome ……..
3425Mrt.’35
Budapest ……..
44
17Oct.’32
Stockholm
.. 24
1 Dec.’33
Calcutta
……..
34
16Feb.’33
Tokio
…. 3.65
2Juli’33
Dantzig
……..
4
21Sept.’34
Weenen ……
4 23 Febr.’35
Helsingfors ……
4
3 Dec.’34
Warschau…. 5
26 Oct. ’33
Kopenhagen
….
24
1 Dec.’33
Zwits. Nat. Bk. 2
22Jan.’31
‘) 5 April 1935 resp.
3, 4, 4.
OPEN MARKT.
1935
6A
11625/30
18/23
pr.
Apr.
Mrt.
Mrt.
1934
3/7
Apr.
H
I
1914
20(24
Juli
Amjterdam
Partic.disc.
3_11
1
1
14-3/
7
116-
7
18
9
116 182hI8
1
12..6
18
3
1
18
..3
1i,
Prolong.
3
1-3
1
1
012-214
1
21(
4
_2(
4
£onden
Dageid.
. .
‘(-I
‘/,-1
i1-1
‘/,-1
3
14-1
‘(,-i
I
3
14-2
Part,c.disc.
°/is-‘(s
1
116
-1
18
1
116
–
19
°h,-‘Is
16
1161
51314
411_31
Berlyn
Daggeid…
3-
5
18
3-4
331
4
.411
4
3
1
12-4
4
1
I8-5I4
41
13
-5
18
–
Maandeld
3113_314
31214
38(3.3(4
3
1
13_
3
14
411..5814
411
3
.531
4
–
Part, disc.
3/
33/, 33/,
32/s
3
PIs
2′(,-
1
1,
Warenw…
4.61
4
4_11
4
4.11
4
4.11
4
4_11
4
4..i/
4
–
We,.’
York
DageId’)
1
t
1 1
1
3
I142(1
Part,c.disc.
5
116
1
116
6
/16
5/je
/i’/8
1
1
/i2
1
/4
–
1)
Koers van 5 Apr. en daaraan voorafgaande weken t/m. Vr/dag.
WISSELKOERSEN.
KOERSEN IN NEDERLAND.
Data
New
Londen
Berlijn
Parijs
Brussel
Batavla
York’.l
‘)
S) S)
.1
‘)
2 April 1935
1.48i1,,
7.14%
59.45
9.774
25.15
10011
3
,,
1935
1.48%
7.13%
59.65
9.794
25.20
1001/
8
4
,,
1935
1.48%
7.18% 59.70 9.80
25.224
10011
8
5
,,
1935
1.50 7.28
59.95 9.88
25.50
10011
8
6
,,
1935
1.48%
7.22%
59.70
9.81
25.35
10011
8
8
,,
1935
1.483/,
7.1614
59.85
9.774
25.15
1001/
8
Laagste d.w’)
1.47%
7.09
59.40
9.764
25.15
99%
Hoogste d.wl)
1.503%
7.34
60.10
9.93
25.60
10011,
Muntpariteit
2.4878
12.1071 59.263
9.747
34.592
100
Data
SÂd
Weenen
Praa5
Bo:ka-
Milaan
Madrid
2 April 135
47.95
–
‘
6.20
1.48
12.26
20.224
3
,,
1935
48.06
–
6.21
1.48
12.274
20.32
4
,,
1935
48.08
–
6.21
1.48
12.35
20.324
5
,,
1935
48.40
–
6.274
1.48
12.35
20.40
6
1935
48.10
–
8.24
1.48
–
–
8
,,
1935
48.-
–
8.21
1.48
12.424 20.35
Laagste d.w’)
47.90
–
6.174
1.45
12.174 20.15
Hoogste d.wl)j
48.50
28.-
8.30
1.50
12.50
20.524
Muutpariteit
1
48.003
35.007
7.371 1.488
13.094
48.52
Data
Stock-
Kopen-
Oslo)
1/el-
Buenos-
Mon-
holm
*)
ho
gen’)
fofi)
Aires’) treal
1)
2 April 1935
36.824
31.90
35.87431
38
1.4734
3
,,
1935
36.824
31.874
35.874
3.17
381
1.4734
4
,,
1935
37.024
32.05
36.074
3.17
3851
8
1.47%
5
,,
1935
37.55 32.50 36.60
3.25
38%
1.48(4
6
,,
1935
37.30
32.25
36.30
3.20
38%
1.48
8
,,
1935
36.-
32.-
36.-
3.174
38%
1.48
Laagste d.w’)
36.-
31.60 35.60
3.124
37(4
1.47
Hoogste d.wl)
37.70
32.65 36.75
3.274
39
1.50
Muntpariteit
66.671
66.671
66.671
6.266
953%
2.4878
S)
Noteering te
Amsteroam.
“)
Not, te
Rotterdam.
1)
Part.
oogave.
In ‘t Iste of 2,1e No. van iedere maand komt een oveizicht
voor van een aantal niet wekelijks opgenomen wisselkoersen.
KOERSEN TE NEW YORK. (Cable).
Data
Londen
($ per £)
Parijs
($ p. 100ƒr.)
1
(8
Berlijn
1
p. 100 Mk.)
Amsterdam
($ p. 100 gid.)
2 April
1935
4,803%
6,6071
8
40,24
67,50
3
,,
1935
4,8171
8
6,60
71
8
40,23
67,44
4
,,
1935
4,85’/
8
6,59%
40,20
67,26
5
,,
1935
4,84%
6,58%
40,24 66,44
6
,,
1935
4,8411
8
i,585,
40,28 67,30
8
,,
1935
4,835,
6,5911
8
40,28 67,46
9 April
1934
5,17%
6,60
39,70
67,74
Muntpariteit..
4,86
3,90%
23.81%
4081
18
KOERSEN TE LONDEN.
Plaatsen en
Landen
Not eerings-
eenheden
23
Mrt.
1935
30Mrt.
1935
116
Apr.
1935
LaagstelHoogste
1
6Apr.
i95
Alexandrië..
Piast. p.
£
97(4
97g
9781
8
9734
Athene
….
Dr. p.
500
505
503
512
512
Bangkok….
Sh. p.tical
111011
8
111011,
111011
9
1/1011
8
11101
9
Budapest
..
Pen.
p. 47,
163/.
16s1
8
1681
8
16%
16%
BuenosAires’
p.pesop.£
18.85 18.85
18.70
19.00 18.90
Calcutta
. . . .
Sh.
p.
rup.
116′
1/611
8
116
3
1,
2
116
5
1,,
11611
8
Constantin..
Piast.
p. £
590
595
595
604
604
Rongkong ..
Sh. p. $
210 2/011
16
11111
2 0%
210%
Sh. p.
yen
1/211
1
,
11211,,
112
1121/
8
112
1
1,,
Kobe
…….
Lissabon ….
Escu.p.0
110 110
109%
110%
110
Mexico
….
$per
17% 17% 16%
17%
17%
Montevideo
2
)
d.per
19%
19%
19%
20
19%
Montreal
..
$
per
£
4.80%
4.83%
4.80
4.87%
4.85%
Riod.Janeiroi
d.
per
Mil.
3′
16
31
3
351
0
3i
16
Shanghai
..
Sh. p.
tael
1/781,
6
116%
1/6
117%
11651
8
Singapore
..
id
p. $
214i1
1
,
21411
16
214
2/4i,
21411
16
Valparaiso’).
$per,
115 115 115
115%
115%
Warschau
..
Zl. p. £
2551,
6
1
25(4
25%
26
25%
8)
Offic. not. 15
laten. sem.
not., welke
imnorteurs
hebben
te
betalen
II Mrt. 16.91.
3)
Offic. nöt. vanaf 22 Mrt. 40
7
j8;
25 Mrt. 4014; 28 Mrt. 40
1
(3
29 Mrt. 40
3
/8; 1 Apr.
4
(>
1
14;
2Apr.
40
5
/8; 4Apr. 40
1
/3; 5Apr. 40
1
/4;
6Apr. 40
3
19.
3) Id. 11 Mrt. 41/
4
. 4)
90 dg. Vanaf 28 Aug. laatste
•
export” noteering.
ZILVERPRIJS
GOUDPRIJS’)
Londen’)
N.Yorkl)
Londen
2 April1935.. 28%
61%
2 April1935….
14411
3
,,
1935..
2831,
61(4
3
,,
1935….
145174
4
,,
1935..
285/,,
61%
4
,,
1935….
14413
5
,,
1935,.
27s1,
6
61%
5
,,
1935….
1431104
6
,,
1935..
2811,, 62%
6
,,
1935….
14411
8
,,
1935..
2871,,
6261,
8
,,
1935….
144111
9 April 1934.
.
19’5,
6
46(4
9 April1934….
13414
27 Juli
1914..
241I1
5
59
27 Juli
1914,…
84110%
t)
in pence p.oz.stand.
2)
Foreign
sliver
in
$c. p.oz.
fine. 3) in sh. p.oz.flne
STAND
VAN ‘s
RIJKS KAS.
Vorderingen.
1
31Maart1935
1
6April 1935
Saldo van’s
Rijks
Schatkist bij De Ne-
f
30.293.009,52
/
14.786.268,03
Saldo b. d. Bank voor Ned. Gemeenten
•
104.548,-
430.794,46
Voorschotten
op
uit. Febr. 1935 aan de
gemeenten verstrekt opa. haar uit te
keeren hoofds. der pers. bel., aand. in
de hoofds. der grondbel. endergem.
fondsbel., alsmede
opc. op
die belas- tingen en
op
de vermogensbelasting
–
–
Voorschotten aan Ned.-lndlë….. ….
,,
138.798.396,68
,,
141.325.751,74
deriandsche
Bank……………….
Id. aan Suriname …………………
14.347.826,06
,,
14.354.225,-
Id. aan
Curaçao ………………….
1.874.210,40
.
17.119.981,46
,
1.824.871,97
Kasvord. weg. credletverst.a/h. buitenl
..
,
1l7.166.81l,38
Daggeldieeningen tegen onderpand
8.000.000,-
,,
17.000.000,-
S’aldoderpostrek.v. Rijkscomptabelen
30.204.749,74
…
…
,,
32.533.435,44
het Alg.Burg. Pensioenfonds’)
Vord.
op
–
,,
39.446.234,36
–
,,
42.222.213,73
Vord.
op
andere Staatsbedrijven
1) …..
Verstr. t. laste der Rijksbegr. kasgeld-
leeningen aan gemeenten (saldo)
.
,,
28307.187,60
,,
26.850.637,60
Verolichtingen.
art. 16 van baar octrooi verstrekt
Schatkistblljetten in omloop………
Schatkistpromessen in omloop …..
..
Zilverbons in Omloop …………….
Schuld op uIt. Februari 1935 aan de
gem. weg. a. h. uit te keeren hoofda. d.
pers. bel., aand. 1. d. hoofd,. d. grondb.
e. d. gem. fondsb. alsm. opc. op die
bel, en op de verm. bel…………..
Schuld aan het Alg. Burg. Pensioent.’)
Id. a, h. Staatsbedr. der P.T. en T.’)
Id. aan andere Staatsbedrijven 5)
Id. aan diverse instellingen 3) ……..
1) In rekg.-crt. met ‘s Rijks SchatkIst.
NEDERLANDSCH.INDISCHE
…………
Saldo Javasche Bank
..
..
/
7.456.000,-
–
Betaalmiddelen in
‘s
Lands kas
– –
Verplichtingen:
Voorschot ‘sRijks kas e. a. Rijkainstell
138.798.000,-
/
141.326.000,-
,,
750.000,-
750.000,-
Schatkistbilletten
………………..
12.035.000,-
12.
,,
035.000,-
– –
Schatkistpromessen
……………….
Muntbiljetten in omloop
…………..
Schuld aan het Ned.-lnd. Muntfonds
.
.
,,
2.566.000,-
..
2.566.000,-
Idem aan de Ned.-ind. Postspaarbank
,,
1.233.000,-
,,
594.000,-
Voorschot van de Javasche Bank….
–
1.796.000,-
CURAÇAOSCHE BANK. Voornaamste posten in duizenden guldens.
Circu-
isdiotten
Dis-
IDiverse
Diverse
Data
Metaal
latle
aan de
conto’s
reke- reke-
kolonie
ningenl
ningen’
1 Maart
1935
4.416 4.569
220
77
626
179
1 Februari 1935
4.503
4.583
156 77
613
176
1 Januari
1935
4.541
4.650
142 77
679
199
1
December 1934
4.460 4.538
131
74
629
170
1
Maart
1934
4.510
4.564
82
120
521
60 1) Siuitp. der activa.
1)
Sluitp. der paasiva.
324
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
10 April 1935
STATISTISCH OVERZICHT
GRANEN EN ZADEN
.
TUINBOUWARTIKELEN VLEESCR
TARWE
80 K.G. La
R000E
MAIS
GERST
64/65 K.G.
LIJNZAAD
WITTE
KOOL
UIEN
ROODE
KOOL
RUND-
VLEESCH
VARRENS-
VLEESCH
Plata loco
Rotterdam!
K.O. Bahia
Blanca loco La Plata
loco
La Plata
loco Rotter-
La Plata
loco
Ie kwal.
1-5 pond
gewoon
per 100 KO.
Ie kwal.
•
1-5 pond
(verach) (verach)
Amsterdam
R’damjA’dam
K.G.
R’dam(Adam
damjA’dam R’damlA’dam
per
100
KO.
Broek op
per 100 KO.
Oem.v.3kw.
100KG.
per
per.IOo 1(0.
per
100
K.G.
per
100
per2000 K.G.
per000K.o.
per
1960
K.G.
Broek op
Langendijk
Broek op
Rotterdam Langendijk
Langendijk
Rotterdam
0
fl•
0
10
fi.
-;-
f1.
—
:
—
i
–
tL
1
10
1
10
1
10
f
1925
17,20
100,0
13,076
100,0
231,50
100,0
236,00
100,0
462,50
100,0
.
– –
1926
1
59
0
92,4
11,75
89,9
174,25
75,3
196,75
83,4
360,50
77,9
_
1927
•
14,75
85,8
12,475
95,4
176,00
76,0
237.00
100,4
362,50
784
–
–
1928
•
13,475
78,3
13,15
100.6
226,00
77
228,50
96,8
363,00
78.5
455
100,0
13,25
100,0 17,23 100,0
93,-
100,-
77,50
100,-
.
1929
12,25
71,2
10,875
83,2 204,00
88,1
179,75
76,2
419,25
90,6
7,38
162,4
11,78
88,9 9,10
.2,8
96,40
103,7
93,126
120,2
1930
9,676
56,3
6,225
47,6
136,75
59,1
111,75
47,4
35600
77,0
2,05
45,1
2,14
16,2
5,77 33,5
108,-
116,1
72,90
94,1
.
1931
5,55
32,3
455
34,8
84,50
36,5
107,25
•
45,4
187,00
40,4
3,06
67,3
1,94
14,6
6,96
40,4
88,-
94,6
48,-
61,9
1932
5,225
304
4,62e
35,4
77,25
33,4
100,75
42,7
137,
00
,6
1,49
32,8 8,07
60,9
1,84
10,7
61,-
65,6 37,50
48,4
1933
5,02
29,2
3,55
27,2
68,50
29,6 70,00
30,0
•
148.00
32,0
0,82
18,0
2,30
17,4
2,60
15,1
52,-
55,9
49,50
63,9
1934
3,67e
21,4
3,32
5
25,4
70,75 30,6
75,75
32,1
142,50
30,8
3,23
71,0
1,89
————–
14,3
——————-
3,04
1
76
61,50
66,1
46,65
60,2
Jan.
1933 4,95
28,8 3,75
28,7
73,00
31,5
75,25
31,9
136,50
29,5
0,67
14,7
3,38
25,5
3,02
17,5
50,50
54,3 44,75
57,7
Febr
.,,
4,775
27,8
3,70
28,3
71,00
30,7
74,75
31,7 130,25
28,2 0,60
13,2
2,06
15,5
2,51
14,6
49,25
53,0
58,1
Maart
,,
5,05
29,4
382
5
29,3
73,50
31,7
76,25 32,3
130,50
28,2
0,61
13,4 1,29
9,7 3,11 18,0
46,50 50,0
59,4
April
,,
5,15
29,9
3,75
28,7
72,75
31,4
71,25 30,2
129,50
28,0
.
49,50
53,2 48,25
62,3
Mei
5,40
31,4
3,775
28,9
70,50
30,5
73,25
31,0
146,75
31,7
52,25 56,2
49,-
63,2
Juni
5,25
30,5 3,55
27,2
66,00
28,5
75,75
32,1
163,25
35,3
——————–
51,25
55,1
48,-
61,9
Juli
5,82e
33,9
3,85
29,4
64,25
27,8
78,00
33,1
176,25
38,1
49,25 53,0 48,50
62,6
Aug.
,,
5,30
30,8
3,55
27,2
61,25
26,5
67.75
28,7
161,50
34,9
49,-
52,7
49,25
63,5
Sept.
4,95
28,8
3,476
26.6
61,00
26,3
65,25
27,6
159,00
34,4
50,25 54,0
54,-
69,7
Oct.
•,
4,40
25,6
3,-
22,9
60,25
26,0
63,50
27,0
141,25
30,5
————–
56,25
60,5
54,25 70,0
Nov.
4,55
26,5
2,95
22,6
74,50
32,2
60,00
25,4
147,25
31,8
1,26
27,7
2,23
–
–
–
—
—–
–
–
–
–
–
–
–
—
16,8
59,50
64,0
54,376
70,2
Dec.
,,
4,57 26,6
3,30
25,3
73,50
31,7
59,25
25,1
154,50
33,4
097
21,3
2,56
19,3 1,76
10,2
60,75
65,3
53,50 69,0
lan.
1934
4,75
27,6
3,10
23,7
65,25
28,2
58,00
24,6
144,25
31,2
3,65
80,2 2,30
–
–
—
–
—
–
–
–
–
–
—
–
—
–
17,4
3,08
179
62,50
67,2
53,75
69,4
Iebr
.
.,,
3,40
19,8
2,77
5
21,2
65,25
28,2
58,50
24,8
133,00
28,8
•
3,97
87,3
1,63
12,3
3,12
181
63,-
67,7
53,50 69,0
Maart
,,
3,25
18,9
2,725
20,8 70,75
30,6 58,75
24,9
132,00
‘
28,5
5,99
131,6 1,23
9,3
4,24
24,6 61,75
66,4
50,50 65,2
April
3,20
18,6
2,706
20,7
70,50
30,5 56,75
24,0
136,50
29,5
–
–
–
—
—
–
–
–
——
—
63,50
68,3
49,125
63,4
Mei
,,
3;32
19,2
2,8fl
21,9 62,00 26,8
63,00
26,7
154,50
33,4
–
–
–
—
—–
–
–
–
—
—
–
–
–
—
—
—
–
–
—-
—
65,75
70,7
47,50 61,3
luni
3,67
6
21,4
3,175
24,3 65,00
28,1
74,75
31,7
156,50
33,8
–
–
–
—
—
–
–
–
–
–
–
–
–
—
–
63,25
68,0
43,75 56,5
juli
,,
3,80
22,1
3,30
25,3
71,50
30,9
78,75
33,4
151,25
32,7
63,-
67,7
44,62 57,6
Aug.
•
4,375
25,4
4,275
32,7 83,25
36,0 93,50
39,6
159,25
34,4
—-
–
—
–
——
–
:
$3,95
68,8
43,30 55,9
Sept.
.
4,-
23,3
4,15
31,7
77,25 33,4 93,25
39,5
145,50
31,5
—-
–
—
–
——
–
63,55
68,3
42,62e
55,0
Oct.
•,
3,50
20,3
3,70
28,3
69,50 30,0 93,50
39,6
135,25
29,2
60,70
65,3
42,125
54,4
Nov.
,, 3,50
20,3
3,45 26,4 71,25
30,8
89,25
37,8
127,75
27,6
1,28
28,1
2,25
-•———–
—
—
—
–
—
–
—-
–
17,0
–
–
53,75 57,8
44,50
57,4
Dec.
3,45
20,1
3,55 27,2
76,25 32,9
91,00 38,6
134,00
29,0
1,26
27,7 2,03
————–
15,3
1,73
10,0
53,15 57,2
44,65
57,6
Jan.
1935
3.30
19,2
3,525
27,0
7425
32,1
89,25
37,8
137,25
29,7
1,13
24,8
2,59
–
–
–
—
–
–
–
–
—–
–
–
–
–
—
–
–
–
–
–
–
—
–
19,5
2,89
16,8
53,625
57,7
45,62′
58,9
Febr.
,,
3,20
18,6
3,375
25,8
68,00
29,4
71,25
30,2
124,25
26.9
0,91
20,0
2,14
16,2
4,26
24,7
51,90
55,8
47,55 61.4
Maart
,,
3,20
18,6
3,07
5
23,5
67,75
29,3
64,00
27,1
120,50
26,1
0,88
19,3
2,92
22,0 7,69
44,6 51,40
55,3
51,20
66,1
1
April
,,
3,85
22,4 2,90
22,2
68,50
29,6
64,00
27,1
123,00
26,6
,
52,_b)
55,9
51,_
5
)
65,8
8
,,
4,20
24,4 3,10
23,7
72,50 31,3 68,00
.
28,8
126,00 27,2
•
1)
Men zie voor
de
toelichting
op dezen
staat
de nos.
van
8, IS
Aug.
1928,
25
Febr.
1931
.en IS
Febr.
1933.
1)
Tot lan.
1931
Hard
Winter
No. 2.
van Jan.
1931 tot
16 Dec.
1929
tot 26 Mei
1930
74
1
5 K.O.
Hongaarsche
vanaf
26
Mei
1930
tot
23 Mei 1932
74 K.G.
Zuid-Russische
;
van 2
Mei 1932
tot 2
Oct.
1933
No.
2 Canada.
4)
Tot
Canada. Van
19 Sept.?32
tot
24
Juli ’33
62/63
K.G.Z.-Russ.
)
6 Apr.
6)4
Apr.
7)
7 April.
Vervolg
STATISTISCH
OVERZICHT
:
MINERALEN
TEXTIELGOEDEREN
DIVERSEN
.
STEENKOLEN
Westfaalsche!
PETROLEUM
BENZINE,
•
KATOEN
.
.
WOL WOL
gekamde
.
KOE- KALK-
Hollandsche
Mid. COOtin.
Crude
Gulf exp
____________
_________
gekamde
Australische
Australische
,
HUIDEN
SALPETER Middllng
locoprijzen
1
F.
G
.
F.
Sakella-
.
1
r~
Li
b7
-e
__
bunkerkolen,
onezeefd f.o.b.
tjm 33.9′ Bé
S.
g.
$cts. per
Merino, 64’s A’v.
loco Bradford
CrossbredColo nial Carded,
Gaaf, open
kop
Old. per
100 l(G.
R
dam/A’dam
1000
K.G.
per
per barrel U.S. gallon
New-York
1
rde
ol
per Ib.
Av. loco
57-61 pnd.
netto
per Ib.
Liverpool
Bradford per Ib.
–
71
0/
Oj
$cts.
i
$ cts.
OI
o
pence
O/
pence
0
/0
pence pence
T
–
ii:
–
1i
–
010
1925 10,80
100,0
1.68
100,0
14,86
100,- 23,25
100,0
29,27
100,-
9,35 100,-
55,00
100,0
29,50
100,0
34,70
100,0
12,-
100,0
1926
17,90
165,7
1.89 112,5 13,65 91,9 17,55
75,5
16,24
55,5
6,30 67,4
47,25
85,9
24,75
83,9
28,46 82,0
11,61
96,8
1927
11,25
104,2 1.30 77,4 14,86
100,-
17,50
75,3
16,78
57,3
7,27
77,8 48,50 88,2
26,50
89,8
40,43
116,5
11,48
95,7
1928
10,10
93,5 1.20 71,4
9,98
67,2
20,00
86,0
19,21
65,6
7,51
80,4
51,50 93,6
30,50
103,4
47,58
137,1
11,48
95,7
1929
11,40
105,6.
1.23
73,2
10,-
67,3
19,15
82,4
17,05
58,2 6,59
70,5
39,-
70,9
25,25
85,6
32,25
92,9
10,60
88,3
1930
11,35
105,1
1.12
66,7 8,77
59,0
13,55
58,3
12,-
41,0
3,92
41,9
26,75 48,6
16,25
55,1
25,36
73,1
9,84
82,0
1931
10,05
93,1
0.58
34,5
5,04
33,9
8,60
37,0 7,33
25,0 3,08
33,0
21,50
39,1
12,00
40,7
18,65
53,7
8,61
71,8
1932
8,00
74,1
0.81
48,2 4,50
30,3
6,45
27,7
5,21
17,8
3,11
33,3
16,00
29,1
8,50
28,8
11,15
32,1
6,15 51,3
1933
7,00 64,8
0.45
26,8
3,61
24,3
6,75
29,0
5,13
17,5
2,78
29,7
19,25
35,0
9,50
32,2
13,26
38,2
6,18
51,5
1934
6,20
57,4
0.63
37,5
2,88
19,4
7,35
31,6 5,32
18,2
2,68
28,7
19,25
35,0
10,25
34,7
12,07
34,8
6,11
50,9
Jan.
1933
7,05
65,3
0.53
31,5
4,16
28,0
6,15
26,5
5,13
17,5
2,95
31,6
15,75
.
28,6
8,25 28,0
11,50
33,1
6,30
52,6
Febr.,,
7,20
66,7
0.38
22,6 3,97 26,7
6,10
26,2 4,98
17,0
2,78
29,7
15,50
28,2
8,25
28,0
10,38
29,9
6,40
3,3
Maart
,,
7,25
67,1
0.38
22,6
3,87k
26,1
6,40
27,5
4,97
17,0
2,77
29,6
15,25
27,7
7,75
26,3
10,75
31,0
6,40
53,3
April
7,25
67,1
0.37 22,0
3,67
24,7
.6,65
28,6
5,18
17,7
2,68
28,7
15,75
28,6
.
7,75
26,3
11,25
32,4
6,40
53,3
Mei
7,15
66,2
0.23
0
14,0
2,95
19,9
7,30,
31,4
5,60
19,1
3,07
32,8
17,00
30,9
. ,
8,25
28,0
12,25
35,3
6,40
53.3
l
uni
7,15
66,2 0.25
0
15,2
3,02
20,3
7,85 33,8
5,85
20,0
3,25
34,8
18,50
33,6
9,00 30,5
15,75
45,4
6,40 53,3
uli
,,
,
7,05
65,3
0.41
24,4.
3,33
22,4
760
32,7
5,76
19,7
3,20,
34,2
20,75
37
,7
9,75 33,1
16,-
46,1
6,40 53,3
Aug.
6,95 64,4
0.37
22,0
3,37
22,7
690
29,7
5,39
18,4
2,91 31,1
20,75
37,7 9,75
33,1
14,75
42,5
5,80
48,3
Sept.
6,85
63,4
.
0.52
31,0
3,50
23,6
6,60
‘28,4
4,70
16,1
2.54 27,2
21,50
39,1
.
10,50
35,6
15,13
44,1
5,85 48,8 Oct.
•
6,60
61,1
0.66 39,3
4,04
27,2
6,40
27,5
4,55
15,5
2,48 26,5
20,75
37,7
10,75
36,4
14,50
41,8
5,90
49,2
Nov.
,,
,
6,75
62,5
0.66
39,3 3,72
25,0
6,25
26,9
4,53
15$
2,39 25,6
23,75
.4,3,2
12,00
40,7
13,38
38,6
5,95 49,6
Dec.
6,95
64,4
0.67
39,9
3,75
25,2
6,50
280
4,89
16,7
2,38
25,5
25,00
45,5
13,25
44,9
13,50
38,9
6,-
50,0
lan.
1931
‘
.6,65
61,6
0.66
39,3
3,74
25,2
.
7,10
30,5
5,47
18,7
2,59
27,7
.
27,00
49,1
14,75
50,0
13,-
37,5
6,15 51,3
[‘ebr.
,,
6,30
58,3
0.64
38,
1
3,25
21,9
7,50
32.3
5,64
19,3
2,68 28,7
23,75
43,2
12,75
43,2
13,-
37,5
6,20
.
51,7
Maart
,,
6,25
57,9
0.63 37,5
3,05
20,5
7,40
31,8
5,50
18,8
2,76
29,5
23,25
42,3
11,75
39,8
12,50
35,0
6,25
52,1
April
,,
6,30
58,3
,
0.62
36,9
,
2,795
18,8
6,95
29,9
5,37
18,3
2,50
26,7
23,00
41,8
11,50
39,0
12,-
34,6
6,30
52,6
Mei
,
6,25
57,9
0.62
36,9
2,88
19,4
6,80
29,2
5,20
17,8
2,48 26,5
21,00
382
10,50
35,6
11,88
34,2
6,30
52,6
juni
,, 6.15
56,9
0.62
36,9
2,83
.19,0
7,15
30,8
5,23
17,9
2,77
29,6
19,00
34,5
9,50
32,2
11,50
33,1
6,30 52,6
Juli
6,15
‘56,9
0.62
.
36,9
2,68
18,0
7,55
32,5
5,22
17,8
2,83
30,3
17,00 30,9
9,00 30,5
11,50
33,1
6,30
52,6
Aug.
6,15
56,9
0.62 35,9
2,68
18,0
7,85
34,0
5,32
18,2
2,85
30,5
16,00 29,1
8,50 28,8
11,75
33,9
5,80 48,3
Sept.
,,
6,00 55,6
0.62
36,9
2,74
18,4
.
7,70
33,1
5,06
17,3
2,71
29,0
15,00
77,3
.
8,50
.
28
,8
12,-
.
34,6
5,85 48,8
Oct.
,,
6,00
,
55,6
0.62
36,9
2,60
17,5
.7,40 31,8 4,93
16,8
2,57
27,5
15,00
.27,3
8,50
,
28,8
12,50
36,0
5,90 49,2
Nuv.
»
6,10
56,5
0.62
,
36,9 2,53
17,0
7,40
31,8
5,42
18,5
2,67
28,6
15,00
27,3
8,75
.29,7
12,-
34,6
5,95 49,6
Dec.
6,05 56.0
0.62 36,9
2,76
18,6
.7,50
32,3 5,43
18,5
2,77
29,6
14,50
26,4
8,50
.
28,8
11,25
32,4
6,05 50,4
lan.
1935
6,05
56,0 0.625
37,2
2,97
5
.
20,0
7,55
32,5
5,38
18,4
2,99
32,0
14,75
26,8
8,25
.
28,0
10,75
31,0
6,15
.
51,3
Iebr.
,,
6,05
56,0 0.625
‘31,2
.2,75
.
18,5
7,50
32,3
5,24
17,9
3,-
.
32,1
14,00
25,5
.7,75
26,3
10,50
30,3
6,20
,51,7
Maart
,,
.
5,90
54,6
0.52
36,9
‘2,74
18,4
6,80
29,2
4,85
16,6
2,79
29,8
13,75
‘
25,0
7,50
.25,4
10,25.
29,5
6,25
52,1
1 April
,
6,00 55,6
0.63
37,5
3,2)
20,2
6,80
,9,2
4,80
3
16,4
2,733
29,2
14,754)
26,8
8,00)
27,!,
6,30
52,6
8
,,
6,05
56,0
0.63
37,5
.
6,85
29,5
”
.
.
‘
6,30 52,6
I)Jaar- en maandgem. afger. op pence. ) 6 Apr.
.)
3 Apr.
4)
.4 Apr.
6)
2 Apr.
..
.,
..
,
.
10 April 1935
‘
E&NOMISCH-STATiSTISCHE BERICHTEN
.
325
I
AN GROOTHANDELSPRIJZEN1)
:
ZUIVEL EN EIEREN
•
.
.
METALEN
•
BOTER BOTER
KAAS Edammer
EIEREN
KOPER
LOOD
.
TIN
IJZER
Cleveland
GIETERIJ
ZINK
GOUD ZILVER
perK.G.
Leeuwar-
derComm.
1fiI0
c
•
g
Alkmaar
Fabrieks-
kaas
Gem. not.
Eïermijn
‘
Roermond
Standaard
Locoprijzen
Londen
Locoprijzen
Londen
Locoprijzen
Londen per
Foundry
No. 3 f.o.b.
IJZER
(x III) p.
Locoprijzen
.
Londen
cash
Londen
cash
Londen per
Noteering
.
ki. mlmerk
p. 100 st.
per Eng. ton per Eng. ton
Eng ton
Middlesb.
perEng.ton
Eng. t. f.o.b.
Antwerpen
per
Eng.ton
per ounce
fine
Standard
Ounce
—
per5OK.G.
•
ii:
–
-;
–
ii:
—
–
ir
–
ij
f1.
Olo
–
ik
–
–
ï
–
—
£
01
Sh
.
01
0
;ï;:
–
e,
ah.
0
10
.
oence
°jo
1925
2,31
IOOO
–
56,-
100,0
9,18
100,0
62.116
100,0
36.816
100,0
261.17
1
–
100,0
73
1
–
100,0
67
1
–
100,-
36.316
lOO
–
85/6
100
,-
2′
100,0
1926
1,98
85,7
.
–
43,15
77,1
8,15
88,8
58.1(-
93,5 31.116
85,3
290.1716
.111,1
8616
118,5
68
1
8
102,5
34.2
1
6 94,
85
1
–
99,5
28Uj
89,3
1927
2,03
87,9
–
43,30
77,3
7,96
86,7
55.14
1
–
89,7
24.4-
66,4
290.4fr
110,8
731-
100,0
6416
96,3
28101-
78,8
851-
99,5
258j
83,3
1928
2,11
91,3
–
‘48,05
85,8 7,99
87,0 63.161-
102,8
21.11-
57,8
227.51-
86,8
661-
90,4
6218
93,5
25.516
69,9
851-
99,5.
26
1
118
81,1
1929
205
88,7
–
45,40
‘81,1
8,11 88,3
75.141-
121,9
23.51-
63,8
203.1516
77,8
7016
96,6
6819
102,6
24.1716
68,8
851-
99,5
24I16
76,2
1930
1,66
71,9
–
38,45 68,7 6,72
73,2
54.13
1
–
88,0
18.116
49,6 142.51- 54,3
67
1
–
91,8
59
1
6
88,8
16.17/-
46,6 85
1
–
99,5
1
7
1
j
1
e
55,4
1931
1,34
58,0
–
31,30
56,9
5,35
58,3
36.5J-
58,4
12.11-
33,1
110.1!-
42,0
55
1
–
75,3
47(6
70,9
11.1016
31,9 92
1
6
108,2
1
3
3
1
41,6
1932
0,94
40,7
–
22,70
40,5
4,14
45,1
22.17/-
36,8
8.121-
23,6
97.2/-
37,1
42/-
57,5
37j-
55,2
9.16
1
–
27,1
118
1
–
38,0
12
7
J
8
40,1
1933
0,61
26,4 0,96
20,20
36,1
3,71
40.4 22.2
1
6
35,6
7.1716
–
21,6
131.18!-‘
50,1
411-
56,2
351-
52,2 10.12f6
29,4
124f7
3
14
145,8
12
3
1
38,5
1934
0,45
19,5
1,-
18,70
33,4
3,45
37,6
18.1416
30,2
6.1516
18,6
141.1916 54,2
401-
54,8
33
1
7
50,1
8.9j-
23,4
13773/
161,0
13116
40,7
ian.
’33
0,73
31,6
0,89
21,75
38,8
4,27 46,7
19.171-
•
32,0
7.8/-
20,3
100.1j6
38,1
40
1
6
55,5
34/6
51,5
9.19/-
27,5 122j8
143,5
ll”!Ia
36,4
rebr.
,,
0,65
28,1
0,91
20,60 36,8
435
47,4
20.3!-
32,5
7.71-
20,2
104.716
39,9
43/-
58,9
34/-
50,7
9.151-
27,0 120
1
5
140,8
11
15
(
37,2
Mrt.
,,
053
22,9
0,99
19,40
34,6
2,80
30,5
20.-16
32,3
7.10-
20,6
104.1813
40,1
431-
58,9
347
51,6 10.71- 28,6
12015
140,8
12
7
118
38,7
Apr.
,,
054
23,4
1,-
18,55
33,1
2,07
5
22,6
20.11
1
6
33,1
7.1216
20,9
109.17J-
42,0
4
3
1
–
58.9
3516
53,0
10.8/6
28,8
120(1
140,4
1
2
1
1
16
39,9
Mei
,,
0,52 22,5
t,-
21,80
38,9
2,49
fl,1
23.6/6
37,6
8.6!-
22,9′
128.1716
49,2
41(6
56,8
3616
54,5
l0.13(-
,4
12316
144,4
13
1
14
41,2
Juni
,,
0,52
22,5
1,-
23,50 42,0 2,50 27,2
25.7
1
–
40,8
9.4
1
–
25,3
151.10
1
–
57,9
42
1
–
57,5
37
1
55,2
11.12
1
6
32,1
1
22/3
143,0 13ij4
41,2
Juli
,,
Aug.
0,55 0,63
23.8
1,-
18,50
33,0 2,60
28,3
25.161-
41,6
9.21-
25,0
148.116
56,5
4116
56,8
35-
52,2 12.11-
33,3
123/101 144,9
1271
38,7
»
27,3
1,-
18,90
33,8
3,5fl
38,9
24.5
1
–
39,1
8.416
22,6
145.3
1
–
55,4
41
1
–
56,2
35f-
52,2
11.7/-
31,4
125
1
10
147,2
12
374
Sept.
,
0,66 28,6
0,95
18,40
32,9
3,91
42,6
22.1616
36,8
7.161-
21,4
140.1716
53,8
3916 54,1
34/6
51,5
10.1816
30,2
130111
153,1
11
1
/16
37′,2
Oct.
,,
0,68
29,4
0,90
19,45
34,7
4,68
51,0
22.
1
j-
35,5
7.14
1
–
21,1
1455
1
–
55,5
39
1
6
54,1
34(6 51,5
10.13
1
–
29,4
131
1
1
153,3
1
17/
37,0
Nov.
0,65
28,1
0,90
20,80
37,1
5,80
63,2.
20.616
32,7
7.1316
21,1
150.916
57,5
401_
548
34/6
51,5
9.196
27,6
128/54
150,1
12
1
14
38,1
Dec.
•
0,60 26,0
1,-
20,40 36,4 5,47 59,6
21.11-
33,9
7.121-
209
153.81-
58,6
4016
55,5
361-
53,7
9.191-
27,5
126124
147,6
12
9
116
39,1
Jan.’34
0,50
21,
6
1,-
2040
,
36,4
5,05
55,0
21.71-
34,4
7.7
1
–
20,2.
148.3
1
–
56,8
3916 54,1
36
1
–
53,7
9.12
1
–
26,5
129
1
6
151,5
12
3(4
39,7
Feb.,
0,47
20:3
1,-
21,55
38,5 3,68
40,1
20.9/6
33,0
7.4/-
19,8
140.13/-
53,7
39
1
6
54,1 3615
54,4
9-
1
6
24,9
137
1
1
160,3
12
112
38,9
Mrt.,,
0,44
19,0
1,
19,90
35,5
2,71
29,5
20.3/-
32,5
7.3(6
.
19,7
144.15/6
,,
55,3
4016
55,5
35
1
3
52,6
9.2
1
–
25,2
136
1
8
159,8
I2
5
f
39,3
Ai
r.,,
0,42
18,2
1,-
17,20
30,7 2,72
29,6
20.14
1
6
33,4
7.4j6
19,8
150.10
1
6
57,5
4116
56,8
3412
51,0
9.716
25,9.
135114
158,0
12
7
116
38.7
ei
0,41
17,7
1,-
16,05
28,7
2,54
27,7
20.4
1
–
32,5 6.16
1
6
18,7
144.19
1
6
55,4
40
1
6
55,5
32
1
9
48,9
9.2
1
–
25,2
13613
159,4
121116
37,5
0,41 17,7
1,-
19,40
34,6
2,74′
29,9
19.1816
32,1
6.14!-
18,4
140.11-
53,5
4016
55,5
3119
47,4
8.161-
24,3
137184
161,1
12
1
14
38,1
juli
.
0,40
17,3
1,-
21,50
38,4
281
30,6
18.111
7
29,9
6.1416
18,5
142.91-
,
54,0
40
1
6 55,5
32
1
4
482
8.6/-
22,9
137111
161,4
12
3
1
4
39,7
Aug.,
0,43
18,6
1,-
20,90
37,3
13,325
36,2
17.6
1
–
27,9
6.14
1
–
18,4
139.7
1
6
53,2
401- 54,8 1
3216
48,5
8.716
23,2
13816
162,0
13
40,5
Sept.,
0,43
18,6
1,-
18,125
32,4
3,31 36,1
16.10
1
–
26,6
6.5
1
6
17,2
13717
1
.
52,6
39
1
6
54,1
1
3216
48,5
7.17
1
–
21,7
1411-
164,9
13118
40,9
Oct.
,,
0,43
18,6
1,-
17,37
6
31,0
3,95
1
4,07
43,0 16.3
1
–
26,0
6.6
1
–
17,3
137.1916
52,7
3916 54,1
1
32/6
48,5
7.7
1
–
20,3
141/10
165,9
14
43,6
Nov.,,
0,47 20,3
1,-
17,-
30,4
4,525
49,3
16.1116
26,7
6.8
1
–
17,6
139.81- 53,2
40
1
–
54,8
32j6
48,5
7.76
20,4
139
1
64
163,2
14
7
18
46,3
Dec.,,
0,54
23,4
0,95
15,12
5
27,0
44,3
16.16(-
27,1
6.61-
17,3
137.816
52,5
3916 54,1
1
3411
50,9
7.416
20,0
14016+
164,4
14111
16
45,7
Jan.’35
0,58
25,1
0,90
1495
26,7
3,125
34,0 16.191-
27,3
6.51-
17,2
138.111-
.
52,9
3916
54,1
3416
51,5
7.66
20,4
141(101
165,9
1414
45,9
Feb.
,,
0,52
22,5
0,95
14,
37
5
25,7
3,20
34,9
16.4
1
–
26,1
6.41-
17,0
136.81-
52,1
39
1
6
54,1
34
1
6
51,5
7.3
1
6
.
19,8
142
1
8
166,9
14
1
I16
46,1
Mrt.,,
0,37
16,0
1,025
13,30
23,8
2,74 29,8
16.81-
26,4
6.716
17,5
124.516
47,5
381-
52,1
33
1
9
50,4
7.-!-
19,4
14715
172,4
1
5/4
49,0
1 Apr.
0,36
6
)
15,6 1,10 11,507)
20,5
2,37
5
25,9 17.16
1
6
28,7
6.16
1
6
18,7
125.8
1
6
47,9
381-
52,1
3316
50,0
7.316
19,8
145
1
8
170,4
1
6
1
/
51,4
8
,,
1,10
2,32e 25,3
18.1416
30,2
7.51-
19,9
132.-(6
50,4
3816 J
.
52,7
3316
50,0
7.151-
21,4
144111
169,5
11631
4
52,1
Sept. 1932
79 K.O.
La Plata
van
26 Sept.
1932
tot 5
Febr.. 1934
Manitoba
No. 2
3)
Tot Jan.
192
8
Western
;
vanaf
Jan.
1928
tot 16 Dec.
1929
American
No.
2. van
n. 1928
Malting;
van
Jan.
128
tot
9 Febr.
1931
American
No.
2, van
9 Febr.
1931
tot 23 Mei
1932
6415
K.O.
Zuid.Russische.
Van
23
Mei-19
Sept.
1932
No. 3
AN
GROOTHANDELSPRLJZEN.
.
BOUWMATERIALEN
KOLONIALE PRODUCTEN
VURENHOUTJ
basis 7″ f.o.b.
STEENEN
CACAO
COPRA
KOFFIE
RUBBER’)
.
SUIKER
THEE
INDEXCIJFER
Zwedenj
binnenmuur
buitenmuur’
G.F. Accra
Ned.-Ind.
f.m.s.
Robusta
Standaard
Rlbbed Smoked
Witte kristal-
Afi. N.-l. theev.
Kolo-
Finland
per standaard
per
per
per
5
K.O. c.l.f.
per
100
K.O.
Locoprijzen
Rotteroam
•
Sheets
loco Londen
suiker loco
R’damjA’dam
A’dam gem. pr
.
Java- en Suma-
Grond-
nlale
van 4.672 MB.
per 1000 stuks per
1000
stuks
Nederland Amsterdam
per ‘la K.G. per ib.
per
100
K.O.
trathee p.
‘Ja
KG.
stoif
en
pro-
ducten
f
0
(0
t
O!
-:-
—
t
0
10
ï:
0
1
0
5h.
010
-ii:—-
-:ç-
cts.
1925
159,75
100
15,50
100,-
19,-
100,-
4216
100,-
35,87
5
100,0
61,375
100,0
2111,625
100,0
18,75
100,0
84,5
100,0
100.0
100.0
1926
153,50
96,1
15,75
101,6
19,50
102,6
49/-
115,3
34,-
948
55,375
90,2
2
1
67,4
17,50
93,3 94,25
111,5
86.0
102.6
1927
160,50 100,5 14,50
93,5
18,50
97,4
68/-
160,0
32,625
909
45,875 76,4 1/6,375
51,6
19,12
5
102,0
82,75
97,9 87.5
109.1
1928
151,50
94,8
12,-
77,4
18,50
97,4
57
1
3
134,9
31,875
88,9 49,625 80,9
-/10,75
30,2
15,85
84,5
75,25
89,1
84.6
81.4
1929
146,00
91,4
14,-
90,3
21,25
111,8
45/10
107,9
27,375
76,3
50,75
82,7
-/10,25
28
,8
13,-
69,3 69,25
82,0
81.9
85.5
1930 141,50
88,6
12,50
80,6
20,75
109,2
34(11
82,2
22,625
63,1
32
52,1
-/5,875
16,5
9,60
51,2
60,75
71,8
88.0
04.3
1931
110,75
69,3
10,25
66,1
20,25
106,6
2215
52,8
15,37
5
42,9
25
40,7
-/3
8,4
8,-
42,7
42,50 50,3
40.8
48.0
1932
69,00
43,2
9,25
59,7
IS,-
78,9
1916
45,9
13,-
36,2
24
39,1
-/1,75
4,9 6,32
1
33,7 28,25 33,4
36.1
80.0
1933
73,50
45,0
10,-
64,5
12,75
67,1
15
1
4
36,0
9,30 25,9
21,10
342
-/2,25
6,3
5,52
5
29,5
32,75
38,7
35.2
34.7
1934
76,50 47,9
8,50
54,8
10,50
55,3
1316
31,8
6,90
19,2
16,80
27,4
-/3,875
10,9
4,075
21,7
40
47,3 34.4
32.1
Jan.
’33
70,00
43,8
9,25
59,7
13,50
711
1616
38,8
11,50
32,1
24
39,1
-11,625
4,6
537′
28,7
25
29,6
33.2
34.1
Febr.
,,
70,00 43,8 9,25
59,7
13,-
68:4
1519
37,1
10,625
29,6,
23,75
38,7
-/1,5
4,2
5,60 29,9 26,75
31,7
32.1
34.4
Mrt.
,,
70,00 43,8
9,50
61,3
12,25
,64,5
16/3
38,2
10,37
5
28,9
23,50
38,3
-/1,5
4,2
6,-
.
32,0
26,25
31,1
32.4
34.9
Apr.
,,
70,00 43,8 9,75
62,6
12,75
67,1
15
1
5
36,3
9,50
26,5 23,50 38,3
-/1,625
4,6
6,07′
32,4 27,50 32,5
32.8 34.9
Mei
70,00
43,8 9,50
61,3
12,50
65,8
16
1
6
38,8 9,50
26,5
23
37,5
–
1
2
5,6 6,02
5
32,1
26,50 31,4
34.2
35.0
Juni
72,50
45,4
10,-
64,5
13,-
68,4,
1811
42,6
10,-
27,9
22,50
36,6
-/2,375
6,7
6,35
33,9
31
36,7
37.2 31.5
juli
75,00
45,9
10,25
66,1
13,-
68,4
1718
41,6
9,475
26,4
22,50
36,6 -12,625 7,4
5,92
5
31,6
33,50 39,6
30.2
37.4
Aug.
75,00
46,9
10,50
67,7
13,-
68,4
16/
5
38,6
8,75
24,4 20,75 33,8
–
1
2,625
7,4 5,27
5
28,1
35,25 41,7
36.5 35.8
Sept.
,,
80,00
50,1
10,50
67,7
12,50
65,8
14
1
5
33,9
8,25
23,0
19,75
32,2
–
1
2,5 7,0
5,375
28
,7
36,75
43,5
36.7 34.6
Oct.
,,
80,00
50,1
10,50
67,7
12,50
65,8
1217
29,6 7,62
5
21,3
17,75
28,8 -12,625
7,4
4,90
26,1
42,25
50,0
36.5
33.4
Nov.
•
75,00
46,9
10,-
64,5
12,50
65,8
12
1
6 29,4
8,-.
22,3
16
1
25
26,5
–
1
2,75
7,7
4,65 24,8
40,50 47,9
36.4 32.1
Dec.
,,
75,00
45,9
10,75
69,4
12,50
65,8
1115
26.9
7,975
22,2
16
26
1
1
-12,875
8,1
4,75
25,3
41
48,5
37.1
31.3
n.’34
75,00
45,9
10,75
69,4
12,75
67,1
12110
30,2
7,45.
20,8
16,50
26,9
-/2,875
8,1
4,95
‘26,4
45,50 53,8
36.9 83.0
reb.,
80,00
50,1
10,50
67,7
,
12,50
65,8
14
1
5
33,9 7,25 20,2
17,25
28,1
1
3
.
.8,4
4,975
.
26,5
.
45,75 55,3
35.9 35.9
Mrt.,,
“SO,OO
50,1
‘9,75
62,6
12,-
‘63,2
1411
33,1,
7,-
19,5
17,75
28,9
–
1
3,25
9,1
4,525
24,1
45,50 53,8
35.7 35.2
Apr.,,
.
80,00
50,1
9,75
.
62,6
12,-
63,2
14
1
4 33,7
6,55
18,3
17,75
28,9
-/3,625 ‘10,2
4.25
22,7
44,25
52,4
35.6 34.5
Mei
•
80,00
50,1
9,25
59,7 11,25
59,2
1512
35,7 6,72
5
18,7
17
27,7
-/4
.11,2
4,15
22,1
42,75 50,6
35.1
34.8
,,
.i7,50
485
.8,-
51,6
10,-
52,6
15/4
36,1
7,-
19,5
17
27,7
-/4
11,2
4,20
22,4
41-
48,5 34.5
33.8
li
,,
7750
48,5 7,50
‘48,4
10,-
52,6
13/11
32,7
6,92
5
19,3
16,75
27,3
-/4,375
12,3
3,975
21,2
4050
47,9
34.1
32.2
~
n
,
g.,,
‘75,50
47,3
7,25
46,8 9,50
.50,0
12/10
30,2,
6,87
5
19,2
16,50
26,9
-/4,5
12,6
3,975
21,2
39,75 47,0
33.9 31.4
pt.
73,50
46,0
7,-
45,2
8,75
46,1
12/5
29,2
6,65′
18,5
16,50
26,9
-/4,5
12,6
3,725
19,9
32,25 39,6
33.1
28.5
t.,,
73,00
45,7
‘
7,-
‘45,2
8,75
“46,1
1117
27,3
6,70
18,7
16,50
26,9
-/4,125
11,6
.3,525
18,8
32,75
38,8
32.1 27.8
Nov.,
73,00
45,7
7,-
45,2 8,75
46,1
12
1
3
28,8
6,62
5
18,5
16
26,1
–
1
3,875
10,9
.
3,15
16,8
33
39,1
32.7 27.6
Dec.,
73,00
45,7
7,-
45,2 8,75
46,1′
12
1
8
29,8
7,175 20,0 6
26,1
-13,875
10,9
3,375
18,0
”
34,50 40,8
32.7 20.6
Jan.’35
66,00
41,3
.
7,25 46,8 8,50
‘44,7
14
1
1′
33,1
8,775
24,5
16
26,1
‘-/3,875
10,9
3,50
18,7
t
33,75 39,9
32.9 29.5
.eb.,,
66,00 41,3
6,75
‘43,5
8,25
:43,4
14/2,
33,3
9,375
26,1
15,625
25,5
-/3,75
10,5
3,45
18,4
t
32
37,9
32.4 28.9
Mrt.
,
.
59,00 36,9
7,-
45,2
8,25 43,4
13
1
3
31,2 8,57
5
23,9
14,625
23,8
-13,25
9,1
3,55
18,9
29
34,3
30.9 21.4
1 Apr.,
60,00
37,6
‘
”
‘
‘
13
1
55)
31,6
8,87e
24,7
14,50
23,6
–
1
3,3125
‘
9,3
4,-
21,3
29,75
4
)
35,2
31.5 21.4
8
,
,
60,00
37,6
.
9,-
25,1
14,50
23,6
-/3,125
8,8
4,25
22,7
1
32.1
28.3
.u. Miie i”onaennoteeringen vanaf Z1 Sept. ’31 zijn op goudbasls omgerekend; de Doliarnoteeringen vanaf 20April
1
33 zijn In verhouding van de depreclatie
in dan Dollar t.o.v. den Gulden verlaagd.
–
326
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
10 April 1935
NEDERLANDSCHE BANK.
VerkorteBalans op 8 April 1935.
–
Activa.
Binnenl.Wis.(Hfdbk.
f
28.483.818,45
Bela, Prom.,
Bijbnk. ,,
3.891.240,24
enz.in
disc.Ag.sch.
,,
3.812.151,21
36.187.209,90
Papier o. h. Buiteni. in disconto
……
Idem eigen portef.
f
376.500,-
Af:Verkochtmaarvoor
de bk.nog niet af gel.
,,
–
376.500,-
Beleeningen
ncl. vrach.
Hfdbk.
f
144.783.228,171)
in rek.-crt.
Bijbnk.
7.146.103 49
op onderp.
Ag.sch.
43.003.654 20
fl
94
.
932
.
985,86
Op
Effecten
……f
189.746.589,07
1
)
Op Goederen en Spec. ,,
5.186.396,79
194.932.985,861)
Voorschotten a. h. Rijk …………….,,
–
Munt, Goud ……
f
102.587.275,-
Muntmat., Goud
•. ,,
571.582.670,27
f
674.169.945,27
Munt, Zilver, enz.
,,
19.925.713,95
Muntmat., Zilver..
,
–
po
694.095.659,222)
Belegging van kapitaal, reserves en pen-
sioenfonds
……………………,,
37.891.191,94
Gebouwen en Meub. der Bank ……..,,
4.970.000,-
Diverse
rekeningen ………………,,
6.071.801,40
Staatd. Nederi. (Wetv. 27/5/’32, S. No. 221) ,,
16.996.491,37
r
991.521.839,69
Pauiva.
Kapitaal ………………..
. …….
f
20.000.000,-
Reservefonds ……………………,,
3.807.914,92
Bijzondere reserve
………………,,
5.000.000,-
Pensioenfonds
………………….,,
9.199.194,02
Bankbiljetten in omloop …………..
,,
871.565.550,-
Bankassignatiën in omloop ……….,,
105.743,54
Rek.-Cour. J Het Rijk
f
16.855.635,16
saldo’s:
l Anderen
,,58.823.540,73
75.679.175,89
Diverse rekeningen ………………,,
6.164.261,32
•
f
991.521.839,69
Beschikbaar metaalsaldo …………
f
315.714.094,13
Minder bedrag aan bankbiljetten in om-
loop dan waartoe de Bank gerechtigd is ,, 789.285.235,-
Schatkistpapier, rechtstreeks bij de Bank
ondergebracht ………………..,,
–
t)
Waarvan aan Nederlandach-lndië
(Wet van 15 Maart 1933, Staatsblad No. 99) ……../ 73.789.100,-
8)
Waarvan in het buitenland ………………………16.991.350,72
Voornaa.mste posten in duizenden guldens.
1
Goud
1 Andere
1 Beschikb. 1
Dek-
Data
1
Circulaf ie!
opelschb.I
Metaal-
kings
1
Munt _Munt mat.l
1
schulden’
saldo
_
perc.
8 April’3511025871
571.583
871.5661
75.785
315.714
1
73
1
,,
‘
35
1
102587
1
676.965
1
897.0191100.802
401.335
1
80
25
Juli’141
65
.
703
1
96
.
410
310.437j
6.198
43.521
54
Totaal
1
Schatkist-
Belee-
‘i’apier
Diverse
Data
bedrag
1
promessen
1
ningen
p
het
b°uitenl.
i
reke-
idisconto’slrechtstreeksl
1
ningen
8 April
19351
36.187
1
–
194.933
377
6.072
1
,,
19351
22.086
1
–
153.229
376
6.1 12
25 Juli
1
91
4
1
67.947
–
61.686
1
20.188
509
., Jnucz uc açIlva.
JAVASCHE BANK.
1
Andere
I3eschikb.
Data
Goud
Zilver
Circulatle
1
opeischb.
nietaal-
–
1
schulden
saldo
6Apr.’35
2
)
1.430
176.900
34.200 59.990
30 Mrt.’35 2)
145.300
174.540
43.760 57.980
9 Mrt.1935
‘117.474 127.858
179.030
32.880
60.567
2
,,
1935
117.494
1
28.203
174.713
43.580
58.380
25Juli1914
22.057j
31.907
110.172 12.634 4.842
Wissels.
Diverse
1
Dek-
Data
buiterz
Dis-
Belee-
reke-
1
kings- N.-Ind.
conto’s
ningen ningen
1)
percen-
betaaib.
tage
6 Apr.’35
2
)
650
68’980
9.960
–
68
30 Mrt.
1
35
2
)
710
74.100
11.200
67
9 Mrt.1935
958
10.514
1
48.442
10.587
69
2
,,
1935
925
10.520
53.262
11.771
67
25 Juli1914
6.395
7.259 75.541
2.228
44
8) Sluitpost activa.
2) Cijfers
telegrafisch
ontvangen.
BANK VAN ENGELAND.
Bankbilf.
1
Bankbilf.
1,
OtherSecurities Data
Metaal
in
n Banking!
Disc,
and
–
cDepartm.
Advances Securities
3 April 1935
193.149
386.991
1
65.566
5.782 1
10.956
27Maart1935
193.123
381.440
71.082
5.552
11.382
22 Juli
1914
40.164 29.317 33.633
1 1
OtherDeposits
Dek-
Data
Gov.
Sec.
1
Public
1
Depos.
1
1
Bankers
Other
Reserve!
kings-
Accounts
1
perc. i)
3 Apr.’35 1
96.096
1
10.549
1109.674
1
40.459
1
66.1581
41,1
27
Itlrt.’35
1
87.636
1
21.107 1 96.625
41.227
1 71.6831
45,3
22 Juli ’14
1
11.005
1
14.738
1
‘42.185
1 29.2971
52
‘) vernuuuing tusscnen teserve en ueposIis.
BANK VAN FRANKRIJK.
1
goed
1
Wis-
Waarv.I
Belee-
Renteloos
Data
Goud Zilver
in het
buitenl.I
sels
op
het
1
.
1
voorschot
Staat
29 Mrt.’35
82.635
780
10 t
5.177
1.0071
4.324 3.200
22
,,
’35
82.597
785
10 1
4.785
_l
4.296 3.200
23 Juli’14
4.104
640
–
1.541
81
_789
–
Bons
v.
d.I
Diver-
1
Rekg.Courant
Data
zelfst.
amort.k.
1
sen’)
_
Circulatie
Staat1 Zei/st.
1
Parti-
1
Iamorf.k.lculleren
29 Mrt.’351
5.833
2.403 1
83.044
538 1 3.129 116.213
22
,,
’35i
5.833
2.205 1
81:490
–
1
–
1
–
23 Juli ‘141
–
–
1
5.912
401
1
–
1-
943
1) Sluitpost activa.
DUITSCHE RIJKSBANK.
Daarvan
1
Deviezen
Andere
Data
Goud
•
bij brit-
1
als goud-
wissels
Belee-
tenl. circ.
dekking
en
ningen
banken
8
)
geldende
cheques
30 Maart1935 1
80,8 21,8
4,3
3.798,8
66,0
23
‘,,
1935 1
80,6
21,6 4,4
3.304,1
57,1
30 Juli
1914
1.356,9
-.
–
750,9
50,2
Data
t
Effec-
t
Diverse
Circu-
1
Rekg.-
Diverse
ten
1
Act iva
2
)
latie
1
Crt.
Passiva
30Maart1935
1
427,0
1
605,1
3.663,8
1
921,6
209,0
23
,,
1935
1
425,2
1
603,6
3.295,6
1
901,8
188,8
30-Juli .1914
330,8
200,4
1.890,9
1
944,-
40,0
1
UHUCItISL.
‘1 WO. SÇCIItCIIU,,IIKSCIICIIIC .)U,
h.)
lyIrL. 12133, rvp.
•’*,
31 111111.
NATIONALE BANK
VANBELGIE(inBelga’8).
Goud
.
Rekg. Cr1.
cc
Data
–
1935
9
L
-e
L
,
0
4 AprilI2.5991
70
975 1245
166
40
1 3.825
27
231
28 Mrt.
1
94
933 326
340
40
3.770
25
186
FEDERAL RESERVE
BANKS.
Goudvoorraad
Wissels
Data Other
1
Goud-
in her-
1
In de
Totaal
1
cert
ifi-
ash”
2)
disc.
v.
d.
open
bedrag
cateni)
member
1
_
markt
banks
1
gekocht
20 Mrt.’35
5.583,1
_
t
5.567,2
252,7
7,7
1
5,3
13’35
5.570,0
1
5.554,3
253,9
6,4 5,5
•
Belegd
t
,
Totaal
Gestort
1
Goud-
1
Dek-
1
Algem.
1
Dek-
Data
in
t]. S.
Gov.Sec.
in
circu-
‘
Kapitaal
1
kings-
1
kings-
____
latie
1
perc.3)
1
perc.4)
20 Mrt.’351
2.430,3 13.1398
4.913,6 1
146,9
1
72,5
1
–
13
,,
’51
2.430,4
1
3.136,7
4.913,8
1
147,0
1
72,3
1
‘) ,jeze certiricaten weruen uoorue ncnaeist aan ue eçeserv
gegeven voor de overname van het goud, toen de $ op 31Jan.’34 van
1000 59.06 cents werd gedevalueerd.
,,Other Cash” does not inciude Federal Reserve Notes or a Bank’s
own Federal Reserve bank notes.
Verhouding totalen, goudvoorraad tegenover opelsebbare schulden: F. R. Notes en netto deposito.
4)
Verhouding totalen
voorraad muntmaterlaal en wettig betaalmiddel tegenover Idem.’
PARTICULIERE BANKEN AANGESLOTEN BIJ HET FED. RES. STELSEL.
Dis-
1
erve
1
TotaaWaarvan
Data
Aantal
conto’s
1
Beleg-
de
1
de
p
o
1
e
leenin.
en
beleen.
_gingen
1
R.
1
banks
1
sito’s
1
1
deposits
13 Mrt.’35I
1
1
7.699
1
10.823
1
3.420
1
19.927
14.433
6
,,
‘5l
1
7.723 10.739
1
3.370 19.752
1
4.446
U 1U101I VølI U flUU. 0dflK1 UU .1UVU5CflU Dans UH UO DanK 01
land zijn in duizenden, alle overige posten In millioenen van de be.
treffende valuta.