is
.EI :1082
AUTEURSRECHT VOORBEHOUDEN.
Economisch’
rStatistische
;_
Berihten
ALGEMEEN WEEKBLAD VOOR HANDEd, NIJVERHEID, FINANCIËN EN VERKEER
ORGAAN VOOR DE MEDEDEELINGEN VAN DE CENTRALE COMMISSIE VOOR DE RIJNVAART
UITGAVE VAN HET INSTITUUT VOOR ECONOMISCHE GESCHRIFTEN
17E JAARGANG
WOENSDAG
18 MEI 1932
No. 855
INSTITUUT VOOR ECONOMISCHE
GESCHRIFTEN.
Algemeen Secretaris: Prof. Mr. Dr.
G.
M.
Verrijn Stuart.
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN.
COMMISSIE VAN ADVIES:
Prof. Mr. D. van Blom; J. van Ha88elt; Jhr. Mr. L. H.
van
Lennep; Mr. K. P. van der Mandele; Prof. Dr. N. J
Polak; Str. Dr. L. F. H. Regout; Dr. E. van Welderen
Baron Ren gers; Prof. Mr. 11. R. Ribbius; Jan Schilthuis;
Mr. Q. J. Terpstra; Prof. Mr. F. de Vries.
Gedelegeerd lid: Prof. Mr. Dr.
G.
M. Verrijn Stuart.
Redacteur-Secretaris: H. M. H. A. van der Valk.
Secretariaat: Pieter de Hoochweg 122, Rotterdam.
‘telefoon Nr. 35000. Po8trekening 8408.
Advertenties f 0,50 per regel. Plaatsing bij abonnement
volgens tarief. Administratie van abonnementen en adver-
tenties: iVijgIb d van Ditmar N.V., Uitgevers, Rotterdam,
Amsterdam, ‘s- ravenhage. Postchèque- en. giro-rekening No.
.145192.
Abonnementsprijs voor het weekblad franco p. p.
in
ATederland
f
20,—. Buitenland en Koloniën
f
23,— per
jaar. Losse nummers 50 cents. Leden en donateurs van het
Instituut ontvangen het weekblad gratis.
De verdere publicaties van het Instituut uitgaande ont-
vangen de abonné’s, leden en donateurs kosteloos, voor zoo-
ver daaromtrent niet anders wordt besli8t. Aan geteekende stukken: Bijkantoor Ruigeplaatweg.
17
MEI 1932
Ook deze week was de geidmarkt weder zeer ruim.
liet aanbod van wissels was uiterst gering, zoodat de
rente nog iets verder afbrokkelde en men aan het
einde dor week zelfs voor
5/
pOt. plaatsing kon vin-
den. Ook de calirente liep nog iets terug; zoo nu en
dan werd zelfs voor % pOt. afgesloten. De prolonga-
tierente noteerde 1 pOt.
* *
*
i)e Minister van Financiën heeft een inschrijving
opengesteld op sehatkistpapier op 24 Mei a.s. Aange-
boden worden weder drie- en zes-rnaandspromessen
en jaarbiljetten tot een totaal bedrag van slechts
f
35
millioen.
* *
*
01) den weekstaat van De Nederlandsche Bank
blijkt de post nnneniandsche wissels met
f
228.000
te zijn toegenomen; de beleeningen geven daarentegen
een daling te zien van
f
1,4
millioen. De posten
papier op het buitenland en diverse rekeningen on-
der de activa der Bank bleven zoo goed als onver-
anderd.
De goudvoorraad is met
f
13,7 millioen toegeno-
men, terwijl de voorraad zilver mét
f
253.000 ver-
minderde. Het gedeelte van den metaalvoorraad, dat
in
liet buitenland is gedeponeerd, blijkt met
f
33,2
111
1 lIoen te zijn gedaald.
Onder cle passiva der Bank gee:ft 1e biietteneircu-
latce een inkr.impi tig te zien van bijna
f
17 millioen.
Daarentegen namen cle rekening-courant-saldi met
f29 millioen toe; het saldo van ‘s Rijks schatkist
vermeerderde met
f
5,2 millioen en de saldi van
cii-
deren stegen met
j••
23,8 mi.11ioen. liet beschikbaar
metaalsaldo is met
f8,6
miljoen toegenomen; het
clelcki.igspercei.m I;age bedraagt bijna 80 pOt. tegen 79
pOt. de vorige week.
* *
*
De stemming op cie wisselmarkt was de a:fgeloopen
week flauw. Poncien liepen van 9.08 op
9.011/2
terug,
4disa nog voodbijgaand onder de 9 te zijn geweest. Dol-
lars zakten van 2.4673 tot 2.4620 in, doch konden zich
tenslotte tot 2.4640 verbeteren. Dollars tegen Ponden
kwamen van 3.68 op 3.66. Marken noteerden 58.87-
58.95-58.80. Fransche Francs kwamen van 9.73%
01)
9.721/4, Belga’s van 34.69 op 34.571/2, Zwitsersche
Franken schommeiden tussehen de 48.20 en 48.30, slot
48.24. Lires ca. 12.70. Peseta’s 19.90-20.05. Kopen-
hagen wat lager 40.25, Oslo 45.25, Stockholm 45.75.
Cariacleesche Dollars en. 2.18%.
Ponden op (ién- en clrie-maandet:i waren wat flati-
ver:Ys reSp. 1 cent onder contant; Dollars op deze
termijnen resp. 55 en 150 punten onder kassa, waar-
bij valt op te merken, dat termijn eerder was aange-
boden.
De handel in gduden munten blijf t heel levendig.
LONDEN, 13 MEI 193.
De toestand op de gcldmarkt, zooals die de vorige
week was, duurt voort. Overvloedig en goedltoop geld
en een steeds verder dalende noteering van de dis-
conto’s.
De Bank van Engeland verlaagde haar officiëel
disconto tot 2Y2 pOt. Deze koers staat evenwel, zoo-
als reeds eenige maanden het geval was, meer dan
1 pOt, boven het particulier disconto en heeft dus
geen effectieven invloed.
lieden werden sehatkistpromessen tot ongeveer
/32
pOt. toegewezen, terwijl als noteering voor prima
bankaccepten
11%
pOt. wordt genoemd.
Sterling was eenigszins zwakker gedurende de laat-
ste dagen. Dollars en Guldens noteeren resp. 3.65
en 9.02.
386
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
18 Mei 1932
MEDEDEELINGEN VAN DE CENTRALE COMMISSIE
VOOR DE RIJNVAART.
VERSLAG VAN DE APRIL-ZITTING 1932.
ie Centrale Commissie voor de Rijuvaart heeft, onder
voorzitterschap van den Heer Jean Gout, buitengewoon ge-
zan-t, van 12 tot 22 April 1932, te -Straatsburg haar voor-
jaarszitting gehouden.
De Comnnssie heeft zitting gehouden als rechthaak voor
hooger beroep en 3 vonnissen tritgesproken in rechtsgedin-
gen, betrekking hebbende op de Rijnvaart.
Zij heeft voorts 1e volgende -besluiten genomen
Wijzigingen der bepalingen omtrent de
commissies van des-kundigeii voor cle
Rijiuvaart en omtrent de Rijnsehip-
pers- en scheepspatenten.
1.
liet bepaalde onder lo. en onder 2o.
a
en
b
van het eerste
lid
van artikel S der bepalingen omtrent de commissies van
deskundigen voor cle Rijnvaart en omtrent de Rijnsehippers-en scheepspatenten, worden als volgt gewijzigd
,,lo. den leeftijd Van drie en twintig jaren hebben be-
reikt voor het besturen van ccii vaartuig, niet voorzien ‘van
niechahische middelen van voortbewegiug of valt een vitar-
tuig met hulpmotor en i’an vijf en twintig ja-ren vooi het
hestnrei van een vaartuig, wèl voorzien van mechanische
nikidelen van voortbewegiiig, geel) vaartuig met hulpmotor
zijnde
2o. practisch als 1-id van de bemanning cle scheepvaart
hebben uitgeoefend:
gedurende zes jaren voor het verkrijgen van een pa-
tent tot het besturen van een vaartuig, niet voorzien van
mechanische middelen van voortbew’eging of van ecn vaar-
tuig met hulpmotor;
gedurende zeven jaren voor het verkrijgen van een
patent tot het besturen van een vaartuig, voorzien van
iilechan ï sehe middelen van voortbewegi lig, geen
vaar
t
u
i
g
:
met hulpmotor zijitcle, waarvan tcnnnnstc éiiu jaar 01)
CCU
vaartuig, voorzien van iiiechiniisebe middelcu van voort-
beweging, geel) vaartuig niet hulpmotor zijnde.”
Aan artikel S wordt een nieuw lid toegevoegd, luidetide
,,Voor de toepassing van dit reglement worden als vaar-
to
igen met hulpmotor beschouwd, inotorvaartuigen, ii’clke
noch gebruikt worden om te slcepen, noch waarmede liet –
vervoer van reizigers als bedrijf word-t uitgeoefend, waarbij
de bediening
–
van den motor van ie stand-plaats van den
bestuurder af kan geschieden en waarvan cle motor alleen
word t gebruikt ter verliooging viul de bestuur-baarlieicl van
liet vaartuig, of oui -het kleine verplaatsingen te doen on-
dergaan.” –
Aan liet eei’ste 1
–
id van artikel 33 wordt liet volgende toe-
gevoegd:
,,De patenten, v&,r 1. A ugustits 1932 verstrekt voor liet
bestu rcii van ecu vaartuig, n jet voorzie ii valt niechan isehe iii iddelen viii voortbewegi lig, zijn eveneens geldig i’oor liet
bestu ren viui een vaartuig iiit hul pniotor”
in liet iiiodel van liet Itijnsehippersjiati.it worden de
woorden
niet voorzien van
,.tot liet bestu ren vci ii een vaartuig
eigen
voorzien van
lieweegkraeht op- den Rijn”
–
vervangen door cle woorden
tot het besturen van een vaartuig
niet voorzien van eigen beweegkracht ot van een vaartuig niet I,tilpinotor
niet eigen bcwccgkracht
op den Rijn”.
11F.
De bovengenoenide bepalingen treden in werking [let in-
gang vini 1 Augustus 1932.
III.
Den Conuiiiîsarissen der Oeverstateii wordt verzocht
aan ile Conunissie de offic-ijiele bekenduiakingen niede te
ileelen, waardoor deze publicatie in hit n resp. landen ie
geschied.
Bouw van ccii b r u g tussclien ï:laxau en
M a
X mi
i 1 i
ii
ii s
a n.
to. De Centrale Commissie stelt vast, dat tegen het ont.
wer1 voor den bouw van een vaste brug tusscben Maxau
en Maximiliansau, uit ht oogpunt van cle scheepvaart en
vlotvaart, geen bezw’aa-r bestaat.
INHOUD.
–
Blz.
?ilededeelingen van de Centrale Commissie voor de Rijn-
vaart…………………………………….
386
HET TWENOE JAARVERSLAG
VAN
me
B. 1. S. door
Prof.
Mr. Dr.
G. M.
Verrijn $tuart ………………….
387
Is deze crisis onafwendbaar? door
Prof. Dr. W. C. Mees
liet overheidsbedrijf door
E. J. Abra/tains …………
389
BUITENLANDSOHE MEDEWERKING:
De Duitsche hypotheekbanken in 1931 door
Dr. H.
C. Strohinayer’
.
……………. …………….
391
AANTEEKENINGEN:
Zilver en goud
……………………………. 393
Pandbrieven van hypotheekbanken in Nederland 395
Indexcijfers van groothandelsprijzen ………….. 396
Indexeijfers van scheepsvrachten ……………..396
INGEZONDEN STUKKEN:
Grondstoffenvaluta door
Prof. Dr. Ir. J. Goudriaan Jr.
397
STATISTIEKEN EN OvERZI0FITEN
…………….399-404
Geidkoersen. – Wisselkoersen. -. Bankstaten. – Goederenhandel.
2o. De niaatregeiei.i, welke de Duitschie Regeerii.ig zich
voorstelt aan de uitvoerdeis ‘voor te schrijven teli aatizieli
van de uitvoering der werken, worden als afdoende be-
scliouw’cl –
• Opn’icrluing van het Seeret
–
a’,
–
iaal
–
:
Ter heririneriiig zij ver-
neld (-zie E.-S. 13. van 14 Deceniber :1927), dat de Centrale Commissie in November 1927 ha([ vastgesteld, dat tegen het
intiverp voor den bouw van een brug tusschen Maxau en
iaxiiiilian-sau, uit het oogpunt van de scheepvaart en
vI-otvaart, geen bezwaar bestaat. Tengevolge van wij-zigin.
en in het traed der toegal:igswegen, heeft men de plaats,
waar de bruggebouwd wordt, meer bovenwaarts (ong.
1.60 beven cle schipbritg) nioeten kiezen. De bovenbe-
Jochie maatregelen ten aanzien van de u itvoer-i lig ZIJ
Ii
cle-
zelfde als clie, welke de Commissie
–
in 1927 als afdoende
heeft beschouwd. –
Vlu cli thav eng.
De Comllnss’ie stelt niet voldoening vast, dat liet onder-
zoek Ier Di.iitsclie .Regeeri lig betreffende de te tiClilCIl maat-
regelen
0111, ZOU
iioodig, het overwinteren van tan k-schepen
te waaiborgen, tot resultaat heeft gehad, dat in verselul-
leiicle i)uitsclie .htijnhavemis gedeelten i’ami cle linveukoui uien
voor liet overw-i uteren vtui ta-n ksciic’pen zi
.
jll aangewezen.
‘1) o ci a ii. e-f
0 1
ni al i t e i t e ii o
Ii c t k act aal
v a ii K e iii b
S.
Zonder zich int te spreken ovc-r eeulige rechts- of legiti-
sel vraag,
maakt
cle Coninuss’ic geeli bezwaar tegen het in
werk-ing treden van liet tnsselien (te itranschie cmi Zwit-
serschie douaue-adnuinistraties, ter uitvoeriiig valt liet be-
Sluit van 25 November 1931
t),
ovei’eeiigckomen reglement,
tot vaststelling van het clouanestglse-1 van liet kaliaal van
K.enibs, onverminderd dc -bevoegdheid vai.l iedere delegatie
liet punt op-nieuw aan de orde te stellen i
–
n het licht van
de ervariïig.
.I:[et is wel te ‘verstaan, dat, md icu cle behoefte -der
scheepvaart cle int
–
breicling
‘ti II
liet stelsel nood-ig niaakt
i’oor vaartuigen,
ii
fkoinst ig
Vn ii
tim cle ie Ii i ve ii s clan 113a.76,
cle hevoegde clonane-acinuin istrtties tot overeemisteniunng zullen komen betreffende ccli toepasselijk reglement.
Opïierk-iny vast, let ,S’ec-rc/,u-riau-t:
RIet reglenien t In idt als volg-t
Artikel 1.
Elke schipper, (lie op het kanaal vai.i IÇ.euuibs ‘vaart, itioet
i)
l3csl’t-jt vuil, 2-5 iVove’nibcm- :193 is
Elke -princi pe-kivestie
voorbehouden bi ijveucl, uicenit cle Conimnissie keinus vtui cle
nota dor Fransehie delegatie ‘betreffende het clouanestclsel
vu-it .Keni-bs. Liet rogleniei.it, hetw’elk de niaatregelei, -be-
ci-oeld in deze nota, -zal moeten bevatteci, alsniecle -de even-
tueele overeenkonisten tusschien cle douane-adnii nistra-t-ics, zul-hen zoo spoedig mogelijk ter kenimis der Commissie ivor-
den gebracht.
18
Mei
1932
ECONOMISCH-STATIStISCHE BERICHTEN
387
zijn manifest kosteloos door le bevoegcle douane laten
vi seeren.
Het visum wordt geplaatst onniidclellijk achter liet laatste
artikel van de lading, teneinde te beletten, dat er nog iets
aan wordt toegevoegd.
Het is als ‘volgt opgesteld:
Voer gezien geteekend (uc varietur).
A (naam van het bureau)
den (datirm)
Handteekening van dcii Anihtsstempel van
ambtenaar:
het bureau:
Artikel 2.
liet visum wordt bij de afvaart geplaatst door de Zwit-
sersche douane te Bazel cii bij cle opvaart door cle Fran-
sehe douane aan de sluis van Kembs. De ambtenaren der
Fransche douane onderzoeken noch de lading, noch de
reizigers, of bagage; hun bernoeiing brengt voor den schip-
per geen verplichtit.ig mede zijn schip te verlaten.
De belanghebbende aclministraties treffen Ca noodige
maatregelen, opdat de formaliteit van het aanbrengen van
liet visum geen enkel oponthoud voor cle scheepvaart ten-
gevolge heeft.
Artikel 3.
Onverminderd cle voorschriften der vorige artikelen,
wordt de schipper noch bij cle opvaart, noch bij cle af vaart,
aan eenige contrôle van de Frausebe douane onderworpen,
behalve bij onderbreking van de reis, tengevolge van over-
macht of bij poging tot fraude.
Artikel 4.
In liet kanaal van Kenubs is het lossen, hct overladen,
of liet aan land brengen van goederen verboden.
In geval van overuumacht moet de schipper onmiddellijk de
Fransche douane waarschuwen en de volgende bepalingen
naleven
Indien, hetzij bijzondere omstandigheden, hetzij ccii cr11-
stig ongeval aan het vaartuig of cle lading overkomen, het lichten of het uitladen van cle geheele of vaii een gedeelte van de lading noodzakelijk maken, moet de kapitein of de
schipper zich van tevoren tot de naastbijzijncle clotane-
ambtenaren wenden, of, in geval van nood, tot cle naasbij-
uiijude plaatselijke overhe.id, welke op een en ander toe-
iicht houdt en proces-verbaal van liet gebeurde opuumaakt.
In geval van onmiddellijk gevaar kan de schipper of de
kapitein op eigen gezag maatregelen nemen, zonder cle
tnsschenkomst van de douane-ambtenaren of cle plaatselijke
overheid af te wachten; in ieder geval moet hijvoldoende
kunnen bewijzen, dat hij aldus in het belang van het vaar-
tuig of van cle lading heeft gehandeld. In ccii zoodauuig ge-val Irioet hij terstond na cle voorbereidingen te •hebbcii ge-
troffen dc plaatselijke douane-ambtenaren, of, hij ont-
stentenis ivan dezen, de mi aastbijzijnile plaatselijke overheid,
van het gebeurde in kennis stellen oni een en ander vast
te stellen.
Bevoegdheid van 8cheepvaart-
1
ccli t 1) arm ken.
De Commissie heemnt kou ruis van de nuecledeeling der Duit-
sche delegatie betreffende de door cle Badensche Regeering
gebrachte wijziging in het aantal en de reclitsgebieclen der
Rijn vaartrechtbauuken.
Opuner/r.iig van hei Secretariaat:
Volgens de verordening van 13 April
1931
zijn
lo. de ..Amtsgerichte” te Lörrach, KehI en Mannheiuuu
aangewezen als Rij nvaartrechtbaiu ken in eersten aanleg (Art. 33-36 van de Rijuvaartakte),
en is 20. het ,,Lauudgericht” te Mannheiiui aangewezen als rechtbank voor beroepen tegen vonnissen der Rij waart-
recbtbanlceu (Art. 37 en 38 der Rijnvaartakte).
Datum der volgende zitting.
lIet begin der volgende zitting is vastgesteld op Donder-
dag 10 November 1932, te 16 uur 30.
HET TWEEDE JAARVERSLAG VAN DE
B.I.S.
‘ Het tweede lboekjaar van de
B.I.S.
t)
dat op 31
Maart jI. afliep, kan, zooals President Gates W.
McGarrah in zijn jaarverslag uiteenzet, worden ver-
c(eelcl in drie perioden. De eerste daarvan liep tot
het afkondigen van het Iloover-Moratorium en icen-
merkte zich door rustig op’bouwend werk, door steun
aan circulatiehanicen, clie de valuta van hu.n land
weder op •goue’d’has.i.s wilden brengen, en door een be-
vredigende stijging van de ‘zaken der
B.I.S.
en van cle saldi, die de onderscheiden centrale banken voor
eigen relcening ‘bij deze instelling aanhielden.
De tweede periode ston.d in ‘het teekeri van
dc
al-
–
gemeene credieterisis in Centraal Europa. Liet was
de tijd van de steunregelirugen, door •de B.I.S. ton
behoeve van verschillende c.irculatiobanken (Duitsch-land, Oostenrijk, Hongarije, Yoegoslavië, Danzig) ge-
arrangeerd en ten dccle uit eigen middelen ver-
strekt.
2)
Het derde tijdvak loopt van den val van het pond
sterling tot het einde ‘des boekjaars. Werd in de voor-
afgaande maanden gestreefd naar herstel van ‘de cre
dietcrisis door ‘het verleelien van additioneel crediet
aan de landen, d’ie bijzondere moeilijkheden onder-
vonden, ‘zoo was er na den val van het pond niet de
minste contrôle meer op de situatie. Eensdeels zag
men, hoe een aantal circulatiebanken verdere redi.et
verleening aan het buitenland staakten, haar dcvie-
zenvoorraad verminderden en haar goudvoorraad ver-
sterkte:n, door al welke factoren het algemeene en’
onheilvolle doflatieproces :in de wereld werd ver-
.ergerd; anderzijds kon worde:n waargenomen, ‘hoe na
Engeland een ‘groot aantal landen zich ‘genoopt ge-
voelden om eveneens den gouden standaard op té
geven, waardoor het wantrouwen, dat toch al reeds
hevig was, elders nog verder wordt aangewakkerd e
men in een voor elke economische ontwikkeling fnui:
kenden vicieuzen cirkel ‘belandde: immers, het ook in
de huidige depressie noodzakelijk proces van afbraak
van een deel van het in de voorafgegaue hausse onhar-
man isch gegroeide economisch leven heef t ‘door de al-
gemeene verstoring van de gel’dcirculatie en door het
stilleggen van groote bedragen aan geld, ‘die anderi
in circulatie zouden zijn gebleven, een catastrophaal
karakter aangenomen, hetgeen te •hedenkelijker is,
daar de economische moeilijkheden nog worden ver-
ergerd door ‘de grooto, met het herstelvraagstuk
samenhangende politieke tegcnstelingen.
Deze vicieuze cirkel is ‘door de B.I.S. in de derde
en laatste periode van haar tweede boelcjaar aanvaard.
Zij Icon ook niet wei anders doen, daar zij met betrek-
dag tot ‘de door haar te verleenen credieteui geheel
afhanicelijlc is van de middelen, ‘die haar van de zijde
van Regeeringen en centrale ‘banlcen toevloeiei:i. De
middelen der Regeei-ingen rijn uiteraard ‘belangrijk verminderd als gevolg van het Hoover-Moratorium,
eeni feit, waarover overigens niet getreurd behoeft te
worden, aangezien zulks de positie der debiteurenusta-
ten niet slechter gemaakt heeft, doch juist vcrbeterd
De saldi der centrale ‘banken zijn echter eveneens
sterk terugeloopen, en juist daarin openbaart zich het
precaire van den toestand . hadden diie centrale ban-
ken, die haar goudvoorraad zagen toenemen, ‘deze mid-
delen ten behoeve ‘der internationale credietverlee-uiing ter beschikking van do B.I.S. gesteld, zoo had
deze haar steunacties veel verder kunnen uitstreiciccn,
dan thans is geschied, waarmee stelli.g ‘heel wat on-
heicl voorlcomen hadl kunnen worden.
‘)
Zie over liet eerste jaarverslag der B.T.S. ons artikel iii E.-S. B. van 3 Juni 1931.
2)
Van de onclersteuuide cireulatiebauuk-en ‘heeft alleen die
van de Stad ])anzig geheel afgelost; op drie der andere
credicten vonden slechts onbelangrijke terugheta.lingen
plaats.
388
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
18 Mei 1932
Thans echter was cle B.I.S. tot •maciitelooshei-cl ge-
doemd. Verdere aanvragen om s teuncred ie tea wer-
den in de der-de periode van het boekjaar door baat
geweigerd en een -zeer voorzichtige creclietpolitiek
moest worden gevolgd, waarbij de B.I.S. de bijzondere
hulp van een aantal circulatiebanken ontving, niet
alleen door het garandeeren van de gegoedheid van
cle lehiteuren, bij welke cle B.I.S. haar geld uitzette,
doch ook door een garantie, door niet minder dan 18
centrale banken verstrekt, dat de uitzettïngen in cle
valuta van het betrokken land op goudbasis terug-
betaald zouden worden.
Van cle steuncredieten, •die in totaal in dc wereld
zijn verstrekt door centrale banken, en die in liet ver-
slag worden geraamd op 5 milliarci Zwitsersche francs,
nam de B.I.S. blijkens haar balansen maar een zeer
klein deel voor haar rekening. De beteekenis van
deze instelling is dan ook in verhouding tot het ge-
weldige wereldgbeuren miniem geweest, en wanneer
de President in zijn verslag uiting geeft aan de
,,satisfaction pour nous de confirmer que l’utilitô et
l’emploi cle la Banque des Règlements Internationaux
comme centre d’informations, de conseil et d’action
f.i nancièro soli.daire ont étl consid6rablement accrus
pendant cette p6riode cle tension”, zoo kan men zich:
in het licht der nuchtere cijfers moeilijk aan. den in-
druk onttrekken, dat de houding, ten dezen ‘door den
1-leer McOairali aangenomen, veel geljkt op ,,fa.ire
bonne mme â mauvais jeu”.
Wat cle toekomst in dezen voor do B.I.S. brengen
zal, is nog volkomen onzeker en hangt thans in cle
eerste plaats af van cle resultaten. van de interna-
tionale schuldenconferentie, die in Juni in Lausanne
zal worden gehouden. Zoolang de hinderpaal der in-
te:rnationale schuldenregeling blijft bestaan, .is geen
herstel van liet internationale credietverkeer mogelijk,
en zoolang het vertrouwen niet is ‘hersteld, zal ook de
B.I.S. niet tot blQei komen, want deze is, zooals ge-
zegcl, in belangrijke mate afhankelijk van ‘de mede-
werking der centrale banken, zonder velker saldi zij.
weinig kan doen.
Wij laten thans de cijfers van •de verschillende
maandstaten der B.I.S. volgen.
Men ziet daaruit, dat •de saldi, door -de circulatie-
banken voor eigen rekening ‘hij de B.I.S. aangehouden
en tot de groote credietcrisis bevredigend gestegen,
sterk zijn teruggeloopen. Laatstelijk is er w’eder eenige
toeneming, maar bijzonder ‘groot is deze niet en liet
vroegere peil is nog lang niet bereikt. 1-loe onbevre-
digenci ‘deze ‘gang van zaken is, leert een enkele blik
op cle positie van die circulat.ibanken, wier goud-
voorraad lbelangrijk is vermeerderd, zooals zulks h.ij’.
hij de Banque de France, De Ned. Bank en de
Zwit-
sersche Nationaal’bank het geval is geweest. De toe-
neming van deze goudvoorraden, die ‘de interna-
tionale credietverstoring om zoo te zeggen synibolisee-
ren, is vele malen grooter geweest, clan het ‘bedrag,
dat in totaal door alle centrale ‘banken, clie hij de
B.I.S. zijn aangesloten, bij deze laatste instelling
w’ordt aangehouden. ‘Er moet dus inderdaad nog heel
wat veranderen, voordat de B.I.S. zich werkelijk ont-
vikkelt tot een orgaan van internationale samenwer-
king in grooten stijl.
De saldi der centrale banken voor rekening van
derden zijn, gelijk nien weet, de Regeer.ingsgelden,
over welker noodzakeljice
– afneming in verband niet
liet 1-loover-Moratorium -hierboven reeds werd ge-
sproken.
De ‘sten ncredj eten aan verschillende c.irculatiehan –
icen zijn begrepen onder de uitzettingen tot een rnax’.i.-
mum looptijd van 3 maanden. Men kan vich- aan de
hand hiervan een denkbeeld vormen van den geringen
omvang, die de eigen activiteit van de B.I.S. op dit
gebied heeft aangénomen.
Activa (in 1000 Zw. frs. en in
0
/0
van het balanstotaal).
Datum
Kas en
tegoed bij
banken
1
CalI-gelden
Herdiscontabel_papier
Andere uitzettingen
-‘
Andere
1
Activa
1
–
Balans-
totaal
Handels-en
1 bankacceptii
Schatki
papier
tot 3 mnd.
‘
3-6 mnd.
1
1
m
6
nd.-1 jaar
1
1
jaar en
langer
Zw. frs.j
0
10001
s
,
II000bs
1000
1,.
2w.
frs.
1
1
2w.
frs.
‘
l00Ol
Zw.
frs.
Zw.
fra.
1
10001011000
i
Zw.
frs.
1
Zw.
frs.
1
0
lZw.
frs.I
i000i,i000Ç’Ii000ïi000
0
12w.
frs.
0j
Zw.
Irs.
1931
1
–
30.1V.
7.552 0.4 102.798 5.3 443.408 22.8 203.875 10.5 939.893 48.4
7.359 0.4 188.278 9.7 37.633 1.9 12.580 0.6 1.943.377
31. V.
8.922 0.4 133.502 6.3 445.907 21.4 210.406 9.9 1038.987j48.9 29.701 1.4 188.439 8.9 45.950 2.) 14.161 0.7 2.125.976 30. VI. 11.157 0.6 168.485 9.5 438.145 24.6 293.094 16.5 594.009 33.4 24.650 1.4 211.209 11.8 29.527 1,6 10.143 0.6 1.780.419
31.VII. 10.134 0.6 192.820 11.8 389.904 23.9 254.602 15.6 530.170 32.5 24.647 1.5 206.495 12.8 10.989 0.7 10.138 0.6 1.631.899
31 VIII 15.573 1.0 284.710 17.7 368.817 23.0 237,285 14.8 476.223 29.6
2.172 0.1 199.250 12.4 10.711 0.7 11.104 0.7 1.605.845
IX.
9.089 0.7 127.074 10.0 359.449 28.2 161.386 12.7 396.830 31.2
164.275
129 33.828 2.6 10.712 0.8 10.975 0.9 1.273.618
X.
9.916 0.9 168.938 15.4 296.914 27.2 143.492 13.1 254.512 23.3 162.282 14.8 33.828 3.1 10.660 1.0 12.805 1.2 1.093.348
XI. 14.076 1.3 151.438 13.7 357.647 32.3 144.779 13.1 248.842 22.4 143.678 13.0 33.828 3.0
934 0.1 12.084 1.1 1.107.308
31.XI1. 15.399 1.5 143.082 13.8 356.350 34.2 P5950 9.2 240.849 23.1 164.328 15.8 12.248 1.2
833 0.1 11.794 1.1 1.040.831
1932
1. 17.323 1.7 156.968 15.2 406.518 39.2 100.361 9.7 233.458 22.5 110.180 10.6
–
–
832 0.1 10.420 1.0 1.036.060
29. II.
6.415 0.6 82.318 8.1 438.282 43.41.42.540 14;1 221.140 21.9 109.995 10.9
–
–
8280.1. 9.466 0.9 1.010.984
31.111. 14.212 1.3 74.385 6.6 473.56042 0136.738 12.1 380.814 33.8 35.852 3.2
789′ 0.1
–
– 9.661 0.9 1.126.01]
30.1V. 15.499 1.3 71.406 6.3 453.650 39.9156.202 13.7 406.075 35.7 23.749 2.1
973’j 0.1
– – 10.002 0.9 1.137.557
1)
Alle uitzettingen met langeren looptijd dan
6
maanden.
Passiva in
1000 Zw. frs.
en in
O/
van het balanstotaal.
Kapitaal
Reserves
Langloopendedeposito’s
Dad.opvraagb. geldenendeposito’st.6mnd.
Andere
Reparatie
Duitsche
Fransche
Circ. banken
v.
Idem voor rek.
Andere
Datum
(gestort)
Passiva
annuïteiten
Reg. Reg.
eig.rekening
vanderden
Deposanten
1000
2w.
frs.
__
”
1000
Zw.
Irs.
1000
Zw.
frs.
_____
1000
2w.
frs.
__
‘0
1000
,,
Zw.
frs.
1000
2w.
frs.
1000
Zw.
frs.
,,
1000
Zw.frs.
1000
Zw.
frs.
1
30.1V.
’31
103.500
5,3
–
–
154.621
8,0
77.311 4,0
68.805
3,5
763.374
39,3
742.449
38,2 14.031
0,7
–
19.287
1,0
31.V.
’31
106.000
5,0
3.842
0,2
154.197
7,3
77.098
3,6
68.791
3,2
857.045
40,3
839.601
89,5
8580,0
18.545
0,9
30.VI.
’31 108.500
6,1
3.842
0,2
154.065
8,7
77.032
4,3
68.801
3,9
944.950
53,0
403.554
22,7
1.134
0,1
18.541
1,0
31.VlI.
’31 108.500
6,7
3.842
0,2 154.047
9,4
77.023
4,7
68.773
4,2
823.149
50,6
380.404
23,3
2.403
0,2 13.758
0,8
.31.VIII. ’31
108.500
6,8
3.842
0,2
154.133
9,6
77.066
4,8
68.811
4,3
869.853
54,1
303.400
18,9
3.200 0,2 17.040
1,1
30.IX.
’31
108.500
1
8,5
3.842
0,3
153.769
12,1
76.884
6,0
68.649
5,4
624.526
49,1
21.3.742
16,8
3.510
0,2
20.196
1,6
31.X.
’31
108.500
9,9
9.842
0,3
153.769
14,1
76.884
7,0
68.649
6,3
487.094
44,6
169.059
15,5
3.603
0,3
21.949
2,0
30.X1.
’31
108.500
9,8
3.842
0,3
153.769
13,9
76.884
6,9
68.649
6,2
510.533
46,1
157.625
14,3
3.394
0,3
24.113
2,2.
31.XII.
’31
108.500
10
1
4
3.842
0,4
153.769
14,8
76.884
7,4
68.649
6,6
463.546
44,6 135.547
13,0
3.386
0,3
26.709
2,5
31.1.
’32
108.500
10,5
3.842
0,4 153.769
14,8
76.884
7,4
68.649
6,6
474.949 45,9
113.209
10,9
5.928
0,6
30.331
2,9
29.11.
’32
108.500
10,7
3.842
0,4
153.769
15,2
76.884
7,6
68.649
6,8
479.947
47,5
82.860
8,2
5.936
0,6
30.597
3,0
31.111.
’32
108.500
9,6
3.842
0,4
153.623
1.3,6
76.811
6,8
68.649
6,1
608.185
620,540154,51
54,0
68.154
6,1
7.823
0,7
30.425
2,7
30.1V.
’32
108.500
9,5j
3.842 0,4
153.76913,5
76.884
6,81
68.649
6,0
61.4241
5,4
9.504
0,9
34.446
3,0
18 Mei 1932
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
389
Het balanstotaal van de B.I.S. is in het afgeloopen
jaar bijna gehalveerd. Een droevig beeld van achter-
uitgang en een symptoorn van het gebrek aan inter-
nationale samenwerking, tot welker verwezenlijking
de B.I.S. was gesticht!
Enkele bijzonderheden uit het bedrijf der B.I.S.
mogen hier nug worden ve’meld. Wat de goudclearing
betreft, zoo heeft deze blijkens het verslag dit jaar
een geringen omvang gehad. De enorme goudbewe-
gingen
zijï
vrijwel geheel buiten de B.I.S. omgegaan.
Aan het einde van het jaar had zij slechts 120 millioen
goud van centrale banken onder haar beheer.
De korte gelden, die aan ‘de B.I.S. waren toever-
trouwcl, luidden voor 67,6 pOt. in dollars, 15 pOt. in
Fransche francs, 4,6 püt. in R.M. en 12,8 pOt. in
diverse andere valuta’s. Ten opzichte van het vorig
jaar trekt het deaaudacht, ‘dat het aandeel van de
Fransche francs sterk is gestegen (v.j. 3 pCt.) en dat
het pond (v.j. 0 pOt.) is uitgeschakeld.
Behalve het noodsteuncredï.et aan de Duitsche
Tlijkshank werd nog 28,2 pOt. van het totaal der uit-
zttin’gen aan Duitschland verstrekt. Van deze uitzet-
tingen is dit jaar 85,9 pOt. rechtstreeks geplaatst bij
centrale banken (v.j. 41 pOt.), welk hoog percentage
te verklaren is uit cle gereserveerde credietpolitiek.
Tenslotte do winst: deze heeft toegelaten cle uitkee-
ring van een dividend van 6 pOt., de gebruikelijke
clotaties aan cle reservefondsen en een – evenals ten
vorlgen jare zeer kleine – uitkeering aan winstge-
rechtigde deposanten.
De eindindruk, die het verslag van de B.I.S. bij
den lezer moet laten, is teleurstellend. Zooals zoo veel
in dezen cleprcssietijcl kw’ijnt, zon heeft ook het bedrijf
van de B.I.S. den terugslag ondervonden van den
nood der tijden. Laat ons hopen, ‘dat het derde jaar-verslag meer tevredenheid zal wekken, dan waartoe
het verslag over het tweede boekjaar aanleiding geeft.
G. M. V. S.
IS DEZE CRISIS ONAFWENDBAAR?
Iedere economische depressie kenmerkt zich door
cclie wanverhoudi ng tu sschen producti ekosten en
prijzen van het voortgebrachte. De huidige ‘depressie
evenzeer. De geweldige ‘daling ‘der prijzen heeft haar
acuut gemaakt. Hoe die prijsdaling is ontstaan, bljve
hier in ‘het midden. Die prijsdaling beteekent echter
een stijging van de waarde der geldeenheid. Daardoor
zijn ‘de productiekosten, voor zoover ze in bepaalde
geldsommen zijn vastgelegd (huren, renten, bonen)
relatief te hoog geworden. Ze zijn reëel gestegen naar
gelang de prijzen daalden en daarmede de waarde
van de geldeenhoid steeg.
Die wanverhouding ware weg te nemen door het
doen stijgen der prijzen en door liet doen dalen der
product’iekosten’ of, liever gezegd, reeds door ze tot
hun oorspronkelijke reëele peil terug te brengen.
Prijsstijging kan soms worden uitgelokt door meer
geld in omloop te brengen. De meest aangewezen weg
is ‘daarbij het verleenen van meerdere credietfacili-
teiten. In tijden van ernstige depressie is echter ook
tegen lage rente op soliede basis aan het crediet wei-
nig uitbreiding te geven.
Verder is te ‘bedenken, ‘dat er thans
niet zoo
zeer
te
weinig
geld bij publiek en ‘banken aanwezig is, maar
dat het aanwezige geld niet genoeg circuleert.
Groote
bedragen ‘blijven dikwijls langen tijd ongebruikt lig-
gen. Gelukte het nu door credietuitbrei’ding
meer
geld in omloop te brengen en daardoor de
prijzen
op
te drijven zoo’dat ‘de bedrijven weder op rendabele
basis kwamen, dan zou ook het thans stilliggende geld
zijn loop hernemen en zou er voor het dan geldende
prijspeil
te veel geld
in omloop zijn, zoodat onverwijld
een zeer krachtige crecl’ietrestrictie op de credietu:it-
breiding zou moeten volgen om te voorkomen, dat alle
nadeelen van inflatie, in ‘de slechtste ‘beteekenis van
het woord, aan den dag zouden treden.
Prijsopdrijving door een goedkoop-geld-politiek is
dus heel gevaarlijk.
Daarom verdient het aanbeveling liever de produc-
tiekosten te beïnvloeden. Tot dat doel worde gëhro-
ken met de ook in onze wetgeving gehuid’igde en
ge-
heel verouderde
‘gulde-is-gulden-theor ie en schrijve
men in do wet voor, dat alle geldvorderingen en
-schulden, zoow’el naar boven als naar ‘beneden, ge-
regeld moeten worden herleid aan de hand van, door
een van politieke invloeden geheel onafhankelijk
bureau vast te stellen, indexcijfers van de kosten van
levensonderhoud.
Daardoor zouden alle gel’dvorderingen en -schulden
nominaal varieeren, maar reëel waardevast worden en
zou het economisch leven worden bevrijd van de in
hare gevolgen zoo rampzalige con.j unctunr-crisi ssen.
Alen sla ‘dus de hand aan den ploeg en late niet
langer werkeloos alle onheilen dier crisissen over zich
heen komen. Door onverwijlde wijziging onzer wet-
geving overeenkomstig het boven uiteengezette ican
een verder doorwerken van het kwaad worden gestuit.
Wellicht verdient •het dan nog aanbeveling aan de
nieuwe regeling ook eenige terugwerkende kracht te
geven teneinde het bedrijfsleven eenige meerdere da-
delijke ‘verlichting te verschaffen. Met ‘dit laatste zij
.men echter uiterst voorzichtig!
‘Dat het hier voorgestane stelsel effectief ‘den toe-
stand zon verbeteren, kan eene eenvoudige becijfering
leeren. Eene overeenkomstig dat stelsel doorgevoerde
reductie van bonen, huren, renten en
kapitalen zou
nan de exploitat.i.erekeningen onzer ‘bedrijven een ge-
heel ander aanzien geven, zonder ‘dat aan de soliditeit
‘dier bedrijven ook maar in het minst afibronk zou
worden gedaan. Integendeel, ons bedrijfsleven ware
dan weder op gezon’den grondslag gevestigd!
Bovendien zou eene eveutueele inflatie, indien zij
nog eens mocht intreden, veel van liare verschriklçin-
gen hebben verloren.
1)
Prof. Dr. W. C.
Mum RAm.
Wageningen, 12 Me.i 1032.
1)
Het hier ‘bepleite stelsel werd reeds eerder door
mij
uiteengezet in een praeadvies aan lc vereeniging ,,Handels-
recht’ over art.
1793 B. W.,
van welk praeadvies ik gaar-
ne, zoo ver dc voorraad strekt, gratis een exemplaar aan
belangstellenden zal doen toekomen.
HET OVERHEIDSBEDRIJF.
:De 1-leer E. J. Abrahams, Wethouder voor de Ge-
meentebedrij
•’en en de Handelsinrichtingen te Am-
sterdam, schrijft ons:
Het mag zijn nut hebben in tijden van crisis, gelijk
wij thans beleven, in welke vraagstukken van oeco-
nomisch ‘belang sterk op den voorgrond treden, ver-
sc’hillende overheidsbedrijven nog eens onder de loupe
te nemen en te overwegen, of men op ‘den ingeslagen
weg moet voortgaan, dan wel van koers veranderen
moet. Tot de inrichtingen, over welke op gezette tijden
van gedachten wordt gewisseld behooren zeker de
gemeentebedrijven.
Het zijn over het algemeen bedrijven van monopo-
listischen aard, welke door de gemeente ‘worden ge-
voerd en het heeft er wel eens den schijn van, wan-
neer men het voor en tegen boort bepleiten, ‘dat de
overwegingen, welke destijds hebben gevoerd tot op-
ric’hting ‘der gemeentebedrijven c.q. tot naasting van
bestaande monopolies wat in het vergeetboek zijn
geraakt. Al kan ik ‘hierop in dit artilcel niet diep in-
gaan, zoo is het toch wel goed eraan te herinneren,
dat de wijze van bediening van het publiek door de
particuliere monopoli st ische bedrijven, zoowel wat
kwaliteit als wat prijs letref t, niet altijd ideaal kon
worden genoemd.
Hoe dit zij, ‘het loont de moeite op gezette tijden
omtrent ‘de gemeentebedrijven eens wat cijfers naast
390
ECONOMISCH-STATTSTISCHE BERICHTEN
18 Mei 1932
élkander te zetten, teiieincle cie resultaten van deze
ondernemingen te kunnen heoordeelen en men zal het
wei hegrijpelijk vinden, dat ik dan als toetssteen cid
Amsterciamsche gemeenteecirij ven heii.
De boekwaarde, welke
voor
de verschillende hecirij-
een per ulto. Dec. 1.030 is aartgegeven, bedraagt voor:
19
lec?iwerken
Gasfabrieken Waterleidingen
Telefoon
f
44.397.423,70
/ 15.355.298,42
f
03.478.132,26
f iG.26.624,78
De winstnitkeeringen aan de gemeentekas over’ de
Jaren 1926-1931 worden in onderstaande tabel ver-
meld.
Mcci ziet hieruit wel, dat de winstuitkeering meer
dan goed kan worden genoemd, vooral als men in aan-
merking neemt, dat over liet -volle kapitaal &c rente
benevens afschrijving vooraf uit liet bedrijf is ge-
kweten.
Een van de groote bedrijven, dat jarenlang goede
winsten heeft afgeworpen, laat ik hier buiten be-
schouwing, omdat omstandigheden buiten het bedrijf
gelegen cle resultaten sterk heibben doen verminderen
en liet dus nooclig zal zijn, dit bedrijf te reorganisee-
ren. Ik hh hier het oog op het tramhedrijf, dat thans
overal, nationaal en inter-nationaal, slechte resultaten
gee.f t.
De hovenvermelde uiticomsten zijn bereikt, terwijl
de tarieven zeer ‘hilljk, soms zelfs zeer laag zijn
Trouwens ik wil er wel de’bijzon•dere aandacht op
vestigen, dat men goede bedrijfsresultaten slechts kan
bereiken met goede, d.w.z. billijke tarieven. Het is een
misvatting te meenen, dat men liet hij de monopolis-
tisohe bedrijven in de hand zou heibben,
(1001
–
‘
–
het om-
hoog ‘brengen der tarieven, cle uitkomsten gunstiger
4
te maken. Er bestaat, uitgezonderd liet waterleiding!’
bedrijf, geen monopolisti scli bedrijf in str.i’kten zin.
Te hooge tarieven geven aanleiding tot gdbru.iksbe-
perking of tot het grijpen naar surrogaten. Men ziet,
liet reeds in tijden van moeilijke oeconomische om-
standigheden, idat ‘bijv. het gasverbruik ondanks zeer billijke tarieven, afneemt en men zich niet petroleum,
welke op het oogeniblik zeer -goedkoop is, ‘beheipt.
Een gemeentebestuur, dat cle tariefsverhooging wil
toepassen om hoogere winstuitkeeringen uit de ‘be-
drijven te verkrijgen, zal in den regel bedrogen uit-
komen. Zelfs wanneer oticler origunstige tijdsomstan-
digheclen
tijdelijk
verliezen worden geleden, kair men
tariefsverhoogirg niet ongestraft toepassen. De ge-
sch.iedenis der Amsterdamsche genieentebedrjven is’
ook te dien opzichte wel zeer leerzaam.
Beschouwen wij eerst het gaoheclrijf. :I)e
-aflevering
in liet jaar 1.918 bedroeg 64,311,142 M
3
. In 1919 was
dit cijfer ‘gestegen tot 16.221.367 M’.; er zat dus weer
behoorlijk groei in het bedrijf, doch cle uitkomsten
varen ongunstig. De kolenprijzen en andere factoren
waren daarvan cle oorzaak. Om de o.ngunstige finan-
ciëele uitkomsten te verbeteren, verhoogde het ge-
meentebestuur de tarieven ..I:l.et gevolg was, dat de
aflevering in 1.920 terugliep tot 65.21,7.923 M
3
. In
Maart 1921 heeft men daarop cle tarieven verlaagd’
van 21 tot 18 cent en in, October van dat jaar nog-
maals en ivel van 18 op 1.5 cent. l.n liet jaar 1922 liep
de aflevering op tot 75.189.538 M
3
. en toen men in
1.922 cie tarieven nogmaals tweemaal’ had verlaagd,
werd er in 1923 niet minder clan 81.083.530 M
3
. ver-.
kocht. Terwijl in de direct voora:fgaande jaren ‘be-
langrijke verliezen waren .gelederi, werd in 1.921 reeds
weder een winst ‘hhaald van
f’
298.92i.,3Qi’. Deze
steeg in :1.022 tot
f
1.520.431,664 en werd in ‘192
f1751.108,90. In 1924 steeg liet wiusteijfr tot
f
2.246.705,64.
Dat hij’ doelmatige exploitatie tariefsverlaging
voert tot hoogeren winst wordt ook aangeduid door
cle hierhij gevoegde grafiek ‘betreffende de Eleetri-
citei tswerken.
Gemiddelde prijs
.Winst in niillioencn
in centen
guldens
921
1925
59
.
992
929
9′)
92%’
— — — Gemidd. prijs totaal licht en huishoudelijk verbruik mci.
nachtstroom excl. openbare verlichting. Totale winst.
—…—… Geniidd. prijs totaal verbruik.
Uit, deze grafische voorstelling blijkt, dat hij daling
van den prijs de winstuit]ceering stijgt.
Bij een gemiddelden prijs van 19 cent per K.W.U.
bedroeg de winst ruim 5 millioen gulden; bij een van
ruim 10 cent wïrs de winstuitkeering bijna 8 millioen
gulden. De knik naar :ho
,
en, welke de lijn var het
winstcijfer in 1.926 vertoont, is de prompte reactie
op de invoering van het zeer goedkoope nachtstroom-
tariéf ad 2 cent per K.W.U., terwijl de algemeene
prijsverlaging (het vastrecht werd hij’. gebracht van
5
01)
4 cent per K.W.U.) een nog snellere stijging
van de winstlijn veroorzaakte. :De daling van de lijn
van 1929 op 1930 moet worden verklaard door den
bouw ”an de centrale Noord iÏ, waardoor de post
rente en afschrijving in dat jaar met
f
400.000 is
gestegen.
Het spreekt vanzelf, dat men met de tarieven niet
kan gaan ibeneclen liet mogelijke. Ook •hier ‘bestaat een
optimum, waaronder men niet straffeloos kan gaan.
Uit een en ander moge
‘blijken,
dat het mogelijk is,
overhe’idsbedrijven te – exploiteeren zoodanig, dat de
tarieven redelijk zijn en winst overblijft.
De bezwaren, clie men tegen ‘het overheidsbedrjf
ziet aangevoerd, zijn in hoofdzaak van tweeërlei aard.
1-let eerste ibezNvaax is, dat do gemeentebesturen door
opvoering der tarieven er toe zouden kunnen komen
vermeerdering van inkomsten voor de ‘gemeentekas te
verkrijgen, lid meen op cle gevaren ‘daarvan in deze
bespreking voldoende te hebben gewezen. Naar mijn
oordeel zullen de te vreezen gevolgen de gemeente
besturen wel van deze soort ‘hedrijfspoli tiek afhouden.
Een tweede )ezw’aar, dat wordt geopperd, is van
geheel anderen aard. Het houdt in, dat liet ongeoor-
loofcl
zoLi
zijn uit de gemeentehedrijven – winst te
maken.
1-lierop zal moeten worden geantwoord, dat wanneer
cle tarieven redelijk zijn, modilijk bederilcing kan
rijzen tegen het feit, -dat de ondernemer een redelijke
ondi.ernemerswlnst ‘heliaal t, waar ‘deze winst toc]i liet
algemeen ten goede komt.
Beclnijf.
1926
1.927
1928
LOCO
1930
1931
Gein.
Electrieiteits-
f 6.437.023,70′.
j’
6.518.420.77
f6.706.322,90
f
8.192.037,333′
f 7.814.975,68
f
.
7.759.092,83
‘)
Gasfabrieken
…..
,
2.567.299,50
2.488.484,82
2.903.728,75
,, 2.865.1.75,16
2.818.50-1,86
2.764.000,-
werken
………
Waterleidingen
……
…
3.512.702,95
,,
1.562.813,38
1.663.149,88 ,, 1.650.000,—
,, 1.882.478,47
,, 1.872.300,-
Telefoon
………..
,
1.581.994,70
,,1.595.936,31
–
,, 1.847.956,34 2.000.077,04
1.919.100,
1.612.400,-
l De cijfers over
1.931
zijn voorloopig en behoeven misschien nog een kleine correctie.
18 Mei 1932
ECONOMISCH-STATISTISCHE
BERICHTEN
391
BUITENLANDSCHE MEDEWERKING.
DE DUITSCHE HYPOTHEEKBANKEN IN 1931.
Dr. H. C. Strohmayer te Berlijn schrijft ons:
Door de zware crisis van het geheele Duitsche ere-
cFi.etwezen als gevolg van cle terugtrekking van cle
buiteulancische creclieten
01)
korten termijn sedert den
aan ‘ang van het vorige jaar, kwamen, volgens de
gegevens van het Statistische Reichsamt te Berlijn,
cie uitgiften van panclbr.ieven en andere waardepa-
pieren door de hypotheekibanken en andere Duitsche
inste]hngen, die crecl’i.eten op onroerende goederen
verlee:nen, in de tweede helft van 1931. tot staan.
Sedert Juni 1931 konden geen nieuwe effecten meer
worden verkocht. Bovendien waren cle banken in het
begin van cle algemeene vertrouwenscrisis genood-zaakt voor groote bedragen u.i t de markt te nemen,
teneinde de verkoopen van hypotheekpand’brieven uit
liet binnen- en buitenland op te vangen en de gelei-
delijk dalende beurskoersen te steunen.
In. vergelijking met de aanzienlijke vermindering
van. cie kapitaaivorming is de daling van den omloop
van pandbrieven echter niet bijzonder groot. 1
–
Jet slui-
ten van de beurzen en de sterke koersdaling ‘hebben
de neiging tot verkoopen van de zijde der pandbrief-
houders gematigd. Om dezelfde redenen hebben. de
banken en spaarbanken haar ‘bezit aan pandbrieven
niet tot elken prijs verkocht, toen zij aanzienlijke
geldmiddelen voor de terughetaling van haar deposi-
to’s noodig hadden. In cle eerste vijf maanden van
1.931 hebben de hariken, die crediote:n op ourberend
goed verstrekken, tezamen haar omloop nog met
R.M. 416,2 millioen kunnen u.tbretden. Door de ver-
mindering van. cie binnen landsche kapi taalvorming
en de geringere plaatsingsmogelijkheicl iii. het buiten-
land zijn de emissies van pandbrieven ten opzichte
van. 1930 afgenomen. Desalniettemin overtrof de ver-
koop van nieuwe pandbrieven. nog steeds den hijzon-
der ongunstigen stand van. 1929. Tengevolge van de
groote verkoopen tijdens cle daarop volgeucle crediet-
crisis heeft de netto-verkoop van nieuwe pandbrieven
in 1931. met R.M. 227,6 miljoen. sedert de stabilisa-
tie van de Du i tsche valuta (1924) den laagsten stand
bereikt.
In
01111001)
zijnde sebuidbekentenissen (in niillïoenen R.M.)
van cle Dititsehe instellingen, die eredieten op onroerende
goederen verstrekken.
Hiervan
v.
rekening van:
Totaal
publ. rechtel.
Plaatsing in
Jaar in Omloop pandbrieven obligaties
buitenland binnenland
1924
3.892,9
3.205,8
687
1
1
–
3.892,9
1.925
4.792.6
4.037,0
755,5
120,1
4.672,4
1926
7.014,8
5.587,5
1.427,2,
326,8
6.688,0
1927
8.878,8
7.147,7
1.731,1
860
1
2
8.018,7
1928 10.626,5
8.409,0
2.217,6
1.293,4
9.333,1
1.929 1.1.145,1
8.794,0
2.351,2
1.279.5
9.865,7
1930 12.220,4
9.597.3
2.623.0
1.229,7
10.990,7
1931 12.448,0
9.745,4
2.702,6
1.154,5
11.293,5
Uit een vergelijking niet de vôdroorlogsperiode
blijkt, dat cle emissiebedragen in cie jaren 1926-1928
de recordcijfers van v66r den oorlog overtroffen heb-
jeu. Hierin komen cle groote beleggingen van deze
jaren, en de snel stijgende schulden van den DiUt-
sche.n landbouw en cle IDu.itsche steden tot uiting. De
daling van de eniissiebeclrijvi.gheid in 1929 en vooral
in 1931- is zoo enorm, dat liet totaal geëmitteerde be-drag in 1931. het laagste is sedert 1885. De totale om-
loop aan pandbri even en pulblieicreohtelijke obligaties
van alle :Duitsche grond- ei publieicrechtelijke ere-
d.ietbanken tezamen is einde 1.931 tot R.M. 12.448,0
nnillioen gestegen. Tegenover einde 1930 is de om-
loop dus met R.M. 324,3 millioen toegenomen. Van
deze toeneming lcomen R.M. 227,6 millioen voor reke-
ning ‘an cie bovenvermelde bedragen aan netto-uitgif-
ten en de overige’R.M. 96,7 millioen voor rekening van
de
II
tgifte van revalorisatieschulcibekentenissen, die ter reyalorisatie aan de pandbriefliouders uit den tij.d
van cle oude 1)al)eren mark in ru ii, cinis zon-
der een nieuw ‘beroep op de kapitaalmarkt te
doen, werden uitgegeven. Tengevolge van de door de
vierde noodverordeni:ng van cle Du’itsche rijksregee-
ring van 8 December 1.931. gedecreteerde gedwongen
converteering van alle in het binnenland geplaatste
schuldbëkentenissen werd ook de rentevoet van de
hypotheeicpan dhr i even en
p
ubliekrechtelijke otbliga-
ties verlaagd. De nominale rentevoet van de pand-
brieven is gemiddeld met bijna 1,5 püt. van 7,50 tot
6,05 pOt. verlaagd. Per jaar ‘bedraagt cie ‘besparing
aan rente voor de passieve transacties van de ,,Real-
kredi tbanken”, R.M. 145,6 miii ioen.
Evenals de passiva stoiclen ook de activa van ‘de
liypothee]c’banken in het teeken van de economische
depressie. De sterk verminderde inkomens heeft de
basis ‘aii liet credjet op onroerend goed, zoowel van
liet stedelijk als van het landelijk grondbezit, in hooge
mate aangetast. De depressie in handel en
j
n’dustrie
maakte talrijke kantoren en werkplaatsen overbodig
en leidde tot een aanzienlijke daling van de renthi-
liteit. Als gevolg van de daling van de particuliere
inkomens uit arbeid en vermogen moesten groote,
dure woningen worden opgegeven en ondervond ook
de betaling der huren stagnatie. In het tweede half-
jaar van 1931 is de bedrijvigheid op de markt van
dii roerende goederen aanzienlijk gedaald. Verwi sse-
ling ‘van eigendom van gebouwen vond bijna uitslui-
tend in geval van dwangverkoop plaats.
De hypotheekbanken zijn het er in haar jaarver-
slagen over eens, dat cle daling van de opbrengst nood-
zakelijk tot een overee,nicomstige daling van de waar-
de van onroerencie goederen heef t geleid, en wel in
hoofdzaak voor de groote gebouwen. in ‘de goede woon-
en zakenbuurten. Gunstig steekt lieibij cle toestand
van de kleine en middelmatige huurhuizen af met de
nog steeds zeer gezochte icleine en middelmatige
huurwoningen tegen lage huren. Onroerende goede-
ren, in hoofdzaak kantoorpanden, groote winlceis en
duie groote woningen, evenals groote nieuwe ‘gebou-
iven,
waarvan cle ‘hij ur als gevolg van cle clture bouw-
kosten tijdens de laatste jaren zeer hoog is, zijn vooral
in prijs gedaald. IDe hypotheekbanken hebben er
steeds den nadruk op gelegd, .dat cle beleening der
van de conjunctuur meest afhankelijke kantoorpan-
den en i nd ustri ëele bouwwerken een. veel grooter risi –
co beteelcent dan de beleening van goede woonhuizen.
Uit een verdeeling van de beleeningen naar cle af-
zonderlijke ‘beleeni ngsobjecten ‘blijkt, dat de banken
met ‘dit feit oolc in .de practijk rekening hëbben ge-
‘houden. Van liet totaalbedrag ‘der stedelijlce hypothe-
caire leeningen komt slechts nauwelijks 1.2 pOt, voor
rekening van voor :in’clustrëele doeleinden bestemde
onroerende goederen, 42 pOt. voor rekening van nieu-
ve gebouwen en ruim 46 pOt, voor oude w’oningen.
De moeilijkheden, die de :Du.itsche hypotheek-
banken ondervinden., werden, nog grooter door cle
reeds genoemde nood verordening van 8 December
1931, waarvan cle afzonderlijke ‘bepalingen. voor zoo-
verre zij
0
1)
de banken betrekking hebben, ‘zich in
den loop van het jaar ten volle zullen doen gevoe-
len. De ‘gedwongen renteverlaging werd reeds ge-
noenicl. Dezelfde verordening hield den z.g. ,,Vo]l-
streckungsschut’z” in. Deze geldt voor het geheele
Duitsche rijk in geval van gerechtelijke openbare
verkoopinge en gerechtelijk ‘beheer van onroerende
goederen en wel in lioofdaak voor weiland, aklcers en bosc’hgrond. Hierdoor is uitstel van verkoop ‘bij
executie mogelijk. Dit vormt echter een hinderpaal
voor cie hypotheelcbanken bij het doen gelden van haar
nauspralcen, daar het veel overeenkomst vertoont
niet een moratorium. Zooals eenige banken in de prac-
tijic hdbben ondervonden, Iran deze bescherming, af-
gezien van haar materiëele beteekenis, de moraal van
de schul’denaren gemakkelijk doen wankelen, omdat
de debiteuren zich, ingevoige deze ‘bepaling zonder
392
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
18 Mei 1932
dringende reden aan ‘hun verplichtingen trachten te
onttrekken.
De ‘huurverlaging die op grond van de i:ioodveror-
clenin.g van 1 Jan. 1932 is ingegaan, ‘bedroeg bijv.
voor oude woningen gemiddeld 10 pOt. Bovendien
verkreeg de huurder voor elk v66r 15 Juli 1931 afge-
sloten huurcontract in principe een ‘buitengewoon,
eenzijdig opzggingsrecht. Van dit recht werd vooral
door huurders van groote huizen, kantoorlokalen,
werkplaatsen e.d.
01)
‘groote schaal gbruik gemaakt,
waardoor de toestand van de huiseigenaren als ge-
volg van het leegstaan van lokaliteiten slechter ‘is
geworden’. De hypotheeknemer werd ‘clöor de nood-
verordening verder ontlast, doordat de séhuidenaar,
wanneer hij zijn schuld volgens ‘het leeningscontract
in de jaren 1932 en 1933 vrijwillig aflost, in plaats
van in baar ook in pandbrieven met berekening van
deze tot hun volle nominale waarde kan betalen.
Eenerzijds ontstaat hierdoor een vraag naar pandbrie
ven, welke in den laatsten tijd reeds tot belangrijke
koersstijgingen heeft geleid, anderzijds vermindert dit
het streven van de hypotheekbariken ‘den koers harer
fondsen ter beurze met haar eigen liciuicle midde-
len te steunen. Deze regeling bevat echter ook
terzelfdertijd voor cle ‘hypotheekbanken een groot
nadeel: zij kunnen voorloop.ig geen rekening meer
houden met grootere inkomsten in contanten; zij zijn
in, tegendeel ter versterking ‘van haar liquiditeitspo-
s’.itie uitsluitend op inkomsten uit hoofde van rente
betaling en overeengekomen termijnbetalingen voor
aflossing ‘van hypotheken aangewezen.
Van cle 28 Duitsche ‘hypotheekbanken neemt de z.g.
,,G’emeinschaftsgruppe deutscher Hypotheken’banken”,
die door fusie van 6 groote instellingen is ontstaan,
een eerste plaats in. Een door cle Gemeinsohaftsgruppe
gemaakte vergelijking van ‘de bij haar aangesloten
banken voor 1913 en 1931 toont in groote trekken
de volgend’e voor alle Duitsche ‘hypotheekhanken
typische, ontwikkeling.
(in mïllioen R.M.)
1913
1931
Aandeelenkapitaal ……………..
316,6
90,5
Reserves
……………………..
155,4
101,2
Bypotheken
…………………..
5.029,9
2.551,2
Pu’bliekrechtelijke leeningen ………
328,6
649,8
Totale omloop …………………
5.089,9
3.066,4
Inkomsten uit rente …………….
231,6
240,2
Achterstallige rente. …………….
1,0
12,1
1etto-winst
…………………..
36,2.
11,3
Zooals ‘hij alle Duitsche instellingen, die crediet ver-
leeuen op onroerend goed, is ook bij de ,,Gemein-
schaftsgrupp.e” voor 1931, een sterke toeneming van
cle achterstallige rente (door .hypotheeknemers in het
laatste boekjaar niet betaalde vervallen rente) op te merken. Deze achterstand hedroeg i.n 1929 slechts
R.M. 1,36 milhioen (of 0,63 pOt. van de te betalen
rente), in 1930 reeds R.M. 3,21 m’illioen (of 1,34 pOt.)
en in 1931 zelfs R.M. 12,06 millioen (of 5,02 pOt.).
Tot dusverre was het bij de hypotheekbanken gebrui-
kelijk om de achterstallige rente voor het tij civak vôôr
1 December”,’ an het ‘boekjaar ten volle uit de winst
af te ‘schrijven. Rekening hoadende met den omvang
van de achterstallige rente in het vorige jaar, werd
ditmaal van
celgeheele
afschrij ving afgezien. In die])
de geheele netto-winst desondanks van R.M. 32,3 tot
R.M. 23,1 m’illioen is gedaald; dan moet dit in de
eerste plaats w’orden verklaard uit cle afschrijving op
Percentage achterstallige rente ten opaichte ‘an cle
totale rente-inkomsten.
1930
1931
Hannoversche Bodenkreditbaitk ……….
0,38
2,08
E[arnburger llypotheken’bank ………….
1,89
4,89
]3erliuer lly’pothekenbank ……………
0,84
3,50
llayerische Hypotheken- i,mcl Wechselbauk
. 4,93
10,87
Plitizische Hypothekenbank …………..
0,79
6,52
Shcideutsche I3oclencreditbank …………
4,51
6,14
Deutsche Genossenschafts-Hypothekenbank
0,90
3,60
cle achterstallige rente ten bedrage van R.M. 9,34 mil-
lioen. De tendens bij de Overige hypotheelcbanken
was gelijkluidend, zooals uit de volgende voorbeelden
van eenige groote instellingen blijkt (zie kolom 1):
De rentabiliteit van de meeste Duitsche hypotheek-
banken is in het af.geloopen jaar sterk achteruitge-
gaan. De voornaamste bronnen van inkomsten zijn
nu eens ‘het verschil in rente ‘van hypotheken en
pand’brieven, •dan weder ‘de afsluitprovisies bij het
verleenen ‘van hypotheken. In 1930 had de toene-
ming ‘van de leenin’gen met ‘bijna R.M. 1 rniil,iarcl
zeer aanzienlijke eenmalige inkomsten u.it hoofde van
afsluitprov’isies tengevolge. De stagnatie in 1931, be-
teekencle een enorme daling van ‘deren post. Ook
de rente.marge tusschen do actieve en passieve
zaken is aanzienlijk gedaald, doordat zij in overeen-
stemming met de rentedaling afneemt. De vorming
van ‘de rentemarge wordt in de toekomst eveneens
door de meerdere malen genoemde rentedaling op
grondi van cle noodverordening ongunstig ‘beïnvloed.
D:it ‘geldt in hoofdzaak voor hypotheken, ‘die een rente
van S pOt. dragen, omdat ‘hier ‘de rentemarge ‘bijna
geheel verdwijnt, ‘doordat de rentevoet van 6–8 pOt.
over cle geheele linie tot 6 pOt. moest worden ‘ver-
laagd. Als compensatie werd voor de hypotheekban-
ken de zoogenaamde bijdrage in ‘de admin’i’stratiekos-
ten, een soort ‘verborgen rentetoeslag tot ‘dekkin,g van
cle onkosten, vastgesteld. Deze geeft echter geen ‘vol-
doende compensatie ‘voor ‘de verlaagde renteniarge,
omdat zij uniform op slechts
Y2
pOt., voor ‘hypotheken
onder R.M. 15.000 op X pOt., werdl bepaald.
De ontwikkeling van ‘bruto-opbrengst, renteinarge,
onkosten en netto-winst hij cle ‘banken van de G’emein-
schaftsgruppe blijkt uit de volgende tabel:
(in
millioen Rijksmark)
On- Netto-
Bruto-Winst Rentemarge kosten Winst
1910
1931 1930 1931 1930 1931 1930 1931
Deutsche Centralbodencred.b,
128,55 125,99 16,48 9,55 10,30 7,14 8,26 5,52
Meininger Hypothekenbank..
42,92 44,25 5,25 3,99 3,70 3,05 2,76 1,78
Frankfurter Flypothekenbank.
30,45 30,13 4,46 4,02 2,84 2.85 2,42 1,51
SiichsischeBodencred.-Anstalt 26,75 28,80 3,26 2,78 2,22 2,17 2,08 1,16
Meckienburger Hypothekenb.
6,03 6,44 0,83 0,80 0,52 0,69 0,57 0,36
Westdeutsche Hypothekenbank
17,48 17,63 2,13 1,87 1,44 1,21 1,42 0,89
Voorts ‘hebben de hypotheekbankon op ‘haar effec-
tenportefeuille verliezen geleden. Hierop werden zoo-
wel ‘de tijdens do vertrouwenscrisis opgenomen pand-
brieven als ook ‘de tot steun van den icoers opgekochte
ei’gen aan’deelen geboekt. Uit het feit, dat het effec-
tenbezit, ondanks de vermeerdering van cle porte-
feuille, ‘bijna overal een lager cijfer te zien ‘geeft dan
op de balans over 1930, blijkt, dat over het algemeen
groote afsc’hrij vingen ‘heb’ben plaatsgevonden. De
balanswaardeering van de effecten ging met het oog
op de buitengewoon sterk gedaalde beurskoersen in
het afgeloopen jaar met moeilijkheden gepaard voor
alle instellingen, die, zooals ‘bijv. spaarbnken, banken
en verzekeringmaatschappijen, veel effecten bezitten.
De regeering heeft derhalve op 15 December een
speciale verordening betreffende ‘cle waardeering van
effecten op de ‘balansen uitgevaardigd, die het ‘vol-
gende bepaalt: effecten, die voor ‘blijvende kapitaal-
‘belegging werden verworven, kunnen op ‘de balans
tegen inkoopsprijs worden opgenomen. Daarentegen
moeten effecten, ‘die niet ‘blijvend voor het eigen
bedrijf ‘bestemd zijn, ‘doch spoedig weder zullen vor-
den verkocht (zooals ‘bij’v. ‘de tijdens ‘de crisis inge-
kochte posten), op de balans opgenomen worden tegen
een koers, die gebaseerd is op de gemiddelde koersen
van Juni (dus v66r ‘de crisis) en van September.
Over het algemeen hebben de hypotheekhanlcen van
deze ‘verlichtende ‘bepalingen geen gebruik gemaakt.
Veeleer hebben zij bijna zonder uitzondering haar
effecten tot de uiterst lage koersen van het vrije ver-
keer van 31 December (de beurzen waren op dien dag
voor den of ficiëelen handel nog steeds gesloten) op de
balans opgenomen en ‘het verschil met den inkoops-
prijs afgeschreven. Doordat de koersen, in hoofdzaak
118 Mei 1932
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
393
(Iie
–
van de pand-brieven, sedert cle heropening van cle
beurzen aanzienlijk zijn gestegen en bij den terugkeer
van betere tijden waarschijnlijk nog verder zullen stij-
gen, bevat cle effectenrekening reeds aanzienlijke stille
reserves.
De zoo juist geschetste voorzichtigheid bij het op-
maken van de balansen werd ook bij de winstverdee-
ling door de Duitsche hypotheekibanken betracht. De
divi den-den werden over het algemeen ten behoeve van
een, verhooging van cle reserves verder verlaagd dan
de netto-winsten zijn gedaald. In de eerste plaats wer-
den de extra reserves versterkt. Ten deele werden
deze nieuw gevormd, door-dat men stille reserves in
open wijzigde. Het schoppen van deze open reser-
‘es heeft ten doel cle aanwezige hulpbronnon voor
eventueele latere verlierzen aan
–
te toonen. Men wil
evenmin genoodzaakt zijn de eventueele verliezen uit
de wettelijke reserves, dus uit het eigenlijke garan-
tiekapitaal, te dekken. De samenstelling en omvang
van deze extra reserve-rekeniigen bij -de instellingen
van de ,,Gemeinschaftsgruppe” blijken uit de -volgen-
de tabel (in millioene:n RM.).
Extra
reserve-rekeningen
Voor opsteil.
Uit de
Extra res.
van de netto-
netto-winst
mol
0
v.d.tot
ovnst toegew.
toegewezen Totaal
leeningen
Centra-Iboden
. .
9.00
1,50
10,50
0.64
leininger
3,45
0,49
3,94
0
1
71.
Frankfurter
.3.00
O,42
3,42
0,83
Meckieuburger
.
0,30 0,10 0,41 0,52
Sichsische
…..
1,40
0,38
1,78
0.48
Westcleutsche
.
1,00 0,20
1,26
0,57
De minder gunstige toestand van het huizen- en
grondbe’zit heeft zich in een toeneming van het aantal
gerechtelijke verkoopingen geopenbaard. De stijging
van het aantal verkoopingen ‘bedraagt gemiddeld on-
geveer 50 pOt., in enkele gevallen zelfs 100 tot 200
pOt. Het aantal door de hypotheekbanicen tot redding
harer vorderingen bij de gerechtelijke verkoopingen
overgenomen onroerende goederen is over het alge-
meen eveneens grooter geworden, doch beweegt zich
echter binnen nauwe grenzen. De gewoonlijk bij den
wederverkoop van overgenomen onroerende -goederen
ontstane verliezen konden zonder noemenswaardige
aantasting
–
van de winst geheel worden afgeschreven.
De in de jaarverslagen vermelde cijfers betreffende
cle gerechtelijke verkoopingen geven echter geen goed
beeld van den toestand. Tengevolge van het ontbre-
ken varr vraag naar groote objecten op de markt voor
onroerende goederen hebben de hypotheekbanken er
veelal de -voorkeur aan gegeven om in de tegenwoor-
dige omstandigheden van executie af te zien. In plaats
daarvan hebben zij zich ertoe -bepaald de betaling van
de belastingen en haar hypot-heekrenten -door over-
dracht van huur aan -haarzelven en administratieve
volmachten aan trustees te verzekeren. Op deze wijze
konden de eigendommen tot terugkeer van betere
tijden voor de eigenaren behouden blijven.
Ondanks den ongunstigen toestan-d op de markt
voor onroerende -goederen liep -de zekerheid van de
door de hypotheekbanken verstrekte eerste hypothe-
caire leeningen tot dusver nauwelijks gevaar. Wel
werden de beleeningsgrenzen -door de dalen-de waarde van de onroerende -goederen automatisch hooger, doch
het bedrag der leeningen, uitgedrukt in procenten
van de verkoopsprijzen, voor zooverre de hypotheek-brtken deze in het afgeloopon jaar voor -de door haar
beleende objecten hebben bekend gemaakt, beweegt
zich binnen ruime grenzen. Het percentage bedroeg
bij’. bij de:
1930
1931
liannoverschen Bodenkreditbank …………
40,39 44,39
Hamburger Hypothekenbank ……………
59,69 64,58
Rheinisch-Westf5.lischen Bodeucred itbank . . .
36,79 44,40
Theringischen Landes-Hy-potheken-Bank . .. –
33,98 39,35
Süddeutschen Boclencredit-Bank ………….
32,36 35,89
Gemeinschaftsgruppe ………………….
35,20 41,30
De vooruitzichten voor de instellingen, die credie-
ten verleenen op onderpan-d van onroerende goederen,
zijn in de naaste toekomst nog zeer onzeker. Er werd
reeds op gewezen, welke factoren -dit jaar een ver-
dere verlaging van de rentabiliteit zullen veroorza-
ken. Aan den anderen kant mag niet over het hoofd
worden gezien, dat de afzonderlijke instellingen, dank
zij haar voorzichtige politiek, tot op heden solide zijn
en met voldoende open en stille reserves werken. Be-
slissend
–
voor een wederopleving van -de beleenings-
zaken blijft de ontwikkeling van de koersen der pand-
brieven, waarvan de mogelijkheid van nieuwe uitgif-
ten afhangt. Voorloopig kunnen pandbrieven nauwe-
lijks op noemenswaardige schaal worden uitgegeven.
Als gevolg van de nog steeds geringe kapitaalvor-
niing en van de aan de algemeene vertrouwenscrisis toe te schrijven oppotting van ‘bankbiljetten kunnen
ook de steunpilaren van de markt van pan-dbrieven,
cle spaarbanken en verzekerin-gmaatschappijen, geen
grootere bedragen voor helegg i ngsdoelein den bosch ik-
baar stellen.
Bij -cle ‘beleeningszaken moeten de ‘hypotheekbanken
een groote reserve in acht nemen. in -cle eerste plaats
laat het buitengewoon groote disagio van de pandbrie-
ven op het oogenblik geen leeningen toe. Voorts
ontbreken vaak geschikte objecten, welker rentabili-
teit het verstrekken van een leening zonder risico
doet schijnen. Tenslotte moeten de hypotheekbanken de haar in de naaste toekomst toevioeiende gelden in
cle eerste plaats ter verbetering van haar in het af-
geloopen jaar sterk gedaalde liciuiditeit gebruiken.
AANTEEKENINGEN.
Zilver en goud.
De sterke •daling van den zilverprijs in de laatste
jaren heeft aanleiding •gegeven tot talrijke discussies
over dit vraagstuk en tot allerlei plannen voor een
prijsherstel van zilver. Prof. Cassel wijst er in het
jongste kwartaalsbericht van de Skandinavislca Kre-
ditaktiebolaget op, -dat men het zilvervraagstuk niet
als een probleem op zichzelf kan behandelen, maar
dat het over het algemeen slechts als een onderdeel
van het goudvraagstuk of van de nog meer algemeene
vraag naar een rationeele regeling van het wereld-
geldwezen -besproken kan worden.
Dat het zilvervraagstuk onoplosbaar met het goud-
vraagstuk verbonden -is, ‘blijkt reeds daaruit, dat het
dwaas is van de daling van den zilverprijs als van een
op zichzelf staand verschijnsel te spreken. De waar-de
van zilver is in verhouding tot goud gedaald, maar dit feit kan evengoed in een stijging -van de goud-
waarde t.-o.v. de zilverwaarde worden uitgedru.lct.
Slechts -dan is een bepaalde uitspraak mogelijk, van-
neer men zich op een vasten waardemeter ‘baseert.
Indien men daarvoor ‘het indexeijfer van groothan-delsartikelen van Irving Fisher kiest en men verge-
lijkt 1931 met 1928, dan ziet men, -dat het prijsniveau
van goederen van 149 tot 108 is gedaald. Te-
gelijkertijd is -de zilverprjs (in $ cents per ounce)
van 58.2 tot 29.0 gedaald. Volgens deze cijfers is de
daling van den zilverprjs wel ten deele een gevolg
van het dalen van de zilverwaarde in verhouding tot
den gem-iddelden prijs van de groothandelsartikelen,
voor het overige echter slechts een weerspiegeling
van een toeneming van de goudwaarde. Voor Jan. 1932 -bedraagt -het indexcijfer van groot,-handelsprijzen, op
-goud-basis berekend, ongeveer % (index = 65.8 pOt.)
van het gemiddelde voor 1928, -daarentegen ligt dit
indexcijfer – bij een zilverprijs einde Januari van
29V4 $ cents -, op zilverbasis ‘berekend, ongeveer %
– boven -het niveau van 1928 (index = 131). Men Ican liet dus ook -zoo uitdrukken, dat -het goud in waarde
met 52 pOt. is gestegen, ‘het zilver daarentegen in
waarde met 23.7 pOt. is gedaald, en -dat -deze versehui-
394
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
18
Mei 1932
vingen tezamen een prijsdaling voor zilvei, op goud-
basis berekend, met ongeveer de helft hebben ver-
oorzaakt.
De daling van het goederenprijsniveau ‘van 3 tot 2
in landen met een gouden standaard is ongetwijfeld
veel ernstiger dan de stijging van het goederenprjs-
niveau van 3 tot 4 in cie landen met een, zilveren
standaard. Iii’clie.n men verder rekening houdt met
de veel .grootere beteekenis, welke de stabiliteit van
de gouciwaarde voor cie verel.dhuis-hou’ding hoef t dan
clie van cie zilverwaarde, dan ziet men onmiddellijk,
hoe verkeerd het is, de daling van den zi.lverprijs
als een op zichzelf staand vraagstuk te poneeren en
daaraan zelfs den voorrang boven het goucivraagstuk
bij cle algemeene bësp:rekingen over den wederopbouw
van cle wereldhuishou.ding toe te icennen.
Van het standpunt ‘van een land, dat zijn prijzen
in zilver berekent, beteekent het dalen van den vii-
verprijs -op zichzelf een overeenkomstige stijging van
de goederenprij’zen. Daar cle goederenprijzen, in goud
uitgedrukt, ‘gemiddeld echter zoo aanzienlijk zijn ge-‘
daald, als hierboven ‘werd aangetoond, zijn cle gevol-
gen ‘van het dalen van den ‘zilverprijs veel kleiner,
dan men gewoonlijk schijnt te denken. In werkelijk-
hei-d zijn toch de prijzen van verschillende goederen,
in goud berekend, zooals hij’. tarwe en mais, ongeveer
even sterk gedaald als de zi.lverprijs, tei’vijl andere
goederen, zooals rubber, koffie enz. veel verder zijn
gedaald. Een land, welks mûntwezen op ‘zilver is ge-
baseerd, werd ‘dus door een betrekkelijk kleine in-
flatie aangetast. Op zichzelf is dit een feit, dat op
eenigeriei wijze met den ongunstigen invloed van de –
deflatio kan worden vergeleken, waaraan de goud-
landen ‘zijn blootgesteld.
Het is een algemeen verb:reide meening, dat de
koopkracht van de zilverlancien door het dalen van
den ‘zilverprijs helangrijk moest worden ‘verzwakt, en
bij de tegenwoordige besprekingen werd dit motief
Icrachtig ten ‘dienste van het zilverbelang gebezigd.
Denkt men ‘hierbij aan landen, zooals Indië en China,
clie beide
01)
groote schaal hun spaarpenningen in
zilver beleggen, en waarvan laatstgenoemd land ook
den zilveren standaard ‘voert, dan Iberust het genoem-
de denkbeeld inderdaad
09
een misverstand. Het is
namelijk volstrekt niet zoo gesteld, dat deze landen
hun goedereninkoopen in het ‘buitenland met zil-
ver betalen. Veeleer betalen zij hun totalen goederen-
invoer geregeld met hun goecierenuitvoer en hun uit-
voer ‘van goederen is zelfs -zoo groot, dat zij, ondanks alle rentehetalinge.n een aanzienlijk overschot tot aan-
Icoop van goud en zilver hëblben. Voor de periode 1924
—1931 bedraagt het gemiddelde jaarlijksche zilver-.
verbruik in ‘de genoemde landen in totaal i.’Ti.l mil-
lioen ounce fijn zilver, dat voor het grootste deel moet
worden ingevoerd. Deze behoefte komt overeen met
het grootste gedeelte ‘van de verel’dzi,iverproductie in
hetzelfde tijdvak en ‘beteeken’t hij een m,in:imumprijs
van 29 $ cent per ounce jaarlijks een bedrag van $ 50
millioen. Doordat de zilverprijs gedurende ‘het groot- –
ste gedeelte van deze periode veel ‘hooger was, ‘begrijpt men, van hoe groote beteekeni,s de Icooplcracht van het
uitvoeroverschot ‘der betreffende landen in werkehijic-
hei’d op de wereldmarkt is. Zoolang deze landen zil-
ver willen knopen, is ‘het natuurlijk voor hen voor-
1
deehig, dit metaal goedkoop te verkrijgen. Hoe min-
der goederen zij voor het zilver moeten afstaan, des
te meer goederen ‘zullen zij oolc overhouden om als.
koopers van andere. goederen op cle wereldmarkt te
kunnen optreden.
De binnenlandsohe lcoopkracht in een zilverland als China moet, zegt men, wel dalen,. w’anneer de goede’-
renprijzen, op zilverbasis berekend, stijgen. Hierop
Ican worden geantwoord, dat een dergelijke stijging
van de goederenprijzen op ‘den duur een overeenkom-
stige stijging van alle inkomens teweeg moet bren-
gen, zoodat ook ‘de koopkracht van de bevolking weder
tot den, vroegeren omvang wordt verhoogd. De koop-
kracht van een land op de wereldmarkt is uiteinde-
lijk gebaseerd op zijn capaciteit om goederen te pro-
duceeren, ‘die de wereld wil knopen.
Een groot nadeel voor de zilverlanden beteekenen
echter de schulden in gou’d, daar door het dalen van
den zilverprijs de werkelijke last van deze schulden
stijgt. Van speciale ‘beteeknis voor de zilverproducee-
rende landen is natuurlijk het dalen ‘van ‘den zilver-
prijs, in de eerste plaats ‘voor een land als Mexico. Ook
wanneer pien aan ‘het belang van ‘deze zilverproducee-
rende landen geen ‘te ‘groote algemeene beteekenis
hecht, zou men in ieder geval uit ‘de hierboven gegeven
uiteenzetting tot de conclusie kunnen komen, dat het
uit een oogpunt van w’erel’deconomie voordeeli-g zou
zijn, indien er iets zou kunnen worden gedaan om den
zilverprijs een grootere mate van stabiliteit te geven.
indien men dit ‘vraagstuk bestudeeren wil, ‘dan moet
men “bedenken, dat de jongste sterke daling van
den z’ilverprijs aan, speciale omstandigheden moet
worden toegeschreven, die naar haar aar-d zich slechts
eenmaal zullen voordoen. De ‘zilverproductie op zich-
zelf was nauwelijks te groot, maar verschillende re-
geeringen, ,die ‘liet zilvergehalte van hun pasmunt
hebben ‘verlaagd of om andere redenen een overscho.t
aan zilver hadden, waarvan zij zich w:ilden ontdoen,
hebben een groote hoeveelhei’d zilver, ten verkoop
aangeboden. Indien van verdre maatregelen op
dit gebied wordt afgez’ien, zou men mogen verwach-
ten, dat een zekere stabiliteit op de zilv-ermarkt van-
zelf haar intrede ‘zal doen. Een dergelijke ontwikke-
ling zou kunnen worden bevorderd, wanneer het in-
dustriëele gebruik van zilver zich in die mate zou
uitl)rei.dell als door den tegenwoordi,gen prjsstand
wel gerechtvaardigd schijnt, en welke door een toe-
koms-ti’gen teohnischen vooruitgang zou kunnen wor-
dIen aangemoedigd.
Men moet daarentegen vrij critisch staan tegen-
over de pogingen, die ten doel hebben kunstmatig
een krachtige
stijging
van den zilverprjs te veroor-
zaken. Een snelle stijging van den zilverprijs moet
toch in een land, dat den zilveren standaard voert,
een enorme verhooging van 4e waarde van cle geld-
eenheid en een overeenkomstige verlaging van de
goed erenprijzen ten gevolge hebben. De wereld hoef t
thans vel -voldoende gelegenheid ‘gehad om zi,ch van
cle gevaren van een dergelijk deflatieproces te over-
tuigen. –
Bovendien moeten wij er voor waken, da’t de belan-
gen, die met de stijging van den zilverprijs gepaard
gaan, invloed uitoefenen op cle behan’del:ing ‘van het
veel grootere vraagstuic. betreffende een rationeele
ontwikkeling van ‘het ‘geldwezen. Vanuit een conser-
vatief standpunt beschouwd, d.w.z. ter handhaving
van de grootst mogelijke continulteit, ware het te
venscheu, het ‘geldwezen der toekomst op den gouden
standaard te ‘basee:ren. Hiervoor zou-den alle pogin-
gen op een -stabilisatie van de goudwaarde moeten
,worden gericht, en wel op een ‘beduidend lager niveau
dan dat, hetw’ellc als resultaat van -de overmatige
concurrentie van den laatsten tijd om -de werel’dgoud-
voorraden is voortgekomen. Het is volstrekt niet
zeker, dat’ deze pogingen tot -stabilisatie zuilen’ sla-
gen, of dat het ‘zal geidkken, voldoende garanties ‘voor
een goudpolitiek te ‘verkrijgen, die voor de toekomst
het gebruik ‘van goud als ‘basis van ‘het wereidgeld-
wezen mogelijk kan maken. In dat geval 1blijft er niets
anders over ‘dan den laatsten band tussohen dit geld
wezen en de edele metalen te verbreken en een geld-
stelsel in te voeren, dat uitsluitend aan de economi-
sché ‘behoeften van de maatschappij wordt aangepast.
l:It volgen van een dergelijke politiek is mogelijk,
nu -gebleken is, dat de lan’den met een papieren stan-
ciaard hun valuta’s op een stabieler niveau hebben
kunnen handhaven ditn de goudlanden.
Indien men ‘bezv.rèn heeft tegen een ontwikke-
18 Mei 1932
ECONOMISCH-STATIS1ISCHE BERICHTEN
395
ling tot een rationeel en bewijst geregeld stelsel van
den papieren standaard en indien men nog een laat-
ste poging wil doen om het goud zijn rol als basis vai
liet geldwezen te doen behouden, dan moet men er
voor waken, het vraagstuk onnoodig door voorstellen
te compliceeren, die daarheen leiden, dat het zilver
op de eene of andere wijze weder zijn vroegere posi-
tie naast het goud in het geidstelsel inneemt. Een
zoodanige oplossing volgens het recept van het oude
bi-metallisme, heeft absoluut geen vooruitzichten.
D.i.t is liet eerste, dat een intcnationale geldconf e-
rentie moet aantoonen. Indien zij iets voor de stabi-
lisatie van de zilverwaarde wil uitrichten, dan moet
zij dit vraagstuk in zijn natuurlijk verband met het
veel grooter en belangrijker probleem van de stabili-
satie van do waarde van het goud (beschouwen. Ten-
slotte mag noch het eene noch liet andere metaal op
den voorgrond worden geplaatst. Uit den aard der
zaak moeten toch gezonde voorwaarden voor de
ontwikkeling van de wereld’huishouding worden ge-
schapen en niet aan het zilver of aan het goud een
bijzondere plaats in het monetaire niechanisme w’or-
den verzekerd, welke aan deze ontwikkeling ten
grondslag moet liggen.
Pandbrieven van hypotheekbanken in Nederland.
In onderstaanden staat zijn verwerkt de opgaven,
door het Centraal Bureau voor de Statistiek ont-
vangen en gepubliceerd in het Maandsc’hrift van 30
April jl., omtrent de wijzigingen, welke het in om-
loop zijnde bedrag aan pandbrieven der hypotheek-
banken werkzaam in Nederland en in het buitenland,
in don loop van het jaar 1931 heeft ondergaan, ge-
lijke opgaven nopens de pand’hrieven der scheeps-
h,ypotheekbanken, alsmede voor ‘de jaren 1930 en 1931
dc totaalcijfers ‘betreffende dezelfde banken, welke
over ‘beide jaren opgaven verstrekten. Onder de pand-
brieven der ‘hypotheekfban ken, werkzaam in liet bui-
tenland,’ zijn ook begrepen de dollarpanclbrievcn en
de gou dmarkpandbrieven.
Het aantal ‘hij ‘het
C.B.S.
bekende instellingen, die
pandbrieven uitgeven, bedraagt 90, nl. 55 hypotheek-
(banken werkzaam in Nederland, 26 hypotheekhanken
werkzaam in het buitenland cci 9 scheepshypotheek-
banken. In het vorige jaar’) was het aantal instel-
hagen 93, waaronder resp. 56, 28 en 9 tot het ge-
noemde ‘drietal groepen behoorden.
Bij de hypotheekbaniten werizaam in Nederland
vertoonde de omzet van pandbrieven in de eerste drie
kwartalen van 1931 een geheel ander ‘beeld dan in
het laatste kwartaal. Evenals in 1930 vonden de
i)
Zie
all.
5, 1931,
blz.
761.
pandbrieven aanvankelijk in ruime mate plaatsing, te
meer, omdat handel en nijverheid onder den invloed
• ‘van de heerschende malaise weinig gelden aantrok-
ken. De rente bleef zich in dalende richting bewe-
gen, zoodat een groot bedrag aan 4 pOts. pandbrieven
kon worden uitgegeven. In verband hiermede werden
groote bedragen aan pandbrieven van hooger rente-
type uitgeloot. Het noniinaal ‘bedrag der uitgelote
pandbrieven was bij ‘de 54 vergeleken (banken dan
ook ruim
f
35 millioen hooger dan in 1930. Als
terugsiag op de financiëele gebeurtenissen ‘in Enge-
land, waardoor de vertrouwenscrisis van ‘de aandeele’n-
markt oversloeg op de o’bligatiemarkt, kwam er in
het laatst ‘van September plotseling een omkeer. De
vraag naar pandbrieven hield vrijwel geheel op, ter-
wijl het aanbod groot was. De Rijksfondsen, ‘die ge-
woonlijk (belangrijke bedragen aan pandbri.even opne-
men, reserveerden ‘de beschikbare gelden voor Over-
‘hieidslceni.ngen .Ten einde de koers van de pandbrie-
ven te steunen, ‘gebruiken de hypotheekbanken de vrij-
komende gelden, voorzoover die niet in ‘het belang
van de licjuiditeit werden gereserveerd, ‘voor inkoop
van pandbrieven.
Bij de 54 ‘banken, wier
cijfers
in de statistiek wor-
den ‘vergeleken, was het bedrag van den ‘inkoop enz.
.f
15 niillioen hooger ‘dan in 1930. Daarnaast staat
een meerdere uitloting tot een nominaal bedrag van
rond
f
35 millioen. In totaal overtrof het terugge-
nomen ‘bedrag dus met
f
50 mi,llioen dat van 1930.
Aan deze omstandigheid, veel meer dan aan gerin-gere plaatsing (in dit opzicht was het nadeelig ver-
schil bij de 54 banken bijna
f
9 millioen) moet het
worden toegeschreven, dat de Randbrievencirculatie
dezer (banken minder sterk is toegenomen dan ,in vo-
rige jaren.
Van de pand’bri even, uitgegeven ‘door de
hypotheek-
banken iv er kz nam in het buitenland,
maakten de
3 pOts. pan’dbrieven een groot deel uit. Dit lage
rentetype ‘hangt hiermede samen, dat hier van een
normale uitgifte geen sprake was, maar van verwis-
seling van pandbrieveu in ‘verband met de reorganisa-
tie ‘van banken, die op den bestaanden voet het ‘ho-
cirijf niet konden voortzetten. Overigens werden ‘voor-
namelijk pandbrieven ‘van ‘het 6 pOts. rentetype en
hooger uitgegeven. 1-let bedrag aan teruggenomen
pandbr,ieven nam bij de 23 ‘vergeleken ibanken niet zoozeer door meerdere uitloting maar wel op andere
wijze belangrijk toe. Het eindresultaat was dan ook,
dat de pandbrievencircuiatie wederom niet onbelang-
rijk inkromp.
Blijkens de
cijfers van de
scheepshypotheelcba.n.leen
was het ‘bedrag aan pandbrieven, uitgegeven door liet
achttal in de statistiek opgenomen banken, belang-
Pandbrieven van Ilypotbeekbanken (in millioenen guldens).
Uitgegeven
Teruggenomen
1
te
=,.+.
n
0
0C
,
1
v
mn.0
)
1
Totaal
t
TOtiVH
1
Jaar
.°
E
n’
t t
Onders-
4+5incl.
Idebücon-
Oc
uitiotingi
7+8incl.
debijcon-
.
1
,
g.
0′.-
,.,
.1
hands
t
versie ge-
1
ersiein-
o
1
°’
o
,n
EO.0
.0
0
1
creëerde
c
1 i
getrokken
1
)0)
V
0
00
O”.-o
0.oE
1
pandbr.
.
1 i
pandbr.
1
2
3
4
5
6
7
8 9
10
II
12
13
Hypotheekbanken werkzaam in Nederland.
1931
‘
t
978.7
t
–
t
127.5
t
128.3
1
35.7
1
74.0
t
‘110.5
1
996.5
1
125.3
1
108.6
(
+
16.7
1930
54
j
902.2
–
136.2
136.9
20.8
38.9
60.4
978.7
135.6
59.2
+
76.4
1-lypotheekbanken werkzaam in het buitenland.
1931
24
1
111.1
t
–
t
1.1
1
4.1
1
8.8
t
3,5
1
15.3
t
100.0
t
1.1
1
5.2
t
–
4.1 1931
1
110.9
1
–
1
1.1
4.1
8.8
t
3.5
1
15.3
1
1
1.1
‘
5.2
–
4.1
1930
23
116.5
–
2.1
j
2.8
4.6
3.1
8.4
110.9
2.1
4.6
–
,2.5
Scheepshypotheekbanken.
1931
)
1
80.3
1
–
1
2.9
1
2.9
1
1.7
1
2.1
i
3.8
1
79.4
1
2.8
t
3.7
1
–
0.8
1930,
8
736
–
9.2
9.2
1.4
1.1
2.6
80.3
9.2
2.5
+
6.7
Alle banken tezamen.
1931
86
1
1.170.1
1
–
1
131.6
t
135.3
1
46.2
t
79.6
1
129.6
t
1.175.9
1
129.3
t
117.5
1
+
11.8
1931
85
1.169.9
1
–
1
131.6
135.3
1
46.2
79.6
1
129.6
1
1.175.6
1
129.3
1
117.5
+
11.8
1930
1.092.3
–
147.5
148.9
26.8
43.1
71.3
1.169.9
146.9
66.3
+
80.6
396
ECONOMISCH-STATÏSTISCHE BERICHTEN
18 Mei 1932
rijk lager dan in 1930.. Voornamelijk . waren het 5
pOts. pan’dbrieven, die plaatsing vonden. Niet alleen’
de financiëele ge’beurtenissen in het buitenland, maar
ook do ongunsti.ge
toestanden in het scheepvaartbe-
drijf hebben hier stremmend gewerkt. Het bedrag aan
teruggenomen pandbrieven gaf daarentegen in verge-
lijking met 1930 eene vermeerdering te zien. Aan het
eind van 1931 was dan ook voor een kleiner Ibedrag
aan pandbrieven dezer instellingen in omloop dan
een jaar tevoren.
De cijfers der 85 vergeleken banken, behoorende tot
de verschillende groepen, wijzen over 1931 een betrek-
kelijk geringe vermeerdering in ‘liet uitstaande be-
drag aan pandbrieven aan. Uit de laatste kolom blijkt,
dat in 1.931 bij deze instellingen door de houders van
pan dbrieven bijna
f 12
milli.oen meer is geïnvesteerd
dan terugontvangen tegenover ruim
f
80 nrillioen in
1930.
Voorzoo ver aan het Centraal Bureau bekend, kwa-
men er in 1931 ‘geen openbare ernissies voor en werden
cle pandbrieveu ‘dus steeds onde.rshands geplaatst.
Indexeijfers vali groothandelsprijzen.
,,The Economist” schrijft:
Een veertien dagen geleden stond de pondenkoers
op
$
3.77 vergeleken niet den huidigeu koers (Don-
derdag) van $ 3.6734. Niettegenstaa’nde deze daling
van het pond geeft ons algemeen indexcijfer in pon-
den evenwel een daling van bijna 14 pOt. te zien. Ons
indexcijfer van gouciprijzen daalde ook een weinig,
terwijl ons indexcijfer van, grondstoffen ‘in sterling-
prijzen met ongeveer 1 püt. steeg. De wanverhouding
tusschen de schommelingen van fliet laatste index-
cijfer en het algemeene indexcijfer moet ‘worden toe-
geschreven aan het feit, dat tin, dat gedurende de
afgeloopen twee weken als gevolg van de stopzetting
van de productie sterk steeg, veel zwaarder weegt in
de kleine groep grondstoffen dan in het algemeene
indexcijfer. De vier huitenlandsche indexcijfers, ciie
wij aan de Financial Times ontieenen, daalden van
6-20 April met uitzondering van de Fransche prij-
zen, ‘die gelijk ‘bleven. De dalende tendens trad liet
meest ‘op den voorgrond in Amerika.
De volgende tabel toont meer in ‘bijzonderheden de
schommelingen van de groepen, waarop het index-
cijfer van de Economist is gebaseerd:
Engelsche groothandelsprijzen.
1927 = 100.
1931 1931 1932 1932 1932 1932
18
30
23
6
20
4
Sept. Dec. Mrt. Apr. Apr. Mei
Granen en Vleesch ….
64.5 69.0 74.4 73.5 73.4 73.1
Andere Voecl. en Genotrn.
62.2 65.7 66.1 64.5 63.0 62.1
Weefstoffen ………..
43.7 52.8 52.3 49.9 48.0 46.6
Delfstoffen ………..
67.4 76.7 72.8 69.1 70.5 71.5
Diversen ………….
65.8
66.2
62.9
61.8
60.9
60.9
Totaal ………….
60.4
65.8
65.3
63.4
62.7
62.4
1913 = 100 ………83.1 90.6 89.9 87.3 86.3 85.9
De prijssohommelingen van de groep ,,Weefs toff en”
bewogen zich onder leiding van Amer.ikaansche katoen
in dalende richting. De opwaartsche beweging van’ de
groep ,,Delfstoffen” weerspiegelt in hoofdzaak de
stijging van tin.
Indexcijfers van scheepsvrachten.
,,The Economist” schrijft: Volgens ons indexcijfer
geven de scheepsvrachten gedurende April een gerin-
ge stijging van bijna 14′ püt. te zien:
u
p
.
0)
.
‘
.!
oiz
Datum
.
1-
N
>
Basis
(Oerntddeldev. 100
100
100
100
100
loo
100
1898-1913)
(Gemldd.v.1913) 110,0 113,1 123,4 106,3 117,4 127,9 116,3
April
1931
86,0
95,0
94,4
94,0
914′ 103,3
04,0
Mei
,
85,0
96,6
94,7
94,8
96,0 104,1
95,2
Juni
82,4
89,6
89,8
91,8
93,0 98,8
90,9
Juli
81,2
85,5
86,3
87,6
87,8
95,2
87,3
Aug.
80,6 82,3 88,3 88,4 87,3 92,6
86,6
Sept.
82,5
83,1
86,3
86,1
85,2
97,9
86,9
Oct.
,,
90,8
91,5
89,6
97,6
94,0 100,8
95,0
Nov.
91,1
92,0
85,0
99,1
98,8 108,6
95,8
Dec.
91,0
90,4
85,0
98,1 103,0 105,0
95,4
Jan.
1932 88,8
85,2
88.2
90,9
98,3 101,5
92,2
Febr.
88,7
85,5
89,0
87,4
95,8
99,7
91.0
Mrt.
87,3
86,3
87,0
87,7
95,9 103,3
91,2
April
86,1
91,7
85,0
90,8
99,3
90,1
91,7
De vrachtenniarkt gedurende April was wederom’
kalm gestemd en vertoonde geen bijzondere kenmer-
ken. In den uitgaanden kolenhandel ‘vielen verder
teekenen van opleving waar te nemen, terwijl de
er.tsbevrac’htingen nit Bay en de Midclellandsche
Zeehavens gering in aantal waren. Vanuit La Plata
werd een’ig graan gecharterd, ‘doch cle Noord-Amen-
kaansohe markt ‘stelde teleur. De zaken ten Oosten
van het Suezkanaal waren bui’tengeivoon flauw en de
Auntrali sche graanvrachten daalden aanmerkêlijk.
De volgende tabel toont ons indexcijfer, herleici tot
een percentage van 191.3 = 100.
(1913 = 100)
Maand
1929
1
1930
1
1931
Januari
……
109,6
81,2
81,2
106,7
70,5 81,9
Maart
…
-.
.-. ..
102,6 75,5 81,3
Februari………
99,1
77,1
80,8
April.
……..
Mei
………….
97,3
76,1
81,8
Juni
.
………..
92,1
75,7
78,1
94,8
78,1
75,0 Augustus
……..96,1
82,6
74,4
September
..
.
.
95,3 83,6
74,7
Juli…………..
October ………
93,3 81,7
81,7
November
88,3 79,3
82,3
December
…….86,2
81,5
82,0
Jaarl. gemiddelde
96,8
79,1 79,6
1932
79,2
78,2 78,4
78,8
18
Septembem
1931 =
100.
Indexcijfers
The Economist”
irving
Slatistique
Kamer
V.
Statistisches
Totaal index
Grondstoffen
Goud-
Data Fisher
G6nrale
Koophandel
Reichsamt
in
£
in
£
prijzen
Ve. Staten
Frankrijk
Milaan,Italië
Duitschland
30
Sept.
’31
107.8 112.0 94.7 98.7
.
96.9 98.8
98.9
11 Nov.
’31 110.3
119 3
103.5
.
99.3 96.0 99.3 98.3
25 Nov.
’31
109.1
114.8 98.0 98.3
94.2 98.8
97.6
9
Dec.
’31
110.3
117.3
93.0 97.3 93.3
97.1
96.1
30
Dec.
’31
108.9
117.1
94.4
96.1
93.4
96.9
946
13
Jan.
’32
109.6
117.7
94.5
94.5 93.8 96.3
92.5
27
Jan.
’32
108.3
115.7
93.8
93.5
93.6
.
95.8
91.6
10
Febr.
’32
108.6
117.3
88.8 92.2
,
94.2 98.0 91.5
24
Febr.
’32
110.9
120.9
89.6
92.4
95.1
97.2
92.0
9
Mrt.
’32
109.8 116.3
90.3
91.8
96.7 97.2
92.1
22
Mrt.
’32
108.1 111.9
80.5
.
91.5
96.3
97.0
91.4
6
April
’32
105.1
105.9
85.0
90.6
97.0
‘
90.0 90.6
20
April ’32
103.8
105.4
83.6
89.6 97.0
95.3
‘
90.3
4 Mei
’31
103.3
106.5
83.4
..
…
18 Mei 1932
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
397
De
16de
Internationale Arbeidsconferentie.
R e c t i f i c a t
i e. In het artikel onder bovenge-
noemden titel, opgenomen in het nummer van de
vorige week, is in de eerste kolom op blz. 372 in de
regels 38 en 39 een kleine fout geslopen. De betref-
fencie zin moet luiden:
,,De nauwe samenhang tusschen de sociale en de
economische kwesties leidt er den Heer Thomas toe
in zijn laatste hoofdstuk een lans te breken voor een
soor t georganiseerde staatshuishouding, een ,,écono-
mie organisée” of ,,Planwirtschaft”, een organisatie
van de productie,
niet alleen
in het belang van die
productie, van haar stabiliteit, voor haar eigen voor-
deel dus,
doch een
waarbij ook de verbruiker voordeel
zal hebben.”
iNGEZONDEN STUKKEN.
GRONDSTOFFEN VALUTA.
Ik heb ‘bewondering voor de volharding, waarmede
Mr.
Van Es deze polemiek voortzet, maar niet voor
de wijze, waarop hij hoofd- van bijzaken. onderscheidt.
In zijn eersten aanval concludeerde hij, dat ,,in-
wisselbaarlieid der biljetten tegen grondstoffen gee-
nerlei zin heeft, noch zelfs practisch uitvoerbaar is”.
Dat was een forsche aanval op het hart van mijn
betoog. Ïk heb -dezen aanval gepareerd en a plus b
aangetoond, dat de inwisselbaarhe:id buitengemeen
‘eel zin heeft, omdat zij technisch het aangewezen
middel is om cle waardevastheid van de biljetten ,,in
terms of goods” onder alle omstandigheden to ver-
zekeren, en dat de inwisselbaarheid zeer wel prac-
tisch uitvoerbaar is, omdat zij volkomen geleidelijk
aansluit op de thans reeds bestaande techniek van
den internationalen goederenhandel.
In tweede termijn icomt de Heer Van Es nu met
de ‘bezwaren (punt 2 van zijn artikel in E.-S. B. van
4Mei ji.):
le. dat inkoop van ceelen afwijkt van mijn oor-
spronkelijk voorstel;
2e. dat het bezit van ceelen voor een circulatiebank
te riskant is.
Het eerste bezwaar – gesteld dat het juist ware
– zou alleen bibliografische beteekenis hebben. Maar
het is niet juist. In ‘de E.-S. B. van 28 October ji.
(pag. 947 linker kolom) schreef ik reeds:
,,flet koopen van goederen op ccel maakt het mogelijk
deze in eigendom te hebben, zonder dat dit direct trans.
portkosteu meebrengt. Men kan nich een toestand voor-
stellen, waarbij een deel ‘van de dekking in het land zelf
is opgeslagen en geheel of gedeeltelijk partic-ipeert in de,
telkens rouleerende, verbruiksvoorraden voor dat land;
waarbij een ander deel
01)
cle plaatsen van productie of
verhaudeling voor rekening van de bank blijft liggen.
cor.”
De fantasie, dat grondstoffendekking zou ‘betee-
kenen, dat goederen voortdurend worden •heen en
weer ‘gestuurd tusschen pak’huizen van circulatieban-
ken, moet ik dus geheel voor rekening laten van hem,
die haar uitvond.
Het tweede bezwaar (het •bezit van ceelen is te ris-
kant) is reeds weerlegcl door de [bestaande practijk,
die de beleening van ceelen in een aantal landen uit-
drukkelijk tot cle taak der cireulatiebanicen rekent.
Dit is met name het geval in Duitschland en in
Zweden, in Oostenrijk, Hongarije, Bulgarije, Polen,
Letland en Lithauen, – in Spanje, in Italië, in Tsje-
cho-Slowakije –
en in Nederland.
1)
In Nederland gaat, volgens een informatie van
Prof. Mr. A. M.’ de Jong, de beleening op ceelen
(een scherp onderscheid tusschen beleening op goe-
deren en op ceelen heeft men in de practijk nimmer
noodzakelijk geacht) terug tot het jaar 1855; zij is
formeel erkend bij de wijziging van 1918.
1-let oude artikel 1 van de wet -van 1863 sprak
1)
Mcii
zie de betreffende wettelijke bepalingen in
Kisch
end Elkin,
Central Banks, Appeudix
T.
alleen (2o. sub ‘b) van het beleenen ,,van
goederen,
varen en .Icoopmanschappen”.
Na de herziening van 1918 luidt het tegenwoordige
artikel 11: ,,De werkkring van de Bank omvat• ……
4e. het ‘beleenen van effecten,
goederen, ceelen,
munt, muntmateriaal enz.”
De Memorie van Toelichting (Art. 4 van de Wij-
zigingswet) laat trouwens over het zuiver formeele
karakter dezer wijziging geen twijfel. Er staat met
‘zooveel woorden:
,,De voorgestelde redactie beoogt verduidelijking
van de thans ten aanzien
–
van de beleening geldende
voorschriften. Zij geeft een volledige omschrijving
van de werkzaamheden welice op dit gebied reeds nu
door de Bank worden verricht.”
Men ziet uit het ‘bovenstaande, dat een prima ge-
secureerci handelsdocument als de ceel reeds jaren
geleden toegang tot de Ned. Bank heef t gekregen –
en dat zelfs cle wereidsehokkende ervnringen van
Sclieurleer & Zoonen te Gouda in 1920 het er niet
uit hebben kunnen doen verdwijnen.
De Heer Van Es zal mij wel willen toestemmen,
dat, indien men ceelen toelaatbaar acht voor helm-
n:ing, zij uit oogpunt van soliditeit ook toelaatbaar
zijn voor aankoop.
De Heer Van Es kan mij alleen nog tegenweipen,
(lat t-hans de heleenbaarheid beperkt is tot ceelen van
nationale
herkomst. Dit is inderdaad in enkele lan-
den (‘bij’. Duitschiand) uitdrukkelijk tbij de wet be-
paald; in vele andere landen is het een vaststaand
gebruik.
Ik antwoord dan: le. Ook aankoop van ceelen zal
in de eerste plaats geschieden van nationale veemeti.
Het ligt immers voor de hand, dat de practische han-
teering der grondstoffendekking ‘beperkt kan blijven
tot de circulatie’banken der grootste staten, die de
grooto werel’dmarkten van alle of bijna alle grond-
stoffen binnen hun gebied hebben liggen. 2e. liet
inicoopen van buitenlandsehe ceelen kan beveiligd
worden door extra waarborgen, bijv. doordat de ‘bui-
tenlandsche circulatiebanken of een buitenlandsche
bank, welke speciale belangen bij het ‘betrokken arti-
kel heeft, als garant optreedt tusschen de nationale
circulatiebank en het buitenlandsche veem.
Een analogie met iaatstgenoemden vorm bestaat
thans reeds in de practijk der Federal Reserve Banlcs.
Deze nemen weliswaar geen ceelen rechtstreeks in
beleening, maar aanvaarden ze gaarne – ja eischen
ze – als additioneele zekerheid op baulcaccepten (art.
13 sub 4 Eed. Res. Act. 1923). En daarbij worden ook
bui tenlandsche ceelen toegelaten. Regulations A
(series 1928) spreekt van ,,the storage within the
U.S.A.
or
in cc foreign country
of readily marketable
staples”.
‘)
Genoeg om aan te toonen, dat de soli’diteit van het
binnenlandsche en van het ‘buitenlandsche ceel thans reeds in de practijlc is erkend.
De Heer Van Es stelt mij aan ‘het slot van zijn
artikel categorisch enkele vragen en noodigt mij uit
tot een bepaalde keus: ,,doorhalen hetgeen niet ver-
langd wordt”. Ik kan de elegantie van deze wijze van
polemiseeren niet bewonderen: een verhoor op vraag-
punten, geformuleerd door een tegenstander, leidt
zelden tot juist ‘begrip van eens anders meening.
Eb er zijn enlcele vragen, welke men uit hoffelijk-
heid liever onbeantwoord zou laten. Hiertoe reken ik
cle vraag of in de goederenpakketten (zoo men w’il in
cle ceelenpakketten) ook goud en ‘zilver dienen te
worden opgenomen. Wanneer ‘ik cle gelijkheid formu-
leer (E.-S. B. 30 Maart jl., pag. 251): 1 KG. goud
= (sigma) x KG. goederen, dan is het voor de
principieele beteekenis van deze gelijkheid volstrekt
zonder beteekenis of ik onder het z teeken goud al
dan niet opneem. Gesteld ik doe het
wèl
dan is een
‘) Geciteerd bij
iouv;ink:
Acceptarediet, pag.
55.
398
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
IS Mèi 1932
eenvoudige overbrenging van den betrokken term
van cle rechterzijde der gelijkheid naar de linker vol-
doende om de formule, zonder eenige principieele
wijziging, te doen overgaan in een toestand, waarlbij’
goud
niet
onderhett teeken is opgenomen.
Geheel anders ‘staat het met zilver. Er is geen en-
kele reden waarom men dit element niet in ‘de stabili-
satie zou betrekken: er is een zeer sterke reden om
het wel te doen, namelijk deze, dat zilver in een aan-
tal Aziatische landen nog dienst doet als grondslag
van het geidsteisel en dat een sta’biliseerende werking
op den grondslag ‘van deze geldstelsels de strcbiliteit
van de internationale ruilverhoudingen ten zeerste
zal bevorderen.
De Heer Van Es worstelt met de bepaling van het
,,verbruik” ‘van zilver en meent, dat dit materiaal
eeuwigdurend is. Er is evenwel geen principieel,
maar alleen een gradueel onderscheid tusschen het
verbruik van zilver en liet verbruik van bij’. ijzer.
Beide metalen keeren, nadat zij gedurende een zeker
aantal jaren bepaalde gebruiksdoeleinclen he’ben ge-‘
dieuc? (en daarbij een zeker percentage van hun ge-
wicht reddeloos hebben verloren) in, den smeltkroes,
respectievelijk in den Siemens-Martin-oven terug en
beginnen, tezamen met ,,nieuw” metaal, direct uit de
ertsen bereid, ‘verjougd een nieuw leven. Een stabi-‘
lisatie van het algemeen niveau der goederenprijzen
zal ‘voor zilver, zoowel als voor ijzer als voor andere
grondstof f en ‘liet wereldverbruik gelijk kunnen stel-
len aan de j’aarlijksehe productie, verminderd met
het accres (of vermeerderd met het decres) der zicht-
bare voorraden.
En nu ‘de vraag van de verhouding tusschen den
gouden standaard en den gron dstoffenstan claard.
Men kan deze vraag eerst beantwoorden, indien
men vooraf scherp defifrieert, welke beteekenis men
aan het woord ;,stand’aard” toekent.
Genomen in de ruimste beteekenis wil het feit, dat
men een of meer stoffen als standaard voor liet geld-
stelsel kiest, zeggen:
le. dat mcii de geldeenheid definieert als een ‘be-
paald quantum van deze stof (f en);
2e. dat men vrije en wederkeerige inwisselbaarheici
handhaaft tusschen uitgegeven biljetten en de stan-
daardtof(fen)
3e. d’at men vaste wisselkoersen handhaaft door
passen(le hoeveelhed en van deze stand aarcistof (f en)
af te geven aan of Jn ontvangst te nemen van het bui-
teolanci.
De grondstoffenstanda’ard voldoet principieel aan
alle drie de eischen; de gouden standaard heeft er in
haar ‘beste dagen aan voldaan, voldeed er in de afge-
loopen ‘halve eeuw in steeds mindere mate aan en vol-
doet er heden ten dage nog slechts in enkele landen
aan, onder ivelke de Ver. Staten van Noord-Amerika
en Frankrijk de voornaamste zijn. “) De overige lan-
den, in welke de gouden standaard alleen nog bij
wijze van spreken bestaat, hebben de vrije wederkee-
rigo inwissel’baarheid der biljetten tegen goud (ken-
merk sub 2) èf nooit gekend (woals Nederland), U zij
hebben deze inwissellbaarheid de een na den ander op-
geheven.
Deze gouden etandaard (b.w.v.s.) kan inderdaad
ii aast de grondstoffenstan d aard ongestoord voortbe-
staan. Het is zelfs denkbaar, dat men in die landen
waar een werkelijken gouden standaard bestaat, de
vrije inwissel:baarhei d practiscb ken handhaven zoo-
lang de goudaf,gift.e aan. particulieren geen groote af-
metingen aanneemt: d.w.z. zoolang goudafgifte alleen
voor ,,legale” doeleinden (goudsmederij, tan cl artsen,
e.d.) plaats vindt.
En ‘wanneer zal voor illegale doeleinden goud ge-vraagd worden? Indien elders in de wereld de goud-
– 1)
Voor een volledige opsomming zie Tableau II in het
rapport ,,Legislation sur lor’ C. 373 N 159 van den
Vol-keubonc]. –
prijs, in ‘goederen gemeten, ‘hooger
is
dan in liet eigen
land. Dan inderdaad werkt cie wet van Gresham. Dit
kan dus alleen geschieden, indien de conventie tot
stabilisatie’van de goudwaarde volgens de formule
1KG. gou’d = S x KG. goederen slechts voor een
‘deel en niet voor cle geheele wereld geldt..
Vandaar dus, dat men fijdens het invoeringssta-
dium, zoolang, de goudconventie slechts door een be-
perkt aantal landen is onderteekeud, in de toegetre-
den landeu veilig zal handelen door de vrije goudaf-
gifte aan particulieren te schorsen – eventueel on-
clersteun d door een invoerverbod of contingenteeririg
op grondstoffen afkomstig van landen, die tot cle goud-
conventie niet zijn toegetreden.
Indien de gouciconventie algemeen is aanvaard,
heeft deze schorsing geen zin meer en kan men, in-
dien men er nog waarde aan hecht, de vrije goudaf-
gifte w’ederorn ‘in eer ‘lierstelle.
Men zal cle vraag stellen: Kan men clan een dub-
heleu standaard niet vrije inwisselhaarheid van lbeide
standaardstoffen handhaven? Reguleert men dan niet
kunstmatig de prijsverhoudin’g tusschen de heide
s ta’ndaarclstoffen?
,Het. antwoord luidt: Inderdaad, men reguleert
ldunstmatig de verhouding 1 KG. goud = E x EG.
goederen; en men zou evengoed de waarde ‘van liet
goud, in goederen gemeten, hooger of lager hebben
kunnen stellen. Maar wat beteelcent deze reguleering
in de practijk van het economisch leven? Alleen di.t:
dat voor het, uit een oogpunt van mensc’helijke be-
hoef tebevredi’ging volstrekt on’helan.grijlce metaal goud
een vasten prijs wordt gesteld – dus impliciet het
volume i’an de jaariijksche productie wordt ‘bepaald.
Dit is trouwens ook thans reeds het geval.
Men verbeeldt zich, dat het goud het prijsniveau
bepaalt; in werkelijkheid l)epaalt het volstrekt on-
heheersch’bare rijsuiveau het volume van de goud-
productie en alleen zeer indirect en op den zeer lan-
gen duur oefent een wijziging in het volumen van
de goudproductie mi sscli i en een :i ge terugwerlcing u i t
op het prijspeil. Een in vloed, die in elic geval in den
loop der jaren. steede zwalcke:r is geworden, omdat het
monetaire goud een steeds kleiner en heweeglijker per-
centage is geworden van de totale circulatie.
De vraag of liet mogelijk is de prijsgelijkheid 1 EG’.
goud = S x EG. goederen hij ‘internationale over-
eenlcomst vast te leggen, is volstrekt analoog aan de
vraag, die veertig, vijftig jaren geleden door cle in-
ternationale bimetalli’sten toestemmend werd beant-
woord voor de gelijkheid 1 EG. gou.d = x T.M. zilver.
Mag ik daarom den lezer verder verwijzen naar de
‘voortreffelijke betoogen van G. M. Boissevai:n
t)
en N.
0. . Pierson, met name naar liet Leerboek der Staat-
h u i shou cik un de van laatstgenoemde (Eerste deel, pag.
029 en ‘volgende). Tenslotte – ‘hij uitzondering en
buiten direct verband met liet ‘bovenstaande – een
kort woord pro clomo.
Ik ben mijn, verschillende deskundige en niet-des-
kundige critici uit den aard der zaak zeer erkente-
lijk voor hun belangstelling. In zeker opzicht be-
schouw ik hen als mijn medewerkers. Alleen vraag
ik mij wel eens af of zij zich – overtuigd als zij nu
cenmaal zijn van ‘het onuitvoerbare, het onpractische,
het theoretisch vol’strelct onhoudbare, enz. enz. van
de door mij bepleite hervorming – niet wel eens te buiten gaan aan het maken van opnferkingei’i, die
bij rustiger overweging beter achterwege ‘hadden kun-
nen blijven. Mag ik hen daarom m’ijnerzijds een blijk
van mijn erkentelijkheid ‘geven door hun aandacht te
vestigen op een ‘bespreking van mijn voorstel door
rof. Anton de Haas in het Harvard Aiurnni Bulletin
van Februari jl.?
En wij gaan nu weer – als de Heer Van Es het
toestaat – verder met cle ‘beantwoording der overige
dehaters.
‘) La solution cl u ])rob]cnle nionétaire.
-J
RSEN.
s nog niet ontvangen.
)NTO’S.
Lissabon …. 6*
4Apr.’32
Londen ……
2*l2Mei’32
Madrid ……
6* 8
Juli’31
N.-YorkF’.R.B.3
25Febr.’32
Oslo
……..
5
3 Mrt.’32
Parijs
……
2*
9 Oct.’31
Praag
……
5
11Apr.’32
Pretoria
….
6
13 IV ov.’31
Rome………
5
S Mei ’32
Stockholm
..
4. 17Mei’32
Tokio
….
5.84
12 Mrt.’32
Weenen ……
7 17 Mrt.’32
Warschau….
71 3 Oct. ’30
Zwits.Nat.Bk.2
22Jan.
1
31
18 Mei 1932
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
399
STATISTIEKEN EN OVERZICHTEN.
GELDKO]
N.B. ‘” beteekent: Cijfer
BANK DISC
d jDisc. Wissels.
2*79 Apr.’32
Bk Bel.Binn.Eff. 3
19Apr.’32
Vrsch. in R.C. 3
19 Apr.’32
Athene ………
1120Febr.’32
Batavia …….. ..
410 Mrt.’30
Belgrado ……..7*20
Juli ’31
Berlijn ……….5
27Apr.’32
Boekarest……..
7 3 Mrt.’32
Brussel ……….3.13
Ja?e.’32
Budapest ……..6
16 Apr.’32
Calcutta ……..5
28 Apr.32
Dantzig ……….5
242’Jov.’31
Relsingfors ……
6*19 Apr.’32
Kopenhagen …. 5
llMrt.’32
OPEN MARKT.
1932
14Me
9114
217
25130
Mei
Mei
Apr.
1931
11/16
Mei
1930
12117
Mei
1914
2024
Juli
Amsferdan,
Partic.d isc.
11116
11
/16-
7
18
5
:6-
15
/a
11
/16_
1 1
2
1
I8-
1
/4
3
1
18116
Prolong.
1
1
1
–
‘/4
1/4
1114.2
2-
3
/4
2
1
14-
3
/4
t.onden
ii
Daggeld…
1
1
/
1-2
3
4-2
1
1
/2-2
1’/,-3
1
1
/2_2
1
/4
1
3
/42
Partic.disc.
1
1
/8_
1
/4
1
1
/8-2
I’/4-2
1
116
2-
1
/
2
3
116
1
116
‘
211-h
4114.3/4
Oerl/jn
Daggeld…
5
1
1s6
3
/g
5
3
h-6’/,
551-6
1
12
5-6
1
12
3-6
1
12
1
1
/2-3
1
12
–
4aandgeld
5-7 5-7
56
1
12
562-6
1
I2
–
–
–
F’art. disc.
4718
4I
8
418
4I8
–
5
4/8
3_71
2
1
18-
1
12
Waren-
wechsel.
5-1/2
511
511
4
4112_51/,
4I8
48/
4
–
Vew York
)ag6eld
21′-
3
.4
2
1
1-
3
/4
21(53(4
2I2-3/4
1-1/
4
3.1/
4
1
3
142
1
12
artic.disc.
1
11/
4
1-1/
4
1 1
1
1-I/4
2518
1)
Koers van 13 Mei en daaraan voorafgaande weken t/nl. Vrijdag.
WISSELKOERSEN.
KOERSEN IN NEDERLAND
D t
a
cZ
Neiv
Londen
Berlijn
Parijs
Brussel
Bata,ia
York *)
8) 8)
8)
8)
1)
10 Mei
1932
2.468%
9.07
58
.8
7
*
9.731
34.671
11
1932 2.46%
906
K
58.87*
9.73
34.70
998/
8
12
1932
9.463%
9.068%
58.95
9.73k
34.67* 998/,
13
1932
2.46
11
/,,
9.02
58.87*
9.73f
34.65
99/
14
1932
2.463%
9.01
58.85
9.731
3
4
.
62
* 99′,
16
,,
1932
–
–
–
–
– –
Laagsted.w.1)
2.4645
8.98
58.81
9.72*
34.60
99
Hoogste d.w
1
)
2.4676
9.083%
58.98 9.74
34.70
99j
8
9 Mei
1932
2.4611/,,
9.08 58.80 9.731
34.67*
993
/8
2 Mei
1932
2.467/
8
9.03
58.70
9.73 34.60
1
993
1
14untpariteit
2.4878
12.1071
59.263
9.747
34.592
100
Data
Jrland
Weenen
Praag
Boeka-
Milaan
Madrid
*)
1)
rest’)
*8) *8)
10
Mei
1932
48.27l
35.25
7.31 1.49
12.72
19.77*
11
1932
48.271.
35.25
7
.
3
1*
1.49
12
.7
2
*
19
.87*
12
1932
48.283%
35.25
7.31*
1.49
12.72
20.-
13
,,
1932
48.30 35.25
7.34
1.49
12.73
20.07*
14
1932
48.273%
35.25 7.32
1.49
– –
16
1932
_-,
–
– –
–
–
Laagsted.w.l)
48.23
34.80
7.29
1.46
12.70
19.50
Hoogste
d.wl)
48.30 35.25
7.34
151
12.75
20.15
9 Mei
1932
48.273%
35.25
7.32
1.49
12.71*
19.70
2 Mei
1932
47.973%
35.25
7.31
1.48*
12.71
19.45
Muntpariteit
4812w
35.007
7.371
1.488
13.094 48.52
a a
D t
Stock-
holm
*)
Kopen
*
hagen’)
30
1-fel-
Buenos-
Aires’)
Mon-
treal’)
1
10 Mei
19321
47.25
49.75
46.50
–
4.20
65 2.21
11
,,
1932
46.50
49.50
46.10 4.20
65
2.19
12
1932
413.25
49.50
46.-
4.20
64
2.19
13
1932
46.25 49.50 45.50
4.20
–
2.19
14
,,
1932
45.50
49.50
46
,
.25
4.20
–
2.19
16
1932
–
–
–
–
–
Laagsted.w.1)
45.50
49.-
44.80
4.15
64
2.16
Hoogste d.w’)
47.25 49.75 46.50
4.25
65
2.23
9 Mei
1932
46.60 49.75 46.50
4.20
65
2.21
2 Mei
1932
45.50
49.50
45.90
4.15
–
2.20
luntpariteit
66.671 66.671
66.671 6.266
953%
2.4878
8) Noteering te Anisterdam. *8) Not, te Rotterdam.
1)
Part. opgave.
In het eerste nummer van iedere maand komt een overzicht
voor van een aantal niet wekelijks opgenomen wisselkoersen.
KOERSEN TE NEW VORK. (Cable).
D ata
Londen
($
per&)
Parijs
($
P.
IOOfr.)
Berlijn
($
P. 100
Mk.)
Amsterdam
($
p. 100
gid.)
10
Mei
19321
3,677/
8
3,941,
23,86
40,533%
11
1932
3,673%
3,943%
23,877/
8
40,533%
12
1932
3,67′,
3,9411/
16
23,88
40,55
13
1932
3,653%
3,9484
23,88
40,55
14
1932
3,653%
3,9481,,
23,89
40,56
16
1932
3,657/
4
:1,94
3
/
10
23,89
40,56
18 Mei
1931
4,8671
t
,
3,91)
23,81k
40,16
Muntpariteit
1
4,86
3,908/
8
23.813%
408/
16
KOERSEN TE LON DEN.
Plaatsen en Landen
Noteerings- eenheden
30Apr.
1932
1
7Mei
1932
9/14
Mei
’32
I
LaagstelHoogstel
1
14
Mei
1932
Alexandrjë..
Piast.
p. Y,
973%
97
978%
p.,g
475
530 525 560 550
Bangkok….
Sh.p.tical
2/5
2/5 2/5 2/5
2/5
Budapest
…
Pen.
p. £
203%
203%
20
21
203%
Buenos Aires
d.
p.$
365,,
361/
8
363%
365,
10
Calcutte
….
h.
p.
rup.
1
1
1563/
54
1/518/
15
1/57/
8
1/6
1/516/
16
Constantin..
Piast.p.
X,
750 755
755 755 755
Athene ……Dr.
Hongkong
..
Sh.
p. $
1/31,
113
112
1
/
8
114
1/3
7
1
16
Kobe
.. …
5h.
p..
yen
..
1/9k
1/98/
8
11’88%
1198%
1/9
Lissabon….
Escu.p.g
110 110
1093%
1103%
110
exico
….
$
per
£
11.25
11.50
11.25 12.25
12.-
llontevideo
.
d. per
£
30 30 29
31
30
ktontreal
…
$
per
£
4.10
4.103%
4.10 4.15
4.11
Riod. Janeiro
d. per
Mii.
43% 43%
4
8
/8
47,
8
434
Shanghai
…
Sh.
p.
tael
1/88/,
1/77/
5
1/73%
1/815/
16
1/83/
Singapore
..
id.
p. $
2/325/
33
213ii,,
2/33%
2/3
7
/
8
2/3′,,
Valparaiso
1).
$
per
£
65.-
65.-
603%
65.-
603%
Warschau
..
ZI. p. £
1
328%
32
8
%
32
33y
4
328%
‘i nu ug.
ZILVERPRIJS
.
GOUDPRIJS 3)
Londen’)N.Yorkl)
Londen
10
Mej
1932..
17
273i
10
Mei
1932….
112/9
11
1932..
17i,,
277/
8
11
,,
1932….
112/11
12
1932..
17$),
28
12
1932….
112/11
13
1932..
17
1
/8
277/
8
13
1932….
113/3
14
,,
1932..
173/,,
288/
5
14
,,
1932….
113/7
16
,,
1932..
–
283%
16
,,
1932….
–
18 Mei
1931..
1271,
275
18 Mei
1931….
841113%
27
Juli
1914..
2415
16
59
27
Juli
1914….
84/11
1)
in pence
p.oz.stand.
2)
Foreignsilver
in$c.
p.oz.
line.
3
insh.p.oz.fine
STAND_VAN_’s_RIJKS_KAS.
Vorderingen.
1
7
Mei 1932
1
14 Mei 1932
Saldo van’s Rijks Schatkist bij De Ne-
–
deriandsche
Bank ………………
f
42.501.134,55
f
49.695.881,10
Saldo b. d. Bank voor Ned. Gemeenten
,,
74.9.954,12
,,
929.735,92
Voorsch.
op
uit. Apr. (resp. Mrt) 1932
.
ad. gem. verst,
op v.
haard. de Rijks-
adm. te heffen gem. ink. bel, en
opc.
op
de Rijksink. bel ………………
–
4.532.879,88
Voorscli.
op
uit. Apr. (resp. Mrt.) 1932
a/d. gem. verstr.
op
aan haar uit te
keeren hoofds. der pers. bel., aand. in
de hoofds. der grondbel. en der gen,.
…..
fondsbel., alsmede
opc. op
die belas-
tingen en op de vermogensbelasting
,,
3.146.088,86
–
102.618.218,49
,,
194.427.628,59
Id. aan
Suriname …………………
11.831.892,40
,,
11.941.203,40
Id.
aan
Curaçao ………………….
….8.041.636,91
,,
8.044.601,91
Voorschotten aan Ned.-lndië ………
…
Kasvord. weg. credietverst. a’l,. buiteul
….
109.970.937,70
,,
109.547.575,26
Saldo der
v.
R/jkscomptabeien postrek.
8.000.000,-
8.000.000,-
Daggeldleeningen tegen onderpand
…..
Vord.
op
hetAlg. Burg. Pensioenfonds’)
39.197.430,90
–
26.782.908,35
15.252.476,48
Id.
op
andere Staatsbedrijven
1)
…..
23.568.976,48
,,
23.436.181,43
Kasgeldleeningen aan gemeenten
71.319.339,07
,,
70.989.339,07
Verplichtingen.
Schatkistbiljetten in
omloop ………
f218.713.000.-
f218.713.000,-
Schatkistpromessen in omloop …….
247.190.000,- 246.890.000,- 1.848.617,-
,,
1.841.827,50
Schuld
op uit.
Apr.(resp. Mrt) ’32 aan de
.
Zilverbons
in
Omloop
………………..
gem.weg.v.h.d.de Rijksad.geh.gem.
ink. bel, en
opc. op
de Rijksink.bel.
,,
12.124.354,30
..
–
Schuld op uit. Apr.(resp. Mrt) ’32 aap. de
de gemeenten weg. aan haar uit te
keeren hoofds.der pers. bel., aand. in
de hoofds. der grondbel. endergem.
fondsbel., alsmede opc. op die belas-
tingen en op de vermogensbelasting
–
19.373,99
Schuld aan het Alg. Burg. Pensioenf.’)
161.106,39
–
Id. aan het Staatsbedrijf d.P., TenT.’)
,,
87.581.419,75
,,
91.403.960,98
Id. aan andere Staatsbedrijven
1)
…..
,,
409.582,27
Id. aan diverse instellingen’) ……..
…
….521.109,82
35.452.921,73
,,
40.343.372,23
1)
In rekg.-crt. met
‘s
Rijks Schatkist.
NEDERLANDSCH-INDISCHE VLOTTENDE
SCHULD.
1
7 Mei 1932
1
14 Mei 1932
Verplichtingen:
Voorschot ‘sRijks kas e. a. Rijksinstell.
f 192.618.000,-
fl94.428.000,-
Schatkistpromessen
………………
.
18.885.000,- Schatkistbilj etten
………………..
25.520.000,-
,,
25.520.000,-
Muntbiljetten in Omloop ………….
..18.485.000,-
,,
2.982.000,-
Schuld aan het Ned,-Ind, Muntfonds.
…2.985.000,-
…7.146.000,
–
7.146.000,-
Id em aan de Ned.-lnd. Postspaarbank,,,
1.004.000,-
.
9.357.000,-
1.280.000,-
Voorschot van de Javasche Bank…….
,,
17.757.000,-
400
ECONOMISCH-STATiSTISCHE BERICHTEN
18 Mei 1932
NEDERLANDSCHE BANK.
JAVASCHE BANK.
Verkorte Balans op 17 Mei 1932.
Voornaamste. posten in duizenden guldèns. De samengetrok-
Activa.
ken
cijfers dir laatste weken zijn telegrafisch ontvangen.
Binnenl.Wis-fllfdbk. f
39.346.850,70
Andere
Beschikb.
sels,
Prom.,
Bijbnk.
2.249.194,27
•
Data
Goud
1
Zilver
Circulatie
opeischb.
metaal-
enz.in disc.Ag.sch. ,,
LI332.I12,98
f
52.928.157,95
________•j
s
chuld
en
saldo
227.200
27.800
Papier
0.
h. Buitenl.IÏisconto
……,,
–
14 Mei 1932j
143.500
46.50
Idem eigen portef.
.
f
89.572.287,-
7
,,
1932
1
148.900
229.400
27.200
•
46.260
Af:Verkocljtmaarvoor
30Apr.19321
148.200
223.500
28.800
47:280
de bk.nognietafgel.
–
.
88.572.287
9
–
16Apr.1932
104.120
45.258
227.058
30.972 46.165
Beleeningen
Hidbk.
t
31.406.062,62
1932
105.628
1
45.893
230.432
31.978 46.557
mci.
vrsch
.
..
1
Bijbnk.
9.032.139,92
{
2
19321
105.618
1
46.003
1
225.625
32.079
48539
in rek.-crt.
Ag.sch.
59.930.401
9
30
,,
1
26 Mrt.19321
104.637
1
45.592′
t
221.756
32.083 47.494
op onderp.
t
100.368.603,84
16 Mei 19311
114.528
46.538
247.517
40.649
45.799 17 Mei
19301
18.667
1
27.683
275.705
45.032
38.055
op
Effecten ……
f
999525.970,66
25 Juli
19141
2.057
31.907
Op Goederen en Spec. ,,
842.633,18
110.172 12.634
4.842
,,
100.368.603,84
Voorschotten a. h. Rijk …………….,,
–
Data
Dis-.
buiten
WiiliT
Belee-
Diverse
reke-
I
kings-
MuntenMuntmateriaal
.
conto’s
1
N.-lnd.
ningen
ningenl)
Percen-
Munt, Goud
……f
101.190.575,-
___________
_______
1
ttetaalb.
tage
_.
–
14 Mei 1932
105.500
**
58
Muntmat., Goud ..
836.259.552,27
f
937.450.12ï27
7
,,
132
106.700
S**
58
Munt, Zilver, enz..
24.003.951,79
30Apr.1932
102.800
•”
59
Muntinat., Zilver.
.
”
961.454.079,061)’
16Apr.1932
‘970
25.429
38.961
22.935
58
Belegging ‘/
kapitaal, reserves en pen-
9
,,
1932
8.629
25.776
39.096
22.541
58
sioenfonds
……………………
..
21.383.997,73
2
,,
1932
8.595
26.269
38.765
23.453
59
Gebouwen en Meub. der Bank
‘
,
5.000.000,-
26 MrL1932
8.595
26.562
39.628
25.051
58
Diverse
rekeningen ………………,,
31.675.770,52 16 Mei 1931
8.955
26.750
36.28
29.475
57
f1.261.382.896,10
17 Mci 1930
9.468
37.546
50.428
33.947
52
–
Passiva
Kapitaal
……………………….f
20.000.000,-
25 Juli1914
7.259
6.395
75.541
2.228
44
Reservefonds ……………………,,
7.563.205,59
‘
Stuttpoi
,,eltvh.
Bijzondere reserve
……………….,,.
8.000.000,-
Pensioenfonds
………………….
7.814,016,52
BANK VAN ENGELAND.
..
Bankbiljetten in omldop …………..
,,
996.608.480,-
Voornaamste posten in duizenden ponden sterling.
Bankbilj.
1
Bankbilj.
1
Other Securities
Bankassignatiën in
ottiloop
……….
;,
182.310
9
04
Rek.-Cour.
5
Het Rijk
48.850.827,91
,r
Data
Metaal
in
in Bankiugl
Disc.nc
an
e
d lec,,rities
saldo’s:
Anderen
I
161.852.668,88
21Ö.703.496,79
Adva
,,
circulatie
Departm.
1
s
Diverse rekeningen
………………
10.511.387,16
11
Mei
1932
121.485
358.314
37.503
12.096
20
28S
4
1932
121.460
356.580
39.236
11.585
19.228
f
1.261.382.896,10
,,
27 Apri11932
121.477
352.814
43.001 11.535 16.818
Beschikbaar metaalsaldo
………….
f
478.440.483,64
20
1932
121.430
354.271
41.544
11.198
23.283
Minder bedrag aan bankbiljetten in
om-
–
13
1932
121.449
356.753
39.055
11.267
34.834
loop
dan waartoe de Bank gerechtigd is.
,,
1.196.101.205,-
6
1932
121.437
359.792
36.016
12.164
40.910
‘)
Waarvan in het buitenland
f
38.819.693,69.
13 Mei
1931
150.004
1
353.127
55.850
6.362
25.343
Voornaamste posten
in
duizenden guldens.
t
22 Juli
1914
40.164
Dek-
29.317
33.633
1
Goud
1
1
Andere
1
Beschikb.
Gov.
Public
Other L
5,
osits
1
IReservet
Dek-
Data
1 1
Munt
Muntmat.I
-ICirculatie
opeischb.I
1
schuldenl
Metaal-
I
ki”
saldo
gs
perc.
’32
80
Data
Sec.
Depos.
Bankers
Other
Accountst
kings-
perc.
1)
836.260
998.6081210.886
478.440
17 Mei
9
’32
101191 101191
822528
1013.574181.750
469829
1
79
_____________ _________
___
________
11
Mei ’32
72.136
13.719
78.030
33.180
38.171 30
2
’32
101191
809.516
1043.945156.479
455.348
78
t
4
9
,
’32
69.076
10.297
75.060
36.670
39.880 32
19
/
33
25 April’32
100691
805.651
982.044
196.560
460.136
80
27 Apr.’32
62.621
23.351
53.284
35.283
43.662
375
I16
18
,,
’32
99.691
800.879
973687
196.318
457.449
79
20
’32
57.606
9.149
72.840
34.585
42.158 36
1
1
32
11
’32
98.691
793.202
976.931
180.843
453.128
70
13
,,
’32
55.386.
12.259
78.447
32.824
39.696 3
23
132
18 Mei
’31
88.484
361.494
847.662 30.558
134.697
56
1
6
,,
’32
51.111
9.993
79.542
33.644
36.646
29
“/le
25 Juli
’14
65.703
96.410
310.437 6.198 43.521
54
t
13 Mei ’31
35.665
10.324
62.199
33.966
56.877 53
13
1
12
22 Juli ’14
11.005
14.736
42.185
29.297 52
t
Totaal
Schatkist-
Belee
Pj77
7veTt
Data
bedrag
promessen t
op
het
reke-
Idisconto’srechtstreeksl
ttuuigett
buitenl.
ningen
1)
I
1)
Verhouding tusschen Reserve en Deposits.
17 Mei
1932
52.928
–
100.369
88.572
31.676
1
9
1932
52.699
–
101.804
88.572
31.655
BANK VAN FRANKRIJK.
2
1932
54.202
–
117.982
88.572
31.576
‘
Voornaamste posten in millioenen francs.
25 April 1932
53.391
–
101.624
88.572
30.688
I
Te goedj
Waan’.
Renteloos
18
1932
54.315
–
97.958
84.410
34.756
‘Data
I
Goud Zilver
in het
Wis-
Belee
voorschot
11
,,
1932
54.317
–
94.815
84.410
34.557
,
buitenl.
sels
:itenl
nznenvd_Staat
18 Mei
1931
43.428
–
99.389
223.681
49.300
6 Mei ’32 78.340
1.109
4.594
10.192
1
6.760
2.843
3.200
25 Juli
19141
67.947
–
61.686
20.188
509
29 Apr.’32 77.862
1.095
4.692 11.798 7.208
2.735
3.200
1)
Sedert den weekstaat van
4
Jan.
1929 op
den basis van
215
metaal- 22
’32 77.481
1.084
4.567
12.195
7.792 2.751 3.200
dekking.
2)
Sluitpost activa.
–
15
’32 77.065
1.070
4.408
11.837
8.144
2.808 3.200
SURINAAMSCHE BANK.
8 Mei’31 55.625
8056.694
24.904
19.467
2.840
3.200
Voornaamste posten in duizenden guldens.
–
23Juli’14
4.104
640
–
1.541
–
8
769
–
Data
Metaal
–
Circu
Andere
opeischb.
–
Disconi
–
Div. rek
e
Data
I
Bons
v. d.I
t
zelfst.
Diver-
C
sea’)
irculatie
Rekg.Courant
1
Zelfst.
Part,-
latie
schulden
ningen’)
amort.
k.
1
Staa
1
lamort.k.I culieren
23 April 1932..
896
1.097
847
1
910
819
6 Mei ’32
6.881
2.269
1
82.382
75
2.992
24.097
16
1932..
885
1.116
758
915
814
29Apr.’32
6.881
2.1201
82.774
94
3.017
24.827
9
1932..
882
1.193
759
924
870
22
’32
8.881
2.0541
81.145
196
3.039
25.975
2
,,
1932..
884
1.323
648
928
805
15
’32
6.881
2.219
1
81.827
87
3.057
24.659
25 April 1931
.
866
1.452
498
825
529
8 Mei ’31
5.082
2.282
1
77.934
1.822
.9.065
11.242
5 Juli
1914…
645
1.100
1
560
735
396
23 Juli’14
–
–
5.912
401
-.-.
913
1)
Sluitp. der activa.
I
1
1)
Sluitpost
activa.
18 Mei 1932
ECONOMISCH-STATIS1ISCHE BERICHTEN
401
DUITSCHE RIJKSBANK.
Voornaamste posten in millioenen Reichsmark.
Daarvan
Deviezen
Andere
a a
bij blij-
als goud-
wissels
Belee-
tenl. circ. dekking
en
ningen
banken
1)
geldende
cheques
7 Mei
1932
851,1
89,2 133,3
3.145,7
111,0
30 Apr. 1932
858,8
95,0
130,6
3.145,5
282,0
23
,,
1932
859,9
95,0 129,0
2.889,2
F 3,3
15
,,
1932
859,8
73,5
128,0
3.022,6
99,1
7
,,
1932
878,7 02,9
141,7
3.172,7
100,4
7 Mei
1931
2.369,9
207,6
169,3
1.686,3
148,5
30 Juli
1914
1.356,9
–
–
750,9
50,2
D t
12
Effec-
Diverse
Circu-
Rekg.- Diverse
ten
Act iva
2
)
lat ie
Crt.
Passiva
7 Mei
1932
361,6
817,3 3.990,9
362,8
–
712,4
30 Apr. 1932
361,6
812,5
4.128,1
404,7
681,8
23
,,
1932
361,6
886,1
3.875,2
370,2
694,7
15
1932
361,6 929,2
4.000,4
384,4
681,4
7
1932
361,5
855,5 4.085,7
370,3
674,3
7
Mei
1931
102,7
461,8
4.076,7
332,7
249,7
30 Juli
1914
330,8
200,4
1,890,9
944,_.
40,0
1)
Onbelast.
2)
Wo. Rentenbankscheine,
7
Mei 30, 23,
15, 7
Apr. 32
en 7 Mei ’31 resp. 21; 12; 30; 25; 21; 40 mii!.
NATIONALE BANK VAN BELGIË.
Voornaamste posten in millioenen Belgas.
Data
Goud
•
.
8
Rekg.
Crt.
cn.
1932
,o
12 Mei
2526
–
–
908
62
288 3.650
8
196
4
,,
2526
–
–
909
65
288
3.664
37 155
28 Apr.
2523
–
–
937
57
288
3.653
23
198
21
2521
–
–
935
58
288
3.645
26
201
14
,,
2521
– –
946
63
288
3.671
31
185
13 Mei’)
1446 871
–
737
33
292
3.231
19
142
1931.
VEREENIGDE STATEN VAN NOORD-AMERIKA.
FEDERAL RESERVE BANKS.
Voornaamste posten in millioenen dollars.
Goudvoorraad
Wettig
Wissels
Data
betaal-
middel
Totaal
–
Dekking
In her-
disc. v. d.
In de
open
bdrag
F. R.
Notes
Zilver
etc.
member
markt
banks
gekocht
27Apr.’32
3.014,5
2.306,0 218,5 531,8
45,9
20
’32
3.023,7
2.265,0
213,0
564,5
48,5
13
’32
3.018,3
2.234,8
214,7
628,6
51,8
6
’32
3.032,2 2.225,1
212,5
635,3
57,9
30 Mrt.’32
3.107,8
2.233,5
216,8 633,3
66,4
23
,,
’32 3.007,5
2.241,0
210,9 665,6
81,7
29 Apr.’311
3.174,7
1
1.814,8
1
177,4
1
155,2
1
169,8
Data
Belegd
in
u. s.
FR.
Notes
Totaal
1
PO
–
I
Ge stort
Öiï3-
Dek-
1
Algem.
1
Dek.
____________
Gov.Sec.
in circu-
latie
1
.
Kapitaall
1
kings-
1
kings-
perc.
2)
27Apr.’32
1.191,2
2.526,6
2.234,2
155,2
63,3
67,9
20
»
’32
1.078,1
2.544,8 2.131,4
155,4
64,6
69,2
13
,,
’32 985,0
2.537,1
2.124,0
155,5
64,7
69,4
6
,,
’32
885,0 2.561,6
2.020,2
155,6
66,1 70,8
30 Mrt.’32
871,6
2.546,3
2.018,6
155,6
66,1
70,9
23
,,
’32
835,0
2.52,8
1.983,2
156,0
66,1 70,6
29 Apr.’31
598,3
1.527,7 12.462,8
1
168,6
i
79,5
84,0
t)
Verhouding totalen goudvoorraad tegenover opelschbare
schulden:
F. R.
Notes en netto depoelto.
2)
Verhouding totalen
voorraad Inuntmaterlaal en wettig betaalmiddel tegenover idem.
PARTICULIERE BANKEN AANGESLOTEN BIJ HET
FED. RES. STELSEL.
Voornaamste posten in millioenen dollars.
Data
Aantal
banken
Dis-
conto’s
en
beleen.
Beleg-
gingen
I
Reserve
bi
d
R
e
banks
Totaal
depo-
sitos
Waarvan
time
deposits
20Apr.’32
255
11.969
7.150
1.512
18.920
5.655
13
,,
’32
314
11.970 7.088
11.546
16.934 5.629
6
,,
’32
313
12.060
7.113
11.475 16.912
5.656
30Mrt.’32
305
12.211
7.143
11.459
17.073
5.680
23
,,
’32
334 12.254
7.149
1.446 17.003
5.675
22Apr.’31
21
15.139 7.848
1.790
1
21.385
7.358
Aan het
eind
van ieder kwartaal wordt een overzicht
gegeven van
enkele
n’iet
wekelijks opgenomen bankstaten.
GOEDERENHANDEL.
GRANEN.
18 Mei 1932.
.10
het begin dci afgeloopen week is het rapport ver-
scltcnen van cie sege.eril1g der Ver. Staten over den stand
‘aii den wintertarwe.00gst. i)e opbrengst van dieis oogst
vercl up 10 Mei geschat op 440.781.000 biishels tegen een
.chatting van 458 millioen bushels in de vorige maand.
.11Iet genaidclelcie der particuliere schattingen was in (leze
‘naarici 461 millioen tegeii 500 millioen iii Apri1. In het
vorige jaar was de opbrengst 787.465.000 hushels. Sedert
het laatste regeeringsrapport is verschenen, zijn over het
algemeen geen verdere klachten over de wiutertarwe ge-
lsoorcl. Nadat het regeeringsraport bekend was gew’orclen,
is de termijnmarkt te Chicago iets gestegen, doch veel in-
vloed hebben de prijzen daarvan niet ondervonden. Later
is weder een verlaging ingetreden, vaarcloor de verbete-ring weder verloren ging, doch tegen het einde der week werd de stemming weder vaster, zoodat het slot gisteren
1% dollarcent per 60 lbs. hooger was clan op 9 Mei. De
prijsverhooging aan de termijnmarkt te Winnipeg was
ongeveer dezelfde als te Chicago. Bovendien ondervond
daar de markt steun van verdere iiikoopen van tarwe voor
.Russische rekening naar Wiadiwostok. Op 9 Mei was de
termijnmarkt te Winnipeg gesloten. Het slot was. gisteren
dollarcent per 60 ibs. hooger dan op 7 Mei. Gedurende
gertnmen tijd zijn de exportzaken in lEjardwinter-ta.rwe
zeer beperkt geweest, doch op het ooganblik concurreeren
de Ver. Staten met meer succes op de wereldmarkt en
komen geregelder zaken tot stand. Uit het zomertarwege-
bied luiden de berichten gunstig en de uitzaai is practisch gereed gekomen. hoewel deze laat heeft plaats gevonden,
verwacht men een snellen groei tengevolge van voldoepde
vocht in den bodem. Volgens het officiëele Canadeesche
oogstrapport zal een oppervlakte van 24.446.000 acres in
de drie Prairie-Provincies met zomertarwe worden ‘be-
bouw’d tegen 25.330.000 acrcs
in
het vorige jaar. Over den
stand van het gewas is men in Canada tevreden, hoewel
ook daar de uitzaai 14 dagen te laat heeft plaats gevonden.
.Lr is overvloedig vocht in den grond en men verwacht
daarom een snelle ontwikkeling der planten. In Europa
is de wintertarwe nog achterlijk, tengevolge van, koud nat
weder gedurende het voorjaar, doch de vooruitzichten zijn
over het algenen gunstiger dan men eenigen tijd geleden
meende. In Oostenrijk wordt naar meer regen verlangd,
in Polen zijn de ‘vooruitzichten niet zeer gunstig, evenmin
als in Tsjecho.Slowakije. In Roemenië verwacht men een
verlies van 15 pCt., tengevolge van vorst en overs’troo-
mingen op een bebouwde oppervlakte, welke 560.000 acres
kleiner is dan in het najaar van 1930. De vraag voor
tarwe iii Europa was in de afgeloopen week van matigen
omvang. De Russische inkoopen hebben de markt wel ge-
steund, doch waren n.iet van voldoenden omvang om een
gevoelige prjsverhooging te veroorzaken. In Frankrijk is
het toegestane percentage buiteulancische tarwe van 45 pCt.
op 40 pCt. verlaagd, waardoor de Fransche vraag werd
getemperd. Spanje en Portugal zijn vrij geregeld als koo-
PelS opgetreden. De Duitsche vraag heeft zich nog niet sterk ontwikkeld, niettegenstaande de verlaging van het
invoerrecht voor 100.000 ton .tarwe. In Argentinië zijn de
pr.ijsfluetuaties van inatigen omvang. Het slot w’as gisteren
te Buenos Aires 4 centavos en te Rosario 5 centavos per
100 KG. hooger dan op 9 Mei.
De vraag voor r o g g e was in de afgeloo.pen week niet levendig; de zaken waren slechts van matigen omvang en
bestonden hoofdzakelijk in .spoedige Amerikaansche en
Canadeesche rogge. Platarogge wordt hooger in prijs ge-
houden en vindt daartoe slechts ‘bij uitzondering koopers.
Op sommige dagen zijn de roggeprijzen aan de termijn-
markten in Noord-Amerika gestegen, doch koopers toonden
weinig vertrouwen en op clie vastere dagen wachtten zij
af met het doen van verdere inkoopen; meestal volgde
er dan ook weder een verlaging. Het slot te Chicago was
2%
dollarcent per 56 lbs. lager .dan op 9 Mei, te Winnipeg
2%
dollarcent lager dan op 7
Mei.
in het begin der afgeloopen week was cle stemming voor
ni als flauw. Verschillende booten niet Platamaïs kwamen
binnen en houders daarvan waren dringend aan de markt. De afzet van loco-mais is meegevallen en dc aangeboden
partijen werden vlot opgenomen. ])e Rotterdamsche markt
stond laag in verhouding tot andere markten en diemiten-
gevolge bestond buitenlandsche vraag vooi disponibele
muis te Rotterdani, welke vraag de markt heeft gesteund
en verdere prijsverlaging heeft voorkomen. Zelfs zijn in
den loop der week de prijzen langzaam gestegen, zoodat de
402
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
18 Mei 1982
AANVOEREN in tons van
100
KG,
Rotterdam
1
Amsierdam
.
Totaal
Artikelen
81
14
Mei
Sedert
Overeenk.’
8114
Mei
Sedert
Overeenk.
1932
1 Jan.
1932
tijdvak
1931
1932
1 Jan.
19S2
tijdvak
1931
1932
1931
43.915
496.270
420.519
301
5.064
9.515
501.334
430.034
22.073
176.320 138.703
–
940
105
177.260
138.808
Tarive
……………..
Rogge
……………..
663
10.042
8.698.
–
–
145
10.042
8.843
Boekweit ……………….
Maïs ……………….
28. 630
490.364
406.395,
9.522
141.625
90.993
631.989
497.388
4.250
137.243 228.779
,
–
7.271
19.928
144.514
248.707
Haver
……………
84.003
117.055
–
2.542
1.073
86.545
118.128 6.650
114.138 102.196
t
10.617
.
166.796
230.752
280.934
332.948
Gerst
……………….
Lijnzaad
…………..
.2
..157
1.100
40.458
33.818
.
–
50
107
40.508
33.925
Lijnkoek
………….
632
9.929
40.698
1
899
.
5.671
15.376
15.600
56.074
Tarwemeel
…………..
Andere meelsoorten
. .
1.043
18.932
18.924
146
6.290
6.683
25.222
25607
in de afgeloopen week bewogen zich de verschillende
suikermaikten, na een leer vast begin, weder in dalende
r’ichti ‘ig.
Nadat in A m e r ik a in de voorafgaande week dè prijs
voor ruwsuikcr nog tot 0.58 dc. gedaald was, verhoogden verkoopers hun vraagprijzeu. Voor verschillende kleinere
partijen kon 0.62/0.64 dc. ‘bedongen worden, totdat koopers zich weder terugtrokken.
1
4
De N e w-Y o r k s c h e termijnmarkt opende’ in zeer vaste
stemming, doch deze moest spoedig plaats maketi voor
hernieuwd pessimisme en dalende noteeringen. Het slot
luidde als volgt: Mei 0.55; Juli 0.60′; Sept. 0.67; Oct.
0.70 en Dec. 0.74, terwijl de laatste noteerimig voor Spot
Ceutr. 2.58 bedroeg.
De ontvangsten in de Atlantische havens der Ver. Sta-ten bedroegen deze w’eek 56.000 tons, dc veismeltingen
ucaurt aan auuuLIglaiuit
SCUIJIII. Le ‘oestaan en cle staat niet
.
49.000 tons tegen 47800 tons verleden jaar en de voor-
bij
,
machte is om den boeren verderen’ steun te verleenen. raden 374.000 toits tegen 323.200 tons.
STATISTISCH OVERZICHT
GRANEN
EN ZADEN
ZUIVEL EN EIEREN.
MINERALEN
TARWE
79KG. La ROGGE’
Zuid-Russische
MAIS
La Plata
GERST
Z.-Russische
LIJNZAAD
BOTER
KAAS
Edammer
EIEREN
STEENKOLEN
Westfaalsche(
PETROLEUM
Plata loco
Rotterdam(
(74 K.G.) loco loco
(6415 K.G.)
loco Rotter-
L. Plata
loco
k.G.
Leeuwar-
Alkmaar Gem. not.
Eiermiin
Hollandsche
bunkerkolen, Mid. Contin.
Crude
Amsterdam
loo
K.G.
per
Rotterdam
per 100 K.G.
R’dam/A’dam
per 2000 K.G.
dans
per
2000 K.G.
R’darnlA’dfmrn
per
lOso
K.G.
der Cornet.
Noteering Fabrieks-
kaas
Roernmond
p. 100 st
onçezeefd f.o.b.
R daflu!A’diiiti
tItfl 2890
B
g.
ki. mjmerk
përiO0
barrel
1925 f1.
17,20
0j
100,0
f1.
13,075
0,
100,0
‘
f1.
231,50
sj
o
100,0
f1.
236,00
0
/0
100,0
f1. 462,50
0o
100,0
f1,
2,31
°/o
100,0
f1.
56,-
01
100,0
f1.
9,18
0
10
100,0
f1. 10,80
0J
100,0
$
1.68,
/s
100,0
1926 1927 15,90 14.75
92,4 85,8
11,75
12,475
89,9
95,4
174,25 176,00
75,3
196,75
83,4
360,50
77,9
1,98
85,7
43,15
77,1
8,15
88,8
17,90
165,7 1.89
112,5
1928
13,475
78,3
13,15
1006
226,00
76,0
977
237,00
228,50
100,4
96,8
362,50 363,00
78,4 78,5
2,03
2,11
87,9 91,3
43,30 48,05 77,3 85,8
7,96
7,99
86,7
87,0
11,25
10,10
104,2
1.30 1.20
77,4
1929
12.25
71,2
10,875
83,2
204,00
88
:
1
179,75
76,2 419,25
90,6
2,05 88,7
45,40
81,1 8,11
88,3
11,40
93,5
105,6
1.23
71,4 73,2
1930
1931
9,67
5
5,55
56,3
32,3
6,225 .
4.55
47,6 34,8
136,75
84,50
591
365
111,75
107,25
47,4
‘45,4
356,00
187,00
77,0 40,4
1,66 1,34
71,9 58,0
38,45
31,30
68,7 56,9
6,72 73,2
11,35
105,1
1.12
66,7
Jan.
1930
12.675
73,7
9,35
‘
71,5
149,25
64,5
151,25
64,1
433,75
93,8
2,00
86,6
43,95 78,5
5,35 7,55
58,3
82,2
10,05
11,75
93,1
108,8
0.58
1.21
34,5
72,0
Febr.
Maart
11,725
10,90
68,2 63,4
8,175
62,5
139,00
60,0
135,75
57,5 398,50 86,2
2,03 87,9
41,15
73,5
6,90 75,2
11,75
108,8
1.11
66,1
•
April
,,
11,175
65,0
7,15
–
7,62
5
54,7
.58,3
143,50 180,25
62,0 77,8
125,00
129,75
53,0 55,0
390,00
431,00
84,3 93,2
1,71
1,50
74,0 64
1
9
41,25 36,50
73,7
65,2
5,18
5,16
56,4
11,55
–
106,9
III
66,1
Mei
Juni
10,45
10,05
60,8 6,55
50,1
148,50
64,1
114,50
48,5
405,00 87,6
1,44
62,3 37,20
66,4
5,30 56,2
57,7
11,35
11,35,
105,1
105,1
1.16
5
1.185
69,3 70,5
Juli
9,55
58,4
55,5
5,175
5,82
5
39,5
44,6
145,50 157,75
62,9
68,1
103,75
108,00
44,0 45,8
385,50
345,75
83,4 74,8
1,54
1,72
66,7
74,5
37,-
39,90
66,1
5,09
55,4
11,35
105,1
1.185
70,5
Aug.
Sept.
9,45
8,40
54,9 48,8
6,30
48,2
‘146,00
‘63,1
116,25
49,3
365,00
78,9
1,58
68,4
40,20 71,3 71,8
5,99 6,03
65,3 65,7
11,35 11,35
105,1 105,1
1.185 1.185
70,5
70,5
Oct.
•
7,40
43,0 5,25
4,62
5
40,2
35,4
127,50 112,25
55,1
48,5
99,00
86,00
41,9
36,4 318,75
281,25
68,9 60,8
1,64
.
1,63
71,0 70,6 37,55 36,90
67,1
65,9
7,23
8,60
78,8
11,35 105
1
1
1.185
70,5
Nov.
Dec.
7,25
7,076
42,2′
41,1
4,25
4,30
32,5
32,9
94,50 96,00
40,8
82,25
34,9
270,75 58,5
1,58
68,4
36,50
652
9,63
93,7
104,9 11,35
10,90
105,1
100,9
1.185
0.85
70,5 50,6
Jan.
1931
6,52
5
37,9
4,-
30,6
84,50
41,5 36,5
91,00 86,25 38,6 36,5 247,75 207,50
53,6
44,9
1,55
1,61
67,1
69,7
33,50 32,25
59:8
57,6
7,97
6,63
86,8
72,2
10,85 10,30
100,5
95,4
0.85 0.85
50,6 50,6
Febr.
,,
Maart
5,775 5,625
33,6
32,7
.
3,90 4,20 29,8
32,1
87,50
103,00
37,8 85,75
36,3 206,25
44,6
1,66
71,9 33,80
60,4
6,21
67,6
10,30
‘
95,4
0.85
50,6
April
5,90
34,3 4,42
5
33,8
112,00
44
1
5
48,4
104,75 117,00
44,4 49,6
214,00
197,75
46,3 42,8
1,47
1,35
63,6 58,4 35,00
31,60
62,5 56,4
4,94 4,20 53,8 45,8
10,30 10,15
95,4 94,0
0.66 0.53
39,3
Mei
Juni
6,15
5,75
35,8
33,4
4,975
5,05
38,0 38,6
95,75 86,75 41,4
124,00
52,5
189,00
40,9
1,26
54,5
30,85
55,1
4,075 44,4
10,00
‘
92,6
0.53
31,5
31,5
Juli
5,425
31,5
4,70
35,9 84,25
37,5 36,4
116,50 115,75
49,4
49,0
191,50
211,00
41,4 45,6
‘
1,29
1,32
55,8
57,1
33,50 37,75
59,8 67,4
4,30 4,40 46,8 47,9
10,00
10,00
92,6 92,6
0.345 0.24
20,5
Aug.
,,
Sept.
,
4,975
4,775
28,9
27,8
4,025
.
4,27
30,8
32,7
74,50
68,00 32,2
29,4
119,50
97,00
50,6
411
185,50
40,1 1,30
56,3
36,00
64,3
4,98 54,2
10,00
92,6
0.435
14,3
25,9
Oct.,,
Nov.
5,-
29,1
4,475
34,2
68,50 29,6
94,75
401
164,25 160,25
35,5 34,6
1,27
1,24
55,0
53,7
32,25 26,25
576
46:9
5,775 6,275 62,9 68,4
10,00
9,90
92,6
91,7 0.56 0.56 33,2
33,2
Dec.
,,
5,825 4,925
33,9
28,6
5,475
4,95
41,9 37,9 81,00
69,25
35,0
29,9
114,50 111,25
48,5
47,1
169,75
36,7
1,17
50,6
24,75
44,2
7,07
77,0
9,90
,
91,7
.
0.68
‘
40,4
Jan.
1932
Febr.
5,05
29,4
5,076
38,8
71,25
30,8
114,00
48,3
145,75 142,50
31,5
310
1,18 1,16
51,1
50,2
21.40 25,75 38,2 46,0
5,32
6
4,71
58,0
5t,3
9,90 8,25
91,7 76,3
0.71
0,71
42,3 42,3
Maart
5,30
5,525
30,8
32,1
5,07
5
5,80
38,8 44,4
74,00 86,75 32,0
375
108,50 118,00
46,0 50,0
142,25 143,25
308
31,0
1,34
58,0
27,75 49,6
3,79 41,3 8,25
76,3
0.71
42,3
‘April
,
2 Mei
5,65
32,7
6,225
47,6
88,75
–
383
124,50
52,8
135,25
29,2
0,98
0,99 42,4
42,9
23,65
19,60
42,2
35,0 3,425
2,775
37,3 30,2 8,95 8,65
77,3
80,1
0.71
0.86
42,3
51,2
9
,,
5,50 5,55
32,0 32,3
5,90
5,75 ‘
45,1
42,4
85,00 74,00
36,7
125,00
53,0
132,00
28,5
0,927
39,8
19,-?
33,9
2,90 31,6 8,35
‘
77,3
0.86
51,2
7
5,65
32,7
5,10
39,0
76,50
32,0
‘
33,0
123,00
114,00
52,1
48,3
131,00
!29,0O
28,3 27,0 0,82
0
35,5
‘
19,50
8
‘
4,8
2,95
32,1
8,35
77,3 0.86 51,2
1)
Men zie voor
1 Fhr
imt
An,,i,’nn
de
toel.
op
N. 9
dezeti staat
de
nos. van
8 en 15
Aug,
1928 (No.
658 en 659) pag.
689(90
en
709.
2)
Tot
2,90
Jan. 1931
31,6
Hard
‘8,35
1
Winter
77,3
No.
2.
0.86
12
1
l
Tot
51,2
lan.
192
waarde gisteren enkele guldens per last hooger was dan
in het begin der week. Ook voOr maïs op aflading, welke
in de eerste dagen gedrukt was, is een prijsverbatering in-
getreden. Verder ondervomi de markt steun tengevolge
van kleinere verschopingen uit Argentinië. Die uit Roe-
menië waren weliswaar grooter dan in cle vorige week, doch een groot gedeelte daarvan was niet bestemd voor
WestEuropa.. De koersen aan de termnijnmarkten in Zuid-
Amerika zijn iets opgeloopen. Het slot te Buenos Aires
was 4 centavos hooger cicn op
o
Mei en te Rosario on-
‘veranderd.
In de stemming voor ge r s t is in de afgeloopen week
weinig verandering gekomen. l.n hoofdzaak bepaalt zich,
de vraag tot Canadeesehe gerst, welke geregeld wordt aan-
1
geboden in tegenover de matige vraag voldoende hoeveel-
‘heden. Wel ‘zijn de prijzen voor deze gerst iets gestegen ‘sedert het laagste punt, waarop is gekocht, doch van eenl
vaste stemming kan niet worden gesproken. Het slot te
Winni’peg was dollarcent per 48,
lbs.
hooger dan
0])
7 Mei. Aan den Donau is men bezig met den uitzaai van,
zomergerst, waarvan mcii verwacht, dat cle bebouwde OP:
pervlakte grooter zal zijn clan in het vorige jaar, omdat
minder tarwe is uitgezaaid, en de prijs voor gerst bonen-
der is dan die voor ma.ïs. Volgens cle laatste berichten is
die grootere uitzaal niet zeker, daar vooral in Bessarabië
De h a v e r-niarkt was de meeste dagen vast en ver-
schillende zaken van beperkten omvang zijn tot stand
gekomen. Groot is de ‘vraag echter niet, daar haver zeer
hoog in prijs is. Aan dc termijnmarkt te Winnipeg was
het slot 2 dollarcent hooger dan op 7 Mei, te Buenos
Aires onveranderd.
SUIKER.
: ei 1932
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
403
Dc
laatste
C
ci b a-statistiek luidt als volgt:
1932
1931
1930
tons
tons
tons
.L’roductie …………….
2.500.000
3.105.000 4.375.000
Voorr. overgebracht per
1/1 1.745.971 1.418.000
321.000
Consumptie …………..
35.000
48.000
30.209
Weekontv. afseheephavens
35.042
37.780
105.224
rrotaal sedert 1/1 (N. Oogst)
1.080.110 1.306.408 2.467.411
Weekexport ………….
63.058
24.879
113.866
Totaal sedert 1/1 ………
976.097
708.907 1.032.726
Voorraad afscheephavens
1.278.275 1.946.579 1.745.895
11
binnenland …..
1.956.599 1.750.532 1.877.380
Aantal werkende fabrieken
30
13
70
In E n ge 1 a n cl herleefcle de kooplust voor ruwsuiker
eenigszills mede tengevolge van inkoopen vali raffinadeurs.
Ook
de
L
on d e ns c h e teimijnatarkt was aanvankelijk
zeer vast gestemd, terwijl de daling in Amerika slechts
schoorvoetend gevolgd werd. waardoor de noteeringen
slechts weinig van haar waarde inboetten.
i)e Board of Trade Statistiek over April wordt met cle
volgende cijfers bekend gemaakt:
April
Oct./April
1932
1931
1931/32 1930/31
tons
tons
bus
tons
Import Bictsuiker . .
15.118
43.528
89.160 114.204
Rietsuiker . .
194.982 120.793 1.1 80.352 850.076
Totaal..
210.100 164.321 1.269.512 964.280
Export Geraffineercl .
17.311 7.121 109.607 82.181
01)
Java verkocht de
V.I.S.P.
nog ca.
7500
tons
Su-
1′
Ie nr.
i e r te 1 a n cl e was cle markt nogal bewogen. Nadat
de A iii s te r cl a in s c h c terniijniioteeri Ilgen bij de open ing
ruim
f
i4
hooger waren dan aan het einde der voorafgaan-
de week, konden deze nog
f
1′
verbeteren, om daarna ech
ter weder in te zakken tot ongeveer hetzelfde niveau als
het vorige slot. i)c noteeriugen luidden toen als volgt:
Mei
f5′;
Aug.
f 5%;
Dec.
f6.-
en Jan
f6.-.
De om-
zet bedroeg
2600
tons.
KOFFIE.
Sedert het vorig Overzicht bleef de stwniniug, vooral in
llrai1ili, onveranderd vast en cle kost. en vrachtaanbie-
dingen van de verschillende afladers te Saritos stegen door-
een nog ongeveer % ct. en te Rio nog
Y
4
it % ct. per
3′
K.G. – Ook Neclerlandsch-Indië was met de ongewasschen Sumatra Robusta-soorten weder
1%
A,
4
ct. hooger, doch
gewassehen Robusta bleef er onveranderd.
De in de afgeloopen week in Brazilië vernietigde hoe-
veelheid bedroeg volgens opgave van den Koffie-Raad
49.000
balen Santos,
11.000
balen Rio en
3000
balen Vie-
toria, tezamen
63.000
balen. Sedert 1 Juli zijn thans ver-
nietigd
3.442.000
balen Santos,
914.000
balen Rio en
269.000
balen Victoria, tezamen
4.625.000
balen. Met inbegrip van
de
559.000
balen, welke
vOOr
1 Juli
1931
vernietigd zijn,
komt nu de geheele hoeveelheid op
5.184.000
balen. Boven-
dien is bekend gemaakt, dat in de week, eindigende op
7
Mei, te Sao Paulo
280.000
balen vernietigd zijn, waar-
door de hoeveelheid van dc aldaar verbrande koffie in
totaal gestegen is tot
1.145.000
balen.
Een telegrafische mecledeeling van het Koffie-Instituut
te Sao Paulo meldde (lezer dagen, dat de Sao Paulo-koffie-
oogst van het Jaar
1932/33
door dat lichaam geraamd wordt
op 10.500.000
balen. Aangezien niet alleen de oogst van
den Staat Sao Paulo doch ook een gedeelte van den oogst
van Minas Geraes over de havën van Santos tot versche-
plug komt, is bovenbedoelde raming, wat betreft den aan-
staanden Santos-oogst, onvolledig. Reeds in de vorige
niaand is te dezer plaatse gemeld, dat laatstbedoelde oogst
vali particuliere zijde geraamd wordt op
12
tot
13
mil-
lioen balen.
Uit een dezer dagen ontvangen telegrafische mededee-
ling blijkt, dat de in de .binnenlandsche pakhuizen van Rio
teruggehouden voorraad op
30
April bedragen heeft
1.600.000
balen tegen
1.683.000
balen op
31
Maart, hetgeen
een vermindering beteekent van
83.000
balen in de maand
April. Ter berekening van het verloop van den Rio-oogst
van 1 Juli tot 30 April dienen thans onderstaande cijfers:
De teruggehouden voorraad van Rio bedroeg
op 30
April
……………………..
1.600.000
bn.
Op 1
Juli
1931
bedroeg bij …………….
572.000
De toeneming was dus in Juli/April ……
1.028.000
bn.
Aangekomen zijn te Rio uit het binnenland in
Juli/April.
……………………….
3.480.000
zoodat dus in de eerste tien maanden van het
loopcude oogstjaar in het binnenland uit (le
plantages van den Staat
Rio
zijn aange-
vord
…………………………..
4.508.000
bn.
Vertier werd bericht ontvangen,
N GROOTHANDELSPRIJZEN i)
METALEN
TEXTIELGOEDEREN
DIVERSEN
ZILVER
IJZER
Cleveland
KOPER
TIN
LOOD
KATOEN
WOL
gekamde
WOL
gekainde
KOE:
KALK-
cash Londen
per
Foundry No. 3
Standaard
Locoprijzen
locoprijzen Locoprijzen Middling locoprijzen
Australische.
Australische,
CrossbredColo-
FIUJDEN
Gaaf, open
SALPETER GId. per
Staiird
f.o.b.
Middlesbrough
Londen
Londen per
Eng. ton
Londen
per Eng. ton
New-York
Merino, 64’s Av.
loco Bradford
nial Carded,
kop
lOO KG.
Ounce per Eng. ton
per Eng. ton
per ib.
per ib.
50’s Av. loco
57-61 pnd.
netto
Bradford per Ib.
pence
0(o
Sh.
OJo
R
0
/0
£
0
/0
£
°lo
S
ets.
°o
pence
0
(0
pence
°/o
f1.
o/o
f1.
0
/
32
1
18
100,0
731- 100,0
62.116
100,0
261.171-
100,0
36.816 100,0
23,25
100,0
55,00
100,0
29,50
100,0
34,70
100,0
12,-
100,0
28
11
!n
89,3
8616
118,5
58.11-
93,5
290.1716
111,1
31.1/6
85,3
17,55
75,5
47,25
85,9
24,75
83,9
28,46
82,0
11,61
96,8
26j4
83,3
73/-
100,0
55.141-
89,7
290.41-
110,8
24.4-
66,4
17,50
75,3
48,50 88,2
26,50
89,8 40,43
116,5 11,48
95,7
26
1
1je
81,1
661-
90,4
63.161-
102,8
227.51
86,8
21.1/-
57,8
20,00
86,0
51,50 93,6
30,50
103,4
47,58
137,1
11,48
95,7
24
7
/16
76,2
7016
96,6
75.141-
121,9
203.1516
77,8
23.5/-
63,8
19,15
82,4
39,-
70,9
25,25 85,6 32,25
92,9
10,60
88,3
17
13
/
55,4
671-
91,8
54.131- 88,0
142.51-
54,3
18.116
49,6
13,55
58,3
26,75
48,6
16,25
55,1
25,36
73,1
9,84
82,0
13/
41,6
55/-
75,3
36.5/-
58,4
110.11-
42,0-
12.1/-
33,1
8,60
37,0
21,50
39,1
12,00
40,7
18,65
53,7
8,61
71,8
20
1
01
16
65,3
72/6
99,3
71.916
155,1
174.131- 66,7
21.111-
59,4
17,15
73,8
29,50
53,6
19,25
65,3 26,63
76,7
10,11
84,3
20
0
/8
62,6
7216
99,3
71.1216
115,4
174.41-
66,5
21.41-
58,2
15,45
66,4
28,50
51,8
17,75
60,2 24,50
70,6
10,21
85,1
19018
59,5
70/-
95
1
9 68.1916
111,1
165.181-
63,4
18.16/-
51,6
15,20
65,4
26,25
47,7
16,50
55,9
69,2
10,21
85,1
19
0
116
61,0
6716
92,5
61.31-
98,5
161.1716
61,8
18.6/6
50,3
16,45
70,8
27,25
49,5
17,25
58,5 24,13
69,5
10,21
85,1
18
0
01
16
59,0
67/6
92,5
53.91-
86,1
145.-/-
55,4
17.161-
48,9
16,50
71,0
28,75
52,3
18,00
61,0
26,25
75,6
10,21
85,1
16
1
/16
50,0.
67/6
92,5
50.1/6
80,7
136.416
52,0
17.19/-
49,3
14,50
62,4
27,75
50,5
17,50
59,3
26,63 76,7
10,21
85,1
16
49,9
67/6
92,5
48.21- 77,5
134.1716
51,5
18.31-
49,8
13,10
56,3
27,00
49,1
16,75
56,8
24,25
69,9
9,18
76,5
16
3
18
51,0
651-
89,0
47.151- 76,9
135.516
51,7
18.61-
50,2
11,95
51,4
27,25 49,5
16,50
55,9
24,88
71,7
9,28
77,3
16
00
116
52,0
6316
87,1
46.61-
74,6
132.61-
50,5 17.18/-
49,1
II,-
47,3
27,00
49,1
15,75
53,4
26,50
76,4
9,39
78,3
161/
2
51,5:
6316
6
87,1
43.-!-
69,3
117.131-
44,9
15.151-
43,2
10,55
45,4
24,50
44,5
14,50
49,2 26,25
75,6
9,49
79,1
I6
0
/s
51,9
63/6
6
87,1
46.816
74,8
113.161-
43,5
15.1816
43,7
10,85
46,7
24,00
43,6
13,00
44,1
25,25
72,8
9,70
80,8
16/8
51,9
06
6
87,1
47.616
76,2
115.31-
44,0 15.5/6 41,9
9,95
42,8
22,50 40,9
12
0
50 42,4
72,0
9,90
82,6
1318
43,2
6016
82,9
45.716
73,1
116.81-
44,4
14-16
38,5
10,30
44,3
21,25 38,6
12,00
40,7
24,63
71,0
10,11
84,3
12
1
12
38,9
5816
80,3
45.116
72,6
117./6
44,7
13.56
36,4
10,95
47,1
21,75
39,5
12,00
40,7
22,50
64,8
10,21
85,1
13
7
/1
41,8
5816
80,3
45.1/6.
72,6
122.11-
46,6
13.316
36,2
10,90
46,9 25,25 45,9
14,50
49,2
22,25
64,1
10,21
85,1
13
1
/g
40,9 58(6
80,3
42.1516
68,9
113.41-
43,2
12.10′-
34,3
10,25
44,1
24,50 44,5
14,50
49,2
22,25
64,1
10,21
85,1
12
1
/6
40,3
58/6
80,3
39.6(6 63,4
104.171_
40,0
11.1016
31,6
9,40
40,4 23,50
42,7
13,00
44,1
21,75
62,7
10,21
85,1
1211
40,1
5816
80,3
36.616
58,5
106.2/6
40,5
11.1116
31,8
9,10
39,1
22,00
40,0
12,50
42,4
19,13
55,1
10,21
85,1
13
1
1,
41,2
58/6
80,3
34.141-
55,9
112.516
42,9
12.15(6
35,1
9,25
39,8 22,25
40,5
12,50
42,4
20,25 58,4 8,26 68,8
12
1
3/
06
39,9
58/6
80,3
32.15/-
52,8
114.1916
43,9
11.1916
32,9
7,20
31,0
22,25
40,5
12,00
40,7
18,75
54,0
7
‘
–
58,3
13/11
41,4
55/6
76,0 30.3/6
48,6
111.16/-
42,7
11.4!-
31,1
6,55
28,2
20,00
36,4
11,00 37,3
18,
–
51,9
6,50
54,2
1313/16
43,0
46!-
63,0
28.216
45,3
101.1/6
38,6
10.96
28,8
6,30
27,2
19,50
35,5
10,75
36,4
17,50
50,3
6,65 55,4
1
4
1
/
45,1
44/6
61,0
27.1916
45,1
102.-!-
39,0
11.5/-
30,9
6,40
27,5
19,00
34,5
10,75
36,4
16,75
48,3
6,80
56,7
14
0
1
16
44,6
41/6
56,8
27.616
44,2
98.1716
37,8
10.161-
29,6
6,30
27,2
16,25
29,5
9,00 30,5
—
.-
6,95
57,9
137/
43,2
41/6
56,8
27.14/6 44,7 98.181-
37,8
10.141-
29,4
6,65
28,6
16,50
30,0
9,00 30,5
11,63
33,5
7,10 59,2
14
43,6
4116
56,8
26.41-
42,2 99.2/6
37,9
10.5/-
281
6,90
29,7
16,25
29,5
9,00
30,5
11,75
33,9
7,25
60,4
13
3
1
4
42,8
441-
60,3
24.181-
40,1
966/-
36,8
9.91-
2
5:
9
6,90
29,7
16,50
30,0
8,75
29,7
10,25
29,5
7,40 61,7
13
1
18
40,9
451-
61,6
23.81-
37,7
84.1516
32,4
8.16/6
24,2
6,25 26,9
16,50
30,0
9,00 30
1
5
9,25
26,7
7,40
61,7
12
1
/
38,9
441-
60,3
22.81-
36,1
85.15/6
32,8
8.10/6
23,4
5,70
24,5
15,758
28,6 8,50
9
28,8
9,-”
25,9
7,40
61,7
12
0
s
39,3
441-
60,3
22.616
36,0
93.1116
35,7
8.71-
22,9
5,70
24,5
15,75″
28,6
8,25
10
28,0
7,40
61,7
13
40,5
441-
60,3
21.41-
34,2
89.7/-
34,1
81/-
22,1
5,85
12
25,2 7,40 61,7
estern; vanaf Jan. 1928 tot 16 Dec. 1929 American No. 2, van 16 Dec. 1929 tot 26 Mei 1930 74/5 K.G. Flongaarsche.
4)
Tot Jan. 1928 Malting; van Jan. 1928 tot
loteering Schotland 59/0.
6)
581-. 7) 6Mei.
S)
13 Mei.
9
) 5 Mei.’°) 12 Mei.
11)
10 Mei.
02)
16 Mei.
11
404
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
18 Méi192
landscho pakhuizen en in cle spoorwegstations van Sao Paulo en Minas Geraes teruggehouden voorraden op 30
April bedragen hebben 25.115.000 balen, waarvan 9.922.000
balen eigendom zouden zijn van clan Kolfie-ttaad. De hh
veelheid, welke verleden maand opgegeven werd als eigen-
dom van den Raad op 31 Maart was 9.851.000 balen, wo-dat dus deze voorraad in April moet zijn toegenomen met
71.000 balen.
De geheele teruggehouden voorraad vin Sao Paulo en
Minas Geraes bedroeg op 30 April ……..25.115.000 bil.
Op
31 Maart bedroeg hij ……………..26.161.000
In April is hij dus afgenomen niet ……..1.046.000 bn.
De toeneming in Juli/Maart was ………7.593.000 ,,
dcie was dc toeneming in Juli/April …..- 6.547.000 bii.
Aangekomen zijn te •Santos uit het biiiiierr-
land in Juli/April ………………..11.694.000
zoodat dus in de eerste tien maanden vaic
het loopende oogstjaai’ in het binnenland
van Sao Paulo en Minas Geraes uit de
plantages zijn aangevoerd …………..18.241.000 bu.
Aangezien in •de eerste negen maanden van hetloopendc
oogstjaar 4.239.000 balen Rio en 18.043.000 balen Santos
uit de plautages in het binnenland warcu aangevoerd,
heeft deze aanvoer dus in cle iiiaancl April nog bedragen
269.000 balen
Rio
en 198.000 balen Santos. Daar de ver-zendingen uit de plantages naar het binnenland van :Ilra-
zil ië volgens kortgeleden gepu:bliceerde mededeeliiig eerst
vanaf midden April tot eind Juni .zoiidcu worden stop-
gezet, lijken de bieri oven genoemde cijfers voor cle maand
April veel te klein. Wellicht is dit raadsel op te lossen
door aan te nemen, dat iii deze maand belangrijke hoe-
veelheden uit de plantages direct naar de verbrandings-
plaatsen zijn vervoerd, waarbij clan de biucienlaudsehe pak-huizen zouden zijn omgaan.
De kost- en vrachtaanbiedingeu ‘van Sdntos, omgerekend
in cents per
34;
K.G., komen op het •oogznblik uit: voor
gewoon goed beschreven Superior Santos op prompte
vdr, schepiug op ongeveer 2734 1. 28% ct., voor dito Prime
Santos op ongeveer 28%: ii 29% en voor Rio type New-York
7 met beschrijving, pTompte verscheping, 01) ongeveer 22
22
7
/
s
et.
In Nederlandsch-Indië steeg de prijs van Palembang
Ho-
busta
34
et. en die van de betere Benkoelen en Mandheling
34
ct., doch gewassclien Robusta faq. bleef onveranderd.
De noteeringen in (le eerste band zijn op het oogeublik:
Palembang Rohusta, Mei-vcrscheping, 1.8 et.; Benkoelen
Ilcilnista, Mei-verscheping, 19% cl.; Mandhel.ing .l3ohusta,
Neivcrseheping, 2034 ct.; w.I;13. f.a.q. Robusta, Mei-ver-
sclieping, 23% et., alles per
/z
K.G.,
cif, uitgeleverd ge-wicht, netto eontai.it.
Aan dc Rotterdaiiisclie terinijnnia’rkt stegen de notee-
ringen % Ii 34 et. per
3′ K.C.
– Mei staat thans 2234 ct.,
September 23% ct., December en Maart 22
7
/
8
cl. en Mei
22% ct. per
1
A K.G.
Dc officieele loco.noteeringcn werden met 34 et. ver-
hoogd. De noteering van Robusta kwam daardoor op 2334
ct. per
34
liG,
en die van Superior Santos op 2834 cl.
De slot-itoteeringen te New-York van het aldaar gel-
dende gemengd contract (basis Rio l’o. 7) waren:
Mei
Sept.
Dec.
Mrt.
17 Mei …………… $ 6.69
$ 6.62
$ 6.49
$6.51.
9 Mei …………….6,54
,,
&50
,, 6.42
,, 6.42
2 Mej …………….6,37
11
6.32
,, 6.28
,, 6.28
25 April
…………,, 6.38
6.27
,, 6.26
,,6.28
Rotterdam, IS Mei 1932.
THEE.
De A tiisterdainsclie tliec-‘vciliiig o’an 12 dezer had ccii
vlot verloop, hetgeen aanvankelijk niet werd verwacht,
daar Londen een zw’akke stemming had te zien gegeveo.
Het begin der veiling verliep c’cnigszins traag, tenge.
volge ‘van geruchten van 6en ingesteld iiivoerrecht op thee
in deis lerschen Vrijstaat, hetgeen inderdaad later werd
bevestigd. De lersche Vrijstaat, w’aa.r tot nu toc thee vrij
oci
–
d ingevoerd, ,heeft een recht van 6 cl. per
11).
inge-
stelci met een voorkeursrecht van 4 d. per
1h.
voor thee
van Br:itsehen oorsprong. De campagne tegen de Ned..
Indische thee wordt dus reeds Vrij sterk doorgevoerd.
Het verdere verloop der Anisterdamscl.ie veiling was
vlug. Gewone- en midcic,ikw’a.liteiten hadden de meeste be-
langstelling, zoodat de prijzen van 1-3 ets. hooger waren.
Goede tliceën waren prijslioudeiid tot. 1 h 2 ets. hooger.
Gruisthce niet ‘veel geelpunt werd liet minst gevraagd,
zooclat verkoopers meestal ongeveer vorige prijzen konden
beclingeu.
De middenprijs dezer veiling kwam te staan op 30% ets.
pel’ hKG. in entrepôt, hetgeen 1 et. hooger is clan die der
orige veiling. Amsterdam,
17
Mei 1932.
Vervolg STATISTISCH OVERZICHT VAN GROOTHANDELSPRIJZEN.
DIVERSEN
KOLONIALE PRODUCTE1′
INDEXCIJFERS
URENHOUT
basis7″ f.o.b.
RUBBER’)
Standaard
1
SUIKER
i
KOFFIE
1
THEE
1
‘
COPRA
Bruto- gewicht v. d.
Zweden!
Ribbed Smoked
Witte kristal-
1
Robusta
All. N.-I. theev.
1
Ned.-Ind.
liii.
S.
buit, handel
Finland
Sheets
suiker loco
1
Locoprijzen
A’dam gem. pr.I per 1001(0.
Nederland
c’
II
‘J
51
per standaard
loco Londen
R’damlA’dani
1
per 100 K.G. Rotterdam
per
l2
K.G.
Java- en Sunia- 1
tratheep.i/sK0.
Amsterdam
1925=100
om”,;:
1n
1
Uit-
van 4.672M
3
,
per II,,
i.oa0
voer voer
f
0
(0
Sh.
0
10
II.
01
0
cts.
OJ
ets.
010
f
0!0
1925
159,75
100
2111,625
100,0
18,75 100,0
61,375
100,0
84,5
100,0
35,87
5
100,0
100
100
100,0 100,0
1926
153,50
96,1
21-
67,4
17,50
93.3
55,375
90,2 94,25
111,5
34,-
94,8
112
128
93,2
92,9
1927 160,50
100,5
116,375
51,6
19,125
102,0
46,875
76,4
82,75
97,9
32,62
0
90,9
113
116
95,4 89,5
1928 151,50
94,8
-110,75 30,2
15,85
84,5 49,625
80,9
75,25
89,1
31,87
5
88,9
118
128
96,4
87,6
1929
146,00
91,4
-/10,25
28,8
13,-
69,3
50,75 82,7
69,25
82,0
27,375
76,9
122
132
91,6
82,6
1930 141,50
88,6
-15.875
16,5
9,60
51,2
32
52,1
60,75
71,8 22,62
5
63,1 124
135
75,5
69,4
1931
110,75
69,3
-13
8,4
8,-
42,7
25
40,7
42,50
50,3
15,37
5
42,9
117
136
62,6
57,9
Jan.
1930
147,50
93,9 -17,375
20,7
11,675
62,3
35 57,0
60,50
71,6
26,87
5
74,9
128
136
84,5
76,9
Febr.
,
147,50
92,3
-18
22,5
11,40
60,8
35 57,0 58,25 68,9
26,37
5
73,5
112
126
81,3
75,2
Maart
,,
147,50
92,3
-17,625
21,4
10,70
57,1
35
57,0
62,25 73,7
25,25
70,4
125
131
78,7 74,2
April
147,50′
92,3′
-17,375
.20,7
10,55
56,3
35
57,0
59,50
70,4
26,12
5
72,8
115
127
78,7 72,8
Mei
145,00
90,8
-16,875
19,3
9,80
52,3
34,75
56,6
58
68,6
25,50
71,1
132 132
76,1
72,0
Juni
145,00
90,8
-16,125
17,2
9,775
52,1
33
53,8
58
‘68,6
22,87
5
63,8
131
133 76,1
70,4
Juli
142,50
89,2
-15,625
15,8
9,275
49,5
31,50
51,3
55,50
65,7
21,75
60,6
138
141
74,2
69,3
Aug.
142,50
89,2 -14,875
13,8
8,50
45,3 29,50
48,1
55,25
65,4
20,-
55,7
129
145
73,5 67,9
Sept.
,,
140,00
87,6
-14,125
11,6
7,975
42,5 28,25 46,0
59,50
70,4
19,25
53,7
122
126
72,3
65,4
Oct.
132,50
82,9
-14
11,2
8,625
46,0
29 47,3
66,50
78,7
18,75
52,3
128
152
71,6 64,6
Nov.
130,00
81,4
-14,375
12,3
8,75
46,7 29
47,3
68,25
80,8
19,375
54,0
121
139
71,0
63,3
Dec.
130,00
81,4
-/4375
12,3
8,20
43,7
29
47,3
66,75
79,0
19,-
53,0
105
129
69,0
61,3
Jan.
1931
125.00′
78,2 -14,25
11,9
8,20
437
28.
45
1
6
66,25
78,4
‘
18,25
50,9
121
132
67,7
59,2
Febr.,,
125,00
78,2
-/3,875
10,9
8,20
43,7
26,25 42,8 53 62,7
18,12
5
50,7
96
121
67,1
59,4
Maart
,,
125,00
78,2
-13,75
10,5
8,30 44,3
25,50 41,5 45 53,3
18,62
5
51,9
107
.
140
66,5
59,1
April
,,
125,00
78,2 -13,125
8,8
8,576
45,7
24,75
40,3 43
50,9
17,50
.48,8
110
138
65,8
58,4
Mei
125,00
78,2
-13,125
8,8
8,50 45,3
25 40,7
40,25
47,6
15,376
42,9
114
141
65,8 56,8
Juni
110,00
68,9
-/3,125 8,8
8,575
45,7 25,75
42,0
39,50
46,7
14,125
39,4
127
133
64,5 56,8
Juli
110,00
68,9
-/3
8,4
8,775
48,6
27
44,0 38,25 45,3
15,-
41,8
138
153
62,6 55,8
Aug.
,,
100,00
62,6
-12,5
7,0
7,90
42,1
25,50
41,5
38,50
45,6
14,125
39,4
122
142
60,6 55,6
Sept,
100,00
62,6
-(2,375
6,7
7,525
40,1
23,75
38,7
37,50
44,4
13,375
37,3
125
146
58,7
58,1
Oct,
‘,
100,00
62,6
-12,375
6,7
7,55 40,3
23
37,5
37,75
44,7
13,25
36,9
119
146
58,7
58,5
Nov.,,
Dec.
100,00
8250
62,6
-12,25 6,3
7,15
38,1
23
23
37,5
37
35
43,8
13,75
38,3
113 115
132 114
58,7
58,8
Jan.
1932
82,50 51,6 51,6
-(2,25
-12,125
6,3
6,0
6,75 7,35
36,0
39,2
23
37,5
37,5
32
41,4
37,9
12,75
13,125
35,5
36,6
103
107
54,8 54,2 58,8
58,4
Febr.
82,50
51,6
-(2
5,6
7,05 37,6
23 37,5
30
35,5
14,50
40,4 86
III
53,5
59,8
Maart
70,00
43,8
-/1,625
4,6
6,25
34,8 23
37,5
31
36,7
14,75
41,1
87 116
52,9
58,3
April
70,00
43,8 -11,5
4,2
5,90 31,5
23
37,5
29,25
34,6
14,-
39,0
89
110
51,6
56,0
2 Mei
,,
70,00
43,8
-J1,5
4,2
5,50 29,3
23
37,5
30,25
2
35,7
13,875
38,0
9
,,
,,
70,00
43,8
-11,5625
4,4
5,75
30,7
23
37,5
13,50
37,6
17
70,00
43,8
-11,4375
4,0
5,50
‘
29,3
23,50
38,3
13,37
5
37,3
t)
Jaar- en
maandgem,
afger.
op S/a
pence.
2)
12 Mei,
N.B.
Alle Pondennoteeringen
vanaf
21
Sept.
zijn
op
goudbasis
omgerekend