Jrg. 15, editie 778

8 NOVEMBER 1930

AUTEURSRECHT VOORBEHOUDEI1.

Econo
‘
misch-Statistische
Betichten

ALGEMEEN WEEKBLAD VOOR HANDEL, NIJVERHEID, FINANCIÈN EN VERKEER

ORGAAN VOOR. DE MEDEDEELINGEN VAN DE CENTRALE COMMISSIE VOOR DE RIJN
VAART

• UITGAVE VAN HET INSTITUUT VOOR ECONOMISCHE GESCHRIFTEN

15E’ JAABGANG

WOENSDAG 26 NOVEMBER 1930

No. 778

INSTITUUT VOOR ECONOML!CHE GESCHRiFTEN.
Algemeen Secretaris: Prof. Mr. Dr. G.
Al. Verrijn Stuart
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN.
COMMISSIE VAN ADVIES:
Prof. Mr. D. van Blom; J. van
Hosseit;
Jhr. Mr. L. H.
von
Lennep;
Air.
K. P. van der Mandele; Prof. Dr. N. J.
Polak; Mr. Dr. L. F. H. Regout; Dr. E. van Welderen
Baron Rengers; Prof. Mr. H. R. Ribbius; Jan Schilthui8;
Mr. Q. J. Terpstra;
Prof.
Air. F. de Vries. Gedelegeerd lid: Prof. Mr. Dr. G. Al. Verrijn Stuart.
Redacteur-Secretaris: H. M. H. A: van der Valk.
Secretariaat: Pieter de lloochweg 122, Rotterdam.
Telefoon Nr. 35000. Postrekening 8408.

Abonnementsprijs voor het weekblad franco p. p. in
Nederland f 20,—. Buitenland en Kotoniën f 23,— per
jaar. Losse nummers 50 cents. Leden ei donateurs von het
Instituut
ontvangen
het weekblad gratis.
De verdere publicaties van het Instituut’ uitgaande ont-
vangen de abonné’s, leden en donateurs kosteloos, voor zoo-
ver daaromtrent niet anders wordt beslist.’
Aangeteekende stukken: Bijkantoor Rui geploat weg.

Advertenties f 0,50 per regel. Plaatsing bij obonnemen
volgens tarief. Administratie van abonnementen en adver-
tenties: Nijgh d van Ditmar’s Uitgeveis-Maatschoppij, RaS-
terdam, Amsterdam, ‘s-Gravenhage. Postchèque. en giro-
rel;ening No. 6729.

25 NOVErvIBER 1930.

Door de stortingen op de Indische staatsleening en

de obligaties Philips outstond deze week belangrijk

meer vraag naar caligeld. Ook veroorzaakte de open-

stelling van de inschrijving op schatkistpapier, die

door meerderen deze maand niet verwacht werd, eenige
terughouding op de discontomarkt, zoodat, alles bijeen-

genomen, de stemming op de geldmarkt iets beter was.

Oallgeld liep dus weder op tot 1 pOt. en de rente voor

wissels steeg van 13 pOt. tot
1/ie
â 1% pOt. Bijzon-

dere vraag naar wissels deed echter, bij nog altijd ge-

ring ‘aanbod, de rente weder iets terugloopen, zoodat

er daarna weder voor 1V2 â
1/16
pOt. te plaatsen was.

De prolongatierente schommelde tusschen 1
en
1V2 pOt.

* *
*

Bij de inschrijving op
f
35 millioen schatkistpapier

werd in totaal ingeschreven voor
f
115.637.000. Toe-

gewezen werden
f
12.910.000 driemaands promessen

A. f
996.52 of 1% pOt., geen zesmaands promessen en

f16.161.000 biljetten â f1010 of 2V2 pOt.; zoodat

de Minister, om gebruik te kunnen maken van eenige

zeer •goedkoope aanbiedingen, er blijkbaar de voor-

keur aan heeft gegeven alleen deze te accepteeren en

niet het geheele benoodigde bedrag toe te wijzen.

*•*
*

Op de balans van De Nederiandsche Bank geeft de

post binnenlandsche wissels een daling van
f
400.000

te zien. De beleeningen
‘blijken
met.
f
1,2 millioen te

zijn afgenomen. Het renteloos voorschot aan het Rijk,

dat de vorige weekstaat had aan te wijzen, werd ge-

heel afgelost om plaats te maken voor een creditsaldo

van de schatkist ten bedrage van
f
19,2 millioen.

De goudvoorraad der Bank bleef vrijwel onveran-

derd. De zilvervoorraad vermeerderde met
f
200.000.

De post papier op het buitenland daalde met
f
700.000,

terwijl de diverse rekeningen op de actiefzijde der

balans een
stijging
van
f
1,4 millioen ‘te aanschou-

wen geven.

De biljettencirculatie verminderde met
f
13,2 mii-

lioen. De rekening-courant-saldi van anderen geven

een teruggang van
f
7,9 millioen te zien. Het beschik
baar metaalsaldo vermeerderde met
f 1
millioen. Het

dekkingspercentage bedraagt nagenoeg 53.

* *
*

Ondanks het nog ruime geld zijn de wisselkoersen

deze week flauw geweest. De omzetten waren niet.

groot. Pônden kwamen van 1,2.07 op 12.07V2, om daar-

na op 12.06%. terug te loopen. Dollars daaldeu van

2.4859 op 2.4848. Dollars in Londen 4.8565-4.8572-

4.8557. Fransche Franes met kleine schommelingen

9.76. (Ponden tegen Francs 123.67-123.59). Bel-

ga’s 84.66V2-34.64. Marken gezocht; de koers bleef

ca. 59.23 (Ponden tegen Marken 20.37V2, Dol1ar

4.1950). Zwitsersche Francs liepen van 48.17% op

48.15 terug. Oostenrjksche Shillingen waren aan-

geboden en daalden van 35 op 34.96. Kop;.’nhagoii en

Oslo 66.44, Stockholm 66.69. Hoogst onregelmatig
waren de Spaansche Peseta’s; bij ht bekend worden

van de ongunstige politieke berichten daalde de k)ers

van 28.70 op 27.10, om daarna weder tot 285 te ver-

beteren, slot: 27.15. Yen 1.23%. Rupees 89%, Rio lager
op 2434. Pesos 8534. Oanada vast 2.48
15
/
1e.

Termijnen iets meer gezocht; Ponden op 1-
(‘fl
3-

maanden %-34 en 1—, Dollars op deze termijnen

15-12 en 25-22, Marken 12-11 en
35–33,
alles

onder contant.

LONDEN, 24 NOVEMBER 1930.

De onttrekkingen voor Transche rekening blijven

aanhouden en hielden geld schaarschop Maandag en

Dinsdag verleden week. Een van de groote baaken

trad, ditmaal echter ‘op groote schaal als kooper van

wissels op, waardoor de positie zeer verlicht werd.

‘Disconto werd onder die omstandigheden na Woens-

dag gemakkelijker en zakte tenslotte in tot
2
6
/s2.-
3
I1e

pOt., terwijl de nieiwe schatkistpromessen tegen eerst-

genoemden prijs werden toegewezen.

1040

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

26 November 1930

ONZE HANDEL OP NEDERLANDSCH-INDIE 1

Ter gelegenheid v.n de opening van een demonstra-
tie in het Jaarbeursgebouw te Utrecht door de Com-

missie tot bevordering van den Nederlandschen uit-
voer naar Nederlandsch Indië heeft de Afdeeling

Handel en
Nijverheid
een brochure laten verschijnen

onder den hierboven vermelden titel. Deze brochure

bevat het
aangevulde
documentatie-maten i aal, dat in

1928
door de sub-commissie uit de Commissie voor de.

Economische Politiek voor haar verslag betreffende

den handel op Indië werd gebruikt.

De sub-commissie was in
1928
tot de conclusie ge-

komen, dat het aandeel van Nederland in den totaal-

invoer in Nederlancisch Indië in relatieven zin achter-

uitgegaan was, deels tengevolge van de snelle indu-

strialisatie van het Oosten, deels tengevolge van de

toetemende co aurrentie van Europeesche landen,

Australië en Amerika. 1-let werd zeer bedenkelijk ge-

vonden, dat landen, die onder dezelfde omstandig-

heden verkeerden als Nederland, zooals Duitschiand,

Frajikrijk, België, italië, Zweden en Zwitserland hun
export naar Nederlandsch Indië wel wisten op te voe-
ren. Men meende, dat waar het Nederlandsch fabri.-
kaat terrein verloren had, het voor de Nederlandsche

nijverheid een dringende plicht was doelbewust te
streven haai een verhooging van den uitvoer, te meer

waar een toenemende vraag van Inlandsche zijde naar

Westersche nijverheidsproducten hemerkbaar was. De Raad van Beheer van de -Jaarbeurs overwoog of

niet een stap tot verbetering gedaan zou kunnen wor-
den door het organiseere.n
an een demonstratie met

een
tweeledig
doel,

ten eerste:
aan de Nederlandsche Industrie te too-

nen, welke artikelen in Nederlandsch Indië gebruikt
worden met zooveel mogelijk volledige voorlichting
omtrent omzet, prijs, kwaliteit, marktcondities, ver-
pakking, leveringsvoorwaarden etc.,

ten tweede:
een overzicht te geven van wat de Ne-
derlandsche Nijverheid in staat was naar Indië te

exporteeren en de gelegenheid te openen de Neder-landsche Fabrikanten in nauwer persoonlijk contact

te brengen met de importeurs en inkooperskringen

voor indië.
Dit denkbeeld werd ter kennis gebracht van de Re-
geering, die zich er mede kon vereenigen, en daartoe
een commissie benoemde voor de organisatie van een

in Utrecht te houden- Koloniale Jaarbeurs. Voor dit
doel werd door het Parlement een bedrag van
f
50.000

gevoteerd.
Het ruim opgezette plan is tijdens de uitwerking

geleidelijk inéén-geschrompeld. Na eeni ge hespreki n-
gen bleek, dat de Nederlandsche industrieelen er zich
niet mee konden vereenigén, dat monsters van hun f a-
bnikaten bijeengebracht en geëxposerd zouden wor-
den. Hierdoor moest de tentoonstelling worden be-
perkt tot monsters van buitenlandsche producten, die
in Indië werden ingevoerd en het tweede geddelte van

den opzet verviel geheel. Toen een monstercollectie
bijeengebracht was, kwam de vrees op, dat het buiten-
land ook weleens profijt zou kunnen trekken van deze
demonstratie ten behoeve van de Nederlandsche Nij-
verheid, reden waarom werd aangedrongen haar be-
sloten te verklaren. Aan dezen aandrang gaf de Mini-
ster -gehoor en zon werd de Koloniale Jaarbeurs terug-
gebracht tot een demonstratie, waartoe alleen Neder-
landsche Fabrikanten toegang hebben.

De vraag is gewettigd of op deze wijze het nage-
streefde doel bereikt zal worden, en of deze tentoon-
stelling ee1 bijdragen zal tot de ontwikkeling van den
handel in Nederlandsche nijverheidsproducten op In-
dië. Zonder twijfel zal ze ontkennend beantwoord moe-

ten worden, als de actie tot het doen herleven van de
belangstelling van onze industrieelen met deze demon-
stratie eindigt. Wat zal er echter verder moeten ge-
beuren?
Het is niet algemeen bekend, hoe er om het Neder-
landsch Inidisëhe afzetgebied gestreden wordt. De

INHOUD.

BIz.
ONZE
HANDEL
OP
NEDERLANDSCH-INDIE door
Th.
L
‘mgthart

………………………………..1040
Een enquête betreffende het kleinhandels.crediet in de
Vereenigde Staten door
Mr. P. Lieftinck ……..1042
De handel van China gedurende het jaar 1929 II (Slot)
door
Thos. T. B. Ferguson ………………….1043
Heeft het gesprekkentarief voor het locale telefoon.
verkeer aan de verwachtingen beantwoord door
Mr.
P. G. Knibbe …………………………….1045
Rotterdam’s Haven door
C. Ver9ney …………….
1046
Het Internationale Gloeilampenkartel …………..
1047
De Rijksiniddelen ……………. .
1048
AANTEEKENINGEN:
Resultaat van de tweede herfstrondvraag van de
Intern ationale Vereeniging voor de Snikerstatistiek
door
Dr. Gustav Mikusch ………………..1050
Het Economisch Crisiscongres van de R. K. Werk-
geversvereeniging …………… . …………
1051
MAANDcIJFERs:
– Overzicht der Rijksmiddelen …….. .- ……….
1052
Rijkspostspaar bank ………………………..
1052
Postehèque. en Girodienst
1052
STATIsTIEKEN
EN
OVERZICHTEN
…………..
1053-1058
Geidkoersen.

I Bankstaten.

I
Verkeerswezen.
WIsselkoersen.

I Goederenhandel.

Amenikaaijsche en Fransche consulaten hebben daar-

toe speciale handeisvertegenwoordigers naast zich,
Duitschland en Japan weren zich met groote energie

en last not least: Engeland laat zich voorlichten door

den vertegenwoordiger vande Britseh Nederlandsche
Kamer van Koophandel, die gesalanieerd wordt uit een

fonds bijeengebracht-door Engelsche en Nederlandsche

kooplieden.
1

Deze vertegenwoordiger is weikzaam in het belang

van de ontwikkelingvan den handel tusschen Engel-

sche cii Nedlerlandsch gebieden en hij tracht daartoe
verbindingen tot stand te brengen, agentschappen te vestigen etc. etc. Wenschen Bnitsche handelshuizen
inlichtingen over Ned erlandsch-In dische vraagstukken

dan kunfien zij zich.tot hem- wenden en hij zal alle on:
derzoeki ngen verrichten, die hem worden opgedragen.
Zouden de Nederlandsche industnieelen, die mee-
werkten aan liet tot stand komen van het fonds voor de
Britsch Nederlandsche Kamr van Koophandel niet

bereid zijn een fonds bijeen te brengen tot bevordering
van den handel van Nederland op Indië? Het zou al-
licht de moeite bonen iemand aan te wijzen om het

groeiende Indië te hestudeeren. Men kan toch niet vol-
staan met zijn zaken te baseeren op liet verleden, men
moet trachten een uitzicht te
krijgen
op komende ver-

anderingen.
Het verleden wordt geschetst i.n de brochure, die de
aanleiding tot dit artikel is. Ze eindigt met de woon-

den: –
,,De ontwikkeling van Ned..Indii3 gaat in een snel tempo:
,,met als gevolg een steeds toenemende vraag naar import. ,,goedleren; de inlancler oriënteert zich meer en meer naar
,,bet Westen en dientengevolge wordit ook uit den aard der
,,zaak -de- beperkte markt van artikelen, voor Europeesch ,gebruik bestemd, steeds verder uitgebreid. Neemt men al
,,deze factoren in aanmerking, dan moet de Nederlandsche
,,nijverheid minder tevreden zijn met de in Necl.-Indië be-
.,haalde resultaten, en moet zij zich wel de vraag voorleg.
,,gen: wat kan gedaan worden om onzen afzet, liefst even-
,,redig aan de toenemende invoeren te vergrooten?”
* *
*

Het is niet mogelijk in een tijdschriftartikel alle be-
langrijke gegevens en beschouwingen, die de brochure
bëhelst te vermelden, daarom moet volstaan worden
met het naar voren brengen van eenige punten, die
de lijn aaigeven, waar langs de ontwikkeling van den

handel zich beweegt. De invoeren –
d.w.z.
de waarde

van den invoer zonder speci.ën en zonder die van ht gouvernement – in millioenen guldens, gerangschikt
naar de landen van herkomst geven het volgende beeld:

1913 1923 1924 1925 1926 1927 1928

Nederland ……..
145 129 .132 150 152 150 172
Groot-Brittannië
77
92 –
99
•
124 107 106 119
Duitschland

29

49 – 47 59

78

80 103

26 November 1930

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

1041

Frankrijk

3

5

8

9

9

12

11
België …………
6

6

9

10

12

16

18
Italië en Zwitser!.

5

18

17

29

28

32

33
V. S. v. N.-Amerika

9

34

45

53

74 92

96
Singap. enPenang

81 112 125 139 138 135 128
Japan …………
7

50

67

90

82

90

94
Australië ……..
11

24

21

24

25

25

26

Opvalleud is, dat de vooruitgang van Nederland vau

1913 tot 1928 slechts 27 millioen bedroeg, terwijl

Gr.-Brittannië, Duitschiand, Italië en Zwitserland,

U.S.A. en Japan een toeneming van resp. 42, 74, 28,

S7 en 87 vertoonden. Een berekening van het percen-

tage van de invoeren van enkele landen vn den tota-
len invoer geeft de volgende staat:

1913 1923 1924 1925 1926 1927 1928
Nederland ……
33 21 19,5 18,3 17,8 17,5 18,1
Gr.-Brittannië

18

15

14,5 15

12,5 12,3 12,6
Dtiitschland ….

7

8

7

7

9

9,3 10,9
Frankrijk,België,
Italië, Zwitsrl.
en Zweden

3

5

5

6

6

7

7
V.S.v.N.-Amerika

2

6

7

7

9

11

30
Singap.en.Penang
18

18

19

17

15

15,7 14
Japan……….
2

8

10

11

10

10,5

10
Auatra!ië

3

4

3

2

3

3

3

1)eze cijfers kunnen ten opzichte van de leveranties
van de Nederlandsche nijverheid niet tot een scherp

geformuleerde conclusie leiden, daar de Nederlandsche
uitvoeren van 1913 stellig een grooter deel aan bui-
tenlandsche via Nederland verscheepte goederen be-
vatten, dan die van de na-oorlogsjaren.
De. gespecificeerde cijfers geven een dieper inzicht,
en ze worden den belangstellenden en belanghebbenden

lezer ter studie aanbevolen.
Interessant zijn de verstrekte gegevens en beschou-
vingen over den invoer van biscuits. De import van
dit artikel is gestegen van 3336 ton in 1913 tot 1300
ton in 1929, waarvan Neder]and resp. 1186 en 1733
ton leverde. De absolute stijging lijkt voor onze nijver-
heid bevredigend, de relatieve daling van 35,5 pOt.
op 23,15 pOt, geeft echter een gevoel van teleurstel-
ling. De verklaring van deze ontwikkeling moet wor-
den gekocht in den groei van het verbruik van
goed-
iroope biscuits, die in honfdzaak door Singapore wor-
den geleverd ter bevrediging van de vraag van een
o ietnven consurnentenkring: de Inlanders.
Dit nieuwe terrein werd door onze industrie nog
niet bewerkt en toch is het waarschijnlijk, dat de toe-
komst daar een veel grootere toeneming zal doen zien dan op het oude consumptie-gebied, gevormd door de
heter-gesitueerden.
Daar de levenswijze van den Inlaiader zich in Wes-
terschen geest ontwikkelt, moet men zich voorbereiden
op een toenemende vraag vaii velerlei, producten in
goedicoope
soorten. De aandacht moet minder gericht
zijn op verbetering van kwaliteit dan op verlaging van
prijs.. De massa-artikelen, die Indië hehdef t, zullen
steeds voor Inlandsch gebruik zijn, de kwaliteits-arti-
kelen voor de beperkte consumptie van de Wester-
lingen.
Concurrentie met de goedkoope soorten biscuits
schijnt vanuit Europa mogelijk te zijn, daar België
zich op dezen invoer toelegt. Hier rijst echter de
vraag: hoeveel loon schuilt in den kostprijs van der-
gelijke biscuits? De brochure schrijft onder het hoofd ,,draadnagels in vaten” – een. artikel, waarin de mede-
dinging van onze Zuiderburen sterk wordt gevoeld:
,,Daar in den prijs 30 pOt. loon zit, is de Belgische
concurrentie zeer verklaarbaar.”
is de verhouding tusschen grondstof en loon voor biscuits even ongunstig, dan moeten we dus aanne-
men, dat de Nederlandsche nijverheid hier machteloos
is. liet loonvraagstuk komt scherper naar voren, waar
artikelen behandeld worden, waarvan de invoer vrij-
wel ‘geheel door Japan wordt beheerscht. Bij de be-spreking van do textiel-nijverheid staat de volgende
belangrijke beschouwing:

,Uit de hiervoor gegeven cijfers blijkt ve1 teii du.idelijkste
..de steeds toenemende concurrentie van Japan op de Ned.-

Indische markt en zoolang daar de arbeidstoestanclen en
,,arbeidsloonen tea achter blijven bij clie in Westersche lan.
,,den, zullen hoogstwaarschijnlijk de invoeren van Japan in
,,Ned..Indië nog relatief verder toenemen. Ook de arbeids.
,.wetgeving, welke op de Westersche industrie zware lasten
,,legt, is In Japan pas in een beginstadium. De Westersche ,,textiel-nijverheid heeft niet alleen in Ned.-Indië, maar in
,,een steeds toenemend aantal landen als China, i3ritsch-
„Indië, de Straits, Kaapkolonie, enz. met de Japansche
,,coneurrentie rekening te houden,, en in vele dier landen
,,is het invoerpercentabe nog sterker gedaald dan in Ned.-
,,Idïë,
,,De kwaliteit van het Japansche fabrikaat vertoont een
,,steeds voortschrijdende verbetering; in vele soorten be-
,,hoef t het d’e vergelijking met de Westersche producten niet
,,rneer te vreezen. Meer en meer blijkt, dat indien Japan
.,voor een artikel serieus gaat werken, dit voor de Europee-
,,sehe nijverheid als verloren is te beschouwen.”

Het blijkt wel, dat er branches zijn, waarin verdere
concurrentie tegen de opkomende Oostersche industrie
onder de vigeereilde omstandigheden hopeloos is. Als

niets voor onze nijverheid bereikt kan worden, vraagt
men zich af of er nog niet een weg is om voor Neder-
land profijt te trekken van het Nederlandsch-Indische
afzetgebied? Het is duidelijk, dat onze arbeid te duur
is, .zoodat die uitgeschakeld moet worden, maar kan
dan ons kapitaal niets beginnen door een deél van
onze nijverheid naar het Oosten te verplaatsen? Er zijn

voorbeelden van industrieën, die van den nood een
deugd maken en filialen oprichten in landen, waar

de levensstandaard lager is. De General Motors Oy. Ltd. heeft een groote werkplaats te Tandjong Priok, waar Amerikaansche onderdeelen tot auto’s worden
samengesteld, de Parfümerie fabriek Dralle heeft een
filiaal te Soerabaya, waar met behulp van essences,
die van de hoofdfabriek komen, parfums, zeepen,, etc.
worden bereid, de British American Tobacco Cy. heeft
een groote sigarettenfabriek te Oheribon, etc.
Zou een dergelijke politiek niet in overweging ge-
nomen kunnen worden door onze hiscuitsfabrikanten,

textiel-nijverhid, keramische industrie etc.? Wat deze
laatste betreft is het bekend, dat in Nederlandsch-
Indië kaolin aanwezig is.
Industrialisatie van Nederlandsch-Jndië was eenige
jaren geleden een onderwerp van studie en men kwam
daarbij niet tot eenstemmige conclusies. Terecht werd
opgemerkt, dat de Ïnlander over het algemeen een
slecht fabrieksarbeider is maar – dit beteekent niet, dat hij voor elke industrie ongeschikt is. Trouwens
cle bedoeling van deze beschouwingen is niet de indus-
trialisatie als een vraagstuk van Nederlandseh-Indië
naar voren te brengen, maar als een middel om de Ne-
derlandsche nijverheid te steunen, wanneer ze dreigt
vast te loopen door te zwaar drukkende bonen en
sociale lasten. 1-let belang van Indië kan hier natuur-
lijk bij gebaat zijn.
De broëhure,
waaro
er
deze bespreking loopt, toont
zoo duidelijk en onweerlegbaar aan, dat onze industrie,
wat den uitvoer naar Indië betreft
01)
verchi1lende
punten wordt doodgedrongen, dat men niet kan vol-
staan met het zoeken naar nieuwe takken, maar .dat
men vel degelijk moet overwegen of de oude weer
herleven kunnen. Voor den uitvoer van katoenen ma-
nufacturen is Indië voor Nederland van zoo groot
belang, dat de. verdwijning van dat afzdtgebied een
ramp zou beteekenen, getuige de volgende percentages
van den totalen uitvoer:
ongebleokte

………………………….
35

pCt
.
.
gebleekte

……………………………80
geverfd

………………………………
24
gedrukt al of niet tevens gebleekt of geverfd
. 22
boutgeweven

………………………….
24
totaal nianufacture.n van katoen …………
55

De invoer van, uit Nederland afkomstige gewone
aardewerk horden in .Tava en Madoera bedroeg:

in 1913 ……………1.035.000 dozijn

11
1029 ……………143.000
Ook hier heeft. Japan het terrein veroverd, profi-
eerend. van lagere looneii, geringere sociale lasten,
goedkoopere vrachten etc.

.1042

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

26
November 1930

En zoo •is,ermeer, maar de ,plaatsruime gedoogt
niet alle
s
vraagstitkken, die door de belangwekkende
brochure worden opgeworpen, te behandelen en ze
dwingt om het bovengeschrevene nog slechts met drie
opmerkingen aan te vullen:

To. de concurrentie in Neclerlandsch-Ïnd:ië is zeer
scherp, claar verschillende landén het belang inzien

om zich een vasten afzet .i.n dit groeiende land te ver-
zekeren.

2o. de reclame is er even onmisbaar als elders op de
wereld, zoodst ‘ook hier vaak cie overwinning is aan

hem, clie de cost vdor den baet laat uitgaan (Diiitsch
bier, etc.).

30. er zijn verschillende artikelen, die waarschijn-
lijk binnen afzienbaren tijd snel in verbruik zullen

toenemen en die dus speciale belangstelling verdienen
(schoenen etc.).

Tot slot – men leze en bestudeere de brochure,
dio
verkrijgbaar
is bij de afdeeling Handel en Nijver-
heid te ‘s-Gravenhage.

TH.L.

EEN ENQULTE BETREFFENDE HET KLEIN-
HANDELS-CREDIET IN DE VEREENIGDE STATEN.’)

Een van de belangrijkste vraagstukken, die cie
kleinhandelaar, onder oogen heeft te zien en waarom

trent een ernstig gebrek aan gegevens bestaat, is dat

der crediet-uitbreiding. Dat de practijk van crediet-
verleening, vooral in den vprm van het afhetalings-

stôlsel, als middel tot het pousseeren van, afzet en het

scheppen van ‘onsumenten-loyaliteit, een groote
vlucht heeft genomen, staat buiten twijfel vast. De

economische aspecten van dit verschijnsel zijn reeds het onderwerp geweest van d:iepgaande theoretische
st.uctiën. Maar van een betrouwbaar feiten-materiaal
kon
nauwelijks
worden gesproken.
Onder deze omstandigheden’ hef t, op verzoek van

de Nati.onal Retaii Credit Association, het Amen-
kaansch Departement van Handel een nationale en-

quête ingesteld naar het kleinhandels-crediet, die een
massa feiten aan den dag bracht aangaande verkoop-
methoden in den kleinhandel, zooals nooit eerder bc-

schikLbaarzijn geweest.

Ondeizoek betreffende 35.000 1cleinhandelsbedrjven
(sumnnier).

Het onderzoek, dat betrekking heeft ôp het jaar

1927, vees uit, dat in de Vereenigde Staten iractisch
eik artikel, dat via den kleinhandel. naar de consu-
menten zijn weg vindt, gekocht kon worden hetzij op
blanco crediet, hetzij op afbetaling, hetzij heidd. Uit
een totaal van meer dan 35.000 rapporten van klein-
handelsbedrjven, omvat’tend 33 groepen van goede-
ren van verschillenden aard, bleek, dat 75 pOt. van
hen blanco crediet verleende, 18.7 pOt. opafbetaling
verkocht en slechts 20 pOt. zich tot verkoop â con-
tant beperkte.

Het percentage der bedrijven, dat goederen aan-
bood op de basis van blanco crediet varieerde van
35 pOt. in winkels van sehoenwrk, tot 98 pOt. voo
handelszaken in timmerhout en bouwmateriaal.

Hoewel er onder,de 33 takken van handel iieerdere
een lager perctage vertodniden, waren er 11, wa’cinin
meer dan deël der bedrijven op cfbetaling ver-
kocht. Het hoogste
çijfer
‘vertoonde de automobielhan-
dci met 98.6 pOt. Slechts 5 van de 33 groepen had-‘
den dit stelsel in het geheel niet aanvaard.
%n groot aahtal zaken, meer dan 60 pOt., ver-

kocht goederen,,hetzij t contant, hetzij op b]anco ere-.
diet, maar niet op afbetaling;
T-let treffendste resultaat van het ingestelde onder-,
zoek
w4s,
het hooge percentage teruggeuon-ien goede-
ren, waarvoor aftrek werd verleend (returns and
allowances). Het verslag stelt de betreffende som voor
het gezamenlijk’ kleinhahdel-hediijf hij beu aclering
vast op een to’al van 3 milliard. Dit, bedrag ver-

i) National Retail Credit
1
Survey, Dornestic Commerce
Series,
Nos. 33, 34; 36,
Washington
1930.

–

tegenwoordigt tusschen de 7 .en 8 pOt.. van den
ge-
heden detail-afzet, die genaamd werd op – omstreeks
$ 40 milliard.

Q’derzoe1c betreffende 23.779 lcleinhandelsb edrijven
(gedetailleerd).

Meer gedetailleerde gegevens werden verschaft door
23.779
kleinhandels-zaken, uit 27 verschillende bran-

ches, met een netto-afzet van $ 4.746.314.000. EeL

analyse van dit materiaal geeft inzicht in onderwer-
pen als: de omvang en wijze van Ïcned’ietvenleening,

credi etverliezen, termijn-bepalingen, liet gebruik van

eredietbureaux en van financienings-maatschappijen,
i nnings-percentages, enz.

Wij stippen enkele hoofdzaken aan.

Credietpract’ijk.

Tan
het genoemde bedrag van bijna 4 milliard

werd 58.6 pOt. contant betaald, 32.2 pOt. was blanco
crecliet en 9.2 pOt. werd in termijnen afgerkend. liet

percentage van den omzet op ‘blanco crediet is hier
weer het hoogst voor tirnrnerhou.t en bouwmateriaal
met 90 pOt. en het laagst voor schoenwerk met 10.5
pOt.

Voor kachels en haarden vinden wij het hoogste-
percentage, 73.2 pOt., van den omzet op afbetalings-

crediet. Als tweede komt meubilair met. 57.7 pOt. van
de.n omzet en als derde muziek-instrumenten, die voor
54.7 pOt. op afbetaling werden gekocht. Automobie-
le’n staan pas als nummer vijf op de lijst, voorafge-

gaan door electrische apparaten met 49.2 pOt.
De omzet van automobielen ten bedrage van ruim
260 millioen, voor de 569 handelaars wier gegevens

werden verwerkt, werd voor 37.1. pOt. contant betaald,

voor 16 pOt. werd blanco crediet verleend, terwijl
46.9 pOt. werd opgenomen in afbetali ngs-contracte u.

Teruggenomen goederen.

–

–

liet hooge percentage teruggenomen goederen,
waarvoor aftrek werd verleend, wordt hader gespe-

eificeerd. Bij verkoopen op afbetaling beliep de waar-de der teruggegeven goederen 12 pOt. van den totalen
afzet, welke op clie basis had plaats gehad. Bij ver-

koopen op blanco cnediet was di.t 9.9 pOt.en bij ver-
koopen 1. contant 5.2 pOt.

Winkels van bont en fourures hadden het hoogste

percentage terugbezorgingen op contante ve±koopen, nl. 16 pOt. Warenhuizen ‘olgden met 5.9 pOt. ,,Dniig
stones” stonden in deze rubriek onderaan met 0.7 pOt.
13ij verkoopen op blanco crediet warch de terug-
bezorgingen het hoogst voor muziekinstrumenten,
22.9 pOt.; zij werden gevolgd door schoenwenk met

21.3 pOt. Het gun stigst st6nden ervoor de handelaars
in steenkool en brandhout met 0:8 pOt’., hetgeen

gezien den ahrd van deze goederen, niet behoeft te
el’vonderen

Winkels van .muziekinstniimenten leidden eveneens bij terughezorgingen op afbetalings-contracten, en wel
met 15.4 pOt. Als tweede komen de meubelwinkels
met 13.7 pOt. en onderaan staan de ijzerwinkels met.
3.5 pOt.

Automobielhanidelaren namen terug op contante
erkoopen 3.9 pOt., op blanco crediet-zaken 4 pOt.
en op afbetalings-contracten 4.2 p’Ot.

Credietverliezen.

T-Jet gemiddeld verlies wegens oninbaarheid geleden
door 10.264 detaillisten op liun transacties op blanco
erediet bedroeg 0.6 pOt. Berekend over hun totaleii
afzet 0.3 pOt. Het hoogste verlies leden de winkeliers
in electrische apparaten, nl. 1.5 pOt. liet laagste de
warenhuizen met 0.4 pOt., beide op hun blanco ere-
diet-transacties.
I-[et -gemiddeld verlies door 2.681 detaillisten ge-,
leden op afbetalingszaken bedroeg 1.2 pOt. Berekend
oveir hun totalen afzet 0.2 pOt. Bovenaan staa:n hier de kloedi.ngmagazijnen met den afhetalings-cnediet-verlies van 1.9 pOt. Juw’elierszaken kwamen tweede
met 4.4 pOt. Het laagste verlies rapporteerden de
handlelaars i ri steenkool en hout met 0.2 pOt.

26 November
1930

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

1043

De crcdict-vcr1iczeti van autoiiiobielhandelaieti wa-

reii’re1aief geri,ag. Op bi arico-crediet zaken verloren

7ij gemiddeld 1 pOt;., over hun totalen
afzet
beiekoiid

0.1 pOt.
EIi 0])
afheta.lingstraiisaeties icsp. 08 en

0.1 pOt.

inn nys-perccnictçjes.

:u.pporteu van 3.355 ideinhanclelsbeclrijven tooneri

aan, (lat liet maandelolcseli inni igapercentage der

blanco eredieten gemiddeld 44.1 pOt. beliep. Di t ho-
toekent dat cie gemiddelde tijdsduur gedurende welke
deze relcen i ngen uitstoriclen OS dagen was. Krui d
n icrzaken -.rtooncien het hoogste cijfer, nl 66.8 pOt.;

Jmiidei;iars iii t.imrnerhou.t en bouwmatera1en hadden

het laagste, te weten 36.6 pOt.
Gegevens van 597 bedrijven, waaronder warenhui-
zen, meubeizalcen, automobielhandelaren, winkels voor
electrische apparaten en_ diversen, wijzen op een ge-
middeld man ndelijkscli afbetali ngspercentage bij ter-

mijiieoiitrac:fen van 13.5 pOt. Dit komt overeen met

een geniiddelden tijdsduur voor deze credieteri van
iets meer dan 7 maanden. In den automobielhandel

was dit cijfer 17 pOt., ter wijl meubelzaken 10.8 pOt.

Ii ad tei i te l)Ocke ii.
* *
*

liet vent cii t opincrki ng, dat de cijfers van het

rapport opvallende verschillen aan dcii dag brengen
iii de praetijtc en methoden van credietvenieeui.ng, die
in’soortgolijkc zaken in zwang zijn. Zoo wisreu er tal-
rijke iinkeliers met 25 maal grooter erecliet-verliezen
dan andere onder dezelfde classificatie; vele met een
10 maal grooter percentage terugbezorgingen clan
111.111
collcgas; en niet zeiden wanen de i.nnings-percentages
van tIen ecn half maal zoo hoog als van den ander.
Deze groote variaties wijzen op ruime mogelijkheden
tot bezuiniging en tot verhooging van cle rationaliteit
in het distributiestelsel, waarbij o,ngetwijfeld èen na-
tioiiaii 1 belang gemoeid is.
De bedoeling vair liet rapport was in de eirstc
plaats een ui twilseling te bevorderen van ervaringen
onder cle detaillisten, opdat een. ieder zijn eigen han-
deismethocten aan het geconipileerd materiaal kon
toetsen eb er een leicictraad aan ontleeneu voor zij ii
toekomstige politiek. Niettemin hehoef t het aller-
minst alleen een hulpmiddel te zijn voor den klein-
handelaar om zijn creilïetzaken te herzién. liet karL

er tevens toe bijdragen, ctateen deel van het voordeel
der ratioiialiseeri.ng dcii cbnsunienten in den vorm
van ipgene prijzen ten goede komt. Dit is o.ngetivijfeld
de reden waarom liet Departement van Handel met
zijn voortreffelijic iogenicht apparaat deze Enquête
op zich heef t genomen. Hier hebben wij een proeve
van economische voorlichting, die de grootste lof
verdient en getuigt van een iveldadige samenwerking
tasselien de liegeeringsdepartementc’u en het bedrijfs-
leven.
Voor de opheffing van geconstateerde misitanden
heefrhet Amenikaansche zakenleven zich eigen orga-
nen geschapen in den vorm van ,,Tracle Associations”,
wier leden in onderling overleg handels-regels ont-
werpen, weitce een stabltseerenden invloed hebben op
(le betreffende be1lrijfstak. Wij wezen in ons overzicht
up liet fei t, dat ivinkels van bont en fourures liet
hoogste pe’rcentage terugbézorgingen hadden
01)
con-
talite verkoopen. Daarom vermelden wij als enkel

voorbeeld, – dat met vele zou kunnen worden aange-
vuld – dat sedert kort cle Associated For Manufactu-
rers, Tnc.,een dergelijke handelslcamer voor den bont-
handel, scherpe regels heef t vastgesteld tegen liet
terugnemen van focTrores, indien zij langer dan 5 da-
gen in liet bezit zijn geweest van den kooper. De
verkoops-voorwaarclen werden gestandaardiseerd, ,,col-
portage” verboden en het verleenen van inzage in
hoeken en heseheidendoor de eigen handeiskamer als
regel.aanvaard om de .inaehtneming der voorschriften
te kunnen controleeren.
Overheicisvoorlichtirig en zelf-wetgeiing
zijn
eischen

va.ir (leo nieuwen tijd.

.

P. LIEFTINOK.

DE HANDEL VAN CHINA GEDURENDE

HET JAAR 1929..

II ($iot).

.1 [e aandeel dat
Nederland cii Nederlo,nclsch-.Tndië

in dcii handel en cle scheepvaart op China gehad heb-

en, geeft in de statistieken van 1929 wederom blij-
ken van een hevredigenden vooruitgang, zooals heton

der s taancie staatje aai:itoon t.
Bij het lezen van de statistieken van Ohina op het

punt van cle groepeening ler cijfers onclr landen van

herkomst en bestemming der goederen, dient echter in

het oog te worden gehouden, dat deze groepeering

niet op een vaste basis steunt, maar slechts op een
vrijwillige
opgave van herkomst of bestemming der

goederen. De onzekerheid, clie aldus in het leven ge-
roepen wordt, geldt in hoofdzaak den uitvoer, daar bij

den invoer cle gebruikelijke overlegging der facturen
bij .inklaring, cle douane in staat stelt om het land
van herkomst met zekeriteid te bepalen. In liet gevai
van uitvoer daarentegen, wordt zeer dikwijls ccii voor-

genomen overlaciing in ccii der eerstvolgende buiten-

landsche havens

rerzwegen, en daarmede bewerkt, dat
de goederen ouder een verkeerd rubriek de statistie-
ken ingaan. Daarom moeten wij er rekening mccle

houden, dat wat onder uitvoer naar
Nederland
geboekt
staat, ook voor een groot deel eventueele overladingen
naar Dui.tsehland insluit, en dat bij de uitvoeren napr
IT
e
d
er
l
ci?t
d
Sc
/
b
_j
n
dië ((us
,,invoer uit China”
ifl
bo-
venstaande tabel) nog een aanmerkelijk bedrag bijge-
telct moet worden dat, uit China komende, te hong-
kong of Singapore wordt overgescheept naar Indië.
Vandaar waaischijnlijk, dat de cijfers onder dit hoofd
zon wei iii g vooruitgang toonen.
Van meer positieve beteekenis en betrouwbaarheid
voor internationale vergelijki.ngen is de groepeering (Ier in- en uitgeklaarde schepen onder hun ro.pectie-
vehijice vlaggen……n dit verband lcdrinen wij in de
ltiafste jaren een cloonloopencle toeneming van cle
ton-

?iennmaat onder Nederlandsche vlag
in Ohineesche ha-
vens constateeren. De cijfers voor de laatstd.vijf jaren

zijn als volgt.

Onder Nederlandsche Vlag Onder alle vlaggen
te zamen

Aantal –
hodems . (register ton)

(registe ton)

1925

547

1.844.326

128202.625
1926

556

1.891.772

134.659.606
1927

690

2.273.536

116.210.785
1928

. 761

2.647.009

152.630.001
1929

586

3.236.819

154.667.910

In deze cijfers zijn i:n – en uitklaringen afzonderlijk

gerekend en bij elkaar geteld; dus zouden degetallen

door twee gedeeld moeten worden om ongeveer (we-
gens schepen die van 31 Dec. tot 1 Januari in de
havens liggen) liet aantal schepen te, vinden cia in
(ten ioop van het jaar een Chineesche haven heeft aan-
gedaan. Volgens het criterium naar tonnenmaat Icomt de Nederlariclsche vlag nu op dé ‘zevende plaats in de
volgorde: Engelsch, Japansch, Ohineesch, Ameii-
kaaiischi. Noorsch, Duitsch, Nederlancisch, Fran.seh,
c.nz:; cioch in ‘jercentsgevijze toenemilig van 1925 tot
1.929 span.t zij den kroon met 15i’ pOt. meer tonnen-
maat, tegen 20 pOt. voor alle vlaggen tezamen.. Wij
zijn dus wel een heel eind opgeschoten sinds het jaar
1889, toen in de handelsstâtistieken van China het
woord Nederland ici het geheel niet voorkwam! De belangrijke ontwikkeling van Nederlandsche ac-

tiviteit in.
China in zake de
havenwerken va.n Hoe-

loetan,
valt eerst in 1930. Echter vinden wij in het
bijzondere verslag omtrent Sjenjang (Moekden) aan-
gestipt, dat 1Ioeloetau op slechts 184 Enig. mijlen af-
stand êant Moekden ligt, en de natuurlijke uitvoer-haven belooft te worden van het in de laatste jaren
dbor den aanleg van spobrwegeii meer eh meer toe-
gankelijk gemaakte gebied van West-Mantajoerije.
Langs clen. riieuwen lijn naar Tsitsihar zal dc kortste

1044

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
26
November 1930

1922
1923
19241
1925
1
.1926
.
1
1927 1928
1929
Nederland
(In
duizend
haikwan téels)
7.628 3.908
20.460
11.075 10.779 9.003 11.405
11.930
Invoer uit China ………………
..
5.728
3.511 13.501 10.755 17.804
26.760
24.659
39.543

Uitvoer naar China

…………….

Totaal ………………..
13.356
12.419
33.961
21.830
28.583 35.763
36064
51.473
Nederlandsch.Indjë

..

Uitvoer naar China

……………
13.844 13.600
20.733
37.377
31.833
27.021
49.162
55.998
Invoer uit China ………………
.
9.19
8.085
.
9 317
10.117
9.390
10.856
11.865
1

12.459
Totaal ………………….
22.973
1
21.685
1
30.050
1
47.494
1
41.223
1
37.877
1
61.027
1
68.457

verbinding tusschen Noord China en Siberië over
lloeloetau loopen.

Een onderwerp dat in de statistieken van 1929 voor
liet eerst als een afzonderlijk hoofdstukje wordt be-

handeld – en waarbij onze industrie ook een woordje
mede moest kunnen spreken – is
Luchtvaart. De
groote stoot voor de ontwikkeling van de civiele lucht-

vaart in China (de militaire bestond reeds lang)
werd in 1928 gegeven toen generaal Tsjang Teitsjang

een rondvlucht door geheel China maakte en overal
veel enthousiasme verwekte, die zich spoedig daarna

uitte in de bestelling van een groot aantal vliegtui-

gen. Zoo werden in het jaar 1929, 33 Amerikaansche,
29 Engelsche, 23 Duitsche en 11 Fransche vliegtuigen

voor commercieel gebruik ingevoerd, waaronder groo-
te passagierstoestellen. liet aantal lu.chtvaartlijnen dat

in China met vrucht geëxploiteerd kan worden is
legio; vliegvelden zijn betrekkelijk gemakkelijk te vin-

den of aan te leggen, en het veelvuldig voorkomen
van water laat ook het gebruik van z.g. ,,amphihians”
toe, die zoowel op water als op land kunnen neerstrij-

ken. Ei- is echter een groot gebrek aan goede piloten..

* *
*

Omtrent de eindconclusie van het verslag valt nog

een opmerking te maken, liet is min of meer een
traditie geweest, dat in de slotwoorden van zijn’ jaar-
lijksch verslag de Statistical Secretary zich in eenigs-

zins gedekte termen richt tot de Chineesche autoritei-
ten, en haar er nog eens aan herinnert, hoe noodzake-lijk het is om door een goed handelsbeleid (lees: door

opheffing van den langen reeks schromelijke misstan-

den waarmede de handel te kampen heeft) het econo-
niisch leven van het land in goede banen te leiden,
enz. e.nz
. liet laatst verschenen jaarverslag is in dit

opzicht ook geen uitzondering geweest, en waar de
steller er van toegeeft, dat er een verrassende, gcsta-
dige uitbreiding in den handel van China te con
stateeren valt, die – gelet vooral op de omstandig-

heden – wel tot optimistische verwachtingen aan lei-
ding mocht geven, vindt hij liet toch noodig om ,,hen
die het welzijn van China en zijn zoozeer geplaagde,
voor een deel bijna uitgehongerde bevolking ter harte
hebben” er aan te herinneren, dat dit geen reden is
om niet toch alle krachten in te spannen en verbete-ringen aan te brengen, waar deze zoo hoogst noodig
zijn, op straffe van ,,verlies Van afzetgebieden die,
eens verloren, niet zoo gemakkelijk weer terug te win-nen zijn”.

Dit moge een woord van pas zijn voor hen, aan wie
deze vermaningen in hoofdzaak gericht zijn; voor ons, huitenlandsche’ lezei
–
s, meen ik dat de slotconclusie
eenigszins anders moet luiden, en wel: – dat indien

onder de meer dan treurige omstandigheden der afge-loopen jaren, China inderdaad nog een zich op hoogst

merkwaardige wijze uitbrei deudc ha udelsactivi teit’
heeft weten te ontwikkelen, men ceker wel rekening
mag houden met cle ontzaglijke potentialiteiten van
zoo’n markt voor liet geval, dat cle omstandigheden
zich eens
ten goede
mochten gaan wijzigen!

Teos. T.
H. FEROUSON.

N a s e h r i f t. ‘Van redactiewege werd mij er ‘op
gewezen, dat in de in ‘bovenstaande bespreking voor-
komende tabellen geen rekening is gehouden met de
waardedaling van liet zilver, en de meeni.ng geopperd,
dat de cijfers, herleid tot een zelf den zilverprijs, wel-

licht een betere maatstaf ter beoordeeling zouden zijn.

Dit is met betrekking tot de handelsstatistieken
van China altijd een ,,moot point” geweest. Men be-

grijpt dat, gelet op het overgroote ‘deel van de lezers
van deze statistieken, dat gewend is in termen van

een gouden basis te denken, deze vraag meermalen

ter sprake is gebracht; Toch is men er nooit toe ge-

komen om in de Chineesche handelsstatistieken ook

slechts zijdelings de goud-equivalenten te betrekken,
met uitzondering alleen van de douane-opbrengst,

die toch in zulk nauw verband staat met een directe
goud-schuld aan het buitenland.

De handel van China toch wordt gevoerd in een
zeer uitgestrekt milieu van zilver als waardemeter.

Zoowel de producent als de uiteindelijke consument
kent niets dan zilveren en koperen munt. Voor hem
varieeren da prijzen in zilver slechts langzaam, vol-

strekt niet naar rato van de fluctuaties van den til-
verkoers op ‘de wereldmarkt. De consument heeft van

jaar tot jaar slechts weinig meer (want een zekere

geleidelijke stijging ‘is w’el te bespeuren) disponibel

voor zijn dagelijksche behoeften. Wordt de prijs (in

zilver) van buitenlandsche artikelen hem te hoog, dan
zal hij zich in de consumptie ervan bekrimpen, of

omzien naar goedkoopere, dlie dc steeds groeiende
binnenlandsche (en. J’apansche) industrie hem gaarne
levert.

Ook de producent ondervindt slechts uiterst lang-
zaam en voor een klein percentage ‘het voordeel van
een daling in den zilverkoers, waaruit hij toch, door
den hoogeren
zilverprijs,
die zijn product in het bui-
tenland opbrengt, groot profijt moest trekken. De
meerdere winst blijft echter voor ‘verreweg het groot-

ste deel hangen in cle handen der ettelijke tusschen-
personen en ‘fiscale bloedzuigers op den weg tusscheii
de plaats van productie en de haven van verscheping.

Daarom meen ik, dat men nog het dichtst hij de
waarheid blijft dooi- de cijfers zooals zij’ staan in
zilverwaarden uitgedrukt – te beschouwen als de
beste maatstaf ter heoordeeling van de toeneming of
afneming van de handelsbedrijvigheid, m.a.w. den
om-
set
in den geldenden muntstandaard van het land.
Men moet echter rekerilng houden met de verandering
in cle verhouding tusschen deze cijfers en de kwan-

titeit of het volume der goederen, wegens verhooging
afl de eenheidsprijzen die (ook nog lang nietn di-
recte verhouding) met de dalingen van den zilver-
koers in verband staan. hieromtrent is in de he-
sprelcing zelf een en ander opgemerkt.

Intusschen blijft het probleem hoogst gecompli-
ceerd. Een poging om de statistieken van China te
herleiden tot een gouden waardenieter, zou gepaard
moeten gaan met een minutieuze splitsing van de
cijfers in een groot aantal factoren en zorgvuldige

beschouwing van de omstandigheden, die op iedeen
factôr afzonderlijk invloed hebben. Een herleiding
en bloc
van de totale cijfers lijkt mij een ietwat ge-
waagd experiment te zijn, maar toch zouden van een

ingaande vergelijking der goud- en zilverequivalenten
van jaar tot jaar, over een groot aantal jaren, van
den handel van een land als China, wellicht nog inte-
ressante resultaten verkregen
•
kunnen worden. Te
gelegener tijd hoop ik daarom nog eens op dit onder-
werp terug te mogen komen.
1)
T. F.

1)
Ook na de uitvoerige uiteenzetting
van
den beer Per-
guson moeten
wij
onze meening handhaven, dat voor de

26 November
1930

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

1
0
45

HEEFT HET GESPREKKENTARIEF VObR HET

LOCALE TELEFOONVERKEER AAN DE
VERWACHTINGEN BEANTWOORD.

Tot’ liet stellen van, bovengenoemde vraag is alles-
zins aanleiding, gezien cle mededeeling van Z. E. Mi-

nister Reyrner gedaan. in de Tweede Kamerzitting
van 1.0 December 1920, dat op het gesprekkentarief

zou kunnen worden teruggekomen indien het zou blij-

ken niet te voldoen. Tegenover de Eerste Kamer
werd in de M v. A. herhaald dat het slechts een proef

betrof en dat aan het bedrijf een goede kans met het
gesprekkentarief zou worden gegeven:

In hoever is deze kans met goed gevolg benut en

in hoeverre heeft het gesprekkentarief aan de ver-
wachtingen beantwoord?

In cle nota van het hoofdbestuur de P.T.T., der-
halve het meest officieele document ten deze, wordt
in pan. 23 gezegd: ,,Verwacht mag worden dat liet
nieuwe tariefsysteem de ontwikkeling i’an de telefo-
iiie zeer ten goede zal komen. De vermindering van

het door weinigsprekers verschuldigde is niet onaaii-
zienlijk”. ,,Door de meerdere aansluitingen welke, van
het veranderde taniefsysteem het resultaat zullen zijn, zal cle achterstand
0
1) telefoongebied in Nederland
(er zijn hier circa 3 telefonen per 100 inwoners) ver-
geleken met Duitschhmd en Zwitserland (zie de bij
lage) spoediger kcin nen verdwijnen.”

Vanwege de P.T.T. werd reeds in het nummer van
.1 tancleisberichten van 20 Maart 1930 door den chef
van den officieelen Persdienst der P.T.T. den heer
J. G. Pater verklaard: ,,Voorts is de vrwachting van

dc bedrijfsleiding, dat de betaling naar het gebruik
tot groote toeneming van het aantal ilansluitingen
zouden leiden schitterend bewaarheid. .

Iloe groot was die toeneming en welke waarde
moest daaraan worden toegekend?
Blijkens de staat voorkomende in de M. v. T. op cle

l’ostbegrooting 1931 bedroeg het aantal nieuwe aan-
sluitingen in de eerste 6 maanden 1929: 5164 en iii
le eerste 6 maanden 1.930: 11.739. Deze zooveel groo-
tere toeneming viel echter- grootendeels in cie eerste
drie maanden na de invoering der herziene tarieven.
l)e eerste drie maanden 1930 was deze 7206 en in cle
tweede drie 4533. Neemt men echter aan, dat de
toeneming in het laatste half jaar 1930 niet geringer
zal’ zijn dan in hét tweede kwartaal, (de nog niet ge-
publiceerde cijfers van het derde kwartaal zijn met
deze veronderstelling niet in tegenspraak) clan zal
het resultaat zijn, dat in 1930 het aantal nieuwe aan-
sluitingen circa tweemaal zoo groot zal zijn als in 192. Toorwaar op zichzelf gezien een mooi resultaat.
:t vergelijking met de toeneming van het aantal
aansluitingen in andere landen, en dat is de eenige
juiste maatstaf, is deze vooruitgang echter nog poover.
Uit de hiervolgende staat blijkt hoe groot de ach-

Aantal telefoontoestellen per 100 inwoners.

–

–
–
1
Jan.

1924
(1
Jan.
1928)
1
Jan.
1930
Toeneming

1
Ja

1930

VereenigdeStaten
13.7
(15.8)
±

16.
±
2.9
11.0
(13.2)
±
13.9
±
2.9
Denemarken
8.-
9.4
1.4
Canada

……….

6.7
8.3
1.6
Noorwegen
6.1
6.6 0.5
Zweden

………..

Australië
5.0
7.9

–
2.9
Zwitserland
4.6 6.7
2.1
Duitschland
3.8 5.0
.
1.2
Nederland
2.7
.
8.5
0.8
Engeland
2.5
4.1
1.6
1.5
3.4
1.9
België ………..
Frankrijk
1.5
2.6
1.1

beoorcteeliiig van den omvang en cle ontwikkeling van cle
handelsbeweging van China de cijfers van cle verschillende
jaren op een zelfde basis herleici moeten worden, al is liet
ook mogelijk, dat in China zelf de daling van den zilver-
prijs niet clie uitwerking heeft als op de wereldmarkt.
(Red.)

tersancf van.Nederland op telefoongebied is
en hoe-
zeer wij telkenjare nog meer achterop gera.ken.

Groot, zeer groot is derhalve deze achterstand van
Nederland. –

Niet alleen dat het de lOe in de rij is geworden,
maar ook onderling zijn de verschillen zeer groot.
Was het nu nog zoo dat elk jaar een gedeelte van

den achterstand werd ingehaald, maan ook zelfs dat
is niet het geval en dat is het meest ontsteilende van
deze cijfers. –

:Dat dit niet vast abonnement of gesprekkentarief

niets te maken heeft moge daaruit blijken dat in de

vier op telefoongehied eerst genoemde en derhalve

meest vooraanstaande landen, alle toestellen teza-
men genomen, het vaste abonnement
ver
overwe-
gend is.

De
cijfers
laten voorts zien dat Engeland, dat- in
1924 nog beneden Nederland stond en België, dat er
‘ver
beneden stond, in 1930 ons of flink zijn vooruitge-

komen of nagenoeg hebben ingehaald. Desondanks

werd jaar op jaar in: do Postverslagen gesproken over
cle zoo bevredigende gang van zaken wat de toeneming
van het aantal aansluitingen betrof. –

Wat beteekent nu in het licht van deze
cijfers
de
vermeerdering van het aantal toestellen in Nederland
in 1930.

De toeneming van het aantal toestellen (niet der

,,cieelnemers”, zooals in de verslagen der P.T.T. abu-
sievelijk staat yeimeld) bedroeg de laatste jaren 7
iOt. In aanmerking nernende het aantal .nevenaan-

sluitingen, dat lang niet tweemaal zoô groot werd, en
den invloed van cie drie geieenteljke netten Am-
sterdam, 1)en Raag en Rotterdam, zal men er niet of
nauwelijks op ‘mogen rekenen, dat dit percentage van 7 pOt. voor Nederland in 1930 op 14 pOt. zal verdub-
– helen.

De toeneming in 1930 zal derhalve slechts bewe-

ken, dat wij op Engeland althans iets zullen hebben
ingehaald, maar deze voor ons land zoo ,,abnormale” toeneming was nog niet eens in staat om de voor Bel-
gië ,,normale” toeneming gelijk te komen. Ondanks
de extra toeneming in ons land in 1030 zal België
dit jaar ons land gelijk komen en waarschijnlijk nog
voorhijstreven, zoodat wij op no. 11 der lijst komen.
te staan. Gesteld zelfs dat de toeneming van hèt aan-
tal aansluitingen in de komende jaren niet minder
wordt dan in het tweede en derde kwartaal 1.930, wa
zeer optimistisch is,. dan zal de achterstand t.o.v. tal
van andere landen in 1931 en volgende jaren nog
steeds grooter worden. -Van inhalen van Zwitserland,
Engeland, of België zal dan geen sprake meer zijn.

Alleen wat Duitschland ‘betreft bestaat daarvoor een
kleine kans, omdat aldaar de winst van het telefoon-.
bedrijf gebruikt wordt om de schadevergoedingslicht na te kunnen komen.

Een bereiken van liet aantal aansluitingen in lan-
den als Denemarken .en Zweden is derhalve onmoge-
lijk om van Amerika en Australië maar .te zwijgen.
Toch is er geen reden waarom wij bij welk Euro-
peesch land ook achter zouden moeten staan, maar
dirn moeten evenals in het buitenland de belemme-

ringen voor een goede ontwikkeling van de telefoon
worden weggenomen. –

Het hoofdbestuur moge door zijn persdienst en dôor

andere middelen ons volk suggereeren dat zoo prach-
tige resultaten zijn bereikt, in het licht der vergelij-
kende cijfers blijft er tot roemen weinig reden over.
Thans komt de tweede hoofcivraag aan de orde. Is
de grootere toeneming van het aantal aansluitingen
in 1930 al of niet te danken aan het tariefsysteem?
Bij de beantwoording van deze vraag is het geheele
complex der herziening betrokken. Deze hielden nl. een niet onaanzienlijke tanie:fsverlaging in. Zoowel
het interlocale tarief op korten afstand en het af-
standsgeld als oolc het locale tarief werden verlaagd.
Het entreegeld werd gedeeltelijk met 50 pOt. vermin-
derd en gedeeltelijk geheel afgeschaft.
Het feit, dat de aangeslotenen per jaar
gemiddeld

1046

ECONOMISCH.STATISTISCHE BERICHTEN

20 November 1930.

een aanmerkelijk bedrag minder voor ae. telefoon be-

hoeven te betalen is clan ook geheel en uitsluitend te

danken aan deze
verlagingen.
Alleen het f ei t, da.t
in

een en hetzelfde
net de een meer en de ander minder
moet betalen is het gevolg van het tarief per gesprek.
T
a
t
nu deze tweede hoofdvraag betreft wordt in

het Voorloopig Verslag r terecht
01)
gewezen, dat in
Arhem, (waar de verlaging van het locale tarief in

het gesprekkentari.ef verd.isconteercl tengevolge van

bijzondere omstandigheden was uitgeschakeld), het

aantal aangeslotenen met pl.m. 50 was teruggeloçpen
nadat het gesp±ekkentarief was ingevoerd. Het vor:ig

jaar was de toeneming aldaar nog pl.m. 130. Ook zelfs

voor vele weinigsprekers woog blijkbaar het ongerief

door het gespre]cicentarief veroorzaakt even zwaar of

zwaarder dan de uitbindelijke verlaging van hun tele-

foonhudget.

Als tegenhanger geldt clt in netten, waar door bij-

zondere omstandigheden het gesprekkentarief met

1 Jan. 1930 nog
niet
kon worden ingevoerd, de toe-

neming van het aantal aansluitingen circa 2Y maal
zooveel was als in gelijke periode van het vorige jaar.

indien in het in die netten gehandhaafde vaste

abonnement eenzelf cle verlaging van het locale tarief
verciisconteerd zou zijn als in het gesprekkentarief,

zou in die netten de toeneming echter nog aanzienlijk
gimoter geweest zijn. Dat deze verlaging van het focale

tarief werkelijk niet gering was, blijkt wel uit den

staat, voorkomende in het verslag van den chef van

den Postdienst der P.T.T. in de Nederlandsche Mer-
cuur van 19 Juni 1030. Blijkens deze staat bedroeg de

tariefsverlaging gemiddeld per abonné:

Vast
Abonné abonnement

Aalsmeer …

200

f
45,—

f
2,88 of
6,4 o
Vlissingen
.

443

,, 50,—

,, . 7,19

14,4
0
/0
Enkhuizen
.

431.

,,
50,—

10,80

21,7
0
/0
Almelo

738

,,60,—

,, 9,05 ,, 15
0/

Deventer ….

1369

,,65,—

,, 13,38 ,. 20,6
0
/0
Middelburg.

586

,, 60,—

,, 12,59

21
oj

Zooals uit deze cijfers blijkt was de verlaging in
het gesprekkentarief verdisconteerd niet gering en
indien deze ook in het vaste abonnement zou zijn
verwerkt zou in de netten waar met 1 J’aii. 103.0 nog

•voorlobpig het vat abonnemént i.s gehandhaafd, de reeds flinke toeneming van het aantal aansluitingen

nog veel grooter zijn geweest.
Is derhalve de extra toeneming in 1930 op zichzelf
beschouwd lang niet z66 groot als door liet 1-loofd-
bestuur in uitzicht werd gesteld, en zullen wij zelfs
in plaats vah in te halen hij verschillende landen nog
meer achterop geraken, deze extra toeneming in 1030
is tenslotte niet aan het tariefsysteem of aan de
tariefsvorm, m.a.w. niet aan het gesprekkentarief te
danken, maar alleen en uitsluitend aan de verschil-
encie verlagingen welke tgelijlcertijd in het tarief

zijn aangebracht.
Dit wijst er tevens op, dat de steeds toenemende
achterstand niet moet worden bestreden met een ver-
keershinderend, totaal nutteloos lapmiddel als een
gesprekkentarief, maar door de hier te lande nog
steeds zoo abnormaal hooge tarieven te verlagen. In
dezen tijd van malaise moet het bedrijfsleven in Ne-
derland niet in vergelijking met het buitenland wor-
den gehandicapt. Evenals in het buitenland moeten

cle winsten van het telefoonbedrjf voor den dienst
zelve worden besteed. Als er, zooals in 1928 en 1929

respect.
f
33.10 en
f 54.50
winst
per abonné
wordt

gemaakt, dan kan zelfs een populair en
rechtvaardig

vast abonnement geen redding brengen.
Vierkant onjuist is het echter om de ware oorzaak
van den steeds grooter wordenden achterstand te ver-
zwijgen en ter wille van een mooie technische ‘uit-

vinding zooals. de meervoudige telling, het vaste
abonnement en de vorming van streeknetten over
boord te gooien en daarvoor in de plaats te nemen
het volkomen willekeurige, hoogst onrechtvaardige eü
verkeersbelemmerende gesprekkentarief.
Elk dezer

woorden hdop ik binnen zeer korten tijd nader te

stitven :in een breeder opgezette studie. Reeds thans
meende ik evenwel er op
.
te moeten wijzen, dat het

gesprekken tarief
niet
aan de gestelde verwachtingen

heef t beantwoord en te didn opzichte het fiasco vol-
komen is.
?,lr.
P. G.
KNIB13E.

Leiden, November 1930.

ROTTERDAM’S HAVEN.

De Heer 0. Vermey te Rotterdam schijf ons:

In het dezer dagen verschenen Centraal Rapport

over cle Rotterdamsche Begrooting 1931 zijn door een
aantal Raadsleden, beschouwingen gewijd aan de Rot-

terdamsche haven. Men doet de overgroote meerder-

heid der Raadsleden wel nauwélijks onrecht aan, wan-
neer men stelt, dat op enkele uitzonderingen na de

haven van Rotterdam i.n den breedsten. zin genomen,
vdor hen terrii incognita is, waarover zij veel gehoord
en wel licht zlf ook wel gesproken hebben, maar tegen-

over ivelkér ,,techniek” zij vrijwel vreemd staan. Men
moet den goeden wil dan ook waardeeren waarmede

de leden van Rotterdam’s Raad trachten zich op de
hoogte te stellen van en een oordeel te vormen over
een voor leeken zéé ingewikkelde materie en het is

daarom ciubheL te betreuren, dat sommige leden zich

hebben laten verleiden tot opmerlcingen die, hoewel
voortvloeiend uit hun hlijkbare onbekendheid met de

zaak, waarover zij meenen te mogen oordeeleii, nnch-
tans onbillijk zijn tegenover, hen wien hun critiek

geldt.

S.ornmige leden, zoo lezen wij, spraken de meening

uit, dat afgescheiden van cle hiervoren opgesomde
bezwaren, de ontwikkeling der Rotterdamsche haven

‘en van het’ Rotterdiamsehe havenverkeer veel zorgen
baart, oolc buiten beschouwing gelaten de voor het
oogenblik mjnder goede conjunctuur. Met name komt

tot nu toe het stukgoedverkeer over Rotterdam niet

tot ontwikkeling. Hoe beteekenend wellicht op zich-
zelf. en uit een oogpunt van documentatie
heeft
de
arbeid’ der inmiddels opgeheven Stuk goedconcmissie
voor die ontwiklceliig tot nu toe weinig vruchten op-

geleverd.

‘Tanneer
men zelf het ietwat twijfelachtig voor-

recht heeft genoten deel van bedoelde commissie en
enkele harer sub-commissies uit te aaken, w’rijft nien
zich onwiliekeurig bij het lezen der cursief gedrukte
verzuchting de oogen uit. Of de leden, clie zoo spra-
ken, hebben zich nimmer cle moeite getroost de door
de Stukgoedeommissie ingediende voorstellen te be-
studceren – wellicht is hun de portén daarvan ont-

gaan – èf wel hun memorie speelt hun parten en ver-
leidt hen tot het poneeren eener stelling, clie voor den
omvangrijken arbeid der commissie van wel heel wei-
nig waarcleering getuigt. Er moge allereerst aan her-
innerd worden, dat de rapporten der Stukgoedeom-
missie, die voor een deel althans een voortdurend wis-
.selende materie behandelden en wilden zij dus niet
,,verouderen” spoedig in studie dienden te worden ge-
nomen, ruim anderhalf jaar zijn bljvnn liggen. Toen
zij tenslotte aan de orde werden getold, geschiedde
zulks alleen om de Stukgoedcomissie rnitsgaders
hare aanbevelingen op ,,eervolle” wijze te begraven.
Over die aanbevelingen is in den Ra.ad:nimmer dok
zelfs van gedachten gewisseld. Mn heeft er zich toe

bepaald op voorstel van B. en
W.
de vruchten van
den commissorialen arbeid met het oog op de ,,eer-
lang te initalleeren commissie voor het havenbedrijf” voorshands te ,,conserveeren”, ofschoon de aanbeve-
lingen, resultaat van nauwgezette studie en toegewij-
den arbeid door voor hun taak alleszins berekende

deskundigen, juist beoogden het kwijnend stukgoed-
verkeer inRotterdam’s haven te stimuleeren!’

Sedert het besluit om de Stukgoedeonimissie op te
heffen en haar voorstellen ,,ad akta zu legen” is er
niets gebeurd .Wij twijfelen niet aan de diii-gentie van het Gemeentebestuur dat ongetwijfeld in

26 November 1930

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

1047

stilte aan de bevordering der havenbelangen werkt –
de rechtgeaarde Rotterclammer timmert nu eenmaal

niet gaarne aan den weg – en nemen gaarne aan dat
de installatie der coinm:issie voor het havenbedrijf

aanstaande is. Wij komen êr echter tegenop dat ,,som-
mige leden” (lie dan toch maar hebben voorgestemd

toen ]iet liciuiclatie-besiujt genomen en ,,la mort saus
phrase” over de met zooveel illusies geïnstalleerde

Stukgoedcommissie werd uitgesproken, met schromen

thans ietwat denigreerend over de resultaten van den
arbeid dier stukgoedcommissie te spreken; Dezen

leden zou ben mea cuipa beter passen dan misplaatste
critiek of scepticisme.

HET INTERNATIONALE GLOEILAMPENKARTEL.
1)

In de gloeilampenindustrie worden, meer dan in
cenigea ancIeien inciustrieelen bedrijfstak, de econo-
miche overeenkomsten, wat vorm en uitwerking be-

treft, bepia1d door den techn.ischen en wetenschap-pblijken vooruitgang. Dexb vooruitgang brengt, daar
de fabricatie nauw verband houdt met octrooien, eener-
zijds he]angengemeenschappen in cle productie te-
weeg terwijl hij anderzijds tengevolge van de rationa-
lisatie van de fabricatieme
–
thoden de overeenkomsten
betreffende den verkoop volkomen onthiodt. Deze
verkoopsovereenkomsten konden voor het meerencieel

slechts gesloten worden, wanneer van eed fabrieks
procédé langzaierhand door techniek en wetenschap
afstand werd gedaan.

liet monopoli erecht was ongetwijfeld een machtige
hulp voor cle oude ondernemingen, maar aangezien
het ,,Patentamt” de octrooien slechts in beperkte
mate beschermde, behoedde het haar niet tegen de op-
richting van nieuwe gloei lampen fabrieken. Bovendien
stelde de intensieve mechanische fabricatie de nieuwe
onrieri.iemingen in staat met meer succes tegen de
oude i ncl.ustrieëu te concurreeren
01)
het gebied van
de gloeilamp dan op dat van de gevoelige mechanische
producten. Voor zooverre het artikel
irt
serieproduc-
tie werd voortgebracht, kon de electrische lamp even-
min als cle dynamo worden gemonopoliseerd door de
odcle ondernemingen met massaprod uctie.
In de gloeilampeninciustrie was er nog plats voor
overeenkomsten betreffende cle productie en den ver-

koop. Evenwel werden in deze industrie cle finan-
cieele overeenkomsten meer en meer vervangen door coöperatieve organisatievormen, vooral sedert de uit-
vinding van de Wolfrarnlamp. De enorme ontwikke-ling van de electrische lamp leidde tot cle oprichting

op groote schaal van nieuwe gloeilampenfabrieken
in de periode van 1.890 en 1912. Met uitzondering van
.Tuiius Pintsch A. G. konden cle gespecialiseerde f a-
brieken op den duur niet de concurrentie volhouden
tegen de niet-gespecialiseerde onderilemingen en de

gasgloeilarnpen. De techniek veranderde zeer snel en
veroorzaakte telkens een grooten terugsiag op cle pro-
ductiekosten en de prijzen, zoodat de exploitatie van
oude patenten en fabrioksprocédés geen veilige ecnno-
inische basis kon vormen voor de gespecialiseerde f a-
l;rie]cen. De kostbare laboratoria konden op den duur

slechts door de groote niet-gespecialiseerde onderne-
mingen in stand worden gehouden. Deze konden on-

1)
Overeenkomstig de aanbevelingen van de Internationale
Economische Conferentie en het Raadgeveud Comité, clie
een zekere mate vaii publiciteit vordercien, wat het leven en den invloed van cle internationale kartels betreft, heb-
ben de heeren Benni (Itali6)..1.ammers (Duitsehianci), Mar-
ho
(Frankrijk), Meyer (Luxemburg) cii Sir ilarry McGowan
(Groot-Brittannië) niet behulp van liet secretariaat vair den ‘olkenbouicl en gebruik iriakencie van cle informaties, clie
uit cle meet geautoriseerde bron een zijn geput, monogra-
phicën over dit onderwerp opgesteld. Deze inouiographieëu
zijn thans door den Volkenhonci uitgegeven onder verant-
woorclelijkheict van de schrijvers.
Wij zijn er van overtuigd, dat ook in Nederland voor
deze particuliere onclerzoekiugen belangstelling bestaat en
laten hier een gedeelte van de studie over het Interna-
tionale G-loeilampenkartel volgen, terwijl wij binnenkort
09
enkele andere studies hopen terug te komen. (Redi.)

ophoucielijk voordeel trekken uit den technisehen

vooruitgang, maar niet zonder er talrijke millioeneu
in te ste]cen, zooals het geval was met dc A.E.G., hijv.
na
de proefnemingen met de Nernstlamp.

De prijsverlagingen, gepaard gaande met kwali
tei tsverbeteringen vormden voor de oude gloeilam-
penfabrieken en de niet-gespecialiseerde groote on-
dernemingen een beter wapen tegen nieuwe onderne-
naingen dan liet monopolierecht. Daarentegen hadden

deze nionopolies beteekenis in den strijd tusschen de
groote niet-gespecialiseerde ou dernemi.ngen onder-
ling, zonder in elk geval langen tijd den eeonomi-
schen en technischen vooruitgang van bepaalde niet-

gespecialiseerde ondernemingen te kunnen belemme-

ren. Daaraan is het toe te schrijven, dat, tengevolge
van de zeer nauwe belangen van ‘de niet-gespeciali-

seerde ondernemingen op andere productieterreinen,
weldra pateiitovereen.komsten werden afgesloten, die
na de langzame verdwijning van diverse fabr.iekspro-

cédés voor – het meerendeel wern omgezet in ver-

koopovereenkomsten. Het oprichten van productie- en
verkoopkartels was daarom zoo gemakkelijk, omdat

de gloeilampeninclustrje ten allen tijde geografisch.

geconcentreerd en in een hetrekkelijic klein aantal
ondernemingen gegroepeerd is geweest, ondanks de
neiging -tot verbrokkeling.

Toen dit stadium van ontwikkeling eenmaal was be-
reikt en de toestand voorloopig was gestabiliseerd, be-
gonnen de kartels zich internationaal te ontwikkelen.
Een andere mogelijkheid bestond feitelijk niet, ge-
geven de afhan]celjicheid van de gloeilampenindustrie
van octrooien, haar machtige exportbelangen, evenals
cle internationale banden en de financieele concen-
tratie van de electrotechnische industrie. De con-

currentie tussciien de dochtermaatschappijen, die de
diverse niet-gespecialiseerde ondernemingen – in het

buitenland hadden opgericht, eisehten eveneens èen
overeenicomst op internationale basis. De internatio-
nale overeénkomsten zijn eveneens begunstigd door de
concentratie van de productie van gloeilampen in een
Idein aantal trusts en laiden. Ondanks de ontwikke-
ling van cle Nederlandsche en Engelsche gloeilampen-
industrie gedurende den oorlog, zijn het Duitschland
en de Vereenigde Staten, die voor en na de leiding
hebben
01)
cle wereldmarkt.

* *
*

Tot het Interuationale G-loeiiampenkartel zijn on-
geveer 27 moedermaatschappijen toegetreden, waar-
onder 8 concerns met 36 dochtermaatschappijen. Dit
kartel omvat thans 18 staten, waar fabrieken zijn of
waren gevestigd. Buiten het Kartel zijn alleen de Ver.

Staten en Canada gebleven, clie slechts indirect in dc
overeenkomsten geïnteresseerdi kon den worden.
])e toetreding van nieuwe ondernemingen tot het
kartel hangt af van db reputatie van de ondernemin-gen evenals van het aanvaarden van de vastgestelde
contingenten of andere verplichtingen.

De producenten, die, buiten de Vereenigde Staten
en Canada, niet tot het kartel zijn toegetreden, bren-
gen ongeveer, 10 pOt, van de wereldproductie van

electrische lampen voort. Een bepaald aantal van de l)uitsehe producenten, die niet tot het kartel behoo-
ren, zijn gegroepeerd in de Verein-igung Niedervelt.

Omvang en werking van het Kartel.

Bijna alle helanrjke fabrieken ‘van electrische
lampen op de wereld staan thans met elkiiar in betrek-
hcing door het Internationale Kartel of door andere
overeenkomsten en financi.eele participaties. De Ver-
eenigde Staten zijn weliswaar geen lid van het Kar-
tel, maar oefenen door hun talrijke internationale relaties op de industrie van electrische lampen in
Europa en overzeesche landen eveneens invloed uit.
Daarentegen bestaat er geen enkele con tractueele
band met Rusland. Bovendien werkt de Russisehe
gloeilampenindustrie bijna uitsluitend voor de hin-
nen-landsche markt. . –

1048

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

26 November 1930

in de categorie van courante lampen heeft men een

nsnzienljke vermideiing van het aantal tyen door-
evoerd. in Duitsehiand had deze unificatie tenge-
volge, dat 80 pOt. van de lampen voor dagelijksch

gebruik tot de nieuwe standaardserie behooren.

i)e regels, gevolgd voor cie vaststelling van prij-

zen, zijn niet alleen het resultaat van de concurrentie

van het buitenland,. maar eveneens van de in de

glôe ilampeni n d ustri e overheersehende tendens, om
de winsten te doen stijgen door vermeerdering, van

den omzet.

Sedert de totstandkoming van het Kartel zijn cle

.prijzen van electrische lampen in Duitschianci aan-

zienlijk gedaald, daar de prijzen van de lampen ge-

vuld met gas teruggebracht zijn tot de laagste prijzen
van de luchtiedige lampen. De standaardisatie heeft

tol;• een aanzienlijke verlaging van de prijzen geleid.

De’ categorieën van lampen, welke hoofdzakelijk voor

de algemeene verlichting dienst doen, tot 60 Watt,

kostten in 1929/’30 jemiddeld voor den coi’s_uient

R.M. 1.09 per lamp exclusief belasting, tegen R.M. 2,03
in 1 913/’14. Toed het Internationale Kartel tot stand
kwam (1924-1925), bedroeg de overeenkomstige prijs

EM. 1.22. Sedertdien zijn de tuitsche
prijzen
dus

met 11 püt. gedaald. Indieu men de v(roorlogsciie
prijs van de lanp voorstelt cloo± het cijfer 100, he-

draagt de prijs in 1929/30 dus 54.
De overige Europeesche producenten hebben een
zelf cle prijspohtiek toegepast, zoodat sedert de totstand-

koming van het internationale Kartel de’ jrijzen in al

deze landen zich in dezelfde richting hebben ontwik-keld als in Duitschland. Voor cle overzeesche landen

is de prijspolitiek verschillend georiënteerd geweest.

Toen eenmaui cle strijd om de afzetgebieden die cle
verkoopsprijzen weinig winstgevend had gemaakt en
vaaic zelfs lager dan de kostprijs, was geëindigd, tracht-
te men in het vervolg rekening te houden met tran-
sport- en distributiekosten, die hooger waren dan die
op de binnenlandsche markt.

De gloeilampenfabrieken hebben haar
prijzen
slechts

tot een zoo laag niveau ten ojzichte van dat van v56r

den oorlog kunnen verlagen tengevolge van de ratio-
nalisatiemaatregelen, die zij, dank zij het kartel en

de financieele deelnemingen hebben doorgevoerd. De
medewerking van verschillende ondernemingen op

technisch en handeisgebied hebben tot een belangrijke
verlaging van de productie- en verkoopsprjzen geleid.
liet is moeilijk na te gaan, in welke mate de consu-
ment geprofiteerd heeft van de verkregen besparin-
gen in productie en verkoop.
Terwijl de cijfers van den wereldhandel in electri-
mche lampen tussehen 191311.4 (dit jaar vastgesteld
01
)

100) en 1920/’21 slechts met 0 pOt. zijn gestegen,
wijzen de latere jaren een achteruitgang aan onder
invloed van de infiatietroebelen. Na in 1923 te zijn
gevallen op 41 pOt. en zich in 1924/’25 hersteld te
hebben tot 97 pOt., bedroegen de
omzetcijfers
in 1925

181 pOt., in 1926 191 pOt., in 1927 211 pOt., in 1928
238 pOt. en in 1929 256 pOt. t.o.v. van het vôôroorlog-
sche cijfer. Bij déze berekeningen is geen rekening ge-
houden met de groote consumptielanden (Vereenigde
Staten en Oanada).
Bij wijze van voorbeeld, volgen hier de totale ver-
koopcijfers van de Osram G.m.b. H.:

Jaar

–

Wereld Waarvan in Duitschianci
in
millioenen stuks
1025-26
……………
11.4

64.7
1926-
1
27
……………
120.0

72.0
1.927-
1
28

……………
149.1.

89.1
1928-29
……………
160.5

94.5

J)eze stijging van de verkoopcijfers kan niet uit-

sluitend beschouwd worden als een gevolg van het
Internationale Kartel; andere factoren hebben hier
eveneens een rol gespeeld, zooals de algemeene toepas-
sing van electriciteit. Het is echter aan geen twijfel
onderhevig, dat de vooruitgang op electriciteitsgebied
begunstigd is door de eendrachtige en. machtige pro-

t)agafda voor de ,,Lichtwirtschaft”, evenals.
‘
door den

lagen prijs ‘an eietrische lampen ten opzichte van’
de vôôrooriogsche periode.

DE RIJKSMIDDELEN.

in dit nummer treft men aan het gebruikelijke.

overzicht van cle opbrengst. der Rijksmiddelen over de

tnaand October 1930, afzonderlijk en vèreenigd iet
die der vorige maanden, in vergelijking gebracht met

cle raming van dat jaar en de opbrengst over dezelfde
tijdvakken van 1929.

De gewone middelen brachten in de afgeloopen
maand
f
41.064.500 op tegen
f
44.225.800 in October
1929 en veitoonen mitsdien een achteruitgang van

f
3.161.300. Daarentegen overtrof de totale opbrengst
cle raming met een bedrag van
f
681.600.

De totaal-opbrengst over de eerste tien maanden
van dit jaar bedroeg f421.375.000, d.i.
f
3:369.000
meer clan in hetzelfde
tijdvak
van het vorige jaar.
Ook de raming werd in genoemde periode overschre-
den en vel met
f
17.545.800.

in vergelijking met de overeenkomstige maand van

liet vorige jaar vertoonen in October jl. de dividend-
en tantième’belasting, de
wijn-,
de gedistilleerd-, de
bier-, de suiker-
‘
de tabalchccijns een hooger op-
brengstijfer. Daarentegen brachten minder op de

gronclhelasting, de personeele belasting, de inkomsten-
belasting, de vermogensbelasting, de rechten op den

invoer, het statistiekrecht, de zôut- en de geslacht-

accijns, de belasting op gouden en zilveren werken, de
rechten en boeten van zegel, de rechten en boeten van

registratie, de rechten en boeten van successie, van
overgang hIj
overlijden
en van schenking, de dornei-
nen, wegen en vaarten en de loodsgelden. De loop der

middelen was dus verre van ‘bevredigend. Zondert
men de dividend- en tantièmebelasting en de accijnzen
uit, dan was over de geheele linie een inzinking waar

te nemen. Het.eenige, wat ‘hierbij nog in aanmerking
moet worden genomen, is, dat in den totalen terug-
gang van ruim
,j 3.161.000 voor een bedrag van

f
1.842.000 wordt bijgedragen door de successierech-
ten en dat de opbrengst van dat middel’ in de maand

October 1929 abnormaal hoog was. •

Het decres dat de grondbelasting vertoonde, beliej
[230.300. Ook op zichzelf beschouwd, was de op-
brengst laag. Een inkomst van nog geen
f
930.000 is
voor de maand October zeer ongunstig. Aan den ande-
ren kant moet worden bedacht, dat de eerste maanden
van het jaar bijzonder ruime ontvangsten hebben op-
geleverd. :Daaraan is het dan ook te danken, dat de middelenstaat voor de eerste tien maanden een sur-
plus van
f
463.400 aanwijst boven de inkomst van het

tijdvak Yanuari t/m. October 1929. Vergelijking der
cijfers van de verschillende dienstjaren laat zien, dat het sneller tempô van invordering van inirloed is ge-‘
weest. ilet evenredig deel der raming werd tot dus-
ver met
f
2.716.200 overschreden, doch hiertegenover
staat, dat de laatste maanden van het jaar voor dit
middel niet zoo gunstig zijn.’

Van de personeele belasting valt ongeveer hetzelf-
de te zeggen. In de afgeloopen maand kwam
f
1.900
minder hinnemi dan in ‘October 1929, een overigens
voor deze belasting onbelangrijk bedrag. Voor dit
middel geldt echter in nog sterkere mate, dat de
vorige maanden van het jaar gunstig zijn geweest.
Gerekend over tien maanden, werd in het loopende’
jaar een surplus ontvangén van
f
1.190.200. Ook hier
is de vinggere kohierbewerking een factor van betee-
kenis; dc aanslagen van het loopende jaar, werden
vroeger ontvangen dan in 1929. Ook ten ‘opzichte van
de raming maakt dit middel een goed figuur. Het
voordeelig saldo, in de eerste tien maanden verkre-
gen, bedraagt
f
2.329.500, waardoor veilig mag wor-
den aangenomen, dat het voor 1930 geraamde op-
brengs’teijfer van f 27.500.000 ruim zal, worden ge-
haald.
In, tegenstelling met de vorige ‘maand gaf de in-

26 November 1930

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

1049

komstenbelasting ditmaal een vermindering in op-

brengst, zij het tot het niet belangrijke bedrag van

f
29.100. Daarentegen werd de gemiddelde maand-
raming met
f
135.200 overtroffen, waaruit blijkt, dat

cle opbrengst, op zichzelf beschouwd, niet zoo gering

was. Ook hij dit middel hebben de voorafgaande maan-

den van liet loopende jaar ruime baten opgeleverd. In

het tijdvak Januari t/m. October w&rd een voorsprong
verkregen van
f
5.214.000 boven de opbrengst van
dezelfde maanden van liet vorige jaar en van

f
5.327.100 boven
10/12
der raming. Neemt men boven-

dien in aanmerking, dat de laatste maanden van het
jaar voor de inkomstenbelasting in den regel vrij voor-
deelig zijn,. dan
blijkt,
dat het hier besproken middel
zich tot dusver goed op peil heeft gehandhaafd. Bij
vergelijking van dé ontvangsten over de eerste tien

maanden van 1920 en 1930 blijkt, dat de bedragen als
volgt over de verschillende dienstjaren kunnen wor-
den verdeeld:

Jan. t/m. Oct.
1929

Jan. t/rn.
Oct. 1930

1926/27….

f

470.700

–

1927/28….

1.79.700

f

274.800

192829….

53.344.900

,; 1.130.900

1929/30….

11.170.400

58.271.100

1910131….

–

12.316.900

Totaal
..

f
66.779.700

f
71.993.700

Uit de hier gegeven cijfers blijkt, dat de vooruit-
gang allocii zit in de nieuwe belastingjaren. Ook bij
dit middel valt dus aan een vluggere betaling der
aanslagen te deuken. Uit een en ander mag worden
afgeleid, dat de huidige economische depressie zich
iii cle opbrengst der inkomstenbelasting nog niet doet
gevoelen, hetgeen mede zijn verklaring vindt in de

omstandigheid, dat de aanslagen op in het verleden
genoten inkomsten berusten.
Ook cle vermogensbelasting vertoonde een lager op-

biengstcijfer. Het nadeelig verschil bedroeg slechts

j 8.200. Verder bleven de ontvangsten bij de gemiddel-
de maaudraming rond IY2 ton ten achter: Dank zij
de omstandigheid, dat ook bij dit middel de vooraf-
gaande maanden voorcieelig zijn geweest, we’rd in de
eerste tien maanden
f
715.800 meer geboekt dan in
hetzelfde tijdvak van het vorige jaar, terwijl 10/12 der
raming met
f
219.300 werd overtroffen. Waar boven-
dien cle beide laatste maanden van het jaar doorgaans
gunstig afsteken bij de vijf daaraan voorafgaande,
kan het oordeel over den loop der vermogensbelasting
in 1.930 toch wel gunstig luiden.
i)e dividend- en tantièmehelasting gaf ditmaal een
stijging in opbrengst te zien en wel tot het niet ge-
ringe bedrag van
f
706.800. Voor de maand October
was de ontvangst
(f
1.781.900) vrij hoog. Hiertegen-
over moet evenwel worden opgemerkt, dat in de voor-
afgaande maanden langzamerhand een heduidende

achterstand is ontstaan. Gerekend over tien maanden,
erd in 1930 f1.886.900 minder ontvangen dan in
het vorige jaar. Het vermoeden, in vorige overzichten
geuit, dat bij het uitreiken der aanslagen eenige ver-

traging zou hebben plaats gehad,. wordt door de hoo-
gere ontvangst van October jI. bevestigd. Wellicht is hiervan in de beide resteerende maanden nog eertige
invloed ten goede te verwachten, doch de kans, dat
het decres zal worden ingehaald, is wel zeer gering.
Dat 5/6 der raming met
f
964.400 werd overschreden,
zegt in dit verband niet veel. De meeste dividenduit-
Icceringen hebben omstreeks de helf t van het jaar
plaats; er moet dus op worden gerekend, dat de ge-
middelde maandraming in cle beide laatste maanden
van het jaar niet zal worden bereikt.

De invoerrechten deden in de afgeloopen maand

.f
316.500 minder in de schatkist vloeien dan in de
gelijknamige maand van 1929. Vermoedelijk wijst
deze daling vooral op de verlaging der eenheidsprjzen
van belaste fabrikaten. Toch was de ontvangst niCt
onbevredigend, nl.
f
513.600 boven de gemiddelde
maandraming. Bovendien kan dit middel weleen

stootje verdragen, daar de eerste maanden van het
jaar gunstig zijn geweest. Vergeleken met de eerste

tien maanden an 1929, kwam in het loopende jaar

tot dusver f 820.900 méér binnen, al moet hierbij o9k

worden bedacht, dat de eerste maanden van 1929
tijdens de vorstperiode lage opbrengsten gaven. Van
‘neer belang is, dat 10/12 der raming metf 2.778.300

werd overschreden. Het statistiekrecht maakt op den

middelenstaat een veel ongunstiger indruk. In October
ji. bedroeg de teruggang
f
98.800, gevolg van de ver-
mindering van cle eenheidsprijzen bij invoer, doch
speciaal bij uitvoer. Over 10 maanden werd f456.200

minder ontvangen, terwijl het nadeelig verschil met
betrekking tot de ramiog op
f
293.400 moet worden
gesteld.

De accijnzen, als groep genomen, maakten een beter
figuur. Alleen de zout- en de geslachtaccijns liepen in

opbrengst terug, eerstgenoemde met
f
14.100, laatst-
genoemde met j 251.000. Bij dezen laatsten accijns
is de daling toe te schrijven aan meer invoer van
buitenlandsch gekoeld vleesch,’ waarvan wel invoer-

recht, doch geen accijns wordt befaald. Ook dd maand-

raming werd hij den geslachtaccijns niet gehaald (na-
deelig verschil
f
89.100). De wijnaccijns gaf een sur-

plus van f 2.300. De beide eerste maanden van het
kwartaal zijn voor dit middel echter van weinig ge-

wicht; bovendien zijn de ontvangsten van de vorige
maanden verre bij de verwachting ten achter gebleven.

De gedistilleerdaccijns wees een stijging in opbrengst
aan van
f
255.100, dat niet aan een verschil in be-
taaldagen van den krediettermijnen is toe te schrijven.
IDe hoogere ontvangst kan verband houden met de

voorgestelde accijosverhooging. Het bier leverde een
accres v5n
f
85.000, dat wellicht aan toevallige om-
standigheden is te danken. Opvallend is weer de hooge
opbrengst van den suikeraccijns. Na de enorm hooge
ontvangst van September jl.
(f
7.144.000), valt de
opbrengst van October bijzonder mee, al bedraagt de
stijging, vergeleken met dezelfde maand van het
vorige jaar, ook niet meer dan
f
56.500. De suiker-
rjzen zijn nog steeds laag, waardoor het verbruik

toeneemt, terwijl door de wet tot heffing van een
compenseerend invoerrecht op suiker de invoer de

laatste maanden steeds is gestegen, doordien men nog
van den tegeuwoordigen toestand wilde profiteeren.
Tenslotte de tabakaccijns, die
f
555.800 meer op-
bracht, waarin liet sterk toen&mend sigarettenverbruik
tot uitdrukking komt. Eenö vergelijking van de op-
brengsten der accijnzen over de eerste tien maanden
van 1930 met die van 1929 en met de raming leidt
•tot het volgend resultaat:

Opbrengst

Opbrengst

Raming

lOm. 1929

lOm. 1930

10 m.1930

Zout ……..
f 1.617.100

f
1.808.000

f
1.500M00

Geslacht …….
10.192.800

9.610 000

10.000.000

Wijn ………,,
2.095.200

2.034.600

2.250.000
Gedistilleerd

,,
28.885.000

30.048.600

30.833.300

Bier ………. ,,
12.279.400

13.224.990

12.50.0IJ0

Suiker ……,,
39.983.000

45.979.100

39.833.300

Tabak . . … . . ,,
22.141.800

24.459.700

21.666.700

De belasting op gouden en zilveren werken leverde
J
1.600 minder op; gerekend over 10 maanden bedroeg
de toeneming echter
f
31.400.
De middelen, die meer in direct verband staan
met het zakenleven, ondervonden den verderen invloed
van de conj unctuurwisseling. De zegelrechten liepen
terug met
f
882.800, voor verreweg het grootste ge-
deelte
(f
102.800) te wijten aan een trager vloeien
van de beursbelasting. Nog sterker komt de malaise
in cle zakenwereld tot uiting in deregistratierechten,
welke
f
1.088.200 minder voor de schatkist oplevér-
den. Een maandopbrengst van
f
1.360.100 is voor dit middel al buitengewoon poover. Minder overdrachten
van vast goed, minder plaatsing van kapitaal door
naamlooze vennootschappen ed. zijn de aanwijsbare

oorzaken voor liet ongunstige opbrengstcijfer. Voor
de vergelijking van de opbrengsten over tien maanden
moge worden verwezen naar het volgende staatje.
De successierechten daalden met
f
1.842.100, doch,
zooals reeds hierboven werd opgemerkt, waren de

1050

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

26 November 1930

Opbrengst Opbrengst

Raming
10 m.
1929 10
m.
1930 10
m.
1930

Zegelrechten ……
f
23
.
872
.
100
f
20
.
976
.
300
f
22
.
083
.
300

Registratierechten.
,26.944.200 ,,20.102.500 ,,
25.000.000

ontvangsten van October
P
1929 al bijzonder hoog we-

gens de vei sterfgevallen in het begi.n van dat jaar
als gevolg van den strengen winter (voor de betaling

der successierechten wordt acht maanden uitstel ver-

leend). Op zichzelf beschouwd was de ontvangst der
vorige maand niet laag (j ‘791.500 boven de maand-

raming). Over tien maanden werd in 1930
f
3.573.400

minder geïnd; liet evenredig deel der raming werd

evenwel overschreden, en wl met
.f
919.600.

De domeinen verschaften
f
15.400 minder, terwijl

de loodsgelden een achteruitgang vertoonden van

f
41.900. Gerekend over tien maanden, kwam in het

loopende jaar
f
148.800 minder aan loodsgelclen bin-

nen dan in 1.929, en
f
143.200 minder dan
516
der

raming. Ook hier doet de ongunstige economische

toestand zich bemerkcn.

De inkomsten van het ,,Leeningfonds 1914″ daal-
den van
f
6.71 9.800 tot
f
5.226.900. Van laatstge-
noemd bedrag was ruim f1.779.700 aan de Verdedi-

gingsbelastingen te danken. Gerekend over tiet maan-

den, viel een vermindering van
j
70.01.7.300 tot

f
64.717.700 waar te nemen. Aan zegelrechten van

buitenlandsche effecten werd
jU
dien tijd
f
203.000

niéér ontvangen, hetgeen op een meerderen invoer
var buiten1aiclsche fondsen wijst.

Voor liet ,,Wegenfoncls” kwam in de afgeloopen

maand
j
704.600 binnen tegen
f
682.600 in October

1929. Van eerstgenoemd bedrag komt f
664600 op

rekening van de wegenbelasting, terwijl de rest of

f
38.000 wordt
bijgedragen
door de rijwielbelasting.

in cle eerste tien maanden kwam aan het Wegenfonds
ten goede j’ 16.705.700, waarvan
f
9.936.100 wegen-

belasting en
f
6.759.700 rijwielbelasting. In het vorige

jaar bedroegen de heide laatstgenoemde opbrengst-
cijfers respectievelijk
f
8.623.800 en
f
6.455.200.

AANTEEKENINGEN.

Resultaat van de tweede herfstrondvraag van
de Internationale Vereeniging voor de

Suikerstatistiek.

Dr. Gustav Mikusch te Weenen schrijft ons:

De Novemhorrondvraag, die vol verwachting werd
tegemoetgezien, heeft veel verrassingén gebracht.
Met uitzondering van Bulgarije, Italië, ierland en
Joego-Slavië, landen, wier cijfers voor October iets
lager waren, evenals van Roemenië en Zweden, die ze

ongewijzigd lieten, kwam de Novernbcrrondvraag in
alle landen liooger uit dan de eerste herfstroiidvraak.
Opmerkelijk was vooral cle verhooging van de produc-
tie in Dui.tschland.

Dit is bij de over het algemeen ouguiistige weers-
gesteldheid ietwat verrassend. Tengevolge van den

aanliondenden regen is wel het gewicht der l).ieten

toegenomen, maal dc al te groote vochtigheid was
juist schadelijk voor ,het su.i.kergehalte. l)e groei van

de biet was echter zoo krachtig, dat in veel landen

niet slechts een stijging van liet bietengewicht, ‘doch
ook een verhoogiog van liet suikerquantum in de

biet te vernielden vicl. Boven verwachting ging, on-

clanks den overmatigen regen en het gebrek aan zon,

zelfs het procentueele suikergehalte van cle bieten
in enkele landen vooru:i.t. Zeven van dc vijftien lan-

den, clie hij de Vereeniging zijn aangesloten, namelijk
Bui tsc]iland, Oostenrijk, Hongarije, België, Polei,

Denemarken en Turkije houden bij de Novemberrond-

vraag niet een hoogere opbrengst van 0.1-0.0 pOt.

rekening.

in vergelijking met een jaar geleden geven de

cijfers van de aangesloten landeii i:n wericelijkheid ech-
ter gemiddeld een kleinere opbrengst aan (15.40 pOt.

tegenover 1.6.6 pOt. ruwsu .i kerwaarde).

.I)e opgaen omtrent de bebouwde oppervlakte be-
vestigden in hoofdzaak de cijfers van de Octoberrorid-

vraag. De totale oppervlakte bedraagt 1.339.003 I.I.A.
tegenover 1.358.405 EI.A., terwijl de Meiroudvraag
1.347.791. ll.A. tegenover 1.350.081 1l.A. een jaar te-

voren. te zien gaf. De hi.etenverwerking bedraagt vol-

gens de Novemherroncivraag 37.685.643 ton. (October-

rondvraag 36.112.548 ton) tegenover 33.211.000 ton
(Octoberrondvraag 33.200.720 ton), hetgeen een toe-

neming heteelcent van 13.47 pOt., waartegenover de
su.ikerprod actie, welke .5.787.886 ton ruwsuikerwaar-
de (Octoberrondvraag 5.499.698 ton) tegenover

5.517.230 ton (Octoberrondvraag 5.510.584 ton) be-

droeg, slechts niet 4.91 pOt. steeg.

Resumeerend ken men derhalve zeggen, dat, ten-
gevolge van den sterken regenval gedurende den

groeitijd van de bieten, de bietenopbrengst per H.A.
in de meeste landen tamelijk hoog is, tengevolge van

het geringe suikergehalte en suikeropbrengst, de pro-

ductie echter dit jaar niet in dezelfde mate mocht
toenemen als de bietenverwerking. Opmerkelijk is
echter, dat, ondanks de schijnbaar voor de kwaliteit
van de b.i.et slechte weersgesteldheid, tegenover een
restrictie van de bebouwde oppervlakte niet 1.43 pOt.
een vermeerdering van de productie niet. 4.91 pOt.

staat.

Aantal
Aantal
ant-
Bebouwde

.
Hoeveelheid verwerkte
Suikerproductie
in
metr.
w k

de
er
en
woor-
oppervlakte
in
H.A.
bieten in metr. tonnen
tonnen ruwsuikerwaarde
arieen
den

1930131
1929130
193U131
–
1929130
1930131
1929/30
1930/31
1929130

Duitschland
233
238
233
467.232
–

433.900
14.844.550 11.936.658
2.328.865
1.984.663

Tsjecho-Slowakije
140
141
140
237.038
227.258
6.624.473 5.552.519
1.097.523
1.035.176

Oostenrijk
7 7
7
35.674 29.687
893.950 688.200
136.990
120.391

ilongarije
13
‘

13
13
65.497 72.975
1.498.000
1.589.791 221.621
246.831

Joego-Slavië
8
8
8
46.885
61.f58
750.000
1.050.000 95.000
120.630

Roemenië) ……
12
9
12
44.000
36.000
930.000 543.100
120.000
82.230

5
4 4
21.500
18.135
337.800
249.300
51.310
40.024

lersche Vrijstaat
1
1
1
5.360
4.800
137.000 143.400
22.200
23.200
Bulgarije ……….

43

..

46
43
53.196 53.342
1.780.400 1.706.088
250.850
250.945
België

…………
51
50
51
110.700
116.111
3.300.000 3.096.884 400.000 431.840
Italie

………..
Polen

………..
69
70 69
177.348
242.014
4.314.898 5.053.053
715.677′
917.298

Denemarken
9
9 9
32.000
29.900
1.030.000
797.900
165.000
134.300

20
16
20
36.723
27.449
1.160.000
749.862
170.000
121.403
Zweden

………
1
1 1
1.300 1.476
27.572
24.000
3.150
2.814
Finland

………..
Turkije (Europ.)
.1
1 1
4.50
3.800
57.000 30.345
9.700
5.485

Totaal …….
613
614
612
1.339.003 1.358.405
37.685.643
33.211.100
5.787.886
5.517.230

*)
Daar
voor Roemenië geen nieuwe cijfers bekend zijn, werdn voor de bebouwde oppervlakte de cijfers van de rond-
vraag van Mei genomen en voor de verwerkte .bieten en de suikerproductie de cijfers, die door Roemenië als verbeterde
gegevens volgens de rondvraag van October werden genoemd.

26 November1930

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

1051

Het Economisch Crisiscongres van de
R. K. Werkgeversvereeniging.

Ter gelegenheid van haar derde lustrum heeft de

R.-K. Verkgeyersvereenigirig ji. Maandag in Den
[Laag een congres gehouden, waarin het vraagstuk

van de economische crisis door de heeren Prof. H.
Kaag en Mr. B. J. M. van Spaendonck werd ingeleid.

Nadat de voorzitter, de heer J. P. J. Asselbergs,
het doel van deze bijeenkomst had uiteengezet, sprak

Prof. Dr. P. A.
WTeve
0. P., rector magnificus van de

H.-K. Handels floogeschool, een herdenkingsrede uit.
Prof.
T
e
,
e
besprak in deze rede het begrip kapitalis-
me, waarover thans nog steeds zooveel verwarring be-

staat. in het bijzonder behandelde spreker het vraag-
stuk van de kapitaalrente en winsteconomie.

Prof. Kaag begon zijn inleiding met een uiteenzet-
ting over het wezen van het crisis- en conjunctuur-
verschij:nsei. De groote gelijkmatigheid in de conjunc-
tuur-beweging heeft, aldus de spreker, geleid tot po-
gingen om het toekomstig conjunctuurverloop te voor-

spellen, waarbij men zich aanvankelijk grootendeels
bediende van cle methode der analogie. Een dergelijke

conj u nctuu rprogoose zon der vordoende conjunctuur-
analyse kan op den duur slechts tot een weinig bevre-
cligend resultaat leiden. Van grooten invloed op het conju.nctuurverloop is de wisseling van mentaliteit,

van optimisme en pessimisme.
in tijden van opgaande conjunctuur is het cle onder-
nemér, die met behulp van cle banken nieuwe plannen
doorvoert, waardoor, indien andere ondernemers vol-
gen, het productie-apparaat geweldig wordt uitge-
breid. Het blijkt nu, dat men in een hausse niet heeft
ingeteerd, n]aar kap:itaal heeft gevormd. Volgens den

spreker moeten de afzetmoeilijkheden hierin worden
gezochi, dat van de beschikbare koopkracht plotseling op onvoldoende wijze gebruik wordt gemaakt, m.a.w.
dat do omvang der geldelijke besparingen de investee-
LI
nger. gaan overtreffen, waardoor die besparingen
niet leiden tot een overdracht van koopkracht van den consument op den producent, niet van de consumptie-
goederen. word t afgetrokken naar de producti cmi dcle-
inn, doch uitsluitend leiden tot ecn inkrimping van
het credietgebouw, een blijven braakliggen van koop-
kracht. Daardoor vindt de productie niet meer de-
zelfde hoeveelheid koopkracht tegenover zich als de
ondernemer ter beschikking van do medewerkende
productiefactoren heeft gesteld. Dit leidt tot alge-
meene prijsdaling, welke dc .investeering remt en ook
(ten consunien t tot beperking van zijn uitgaven brengt.
De prijsdaling zal eerst ophouden, wanneer investee-ring en besparing, waartusschen een wanverhou.diiig
is ontstaan, weer met elkaar in evenwicht komen.
ii ieruit volgen belangrijke consequenties voor de
te voeren conjunctuurpolitiek. In de eerste plaats
mag men.
ti
i tsiui tand dan uit sociale overwegingen
een beroep doen op het sparen, wanneer de waarschijn-
lijkheid aanwzig is, dat .het sparen zal leiden tot
kapitaalinvesteering en daardoor •tot vraag naar pro-
ductierni ddelcn. D:i e waarschijnlijkheid is in het eerste
stadium der depressie niet gegeven., zoodat men dan
ook thans uit ccii sociaal oogpunt beter doet zijn con-
sumptie uit te breiden dan te beperken. Met name is
het gewenscht (1e uitgaven, die men toêh reeds van
plan was te doen – zij het in een later tijdperk – te
vervroegen en de besparing uit te stellen tot dat tijd-
stip, waarop er meer kans is, dat zij gepaard zal gaan
met kapitaalinvesteeri ng.
Prof. Kaag wijst er evenwel op, dat een consequente
doorvoering van deze politiek voor den particulier
niet
altijd
zonder gevaar is, vijl de onzekere tijden
hem soms dwingen tot het maken van reserves, maar

dat de Staat in dit opzicht een veel grootere hewe-
gingsvrijheid bezit, een vraagstuk, dat eenigen tijd
geleden door Prof. Mr .Dr. G.
Al.
Verrijn Stuart in dit
tijdschrift reeds uitvoerig is besproken
1)
en dat thans
ook door de regeering in studie is genomen.

) Zie E-.S. B. van 3 Sept. ji.

in dezen gedachtengang is het ook te verklaren, dat

de spreker, wat de loonpolitiek btreft, aan een hand-
liaving van het loonpeil de voorkeur geeft, omdat hij
ccii algemeene vermindering van het verbruik onge-

wenscht acht. Bovendien heef t de voorafgaande hausse
ons, door lcapitaalvdrming, d.i. uitgestelde consumptie,
winst gebracht, zoodat voor een verhooging van den

levensstandaad en niet voor een verlaging een rede-
lijke grond aanw9zig is. De verhooging van den
levensstandaard kan op verschillende
wijzen
geschie-
den, of door een handhaving van het loon bij dalende
prijzen of door een loonverlaging bij een nog sterkere
daling van de prijzen, in beide gevallen zal een nieuw

evenwicht tot stand komen, in het tweede geval echter
hij een lbger prijsniveau. Die extra prijsdruk moet

echter naar de meening van depreker extra crisis-

verseherend. werken, zoodat handhaving van het loon-
peil de voorkeur verdient.
Evewel doen er zich allerlei complicaties voor. Het
belang van loonverhooging is voor alle industrieën

niet gelijk (kapitaal- en loonintensieve bedrijven).
Verder kan men wel invloed uitoefenen op het loon-
peil in het eigen land, maar niet op dat in andere
landen.

Bij deze opmerkingen willen wij even stilstaan. In-
derdaad is dit vraagstuk zeer gecompliceerd. Wil men,
wat ons land betreft, voor loonhandhaving op het hui-

dige peil – dus voor reëele loonverhooging – pleiten,
dan moet men eerst aan toonen, of onze industrieën over-
wegend kapi taal- of loonintensief zijn georganiseerd,
m.a.w. of een loonverlaging een aanzienlijke vermin-
dering van den kostprijs zou teweegbrengen en ver-
der in hoeverre een ioonverlagi.ng den afzet van onze
industrieën zou schaden. Waar onze industrie hoof d-
zakelijic op export is aangewezen, trekt zij, wat den
afzet betreft, uit loonhandhavig over het algemeen
weinig voordeel en is de loonbeweging in het buiten-
land
Oor haar i’an veel grootere beteekenis. Het is
echter een feit, dat de loonverlaging in het buitenland
en de zeêr groote werklooshe:id in landen, -waar het
loonpei.l gehandhaafd word t, voor onze exporti ndutrie zeer ongunstig werlten.
liet is dan ook niet te verwonderen, dat Prof. Kaag,
die liet loonvraagstuk bijna uitsluitend van de con-
sumptiezijde beschouwt, tot de conclusie moet komen,
dat, waar de loonpolitiek in het algemeen nationaal
en niet internationaal wordt bepaald, het in werke-
lijkheid niet steeds mogelijk is de beoogde verhooging
van den levensstandaard door handhaving van het

geldloon en nog minder door verhooging daarvan te
bewerkstelligen. –

Verder wijdde Prof. Kaag nog eenige aandacht aan
de conjuuctuurpolitiek van de banken en ontvouwde
in dit verband ook ee.n plan voor de oprichting van
een industriebank, ivaarvan onze lezers reeds vroeger
hebben kunnen kenni sn emen.
Tenslotte pleitte spreker nog voor de oprichting van
een centraal instituut voor conjunctuuronderzoek,
waaraan zoowel de regeering, de banken, de industrie
en oolc de arheiclersbeweging zou moeten medewerken.
Deze instelling zou cle uitwisseling van gedachten mo-
gelijk maken en bevorderen, dat men zich tijdig over
de te nemen maatregelen zou kunnen bezinnen.
* *
*

In tegenstelling met de rede van Prof. H. Kaag,
was die van Mr. B. J. M. van Spaendonck veel meer
georiënteerd op de praktische maatregelen, die ge-
nomen moeten worden met liet oog op de economische
crisis. Uitvoerig stond de spreker stil bij de geringe
resultaten, welke door den Voikenbond zijn bereikt,
en die er toe leiden, dat Nederland op de eerste plaats de redding bij zichzelf moet zoeken. De maatregelen,
welke de spreker voorstelde, om de welvaart van ons
land te vergrooten zijn cle volgende:

door – waar eenigizins mogelijk – te eischen:
Ne-
cierlccndsch fabri1cccai;

‘)
Zie
E.-S. B. van
11
Juni ji

v

1062

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

26
November 1930

door afweër van onreëele concurrenti6 van het bui-

tenland
(anti-duniping wetgeving);
rdoor de introductie van het wederkeerigheidsbegin-

sel in de regeling onzer handelsbetrekkingen met
het buitenland
(actieve handels pôlitiek);

door de bevordering eener
economische
– naast de

bestaande politieke
–
eenheid met de overzeesche

gebiedsdeelen in Oost en West;
door het bedrijfsleven te bevrijdefl van te drukkende

en soms onbillijke
fiscale lasten;

door de bevordering eener
gezonde fiscale, sociale

en loonpolitiek,
waarbij de
belangen van het gezin

– in het bijzonder van het groote gezin
– op
de

eerste plaats in het oog moeten worden gevat;

door verbetering der
verhouding tuschen het bank-

wezen en de induTrie;

door verderen
uitbouw van het nijverheids-, hari-

dels- en laotdbouwonderwijs;

door ingrijpende
reorganisatie vom. den ‘economi-

,schen voorlichtingsdienst.

Wat dit laatste betreft, pleitte Mr. Van Spaendonck’
voor centralisatie van .alle overheidsbemoeiingen met
het bedrijfsleven in één Departement.

Bij de gedachtenwisseling ‘bleek, dat Mr. Dr. L.

F. H. Regout veel meer heil verwachtte van een
onderhandelingstarief dan van anti-dumping-maat-
regelen, omdat het’ eerste veel eenvoudiger is van

toepassing. Bij du.mping zal men eerst moeten weten,
wat hieronder, verstaan moet worden. En ook al heeft

men een bepaald criterium aangelegd, dan blijven er
nog zeer veel moeilijkheden bestaan. Daarentegen

meende Mr. Steenberghe, dat er gevallen zijn, waar-
in duidelijk sprake is van dumping.
Tenslotte vermelden wij nog, dat het vraagstuk van
de betrekkingen tusschen banken en industrie door de

heeren Oh. Stulemeyer, Van Oppen, Guljé en
ICutschröter ter.. sprake werd gebra’cht.
V.D.V.

–
MAANDCIJFERS.

OVERZICHT DER RIaKSMIDDELEN.

(In Guldens)

1 October

1 1Januari 1 komge

1

1

1930

1
periode
st/
1929

Directe’ bela8tingen.
Grondbelasting … …

927.794 20.537.043 20.073.651
Personeele belasting ._ 2.107.075 25.246.167
1
24.056.011
Inkomstenbelasting

6.801.870 71.993.747 66.779.715
Vermogensbelasting

1.018.808 11.886.004 11.110.227
Dividend-
en
tantiême-
belasting … ..

._ 1.781.882 17.631.036 19.517.948

Invoerrechten. . .-.-. —
5.971.964 57.361.650 56.540.718

iStatistiekrecht.
… .. …

338.731

3.456.627

3.912.849

Accijnzen.
Zout

187.259

1.808.000

1.617.215

Geslacht . …

…’

910.931

9.609.954 10.192.825
Wijn ..

55.526

2.034.553

2.095.206
Gedistilleerd. …

3.507.805 30.048.581 28.885.030
Bier

1.538.812 13.224.891 12.279.379

Suiker .. ._ .

…

4.242.055 45.979.06:3 39.982.968
Tabak.

… ._ …
.

2.923.934 24.459.736 22.141.776
Belasting op gouden en
zilveren werken……..111.723

894.053

862.697

Indirecte’ belastingen.
Zegelrechten –

‘.. . 11.993.690
2
20.976.267
8
23.872.119
Registratierechten….. .1.360.091 20.102.496 26.944.241
Successierechten… .. 4.291.474 35.919.649 39.493.039

Domeinen, wegen en
vaarten . ..’.. … .. …..

373.884

3.562.402

2.855.724
Staatsloterij . …

….

166.802

619.614

. 620.444

Lood8gelden – …’… …

..

452.395

4.023.443

4.172.266

Totaal-Generaal.. 41.064.505 421.374.978 418.005.948
1)
Hieronder begrepen
f
468.788 wegens zegelrecht van
nota’s van makelaars en commissionnairs in effecten, enz.
(Beursbel.).
1)
Id.
f
4.025.515
5)
Id.
f
7.696.849.

HEFFINGEN VOOR HET LEENINGFONDS 1914.

Octiber
1 –
Sedert

1 Qvereen-

1930

1Januari

1
komst/ge

1930

1 oer/ode 1929

Verdedigingsbelast.I
1.424.424
14.500.210
13.353.770
Verdedigingsbelast: II
355.287
20.353.078
22.499.586

Opcenten:
Grondbelasting
… ……
191.782
4.143.313 4.034.716
Personeele belasting..
445.390
4.750.368
4.613.127
Inkomstenbelasting …
1.150.425
2.424.447
387.891
Vermogensbelasting _.
579.180
6.743.790
.
6.440.923

belasting
.. .. .. … …
588.021
5.818.242
6.262.944
Dividend- en tantième-
Accijns.op Suiker
..
–
1.249.378
.

1.120.145
Wijn
11.105 406.911
7.996.594
Gedistilleerd
350.781
3.004.858
419.041

Zegelrechtvan buitl.eff.
130.4841
1.323.157
2.888.503

Totaal.,.
. 1
5.228.8791 64.7
1
7.7
5
01
70.017.340

HEFFINGEN VOOR HET WEGENFONDS.

Wegenbelasting .. …

666.644

9.936.070

8.623.771
Rijwielbelasting

38.000

8.769.665
1
6.455.165

–

Totaal ………,.

704.644 16.705.735 ‘15.078.936
1)
90
0
/0
der werkelijke opbrengst; art. 39 der, Wegenbel.wet.

SPLITSING VAN DE OPBRENGST DER GROND-, PERSO-
NEELE-, INKOMSTEN- EN VERMOGENSBELASTING
SEDERT 1 JANUARI 1930.

D

Grond-

Personeele Inkomsten- Vermogens-
iens Jaren

belasting

belasting

belasting

belasting

1927/28
–

–

274.832

3576
1928129

15.051

118.246

1.130.856

187.508
1929130

4.083.067

4.050.011

58.271.105

9.906525
1930131

16.438.925 21.077.910

12.316.954

1.788.395

Totalen.. 20.537.043 25.246.167
1
71.993.7471 11.886.004

RIJKSPOSTSPAARBANK.

AUGUSTUS

1

1928

1

1929

1
. 1930-

Inlagen.
……. .. . …
f
12.564.854f
12.937.536
f
13.009.083
Terugbetalingen . … ,, 10.069.116, 10.929.371 ,, 10.384.007
Tegoed der inleggers
op ultimo … …. ..,, 330.915.248 ,, 342.278.617 ,, 357.875.887
Nom. bedr. der uitst.
staatsschuldboekjes
op ultimo – ‘……..,, 42.267.050,, 42.725.450 ,, 42.841.150
Spaarbankboekjes’:
Aantal nieuw uit-

gegeven………….10.597

11.205

11.248
Aantal geheel af-
betaald

7.028

7.506

7.148
Aantal in omloop
op ultimo

2.062.725

2.095.2781

2.133.561

POSTOHEQUE EN GIRODIENST.

(In duizenden guldens)._________________

Augustüs 1930 11 Augustus 1929

Aantal Bedrag Aantal Bedrag

Nieuwe rekeningen.
,

1.275
–
–
–
Rekeningen
op
ult°.
162.138
–
146.790
–
Bijschrijviugen
….
1.995.307
471.349
1.888.056
446.288
a.
Stortingen
… ….
830.659
107.330 703.822 107.414
b.
Overschrijvingen.
van and. rekl)
1.164.532
328.355
984.134 309.722
van Ned. Bank.
116
35.618
100
29.111
C.
And, onderwerpen
–
’46
–
41
Afschrijvingen
….
1.294.144
466.074
1.091.381
444.139
77.706
234.475
76.632
b.
Overschrijvingen
..

op
andere rek.
2
)
1.010.665
328.355 847.464
309,722

a.
Cheques ………272.658

naar Ned. Bank
1.049
59.958
994
57.743
c.
And. onderwerpen
9.772
‘

55
8.448
42.
Tegoed
op ulto
‘
109.867
.
98.996
Beleggingen
.
85.998
80.732

Hierin begrepen
oversëhrijvingen
uit het
buitenland
3.492 met
f
649.
Idem naar het
buitenland
23.379
met
f
2.625.

*

–

Vorderingen:
–
Saldo

bij

‘s Rijks

kas
……………..
Saldo bij de Javasche Bank
–
Verplichtingen:
1
96.568.000,-
Voorschot
‘s
Rijks kas
…………….
Schatkistpromessen

……………..4.850.000,-
Betaalmiddelen in
‘s
Lands Kas
…….
37.935.000,
–
Waarvan Muntbiljetten
…………
….
,,

2.557.000,-
,,

15.907.000,-
Muntbiljetten In. Omloop
……….. ….
Schuld aan het Ned.-lnd. Muntfonds
49.000,-
Idem aan de Ned.-lnd. Postspaarbank
780.000,-
Voorschot van de Javasche Bank……
7.285.000,-

f
57.927.000,-
4.ICO.000,-

15.575.000,-
42000,–
823.000.-
786.000,-

20 November
1930

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

1053

STATISTIEKEN EN OVERZICHTEN.
N.B. ” beteekent: Cijfers nog niet ontvangen.

GELDKOERSEN.
BANKDISCONTO’S.

N d Rrach.

isc. Wissels. 3
25 Mrt.’30
Lissabon
…. 7 2 Juni’30
el.Binn.Eff. 3 4
Oct. ’30
Londen ……3
1
Mei
’30
inR.C. 31
4Oct. ’30
Madrid ……6
19Juh ’30
Athene ……….9
2 Dec.’28
N.-YorkF.R.B.
2j9 Juni’30
Batavia …. …….
410 Mrt.’30
Oslo ……..
4 8Nov.’30
Belgrado ……..
528
Mei
’30
Parijs …… 2j
1
Mei
’30
Berlijn ……….5
9Oct. ’30
Praag ……
4 24Juni’30
Boekarest ……… 9
23 Nov.’29
Pretoria ….
529 Spt. ’30
Brussel ……….
231 Juli’30
Rome ……..
519
Mei
1
30
Budapest ……..
528
Mei
1
30
Stockholm .. 3j
2Apr.
1
30
Calcutta ……..6
20Nov.’30
Tokio ……5.1
60ct.
1
30
Dantzig ……..5
10 Oct. ’30
Weenen…..
.
5
9$ept.
1
30
Helsingfors ……6
26Aug.’30
Warschau..
..
7j
3Oct. ’30
Kopenhagen ….
3l2 Nov.’30
Zwits. Nat. Bk.
210 Juli’30

OPEN MARKT.

1930 1929
1928 1914

22 Nov.
17122
10/15
318
18i23
19124
20124
Nov. Nov. Nov.
Nov. Nov.
Juli
Amsterdam
–
Partic.disc.
111
4

1
1
153/8
Ih13_5/33
1
1
14
7
116
3718-41h(
411
4
_31
4
311.11
Prolong.
111
4

1
1
/3
I
3
14-
1
12
1’1012
31114
45
116
-7
/1
a
2
3
/4-3/4
r.onden
Daggeld.
.
.
1-2
1.211
3

1_2
1
12
1
1
/421/3
41/
2
6
23/4-5
131
4
-2
F’artic.disc.
231338113 23153-3/4
2
3
/16-
5
/16
21j-3/
45153/
418
21/014
3cr4/n
Dageld…
4_511
46’1
312-6I2
5
1
147
1
13
611-9
5_71/
–
artic.disc.
30-55 d…
4
7
1
8

4518_71
451
3
_3/
4

4314_7/3
67/8
611
4
–
56-90 d…
471
8

431
4
_7/
5

431
4

43/4_7/8
6
7
/8
61/
4

2
1
18
1
!1
Varen-
wechsel.
5114/8
51143/4

51
/8
1
/4
51/8-/8
7114_3j3 6314
–
Vew York

1

)aggeld
1)
2.1/
4

21/
4

2.11
4

211
4
.
411
3
_511
4

611
1
-3/
4

13/
4
211,
‘artIc.dls.
2 2
2
2
41/
4

4518
–
.s.o va..
. ruv.
VU
uaaraan vouraigaanoe Weken tjm Vrijaag.

WISSELKOERSEN.
KOERSEN IN NEDERLAND.

D
a
New
Londen
1
Berlijn Parijs
Brussel

1

0
)
Batavla
York
‘) ‘)
3)

18 Nov. 1930
2.489/13
1206H
59.22 9.76 34.65
9911/
t
,
19

,,

1930
2.488/,
12.073/
1
,
59.23
.9.76
34.66
9918/,,
20

,,

1930
2.481/
3

12.077/
33

59.241
-9.761
34.671
9915/ 21

,,

1030
2.489/,
12.071/
9

59.23k
9761
34.66
9911/
j9

22

,,

1930
2.480/,
12.06+
59.23
9.761
34.65
9911/
1
,
24

,,

1930
2.48%
12.06/.
59.231
9.76k.
34.641
995/
Laagste
d.w.1)
2.487/
16

12.063,
59.20
9 75
34.63
99ia,,
Hoogste
d.wl)
2.481/
8

12.073/
3

59.2q
9.76
34.681
99isj,,
17 Nov. 1930
2.481/
8

12.07
Iio

59.23
9.76e
34.661
9915/
t
,
10

,,

1930
2.48h
12.06%
59.201
9.761
34.66
1100
Muntpariteit
2.4891
12.10(
59.26
9.75
34.59
1100

Data
Zwit-
srid
Weene
Praat
Boeka-
Milaan
Madrid

18 Nov. 1930
48.19
35.-
7.37
1.48
13.04
27.15
19

,,

1930
48.19
35.02/4
7.37
1.48 13.01
27.50
20

1930
48.19
3502
K
7.37
1.48
13.02
28.12
21

1930
.48.18
35.-
7.34
1.48
13.04
28.30
22

1930
48.17
35.-
7.34
1.48
–
24

1930 48.1534
35.-
7.34
1.48
13.01
28.-
Laagsted.w.1)
48.14
34.94
7.36k
1.47
12.98k
27.-
Hoogsted.wl)
48.20/4
35.0234
7.34
1.49
13.03
28.40
17
Nv.
1930
48.17k
35.0234
7.37
1.48
13.021
28.321
10

,,

1930
48.21
35.-
7.37
1.48
11.00j
28.34
Muntpariteit
48.-
35.10
7.3711.488
13.09
48.521

Data
Stork-
holm
S)
hagen)
Kopen-
o
t °
Hel-
Buenos-
Atres
1)
Mon-
t real’)

18
Nov.
1930
66.721
60.441
66.44
6.251
85
2.487/
8

19

,,

1930
66.721
66.44
66.44
6.25k 85sj,
2.487/,
20

,,

1930
66.75
66.50
86.50
6.25e
853/
8

2.49
21

,,

1930
66.721 66.50
66.50
6.25
85
2.49
22

1930
66.721
66.44
66.471 6.254
85
2.49
24

,,

1930
66.724 66.474
66.474 6.254
85X
2.49
Laagsted.w.2)
88.65
66.40
60.40
6.244
84
2.483/
3

oogste

.w’)
d
66.75
86.50
66.51
6.264
86
2.49′,
17
Nov. 1930
66.75
66.50
16650
6.254
85X
2.4818/
33

10

,,

1930
66.624
66.45 66.474
6.254
86
2.4811/,
untparlteit
66.67 66.55 66.67
6.264
95%
2.4891
) Noteerlflg te Amsterdam. *5) Not, te Rotterdam.
1)
Part. opgave.
In het eerste nummer van iedere maand komt een overzicht
voor van een aantal niet wekelijks opgenomen wisselkoersen.

KOERSEN TE NEW YORK. (Cablal.

Data
i

Londen

1

Parijs
100
fr.)I($
1

Berlijn
p.100Mk)
1
Amsterdam
I($ p.100
gld.)
18
Nov.

1930
4,85
19
/
32

3,928/,
23,83
1

40,23y
19

,,

1930
4,85
8152

3,92%
23,83
40,22%
20

,,

1930 4,85
81
/
3,927/
9

23,83
40,23
21

,,

1930
4,85
19
/
33

3,927/
9

23,83
40,23
22

1930
4,859/,
3,927/,
23,835/
8

40,23k
24

1930
4,85
11
/
32

3,927/
8

23,841j,
40,241/
4

25
Nov.

1929
4,8713/,
3,9371
s

23,94
40,36
vIuntpariteit..
4,8867
3,901/
8

23,81
(
40sj,

KOERSEN TE LONDEN.

Plaatsen en
Landen
Noteerings-
Ieenheden
8Nov.
1930
15
Nov.
1930
1

17122
Nov.
’30
LaagsteIHoogst
122
Nov.
1930
Alexandrië..
Piast.
p.
973f
97/4
977/16
97
9
/1
97
p.y,
375 375
374%
375k
375
Bangkok….
Sh.p.tical
1/9%
119%
495/
8

1199

1/93/
3

Athene ……Dr.

Budapest
. ..
Pen.
p £
27.774 27.761
27.75 27.79 27.77
Buenos Aires
d.
p.$
38%
3811/
10

383/,
384
38
Calcutta
….
Sh.
p.
rup.
115
1
s/
1/5
85
1
36

1
1
,
58/
4

1518/,,
l/5fl
Constantin..
Piast.p.,C
1.025
1.025
1.025
1.026
1.025
aongkong
..
Sh. p. $
1/33/,
1/3
21
/
81

1/3%
113121
16

l/3s/,
obe

……..
Sh.
p.
yen
2/0
88
1
2/081/
39

2,07/,
2/05/
16

2/0,/4
Lissabon….
Escu. p. £
10834
10834
1088/,
1088/
8

108%
4exico

….
$
per
£
10.40
10.80
10.40
10.90
10.50
Iontevideo
.
d. per
£
39%
393.
38%
39 39
Iontreal
…
$
per
£
4.85
4.85
4.841.3,
4.85%
484H
aiod.Janeiro
d. per
Mil.
485/,,
429 428/32
4
81
/32
4
8
‘
3hanghai
…
Sh. p.
tael
1/77/
16

1/734
17
1j7s,
1/7k
singapore
..
id.
p. $
2/3
25
/
82

2/325/
2/311/
1
,
2/3
87
/
32

2133(
Valparaiso
1).
$
per
£
39.97
39.93
39.79
39.89 39.88
Varschau
. .
ZI. p. £
43
8
1,
43
11
1
82

432/,,
437/
10

43′

ZILVERPRLJS
GÖUDPRIJS
9)
Londen’)
17 Nov.

1930..

1638/
1
,
N.York’)
36
17
Nov.
1930….
Londen
85/1%
18

,,

1930..

165/,,
357/
3

18

,,

1930…
85/1
19

1930..
36
19

1930….
85/1
20

,,

1930

1613/,,
36
20

1930….
85/0
–
21

,,

1930..

165/,
21

1930….
85/1%
22

,,

1930..

161/,
35% 22

1930….
8511%
23
Nov.
1929.. 229f
49%
23 Nov.
1929….
84/11%
27

Juli

1914..

2426j,,
59
27
Juli

1914….
84111
1)
In pence
p.
oz.sta,id.
2)
Forelgn silver
in
tc. p.
oz.fine.
3)
In 5h.
p.oz.flne

STAND VAN ‘.RIJKS KAS

Vorderingen.
1ISNov.1930

22Nov.1930
Saldo van
‘s
Rijks Schatkist bij De Ne-
derlandsche

Bank ………………
Saldo
b.
d. Bank voor Ned. Gemeenten
f

5.848.212,11
435.130,-
/
22.310.667,35
1.009.008,98
Voorsch.
op

uit.

October

1930

ad.

.
,,

gemeenten verstrekt
op
voor haar
door de Rijksadmjnjstratie te heffen
gemeentelijke

ink.bel. en

opc. op
de

Rijksink.bel …………………
.

37.320.492,85
,,

96.568.43225
,,

37.320.492,85
57.926.524,25
,
Voorschotten aan Ned.-lndi6………..
,,

11.750.88254
4.931.210,47
,

11.884.385,54
4.760.036,32
,,

Id. aan

Suriname………………….
Id. aan

Curaçao…………………….
Kasvord. weg. credlelverst. a/h. bultenl.
Daggeldieeningen tegen onderpand..
,

98.654.116,61
,

3.000.000,-
,,

98.813.354,31
22.000.000,-
Saldo der postrekeningen van Rijks-
comptabelen

………………….
Vord.o/h.Algem.Burg.penio,nf
1)
,.

20.869.062,47
1.305.426,41
21.960.322,80
1.579.080,52
,,
Vordering
op
andereStaatsbedrijven’)
15.466.823,48
,,14.947.841,45
–

Verplichtingen.

Voorschot door Ned. Bank ingevolge
art. 16 van haar octrooi verstrekt,

–

–
Voorsch.
ci.
Ned. Bank verstrektl)

–

–

Schatkistpromessen in omloop
……

,
104.430.000,-

I00.530.000,-
Waarvan direct hij de Ned. Bank

–

–

Schatkistbiljetten in Omloop
………
/
155.088.000,-

fl55.082.000,-

–
Daggeldleeningen
……………………-

Schuld aan het Alg. Burg. Pensioenf.1)

–

–
Id.

h, Staatsbedrijf

..

Zilverbons in omloop ………………4.003.717,50

,,

3.939.228,50

a.

d.
P., T.
en
T.’)..,

21.044.163,52

,,

19.084.803,13

Id. aan andere Staatsbedrijven’) ………65.008,26

686 607,04
Id. aan diverse instellingen’)
……….

9.807.907,76

,,

9.681.717,06
1)
In rekg.-crt. niet
‘s
Rijks Schatkist.

NEDERLANDSCH.INDISCHE VLOTTENDESCHULD.

–
15 Nov. 1930

1
22
Nov.
1930

–

JAVASCHE BANK.
Voornaamsle posten in duizenden guldens. be
samengetrok-
ken cijfers der laatste waken zijn telegrafisch ontvangen

Data
Goud
Zilver
Circulatle
opeischb.
I
schulden I
metaal-
saldo

22Nov.1930
176.000
255.900
40.300,
57.520

15

1930
174.200
259.900
42.100 53.400

8

1930
172.900
263.000
41.600
51.060

25Oct. 1930
138.781

32.956
256.697
41.166
52.591

18

1930
138.796

32.339
260.833
34.042
52.984

11

,,

1930
138.783

31.599
264.898
30.903
52.062

4

1930
138.792

32.967
1
260.484 36.385.
53.011

23Nov.1929
145.536

25.299 297.779
56.239
29.227

24Nov.1928
170.519

17.120
3 14.62 3
87.101 34.949

23Juli1914
22.057

31.907
110.172
12.634
4.842

Data
Dis-
conto’s
________

buiten’
N.-Ind.
betaalb.

Belee-
ningen

Div
ek erse
re-
ningen’)
percen-
lage

22Nov.1930
ioiïöo
sas
59

15

,,

1930
108.200
sas
58

8

,,

1930
113.500
57

25 Oct. 1930
44.937
58
jji
•
ӕ
..

46.132

18

1930
9.251
32.054
47.413 40.294
58

11

1930
9.463
31.412
47.699
39.959
58

4

1930
9.334 32.646 44.941
40.575
58

23Nov.1929
9.385 32.663 113.618
32.670
48

24Nov.1928
7.549 37.791
103.154
49.970
49

25 Juli 1914
7.259
8.395
75.541
2,228
44

‘) Sluitpost activa.

BANK VAN ENGEL-AND.

‘ç,,,niaiiujste
posten in duizenden ponden sterling.

Bankbilf. Bankbilj.
I Other
Secu ritjes

Data

Metaal

in

in Banking
1
Disc,
and
circulatle
Departm. i Advances Securilles

19 Nov. 1930
158 966
353.740
64.173 4.398
24.864

12

,,

1930
160.081
355:381
63.540
4.288
22.449

5

1930
161.542
356.484
63.909 4.459 22.487

29 Oct.

1930
160.667
355.626 63.878
4.249
22.367

22

,;

1930
160.126
354.528
64.414, 4.979
22.969

15

1930
159.021 357.061
60.763
5.128
22.882

20 Nov. 1929
132.831
355.087
37.017
1

8.108
2i.844

22 Juli

1914
40.164
29.317
33.633

-.

Other Deposits 1

1 Dek-
00v.

Public
1

1
Other
1

Reservel kings-
Data

1
Sec.
1
Depos.
1
Bankers
IArronntI

oerc.’)

Data
Metaal
Circu
.

–
latie
Andere
1
opetschb.
1
schulden
Dlsconl.
Dlv rek-
.
ningen’)

18 Oct.

1930..
963.
1:243

1
510
963
499

11

1930-
960
1.343
•
534
960
511

4.

1930-
906
1.433
519
962
575

27 Sept.

130.,..
.

906
1.277

,
”

464
980
570

19 Oct.

1929-
610e
1.587

–
535 1.059 538

5
Juli

1914-
645
1.100
580
735
396

–

‘)Sluitp. der activa.
2)
£100.000 bij de Ned. Bank gedeponeerd.

II
1064

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

26 November 1930

/

•
NEDERLÂNDSCHE BANK.
Verkorte Balans op 24 November 1930.
otiva.
Binnenl.Wis-fHfdbk. f 38.553.658,95
sels,Prom.,Bijbnk.
,,

421.600,-
enz:indisc.Ag.sch.
,,

9.141.750,31

48117.009,26

Papier o. h. Buiteni. in disconto ……

Idem eigen portef. . f 249.364.712,-
Af :Verkochtmaar voor
de bk. nog niet af gel.

–

24.364.712,
Beleeningen Hfdbk.
f
29.984.008,13
mci. vrsch.
Bijbnk. ,

6.147.39866
inrek.-:rt. Ag.sch. ,, 50.825.752,55
onderp

f
86.957.159,34

Op Effecten ……
f
85.927.57(,36
OpGoederenepSpec.
,,

1.029.588,98

86.957.159,34

Voorschotten a. h. Rijk …………….. ,,

–
Munt en Muntmateriaal
Munt, Goud ……
f
64:651.865,-
Muntmat., Goud .. ,, 361.504.317
3
03

f
426.156.182,03
Munt, Zilver, enz. • ,, 25.260.055,86
Muntmat., Zilver.. ,

–
451.416.237,89
1
)
Belegging
1
/
s
kapitaal, reserves en pen.
sioenfonds ……………………,,

25.682.679,43

Gebouwen en Meub. der Bank ……..,,

5.000.000,-

Diverse rekeningen ……………….,,

37.117.359,55

Pasaiva.

f
903.655.157,47

Kapitaal ……………………….
f

20.000.000,-

Reservefonda ……………………,,

7.199.946,44

Bijzondere reserve ………………,,

8.000.000,-
Pensioenfonds …………………. ,, 6.753.963,55
Bankbiljetten in omloop ………….. ,, 812.767.625,-
Bankassignatiën in omloop ………..,, 199.617,90
Rek.-Cour.
j
Het Rijk ( 19.168.272,61
saldo’s:

Anderen,, 22.619.753,14

41.788.025,75

Diverse rekeningen ………………..
6.945.978,83

f
903.655.157,47

Beschikbaar metaalsaldo ………….
f
109.126.207,92
Minder bedrag aan bankbiljetten in om-
loop dan waartoe de Bank gerechtigd is.
,,
272.815.515,-

1) Waarvan in het buitenland / 28.846.779,33.
Voornaamste posten in duizenden guldens.

Goud

Andere,Beschikb. Dek-
Data

Clr’ulatle
opelschb. Metaal- kin ga
Munt
1
Muntm

ch
at.

sulden

saldo
1) perc.

24 Nov. ’30 64.652 361.504 812.768 41.988 109.326 ’53
17 ,, ’30 64.664 361.504 825.999 30.862 108.090 52

.10

’30 64.678 361.496 837.498 18.883 108.059 52
3 ’30 64.693 361.213 873.411 17.665 93.188 50
27 Oct. ’30 64.710 360.801 815.392 54.018 101.774 52
20 ,, ’30 64.722 360.761 816.369 54.579 100.614 51

25 Nov. ’29 65.071 382.451 821.162 29.360 129.835 55

25
Juli”14 66.7031 96.410 1310.4371 6.1981 43.521
1
54

Totaal
I
Schatldst-
Be£

Papier Dive
Data

bedrag promessen ni

h,,fnl

24

,,

1930
48.117
–
86.957
249.365
37.117

17 Nov. 1930
48.547
–
88.111
250.046
35.752

10

1930
49.630
–
85.137
250.659
37.663

3

1930
50.150
2.500
114.516
250.537
43.381

27 Oct.

1930
46.536
–
53.263
250.460
41.456

20

,,

1930
47.027
‘

–
82.434
250.431
45.281

34 Nov. 1929
60.727
–
–
86.861
15.513
39.312

25 Juli

1914
67.947
–
61.686 20.188
‘
509
1)
Sedert den
bankstaat van 14 Jan.
’29 weder
op
de basis
van
2
I6
metaaldekking.
2)
Sluitpost activa.

–
SURINAAMSCHE BANK..

Voornaamste posten in
duizenden guldens.

19
Nov.’30
33.431
17.780
59.461
32.953 165.225
593/
32
12

,,

’30
36.726
16.979
60.321
33.150 64.700
58

5

,,

’30
35.091
19.377
55.533
34.515
65.079
2/8
29 Oct.
1
30
57.666 20.970 55.694
35.002
65.041
58
7
/
32

22

,,

’30
41.636
27.933
55.505
34.099
65.598
55″,.,

15

,,

’30
42.301
12.397
1
66.163
36.067
61.961154

20 Nov. ’29
62.499
15.340
58.545
38.545

22 Juli ’14
11.005
13.736
42.185
29.
2
9
7
1
52

1) Verhouding tuaschen Reserve en Deposits.

BANK VAN FRANKRIJK.
Voornaamste posten inmillioenen t ranes.

Te goed
Wis
Waarv.
Beee
Reizteloos Data
‘Goud

Zilver
I
h
in

et
sels
op het
I
ningen
oorschof
bulfenl.
IbnitenL ad. Staat

14Nov.’30
51.380
524
6.513
26.711
19.135
2.914
3.200

7

,,

’30
51.097 514
6.505 26.003
19.132
2.995
3.200

30Oct. ’30
50.807 503
6.492 26 228
19.125
2.770
3.200

24

,,

’30
50.643
489
6.505 25.507
19.122
2.799 3.200

15Nov.’29
40.540
162
7.137 27.565
18.709
2.618
3.200

23 Juli’141
4.104
1
640
–

1.641
81
769
–

Bons v. d.1
Diver-
Rekg. Courant
Data
zelfSt.
sen’)
C
irculatie
Slaat
Zelfst.
Pa rij-
amort.
k.
amort.k.
culleren

14Nov.’301
5.304
2.069
74.698
6.325
7.239
8.909

7

,,

‘301
5.304
1

2.098
1
74.709

1

6.146
7.125
8.124.

30 Oct. ’30
5.304
1

2.302
74.787
6.130
6.959
8.378

24

,,

1
301
5.304
1

1.834
1
72.868
5.551
7.020
9.379

15Nov.
1
291
5.612
2.032
66.583
1

8.258
5.699
‘7.104

23Juli’141
–
–
5.912
1.

4011
–
1)
Sluitpost activa.’

26 November 1930

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

1055

GOEDERENHANDEL.

GRANEN.
25 November 1930
1
IL
Cajiacla heeft (le verlaging vaui cle t a. r w e-prijzeu ge-
ICI(1
tot ccii
CÏIS1S,
‘afti’ai wel itt de eerste plaats cle Cana-
deesche tarw(Ypool het slachtoffer is geworden. l)e in het
vorige jaar achtergehoucieti tarwevoorraaclen zijn bij ban-
keii Jeleeuti en toeji de waarde dci tarwe achteruitgiug en
tijet meer voldoende was om cle geleende becli-agen te dek-
ken, liebbeit de 1)rO’itCiale Caiiac!eesclie regeeriiigen tegen-
ovei• de banken voor cle aan cle tarwepQol geleende bedra-
geit gegarandeerd. Aan de Canadeesche boeren zijn door de
POOl
voorloopige betalingen gedaan tegen aan haar afge-
leverde tarwe, welke uit in vele gevallen te hoog blijken
te zijn geweest, zoodat cle Pool moet probeeren het aan de hoeren te veel betaalde terug te krijgen. lIet groote belang,
dat niet alleen de tarwepool, doelt geheel Canada heeft bij
de prijzen
voor
tarwe. heeft de banken, welke de voorschot-
ted aan de tarwepool hadden verstrekt en de provinciale
regeeringen tezamen gebracht om te trachteti van de Cana-
deesche regeering steun te verkrijgen. De eerste ministers
der provincies Wilton, dat de regeering den prijs voor tarwe
op 70 clollarcents per hushel vaststelt, terwijl de bankir
spreken valt 90 dollarcents pel’ bushel. Dc hoeren in Mani-
toba hebben ccii motie aangeiroincti, dat de Canacleesehe
regeering (let.i prijs voor ta.rwc 01) $1 per bnshcl hehoorle
vast te stellei.i. liet verschil tusschen dcii vastgesteldeti prijs
en den werkelijketi verkoopprijs hij uitvoer zou door de
belitsti ugbetalers moeten worden betaald in dcii vorm va
Ii
verhoogde inkomstenbelasti lig of door het heffen i’an andere
belastingen. [ii Canada wenscht men dus niet, zooals in de
TeI
.
cctngcle Staten gebeurd is en nog gebeurt, de tarwe
valt regecringswege to laten koopeti cii bewaren, zoodat
do gekochte hoeveelheden slechts tijdelijk uit dc markt
zijn genomen. Matti’cg•elen zijn in Canada nog niet gelionicti,
doch besprekingen worden met dc Canacleesche regeering
gevoerd . J.ntusschen zijn dc plijzen weder eznigszilts ver-
beterd. De afgeloopen week is begonnen niet een daling van
5 dollarcents perJ0 lhs. voor i)eccmber-lcvering, doch spoc-
(lig daarna is een verbetering ingetreden, zoodat het slot
% dollnrcents pel hnshel Itooger was dan een week geleden
of 5% dollarcents hooger dan het laagst bereikte Pont. Ver-
sclt illeude oorzaken hebben meegewerkt tot deze vérbeteri lig.
1 ouders van tarwc hopen, dat regeei-i ngsniaa tregelen zullen
worden getroffen, waardoor het prijsit i vean in Canada zal
verbeteren; dc exportvraag naar Man itoba-arwe is leven-
cl iger geworden ; geruchten over schade door roest in Ar-
gentinië hebben ook in andere landen de prijzen van tarwe
doen stijgen cii liet aanbod uit Rusland zal, naar wordt ver-wacht, spoeilig verminderen. Wel waren cle verschepingen
uit Rusland in de vorige week nog buitengewoon groot,
doelt men zegt, dat de aanvoeren in de havens kleinci- wor-
den en (lat de :Russiselie regecring pogilen in liet werk
stelt
0111
voor graan bevrachte schepen mt andere artikelen
te beladen. Een rapport van cle Argentijnsche regeering
zegt, dat van (le niet tarwe bebouwde oppervlakte 14.820.000
Icres door gele roest zijn aangetast, w’aardoor schade aan –
(len oogst zou zijn berokkend tot eed hoeveelheid van 2 mil-
lioen ton. Dit rapport heef t tot gevolg gehad, dat de prijzen voor, tirwc eet cle .A..gentijnsche termijimmarkten zijn ge-
stegeti. ])aarlla heeft echter nog een sterke verhooging der
prijzen pliats gei’ouclen
01)
Zaterdag,
01)
Maandag gevolgd
iluor niet even groote doch toch belangrijke verlaging. –
liet slot was gisteren te Buenos Aires en te Rosario na
de groote schoinimielingeit slechts 15 cents per 100 1KG. hoo-
ger. De vcrhoogingen w’arclen ten deele verklaard clöor het
regeeriiigsrappoi’t betreffende cle t’oestschade en moet voor
een groot gedeelte worden toegeschreven aan dekki ngskoo-
mcii vati handelaren, (lie blanco hacideti verkocht ‘en het
geradléti vondeii diaiteg’çn till te koopen. Van particuliere
zijde zijn cie berichten over den Argentijuschen tarw’e-oogst

over liet algemeen gunstig. Alleen wordt in die streken,
i’aar cle tarwe rijpt, meer ‘regeti als oiigewenscht beschouwd.
.lti
sommige vroege districten in het Noorden is men met
het clorsehen van tarive begoniten en tot dusverre geven de
resultaten redeti tot tevredetiheici. In Australië is men met
het binnenhalen van dcii tarwe-oogst hezij en in ougeveel
–
to
clageti zullen (leze w
–
et’kzaamnhedheu algemeen zijn. De
kw’aliteit van de geoogsto tarwe lijkt goed en cle vooruit-
zichten blijven, w’it cle hoeeelheicl betreft, gunstig voor
een zeer groote opbrengst. .n cie ?lîcreenigcle Staten zijn
cle prijzen ‘oor tarwe in de ifgeloopeit w’eek regelnmatig ge-
stegen, grootendeels tengevolge van heriiieiiwde activiteit
i’ait dun Farm 13oircl, welke op verscheidene dagen belang-
rijke hoeveelheden tarwe kocht met de bedoeling deze vait
de markt te neineii en op te slaan. Volgens de mededeelingeti
van den Farm Boarci is het niet de bedoeling langs dezeti
weg dle prijzen te doen stijgen, doch om onnoodige verlagin-
gen te voorkomen. 0 ezien cle belangrijke hoeveelheden, welke
aan dcii Farm Boarci zijn verkocht, is de stijging der prij-zen in cie Vereenigcle Staten niet groot. gew’eest. liet slot
te Chicago voor December-levering ‘was 3 dollarccnts per
60 lbs. hooger dan een week geleden. IDe prijzen zijn te
Chicago op het oogenblik op een niveau, dat export nier
Europa niet mogelijk is en die door den Farni Boarci gekochte
hoeveel heden ziju a-lleeti va.h:i eigenaar verwisseld. Eenmaal
zal cle tijd koitieu, dat deze voorraden zullen’ moeten wor-den uitgevoerd en dan zullen zij misschien nog evenzeer de
markt dlrllkken als reeds gedurende geruiman tijd niet de
onverkochte voorraden ve ii den Farm Il3oardl liet geval was.
De berichten over i2intertarive in de Vereeuigde Staten liii-
den git ustig.
.111
sommige streken werd geklaagd ver droog-
te, doch overvloedige regelt heeft daarin sedert verbetering gebracht. De conditie van cle te velde staande wintertai-we
wordt op liet oogenblik goech tot
–
uitstekend genoeipdi.

De verbeterde steninnng voor tarw’c, alsmede dle prijs-
stijging in cle vorige week vin voeclérgranen, hebben tenge.
i’olge gehad, dat dle r o g g e-niarkt verbeterde en dat cle
prijzen een-verbetering otidergingen. In Noord-Aiiierika zijn
aan dc termijnniarktcu de prijzen voor logge aannierkelijk
gestegen. Te Chicago bedroeg cle verhooging 3% clollarcents
per 56 lbs., te Winnipeg
,
2Y2 clollarcents. Dientengevolge –
zijn dle aanbiedingen van Amerikaausche rogge zooclanig ver-
boogc-i, dat ze het doen van uitvoerzaken naar Europa on- –
itiogelijk maken. Andere roggesoorten zijn niet in clie mate
gestegen. Dit beta-eft hoofdzakelijk in West-Europeesche
havens dispou ibele I( nssische rogge, waarvan groote voor-
raden aanwezig zijn en w’aaruit cie consumptie hoofdzakelijk
baar behoefte dekt. Donauroge w’ordt op liet oogaublik
schaarsch aangeboden en Poolsche rogge is te hoog in prijs om uitvoer naar West-Europa mogelijk te maken.
Terwijl in liet begin der afgeloopen week cle stemming
‘oor iii a ï s nog f1 alt w it’as en door afladers aan den Don act
en in Argentinië lage prijzen werden geaccepteerd, is spoe-
ciig de stemunng’ verbeterd en zijn de prijzen verhoogd.
Niettegeustaancie den grooten stootuendeu voorraad en be-langrijke aankomsten in cie havens der invoerlancien, wor-
den geen voorradleu gevormd en neemt de consumptie het aanbod zonder veel moeite op. Vau spoedig leverbare par-
tijenis het aanbod zelfs beperkt en daarvoor is een premie
boven latere levering te bedlillgen. . De vraag heeft zich
in clan ioop der vorige week verlevendigd en vOoral in
.Platamahs zijn, zoow’el iii stooinen-cle partijen als op latere aflaching, ‘groote zaken tot stand gekomen tot stijgende prij-
zen. De ternujninaikteti in Argentinië hebben zich, nadat
eerst een kleinc prijsverlaging iutrad, spoedig htersehcl en
–
1
zijn verder op cle meeste dagen vester gesloten. Afladers
hebben hun prijzen geregeld verhoogd, doelt gisteren gaf
cle tw’eede hand enkele guldens beneden cle eerste hands Irij-
zen af. Een groot gedeelte dier verhoogingen aan de Argen.
tijnsebe termijiinarkten ging dlairop weder verloren, Buenos
Aires sloot 8 cents, Rosario 10 cents liooger dan een week

AANVOEREN in
tons van
1000 KU.

0
–

Rotterdam

–
Amsterdam
Totaal
Artikelen
16122 Nov.
Sedert
Overeenk.
16122 Nov.
Sedert

I
Overeenk.
–
1930
1 Jan.1930
tijdvak 1929
1930
1Jan. 1930
tijdvak 1929
1930
–
1929

44.789
1.611.850
1.480.786
8.943
114.319
103.388 1.726.169 1.584.174
Tarwe

………………
Rogge

…………….
32.516
512.190
184.658 6.415
70.733 1.408
582.923
186.066
Boekweit ……………….
1-70
16.841
18.375
–
2.137
1.075
18.978
19.450
32.?’22
964464
743.553
2462
172.016
175.120
1.136.480
918.673 595.987
454.523
825
51.449 9.445
647.438 463.988
Haver

…………….
205.607
194.134
–
3.144
2.094
208321
197.128

MaIs ……………….
Gerst

……………..1.762

2.520
78.615
132345
3.522 235.375
274.724
313.990
407.069
Lijnzaad

……………
5
..109

1.528
115.194
209.251
–
100
–
600
115.294
209.851
Lijnkoek ……………
Tarwemeel

………….
1.860 127.316 75.739
751

.
39.101
96.255
166.417

–
101.994
Andere
meelaoorten
.

102
2L810
,
20.254
‘-
5.318
–
26.928
20.254

1056

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

26 November 1930

geleden. Het verloop van de prijzen van Donaumaïs
is
onge-
veer hetzelfde geweest als van die voor Platamaïs. Bij het
begin der verbeterde stemming zijn afladers aan den Donau
zeer voorzichtig geworden en hebben zij’ hun prijzen aan-
nierkeljk verhoogd, terwijl het aanbod schaarscher werd.
Gisteren was er van den l)ouau zeer weinig offerte-mate-
riaal tot prijzen, welke door de consumptie niet werden
betaald, en bepaalden zich cle omzetten tot enkele tweede
hands partijen. De voorraden, van maïs aan den Donau zijn
groot, doch de aanvoeren uit het binnenland blijven be-
perkt in verband met de lage prijzen, waardoor cle boeren
zooveel mogelijk een afwachtende houding aannemen en
slechts datgene ter markt brengen, wat
–
noodig is om aan
hun finaucieele verplichtingen te voldoen. Van Zuid-Afrika
wordt weinig maïs verladen en het aanbod van deze niaïs-
soort is zeer beperkt geworden. Terwijl korten tijd geleden
nog overvloedige aanvoer bestond van witte Zuid-Afrikaan-
sche mais, waarvoor het soms moeilijk was plaatsing te
vinden, is deze op het oogenblik gezocht en wordt er veelal een premie voor betaald boven Platamaïs.

Ook ge r s t was in het begin der afgeloopen week nog
flauw met weinig koopers, doch evenals voor mals werd de
stemming spoedig beter en stegen de prijzen dagelijks,
terwijl geregeld flinke zaken tot stand kwamen in Donau-
gert. Ook de Riissén verkochten op sommige dagen belang-
rijke hoeveelheden stoomende gerst. Het aanbod van stoo-
mende partijen, welke spoedig verwacht kunnen worden, is
schaarsch en de consumptie moest de verhoogde prijzen be-
talen. Ook met het doen valt aanbiedingen in Donaugerst
zijn afladers gedurende de laatste dagen zeer voorzichtig ge-
worden, zoodat het eerste hands bfferte-materiaal klein
was. Hetgeen werd aangeboden geschiedde tot hooge prij-
zn. De tweede hand was geneigd iets lager af te geven en
winst te. nemen
01)
eerder in de vorige week gekochte par-
tijen. Voor Amerikaansche gerst zijn de prijzen, nadat zij op verscheidene dagen nog op hetzelfde niveau waren als
cle andere gerstsoorten en nadat ook belangrijke zaken tot
stand kwamen, verhoogd. Aan de termijnmarkt te Wiuni-
peg sloten de koersen voor gerst 2 dollarceuts per 48 lbs.
hooger dan een week geleden.
H a v e r is gôed gevraag(l en_geregeld komeu zaken tôt
stand in Russische soorten tot prjzeb, welke in den loop
der afgeloopen week weinig verandering ondergingen. Voor

Platahaver stegen de prijzen aan de termijnmarkt te Buenos
Aires in de afgeloopen week
15
cents per
100
KG. In deze
haversoort zijn de omzetten niet groot; consumenten geven
er de voorkeur aan de betere soorten te koopen.

SUIKER.
En cle afgeloopen week fluctueerden de prijzen op de ver-
sôhillende Suikermarkten. nogal, zonder dat er evenwel van
een bepaalde tendens sprake was, in afwachting van de op
4 December in Brussel te houden conferentie. Intusschen
heeft op 22 clezei te Berlijn een voorbespreking plaats ge-
had tusschen Duitsche, Tsjechische en Poolsche suikerfa-
brikanten.
In
A
m e r ï k a was de markt ongeanimeerd. Er ging het
een en ander om in rnwsuiker tot 1.40 d.c./1.45 d.c. c. & fr.
De New-York térmijumarkt schommelde nogal op en neer,
doch richtte deze markt zich thans naar de Europeesche
markten. I)e slotnoteeringen lnidden als volgt: Dec. 1.31;
Jan. 1.37; Mrt. 1.45; Mei 1.53 en Juli 159, terwijl de
laatste noteeriug voor Spot Centr. 3.39 was.
De ontvangsten in de Atlantische havens der
V. S.
be-
droegen •deze week 33.000 tons, de versineltiugen 55.000 tons
tegen 48.300 tous verleden jaar en de voorraden 225.000
tons tegen 649.200 tons. De laatste
0 uh
a-statistiek is als volgt:

–

1930

1929

1928
Tons

Tons

Tons
Cubaproductie …………..4.671.260 5.156.315 4.037.833
Overdracht 111 …………321.928

131.044

280.890
Consumptie …………….120.584

127.315

160.833
Weekontv. afscheephavens. 46.504 19.071 15.348
Totaal sedert
1/1
……….3.682.200 4.644.222 3.698.907
Weekexporten…………..82.443 41.308 58.686
Totale export sedert 1/1 . . .. 2.929.634 4.361.020 .3.337.908
Voorraad af scheep havens.. . . . 860.479 283.202 358.999
Voorraad binnenland……..1.060.563 348.778 180093

In Engel all d verlangden raffinadeurs hunne prijzen
met 9 d. voor alle posities. De markt verliep zeer rustig en
de omzetten bleven tot een minimum beperkt. De notee-
ringen op de Londensehe termijnmarkt luidden aan het
einde der week als volgt:

–

STATISTISCH OVERZICIl

.

TARWE
HardWlnter
No.2 loco
Rotterdam! Amsterdam
per 100 K.G.

R000E
AmerlcanNo.22) loco
Rotterdam
per 100 K.G.

MAIS
La Plata
loco
R’damA’dam
per 2000 K.G.

OERST
Amer.No.25)

loco
Rotteçdam

per
2000 K.G.

LIJNZAAD
La Plata
loco
R’dam!A’dam
per 1960 K.O.

STEENKOLEN
Westfaalschel
Hollandsche
bunkerkolen,
ongezeefd f.o.b.
R’dam(A’dam per 1000 K.G.
PETROLEUM
Mid. Contin.
Crude
tjm
33.9e
Bé
8.
g.
per barrel

IJZER
Cleveland
Foundrr No.3
f.o.b. Mlddlesbrough
per Eng, ton

KOPER
Standaard
Locoprljzen Londen
per Eng. ton

fi.
1
10
II.
0J R.
01
0.
°Io
0.

1
0
10
‘

11.
011
$
01

–
Sh.
.

Oj
19
Oj
Jaargcmldd. 1925
17.20 100,0
13,07
5

100,0
231,50
100.0
236,00!

100,0
462,50

1100,0
10,80
100,0
1.68
100,0
731
100,0
62.116
100,C
1926
15,90
92,4
11,75
89,9
174,25
75.3
l95,75i
83.4
360,50

1
77,9
17,90
165,7
1.89 112,5
8616
118,5
581-
935
1927
14,75
85,8
12,476
95,4
176,00
76,0
237,001100,4
362,50 78,4
11,25 104,2
1.30
77,4
731-
100,0
55141-
89,7
1928
13,475
78,3
13.15
100,6
226,00
97,7
224.50
96,8
363,00
78,5
10,10
.93,5
1.20
71,4 661- 90,4
63.16!-
102,8
1929
12,25
71,2
10,875
83,2 204,00
88,1
179,75
76,2 419,25
90,6
11,40
105,6
1.23
73,2
7016
96,6
75.141-
121,9
lanuari’

1928 13,50
78,5
12,70
97,1
207,50
89,6
247,75
105,0
361,00

.
78,0
10,30
95,4
1.22
72,6
651-
89,0
62.-1-
99,8
‘Februari
13,80
80.2
12,87
5

98,5
226,50
–
97,8
243,75
103,3
361,00
78,0
10,00
92,6
1.21
.
72,0
651-.
89,0
61.121-
99,2
Maart

,,
14,60
84,9
14,00
107,1
240,75
104,0
255,75
108,4
350,75
75,8 9,95
92,1
1.19
70,8
6516
89,7
61.316 98,8
April
15,30
88,9
14,97
5

114,5
239,50
103,5
261,00
110,6
358,25
77,5
10,05
93,1
1.19
70,8
66
1
–
90,4
61.1416 99,4
Mei

,,
15,30
88,9
15,47
5

118,4
238,50
103,0
260,75
110,5
372,00
80,4
10,60
98,1
1.19
70,8
66!-
90,4
6215f-
101,1
luni

,,
14,37
5

83,6
14,27
5

109,2
234,00
101,0
252,50
107,0
365,25
79,0
10,10
93,5
1.19
70,8
66!-
90,4
63.171-
102,9
juli

”
14,25
82,8
13,07
6

100,0
245,75

–
106,6
241,00
102,1
359,75 77,8
10,10
93,5
1.19
70,8
‘

661
90,4
62.181-
101,1
Augustus
12,00
69,8
12,620
96,6
214,75
92,8
226,75
96,1
350,75
75,8
10,05
93,1
1.21
‘
72,0
66!-
90,4
62.1016
100,7
September
11,65
67
1
7
11,57
5

88,5
198,75
85,9
198.25
84,0
350,75 75,8
10,00
92,6
1.21
72,0
66!-
90,4
63.81-
102,1
October

,,
12,27
5

71,4
12,27
93,8
218,50
94,4
189,50
80,3
366,00
79,1
9,95
92,1 1.19
70,8
661- 90,4
65.121-
105,7
November
12,325
71,7
12,07
5

92,4
227,25
98,2
185,50
78,6
386,25
83,5
10,20
94,4
1.18
70,2
661-
90,4
67.181-
109,4
December

,,
12,30
71,5
11,90
91,0
220,25
95,1
180,50
76,5 373,75 80,8
10,10
93,5
1.18
70,2
661-
90,4
70.31-
113,C
lanuari

1929
12,35
71,8
12,20
93,3
231,50
100,0
194,25
82,3
365,00
78,9
10,10
93,5
1.16
69,0
661- 90,4
75.1016
121,7
l’ebruari

,,
12,725
74,0
12,65
96,7
236,00
101,9
194,75
82,5 357,25 77,2
12,90
119,4
1.11
66,1
666
91,1
78.-j6
125,7
Maart

,’
12,65
73,5
12,62
5

96,6
233,00
100,6
191,75
81,3
359,00
77,6
12,00
111,1.
1.11
66,1
671-
91,8
89.81-
144,C
April

,,
12,12
5

70,5
11,625
88,9
218,00
94,1
185,25
78,5
373,25
80,7 11,05
1023
1.11
66,1
681-
–
.93,2
82.1716
133,
MeI
11,125
64,1
10,576
80,9
198,25
85,6
177,50
75,2
363,50
78,6
11,15 103,3
–

.1.16
69,0
6916
95,2
75.416
121,2
10,875
63,2
10,20
78,0
193,50
83,6
171,25
72,6
355,25
76,8
11,25
104,2
1.30
77,4
711-
97,3
74.111-
120,1
j
uni
12,80
74,3
11,20
85,6
218,50
94,4
191,25
81,0 415,50 89,8
11,25
104,2
1.30
77,4
7216
99,3
72.1216
117,C
uli”
Augustus
13,125
76,3
10,75
82,2
202,50 87,5
182,75
77,4
452,50
97,8
11,25 104,2
1.30
77,4
7216
99,3
73.171-
119,C
September
12,62
5

73,4
10,20
78,0
191,00
82,5
172,00
72,9
506,75
109,6
11.40
105,6
1.30
77,4
7216
99,3 74.19f-
120,1
–

October
12,10
70,4
9,1)76
75,6
185,00
79,9
168,00
71,2 516,50
111,7
11,25 104,2
1.30
77,4
‘7216
99,3
72.161-
117,1
November
11,77
5

68,5
9,20
70,4
174,00
75,2
164,75
69,8
483,25
104,5
.11,35
105,1
1.30
77,4
7216
99,3
70.51-
113,2
December
12,625
73,4
9,35 71,5
166,00 71,7 163,75
69,4
482,00
104,4
11,75
108,8 1.30
77,4
7216
99,3
68.616
110,1
Januari

1930
12,675
73,7
9,35
71,5
149,25
64,5
151,25
54,1
433,75
93,8
11.75 108,8
1.21
72,0
7216
99,3
71.916
115,1
Februari
11,725
68,2
8,175
62,5
139,00
60,0
135,75
57,5
398,50
86,2
11,75 108,8
1.11
66,1
72/6
99,3
71.1216
115,4
Maart

,,
10,90
63,4
7,15 54,7
143,50
62,0
125,00
53, 0
390,00
84,3
11,55
106,9
1.11
66,1
701-
95,9
68.1916
111,1
April

,,
1117
5

63.0
7,625
58,3
180,25
77,8
129,75
55,0
431,00
93,2
11,35
105,1
1.165
69,3
6716
92.5
.
61.31-
98,1
Mei

.,,
1
0:
4
5
60,8
6,55
50,1
148.50
64,1 114,50
48,5
‘405.0(7
87,6
11,35
105,1
1.18
5

70,5
57
L
6

92,5
53.9!-
86,1
Juni

,
10,05
58,4′
5,$75
39.6
145,50
62,9
103,75
44
1
0
385,50
83,4
11.35
105,1
1.185
70.5
6716
92,5
50.116
80.
9,55
55,5
5,82
5

44,6
157,75
68,1
108,00
45,8
3475
74,8
11,35
105,1
1.185
70,6
6716
92,5
48.21-
77,1
Juli»
Augustus
9,45 54,9 6,30
48,2
146,00
63.1
116,25
49,3
36500
78,9
11,35
105,1
1.185
70,5
651-
89,0
47.151-
76,1
September
8,40 48,8 5,25 40.2
127,50
55,1
99,00
41,9 318,75
68,9
11,35
105,1
1.185
70.5
63/6
87,1
46.61-
74,1
October

•
7,40
43.0
4,625
35,4
.112,25
48,5
86,00
36,4 281,25
60,8
11,35
105,1
1.185
70,5
63/6
5

87,1
43.-!-
69,1
3 November:,
7,25
42,2
4,25 32,5
99,00
42,8
79,00
33,5
277,r0
59,9
1090.
1
0fl.9
0.85
‘0.6
6316
6

87,1
43.151-
70,1
10

,,

,,
7,25 42,2
4,25 32,5
91,(10
39,3
.80,00
33,9
270,00
58,4
10,90 100,9
0.85
50.6
63166
87,1
44,101-
71,
17

,,

,,
6,75 39,2
4,10
31,4
91,00
39,3 81,00 34,3
270,00
58,4
10,90 100,9
0.85
50,6
6316
6

87,1 49.1216
79,1
24

,,

,,
7,50
43,6
4;45
34,0
97,00 41,9 89,00
37,7 266,00
57,5
10,90
100,9 0.85 50,6
636
6

87,1
47.1716
77,1
1)
Men zie voor de toelichting op dezen staat’ de nummers van 8 en 15 Augustus
1928 (No. 658
en
659)
pag. 689190 en
709.
2)
=
Weatern vôÔr de invoering v

26
November
1930

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

1057

November ……(basis
88
0
Bietsuiker fob.) Sh.
419
December

…….
.,

,,
,,
,,

,,
419
Januari
…
. _

96
0
Rietsuiker cif.)

,,
5/9)
Maart ……….
61-t
I’dei

…………
613k
Augustus
616k
De zichtbare voorraden zijn
volgens Czarnikow:

1930
1929 1928
Tons
Toes
Tous
Duitschland

1/10…………
166.000
102.000 106.000
Tsjecho-Slowakije 1/11
356.000
362.000 343.000
Frankrijk

1/10 ……………
126.000.. 130.000
62.000
Nederland

1110

…………
91.000
73.000
25.000
België

1111

……………..
58.000
53.000
63.000
Polen

1/11

……………..
232.000
161.000
108.000
Engeland 1/11 Geïmp. Suiker
177.000
278.000
173.000
11

1/11 Binnenl.,…..
27.000
32.000
20.000

Europa ………………..
1.233000

1.191.000
900.000
Alle Atl. havens
27(9 ……..
412.000
926.000
465.000
Cubaansche

,,

2719

……
1.163.000
503.000 630 000
Cuba binnenland
27/9………
1.270.000 500.000 380.000

Totaal …………..
4.078.000 3.120.000 2.375.000
Op J
a v a. bestond eveneens weinig otidernemingslust. De
V.LS.P.
verkocht slechts ce. 2000 tons Superieur en ce.
6000
tons No.
16
&/hooger tot rcsp.
f
8.-
en
f
7.-.
1 [ i e r te 1 a n d e schommeldeis de noteeringen evenwij-
dig met die te Londen en I-[amburg. De slotnoteeriugen op
cle Anisterdainsche termijnmarkt luidden als volgt: Dec.
f8.-.
Mrt.
f
Mei
f
S/s
en Aug.
f
9.-,
alles geboden.
De omzet bedroeg 2500 tons.

KATOEN.
Ontvangsten in- en uitvoeren van Amerikaanscbe bavens.

– – –

(In dulzendtallen balen).

Overeenkomstigeperiode
tot
1
,
1
Aug.’30

4
Nov.
’30

1929

1

1928

Ontvangsten Gülf-Havens.
‘k
Atlant.Havenslj
52R9
5066
1

4984

Uitvoe’
rnaarGr.Brittannië
451
1

525
t.

611
‘tVastelandetc.I
1665
1926
1

1815
het Orient….
1

317

1

352
1,

590

Voorraden.
(In dulzendtallen balen).

14
No,.’30
1
.
Overeenkomstigtijdstip
14
Nov.’30
–

1929

1928

Amerik. havens ……….
.
3942

2499

2159
Binnenland ………….
1684

1409

1100
New York ……………
229
4

96

11
New Orleans ………….
661

491

287
Liverpool ……………
201

256

309

KOFFIE.

IMededeeling van de Vereeniging voor den Goederenhandel te Rotterdam.)

Noteeringen en voorraden in Brazilië.

te Rio

te Santos

Wisselkoers
Data

te Rio
VoorraadPrijs Voorraad Pr(js op Londen
(InBalen) _
No.7
1
)
(
InBalen) _No.4′)

24 Nov. 1930

279.000 12.250 1.174.000 16.500 55/
15
pence
17 ,,

1930

287.000 12.600 1.151.000 17.500 56/
15
pence
10 ,,

1930

247.000 12.925 1.130.000 18.500 5/
15
pence
24 Nov. 1929

307.000 15.650 1.081.000

–

567/54 :i

‘)
In Reis.

Ontvangsten uit het binnenland van Brazilië in Balen.

te Rio

ie San los
Data
Afgeloopen

Sedert Afgeioopen

Sedert
week

1Juli

week

I
1Juli

22 Nov. 1930….

82.000
1
1.340.000
1
208000
1
4.641.000
22 Nov. 1929….

80.000 1.273.000 242.000 3.569.000
De kalme stemming aan de koffiemarkt houdt nog steeds
onveranderd aan. Brazilië toonde zich ook in de afgeloopen
week opnieuw tot verdere tegemoetkoming bereid, hetgeen
bleek uit het feit, (at cle kost. en vrachtaanbieclingen der
afladers te Santos nog 1/6 k 116 pel cwt. terugliepen, ter-
wijl clie der verschepers te Rio slechts ongeveer
t,-
iiizak.
teti. De geringe verlaging der ho-offertes valt hieruit te
verklaren. (lat deze soort op liet oogenhlik in verhouding
lager staat clan 8antos.

AN GROOTHANDELSPRIJZEN
5
)

r

TIN
iocoprijzen
Londen per
Eng. ton

KATOEN
for Middling locoprijzen
New York
per Ib.

WOL
gekamde
Australische,

Merino, 64’s Av.
loco Bradford
per Ib.

WOL
gekamde
Australische,

CrossbredColo- nial Carded,
508 Av. loco
Bradford per Ib.

RUBBER4)
Standaard
Ribbed Smoked
IOC
b
en

per Ib.

SUIKER
Witte kristal- suiker loco
R’dam(A’dam.
per 100 K.O.

KOFFIE
Robusta
Locoprjzen
Rotterdam
per

1

1
K.G.

THEE
Aft. N.-1. theev.
A’dam gem. pr.
Java-. en Suma- tratheep.115K0.

Indexcijfer
v(h. Centr. B.
v.
Ii.
Stat.,
herleid
van 1913 = 100
tot 1925= 100

Indexcljfer
van The
Economist,
herleid
1927 = 100
tot 1925=100

010
$
cts.
0
(0
pence
O(o
pence
h
o
Sh.
0
/0
H.
0(
cts.
°Io
cts.
0
/0
261.17/-
100,0
23,25
100,0
55,00
100,0
29,50
100,0
2111,625
100,0
18,75
100,0
61,375
100,0
84,5
100,0
100,0 100,0
290.17(6
111,1
17,55
75.5
47,25
85,9
24.75
83,9
21-
67,4
17,50
93,3
55,375
90,2
94,25
111,5
93,2
92,9
290.41-
110,8 17,50
75,3
48,50
88,2
26,50
89,8
116,375
51,6
19,12
6

102,0
46,875
76,4
82,75 97.9 95,4
89
1
5
227.51-
86,8
20.00 86,0
51,50
93,6
30,50
103,4
-110,75
30,2
15,85
84,5
49,625 80,9 75,25
89,1
96,4
87,6
203.1516
77,8
19,15
82,4
39,-
70,9
25,25 85,6
-110,25
28,8
13,-
69,3 50,75
82,7
69,25 82,0 91,5
82,6
255.1(-
974
19,25
82,8
53,00
96,4
29,75
100,8
117,25
54,0
17,375
92,7
46
74,9
84,5
100,0
98,7
87,9
233.1016
89:2

18,35
78,9
54,75 99,5 31,75
107,6 1(3,75
44,2
16,75
89,3
46
74,9
79,5
94,1
96,8
87
1
9
233.17(6
89,3
19,35
83,2
55,00
100,0
33,25
112,5
1(0,75
35,8
16,87
5

90,0
47
76,6 79
93,5
98,1
89,2
234.6!-
89,5
20,65
88,8
54,50
99,1
33,00
1119
-19,375
26,3
16,87
0

90,0
47
76,6 74,25
87,9 98,7
90,5
230.131-
88,1
21,55
92,7
54,25 98,6 32,25
1093
-19
25,3
16,82
6

88
1
7
48,25
78,6 78,25
92,6
98,1
91,2
218.8(6
83,4
21,35
91
1
8 55,50
100,9
31,75
107,6
-19,25
26,0
15,75
84,0
49
79,8 73,25
86,7
98,7
89,8
211.191-
80,9
21,75
93,5
53,00
96,4
31,25
105,9
-19,25
26,0
15,50
82,7 49,875
81,3 71,25
84,3
95,5
88,2 211.181-
80,9
19,30
83,0
51,75
94,1
30,00
101,7
-19,25
26,0
16,00
85.3
51,875
84,5 67,75
80,1
92,9
86,6
214.716
81,9
18,55
79,8
47,00 85,5
29,00
98,3
-(8,5
23,9
15,87′
84,7
52,75
86,0
70,25
83,1
93,5 85,4
221.191-
84,8
19,45
83,7
46,25
84,1
27,25
92,4
-(8
1
8
24,7
14,62
5
–
78,0
53
86,4
73
86 ,4
94,2
85, 1
232.1016
88,8
19,90
85,6
47,25 85,9
27,50 93,2
-18,625
24,2
14,00
74,7
53
86,4
75,75
89,6
95.5
85,1
228.81-
87,2
20,45 88,0 46,25
84,1
28,00 94,9
-j8,5
23,9
13,92
6

74,3
51,75
84,3
76,5
90,5
95,5
84,8
222.716
84,9
20,20
86,9
46,75
85,0 28,75
97,3
-(9,875
27,9
13,775
73,5 53,125
86,6 77,25 91,4
94,2
84,6 222.111-
85,0
20,10
86,5
44,25
80,5
27,75
94,1
1(-
33,7
13,375
71,3
54
88,0 74,25 87,9
94,2
85,4
221.016
84,4
21,25
91,4
44,00 80,0
27,50
93,2
110,125
34,0
13,50
72,0
54
88,0
72,75
86,1
94,8
85;8
207.516
79,2
20,45
88,0 43,25
78,6 27,25
92,4
-110,5
29,5
13,37
6

71,3
54
88,0 74,25 87,9
92,9
83,9
197.516
75,3
19,40
83,4
41,50 75,5 26,25
89,0
-110,875
30,5
12,25
65,3
54
88,0 73,50 87,0
91,6
81,7
200.51-
76,5
18,75
80,6 40,00
72,7
25,75
87,3
-(10,625
29,8
12,00
64,0
54
88
1
0
69,50
82,2
91,0 81,9
209.516
79,9
18,65
80,2 38,75
70,5 24,75
83
1
9
-111
30,9
13,425
71,6
54
88,0
68,50
81,1
91,0
83,7
210.111-
80,4
18,60
80,0 37,00
67,3
24,00
‘81,4
-110,5
29,5
13,00
69,3
53,50 87,2
64 75,6 91,6
83,6.
205.5(6
78,4
18,90
81,3 34,25 62,3 23,75
80,5
-110.125
28,4
13,475
71,9
51,75 84,3
64
75,6
91,0
82,0
188.9/6
72,0
18,45
79,4 32,50
59,1
22,50
76,3
-19,625
27,0
13,30
70,9
48,50 79,0
66
78,1
90,3
80,5
182.-16 69,5
17,50
75,3
34,25 62,3 23,00
78,0
-18,125
22,8
12,50
66,7
41,75 68,0 66,50
78,7
88,4
78,8
178.1816
68,3
17,25
74,2 31,25 56,8 21,25
72,0
-(8
22,5
12,075
64,4
36,75
59,9
60,75 71,8
87,1
78,8
174.131- 66,7
17,15
73,8 29,50 53,6
19,25
65,3
-(7,375
20,7
11,67
6

62,3
35
57,0
60,50
71,6
84,5
76,9
–
174.41-
66,5
15,45
66,4
28,50
51,8
17,75
60,2
-18
22,5
11,40
60,8
35 57,0
58,25
68,9 81,3
75,2′
165.181-
63,4
15,20
65,4
26,25
47,7
16,50
55,9
-/7,625
21,4
10,70
57,1
35 57,0
62,25
-73,7
78,7
74,2
161.1116
61,8
16,45
70,8
27,25 49,5
17,25
58,5
-17,375
20,7
10,55
56,3
35
57,0 59,50
70,4
78,7
72,8
145.-1- 55,4
16,50
71,0 28,75 52,3
18,00
61,0
-/6,875
19,3
9,80
52,3
34,75 56,6 58
68,6
76,1
72,0
136.416
52,0
14,50
62,4
27,75 50,5
17,50
59,3
-16,125
17,2 9,776
52,1
33
53,8
58
68,6
76,1
70,4
134.1716
51,5
13,10
56,3 27,00
49,1
16,75
‘ 56,8
-(5,625
15,8
9,276
49,5
31.50
51,3
55,50
65,7 74,2
‘ 69,3
135.516
51,7
11,95
51,4
27,25 49,5
16,50

‘
55,9
-14,875
13,8
8,50
45,3
29,50
48,1
55,25
65,4
.73,5
67,9
132.6!- 50,5
II,-
47,3
27,00
49,1
15,75
53,4
-14,125
11,6
7,975
42,5
28,25
4,0
59,50
70,4
72,3
65,4-
117.131-
44,9
10,55
45,4
24,50
44.5
14,50
49,2
-14
11,2
8,625 –
46,0 29
47,3
66,50
78,7 71,6
64,6
114.-!-
43,5
10,957
47,17 24,00
10

43,6
10

13,5010
45,8
60

-(4,1875
11,8
9,50
50,7
29

.,
47.3
68,25
8

80,8
8

112.2(6
42,8
11,15°
48,0
8

24,25
11

44,1″
13,00″
44,1″
-(4,25
11,9
9,-
48,0
29 47,3
–
115.216
44,0
10,85
0

46,7
8

24,25
12

44,1
12

13,0062
4j,112
-14,625
13,0
8,75
46,7
29 47,3
–
114.-!-
43,5
,
-14,625
13,0
8,00
42,7
29 47,3
e huidige officioele noteeringswijze Uan. 1928);vanaf (6Dec.1929 74(5 K.G. Hongaarsche; vanaf 26Mei1930 Z.-Russische. 0) = Malting vôér de invoerine van de huidige

–
Iflc. not.wljze (Jan. 1928).
4
)Jaar-en maandgem.afger. op 118’pence. 5) Noteering Schotland 5916. 6)581-.. 7)7 Nov. 8)14 Nov.
9
)21 Nov. 10)6 Nov.
‘t)
13

——

1058

ECÖNOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

26 November 1930

Uit een bericht van New-York is gebleken, dat de na de
revolutie opgetreden Braziliaansche Minister van Finan-
ciën in een onderhoud met een vertegenwoordiger van een
der groote Amerikaansche dagbladen heeft medegedeeld, dat
het Instituut tot Permanente Verdediging van de Koffie
voortaan hoofdzakelijk een afweer-prijspolitiek zal volgen,
waarmede bedoeld wordt, dat het Instituut zich er toe zal bepalen de natuurljke’prjstendenzen der markt na te gaan
en plotselinge schokken te verhinderen. De Minister voegde
er bij, dat de maatregelen van het Instituut in het vervolg
dus hoofdzakelijk ten doel zullen hebben, de markt tot rust
te laten komen en de kwaliteiten te verbeteren. Hoewel de
opvatting van wat onder een en ander kan worden ver-
staan, uitermate rekbaar is, geeft de mededeeling toch wel
eenige aanleiding tot de veronderstelling, dat het in de
bedoeling ligt, dat het Instituut zich voortaan onthouden
zal van de manipulaties op de termijnmarkten, waarmede het vroeger bijna zonder ophouden heeft getracht invloed
uit te oefenen op den prijsloop van het artikel. Of dit
schoone plan ook werkelijk tot uitvoering zal komen, moet
worden afgewacht, want, nu voor het oogstjaar 1931/32
wederom een groote opbrengst in Brazilië moet worden ver-
wacht, zou een verdere daling van den prijs in den aan-
vang van, het volgend jaar zeer goed mogelijk kunnen zijn
en wanneer rekening gehouden wordt met het zeer groote
belang, dat het land heeft bij zijn koffie-uitvoer, ligt het
voor de hand, dat de verleiding om dan wederom in te
grijpen, voor de leiders niet gering kan zijn. Dit wordt nog
duidelijker, wanneer men berekent, hoeveel van de door
den handel in Europa en in Amerika betaalde prijzen moet
worden afgetrokken om te komen tot de opbrengst, die ie
planter voor zijn product maakt. Volgens de bekende firma
Nortz & Co. te New-York bedragen de kosten van transport
enz., van de plantage in Brazilië tot in het pakhuis te
New-York (met inbegrip van alle uitvoer-belastingen, welke
als uitvloeisel van de vroeger genomen verdedigings-maat-regelen moeten worden geheven), voor elke baai Rio koffie
$ 3.55 en voor elke baal Santos koffie $ 4.40, hetgeen in
Nederl. court. uitkomt op resp. 7.4 ct. en ruim, 9 ct. per

3’f
K.G., of bij verzending naar de Europeesche koffie-
markten wegens de hoogere vracht op resp. ongeveer 8 ct.
en 9% ct. per % K.G. Dit beteekent, dat, indien de cijfers
der firma Nortz & Co. juist zijn, bij middel-kwaliteit Rio
de planter nu reeds• niet veel meer ontvangt dan 60 pCt.
van den prijs, waarop de koffie den Europeeschen impor-
teur, komt te staan en dat hij van middel-kwaliteit Santos
op het oogenblik nog geen 70 pCt. van dien prijs ontvangt.
Volgens dezer dagen ontvangen telegrafisch bericht uit
Santos bedroeg de in het binnenland van Sao Paulo en
Minas Geraes in de Gouvernements-pakhuizen en in de
spoorwegstations teruggehouden voorraad op 31 October
22.188.000 balen tegen 22.010.000 balen op 30 September,
hetgeen een toeneming beteekent van 178.000 balen. Daar
de aanvoeren in de haven van Santos in October bedragen
hebben 971.000 balen, is de hoeveelheid, die in die maand
vanuit de plantages naar het binnenland verzonden is, te
becijferen op 1.149.000 balen.
De limiet van de dagelijksche aanvoeren in de hav’n van Rio is voor de tweede helft van de maand November vast-
gesteld op 13.386 balen tegen 16.000 balen in de eerste helft.
De noteeringen aan de termijnmarkten vertoonden in de
algeloopen week slechts onbeduidende schommelingen. Aan
de Rotterdamsche termijnmarkt is de noteering voor De-
cember 1930 % ct. gestegen, doch de prijzen voor de andere
maanden zijn onveranderd. Dinsdag 25 dezer des voormid-
dags waren zij als volgt: November 24, December 23
1
-,,
Maart
206/s,
Mei 19%,
September 19, December 18% ct.
Aan de loco-markt werd, bij nog steeds beperkten afzet,
de officieele noteering van Superior Santos verlaagd van
36 op 35 ct. per % K.G.; die van Robusta bleef onver-
anderd 29 ct. De prijzen van gewoon
koecl
beschreven Superior Santos
op prompte verscheping zijn thans ongeveer 47/6
A
49/6 per
cwt. en van’ dito Prime ongeveer 50/- h 52/-, terwijl zij van
• Rio type New-York 7 met beschrijving, prompte versche-
ping, bedragen 32/- A 33/-.
Nederlandsch-Indië was met Palembang Robusta een
fractie hooger, doch met de andere ongewasschen Sumatra-
soorten onveranderd tegenover een week te voren. Gewas-
schen Robusta liep echter 1 ct. terug. Op het oogenblik
zijn de prijzen in de eerste hand:
Palembang Robusta, December-verscheping, 16% et.; Ben-
koelen Robusta, December-verscheping, 17% ct.; Mand-
heling Rebusta, December-verscheping, 19% ct.; W.I.B.
f.a.q. Robusta, December-verseheping, ’27 et., alles ‘per %
K.G., cif, uitgeleverd gewicht, netto contant.
De sltt-noteeringeu te New-York van bet aldaar geldende
gemengd contract (basis Rio No. 7) waren:

Dec.
I
Maart
I

Mei
1
Sept

24 Nov. …… .$ 6,53

$ 5,85

$ 5,65

$ 5,46
17

,——–,, 6,59

,, 5,93

,,

5,73

,,

5,53
10

,.

……
.,, 6,55

5,70

5,54 ,

5,32
3

,.

……
.,, 6,45

5,73

5,60

,, 5,36

Rotterdam, 25 November 1930.

THEE.

De theemarkt was in de afgeloopen week ten volle prijs-
houdend.

–
Dit gold vooral de Java- en Sumatra-soorten, die % tot
%, d. te Londen’ duurder werden verkocht.
Van Britsch-Indische en Ceylon-theeën waren de goed-
koopere soorten van eerstgenoemde en de kwaliteits’theeën der laatste eveneens iets duurder, doch overigens liepen zij
onregelmatig, tengevolge van vermindering der kwaliteit.
De vaste stemming werd veroorzaakt door het bericht,
dat de uitvoer van Noordelijk Britsch-Indië gedurende April t/m. October met 212 millioen lbs. 22% millioen lbs. kleiner
was dan verleden jaar gedurende dat tijdvak.
Volgens publicaties van de Vereeniging voor de Thee-
cultuur in Nederlandsch-Indië bedroeg de uitvoer van Ceylon
gedurende October 15.3 millioen lbs., hetgeen 2 millioen
lbs. minder is dan verleden jaar; hierdoor bedraagt de totale uitvoer gedurende J’anuari-October 203 millioen lbs. of 8%
millioen lbs. minder dan in 1929.
Van Sumatra werd in October 776.000 KG. uitgevoerd
tegen 838.000 KG. in October 1929.
De uitvoer uit Nederlandsch-entrepôt, berekend volgens
de gegevens van het Centraal Bureau voor de Statistiek,
bedroeg gedurende October 672.000 KG. netto, hetgeen be-
langrijk meer is dan verleden jaar (586.000). Gedurende
Januari t/m. October bedroeg de aanvoer in Nederland van
alle thee 16.7 millioen KG. (v.j. 15.6), de invoer tot ver-
bruik 9.3 (v.j. 9.1) en de uitvoer 7 millioen KG. (v.j. 6.6).
Amsterdam, 24 November 1930.

VRACHTENMARKT.
Graan van Noord-Amerika.
De toestand op deze markt,
is in geen enkel opzicht verbeterd. Van de St. Laurence-
rivier zijn geen afsluitingen te rapporteeren, doch prompte
scheepsruimte kan geplaatst worden naar Antwerpen of
Rotterdam, waarschijnlijk tegen $ 0.07% en ook naar West-Italië en Sicilië op basis van $ 0.10%’. Van New-York werd
een boot bevracht, 33.000 qtrs. 10 pCt., 5117 December naar BordeauxfE[amburg range tegen $ 0.08% met de optie Mid-
dellandsche Zee (niet ten Oosten van West-Italië en excl.
Spanje) op basis van $ 0.10%. Van de Northern Range be-
staat de mogelijkheid tot het plaatsen van December scheeps.
ruimte naar het Bristol.kanaal tegen 113 per qtr. en naar
Antwerpen of Rotterdam tegen ongeveer $ 0.07 met de optie
Fransche Atlantische havens tegen $ 0.08.
La-Plata-rivier.
Het op de markt brengen van groote
hoeveelheden Russisch graan werkt nog altijd remmend op
den export van de andere graanverbouwende landen, Argen-
tinië niet uitgesloten. Tijdelijke oplevingen worden nu en
dan gerapporteerd. Gedurende de laatste dagen van de af-
geloopen week was de markt bepaald beter en voor booten
van nagenoeg elke grootte zijn de vrachten tot 219 in de
hoogte gegaan van ,,niet boven San Lorenzo”. Donau en Zwarte Zee.
De vrachten van den Donau zijn
iets verbeterd, evenwel is de vraag zeer beperkt. Voor een
5000 tonner 22 Nov./12 Dec. werd naar Denemarken 1613
betaald naar dén, 1619 naar twee en 17/3 naar 3 loshavens.
Middellandsche Zee.
Nog steeds valt geen verbetering te
constateeren. Zoodra een lading aan de markt is, wordt
deze onmiddellijk afgesloten tegen dezelfde lage cijfers. Be-
vracht werd: Almeria Pier/Rotterdam of Vlaardingen 413.
Fruit van Spanje.
Er is geen verbetering ingetreden. Or-ders zijn Vrij schaarsch en er is voldoende aanbod van ton-
tiage. De vrachten, zijn nagenoeg onveranderd.
Kolen van
U.K.
De aanhoudend slechte toestand in den
kolenhandel wordt, nog geaccentueerd door de moeilijkheden
bij de onderhandelingen met de mijnwerkers omtrent de
bonen en den werktijd. Slechts prompte ladingen worden
bevracht, omdat de mijnen nu niet verkoopen voor latere
posities. Bevracht werd;
van Zuid-Wales naar: Stockholm 5/6, Rouaan 3/3, Lissa-bon 6/1%, Huelva 619, Algiers 71-, Gsnua 5/6, Piraeus 6/-,
Aden 9/-, Sabang 10/6, Saigon 12/6, Dakar 7/3, Monte Video
10/3, Buenos Aires 10/6 en een haven Northern States 7/3;
en van de Oostkust naar: Horens 4/9, Aarhuus 4/9, Ko-
penhagen 4/3, Elbe 313, Rouaan 316, Huelva 713, Algiers 7/6,
Genua 5/9, Piraeus 6/3, Rio, 10/6 en Santos 10/6.