8 JUNI 199
AUTEURSRECHT VOORBEHOUDEN.
Economisch~Sta
*
tistische
Beri*chten
ALGEMEEN WEEKBLAD VOOR HANDEL, NIJVERHEID, FINANCIËN EN VERKEER
ORGAAN VOOR
DE MEDEDEELINGEN VAN DE CENTRALE COMMISSIE VOOR DE RIJ NVAART
UITGAVE VAN HET INSTITUUT VOOR ECONOMISCHE GESCHRIFTEN
14E JAARGANG
.
WOENSDAG 26 JUNI 1929
No. 704
INSTITUUT VOOR ECONOMISCHE GESCHRIFTEN.
41 gemeen Secretaris: Prof. Mr. Dr. G. M. Verrijn Stuart.
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN.
COdWMISSIE VAN ADVIES:
Prof. Mr. D. van Blom; J. van Hasselt; Jhr. Mr. L. H. vn
Lennep; Mr. K. P. van der Mandele; Prof. Dr. N. J.
Polak; Mr. Dr. L. F. H. Regout; Dr. E. van Welderen
Baron Rengers; Prof. Mr. H. R. Ribbius; Jan Schil.thuis;
Air. Q. J. Terpstra; Prof. Mr. F. de Vries.
Gedelegeerd lid: Prof. Mr. Dr. G. Af. Verrijn Stuart.
Assistent-Redacteur: H. M. E. A. van der Valk.
Secretariaat: Pieter de Hoochweg 122, Rotterdam.
Telefoon Nr. 3000. Postrekening 8408.
itbonnamentsprijs voor het weekblad franco p. p. in
Nederland f 20,.—. Buitenland en Koloniën f 23,— per
jaar. Losse nummers 50 cents. Leden en donateurs van het
Instituut ontvangen het weekblad gratis.
De verdere publicaties van het Instituut uitgaande ont-
vangen de abonné’s, leden en donateurs kosteloos, voor zoo-
ver daaromtrent niet anders wordt beslist.
Aangeteekende stukken: Bijkantoor Ruigeplaatweg.
Advertenties f 0,50 per regel. Plaatsing bij abonnement
volgens tarief. Administratie van abonnementen en adver-
tenties: Nijgh ct van Ditmar’s Uitgevers-Maatschappij, Rot-
terdam, Amsterdam, ‘s-Gravenhage. Postchè qua- en giro-
rekening No. 6729.
25 JUNI 1929.
De gèldmarkt bleef tamelijk wel onveranderd. Cail-
geld was wat ruimer, waarschijnlijk wel reeds in ver-
band met de naderende halfjaarswisseling. Vin 5>
pCt liep de noteering terug op 4 pOt. Privaat-dis-
conto, met slechts geringe omzetten, 5 —5/i en ten
slotte weder 5Y4 pOt. Prolongatie noteerde 5-54—–
5 pOt. –
* *
*
Op den weekstaat van De Nederlandsche Bank
blijkt de post binnenlandsche wissels met
f
10.7 mii-
lioen te zijn afgenomen. De beleeningen geven een
stijging van
f
2.3 millioen te zien.
De goudvoorraad der Bank bleef vrijwel onveraji-
derd. De zilvervoorraad klom met
f
300.000. De post
papier op het buitenland en de diverse rekeningen op
de actiefzijde der balans stegen resp. met
f
3.4 mii-
lioen en
f
1.3 miljoen.
De biljettencirculatie liep met
f
9.8 millioen terug.
Het tegoed van het Rijk vertoont een
stijging
van
f
2.7 millioen. De rekening-courant-saldi van anderen
blijken met
f
3.3 millioen te zijn vermeerderd. Het
beschikbaar metaalsaldo steeg met
f
1.7 millioen. Het
dekkingspercentage bedraagt ruim 57.
* *
*
Op de wisselmarkt heeft zich het eigenaardige geval
voorgedaan, dat de koersen zijn teruggeloopeti, toeu
geld ruimer was, terwijl bij het aantrekken van het
geld, ook de koersen weder hooger noteerden. Groote
schommelingen waren er echter niet. .1-jet Pond liep
van 12.077ie terug tot onder de 12.07, doch verbeterde
weder tot 12.07. De Dollar kw’am van 2.4909 op
2.4892 om op 2.4904 te sluiten. Er gaat echter niet
veel om.
Met belangstelling ziet men uit, hoe de Dollarkoers
in Londen zich ontwikkelen zal. Na de goudversche-
pingen is de koers even opgeloopen (resp. terugge-
Ïoopen) op 4.8490, doch weldra noteerde men weder
4.8478.
Ook de Markenkoers is met 20.32 in Londen
eeds ver boven het goudpunt (Londen—naar Keulen
20.34) gekomen. Van hoogerhancl moet echter aan dc
.Duitsche banken een wenk zijn gegeven om zich op
het oogenblik van goudimporten te onthouden.
Hier blijft de Markenkoers vast 59.41-59.37-
59.42. De overige koersen vertoonen alle eerst een
teruggang., daarna weder een verbetering. Den Peseta
is het de vorige week weder gelukt aan de handen van
de koers-regelaars te ontsnappen; de koers viel van
35.55 plotseling terug op 34.70. Spoedig was de notee-
ring echter weder op 35.25 gebracht.
.7
LONDEN, 24 JUNI 1929.
• Geld was goed bruikbaar verleden week tot en met
Donderdag, zoodat zelfs enkele posten wissels bij de
Bank van Engeland gedisconteerd werden. 1-leden
begint het leenen van de Bank voor een week, om in
de geldschaarschte van het einde van het halfjaar te
voorzien.
‘
Waarschijnlijk zullen deze week belangrijke bedra-
gen op deze wijze aan de Bank onttrokken worden,
terwijl dan het daggeld vermoedelijk goedkoop zal
worden.
In de discontomarkt was het évenement van de
vorige week de zending van ruim 1% millioen goud
naar New York, een gebeurtenis, die reeds eenige
weken geleden had kunnen plaats. hebben, maar die
tot veler verbazing om onbekende redenen uitbleef.
Disconto trok dientengevolge nog verder aan tot
5fio-
8
/ met eenigen handel op
5U132;
de omzet was
echter gering.
578
ECONOMISCH-STA1ISTISCHE BERICHTEN
26 Juni 1929
DE ONDERHANDELINGEN MET BELGIË.
De reeds eenigen tijd iLangekondigde publicatie van
de tusschen de Nederlandsche en Belgische regeerin-
gen gewisselde stukken betreffende een tusschen beide
landen te sluiten verdrag heeft plaats gehad en op
16 Juni bevatten de Nederlandsche ochtendbiaden een
uittreksel van het door onze regeering te dier zake
uitgegeven witboek. –
De verzameling bevat twee inleidende mèmoranda
van Juni 1928, gevolgd door een op 28 October 1928
aan de Belgische regeering aangeboden schema, waar-
in de verschillende onderwerpen, welke te regelen
vallen, worden opgesomd en in het kort beschreveni,
terwijl tevens hier en daar wordt aangegeven; hoe
de Nederlandsche regeening zich’ een regeling onge-
veer -denkt. Het tuk vangt overigens aan met de
opmerking, dat het schema niet bedoelt te zijn een
reeks Nederlandsche voorstellen, -doch ,,een mogelijke
grondslag voor onderhandelingen en overeenste-
ming”. Dit schema heeft verder geleid tot het uitvoe–
rige Belgische memorandumvan’12 Januari 1929, op
28 Februari gevolgd door een korte nota omtrent’de
gevaren der vaart over de Zeeuwsche stroomen, met
name het Hellega.t. In een Nederlandsch memoran-
dum van
1
Mei 1929 vinden deze hun beantwoording.
Hierop reageert weder de Belgische nota van 28 Mèi,
waarop nog een korte Nederlandsche nota van 8 Juni
is gevolgd.
Het belangrijkst zijn wel voor het Nederlandsche
publiek het Nederlandsche schema benevens de Be’-
gische en Nederlandsche memoranda van 12 Januari
en
1
Mei. Zij, beide behandelen alle tusschen de beide
landen hangende kwesties, welke in een tractaat in
de eerste plaats geregeld dienen te worden en vo1ge
daarbij de opsomming van het schema van 28 October.
Daardoor is dus de stof zoo gerangschikt, dat he,t
verkrijgen van een overzicht vergemakkelijkt wordt.
Slechts weinig Nederlanders zullen er zijn, die bij
het lezen van dit witboek niet met instemming ‘ken.-
nis nemen van het Nederlandsche memorandum van
7 Mei. Krachtig wordt daarin vastgehouden aan mee-
ningen, welke de overgroote meerdérheid van het
Nederlandsche volk indertijd zoo duidelijk heeft’
1
îe
kennen gegeven bij de behandeling van het verdrag’
van 1925. Het lezen van deze met klem en op over-
tuigende w’ijze voorgedragen argumenteering roept de
details van dat verdrag weder helder voor den geest. Men ontkomt daarbij niet aan de overtuiging, dat het
toenmalige Nederlandsche verzet gegrond was en de
Eerste Kamer juist heeft gehandeld, toen zij aan het
verdrag haar goedkeuring oi’ithield. Dat vele der
argumenten, welke toen van Nederlandsche zijde te
berde werden gebracht, nu. weder in het Nederland-
sche memorandum van
1
Mei te’ vinden zijn en men
zich weaer – terug waant in den strijd van 1927,
vindt zijn oorzaak in liet eenigszins teleurstellndc
feit, dat van Belgische zijde ook nu eigenlijk wei-
nig anders verlangd wordt dan wat België in het
verdrag van 1925 zouhebben verkregen. Nog altijd
wordt aangedrongen op- een kanaal uit de’ Antwerp-
sche haven direct naar een punt ten Oosten van Wil-
lemstad (dat is dus het Moerdijkkanaal) en ook ton
aanzien van de Schelde zijn cle Belgische verlangens
vrjwei dezelfde gebleven. De Nederlandsche regeenii;g
had ‘dan ook alle aanleiding om op
1
Mei aan cle Bel-
gische te
schrijven,
dat ,,voortgaan met het vragen
van een zoodanig kanaal liet najagen van herié,n-
schirnen zou beteekenen”. Elders in hetzelfde e-
morandu.rn slaagt zij de verzuchting:
– M’s. Regeering hoopt tegelijkertijd, tin het belang
der betrekkingen Itussehen de beide landen zoevel als
in het Eiiropeescthe belang, dat -de Belgische regeering
,,ntiet zal willen voortgaan niet het stellen van eischen
waarvan zij weet dat Nederland -hen ‘niet kan .inJivililgen”
Dat de gedachtenwisseling ook volgens Nederld-
INHOUD.
BIz..
DE ONDERHANDELINGEN MET BELGIE
door
Jan &hilthuis 578
Het plan voor de ,,Bank for International Settlements”
door
Dr. F. H.. Repelins……………………..581
IJzer en Staal in
1928 IE
(Slot) door G.
2. K.
Btaauw 582
Exportmoeilijkheden door G.
C.
Limborgh Meijer……585
Baltic and Irternational Maritime Conference door
Mr. if. E. S’cheffer ………………………….586
Toestand en vooruitzichten van onze baringvisscherij
door
P.
E. van Renesse ……………………..587
Het Jaarverslag van De Nederlandsche Bank
192811929 588
STATISTIEKEN EN OVERZIcHTEN
…………….
591-600
– Geidkoersen.
Bankataten.
Goederenhandel.
Wisselkoersen.
1
Eftectenbeurzen.
1
Verkeerswezen.
sche opvatting reeds te lang heeft geduurd en dat
spoedige oplossing hoogst gewenscht is, wordt in de
Nederlandsche stukken meer dan eens- tbetoogd en
zeker geeft de Regeering daarin uiting aan een in
ruime kringen, van ons volk gekoesterden wensch.
Zoolang België echter volhardt bij eischen, welke na
de verwerping van het tractaat van 1925 geen Ne-
derlandsche regeering zou kunnen inwilligen, schijnt
er
,
op de vervulling van dien wensch zeer weinig lcans
te bestaan. De gepubliceerde, verzameling stukken nu
aakt zeer sterk den indruk,- dat men weder op het
doode, punt is aangeland. Daarom is het zeker zeer
nuttig, dat in dit stadium der besprekingen de pu-
blicatie heeft-plaats gehad, opdat in beide landen het
publiek in staat wordt gesteld nauwkeurig kennis te
nemen van de gewisselde memoranda en not’s in hun
onderlingen samenhang. – –
De in de Nederlandsche stukken meer dan eens
voorkomende opmerking, dat Nederland tot tegemoet-
koming bereid is, zoolang slechts geen Moerdijk-
kanaal verlangd wordt en België zijn eischen ten
aanzien van het Schelde-regiem op enkele punten wat
matigt, is geen ijdele nietseggende betuiging van
internationale wellevendheid,- doch komt wel degelijk
overeen met de in Nederland algëmeen verbreide mee-
ning omtrent onze verhouding met België. Ook aan
den ernst van overeenkomstige uitingen in cle Bel-
gische stukken mag niet worden getwijfeld, doch het
valt niet te ontkennen, dat tot nog toe niet de voor-
waarden aanwezig blijken te zijn voor een ingevolge
die wenschen te bereiken overeenstemming.
* *
*
Het is voor een Nederlander, die zich sedèrt een’ige
jaren met het vraagstuk heeft beziggehouden, moei-
lijk om objectief te oordeelen over den inhoud der
gewisselde stukken, doch het wil mij voorkomen, dat
ook een geheel neutraal lezer getroffen zal worden
door een verschil tussehen het Belgische uitvoerige
memorandum van 12 Januari en het – in antwoord
daarop samengestelde Nederlandsche van 7 Mei. Het
Belgische stuk namelijk geeft den indruk een onvol-
doend geslaagde poging te zijn om juridische en
andere gronden te verschaffen aan sommige Belgi-
sche eischen, waarvoor in werkelijkheid geen andere
iechtvaardiging bestaat dan het overigens begrijpe-
lijke verlangen om de haven van Antwerpen tot groo-
teren bloei te brengen, dan op grond harer natuur-
lijke ligging mogelijk is, hoe gunstig die ligging op
zichzelf ook zijn moge. Het Nederlandsche memoran-
dum echter vormt een zakelijk betoog, waarin:’
lo. aan België natuturlijk 3oyale vervutl.liing wordt toege-
zegcl van alle wenschen, welke ‘liet op de bestaande tracta-
ten kan baseeren doch
2o.
Nederland iich ook bereid verklaart om op verschil-
lende punten heel wat verder te gaan,’ mits daardoor niet
sommige van cle belangrijkste bronnen der Nederlandisehe
weli,aart
al
te zeer worden geschaad.,
3o. weliswaar de juridische gronden, waarop België als
verbetering ‘der verbinding te water tussohen Schelde en
Rijn
nog alttijcl het Moerd.ijkkan•a.al ink ‘het verdrag ‘au
1925
‘verlangt, in het kort worden weeringci, doch in over-
iveging wordtt gegeven, om ter verniij’ding van verder tijd-
verlies maar liever op ‘clie juridische vraagstukken niet
meer te veel i n te gaan, doch liever te zoeken naar ee ii
practische oplossing der bestaande anoeiljkheden,
26 Juni 1929
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
579
‘4o. gedacht wordt aiu de mogelijkheid om, indien België
wel het juridisehe debat venacht voort ‘te zetten en dit
ii jet spoedig tot overeensteninsing leidt, de,jurldisnhe vraag-
stukken voor te leggen aan het Pei’mauente Hof van Inter-
nationale J ustitie in Den Haag,
50.
afdoende de economische gronden worden sveei’iegcl,
waarop België zijii recht op een Moer{i,jk-kauaal grondt.
Er bestaat alle aanleiding
01fl
hier bij die econo-
mische groiicln nog wat nader stil te staan, omdat zij
slechts gedeeltelijk reeds, hebben gediend bij de be-
handeU ng van het traCtaat van 1925. Van Belgische
zijde wordt namelijk betoogd, dat de toeneming van
Antwerpen’s Rijnverkeer seder t eenigen tijd gestuit
is, zuodat zelfs de hoeveelheid goederen, welke van
Antwerpen naar den Rijn vcrzoi:iden wordt, sedert
eenige jaren een gevoelige vermindering ondergaat,
terwijl juist Rotterdam in clienzeifden tijd dat ver-
voer met
50
pCt. heeft zien toenemen. Om dezen toe-
stand te verhelpen wenscht nu i3elgiö nogmaals het
Moerd ijk-kanat1.
Zooais
cle Necleriandsehie rcgeering zeer juist op-
merit, ligt in dien absoluten en relatieven achteruit-
gang van Antwerpens Rijnverkeer, gesteld, dat de
d esbetreffende Belgische klachten juist zouden zijn,
geen reden voor Nederland om ten koste van zijn
eigen zeehavens daarin verbetering te brengen, zoo-
lang het daartoe niet uit anderen hoofde verplicht is.
liet feit, dat het Rijn verkeer van Rotterdam sterker
is toegenomen dan dat van Antwerpen, kan toch voor Nederland niet de verplichtiflg scheppen om Antwer-
pen in staat te stellen, de schade in te halen! Ooncur-
reerende havens trachten door een goed gebruik
harer geografische ligging, door voortdurende ver-
betering van havenna:nleg en outillage haar aandeel in het gezamenlijke verkeer te vergrooten. Wanneer
een. dier havens daarmede succes heeft, is voor de
andere nienwe en verhoogde inspanning van alle
krachten de eenige weg om te trachten den achter-
stand in te halen. België echter grondt zijn eisch,
dat Nederland het behulpzaam zal zijn bij het ver-
krijgen van een gedeelte van het verkeer, dat de
Nederlandsche havens met veel moeite hebben ver-
overd, op de naar Belgische meening aan den weg
door de Zeeuwsche stroomen klevende bezwaren. Ook
echter, indien dat juist mocht zijn, wordt daardoor
voor Nederland niet de verplichting geschapen om de
Antwerpsche kansen op grooter Rijnverkeer te ver-
grooten, wat dan door den aanleg van het Moerdijk-
kanaal zou moeten geschieden. Nederland heeft na-
melijk de Zeeuwsche stroomen niet aangelegd en voor
Antwerpen maken zij deel uit van de geografische
mogelijkheden, welke die haven bezit. Het moge voor
Antwerpen jammer zijn, dat het niet dichter bij den
Rijn gelegen is, maar Nederland kan toch niet zonder
meer verplicht worden geacht om ten koste van het
verkeer
zijner
havens mee te werken tot het corn-
geeren van die ih Belgische oogen ongerechtvaardig-
de speling der natuur. Overigens dient de korte Bel-
gische nota van 28 Februari juist om te betoogen, dat
Nederland er niet voldoende voor zorgt, dat de
Zeeuwsche stroomen in goeden staat worden gehou-
den en met name wordt daar geklaagd over het Helle-
gat. De bewering, dat de naam van het Hellegat reeds
aantoont, welk een helseh vaarwater het daar is, is
reeds eenige maanden geleden voldoende weerlegd,
toen van Nedenlandsche
zijde
werd aangevoerd, dat
Hellegat een verbastering is van Hillegat, waarin Hil
de beteekenis heeft van Heuvel en dat het water dien
naam ontleent aan een heuvel op den Brabantschen
wal. Men vindt deze verklaring ook in het Nederland-
sche memorandum van 7 Mei. Op de in 1860/’64 ge-
graveerde topografische kaart van Zeeland wordt de
oude schrijfwijze nog gebruikt.
Bij haar nadere uitwerking van de tegen de Zeeuw-
sche stroomen aangevoerde bezwaren komt dan de
Belgische regeering weder op de oude bewering, dat
Nederland indertijd eigenmachtig het Kreekrak heeft
afgedamd en
zich
bij het aanwijzen van (leo
Ii
ieuwen
waterweg, die daarvoor in de plaats kwam, niet ge-
houden heeft aan § 8 van artikel 9 van het verdrag
van 1839, hetwelk voorschrijft, dat Nederland, indien
natuurlijke gebeurtenissen of wenken van kunst de
bestaande vegen voor de scheepvaart onbruikbaar
mochten maken, ter vervangirfg dier waterwegen
andere zal aanwijzen, dlie even veilig en evengoed en
gemakkelijk ‘moeten zijn als die, welke onbruikbaar
zijn geworden. Weder voert de Belgische regeening
aan, dat cle vervanging van het Kreeknak door het
kanaal van Hansweert aan dat voorschrift niet he-
antwoord heeft, omdat in de plaats van een natuur-
lijken waterweg een kanaal kwam met twee sluizen,
de weg voor de scheepvaart verlengd werd en zelfs
verlegd naar gevaarlijke smalle vaangenlen.
‘in het Belgische memorandum van 12 Januani leest
men daaromtrent, dat
– ,,er reden is om onder de gebeurtenissen, die den
,,aauleg van een nienwet-i scheepvaartweg rechtvaar-
,,digen, allereerst te rangschikken het maken door
,,Nederland tegen den zin van België van een kanaal,
,,dat niet op voldoende wijze’den ouden weg vervangt.”
Dit is dezelfde stelling, welke reeds bij den strijd
om het tractaat van 1925 werd gebruikt, doch waar-
van de juistheid voortdurend van Neclerlaiadsche zijde
i.s ontkend op grond, dat immers die natuurlijke wa-
terweg (het Kreekrak) reeds lang voor een scheep-
vaart van eenige heteekenis onbruikbaar was gewor-
den en het kanaal van 1-lansweert dus
indertijd
een
‘groote verbetering beteekende. Dat men echter in
elgië ‘met die omstandigheid zeer goed bekend is,
mag geconcludeerd worden uit de omstandige rede-
neering, die het memorandum van 12 J’anuari bevat
ten betooge, dat Nederland tevens verplicht was, om
de waterwegen te houden op de hoogte van den tijd
en dus in overeenstemming met de toenemende
‘eisehen der scheepvaart. V66r op de zooeven aange-
haalde Belgische passage de eisch voor een Moendijk-
kanaal wordt gegrond, voegt de Belgische regeering
daaraan dan ook toe, dat de Nedenlandsche regeering
‘verplicht ,was, den ouden weg te onderhouden. An-
ders ware ook wel moeilijk tegen te spreken, dat Ne-
derland-bij het afsluiten van het Kreekrak door het
‘graven van het Kanaal van Hansweert het voor-
schrift van § 8 art. 9 van het verdrag van 1839 loyaal
is nagekomen. De bedoelde redeneering behoort bij
de juridische vraagstukken, waarop de Nederlandsche
regeering in haar memorandum van 7 Mei slechts in
het kort ingaat, hoewel zij daarvan de juistheid ten
eenenmale ontkent, en er bij blijft, dat het Kanaal
van Hansweert een groots verbetering was tegenover
den ouden waterweg, zoodat daarmede de Nederland-
che verplichting voortvloeiende uit het tractaat van
1839 ten volle is vervuld.
Tegeli:jkêrtijd wil de Nederlandsehe regeering ech-
ter, ten hewijze, dat uitvoerige tijdroovende behande-ling dier kwestie ook werkelijk overbôdig is, tegemoet
komen aan, de Belgische bezwaren tegen de vervan-
ging van den natuurlijken waterweg, hoe gebrekkig
‘die dan ook geweest moge zijn, door het Kanaal van
Hansweert. Zij verklaart zich namelijk bereid, om de verbinding tusschen Schelde en Rijn ten behoeve der
haven van Antwerpen in dier voege te verbeteren, ‘lat
een moderne scheepvaartweg wordt aangelegd, welke
het beloop van den ouden natuurlijken weg volgt en
zelfs om dien weg nog te bekorten door de Eendracht
daarin te betrekken, welke reeds lang voor 1839 niet
meen door de scheepvaart gebruikt kon worden. Nu
België van nieening blijkt, dat verbetering van het
Kanaal van Hanseert, ten opzichte onder meer van
de brug van Vl’ake, onvoldoende zou zijn, gaat dus de
,Nederlandsche regeering zoover, dat zij den ouden
waterweg volgende, dien zij volgens Belgische opvat-ting had moeten onderhouden, toestemt in. een geheel
modern kanaal, hetgeen dus veel meer is dan onder-
houden.
580
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
26 Juni 1929
Verre echter van hierin een tegemoetkoming té
zien, worden van Belgische zijde verschillende bezwa-
ren ook tegen zulk een verbinding te berde gebracht.
Men betoogt, dat de uitmonding van het kanaal in
het nauw van Bath gevaren voor de scheepvaart met
zich zou brengen en verzet zich tegen de noodzaak
om met dezen waterweg toch no*g Hellegat en Vol-
kerak te moeten passeeren. Hieraan sluit dan de uit-
voerige
beschrijving
van de gevaren, *elke aan de
aart door het Hellegat verbonden zouden zijn. De
bezwaren, welke België opwerpt tegen de uitmonding
hij Bath, worden in het Nederlandsche inemoranduin
als overdreven en gemakkelijk uit den weg te ruimen
beschreven, terwijl ook de pessimistische Belgische
beschrijving van het Hel]egat gedeeltelijk afdoend
wordt weerlegd, gedeeltelijk eveneens- zeer ovérdie-
ven genoemd. -.
België had in die bezwaren echter aanleiding ge-
vonden tot €Ie wrange opmerking, dat ,,het Haagselie
,,kabinet toch niet bedoeld ken hebben de
vrije econo-
,,mische ontwikkeling van België te willen stuiten on’j
,,cle haven van Rotterdam in staat te stellen alleen de
,,geheele toeneming van het Rijnverkeer tot zich te
,,trekken en zelfs aan den nabuurstaat een deel van
,,clat verkeer te optnemen.” Neen, natuurlijk heefthet
ihagsche kabinét die bedoeling niet. Het is zelfs
ee-
reid tot een groote verbetering van den waterweg
tusschen Schelde en Rijn, maar verklaart in. zijn
memorandum van 7 Mei tevens, dat ,,zelfs de meest
,,vrijgdvige Regeeririg niet zoover zou kunnen gaan,
,,dat zij aan een vreemde mogendheid een gunst toe
,,stond, die nadeelig zoÏ zijn voor de levensbelangen
,,van de ilatie, die haar daarvan de bescherming heeft
,,toevertrouwd, een gunst, die een ware premie you
,,zijn, aan den vreemden handel ten koste van hel
,,eigen economisch bestel gegeven.” En zulk een gun$1
ware zeker het
Moerdijk-kanaal,
,,dat aan Aitwerpen
,,een kunstmatigen Rijnmond zou geven en een ver-
,,l’euging op Nederlandsch gebied vormen van de dok-
,,ken van de groote Belgische haventad.”
De Nederlandsche Regeering stelt zich dus op het
tindpunt, dat zij niet verder •kan gaan, dan het
to’estaan, indien België dat wenscht, van
,,eén verbinding tusschen de Schelde en den Rijn,
,,verkregén door inrichting naar de moderne eischen
,,van de scheepvaart, hetzij van de -bestaande water-
,;wegen, hetzij van die, welke hebben bestaan ten tijde
,,van de scheiding.”
S
In de Néderlandsche nota van 8 Juni wordt dat nog
eens uitdrukkelijk met dezé woorden gezegd, waaraan
in, antwôord op een Jasge in de Belgische nota van
28 Mei nog wordt toegevoegd, dat, indien te dezer
zake een beghsel door Nederland is erkend, dit dan
dus niet is dat van den aanleg van een
willelceurigen
nieuwen
weg, maar dat van
verbetering
van
vroegere
of bestaande
waterwegen, hoe belangrijk zulk eene
verbetering ook op zichzelf moge zijn.
In verband hierniede, etag nog worden opgemerkt,
dat in de Belgische stukken het Noordelijk gedeelte
van den waterweg, waartoe Nederland zich bereid
verklaart, beschreven wördt als een doorsnijding van
Nieuw-Vosmeer naar Dintelsas, terwijl in het N&
derlandsche memorandum van 7 Mei weliswaar ‘Din-
telsas genoemd wordt als het Noordelijke van de twe
punten, waartusschen ,,practisch gesproken” de nieu
we waterweg iou kunnen worden aahgelegd, doch ah
de bestaande of bestaan hebbende wateren, welke bij
aanleg van het nieuwe kanaal gevolgd zouden moeted
wrden, noemt dit memorandum Kreekrak, Ooster-
schelde, Eendracht en Slaak’; dus geen doorsnijdiiig
van Nieuw-Vosmeer naar Dintelsas. Zulk een d
oor
:
snijding zou dan ook niet blijven binnen de grenzen;
welke de Néderlandsche regeering stelt voor deii
waterweg, et velks aanleg zij zich zou kunnen ver
eenigen. Het ligt dus voor de hand, dat tot zulk een
doorsnijding Nederland zich niet bereid heeft v
e
n
klaard. . –
De Belgische beweringen omtrent den achteruit-
gang van Antwerpen’s positie ten opzichte van het
Rijnverkeei- in vergelijking met Rotterdam worden in
het Nederlandsche memorandu.m van 7 Mei t’egenge-
sprojen op grond van verschillende ktatistische ge-
gevens. Daartegenover stelt België
bij
de nota van
28 Mei een aantal cijfers tot stavirug van zijn stand-
punt. Het is bezwaarlijk de juistheid dier wederzijd-
sche gegevens tegen elkaar af te wegen, doch bij be-
oordeelirig dier cijfers dienen twee punten, in aan-
merking te worden genomen. 1h de eerste plaats heeft
België zich reeds gedurende geruimen
tijd
zeer toe-
gelegd
op
het transito-verkeer ffiet Duitschiand per
spoor, hetgeen natuurlijk goederen aan den waterweg
onttrekt. Verder bestaat een zeer
>
groot gedeelte van het Rotterdamsche Rijnverkeer uit:kolen, terwijl Ant-
werpen een grooter stukgoederenverkeer heeft dan
Rotterdam. Stukgoederenverkeer nu is voor een
haven zeer veel voordeeliger dan de doorvoer
–
van
massa-goederen als steenkolen en zoolang het Ant-
werpsche stukgoederenverkeer zich’ zoo goed ontwik-
kelt als nu het geval is, bestaat voo die haven geen
grondom zich over zijn iadeel in’het Rijnverkeer
te beklagen, ook wanneer Rotterdam wat meer kolen
te verwerken ‘heeft.
De verder in d gewisselde stukken nog behandelde
punten zijn vrijwel dezelfde als die,’ welke bij het
tractaat van 1,925 ter sprake zijn gekomen. Zij zijn
dus talrijk en voor alle is in, dit artikel geen plaats. Men mag echter aannemen,” dat het in de eerstvol-
gende maanden in onze bladen en tijdschriften niet zal ontbreken aan artikelen omtrent den tegenvoor
digen stan,d van de BelgischNederlandsche onder-handelingen, zooals die blijkt uit het Witbdek. Aan
alle daari.n ter sprake gekomen punten zal daarbij
zeker recht wedervaren. Wij denken daarbij inzonder-
heid ook aan de vraag, op, welke wijze België tegen-
over de Nederlandsche tegemoetkoming eene tegen-
prestatie zou kunnen stellen, die tot datgene, waar-
toe ons land zich bereid verklaart, in redelijke ver-
houding staat. –
* *
*
Een enkele opmérking over ‘dé gedachtenwisseling
omtrent het Schelde-regime, dat wel van evenveel
belang mag worden geacht als de verbetering in de
verbinding tusschen Schelde en Rijn, is hier echter ndg wel op haar plaats. Ook op dit terrein beweegt
de argumentatie zich weder om
vrijwel
dezelfde ‘un-
tén als in 1927. Weder is het de ‘vraag, in hoeverre bij
verbeteringen van de vaargeul dér Wester-Schelde
iekeing moet worden gehoudefl met andere belangen
dan die der scheepvaart. Weder gaat het erom, in hôe-
verre maatregelen tea behoeve der scheepvaart ont-
trokkeln kunnen worden aan de beslissing door de Ne-
derlandsche overheid. Weder is het de arbitrage, waar-
van uitvoerig in de stukken sprake is en weder heeft
België er bezwaren tegen, dat Nederland zich ook maar
in het minst bemoeien zal met schepen, welke naar of
van Antwerpen door de Wester-Schelde varen. De Ne-
derlandsche Regeering heeft zich , op verschillende
punten op het gebied van het Schelde-regime tot tege-
moetkoming bereid verklaard, want;
lo. Nederland neemt op zich,. ‘de helft te betalen van
cl
koeten voor onderhoucls- en verheter’ingswerken,
vrl,ich.
sing, betonning en , bebaikening, tot een “zeker overeen te
komen maximuni, terwijl het thans niet bijdraagt ‘in de
kosten van baggerwerken, diie België noodig acht;
2o.
Ofschoon Nederland niet kan meewerken aan het in-
stellen van een door België verlangd permanent lichaam,
‘dat zonder inmenging van de Regeeringen zou kunnen be-
sluiten tot maatregelen voor ‘het onderhoud ‘van de Schelde,
is het bereid, om het beginsel, van verplichte arbitrage te
aanvaarden;
5
30.
ook voor gevallen, waarin België’ of
Nederland ver-
n’cleri.ngen, verbeteringen
of
werken in of aan de Wester-
Schelde wenschelijk achten en de verschillende belangen,
welke daarbij betrokken zijn, met elkaar in botsing dreigèn
26 Juni 1929
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
581
te komen, is Nederland tot instelling van een scheidsrech-
terlijke instantie bereid. Daardoor zon dus een oplossing zijn
gegeven aan de vraag, nf steeds de belangen der sèheep-
vaart voorgaan of welk gewicht andere belangen in de
schaal kunnen leggen die dan wel gewoonlijk Neclerlandsclie
belangen zuilen zijn.
4o.
Ofschoon de Noden an dsche regeeriug erkent, .dat ‘de
,,vrijheid der koopvaardij op de Wester-Schelde in den
,rni.nisteu zin moet worden opgevat en gewaarborgd”, is
zij toch van meening dat hier evenmin als op ander ter-
rein een ongebreidelde vrijheid kan worden aanvaard. Zij
verklaart
zich
echter overtuigd, dat ten dien aanzien for-
mules knniien worden gevoaden die beide partijen bevre-
digen.
Dit zijn alle oude bekenden uit den tijd van het
tractaat van 1925, ten aanzien waarvan Nederland
zich nu tot verschillende concessies bere:id verklaart,
al gaat het daarbij niet zoo ver als in dat tractaat het
geval was. Evenals wat de verbinding tnsschen Schel-
de en Rijn betreft verlangt België ook hier over het
algemeen datgene, wat het verdrag van 1925 het zou
hebben verschaft, al is het dan op enkele der min-
der belangrijke in dit artikel niet genoemde punten
wel tot eenige concessie bereid. In haar nota van 28
Mei toont de Belgische Regeering zich (lan ook aller-
minst bevredigd door de voorstellen, zooals de Ne-
derlandsche Regeering die heeft samengevat in haar
memorandum van 7 Mei. Er wordt in die nota van
28 Mei op gewezen, dat het hier niet gaat om inter-
pretatie, doch om herziening der verdragen om dit
aan te passen aan den nieuwen politieken en econo-
rnischen toestand. Zoo onschuldig is de 1westie ech-ter blijkens de Belgische eischen niet. Niet voor aan-
passing aan een nieuwen economischen toestand be-
hoeft een Moerdijk-kanaal te worden aangelegd, doch
om een correctie aan te brengen in de geografische
ligging van Antwerpen. België wenscht voor Antwer-pen de gelegenheid te
verkrijgen
om van twee wallen
te eten. Naast de voordeelen, van zijn ligging, welke blijkens de ontwikkeling van Antwerpen tot wereld-
haven en zijn nog steeds voortgaande uitbreiding
tocli voldoende zijn om het tot grooten bloei te bren-
gen, tracht België tevens naar een-deel der overeen-
komstige voordeclen, welke de Nederlandsche havens
uit weder een andere geografische ligging trekken.
Ook de eischen ten aanzien van het Schelde-regime
kunnen niet worden gerechtvaardigd met den wensch naar aanpassing aan gewijzigde toestanden. Van con-
cessies als nu door de Nederlandsche Regeering zijn
toegezegd, kan dat misschien worden gezegd, (lech
zeker zal de overgroote meerderheid van ons volk met
de regeering van meening zijn, dat een verder toegeven
van beteekenis aan de Belgische verlangens op deze
twee punten voor Nederland onmogelijk dis. Indien
het werkelijk ging om aanpassing aan nieuwe toe-
standen zou men trouwens ook zeggen, dat België
allerminst reden heeft, om, zooals het nu doet, zijn
wenschen den vorm te geven van eischen. Bovendien
blijkt telkens uit de stukken, dat de Belgische regee-
ring zelf zich wel degelijk op zeer veel punten ba-seert op haar interpretatie der verdragen.
In haar nota van 28 Mei schrijft de Belgische re-
geering ten slotte, dat zij ,,voor het geval, dat tegen.
de verwachting der beide Regeeringen een vergelijk
in der minne beslist onmogelijk zou blijken, overwe-
gen zou, of een uitweg uit de moeilijkheden niet ge•
oclit moet worden in een internationale oplossing.” Velnu, indien dan op de basis der Nederlaitdsche
voorstellen tot groote teleurstelling zeer zeker ook
van Nederland geen vergelijk tot stand mocht komen,
dan zullen wij weinig meer kunnen doen dan het re-
sultaat afwachten van dit ,,overwegen” der Belgische
regeering.
.
JAN SOHILTHUI5.
HET PLAN VOOR DE ,,BANK FOR INTERNATIONAL
•
.
SETTLEMENTS”.
Een integreerend bestanddeel van het plan der
experts, benoemd om voorstellen te ontwerpen voor
een volledige en definitieve regeling van het herstel-
vraagstuk, wordt gevormd door het schema voor een
,,Bank for International Settlements”.
– Een der grondbeginselen van de voorstellen der
deskundigen is gelegen in de ovcrhrenging van het
herstelprobleem van de politieke naar de financieele
spheea’; hieruit, vloeit voort, dat de thans bestaande
controleereude organisatie afgeschaft en het appa-
raat tot overmaking der herstelbetalingen door een
commercieel instituut vervangen dient te worden.
7
Tèl
stelt immers het Young plan Duitschland aan-
sprakelijk voor de transfereering der annuïteiten,
noodig blijft niettemin een orgaan, dat de door
Duitschiand verrichte betalingen in ontvangst neemt
en onder de crediteuren verdeelt, de regeling der
leveranties in natura op zich neemt, de eventueele
commercialiseering van een gedeelte der annuïteiten
leidt en, ten slotte, in het geval, dat Duitschiand ver-
klaart de transfereering van de voorwaardelijke an-
nuïteit geheel of gedeeltelijk op te schorten, of wel
gebruik te zullen maken van de revisieclausule, de
hiervoor in te stellen commissie convoceert. Boven-
dien wordt, door aan dit orgaan het karakter eener
bank te geven, in de herstelregeling een elastisch
element gebracht en het intreden van de omstandig-
heden, die tot een transfer-rnoratorjum aanleiding
zouden kunnen geven, voorkomen doordat eenerzijds
het in Reichsmarken betaalde gedeelte der annuïteit
in Duitschland zal kunnen worden belegd, anderzijds
hierop aan de crediteurstaten voorschotten zullen
kunnen vorclen verleend. Ook de financiering der
leveranties komt in aanmerking.
De Commissie meent, dat naast deze essentieele of
obligatoire functies der Internationale Bank ook nog
facultatieve functies dienen te staan. De aard der
annuïteiten en de grootte der betalingen, die in de-
viezen moeten worden gedistribueerd, maken het mo-
gelijk en zelfs noodzakelijk om het voor afwikkelig van internationale betalingen reeds bestaande appa-
raat uit te breiden en te perfectioneerep. Zonder be-
staande instituten concurrentie aan te doen, zal de
Bank door de verleening van credieten aan centrale
banken, hetzij voor deviezenoperaties of voor andere doeleinden, voor deze instituten waardevolle crediet-
faciliteiten scheppen. Door de inrichting van een
goud clearingfonds zullen de kosten, verbonden aan
goud verschepi ngen, belangrijk worden gereduceerd.
Door het in exploitatie brengen van onontgonnen
handeisgebieden zal de wereldhandel uitgebreid kun-
nen worden. De voordeelen van de Bank als stabili-
seerend element in de ontwikkeling der wisselkoer-
sen liggen voor de hand. –
Uitgaande van deze overwegingen stelt de com-
missie voor een bank op te richten met een kapitaal
van $ 100 millioen, uitgedrukt in de munteenheid van
het land, waar zij zal zetelen en witarop aanvankelijk 25 pCt. gestort moet worden. De centrale banken der
zeven landen, die aan de conferentie deelnamen, ga-
randeeren de emissie, die zoodanig verdeeld zal wor-
den, dat in elk der genoemde zeven landen evenveel
zal worden uitgegeven, terwijl hoogstens $ 44 millioen
elders, met een maximum van $ 4 millioen per staat,
mag worden geëmitteerd. In aanmerking komen in de eerste plaats de bij het herstel geïnteresseerde landen,
daarnaast mogen in het kapitaal slechts de landen,
wier ruilmiddel op de basis van goud of van deviezen
gestabiliseerd is, deelnemen. Het bezit van aandeelen
geeft géén stemrecht; dit laatste komt ter algemeene
vergadering toe aan de centrale banken, in verhou-
ding tot de in haar land geplaatste aandeelen.
De leiding der Bank zal in handel van een directie berusten; aan haar zullen uitgebreide bevoegdheden
worden verleend. Zoo krijgt zij o.a. het recht om de
582
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
26 Juni 1929
eerste statuten der Bank goed te keuren of te wijzi-
gen, een uitvoerende commissie te benoemen en daar-
aan de in de statuten te omschrijven bevoegdheden te
delegeeren en om den hoogsten
•
uitvoerenden ambte-
naar te benoemen. De samenstelling der directie is
als volgt geregeld cle presidenten der centrale ban-
ken der zeven landen, die aan de conferentie deelna-
men of hun vertegenwoordigers zijn ex officio lid der’
directie en benoemen voorts elk één landgenoot (ge-
durende den looptijd der annuïteiten mogen de pre-
sidenten der Duitsche ‘en Fransche circulatiebauken
twee landgenooten benoemen). Deze 14, respectieve-
lijk 16 directeuren, kiezen nog hoogstens 9 mededi-
recteiaren uit door de presidenten der centrale ban-
ken van de in het kapitaal deelnemende landen op
te maken lijsten van 4 personen van eigen nationa-
liteit.
In de uitoefening van haar functies, zoowel obliga-
toire als facultatieve, mag de Bank in de eerste plaats
depositorekeningen openen, mits zulks valt binnen de
grenzen der aan de Bank toegedachte taak en ge-
schiedt in een valuta, die practisch voldoet aan de
eischen van den gouden of van den goudwissel-
– standaard, een en ander ter beoordeeling van de’
directie. Olearing-deposito’s, door de centrale banken
in goud te storten, blijven geheel gereserveerd voor de
afrekeningen tusschen de deelnetners aan het gold
settiement fund. Deposito’s, die tot maximaal 15
dagen beschikbaar zijn gesteld moeten voor 40 pOt.,
deposito’s op langeren termijn voor 25 pOt. in goud
of devieen gedekt worden. Voor deposito’s, die langer
dan een maana loopen mag de Bank een door de
directie vast te stellen rente vergoeden, afhankelijk
van de grootte van het deposito en van de’ voor den
cleposant te verrichten diensten.
Ten aanzien van haar verder b.nkbeleid zal cie
directie bepalen welke transacties de Bank mag ver-
richten. Zij zal daarbij in overeenstemming handelen
met de politiek der centrale banken; indien bij cle be-
slissing over een bepaalde credietoperatie de in de’
directie zetelende president van het betrokken’ land
tegenstemt, zal de voorgestelde operatie in zijn ianl
achterwege blijven. De Bank mag zaken doen, hetzij
rechtstreeks met centrale banken, hetzij door tus-
schenkomst van de centrale haken,di.e zich daarvoor
beschikbaar stellen, hetzij onder voorwaarde, dat de
centrale bank van liet betrokken land hiertegen geen
bezwaar heeft, net andere banken of particulieren.
Als aan de Bank veroorloofde werkzaamheden
noemt het plan: de credietverleening aan centrale
btnken door herdisconteering van wissels of tegen
onderpand’ van dergelijk papier of van goud, dè uit-gi.fte van eigen obligaties, teneinde uit de opbrengst’
daarvan credieten aan centrale banken te verleenen,’
cie handel in goud, wissels en daarmede, gelijk te stel-
len papier alsmede in effecten (met uitzondering van
aandeelen) en in liet algemeen de belegging yan gel-
den, het laatste alleen voorzoovei liet kan geschieden
met goedkeuring van de centrale bank vaîi liet be-
trokken land en zoodanig, dat op de handeisbelangen,
van eenig land geen overwegende invloed woidt uit-.
geoefend. Tegenover haar beleggingen in effecten
4
mag de Bank trust certificaten of andere obligaties
uitgeven.
Wat haar speciale functies in verband met de her-
stelannuïteiten betreft, heeft de ‘Bank zich in de
eerste plaats te belasten niet de ontvangst en yerdee-
ling der herstelhetalingen. Zij zal deie crediteeren
0])
een ,,Annuity Trust A.ccount”,. dat zij als trustee
van de crediteurstaten beheert. Alle betalingen door
Duitschland hëbben te geschieden in valuta – afge-zien van het geval, waarin op verzpek van de Bank
betaling in R.M. wordt verzocht (hijv. in verband met
leveranties in natura) en van dat van eeii transfer-
moratorium – ook voor de omzetting van de door de
spoorwegen te betalen R.M. 660 millioen is de Duit-
sche regeering aansprakelijk. Ten laste vaii deze reke-
ning z’ullen worden gebracht alle uitgaven, voor her-
steldoeleinden; preferent zijn in dit opzicht de dienst
der Duitsche buitenlandsche leening 1924 en de on-
kosten der Bank. Na voldoening van alle bedragen,
die verder ten laste van de arinuïteit als geheel
komen, zullen de leveranties in natura worden be-
taald, alsmede de dienst der leeningen, ontstaan door
mobilisatie van een gedeelte der annnïteit. Het restee-
rende bedrag zal tusschen dè crediteurstaten wo.rden
verdeeld in de door de regeeringen overeengekomen
verhouding en op een zoodanig tijdstip en tot een zoo-
danig bedrag, dat de directie der Bank zal vaststellen.
Voor de bedragen .op deze rekening gestort, zal geen
rente worden vergoed.
Voorts staan met de herstelregeling in verband de
functies der Bank ten aanzien van de mohiliseering
van een gedeelte der annuïteïten en die, welke in
aanmerking komen, wanneer Duitschland de trans-
fereering uitstelt. In het laatste geval zal cle op-
brengst van de door cle Banlc tegenover de uit de niet
transfereerbare bedragen aangeschafte effecten uit-
gegeiren obligaties, zoo zij buiten Duitschiand afzet
vinden, aan de crediteurstaten kunnen worden over-
gemaakt.
Zoodra
zij
in werking treedt, zal de Bank kunnen
beschikken over $ 25 millioen gestort kapitaal, als-
mede over het saldo, dat de Generaal-Agent na af-
sluiting van’ zijn relceningen overhoudt. De Duit-
sche regeering zal voorts een niet rentegevend
deposito tot een bedrag van 50 pOt. van de gemid-
delde, hoogte van het Annuity Account en wel een
maximum van R.M. 100 millioen bij de Bank onder-
houden. Wil Diitschland voorts participeeren in liet
gedeelte van de winst der Bank, dat voor verlichting
der 22 laatste annuïtèiten bestemd kan worden, dan zal
liet een deposito op langen termijn van R.M. 400 mii-
lioen ter beschikking van de Bank moeten stellen.
De commissie verwacht
3
dat de Bank zich in den
loop der tijden zal ontwikkelen tot een instituut,’ dat
zich niet uitsluitend en zelfs niet in de eerste plaats
met herstelbetalingen zal bezighouden, doch dat ook
cle internationale handels- en f:inancieele wereld niet
belangrijke, tot dusver ontbrekende faciliteiten zal
verrijken. In het bijzonder acht zij het te hopen, dat
de Bank een steeds inniger en waardevoller schakel
zal worden in de samenwerking der centrale banken,
een samenwerking, die noodzakelijk is voor de’ stabili-
teit van liet credietwezen der geheele wereld.
Dr. F. H.
REi’sLIuS.
IJZER EN STAAL IN 1928.
II
(Blot).
Voor cle.ijzer- en staalindustrie, van
Franicrijic
was
1928 een zeer goed jaar. Nadat in Juni. de wettelijke
stabil:isatie van den franc een feit was geworden,
herstelde liet bedrijfsleven zich hoe langer hoe mèer en nam cle hinneulandsche vraag naar ijzbr en staal,
die zich voor dien
tijd
reeds in gunstigen zin was
begonnen te ontwikkelen, hoe langer hoe meer toe.
De productie kon dan ook sterk worden opgevoerd.
Daarnaast behoefde nit als in 1927 de export te
worden geforceerd. Deze was dan ook, hoewel ten op-
zichte van de productie nog zeer belangrijk, in 1928
veel lager dan in het jaar te voren. Zooals hierboven,
reeds werd opgemerkt, was de verbeterde prijssituatie
voor staalproducten op de wereldmarkt dan ook voor
een groot deel te danken aan de vermindering van
den druk daarop o.a. door Frankrijk in 1927 uitge-
oefend.
Onder de geschetste omstandigheden stegen zoowel
de prijzen van ruwijzer als van halffabrikaten en
waisproducten op de Fransche markt, doch de laatste
in veel sterkere mate dan de eerste. Stafijzer }ioteer-
de begin Januari 1.928 pngeveer 570 frcs. en in Ja-
nuar.i van dit jaar ongeveer 730 frcs. De, prijs van
gieterij-ijzer No. 3 was :in Januari.. 1.928 425 fres. en
zij steeg in den ioop van het jaar tot 450 frcs. Sedert
Februari van dit jaar is de noteering 475 frcs.
26 Juni 1929
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
583
Begin 1928 kwam een verkooporganisatie tot stand
voor haiffabrikaten en balkijzer; de gevolgen hiervan
voor het prijsniveau gingen hand aan hand met di.e
van de toenemende binnenlandsche vraag.
De leden van het O.S.P.M. veriengden de prijscon-
ventic voor gieterij-ijzer, die op 1 Januari. 1.929 af-
liep, tot 1. Januari 1.931. De prijsconventie voor hema-
tiet, d:ie in het begin van het jaar voorloopig tot
1 April da.v. werd verlengd, bleef verder gedurende
het geheele jaar tengevolge van allerlei moeilijkheden bij de onderhandelingen over de voortzetting daarvan,
dit voorloopi.g karakter behouden. Eerst in Januari
van dit jaar slaagde men erin de overeenkomst op-nieuw in meer gesloten vorm tot stand te brengen.
Zij loopt 31. December a.s. af.
Een toenemende concentratie-beweging i.n de Fran-
sche ijzer- en staalindustrie was te constateeren, ter wijl verder verschillende ijzer- en staalbedrijven be-
langen verwierven bij den mijnbouw met de bedoeling
om.zicit door uitbreiding der kooksproductie een as-
tere grondstoffenbasis te verschaffen. Hoewel de
kooksprocluctie in de laatste jaren aanzienlijk is toe-
genomen,.is de Fransche ijzer- en staalindustrie,
wat haar voorziening met kooks betreft, altijd nog
afhankelijk o.a. van Duitschlancl, België en Neder-
land.
[ii Maart 1.928 bracht het Fransche Parlement in-
grijpende wijzigingen in het tarief van invoerrechten.
Bij deze gelegenheid werd het iiroerrecht op gieterij-
ijzer van 50,70 tot 55 frcs. en dat voor hematiet van
50,70 tot 80 frcs. verhoogd.
* *
:l.n
Engeland
was zoowel de productie van ruwijzer als van ruwsteal in 1928 minder dan in 1927. Bij deze
vergelijking client er rekening mede gehouden te
worden, dat in de eerste maanden van 1.927 – na af-
loop van de staking in de kolennijverheid – de pro-
ductie van ijzer en staal zeer hoog werd opgevoerd.
De totale ruwstaalproductie van 1927 was clan ook
honger dan die van een ig jaar na den oorlog, zoodat,
op zichzelf beschouwd, 1928 in dit opzicht niet ongun-
stig mag worden genoemd. .E[et productiecijfer be-
hoorde tot cle hoogste van de jaren na 1918, terwijl er
— geinete:n aan de productie van 191.3 – een stijging
is. Deze blijft echter beneden de stijging, welice de
iuropeesche productie in vergelijking met dat jaar
te zien geeft.
.Dat 1928 dus een vrij – goed figuur maakt wat d.e
staalproductie betreft, is aan versch:illencle omstan-
cligheden te danken. Sedert 1. September 1.927 bestaat
er tusschen cle staalproducenten een prsconiventie,
die
betrekk:ing heeft op eenige walsproducten. Den
(otistunlenten, clie zich verbinden, uitsluitend Engeisch
materiaal te betrekken, wordt een vrij belangrijke
i:eçiuctie op de vastgestelde minimum-prijzen toege-staan. Zoolang het Oontinentale materiaal ruim werd
aangeboden en cle prijzen daarvan laag waren., was
dc neigi tig van de verbruilcers om slechts het natio-
mde product te koopen gering, doch in den loop van
het jaar werd het aanbod
0])
de staalmarkt miticler
ruim, cle leveringstermijnea werden langer en cle prij-
ac’n liepen belangrijk op. De Engelsche prijzen daar-
c’ntegen – clie reeds op een hoog niveau lagen –
vcrc]en niet of slechts weinig verhoogd, sommige wa-
ren eind 1928 zelfs lager dan in liet begin vanhet
jaar. Teekenend voor de prispolitiek van de produ-
eenten is bv., dat in Februari 1928 de prijzen van
plaat-, balk- en profielijzer met 5 sh. verhoogd wer-
den, doch tegelijkertijd ook de
OP
cle prijzen van deze
producten gegeven reductie met 5 sh. werd opgevoerd.
Aan het einde van het jaar had clan oolc een zeer he-
larigrijlc deel der verbruikers – aan de Noord-Oost-kust zelfs alle scheepswerveu – cle verklaring afge-
geven geen ander clan Engelsch ‘materiaal te ‘zullen
gebruiken. Het resultaat hiervan is, dat de import
in 1928 sterk is verminderd. De totale invoer van
staa.i en staalpro(lucten bedroeg in 1.928 2,8 mihhioen
tegenover 3,9 milioe.n ton in 1927.
Het Engelsche Gouvernement stelde de spoorwe-
gen in staat cle vrachten voor de grondstof:fen der
ijzer- eti•staalindustrie, ul. kolen, ertsen en kalksteen,
te verlagen. De reductie op het vervoertarief werd
op 1 l’)ecember ingcvoercl. Een verdere belangrijke
tegemoetkoming zal de industrie dit jaar, ni. met
ingang van 1 October verkrijgen, wanneer als gevolg
van een hervorming van het belastingstelsel de plaat-
selijke belastingen voor de industrie aanzienlijk min-
(er zullen worden.
Terwijl dus de staalindostri.e een vrij gunstig jaar
had, kan hetzelfde niet gezegd worden van de ruw-
ijzer-produceerende industrie. In de eerste plaats was
– zooals in den aanvang van dit overzicht reeds werd
opgemer]ct – de conjunctuur voor ruwijzer lang niet
zoo gunstig als voor staal, doch boyendien is er voor
den iveing wel.varenden toestand van de Ertgelsche
ruw’ijzerindustrie een diepere oorzaak aan te wijzen,
welke reeds vroeger i t dit blad, nl. in het overzicht
over 1927, uitvoerig werd besproken.
1)
Wij kunnen
deze uiteenzeting niet l)eter resumeeren dan door een
uitspraak van een gezaghebbende Engelsche ijzer-
handelsfjrma aan te halen, die zich in een verslag
over den toestand van de industrie in 1928 aldus
uitlaat: ,,No industry eau claim to be wholly effi-
cient whose units of production are so palpably def i-
cient as are the bulk of the .blast furnaces of Great
IBritain.”
Inderdaadl heeft het toenemend gebruik van schrot
voor cle staaibereiding – ook in Engeland – het
ruwijzerverbruik nadeelig beïnvloed. Doch de indus-
trieele orttwikke]ing heeft
0])
ander gebied de ge-
brui ksmogelijkh.ei d va,n ruwijzer belangrijid vergroot
en er is in ziejizelf dan ook geen enkele reden
waar cie wereldproducti.e van ruwijzer sedert 191.3 met
11. pOt. is toegenomen en cle productie van het Con-
tinent ecn
stijging
met 1.4 pOt. aanwijst – voor een
daling met 35 pOt. van de .lngelsche ruwijzerprocloc-
tie.
T66r
cibn oorlog was Engeland de belangrijkste
exporteur van ruwijzer, doch als gevolg van de ver-
ouderde proclucti.emethocle:n heeft het zijn leidende
positie in dit opzicht reeds lang verloren en wordt
cie export van jaar tot jaar minder. In 1927 bedroeg
cle ruwijzeruitvoer nog geen 30 pOt. van die van 1913,
in 1928 was het beeld iets gunstiger, nl. 40 pOt.
De hierboven vernielde vrachtver]agiig voor de
g-rÔtcistoffen en de komende belastingverlaging zal
ook hier van gunstigen invloed zijn op den kostprijs
van het product, doch zoolang de outillage der in-
dustrie, die, ivat de meeste harer centra betref t, met
het nog op cle grondstoffenvoorziening zeer gunstig
gelegen is. geen moclerniseering heeft ondergaan, zal
er in den tegenwoorcligen toestand weinig verande-
ring komen. Er zijn vanzelfsprekend nog andere fac-
toren, welke cie huidige situatie van de Engelsche
ijzer- en staalindustrie bepalen en die de mogelijkheid
vtn hare reorganisat:ie beïnvloeden. Zonder twijfel
zijn de moeilijkheden; die te overwinnen zijn om den
achterstand in te halen buitengewoon groot, doch het
geeft te denken, dat de industrie zelf voornamelijk
heil verwacht van beschermende maatregelen.
Het prijsniveau voor ruwijzer was gedurende het
geheele jaar laag. Olevelancl-gieterij-ijzer noteerde
begin januari 65 sh. f.o.b. Midclleshrough, half Maart
werd de prijs tot 66 sh. verhoogd en hij bleef verder
het geheele jaar
01)
dit niveau. Onder deze omstan-
cligheden had cle Engelsche markt weinig aanlokke-
hjks voor de Contintentale exporteurs en zoodoende
bedroeg cle ruwijzerinvoer iii 1928 nog geen 100.000
ton tegenover bijna 600.000 ton in 1927. Aan de an-
dere zijde nam in verband met de lage prijzen, welke
voor het Engelsche ruwijzer werden gevraagd, de
uitvoer toe van 275.000 ton in 1.927 tot ruim 400.000
ton in 1.928. –
Tegen het einde van het jaar konden de scheeps-
werven van de Noord-Oostkust belangrijke orders boe-
‘) Zie E.-S. 13. van 13
JUni 1.928.
584
ECONOMISCH-STATISTISCHE BEICHTEN
26 Juni 1929
ken tengevolge waarvan de hdrjviheid in de staal-
fabrieken en daarmede de productie van ruwijzer
voor de staalhereiding toenam. De zeer bescheiden
productie van gieterij-ijzer bleek toen niet langer
voldoende om in de behoefte te voorzien. Aangezien
het verschijnsel van een te lage productie van giete-
rij-ijzer zich tegelijkertijd op het Continent voordeed
en de
prijzen
aldaar een stijgende tenden vertooij-
den, konden ook de prijzen van Engelsch ijzer worden
verhoogd. De producenten in het Oleveland-district
zijn thans tot ver in het jaar uitvekdcht en de prijs
van gieterij-ijzer No. 3 is tot
7216
gestegen.
* *
*
Evenals in Europa was in 1928 ook in de
Ver. Sta-
ten van Noord-Arnerila
de conjunctuur voor staal en
staalproducten veel gunstiger dan voor ruwijzer,
voorzoover dit laatste bestemd is om verwerkt te wor-
den in de gieterijen. Onder den invloed van een vrij-
wel algemeene groote industrieele,.bedrijvigheid, die
zelfs de voor de zomermaanden kenmerkende inzin-
king niet vertoonde, steeg de ruwstaalprodu.ctie to,t
ruim 50 miljoen ton, een hoeveelheid, die nimmer
te voren bereikt was. in tegenstelling met wat het
geval is. in de belangrijke Euroiieésche staal-prodti-
ceerende landen, die voor den afzt van een groot
deel van de productie op de exportmarkt zijn aange-
wezen, baseert de staai5roductie van de Ver. Staten
zich bijna geheel op het binnenlandsch verbruik.
Slechts 6 á 7 bCt. van de productie wordt uitgevoerd.
De toeneming van het staalverbriiik in 1928 was
vooral belangrijk in liet bouwbedrijf en voor construc-
tiewerk; ook de automobielindnstri verwerkte in
1.928 meer staal dan in 1927.
In de eerste maanden van het jaar werkte de de-
pressie, welke vooral in de tweede helft van 1927
heerschte, nog na en waren de prijzen laag, doch
later trad een stijging in. De vermindering van de
bedrijvigheid, welke gewoonlijk begin April te con-
stateeren valt, was in dit jaar (1929) niet te zien. De
vraag naar staalproducten bleef zeer ruim, vooral
van de zijde der automobielindustrie. Ook cle spoor-
wegen, die in 1928 niet tot de beste afnemers be-
hoorden, kwamen in het begin van dit jaar met be-
langrijke orders aan de markt. In Maart van dit jaar
bereikte de ruwstaalproductie ee recordcijfer en de
productie van het eerste kwartaal was alweer 1,2
millioen toh hooger dan in hetzelfde tijdvak van 1928.
Ook de totale product:ie van ruwijzer was in 1928 hooger dan in 1927. In aansluiting bij detoenemende
staalproductie steeg de ruwijzerproductie iii den loop
van het jaar aanzienlijk. De richting van de produc-
tieljn was tegengesteld aan die, welke zij gewoonlijk
te zien geeft. In de voor de staalindustrie zoo gunsti-
ge conjunctuur deelden cle ijzergieterijen in het al-
gemeen niet. Dientengevolge daalde de productie van
gieterj-ijzer van 5,6 millioen ton in 1927 tot 4,3 mii-
lioen ton in 1928. Het prijsniveau voor gieterij-ijzer
was dan ook uitermate laag, lager dan het in vele
jaren geweest is. Tegen het einde van het jaar ver-
beterde de vraag en konden. de prijzen eenigszins ver-
hoogd worden. -,
Bij het lage prijsniveau voor gieterij-ijzer bleef de
invoer o.a. uit Europa, laag. De totale rliwijzer=in-
voer, die in 1925 en 1926 ongeveer 450.000 ton be-
droeg, doch in 1927 tot 1.35.000 ton daalde, was in
1928 niet veel hooger. De import was 1.43.000. ton,
waartoe Britsch-Indië met 57.000, Engeland met
50.000 eu Nederland met 27.000 ton bijdroeg.
In Juni 1928 werd opgericht de Steel Export As-
sociation of America, met het doel om door een prijs-
regelend optreden de onderlinge concurrentie der
Amerikaansche staalproducen.ten hij den export op te
heffen. Eu.erzijds verdient de oprichting van deze
organisatie de aandacht, omdat de beide belangrijkste
staalprodu.cen ten van Amerika, die dikwijls tegenover
elkaar stonden, nl. de United States Steel Corpora-
tion en de Bethiehem Steel Corporation er bij zijn
d
aangesloten; anderzijds is zij van groote beteekenis; o-
dat er de toenemende belangstelling van de Amen-
kaansche producenten bij den export uit spreekt.
Zooais hierboven werd opgemerkt steunt de zeer
groote staalproductie van de Ver. Staten bijna geheel
op. het enorme binnenlandsche verbruik. De uitvoer
van ijzer en staal was in 1928 2,4 millioen ton, in
1.927 bijna 2 niillioen ton, of ongeveer de helft van
wat Engeland, Frankrijk, Duitschiand, en de tol-unie
België-Luxemburg ieder voor zich exporteeren. Hoe-
wel op zichzelf dus niet zonder beteekenis, is de
export van de Ver. Staten in vergelijking niet die van
de Europeesche exporteurs bescheiden en gemeten.
aan de productie van het land zelf, is zij van gering
belang. Het tegenwoordige niveau van de Amerikaan-
sche productie hangt dus nauw samen met het bin-
nenlandsche verbruik, dat thans een hoogte verkre-
gen heeft als nooit te voren.
Een vermindering hiervan zou een verlaging van
de productie ten gevolge hebben, doch deze zou kun-
nen worden gematigd door een grooteren uitvoer.
Zelfs het toevoegen aan den uitvoer van een betrek-
kelijk klein gedeelte van de. productie, zou reeds van
ingrjpenden in
.’loed kunnen zijn op de situatie van
de wereldmarkt en het is vooral om die reden, dat cle
eensgezincle pnijspolitiek van de Amerikaansche staal-
producenten bij den export, zooals die haar u.i tdru,k-
king heeft gevonden in de oprichting van de Steel
Export Association, van zeer groote beteekeni.s is.
* *
*
Aaci de hand van de ,,Statistiek van den in-, uit-
en doorvoer” uitgegeven door het Centraal Bureau
voor de Statistiek en van eenige. geg&.rens, welke ook
thans weer welwillend werden verstrekt door de Di-
rectie der Koninklijke Nederlandsche Hoogovens en
Staa].fabnieken te iJmuiden, ge
en wij in het vol-
gende nog eenige cijfers betreffende de productie en den afzet van ruwijzer in
Nederland.
Het Hoogoveubedrijf te IJmuiden werkte in 1928
op vo]le. capaciteit, d.w.z. niet 2 hoogovens. De ont-
wikkeling van de produ.ctie sedert het bedrijf
i.t
wer-
king ging, is als volgt:
1924 ……..’ 91.100 ton.
•
1.925 ……..109.300
•
1.926 ……..142.500
1927 ……..203.700
1.928 ……..258.000
Het verbruik van ruwijzer in ons land bedroeg in
1927 71.500 ton en in 1928 89.500 ton. Van deze hoe-
veelhéclen wer’U door het Hoogovenhedrijf resp. 39.500
ton of ruim 55 pOt. en 54.000 ton of ruim 60 pot.
geleverd. De, ontwikkeling van het verbruik van het
nationale product is alleszins gunstig te noemen; in
liet eerste hednijfsjaar van het i:[oogovenbednijf lever-
de het ongeveer 35 .pCt. van de binnenlandsche be-
hoef te.
Het overige van de productie werd in het buiteu-
land afgezet. Blijkens de uitvoer-statistiek van liet
Centraal Bureau bedroeg de ruwijzeruitvoer van Ne-
derland (in metr. tonnen):
1927
1.928
Totaal …………150.000
216.000
– waarvan naar:
België
………….34.700
61.600
]?rankrjk ……….15.800
40.000
Duitschlancl ……..32.600
33.1.00
Ver. Staten . …….. 28.500
29.300
Gr. Brittannië ……14.000
15.100
Zweden
………..
6.200
10.000
Italië ……………6.500
9.600
Dénemarker, ……..5.000
–
5.500
Een indruk van de beteekenis van liet .Hoogovenhe-
drjf als exportbedrijf verknijgt men door kennis te
nemen van den
ru.w
?ij
zeru
it
v.oer
van cle voornaniste
produceerende landen. Frankrijk voerdé in 1928
626.500, Engeland 404.000 (de Engelsche Noord-
Oostkust 180.500), Duitschland 254.500 en België-
Luxemburg 99.000 ton ruwijzer uit.
1
26 Juni 1929
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
585
1
Terwijl het Hoogovenbedrijf in 1925 en 1926 naast
de binnenlandsche markt zijn belangrijkste afzetge-
bied in de Ver. Staten vond (waarheen in genoemde jaren resp. 52.000. en 57.000 ton ruwijzer werd uit-
gevoerd), is thans vooral de Belgische en de Fransche
markt tot ontwikkeling gekomen. Dat het bedrijf zijn
afzet in deze landen, waar de ijzerproductie de laatste
jaren een sterke expansie vertoont en waar de pro-
ductiekosten laag zijn, zoo aanzienlijk heeft weten op
te voeren, is een symptoom van de bijzondere waar-
deeririg welke het nationale product, dank zij zijn
goede kwaliteit, in het buitenland vindt.
G. S. K. B.
EXPORTMOEILIJKHEDEN.
in het tijdschrift ,,Klei” van April jl. publiceerde
mijn collega Ir. Timmer eenige gegevens omtrent
moeilijkheden, in den weg gelegd aan den Nederland-
schen steenfabrikant bij export zijner artikelen naar
Duitschianci. in dit artikel werd aangegeven op welke
wijze te ageeren zou zijn tegen de zeer willekeurige
toepassing van het douanetarief, en het, als gevolg
van verordeningen van enkele regecril]gspresidentdu,
practisch boycotten der Nederla:ndsche baksteenen
vooi den woningbouw. Sinds korten
tijd
schijnen de
boven gememoreerde moeilijkheden grootendeels over-
wonnen te zijn.
Naar aanleiding van bovenstaand artikel is het on-getwijfeld van belang eenige mededeelingen te doen
aangaande den export der baksteenen naar de Ver-
eenigde Staten van Noord-Amerika.
Deze export dateert slechts van 1922. Wellicht wer-den voor dien tijd eenige kleine
partijen
geëxporteerd,
doch dit is in elk geval van gëen beteekenis geweest.
De exportcijfers bedrageil voor Nederland:
1.922 . . . . 5.638 ton of 2.819.000 baksteeiicn 1923 . . . . 64.050 ,,
,, 32.025.000
1024 . . . .
1.346 ,,
3.673.000
1025 . . . . 11.771
5.885.500
1026 . . . 46.490
.23. 245.000
1,927 . . . . 24.305
12.197.500
1928 . . . . 18.430
9.215.000
Leggen we nu eens de exportcijfers van België naast de bovengenoemde. We vinden dan:
1923 . . . .
2.613.000 haksteenen 1024 . . . . 18.550.000
1025 . . . . 49.013.000
1026 . . . 60.907.000
1027 . . . . 78.180.000
1028 . . . . 60.153.000
Natuurlijk is de vermeerderde export van België
een der oorzaken van de vermindering van den Ne-
derlandschen export. Dat de invloed niet grooter is
geweest, is te danken aan cle betere kwaliteiten d.er
Nederlandsehe balcsteenen, waardoor deze als ,,f nee-
brick” worden geleverd, terwijl de Belgische uitslui-
tend als ,,common-brick” gaan. Het is wel duidelijk,
(lat de geringe export der Nederlandsche ,,face-brick” geen invloed zal hebben op de prijzen der Amerikaan-
che ,,face-br.ick”, temeer waar het gebruik van
. ,,face-
brick” in Amerika zeer groot is, terwijl deze worden
geleverd door de Amerikaansche fabrieken in kwali-
teiten en schakeeringen als Nederland ze himmer zal
kunnen leveren als gevolg van het verschil in grond-
stof. De concurrentie heeft dus plaats met de eenvou-
dige ,,face-brick” en wel in ‘t bijzonder met de zooge-
naamde ,,colonial brick”.
Bijna elke import vindt in een land als Anierika
met zijn sterk potectionistiseh karakter felle oppo-
sitie, niet alleen bij de fabrikanten doch ook bij de
handelaren. Een staaltje hiervan ondervond ik per-
soonlijk in Philadelphia, waar een handelaar in bouw-
materialen me meedeelde, het Amerikaansche fabri-
kaat te prefereeren, zelfs bij een prijsverschi.l van
$ 2 á $ 3 per duizend (op den
prijs
van pl.m. $ 25), hoe-
wel dit verschil voor hem als zuivere winst was te
beschouwen, aangezien eik risico was weggenomen.
Geen wonder derhalve, dat reeds eenige jaren geleden
actie werd gevôerd tegen dezen invoer, invoerrechten op baksteenen leggen was niet mogelijk, omdat ze
0])
dc ,,freelist” stonden en ook Nederland geen invoer-
rechten op Amerikaansche steenen heft. Hiervoor zou
derhalve wetswijziging noodig zijn. Als eenige uitweg
werd gevonden het stempelen van elken steen met
,,rnade in Holland” enz., natuurlijk in de hoop, dat
dit een onoverkomenljk bezwaar zou zijn, althans den
import zeer zou bemoeilijken. Waar de actie hoofd-
zakelijk w’as gericht, tegen de ,,common-brick” werd
toegestaan de ,,faee-briek” van Nederlandseh fabri-
kant vrij te laten. liet behoeft geen betoog, dat de
geheele actie in hoofdzaak uitging van de ,,Oommon
Brick Manufacturers Assoeiation öf America”, meer
speciaal van de afdeeling New Jersey en omgeving,
omdat de invoer der buitenlandsche steenen zich nage-
noeg uitsluitend concentreert op New York.
Niettegenstaande de voorgeschreven stempeling
groeide de irniiort der ,,eommon-briek” nog aanzien-lijk, zooals de hierboven genoemde cijfers uitwijzen.
Een schitterende gelegenheid tot verkrijging van in-
voerrechten, op steen deed zich voor bij de nieuwe
presi.dentsverkiezing in Amerika, waarvan de protec-
t:ionisten het volle (overvolle!) gebruik trachten te
maken. Duchtig werd de groote trom geroerd. Alle
krachten werden gemobiliseerd, ten e:inde den import
zooveel mogelijk te bemoeilijken, zoo niet onnioge-
lijk te malcen; de hulp werd ingeroepen o.a. van de
,,United Briek- & Clay Workers Union of America”,
,,Bri.cklayers, Masons and Plasterers International
Union”, terwijl er tevens hijgehaald werden de groote
verliezen als gevolg van den import, geleden door de
kolenmijnen en door de spoorwegmaatschappjjen ten
gevolge van het mindere vervoer. Natuurlijk werden
niet genoemd de havenkosten, lossingskosten enz. der
inkornende ladingen baksteenen. iaar hierover later.
Als gevolg van de belofte van de republikeinen de
bescherming, speciaal der landbouwers, ter hand te nemen, zoodra hun candidaat gekozen zou worden,
werd reeds in Januari van dit jaar begonnen met
het houden van ,,hearings” voor de ,,Comittee on
Ways and Means”. Uitdrukkelijk werd verklaard, dat
de geheele helia;ndeli.ng der invoerrechten een interne
aangelegenheid was, zoodat buitenlandsehe officieele
personen en lichamen zich h:ier niet mee te bemoeien
hadden. Zelfs werden geen buitenlanders toegelaten.
Naderhand schijnt hierin eeuige verandering te zijn
gekomen, doch de geheele overhaaste behandeling gaf
wei zeer sterk den indruk, dat men voorkomen wilde,
dat het buitenland bezwaren tegen verandering van
liet tarief zou kunnen inbrengen, aangezien absoluut
geen tijd van voorbereiding werd gelaten.
Dat in het buitenland een zeer onaangename stem-
ming ontstond, is vanzelfsprekend. In Italiaansche,
Fransehe en andere kranten en tijdschriften werden
tamelijk felle artikelen gepubliceerd. Pogingen iii het
werk gesteld, ten einde te verkrijgen, dat door enkele
landen gezamenlijk zou worden geprotesteerd, konden
niet slagen, mede als gevolg van politieke en andere
redenen (conferentie Parijs?). Wel werd de mogelijk-
heid opengesteld de bezwaren schriftelijk bij de be-
treffende commissie in te dienen, terwijl ‘zoo juist het
bericht komt, dat nog eens ,,hearings” gehouden zul-
len worden, alvorens het ontwerp bij den Senaat zal
worden ingediend.
Thans bestaat dus tevens de mogelijkheid deon-
juiste voorstellingen, gewekt door de mededeelirigen
tijdens (.1e eerste ,,hearings”, te weerleggen.
Interessant is het na te gaan, welke argumenten bij
de ,,hearings” ter tafel zijn gebracht, en in hoeverre
ze den toets der eritiek kunnen doorstaan. Hoe dit
voor de andere artikelen is, kan ik natuurlijk niet he-oordeelen, maar zeer zeker is het gewenseht, dat be-
langhebbenden zich terdege met het verslag der
,,hearings” bezighouden.
586
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
26
Juni
1929
Onmiddellijk springt i0 het oog, dat de argumen-
ten voor invoerrechten alle zonder uitzondering slaan
op den Belgischen steen en
niet op het .Hollandsche
product. Waarom dan de vraag naar invoerrechten
ook op Hollandsehe steenen?
De Belgische ,,ëommon-briek” wordt in New York
zeer veel als Hollandsch fabrikaat verkocht, hetgeen
me. bleek uit de gesprekken met enige der grootste
handelaren in bouwmaterialen aldaar, die zeer ver-
wonderd waren, toen ik huii vertelde, dat de mij dobr
hun vertoonde steenen de bekende ,,Belgen” waren.
Zeer zeker zal het verwondeien, dat stempeling geen’
aanwijzing
kon
geven, liet schijnt echter, dat de
steen, ingevoerd door de ,,Fimacor”, de groote im-
porteur voor Belgischen steen, hoewel van Amen-kaansch formaat zijnde, officieus vrijgesteld is van
stempeling.
Beginnen we met den arbeidstijd en -bonen. Beweerd
werd, dat cle arbeidsweek in de steenindustnie in Ame-
rika 3 uren korter is dan in Belgi. Dit is mogelijk,
maar voor Nederland hebben we 48-50 uren, terwijl
Op
de fabrieken door mij bezocht in Ohio en Penii-
sylvni.a 6 X 0 uren is 54 uren werd gewerkt. Volgens
deze fabrikanten was dit algemeen! Ook op Zater-
dag wordt 9 uren gewerkt!
De loo:nen werden aangegeven alg hedragende
$
4
tot
$
8 ‘per dag; op de door mij bezochte fabrieken be-
droegen ze
$
4 tot
$
5,50 per dag met weer dezelfde
mededeeling dat dit algemeen is.
De bonen in België (stilzwijgend ook Nederland)
worden aangegeven als te zijn
$
0,90 per dag, doch
voor Nederland bedragen ze
$
,25. tot
$
3 per dag.
Hoe uiterst misleidend het is thans te beweren, dat
derhalve de kostprijs der steenen in Amerfka veel duur-
der moet zijn, is gemakkelijk aan te toonen. In 1925
publiceerde de vroegere bekende Duitsche democrati-
sche afgevaardigde Erkelenz hieromtrent eenige cij-fers. Ik wensch slechts het volgende te memoreereil.
In een steenbakkerij te Chicago levert een machine
49.000 steenen per uur. Hiervoor is noodig één werk-
man. Ïn Nederland zullen per man per dag nog geen
.1000 steenen gemaakt kunnen worden. Indien nu de,
eerste werkman
$
5 en de tweede
$
2 per dag ver-
dient, welke arbeidei is dan het duurste?
Oit.rent de kostprijzen worden natuurlijk zeer uit-
eenloopende inlichtingen verstrekt. De Amerikanen geven op als kostprijs voor hun.• ,~common-bnick”
$
13,42, geleverd te New York, voor de Belgische ,,com-
mon-brick” volgens of ficieele Amerikaansche cijfers
$
4,15,
volgens de Amerikaansche collega’s
$
3,34,.
volgens de Belgische opgaven
$
4,30 tot
$
4,65, alles
per 1000 stuks langsaij zeeschip Antwerpen. De prijs
van het Nèdenlandsch fabrikaat is natuurlijk Dollars
hooger en is minstens
$
12 langszij zeeschip.
Een zeer belangrijk iunt is de kwestie der zee-
vracht. Volgens mededeelingen op de ,,heanings” ge-
daan, gaan de baksteenen (ook de Nederlandsche!)
veelal als ballast naar Amerika; door anderen worden
‘nachten genoemd van
$
1,87 tot
$
2 per 1000 stuks.
Toor Nederland is dit een absolute onwaarheid. De
laagste vracht is ongeveer
$
1
perS 1000 stuks, maar
als regel wordt meer betaald.
Voor België staat deze kwestie geheel anders. Het
vervoer heeft daar nagenoeg uitsluitend plaats door
de Lboyd Royal Belge, welke scheepvaartmaatschappij volgens inlichtingen wordt gesubsidieerd, resp. voor di-
vidend werd gegarandeerd, door den Belgischen staat.
Door de fabrikanten en scheepva.artbelangen werd op-
gericht de verkoopcentrale te New York: de Fimacor
Products Corp. Door de Fimacor en de Lloyd Royal.
Belge wordt beweerd, dat de zeevnacht
$ 6
tot
$
6,50
per 1000 stuks bedraagt. Vreemd doet deze bewering
aan,.indien we bedenken, dat de verkoopprijs der Bel-
gische ,,common-brick” te New York is $11,50. De.
kosten tot langszij zeeschip Antwerpen bedragen
$
4,75, de zeevracht
$
6,25, samen
$
11. De Fimacor
geeft aaii als kostprijs te New York over 243.000.000
gedurende
19251’28
ingevoerde steenen
$
11,50 tot
$
12,40, waarbij volgens liare mededeeliiiigen nog moe-
ten wonden opgeteld de
–
algemeene onkosten, provi-
sies, afleveningskosten en winst.
Verkoopprijs is
$
11,50, waan blijven bossingskosteii
New Yoric, opslagkosten, verkoopicosten, risico en
tenslotte de winst? En wat te zeggen van de aanbie-
ding voor het jaar 1929 &
$
10,80 door de Firnacon?
Meen geloof vindt bij mij de mededeeling door den cli-
recteun-generaal van Royal Beige, Mr. Vebge en
zijn
agent te New York, Mr. Nash (voordien directeur van
(Ie Fimacon) aan het secretariaat van de
New
York
and New 3ensey Common Brick Associati.on gedaan,
dat concurrentie tegen de Belgen onmogelijk was,
omdat
ze de zeevracht
eventueel tot
$
2 per 1000 zou-
den kunnen verlagen.
De hij de ,,heanings” opgegeven invoencijfens zijn
wel zeen stenk tendentieus. O.a. wordt beweerd, dat
de invoen van minder dan 3.000.000
in 1925 gestegen
is tot meer dan 100.000.000 in 1927. Het is duidelijk,
dat het eerste cijfer alleen hétrekking heeft op cle
Belgische steenen (Nederland voerde in 1925 reeds
32.000.000 steenen in), het laatste cijfer echter op
den totalen import.
Voor Nederland- blijkt de invoer stenk dalende.
Geschermd wordt met ee:n
import-cijfer
voor het vol-
gend jaar van 00.000.000 (alle in ballast te vervoe-
ren?).
-.
Berekend worden de verliezen aan werkdagen op
de steenfabrielcen door den invoer op 100.000, het-
geen natnunlijic absoluut willekeurig is en veel te
hoog. Doch nemen we aan 100.000, werkdagen, dan
geeft dit een loonvenlies vai
$
500.000. Voor de los-
sing
van
de steen uit het zeeschip te New York
wordt
betaald pim.
$
3,75 p.m., derhalve een gezamenlijk be-
drag van
$
375.000, vôor ruim 95 pOt. uit loon be-
staande. Hierbij komen haven- en piergelden enz. Het
loonverlies is
per saldo derhalve niet groot als er ten-
minste van verlies gesproken kan worden.
Opgemerkt wordt, dat ioor het branden van
100.000.000 baksteenen benoodigd zouden zijn
so.000000
ton kolen. Oorspronkelijk dacht ik aan een
drïikfout, doch later wordt hetzelfde
cijfer
nog eens
herhaald en dan berekend, hoeveèl wagons voor trans-
port henoodigd zouden
zijn
geveest. Elk vakman weet,
dat de hoeveelheid steenkolen, benoodigd voor het
branden van 100.000.000 steenen, 5000 tot hoogstens
20.000 ton bedraagt, al naar gelang van den oven.
Ik zou nog meen onnauwkeunighedeni kunnen op-
sommen, doch ben van meening, dat het bovengemelde
reeds vMdoende is.
Nog wil ik vermelden, dat het aangevraagde in-
voerrecht varieerde voor de Belgische ,,common-
brick”
$
5,25, voor de Nederlandsche ,,face-bnick” van
$
5,25 tot
$
10,—. Voorgesteld wordt een uniform
tarief van
$
1,25 per 1000 stuks.
Zeer lastig zullen worden de, voorgestelde regels
omtrent de waarde-bepalingen der ingevoerde artike-
len. Het ware te wenschen, dat alle Nederlandsche
importeurs eensgezind achter de Nedenlandsch-Ame-
nikaansche Kamer van Koophandel stonden, ik geloof
zeker,dat alsdan meer te bereiken zoude zijn als met
de verschillende particuliere acties.
G. C.
LIMI3ORGH MEIJER.
Groningen, Juni 1929.
BALTIC AND INTERNATIONAL MARITIME
CONFERENCE.
Op.13 en 1.4 Juni 1929 werd te Newcastle on
Tyne
de jaarlijksche vergadering van de Baltic and Inter-
national Manitime Conference gehouden. Aan liet al-
daar uitgebrachte jaarverslag zij ontleend, dat deze
internationale reedersorganisatie, (waarbij i.n 1.920
nog sléohts een tonnage van 3.256.100 B.R.T. aange-
sloten was) thans een tonnage van 9.315.930 B.R.T. omvat of ongeveer 1/7 van de wereldvloot- De jaar-
iijksche groei is vooral den laatsten tijd aanmerke-
lijk geweest; liet afgeboopen jaar nam zij toe met
26
Juni
1929
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
587
bijna 500.000 B.R.T. Nederland is in do Conference
vertegenwoordigd met 205 schepen, inhoudende
1.142.323 B.RT., derhalve 2/5 der totale Nederland-
sche koopvaardijvloot.
Gelijk i:n het jaarverslag passeerden ook in de
openingsrede van den Voorzitter, den heer John Den-
holm, vele onderwerpen de revue, die reeds sinds
jaren in het middelpunt der belangstelling in scheep-
vaartkringen staan, zooais het vraagstuk der dabbele
belasting, internationale regelingen van de minimum
uitwateri ng, van de veiligheid ter zee, van den ar-
bent van zeelieden, de aanvaarding van de conven-
ties inzake het zeehavenregime, sanitaire formalitei-
ten enz. In deze rede werd verder de aandacht ge-
vestigd op de zeer goedkoope diensten, goedkooper dan eenig ander vervoer, welke door de scheepvaart aan de gemeenschap bewezen worden. Ofschoon de
kosten van het bedrijf belangrijk gestegen zijn, ver-
schillen de vrachten weinig van die van voor den
oorlog. Aan het materiaal wordt de grootste zorg
besteed en voortdurend worden snellere en beter in-
gerichte schepen in de vaart gebracht.
liet probleem der handelsbelemmeringen kwam
eveneens opnieuw ter sprake. Op voorstel van den
heer iludig (Amsterdam) werd een resolutie aange-
nomen, waarin de Conference allen steun toezegt aan
dc pogingen door verschillende lichamen onderno-men tot opheffing van de kunstmatigc hinderpalen,
die een gezonde ontwikkeling van handel en verkeer
i:n dec weg staan.
Een geheel nieuw punt werd aan de orde gesteld
door (ten heer de Monchy (Rotterdam), die het voor-
stel deed tot instelling van een afzonderlijke afdee-
ling vooi tankschepen binnen het kader der Oonf e-
rence. Dit lichaam zal hierdoor aan invloed winnen,
terwijl de reeders van tankschepen zoodoende voor betere behartiging van hun gemeenschappelijke be-
langen, di.e :in vele opzichten verschillen van die van
gewone vrachtschepen, kunnen zorg dragen. liet
Bestuur werd gemachtigd tot de vorming van een
,,tankersectie” over te gaan.
Behoudens een motie, waarin voldoening wordt
uitgesproken over het tot stand komen van het Kel-
logg Pact en aandrang wordt uitgeoefend oji de re-
geeringe.n der zeevarende naties om al die maatre-
gelen te nemen, welke een oorlog onmogelijk maken,
betroffen de overige agendapunten in hoofdzaak de
twee voornaamste werkzaamheden. der Baltic Con-
ference, namelijk het documentaire werk en de actie,
welke steeds gevoerd wordt tegen voor de scheepvaart
Ii in clerlij ke toestanden in bepaalde havens.
Met betrekking tot den moeizamen arbeid, door
den .Documentary Council ondernomen om de alge-mcciie erkenn ing en aanvaard ing van overeengeko-
men standaard-charters te verkrijgen, werd in de te
ewcastic aangenomen resolutie de medewerking van
de organisaties van bevrachters en kooplieden ver-
zocht om ook hunnerzijds hun leden te bewegen niet
a:f te wijken van de vastgestelde vervoerovereenkorn-
5km
en uitdrukkelijk de bereidwilligheid van reeders
naar voren gebracht om over de formuleering van
verdere documenten met de kooplieden te onderhan-
delen. In een andere resolutie werd strenge veroor-
deeling uitgesproken van het gebruik in charters te
bedingen, dat agenten en stuwadoors door bevrach-
tom worden aangewezen. Voorts werd besloten in
behandeling te nemen het vraagstuk, volgens welk
recht en voor welke rechtbank geschillen over char-
terclausules moeten worden opgelost, indien hierom-
trent te voren niets is overeengekomen.
Wat (te tweede hierboven genoemde werkzaamheicl
betreft, in de eerste plaats kwam opnieuw ter sprake de ‘afkeurenswaardige politiek der Spaansche belas-
tingautoriteiten, die van vreemde schepen onevenre-
dig hooge boeten heffen voor onbeteekenende over-
tredingen van de douanevoorschriften. Ofschoon hier-
over in het afgeloopen jaar reeds veel te doen is ge-
wepst, is deze zaak nog niet tot een bevredigend ei ndle
gebracht.
in de tweede plaats werd uitvoerig stilgestaan bij
de onderling uiteenloopende, maar in vergelijk-ing
met die, geldend op het vasteland, over het algemeen
zeer hooge kosten, welke in Britsche havens in reke-
ning worden gebracht voor het laden en li)ssen van
bepaalde goederen. Het Bestuur werd verzocht po-
gingen bij de desbetreffende Britsche organisaties
te doen om verminderig te verkrijgen van deze on-
redelijke lasten, die ook op den economischen toestand
van Engeland zelve een ongunstigen invloed uit-
oefenen. H. E.
SeHEF1’ER.
TOESTAND EN VOORUITZICHTEN VAN ONZE
HARING VISSCHERIJ.
1928 was een rijk haringjaar en gaf een heel
wat
grootere productie van gezouten Noordzeeharing dan
1927. in het najaar waren de vangsten zoo ruim, dat
de Britsche zouters na den 8en November geen haring
meer kochten, omdat de markt van pekelharing over-
voerd werd en de prijzen in verband daarmede sterk
daalden. Desondanks en niettegenstaande de Schot-
sche zomervisseherij later was aangevangen dan in
het voorafgaande jaar, overtrof de totale productie
van gezouten .Noordzeeharing die van 1927 met
315.000 ton of rond 15 pOt.
Deze aanmerkelijk grootere hoeveelheid was om-
streeks Mei van dit jaar vrijwel in consumptie ge-
bracht. Niettemin was onze pekelharing van de teelt
1028 gemiddeld niet naar verhouding minder waard,
dan die van de teelt 1927. De waarde per kantje
daalde ni. van
f
17.20 in 1927 tot
f
16.60 in 1028, dus
met iets meer dan 3 pOt.
Daar het grootste deel der haring in October en
November werd gevangen, bestond er aanvankelijk
nog vrees, dat men deze v66r het begin van het seizoen
1929 slechts tegen lage prijzen zou kunnen verkoopen.
Ook dit viel echter mede: volgens onze officieele han-
delsstatistiek was ni. de gemiddelde waarde per
100 KG. van onze uitgevoerde pekel- en steurharing
in het tijdvak 1 J’anuari—1 Mei 1928
f
17.34 en in
het tijdvak 1 Januari-1 Mei 1929
f
16.23 of ruim
6 pOt. minder.
Dit gunstige verloop was te danken aan verschil-
lende omstandigheden. Vooreerst was er
bij
het begin
van het seizoen 1921 nog eenige haring van de vorige
teelt voorradig, terwijl dit bij den aanvang van het
seizoen 1928 niet het geval was. De kwaliteit der
haring was verder verleden jaar veel beter dan in
1927. In den zomer en den herfst was de weersgesteld-
heid, vooral in de Oostzee-staten, gunstiger voor het
vervoer naar de afzetgebieden in het binnenland. Er
kwam minder van het goedkoope Noorsche product aan de markt en Sovjet-Rusland kocht aanmerkelijk
meer daarvan. Polen hief zijn invoerbeperkingen op.
De overvloedige oogst en de goede kwaliteit der aard-
appelen in Duitschland en de mislukking van den
aardappeloogst, de schaarschte van groenten en de
geringe aanvoer van versche visch in de Oostzee-
staten waren eveneens bevorderlijk voor het verbruik
van gezouten Noordzeeharing. Bovendien bevorder-
den de maatregelen, welke ingevolge de Haringwet
1927 tegen de misbruiken in onzen hariughandel iver-
den genomen, den afzet van ons product in het bij-
zonder.
Het prijsgemiddelde zou in 1928 ongetwijfeld
een heel wat hooger cijfer bereikt hebben, indien de
maatjesharing in Juli niet zoo buitengewoon goed-
koop ware geweest. Gemiddeld per kantje bracht deze
soort haring in die maand nl. niet meer dan
f
8.88 op
en de hoeveelheid, welke er toen van werd aange-
bracht, vormt bijna 12 pOt. van de totale haring-
vangst in dat jaar.
De sterke prijsdaling ontstond, doordat er van
deze soort haring veel te veel werd aangevoerd, in
aanmerking genomen, dat daarvoor slechts een be-
588
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
26 Juni 1929
perkte afzetmogelijkheid bestaat. Eensdeels vormde
de maatjesharing een ahnormaal groot deel van de
vangst en anderdeels waren de vangsten buitenge-
woon ruim en waren er veel schepen, die in die
maand hun vangsten aanvoerden. De beide laatstge-
noemde factoren houden nauw verband met de plaat-
sing van motoren in de meeste loggers. Vooreerst
toch plegen de motorloggers ongeveer 14 maal zoo-
veel te vangen als de zeilloggers en in de tweede
plaats maken zij koi’tere reizen, zoodat zij van de rei-
zen, aangevangen in de tweede helft van Jjni of
begin Juli, reeds in Juli terugkeeren, de zeilloggers
meestal pas in Augustus.
Dit jaar nu belemmerde de werkstaking der vis-
schers het uitvaren ter haringvangit van de Scheve-
ningche vaartuigen, welke een belangrijk deel van
onze vloot vormt. Wordt de d,eelneming aan de haring-
visscherij dier schepen daardoor zoodanig vertraagd,
dat minder reizen in Juli beëindigd worden dan ver-
leden jaar, dan vermindert dit de kans, dat de markt
voor de maatjesharing evenals verleden jaar overvoerd
zal worden en dat de
prijzen
dientengevolge tot een
laag peil dalen. Bovendien is het zeer de vraag, of de
maatjesharing weer zulk een groot deel van de vangst
zal uitmaken. In dit opzicht zijn de vooruitzichten
dus bemoedigend.
Een gunstigen invloed op den prijs der haring zal
vermoedelijk ook uitoefenen de maatregel der Schot-
ten, om het haringseizoen voor de Schotsche west-
kust en bij Ierland pas op 20. Mi en aan de Schotsche
oostkust en
bij
de Shetland-eilanden op 10 Juni te
openen. Verder zijn de Britsche belanghebbenden
voornemens, om indien in het najaar de ‘isscherij
bij Yarmouth en Lowestof t weer te overvloedige vang-
sten zou opleveren, evenals verleden jaar, het zouten
te beperken.
Op grond van wetenschappelijke onderzoekingen
verwacht men in het nieuwe seizoen weder een
overvloed van haring in de Noordzee, die echtci
gemiddeld kleiner van stuk zal zijn, dan in 1928 en,
naar men eenigermate vreest, niet zoo goed van kwa-
liteit. In dat opzicht zijn de vooruitzichten dus min-
der goed.
Over het algemeen is de toestand van het haring-
visscherijbedrjf in de laatste jaren aanmerkelijk ver-
beterd. De moeilijkheden, waarmede dit bedrijf na
den oorlog te kampen heeft gehad, vloeiden in hoof d-
zaak voort uit de wanverhouding, welke tusschen de
prijzen der gezouten Noordzeeharing en de produe-
tiekosten was ontstaan. Per kantje geproduceerde
haring tbch waren die kosten in veel sterker mate ge-
stegen, dan de prijs, welke men er gemiddeld voor
kon bedingen. De afzetgelegenheid was door vermin-
dering van de koopkracht in een groot deel der Euro-
peesche afzetgebieden aanmerkelijk ongunstiger ge-
worden en het productie-vermogen der bij de Noord-
zeeharingvisscherij betrokken landen was niet naar
verhouding afgenomen.
Allengs echter heeft eenerzijds de koopkracht in
enkele dier afzetgebieden zich weer in meer of min-
dere mate hersteld en is anderzijds, het productie-‘
apparaat kleiner geworden. De haringvisschersvloten
van Groot-Brittannië, Nederland en Duitschland, de
voornaamste producenten van gezouten Noordzee-
haring, telden nl. in 1913 en 1927 respectievelijk:
1913
II
1927
Landen
Iim-IMotor-
Gr.-Brittannië..
1508
655
1
1554
.1148
475
85
Nederland ….
41
12
698
57
68
194
Duitschiand….
75
18
163
70
33
32
Tezamen
. .
1624
1
685
1
2415
11
1275
1
576
1
311
1
–
let aantal schepen van elke soort, maar vooral het
aantal zeilschepen, was dus in 1927 reeds aanzienlijk
verminderd.
Bovendien is men er door het verbouwen van zeil-
loggers tot motorloggers hier te lande in geslaagd,
de productie-kosten per kantje gevangen haring aan-
merkelijk omlaag te drukken. .
een indruk te geven van het daardoor verkre-
gen voordeel, publiceert de technische subcommissie
uit de Commissie voor de haringvisscherij in het on-
langs verschenen rapport dier Commissie de volgende
berekening:
,,Rekent men voor de verbouwing een gemiddelden prijs
van
f
13.000
en neemt men aan, dat er (door den motor.
logger)
6
reizen gemaakt worden tusschen half Mei en half
December, dan zal er ongeveer
f
1100
aan olie zijn ver-
bruikt. Op het onderhoud van viseh- en zeiltuig spaart
men, volgens een bekend Scheveningsch reeder pl.in.
f
600,
op sleeploon
f
300,
of te ramen
f
900.
Afschrijving op den motor stellende op
f
1300 ‘s
jaars, rente van cle
f
13.000 op
f
780 ‘s
jaars en reparatie aan den motor op gemiddeld
f
400 ‘s
jaars, dan bedragen de kosten voor den verbouw-
den logger dus meer:
f1300 +
f780
+
f1100
+ f400-
f
900. =
f
2680:
Het bedrag van pl.m.
f 2700
moet dan
goedgemaakt w’ordeu door grooter vangst.
,JJit mededeeling van bedoeldeu Scheveningsehen reeder
blijkt voorts, dat het personeel van den motorlogger te
zamen niet duurder behoeft te zijn, dan dat van een zeil-
logger, de motordrjver krijgt
f
1:—
per dag meer loon,
dQch in plaats van
27
pCt. der besomming aan loon, kan
men ten gevolge van grooter vangst met
26
pOt. volstaan.
,,Nu bedroeg in
1925
de gemiddelde vangst per zeillogger
pl.m.
665
kantjes, per motorlogger pim.
1075
kantjes, in
1926
(volgens cijfers gepubliceerd in de Vlaardingsche Cou-
rant) resp.
920
en
1836
kantjes.
In 1925
ving de motor
logger gemiddeld pl.m.
400
kantjes meer, in
1926 pIm. 900
kantjes meert Bij een gemiddelden prijs van
f
24
per kantje
in
1925
en van
f
18 in 1926
verkeert de motorlogger dus
ver in het voordeel.”
In 1927 en 1928 was de verhouding nog gunstiger
voor de motorloggers. Deze vingen toen gemiddeld
resp. 2385 en 2643 kantjes en de zeilloggers 1132 en
1396 kantjes, zoodat zij gemiddeld resp. 1253 en 1247
kantjes meer vingen, terwijl de gemiddelde prijs per
kantje resp.
f
fl.20 en
f
16.60 bedroeg.
Tusschen de productie-kosten per kantje gezouten
Noordzeeharing en de prijzen, gemiddeld daarvoor be-
taald, is dus meer evenwicht ontstaan en het bedrijf
is meer gezond geworden.
Het geeft thans echter aan heel wat minder men-
schen werk. Het aantal schepen toch, dat er aan deel
neemt, is sterk verminderd. In 1913 bcstoid het uit
40 stoom-; 11 motor- en 561 zeilschepen, in 1914 ui.t
42 stoom-, 13 motor- en 606 zeilvaartuigen en in het
nieuwe seizoen zullen vermoedelijk slechts 58 stoom-loggers, ongeveer 200 motorloggers en hoogstens nog
enkele zeilloggers ter haringvangst uitvaren. Terwijl
•de bemanning der vloot 9030 koppen in 1913 en 9370
in 1914 telde, kan haar sterkte voor dit jaar op niet
meer dan rond 4000 man geschat worden.
P. E.VAN
RENE5SE.
HET JAARVERSLAG VAN DE NEDERLANDSCHE
BANK 192811929.
Het jongste jaarverslag van De Nederlandsche
Bank begint met te constateeren, dat met betrekking tot het geldwezen het boekjaar 192811929 zich ken-
merkte door een verder voortschrijden der consolidee-
ring, welke op dit gebied ged4rende de laatste jaren
viel waar te nemen.
Na op de samensmelting van de circulatie van de
,,currency-notes” met die van de biljetten van de
Bank of England en de wettelijke stabilisatie van den
Franschen franc gewezen te hebben, gaat het verslag
al volgt verder.
Behalve Frankrijk gingen in het afgeloopen boekjaar nog
Noorwegen (op
1
Mei
1928),
Griekenland (op
14
Mei
1928),
Bulgarije (op
22
November
1928)
en Roemenië (op
7
Fe-
bruari
1929)
tot wettelijke stabilisatie van hun geldwezen
over. De Noorsche kroon kon daarbij op de oude muutpari-
teit worden gebracht. De Grieksche drachme werd gesteld
op 0,01955
gram fijn goud; de Bulgaarsche lewa op
0,01087
gram fijn goud; de Roemeensche iei op
0,009
gram fijn goud.
Bij cle stabilisatie in Bulgarije verleende de Volkenbond
–
•”a.
26 Juni 1929
–
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
589
Zijne tusschenkomst. Ter vergemakkelijking van de Roe-
mecusche stabilisatie werd, op het voetspoor van hetgeen
vroeger bij gelegenheid van de stabilisatie in België, Italië
en Polen was geschied, door veertien centrale banken, waar-toe ook De Nederlaudsehe Bank behoorde, aan de Nationale
i3ank van Roemenië een crecliet geopend voor den tijd van 66n jaar, ingaande 7 Februari 1929 en tot eetr totaal bedrag
overeenkomende met $ 25 millioen. De Neclerlandsehe Bank
heeft in dit crediet deelgenonien voor het eciuivalent in gul-
dens van $ 1.000.000 cii zich bovendien bereid verklaard
(evenals zij in 1927 ten opzichte van liet crediet ten behoeve
van (ie ]3aak Polski had gedaan) om als trustee voor de
andere centrale banken zich met de bewaring van het onder-
pand en de daaraan verbonden administratieve werkzaam-
heden te belasten. Tot dusver heeft de Nationale ]3ank van
Roemenië van dit crediet geen gebruik beboeven te maken.
Volledigheidsbalvc zij ten slotte in dit verband nog aan-
geteekend, dat liet evenhedoelde crediet aan de Bank Polski,
waarorittrent in liet vorige jaarverslag uitvoeriger werd be-
richt en dat op 18 October 1928 kwam te vervallen, met
ingang van dien datum op dezelfde voorwaarden met één
jaar is verlengd. Ook van dit erediet is echter tot dusver
geen gebruik gemaakt. –
Toestand van de binnenlandsche geidmarkt.
Ten onzent was de geldmarkt in het afgeloopen boekjaar
aanmerkelijk minder ruiih dan in 1927/’28. Gedurende de
eerste vijf maanden der verslag-periode bewoog de prolon-
gatie-rente zich met kleine schommelingen op .een peil van
omstreeks 4 procent, terwijl call-geld gemiddeld 3,8 procent
noteerde en het particulier disconto dooreengenomen onge-
veer 4,1 procent beliep. In September 1928 trad eene stij-ging der geldkoersen op, welke in den loop van het najaar eenigen verderen voortgang maakte, zoodat in November
de gemiddelde prolongatie-rente 4,7 procent beliep, tegen
calI-geld 4,5 en particulier disconto 4,2 procent. Hierna
volgde eenige vérruiming en in Januari 1929 waren de drie
tarieven respectievelijk gemiddeld 4,5, 3,2 en 4,2 procent.
De laatste twee maanden van het boekjaar gaven daarop
weder aanmerkelijk hoogere noteeringen te zien. In Maart
1929 bereikte de prolongatie-rente een gemiddelde van 5,2 procent, terwijl cali-geld en particulier disconto gemiddeld
3,6 en 4,6 procent beliepen. ]3erekeud over het geheele boek-
jaar bedroeg de prolongatie-rente gemiddeld 4,4 procent,
tegen 3,9 procent in 19271 28; liet gemiddelde van de call-
rente bedroeg 3,8 procent tegin 3,6 procent in 1927/’28; dat
van het particulier disconto 4,3 procent tegen 3,8. procent
in het vorige boekjaar.
Vergelijkend overzicht van den rentestand in Ne-
derland en in het buitenland.
Oncierstaand overzicht geeft een beeld van het gemiddeld
visseldisconto van de voornaamste centrle banken gedu-
rende de laatste vier kalender jaren.
Jaargeniid.dclde van het wisseldisconto bij een aantal
Centrale Banken 1925 t/in 1928.
1925 1926 1927 1928
pOt. pCt. pCt. pCt.
])e Nederlandsche Bank ……….3,90 3,50 3,72 4,50
De Javasche Bank ……………4,50 4,27 4,- 4,-
i3ank of England ……………..4,58 5,- 4,65 4,50
Banque de France …………….6,52 6,59 5,22 3,53
Reichsbank ………………….9,16 6,74 5,83 7,-
Banque Nationale de Belgique …..5,70 7,06 5,41 4,25
i3anque Nationale Suisse ………3,00 3,50 3,50 3,50
Baneo cl’Espaea ………………5,- 5,- 5,- 5,02
$veriges Riksbank ……………5,17 4,50 4,1.5 4,01
Norges Bank ………………..5,85
5,38
4,58
5,53
Nationalbanken i Kjøbeiihavn …..6,50 5,24 5,- 5,-
Federal Reserve Bank of New York 3.42 3,84 3,80 4,50
Wisselkoersen.
De wisselkoersen vertoonden gedurende het afge-
loopen jaar een betrekkelijk kalm beeld met uitzon-dering van de peseta en den dollar.
De cable-dollarkoers opende op 2 April 1928 op 2,4824.
Aanvankelijk had cciie daling plaats tot 2,4762 op 1 Juni,
welke echter weder ongedaan gemaakt werd door een stij-
ging tot 2,4825 op 27 Juni. Na eene onderbreking van
enkele dagen zette deze opwaartsche beweging zich in den
loop van Juli en in Augustus verder voort, met het gevolg
dat de dollar omstreeks het midden van laatstgenoemde
maand een koers van 2,4945 bereikte, die ongeveer als het
goud-uitvoerpunt beschouwd kon worden. Begin September
trad eene kleine teruggang in, maar omstreeks het midden
der maand rees de koers opnieuw tot het punt, waarop aan-
vragen om goud voor uitvoer te verwachten waren. Bedoel-
dle w’isseliiigen herhaalden zich in de maand October, waar-
i.ia eenige ontspanning intrad, zoodat de dollarkoers tot
2,4813 op 28 i)ecember daalde. Ii:imiddels was ons dollar-
bezit Vrij aanmerkelijk geslonken. Gedurende de maanden
Augustus, September en October 1928 gaven wij, ter be-
scherming van onzen goudvoorraad, respectievelijk$ 20,7., $ 4,2 en $ 14,8 niillioen, of in totaal $ 39,7 millioen af, ter-wijl wij in totaal slechts $ 16,6 millioen terugkochtei.
Na de jaarswisseling begon de aantrekkingskracht van
dle hooge geldkoei
–
sen, welke te New York te bedungen wa-
ren in verband met de groote bedrijvingbeid op de fondsen-
markt aldaar, zich opnieuw krachtig te doen gevoelen en
reeds op 16 Januari 1929 bereikte de dollarkoers een stand
van 2,4946. Zooals hiervoor aangestipt, was dit, volgens de ons bekende gegevens, ongeveer het goud-uitvoerpunt. Het
bleek intusschen, dat de in Mei 1927 door de scheepvaart-
maatschappijen toegestane reductie op cle vracht “oor goud
naar New York, welke verlaging destijds het goud-uitvoer-
punt niet onbelangrijk had dioen dalen, op het einde van
Januari 1929 niet meer gold. De koers, waarop gouduitvoer
naar New York met voordeel zou kunnen geschieden, moest
hierdoor stijgen tot circa 2,4970. Op 30 Januari is de koers
dan ook door ons vrijgelaten cii deze klom binnen enkele
dagen tot dezen stand. Omstreeks het einde van Februari werd de vi-acht voor het verschepen van gou:l naar New
York weliswaar, weder tot 1 per mille verlaagd, maar des-
ondanks bleef het goud-uitvoerpunt, blijkbaar doordat het
aan de verzending van goud verbonden rente-verlies grooter
was geworden, op ongeveer 2.4970 gehandhaafd.
In de maanden Februari en Maart jl. bleef de dollarkoers
nagenoeg aanhoudend het goudl-uitvoerpunt raken, zoodat
wij ons voortdurend genoodzaakt zagen dollars af te geven.
In totaal verkochten w’ij gedurende deze twee maanden
$ 37,1 millioen: Bovendien gaven wij in Februari en Maart,
om den koers van den gulden te steunen, iiog 9,6 millioen
af. Deze verkoopen deden ons buitenlandsch tegoed int den
aard der zaak zeer terugloopen, in verband waarmede wij
in de tweede week van Maart besloten voor onze eigen
rekening een partij goud uit te voeren. Ingevolge dit besluit
verscheepten wij op 13 en 14 Maart 1929 telkens voor den
bedrag van ongeveer
f
12 millioen aan goud naar Londen.
Op 22 Maart 1929 was ons beschikbaar buitcnlandsch
tegoed zoozeer ingekrompen, dat wij moesten besluiten tot
omzetting in dollars van de eerste der genoemde twee goud.
zendingen. Hiermede achtten wij echter tegelijkertijd het oogenblik aangebroken voor een anderen maatregel: met
ingang van Maandag 25 Maart verhoogden wij ons rente-tarief met een vol procent, zoodat het wissel-disconto 54,
het promessen-disconto en de beleening-rente 6 en het tarief
voor voorschotten ih rekening-courant 7 procent kiamen te
bedragen. i)eze maatregel heeft zijn doel niet gemist. Op
den 25sten Maart liep de dollarkoers terug tot 2,4942; op
het einde van het boekjaar werd 2,4954 genoteerd. De
tweede vaii cle meergenoemcle twee ‘goudzendingen hebben
wij dan ook tot dusver niet behoeven aan te spreken, even-
min als een derde zending van omstreeks
f
12 millioen,
welke wij voor alle zekerheid op 26 Maart nog naar Londen
verscheepten.
Volledigheidshalve zij ten slotte in dit verband nog aan-
gestipt, dat wij ons op verzoek van de Regeering in het
afgeloopen boekjaar belast hebben met het aankoopen van
dollars, benoodigd voor de betaling van rente en aflossing
der 6 pOt. Staatsleening 1923 0. –
Buitenlandsche wisselportefeuille.
De gebeurtenissen van liet afgeloopen boekjaar hebben
wel zeer duidelijk het nut van het aanhouden van een bui-
tenlandsche wisselportefeuille in het licht gesteld. Op 31 De-
cember 1928 was dle buitenlandsche wisselportefeuille opge-
loopen tot ruim
f
220 millioen, waarbij nog de saldi in
rekening-courant in ilen vreemde, ten bedrage ‘van (des-
tijds) ruim
f
34 millioen, te tellen waren om aan te geven,
over hoeveel aan deviezen. wij naast onzen goudvoorraad te
beschikken hadden. Op 23 Maart 1929
. was de buitenland-
sche portefeuille teruggeloopen tot ongeveer
f
42 millioen,
terwijl de saldi
f
53 millioen bedroegen. Hieronder was
echter een credit-saldo van de Regeering, ten bedrage van
omstreeks
f
44 millioen voor betaling van rente en aflos-
sing van de 6 pOt. clollarleening 1923 C, begrepen. Wij heb-
ben dus een speling gehad in onzen deviezenvoorraad van
ruim
f
200 millioen en die gehecle voorraad was in April jl.
verbruikt voor beteugeling van de stijging der wisselkoer-
sen; eerst daarna beboefdien wij voor dit doel onzen goud-
voorraad aan te breken. Ofschoon belioorende tot het nieu-
ve boekjaar, willen wij met een enkel woord erop wijzen,
dat de rente-verhoogiug van 1 procent op 25 Maart 1929
590
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
26 Juni 1929
alras versterkilg vati onze ]juiteiislaiids beschikbare riiidde-
len heeft bevorderd, w’aardoor wij omstreeks midden Mei
reeds over pim.
f
175 millioen aan deviezen konden be-
schikken.
1
Cljkstelling van het blecningstarif voor binnen-
en buitenlandsche fondsen.
13ij gelegenheid van de zooeven vernielde rente-verhoogirig
vati 25 Maart, hebben wij in de rubriceering van onze rente-
tarieven een kkiiie wijziging aangebracht, clie hier iiiet on-
vermeld mag blijven. Zij bestaat hierin, dat wij Iet tarief
voor heleen ing op oncierpaud van buitenlandsche fondsen
als afzonderlijk tarief hebben opgeheven. Dit tarief was ingesteld in December 1865 in verband met het feit, dat
de groeiende handel in buitenlandselie fondsen destijds tot
veel speculatie aanleiding gaf. Afschaffing van het afzon-
derlijke tarief voor de beleeniug 01) huitenlandsche fondsen
had nadien ook in rustige tijden bezwaar ontmoet, omdat
gevreesd werct, dat het publiek een dergelijken maatregel toet al te groot optimisme zon bejegenen. Thans is dchter
wel genoegzaam bekend, dat De Nederlandsche Bank slechts
con zoo gering deel van cle ter heurze verhandelde buiten-
landsche fondsen in het onderpand van beleeningen toelaat,
dat een .’erschil in tarief voor het beleenen van deze effecten
cii het beleenen van Nedei’landsche fondsen niet langer be-
stencligd behoefde te worden.
Verhoo ging van het percentage der verplichte me-
laaldekilcing.
Van nog eene andere wijziging dient afzonderlijk melding
te worden gemaakt. Bij Koninklijk besluit van 4 Januari
1.029 (Staatsbiad No. 3) is de verplichte minimum-metaal-
dekki6g der opeischbare schuld van De Nederlandsche
Bank, die sedert 31 Juli 1014 20 procent bedroeg weder
.
gesteld 01) het oude cijfer van 40 procent. Tegelijkertijd is
ook een kleine wijziging aangebracht in den. vorm der ver-
j
gevolge Koninklijk besli.ut van 4 Jaiivari 1929, No. 31,
wordt thans aan den voet van die balans, door middel van
een noot hij den post ,,Muiit en Muntmateriaal”, aange-geven of een gedeelte, en zoo ja welk gedeelte, van den
inetaalvoorraad der Bank zich iii het buitenland bevindt.
De Minister van Financi6n heeft ons op
OflS
verzoek ver-
klaard, er geen bezwaar tegen te hebben, dat goud, liggende
in het buitenland hij eircblatiehanken en zoogenaamd ,,zei-
lend goud’, voor zoover DeNederlandsche Bank daarover
cle vrije beschikking heel t, niedetelt als metaaldekkiug voor
cle oeisclibare schuld, met dien verstande, .dat ten minste
80 pi-occut van de vereischte 40 procent dekking in de kel-
ders van de Bank zelve zal berusten.
De cvenhedoelde verhooging van het percentage der vet
–
plichte mi nimtim-metaaldekking heeft hiej- en daar aanlei-
ding gegeven tot eenig misverstand. Het kan daarom wel-licht zijn nut hebben, er hier nog eens op te wijzen, dat de
bedoeling van dozen maatregel geen andere is geweest dan
het herstellen van het wettelijke voorschrift, fietw’elk op
dit stuk vOOr den oorlog van 1.914 bestond. Het verplichte
minimum van 40 procent dateert reeds van 1864 en slechts
hij wijze van noodmaatregel is op 31 Juli 1914 de 40 pro-cent tot 20 pioeent teruggebracht, ten einde de’ Bank, met
het oog op de toenmalige bijzondere omstandigheden, meer bewegingsvrijheid te verschaffen. Gedurende dc eerste oor-
logsmaanden liep de w’erkelijke metaaldekki ng van de op-
eischbare schuld der Bank inderdaad tot beneden 40 procent terug. In den loop vati October 1914 begon zij echter te stij-
gen en in ])eceniber 1914
. bereikte zij weder 40 procent.
Sinclsdien heel t de w’erkelijke metaaldekking voortdurend
meer, en dikwijls veel meer, dan 40 procent dci opeisch-
bare schuld bedragen. Gedurende de laatste jaren beliep zij
gewoonlijk ruim 50 procent. In deze omstanclighedeit was
liet bcslnit van 31 Juli 1914 van uitsluitend theoretisch
belang geworden. De eigenlijk gezegde goudpolitiek van De
Nederlandsche Bank zal er niet door beïnvloed worden.
Wat de metaaldekkitig van onze obligo’s betreft, vermel-
den wij dat, naar de middencijfers berekend, in liet boekjaar
1928/
1
29 gemiddeld 54,04 procent der opeisebbare schuld
door munt en muntn)ateriaal gedekt was. In vorige jaren
was dat percentage als volgt:
in 1927/’28
. ………… 50,77
1926[27
………….51,57
1925/’26
……………50,57
1924/25
………….52,82
1923/’24
………….58,25
1922/’23
………….59,07
‘1.921/’22
………….57,71
1920/
1
21
………….56,97
1919/’20
…….. ….. 58,42
1918/19
………….67,37
J)aling van de disconto
–
poa’tefeuille
:C
bcleenirt gen,
stijging van de buitenlandsche wisselportefenille.
Voor onze instelling is het afgeloopen boekjaar in het
algemeen een
–
gunstig jaar geweest. Zooals hierna meer iii
bijzonderheden zal worden medegedeeld, bedroeg onze dis.
conto-portefeuille gemiddeld
f
55 mihlioen minder dati- in
het vorige jaar, terwijl het gemiddelde der gezamenlijke ho-
leeningen
f
20 rnillioen beneden het cijfer van 1927/’28
bleef. J)akrtegeiiover staat, dat onze buitenlandsch porte-
fetulle gemiddeld ruim
f
42 millioen më6r bedroeg dan
ja de vorige verslag-periode. Het gemiddelde van cle voor-
schotten in rekening-courant, (afgezien van het renteloos
voorschot aan liet Rijk), ivas vrijwel gelijk aan dat van
1927/’28.
Restitutie en vrijstelling van belasting of de buiten-
landsche
wisselportefeuille
in de Vereenigde Staten.
Onze winst- en verlies-rekening heeft den gunstigen in-
vloed ondervonden van cene nadere regeling van onzen
plicht oiii belasting te betalen in de Vereenigde Statea van
Amerika vdor liet aanhouden aldaar van eene buitenland-
sche wissel-portefeuille. Ondergeteekencle heeft, tot bespre-
king van die aangelegenheid, nu twee jaar geleden eene
reis gemaakt naar de Vereenigde Staten. Het resultaat der
besprekingen is geweest, dat de Amerikaansehe Treasury
zich bereid verklaard heeft om een gedeelte der in de laat-
ste jaren betaalde belasting, als ónverschuldigd betaald, te
iestitueeren. Door die restitutie kon onze winst- en verlies-
rekening in het afgeloopen boekjaar worden gecrediteerd
met een bedrag van
f
675,314,41.
]3ovcndien is de Regeering vande Vereenigde Staten van
Amerika bereid geweest om een wetswijziging tot stand
te brengen, waarbij huitenlandsche eirculatiebanken in het
vervolg zijn vrijgesteld van betaling van belasting vooi- het
aanhouden in cle Vereenigde Staten van eene buitenlandsehe
wisselportefeuille Dat is voor ons van groot belang niet
liet oog 01) de te voeren internationale bank-politiek, spe-
ciaal dienende tot steun van den Nederlandschen gulden.
Uit dien hoofde zullen wij jaarlijks een belangi-ijk bedrag
kunnen uitsparen, hetgeen wij volgens de vroeger geldende
w’etgeving aan cle Anierikaansche T
. reastt’ hadden moeten
opbrengen.
Goudvoorraad.
Onze goudvoorraad bleef gedurende het grootste gedeelte
val:i het boekjaar vrijw’el op dezelfde hoogte; ttlleen in cle
tweede helft van Maart vertoonde hij, als gevolg van liet
realiseeren van de eerste van onze drie goudzenclingen naar
Londen, waarvan hierboven melding .ivercl gemaakt, een da-
ling van een kleine
f
12 millioen.
Afgiftevan uden tien guldenstulcicen.
‘Met de afgifte van gouden tienguldenstukkçu zijn wij
op den in het vorige jaarverslag (bladz. 15) vermelden voet
blijven doorgaan. In totaal werd door ons gedurende hét
aîgeloopen boekjaar ten behoeve van de circulatie voor een
bedrag van
f
649.455 aan gouden munt iii omloop gebracht,
terwijl een bedrag van
f
465.420 uit cle eit
–
culatie in onze
kassen terugvloeide. Bovendien werd voor Ctiraao afge-
geven
f
850000 en vloeide uit Suriname een bedrag van
f
100000 in onze kassen terug.
Disc
onteering.
De disconteeringen bedroegen in het afgeloopen jaar
f
594.5S8.750 tegen
f
686.298.413 – in het vorige jaar; het
gemiddeld bedrag der loopeticie chiscontos was f69781160
tegen
f
125.173.366 in 1927/1.928.
De gemiddelde looptijd van het papier was 43 dagen,
23 dagen minder dan ten vorigen jare.
Het aantal gedisconteemcle stukken was 28.442, dat is
10.379 minder dan in het vorige jaar; het aantal posten
4.063 of ‘822 minder dan iii 1927/1928.
Het gedisconteerde bedrag onder aftrek van schatkistpi-o-
messen bestond voor 28,24 pCt. int proniessen of daarmee
gelijk gesteld papier tegen 24,16 pCt. in 1927/’28,
56,87 ,,
,, 1926/27,
74,67 ,,
,, 1925/’26,
74,59 ,,
1924/’25,
en 79,63
,,,, 1.923/’24.
Aan rechtstreeks bij de Bank geplaatste schatkistprouies-
sen werd een bedrag van
f
136 mnilhioemi bij ons onclerge-
bracht tegemi
f
6 milhioen in het vorige boekjaai.
I)e diseonteeringen van scliatkistpromuessen bedroegen
f
137.100.000 in 1928/ 29,
9.000.000 1927/28,
108.000.000 ,, 1926/’27,
134.400.000 1925/’26,
en ,, 298.300.000 ., 1924/25.
26 Juni 1929
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
591
STATISTIEKEN EN OVERZICHTEN.
N.B. *** heti’ekent: Cijfers nog niet ontvangen.
GELDKOERSEN.
B ANKDISCONTO’S.
d
1Vr
scb.
Disc.Wissels.
5425Mrt.’29
Zivits.Nat.Bk.3422
Oct.’25
Bel.Binn.Eff.6
25Mrt.’29
N.Bk.v.Denem. 5
23Juni’27
in R.C. 7
25 Mrt.
‘9 ZweedscheRbk
4424 Aug.’28
Javasche Bank….
4425 Feb.’29
Bankv.Noorw. 5426
Mrt.’28
Bank van Engeland 54 7
Feb.’29
Bk. v. Tsjecho-
DuitscheRijksbank
725Apr ’29
slowakije
..
5
8Mrt.’27
Bank v. Frankrijk. 3419
Jan.’28
N.Bk.v.O’rijk.
7424Apr ’29
Belgische Nat.Bnk. 4
30 Juni’28
N. Bk. v. Hong. 8
24 Apr’29
Fed.Res.BankN.Y. 5
12Juli’28
Bank v. Italië. 7
13Mrt.’29
Bank van Spanje.. 5419
Dec.’28
Z.-Afr.Res.bnk 54
9Jan.’28
OPEN MARKT.
1929
1928
1927
1914
22 Juni
17122 10115
318
18123
20125
20/24
Juni Juni
Juni Juni Juni
Juli
.4msle,dam
Partic.disc.
5114
5I16136
5114551,6
511
4_31
4
4_11
4
3
8
1161I8
3
1
/8-
3
1,8
Prolong.
–
5-12
5_511
3
51/
4
_3J
4
3111
34
_
31I4
2
1
14-
3
1
4
Londen
.
4
1i8
Daggeld ..
4..11
4.511
4
331
4
_431
4
3..4
119
211
2
311
3
211
3
4
1
9
14-2
Partic. disc.
5511e.
1
I/a2 513918
5
1
14_
5
1’16
5
1
14_1116
3314714
4116-18
2114_314
Berlijn
Daggeld ..
7-8
1
12
6
1
14_8
1
12
6-9
6/2-10(2
57112
3
3
17.6
1
13
–
Partic.dlsc.
30-55 d..
.
711
3
711
3
711
3
7112
6
1
19-
5
18
5I8-/8
56-90 d..
.
7113
712
711
9
7113
619-515
55(_7(
21-
1
1j
Waren-
wechsel.
714-8
1
14
7:1(
4
_8i1
2
8-
1
13
8(3
61/
4
_7
5I3-6
New
York
Diggeid
1)
7_51
4
7_1/
711
4
7_11
4
5
1
/9-6
3
j4
4114
1
3
142
1
1
2
Partdisc.
5
1
1
55195113
1
518-1I2
511
3
_31
4
4119_114
3
7
I8
–
11
Koers van zi juni en aaaraan vooraigaanne weken im vrijuag.
WISSELKOERSEN.
KOERSEN IN NEDERLAND.
Data
New
Londen
Berlijn
Parijs
Brussel
Batasia
York
)
) )
.)
#)
1)
18 Juni 1929
2.4911
4
12.0731
4
59.42
9.744
34.57
99%
19
,,
1929 2.491
12.07k
59.41
9.74
34.56
99%
20
,,
1929
2.49
12.07%
59.39
9.734
34.564
99%
21
,,
1929
2.49
12.0711,
59.374
9.734
34.58
99%
22
,,
1929
2.49i1
12.073/
4
59.41
9.74
34.574
99s,.
24
,,
1929
2.491/
16
12.07h
59.42
9.744
34.574
9984
Laagsted.w.2)
2.487/
4
12.067/
6
59.36 9.73
34.55
99
Hoogste d.w’)
2.49i
1
.2.08
59.44
9.75
34.61
100
17 Juni 1929
2.491/
8
12.07
T V
59.40
9.74
34.574
99%
10
,,
1929
2.49l
81
12.0711
3
59.40
9.74
34.594
99%
Muntpariteit
2.48%
12.10%
59.26
9.75
34.59
100
Data
sd
Weenen
Praat
Boeka-
MIlaan
Madrid
‘./
18 Juni 1929
47.91
35.-
7.374
1.474
13.03
35.31
19
,,
1929
47.91
35.-
7.374
1.474
13.03
35.224
20
,,
1929
47.91%
35..-
7.374
1.474
13.03
35.25
21
,,
1929
47.92
35.-
7.374
1.474
13.024
35.25
22
,,
1929
47.93
35.-
7.374
1.474
–
–
24
,,
1929
47.94
35.0234
7.38
.1.49
13.03
35.25
Laagsted.w.i)
47.8734
34.92%
7.35
2.45
13.-
34.70
Hoogsted.w’)
47.97
35.05
7.41
1.53
13.06
35.50
17 Juni 1929
47.9134
35._
7.374 1.474
13.06
35.474
10
,,
1929
47.95
35.-
7.374
1.474 13.03
35.49
Muntpariteit
48.-
35.-
i)48._
13.09
48.-
D a
Stock- Kopen-
Oslo
Hel-
Buenos-
Mon-
holm
)
hagen) 1SÇ
ors
Aires’)
treal’)
18 juni 1929
66.75 86.35
66.374
6.26
104%
2.47
19
,,
1929
66.75
66.324
66.374
6.26
104k
2.47
20
,,
1929
08.75 66.30
66.374
6.26
104%
2.47
21
,,
1929
66.75
66.324
66.374
6.26
104%
2.47
22
,,
1929
66.75
66.324 66.374
6.26
104%
2.47
24
,,
1929
66.75
66.324 66.374
6.26
10411
3
2.4711
16
Laagsted.w.1)
68.674
66.25
66.274
6.224
104
2.46%
Hoogste d.wl)
68.80
86.40
66.424
6.30
104%
2.47%
17 Juni 192.9
66.70
86.35
66:374
6.26
104%
2.47
10
,,
1929
66.60 66.35
66.374
6.264
10431
4
2.4781
3
Muntpariteit
66.67
66.67 66.67
6.264
105%
2.48%
-, mocooring co Amsteraam.
) Noteering te itotteraam.
i) Particuliere opgave.
2) Wettelijk gestabiliseerd tusschen 7.5341
6
en 7.21
1
12.
In het eerste nummer van iedere maand komt een overzicht voor van een aantal niet wekelijks opgenomen wisselkoersen.
KOERSEN TE NEW YORK. (Cable).
D
t
a a
Londen
($
per
2)
Parijs
($
P.
IOOfr.)
Berlijn
($ p. 100 Mk.)
Amsterdam
($ p. 100
gid.)
18 Juni
1929
4,84
26
1
35
3,91%
23,8534
1
40,15
19
,,
1929
4,8471
3
3,91% 23,85%
40,16
20
1929
4,8471
8
3,91
23,85
40,17
21
1929
4,8413/
16
3,911
23,85% 40,16%
22
1929
4.84l5/
3,9111
3
23,85 40,16
24
1929
4,84
25
1
32
3,9111
4
23,8334
40,15%
25 Juni
19281
4,8771
4
3,93%
23,90
40,29
Muntpariteit..
1
4,8667
3,9108
1
23,81%
4031
KOERSEN TE LONDEN.
Plaatsen en
Landen
1Noteerings-1
eenheden
8Juni
i929
15Juni
1929
17/22Juni’29
1
LaagstelHoogstej
22
Juni
1929
Alexandrië..
Plast.
p..12
97
14
9771,0
979/
97%
Athene
..
.
Dr.
p. £
374%
370
37484
375k
37471,
Bangkok
…
Sh.p.tical
1110
T
6
V
1110%
11109
1/1044
1
j101
1
Budapest
.
..
Pen. p. £
27.82
27.824
27.84
27.85
27.82
B. Aires
. …
d. p. $
4761 4731 4611/16
47
9
1
47y
Calcutta
…
..
Sh. p.
rup.
I,5
27
1
1
j
5
96
/
ed
11527/82
1155714
1/
57
18
Constantin..
Piast.p.c
1.0074
1.0074
995
1.020
1.0024
Hongkong
.-.
Sh.
p. $
1111
5
1/1144
1111
5
18
21011
t
,
210
1
1
Kobe
..
…. . .
Sh.p.yen
119511,
119%
119
23
1
32
119I7/
1,9%
Lissabon
. .
Escu.p.£
108
1
1
8
108I1
108
108%
1088/
4
Mexico
1)
…
$
per
£
10.15
10.20 10.00
10.25
10.124
Montevideo
d. per
£
473%
47%
4734
48
47%
Montreal
..
$
per
£
4.8871
9
4.89,
6
,
4.88%
4.89%
4.8871
8
R.d.Janeiro
d. per
Mil.
571
3
571
3
5581
5
8
71
511
9
Shanghai
…
Sh.
p.
tael
214
5
1
24
28
/
32
21471
je
2/5%
214
28
1
52
Singapore.
..
id.
p. $
213
51
1
32
2/3
49
/
34
2/3
8
/8
2/3
1
8/
j3
213147
Valparaiso
21
$ p. £ 39.54
39.55
39.54 39.62 39.62
Warschau
Zi. p.
£
1
431154
1
431134
43
8
136
4371
‘1
in
ne, vervoig woraen ae mex.
niet meer, in penc. doch in
£
genoteerd.
2)
90
dg.
ZILVERPRLJS
GOLJDPRIJS 5)
Londen’)
N.York’)
Londen
17 Juni 1929..
24
7
1
16
52%
17 Juni 1929….
841113.
9
18
,,
1929..
24%
53
18
,,
1929…..
84/113,
19
,,
1929..
247/
33
5221
9
19
,,
1929….
84111%
20
,,
1929..
247/,
5221
s
20
,,
1929…
84111%
21
,,
1929..
24s1
52%
21
,,
1929….
84/1134
22
,,
1929.. 24%
5234
22
,,
1929….
841113.
23 Juni 1928..
278j,
bg
71
9
23 Juni 1928….
84110
20 Juli
1914..
24151,
59
20
Juli
1914….
84111
1)
in pence
p.oz.
stand.
2)
Poreign sliver in
$c. p.oz.
(me.
3)
in sh. p.oz.fine
STAND VAN ‘s
RIJKS KAS.
Vorderingen.
1
15 Juni 1929
1
23juni 1929
/
3.528.185,37
/
7.261.060,55
Saldo b. d. Bank voor Ned. Gemeenten
573.608,27
790.589,61
Voorschot
op
uit. Mei (April) ’29 aan
Saldo bij de Ned. Bank……………
de geni.
op
voor haar door de Rijks-
administratie te heif en gemeentelijke
inkomstenbelasting en opcenten
op
,
13.077.177,54
Voorschotten aan Ned.-lndië
–
,,
1.753.223,29
de Rijksmnkomsten belasting……….13.077.177,54
,,
10.047.406,32
.
,,
10.046.886,45
Id. aan
Suriname
………………..
Id. aan Curaçao
…………………..
,,
269.150,59
272.872,29
Kasvord. weg. credietverst.a/h. buiteni.
,45.2l8260,80 ,
145.988.189,26
Daggeidlèeningen tegen onderpand..
33.000.000,-
,,
31.200.000,-
Saldo der postrekeningen van Rijks-
comptabelen
………………….
21.846.073,98
•
21.716.952,64
Vordering
op
het
Algemeen
Bur-
..
gerlijk Pensioenfonds 3)
–
–
Vordering
op
andere Staatsbedrijvenl)
,,
3.702.578,72
,,
3.702.578,72
Ve r plicht in_gen.
Voorschot door de Nederl. Bank ingev.
art. 16 van haar octrooi verstrekt
–
–
Schatkistbiijetten in omloop’) ……..
./114679.000,-
fl14.679.000,-
Schatkistpromessen in
34.370.000,-
Waarvan direct bij de Ned. Bank
–
–
omloop
……..
,
29.820.000,-
Zilverbons inomloop ……………….11.427.142,50
,,
11.231.031,-
Id. aan het Alg. Burg. Pensioenfonds’)
39.245,96
,,
137.950,95
Schuld aan Ned.-lndi5 ……………….1.126.120,60
–
Id. a. h. Staatsbedrijf d.
P., T.
en
T. 2)..
44.030.472,34
45.362.556,52
Id. aan andere Staatsbedrijven
2
)………..1.915.000,-
,,
1.965.000,-
Id. aan diverse instellingen
2)
……..
12
…266.264,41
,,
12.280.023,40
Waarvan
f
12.056.000 vervallende
op 1
Juli 1929.
In rekg.-crt. met
‘s
Rijks Schatkist.
NEDERLANDSCH-INDI5CHE VLOTTENDE SCHULD.
1
15Juni1929
22Juni1929
Vorderingen:
Saldo bij
‘s
Rijks
kas
…………….
fl.126.000.-
–
.,,
5447.000,-
1,8054.000,-
Verplichtingen:
Voorschot ‘s
Rijks kas
.. ………….
–
1.753.000,-
Betaaimiddelen in
‘s
Lands Kas
–
–
Saldo bij de Javaache Bank
………..
– –
Muntbiljetten in omloop
…………
.47
…
»
46.727.000,-
Waarvan Muntbiljetten
……………..
Schuld aan het Ned.-Ind. Muntfondg
,,
2.306.000,-
,,
Idem aan de Ned -I,d. PogtRnqsrhank
..241.000,-
,,
884.000,-
•
:8.79.000,-
Voorschot van de Javasche Bank
–
–
592
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
26 Juni 1929
NEDERLANDSCHE BANK.
JAVASCHE BANK.
Verkorte Balans op 24 Juni 1929
Voornaamst’e posten in duizenden guldens. De samengetrok-
Activa.
ken cijfers der laatste wekén zijn telegrafisch ontvangen.
Binuenl.Wis-(Hfdbk.
f
40.250.915,02
sels,Prom.,Bijbnk.
,,
1.fl8.283,03
enz. in
disc.!
Ag.sch.
13.293.984,72
f
54.663.182.77
Papier o. h. Buiten!. in disconto ……..,,
–
Idem eigen portef.
. /
175.591.007,-
.
Af :Verkocht maar voor
debk.nognietafgel.
.
–
175.591.(107,….L
l3eieeningen
mcl.
vrach.
Hfdbk.
f
39.065.081,45
in
r:k.-:rt.
Bijbnk.
8.646.718 05
Ag.sch. ,,
48.675.108,72
f
96.386.908,22
Op Effecten…
.
.
f
90.775.408,22 Op Goederen en Spec. ,,
5.611.500,-
96.386.908,22
Voorschotten a. h. Rijk
Munten Muntmateriaal
Munt, Goud .-…..
f
65.976.440,-
Muntmat., Goud ..
370.803.102,09
–
f
436.779.542,09
Munt, Zilver, enz.
•
,,
21.663.928,61
Muntmat., Zilver
–
458.443.470,70′
Belegging
1
16 kapitaal, reserves en pen-
sioenfonds
…………………….
..
24.944.205,88
Gebouwen en Meub. der Bank ……..
5.000.000,-
Diverse rekeningen ………………
37.676.093,69
f
Paeslva.
________________________
852.768;26
Kapitaal ………. ..
.
…………
f
20.000.000,-
Reservefonds …….. ………….
.
17.157.903,12
Bijzondere
reserve ………….. …….
8.000.000,-
Pensioenfonds
…………………..,,
5.886.857,16
Bankbiljetten in omloop ………
…..,,
778.068.170,-
Bankassignatiën in omloop………..,,
334.415,08
Rek..Coisr.
5
Het Rijk
f
5.600.584,14
saldo’s:
Anderen,, 15.454.755,66
21.055.339,80
Diverse
rekeningen ……….
. –
……
11.602.183,10
f
852.704.868,26
Beschikbaar metaalsaldo ……..
..
.
f
137.953.720,62
Minder bedrag aan bankbiljetten in om-
loop dan waartoe de Bank gerechtigd is. ,,
344.884.300,-.
‘) Waarvan in het buitenland
f
23.890.447,18
Voornaamste posten in duizenden guldens.
Goud
Andere
Beschlkb.
Dek-
Data
Munt
1
Muntmat.
Circulatie
opelschb.
schulden
Metaal- saldo
1)
kin ga
perc.
24 Juni 129
65.9761
370.803
778.668
21.390
137.954
57
17
,,
’29
65.915 370.803
788.447
15.221
136.211
57 10
’29
66.090 370.803 803.815
14.901
130.129
56
3
,,
’29
66.098 370.803
825.677
19.228
119.875
54
27 Mei
’29
66.209
370.803
796.883
30.457 127.269
55
21
,,
’29 66.220
370.805
808.411 20.311 125.999
55
25 Juni ’28
67.573
367.466 768.177 50.439
294.754
56
25 Juli
’14
65.7031
96.410
1310.437
1
6.1981
43.521
1
54
7â’al
Schatkist-
Belee
Papier
el
Dive
Data
ninge
54.663
–
96.387
175.591
37.676
65.386
–
94.067
172.235
30.332
75.123
–
103.063 171.601
33.132
96.011
–
98.428
160.715
35.166
110.535
–
103.850
152.517
35.882
131.959
–
110.170 137.329
37.455
47.881
–
102.901
196.745
35.783
67.947
14.300
61.686
20.188
509 bankstaat
van 14 Jan.
’29 weder op de bÂsis
van ‘,
‘) Sluitpost
activa.
SURINAAMSCHE BANK.
Voornaamste posten in duizenden guldens.
Data
Metaal
Circu
lafie
Andere
opeischb.
schulden
Discont.
D
reke
ningen’)
18 Mei
1929-
811 1.507
672
981
294
11
1929-
811 1.487 732 986
290
4
,,
1929..
811
1.624
698 988
296
27 April 1929-
811 1.618
664
991
302
20
,,
1929..
810
1.495.
746
1.006
282
19 Mei
1928-
1.090
1.471
507 815 448
5 Juli
1914….
1
645
1.100
560
735
396
) niunpost uer
Data
Goud
Zilver
1
Circulatie
1
opeischb.
1
metaal-
schulden 1 saldo
22Juni1929
182.900
304.700
43.500 43.620
15
1929
183.400
308.800
3b.700 44.080
8
1929
184.800
306.700
1
34.700 48.240
25 Mei 1929
161.820
22.266
300.369.
34.105 50.297
18
1929
162.203
22.117
305.061 28.689 50.820
11
1929
162 043
21.568
307.847 31.093
48.035
4
,,
1929
162.201
22.353
302.791
35.336
49.304
23Juni1928
174.040
15.294
1
307.594 50.013
118.160
25Juni1927
184.916
24.961 315.377
57.658
135.831
25 Juli1914
22.057
31.907
110.172
12.634
4.842k)
1
Wissels,
1
‘
Diverse
1
Dek-
Data
Dis-
buiten
1
Belee-
1
reke-
1
kings conto’s
N.-Ind.
1
ningen
1
ningen’)
percen-
belaalb.
1
tape
22Juni1929
155.200
*SS
53
35
1929
,
149.700
•
53
8
,,
1929
143.200
*5*
54
25 Mej 1929
8.358
26.042 81.308
41.560
55
18
,,
1929
7.968
25.970
76.105 42.346
55
11
,,
1929
8.300
25.854
77.740
44.306
54
4
1929
8.029
26.941 76.457
42.297
55
23Juni1928
15.379
20.549
79.399
60.144
53
25Juni1927
14.536
22.667
70.995
•
56.434
.
56
25
,Tuli
1914
7.259
6:395
47.934 2.228
44
‘)
8lultpost activa.
I)
Basis
‘I
metaaldekking.
BANK VAN EFiGELAND.
Voornaamste posten in duizenden pouden sterling. l)
1
Bankbilj.
1
Bankbllj.
1
Other Securities
Data
Metaal
in
‘in Bankingl5Tic. and Se
1
circulatie
1
Departm.
1
AdvancesItu1tie5
19 Juni 1929
163.501
360.304
.
62.166
7.596.
24.756
12
1929
164.211
362.059
61.183
5.675
21.007
1929
163.851
361.577 61.392
6.215
21.000
29 Mei
1929
163.270 360.107
62.361
8.151
22.423
22
,,
1929
162.747
362.364
59.627 6.916
20.119
15
,,
1929
161.861
362.811 58.329
9.586 17.747
20 Juni
1928
171.691
.135.027
22 Juli
1914
40.164 29.317 33.633
Data
Gov.
Sec.
Public
Depos.
Other Deposits
Other
Bankers Accounis
Reservel
Dek-
kings-
i perc.
2)
19Juni’29
35.402 21.263 56.237
.
35.555
63.197
55r,
12
’29
36.212
10.581
61.100
35.523 82.152
5771,
5
’29
–
43.107
8.511 70.347
35.946
62.274
29 Mej ’29
40032
24.341 58.349 35.269 63.163
5413/32
22
’29
38.487 15.300
57.507 35.315
80.384
55″
15
’29
37.817
9.291
61.071
36.079 59.050
20Juni ’28
31.633
24.433
98.122 56.415
1
46
22 Juli ’14
11.005 13.736
42.185
29.2971 52
1) Zie yoor wijzigingen in ae oanKstaat ne loeiicnting op nu. ioau
en 1081.
2)
Verhouding tusschen Reserve en Deposlts.
BANK VAN FRANKRIJK..
Voornaamste posten in millioenen frenes.
Te goed
Waarv.)
Belee-
Renteloos
Data
Goud’)
Zilver)
In het
1
buitenl1
Wis_,J
sels
op hef
.
ningen
voorschol
632
bultenl.
Ia.d.
Staat
14 Juni’29
36.610
7.440
24.8271
18.434
2.415
3.200
7
,,
’29 36.603
730
7.513
25.171
18.423
2.429
3.200
31
Mei
’29
36.596
732
7.805
24.229
18.407
2.444
3.200
24
;,
’29
36.590
732
7.893 25.241
18.406
2.322
3.200
14Juni’28
5.543
343
63
1.890
16
1.909
–
23 Juli
1
14
4.104 640
–
1.541
8
769
Bons v. d.
Diver-
Rekg. Courant
Data
zelfst.
m
sen’)
Circulafte
1
Staat
Zei/st.
1
Parti-
aort. k.
lamort.k.Iculleren
14Juni’29
5.769
1.648
.
63.141
5.525
6.192 6.313
7
,,
’29
5.769 1.522
63.480
5.285
6.296
6.736
31 Mei ’29
5.769
3.322
64.316 5.037
6.394 7.178
24
,,
’29
5.769
1.525
62.654
5.821 6.167
7.521
14Juni’28
–
31.183
59.190
85
–
7.609
23Juli’14
–
–
5.912
1
401
–
943
1) bij de stabilisatie is de goudvoorraaci gewaarcleera volgens ae
nieuwe waarde van den franc.
2)
Sluitpost activa.
24 Juni 1929
17
1929
10
1929
3
1929
27 Mei 1929
21
,,
1929
25 Juni 1928
25 Juli 1914
1)
Sedert der,
metaaldekklng.
26 Juni 1929
ECONOMISCH-STATISTISCHE
BERICHTEN
593
DUITSCHE RIJKSBANK.
Voornaamste posten iii inillioenen Reichsmark.
Daarvan
Deviezen
Andere
a a
0
d
bij bui-
als goud-
wiss
n
els
Belee-
tenl. circ.
dekking
e
ningen
banken
1)
geldende
cheques
15 Juni 1929
1.764,3
59,1
318,5
2.555,5
125,8
7
,,
1929
1.764.4
59,1
308,5
2.758,6
113,4
31 Mei
1929
1.764,5
59,1 299,1
2.860,0
254,8
23
,,
1929
1.764,6
59,1
146,5
2.403,4
97,2
15
,,
1929
1.764,8
59,3
56,1
2.568,5
216,5
15 Juni 1928
2.062,3
85,6 251,7 1.924,8
78,2
30 Juli
1914
1.356,9
–
–
750,9
50,2
Data
Effec-
Diverse
Circu-
Rekg.-
Diverse
ten
Act ivai)
latie
Crf.
Passiva
15 Juni 1929
92,9
471,5
4.191,8
602,6
–
319,9
7
,,
1929
92,9 491,7
4.372,5
632,1 310,3
31 Mei
1929
92,9
458,7
4.606,4
628,2
307,6
23
,,
1929
92,9 589,5
4.006,2
642,3
300,5
15
,,
1929
92,9
588,8
4.167,3
648,5 297,7
15 Juni 1928
94,0
604,3 4.039,3
471,8
213,3
30 Juli
1914
1
330,8
1
200,4
1.890,9
944,-
40,0
‘)unuetasi.
‘.1 W.O.
tentenoanascneine
I,
1
JUfli, ii,
21,
ia
MCI ’29,
15 Juni ’28, resp.
19; 41; 7; 63; 49; 48
miii.
NATIONALE BANK VAN BELGIË.
Voornaamste posten in millioenen Belgas.
Data
Goud
Rekg. Crt.
1929
20 Juni
1000
456
44
730
48
342
2.450
34
92
13
,,
999 460
44
733
51
342
2.474
10
100
6
981
477
44
737
46
342
2.476
33 74
30 Mei
963
491
44
744
55
345
2.498
12
90
23
,,
963 462
44 743
46
343
2.452
27
81
21Juni’
798
444
44
557
42
387
2.085
19
128
IiJö.
VEREENIGDE STATEN VAN NOORD-AMERIKA.
FEDERAL RESERVE BANKS. Voornaamste posten in millioenen dollars.
Goudvoorraad
Wettig
Wissels
Data
betaal-
middel,
Totaal
Dekking
In her-
disc. v. d.
In de
open
bedrag
F. R.
Notes
Zilver
eic.
member
markt
banks
gekocht
5Juni’29
2.844,0
1.371,5 141,4
977,4
112,7
29 Mei ’29
2.823,8
1.382,1
146,2
988,2
117.9
22
,,
’29 2.841,9
1.379,7 166,2
904,4
138,0
15
,,
’29
2.838,1
1.394,2 173,4
914,6
146,1
8
»
’29
2.840,9
1.372,0
171,3
962,0
157,2
1
.
’29
2.812,0
1.378,8
173,7
985,8
170,4
6 Juni’281
2.608,9
1.174,6 152,5
982,0
266,4
Belegd
:
–
i:
Notes
– –
Totaal
–
Gestort
cioud-
M
em.
Lfek_
Data
in
u. s.
Oov.Sec.
in circa-
Kapitaal
Dek-
kings- kings-
latie
perc.’)
perc.
2
)
__________
5Juni’29
147,3 1.647,4
2.365,8
157,5
70,8 74,4
29 Mei’29
144,6
1.653,7
2.331,2
156,4′
70,8
745
22
,,
’29
153,3
1.639,6
2.324,5
156,3
71,6
75,9
15
,,
’29
155,8 1.646,7
2.365,5
156,3
70,7
75,1
8
,,
’29
149,5
1.663,7
2.389,2
156,2 70,0 74,3
1
,,
’29
150,7
1.663,6
2.410,4
156,0
69,0
73,3
6Juni’28
210,0
1
1.598,4
12.423,8
139,6
64,9
68,7
‘
VLulULlUIfl5 IULOIÇII
vuuvuur.anu
LC5CIIUVCI UJCISÇIIUOIC OCIIUIUCII
F. R. Notes en netto deposito.
i)
Verhouding totalen voorraad munt-
m iteriaai en wettig betaalmiddel tegenover idem.
PAHTECUL[ERE BANKEN
AANGESLOTEN
BIJ HET
FED. RES. STELSEL.
Voornaamste posten in millioenen dollars.
Data
Aantal
1
banken
Dis-
conto’s
en
beleen.
1
I
Beleg-
gingen
1
Reserve
bij de
1
F.
1
banks
1.617
Totaal
depo_
sos
1
time
deposits
29 Mei ’29
680
1
16.202
1
5.798
19.655
1
6.765
22
’29
614
1
10.187
1
5.818
11.647
19.698
6.789
15’29
-1
–
–
1-
–
8
’29
684
1
16.256
5.841 11.682
19.874
–
1
6.771
1
,,
’29
703
1
16.451
5.875
11.702
20.137
1
6.760
30 Mei ’28
642 15.893 6.683
1
1
.7
48
1
20.668
7.003
ii ierachter volgen enkele bankstnten, welke aan het eind
van ieder kwartaal worden opgeuomeu.
– 1.
FEDERAL RESERVE BANK TE NEW YORK.
(In niillioenen Dollars.)
Gaua’voorraad
Wettig
Wissels
Totaal
Dekking
In herdtsc.
van de
j
open
Data
betaal-
middel,
bedrag
FR. Notes
Zilver etc
member markt
gekocht
41,5
bank3
29 Mei
1929..
1.002,7
275,6
194,4
11,6
22
,,
1929..
966,4
271,2
47,7
197,3
27,4
15
,,
1929..
914,2 271,7 50,3
254,4
35,1
8
,,
1929..
918,9
‘
292,3
52,1
276,9
44,0
1
,,
1929..
954,2
292,8
52,2
247,6
56,8
24 Apr.1929..
914,9 293,2
52,2
262,9 28,6
17
,,
1929.
–
930,4
294,0
53,0
260,0
20,1
10
,,
1929..
945,5
294,6
52.4 246,7
20,4
3
,,
1929..
968,6
290,9
49,5
235,5
26,9
27 Mrt. 1929..
920,9
292,3
48,4 299,2
35,8 20
,,
1929..
974,2
304,3 45,6
208,1
43,8
13
,,
1929.
.
1
958,3
256,2
43,3
224,7 65,3
29 Mei
1928..
1
896,8
195,4
31,8
321,9
59,5
1
Juni 1927-
11.114,4
385,0
33,2
117,1
75,3
Data
Î7
U. S.
Go.
FR. Notes
In
Totaal
1
Gestort
Algemeen Dekkings- Sec.
_____________________
circula lie
Depostio’s
Kapitaal
29 Mei
1929..
13,4 274,5
931,2
56,3
86,6
22
,,
1929..
20,7
275,1 926,7
56,2 84,4
15
,,
1929..
22,7
278,0
944,8 56,0
.
78,9
8
1929..
16,5
288,5 959,8
56,0
77,8
1
1929..
17,2
295,8
974,2 55,8
79,2
24 Apr. 1929.
.
17,1
289,1
924,7
55,8
7,7
17
,,
1929..
19,5
289,6 933,7
55.8
80,4
10
,,
1929..
19,4
290,5
928,3
55,7
81,9
3
,,
1929..
23,5
300,2
957,4
55,3
81,()
27 Mrt. 1929…
20,1
295,0
958,8 55,2
77,3
20
,,
1929..
36,2
298,5
946,8
54,6
81,9
13
,,
1929..
13,5
298,7 944,4 54,4
80,6
29 Mei
1928..
35,0
339,2
949,3
1
44,1
72,1
1
Juni1927..
74,8
421,3
954,9
1
38,8
83,4
‘) vernouuing loralen voorraaa muntmaterlaal en wettig betaal-
middel tegenover F.R. notes en deposito’s.
II. ZWEEDSCHE RIJKSBANK.
(In millioenen Kronen.)
ata
OU
Buitenl.
tegoed
en
wissels
Zweed
sche en
vreemde
Slaatsf.
Dt-
conto’s
en
Beleen.
1
)
Ctrcu.
latte
Rek.
Cr1.
15Juni’29
233,9
110,2 81,8
324,5 500,5
212,0
8
’29
234,0
112,1
81,8
327,2
496,4 210,6
1
’29
234,2
108,9
79,5
343,9 525,7
204,3
25Mei ’29
234,2
107,9
79,5
285,7 463,2
201,2
18
,,
’29
234,3
106,8
79,5
294,5 478,8
200,4
11
,,
’29 234,5
107,3
79,5
297,5
490,4
187,4
4
,,
’29
234,6
109,9
79,5
310,0 509,3
184,0
27 Apr.’29,
234,7
107,3
79,5
283,7
475,2 193,5
20
,,
’29
234,7
108,5
79,8
279,5
463,4
201,6
13
,,
’29
234,8
103,5
79,8
279,4
476,6 189,4
6
,,
’29
234,9
110,2
79,8
303,5 496,0
195,8
30
Mrt.’29
235,0
114,8
79,8 310,2
543,8
173,2
22
‘
’29
235,1
114,7
79,8
264,2 471,3
182,4
16
’29
235,2
116,9
79,8
270,0
481,7
178,6
16 Juni’28
231,0
47,3
71,6
346,4 472,6
193,1
18Juni’27
221,5
98,9
71,5
291,8
473,8
134,7
25Juli’14
105,8 115,6
28,0 92,4 206,2
68,2
,
vanal
u
‘Jct.
i cxci.
ue voorscnoeten en Kascrealeten, oie
nier
voor dekking beschikbaar zijn.
III. BANK VAN NOORWEGEN.
(In millioenen Kronen.)
–
,
Data
Goud
Tegoed
in het
oulteni.
Effecten
Di,-,
conto
en
Beleen.
C,rcu.
latie
Rek.
Cr1.
15 Juni
1929..
146,8 41,8
11,4
267,4
305,4
98,3
7
,,
1929..
146,8
43,6
11,4
269,6 303,0
104,4
31
Mei
1929..
146,8 45,6
11,4
277,5
305,0
112,5
22
,,
1929..
146,8
43,4
11,4
275,1
301,8
110,9
15
,,
1929..
146,8
45,4
.
11,4
272,8
302,5
110,2
7
,,
1929..
146,8
51,5
11,4
268,9
304,7
110,3
30 April
1929..
146,8 55,9
9,6
272,6
308,4
113,8
22
,,
1929..
146,8
53,2
9,3
266,6
305,2 108,0
15
,,
1929..
146,8
48,8
9,3
265,9 308,0
98,4
8
,,
1929..
146,8
48,0
9,3
262,6 305,9
94,9
30 Mrt.
1929..
146,8
49,0
9,3
273,5
311,8
98,0
22
,,
1929..
146,8
43,2 9,3
266,5
301,0
92,6
15
,, ‘
1929..
146,8
35,5
9,3
262,5
1
296,0
92,5
15 Juni
1928..
147,0
32,0
10,3
271,9
312,5
94,1
15 Juni
1927..
147,2
10,2
41,3
303,4
317,3
134,7
22 Juli
1914..
52,4
65,7
8,9
79,3
120,8
10,7
594
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
26 Juni 1929.
IV. NATIONALE BANK VAN DENEMARKEN.
–
(In millioenen Kronen.)
Data
Goud
Pasmuni
Buiten!.
saldi,
munt en
wissels
Binnen!.
wissels
bel, en
1
crcd.
Circu-
latle
Rek.
–
Cr1.
31 Mei
1929..
172,6
7,8
94,8
89,2 358,2
45,1
30 Apr. 1929.
.
172,7
8,0
88,7 88,8
359,4
54,0
30 Mrt. 1929..
172,7
8,5
87,6
86,1
357,1
36,3
31 Mei
1928..
181,9
lll
102,8 128,9
347,0
27,9
31 Mei
1927..
192,7
13,3
40,8
237,8
367,0
27,4
30 Juni 1914
1
).
75,6
6,6
–
._
159,8
4,8
‘) wegens andere berekening niet vergeiljküaar.
/
V. BANK VAN SPANJE.
(In millioenen Pesetas.)
Data
Goud
Zilver
Slaat,.
jond.
,en
i)
Dis.
conto
s
en
,
Beleen.
Circu.
lalle
Rekg. Crt.
Pa,tic. Staat
15 Juni
’29
2.561
720
585 1.930
4.280
967
320
8
’29
2.561
718
585
1.988
4.311
940
345
1
’29
2.561
720 585
3.074
4.261
894
351
25 Mej
’29
2.560
.
720
585
1.581
4.272
1.111
27
18
,,
’29
2.560
715
585
1.649
4.318
1.111
34
11
’29
2.560
714
585
1.638 4.355
1.068
58
4
,,
’29
2.560
716
585
1.719
4.340
1.041
111
27 April ’29
2.560
720
585
1.719
4.258
1.077
134.
20
.,,
’29
2.560
717
585
1.714
4.279
1.020
142
13
’29
2.560
715
585
1.783
4.311
1.040
139
6
’29
2.560
714 585 1.869
4.333
992
200
30 Mrt,
’29
2.560
716
585
1.837
4 243
987
285
16 Juni
’28
2.608
706
586
1.682
4.242
1.037
33
18 Juni
’27
2.597
698
587
1.868
4.240
1.042
245
24 Juli
’14
543,5
726,8
494,4 783,8 1919,0
497,9
1)
len bedrage van
344
millioen, plus voorschot In rele.-crt. aan ue schatte.
VI. ZWITSERSCHE NATIONALE BANK.
(In millioenen Francs.)
Data
Goud
Zilver
Goud- deulezen
Dis-
conto’,
en
B
Circu.
latle
Rek.
Cr1.
2
)
15 Juni
1929..
496,1
39,0
258,1
174,7
815,0
140,7
7
,,
1929..
496,1
38,6
261,4
183,8
839,5
119,2
31 Mei
1929..
496,1
39,7
260,7 181,4
871,6
110,2
23
,,
1929..
496,1
41,1
253,2
176,9
813,6′
144,2
15
,,
1929..
496,1 40,8
246,0
180,2
823,6
145,2
7
,,
1929..
496,1
40,3
250,7 193,3
848,2
126,9
30 April
1929..
492,6
41,6
246,9
201,3 875,4
111,9
23
,,
1929..
482,2
42,5
229,7 184,3 798,0
132,0
15
,,
1929..
482,2
41,9
221,5
184,0
811,3
122,9
6
1929..
481,2
43,3
221,2 222,8
8456
114,4
30 Mrt..
1929..
481,3
44,5
217,6
242,4
885,8
110,8
23
,,
1929.
481,3
45,5
201,6 208,4 802,3
119,6
15 Juni
1928..
440,8 60,8 168,2
214,2
776,4
96,3
15 Juni
1927..
458,2
71,4
31,4 312,4
763,5
113,1
23 Juli
1914..
180,1
1
18,9
–
1
107,8
267,9
105,2
Sedert
31
Maart
’28
zonder rek.-crt. saldi in liet oultenlanci. Deze
zijn met ingang van dien datum met den post buitenlandsche wissels tot den post gouddeviezen samengesmolten.
Sedert 31 Mrt.’28 uitsluitend de dagelijks vervallende verplichtingen.
VII. OOSTENRIJKSCHE NATIONALE BANK.
(Voornaamste, posten in millioenen Schillingen.)
1)
Dato
Goud’
Vreemd
geld, devie-1
zenen tegd.I
iii,. buil.!.’)!
1
Andere
ede!-
‘valuta
Dis.
conto’s
en
Be!een.
Voor-
schot
afd.
Slaat
Circu-
!all
Rek.
Cr
1.
15Juni’29
168,6 191,6
340,2 204,5
109,7
921,7
95,5
7
’29
,
168,6 194,7
342,7
213,3
109,7
942,0 89,9
31Mei 29
168,6
195,1
343,3 225,7
109,8
997,8
47,6 23
,
’29
168,6
192,8 342,1 189,0 109,8
862,1
144,3
15
’29
168,6
197,2
346,0
186,9 109,8
892,2
120,1
7
,,
’29
168,6
196,9
345,4
191,3
109,8
932,6
83,1
30Apr’29
168,6
197,1
345,9
207,6
109,9
995,2
38,0
23
,,
’29
168,6
198,5
‘
347,0
173,4
109,9
860,2
142,0
15
’29
168,8
201,2
349,3
162,3
109,9 895,1 100,6
7
,,
’29
168,8
205,2
352,9
174,4
109,9
929,4
85,0
31 Mrt.’29
168,8
209,9
357,5
188,4
109,9
1.004,0
33,0
23
,,
’29
168,8
208,0
356,7
113,6
112,4 863,2 99,3
15Juni’28
117,2
282,4
276,2
106,4
167,7
881,4
71,5
15 Juni’27
58,7
409,9 177,4 84,2
173,7
836,2
72,1
‘)
t b
cniiiing
= U.O4
gouateronen = Iu.uuu paplerkronen.
1)
Als
dekkingder circulatie en saldi in rekg. crt. geldende, volgenv
art. 85 der Statuten.
1
VIII. NATIONALE BANK VAN HONGARIJE.
(In millioenen Pengö’s. 1 Pengö = 12.500 Kr.)
Data
Goud
Vreemd
des7’e
legoeî
Binnen!.
wissels,
ceelen
Voor-
schol
aan den
lalie
Circu-
t
Rekg.. Courant
in het
en
eftecten
Staal
Staal
Partic.
15 Juni ’29
177
–
12
356
92
398
1
186
14
7
,,
’29
177
16
364
92
415
186
14
31 Mei
’29
177
19
381
92
446
174
17
23
’29
177
27
352
92
387
212
18
15
,,
’29
177
29
351
92
424
182
14
7
’29
177
33
364
92
461
160
18
30 April ’29
177 33
370
92
485
139
15
23
’29
204
5
331 92
390
193
23
15
’29
204
13
320
92
402
185 25
7
’29
204
17
329
92
423
189
16
31 Mrt.
’29
204
22
345
92
458
179
19
23
’29
,,
204
29
302
92
391
222
16
15 Juni
’28
197 78
287
106
405
274
18
15 Juni
’27
185
71
241
116
383
264
13
IX. TSJECHOSLOWAAKSCHE NATIONALE BANK.
(In millioenen Tsjechoslow. Kronen.)
Data
Vorde-
ring
op
den
Staat
Gou d
1
Cfl
Zilver (tegoed
Vreemd
geld en
in
‘id
buil.!.
Discon-
to’, en
belee-
ningen
Circu-
latie
Rek. C,t.
7 Juni
1929
3.995
1.206
1.730
625
6.877
685
31 Mei
1929
4.006
1.206
1.703
640
1
7.183 404
23
,,
1929
4.013
1.207 1.647
437
6.410
834
15
,,
1929
4.013
1.207 1.650 415
6.544
712
7
,,
1929
4.021 1.207
1.697
583 6.851 619
30 April
1929
4.023
1.207
1.688 653
7.133
466
23
,,
1929
4.030
1.207
1.709
407 6.402
877
15
1929
4.033
1.206
1.702
z146
6.614
767
7
1929
4.035
1.206
1.770
548
6.925
677
31 Maart 1929
4.038
1.206 1.781 596
7.333
350
23
,,
1929
4.039
1.206
1.784
218
6.498
838
7 Juni
_1928
4.319
1.119
i.761
351
6.882
838
7 Juni
1927
4.697
1.053
1.803
76
6.365
1.550
X. ZUIDAFRIKAANSE RESERVEBANK.
(Voornaamste posten in duizenden Ponden.)
0
Goud en
Co
11
Dis.
,
conto,
en
heleen.
Waar-
van
Reg.-
-papier
Circu. latie
Rek.-
Cr1.
e-
men
D
23 Mei
1929..
7.962
8.608
262
8.242
7.732
49,5
17
,,
1929..
7.931 8.41’s 262
8.318
7.137
51,7
10
1922..
8.131
8.530
–
265
8.804.
7.010
50,3
3
1929..
7.926
9.599
268
9.430 6.951
48,1
26 April
1929..
8.049 9.138
244
8.755
7.844
48,5
19
1929..
7.385
8.693
231
8.233
7.483
48,5
12
1929..
7.472
9.273
226
8.569
7.143 47,4
5
,,
1929..
7:777
9.337
246 9.159
6.885 48,5
28 Maart 1929..
8.206 9.125
244 9.498
7.021
48,1 22
,
1929..
7.757
8.922 363 8.023
7.661
48,4
15
,,
1929..
7.815 7.597
358
8.231
7.383
50,2
S
,,
1929.
7.538
8.300
414 8.695 7.057
48,3
25 Mei
1928..
7.572
8.165
1.6’76
7.851 7.074
50,3
28 Mei
1927..
7.493
8.3,30
2.326
8.417
6.385
50,0
*) Verhouding goud,
goudcert.
en
pasmunt
tegenover
opeischbare
schulden: bankbiljetten
en
deposito’s.
1)
Regeering
plus
bankiers.
XI. BANK VAN
LITHAUEN.
(In
millioenen
‘Lita’s.)
Qata
Goud
Zi!
ver
Buiten!.’
.
Devie-
sen
Dis-
1
conto’s
en
1
Beleen.
1
Kapi.
tuut
1
Bank-
biljetten
in
omloop
Depo-
sitos
31 Mei 1929
34,4
4,4 39,0 83,5
‘ 12,0
85,5 69,0
15
,,
1929
34,4 4,4
41,1
85,3
1
12,0
86,9
70,2
30 Apr. 1929
34,4 4,4
42,1
87,5
1
12,0
91,7 67,1
15
,,
1929
34,3
4,3
37,2
1
88,9
1
12,0
89,2
65,8
31 Mrt. 1929
34,3
4,3
36,5
1
89,5
1
12,0
93,5 62,7
31 Mei 1928
34,2
4,5
48,0
1
83,7
12,0
90,6 73,3
31 Mei 1927
31,6
4,9
1
39,4
58,7-1
12,0
1
91,0
1
38,2
EFFECTENBEURZEN.
–
Amsterdam, 24 Juni 1929.
Ken,iiérkend -voor -de stnmliug op de .internn.tiona,ie
fondsenm,arkteii gedurende de ahter ons lüggende week, -is
1)
Als dekking van biljetten en saldi in rekg.-courant geldende, vol-
‘
gens art. 85 der statuten.
2)
Totaal Rek-courant.
26
Juni 1929
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
595
het bijiia voikoneii gbick atn zaken gcveest. De vnoaitic-
)erio:te is nog j.iiet aaii.gebrokeii en esoncInks schijnt het
J)ILbl iek bij
OveI•:L1
een afiv,achtende houding ian te iteineli.
i:LtitiItief gtat ook niet vaci cle heiiiizen uit. Nu cle onzeker-
heid ‘in zake de Duitsuhe .betaltngsverpliehtllingefl vorkeiteb
is, ziet ivleli klaarblijkelijk een kalme en rustige ontwikke-
ling van de iuteritatiosia]e hetrekkinigen in het verschiet.
Dit stiaituieert uit den aard sIer zaak cle speculatie niet,
terwijl heleggingakri.Ilgen van i tigrijpen worden weerhouden
door de
1
og steeds voortd:u rende betrekkelijke sehaarsch te
01) de geldmarkt. Ook te N e w Y o ik heorselten ‘dergelijke
overwegingen en iii verband hierniede is de omzet gedu-
rende cle achter ons liggende berichtsweek van bescheiden
aa id gebleven. Er bestond eenige belangstelling voor aan-
deden in public utiliity” ons eriteinii gen eI:t ook aarrdeelcn
iii kopermaatsehappijen waren iets beter, doch petroleuii-
aandeelen bleven ver.onaeh.tzaanisl, als gevolg van de mooi-
1 ijke ondcr:handeli ngen betreffende de petroleumrestrictie.
‘T’e L o n cl c ii heeft evenmin cenige belangstelling voor
cle beurs bes’tann.’Uierbij lcwtnt clait de wisselkoers op New.
York i’eor Eegeland ongunstig is gebleven en dat, lin Ver
–
band hiermede, een’ vrij belangrijke koeveelihsi’d goud Enge-
land heeft verlaten. Dit heeft uit, den aard cle.r
zaak
aller
–
eerst iu.vloe:l fitgeoefend op cle ,,giilt-edged” markt, doch
zelfs hier is het aanbod liet dringend geworden. Een Joome
tcndegz heeft zich van de gansche fondsenanarkt meester
gent.aalet.
‘le B e r 1 ij it was aanvankelijk de steinirning vat opge-
ivekter, vooral toen de vol leLige voorwaarden betreffende
le verwisseLiig van aatideelen Verei.nvgte Glanastolf in Al-
gemeene Kunsbzijcle Unie bekend werden. Later evenwel is
eelt reactie togetreden, ook voor aandeelen Glanz.toff. Het
bericht, dat de regeering erin glaagil was een buiten-
lititilselt erecliet
01)
te Iteanelt ten bedrage van $50 mill’ioen,
heeft al evenm in tot ver1evaiicligi.nig van cle omzetten kun-
nen bi,jilragen. Ffe’t slot ksvani wel in iets betere houding, doch. ras toch kalm.
De markt te P a rij s heeft gean wijziging iii vergelijking
inet ‘cle vorige weken te zien gegeven,
l.w.z.
dat ook dit-
maal de handel van bijzon der k!ei 11e afineti n
1
gen is gebleven
CII
dat eerder een teitcienz tot aclttei’i.i.i’tga.ng bestond. Tooral aaticleelen B3aitque de Franco ‘heibberi hieronder geleden. Een
ttitaioitd.eri eg heeft cle ]i’ransehe Rente gevoraiid, welke een
bijsoncler vaste liotucbng te z.ien ‘heeft gegeven.
Te t o
II
z e t t heeft de markt ‘ten opzichte van de bui-
teitlattdsehe hen rzen, weinig afwijkingen getoond. De
te-
icfJgilcfJsafcieelin.[;
is zeer stil eleveu en cle steininting was
cenigszmns verdeeld. Over ‘liet algemeen echter iiiel eenige
veebetci’utg op teinerken.
6
pCt. Neci, Werk, Schuld 1922
104, 103; 4% pct. Neid. Werk. Selillildi 1.9:17: 999/4 ; 4%
pCt. Necl.-T.nclië 1926:. 97%, 5 pOt. 13ra’iiilië 1903
£100: 82, 83; 5 pOt. Brazilië 1913 £ 20-400: 70, 70%’;
3 pOt. Sao P;iuio 192.1: 1.05, 105/.
,F[et sterkst op den voorgroiul getreden zijn
aa.ncicelwc rit
jn(/uSIl’lCCIC
onciei’naivingcn,
waarbij cle iteiiclenz Vrij
01110-
elrnatig is geweest. Er ontatoald l’ui]ll aanbod Voor Caifl-
deelen in ‘knllstzijde-olldlernesndngell, cl.w,z. voor clie soor-
telt, welke olliniddlellijik beitrokken zijn hij de vorming van
de Algenteene Kunstzi.de Unie, t:w. Enka en Maeknbce.
Il);t iie lltegelt hebben. aan deden I
–
tolla,ll cische iÇiri:t stzijde In-
tillst]’ie blijk gegeven van grooten weerstand, vermoedelijk
t verlland niet cle aatlgeko
1
cl igcle
II
itgi fte val
t
nieu we
(ICUICIt, Over het algealteen is men ter heatrze van mneeni
lIg,
dat het gehalte van aandecien Algenleene Kuitsbzijde linie,
II
iet
‘hol)
gt t itstig wordt beooi’.deelcl als dat van E nk:t. ltll,im lie
vraag is weer onitstaaa voor certificaten Margarine Unie,
vnarldj aancieelen Calivd-D&ft zich hebben aangesloten. Er
liepen geruchten, dat eerstgenoemde tot uitgifte van nieuwe
aa,lt(leeletl zou overgaan ec .dat laatstgenoemde tegen be-
paalde vooi’,waardeit in certificaten Nai’.gari’ne Unie inge-
.oiissel.cl
aooden kunnen worden . Aalldeclen Phiilips Gloei-
lampenlabrieken veranderden nIet veel. Eenlige beroering
is ter beurze gewekt dpor een bedriegelijke anedeleeli.ng,
dit een reorganisatie ten aanzien van 7 pOt. ohl. Furncss
Stokvis zou plaats vinden. In verbuncl hiermede is onder
groote .beiallgstelhng de koers een vijftiental procenten ge.
stegen
.0511
later, nadat het bedrog aan het licht was geko-
ineit, veer vrijwel liet geheele voordeel af ite staan. Er wordt
eIccIerzoek ingesteld. Calvé Delft (C. v. A.) : 215 222;
Centrale Suiker Mij.: 67,
67%;
7 pOt. Ohl. Furness Stok-
vis: 49, 37%; Hollandsche Kunstzijcle Tnsh:: 206; Interita-tionale Viscose: 91, 90; Ma.ekubee:
147%,
134% ; Marga.
rine Unie:
470%,
482% ; Ned. Kunstzijdefabriek: 399, 364;
Philips Gloeilanipenfabr. (Geei. Bezit v. Aand.) : 878, 871; Ougrée Marihaye: 380, 379; Separator:
145%,
143; Zweed-
schei Lueifer Mij.: 375, 370. –
De overige afdeelingen ter beurze heb.l:len alle min of
meer op den achtergrond gestaan. Tijdelijk werd een uibzoii-
dering gevormd door
taAakscuund,eelen.
Deze konden, na een
langen tijd ‘van .a.fbrokkeienide koersen, een .stijgeitcie rich-
ting inslaan, avelke nochtans niet van langen duur is ge.
bleken, Tegen liet einde ‘van cie herichtsperiode viel weer
een matte tendens saat te nemen, terwijl de noteeringen
geleidelijk achteruit liepen. Arendsburg: 520, 521; Deli
Batavia Mij.: 390,
399%;
Deli Mij.: 394
1
/
4
, 393%; Ngoepit:
322, 335; Oostkust: 140, 141; Seneniibah: 445%, 450; Te-
moeloes Lartdbocnv: 442, 444.
Voor
i’acbberaande.elen
heeft goenerlci bel angsteUi lig be-
staan, Van’ haudel in deze afdeeling kon nanwélijks(w:oeclel,t
geavaagd en de koersen zijn, in overeenstemming met slezen
gang van ztken, clan ook vrijwel o’nvera.iidert gebleven.
Amsterdam Rubber: 264%, 247
1
/2:
(ex div. ad
15 pot.) ; :l)l
Batavia: 164%, 161; Hessa Rubber: 335%, 325; înclische
Rubber: 230,
227%;
Java Caoutchouc: 141W 140%; Ken-
cleng Leniboc: 325%, 333; Majang Landen: 245, 249; Ncd..
mci.
Rubber en Koffie:
213%,
215; Oost Java Rubber: 295,
293; R’clam Tapanoeli: 101, 102% ; Serbadjadi: 181%, 188;
Sumatra Caoutchoue:
155%,
156; Sumatra Rubber: 186%,
188; Vdr, Tnid. Cultuur Oud, : 142, 139; Intercoirbinental
Rubber: 99/,
/18 –
De
suul:c?lrcarI:t
is aanvankelijk nogal opgewekt geneest,
II
caIlSl u;iting ititIt do stijgende CuilrIprijzen. Toen in deze
.tlOter.iligeli echter eelt opmerkelijke veran.dering’is ingetre.
den, daalde te belangstelling voor de desbetreffende fond-
sen. Later hebben cle cijfers uit liet jaarverslag ‘van dc
ffVj nog tot eenig aanbod ‘in de aactdeelen dezer maat.
selia.ppij bijgedragen. Cultuur Mij der VorstertIanden:
159%, 146% (cx cliv. ad
12 pCt.) ; i[,V.A.: 660, 644; Ja-
vasche Cultuur Mij.: 356, 360; Moorntartn: 273, 270; NecI. Tijd. SItiker Unie: 227, 221 % ; Poerwored.jo
7%, 71%
SilldalIglapot: 400, 386% ; Suiker CIIltllllr Mij.: 220, 219;
Tjepper: 660; Watoetoelis Poppohi: 750, 735.
De
pcii’olewnne/dceling
aas eVeneelts ongeall ilite
1′
cl. Nu
liet vooruitzicht op spoedige .overeenstenmaning inzake de
beporldti.g van de predlletie miiidcr gimstig is geworden,
st:lujnt mcli dc ‘voorkeur aan eenige vei’miiideri lIg VIt de posities ilt :candeelen Koninklijke te lielahert gegeven. Dit
kon slechts geseiedelt tegen avijkellde koersen, waarbij dc
verschillen liochtalis geen groote afmetingen hebben aa.nge.
Iteallen, Doi’cltsche Petr. [lid, Mij.: 389%, 389; KOlt, Neil.
INDUSTRIEELE
DiscoNTo
MAA’rscl-IAPPIJ
AMSTERDAM
LONDEN
BERLIJN
PARff.JS
KOPFNUIAGEN
MAATSCHAPPELIJK KAPITAAL / 25.000.000.-
VOLGESTORT GEPLAATST EN RESERVES f I540000,_
Financiering van den afzet van industrieele producten.
596
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
26 Juni 1929
r
_n’–
I
DE
Pandbrieven der Insulaire Hypotheekbank te Zierikzee
behoôrende tot de beleggingsfondsen der Rijkspostspaar-
bank, der Rijksverzekeringsbank en van het Kroondomein
Verkrijgbaar
412
pCts. Pandbrieven
&
98 pCt. en S pCts.
Pandbrieven á 100 pCt.
Petr. Mij.: 405
1
/8,
4015/
in
; Perlak Petr.: 205, 207% ; Beu-
d’awa:
369/,
36; Marland Oil: 35i31,
36
3
/4.
De
scheepvaartafcieeling
bleef verwaarloosd en weinig
veranderd. . Hier en daar, o.a. bij aancleelen ,,De Maas”, is
een lichte verbetering ingetredeu. Holland-Amerika Lijn
65%, 64%; Java-China-Japan Lijn: 120% (ex cliv. ad
7
•pCt.); Kon. Ned. Stoomboot Mij.: 87 %, 86 Maas”
Stoom’. Mij.: 93, 96; Ned. Scheepvaart Unie: 207% (ex
div. ad
12,7 pCt.),
206%;
Nieveit Gouclriaan: 101
1
/
2
,
997/
s
.;
Stoomv. Mij. Nc:Ierland: 190%.
Van
rnijnbouwcaancleeien
zijn aanicleelen Boeten op den
voorgrond getre:ieri met een tamelijk krachtige koersver-
hef f’ing. Daarentegen bleven Ae overige soorten verlaten.
Alg. Exploratie Mij.: 226%, 219; Bil.litbn le Rubriek; 560,
550; Boeten Mijnbouw Mij.: 364, 373; Müller & Co.’s Mijn-
bouw Mij.: 92, 90
1
/,; Redjang Lebo,ng: 161, 157; Sirigkeli
Tin Mij.: 283%, 282.
Ra.nkaa-Ibccelen
stil en eerder ‘iets lager. Am stercl amsche
Bank: i8h/5, 184%; Roll. Bank a’.Zicid-Anierika: 83%1 82;
Incasso Bank:
120%;
Jaivasche Bank:
314%;
Koloqiia,le
Bank: 235, 218 (ex div. ad
15 pCt.); Nect-Ind. Handels-
bank:
170%,
170; Ned. Handel Mij. (0. v.
.t.):
170%
168%; R’cIamsche Bankvei-g.: 110, 110%; Twentsehe Bank:
140.
De
Arnerikaansche af deeling
was kalm, clocli met een
neiging tot verbetering. Anacoinda Capper: 221, 233%
Oitjes Service: 29%, 32
3
/s; Studebaker: 78%, 78 (ex div.) ;
Ii.S. Leather: 24
1
/8,
24%; U. S. Steel Corp..: 179%, 182%;
A,tchison Topeca: 219,
226%;
Baltimore.& Ohio: 124, 126k;
Ene 79%, 81; St. Louis & San Francisco: 118ii/, 119%
Union Pacific Cy.: 226, 232%; Wabash Raiilway: 67, 717/
GOEDERENHANDEL.
GRANEN.
25 Juri
1929.
Reeds in de vorige week veiikeercle ‘de t air w emarkt
JUI
en dan in vaste stanrmi ng en ofschoon ten slotte de netee-
ringen te Ghicago niet waren gestegen, Winnipeg slechts
weinig hoogor was en aan de termijnma.rkten te Buenos
Aires en Bosailo zelfs eenige verlaging was ingetreclen, had
de, markt toch een vasteren gronidtoon gekregen. Er déclen
zich weder factoren gelden, clie, wanneer zij tot verdere
ontwikkeling mochten komen, wel eens tot ver.hoogi n.g van
het prijsniveau zouden kunnen leiden. Die
flictoren
lagen
vooruaneuijk op het ge’bid der oogst- en weerberichten en
werkelijk hebben deze er toe geleid, dat aanvankelijk spe-
ciaal in Noord-Amerika een flinke prijsstijging heeft plaats
gevonden. Voornamelijk i’aren het berichten oker o.nvoi-
doenden regenval in Canada, welke die verbetering der
markt teweegbrnohteni. Wel werd ook telkens regen gemeld,
.ioch in verschillende gedeelten van cle Canacleehe Prairie-
pro .cies schijnt clie nog altijd onvoldoende te zijn. Ook
uit Zui.cl-Da.kota kwamen clergeiijie klachten en toen daar
iatèr verbetering intrad heette ‘het weer, dat in ge:leeiten
van het
wi
ntertar.we-gebied der Vereenigde Staten regen
het rijpen der tarwe en elders het oogsten beemmerde.
Daaniyij kwamen verlaagde opbrengstramingen voor Okla-
Inoma en Kansas, waar het oogsten nu in vollen gang ‘is,
en ofschoon later weer ihoogere ramingen werden gepubli-
ceerd, schijnt men toch aan te naaien, .dat in de Vereenigde Staten ten slotte niet zooveel winterta,rnve nul worden bin-
nengehaald als onlangs werd verwacht. Verder laat blijk-
baar ook cle nieuwe steun4wet, die te Washington na aoo
veel strijd is aangenomen, haar invl’oe:l gelden. Hoe clie uitwerking der n’•et..tot stand kout, valt uit cle berichten
niet precies op te maken, maar de 151% mil]ioen dollar, welke onlangs als eerste gedeelte van het voor steun aan
den ln.ndfbouv aan te w-enzlen bedrag zijn beschikbaar ge-
steld,, zullen waarchijalijk reeds wel liet hunne hebben bij-
gedragen tot de vaste houding der markt. Van het aankoo-
pen van oude tarwe door de Amerikaansche regeeri.ng is
waarschijnlijk definitief afgezien, maar tot ide taak der
organisatie, welke b&nst is met cie uitvoering der uit de
eet voortvloeiende maatregel en behoort (koop en verkoop
van lan,dbouwprocluoten en men meent, dat de vervulling
van
clie taak in cle eerste plaats zal bestaan in een aan de
landbouwers te ‘verschaffen steun bij •de financiering van’,
hun bedrijf. Ook idat komt dus weder neer op het achter-)
houden cii slechts geleidelijk ter markt brengen van voor-
raden, hetgeen aanvankelijk zeer goed prijsstijging tot ge-
volg kun hebben, ook wanneer deze maatregelen nog niet
in werkelijkheid vorden toegepast, doch alleen verwacht
worden. Dit alle neemt natuurlijk niet weg, dat de voor-
raden eigenlijk geen vermindering ondergaau, maar nu voort-
durend sterk gewerkt wordt met ongunstige oogstberichteui,
verliest men dit genuakkelijk uit het oog. Behalve iii CuLn:L-
da klaagt uuieul ook in a
.rgeiutinië weder over te weinig
legen. TOe!) het daar onlangs vrij algemeen geregend had,
koti de uitzaai voor deui nieu,wen oogst ilinken voortgang makeni, maar later i’erd cle regenval iveder ona’olcloencle
genoemd. Dat in Argentinië dc t-arwepnijzen gedurende
bijna de geheele week weinig verbetering ondergingen, n’as
liet gevolg van de groote hoeveelheden oude tarwe, welke
er nog iii Argentinië beschikbaar zijn. Deze zijn namelijk
zeer veel grooter dan in het vorige jaar om denen tijd, en
Argentinië was dan ook weder dringend met tarwe aan de
markt. Bij de wegens de vaste Noord-Amerikaausche markt verbeterde Europeesche vrçuag wc’rcl veel Plata-tarwe naar
Europa erkôeht. Eiigelaud deed aan die ‘verbetering van
cen omzet gechun
–
ende het grootste gedeelte clan nv eek nog
niet in stecke inaite mede, maar tooinde toch ook ilu en duui
meer kooplust tot stijgende prijzen voor Ma,uiitba,’s en
Austialische tarwe. Ilken sterke toename der zaken vond
echter naar ])u.uitschliun.d plaats, dat veel Plaith-tarwe kocht.
Vele dier inkoopen betroffen tanive in spoeclig&posities en
tuit in West-Enirepa aaniw’ennige voorrt.den. Deze waren den
laatsten tijd sterk .toegandnien, doch veel daarvan is deze
week door Duitschlanjd opgenomen, waaronder ook een flink
gedeelte der ta Rotterdam en Aintwenipen aanwezige voor-
raden. In het begin der week werd nog tuit Antwerpen ge-
rapporteerd, dat daar aan de vastere stennning niet veel
waarde werd gehecht en gi
–
ootere zaken eerst veu-waoht
kon den worden, ‘iv an.neer wed er prij s:1aiing intraci. Toen
echter elders de vraag verbeterde, nam ook in België cle
kooplust weder toe. Het is anders geen wonder, dat men
in Europa slechts schoorvoetend overging tot het volgen
der Noord-Anierikaansche prijsstijging, want cle groote voor
–
raden tarwe in cle uitvoenlanden zijn nog evengoel aanavezig als enkele w’eken geleden. Slechts cle minder gunstige oogst-
berichten uit Noord- en Zuid-Amerika hebben tenslotte ook
in de’ Europeesche invocrlanden den ondernemingslust doen
toenentien. In Europa zelf ontwikkelen cle oogsten zich na-
melijk naar .wensc’h en ook uit Auustraiië komen gunstige
berichten. Duitschiand rapporteert zeer goed weder voor
het te velde staande graan en hetzelfde is het geval in
Frankrijk en Engeland, terwijl ook iii Polen de stand van het graan gedurende de maand Mei aanzienlijk verbeterd
blijkt te zijn. De wereldverschepingen van tarwe zijn deze
week matig geweest en de naar Europa ouder weg zijnde
hoeveelheid ‘heeft eenige vermindering on’derganii. iu ech-
ter de markt reeds uit anderen hoofde in een zoo vaste
stemming verkeert, trok de iets kleinere omvang der ver-
schepingen weinig aandacht. Dat overigens de houding der
markt weinig evenwichtig is, is op 22 Juni gebleken, toen
Chicago en Winnipeg met aanzienlijke prijsverlagingen
openden, doch veel hooger sloten. Ook de toename vau den
kooplust in Duitsc-hlancl was niet uitsluitend het gevolg
va
in ee nu gewone gezonde vermeerdering der verbruiksvraag.
Zij hing namelijk samen met de mogelijkheid, dat in Duitsch-
land tot ecn regeeningsmouopolie voor graan zou worcicuu
besloten. Zelfs verscheen er een bericht, ‘dat het besluit
ree:ls genomen ‘was. Later bleek dit onjuist te zijn, doch
geheel vaut de baaui is het plan nog niet en er schijnt in
iuitseh.land nog wel ‘degelijk kans te bestaaui op zulk een
monopolie of op verhooging van het ,invoerrecht op taniwè
en rogge. Dit alles heeft sterk tot de vermeerdering der Duit-
scho inkoopen bijgedragen. Op 24 Juni was de markt in de
uitvoerlanden weder buitengew’oon vast en veel hooger; voor-
namelijk wegens nieuwe Canadeesche klachten over droogte.
Zelfs nuas er sprake van vol-st en de markt sloot te Winni-
•peg 11 t 12, le Chicago 9 t 10 ‘dollarcent per 60 dbs. hooger
dan een week tevoren. Ditmaal deed ook Argentinië zeer
krachtig dee aan de prijsstijging door een verhooging op
24 Juni van 25 t 30 centavos per 100 KG. fir vergelijking
met den llden bedroeg de prijsstijging aan cle ternuijnmark-
ten te Rosanjo en Buenos Aires 45 t 50 centavos.
Ook r o g ge heeft in den loop der week steeds meer be-
langstelling gewekt. Reeds in ons vorige weekbericht is
gewezen op verbetering der vraag naar buitenlandsche
rogge in Duitschlancl en Nederland, waardoor eenige zaken
van Noord-Amerika tot gestegen prijzen tot stand konden’
komen. Later heeft een verdere aanzienlijke vcrbooging
der prijzen plaats gevonden, hetgeen aanvankelijk dle zaken
slechts weinig belemmerde en ook toen de prijsverhooging
vcrderen voortgang maakte, bleven nog wel zaken tot stand
komen. De omzet is echter ten slotte wel sterk verminderd.
Voor rogge zijn van 17 tot 24 Juni de prijzen te Chicago
26 Juni 1929
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
597
AANVOEREN in tons van 1000
KG.
Rotterdam
Amsterdam
Totaal
Artikelen
16122
Juni
Sedert
Overeenk.
16122
Juni
Sedert
Overeenk.
1929
1928 1929
1
Jan.
1929
tijdvak
1928 1929
1Jan.
1929
tijdvak
1928
24.265
769.162 1.021.438
–
58.434
41.562
827.596
1.063.000
Tarwe
………………
Rogge
……………..
13.862
104.599 108.353
–
–
–
104.599 108.353
50
11.974 10.714
– –
.
11.974
10.714
28.306
340.508
458.176
495
98.856
105.576
439.364
563.752
Boekweit …………………
10.267
197M51
165.809
1.521
3.540
198.572 169.349
Mais ………………..
2.876
101.482
87.121
.
–
2.746
210
104.228 87.331
.
8.464
85.056
102.905
17.252
1
188.792
176.096
273.848
279.001
Gerst
………………
Haver
………………
1.543 111.596
96.734
–
250
1.184
111.846
97.918
Lijnzaad
……………
Lijnkoek
…………….
315
43.161
60.380
694
15.310
21.139
58471
81.519
Tarwemeel
………….
Andere meelsoorten ….
378
=
8.913
5.736
–
–
–
–
8.913
5.736
6% h 7 dollarcent per 56 lbs. gestegen.
Behalve in Noord-Amerikaansche rogge werden deze
week naar West-Europa tot stijgende prijzen ook vrij ge-
regeld zaken gedaan in iongaarsehe rogge zoowel van den
ouden oogst op spoedige aflading als in nieuwe rogge op
aflading in de zomermaanden, Nederland nam aan clie zaken
een werkzaam aandeel.
M al s heeft meegedaan aan cle prijsverhooging van
broocigraan, ondanks wecleroni groote versehepingen van
Argentinië en een verdere kleine vermeerdering van de
naar Europa onderweg zijnde hoeveelheden en eenige toe-
name van den maSsvoorraad in de Argentijnsche havens.
Berichten uit Argentinië over onvoldoencien regenval steun-
den de markt, omdat daarvan toename van liet Argentijn-sche maïsverbruik liet gevolg kou zijn. Vooral echter was
liet de vaste tarwemarkt, welke ook voor mais cle stem-
ming deed verbeteren, evenals het vroeger cle voortdurende
prijsdaling van tarwe is geweest, die sterk tot de flauwe
stemming voor mais heeft bijgedragen. Ook de verbruiks-
vraag in Engeland, België en Nederland nam toe. De zeer
groote hoeveelheden Platamais, welke aan het einde der
vorige en het begin dezer week te Rotterdam arriveerden,
vonden ten slotte gemakkelijk opname en nu de aanvoeren
sterk zijn afgenomen
eo
voorloopig te Rotterdam niet veel
maïs te verwachten is, werd voor spoeclige mais in Ne-
derland de ingetreclen prijsstijging ten volle gevolgd. Na
een prijsstijging aan de Argentijnsche termijnnmarkten als gevolg van de betere stemming voor tam-we en cle toene-
niende Europeesche vraag, vond op 22 Juni eenige inzin-
king plaats, doch wegens het zeer vaste slot der Noord-
Anierikaansche marlcten kwam clie verlaging den daarop-
volgenden Maandag (24 Juni) niet tot uiting in cle in
Europa gevraagde prijzen. Zelfs was cle markt er zeer vast
en in den ioop van den dag werden aan de meeste Euro-
peeselie markten voor Platamais op aflading stijgende prij-
zen betaald. In veel gevallen werd de vaste stemming ge-
steund door de talloozen, die in den laatsten tijd mais heb-
ben verkocht en
nu,
vreezende voor verdere prijsstijging,
tot liet dekken dier verkoopen overgingen. Marktberichten
uit Londen maakten daarvan speciaal melding, doch ook
elders laat zich dit verschijnsel gelden evenals trouwens
ook voor tarwe het geval is. Zeer veel zaken in Platamaïs
ter verscheping in Juli en Augustus zijn op 24 Juni in
Nederland gedaan, waartoe de toename der verbruiksvraag
bijclroeg en de prijsen kwamen ongeveer 5 pCt. hooger dan
een week geleden. Aan de Argentijusche termijnniarkten
zijn de prijzen 25 h 40 centavos per 100 KG. gestegen. In
Noord-Amerika was mais vast wegens minder goed weder
‘oor de nieuw uitgezaaide maIs, verminderig der met
mais bezaaicle oppervlakte en de vaste tarwemarkt. Op
24 Juni bracht beter weder en toenemend aanbod eenige
reactie teweeg. maar Chicago sloot nog voor Juli voor
September 2% en voor December (nieuwe oogst) 4% dol-
larcent per 56 lbs. hooger dan op den 1.7den.
In andere soorten dan Platamaïs blijven de zaken van
zeer weinig beteekenis. tIlt Zuid-Afrika wordt nauwelijks
mais aangeboden, doch vermelding verdient, dat weder
mais uit Zuid-Oostelijk Europa op November aflading
wordt geoffreerd. De prijs wordt nog als te hoog beschouwd,
nl is clie dan vrij goed in overeenstemming met de ver-
hoogde noteeringen voor Platanmaïs op dienzelfclen termijn,
doch het aanbod wijst toch op goede vooruitzichten voor
de nieuwe mais in Zuicl-Slavië en Roemenië, uit welke lan-
den dus, indien geen onvoorziene omstandigheden intre-
den, in het komende seizoen weder export van mais te
verwachten zal zijn. Gedurende eenige maanden
zul
echter
de maismarkt nog geheel door Argentinië worden he-hcerscht afgezien dani van wat uit Zuid-Afrika in den
herfst ter verscheping zal komen. Het valt niet te zeggen,
in hoeverre Argentinië van clie monopolistische positie ge-
bruik zal weten te maken, inaar misschien is de prijsver-
hooging der laatste dagen een voorproefje van wat Europa
te verwachten heeft, indien daar de vraag naar mais blij-
vend verbetering mocht Ondergaan.
Voor g e r s t is de markt slechts langzaam verbeterd en
ook op 24 Juni, toen voor alle graansoorten de prijzen zoo
sterk waren gestegen, werd Noord-Amerikaansche voer-
gerst slechts weinig duurder geoffreerd dan in het eerste
gedeelte der week. De onclernemingslust was echter toê-
genomen en er zijn op dien dag naar Nederland veel zaken in deze gerstsoort gedaan op aflading gedurende zomer en
herfst. Toch worden stoomende partijen nog altijd aanzien-
lijk lager verhandeld dan aflading in de eerstvolgende
maanden, hetgeen voor Platamaïs voor het eerst sedert ge-
ruimen tijd niet meer het geval was. i)at het moeite kost
om voor voergerst een vastere stemming te doen doordrin-
gen ligt vôoral, aan de zeer groote voorraden, die nog altijd
in de Vereenigde Staten en Canada aanwezig zijn, terwijl
de verschepingen slechts langzaam toenemen en die voor-
raden dus geen sterke vermindering ondergaan. In de Ver-
eenigde Staten is de zichtbare voorraad van gerst den
laatsten tijd zelfs toegenomen. Daarbij komt dat de gerst-
opbrengst in Noord-Afrika zeer bevredigend is en in Roe-
menië de vooruitzichten voor den nieuwen obgst zeer goed
zijn. Er wordt dan ook vrij algemeen nieuwe Donaugerst
geoffreerd, al zijn de gevraagde prijzen nog te hoog. Duitsch
land toonde deze week eveneens weder meer kooplust voor
gerst en kdcht behalve van Canada ook Noord-Afrikaan-
sche gerst, waarin eveneens naar Ilelgië, Nederland en
Engeland zaken werden gedaan.. Engeland kocht tevens
weder meer Perzische gerst. Noord-Amerika was ook voor
gerst op 24 Juni zeer vast en Winnipeg sloot ongevcler
3 dollarcent per 48 lhs. honger dan een week geleden. Offer-
tes van gerst uit Amerika waren dan ook op den volgended
dag aanzienlijk hooger, maar in Nederland vas voergerst
vrij wat beneden Amerikaarische prijzen te koop. –
H a v e r is in Canada veel vaster geloopen, hetgeen ech-
ter de zaken belemmerde, al is daardoor dan ook de vraag
naar l’latahaver wel vermeerderd, terwijl daarvoor tevens
cle prijs kon profiteeren van de vaste Canadeesche markt.
Vrij veel Canadeesehe haver is deze week naar Nederland
verscheept, hetgeen tengevolge heeft, dat Canadeesche haver
van de goedkoopere soorteii iu Nederland aanzienlijk be-
neden de Canadeesche noteeringen te koop is. In tegen-
stelling met andere graansoorten kon voor haver op 24 Juni
van een levendige en vaste markt dan ook in Europa niet
worden gesproken.
SUIKER.
i)e afgeloopen week kenmekte zich door een ommekeer
in de stemming op de Aineri.ka,aimsche en Europeesche sui-
kermarktemi, welke eindelijk na langen tijd van buitenge-
wone gedi-mnktlmeid ‘intradi.
De oorsprong van ‘den beteren toon ligt in A m er i k ci,
waar de plotseling ingetrQden war.qte de consumptie van
liet,’ artikel sterk ‘deed toenemen en ralfinaclenirs tot grootc
inkoopen ‘van ru:w’su.iker noopte, hetgeen w’eder aamileiding
was, da,t ook handel en speculatie zich sterk gingen jute-
resseeren, temeer toen geruchten opdo’ken over doom- plan-
ters aangevraagde restrictie-maatregelen voor den as.
C.uba-oogst tot 4 m,ill ioen tons. Wi n’stnem’i ngen veroorzaak-
ten toen eene scherpe reactie, doch prijzen konden zich
daarna weder eennigsains hem-steil en.
Voor ru.uvsu.iker fluetueem-clen cle nof.eer.ingen
‘to
ssch en
1
11
/ dc. en
17/
8
de., om te sluiten op 1
13
/ d.c. c. & Ir.
New York op basis van Cubasuiker.
Op de termijnmarkt bereikte de omzet
hat
h.00ge cijfer
vsnu 609.000 tons en w’as ‘het prijsverloop als volgt:
Sp. C. Juli Sept. Dec. Mrt. Mei
Slot voorafg. week ……….3.49 1.70 1.77 1.86 1.95 2.02
Opening verslagweek ……3.52 1.74 1.83 1.90 2.- 2.08
Hoogste punt verslag week 3.581.81 1.90 1.99 2.08 2.15
Slot verslagweek ……….3.52 1.75 1.84 1.93 2.01 2.09
598
ECONOMÎ:,
TISCHE BERÎCHTËN
26 Juni 1929
De ontvangsten in dc 1.tlantische havens
dr
1
S. b&
droegen deze week 82.000 tons, (Ie versmeltingen 68.000
tons tegen 52.000 ton’s in 1928 en de voorraden 712.000
‘tons tegen 549.000 tons.
De laatste Cuba-statistiek is als volgt:
1929
1928
1927
Ton
Ton
Ton
Cubaansche prod.totl5Juni
5.156.000 4.037.000 4.499.000
Consumptie ……………..60.754
73.045
60.000
Weekontv. afscheephavens.
43.934
31.438
56.616
Totaal 8edert 1 Jan………4.042.500 2.948.468 3.312.577
Weekexport …………….91.996
52.747
89.749
Totale export sedert 1 Jan. 2.677.091 1.738.985 2.090.894
Voorraad afscheephavens.. . .. 1.369.144 1.214.862 1.234.949
Voorraad Binnenland ……1.049.011 1.016.320 1.126.423
Werkende fabrieken 2
–
1
in Engel a ad kochten Jtffinadeurs deze week ruim
100.000 tons ruweoiker ‘tot prijzen oploopend tot sh.8/714
cii voor Cubasuiker en.verhooigclen hûnne prijzen in totaal
niet .101% cl.
Op
de Loadensehe termijnmarkt fiuctiieerden
de ‘noteeringen eveneens sterk en liepen sh. 1/- tot 1/1
1%
op, om na eene reactie ten laatste op
81/4
d. tot 9 d. hooger
te sluiten dan hij opening. De slotnoteeringen voor ru’w
suiker varen als volgt:
Juni
Sh. 719
Dec.
Sh.
814
Aug.
,,
7110
Maart ‘
81734
Sept.
,,
71114
Mei
r
811034
De Zichtbare Voorraden waren volgens Czarn.iko’w:
1929
1928
Tons
Tons
Duitschiand
115
………………..983.00.0
783.000
Tsjecho-Slowakije 116 …………….320.000
406.000
Frankrijk 115 ………………….402.000
350.00i
Nederland 115 ………………….213.000
127.000
België 116 ……………………..146.000
124.000
Polen 115 ………………………281.000
178.000
Engeland
116
geïmport. suiker……..198.000 313:000
116
binnen!, suiker ………22.000
,18.000
Totaal Europa……….2.565.000 2.299.000
V.S.
Atlant. havens 116 ………….703.000
559.000
Cubaansche Havens
1/6
………….. 1.440.000 1.263.000
Cuba (binnenland) 116 ……………1.170.000 1.025.000
Totaal ………………….5.878.000 5.146.000
Op J
a v a verkocht de V.I.S.P. de afgeloopen week ver-dere 13.000 tons Superieur en 16.000 ton’s ‘hoofdsuiker uit
oogst 1929 tot laatstgemelde prijzen. De markt voor twee-
dehandssuiker was stil en over het algemeen lusteloos
gestemd. Prijzen brokkeiden ‘v’at af en de laatote iiotecri.n-
gen waren
Superieur ready ………………
f
12,50
Juni
……………… …12,12%
Juli
………………
..12,-
Aug….. …………… ..11,87%
Hoofdsuiker reacly ……………. ..10,62%.
H i e r te 1 a n d e vertoonde de terniijrnniarkt oiIgeveer
hetzelfde verloop als in Now York en Lo,njclon. De open ings-
noteeringen •1den reeds ongeveer
f
34
b:nven het slot der
voorafgaande week, nu. Aug.
f
12% en Dec.
f
12
5
/8
gedaan;
Maart
f
12% en Mei
f
13% vergeefs geboden. Hierna trok-
ken zij nog
f
1%
aan om dan wegens o’verheersuhend aan-
bod
weder in te jakkeh. ‘1-let sJot ‘v’a.s echter prijhoiudeiud
op de volgende •noteeringen ‘Aug. f12,- tot
f
121%; Dec.
f
121% tot
f
12%; Maart
f
12% tot
f
13% en Mei f13,-.-
tot
f
13%. De omzet bedroeg 7950 tons.
KATOEN.’
Marktbericht van de Heere’n Sir Jaoob Behrens & Sons.
Manchester, d.d 19 Juni 1929.
J)e Aiuerikaansche katoenmarkt is opnieuw vrij vast ge. weest; prijzen hebben zich tusschen nauwe grenzen bewo-
gen en toonen een kleine verhooging sedert het begin van
de week. Men zegt, dat de oogst verbeterd is, omdat de
weersomstandigheden wat gunstiger zijn geworden eir deze factor, alsmede de geringe vraag naar garens, geveil weinig kans op hoogere noteeringen voor de toekomst. Eg,yptisehe
katoen is ook flauwer in prijs. Ontvangsten in Alexandrid
zijn bijna twee inillioen cantars grooter dan een jaar ge-
leden. Locoverkoopen waren de vorige week in Liverpool
ook goed en, het totaal bedroeg 43,000 balen, waarvan
26.900 Amerikaansche, terwijl naar de rest een goede vraag
bestond.
Spinners van Amerikaansehe garens maken een Iitoei-
lijken tijd door.. ‘De vraag naar de meeste soorten is slechts
gering, waardoor orderboeken uitgeput raken..
In
grove,
alsook in fijne en medio nummers gaat slechts op beperk-
te schaal w’at om. Ook in ringgareiis is weinig te doen,
hoewel in enkele speciale soorten eenige flinke orders ge-rapporteerd w’orden. De exportvruiag voor enkele en ge-
twijnde bundels beperkt zich tot kleine hoeveelheden.
Slechts weinig spiuners van Egyptische garen tot 60s had-den gisteren veel goeds over de markt te zeggen, (le vraag
‘hetzij naar twist of wei t was slechts gering met een zeer
beperkten omzet. In de fijnere nummers zijn enkele flinke
posten getwijnde garens geplaatst voor het binnenland cru
voor export, waar producenten bereid varen cenige con-
cessies te verleenen. De cijfers van den ,,Boarcl of Trade”. be-
–
STATISTISCH OVERZICH’
–
TARWE
HardWinter
No.2 loco
Rotterdam!
Arnara
R000E
AmericanNo.2
2
)
loco
Rotterdam
per 100 K.O.
MAIS
La Plata
loco’
R’damjA’dam
per 2000 K.G.
OERST
Amer.
o.2
loco
Rotterdam
200r.0.
LIJNZAAD
La Plata
loco R’dam!A’dam
per 1960 K.G.
–
STEENKOLEN
Westfaalschej
Flollandsche
bunkerkolen, ongezeefd f.o.b.
R’dam!A’darn
PETROLEUM
Mid. Contin.
Crude, tlm 3390
perébSarel
IJZER
Cleveland
Foundry No.3
,
f.o.b.
Middlsbriugh
–
KOPER
Standaard
Locoprijzen
‘
Londen
per Eng. ton
6.
01
f1. 0
10
f1.
01
f1
0
10
f1.
01
.
f1.
°Io
$
0
10
‘
Sh’.
01 01
Jaargemidd. 1925
17,20
100,0
13,07
5
100,0
231,50
100,0
236,00
100,0
462,50
100,0
10,80 100,0
1.68
100,0
73/-
100,0
62.116
100,0 1926
15,91
1
92,4
11,75
89,9
174,25
75,3
194,75
83,4
360,50
77,9
17,90
165,74
1.89
112,5
8616
118,5
58.11-
93,5
januari
1927
15,22
5
88,5
12,50
95,6
165,00
71,3
222,25
94,2
362,50
78,4
13,35
123,7 1.75 104,2
85/6
117,3 55.716
89,2
Pébruari
,,
15,22
5
88,5
13,05
99,8
167,00
72,1
230,00
97,5
373,75
80,8
12,10 112,0
1.70 101,2
8316
114,4
54.161-
88,3
Maart
‘
,,
15,05
87,5
12,70
97,1
164,50
71,1
219,25
92,9 354,75
76,7
11,25 104,2
1.26
75,0
811-
111,0
55.171-
89,9
April
,,
14,80
86,0
12,821
98,1
173,00
74,8
237,50
100,6
351,50
76,0
11,00
101,9
1:22
72,6
801-
109,6 55.216
88,8
Mei
»
15,75
91,6
13,57
5
103,8
172.75
74,6
258,25
109,4
373,75
80,8
10,95
101,4
1.22
72,6
741- 101,4
54.141-
5
8,1
•
15,60
90,7
13,20
–
101,0
175,25
75,8
246,00
104,2
372,75
80,6
11,00
101,9 1.22
‘72,6
70/-
95,9
54.216
87,2
)ull’
A.
15,10
87,8
12,05
92,2
171,50
74,1
235.75
99,9
36775
79,5
11,10
102,8 1.22
72,6
701-
95$
53.19j-
86,9
Augustus
14,87
5
86,5
11,45
87,6
178,50
77,1
252,50
107,0
36825
79,6
11,05
102,3
1.22
72,6
691-
94,5
55.516
89.0
September
14,70
85,5
12,15
92,9
179,50
77,5
233,25
98,8
369,50
79,9
10,90
100,9
1.22
72,6
651-
89,0
54.131-
88,0
October
Ï3,72
5
79,8
11,45
87,6
178,75
77,2
230,50
97,7
.359,00
77,6
10,90
‘
100,9
1.22
72,6
651-
89,0
55.51-
89,0
November
13,45
78,2
12,121
92,7
184,75
79,8
233,25
98,8
349,75 75,6
10,65
98,6
1.22
72,6
651-
89,0
59.11-
95,1
December
13,40
77,9
12,57
5
96,2 201,00 86,8
246,25
104,3
348,25 75.3
10,60
98.1
1.22
72,6
651-
89,0
60.21-
96,8
januari
1928 13,50
78,5
12,70
97,1
207,50
89,6
247,75
105,0
361,00 78,0
10,30
95,4
1.22
72,6
651-
89,0
62.-!-
99,9
Februari
13,80
802
12,875
‘
98,5
226,50
97,8
243,75
103,3
361,00
78,0
10,00
92,6
1.21
72,0
651-
89,0
61.121-
99,2
Maart
14,60
84,9
14,00
107,1
240,75
104,0
255,75
108,4
350,75 75,8 9,95
92,1
1.19
70,8
6516
89,7
61.316
98,6
April
15,30
88,9
14,97
5
114,5
239,50
103,5
261,00
110,6
358,25
77,5
10,05
93,1
1.19
70,8
661-
90,4
61.1416
99,4
Mei
,
15,30
88,9
15,47
5
118,4
–
238,50
103,0
260,75
110,5′ 372,00
80,4
10,60
98,1 1.19
70.8
661-
90,4
6
2
.
1
51-
101,1
Juni
,,
14,371
83,6
14,27
5
109,2
234,00
101,0
252,50
107,0
365,25 79,0
10,10
93,5
1.19
70,8
661-
90,4
63.171-
102,9
Juli
14,25
82,8
13,075
100,0
246,75
106,6
241,00
102,1
359,75
77,8
10,10
93,5
1.19
70,8
661-
90,4
62.181-
101,3
‘Augustus
,,
12,00
69,8
12625
96,6
214,75
92,8
226,75
96,1
350,75 75,8
10,05
93,1
1.2
72,0
661-
90,4
62.1016 100,7
September ,,
11,65
67,7
11,57
1
88,5
198,75
85,9
198.25
84,0
350,75
75,8
‘
10,00
92,6
1.21
72,0
661-
90,4
63.81-
102,1
October
,,
12,27
5
71,4
12,27
93,8
218,50
94,4
189,50
80,3 366,00
79,1
9,95
.
92,1
119
70,8
661-
90,4
65.121-
105,7
November ,,
12,325
71,7
12,07
5
92,4
227,25
98,2
185,50
78,6
386,25 83,5
10,20
94,4
1.1 S
70,2
‘661-
90,4
67.181-
109,4
December
.,
12,30
71,5
11,90
91,0
220,25
95,1
180,50
76,5
373,75 80,8
10,10
93,5
1.18
70,2
‘
661-
90,4 70.31-
113,0
Januari
1929 12,35
71,8
12,20
93,3
231,50
100,0 197,25
82,3
365,00
‘
78,9
10,10
93,5
1.16
69,0
661-
90,4
75.1016
121,7
Februari
12,72
5
74,0
12,65
96,7
236,00
–
101,9
194,75
82,5
357,25 77,2
12,90
119,4
1.11
66,1
66/6
91,1.’
78.-16
125,7
Maart
12,65
73,5
12,625
96,6
233,00
100,6
191,75
81,3
359,00
–
77,6
12,00
111,1
1.11
66,1
671-
91,8
89.81-
144,0
April
‘
12.12
5
70,5
11,62
5
88,9
218,00
94.1
185,25
78,5
373,25
80.7
11,05
1023
1.11
66,1
681-
93,2
82.1716
133,5
Mei
11,125
64,1
10,57
5
80,9
198.25
85,6
177,50
75,2
363,50
.
78,6
11,15
103,3
1.16
69,0
6916
95,2
75.416
121,2
3Juni
10,20
59,3
1,75 74,6
194,03
83,8
166,00
70,3
350,00.75,7
11,25
104,2
1.30
77,4
70!-
959
73.51
1180
10
10,90
63,4
10,30
78,8
192,00
82,9
174.00
73,7
354,00 76,5
11,25
104,2 1.30
,
77.4
70!-
95,9
75.1716 122,2
17
‘
,,
11,00
63,9
10,35
79,2
190,00
82,1
172,00
72.9
357,00 77,2
11,25
104,2
1.30
77,4
7216
99,3
75.216
121,0
24
,
‘
11,40
66,3
–
10,45
79,9
198,00
85,5
173,00
73,3
360,00 77,8
11,25
104,2
1.30 77,4
7216
99,3
74.-/-
119,2
1)
Men zie voor ‘dc toelichting op dezen staat de nummers van 8 ‘en 15 Augustus 1928 ‘(No. ‘658 en 659) pag. 689190 en 709.
2) = Western vôôr de invoering va
Manitoba No. 3. t Zuid-Russische.
26 Juni 1929
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
599
treffende den totalen export van katoenen garens gedurende
(le maand Mei bedroegen 16.026.000 pond tegen 22.817.600 pond gedurende dezelfde maand in 1927 en 14.066.800 pond
iii 1928. Iii ongebleekte nummers 40s en lager, namen
1)uitschland en Holland samen in Mei 1927 11.912.500pond
af tegen in 1928 6.410.900 pond en dit jaar 6.725.400 pond,
zoodat de afname over Mei 1927 van deze nummers alleen
meer ctaii de helft vau den totaal-export bedroeg, doch voor
(Ie laatste twee jaar zijn zij aanzienlijk minder dan de helft
van de verminderde exporten.
Wij moeten nogmaals rapporteeren, dat doekprjzen Vrij-
wel onveranderd zijn. Het is wel merkwaardig, dat ondanks
de teleurstellende markt, prijzen zoo vast blijven, ja zelfs
in enkele gevallen toonen zij nog eenige neiging tot sti j
gen. Over het algemeen komt er wat meer vraag van het
Verre Oosten, ondanks het feit, dat in Indië de markt
gedurende een paar dageii gesloten is geweest in verband
met vacantiedagen. Over het algemeen gesproken is het echter wel duidelijk, dat er nog geen ontwikkeling heeft
plaats gehad, die op eenige aanzienlijke verandering in
de positie wijst en zoo lang de huidige toestand van diverse
kleine aankoopen blijft bestaan, is het onmogelijk iets def i-
nitiels over de diverse doeksoorten te schrijven.
Liverpoolnoteeringen
Oost. koersen 11Juni 18 Juni
12Juni 19Juni T.T. op Br.-Indië 115
115
F.G.F. Sakellaridis 16,80 16,40 T.T.op Hongkong 1/1
111 lj
G.F. No. 1 Oomra 6,40 6,45 T.T. op Shanghai 2/4k 244
KOFFIE.
Hoewel ten opzichte van de afgeloopen week niet kan
worden gesproken vau een flauwe stemming, was de markt
toch vel zeer stil. Dc kost- en vrachtprjzen in Brazilië
brokkelden in elk geval iets af, namelijk voor Santos
ongeveer -16
Li
1/- per cwt. en voor Rio dooreen 113 & 1/6,
doch ook op deze iets verlaagde noteering was de kooplust
zeer beperkt. Neclerlaadsch-lnclië waren de prijzen voor
Robusta gedeeltelijk onveranderd en gedeeltelijk zelfs iets
hooger, doch ook iii deze soort kwamen slechts weinig
zaken tot stand.
Aan cle voornaamste termijnmarkt, namelijk aan die te
New-York, bleef de stemming veifelend, doch telkens van-
neer cle noteeringen neiging toonden tot verlaging, kva.meu
belaqgrijke kooporders te voorschijn, waardoor de daling
dan weder tot staan kwam ofwel of geheel werd te niet
gedaan. Aldaar ter plaatse werd op goede gronden aan-
genomen, dat, deze orders afkomstig waren van het Insti-
tuut tot Permanente Verdediging van de Koffie, dat klaar-
blijkelijk op de oude manier voortgaat, ook door steun aan
de termijnmarkt, de prijzen op te houden. Zooals reeds in
enkele vroegere Overzichten is vermeld, hangt de toe-
komst van het artikel voor een zeer groot deel af van de
wijze, waarop de bloei van den Braziel-oogst 1930131 zal
verloopen.
rçot
nu toe zijn de vooruitzichten voor dat jaar zeer gunstig, doch veel kan nog gebeuren alvorens deze
oogst op 1 Juli 1930 zal gerekend worden te beginnen.
Treedt echter in de eerstvolgende drie maanden geen vorst
op
en blijven de vooruitzichten in het groote productielaud
daardoor zoo gunstig als zij thans zijn, clan zal hoogstw’aar-
schijnljk ook voor dat jaar op een groote opbrengst moeten
worden gerekend, vat, na den grooten oogst, die in 1929130
te wachten staat, zou leiden tot een aanzwelling der onver-
kochte voorraden, welke zonder overcirijving beangstigend
ou moeten wotden genoemd. Begrijpelijk is het, dat de
handel onder deze omstandigheden bom en lusteloos is en
dat de afzet, zoowel in Europa als in Amerika zich in de
meeste gevallen bepaalt tot wat voor directe behoefte noo-
dig is en dat de zoogenaamcle onzichtbare voorraden aller-
wegen zeer klein worden gehouden. Dit laatste blijkt zeer
duidelijk uit de cijfers der Aanvoeren en Afleveringen in
Europa en in Amerika gedurende de. elf maanden van
1 Juli tot 1 Juni 1929, welke in het Overzicht van’ 11 dezer zijn opgenomen. De Aanvoeren namelijk waren in dat tijd-
perk 1.633.000 balen kleiner dan in de overeenkomende
elf maanden van het vorig oogstjaar, terwijl de Afleve-
ringen 1,121.000 balen kleiner w’aren. Voor Brazilië komt
daar nog het zeer onaangename geval bij, dat de aanvoe-ren en de afleveringen van de andere soorten – de zooge-
naamde ,,Milds” – in 1928129 grooter zijn geweest dan in
het vorig oogstjaar, zoodat de vermindering alleen op re-
kening van Brazilië komt. De aanvoeren waren volgens de
heeren G. Duuring & Zoon van 1 Juli tot 1 Juni:
Brazilië
andere soorten
Totaal
1928(29 11.424.000 balen 8.043.000 balen 19.467.000 balen
192728 13.237.000
7.863.000
21.100.000
en de afleveringen:
Brazilië
andere soorten
Totaal
1928129 11.738 000 balen 7.942.000 balen 19.680.000 balen
192718 13.131.000 ,,
7.670.000 ,,
20.801.000
,,
Aan de Rotterdamsche termijnmarkt kwamen in de no-
teeringen slechts zeer onbeteekenende schommelingen voor
en de markt was bij het afsluiten van dit bericht slechts
ct. lager dui een week tevoren.
Aan cle loco-markt bleef de afzet beperkt bij onveranderde
of 1 icieele noteeringen van 63 ct. per 34 KG. voor Superiot
Santos en 54 ct. voor Robusta.
De prijzen van gewoon goed beschreven Superior Santos
AN GROOTHANDELSPRIJZEN’)
TIN
locorijzen
Londen per
Eng, ton
KATOEN
for Mlddling
Iocoprïizen New ‘vork
per Ib.
WOL
gekamde
Australische,
Merino, 648 Av.
loco Bradford
per Ib.
WOL
gekamde
Australische,
CrossbredColo-
nial Carded,
Av. loco
Bradford per Ib.
RUBBER4)
Standaard
Ribbed Smoked
Sheets
loco Londen per Ib.
SUIKER
Witte kristal- suiker loco
R’dam(A’dam.
per 100 K.G.
KOFFIE
Robusta
Locoprijzen
Rotterdam
per
1
12 K.G.
THEE
Afi. N.-I. theev.
A’dam gem. pr
.
Java- en Suma-
trathee p. 112K0.
Indexcijfer
v/h. Centr. B.
v. d. Stat., herleid
1913=100
tot 1925= 100
Indexcijfer
van The
Economist,
herleid
1927= 100
tot 1925=100
£
0(
$
cts.
°(o
pence
0
10
pence
°/o
Sh.
0
10
tI.
Oj
cts.
0/
cts.
01
261.171-
100,0
23,25
100,0
55,00
100,0
29,50
100,0
2111,625
100,0
18,75
100,0
61,375
100,0
84,5
100,0
100,0
100,0
290.1716
111,1
17.55
75,5 47,25 85,9 24,75 83,9
2/-
67,4
17,50
93,3
55,375 90,2
94,25
111,5
93,2
‘
92,9 299.13/6
114,4
13,45
57,5
45,00
81,8 25,25 85,6
217,375
54,4
22,00
117,3
50
81,5
71
84,0
93,5
88,9
309.816
118,2
14,15
60,6 46,25
84,1
26,00
88,1
117,125
53,7
21125
112,7
48,75
79,4 71,25
84,3
94,2
89,9 312.151-
119,4
14,25
61,3
47,75
86,8
26,50
89,8
118,25
55,8
20:6
26
110,0
48 78,2 70
82,8
92,9
89,2
304.11-
116,1
14,75
63,4
47,50.
86,4 26,25
89,0
11
7
,875 55,8
20,25
108,0
48
78,2 72,25 85,5
92,3
88,7
295.121-
112,9 16,15
69,5 47,00
85,5
26,00
88,1
117,75
55,4
20,25
108,0
47 76,6
86,5
102,4
93,5 90,4
296.916
113,2 16,85
72,7
47,25 85,9
26,00
86,1
1(6
50,5
18,37
5
98,0
47
76,6
81,25
96,2
96,1
89,6
289.1516
110,7 17,90
77,0
48,50 88,2
26,50 89,8
114,75
41,0
18,62
5
99,3
47
76,6
84
.
99,4
97,4
92,2
292 -(6
111,5
19,70
84,7 48,50 88,2
26,50 89,8
1/5,25
40,8
18,50 98,7
45,375
73,9
–
–
96,1
90,2 287.1216
109,8
22,05
94,4
50,00
90,9
26,50 89,8
1j4,25 45,6
17,87
5
.
95,3
44,25
72,1
94,5
111,8
96,8
89,1
264.216
100,9
20,65
88,8
50,25 91,4
26,75
90,7
1(4,375
46,0
16,875
90,0
45,25
73,7
93
110,1
96,8
88,6
254.416
100,9
20,25
87,1
52,25 95,0
28,50 96,6
1(6,5
51,9
17,25
92,0
46 74,9
96
113,6
97,4
.
88,9
266.1316
101,8
19,70
84,7
51,50
93,6
28,75
97,3
1(7,75
55,4
17,87
5
95,3
46
.
74,9
89,25
105,6
97,4
88,2
255.11-
97,4
19,25
82,8
53,00 96,4
29,75′
100,8
1/7,25
54,0
17,37
5
92,7 46 74,9
84,5
100,0
98,7
87,9
233.10(6 89,2
18,35
78,9
54,75 99,5 31,75
107,6
1/3,75
44,2
16,75
89,3
46 74,9 79,5
94,1
96,8 87,9
233.17/6
89,3
19,35
83,2 55,00
100,0
33,25
112,5
1(0,75
35,8
16,87
5
90,0
47
76,6 79
93,5
98,1
89,2
234.61-
89,5
20,65
88,8 54,50
99,1
33,00
111,9
-19,375
26,3
16,87
5
90,0
47
76,6 74,25 87,9
98,7
90,5
230.131-
88,2
21,55 92,7
54,25 98,6 32,25
109,3
-19
25,3
16,62
5
88,7
48,25
78,6
78,25
92,6
98,1
91,2
216816
83,4
21,35
91,8 55,50
100,9
31,75
107,6
-9,25
26,0
15,75
84,0
49
79,8
73,25
86,7 98,7
89,8
21L19J-
80,9
21,75
93,5 53,00
96,4
31,25
105,9
-19,25
26,0
15,50
82,7 49,875
81,3
71,25
84,3 95,5 88,2
211.181-
80,9
19,30
83,0
51,75
94,1
30,00
101,7
-19,25
26,0
16,00
85.3 51,875 84,5
67,75
80,1
92,9
86,6
214.716
81,9
18,55
79,8 47,00
85,5 29,00
98,3
-18,5 23,9
15,87
5
84,7
52,75
86,0
70,25
83,1
93,5
85,4
221.191-
84,8
19,45
83,7
46,25
84,1
27,25
92,4 -18,8 24,7
14,62
5
78,0
53
86,4 73 86,4 94,2
232.1016
88,8
19,90
85,6 47,25 85,9
27,50
93,2
-18,625 24,2
14,00
74,7
53
86,4
75,79
89,6
95.5
85,1
22881-
87,2
20,45
88,0
46,25
84,1
29,00 94,9
-f8,5
23.9
13,92
5
74,3
51,75
84,3
76,5 90,5 95,5 84,8
222.716
84,9
20,20
86,9 46,75 85,0 28,75 97,3
-19,875
27,9
13,776
73,5
53,125
86,6
77,25
91,4 94,2 84,6
222.11(-
85,0
20,10
86,5 44,25 80,5
27,75
94,1
1!- 33,7
13,37
5
71,3
54
88,0
74,25
87,9 94,2
85,4 221.016 84,4
21,25
91,4
44,00 80,0 27,50 93,2
1(0,125
34,0
13,50 72,0
54
88,0
72,75
86,2
94,8 85,8
207.516
79,2
20,45
88,0 43,25 78,6
27,25 92,4
-110,5
29,5
13,375
71,3
54
88,0
74,25
87,9 92,9
83,9
297.516
75,3
19,40
83,4
41,50
75,5
26,25 89,0
-110,875
30,5
12,25
65,3
54 88,0
73,50
87,0
91,6
81,7
19715′-
75,5
18,955
81,55
40,50
8
73,6
8
25,75
8
87,3
8
-(109375
30,7
11,75
62,7
54
88,o
7Q,759
83,7
9
200.101-
76,6
18,85
0
81,16
40,00
9
72,7e
25,75
9
87,3
9
-110,5625
29,6
12,50:
61,3
54
88.0
201.216
76,8
18,45
7
79,47
40,00
10
72,7
10
25,50
10
86,400
-110,4375
29,3
12,25
.
65,3
54
88,0
201.12j6
77,0
–
-/10,625
29,8
12,50
,
66,7
54
88,0
t
huidige officieele noteeringswijze (jan. 1928)..) = Malting vôôr de invoering van de huidige
offic.
noteeringswijze (jan. 1928).
4)
Jaar- en niaandgemiddelden afgerond
op lis pence.
5)
7 juni
6)
14 Juni
7)
21Juni
S)
6 Juni
9)
13 Juni
10)
20 Juni
Affi
600
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
26 Juni 1929
op prompte verscheping zijn thans ongeveer 971- h 100/-
per cwt. en van dito Prime ongeveer 10116 & 103/6, terwijl
zij van Rio type New-York 7 met beschrijving, prompte
verscheping, bedragen 72/- ii
Van Bobusta
01)
aflading van NederlandschIndië zijn de
prijzen in de eerste hand
01)
het oogeublik: • Palembang Robusta, Juni-verscheping, 38
ct.; Pa.lem-
bang Robusta, Juli-verscheping, 37
et.; Benkoelen Ro-
busta, Juni-verscheping,
38/
et.; Maudheling Robusta,
Juni-verscheping, 41
ft
42 ct., alles per
Y.,
KG., cif, uitge-
leverd gewicht, netto contant.
De slot-noteeringen te New-York van het aldaar geldende
gemengd contract (basis Rio No. 7) waren:
Sept.
Deè.
1
Maart
1
Mei
24 Juni
$
14,45
$
13,99
$
13,65
$
13,32
,,
14,65
,,
14,07
,,
13,70
,,
13,40
17
,.
…….
,,
14,39
–
,,
13,81
,,
13,43
13,15
10
,.
…….
3
,.
……
.
,,
14,48
,,
13,95
,,
13,61
13,30
Rotterdam, 25 Juni 1929.
THEE.
• De vorige week was de stemming op de ‘theemarkt vrij
wel onveranderd; voor de minste soorten waren de prijzen
eerder nog iets flauwer, doch daartegenover staat, dat niet
alleen de beste soorten, doch ook goede midden-kwaliteiten
ten volle prijshoudend en soms zelfs iets duurder waren.
• De uitvoer bedroeg gedurende Januari-Mei, volgens pu
blicaties der Vereeniging voor de Thee-cultuur in Neder-
la.ndseh-Indië, voor Java 28 millioen KG. (1928: 25.5 mil-
lioen KG.) en voor Sumatra 3.8 millioen KG. (1928: 3.5
millioen KG.).
De uitvoer van Nederland uit entrepôt was in Mei be-
langrijk meer dan verleden jaar, nl. 701.000 Ï(G. netto
tegenover 512.000 KG. in Mei 1928.
Gedurende Januari-Mei werd 3.4 millioeu KG. uitgevoerd
(vorig jaar 2.9 millioen KG.).
– ,,The Board of Trade” is aangevangn met de publicatie
van statistieken, welke echter alleen den aan- en uitvoer
aangeven.
– Aangevoerd w’erd in Groot-Brittannië en Noord-Ierland
gedurende Mei 28 millioen lbs. tegen 21 millioen lbs. in
Mei 1928. De uitvoer beliep bijna 11 millioen lbs. tegcm 8 millioeu lbs. in het vorig jaar. De dienovereenkomstige
cijfers over Januari-Mei waren: aanvoer 184 millioen 1bs
(v.j. 168 millioen lbs.) ; uitvoer 38 millioen lbs. (v.j. 35 mil-
lioen lbs.). De uitvoer uit Noordelijk Britsch-Indië was in
Mei met 8.6 millioen lbs. bijna het dubbele van het vorige
jaar.
In lioverre de ernstige overstroomingen in sommige thce
districten aldaar op den uitvoer van thee uit Noordelijk-
Britseh-Indië van invloed zullen zijn, valt nog niet met
zekerheid te zeggen.
Amsterdam, 24 Juni 1929.
4
VERKEERS WEZEN.
VRACHTENMARKT.
Graan van Noorci-Amnrika.
Deze markt is, praktisch ge.
sprQken inééngest.ort. De in Amerikaminsche en Canadeesehe
havens liggende en nog te verwachten schapen hebben cle
grootste moeite om lading te krijgen, met het gevolg, dat de reeds lage koersen opnieuw helangrjk gedaid zijn.
Na de afsluiting van een handige boot van
Montreal
naar
Antwerpen of Rotterdam per eind Juni/begin Juili, werd
togen het eind der -‘afgeloopen week een kleine boot tegen
slechts $0.09X met cle óptie Hamburg tegen $010 basis
mva,ar graan he,racht. Verder -werd er alleen ‘nog maar een
boot van 19.000 qtrs. per 27 Juni/3 Juii.’naar de Middel-
landsche Zee opgenomen, en ,’wl tegen $0.14y
2
naar édn,
$ 0,15 naar
to
–
ee ‘havens. De nu op de St. Lawrence gereed
liggende schepen auillen thans minstens éoSil week op lading
nioSten wachten, niet door gebrek aan ‘graan, maar door
-het’ feit, dat de Juni-verkoopen praktisch gedekt zijn en
do
bevrachters voor de weinige aami de markt zijnde orders
Juli oonnossementen vragen.
Van de
Northern R.auge
zijn seen defiin’i-tieve oteers, maar
er
-is Iditzicht op een lading -per Juli voor een -handtge boot
van New York naam’ Bi’amnen ‘tegen $ 0.10.
Van de
Gulf
is vooralsnog eenige vraag haar scheeps-
rmminmte per 2de helft Juli op basis ‘van, $ 0.14 naar Antwer-
pen of Rotterdam, $ 0.15 naar llavre/Duinkerken/Bremen/
Hamburg. De eenige afsluiting -der algeloopn week bedroeg
een 2de helft ,J uli-hoot naar Piraeu-s tegen $ 0.’20Y zwaar
graan. •
Van cle
North Pac-ific -is
de toestand- onveranderd.
.
La Plta,
Het aantal boetemi gedurende de laatste week
afgesloten, is •ui,iet zeer.groot en bedraagt slechts ongeveem
25. De flauwere stemming, waarvan in het laatste bericht
niel-climig gemaakt is, ‘hield hijna de geheele afgeloopen week
maar tegen het einde der week werd ‘de vraag naar
to nilage grooter en de ‘koersemu werden daardoor iets vaster.
Groote l)OOteii niet Juni catuceJl’ing werden van de boven-rivier naar AIitwerl)en of Roritem
–
dam tegen 22/3 en voor
Juni/Juli tegen 22/6 afgesloten, terwijl naar de voUe 1-ange
1J.K.10ouu-tineuit 2313 -voor dezelfde positie ‘betaald is. Van
Buenos Aires werd per Juuiu/Juli ‘tegen 1913 -naar Antver-
pen, Rotterdam of A’nsster-daan:bev-i’aoht. Nan- de Adriati-
sche Zee werd eemi Juni-boot tegen 2616 naar één en 2713
naar twee havens opgenoimmen, te laden ‘in Sanita Fé. Voor
Juli/Augustus is verder 2213 betaald van Concepnion naar
Antwerpen, Rotterdam, Amsterdam, optie – ‘Li’verpool
of
Ruil tegen 231-.
Suiker van West-Indië.
Volgens ontvangen bericht zijn
in de afgeloopen week 50160.000 tons verkocht voor Juli
en Augustus- verseheping. ‘De markt vertoonde evensve.l gèen
teekenen van opleving en cle stemming bleer flauw bij on-
veranderde koersen. Bevracliters stelden hooMz-akelijk be-
lang in groote – boeten van gemiddelde grootte. Van Cuba
naar U.K7Co.fibiiment -zijn •booten viin 4800 tot 5500 tons
tegen 1719
t
18/- -voor Juni en eind Juni/begin Juli laden
afgesloten,- -waaivimn één met de optie ISaa Dosci-ngo laden
tegen 1716. Een 7500 toonner per eerste helft Juli heeft 171-
naar één en 181- naar bwée ‘havens geaccepteerd.
uSalpetër van cle Westkust Zuid-Amerika.
De vraag
naam
:
tonnage blijf-t vooralsnog gering en beperkt zich hoofdza-
kelijk tot vroege ljnr-uimte. Voor eerste ‘helft Juli laden
werden 2000 toen naar Bordeaux/Antwerpen range .tegen
18/- geboekt, terwijl een oontract van 4000 tons per m-aand
over ‘het ‘tijdvak Augustu-s[Déceunaber naar Ha.vre/Rotiter-
-dam i’ange tegen 2216 netto -afgesloten 1:S. –
Voor volle ladingen zijn eenige gro.ote booten pel- eerste
helft Juli naar Scandinavië -tegen 27/6 gedaan, op welke
basIs verdere ton-na-ge gezocht wordt.
Burmah.
Definitieve orders zijn er miiet,rnaâr er bestaat
kans een Juli-boot op basis van 201- t 2016 naar Antwer-
pen/Hamburg range te sluiten. – –
Donau
ci
Zwarte Zee.
Van den Donau zijn thans eenige
orders aan -de -markt voor Juni/Juli laden basis 1616 voor graan naar het Continent. Van de Zwarte Zee -is de vracht
-nog steeds 13/- naam- het Oontinent en 14/6 -naar Scandi-
navië. –
Middellandsche Zee.
Er vonden meer afsluitingen- plaats
dan cie vorige week, -maar de koersen -bleven -vrijwel o,n-ver-
anderd. Er’tslaciingen werden om. als volgt gesloten: Melil-
ba-Rot-tej’dani 5/3; Hornillo Bay/Rottordam 611 , Les
F’ailaises/Rotter-dam 6/3, Al-meria Harbour/Rotterdam 6/3,
Huelva/Rotter-danm 6/4 .
-Voor
)d’osfaat
werden volgende afsluitingen gemeld: Sfax/
Mersey
101-,
Manchester 10/3, Nanites 6/-, Pairnboeui 61434
en Bougie/Roterdam 6/6. –
Van
Noord-Spanje
waren de koersen vaster. Betaald.
werd:-5/10V2 later 6/- van Bilbao naar Rotterdam en 7/134
van Salta Cabal’lo naar Ardrossan.
Kolen Vos. U.K.
De vrachten
–
bleven zeer vast iii alle rich-
tingen’ en o-tsehoon vele groote boeten tegen liet einde der
week aan-geboden werden, onderg.ingen de cijfers -tot nu toe
geen verandering.
Afgesloten werd o.m. tegen -de volgende cijfers: –
Van Zuid-Wales naar: Bonen 513, Genua 9/6, Piraeus
121-, Men 1613, Buenos Aires 13/-.
Van -de Oostkust naar: Stockholm 5/9, Kopenhagen 61-,
Haanburg 5/6, Rotterdam 51-, Alex’an,clrië 121134, Java 2819,
Australië 33/-. –
– –
–
RLJNVAART.
–
–
Week van 16
tfm.
22 Juni 1929.
De aanvoeren van zee-zijde bleven ongewijzigd: De alge-
meene -toestand – te Rotterdam -bleef vrijwel dngewijzi-gd. Er
was regelmatig veel vraag – naar soheepshuimte, welke af
en toe sohaarsch, doch toereikend beschikbaar bleef. De
er-tsvrachten -bedroegen in de afgeloopen week: naar Ru’hr-
havens
f
80/90 met resp. 4/8 losdagen; naar Grimberg of
Müllieim 90/1 met
zeep.
3 t 4/6 t 8 fosdag-en; naar Dart-
initud
f
1.45/1.55 met
zeep.
316 loadagen. Naar Mannheim
betaalde men voor ruwe producten gemiddeld
f 1.50 t
f
1.60 per las-t,aismede daglutur op basis van drie ets, per
ton. Het sleeploon varieerde tusschen het 37/z/40 ets-, tarief.
De waterstand bleef langzaam vallend. N-acr den Boven-
rijn werd op
M.
2.50 en naar den Benedenrijn op vo,llen
diepgang -aïgel adeim. –
In de Rnhrhavens bleef ‘de algemeene situatie ongewij-
zigd. ])e vracht voor eportkolen naar Rotterdam bedroeg
– Mk. 1.20 per ton inclusief slee-pen.