Jrg. 10, editie 502

12 AUGUSTUS 1925

AUTEURSRECHT VOORBEHOUDEN.

Economisch.-Stati*sti*sche

Berl”chten

ALGEMEEN WEEKBLAD VOOR HANDEL, NIJVERHEID, FINANCIËN EN VERKEER

ORGAAN VOOR DE MEDEDEELINCEN VAN DE CENTRALE COMMISSIE VOOR DE RIJNVAART
UITGAVE VAN HET INSTITUUT VOOR ECONOMISCHE GESCHRIFTEN

10E JAARGANG

WOENSDAG 12 AUGUSTUS 1925

No. 502

INHOUD.

Blz.
WETSONTW’ERPEN TOT KRACHTIGE DOORZETTING DER
ZUIDERZEE
WERKEN
door
ir. B. A. van Ysselsteyn… 682
De invloed van de verhoogde invoerrechten op het thee- verbruik in Nederland door
F.H.deKockvanLeeuwen 684
Artikel
9
van het oude Tractaat met België door
J. W.
Vlielascler Hein ……………………………685
Discontoverlaging in Engeland door
D. J.
Wansink … 686
BUITENLANDSOHE MEDE WERE ING:
De resultaten van het Herstelwerk in Hongarije 1
door
K.
von Bnclay ……………………….. 688
AANTEEKENINGEN:
Is de Duitsche handelastatistiek onbetrouwbaar?

690
Indexcijfers van groothandeisprijzen…………..
690
De economische toestand van Nederl.-Indie in
1924. 691
MAANDCIJFERS:
Rijkspostspaarbank ……………………….
692
Statistisch Overzicht van den economischen toestand
van Nederland ………………………….
693
STATISTIEKEN EN OVERZICHTEN

………..
694-700
Geidkoersen.

Bankstaten.
Goederenhandel.
Wisselkoersen.

Effectenbeurzen.

Verkeerswezen.

INSTITUUT VOOR ECONOMISCHE
GESCHRIFTEN
Wd. Algemeen Seoreta’ris: Mr. Q. J.
Terpstra.

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

COMMISSIE VAN ADVIES.
J. van Hasselt; Jhr. Mr. L. H. van Lennep; Prof. Dr.
E.
Moresco; Mr. Dr. L. F. H. Regout; Dr. E. Dan Welderen
Baron Rengers; Mr. Q. J. Terpstra;
Prof.
Mr. F. de Vries.
Gedelegeerde -leden: Prof. Mr. D. van Blom;
Prof. Mr. H. R. Ribbius.
Redacteur-Secretaris: D. J. Wansink

Secretariaat: Pieter de Hoochweg 122, Rotterdam..
Tele foon Nr. 3000. Postrekening 8408.

Abonnements prijs voor het weekblad franco p. p. in
Nederland f 20,—. Buitenland’ en Koloniën f 25,— per
jaar. Losse nummers 50 cents. Leden en donateurs von het
Instituut ontvangen het weekblad gratis.
Advertenties f 0,50 per regel. Plaatsing bij abonnement
volgens tarief. Administratie ‘van abonnementen en adver.
tenties: Nijgh
ct
van Ditma’r’s Uitgevers-Maatschappij, Rot-terdam, Amsterdam, ‘s-Gravenhage.

10 AUGUSTUS 1925.

In den toestand van de goldmarkt kwam nog geen

verandering. Do geldvraag bleef nog aanhouden en

het aanbod is slechts weinig, toegenomen. Particulier

disconto werd aanvankelijk voor 3% en ook wel 3%

pCt. verhandeld, maar later nam het aanbod van wis-

sels weder itoe, zoodat wedei- 3% pOt. werd genoteerd.

De prolongtienoteering opende op 4 pOt., maar daar

bij afnemende vraag het aanbod iets grooter werd,

liep de noteering vrij snel terug op 3 pOt.; terwijl

Vrijdag in, het geheel geen noteering tot stand kwam.
Ook caligeld was iets mer aangeboden; het werd ech-

ter grif opgenomen voor 3% en 4 pOt.
* *
*

De weekstaat v.n Do Nederlandsche Ba.nk weer-

spiegelt de ontspanning, die sedert 3 Augustus op de

geldima.rkt valt te constateeren; de teruggang heeft

echter cle stijgimig van de vorige week nog niet ten

i’olle gecompenseerd. De post binnenlandsohe wissels

steeg nog met ruim
f
2 millioen, waarbij valt op te

merken, dat het bedrag aan rechtstreeks bij de Bank

geplaatst schatkistpapier op
f
1 millioen bleef ge-

handhaafd. De post buitenlandsche wissels steeg nog

met
f
4% millioen tot een totaal van
f
231 millioen.

De beleemiingen liepen daarentegen met iiet minder

dan
f
39,5 miljoen terug, voorschotten in rekening-

courant daarbij inbegrepen. In den metaalvoorraad

kwam geen wijziging van eenige beteekenis, terwijl
de diverse rekeningen onder het actief zich
f 1
mil-

lioen lager stelden.

De creditzijde van den weekstaat vertoont een da-

ling der circulatie met
f
14 miflioen. Het tegoed van

het Rijk verminderde met
f
14,3 millioen; het te-

goed ,,van anderen” met
f
6,3 millioen. Ten gevolge

van den teruggang van het opereerend kapitaal bij

een
gelijk
gebleven metaalvoorraad, steg het be-

-schikbaar metaalsaldo met
f
7 millioen.
*

*.
*

De omzetten op de wisselmarkt waren weder zeer

ering. De stemming was vrij flauw, ook voor de goud-

wissel.scen vooral na de Engelsche discontoverlaging.

Verde nam het aanbod van Franken weder toe. Parijs

liep daardoor ondanks flinken steun terug van 11.80

tot 11.63Y2 en België daalde van 11.50 tot ca. 11.12.
Later werd ook deze wissel gesteund, zoodat de koers

weder tot 11.23 k 11.29 kon herstellen. Voor Kopen-

hagen en Oslo kwam weder meer vraag, zoodat op-

sieuw eenige groote koersschommelingen plaats von.-

den. Geopend op 56 en 45.20 werd i het midden der

week 57.50 en 46.50 betaald. Deze stijging werd daarna,

door officieele verkoopen, . weder teruggedrongen tot

56.60 en 45.70 eni op date prijzen werd verder vrij

regelmatig verhandeld.

LONDEN, 10 AUGUSTUS
1925.

De vrlaging van de Bankrate van 5 pOt. tot 4%

pOt. was voor de geldmarkt eene verrass’ing. De ver-

andering werd algemeen toegeschreven aan Gouver-
ements-invloeden. Geld bleef de geheele week, be-

halve Zaterdag, gevraagd, en is heden, den eersten .dag

der week na de bankverlaging, zelfs meer gezocht.
Disconto 4 pOt. voor prima 3-m.a.ands Bankaccep-
ten met steeds ‘vraag voor het Gontinent.

In de vreemde wisselmarkt waren weinig zaken.

Dollars bleven ongeveer hetzelfde 4,85%.

Slot heden: New York’ 4,85%—/, Amsterdam

12,07
% — % .

682

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

12 Augustus 1925

WETSONTWERPEN TOT KRACHTIGE

DOORZETTING DER ZUIDERZEEWERKEN

,,Ten langen leete”, 66n dag vooridat ide Tweede
Kamer uiteeuging, hebbeni •haar de wetsontwerpen bereikt, die een behoorlijke doorzettiug der Zui’der-
zeewerken beoogen.
De wet, die de uitvoering dezer werken beveelt,
werd den 14en Juni 1918 idoor H.M. geteekend. Met
de voorbereiding der uitvoering der werken tot af-
sluiting der Zuiderzee moest volgens die wet ,,on-
verwijid” begonnen worden.
Wel werd voorgeschreven, dat de uitgaven voor de
werken tot afsluiting en inpoldering uit een fonds
zouden wordeni bestreden, dat bij een nadere wet zou
worden ingesteld, doch om allen twijfel omtrent de
financieele verplichtingen, clie de organieke wet
schiep, weg te nemen, bepaalde deze, dat er gedu-
rende 14 jaren ten laste der Staatsbegrooting een
bedrag van
f
2.000.000 zou worden gebracht. Het ver-
der benoodigde zou uit leeniug dienen gevonden te
worden, in de verwachting, dat een groot deel van
dit bedrag uit de opbrengst der droog te maken
gronden zou kunnen gerestitueerd worden.
Wie had bij het enthousiasme, waarmede de aan-
neming der Zuiderzeewet alom in den lande begroet
werd, kunnen denken, ‘dat er meer dan zeven jaren
zouden verloopen, voordat een regeling kwam, die de
krachtige uitvoering ‘dier werken mogelijk zou, ma-
ken?
De reden dezer vertraging vloeide voort uit het
feit, dat ‘de Regeering het niet verantwoord achtte,
de toch reeds zoo onrustbarend aangegroeide bedra-
gen, waarvoor de Nederlandsche Staat een beroep op
de geldmarkt moest doen, nog te verhoogen met de
voor de Zuiderzee vereischte geldeia. Had de wet van
14 Juni 1918 de bijdrage uit de gewone middelen
niet imperatief voorgeschreven, dan zou ook zelfs
‘deze som niet beschikbaar zijn gesteld. Daarbij kwam,
dat er tal van stemmen opgingen, ‘die ernstig de
vraag stelden, of bij onze berooi’de schatkist, en de
geheel, gewijzigde tijdsomstandigheden het beginnen
van zulk een reusachtig werk nog wel verantwoord

was.
De Zuiderzeewerken hebben zich in die jaren be-
paald tot het maken van een haven op Wieringen,
het verbinden van diti eiland met ‘den vasten wal door
de afsluiting van ‘het Amsteldiep en eenige werken
ten behoeve van ‘de afwatering van Noord-Holland-
sche polders.
De dam door het Amsteldiep is lang 2 KM.; de
afsluitdam van Wierimgen naar de Friesohe kust zal
een lengte van 28 KM. verkrijgen.
De tot heden uitgevoerde werken zijn zeker nut-
tig; zij passen in het geheel; zij zouden echter bij
eenigszins krachtige doorzetting van liet werkpro-
gram, nauwelijks den arbeid van 66n of twee jaar heb-ben gevuld.
Gelukkig, dat eindelijk ‘s Lands Schatbewaarder bij
de algemeene beschouwingen over de Staatsbegroo-
ting voor 1925 het verlossende woord gesproken heeft.
Toen deelde Minister Colijn mede, .dat hij ‘de Stan’tjs-
financiën in die mate gesaneerd achtte, dat ‘hij het
verantwoord achtte, om nog in het toen aangevaugen
zittingsjaar de noodige gelden voor de Zuiderzeewer-
ken beschikbaar te kunnen stellen.
Het scheen toen vanzelfsprekend, ‘dat de wettelijke
coorzieningen, die •de Regeer’ing voor de krachtige
aanvatting idier werken nioodig achtte, met groote
voortvarendheid ‘bij de Volksvertegenwoordiging aan-
hangig zouden worden gemaakt.
Nauwelijks kan men veroutschuldiging vinden voor
het tijdsverlies, dat sindsdien heeft plaats gehad en
dat’ de uitvoering der Zuiderzeewerken laniger dan
een jaar vertraagd heeft. Het maakt een vreemden
indruk, dat het Kabinet Ruys de Beerenbrouck, dat
meer dan eenige Regeering maatregelen heeft moe-
ten nemen tegen de ernstige werkloosheid, die in ver-

sohillende deelen ‘des lands heer.scht, dit verzuim niet
heeft kunmien vporkomen. Het had moeten zorgen, dat
voor
zijn
aftreding deze bron tot verruiming der
werkgelegenheid was aangeboord. In het bijzonder is
de Minister van Waterstaat aansprakelijk voor deze
vertraging.

De beide ingediende wetsvoorstellen (wijziging der
wet van 14 Juni 1918 tot afsluiting en droogmaking
der Zuiderzee en wijzigin.g der wet van 20 December
1918 tot instelling van ij.et Zuiderzeefonds) beoogen een betrekkelijk geringe wijziging in den technischen
opzet der oorspronkelijke plannen, ‘doch een zeer be-

langrijke verandering in de financieele regeling.
Allereerst, de
technische
zijde!
De Zuiderzeewet beveelt het maken van ,,een af-
,,sluitdijk van ‘cle Noord-Hollandsche kust door het
,,Amsteldiep naar het eiland Wieringen en van dit
,,eiland naar de Friesche kust
bij
Piaam.”

Het ingediende wetsontwerp verzoekt het woordje
,,bij” te vervangen ‘door ,,benoorden”.
Niet veel Nederlanders weten, waar het onbetee-
kenende gehucht Piaam gelegen is. Duidelijker, en
in verband met het volgende van gewicht, is de om-

sohrjvimg, dat ‘de
bij
de wet Lely bedoelde afsluitdijk

zich richtte van de Oostpunt van Wieringen op
Bolsward.

De voorgestelde wetswijziging ‘heeft volgens de Me-
morie van Toelichting alleen ten doel te bèvorderen,
,,dat de uitvoering van den afsluitdijk ‘zal kunnen
,,geschieden met de eischen, die ‘de practijc mocht

,,st,ellen.” Volgens 4e hij die Memorie overgelegde
kaart is de afsluitdijk thans geprojecteerd naar het
gehucht Surig, zijnde ,een opschuiving in Noorde-
lijke richting van ongeveer 5 KM.

Ofschoon ide nieuwe plaats van den afsluitdam niet
bepa,p,ld wordt voorgeschreven, schijnt de kans groot,
‘dat, wordt het ontwerp aangenomen, ‘de gewijzigde

richting zal gevolgd worden.
Door deze verandering zullen, volgens den dienst
der Zuiderzeewerken, eenige technische verbeterin-
gen verkregen worden, die ‘echter door andere des-
kundigen o.a. door den oud-Inspecteur-Generaal van
‘den Rijkswaterstaat, J. 0. Ramaer, bestreden worden.
De Staatscommissie Lorentz, welker taak is te on-
derzoeken ,,in hoeverre als gevolg van ‘de afsluiting
,,der Zuiderzee; te verwachten is, dat tijdens storm
,,hoogere waterstanden en een grootere golfoploop
,,dan thans het geval is, zullen’ voorkomen”, schijnt
van nïeening te zijn, dat de gewijzigde richting een
niet onbelangrjc voordeel aanbiedt. Inderdaad zal
door ‘de richting Surig de aansluiting van den af-
sluitdijk aan den Frieschen zeedijk regelmatiger wor-den en zal een list wateroploopen aanleiding gevende
holte in ide kustlijn voorkomen .worden.
Dit tij dsohrift eigenit zich niet voor een technische
bespreking van dit vraagstuk. Ook in de Kamei’s zal
daarvan ,natuurlijk geen sprake kunnen zijn.’ Maar
toch is het niet te verwachten, ‘dat deze wetswijziging
zonder discu$sie zal worden’ aaiagenomen. Dee
brengt tioch in Frieslainids Zuid-Westhoek vele pen-
nen en monden in ‘beweging; hetgeen zeker weerklank
in het Parlement zal vi’nden.
Bij ‘de eerst ontworpen richting van den’ afsluit-
dam zou ‘de spoorweg, ‘die over dezen zal gelegd wor-
den, recht op Bolsward aanloopen en
‘bij
of althans
niet ver van Sneek in verbinding ‘komen met de be-
staande spoorlijn Leeuwarden-Stavoren. Wordt de
afsluitdam gericht op Surig, den zal de nieuwe spoor-
weg
biji
Franeker aansluiten aan de bestaande hoofd-
lijn. Het is ‘dus niet te verwonderen, dat Bolsward
en Sneek tegen de voorgestelde
wetswijziging
gekant
zijn. Vooral voor eerstgenoemde bloeiende platte-landsgemeente is dit een ‘hard gèlag. Zij had reeds
in 1818 de gegronde hoop gekoesterd aani hti groote
spoorwegnet te worden aangesloteni. Immers, er was
een moie, voorgesteld ‘door ‘het Kamerlid Sickesz, aan-
genomen, waarbij de wensciheljkheid werd uitgaspro-

12 Augustus 1925

ECONOMISCH-STA
SSHE BERICHTEN

.
683

kon, om den spoorweg Stavoren—Sneek de inder-
daad niet geringe ombuiging over Boisward te doen
maken. Toen echter op grond dezer Kamerbeslissing,
een nota van wijziging op het onteigeningsontwerp
was ingediend, werd dit; door ‘de Eertie Kamer ver-worpeti, omdat deze de belangen van IJlot, dat door
de richti’tigverandering niet aan het spoorwegnet zou
worden aangesloten, niet aan die van Boiswarcl
wouschte op to oeren. De nader ingediend.e wet
vernietigde dan ook geheel de verwaohtinger vani dit
stadje. De bdtrokken Minister Tak van Poortvliet had
zich bij de behandeling dezer lokale belangen geheel
afzijdig gehouden.

Ik meen goed te doen, eenigszins uitvoerig bij deze
gesciiiedkuridigo bijzonderheid stil te staan., omdat
zij een waarschuwing dient te zijn voor Regeeririg en Volksvertegenwoordiging bij de behandelig der
Zuiderzeewot. Was het, een halve eeuw geleden, niet
“rij van hedenking, dat de Kamers trachtten in te
grijpen hij het bepalen der richting van een hoofd.-
spoorlijn, waarin •zij gesteund werden door de onver-
clodigbare houding van den Ivlinister, zeker zou het
hoogst bedenkelijk zijn, indien Parlement of Regee-
ring zich
bij
de plaatsbepaling van den afeluitdam,
die van zulk een gewicht is voor het •succes van het
geheele Zuiderzeewerk, lieten beïnvloeden door plaat-
seljke belangen van ondergesohikten aard.

Indien de dienst der Zuiderzeewerkent, voorge-
licht -door de Staatscommissie Lorentz en den Zui-
derzeeraad, van oordeel mocht zijn, dat de richting
van den afsluitdam op Sunig de beste is, dan dient
deze oplossing te worden aanvaard, al mochten daar-
door enkele plaatseljke belangen in het gedrang
komen.
Een andere wijziging van ftechnischen aard vloeit
uit het wetsontwerp voort, waar ‘dit de ,,vervroegde
dioogmaking van den N.W.polder” beoogt. In de
Meinorie van Toelichting toch wordt zeer sterk de
wenschelijkheid betoogd, om, zelfs ten koste van een
niet onbelangrijk geldelijk offer, reeds onniid:dellijk
de bedijking van den Wieringermeerpolder ter hand
te nemen. Er wordt op gerekend, ‘dat deze bedijk.ing reeds in 1928 voltooid zal zijn,
terwijl
de groote af-
sluitdarn eerst 5 jaar later geheel waterkeerend zal
kunnen worden opgeleverd. Wel zal er nog een lus-
trum verloopen na de inpoldering van den N,W.-
polder voordat de daar te winnen gronden, zelfs voor
tijdelijke verpachting in aanmerking komen. Eerst
na 12 jaar zullen deze gronden hunne volie cultuur-
‘aa.rde bezitten en ‘dan definitief kunnen worden
uitgegeven, hetzij in erfpacht, hetzij ten verkoop.
De beschouwingen omtrent het in. cultuur bren-
gen dezer gronden zijn gegrond
oo
het verslag eener
ommissie, die door Minister König benoemd is, ,,tot
,,het instellen van een hernieuwd onderzoek naar de
,,baten, welke van de afsluiting en
droogmalcing
‘der
,,Zu,idorzee mogen worden verwacht.” Deze commis-
sie, die onder leiding stond van Dr. H. J. Lovink,
braøht den 25 Juli 1924 haar hoogst belangrijk ver-
slag uit.
1)

Zij baseert hare beschouwingen omtrent den lan-
gen tijd die zal moeten verloopen voor de gronden
hunne volle cultuuiwaarde bereikt hebben op de ge-
gevens die zij verzameld heeft, omtrent tal van oude
droogmakingen.

Het is een crigunstige onistaudighei.d, dat de pol-
der, die aldus in de eerste plaats zal worden droog-
gemaakt een veel hooger zoatgehalto heeft, dan
cetlige andere droogmakerij, waardoor het ahn’or.maal
lang zal durcn, voordat de grond ,,rjp” zal zijn.
Intuaschen is de N.W.-polder de eenige die – met
het oog op den stand •der voorbereiding (Ministers
Krans en Regout hadden van deze dtoogmakirig, die
door hen als afzonderlijk werk gedacht was, reeds de
gedetailleerde plannen ‘doen opmaken) en den be-

1)
[Zie
p.p. 28
en
51
in 1e Nos. van
14
en
21
Jan.
1925.
– Rad.]

trekidel ijk geringen. otu’aug der gron d verlcen – voor ongeveer gelijktijdige ti
itvoering met dle afsluiting
in. aanmerking komt. .

Ik acht deze ver.si.ielde clroogmaking eau zeer ge-
i ukkig voorstel. Er is
01)
dit oogenhi;ik een gebrek aan cuituurgrotiden itier te lande, dat voor onze ge-koele lanidbouwende bevolking de meest nadeelige
gevolgen heeft. De ontmoediging, die noodzakelijid
ove.r den jongen hoor moet komen, als hij er zich
rekenschap van geeft, dat er in Nederland geen mo-
gelijkheid bestaat, op eenigsziirss aannemelijke voor-
waarden een eigen
bedrijf
te stichten, fn.uikt elke
ontplooiing van energie. Een financieel offer van
staatswege
is,
zelfs in de huidige ‘benarde omstandig-
heden, dan ook volkomen gemotiveerd, om een ver-
meld e droogmaki n g te bevorderen.

In de Memorie van Toelichting wordt dit offer
begroot op
f
5.800.000, zijnde het bedrag, dat de ver-
.sterking ‘der poirierdijken vereischt, die voortvloeit
uit ‘het feit, dat deze nu geruimen tijd niet door den afsluitdam willen beschermd worden. In tegenstel-
ling met ‘de andere droogmakerijen zal de N.W.-pol-
der een nadeelig saldo opleveren van.f 1.500.000,
waarin het zooeveu genoemde bedrag begrepen is.
De aanleg van den afsluitdam en de lroogmakilLg
van den ,,Wieringermeerpol’der zuilen een uitgaaf vor-
deren van
f
123200.000 te verwerken in 8 jaar.

Onmiddellijk na voltooiing van •den afsluit:dam zal
begonnen worden met .de andere droogmakerijen, die
nog een totale uibgaa,f van f328.000.000 zullen vor-
deren.
1)
Rekent men dat er voor deze werken ook

f
15.000.000 per ja ar zal verwerkt worden, desi zul-
len deze nog 22 jaar duren.
In eenzelfde tempo voortwerldende zal er dus
gedurende 30 jaar arbeidsgeiegenheid geschapen wor-
den voor minstens 6000 valide arbeiders, afgeschei-
‘den van de belangrijke we}dd’er.ruimirig, die ontstaat
•door de stichting van alles wat soodig zal zijn om
een bevolking te huisvesten van 250.000 zielen, die
,allengs in de droogmakerijen een blijvende woon-
plaats zal vinden.
1 Alleen ‘de plannen voor den afsluit,dam cii de
N.W.
indijking worden nu, behoudens ‘de inog eenigszins
•in het mi’didlen gelaten richting i’an dien eerste, in de
,Memorie van Toelichting als definitief aangegeven.
De afsluibdarn zal bestaan uit, keileern (de merk-
waardige g.rondsoort, die op den bodem der Zuider-
zee in zulk een ruime mate gevonden wordt.) en uit
zand, afgedekt niet klei en heileem. Zeer terecht
wordt er dus van alle proefnemingen, die tal van z.g.
deskundigen met ‘dit w’erk dachten to doen, def i-nitief afgezien. Daardoo.r zal ook het uitschrijven
van prijsvragen en dergelijke expediënten van .de
baart, zijn, die slechts aanleiding kunnen geven tol;
oponthoud, dat nu zeker tot eiken prijs moet worden
‘voorkomen!

Ook is er volgens de Memorie van Toelichting een
beslissing genomen in ccii quaestie, die dreigde
0])
het geheele Zuiderzeepian een noodlottigen invloed
uit te oefenen.
Bij de behandeling van het oorspronkelijke ‘ebs-
ontwerp in de Tweedie Kamer, werd eeri dooi de
leden De Muralt en Bongaerts voorgestelde motie
aangenomen, waarbij de wenscheljkhei’dl werd uitge-sproken, ,,da.Ü bij eventueele droogleggingen van één
,,of meer gedeelten van do Zuiderzee de dij(en van
,,alle inpol.deringen zoodaTtige afmetingen zullen moe-
,,ten verkrijgen, d.at zij in staat zullen zijn de te ‘er-
,,wachten hoogste sl ‘oruvloeden. te keere:u, waui:ieer
,4e afsluitdijk gediurende geruirnen tijd over g.roote

t)
itt mijn artikel Werkverschaffing
of
Werkverriiiming
(opgenomen
in
het
No.
vati
22
Apr.
LL
van tl•it blad) raamc[e
ik,
dat er f
15.000.000
per jaar aan de Zniderzeewei’ken zon
moeten verwerkt worden
;
een ralning, die dus door het in.
mididels ingediende wetsontwerp bevestigd Wordit.
Deze jaarlijks te verwerken som komt overeen met een
tewerkstelling van oiigeveer 6000 arbeiders.

684

ECONOMISCÏSTATISTISCHE BERICHTEN

12 Augustus 1925

,,lengto eventueel is doorgebroken of do sluizen be-

,,geven.”
Deze mobie was een wijuiging van een eerst’ inge-

diende, waarbij de indruk werd gevestigd, dat de
voonstellers de dijken der inpolderingen zoo zwaar
wenschten te maken, dat zij weerstand zouden kim-
nen biodn, indien ‘de afsluitdam eens z90 goed als
geheel zou zijn weggeslagen. De ‘heer Boiigaerts gaf
echter de volgende toelichting der gewijzigde motie:
,,deze wil inJet zeggen, dat men meerdijken zou moe-,,ten maken, die zoo hoog zijn als de afsluitdijk, neen,
,,maar het moeten zijn hooge dijken’, ‘clie in geval van
,,stormviood te vertrouwen zijn met ‘betrek.kin tot
,,hetgeen zich practsch op de Zuiderzee en het Ijsel-

,,mcer kan voordoen.”
Minister Lely heeft zich toen tegen ‘de (met alge-
ineene stemmen op ôén na aangenomen) motie niet

meer verzet.
Ofschoon de Memorie van Toelieht’ing zich eenigs-

zins vaag over dit onderwerp uitlaat, blij)ct, er op ge-
.roken,d te zijn, dat de meerdijlen wei een’ige overhoog-
te zullen verkrijgen, zonder in ‘do excessen te ve:r-
vallen, die aanvankelijk uit’ ‘de motie De Muralt-
Bongaerts ‘schenen voort t,e vloeien.
Wijken •de definitieve plannen van iden afsluitdam

en ‘den Wieiin-germeerpoi’der niet af vaui,»de hoofd-
lijnen der oorspronkelijke ontwerpen, een zeer ingrij-
pende wijziging zou te wachten zijn, indien later de
andere •droogmakerijen zouden worden tot stand ge-
bracht volgens de kaart’, ‘die het wetsontwerp ver-

gezelt.
volgens deze zullen de twee Zui’doiijke droogma-‘
kerijen sl ech’ts door een betrekkelijk ‘smal vaarwater
gescheiden worden, waardoor een geheele wijziging
in den orm van het IJielmeer gebracht wordt. In
het bijzonder treft ook deze verandering, dat de
eu we polders ‘door zeer breede boezemwateren vap
het oude land zuilen gescheiden blijven en niet, zon-

hIs het plan-Lely bedoelde, hiermede, als hdtt
w
rare,

ôén geheel zullen vormen. Zonder twijfel zijn e:r aan.
dit door -do Directie ‘der Zuiderzeewerleen opgemaakte

plan voordeelen verbonden, maar….of deze ten
volle opwegen ‘tegen’ ‘de nadeelen, zie daar een vraag,
‘die ik niet gaarne bevestigend zou willen ‘beantwoor-
den. De Regeering kiest in deze quaestie nog geen
partij. Voorloopig is ‘dit ook niet iizoodig. Zooals boven
werd uiteengezet zal het nog een twaalftal jaren
‘duren, voordat -deze ‘droogmakerijen kunnen worden
aa.ngevait. Al is het du.s te ho’pen, dat de Minister,
dIs dan het Departement van Water’staat beheert,

niet in de fout van Minister Van Swaay zal vervallen

en .dat ‘deze zal
zorgen,
‘dat ‘de werken dezer inpol’de-

ringen onmiddellijk kunnen aansluiten aan die van
‘den afsluitdam, eenige jaren respijt, voordat de defini-tieve beslissing in deze belangrijke zaak behoeft geno-
men te worden, -kan nog wel gegeven worden. Wel mag

de vraag gesteld worden, waarom thans het nieuwe zoozeer van het oorspronkelijke afwijkende project

nu op den voorgrond gesteld wordt?
Ter inlossing van een door Min.Istier König gedane
toezeggi,ng heeft zijn opvolger een geheel nieuwe
kostenberekening overgelegd van de volledige uit-
voering der Zui’derzeewerken. Natuurlijk kon deze
niet gemaakt woiden, zond’er dat een’ bepaald, eenigs-
zins in détails uitgewerkt plan, daaraan, ten grond-
slag ligt. D’e ‘dienst der Zui’derzeeweiken heeft ‘daar-

toe het plan, gekozen, dat’ -thans als een geheel ge-
w’ijzigd ontwerp op bo»enbedoel’de kaart is aangege-
ven. Mi. ware het ‘beter geweest, indien men de
nieuwe beroke,nin.g gebaseerd had, op ‘het bij de
wet

van, 1918 aangenomen plan met de wijzigingen, ‘die
inmiddels ‘noodig waren gebleken, doch zonder de
algeheele verandering in een zoo belangrijk deel van
dan oorsp ronk’e,lijken opzet. Nu wordt on.willekeurig
een officieel cachet gedrukt op een plan, dat nog
niet alle stadia van een ‘behoorlijk onderzoek heef.b
doorgemaakt en dat zonder ‘twijfel niet weg te cijfe-
ren bezwaren heeft. Een’ volgende Minister moge dan

ook terdege in het oog houden, dat •d’it plan ,,slechts
,,aangeeft een -sedert ‘de jongste onderzoekingen en
,,aan ‘d’e hand van meer gedetailleerde opgaven nader
,,n?ogelijlc
geachte wijze van uitvoering”, -doch ‘dat van
con ige besli’ssi-ng thans geen sprake is.
De uitvoering van het geheele plan, ‘dus van af-
sluitdam en ‘droogmakerijen zal, met alles wat daarbij
komt, een uitgaaf vorderen van
f
455.000.000.
Er moge aan herinnerd worden, ‘dat in 1914 de
kosten van afsiui.tdam en inpoid’erin.gen geraamd war-
den op
f
21.5.500.000,
terwijl
de Staatscommissie, die
in 1894 haar verslag uitbracht, deze kosten meende te moeten stellen op
f
170.400.000.
Deze•gr oote verschillen zij’n zeker voor een belang-
rijk deel te vorklar-en uiti de aanzienlijke rijziu.g van
de p.rijmn van materialen •en van ‘de arbeidisloonen,
maar zijn ook toe te ischrijven. aan ‘de veel ‘hoogere
eisehen, ‘die men thans aan ‘de werken meent te moe-
ten stellen.
De uitvoerige studie ‘door den dienst ‘der Zuider-
zeowe:rken van alle détails gemaakt en de een.hei’ds-
prijzen, waarvan werd uitgegaan, maken den -indruk,
dat voor ‘de thans ‘aangegeven bediagen de- werken
inderdaad zullen kunnen worden uitgevoerd.

(Slot volgt).

H. A.
VAN YSSIdLS’l’EVN.

DE iNVLOED VAN DE VERHOOGDE II’VOER-

RECHTEN OP HET THEE VERBRUIK IN

NEDERLAND.

Eet-t medewerker schrijft:

Het tijdstip is thans zoow’at aangohsoken om te
kun n en beoord eelen, wel k’eh invloed de verd rievou-
‘digde invoerrechten hdbben op het theeverbruik in
Nederland.
Ten einde ‘d’it aan’ ‘de hand van ‘de cijfers te kannen
nagaan, is het noodig om voor een goede vergelijking
terug te gaan tot ‘de cijfers -van invoer tot verbruik
van 1922. Immers reeds in Sejtember van het ‘daar-
aanv.oigend jaa.r 1923 werden ‘de plannen bekend voor
verhoogin.g dezer invoerrechten – aa.nvankij’k tot
het viervo’uidig’e van ‘de bestaande – met hot gevolg,
.dat vanaf September 1923 een riiah ontston’d voor
i-nwoer van thee, ten einde no:g to kunnen profiteeren
van cle vigeeren-de lagere rechten. De
cijfers
van het
jaar 1923 kannen Kier dus slechts ten ‘dooie ‘dienen
voor vergelijking. Wij laten hier het staaitje ‘der in-
voeren tot verbruik vanaf 1922 tot Juni 1925 volgen:

Invoer tot verbruik in tons van 1000 K.G.
1922

1923

1924

1925
januari …….689

1025

1543

238
Februari……880

830

1019

362
Maart
……..
888

1313

‘
2018

484
April ……..
704

677

1315

425
Mei ……….
767

546

1869
1
)

512
Juni ……..
682

684

‘

1b9

562
– 4573

5067

7873
–
2583
Juli
……….
865
590
41
Augustus

.
746
715
–
201
September . …
840
1484
161
October

……
919
2183
257
November ….
823
1693
166
December

….
751
1287
179

Totaal… . 9517

13019

8780

2583
1)
Verhoogde rechten.

Uit de ibovonstaarude tabel kan meji ‘de conclusie
trekken, dat in cle normale jaren 1922 tot medio 1923
de invoer tot verbruik atijgexude was van ‘gemiddeld

750 ton
per maand voor het eerste halfjaar 1922 tot

gemiddeld
800 ton
per maand voor ‘het geheele jaar

1922 en
850 ton
per maand voor he’t eerste halfjaar

1923.
1n September v’olgde de ru.sh om zooveel mogelijk
thee in consumptie te cleclareeren, welke ‘beweging
aanhield bot medio Mei 1924 toen ‘het verhoogde in-
,
,roerreelit van kracht werd. In die 9 maanden werd
totaal -ingevoerd 14.411 tons thee. Stellen wij’ voor-dat
tijdvak weder-om het werkelijke verbruik van the6 op

12 Augustus 1925

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

685

850 ton per maand, dan werd er in die 9 maanden
ccii hoeveelheid vani 6160 ton thee meer ingevoerd
dun verbruikt, welke hoeveelheid eerst in de vol-gende niaanclen in de theekopjes zou komen van
het pablek in. Nederland. De detailprijzen – na
do invoering van de verhoogde rechten – stegen eerst
zeer langzaam, waardoor het verbruik xd et te zeer be-
lemnier.d word en ‘het publiek geleidelijk aan de ‘zoo-
veel hoogere rechten en d.e hoogere prijzen leerde
wensten. Intussehen valt ‘deze periode samen met
een sterke stijging van cie
prijzen
voor thee op
cle werei’dmarkten, welke stijging haast niet it’ot even-
.redige verhôogin’g heeft geleid van ‘de dotailprijzen,
omdat de meeste grootere pakkers op flinke voorra-
den, zaten, ‘die tot lagre prijzen ingekocht waren. Op
het laatst vaa het’ jaar 1924 en in het begin van 1925
is het niveau van de marktprijzen iioder teruggeval-
len tot het niveau van een jaar geleden.

T-let; hoogere prijsniveau voor detaiithee is dan ook
gaheci op rekening te stellen van de verhoogde invoer-
rueh ten.

Na Mei. 1924 zien we ‘de invoeren tot verbruik in-
zakken tot nagenoeg niets – Juli 1924 wijst zledhts
41 tol] invoer aan – om niet dan zeer .geleidljk toe
to nemen tot ooit cijfer van 562 ton in Juni 1925. In
‘clie 13 maanden dus, is ér, zooala ‘cle tabel aangeeft,
itt totaal ingevoerd 1469 ton.
Verbruikt is
er echter

itt. dat tijdvak veel meet’, en waar de vooraf ingeslagen
voorraden thans geheel verdwenen zijn, moet bij die
hoeveelheid van 1469 ton nog gerekend worden de
hier ‘to voren genoemde surplus-voorraad van. 6760 ton.
lii itotaal geeft dit dus 8230 ton verbruik in 13 niaan-
den of een ‘maain’dgemicl’cl:ei’d’e van ruim 630 ton.

Ten einde de conclusie nu juist te stellen, mag
deze 630 ton niet gesteld worden tegenover het maand-
gemiddelde van v66r de invoering ‘der hoogere rech-
ten. De vermindering van het verbruik is itioch naar
alle waarschijnlijkheid niet in eens teruggeloopen van
850 tot 630 ton.. Deze teruggang heeft geleidelijk
plaats gevonden, zooclat het werkelijke verbruik in de
eerste maanden na ‘de invoering g.rooter en in cle laat-
ste maanden veel minder is dan het gemiddelde van
630 ton per maand. Het cijfer van den invoer tot ver-
hrui’k over Juni j.l. ad 562 ton zal ‘dus niet vr onder
het werkelijke verbruik gelegen zijn. Als ‘dit aange-
nomen mag worden, dart staat tegenover een verbruik
van 850 ton: in ‘de maand v66.r •de invoering der hoo-
gere rechten een tegenwoordig verbruik van, nog geen
(lOO ton,
een ver?nindering van niet minder dan
30 pCt. van het theeverbruik in Nederland..

Ziedaar dus het directe’gevnig van een rechtenver-
ltoogiitg met 200 pOt. of met ’50 ets. per KG., want
«leze slotsom is
waarlijk
net erger gemaakt dan zij in
werkelijkheid is. Er is h.v.
..geen rekening mede ge-
houden, dat zonder verhooging van rechten, het thee-
verbruik, ook n. 1922 verder regelma.:g zou zijn toe-
•enomen ‘iets wat toch – gezien het verleden – als
vaststaand zou mogeni worden aangenomen.

Aan de ‘hand ‘van bovenstaande conclusie is het
l:hanis ook op te maken, dat de fiscus tengevolge ‘der
verhooging ‘der in’voerrechit’oii met 200 pOt., iinj wer-
kelijkheid ‘slechts 100 pOt. meer ontvangt dan bij de
x rspronkel ijke invoerrechten.

Immers bij een maandverb:i’uik van gemiddeld 850
ton thee, zou ‘de schat’ldst’ op basis der oorspronke-
lijke rechten 23′ millioen gulden per jaar hchben ont-
vangen, welke inkomsten door verdrievoudigi.ng •der.
rechten, op basis van liet tegenwoordige gebruik, ge-
komen zijn op slechts 5 millioen gulden.

Voor ‘deze luttele 23’ millioen gulden m&ir ‘oOr de
Schatkist heeft de Ned. Regeerinig het verbruik van
dezen zoo nuttigen volksdrank met één ‘derde vermin-
derci en daarbij tegelijkertijd een groot nadeel gedaan’
aan den afzet van het eigen koloniaal product in het
moederlasid.
. D.
K. v. L.

ABT[KEL 0 VAN HET OUDE TRACTAAT MET

BELGIË.

In de ,,Nieuwe Rotiterdam.sclie Oouraut” van 28
Juli komt een inzender nogmaals terug op de bewo-
ring van de ,,}Taagsc’he Post” van 18 Juli, ‘dat Ne-
derland volgens het verdrag van 1839 verplicht zou
zijn
de Schelde bevaarbaar te houden,
eene bewering,
die men tegenwoordig ook meer dan eens irn. Belgi-
sch e tijiclsc’hriften en ‘brochures tegenkomt.
Wij zijn ‘het met ‘den inzender volkomen eens, dat
‘clie plicht op Nederland nooit h’eeft gerust, doch de
redactie van art. 9 § 2 en § 8 is zéé ingewikkeld en. het tijdstip, dat deze redactie werd neergeschreven,
ligt reeds z66 ver in het verleden, dat het begrijpelijk
is wanneer een oppervlakkig lezer dezelfde meening
zou zijn toegedaan als ‘de ,,Haagsche Post” int haai’
blad ten beste heeft gegeven.
Laait ons daarom een oogen’blik langer stilstaan bij
dit artikel. Art. 9 § 2 zegt:

De beide rcgeeringen verbinden zich, ieder voor haar
gedeelte ler rivier, om cle bevaarbare ‘zeegaten voor cle
Schelde en van hare moiiciingen te i)ehou’den en daar de
noodige toitnen en boeien te plaatsen en te onderhouden.

Wij moeten die zeegaten dus behouden, d.w.z. wij
mogen ze niet afdammen, wij mogen er geen versper-ringen in, leggen.

Vergeet niet, ‘dat ‘dit artikel dateert uit den tijd,
clab Nederland nog tot voor kort op het sta.ndpivat
had gestaan, dat ‘liet met ‘cle Schelde mocht doen wat
liet wilde, op ‘liet standpunt, dat na de scheiding met
de Zui’delijlce Nederlareden de toestand weder was
itigotreden, zooals die door ‘den vrede van Münster
in 1.648 was bepaald.

En heb priJsgeven’ van dit standpunt werd in bo-
vet., genoemde redactie neergelegd.

Verder moesten wij er de noodige tonnen plaatsen
en onidei”houiden. Want ook hieromtrent maakte België
– terecht of ten onrechte, ‘dat doet er voor het oogein-
blik niet toe – ons v66r :1.839 ‘het verwijt, dat wij
meermalen ‘s nachts de tonnen weghaalden of losge-
slagen’ tonnen niet verviio.gen.

En zonder de noodige hetonning zijn dus’danige v.aarwaters (zeegaten) onbruikbaar; haalt men cle
tonnen weg of liggen zij verkeerd’, dart is het vaar-
water niet niee:r
behouden
gebleven.
Maar op o:ns r.nstte
niet
de plicht de bevaarbare
zeegaten te
onderhouden,
wat zou beteekenen ondiep-ten weg te nemen, vernauwingen weder te verbreeden.
Dit was toentertijd – wij lôven in 1839 – iets on-
mogelijks en daarom nooit bedoeld of geëischit, laat staan door ons aanvaard: Wij komen hier’straks ‘nog
0])
terug.

Zoo is ook steeds het standpunt van de Nederland-
sehe Rogeering geweest – en nog wel in ‘dezen be-
l)erlcten zin – dat niet verlangd kan worden
extrct
uitgaven voor ‘de verbetering vajn, de betorin.ing, wen-
schelijk geworden ‘door ‘de uitbreiding
van ‘de scheep-
vaart .op Antwerpen. Over verlichting werd in het
tractaat in. het geheel niet gesproken. De kosten ‘hier-vOoi’ werden steeds bij afzonderlijk tractaat geregeld.
Doch zoo is ook toenmaads de opvatting van ‘de Bel-
g-ische Regeeriag geweet.

A:rt. 3 van het voorloopig’ reglement van. 23 Octo-
ber 1,839 (St.bi. N’o. 50) – dus door beide Regeerin-
gen gemeensdhappeljk samengesteld – zegt ook met
referte aan ‘dit punt

,,dat cle Conunissarissen van Toezicht (Belgen en Ne.
denlanders) niet zorg zullen waarnemen alle verancleriu.
gen velke met opzigt tot cle gronden en gewone doortog-
ten zouden mogen
zijn
voorgevallen, oniderzoekende of
tengevolge dier veranderingen de bakens en tonnen nog
behoorlijk cii in genoegzaaiu getal geplaatst zijn enz.”

Ook hier dus slechts ‘het con’stateeren der veran-
‘deringen en deze vastleggen ‘door ‘de botlon.ning, ten
einde ‘den weg, dien de natuur aangaf, ‘bevaarbaar te
maken.

Nooit heeft België van Nederland verlangd, dat

686

ECONOMISCH-STAT
1
ISTISCHE BERICHTEN

12 Augustus 1925

verloren gegane diepte of breedte hersteld zou wor-
den •of onbesraarhaarhei,d door ijsversperringen door
NcdeT and zou worden weggenomen.
Heeft de ,,Haagsche Post” met haar zin ,,een dier
plichten is de Schelde bevaarbaar te houden” ‘bedoeld
slechts bevaarbaar, in dien
7in,
dat wij den bestaanden
Weg aangeven door tonnen en daar evenmin mede be-
doeld op diepte houden, bevaarbaar desnoods voor een
roeibootje, ‘dan is de uitdrukking niet in strijd met
dc waarheid, maar dan wordt ‘de kwestie een spelen
niet wroorden en; ‘daarvoor is ‘zij te ernstig.
Maar, zal de lezer zeggen, nu nog § 8. Daar staat
toch in, dat indien bestaande wegen onbruikbaar zijn
geworden, Nederland ten de Belgische scheepvaart
andere wegen. zal aanwijzen, die even goed en even
gemakkelijk zijn.
Ten eerste, wat ‘beteekent hier het woord ,,aanwij-
zon”? De vaart op de geheele Schelde is vrij, de scihe-
pen voor Antwerpen bestemd kunnen’ varen waar zij
willen en behoeven niet denweg te volgen door Ne-
derland aangewezen.
Maar wegen zonder betonming en zonder zeilaan-
wijzingen (wij gebruiken hier opzettelijk dit woord,
nog steeds gebezigd bij hy’drographie) zijn geen be-
vaarbare wegen. Aanwijzen ‘beteekent hier dan ook betonnen en bebakenen de tonnen en de bakens zijn
de han.dwijzers van den nautischen weg.
En de wantrouwen’de Belg – wij leven in 1839 –
wilde iniet de kans loopen, dat wij ‘in ‘dit geval van de.
vele andere geulen, juist de meest slechte zouden kie-
zen om te betonnen en eischte daarom, dat de nieuwe
wegen even, goed en even gemakkelijk zouden zijn.
Over diepte bekommerde men zich niet zoo zeer.
Wij leefden nog in den zeiltijd, de groote ‘diepgaande
stoomschepen waren n;og onbekend. Wat wel van be-
lang was, was de breedte van ‘de vaargeul, juist voor
die zeilschepen. Maar ook te •dezen opzichte kon het
in 1839 niet de bedoeling zijn van Nederland te
cischen, die nieuwe geul even breed te maken als ‘de onbruikbaar gewordene, indien zij dit oorspronkelijk
niet was.
Tegen ‘de natuur viel niet te strijden. Zooals reeds
boven gezegd, iets onmogeljks is nooit bedoeld of’
geëischib, laat staan aanvaard.
De stand der toenmalige techniek op ‘het gebied
van baggermateriaal stelde dergelijke ‘desiderata ge-,
heel buiten; kwestie.
Met .schepnetten zijn •de •geuien in een zeeboezm
niet uit te baggeren of breeder te maken. W’eliswaar
riateert ‘de eerste stoo’nbaggermachine van 1824 en’
werd daarmede op de Ciy’de een geul gebaggerd tus-
sclien ‘de bij laag water droog loopen’de modderbanken
door, maar dusdanig materiaal was totaal onbruik-
baar in zeeboezems of groote riviermonden. Deze mo-
gelijkheid ontstond eerst na 1852, toen ‘de centrifu-
gaaipomp was uitgevonden, en ,,Die Baumaschinen”‘
geeft dan ook het jaar 1880 aan als het tijdstip,
waarop groote baggerwerken aan zee- of riviermon-
don konden worden uitgevoerd. In 1867 werd bij den
onderbouw van ‘de’brug over het H.ollandsch Diep
met gewone baggermolens gewerkt •die echter te veel
last hadden van de deining en niet voldeden. Eerst in
1871 werd door den aannemer D. Volker aldaar het
eerste zuigwerlatruig met succes toegepast terwijl in
1881 met den zelfladenden zan’dzuiger ,,Ada.m 2″ een
proef gedaan werd op de baar van Calais, die goed

slaagde.
Iti 1839 echter dacht niemand aan zulke mogelijk-‘
lieden. De inhoud van. § S kan •dus nooit worden uit-
guiegd in dien zin, dat
wij
ons gebonden zouden heb-
ben, bij niet aanwezig zijn van even goede wegen,
deze kunstmatig (oor baggeren te maken.
Wij zullen
de oude wegen
behouden
en
betonnen,,
ze niet vernielen. Mochten ze verloren gaan, ‘dan zul-
len wij den meest geschi’kten weg
aanwijzen,
d.w.z.
bet’oninen en bebakenen. Mochten er geen wegen meer
zijn, dan kunnen wij ze niet aanwijzen, niet’ betonnen.’
Waar niet is verliest de keizer zijn rec’ht.

Maar ‘dat
wij
ze zouden moeten maken, dat is des
keizers recht niet, noch onze plicht ooit geweest.
Tot zoovei’re het oude ‘ts’actaat.
Bestenidigt het nieuwe tractaat nu slechts de oude
Ned’erlan’dsche verplichtingen, geeft in beginsel Bel-
gië geen nieuwe rechten, zooals dc ,,Haagsche Post”
in haar blad van 25 Jui.i 1925 nog wel cursiveert? Het tegendeel is waar!
In ‘het nieuwe tracibaat wordt
bij
art. 4 § 8 aai’i

Nederland de verplichting opgelegd de Schelde op
eene diepte, de vaai’geulen op eene breedte te houden,
zooals op de kaart staat aangegeven. Niet België,
doch Nod cr1 and heeft in de toekomst den strijd tegen
de natuurelementen aan te binden, een ‘strijd, ‘die op
den duur ‘hopeloos zou kunnen worden!
Niet de hevaarbaarheid als bovengenoemd, zich be-
perkende tot betonnen, heeft België het recht van
Nederland te eischen, neen, ‘het kan eisc’hen ‘de ‘be-
vaarbaarhei’d van ‘den stroom zools ‘de kaart die aan-
geeft. En ‘schieten onverhoopt over lange jaren de
geulen werkelijk ‘dicht, doch is ‘heb idam mogelijk met
de dan bestaande ‘baggermachines geulen te maken

in zeeboerzems, zooals ‘het mogelijk was in 1824 in.
mod’derbanken, ‘dan kan Nederland zich niet beroepen
op art. 19 van, het covenarit van den Volkenbond; het
zal moeten blijven baggeren, tot het oude peil weder

bereikt is.
Het is ‘dan België’s nieuw recht en Nederlands

nieuwe plicht.

Er gaan geruchten …… .dat ten aanzien van
‘dit punt eë,ne herziening in hot vooruitzicht wordt
gesteld, ivelke zou neerkbmen op cciie getimiteer-
‘de financieele verantwoordelijkheid onierzijd’s ten

opzichte van ‘de verplichting ‘de Schelde op ‘diepte te
houden. Dit zou een schrede in degoede richting
zijn. Beperking der kosten tot een bepaald bedrag
sluit vanzelf in beperking van onze verantwoordelijk-
heid voor wat de inatwarelomenten aan de kaart won-
schen te veranderen en daarmede wordt gedeeltehjk
het oude beginsel, neergelegd in het tractaat van
1839, weder hersteld. Belangrijke andere wjjzigingen
zullen echter moeten volgen, v66r het geheel te aan-

‘aarden is.

J.
W. VIEANoEc HEIN.

30 Juli 1925.

DISCONTOVERLAGING iN ENGELAND.

De.v rees, dat na het herstel van ‘den gouden stan-
daard de Bank of Englan’d haar gouc voorraad slechts

‘door een verhoogd disconto zou kunnen beschermen,
hoef t in den strijd, welke aitn den terugkeer naar het
goud in Engeland voorafging, een belangrijke rol
gespeeld. Niet alleen het bedrijfsleven voorzag deze

mogelijkheid, ook ‘de officieele adviseurs ‘der Regee-

ring, de Commissie-Bradbury, achtten eenige tijdelijke

•di’scontovei’h’oogin g denkbaar.’)
De eerste ‘discontowijziging, na den terugkeer tot
het goud; is echter, gelijk bekend, een verlaging van
5 pOt. op 4Y2 pOt.. Welke politiek van de ‘bankleiclung

heeft tot dit resultaat geleid?
De Governor van de Bank of Englan’d legt niet,
gelijk de President van de Reichsbank, van ‘tijd tot
tijd in liet openbaar rekenschap af van zijn daden. Het
schijnt echter n’iet gewaagd, gegeven den loop, welken
‘cle raken sinds het ‘herstel van den gonden standaard
genomen hebben, te veronderstellen, dat bij de leiding
van de Bank de wil ‘heeft voorgezeten, tot iecieron
prijs ‘verlaging van ‘den goud’voor:ra’ad te voorkomen en
zoo mogelijk, doch zonder tot discontoverhoog.ing over
te gaan, dien ‘voorraad, de basis van het Britsche
c,t”ed i etgehon.w, te vei’meerderen. Door deze ve,rr’u.imi rig
-van eigen ‘middelen zou een mindere afhankelijkheid
‘aii de vreemde, vooral Amerikaansche ‘saldi, waaraan
naar het schijnt de Londens’che gel’dmarkt thans in
een minder gewenschten omvang haar ‘bewegingsv:nij-

J)
Verg. §
32
van hun rapport op
p. 390 in het No.
van

6 Mei 1.1.

1
12 Augustus
1925

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

687

held danit, bereikt worden ..l)e reden zou clan verval-‘

len, voort te gaal, over deze saldi een op een bank(lis-
coailto van 5 püt. gebaseerde rente te vergoeden. Te-
vens zou de met goudaantrekking gepaard gaande
credietverruiming tot een ontspanning ;der geidkoer-
sen in de open markt leiden, zoodat de neiging tot
ii itzetting van vrecrade saldi te Londen op twee wij-
zon zou worden geremd. Voor het aanleggen van
eer.sfbedoelden rem zou discontoverlaging noodig zij ii,
evenals voor het herstel vai het door de verruiming
der op.en markt verbroken contact tuaschen officieel

ets paricniier disconto. Deze verlaging zou boven-
dien door het bedrijfsleven, dat wegens de aanhou-
clende depressie in een stemming verkeert, waarin de beteekenis van iederen nieuweis last of verlichting de
kans loopit te worden overdreven, hoogstwaarschijnlijk
zeer worden geapprecieerd.
Hoe zijn de feiteni Een aanvankelijke wegstrooming

van goud, volgende op het herstel van den vrijen uit-voer, wekte hevige onrust: De Bank heeft toen op 15
Mei, hoewel ‘de wisselkoersen er geenszins aanleiding
toe gaven, een bedrag van £ 1.610.000 goud aange-
kocht, waardoor de gemoederen werden gerustgesteld.
De herkomst van dit goud is niet bekend geworden en
naar de algemeene opvatting mag wel aangenomen
worden, dat het hier een transactie van exceptio•neel karaktui geldt. Op dit goud zijn, hoewel de zes goud-
valuta’s boven paxi stonden, verdere belangrijke bedra-
gen edel metaal gevolgd, o.a. £ 5.000.000 uit Nederland
ets £ 3.500.000 uit Z.-Afnika, welke tot Donderdag
6 Augs. per saldo den goudvoorraad sinds ‘den terug-
keer tot het goud op 29 April 11, met rond £ 8.600.000

vermeerderden.
i)
De ,,Times” wil in deze beweging

vooral het gevolg zien van het verschil in rentestand
tusschen Londen en New York. Bij koersen, welke
beneden het gou’duitvoerpunt naar Engeland staan,
zou het echter bevreemdend zijn, indieû particulieren,
welke een pondensaldo willen gaan aanhouden, dit
creëeren door goudverscheping.

Wat de zendingen van de Nederlartdsche Bank aan-
gaat mag worden aangenomen, dat hun bedoeling is,
een deel van den goudvoorraad rentegevend te maken
en aan een eventueele groote vraag naar ponden te

kunnen voldoen. Zelfs zou met:i, waar van de zijde
onze:r Centrale credietinstelling herhaaldelijk gewezen
is op { beteekenis van Engeland voor het herstel en
de hanidhaving van dien gouden standaard, in deze
gouclendingeti een uiting van de samenwerking tus-

schen beide circulat,iebanken kannen zien.

iloe dit ook zij, cie leiding van de Bank of England
is er, mede dank zij het vertrouwen in haar vasten
wil, het pond op de goudpaniteit te handhaven, in ge-
slaagd lang’s paden, die naar het shijnt van de tra-
ciitioneele wei wat afwijken, haar gourcivoorraad te ver-
meerderen. Daarnevens bleven buitenlandsche saldi
naar .Iionden stroomen, aangetrokken door te maken rentewjnst en waarschijnlijk ook als gevolg van bijv.
]l’ransche kapitaalvl.ueht. Een en ander heeft zijn uit-
werking op cle credtetsituatie niet gemist; particulier
disconto liep van
47fi,,.__9/io
in de week van 22-27
Juni terug tot
41/,
op 6 Aug. M.

Als oorzaken, welke naast deze kapitaalverplaatsin-
gen tot een c.onsitanten sterliing.koers hijdroegen en
discontoverlaging ook met Itet oog op clan pondenkoers
mogelijk maakten, worden nog genoemicl de Australische
emissie van $ 15.000.000 te New York, de belangrijke
Ame.rikaansche rubbeninvoeren, de ongeëvenaarde
Asnerikaansche toeristenstroom en het vermijden –
althans voonloopig – van de staking in den steenko-
1 enmijubouw.
Niettemin is de discon toverl aging, hoewel door som-

‘) De overdracht op
29
April van
£ 27.000.000
goud van
de Cnrrency Notes Reserve naar het Isstie Dept. in ruil
voor bankbiljetten staat hier buiten, daar de eredietmoge-
lijkihedeti hierdoor geen verinderi ng ondergingen, evenmin
als list dekkuitigspercentage vait het Bankitig Dept.

mign enkele weken gelden met cie mogelijkheid
ervan rekening werd gehourlen, onverwacht gekomen,
daar men zich bij het naderen van den herfst, waarin
Engeland groote invoeren heeft te financieren, meer
op verhoog.in.g dan op verlaging der bankrate prepa-
reent.

De effectenbeurs, door de verlaging ve
rr
ast,
vui-
toonde vooral voor ,,gilt edged” waarden belangrijke

prijsstijgingen. Het leidende fonds, 3d (JonversiocL
J.oan, liep iJondeodag 1.1.
/o
pCt. op van
77%
tot
771/16
Op de wisselmarkt was de invloed op den
Dollarkoers gering. Van Vrijdag 31 Juli tot V5ens-
dag 5 Augustus gestegen van 4,85% tot 4,85
1
-/
gaf
Donderdag een daling van slechts
/i
te zien, gevolgd
door een stijging op Vrijdag van
1
/16
tot 4,85
11
/, ter-
wijjl de koers Zaterdag
4,85h1//%
was. Het disagio
van termijndollars vertoonde clienovereenkomstige
geringe wijzigingen. Onder den gouden standaard is ‘cle marge voor koersfluctaaties echter Idem, terwijl
•ojj
6
de omvang, waarin, de te Londen uitgezette
bedragen door termijnverkoopen van ponden zijn ge-
dekt, beslissend is voor den druk, dien een eventueel
wgtrekken daarvan op den sterlingkoers zal uitoef e-
nest. Volgens de ,,Frkf. Ztg.” liggen bovendien de bui-
tenlandsche kapitalen voor langere termijnen vast.

De banken en discounthouses verlaagden de of fi-

cieele rente voor direct opzegbare deposito’s van
3 tot 216 pOt.

De leidende instanties gaan, waarschijnlijk wegens
de labiele basis, welke de Amerikaansche saldi vor-
men, met groote voorzichtigheid te werk. De voor-
‘naamiste voorzoigsmaatregel is volgens ,,The Econo-
mist”, dat de cleaningbanks den prijs vaâ voorschot-
ten voor een week aan de discontomarkt niet met 16,
doch slechts met % pCt. tot 336 pOt. verlaagd hebben,
een afspraak op welker inachtneming volgens het
blad vertrouwd mag worden. Bijgevoig zal waarschijn-
lijk de invloed op het particulier disconto, idat van
zooveel beteeleenis is voor den stand der wisselkoersen,
gering zijn en de a.fstand tusschen de Londensche en
New Yorksche geldkoensen grooter blij
;
v en, dan het ge-
val zou zijn, indien genoemde afspraak niet was ge-
troffen.

De invloed van al deze ren teverlagingen op het
prijsniveau, een kwestie, welke den geldtheoretischen
stnijdan Engeland direct naakt, dient te worden af-
gewacht.

Zal op de verlaging a1s verder onderdeel van de
pogingen, die Londen doet, om zijn oude positie als internationaal financiel centrum te herwiruaen, op-
heffing van het embargo op buiteniandsche emiissies
volgen? Vooralsnog lijkt dit niet waarschijnlijk. Wel
red.resseert, naar de Commissie-Bradbu.ry opmerkte,
het kwaad van ,,overlendling” zichzelf oorden den gou-
den standaa:rd, doch waar disco ntoverhooging bhi
baar zoozeer uit den booie wordt geacht, zal men het
claanop wel niet willen laten aankomen en voorloopig
het embargo ha.ndliaven.

Deze mogelijkheid van een stijging uitslnitencle
rijst de vraag, hoe lang het disconto op 436 pOt. ge-
hanjdhaafil zal kunnen wonden. Zal de goudstrooru in
brtrnenwaartsche richting blijven vloeien en zullen
cie Amerikaa nsche saldi, welke Engeland vooralsnog
niet missen kan, worden weggetrokken of niet?
liet is
l
hioeilijk, oi deze vragen een afdoend ant-wo,ond te geven. De Midiand Bank is sceptisch vat
de eerste nangaat. Zij meent, dat tot dusverre de die-
pci liggende tendentie die van gouduitstrooming is
geweest, in tegenstelling met voor ‘den oorlog, toen
een actieve betalingsbalans de buitenilamdsche wissel-
koersen voortdurend in de richting van het goud-
in’,roerpunt drukte. Met verbetering van den huidigen
toestand is noodzakelijk een aanzienlijke tijd gemoeid.
Optimistischer dan de Midiand Bank is de Commis-
sie-Bnadbury, welke in § 12 van haar nappont meent,
dat Engeland nog een matig bedrag voor nieuwe be-
leggingen in het buitenland beschikbaar heeft, m.a.w.

688

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

12 Augustus 1925

dat de betalingsbalans nog actief is. Ook de cijfers
van den Board of Trade ovr 1924 vertoonen een ge-
ring bedrag (f 29 millioen) voor kapitaalexport be-
schikbaar.
:De Amerikaansohe saldi waarvoor de ,,Frkf. Ztg.”
een schatting van £ 80 millioen (zeker te hoog volgens
het. blad) noemt, zijn. volgens de Midiand Bank,
even als mogel ijke verkoopen van Bri tsche buitenland-
sc}ie saldi en fondsen, noodzakelijk geweest om den
pondenkoers sinds einde April boven het gouduitvoer-
punt te handhaven. Eerst wanneer het Amerikaansche
rijsniveau zooveei zal zijn gestegen, dat de dollar-
koers op het goiiduitvoerpunt is aangeland, en de
:I3ritsche betalin gsba] aus dezelfde trekken als voor den oorlog vertoont,
r4
volgens de Midianci Bank de goud-
stroom zich naar Engeland richten.
Voor de mate, waarin Londen op de Amerikaansche
saldi zal kannen blijven rekenen, is de wtwikkeiing
der geidreate in de V. S. doorslaggevend. De National
City Bank blijkt, volgens een mededeeliing der heeren
Samuel Montagu & Co.,,met de mogelijkheid van een
matig aantrekken der geldkoe.rsen in den herfst te
rekenen. De officieele disconto’s van Londen en New
York verschillen slechts 1 pOt., de particuliere dis-conto’s liggen nog minder uit elkaar; op 7 Aug. I.I.
not:eerdnn zij
41/,
resp. 3% pOt.
Er hehoef t dus niet veel te geschieden, om Londen
in. het nauw te drijven. Voeg daarbij als binnenland-
schen s tijgingsfactor de gewone groote crediet.hehoeften

welko :Ei:.geland in het najaar vertoont, dan. mag met
belangstelling worden afgewacht, van hoe la:ngen duur
(le huidige bankrate zal zijn. D. J. Wssix.

BUITENLANDSCHE MEDEWERKING.
DE IIESULTATEN VAN HET HERSTELWERK
T N
HONGARIJE.
1.
De heer K. von Buday schrijft ons:

De financieele wederopbouw van Hongarije is, vol-

gens het plan van den Volkenbond, in het begin van
1924 opgesteld ‘door de Financieele Commissie, in vijf
haifjaarlijksc,he perioden ingedeeld. In het eerste
halfjaar werden de voorbereidende maatregelen ge-
troffen, n.l. de oprichting van de nieuwe Hongaar-
sche Nationale Bank en, hiermede gepaard gaande,
de stabilisatie van de Hongaar.sche kroon. De eerste
saneeri.n.gsbegrootin.g, looperide .over het tweede en
derde halfjaar, heeft de periode van 1 Juli 1924 tot
Juli 1925 omvat. Op deze begrootiing werd een tekort
geraamd van honderd millioen goudkronen, terwijl
men een sluitend budget op heb einde der ‘herstel-
periode, dus in Juni 1926, hoopte te bereiken. In werkelijkheid leverde de begrooting voor 1924/
1925 geen deficit op, doch is er een overschot van circa veertig mill ioen goudkronen beschikbaar en
van de reconstructie-leening, groot 250 millioen goud-
kronen, heeft men slechts 66 millioen gebruikt, 1dus
iets meer dan één viei’de. Op de •begrooting voor
1925/26, welke kort geleden door de Natdonale Ver-
gadering, voorloopig voor 6 maanden, werd aange-
nomen, is door den Minister van Financiën. Prof. Dr.
Bud’ met volle zekerheid een batig saldo geraamd.
Graaf Bethien, de Hongaarsche Minister-President,
die reeds zooveel voor zijn land heeft bereikt, kon
met voldoening op deze resultaten wijzen in zijn me-
morandum over ‘s lands financiën, den Raad van den
Volkenbond in Juni 11. voorgelegd. Want indien men
deze gegevens vergelijkt met de siotrekening van de liquidatie der •inflwtietijden, die over de eerste helft
van 1924 een deficit aanwees van 2824 milliard (166
miljoen. goudkr000), kan men waarlijk van een suc-
ces bij het herstel ‘der Hongaarsche staatsfinanciën
spreken. Maar deze cijfers getuigen ook van de bui-
tengewo ne offers der Hongaarsohe volkshuishoudrng,
die het bereiken van deze resultaten mogelijk hebben

gemaakt.
Toen verleden jaar Prof. Dr. W. Heller uit Buda-
pest de voorgeschiedenis en het plan van den weder-

opbouw van Hongarije in de ,,Economisch-Stalisti-sche Berichten” (Nr. 437 van 14 Mei 1924) behan-
delde, wees hij terecht op de noodzakelijkheid van
arbei dsvermeerdering en verbruiksvermindering, om clen nioeilijken econornischen toestand, waarin Hon-
garije m het begin van 1924 verkeerde, te doen ver-
beteren. i)e samenwerking met den Volkenbond ver-
leende de formeele en nioreele zekerheid aan het her-
stelwerk, terwijl de buiteniandsohe leening de mate-
rieele basis voor den wederopbouw geleverd heeft,
want tot 1924 was naast den moeilijken economisohen
roestand grooten’deets de politieke on.zeker:heid de hin-
dennis, waarop de zelfstandige pogingen tot herstel

en stabilisatie gestrand zijn.
1)
Hongarije, ‘door het

Vredesverdrag van Trianon tot’ op één derde van zijn
vroeger grondgebied gereduceerd, door de revoluties
en de Roerneensche bezetting – die pl.m. een schade
van 2 inilliard goudkroiner beteekende – verzwakt,
w’erd nl. toentertijd nog steeds bedreigd door de re-
paratievorderirigen. Deze zijn nu door ‘de Geneefsche
herstelprotocolien van April 1924 op 880 ton steen-
kolen per dag en na 1926 op 150 miiliai’d kronen per

jaar beperkt.
Indien men eerst de ontwikkeling der staatsfinan-
ciën nagaat ziet men, dat het tekort over het eerste
halfjaar 1924, 166 millioen goudkrouen, werd gedekt
door 52 uit de Volkenboncisleening, 87 uit discontee-
ring van schatkistpapier hij het Staatsbiljetteninsti-

‘tuut
2)
en 21 uit een gedwongen leening. De eerste
niaatiden van de tweede helft van 1924 sluiten nog

steeds met •deficit, zooais werd voorzien in den over-
gang uit den irflatietijd, waarin de belastingen min-
der opbrachten dan hun. ad min istratiekos ten, naar
een e gestabi Ii seerd e staatshuish ouding. De ontwikke-
ling der staatsfinanciën in het tweede semester (Juli-

Dec. 1924) was de volgende:
Netto inkomsten.

Netto uitgaven.
Volgens In werke- Volgens In werke-
raming

lijkheid

raming

lijkheid
Millioenen goudkronen.

Juli

24

17,9

31

30,5

Augustus

24

29,5

31

33,8

September
.

24

30,9

31

36,1

October

24

35,6

31

33,7

November

24

49,2

31

34,0

December ..

24

44,9

31

37,2

144

208,0

186

205,9

Werd het deficit dus geraamd
01)
42 millioen, de

werkelijkheid liet’ een overschot van 2,1 millioeii, een
verbetering dus van 44,1 millioen. De loop ‘der finan-

ciën in liet derde semester, de tweede helft der eerste
saneeringsbegrooting, is nog gunstiger: de ontvang-
sten waren van Januari tot Juli 1925 op 149,6 en de
uitgaven op 207,6 millioen geraamd, er werd dus een
deficit van 58 millioen verwacht, terwijl in werke-
lijkheid een overschot aanwezig is van ongeveer 37,9
milijoen. Zoodoen’de sluit de geheele begrooting met
een surplus van 40 millioen in plaats van een deficit
van 100 millioen. De bedragen, welke ter dekking
van het deficit der verschillende maanden werden ge-
bruikt, werden uit het overschot der andere maanden
gerestitueerd op de rekening van ‘de Volkeubonds-
leening, waarop nog een beschikbaar saldo van 184

millioen staat.
Men ziet ‘dus uit ‘deze cijfers, .dat zoowel de uitga-
ven als de inkomsten de raming overtroffen. On- der de staatsinkomsten heeft in het bijzonder ,le,
voor den dienst •der Volkenbondsleening verpaude

opbrengst der invoerrechten,
vke.
(le belasting op sui-
ker en van het zout- en tabaksrhonopolie, alle ver-

wachtingen overtrof fen. Zij was gemiddeld op vier
millioen per maand geraamd, terwijl deze bronnen
gemiddeld hebben opgeleverd in:
1924

1925
Juli-September October.December Jan-Maart Apri1-3 nu i 13,2

22,4

21,1

19
millioej,

J)r. J.
v.
Buday: Geidwesen der Nachfolgerstaaten der
Oesterreichisch-Ungarische Monarehie.
Geliqtiideerd bij oprichting der Hongaarsche Nationale
Bank in Mei
1824.

12 Augustus 1925

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

De opbrengst der overige belastingen was per maand
gemiddeld:

Directe belastingen …………….6.5 miii. g.kr
.
Belasting op den omzet …………11.9
Verbruiksbelasting ……………4.1
Zegel- en andere belastingen. …… 4.3

De hoogere onit’vangsten wenden nog gestimuleerd
door den te hoog gestelden miiltiplicator van de pa-
pierkroon. In Juli 1924 heeft men liet goudbudget
op grond van de verhoaclig 1 goudkroon = 17.000
papierkronen opgesteld en op deze basis den aanslag
voor belastingen doen plaats vinden. Ook •de invoer-
rechten heeft men het geheele jaar in deze verhou-
ding geheven, hoewel de werkelijke verhouding
15.500, resp. in Juni 1925 14.500 was. Nu is de mul-
tiplicator tot 14.500 itieruggehracht, in verband met
cie koersstijging der Hongaarsche kroon die 17 pOt.
bedroeg. De kroon is ni. in samenwerking met de
Bank of Eng]and op het pond sterling getabiliseerd,
en heeft dus de waardestijging van dit laatste gevolgd.

De Bank of England heeft een voorschot van £ 4
millioen aan de Hong Nationale. Bank verleensd,
waarmede de stabilisatie zeer vergemakkelijkt werd;
dit voojischot is nu geheel terugbetaald. Daar nu
Engeland tot den gouden standaard is overgegaan,
is de Hongaar.sche kroon direct aan het goud vast-
gekoppeld, tengevolge waarvan •de invoering eener
nieuwe munteenheid actueel geworden is. Men heeft
verschillende voorstellen gedaan, o.a. om de Engei.sche
of de Oostenrijksche shilliin.g of de goudkroon tot basis
der nieuwe .geideenheid te nemen; het staat echter
nog niet vait welke men kiezen zal. Deze hervorming
levert slechts uit het oogpunt der .on.opgeloste valori-
satie-quaeztie aanleiding tot eenige moeilijkheden,
daar zij op grond van den financieelen toestand Zon-
der bezwaar kan worden doorgevoerd. De Nationale
Bank heeft sinds haar oprichting eenerz.ij’ds aan de

behoefte aan bui’tenlan’dsche wissels kannen voldoen,
terwijl 5ij thans de wisselmarkt geheel heeft vrij ge-
geven, en anderzijds wist zij met een metaaldekking
van 55 pOt. de koers der kroon te handhaven d.w.z.
het verband met ‘het pond sterling te behouden, hoe-
wel dit een deflatie noodig heeft gemaakt. Daar het
herstelplan werd opgesteld op grond van een stabiele
kroon heeft deze deflatie de staatsfinanciën verdere

i’oord eelen bezorgd.
In verband met de uitgaven moet erop gewezen
worden, dat het reconstructieplan den nadruk op •de
verlaging ider uitgaven legt. De verhooging van deze
boven de raming is dus niet zeer gunstig, maar
men heeft reeds veel gedaan om tot een normaal
budget te komen. Het centrale probleem in verband
hiermede is de a.mbtenarenquaestie. Volgens het re-
construdtieplan moesten van de 208.000 actieve amb-
tenaren 15.000 in 1924/25 ontslagen worden; er zijn
er 5000 meer, dus 20.000, ontslagen, terwijl in •het
volgende jaar nog 8000 betrekkingen worden opge-
heven, wo. 3000 vacante plaatsen niet ‘bezet. De be-
zuinigingscom’missie is bovendien bezig met een zeer
ver gaande vereentvoudiging der administratie, der rechterlijke organisatie en met een beteren opbouw
van het topzware ambtenarenapparaat. Deze maatre-
‘gelen riiaken een ver,der.en afbouw ‘mogelijk, zoodat,
met de 14.000 vôér de herstelperiode, in het geheel
42.000 ambtenaren worden ontslagen. Zoodoen.de
blij-
ven er 166.000 in st.aat,sdienst, hetgeen een vrmin-
dering van 50 pOt. beteekent in vergelijking met het aantal van voor den oorlog. De ibezuiuniging, waar-
mede deze maatregelen gepaard gaat, kan worden be-
cijferd op

1924/25 ……….15 millioen goud’kronen
1925/26 ……….7
1.926/27 ……….3

De salanieering der ambtenaren is echter nog steeds
zeer slecht in ‘ergeljking met die in de andere lan-

den, en daarom was cle verhooging der salarissen met
15 pOt. een noodzakehjke maatregel. Ook zal men het

overschot van de begrooting oor 1925126, groot 22,6
millioen, besteden tier verdere verbetering van te
ambtenaarssalarissen; De last, veroorzaakt ‘door de
pensioenen, is bijzonder groot; er staan n.l. tegen-
over 165.000 actieve ambtenaren 100.000 gepension-
neerden. Deze moeilijke toestand werd veroorzaakt
door het groote aantal uit de afgescheurde gebieden
gevluchte ambtienaren (met familieleden te zam’en
350.000), die door het bedrijfsleven slechts ten deele
kunnen worden opgenomen, aangezien er een druk-
kende werkloosheid heerseht. Terecht verzocht Graaf Bethlen dan .00k den Raad van den V.olkenbond, het
probleem dezer vluchtelingen in overleg met de suc-
cessiestaten op te lossen, aangezien deze ambtenaren,
zonder dat verder voor hen werd gezorgd en zonder
dat huin eenige veroedin.g werd iVoegekend, ontsla-
gen en uit .de gebieden zijn gezet.

Het zou te ver voeren om eene volledige vergelij-
king te malcen tusschen den loop van het ‘Oostenrijk-
sche en van het Hongaar.sche herstelwerk, maar in
verband met de staatsbedrijven is het misschien inte-
ressant erop te wijzen, dat, terwijl het tekort der Oos-tenrijksche Bundes-Bahnen op het ein.de van het eer-
ste hersteljaar nog iets grooter was dan het deficit
der staatsbegrootin.g, de balans van de Hongaarsche
Staatsspoorwegen reeds in het tweede semesiler in
evenwicht was. Maar de tarieven zijn dan ook tame-lijk hoog (hooger dan de Oostenrj’ksche), en dus zal
men t.z.t. tot een verlaging overgaan, daar men op
den. duur niet eene vermindering van het verkeer wil
veroorzaken. Deze verlaging zal in 1925/26 geleidelijk
plaats vinden en verdere afbouw van het personeel
zal er tegenover staan. De Post-, Telegraaf- en Tele-
foonbed.rjv’eu hebben in 1924/25 een deficit van 3
millioen; de staatsijzerwerken, die niet lang geleden
zelfstandige commercieele ondernemingen zijn gewor-
den, hebben, in het afgeloopen jaar ook met een tekort
gewerkt, terwijl de staatsdomeinen een surplus op-
leverden.
01)
de begrooting voor 1925/26 laten alle
st’antIsbedrij
i
ven een batig slot; daar men echter 26
millioen voor kapita.al’doelein’den zal .gebruilcen wijs t
de begrooting van alle staatsbedrijven, te zamen een
tekort van 10 milliôen aan, daar de inkomsten op 357
(brute) en de uitgaven. op 367 (bruto) gesteld zijn.
Indien men de onkosten der staatsondernem,ingen ana-
lyseert ziet men, dat bij de Spoorwegen de pensioenen,
tegen 3 tot 4 pOt. der uitgaven voor den oorlog, nu
16.1 pOt. bedragen en het aantal gepension.neerden
thans 100 pOt. van ‘de actieve ambtenaren tegen
16 pOt, voor den oorlog bedraagt. Bij de Post, Tele-
graaf en Telefoon ziet men ongeveer dezelfde verhou-
dingen. D.it zijn weer cijfers, waaruit de gevolgen blij-
‘ken van het Verdrag van Trianon, .dat 51.6 van het
spoorwegnet en 75 pOt. van de locomotieven en wa-
gons aan de successiestaten heeft itoegewezen.

Bij vergelijking van de begrooting voor 1925126
met de raming van het reconstructieplan voor li25/26 ziet men het volgend verschil:

Reconstruc-
tieplan

Begrooting

Verschil
Netto inkomsten

366,4

487,4

+
127,0
Netto uitgaven.

410,4

459,9

+
49,5

Deficit
50
Surplus
27,5

–

Zooals boven vermeld zal ‘dit overschot van. 27.5
millioen besteed worden voor verhooging van de sala-
rissen der ambtenaren. Het belangrijkste feit in deze
sluitende begrooting voor 1925/26 is, dat verschillen-
‘de belastingen verlaagd zijn. De ‘belasting op den
omzet, door ‘de kooplieden reeds zoolang bestreden,
werd verminderd van 3 tot 2 pOt)., welke aan expom’-
teuss gerestitueerd worden, de huishuurbelastin.g van
25 tot 12
3
/ pOt., terwijl de suikerbelasting reeds in
April van 0.42 tot 0.38 g.kroon per KG. verlaagd
werd. Het ‘belastingvrije inkomen-minimum werd ver-
hoogd en verder kunnen diegenen, d.ie inkomstenbe-
lasting betalen, voor vermogensbelasting pas dan aan-
geslagen worden, indien hun vermogen moer dan

690

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

12 Augustus 1925
20.000 g.kr. bedraagt; dit was vroeger 6000. Al deze
beiastingverl•agi agen te zanion beteekenen een verlich-
ting van pim. 80 millioen, hetgeen hoog noodig is,
want er zijin itegroote bedragen aan hot economisch
leven onttrokken, waardoor do heerschende malaise
nog verzwaard werd.
KaLMIN VON
J3UOAV.

(S’lot volgt).

AANTEEKENINGEN.

is
cle Duitsch,e handeisstatisticic on-

S
e t r o u w b a a r? –
Naar aanleiding van •de aan-
teekening onder dit hoofd in ‘het; nummei van 29 Juli
11. schrijft men ons van deskundige zij
;
de:

,,Professor Singer meent op verschillende gronden
de vraag, of de Du.itsche handeisstatistiek onibetrouw-
baar is, bevestigend te moeten beantwoorden en zegt
dat het toch wel niet aan te nemen is, dat verschil-
lende goederen bij invoer in Duitschiand gemiddeld
een veel liooger waarde zouden hebben dan soortge-
lijke goedeien van Duitsch fabrikaat, wanneer deze
uitgevoerd worden. Als voorbeeld neemt hij o.m:
schrijfmacliinez en rekenniachines, waarvoor de aan-
gegeven stukwaarde bij invoer eenige malen die van
de stukwaavcle bij uitvoer overtreft. Evenwel is de oorzaak daarvan ‘de volgende:
De Duitsalie regeeringheeft in de laatste jaren den
icrcvoe.r van schrijf- en rekenmachines (waaronder tel-
machines) verboden, voor zooverre het betrof machi-
nes, •die ook door de Duitsche industrie geleverd kon-
den worden. Inderdaad levert de Duitsch& industrie
de gewone schrijfmachine en een telmachiue van het
.een.voudigst model. Meer ingewikkelde schrijfmachines,.
bv. schrijfmachines niet telinrichting (waarvan er
ve.rsclhillnde bestaan), schrijfmachines niet vlakké
plaat (Eiliott-Fishe) en telmachines, ‘die b.v. meer
clan 9 cijfers kwineu afdrukken, levert de Duitsche
industrie niet. Van deze machines worden dan ook
vrij groote hoeveelheden in Dui tschland ingevoerd.
Waar nu echter deze meer ingewikkelde machines
vanzelve veel duurder zijn dan de eenvoudigste mo-
dellen, zooals de Duitsche industrie ze ook wel levert,
spreekt het vanzelf, dat de invoerprijs per stuk veel
hoogor moet zijn dan de uitvoerprijs voor de Duitsc.he’

machines.
Ik kan de overige door den Professor. aangehaaidd’
voorbeelden ‘iniet beoordeelen, doch zijn. meded ccli i:ig
omtrent schrijf- enrekenmachines geeft zeker geeti
aaiiloiding tot cle veronderstelling dat de Duitsche
i tivocrstaitistiek niet in orde zou zijn.”

indexcijfers v a n groothan.delsprij-

z
e
is. – In de afgeloopen m,aa:nd heeft er in liet

totaalcijfer der indexcijfers van groothandelsprijzen
een stijging plaats gevonden van 95 punten, waar-
door de daling, clie de maand Juni te zien gaf, bijna
geheel is irgelaald. liet bedraagt thans 4446, tegen
4351 op het einde der vorige maand, 4458 einde Mei
en 4855 op ultinio December van liet afgeloopen jaar.
De opwaartsche beweging van de verschillende groe-
pen was vrijwel algemeen, waarop echter de tweede
groep een uitzondering vormde.
i:i.ernevens volgt de gehruikelijtke aan ,,The Econo-

mist” outleenide tabel.
:De stijging in de eerste groep is hoofdzakelijk toe te schrijven aan de stijging van vieesch en aardappe-
len, terwijl granen iets lager waren. In de tweede
groep was thee hoogei, doch deze stijging werd meer dan teniet gedaan door •dalingen in •koffie, suiker en
boter. tin. de weefstoffengroep had zoowel een stijging
in Amerikaansohe als in Egy’ptisc’he katoen plaats, doch de stijging in het totaal dezer groep is voorna-
melijk toe te schrijven aan Engelsche wol, vlas, hen-
nep en jute. Australischie wol was lager en er had
een geringe daling plaats in katoenen weefsels. Ruw-
ijzer was wederom iets gedaald, doch de kolenprijzen
stegen een weinig in verband met de verwachting van
een staking en de ii iet-ijzethoudn.cle metalen waren

Data
–

Granen
en
oleesch

Andere
00e-
dings-
en ge-
noim.

Weef-
1ff n
Dolf-
stoffen hout.
rubber,
enz.

Alge-
meen
index-
cijfer

Basis (gemidd.
1901-5) …
500 300
500
400 500
2200
100,0
EindeJulil9l4
579 352
6164 4644
553
2565
116,6
Nov.1918
1289
7824
1848 903
13894 6212
282,6
Dec.1922
861
706
11844
705
8074 4264
193,8
Dec. 1923
853
8154
13824
774
755
4580
208
1
2
Juli1924
9514
732
14234
777.
‘773
4657
211,7
Aug.
941
7444 13854
781
774
4626
210,3
Sept.
1003
7774
13954 7624 7904 4729
214,9
Oct. 10274 7864 14424 7824
808
4847
220,3
Nov.
1009
8014
1424
797
8014
4833
219,7
Dec.
992
7894
1452
8154
806
4855
220,7
Jan.1925
1020 763. 1404
7824
7984 4768
216,7
Febr.
1001
769
14364
780
78544772
216,9
Mrt.
959
746
1434
7604 7804 4680
212,7
Apr.

,,
944
7244
1362
743
7764 4550
206,8
Mei
956
706
12614
745
7894
4458
202,6
Juni
8854
7044
1234
736
791
4351
197,8
Juli
908
698
12744
756
8094
4446 202,1

alJe iets ]iooger.
In
de diversengroep steeg rubber
sterk.
Onderstaande tabel geeft de wijzigingen gedurende
de maand Juli in de indexcijfers van de verschillende artikelen aan, waarbij de gemiddelde prijs gedurende
1901-’05 gelijk 50 is gesteld.

0
‘
1

o:’
1

0
Un,.
0
.su
+
.’.’
+

Tarwe (btl.l
105
6

+
2
Katoen(Am.)
126
5

+
35
Koper
50
+
I
905
—
66
,,

(Egypt.)
224′
+
7
‘
Delfstoff.
756
:i:iï
Meel
92
–
4
Garen
126
–
16
Hout
Gerst
80
6

+
2′
Laken
129
+
4
(Baltisch)
100
Haver
825
–
1
Wol (Eng.)
120′
+13
Aardapp.
75
+126
,,

(Austr.)
120′
— 45
Hout
Rijst
117′
— 2
Zijde
94
(Amerik.)
80
Rundvl.
82
5

±
45
Vlas
123
+
S
Leder
61
Schapenvl.
91
+
35
Hennep
66
5

±
7
Petroleum
lOO
Varkensvl.
91
+11
jute
144
+
55
Oliën
77
–
6

Gran. en
W.
Weefstoffen
1274′
+406
Oliezaden
Talk
86
76
–
3
+
2
+225
Thee
TT
FT
Ruw-Ijzer
756
:ï
Indigo
90
Koffie
137
–
3
Stalen rails
71
…
Soda
85′
Rietsuiker
96′
–
35
lJz. staven
89
6

…
Rubber
54
+20
Bietsuiker
103
–
5
Kolen (St.)
132
_

‘
Dieersen
80
95
-1-18
6

Boter
92
–
2
,, (huisbr.)
856
+
3
Tabak
116
5

…
Lood
149
+11
Totaal
3T
+95

And. voed.
Tin
.
101
5

+
2′
–
–
en genofm.
698
–
66

Deze veranderingen hebben de stijging boven het
vooroorlogsche niveau doen toenemen van 69,6 tot
73,3, hetgeen de volgende tabel aantoont:

Data
Granen
en
olcesch

Andere
voo-
dings-
en ge-
notm.

Wee!-
.
,
ioffen
Dcl!-
stoffen

Dr-
sen:
oliën.
hout.
rubber,
enz.

Totaal

Juli

1914
100
100
100
100 100
100
December

1918
226 222 293
186
241 236
December

1922..
149
200
193 152 146
166,2
December

1923
148
231
225
167 136
178,6
Juli

1924
164
208
231
167 140
181,6
162
211
225
168
140
1811,4
Augustus,……
September

…….
173
221 226
164
143
184,4
October

,……
177
224
234
169
146
189,0
November,……
174
228
231
172
145
188,4
December,…..
171
224
235
175 146
189,3
Januari

1925….
176
217
228
168
144 185,9
Februari.
‘

,…..
173
219
233
168 142
186,0
166
212
232
164
141
182,5
163
206
221
160 140
177,4
Maart

,……

Mei
,…..
165
201
205
160
143
173,8
April

,…….

153
200
200
159
143
169,6
Juni

,……
Juli

,……
157
198′ 207
163 146
173,3

‘Hieronder volgt ‘nog een overzicht der indexcijfers
in eenige der voornaamste landen.
Wat het cijfer voor Nederland betreft merkt liet
Centraal Bureau voor de Statistiek op, dat bij be-
schouwing der cijférs, betrekicing hebbende op dè
maand Juni 1925, blijkt dat het ahg&neen indexcijfer,
in vergelijking met ‘de vorige maand met 2, dat der
voedingsmiddelen e.d. met 5 punten is gestegen. Wat

S-

12 Augustus 1925

ECONOMISCH-STA

‘.”
.-
v •65

n

•

N

•

‘

6
‘5
‘

1913
100
lOOs
100 100
5
)
100
6
)
100
100
lOO
Novenib.
1918
206 358 438
…
…
367 392 214
Hoogste

1920
272
{Mei)
591
679
…
325 366
297
322
(Apr.)
(Apr.)
(Jan.)
(Juni)
(Juli)
(Mrt.)
Decemb.
1922
Decemb.
1923
156
352 580
…
175 163
155
183

Juni

1924
151
145
458
465
577
566
140 130
183 173
160 158
154
151
211
200

k
uli
147 481
567
134
171
157
151
195
ugustus
150
477
572
133
170
160
151
200
September.

149
486
580
141
169
163
158
207
October

,,
152
497
602
141
169
167
161
213
November,,
153
503
621
141
170
167
161
214
Decemb.

,,
157
507 640
147
171
168
160
214
Januari

1925
160
514 657
147
171
169 160
214
Februari

,,
161
515 660
146
170 169 158
210
Maart

,
161
513 659
144
166
168
155
204
April
156
512
658
142
163
163
151
202
Mei
155
520
660
141
162
162
151
200
Juni
157
542
681
143
…
161
153
1)
Bureau ot Labour.
2)
Frankfurter Zeitung. Sedert Januari
1924
ge-
baseerd op 100 artikelen in plaats van op
98.
) Sedert
1922
gebaseerd op
48
artikelen in plaats van op
53.
4)
Sedert October
1923:
Juli
1914= 100.
5)
Midden
1914.

het algemeen indexcijfer betreft staat tegenover een
prijsstijging van
15
artikelen met in totaal 174 pim-
ten, een prijsdaling van eveneens
15
artikelen met in
totaal 77 punten.
Met 10 of meer pu.nten stegen de aiitikelen: aard-
appelen
(35),
kaas (31), melk
(26);
thee (11) en
eieren
(14);
daarentegen daalde liet artikel terpentijn
met
16
punten

De economische toestand van Neder-
lan d s c h-I ii di ë i n 1 9 2 4. –
Het jaarverslag
van den President van de Javasche Bank over het
boekjaar
1024/1925
bevat over den economischen toe-
stand van het particuliere bedrijfsleven de volgende
beschouwingen:

Stelt men zich de vraag, s’e1ken invloed van cluurzamen
aard de gang van zaken in Europa gedurende en na den
wereldoorlog ten opzichte van
Nederla.ndsch-Indië
heeft uit-
geoefend, dan moet het antwoord naar mijne meening in
(lezesi zin luiden, dat clie invloed zich in hoofdzaak doet
gevoelen op het terrein der Staatsfinanciën, in het bijzon-
der vat betreft de toeneming der lasten, door de overheid
op de contribitabelen gelegd, en de uitzetting van de schulden
voor rekening van het Land. Afgescheiden van de Staats-
financiënÇ waarop ik hieronder terugkom, kan voor de eco-
iconcie van •het Land, als geheel beschouwd, de zooeven be-
doelde invloed niet ongunstig worden genoemd. Indië bezit
het groote voordeel, dat zijne uitvoerproclucten zijn te rang-schikken of althans door de consumenten gerangschikt wor-
den onder de eerste levensbehoeften, zoodat de vraag naar
die producten, ondanks de sterk gestegen prijzen, door de
vermindering van de koopkracht in een belangrijk deel der
wereld geen nadeel ondervond. Deze beschouwing mag geens-
zins in dien zin worden opgevat, dat in Nederlandsch-Inclië
dc particulieren zich zouden hebben weten te hoe4en. voor
de waanvoorstellingen, die na den oorlog door de schijawel-
vitart en het ongezonde optimisme in het leven werden ge-
roepen. Het bewijs van het tegenovergestelde ligt in de sta-
tistieken vast, clie leeren, dat in 1920 en 1921, toen de
gevolgen van cle zooeven bedoelde waanvoorstellingen in de
cijfers tot uifdrukking kwamen, de invoeren voor particu-
liere rekening tot onderscheidenlijk
f
1.125.000.000 en

f
1.092.000.000 stegen, terwijl vÔSr dien tijd het hoogste
cijfer
f
639.000.000 was geweest en in 1913 f465.000.000
werd geboekt. Ten opzichte van 1921 valt dan ook het voor
Nederlauclsch-Inclië ongehoorde feit te oonstateeren, dat de
handelsbalans een nadeelig salcl.o vertoonde, niettegenstaan-
de de waarde van den uitvoer het vdSr 1919 nimmer be-
reikte cijfer van
f
1.195.000.000 bedroeg.
Trouwens, de talrijke faillissementen en groote verliezen,
welke nog iii ieders herinnering voortleven, stellen boven
twijfel, dat ook cle particulieren tol hebben betaald, doch de
Inerboven bedoelde oiiverminderde vraag naar de exportpro-
clucten van het Land en de hooge prijzen welke, mede als
gevolg van den abnormalen toestand in andere landen, voor
clie producten bedongen kondeu worden, hebben een spoedig
en krachtig herstel veroorha.kt.
Het volgende staatje, dat den
uitvoer
naar de verschil-
lende landen weergeeft voor elk der jaren 1913 en 1923,
verdieut in dit verband de aandacht.
Als gevolg van wijzigingen in de verkoopspolitiek der Re-
eeriug en andere omstandigheden geven de bovenstaande
ISCHE BERICHTEN

691

1913 1923
Percenlage
Percentage
Waarde in
van den
Waarde in van den
Bestemming
inillioenen
totalen
millioenen
totalen guldens
ii itvoer
gulde as
ci itvoer
Nederland

……..
t72.6
28,1
203.6
14,9
Groot-Brittannië
.
24
3,9
114.7
8,4
Duitschland
14.3
2,3 21.3
1,6
Frankrijk ………
26.7
4,3 60.2 4,4
België

…………
3.1
0,5
4.8 0,3
Scan dinavië
•
……..
0.9
0,1;
10.3
0,8
Noord-Amerika….
13.3
2,1
134.9
9,8
Britsch.Indië ……
.88.9
14,5
150.9
11
Siam en Indochina,
1.6
(1,3
4.3 0,3
Singapore

………
109.7
18
229.8
16,8
China en Hongkong
.51.9 8,4
100.9
7,4
Japan

…………
35.8
5,8
109.6
8
Philippijnen …….
0.8
0,1
3.2
0,2
Australië ………
12.8
2,1
42.1
3,1
Andere landen …..
58
9,5
177.2
13

Totaal ………614.4

100

.1367.8

100

cijfers geen maatstaf voor eene zuivere vergelijking, doch wel toonen zij aan, dat, al hebben belangrijke verschuivin-
gen plaats gevonden, de verschillende landen, die in 1913
voorname afnemers van de Indische producten waren, dit
zijn gebleven, terwijl zij tevens iii liet licht stellen den voor-
uitgang van den uitvoer in het betrokken tien-jarig tijdvak. Het totaal van dcii uitvoer steeg van
,f
614.400.000 in 1913,
tot
f
1.367.800.000 in 1923 of met f753.400.000. De vui,r-
loopige raming van het overeenkonistige cijfer voor 1924
leidde tot een totaal vnu f1.557.300.000 of f189.500.000
meer dan het bedrag voor 1923.
De export uit Java en Macbern van de belangrijkste ‘-
clucten bedroeg gedurende de jaren:

1922
1923
1924

28.031
K.G.
46.660
K.G.
71.357
K.G.
Arachides, gepeld. ..
5.482.000
7.868.000

•
8.360.000
ongepeld
4.847.000

,,
5.788.000

,,
5416.000

Akarwangi

……………

643.000
Ljtei
673.000
Liter
774.000
Liter
1.091.0001(0.
1.147.000
K.G.
1.438.000
K.G.
Arak

………………..
Cacao
…… …………
31.659.000

,,
34.079.000 43.380 000
Caoutchouc………..
Coca

………………
1.283.503
907.335
1.118. 1817
53.233.000

•
53.168.000
58 571.1100
1.954.000
2.140.000

.,
2.304.000
Coprah ……………

103.163

,,
44.502

,,
19.916
Damar

…………….
Föelie

…………….
Hoeden, bamboe

..
.
2.8 26.000

St.
2.933.000

St.
3.636.000

St.
pandan
7.437.000

,,
12.523.000

,,
8.679.000
Iluiden, buffel
2.119.000
K.G.
2.649.000
K.G.
2.617.000
K.G.
2.218.000
1.713.000 2.394.000
13.154

,,
4.470
4.036

,,
1.200

11.278

80.204
80.819

,,
50.312
6.617.000
6.843.000
6.575.000

11

koe

……….
Indigo, droge ……….

124.582
250.805
238.14e

11

natte ……….
Kaneel

…………….

1.617.000
1.040.000
2.105.000

Kinabast

…………..
Kinine

…………….

Liberia
418.000
147.000
235.000
Koffie,

Java…………

37.598.000
18.623.000
34. 161.000
Robusta ……..
andere
2.650.000
1.671.000

,,
2.639.000
Lombok

…………..
442.000
564.000

,,
1.078.000
38.064.000

,,
78.798.000
Muscaatnoten, in den
dop …………..
92.838
92.039
61.788
148.300
213.496
85.719
Olie, citronella
434.708

.

4.623.000
K.G.

477.758

,,
534.349
145.804
Liter
28.696
Liter
97.110
Liter
klapper
12.000

,,
1.442.000

,,
7.936.000
Oliekoeken
……….
18.182.000
K.G.
22.266.000
K.G.
000
2.207.000 2.879.000
11

zwarte

……
10 108.000

,,
7.972.000
13.389.000
7.852.000 7.136.000
Rijst

…………….
10.749.000
25.047.000 37.769.000

geklopte

………

Spiritus …………..
9.281.000
Liter
13.855.000
Liter
16.184.000
Liter
1369618000
K.G.
1787483000
K.G.
1829766000
K.G.
zakenmelasse
36.484000
37.168.1
1
00
55204 000

Maïs

……………..9.769.000

goelamangkok
1.316.395

,,
5.368.161
13.895.106
97.033.000

..

111.151.000 103.638.000

katjang ……….

Suiker, hoofds……..

,,
13.371.000

,,
16.992.000
20.406.000

..

24.229.000
33.058.000
gekorven
143.000

,,
153.000

,,
97.000

Pinangnoten

……..7.539.000

Tapioca, wortels
.
…
9.301.000

,,
22.691.000

,,
29.170 000 63.374.000
69.993.000

,,
72.002.0011

Peper, witte

………1.555

flake
7.908.000

..

5.588.100
8.981 000

»

melasse …….

paarl
9.902.000
12.149.000

•
16.556.000
afval
930.000
1.011.000
1.020.000

meel

…….

36.688.000

,,
40.984.000
47.694 000

Tabak, blad

………15.697.000

298.000
175.000

,,
212.000

krossok…….

Thee,

blad

………..
11

stof…………..
Tin ………………
15.165.000

•
15.726.000
15.129.000
12.727.000

•
15.374.000
geztnv. katoen
442.000

.
213.000
264.000
ruwe
739.000
292.000
468.000

15
..456 000

11.438.000
14.779.000 15.680.000

Vezel, kapok ………

Vogelnestjes, eetb. ..
37.302
41.019
38.850
agave

………

Zaden, djarakpitten.
.
1.234.000
971.000
2.311.000
kapokpitten..
17.864.000

,,
21.521.000
14.660.000
sesamzaad

..
1.037.000
1.243.000

,,
3.645.000
Zooals blijkt valt nagenoeg over de geheele lijn een voor-
uitgang van de uitgevoerde hoeveelheden te constateeren.
Ten opzichte van verschillende producten is die vooruit-
gang belangrijk te noemen.
Het percentage vati dcii vooruitgang bij vergelijking vd.n

692

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

12 Augustus 192

den uitvoer in 1924 met dien in 1923 was voor:

Caoutchouc

27

Peper ……….60

Copra ……….10

Rijst ………..50

Koffie ……….82

Tabak ……….32
Mais. ……….

107

Tapioca ……..14

Klapperolie …..450

Thee …………16

Oliekoeken ……22

Vezels ……….13

Hoewel zulks in de uitvoercijfers over 1924 niet tot uit-
drukking komt, bereikte cle
suikerp’rodiwtie
het record van
meer (lan 32.500.000 picol of ruim 12 pCt. boven de pro-
ductie van 1923.
Daarnaast vertoonen de prijzen der meeste producten in
1924 eene tea deele sterke stijging. Ook voor de zuiver In-
landsche pi-oclucten en de
z.g.
tweede gewassen waren de
oogsten ruim en cle prijzen hoog.
Voor suiker – het belangrijkste expertproduct – trad
echter in den loop van 1924 eene sterke prijsdaling in. Was in den aanvang van 1924 de noteering voer ready superieur

f
2
1%, tegen het eind van -het jaar was de prijs teragge-
loopen tot
f
13.
Bij de overweging van het voretistaatide client in aanmer-
king te worden genomen, dat het verloop van de marktprij.
zen niet steeds beslissend is voor cle resultaten, welke de
l)rodlueentel) verkrijgen. Hetgeen ten opzichte van de suiker
geschiedde stelt dit in een helder licht. Terwijl toch de
inarktprijs, zooals boven vermeld, voor superieur terugliep
van
f
21% tot
f
13, bedroeg de geniiddelcle prijs waartegen
de V. J. P .de suiker van oogst 1924 der hij haar aangeslo-
ten fabrieken hebben verkocht:

f
14,138 per picol kristal tegen
13,227

oogst 1923.
10,98
9

,,

,,

,,

,,

1922.
In verbdnd hiermede en niet het grooter rendement kan
aangenomen worden, dat de opbrengst van den oogst 1924
voor de fabrieken oiiistreeks
f
32.000.000 meel: heeft be-
dragen clan clie van den oogst 1923.
Voor de overige producten staat wel vast, dat cle produ-
cerite.n van de stijging der rnarktprijzen in belangrijke mate
hebben geprofiteerd, hetgeen van. te groote: beteekenis was
niet het oog -op de zeer ruime oogsten, die voor nagenoeg
alle producten werden verkregen.
Het jaar 1924 was dan ook voor de lancibouwbedrijven –
die cle basis vornien van de economische en financieele posi-
tie van Neclerlandsch-In.dië – bij uitstek gunstig. En zulks
geldt niet alleen vooi- de groote exportbedrijven, die nage-
noeg geheel niet buitenlandsch kapitaal worden gedreven,
doch ook voor de bevolkingscnitures. Ter kenschetsiug van
de geleidelijk toenemende heteekenis der i nlandsche produc-
ten, vermeld ik, dat de totale exportwaarde dier producten
ter Oostkust
vax
Bunsatra
(niet inbegrip van cle
bevolkinys-
r ubber en met uitsch akel i.ng van -cle
ondericemiivgscopra)
iii
1924 omstreeks
f
22 millioen bedroeg tegen ongeveer
f
millioen in 1919. Van eerstgenoemd bedrag komt nagenoeg
de Jielf t op rekening van rubber. [mi kilogrammen uitge-
drukt waren de uitvoercijters voor de inlandsche producten
in liet zooeveu genoemde gewest achtereenvolgens:

1922

…………..53.650.776
1923 ……………59.676.203
1924

…………..66.866.429

Zoo werd de totale waarde van de uit het geiveest
Paleiïc-
1
aug
geëxporteerde iii land sche landbouw- en boschproduc-
ten berekend op f28.700.000 voor 1924 tegen
f
18.800.000
voor 1923. Deze vermeerdering is geheel te danken aan kof-
fie en i-ubber, die eene toename vertoonen van onderschei-
demilijk
f
6.300.000 en
f
3.800.000.

De
Invoer
blijft nog steeds gedrukt. Toch trad ook hier
eenige verbetering in als gevolg van de uitbreiding der cul-
tures en de toeneming van de koopkracht van een deel der bevolking. Hierbij komt, dat de liquidatie der groote voor-
raden, die door cle overmatige bestellingen in de -booni-
periode waren veroorzaakt, een einde nam en dat eene groo-
tere stabiliteit in het prijsniveau viel te constateeren. Vol-
ledige cijfers over 1924 zijn nog niet beschikbaar. Volgens
de voorloopige rarning van het Centraal Kantoor voor de
Statistiek bedroeg cle waarde der invoeren• in 1924

f
714.018.000 togen f653.639.000 in 1923. De eerste maan-
den van 1925 geven aanleiding voor. de verwachting van cciie verdere verbetering al zal deze geleidelijk en in een
langzaam tempo gaan. Ook de import zal zich blijvend moe-
ten aam.i.passen aan den terugkeer van meer normale ver-
houdingen nu de gi
–
oote schokken, door den oorlog en zijne
gevolgen veroorzaakt, tot liet verleden gaati behooren. Het
groote aantal irnportfirmas en de daarmede samenhangen-
cle zeer scherpe concurrentie tusschen die firma’s staan dat
aan-passingsproces ongetwijfeld in den weg.
Het schijnt mij van belang hieronder een overzicht te

geven van liet aandeel der verschillende landen in den in-
voer iii Neclerlandscb-Indië en zulks voor elk der jaren
1913 en 1923: –

in

i

II

I

1
IaoI

IuomI
mal

ii

II
I0QI

l

10)811
1913

1
.2

1

II

1923

1 .
2’0
1
°Io
bD
lnl

InI
II.

1 Nederland . .. . 145.3 33,3 1 Nederland . . .. 128.7 20,9
2 Engeland …. 76.6 17,5 2 Singapore …. 98.3 15,9
3 Singapore . .. . 67.9 15,5 3 Engeland …. 92.3 15,-
4
Duitschiand
28.8
6,6
4
49.7
8,-
5
Britsch-Indië
22.7
5,2
5
Duitschland
.
48.6
7,9
6
Chinaenliongk
16.7
3,8
6
Vereen. Staten
7
Indo China
15.6
3,6
van Amerika
38.8
6,3
8
Penang …….
13.5
3,1
7
Britsch-Indië
29.4
4,8
9
Auptralië
10.6
2,4
8
Chinaenliongk
28.6
4,6
10
Vereen. Staten
9
Australië
23.7
3,8
van Amerika
9.—
2,1
10

Japan ………

Italië en
11
6.8
1,6
Zwitserland
18.5
3,-
12
6.2
1,4
11
13.7
2,2
13
italië en
12
Dalny,Koreaenz
9.7
1,6

Japan

……..
België

……..

Zwitserland
5.4
1,2
13

Penang

…….

9.6
1,5
14
4.1
0,9
14
Siam

………
5.9
1,-
15
Frankrijk
.
..
3.4 0,8
15
België

……..
Scandinavië
5.3 0,9
16

Siam

………

Scandinavië
0.8 0,2
16
Frankrijk
4.7
0,8
17
3.2 0,8
17
Indo China
4.5
0,7.
Overige …….
18
Overige …….
6.8
1,1

•
1

1436.6100
II

1

1616.8,100

De vurandering in de positie van Nederland verdient bij-
zondere aandacht. Hoewel de eerste plaats kon behouden
worden, zijn de invoereu uit Nederland, zoowel wat de
waarde als wat het percentage betreft, belangrijk vermimi-
d
–
erd. De waarde liep terug van
f
145.300.000 tot
f128.700.000 en het pei-cemitage van 33,3 tot 20,9. De eerst-
bedoelde achteruitgang vormt een tegenstelling met nage-
iioeg alle overige landen. ])e oorzaak is voor een groot deel
gelegen in de vermindering van den invoer van ijzer en staal en van machines en werktuigen. En totaal ging de
invoer van deze artikelen met
f
7.800.000 achteruit, terwijl
voor Nederland de achteruitgang
f
15.800.000 bedroeg.
Pec-centsgewijze vertoo-nen de invoeren van Nederland in
alle belangrijke groepen eene vermindering. Het heft zijn
afzetgebied hier te lande voor een niet onbelangrijk deel aan
andere landen moeten af-staan. Dat het terugwinnen van het vei-loi-en terrein zeer groote inspanning zal vorderen en ten
dccle zelfs onmogelijk zal zijn, nioet wel als vaststaande
worden aangenomen. Of van een dergelijk terugwinnen
sprake zal kunnen zij mi cii of niet veeleer een verdere terug-
gang moet verwacht worden, is, naar het mij voorkomt, in
hoofdzaak afhankelijk van het peil der lasten, welke als
gevolg van belastingheffing en sociale maatregelen op de
Neclerland-sche -bedrijven drukken. Blijft het tegenwoordig
peil gehaudhaafd, dan zal, gelijk zich laat aanzien, aan een
vercleren teruggang niet zijn te ontkomen.
1)en sterksten vooruitgang vertoonden de cijfers voor
Japan. Voor dit land steeg cle waarde der invoeren van

f
6.800.000 tot
f
49.700.000 en het aandeel in dien totalen
import van 1,6 pCt. tot S pCt. liet lijdt geen twijfel, dat
de statistiek ovei 1924 eene verdere stijging zal te zien
geven.

liet vorenstaaricle geeft een beeld vami het particuliere
bedrijfsleven, dat over het algemeen zeker bevredigend mag
genoemd worden.

MAANDCIJFERS.

RIJKSPOSTSPAARBANK.

JUNI
1

1923
1

1924
1

1925

f

10.246.873
f

9.766.455

f

9.752.673
Inlagen ………….
Terugbetalingen …
,,

10.877.694,,
9.675.374,,
10.228.920
Tegoed der inleggers
op ultimo ……….
293.104.539
,,299.809.071
,, 302.314.422
Nom. bedr. der uitst.
–
staatsschuldboekjes
,,

44.317.450,,
45.360.100,,
42.523.350
op ultimo ………
Spaarbankboekjes:

gegeven
9.816 8.646 8.899
Aantal geheel

af-
–

Aantal nieuw uit-

betaald
8.381
7.474 7.755
Aantal in omloop
op ultimo .. .. ..
1.938.865
1.959.014
–

1.972.967

12 Augustus 1925

ECONOMISCH-STATIStISCHE BERICHTEN

693

STATISTISOR OVERZICHT VAN DEN ECONOMISOHEN TOESTAND VAN NEDERLAND.
(Niet met
*
gemerkte gegevens ontleend aan het Maandschrift van het Centraal Bureau voor de Statistiek.)

1924
1925

•
1

Jan/Juni

Nov.
Dec.
Jan.
Febr.
Mrt.
I

April
Mei
Juni
1924
1

.1925

Arbeidsmarkt.
6.612 112
17.931
278
7.197
296
8.210
427
8.454
488
10.909
488
9.422
498
10.583
390
72.713
1.998
54.776
2.555
•Sfaais en part. mijnen. Aantal arbeiders op len der maand
29.643
29.966
30.143 30.293 30.315
30.248
29.944
29.939

Bedrag der gehouden
aanbestedingen
X
1
1000 …………

*MetaalindusfrieAantal
meerderj. arbeiders op 1
Jan. en 1 Juli
23.271
.
20.587
4)

23.271
4)

waaronder voor fabrieksbouiv
)<
f
1000 ………………

g Gemiddeld aantal taken p. week v.

Amsterdam
Haven-

‘
)
26,5
22,4
20,1
17,1 18,1
15,1
15,0
13,9
1183
99,3

,

alle b. d. ,,Havenarbeids-Reserve”

(
X
1000)

bedrijf
i.

ingeschr.
losse
arbeiders tezamen
f
Rntt erdam
)
55,5
0,5
44,3 43,2
41,4
38,1
40,6
291,2
Zeevisscherjj;
aantal vaartuigen, welke de
–
uitoefenden.
.
731
571
§492
508
§ 568

8,1
Indexcijfer der Werkloosheid.
j
]
.j
1
1
.

Arbeidsbemiddeling.
2)
Aanbiedingen v.
f
Ingeschreven ged. de niaqnd.
. .
52,8
58,5
52,8
43,1
47,7 39,7
38,5
42,1
Oveïgebl.
werkzoekenden. l

op het einde v. de mnd

8
74,8 87,0 88,9 83,7
76,3 66,6
57,4
59,6
Aanvragen

van
J
Ingeschreven ged. de maand
. . .

.
9
17,0
17,5
19,6
18,0
23,2 21,6 21,8
21,1
werkgevers.

1

Overgebl. op het einde v. de mnd.

J

x
4,0
3,7
4,2 4,2
5,1
5,5
5,7
5,0
Plaatsineen……………………………………..
,
14.2
‘8
.

Arbeidstoonen.

Ondergrondsche arbeiders ……….
5

bij

de mijnen
.

……….
.

(loon

per

dienst)
f5,65 f5,48
f5,50
f
5,49
f5,48 f5,28 f5,29
f5,33
f5,96′
7
)
Bovengrondsche
,,4,08
,,4,05 ,,4,04
4,06
,,4,02
,,3,89
3,88
,,3,89
,,
4,27
17)

..

0,99
,,0,97
,,0,90
,,
0,91
,,0,92
,,0,91
,
0,97
,,
1,
–

,,
0,98
17
)
Timmerman

,,

…………….
.
I
,,
0,92
0,92
,,
0,94
,,0,85
,,
0,93
,,0,82
,,
0,91

0,82
,,
0,91
,,0,84
,,
0,92
,,0,87
,,
0,92
,
0,87
,,
0,92
,,0,91
,,
0,93
17)
0,84
17)
Metaalindustrie, uurinkonien Van meerderjarige arbeiders
0,57
3
,,
———-
”
0,56

Bouwbedrijven

Metselaar

uurinkomen

……………..
ms er am.

Opperman

……………..

A

II

(

Wapenfabriek te Hembrug

……..

‘

.

.
!
‘

ene.
.
0,66
4)
.
.
,,
o,is
4
Fabrieken

van munitie en ontplof-

(
unric

–

‘1

L
tingen

bare stoffen te Hembrug……….
(

o
,,
0,57
4)
,,
0,714)
Constructiewerkplaatsen te Delft
. .

3

Voortbrènging en verbruik.
Zee.

j

aanvoer

in

Ned.

havens
6)

X

1000

K.G.
17.198
8.328
§3.023 §3.949
§
3.876
4.321
3.823
1.935
12.726
723
§
1272
§
1.107
§

1.000
§

1.052
§

495
§

511
§

539
§

480
§

558
§

526
§

519
§

506
§
2.836
§
3.127
Voor binnenlandsch verbruik beschikbaar gekomen hoe-

visscherij.

1.

opbrengst
X
t 1000

…………………….
Productie der
koleninijnen
X
1000 ton
7)

.
.

§

954
§

870
§

921
§

816
§

839
§

687
§

784
veelheid
steenkolen
X
1000 ton
8)

…..
………………
21.720
15.912
14
)
17.067
12.899
16.821
13.933
15.385
17.118
89.042
93.224
In consumtie gebrachte
suiker
5)
)<
1000 K.G…………
Aan de consumtie onttrokken
suiker
10)
X
1000 K.G
781
1

1.199
704 1.243
996′
837
912
1.111
9.533
5.803
Schepen In aanbouw ; inhoud
in
bruto Registerton
11)
. . . .
124.766 119.908

Handel en Verkeer.

218 220
211 197
204
194
198
183
1.146 1.187
m
159 136 140 136
146
144
150
124
757
842
millioenen)

……………………
.

Saldo

invoer…
. .

58 83
71
.
61
58 49 48
59
390 345
Ontvangsten der Spoorivegmaat sch.
(in millioenen)
12,9
12,0
.

12,8
11,1
12,3
12,8 12,4
12,8
80,2
§
74,2
Ontvangsten per
dagkilonieter
sedert 1Jan. (in gld.)

. .. .
126,91
125,22
113,42
111,57
110,78
§
113,10
§
111,98
§

112,79 120,78
17
)
Inklaringen(geladenf
Nieuwe Waterweg,

N
°
T’
f
zeeschepen)

l Ijmuiden

in

l
1.366
344
1.345 330 1.239
1.113
1.327
1.329 1.539 1.675
6.435 8.223

Handelsbewegin,g

zonder

gouden

en

(
Invoer …………
zilveren

unt en muntmateriaal (in

Uitvoer

……….

Inklaringen

L bth
f
(geladen rivierschepen in 1000 ton
Uitklaringenf

°

S.

1000 1(G)
1.560
2.099
330
1.981
244
1.684
317
1.963
323
1.975
347
2.237
322
2.187
1.757
9.672
1.885
12.027
1.468
1.437 1.279
1.255 1.443
1.624
1.757
2.129
5.866
9.487
Opgelegde zeeschepen
ojd.
len
der maand: aantal
11)
Idem:
bruto inhoud in 1000 registertonnen
6 38
3
19
20
108
19
17
17
15
22
617)
van

………………….

98
89
80
73
118
3117)
………………
(
Gelost bij invoer………..j(‘
t
no’n0joo~:
.
‘.Joe. ereneervoer<
Geladen
bij uitvoer
…….
.
1.828
730
1.691
596
1.257
635
1.606
625
1.624
665
1.581
1.893
8.885
in

e

ovens

Doorgevoerd met overladin
1.666
1.683 1.815 1.712 1.790
636
1.800
701 1.981
2.970 8.074

Prijzen, kosten ijan levensonderhoud.
lndexcijters der
groothandelsprijzen
f
Algemeen
cijfer
161
160
160
158
155
151 151
153
155
155
in Nederland (1913
=
100))……..

Voedingsniidd. ed.
166
164
161
159
154 149 148 153
153
154
Kosten van

(
Arbeidersgezinnen A’dam (Mrt. ’20
=
100).
84,6
83,9
83,8
levens-

<

Arbeidersgez te ‘a-Gravenhage (1921
=
100).
84,1
83,0
85,7
onderhoud.

L
Ambtenaaragez.te’s-Gravenhage(1921=lOO)
84,1

Financiewezen.
Opbrengst
.Rijksmiddelen
(totaal).
.

.. .. .
41,3 32,5
40,9
15)
33,3 35,9
37,4
43,6 38,3
210,9 229,4
Beursbelasting …………
0

1.
.. .
(in millioenen)
0,262
0,257
0,523
0,407
0488
0,206 0,422 0,398
1,846 2,529
Invoerrechten

………..
….
2,81
3,37
2,86
2,98
3,30
2,82
2,89
3,75
18,10 18,60
Statistiekrecht ……….
)

!.. ..
0,370 0,368 0,355
0,319
0,354
0,335 0,333
0,363 2,005
2,059
*Gegjreerd
door den
Postch.
en
Girodienst
(in millioenen)
161
229
298
248
261
271
284 254
1.616
2281
2526 2709
2239 2519
2665
2736
2684
14.170
15.552
5,–
4,69
4,23
4,–
4,-
4
1
–
4,-
4,-
4,94
4,04
4,75
3,80
2,63
2,14
2,34 3,23
3,45
3,08
4,40
2,81
Particulier disconto

>
gemiddeld
pCt.< ………
Prolongatie

fi

1 ………
4,34
3,61
2,59
2,08
2,11
2,84
2,85
2,47
4,41
2,49
1. Nederl.

Staatsleeningen………………….
.

II. Provinc. en gemeent. leeningen

…………
Ilypbanken werkz. in Nederl. [Pbrj……….

*Giro_onizet bij
de
Ned. Bank
(in millioenen) ………….

Spoorwegleeningen ………………………

Wisseldisconto der Nederl. Bank’t

(………

Fondsen

1 tm. IV ……………………….
76
72
73
74
76
74 78
78
VI. Bank- en credietinstell. [Aand. van 7 ondern.)
70
68
72
74 74
72
75
78 70
68
72
71
67
64 66
61
-.

😮

V. Nijverheid [Aand. van 49 ondern.]………….

VIII. Indische fondsen lAand. van 24 ondern.J
94
95 98
100
102 103
106
107
3
VII. Scheepvaart [Aand. van 7 ondern.] ………..

IX. Petroleum [Aand. Kon. Ned: Petr. Mij.]
86
91
98
104 100
95
96
100
*Emissies
(in millioenen)
………
……………………..
3,7
23,2
18,6
61,9
16
)
70,8
22)
9,1

19)

38,0
25)
49,0
11
)
216,8
247,4

Aantal uitgesproken Faillissementen.

1]
353 352
371
370 354 338

J
304
363 2.202 2.100

§
Voorloopige cijfers.

.

.

1
niet in dezelfde maand, dan toch binnenkort de consumenten bereikt.
11
De week, waarin een staking viel buiten beschouwing gelaten.
2]
Om-

15
1
D.w.z. waarvoor restitutie van accijns is verleend wegens uitvoer
vattende de werkzaamheden van 39 districtsarbeidsbeurzen, van drie

‘in den vorm van suikerhoudende goederen.
11
]
1. Op den laatsten van
andere arbeidsbeurzen en voor zoover bekend, van de correspondent-

het kwartaal. Cijfers

Lloyds.
121

van

Te Amsterdam en te Rotterdam.
schappen

der

arbeidsbemiddeling.

31

Ie

halfjaar.

4]
Op 1 januari.

131
Amsterdam, Rotterdam, Vlissingen, Vlaardingen, Hoek van Holland,
61
Loon op 1 Juli.

6]

Zoowel

door Nederlandsche als buitenlandsche

Terneuzen, Zaandam, Delfzijl, Harlingen, Maassluis, Dordrecht, Ijmuiden
schepen.
7
1
Kolenslik
niet
inbegrepen.
Wel
zijn inbegrepen de steen-

en

overige

havens.
14]

Wo.
400.000 1(0.
in October t/m. December
kolen, welke voor eigen

dienen, alsmede de kolen, die

de

frauduleus

IS]

gebruik

aan

in consumptie gebracht.

Rijwielbelasting 4,3.
16
1
Nom. 54,0
mijnwerkers gegeven worden Iz.g. ,,Deputatkohlen]”.

8
1
Saldo invoer

voor conversie.

17]
juni.
18
1

Nom. 36,5 voor conver8ie.
19
1
Nom. 2,9
plus eigen productie.
9]
D.w.z. onder betaling van accijns in het Vrije

voor conversie.
20]
Nom. 32,3 voor conversie.
.21]
Noni.
20,5 voor con-
verkeer gebracht.

Aangenomen mag worden, dat deze suiker, zoo al

versie.

694

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

12 Augustus 1925

STATISTIEKEN EN OVERZICHTEN.
N.B. ** betekent: Cijfers nog niet ontvangen.

GELDKOERSEN.

BANKDISCONTO’S.
d lDise. Wissels. 4 15Jan.’25 Zwits. Nat. Bk.
4 16 Juli ’23

BkBBiUnff
4415 Jan.’25
N.Bk.v.Denem. 7
17Jan. ’24

Vrsch.inRC.
5415 Jan.’25
ZweedscheRbk 5
24Juli ’25
Javasche Bank … 4420 Oct.
’24
Bankv.Noorw. 7
8Mei ’25
l3ankvan Engeland 44
6Aug.’25
Bk. v. Tsjeeho-
Duitsche Rijksbk. 9
26Feb.’25
slowakijë… 7
25Mrt. ’25
Bank v. Frankrijk 6 9
Juli’25
N. Bk. v. O’rijk. 1024
Juli ’25

BelgischeNat.Bnk. 5422
Jan.23
N. Bk.v.Hong. 9
28iTfei ’25

U’ed.Res.BankN.Y.
3426Feb.’25 Bank v. Italië. 7
17Juni’25
Bank van Spanje… 5 23Mrt.’231Z..Afr.Res.hnk 54

OPEN MARKT.

1925

11
1924
11
1923
11
1914

8 Au”1 3-8 127 Juli- I 20-25

6-11 II
20-24

Aug. 1
1
Aug.
1
Juli

1
Aug.

Aug.

Juli

.4msiardam
Partic.clisc.
3314
,1J
3
_:11
4

3118_3/4
2718-3
2:i/.t.
1
/. 2
7
/s-3
1
/s
3/s-116
Prolong.
–
3-4
2
1
1-3
1
/2
211
4
4
3
14
2
1
12
213-3
112
2
1
1e
3
j4
Londen
Daggelci

. .
23/..31J
2
3
/4-4/4
31I2-4112

3-l2
1
1
1.4
11/5-2114
1
3
/
4
2
Partic. disc.
41116
4.1/4
4
3
116-
5
I16
41I16_
3
14
3314.7/4
33116-5!w
21/4.314

Berlijn
Daggeld
. .
91/.fl
911
2
12
811
2
12
8-9
1
12
–
–
–
Pa rtic. disc.
30.55 d..
.
77/
g

771
771
7
18
–
–
56-90 d..
.
771
8

771
g

771
77/
8

–
–
2118_11
Waren-
wechsel.
9
9..911
91/4
911
4

–
–
–

New York’)
Cali money
4114.
1
/2
411
4
.31
4

331
4
.431
4

331
4
_4
2.1(4
41(
3
_511
4

1
3
14.2
112
Partic.disc.
3.3/
8

3.
1
18
3.
4
18
1

331
– –
1
Cail money-koers
v. 7 Aug.
en daaraan
vooraigaande
weken t/nl.
Vrijd.

WISSELKOERSEN.

KOERSEN IN NEDERLAND.

1
New

Londen Berlijn
1
Parijs Brussel
Botavia’)
Data

Vork)
1

/

1

1

4 Aug. 1925
2.483%
12.084
59.21 11.80
11.39

100%
5

1925
2.48h
12.084
59.22
11.704
11.24

100%
6

19252.483%
12.08
59.22
11.68
hiS

100h
7

1925
2.48I
3
/,
12.084
59.22
11.674
11.25

1003%
S

925
–
–
– –
–

100;
10

1925
2.485/,
12.074
59.19 59.17
11.624
11.59

11.25

1003%

11.12

100%
La:tgsted.w.1)
2.48
0
/,,
12.074
Hoogste d.w
1
)2.487/
8

1.2.084
59.24
11.81
11.45
1

100%
3 Aug. 19252.49
12.09
59.25
11.79
11.454

1003%
27 Juli

1925
2.498/,
12.094
59.294
11.77
11.524

10034
Mitntpariteit
2.483%
12.10
59.26
48.-
48.-

100
5)
Noteering te
Amsterdam.
‘9
Noteering te Rotterdam.
1)

Particuliere
opgave.

Dato
LUI1
serland
Wernen
Praag
1 Boeka.I
Milaan
Madrid

_

4
Aug. 1925
48.35
35.10
7.38
1.25
9.10
36.-
5

1925
48.35
35.10
7.38
1.25
9.06
35.95
6

1925
48.35
35.10
7.38
1.25
9.034
35.95
7

1925
48.32%
35.10
7.38
1.25
9.03
35.874
8

,,

1925
– –
7.38
1.25
–
–
II)

,,

1925
48.29
35.073%
7.38
1.25
8.921
35.80
I.aagsted.w.ii
48.223%
35.-
7.35
1.20
8.85
35.80
lloogsted.w’)
48.373%
35.20
7.40 1.30
9.11
36.05
3 Aug. 1925
48.373%
35.10
7.38
1.25
9.08
36.024

27 Juli

1925
48.373%
35.10
7.38
1.30
9.15
36.114
)’Euntparifeit
48.-
35.-
50.41
48.-
48.-
48.-

*)
Noteering te
Amsteraam.
5*)
Noteering
te Rotterdam.
2)

Particuliere
opgave.
–

Stock-
1
Kopen-
1

Hel-
Buenos.
Mon-
Data
liolm’)
hagen)
Oslo 9
1

si
1
i

Aires
1)

1
treal
1)

4 Aug. 1925
66.90 56.50
45.60
6.274
1002j
2.49

5

1925
66.90 57.20
46.35
6.274
1003%
2.48%

6

1925
66.90 56.70
45.93
6.27
1003%
2.48%
7

,,

1925
66.90
56.65 45.85
6.274
1003%
2.487/

8

1925
–
–
–
6.274
1001/,
2.48%
10

1925
66.90
56.624
45.674
6.27
1001/
2

2.485/
8

Laagstcd.w.’)
66.80
56.
45.10
6.25
1001/
8

2.483%
Hoogste
d.w’)
67.-
57.50 46.80
6.30
1007/
8

2.49%
3 Aug. 1925
6695
56.15 45.25
6.274
1003/
8

2.49
27
juli

1925
66.974
56.85
45.75
6.274
1003%
2.491(
Muutpariteit
66.67
66.67 66.67
48.-
105
2.483%

S)
Noteering te
Amsterdam.
58)

Noteering
te
Rotterdam.
‘)
Particuliere
opgave.

KOERSEN TE NEW YORK. (Cable).

ti
a
Londen
($per2)
Parijs
(p.1OOfr.)($p.JOOMk.)($p.
1
OOgld.)
Berlijn
Amsterdam

4 Aug.

1925
4,85k
4,72
23,80
40,21

5

,,

1925
4,8517/,,
4,71
23,80
40,19

6

1925
4,85%
4,70
23,80
40,20

7

1925
4,85%
4,68
23,80
40,19

S

,,

1925
4,853%
4,66
23,80
40,18

10

,,

1925
4,8512/,
4,69
23,80
40,22

28 Juli

1925
4,857/, 4,73
23,80 40,15

li4untpariteit
. .
4,8667
19,30
23,813%
407/
16

KOERSEN TE LONDEN.

Plaatsen
en
Landen
Nat eeringsJ
25Juli
I

eenheden

1925
1Aug. 1
1925

I
LaagstelHoogstel
318
Aug.’25

I
8Aug.
1925

Alexandrië.. F’iast.
p. £
9716/ 9715/
971/
8

975/
16

97151
33

•
Bangkok
.. . Sh. p.
tical
I1101i
1/101/
8

11101/
8

111011,
1/101/,

B. Aires’)

. .

d.
p. $
455/
10

455/
45’/6

45i/
2

45I6/
3

Calcutta
..

Sh.
p.
rup.
1165/82

1/61/
9

1161/
8

116
5
/
33

116
5
/32
Constantin.
.
Piast.p.
X
875
8773%
840

880 845
I{ongkong

Sh. p. $
2/4
2/43%
2/31/,

2141j
1

214l1
6

Lissabon’) -. d.
per
Nijl.
2%
2%
2
15
1
32

23%
23%

Mexico
. . ..

d. per
$
26 26
25

27
26

Montevideo
1)

d. per
$
493%
483%
483%

493%
49y.

Montreal
.. .

$
per
£
4.85%
4.86
4.8511
5
4.857,
4.85+
R.d.Janeiro
1)
d. per
Mii.
527132
132
5
26
/3
2

5
31
1
32

511,
Shanghai
…
Sh.
p.
tael
3/2 3/2
1

311%

3/2%
3/2

Singapore…

id.
p. $
2143/
1

2/43/
t
,
2/41/,

2/4%
2(43/
16

Valparaisol).

peso
p. £
40.40
40.60
40.20

40.40
40.20

Yokohama
.

Sli. p.
yen
1/813/
33

1/881
1

1(8
5
(
6

118%
1183/
8

‘Koersen der voorafgaande
dagen.

1)
Telegrafisch transfert.
.2)
90
dg.

ZILVERPRIJS
GOUDPRIJS 3)
Londen’)
N.York
1
)
Londen
3 Aug. 1925..

–
69′
8

3Aug.

1925..
–
4

1925..

32
698/
8

4
1925..
84/11%

5

1925..

32 69
5
/8
5
1925..
84/11%

6

1925..

3115i,
693%
6
1925..
841113%

7

1925..
69
5
/s
7
1925..
841113%

8

,,

1925..

32 695/
8

8
1925..
–

9 Aug. 1924.. 34%
–
683%
9Aug.
1924..
91/4

20Juli

1914..

2415,,
1

541/
8

20Juli

1914..
84110

1
)131 pence p. oz.stand. 2) Foreign silver in $c. p. oz. line.
3)
insh. p. oz. line.

STAND VAN ‘s’ RIJKS KAS.
Vorderingen

3
Augnstus
1925
1
10Augustus
1925

Saldo bij Nederi. Bank.. ‘ 15.115.851,73
f

665.955,44
Saldo bij betaahneesters..

3.454.868,17 ,, 5.221.330,33
Saldo b. d. Bank v. Ned.
Gemeenten ………..,,

–

»

142.798,59
Voorschotop uit. Juni1925
aan de gemeenten op
voor haar door Rijk te
heffen gem. ink.bel. en
opcenten opRijksink.bel.

33.747.308,14 ,, 33.747.308,14
Voorseb. aan de koloniën ,, 6.903.332,97 ,, 7.613.531,26
Voorseli. a. h. buitenland ,,215.432.953,27 ,,215.556.456,68
Daggeldleeningen tegen
onderp. v. schatk.papier

–

,, 14.000.000,-

Voorsch.doordeNed.Bank
f

–
f

–
Schatkistbilj. in
omloop’)
,,151.727.000,- ,,149.149.000,-
Schatkistprom. in omloop
,,118.640.000,-
,,112.600.000,-
Waarv. direct bij Ned. Bk.
1.000.000,-
,,

1.000.000,-
Zilverbons(met inbegrip
v.
de bedragen bij de betaal-
meesters in kas)
…….-.
18.221.627,50
18.023.095,_
Door den Posteli.- en Giro-
dienst in
‘s
Rijks Schat-
kist

gestort
………..
,,
41.073.171,38
41.055.681,54
Schuld ad. Bank
v.
Ned.
Gemeenten

………..
,,

157.777,30

1) Waarvan
f
37.056.000 verval en op of na 1 April 1927.

NEDERLANDSCH-INDISCHE VLOTTENDE SCHULD.
1
Au4ustus
1925
1

8
Augustus
1925

Voorschot uit
‘s
Rijks
kas aan N.J.
……….
f

1.126.000,-

f

–
md. Schatk.prom. in omi.
,,
59.100.000,
,,
59.100.000,-
Voorsch.Jav.Bk.aanN.4.
12.887.000,-
,,
10.539.000,-
Muntbiljetten in
omloop.
35.002.000,- 35.349.000,-
Ten voordeele
v.
N.J. ge-
boekt beleggingsgeld
v.
h. N.-I. muntfonds….
1»

5.760.000,_
l

5.760.000,-

Totaal

………..
f”3875°°°’-
fllO.18IL000,._

Teg.
v.
N
.-I.
bij’s Rijks kas)
,,

–
,,

565.000,_

12 Augustus 1925

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

695
NED”ËRLANDSCHE BANK.
Verkorte Balans op 10 Augustus 1925.

Activa.
Binnenl.Wis-1 Ï-lfdbk.
f

46.818.254,68
sels,Proin.,’ Bijbuk.

15.019.698,87
enz.in
disc.1 Ag.sch. ,,

26.341.047,36

f
88.179.000,91
Papiero. h. Buitenl. in disconto
–
Idem eigen portef.
.
f
237.152.418,-
Af :Verkochtmaar voor
debk.nognietafgel.

–
237.152.418,-
Beleeningen

Hfdbk.
f

54.509.243,37.
nc1. vrsch.

Bijbnk. ,,

10.818.955,54
in rek.-crt.

Ag.sch.

66.781.143,90
op onderp..

f
132.109.342,81

Op Effecten
…….f
130.027.742,81
Op Goederen en Spec. ,,

2.081.600,-
132.109.342,81
Voorschotten a. h. Rijk …………….

Munt en Muutmateriaal
Munt, Goud
……f

56.184.145,-
Muntinat., Goud
..

,, 363.209.715,74

f 419.393.860,74
Munt, Zilver, enz..

,,

22.600.401,83
Muntmat. Zilver
. .
,,

–
441.994.262,57
Effecten
Belegginglles.fonds.
f

6.476.883,61
id. van
‘

v. h. kapit.,,

3.973.233,87
10.450.117,48
Gebouwen en Meub. der Bank
……..,,
5.171.000,-
Diverse

rekeningen
………………,,
40.464.059,80

f
955.520.20157
Passiva

–
Kapitaal
……………………….f
20.000.000,-
Reservefonds
……………………,,
6.483.597,96
Bijzondere

reserve
……………….,,
12.000.000,-
Bankbiljetten in omloop
…………..,,
885.955.045,-
Bankassignati6n in

omloop………..,,
1.463.858,56
Rek.-Cour.

Het Rijk

f

2.724.372,92
–
saldo’s:

‘I Anderen,,

18.705.502,74

,,
21.429.875,66
Diverse

rekeningen
……………….,,
8.187.824,39

f
955.520.201,57

Beschikbaar metaalsaldo
………….f
259.658.498,72
Op
de basis van
2/
5
melaaldeisking …..
,.
77.888.742,88
I’,linder bedrag aan bankbiljetten in om-
loop dan waartoe de Bank gerechtigd is.,,
1.298.292.490,-
Voornaamste posten in duizenden
guldens.

Andere
Beschikb.
Dek-
Data
Goud
Zilver Circulatie
opeischb.
Metaal-
I

I
kings schulden
saldo
oerc.

10 Aug. ‘251″.19.394 22.600

885.955 22.894 259.658 49
3

,,

’25’419.403 22.547

899.926 43.309 252.731

47
27 Juli ’25 419.417 22.803

876.414 26.790 260.998 49
20

’25 431.571 22.457

883.516 27.559 271.209 50
13

1
25 431.558 22.246

895.963 35.252 266.953 49
6

’25 443.644 22.238

902.739 35.788 277.543 50

11 Aug. ’24 531.511 11.178

963.973 55.104 338.275 53

25 Juli ’14 162.114 8.228

310.437

6.198 43.521
1
) 54

Totaal

Hiervan

— Papier D1ve,

Schat kist-

Belee-

op het
Data

bedrag promessen ningen

buiten-

reke-

disconto’s rechtstreeks

land

ningen
3)

10 Aug. 1925 88.179

14.000 132.109 237.152 40.464
3 ,, 1925 85.945

–

171.670 232.429 41.396
27 Juli 1925 77.048

1.000

135.398 288.717

46.263
20

1925 78.319

3.000

137.745 215.699 48.409
13

,,

1925 89.227

14.000

143.526 213.789

48.510
6

1925 95.194

20.000

145.471 195.466

54.191

11 Aug. 1924 137.083

–

186.783 76.006 103.528
25 Juli 19141 67.947

14.300

61.686 20.188

509
1)
Op de basis van
215
metaaldekking.
2)
Sluitpost activa.
CURAÇAOSCHE BANK.

Voornaamste posten in duizenden guldens.

Circu- Dis-
Voor- sdio tien
D
r
iverse
Di
ver
se
Data
Metaal
latie
conto’s
aan de
rek e-
ek
e-
kolonie
ningen’
ningen
2

1 Juli

1925 894
1.584
131
116 981
133
1 Juni

1925
891
1.584
79
.141
979
97
1 Mei

1925
861
1.584
82
130
1.024
.

85
1 April

1925
880
1.547
82
185
1.110 310
1 Maart

1925 697
1.596
78
224
1.242
282

1

Juli

1924
611
1.248
86
305
734
89
munpost eer acuva.
)
bIUlePOBI
eer pa5s1v.

JAVASCHE BANK.

Voornaamste posten in duizenden guldens. De samengetrok-
ken cijfers der laatste weken zijn telegrafisch ontvangen.

Data

Goud

Zilver

Circulatie
I
opeischb.
I
metaal-
schulden I saldo

8Aug. 19251
178.750
316.500
57.500
103.950
1

,,

1925
178.500
‘
311.000
61.000
1
104.100
25 Juli 1925
179.500
311.000 55.000
106.300

11Juli1925
133.197

46.954 306.996
44.875
110.533
4

,,

1925
133.220

47.560
299.433
50.527
111.569
27Juni1925
133.360

47.457
294.141
51.454
112.433
20

,,

1925
133.547

48.272
292.628
48.151
114.420

9Aug. 1924
146.062

64.580 262.628 88.936
141.099
11Aug. 1923
153.982

60.699
26,6.111
105.742
140.912

25 Juli1914
22.057

31.907 110.172 12.634
4.842
2

ata
Dis-
conto’s
‘
bi
‘
.
i7te
”

N.-Ind.
betaalb.

Belee-
ningen
Diverse
•reke-1
inn gen
percen-
tage

8Aug.1925
15950
48
1

,,

1925
159.410
”
48
25Juli1925
‘

149.350
‘”
49

11 Juli 1925
18.187

24.608

–
63.27

63.320
51
4

,,

1925
18.399

19.897

58.498
61.247
52
27Juni1925
19.689

19.761

56.436
63.023
52
20

,,

1925
19.817

18.482

53.904
59.597
53

9Aug. 1924
37.568

25.255

60.930
26.643
60
11Aug. 1923
38.701

41.297

74305
18.448
58

25 Juli1914
7.259

6.395

47.934
2.228
44
11
Sluitpost activa.

2)
Basis
21

metaaidekl,ing.

BANK VAN ENGELAND.
Voornaamste
posten, onder bijvoeging der Currency Notes,
in duizenden ponden sterling.

Data
Metaal
Circulatl
e

Currency Notes

Bedrag_IBankb:lJ.lGov.Sec.

5 Aug. 1925
164.500
146.320
305.484
56.250
254.803
29 Juli

1925
164.258
144.751
301.040
54.450
251.524
22

1925
161.444 143.392
298.936 54.450
249.814
15

1925
161.567
143.149
298.070
53.950
249.502
8

,,

1925
158.862
145.206
297.337
‘53.950
248.720
1

1925
157.603
146.629
293.501 53.950
245.536

6 Aug. 1924
128.308
127.106
298.825
27.000
2
)
255.244

22 Juli

1914
40.164
29.317

11

–
–
–

Data
00v.
Other
Public Other
R eserve
Dek-
Sec. Sec.
Depos. Depos.
R1)

5Aug.’25
33.509 68.229
11.037
110.498
37.931
311.
29 Juli ’25
33.600
69.174 20.690 103.264
39.257
315/
8

22

’25
34.960 69.762 15.574
110.691
37.802
31s
15

–

’25
36.007
71.684
12.595
115.229 38.168
297,
8

’25
42.517
71.992
11.250 118.652
:13.406
25
1

’25
46.577 96.278
11.659
143.951
30.723
19(

6Aug.’24
43.242
78.137
13.311
110.936
20.951
16,86

22 Juli ’14
1

11.005
33.633′
13.735
42.185
29.297 52s,
‘) vernouaing iusscnen Keserve en ueposlts. ) uouauesalng.

BANK VAN FRANKRIJK.
Voornaamste posten in millioenen francs.

Waarv.
1
Te goedl
Buit. geiv.I
Schat-
1
Wis-
Data
Goud
I
in het
(Zilver1
in het
1
voorsch.
kistbil-
1
sels
buitenl.I
1
buitenl.Iajd.
Staatjelten

6Aug.’25
5.547
1.864
312 578
.28.200
5.085
3.181
3.0
Juli ’25
5.547
1.864
312
582
27.250
5.069 3.639
23

’25
5.547 1.864
312
582
27.400
5.068 3.045
16

,,

’25
5.547
1.864. 312
581
27.850
5.068
3.167
9

’25
5.547
1.864
312
581
27.400
5.065
3.352

7Aug.’24
5.544.
1.864
300
568
23.000
4.754 4.563

23 Juli’14
4.104
–
640
–
–
–
1.541

Waarvan
1
Uitge-
1
Belee-

Rekg. Courant
Dol,,
op
het
t’uitenl.
stelde
Wissels1
ningen Circulatie
Parti-
1
culiereni
Staat

6Aug.’25
19
6
2.929 45.334 2.604

1
12
30 Juli’25
16
6
2.906 44.496
2.452

1
59
23

’25
IS
6
2.987 44.221
2.270
51
16

’25
23
6
3.012
44.532
2.494
32
9

’25
23
6
3.057
44.494 2.474
14

7Aug.’24
24
9
2.801
40.572
2.159
13

23 Juli’14
8
–
769
5.912

1
943
401
1)
In disc, genomen wegens voorsch.
v.
d. Staata. buiteni. regeeringen.

696

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

12 Augustus 1925

DUITSCHE RIJKSBANK.
Voornaamste posten in millioenen Reichsmark.

Daarvan
Deviezen
Andere

a a OU
bij
bui-
tent.clrc.
als goud-
dekking
wissels
en
Belee-
ningen
banken
1)

geldende
cheques

31 Juli

1925
1.104,1
123,3
368,0
1.789,2
60,3
23

,,

1925
1.103,0
123,3
367,7
1.487,6
21,6
15

,,

1925
1.068,7
93,1
356,2
1.526,5
13,4
7

,,

1925
1.065,6
90,7
355,2
1.579,7
15,6
20 Juni 1925
1.061,7
91,9
353,9
1.691,5 46,5 23

,,

1925
1.061,6 97,0 346,7
1.336,0
7,1

30 Juli

1914
1.356,9
– –
750,9 50,2

Schuld

Dat a
Effec-
Diverse
Circu.
Rekg.-
Diverse
aan
ten
Activa
2
)
latie
Crt.
.
Passiva Renten-
________
bank

31

Juli 1925
201,7
502,1
2.530,3
699,7
562,7
0,4
23

,,

1925
201,6
724,0 2.200,9
878,8
621,4
0,(i
15

,,

1925
201,5
730,5
2.297,9
765,8 619,7
0,7
7

,,

1925
201,3 685,7
2.442,6 574,0
661,7
2,1
30 Juni 1925
201,3
639,3
2.474,4
564,4
724,1
2,4
23

,,

1925
201,3
1.009,7
2.238,6 802,2
750,9
2,4

30 Juli

1914
330,8
200,4
1.890,9
944,-1
40,0
–
1)
Unbelast
2) W
.
O.
ltentenbankscheine 31, 23, le,, 7Juli, 3(1, 23Juni, resp.
134,5;
384,4; 326,5; 257,3; 183,9;
533,9
miii.

BANQUE NATIONALE DE BELGIQUE.
Voornaamste posten in millioenen franca.

.
,.’-
…-
Ci
to
.
I
Data

`
~
4

.
Ç1

6Aug.’25
385
85
480
1.421
286
5.200
7.675
161
30 Juli’25
385
85
480
1.413
260
5.200
7.688
153
23

,,

’25
385
85
480
1.429
235
5.200
7.570
265
16

’25
384
85
480
1.374
254
.5.200
7.609
206
9

25
385
–
–
1.370
257
–
7.590
212
2

’25
384
– –
1.325 306
–
7.562 218

7Aug.’24
353
85
480
1.298
451
5.250
7.685
154

VEREENIGDE STATEN VAN NOORD
–
AMERIKA.
FEDERAL RESERVE
BANKS.
Voornaamste posten in millioenen dollars.

Goudvoorraad
Wettig
Wissels

Data
betaal
–
middel,
Totaal
–
Dekking
In her-
disc. P. d.
.
In de
open
bedrag
F. R.
Notes
Zilver
etc.
member
markt
banks
gekocht

22 Juli’25
2.790,9
1.509,3
144,0
442,5 224,5
15

’25
2.790,6
1.523,6
144,8
454,7 231,3
8

’25
2.784,3
1.508,7
139,5
450,3
240,7
1

’25 2.785,6
1.517,3
141,3
511
1
6
249,1
24Juni’25
2.810,8
1.526,9
148,0
455,4
241,7
17

,,

’25
2.821,1 1.538,4
146,7
442,0
246,1

23 Juli’241
3.167,5 2.137,1
106,0
290,8
31,5

Belegd
rR
–

Gestort
Dek-
Algem.
Dek-
Data
in U. S.
Goi’.Sec.
in circu-
Kapitaal
kings-
kings-
latie
–
perc.l)
perc.
2
)

22Juli’25
335,3 1.605,2
2.199,7
115,7
73,3
77,1
15

,,

’25
344,5 1.627,0
2.231,7
115,6
72,5 76,1
8

’25
339,0 1.652,3
2.187,7
115,6
72,5
76,1
1

’25
353,6 1.653,0
2.252,4
115,7
71,3
74,9
24Juni’25
324,6 1.634,2
2.210,4
115,6
73,1
77,0
17

,,

’25
306,4
1.643,0
2.244,6
115,5
72,5 76,3

23 Juli’241
477,2
1.782,6
2.144,9
111,4 80,6 83,3
1)
Verhouding totalen goudvoorraad tegenover opeischbare schulden:
F. R. Notes en netto deposito.
2)
Verhouding totalen voorraad munt-
materiaal en wettig betaalmiddel tegenover idem.

PARTICULIERE BANKEN AANGESLOTEN BIJ HET
FED. RES. STELSEL.
Voornaamste posten in millioeneir dollars.

1
Dis-
1
Reserve
Data
Aantal
conto’s
1

Beleg-
bij de
Totaal
depo-
1
Waarvan
1

time
banken
en
beleen.
t
gingen
F.R. banks
slto’s
deposlts

15Juli’25
731
13.286
5.484
1.647
18.227
5.164
8

’25
733
13.280 5.498
1.616,
18.143
5.164
1

,,

’25
733
13.375 5.517
1.662
18.339
5.172
24 Juni’25
733
13.205
5.505
1.604
18.030
5.188
17

,,

’25
733 13.201
5.539
1.667 18.167
5.188

16 Juli’24
748
12.220
4.902
1.586
16.744 4.482
Aan het eind van ieder kwartaal wordt een overzicht
gegeven van enkele niet wekelijks opgenomen bankstaten.

EFFECTENBEURZEN.

Amsterdam, 10 Augustus 1925.

.
In. de achter ons liggende week w’ns te B e r 1 ij n de
stem.n2.inggedecicleerd flauw. Sedert dcii :Iallvang des jaars
werden h1er voor een aantal fondsen dc langste koersen
bereikt. Het sterkst is de inoiitaanafdeeliiig beïnvloed,
voornamelijk door cle nieuwe berichten omtrent cle afvik keling van de Stinriesbe1angen. Men nernt in Duitschland
lan, dat ‘aii een actieve balans der Stinnesgroep slechts
dan kan worden gesproken, indien men alle bezittingen der
arni1ie Sti.nnes inetle in aanmerking neemt. De liquidatie
is nog betrekkelijk weinig gevorderd, en dat, terwijl uiter-
:1 ard eerst de geinakkelijkst realiseerhare activa wordell
afgestooten. De clreigen(le liquidaties .druldcen de koersen,
e1ke op
121111
beurt de liquidatie veer in den w’eg staan.

op
cle algemeeii lustelooze hotiding van aandeelen hebben
vrijwel alleen die der cheiiiische industrie een uitzondering gevormd i n veibaiid niet geruchten vati uien ve uitvi tidiii
–
gen. De af•cleeliug voor inl1eemsche staatsfondsen heeft zich
eeiiigSZiliS vuil ilcu schok, Nvelken de valo.risatiebe’palingell
te voorschijn hebben geroepen, kunnen herstellen. Oven-
gelis waren alle andere aï(Ieeli.ngen, ook die voor buiten-
lan.dscbe cii voç,r leeningen, in reactie.
Daareittegen heeft de iiiarkt te L o n de
ii
een veel opge-

wcktcr voorkomen verkregen, in hoofdzaak door cle verla-
ging van den officieelen iljscoiitovoet van 5 tot 41% pCt.
Deze verlaging is vrijwel onverwacht gekomen. De invloed
01) de îonitsenrna.rkt heeft zich in hoofdzaak voor ,,gilt-
edged” fondsen doen gevoelen, welke een niet onaanzieli-
lijke stijging konden behalen. De algemeene stemming was
te meer in tegenstelling met die van de vorige week, cru-dattoen de beslissing inzake het conflièt in de steenkool-
nijverheid ‘sterke afkeuring hïi.cl verwekt.
Te 1? a r
ij
s ‘was cle beurs uitermate stil, doch niet ollgc-in inieerci. De staking van ‘cle bankbediencl.en heeft geen
uitwerking van beteekenis gehad, te nuncien, omdat deze
zich bereid hebben verklaard het noodzakelijke w’erk voor
dc) negeering,
iii
verband met de uitgifte der ivaardevaste
]eeniu.g, te willen verrichten. Voor het o’eiige heeft vooral te Parijs de vecantieperiode zich sterk doen gevoelen, aoo-
‘dat cle interveutie van cle banken
–
welke in den laatsten

tijd vooral ten aanzien van Fransche Rente en van anbi-
tragewaardcn is opgemerkt
–
geen groote proporties heeft

aangenomen. De koersvariaties zijn bijna van geen betee-
kenis geweest.
De markt te N e w Y o rk heeft evenmin een zeer leven-
dig verloop gehad. Koersreacties en koerswinsten hebben
elkaar vrij regelmatig afgewisseld. De grondtoon is opge-
wekt gebleven, voornamelik in verband met cie goede voor
–

uitzichten voor cle herfstcampagne. De tarweoogst zal wel-
iswaar vermoedelijk beneden de normale opbrengst bi ijven,
daarentegen staat de maïsoogst er goed voor, terwijl ook
de veehouders waarschijnlijk goede zaken zullen maken.
Ten onzent is de markt over het algemeen niet zeer op-
gewekt geweest. Wel vielen hier en daar voordeelige koers-verschillen van heteekenis op te merken, doch tegenover dc
reacties zij
ii
deze toch in de mii.iclerlmeid gebleven. De 5e-

leçjgingsm.krkt
bleef bij voortduring vast gestemd. De da-
ling van den rentevoet en de gi’oote vraag naar goed be-
leggingsmateriaal zijn naar voren gekomen in de emissie van
een obligatieleening der stad ‘s.Gravenhage, welke een
rentevoet heeft van 4% pCt. en i 97% .pCt. werd geëmit-teerl. Het succes is zoodanig geweest, dat op de inschrij-vingen een m-ecluctie plaats heeft moeten vinden. 6 pCt.
Ned. Werk. Schuld 1922: 1.05J5/, 106%, 105; 4% pCt.
Ned. Werk. Schuld 1917 98%,
98
1
/;
7 pCt. ‘Ned. Indië:

102
15
/, 102/8; 5 pCt. Mexico
£
100-1000: 6%, 63.,
615/
;

5 pCt. Brazilië 1903
. £100: 73%,. 74, 73% ; S pOt. Sao
Paulo 1921: 1014, 1.0015/, 10013/.
Rmcbbe’raendeelen
hebben, na een periode van voortdu-
rende stijging, gevolgd door een tijdperk van aarze-
ling, een neergaande richting ingeslagen. Dit stond ten
nauwste in verband met de houding van de rubbermarkt
te Londen, waar de prijs daalde en de voorraden toenamen.
Ook heeft het een zekere onrust gewekt, .dat van Amen-
kaansche zijde nog steeds diplomatieke stappen worden
ondernomen, om de werking van het Stevenson Restrictiwi
Scheme minder rigoureus voor cle Amerikaansche verbrui-
kers te doen zijn. Het aanbod op onze fondsenmarkt is
wel-
iswaar niet overweldigend geweest, mede als gevolg van
het feit, dat de meeste bezitters hun aairdeelen veel goed-
kooper hebben verkregen en derhalve geen bijzondere aan-
drang tot verkoopen behoeft te bestaan, doch het is bijna
voortdurend grooter geweest dan de koo1lnst. Een hef tige
reactie heef t dan ook niet plaats gevonden, ook in verband
met cle omstandigheid, dat er eenige coutra.mineposities zijn
ontstaan, welke ten deele zijn gedekt. Amsterdam Rubber:

12 Augustus 1925

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

697

290, 2843,
2
73%; Hessa Rubber Cy. 391, 377, 364:
.[idisc1ie Rubber Comp.: 3034, 297, 290; KaliTelepak:
26334, 270, 255; Ned. Lid. Rubber & Koffie:
25334,
244;
R’da.m Tapanoeli: 60, 58, 5634;
Serbadjadi:
273%,
265,
260; Tjiboenf Tjipougpok: 165,
15934,
15234.
De
ta.baksmar/ct
heeft een geheel ander aspect getoond.
r[ier bestond groote belangstelling, in de eerste plaats voor
cle juist geëmitteerde certificaten van aandeelen ,,De Oost-
kust” in cle tweede plaats voor aau.deelen Senembah. Goede
oogstberichten hebben hier hun gunstige uitwerking doen
gevoelen. Ook voor de overige soorten bestond animo, doch
in niet zoo groote mate als voor de reeds genoemde twee
fondsen. Arendsburg:
450%,
400, 458; Deli Batavia Mij.:
349%, 350%, 344; Dell Mij.: 397, 40334, 4013/
4
; Senemhah
Mij.:
471%,
477, 475.
De suikerafdeelinçj is
vrijwel verwaarloosd gebleven.
Koersvariaties van beteekenis zijn hier niet voorgekomen.
i)e berichten omtrent een vermoedelijk grooteren wereld-
suikeroogst hebben even weinig uitwerking gehad als de
vrijwel constante noteeringen voor Cubasuiker te New York.
Cultuur Mij. der Vorsteiilanden: 155, 156%, 154; Handels
Verg. Amsterdam: 501, 502%, 501; Ned. md. Suiker Unie:
215,
212%,
219; Poerworedjo: 114%, 113%, 112%.
Voor
petrolemn
was de tendens doorgaans ongeanimeerd.
voornamelijk ten aanzien van aandeelen Koninklijke. Op
sommige dagen waren zeer omvangrijke verkooporders aan
de markt, welke ditmaal, in afwijking van enkele weken geleden geen steun ondervonden in den vorm vati koop-
orders voor buitenlaudsche, meest Fransche, reken ing. Con-
sols konden zich daarentegen vrij goed
01)
peil houden.
i)ordtsche Petroleum Mij.: 366, 367,
359%; Goconsolideerde
:Froll.
Petr. Cy.: 164 34, 163% ; Koninklijke Petr. Cy.: 390,
384%, 381%.
De
soheepvaartnlarkt
heeft eenige reactie te zien gege-
yen. Weliswaar is de houding van de vrachtenmarkt nog
steeds opgewekt, doch men is er zich bewiist van geworden,
dat het voornamelijk de graanvrachten zijn, welke het ni-
i’eau van de scheepsvrachten gu.nstig hebben beïnvloed. Het
tijdelijk karakter dezer vrachten heeft de vrees doen ont-
staan, dat binnen afzienbaren tijd weder een inzinking
haar intrede zal kunnen doen, met het gevolg, dat hier en
daar tot winstneniingen en reahisaties van scheepvaart
papieren is overgegaan. Holland Amerika Lijn: 70, 69%, 69; Java China Japan Lijn: 106%, 107, 105%; Kon. Ned.
Stoomboot Mij.: 69, 66%, 66%; .,Maas” Stoomi’. Mij.:
109%, 107%, 105; Ned. Scheepsv. Unie: 142%, 146%,
144%; Stoomi’. Mij. Nederland: 155%, 155, 156%.
Op de markt voor
binnenlancl,sche industrieele waarden
zijn enkele scherpe koersliuctuaties te constateeren ge-
veest. Iii de eerste plaats voor aandeelen Jurgens, welke
tot 148 pCt. konden nionteeren, om onmiddellijk daarna we-
der een terugval van 15 pCt. te zien te geven. Bijzondere
aanleiding voor deze groote verschillen was niet op te mer-
ken. Het koerspeil is per saldo aanzienlijk hooger dan de
vorige iveek. In de tweede plaats trokken kwistzijde-aan-
dooIen de aandacht, over het algemeen door een minder
aangename houding. Een uitzon.dering vormden op OOn dag
aarideelen Nederlandsche Kunstzijdefabriekemi. Toen het ‘prospectus der nieuw’e aancleeleneniissie echter uitkwam, trad hier een zeer gevoelige daling in, waarvan slechts een
deel kon worden ingehaald. De overige fondsen uit deze
afdeeling varen rustig en weinig veranderd. CalvO ])elft: 85, 87, 91; Centrale Suiker Mij.: 117
1
/2,
118, 11734; bil.
Kunstzijde md.:
169%,
1663/
4
, 1634, 163% ; Jurgens: 122,
128%, 1427%, 136%; Maekubee: 132, 125,
123%;
Ned.
Kuustzijde Fabriek: 434%, 423%, 367% (ex claim), 374;
Philips Gloeilampen End.:
443%,
425, 420; R’dam Droog-
dok Mij.: 170%, 171, 169%.
Op de
mijnnmarkt
waren aandeelen Algemeene Exploratie
Maatschappij opgewekt; het jaarverslag heeft klaarblijke-
lijk een gunstigen indruk gemaakt. Alg. Exploratie Mij.:
124, 128% 130; Billiton Mij. iste Rubriek: 520, 525; Red-
jang Leboug: 295, 300%, 292%. –
Bankaancïeelen
waren nieerendeels hooger gevraagd. Am-
sterdamsche Bank: 152, 150%, 152%; Incasso Bank: 113′
114; HolI. Bank voor Zuid-Amerika: 58%, 60, 62; Java-
sche Bank: 285, 295, 293; Koloniale Bank: 1755/, 173, 172%; NecI. md. Hand. Bank: 140%, 139%, 140; Ned.
Handel Mij.: 1337%, 135, 134%; R’damsche Bankverg.: 75,
7434, 75; Twentsehe Bank: 130, 131.
De
i.tmerikacsnsche af deeling
was kalm en voor de meeste
fondsen zonder bijzondere koersschommelin.geu. American
Smelting & Refining Cy.: 106, 1057% (ex div.), 10711/
16
;
Anacorida Copper: 87, 88%, 8634, 88; Studebaker: 1180,
1195, 1215; United States Steel Corp.: 118%, 120, 12134;
Atchison Topeca: 123%, 1237%; Baltimre & Ohio: 78%,
79%,
79%;
Ene: 28%,
291/1,
31; Union Pacific Railr:
142%, 143% ; Wabash Rai1w: 36
9
/, 35
27
/
32
1
36
7
/16

GOEDERENHANDEL.

GRANEN.

11 Augustus 1925.
lIet moe juist verschenen officieele Anierikaansche oogst-
bericht toont eene verlaging a.aii vaii den stand van alle
gmaausoorten, met uitzondering vail haver. Wat betreft cle
opbrengst vilt de oogst van w i n t e r t a r
w
e op 416
millioen bii. geschat tegen 404 millioeji een maand geleden,
doch het cijfer voor de voorjaarstarwe vordt nu geschat
01)
263 millioen tegen 276 inillioeii op 1 Juli en 225 mii-
lioen op 1 Aug. 1924. i)e teruggang is iltis niet zeer groot,
maar met een geschatte opbrengst van winter- en zomer-
tarwe te za.men van 679 m.illioen bit. tegen verleden jaar
‘ati 814 millioen is de geheele tarivcoogst lmooveel kleiner, dat
het niet te verwotideren is dat men iii staat geweest is dle
not,eerin.gen in de terrnijnmarkten hoog te houden. Vooral
van 6 op 7 Augustus had een groote stijging plaats. Het
uitkomen van het maandbericht had weinig invloed, doch
01)
10 Augustus sluit Sept. op 1,65% tegen 1,58 op 3 Aug. Te Winnipeg hebben de prijzen ongeveer gelijken tred ge-houden met die te Chicago. De oogstbei’ichten uit Canada
zijn nu en dart minder gunstig geweest en in ieder gevil verwacht uien er geen record-oogst. Dit laatste kan ook
gezegd worden van de Europeesche oogsten, al was ook in
rIa vorige week liet weer over een groot gedeelte van West-
Europa zeer gunstig. Later was de neerslag zoo hevig, dat
ook ten onzent de oogsten eenige schade ondergaan hebben.
Er is dus voldoende reden geweest voor hoogere prijzen,
indien niet aan den anderen kant Rusland voortgegaan
was niet tarwe
01)
ruime schaal aan te bieden. Een groot
aantal ladiigen Bussische tarwe werd verkocht zoowel
naar Engeland als naar het Continent. Deze tarve wordt in verhouding billijker aangeboden dan andere soorten,
w’aarin toch ook zaken geschieden. Waarschijnlijk zal de
prijsverhouding zich later tea gunste van Russische tarwe
wijzigen, indien althans de kwaliteit niet tegenvalt. Ook
de berichten van den Balkan blijven over het algemeen
gunstig. De stemming in Argentinië was vast, vooral op
7 Aug. in navolging van Noord-Amerika, doch per saldo
zijn de verschillen niet een i’ook geleden niet zoo groot als in Chicago.. De nieuwe oogst is nog te ver verwijderd dan
dat er betrouwbare berichten over te geven zijn. Dit geldt
ook valt Australië. De verschepingen van Austra.lië zijn nu
tot bijna niets gedaald, doch het totaal van dit jaar is meer
dan tweemaal zoo groot als een jaar geleden, toen men
toch ook niet over een sleehten oogst beschikte.
De wereidverschepingen waren de vorige w’eek aanmer-
kelijk grooter dan een week geleden, •doch zijn toch waar-
schijnlijk nog iets kleiner dan de behoefte. Als gevolg hier-van blijft spoedig verwachte tarwe nog steeds premie doel)
en de zaken vinden nog in hoofdzaak plaats in stoomende
en ladende tarwe. Voor Russische tarwe geldt dit laatste
niet, aangezien er in Augnstus waarschijnlijk nog zoo goed
als geen Russisehe tarwe verscheept zal ivorden.
Er zijn verschillende becijferingen omtrent de w’ereld-
productie en wereldconsumptie van het juist begonnen sei-
zoen gelanceerd. Het resultaat is dat er een aanmerkelijk
grooter overschot zal zijn dan een jaar geleden. Er sijul
bij deze cijfers evenwel zooveel gissingen dat zij niet al te
groote waarde hebben en vooral in deze eritieke dagen kan
het mogelijk zijn van den eenen dag op den anderen aan-
zienlijke wijzigingen aan te brengen.
De r oggeoogst wordt in de V. S. geschat op 52 mii.
hioen bu. tegen verleden jaar op 66 m.illioen, inderdaad eene
belangrijke vermindering. Ook zijn de voorraden rogge tot
een zeer klein cijfer gedaald en als gevolg hiervan heeft
men nog . steeds in Europa voor zeer spoedig verwachte
Anierikaansche rogge flinke prijzen betaald. Voor iets
latere levering is •de toestand evenwel geheel veranderd;
in de eerste plaats biedt Rusland op ruimd schaal rogge
aan en bovendien zijn er verschillende aiidere landen, die
een surplus van rogge hebben, of die althans rogge tot
tamelijk lage prijzen aanbieden. Zoo was Polen in de afge-ioopen week tamelijk dringend aan de markt. In Russische
rogge zijn omvangrijke zaken tot stand gekomen. Dit
schijnt evenwel in N.-Amerika weinig doorgedrongen te
zijn, hetgeen begrijpelijk is, daar ook N.-A. zaken deed, zij
het bijna uitsluitend voor reeds afgeladen of zeer spoedig
af te laden partijen. Waarschijnlijk op het minder gnnstige
oogstbericht liepen de noteeringen te Chicago scherp op;
en September sluit op 111,50 eth. tegen 99 ets. een iveek
geleden. Van Europeesch standpunt gezien lijkt deze ver-
hooging wel wat overdreven, vooral als men in aanmerking
neemt, dat het verbruik van rogge in de V. S. zelf zeer
gering is, zoodat zij voor het, wel is waar zooveel kleinere,
exportsaldo toch een buitenlandsch débonchd zullen moeten
vinden.
Het Washingtonsche report vermeldt een belangrijken

698

ECONOMISCH-STATÏSTISCHE BERICHTEN

12 Augustus 1925

Noteeringen.

Chicago
Buenos
Aires

Data

Tarwe
Maïs
Haver
Tarwe
Maïs
LlJnzaad
Sept.
Sept.
Sept.
Aug.
Aug.
Aug.

8Aug.’25 1661/
8

105
428/
8

14,40
1
)
9,65
2)

21,60
1)

1

»

’25

153
6
/s
1048/
8

418/
8
13,65

1
9,45
20,30
8Aug.’24 1291/
8

114k
49c/
14,80
1
)
9,80
‘)
23,-
1)

8Aug.’23

988/
8

763/
8

351/
8
10,65
1)

8,15 1)120,55
1)

8Aug.
1
22 1068/
8

60
32y
4
12,05
1
8,30 20,15
20Juli’14

82
563/
a

36
9,40

1
5,38
13,70

‘)per September.

Loeoprijzen te Rotterdam/AmBterdam.

s
oorten 11Aug.
1925

18,_

3Aug.
1925

17,50
11Aug.
1924

14,50
Tarwe

.. ….

……..
1

Rogge (No. 2 Western) ..
13,15
13,-
11,40
MaIs (La

Plata) ………..
2

249,-
245,-
198,-
Gerst (48 Ib. malting)

•

2
260,- 266,-
259,-
Haver (38 lb. white clipp.)
1

13,_
4
)
13,60
11,80
4
)
Lijnkoeken (Noord.Ameri-
kavan La Plata-zaad)
1
14,60 14,20
13,90
Lijnzaad (La

Plata)

.. …
3

477,-
457,_
442,-

1
)
per 100 KG.

2)
per 2000
KG.

8)
per
1960 KG.
•
No. 2 Hard/Red Winter Wheat.
4)
Canada No. 3.

AANVOEREN in tons van 1000 KG.

Rotterdam

Amsterdam

Totaal

Artikelen
I
1
218 Aug.
1

Sedert

1
Overeenk. 1 218 Aug.
1

Sedert

1 Overeenk.
1925

1 Jan. 1925

tijdvak 1924

1925

1Jan. 1925

tijdvak 1924

teruggang van den stand van
m
a ï s en ook het opbrengst-
cijfer is gereduceerd. Vooral in Kansas schijnt de oogst
veel geleden te hebben, althans het cijfer dat den stand
aangeeft is sedert 1 J ciii van St op 57 gereduceerd. In
Ohio is de oogst verbeterd, doch iii alle andere staten is de stand minder gunstig. De schatting van de opbrengst
aangegeven niet 2950 millioen bu. geeft nog wel een flinketi
oogst aan, maar mocht het cijfer nog verder gereduceerd
worden dan zou waarschijnlijk ook het volgerd jaar de
ezport van Amenikaansche mais naar Europa gering
zijn.
Ofschoon de noteeringen van La Plata.maïs in Argentinië
weinig verandering vertoonen, is toch de stem.ming over
het algemeen vast gebleven aangezien de verschepingen
teleurstellend waren en dientengevolge cle vraa voor spoe.
(lig leverba-re mais liet aanbod van bijna alle markten
overtrof. Stoomende ladingen La Plata-maïs zijn zoo goed
als niet aangeboden en ook de Donaulanden zijn slechts
schoorvoetend aan de markt. Voor het eerst zien
–
‘wij eenige
afladingen van Zuid-Afrika, doch het cijfer is nog te klein
om veel invloed uit te oefenen. Een zeer groot aantal stoom-
schepen is voor Zuid-Afrika gecharterd. B. nu wordt
ons bericht (lat men moeite zal hebben (leze stoombooten
op tijd te beladen. Ook in Russische mais kwamen enkele zaken tot stand, inaai over het algemeen gerdt voor iiia.ïs
hetzelfde als voor tarwe, nI. (lat de zaken zich in hoofd-
zaak beperken tot afgeladen partijen.
0- e i s t wordt op iets ruimer schaal van verschillende
kanten aangeboden. Voor zeer spoedige af lading van N.-A.
bleef goede vraag bestaan tot hooge prijzen; ook op latere
afladlirig werden cle prijzen verhoogd, doch in verband daar-
mede is de belangstelling verminderd. De Donatilauclen be-
perken zich tot enkele partijen meest van zwaar gewicht
voor spoe(lge aflading, doch Rusland bleef voor Augustus/
Septeiwber en September/October aflading tot v.rijwel on-veranderde prijzen aan de markt.
Noord-Afrikaansche gerstsoorten waren tamelijk dri ic-
geldi aangeboden en een kleii.e lading Tnnis-gerst kwam
onverkocht in Rotterdam aan. Ofschoon andere soorten
schaarsch zijn, blijkt deze kwaliteit bijna onverkoopbaar. in N.-A. haver werden groote zaken gedaan naar Holland
en Duitschiand. De prijzen zijn in verhouding tot andere
graansoorten geschikt. De groote aaukoopen brachten even-
wel geen verhooging iii Chicago en Wivalpeg te veeg en
in het eind van cle week waren de prijzen eer lager’ dan
hooger, vergeleken bij ecn week geleden.

SUIKER.
Il)e mi ikerni rkti-‘n verkeerden in cle a.fgeloopen week in
eeite vaste steninung, vooral voor spoedig leverbare suiker ten gevolge van toenemende consumptie iii Amerika en de
meeste landen van Europa. Dit is uit den loop der A m e-
r i k aa ii s c h e noteeriugeu duidelijk zichtbaar.
De weekontvangsten in de Atl. havens der V. S. bedroe-
gen 55.000 tons, cle versmeltingen 58.000 tons en de voor-
raden 227.000 ton-s tegen 170.619 in 1924.

–
16.454
18.573
718.176
617.032
–
–
3.775
133.814
311.860
– ‘
–
528
16.580
13.351
285 48.673
72.971

–
457.072 517.477
–
4.018
28.606
108.557
226.086
–
150 305
120.079
114.150
–
35.552
47.841
154.856
194.108
–

–
–
700
124.101 131.133
437
11.750 16.895
83.154
161.740
–
– .
–
3.470 4.475

NOTEER1NGEN.

Londen
New York
Amster-

I WhiteJava’sT Cuba’s

960
Data

dam per Tates

f.o.b. per

96
1
c.i.f.

Centri-
Aug. Cubes_
I

fugals

No. 1 Augustus

Augustus

basis
990
10Aug.’25
f
18is
35/_
14/6 12/3
4,40
3

»

’25
188/,
3419
14/4%
12/-
4,27
10
Aug.’24
265/
16

431_
2013
17/9
5,15
10
Aug.’23
2 5K
60/9
19/6
22/_
6,15
ruwsuiker
basis
88°
4
Juli
’14
f

1118/
33

18/-
– –
3,26

basis
990
1)
Het
verschil tusschen ruwsuiker
88
0
en
f
1413/

1
krist.suik.
990
is
aan te
nemen
op 13
p100 Kil.

Er werden gnoote zaken in Cubn.suiker tot ca. 2,56 d.c.
c. & Ir. New York gedaan, waarna deze prijs verder gebo.
den werd, verkoopers echter hooger honden.
Naar E ii ge 1 an d werd Cubasuiker tot sh. 12/0% ver-kocht, terwijl verkoopers later op 12/4% hielden, welken
prijs de raffinacicurs echter niet genegen cvaren te betalen.
De C uh a-statistiek luidt als volgt:

1925

1924

1923

Tons

Tons

Tons
Weekontvangsten 1 Aug…….42.965 29.417 18.066
Tot. 1 Dec._1 Aug………….4.410.905 3.480.672 3.284.677
Aantal werkende fabrieken 9 2 1
Weekexport 1 Aug . ………. 87.890 64.255 42.435
Totaal exp. 1 Jan._1 Aug…….440.880 2.904.720 2.785.345
Totale voorraad op 1 Aug. .. . 970.025 570.802 499.338′

De zichtbare voorraden luiden volgens C. Czarnikow:

1925

1924

1923

Tons

Tons

Tons

Duitschland 1 Juli …………268.000

469.000 519.000

Tsjechoslowakije 1 Juli …….235.000

114.000 107.000

Frankrijk 1 Juli ………..158.000

78.000

109.000

Nederland 1 Juli …………92.000

73.000

79.000

Belgiö 1 Juli ……………83.000

39.000

35.000

Engeland 1 Juli …………..353.000

317.000

405.000

Europa.. 1.189.000 1.090.000 1.254.000
V.S. Atlant. havens 5 Aug.. . 227.000 171.000 115.000
Cuba alle havens 1 Aug……
–
970.000 571.000 499.000

Totaal .. 2.386.000 1.832.000 1.868.000
De markt in J a v a is kalm met eene iets vastere ten-
lens. De VlSI’. vroeg biedingen op ca. 500.000 pic. Supe-
rieur ten gevolge van verhoogde ramingen van dIen dit-
jarigen oogst en verkochten daarvan het grootste gedeelte
tot 10,25. Verder vonden verkoopen plaats tot 8,50 voor
No. 16 &/hooger.
De noteeringen op de 2e hcnds suikermarkt bleven zoo
goed als nominaal.

Tarwe
30.589
701.722 598.459
Rogge
.

.
1.754
133.814 308.085
Boekweit
.
.-. .. .. .. ..
.
100
16.580
13.351
Mais
.
..

.

.
.. .. .. .. .,.
15.382
408.399
444.506
Gerst. ..
5.202 104.539 197.480
Haver ._…
354
119.929 113.845
Lijnzaad..

,..
4.467
119.304
146.267
Lijnkoek…-. ..-… …..
2.382
124.101
130.433
Tarwemeel

.

.
…… ..
2.409
71.404
144.845
Andere meelsoorten
.
..
65
3.470
4.475

12 Augustus
1925

ECONOÏIISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

H i e r te 1 a n d e liepen de prijzen op in verband met
de algemeene betere stemming. Op de verhoogde noteerin-
gen ontstoncl meer aanbod, waardoor de markt in kalme
stemming sloot op: . *

f18
5
/s voorAu.gustus
18
5
/8

,, December en
19,— ,, Maart.

De omzet bedroeg in de afgeloopen week 6500 tous.

KATOEN.
Noteering voor Loco-Katoen.
(Middling Uplanda.)

7Aug.
1925
31
Juli
1925
24
Juli
1

1925

6Aug.
1

1924
7Aug.
1923

New York voor
Middling
.
..
24,55e 24,85e 25,30e
31,25e
25,15 c
New Orleans
voor Middling
23,95 c 24,25 c
24,85 c
28,32e
24,— c
Liverpool voor Middling
.
…
13,35 d 13,53 d
14,08 d
17,70 d
15,02d*)
*) Voor fully middling ouden Standaard.

Ontvangsten in- en uitvoeren van Amerikaansehe haven8.
(In duizendtallen balen).

1
Aug.’24
Overeenkomstigepeiiode
tot
–
31Juli’25
1923-24

1922-’23

Ontvangsten Gulf-Havens.
9496
6940
5857
.Atlant.Havens
UitvoernaarGr.Brittannië
2542
1719
1288
,,

,, ‘tVasteland etc.
4619
3522
2877

,,

,,

Japan

…
896
581
664

Voorraden.
(In duizendtallen bal n).

Overeenkomstig tijdstip
31Juli’25
–

1924

1

1923

Amerik. havens .

. .. ._

156

224

182
Binnenland .

.. .. .

211

172

226
New York … .

…… ._

62

81 –

35
New Orleans ………..

49

51

47
Liverpool .

– …………324

168

153

lviarktbericht van de Heeren Sir Jacob Behrens & Sons,
Manchester, dd. 5 Aug. 1925.

Sedert ons laatste bericht zijn katoenprijzen geleidelijk
gedaald. Dit kan gedeeltelijk het gevolg zijn van de reactie
na publicatie van het Bureau Bericht, waarover wij de
vorige week schreven, anderdeels moet dit zeker worden toegeschreven aan de flauwere stemming en cle onzeker-
heid van de vraag. Desondanks worden er nog dageljks
circa 3 k 4000 balen verkocht, welk kwantum zich reeds
gedurende eenigen tijd handhaven kan.
Over Amerikaansche garens valt weinig belan.grijks te
melden. De verwachtingen van koopers van een daling van
garenprijzen in verhouding tot die van katoenprijzen zijn
dikwijls teleurgesteld geworden en spinners doen hun best
‘an deze daling te profiteeren om zoodoeiide eenigszius
sch adeloos gesteld te worden voor de verliezen, die zij thans
lijden. De handel met het Continent, welke eenigen tijd
geleden nog al van beteekenis voor Lancashire was, begint
opnieuw de concurrentie van de Continentale fabrieken te
velen, welke thans niet meer zoo druk bezet schijnen te
zijn als wel het geval geweest is. De handel met het Oosten
is van weinig beteekenis en hoewel er hier en daar wel
enkele posten zijn afgesloten, zijn. deze toch niet van be-
lang. Wat Egyptische garens betreft kunnen wij §1echts
berichten, dat de vraag van Indië naar getwijnde garens
en fijne buudelgarens voor kleine kwanti blijft aanhouden
en dat er eenige opleving is in den copshandel op het Con-
tinent. Van alle markten is er wat meer vraag, doch het
resultaat is nog gering en zaken komen moeilijk tot stand. De doekmarkt is na de vacantie Vrij levendig begonnen
en er bestaat een goede vraag. Het is nu echter nog moei-
lijk te zeggen welk gedeelte dezer biedingen tot zaken zul
len heiden. Men zegt, dat er verdere partijen dhooties ge-
plaatst zijn, terwijl er ook van het Continent eenige han-
del gerapporteerd wordt. Noteeringen blijven vast, hoewel
elk nieuw Bureau Rapport dat verschijnt van storenden
invbied op de markt is en de prijzen sterk influenceert.
Wat het Oosten betreft nadert Indië den critieken tijd van
den Monsoon; het nieuws van China schijnt meer optiinis-
tisch te zijn, terwijl ook van de Stra.its en Java een be-
hoorlijke vraag bestaat. Over het algemeen valt er over de
ontwikkeling der markt nog weinig te zeggen en verkoo-

pers wachten eens hoe de verbruikers op hun prijsidee zul-
len reageeren.

,

28 Juli 5 Aug. Oost. koersen. . 28 Juli 4 Aug.

Liverpoolnoteeringen. –

T.T.op Br.Indië 1/6
3
1/6
Yff
F.G.F. Sakellaridis 32,55 32,20 T.T. op Hongkong2/3
I8
21 3
Ia
G.F. No. 1 Oomra 9,85 9,55 T.T.op Shanghai 3/1

311%

KOFFIE.
De vaste stei.ming, waarvan reeds in de laatste berich-
ten was melding gemaakt, hield ook in de afgeloopen week
aan.Ditmaal was het niet Brazilië, dat hierbij de leiding
nam, want cle kost- en vrachtnoteeriugen liepen naar ver-
houding iiiet zoo hard op, doch hét was dè termijnmarkt te
New-York, alwaar cle noteeringen belangrijk verder stegen
op aankoopen, zoowel voor Amerikaansche als voor Brazi-
liaansche en ook voor Europeesche rekening, die den toon
– aangaf. Onze termijnmarkt volgde met regelmatig stijgende
iioteeringen, clie tenslotte 1% 8. 2 ct. hooger kwamen dan
een week geleden. Ook in loco was de stemming vast ,en
de afzet was iets beter dan hij sedert geruimen tijd is ge-
‘eest. Vooral naar de ordinaire kwaliteiten en na.r de
middelsoorten w’as meer vraag en de prijzen hiervan liepen
nog al w’at op.
Wat cle naaste toekomst voor het artikel brengen zal, is
nog altijd in hooge mate onzeker. Aan den eenen kant zijn
de wereld-afleveringen dit jaar nog zeer onbevredigend en
verder wordt algemeen verwacht, dat de 1926127er Braziel-
oogst, waarvan in Augustus/September de voornaamste
bloei moet plaats hebben, een groote zal zijn, wanneer ten-
minste in dien tijd geen weersgesteldheid (als bijv. vorst)
optreedt, die nadeelig op de vooruitzichten zon kunnen
werken. Wat de zooeven genoemde teleurstellende af leve-
ringen betreft, zon verwijzen wij naar de op 1 Augustus
verschenen Statistiek van de Firma G. Dauriug &
Zoon, alhier, vQlgens welke de afleveringen in Europa
en in Noord-Amerika tezamen in cle eerste zeven
maanden van dit jaar niet minder dan 1.719.000 balen
kleiner zijn geweest dan verleden jaar. Wanneer hierbij in
aanmerking wordt genomen, dat de tegenwoorclige koff ie-
prijs nog altijd bepaald hoog kan worden genoemd en dat
ook van sommige Centraal-Amerikaansche landen (Colum-
bia en Salvador) groote oogsten worden verwacht, dan
koit men allicht tot de overtuiging, dat voor verdere rij-
zing zeker geen aanleiding bestaat, doch aan den anderen
kant mag toch ook wederom niet over het hoofd worden
gezien dat de consumptie, zoowel in Europa als in Amerika,
juist in de verwachting van groote oogsten, reeds sedert
geruimen tijd met uiterst beperkte voorraden werkt, en
daardoor vooi
–
tdurend gedwongen wordt tot geforceerde in-
knopen, terwijl bovendien Brazilië, zooals men weet, alles
doet om de prijzen te verdedigen. Sedert eenigen tijd is
het ouder meer bezig zijn heil te zoeken in pogingen tot
uitbreiding van cle consumptie, waartoe o.a. met eene af-
vaardiging van Amerikaansche branders, die kort geleden
in Brazilië is geweest, overeengekomen is, dat eene som
van $ 500.000 per jaar zal worden besteed voor koffie-
propaganda in de Vereenigde Staten. Ook is er wederom
sprake geweest van eene leening van $ 30
9.
40.000.000, clie
de Staat Sao Paulo voor valorisatie van de kof 1 ie wilde
sluiten. Hiermede echter schijnt het niet vlot te zijn ge-
gaan, want volgens bericht uit New-York van 30 Juli I.I.
hebben de plannen voor deze leening in Amerika schip-
breuk geleden op den onwil der Amerikaansche bankiers
om gelden voor te schieten, die gevraagd worden met het
doel om de prijzen van handelsartikelen in vreemde lan-
den op te drijven. De houding der bankiers is in overeen-
stemming met de inzichten der Regeeriug te Washington,
welke zich stelt op het standpunt, dat ïina.ncieele steun door
Amerika niet moet worden verleend aan het buitenland,
wanneer die steun aldaar zou worden aangewend ten koste
van Ainerikaansehe importeurs van ,,raw materials”. Of
men nu trachten zal de leening elders te plaatsen, zal ioe-
ten worden afgewacht.
De prijzen der kost- en vrachtaanbiedingen uit Brazilië
zijn op het oogenblik van goed beschreven Superior Sautos
op pronipte verscheping, ongeveer 1011- 6. 103/- per cwt. en
van dito Priine ongevêer 1041-
9.
106/-, terwijl zij van Rio
type New-York 7 met beschrijving, prompte verscheping,
bedragen 931- 9. 94/. en voor latere verscheping 891- 8. 91/-,
naar gelang van den verschepingstermijn.
In Robnsta op aflading ging nog altijd zeer weinig om,
daar Indië met zijn vraagprijzeu nog steeds boven Neder-
landsche pariteit staat. De laatste vraagprijzen waren voor:
Palembang Robusta, Augustus/September aflading,
48
ct.
Mandhehing /
54′
Korintjie

,,

,,

/

,,

,,

53
Bengkoelen

,,

,,

/

,,

;,

52

700

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

12 Augustus 1925

alles per
4
KG., cif, uitgeleverd gewicht, netto contant.
De officieele loco-noteeriugen bleven onveranderd 70 ct.
voor Super.ior Santos en 62 ct. voor Robusta, alles per
34 KG.
De noteeringen aan de Rotterdamsche Termijnmarkt wa-
ren aan de ochtend-eau als volgt:

(Santos-contract)

(Gemengd contract)
basis Good

11

basis- Santos Good
Sept.
Dec.
.Mrt.

Mei
Sept.
Dec.
I
Mrt.
Mei

11 Aug. 531/
3

498%
46%
45
53
47%
443/,
42%
4

,,

52y,
47.8/3
44%

438/8

50%
428/
3

40
1
/
8

28 Juli 50%
458/s

426/
8

4134
48%
431i

4034
387/
8

21

,,

49
1
/8
43% 40%
3934
465/
8

411/
3

3834
3734

De slotnoteeringen te New York van
het aldaar
geldende
gemengd contract (basis Rio No. 7) waren:

Sept.
I

Dec.

I
Mrt.
I

Mei

$
18,72
$
16,74
$
15,60
$
14,94
,,

18,29
,,

16,14
,,

14,90
14,-
10 Aug……..
3

,……..
27

Juli

……
17,17
,,

15,35
14,37
13,68
20

,……..
…
,,

16,30
,.

14,45
13,30
11

12,75
Rotterdam, 11 Aug. 1925.

THEE.

Op de theemarkt heerachte vacantie-stemming. Londen is
in de afgeloopen week gesloten geweest en ook hier ging
er weinig om.
Voor voorjaarsveiling, is thans de monsterlijst verschenen, die
ongeveer 19.500 kisten Ned.-Indische thee zal omvatten.
Java heeft, wat de theecultuur betreft, nog steeds te
kampen met groote droogte, waardoor de oogstcijfers over
de maand Juli nog een verderen sterken teruggang aantoo-
nen ten opzichte van die over Juni, die, zooals bekend, ook
veel lager waren dan die over de maand Mei.
Batavia seint echter vaste markten met vraag voor oog-sten, zoowel van dit najaar als van 1926.
Amsterdam, 10 Augustus.

COPRA.

De markt voor, Copra bleef deze week vrij vast gestemd.
Het aanbod van importeurs is klein. Fabrikanten blijven
geïnteresseerd voor Juli aflading.
Marseille kocht dagelijks tot oploopende prijzen.
De noteeringen zijn thans:

NederL-Ind. f.m.s. stoomend ……….fi. 367/
8

Aug. afiading

363/
t

Sept.

. .

. . ,, 36
1
/
1

Dec.

361/
3

10 Aug. 1925.

VRACHTENMARKT.
De graanvrachtenmarkt van Noord-Amerika nam af en
naar continentale havens is alleen afsluiting mogelijk van
booten met een cancelling datum van niet later dan 15
Augustus. Van Montreal werden verschillende ladingen afgesloten naar Antwerpen of Rotterdam tegen 14 cents
voor belading tot 15 Augustus, terwijl 2/1034 per qtr. werd
betaald voor zwaar graan naar A.ntwerpen 4ïrect. Voor
tweede helft Augustus belading werd alleen afgesloten naar
de Middellandsche Zee op basis van 1634 cents en naar
Griekenland met cancelling 20 Augustus tegen 1834 cents.
Er bestond een beperkt aanbod van de Range naar Conti-
neutale havens voor prompte belading en er werden ver-
scheidene ladingen afgesloten op basis van 1134 cents naar
Antwerpen of Rotterdam met de optie Hamburg tegen 12
cents. De Gulf is zonder zaken.
Van West-Indië valt slechts Un afsluiting te vermel-
den, namelijk een 4000 ton ner van San ])o’mingo per Augus-
tus/5 September naar U. K.fContineat (Havre-Amster-dam
range) tegen 18/-. Van .de North Pacific werd per Novem-
ber 33/- betaald, terwijl een Januari boot 6 d. minder
accepteerde.
De. markt van de River Plate was de afgeloopen week
kalmer en de vrachten voor handige boten vielen in het
begin der week tot 17/6 doch tegen het einde stegen zij
weder. tot 20/-, welke vracht bedongen werd door een 3700
tonuer van Upriver naar U. K./Continent.
De vraag in de Chilisalpetermarkt is geheel weggevallen
en er zijn geen definitieve ladingen in de markt, nôch naar
Europa nOch naar -de Vereenigde Staten. Een ,,Parcel” van
2200 tons per 10130 Augustus werd geboekt naar de Ant-
werpen/Hamburg range tegen 18/- netto met de optie
Southam.pton tegen 21/6 netto.

Een algemeene opleving werd in de Oostelijke markten
geconstateerd en in sommige gevallen was deze zelfs zeer beduidend. Men hoopt niet zonder reden op een algeheele
verbetering voor den Herfst.
Van Wlacljw-ostock vonden vele ,,parcel” afsluitingen
plaats in boonen voor nieuwe oogst belading. Per Novem-
ber wer-d 33/9 betaald naar Hail/Rotterdam/Hamburg met de Scandinavische opties, terwijl per December en Januari
parcels van 6000 tons werden geboekt voor iedere maand
tegen 1/3 boven cle voornoemde vracht. De tendens van de
markt blijft zich verbeteren en 351- wordt geboden voor
een 9500 tonuer voor begin Januari belading. Ook in olie
is meer te doen en per NovemberjDecember wordt 50/- vast
geoffreerd naar de continentale havens met de optie Hull
tegen 52/6. Van Saigon en Kohsichang vonden verdere af-
sluitingen plaats naar West-Indië; een September boot
werd afgesloten naar San Domingo en Cuba (6 havens) op
basis van 28/6. Van Australië vonden nog geen afsluitingen
plaats voor nieuwe oogst belading en de bevrachters worden
door -cle reeders niet aangemoedigd tegen huu indicaties van
351- tot 40/-. Van West-Australië werd Jarrah hout afge-
fI-oten -tegen 30/- naar Madras per September, terwijl New-
castie kolen zijn vertegenwoordigd door een afsluiting naar
Manilla tegen 10/- per prompt. –
Van Burmali waren verdere orders aan -de markt naar
continentale havens en na de afsluiting van een midden
Augustus boot tegen 23/6 werd een andere boot voor de-
zelfde positie genomen tegen 2716, terwijl naar Hamburg
direct 25/- werd betaald per Augustus/September. Ook
Britseh-Indië verbeterde zich en er vond een afsluiting
plaats op d.w. van Bombay naar U. K.JCoutinent tegen
20/6. Van Karachi werd op ,,scale terms” afgesloten naar
Alexandrië 1416, Beyruth 16/6, Middellandsche Zee/U. K./
Continent per Augustus 17/-. Van Zuid-Afrika vonden
slechts twee afsluitingen plaats, nA. een handige October
boot van Cape Town/Durbaa range naar U. K./Continent
op basis van 25/- en een 7000 tonner per SeptemberfOctober
tegen 23/6.
Van den Donau en de Zwarte Zee vond een groot aantal afsluitingen plaats en booten van 5000 tons, 10 pCt., wer-
den tegen 12/- naar Continent, 12/6 U. K. en gi
–
ootere boo-
ten tegen 11/- en 11/6, gesloten. Van den Donau wordt 1716
geoffreercl voor een 3000 tonner per Augustus.
De markt van de Mid-clellandsche Zee was zeer flauw,
doch dit is voor een groot gedeelte aan’ den vacantietijd
te wijten. De vrachten zijn onveranderd en er is geen uit-
zicht op verbetering binnen korten tijd. Er werd een wei-
nig fruit afgesloten van Zuid-Spanje, doch slechts met
booten van 60180.000 kubieken voet. Alexandrjë zoekt boo-
ten voor katoenzaad per October en November tegen 11/6
naar Huli. De Golf van Biscaye is onveranderd en de eenige afsluitingen zijn: Bilbao/Middlesboro 5/9, Cardiff 5/9.
De vraag naar tonnage op time-charter basis is zeer ge-
ring. VOor het transport van Luniber werd een 8000 ton-
ner afgesloten tegen $ 1,20 alsmede een 6000 tonner tegen
2/10.
De kolenvraclitenmarkt van Amerika was deze week iets
minder levendig. Naar West-Italië werd $ 2,85 betaald.
Naar Zuid-Amerika werden verscheidene’ ladingen gedaan
voor
.
Augustus/September tegen
$
3,50 naar Rio, Buenos-
Aires $4. –
De uitgaande kolenvrachtenmar-kt van Engeland heeft
deze afgeloopen week practisch gésproken stilgestaan, het-
geen ook te wijten is aan vacanties. Van Zuid-Wales werd
afgesloten: Algiers 816, Genua 9/-, Triëst 10/3, Las Palmas
9/9, Buenos-Aires 16/- en van de Oostkust: Hamburg 319,
Rotterdam 3/9, Antwerpen 4/3, Genua 8/3, Alexandrië 10/9.
10 Augustus 1925.

RUN VAART.
Week
van
2 t/m. 8 Augustus 1925.
De aanvoeren van erts werden beduidend mindér; dien-
tengevolge was er veel minder vraag, en veel meer aan-
biecling van scheepsruimte.
De ertsvrachten naar de Ruhrhavens liepen suceessjeve-
lijk terug vau,f O,dO-f 0,70 tot
f
0,50-f 0,60 voor
34
en
34
lostijd.
In daghuur naar den Bovenrjn werd niet gecharterd;
daarentegen liepen de vrachten voor ruwe producten terug
tot
f
1,10 h
f
1,20 per last, met verkorten lostijd.
Het sleeploon bedroeg gemiddeld f0,32 34 Tarief.
De waterstand werd voortdurend gunstiger.
Naar den Bovenrjn werd op maximum M.’ 1,80 afgela-
den; naar den Beneden-rijn, voor niet al te groote schepen,
op vollen diepgang.
De koleuvrachten in de Ruhrhavens liepen eveneens
terug. Ten gevolge van mindere verscheping was er ruimere
aanbieding van scheepsruimte.

12 Augustus 1925

701

DE TWENTSCHE BANK

Amsterdam – Rotterdam – ‘s-Gravellhage – Dordrecht – Utrecht – Zaalldam – Zwolle

Maandstaat op 31 Juli
1925

DEBET

Aandeelhouders nog te storten 90 pOt. op aandeelen B,
waarvoor waarborg gedeponeerd …………………..
Deelneming in de firma’s:
B. W. BLIJDENSTEIN & Co., te Londen
B. W. BLIJDENSTEIN Jr. te Enschede
LEDEBOER & Co., te Almelo
Deelneming in bevriende Bankinstellingen
. . . . f
10.739.431,13
waarvoor in geld gestort ……………………….
waarvoor effecten gedeponeerd …………………….
Effecten van Aandeelhouders
gedeponeerd bij bevriende instellingen …………….
ten eigen gebruike …………………………….

f
2.707.200,-

2.000.000,-
31.268.200,—

f

1.462.500,-

11

8.435.000,-

8.032.231,13
11

Kassa, Wissels en Coupons …………………………
Ned. Schatkistbiljetten en Schatkistpromessen ……….
Daggeldieeningen………………………………….
Saldo’s bij Bankiers ……………………………..
Eigen effecten en syndicaten ………………………
Saldo te leveren en te ontvangen fondsen …………….
Prolongatiën gegeven ……………………………….
Credietvereeniging ………………………………..

f
55.176.593;45
Af: loopende Promessen

4.500.000,-

Voorschotten tegen Onderpand of Borgtocht en SaldiRek.-Ort
f
48.694.884,91
Af: loopende Promessen

…………………………..,,

2.064000,-

Voorshotten op Consignatiën ……………………….
Gebouwen……………………………………….

35.975.400,-
50.630.311,40 7.787.848,30
600.000,-
19.091.936,63
8.250.794,61 2.203.158,54
13.761.830,–

50.676.593,45
11

46.630.884,91 2.235.518,08
5.318.824,-

Totaal……
f 261.092.831,05

CREDIT

Kapitaal
………

…………………………………
f
36;000.000,—
Reservefonds ………………………………………
8.822.001,91
Buitengewone

Reserve

…………………………….
Credietvereeniging
…………. . ……….
5.366.567,50
Reserve

Credietvereeniging

…………………………
2.457.780,86

f

54.446.350,27
Aandeelhouders voor gedeponeerd als waarborg voor 90 pOt.
storting op aandeelen B:
Effecten

…………………………
f

1.450.600,-
Contanten

……………………….
Leen-Depot

Effecten

…………………………..
……………………….

Effecten

…………………………
,,

35.975.400
5
–
Totaal

Contanten

……..
………………..

118.550,-
Zieken-

en

Pensioenfonds …………………………..
2.411.059,07
Deposito’s

………………………………………………
…..
47.988.235,10
Prolongatie-Deposito’s

……..
………………………

1.968.300,-
Saldi

Rekeningen

Courant

…………………………
f
70.327.905,37
11

,,

voor gelden in het Buitenland

. .
,,

7.937.568,11
Credietvereeniging ……………
4.704.178,27
82.969.651,75
B. W. Blijdenstein
&
Co., Londen, B. W. Blijdenstein

Jr.,
Enschede en Ledeboer
&
Co., Almelo
6.145.913,16
Daggeldleeningen ………………………………….
4.400.000,-
De

Nederlandsche

Bank

…………………………..
.
610.401,16
–

Te

betalen

Wissels

…………………………………

18.991.941,84
Geaccepteerd

door

derden ……………………………
..

2644.627,66
Diverse

Rekeningen ……..
…….
………………..
…….

2.422.401,04

Totaal ……
[261.092.831,05

12 AUGUSTUS 1025

10E
JAARGANG No. 502

STEEN KOLEN-HANDELS

(COAL-TRADING ASSOCIATION)

Hoofdkantoor te Utrecht . Filialen te Amsterdam en Rotterdam

KONINKLIJKE MEUBELTRANSPORT-MIJ.

DE GRUIJTER & Co.

AMSTERDAM DEN HAAG

ARNHEM

Verhuizingen. Garde-Meubles

LESSEN OVER

DEN HANDEL

doorJ. GROOTEN

Prijs ……..
f 8.-

Gebonden . . . .
f
8.90

Alom verkrijgbaar bij den Boekhandel en bij
Nijgh & Van Ditmar’s Uitg.-Mij., Rotterdam

Naamlooze Veunootschap

Nederlalldsohe Promotors Cie.

ROTTERDAM, Coolsingel 19
TeL-Adr.: Promotors-Rotterçlam Telefoons 13250 en 13270

BRUSSEL,.Boul. Emile Jacqmain 49
Telegram-Adres: Nordminea – Brussel
Telefoon:
•
Bn 13552

belasten zich met de uitgifte van
aan-

deelen en obligaties voor Industrieele,
Handels- en Cuituurondernemingen in
het Binnen- en Buitenland.

Alle Ba.nkzaken Cornmission-Agents

Adverteeren

geeft succes

NUGH & VAN

DITMAR’S

UITGEVERS-MIJ

ROTTERDAM

Wijnhaven 111-113

TeI.7841 -’42-’43-’61

Belast zich met het

verzorgen van uit-

gaven en tij dschrif-

ten op elk gebied

NEDERLANDSCHE HANDEL-MAATSCHAPPIJ.

Gestort Kapitaal
……
t 80.000.000,—.

Statutaire Reserve . . .
–
t
20.536.861,—.

Buitengewone Reserve
t 22.660.000,—.

Hoofdkantoor: AMSTERDAM.

Agentschappen te ROTTERDAM en ‘s-GRAVENHAGE.

Direct opvorderbaar …………
1

%
per jr

REN TE

1
maand opzegging ………..2 %

3 maanden opzegging ……….
272
% ..
voor

6

.,

……….

”

VE’DCCI’T’f’C

12

,.

.,

……….
472
%
1/ L 1
.J
t..)
1 1
.J
t..)
•

Voor andere en VASTE termijnen, zoomede voor groote bedragen rentevergoeding nader
overeen te komen.

NIJGH & VAN DITMAB’S BOEK- EN RANDELSD1ITJKKERIJ, ROITERDAM