Jrg. 8, editie 410

7 NOVEMBER 1923

AUTEURSRECHT VOORBEHOUDEN.

E
conomis c
­
h~ tatistische

Berichten

ALGEMEEN WEEKBLAD VOOR HANDEL NIJVERHEID, FINANCIÈN EN VERKEER

ORGAAN VOOR DE MEDEDEELINGEN VAN DE CENTRALE COMMISSIE VOOR DE RIJNVAART

UITGAVE VAN HET INSTITUUT VOOR ECONOMISCHE GESCHRIFTEN

8E JAARGANG

WOENSDAG
7
NO’Ç’EMBER 1923

,

No. 410

INHOUD

1hz.
DE
ZEISREUFITOONF’ERENTlE TE BRussui, OC’roiIEu
1.923
door
Mr. G. van Slooten
Azn.. ………………..
954
Ti[andelsverdragen …………………………….
955
De Danziger Gulden door
de
W…………………
958
De Kleurstofindustrie in
1922
door
E. J. Tobi ……..
958
AANTEEKENINGEN:
Staking van de publicatie der haitdclsstatistiekr . . .
960
Overzicht van de wettelijke bepalingen betreffende
den arbeidsduur …………………………
961
Eenige economische gevolgen van de aardbeving in
Japan…………………………………
961
Gebruik van Auto’s in Amerika ………………
903
MAANDCIJFERS:
R6sumé uit het ,,Mouthly Bulletin
of
Statisties
..
….
964
STATISTIEKEN EN OvERzICHTEN …………….
965-972
Geldkoersen.

Efiecteubeurzen.
Wisselkoersen.

Goederenhandel.
Bankstaten.

Verkeerswezen.

INSTITUUT
VOOR ECONOMISCHE GESCHRIFTEN

Algemeen Secretaris: Mr. G. W. J. Bruins.
itedacteur-Becretaris van het weekblad:
D. J.
Wansink.

Secretariaat: Pieter de Hooghweg 122, Rotterdam.
Aangeleekende stukken: Bijkantoor Ruige Plaatweg 37.
Telefoon Nr. 3000. Postchque- en girorekening
Rotterdam No. 8408.

Abonnelnentsprijs voor het weekbLad f;anco p. p.

in Nederland f 20,—. Buitenland en Koloniën
f
25,-
per jaar. Losse nummers 50 cents.

Leden en donateurs van het Instituut ontvangen
het weekblad gratis.

De verdere publicaties van het Instituut uitgaande ontvangen de aboné’s, ledenen donateurs kostelooz,
voor zoover daaromtrent niet anders wordt beslist.

6
NOVEMBER
1923.

Zooals te verwachten was bleef de meerdere vraag

naar geld gedurende de afgeloopen berichtsweek aan-
houden, doch openbaarde zij zich echter alleen in
Ccii

iets stijvere rente voor particulier disconto en een bijna

geheel ophouden van aanbod van eau-geld. Voor pro-

longatiegeld bleef ‘de noteering onveranderd en zelfs

op den ultimo en den eersten dag der nieuwe maand

was er voldoende aanbod voor 2% en 3 pOt. De rente

voor particulier disconto liep reeds in het begin der

week
i/
pOt. op en later moest meestal nog een

hooger, dus 3% pOt. betaald worden.
Zij
blijft echter

ondanks deze verhcogiiig van ongeveer 16 pOt. boven ht

laagste punt, voor den tijd van het jaar nog zeer laag.
* *
*

De post binnerilandsche wissels op de balans van

.l)c Nederlandsciie Bank blijkt in de afgeloopen week

met
f
16.1 millioen te zijn opgeloopen. Deze stijging

komt voor het grootste gedeelte voor rekening van

dan Staat. Het bedrag der rechtstreeks hij de Bank

geplaatste schatkistpromessen vermeerderde van
f
18

millioen tot f31 millioen. De beleeuingeii stegen iii

I;ota’al van
f
139.4 millioen tot
f
1.43.5 niillioen. Deze

stijging betreft z’oowel de effecteribeleeningdn als de

goederenbeleéningen en wel uit’sluitend de Hofdhank.

Het renteloos vorscht an het Rijk vertoont ccii

stijging van een gede
f
500.000,–. De zilvervoorraad

dci Bank noteert
f
1.9 m:il]oen lager dan verleden

week. De stijging van de post papier op het buiten-

land correspondeert ook ditmaal weder voor het, groot-

ste gedeelte met de
gelijktijdige
daling van de diverse

rekeningen onder het actief. Eerstbedoelde post klom

van
f
68.9 millioen tot
f
82.3 niillioen; laatstgenoem-

de liep van
f107.8
millioen tot
f
95.5 millioen terug.

De biljettencirculatie steeg met ruim
f
22 millioen;

de
:
rekening-courant saldi vertoonen een daling van

.f
2.6 millioeri. Het beschikbaar motaalsaldo noteert

ruim
f
5.1 millioen lagi dan verleden week.

De wisselmarkt was deze berichtsweek zeer stil.

ieuwe gezichtsp ii nten, clie verandering in de kooi-

sen konden brengen, deden zich niet voor cii de feest-

dagen in Frankrijk, België en Engeland hielpen mede

olil den handel te doen inkrimpen. Weliswaar bracht

het bericht, dat Amerika
eindelijk
bereid was weder

aan de confe,rentietafei plaats te nemen, eenige nieu-
we hoop op verbetering en stegen daardoor Francs en

Ponden een weinig, maar de onverzettelijkheid van’

Frankrijk deed al spoedig deze geringe hoop weder

‘erdwijnen en de koersen zakten opnieuw in.

Marken bleven de steeds versnelde daling voojt-

zetten. Geopend op 30 â 35 gulden per biljoei, werd

aan het einde der week voor 85 cents per biljoen ver-
handeld en Maandag werd zelf voor 25 ets. afgedaan.

LONDEN,
3
NOVEhL]3Elt
1923.

Op de geldmarkt was kort krediet deze week in vol-
doende mate beschikbaar. Toensdag
, het einde van

de vorige maand, ging onopgemerkt voorbij en had in

ht algemeen weinig invloed op de koersen.

Gewoonlijk kostte dag-tot-daggeld 216-16 pOt. en

lechts bij uitzondering hoorde men, dat 3 pOt. be-

taald werd.
De discontomarkt was vast, terwijl de koopers voor-

namelijk geïnteresseerd waren in December Treasury

Bills tdgen 27/s pOt.

De koersen va:n ban kaccepten bleven rijwei onver-

ancler’d

2-mnds prima’ bankaccept.
2′
5
I16-3
pOt.

—

3- ,,

,,

,,

3% pOt.

4-

3Vs—/i6 pOt.

6- ,,

,,

,,

3
3
/s—% pOt.

954

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

7 November 1923

DE ZEERECHTCONFERENTIE

TE BRUSSEL, OCTOBER 1923.

an 6 tot :11 October ji. heeft te Brussel con ver-

gadering plaats gehad van de Commissie, welke op 27

October van het vorig jaar door cle Conferentie in
ii[eiio was aangewezen om de eindredactie vast te stellen der oitwerp-corventiën omtrent de reeders-

aansprakelijkheid, de hypotheken en voorrechten, en
do cognossernentsclausules (Uague Rules). Aan het

einde dec’ bijeenkomst werd namens de Belgische Re-

georiug verklaard, dat zij omtrent deze onderwerpen

geeti nieuwe conferentie zou uitlokken, doch zich
nu. zou wenden tot de regeeririgen der landen,

clke ter conferentie vertegenwoordigd waren, niet

het voorstel thans tot de conventies toe te treden.
Do ontwerpen, zooals zij er nu uitzien, moeten dus

‘oor1oopig worden beschouwd als het e:inclresultaat

der gemeenschappelijke overieggingen en het is daar-

om stellig cle moeite waard in liet kort mede te dec-

]on, wat men te.n slotte overeengekomen is.

Allereerst cle reedersaansprakelijkhei d En liet alge-

meen is men gebleven bi,j het compromis van. Venetië.

Do :reecler is volgens dit accoord niet verder aanspra-
kelijk clan tot cle waarde van liet schip aan het einde

van cle reis (of wat daarmed.e in bijzondere geval en
wo:rdt gelijkgesteid) vermeerderd met 10 pOt. van dc

waarcle van het schip v66r het begin dor reis, met
dien verstande, dat hij nooit meer verschuldigd zal

zijr:i clan 8 pond sterling per ton, voorzoover het be-

treft wat ik voor het gemak materieele schade wil

noemen. Deze limiet wordt met £ S verhoogd ten aan-
zien van schadevergoeding versch nidigcl wegens on-
gevallen, welke dood of lichamelijk letsel ton gevolge

hebben gehad. Een en ander behoudens het geval
waarin d.e schaclevergoedirigspl icht op den .rccder rust
ten gevolge van zijn persoonlijk handelen.

Afgezien van een ige kleine wijzigingen is dit ont-

werp i’
,
eblevei.t zooals het was. Algemeen is mei, over-
tuigcl, dat men hiermede gekomen is tot aan cle uiter-

ste grens van wat in een internationale gelijkvormigc
regel ing van dit onderwerp te bereiken valt.
Dan de conventie omtrent de hypotheken en voor-

rechten.
liet algemeen beginsel :is, dat cle hypotheken en
daarmede gelijk te stellen rechten.
OP
schepen over en

weer zullen worde.n erkend, indien zi.j naa:r de lands-wet zijn gevcst:igd en mits zij in een openbaar registe
zijn ingeschreven. Deze hypotheken zullen slechts
achto.rstaan. bij zekere in beperkt aantal in de con-
ventie scherp omschreven voorrechten. Dit was tot
verleden jaar dan ook steeds als vaste regel hij de

discussiën in het oog gehouden. Toen evenwel kwam
de Amrikaansche delegatie, die tot dusverre niet aan
cle conferenties had deelgenomen, cle goede orde vee-
storen door een hetero.geen voorstel, dat
OJ)
liet laat-

ste oogenblik zonder de noodige voorbereiding mi
critiek doo.r de conferentie werd aangenomen. Dien-
tengevolge we:rd de toestand aldus, dat de hypothe-
ken werden achtergesteld 66k hij de schulden voort-
spruitende uit hetgeen door den kapitein gedurende
de reis was verricht ,,pour les hesoin.s réels cle la con-
se.rvation du navire ou cle la continuation du voyage”
en cle vorderingen, uit liet cogirossemeut voorsp’mni-
tende, en niet alleen bij deze, maar oolc hij alle
andere gepniviligeerde schulden, welke in een natio
nale wet mochten voorkomen (zonder beperking) mits
outstaan v66r de hypotheek en binnen drie maanden
in het register ingeschreven..
Het is begrijpelijk, dat door deze regeling het
scheepscrediet aan ernstige gevaren werd blootge-
steld. Niet zelden moet crediet worden verleend op
het onderpand van schepen, die zich buitenslands he-
vinden zonder dat kan worden nagegaan hoeveel

schulden uit ,,necessari.es” etc. zijn, ontstaan en welke
exotische privileges op het schip werkelijk of beweer-
delijk zijn komen te rusten. Het resultaat zon
zijn, dat do creclietgever, om veilig te kunnen

gaan, in eik van zulke gevallen drie maaudc,:t zou

moeten. wachter, met liet ve:rstrekken van het gold.
Emmers eerst dan zou, uit liet schoon blijven van de
i’egiste:rs, kïinnen blijken dat er geen verho.igen i)rJvi-
leges waren.

i)e Nederlandsche delegatie heeft zich met kracht
tegen het definitief aannemen van dit onmogelijk

stelsel verzet cii is er na veel discussie in geslaagd
het ‘tot oi’ischuidigc proporties terug te firengcii. .Ini

de eerste i)laats heeft men gedaan gekregen, dat die
onbekende nationale privileges uit cle :regelin “z jii

geschrapt. Vervolgens is cle termijn van, drie maan-

dim teruggebracht tot 66n.e maand. En ten slotte is

belangrijk, dat uit de discussies duidelijk is gebleken. al, staat liet dan ook niet met zooveel woorden in den

tekst, dat de vorderingen voo,i’tspi’u itende uit liet cog-
nossement, welke ouder deze eoi’icl,ities ï’iog boven liet

recht van den h13’potheekhoude’r kunnen gaan, in be-

!)e,rkten zin moeten worden opgevat.
Slechts betrekkelijk korte,:, tijd lieeft cle iiomrniisic
zicht met deze heide convent:ie-ontwe:rpen bez.iggelioit-
ileti,. De gi-oote belangstehli ng was voor cle conventie
oïnt.t-ent cle cogncssementsbcpal ingen.. Afgezien. van
verschillende i’nterprctati.eqiiaesties, waarin de aan-

wezige juriste.n zich wellicht wal; al te veel heb-
ben verineid. waren, do twee hoofdv.ragen. deze : l.o.
zullen de hepal i ugen toepasselijk zijn
01)
alle vervoer

ter zee, of zal men oiidorsehieid maken tusscheu de

vaste ijneu., clie ei’ i?èi, en do wilde boeten, clie er
ci iet onder zul bit vallei’, Po. kan aan liet cogoossemeat

ouder deze regelen opgemaakt, ook volledige bew’js-
krmiclit ten aanzien val., getallen, hoeveelheid, gew.icli t

ete. wonder toegekend of moet liet hij prima mcie lie-

wijs blijven..

Nadat omtrent liet. eerste po.ii t cle mal ,’oeal;en vat,
beide zijden waren gehoord, bleek wel, dat voo
t
–
liet

.tnalecn, vat, een ouiclerseliei.cl niet voldoenicl gewichtige
gronden ware.n aan te voeren,, om eet, meerderheid

daarvoor te winnen. 1-lef hoofclargucneu’t, dat ieder,

clie bij iie wilde vaart belang had, niet cle ‘tegen-
woord ige toestanden tevreden was, moest wijken voor

de opmerking, dat onder cle nieuwe regeling di.c toe-
standen precies zoo konden bli,jveu:c als zi.j thans wa-

ten. Bo’enclie’r, kon erop gewezen.
WO
rdlen, dat ter ge-
logeniteid van de heiangrijlce enquête, welke in dezeti

zorne.i
–
te Lot.iderc door een, parlementaire commissie is

gehouden, de vertegenwoordigers van de Engelsciw
w.Ucle vaart ten slotte verklaard hebben met cle i u.i liet
conven…ie-ootwe:rp vervm,tte negehii:ig te kunnen mccle-

gaan o.iïder een voorwaarde, clie reeds in dit ontwerp is vastgelegd. Het ten slotte unaniem genomen besluit
der commissie was dan ook de zaak zoo te laten als zij

was en geen onderscheid te maken.
ie cjuaestie omtrent cle bewijskracht had niet zoo’n
Oe.i1 voud ge oplossing. Mcii vergete hierbij nooit, dat;
cle ontworpen regeling, die zegt, dat liet cognosse-

nient slechts prIma facie bewijs zal opleveren, geens-zins verbiedt. dat partijen overeenkomen, dat liet vol-
ledig bewijs zal zijn. Het voorstel van thiaiis was
echter, dat in de regeling zelve zou korne:n te staan,
(lat liet cogoossement volledig bewijs zal zijn, liet ver-
langen naar zulk een bepaling kwam vooral voort ui,t
cie k.rii:igen der Seat.idi niavische belanghebbenden., clie
vreesden, dat, indien de ,,pninia facie” regel word aan-
genomen, de houtve:rvoerde:rs onder Scanfi n-charter,
niet volledig bewijs, zouden trachten dit charter ver-
anderd te krijgen int don zin van de conventie. Dit
verlangen stuitte op een pertinente weigering van

de Engelsche delegatie.
Het einde van een lange discussie, waarin cle

Nederlandsehe delegatie de bemiddelaarsrol heeft ver-
vulcl is geweest, dat de Sca;nclinaviërs zich met liet
ontwerp, zooals het daar lag, hebben vereenigd onder
het voorbehoud, dat do nationale wetten uitdrukke-

lijk volledige bewijskracht voor getallen etc. zouden
kunnen toekennen voor het geval dat het cognosse
mont zich bevindt in handen van een derde te goeder
trouw, die het onder bezwarenden titel heeft verkre-

7
November 1923

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

955

gen. Een bepaalde verzekering, dat onder deze reserve
de conventie zou kunnen worden onderteekend, heeft

natuurlijk nog niemand kunnen geven, dakr omtrent dit punt nog wel eenige ruggespraak noodig zal zijn:

Het komt mij echter voor, dat overeenstemming vér-

kregen zal worden. Immers heeft Engeland, de voor-
naamste opponent, zelf in zijn nationale regeling,

gebaseerd
01)
het ontwerp-conventie en neergelegd

in de thans bij het Parlement aanhangige ,,Bill”.
eenige met het oog op nationale toestanden noodig

geachte reserves gemaakt en zal die dus moeilijk aan

anderen kunnen weigeren.
Een zeer belangrijke bepaling uit het oogpunt van
wetgeving is opgenomen in. het door de coinmissi.e ontworpen slotprntocol. Men weet, dat de conventie
een nagenoeg letterlijke vertaling van de geamendeer-
de ,,Hague Rules” is. Deze Rules zijn gegoten in
den vorm van een cognossernent, althans gesteld in
de woorden van zulk een document. Zij waren zeer

bruikbaar voor een contract maar, voor continentale
begrippen, zeer slecht te aanvaarden als wetsbepalin-

gen. Het opnemen van die regelen in ons Wetboek
van Koophandel of in het Ontwerp-Zeerecht zou zeker

een in de oogen van ieder continentaal jurist af-

schuwelijk resultaat opleveren. Derhalve hebben de
Fransche en Nederlandsche gedelegeerden erop ge-
staan, dat aan hunne wetgevers het recht zou wor-
den voorbehouden om voor de nationale wetgeving
de substantic van de ,,Rulcs” in dien vorm te gieten,
dien zij het meest zouden verkiezen, en dit recht is ten slotte gaarne verleend. Het bestaat nu voor alle staten,

zoodat, bij het heersehen van verschillende smaken,
ook op wetgevend gebied, de waarschijnlijkheid be-
staat, dat per slot van rekening nogal eenig redac-
tioneel verschil zal ontstaan. Nu het evenwel onmo-gelijk bleek den geheelen tekst zoodanig om te wer-
ken, dat ieder daarmede genoegen kon nemen, zal men

dit eventueel in koop moeten nemen. –
Het komt mij voor, dat er van Nederla.ndsche zijde
geen bezwaren bestaan tegen toetreding tot de drie
conventies. Die omtrent de reedersaansprakeljkheid

heeft voor ons voorshands nog het minste belang. De beide andere zijn van meer gewicht. Het is toch voor
ons land, dat een zoo ontwikkeld scheepserediet heeft,

Cel).
groot voordeel wanneer onze verbandbrieven in het buitenland algemeen erkend worden en in hunne
bevoorrechte plaats gehandhaafd worden, terwijl aan
den anderen. kant zekerheid bestaat omtrent de voor-
rechten van anderen aard, waarvoor
zij
eventueel zul-

len moeten wijken. En ten aanzien van de conventie
omtrent de cognossementselausules kan men zeggen,
dat de gebeurtenissen van den laatsten tijd duidelijk
den weg, welken men moet inslaan, aanwijzen.
Daar zijn, in de eerste plaats, de Engelsche en
Amerikaansehe wetsontwerpen in denzeifden geest.
Daar is, vervolgens, de bijna unanieme verklaring
-a:n alle belanghebbenden, afgelegd voor de Engelsche
Pnquête-cowmissie, dat zij deze regeling wenschen.
In de naaste toekomst zal dus, naar alle waarschijn-
lijkheid, 60 pOt. van de steamer tonnage der geheele
were
ld onder deze bepalingen varen. Dan hebben wij,
hier te lande, het ondubbelzinnig verzoekschrift van
1e Comm. van Belanghebbenden bij Ladingen (waal-
onder ook de bankiers en assuradeurs) aandringende
op wettelijke invoering dezer voorschriften. Ten slotte
het Ontwerp-Zeerecht, dat naar wij meenen te weten
spoedig in behandeling zal- komen. Het is, wat de al-
gemeene gedachte betreft, met deze regelen niet- in
tegenspraak, maar zou stellig, ongewijzigd kracht van
wet bekomen hebbend, de invoering in de praktijk
van de Hague Rules onmogelijk maken, daar het
afwijkende bepalingen omtrent zeewaardighaid enz.
bevat en strjdige overeenkomsten met ïietigheid (om
van de strafbepaling nog maar te zwijgen) bedreigt.
Handhaven wij deze bepalingen en treden wij niet tot
de conventie toe, dan zullen wij de zonderlingste con-
flicten beleven. Doch wanneer
wij
teekenen, zijn wij

vanzelf genoodzaakt hiermede
bij
de vaststelling van

de nieuwe zeerechtbepalingen. rekening te houden en
krijgen aldus, door een gelukkigen samenloop van om-

standighederi niet alleen een nieuw zeerecht, maar
ook een, dat in internationaal opzicht á jour is.

Mr. G.
VAN SLOOTEN AZN.

– HANDE.TJIS’ VERDRAGEN. –

Een medewerker schrijft

Het vraagstuk van de handeisverdragen, door e-

derland gesloten of te sluiten, is zeer actueel. Er is

wellicht reden, zoo nu en dan in dit orgaan iets mede
te deelen van wat ter zake geschiedt. In verband

daarmede moge thans een enkele algemeene opmer-

kring gemaakt worden en moge voorts een lijst gege-

ven worden, waaruit
blijkt
hoe de toestand ter zake

op dit oogenblik is.
– Met een groot aantal landen had Nederland bij het uitbreken van den wereldoorlog verdragen, welke in

het algemeen gebaseerd waren op het principe van de

wederzijdsehe meestbegunstiging. Met het oog op de
door den oorlog gewijzigde toestanden zijn verschil-
lende verdragen’door de wederpartij opgezegd gewor-

den.
Daaionder
zijn er echtet, die voorshands weder,
met korten opzeggingstermijn, zijn gecontinueerd.

Voegt men daarbij nu eënerzijds, dat er zeer besnoei-
de, respectievelijk uiteengevallen, staten zijn, van

welke, naar sommiger oordeel, niet zonder meer vast-
staat, dat het overblijvende deel gebonden is door
een dooi den oorspronkelijken staat gesloten verdrag,
en anderzijds, dat er nieuwe staten zijn ontstaan,
di.e nog niet door verdragen waren gebonden, dan
voelt men, ook zonder dat verdere argumenten hier-
voor worden aangevoerd, dat er op het gebied van de
handelsverdragen nog al het een en ander te doen is. Wat nog bestaat, wat reeds geregulariseerd is en wat
nieuw tot stand gebracht is, kan uit de volgende lijt

blijken: –

Australië.

In Australië geldt sedert -25 Maart 1920 een drie-
deelig tarief, bestaande uit: lo. het gewone, alge-
meene tarief, 2o. een speciaal tarief, toepasselijk al-leen op de overige deden van het British Empire, en

So. een ,,intermediate tar:iff”, dat
bij
verdrag met an-

dere staten toepasselijk verklaard kan worden. 1-let
schijnt niet uitgesloten, dat Australië aan Neder-
land, vooral met het oog op de Kol.oniën, het ,,inter-
mediate tariff” zou willen toekennen.

België.

Van kracht is de handels- en scheepvaar-tovereen-
komst van 12 Mei 1863 met een aanvullingsovereen-
lbmst van 7 December 1865. Deze overeenkomsten
zijn gebaseerd op- het principe der meestbegunstiging
voor personen voor de vlaggen en voor goederen. Het
prin.cipe der overeenkomsten is thans praktisch van
groot nut, o.a. in verband met de onlangs gesloten
liandelsverdragen tusachen Frankrijk eenerzijds en
België en -Luxemburg anderzijds.

Belgisch Congo.
– Van kracht is, behalve de algemeene verdragen van
26 Februari 1885, 2 Juli 1890 en 3 November 1906,
den Congo betreffende, de overeenkomst, door Neder-land op 27 December 1.884 met de internationale Ver-
eeniging van den Congo gesloten. Voor onderdanen
gbldt de meestbegunstiging. Van goederen worden
.geen hoogere invoerrechten dan 10 pCt. geheven. Ne-
derlandsche schepen mogen de scheepvaart op den-
zelf den voet uitoefenen als Belgische. Geen differen-
ieele behandeling van goederen of schepen zal plaats

vinden. –

Boel garije.

–
De voorloopige overeenkomst van 13/26 Januari

1906,
bij
notawisseling het principe der meestbegwi-stiging vastieggende, is 9 Augustus 1921 buiten wer-
king getreden. Bij nieuwe n-otawisseling van 1 resp, .9 Maart 1922 werd opnieuw het principe der meest-
begunstiging vastgelegd. De regeling is voorloopig

956

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

7 November 1923

van aard en opzegbaar met een termijn van 3 maan-
den.

Canada.

Als ,,koloniale Staat” heeft de ,,Dominion of Ca;

nada” geen formeel handelsverdrag met Nederland:

Toch zij hier vermeld cle Canadeesche ,,Order in
Council” van 7 Juni 1910, daar deze, de invoerrech-

ten voor Nederlandsche artikelen regelende, het on

clerwerp der handeisverdragen betreft. Bij deze ,,Or-
der in Council” werd nl. het Canadeesche ,,Interme-

diate Tariff” toepasselijk verklaard voor een reeks
artikelen, in Nederland voortgebracht of vervaardigd,

indien die producten zonder overscheping worden

verzonden uit een haven in Nederland of uit een ha-ven in een Eritsch land naar een haven in Canada.

Over uitbreiding van deze reeks artikelen wordt

thans, naar vernomen wordt, met de Regeering te Ot-

tawa onderhandeld.

China

Van kracht is het tractaat van handel en vriend-

schap van 6 October 1863, gebaseerd op het principe
der algeheele mestbegunstiging, en het zoogenaamde

siotprotocol van
1
September 1901, door China eener-

en Nederland en de andere mogendheden anderzijdi
geteekend in verband met den plaats gehad hebben
;

de.r boksersopstand. In dit protocol komen o.a. bepa-
lingen op de invoerrechten voor.

Columbia.

Van kracht is het tractaat van vriendschap, scheep-

vaart en
ha?del
van 1 Mei 1829, de meestbegunst –
ging vastieggende.

Denemarken.

Met Denemarken geldt, afgezien van het algemeene

tractaat en overeenkomst van 17 Apri.i 1857 tot af-
koop van den Sonttol en de bijzondere, door Necler-
land gesloten, aanvullingsovereenkomst van hetzelfde
jaar, ecn van de oudste regelingen, die we hebben, ni.

het tractaat van vriendschap, goed-verstand en coto-
mercie, van 15 Juni. 1701, de meestbegunstiging vast-

leggonde. .

Duitschi and.

Van kracht zijn: lo. het traktaat van handel eti

scheepvaart van 31 December 1.851. met protocol, ge’-
sloten met Pruisen, mede namens de overige staten

van het Duitsche Tolverbond, waarbij hehooren 5
latere toetredingsverklaringen van Duitsche staten,
2o. een algemeen traktaat van. 22 Juni 1861, betref
–

fende tolafkoop, 3o. de herziene Rijnvaartakte van 17
October 1868
1
met additioneele verklaring van 18 Sep-
tember 1895 en wijzigingsove:reenkomst (het protocol

betreffende) van 4 Juni 1.898, 4o. het verdrag van
ii. Februari 1907 over de wederzi.jdsche erkenning
van naamloeze vennootschappen, 5o. een nog niet ge-

ratificeerd verdragje, met protocol, van 3 Juni 1923
(zie hieronder).
Het verdrag van 1.851, geeft voor personen, schepen
cu scheepvaart gelijkstelling met nati.onalen. Goede-
ren uit de Nederlandsche kolo.niëri. alsmede voort
brengselen van de vischvangst i.n Nederland genieten
in Duitschiand meestbegunstiging. Nederlands(he
goederen genieten bij invoer in Duitschland dezelfde
hehandeling als Belgische (dus praktisch meostbegun-
stiging). Duitsche goederen genieten hij invoer in
Nederland ook meestbegunstiging, terwijl voor een
reeks artikelen is vastgelegd het invoerrecht in de
Nederiandsche koloniën, via onze havens vervoerd.
O.a. op dit laatste heeft betrekking het verdragje van

1923, met protocol, waarbij bepalingen, waarin het
invoerrecht vooi bedoelde reeks goederen wordt vast-gelegd, buiten werking worden gesteld en het verdrag
tevens voor een termijn van 3 jaar onopzeghaar w’ordt

verid aard.

Epype.
Een verklaring van 17 April 1886 betreffende den
Nederiandschen handel en de Nederlandsche scheep-
vaart op Egypte legt de nueestbegunstiging vast.

– Finland.

Vernomen wordt, dat vermoedelijk weldra door
notawisseling een voorloopigo regeling der handels-
betrekkingen zal worden getroffen, waarbij over en

weer een behandeling wordt vezekerd, welice vrijwel
overeenkomt met die van meestbegunstigde natie.

Frankrijk.

Op 10 September 1918 heeft de Fransche Regee-

ring de toen met Nederland bestaande nota’s met in-

gang van 10 September 1919 opgezegd, met dien
verstande, dat zij telkens
stilzwijgend
wederom met
3 maanden verlengd worden. zoolang geen nieuwe

ove.reenlcomsten zijn tot stand gelcomen. Deze opzeg-
ging betreft: lo. een verklaring van 27 April 1852
nopens de
gelijkstelling
van loodsgelden, 2o. de

nota’s van 27 en 28 Januari 1892, nopens de rege-

ling der handelsbetrekkingen.. 3o. de schikking be-treffende Tunis van 3 April 1801, 4o. een overeen-

komst van 13 Augustus 1902, nopens de invoerrech-

ten op Nederla.ndsch-koloniale producten in Frankrijk
-en zijn koloniën en. op Fransche voo:rtbrengselen- in
cle Nederlandsche koloniën, 5o. de z.g. wijnschikking

van 18 Augdstus 1910, waarbij is bepaald, dat Nader-

au dsch -In d.i sche petroleum en hare producten in
Frankrijk meestbeguustiging zullen genieten, zoolang

cle invoerrechten op
wijn
in Nederlandsch Oost-Indië
niet worden verhoogd. De nota’s van 1892 Icennen aan

Nederiandsche goederen
bij
invoer in
Frankrijk
be.

handeling volgens het minimumtarief toe en aan

Pransche goederen bij invoer in Nederland de meest-
begunstiging. De overeenkomst van 1902 verleent de

meestbegunstiging aan een aantal onzer Nederlandsch-

koloniale artikelen en algemeen aan de Fransch-kolo-

niale artikelen.

Grieken land.
Op
1
Maart 1019 heeft cle Grieksche Regeering de
met Nederland gesloten verdragen met ingang van
1
Maart 1020 opgezegd, met dien verstande, dat het-

zelfde is overeengekomen als onder Frankrijk ver-
meld. De opzegging betreft liet traktaat van handel
en scheepvaart van 22 Februari 1843 met additioneele
overeenkomst van 30 Juni 1851 en een protocol vaui

15 October 1903, de naamlooze vennootschappen betref-
fende. Het principe der overeenkomsten van 1843 en
1851 is gelijkstelling met nationalen, voor onderdanen

en in zake scheepvaartrechten en voor goederen
iii eestbegunstigin g.

Groot-Brilannië en Ierland.
Afgezien van overeenkomsten, dc koloniën raken de

(West-Indië 12 Augustus 1.81.5, Oost-Indië 7 Maart
1,824, icust van Guinea 25 Februari 1.871, Sumatra

2. November 1871), worden do handelsbetrekkingen geregeld door het traktaal van handel en scheepvaart
van 27 October 1837, met bijbehoorende verklaring
van 22 November 1831 en aanvulbugsoveroen komst
van 27 Maart 1851 en gewijzigd dan 1.5en Aug. 1.889,
waarbij over en weer behandeling op den voet van
meestbegunstigde natie wordt verzekerd, behalve ton
aanzien van de scheepvaart, daar ten opzichte van dc
schepen gelijkstelling met de nationale schepen is
overeengekomen.

italië.
Van kracht zijn het traidtaat va’h handel en scheep-
vaart van 24 November 1863 en de overeenkomst van
11 April 1.868 in’. zake de naamlooze e.a. vennoot-
schappijen. Het verdrag van 1863 geeft aan onder-
danen en ‘voor scheepvaart
gelijkstelling
niet nationa-
Jen en voor goederen meestbegunstiging.

Japan.
– Over en wee.r geldt de meestbegwistiging, vastge-
legd ‘in het verdrag van handel en scheepvaart van 6

Juli

Lcctijnsc Is Anieri ka.
Handelsovereenkomsten met de landen van La-
tijnsch Amerika, behalve Oolumbia, bestaan niet. .I)c
sluiting ervan schijnt ten aanzie.n van enicele landen

in overweging te zijn. .

7 November 1923

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

957

Lib aria.
Het traktaat van vrienschap, handel en scheep-
vaart van 20 December 1802 geeft voor goederen en

aan onderdanen meestbegunstiging; in belasting-

zaken echter gelijkstelling met natioriale.n, evenals
voor de scheepvaart. Voorbehoud is gemaakt ten aan-
zern van gunsten, aan derden tegen bepaalde corn-

peusat.ies ver] eend.

Marokko.

Behalve de meer algemeene overeenidomsten van 1
April 1906 (Algeciras). en 4 November 1911 (Franic-

rijk—Duitschland: Nederland treedt 15 Maart 1913

toe), geldt de verklaring tot regeling der handels-
betrekkingen van 18 Mei 1858, die cie meestbegun-

stigirig vaststelt.

Mascate (Azië).
Volgens een verklaring van
1
April/21 Augustus

1877 geldt over en weer meestbegunstiging.

Mexico.
Het traictaat van handel en vriendschap van 22
September 1897 verleent aan personen deels, gelijk-

stelling met nationalen, deels rneestbegumstging, voor
goederen meestbegunstiging.

Montertegro.
(Is door gewijzigde omstandigheden automatisch

vervallen.)

Noorwegen.

–
Van kracht is het verdrag van handel en scheep-
vaart van 20 Mei 1912, hetweik voor de scheepvaart
gelijkstelling met nationaleli verleent en voor goede-

ren geiijkstejliiig van de vlaggen. –

Oostenrijk.
Bij notawisseling van 315 September 1923 is tus
schen de Nede.rlandsche en de Oostenrijksehe Regee-

ring overeengekomen, dat ten aanzien van het ban-
delsverkeer tusschen heide landen de bepalingen van
het handels- en scheepvaarttractaat van 1861, bene-
vens de aanvalhngsovereenkornst van 1888, invoer
van monsters betreffende, van toepassing zullen blij’-

ven, met uitzondering van de bepalingen nopens den
industrieelen eigendom, alsmede van de bepaling, dat
liet verdrag eveneens van toepassing is voor het vor-
steodorn Liechtenstein. Personen genieten gelijkstel-link niet nationalen, goederen meestbegunstiging.

Perzië.
Het tractaat van vriendschap en handel van 3 Juli

11151 verleent over’ en weer de meestbegunstiing.

Polen.
Met Polen wordt, naar verluidt, onderhandeld over
ccii harideisverdrag op de basis van meestbegunsti-

ging.

Portugal.
Dc Portugeesche R.egeering heeft 1 Septernhe:r 1922
niet ingang van 1 September 1923 opgezegd de ver-
idaririg van 5 Juli 1.894 tot voorloopige regeling der
handelsbetreickingen. Op 22 Augustus jl. is deze ver-

klaring vervangen door een wederom voorloopige
schikking, zes rnaandeti’geldende, ons in Portugal het
minimum tarief toekennende.

Randsiaten.
Overeenkomsten, hetzij van blijvenden, hetzij van
tijdelijken aard, tot regeling der handelsbetrekkingen, schijnen in voorbereiding te zijn.

Roemenië.
Op 2 April 1921 heeft de Roemeensche Regeering
met ingang van 2. April 1922 opgezegd de overeen-
komst van handel en scheepvaart van 15 Maart 1890.
Bij notawisseling van 18 en 19 December 1922 is ter
voo.i’loopige regeling der handelsbetrekkingen over en
veer de volledige meestbegunstiging vastgelegd.

Rusland.
Het verdrag van handel en scheepvaart van 13
September 1846 :is reeds 24 October 1911 doo.r de Rus-
sische Regeeriiug opgezegd en lieef t een jaar later
zijn kracht verloren. –

,Servië.

–
De overeenkomst tot voorloopige regeling,der han-

delsbetrekicingen van 17 October 1881 i.s door Servië
den 31e’n December 191.7 opgezegd geworden, maar is

daarna, met een opzeggingstermijn van 3 maanden,

voorloopig verder van toepassing verklaard. Over en
weer geldt de rnees’tbegun sti ging.

Siam.

Het traktaat van vi.i.endschap, handel en scheep-

vaart van 11 December 1860 geeft meestbegunstiging

aan de scheepvaart. De invoerrechten in Siam zullen
3 pOt. der waarde niet te boven gaan. Een overeen-

komst van 10 November 1.883 betreft invoer en ver-

‘lcoop van geestrijke dranken in Siam.

Spanje.

De verklaring van 12 Juli 1892 nopens de voorioo-
p:ige regeling der handelsbetrekkingen en die van 13
November 1899 tot wijziging van de eerste, zijn beide,
wegens opzegging door de Spaansche Regeering op

den 20en September 1918 en na verlenging tellcens

voor 3 maanden, den 20en Juni 1021 vervallen. Tus-
schen de Nederlandsche enSpaansche Regeeringen is
toeu den 24sten Juni d.a.v. overeenstemming bereikt

nopens cle voorloopige regeling der handelsbetrek-kingen door een modus vivendi voo.r drie maanden,
met stilzwijgende verlenging tot een maand na op-‘

zegging. Intusschen heeft de Spaansche Regeering ho-
doelderi modus vivendi opgezegd, zoodat die voorloo-
pige schikking 19 Januari 1922 buiten werking trad.
De beide Regeeringen zijn echter nader overeenge-
icomen, dat vanaf dien datum wederom een nieuwo
voor]oopige schikking van kracht zou zijn, waarvan de strekking deze is, dat Nederlandsche goederen in
Spanje het tarief van cle 2e ]colom (minimumtarief)
betalen, terwijl de Spaansche goederen in Nederland blijven hetaien, wat zij tot dusver.betaalden.

Tsjecho-iSlowakije.

–

Op 20 Januari 1923 is een, tot heden nog niet door
cle Staten-Generaal goedgelceurd han’delsverdrag ge-sloten. Over en weer wordt de volledige rneestbegun-
stdging toegekend voor personen, ondernemingn en
goederen. Een protocol stelt voor invoer in Tsjecho-
Slowakije .minimumcontingenten vast.

Turkije.
Bepalingen, voor den handel van belang, komen
voor in de capitulatie van 161.22 (de oudste nog gel-
dende regeling) en het ,,verhond of tractaat van
vriendschap, navigatie en commercie” van 1680 (ook wel genoemd de capitolatiën van 1680). Het handels-
en sch 2
eepvaartverdrag van 1.80 werd op 12 Maart
1883 opgezegd, maar sindsdien feitelijk nageleefd.
De geciteerde overeenlcomsten zijn gebaseerd op liet
principe der meestbegunstigin g.

T
7
ereenigde Staten van Amerika.
Het verdiag van 19 Januari 1839 is 10 Mei 191$
met een termijn van 1 jaar opgezegd geworden. Daar-
entegeri is nog van toepassing de aanvullingsovereen-
komst van 20 Augustus 1852, houdencle gelijlcstolling van de vlaggen.

Zweden.
Van kracht is het verdrag van scheepvaart en han-
del met bijbehooren’de verklaring, van 25 September
1841, met de lcustvaartverklaning van 29 November
1.856 en het aanvullende hanclelsverdrag van 15 De-
cember 1.908, met protocol van 20 Augustus 1909.
Over cii weer geldt de meestbegunstiging.

Zwitserland.
Het tractaat von vnien’dschap, vestiging en handel van 19 Augustus 1875, met additioneel protocol van
24 April
1817,
geeft voor personen gelijkstelling met natioualen en voor goederen meestbegunstiging.

Voor de bovenstaande lijst is als basis genomen de
bijlage van de Mernorie van Antwoord betreffende
hoofdstuk III der begrooting voor 1922 (gepubliceerd ‘in 1921). Onnoodige details zijn er uit weggelaten. De
overeenkomsten zijn met een enkel woord gekarakte-

958

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

7 November 1923

riseerd. Eii voorts is de opgave van 1921 aan de hand

van gepul)1ieerde officieele stukken enverkregen be-

trouwbare verdere inlichtingen zooveel mogelijk aan-

gevuld. Het ligt in het voornemen hetgeen verder ter zake voorvalt telkens te vermelden.

DE DANZJGER GULDEN.

De vele moeilijkheden op financieel gebied, waar-

mede de inflatie in Duitschiand gepaard gaat, w’or-
den, zooais vanzelf spreekt, in verhoogde mate ge-

voeld in handelssteden a].s Hamburg en Bremen niet

hun overwegend buitenlandschen handel. Pogingeii om
(leze
moeilijkheden
te ondervangen hebben geleid tot

verschillende plannen voor een nieuwe eigen munt
met meer bestendi.ge
waarde. Definitieve resultaten
schijnen echter tot dusverre nog niet te zijn verkre-

gen.

De Vrije Stad Daiiz:ig echter, die door hare van het
Duitsche ,,Reichsverban d” onafhankelijke positie

daartoe gemakkelijker in de gelegenheid is, heeft nu
een nieuwe munt ingesteld.

De plannen waren reeds eenigen tijd hangende

en men was van plan
–
daaraan per.
–
1 Januari a.s.

uitvoering te geven, door de oprichting van een
eigen circulatiebank, de ,,Bank von Danzig”. Door

den sterken val van de Mark in de ]aatste weken werd

echter dc toestand zoo verward, dat men onverwijid

tot een noodniaatregel is overgegaan.

Daarin gesteund door een door Volksdag en Senaat

aan gen omen ,,Gesetz ii her ome wertbestndi ge Rech –

nuugseinheit in Da:nzig” werd door de voornaamste
Danziger banken opgericht de Dauziger Zentralkasse

A. 0-_ die voorloopig ,,Schuldve.rscheibungen” zal uit-

geven op dezelfde basis als reeds vastgesteld was

‘oor de definitieve emissiebank, in stukken van 5 en
1 Danziger Gulden, 50, 25, 10, 5, 2 en 1 Pfennig. Deze
stukken worden alleen uitgegeven tegen voile dek-

king van Engeische Ponden en wel tegen inlevering
van biljetten van de Bank of England, of tegen ooraf-

gaande storting van Sterling bij de Londensclie Bank-
verbinding der Zentralkasse, of tegen van twee goede

handteekeningen voorziene checks op Londen, waarbij
voor ieder Pond Sterling biljetten tot een waarde van:

25 Dariziger Gulden worden uitgereikt.
Omgekeerd wisselt de Zentraikasse te allen tijde

hate biljetten weder in tegen uitbetaling londen. Het
gelteelc muntselsei.is dus gebaseerd op liet Gold
exehange systeem, indien men ten minste over het
bezwaar van de dep:rec:iatie van het Pond Sterling

heen stapt. –
De bovenvermel-de wet steunt -deze regeling, doordat
rij, hoewel de Reichsmark als wettig betaalmiddel ge
hei dhaafd blijft, voorschrijft, dat alle openbare kas-
sea verplicht zuilen. zijn deze bil
.jetten in betaling
anti te nemen, door te- verbieden, dat voortaan in den
dei nhandel andere -rekeni rigeenheden dan de Gul-den en cle Reichsmark gebruikt worden en dat na 10 November as. andere iii Da,ntzig gec.reëerde ,,geid-
iihriiiche Zahiungemittel’ als industriechecks, Gut-
schei ie etc. worden aangenomen. Ook de post zal van
af t November voor hare tarieven de Gulden als
tno nteenheid gebruiken.
Om den omloop van liet nieuwe betalingsmiddel ver-
dIer te bevorderen zijn nog verschillende maatregelen. genomen. Een der voornaamste is dat alle wissels zul-
len. genoteerd.worden in Dan ziger Gulden; dus X Dan-

riger Gulden per
f
100,— Amsterdam, per 100 Francs

Parijs, per 100 Kr. Stockholm etc.
Een uitzondering vormt de rtotee:ri ng voor Ponderi-
biljetten, die tot nader order in Reichsmark zuilen
genoteerd worden, om een maatstaf te hebben voor dc
vaardeering van de Marken en daardoor tevens ter
vaststelling der-verhouding tussclien Danziger Gul-

dens en Marken.
Ook de effecten zullen voortaan in Danziger Gul-
dens genoteerd worden en wel per stuk voor één aan’
deel van 1000 Reichsmark.

1)aar dc meeste bedrijven en ook de goederenbeurs

reeds sedert begin September in Dollars en -Ponden
calculeerden, zullen er bij den overgang wel geen

groote moeilijkheden onstaan en zal deze nieuwe

maatregel ongetwijfeld medewerken tot opheffing
van het groote geldgebrek, dat in Danzi.g, evnals in
het overige Duitsehiand, onophoudelijk optrad.

Als proeve van een nieuwe munt zal het verloop

van den Danziger Gulden ongetijfeid door velen met
belangstelling worden gadegeslagen
DE
W.

DE KLEURSTOFJNDU$’2’RJE IN 1022.

Waar momenteel de jaarverslagen van -de meest
belangrijke kleurstoffabrieken en de statistische be-

scheiden op dit gebied over 1922 bekend zijn, loont het

de moeite eens te overzien of het aspect van het ge-
heel zich soms heeft gewijzigd.

De meeste belangstelling gaat nog altijd uit naar de
lTereenigde Staten van Noord-Amerika.
De door de
– Tariff Oommission uitgegeven ,,Census of Dyes and

Other Synthetic Organic Ohemicals” is ook voor het

afgeloopen jaar wedêr van groot belang door de zeer
uitvoerige gegevens welke worden vermeld. Zoo blijkt
dan de productie, vergeleken met die in 1921, met 66 pOt. te zijn toegenomen,
terwijl
de gemiddelde prijs
per 1h. edn verdere daling vertoont. Bedrôeg deze in
1911 nog $ 1.26 en in 1921 $ 0.83, in 1022 was deze

verder afgenomen tot $ 0.60, of 28 pOt. minder dan het voorgaande jaar. Dit is inderdaad een uitstekend
resultaat, alleen zal moeten worden afgewacht hoe dit

gemiddelde over 1923 zal uitvallen onder den invloed

.van de nieuwe, zoo sterk verhoogde tarieven. De zeer
belangrijke kleurstof indigo daalde van $ 0.45 tot
-$ 0.2-4 per 1h., of met
41
pOt. Verder bedraagt de in-
voer thans nog slechts 6.2 POt. van de eigen produc-
tie, zoodat men wel mag zeggen, dat men er in ge-
slaagd is het land practisch ook in dit opzicht ,,self-

containing” te maken. –

])at evenwel toch niet alles in -de Amerikaansche
kleurstofindustrie geheel en al in orde is, bewijzen de
cijfers voor den uitvoer. In 1920 was de waarde van
den export niet minder dan $ 29823.591, in 1921 reeds
niet meer dan $ 6.210.155, om in 1922 zelfs terug te
– loopen tot slechts $ 3.023.121. De Oensus loopt viuch-
tig over dit zoo belangrijke feit heen; doch blijkbaar
heeft nien toch wel gevoeld, dat hier een zwakke plek
zat, want men heeft het noodig geacht te vermelden,
dat de ûitvoer over de eerste maanden van 1923 weer

stijgende was, een gevolg natuurlijk van de Ruhrbe-
zetting, waardoor het den Duitschen kleurstoffabrie-

ken, waarvan er verscheiden, zooals bekend mag
worden verondersteld, zwaar onder de maatregelen der
Franschen hebben te lijden gehad, moeilijk viel de con-
currentie vol te houden.

R-esumee.rende zien wij dus, -dat de Amerikaansche
kleurstofpi-oducenten thans in staat
zijn
de eigen
markt bijna geheel te voorzien, doch dat de export is
ineengeschrompeid tot nauwelijks een tiende van twee
jaren vroeger. –
Dit eerste resultaat is ongetwijfeld mogelijk ge-
maakt door de rigoureuze maatregelen van het Amen-
kaansche gouvernement, dat eerst den invoer van
vreemde kleurstoffen vrijwel totaal heeft stopgezet en
tegen het einde van 1922 een tariefmuur heeft opge-
richt zéS hoog, als te voren nog niet gezien. Er mag
niet worden gezegd, dat deze verhoogde tarieven ook den export hebben belemmerd, immers de productie-kosten in Amerika waren reeds véér de invoering der
nieuwe maatregelen hoog, terwijl bovendien het nieu-
we tarief eerst tegen het einde van 1922 van kracht is
geworden. Waar evenwel de invloed dezer maatrege-
len als gezegd zich slechts over een klein gedeelte van 1922 heeft kunnen doen gelden, dient te worden afge-
wacht wat het loopende jaar in dit opzicht zal bren-
gen. Op den verminderden Amerikaanschen export – komen wij trouwens hieronder nog terug.
Dat de Amerikaansche regeening met alle ten

7 November 1923

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

959

dienste staande middelen wil helpeii om de eigen prS
clucenten zooveel mogelijk in te lichten bewijst ook
de nieuwe uitgave van het ,,Department of Commer-
ce”. Dit publiceert namelijk sinds begin van dit jaar
geregeld elke maand een statistiek van de ingevoerde
kleurstoffen, niet alleen •onder een verzamelnaam en

alleen toet-waarde en gew5cht, doch precies met alle
voor de inlandsche fabrikanten zoo waardevolle bij-
zonderheden als naam, Schultz-nummer (het nummer

van een bepaalde kleurstof-index), fabriek van her-
komst, nauwkeurig de factuurwaarde, met hoeveel het

percentage invoer van het betrokken rand door deze
zending verhoogd wordt enz., inderdaad een snelle en
volledige wijze van inlichting, welke in niet veel

andere landen zal worden gevonden.
Een andere kwestie, welke momenteel in het brand-
punt der belangstelling staat is het proces tegen de
Chemical Foundation, welke instelling indertijd de
tijdens den – oorlog verkregen Duitsche patenten voor

een geringe som van den Enemy Property Custodian
heeft gekocht, tegen welken verkoop de thans over-
leden president Harding, misschien door buitenland-
sche belanghebbenden beïnvloed, zijn stem heeft ver-

heven en een rechtsgeding heeft aanhangig gemaakt. De houding van den Oustodian wordt door dezen ge-
rechtvaardigd met een beroep op het feit dat de pa-
tenten, indien volgens de letter nagevolgd, het gepa-
tenteerde artikel niet in commercieele hoeveelheden opleveren, en dus eerst door nadere onderzoekingen
en soms zeer kostbare en tijdroovende proefnemingen
rendabel kunnen worden gemaakt. Zoo wordt als voor-
beeld aangehaald, dat een bepaalde onderneming een
bedrag van niet minder dan $ 35.000 heeft moeten
besteden alvorens met een patent voor de bereiding
van novocaine resultaten konden worden verkregen.
V.n andere, ffieestal belanghebbende zijde (nl. door
de agenten en vertegenwoordigers der Duitsche kleur-
stoffenfabrieken) werd gedurende ‘het geding aan-

gevoerd, dat men
bij
strikte opvolging van de aan-
wijzingen der patenten wel degelijk een commercieel
resultaat kreeg. De openbare aanklager ging nu zoo-
ver om te eischen, dat de industrieelen, welke be-weerden met de patenten geen goede resultaten te
hebben verkregen in openbare terechtzittingen precies
de verbeteringen en veranderingen zouden aangeven,
waardoor een commercieel rendement werd verkre-
gen, doch hier greep de rechter in met een verklaring,
dat in geen geval kon worden geëischt, dat dergelijke

fabricage-geheimen in ,,open court” zouden worden
medegedeeld. Op bven origineele als doortastende,
echt Amerikaansche wijze beval de rechtbank daarmi,
dat een •der getuigen zijn bewering, dat hij niet let-
terlijke navolging van een der patenten een opbrengst
van 60 pOt. had gekregen, onmiddeljk waar zou
maken, en we] met een proef onder toezicht van door de rechtbank aangewezen deskundigen. Onmiddellijk
werden, van Zondagmorgen vroeg tot laat in den
volgen-den morgen, een tweetal proeven genomen, waarbij de getuige het echter niet verder kon bren-
gen dan een opbrengst resp. van 26,9 en 14,3 pOt.,
en nog wel van een geringere zuiverheid dan voor dit
product voorgeschreven.

Deze geheele geschiedenis doet echter eeuigszins
zonderling aan, immers is het een bekend feit dat
het vrijwel algemeen gebruikelijk is bij patenten van.
chemisch en aard enkele, alleen aan ingewijden beken-
de veranderingen aan te brengen, bijv. in de tempe-
ratuur
bij
welke een reactie moet worden uitgevoerd
euz.,
ten einde de bereiding van de gepatenteerde
producten door onbevoegden, hetgeen juist
bij
chemi-
caliën zoo lastig is na te gaan, moeilijkerte maken.
Het is dus eigenlijk volstrekt niet verwonderlijk, dat men met de langs dezen weg verworven patenten in
vele gevallen niet veel uit kon richten, en op dezen
grond is de zoogenaamde kleinere waarde dezer pa-
tenten dan ook niet wel verdedigbaar. Sterker staat
de Foun-dation waar zij er op wijst, dat
zij
nooit uit-
sluitende heenties heeft verleend juist om. te vet-

mijden (lat de vroegere Duitsche monopolies zoiden
w’ordeu vervangen door Amerikaansche, zoodat de patenten a.h.w. tot nut van de gemeenschap zouden

zijn aangeiveud. Dit alles neemt niet weg dat destijds
met de ,,requisiti&’ van deze patenten, om geen ster-

ker woord te gebruiken, toch wel een onrechtmatige daad is begaan, en het dient nu te worden afgewacht
of de Amerikaansche rechter dit zal erkennen dan

wel of men op min of meer gezochte gronden ook in
deze zaak de eigen industrie zooveel doenlijk zal be-

voordeelen en beschermen tegenover de buitenland-
sche concurrentie. Het is niet waarschjhljk dat een
beslissing zal worden genomen v66r het einde van
dit jaar. –

Ook in
Engeland
gaat nog niet alles naar wenscli.
,r
e
l
heeft de belangrijkste -onderneming op dit ge-bied, de ,British Dyestuffs- Oorporation, over 1922
een winst behaald, doch hiermede is het verlies van
de vorige jaren nog lang niet ingehaald. Aan experi-

menteele onderzoekingen werd in de laatste vier

jaren meer -dan £ 400.000 besteed doch de invoer was
de laatste drie jaren nog ‘meer dan £ 10.000.000! Wel
daalde ook hier de gemiddelde
prijs
vergeleken bij
1921, en wel met een ongeveer
gelijk
percentage als
in Amerika en wel met 25 püt. van 3 s. 5 d. tot 2 s.
6 d. per lb., doch algemeen wordt nog over een veel
te hoog
prijsniveau
geklaagd. Volgens -den president van de Oolour Users’ Assodiation zijn de
prijzen
van
de nu nog ingevoerde buitenlandsche, kleurstoffen
niet alleen absoluut veel hooger dan in 1913, doch
ook relatief veel hooger dan de algemeene toestand
zou wetti-gen, en genoemde autoriteit schrijft dit toe

aan het feit, dat de prijzen der Engelsche kleurstof-
fen zoo buitensporig hoog zijn, waardoor de vreemde
leveranciers te eerder aanleiding vinden ook met hun prijzen op een dergelijk hoog niveau te blijven. Hier-
tegen heeft de v-oorzi-tter van de British Dyestuffs
Corporation in zijn jaarvërslag stelling genomen.
Sinds 1913 zijn de bonen, salarissen, grondst-ofprj-
zen en onkosten in Engeland gemiddeld met 135 pOt.
gestegen, terwijl officieel wordt erkend, w’at in een.
vorig artikel reeds was voorspeld, dat de capaciteit
der in het leven geroepen fabrieken zoo groot is,
dat het geheele wereldv’erbruik ‘door de thans be-
staan-de capaciteit wel tweemaal kan worden edekt, waardoor hoogst oneconomisch wordt gewerkt. Al-leen uit dien hoofde
becijfert
deze voorzitter dat het
zoo even genoemde cijfer van 135 pOt. moet worden
verhoogd tot 170 pOt. Door deze verhoudingen is het
dan ook voorshands onmogelijk billijker te produ-
ceeren, en de gevolgen hiérvan zijn ook voor de En– gelsche industrie niet uitgebleven, zooals nog nader
hieronder blijken zal.

Reeds vroeger is gebleken, dat de samenwerking
van ivetenschap en kapitaal, welke juist bij de Duit-
sche in-dustrie op dit gebied zulk een buitengewoon
innige is, in Engeland te wenschen overliet. Trad
reeds vroeger de bekende Dr. Levinstein wegens ver-
schil van inzicht uit de directie van de British Dyes,
onlangs werd dit voorbeeld gevolgd door een
ander technisch leider. Het spreekt vanzelf, dat der-
gelijke veranderingen een ongunstige werking uit-
oefenen op dezen tak van industrie.

Uit
Duitschiand
v
alt niet veel te vermelden. Me.n
timmert momenteel in clezen tak van bedrijf niet
gaarne aan den weg. de resultaten treden trouwens
– in an-deren vorm wel voor den dag, zooals hieronder
nog nader zal blij-ken. De Interessen-Gemeinschaft,
waartoe de groote fabrieken zich hier vereenigd heb-
ben, deelde een dividend uit van 3000 papiermark

per aandeel, of wel 60 goudpfennig, terwijl in de
jaarverslagen bijna zonder uitzondering wordt ge-
klaagd over den -druk, welke de bezetting op deze
bedrijven heeft gelegd.
In
Zwitserland
heeft de Ciba te Basel, de grootste
Zwitsersche onderneming, over 1922 een dividend
uitgekeerd van 12 pOt. In het jaarverslag wordt
sterk geklaagd over de moeilijkheden, welke de ver-

960

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

7 November 1923

hoogde tarieven in Amerika en Engeland aan de
onderneming berokkenen. Reeds lang bezat men

fabrieken in Engeland zelf, welkè thans goed ren-
deeren, gedwongen door de maatregelen in Amerika

heeft men ook daar, te Cincinnati, een fabriek opge-
richt, welke momenteel echter de kosten nog niet

goedmaakt.

In
Japan
schijnt de kleurstofindustrie het niet te
zullen houden. De staat heeft voor eenige jaren een

dividend van 8 pOt. gegarandeerd aan de andeel-
houders van de grootste fabriek, de Nippon Dye Co.,
en heeft nu jeëds meer dan
f
12.000.000 voor dit doel

moeten uitgeven. Geen wonder dat reeds geruilneri

tijd stemmen in den lande zijn opgegaan om met deze
subsidieering op te houden, waartegen de regeering

tot op heden zich steeds heeft verzet met een beroep

op het belang van deze industrie voor de nationale
verdediging. In hoeverre de ramp, welke dit land on-

langs getroffen heeft, ook op deze industrie zal
terugslaan is momenteel nog niet bekend.

Een beter beeld van de werkelijke verhoudingen
op de wereldmarkt wordt verkregen door een blik

te slaan naar cle voornaarnste landeib van verbru1c,
China en Britsch-Indië. De statistiek nu wijst uit,
dat in laatstgenoemd land Duitschiand in de laatste

drie jaren er weder in geslaagd is cle nieuwe mede-

dingers, Engeland en Amerika, practisch te verdrin-
gen en zijn oude positie bijna geheel terug te winnen.
Ln deze statistiek vinden wij ook het spiegelbeeld

van de verminderde Amerikaansche en Engelsche uit-
voeren. Het hieronder volgende staatje betreffende

de invoeren in tonnen van 1000 KG. spreekt

duidelijk:
1920/’21 1921122 1922/’23

Invoer uit Duitschiand ……
1660

2661

4510

Engeland. ……..
1575

1345

602

Amerika ……….
915

343

330

Liet is nu wei zeer merkwaardig, dat in deze En-
geische bezitting het volume van den Engeischen

handel op dit gebied nog maar nauwelijks een achtste
,

deel is van het Duitsche!
Begrijpelijk
wordt dit, als.

toen weet, dat (te gemiddelde
prijs
per KO. daar te

lande ongeveer
f 3 is.
Omgerekend tegen parikoersei

komen de gemiddelde
prijzen
per kilo voor Amen-

kaatische en Engelsche kleurstoffen, zooals hierboven

genoemd, beide opj
3,30,
en onder deze omstandig-

heden is concurrentie welhaast uitgesloten. Voor

China zijn dergelijke cijfers niet in mijn bezit, )
doch reeds het vorig jaar werd in een officieel En-
golsch consulair bericht geklaagd over de snelle af-
name van den Britschen kleurstoffenimport ten

koste van clan .Duitschen en veilig mag worden aan-
genomen, dat de verhoudingen daar te lande niet vee]
zullen outloopen aan de Britsch-Indische. Waar (Je

gemiddelde
prijzen
in de beide grootste nieuwe kleur-
stofproduceerende landen reeds hooger zijn dan de.
prijs waartegen in Indië wordt omgezet, is het niet waarschijnlijk, dat hierin voorloopig een merkbare
verandering zal intreden. Men kan natuurlijk
Amerika en Engeland desnoods hermetisch voor
:Duitsche kleurstoffen sluiten, .doch hiermede is op –
de voornaamste andere wereidmarkten niets bereikt.
Tn hoeverre do bestaande verhooging der algemeene
productiekosten in Duitschiand hierop in de toe;
komst van invloed zal zijn, valt niet te voorspellen.
Eensdee]s zal ook
bij
gelijke bonen enz. de tech-,
nische voorsprong van de zooveel oudere Duitsche
industrie een goedkoopere productie nog wel moge-
s

lijk maken, terwijl reeds voor den oorlog deze zich,
had toegelegd op chemische speciaal-artikelen zoo-
als aspinine, salvarsaan enz., waaruit meer nog dan
uit de kleurstoffen, de groote winsten kwamen, en
de positie vau verscheidene dezer stoffen is lang niet
in die mate aangetast als die van de kleurstoffen.

) De invoer had in
1913, 1921
en
1922
een waarde van°
resp.
5.401.820, 7.978.514
en
6.848.907
Haikwantaëls. De
gemiddelde koers van den Haikwantaël was in genoemde(!
jaren resp.
ah. 310′, ah. 3111
7
1
j
en 8h.
319. –

De strijd is dus nog lang niet volstreden en al heeft

men het cle Duitsche industrie dan ook practisch
onmogelijk gemaakt in Amerika en Engeland iets van

beteekenis te kunnen uitrichten, in cle grootste ver-
brukscentra buiten deze landen, waar ongeveer even-
veel verbruikt wordt als in deze beide landen samen,
is voorshands de Dui.tsche industrie verre aab de
winnende hand. Dan blijft natuurlijk de mogelijk-

heid, dat cle interessen Gemei.nschaft in den een of
anderen vorm in deze landen zelf gaat produceeren,
zooals Zwitserland reeds lang doet, terwijl bij de

bestaande ontevredenheid in Engeland over de

inlandsche industrie moet worden gerekend met de

mogelijkheid, dat de slechts voor 10 jaren verleende steun niet zal worden voortgezet. Dit alles is natuur-

lijk nog slechts toekomstmuziek en vooral in dozen
tijd is het gevaarlijk zich aan voorspellingen te we-

gen, doch zooals de , toestand
nu
is kan, niet wor-
den ontkend, dat de Duitsche industrie in de gebie-

den waar zulks mogelijk was, de oude, voo:rname
positie van vroeger weder zeer dicht heeft benaderd.
Met belangstelling kan de verdere ontwikkeling van den strijd, die nog lang niet is afgeloopen, tegemoet

worden gezien. – E. J. Tom.

Groningen.

R ee t i f i c a t i e. – In het artikel De Merchaa-

disc Marks Ameodment Bill en de Nederlanclsche be-

langen’ opgenomen in liet voorgaande nummer, moet

op biz. 934 tweede kolom, regel 15 v. o., in cle zinsnede
,,fruit en groenten, die niet in Engeland verhandeld

worden, het woord ,,ve:rhaj mcl eld” vervangen worden

door ,.verbouwd”. In de 5ee regel v. o. staat a:rt. 21,
hetw’elk moet zijn art. 2.

AANTEEKENINGEN.

Staking van de publicatie der han-

d e t s s t a t i s t i e
– Door de Kamer van Koop-

handel en Fabrieken te Rotterdam is d.d. 6 dezer het
‘volgende adres tot dcii Min:ister van Binnenlandsche
Zaken en Landbouw gericht:

De Directeur van het Cedtraal Bureau vooi de Statistiek
heeft hij schrijven van
3
dezer ter kennis van onze Kamer
gebracht, dat de begrootiug voor zijn Bureau voor het jidir
1924.
vermoedelijk zoozeer zal worden ingekrompen, dat
10.
onder meer de Statistiek van den In-, ‘Uit- en Door-
voer niet meer zal kunnen worden gepubliceerd;
2o. liet niet meer mogelijk zal zijn, aan belanghebbendeui
de gewenschte gegevens door zijn Bureau te doen vrstrek-
ken, terwijl juist door het niet verschijnen der statistiek
de aanvragen om inlichtingen zullen toenemen;
3o.
het volstrekt onmogelijk, is het voor het drukken
van de hanclelsstatistiek ben,podigde bedrag op andere pos-
sten uit te sparen, daar ook clie reeds tot een minimum
werden teruggebracht;
40.
dat de kosten voor het drukken van de haudeissta-
tistiek rond
f
30.000
bedragen.

Onze Kaiier heeft van het bestaande voornemen met
groote ontsteltenis kennis genomen.
Toen indertijd aan den handel het’ statistiekrecht bij de
wet werd opgelegd werd het doel daarvan in de Memo-
rie van Toelichting genoemd:
lo. het verkrijgen van zoo juist mogelijke statistische
gegevens; –
2o. het dekken van de kosten, aan de samentelIing dci
statistiek verbonden;
3o.
het verkrijgen bovendien van een bate voor de Schat-
kist op een voor den handel zeer weinig bezwarende wijze.
Onze Kamer acht het ondenkbaar, dat de Regeering niet
bereid zou zijn om,- waar de
handel
hier te lande in dezen
tijd drie nullioen gulden per jaar aan statistiekrecht op-
brengt, daarvan dertigduizend gulden – édn percent – ter
beschikking te stellen voor de drukkosten der handelssta-
tistiek! Eerlang is, alleen door het verdwijnen van de halve
cent tut de Rijksboekhouding, een vermeerdering van het
statistiekrecht met
f
20.000 te wachten, bijna het voor het
drukken benoodigde bedrag.
Uit de begrooting voor_Nederlandsch-Iuidië blijkt, dat
aldaar voor
1924
cle opbrengst van het statistiekrecht op

f
3.750.000
wordt geraamd, waarvan
f
750.000
wordt be-
steed voor verbetering der Nederlandsch.i: n dische handels-
statistiek.

7 November 1923

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

Het
ztl
naiiweUjks noodig zijn aan te voeren, dat, is raad-plegitig
vati de hnuIe1sstatistiek reeds iii tijden vail voor-
spoed vooitdiirend ioodig, daaraan dubbel behoefte bestaat
in een voor handel en nijverheid
zöô
ongunstigen tijd, als
wij thans (loormaken, nu in deze takken van volksbest aaji
(te uiterste inspanning moet worden aangewend om (le
tegertwoordige econoutitche crisis te doo.rworstelen en staan-
do te blijven.
De handelsstatistiek is een onmisbare factor voor den
koopman en den industrieel, iiie buiten1a,nciche relatiën
heeft of wil aanknoopen, terwijl ook hij het overwegen en
sluiten van hanclelsverdragen deze statistiek van het groot-ste belang is.
Noch cle maand-, noch de jaai’statistiek kunnen gemist
worden.De eerste wordt bijna dagelijks door belanghebben-
den aan onze secretarie geraadpleegJ en zoo gaat het stel-
lig ook elders. Naar de verschijning ervan wrdt iedere
iii a t nd weer met belangstelling uitgezien.
Wij kunnen ons niet voorstellen, dat Uwe Excellentie de
drukkosten van deze beide statistieken, die te zamen slechts
:1. pCt. he:lragen van hetgeen de handel in de eerste plaats
ten behoeve daarvan opbrengt, niet zou willen toestaan en
wij veroorloven ons ook te verwijzen naar hetgeen in het
voorloopig verslag van de Tweede Kamer der Staten Gene-
raal over het ontwerp tot wijziging van cle vet op het
statistieki’echt (gedrukte stukken 1923-1924 No. 77),
strekkende tot het doen verdwijnen van den halven cent uit
de Jijksboekhoudiug, is gezegd over de verhoogiug van lasten
:1:111
handel en industrie opgelegd en de inperking van de
itiaandstatistiek van in-, uit- en doorvoer.

De Directeur van het Centraal Bureau voor cle Statis-
tiek heeft nu aan onze Kamer gevraagd om, wanneer de
:Hegeering blijft bij Haar besluit om de drukkosten voor cle
Ït:i;idelsstatistiek niet meer te zijner beschikking te stellen, in samenwerking met andere Kamers van Koophandel uit-
sluitend voor het jaar 1924 in die kosten hij te dragen.
Il)aazgelaten, dat het ons volkomen onduidelijk is, waarom
die bijdragen ,,nitsluitend” voor het jaar 1924 worden ge-
vraagd – immers er zijh op dit oogeublik geen teekencu,
die voor 1925 en de eerstvolgende jaren verbetering van
het staatsbudget doen verwachten – heeft onze Kamer ge-
meeitd aan dat verzoek niet te mogen voldoen.
Waar toch do
handel
in Nederland in dezen tijd reeds
drie inillioen gulden aan statistiekrecht opbrengt en hem
die last is opgelegd in de eerste plaats om het verkrijgen
van zoo juist mogelijke statistische gegevens te bevorderen
en cle kosten, aan de samenstelling daarvan verbonden,
te dekken, daar zou het toch niet verpntwoord zijn, in-
dien de Kamer gelden., in gevolge cle Handelsregisterwet
dooi- den handel opgebracht
en door haar beheerd, beste-
(leti ging voor een doel, waarvoor de handel reeds eenmaal
krachtens ecn andere wet (cle Wet op het Statistiekrecht)
Intel t moeten betalen.

De Directeur voornoemd vermeldt in een aan zijn schrij-
ven toegevoegde nota, dat nog 27 andere statistieken niet
itteer in druk zullen verschijnen en zelfs van een aantal de
bewerking moet worden bekort of geheel gestaakt. flat is
ons niet bekend, welke statistieken cl.e Directeur op het
oog heeft, maar wij zouden Uwe Excellentie toch met groo-
ten aandrang willen verzoeken, dat de
bewerking
van de
navolgende statistieken – zij mogen dan al iets vorden
bekort – iii ie:ler geval niet geheel worcle gestaakt.
10.
cle statistiek van in- en ctitklaringen van Zee- en
rivierschepeti; hierdoor toch beschikken haudel, scheep-
vaart en havenbesturen over behoorlijke gegevens omtrent de scheepvciartbeweging met vreemde landen en kan men
zich een denkbeeld vormen van de kansen van nieuwe
scheepvaartverbindingen met vreemde havens; ‘vergelijking
van cle bavenbeweging van Nederlandsche zeehavens met
Antwerpen, Hamburg, enz. is zonder dit niet voldoende
mogelijk;
2o. dc statistiek der verkeerswijzen, waaruit blijkt of de
goederen ter zee, dan wel over cle Dktitsche of de Belgische
grens langs rivieren en kanalen, langs spoorwegen of land-
(vegen worden in-, uit- of doorgevoerd.
De handel, clie de kosten opbrengt, heeft toch recht te ieten, langs welke wegen belangrijke artikelen hier wor
–
den aangevoerd. Zoowel voor de beoordeeliug der verkeers-
politiek in het algemeen als voor de handels-, transport-
en indtistrieele ondernemingen in het bijzonder zijn deze ge-
gevens van de hoogste waarde.
Wij weten niet of van deze twee statistieken bekorting
of staking van bewerking was voorgenomen, maar vermoeden
in elk geval, dat cle kosten van het niet-staken niet 5oo
belangrijk zullen zijn.
Onze Kamer richt op de bovenaangegeven gronden tot
Uwe Excellentie het dringend verzoek te willen bevorderen,

(lat de hai.tdelsstatistiek (zoowel (le maand- als de jaarsta-
tistiek) in druk zal blijven verschijnen en dat van clie be-
treffende cle in- en uitklaringen van zee- en rivierschepen
alsmede van de statistiek der verkeerswijzen, – indien
deze, ondanks de drie millioen gulden, door den handel aan
statistiekrecht betaald, niet kunnen worden gedrukt – al-
thans cle bewerking niet worcle gestaakt.

Overzicht van de wettelijke bepalingen be –

treffende den arbeidsduur. –
In het artikel

,.De ontwikkeling der Denkbeelden op sociaal gebied

(1898′-1923)”,
door Dr.
A. 0.
Josephus Jitta in ,,De

Opbouw” geschreven en als brochure te Utrecht ver-

schenen, komt het volgende overzicht voor van de

wettelijke bepalingen betreffende den arbeidsduur.

Arbeids-
Herzie-

1
Arbeids-
1

ilerzie-
wet 1889
ning 1.9111
wet 1919
1
ning1922

Kinderarbeid ver-
12 jaar
13 jaar
14 jaar
boden beneden:
Lee ltijdsgreas
16 jaat-
17 jaar
18 jaar
jeugdige pers.:

Maximutnarbeids.
ii uur
10 uur S uur
S

uur
‘duur per dag:

Maximum arbeids,
66 uur
58 uur 45 uur
48 uur
duur per week:

Grenzen van den
5 v.m._
6 v.m.
arbeidsdag:
7 n.m.
7 n.m.
7

Geldende voor:
vrouwen en jeug-
vrouwen
en jeug-
allen, dus ook vol-
wassen mannen
–
digepers.
dige pers.

fabrieken
fabrieken
fabrieken of werk-

Geldende in:
of werk-
of werk-
plaatsen, maar ook

plaatsen
plaatsen
bepalingen voor
andere ondern.

Eenige economische gevolgen van de
a a r d b e v in g i n J a p a n. –
Zelfs nu, bijna acht
weken na de aardbeving, – schrijft Sir Edward Crowe,
Commercial Counsellor aan het Engelsche Consulaat-

Generaal te Yokohama in de vbbrlaatste aflevering
van het Boa:rd of Trade Journal – i.s het nog niet
mogelijk, ook maar eenigszins nauwkeurig to voor-
spellen, wat Japan uit het buitenland noodig zal
hebben.

De bedoeling van zijn artikel is dan ook, aan En
gelsche fabrikanten en kooplieden eenige gebieden aan te wijzen, waarop zich waarschijnlijk niogeljk-
lieden zullen opdoen voor den Engelschen handel.
Daar zijn mededeelingen ook voor den Nederland-
schen handel van belang kunnen zijn laten wij hier-
onder een en andem- uit het artikel volgen.

J-Iet is wel duidelijk, schrijft Sir Edward, dat Ja-
pan door een zeer ernstigen financieelen schok is ge-
getroffen, doch het is gelukkig, dat de belang-rijke land-

bouw-, zijdewormeuteelt-, industrie- en mijndistric-
ten ongedeerd Zijn gebleven, zoodat voor een groot ge..

deelte Japan’s eigen hulpbronnen in staat zullen
zijn de schade te herstellen.
liet blijkt, dat de energieke stappen gedaan door de
nieuwe Regeering, die een paar dagen v66r de ramp
aan het bewind was gekomèn, met succes beloond zijn
en zoodoende zijn de laatste berichten uit Japan dan
ook bemoedigend. De noodmaatregelen, zooals het mo-
ratorium, hebben het gewenschte resultaat opgele-
verd en volgens de berichten is het financieele orga-
nisme het land nu al weder practisch tot zijn for-
malen toestand teruggekeerd. De schatkist moet aan-
zienlijke sommen
in
voorschot geven aan de
Hypo-
theekbank van Japan, welke, op haar beurt, de be-
hulpzame hand zal bieden aan degenen, die dringend
bëhoefte hebben aan geld om hun woningen of
kantoorgebouwen op te bouwen of te herstellen.
Geld voor het hervatten van handel en industri.c
zal verstrekt worden tegen zakelijk onderpand bf dooi
middel van coöperaties. Hieruit zou men dus mogen
coucludeeren, dat de Regeering besloten heeft de
banken te helpen en dat de banken, op haar beurt,
willen probeeren het publiek te helpen, om de mooi-

962

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

7
November 1923

lijkheden van deren hij uitstek zwaren tijd te boven

te komen. De schatkist heeft genoeg fondsen beschik-

baar voor de oogenblikkelijke behoeften, zoodat men
voorshands niet de emissie van een groote leening

voor den wederopbouw van Japan behoeft te ver-
wachten; wel zal ongetwijfeld in de toekomst buiten-

landseh kapitaal noodzakelijk zijn.

Men heeft een Commissie voor het Herstel van
Kapitaalverlies ingesteld, waarin alle leden van liet

kabinet, de vertegenwoordigers van de leidende poli
tieke partijen en de voornaamste financieele belan-

gengroepen zitting hebben. Doch het zal nog wel

eenigen tijd duren, eer deze Commissie definitief be-

slissingen nemen. kan.

Een der grootste moeilijkheden, waarmede dè Re

geen ig te kampen zal hebben, zal zijn het tegengaa.n
van het maken van ongeoorloofde winst. Men heeft

verschillende maatregelen ter bestrijding voorgesteld.

Een voorstel om de aankoopen in het buitenland te
doen plaats hebben door een groep, bestaande uit vijI
dor leidende Japansche firma’s, is niet aangenomen:

Er bestaat meer kans, dat in het buitenland een off’i-
cieele inkoopcommissie zal worden ingesteld, die het

meerendeel der transacties zal bewerkstelligen; in

details is dit plan echter nog niet uitgewerkt.

Wegens de in Engeland heerschende werkloosheid!
behandelt de schrijver vervolgens de vraag, welken in-

vloed de door de ramp geleden groote verliezen zul-

len uitoefenen op den invoer uit het buitenland. In

verband met de groote rijkdommen van Japan en met
de omstandigheid, dat met name de industrieele

districten niet van de aardbeving hebben te lijden ge-

had, verwacht de heer Orowe, dat, als deze fabrieken onder hoogdruk gaan werken, zij voor een groot deel

in de behoeften der geteisterde streken zullen kun-

nen voorzien..
Wat de betaling van buitenlandsche goederen be

treft wordt opgemerkt, dat, hoezeer de autoriteiten
ook wenschen, dat de eigen fabrieken in de behoef-
ten van de door de ramp getroffen streken kunnen

voorzien, anderzijds uit de tijdelijke opheffing van in-

voerrechten blijkt, dat zij de slachtoffers
in
de ge-

legenheid willen stellen, de goederen uit het buiten

land zoo goedkoop mogelijk te betrekken en dat daar
;

tea een vrije markt nbodzakelijk is.

Doch de groote hoeveelheden ingevoerde artikelen

moeten betaald worden. met de opbrengst van Japan’s
uitvoer. De inkomsten van het land zullen aanzienlijke
vermindering ondergaan; de belastingen bv. zullen
minder opbrengen, en, om een enkel voorbeeld te noe-

men, de inkomsten uit het vreemdelingenverkeer ge
trokken zullen ook sterk afnemen wegens de verwoes

ting der hotels en de moeilijkheid dit tekort spoedig
aan te vullen, daargelaten den invloed van vrees voor

aardbeviugen op het toerisme.

Als men zich dan afvraagt waar het geld vandaan
moet komen, ligt voor Japan liet antwoord ,,zijde”
voor de hand. Gelukkig zijn, zooals reeds boven
vermeld werçl, de zijdeproduceerende gebieden niet

door de aardbeving geteisterd. Wel moet men hierbij
echter rekening houden met het feit, dat de uitvoer
van goederen, vanuit Osaka naar China en andere
deelen van Azië evenredig verminderen zal, naarmate
de fabrieken van Osaka, Kobe en Nagoya goederen
gaan produceeren, om Tokio en Yokohama weder van
voorraad te voorzien. Mogen we dus aannemen, aldus
de schrijver, dat de zijdehandel, die bijna 50 pCt. van

den export bedraagt, wel zal
blijven
bloeien, toch is

het niet onwaarschijnlijk, dat de overige uitvoer zoo
verminderen zal, dat de import den export sterk zal

overtreffen. –

Ter weerspreking van de vele geruchten als zou
onmiddellijk een buitenlandsche leening voor den we
deropbouw worden geëmitteerd, laat Sir Edward den

tekst volgen van een deel van een telegram van den
idinister van Financiën, waarin men een aanwijzing
kan vinden voor de denkbeelden van de Japansche

Regeering over deze kwestie. De paragraaf luidt
aldus:

,,Het behoeft echter nauwelijks vermelding, dat een
aanzienlijk bedrag noodig zal zijn om de wederopbouw-
werken tn uitvoer te brengen, welke vaaischijn1jk een
lange periode in beslag zullen nemen; hieronder zijn dan
ook te rekenen werken als stedenbouw met daarmede ge-
paard gaande stratenverbreeding, het volledig herstel
van het verkeerswezen, van waterwerken en van riolee–
ringen, enz. In verband met clezen wederopbouw in het
verwoeste gebied zal men er natuurlijk rekening mede
moeten houden dat, gezien cle enorme hoeveelheden bouw-
materiaal van allerlei soort, voor het werk benoodigd,
wellicht eenige dezer soorten door het binnenland
niet geleverd kunnen worden en- onvermijdelijk uit
het buitenland betrokken zullen moeten worden, hetgeen
vat zelfsprekencl geen gering bedrag vereischen zal ter
betaling dezer aankoopen.

Ten einde deze betaling te vergemakkelijken, zonder
daardoor de binneala.ndsche geldmarkt te verstôren, zal de
regeering soms haai toevlucht moeten nemen tot het
opnemen van geld in den vreemde, om daarmede
de aankoopen in het buitenland te betalen. Doch het is op dit oogenblik onmogelijk het bedrag vast te stelleii,
dat op deze wijze zal moeten worden opgenomen, want in
geen enkel opzicht kan iets definitiefs gezegd worden,
vôôrdat het plan tot wederopbouw is vastgesteld en
vôördat het Parlement de daarvoor benoodigde credie.
ten heeft gevoteerd.”

De vernieling van levensmiddelen is blijkbaar niet
zeer groot geweest; aangezien de meeste der op dit

gebied benoodigde zaken niet uit het Britsche Rijk

betrokken zullen worden, gaat de
schrijver
op dit on-
derwerp niet verder in.

Ruw hout, wel het dningendst noodzakelijk voor cle

oprichting van tijdelijke gebouwen, zal wel grooten -.

deels betrokken worden uit de Vereenigde Staten,

Canada en Sibenië, doch voor de voldoening aan de
vraag naar zwart en gegalvaniseerd plaatijzer, acht
de schrijver Engeland grootendeels aangewezen. 1-let
spreekt vanzelf, ofschoon de verkeersmiddelen gedeel-

telijk hersteld zijn, dat toch de spoor- -en tramwegen,
zoowel als de telefoon- en telegraafverbindingen, ern-
stig van de verwoesting te lijden hebben gehad. Groote
hoeveelheden draad en instrumenten, evenals rollend
materiaal voor de tiamwegen, zullen voor het her-
stel noodig zijn. Van den kant van het Ministerie
van Spoorwegen kan men dan ook groote bestellingen

verwachten

De haven van Yokohama heeft ernsti
g
e schade ge-
leden, terwijl ook de oorlogshaven van Yokosuka be-
schadigd is. Volgens de berichten zijn de seheepswer-
ven van Yokohama, Kawasaki en Ishikawajima ver-
nield en, ofschoon de scheepsbouwi.ndustrie stil ligt,
zullen deze moeten worden hersteld. In verband met
de volkomen vernieling van Yokohama staat het vast,
dat er behoefte zal ontstaan aan materialen als kra-
nen en transporteurs, en zonder twijfel zal de gele-
genheid worden aangegrepen, de verbinding tusschen

Yokohama en Tokio te verbeteren.

Overal waar de aardbeving heeft gewoed- hebben d
wegen zeer geleden; derhalve zal er vraag ontstaan
naar materiaal voor wegenaanleg, zooals stoomwal.
sen en dergelijke.

In de textielfabrieken in de omgeving van
Yokohama en Tokio zijn de maehinerieën aan-
zienlijk
beschadigd.
Bijna
500.000 spindles werden
vernield en ongeveer 400.000 werden tijdelijk on-
bruikbaar. De groote fabriek voor de verwerking van
zijdeafval van de Fuji Gas Maatschappij
bij
Yoko-
hama, de grootste fabriek op dit gebied van de ge-
heele wereld, is vernield; en, naar verluidt, is een
groot gedeelte der fabriekôn van wollen en gevol-de
stoffen in het district Tokio beschadigd. Het is nog
niet bekend hoe groot de voorraden wol en katoen
zijn, die vernield werden, maar aangezien -het mee-

rendeel der groote warenhuizen en verscheidene klee-
dingmagazijnen verbrand zijn,
terwijl
ook de kleeren
van zeer groote massa’s der bevolking door het vuur
zijn verteerd; kan men er wel op rekenen, dat binnen-

7 November 1923

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

963

kort een vraag naar wollen zoowel als katoenen stof-

fen zal ontstaan. Een der meest belangrijke branches, waarin veel te

doen zal zijn, is die van het staal voor bouwdoelein-

den. Gedurende de eerstkomende jaren zullen groote
hoeveelheden hiervan noodig zijn, al zullen waar-

schijnlijk voorloopig veel houten gebouwen worden

opgericht.
Tot de wijken van Tokio, die het ergst geleden heb-

ben, behoort Kancia, waar bijna alle boekwinkels en

boel
,
Jiai
–
idel§ gevestigd varen. Dientengevolge zullen
de uitgevers groote hoeveelheden papier en drukinkt
noodig hebben voor het maken van niedwe boeken,
noodig voor studenten en schoolkinderen. Onder de
bestellingen van de boekwinkels zullen met name, ook

buitenlaridsche werken op technisch gebied vallen.
Daarnaast zal waarschijnlijk voor schoolbehoeften de
vraag naar potlooden en pennen toenemen.
Ook zal behoefte ontstaan aan de voor de restau-

rants benoodigde roestvrije stalen messen. Aardewerk
daarentegen zullèn deze inrichtingen kunnen betrek-
ken uit de Japansche centra van pottenbakkerij, zoo-

als Nagoya. –
Daar zoowel een der grootste brouwerijen als de

grootste flesschenfabriek vermoedelijk verwoest zijn,
zal door de andere brouwerijen een groote behoefte
gevoeld worden aan flesschen endus aan chemische

stoffen voor de glasfabricage. Ook kan men rekenen
op de vraag naar groote hoeveelheden spiegel- en

vensterglas.
Wegens de op het oogenblik tamelijk treurige hy-
giënische toestanden van Tokio verwacht de schrijver

an het artikel dat er ook een behoefte zal ontstaan
aan chemische middelen en drogerje-De verwoes
ting van vele ziekenhuizen’ en winkels van medische
instrumenten zal met zich. brengen, dat invoer van die

artikelen, voor zoover die in Japan niet vervaardigd
worden, zooais apparaten voor ultra-violette en X
–

stralen, ingevoerd zuilen moeten worden. Hetzelfde
geldt voor sommige wetenschappelijke instrumenten

en maten. –

Zooals bekend is de Engelsche schatkist door
.
de

Trade Facilities Act 1921 en 1922 gemachtigd om,

op advies eener :raadgevende commissie, hoofdsom en
rente te waarborgen van leeningen, die zijn aangegaan

door regeeringen, publieke lichamen of corporaties of
door andere groepen van personen, op voorwaarde
dat de opbrengst van de leeningen in Engeland zal
worden aan gewend ter vermindering van de werk-

loosheid. De Guarantees of Loa.n Act stelde als maxi-
mum te garandeeren bedrag £ 50.000.000; tot nu toe zijn £ 31.000.000 toegewezen. De schrijver nu vindt
het zeer voor de hand liggen, dat de resteerende
£ 13.000.000 worden aangewend voor den wederop-
bouw van Japan, aangezien het geld, als de Enge!
sche Regeering een waarborg geeft, practisch geleend

kan worden tegen dezelfde voorwaarden, waarop zij
zelf kan leenen, d.w.z. tegen ongeveer 5 pOt. Het artikel eindigt met de volgende waardeerende

woorden over het Japansche volk:
Het Japansche volk bezit in de hoogste mate moed,
vastberadeuheid en energie. En juist deze eigenschap-
pn zijn noodig om een geteisterde streek terug te
brengen, niet tot haar vroegere gedaante alleen, maar
zelfs tot een toestand van grootere welvaart. Japan
heeft reeds de bewondering der wereld verworven
door zijn verbazingwekkenden vooruitgang, maar zij,
die het land goed kennen, zijn ervan overtuigd, dat
de Japanners de wereld nu nog meer zullen verbazen
door de wijze, waarop zij zich van dezen vreeselijken

rampspoed herstellen zullen.

Gebruik van auto’s in Amerika.
– Door

W. J. Showalter is in ,,The National Geographin
Magazine” van October ji. een weliswaar zeer popu-
lair, maar daarom toch niet minder merkwaardig al-
tikel gepubliceerd over het gebruik van automobielen
in de Vereenigde Staten van Noord-Amerika.

Wat in Amerika in dit opzicht reeds gebeurd is

geeft een indruk van hetgeen voor ons zelf te wachten
kan staan. Als wij eens even bedenken hoe op dit
oogenblik, in ons eigen land als me-t een tooverslag

diligence- en omnibusdiensten in autodiensten om-

gezet worden, kan het duidelijk zijn, dat ook aan deze
zijde van den Oceaan cle automobiel bezig is zich te

,,democratiseeren”.

Er zijn thans in de Vereenigde Staten – hierna

zal gemakshalve maar van Amerika gesproken worden
– 13 millioen auto’s, lastwagens er onder begrepen;

de jaariijksche vraag naar nieuwe automobielen be-

draagt 3 millioen stuks. Amerika heeft dus genoeg
automobielen om de helft van de geheele bevolking

in rond te rijden. Als men rekent, dat een automobiel

gemiddeld 10 maanden van het jaar in gebruik is en
20 mijlen per dag
rijdt,
wordt in totaal dus jaarlijks
18 milliard mijien in auto’s afgelegd. (1 mijl is 1609
meter, dus ruim 1,5 KM.). Als men deze getallen leest,

dan gaat men gevoelen wat het ,,wegenvraagstuk” be-

teekent, dat ook hier te lande al reeds zoo zeer de
aandacht vraagt en in hoe sterke mate de uitbreiding
van het automobielenverkeer ook beteekenis heeft

voor de petroleumindustrie. Er wordt getaxeerd, dat
jaarlijks 6 milliard gallons benzine voor automobielen
in Amerika verbruikt worden (1 gallon is bijna 3.8

liter).
Uit het zooeven genoemde aantal mijlen door auto-
mobielen in één jaar in Amerika afgelegd volgt, dat
in de Vereenigde Staten reeds jaarlijks een driemaal
zoo lange afstand met automobielen wordt gereden.
als met spoortreinen. Bij waarnemingen is gebleken,
dat gemiddeld per automobiel 2X inzittenden komen.
Dit cijfer van 2i4.aannemende, vindt men dat dage-
lijks 30 millioen menschen van een auto gebruik ma-
ken of voor een jaar gerekend tien milliard, dit is

acht maal zooveel als er
jaarlijks
in Amerika men–

schen van den trein gebruik maken.
Een bijzondere
moeilijkheid
is, bij het sterk ver-

meerdereud gebruik van automobielen; waar de auto’s
te laten wachten. Opmerkelijk is, dat het bezwaar van
standplaatsruimte tea gevolge heeft, dat zich een
neiging vertoont cle handelswijken minder om een

enkel centrum to groepeeren. Merkwaardig voorbeeld hoe het een het andere ten gevolge heeft. Overigens is

natuurlijk ook de verkeersophooping in de straten
van het stadscentrum daarbij van veel invloed. Dage-
lijks passeeren 42.000 auto’s het kruispunt van Fifth
Aveuue en 42th Street te New York, op een druk uu:r

soms 4500!
In den staat Mi.chigaa zijn meer auto’s’dan in En-
geland en Ierland samen. In do staten New York,
1ennsylvaaia, New Yersey en Maryland zijn meer
auto’s dan in de heele wereld buiten de Vereen. Sta-
ten. Dan komt de mededeeling, die men evenwel niet
onder de ,,zegeningen” van het automobihisme kan
rangschikken, dat in een groep van 28 groote Amen-kaansche !teden per jaar meer automobielen gestolen
worden, dan er totaal in België zijn. Per jaar worden
in Amerika zoowat 5 millioen auto’s verhandeld,
aaronder 2 millioen tweedehands, dat wil zeggen, dat
in ieder jaar van elke vier famihies, in totaal in
Amerika aanwezig, er één is, die een automobiel

koopt. –
Bij zulke cijfers gaat men zich natuurlijk afvragen, wanneer zal deze geweldige uitbreiding van het aan-
tal automobielen ophouden. Met betrekking hiertoe
v,ordt in het artikel de volgende becijfering gemaakt.
Een automobiel gaat gemiddeld 6 jaar mee. Indien
het mogelijk maximum aantal automobielen in de
Vereenigde Staten 18 millioen zou zijn, dit is dus 5
millioen meer dan het totaal thans bedraagt, zou er
voor jaarlijksche vervanging van versleten wagens 3
millioen automobielen noodig zijn, zijnde het totaal
van de tegenwoordige jaarproductie in Amerika.
Een merkwaardige bijzonderheid is nog, dat zoowat
70 pOt. der automobielen volgens het afbetalings-
systeem worden aangeschaft en dat, volgens den

964

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

7 November 1923

schrijver, bij d.e afbetaling van auto’s relatief minder

koopers in gebreke blijven dan hij aanschaffing van
meubels op termijnbeta]ing het, geval is. Ford heeft
met
den termi.jnbetalingsverkoop een eigen naam ge-

maakt, namelijk door toepassing van zijn $ 5,- per,

week systeem, hetgeen nu ook reeds door de
Ford-im-
porteurs hier te lande wordt nagevolgd. Bij dit

systeem moet men beginnen wekelijks $ 5,- te beta-

len, zonder dat men nog een auto krijgt.
1
–
Jet staal;

den verkooper ter heoordeei.i ng wanneer de auto-
mobiel aan den gegadigde zal worden afgegeven.

Heeft hij vertrouw’en i.n de credietwaardigheid vam

rijn klant dan zal dit ongeveer na
30
weken het geval
zijn.

De schrijver deelt verder nog mede, dat op 100′

vi-achtauto’s, die in de laatste jaren gebouwd werden,
33 berekend waren voor een draagvermogen van min’
der dan één ton. Men kan ook hier te lande waarne-

men., dat vooral de vrachtauto’s van lichter type toe-nemeii. Men leest verder, dat bij het ingebruik nemeh
‘hn autobestelwagens de kosten van vervoer, verge-

leken met de kosten vn paard en wagen, in dezelfde
even redigheid afnemen a]s de snelhèid van het trans

port wordt vergroot. Een winst dus in dubbel opzicht.

Echt Amej-i kaansch klinkt het bij den sehnijv’.: ,,We

all love the horse but economy is the pnime con-
sideration of the business world”.

In dit verband valt te vei’melden, dat de productie
van wagens door paarden getrokken in Amerika is
afgenomen van een w’aarde van
$131.000.000
in 1914
‘tot $ 42.000.000 in 1921. 1-Jet aantal paarden te Nev.
,

York nam tussehen 1910 en 1920 af van 128.000 tot
56.000;
in Cleveland van
16.000
tot 4.000. Inons
land toont een clej’gelijk gevolg van de verbreiding
van de automobiel zich nog niet. Bij een onlangs te

Amsterdam gehouden onderzoek bleek buy., dat het

aantal in gebruik zijnde paarden in – de laatste jaren
niet was afgenomen.

Voor de vrachtauto’s staan nog talrijke mogelijk.
ieden open, speciaal om op korte afstanden het ver-
voer van de spoorwegen over te nemen. Elk goederen-

vervoer per spoor over minder dan 40 mijl
(60 KM.)
2ai in het algemeen, naar schrijvers oordeel, tegen-
over autotransport verlies moeten laten. Daarentegen

meent hij, dat de vrachtauto voorshands nog niet is
aangewezen vervoer te verrichten op zeer lange af-

standen waar al reeds spoorwegen bestaan. – H.

MAANDCIJFERS.

RESUMIl UIT HET MONTHLY BULETTN
OF
STATISTIOS (VOLKENBOND).

Maandelijksgemiddeld 12)
1

1913
1921
1922
Febr.
1
Maart
April
–
Mei
Juni
Juli
Aug.

Productievan
5,617
3,200
5,005
5,652 5,605
–
5,402

5,199 5,695 5,097

4,957
steenkool
9,946
8,863
7,964
11,318
11,513
–
10,960

10,845 11,592
10,99311,457
(1000
tons)
Frankrijk
2)
786
774
831
620
7

689
731

782
1,027
984

988
1)
Duitscbland
3)

.3,887
2,607
2,530
38915
–
–

–
–

Productiev.an
869
.222
415
552
644
663

726 704
666

609
ruw ijzer
Ver.

Staten …….
2,276
3,042 3,580 3,604

3,930
3,727
3,737

3,490
(1000

tous)
Frankrijk
4)
280
427
306 316 352

393 447
436

486

Engeland

…………
Ver.

Staten ……….

207
73
134
151
170
1.72

160
172
187

199

Schepen

op

Engeland

…………..

……

1,957
2,640
1,469
Kwar-
1,492
1,338
)
stapel eind

…
2,6011,401
–
—-
434

148
–

216
106
aIs-
100
Kwartaals-
78
J,

iÇwartaals-
der maand

België

————
–
—-

229
353
189
210
opgave
171
j

opgave
(1000 tons)

Engeland

———-
—
Ver.

Staten ………….

Italië
6)
125
394
21:2
o

ave
1 g
185
.
142
)
tmport(voor

Frankrijk ……………

Engeland 1000
£
54,93 1

…..

81,548
75,012
74,032
80,937
73,989′

77,706 78,353
68,018

82,614
binneni.
Ver. Stat. 1000

$
147,932
213,072
253,817
303,413 398,178
364,230

373,253 312,239
287,435 275000
16

verbruik)
Frankrijk1000Frs.
10

701,778
1838,992
1991,717
2343,014 2486,736 2560,198 2596,881
2558,336
2615,648 2633,217
Italië

1000

Lire
303,803
1 438,885
1,310,663
8

1,571,8118 1,495,7488
1,388,9278

1.587,350
956.3978
1
008,1058
1.471.412
8

export (bin-
Engeland 1000
£
43,771
–

58,617
60,041
57,510
60,921.
62,87114

71,555
62,884 59,504

60,103
nenlandsche
Ver. Stat. 1000
$
204,024
364,911 313,766 302,107
333,332 318,357

309,669
320257
296,551 313000
16

producten)
Frankrijk1000Frs.”
573,351
.1647,709
1720,166
2328,858
2474,378
2507,895 2675,045
2479,391
2423,781 2542,820
Italië

1000

Lire 209,303 689,584
774,76
)
08
750,427
8

886,690
8

730,81.8
8
784,614
8

943,130
8

796,255
8
835,739
8

Scheepsbew.:
Engeland

(geladen)
4,089 3,094
3,6] 1
3,099
3,682
4,074
14
4,333
4,675 4,628

4,529
J3innenkom.
Ver. Staten
schepen
(gel. en ballast). –
4,440 5,190
5,433
3,878
4,674
4,676

5,969
5,937
6,843

t
6,574
(1000
tons)
Frankrijk

(geladen)
2,876
2,275 2,955
2,571
3,488 3,476

3,728 3,836 4,445

Index-cijfers:
Engeland
Grootbancl.-
(Board

of Trade)
100
197.2
158.8
153.3
160.3
162.0

159.8 159:4 156.6

154.6 prijzen
Ver. Staten (Bureau
–
of Labour Statist.)
100
147
149
157
1.59
159

156
153
151

150.0
Frankrijk (off. cijfer)
100
345.0 326.6
421.8 424.0 414.7

406.5 408.6 406.7

412.3
16
Italië
(Prof.

J3achi)
100 >
577.5
562
1
3
582.1
586.9
588.4

580.1
568.9 566.4

567.4
Wisselkoer- NewYoi
–
k op Londen
100
79.10 90,96 96.23
96.51
95.68

95.07
94.86
94.18

93.71
sen:(jaarl.of
New ), ork op Parijs.
100
38.65 42.47
31.76
32.67
34.53

34.45 32.85 30.53

29.28 naand.genl.)°
NewYorkopRome.
.
100
22.26
24,61′
24.91
25.14
25.73

25.14
23.83 22.42

22.32

1)
-‘ekelijksche productie, berekend op grond der maandelijksche productie.
2)
Inclusief. bruinkool. Vanaf
1919
mcl. Elzas-Lotharingen. Vanaf
1920
inclusief Elzas-Lotharingen en het Saargebiecl.
3)
Vanaf
1919
zonder Elzas-Lotliaringen. Vanaf
1920
zonder Elzas-Lotharingen, het Saargebied en de Pfalz. Vanaf
Juli 1922
zonder Poolsch Opper-Silezië.
4)
Vanaf
1919
inclusief Elzas-Lotharingen.
5)
Kwartaalscijfers volgens Lloyd’s Register of Shipping.
6)
Vanaf
.1919
inclusief Triëst.

7
)Vermiûdering tengevolge van de mijnwerkersstakiug.
8)
Nieuwe schatting op grond der gedeclareerde waarden.
5)
Waarde der genoteerde geldsoorten in perceaten der pariteit. Jaarlijksch of maandelijksch gemiddelde.
Sedert Januari
1921
geschiedt de waardeering van den invoer volgens de opgaven -van importeurs. Daarvoor was
zij gebaseerd op officieele waardecijfers.

,

–
Vanaf Juli
1922
waardeert men den uitvoer volgens de officieelwaardecijfers van
1921.

–
Uitgezonderd voor de steenkoolproductie (zie noot 1).
Vanaf 1 April
1923
met inbegrip van den handel van Groot-Brittannië en Noord-Ierland met de» lerschen vrij-staat en uitgezonderd den buitenlandschen handel vin den lerschen vrijstaat.

16)
Voorloopig cijfer.
Uitgezonderd de Ruhrproductie. Het overeenkomstig’cijfer voor December
1922 is 2.158.000
ton.

–

.

7 November 1923

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

965

STATISTIEKEN EN OVERZICHTEN.

N.B. *** beteèkent: Cijfers nog niet ontvangen.

GELDKOERSEN.

BANKDISCONTO’S.

N d (Disc. Wissels.
4 18Juli ’22
Zwits.Nat.Bk.
4 16Juli ’23
Bk Be1.Binn.Eff. 4
18Juli ’22
N.Bk.v.Denem. 6
1Mei
’23
Vrsch. inR.C. 5 18Juli ’22
ZweedscheRbk 41
1Juli ’22
Javasche Bank … 31
1Aug.’09
Bank v.Noorw. 6
1 Mei
’23
Bankvan Engeland 4
5Juli ’23
Bk. v. Tsjecho-
Duitsche Rijksbk. 90 15Spt.
’23
slowakijë.. .
428Mei ’28 Bank v. Frankrijk 5
11 Mrt. ’22
N. Bk. v. O’rijk 9
2Sept.’22
Belgische Nat. Bnk.
5*22
Jan. ’23
Hong. Bank.. 18
5Juli ’23
Fed.Res.BankN.Y.
4*211i’eb.
’23
Bank v. Italië.
5*llJuli
’22
Bank van Spanje.. 5 23Mrt.’23Z.-Afr.Res.bnk6

OPEN MARKT.

Data
Amsterdam
Londen
Part.
disconto

Berlijn
Pa,!.
Parijs
Part.
N. York
CaIl-
art..
1

Prolon-
disconto
gatle
(3 mnd.)
disconto
disc.
monet,

3 1ov.

’23
3-1
2%
31j_1
–
-.
5_%
1

290.-3N.’23
2%-t/8

2-3

31
i
–
1
–
–
4-5%
22-27 0.
1
23 2%
2% _3
3
1
18_
1
1ie
–
_..
15-20 ,, ’23
251
5
_%
2%_3
3 ‘

T
I
V
–
–
4_%

300.-4N.’22
37_4
3%_4%
2
8
1_%
–
–
4
1
1_(%
31 O.-5N.’21
°18%
3_4
3

_71
–
–
4-6

20…24Jli’14
2%_3%
2%_%
2
1
1_%
2%
13/
4
_2%
1)
Noteering van 2 November.

WISSELKOERSEN.

WISSELMARKT.
Londen opende prijshoudend, maar bij het geringer wor-
den van de hoop op een oplossing met medewerking van
Amerika liep aan het einde der week de koers weder terug.
Om dezelfde reden waren Francs aanvankelijk eveneens vast.
Er werd 15,20 voor Parijs en 13,10 voor België betaald.
Ondanks krachtigen steun liepen de koersen daarna weder
terug tot 14,85 en 12,75. Over Marken valt niet veel meer
te zeggen. De handel ‘is ta.melijk wel afgeloopeis. De daling
gaat steeds sneller, maar de noteering is meestal nominaal.
Dollars wederom vast, 2,57-2,58
5
/, Stockholm onver-
anderci. Kopenhagen en vooral Christiania weder flauw. Zwitserland en Spanje prjshouend. Ook Italië houdt zich
bijzonder goed en wordt maar weinig beïnvloed door de
zwakke stemming voor Francs. Buenos Aires nog steeds
flauw. Daarentegen Batavia weder iets vaster, 96%-97%.

6 November 1923.

KOERSEN IN NEDERLAND.

D t
a
61
Londen
5)
Bcrlijn
4)

5)
Weenen
5)

Parijs
)
Brussel
“)
New
York”)

29 Oct.

1923
11.54*

0.025
0.0036%
15.02
12.91
2.57I/
30

,,

1923
11.54e
0.021
0.00363,
15.224
13.01*

2.57s1
31

,,

1923
11.54*

0.015
0.0036%
15.17
13.02
2.57%
1 Nov. 1923
11.54
1

0.006%
0.0036%
15.12*

12.93
2.57
sj
2

,,

1923
11.51*

0.002
0.0036%
1
4.97*
1
2
.84*
2.581/
b

3

,,

1923
1
1
.5
2
*
0.0008*
0.0036%

14
.8
2
*
–
–
Laagste d.w.’
11.51*

0.0005 0.0035
14.82
12.72
2.56%
Hoogste,,,,
1
11.55
0.035
0.0037
15.20 13.10
2.59
27 Oct.

1923
11.55
0.035 0.0036%
15.25
12.91*
2

2.57
1
k
2

20

,,

1923
11.54*

0.1714
0.0036
15.
2
2*
1
3.18*
3

2.55i/
Muutpariteit
12.10
59.26
5)

50.41
48.-
48.-
2.48%

S)
Noteering teAmsterdam.
5*)
Noteering te Rotterdam.
1
Particuliere opgave.
2
Noteering van 26October.
2)
Idem van 19October.
4
Gulden per milliard Mark.
5)
Gulden per 100 Mark.

Ela a
t
Stock-
holm
5)

Kopen.
hagen)
Chris-
t/anja)
Zwitser.
land)
Spanje 2)
Batavla
1)
telegrafisch

29Oct.

1923
67.80 44.60
39.40
45.80
34.30
96%_97*
30

,,

1923
67.75 44.50
39.-
45.82*

34.35
-971

31

,,

1923
67.82*

44.10 38.80 45.85
34.35
96% -*
1 Nov.

1923
67.85 44.10 38.60 45.85 34.30
96%_97*
2

1923
67.95 44.35
38.60
45.7 71
34.25
963/4
-*
3 – ,,

1923
67.95
44.35
38.50 45.90
34.22*

96% .971
L’ste d. w.
1)

67.60 43.85
38.35
45.70 34.15
96%
H’ste
,,

,,

1)
68.-
44.75 39.45
45.90
34.45
97
27 Oct.

1923
67.75 44.75 39.50
45.82*

34.40
965_97
20

,,

1923
67.35
44.7211
39.45
45.72*

34.371
96%_71
Muntpariteit.
66.67
66.67 166.67
48.-
48.-
100

–

flUICCI
lig (t flhiISLClUdlII.

) rai m..uiiCi t upgavc

KOERSEN TE NEW YORK.

Data
1
CableLond.
(in,’per)
1
Zicht Parijs
(incts.p.frs.)1

1
Zicht Berlijn
1

(in$pe,
li
”

1ZichtAm3terd.
ets.
p.
gld.)

3 Nov.

1923
4.46.12
5.77
0.0008
38.67
Laagste d. week
4.46.12
5.77
0.0008
38.67
Uqogste

,,
4.48.75
5.89
0.011 38.87
27 Oct.

,

1923
4.49.87
5.93 0.017 38.77
20

,,

‘

1923
4.50.87
5.90 0.075 39.10
i1untpariteit,..
4.86.67
19.30
23.81%
1
)1
40
0
1
iii ÇL. pci marK.
KOERSEN VAN DE VOLGENDE PLAATSEN OP LONDEN

Plaatsen en
Landen
Noteerings.
eenheden
20
Oct.
1
27
1923
Oct.
1923
129 0c1.13 Nov.’23
1
Laagste
1
Hoogste
1
3Nov.
1923

Alexandrjë. .
Piast.
j
‘117
97151,
97
1
197
15
1,
97
16
1
32

Bangkok…
Sh.p.tical
1/10
1110
1110
1110 1110
B.t’Aires 1)

– .
d. p. $
39
38%
3891
39iij

3821
6

Calcutta . . . .
5h. p. rup.
114
17
1
30

11421133
114191

114271
11451
Constantin.
Piast. p. £
775 785 770 790
780
Hongkong
Sh. p. $
21381 21331
8

213
213%
213
7
5
33

Lissabon 3) . –
d. per Mil.
211
2’1
211
2118
Madrid …..
Peset.p.
33.61*
33.60 33.55 33.68 33.60
d. per $
25
25
24
26 25
Mexico …….
Montevideo 1)
id.
38
7
18
387
1

38)
38
2
!,,
38%
Môntreal
$ per £

.

4.57i
4.57k
4.52
4.55k
4.52%
Praag …….Kr.p..0
15171
8

152%
152
154
152%
R.d.Janeiro
1)

0. per Mii.
5
4i
5
1
4
27
1
82

4311
489/33

Lires p. £
100%
99%
99%
1007
10071
Shanghai …
Sh. p. %ael
31071
8

3115
6

‘3/0%
3115
31111
8

Rome ……..

Singapore
id. p. $
2/4
6
/
32

214’I
214
1
/
1e

21411
214
1
1
Valparaiso
2
)
peso p. £
37.60
38.80
38.60
39.20
38.70
Yokohama
Sh. p. yen
2/1
29
/
32

212’/
2/2
1
/
32

212o1
2/2%
– ioersen uer vooraigaanue aagen.

1)
1 elegratiscn transtert.

‘) 90 clg.

NOTEERING VAN ZILVER.
te Londen

N. York
te Londen N. York
3Nov.

1923.. 31%
1
)

63%

4Nov.
1922.. 33%

663%
27Oct.

1923..

3
112
/o

63%

5No.
1921..

3971

69%
20

.,

1923..

313%

601

20 Juli 1914..

24
1
81
j0

541
t) Noteering van 2 November 1923.

–

NEDERLANDSCHE BANK.
Verkorte Balans op 5 November
3923.
Activa.
Binnenl.Wis-( H.-bk.

f

73.070.870,24
sels, Prom.,’ B.-bk.

,,

36.096.608,52
enz. in disc.I Ag.sch.

,,

61.977.649,81
f

171.145.128,57
Papier o.h. Buitenl. in disconto
–

–
Idem eigen portef. .
f

82.288.692,-
Af:Verkochtmaar voor
.de bk. nog niet afgei.

–
82.288.692,
Beleeningen
mcl. vrsch.
H.-bk.

f

36.325.959,76

in rek.-crt.
B.-bk.

,,

8.615.147,45

op onderp.
Ag.sch. ,,

98.520.788,66

f
143.461.895,87

Op Effecten ….. ..
f
137.816.274,1
‘OpGoederenenSpec. ,,

5.645.621,56
143.461.895,87
Voorschotten a. h. Rijk …………….
,,

14.605.082,59
Munt en Muntmateriaal
Munt, Goud ……
f

56.240.100,-
Muntmat., Goud .. ,, 525.533.137,20

f
581.773.237,20
Munt, Zilver, enz..,,

7.169.566,65
Muntmat., Zilver .. ,,

–

Effecten
588.942.803,85
Bel. v. h. Res. fonds .
f

5.961.753,81
id.van 11
1
v.h. kapit. ,,

3.997.248,89
9.959.002,70
Geb.enMeub.derBank …………….
,,

5.000.000,-
Diyerse

rekeningen ………………
,,

95.485.776,54

f
1.110.888.382,12
Passiva.
Kapitaal ……………………….
f

20.000.000,-
Reservefonds ……………………
,,

5.999.469,43
Bijzondere

reserve ……….. ……….
9.000.000,-
Bankbilj etten in omloop…………..
,, 1.036.832.855,-
Bankassignatiën in omloop ………..
,,

1.267.721,65
Rek.-Cour. J Het Rijk
f

–
saldo’s:

Anderen,,

28.293.314,32
28.293.314,32
Diverse rekeningen ………………
9.495.021,72

5.
f
1.110.888.382,12

Beschikbaar metaalsaldo ………….
f

374.998.156,44
Oj,

de basi8 van
11

metaaldekking….
,,

161.719.378,25
Minder bedrag aan bankbiljetten in om-
loop dan waartoe de Bank gerechtigd is.
,, 1.874.990.780,-

966

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

7 November 1923

NED. BANK 5 November 1923 (vervolg).
Voornaamste posten in duizenden guldens.
Andere
Beschikb.
1 Dek-
Data
Goud
Zilver
biljetten
opetschb.
Metaal.
1

1 kings,-
________
schulden
saldo
pere.

5 Nov. ’23
581.773
7.170
1.036.833
29.561
374.998
55
29 Oct.

’23
581.775
9.086 1.014.701
32.441
380.765
56

22

’23 581.777
9.778
996.129
49.847
381.690
56
15

’23 581.774
9.732 1.001.993
44.444 381.548
57

8

,,

‘3
581.775
9.091 1.005.213
34.689 382.215
57

6 Nov. ’22
581.789 8.854
1.007.026
32.474
382.047
57
7 Nov. ’21
605.9691
8.628
1.054.282
45.683
393.864
56

25 Juli

’14
162.1141
8.228 310.437
6.198
43.5211)

54

Totaal
Hiervan
Schatkist.
Bel ee-
Diverse
Data
1

bedrag
disconto
promessefl
ningen
1
p
het
enland
rekeningen
2)’)
rechtstreeks

5 Nov. 1923 171.145

31.000 143.462 82.289 95.486
29 Oct. 1923 155.048

18.000 ,139.382 68.916 107.814
22 ,,

1923 156.203

19.000 128.522 56.437 126.963
15 ,,

1923 157.341

19.000 130.437

48.723 131.819

8 ,,

1923 158.767

19.000 133.641

49.989 122.066

6 Nov. 1922 234.572

80.000 118.561

74.415 31.940
7 Nov. 1921 321.706 130.000 118.682 39.036

19.618

25 Juli 19141 67.947

14.300

61.686 20.188
1
509
1)
Op de basis van
21
nietaaldekking.
2)
Sluitpost activa.

‘s RIJKS SCHATKIST.
Uit de bekendmakiogvan den Minister van 11 in nu-
ci ë n blijkt, dat uitst.onden op:

1
29
Oct.
1923 –

5
Nov.
1923

Aan schatkistpronsessen (297.490.000,- f3l 3.840.000,-
waarv.directbij Ned.Bk. ,, 18.000.000,- ,, 3 1.000,000,-
Aan schatkistbiljetten. ,,206.318.000,_
1
,,202.970.000,-‘
Aan zilverbons ……..,, 28.209.440
1
50 ,, 28.683.364,-
Tegoed v.d.Postch. en Gdst.
bij ‘s Rijks Schatkist…

106.558.196,531 ,,106.558.196,53

Onder de vlottende schuld is begrepen:
Voorsch. aan de Koloniën
13
158.185.953,07

156.205.735,06
Voorschot aanGemcnten)
1
‘3’
Augustus
1923

30
September
1923
voor door Rijkvoor hen,
,j
79.670.69,7,23 ,, 82.213.696,88
te heffen luk. belastingj
Toorscliota,ijj rek..houdersj

29
Oct.
1923

5 Nov. 1923
v. d. Postch. en Girodst. ,, 31.246.819,9k

37.600.865,72
1)
Waarvan f
37.056.000
vervallen op of na
1
April
1927.

NEDERLANDSCH.INDISCHE VLOTTENDE SCHULD.
De Minister van Koloniën maakt bekend:

27
Oct.
1923

1

3
Nov.
1923

Voorschot uit ‘s Rijks
kas aan N.-I……….fl49.296.457,83 (147.142.454,99
md. Schatk.prom. in oml ,, 79.100.000,- ,, 79.100.000,-
Voorsch.Jav.Bk.aanN.I 14.600.000,-‘ 4.600.000,-‘
Muntbiljctten in omloop ,, 41.800.000,-

4 1.800.000,-
1)
Tegoed van Ned.-lndif bij de javasche Bank.
JAVASCHE BANK.
Toor,iaamste posten in duizenden guldens. De samengetrok-
ken cijfers der laatste weken zijn telegrafisch ontvangen.

a
k-

Andere Beschikb.
Data

Goud

Zilver

¶’

opetschb.

metaal.
ijetten

schulden

saldo

3Nov. 1923

222.500

262.500 130.500 143.900
27 Oct. 1923

222.500

259.500 140.000 142.600
20 ,, 1923

223.000

263.000 140.000 142.400

29 Spt. 1923 11I255

61.2

258.947 139.260 143.473
2

1923 161.285

61.025 260.240 132.730 144.277
15

1923 160.860

60.921264.986 134.080 142.515

4Nov.1922 156.587

55.699 264.964 126.868 134.634
5Nov.1923 162.096

24.772 291.870
,

91.105 110.102

25 Juli1914

22.057
1
31.907

110.172

12.634

4.842
2

ata
Dis-
contos

Vr
155C15.
buiten
N.-Ind.
betaalbaar

Belee-
ningen
schotten
aan hei
Gouv.nemij

V
iverse
k
C

ningen
kings- percen.
lage

3Nov.1923
166.570
4.600e
*5*
57
27 Oct. 1923
171.740
14.6003
*5*
56
22

,,

1923
376.500 7.700e
5*5,
55

29 Spt. 1923
38.043

31.106

97.550
–
31.628
56
22

1923
38.005

33.404

94.625
–
27.366
57
15

1923
38.174

34.841

95.588
–
31.439
59

4Nov. 1922
36.695

24.761

112.577
–
30.485
54
5Nov. 1921
34.972

20.409 107.121
38.922
6.985
49

25 Juli 1914
7.259

6.395

47.934
6.446
2.228
44
1)
Sluitpost
activa.

2)
Basis
215
metaaldekking.
3)

Creditsaldo.

DE SURINAAMSCHE BANK.
-Voornaamste posten in duizenden gu1desi.

Data
Metaal
Circulatie
Andere
opeischb.
schulden
Disconto’s Div. reke-
ningen
1)

29

Sept.

1923′.
.
1.184
1.784
966
1.162
725
22

,,

1923..
1.185
1.597
1.214
1.159
730
15

1923..
1.185
1.692
1.097 1.157
745
8

1923..
1.185
1.710
1.025
1.180
673

30 Sept.

1922..
1.271
1.846
752
1.159 483

25 Juli
–

1914.
l

645 1.100 560
735
396
) DLUIIPUSL
uer
arLiva.

•
•BUITENLANDSCHE BANKSTATEN.

BANK VAN ENGELAND.

Voornaamste posten, onder bijvoegiug der Currency Notes,
in duizenden ponden sterling.

Data
Metaal
Circulatie
Currency Notes

l3cdrag
Goudd.
1
Gov. Sec.

11 Oct.

1923
127.674 124.493
281.255
27.000
t 236.522
24

1923
127.674
123.111
280.174
27.000 235.509
17

1923
127.671
123.363
282.145 27.000
237
–
.643
10

1923
127.671
–
123.909
283.599 27.000 239.102

1 Nov. 1922
127.435 123.159
287.993
27.000 244.930

22 Juli

1914
40.164 29.317
–
– –

Data
Gov.
Sec.
1

Other
Sec.
1

Public
Depos.
1

Other
Deoos.
Reserve
Dek-
1

kings-
1

peTe.
1)

31

Oct. ’23
42.304
72.020
11.444 107.837
22.631
1

18,79
24

,,

’23
41.134
71.872
13.957
105.641
24.313
20,33
17

’23
41.609
71.731 15.792
103.959
24.058
20,09
10

’23
41.229 71.309
13.501 104.911
23.511
19,85

1Nov.’22
50.665 68.190 15.034 108.845
22.726
18,34

22 Juli ’14
11.005
33.633
13.735
42.185
1
29.297
5221
8

‘) vernouuung tussdoen ieserve en ueposlts.

DUITSCHE RIJKSBANK.
‘oornsasnste posten, onder bijvoeging der Darlehens-
kassenscheine, in billioenen Mark.

Daarvan’ Waa,v.
1 1

Kassen.
1
1Dek-
Data
Metaal
Goud
166
Buitl.1
schelne
Ctrculatie
kings.
1clrc.bkn
i
1
2)

15 Oct.

‘231
14,6
0,444
0,011
5.663 123.350
5
6

23
183e
.
0,444.
0,011
875
46.933
2

30 Sept. ’23
20,9
.
m
0,444
.
M
0,011
.
M
941
28.229
3
23

’23
20,8 0,470
=
0,011
292
8.628
3 ,,

15 Oct.

’22
1,1
1,005
0,050
0,031
0,375
9

23 Juli

’14
1,7
1,357
–
0,065e
1,9e

•
93

Wissels
DarlehensT”‘
kossenscheine
Rek. Crt.
1
Totaal
Handels-
1
Schatkist-

,
Totaal
11,,
kas bij de
1

ujtssels
1

papier

‘
uitgegeven
Rijlcs,bank

197.321
29.542
1

167.780
84.342
.
5.663

5.663 76.833
6.602 70.231
27.143
876

876
48.876
3.660
45.216
16.967
941
,

941
14.430 2.201
12.229
6.152
292′

292

0,454
0,064
0,390
0,116 0,046

0,031

0
,
7513
1
0,7518
–
0,944e
–

–
Onbelast.
2)
Dekking
der circulatie
door metaal
en Kassenscheine.
)
In

milliarden.

BANK VAN FRANKRIJK.
“oornaamste posten in duizenden francs.

Waarvan Te goed
Buit.geiv.
Data
Goud
In het
Zilver
In het
1

voorsch.
Buitenland Buitenland
1

a/d. Staat

2Nov.’23
5.539.233)
1.864.321
295.652
577.866
23.400.000
25 Oct. ’23
5.539.031
1.864.321
295.540
575.400
23.400.000
18

,,

’23
5.538.629
1.864.321
295.223 577.272 23.500.000

2Nov.’22
5.533.264
1.897.967
287.980
569.786
23.900.000

23Juli ’14
4.104.390
–
639.620
– –
–

b
Uitge-
Delee-
Daneoli-
Rek. Cü.
1

Rek.
Wissels
1

stelde
Wissels
ntngen
jetten
Parti
culieven
Crt.
Staat

3.978.035
17.896
2.185.845137.848.131

2.332.31 9j
24.525
3.088.68
17.928
2.184.920
37.670.009
1.978.043
55.414
3.031.201
17.941
2.202.619
38.086.964
1.967.317
21.751
2.642.191 30.989
2.096.716
36.847.669
2.207.991
19.848

11.541.980
–
769.400
5.911.910
942.570,400.590

7 November 1923

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

967

BANQUE NATIONALE DE. BELGIQUE.

Voornaamste posten in duizenden franes.

7i
Botten Bdcen.
Blnn.
–

Data
mcl.
van
1

van
Wi,seIs
Circu.
Cr1.
bulten!,
buiten!.
prom. ii.
en
lotie
Partic.
3a!am
1

31 Oct.’23
352.259
84.653
480.000
1390.648
7.281.186
187.407
25

’23
350.343 84.653
480.000
1296.563
7.134.737
270.770
18

‘23349.965
84.653
480.000
1303.319
7.128.877 248.637

2 Nov.’22j336.384
84.653 480.000
923.899
6.660.648
150.945

VEREENIGDE STATEN VAN NOORD-AMERIKA.

FEDERAL RESERVE BANKS.

Voornaamste posten in duizenden dollars.

Goudoorraad
FR.
1
____________________________
_________
Zile,
Notes in
Dato
dc.
circu-
Totaal
Dekking
In het
______________
bedrag
F. R Notes
buiten!.
F

17 Oct.

’23 3.125.169
2.149.600
–
72.854 2.272.391
10

’23 3.122.394 2.134.647
–
71.529 2.288.580
3

’23 3.115.830 2.114.771
–
72.160 2.272.308

18 Oct.

’22
3.086.813
2.234.734
–
127.384 2.315.437

Goud’
Algem.

Data
Wisse s
Totaal
Gestort
Dek-
Dek-
Deposito s
Kapitaal
kings kings
perc.
1)

perc

2)

17 Oct.

’23
1.045.039 1.975.322
109.688
73,6 75,3
10

’23
1.051.424 1.905.755
109.676 74,4
76,1
3

’23
1.054.563
1.936.237
109.669
74,4 75,8

18 Oct.

’22
767.914 1.956.107
106.327
72,3
75,2
1)
Verhouding totalen goudvoorraad tegenover opeischbare
schulden:
F. R.
Notes en netto deposito.
2)
Verhouding totalea
voorraad muntmateriaal en wettig betaalmiddel tegenover idem.

PAR’.I.JCULIERE BANKEN AANGESLOTEN BIJ HEI’
FED. RES. STELSEL.

Voornaamste posten in duizenden dollars.

1
Data
Aantal
1

Totaal

1
1

uitgezette
Reserve
bij de
Totaal
Waarva,,
time
banken
1

geldcn’cn
F. R ba,,ks
depasilo’s
deposits beleggingen
l

10 Oct. ‘231
770
11.955.922
1.372.450
15.279.134 4.010.199
3

,,

‘231
770
11.983.646 1.395.681
15.296.591
4.015.597
26 Sept.’23
770
11.877.005 1.365.732 15.149.165
4.019.613

11 Oct.
‘221

787
11.118.446
1.440.372
14.936.787
3.579.652

Aan het
eind
van

ieder
kwartaal wordt een
overzicht
gegeven van enkele itiet wekelijks
opgenomen baukstaten.

EFFECTENBEURZEN.

Amsterdam, 5 November 1923.
Terwijl in politiek opzicht gedurende de achter ons lig.
geude week geen nieuwe perspectieven zijn geopend, is dit
op sommige der internationale foudsenriiarkten wel liet
geval geweest. De gevolgen van het Britscli-Amerikaansehe
voorstel in zake een. economische conferentie wacht men
nog steeds af, hoewel het voortdurend duidelijker wordt,
dat Frankrijk, zij het op een hoffelijke wijze en zonder
dat het slechts eenigermate van het formcele recht afwijkt,
t
in de consequenties van een dergelijke bijeenkomst.-tracht
te ontkomen. Het feit, dat president Coolidge, blijkens zijn
uitlating, dat de conferentie ,,wellicht nutteloos” zal zijn,
ook aan het welslagen der eventneele besprekingen begint te twijfelen, heeft mede er toe bijgedragen, niet veel hoop
op een regeling van de Europeesche verwikkelingen over
te laten. Dat desondanks do beurs van N e w Y o
1′
k een sinds
lang niet gekende optimistische houding aan den dag heeft
gelegd, spreekt wel voor het vertrouwen, dat aan’de over-
zijde vaci den Oceaan ten aanzien van cle naaste toekomst bestaat. Reeds gedurende eenigen tijd liepen er geruchten,
dat sommige ondernemingen zoudeit overgaan tot het de-
clareeren van extra dividenden of tot verhooging der be-staande uitkeeringeii. In verband echter met cle niet zeer
gunstige cijfers uit de industrie werd algemeen aangenomen,
dat deze geruchten uitsluitend op speculatieve overvegin-
gen gebaseerd waren. Plotseling echter heeft nu de Steel
Corporation allen twijfel weggenomen door een extra-uit-
keeriiig van 3- pCt. boven het tot nu toe regelmatige kwar-
taal-dividend van 1% pCt. op de gewone aandeeleu aan te kondigen en dit, uiettegenstaande het feit, dat de ont-
vangsten over de laatste twee maanden van het derde
kwartaal een dalende tendentie te aanschouwen hebben ge-
geven (Augustus $ 16.997.000, September $ 14.289.000) en
hct totaal ook geringer is dan dat van het vorige trimester

($ 47.053.000 tegen $ 47.859.000). Indien cle leiding van het
concern zich hier niet op tien gevaarlijken weg van een
speculatieve dividend-politiek heeft begeven – en de gestie
van dc laatste jaren maakt deze onderstelling niet waar-
schijnlijk – dan doet de diviclend-verhooging een scherp licht
vallen op de mogelijkheden, die men in Amerika, unafhaim-
kelij n
k vnu ee regeling der Europeesche toestanden, nog in
liet land zelve aanwezig acht. Het spreekt vanzelf, dat deze
onverwachte gebeurtenis ook geruchten omtrent dividend-
verhoogingen bij allerlei andere ol1dleruenhingen heeft. doei
ontstaan, waardoor de markt als geheel een zeer opgewekt
voorkomen heeft verkregen. Speciaal werden in dit verband
enkele spoorwegwaarden, als Chesapeake and Ohio ge-
iioemcl, waarvan het vast staat, dat zij zeer goede out-
vangsten hebben kunnen boeken. Het is echter iiiet onmo-
gelijk, dat de oogst-verladingen van het oogenblik liet in-
zicht eenigerniate vertroebelen ; de naaste weken zullen
hieromtrent echter nadere ophelderingen kunnen brengen.
Heeft derhalve cle Icans op een mislukking valt cle plan-
tien omtrent een conferentie op Wallstreet geenerlei uit-
werking gehad, het tegendleel is in L o ii d e ii het ge-
val geweest. Niet iii dien zin, dat men hier een extra oii-
geanimeerde houding heeft kunnen constateeren, doch ,ia:i
tIen andereic kant heeft de markt geen herstel te aanscboii-
een gegeven en zijn de omzetten niet levendiger geworden.
Doch niet alleen de duistere vooruitzichten in politiek op-zicht, ook de houding van den Sterling-koers heeft hiertoe
medegewerkt. Ook iii vorige jaren heeft men in het begin
‘aLi, het najaar steeds een reactie i’ati clezen koers kunnen
aanschouwen, doch gewoonlijk kon men dan tegen het
einde van October reeds een aanmerkelijke verbetering con-
stateeren.. Dit jaar is dit verloop anders geweest. Nu de
Regeeriug officieel ieder plan tot inflatie van liet ruilrnicl-
dcl als ondeugdelijk tea aanzien van de verbetering van
handel en industrie heeft afgewezen, is liet nioeilijk te oc-
derstellen, dat men in bin]ien- of buitenland toch nog
sceptisch tegenover de mogelijkheid van een dergelijk pro-
ject staat. Hieraan kan dan ook het uitblijven van herstel
voor dleui Sterlingkoers niet worden toegeschreven. De oor-
zaak is waarschijnlijk veeleer te zoeken eenerzijds in den
samenhang van Engeland niet het overig deel van Europa,
anderzijds in cle zeei’ omvangrijke verplichtingen, die Groot-
Brittannië op zich heef t genomen met betrekking tot de
rentebetaling aan de Vereenigde Staten. Hoe het zij, de
fondsenmarkt als geheel heeft den druk hiervan onder
–
vonden, waarin ook de beleggingsmarkt heeft gedeeld. Zelfs
is de emissie van £ 1.000.000 Finscbe obligaties een voiko-
uien, mislukking geworden. –

De markt te P a r ij s is eveneens stil gecl’eest, waartoe
ook de onderbreking door den beursvacantie:lag van Aller-
heiligen (eveuais overigens te Londen) wel iets heeft bij-
gedragen. Voor het overige heeft men ook hier de voor-
keur aan een afwachtende houding gegeven. Er. zijn te
veel factoren, wier invloed nog zeer onzeker is, clan dat
uien met eenige gerustheid tot het euttameeren van grooto
posities zou diurven overgaan. Aan den eenen kant volgt
uien met gespannen aandacht den loop der sepa.ratistiselie
beweging in het Rijnland. In verband met het feit, dat de
juccitistrieelen in liet Ruhr-gebied thans hebben aangeboden
de steenkool-leveranties te hervatten en de beldsting hierop
te voldoen, acht men het in Frankrijk niet onmogelijk, dat
met een eventueel te vormen zelfstandige Rijnland-repu-
bliek zeer belangrijke economische aaneeusluiting ka.n wor-
den verkregen. Aan de andere zijde echter wordt cle aan-
dacht in beslag genomen dooi’ de aanstaande heropening
van liet Parlement, waar vermoedelijk de tot nu toe ge-
volgde politiek aan scherpe critiek zal worden blootgesteld,
voornamelijk door de uiterst-liuksche partijen, die in den
laatsten tijd dooi’ de stijgende prijzen voor de eerste levens-
behoeftecl, o.a. graan, aan invloed hebben gewonnen. De
bent’s voetb zich te onzeker, om hier een bepaalde richting
aan te geven en heeft dientengevolge volheid in een kalrne, doch in den grond niet ongeanimeerde stemming.

Te B e r 1
ij
n heeft de fondsenmarkt weder koei’sverhef-
hagen te aanschouwen gegeven, die, in cijfers uitgedrukt,
fantastisch genoemd mogen worden. Omgerekend echter iii
dle waarde, die thans door den papieren Mark wordlt ver-
tegenw’oordligd, zijn de koersverheffiugea toch nog binnen
bescheiden grenzen gebleven. Door het talmen der Regee-
ring met cle invoering van de Reuteiimark en zelfs met
het beschikbaar stellen vau de stukken der goudleening,
clie als tijdelijk betaalmiddel zijn gedacht – heeft zij den
geweldigen koersval van de Mark, die in dle achter ons lig-
gende week opnieuw te constateerea is geweest, in de hand
gewerkt, zon niet veroorzaakt. Het buitenland geeft, nu de transacties in Marken dinar Of geheel tot het verleden be-
hooren, Of tot een minimum zijn ingekrompen, ten dezen
geen richting meer aan. De waardebepaling van de Mark

968

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

7 November 1923

gaat grooteudeels van Duitschland zelve uit. Het feit heeft
zich nu voorgedaan, dat de Rijksbank door haar taktiek
van
slechts gedeeltelijke toewijzing der aanvragen voor bui-
tenlandsche betaalmidclelen en door het gelijktijdig kunst-
matig neerdrukken van het koerspeil dier deviezen groote
geldruimte heeft veroorzaakt. Primo hadden de aanvragers
de volle sommen vooruit te disponeeren, terwijl deze slechts
ten dccle cii geleidelijk aangewend konden worden; Seelilido
stond cle biljettenpers geen oogeublik stil, terwijl de koer-
sen voor deviezeu
officieel
niet stegen. Die gelilruimte moest
zich wel een uitweg zoeken en dit is geschied niet alleen
door uitgebreide effectenaankoopen, doch ook door op de
stukken der goucileening, voor zooverre die beschikbaar va-
ren, de hanl te leggen eis den koers hiervan geweldig
0
1
)

te drijven. Dit beteekent, (lat de trage uitvoering der Begee-
ririgsmaatregeleii het als waardevast noodgeld gedachte
rnilriiiddel uit het verkeer heeft verdreven, voordat het nog
ingebnrgerd was en dat tegelijkertijd de minimale waarde
‘nn de papieren Mark nog verder is gedaald. Het is na-
fuurlijk mogelijk, dat de Regeering te veel door de bin-
neitlandsche beroeringen in beslag wordt genomen, doch
aan. den anderen kant worden dergelijke beroeringeti in. de band gewerkt door het ontbreken van een financieele basis, waarop zich de bevolking kan stellen. Voordat het vacuum,
dat ten aanzien van de gelcivoorziening thans bestaat,
wordt geëlimineerd, is liet niet te verwachten, dat de chaos
hij onze oostelijke buren tot liet verleden zal gaan ho.
hooren.
T e
Ii 0 ii
z e n t heeft de markt over het algemeen ccii
opgewekt verloop gehad. Ook voor
beleçjginçjswaarden
heeft
een betere tendens zich baan gebroken. In de eerste plaats
betrof liet hier een natuurlijke reactie op den teruggang
van de vorige week, een richting, die in de hand werd ge-
werkt door den lageren stand van den dollar en cle ruime
geldmarkt. Vervolgens varen in de afgeloopen week op-
nieuw vrij omvangrijke orders in Nederlandsche Staits-
leen i ngeu voor hnitenlandsche rekening te constateereii,
welke wellicht in verband gebracht moeten worden met
comnieutareii in de buitenlandsche pers, die omtrent de ver-ve]piiig van de Vlootwet zijn geleverd.

29 Oct. 2 Nov. 5 Nov.
R
?
g
Of

6 ol. Nederland 1922 …. 99y
4

999% + %

5

01

,,

1918 . . . .
871

87%

8751

+ 7
1,
6

4%
0
1

,,

1916 …. 86i1

86%

86% –
4

o/D

,,

1916 . . . .

771

781i6

7821
8
+
12
116
3% o/
o

,,

….
73%

74

74

+
34
3

ol
o

63

64o1

65’1

4.. 10116
2%
0
/0
Cert. N. W. S……..51m/

52%

52o1

+ %
7

oj Oost-Indië 1921
…. 100m/

100% 10031
6

0
10

,,

1919 . . .

96

9634

9671

+
7
1
5 o,

,,

1915

90K

90%

91

+X
5
tij
d
Rusland 1906

5

4%

434 —34
4 ol
o
Rusi. bij Hope & Co

451

4
11
1

4% – lis
4
ol
o
Japan 1899 ……..64%

64%

–
5

°Io
Brazilië 1895 …
…
45’i

4534

45%
8
ol
o
San Paulo 1921

95% –

96

+ %
6
0/
Amsterdam 1920

100;

–

–
7

ol
o
Rotterdam 1920

1003ç

10111
10
101l

-+-
–
l
—

Op de
aancleelennnccrkt
hebben aandeelen Koninklijke Pa-
troleum Mij. de aandacht getrokken door ruimen handel, gepaard gaande noot een flinke rijzing van het koerspeil.
Veliswaar zijn de onderhandelingen van den heer Deter-
ding met de Sowjet-autoriteiten zonder succes gebleven,
doch aan jden anderen kant verwacht men veel van diens reis naar Mexico. Ook de lichte achteruitgang in cle pro-
ductie van cle Californische petroleum-terreinen heeft tot de
opgewekte stemming bijgedragen. Toch viel tegen het einde
een lichte reactie te constateeren.
Naast petroleum-aandeelen heeft de
rnbbezma,kt
een op
gewekt voorkomen gehad. Het uitvoer.contingeiit voor rub-
ber uit Britsch-Indië is voor de eerstvolgende drie maan-
den opnieuw vastgesteld op 60 pCt. van cle normale export,
waardoor de vrees voor het aangroeien der voorraden te
Londen geringer is geworden. Ook
tahaksaandeelen
toon.
den een opgewekte teudentie hoewel de omzetten hier tot het
uiterste beperkt zij
Ii
gebleven. Daaren tegen varen
.ouiker
–
fondsen
eenigszins bom, ondanks het feit, dat de V.J.S.P.
haar suiker-verkoopen tot zeer bevredigende prijzen voort-
zet. Men heeft zich ten onzent blijkbaar sterker door de
Ci.ibauoteeringeii te Londen lateu beïnvloeden, die echter
als regel ccli stemniiiig van veel speeulatiever aard weer-
spiegelen dan de prijs-meldingen uit Nederlanclsch-Indië.
Van
onijrnwaarclen
gaven aancleeleic :lLocljang Lebong een
sterke rerbetering te aanschouwen.
De markt voor
liankaandeeien
ovas zeer stil en eerder
zwak. Een uitzondering vormden echter aandeeleii Dis-
conto- cii Eîfecteiibnnk. ooanromtrent het bericht de ron,lc

deed, dat een fusie met resp. overname door de Barmer
Bankvereiii zou plaats vinden. De aandeelen konden in
sterke mate monteereu.

29 Oct..
2 Nov.
5 Nov.
daling
Amsterdamsche
Bank
113%
111
112
—1%
Incasso
Bank

…………
87
–
85
–
2
Koloniale Bank ……….
161%
16281
8

163%
+ 2
Ned. Handel-Mij. cert.v.aand
125%
12551
8

125%
Rotterd. Bankvereeniging
89%
– –
Van
Berkel’s
Patent ……
36%
38%
37718
+
15
18
Gouda Kaarsen

……….
78%
76%
–
74%
—4
HolI.Draad- enKabelfabriek
6634
67
–
+
34
A. Jurgens’Ver.Fabr.g.aand
54%
57 56
+
1%
pr. aand
61%
64%
64
+
2%
Leerdam Glasfabrieken
27
28% 27%
Philips’ Gloeilampenfabriek
264%
264%
–
Vereenigde Blikfabrieken
105 105
–
Vereen.ChemischeFabrieken
40
39%
40%
+
.%
Compania Mercantil Argent
1111
2

11

a

11.34
Cultuur-Mij. d. Vorstenland
174%
1.7211
174
Flandelaver. Amsterdam
462%
463% 468%
+
6
Handelaverg. Reiss
&
Co
2484
–
25%
+
34
Int. Crediet-
en
Handebeverg.
Rotterdam

…………
181
180%
180%
—%
Linde Teves
&
Stokvis
63
67%
6 5 %
+
2%
Redjang Lebong Mijnb.-Mij
107%
112%
121%
+
13%
Gecons. Hol!. Petroleum-Mij
131.
133%
131
Kon. Petroleum-Mij. ……
368%
376%
371
+
22/4
Phoenix

Oil …………..
75% 75% 76%
+34
Amsterdasn.Rubber-Mij ..
142
145i1
5

143
+
1
Kendeng Lemboe

……..
180
185%
183
+
3
Oost-Java-Rubber-Mij…..
214%
–
221%
217%
+
3
Deli-Batavia Tabak Mij.
292
295%
294%
+
24
Deli-Maatschappij

……..
282%
287
287%
+
5
Senembah-Maatschappij
23834
236
240%
+
2

Sc/ieepvaartwa.arden
bleven kalm
en doorgaans
op het- zelfde peil.

29 Oct. 2 Nov. 5 Nov.
Rijzing of
daling
Holland-Amerika-Lijn
79′
–
78
—
1

11
31

,,gem.eig
67
65 05
—2
Hollandsche Stoomboot-Mij
19%
20
—
+
34
Java-China-Japan-Lijn
81
—
—
Kon. Hollandsche Lloid
851
8
8
—
Kon. Ned. Stoomb.-Mij …..
54
1
/8
55
55%
+
11/8
Konink.Paketvaart-Mij.
116% 116%
116
–
Maatschappij Zeevaart
55 55
–
Nederl. Scheepvaart-linie
. –
108
109%
10871
+
7
18
Nievelt Goudriaan ……..
82%
—
–
Rotterdamsche Lloyd
.
……
121
117
118
—3
Stoomv.-Mij.,,Nederland”
137%
1.33%
134%
—23ï
,,Noordzee”
24%
–
—

De
Amcrikaansche markt

o’as
weliswaar

voor

enkele
soorten aanmerkelijk hooger,
doch
de handel bleef
binnen
zeer enge grenzen beperkt.

29 Oct, 2 Nov.
5 Nov. RgOf
daling
Americ. Smelting
&
Heffing
57
59%
60
+
Anaconda Copper

……..
69
7
/s
74
7484
+
4718
Studebaker Cnrp.

……..
100%
10471
107
71
+ 731,6
Un. States Steel Corp.

….
90%
99
1i
0834
±
7%
Atchison Topeka ……….
101%
103’61 103i5/
+
211,,
Ene

………………..
14a/
15 15l1
+

iS118
Southern Pacific ……….
89
9071
s

91%
+
1%
Union Pacific

…………
134
1363/
8

13601
8

+
2
5
18
Int. Merc. Marine orig. gew.

7151
16
1
8

9%
+
10
1o6
,,

,,

,,

,,

pref.

29
34%
3534
-F 634

11e
jeldnnar1ct
was zeer ruim; prolongatie 2% k 3 pCt.

GOEDERENHANDEL

GRANEN.
0 November 1923.

De markt voor broodgraan bleef deze week over het al-
gemeen vast en het aanbod uit uitvoerlancien was met
dringeud. Wel werd zeer veel trwe verscheept, voor verre-
weg het grootste gedeelte uit Noord-Amerika, dat even-veel iflaadde als in demo laatsten tijd gewoonlijk de ge-
bede vcreldvctschepingen van tarwe hedrageTi. De groote
verschepirigen droegen bij tot vaste markten in Noord-
Airierika. Een groot gedeelte van de Noord-Amerikaansche
verschepingen bestondi uit Canadeesche tarwe en de om
-taiodigheid, dat met eeuige weken, wauiieer de Atlantische
Cautacleesche havens gesloten zullen zijn, die verschepingeii
zullen afiueineu, werkt er toe mede, dat de Vereenigde
Staten niet dringend met taiwe aan le markt zijn. Ook

7 November, 1923

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

van Canada zelf kan dat niet worden gezegd. De markt
verkeerde daar in vaij vaste stemming wegens de verwach-
ting van. geregelden flinken uitvoer naar de Vereenigde
Staten en ton gevolge van goede Europeesche vraag, clie
zich meer en meer, vooral uit Engeland, concentreert op
Manitoba’s, nu verschepiiigeri van den ouden oogst uit
Argentinië en Anstralië steeds kleiner worden. Wel was
het aanbod vail Britseh-JZndische tarwe iveer ruimer dan
eenigen tijd liet geval is geweest en kwamen daarin weder
zaken. naar Engeland tot stand, doch veel gewicht legde
ook dat niet iii de schaal. De Russiselie verschepi ngeu
ivarcn weder iets grooter, doch Roemenië laadde slechts
weinig tarwe af, terwijl daar het weder toch nog te droog
heet te zijn voor den uituiaai en cle pas gezaaidè tarwe, wat
misschien zal leiden tot beperking door de Roenieeiische
l’egeering van den tarweuitvoer. De vraag voor tarwe in
Engeland waS vrij goed, zoowel van dcii handel als van de
molens en waar deze zich vooral had te richten op Cana-
deesche tar we, had daarin een vrij levendige handel 1)laatS
zoowel van de Atlantische havens als 4nin Vancouver. Ter
verschepiuig van deze haven werd ccii flink aantal ladin-
gen verhandeld, in spoedige posities en op Januari en
Februari aflading. Opmerking verdient, dat Engeland tien
laatsten tijd meer clan gewoonlijk Cinadeclie taruve koopt
van lagere grades clan No..1, nu en grooter percentage
van tien Canadeeselien oogst uit tarwe van mindere kw’a-
1 iteit bestaat clan iii liet vorige jaar. Zelfs werd iii Enge-
land Cnutncieeschc voertarwe gekocht. Ondanks liet beperkte
A rgentijnschic as tubod, wits dc vraag voor La Plata-tarwe
niet groot. Naar liet Westen va ii Engeland onderweg zijnde
partijen wprden echter Vrij goed opgenomen. Van tnrwe-
zaken naar Frankrijk hoorde mcii minder clan iii vorige
weken. Van de groote Noord-Amerikaan sche verscliepiugen is
echter een flinke hoeveelheid voor Frankrijk bestemd, even-
als voor Italië en ook voor Griekenland. Zin België was cle
handel wat minder levendig dan in de voorafgaande weken,
doch ook tengevolge van verdere belangstelling uit den Elzuus
en No6rcl-Frankrijk werd weder vrij bei’redigeuude omzet be-
reikt. In Nederland was de ta,rwehenclel wat niinder slee-
pond clan iii de laatste weken cii stoomencie partijen Noord-Amerilcaa nsehe en La Pl;itatarwe werden geregeld gekocht.
Ook de Dnitsclie belangstelling was beter en ofschoon dc
zaken niet val:i grooteiu omvang zijn., koopt Duitschlancl
toch dagelijks overzeesehe tarwe. Voornitzicluten voor ule
nieuwe tarwe in Argentinië cii Anstrslië blijven uitste-
Itend. In A.ustralië ondei-gi ngen zij nog eenige verbetering
door regenval in Queensland, dat geruimeuu tijd , ouder
droogte te lijden heeft gehad. Wegens de uitstekende oogst-
vooruitzichten waren de Argecitijnsche tarweniarkten aan-
vankelijk. flauwer, doch later werd liet prijsverlies weder
ingehaald cci gisteren sloot de markt onveranderd tegen-
over een week geleden. Chicago steeg in dcii loop der week
.1%
ic 2 cent pa Wii’uiipeg 1 cent per 60 lbs., doch gisteren
iolgde te Chicago weder ccii flauwere markt die de ver-
lioogiuig terngbracht tot ii
34
cent. Winnipeg was i’oor
December slechts
34
cent lager. De markten in de uit-

Noteeringen.

C/ncago
Buenos Ayres

Data
Tarwe
Maïs
Haver
Tarwe Maïs Lii nzaad
-i
Dec. Dec.
Dec.
Nov.
Nov.
Nov.

3Nov.’23 10734
7434 413/
12,130
9,95
24,95
27 Oct. ’23 106318
731/
3

417/
12,50
9,65
23,80
3Nov.’22

11581
a

68
4231
8

11,901)
7,751)

18,151)
3Nov.’21

9934
4451
8

31
12,40
7,45
16,70
3Nov.’20 195
8234 5434
19,25
2
)
8,95 22,65
20 Juli ’14

82
5621
8

3634
9,40 5,38
13,70

1)
Per Dec.

•2)

Per Feb.

voerhanden blijven dus zeer standvastig en storen zich
weinig aan den overvloed van tarwe, die er in de wereld
bestaat, aan cle goede vooruitzichten voor de nieuwe
oogsten .op het Zuidelijk en den over het algemeen voor-
spoedigen loop van den uitzaaii op het Noordeljk.halfrond.
Daaromtrent blijven de berichten uit cle Vereenigde Staten
zeer gunstig, afgezien van enkele klachten over te sterken regenval. Reeds wordt gemeld, dat waarschijnlijk van een
vermindering in den uitzaai van wintertarwe in de Ver-
eenigde Staten geen sprake zal zijn. Het uitblijven van prijsverlaging van tarwe in de Vercenigde Staten dient
vooral te w’orden verklaard uit liet feit, dat men zich er
daar van bewnst is voorloopig geen concurrentie van
andere cuitvoerlanden te vreezen te hebben, nu het nog
tot het begin van 1924 duren zal, vöôr cle nieuwe tarwe van
rgentin ië en Australië haar druk op de markt werkelijk
an uitoefenen. Daarbij is de Europeesche vraag naar over-
zecsche tarwe bij voortduring beter dan de goede Europee-sche oogsten en cle orignnstige economische toestanden in
verschillende Europeesche landen hadden doen verwachten.

Aan de roggemarkt had in den loop dezer w’eek een be-
langrijke verbetering plaats in prijs en omzet. In Neder-
laiici en Dnitschlaiucl nam de vraag sterk toc en vooral Rus-
sische rogge, die ook weder in Noorwegen werd gekocht,
ontmoette flinke vraag tot stijgende prijzen. Ook vat,
Noord-Amerika w’erclen naar.heide landen weder vrij gere-
geld zaken gedaan, terwijl ouu danks sterke prijsverhoogi ug
het beperkte aanbod van La i’lata-rogge eveneens genuaklce-
lijk plaatsing vond.

Minder vast Was de stenirning voor maïs, daar Roemenië
dbg steeds met ruim aanbod aan de markt is. De ver-
schepingen zijn daar in vollen gang en groote aanvoeren
worden verder in de Roeniceusche havens verwacht. Vooral
op dagen met flauwen Frankciikoers konden de prijzen zich
slechts niet moeite haindhaven, ondanks Hinken kooplust
in verschillende landen van West-Europa. Engeland kocht
e9nige spoedige ladingen Donaumaïá en ook in parcels was
dinar een geregelde handel. Ook Nederland ging voort met
riume iuikoopen, waarbij het voor spoedige posities een _premie bleef betalen, die echter de laatste dagen, nu het
aanbod van ladencie of reeds geladen partijen zich uit-
breidde, neiging tot af name vertoont. De maïsverschepingen
van Argentinië waren weder kleiner clan in de vorige week ei, daar tevens dc voorraad in de Argentijnsche havens we-
der verminderde, schijnt men voor het restant van het
seizoen niet meer op blijvende vermeerdering der vcrsc.he-
pingen te moeten rekenen. Toch was La i’latainaïs in
Europa niet vast, ondanks vaste termijnmarkten in Argen-ti niië, waar de prijs in dcii loop der week na geringe fluc-
tuaties ten slotte 5 8. 15 centavos per 100 KG: hooger
kwam. Het ruime Roemeensche maïsaanbod beperkte (Ie
vraag naar de duurdere La Platamaïs en zoowel naar En-
geland als Nederland was cle omzet onbevredigend. De kleine
verschepingen brachten aan de Engelscice markt eenige ver-
betering te iveeg, doch in Ne:ierlai:icl zijn aankomende par-

Locoprijzen te RottrdamIAmsterdam.

Soorten

5 Nov.

29 October

6 Nov.
1923

i

1923

1

1922

Tarwe

……………
1
)
12,25
12,10 14,50
Rogge (No. 2 Western)
1)
9,45
•

9,30
1.1,60
Maïs

La Plate) ……..
2
)
192,- 193,- 194,-
Gerst (48 lb. malting) …)
177,- 182,- 198,-
Haver (38 1h. white clipp.)’)
11,25
4
)
10,75
4
)
11,75
Lijnkoeken (Noord-Amen-
1
kavan La Plata.zaad)
1
)
12,-
12,-

1

14,50
Lijnzaad (La Plata) ..
.
.3)
446,-
436,-
427,-
1)
p. 100 IÇG.

2)
p. 2000
KG.

3)
per 1960 KG.
*)
Nr. 2 1-lard/Red Winter
Wheat.

4)

No. 3 Canada
Haver

AANVOEREN in tos van 1000 KG.

Rotterdam
–

Amsterdatui
Totaal

–

Artikelen
28Oct.13 Nov.
Sedert
Overeenk.
280ct.13 Nov.
Sedert
Overeenk.
1923 1922
1923
1 Jan. 1923
tijdvak 1922
1923
1Jan. 1923 tijdvak 1922

19.921
685.681
975,879
–

–
31.086 30.124
716.7671
1.006.003
Tarwe ………………
Rogge

……………….
17.919
392.394 285.975
…
485
–
392.879
285.975
–
23.214
–
9.663
– –
.

– –
23.214
–
9.663
8.278
523.111
809.804
408
66.817
82.151
589.928 891.955
6.179
230.958
122.813
1.978
14.018
3.597
244.976
126.410

Boekweit

………………

300
61 294
93.940
– –
533 50
61.827 93.990

Mais

……………….

1.495
1

117.542
158.534
‘

–
50.934
70.055
i6S.476
228.589

Gerst ……………….
Haver

………………..

Lijnkoek ………….
418
Z
160.423
104.457
i
_
–
1.547
160.423 106.004
Lijuzaad …………….

Tarwemeel ..
.
. ……..
–

4.304
94.114
51.628
210
4.754-
‘5.338
98.868
56.966
‘Andere meelsoort.en ….
– .
.
1.562–
8.837
– –
2.615
.
1.562 11.452

970

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

7 November 1923

tijen moeilijk te plaatsen. Ook van Zuid-Afrika wordt een
spoeclige vermiddering in do verschepingen verwacht, doch
in de op 27 October geëindigde week waren zij nog ruim
en even groot als iii den aanvang van het Seizoen. Vooral
de witte mais blijft hooge prijzen bedingen, doch ook de
andere soorten ontmoeten weder beteren kooplust in Enge-
land en Nederland. To Rotterdam aankomende partijen gele Zuïcl-Afrikaansche mais vinden gemakkelijk plaatsing, on-
danks de teleurstellende vraag vor La Platamaïs. Na de
flauwe markten in de vorige weken was mais in Noord-
Amerika vast wegens ongunstig weder voor het dorschen
en ter markt brengen van de mais. Na prijsverlaging te
Chicago van ruim 5 cent per 56 lbs. in de tweede helft van
October werd de markt vaster en sedert het laagste punt
is December weder 21, en Mei 2% cent in prijs gestegen.
In gerst verbeterde cle handel in Engeland, waar zoowel
spoedige Donaugerst werd gekocht als Noorci-Amerikaanscho
soorten. Op het vasteland blijft echter de omzet beperkt,
doch ook het aanbod, speciaal van Rusland, is niet groot. De Russische vraagprijzen zijn den laatsten tijd iets ver-ltoogd, hetgeen voor Douctngers, nu ook de kwaliteit der
laatfte aankomsten verbetering toont, de belangstelling deen
verbeteren. Ook in La Platagerst worden in Nederland en
België geregeld zaken gedaan.
Haver is nog altijd stil. De aanvoeren aan de markten der
Vereenigtie Staten blijven ruim en de biunenlaiidsche vraag
is daar goed, tea gevolge van de scliaarschte aan mais. On-
danks kleine exportzakeit was dan ook Chicago vast met
ceuige prijsverhooging. Behalve geregelde, doelt kleine zaken
bar Londen, wordt echter in Europa overal geklaagd over
onvoldoende vraag naar buitenlandsche haver.

SUIKER.

NOTEERINGEN.

Londen
New York
Wlzite Java
Amer. Qr Anister-
9OpCt.
Data
dam per
Tates
f.o.b. per nulated c.i.f.
Centri-
Maart
Cubes
Jugals.
No.)
Jan/Febr.
October

—
Sh.
5h.
bit.
$
ets.
1 Nov. ’23
(26
I8/
5819
2416
–
7,09

25 Oct.
1
23
,,2771
5919
2416
–
7,00

1 Nov.’22
,,22i11
5619
19/_
2316
5,53

1 Nov.’21
,,22
5516
1813
2113
4,11

4 Juli

’14,,,11
12
1
q9

181-
– –
3,26

Ook deze week bleven de verschillende suikermarkten
kalm gestemd.
In A in e r i k a fluctueerden de noteeringen eenigszins,
hetgeen blijkt uit het volgende overzicht. Spot centrifugals:
Opening 7,28; Slot 6,91; December Opening 4,96; Laagste
punt 4,84; Slot 5,-; Maart 3,9613,8813,96; Mei 4,04/3,951
4,03; Juli 4,1214,03/4,11.
Cubasuiker werd verhandeld tot prijzen terugloopend tot
de. 5,12% c. & f. New York.
De laatste C u b a.statistiek luidt:

1923

1922

1921

Tons

Tans

Tons
Weekontvangsten 27 Oct. ’23 .

11.816

20.412

7.000
Tot, sedert 1 Dec.’22-27 Oct. ’23 3.465.218 3.841.051 3.254.860
Aantal werkende fabrieken

–

–

–
Weekexport 27 Oct. ’23 . . .

45.400

51.137

18.000
Totale export 1 Jan.-27 Oct. ’23 3.333.021 3.626.251 2.1.02.740
Totale,voorraad 27 Oct. ’23

1.32.203 223.397 1.150.000

De oittvniigsten in de Atlantische havens bedroegen ge-
durende de eerste 9 maanden van dit jaar 2.948.054 tons
tegen 3.922.049 tans in 1922, terwijl de versmeltingen ge-
durende die periode bedroegen 2.852.274 tons tegen 3.821.037
tons in 1922. Het verschil van 1.000.000 tans in de ver-
smeltingeit duidt op de groote wijzigingen, die kunnen plaats hebben in de behoeften van een land als de Ver-
cenigde Staten. Gedeeltelijk is het verschil te verklaren door
intering der voorraden, zoowel zichtbaar als onzichtbaar
en mag daarom gedurende de laatste 3 maanden van het
jaar een grooter verbruik verwacht worden (lan in dezelfde
periode verleden jaar.
Volgens F. 0. Licht was het weer in D u i t s c h 1 a n d
iu de afgeloopen maand niet zoo bevorderlijk voor de ver-
werking der bieten. Volgens officieele berichten is door het
Mïnistei-ic van Landbouw een decreet uitgevaardigd, waarbij
in Duitschianci voor het campagnejaax 1923/’24 fabricatie
en handel van suiker in principe vrijgesteld wordt, echter met eenige restrictie, waarvan de voornaa.mste is, dat de
fabrieken voor het nieuwe campagnejaar eene reserve mo-
ten vormen van 250.000 tons suiker, bestemd voor de con-
suintie, ivelke slechts met toestemming van den minister in den handel mogen worden gebracht.
Uit T s j e c h o s 1 o w a k ij e werd bericht, dat het weer
gedurende de afgeloopen maand gunstig was, echter werd
geen nieuwe raming bekend gemaakt,’ zoodat men alsnog
blijft bij de vorige taxatie van 950.000 tons ruw-suiker.
Ii Frankrijk was het veer zeer wisselvallig en in-
dien dit verder normaal blijft wordt de productie van ruw-
suiker aldaar op rond 500.000 tons geschat, tegen 492.705
tons opbrengst in 19221’23.
Licht geeft eene nieuwe raming Van de
bietsuikeroogsten,
welke in vergelijking met zijne vorige ra.ming voor 1923/24
en de opbrengst in 1922/’23 het volgende beeld te zien geeft:

1923124

1923124

1922123

Duitschland ……1.250.000

1.375.000

1.463.000 tans
Tsjechoslowakye –

950.000

950.000

726.472
Oostenrijk ……..

40.000

40.000

24.000

Hongarije ……..110.000

110.000

82.000

Frankrijk ……..500.000

510.000

493.000

België ………..300.000

300.000

268.928

Nederland……..310.000

330.000

255.592

Denemarken ……114.000

114.000

90.000

Zweden ……….151.000

175.000

71.800

Polen …………405.000

450.000

301.890

Italië…………325.000

325.000

297.280

Spanje ……….190.000

190.000

170.000

Rusland ……..300.000

300.000

200.000
Overige landen .

160.000

175.000

108.000

Totaal in Europa.. 5.105.000

5.344.000

4.551.962 tons

Ook op J n v a bleef de markt zeer kalm gestemd. Ver
–
aitderingcn van beteekenis in den prijs kwamen voor tweede
hands suiker niet voor. In aieuwen oogst werd nog iets
door de V. J. S. P. algedaa.n.
II
i e r to 1 a n d e was (10 markt kalm en ougeanimeerd en liepen prijzen in den loop der week voor December- en
Maart-levering
f
0,75; voor Mei f1; en voor Augustus-
levering
f
0,50 terug, terwijl de noteering van October-
levering zich naar aanleiding van de flinke vraag naar
loco suiker ten behoeve der consumtie tea volle kou hand-
haven. De markt sloot in eene kahne_stemming met prij-
zen als volgt: October f29,50; December
f
26,87%; Maart

f
26,50; Mei f26,25 en Augustus
f
25,50. De omzet op de
termijnmarkt bedroeg gedurende de afgeloopen week bijna
3000 tons.

KATOEN.

Marktber.ioht van de Hèeren Sir Jacob Behrens & Soos,
Manchester, d.d. 31 October 1923.

De opwaartsche beweging in de prijzen van Amerikaanselie
katoen heeft zich tot Maandag j.l. voortgezet, toen de
noteering voor middling American 17,73 d. bereikte, tot
nu toe het hoogste punt in deze maand, terwijl de prijs
heden weer 17,23 was. Het Ginnersbericht, datveïleden Donder-
dag gepubliceerd werd, had weinig invloed op.de markt, die
zeer gevoelig is voor de ongunstige weerberichten. Er is de
laatste weken nog al katoen aangevoerd en de voorraden
zijn grooter, terwijl de keuze voor koopers ook grooter
is geworden. In Perukatoen zijn zeer groote partijen ver-
kocht, terwijl ‘Egyptische katoen ook hooger is nietegen-
staande de gunstige berichten omtrent den nieuwen oogst.
Amerikaansche garens zijn bepaald .vaster en in de
meeste soQrten zijn vrij veel zaken gedaan. Enkele Spinners
zoowel voor mule als ringgarens hebben deze week meer
verkocht dan sedert geruimen tijd het geval is; geweest,
hoewel de prijzen nog verlies laten. Dit is ongetwijfeld
gedeeltelijk liet gevolg van de vastere katoenprijzen en is
de stemming over het algemeen wel beter. Voor Indië is
wat gedaan in 40er en 44er Mule en eveveens in GOer ring.
In getwijnde garens beperkt de vraag zich hoofdzakelijk
tot het binnenland, hoewel China zoowel voor 4212 als 46/2
biedingen zendt, die in den regel te laag zijn. In Egyptische
garens Zijfl Vrij veel zaken gedaan; wel is het in de fijnere
nummers wat stiller dan eenige weken geleden, doch zijn
de Spiuners daarvan over het algemeen nog vrij goed bezet.
Ook van Indië zijn orders aan de markt in 60er en 80er
medio. In garens voor de naaigarenfabrieken gaat weinig
om en biedingen zijn in de meeste gevallen te laag.
De doekmarkt is bepaald vaster. Prijzen gaan geregeld
hooger, hoewel de biedingen van de overzeesche markten
in de meeste gevallen nog te laag zijn. De vraag is echter
bepaald gunstiger speciaal van Calcutta, waarvan niet alleen
meer orders binnenkomen dan sedert geruimen tijd het
geval is geweest, doch deze bepalen zich bovendien ook tot
grooter hoeveelheden. Er blijft nog steeds een vrij groot
verschil tussehen de biedingen van de overzeesche markten
en de vraagprijzen van fabrikanten, zoodat marges tot nu
toe zeer slecht blijven. Door de vrij groote prijsstijging
zijn verschillende koopers bang geworden en zij die voor-

7 November 1923

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

97i

raden aan te bieden hebben, hebben deze in de meeste
gevallen vlot kunnen verkoopen. Over het algeiiieen wordt
er echter zeer voorzichtig gekocht en hewel de stemming
bepaald beter is dau sedert geruimen tijd het geval is
geweest, beperken de inkoopen zich tot de directe behoefte
der afnemers en ontbreekt het speculatieve element vol-
komen.

24Oct. 31Oct. Oost.koersen. 230ct. 300ct.

Livérpoolnoteeringen.

T.T. op Indië

114/s
114}

F.G.F.Sakellarides 18,45 18,65 T.T. op Hongkong 23

213
1
1.

G.F. No.) Oomra 10,70 10,85 T.T.opShanghai
3/11 31151

Noteering voor Loco-Katoen.

(Middling tlplands.)

2 Nov.
1923
25 Oct.
1923
19 Oct.
1923
2 Nov.
1922
1

2 Nov.
1921

New York voor
Middling …
32,80e
31,75e
30,20e 24,70e
10,-c
New Orleans
voor Middling
31,50e 30,25e
29,25e
24,-c
18,50e

hiverpool voor Fy Middling1
17,79d
.

17,72 d 17,14 d
14,54 d 12,65 d

Ontvangsten in- en uitvoeren van A.merikaa.nsohe havens.
(In duizendtallen balen).

1
Aug. ’23 Overeenko,nstige periode
–

,- tot

—-•—-
1
1
Nov. ’23

1922

1921

Ontvangsten Gulf-Havens.
2.715 2.416 2.296
71

Atlant.Hn.vens
Uitvoer naar Gr. Brittannië
573
484
428
‘tVasteland.
1.247 1.013
.334
Japan

. . . .
*4* *4*

Voorraden.
(In duizendtallen balen).

Overeenkomstig
tijdstip
26 Oct. ’23*)
1922
192!

1.093 1.553
Amerik. havens ………..743
Binnenland

……………..
…040
1.270
1.368
– – –
NewYork

……………
New Orleans

….. …….
–
–
–
Liverpool

……………..
.158
30$ 414
4)
Bericht ild; 2

Nov. ’23 niet ontvangen.

KOFFIE.

Statistiek der
firma G. Duuring
&
Zoon.

Zichtbare voorraad
01)
1….ovember 1923in duizenden
balen.
–

1923

192

1921

1920
1919

Voorraad in Europa..
.1.463

2.235

1.747

2.036 2.416
Stoomeud JBrazilië
. .
947

748

522

888
483
n. Europa
,
Qost-Indië.
43

–

13

40

–
60

2.453
2.996 2.309 2.924 2.059

Voorraad Ver. Staten
949
839
1.203
2.017
1.540
Stoomend
1
naar

Brazilië
.
801
710 772
360 638
Ver.Statenj

4.203 4.545
4.284
5.301
5.137
Voorraad in Rio
504
1.667
1.744 420 478
Santos
651
2.164
2.882
2.305
4.851

11

i3aliia

.
27
16
40
27
28

Totaal

…..
5.385
8.392 8.950
8.053
10.494

01)

1

October

…….
5.820
8.481
8:991
7.982
10.418
Op

1

Juli

……….
5.340
8.639
8.700
6.750
10.336

NEDERLANDSCH-INDISCHE THEE.
–

(Opgave Pakhuismeosteren van de Thee.)

(Herleid tot 1/1 Kisten.)

Voorraad 29 September 1923 ……….

31.935

Sedert aangevoerd …………………1.3.686

45.621
Sedert afgeleverd…………………23.267

‘oorraad heden ………………….22.354

Waarvan in de eerste hand…………14.446

Amsterdam, 31 October 1923.

RUBBER.
De inarktstenimiug heeft zich gedurende de afgeloopen
week iets kunnen verbeteren. De prijzen liepen langzaam op,
doch aan het slot had weer een kleine reactie plaats.

De slotnoteeringen zijil:
einde voorafgaande week:

Prima Crêpe

November 74.% ct. …………. 72 cl.

11

,,

December

75

,,

………….73

,,
Jan./Maart 78

,.

…………. 75

Smoked Sheets November 75, ,.

…………. 72

yp

,,

December

7511
3
……………72

Jan./?Iaart 78

,.

…………. 75

6 Noveiiiber 1923.

COPRA.

–
De markt w’as deze week vast gestemd, en er was vooral
c.i.f. Hamburg aanmerkelijk meer. vraag voor stoomend.. De noteeringen zijn:
Ned. md. f.m.s. dichtbij stoomend
f
32,75
Octbher aflading

32,.-
November

31,50
December

31,-

5 November 1923.

K&POK.

(Opgave van de Makelaars Ciebrs. van der Vies, Amsterdar.)

Kajokstatistiek op 31 October
1923.

Voorr. Aanv.
Verk.

Voorr.
Importeurs:

1 Jan.

tot tot

op
1923

31 Oct.
31 Oct.

31Oct.

II. G.:r.

Crone……….
–

–

3270
3270

–
Edgar& Co ……………

–

728
728

–
(‘an Eeghen & Co……..
–

.

1964
1964

–
N.V. Haidel en Cultuur Mij.
v/h. Smidt & Amesz q.q.
Edgar & Co’s Handel
Mij. Soerabaja ……..273 1396 1669 –
Van Heekeren & Co……
–

659

659

–
Hoving & Beer………..72

210

282

–
Int. Hand. & Crediet Mij

– 1248

1248

–
Koning, Teves & Co…….
–

842

842

–
Landb. Mij. ,,Geboegan”

16

143

159

–
Maintz Producten Handel. –

247

257

–
Mirandolle, Voüte & Co… 314

5354

5631

37
W. Tengbergen & Co……
–

290

290

–
Âreise &Co …………..444

3390

3018

816
Zweedsche Oost-Ind. Cie..

–

529

529

–
Order……………….82

6887

6969

–

1201 27157

27505

853

METALEN.
Loco-Noteeringen te Londen:
•
•
Data

–
Stan-
daard

Koper
Electro-‘
lytisc/i
Tin
Lood
Zink

5 Nov. 1923..
60.1716
6-1.5/_
208.716
30._/_
33.51_
29

Oct. .1923..
60.51_
.
63.301_
2.05.716
30.101
33.101_
22

,,

1923..
60.716
64.51_
201.15/_
28._/_
33:716
15

,,

1923..
60.1216
64.101_
202.7/6
27._/_
32.7/6
6 Nov. 1922..
63.716
70.51-
197.101_
26._/_
37.151_
20 Juli

1914..
61._/_
145.151_
19._/_
21.101_

VERKEERS WEZEN.

GRAAN.

AtI. Kust

1
-San Lorenzo
Petra- Odessa

Ver. Staten .

1
grad Rotter-

–

1
Data –

Londen1 da,,z Rötëer- Bristol
Rotter-1
Enge-
1 /Rdam 1

dam
1
kanaal
1
dam
1
land

29 0-3 Nov. 1923
–
141_

2

13 c
3
‘2/lO.
‘.221_
221_
22-27 Oct.

1923
–
141-_2 1.3e
8

2111
221..

–
29/_
30 0-4 Nov. 1922
–
12 e
3

31-
2616
26f6
–

310.-5 Nov. 1921
– –
41_
41-
201_ 201_
Juli

1914
11 d.
713
11113(
1111
121_
121_

KOLEN.

Cardiff
lOostk. Engeland

Data

1

1 La

1

1
Bordeaux Genua

Plata
Rivier dam

burg

290

Nov. ’23
6/3
9/1k
9/_
14/11
5/7 6/9
22-27 Oct.

’23
6/6
9/2
9/-
15/_
5/5
6/9
3’00.-4Nov.’22
7110k
11110
131_
14/Is
516
81_
31O.-5Nov.’21
716
13/_.
151_
211_
516
813
Juli 1914
fr. 7,-
7/_
713
1416
312
41_
1) $
per ton kolen.
2)
Per ton d.w.
3)
Am. cents per 100 lbs

972

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

7 November 1923

VRACHTENMARKT.
Wat de ZvLIrte Zee betreft, bleven

le vrachten ongeveer

Gedurende de afgeloopen week werden tamelijk veel boo-
op

dezelfde

hoogte,

nl.

141-

naar

Antwerpeii/Uauiburg

ten met graan bevracht. Doordat het aanbod vati l)OOteli,
raiige voor Noveniber-afladiiig.

welke Novermher-aflading kunnen geven in Montreal niet
De

Donau blijft ook schepen opnemen

tegen

vraeliten,
oi’ervluedig was ten gevolge van het risico, dat er aan ver-
1
welke al naar grootte varieeren. Voor eenS boot vali 5900

hondeji is out in dezeti tijd

van het jaar iii ballast naar de
1
toris is 17/6 betaald naar het Continent en voor eeti boot

St.

Laurenee

uit te

loopen,

liepen

de vrachten

vandaar
1
valt 4500 ton I813 naar U.].. Continent.

weer eenigszins op en werd betaald naar Antwerpen 15 ct.,
Door de vraag welke bestaat
iii
de Zwarte

Zee cii

,le
naar West-Italië
2034
ct. per 100 lbs. en naar de Bristol
Donau zijn handige booten

in de Middellandsche Zee. be-
Channel 3/734 per quarter. Van de Northern range werden
trekkelijk sehaarseh en de vraehten voor fosfaat ete. zijn
booteit opgenomen tegen
4/6
per quarter naar Griekenland
derhalve vaster.

en 2/1034 naar Bristol Channel. Van de North Paeiic ver-
In

het Oosten zijn de vrachten betrekkelijk vast. Een

den weer meerdére booten bevracht voor December; Januaii
boot van 6900 ton heeft 27/3 on deadweight kunnen bédin-

en Febrnari-aflading tegen 37/3 en 37/6 per ton.
geit

Vati

Bombay/Karachi

naar
U.K. /Contirient met

1/15

De toestand vali de La Plata markt is zeer droevig. Voor
November laydays.

November ruimte is in het gehel geen vraag en meer-
De uitgaande vrachten van Wales bleven ongeveer het-
dere booten verlaten de La Platarivier in ballast naar
zelfde, met uitzondering van de vracht,en naar de Oostkust

nitraat havens en zelfs naar Noord-tmerika.

Er

is een
van Zuid-Amerika, welke in verband met de zeer beperkte

boot aangelegd voor stukgoed, welke 3000 t0ri graan heeft
vraag naar ruimte van La Plata opliepen tot 161-

naar
genomen naar Bordeaux tegen 11/6. Voor ,,new season”
Buenos Aires, 17/9 naar Rosario en 151- naar Rio.

aflading blijft de vracht ongeveer 23/..

1
6 November 1923.

ADVERTENTIËN.

Anglo-South American Bank,
Ltd.

Kapitaal en Reserves meer dan
£
13.000.000,—.

FBarcelona

nië
–
Chili
–
Urugay
–
Peru

Bank- en Wisselzaken,

Handelscredjeten.
–
‘New York

–

Parijs

–
licasseeren van documentaire
–
Bilbao
–
Madrid
–
Vigo
wisse i.
Sevilla
–
Valencia.

Aan- en verkoop van Effecten.

•
Hoofdkantoor: 62 Old Broad Street, London E.C.

-a

HOLLAND
I
SCHE BANKVOOR
ZUID-ÂMERII

DIRECTIE:

VOLGESTORT KAPITAAL t IZ 530.000…

AMSTERDÂM
—
BUENOSAIRES

SUCCURSALEN TE AMSTERDAM
–
GENUA-HAMbURG
BUENOS AIRES
–
RIO DE JANEIRO
–
SANTOS

LuJI

SÂO PAULO -SANTIAGO DE CHILE -VALPARAISO

ALLE BAN KZAKEN

–

NEDERLANDSCHE HANDEL-MAAT9CHAPPIJ.

Gestort Kapitaal

……

f
80.000.000,—.
Statutalre Reserve

19.769.180,—.
Buitengewone Reserve
f
22.660.000,—.

Hoofdkantoor:, AMSTERDAM.

Agentschappen te ROTTERDAM en ‘s-GRAVENHAGE.

(

Direct opvorderbaar
……………
1
Y2

%
RENTE

1
1

maand vast
of
opzegging

…………
2

%
1

3
maanden vast
of
opzegging

………..
3

%
voor
1

9

,.

.,,,,

,

….
.
..
.
…
.
372%

DEPOSITO’S•

12

,,

..
…..
.
.
…
472
%

t
Voor andere termijnen
en
groote bedragen nader overeen
te
komen.