Jrg. 2, editie 81

1917_0081 Download [2,09 mb]

18 JULI 1917

Economi’sc
‘
h~Statistische

Berichten
ALGEMEEN WEEKBLAD VOOR HANDEL, NIJVERHEID. FINANCIËN EN VERKEER

UITGAVE VAN HET INSTITUUT VOOR ECONOMISCHE GESCHRIFTEN

1
2E JAARGANG

WOENSDAG 18 JULI 1917

No. 81
1

INHOUD

Blz.
HET JAPANSCI-IE BANKWEZEN ……………………529
Opslag van Goud in Nederland ………………….
531
De hooge Haringprijzen
……………………….
531
De Exportcentrale
…………………………….
532
Index-cijfers
………………………………..
533
AANTEEKENINCEN:
Huiden- en Lederbeurzen
……………………
534
Vreemdelingenverkeer en gemeentebemoeiïng
…….•
534
Zilver……………………………………
535
Lever Brothers …………………………….
535
Zijde……………………………………
535
RECEERINCSMAATRECELEN OP HANDELSCEBIED
…………
535
STATISTIEKEN EN OVERZICHTEN
………………
536-544
Geldkoerseii.

Effectenbeurzen.
Wisselkoersen.

Goederenhandel.
Bankstaten.

Verkeerswezen.

INSTITUUT VOOR ECONOMISCHE

GESCHRIFTEN

WEEKBLAD
ECONOMI$CH-STATISTI$CHE
BERICHTEN

Het secretariaat van het weekblad is gevestigd te
Rotterdam, Pieter de Hooghweg 1, tele foon no. 3000.
Telegramadres: Economisch instituut.
Bijdragen en mededeelingen, den inhoud betref-
fende, gelieve men te zenden aan het secretariaat.

Abonnementsprijs voor het weekblad franco p. p.
in Nederland, f 10,—, buitenland en kolort.iën f 1e,-per jaar. Losse nummers £5 cents.
Leden en donateurs van het Instituut ontvangen het
weekblad gratis.
Mededeelin gen betreffende abonnementen en adver-tentiën richte men tot Nijgh & van Ditmar’s Uit gevers-
Maatschappij, Rotterdam, Amsterdam, Den Haag.

Advertentiën f 0,35 per regel; Plaatsing bij abonne-
ment volgens tarief.

17 JULI 1917

Men krijgt den indruk, dat voorshands de kans niet

groot is wijziging te verkrijgen in den Britschen maat-

regel, waardoor de vaargeul, welke onze transatlanti-

sche scheepvaart bezigde, hare veiligheid volstrekt

heeft verloren. Aldus is Nederland thans feitelijk van

het overzeesche verkeer afgesloten, terwijl uit de

omstandigheden, waaronder het zeegevecht bij Bergen

plaats vond, blijkt, welke verdere verwikkelingen uit

de instelling der vaargeul voor ons land kunnen

voortvloeien.

*
*

Het aanbod van geld is in de laatste weken minder

overvloedig. Ook de afgeloopen week was de stemming

eerder vaster. Het aanbod van wissels is gering, maar

desondanks moest men in het begin der week tot

2/8 pOt. toestaan om prima papier te kunnen plaat-

sen. Later werd wederom tot 2Y4 pOt. afgedaan.

Ook de prolongatierente was vast op 3 á 3Y4 pOt.
De wisselmarkt was wederom zeer onregelmatig.

Vooral de Markenkoers was aan sterke schommelin-

gen onderhevig en in verband daarmede waren ook de

koersen op Zweden en Zwitserland onzeker en werd

zelfs de koers op Parijs enkele dagen in de beweging

medegetrokken.

Door de politieke berichten uit Duitschland ont-

stond hier te lande weder een sterke vredesverwach-

ting en als gevolg een algemeene vraag naar Marken.

Aangezien die vredesverwachting in Zweden en Zwit-

serland blijkbaar niet gedeeld werd bleef de Marken-

koers daar eerder flauw. Dientengevolge ontstond hier

wedei een zeer onnatuurljke
stijging
voor Zweedsche

kronen en Zwitsersche franken, waarbij voor Zwitser-

land tot 55 betaald werd. Toen later, door het verdere
verloop van den politieken toestand, de Markenkoers

hier weder terugliep en daarentegen door de sterke

Nederlandsche vraag, in de bovengenoemde landen de
koers steeg, trad voor die koersen weder een daling in.

Intusschen was ook Parijs sterk gezocht om Zwitser-

land te maken voor neutrale doeleinden. Later was

Parijs weder belangrijk flauwer, omdat de sterling-

koers in Parijs evenals de vorige week weder met

sprongen npliep.

HET JAPANSCHE BANKWEZEN.

In het Juni-nummer van het Weltwirtschaftliches
Archiv is van de hand van den heer Adler te Kiel
een overzicht verschenen over het huidige Japansche
bankwezen, waarin schrijver in kort bestek tal van wetenswaardige feiten en cijfers mededeelt, welke
grootendeels echter ook reeds vermeld waren in No.
52 van den vorigen jaargang van dit tijdschrift. Nu ook in ons land het bankwezen in een toestand van overgang en ontwikkeling verkeert interesseert het
den Nederlandschen lezer wellicht iets naders te ver-
nemen omtrent de hoofdgedachten, die aan het Ja-
pansche bankwezen ten grondslag liggen. Enkele
kantteekeningeu op bovengenoemde gegevens van meer
statistisch karakter komen mij daarom wel gewenscht

voor, omdat daaruit niet voldoende blijkt het diepe
principieele verschil tusschen een Organisatie zooals
deze in Japan is ontstaan en zooals wij die in West-
Europa kennen.

Men dient namelijk bij de beoordeeling van het
moderne Japan een tweetal punten steeds in het oog
te houden en wel ten eerste, dat de door dit land
van ons overgenomen Westersche instellingen bij ons
een logisch gevolg zijn van een groeiproces van vele
tientallen jaren, terwijl Japan ze van buiten af heeft
verworven. Ongetwijfeld verkeeren daardoor vele
dezer nog in een min of meer experimenteel stadium,
maar wanneer de Japanners eenmaal de ontbrekende
ervaring hebben verworven en zich aan de nieuwe
omstandigheden hebben leeren aanpassen, vertoonen

530

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

18 Juli 1917
S

S…

zij dikwijls een grôotemate van practisch inzicht en

brengen soms in onze eigen instellingen verbeterin-

gen aan, waartoe wij Europeanen niet licht kunnen
besluiten, omdat onze bewegingsvrijheid veelal belem-

mering ondervindt van de bestaande traditie, van
onze historische ontwikkeling of van door anderen

verkregen rechten.

Op allerlei gebied, zooals in de diplomatie, in leger-

en vloot-organisatie, in de geneeskunde, in de scheep-
vaart etc., heèft Japan ons dan ook reeds verbluft
door zijn geweldige prestaties. Ook het bankwezen is

een terrein, waarop de Japanner zich na eenig tasten

en zoeken aldra is gaan thuis gevoelen en waarop hij
thans een eigenaardige oorspronkelijkheid en rationa-

liteit aan den dag legt. Dit nu komt in het artikel

van den heer Adler niet voldoende naar voren.

Een tweede punt, dat bij de beoordeeling van Japan
nimmer uit het oog verloren mag worden is het sterke
sociale gevoel van den Japanner, gevolg van het feit,

dat bij Japans gedvongen toetreding tot het wereld-

verkeer de maatschappelijke organisatie er nog onge-

veer was zooals
bij
ons in de Middeleeuwen. Dit ge-

meenschapsgevoel heeft zich .tegen het Westersche

individualisme bijna ongerept weten te handhaven en
terwijl het zich vroeger tot den eigen kleinen kring beperkte, heeft de Regeering dit, na de Restauratie

der Keizerljke Dynastie in 1868, op meesterlijke wij
–
ze weten om te smeden tot een allesoverheerschend

gevoel van vaderlandsliefde. In de bedrjfspolitiek
der groote economische instellingen is dit sociaal-

nationale gevoel allerwegen te ontdekken en zeer bij-
ionder komt het tot uitdrukking in het Japansche

bankwezen, dat zich behalve winstmakend instituut
in niet mindere mate dienares der volksgemeenschap
gevoelt: Adler laat dit hier en daar wel tusschen de regels doorschemeren, maar als Duitscher vindt hij
dit element misschien zoo van zelf sprekend, dat hij
het niet noodig heeft geacht daar nadrukkelijk de

aandacht op te vestigen.

De taak, welke het Japansche bankwezen van ston-

de aan te vervullen had en waarvan het zich op zeer voldoende wijze heeftgekweten, bestond daarin, dat
het er voor diende zorg te dragen, dat het weinige in
Japan beschikbare kapitaal mel zoo min mogelijk verlies en, kosten dââr werd aangewend, waar het
voor de ontwikkeling der inheemsche productie de
beste diensten zou kunnen bewijzen; verder mede te
werkn tot het vestigen van zulke industrieën, welke
hoewel commerciëel misschien niet rendabel, toch voor een harmonische ontwikkeling der volkshuis-

houding noodig zijn, ten einde de natie zooveel moge-
lijk van het buitenland economisch onafhankelijk te
maken; voorts ook te verhoeden, dat de in Japan te
beleggen buitenlandsche kapitalen de autonomie van

het rijk in gevaar zouden brengen.

Teneinde deze oogmerken verwezenlijkt te zien
mengde de Regeering zich in het vrije be4rijfsleven
en schiep na eenige misslagen een gecentraliseerde
organisatie van het bankwezen, welke in hare hoof d-
trekken op het volgende neerkomt. Naast de parti-
culiere banken werd van staatswege een groep van

zeven ,,special banks” in het leven geroepen, waaraan
bijzondere’ voorrechten werden verleend, maar. die
daartegenover dan ook gehouden waren een van hoo-
gerhand aangegeven bedrijfspolitiek te voeren. Deze

groep bestaat uit de Nippon Ginko (Japansche Bank) welke als circulatie-bank het monopolie der bankbil-
jetten-uitgifte bezit en met hare disconto-politiek het
Japansche credietwezen in de gewenschte banen te
leiden heeft, een drietal koloniale banken voor Hok-
kaido, Formosa en Korea, die binnen hun territo-
rium min of meer als centrale bank optreden en
waarvan de beide laatsten het recht van bankbiljeiten-
itgifte hebben en verder drie centrale banken voor
de bevordering van den buitenlandschen handel, van den landbouw en van de industrie.

Deze laatste drie zijn:

le. de Yokohama Shokin Ginko (Yokohama ,Specie

Bank), welke geroepen is den handel met het büiten-
land te financieren, den export aan te moedigen, te
trachten den invoer zooveel mogelijk over inheemsche

importeurs te leiden en steun te verleenen aan overzee
gevestigde Japansche handelshuizen. Dank zij haar

eigen kantoren in de voor Japan belangrijkste wereld-
havens is
bijna
de geheele buitenlandsche wisselhandel

in hare handen geconcentreerd, waardoor zij een Vrij
nauwkeurig overzicht heeft over de Japansche beta-

lingsbalans en in overeenstemming met deze reguleert
zij de wisselkoersen, daarin geholpen door haar goud-

voorraad te Londen en New York;
2e. de Nippon Kangyo Ginko (Japansche Hypo-

theek Bank), welke behalve het verstrekken van gelden

op hypotheek aan landbouw en industrie tevens als
centrale bank optreedt voor een 46-tal Noko Ginko
(d.’ z. provinciale hypotheekbanken voor landbouw en
nijverheid). Zij verstrekt aan deze hypotheekbanken

de noodige bedrijfsmiddelen cp onderpand van door
hun uitgegeven pandbrieven, welke
zij
elders niet of
moeilijk zouden kunnen onderbrengen, maar daar-

tegenover controleert zij de gestie dezer banken nauw
–

keurig en oefent grooten invloed uit op hun bedrijfs-

politiek;
3e. de Nippon Kogyo Ginko (Japansche Industrie

Bank), welke credieten ‘verleent aân bestaande en

medewerkt tot de oprichting van nieuwe industrieele
ondernemingen, daartegenover pandbrieven uitgeeft

en langs dien weg ook buitenlandsch kapitaal im-
porteert, dat aldus door haar tusschenkomst aan de

industriëele ontwikkeling van het land wordt dienst-

baar gemaakt, zonder dat vreemdelingen daardoor
zeggenschap verkrijgen in de binnenlandsche nijver-

heid.
De toestand dezer ,,special banks” per einde 1913
was in millioenen yen:
Gestort Uitge-

kapit. p1. geven Depo-

Cre.

Dis-

reserves pandbr. sito’s

dieten conto’s

Japansche Bank ……
65,8

123,2

73,8

72,6
Kol.BankvoorHokkaido

5,7

15,5

8,6

21,9

2,-
Forniosa Bank ……..
. 10,9

43,3

17,-

33,8
Koreaansche Bank ….

7,6

18,7

6,8 nietverm.

Yokohama Specie Bank
49,9

187,9

79,5
1
29,6
Jap. Hypotheekbank ..

21,5 177,7

186,8

1,6
46 Provhypoth.banken.
55,6

71,7

27,5 126,-

14
Jap. Industrie Bank
. .

19,1

52,2

15,9

27,91 27,8

Totaal….
236,1 317,1 429,1 539,7 168,8

Bovendien waren voor 479 millioen yen bankbiljet-

ten in omloop.
Een vergelijking van de positie dezer onder direct
staatstoezicht staande met de particuliere banken,
levert het volgende resultaat:

Particuliere

Banken onder

banken –

staatstoezicht
Gestort kapitaal

–
plus reserves

‘ 514,1
millioen
553,2
millioen
plus uitgegeven pandbrievj
Deposito’s. ……………..
1443,5 –

429,1
Bankbiljetten

‘

479

De ruim 1600 particuliere banken zijn in theorie geheel vrij behoudens de voorschriften der Japan-
sche bankwetgeving. Er is onder hen echter nog geen
half
dozijn
voldoende krachtig om een eigen onaf-hankelijke bankpolitiek te kunnen voeren, daar zij
bij gebrek aan een geldmarkt met particuliere geld-
gevers voor hunne herbeleeningen en herdiscontee-
ringen op de ,,special banks” zijn aangewezen, zoodat

ook de hoofdlijnen in hun beleid in overeenstemming
moeten zijn met de wenschen der Regeering, zooals
deze hen door de ,,special banks” wordt kenbaar ge-
maakt.
Van een ,,haute finance” zooals wij die in Europa
kennen is in Japan geen sprake; zelfs die enkele
Japansche Rothschilds als de Mitsui-, Iwasaki- (Mi-
tsubishi), Sumitomo- en Soda-families trachten hunne
betrekkelijke onafhankelijkheid niet te gebruiken tot

18 Juli 1917

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

531

het verwerven van een eigen zelfstandige machts-

positie binnen den Staat, doch gevoelen ten zeerste,
dat hun rijkdommen v6ôr alles aan de volkshuishou-
ding dienstbaar behooren te worden gemaakt en bren-
gen dus geen dissonant in het samenspel van Regee-
ring en banken.

Ondanks deze eensgezindheid en ver doorgevoerde
arbeidsverdeeliug is er tusschen de verschillende in-
stellingen onderling toch nog een zeer heilzame con-

currentie, welke echter tegenover het buitenland op-houdt om plaats te maken voor een gemeenschappe-

lijk front ten bate der natie.
Terwijl de toestand der volkshuishouding ednige
jaren geleden nog
vrij
hachelijk was kan het Japan-
sche volk thans, dank zij de door dan oorlog gemaakte
winsten en dank zij ook de hooggestemde doelbewuste
leiding van zijn bankwezen, vol vertrouwen aan zijn
economische ontwikkeling voortwerken.
P. A. Roeper Bosch.

OPSLAG VAN GOUD IN NEDERLAND.

De jongste Duitsche goudzendingen hebben veel
pennen in beroering gebracht en waarlijk niet zonder
reden. Terwijl deze groote goudtoevloed voor ons land
wellicht zijn bedenkelijke
zijde
heeft is het voor
Duitschland een groot voordeel, dat wij nog steeds
bereid zijn, dat goud te ontvangen. Want men
moet niet
voorbijzien,
dat een belangrijke goud-
zending naar Nederland niet alleen in ons land
den Duitschen wisselkoers doet stijgen, maar ook
overal elders. Zulk een goudzending doet de betalings-

balans van Duitschiand naar den actieven kant, de
onze naar de passiefzijde in beweging komen met het
gevolg, dat, ceteris paribus, overal devies Berlijn zal
stijgen, Holland in koers achteruitgaan.
Afgezien van de veelbesproken vraag of een groote
goudvoorraad al of niet nadeelig is voor ons econo-
misch leven, heeft deze toestand dus voor ons land
het groote nadeel, dat de wisselkoersen op de landen,
die den goudinvoer belemmeren, zich steeds meer te
onzen ongunste gaan bewegen.
De vraag dringt zich op, of er uit onze functie van
– vrijwel eenig voor de centrale mogendheden bereik-
baar – goudabsorbant niet eenig voordeel is te trekken.
Het is voor Duitschiand een belang om zijn valuta te
steunen, anders zou het niet van zijn met allerlei
kunstmiddelen vergaarde goud zoo’n groot bedrag

hebben afgegeven. Duitschland betaalt met dat goud
niet slechts wat het ons had te voldoen, maar ook
wat het anderen landen, met name Skandinavië, schul-

dig was. Het trekt dus bijzonder voordeel uit het feit,
dat wijt zoo grif goud opnemen, en het zendt ons tegen
onzen wil meer goud dan onze rechtstreeksche betrek-
kingen noodig maken, terwijl het voor de levering
van de door ons zoozeer begeerde steenkolen voedings-
middelen in ruil verlangt, wat onze eigen voedsel-voorziening z66 ernstig in de war brengt, dat hou-
geroproer er het gevolg van is geweest.
Is de tijd niet gekomen om hier te lande over te
gaan tot een goudpolitiek van overheidswege, in nau-
wen samenhang met de levensmiddelen- en giond-
stoffenpolitiek, zoodat voortaan bij goudiuvoeren
voorwaarden kunnen worden gesteld als levering van
een hoeveelheid goederen, waaraan wij behoefte heb-
ben, zonder welke levering de goudzending de grens
niet zou mogen overschrijden? P.

DE H000E HARINGPRIJZEN

Een medewerker schrijft:

Zoo snel volgen in dezen tijd de gebeurtenissen
elkaar op en zoo voortdurend wisselen de verhou-
dingen, dat het vrijwel ondoenlijk is met eenigen schijn
van betrouwbaarheid vooraf vast te stellen, hoe een
toestand een volgend oogenblik zijn zal. De meest
vaste verwachtingen blijken ijdel, de seduurste bere-keningen komen falikant uit en wat het eene moment
wijze politiek schijnt, verkeert vlak daarop in zijn

tegendeel. Toen het vorige jaar aanzienlijk minder

kleiaardappelen wared uitgepoot dan normaal, leek

dit met het oog op de voedselvoorziening allerverder-feljkst; echter mislukte de oogst op de klei zoo gron-
dig, dat het er weinig of niet toe deed, of al een grooter
oppervlakte met kleiaardappelen bebouwd was gewor-
den: het tekort stond toch
bij
voorbaat vast. De groo-
tere uitpoot van fabrieksaardappelen, die eerst een

misdaad jegens de voedselvoorziening scheen te zijn,

bleek achteraf een weldaad. De oogst hiervan toch

was Vrij geslaagd en dat ons volk het grootste deel
van den winter nog aardappelen heeft kunnen beko-

men, is voor een goed deel te danken geweest aan cle

omstandigheid, dat er fabrieksaardappelen waren.
Voorts
zijn
de stemmen, die in het najaar 1916 op-
gingen tegen het vermalen van aardappelen, dit voor-
jaar verstomd: het aardappelmeel verleende toen on-
schatbare diensten met betrekking tot eene geregelde
broodvoorziening.

In 1916 kon men het niet genoeg brandmerken, dat
de met mosterdzaad bezette oppervlakte van 904 H.A.

in.1914 tot 4944 H.A. in 1916 gestegen was; thans, nu de aanvoer van onze spijsoliën in de war is, is er
reden tot dankbaarheid, dat men in de vette mosterd-
olie oVer een voortreffelijke tafelolie beschikt, terwijl

de mosterdkoeken een zeer te vaardeeren veevoeder
kunnen blijken.

Eind 1916 stond het als een paal boven water, dat
kanariezaad onverkoopbaar zou zijn, als het verbod
van uitvoer maar stipt gehandhaafd bleef; welnu,
het uitvoerverbod werd stipt gehandhaafd, maar des-
niettemin liep de prijs op tot het drievoud van den
normalen, omdat de schaarschte aan haver het kanarie-
zaad tot paardenvoer verhief.

Op grond van art. 7 der Distributiewet werd be-
paald, dat de boeren dit jaar ten hoogste 80 pOt. van
de in 1913/1915 met suikerbieten beteelde oppervlakte

met dit gewas mochten bebouwen; van deze vergun-
ning is bij lange na niet ten volle gebrüik gemaakt en
het is zeer wel denkbaar, dat de Regeering eerlang
genoopt zal zijn te verbieden suikerbieten als veevoe-
der te bezigen, zoo zij voorkomen wil, dat in den zomer

1918 de voorziening der Nederlandsche bevolking met
suiker in de war zal loopen.

Een verder geval van falikant uitkomen van wis-
kunstig zeker schijnende berekeningen, dat thans bij-
zonder actueel is, heeft men bij de haring. In April
j.l. werden de maximumgroothandelprjzen Voor ha-
ring opgeheven, omdat het helder als de dag was, dat
zij overbodig waren. Nooit is er in Nederland zooveel
haring gegeten als in het afgeloopen seizoen, nl.
80.000.000 stuks, en toen er bij het eind van het sei-
zoen nog dubbel zooveel aanwezig waren (210.000
kantjes op 1 Maart j.l.) was het voor ieder deskun-

dige uitgemaakt, dat de haringprijzen tot een onge-
kend peil zouden dalen. Een handhaven van den maxi-
mumprjs was onder deze omstandigheden niet alleen
overbodig, maar tevens ongewenscht, omdat die prijs
mogelijk zou kunnen werken als rem tegen een daling,
die onvermijdelijk komen moest.

Immers, waar zou men met zoo’n overvloed van
haring heen? Uitvoer naar het eenige land, dat ze zou
willen betrekken, Duitschiand, was onmogelijk tenge-
volge van een door belanghebbenden met de Engel-

sche Regeering getroffen overeenkomst, die bepaalde,
dat voor slechts 20 pOt. van de vangst na eind Augus-
tus, vrije export zou kunnen plaats vinden. De rest,
voor zoover niet in Nederland benoodigd, mocht naar
neutrale landen en de gealliëerden. Doch de gealliëer-
den vroegen onze haring niet, en naar het eenige neu-
trale land, dat onze haring op vrij groote schaal ge-
bruikt: Amerika, k?rnden ze niet, omdat onze schepen
niet anders dan in ballast mochten uitvaren. Trou-
wens, al was export naar Amerika mogelijk geweest –
zulke groote voorraden als aanwezig waren, had men
er toch niet kunnen afzetten.

Onder deze omstandigheden kon het als een uit-

532

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

18 Juli 1917

komst gelden, dat voor de onverkochte partijen de

Engelsche Regeering een bonus van 30 sh. per ton

uitkeerde; immers, nu kon men het gebruik in Neder-
land aanmoedigen door de prijzen uiterst laag te stel-

len; zelfs bij een verkoop van 30 sh. beneden kostprijs

werd n.l. nog geen verlies geleden. De handel wendde
zich tot de Regeering om medewerking ter verkrijging

van een verhoogd binnenlandsch dëbiet en het Cen-

traal Bureau voor den afzet van Visscherijproducten

noodigde directrices van kookseholen, beheerders van
vluchtoorden en tal van autoriteiten van land- en zee-
macht uit tot bijwoning van proeven, die zouden doen

zien, op hoe tal van wijzen haring voor de voeding
dienstbaar gemaakt kan worden: gezouten, gerookt,

gemarineerd, gebakken in olie, gebakken in water, ge-

kookt, als huzarensla enz. Maar op den dag der demôn-
stratie zelf kwam al de tegenslag: de bonus der En-

gelsche Regeering zou niet uitgekeerd worden voor

haring geleverd aan gemeentebesturen, interneerings-
kampen, vluchtoorden of leger, en meteen was daar-

door de massa-gebruiker uitgeschakeld. Bovendien

waren de directrices der kookscholen sceptisch ge-
stemd ten aanzien der resultaten van de propaganda bij het volk voor vermeerderd haringgebruik en zoo
stond al bij voorbaat vast, dat de reusachtige hoeveel-

heid aanwezige haring bij lange na niet afgezet zou
kunnen worden. #Meer dan ooit gold het voor uitge.

maakt, dat de haring van de teelt 1916 spotgoedkoop
zou worden, en vooral zou dit het geval zijn, zoodra de zomer aanbrak en de kwaliteit van het artikel da-
gelijks achteruit zou gaan.

Merkwaardigerwijs trad er echter, toen de zomer

naderde, in plaats van een prijsdaling prijsstijging op
en voor enkele dagen is de toestand zelfs zoo gewor
den, dat de kleinhandel niet meer tegen dusdanige bedragen kon inkoopen, dat verkoop tegen den tot
dusver geldenden maximumkleinhandelprijs van 4 cent
mogelijk was.

Verschillende factoren hebben het hunne er toe
bijgedragen het ondenkbare tot werkelijkheid te ma-
ken. Nooit te voren was beproefd pekelharing langer i dan één jaar goed te houden; de hoop op een spoedig
einde van den oorlog, tengevolge waarvan export mo-

gelijk zou worden naar Duitschland, dat een
f
150
per ton haring zou willen besteden, heeft er ditmaal
toe geleid, dat aanzienlijke partijen in koelruimten

werden opgeslagen, terwijl ook nood-installaties wer-
den gemaakt, die als koelruimte dienst konden doen.
Aldus werd alvast een deel van den voorraad aan de
markt onttrokken. Daarnaast bleef de hoop bealaan
op export naar Amerika, waar allengs vraag naar ha-

ring outstond, zoodat de
prijzen
aldaar tot 14 â 16

dollar per ton opliepen, en waarvan men verwachtte,
dat het pressie op Engeland zou gaan uitoefenen ter
verkrijging van toestemming voor Nederlandsche sche-
pen om niet meer in ballast te hoeven uit te varen.
Een derdefi factor voor prijsstijging deed de klein-
handel aan de hand, die vooral kleine haring ging
vragen en ,,gesorteerde” en ,,dubbel-gesorteerde” ha-
ring van 1000 á 1100 stuks per ton verlangde. Voor
die dubbel-gesorteerde haring kon wel iets extra’s
betaald worden, omdat ook dn nog verkoop tegen
maximumkleinhandelprijs mogelijk was. Te meer kon

men die extra’s betalen, na het welslagen van de be-
dotterij van het publiek, dat zich ,,oude” haring voor ,,nieuwe” in de handen liet stoppen en dienovereen-
komstige prijzen besteedde. De laksheid van enkele
gemeentebesturen in het handhaven van den maxi-
mumkleinhandelprj s begunstigde daarenboven deze

kwade praktijken nog. Een officieel communiqué,
waarin werd medegedeeld, dat er nog geen nieuwe
haring was en maximumkleinhandelprijs trouwens ook
voor nieuwe haring gold, kwam ongeveer gelijk met
het uitgeput zijn van de voorradenkleine haring; de
detaillist moest nu groote haring betrekken en dien
tegen 4 cent aan het publiek leveren, doch bleek toen
bij inkoop zelf ongeveer dit bedrag te moeten betalen. En ook bij dezen prijs bleef het aanbod ook nog klein,

zoodat b.v. een Amsterdamsche coöperatieve inkoop-

vereeniging, naar op een dezer dagen gehouden ver-
gadering werd medegedeeld, zelfs geen enkel aanbod

ontving op haar advertentie, waarin 3000 ton te koop
werd aangevraagd.

Het is duidelijk, dat de aangegeven factoren niet
voldoende
zijn
dit feit te verklaren, doèh dat daarvoor
een
bijzondere
oorzaak moet bestaan. En die oorzaak
is dan ook: de groothandelaar is ni. geslaagd voor
haring een nieuw soort afzetgebied te vinden. Het

stopzetten van den veevoederaanvoer heeft buiten-

gemeene schaarschte aan varkensvoer doen ontstaan,

en haring blijkt als zoo danig zeer wel gebezigd te kun-
nen worden. Werden aanvankelijk prijzen van
f
10

f
12,50 besteed, thans geeft men voor haring als
varkensvoer grif
f
17,50, terwijl de vraagprijs al tot

f
20 gestegen is.
Bij
deze verhoudingen loopt de handel

in geval van vasthoudiug geen gevaar voor, verlies;

hij kan immers de voor menscheljk gebruik ongeschikt

geworden haring nog steeds als veevoeder
kwijt,
en
ontvangt daarvoor dan vrijwel dezelfde
prijzen
als
voor deugdelijke haring. Het feit, dat er momenteel
nog 130.000 ton over is; doet daaraan niets af;
bij
het
groote tekort aan varkensvoer is dit, kwantum in een
minimum tijds opgebruikt.

Dat de regeering bij dezen stand van zaken weer
moest ingrijpen, spreekt wel vanzelf. Aan de
zijde
van
den groothandel meende men, dat een verhooging van

den maximum-kleinhandelprijs billijk was in verband

met de kostprjzen. Tegen zoodanige verhooging is

echter aan te voeren, dathet moeilijk gaat thans den

prijs hooger te stellen dan het vorig jaar, toen de kwa-
liteit betër was dan nu, en voorts, dat de verhooging
van den maximumkleinhandelprijs een nieuwe prijs-

verhooging door den groothandel zou kunnen bewerk-stelligen, zoodat dan opnieuw de kleinhandelprijs naar
bovén zou moeten. Veeleer ligt het voor de hand de
voor enkele maanden afgeschafte maximuniprijzen

voor den groothandel weer uit te vaardigen, en in
kringen van belanghebbenden verwacht men dan ook, dat hiertoe inderdaad zal worden overgegaan. Midde-
len om te voorkomen, dat tengevolge van den maxi-
mumprjs het aanbod in de eerste hand heelemaal uit-
bljt, bieden Onteigeningswet en Distributiewet. Ont-
eigening van een partij brengt deze in handen van de

Regeering en dan verliest de houder den bonus der
Engelsche Regeering, zoodat hij het’niet licht op in-
bezitneming zal laten aankomen. En aan het gevaar,
dat haring wel voor varkensvoer, maifr niet voormen-
schelijk voedsel zal aangeboden worden, is gemakke-

lijk te ontkomen door gedurende enkele maanden het
gebruik van haring anders dan voor menschelijk voed-sel te verbieden.

De zaak is dus gemakkelijk in orde te krijgen, maar

met dat al
blijft
het merkwaardig, dat kort nadat

maximumprijzen zijn opgeheven ten einde een onver-
mijdelijke
prijsdaling
te bêvorderen, die prijzen weer

moeten uitgevaardigd worden om prjsopdrjving te
voorkomen.

DE EXPORTCENTRALE.

Het overleg tusschen de Commissie van Rappor-
teurs en de Ministers van Landbouw en van Finan-
ciën heeft thans plaats gehad. Uit het verslag, dat een
reeks mededeelingen omtrent onderdeelen van het

plan en in het
bijzonder
omtrent de nièt en de wèl

voor deelneming in het aandeelenkapitaal en de lei-
ding der vennootschap uit te noodigen personen be-
vat, blijkt dat
bij
de Ministers tegen opneming der
ontwerp-statuten in de wet bezwaar blijft bestaan. Zij
achten het niet wenscheljk, aangezien de inhoud der
statuten ,,immers moet afhangen van de omstandig-

heden, welke telkens groote veranderingen vertoo-
nen,” zoodat het zeer goed
mogelijk
is dat na de vast-
stelling telkens wijziging noodig zal zijn. Wij moeten
bekennen, dat de redeneering ons ontgaat. De statu-
ten regelen slechts de technische organisatie. Zal

18 Juli 1917

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

533

deze door de omstandigheden dikwijls moeten veran-
deren? Vergeleken met de ongedachte ontwikkéling,
die de N.O.T. genomen heeft, beschikken wij thans
wat de Exportcentrale betreft, over veel meer gege-

vens. Zijn cle statuten der N.O.T. zoo dikwijls gewij-

zigd, dat vaststelling van deze bij de wet onmogelijk
zou zijn geweest? Intusschen verklaarde de regeering

zich bereid het wetsontwerp aldus te wijzigen, dat
daarin van de oprichting der naamlooze vennootschap

en van haar doel melding wordt gemaakt. Een nota

van wijziging in dezen geest is ingediend.
Ook de heffing van rechten en het stellen van voor-

waarden van anderen aard door de vennootschap –
een zeer zwakke steê van het ontwerp en een van de

voornaamste motieven, die de Kamerleden Van Bere-
steijn en Marchant er toe hebben geleid een amende-

ment in te dienen, waarbij het geheel imperatief in
handen der regeering zelve wordt gelegd- is een
voorwerp van overleg geweest. Het stellen van alge-

meene normen vanwege de Regeering, waaraan de
vennootschap gebonden zou zijn, werd niet uitvoer-

baar geacht. Er zal evenwel beroep bestaan op den
Minister van Landbouw, die zich bereid verklaarde
een commissie van advies hiervoor in het leven’ te
roepen, waarin geen personen zitting hebben, op wier
advies de aangevochten beslissingen genomen zijn.

Een van dc voordeelen der nieuwe regeling, in
deze kolommen totdusver niet nader besproken, is
dat voor zoover het niet mogelijk zal zijn goederen in
ruil te verkrijgen, althans in de credietverleening aan
liet buitenland stelsel wordt gebracht. De bedoeling

in een lezenswaardig betoog in de Memorie van Ant-
woord nader uiteengezet, is, dat het vreemde papier
door de vennootschap zal worden genomen, die daar-
tegenovér schuldbrieven uitgeeft tot een maximum
van
25
maal haar aandeelenkapitaal. De Nederland-
sche Bank verklaart zich bereid deze schuldbrieven te
beleenen, terwijl de staat aan de Ned. Bank een
garantie geeft van maximaal
f 20
millioen voor het
uit die beleening voor haar voortspruitend risico.
Aangezien men – terecht – wenscht te bereiken, dat
het papier zooveel mogelijk in handen der exporteurs
blijft en het particuliere bankwezen er niet mede zal
worden bezwaard, beperkt de Ned. Bank hare bereid-

verklaring tot de exporteurs zelf. De regeling der
beleening is van dien aard, dat het risico van het
credietpapier grootendeels bij de exporteurs zelf blijft,
waarmede men het aannemen van buitenlandsch pa-
pier als betaling hoopt tegen te gaan en dus den
invoer van goederen te bevorderen.

De aldus in het kort weergegeven regeling is in
vele opzichten juist gedacht. Het wetsontwerp laat
de keus tusschen de oprichting van een afzonderlijke
bank, in welker aandeelenkapitaal de Regeering voor

f
20 millioen zou deelnemen en de bovengenoemde vrijwaring der Ned. Bank. De regeering heeft thans
het laatste stelsel gekozen, doch wenscht blijkens het
verslag van het mondeling overleg, niettemin in het
wetsontwerp beide mogelijkheden open te laten.

De voorwaarden van beleening zullen ongetwijfeld
van dien aard zijn, dat, de staatsgarantie in aanmer-
king genomen, de Nederlandsche Bank haar risico
geheel gedekt ziet. Toch is het de vraag of de mede-
werking der Bank in ander opzicht wel geheel zonder

bedenking is. Mocht. het toch ooit zoover komen, dat
op groote schaal tot beleening wordt overgegaan –
wat, bij daling beneden den beleeningskoers stellig
het geval zal zijn – dan is de omstandigheid dat
de Bank zich belast ziet met een hoeveelheid pa-
pier, die feitelijk bij haar geblokkeerd is en die,
zoolang uitstooting van den overmatigen goud-
voorraad van thans niet mogelijk is, onvermijdelijk
leiden moet tot verdere geforceerde opvoering van
de hoeveelheid hier te lande circuleerend ruilmid-

dcl al van beteekenis genoeg.
Wij
raken hiermede een

vraagstuk, dat veel te belangrijk is om in enkele
woorden te worden afgedaan. Voor het oogenblik

volstaan wij er dus mede op dit gevolg te wijzen.
Aangeteekend zij ten slotte dat de regeering om-
trent de plaatsing van het aandeelenkapitaal nog geen
definitieve plannen heeft gemaakt.
Bij
het mondeling

overleg heeft zij echter het denkbeeld geuit, dat b.v.
1 miljoen ter beschikking zou kunnen worden gesteld
van de Maatschappij van Nijverheid en de Vereeni-

ging van Ned. Werkgevers, een
gelijk
bedrag voor het

Landbouw-comité en andere landbouwvereenigingen,
een gelijk bedrag voor de Vereeniging voor den Geld-

handel, een
gelijk
bedrag voor Kamers van Koophan-

del en een gelijk bedrag voor enkele groote gemeenten

of de Vereeniging van Nederlandsche Gemeenten.
B.

INDEX-CIJFERS.

De afgeloopen maand heeft een stijging in het
index-cijfer der groothandeisproducten te zien gege-
ven, welke die van de maand Maart nog te boven gaat
en de grootste
stijging
is sedert het begin van den

oorlog voorgekomen. Het
totaal-cijfer
liep
231
pun-

ten op tot
5646,
terwijl relatief vermeerdering plaats
vond van
246.0
tot
256.6.
De
gebruikelijke
tabel die
hieronder volgt
wijst
uit, dat de stijging zich niet over

de geheele linie bemerkbaar heeft gemaakt. De belang-
rijke climax bij de granen- en vleesch-groep is de
volstrekte aanleiding alsmede de zonder precedent
zijnde vlucht der katoennoteering die, gelijk men
weet, reeds leidde tot het sluiten van de katoenbeurs
te Liverpool.

Data
G ranen

vleescl
An-
dere
voe-
dt,igs.
en ge-
,ohn.

Wcef-
stoffen,
Delf-
stoffen.

Diver-
sen:
oliën,
hout,
,ubber,
ens.

Totaal
Alge_
ineen
,nder-
cijfer

Basis (gernidd.
1901-5) .
.
500
300 500 400 500
2200
100,0
1 Januari1914
563
355
642 491 572
2623
119,2
1 April

,,
560 350
1
/,
626’1,
493
567
2597
118,0
1 Juli 565
VI
345 616
471112

551
2549
115,9
EindeJuli ,,
579
352
616’12
464
1
12
553
2565
116,6
Aug. ,,
641
369
626 474
588 2698
122,6
Sept.
646
405
611′!,
47.2
1
1,
645
2780
126,4
Oct.

,,
656V,
400
1
1,
560 458 657
2732
124,2
Nov. ,,
683
407
1
12
512
473
684
1
/t
2760
125,5
Dec.
714
414
1
1,
509 476
686
1
1,
2800
127,3
Jan.1915
786
413
535
521
748
3003
136,5
Febr.,,
845 411
552’/,
561)1,
761
3131
142,3
Mrt.

,,
840
427
597
644
797
3305
150,2
April,,
847 439
1
12
594
1
12
630 816 3327
151,2
Mei
893 437
583 600 814 3327
151,2
Juni ,,
818
428 601
624
779
3250
147,7
Juli
838
1
1,
440
1
1,
603 625
774
3281
149,1
Aug.
841
438’1,
628
610’12 778
3296
149,8
Sept.,,
809
1
12
470
1
12
667 619
1
12
769’lt
3336
151,6
Oct.,,
834
443112
681 631
1
12
781
3371 153,2
1Tov.
871
1
1,
444 691
667’1,
826
3500
159,1
Dec.

,,
897 446
731
711112

848’12
3634
165,1
Jan.1916
946112

465
78211
2

761
1
12
88411
2

3840
174,5
Febr.,,
983 520
1
12
80511,
801
1
12
897
1
12

4008
182,2
Mrt.
,,
949’/2
503
796’12 851
913
4013
182,4
April,,
970
1
12
511
794
1
11
895
1019
4190
190,5
Mei
1024
529
805 942
1019
4319
196,3
Juni
989
520
794
895
1015
4213
191,5
Juli
961 525 797
881
1040
4204
191,1
Aug.
,,
99911
531
1
1,
882
873
1086
4372
198,7
Sept. ,,
1018
536112

937
858′,!2
1073
4423
201,0
Oct.

,,
1124k
543
99011,

850
1
1,
1087
4596
208,7
Nov. ,,
11774
558
1091
850
1
/
1102
4779
237,2
Dec.

,,
1294
553
11244
824’1,
1112
4908 923,0
Jan.1917
1310
561
1137
825
1
1,
1119?
4953 225,1
Febr.,,
1312?
581′!2
1189
829’1,
11594 5072
230,5
Mrt.

,,
1346
610’1,
1226
834
1
1,
1283
5300
240,9
April,,
1362 642
1240
842
1293
5379
244,5
Mei

,,
13764
648
12614
839
1
1,
12864
5412
246,0
Juni
,,

14324
1 6521121
1441
18419211278415646 256,6

De Economist teekent bij hare cijfers het volgende aan: ,,De sensationeele gebeurtenissen op de katoen-
markt werden verhaast door slechte berichten ten
aanzien van den Amerikaanschen oogst en het plot-
seling veldwinnend inzicht, dat schaarschte van ruw

534

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

18 Juli 1917

materiaal voor de deur stond, joeg de prijzen op. De

heeren Robert Barbour and Brother te Manchester
zeggen in hun marktbericht, dat de beide laatste
jaren een productie van 12 millioen balen verschaf-
ten, naast een verbruik van 15 millioen.

,,Wat staat ons te wachten – vragen zij – wan-

neer een derde seizoen nogmaals eene productie ople-
vert van slechts 1234 millioen balen?”

Bij de granen en verdere voedingsmiddelen zijn
geïmporteerde tarwe, rund- en varkensvieesch, zoo ook
gerst, alle aanmerkelijk in prijs gestegen. Van de
subsidiaire voedingsmiddelen zakte koffie wat af en

was boter wat vaster. Wat de textielmarkt betreft viel
naast de katoencrisis alleen eene prijsstijging voor

Australische wol en voor vlas op. Bij de metalen

sloot tin een weinig goedkooper. Kolen (Newcastle
steam) trokken gedurende de maand een shilling aan.

De groep diversen was lusteloos. Rubber verloor 234 d.
op het ‘ en talk sloot 1 sh. per cwt. lager.

Hoe abnormaal de huidige prijzen zijn moge de

volgende vergelijking, aan de Economist ontleend,
nader uitwijzen.

Prijzen aan het einde van het eerste halfjaar:

1913.

1914.

1915.

1916.

1917.
Ijzer
Clev. No. 3
561

5116

6619

8716

9216
Stalen rails . .

1351

1201

1601

2251

2251
Kolen N.castle

151

1416

2016

551

3016
Koper Stand. £ 63/8 £ 60’/a £ 8211
4
£
103’12
£ 130
1
1
Tin Standard £194 £137
1
/2171 £174 £243/b
Lood (Eng.) .. £20
£1911
4
£25 £30l/
4
£30
Tarwe

3218

3413

521

4613

7811
Gerst ……..24/3

2514

3414

49/1

751
Haver

1911

201

3119

3010

5512
Rundvi. (2ekw.)

2110

318

516

6/6

91
id.

(le kw.)

514

7110

912

1118
Schapenvieesch

6110

718

916

1218
Suiker (W.-Ind.)

1211
1
12
1113

161

nom.

4213
Koffie (Santos)

6213

5216

5816

18216
Thee (gewone)

5 d.

6’/8 d.

8’1 d. 8/4 d.
218814
d.
Rijst

811
1
11

711
‘II
12110
1
12 16/1
1
12 26i3
Katoen (midd.)

6,80 d. 7,63 d. 5,28 d. 8,21 d. 19,45 d.
id.

(40’s weft)

10 d.

10
1
/8 cl.

8
1
18d. 1218 cl. 23’1’2 d.
Wol (N.Z. Wales, greasy average)

14
2
14 d. 141/
1 d.
14l12
d. 21
1
12 d. 58 /2 d.
Talk ……..34/

321

3316

451

5716
Hennep (Manila) £2921 £ 281/, £41

£54

£85
Zijde (Canton)

121

131

1116

1519

1719
Jute ……..£29/
4
£2614 £2218 £30

£43
Vlas (Riga
ZK)
£34

£29
‘Iz

nom. nom. £ 133
Petroleum ….

8% d. 7’/1d. 814 d. 12 d.

14112 d.
Rubber (Fine
hard para p. ib.

319
1
12

21981
4

216
8
18

218

2111
1
12

0. md. fine ordinary good middliug.
Gebroken en gezeefd.
Victorian scoured.

De Economist merkt zelf op, dat in meerdere geval-len de prijzen aanmerkelijk meer zouden zijn gestegen

indien zij door overheidsmaatregelen niet in hunne
vrije beweging waren belemmerd geworden.

AANTEEKENINGEN.

Huiden- er Lederbeurze’n. –
In aanslui-ting aan het artikel over ,,Een -Nederlandsche Hui-
den- en Lederbeurs” in het nummer van 9 Mei I.I.
kunnen wij mededeelen, dat op Donderdag 12 Juli
eene nieuwe vergadering van belanghebbenden bij
handel en nijverheid in huiden en leder ter Kamer
van Koophandel en Fabrieken te Rotterdam is ge-
houden, waarin doorde uit belanghebbenden te Rot-
terdam en te Amsterdam benoemde Commissies werd
gerapporteerd, dat tusschen hen volledige overeen-

stemming was verkregen op de basis, dat zoowel ‘te
Rotterdam als te Amsterdam eene Huiden- en Leder-

beurs, met geheel gelijke statuten, zal worden opge-
richt, welke beurzen gecentraliseerd zullen zijn in
eene Nederlandsche Huiden- en Lederbeurs te Rot-

terdam, die zich in het bijzonder met de samenstelling
der marktcondities en der arbitrageregeling zal bezig
houden. Voorgesteld werd het volgende:

De plaatselijke beurzen, die zich meer in het bijzonder
aan de behartiging der locale belangen zullen wijden,

vaardigen ieder hunner twee bestuursleden als leden
van het Dagelijksch Bestuur der Centrale af, terwijl
ook
in andere plaatsen met gelijke statuten op te richten
beurzen, hetzelfde recht kunnen verkrijgen.

De leden der plaatselijke beurzen zijn uit dien hoofde
lid der Centrale en hebben op alle aangesloten beur-
zen toegang en recht van introductie.

De leden worden naar hunne opgave in vakafdeelin-

gen ingedeeld en de vakafdeelingen vaardigen ieder
een lid in het Bestuur der Centrale af. Intusschen
kunnen ook vakbonden lid der Centrale Worden en
een bestuurslid daarin aanwijzen, maar in dat geval
treedt de afgevaardigde van den vakbond in de plaats
van dien der vakafdeeling van denzeifden tak van
bedrijf.

Het concept der statuten en van het huishoudelijk
reglement der Centrale en dat der statuten der plaat-

selijke beurzen, werden door de druk bezochte verga-

dering goedgekeurd en daarop werd tot op.richting
ian de Amsterdamsche Huiden- en Lederbeurs, de
Rbtterdamsche Huiden- en Lederbeurs en de Neder-
landsche Huiden- en Lederbeurs te Rotterdam met
algemeene stemmen besloten.

De Bestuursleden der drie Vereenigingen zullen in

–

eene volgende vergadering worden benoemd.

Zoodra de vakafdeelingen zullen zijn samengesteld
zal het concept der marktcondities aan hen ter goed-
keuring worden voorgelegd; zoo spoedig mogelijk
zullen dan deze en
•
de arbitrage-regeling aan een
algemeene vergadering ter vaststelling worden aan-
geboden.

Vreemdelirt.genverkeer .er
Gemeen-
t
e b e m o e ii n g. –
In het zoo juist verschenen
Jaarverslag over 1910 der Algemeene Nederlandsche
Vereeniging voor Vreemdelingenverkeer, dat een
goed beeld geeft van de werkzaamheid van dit
nieuwe lichaam, wordt o.m. het volgende gezegd:

,,Een zaakkundig geleide propaganda, die de natuur-
lijke voordeelen van een plaats onder de aandacht
van belangstellendn brengt, is een gemeentebelang,

dat niet alleen en uitsluitend door den onbetaalden

arbeid van honoraire bestuursleden eener particuliere
vereeniging zou moeten worden voorgestaan, maar
dat de volle aandacht en zorg van het gemeentebestuur

verdient. Geldt zulks in de allereerste plaats voor de

groote steden in ons land, ook voor de kleine ge-
meente, die een groot aantal zomergasten herbergt,
waardoor velen een bestaan vinden, is het van belang,
dat het publiek wete, waar het onpartijclige inlichtin-

gen omtrent hotels en pensions en eventueele vesti-
ging kan verkrijgen. Een groot voordeel zou het zijn,
indien daarvoor een gemeentelijk bureau bestond.
,,De gemeenten, die zoo gelukkig zijn te kunnen be-
schikken over de diensten van een Vereeniging voor
Vreemdelingenverkeer, zouden eigenlijk de kosten van

dien inlichtingendienst behooren te dragen, waardoor
zij zich het recht konden verzekeren, om door hare

vertegenwoordigers contrôle op den gang van zaken
te doen houden.”

Wij maken deze woorden gaarne tot de onze. In een
vorige aanteekening werd er reeds de nadruk op ge-
legd, dat het opnemen van touristen voor een land
een bij uitstek voordeelig bedrijf is. In de eerste

plaats door het economische der prestatie welke
den vreemdeling geboden wordt, maar vooral ook
voordeelig door de indirecte resultaten voor me-
nige andere onderneming. Echter moet het vreem-
delingenverkeer dan ook meer algemeen als een
volslagen bedrijf beschouwd worden; te veel bekijkt
men in Nederland nog een hotel hier, een stoomboot-
dienst ginds, als locale ondernemingen zonder de
functie te zien die alle instellingen van dusdanig
karakter vereenigt in een en hetzelfde economisch-bedrijf. Wijdt de overheid haar aandacht aan menig
tak van bedrijf, dan is de weuschbillijk, dat het een

18 Juli 1917

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

535

andere – het tdurisme – niet links laat liggen en wij

gelooven daarom dat de ,,Algemeene” juist is in haar
verlangen.Onze groote Kamers van Koophandel kennen
commissies voor de scheepvaartbelangen, voor de post

en telegrafie enz.; wij zijn van meening dat een com-
missie voor de belangen der vreemdelingen-ontvangst

daarnaast zeer goed een plaats zou kunnen innemen.

Waar de regeering zich voor het oogenblik in zake

vreemdelingenverkeer op het standpunt stelt slechts

initiatief van anderen te steunen, kunnen de gemeen-
ten met recht zich inlaten met een bezigheid die nu –

gelijk bovenstaand citaat in het licht stelt – over-
gelaten is aan het min of meer gelukkige en doel-

treffende initiatief van ,,honoraire” belangstellen-
den. Is de indruk dien wij kregen juist, dan is het voor-

al in Frankrijk, dat de gemeentebesturen zelve op-

treden ter behartiging, of wel besturing, van het
vreemdelingenverkeer en naar men zegt met gun-
stige financieele resultaten voor de burgers der
zich interesseerende steden. – H.

Z ii v e r.
– Zooals uit de wekelijks in dit tijd-

schrift opgenomen cijfers blijkt, is in den laatsten tijd de zilverprijs weder voortdurend stijgende en is dezer
dagen zelfs de prijs van 40 d. overschreden. De oor-
zaak dezer stijging, welker beteekenis in het oog
springt wanneer men weet, dat de gemiddelde prijs
in 1915
23’ho
d. bedroeg, wordt volgens Lon-
densche berichten in hoofdzaak gezocht in den uiterst
geringen aanvoer. Men becijfert, dat bij een prijs van
ongeveer ruim 43 d. de Indische rupee aan de markt
zal komen. De moeilijkheden, waarvoor de Indische regeering thans op muntgebied staat zullen hierdoor
in hooge mate vermeerderen. Als steeds in
tijden
van
groote welvaart der Indische bevolking, waarvan het
opnemingsvermogen onuitputtelijk schijnt, heerscht er
reeds thans, niettegenstaande voortdurende aanmun-ting in Voor-Indië, een zekere schaarschte aan zilve-
ren ruilmiddel. Komt zich hierbij voegen een zilver-prijs boven het huidige versmeltingspunt, dan zal de
T
oor
..I
n
di
sc
h
e
regeering er niet aan kunnen ontko-
men op het voorbeeld van Egypte er toe moeten over
gaan tot het in omloop brengen van papieren
rupees. Plannen hiertoe zijn reeds meer dan eens over-
wogen, doch tot dusver steeds onuitgevoerd gebleven.

L e v e r B r o t h
S
r s.
– De Engelsche regeering,
die thans niet dan in uitzonderingsgevallen toestem-
ming geeft tot particuliere emissies, heeft dezer da-
gen goedgevonden, dat het kapitaal der allengs uit
de zeepfabriekcn te Port Sunlight gegroeide wereld-
zaak met niet minder dan 10 £ millioen wordt ver-
hoogd en aldus gebracht op 40 £ millioen, een voor
Europeesche verhoudingen wel zeer hoog bedrag. Naar
wordt medegedeeld, vindt de verhooging in de eerste
plaats haar oorzaak in de plannen om op groote schaal
over te gaan tot de vervaardiging van margarine, een voornemen door de Engelsche regeering blijkbaar in
zoodanige mate van nationaal belang geacht, dat de toelating der emissie gemotiveerd werd geoordeeld. De Engelsche bladen brengen in herinnering, dat de
Lever-zaak, welke hiermede haar kapitaal in den loop
van 4 jaren zal hebben verdubbeld, thans niet minder
dan 74 dochterondernemingen telt, terwijl, behalve de
reeds genoemde margarinefabricage ook nog een be-
langrijke uitbreiding van de scheepvaartbelangen der
combinatie en in verband hiermede de stichting van
een afzonderlijke onderhoorige maatschappij onder
den naam van ,,Transport Steamship C
y
.” te verwach-
ten is.

Z
ij
cl e.
– Wij lezen in de ,,Economiste Europeen”,
dat de ,,Union des Marchands de Soie de Lyon” haar
statistiek der vermoedelijke ruwzij de-productie in
Frankrijk en daarbuiten, voor het jaar 1916 gepubli-
ceerd heeft. Door het ontrbeken van gegevens betref-
fende de productie in Oostenrijk-Hongarije en de
Levantijnsche landen zijn ten aanzien van deze landen

wederom de
cijfers
gekozen, welke in het jaar 1915
werden aangenomen.
gem.1910114
1915 1916
Frankrijk……….
396
130
220
Italië

…………
3.828
2.880
3.612
Spanje

…………
81
55
90
Oostenrijk
180
85 85
Hongarije……….
134
65
6
Levant en Centr. Azië
2.419
1.040
1.040
Verre Oosten ……
18.076
19.410
20.583

25.114
23.665 25.695

De statistiek luidt in duizendtallen kilogrammen. De

vermeerdering voor het Verre Oosten vindt hoofd-
zakelijk haar ontstaan in de toeneming, welke ten
aanzien van Japan verondersteld is, n.l. van 12.005 tot

13.350 duizend K.G. De export der zijdestoffen van

Lyon bedroeg in 1913 bijna 430 millioen francs. In
1915 was dit cijfer 348,5, in 1916, 385 millioen francs.

REGEERINGSMAATREGELEN OP
HANDELSGEBIED.

Uitvoer van postpakketten, inhou-
dende gouden en zilveren voorwerpen,
en z. Door den Directeur-Generaal der Posterijen en
Telegrafie wordt de aandacht van belanghebbenden er

op gevestigd, dat er, in verband met het hier te lande
bestaande uitvoerverbod voor metaal in eiken vorm,
bij insluiting van gouden en zilveren voorwerpen, enz.
in voor het buitenland bestemde postzendingen, ge-
vaar bestaat voor verbeurdverklaring en gevangenis-
straf.

Granen en peulvruchten. Bij beschikking
van 12 dezer heeft de Minister van Landbouw, enz.
verboden de aflevering van ongedorschte granen en
peulvruchten. Vervoer van ongedorschte granen en
peulvruchten zal behoudens tegenbewijs worden be-

schouwd als begin van uitvoering eener verboden afle-
vering.

Verbouw van karwijzaad en andere

handelsgewassen in het o o g s t j a a r
19 18. Het ligt in de bedoeling ingevolge art. .7 der
Distributiewet 1916 den verbouw van karwijzaad,
kanariezaad, bruin en geel mosterdzaad, blauwmaan-
zaad en uien in het oogstjaar 1918 zoodanig te beper-

ken, dat iedere verbouwer met deze gewassen in totaal
niet meer mag betelen dan 40 pOt. van zijn gemiddel-

den verbouw in de jaren 1913-1915, terwijl die ver-
bouww, bovendien verbonden zal worden aan de voor-

waarde, dat de verbouwer zich verplicht den oogst
tegen nader vast te stellen prijzen ter beschikking
van de regeering te stellen. Deze prijzen zullen zoo-
danig worden gesteld, dat de verbouw der genoemde
gewassen minder voordeelig zal blijken dan die van
de voedingsgewassen.

Prijzen klein tarwebrood. De Minister
van Landbouw, enz. heeft bepaald, dat de vastgestelde
maximumprjzen voor tarwewater- en tarwemelk-
brood niet van toepassing zijn op kleinbrood, waar-
onder wordt begrepen luxe- en krentenbrood.

Beperking gasverbruik. Van 1 dezer af
zullen aan geen gasfabriek inéér kolen worden ver-
strekt, dan noodig zijn voor een gasafgifte van 65 pOt.

van de overeenkomstige maand van het vorige jaar,
tenzij zeer deugdelijk is aangetoond, dat een over-
schrijding van dit percentage gewettigd is.

Koolzaad van den oogst 1917. Het ligt
vooralsnog niet in de bedoeling van den Minister van
Landbouw om het koolzaad van den oogst 1917 in be-
zit te nemen. Echter wordt, teneinde vasthouden van
het koolzaad te voorkomen, thans reeds aan belang-

hebbenden medegedeeld, dat, indien in de maand Juni van het volgende jaar nog meer of minder belangrijke partijen aanwezig mochten zijn, deze alsnog in beslag
zullen worden genomen.

536

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

18 Juli 1917

STATISTIEKEN EN OVERZICHTEN.
OVERZICHT.

De kaimte op de wisselmarkt kan nog maar niet weder-
keeren, en steeds meer doen zich politieke invloeden gelden.
N.B.

beteekent
:
Cijfers nog niet ontvangen.
In tegenstelling met de vorige week was de stemming deze
week vast. Londen steeg van 11,53Y2 tot 11,56, slot iets
GELDKOERSEN.
gemakkelijker op 11,55
3
/
t
3. Parijs liep op van 41,95 tot 42,55
op vraag voor Zwitserland, was daarna weder sterk aange-
1.

BANKDISCONTO’S.
boden,

slot en.

42,30.

Ook dollars

vaster

242
3
/,

242
5
1,

242y
2
.
Berlijn weder onregelmatig en dagelijks sterk schom-
melend. Aanvankelijk gezocht en oploopend van 33,50 tot
14 Juli 117
20 Juli 1914

35,20,
had daarna het aanbod weder de overhand en liep de

Disc.Wissels. 4
1
12sedert 1Juli ’15

3
1
/2sedert23 Mrt. ’14
koers tot 34,75 terug. Weenen ongeveer in gelijke beweging.
Ned

’15

’14
4
1
12
Bank1
Bel.Binn.Eff.

,,
Het sterkst fluctueerend was Zwitserland, dat een oogen-

IVrsch.inR.C. 5′!:

19Aug.’14

’14
,,
blik met 55,- betaald werd, maar bijna, direct daarna weder

Bank van Engeland 5

6Apr.’17 3

29 Jan. 114
tot 53,,35 terugviel en op 52,75 sloot. Ook Zweden was sterk

Duitsche Rijksbank 5

23 Dec. ’14
4

5 Febr.’14
in beweging 75,05, 75,85, 75,55, 75,80, 75,-, 75,30. De beide

Bankvan Frankrijk 5

20Aug.’14 3If

29Jan. ’14
,,
andere Skandinavische landen waren eerder flauwer. Roebels

Oostenr. Hong. Bk. 5

10Apr.’15 4

12 Mrt. ’14
,,
sterk gezocht en enkele dagen zonder eenig aanbod. De

Russische Staatsbk. 6

27 Juli ’14 5

1 Apr. ’14
,,

,,
koers steeg tot 59,50, waarna weder belangrijk aanbod uit

1
15

6 Febr.’14
Nat.Bankv..Denem. 5

,,
Skandinavië een daling deed ontstaan. Lires prjshoudend.
Spanje en Argentinië onveranderd.
’14
Zweedsche Rijksbk. 511s

9Nov.’16

4
1
1

ZwitserscheNat.Bk.
4
1
12

2Jan.’15

3Ii

’14

Bank van Italië .. 5

1Juni’16
5

9Mei
1
14
II. KOERSEN TE NEW YORK.
Feder. Res. Bk. N.Y. 3_4
1
12

–

Cable
Zicht
Zicht
1

Zicht
Javasche Bank…

311

1Aug.’09

311t

1Aug.’09

Dato
Londen
Parijs
Berlijn
Amsterd.
–
(in
$
(in frs.
cents
(in cents
per
£)
P.
5)
ja
Rni.
4)
per gld.)

14 Juli

1917

4.76.50

5.75
1
12

nom.

41
8
/18
II. OPEN MARKT.
Laagsted. week..

4.76.45

5.72’12

–

41’/

Hoogste,,,,..

4.76.50

5.76

–

4111
4

Amsterdam
Londen
Berlijn
Parijs
N. York

Dato
Part.
Prolon.
Part. Part.
Part.
Cali-
7 Juli

1917

4.76.45

5.75

nom.

41
1
18
disconto
gatie
disconto

disconto
djs..
money
30 Juni

1917

4.76.45

5.75

nom.

41
1
18

Muntpariteit….

4.86.67

5.18’3

95114

4081

14 Juli

’17

2’/4

4
25
/81

4_8/

–

3.38/
s
1)

9-14 J. ’17

2-2k/s

33
1
14

4494

45/

–

2-4

2-7

J. 17

2-2’1

211-3

41/.444

4815

–

211
5
.311
7

25-30 J. ’17

2
1
12-3
1
12

4118

45/s

–

2-6
III. KOERSEN VAN DE VOLGENDE PLAATSEN OP

LONDEN.
10-14

J. ’16

1 ‘/1-2

211
4
.2 8/4
5
8
/,25

3814.4818

21/8.41/2

Plaatsen en
Notcerings-
18 Juni
30 Juni
Tijdperk
2-10 Juli
10Juli
1245 J. ’15 2
6
18.241

214

4L5s
5
s

–

181
4
.71
8

20-24JuI.’14

3118-1j

211
4
.81
4

21/
4
_21
4

2
1
1-’12

2
8
I

1
8
/4.2
1
/8
Landen
eenheden
1917 1917
Laagste Hoogste
1917

1)
Noteering van 6 Juli 1917.
Alexandrië.. Piast.
p. £

97’/z

97’/2

977/je

97
1
12

97
7
116

B. Aires
….
d.p.gd.pes.

50
8
1s

50’/4

45
7
18

5014

50’18

Calcutta
. . ..
sh/d.p.rup.

114
9
1,2

1J4
9
1s:

114
1
14 1/4/,o

114
9
182

Hongkong

id.
p. $

215
1
12

216
8
18

2161/
4

216
1
1s

216v/s

WISSELKOERSEN.
Lissabon…. d.p.escudo 3114

3114

30
7
/s

3211
:

32
8
/is

Madrid

.. ..
Peset.
p. £
20.14

20.32

20.27

20.50

20.44

1.
KOERSEN IN NEDERLAND.
.
Montevideo..

d.p.pcso

55814

5411,

5511
4

54
1
11

Montreal….

$
per
£

4.76

4
.
7521
4
4.7681
4
4.79
1
1, 4.77’/

Voor Londen, Berlijn en Parijs worden voorloopig ook de
Petrograd
..
R.
p. £ 10

206
‘/2

216

205

220

206

dagelijksche noteeringen te Amsterdam opgenomen. De dage-
R.d.Janeiro
1)

d.
p. milr. 13
27
/88

13’1,6 13
11
1io

13
21
182

13
25
/82

lijksche

koersen

New

York,

alsmede de laagste en
hoogste der week zijn aan particuliere opgaven ontleend.
Shanghai

..
sh/dp.tael

318
1
/7

31981
t

319114

3110

3110
Rome

…….Lires
p. £

34.-

34.45

34.30

34.60

34.35

Singapore

id. p. $

214
8
182

2/4
1
/10

214

214/i2 214’/,s

Valparaiso
1)
d.p.pap.p. 12
28
188

121h/,
a
122972 12/88 12
1
‘1,s
Data Londe,,
Berlijn
Parijs
New York
Yokohama
..
sh/d.p. yen

2111

211
1
1s

2/i’I,s
2/P2/,
e

2111s

1)
Noteeriugen
op
90 dagen.
9 Juli

1917

..
11.5381
4

33.5212
42.1212
2.42116
De hoofden van dezen staat in de Nrs. 79 en 80 leze men
10

1917

..
11.5411
4

33.85 42.40
2.421/s
resp.

11,

15,

19-26, 26

Juni

1917

11,

18,

19-30,
11

1917

..
11.55
2
14
35.-
42.55
2.42’12
26 Juni 1917.
12

1917

..
11.56
35.0212
42.55
2.4213

1917

..
,,
11.55
1
1,
34.75 42.35
2.4211
2

1917

..
– – –
2.42’12
GOUD EN ZILVER.

Laagste der week
11.5211
1

33.35
42.-
2.42
GOUDBEWEGING BIJ DE BANK VAN ENGELAND.
Hoogste

,,
11.57
35.40
42.60
2.42/4

7 Juli

1917

..
11.5421
4
1)

33.62
1
12
i
)
42.15
1)

242818
Sedert 29 Juli 1916 worden de dagelijksche ontvangsten

30 Juni 1917

..
11.57
‘/2 34.75 42.35
2.43118
en onttrekkingen van goud door de Bank van Engeland
Muutpariteit

..
12.10/s
59.26
48.-
2.4831
tijdelijk niet bekend gemaakt.

1)
Noteering van
6 Juli.
ZILVER.

Noteering te Londen.

te New York.
Zwitser.
Kopen-
Stock.
Bafavia
Data
land
Weenen hagen
Jiolm
telegrafisch
14

Juli

1917 ……..40’/g

795/a

1917 ……..39
8
/g

78’/4

14 Juli

1917
52.75 21.90 70.50 75.30
99f100
30

Jini

1917 …….391/,

777/8

Laagste d.
sv.
51.05 21.05
70.40
74.75
–
23

1917 ……..39
7
/s

78
1
18

Hoogste
,, ,,
55.-
22.40 70.85 75.95
16

1917 ……..39’/is

7 Juli

1917
51.25
21.10
70.80 74.60
99f100
15 Juli

1916

29/j,

61718
30 Juni 1917
50.30 21.85
.
70.60
9
73.0
99f1004
……..
16 Juli

1915

22′!,,

47
1
12
Muntpariteit
48.-
50.41 66.67 66.67
100
……..
20 Juli

1914
……….
24’/,s

5411e

18 Juli 1917

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

537

NEDERLANDSCHE BANK.
OVERZICHT VAN DE VOORNAAMSTE POSTEN.

(In duizenden guldens.)
VERKORTE BALANS OP 14 JULI 1917.
_________________________

Data
Goud
Zilver
Bank- b
iljette
n

opesschbare
Andere
Activa
schulden

Biniienl. Wis.{ H.-bk.

f
43.256.475,77
l/

sels, Prom.,

B.-bk.

199.071,91
14

Juli

1917

….

624.158
7.286
767.296
52.738

enz. in disc.

Ag.sch.

8.299.794,50
7

1917

.. ..
625.672
7.287
771.151
48.507

51.755.342,18ij2

Juni

1917

….
626.729
7.454
764.224
63.675

Papier o. h. Buiteni. in
23

1917

….
603.159
7.569
738.635
68.497

1917

….
602.616 7.573
741.257 68.016
Idem eigen portef..
f

8.126.413,-
9

1917

.. ..
594.428
7.420
749.594
50.828
Af:Verkochtmaarvoor
2

1917

….
596.314
7.497
757.088
51.967
de bk. nog niet af gel.

–
26 Mei

1917

.. ..
596.273
7.393
750.550
68.471
8.126.413,-
19

1917

….
596.180
7.129
757.339 59.484
Belceningen
f
40.388.578,96′
12

1917

….
595.635
7.022
767.982 42.903
{a.bk.
mci. vrsch.

-bk

2.661.269,08
..

..
5

1917
596.027
6.961
785.419
54.812
in rek.-crt.

A. gsch.
,,
33.773.378,92′
1
2
28 April 1917

….

596.527
6.858
773.592 62.604
op onderp
21

1917

….
,,
591.059
6.900
755.256 79.160

disconto

……………………..
.
.

76.823.226,97

Juli

1916

..
..
578.989 9.873
654.012

100.459

OpEffecten

……f71.888.826,97
17

Juli

1915

.. ..
369.478
1.985
504.796
41.187

Op Goederen en Spec.
,,

4.934.400,-
1,

76.823.226,97
25

Juli

1914

….
162.114 8.228
310.437 6.198

Voorschotten a.h. Rijk……………..
,

2.330.226,24

Disconto’s
Beschik.
Dek.
Munt enMuntmateriaal
Muut, Goud ……
f
51.446.395,-
Dato
Belet-
baat
king.-
Hiervan
Muntmat. Goud…. ,,572.711.366,37
1
1i
Totaal
Schatkist.
prom essen
ninpen
Metaal.
saldo
percen.
togt
rechtstree

ks
f
624 .157 .761,37
Munt, Zilver, enz.
•

7.285.649,72
14 Juli 1917
51.755 40.000 76.823
486.424
77

Muntmat. Zilver
..
,,

–
7

1917
52.211
40.000 75.683
468.033
77
631.443.411,09
1
12
30 Juni 1917
52.644 40.000 79.146
447.376
79

Effecten
23

1917
52.879 40.000 79.469
448.344
76

Bel.v.h.Res.fonds..
f

5.178.306,-
16

1917
53.142
40.000 83.238
447.376
75

Id. van
1
/
t
v.h.kapit.
,,

3.936.905,62
1
12
9

1917
53.245 40.000 85.298
440.806
75

9.115.211,62’/,
2

1917
57.813 44.000 91.120 441.043
75

Geb. en Meub. der Bank …………….
,,

1.465.000
9
–
26 Mei 1917
69.561 55.000
85.307
438.932
74

Diverse rekeningen

………………
,,

66.443.203,48112
19

1917
68.712 54.000 86.567
439.016
74

1917
,,
71.345 55.000 88.760 439.551
74
f
847.502.034158
5

1917
88.126 70.000
93.061
434.013
72

28April1917
85.942
69.000 88.693
435.218
72

Passiva.
21

1917
78.980
62.000
89.044 430.156
72

Kapitaal ………………………..
f

20.000.000,-
15Juli1916
34.580
15.500
72.434
437.086
78
Reservefonds ……………………
,,

5.234.534,18/
17 Juli 1915
69.224 31.500
106.973
261.778
68
Bankbiljetten in omloop …………..

,,
767.296.125,-
Bankassignatiën in omloop …………

2.657.469,52
25 Juli 1914
67.947 14.300
61.886 43.5211)
54

Rekening-Courant saldo’s:
1)
Op de basis
van
/i
metaaldekling.
Van het Rijk ……
1

–
Van anderen ……
,,
50.080.887,67

50.080.887,67

Diverse rekeningen

………………
,,

2.233.018,20
l/a
JAVASCHE BANK.

f
847.502.034,58
OVERZICHT DER VOORNAAMSTE POSTEN.

(In duizenden Guldens.)

Beschikbaar metaalsaldo …………..

466.423.616,96
‘/2

Op de
basis van
‘/,
inelaaldekking ……
,,

302.416.720,521h
Data
1

Goud
1

Zilver
Bank
A
pnd
eischb
ere
.
Minder bedrag aan bankbiljetten in omloop
biljett;n
oschulden
dan waartoe de Bank.gerechtigd is
..
,,2.332.118.080,-

74.370
23.410
157.217
34.303
72.938 23.309 156.251 35.438

Bij vergelijking met den vorigen weekstaat blijken de volgende
72.004
23.169
154.820
37.438

verschillen:

5 Mei

1917 …….
28April 1917 …….

72.946 23.313
154.847 34.191

Meer

Minder

Disconto’s

456.099,3811

1917 …….
14

1917 …….

42.256 32.792 145.569 27.858

Buitenlandsche wissels…..234.630,-

8 Mei

1916 …….
8

1915 …….
28.940
29.891
112.328
13.857

Beleeningen

…………1.134.800,76/2
25

Juli

1914 …….
22.057 31.907
110.172 12.634

Goud

1.514.855,24

Zilver

1.069,81

Bankbiljetten

3.854.975,-
Dis.
Wissels,
buiten

Belee-
i
Diverse
esc.
baar ek.
igs.
Part. Rek.-Crt. saldo’s

3.786.060,55
–
Data
conto’s

~
betaalbaar

N..Ind.

ning
reke.
ningen’)
percen.

metaal-
saldo
tage

5Mei 1917

6.621

36.256

48.924

9.310

57.991

51
N.B.

Uit de bekendmaking van den Mi’nister van Financiën
28Apr.1917

6.694

38.818

47.840

6.302

58.423

50
blijkt, dat uitstonden op:
21

1917

6.694

38.486

48.361

7.207

58.143

50
14

1917

6.790

38.941

47.688

6.468

58.551

14
Juli
1917
7
Juli
1917

6 Mei 1916

6.298

28.322

48.954

19.178

40.961

Aan schatkistpromessen..
1
f129.470.000,-
f
133.868.000,-
8

1915

5.566

5.835

54.741

5.022

33.929

–

waarvan rechtstreeks bij
1
25Juli1914

7.259

8.395

47.934

2.228

4.842
3
)

44
de Ned. Bank geplaatst
1
,,
40.000.000,-
,,
40.000.000,-
0
Sluitpost der aetiva. Aan schatkistbiljetten
..
1
,,133.868.000,-
,,133.868.000,-
Aan zilverbons

………
,,
21.927.094,50
,,
21.754.002,50
3)
Op de basis van
24
metaaldekking.

538

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

18 Juli 1917

SURINAAMSCHE BANK.

OVERZICHT DER VOORNAAMSTE POSTEN.

(In duizenden guldens.)

Data
Metaal
Circulatie
n
o
A
peisch
der
b
e
.
schulden
Disco nto’s”°
reke.

J
ningen
1)

19 Mei

1917

.
.1
759
1.182 1.027
900
456
12

1917

.1
768
1.219 1.029 920 473
5

1917

.
755
1.210
1.117
919
497
28April 1917

..
751
1.109
1.178
920 453

20 Iiei

1916

..
719 933
841
921 801
22 Mei

1915

..
1.069 1.123
1.419 854 866

Juli

1914

..
645
1.100
560 735
396

1)
Sluitpost der activa.

BUITENLANDSCHE BANKSTATEN.

Aan het eind van ieder kwartaal wordt een overzicht gegeven
van enkele niet wekelijks opgenomen bankstaten.

I. BANK VAN ENGELAND.

WEEKSTAAT VAN 4 JULI 1917.

ISSUE DEPARTMENT.

Notes issued. . £ 71.053.620

Governm. Debt £ 11.015.100
Othersecurities,,

7.434.900
Gold coin and
bullion.. ..

52.603.620,.

£ 71.053.620

£ 71.053;620

BANKING DEPARTMENT.

Capital……£ 14.553.000

Government
Rest ……..,,

3.241.109

securities .. £ 45.500.261
Public deposits,, 41.672.768

Othersecurities ,, 111.080.511
Other deposits,, 130.579.220

Notes ……..,, 30.850.915
Seven-day and

Gold and silver
other buis..
,,

24.249

coin ……..2.638.659

£190.070.346

£ 190.070.346
Door het uitblijven der Engelsche bladen konden de cijfers van
den laatsten weekstaat hierboven niet worden opgenomen.
OVERZICHT VAN DE VOORNAAMSTE POSTEN.

Onderstaand overzicht bevat tevens de cijfers der door de
Regeering uitgegeven currency notes van 1 £ en 10 sh. met
het bedrag der gouddekking en der tot dekking aangewezen
Government securities. De publicatie dezer cijfers geschiedt sedert 26 Augustus 1914.

(In duizenden p. st.)

Carrency Notes.
Data

Metaal kirculatic Bedrag
1
Goudd.
1
Gov. Sec.

11 Juli 1917 53.432

39.930

***

***
4

,, 1917 55.242

40.203

***

***
27 Juni 1917 57.535

39.400

161.674 28.500

132.484
20

,, 1917

56.634

38.840

160.552 28.500

131.886

12 Juli 1916 59.397

35.989

124.680 28.500

91.573
14 Juli 1915 53.126

34.495

49.298 28.500

9.588

22 Juli 1914 40.164

29.317

Data
____________

Gov.
Sec.
Other
Sec.
Public
Depos.
Other
Depos.
Re.
serve

Dek-
kings.
Percen-
tage i)

11Juli ’17
45.466 108.600
42.088
126.103
31.952
19,-
4

’17
45.500
111.081
41.673
130.579
33.490
19,45
27 Juni’17
45.270 100.226
39.163
125.127
36.585 22,30
20

’17
45.230
105.888
50.143
119.457
36.245
21,37

12 Juli ’16
42.188 81.225
54.920 92.500 41.858 28,39
14 Juli ’15
51.748
140.020
52.986
157.983
37.082
17,57

22 Juli ’14
11.005
33.633
13.735
42.185 29.297 5216

‘)
Verhouding tusschen Reserve en Deposits.

II. DUITSCHE RIJKSBANK.

STAAT VAN 7 JULI 1917.

De biljetten zijn sedert den oorlog niet
inwisselbaar.
Metallbestand

……………………Mk. 2.527.134.000
davon Goldbestand

………………
2.457.459.000
Reichs- und Darlehenskassenscheine …….
443.858.000
Noten anderer Banken

…………….
3.147.000
Wechsel …………………………
10.497.331.000
Lombardforderungen

………………
10.137.000
Effekten …………………………
117.701.000
Sonstige Aktiva

………………….
1.218.438.000

Grundkapital ……………………..
180.000.000
Reservefonds ………………………
90.137.000
Notenumlauf ……………………..
8.717.098.000
Sonstige titglich flillige Verbindlichkeiten
5.337.083.000 Sonstige Passiva

………………….
493.428.000

OVERZICHT VAN DE VOORNAAMSTE POSTEN.

Onderstaand overzicht bevat tevens het cijfer der uitgegeven
Darieheuskassenscheine. De Scheine, welke
niet in kas zijn
bij de Reichsbank, circuleeren grootendeels onder
het publiek.
De Darlehenekassen zijn ingesteld op 11 Augustus 1914.

(In duizenden Mark)

Data Metaal
Daarvan
Goud
Kassen.
scheine
1

Circu. tatie

Dek-
1
kings.
percen-

7 Juli

1917
2.527.134 2.457.459
443.858
8.717.098
34
30 Juni

1917
2.521.094 2.457.295
450.267
8.698.740
34
23

117
2.515.525 2.456.879
.530.852
8.219.736
37
15

1917
2.583.180
2.533.349
527.448
8.224.024
38

7 Juli

1916
2.495.605
2.465.730 338.621
7.088.608
40
7 Juli

1915
1.625.839 1.311.094 50.795
2.192.302
79

23 Juli

1914
1.691.669
1.356857
65.479 1.890.895
93

1
1 Dekking der circulatie door metaal en Kassenscheine.

Data
Wissels
Rek. Cr1.

Darlchenskassenscheine

Totaal
In kas bij
uitge-
de Reichs.
1

geven bank

7 Juli

1917
10.497.331
5.337.083
5.092.000 427.500
30 Juni 1917
10.962.473
5.692.650
5.076.500 434.800
23

1917
9.586.284 5.148.270
4.865.600 512.900
15

‘,,

1917
9.474.203
4.818.296
4.791.000 509.800

7 Juii

1916
6.326.792
1.994.662 1.727.500
302.900
7 Juii

1915
4.880.410
1.737.563 1.012.000
222.000

23 Juli

1914
750.892 943.964

III. BANK VAN FRANKRIJK.

OVERZICHT VAN DE VOORNAAMSTE POSTEN.
Van 6 Aug. 1914 tot 28 Jan. 1915 werden geen staten
gepubliceerd. De met * geteekende posten komen eerst sedert
28 Jan. 1915 in den weekstaat voor. De biljetten zijn sedert
den oorlog niet inwisselbaar.

(In duizendpn
frannçi’l

Data
Goud
Waarvan
in het
Buitenland Zilver
*
Te goed
in het
Buitenland

*B
u
it.gew
.
s’oorsch.
a/d. Staat

12 Juli ’17
5.293.406
2.034.775
262.260
745.792
10.700.000
5

’17
5.290.789
2.034.775 262.739 660.900
10.700.000
28 Juni’17
5.288.022
2.034.775 259.883 724.665
10.600.000
21

’17
5.285.010 2.034.775
258.676 769.715 10.600.000

13 Juli ’16
4.775.543
–
341.614
589.520
8.300.000
15 Juli ’15
3.988.474
-t–
367.529 848.521
6.300.000

23 Juli’14
4.104.390
–
639.620
–
-.

Wissels
Uitge.
stelde
Wissels
Beee.
l
t

.
ning
1

Bankbil
–
jetten
Rek. Crt.
1
Part i-
culiere,,.

R el.
Crt.

Staat

524.038 1.188.790
1.145.686
20.196.484 2.461.515
70.043
687.298
1.192.257 1.124.884
20.112.054 2.528.020 42.711
EL
555.914
1.193.452 1.119.365 19.823.106
2.733.466
33.508
489.812
1.198.310
1.150.380 19.777.926
2.592.438
111.326
0
CP
429.540 1.450.913
1.202.723
16.113.175
2.224.406 64.111 267.882
2.190.509 614.803
12.448.444 2.390.022
96.660

1.541.080
–
769.400
5.911.910 942.570
400.560

18 Juli 1917

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

539

IV. RUSSISCHE STAATSBANK.

EFFECTENBEURZEN.
OVERZICHT DER VOORNAAMSTE POSTEN.

De post ,,Schatk.istbiljetten” komt eerst sedert 14 November
1914 n. st. in (len weekstaat voor. De biljetten zijn niet in-
wisselbaar.

(In m
–
1lioenen Roebel).

D.,ta
fl.
St.
Goud
Tcgoed
ifh
bui-
tenlnd

zi:-

ver

Schot-
kist bil-
letten

Dis-
conto’s
en belee-
tgesz

Circu-
latie Rek.
Go is-
rant

7 Juli ’17
1.481
2.119
127
10.386
1.484
12.721
2.345
29 Juni ’17
1.481
2.120
129
10.193
1.440
12.592 2.161
22

’17 1.479
2.119
128
9.915
1.382 12.404 2.301
14

’17
1.483
2.119
125
9.462
1.420
12.186 3.140

6 Juli ’16
1.541
1.683
75
3.734
–
6.533
–
6

’15
1.579
106 55
1.546
–
3.696
–

’14
1.601
144
74
..

–

.
757
1.634 1.099

V. BELGIË.

Van de Nationale Bank van België, die haat goudvoorraad
naar Londen heeft overgebracht, zijn sedert 6 Augustus 1914
geen weekstaten openbaar gemaakt.
De Société Génra1e cle Belgique is einde 1914 met de functie
van circulatiebank belast. Het Notendepartement dezer bank publiceert wekelijks verkorte balansen. De biljetten zijn niet
inwjsselbaar.

OVERZICHT VAN DE VOORNAAMSTE POSTEN

(In duizenden francs.)

Metaal
ijeleen.
Beteen.
Bina.
Rek.
Dato
ina.
buite,zl.
von
buiten?.
van
proni. d.
wissels
1
en
Circu-
laiie.
cet.
saldi
vordcr.
proviac.
beleen.
saldi.

12 Juli

1917
406.910 89.763 480.000
83.342
954.306 95.722
5

1917
395.733
89.348
480.000
80.998
936.188
99.754
28 Juni

1917
383.502
89.010
480.000
83.124
930.408 95.336
21

1917
383.208
88.999 480.000 84.837
929.026
98.038

13 Juli

1916
286.908 68.258
480.000 55.907
728.172 159.414
15 Juli

1915
85.938
14.655
320.000
55.907
338.417
130.707

VI. VEREENIGDE STATEN VAN NOORD-AMERIKA,

FEDERAL RESERVE BANKS.

In werking getreden op 18 November 1914.

OVERZICHT DER VOORNAAMSTE POSTEN.

(In duizenden dollars.)

Data
Goud
Zilver
Wissels
Deposito’s
c

–
a se
j’f
Dekkings-
Percen-
tage
1)

8 Juni’17
583.617
37.693 233.291 1.003.896 32.476 59,2
1

’17
489.834
36.624 166.954
817.573
27.776
61,3
25 Mei ’17
520.760 36.892
154.964
889.440
26.201
63,3
18

’17
540.992
27442
145.023
935.626
24618
68,2

9 Juni’16
360.628
18.055
78.343
518.358
9.323
71
11

-’15
246231
44.632
36007
299653
12.098
83

1)
Gouddekking van deposito’s en circulatie na aftrek van
de posten tusschen de banken onderling.
VEREENIGDE NEW YORKSCHE BANKEN EN TRUST
MAATSCHAPPIJEN.

OVERZICHT DER VOORNAAMSTE POSTEN.

(Gemiddelden in duizenden dollars.)

Data
Reserve
Deposito’s
Crculatie
Beleeningen
en
disconto’s
Sur t
R IrU5
e
t
ve

14 Juli ’17
***
3.819740
29.720
3.868.390
10629
7

’17
726.450
3.676.330
29.870
3.853.020
24.131
30Juni’17
662.550 3.607.920
29.620
3.825.070
71.100
23

’17
629.790 3.606.820
29.600
3.913.630
36.710

15 Juli’16
614.100
3.320.090
31.560
3.227.130
74.500
17 Juli’15
596.010
2.644.020
37.960
2.550.050
162.240

25Juli’14
467.880
1.958.320 41.730
2.057.570
26.170
1
)

Op basis van 25
0/
van alle deposito’s.

Amsterdam, 16 Juli 1917.

In de afgeloopen week heeft de politieke crisis in Duitsch-
land wel den voornaanssten invloed op de beurzen uitge-
oefend.
Het is toch niet te ontkennen, dat de gebeurtenissen bij
onze Oostelijke naburen niet alleen – en zelfs niet in de
eerste plaats – voor het binnenland van beteekenis zijn,
doch veeleer een iuvloedsfeer uitstrekken over de gansche
wereld. Hieruit toch kan de kiem geboren worden, die ons
na wel haast drie jaren, eindelijk den vrede zal moeten brengen en het evenwicht zal moeten herstellen, dat in
Europa zoo sterk geschokt is geworden.
Het valt op dit oogenblik nog niet

te voorzeggen welke
iichting de Duitsche politiek onder het bewind van den
nieuwen Rijkskanselier zal inslaan, doch dit valt in ieder
geval wel te coistateeren, dat men van dit oogenblik af een
nieuwen weg zal betreden, die, naar men althans hoopt, den
vrede tot einddoel zal hebben. Wel hebben wij vaak in
den loop van de achter ons liggende drie oorlogsjaren ge-
dacht, dat ingrijpende gebeurtenissen in de binnenlandsche
politiek van een der oorlogvoerende landen ons de oplossing
zouden kuunen brengen en wel zijn wij vaak in deze ge-
dachte teleurgesteld geworden. Doch op geen enkel moment
is de politieke gebeurtenis, als thans in Duitschland plaats
vindt, van zoo’n diep ingrijpenden aard geweest en ook is
men zich nooit zoo sterk bewust geworden, dat eene verdere
oorlogvoering bijna niet anders dan rampen, zonder groote
kans op een equivalent, met zich zou brengen.

Op de beurs te B er 1 ii n hebben natuurlijk de gebeur-
tenissen, waarvan wij hierboven spraken, vel den meesten invloed uitgeoefend. Een invloed althans die zich niet uit-
sprak in heftige koersbewegingen, doch die zich eerder
weerspiegelde in eene matte houding en een gebrek aan
lust om nieuwe zaken te entameeren. Dit hing voorname-
lijk dan ook wel samen met het feit, dat men tot op dit
oogenblik nog niet weet, welke de nieuwe koers der Duitsche
binnen- en buiteulandsche politiek zal zijn, terwijl aan den
anderen kant ook het hernieuwde Russische offensief in
Galicië den sedert enkele weken grooter wordenden omzet
aan de Duitsche beurs deed inkrimpen.
Al kan derhalve van nieuwe aanknopen onder deze om-
standigheden geen melding worden gemaakt, een groote
verkoopsdrang was aan den anderen kant ook niet te ont-
dekken. Over het algemeen was de handel binnen zeer enge
grenzen teruggebracht, hetgeen uit den aard der zaak eene
lichte i
–
eactie in de koersen tengevolge had. Voor.nameljk was dit het geval voor Montan- en Scheepvaartaandeelen, terwijl aan den anderen kant aandeelen in Scheepswerven
en Staalindustrieën hun prijs goed konden handhaven.
Ook de geidkoersen blijven opmerkelijk laag. Vermoede-
lijk zal dit laatste in verband staan met de voorbereidingen
die thans reeds worden getroffen voor de zevende Duitsche
oorlogsleening, welke men, zooals wij de vorige week reeds
schreven, in September hoopt te kunnen doorvoeren.
Te L o n d e u is de markt ook uiterst stil geweest met
uitzondering van Engelsche consols en de obligatiën der
oorlogsleening, welke bij vrij groote omzetten vast gestemd
waren. Ook rubberaandeelen konden iets van hun reactie
inhalen in verband met de prijsverbetering van het ruwe
product. Toch ligt over het algemeen de bode last van den
oorlog ook op de Engelsche markt. De juist gepubliceerde index-cijfers hebben niet nagelaten
het Engelsche volk nog eens in een scherp en duidelijk beeld
de ruïneuse gevolgen van den krijg voor oogen te stellen.
Liet index-cijfer voor einde Juni bedraagt 256,6 tegen 116,6
bij het begin van den oorlog, hetgeen dus beteekent, dat de
gemiddelde kosten van het levensonderhoud in dien tijd
ongeveer 120 pCt. zijn toegenomen. Wel is waar hebben tot
de buitengewone verhooging (van 246-256,6) in de maand
Juni de bekende gebeurtenissen op de katoenmarkt haar
deel bijgedragen, doch het is een onlogenbaar feit, dat ook
alle andere verbruiks- en consumptie-artikelen in buiten-
gewone mate in prijs zijn gestegen.

Te P a r ij s konden de beursomzetten geen grooten om-
vang nemen, daar het publiek, zoowel als de handel, geheel
onder den invloed stonden van de nieuwe voorgestelde be-lastingen. Deze omvatten ongeveer het geheele gebied van
het economisch leven. Zoo wordt voorgesteld op de hoofd-
lijnen der spoorwegen de tarieven na Januari as. met 25
pCt. en die op de locale lijnen met 10 pCt. te verhoogen.
Vrijdom voor militair postverkeer zal worden ingekrompen;
oorlogswinsten zullen worden belast met 50 pCt. voor be-
dragen onder fr. 100.000, 60 pCt. voor winsten van
fr. 100.000 en fr. 250.000, 70 pOt. voor die tusschen
fr. 250.000 en fr. 500.000 en 80 pCt. voor grootere bedragen.

540

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

18 Juli 1917

Evenals hier te lande zullen registratie- en zegelwetten aan
eene herziening worden onderworpen, terwijl ook gas- en
electriciteit, kaarsen en alcohol-fabricage in de sfeer der
belastingverhooging worden betrokken.
Het is te begrijpen, dat dergelijke drastische voorstellen,
— al is men in de laatste jaren aan krachtig ingrijpen in
tot nu toe Vrije economische verhoudingen gewend geraakt,
en al is het nog lang niet zeker, dat de voorgestelde ont-
werpen ook inderdaad tot wet verheven zullen worden, — dat het vooruitzicht op een in ieder geval zeer veelomvat-tende belasting, den gang van zaken aan de beurs te Parijs
sterk heeft geremd.
Te N e
w
Y o r k werd de beurs grootendeels beïnvloed,
niet zoo zeer door de gebeurtenissen der buitenlandsche
politiek, dan wel door, de eischen, die de oorlog ook aan de
Vereenigde Staten gaat stellen. Langzamerhand gaat men
ook daar te lande de maatregelen toepassen, die in de oude
wereld veelal voor eene consequente doorvoering van den
oorlog noodzakelijk zijn gebleken. Reeds is men op weg een
ontwerp oorlogswinstbelasting samen te stellen, terwijl de
regeering eveneens eene lijst laat aanleggen van die grond-
stof fen, welke voor de oorlogvoering onontbeerlijk zijn.
Zoo heeft de staal- en koperindustrie in het vooruitzicht de
vaststelling van maximumprijzen voor regeeringsleveran-
tiön en zullen bovendien hoogst waarschijnlijk regelen wor-
den vastgesteld, die den aaport zullen inperken en langs bepaalde wegen zullen leiden. Het onmiddellijke gevolg
hiervan is – geweest een druk op industriëele waarden, wijl verwacht wordt, dat de vinstmarges, indien aan de plannen
uitvoering zal worden gegeven, belangrijk zullen inkrimpen.
De markt voor spoowegwaarden was daarentegen beter
gestemd, in verbnd met. le beslissing der International
Comm. Commission, waarbij aan de Oostelijke Spoorwegen
alsnog een tariefverhooging van 14 pCt. werd toegestaan,
hetgeen overeenkomt met een geldbedrag van ca. $ 100
millioen. Dit laatste heeft bezitters van spoorwegaandeelen eenigszins gerut gesteld, waardoor dan ook het gemiddelde
prijsniveau dezer waarden in de afgeloopen week met eenige
procenten kon stijgen tegen
•
eene overeenkomstige daling
voor de nijverheidssoorten.
T e o n z en t vormde de beurs vrijwel eene – getrouwe
weerspiegeling van den toestand op de Europeesche mark-
ten. Ook hier keerschte bijna voortdurend eene loome stem-
ming, die zich manifesteerde in een nagenoeg algemeene stil-
stand van zaken.
De
staaisfondsenmarkt
gaf zoowel voor de binnenlandsche
als de buitenlandsche soorten over het algemeen een ‘vrij
kalm beeld te aanschouwen. Nochtans moet hier eene uit-zondering worden gemaakt voor, enkele veel verhandelde
Russische waarden (als 4 pOt. Rusland Consols 1880) die,
in verband met het vernieuwde Russische offensief tot ver-
hoogden prijs uit de markt werden genomen en voor Oosten-
rijksche Kronenrente, die hun oude populariteit voor een
gedeelte weder konden herwinnen en waarin dan ook op
sommige dagen levendige omzetten plaats vonden, mede
naar aanleiding van de ter beurze loopende vredesgeruchten.

10 Juli. 13 Juli. 16 Juli.1

0
/o Ned. VTerk. Schuld .. 101/16 101310 101114
– 8110

4
1
12 °/o ,,

,,
1916 10018 101

10081
4
–
11
8

,, 1916 94

9418

94
0
18 + ‘/a
3
1
12
0/
0

8318

83
11
/ja 83
3
14

-+-
3

,…..
73/o

73’/,a –
Iio

2
1
12
01
0
Cert. N. W ………

61
1
/4

61e18

611s –
‘Is

Olo
Oost-Indië 1915

100116 100 ‘/g 100’18

116

4
0/
Oostenr. Kron.-rente 37
1
18

38
7
18

39 /o + 2112

0/
Rusland 1906 ……69

69°14

69’/je
+
1
110

4
°/o
Rusland Cons. 1880

53’1

56’12

–

+ 3
4
O/
Rusland bij Hope &Co. 5471
8
55114

–

+ 718

o/o Brazilië 1895 ……64

6821

64
1
18 +
‘Is

Het is dan ook in verband met deze geruchten, dat de
petroleumaandeelenmarkt
zich op een hooger niveau, dan
het in den laatsten tijd normaal gewordene kon stellen.
Vooral voor aandeelen Kon. Ned. Petr. Mij. bestond vrij
ruime belangstelling, hetgeen echter ook wel eenigszins tot
oorzaak had de omstandigheid, dat het koersverschil tus-
schen de aandeelen dezer onderneming te New York en te
Amsterdam langzamerhand zeer groot was geworden. Door
de koersverheffing van deze week is deze anomalie tot
eenigszins kleinere proporties teruggebracht. Toch waren
ook de Russische en Rumeensehe Petroleumwaarden in iet-
vat betere tendenz.
Op de
tabaksaandeeïenmarkt
had het succes der op Vrij-
dag, 13 dezer, gehouden tweede inschrijving van Sumatra-
tabak niet de minste uitwerking. Integendeel is de markt
na dien datum, voorzoover er zaken tot stand zijn gekomen,
nogal verzwakt. Toch waren de prijzen, welke bij de voor-

melde inschrijving werden besteed hoog te noemen, voor-
namelijk omdat men, niettegenstaande de mooie taxaties,
verwacht had, dat de beperking der concurrentie van Duit-
sche zijde en het wegblijven van Amerikaansche koopers de opbrengst voor de maatschappijen zeer zou hebben gedrukt.
Men houdt ter beurze echter sterk rekeiing met den onze-
keren toestand die de tabaksondernemingen tegemoet gaan;
de moeilijkheden toch voortvloeiende uit het uiterst be-
perkte scheepvaartverkeer kunnen de maatschappijen nog
voor lastige complicaties stellen.
Ook de cuituuraandeelen’inarkt is,
wat levendigheid be-
treft, nog niet gekomen op het peil van enkele weken gele-
den. Men blijft nog steeds in afwachting met betrekking tot
de afwikkeling van den toestand, die de jongste suiker-
crisis in het leven heeft geroepen. Over het algemeen wordt
deze toestand niet ongunstig beordeeld en neemt men aan,
dat de liquidatie der loopende contracten zonder heftige schokken zal kunnen plaatsvinden. Uit dien hoofde valt
dan ook geen groote drang tot verkoop waar te nemen,
doch blijft aan den anderen kant het bezit in vaste handen
en werkt het ontbreken van nieuwe koopers de stagnatie
van het beursverkeer in de hand.
Scheepvaart fondsen
kunnen zich na de jongste bepalingen
van Engelsche zijde met betrekking tot de vrije vaargeul
in de Noordzee niet in groote populariteit verheugen. Ook
hier leeft men in een periode van afwachten, welke niet zal
zijn geëindigd voor het resultaat der bemoeiingen van onzen
Minister van Buitenlandsche- Zaken bekend zal zijn gewor-
den. –
Ter beurze is men echter hieromtrent niet zeer hoopvol
gestemd; het pleit echter voor de sterke, marktpositie in
deze af deeling, dat van realisaties op eenigszins groote schaal
geen sprake was, zelfs was dit niet het geval toen het be-richt, dat sleepbooten waren vertrokken om de uitgelegde
,lichtschepen binnen te halen, vermoeden wekten, dat de
onderhandelingen met de Engelsche Regeering in een voor
ons land ongunstigen zin zouden zijn geëindigd. Naar men
weet is later bekend geworden, dat het vertrek dezer sleep-
booten alleen als een voorzorgsmaat.regel -moet worden be-
schouwd. –

10Juli. 13Juli. 16Juli. Rijzingof

Ned. md. Handelsbank …. 212

210
1
/ 210

—2

Ned. Handel-Mij…. ……. 1818/
s
182’12
18214
+ 1
18
Insulinde Oliefabriek’. . .: .’-

188

‘ 18914 + 11
Ant. Jurgens’ Ver. Fabrieken 295

276

275

‘Is
– 1914

Cultuur-Mij. der Vorstenl.. – 224
1
11
222 ‘/2

–

— 2

Javasche Cultuur-I1j …….355

350

34518 — 9’12
Kon. Petroleum Mij…….531

542’12 542

+ 11

Amsterdam Rubber Mij…. 232
1
1 234

234814 + 2
1
14

Holland-Amerika Lijn …… 348/g 346

347

—1 814

Kon. Hollandsche Lloyd…. 173
1
18 17494
175112
+ 1
5/

Kon. Ned. Stoomboot Mij.. . 230

231’/,a 231

+ 1
Deli Maatschappij ……..
5Ø
1
fg
51014 514
1
12 +
5314

Op den handel in aandeelen Compania Mercantil Argen-
thea van de laatste weken is in de afgeloopen berichts-
periode een Vrij ruime omzet in aandeelen Holl. Transatl.
Handelsvereeniging gevolgd, die, in verband met de telkens
opduikende en weder tegengesproken geruchten van eene
fusie met de Curaçaosche Handelsvereeniging, van, sommige
zijden vrij sterk gevraagd’ werden. De koers kon dan ook
een 12-tal procenten monteeren..
De overige afdeelingen van de locale markt geven geen
aanleiding tot’ bijzondere vermelding.
De
Aenerikaansch-e afdeeling
onzer beurs was uiterst stil
en bewoog zich vrijwel onafhankelijk van Wallstreet, d.w.z.
dat de koersfluctuaties van New York slechts in bescheiden mate hier weerklank vonden. In de meeste gevallen behield
deze af deeling hetzelfde niveau, terwijl de soms groote
koerswijzigingen te New York (als bijv. in Steels), hier
slechts tot op zekere hoogte werden overgenomen. Eene uit-
zondering vormden aandeelen Studebaker, die in navolging van de Amerikaansche beurs, eene scherpe reactie moesten
ondergaan.

10 Juli. 13 Juli. 16 Juli.

American Car & Foundry.

76
8
/je 76
1
/1e 76
1
/,o
—
3
18

Anaconda Copper ……..167
2
/4 167

167

– 314
Un. States Steel Corp . . . 118e1s 118
8
18 116 ‘/j —
Atchison Topeka ………100
1
/2 101

101

+ 112
Southern Pacific ….. … 93/jo 92

— 1
,
116
Int. Merc. Marine afgest

–
31
11
I1e
311,0 + 171,6

prefs 87
3
18

91 ‘/ea
9071,6
+ 3 /ie

De. geldmarkt blijf t, niettegenstaande de groote eischen
die door de elkaar snel opvolgende emissies aan haar absor-beeringsvermogen worden gesteld, vrij ruim. Geld op prolongatie is gemakkelijk
á
3 pct. verkrijgbaar.

18 Juli 1917

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

541

GOEDERENHANDEL.

GRANEN.
16 Juli 1917.

T a r w e. Gedurende de laatste weken zijn de prijsschom-
melingen van tarwe in Noord-Amerika niet van groot be-
lang geweest. In de meeste streken van het Zuid-Westen zal
de oogst nu geheel binnen zijn; in het Noord-Westen nog
niet. Weinig oogstberichten hebben ons gedurende de afge-
loopen week bereikt, doch over het algemeen luiden zij gun-
stig. De aanvoeren in de markten zijn evenwel nog zeer klein
en aangezien de uitvoer tamelijk groot is geweest, spreekt
het vanzelf, dat de zichtbare voorraad afneemt. De aanvoe-
ren zijn gewoonlijk klein wanneer de boeren bezig zijn met
oogsten, daar zij dan geen tijd hebben voor de aflevering van hun graan. Dat de aanvoeren verleden jaar om dezen
tijd grooter waren, vindt natuurlijk zijn oorzaak in het feit,
dat er toen nog zooveel graan van den ouden oogst over was.
De oogstberichten uit alle landen zijn den laatsten tijd vrij
gunstig geweest. De cijfers, die men verneemt betreffende den voorraad in Australië zijn nog altijd van dien aard, dat
indien het vraagstuk van het vervoer voldoende opgelost
kan worden, er voorl6opig niet de minste reden tot ongerust-
heid behoeft te bestaan, wat betreft de voorziening van
Europa. Ook Indië kan nog een belangrijke bijdrage leveren.
Behalve deze landen blijft alleen Noord-Amerika’ over en
waar de twee eerstgenoemde Britsche kolonies zijn, die
alleen naar de gealliëerden exporteeren, zijn de neutralen
dus uitsluitend op Noord-Amerika aangewezen, en spreekt
het vanzelf, dat de Regeeringen dier landen zeer erustige
pogingen in het werk stellen om tot een bevredigende op-
lossing betreffende den uitvoer van Noord-Amerika naar
hunne landen te komen.
Ook in Europa zijn de oogstberichten gunstiger gewor-
den, doch over het algemeen schijnt de opbrengst van tarwe
toch zeer klein te worden als gevolg van den streugen win-

Noteeringen.

Chicago

Buenos Avres )

Dato

Tarwe

Mais

Haver Torwe

Mais Lijnsaad
Juli

Sept.
1

Juli
1
Aug.
1
Juli
1

Juli

16Juli’17 205
1
/2
159 68
19,00 12,05

21,50
9

’17 202
1
12
15416
64
1
/2
18,50 11,55

22,50
17 Juli’16 111
1
/2
79’/s
4181
4

7,25 4,40
8)

12,25 8)
17 Juli ’15
113814

77 49
1
1,
12,75)
4,95

10,80
17 Juli’14

79
1
18
69/
3612
9,20 5,40
2)

13,55
2)

20 Juli’14

‘)
56218
1)
36112
1)
9,40
2)

5,38
2)

13,70

)

1)
per Dec.
2)
per Sept.
8)
per
Aug.
4)
per Juli.

*) De noteeringen
van Buenos Ayres
zijn van
7 en 14 Juli.

ter, waardoor veel moest worden omgeploegd, terwijl ook
het overige weinig belooft.

M a ï s. Ook van dit artikel weinig nieuwe berichten. De
aanvoeren in Noord-Amerika zijn bevredigend, doch de con-
sumptie schijnt zeer groot te zijn, waardoor de voorraad nog
niet merkbaar toeneemt; de prijzen zijn Vrij sterk gestegen.
In Zuid-Amerika blijft de kwaliteit van de nieuwe mais
verbeteren, wat den prijs ten goede is gekomen. Waarschijn-
lijk zal men spoedig wederom export van eenige beteekenis
van dit land kunnen verwachten. Het Zuid-Afrikaansche
export-surplus wordt op ongeveer 330.000 tons geschat.

G e r s t. De oogstberichten van dit artikel zijn over bijna
de geheele wereld zeer gunstig. Niet alleen Californië, maar
ook de rest van Amerika belooft een goeden oogst. In Enge-
land, waar de andere oogsten weinig bevredigend zijn, staat
gerst er goed voor en waar deze graansoort ook zeer goed
als broodgraan kan dienst doen, is dit een welkome reserve
voor een eventueel tekort, waar dit gedurende het komende
seizoen zou mogen blijken te bestaan. Noord-Amerika heeft drastische maatregelen voorgesteld betreffende het verbruik
van graan voor de brouwerijen en branderijen.

H a v e r. Van dit artikel is nog een vrij voldoende voor
–
raad in de Vereenigde Staten aanwezig, terwijl ook de
nieuwe oogst nu tamelijk spoedig aan de markt komt. In
Engeland zijn de berichten over den nieuwen oogst over het
algemeen weinig bevredigend en ongetwijfeld zal Europa
ook deze graansoort op Vrij belangrijke schaal moeten in-
voeren.

L ij n z a a d. De handel in dit artikel heeft zeer weinig
te beteekenen. Van Noord-Amerika blijven de oogstberich-
ten bevredigend, doch vOOr September kan men van ljnzaad
in de Vereenigde Staten weinig zeggen. Het is herhaaldelijk
voorgekomen, dat een oogst, die er zeer goed voor stond,
door eenige dagen vorst tot een zeer kleinen oogst geredu-
ceerd werd.

Loco-prijzen te Rotterdam/Amsterdam.

16 Juli
1
1

9Juli

1
1′ 17 Juli
Soorten.

1917

1916

588,-‘)
588,
–
‘)
368,-‘)
Rogge (No. 2 Western)
nom. nom.
nom.
400,-‘)
400,-
1
)
265,:-‘)

Tarwe ……………….

Gerst (46 lb. feeding)
nom.
nom. nom.
Mais

(La Plata)

………

Haver (38 lb.whiteclipped)
22,50
1
)
22,50
1
)
17,25
1
)

Lijnkoeken (Noord-Ame-
225,_1)
225,1)
nom.
rika van La Plata-zaad)
Lijnzaad

(La Plata) …….
nom.
nom.
513,-

1)
Regeeringsprijs.

AANVOEREN in tons van 1000 K.G. voor verbruik in Nederland.

Rotterdam
Amsterdam
Totaal

Artikelen.
8-14 Juli

Sedert

Overeenk.
8-14 Juli

Sedert

Overeenk.
1917

1916 1917

1 Jan. 1917

tijdvak 1916
1917

1 Jan. 1917

tijdvak 1916

Tarwe ……………..
243.231
382.782
–
38.227
10.823
281.458 393.605
8.465 16.641
–
–
–
8.465
16.641
2.314
8.430
–
–
500
2.314
8.930
Maïs

…………….
99.290 188.973
–
67.438
88.198 166.728 277.171
–

30.600
53.135
–
11.886
4.549
42.486 57.684

Rogge ……………..-
Boekweit

………….-

–
10.025
23.110
–
27.269 4.218
37.294
27.328
Gerst

……………..
1
..550

–
8.322 54.701
–
7.560
32.995
15.882 87.696
Haver

……………..
Lijnzaad ……………
Lijnkoek …………….
–
34.078
91.606
–
27.785 5.435
61.863
97.041
Tarwemeel ………….
–
.
18.259
10.664
–
.051
–
21.310
10.664

AANVOEREN
in tons van
1000 K.G.
voor België.

16.778
236.474
408.960
– –
–
236.474 408.960
Tarwe ……………..
Mais

……………..
–
1

10.208
46.697

11
–
–
–
10.208
46.697

Buitenlandsche granen in Nederland.

Ook deze week bepaalde de aanvoer zich behalve tarwe
voor België, tot een enkele partij beschadigde maïs, overge-
laden uit het s.s. ,,Kelbergen” in Engeland. In den toestand
is sedert de vorige week geen verandering gekomen. Nog
steeds worden in Amerika geen ,,letters of assurance” af ge-
geven, zoodat geen graanschepen naar Nederland kunnen
vertrekken, terwijl bovendien de kwestie van de veilige vaart
evenmin geregeld is. Naarmate de winter naderbij komt,
worden de vooruitzichten voor ons land dus niet roos-
kleuriger.

METALEN.
Loco-Noteeringen te Londen:

Data
IJzer
Clev.
No. 3
Koper
Standard

Tin
Lood Zink

13 Juli

1917.
.
nom.
130.-!-
237.101-
30.101-
–
6

1917..
nom.
130.-!-
245.1716
30.101-
–
14 Juli

1916..
nom.
90.101-
169.-!-
28.51-
45.101-
16 Juli

1915..
nom.
75.101-
170.-!-
24.151-
96.-!-
20 Juli

1914..
5114
61.-!-
145.151-
19.-!-
21.101-

542

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

18 Juli 1917

TIN.

In Nederlandsch-Indië zijn in Juni 1917 verkocht 21.300
pikols Gouvernements-Bankatjn. De opbrengst daarvan be-
droeg ongeveer
f
3.500.000,—. (Stct.)

11
PETROLEUM.

(Ontleend aan
•
den ,,Petroleum Review”).

Londen, 6 Juli 1917.
Geraffineerde petroleum. In de noteeringen is geen ver
–
andering gekomen. De markt is echter zeer vast. De voor-
raden zijn gering en de transport-moeilijkheden kunnen
een tekort in den herfst veroorzaken. De noteeringen zijn:
Water White ……1 s.
3
1
12
d.
Standard White
….
1 s. 2
1
12
d.
2e destillaat ……..1
5.
2 d.

Smeerolie. De prijzen zijn ongeveer:
American pale

van £ 25 tot £ 33
American red

,,
£
28

£
32
Arnerican filt. cyl.
,,
£ 30

£
36
American dark cyl.
,,
£ 24
,,
£
29
Benzine. De prijzen zijn als volgt onveranderd gebleven:
No. 1 ……….2 s. 1021
4
d.

No. 2 ……….2s.

9
3
14d.

No. 3 ……….2s.

8
8
14d.

In Schotlanci en Ierland zijn alle merken 1 d. per gallon
duurder. Bij bovenstaande prijzen dient 6 d. per gallon
voor verbruiksbelasting te worden gevoegd.
Terpentijn. De markt is zeer vast. De Amerikaansche
kwaliteit is duurder.
Loco

.
.
……… 55s.6d.
Augustus ……..55 s.9 d.

September/Dec.
.
57 s. 3 d.

–
Januari/April
. ..
58 s. 9 d.

Paraffine. Eet is zeer moeilijk aanbiedingen te verkrijgen,
daar de voorraden klein zijn en de verkoopers het artikel vasthouden met het oog op betere prijzen. Nominaal zijn
de noteeringen als volgt:
Smeltpunt

140
9
7

d.—7’/2 d.
130-132
0
6
1
14 d.-6’12 d.
125-127
0
6 d.-6
1/4
d.
118-1.20
0
518
d.-5°14 d.

Stookolie en vethoudende oliën worden niet officieel ge-
noteerd.

Liverpool,
5
Juli 1917.
De Petroleum-producten vinden vasten verkoop en Amen-
kaansch wordt 1 s. 1 d. tot 1 s. 2 d. per gallon genoteerd. Op
de markt is geen Russische olie verkrijgbaar. Benzine wordt
2 s. 11 d. per gallon voor den kleinhandel genoteerd.
Bakoe, 5 Juli 1917.
De ruwe-olie markt blijft vast. Het poed gaat tegen
60 kopeken, welke prijs officieel is vastgesteld.
New York,
5
Juli 1917.
Geraffineerd in kisten……12,75 c. per gallon
Standard Whit.e in vaten
.

10,25 c.
Credit Balances ….
……..

3,05 c.
Pennsylvanian Crude ……
$
3,10 per vat.
Philadelphia, 5Juli 1917
Standard White ……….10,25 c. per gallon.

KATOEN.

Marktbericht van dc ileeren Sir Jacob Behrens & Sons,

Manchester dd. 27 Juni1917.

Na de verschijning van ons laatste bericht vernamen wij,
dat de directeuren van de Liverpooler Katoen Vereeniging
in overeenstemming met de wenschen van den President van de Board of Trade besloten hadden, de termijnmarkt zoowel voor Amerikaansche als voor Egyptische katoen
voorloopig te sluiten, totdat nadere bepalingen zouden zijn
gemaakt omtrent het doen van verdere zaken. De commissie
voor cie noteeringen stelde toen de slotpnijzen vast en
sedert dien tijd heeft men alleen zaken kunnen doen tot liet
afvikkelen van contracten op dezé slotprijzen.
Men
ver-
wacht, dat de termijnmarkt Vrijdag weer geopend zal wor-
den op nieuwe voorwaarden, die dan vooraf aan de leden
zullen worden bekend gemaakt. Inmiddels meent men toch
wel, dat de jongste stijging van Amerikaansche katoen ten
volle gerechtaardigd is door de kleine voorraden en de
slechte berichten over de nieuwe oogst. Ook heeft de toe-
nemende vraag van Amerikaansche spinners tengevolge van
het plaatsen van groote Regeeringsorciers een gunstige in-
vloed op de markt. Omtrent Egyptiscbe katoen is niets
nieuws te vermelden.

Spinners van Amerikaansche garens hebben hun prijzen in de afgeloopen week minstens drie pence per pond ver-
hoogd, hetgeen wel overdreven schijnt in verhouding tot de
stijging
van katoenprijzen. Men moet echter niet vergeten,
dat de spinners zich niet in de termijnmarkt kunnen dek-
ken en dat voor de nog voorradige partijen katoen steeds hoogere premies gevraagd worden. De markt is dus zeer onregelmatig, zoodat spinners, om aan de veilige kant te
blijven, wel hoog moeten noteeren. Behalve eenige kleine
orders voor directe behoefte wordt er dan ook bijna niets
gedaan. Er bestaat weinig neiging om contracten voor latere
levering aan te gaan en hoewel eenige herverkoopen plaats
vonden, geeft men er in de meeste gevallen de voorkeur aan
voorloopig de markt af te wachten. Voor export is vel eenige
vraag, hoofdzakelijk voor de Fransche markt, doch op hui-
dige noteeringen wordt slechts weinig geboekt.
De manufacturenmarkt is zeer rustig en waar fabrikanten
• tot eenige concessie bereid zijn, komen nog vel zaken tot
stand, hoewel deze, uit den aard der zaak en in verband
met de groote moeilijkheden op elk gebied niet van veel
beteekenis zijn. De Regeening is ook weer in de markt en
voorraden kunnen tot goede prijzen verkocht, worden. De
Oostersche markten tonnen echter nog weinig belangstel-ling en schijnen niet geneigd, de jongste stijgingen te vol-
gen; men verwacht, dat spoedig veel meer weeftouwen zul-
len stilstaan, ook al, omdat het steeds moeilijker wordt de
exportzaken te financieren, zoowel door de abnormaal
hooge prijzen als door de zeer lange en onzekere leverings-
termijn.

Noteeringen voor Loco-Katoen.
(Middling Uplands.)

13Juli
‘171
6Juli
’17 J29Juni’17(
13Juli
‘1611311411
’15

New York
….
26,95e 26,15 c 27,15 c 12,90e
-,-
c
Liverpool
….
19,—d 18,85d 19,45d

8,Old

5,17d

Ontvangsten in, en uitvoeren van Amenikaansche havens.
(In duizendtallen balen.)

–
1
Aug.
’16
tot
6Juli’17

Overeenkomstige perioden

1915.
–
16
1914
–
1
15

Ontvangsten Gulf-Havens..
5038
4923
6990
Atlant. Havens
2083 2558
3632
Uitvoer naar Gr. Brittannië
247r
2672
3754
‘t
Vasteland.
2141 2460 3938
Japan etc…
443 476 492

Voorraden in
duizencitallen
6 Juli’17

6Juli’16

6 Juli’15

738 725
812
Binnenland
…………..
415
–
487.

Arnerik. havens ………….

61 157
244
New
York

…………….
.506

203
196
169
New
Orleans …………..
Liverpool

……………
353 639
1693..

WOL

Van de markt te Bradford valt niets te berichten.
Het Britsche Gouvernement heeft wederom belangrijke
bestellingen in
kliaki
gedaan en dientengevolge zijn de ex-
portzaken zeer beperkt.
Het Gouvernement heeft directe verzending toegestaan van
50.000 balen van Australië naar Noord-Amerika.

SUIKER.

NOTEERINGEN

Londen

Data
4n8stevda,n
per
Totes
Wizite
fl8tflC.
New York
96%

Augustus
Cubes
1
Javas
~sli
Gra
bied
–
Ceutrifug.
No.
1
fob.

13Juli 1917
f
24
1
1
–
– –
6,52
6

1917
241
53/9
1616
3116
6,208.6,33
13Juli 1916….
30
3
/t
4711″2
2016 3116
6,278.6,40
13 Juli 1915….
23
3
1
311-
201-
–
4,83 8.4,86
21 Juli 1914……
,

111
181-
– –
3,26

Nog altijd worden aan onze B i e t s u i k e r m a r k t geen
zaken afgesloten. De noteeringen voor Augustus-levering
blijven onveranderd
f
26,— verkoopers en
f
23,— koopers.
De vooruitzichten voor den suikeroogst in on land zijn
zeer gunstig en men verwacht een honger rendement dan
verleden jaar. Uit de overige bietproduceerende land.n lui-

18 Juli 1917

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

543

den de oogstberichten bevredigend. In R u s 1 a u d moet de
aanplant met ongeveer 25 püt. tegen verleden jaar vermin-
derd zijn. Waar toen reeds circa 300.000 tons minder ge-
produceerd werden dan noodig voor de consumptie, zal thans
het verbruik in Rusland zeer moeten worden ingekrompen
zoolang het gebrek aan transportmiddelen geen invoer op
groote schaal veroorlooft.

De zichtbare voorraden bedroegen volgens F. 0. Licht:

1916117

1915116

1914115
Duitschi. ‘ 1 Sept.

250.000*

545.000*

536.607 tons
Hamburg;
Oostenrijk 1

305.000*

478.000*

244.741
Frankrijk 1

39.012

58.525

141.454
Nederland 15 Juni

115.627

25.396

63.189
België

1 Mei

87.225

46.613

142.026
Engeland

1 Juni

112.335

134.513

.312.201

Totaal Europa 909.199

1.288.047

1.440.218 tons
Ver.St.v.N.A. 24 Mei 330.000

184.352

343.624
Cubahaveus 27 Juni 724.000

681.828

681.000

Totaal ……1.963.199

2.154.227

2.464.342 tons
• Raming.

Uit J a v a kwamen nog geen verdere berichten over de
ontwikkeling van den toestand. Partijen zijn nog aan het
onderhandelen. Verdere afdoeningen kwamen tot stand van
Superieur tot
f
11,- en No. 16 en h. tot
f
9 en
f
9
1
18, doch
tot dusver hebben slechts eigenaren, die zich bij de combi-
natie van producenten niet hebben aangesloten, op deze basis
verkocht. Met Britsch Indië werden meerdere zaken afge-
sloten. De suikervracht van Java daarheen werd met 30/-
per ton verhoogd. De berichten over het rendement der ver-
schillende fabrieken blijven gunstig en de uitkomsten van
74 fabrieken per 1 Juli toonen eene verhooging van 834
pCt. tegen verleden jaar.
Uit de Indische Mercuur nemen wij de volgende interes-
sante specificatie over van den Javaoogst 1916 gerangschikt
volgens de verschillende kwaliteiten met de gemiddelde
verkoopprijzen:

Superieure suiker ……..12.722.647 pic. 48,39
0/0
f
12,22
1
12
:FroofdsuikerNo.16enhooger 9.663.142 ,, 36,76
0/
,, 10,91
1
10
Am. assortiment 2.752.850 ,, 10,47
0/
,, 10,64
Superieure stroopsuiker …

761.952 ,,

2,90
0
/o
,,12,31
Melasse suiker…………338.586 ,,

1,29
0/
,, 8,83
Gecentrifugeerde zaksuiker

50.749 ,,

0,19
0/
,, 7,84

26.289.926 ,, 100,-
0
/0
f11,54

In A m e r i k a zijn de prijzen weder opgeloopen; de
laatste noteering was voor Spot Centrifugals 6,52 c.
Wij laten hier volgen de volledige C u b a statistiek, die
thans compleet is en zich dus niet meer gedeeltelijk tot de
cijfers van slechts 6 havens bepaalt:

1916117

1915116

1914115

Ontv. der week tot 30Juni

34.755

25.950

19.000 tons
Totaal sedert 1 Dec. 1916 2.751.424 2.843.490 2.335.713
Werkende fabrieken

14
Export d. week tot30Juni 60.000 48.522 47.100
Totaal sedert 1 Dec. 1916 2.020.869 2.158.241 1.639.823
Exp. U.K. tot 2 Juni . 419.455 353.345 157.558
Frankrijk ,, 2

27.562

83.420

5.895
Totale voorraad op 2 Juli 698.000

659.256 652.200
V.S.exp.ger.lJan.-13 Juni 153.608

322.417

59.553

RUBBER.

De noteeringen zijn in de afgeloopen week onveranderd gebleven. Het abnormale verschil tusschen de noteeringen
voor loco rubber en de latere termijnen blijft nog bestaan,
ofschoon er veel loco rubber gekocht wordt, die men laat
opslaan om ze te leveren tegen de daartegen gedane verkoopen
op lateren termijn.
De prijzen, voor loco worden echter gedrukt, doordat
fabrikanten zeer weinig belangstelling toonen, waarbij de
groote voorraden en de steeds grooter wordende productie
een factor te hunnen gunste is.

De noteeringen zijn:

Prima HeveaCrêpe loco/Juli 2151 einde vorige week 216
Aug./Sept.. . 216
1
12

217
Juli/Dec …. 2171g

Oct.!Dec. 218
Hard cure fins Para ………………………… 3/-

HUIDEN.

(Bericht van de firma Grisar & Co.)

De markt handhaaft zich volkomen en de zaken worden
geregeld gedaan ten gunste van verkoopers. De vraag blijft

aanhouden, maar passende waar ontbreekt. Zoo gaat het
ook met het artikel inlandsche huiden, waarvoor de vraag
naar osse- en vaarshuiden ten eenenmale niet kan bevredigd
worden, terwijl de stemming voor koehuiden minder gunstig
is. Inderdaad is ook de verhouding in prijs van osse en
vaarshuiden tegenover koehuiden, vastgesteld door de dis-
tributiewet, niet juist en zou het verschil minstens 5 cent
per
‘/u
Ko. moeten bedragen. Afgedaan werden: 1625 droge
en gezouten huiden. Buitenlandsche markten stationnair. In
inlandsche kalfsvellen is de vraag eenigszins tot staan ge-
komen in verband met de onzekere vaart.
Aanstaande Vrijdag zullen geveild worden: 3000’gezuten
Rio Grande huiden, waarvan de notities Maandag verzonden
zijn. Deze huiden zijn alle min of meer beschadigd.

KOFFIE.

(Uit het Mailbericht van de Makelaars G. Duuring & Zoon, Kolff & Witkamp en Leonard Jacobson & Zonen).

Van de ca. 1400 balen Robusta die volgens het vorig be-
richt, dezer dagen aan de markt waren, werd het grootste
gedeelte verkocht tot onveranderde prijzen aan zoodanige
koopers die vertrouwen, eindelijk wel toestemmiog tot uitvoer
te zullen krijgen en anders gebruik kunnen maken van de
gelegenheid tot annuleering. Het overige werd terug-
getrokken, vermoedelijk om betere tijden af te wachten.
Anderen die zonder het recht tot annuleering te geven, be-
paald wenschen te verkoopen, geraken in tweestrjd vat te
doen, daar voor hen geen ander afzetsveld open staat dan
het binuenlandsch verbruik, dat overigens genoeg behoefte
heeft doch niet boven de maximum-prijzen kan betalen.

Noteeringen en voorraden.

Rio

Sontos
Data

Wssselkoers
Voorraad 1 Prijs
1
Voorraad

Prijs

1
No.7
1

1
No.41

13 Juli 1917
212.000
5300
1

999.000
5100
1328/
83

1917
173.000
5175
883.000
5000
131
2

1917
145.000
5375
948.000
11.001.000
5000
13t
3
/it
13 Juli 1916
232.000
6600 6700
12
21
/52

Ontvangsten.

Rio
Santos
Dato
Afgeloe pen
Sedert
Afgcloo pen

Sedert
•
week
1 Juli
week

1 Juli

Juli

1917….
47.000
93.000

146.000

238.000
13

Juli

1916..
. .
26.000 53.000

234.000

420.000

Statistiek der firma G. Duuring
&
Zoon.

Zichtbare voorraad op 30
Juni, in duizenden balen.

1917
1916

1915

1914

1913
Voorraad in Europa..

3.315 3.543

4.386

7.910

6.480
razilië
. .

404
Stoomend
497

‘315

351

299
ost-Indië.

?
n. Europa
Oer.
?

12
Staten

–
–

3.719

4.040

4.768

8.280

6.803

Voorraad Ver. Staten 2.580 1.950 1.823 1.643 1.848

Stoomend
JBrazilië ..

346

191

371

146

6.645

6.082

6.790 10.306

8.828

Voorraad in Rio

135

169

254

216

161

Santos. .

965

811

463

726 1.240

Bahia ..

Totaal ….
..7.778

7.091

7.538 11.289 10.275

1916 1915 1914 1913 1912

Op 31 Mei ……….8.136

7.874

8.257 11.616 10.565

Op 1 Juli ……….7.091

7.538 11.289 10.275 10.965

VETTEN EN OLIËN.

01 e o – Ma r ga r i n e. Noord-Amerikaansche. Amerika
offreerde deze week, Juli/Augustus-aflading:
le kwaliteit (z.g. ,,Extra’s”) ad f146,-,
Iiie

,, ,, 132,-,
franco wal hier, inclusieve molest, met de bijvoeging dat er
kans was op verscheping per s.s. ,,Nieuw-Amsterdam”.
Dit gaf aanleiding tot kooplust, al achtte men deze offerten
te hoog in prijs; men bood
f
140,- voor Ie soort en f130,-
voor Iiie soort, bovenstaande condities. Hierop is nog geen
antwoord gekomen.

544

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

18 Juli 1917

In Zuid-Amerikaansche werden verkocht
:

.
Door, den Bondsraad werd een verordening uitgevaardigd
200 trcs. L. P. C. S. extra Oleo Juli/Aug. ad
f
125,— franco
aangaande bevrachtingsovereenkomsten. De voornaamste be-
wal

hier,

exclusieve molest, event. vracht boven
f
150,—
palingen zijn, dat contracten, welke na 1 December 1916 ge-
per ton door koopers te vergoeden.
sloten werden, bij het sluiten van den vrede vervallen, tenzij
P r e m
i
e r
–
J
U S
eveneens lager.
bizondere toestemming voor de uitvoering gegeven werd, en

Er is gedaan
:
Juli/Augustus-aflading
:
voorts dat aan de regeering kennis gegeven moet worden

Zuid-Amerikaansche

Ie soort ad
f
132,—
van alle bevrachtingen, welke krachtens een vroeger ver-

Iie
leende vergunning gesloten werden. De bedoeling is de ge-
,,,,,, 130,—,
heele vloot ter beschikking te hebben, zoodra de vaart her-
c. i. 1. Rotterdam inclusieve molest, franco wal hier, terwijl vat kan worden, om deze dan ten nutte van het algemeen te verder nog geoffreerd wordt
:

–
kunnen gebruiken.
Zuid-Amerikaansche

Ie soort ad
f
117,—.:_-:.
De toestand van de scheepvaart op Nederland bleef onver-

114111 -:

.-!
AA
anderd. Een aanta1 Duitsche schepen dat van Rotterdam
c. i. 1. exclusieve most.;

;

-;rv.stmnr.
uit de Oostzeevaart wilde hervatten, werd gedeeltelijk in den

M u t ton
–
Premier j u s.

Gedaan:

ad ƒ126,— ë. i. f. in-
grond geboord en gedeeltelijk door de Engelschen ingepikt.

clusieve molest.

Van Neutrallard en Katoenolie valt niets te ver-
GRAAN.

melden.
Petro-
Odessa
Ati. Ku.çt
Ver. Staten San Lorenzo

COPRA.
Data
LO
5
fl
r
d
a
Ol

Rotter-
dom
Roiter- Bristol
Rotter-
1
Enge-
Ook deze week kwdm er in den toestand van de markt
R’dam
dam
Kanaal
dam
lafld

weder geen verandering en werd er niets gedaan.
Ceylon cif. Londen £46.-.- (koopers) en cif. Marseille nom.
9114 Juli

1917

—

–

301-

—

1401

NOTEERINGEN.
217

1917

—

–

301-

–

1401-
10115 Juli

1916

–

f15,—

101-

f
110,- 1601-
Java f. m.
S.
12117 Juli

1915

–

719

716

551

55)
14 Juli

1917.. ..
f
531/4
1
Juli

1914

11 d.

713

1111
1
14 1111
114

121-

121
7

1917….

,,531/
1N.O.T.-condities.
14

Juli

1916…. ,,4018
HOUT.
14

Juli

1915….

,,97
_______________________ _______________

20-25 Juli1914.
. .
.
Cronstadt Golf van Mexico

Data
Holland
Oosth.
1
Engeland
Holland
(pitch-
Engeland
(pitch-
VERKEERS’WEZEN.
(gezaogd)I
(mijn-
1
etutten)
pine)
pine)

BINNENVRACHTEN.
9114 Juli 1917

–

—

–
In verband met het weinig hoopvol vooruitzicht, ten aan-
217

1917

—

–

–
,,
zien der Vrije vaargeul, waarmede de vrees gegrond is dat
de zeescheepvaart voorloopig wel geheel stop gezet zal wor-‘
10/15 Juli

1916
……..—

—

4401-

den, is te vreezen dat dientengevolge de binnenscheepvaar1

12117 Juli

1915
……..—

–

f
100,—

2261-

Juli

1914
……

f
1
.2,—

2416

751

7716
zoo goed als geheel werkeloos zal moeten liggen.

Vr ach t n otee r ingen
ERTS.
Ruhr—Arnhem

kolen kleine schepen Mk. 5.95

–

Bilbao
Cartha.
Grieken-
land

1
Poti
1.-Rotterdam

6.10
—Arnhem

gemidd.

5.20
Data
Middles-
bro’

gena
Middles- Middles-
Middles-
bro’
—Rotterdam

4.50
bro’ bro’
—Leiden

6.45
—Zeeland

8.25

$
9114 Juli 1917

–

–
(alles per ton; koers /100.—
=
Mk. 277.—).

.
217

1917

–

—

—
Van Rotterdam naar de Ruhr gaat niets om.
10115 Juli

1916

……

191-

211-

—

Ruhr—Rotterdam met vrij sleepen fl.10 per ton (partijen
12117 Juli

1915

…….1019

131-

151

–

kolen).
Juli

1914

…….413

51411t

519

816

Rhein-Hernekanaal naar Rotterdam, ladingen cokes Mk. 10 p.
Ruhr—Antwerpen

Mk. 5.25 per ton
KOLEN.
Rhein-Hernekanaal-Antwerpen

625

Cardifi
Oostk. Engeland
11

—Brussel

6.50

,,
België—Ruhr gaat niets om.

•
Data
Bij afvarende vrachten is sleeploon steeds voor schippers:
Bor-
Genna Çor
i:;:
to
Rotte,.
Cron-

rekening, tenzij speciaal geconditionneerd.
deaux
er
dam
stodt

9114 Juli 1917

691-

10113

–

—

BEVRACHTINGEN.
217

1917

691-

10113

—

–

—

16 Juli 1917.

De vrachtenmarkt bleef onveranderd vast.
10115 Juli 1916

341-

7716

951-

451-

f
6,50

—

12117 Juli 1915 fr 18,50

221-

2416

271-

6,—

—
,,
Aanbouw in de Vereenigde Staten neemt een groote
Juli 1914

7,—

71-

713

1416

312

51
,,
vlucht. Sedert het begin van den verscherpten duikboot-
–
oorlog werden in de eerste viej maanden een aantal nieuw
–
reederijen en werven opgericht, met onderscheidenlijk 100
DIVERSEN.
en 200 millioen gulden kapitaal, of meer dan het totale be–

Bombay
Birma
1 Vlodivo-
Chili
drag, dat in de eerste 24 jaar van den oorlog in dergelijke
ondernemingen gestoken werd.
-Data
West
Eitropa
West
Europa
1

.stock
West
Lalpeter)

West
Europa
In Duitschland werd bij den Rijksdag een wetsontwerp
(d. to)
(rijst)

1
Europa ingediend betreffende door het Rijk te verleenen vergoedin-
gen van schade, welke reederijen tengevolge van den oor-
logstoestand geleden hebben. In aanmerking komen schepen,
welke tot zinken gebracht of in beslag genomen werden,

9114 Juli

1917

……..350/-

4501-

—

1801

10115 Juli

1916

9319

1451-

—

1401-
alsmede kosten van onderhoud en havengelden van schepen,

217

1917

…….350/

4501-

—

1801

12117 Juli

1915

5216

751-

–

651
1)

welke hij het uitbreken van den oorlog in een buitenland-
Juli

1914

1416

1613

251-

2213
sche haven een schuilplaats zochten. Staatshulp wordt echter
in hoofdzaak alleen gegeven voor aanbouw of aankoop van
1)
Per zeilschip.

vrachtbooten. Bij het bepalen van vergoeding, zou de waar-
Grgan Petrograd per quarter van 496 lbs. zwaar, Odessa per Unit,
de aangenomen worden, zooals die op 31 Juli 1914 was, met
Ver. Staten per quarter van 480 lbs. zwaar.
een toeslag van 60-80 pCt., indien binnen drie jaar en
Bout gezaagd en pitchpine per St. Pet. Standard van 165 kub. vt.,
van 40-60 pCt. indien in vier tot zes jaar na het sluiten
mijnstutten per vodem van 216 kub. vt.
van den vrede nieuwe sceepen in dienst gesteld worden.
Overige noteeringen per ton van 1015 K.G.

Jrg. 2, editie 81

Auteur