Jrg. 1, editie 11

1916_0011 Download [1,98 mb]

15 MAART 1916

Economi*sch. Statistische

Berichten

ALGEMEEN WEEKBLAD VOOR HANDEL
NUVERHEID.
FINANCIËN EN VERKEER

SECRETARIS VAN MEDEWERKERS Mr. H. G. KRONENBERG

IE JAARGANG

WOENSDAG 15 MAART 1916

No. 11

î)

INHOUD

BIz.
RENTEGEVEND

GOUD

……………………………
145
–
DE JURIST

EN DE

KOOPMAN

……………………
146
Verandering in

productiewijze

………………….
147 Overeenkomsten tot het bouwen van schepen ……….
148
Regeling der binnenscheepvaart………………….
149
500

millioen!

………………………………
150
/
Oorlogswinstbelasting

…………………………
150
De Nederlandsche Zeevisscherij in
1915
…………..
150
Dekking van papieren geld in Engelsch-Indië ……….
151
,Verhooging der tabaksbelasting in Duitschland

……..
151
,RECEERINGSMAATRECELEN OP HANDELSCEBIED
…………
151
BOEKAANKONDICING

…………………………..
152
MAANDCIJFERS:
Spaarbankcijfers …………………………..
152
STATISTIEKEN EN OVERZICNTEN
………………
153-160
Geidkoersen.
Effectenbeurzen. Wisselkoersen.
Goederenhandel.
I
Bankstaten.
Verkeerswezen.

Bijdragen en mededeelin gen den inhoud betreffende
gelieve men te zenden aan den Secretaris van mede-

werkers, adres: (Jeldersche Kade 21
b,
Rotterdam;

verslagen, overzichten en verdere gegevens voor de
afdeeliag ,.Statisiielc en Overzichten” aan Nico J.
Poiak, Dier gaardelaan 45
b,
Rotterdam, tel. No. 1425.
Abonnementsprijs franco p. p. in Nederland / 10.—,
buitenland en koloniën f 12.— per jaar. Losse
nummers 25 cents.

Advertentiën f 0.35 per regel. Plaatsing bij abonne-
ment volgens tarief.

Mededeelin gen
betreffende
abonnementen en adver-
tentiën richte men tot Nijgh & van Dit mar’s Uit gevers-

Afaatschap pij, Rotterdam, Amsterdam, Den Haag.

13 MAART 1916

Eenige verandering in den toestand der geldmarkt

valt nog niet te vermelden. Het aanbod van geld op
korten termijn blijft overweldigend en er zijn voor-
loopig nog weinig vooruitzichten op een kenteriug.

Privaat-disconto noteerde 134 tot 13/8 %, terwijl de

noteering voor prolongatie schommelde tusschen
2

en
234
%. Toch is eenige wijziging in de geidruimte

niet geheel buitengesloten. De regeering heeft we-

derom een uitgifte van schatkistpapier voor een be-

drag van
f
30,000,000 in uitzicht gesteld. Ook de wet

op de rijksieening is in behandeling en de uitgifte

van die leening mag binnenkort verwacht worden. De

maanden Maart en April zijn tevens de maanden,

waarin de meeste dividenden betaalbaar zijn. Gezien

de goede resultaten, die zoovele naamlooze vennoot-

schappen het afgeloopen jaar konden behalen, mag

men verwachten, dat hiervoor belangrijke sommen

zullen benoodigd zijn.

Het overgaan van deze gelden in particuliere han-

den heeft allicht ten gevolge, dat bedragen, die tot nu

iquide gehouden moesten worden, voor belegging op

langeren termijn in aanmerking komen.

i Wellicht dat het samenvallen hiervan met de bo-

vengenoemde uitgifte aan de al te groote geld-

ruimte een einde zal maken.

v
In den stand der onderhandelingen tot regeling

van den koers op Amerika en de verzending der

coupons is nog geen verandering te berichten. De in

het vorige nummer vermelde verzending van

$ 1.500.000
goud per ,,Nieuw-Amsterdam” heeft men

p het laatste oogenblik nog terug moeten houden,

omdat geen. overeenstemming te verkrijgen was.

De financieering van de tabaks-aankoopen zal dus

voorloopig op andere wijze moeten geschieden.
(‘ –

RENTEGEVEND GOUD.
CÂ-
Een medewerker schrijft ons:

Zou het niet mogelijk zijn, dat in plaats van de

ongewenschte — al te overvloedige — goud-impor-ten, Nederland zijne groote vorderingen op het bui-
tenland in prima kort papier belegt?

Disconto is 134 %, het publiek en speciaal de
groote lichamen en bankinstellingen zitten met out-
zagljke kassaldo’s. Daartegenover leest men hoe

elders groote bedrijven en bankinstellingen, onder
:garantie zelfs van hun goevernementen, voor hon-
derden millioenen wisselcredieten bij neutrale ban-
iciers genieten, welke wissels in die neutrale landen
worden gedisconteerd.

Dit terrein ligt ook voor onze financieele wereld

open, want vraag naar financieelen steun is er
genoeg en uit tal van landen. Waarom werd hiervan
dan betrekkelijk weinig vernomen? Hoogstwaar-

schijnlijk omdat het disconteeren van zulk buiten-
landsch papier niet onder de liquide beleggingen
kan worden gerangschikt. Immers, zal de Nederland-
che Bank in tijden van crisis of geldschaarschte het
disconteeren van prima Nederlandsch papier niet
gauw weigeren, van zoodanig buitenlandsch papier is

dit, ook al is thans met het beschikbaar metaalsaldo
de bevoegdheid tot disconteeren van dit papier tot
ontzaglijke hoogte gestegen, volstrekt niet zoo zeker.

De banken daarentegen, die met deposito-gelden
overstroomd worden, moeten onder alle omstandig-
heden deze gelden kunnen terugbetalen, moeten dus
bij de Nederlandsche Bank hare disconto-portefeuille
kunnen onderbrengen; en papier, dat daar niet in ellc
geval discontable is, wordt dus slechts mondjesmaat
genomen.

Als van zelf rijst nu de vraag, zou het niet moge-
lijk zijn, dat de Nederlandsche Bank zich, zoo noodig in overleg en in samenwerking met de regeering, be-

146

‘

ECONOMISCH-STA1ISTISCHE BERICHTEN .

15 Maart 1916

reid verklaarde, zulk buitenlandsch prima papier, door
Nederlandsche houders aangeboden, in disconto te

nemen? Weet een bankier dat hij – zoo noodig

bij de Nederlandsche Bank kan aankloppen, dan is
het groote bezwaar van de illiquiditeit der belegging

vervallen.

Het spreekt van zelf, dat beperkende bepalingen

zouden moeten worden voorgeschreven. Zoo zöuden

de trekkingen.slechts in Ned. courant of in dollars
moeten geschieden. (dus een practisch met goud ge-

lijk te stellen valuta van een land, dat in den oorlog

niet is betrokken). De absolute solvabiliteit van den

buitenlandschen trekker zou moeten worden vastge-

‘steid, misschien zou een depot in prima waarden als onderpand moeten worden verlangd. Misschien ook

zou een gezamenlijk optreden. van de Nederlandsche
Haute Banque daarbij noodzakelijk zijn om te zorgen

dat ook in deze maat wordt gehouden en overzicift

over den omvang behouden blijft.

De Nederlandsche Bank zou zich niet, ongerust be-

hoeven te maken voor ontijdige zwelling harer dis-

conto-portefeuille, want de open markt heeft geld
genoeg! En terwijl elke nieuwe goud-import de bank-

biljetten-circulatie doet toenemen, zou de aanvoer van

dit disconto-papier, op de open markt verdisconteerd,
dit nadeelig gevolg missen.

Blijft ons land voor den oorlog gespaard, dan staat

het sterk met een groote buitenlandsche wis.selport-
feu iiie.

En indien Nederland toch nog in den rampzalige

oorlog mocht worden betrokken, dan is de aanwezige

gotidvoorraad althans eenigszins binnen de perken
gehouden.

Ten slotte zou een maatregel als de bovengeschetstè

wellicht ook. op de dollar valuta een heilzamen in
–
iloed kunnen uitoefenen en daarméde kunnen bij-
dragen tot verlichting van een der bezwaren, than

bij de verzilvering van dollarcoupons onder onden.

DE JURIST EN DE KOOPMAN.

In ons nummer van 23 Februari werd een vonnis

weergegeven, onlangs in een assurantiezaak gewezefi

door het Engelse Hogerhuis, en waarin ten voor-
dele van de verzekerden werd beslist. De Engelse

,,Economist” (5 Februari) geeft daarvan ook een
overzicht en voegt er enige opmerkingen aan toe,
die in het kort het volgende inhouden: ,,Dit vonnis
zal juridies wel ‘heel goed in elkaar zitten, maar die
subtiele redeneringen ontgaan aan de koopman en ergeren hem. Te meer, waar hij ziet, dat in andere
gevallen, waarin de schade veel belangrijker is, de ver-

zekerde in het ongelijk gesteld wordt.”
In het onderhavige geval nu werd de vordering op de assuradeuren toegewezen aan een Engelse firma,
die v66r de oorlog met een Engels schip goederen
had verzonden naar Hamburg, en die, omdat door de
inmiddels uitgebroken oorlog de reis naar Hamburg
niet mocht worden voltooid, deze goederen in Enge-
land met nadeel had moeten verkopen. Het andere ge-
val, waarop de Economist doelt, betrof goederen van
een Engelsman, verladen in een Duits schip; dit was
bij het uitbreken van de oorlog naar een neutraie ha-

ven gevlucht en daar sedert, dien met de lading blij
ven liggen; de vordering tegen assuradeuren werd
hier ontzegd, omdat deze schade niet’ door molest,

doch slechts door vrees voor waarschijnlik molest

veroorzaakt was.
Er is zeker geen reden, aan deze enkele beschou-
wing van de Economist biezondere waarde te hechten
Doch het kan dienen als een van de vele voorbeelden,
waarbij’ de rechtsopvattingen van jurist en koopman
blijken uiteen te lopen, en het voorbeeld is vel teke-
nend, omdat in dit geval de opmerking gemaakt werd
door een belahgrijk orgaan vau.,’de’ koopmanswereld
en ,gericht was tegen het’ hoogste Engelse rechts-
kol’lege. .

• De vraag, waarom toch de rechtspraak in handels-

krinen dikwijls waardering mist en soms zelfs erger-

nis wekt, wortelt natuurlik veel te diep, dan dat

daarop in het kort een antwoord te geven zou zijn.

Ik zou een paar algemene oorzaken kunnen aangeven.
Ten eerste moet men bedenken, dat men naar han-

delsopvattingen dikwijls meer behoort te geven dan

datgene, waartoe men door wet of overeenkomst kan

worden gedwongen, wat ten gevolge heeft dat men

vaak een juridies betoog niet onjuist, maar, naar

handelsopvattingen, misplaatst vindt. Men moet ver-

der het oog houden op het feit, dat processen uitter-

aaid ‘lopen over twijfelachtige gevallen en dat dus

ook voor het standpunt van de verliezende partij in de

regel wat te zeggen viel, dat daardoor diens recht-

vaardigheidsgevoel door het vonnis meestal niet zal

zijn bevredigd. Ten derde bedenke men, dat het

uiterst moeilik is, zijn rechtvaardigheidsgevoel bui-
ten alle invloed te houden van zijn persoonlik be-

lang, en dan ook een ieder de neiging heeft, het recht

eerder aanwezig te achten aan de zijde van hem, wiens
belangen de Zijne
zijn,
dan aan de zijde van de tegen-
partij. ,

Maar daarhaast bestaan allerlei omstandigheden, die tezamen de rechtsopvattingen van de koopman en, van

de j,urist meermalen uiteen doen lopen, en daarbij
raakt men aan een aantal belangrijke vraagstukken,

die elk op zichzelf een onderwerp van studie kun-

nen vormen.Ik noem de wijze van totstandkoming van
wetten, de moeilikheid van wetswijziging, het onder-

ling
afwijkend
recht in het internationaal verkeer, de

taal van wetten en overeenkomsten, de wijze van
wetsuitlegging, de vorm der procedure, de opleiding

van kooplieden en die van rechters, de wijze van
benoeming en de bezoldiging van de rechters, de bie-

zondere eisen van de handel.

Men moet dit verschil in rechtsgevoel bij koopman

en jurist niet te sterk kleuren. Ook al zegt de koop-
man vaak dat hij maling heeft aan de juristerij, en

ook al ziet de jurist dikwijls neer op de gebrekkige

teoretiese ontwikkeling van de koopman, dit neemt

niet weg, dat in heel veel gevallen de rechtspraak aan
de handel volkomen bevrediging geeft en deze zich
ook buiten proces zonder enig bezwaar richt naar de

geldende rechtsregels.
Maar men mag niet voorbijzien, dat meermalen
een verschil in rechtsgevoel aan den dag trèedt, en
dit feit is belangrijk genoeg om daarop telkens weer
de aandacht te vestigen.
En dit kan, geloof ik, met zekerheid gezegd wor-

den, dat de fout moet liggen zowel bij de juristen
als bij de kooplieden, en dat de verbetering dan ook
van twee kanten komen moet.
De oprichting der ,,Nederlandsche’ Handels-Hoo-
geschool” was een poging in deze richting ten op-
zichte van de aanstaande kooplieden. Het ware te
wensen, dat evenzo bij de opleiding van de rechterlike
macht meer aandacht geschonken kon worden aan

de inzichten en de behoeften van de handel.

Intussen • het betreft hier, zoals gezegd, allerminst
de opleiding alleen, en ik wil nog op een faktor in
het biezonder wijzen, die tot onbev’redigdheid over
rechterlike uitspraken leiden kan, n.l. op de moeilik-heid, die men in het handeisleven dikwijls voelt, om
goed omschreven overeenkomsten te maken. Ik vind
daartoe een aanleiding in de bovenaangehaalde be-

schôuwing van de ,,Economist”, omdat juist bij de
molestverzekeringen die moeilikheid zich heeft ge-
openbaard en ook juist
bij
de beoordeling van het
besproken Engelse vonnis niet uit het oog mag wor-

den verloren. ‘
De onzekerheid omtrent de rechtstoestand, waarop
de verzekeringen moesten worden gebaseerd, de tel
keus ,nieuwe strategiese en economiese maatregelen
van de oorlogvoerenden, de uit die beide factoren
voortvloeiende onkunde, zowel in ‘de assurantiekrigen

15 Maart 1916

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

147

zelf als bij de handel, omtrent de gevaren, welke de

verzekering dekken moest, en ‘zeker ook het plotseling

gebrek aan tijd en aan werkkrachten in de kantoren
hebben overal als onvermijdelik gevolg gehad, dat

sedert het begin van de oorlog verzekeringen werden

afgesloten, waarbij het risiko niet nauwkeurig om-
schreven
was;
men was vaak al tevreden als men zich
tijdig verzekerd had, en veel moest worden overgelaten
aan de jurisprudentie, die geleidelik aan doorbeslis-

singen in of buiten proces ontstaan zou. Nu is het niet

anders dan natuurlik, dat in dergelike omstandig-

heden achteraf de bedoelingen der partijen onderling
blijken uit een te lopen en zelfs dat de gesloten over-

eenkomsten leiden tot een ‘door geen der partijen

voorzien rechtsgevolg. Dit moge dan voor een belang-

rijk deel toegechreven kunnen worden aan; de ,,bui-
tengewone omstandigheden”, de partijen mogen er el-
kaar geen verwijt van maken, dat de uitlegging van

de ander van de Zijne verschilt, en evenmin aan de

rechter, wanneer die er niet in slaagt, aan de bedoe-

ling van partijen en de bewoording van het kon-
trakt naar ieders inzicht recht te doen wedervaren.
Intussen, ook deze moeilikheid, – die van de om-
schrijving van handelsovereenkomsten – is hiermede

slechts toegelicht, niet opgelost. Ook deze moeilikheid
blijft in zich zelf een ingewikkelde en bemoei]ikt op
zijn beurt, tezamen met verschillende andere fakto-
ren, de verkrijging van een voor de handel bevredi-
gende rechtspraak.
R.
M.eLd

VERANDERING IN P.RODUCTIEWIJZE

Men
schrijft
ons:

Tan verschillende zijden
•
is den laatsten tijd met
eenige klem betoogd, dat de prijszetting van tarwe
en rogge tot gevolg zal hebberÇ, dat de productie
dezer granen vermindert, omdat de landbouwer zich

liever zal toeleggen op, den verbouw van de meer
winstgevende voedergranen en handel sgewassen. Ook

vreest men, dat door de strenge handhaving van het
desbetreffende uitvoerverbod de verbouwers van
consumptie-aardappelen den aanpoot hiervan zullen
inkrimpen en dien zullen vervangen door meerderen
uitzaai van suikerbieten of uitgebreider teelt van
fabrieks-aardappelen. Met name ducht men een
rousachtige toeneming van den verbouw van karwij-

zaad, kanariezaad, mosterdzaad en blauwmaanzaad,
die niet onder eenig uitvoerverbod vallen en thans
fabelachtige prijzen opbrengen. Dit laatste zou zelfs
zoover gaan, dat b.v.
de
in dit jaar genoten op-
brengst, van een bunder met ,mosterdzaad beplant
houwland meer bedraagt dan de verkoopwaarde van
den grond. Wat daarvan waar
zij,
een feit is het,
dat de vermelde handelsgewassen een ongekend
hooge noteering hebben bereikt, zooals nader blijkt
uit bijgaand staatje, dat de gemiddelde jaarprijzen
voor deze artikelen over 1912/1914 vergelijkt met de
noteering op 1. Maart 1916 (prijzen in guldens per
100 K.G.):
1912 1913
1914
lMrt’lO

Geel mos’terdzaad,
22.06
21.69
25.37
150.-
Bruin

..;
33.50
31.87 34.19
175.-
Kanariezaad ………
14.24
21.95
21.64
33.50
Karwijzaad

………
34.56
29.68
31.68
62.-
Blauwmaanzaad
47.38 26.44
37.24
116.-

Ongetwijfeld zullen de pessimisten, die méenen,
dat het met den verbouw van tarwe en rogge spaak
loopt, zich in hunne opvatting gesteund achten door
het de vorige week verspreide communiqué, volgens
hetwelk de Minister van Landbouw voornemens is,
ook de verbouwers van handeisgewassen mede te
doen bijdragen in de kosten der levensmiddelen-voor-
ziening, hetgeen zou kunnen geschieden door uit eene heffing tot belangrijke bedragen bij den uit-
voer van handelsgewassen gelden te vinden voor den aankoop van tarwe en rogge.
A.lhoewel ook wij- het niet buitengesloten achten,

“dat de verbouw van handelsgewassen dit jaar grooter

zal zijn dan normaal, duchten we toch niet, dat dit
an veel invloed zal
zijn
op den verbouw van eet-
granen. Allereerst heeft men rekening te houden

met de schaarschte aan zaaizaad; de buitengewone

duurte van b.v. mosterdzaad en blauwrnaanzaad is

‘ielfs voor een goed deel het gevolg van het feit, dat

‘men. zaaizaad vraagt’ en het niet bekomen kan. Daar-
naast – en dat is van meer beteekenis’ – moet men

în aanmerking nemen, dat de met handeisgewissen

bezette oppervlakte in het niet verzinkt tegenover de

‘met granen bebouwde oppervlakte. Een vermeerde-
ring van uitzaai met volle 100 % zou geen ander

gevolg hebben dan dat het aantil hectaren, met han-
‘delsgewassen bezet, tot dat, met granen beteeld, zich

tiiet meer zou verhouden als 2 : 100, doch als
‘-‘ 5 : 100. In de laatste drie jaren, waarvan we ge-
‘gevensbezitten, waren n.1. beteeld met:

1912
1913
1914

H.A.
H.A.
H.A.

Tarwe

……………….
57.854 57.147 60.032
.Rogge

…………………
228.044
228.194
227.674
erst

…………………
26.681 26.833 26.977
Haver
en
evene

….., 137.863
140.728 140.917
Bruin mosterdzaad
790
‘

808
645
geel mosterdzaad
967
779
904
Karwijzaad ……………
2.991 5.527 5.285
ICanariezaad
326
1.807 3.313
:
Blauwmaanzaad
657
650
496

Verder valt nog op te merken, dat men maar niet

naar willekeur op eiken bodem handeisgewassen kan verbouwen, gesteld zelfs, dat elk teler voldoende be-
lwaamheid bezat in behandelen van het gewas. Zoo
komen de roggestreken, door de geaardheid van den
rond, vanzelf al niet in aanmerking ,voor verbouw
‘van handelsgewassen. Verder spelen ook locale in-

vloeden een roL Zeer eigenaardig is b.v., dat in
Noord-Holland geel mosterdzaad verbouwd wordt, doch geen bruin, en dat voor Groningen precies het tegengestelde geldt. Zeeland verbouwt ze geen van
beide; vel vindt men er andere’ handelsgewassen als kooizaad, karwijzaad en bovenal vlas. Zuid-Holland
-verbouwt geen karwijzaad, maar wel vlas; in Noord-Holland is het juist omgekeerd. Groningen toont een

‘buitengewone voorliefde voor kanariezaad, dat men
‘behalve in deze Provincie, ook in Friesland, doch
niet ‘in Zeeland aantreft; feit voor feit toont dus
aan, hoezeer de verdeeling van den verbouw onge-
‘lijkmatig is.

‘ Het is de beperktheid van verbouw in normale

tijden en daarbij de eigenaardige rerdeeling van dien

verbouw, welke den berichten over ‘de uitbreiding
van den uitzaai van handelsgewassen zoo’n onheil-
‘spellend karakter verleend heeft en tot misvatting
over de beteekenis dier uitbreiding aanleiding heeft
gegeven. Een vertienvoudiging van uitzaai van mos-

terdzaad in één dorp beduidt allerminst een vertien-
voudiging van uitzaai over het geheele land, en zelfs,
al ware dat vèl het geval, dan leidt dit toch niet
tot beperking van eenigen omvang van verbouw van ‘graan voor menschelijk verbruik.

Neem b.v. het zeer ongunstige geval, dat de hit-
zaai der, handelsgewassen, waarvan de uitvoer niet
‘verboden is, verdubbelde en dat dit allemaal ge-
schiedde uitsluitend ten koste van de tarwe, dan
zou dit nog geen ander gevolg hebben, dan dat de
opbrengst van de ‘tarwe, die in 1914 voldoende was
om onze behoefte gedurende 10 weken te dekken, dit-
maal voor slechts ruim 8 weken strekte. Maar .
deze speling doet zich in normale jaren evengoed
voor. Zoo staat b.v. tegenover een tarweoogst van
156,000 ton in 1914 een oogst van slechts 138,000
ton’ in 1913.

Een zelfde opmerking als ‘hier gemaakt is met be-
trekking tot den invloed van de, teelt van handels-
gewassen op dien van tarwe is te maken ten aan-

148

ECONOMISCHSTAÏSTISC1IE BERICHTEN

15 Maart 1916

zien van den invloed van, den verbouw van suiker:

bieten en fabrieksaardappelen op dien van consump-
tieaardappelen. Ook.hier heeft men er rekening mee

te houden, dat locale invloeden den aard van het

product bepalen, dat verbouwd wordt. De aardappel-
meelfabrieken zijn gelocaliseerd in het Noorden, dê

suikerfabrieken in het Zuiden. Daarnaast heeft men
– ___1_

_1!1_

appelmeelfabrieken vrijwel het : normale kwantum.
Voor het alarmgeroep, dat thans hier ei daar. op

gaat, bestaat dan, ook, naar wij meenen, cenge-

gronde reden.

4′ .

•OTTEREENKOM9TEN TQ:T HET BOUWEN

VAN SCHEPEN.
aan nog ue eenraie
ooseiije .proviueis

uleb een
Gelijk bekend is, geschiedt het in dozen tijd van
zeer ontwikkelden aanplant van consumptieaardap-
.

,
.

. .

.
ongewone bedrijvigheid in de scheepsbouwnjverheid
pelen
.

en geringen bietenyerbouw.

Als

provincie,
:

.
. .
.
..

•

.
meer dan eens, dat aan een kleinere en financieel
waar werkelijk kans
ZQU
bestaan om consumptieaari-
.

.
.

..
•.

.
niet sterk staande werf de bouw van een kostbaar.
.
appelen door bieten te vervangen komt hoofdzakelijk
,
.

.
.

•

‘

…
zeeschip wordt opgedragen.
•
Let men hierbij op de
Zeeland

aanmerking.

Maar hier is in normale
..

;

.
..
. .

:
groote prijsschommehngen in de grondstoffen, welke
tijden de verbouw van beide artikelen reeds zoo .opge
.
..

.
. :

..
-..

.
voor den bouw benoodigd. zijn, en de daaruit voor
voerd, dat er voornamelijk wisselbouw plaats vindt:
.

.
.

•

,
den scheepsbouwmeester voortvloeiende risico s, dan
–
het eene jaar zaait men op den akker bieten

het
.

.
.

•

.
verdient het zeker aanbeveling dat hij die een schip
andere jaar poot men aardappelen

en de. ervaring
.

.
..

.
aanbesteedt, rekening houdt met een mogelijk fail-
heeft voldoende geleerd, dat die wisselrng.noodza-
.

•

•.

…

.
hssement van den boiLwer en zich er eene voorstel-
..
1 el”k
c
.

Eveneens je in Groningen en Drente vrijwel de
ling van maakt, welké zijne rechtspositie in dat ge-

gébeele hoeveelheid grond, die voor verbouw van fa
.

.
vaï zou z”n
.

,..–

.
•

……………

..
v oor cie epanng oezer positie ai men tweeeriei vorm
brieksaardappelen

aanmerking

komt

door

fa
.

.
.

.
•

‘

.
van bouwovereenkomsen moeten onderscheiden.
brieksaardappelen ingenomen. Het volgend staatje
–
A. Meestal wordt bedongen, dat de bouwmeester
geef.t een verdeelrng van het bodemgebruik aan voor
.

. :
.

….I
.

–

.
niet alleen het. werk van den aanbouw zal verrich-
aardappelen en suikerbieten:

•

,..
.
:

•

.
.

.
ton, maar ook de’noodige materialen zal verschaffen
.
,
In 1914 waren bebouwd met:

•

.
,

. .
.
.

.
en dat hij. op zekeren dag het schip geheel gereed
waarvan

Suiker
aan den aanbesteder zal opleveren

Deze laatste ver
1

aardappeien

fabrieks

bieten
b]ndt 7]ch daaitegenoer dan jegens dan eerste om
aar appe en
een zekei bedrag te betalen, in den regel betaalbaar
.

.
H.A.

H.A.

H.A.
I
in termijnen, waarvan enkele reeds tijdens den bouw,
Groningçn ….
.
……..21.310

16.553

5.152
dus v66r de o.plevering,mdeten worden voldaan.
Friesland «
16.356

2.331

3.062
Een overeenkomst van dezen inhou,d plaatst den
Drente

…………….

20.559

.o.975

–

198
:
aanbesteder, indien de buwmeester mocht failleeren
Overijssel

………….16.421

1.370

110
J v66r de oplevering en nadat
misschien
al een of
Gelderland

…..

26.411

5.531:
;
meer termijnen iran de bouwsom zijn v.öldaan, in een
Utrecht

2 780

141
7eer zwakke positie
Noord-Holland

5.898

5.350
Niet alleen heeft de aanbestder alsdan, 466n i’echt
Zuid Holland

12.308

– –

9
666
op afwerki.ng van het schip, doch ook zal hij het

Zeeland

………………13.061

‘21.38.5
sc

—
hip
•

voor zoover dit gereed mocht zijn -. niet
Noord-Brabant ……

22.542

. .

11903′
kunnen opeischen.

De. eenige hem jegens den op-
Limburg

………….13.367

736
.
getreden faillissementscurator toekomende bevoegd-

Totaal

171.513

31.229

63.234
heid bestaat volgens artikel 37 der Faillissements-

wet daarin dat hij dezen mag sommeeren om binnen

Is op grond •vanhet voorgaande reeds te vermoe-
acht dagen te verklaren, of hij de oyereenkornst van

den dat het met het tekoit aan consumptieaardap
aanneming gestand wil doen,

verklaart de curator

peleri niet zoo’n vaart zal loopen, zoo groeit dit ver
zich hiertoe binnen dien tijd niet bereid, dan is de

moeden tot zekerheid zoodra men er rekening mee
overeenkomst volgens gemeld artikel ontbonden en

houdt, dat we in normale jaren aanmerkelijke kwan
kan de aanbestedei voor schadeveigoeding als con

titeiten aaidappelen
–
in hoofdzaak ook voor con
current schuldeischer opkomen

verklaart de curato

sumptie geschikt
–
konden exporteeren. Over de zich, wel tot nakoing bereid, dan zal hij bij de vei’-.

jaren

1911/1914

beliep

die

export

gemiddeld
klaring

zekerheid

moeten stellen voor de iichtige

6,250,000 H.L., .d. i. 20

t
25.
%

van hetgeen voor
uitvoering.

onze consumptie benoodigd is
Meestal zal de curator zijn keus in den eersten

Van den kant van fabrieksaardappelen
–
CII
daar
zin

uitbrengen

zich

niet

tot

afboun

veibin
op. mag ook ‘wel eens de aandacht gevestigd worden,
.
dei,. omdat voor de faillissements-scluldeis.chers in

zal het gevaar van een. tekört
.
aan consumptie-
het algemeen

-‘

mt uitzon.dering alleen van den

aai dappelen niet kunnen dreigen

een deel der fa
aanbesteder
–
deze houding het voordeeligst zal 71jfl
brieksaardappelen

toch

wel

degelijk

voor

men-
Immers de failliete boedel zal alsdan aan den act,ie-,

schelijke. consumptie geschikt .en wordt trouwens ook
ven kant met de waarde yqA het gedeeltelijk afge-

in. normale tijden daarvoor gebezigd. Door vast te
werkte

schip
–
stijgen.

Weliswaar vermeerdert ool

–
stellen, hoeveel aardappelen de fabrieken teh. hoogste
hot passief met het; bedrag van de aan den ‘aabe-

mogen vermalen, heeft de .R.egeering het .ten allèn
st:eder toekomen de schadevergoeding, doch per slot

tijde in de fhand, er voor.:te zorgen,. dat de voor men-
van

rekenin,g

zal
het
aan de concurrente schuld-‘

schelijk,

gebruik bestemde hoeveelheid
.
aa’rdaipelen
eischers uit: t;e keeren per’ceritage hooger worden

zoo groot

iogelj1c blijve. Als er. gevaar dreigde.zou’
Dèaanbestëder

kan

aldüs; ‘vooral indien d

be-.

het dus

alleen

hier vandaan kunnen

komeii, dat
.
taalde bouwtermijnen .eenaanzienlijkbëdrag vormen,

inplaats yan aardappelen bieten verbouwd werden.
groote schade lijden door, het. faillissement van den

Nemen wij echter hier het zeer onguustige ‘geva1,
bouwmeester.

dat. in Noord-. en Zuid-Holland, Zeelând en ‘Noord-
Hoèwel dit .niet de rechtsverhouding der. partijen

Brabant
–
de provincies, die door de ligging der
bij

faillissement van

.
den

bouwer

betreft,

wijzen

suikerfabrieken voor .bietenverbouw in aanmerking.
‘wij

er te dezer plaatse ‘.toôh op, dat’.,tegenover voor-

kunnen komen
-,.
50
%
der oppervlakte, die in 1914′
meld. .aadeel voor;.den aanbesteder bij. dezen…orm

met aardappelén bezet’ was, door bieten werd vervan-
van aaubesteding voor hem het voordeel staat, dat

gen, dan nog dreigt ei geen gebrek aan consump-.
de

aannemer

de risico draagt van verloren gaan

tieaardappelen te ontstaan.. Handhaving van..het. uit-
van. heL schip,

op ;welke wijze ook, v66r

de op-
voerverbod. zal ‘dan voldoende, blijken om de normale,” levering,

indien slechts de aanbesteder. niet nalatig..

behoefte te’ dkken,. zelfs, ook al .vermaalden de. aard
is’ geweest.

het te ontvangen …(ait.

1641

Bur-

1
15 Maart 1916

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

149

gerlijk Wetboek). De bouwmeester zal dusbij.te niet
bekend, warondergén schippèr èene vracht mocht gaan van het.schip op de werf
–
ip éigen koen een
aanneinèn. Volgens dat tarief was op 30 Juli 1915
nieuw

chip moeten bouwen.

.
‘.
de minimuhacht van Groningén’ naar Amsterdam
Hieruit volgt weer, dat de aannemer de aange-
voor zwaar graan
f
2.— per 2000 Kgr., voor licht
wezen persoon is om’ de mogelijke gevaren, die het
graan 25
–
cents hooger, naar andere pla’atsen zou:in
schip aan de werf kunnen treffen, door verzekering
verhouding eene vrhooging moeten worden betaald.
te dekken.

– – .

‘
De hândel heeft zich aan deze minimumvrachten ge-
B.
‘
Naast de tot

dusver bedoelde overeenkomst
houden, doch zij bleven niet lang van kracht. De
an aanbesteding staat een’andere minder gebrüi-
schippers

maaktên -spôedig’bekend,

dat

mini-
.
kelijke.

mumvracht was verhoogd en voor zwaar graan in
De aanbesteder kan

namelijk bediiïen,

dat
‘
de
het vervolg f3.— naar Amserdam zou bedragen.
bouwmeester, in plaats van de tot een schip gevormde
Een ieder, die zich niet aan de vastgéstelde mini-
materialen en zijn werk ineens na volledige afwer-
,piumvrachten

zou

houden,

werd met boycot be-
king van het schip aan hem in eigendom af te le-
dreigd, zoowel schijers

1s bevrachters.
•
De schip-
veren, de materialen tegen zekeren
,
prijs aan hem
pers-bond ,had een lokaal gehuurd; waarin eIken dag
in eigendom, zal verschaffen naarmate deze ‘oor den
gedurende eenige uien een schippersbeurs werd ge-
bouw worden aangewend.

Eigena

van het schip
houden en daar konden schippers en scheepsbevrach-
op stapel, is dan op elk oogenblik de, aanbesteder, ters bijeen komen om de vrachten af te sluiten. De
slechts de te verrichten arbeid wordt ineens op een
yastgestelde

vracht

van

f
3.— voor

zwaar

graan.
vastgestelden dag opgeleverd.

.
naar Amsterdajn is ook niet lang gehandhaafd ge- Gevolg van deze verhouding is, dat bij faillisse-
bleven en spbedig
.
wederom verhoogd in veiband met
ment van den aannemer, de aanbesteder weliswaar
het groote vervoer
.
van hout van Delfzijl naar Hol-
geen veidee afwerking kan eisclien, indien de cu-
land, welk hout in Delfziji werd aangevoerd door
rator zich

daartoe na

sommatie niet bereid vé-
Duitsche ‘schèpen, dié iiiet door de Noordzee naar
klaart,

doch dat het
.
door hem verkregen eigen-
Amsterdam en Zaandam konden varen zooals in noi-
domsrecht

op het schip in aanböuw onaangetast
male tijden gehiedt.
blijft.

De aanbesteder kan dus -het schip van den
Na nog enkele malen te zijn gewijzigd is op
–
8
curator
•
opeischen en blijft in- zooverre buien het
Januari 1916 de vracht voor zwaar graan riar Am-
faillissement.

Daarnaast zal hij zich als concurrent.
sterdam vastgesteld op
f
4.25 per 2000 Kgr. voor
schuldeischer

kunnen

doen

verifieeren

voor

de
partijen van 40-60 last. Voor grootre partijen is
schade,
–
door hem geleden als gevolg van de niet
de vracht iets lager, en voor lichte granen 25 cents
verdere levering van ‘materialen door den aannemer
er 2000 Kgr. hooger. Naar andere plaatsen wordt
en het staken van het bedongen werk.

–
Bedragen
eene vastgestelde verhooging betaald, voor Rotter-
de door den aanbesteder betaalde termijnen van de
–
dam bedraagt deze 50 cents per 2000 Kgr.
aannemingssom niet meer dan de waarde van het
Behalve dat de vrachten door den schippersbond gedeeltelijk gereed gemaakte vaartuig, dan zal -het
ijn vastgest’eld

dwaugmaatregelen zijn

bekend
door hem

door het faillissement te
lijden
nadeel
gemaakt voor het geval

men van de tarieven zou
–
aldus zeer zijn beperkt.
willen afwijken,

heëft

de schippersbond ook, een
Tegenover deze, in vergelijking met de sub A:- be-
.
reglement

gemaakt

voor de beurtbevrachting. Elk
sproken verhouding, voordeelige positie in geval, van
schip wordt, na’dat de lading is gèlost, op de beurt-
faillissement staat echter

als keerzijde een

nadee-
lijst geplaatst en ‘scheepsbevrachters

zijn verplicht,
liger, indien het schip op de werf buiten schuld van
de schepen te bevrachten naar de volgorde van de
den bouwmeester te niet mocht gaan;

De risico
van ondergang zal dan den aanbesteder, eigenaar
beurtli,jst; -slechts wanneer

aan

de beurt zijnde

van

het
–
schip,

treffen.

bouwmeester

is niet
schipper de vracht’ wigert mag de vracht aan den

verplicht
–
anders dan bij de overeenkômst sub A.
volgenden

schipper

worden aangeboden. Wanneer
schippers of bevrachters van deze bepalingen afwij-
vermeld
–
een nieuw schip op stapel te zetten.
ken worden zij met boycot of op andere soms hand-
Anderzijds zal hij
–
dit meenen wij uit artikel 1643
tastelijke wijze gestraft. Een over een schipper uit- B. W. te mogen afleiden
–
zijn aanspraak op ver-
gesproken boycot strekt zich uit over het geheele
goeding voor

zijn werk, niet echter voor de reeds
land. Onlangs. nam een schipper v66r zijn belLrt den
geleverde materialen, verliezen, tenzij de aanbesteder
23sten Februari eene vracht aan. Toen een gedeelte
ten tijde van

het te niet gaan nalatig was om’ dit
der partij was geladen werd hem evenals den be-
goed te

keuren.

Het- is

duidelijk,

dat het hier de
vrachter

aan

het verstand gebracht,

dat hij

v66r
aanbesteder is,. die het schip op de werf zal moeten
Zijne beurt laadde, en dat wel zoo duidelijk, dat hij
verzekeren of te zijnen behoeve doen verzekeren,
het in overleg met den bevrachter raadzaam oordeel-
de, het aangenomen werk aan den op de heurtljst
bovenaan staanden schipper over te dragen en het

REGELING DER BINNENSCHEEP VAART,
reeds geladene te doen overladen. Nu is deze schip-

Een medewerker te Groningen schrijft:

–
per volgens de beurtljst den 7den Maart bevracht.

De maatregelen, welke door de -schippers zijn ge- Gedurende het geheele najaar van-.1914 waren de
nomen, zoowel wat de vrachttarieven betreft als de
vrachten, welke van hier naar Rotterdam werden
ingevoerde beurtbvrachting, worden op hetoogen-
betaald, over het algemeen niet hoog en nauwelijks
blik door den handel en andere afladers gunatig be-
]oonend te noemen. Voor granen werd in September
oordeeld. Het laat den .afladers- over het algemeen
1914
f
2.25 en
f
2.50 per 2000 kg. betaald; later in
koud, welk schip zij beladen en zoolang de schippers
het najaar zijn die vrachten tot
f
3.50-en
f
4. geste-
geene buitensporige vrachten vaststellen

zullen

zij
gen
;
doch in December begon eene daling, welke
van de zij(le -der afladers geene tegenwerking onder-
aanhield tot in Januari 1915 eene vracht van
f
1.80
vinden. Wel werd van verschi]lende zijden, ook van
naar Amsterdam en
f
2.— naar Rotterdam werd be-
–
die der schippers, de noodzakelijkheid bepleit om de
taald; zelfs is in Juni van dat jaar bevracht -voor
vrachten iedere maand te doen vaststellen door eene
f 1.50
naar Amsterdam en Rotterdam.
–
;
uit de schipps en afladers samen te stellen corn-
Dat de schippers ‘ov’er deze vrachten ontevreden
missie, welke -commissie dan tvens zou kunnen ‘op-
waren zal zeker niemand verwonderen. In den zomer
treden als arbitrage-commissie bij geschillen. Tot de
van 1915. hebben de hier toen liggende schippers
samenstelling

an zulk een commissie is echter nog zich vereenigd en besloten, niet meer te varen voor
niet besloten, hoewel daaraan in de toekomst wel
de geldende vrachten, welke voor hen geën bestaan
behoefte zal blijken te -bestaan.
opleverden;

zij

maakten toen een minimum-tarief
Het

is
–
zeker,

dat

hbt schippersbedrijf door de

150

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

15 Maart 1916

samenwerking der schiers,. die in den loop van het
laatste jaar een grooten en krachtigen bond hebben

gevormd, loonend is geworden. De afladers verheu
gen zich over deze, voor de schippers gunstige resul-
taten en zullen den bond niet tegenwerken, zoolang

deze van zijn kracht geen misbniik maakt.

500 MILLIOEN!

De goudvoorraad van de Nederlandsche Bank, ii

deze bladzijden reeds zoo dikwijls ter sprake gebracht,

heef t thans het halve milliard overschreden. Niet
oninteressant is het hierom, eens een overzicht te
geven van den groei, beginnend bij de donkere dager
van Januari 1883, toen de goudvoorraad beneden
f
5

millioen geslonken was en alleen een geforceerde dis
3

conto-politiek ons voor erger heeft kunnen bewaren

Het staatje bevat tevens de cijfers aangaande den ziI

vervoorraad, sedert 1905 steeds gedaald, en het bedrag der bankbiljetten en rekeningcourant-saldi, welker ge-

zamenlijk bedrag in den laatsten tijd met den stijgen-
den goudvoorraad, schier geljken tred is gaan houden.

Goud

Zilver

B.B. Rek.Crt. saldi

Jan. .1883 ………5

193

Juli 1884 ………44

193

9
1889 ………66

211

1894 ………54

207

1899 ………38

75′

222

1904………
66

245

-6

1909 ………121

285

1914 ………
161

322

‘Oct 1914 ………156

453

26 -.

Jan 1915 ………217

494

April , .

… . ….. 287

.470

64)

Juli

, ………..360

503

Oct…

……… 390

542

Jan. 1916 ………437

578

11 Maart 1916

501

582

t)
mcl. 25
van ‘het Rijk (storting
op de oorlogleening). ,

Wat een goudvoorraad van 500 millioen voor Ne

derland beteekent, blijkt bij
vergelijking
xiiet enkelè

andere landen, een vergelijking, die thans met meer
recht gemaakt mag worden, nu vrijwel overal het goud
uit het verkeer verdwenen is en een belangrijk deel

naar de circulatiebank is gevloeid. –

Goudvoor-

Goudvoor.
T

raad der

raad per
circulatie-

hoofd der
bank in

Bevolking bevolking
t
miljoenen

in
guldens.

millioenen.

guldens..

Engeland

1015
1
)

Duitschiand

1475

Frankrijk

2417

40 ‘

Rusland

1946 –

176

Italië …………

.510

Nederland

500

Spanje

439

Zwitserland

121

Zweden

107

‘

36 –

Denemarken…

Noorwegen …

2,5

1)
Inclusief de reserve voor de currency notes.

Zooals men ziet is liet bedrag per hoofd in ons
land belangrijk grooter dan in alle andere landen;
zelfs ,overtref t het ‘het cijfer van Frankrijk in ruime

mate. . .

0 01?LOGSWINSTBELASTING.

‘Het ontwerp tot heffing eener oorlogswinstbelast
ting is bij de Tweede Kamer ingediend. Hieronder
l

volgt een overzicht van de hoofdtrekken der voorge

stelde regeling: De belasting wordt geheven van alle particulieren,
die hun inkomen, en van alle vennootschappen enver

dere rechtspersonen, die hun winst zagen vermeer-

deren als onmiddellijk of -middellijk gevolg van den
öorlogstoestand. Iedere vermeerdering vah inkomen

of winst in dezén tijd wordt geacht een gevolg vaii

den oorlogstoestand te zijn, indien en voorzoover het

tegendeel niet iannemelijk is gemaakt. Van inko-

mensvermeerderingen, gevolg van- verhoogde iiitkee-

ringen door vennootschappen, die reeds in de belas-
ting bijdragen, bëhoeft niet wederom belasting te

worden betaald.
,Oûbelast blijven vermeerderingén beneden
f
2000.

Het tarief van heffing bedraagt 30 % van hetgeen de

vermeerdering boven
f
2000 bedraagt. Mitsdion wordt

geheven
bij
een oorlogswinst van:

2.100 1.45
0
/
0
of
f
30

‘2.500
6
,,

,,
1.50

5.000
,
18
,,

,,-
900

10.000
24,
,,

,,
2.400

20,000
27
,,

.,
5.400

100.000
29.4
,,
29.400
200.000
29.7
,,

,.
59.400

1.000.000
29.94
,,
299.400

Zoowel hij de bepaling van den aftrek als van het

heffingspercentage is de minister van het voorstel

der Staatscommissie afgewekn. Deze stelde n.l. voor,
vermeerderingen beneden
f
1000 onbelast te laten en

het he’ffingspercentage op 25 te stellen met zekere

degressie voor winsten beneden
f
20,000. Het hef-

fingspercentage wordt door den minister verhoogd
ten einde uit de hoogere opbrengst zoo noodig uitkee-

ringen aan door den oorlogstoestand getroffen ge-

meenten te doen geschieden.

De aanslag geschiedt op grond van aangifte door
den belastingseliuldige, wien daarvoor een biljet wordt
toegezonden. Ook zij, die geen biljet ontvingen, zijn ver-
plicht tot aangifte. Aan de ambtenaren met de uit-
roering, belast worden vèrstrekkende bevoegdheden

verleend. Zij kunnen iuzage vorderen van boeken en
bescheiden, zich door deskundigen doen bijstaan en
inlichtingen inwinnen bij ambtenaren en bij allen, die
in deze dagen blijvend of tijdelijk met bestuursfunc-

ties zijn belast. Onjuiste of onvolledige aangifte wordt gestraft met

gevangenisstraf van ten hoogste zes maanden, opzet-

telijk valsche verklaringen met gevangenisstraf van ten hoogste twee jaren. Hij, die zonder een aanslag-biljet te hebben ontvangen, verzuimt eigener bewe-
ging aangifte te doen, wordt gestraft met hechtenis

van ten hoogste één maand.
Zet in een verder oorlogsjaar de behaalde winst
zich in een verlies om, dan kan volgens daarvoor ge-

stelde regelen geheele of gedeeltelijke restitutie ge-

schieden. ‘

– DE NEDERLANDSCHE ZEE VISSOHERIJ

IN 1915.

In 1915 werd aan de ‘Nederlandsche Haringvis-
scherij deelgenomen door 728 schepen van verschil-
lend type, tegen 748 in 1914, 716 in 1913, 729 in

1912.
In Juni waren de aanvoeren ijzonder schraal
en ook in Juli waren de vangsten nog klein, maar
door de groote vraag kon alles’ onmiddellijk plaat-

sing vinden en’ beieikten ‘de prijzen een ongekende
hoogte; Deze vaste stemming hield de geheele mTaand

Juli aan. ‘ –
Augustus bracht, wat de vangst betreft, niet veel
verbetering, mede tengevolge der beperkte visch-
gronden. De Noordzee-districten, waar anders in
Augustus veel gevangen wordt, waren thans ver-

boden terrein.. ‘
Eind Augustus waren de aanvoeren iets ruimer
met -vaste, en stijgende markt.
September was gunstig en de buitengewoon hooge prijzen liepen nog verder op. In één week -werd o. a.

LIVE

15 Maart- 1916

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

1 57

aan de beurs te Vlaardingen voor 1% miI1ioen- gul-

den aan haring verhandeld.
Eind October staakten vele schepen de vischerij,
voornamelijk om het mijnengevaar.

Statistik der aanvoeren van
haring over
3 jaar
(in vaten)

1915 1914
1913
Tot

Juli …………
68.398
85.474
118.456
25 Augustus……
140.782
164.652
238.331

29 September
321.705.
214.136
383.158
27

October

……
492.370
.
358.939
614.369
17 November……
585.082 489,565 677.685

Totaal der aanvoeren 589.383

497.166

766.711

De ijoogste prijzen, voor haring gedurende 1915
besteed, waren de volgende, vergeleken met die van
1914:

Maan den
Volle haring
_______________________
Maat les ho, ing
Yle haring

1915
1

1914
_______________________
1915
1

1914
1915
1

1914

Mei

……….
f30.—
–
f
62.—

f 64.—
–
–
Juni

: …………
50.—
.

f
70.—
,,34.— ,,34.—
– –
Juli

…………
,39.— ,,29.—
35.—
,,19.—
–
–
44.—
,,25.—
,,41.—
,,16.—
.-
–
September …….
,50.— ,,27.— ,,49.—
24.—
f49.—
f
21.-
Augustus

………

October ……..
,58.—
,,24.—
,,47.—
,,22.—
52.—
22.—
November ………
..
56.—
,,25.—
–
–
53.—
,,21.50

Ook de volgende uitvocreijfers van pekeiharing
en bokking zijn belangrijk:

1915

1914

1913

Naar Amerika

1.2.201

81.700

98.010 vtn.
‘België

……1.05.343

60.450

82.650

Duitschiand .. 720.810

342.550 517.800
andere landen

9.054

20.405

49.635

Totaal

…………847.408

505.105 728.095 vtn.

De
exilort
naar Duitschland is dus in het afge-

]oopen jaar meer dan verdubbeld. Deze vermeerde-
ring mag wel in de eerste plaats toegeschreven

worden aan het feit, dat Polen, groot consument
van haring, weder voor den invoer werd openge-
steld. –

Hoezeer ook de Trawi- en Beugvisscherij van de
buitengewone omstandigheden heeft geprofiteerd

blijkt wei uit de cijfers der besommingen, door Ne-
derlandsche v.isschers verkregen aan de Vischhal te

Ijmuiden. De totale opbrengst bedroeg in 1915
ruim
f
1.4.700.000.—, tegen bijna
6V?
millioen
–
gul-
den in 1914 en bijna f_5.800.00013
,

DEKKING VAN PAPIEREN GELD IN

ENOELSCH-INDIE.

De laatste jaren v6r den oorlog was Britsch-Indië
in staat, groote bedragen goud tot zich te trekken.
In 191.3 h.v. bedroeg de invoer £ 8.077.532. In
1.91.4 daalde deze echter door het uitbreken van den
wereldoorlog tot £ 4.704.640 (van den import viel nog

het grootste gedeelte in het eerste semester) en in
1.915 tot £ 1.499.795. In Januari 1916 moest zelfs
voor een bedrag van £ 719,498 geëxporteerd worden.

In -de laatste weken is echter eene merkbare veran-
dering ingetreden. De toenemende export van En-
gelsch-Indië heeft de wisselkoersen weder tot het
punt gebracht, waarop invoer van goud, zelfs bij de
tegenwoordige hooge vrachten en assurantie-kosten,
voordeel zou opleveren. Engeland zou uitvoer van
goud echter zeer ongaarne zien, en er is dan ook be-
sloten tot eene verlenging (voorloopig met een half
jaar) van de oorlogs-ordonnantie van het Bestuur
der Kolonie, waarbij de dekking van. £ 4.000.000.-

1)
Bedoeld zijn telkens ,,volgepakte tonnen” inhoudende
800 â 875
stuks,haring,naar de grootte.

papieren geld door sterliugwissels en Treasury Bilis
instede van goud toegestaan werd. Men heeft hier
feitelijk met een vorm van ,,double emploi” te doen.
t
De gouddekking bij de Bank of England heeft

daardoor niet meer dezelfde beteëkenis als voorheen.
Het bedrag is nog niet groot, maar juist in dergelijke

gevallen geldt het, dat ,,ce n’est que le premier pas

qui coûte”. De currency-notes, die aanvankelijk be-

stemd waren slechts korten tijd in omloop te blijven,
zijn nog steeds in circulatie, en de dekking is tot
éen laag cijfer (283
%)
gedaald. Zoo is ook de kans
niet gering, dat bovengenoemde ordonnantie telkens

”erlengd en voorloopig niet weer ingetrokken zal

orden. -En zouden andere koloniën niet het vader-

1ndlievende voorbeeld volgen? Egypte heeft voor de

financiering van den katoenoogst âltijd groote be-
dragen goud ingevoerd
;
-maar zou thans eveneens
over kunnen gaan tot uitgifte van papiéren geld, ge-
di.kt door Treasury-bills en Sterling-wissels.

?J?{OOGJNG DER TABAKSBELk
‘
/
°
iN

DUITSCHLAND.

–

il Het thans ingediende ontwerp tot verhooging der
tal)aksbelasting in Duitschland, omvat in hoofdzaak
het volgende:

Verhooging der inkomende rechten voor buiten-landsche tabak, zoodat deze zullen bedragen:

voor ruwe tabak 130 Mk. p. 100 ‘Kg.,
‘l,
plus 65
0
/ van
sigaren

700

J de waarde
sigaretten 1500
gekorven

rooktabak 1100
snuif- en

pruimt.abak 600

Verhooging van den accijns voor inlandsche
tabak ôp 75 Mk. per 100 K.G.

Heffing van een oorlogstoeslag voor, sigaretten
(boven de reeds daarvoor bestaande bandarolle-be-
lasting), welke toeslag berekend wordt nar de detail-
verkoopvaarde en naar gelang der prijzen wiselt
tueschen 20 en 25′ % dier waarde.
De meerdere opbrengst wordt geschat:

an de verh. van invoerr. en accijns op 72.600.000 Mk.
1., den sigarettentoeslag

,, 87.000.000
De vorige rechtertverhooging (in 1909) bepaalde
voor ruwe tabak de belasting op 85 Mk. per 100 K.G.

plus 40 % van de waarde, den accijns voor inland-sche tabak op -57 Mk. per 100 K.G. Op te merken
valt, dat de toen aangenomen verhouding tusschen
gewichts- en waardebelasting ongeveer gehandhaafd
blijft; daarentegen wordt de voorsprong, rdi
en
volgens
de bestaande regeling de inlandsche tabak reeds had,
door het nieuwe ontwerp nog belangrijk vergroot. –

–
REGEERINGSMAATREGELEN,OP
HANDELSGEBIED.

Uitvoerjerboden. Verboden is de uitvoer
van
kurk
en van
zwavel.
Het bestaande uitvoerverbod van
henn.ep
is met
enkele soorten, als Manilla-hennep en ‘sisal, en de
daaruit vervaardigde artikelen aangevuld.

Tijdelijk opgeheven is het uitvoerverbod van
aalzuur.

Distributje van Mais. Vooi’lveringin
‘de maand Maart ‘is slechts 30 % -van de aange-
vraagde hoeveelheden Regeeringsmais toegewezen.
Inzake beschikbaarstelling van
,
mais, ten behoeve
van fabrikanten van maismeel en maiskoeken, land-
bouwers en veehouders, heeft de Minister
–
van Land-.bouw voor de maand April nieuwe voorwaarden vast-
gesteld, welke op verschillende punten afwijken van de tot dusver geldende. Verscherping der controle is

:et voornaamste doel der nieuwe bepalingen. Aan-
yagen voor Aprillevering moeten v66r 18Maart zijn

2′
.

152

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

15 ‘Maart 1916

ingekomen bij de Commissie voor den Graanhandel’

te Amsterdam of het Comité van Graanhandelarexi’

te Rotterdam..
0

In een ministerieele circulaire aan de burgemees

ters wordt er op gewezen, dat regeeringsmais dooi,

grossiers, enz., soms tegen hooger prijzen verkocht
5

wordt dan in de bedoeling ligt. Den burgemeesters

wordt verzocht, te doen nagaan, of de bepaling om-

trent verkoop met een billijke winst voldoende wordt

nageleefd.
0

BOEKAANKONDIGING.

–

Dr. Hermann A. L. Lufft, New York.

Die Nordamerikan,ischen, Int eressen

Süd-ainerilca vor dem Krieg.
Jena

Gustav Fischer 1916.

Het Kieler Institut für Seeverkehr und Wélt

wirtschaft onder leiding van den hoogleeraar Harms,

zal den lezer van naam niet onbekend zijn. Het belang-

rijke driemaandschrift ,,Weltwirtschaftliches Archiv”

wordt onder de auspiciën van het Institut uitgegeven,

terwijl de geprezen studie van Emil Helfferich over
,,die Niederindisch-Indischen Kulturbanken” van de

reeks van geschriften van het Institut, uitgëgeven

onder den verzamelnaam .,Probieme der Weltwirt-

schaft” het
21Ste
deel vormt.
Sedert den oorlog publiceert het Institut een seri

Kriegswirtschaftliche Untersuchungen, waarvan he
aan hoofde dezes vermelde geschrift het vierde deel

uitmaakt.
De verdienste van het geschrift is, dat uitvoerig

en aan de hand van tal van feiten wordt aangetoond

•
dat de Noord-Amerikaansche belangen in Zuid-Amerika
reeds v66r den oorlog van veel grooter beteekenis
waren dan men algemeen dacht en de uiterlijke schijn

vermoeden deed.
Ging men b.v. de handeisstatistieken na, dan kwam

men tot de conclusie, dat van den totaalhandel van
geheel Zuid-Amerika van ruim 2150 millioen $ in
1912, 350 millioen of 16
0
/
0
voor rekening van de

ereenigde Staten kwamen, welk cijfer bovendien aan

beteekenis verliest, wanneer men weet, dat deze handel
vrijwel geheel met vreemde schepen geschiedde en

voor een groot deel via Londen werd gefinancierd. Ook

waren de uit Noord-Amerika ingevoerde goederen
van een groote eenvormigheid: ,,75
0/
are products
of our large organisations.” Het in Zuid-Amerika
gestoken Amerikaansche kapitaal is voorts in ver-

gelijking met dat van andere landen betrekkelijk
gering. Naar recente schattingen toch stond voor den

oorlog uit:
aan Engeisch kapitaal ………4.000 millioen Dollar,

Fransch-Belgisch kapitaal 2.500
Duitsch kapitaal …………1.000
Amerikaarisch kapitaal … 500
• Ziet men nader toe, dan blijkt evenwel, dat de
feitelijke economische macht van de Vereenigde Staten
in Zuid-Amerika belangrijk grooter was dan uit deze

cijfers opgemaakt kon worden.
Een groot deel van het Europeesch kapitaal staat
toch in dienst der Noord-Amerikaansche organisaties,

waarvan de Farquhartrust de voornaamste vormt.
Deze trust, oorspronkelijk en nok thaus nog in
hoofdzaak eigenaar en exploitant van spoorwegen,
welker net zich over het geheele werelddeel uitstrekt,

heeft zich daarnevens steeds meer ontwikkeld op
allerlei ander gebied. In het bezit van outzagli.jke
complexen grond, heeft zij zich ingelaten met veeteelt
en met de vleeschindustrie in Argentinië, met de rubber-
cultuur aan de Amazonerivier, de ertsmijnen in
Bolivia en Paraguay, de petroleumproductie, die in
tal van landen van dit wereiddeel een ontzaglijke

toekomst schijnt te hebben. En steeds in dezen vorm,
dat de leiders van de trust, die in nauwe relatie
staan met de machtige Standard Oil groep en de National City Bank, met een betrekkelijk gering

eigen kapitaal een groote hoeveelheid vreemd kapitaal

controleeren.

Uitvoerig maakt
1
de
schrijver
voorts melding van
de botsingen met andere groepen, b.v. den strijd van
de ten slotte in één onderhoorige maatscha ij saarn-

gebrachte belangen in Peru tegen de oude eruvian

Corporation, welke er toe leidde, dat het Engelsche

kapitaal de contrôle over de petroleumvelden verloor,
hetgeen voor de toekomst der Corporation van groote
beteekenis kan
zijn;
hij wijst aan, hoe ook in Argen-
tinië gelijke verschijnselen zich voordeden, hoe b.v.
de groote Liebig Co., niettegenstaande haar kapitaal

geheel in Engelsche handen was, in toenemende mate

dienstbaar werd gemaaakt aan de Amerikaansche

belangen.
De schrijver meent uit dit alles de conclusie te

mogen trekken, dat reeds v66r den oorlog een ver-
schuivingsproces ten gunste van de groote Amen-

kaansche groepen aan te
wijzen
was, en terecht

merkt hij op, dat, wie van al deze feiten op de hoogte

is, een eenigszins ander inzicht krijgt in de betee-

kenis van de krachtige pogingen, die thans door de

National City Bank en onder hare leiding door de

nieuw opgerichte American International Corporation
worden ondernomen tot verdere uitbreiding van de

Noord-Amerikaansche belangen in hp.,t ziîideljk

wereiddeel. . B.

MAANDCIJFERS.

SPAARBANKCIJFERS.

Overzicht van inleg en terugbetaling bij 49 particu-

liere spaarbanken (aangesloten bij den Nederlandschen

Spaarbankbond) gedurende Januari 1916.

Spaarbanken met een

Bedrag in Guldens

Posten

aan inleggers verschuldigd
bedrog van:

Inleg

Terug-
Terug- betaling

betaling

beneden

f 100.000

6.299

7.360

27
f 100.000

500.000

223.953

146.527

4286 1631
500.000

1.000.000

283.991

219.062

4494

1620

1.000.000 ,,2.000.000

612.244

392.431

8415

2790

2.000 .000 ,,4.000.000

360.828

299.217

3036

1347

-,, 4.000.000 ,,7.000.000

815.463

567.269

9641

5205
boven

,,7.000.000 1.583.135

808.943 32631 11103

Totaal .. 3.885.917 2.440.812 62599 23723

Totaal Januari
1915
.. 2.308.230 3.290.239 43207 24891
1914 .. 3.430.506 2.937.048 71357 29884′

Januari ….

1916

1915

1914

Uitgegeven nieuwe boekjes
4917

2724

5106

• Geheel afbetaalde boekjes..

2454

2903

2630

Idem gedurende Februari 1916.

Spaarhanke,i met een

Bedrag in Guldens

Pcstcn
aan inleggers verschuldigd
•

bedrag von:

Inleg

Teru
g
.
Inleg

beneden
f 100.000

179

359 ,

f 100.000 ,; 500.000

128.543

99.385

2644

856
500.000

1.000.000

233.709

152.831

2642

852
1.000.000

, 2.000.000

434.217

338.985

6121

1753
2.000.000 ,,4.000.000

341.161

265.967

3200

1739
4.000.000 ,,7.000.000

692.706

451.584

8930

4054
boven

,,7.000.000 1.344.127

797.452 30363 10327

Totaal ..
3.174.734
2.106.567 53996 19583

Totaal Februari
1915
.. 1.640.960 4.765.489 35546 25741
1914 .. 2.587.877 2.494.229 61507 24328

Februari
….

1916

1915

1914

Uitgegeven nieuwe boekjes
4275

2215

4001
Geheel afbetaalde boekjes..

1968

2687

2188

In herinnering wordt gebracht, dat in Februari 1915

de storting op de 5 % Staatsleening plaats vond.

15 Maart 1916

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

153

STATISTIEKEN. EN OVERZICHTEN.

N.B.

beteekent: Cijfers nog niet ontvangen.

GELDKOERSEN.

I. BAKDISCONTO’S.

•
11 Maart
1916.
20
Juli
1914.

e d
1
Disc. Wissels.
4
‘/
sedert

1Juli ’15
31/2
sedert23 Mrt. ’14
Bel.Binn. Eif.
4
1
/2

’15
4

’14
B
ank
tV
rs
chi
fl
RC
5
1
/2

19Aug.’14
5

’14
Bank of England ..
5

’14
3

2
9Jan. ’14
Deutsche Reichsbk..
5

23Dec.’14
4

5 Febr.’14
Banque de France..
5

20Aug.’14
3
1
/2

29 Jan.

’14
Oostenr. Hong. Bk.
5

12Apr.’15
4

12 Mrt. ’14
Russische Staatsbk. .
6 .

29 Juli ’14
5

1Apr. ’14
Nat. Bank v. Denem.
5

’15
S

6Febr.’14
Zweedsche Rijksbk.
5
1
/2

5 Jan. ’15
41/2

’14
Zwitsersche Nat. Bk.
4
1
/2

’15
3
1
/2

’14
Bank van Italië …
5e/2

10Nov. ’14
5

9 Mei ’14
Federal Res. Bk. N.Y.
3-5 ,,

4 Febr.’15
–
Javasche Bank ….
3
1
/2

1Aug.’09
3
1
12

1Aug.’09

II. OPEN MARKT

Data
Amsterdam
Londen
Part.
Berlijn
Part.
Pjs
Part.
N. York
Coli-
Part.
Prolon-
disconto
gatie
disconto
disconto
disc.
tnoncy

11 Mrt.
1
16
1
1
/
2
5/82
41!5_8/4
–
2- ‘/4
641

’16
1’/2-/s
2- ‘/2
5/2
41/2.314
–
2-‘/4
28 F.-4M.’16
1/o-2
1
/
2/4
51/_l/a
4’/2/4
–
1/
4
-2
21-26 Fb.’16
2-‘/4
2-/4
5 ‘Is
4
1
/2.
0
/4
–
1[4-2
14-19

’16
1 ‘/4-2
2 ‘/4- ‘/2
5 ‘/s
41/3.0/4
–
1 /42

8-13 Mrt. ’15
45/_3/.,
41/
4
.8/
4
1)
1
1
/2.
1 1
/18
–
–
1 /4
–
18
9-14 IVirt. ’14
35/
5
5/
4

3_8/4
2 ‘/-‘/s
31/4.2/8

2’/4
1/4-2
20-24Juli ’14
3 ‘/-/,o
2ij4-
8
/4
2
‘i-‘/
2
1
/8- ‘/2
28/
4

1
2
/4.2
1
/2

1)
Noteeringen van de Ver. v. d. Effectenhandel en de Pro-
longatievereeniging door elkander.

WISSELKOERSEN.

i. KOERSEN IN NEDERLAND.

Voor Londen, Berlijn en Parijs worden voorloopig ook de
dagelijksche noteeringen te Amsterdam opgegeven. De dage-
lijksche koersen op New York en de laagste en hoogste dr
week zijn aan particuliere opgaven ontleend.

Data
Londen
Berlijn
Parijs
New-York

Mrt. 1916

. .
11.26’/2
42.10 40.10 2.36
8
/4
7

1916

. .
11.28’/
42.02’/
40.15
2.37
8

1916

. .
11.28
41.87
1
/2
40.10
2.36 ‘/s
9

1916

– .
11.31
1
/2
41.85
40.15
2.37
10

1916

. .
11.31 ‘/o
4 1.7 7 ‘/2
40.15
2.37
11

1916

. .
–

11.31
41.65
40.17
1
/
2.37’/4

Laagste der week
11.23 41.55
39.97 ‘/2
2.35/
Hoogste

,,
11.32
42.12 /2
40.20
2.37 1/4
4 Mrt. 1916

. .
11.23/2
42.12
1
/2
40.02’/2
2.35’/2
26

Febr. 1916

..
11.19
42.35
39.97/2
2.34f,
Muntpariteit . . . .
12.10’/8
59.26
48.-
2.48 8/4

Data
Zwitser-
land
Weeien
1
Kope,,.
hagen
Stock.
hol,,,
Balavio
telegrafisch

11 Mrt.

1916
45.27 ‘/2
29.05
67.55 67.55
–
Laagste d. w.
44.90 28.90
66.60
66.70
–
Hoogste

,,
45.27’h
29.40
67.65
67.65
–
4 Mrt.

1916
44.95 29.30
66.60
66.60
98-/4 26 Febr. 1916
44.65
29.50
65.85
66.05
98-/4
Muntpariteit
48.-
50.41 66.67 66.67
100

OVERZICHT.

De wisselkoersen waren deze week slechts aan geringe
schommelingen onderhevig. De koers van Londen kon enkele
punten opkomen en was gedurende de geheele week aan den

vasten kant. Parijs onveranderd., Berlijn -en ‘Weenen, nog
steeds flauwer, moesten circa 1
0
/0
prijsgeven.
In New York, hoewel sterk gevraagd, was geen rijzing van
beteekenis te bespeuren. Alleen Skandinavië was sterk op-
loopend en noteert nu circa 1
ho
boven het normale goud-
punt van uitvoer.
II. KOERSEN TE NEW YORK.

Cable
Zicht
Zicht
Zicht
‘
0
a
Londen
Parijs
Berlijn
A,nstcrd.
– (in.
,
(in

S.
(in cents
(in

ce,,ts
-.
per £)
P.

,)
p. Rus. 4)
per

gld.)

Mrt. 1916….
4.76.90
5.90’/4
72
1
/8
42I,o
Lâagste d. week..
4.76.65
5,89’/4
72
8
/to
42I,o
hoogste
,,

. .
4.77.-
5.9 1
‘/4
73’/4
42/io
4

Mrt. 1916.. ..
4.77 —
5.88
1
/2
73/8
42 Vs
26 Febr. 1916….
4.76.90
5.87’/4
73
1
/
42/
Muntpariteit

. . ..
4.86.67
5.18ij4
951/4
40’/,e

‘III. KOERSEN VAN DE VOLGENDE PLAATSEN OP

,j.

LONDEN.

–
Plaatse,, en
fl

Landen
–

Noteerings- eenheden
26
Feb.
1916
4 Mrt.
1916

Week
6-9 Maart.
‘)

LaagsteHoogste

9
Mrt.
1916′)

Lires p. £
32.021 31.90
31.97?s
32
32
Madrid

….
Peset. p. £
25.07
25.04
25
25.07’/2
25
Lissabon

.. ..
d.p.escudo
36
35’/4
347/s
35
347/8

Petrograd

..
R.
p.
X 10
lSO’/s
151V2
150’/2
151
150’/s
A!exandrië . .
Piast. P. £
9771
je

977/
97/io
977/
97/,o
1alcutta

. . . .
sh/d.p.rup.
1/4
1
/8
1/4
1
/s 1/4
1
/8
1/4’/8
1/4
1
/8

Italië

…….

‘Singapore – ..
id. p. $
2/4/32
2/4/32
2/4
7
/82
2/4/83
2/4/s2
‘Yokohama. . .
id. p. yen
2/1 5/
2/1 ‘/,o
2/1

/,o
2/1
1/4
2/1 l/
Hongkong

– –
id.

p. $
1/11
1
–
1/11
1j11,r
1/11’/4
1/11 ‘Lo
,Shanghai.. – –
id.

p.tael
2/7
7
/i6
2/7/8
2/7/
217
7
/8
2/7/8
Montreal

. . .
$ per £
4.80 ‘/2 4.80 ‘/2
4.79
‘/
4.80 ‘/2
4.79
‘Is
B. Aires 90 d.
d.p.gd.pes.
49
49/3
499/8s
4912/

4911
‘Valparaiso ,,
d. p. pap.p.
8
°
/82
8
‘!
81/
4

8/,o
8/,o
tivlontevideo,,
d. p. peso
538/8
53
2/4

531/8
535/
4

532/
8

R. d.Janeiro,,
d.p. milreis
11 11
28
/02 1127,182
11
20
/53
11
20
/82

1) Noteeringen van 10 en 11 Maart nog riet ontvangen.

GOUD EN ZILVER.

GOUDBEWEGING BIJ DE BANK OF ENGLAND.

Week van 2-8 Maart 1916.

(In duizenden p.st.)

1,,.
Baren

……………1243
hSovêreigns ……….400
Koloniën … ………-
Per saldo uitgevloeid.. –

1643

L
5.

ZILVER.

De zilverprijs handhaafde zich in de afgeloopen week, lbijna zonder eenige v:jriatie, op 27 d. De eenige koopers
..zijn de Europeesche Muntbesturen; de Indische bazaars ont-
,houden zich nog steeds van het geven van kooporders. Hoe
1
gering de vraag van die zijde is blijkt wel Uit het feit, dat
in de eerste twee maanden van dit jaar slechts voor £ 300.000
“zilver van Engeland naar Britsch-Indië werd verscheept
‘egen £ 1.000.000 in Januari en Februari 1915 en £ 898.000
Cij
die maanden in 1914.
Naar de firma Mocatta & Goldsmid in haar circulaire
tmeedeelt is de zilvervoorraad in Shanghai belangrijk afge-
– nomen tengevolge van muntaankoopen voor Russische re-
,k
.
ening.

51.
Noteering te Londen.
te New York.
11 Mrt.

1916 ……..27
–

56/4
‘1
4

1916 ……..27

–
563/4
13 Mrt.

1915 ……..24/,
14

Mrt.

1914 ……..

26’/,o
20

Juli

1914 ……..24’°/
54

Uit.
Continent …………
375
Koloniën

…………
500
U.S.A………….
79
Overige

landen

……
355
Baren en

diversen ….
–
Per saldo ingevloeid

.
334

154

ECONOMISCH-STA1IISTISCHE BERICHTEN

15 Maart 1916

NEDERLANDSCHE BANK.

VERKORTE BALANS OP 11 MAART 1916.

(‘

Activa.

Binnenl. Wis-(H.-bk.
f
47.962.096,07
sels,

Prom.,
‘
B.-bk.

354.623,45
enz., in disc.

Ag.sch.,, 16.847.254,06
/2

65.163.974,49
Papier o. h. Buitenl. in
disconto.

……………………..
–
Idem eigen portef..
.
f

2.275.275,-
Af: Verkocht maar voor
de bk. nog niet afgel.

Beleeningen
2.275.275,-
H.-bk.
‘f

17.879.336,08
mcl.
vrsch.
.
B.-bk.

5.822.9530

‘/2
in rek.-crt.

I
Ag.sch.
,
45.701.181.99
1
/2
op onderp.

•

f
69.403.471,14
(

Op Effecten ………
f

63.009.121,14 Op Goederen en Spec. ,,

6.394.350,-
69.403.471.14

Voorschotten

a. h.

Rijk …………….
13.161.347,25

–

Munt en Muntmateriaal
Munt, Goud ……t 70.448.540,-
Muntmat.

Goud. ..

,,431.227.586 90

f501.676.126,90
Mudt,

Zilver, enz..
.

4.624.364,03
1
/2
Muntmat. Zilver …..

506.300.400,93
Effecten
Bel, van hetRes.fonds
f

4.953.813,94
id. van
‘/,
v. h. kapit.

3.885.998,50
8.839.812,44
Geb. en Meub. der Bank …………….
.

1.600.000,-.
Diverse rekeningen ………………….
,,

44.368.467,46 ‘/,

f711.112.838,72

Passiva.

Kapitaal

……………………….
f

20.000.000,-

–
Reservefonds

…………………….
,,

5.000.000,-
Bankbiljetten

omloop

…………..
,, 582.677.640,-
Bankassignatiën in nmioop

…………
2.356.946,29
1
/2
Rekening-Courant saldo’s:
Van het Rijk……
f

–
Van

anderen ……,, 91.031.191,05
1
/
Ol.O3l.l91,OS’/si
Diverse

rekeningen

……………….
10.047.061.37

“t

OVERZICHT VAN DE VOORNAAMS’IE POSTEN.
(In duizenden Guldens.)

Data
Goud
Zilver
B

4
b’Itt
–
ije

Andere’
opcischbare
schulden

501.676
4.624
582.678
93.388
495.530
4.798
586.149
79.686

11Maart1916 ……..

495.113
5.249
577.978
104.746

1916 ……..

489.740

‘
5.261
575.339
97.068
12

1916 ……
485.260′
5.060
579.441
91.325

Febr. 1916 …….
19

1916 ……..

480.036 5.206
583.219
.72.438
29

Jan.

1916 ……
466.837
6.059
581.722
66,398

1916 ………

448.753

6.123
573.086
61.931
22

1916 ……..
441.794

5.777
577.947
‘51.457
15

1916 …….
8

1916 …….436.635
5.861
578.410
49.832
6.195
577.056.
33.240
‘6.364
‘558.491
62.280

Dec.

1915 …….429.182

1915 ……

Juli

1914 …….

6.379
562.055
495
.07

1915.
……427.862
.421.701

1.317
456.019
89.714
1
)
13Maart1915 …….271.993
9.362
304.284 5.593
14 Maart 1914 …….159.944
.162.114
8.228
310.437 6.198

‘) Waarvan Rek. Crt. saldo van het Rijk
f
53.573.000.
Data

Disco ;,fo’s

Belee. Besch,k-
baar
Dek-
ki;,gs-
Hiervan
Totaal
Scitatkist- vingen
Metaal-
percon-
pronzesseit
saldo
tage
recl,tstreeh,ç

11Maart1916
65.164
44.000
69.403
370.408
75
4

1916
61.380
–
40.000
71.227
366.489
75
26 Febr. 1916
74.138
52.500
73.631
363.148
73
19

1916
74.665
52.500
74.116
359.857
74
12

–

1916
75.218 52.500 80.529 355.511
73
5

1916
75.817
52.500 82.258
353.056
74
29 Jan.

1916
77.756
53.500 83.602
342.656
73
22

1916
79.102
53.500
‘83.709
327.279
72
15

1916
80.586 53.500
83.476
321.304
71
8

1916
79.853 51.500
87.065 316.273
70
31 Dec.

1915
76.348
47.500
93.579
312.746
71
24

1915
76.398
48.500
90.971
309.505
70
18

1915
73.025 45.500 89.995
305.293
70

13 Maart 1915
82.649
–
204.206
163.858
50
14Maart1914
53.467
–
75.753
45.290
1
)
55
25 Juli

1914
67.947
14.300 61.686
43.521
1
)
54

t)
Op de basis van
2
1
metaaldekking.

f
711.112.838,72

Beschikbaar metaalsaldo …………..

f.
370.408.031,19
‘/2
Op
de bases van ‘Is metaaldekking.
.
..

,,
235.194,875,72’h
Minder bedrag aan bankbiljetten in omloop
dan waartoe dc Bank gerechtigd is ..

,,
1.852.040.155.97 ‘/,

Bij vergelijking met den vorigen .weekstaat
blijken de volgende. verschillen:
‘
Meer
Minder

Disconto’s

…………..

3.783.664,86
‘/2
Buitenlandsche wissels

. . .
1.618.340,-
Beleeningen
1.823.563,26
Goud

………………6.145.798,78
Zilver
173.944,81
Bankbiljetten
3.471.225,-
Rekening-Codrant saldo’s .’

13.630.859,68

N.B. Uit de bekendmaking van den Minister van Financiën
blijkt, dat uitstonden op:

1
4 Maart 1916

11 Maart 1916

Aan schatkistpromessen
. .
/124.280.000,-
/128.280.000,-
waarvan rechtstreeks bij
de Ned. Bank geplaatst
40.000.000,-
44.000.000,-
Aan schatkistbiljetten.
. . .

81.183.000,-
81.183.000,-
Aan

zilverlons

……..’
4.746.900,-
4.708.283,50

JAVASCHE BANK.

– OVERZICHT D’ER VOORNAAMSTE POSTEN.

(In duizenden Guldens.)

Data
Goud
Zilver
bÜjel;,,
•
Andere
b.
schifiden

Jan.

1916

…….
47.650
31.323
139.368 31.761
8

1916

…….
42.841
32.438 138.178 33.477 43.819 32.400 136.480
33.404
42.480 32.198
135.967
34.557
1

1916

…….
25

Dec. 1915 …….

16 Jan. 1915
37.555
26.205
‘125.202
18.192
27.112
26.993
111.745
11.448
17

Jan.

1914

…….
35

Juli

1914

…….
22.057
31.907
110.172 12.634

Data
Dis-

1
conto’s

Wissels,
buiten
N.-Ind.
betealbaar

Belec-
,tinqen
Diverse
–
1)

Be.çchik-
baar
n,etaal-
saldo

Dek-
J kings-
1
percen.
tage

15 Jan. 1916
6.017
20.897 45.733
23.553
44.748
46
8

1916
5.782 19.859 45.690
29.058 40.948
44
1

1916
5.839 22.795
44.373 24.524 42.242
45
25Dec:1915
5.846
22.040
45.641
26.130
40.573
44

16 Jan. 1915
5.172
8.954
34.833 4.360 35.081
44
17 Jan. 1914
6.009
11.696
47.603
2.504
4.691
44
25Juli 1914
7.259 6.395
47.934
2.228
4.8422)
44

‘) Sluitpost der activa.
5)
Op de basis van
2
/5
metaaldekking.

15 Maart 1916

ECONOMISCH-STATISTISCHE BE’RICHTEN

155
,

SURINAAMSCHE BANK.
OVERZICHT DER VOORNAAMSTE POSTEN.
(In duizenden sruldens.)

Data
Metaal
Circulatie
Andere 1

schulden
opeischb. IDisconto’s
IDv. reke-
ti
in gen
t)

29 Jan.1916
875
898
1.100
915
786
22

1916
864
‘873
1.053
92.9
698
15

1916
745 934
1.015
929
830
8

1916..
719
939 1.052
925
875

Jan.1915….
1.438 919 1.138
801
270
31

Jan.1914….
651 1.057
529
735
352
25Juli

1914….
645
1.100
560
735
396
t)
Sluitpost der activa.

BUITENLANDSCHE BANKSTATEN.
I. BANK OF ENGLAND.
WEEKSTAAT VAN 8 MAART 1916.
ISSUE DEPARTMENT.
Notes issued.. £ 73.545.975

Governm. debtzg 11.015.100
Othersecurities ,,

7.434.900
Gold coin and
bullion . . . . ,, 55.095.975

£
73.545.975
1

£
73.545.975

BANKING DEPARTMENT.

Capital ……£
14.553.000
Government
Rest

……..,,
3.659.954 securities

.. £
32.838.646
Public deposits ,,
52.174.690
Othersecurities ,,
93.180.163
Other

deposits ,,
97.035.512
Notes ……..

,,
40.441.695
Seven-day and
I

Gold and silver
other bills.

,,
19.732
coin

…….,
982.384

£ 167.442.888
1

£ 167.442.888

OVERZICHT VAN DE VOORNAAMSTE POSTEN.
Onderstaand overzicht bevat tevens de cijfers der door de
Regeering uitgegeven currency notes van 1 £ en 10 sh. met
het bedrag der gouddekking en der tot dekking aangewezen
Government securities. De publicatie dezer cijfers geschiedt
sedert 26 Augustus 1914. –
(In duizenden p. St.)

Currency Notes.
Data

Metaal Circulatie Bedrag
1
Goudd.’ Go. Sec.

8 Mrt. 1916 56.078

33.104

1916

56.110

33.307 100.893

28.500

65.203

23 Febr. 1916 54.987

32.508

99.345 28.500 65.203
16

1916

54.820

32.566

98.817 ‘ 28.500

65.203

10 Mrt. 1015

59.877

34.296

37.406

27.500

5.000

11 Mrt. 1914 41.642

28.238
22 Juli 1914
1
40.164
1
29.317
Data
Goi’.
Sec.
Other
Sec.
Public
Depos.
Other
Depos. Re-
serve

Ve rit.
Reserve
tot
dep.

8 Mrt. 1916
32.839
93.180
52.175 97.036 41.424
27f4
1

1916
32.839
96.743 50.631
102.019
41.253
27
23 Febr. 1916
32.839
93.336
52.620 96.394
40.930
27V
16

1916
32.839
95.153
51.514
99.156
40.704
27

10 Mrt. 1915
27.138 127.010
50.126
129.764 44.031
24V2
11 Mrt.

1914
11.153
40.116 24.943
39.922
31.855
49
1
/8
22 Juli

1914
11.005
33.633
13.735
42.185 29.297
52/6

II. DEUTSCHE REICHSBANK.
STAAT VAN 7 MAART 1916.
De biljetten zijn sedert den oorlog niet inwisselbaar.
Metailbestand ……………………
Mk

2.500.973.000
davon Goidbestand

………………
2.458.096.000
Reichskassenscheine
1)
291.357.000
Noten anderer Banken

………………
10.296.000
Wechsel

…………………………
5.852.541.000
Lombardforderungen ………………….
11.966.000
Effekten

…………………………
30.521.000
Sonstige Aktiva

…………………..
,,

243.544.000

Grundkapital

………………………
180.000.000
Reservefonds

……………………..
80.550.000
Notenumlauf

……………………..
6.532.128.000
Sonstige tëglich fâllige Verbindlichkeiten
1.896.960.000
Sonstige Passiva ……………………
251.554.000
t)

mcl.
Darlehenskassenscheine.

OVERZICHT VAN DE VOORNAAMSTE POSTEN.
Onderstaand overzicht bevat tevens het cijfer der uitgegeven Darlehenskassenscheine. Dé Scheine, welke niet in kas zijn bij de Reichsbank, circuleeren grootendeels onder het publiek. De
Darlehenskassen zijn ingesteld op 11 Augustus 1914.
(In duizenden Mark)

Data
Metaal
Daarvan
Goud
_______________

Kassen-
scheine
Circu-
lotie

ek-
kings.
percen-
tage
‘)

1
Mrt. 1916
2.500.973
2.458.096
291.357
6.532.128
43
29 Febr. 1916 2.500.988
2.457.149
482.545
6.554.309
46
23

1916
2.501.839
2.466.421 264.570
6.286.306
44
15

1916
2.498.920 2.455.850
419.248 6.374.300
46

6 Mrt. 1915
2.335.177
2.293.614
203.955 4.905.145
52
7 Mrt. 1914
1.616.232 1.299.255
64.985
1.856.878
91
23 Juli 1914
1.691.398
1.356.857 65.479
1.890.895
93

) L)eKKing der circulatle door metaal en 1.assenscneine.

Dato
Wissels
Rek. Crt.

Darlehen skassen-
scheine

Totaal
In kus bij
uitge-
de Rcichs-
_________________

geven
bonk

Mrt. 1916..
5.852.541
1.896.960
1.442.400
247.300
29

Febr. 1916..
5.781.322
1.986,805
1.606.800 439.500
23

1916..
5.511.992
‘1.787.557
1.321.700
218.200
15

1916..
5.387.493
1.742.712 1.480.500
375.500

Mrt.

1916..
4.260.587 1.711.802
‘

765.000
195.000
7

Mrt.

1914.;
900.835
997.215
23

Juli

1914..
750.892
943.964……………….

III. BANQUE DE FRANCE.

OVERZICHT VAN DE VOORNAAMSTE POSTEN.
Van 30 Juli 1914 tot 28 Januari 1915 is geen weekstaat
openbaar gemaakt. De met * geteekende posten komen sedert
deze periode in den weekstaat voor. De bankbiljetten zijn sedert
den oorlog niet inwisselbaar.
(In duizenden francs.)

*Te goed
*Uitge-
Dato
Goud
Zilver
in het bui.
Wissels
stelde
ten land
wissels

9 Mrt. 1916
5.018.944
360.541
382.218
1.711.578
2

1916
5.015.040 360.775
422.981 1.717.979
24 Febr.1916
5.035.879 360.209
855.422 430.882
1.724.961
17

1916
5.031.110 358.870 889.985 443.199
1.745.407

11 Mrt. 1915
4.240.367 376.775
‘ 423.921
311.960
3.015.717
12 Mrt. 1914
3.610.310
637.140 1.379.240
–
23 Juli

1914
4.104.390 639.620
…….. ……..
1.541.080
–

*
Buitgew.
B k
Rek. Crt.
R k
C
.
Data
Belcening
vOOr5Ch.
biljetten
Wfl
e5r
lieren

9 Mrt.1916
1.248.248
6.100.000 14.649.649
1.946.381
46.499
2,,

1916
1.252.285
5.900.000
14.460.136
1.954.813
59.154
24 Feb.1916
1.251.804
5.700.000
14.295.289
1.941.914 35.861
17

1916
1.258.478
5.600.000
14.203.465
1.929.365
81.443

12 Mrt. 1915
742.401
4.600.000
11.072.511
2.363.312 72.304 11 Mrt. 1914
787.290
–
5.813.220
654.320
189.020
23 Juli 1914
769.400
–
5.911.910
942.570 400.590

IV. SOCIIET9 GÉNÉRALE DE BELGIQUE.

Van de Nationale Bank van België, ‘!ie haar goudvoorraad
naar Londen heeft overgebracht, zijn sedert 6 Augustus 1914
geen weekstaten openbaar gemaakt.
De Société Générale is einde 1914 met de functie van
circulatiebank belast.
De bankbiljetten zijn niet inwisselbaar.

OVERZICHT VAN DE VOORNAAMSTE POSTEN. (In duizenden francs.)

Metaal
Deleen.
Beleen.
Binn.
Rek.
Data
mcl.
von van
wissels
Cisesi.
Crt.
buiten!,
buiten!.
prom. d.
en
latie.
saldi
saldi
?’order.
provinc.
beleen.
.

9Maart1916
20Ï.561
54.957
480.000
58.719
624.422 169.114
2

1916
194.975
52.771 480.000 60.211
624.397
161.460
24 Febr.

1916 193.187
51.598
480.000 61.121
619.451
164.552
17

1916
192.608 51.759 480.000
63.466
620.718
165.215

‘5,

156

ECONOMISCH-STAtISTISCHE BERICHTEN

15′ Maart 1916

V. VEREENIGDE STATEN VAN NOORD-AMERIKA.

U. S. FEDERAL RESERVE BANKS.

In werking getreden op 16 November 1914.

OVERZICHT DER VOORNAAMSTE POSTEN.

(In duizenden dollars.)

Data
Gond
Zilve’,
Wissel.,
Deposito’s
c’
c.
Dckki,s-

4 Febr.’16
342.004
14.637
51.323
‘448.97
9.966
77 o.
28 Jar. ’16
349.861
15.496
53.213
452.424
10.313
77

iD,
21

’16
341.788
14.132
55.868 444.729
11.571
77 o
14
,

’16
347.700
14.283
55.736
440.598
11.948
79 ‘s

5 Febr.’15
256.217
22.641
16.420
284.101
3.000
91

a
BE
0
Gouddekking van deposito’s en circulatie na aftrek van
de posten tusschen de banken onderling.

‘S

NEW YORK ASSOCIATED BANKS AND TRUST

COMPANIES.

OVERZICHT DER VOORNAAMSTE POSTEN.

(Gemiddelder, in duizenden dollars.)

Reserve.
_____________________________________ Ocieenin gen
Data

‘

en
Eigen

Bij Fed.

Elders
Bezit

Res. Bank laedecneerd disconto’s

11Maart1916

..
493.870
168.830
.
57.220
3.353.830
4

1916

..
496.010
171.040
59.610
3.376.520
26 Febr.1916

.
.

506.620
159.320
58.490
3369.23Q
19

1916

.
.

515.250
169.650
58.590
3.333.720,.

13 Maart1915

.
.

368.780
113.110
33.060
2.346.610,
14Maart1914

.
.

468.1601)
–
‘)
2.082.630,
8

Juli

1914

..
467.8801)
–
‘)
2.057.570

Data Circulatie
Deposito’s
:1
ii
Dadclijk,
Op
oj’vraagbaar
ter-mij,,

11Maart1916..
34.640
3.407.040
154.220
133.740e.
4

1916..
34.750
3.440.350
152.280
134.720.,
26 Febr.1916. .
34.520
3.437.920
153.510
142.830:
19

1916..
33.970
3.411.660
152.800 155.850

13Maart1915..
38.860
2.218.817
103.530
131.530
14Maart1914..
42.310
1.963.1701)
1)
20.390,
25

juli

1914..
41.730
1.958.3201)
1)
26.170 r.

1)
cp
deze data werden reserve en deposito’s beide
ongesplitst
–

opgegeven.
,
.
.

.
11

EFFECTENBEURZEN.

Amsterdam, 11 Maart 1916.

Zooals uit onderstaand koersstaatje blijkt was in de afgeloope
week de stemming voor
Staatsfondsen
niet bijster gunstig.
Alleen Cubanen, ‘werden iets hooger gézocht; overigens’ bé,-
wogen de koersen zich vrij algemeen in neerwaartsche richting.
Ook onze Nederlandsche staatsschuldsoorten vormden, ondanks
de voortdurende ruimte op de geidmarkt, geen uitzondering
op dezen regel. Integralen werden ten slotte zelfs
11/
4
0
/0
lager
afgedaan. Het zwakst was de houding uit den aard der zaak
voor Obligatiën Portugal, welk land als dertiende in den
kring der oorlogvoerenden treedt. Ofschoon’ het weinig waar
1
,
schijnlijk is, dat Portugal een werkzaam aandeël van belang in den wereldkrijg zal nemen, valt toch de ingetreden daling
te begrijpen, omdat nu ook voor dit land uit moreel en finan ciëel oogpunt de toekomstkansen dalen en rijzen zullen naar
1

mate de gebeurtenissen op het slagveld zich in ongunstigen
of gunstigen zin voor de geallieerden ontwikkelen zullen. On’
land heeft slechts bij een drietal Portugeesche Staatsfondsen’
een matig belang. Het meest hier bekend is de
4)12
/o Tabaks_
leening, wier noteering het nooit hooger dan 99
0/o
heeft
kunnen brengen en de laatste jarén gestadig afbrokkelend
was. Want de financieele positie van Portugal, die tijdens het
koningsschap nooit schitterend was, is er sedert 1910 niet
beter op geworden. De binnenlandsche schuld, de vlottend

schuld en de vordering vasi’ ‘dè Bank ‘&p’ .de sehatkist namen
gestadig toe. Kort na het uitbreken van den wereldoorlog
heeft Portugal bovendien, evenals de oorlogvoerende landen,
zijn toevlucht moeten nemen tot een uitbreiding van de bank-
biljettencirculatie. Kort daarop heeft, het Parlement de regeering machtiging verleend, voorloopig de aflossing der buitenlandsche
schuld te staken. ‘De, financieele zorgen namen nog toe, daar
het jongste budget met een deficit van £ 1
1
/
1
millioen sloot,
dat men gepoogd heeft te dekken door de uitgifte van regeerings-
obligatiën in het binnenland. Of deze uitgave gelukt, is werd
nimmer bekend. Geen wonder dus, dat de Tabaksleening hier
ter beurze op het bekend worden van het avontuur, waarin
Portugal zich heeft gestort, tot 75
1
/8
0
/0
afbrokkelde, zijnde de
laagste ooit voorgekomen koers. Waarschijnlijk zal ook wel
aanbod van Duitsche zijde tot de daling der Portugeesche
fondsen hebben bijgedragen.
Ook Russische fondsen gaven,in de afgeloopen weekweder-
om van een zwakke ‘houding blijk.

4 Mrt. 8 Mrt. 11 Mrt. Rijzingof

3
O/
ObI. N.W.S …….

71
3/,

70 7/

70 /8

–

/
16
2V2
°
Io
Certif. N.W.S.

61
11
/16
61
3
f16

60/j, – 1
1
/
4

5 °/o Bulgarije Tabak’.
.’ •

‘/

60
1
/

61V4

– 1
‘/4
4
0/
Oostenrijk Mei ……44

41/4

41/8

–
2
1
Is
3
0
/o Portugal 3e Serie. .

42
‘Is

– 2 ‘/2
4
1
/2
0
/0
Portugal Tabak..

, 751/s – 47/
s

4
0/
Rusland Nicolaï . .

60
1
/2

58’/2

58’/

– 2
4
0
/o Rusland Consols 1880

561/4 . 55

531/4 – 3
4
0
/0
Turkije Bagdad le 5cr. 58’/4

548/4

54
1
I8 –
50/s Cuba ………….93

+ 2.
5
0/t,
Nicaragua ……..64

, – 2

Op de
locale
markt was een vaste strooming overheerschend,
hoewel de omzetten van beperkten omvang waren.
.Van
Bankaandeelen
onderscheidden Ne,derlandsche Bank en
Nederlandsche Handel-Maatschappij zich wederom door hun
willige houding..
Industrieele
fondsen waren verwaarloosd. Vast waren alleen
aandeelen ‘Van Deventer’s Glasfabrieken en Wester-Suiker.
Cultuur fondsen
waren in het begin der week vast gestemd,
inzonderheid voor aandeelen Handeisvereeniging Amsterdam,
die ruim 10
0
1 stegèn op het bericht nopens den aankoop
van de suikerfabriek Ngadiredjo. Aan,het slot trad een vrij
krachtige reactie in, waarvan echter Balapoelangs, die 98/4 °/o
stegen, gevrijwaard bleven. Ook Tjeweng Lestari’s sluiten willig.
In den
Petroleumhoe/e’
was het zeer.stil. Geconsolideerde
handhaafden hun vorig koerspeil, terwijl Koninklijke een
achttal procenten hooger sluiten. –
Levendiger ging het toe in de
Rubberafdeeling,
die wegens
de verminderde koffievoorraden en dientengevolge stijgende
koffieprïjzen algemeen hoogere koersen konden bedingen. Zooals
bekend, treft men op tal van hevea-plantages koffie als bijproduct
aan. Aan de spits van de opwaartsche beweging stonden
andermaal Serbadjadi’s met een koersrijzing van ruim 34
0
/0.
In de
Scizeepvaarlafdeeling
ontbreekt een vaste richting.
De koersschommelingen zijn zeer belangrijk, maar ook zeer
ongelijk en onzeker. Het feit, dat dalingen en rijzingen van
10 /o en meer elkander in snel tempo aflossen, bewijst dat
de markt een richtsnoer mist en dat zij ten prooi is aan
speculatieve elementen. Op een enkele uitzondering na was
het slot boven het koerspeil van de vorige week. De uitkeering
van een dividend van 100
0/o
door Nievelt Goudriaan werd met een rijzing van 66’/2 °/o begroet, waarbij men echter in
aanmerking dient te nemen, dat de vorige, week een daling
van 710 tot 630
0/
plaats gevonden heeft.
Tabaks fondsen
waren gunstig gedisponeerd en sluiten alge-
meen hooger. In het bijzondef waren Amsterdam Langkat en
Dcli Mij. gezocht. Op den laatsten dag van de afgeloopen
berichtsweek ontstond levendige belangstelling voor aandeelen
Padang, die sterk opliepen op geruchten nopens een voordeeligen
landverkoop.

–
4 Mrt.
‘
8
.Mrt
11 Mrt. Rijzingof

Nederl.

Bank

……..
231
1
/2
231 ‘/2
234’/4.
3’/’
,,
Ned. H. Mij.

(resc.)

. .
165I
167
167/8 +
17/8
v.Deventer’sGlasfabriek.
106
109’/4
111
+
5
Wester Suikerraf …….
184/4
190
189’/2
+
43/4
Balapoelang

……….
159
1
/4
167 169
+
9/
Vorstenlanden

……..
206
211’f2
2051/
–
Handelsvereen. Amsterd.
310
3211/
4

312
’12
+
21/2
.Tjeweng Lestari

……
219’/4
221
.227

,
±
70/4
Dordtsche Petr ………
181/4
180
179/4
–
2’/2
Koninklijke

……….
532/4
535
1
/2
540
+
78/4
Geconsolideerde

……
171’/
4

173
‘
171’/
–
Amsterdam Rubber
. . . .
202
1
/4
206 204
“+ 1
8
/
Dcli Batavia Rubber

..
146/
155/4
152 1/4
+
5 ‘Ii
Koloniale Rubber……
74
771/
76’/
+
2’/2
Oost Java Rubber

. . . .
174’/2
178 182

.
+
71/2

15 Maart 1916

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

157

4 Mrt.
8 Mrt
11 Mrt.
Rijzingof

Serbadjadi …………
285’/s
306
319/
+34’/4
TimbangDeli

………
115 123
12814
+. 13’f
Holland Amerika Lijn
.
376
381’/2
380
+
4
Hollandsche Stoomboot..
190
1
/
4

200’/2
196 /2
+
6’/
M011er en

Co .

……..
270
275
2
/2
2841/2
+
14
1
/2
Nievelt Goudriaan ..
630 687
6961/2
+
66’/
Oostzee

…………..
338
348
336
—
2
Bothnia

…………..
328
332’/2
3292/4
+
1/4 Amsterdam.Langkat..
230
237
242’/
+
12
1
/
Besoeki

……………
160 Vs
166
2
/2
167/4
+
7V4
Deli

Mij .

…………
499
508
510
+
ii
Rotterdam Dell ………
215 220
1
/
224/
+
9e/8
Soekowono ………….
226
2382/
4

247’/-
±, 21’/

De belangstelling voor
4rnerikaansc/je
fonden was wederom
ieer matig, daar de couponkwestie nog niet is opgelost en
Engeland onze mails nog steeds onderschept. Op bescheiden schaal gezocht waren alleen Steels, op intusschen bevestigde
geruchten van een belangrijke vemeerdering der onuitgevoerde
orders; Anaconda Coppers èp de v»aste prijshouding van het
rood metaal te New York en in verband met eenige zeer
bevredigende mededeelingen door de directie gepubliceerd;
voorts Marinefondsen op de verwachting, dat te elfder ure
(13 Maart moet de gerechtelijke beslissing plaats hebben) ng een dvereenstemming tusschen de beschermings-comité’s zal
worden bereikt. Ook dé reorganisatie van de St. Louis & San
Francisco, waarbij ons land zoo,sterk betrokken was, schijnt
thans op handen. –
zing
4 Mrt. 8 Mrt. 11 Mrt.
Rij

Am. Car & Foundry

63/,s

63’/16 64V2

+
Ani. Hide & Leather .

45
28
/10 452/4

46/io + i/
Anaconda Cpper …… 171’/io 172

169/

— 2
1
/i
Central Leather

51/8

521/ . + ‘/
Studebaker Corp…….140

144

143

+ 3
U.S. Steel Corp

768/
4

778/4

79’/o + 28/
io

Marine pref ………..

62 Vs

64
1
/e

67/io + 58116
Maxwell restantbewijzen

812/
4

832/
4

82 /8

+ 8/
Atchison Topeka ……

101’/io 101/16 lOO/io — 1/4
Kansas City Southern .

23’h,, 24
1
/,o

24/
1

+ 8/8
New York Ontario

.
& Western.

26/a

27/1

+ 8/26
Southern Pacific

93
1 1
/i-c

92
1
/4

941/8

/16
Canadian Pcific ……172

174/8

174

+ 2

Te N e w – Y o r k was de beurshouding gedurende het grootste
gedeelte van de week vrij gunstig, waartoe in de eerste plaats
de hechtere positie van president Wilson, door de goedkeuring
van zijn politiek tegenover Duitschland, heeft bijgedragen.
Voorts maakte ook het zeer bevredigend oogstrapport van het
landbouwbureau te Washington een aangenamen indruk. Hier-
door bestaat het vooruitzicht, dat de bedrijvigheid bij de
Spoorwegen zal blijven aanhouden. Spoorwegfondsen waren
in Wall Street dan ook
L
zeer in tel, daar de ontvangsten
regelmatig blijven toenemen. Vooral geldt dit ten opzichte
van de Pennsylvania Maatschappij, wier lijnen in het hartje
liggen van het munitievoortbrengend gebied. De netto-winst
over 1915 is dan ook $ 8 millioen grooter dan over het
vorig jaar.
Ook aandeelen American Can en Republic Iron & Steel
werden hooger gezocht, daar het surplus over 1915 voor deze ondernemingen onderscheidenlijk $ 2.142.942 en $ 8.354.954
bedraagt tegen $ 1.489.842 en $ 6.615.290 het vorig jaar.
Tegen het einde van de week is de stemming in Wall Street
onzekerder geworden door het optreden
van
Villa’s bandieten
in Mexico, waaruit blijkt, dat Carranza den toestand nog
steeds niet meester is, zoodat wegens het verloren gaan van
Amerikaansche levens een ingrijpende Amerikaansche inter-
ventje onvermijdelijk schijnt. Volgens de jongste berichten
zouden Amerikaansche troepen reeds bevel hebben gekregen
de Mexicaanscl,e grens te overschrijden ter tiichtiging van
Villa’s benden. Mexicaansche fondsen werden in verband
hiermede wederom aanmerkelijk lager aangeboden. Eerste
pref. Mexican Nationals liepen van 28 tot 23I4
0/
terug.

Ter beurze ;an P a rij s was de stemming uiterst lusteloos,
niet zoozeer wegens de geringe afbrokkeling van het Fransche
front dan wel uit hoofde van den ongunstigen toestand der
Fransche financiën. Ondanks de pas plaats gevonden 3de
storting van, 26
0/
op de oorlogsieening is de uitgifte van
bankbiljetten wederom met fr. . 189 VI millioen toegenomen, waardoor de totale omloop thans fr. 14.649.649.125 bedraagt,
zoodat . de maximumgrens van fr. 15 milliard bijna bereikt
is. Ook de voorschotten, aan .den staat verstrekt, zijn weer
met fr. 200 millioen toegenomen.

4
Te L o n de n waren de zaken eveneens van zeer geringen
omvang. Men schijnt thans aan de Theems ernstig van plan te zijn, de aanstaande nieuwe oorlogsuitgifte den vorm van
een premieleening te doen aannemen. Consols brokkelden van
578/8 tot 571/io
0/
af.

Te B er 1 ij n schijnen de inschrijvingen op de nieuwe oor-
logsleening vrij goed binnen te komen. Dit feit en enkele
heiredigende resultaten, door Duitsche maatschappijen behaald,
o.a. door de Laurahütte, maakten ter beurze een aangenamen indruk. Zoo waren. o. a. Gelsenkirchen en Bochumer hooger gzocht. Bevredigend was ook de verdere toeneming van den
goudvoorraad, waar deze blijkens den jongsten bankstaat van
een vermindering der bankbiljetten in omloop met Mk. 22 mil-
lioen vergezeld gaat. Van de nieuwe wijzigingen in de
belastingwetten verdient de voorgestelde opheffing van het
chèquezegel vermelding, daar men hierdoor hoopt, het gebruik
van de chèque te kunnen bevorderen en de circulatie van
bankbiljetten, derhalve verder in te krimpen. Alleen bij in-
casseering van een chèque in baar geld zal kwitantiezegel
verschuldigd zijn, hetgeen het verrekenstelsel zeer in de hand
zal werken.

De beurs te Wee n en, die 26 Juli 1914 gesloten werd,
zal 14 Maart a.s. heropend’worden voor den handel â con-
tant, zonder dat officieele koersnoteering of publicatie van
koersen zal mogen plaats hebben.

GOEDERENHANDEL.

GRANEN.

Tarwe. Terwijl het er aanvankelijk op geleek, dat de
A’merikaan4che markt zich eènigszins zou herstellen van den
scherpen val, bleek het al spoedig, dat er geen voldoende
aigumenten aanwezig waren om den haussiers moed te geven.
Weliswaar zijn de berichten omtrent de nieuwe wintertarwe
niet bijzonder gunstig, getuige b.v. het feit, dat de Staat Ohio
dé conditie van den wintertarwe-ooget schat op 71 tegen 97
vérleden jaar, maar daarentegen zijn de cijfers, die het Land-
böuw-bureau te Washington geeft betreffende de geschatte
voorraden in handen der boeren, zoo ruim, dat er dit geheele
jaar van een tekort aan tarwe in Amerika geen sprake kan
zijn. De voorraden worden geschat op ruim 241 millioen bushels
tegen verleden jaar 152 millioen en met den zichtbaren voor-
raad tezamen krijgt men een totalen voorraad in de Veree-
nigde Staten van 315 millioen bushels tegen 211 millioen verleden jaar. Terwijl er aanvankelijk veel bericht is over
tarwe, die in slechte conditie geoogst was en dus niet aan de markt gebracht kon worden, schijnt het wel, dat het grootste
gedeelte van die tarwe door de boeren zelf verbruikt is, zoodat
de thans nog aanwezige voorraden van goede verhandelbare kwaliteit kunnen geacht worden. Men schat, dat Canada nog
ruim 160 millioen bushels tarwe voor export beschikbaar heeft
en daar dit een zeer groote hoeveelheid is, zal dit land
ongetwijfeld een belangrijk gedeelte van den export van
N Amerika bemachtigen. De verschepingen waren ook deze
week wederom groot. De voorraden in Engeland vermeerderen
geleidelijk en worden nu ruim zoo groot geschat als zij ter-
zelfdertijd in 1914 waren. De tarwemarkt in Engeland was
weinig levendig; de vraagprijzen fluctueerden gedeeltelijk met
de koersen in Amerika, maar de koopers toonden weinig attentie.
Voor Maïs waren de markten zeer kalm en behalve een
enkele lading naar Frankrijk werd er zeer weinig gedaan.
De vraag is op deze hooge prijzen in Engeland sterk afgenomen.
JYe verschepingen van maïs waren al bijzonder klein en waar
ook de verschepingen van Gerst zeer onbelangrijk zijn, moeten
d’ voorraden van voergranen in Europa sterk verminderen.
Ok voor dit laatste artikel was weinig belangstelling, doch de verkoopers verlaagden hunne prijzen niet, daar het hun
niet mogelijk is, tot lager prijs te importeeren.
a ver was bepaald flauw. Weliswaar waren de Laplata
eti’ Amerikaansche exporteurs niet aan de markt, maar in En-
g
‘
land bcod de tweede hand op ruime schaal aan. Bovendien
wrdt er aldaar veel binnenlandsche haver aangevoerd. Alleen
in’Frankrijk, waar de Regeering maatregelen beraamt tot het
vaststellen van een maximum-prijs, is de markt zeer vast,
angezien de handel zoo goed als stil ligt, daar men bevreesd is dat de voorraden in beslag zullen genomen worden.
De Lij n z a a d markt was zeer, kalm en door ruimer aanbod
vh Indië daalden de prijzen eenigszins.

Markten in Nederland.’

Wederom bleef de prijs van T a r we onveranderd, terwijl
Rp g ge nog steeds een nominaal artikel is. In Ma ï s doet de

158

ECONOMISCH-STAflSTISCHE BERICHTEN

15 Maart 1916

schaarschte zich geweldig gevoelen; er is bijna geen vrije
maïs meer te verkrijgen en voor de heel enkele partijtjes wordn
ongekend hooge prijzen besteed.. Dat men tot f380.- betaalle
tegen
f
235.-, waarvoor de Regeering distribueerde,’ kenschett
den toestand voldoende. Onder deze omstandigheden spreëkt
het van zelf, dat men meer en meer naar andere voeder-
artikelen vraagt. De prijzen van alle binnenlandsche granèn
zijn dan ook aanmerkelijk gestegen.
– Van de buitenlandsche granen, trad vooral G er St op dn
voorgrond,, waarin zeker groote zaken tot stand zouden ge-
komen zijn, indien niet het gebrek aan scheepsruimte dit ver-
hinderd zou hebben. De gelegenheid tot charteren wordt ste&ds
kleiner en de toestand ziet er werkelijk niet rooskleurig uit.
Ook de H a ver-prijzen ondergingen een belangrijke verhoogi’ig
bij een betrekkelijk kleinen omzet. In L ij n z a a d kwamen gein
nieuwcF zaken tot stand. –
In Lij nkoeken was de vraag ongewoon levendig: ‘de
Regeering meende, dat het oogenblik gekomen was, van haar
zeer beperkten voorraad duizend tons op de markt te brengen.
De importeurs gingen voort te verkoopen op ruime schaal tôt
onveranderde prijzen.

Noteeringen.

Chicago t Buenos Aires
a(

Data

Ta-rwe Mais

Haver Tarwe Mais

Line.
Mei
I
Mei
I
Mei
I
Maart
I
Mei
I
Maart

10 Mrt. 1916

111/

758/
4

438/4

8.60

5.40
12.40°.)
3

1916

113/

74’/2 43’/2

8.75

5.50
12.50
10 Mrt.1915

151/

72
1
/
56f4

12.708)

5.85
9.954)

10 Mrt. 1914

933/4

66/4
39/8

8.95
3
)

4.85′)
12.40.)
20 Juli

1914

82
1
)

56/
1
)
‘6
1
/2
1
)

9.40
2
)

5.38
2
)
13.70)

per Dec.

2)
per Sept.
3)

per Mei
4)
per April
5)

per Juni
0)
koersen van 9 Maart.
S

Loco-prijzen te Rotterdam/Amsterdam.
0.

Soorten.
II3MacrtI
6Maart
Soorten.
13Maartl
6Ma’a7
,t

368
368
Haver 38

white
Rogge No.
2
14.70
Western….
nom. nom.
Lijnkoeken.

Nd.

Tarwe
-.
……

Mais La Plata
380 322

clipped

…….15.25

Amer. van La-

Gerst

ii
Plata

zaad.. ..
.55:50
155
feeding ….
311
297
LijnzaadLaPlata
457.50 457.50

AANVOEREN in tons van 1.000 kilo’s.

Artikelen’

Rotterdam
Amsterdam

5-11 Mrt
Sedert
5-11 MrtI
Sedert
1916
1 Jan. ’16
1916
1 Jan. ’16

17.625
230.849
–
-r
(waarvan voor de Bel-

gium Relief Comm.)
9.800
114.837
–
–
Rogge

…………..
5.513
–
–
Boekweit

…………
3.850
–
503
10.201
75.246
125
20.793

Tarwe

….
………….

(waarvan voor de Bel-

….- ….-
Maïs

………………

giuln Relief Comm.)
–
32.530
–
-a
6.376
23.464
. –
1.980
–
9.693
–
4.018.
Gerst ………………

–
12.344
–
22.232
Haver

…… ………..
Lijnzaad

…………..
8.200
39.780
–
4.165
Lijnkoeken

.
……….
Tarwerneel

………..
–
–
– –

METALEN.

Met ingâng van 6 dezer is de metalen-beurs te Londen
weder geopend. Er mogen evenwel uitsluitend zaken gedaan
worden door verbruikers. zelven, terwijl speculatie zooveel
mogelijk zal worden tegengegaan.

IJZER EN STAAL.

De week is voorbijgegaan zonder dat er iets belangrijks is
voorgevallen.
Een nieuw hoofdstuk is toegevoegd aan de regeling, waarbij
toezicht wordt uitgeoefend door het En ge 1 s c h e Gouverne-
ment op de verkoopsprijzen van de verschillende soorten van
ruwijzer en alle speculatieve handel in ruwijzer, staal en
andere metalen verboden is. Dit voorschrift maakt tevens een
einde aan speculatie in ,,warrants”, die gedurende de laatste maanden aan de Beurs in Glasgow zeer levendig was.
Niettegenstaande het doorzetten van de regeling door de

overheid,, breiden de zaken zich geleidelijk uit en men bericht,
dat nog een paar hoogovens meer in gebruik zullen genomen
worden in den loop van deze maand.
Over de aanzienlijke productie wordt zeer snel beschikt en
men beweert, dat geen ijzer en staal verkrijgbaar zal zijn
v66r Juni, noch voor binnenlandsch gebruik, noch voor uitvoer-
doeleinden.
Connals Stocks van Cleveland ruwijzer Nr. 3 verminderen sterk en omvatten op den 3en Maart slechts 77.825 ton.
De industrie in D u i t s c h 1 a n d is in een gezonden toestand
en de neiging van de markt gaat in veelbelovende richting
voort.
De vraag van neutrale landen is eveneens zeer sterk en
de orders, die tot nu toe geboekt zijn, omvatten, naar men
zegt, ettelijke honderd duizend tonnen.
Enkele verbruikers bieden zelfs eene belangrijke premie
boven den contractprijs, ten einde zich eene spoedige levering
te verzekeren.
Uit A me r ik a wordt bericht, dat de toon van de markt
zeer opgewonden was en dat de prijzen voor alle staal-
materialen in een wild tempo stijgen.
In ruw-ijzer kwamen groote zaken tot stand en men zegt,
dat het eind van de tegenwoordige haussebeweging nog niet
te voorzien is.
De vraag overtreft de productie in hooge mate en de
fabrikanten zijn niet geneigd, nieuwe contracten af te sluiten,
zulks in afwachting van eene verdere stijging in de staalprijzen.

Loco-Noteeringen te Londen:

Data
IJzer
Clei.
No. 3
Koper
Standard
1

Ti,i
1

Lood
Zink

Mrt. 1916..
87/0
103.-!-
189.10!-
33.5/-
93.-!-
3′

1916..
–
–
183.10/-‘
–
–
25 Febr. 1916..
87/1
102.5
1
-‘
184.-!-
32.7/6
108.-!-
12 Mrt. 1915..
584
64.15/-
189.-!-
21.-!-
44.10/-
13 Mrt. 1914..
5015′!,
63.1/3 172.12/6 20.-!-
21.10/-
20 Juli

1914..
51/4
61.-‘-

‘
145.15/-
19.-1-
21.10!-

STEENKOLEN.

De handel in kolen bleef binnen zeer enge grenzen. De
vraag naar huishoudsoorten was wederom zeer sterk, doch er
werden weinig zaken gedaan tengevolge van de beperkte aan-voeren en de afwezigheid van voldoende voorraden.
De uitvoerhandel kon zich .niet voldoendë ontwikkelen door
het voortdurend gebrek aan scheepsruimte. Dit beletsel zal
waarschijnlijk nog wel eenigen tijd voortduren, zoodat in den
algemeenen toestand ‘geen verbetering In het vooruitzicht is.
De laatste noteeringen zijn als volgt: ‘Best steam (Newcastle)
32 s. 6 d. ; steam smalis 17 s. â 1.8
S.;
steam smalls (Cardiff)
18 s.; gas coal (Durham) 27 s.

PETROLEUM.

(Ontleend aan den ,,Petroleum Review”, d.d. 4 Maart 1916).

Londen. De prijzen van geraffineerde petroleum zijn
onveranderd gebleven op:
2e destillaat ……..

9’/ cl.
I

invaten.
Standard white……10

inclusief vat.
Water white……..11

d.
Smeeroliën. Over de volgende prijzen wordt onderhandeld.
American Pale ………………£ 20.15/-
Red

……………… £23.-!-
,,

gefilt. cylinderolie :…..£ 21.7/6
Stookolie en vethoudende oliën, niet officieel genoteerd.
Benzine. Sedert .vorige week onveranderd.
Paraffine. Prijzen kunnen ongeveer als volgt aangenomen
worden:
tot

140
0
smeltpunt …. 4
1
/
d. â
5
d. per lb.
130/132
0

,…..
35/s d.

,, 125/1280

, …..
3°/8
d. –

it
118/120

,….. 3°/s d.

Terpentijn.
Amerikaansche, loco …. 46 s. 6 d.
Maart/April ……….46 s. 9 d.
Mei/Augustus …. ……46 s. 3 d.
Setember/December . . . . 45 s. 6 d:
Liv er pool. Petroleumprodukten gaan gemakkelijk van
de hand en 10 d.-11 d. per gallon wordt voor Amerikaansch
genoteerd. Geen Russische olie aan de markt.
R u s 1 and. De markt te Bakou is nog vast. Laatste
noteering dato 2 Maart: Ruwe olie 45 kopeken per pud loco.
Kerosine 50 kopeken.
Residus 47

15 Maart 1916

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

159

Amerika. Noteering te New-York dato 2 Maart:

Geraffineerd in kisten . . . .

11.25 c.p’galIon

Standard %vhite in vaten .

8.90 ,, ,,

,,
Credit Balanees ……….2.40 ,,
Pensylvanian Ruw……..$ 2.40 per vat.
Philadelphia do. 2 Maart.
Standard white 8.90, c.

KATOEN.

–

NOTEERINGEN’
VOOR LOCO-KATOEN

(Middling Uplands.)

lOMrt. ‘
16
1
3

‘1G125
Feb. ’16
I
10
Mrt.
115110 Mrt. ’14

New York……11.80e 11.60e 11.30e

8.85e

13.25e
Liverpool

7.80d

7.84d-

7.72d

5.07d
1
7.02d

Ontvangsten in, en uitvoeren van Amerikaansche havens.
(In duizendtallen balen.)

1
Aug. ’15
tot
8 Mr!. ’16

Overeenkomst/ge periode,,
.
1914-.15

1913-14
Ontvangsten Gulf-Havens…
3705 5587 5699
,,

Atlant. Havens
1988
2823 3608
Uitvoeren naarGr.Brittannië
1776
2578
2829
‘t Vasteland..
1555
2837
4194
Japan etc….
295
355
330

Voorraden in duizendtallen
1
6 Mr!.
1
16

6 Mr!. ’15
1
6 Mrt. ’14

Amerik. havens ………..1525 ,

1734

881
Binnenland ……………1058

993

682
New York …………… .
..°”

132

110
New Orleans

– 397.

224
Live:pool …………….
.860

1321

L196

WOL.

De veilingen te Londen gaan voort zonder noemenswaardige
prijsveranderingen. Fijne merinos, vooral ,,scoured”, gaan
vlot van de hand, zoodat deze soorten geen prijsdaling ver-
toonen, terwijl de mindere kwaliteiten moeilijk, te plaatsen
zijn tegen prijzen, ongeveer 10
O/
lager dan bij de laatste
veilingen der vorige reeks werden behaald. Crossbreds zijn,
al naar gelang der kwaliteit, van
5
tot 10
t/
in prijs achteruit-
gegaan.
t

Noteeringen te Bradford:

Colonial corded
Dato

56
J

50
1

46
1

10 Maart 1916 ………43’/s

33,
1
/2

27
3

1916 ………44

38
1
/s

28
10 Maart 1915 ………31

27’/

22
SUIKER.

Voor ouden oogst Bie t suiker bleef onze markt vast gestemd;
Maart-April liep van
f
30
1
/
0
tot
f
32.— omhoog. Nieuwe
oogst had minder belangstelling en leed aanvankelijk door
veel aanbod; Oct./Dec. werd door verkoopers op
f
24
5
/
s

gehouden.
Op J a v a hebben eenige verkoopen van oogst 1916 aan
Chineezen tot
f 11
1
/ voor Superieur plaats gehad, maar
daarna is tengevolge van meer drang tot verkoopen de waarde
op f 111/
4
â f
ll°/s gekomen,, waartoe een en ander door
Chineezen werd opgenomen; voor superieure stroopsuiker
werd
f
10°1 betaald.
De Europeesche Afscheepfirma’s op Java blijven nog steeds
uit de markt, doordien Amerika noch Europa zich voor Java’s
interesseeren. In de Indische suikerkringen hier te lande heeft
dit aanleiding tot eenige ongerustheid gegeven, die tot uiting
kwam in eene te Amsterdam gehouden bijeenkomst van ver-
tegenwoordigers der voornaamste suikerproducenten en van
de Indische Scheepvaart-Maatschappijen; sommige meenden,
dat de belemmering, die de verkoop dreigt te ondervinden
door gebrek aan scheepsruimte en moeilijke financiering
der wissels, voor de suikerindustrie kwade gevolgen zou
kunnen hebben wegens ontoereikende opslagruimte in Indië..
Men bleek echter vrij algemeen van opinie, dat na de
opening der campagne een belangrijk deel der reeds op Java
verkochte ca. 8 millioen picols suiker geleidelijk in het Oosten
markt zal vinden en dat Amerika, Frankrijk en ook Engeland

in den loop der as. campagne als koopers zullen optreden.
Britsch Indië,’ waar de voorraden sterk zijn ingekrompen en
dat ditmaal geen toevoer uit Mauritius zal krijgen, omdat
de geheele oogst voor Engeland bestemd is, zal zich zeker
eyeneens weder van. Javasuiker moeten voorzien.
7De opslagcapaciteit zal, zoo meenden velen, blijken mee te
vallen.
Het werd in de. Vergadering duidelijk uitgesproken, dat,
gesteld een belangrijk deel van den oogst bleef vooreerst
onverkocht, er geen reden is voor bezorgdheid, dat die onver-
k,ochte suiker niet zou l5unnen worden gefinancierd, m.a.w.
dt er geen vrees behoeft te bestaan voor tekort aan werk-
kapitaal; de Indische credietinstellingen hebben over het
algemeen groote ruimte van middelen, terwijl zoo noodig
grnakkelijk verder crediet in Nederland gevonden zou kunnen
worden. Java behoeft zijn suiker derhalve volstrekt niet om
finantieele redenen beneden de waarde van de hand te doen
ep, kan, indien noodig, geduld oefenen.
41De mail bracht het totaalcijfer van den afgeloopen Java-
oogst
1915
n.l. (alles excl. zaksuiker.)

tegen 1914.

West Java ……..

2.860.800 picols

3.237.300 picols
Midden Java ……

6.467.600

6.947.400
Oost Java ……….

11.859.300

12.570.800

–

21.187.700 picols ‘

22.755.500 picols

1.286.400 tons

– 1.381.600 tons
derhalve minder in 1915 95.200 tons of ± 7
°Io.

Naar gelang het voorjaar nadert wordt meer aandacht
gwijd aan de vermoedelijke uitgestrektheid van den uit za a i
van beetwortelen in Europa. In Duitschland wordt eenige ver-
merdering verwacht, maximum gemiddeld 10
0/s,
terwijl in
Oôstenrijk-Hongarije ook toename, zij het in mindere mate,
zal zijn. In Nederland wordt geen uitbreiding van beteekenis
in uitzicht gesteld niettegenstaande de veel hooger bietprijzen,
De markt in Engeland was deze week onveranderd.
New York daarentegen vast met oploopende prijzen.
u b a meldde op 7 dezer, dat 183 fabrieken in bedrijf
waren, de ontvangsten waren tot op dién datum

1.209.000 tons
tegen 814.000

in 1915
en 1.046.000

,, 1914

NOTEERINGEN.

Loo
dan

Dato
Am.çter”an, loopende
Tates
W/,ite
Amcrsc.
New York
960
moa:d
C,,bes
Java
Grani lated
Ce,, fr/Ing.
,No. 1
job.

11 Mrt.1916.
. . .
f
31/
42/6
18/9
26/-
5,52
1916..
. .
,,

30
42/6 19/-
25/-
5,20
â
5,26
ir
Mrt.1915
iO°/o
31/-
– –
4,64
11

Mrt.1914. .
. .
ll/ie
17/9
– –
2,95

RUBBER.
G.

ISinds het vorig weekbericht is er niet veel verandering in
de rubberprijzen te melden. De markt was zeer kalm en er
vondon slechts bescheiden Omzetten plaats; de gemelde nôtee-
ringen moeten dail ook als betrekkelijk nominaal beschouwd
worden.

De markt sluit kalm op de volgende noteeringen:

Hevea Crepe:
loco tot Juni

3/7
1
/2

einde vorige week 3/8
Juli-December

3/5

Ribbed smoked Sheets 1 d. minder ,,

ld.minder
Para

.3/2
‘Is

3/2
l/

33.

KOFFIE.

Noteeringen en voorraden.

Rio

San tos
Data

—I

1 Wisselkoers

1
Voorraad
1
Prijs
1
Voorraad
1
PY/JS
1
1
No.7
1

INo.41

Is,
–
1h Mrt. 1916
367.000
.6050
2.276.000
6500
IIIV82

1916
447.000
6000
2.214.000
6500
1127/
33

11, Mrt.

1915
515.000
4225
1.523.000 5000
13/8
24 Juli

1914
353.000
4900
889.000
5700
16

160

ECONOMISCH-STAf
‘
ISTISCHE BERICHTEN

15 Maart 1916

(Uit het Mailbericht van de Makelaars G. Duuring &
Kolif & Witkamp en Leonard Jacobson & Zonen.)

De markt was deze week geheel onder den invloed v’n’
het uitvoer verbod. Java Koffie met een consent tot uitvoer
wordt zeer hoog betaald, maar komt bijna niet meer vo
9
r’.
Santos en andere Soorten blijven voor binnenlandsch verbruik
gevraagd, worden echter nog weinig aangeboden:
–

Ontvangsten.

Rio

Santos

Data
Afgeloopen I Sedert’ Afgeloo pen

Sedert
week

1
Juli
I

week

1
Juli
ll

11 Mrt. 1916
..

39.000

2.790.000 123.000 10.405.0pQ
11 Mrt. 1915
..

118.000

2.300.000 147.000

8.240.0O

VETTEN EN OLIËN.

Oleo
–
Margarine zonder zaken.
Er waren slechts offerten aan de markt van:
,,Extra’s” ……….tot 68/6

J
Tweede soorten
.. .. ,,
64/6
beide c. i. f. Engeland, mcl. molest.

-.
Premier
–
J
u s. Prima Zuid-Amerikaansche merken, op
aflading, werden aangeboden van
f
72.— tot
f
75.—.
Vdr
loco werd tot
f
85.— betaald, t.
0
”
N e u
t
r alla r d, op afiading, wordt genoteerd tot f79.—,
franco wal Rotterdam, exclusief ,,capture”.
Imitatie Neutrallard, op aflading, werd aangebodn

f
72
‘/2,
franco wal Rotterdam, exclusief ,,capture”.
Katoenzaadolie, op aflading, wordt genoteerd..tö

$
27.60 per 100 Kilo’s, .c. f. Rotterdam (dus exclusief alle
verzekering).
Voor loco Boterolie’ wordt
f
74/75.— gevraagd.
Cocosvet zonder noteering.
Talk. In de j.l. Woensdag te Londen gehouden talk-
veiling werden van de aangebodene 1086 vaten 593 vat,
verkocht; de prijzen bleven in veiling weliswaar onveranderd,
doch buiten de. veiling zijn houders wel geneigd, concessis
te doen. Er gaat echter op de Londensche markt weinig om.
In Holland bleef in het begin der week wel eenige vraag
bestaan voor inlandsche talk met een certificaat van oorsprorg,
doch einde der week was de vraag belangrijk minder te,-
gevolge van geruchten, dat voorloopig het geven van consentn
voor harde zeep was gestaakt, daar een nieuwe regeling’ voor
het’ geven dezer c,onsenten in bewerking schijnt te zijn.
C
0
c os olie. Van verschillende zijden komen berichten,
dat de voorraad bij de toiletzeepfabrikanten begint te minderen.
De kans, dat cocosolie van Engeland voor deze industrie
verladen zal worden, is nog uiterst klein. Londen rapporteert
intusschen weer een vastere markt.
Lij nol e. In de afgeloopen week was er weinig fluctuatie
in de prijzen en waren de omzetten te Amsterdam en Rotterdam
slechts matig; Amsterdam sluit iets gemakkelijker. R a a poli e onregelmatig met vasteren grondtoon.

‘COPRA.

De markt was deze week zeer vast gestemd en sluit met
koopers tot
f
421/.
Ceylon f.m.s. cif. Londen £ 37.10 en cif. Marseille £ 43.5.-
(verkoopers).

NOTEERINGEN.

Java f. m. s.

11 Maart
1916 …………
f
42Vs
4

,,
1916 …………..
41’/s
11 Maart
1915 …………..
63
11 Maart
1914 …………..
32/,
20-25 juli
1914 …………
,,
28/o

VERKEERS WEZEN.

BEVRACHTINGEN.

11 Maart 1916. Vrachten voor kolen van Engeland blijven
sterk stijgen. Voor regeeringsrekening weed van Noord-Amerika
naar het Bristol Kanaal tot circa 14/6 en van de La Plata
Rivier tot circa 137/6 afgesloten; importeurs betaalden hiervoor
resp. circa 171- en 162/6. Naar Nederland werd nagenoeg
niets gedaan; een enkel schip van Zuid-Amerika bedong
85 gulden per ton basis zwaar graan. tr

GRAAN.

Data

Petro
–
grad
Londen!
R’da,n

Odessa
Rotter-
dam

AtI. Kust
Ver. Staten
San Lorenzo

Rotter.
1
Bristol
Rotter-
Enge-
dom
IKanaal
dom
land

6/11 Maart 1916
—
—
—
16/6
f85..—
150/-
28
F.14
Mrt. 1916
—
—
f
12.50
16/-
—
1401-
8/13 Maart 1915
— ,
–
10/-
11/- 701-
651-
9/14 Maart. 1914
—
7/3
—
–
1219
1219
juli 1914
11 d.
7/3
1/11 ‘/
1/11
1
/4
12/-‘
12/-

HOUT.

Cronstadt

1
Golf van Mezico

Data
Holland Engeland
‘
Holland
I

I
(Pitch-
1
(Pitch.
ne)
1
pine)

6/11 Maart 1916

—
28 F./4 Mrt. 1916

–

492/6
1
)
8/13 Maart 1915
:..

–
9/14 Maart 1914

–

27/6

75/-

78/9
Juli 1914 …… .f12.-

24/6

75/-

77/6

ERTS.

1
Bilbao
Ca,’tha-
Gr,eken-
Poti
Data
MiddIes.
1
genu
Middies. land Mi4dles. Middies.
bro
bro’
bro’

bro’

6/11 Maart 1916
–
—
–
23/-
–
–
8/13 Maart 1915
……
15/4’/s
16/6
– –
28 F./4 Mrt. 1916 ……..24/9

9/14 Maart 1914 ……
‘
4/-
..
4/6
–
9/-
Juli 1914
4/3
5/4’/,
519
8/6

KOLEN.

Cardiff

1
Oostk. Engeland

Data

‘

1
La
1
1
Bor’

Geiva Port

Rotter- Cron-
–

Sa,d

Rivier
deaux

Plato

.ja,n
1
siadt

6/11 Maart1916
fr.60.—
90/6
95/-
55/
–

f
6.—
—
28 F./4 M.1916
,,
53.—
82/6
—
50/
–

,,
6.—
—
8/13 Maart 1915
.,
21.50
32/6
30/-
321-
,,6.—
—
9/14 Maart 1914
5.25
7/3 7/3
141-
3/3
–
Juli, 1914
,,

7.—
71-
7/3
14/6
3!2
51-

DIVERSEN.

Bon;bay
Burmali
Chili

ata
West
West
F
ladivos
–

tock
West

~
(salpeter) Europa Europa
West
Europa (d. w.)
(rijst)
Europa

6/11 Maart

1916 ……
132/6
— ‘
–
130!_1)

28 Fl4 Mrt. 1916
……
127/6
—

–
–
60/-

— —
52/-‘)
9/13 Maart 1915 …….
18/-

20/-
—
19:-

9114 Maart

1914 …….

Juli

1914 …….
14/6 16/3
25/-
22/3

‘) Ier zeilscflsp.
Graan
Petrogrod per quarter van 496 lbs. zwaar, Odessa per Unit,
Ver. Staten per quarter van
480
lbs. zwaar.
Hout gezaagd en pitchpine per St. Pet. Standard van
165
kub.. vt.,
snijnstutten per vadem van
216
kub. vt.
Overige noteeringen per ton van
1015
K.G.

RIJNVRACHTEN.

Er ‘is in de afgeloopen week geen aanvoer van erts geweest,
daarentegen kwam vrij veel graan aan en was er eenige vraag
naar ruimte voor magazijnschepen.
Van den Ruhr wordt gemeld, dat de kolenverladingen aan-
merkelijk minder geworden zijn en tengevolge daarvan, in
tegenstelling met de vorige maandi het aanbod van ruimte
de vraag weder overtreft.’
VRACHTEN TE ROTI’ERDAM.

(in Gid. pèr 2000 K.G.)

Data
rts nr. Ku1,rhavens
goed,
Waterstand
1/4
lostijd
1/

lostijd
rij

6-11 Maart

1916

gunstig
28 Febr.-4 Maart 1916
0,30
0,40
–
gunstig
8-13

Maart

1915

..
0,27
‘Is
0,37
‘/
–
gunstig’
9
–
14

Maart

1914

..
0,45 0,45
1,—
gunstig
20-24 Juli 1914
0,60
–

0,70
1,05
gunstig

Jrg. 1, editie 11

Auteur