De kosten van markttoezicht zijn het afgelopen decennium fors gestegen, zo blijkt uit de jaarverslagen van zes toezichthouders. Het grootste deel van deze toename komt door de sinds de financiële crisis in 2008 gestegen kosten van de financiële toezichthouders.
De figuur geeft voor zes toezichthouders inzicht in de kostenontwikkeling vanaf 2008: De Nederlandsche Bank (DNB), de Autoriteit Financiële Markten (AFM), de Autoriteit Consument & Markt (ACM), de Nederlandse Zorgautoriteit (NZa), de Autoriteit Persoonsgegevens (AP), en het Bureau Financieel Toezicht (BFT). De OPTA, de Consumentenautoriteit en de NMa fuseerden in 2013 tot de ACM, en de NZa fuseerde in 2015 met DBC-Onderhoud. Hiermee is er rekening gehouden bij de samenstelling van de tijdsreeksen. Van de kosten van deze groep toezichthouders, vormen de kosten van DNB in 2021 iets minder dan 65 procent (in 2008 iets meer dan 59 procent). Deze kosten zijn uitgesplitst naar toezichtkosten (ZBO) en de kosten van het centrale bankdeel (CB).
De figuur laat zien hoe de totale kosten in dertien jaar tijd van 455 miljoen naar ruim 778 miljoen euro zijn gestegen (waarbij er voor 2021 wat betreft de NZa de kosten voor 2020 zijn gebruikt omdat die voor 2021 nog niet beschikbaar zijn). Geïndexeerd voor de inflatie (CPI), stegen de kosten met ruim 44 procent. De kosten worden uiteindelijk betaald door de belastingbetaler, hetzij in de vorm van hogere belastingen, hetzij in de vorm van hogere prijzen voor de diensten van ondertoezichtgestelden.
Wat opvalt is dat de kosten van de AP relatief het snelst zijn gestegen. De forse stijging vond plaats na de invoering van de Algemene verordening gegevensbescherming (AVG) in 2018, waarbij de taken van de AP enorm werden uitgebreid. Andere grote stijgers zijn het ZBO-deel van DNB en de NZa. Het budget van de ACM is het minst gestegen.
Het grootste deel van de toezichtkosten wordt gemaakt door de financiële toezichthouders (AFM, DNB en BFT). Na de financiële crisis van 2008 zijn hun taken uitgebreid, wat de stijging deels verklaard. De kostenstijging zet echter tot op heden door.
Auteurs
Categorieën