Uiteenzetting

Helpt hulp? Deze vraag proberen economen al sinds de jaren zestig te beantwoorden. Op microniveau zijn er wat dat betreft de laatste decennia interessante resultaten geboekt – een uiting daarvan is de Nobelprijs voor Banerjee, Duflo en ­Kremer. Maar tegelijkertijd ­worden er ook studies verricht op macro-economisch niveau studies verricht. Dat zijn echter hopeloze exercities.

Wereldwijd geven donoren voor meer dan 125 miljard euro aan ontwikkelingshulp, waarvan ongeveer een vijfde via non-gouvernementele organisaties. Wetenschappelijke impact-evaluaties – al dan niet via experimenten – hebben veel kennis opgeleverd over wat werkt en wat niet. Desondanks is er in Nederland nog niet veel veranderd in de praktijk van het evalueren van ontwikkelingsprojecten.

In ons dagelijks leven doen we tal van dingen met het doel om gelukkiger te worden. In de discussie over brede welvaart verdient geluk dus een vergelijkbare centrale plaats. Dit helpt politici en beleidsmakers om keuzes te maken tussen de verschillende welvaartsverhogende beleidsopties.

Splitsing van het spoorbedrijf in een vervoers- en infrastructuurbedrijf wordt vaak als noodzakelijk voor eerlijke concurrentie op het spoor gezien. Aan zo’n splitsing kleven echter ook nadelen en er zijn andere concurrentiegerichte hervormingen. Een verkenning van de alternatieven.

Concurrentie op het spoor kan leiden tot betere uitkomsten maar is geen doel op zich. In het navolgende worden door het verkennen van varianten van meer concurrentie op het spoor de voor- en nadelen van toenemende concurrentie besproken. Om de groeiende mobiliteitsbehoefte het hoofd te bieden, werkt meer marktwerking waarschijnlijk averechts.

De prijs van een treinreis roept veel emoties op. Vanuit marktmacht, kostendekkendheid en een sociaal model geredeneerd, verschillen de tarieven en de mate waarin de vervoerder die zelf zou moeten kunnen vaststellen. Bij verstandig vormgegeven prijsdifferentiatie zijn de verschillen echter kleiner te maken.

In het pensioenakkoord is er afgesproken dat in het nieuwe contract de toegezegde pensioenuitkering afhankelijk wordt van de financiële positie van het pensioenfonds. Wat zijn de gevolgen hiervan voor de rol van de rekenrente en voor de verdeling van risico’s tussen generaties?

In het pensioenakkoord is afgesproken dat zelfstandigen toegang krijgen tot de sectorpensioenfondsen. De sectoren mogen zelf bepalen hoe zij dit vormgeven. Hoe kunnen zij zelfstandigen het beste stimuleren om genoeg te sparen voor hun pensioen?

Voor de betaalbaarheid van onze pensioenen is het nodig om bij het beleggen risico te nemen. Het huidige toezichtkader maakt pensioenen duur, volatiel en procyclisch – en het bemoeilijkt bovendien de uitvoering van het pensioenakkoord.

Met het nieuwe pensioenakkoord komt de regering tegemoet aan de kritiek op het rappe tempo van het verhogen van de AOW-leeftijd. De prijs die hiervoor betaald wordt door de regering is te overzien. Echter, het stelsel is voor velen te complex geworden, met als gevolg dat mensen niet meer weten wanneer ze nu met pensioen gaan.

Een van de vele uit te werken elementen van het pensioenakkoord is de vormgeving van de belastingregels voor het nieuwe pensioencontract. Hoe moeten we het belastingstelsel aanpassen zodat het de huidige regeling ten goede komt, en de overgang wordt gefaciliteerd?