Marktordening

De Autoriteit Consument & Markt wil dat bankklanten hun bestaande bankrekeningnummer mee kunnen nemen als ze naar een andere bank overstappen. Dit klinkt sympathiek, maar heeft verstrekkende gevolgen voor de inrichting van het betalingsverkeer en kan daarom de concurrentie beperken.

Om nieuwe, grote maatschappelijke vraagstukken aan te pakken, zouden beleidseconomen inzichten uit de theorie aangaande het transitiefalen moeten benutten. De klassieke marktfalen-theorie lijkt te onvolledig en te eenzijdig om behulpzaam te kunnen zijn bij een succesvol transitiebeleid.

Het borgen van marktwerking of concurrentie is een kernuitdaging in onze economische ordening. Maar om dat goed te kunnen doen, is maatschappelijke verontwaardiging over het overtreden van de normen van de markt onontbeerlijk. Hoe ernstig en immoreel vinden Nederlanders kartels eigenlijk?

Tech-giganten zoals Google, Meta, Microsoft en Amazon hebben een goudmijn aan data. Deze data en de kennis die ze op basis van die data ontwikkelen, is niet publiek beschikbaar. Hierdoor dreigt een kenniskloof te ontstaan tussen tech-giganten en de samenleving. Wat kunnen we doen om een ‘dystopische kenniskloof’ te vermijden?

De betaaldienstverlening geldt als een ‘volumebusiness’, waarbij grote instellingen in het voordeel zijn omdat zij hun vaste kosten over meer transacties kunnen omslaan. Domineren steeds groter wordende betaalreuzen de markt of zijn er ook voor kleinere partijen winstgevende niches?

Door de klimaatverandering en snelle digitale ontwikkelingen staan Nederland grote maatschappelijke transities te wachten. Transities waarin er van de overheid verwacht wordt dat ze de regie pakt. Wat betekent regie eigenlijk en wat is daarbij verstandig?

We staan de komende jaren voor belangrijke keuzes om big tech in goede banen te leiden. Zonder regulering leidt het oligopolie van technologiebedrijven tot een techdictatuur en massa-surveillance. Hoe kan de keuzevrijheid van de mens worden bewaakt en hersteld?

Op 17 maart 2020 heeft de rechter het besluit van de Autoriteit Consument en Markt (ACM) vernietigd om de netwerken van KPN en VodafoneZiggo open te stellen voor concurrenten. Met deze uitspraak komt een einde aan een juridisch steekspel dat al in 2017 begon en waarin het werk van de ACM geen schoonheidsprijs verdient.

De mededingingsautoriteit verbood de fusie van PostNL en Sandd, maar werd overruled door de Staatssecretaris. Steekhoudende argumenten voor de fusie ontbreken echter en de maatschappelijk schade ervan kan oplopen tot 1 miljard euro.

De taximarkt werd in 2000 geliberaliseerd met als doel om een prijsdaling en hogere kwaliteit te realiseren. Vanwege tegenvallende resultaten is sindsdien de taxiwetgeving meermaals gewijzigd. De beoogde kwaliteitsverbetering en prijsdaling zijn tot op heden echter nog niet ten volle bereikt.