Governance

De Nederlandse Corporate governance code tracht het onder­nemingsbestuur te verbeteren door transparantie te stimuleren en door gedrag van bestuurders te beïnvloeden. Hoewel de naleving over het algemeen hoog is, blijft de informatieverschaffing op een aantal essentiële onderdelen achter bij wat de Code beoogt.

Familiebedrijven vormen de kern van de Nederlandse economie. Om goed en verantwoord bestuur van deze bedrijven kracht bij te zetten, raden wij familie­bedrijven aan om een governancecode te initiëren die gericht is op de bijzondere facetten van het familiebedrijf.

Transparantie van het ondernemingsbestuur is volgens de Nederlandse Corporate governance code een voorwaarde voor goede governance. Maar transparantie lijkt geen garantie voor succes te zijn

De Corporate governance code bevat de spelregels voor (het toezicht op) het bestuur van beursgenoteerde vennootschappen en is ingesteld naar aanleiding van de boekhoudschandalen in Amerika en Europa begin deze eeuw.

De herziene corporategovernance-code geeft de tijdgeest goed weer. Ondanks dat de letter van de code uitgaat van het primaat van de aandeelhouder, doet de geest dat niet meer. Dat creëert ruimte om maatregelen voor te stellen om de te sterke financiële dynamiek in te perken zonder zich belachelijk te maken.

De afgelopen decennia zijn steeds meer beursgenoteerde ­bedrijven in Nederland zich gaan richten op het creëren van aandeelhouders­waarde. Het is te verwachten dat deze focus op economische waardecreatie terug te zien is in de prestaties van bedrijven.

Op bijzondere momenten wordt in Nederland met zekere indringendheid be­toogd dat wij van het Rijnlandse ­model zijn. In werkelijkheid is bij de meeste ­Nederlandse beurs­vennootschappen de oriëntatie in overheersende mate gericht op het creëren van aandeelhouderswaarde.

Het primaat van aandeelhoudersbelangen in het ondernemingsbestuur wordt vaak verdedigd met een beroep op de ­economische theorie. Maar deze verdediging berust op ‘alternatieve feiten’.

Overnames zijn zelden succesvol en leiden tot hoge maatschappelijke kosten. De invoering van een jaar wettelijke bedenktijd bij vijandige overnames kan helpen om de kosten van overnames te beperken, maar verdergaande ingrepen zijn nodig om maatschappelijke belangen te beschermen.

Passieve investeerders zijn de afgelopen jaren flinke gegroeid. BlackRock, Vanguard en State Street hebben nu belangen in de meeste beursgenoteerde bedrijven. Welke rol vervullen deze aandeel­houders en wat betekent dit voor het management?

De afgelopen decennia heeft de financiële dynamiek de overhand ­gekregen in het Nederlandse bedrijfsleven. Wat kan er gedaan worden aan de te sterke kortetermijn­oriëntatie van het management die daaruit volgt?