Energie

Om op het pad richting netto-nul in 2050 te komen, moet het mondiale aandeel van duurzame energie in de elektriciteitsvoorziening omhoog van 40 procent nu naar 68 procent in 2030. De meeste landen met de grootste CO2-uitstoot hebben echter doelen die daarvoor ontoereikend zijn. 

Vanwege de oorlog in Oekraïne stelden de Europese Unie en de G7 in 2022 een aantal sancties in op Russische olie. Zijn deze succesvol?

Voor een inclusieve energietransitie waarbij iedereen flexibel meebeweegt met de mate van het energie-aanbod, moeten we van vaste naar dynamische energiecontracten. Een meebewegend prijsplafond kan er dan voor zorgen dat niemand onnodig veel risico loopt als het tegenzit en de prijzen omhoogschieten.

Het mediane bedrijf in Nederland kan vijftien procent energie besparen met winstgevende maatregelen, maar voert deze niet uit. Vooral onzekerheid over toekomstig beleid houdt hen tegen.

In een korte ESB-statistiek concluderen ambtenaren van Financiën dat de Nederlandse energiesteun relatief beperkt zou zijn gebleven, vergeleken met de rest van de Europese Unie. We moeten echter voorzichtig zijn met het nu al trekken van conclusies.

In 2018 kondigde de Nederlandse overheid aan dat alle kantoorgebouwen groter dan honderd vierkante meter vanaf 1 januari 2023 een energielabel C zouden moeten hebben willen ze nog gebruikt mogen worden. Deze regelgeving lijkt navolging te krijgen in andere sectoren, en ook in de hele Europese Unie. Maar werken deze regels wel?

In reactie op de sterk gestegen energieprijzen hebben overheden massaal maatregelen getroffen om de effecten te verzachten. Vergeleken met de rest van de Europese Unie is de Nederlandse steun relatief beperkt gebleven, mede doordat de prijzen uiteindelijk meevielen.

Nadat Europese overheden in allerijl hun gasvoorraden hadden aangevuld, daalden de prijzen weer vlot naar een wat lager maar nog altijd historisch hoog niveau. Een geluk voor de Nederlandse overheid, want door de daling bleven de uitgaven aan het energieprijsplafond uiteindelijk beperkt.

Hoewel de energieprijzen de laatste maanden sterk zijn gedaald, blijven ze naar verwachting structureel hoger en volatieler dan in de periode vóór 2021. Het kabinet wil huishoudens beschermen tegen hoge energiekosten. De meest effectieve manier huishoudens te beschermen is het voeren van inkomensafhankelijk energiebeleid. Het kabinet wil hoge energiekosten bestrijden door gerichte ondersteuning van kwetsbare […]

Het kernpunt van mijn bijdrage was dat we een weg op gaan waarbij we huishoudens minder inzetten dan mogelijk is. Een kans die we missen omdat we vastzitten in de logica van het huidige systeem. Om huishoudens meer mee te nemen, is dynamische saldering nuttig. Alles overziend denk ik niet dat ik goede argumenten heb gelezen tegen een omslag naar dynamische prijzen en het meer betrekken van huishoudens.

Nu de energietransitie zorgt voor volatiele elektriciteitsprijzen, moet er worden ingezet op energieopslag en een flexibelere energievraag, stelde Reyer Gerlagh op 10 mei in ESB. Het is echter de vraag of de volatiele prijzen wel doorzetten. Daarnaast kennen het behouden van de salderingsregeling, het stimuleren van dynamische energietarieven en de aanpassing van de energiebelasting elk hun eigen problemen. Er zijn betere maatregelen mogelijk voor het stimuleren van een klimaatneutraal energiesysteem.