Op de Nederlandse arbeidsmarkt is de rol van zelfstandigen zonder personeel in de afgelopen 25 jaar sterk toegenomen, terwijl dit in de ons omringende landen niet is gebeurd. Het hoge aandeel zelfstandigen lijkt het gevolg te zijn van beleid en kan bij hervormingen snel verminderen.

De daling van de cao-dekkingsgraad betekent dat de beloning van een groeiend deel van het arbeidsvolume niet collectief wordt geregeld. En dan is de sterke toename van het aantal zelfstandigen op de arbeidsmarkt, die ook zonder cao werken, nog niet meegenomen.

De Nederlandse economie is relatief volatiel, wat vraagt om sociale bescherming en een (automatische) stabilisatie van de economie. In de Verenigde Staten en Canada wordt, als de werkloosheid hoog oploopt, de maximale duur van de werkloosheidsuitkering verlengd zodat de werkloosheidswetten extra bescherming bieden in slechte tijden. Nederland zou dit ook kunnen overwegen.

Multinationale ondernemingen optimaliseren hun internationale bedrijfsstructuur, en waar mogelijk proberen ze via constructies hun winst op papier zo naar landen te verplaatsen dat er een lage effectieve belastingdruk ontstaat. Dit beïnvloedt ook de macro-economische cijfers van de betrokken landen. Een bekend geval is Ierland, dat volgens de officiële statistieken veel rijker is dan in werkelijkheid. Hoe zit dit in Nederland?

Het vorige kabinet heeft besloten om het wettelijk minimumjeugdloon te verhogen. Daardoor gaan jongeren meer verdienen, maar worden zij ook aanzienlijk duurder voor werkgevers. In hoeverre leidt dit tot een hogere jeugdwerkloosheid?

De in 2006 ingevoerde arbeidsongeschiktheidsregeling WIA focust sterker op het hervatten van werk dan de WAO-regeling tot 2006 deed. ­In hoeverre is de uitkeringsstatus nu inderdaad tijdelijk? Een analyse vijf jaar later van de status van aanvragers uit 2010.