Heffingskortingen zoals de algemene heffingskorting, arbeidskorting en ouderenkorting verminderen de belastingaanslag in box 1, maar alleen als de te betalen inkomstenbelasting hoog genoeg is. Wie onvoldoende te betalen belasting heeft, heeft een verzilveringsprobleem: hij of zij kan niet volledig profiteren van de heffingskortingen.
Een beperkte verzilvering van heffingskortingen is problematisch voor beleidsmakers: het betekent dat de financiële ondersteuning via verhoging van heffingskortingen niet iedereen bereikt. Een deel van de werkenden met een laag inkomen zal er bijvoorbeeld niet op vooruit gaan bij een verhoging van de arbeidskorting. Hoe groot is dit probleem?
De figuur zet het percentage personen met verzilveringsproblematiek uit tegen het bruto-inkomen in 2021 en 2025. Hierbij zijn de beleidsuitgangspunten verwerkt uit het coalitieakkoord van Rutte IV en de Voorjaarsbesluitvorming. In 2021 kon bijna geen enkele werknemer met een bruto-inkomen tot ongeveer 8.000 euro het totale recht op heffingskortingen verzilveren. Door het plan van Rutte IV om de arbeidskorting met ongeveer 400 euro te verhogen in 2023, stijgt het inkomen tot waar de verzilveringsproblematiek voor de meeste werknemers speelt licht.
Voor gepensioneerden geldt dat tot een inkomen van 17.000 euro bijna niemand het totale recht op heffingskortingen verzilveren. Dit is hoger dan bij werknemers, aangezien ouderen geen AOW-premie betalen. De voorgenomen verhoging van de ouderenkorting had de verzilveringsproblemen van gepensioneerden kunnen vergroten, maar werd teruggedraaid in de Voorjaarsbesluitvorming. Zo blijft de verzilveringsproblematiek voor gepensioneerden praktisch gelijk.
Bij zelfstandigen speelt de verzilveringsproblematiek tot een nog hoger inkomen als gevolg van de zelfstandigenaftrek en mkb-winstvrijstelling. Pas bij een inkomen tegen de 50.000 euro is de meeste verzilveringsproblematiek van zelfstandigen verdwenen. In de jaren tot 2025 daalt deze grens als gevolg van de versnelde afbouw van de zelfstandigenaftrek met 650 euro per jaar. Ook in de jaren na 2025 gaat de afbouw van de zelfstandigenaftrek door, zodat de verzilveringsproblematiek verder zal dalen.
Auteur
Categorieën