■ Maarten Postma (Ministerie van Financiën)
Investeringen bevorderen economische groei. Regelmatig wordt benadrukt dat in de eurozone de investeringen te laag zouden zijn, waarbij dan wordt verwezen naar de totale investeringen die ten opzichte van het bbp lager zijn dan vóór de crisis. Decompositie van het soort investeringen is tegelijkertijd belangrijk. Investeringen in intellectueel eigendom, bijvoorbeeld, worden in de economische literatuur vaak genoemd als sterk groeiverhogend. Voor de groeicapaciteit van een economie zijn verder vooral investeringen van niet-financiële instellingen van belang. Andere investeringen – met name die van financiële instellingen en die in vastgoed – kunnen in sommige gevallen bijdragen aan kredietbubbels.
De figuur laat zien dat de totale investeringen als aandeel bbp in de eurozone de laatste twee jaar weer toenemen. Wel liggen ze met 20,4 procent lager dan vlak voor de crisis. Het verschil met het niveau van toen wordt vooral veroorzaakt door minder investeringen door financiële instellingen en minder investeringen in vastgoed. Deze investeringen hebben toen mogelijk bijgedragen aan zeepbelvorming en zijn dus niet per definitie gewenst.
De samenstelling van de investeringen is verbeterd. Investeringen door niet-financiële bedrijven liggen wel bijna op het oude niveau en bedragen nu 11,9 procent, waar dit in 2008 en 2010 respectievelijk 12,4 en 10,9 procent was. Investeringen in intellectueel eigendom zijn in de eurozone zelfs toegenomen: 4,2 procent van het bbp in 2016, terwijl dit tussen 2002 en 2007 vrij stabiel tussen 3,2 en 3,3 procent lag.
Het aandeel investeringen van het bbp in de VS ligt iets onder het niveau van de eurozone, maar het beeld is vergelijkbaar. Ook in de VS is de samenstelling verbeterd en zijn investeringen door niet-financiële bedrijven terug op het niveau van voor de crisis. In de eurozone liggen deze echter structureel twee tot drie procentpunt hoger. In de VS wordt juist meer geïnvesteerd in defensie en door financiële bedrijven.
Hoewel de totale investeringen als aandeel bbp dus nog op een lager niveau liggen dan voor de crisis, lijkt met de huidige samenstelling van investeringen het groeivermogen in de eurozone te zijn bevorderd.
Auteur
Categorieën