Jrg. 17, editie 865

27 JULI 1932

AUTEURSRECHT VOORBEHOUDEN.

Economïsch~Statistische

Berichten

ALGEMEEN WEEKBLAD VOOR HANDEL, NIJVERHEID, FINANCIËN EN VERKEER

ORGAAN VOOR DE MEDEDEELINGEN VAN DE CENTRALE COMMISSIE VOOR DE RIJNVAART

UITGAVE VAN HET INSTITUUT VOOR ECONOMISCHE GESCHRIFTEN

17E JAARGANG

WOENSDAG 27 JULI
1932

No. 865

INSTITUUT VOOR ECONOi1I ISOIJE GESChRIFTEN.

tllgemeen Secretaris: Prof. Mr. Dr.
G. Al.
Verrijn Stuart.

ECONOMISCH-STATiSTISCHE BERiCHTEN.
COMMISSIE VAN ADVIES:

Prof. Mr. D. van Blom; J. van flasselt; Jhr. Mr. L. E. vai.

Lennep; Mr. K. P. van der Mandela;
Prof.
Dr. N. J

Polak; Mr. Dr. L. F. ii: Regout; Dr. E. van Welderen

Baron Rengers; Prof. Mr. E. R. Ribbius; Jan Schilthuis;

•

Mr. Q. J. Terpstra; Prof. Mr. F. de Vries.

Gedelegeerd lid: Prof. Mr. Dr.
G.
M. Verrjn Stuart.

Redacteur-Seoretaris: Dr. H. M. H. A. van der Valk.

Secretariaat: Pieter de Hoochweg 122, Rotterdam.

Telefoon Nr. 35000. Postrekening 8408.

Advertenties
f
0,50 per regel. Plaatsing. bij abonnement

volgens tarief. Administratie van abonnementen en adver-

tenties: N’ijgh cG van Ditmar N.V., Uit gevers, Rotterdam,

Amsterdam, ‘s- Gravenhage. Postchèque- en giro-rekening No.

145192.

Abonncnentsprijs voor het weekblad franco P. p.
in

Nederland
f
20,—. Buitenland en Koloniën
f
23,— per
jaar. Losse nummers 50 cents. Leden en donateurs van het

Instituut ontvangen het weekblad gratis.

De verdere publicaties van het instituut uitgaande ont-

vangen de abonné’s, leden en donateurs kosteloos, voor zoorn

ver daaromtrent niet anders wordt beslist.

Aangeteekende stukken: Bijkantoor l’uigeplaatweg.

26 JULI 1932.

In den toestand van de geidmarkt kwam geen ver-

andering. De prolongatierente noteerde weder regel-
matig, 1 pOt.; cailgeid werd vrijwel niet verhandeld.

Ook in particulier disconto ging ‘einig of niets om.

De toewijzing van .het schatkistpapier geschiedde tegen

een dusdanig laag percentage, dat er voor particulier

disconto eigenlijk geen belangstelling meer overbleef,

te meer omdat het aanbod uiterst gering was. Wat

werd aangeboden kon voor
s
f16
of % pOt. plaatsing

vinden.

Bij de inschrijving op het schatkistpapier werd in

totaal ingeschreven voor
f
209.264.000. Toegewezen

werden: f26.150.000 drie-maands promessen h
f
999,21

of ca.
5
Jir
pOt.; f 17.560.000 zes-maands promessen k

f
906,50 of ca.
ttfie
pOt., en
f
41.031.000 jaaibiljetten

k
f
1.013,75 of ca. 1% pOt.
* *
*
Op den weekstaat van De Nederlandsche Bank blij-

ken cle b.innenlaedsche uitzettingen met f
2,1
millioen

te zijn teruggeloopen. De post binnenlandsclie wissels

bedraagt
f
710.000 minder dan •de vorige week en de

post heleeningen
f
1,4 mil.lioen. Tegenover een daling

van het papier op het buitenland met
f
2,8 millioen

staat een toeneming vau de diverse rekeningen onder
de activa der Bank groot j 3 millioen.

:De goudvoorraad is met
f
5,3 millioen vermeerderd;

de voorraad zilver bleef op nagenoeg gelijke hôogte.

De biljettencirculatie toon t een inkrimping aa:n

van
f
5.6 mi.11ioen. Daarentegen namen de saldi in

rekening-courant met f8,8 millioen toe; het tegoed

van ‘s Rijks schatkist verminderde met
f7,1
millioen,

doch de saldi in rekening-courant van anderen segen

met
f
1.5,9 millioen. liet beschikbaar metaalsaldo is

met f 3,3 millioen uitgebreid; het dekkingspercentage
bedraagt circa 82 pOt. evenals de vorige week.
* *
*

Op de wisselmarkt bleef het icalm; de koersen ver-

anderden slechts weinig. De omzetten waren gering.

Ponden noteerden 8.82-8.85-8.83V2, terwijl Dollars

aartvankelijk van 2.4845 op 2.4833 terugliepen, doch
zich daarna weder tot 2.4850 konden herstellen. In de

$/f noteeriug kwam maar weinig verandering: 3.54V2

—3.56V2-3.55V2. Marken 58.97V21_-59.02tf2_58.85-

59.02. Fransche Franes ‘bleven rond de 9.73 schomme-

len, Belga’s rond de 34.43: Zw.itsersche Francs ca.

48.35, Iiires ca. 12.65. Oanadeesohe Dollars hooger:

2.16.

Op de termijnmarkt vielen geen veranderingen va.n

beteekenis waar te nemen.

LONJ)EN, 25 JULI 1932.

De geld- en discontomarkten varen verleden week

rustig bij lage prijzen en geringe omrzetten.

Driemaands ‘bankaccepten sluiten de week op

7
fs
pOt., terwijl de nieuwe schatkistpromessen Vrijdag

tegen ongeveer
°
fie
pOt, werden toegewezen.

De goudvoorraad van»de Bank van Engeland groeit

gestadig aan en nadert nu het cijfer van £ 140 mil-

lioen of slechts 10 millioen minder dan aan het einde

van Jul.i 1931 v66r de grooe onttrekkingen in Augus-

tus en September van dat jaar.

De import- en exportcijfers voor het eerste haifjaar

1932 vertoonen tot op zekere hoogte den invloed ten

goede van cle maatregelen, genomen ter verbetering van

de ‘handelsbalans. De cijfers voor het tweede halfjaar

zullen daarvoor echter een meer betrouwbare maat-

staf zijn.

De markt voor goudgerande waarden ‘heeft een

gunstig verloop. Onder •den invloed van aan.koopen

voor conversie kon de 5 pOt. War Loan tot pim.

102 pOt. oploopen. De conversie-aanvragen hebben het
cijfer van £ 1
V2
millioen bereikt.

582

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

27 Juli 1932

DE MOEILIJKHEDEN IN DEN LANDBOUW.

1.

Er zijn in den laatsten tijd enkele belangrijke boe-

ken verschenen over de moeilijkheden, waarmee de
Neclerlandsche landbouw te kampen heeft, t.w. het
werk van Dr. Ir. H. W. 0. Knapp, Wereldontwr.ich-
ting en Wereidherstel’) cii de beschouwingen van
J. Smid en J.
W.
Mathijsen. Pro en Contra Plat-
telands-verarming (lloliand’iadrukkerij N.V., Baarn.

Prijs f1.—).
Zoowel Dr. Knapp als de Heer Smid is van oordeel
dat de Neclerlandsohe landbouwende bevolking voor
haren arbeid eene belooning vindt, die niet in even-redigheid staat tot de plaats, welke hare werkzaam-
heden in het economisch leven innemen. En ook cle
heer Mathijsen, hoewel contra ‘de door den Heer
Smid betoogde verarming van het platteland schrij-
venci, blijkt van meening dat, geheel afgezien van de
crisis, als vaststaand mag worden aangenomen, dat
het Nederlan’clsch landbouwbedrijf in desolaten toe-stand verkeert. Hier schijnt dus wel het uitgangspunt
voor een gezond ‘debat aanwezig; ,,pour ‘cliscuter”, im-
mers, ,,il faut être d’accorcl”.
Zoodra echter de verklaring van liet verschijnsel
wordt gezocht, gaan de schrijvers uit elkander. Alvo-
rens op hunne meening op dit punt in te gaan meen
ik goed te doen een paar vragen van meer algemeenen
aard, clie door hen werden ter sprake gebracht, te be-
handelen.

De landbouw, aldus de heeren Knapp en Smid,
vormt den grondslag van het economisch leven. Men kan hiermede in zoover vrede hebben als toegegeven
moet worden, dat de landbouw cle middele.n voort-
brengt, die onontbeerlijk zijn voor cle bevrecliging van
de meest elementaire levensbehoeften en dat hij der-
halve binnen een gegeven, in zich gesloten geheel
van volkshuishou’di.ng in zulk een omvang moet wor-
den beoefend, dat alle economische subjecten binnen dat verband van voldoende door hem ‘te produceeren
goederen voorzien kunnen worden. Slechts die krach-
ten, welke hiervoor niet behoeven, te worden gebruikt,

kunnen zich aan andere bezigheden wijden.
Men hedenke evenwel, dat wat z66 in het algemeén
opgaat, niet juist is voor ecnig, economisch will-
keurig begrensd gebied als eene staatkundige eenheid.
In onze tegenwoordige wereld, op ons behoeftenpeil
omva t cle volkshu sho uci ing de geheele oekumene. De

landbouw in zijn geheel binnen deze laatste vormt dus
den grondslag voor het binnen haren kring mogelijk econornisch leven, ‘doch geenszins kan van dien tak
van bedrijf binnen elk der staatkundige eenheden,
welke men in de oekumene vindt, hetzelfde worden
volgehouden. Alleen wie .streeft naar eene nationale
of politieke economische autarchie,’ gelijk dat na den
oorlog helaas op
ZOo
groote schaal geschiedt, kan de
noodzakelijkheid van dit laatste
bepleiten.
Met het toe-
nemend en zich intensiveerenr.l internationaal ruil-
verkeer wijzigt de beteekenis van den landbouw plaat-
selijk; aan wijzigingen hierin in den. loop •der tijden
moet hij zich als elke andere bedrijfstak aanpassen;
alleen in het algemeen voor het groeiend geheel van
v’olkshuishoucling kan zijn plaats ‘dezelfde blijven.
Let men op de internationale arbeidsverdeeling, die
p deze wijze, natuurlijk in de onders’telhing van een
S

vrij verkeer, ontstaat, dan is het volkomen juist, wat
(le Heer ‘Smid schrijft, nI. dat ‘de prijzen der land-
bouwproducten worden bepaald door de wereldcon-
currentie; van deze prijzen is dan ook de beloonirig
va ci lan’dbouwail)ei’dl afhankelijk.
Maar, zoo vraag ik, geldt niet hetzelfde voor de
industrie? Op welke gronden vericlaart de 1-leer Smid
in denzelfden zin, waarin hij zoo juist aangeeft, wat

‘) Dit boek is uitsluitend verkrijgbaar bij de
N.V.
Druk.
kerij v.h. L. E. Bosch & Zoon, te Utrecht (postbus
3).
Prijs
f 3.50
ingen.,
f4.—
geb. (Red.).

INHOUD:

Bit.

DE MOEILiJKHEDEN
IN DEN LANDBOUW 1
door
Prof. Mr.

J. 0. Kielstra………………………………582

Het budget als basis voor credietverleening door banken

door W.
J. H. Blijdenstein
……………………
584

Van verkeerschaos naar verkeerseenheid door S. Â.

Reitsnia
………………………………….
584
Baisse en beursspeculatïe door
E. Heniiy
…………
586

AAIITEEKENINGEN:

Het jaarverslag van de Surinaanuche Bank
ovt-r
1931 587

Beschouwingen over de
rubbererisis …………..
588

INGEZONDEN STUKKEN:

11

De crisis en de
winsten uit overheidsbedrijven door

J.
Rensen
met Naschrift ………………….
590

STATISTIEKEN EN OVERZIcHTEN
…….. ……
591-596

Geidkoerseru. – Wisselkoersen. – Bankstaten. – Goederenhandel.

cle prijzen van landbouwprocl uct en daarmee de ‘be-
ioouing van den landbouwarbei-cl bepaalt, ‘dat het
prijspeil van stedelijke en in-dustrieele producten en
diensten wordt bepaald door ,,het stedelijk en indu.s-triöel belooningspeil”? Waarom legt hij ‘hier liet ver-
band juist andersom? Zou op het gebied der indus-
trie ‘geen wereldeoncurrentie de ‘prijzen bepalen
1
….
Men vrage onze teztielfabr.ikanten eens naar den in-
vloed van de Japansche rnededingin-g in Neder-

landsch-In’dië! Mcii weet in hunne kringen zeer ‘goed,
dat men in Twente met ‘de belooni.dgen van den tex-
tielarbeid zal moeten blijven beneden de grens, die cle door de wereldeoncurrentie bepaalde prijzen mogelijk
maken. Slechts eene in’dustrie, die een monopolie
had, zou een gewenscirt prijspeil kunnen handhaven en
-daarmee een gewensc’ht heloon i ngspei 1.
Juist deze gelijkheid van de oorzaken, clie den prijs
bepalen, moet cle strekking hebben om op den duur in
dien landbouw en in de industrie eene gelijke beloo-
.ning voor overeenkomstige productiernoeite te doen
genieten. Men bedenke wel: in
den
landbouw en in
de
industrie. ,Dat wil niet zeggen: den fabrikant en
den boer, noch ‘den ‘industrie-arbeider en den land-

hou waiie.der. Te hunnen aanzien gelden andere fac-
toren, waarop ik later terugkom.

Nu is ‘clie productiemoeite zeer lastig ‘te vergelijken
en nog moeilijker is -het ‘te berekenen, welke helooning
bepaalde, gelijlc te achten hoeveelheden daarvan in
elk dier takken van voortbrenging genieten. Slechts

‘doe ik opmerken, ‘dat men datgene, wat in den land-
bouw door den grondeigenaar -genoten wordt, zonder twijfel mede in aatrmerking moet nemen als ‘deel van
ie opbrengst van -de produetiemoeite in dien talc van
volksvlijt. Ook zijn aa:ndeel moet uit de prijzen komen.
.l:Ïoe groot •dat aandeel is, doet niet ter zake; sociali-
satie van ‘den ‘grond, z-ooals de Heer Mathijsen aanbe-
‘eelt, ‘brengt daarin n’iet de minste verandering. Ook
als men zich eene gemeenschap denkt als ‘grondeige-
naar, zal deze kunnen genieten, wat de grond in het
landbouvproductieproces w’aarcl ‘blijkt. Zij zou daarvan

wel kunnen afzien, gedeeltelijk of desnoods geheel,
maar dan zouden -de andere produ’ctiefaetoren z.ic’h een
deel van cle waarde, welke ‘de grond als hedrijfsfactor
had, zien ten deel vallen. De gemeenschap zou hun
daardoor iets schenken, dat zij uit liet laric]Jbouwpro-
cluc’tieproces had Icunnen genieten en dit ‘deel van
hare middelen -dus op anderen moeten verhalen. On-
dernemer, arbeider, kapitalist in den landbouw zou-
den ‘dan zekere inkomsten genieten op kosten van deze
aocleren. Het ware in wezen een vorm van subsi-
dieering van de eerstbedoelde producti ekrachteti.
Wanneer nu, door welke omstandigheden ook, –
bv. in een crisis – de prijzen van het product in
eeni-gen
bedrijfstak
vallen, wordt de voortbrengings-
moeite in zulk een tak min’der beloond dan tevoren.
Voor diensten, aan anderen béwezen, geldt hetzelfde,

27 Juli 1932

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

583

wanneer
01)
clie diensten om eeff of andere reden min-
der prijs wordt gesteld. Van de oi,cler.oemin:gen in
zulk ccii procluctietak vinden clie, welke onder min-
ter gunstcgeomstandiglieclen werken, geen belooning
meer, ni.a.w. zij werken met verlies en alleen de betere
kunnen zi cli nog handhaven. Als cle daling der waarde
slechts groot genoeg wordt onclerstelcl, is het denkbaar,
dat nagenoeg geen enkele onderneming den strijd om
het bestaan kun volhouden. Dit is liet risico, aan elke j)roctilctie, die voor cle wereldmarkt werkt, eigen en
als zoodanig nooit
ci
it te schakelen.
Dat risico kan echter wel binnen de proctuetietakken

op zeer verschillende wijze opgevangen en gedragen
worden. Zie ik liet goed, dan bestaat er ten deze,
althans in cent
zon
dicht bevolkt land als Nederland,
een groot oiiclerscieicl tusschen landbouw en nijver-
heid.
Dat verschil wordt veroorzaaktdoor ‘cle plaats, die

cle proctuctiefactoren bi nnen den bedrijfstak innemen.
Grond, kapitaal en arbeid werken altijd samen, maar
in den landbouw neemt de eerste als het hedrijfsmid-
dci bij cii tuemendheid cle overwegende plaats in; hij is

het eerst nood ige of anders gezegd: hij is in een dicht
bevolk t land in den landbouw de factor, die in het
minimum is en om welken te betrekken in liet pro-

ductieproces ‘dus cle andere moeite hebben te loen.
i.[ieru i t nh ijn t mij te verklaren, dat cle pachten
zon hoog oploopen, ‘dat zij in het algemeen voor
den land’hou wo.ndernenier, den boer, niet veel meer aan on’dernemersw inst overlaten dart eene rente van
het kapitaal, dat hij zelf in het bedrijf stak, van ge-
lijke hoogte als het kapitaal elders onder -mi ncler gun-
stige omstandigheden kon vinden en cciie belooning

van zijn arbeid van gelijke hoogte ongeveer als in loon-
dienst daarvoor zou kunnen worden gemaakt. Daar-
togenover draagt hij echter gedurende den loop der
pach tcon tracten we] het volle risico van zijn, bedrijf.
in een tijd van oploopende prijzen brengen clie ver-
bood ingen voorts mee, dat bij het aangaan van nieuwe
pech tcn ii tracten hoogere pad ten bedongen worden.
En vallen ii u de prijzen na zulk een periode sterk,
dan voelt cle boer met zijn kapitaal en eigen arbeid
dit eerst, daarna cle landarbeiders, clie cle bonen zien
verni ii deren en werlcloos]tei cl ontstaan, doch eerst het
laatst cle grond.

*
*

in e industrie is cle verhouding anders. hier ligt
te nadruk iii het produetieproces over het algemeen
in het kapitaal en vornit ‘dit, behalve waar met zeer
peei;iien zeldzame.n arbeid gewerkt wordt, den mini-
mumfactor iii den bovenbedoelden zin van het w’oor’d.
Z’oolatag hier cte indiv.idueele ondernemer regel was,
droeg dan ook ‘de kapitalist als zoodanig niet het risico
van vallende prijzen. 1-lij kreeg zijn hypotheek- of
obligatierente, gelijk dat in de kleine neringen nog
het geval is. De ondernemer met zijn eigen kapitaal
clroeg liet eerst, ‘cle ioonar’hei’d dan het risico; eerst als
cle eerste failliet was en de laatste werkloos, liep in
deze ‘verbood ing liet kapitaal gevaar.

Maar ‘deze verhouding heeft zich gewijzigd, wat
mij te verklaren schijnt ‘doordat er geen ondernemers
meer waren, die risico’s als hij het uitgroeien van cle
volkshuishoudin’g tot woreldverkeer onder ‘de oo’ge:n
moesten worden g
e
zien, nog aan konden. i)e ,,pri vete” ban ken en de particuliere in clustr,i cel hebben vrijwel
geheel hunne plaats ingeruimd aan de naamlooze ven-
nootschap. Maar hier draagt ‘het kapitaal wel ‘degelijk
mee, althans v.z.’v. liet cie aancleelen betreft, in het
risico en ‘de ondernemerskracht wordt beloond voor
haren arbeid door bezoldiging en ‘bovendien door pre-
mie of tantième als zij er in slaagt de zaken goed te
leiden. Maar eigenlijk risico dragen ‘doet zij niet meer.
Ik doe in dit verband opmerken, dat in den mdi-
schen •grooten landbouw, waar ‘de grond geenszins in
het minimum was, de gang van zaken zich op dit

punt anaboog aan dien in de Europeesche industrie
heeft oitwikkeld. 111cr is de ‘particuliere planter-
erfpachter verdlwenen om plaats te maken ‘voor de eul-
tuurmaatschappmj niet ‘hare directie en hare admi-
nistrateurs, ,in welk lichaam liet aan’deelenkapitaal
liet risico van de productie overnam, toen de planters
dat niet meer vol’cloende bleken te kunnen dragen
tegenover ‘de geldse’hietende kapitalisten van voor–

heen.
Nu , is sedert de landbonwerisis in hèt laatst der
negentiende eeuw ‘de Nederlan’dsehe landbouw in zon
ver van karakter veranderd, dat hij veel meer dan
voorheen is gaan werken i’oor export, ‘di. voor de in-
ternationale markt. Het risico, dat hij daarmede te
dragen kreeg, is ‘daardoor van aard veranider’d,. Het
is afhankelijk geworden vami factoren, ‘die ‘veel meer
buiten de onmidclellijlce omgeving van den landbou-
“er ‘liggen en dientengevolge minder goed door •den la,n’clbouwer zelf kunnen worden waargenomen. De
heoorcleeling van de kansen eiseht eene ontwikkeling
in menig opzicht, ‘die vooral in het kleine en zelfs in
liet middelbare bedrijf niet algemeen kan worden ver-
wacht. En zoo rijst ‘de vraag, of de tegenwoordige ‘be-
drijfsvormen, liet woord in zijn algemeenen zin ge-
nomen, daartegenover op den duur wel houdbaar zul-
len ‘blijken, of ook niet in West-Europa de cultuur-
maatschappij, waarin de grondbezitters ede analoge
plaats als die der aan’deelhouciers-kapitalisten van de

mcli
sche onderneming ‘verkrijgen, hare intrede moet
doen m.a.w. waarin ook de grond meer dan tot nu toe
in liet risico van de bedrijfsuitkomsten ‘betrokken

wordt.
ik ken verschillende tegenwerpingen tegen een zoo-
danig ‘denkheel’d. De liefde ‘tot den ‘grond, de ‘blik van
den idireeten ‘volledig belanghebbende bij den uitslag
op de bedrijfsuitoefentng, ze kunnen ‘daartegen met
reden worden aangevoerd. ik zie ook niet ‘voorbij dat cle voorlichtingsdienst, de laud’bouwcoöperatie en de
landhouworganisaties elk op zijne wijze een deel van
wat van zulk eene wijziging te verwachten zou kim-
nen ‘zijn, trachten te verwezenlijken, immers betere
voorlichting en verhooging van •de’draa’gkracht met

vermindering van risico – ‘a
ii
de aangeslotenen. Maar
de w’ijze van beoefening van den landbouw is in Ned.-
indië zeker er niet ‘op achteruitgegaan sedert de par-
ticuliere planter plaats ‘maakte ‘voor ‘de cultuurmaat-
schappij en inhaerent is ‘dus dit verschijnsel niet aan
dle verandering van ‘bedrijfsvorm.
Het stelsel ‘van deskundige superuntendenten en ad-
viseurs waarborgt een technisch zoowel als economisch
‘gezond bedrijf. Daartegenover kunnen juist de door
voorlichting, coöperatie en organisatie door de land-
bouwers verkregen voordeeben onder de Europeesëhe
verhoudingen cle verhooging van ‘de pachten in ‘de
hand werken en dus ‘het voordeel voor ‘den ‘boer onge-
claan maken. Daarom vraag ik mij af, of de omstan-
dighecien in Europa niet het oogenblik hebben doen
naderen, waarop men op itndere risleoverdeeling,
waarbij ook de grond meer ‘dan thans daarbij ‘betrok-

ken wordt, ‘bedacht moet zij’nb,
lik stel deze vraag, mij ‘volkomen bewust, dat dit
iii cle sociale verhoudingen in Europa ‘vermoedelijk
cen,e niet onbelangrijke verandering zou leteekenen.
lIet ‘grondb.ezit zou van karalcter veranderen en de
grondhezitter in het sociale, speciaal het.ec’onomische
leven ‘daardoor cciie andere plaats komen in te nemen.
Maar liet wil mij voorkomen, dat cle omstandigheden
nopen deze vraag onder ‘de oogen te zien. Zoo zou
‘het vraagstuk van de landbouwerisis en haar gevolgen
een breeder aspect krijgen dan het in ‘de tot nu toe
geleverde beschouwingen bezat. Mr.
J. C. KIELSTRA,

(Slot ‘volgt.)

584

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

27 Juli 1932

HET BUDGET ALS BASIS VOOR CREDIETVERLEENING

DOOR BANKEN.

11

Op het vijfde Internationaal Congres voor Weten-schappelijke Bedrijfsorganisatie, was één van de be-
langrijke onderwerpen van bespreid.ng: het budget
als basis voor cred.ietverleening door banken.
Vier prae-adviezen waren uit het buitenland hier-
over binnengekomen, om als uitgangspunt voor dis-

cussie te dienen, ni. een Amerikaansch, een Oosten-
rijksch, een Belgisch en een Fransch.
t)
Het Amen-

kaansche prae-aclvies door R. R. Reeder Jr. prees het
budget aan als middel om bij blanco credieten, cle
creclietwaardigheid van den debiteur te bepalen.
liet Oostennijksche, door Prof. Karl Seidel, wilde
het systeem van ‘budget contrôle hij
alle
credietver-

leening doorgevoerd zien. Gezien de ervaringen en
moeilijkheden der laatste crissjaren wilde hij geheel
met het tot nog toe geldende stelsel van credietver-
leening breken en hiervoor het budget contrôle

systeem in de plaats stellen.

De Belgische en Fransche prae-adviezen, resp. van
,,Le Comité Special No. 3″ en den Heer Oh. Penglaoii,
gaven aan de hand van schema’s en cijfers voorbeel-
den en verduidelijkten hiermede de technische zijde
van het systeem.
Alle prae-adviseurs waren unaniem voorstanders van het budget contrôle systeem en betreurden het,
dat tot nog toe geen noemenswaardige toepassing in
de practijk te constateeren viel. Het is niet onbelangrijk, er •hier even op te wijzen,
evenals de inleider van het debat Mr. H. F. van
Leeuwen dat ‘ter vergadering ook deed, dat hier in
Nederland op het gebied van credietverleening het
budget niet geheel on’bekend is.

Al is het nog in een beginstadium, zoo kan toch
gezegd worden, dat de banken in Nederland bij ere-

dietverleening in blanco, in het algemeen geen gen’oe-gen nemen met alleen balansi.nzage en boeken-onder-
zoek door hare accountants, maar tevens een becijfé-
ring vragen, waaruit het toekomstig gebruik van de
gevraagde middelen kan worden afgeleid. Al is het
dan nog in elementairen vorm, zoo kan toch gezegd
worden, dat in Nederland met de toepassing van ht
budget een begin is gemaakt.

1-let belangrijke in dit systeem is, dat niet alleei
hij de opstelling en inlevering van het budget van dén
credietnemer bij den bankier blijkt, ‘dat eerstgenoen-
de een bednijfscrediet in tegenstelling tot een ,,Au-lage” crediet noodig heeft, maar dat, als het crediet
op desen grondslag eenmaal is verleend, met dit bud-
get voor oogen uit ‘het verloop van de rekening vaii
den debiteur en ‘door het gehouden toezicht is af t
leiden, ‘of de beschikbaar gestelde middelen ook voor
het gevraagde doel worden gebezigd. De Nederland-
sche inleider legde er den nadruk op, ‘dat het budget
een dynamische waarde theeft in tegenstelling tot een
balans, welke slechts statische waarde bezit. Met een
budget voor zich kan men vooruitzien en met de ge-
gevens, die men o’p dat tijdstip ter ‘beschikking heeft,
den waarschijnlijken gang van zaken in de naaste toe-
komst bepalen. Het was dan ook interessant op te
merken, hoe een groot aantal debaters op de congres-
vergadering in de eerste plaats op het belang hiervan
voor de industrie zelf, ‘den nadruk legden
–
Hun betoog
kwam hierop neer, dat industrie en handelsonderne-
mingen, ook afgezien van behoefte aan ‘bankcrediet,
zeer veel nut zouden hebben van het opstellen ‘van
budgets ter bepaling van eigen ‘bednijfspol.itiek. Meclecleelingen van den Belgischen ,,Opener of dis-
cussion” den Heer Brodsky. over een enquête, inge-
stel’d naar de mogelijkheden ‘het ‘budget contrôle
systeem in België ingang te doen vinden, wezen erop,
dat aldaar de •banken, uit overwegingen, die voorna-
melijk impopular’iteit wilden voorkomen, liever niet

1)
Zie voor den inhoud van deze prae-adviezen Econ.-Stat.
Ber. van
15
Juni ji., blz. 478.

het initiatief w’ilden nemen, terwijl cle industrie in
het algemeen nog niet voldoende van het nut van het
systeem voor zichzelf was doordrongen.
T
au het standpunt der banken bezien, is liet
systeem te prefereeren boven •dat der vaste limites,
zooals hier te lande veelal gebruikelijk is. In •goede

tijden verzekert een indu.stniëel zich vaak, al of niet
tege.n on’derpand, van de mogelijkheid om bij zijn
bankier tot een bepaalde limiet, welke in overleg
met zijn ‘balanspos’ie wordt vastgesteld, crediet te
kunnen opnemen. Of hij hiervan al of niet gebruik
maakt, doet voor hem weinig terzake, het is voor hem
van ‘belang te weten, .dat die faciliteiten ‘zijn te beko-
men. De bankiers zal zich vai zijn kant vergewissen,
dat ‘het niet ‘in ‘de bedoeling ligt van den cliënt om
met de beschikbaar gestelde sommen vaste acfi:va te gaan financieren, maar heeft geen zekerheid dat t.z.t.
niet zal moeten worden geconstateerd, dat zijn voor-
schotteii hebben gediend om, toen ‘de omstandigheden
voor. ‘den client minder rooskleurig werden, verliezen
te financieren, of zooals ‘door den Heer Van Leeuwen
werd gezegd voor ,,private overspending”.
Het budget contrôle systeem zou verder ook het
euvel voor]domen, dat industrieën, ‘die bij verschillende
‘banken en ,,outsi’ders” crediet opnemen, faciliteiten
ter beschikking krijgen ‘buiten proportie tot haar eigen
financiëele draagkracht. Lijkt misschien op het eerste ‘gezicht ‘het ‘bestaande stelsel van vaste credietlimites

minder omslachtig en bewerkelijk dan het opstellen
van bu’d’gets, hetgèen voor kleine tijdelijke overdispo-
s’ities ontegenzeggelijk ook zoo is, zoo schuilt ‘hierin
voor de bank toch een gevaar. Van de zijde van ere-
dietnemers ‘bezien, ‘is er vaak door het overleggen van
een uitvoerig en goed gefundeerd ‘budget bij hun
bankier meer tegemoetkoming wat ‘betreft crediet faci-
liteiten te verwachten, dan bij de tot nog toe gebrui-
kelij’ke wijze om uit balanscijfers en boekenonderzoek een credi’etlimite vast te stellen. Tenslotte dient gewezen te worden op nog een groep
van meen’ingen, die op het Congres tot uitin’g kwam,
ni. die, welke de ‘banken in haar tegenwoordig stadium
van ontwikkeling nog niet voldoende geoutilleerd
achtten om een volledig uitgewerkt budget geheel tot
zijn recht te doen komen. De Zwitsersche Opener of
Discussion ‘de 1-leer Aloys Hentsoh achtte het b.v. noodzakelijk, dat de banken, om de volle porté van
een budget tot zich te ‘doen doordringen, zich ‘voor-
zagen van drie soorten van experts nl. lo. op in- en
venlcoopgebied, 2o, op technisch gebied, 3o. op boek-hou’dkundi’g gebied. Wat de su’b 3 vermelde eisch be-
treft mag men aannemen, dat iedere credietgevende
bank hieraan voldoet. Wat de ‘beide andere eischen be-
treft, het zal zeker nu en ‘dan noodig
zijn,
teneinde
zich een weloverwogen oordeel te vormen van ‘de mo
gelijkheden van het plan, ‘dat in het ingediende bud-get is ‘belichaamd, een hetzij fnbnieks-, technisch of
commercieel-technisch expert te raadplegen. De Ne-
derlan’dsche ,,Opener of Discussion” heeft er in een
]corte samenvattende slotbespreking terecht tegen ge-waarschuwd, ‘dat men van een bankier ‘geen bankier-
industrieel moet trachten te maken.
De bankier ‘behoort niet op den stoel van den onder-
nemer t’huis.
W. J. H. BLIJDENSTEIN.

VAN VERKEERSCHAOS NAAR VERKEERSEENHEID.

(Het Ra.pport-Welter.)

Het was een der vele groote verdiensten van het
Rapport der z.g. ,,’l’ari evencommissie”, ingesteld bij
beschikking van ‘den Minister van Waterstaat van

18 Januari 1931, ‘dat daarin scherp tot uitdrukking
kwam, waarom een betere coörclnatie van het ‘geheele
verkeerswezen een aisch van den tegenwoordi’gen tijd
was gewordein ‘(bl,z. 57) en dat het noch uit bi1l
4
ijl-

heidsoogpunt, noc’h uit beginsel van econom’ie geoor-
loof cl was een deel der kosten ‘van het vervoer op de
algemeene landsmiddelen af te wentelen, ‘d’aar de

27 Julj 1932

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

585

vervoerkosten een deel der algemeene productiekosten
vormen en moeten vormen.
Wat cle eerste stelling betreft, wees de Commissie,
n nar haren voorzitter, ,,commi ssie-de Vries” genoemd,
er neer terecht op, dat het niet töt haar taak behoor-
de, dieper op het vraagstuk in te gaan •dan een be-
spreking van de zijkanten, ni. de behandeling van de
concurrentie-voorwaarden van de verschillende

transportmiddelen op het tariefstelsel der spoorwe-
gen. Hoewel dus in het rapport de verhouding van
het wegverkeer en het binnenscheepvaartverkeer tot
de openbare kassen wel aangeroerd werd, gaf de
Commissie-de Vries geen al’emeene uiteenzetting en
nog minder scherp gestelde coriclusiën hoe in de toe-
komst door de Regeering te dien opzichte ware te
handelen, al kan men hare zienswijze wel tusschen de
regelen lezen.

Als welkome aanvulling van het zijdelings aange-
roerde vraagpunt komt nu eenige maanden later, het Rapport van de ,,Staatscommissie voor de verlaging
van de Rijksuitgaven”, meer bekend onder den naam van Staatscommissie-Welter. Bij de behandeling van
hoofdstuk L – het Depirtement van Waterstaat –
zegt de Commissie: ,,een zeer belangrijk bedrag van
het Rijksbudget, dat geheel afgescheiden van de
tegeuwoordige crisis in toenemende mate de aandacht
vraagt, vormen de uitgaven voor inrichtingen van
verkeer”. De Commissie erkent ,,de groote economi-
sche beteekenis dier uitgaven”, doch voegt er dade-
lijk waarschuwend aan toe, dat hoewel goede verkeers-
middelen voor de volkswelvaart van groote beteeke-

nis zijn, anderzijds drukkende overheidslaste voor
diezelfde volkswelvaart een even groote belemmering
vormen en dat een juiste welvaartspolitiek ook hier
beheerscht wordt door het zoeken naar het juiste
evenwicht tuschen baten en lasten (bla. 333). De com-
missie laat er op volgen, ‘dat zij bij haar onderzoek
getroffen werd door het ern.itig gemis aan eenheid
van stelsel op het ‘gebied van het verkeerswezen. Het-
geen van spoorweg- en ook van scheepvaartzijde reeds
herhaaldelijk werd ‘betoogd, wordt hier nog eens uit-
drukkelijk onderstreept, nl., dat de snelle ontwikke-
ling der techniek met name in het motorverkeer,
het vraagstuk zoodanig in ‘beteekenis heeft doen toe-
nemen, dat een oplossing daarvan
bezwaarlijk langer
kan worden uitgesteld
en voorts, dat een oplossing
slechts te v.i.n’den zal zijn, ihdien het verkeersvraa’g-
stuk meer dan tot dusver wordt bezien
als één geheel.
De Commissie-Welter bespreekt achtereenvolgens
de geldelijke verhouding van den Staat tot de Spoor-

wegen, •de tramwegen, ‘de landwegen, de waterwegen
en ‘de luchtvaart en toont daarbij aan:

le. dat reeds thans de uitgaven van het verkeer
een zwaren druk op het bu’dget leggen, 2e. dat van
eeuig systeem in de behandeling van ‘de toch onder-
ling nauw samenhangende verkeersmi’ddelen bezwaar-
lijk kan worden besproken en 3e. ‘dat de sterke ont-‘
wikkeling, speciaal van het motorverkeer de rentabi-
liteit van andere vooralsnog onmisbare verkeersin-
richtingen, waarin ‘groote kapitalen zijn vastgelegd
sterk doet dalen, hetgeen in de toekomst stijgende
gevaren voor het Rijksbu’dget ‘doet ontstaan.
Teneinde deze gevaren af te weren, doet de Com-
missie twee middelen aan de han’d:
le.
scheppen van
de waarborgen, dat voortaan het verkeersvraagstuk
als één ‘geheel zal worden ‘beschouwd en 2e ‘betere
gelijkmaking van ‘de exploitatie-voorwaarden der ver-schillende verkeersmi’d’delen onderling.
Wat het eerste punt betreft, de behandeling van
het verkeersvraa’gstuk als één geheel, zulks meent de
Con’imi.ssie-Welter te kunnen bereiken door ophef-

fing van .het Wegenfonds en instelling van een Rijks-
‘erkeersfonds, waardoor de inkomsten van •het fonds
(d.w.z. de ‘belastingen, welke van de gebruikers der verkeerswerken worden geheven, de huur, welke de
spoorwegmaatschappijen voor het gebruik betalen, de
bijdragen van derden, ‘dus alle in ‘de Middelenwet en

cle begrooting van het Wegenfonds voorkomende ver-
Iceersontvangsten en als sluitpost één Rijksbijdrage)
gesteld worden naast de uitgaven (d.v.z. die, welke
thans op de Rijksbegrootin.g en op de begrooting van

het Wegenfonds voorkomen, inclusief de rente en
aflossingen vnn het nog niet afgeloste ‘gedeelte der
staatsschuld, welke voor den aanleg van verkeerswer-
ken is aangegaan).
Als voordeel van deze regeling wijst de Commissie
er op, dat, aldus handelende, in één post duidelijk tot
uitdrukking zal komen, welk geidelijk offer de ge-
meenschap ‘ten bate van het verkeer ‘brengt. Boven-dien wordt ‘de, continuïteit en gelijlcmatigheid in dc
lastenverdeelin’g over een reeks van jaren hierdoor beter gewaarborgd, maar bovendien wordt usschen
cle verkeersuitgaven een duidelijk aanwijsbaar ver-
band gelegd, ‘doordat bijv. de uitgaven voor den aan-
leg en de verbetering van landwegen en het nadeel,

dat daardoor wegens onttrekking van verkeer aan de
spoorwegen wordt toegebracht, op dezelfde begroo-
ting en in dezelf de Rijksbijdrage tot uitdrukking
komen, hetgeen tot ‘dusver ten onrechte niet het ge-
val was. Dit verband zal er mede toe leiden, dat

voortaan behoorlijke rentabil’iteitsberekeningen aan
cle totstandkoming van nieuwe Waterstaatswerken
worden ten grondslag gelegd.
Dat dit laatste geen ‘overbodigheid is, bewijzen de
thans onderhanden •groote verkeerswegen, parallel
aan spoorwegen (zie ook het aa’nhangi’ge wetsont-
werp voor de onteigening ten behoeve van de ver-
beterig van ‘den Rijksweg Hengelo—Enschede; Bij-

lage op de Handelingen ‘der S. G. 1931-32 No. 284),
•de aanleg van het onrenda’befe Twente-Rijn-kanaal
(waarvan ‘de aanleg zoo spoedig mogelijk na voleindi-
ging van het stuk Zutphen—En’schede met bij’behooren-
de rzijtak naar Almelo ware stop te zetten), waarvoor
pas jaren
na
aannemin’g ‘der wet een rentabiliteitson-
derzoek plaats ha’d, evenzoo de aanleg van d spoorwe-
gen in Zuid-Limburg en Gouda—Alphen aan den Rijn,
welke vermoedelijk op geen stukken na ‘de exploita-
tielcosten, laat st’aa.n ‘de rente en aflossing van het
in ‘die werken gestoken kapitaal, zullen ‘goedmaken,

ihtegeudeel de tekorten der Nederlandsche Spoor-
wegen, welke ‘de lijnen zullen
moeten
exploiteeren,
zullen vergrooten. Dergelijke geidverspillingen zullen
in de toekomst vermeden moeten worden. Men ver-
hete niet, ‘dat een teveel aan verkeersm’iddelen even-
oo schadelijk is als een tekort. De leuze: hoe meer
verkeersmid’delen, hoe ‘beter voor de volkswelvaart,
is
in haar algemeenheid door en door onjuist. Het na-
deel voor de gemeenschap ‘begint zoodra •de aanleg
i’iiet meer economisch verantwoord is, ‘m.a.w. zoodra
le lasten de baten overtreffen, onverschillig of deze
ia’deelen of voordeelen voor rekening van ‘cle gemeen-
schap of van den enkeling of van beiden – in diverse
‘schakeeringen – zullen komen.
Bij het nalaten of stopzetten ‘of in langzamer tempo
uitvoeren van werken, gaat het er niet om of de
spoorwegen of de hinnenscheepvaart ‘dan wel het weg-
verkeer ‘daardoor hevoor- of benadeeld worden. Pro-
fessor de Vries zei het zoo juist in zijn Rapport, dat

economisch werkende verkeersmid’delen, welke het
ook zijn, het veld moeten ruimen voor ‘andere, doch

‘dat dan metterdaad aan twee eischen voldaan moet
zijn: le. dat het nieuwe vervoer ook inderdaad uit
maatschappelijk oogpunt bezien, minder moet Icosten
en dat ‘de ‘goedkoopte niet slechts veroorza’akt mag
worden, doordat een ‘deel der kosten (bijv. weg- of
kanalen-aanleg) eenvoudig niet in rekening gebracht
wordt en 2e. dat het nieuwe vervoermiddel ook ver-
keljk in staat is, ‘dat van het andere volledig over
te nemen.
Wat het tweede punt ‘aangaat, waarvan de Corn-
missie-Welter heil verwacht: ‘de gelijkmaking van cle
exploitatie-voorwaarden, zoo is ‘dit onderdeel minder
volledig uitgewerkt dan het eerste. Wel ‘spreekt het
Bapport-Welter van de wettelijke ‘bevoordeeling van

586

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

27 Juli 1932

het wegtransport tegenover den exploitatieplich’t, den
vervoerplicht en de regeling der dienst- en rusttijden
bij de spoorwegen enz., maar diep wordt op dit onder-
werp niet ingegaan. Om de financiëele gelijkmaking
te bevorderen, wil ‘cie Commissie het motor-verkeer
extra belasten met 6 â
7 m
illioen gulden per jaar, als
vergoeding voor het in de bestaande wegen gestoken
kapitaal, voorts met een tolheffing bij gebruik van
voortijdig gemaakte bruggen, teneinde op die wijze
de POSt rente en aflossing van voorgeschoten kapita-
len te compenseeren; in den historisch •gegroeiden
toestand bij de hinnenscheepvaart wenscht zij te be-

rusten.
Tordt
op deze wijze het tekort der begrooting,
groot
f
108.000.000.—, ongeveer
f
20.000.000 beui-

nigd, iets wat op zichzelf reeds de moeite waard is,
het groote belang van het Rapport-Welter inzake het
verkeerswezen lijkt mij gelegen in het bovengeschet-
ste voorstel om tot
éénheid
in het transportstelsel te
komen. Ook elders werd het bepleit o.a. kort geleden
‘door Lord Daryngton in het Engelsche Hoogerhuis,
terwijl ook in Nederlatidsche scheepvaartkringen
stemmen opgingen om den chaos in de scheepvaart-
heffingen te vervangen door vorming van een scheep-

vaartfnds ‘bij instelling van een vaarwatèr-beiasting.
lIet Rapport-Welter gaat echter een stap verder en
vat rail-, water-, weg- en luchtverkeer als é5n geheel
samen.
Of in ‘deze voorstellen-Welter – waarmede gepaard
zou moeten gaan een reorganisatie van het WTater-
staatsministerie (‘beter nog lijkt mij instelling van
een Verkeersministerie, gelijk dit in schier alle lan-
den ter wereld best&at), alsmede instelling van een
deskundige commissie van advies – geen wijzigingen
‘gdhracht zullen moeten worden, is een vraag, welke
ik niet gaarne bevestigend zou willen beantwoorden.
Met name is ‘geen aandacht geschonken aan de op-
brengst van verhoogde invoerrechten op automo-
bielen eiaz. en een verhoogde benzine-belasting enz.,
c.q. ten bate van het Verkeersfonds, noch aan de
zware lasten, welke op het scheepvaartverkeer, spe-ciaal in de Noordelijke provinciën ‘drukken. Wat dit
laatste betreft werd, terecht, in het Rapport-de Vries
hierop gewezen en kwamen o.a. deze heffingen op
het 9e Binnensoheepvaartcongres, dat van 21 tot en
met 23 Juni jl. te Terneuzen gehouden. werd, ter
sprake. De ondeugdelijke financiëele opzet van het
25-jarige wegenplan wordt in het Rapport-Weiter
alleen getoetst aan de te snelle uitvoering, welke te
groote lasten aan rente en aflossing – waarop niet
gerekend was – met zich mede brengt. Over ‘de ren-
tabiliteit van, het te ‘bouwen wegennet, over de kos-
tenverdeeling enz. wordt niet gesproken. Evenmin
lijkt het gewenscht het in de trarnwegeu gestoken
kapitaal reeds •dadelijk, d.w.z. v66r het inwerkiffg-
treden van het Rijksverkeersfonds, te vernietigen,
wanneer cle streekbelanghbbenden de vereischte 50
pOt. der exploitatie-kosten niet zouden willen dra-
gen. Welk een débacle de tegenwoor’dig wettelijk be-

krachtig’de wegenpoli’tiek over de binnenscheopvaart,
cle spoorwegen, ook over het autowezen en niet min-
der over ‘de geheele Nederlandsche ‘volkswelvaart zal
brengen, daarop weës ik uitvoerig in het pas ver-
schenen Juli-nummer van het
Hao.gsch M(uen.dblad,

herhaaldelijk in
Spoor-
en Tro.mwe
gen.
o.a. ‘in de
nummers van 2 Fe’br., 29 Maart en 26 April jl. en in

de
Economisch-Statistische Bericht en
van 2 Maart en
20 April jl. De toestand is inderdaad veel zwarter
dan het Rapport-Wel’ter aangeeft. Ook omdat de in
‘het Rapport-Welter vererkte spoorwegcijfers eenige
correctie behoeven en de toestand nog te optimistisch
gezien is (zie
Spoor-
en Tramwegen
van 2 Augustus

1932, blz. 57
1))

1)
Op blz. 335 van het Rapport komt een staatje voor,
dat de dalende rentabiliteit wil bewijzen uit de ‘bruto.op-.
breugst per’ trein K.M. Hoe gevaarlijk het is niet derge-
lijke cijfers – hier zijn het de opbrengsten per treinkni.,

Dit zijn echter geen overwegende bezwaren tegen
het plan-Weiter. Mijne bedenkingen ‘doen niet het
ninste afbreuk aan het ge.ui.ale denkbeeld om de een-
heici van het transportwezen tot uitdrukking te bren-
gen in één onderdeel ‘(ier begrooting, waardoor on-
getwijfeld ‘de toenemende versplintering met al cie daaraan verbonden gevolgen gioo’te bucigetaire en
andere gevaren ‘gekeerd zullen
leunnen
worden. Over
cle uitwerking der details ‘zal men nog lang en breed
van ‘gedachten moeten wisselen. Maar als de wil er is,
bij de Regeerin’g, zoowel als hij ‘de transport-onder-
nemingen, om uit den chaos te komen tot een geor-
dend verkeerwezen, waaibij elk onderdeel zijn eigen
lasten draagt – waardoor vanzelf verkwisting zal
worden voorkomen – dan zal de vorming van het
Rijksverkeersfonds niet op onoverkomelijke bezwaren
stuiten en zal een einde komen aan de verkeersluxe,
welke al te langen tijd
0
1) het gebied van het trans-
portwezen geheerscht heeft tot schade van ‘de ver-
voersonclernemingen en van ‘de Nederlandsche volks-
welvaart. Het stemt tot verheugen is, dat dit zoo
hoogst belangrijke advies niet voortgekomen is uit
een (ier belanghebbende kringen zelf, doch dat het
zijn ontstaan dankt, aan een combinatie van bekwame,
onafhankelijke mannen, bij wie het lanciswelzijn voor
alles ging. Verkeerspartictila:risme is er ten cenen
male vreemd aan.

S.
A. RzITSMA.

BAISSE EN BEURSSPECULATIE.

De Heer E. Henny schrijft ons:

Uit de
beschouwingen
die onlangs in dit week-
blad aan liet bovenstaande onderwerp zijn gewijd
is o.i. niet iii. afdoende mate gebleken, dat baisse-
en hausse-speculat’ie – hoe paradoxaal zulks mis-
schien ook moge klinken – ten nauwste aan elkaar
zijn verbonden. De baisse wordt heden ten dage, en
vooral in de Ver. Staten, tot het mikpunt veler be-
schuldigingen gemaakt zonder dat men zich daarbij
rekenschap gee:f t van het feit, dat succesvolle en
krachtige baisse-operaties alleen dan uitgevoerd kun-

non worden wanneer de 1beu,rskoersen. een overdreven
stijging hebben ondergaan of zwakke hausse-posities
ontstaan zijn. Het kwaad van alle beurs en effecten-
misère ‘wortelt o.i. hoofdzakelijk in cle speculatie met
geleend geld; m.a.w. in een overmatig gebruik van
prolongati e-gelclen voor louter speculatieve doelei n-
den. De werkelijke geldbeleggers of degenen die met
eigen geld speculeeren zullen nôch waanzinnige koers-stijgingen, nôch panische koersd ah ngen, teweeg bren –
‘gen. Daarvoor zorgt de veel talrijker categorie van spe-
culanten die met geleend geld in den blinde gokken.
Deze categorie bezit in dcci regel néch voldoende ‘ii-
o anciëele ervaring nôch vol (toen de kap i taaikracht om
op het zoo bijzonder gevaarlijke en glibberige terrein
van den effectenharidel voorzichtig en objectief, te
oordeelen; en in verband met deze positie zijn clie spe
culanten reeds hij voorbaat tot verliezen gedoemd. l)e
jongste boom periode heeft wederom op meer dan dui-
delijke wijze bewezen tot welke enorme excessen een
gron tscheepsche speculatie ican leiden.. hEen hee It
zich daardoor zéé laten verblioden dat onder het mom
der Amerikaansche ,,new era” theorie bereids een nieuw tijdperk van jarenlange stoffelijke welvaart
voorspeld werd terwijl de economische samenleving
bergafwaarts holde! Deze verblinding heef t op haar beurt aanleiding gegeven tot talloove onproductieve
financieringen die groote kapitaalverliezen veroor-zaakten. Een algemeene overspeculatie kan zonder

welke bij het stijgen der truinkni. allicht neiging tot dalen
zullen vertoonen – te werken, indien men zich daarvan
geen rekenschap geeft, blijkt wel daaruit, dat de cijfers
het
hoogst
zijn in 1921 e.v., dit zijn echter juist ,de jaren
der geweldige spoorwegtekorten, dus der
kleinste
renta-
biliteit. i)e exploitatie-uitgaven werden, heel eenvoudig,
verwaarloosd.

27 Juli 1932

ECONOMISCH-STATISJISCHE BERICHTEN

587

beurscrediet niet mogelijk zijn, en zonder een zoo-
clanige op crediet berustende hausse-speculatie zal de
hausse van weinig of geen invloed zijn. Zonder de
baisse-operaties, die ook wij als een zuiver destruc-
tief element beschouwen, ook maar eenigszins te wil-
len beschermen is het o.i. principieel onjuist om alleen
en uitsluitend de haisse te veroordeelen en de hau.3se

(met geleend geld) als ee
,
i soort heilig huisje te be-
schouwen waarmede de economische ontwikkeling oe.-
vorderd wordt. Wanneer onze economisch ontwikke-
ling inderdaad behoefte heeft aan een speciilatief ee-
mont dan moeten degenen die deze theorie huldigen
ook duidelijk omschrijven wat zij daaronder ver3taan.
Met het oog op de gebeurtenissen der laatste jaren,
cle tailooze financiëele ‘schandalen, en krachs, en de enorme beursverliezen, nieenen wij dat deze z.g.nut-tige economische functie der speculatie min of meur
illusoir is. Maar zelfs wa’iiieer de economischc ont-

wikkeling inderdaad
op gezon.de
wijze bevorderd zou
worden door het hetaan van een groot speculatief
element dan moeten de vaorstanders van dit prinuioe
in de allereerste plaats voorop stellen, dat de betref-
fende speculatieve risico’s in dat geval aanvaard oce-
ten worden door kapitaaikrachtigen die ook in staat
zijn om dergelijke risico’s juist te beoordeeleii en
daarbij tevens bij machte zijn om eventueele veriie,in

behoorlijk te dragen.
Wij wagen het echter de meening te verkondigen, dat alle zuivere speculatie, d.w.z. het speculeeren op koers-
en of prijsverschillen m e t c r cd i e t, een hoogst ern-
stig sociaal economisch kwaad is. Zoodoende wordt ni.
een ongezond, geheel onoverzichtelijk, en volkomen on-
betrouw’baar, element geschapen dat steeds opnieuw
slachtoffers, en veelal geheel onschuld i ge slachtoffers
maakt. Tenslotte
zij
hier nog herinnerd aan hetgeen
Taussig in z’n ,,Pri:nciples of Economics” omtrent de

speculat.ie
zegt: ,,morally it is no less harmfnl, in
every aspect the evil is one of the greatest in oom-
temporary society”. De Heer Edersheim schreef des-tijds in zijn bekende brochure ,,Heropening der Am-
sterdamsche Beurs en de Prolongatie”; ,,het sluiten
van prolongatue is in Nederland de wonde plek in
een organisme dat overigens kerngezond te noemen is”.
Wanneer mcii dus in de toekomst speculatieve
excessen wenscht te voorkomen dan dient men de
speculatie ,,an and fuer sich” via een uiterst sobere
hanteering van het beurserediet te beperken. Maar
zoolang het crediet-apparaat verschillende milliarden
ter .betchikking stelt voor de financiering van zui-
‘ere effecten-speculaties verkeert de internationale
benrskdlos, afgezien van de vele andere factoren die
liet koersniveau beïnvloeden, immer in een uiterst
lnbiele positie. En juist in verband niet deze wankele
positie zullen ineenstortingen plaats moeten vinden
als noodzakelijk gevolg van deze weinig soliede struc-tuur. Tenslotte z.ij er nog op gewezen, dat deze specu-latievo credietverleening de kansen der onverantwoor-
(lcijke elementen in onze samenleving vergroot, om

muinipulaties ed. te verrichten!

AANTEEKENINGEN.

Het jaarverslag van de Surinaamsehe Bank over 1931.

liet Jaarverslag van Mr. A. van Traa, den Hoofd-
.l).i.recteur van de Surinaamsche Bank, vangt aan niet
een uiteraard in mineur gesteld overzicht van den
econom i schcu toestand in Suriname.
De koffiecultuur maakte als gevolg van de .groote
prijsdaling een uiterst moeilijken tijd door. Dank zij
de door het Gouvernement getroffen ,offiesteun-
regeling 1931″, krachtens w’elke voor den tijd viin
ten hoogste 6 jaar voorschotten aan koffieplantages
gegeven konden worden, was het, op een enkele uit-
zondering na, mogelijk de piantages in stnd te hou-
den. Einde 1931 was uit hoofde van genoemde rege-
ling ruim 3 ton aan voorschotten verstrekt. Te vree-

zen valt echter, •dat, indien de Regeering niet alsnog
mocht besluiten om ook voor het loopend jaar steun
te verleenen, verschilie.ndie ondernemingen gesloten zullen moeten worden. Het verslag gaat dan als volgt
verder:

,,Tn hooge mate zou te te ‘betreuren zijn wanneer de kolfiecultuur in Suriname niet zou kunnen worden ge-
handhaafd. Zij. is een cultuur die in Suriname goed ge-
clij.t, zij zal, bij een herstel van ‘het huidig ongekend laag
prijsniveau., niet succes kunnen worden gedreven en zij
wordt van .jaar.dot jaar van meer belang voor het eeono-
niisch leven.
lEet al of niet, in stand honden van deze ciiltwir is dan
ook voor het Ind ,van..,yer gaande heteekenis, te meer
waa.r ook de tweede .grqote cultuur, de suikercultutur in
een precaire posit’ie.,’is gckpnuen.”

Ook de suikercultuiur had ecn moeilijk jaar, het-
geen tot liquidatie ‘van een der án Suriname world-
zame suikeeondernemingen deed besluiten. Na het
voltrelcken van deze lihidatie en die van een andere onderneming, waartoe reeds in 1930 werd besloteh,
zullen er in Suriname nog slechts 2 ondernemingen
over zijn.
Niet minder moeili;jk dan in den grooteri landbouw
waren ‘cle toestanden in den icleinen landbouw. Ook ‘hier deden zich de gevolgen van de algemeene prijs-
‘daling gevoelen. Het Verslag maakt melding ‘van
plannen tot het or.ganiseei
–
e.n van mechanischen rijst-
en maïshouw en uit zich •daaover als ‘volgt:

Door den Minister van Koloniëu werd een crediet va.n

f
25.000 ter hesciukking gesteld ten behoeve van de voor-
bereiding van proeven niet u’uechanischen landbouw.
Een tweetal deskundigen maakte te dien einde een
studiereis naar Suriname. Van hun rapport aan den Mi-
nister is nog niets bekend gemaakt, doch, naa.r verluidt,
wordt een proef aanbevolzn niet mechanischen verbouw
van rijst en mais op het, in Nieuw Nickerie gelegen, Gou-
vernementsterrein Marga.rethenbnrg.
Over liet nut en dc wensehelijkheid van deze proeven
voor Suriname zijn de uuieeningen nogal sterk verdeeld.
Verwacht mag echter worden, dat niet dan na rijp beraad
tot eveutuele bevordering van dezen beclrijfs’vorm zal vor-
den overgegaan. Daarbij zal (an, naar het mij voorkomt,
uu’el in de eerste plaats dienen te worden overwogen ‘welke
de economische gevolgen daarvan zullen kunnen zijn voor
den klein-landbouw, nu de voorstanders van het mecha-
nisch ‘bedrijf zich bij voorkeur op den rijstbouw schijnen
te willen coneeutreeren.
Inuuners daarbij gaat het niet om den verbouw van een
nieuw product, doch om de mechanisatie van den verbouw
van een product waarin ccli groot aantaJ kle’in-landbou-
i’ers een bestaan zoekt. Deze mechanische landbouw valt
bÇui.te’n het bereik van den Surinaamschen klein-lôndbou-
wer, tenzij in coöperatieve samenwerking, een bedrjfsvorin
waarvoor hij nog geenszins rijp is. Want, in tegenstelling
niet i)enerara, is aan ontwikkeling van het coöperaef
begrip van den klein.laadbouwer in Suriname nog weinig
gedaan. ik beschouw het gevaar, dat het gemechaniseerd
rijstbedrijf dcii rijstbouw van den klein-laudbouwer zal verdringen dan ook geenszins als denkbeeldig. Een ge-
vaar ilat niet te meer aandacht onder het oog moet wor-
den gezien, ouuidat de natuurlijke oplossing in dergelijke
gevallen, dat is afvloeiing ]laar andere bedrijven, voor
Snrinainuu. niet zijn toch al zou beperkte werkgelegenheid,
een ii iterst moeilijk probleem zou worden waarmede waar-
scluijulijk jaren :geiiioeid zouden zijn.”

De balatawinning ging in 1931 geheel ten onder-
De houtexploitatie, de bauxietwinning en het goud-
bedrijf waren tot inkrimping genoodzaakt.

Il)at dit alles een ongunstigen terugslag had op ‘den
in- en uitvoerhandel en op ‘de ontvangsten van de
Overheid laat zich hooren. De
cijfers
van in- en
uit’voerwaardo laten wij hieronder ‘volgen:

Invoer

1

Uitvoer

1926
.1
f

10.020.516
[

7.689.685
1927.
9.083.771
,,

11.834.361
1928.
9081.101
11 670.051
1929.
8.553.920
‘

7.945.275
1930.
9.188.476
,,

8.389.103
1931.
,,

6.626.645
,,

6.017.885

588

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

27 Juli 1932

Schrijvende over ‘de toekomst der kolonie, merkt de
Hoofd-Directeur der
S.
B.
het volgende op:
,,Wie den gang van zaken in Suriname met aandacht
volgt en belangstelling voor het land heeft, moet die toe-
komst wel met groote bezorgdheid tegemoet zien. Mij be-
perkend tot wat ik persoonlijk heb gezien, valt een steeds verder neergaande lijn in de ontwikkeling van het land te
constateeren. Van ‘cle in 1920 nog bloeiende cacaocultuur
is niets meer over, de suiker- en koffiecultuur is den
ondergang nabij, het balatabedrijf, een nog tot voor enkele
jaren belangrijke bron van inkomsten voor cle bevolking
zoowel als voor de overheid, is geëindigd, het houtbeclrijf
kan maar niet tot ontwikkeling komen, het goudbedrijf
neemt meel- en meer in beteekenis af. Tegenover dit alles
staat slechts cle ontwikkeling van cle ‘bauxietwinning, een
indrdaad belangrijke bron van inkomsten, doch onvol-
doende om de weggevallen of sterk verminderde bronnen
van inkomsten te compe’nseerea. Deze loop der dingen
heeft het Bestuur genoopt steeds verder gaande bezuini-‘
gingen in te voeren, gebonden als het was door, ondanks
belastingverhooging, afuemende ontvangsten eenerzijcls en
cle aan de Rijksbijdrage gestelde gr-ens anderzijds. Daar-
entegen eisehte de toenemende beolking meer uitgaven
voor onderwijs, ziekenzorg enz., nam het bedrag aan rente
op vlottencie schuld aan het moederland toe en kwam een
aanmerkelijke stijging in de pensioenslasten. De bezuini-
ging bracht daardoor de middelen, beschikbaar tot ont-
wikkeling van het land, ernstig in het gedrang Steeds
nundr kon voor dit doel worden beschikbaar gesteld en
thans is het zoover gekomen, dat bv. voor de 5e Af deeling
der Begrooting (Landbouwproefstation) slechts
f
98,112.-
voor 1933 is kunnen worden geraamd, terwijl dit voor
1921 nog
f
336,594.— bedroeg, welk laatste bedrag op
zichzelf al acer bescheiden moet worden geacht voor een
land waarvoor de landbouw als basis van opbouw moet
worden beschouwd en dat 43.
2
maal zoo groot is als Ne-
derland.
De vraag mag worden gesteld of de economische inzin-
king van Suriname zon ver had behoeven te gaan als zij
thans gegaan is, indien niet op cle middelen, clienende tot ontwikkeling van het land, zoo doodend had moeten wor-
den bezuinigd.
Daarnaast rijst vanzelf de vraag of het zoo nog langer
kan doorgaan. Het wordt hoe langer hoe moeielijker aan
de vastgestelde grens van cle Rijksbijdrage vast te hou-den, de neiging tot stijging dier bijdrage is niet tegen te
houden en zal sich steeds krachtiger doen gelden naar-
mate Suriname economisch dieper zinkt. –
En zoo zal Suriname meer e’n meer het zorgenkind voor
Nederland worden en, ten onrechte, meer en meer den naam
krijgen van het land waarvoor geen toekomst is weggelegd.
De wil om Sui-‘inanie vooruit’ te brengen is aanwezig,
zoovel bij den Minister als bij dce Staten-Generaal. Moge
dan die wil tot uiting komen in een daad.
Herhaalde malen is gevraagd om een plan van ontwik-
keling ‘voor Suriname. Een gedetailleerd pla.n komt mij
onuitvoerbaar en ongewenscht voor. Maar een breed op-
gezet plan, aangevende de hoofdlijnen waarlangs de ont-
wikkeling van het land systematisch zal worden geleid,
een plan dat doelbewust gericht is op versterking van de
volksdraagkrac-ht cii daardoor geleidelijke voorziening in
vat Suriname het meest ontbreekt, cli. volksvermogeii,
lijkt mij niet onmogelijk. Niet alleen niet onmogelijk, maar
ook noodzakelijk. Want ik •kan niet inzien hoe een land,
dat in den toestand verkeert waarin Suriname thans ver-
keert, ooit een self-supporting land zal kunnen worden,
indien de ontwikkeling daarvan niet gezocht wordt langs
weloverwogen vaste lijnen, lijnen die systematisch ge-
volgd wor.den en waarvan de finauciëele consequenties vol-
ledig aanvaard worden.
Weliswaci- vormen de thans bestaande, ook voor Necler-
land uiterniate moeielijke, financiëele omstandigheden een beletsel om met de uitvoering van zulk een plan, dat waar-
schijnlijk gi-oote opofferingen van het Moederland zal vor-
deren, te beginnen, doch deze moeielijkheid behoeft niet
te weerhouden van het overwegen en ontwerpen van de
maatregelen, clie gendmen moeten worden. Men zal da,:, gereed zijn om, wanneer een economisch herstel van Ne-
derland de mogelijkheid daartoe opent, ook in Suriname
met energie aan te pakken.”

Ponderuverliezen had de
‘S.
B. niet te lijden. Toen

Engeland den gouden standaard ‘verliet, was de
S.
B.

juist ponden schuldig, hetgeen ‘inderdaad een geluk-
kige samenloop van omstandigheden was.

Betreffende het bedrijf van de
S.
B.
in Suriname

laten wij hieronder enkele cijfers volgen:

(in duizenden guldens)

Einde

Beleen. en Munt en Bankbilj Saldi in
des Disconto’s
1
Voorsch. IM1tmat. in circul.
1

Rek. Crt.

Suriname
jaars

R. C.

1926..
1.181
849
1.126 1.698
1.169
1927..
1.105 968 1.205
1.679 1.096
1928..
1.243 1.470
929
1.701
1.047
1929..
–

1.259
1.725
920
1.726
1.524
1930..
‘

1.056
3.078
350
1.280
788
1931..
985
2.063
–

824
1.371
667

De
S.
B. is tot een bedrag van
f
200.000.— geïn-
teresseerd in het kapitaal van de West-Indische
Oul-
tuurbanlc; in verband met ,len slechten gang van
zaken bij genoemde instelling is daarop in den ioop
der jaren niet minder dan
f
175.000.— afgeschreven.
Met betrekking tot de W.1.O.B. word’t in het verslag
der
S. B.
het volgende opgemerkt:

,,De teleurstellende gang van zaken in de koffiecultuur
was ‘onvermijdelijk van ongunstigen invloed op cle resul-
taten van deze instelling.
De marktprijs van Surinanie-Liberia bleef het geheele
jaar beneden het niveau waarop zonder verlies kan wor-den gewerkt. Daarnaast deed ccii, tot ver in het voorjaar
van 1931 voortdurende, droogte zijnen invloed op de pro-
ductie gelden, zoodat deze belangrijk beneden de verwach-tingen bleef. 1T[ct behoeft geen betoog dat tengevolge van
een en ander de uitkomsten voor de plantages bedroevend
waren.
Zooals reeds in een vorig jaarverslag vermeld werd de
financiering van andere plantages stop gezet, zoodat in
1931 de Cultuurbank zich concentreerde op de instand-
houding der eigen plantages. Tegen het eind van het jaar
moest v.an de koffiesteunregeling worden gebruik gemaakt.
De nog steeds niet verbeterde koffiemarkt, welke de
exploitatie met verlies nog steeds bestendigt, noopt ons de
mogelijkheid van het algeheel stopzetten van het bedrijf
der West-Indische 0altuurbank ernsbig onder ‘het oog
te zien. En waar in dat geval uitteraard al heel onzeker
zou worden, wat tenslotte de waarde van ons aandeelen-
bezit zou zijn, omdat deze waarde geheel afhankelijk zou
zijn van de onzekere Likwidatie-uitkomsten der plantages,
komt liet ons noodzakelijk voor een verdere krachtige
afschrijving op dit bezit •te maken, waarvoor een bedrag
van
f
85,000.— wordt voorgestel’d.”

Beschouwingen over de rubbercrisis.

Wanneer men rubber-vraagstuk aan een nadere be-
schouwing gaat onderwerpen, teneinde een verklaring
te vinden, waarom een
eertijds
bloeiende cultuur in

zoodanige moeilijkheden kon geraken, dat men wel-
haast van een débacle kan spreken, dan is het nood-zakelijk een terugblik te werpen op de
wij-ze,
waarop

die cultu.ir is ontstaan en gegroeid, en de metamor-
phosen te schetsen, die het beeld ‘der productie en dat
der consumptie achtereenvolgens hebben vertoond.

Aldus vangt Ir.
J. G. Pol
zijn lezenswaardig artikel
aan, dat is ‘versc’henen in het jongste maandbericht
van de Amsterdamsche Bank en waaraan het volgende

is ontleend.
Allereerst wijst de schrijver dan op de onafgdbroken
vergrooting der aanplanti’ngen, die door ‘de tijdens de
Stevenson-restrictie kunstmatig ‘op peil ‘gehouden prij
–

zen -zelfs krachtig werd gestimuleerd, in het bij zon-
‘der die der inlan’dsche bevolking in Ned.-Indië.
Slechts voor zoover die uitbreidingen met hoog ge-
selecteerd plantmateriaal werden uitgevoerd, waren
zij economisch en cultuur-technisch volkomen ge-
rechtvaardigd, want zij brachten de betreffende on-
dernemingen op een hechteren grondslag.
En wat den afzet van het ptoduct betreft, bestond
er een blind vertrouwen op één enkel belangrijk af-
zgtgebied, de voor de fabricage van autobanden be-

noodigde rubber.
Op
de ontwikkeling van dat afzet-
gebied konden rnbber.producenten weinig of geen in-
vloed uitoefenen en ‘de factoren, die dat afzetgebied
ongunstig b,eïnvloedden, werden door hen niet tijdig genoeg erkend. Aan de ontwikkeling
–
van andere af-

zetgebieden dan ‘de autoband werd 1door producenten

27 Juli 1932

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

589

onvoldoende aandacht geschonken, terwijl de uit de
restrictie voortvloeiende toestand van onzekerheid
niet animeerend werkte op rubberfabrikanten en an-
(lere technici, om naar nieuwe toepassingen van rub-
her te zoeken. Door het kunstmatig omhoog brengen
der prijzen bevorderden producenten het gebruik van
stoffen, die rubber konden vervangen.
Dat onder ‘dergelijke omstandigheden de rubber-
cultuur op den duur in moeilijkheden zou geraken,
was onvermijdelijk. Ook zonder de thans heersohende
economische crisis zouden de producenten, die met
hooge kostprijzen werken, in het gedrang zijn geko-
men in dier voege, dat door het steeds toenemende
aanbod van plantage- en bevolkingsrubber de markt-
prijs beneden den kostprijs hunner ondernemingen
zou zijn gedaald. Wel heeft die crisis die moeilijkhe-
den ‘snel in een acuut stadium doen overgaan, door-
dat zij het eenige afzetgebied van werkelijke betee-
kenis in hevige mate heeft aangetast en tenslotte
totaal heeft ontwricht. De situatie is daarop nog ver-
scherpt door het geringe aanpassingsvermogen van de
productie-politiek ‘der ondernemingsrubbercul’tuur
aan den reeds zeer ongunstigen toestand. Door ratio-
neele beperking van den ruhberoogst zou veel rubber,
die de voorraden tot een tot nu toe ongekende hoogte
heeft doen
stijgen,
in de boomen zijn ‘gebleven. Uit een
vergelijking met de hieronder volgende potentiëele
producties blijkt verder, dat de bevolking slechts een
zeer klein deel van hare tapbare aanplantingen ex-

ploiteert.

Geschatte potetitiëele en werkelijke productie van bevol-
kingsrubber in Nederlandsch-Iudië, omgerekend op
droog gewicht.
Potentiëele productie Werkelijke productie
in tonnen X 1000

iii tonnen X
1000
1927 ………100

100
1928
……….
110

91
1929
……….
120

109
1930
……….
150

89
1931
……….
200

.90
1932
……….
250

–
1933
……….
300

–

Het is thans onvermijidelijk, dat vele producenten
tijdelijk of voor goed zullen worden uitgeschakeld en
dit uitschakelingsproces zal zich zoo lang voortzetten,
totdat er niet alleen evenwicht tu.sschen productie en consumptie ‘is verkregen, maar bovendien de enorme
voorraden tot redelijke afmetingen zijn teruggebracht.
Dit uitschakelingsproces verloopt tot nu toe in dier
voege, dat in hoofdzaak zeer kleine ondernemingen er
het tapnies bij neerleggen. Per ultimo April jl. was
dit reeds met 313 ondernemingen, met een gezamen-
lijk oppervlak van. 49.955 H.A. •het geval. De gemid-delde grootte dier ondernemingen bedroeg dus slechts
100 H.A. Het ‘is te vreezen, dat vele dezer onderne-
mingen, voor zoover zij alleen de rubbercultuur uit-
oefenen, voor goed zullen moeten worden gesloten,
want zij zijn te klein om op den ‘duur den strijd om
het bestaan, ook onder gunstiger omstandigheden dan
thans, vol te kunnen houden. Zonder ‘de Stevenson-
restr.ictie zouden zij vermoedelijk reeds lang zijn ver-
dwenen of nimmer zijn ‘geplant.
Verder was •op bovengenoe.imden datum op 133 on-
dernemingen de tap gedeeltelijk gestaakt, en wel
over een opparuvlak van 18.194 H.A., d.i. ca. 4,8 pOt.
van het totale tapbare oppervlak. Het laatste cijfer
‘illustreert sterk, hoe weinig de productie-politiek zich
nog aan de situatie ‘heeft aangepast! In totaal waren
per ultimo April 68.149 H.A. of 18 pOt, van het tap-
•bare areaal buiten tap gebracht, wat niet zonder in-
vloed op den uitvoer zal zijn.
Tenslotte werd per ultimo April ‘op 57 onderne-
niingen over een oppervlak van 7.819 H.A. zwaartap
toegepast als voorbereiding van a.s. rejuvenatie of het
opgeven (ier cultuur of wegens de slechte tijdsom-
standigheden. Waar bij zwaartap ‘de productie over
het algemeen snel achterui’tioopt, mag verwacht wor-
dcii, dat
01)
ecu belangrijk deel ‘van dit oppervlak bi.n-

neikort de tap volledig zal moeten worden gestaakt.
Ht is te verwachten, dat naarmate de rubber-
crisis langer duurt, steeds meer en vermoedelijk steeds grootere ondernemingen den tap geheel of ‘gedeeltelijk

zullen moeten staken. Door rationeele oogstbeperking
‘en liet na’streven van een optimum-productie zullen de
‘producenten moeten trachten hun liquide middelen
zoo lang mogelijk te doen reiken en desnoods zullen
zij hunne ondernemingen op een ,,care and mainte-
nance”-basis moeten brengen. Ook door het samen-
‘voegen van aan elkaar grenzende kleine ondernemin-
gen van verschillende maatschappijen tot één groote
onderneming, welke concentratie bij enkele groote
maatschappijen met ‘meerdere ondernemingen reeds
sinds geruimen
tijd
plaats v.indt, kunnen de uitgmren
soms beperkt en daardoor het
bedrijf
langer gaande
worden gehouden. Aan een
dergelijke
concentratie
is waarschijnlijk op deit duur toch niet te ontkomen.
De afneming in de exporten der bevolkingsrubber
en het sterk verminderd verbruik van reclaimed rub-
‘her dragen er reeds toe bij ‘dit uitschakelingsproces
te remmen, maar de krachtigste rem daarvoor is ver-
meerdering van den afzet.
Het wereidrubberverbruik vertoont het volgende
verloop:

Wereld-absorptie van ruwe rubber door de rubber-
industrie gedurende het tijdvak
1919-1931.

Vereenigde Staten

Andere landen

Totaal
in tonnen

in tonnen

in tonnen
X1000

ino/o

>ino0

X1000
1919

225

68,2

105

31,8

330
1920

215

69,4

95

30,6

310
1921

170

63,0

100

37,0

270
1922

285

73,1

105

26,9

390
1923

305

70,1

130

29,9

435
1924

335

71,3

135

28,7

470
1925

390

69,6

170

30,4

560
1926

365

87,0

180

33,0

545
1927

375

62,5

225

37,5

600
1928

440

84,7

240

35,3

680
1929

470

58,2

337

41,8

807
1930

378

53,1

334

46,9

712
1931

349

51,9

324

48,1

673

Ingedeeld naar de geographische ‘bestemming, vindt
het meerencieel van deze rubber haar weg naar de
Ver. Staten, al verliest dan ook sinds 1928 de Amen-
kaansehe rubbenin’dustnie relatief geleidelijk terrein
door liet toenemend verbruik in andere landen.
Ingedeeld naar de artikelen, waarin die rubber
wordt verwerkt, neemt de autoband een alles overheer-
.schencle positie in en wei in dier voege, dat de auto-
bandenfabricage tot voor enkele jaren ongeveer 80
pOt. van de totale, in de geheele wereld verwerkte
hoeveelheid rubber absorbeerde. Het is dan ook niet te
veel. gezegd, wanne’er men de meening uitspreekt, dat
de eenige kurk, waarop de afzet van de rubber dreef,
de autobanden-industrie was, en in het bijzonder de
‘Amerikaansche banden-industrie, die v66r de wereld-
crisis 50 á 55 pOt, van het wereidrubberverbruik ver-
werkte.
In den afzet van de ‘banden-industrie zal eerst ver-
‘betening van ‘beteekenis komen, wanneer de hevige eco-
nomische crisis tot het verleden behoort. Vele oude
wagens en oude bijna versleten banden, die ter ‘bezuini-
ging werden aangehouden, zullen moeten worden ver-
vangen en daarvan mag een niet onbelangrijke toene-
ming van het banden- en dus van het rubberverbruii
worden verwacht. Maar ook na het einde der crisis
zullen er vermoedelijk nog verscheidene jaren verloo-
pen, alvorens het algemeen welvaartspeii zich zoodanig
heeft hersteld, dat de ,,New and Multipie Oar Bu,yers” weer in dc markt komen.
En overigens zal die vermeerdering van den afzet
moeten voortkomen uit een vergrooting van den afzet
van andere, reeds bestaande toepassingen van rubber,
en voor alles door het ui.tweiken van geheel nieuwe
toepassingen door middel van wetenschappelijk tech-
ii lach research-werk. Indien alle ru’b’berpnoducenteu

590

ECONÔMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

27 Juli 1932

de daarvoor benoodigde financiëele bijdragen niet als
dotaties uit, gemaakte winsten, doch als een onmisbaar
onderdeel der bed.rijfs-onkosten wilden beschouwen,

zoodat dit research-werk ter hand kan worden geno-
men op een schaal, die in overeenstemming is met
den omvang en de nooden der rubbercultuur, dan zii
daardoor zonder eenigen twijfel de afzet van rubber
belangrijk zijn te verhoogen.. Daarbij zal men zich
dan niet uitsluitend mogen beperken tot afzet aan e rubber-industrie in den engeren zin, neen, juist
daarbuiten in andere industrieën liggen mogelijkhe-
den om nieuwe afzetgebieden te ontsluiten; die thans
nog nauwelijks zijn aangeroerd. In vergrooting van
den afzet ligt cle uiteindelijke oplossing van de crisis,
die de rubber-cultuur thans cloormaakt. Alleen ver-
grooting van den afzet kan de cultuur, zoowel die
onder Westersche leiding als die in inlandsche han-
‘den, weer op een zoodanige basis brengen, dat men

aan haar levensvatbaarheid niet behoeft ‘te wanhopen.
Van een materiaal, dat een combinatie van waarde-
volle eigenschappen in zich vereenigt als misschien in. geen enkele andere ruwe grondstof wordt aange-
troffen, zal de wereld in de toekomst hoeveelheden
kunnen opnemen, die thans zelfs niet ‘bij benadering

zijn te sohatten..

INGEZONDEN STUKKEN.

DE CRISIS EN DE WINSTEN UIT OVERHEIDS-
BEDRIJVEN.

De Heer J. Rensen te ‘s-Gravenhage schrijft ons:
Eerst heden nam ik kennis van de. aanteekening
,,De crisis en de winsten uit overheidsbedrijven” in

het nummer van 29 Juni 1932. De klacht, •dat de tarieven van cle Gemeentebedrj-
ven door de Overheid niet voldoende verlaagd zijn en
worden en daardoor niet aansluiten bij de algemeene
prijsdaling gedu rende de laatste jaren waarneembaar,
is meer geuit. Die klacht is, naar ik meen, in haar al-

gemeenheid niet geheel juist.
Wanneer
we
de statistiek der kosten van het levens-

onderhoud, gepubliceerd door het Gemeentelijk Sta-
tistisch Bureau raadplegen, zien we, dat de kosten ‘van
het levensonderhoud voor de arbeidersgezin’nen ii’!
Maart 1932 gedaald waren sinds 1921 met 32 pOt.
De post ‘gas en electriniteit, onderdeel van het bud-
get, was sinds 1921 gedaald met niet minder dan
36,5 pOt.
Dit dalingspercentage overtreft derhalve dat van
de totale kosten van levensonderhoud cd ‘dus met het
jaar 1921 als uitgangspunt is er, althans wat ‘s-G’ra-
venhage ‘betreft, geenszins sprake van gebrek aan aan-
passing van de overhei’dstarihven aan het algemeen
prijzenniveau.
Naar algemeen bekend is, behooren ‘de tarieven van
gas en electriciteit te ‘s-Gravenhage tot ‘de laagste
in het land,
terwijl evenzoo de telefoon- en rwaterlei-

(iwgstarleven sterk zijn verlaagd.
De verlaging van de tarieven der bedrijven en dit is
in dit verband wel vn betee’kenis hieibij te vermel-
den, is voornamelijk aan •de jongste algemeene prijs-
daling voorafgegaan. Hier is dus geen sprake van aan-
passen, veeleer van toonaangeven!
I)e vraag of de tarieven verder verlaagd kun.ien
worden en ‘de beweerde wenschelijkheid daarvan is
er vooral ‘in deren tijd niet meer een, uitsluitend te
bezien vanuit bedrijfstechnisch standpunt of af te
meten naar den f’inanciëelen toestand der betreffende

bedrij ven.
Immers in sterkere mate ‘dan voorheen zijn de ge-
meenten bij ‘ het voeren van het financiëele ‘beheei
aangewezen op de u’iticomsten of winsten dier bedrij-
ven. De vraag of tariefsverlaging mogelijk is, is een
vaag die mede ‘beantwoord wordt door de vraag of
de financiëele positie van de gemeenten
tijdelijke
of
blijvende verlaging van inkomsten mogelijk maakt.
Zooals gezegd, behooren de llaa’gsche tarieven tot de laagste in het land’ en met die tarieven is het mo-

gelijk, eii was het mogelijk over de geheele linie –
electriciteit, gas, water, telefoon en ook voor het
slachthuis een winst te ‘behalen, die afgemeten naar
het geïnvesteerde kapitaal voor sommige bedrijven
een zeer hoog winstpercentage te zier, geeft.
De bedrijfspolitiek was er echter zoo veel mogelijk
Op
gericht, door sterke differentiatie der tarieven te
komen tot zoo groot mogelijke productie en afzet.
Deze zeer korte opmerkingen dienden vooraf te
gaan aan een overzicht betreffende de bedrjfswin-sten te ‘s-Gravenhage; ter bekorting worden alleen
gegevn de winsten gepercenteerd op ‘de geïnvesteerde
kapitalen. Uit ‘den aard der zaak zijn dit netto-win-
sten, na aftrek van afschrijv ing en rentevergoeding
voor het kapitaal aan de gemeente.
.Daarnaast valt nog te vermelden, dat ‘de productie-

1edrij
“‘en cdn cle gemeente ‘s-Gravenhage z.g. retri-
buties betalen; dit zijn vergoedingen aan ‘de gemeente
voor gebruik van len on’dergrond. Deze zijn evenzeer
van de netto-winsten afgetrokken. Deze retributies
zou men echter gecamouf leerde winstuitkeeringen aan
de gemeente kunnen noemen; ter illustratie van de
werkelijke grootte der winst zijn ze toegevoegd.

a = winst in pCt. kapitaal op
31
Dec. b. = retributies
in pCt. kapitaal.
Gas- Electrisch Duinwater- Telefoon- Slacht-

bedrijf

‘bedrijf

leiding

dienst

huis
a.

b. ‘
n.

h.

a.

ib,

a.

.b.

a.
1900

9,4 6,7

3,7

1,9
1905

17,7 8,1

6,1 11,3 14,9 0,5
.1910

2,6
8,- 12,7 1,1 4,8

«,8

8,6 1,8
1915

6
1
7
9,2
19,7 1,5 7.3

7,2 13,6 2,- – 1,8
1920

5,5 3,8

6,3 2,3 5.9

7,- 7,8 5,3

– 6,-
1925

8,- 3,6 18,3 2,4 8.8

5,6

4,3 2,4

+ 10,6
1926

7
2
1 3,5 21,1 2,5 7,1

5,6

6,1 2,4

+ 12,4
1927

7
2
4 3,5 22,3 2,6 6,8

5,6

8,- 2,3

+ 12,1
1928

8.1 3,5 21,6 2,6 7,5

5,8

7,9 2,3

+ 14,3
929

7,7 3,5 24,9 2,7 7,- 6,- 7,6 2,2

+ 8,2
1930

7.6 3,6 23,8 2,5 7,4

5,8

5,7 2,- + 12,6

Rieibij zij alleen nog aan geteekend, dat de gemaak-
te winst in den loop der jaren het mogelijk gemaakt
heeft voor elk bedrijf zeer belangrijke reserves te vor-
men, welke thans tezamen bijna zeven millioen gulden bedragen. (De reserves werden aldus gevormd: aan ‘de
(Iemeente wordt de winst volgens ‘de begrooting uit-
gelceerd, terwijl het eventueele meerdere aan de Re-
servefondsen wordt toegevoegd; ‘blijft de rekening
beneden de ‘begrootin.g, dan moet uit het Reservefouds
‘geput worden; bovenvermelde percentages zijn dus de winsten, waarvan eventueel nog een deel gereserveerd
wordt). Daniz zij deze reserves is het thans mogelijk eventueele nadeelen van de economische moeiljkhe-
den op te vangen en het laat zich aanzien, dat tariefs-
verhooging niet noodig is.
Het is tenslotte wel duidelijk, dat de huidige crisis
invloed zal hebben op de bedrijfswinsten, hetgeen
naar bekend is voor 1931 vooral gold voor den Tele-
foondienst.

N as c h r i f t. De bovenstaande cijfers, ‘die de
heer Rensen geeft over de winsten van de Gemeente-
)edr”‘en te ‘s-Graveuha’ge zijn inderdaad zeer belang-
wekkend. Al ‘mogen de llaagsche tarieven tot ‘de laag-
ste in het land ‘behooren – een uitspraak, ‘die wij op
gezag van den schrijver overnemen, omdat wij haar
niet kunnen verif.iëeren – dan trekt het niettemin
de aandacht, dat de winsten uit het electriciteitsbe-
drijf de laatste twee jaren meer dan 25 pOt. hebben
bedragen. Ons hoofdbezwaar richtte zich juist tegen
(leze buitenspori’ge winsten, immers, ‘deze winsten
komen niet geheel aan het bedrijf zelf ten goede,
maar worden voor andere gemeentelijke doeleinden
gebruikt. De vraag, die wij daarom “stellen, is, of de
tarieven niet lager zouden kunnen zijn, zonder schade

te
1
berokkenen aan de bedrijven zelf. Dat de gemeente
‘s-Graven’ha’ge met haar tarieven gunstig afsteekt bij
die van Amstei-dam, Rotterdam en andere groote ge-meenten zegt overigens nog niets over ‘de hoogte van de tarieven zelf. (Red.).

STATISTIEKEN EN OVERZICHTEN.

GELDKOERSEN.
N.B.

beteekent: Cijfers nog niet ontvangen.
BANKDISCONTO’S.

N d 1Vrsch.

Disc. Wissels.
2419 Apr.’32
Lissabon
…. 64
4
Apr.’32
13k Bel.Binn.Eff. 3
19Apr.’32
Londen
……2
30Juni’32
inR.C. 3
19Apr.’32
Madrid
……(4
8Juls’31
Athene ………
1
l2OFebr.’32
N.-YorkF.R.B. 24
23Juni’32
Batavia ………
.
4410 Mrt.’30
Oslo ……..
4420 Mei32
Belgrado
…….
742q Juli’31
Parijs
……24
9Oct.’31
Berlijn
……….5
27Apr.’32
Praag
……5
11Apr.’32
Boekarest
……..
7 3 Mrt.’32
Pretoria
.. ..6
18Nov.’31
Brussel
……….318
Jan.’32
Rome
……..5 2
Mei ’32
Budapest
……..5
1 Juli’32
Stockholm
.. 4
8Juni’32
Calcutta ……..
4
7Juli’32
Tokio
…. 5.11
7Juni’32
Dantzig
……..4
12Juli’32
Weenen
……
7 17 Mrt,’32
Helsingfor
……
6419 Apr.’82
Warschau
…. 74
3 Oct. ’30
1openhagen
…. 4
30Mei ’82 Zwits.Nat.Bk.2
22Jan.’31

OPEN MARET.

1932

II
1931
II
1930

23

18123

11116

419

20/25

Ju
1

Juli

j,

Juli

juli

Amsterdam
I
11
1-

Partic.disc. 116-,
16

‘/,s-‘/i, 7j..1
l
/

ls-18

23/
Prolong.

–

1

1

1

1

1

111
2
-211
4

Londen
DageId…

1
14-1
Partic.disc.
3
I4I8
Berlijn
Daggeld…
5
1
146
1
14
MaandeId
5-612
Part, disc.
411
Waren- wechsel.
5-
1
1
Nea, York
DageId
1)

2-11
Part,c.disc.

‘/s

irafgaande weken
tjm.
Vrijdag.

WISSELKOERSEN.

KOERSEN IN NEDERLAND

1)
Koets
van
22 Ju

j4-1
/4/8

5.6
1
/4
5.61/,
4’j,

5..1/

21/
4

7/

en
das

1
14
-1

71
8
-1

5-6
3
/s
5-6’/,
4′!,

5-
1
12

22/
4

71
9

raan vo

1
12I
/
1
1
12-2
1
12l
1112-2

1
1314-2
1
.’/s
2318
3/16
2711_112
4I1_31

S’la-T
–
131
4
411
3

–
5-6
1
11
– –
–
43
14
–
3
1
1s
2
1
18-
1
1
2

5_112
–
33/
4
_7/
5

–

2-
3
/4
11/
3
.3(
4
2-1/
4

1
3
142
1
12 71
8

1
2-
1
1
–

21126

20j24
Juli

11

Juli

1
“I,s-2
3’/s-‘/i,
1’/-2

211
4814

27 Juli 1932

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

591

Data
New
Londen
Berlijn
Parijs
Brussel
Bafavia
York’s)
S) S)
1

S)
S)

)

19 Juli

1932
2.48s1
8

8.84%
59.05 9.734 34.424
99′,
20

,,

1932
2.48.1,
8.85%
59.05
9.73
34.424
998
8

21

,,

1932
2.487/,
5

8.85%
58.90
9.73
34.424
99a1
8

22

,,

1932
2.4871,
0

8.82%
59.024
9.734 34.424
991,
23

,,

1932
2.4871,
6

8.82%
58.974 9.734
34.424
99s1,
25

,,

1932
2.48%
8.84
59.024 9.734
34.424
99′,
Laagste d.wl)
2.4832
3.8134
58.80
9.724
34.40
99
Hoogste d.wl)
2.4853
8.87
59.08
9.734
34.44
99’i,
18 Juli

1932
2.48%
882
58.974 9.734
34.45
1 9981,
11 Juli

1932
2.48
8.85%
58.85 9.74
34.45
998
5

Muntpariteit
2.4878
12:1071
59.263
9.747
34.592
100

Data
Zwlt
_
d

serlan
Weenen
Praag
Boeka-
Milaan
Madrid
rest’)

19 Juli

19321
48.35
–
7.33
1.50
12.68
19.90
20

,,

1932
48.35
–
7.33
1.50
12.674
19.874
21

,,

1932
48.35
–
7.34
1.50
12.65
19.824
22

1932
48.35
–
7.34
1.50 12.67
19.85
23

1932
48.37%
–
7.34
1.50
–
–
25

1932
48.36
–
7.35
1.50
12.86 19.85
Laagste
d.w
1
)
48.31
34.80
7.31
1
–
12.63 19.80
Hoogste d.w’)
48.37%
34.90
7.37 1.50
12.70
20.-
18 Juli

1932
48.35
–
7.33 1.50
12.694
19.90
‘ii Juli

1932
48.32
–
7.34
–
12.65
20.024
Muutpariteit
48.1234
35.007
7.371
1.488
13.094
48.52

Data
Stock-
holm
t)

Kope
ho gent)
° /

Hel-
Buenos-
Aires’)

1
Man-
treal’)

19 Juli

1932
45.50
48.- 44.-
3.75
–
2.13
20

1932
45.65
41.80 44.10
3.76
–
2.15
21

,,

1932
45.75
47.90
44.25
3.76
–
2.16
22

1932
45.40 47.60
44.-
3.76
–
2.17
23

,,

1932
45.40 47.60
44.-
3.76
–
2.16
25

,,

1932
45.40
47.60
44.40
3.80
2.16%
Laagste d.w’)
45.25 47.40
43.90
3.65
–
2.12
Hoogste d.w’)
45.75
47.90
44.40
3.80
–
2.18
18 Juli

1932
45.35 47.75
44.-
3.75
–
2.14%
ii Juli

1932
45.45
48.10 43.75
3.724
–
2.1634
Muntpariteit
66.671
66.671
66.671
6.2661
95%
2.4878

t
) Noteering te Amsterdam.
5*)
Not, te Rotterdam.
1)
Part.
opgave.
In het eerste nummer van iedere maand komt een overzicht
voor van een aantal
niet wekelijks opgenomen
wisselkoersen.

Plaatsen enINoteerings-
Landen
eenheden
9Juli
1932
16
Juli
1932
18123 Juli1932
Laagste
l
Hoogstel
2
3Juli
1932

Alexandrië..
I’iast.
p.
97%
974
97s1
8

9751
8

9734
p.
555
550
535
560
550
Bangkok….
Sh.p.tical
111081
8

111031,
1110 1110
1110
Budapest
…
Pen.
p £
2034
20%
20
21
20%

Athene ……Dr.

Buenos Aires
d.
p.$
– –
39s1
8

39%
39%
Calcutte . . . .
Sh.
p.
rup.
1,61182
11611
6

116
1
1
11611,
1;6’1,
6

Constantin.. Piast.p.,g
740
740
740 740 740
Hongkong
..
Sh.
p. $
113
5
18
1/381,
11311
8

113% 113%
Sh. p.
yen
1/6%
1/6111
16

1/681,
1/671
8

116%
Lissabon…,
Escu.p..g
110
110
109%
110%
110
Mexico

….
$
per
£
13.35 12.75 12.50
13.-
12.75
Montevideo
.
d.per
30
30
29
31
30

Kobe

…….

Montreal
…
$
per
£
4.10%
4.09% 4.06%
4.1334
4.0734
Riod. .Janeiro
Shanghai
d. per Mii.
Sh.

tael
5
1
13
2

5
1
1
32

471
8

117%
581,
8

5
1
1
…
p.
11771,
1/881,
6

11871
1
,
1/8
8
1
8

Singapore
..
id.
p. $
2
1
325
132
213’7132
213% 2/315
1
,
213271,
Valparaiso
1).
$
per
£
59 59
59
59 59
Warschau
..
Zi. p. £
1

31′,
1

311
8

31
32% 31%
1) 90 dg.
ZILVERPRIJS
GOUDPRIJS 3)
Londen’)
N.York
2
)
Londen
19

Juli

1932..

1671,
2671,

19 Juli

1932
11518
20

,,

1932. .

1671,
26%

20

,,

1932..
..

11518
21

,,

1932..

17
27

21

,,

1932
…..11515
22

,,

1932..

1615/,,
26%

22

,,

1932….
115111
23

,,

1932..

1711,
6

267/,

23

,,

1932….
135111
25

,,

1932..

17
27

25

,,

1932….
11519
27

Juli

1931..

13s1
1
,
2771,

27

Juli

1931….
84111%
27

Juli

1914..

24151,
6

59

27 Juli

1914….
84/10%
1)
in pence
p.
oz.stand.
2)
Foreign
silver in $c. p. oz.
line.
3)
in
sh.
p. oz.
line
STAND
VAN ‘s RIJKS KAS.

Vorderingen.

/
15 Juli

1932

1
23Juli 1932

Sdido van
‘s Rijks Schatkist bij
De
Ne-
/ 20.982.325,77
/ 24.459.504,12
Saldo b. d. Bank voor
Ned. Gemeenten
,,

125.790,58
,,

374.456,26.
Voorschotten

op

uit. Juni

1932 aan
de
gem. verst,
op v.
haard. de Rijks-
adm. te
heffen
gem.
ink.
bel,
en opc.
op de Rijksink. bel ………………
4.140.138,28
Voorschotten

op

uit. Juni

1932 aan

derlandsche

Bank……………….

•
de gem. verstr. op aan

haar uit te
keeren hoofds. der pers. bel., aand. in

…..4.140.138,28

de hoofd,, der grondbel. en der gem.
fondsbel., alsmede opc. op die belas-
tingen en op de vermogensbelasting
–
–
Voorschotten aan Ned.-Indië….. ….
225.835.248,30
,,227.003.093,31
Id.

aan

Suriname …………………
…
…12.412.996,96
,,

12.420.191,49
Id.

aan

Curaçao ………………….
…..7.914.034,52
,,

7.919.499,33
Kasvord. weg. credietverst. alh. buiteni
,, 109.332.200,37
,, 109.287.589,64
Daggeldieeningen tegen onderpand
Saldo der

v. R/jkscomptabelen
postrek.
–
20.772.014,70
–
,,
24.206.993,84
,,
Vord.ophetAlg.Burg.Pensïoenfonds’)
Id. op
andere Staatsbedrijven
1)
6.914.643,63
,,
,,

6.563.781,34′
17.087.150,77
Vertr. t. laste der Rijksbegr. kasgeld-
…16.449.508,93
,,

leeningen aan gemeenten (saldo)……
67.544.579,79
,, 67.233.329,79
V_er
p11c
h ti n_ge_n

Schatkistbiljetten in omloop. ……..

/230.593.000,-
.
[230.593.000,-
Schatkistpromessen
in
omloop …….
…169.2l0.000,-
,, 169.210.000,-
Zilverbons in
omloop …………….

1.779.342,-
,,

1.773.654,50
Schuld

op uitimo Juni

1932 aan
de
…..

gem.weg. v.h.d. de Rijksadm.geh.gem.
ink. bel, en
opc. op
de Rijksink.bel

–
–
Schuld

op

ultimo
Juni

1932
aan de
gemeenten

enz …………………

2.049.674,92
,,

2.049.674,92
Schuld aan het Alg. Burg.
Pensioenf.’)

–
–
….

Id. aan het Staatsbedrijf d.
P., T.
en
T.’)

,,

76.481.419,78
,,

85.818.409,81
Id. aan andere Staatsbedrijven’)
………..257.124,17
,,

242.124,17
Id. aan diverse instellingen’) ……..
…10.633.592,61
,,

10.513.314,03
1)
In rekg.-crt. met
‘s
Rijks Schatkist.
NEDERLANDSC}4-INDISCHE VLOTTENDE SCHULD.

KOERSEN TE NEW YORK.
(Cable).

1)
t
a a
Londen
Parijs
Berlijn

Amsterdan
($perg)
($p.IOOfr.)
($p.IOOMk.)($p.lOOglo
19 Juli

1932
3,56′,
3,91%
23,75
40,26
20

,,

1932
3
)
5694
3,91i11,,
23,76 40,26
21

,,

1932
3,55rç,
3,9171
9

23,72%
40,26
22

1932
3,55i,
3,911.,,
23,72%
40,25%
23

,,

1932
3,55.
8

3,9171
8

23,72 40,26
25

,,

1932
3,55k
3,9151,
23,74
40,25%
27 Juli

1931
4,85111,6
3
,
9118
116
23,65 40,31%
Muntpariteit
4,86
3,90s1
8

1

23.81%
4081
1
,

KOERSEN
TE
LONDEN.

Vorderingen:
f
58.181.000,-
–
Betaalmiddelen in
‘s
Lands kas…….
waaronder Muntbiljetten
………..
293.000,-
–
Verplichtingen:
Voorschot
‘s
Rijks kas e. a. Rijk,instell
,, 225.910.000,-
f227.003.000,-
Schatkistpromessen
……. . ……….
,,

14.895.000,-
Schatkistbiljetten ………………..
.. 30.915.000,-

…

,,

30.915.000,-
Muntbiljetten in Omloop
………….

..15.595.000,-

2.489.000,-
Schuld aan het Ned.-Ind Muntfonds.,,
8.626.000,-
…2.497.000,-
,,

8.626.000,-
Idem aan de Ned.-Ind. Postspaarbank
,,

1.100.000,-
. 3.546.000,-
1.159.000,-
Voorschot van de Javasche Bank…….
,,

11.998.000,-

592

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

27 Juli 1932

NEDERLANDSCHE BANK.
Verkorte Balans op 25 Juli 1932.
Activa.
Binnen!. Wis-g Hfdbk.
f
35.332.385,75
seIs,Prom., Bijbnk.
,,

1.700.101,96
CLIC. LU U1S1.(
.ttg.aeu.

2>

t. jOU. ju t
,
Ol
f
f

44.783.195,60
Papier o. h. Buiten!. ii’isconto

……

Idem eigen portef..
f

69.023.335,-
Af :Verkochtmaar voor
de bk.nog n iet af gel.

69.023.335,-
Beleeningen
ncl. vrac h.
Hfdbk.
f

29.962.650,29

in rek.-crt.
Bijbnk.

7.253.070,19

op onderp.
Ag.sch. ,,

55.754.855,22
–

f

92.970.575,70

Op Effecten

……
f

92.186.708,76
Op Goederen en Spec. ,,

783.866,94
9997057570
Voorschotten a. Is. Rijk …………….
,,

–
Munt en Muntmateriaal
Munt, Goud
……f
100.692.215,- Muntmat., Goud
..
,, 915.107.793,39

f
1.015.800.00839
Munt, Zilver, enz..

18.392.813,07
Muntmat. Zilver..

,

–

Belegging
1/

kapitaal, reserves en pen-
1.034.192.821,46
1
)

sioenfonds

…………………….
,,

20.151.717,56
Gebouwen en Meub. der Bank ………
,,

5.000.000,.._
Diverse rekeningen ……………….
,,

16.433.502,12
Staat d. Nederl. (Wetv. 27/5/’32, S. No. 221)
,,

19.331.195,17

Paaa,va
f
1.301.886.342,61

Kapitaal ………………………
f

20.000.000,-
Reservefonds ……………………
,,

3.000.000,-
Bijzondere reserve

………………
,,

5.000.000,-
Pensioenfonds

………………….
,,

8.163.669,16
Bankbiljetten in omloop …………..
,,

983085.980,-
Bankassignatiën in omloop

…………
,,

172.911,63
Rek..Cour.
j
Het Rijk
f

14.906.090,79
saldo’s:

‘, Anderen

,,265.773.476,48
,,

280.679.567,27
Diverse rekeningen ……………. .,,

1.784.214,55

f
1.301.886.342,61

Beschikbaar metaalsaldo …………..
f

528.097.266,1
Minder bedrag aan bankbiljetten in om-
loop dan waartoe de Bank gerechtigd is.
,, 1.320.243.165,-
1
)
Waarvan in het buitenland
/

5.520.302,58.
Voornaamste posten in duizenden guldens.

–

Data
Goud
–

Circulatie
1
Andere
opeischb.
1
Beschikb.
Metaal-
Dek-
kings
Munt
1
Muntmat.
schulden
saldo’)
perc.

25 Juli ’32 100692 915.108 983.0861280.852 528.097 8
18

’32 100693 909.785 988.754 272.073 524.081 82
ii

1
32 100793 908.471 999.198 264.309 521.864 81
4

’32 100792 896.562 1017.006 241.516 513.081 81 27 Juni ’32 100992 879.366 981.154 257.207 505.911

81
20 ,, ’32 100992 876.603 977.616 261.283 503.653 81

27 Juli ’31 88.688 497.339 932.034 127.386 197.249 59

25 Juli ’14 65.703 96.410 310.437 6.198
1
43.521

54
Totaal Schatkist- Bele

Papier Diverse
Data

bedrag prornessen nin ‘

op het

reke-
disconto’s rechtstreeks

g n

buitenl. ningen
2

25 Juli
1932
44.783
–
92.971
69.023
16.434
18

,,
1932
45.494
–
94.404
71.845
13.404
11
1932
45.867
–
98.550
68.653
15.685
4
1932
47.049
–
101.728
68.653
16.976
27 Juni
1932
46.449
–
97.101
68.653
17.006
20

,,
1932
48.017
–
98.624
88.572
32.106
27 Juli
1931
60.461
–
92.989
228.719
65.136
25 Juli
1914
67.947
–
61.686
20.188
509
1)
Sedert den bankstaat van 4 Jan.
1929 op den
basis van
215
metaal-
dekking.
2)
Sluitpoat activa.

CURAÇAOSCHE BANK.
Voornaamste oosten
in duizenden vuldens

Data
______________
Metaal
Circu-
latle
Dis-
conto’s

smVoor-
o
t
en1
aan
de
kolofle
huuh
1
ge
t1
5

Diverse reke-
Diverse
reke-
ningen’

1
Juni

1932
4.839
5.246
199
27 893
122
1
Mei

1932
4.827
5.309
185
25
1.059
198
1
April

1932
4.839
5.489
192 134
1.045
131
1 Maart

1932
4.842 5.338
211
75
920
121
1
Februari 1932
4.524 5.000
192
141
847
450
1
Januari

1931
4.476 4.993 265
27
1.344
524
1
Juni

1931
4.641
5.188
133 123
8
1
1.403
521
-,

S.._.
4CII. -,
WMIL. MCI fl4DIV4.
-, OI..IIUIU 4411 UC flUlulliC.

JAVASCHE
BANK.
Voornaamste
posten in
duizenden
guldens. De samengetrok-
ken

cijfers

der
laatste
weken
zijn

telegrafisch
ontvangen.

Andere
Beschikb.
Data
Goud
Zilver
Circulatie
opeischb.
metaal-
schulden
saldo

23 Juli 1932
15.100
218.100
35.700 48.580
16

,,

1932
149.700
222.300
32.700
47.700
9

,,

1932
150.400
226.400
32.400 46.880

25 Juni1932
219.816
34.870 48.167
104.827
45.21
18

,,

1932
104.832
44.383
224.473
34.370 45.677
11

,,

1932
104.829
45.294
228.460
32.809
45.616
4

,,

1932
104.829
45.744
225.219
33.877
46.935
25Juli1931
110.114 43.894
241.220
22.118
48.673
26Juli1930
139.105
24.658
267.411 54.947 34.839
25 Juli
19141

22.057

1
31.907

1
110.172
1

12.634
4.842

a a
Dis-
Wissels.
buiten
Belee-
.
Iverse
Dek-
kings-
conto’s
N.-Ind.
ningen
nirne e”
g
percen-
______________

betaalb.
tage

23Juli 1932

9i900

**

59
16

,,

1932

95.500

e**

59
9

,,

1932

97.500

–

58

25Juni1932

9.936

22.638

39.698

27.648

59
18

,,

1932

10.136

22.581

39,959

28.658

58
11

,,

1932

10.341

23.149

41.049

26.188

57 4

,,

1932

10.096

23.598

40.446

26.239

58
25Juli1931

9.328

17.024

37.008

32.593

58
26 Juli 1930

10.652

34.131

42.080

53.545

51
25Juli1914

7.259

6.395

75.541

2.228

44
1)
Sluitpost activa.
BANK VAN ENGELAND.
Voornaamste posten in duizenden ponden sterling.

Bankbilf.
Ban kbilj.
Other Securities”
Disc.and
Advances
s
ecur: les
Data
Metaal
in
circulatie
in Banking
Departm.

20 Juli 1932 137422 365.759

45.825 14.307 26.008
13 ,,

1932 137.205 366.271

45.124

14.771

24.948
6 ,,

1932 136.965 366.679

44.465

14.991

26.247
29 Juni 1932 136.954 363.083

48.060 14.889 26.352
22

1932 136.476 358.548

52.173 14.142 26.585
15

1932 135.220 357.428

52.054 12.690 25.711

22 Juli 1931 150.045 356.098

52.676

7.099 31.977
22 Juli 1914 40.164

29.317

33.633

Data
Gov. Sec.
Public

J
Depos.

Other Deposits
1

Other
Bankers
Accountsl

1
1
Reservej
1

Dek-
kings-
1
perc.’)

20 Juli’32
66.231
13.379
88.024
33.727
46.663
34
13

,,

’32
65.786 17.048
82.759
33.567
45.934
34131 6

,,

’32
67.627
20.947
80.923
34.241
45.286
33i1
29 Juni’32
67.170
17.982
86.565
34.736 48.870
35
22

,,

’32
66.645 35 577 73.649
33.145 52.928
3731
15

,,

’32
88.775 20.568
87.546
33.988
3781
52.7941
22 Juli ’31
34.376
16.373
60.179
32.764
53.946(
49i/,,
22Juli
1
14
11.005
14.736
42.185
29.2971
52
1) Verhouding tusachen Reserve en Deposits.

B.NK VAN FRANKRIJK.
Voornaamste posten in millioenen franca.

goedl Wis-
waarv.
I Belee’
Renteloos

Data

Goud Zilver1 in het

sels
1
op het

1
voorschot

buitenl.

1
buitenl.l ningen
1v.
d. Staat

15 Juli ‘3282.408
1.2211
4.458
4874f
1.844
2.794
3.200
8

’32
84.472
1.212
4.525
4.923 1.780
2.791
3.200
1

’32
82.317
1.203
4.529
4.651
1.782
2.815
i

3.200
24 Juni’32
82.100
1.192
4.290 5.972
2.043
2.7151 3.200

17Juli’31
56.647
856
8.659
21.553
16.990
2.839
1

3.200
23Juli’14
4.104
640
–
1.541
8
1
769
1

–
Bons v.
d.I
1
Diver-
1

.
1

Rekg. Courant
1

Dato
zelfsi.
amort.k.
1

sen’)
1
Ci
rculatie
1

1
ZeTlfst.
1
Parti-
1

Staat

i,,,,,,.#

1

15

’32
1

6.626 2.406
1

81.547

772
1

2.687
22.990
8

’32
6.626
2.188
81.932

577
2.744 22.839
1

’32
6.626
2.640
82.710

106
2.779 22.556
24Juni’32
6.626
1.984
80.667

81
2.799
24.621

17Juli ’31
5.082 2.457
77.954

1.665
8.022
12.935

23Juli’14
–
–
5.912

401
–
943
1)
Sluitpost
activa.

27 Juli 1932

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

593

GOEDERENHANDEL.

GRANEN.

26 Juli
1932.

De berichten over zomer-.t a r w e uit Noord-Amerika
waren in de afgeloopen week niet zoo onverdeeld gunstig
als iii de daaraan voorafgaande. Vooral in cle Ver. Staten
was .dat het geval, waar de tarwe.plaiiten in cle late dis-
tricten te lijden hebben gehad van overmatige hitte. In de
vroege districten is men met het binnenhalen van den oogst
begonnen. iden verwacht dc volgende schattiiig van de op-
brengst van zoinertarwe in cle Ver. Staten lager dan de
vorige en cle termijnmarkt ‘te Chicago is in verband met de
nnncler gunstige ontwikkeling in verschillencie strekeu van
het te velde staande gewas vaster geloopen; later weder
iets gedaald. Ook uit Canada zijn de berichten niet meer
zoo onverdeeld gunstig en te Winnipeg ondergingen de prij-zen eveneens verhoogingen. Het gebrek aan reservevocht in
den grond doet aich in verschillende gedeelten der Prairie-
Provincies gevoelen,’ vooral in liet Zuiden van Saska.tchevan
en Alberta. Ook wordt gesproken over het optreden van
roest, welke echter nog geen ernstige schade veroorzaakt
schijnt te hebben. Men blijft optimistisch wat de opbrengst
in Canada betreft, daar de omstandigheden in het Noor-den zeer gunstig zijn. Voor het binnenhalen van de win-
tertarwe in de Ver. Staten waren de weersonistandigheclen
gunstig. De termijnmarkt te Chicago sloot 1
1
/
4
dollarcents
per 60 lbs. hooger en te Winnipeg 2i/ dollarcen.ts honger.
De prijzen in Argentinië zijn in verhouding tot de in
Europa maakbare te hoog, zoodat in Plata-tarwe alleen
stooinende partijen worden verkocht. Aan de termijnmarkt
te Buenos Aires was liet slot 19 centavos per 109 KG. boo-
ger, te Rosar.io 15 centavos hooger. Voor stoomende par-
tijen Plata-tarwe werden in den loop der week langzaam
stijgende prijzen ‘betaald, evenals voor Australische tarve,
waarvan het aanbod minder dringend is geworden en welke
geregeld in Engeland wordt gekocht. Op verschillende dagen
zijn in Canadeesche tarwe zaken van grooteren omvang af-
gesloten, in verband met •de binnenkomende oogstberieh-
ten waren koopers dikwijls geneigd op spoedige aflading te
koopen. Tot de betere stemming aan cle tarwemarkt heb-
ben niet alleen de oogstberichten uit Nomd-Amerika mee-
gewerkt, ook •die uit Europa w’aren veelal minder gunstig.
In Duitschland is het binnenhalen van den tarwe- en rogge-
oogst door regen vertraagd, doch schade is daardoor niet veroorzaakt. In het Noorden was ‘de regen ielfs welkom.
Duitsehland ‘blijft geregeld in naburige landen met tarwe
aan de markt. In het laatst der week is de vraagprijs
eenigszins verhoogd, omdat exporteurs moeite hadden
hunne ,,FÂnfuhrseheine” aan den man te brengen. In het
Zuiden van Frankrijk, in Italië en in Spanje is het weer
ongunstig geweest. In Frankrijk wordt vooral voor de kwa-
liteit gewreesd tengevolge van storm, cle opbrengst blijft
men schatten op ongeveer 39 millioen quarters tegen
33.755.000 quarters in het vorige jaar. In Italië is de kwic-
liteit achteruitgegaan en men vreest, dat de opbrengst min-
der groot zal zijn dan in het vorige jaar. In Midden-
Europa en op den Balkan zijn de klachten toegenomen. In
Hongarije is de schatting van de’ opbrengst tengevolge van
roest en ongunstig weder verlaagd op 7.613.000′ quarters
tegen 9.088.000 quarters in het vorige jaar. Ook in Zuid-
Slavië en Roemenië zijn de vooruitzichten slechter gewor-
den, vooral tengevolge van roest. Uit Rusland hoort men
hoofdzakelijk berichten over win’tertarwc, en deze luiden
gunstig. Over zomer.tarwe wordt weinig gezegd. Veronder-
steld, wordt, dat deze geleden heeft van droogte. De Russen
zijn geregeld met tarwe aan de markt, doch het aanbod is,
niet dringend en kleiner dan in he’t vorige jaar op den-
zelfden tijd. Soheepsruimte ter belading in Russische Zwar-
te Zeehavens werd bevracht; deze zal zoowel voor tarwe als
voor an clere graansoorten dienen.

De r ogg c-markt was in het begin dci’ week flauw en
het kostte meestal groote moeite cle binnenkomende par-
tijen van cle hand te doen, in de eerste hand kwamen weinig
zaken
,
tot stand, daar afladers voor latere verschepi.ng
een
premie vroegeil. Later is in sympathie met tarwe ook rogge
in prijs gestegen, zoodat afladers hunne prijzen vrij be-
langrijk verhoogden. Veel zaken zijn er tot cle verhoogde prijzen echter niet tot stand gekomen. Het slot te Chicago
was ‘onveranderd, te Winnipeg 2/ dollareents hooger.
Duitschianci bleef gedurende de geheele. week verkooper van
rogge tot onveranderde prijzen, zonder dat daarvoor veel
belangstelling bestond.

Het aanbod van m aï s bleef van ruimen omvang, terwijl
er goede vraag bestond en het aangebodene geregeld uit de
markt genomen werd. De prijzen hebben zeer weinig ver-
anclering ondergaan, en ook aan de termijnmarkteu in Ar-
gentinië waren de fluctuaties gering. Voor alle posities, van
aangekômen af tot Juli en Augustus aflacling toe is cle
prijs op het oogenblik dezelfde en in de eerste zoowel als in de tweede hand worden gelijke, prijzen betaald. Tegen
het einde der week is het prijsniveau eenigszins gestegen
en zijn op alle termijnen zaken van grooteren omvang ge-
daan. In Do’naumaïs zijn weder verschillende partijen bin-
nengekomen, waarvan verscheidene van zeer slechte kw’a-
liteit waren. In deze maïssoort komen geregeld zaken van
kleineren omvang tot stand, meestal zij ci de koopers bang voor cle kwaliteit. Zuid-Afrikaansche m.aïs is, wat de gele
soorten betreft, te duur in verhouding tot Platamaïs, witte
Afrikaansehe mais w’ordt geregeld door de industrie ge-
kocht. Volgens de laatste schatting wordt cle opbrengst van
mais in Zuid-Afrika geschat op 6.970.000′ quarters tegen
6.670.000 quarters in het vorige jaar. Aan de termijn-
markt te Buenos Aires was het slot voor mars 7 eefitavos,
te Rosario 10 centavos per 100 KG. hooger.

In ge r s t was het aanbod beperkt, het stoomencie aan-
bod van Canadeesehe gerst is niet groot. ])e prijzen voor
ladende partijen zijn door cle afladers verhoogd in overeen-
stemming met de koersen aan den termijnmarkt te Wiuni-
peg, welke iets hooger waren. Koopers waren echter niet
gebeigd hoogere prijzen te betalen Het slot te Winnipeg
was 1
3
/, ‘dollarcents per 48 lbs. hooger dan een week ge-
leden. De oogstberichten uit Roemenië over’ gerst blijven
gunstig luiden en een groote oogst van ‘goede kwaliteit
wôrdt verwacht. Geregeld wordt gerst op najaarsversche-
ping aangeboden en sedert kort ook op spoedige aflading met een matige premie. Reeds zijn belangrijke zaken af-
gslnten. De Russen zijn ook met gerst aan de markt, doch
viagen eenige guldens per last meer dan waarvoor Donau-
gerst te koop is. De speculatie is geneigd Russisehe gerst
slchts weinig hooger dan Roemeensche af te geven.
De omzetten in h a ve r blijven beperkt. Het slot aan de
te.rmijnmarkt te Buenos Aires was 10 centavos per 100
K,G. hooger. Er zijn weer offertes aan de markt gekomen
vak Amerikaansche Whiteclippecl haver, waarin ook enkele
zaken zijn tot stand gekomen..

SUIKER.

Een kalme doch prijshoudende stemming had op de ver-
schillende suikermarkten de overhand.
De voorstellen, welke ter conferentie in Osteude aan Cuba
werden gedaan, luidden als volgt:
Export van Cuba naar landen biuten dc Ver. Staten:

AANVOEREN in
tons van 100
KG.

Rotterdam
Amsierdam
Totaal Artikelen
17123 Juli
Sedert
Overeenk.
17(23 Juli
Sedert
Overeenk.
1932
1931
‘
11132
1 Jan. 1932
tijdvak 1931
1932
Ijan. 1932
tijdvak 1931

32.296
837.153
737.889
–
7.545
9.515 844.698
747.404
10.323
284.366
178.528
–
1.333
308
285.699
178.836

Tarwe

………………
Rogge

……………….
Boekweit ………….
1
.
5
15.074
14.575
–
–
145
15.074
14.720
Maïs ……………….
27.230 756.446 606.080
10.626 182.416
137.074
938.862
743.154
2.423
221.765 355.594
–
7.359
21.915 229.124 377.509
..
115.473
171.000
–
3.022
1.410
118.495
172.410
Lijnzaad

…………..
142.198 118.257
15.117
213.710 279.088
355.908 397.345

Gerst

……………..
Haver

……………..541

Lijnkoek

…………..
60.217
59.675
–
50
204 60.267 59.879
2
..325
.1.127

212
13.388
63.610
–
9.032
18.606
22.420
82.216
Tarwemeel

…………
Andere
meelsoorten
136
23.467 24.996
130
8.155 8.021 31.622 33.017

594

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

27 Juli 1932

tons

gedurende 1932:
Origineel q uotu ut ………….
$05.000
minder door Duitschiand
iii
1930/31
geëxpor-
teerd en aan Cn’ba toegewezen …………..
65.000
minder door i)tritsehla.nd i u

931/32
geëxpor-
teerd. welk quantuin echter ook in
1.933
dooi
Cuba mag worden geëxporteerd ……………

Totaal ……
98.5.000

gedurende 1933: ………………………….
1.000.000

zender toezegging voor ,verm in dei’den Dit itschen export 1 9S2/3.

gedurende

.1934:

……………………….855.000
plus hetgeen toegewezen wordt van het qua.ntuin
dat Duitschland eventueel tuinder exporteeren
zal in
1933/34,
plus 5 pOl.
meerdere export van J..vii nI. ……

130.000
wanneer de prijs boven
1.75
dc. komt (in platits van
2
dc.
zooa.ls
oorsp.onkelijk vastgesteld).

gedurende 1935:

hetzelfde als in
1934
behalve dat de vermeerdering van
Java, die eventueel aan Cnba toegewezen wordt,
1.35.000
tons bedraagt.
Dit voorstel werd dooi- de Cubaansche delegatie gunstig opgenomen. IDaar deze echter geeti volmacht lezat, zal ite
cleeis’ie bij het Cnbaansche Suiker Instituut liggen.
in A iii e r i k ii bestond iets n’uuder interesse voor ruw-
suiker clan gedurende cle voorafgaande week, waarbij ver-
koopers hun vraag.irijzeit konden handhaven.
Op cle No w-Y ot- k s c ho termijnmarkt ‘brokkeldea dc
noteeringert voor lagere l6vc’ringen ietw’at af, terwijl cle
stemming voor loco cii vroege termijnen prijshotidencl tot
vast was. De slottioteeringen luiden als volgt Juli
0.96,
Sept. 1.-, Oct. 1.01, Dec.
1.04
en Jan,.
1.02,
terwijl de laat-
ste i6teering voor
Spot
Centr.

.3.10
bedroeg.
De ‘ontvangsten in ‘de Atlantische havens der Ver. Staten
bedroegen deze week
39.000
tons, de ‘vcrsnioltiugcn
59.000
tons tegen
64.900
tons en cle voorraden
293.000
tons togen
245.500
toos verlecleu jaar.
in E u ge 1 a ii d bestond goede vraag voor ruwsuiker.
Verschillende scheej:nladingen werden tot Sh.
61- Ii Sh. 6/2%
afgedaan.

De laatste
C uh
a-stabistiek- is als volgt:

1932

1931

1930
‘tons

tons

tons
Productie ……(I.laiii’i.iig)
2.700.000′ 3.1.22.1.81;

4.671.260
Ontvangstan ………….
23421

24.283

22.968
Totaal sedcrt 1/1 ……….
1.256.078

1.516.129 2.946.799
.crschepingcn …………
‘13.07)

112.754

75.045
Voorraad afschee1diavcns – –
1.099.647

1.510.320 1.497.693

01) cle L oud e ii s c Ii e ternnjii.iitarkt was cle tendens
vast met flinke ontzetten. De tioteeringen waren aan liet
slot als volgt: Aug. 811.
61.%
1
Dec.
811.
6f2%,
Mrt. 8h.
615%,
{ci 5h.
617%
en Aug. 8h.
6/9%,
i{ietsn’iker basis
96
pCt. c.i.f.
J a v ii: .I3ekencl werden verkoopen door de ‘.I.S.i’. van
c-a. :16.500 bus
Superieur en
$6.800
tons ‘brujne suiker.
111 i e r t c 1 a ii ‘cle was de ‘stemming goed prijshondend,
behalve aan ‘het slot toen op cle A ni s te r cl ii m s c h e ter-
ittijnatarkt ‘cle no’teeringen en..
j’
–
1/,
lager afkwauien met cle volgende cijfers: Aug.
f 0%,
Dec.
f 6%,
Mrt.
f7
en Mci
f 7%’,
Dc omzet bedroeg
4100
to’ns.

KOFFIE.
t’og altijd is de koffiemarkt zeer kalm gestemd. in ‘Bra-
zilië duurt de rcvoiittic in dc Staten Sao Paulo, Matto
Grosso, Miiias Geraes en Rio Grande ‘do
Stil
nog voort,
doelt door het ontbreken vail nadere berichten is omutrent
den waren toestand van, zaken aldaar op liet oogenblik
niets bekend. Deze onzekerheid werkt vcrlauiiitcnd op alle
koffiemui’k-te n cii de onizetten zijn clan ook overal uiterst
bepci’kt. Zelfs te New-York, alwaar dc tertuijuutarkt aan-van kelijk op cle berichten van. het uitbreken van den op-
stand was opgeloopea doch spoedig daarna, weder maakte,
wordt het verder verloop ‘vooralsnog vrijwel in apathische
stenniting afgewacht De handei aldaar houdt er rekening
mccle, dat An’ier’ika de beschikking’ heeft over
1.050.000
halen i3raziel koffie, afkoiiis’tig uit de verleden jaar afge-
sloten rii’ilznak van tarwe tegen koffie en beschouwt (lezen
post ‘terecht als een prachtige reserve voor het ‘geval de
verschep.ingen uit Saitos nog geruimen tijd belemmering
mochten ondervi nclen.
In elk geval kati als zeker worden aangenoitlen, dat een

–

STATISTISCH OVERZICH

GRANEN EN ZADEN
ZU1YEL EN EIEREN
MINERALEN

TARWE
R000E
–

MAIS
GERST
LIJNZAAD
BOTER
E
AS

aninier
EIEREN
STEENKOLEN
Westfaalschej
–
PETROLEUS

Plata loco
No. 2 Canada
La Plata
No.3 Canada
La Plata
per K.G.
Alkiitaar
Gem. not. l’lollandsche
t

–

on

fl.
Cude
otterd1ml
loco
Rotterdam
loco
R’damjA’dani
loco Rotter-
dani per
loco
R’damjA’darn
Leeuwar-
der Comm.
Farieks-

Eiermijn
Roermond
bunkerkolen, ongezeefd f.o.b.
tim 33,90

per00K.G.
per 100 K.G.
per 2000 K.G. 2000 k.G.
per 1960 K.G.
Noteering
kaas
kI. mjmerk
p. lOO st.
R’dam/A’darn
p6brl
2)
3)
4)
.
perK.G.

f1.
°ls
8.
O
‘o
f1.
01
El.
%
f1.
Olo
f1
01
H.
010
f1.
01
f1.
°Io
$
0/
1925
17,20
100,0
13,07
5

100,0
231,50
100,0
236,00
100,0
462,50
100,0
2,31
100,0
56,-
100,0
9,18
100,0
10,80 100,0
1.68 100,0
1926 15,90
92,4
11,75
89,9
174,25
75,3
19675
83,4
360,50
77,9
1,98
85,7
43,15
77,1
8,15
88,8
17,90
165,7
1.89
112,5 1927
14.75
85,8
12,475
95,4
176,00
76,0 237,00
100,4
362,50
78,4
2,03 87,9
43,30
77,3
7,96
86,7
11
1
25
104,2
1.30
77,4
–

1928
13,475
78,3
13,15 100,6
226,00
97,7 228,50
96,8
363,00
78,5
2,11
91,3
48,05 85,8
7,99
87,0
10,10
93,5
:
1.20
71,4
1929 12.25
71,2
10,875
83,2
204,00
88,1
179,75
76,2
419,25
90,6 2,05
88,7
45,40
81,1
8,11
88,3
11,40 105,6
1.23
73,2
1930
9,67
5

56,3
6,22
5

47,6
136,75
59,1
111,75
47,4 356,00
77,0
1,66
71,9
38,45
68,7
6,72 73,2
11,35
105,1
1.12
66,7
1931
5,55
32,3
4,55
34,8 84,50
36,5
107,25
45,4
187,00
404
1,34
58,0
31,30
56,9
5,35 58,3
10,05
93,1
0.58
34,5
Jan.

1930 12.67
5

73,7
9,35
71,5
149,25
64,5
151,25
64,1
433,75
93,8 2,00 86,6
43,95 78,5
7,55
82,2
11,75
108,8
1.21
72,0
Febr.

,,
11,725
68,2
8,17
5

62,5
139,00
60,0
135,75
57,5
398,50
86,2
2,03 87,9
41,15 73,5
6,90
75,2
11,75
1088:
1.11
66,1
Maart
10,90
63,4 7,15
54,7
143,50
62,0
125,00
53,0
390,00
84,3
1,71
74,0
41,25
73,7
5,18
56,4
11,55
106,9
III

‘
66,1
‘April

,,
11,17
65,0
7,62
5

58,3
180,25
77,8
129,75
55,0 431,00
93,2
1,50
64,9
36,50
65,2
5,16
56,2
11,35
105,1
1.16
5

69,3
Mei
10,45
60,8 6,55
50,1
148,50
64,1
114,50
48,5
405,00
87,6
1,44
62,3
37,20 66,4
5,30
57,7
11,35
105,1
1.18
5

.70,5
Juni
10,05
58,4
5,175
39,6
145,50
62,9
103,75
44,0
385,50
83,4
1,54
66,7
37,-
66,1
5,09
55,4
11,35
105,1
1.18
5

70,5
Juli

,,

.
9,55
55,5
5,82
5

44,6
157,75
68,1
108,00
45,8
345,75
74,8
1,72
74,5 39,90
71,3
5,99 65,3
11,35
105.1
1.18
5

70,5
Aug.
9,45
54,9 6,30
48,2
146,00
63,1
116,25
49,3
365,00
78,9
1,58
68,4
40,20 71,8
6,03
65,7
11,35
105,1
1.185
70,5
Sept.

,,
8,40
48,8
5,25
40,2
127,50
55,1
99,00
41,9
318,75
68,9
1,64
71,0
37,55
67,1
7,23 78,8
11,35
105,1
1.185
70,5
Oct.
7,40
43,0 4,62
5

35,4
112,25
48,5 86,00
36,4
281,25
60,8
1,63
70,6
36,90 65,9
8,60 93,7
11,35
105,1
1.18
5

70,5
Nov.
7,25
42,2 4,25
32,5 94,50 40,8 82,25
34,9
270,75
58,5
1,58
68,4
36,50 65,2
9,63
104,9
10,90 100,9
0.85
50,6
Dec.

,,
7,07e
41,1
4,30
32,9 96,00 41,5 91,00
38,6′
247,75
53,6
1,55 67,1
33,50 59,8
7,97
86,8
10,85
100,5
0.85
50,6
Jan.

1931
6,525
37,9
4,-
30,6 84,50 36,5
86,25 36,5
207,50
44,9
1,61
69,7
32,25
57,6
6.63 72,2
10,30
95,4
0.85
506
Febr.

•
5,775
33,6
3,90
29,8 87,50 37,8
85,75
36,3
206,25
44,6
1,66
71,9
33,80
60.4
6,21
67,6
10,30
95,4
0.85′
50,6
Maart
5,625
32,7
4,20
32,1
103.00
44,5
104,75
44,4 214,00
46,3
1,47
63,6
35,00
62,5 4,94
53,8
10,30
95,4
0.66
39,3,
April
5,90
34,3
4,42
5

33,8
112,00
48,4
117,00
49,6
197,75
42,8
1,35
58,4
31,60
.56,4
4,20
45,8
10,15
94,0
0.53
31,5
Mei

»
6,15
35,8
4,975
38,0 95,75

,
41,4
124,00
52,5
189,00
40,9
1,26
54,5
30,85
55,1
4,075
44,4
10,00
92,6
0.53
31,5
Juni

,,
5,75
33,4
5,05
38,6
86,75
37,5
116,50
49,4
191,50
41,4
1,29
55,8
33,50
59,8 4,30 46,8
10,00
92,6
0,34
5

20,5
Juli
5,425
31,5
,

4,70 35,9
84,25
36,4
115,75
49,0
211,00
45,6
1,32
57,1
37,75
67,4 4.40 47,9
10,00
92,6
0.24
14,3
Aug.
4,975
28,9
‘
4,02
30,8 74,50
32,2
119,50
50,6,
‘185,50
40,1 1,30
56,3
36,00
64,3
4,98
54,2
10,00
92,6
0.43
5

25,9
Sept.
4,775
27,8
4,276
32,7
68,00
29,4
97,00
41,1
164,25
35,5
1,27
‘55,0
32,25
57,6
5,775

62,9
10,00
92,6
0.56
33,2
Oct.
5,-
29,1 4,475
34,2
68,50
29,6
94,75
40,1
160,25
34,6
1,24
53,7
26,25
46,9
6,275
68,4
9,90
91,7
0.56
33,2
Nov.
5,825
33,9
5,476
41,9
81,00 35,0
114,50
48,5
169,75
36,7
1,17
50,6
24,75
44,2 7.07 77,0
9,90
91,7
0.68
40,4
Dec.

,,
4,925
28,6
4,95
37,9
69,25
29,9:
111,25
47,1
145,75
31,5
1,18
51,1
21,40
38,2
5,326
58,0
,
9,90
91,7
0.71
42,3
Jan.

1932
5,05
29,4
5,07k
38,8 71,25
30,8
114,00
48,3
142,50
31,0
1,16
50,2
25,75
46,0
4,71
51,3
8,25 76,3
0.71
42,3
Febr.

•
5,30
30,8
5,07
5

38,8
74,00 32,0
108,50
46,0
142,25
30,8
1,34
58,0
27,75
49,6 3,79
41,3
8,25
76,3
0.71
42,3
Maart
5,525
32,1
5,80

‘
44,4
86,75 37,5
118,00
50,0
143,25
31,0
0,98 42,4
23,65
42,2
3,425
37,3
8,35
77,3
0.71
42,3
April
5,65
32,7 6,22
5

47,6
88,75
38,3
124,50
52,8
135,25
29,2 0,99 42,9
19,60
35,0
2,775
30,2
‘
8,65
80,1
0.86
,
51,2
Mei
5,60
32,6
5,30
40,5
‘78,00
33,7
116,00
49,2
13025
28,2 0,82
35,5
19,65
35,1
2,88 31,4
8,30
76,9
0.86
51,2
Juni

,,
5,225
30,4 4,15
31,7
‘80,75
34,9
105,75
44,8
128,75
27,8
1,11
48,1
24,25
43,3
3,08
33,5
8,25
76,3 0.86
51,2
4 Juli

,,
4,85
28,2
4,-
30,6
80,00
34,6
106,00
44,9
127,00
27,5
1,157
49,8 20,507
36,6
3,17
5

34,6
‘

8,05
74,5
–
–
5,-
29,1
4,-
30,6 80,00 34,6
100,00
42,4
132,50
28,6,
0,78
8

33,3
21,00
8

37,5
3,015.
32,8
8,15
75,5
0.86
51,2
18
4,80
27,9
3,90
29,8 77,50
33,5
97,00
41,1
130,00
28,1
0,83
0

35,9
18,755
33,5
3,125
34,0
8,15
75,5
0.86
51,2
25

,,
4,90
28,5
4,05
31,0
77,50
33,5
98,00 41,5
129,50
28,0.
!
,
‘0,86
10
1
37,2
18,50
60

33,0
3,20
34,9
8,05
74,5
‘0.86
51,2
1)
Men zie voor de toel. op dezen staat de nos. van 8 en 15 Aug.
1928
(No. 658 en 659);pag.’689190 en
709.
2)
Tot Jan. 1931 Hard Vinter No. 2.
3)
Tot Jan.
Zuid-Russische.
4)
Tot Jan.
1928
Malting; van Jan.
1928
tot 9 Febr.
1931
American No. 2, van 9 Febr. 1931 tot 23 Mei 1932
6415
K.G. Zuid-Russische.

27 Juli 1932

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

595

van cle voornaamste grieven van Sao Paulo is, dat langer aanblijven van de tegenwoordige Federale Regeering eau beletsel zou vormen voor de invoering van de financieele
en economische reorganisatie, welke, naar de meening van
Sao Paulo, oplossing van cle koffiecris’is moet brengen. De
Staat Sao Paulo heeft zijn koffie-verdedigings-politiek in
dcii
1001)
der jaren steeds op grooter schaal met de gewel-
digste itiictdelen trachten te voeren, totdat ten slotte het ered’ict van den Staat en van de Federale Regeering, de
1 itiajicieele positie van het land, de buitenlanclsohe handel
en (te eigen markt er hevig onder kwamen te lijden en op
het oogenblik wordt zelfs de politieke eenheid van Brazilië
er door bedreigd.
Ook ditmaal zijn de opgaven van de in de afgeloopen
week vernietigde hoeveelheid koffie te Sautos en in Sao
Paulo uiet afgekomen. Alleen heeft de Koffie-Raad bekend
gemaakt, dat te Rio vernietigd zijn 18.000 balen en te
Viotoria 16.000 balen, tezamen 34.000 balen. Sedert t Juli zijn thans, voor zoover bekend, vernietigd 59.000 balen te
Santos, 76.000 balen te Rio, 50.000 ‘balen te Vietoria, 270.000
balen te Sao Paulo en 13.000 balen op andere plaatsen, te-
zalnen 468.000 balen.
De stremming van het telegrafische verkeer ntet de
havens van de opstandige staten -is ook aanleiding, dat
sedert 9 J uli geen berichten meer doorgekonten zijn betref-
fende het weder in de voornaamste koffiedistricten. Op
9 juli was het overal ,,mooi weder” met een maximum
temperatuur van 24 h 27 graden en een minimum van S Pt
14 graden Celsius. Of liet sedert dien datum kouder gewor-
den is, is voor het o&genbl’ik nog onbekend, doch het is
ii iet onwaarschijnlijk dat, indien werkelijk vorst zou zijn
opgetreden en de vooruitzichten voor den volgenden oogst
ctaai’door ongunstiger zouden zijn geworden, de Koffie-Raad
of het Vcrdedigings-Instituut van Sao Paulo wel middelen
zouden hebben gevonden om de wereld hiervan in kennis
te stellen. Aangenomen moet worden, dat het gevaar voor
het invallen van vorst hoogstens nog ongeveer 6n maand
kan (luren ; daarna is de kans op het optreden van zulke
lage temperaturen als uitgesloten te ‘beschouwen. In 1e berekening van den Rio-oogst 1931/32 (opgenomen in het vorig Overzicht) is een abuis geslopen. Daarom volgt
hieronder de verbeterde ‘becijfering:
Voorraad binnenlandsche pakhuizen van den Staat R’i

op 31 Mei 1.1……………………….1.450.000 ba.
,, 30 Juni 1.1.

……………………. 1.068.000
hetgeen een vermindering in de maand Juni

heteekent’ van ……………………..382.000′ bu.
Aangekomen ‘te Rio uit het binnenland in ‘de
maand Juni ……………………. …411.000
dus zijn in. Juni uit de plantages van den

Staat Rio naar het bineuland verzonden .

29.000′ bn.
In de elf maanden van t Juli 1931 tot 31 Mei
1932 zijn uit de plantages naar het binnen-
land verzonden …………………….4.873.000′
zooclat van 1 Juli 1931 tot 30 Juni 1932 ver-

-zouden zijn ………………………..4.902.000 bu.

In normale omstandigheden zou ‘de opbrengst van het
oogstjaar nu ook op dit cijfer moeten worden aangenomen.
Zooals ‘bekend is, is echter van den binnen’landschen voor-
raad ook nog een bepaalde hoeveelheid afgenomen voor
vernietiging. De omvang ‘daarvan is uit de ‘beschikbare ge-
gevens niet niet juistheid te berekenen, doch vrij algemeen
wordt ‘deze gèschat op 577.000 balen, waardoor dan de ge-
heele Rio-oogst komt op 5.479.000 balen.
Volgens particuliere berichten zou de koffieeuttuur op
het eiland Cuba in den laatsten tijd ‘belangrijk zijn uitge-
breid en zou de volgende oogst aldaar op 450.000′ balen
worden geraamd. Daar het verbruik op het eiland onge-
veer 250.000 balen bedraagt, zou er dus een overschot voor
export zijn van ongeveer 200.000 balen.
Kost- en vrachtaanbiedingen van Santos zijn ook in •de
afgeloopen week niet doorgekomen. De laatste aanbiedingen
kwamen, omgerekend in Hollandsch geld, uit op ongeveer
28 á 28% et. per % K.G. kost
en
vracht voor gewoon goed
beschreven Superior Santos op prompte verscheping, en
op ongeveer 283/
4
k 29% ct. voor dito Prime. Van Rio kwa-
men nog regelmatig offertes af en deze zijn onveranderd
gebleveti, dat wil zeggen, dat zij, omgerekend -in cents per
K…..uitkomen voor type New-York 7 met beschrijving,
prompte verscheping, op ongeveer 22% il 23 ct.
Nederlandsch-Indië bleef met Rohus’ta onveranderd. Al-
leen Mandhel’ing was eer een fractie hooger. De noteerin-
gen in de eerste hand zijn op het oogenblik:
Palcmbang Robusta, Augustus-verscheping, 16% et.; Ben-
koelen Robusta, Augustus-verscheping, 17 ct.; Maudheling

‘AN GROOTHANDELSPRIJZEN
1
)

METALEN

‘
TEXTIELGOÈDEREN

‘
DIVERSEN

ZILVER cash Londen
IJZER
Cleveland
KOPER
Standaard
TIN
LOOD
KATOEN
Middling

WOL
gekamde
WOL
gekamde
Australische,
KOE-
HUIDEN
KALK-
SALPETER
per
Foundry No.3
f,o.b.
Locoprijzen
locoprijzen
Londen
per
Locoprijzen
Londen
locoprijzen
Australische,
Merino, 64’s Av.
CrossbredColo-
Gaaf, open
Old. per
Standard
Ounce
Middlesbrough
Londen
per Eng. ton
Eng. ton
per Eng.’ ton
New-York
per Ib.
loco Bradford
nial Carded,
SO’s Av. loco
kop
57-61 pnd.
100 KG.
netto
per Eng. ton
per Ib.
Bradford per Ib.

pence
°Jo
Sh.
% £
Ol
o

£
O!
o

£
ho
$
cts.
0
10
pence
0
10
pence
%
II.
0/
o

f1.
Ol
o

32
1
/
100,0
731-
100,0
62.116
100,0
261.171-
100,0
36.816
100,0
23,25
100,0
55,00
100,0
29,50
100,0
34,70
100,0
12,-
100,0
28
11
/1
89,3
8616
118,5
58.11-
93,5
290.1716
111,1
31.116
85,3
17,55
‘75,5
47,25
85,9
24,75 83,9
28,46
82,0
11,61
96,8
2631
,
4
83,3
731-
100,0
55.141- 89,7
290.4!-
110,8
24.4
–
66,4
17,50
75,3
43,50
88,2
26,50 89,8
40,43
116,5 11,48
95,7
26
1
/i
81,1
661-
90,4
63.161-
102,8
227.51-
86,8
21.11-
57,8 20,00 86,0
51,50
93,6
30,50
103,4
47,58
137,1
11,48
95,7
24
7
/16
76,2
7016
96,6
75.141-
121,9
203.1516
77,8
23,51- 63,8
19,15
82,4
39,-
70,9
25,25
85,6 32,25
92,9
10,60
88,3
1711116
55,4
671-
91,8
54.131-
88,0
–
142.51-
54,3
18.116
49,6
13,55
58,3 26,75 48,6
16,25
55,1
25,36
73,1
9,84
82,0
133/8
41,6
551-
75,3 36.51-
58,4
110.1!-
42,0
12.1/-
33,1
8,60
37,0 21,50
39,1
12,00
40,7
18,65
53,7
8,61
71,8
2015/16
65,3
72/6
99,3 71.916
155,1
174.131-
66,7 21.111- 59,4
17,15
73,8
29,50
53,6
19,25
65,3
26,63
76,7
10,11
84,3 20
1
/
62,6
7216
99,3
71.1216
115,4 174.41-
66,5
21.41-
58,2
15,45
66,4
28,50
51,8
17’75
60,2 24,50
70,6
10,21
85,1
19l1
59,5
701-
95,9
68.19(6
111,1
165.181-
63,4
18.161-
51,6
15,20
65,4
2625′
47,7
16,50
55,9

69,2
10,21
85,1
19
1
116
61,0
6716
92,5
61.31-
98,5
161.1716
61,8
18.616
50,3
16,45
70,8
27125
‘
49,5
17,25
58,5 24,13
69,5
10,21
85,1
18
55
116
59,0
67i6
92,5 53.91-
86,1
145.-/-
55,4
17.16/-
48,9
16,50
71,0
-1, 28,75
–
52,3
18,00
61,0
26,25 75,6
10,21
85,1
16
1
116
50,0
6716
92,5
50.1/6
80,7
136.416
52,0
17.19/-
49,3
14,50
–
62,4′..27,75′
50,5
17,50
59,3
26,63
76,7
10,21
85,1
16
49,9
6716
92,5 48.21-
77,5
134.1716
51,5
18.31-
49,8
13,10
56,3,
27,00
49,1
16,75
56,8
24,25
69,9 9,18
76,5
16r/6
51,0
651-
89,0 47.151-
76,9
135516
51,7
18.61-
50,2
11,95
51,4
27,25 49,5
16,50
55,9
24,88
71,7 9,28
77,3
16u/is
52,0
63/6
87,1
46.6/-
74,6
132.6!-
50,5
17.18/-
49,1
II,-
47,3 27,00
49,1
15,75
53,4
26,50
76,4
9,39 78,3
16
1
13
51,5
6316
5
87,1
43.-!-
69,3
117.131-
44,9
15.151-
43,2
10,55
45,4 24,50 44,5
14,50
49,2 26,25
75,6 9,49
79,1
16
5
/
51,9
63166
87,1 46.816
74,8
113.161-
43,5
15.1816
43,7
10,85
46,7
24,00 43,6
13,00
44,1
25,25
72,8
9,70
80,8
163/
51,9
63166
87,1
47.616
76,2
115.31-
44,0
15.516
41,9 9,95
42,8
22,50
40,9
12,50
42,4

72,0 9,90 82,6
13
7
/
43,2
6016
82,9
45.716
73,1
116.81- 44,4
14-16
38,5
10,30
443
471
21,25
38,6
12,00 12,00
40,7 40,7 24,63
22,50
71,0 64,8
10,11
10,21
84,3
85,1
12
1
/
38,9
58/6
80,3
45.116
72,6
117.-/6
44,7
13.5
1
6
36,4
10,95
21,75 39,5
13
7
/i6
41,8
5816
80,3
45.116
‘72,6
122.11- 46,6
13.3’6 36,2
10,90
46,9
25,25
45,9
14,50
49,2
22,25
64,1
10,21
85,1
13
1
/8
40,9
58/6
80,3
42.1516
68,9 113.41- 43,2
12.10;-
34,3
10,25
44,1
24,50
44,5
14,50
49,2
22,25
64,1
10,21
85,1
12
15
/16
40,3
58/6
80,3
39.616
63,4
104.171-
40,0
11.1016
31,6
9,40
40,4
23,50 42,7
13,00
44,1
21,75
62,7
10,21
85,1
12118
40,1 5816
80,3
36.616
58,5
106.216
40,5
11.1116
31,8
9,10
39,1
22,00 40,0
12,50
42,4
19,13
55,1
10,21
85,1
13
1
1,
41,2
5816
80,3
34.141-
55,9
112.516
42,9
12.1516
35,1
9,25
39,8
22,25 40,5
12,50
42,4
20,25
58,4
8,26 68,8
12′
3
/16
39,9
58/6
80,3
32.15/-
52,8
114.196
43,9
11.196
32,9 7,20 31,0
22,25
40,5
12,00
40,7
18,75
54,0
7,-
58,3
135/in
41,4
5516
76,0
30.316
48,6
111.161-
42,7
11.41-
31,1
6,55
28,2 20,00 36,4
11,00
37,3
18,-
51,9
6,50 54,2
13
13
116
43,0
46′-
63,0
28.216
45,3
101.116
38,6
10.96
28,8
6,30
27,2
19,50
35,5
10,75
36,4
17,50
50,3
6,65 55,4
14
1
1,
45,1
4416
61,0
27.1916
45,1
102.-!-
39,0
11.51-
30,9
6,40 27,5
19,00
34,5
10,75
36,4
16,75
48,3
6,80
56,7 14-/,6 44,6
41/6
56,8
27.616
44,2
98.1716
37,8
10.161-
29,6 6,30 27,2
16,25
29,5
9,00 30,5
—
,–
6,95
57,9
13
7
/8
43,2
4116
56,8
27.1416
44,7
98.18/-
37,8
10.141
29,4 6,65 28,6
16,50
30,0
9,00
30,5
11,63
33,5
7,10
59,2
14
43,6
4116
56,8
26.41-
42,2
99.216
37,9
10.51-
28,1
6,90
29,7
16,25
29,5
9,00
30,5
11,75
33,9
7,25
60,4
13314
42,8
441-
60,3
24.181-
40,1
96.61-
36,8
9.91-
25,9 6,90 29,7
16,50
30,0 8,75
29,7
10,25
29,5
7,40 61,7
13
1
18
40,9
451-
61,6
23.81-
37,7
84.1516
32,4
8.1616
24,2 6,25 26,9
16,50
30,0 9,00 30,5 9,25
26,7
7,40
61,7
12
5
18
39,3
441-
60,3
21.6/-
–
34,3
89.1316
34,2
8.-)-
22,0 5,80 24,9
15,75
28,6 8,25
28,0
8,88
,
25,6 7,40 61,7
12
5
18
39,3
441-
60,3
20.1216
33,2
84.91- 32,3 7.51-
19,9
5,25
22,6
15,25
27,7
7,75 26,3
9,-
25,9
7,40
61,7
12118
37,7
4216
58,2 19.71- 31,2
88.15/6
33,9
7.61- 20,0
– –
16,00″)
29,1
8,00″)
27,1
9,7514

28,1
– –
12
7
156
38,7
4216
58,2
19.1216
31,6
91.31-
34,8
7.916
20,5
5,85

.
25,2
16,25
12
)
29,5
8,75
12
)
29,7
–
–
12
7
/1
38,7
4216
58,2
18.16
1
–
30,3
92.16/-
35,4
1

6.1816 19,0
5,75
24,7
16,00
13
)
29,1
8,50
13
)
28,8
–
–
12
7
11
33,7
4216
58,2
18.151-
30,2
90.161-
34,7
7.-16
19,3
5,75
24,7
Western; vanaf Jan,
1928
tot 16 Dec.
1929
Anierican No. 2. van 18 Dec.
1929
tot 26 Mei
1930
7415 K.G. Hongaarsthe, vanaf 26 Mei
1930
tot 23 Mei 1932 74 K.(j.
Noteering Schotland 5916.
6)
581
–
.
7)
1 Juli.
8)
8 Juli. 9)15 Juli.
10)
22 Juli.
11)
7 Juli.
12)
14 Juli.
13)
21Juli.
14)
12 Juli.

596

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

27 Juli 1932

:Robuista, Augustus-verscheping
18%
ct.; W.1.13. faq. Ro-
buste, Augustus-verscheping,
22%
et., alles pci % EG.,
cif, uitgeleverd gewicht, netto contant.
Aan de Rotterdamsche .tci:mijp.mrkt liep dc noteeiiag
voor September % et., voor December en Maart
1
/4
et. en

voor Mei et. per %
K.G.
op. Do iioteeringen zijn tha.s:
September
22/4,
December
21%,
Maart
21%
en Mei
21%
ct.
De officieele loco-noteeringen bleven ongewijzigd
24
et.

per
1/
K.G. voor Robusta en
29
et. voor Superior Santos.
Dc slot-noteer.ingen te ‘New-York van het aldaar gelden-
cle gemengd contract (basis Rio No.
7)
waren;
‘Sept.

Dec.

Mr t.

Mei
25 Juli ………….. $ 6.38

$ 6.13

$ 6.08

$ 6.08
18 Jtili ………….. ., 6.09

597

595

,, 5.95
ii Juli ………….. ..6.-

11
5.90

,,5.00

,, 5.90
1 Juli …………….. 6.08

,, 6.03

,, 6.03

,, 6.0
Rotterdam,
26 Juli 192.

THEE
En de afgeloopen week gaf cle theemarkt andermaal van
een igen weerstand blijk, hoewel zulks minder tot uiting
kwam te Amsterdam dan te Londen, als gevolg van het
feit, dat de Londensche noteeringen aanmerkelijk onder
de Anisterdarasehe lagen. Het verschil is thans nog gering.
Donderdag jl. trokken in de A.msterlamsche veilingen
vooral de goedkoope soorten de meeste aandacht. Overigens
liepen de prijzen meestal
t ‘á 3
ets. lager, terwijl thee met
veel geel zeer ouiregelmat.ig in de markt lag en dikwijls
belangrijk lager liep.
Er werd vrij veel opgehouden ul. ca
.
1900
kisten, terwijl
de middenprijs met
23%
ets. nog wel % ets. lager was dan
die van de vorige veiling. Ook te Londen was cle vraag be-
perkt, doch de prijzen waren daar vast, behalve voor betere
soorten.
Voor Br.itseh-Indisehe en Ceylon-thee waren de prijzen
vast tot ten volle prijshondend Amsterdaiui,
25 Juli 1.932.

allereerst de aancl acht. Een eventueel . embargo in 1 erla ii cl
op 13ritsche kolen zou vooral voor de mijnen in Wales ccli
gevoelige slag zijn. Voorts valt te vermelden cle aanstaan-
de arbitrage over cle invoerrestricties van Duitsehland tegen
Engelsehe kolen, de toenemende actie van ide zijde dcl’
Frausehe havens en irrausche scheepvaart tegen de Con-
tingenteering aldaar en cle geheimzinnige plannen, waar-
van de berichten gewag maken, van de Nederlandsclue Ee-
geering tot steunverleening aan de Nederlandsche mijnen.
De prijzen zijn:
Northumberlancl Ougezeefcle ………….
f
7.25
i)urham, Ongezeefde ….
…………….
..S.-
Cardiff
213
large
1/3
smails ……………
9,75
Sehotsche Gezeefide (Prime Lothians) …….
6,75
Yorkshire gevasschen Singles ………….
7,50
Westfaalsche -Vetförder ………………,
8.25
Vlamstukkeis
1 ………… ..9.-
Smeenootjes ……………..
8,75
–

Gasvlamfördor ……………
8,25
Gietcokes …………….. ..ii.-
Hollandsche Eierbriketten ……….
…… ..
1,1.75
alles per ton van 1,000 EG. franco station RotterdaluufAm-
sterdani. Oogezeefde bunkerkolen f.o.b. Botterdam/Auuister
–

dam
f805.
Markt
bom.

– 26 Juli 1932.

IJZER
Een betrouwbare noteering voor Lux
3 op
de exportmarkt
voor ruwijzer is, daar niet of zeer luttele transacties tot stand komen, niet vast te stellen. Afgaande op offertes,
liggen de prijzen .tusschen cle
36
en
37
sh. goud f01). Ant-
werpen.
In weerwil van de beschermende ihaatregelen, die Enge-
land voor zijn ijzer- en ‘staalmarkt genomen heeft, is de bin-nenlandsehe markt nog zeer zwak gestemd. Cleveland No.
3
wordt thans in Schotland tegen
5513
(was
55/6)
fot. Falkirk aangeboden. De verbruikers aan de Tèes moeten
5816
fot.
hoogoven betalen. Deze zij ii daar allesbehalve over gesticht.
STEENKOLEN.

De prijs van P. L. (Lux) No.
3 op
de Fransche markt

De situatie in de kolenindustrie kenmerkt zich den laat-

beweegt zich tussehen de 200 en
225
frs. fot. Longwy. Van

sten tijd door onrust en door gespannen verhoudingen tus-

cle stopzetting van enkele staaibedrijven in ‘het bekken van

sehen diverse groepen. De staking in België, die nog steeds

Charleroi, als gevolg van de mijnwerkersstaking ‘in Home-

niet beëindigd is, de moeilijkheden tusscben Engeland en

gouwen en elders, wilden eenige producenten profi.teereuu

Ierland, waarbij het om een afzet van ongeveer
200.000
ton

door eenige sh. meer te vragen’. Irotusschen is het marktpeil

per maand gaat voor de Britsehe kolenindustrie, vragen

gezakt tot
43 sh.
goud fob. Antwerpen voor s’tafij.zer.

Vervolg STATISTISCH OVERZICHT VAN GROOTHANDELSPRIJZEN.

DIVERSEN
KOLONIALE PRODUCTEt
.

INDEXCIJFERS

VUR,ENHOUT
basis 7

f.o.b.
RUBBER’)
Standaar
SUIKER
ldFFIE
THEE
COPRA
geocv.d.

Zivedenl
Ribbed Smoked
Witte kristal-
suiker loco
Robusta
Locoprijzen
Afi. N.-l. theev.
A’dam gem. pr
.
Ned.-lnd. f.m.s.
buit, handel
Nederland
liii
t
perard
loc
h
II1en

R’damlA’dam
100 K.G.
Rotterdam
K.G.
Java- en Suma-
1925=100

In-
Uit-
van 4.672 M.
per Ib. per per

.2
tratheep.
I2KG.
o.
voer
voer

f
Olo
Sh.
0
10
f1.
01
ct.
0
10
cts.
01
f
01
1925
159,75 100
2111,625
100,0
18,75
100,0
61,375
100,0
84,5
100,0
35,87
2

100,0 100
100
100,0
1000
1926 153,50
96,1 21-
67,4
17,50
93,3
55,375
90,2 94,25
111,5
34,-
94,8
112
128
93,2
929
1927
160,50 100,5
116,375
51,6
19,125
102,0
46,875
76,4
82,75
97,9
32,625
90,9
113
116
95,4
895
1928
151,50
94,8
-110,75
30,2
15,85
84,5
49,625
80,9
75,25
89,1
31,875
88,9
118
128
96,4
87.6
1929
146,00
91,4
-110,25
28,8
13,-
69,3 50,75
82,7
69,25
82,0
27,37
5

76,3.
122
132
91,6
82’6
1930
141,50
88,6
-15.875
16,5
9,60
51,2
32
‘
52,1
60,75
71,8
22,625
63,1
124
135
75,5
694
1931
110,75
69,3
-3
8,4
8,-
42,7
25
40,7
42,50
50,3
15,37
1

42,9
117
136
62,6
579
Jan.

1930
147,50
93,9
-17,375 20,7
11,670
62,3
35
57,0
60,50
71,6
26,875
74,9
128
136
84,5
769
Febr.
147,50
92,3
-/8
22,5
11,40
60.8 35
57,0
58,25
68,9
26,375
73,5
112
126.
81,3
752
Maart
147,50
92,3
-17,625 21,4
10,70
57,1
35 57,0
62,25
73,7
25,25
70,4
125
131
78,7
74,2
April
147,50
92,3
-/7,375
20,7
10,55
56,3 35
57,0
59,50
70,4
26,12
5

72,8
115
127
78,7
728
Mei
145,00
90,8
-16,875
19,3
9,80
52,3
34,75
56,6
58
68,6
25,50
71,1
132
132
76,1
720
Juni
145,00
90,8
-16,125
17,2
9,775
52,1
33
53,8
58.
68,6
22,875
63,8
131
133
76,1
704
)uli
142,50
89,2
-15,625
15,8
9,275
49,5
31,50
51,3
55,50
65,7
21,75
60,6
138
141
742
693
Aug.
142,50
89,2
-14,875
13.8
8,50
45,3
29,50
48,1
55,25
65,4
20,-
55,7
129
145
735
67’9
Sept.
140,00
87,6
-14,125
11,6
7,975
42,5
28,25
46,0 59,50 70,4
19,25
53,7
122
126
72,3
654 Oct.
132,50
82,9
-14
11,2
8,62
5

46,0
29
47,3
66,50
78,7
18,75
52,3
128 152
716 646
Nov.
130.00
81,4
-14,375
12,3
8,75
46,7
29
47,3
68,25
80,8
19,375
54,0
121
139
71,0
63’3
Dec.

,,
130,00
81,4
-14,375
12,3
8,20
43,7
29
47,3
66,75
79,0
19,-
53,0
105 129
690
61’3
Jan.

1931
125.00
78,2
-/4,25
11,9
8,20
437
.
28
45,6
66,25
78,4
18,25
50,9
121
132
677
592
Febr.,,
125,00
78,2
-/3,875
10,9
8,20
43,7
26,25
42,8 53
62,7
18,125
50,7
96
121
671
59’4
Maart

,,
125,00
78,2 -13,75
10,5
8,30
44,3
25,50
41,5
45
53,3
18,625
51,9
107
140
66,5

‘
59,1
April

,,
125,00
78,2
-,3,125
8,8
8,576
45,7
24,75
40,3
43
50,9
17,50
48,8
110 138
658
58′
4
Mei
125,00
78,2
-13,125
8,8 8,50 45,3
25

‘
40,7
40,25
47,6
15,37
5

42,9
114
141
658
uni
110,00
68,9
-13,125
8,8
8,576
45,7
56′
j
8
25,75
42,0
39,50
46.7
14,125
39,4
127
133
64,5
568
uli
110,00
68,9
-/3
8,4
8,776
48,6
27
44,0
38,25
45,3
15,-
41,8
138 153
62,6
558
Aug.
100,00
62,6
-12,5
7,0 7,90
42,1
25,50
41,5
38,50
45,6
14,125
39,4
122
142
60,6
556
Sept.,,
100,00
62,6
-/2,375
6,7
7,525
40,1
23,75
38,7
37,50
44,4
13,375
37,3
125 146
58,7
581
Oct.

‘,
100,00
62,6
-/2,375
6,7 7,55
40,3
23
37,5
37,75
44,7
13,25
36,9
119 146
58,7
585
Nov.
100,00
62,6
-12,25
6,3
7,15
38,1
23
37,5
37
43,8
13,75
38,3
113
132
58,7
588
Dec.,,
82,50 51,6
-12,25
6,3
6,75
36,0
23
37,5
35
41,4
12,75
35,5
115
114
54,8
588
Jan.

1932
82,50 51,6
-12,125
6,0
7,35
39,2
23
37,5
32
37,9
13,125
36,6
103
‘

107
54,2 58,4
Febr.
82,50
51,6
-12
5,6
7,05 37,6
23
37,5
30
35,5
14,50
40,4
86
111
53,5
59,8
Maart
70,00
43,8
-11,625
4,6 6,25 33,3
23
37,5
31
36,7
14,75
41,1
87
116′
529
58,3
April

,,
70,00 43,8
-11,5
4,2
5,90
‘
31,5
23
37,5
29,25
34,6
14,-
39,0
89
110
51,6
560
Mei
70,00
43,8
-11,5
4,2
5,625
30,0
23,50
38,3
30,25
35,7
13,25
36,9
89
‘
107
51,0
540
Juni
70,00
43,8
-0,375
3,9
6,30
33,6 24
39,1
28,50
33,7
12,37
5

34,5
101
116
50,3
525
4 Juli
‘70,00
43,8
-/1,3125
3,7
6,75 36,0
24
39,1
24
2
)
28,4
12,375
34,5
II

,,

,,
70,00 43,8
-/1,375
3,9 6,75
36,0
24

–
39,1
23,253
27,5
12,25
34,1
18

,,

,,
70,00 43,8
-11,4375
4,0 6,75
36,0 24
39,1
12,25
34,1
25

,,

,,
70,00
43,8
-/1,4375′
4,0 6,50 34,7
24
39,1
12,376
34,5
1)
Jaar- en
maandgem.
afger.
op
Ijs
pence.
2)
7Juli.
3)

21Juli.
N.B.
Alle Pondonnoteeringen
vanaf 21
Sept.
zIjn op
goudbasis
omgerekend