Jrg. 16, editie 831

DECEMBER 1931

AUTEURSRECHT VOO
RBEFÏOUDEN.

Eco homis c
–
hpStatistisc
‘he

Beri*chten

ALGEMEEN WEEKBLAD VOOR HANDEL NIJVERHEID, FINANCIËN EN VERKEER

ORGAAN VOOR DE MEDEDEELINGEN VAN DE CENTRALE COMMISSIE VOOR DE R!JNVAART

UITGAVE VAN HET INSTITUUT VOOR ECONOMISCHE GESCHRIFTEN

16E JAARGANG

WOENSDAG 2 DECEMBER 1931

No.
831

INSTITUUT VOOR ECONOMISCHE GESCHRIFTEN.

Algemeen Secretaris:
Prof.
Mr. Dr.
G.
Al. Verrijn Stuart.

ECONOMISCH-STATISTISC 11E BERICHTEN.
COMMISSIE VAN ADVIES:

Prof. Mr. D. van Blom; J. van J!assc’lt; Jhr. Mr. L. H. van
Lennep; Mr. K. P. van der Mandela; Prof. Dr. N. J.
Polak; Mr. Dr. L; F. H. Regout; Dr. E. van Welderen
Baron Rangers;
Prof.
Mr. H. R. Ribbius; Jan Schilthuis;
Mr. Q. J. Terpstra; Prof. Mr. F. de Vries.
Gedelegeerd lid: Prof. Mr. Dr.
G. M.
Verrijn Stuart.
Redacteur-Secretaris: H. 31. H. A. van der Valk.
Secretariaat: Pieter de Hoochweg 122, Rotterdam.
Telefoon Nr. 35000. Postrekening 8408.

Abonnementsprijs voor het weekblad franco p. p. in
Nederland f 20,—. Buitenland en Koloniën f 23,— per
jaar. Losse nummers 50 cents. Leden en donateurs van het
Instituut ontvangen het weekblad gratis.

De verdere publicaties van het Instituut uitgaande ont-
vangen de abonné’s, leden en donateurs kosteloos, voor zoo-
ver daaromtrent niet anders wordt beslist.
Aangeteekende stukken: Bijkantoor Ruigeplaatweg.

Advertenties f 0,50 per regel. Plaatsing bij abonnement
volgens tarief. Administratie van abonnementen en ad-ver-
te-nties: Nijgh d vom. Ditnusr N.V., Uitgevers, Rotterdam,
.4 sterdo.om, s- G’
–
aveahage. Postchèque- en giro-rekening
No. 145192.

1 DECEMBER 1931.

• Ook deze berichtsweek bleef het aanbod van geld
zeer groot, waarin de nadering van de maandswisse-
ling niet de minste verandering vermocht te brengen.
Particulier disconto liep dan ook opnieuw nog iets
verder terug en kwam op
7/
â
15
fie
pOt.; de prolongatie-
rente noteerde, evenals de vorige week, 1% pOt, en
caligelci was voor
%,
pOt. bijna niet te plaatsen. Zelfs
gisteren op den laatsten dag der maand was er van
een vermeerdering van de vraag naar call nauwelijks
iets te bespeuren.

* *
*

Op den weekstaat van De Nederlandsche Bank
blijkt de goudvoorraitcl te zijn toegenomen met bijna

f
24 millioen, Daarentegen vertoonen de posten papier
op het buitenland en ‘diverse rekeningen onder de
activa der Bank een daling van resp.
f
8,1 millioen
en
j’
13,3 millioen. De zilvervoorraad is met ruim

.f
600.000 gedaald. Het gedeelte van den goudvoorraad
in het bu itenlan cl gedeponeerd vermeercl erde met

T
14,1 millioen.

De ‘bi rinenlandscite uitzettingen der Bank zijn na-
genoeg op gelijke hoogte gebleven als cie vorige week;
cle Post binnenlandsche wissels nam met
•f
4,2 millioen
af en cie post be1eeringen met
f
4,3
mill.ioen toe.
Blijkbaar onder den invloed van cle ultimo steeg de
biljettencircïilutie met
f
27,6 millioen. De saldi in
rekening-courant daaldeic met
f
26,4 millioen, waar-
van j 16,2 millioen komt op rekening van de schatkist
en
f
10,2 millioen op rekening van anderen. Het be-
schikbaar metaalsalclo is met
f
22,8 millioen vermeer-
clerd; het dekkingspercentage is opgeloopen tot ruim
74 pOt.

Aan het Pond Sterling, dat hier de geheele week al
aangeboden lag, heeft cle bekende verklaring van De
Nederhtndsche Bank, dat zij het verlies op hare Pon-
den-positie genomen had, natuurlijk geen goed gedaan.
Van 9.13 was cle koers Zaterdag reeds op 8.80 geko-
men onder sterk aanbod is Maandag de noteering
verder tot8.42 ingezakt. Ook de Dollar heeft den in-vloed van het flauwe Pond ondervonden van 2.4930
– de opening op Dinsdag 11 – is het slot op 2.4810
gekomen. Dollars tegen Ponclen kwamen van 3.6%
OP 3.43. Marken veranderden maar weinig; geopend
op 59 bewogen zij zich de geheele week tusschen de
59 en 59.10, slot wederom 59. Fransche Francs zakten
iets in:
9.75-9.13.
(Ponden tegen Francs 86%; in het begin der week 93%.). Belga’s 34.57%-34.50.
Zw.itsersche Francs waren hier de geheele week flink
aangeboden; hoewel de koers iets lager was, hebben
zij zich toch tamelijk wel kunnen handhaven; 48.35-
48.25. Lires 12.82%. In de Scaudinavische deviezen
is het nog steeds heel moeilijk zaken doen; de notee-
ringen, clie men uit het Noorden ontvangt, zijn
meestal nominaal. De ongeveere prijzen waren ten-
slotte voor kopenhagen 47.15, Oslo 46.15, Stockholm
47.15. Peseta’s schommelden rond de 21. Zloty’s
21.95.
Indische Guldens zijn op 99% gedaan. Yen 1.23%.
Rupees 68. Zui d-Amerilcaansche deviezen kwamen
eerder wat lager af. Canadeesche Dollars 2.15.

Termijn-Poncien waren op den laatstén dag sterk
aangeboden; het was uiterst moeilijk iets te plaatsen.
Eén- en driemaands ioteerclen tenslotte 4 resp. 9
punten onder contant. Dollars op deze termijnen 5
resp. 15 punten onder kassa.

LONDEN, 30 NOVEMBER 1931.

Er bleef verleden week goede vraag bestaan naar
geld, terwijl er slechts van pressie •sprake was op
Woensdag, toen het van de Bank van Engeland ge-
leende geld werd terugbetaald. De terugbetaling kon
echter slechts plaats hebben door speciale wisselaan-
koopeu in de open markt door de Bank. Heden was
cle toestand gemaickelijker dan verwacht was, geholpen

door wisselaankoopen van de Olearing Banken.
In cle discontomarkt was weinig verandering te be-
speuren. Bankaccepten deden 5%-6 pOt., terwijl
schatkistpromessen verhandeld w’erden h 50fjo.

De deviezenmarkt ‘bleef in zeer gedrukte stemming.
1
–
let Pond brokkelde steeds verder af en noteert nu
3.39 voor Dollars; 86%-
5
/s voor Francs en 8.43 voor
Guldens. De omzetten zijn echter niet groot. Goud
werd hedenmorgen h 111/11 per ounce fijn verhan-
cleld, tegen velken prijs ongeveer £ 300.000.-.- werden
genomen voor het continent.

1040

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

2 December 1931

DE LANDBOUWEXPORTGEWASSEN VAN

NEDERLANDSCH-!NDIË IN 1930*).

In de laatste 50 jarn heeft cle export van Neder-
landsch-Indië zich niet alleen in omvang, maar oo
in veelzijcligheid ontwikkeld. Dit is van belang voor
cle toekomst van dit groote gebied, want voor zijn ont-
wikkeling zou het fnuikend zijn te •sterk afhankelijk
te blijven van de resultaten van eenige weinige be-drijven. Nog is de verdeeling van de productie over
verschillende takken onvoldoende, maar er is verbete-
ring merkbaar, die hoopvol voor de toekomst stemt. In
onderstaanden staat zijn de producten opgenomen,
waarvan de exportwaarde in de aangegeven jaren
10 millioen gulden overschreden. Begonnen is bij het
jaar 1880, daarna volgen 1900 en 1910, het eerste jaar
na den oorlog 1919, tenslotte 1930.
Deze staat brengt in herinnering, dat aardolie en
tin pas kort belangrijke uitvoerproducten zijn en dat

thee, rubber, tapioca’s, vezels en palmolie tot de jonge
cultures behooren. Voor deze producten neemt Neder-
landseh-Indië op de wereldmarkten een in belang
groeiende plaats in en nog steeds breiden voor de
meeste gewassen de aanplantingen zich uit. Toch ma-ken sommige cijfers den indruk, alsof langzamerhand
het maximum wordt genaderd, de oliepalmen-cultuur
schijnt echter nog in haar kinderschoenen te staan.
Het is moeilijk de Westersche cultuur van tapioca’s
en sisalhennep te beoordeelen, omdat de cultuurmaat-
sehappij, die de grootste producente is, omtrent haar

activiteit op dit gebied geen cijfers wil verstrekken,
zoodat de met zooveel zorg door het Centraal Kantoor
voor de Statistiek samengestelde gegevens op deze
punten zeer onvolledig blijven.
Palmolie verdient bijzondere aandacht, omdat dit
product zich tot één van de belangrijkste eultures van
Indië gaat ontwikkelen. De groote concurrente op de
wereldmarkt is Afrika, waar deze cultuur vrijwel uit-sluitend door de bevolking op extensieve wijze wordt
gedreven; daar vindt geen selectie plaats en aan de
aanplantingen wordt weinig zorg ‘besteed. De teelt be-
perkt zich meestal tot het ondèrhouden van een paar boomen op liet erf, en zelden vindt men uitgestrekte
aanplantingen. Voor plantage-cultuur is Afrika on-
geschikt, daar de bevolking er te dun gezaaid is. flat
is daarom niet aannemelijic, dat in afzienbaren tijd van
intensiveering, of zelfs van verbetering van de olie-
palmcultuur ernstig sprake zal zijn. Het grootste go-
doelto van den oogst wordt in cle bosschen saamge-
lezen, en in •de wildernis selecteert de natuur de ‘boo-
men niet op het oliegelialte van hun vruchten.
Nederlandsch-Indië heeft dus met zijn groote on-
clrnemingen, met het ‘beste materiaal beplant, en
hooge producties per boom een goede kans tegenover.

Afrika, te meer nog omdat er bij de machinale berni-

) Mecledeeliugen van het Centraal Kantoor voor cle
Statistiek No.
97.

INHOUD.

Blz.

DE 1,ANDBOUWEXPORTGEWA5SEN VAN NEDERLANDSCH-

INDIE IN 1930
door
Th. Ligt hart……………..1040
Actiev* geidpolitiek door
Dr. W. L. Valk
………..
1042
Deviezencontrôle in Duitsehiand door
C. A. Klaasse
1043

BIJITENLANDSCHE MEDEWERKING:
De Randstaten tijdens de valuta.crisis door
Dr. W.
Bickerich

…………………………….
1045

130EE AANKONDIGING:
R. M.
Noto Soeroto. Van Overheersching naar
Zeifregeering, besproken door
Prof. Mr. J. C.
Kielstra
……………………………….
1046

MAANDCIJFERS:
Indexcijfers van Nederlandsche aandeelen …….
1047
Postchèque- en Girodienst …………………
1048

STATISTIEKEN EN OVERZICHTEN
…………..
1048-1054
Geidkoersen. – Wisselkoersen. – Bankstaten. – Goederenhandel.

cIing weinig olie verloren gaat en veel zorg besteed
kan worden aan de handhaving van een goede kwali-
teit.

De concurrentie moet met succes gevoerd kunnen
worden en het is waarschijnlijk, dat Nederlandsch-
Indië hier een nieuwe, loonencie cultuur aan de lijst
van gew’assen heeft toegevoegd. Belangstellenden in
cle ontwikkeling van onze Koloniën volgen clan ook de
resultaten met groote aandacht. Nieuwe ondernemin-
gen worden tegenwoordig zelden opgericht op terrei-
nen, die niet minstens 2000 k 2500 H.A. beslaan, om-
dat de aanschaffing van kapitaaisgoederen cii de at-
gemeene onkosten op kleine complexen te zwaar druk-
ken. Op Java is daarom voor nieuwe cultures niet
veel plaats meer en jonge ondernemingen vinden jeu beter gebied in de Buitengewesten. Voor oliepalmeri
toonen cle volgende cijfers dit aan:

Aanplant
in
I.I.A.

Java Buitengewesteu totaal in productie

1030 …….707

60522

61229

29946
1929
…….
665

57046

57711

23473
1
–
928
…….
472

49852

50324

19033
1927
…….
527

42740

43267

16014

De malaise zal wel invloed geoefend heliben op de
uitbreidingen in 1930 en stellig in 1931. verder heb-
ben doorgewerkt; gehoopt mag echter worden, dat in
betere jaren de ondernemungsiust wederom zal
5
tijge ii.

Do productie per H.A. is in de verschillende stre-
ken sterk afwijkend, daar oude en jonge tuinen door-
een de oogsten leveren. In Palembang is het in pro-
ductie zijnde areaal cle laatste jaren onverandrd
gebleven, zoodat daar vrijwel alle tuinen volwassen
zijn. De productie is daar tot het hoogste c•fer ge-
stegen t.w. 2263 Tja, per H.A. De uitvoeren van
Neclerlandsch-hndië beliepen (zie blz. 1041):

ii duizeii dtallen guldens.

1880

1900

‘

1910

1919

1930

1

suiker

.. .

48.893

1

suiker

…
73.661
1

suiker

…….
2
koffie

. . .

27.962

2
tabak

. . . .
31.439
2
coprah

…..
3

tabak

.. . .

14.758

3

koffie

. . . .
24.698
3

taba.k

…….
4
getah 4
aardolie

Pro-
pertja

. . .
12.862
ducten

……
5
coprah
. . .
10.311
5

thee

………
6

koffie

…….

142.064

1
iuiker ……
763.269
42.186 •2
aardolie pro-
32455
ducten

…..
343.522
3
caoutchouc

.
213.333 32.058
4
coprah

…..
125.545
11.503
5

tabak

……
121.070
10.991
6

koffie

……
120.005
7
klapperolic

.
72.407
S
tin en erts

.
67.671
9

thee

…….
48.891
10

peper

……
33.455
11

kiiiiue

…..
32.336
12
tapioca’s

.

.
28.937
13

huiclen

…..
17.142
14
kapok
14.198
15
copal endamar
10.841

1
suiker

……..
245.670
2
aardolie

pro-
ducten

…..
183.862
3
caoutcboue

.
172.795
4
coprah
73.783
5
thee

……..
69.530
6
tabak

…….
58.648
7
tin en erts
.
57.900
S
peper

…….
39.925
9
koffie

…….
35.665
10
vezels

…….
22.892
11
kappk

……
15.670
12 huiden
14.288
13
tapioca’s

. . .
13.881
14
palmolie

. . .
13.564
15
kinine

……
11.858
16
hout

…….
10.016

2 December 1931.

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

104t

–

in tonnen valt 1000 KG.

paltitpitten palmolie en palrnpitteuolie

1930 ……..9639 netto

‘48015 netto
1929 …….(1336

.,

35877 bruto
1928 …….5731

.,

23870
197 …….
3772

,.

21638

Invlood van de depressie op de aanplantingen is in
1930
bij de meeste producten nauwelijks merkbaar.
Over
–
het algemeen ging cle uitbreiding
OP
de normale
wijze -door, zooctat men nog steeds met stijgende op-
brengsten in cle toekomst rekening moet houden. 1-let
belangrijkste prod uct suiker wordt onderhevig aan cle regelingen van het Chadbourne-plan, zooclat in
1.932
een ik-rimping van het areaal te verwachten is.
Waarschijnlijk zal de inkrimping de voorschriften van
het plan overtreffen, omdat de afzet van het product
zod
slecht gaat, dat er kans bestaat op een ophooping
van voorraden. De financiering van deze voorraden
zal cle minder sterke ondernemingen dwingen voor-
loopig geen nieuwe oogsten in den grond te brengen.
Javasuiker wordt zeer zwaar getroffen door afzet-
moeilijkhclen in het Oosten en de laatste stijging van
de invoerrechten in Britsch-Inclië zal het hare doen
om den verkoop nog meer te belemmeren. De volgende
Britsch-Indische tarieven geven een beeld van de
situatie:

tot eind Februari 1916

5 pCt. uit valornni
Ilaart 191.6/Februari 1921 10
1921/

,,

1922 15
1
922/i1.ei

1925 25
Juni

1925/Februari 1930 4.Rupeea S Anita’s per cwt.
11:aart

1930/

.,

1931

6

.,

—
t 931/Septenib. 1931 7
Otoher 1931
.

9

,,

1

Dit recht – ongeveer
t 12.-
per 1.00 KG. – is wel
zeei zwaar ‘bij den huidigen prijs van
.f 7%
per 100
KG. Hot zal vermoedelijk leiden tot verminderden in-
voer en liet is voor Java vrijwel onmogelijk thans een
ii n clere mark t te ‘.i ocleru.
Do onclernemingsaanplant van rubber
nam in
1930
toe, wat toegeschreven moet worden aan cle gestadige
uitbreiding van ondernemingen met hoogwaarcl ig
plantmateriaal.Er kwamen jonge tuinen in productie,
wat tot uiting komt in de productie-cijfers, die van
1929
tot
1930
daalden van
427
KG. tot 414 KG. pex’
1l.:A. :Ir zullen onder den invloed van cle depressie
zonder twijfel w’oidra ondernemingen gesloten moe-
ten worden en dat zullen in hoofdzaak clie met lage
opbrengsten zij ii. Intusscheu zullen meer en meer nieu-

we aanplantingen in tap komen, zoodat het zeer wel
mogelijk is, dat de onder.nem i ngsproclu clie van Neder-
landsch-Inclië voorloopig niet sterk aal dalen. De uit-
voeren :art Java en Sumatra’s Oostkust vertoonen
nog geen daling, ze bedroegen tot en met September:

1929 …………..117.729 tou
1930 …………..113.183
1031……………110664

D.e ondernemingsaanp.Iantiiigeu ‘besloegeit in.de ver-
schillende jaren de volgende oppervlakten

1930

…………..
573.014 }[.A.
1929

……………
547.556
1928

…………..
525.046
1927

…………..
485473
1926

…………..
445.887

13e inlanclsche aanplantingen werden iii.ot verder
uitgebreid. G-roote complexen werden taprijp, maar
kwamen niet in productie en zullen bij handhaving
van den lagen prijsstand voorloop.ig niet in tap komen.
De verwachting, dat de productie geheel zou ophou-
den bij prijzen van
12
cents per
Y
KG., is niet in ver-
vulling gegaan, wat toegeschreven moet worden aan
de sterk stijgende potentieele productie, de algemeene
geldschaarschte, de daling van de prijzen van alle
andere bevolkingsproducten, en de daling van den
levensstandaard.

De uitvoer van bevolkingsrubber omgerekend tot
droog product bedrdeg:

lste- halfjaar 1930 ……..37.217 ton

2cle

1930 ……..51.703

lste

1931 ……..46.711

De lagere levensstandaaid dwingt den Inlanders
tot voortgezette productie, wat ook bij andere produc-
ten merkbaar is. Zoo ging de uitbreiding van thee-

aanplantingen ondanks dalende prijzen voort:

ondernemingen Enlanders
1930 …..
126.996 H.A. 40.980 R.A.

1929 ……………120.442

–
37.010

-1928

……………115.237

,,

34.844

1927 ……………109.021

,,

30.567

1926

……………-103.382

28.628

Onder de jonge cultures noemden wij boven agave-
vezels. In
1912
verscheen dit product voor het eerst
in de statistieken van uitvoer met een ‘bedrag van
f 1.8
–
77.000,-,
daarna steeg de export regelmatig. De uitvoer van Java is in
1.930
teruggeloopen, waartegen-
over die van de Buitengewesten belangrijk is gestegen,
zoodat het totaal, vergelelcen bij vorige jaren, een toe-
name aanwijst. Harde touwvezels zijn geen groot pro-
duet op de wereldmarkt,’ toch is het interessant, dat
Neclerlandsch-Indië in
1928 19.
pOt., in
1929 22
pOt.
en in
1930
ongeveer
25
1)Ct. van de wereldproductie
leverde. De uitvoeren beliepen:

1030 …………65.666 -ton
1929 …………58.686 1928 …………50.306
–

1927

……….. 46.134

lIet is van belang na te gaan, hoe de voedingsge-
wassen op de crisis van
1929
hebben gereageerd. Zoo-
als reeds, boven vermeld, zijn de gegevens omtrent
tapiocaproduct&n
onvolledig, zoodat geen overzicht
van de productie verkregen kan worden. Wel zijn cle
uitvoercijfers bekend, die aanmerkelijk lager zijn dan die van voorgaande jaren. Aangenomen mag worden,
dat groote hoeveelheden in consumptie zijn gegaan.
De oogst van
1.930
was niet groot, daar de droogte van
1.929
‘belemmerend op den uitzaa’i heeft gewerkt, boven-
dien ver bonen de tapjoca-aanplantingen de laatste
jaren een dalende tendens.
D0 oogst van
aarcl’noten
was overvloedig, maar
ook ‘hier eischte de locale consumptie een grooter
aandeel dan gew’oonhj]c op, zoodat de uitvoer vrij sterk

daalde.
Voor
sccgo,
dat een product van de Buitengewesten
is, bestaan geen productieramingen. Wel beschikt men
over uitvoercijfers, die al regelmatig jarenlang om-
hoog gaan. Daar de locale consumptie in
1930
eerder
grooter -dan kleiner geweest moet zijn dan vorige
jaren, mag men besluiten tot een geleidelijke produc-
tie-toename.
Cod:ospal?ncn
hebben ernstig geleden onder de
droogte van
1.929,
waardoor
1930
een slecht productie-
jaar was. De uitvoeren waren belangrijk minder dan
vorige jaren, de olifa-brieken kregen onvoldoende
aanvoeren en verwerkten minder -dan in
1929
– daar-
tegenover zal waatschijnlijk de locale consumptie iets
hooger zijn geweest. De verkrijgbare cijfers leveren
voor deze veronderstelling echter geen afdoend bewijs. Rijst is
zoowel uitvoer- als invoerproduct, de laatste
jaren is de uitvoer echter tot een onbeteekenende
hoveelheid teruggeloopen. De rijstoogst op Java was
goed, op de Buiten-gewesten werd ‘hier en daar oridér
oogs tmislukkingen geleden. Het invoersurplus bedroeg

429.187 ton

–
tegeti 439.749
,,
in 1929

–

457.298

–

1928
406.934 ,,-,, 1927
363.231 ,,

,, 1926.
De
2jj’oogst op
Java was goed, de uitvoer echter
kleinei dan gel’oonljlc als gevolg van vraag voor
locale consumptie en lage exportprijzen. De volgende
cijfers geven een overzicht:
productie in tonnen uitvoer in tonnen

1930 ……….2.006.300

78.807

1929 ……….1.576.400

104.695

1928 ……….1.943.100

162.782,

1927 ……….2.034.400

38.217

1042

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

2 December 1931

Productiecijfers van de Buitengewesten zijn niet

bekend, de uitvoeren vertoonen t.o.v. 1929 een daling.
Uit de verstrekte gegevens blijkt nog niet, dat de
Inlandsche landbouwers van de cultuur van export-
gewassen terugkeeren naar de cultuur van voedirigs-
gewassen, veeleer schijnen ze zich door de slechte tijden
niet te laten intimideeren en ‘hopen ze nog op latere
vette jaren. De a’dnplant van voedingsgewassen is
echter bevredigend, zoodat zelfs ‘bij voortgezette
depressie voor schaarschte geen gevaar bestaat, be-
houdens natuurlijk tegenslagen, die oogst islukkingen
kunnen veroorzaken.
In het algemeen had de depressie einde 1930 nog
geen ‘belangrijke wijziging gebracht in de aanplantin-
gen van Europeesche en Inlandsche cultures.
Th. L.

ACTIEVE CELDPOLITIEK.

De malaise, waarin wij ons bevinden, is thans zod
ernstig geworden, dat van alle zijden aangedrongen
wordt op maatregelen, om een spoedig herstel te be-
vorderen. De maatregelen, die aanbevolen worden,
zijn echter van zeer verschillenden aard, en waar elk
zijn maatregelen in hun uitwerkingen overschat en
er een groote verbetering, van verwacht, is het voor den leek niet gemakkelijk, in dit doolhof van goede
raadgeningen den weg te vinden.
Zoo wordt vaak veel heil verwacht van ‘het toepas-
sen van een protectionistische handelspolitiek…. deren denken, dat het invoeren van een ,,Planwirt-
schaft”, een planmatige huishouding, een oplossing
va’n de moeilijkheden zou beteekenen. De verdedigers
van dit standpunt vertellen echter in de meeste ge-
vallen’ ‘er niet bij, hoe zij zich deze planmatige huis-
houding voorstellen, en hiervan hangt het juist af,
of ‘liet mogêlijk ‘zal zijn, de depressie op deze wijze te
bestrijden. En met een woord kan men de economische
moeilijkheden van onen tijd waarlijk niet oplossen!
Weer anderen stellen een geldschepping op groote
schaal voor. Met dit voorstel zal ik mij thans bezig-
houden.

Zoo juist nog is een brochure verschenen van den Engelschen econoom R. G. Hawtrey (Trade depres-
sion and the way out), waarin deze voorstelt een
gemeenschappelijke actie van de centrale banken, om
meer geld in omloop te brengen. Ook van andere zijde
is deze meening dikwijls verkondigd. De leuze is dan:
,;Brengt het geld aan het rollen, en alles zal weer goed
gaan.” De phrase is verleidelijk, doch niet zonder ge-vaar, temeer, omdat zij een kern van waarheid bevat.
Want inderdaad is thans ‘het voornaamste euvel,
dat de geldomloop gedurende de depressie voortdu-
ren.d kleiner wordt. Dit veroorzaakt een prijsdaling,
welke weder leidt tot’ braakleggen en opleggen van
gelden. Immers bij dalende prijzen worden kooplust
en beleggingsiust sterk verminderd en het wantrou-
wen kan zoo ver gaan, dat men op groote schaal op-
zettelijk gelden aan ‘het verkeer onttrekt en deze
,,erkloos” laat liggen. Hierdoor wordt dan de geld-
circulatie nog kleiner, wat weder een versterking van
dd prijsdaling veroorzaakt. Zoo geraakt men in een
vicieusen cirkel, waaraan geen ontkomen mogelijk
lijkt.
Dit alles zou nog zoo erg niet zijn, indien de prijs-
daling algemeen was. Doch de bonen en sommige
prijzen van gekartelleerde grondstoffen ‘buigen niet of
niet voldoende mede in deze algemeene deflatiebewe-
ging. Tegenover de prijsdaling der producten staat
dan ook in het algemeen slechts een veel geringere
daling der kosten. Het resultaat is, dat de winst
steeds kleiner wordt en in steeds sterker mate het
nulpunt nadert, of overschrijdt, zoodat zoowel de lust
tot beleggen als ‘de vraag naar beleggingsgelden van
de zijde van het bedrijfsleven tot een minimum he-
perkt worden. Daardoor wordt steeds meer geld braak-
gelegd, eh nu komt er nog bij, dat ook de lust tot
çonsunieeren, door de vrees vbor nog slechtere tijden,

vermindert, wat op zichzelf natuurlijk weder een on-
gunstigen invloed moet hebben op den gang van zaken
in het bedrijfsleven.

I-Iiertegenover komen nu de voorstanders van een
actieve geldpolitiek met het volgende voorstel. Ver-
meerder ‘de biljëttencirculatie, breng geld in omloop.
Dan zullen de prijzen stijgen, terwijl de bonen nog
geruimen tijd op het oude peil ‘blijven. Daardoor
wordt dan de rentabiliteit van liet
‘bedrijfsleven
‘her-
steld.

Een geringe
‘prijsstijging
zal voldoende zijn, en
zelfs, indien de prijsdaling tot staan gebracht werd,
zou al veel bereikt zijn. Want reeds het feit, dat de
dalende beweging der winsten gestuit wordt, schept
vertrouwen. Maar in nog sterker mate zal een kleine
stijging van liet prijsniveau werken. Een paar procent
stijging kan hier wonderenvernichten. De bedrijvig-heid zal stijgen, ‘het aantal tewerkgestelde arbeiders
zal toenemen, de
totale loonsom
(niet noodzakelijker-
wijze het individueele loon per arbeider) wordt groo-
ter; er komt meer vraag naar geld en het nieuw ge-
schapen vertrouwen zal liet gehamsterde geld weer uit
zijn schuilhoeken te voorschijn ‘brengen. Men keert
terug naar meer ,,normale” toestanden, en welvaart
en geldcirculatie worden, binnen bepaalde grenzen,

hersteld.

De bedoeling is dan in den regel, dat de geldin-
jectie internationaal wordt toegepast, maar het plan
wordt ook voor nationaal gebruik gepropageerd.
Bij
int erncction.ale toepassing bestaat er eigenlijk heel weinig bezwaar tegen het voorstel.
De koopkracht
van alle munten zou dan iets verminderen, doch
van een inflatie zou men niet mogen spreiden. Daling
van den wisselkoers kan als gevolg van dezen maat-
regel niet optreden, wanneer de beweging interna-
tionaal is en alle munten in gelijke verhouding de
gevolgen der maatregelen ondervinden. Weliswaar
vermindert ‘cle binnenlandsche koopkraëht iets, maar
het gaat slechts om een paar procenten; bovendien is
de deflatie, welke wij achter den rug hebben, zeer
aanzienlijk en hoe prettig zij ook geweest is voor hen,
die vaste inkomens genoten, niemand heeft deze ver-
woestende prijsdaling als iets voorspoedigs gevoeld.
Deze deflatie dient dan ook gedeeltelijk gecorrigeerd
te worden. Dank ‘zij een merkwaardige psychologie,
die haar oorsprong vindt in •de ontreddering van het
geidwezen, welke tijdens en na den oorlog
01)
zoo
groote schaal optrad, heeft zich bij ‘de menschen een
dergelijke vrees voor het muntwezen vastgezet, dat
het thans gevaarlijker is, een dergelijke politiek te
voeren, dan dit vroeger we’s. Desniettemin is een

kleine correctie der deflatie oolc nu nog wel mogelijk,
en, zoodra het blijkt, dat het hier slechts een kleioen
stoot geldt, die een verdere opleving kan initieeren,
zal de vreugde over de opleving spoedig den angst ‘voor
het muntwezen overstemmen.

Natuurlijk is ‘hetzelfde effeêt ook door loonsver-
laging te bereiken en deze wordt trouwens door de
voorgestelde maatregelen in liet geheel niet overbodig.
Doch indien uitsluitend loonsverlaging wordt toege-
past, ontbreelct in den aanvang de optimistische sfeer,
die gemakkelijker ‘bij stijgende of stabiele prijzen in
het leven geroepen kan worden en gelijk bekend, is de
psychologische factor in het herstelproces na een de-
pressie van overweldigende beteekenis. Voor de arbei-
ders komt het op ‘hetzelfde neer, of men de verbetering
door een loonsverlaging of door een prijsverhooging
doorzet. Doch, psychologisch staat de zaak in di.t ge-
val ook geheel anders en het is gemakkelijker, eischen
om loonsverhooging in een tijd van herstel der wel-
vaart af te wijzen., dan loonsverlaging af te dwingen
in een somberen tijd, waarin eik aan de toekomst twij-
felt. Daarbij komt, dat hij een voortgaande daling’van
het prijsniveau telkens veer opnieuw om lager loon
gevraagd moet worden.

Intusschen is de uitvoering van zulk een plan ter
correctie der deflatie niet zoo heel gemakkelijk. Mge-

2 December 1931

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

1043

zien nog van het feit, dat het zeer moeilijk zal zijn,

0
1)
een internationale geldcoriferentie voor’ zulk een
werkwijze cle algemeene instemming te verkrijgen, is
de groote moeilijkheid,
hoe
het nieuwe.geld in omloop
gebracht moet worden. Wellicht kan de credietverlee-
ning aan het bedrijfsleven grooter zijn dan zij thans
is en zal het scheppen van meer geld door de centrale
banken een dusdanigen invloed kunnen hebben op de
liquiditeitspositie van het geheele bankwezen., dat de
banken zullen gaan zoeken naar mogelijkheden, om de
overtollige gelden uit te leenen. Doch deze uitweg
leidt niet ver, want de uitbreiding der productie-ve
credietverleening zal iii het algemeen op zich laten
wachten, totdat de daling van het prijsniveau ophoudt.
En in hoeverre speciaal de particuliere banken bereid
zijn, dit tot staan komen van •de prijsdaling, dat dan
een
gevolg
van de ruime credietpolitiek zelve moet
zijn, te anticipeeren, blijft een open vraag.

Men zal dus het geld hoofdzakelijk in gebieden bui-
ten liet handelsverkeer in omloop moeten brengen. Wil
men het geld door middel van productieve credieten
o het verkeer brengen, dan zal, gelijk reeds gezegd is,
eerst de rentabiliteit hersteld moeten worden; d.w.z.
de loon en zouden eerst omlaag moeten. Doch, indien
dât gelukt, komt het met het credietverkeer van zelf
wel in orde en is een actieve geldpolitiek in den door
ons bedoelden zin niet meer z66 noodig.
:De andere wegen, om geld in het verkeer te bren-
gen zijn consumentencrediet en credieten aan de Over-heid. Om verschillende redenen is de mogelijkheid van
het uitbreiden van consumentencrediet thans vrij ge-
ring, zoodat de Overheid wel ‘het medium zou moeten
zijn. Deze nu kan het geld op twee wijzen in het ver-
keer brengen. Zij kan de werkloozenuitkeeringen ver-
meerderen en zij kan werken laten uitvoeren (gebou-
wen, wegen, etc.). De eerste methode heeft verschil-
lende nadeelen; indien deze weg gevolgd werd, zou de
steun niet moeten leiden tot een verhooging van de uit-
keering per arbeider, omdat, gelijk als lbekend veron-dersteld mag worden, liooge steunuitkeeringen het ef-
fect hebben, dat het loon nog moeilijker omlaag te
krijgen •is dan anders het geval zou zijn. En de ere-
dietverleening zou wel zeer omvangrijk moeten zijn,
wilde zij tot een zoo aanzienlijke stijging van het prijs-
niveau leiden, dat de rentabiliteit der bedrijven zon-
der hulp van een loonsdaling tot stand kan komen.

In het algemeen verdient dus het uitvoeren van
werken de voorkeur. Dit middel tot bestrijding der
depressie is reeds lang aangeprezen. Echter heeft men
tot nu toe nog weinig op dit gebied gedaan; het is
meestal bij grootsche plannen gebleven en in sommige
gevallen is zelfs dit stadium niet eens bereikt. En in clie gevallen, waarin men getracht heeft, de malaise
langs dezen weg te bestrijden, heeft men nagelaten er
voor te zorgen, dat het uitvoeren van publieke wer-
ken tegelijk als instrument, om nieuw geld in het ver-
keer te brengen, gebruikt werd.

Nu is de lust van de banken, om aan de Overheid
voor zulke doeleinden crediet te geven, niet ‘bijster
groot en er zijn redenen, waarom men deze terug-
houding han begrijpen en ‘billijken. Desniettemin is
liet plan uitvoerbaar, doch men zou de volgende dingen
in het oog moeten houden.

-.
i’i de eerste plaats zouden de banken deze trans-
acties niet direct mogen financieren. De Overheid zou
leeningen moeten opnemen, doch cle centrale banken
moesten bereid zijn de fondsen in beleening te nemen.
1-let plan zou clan snel en energiek doorgezet moe-
ten worden, want er moet in betrekkelijk korten
tijd een prjsverhooging bereikt worden, of althans
een prijsstabilisatie, welke het vertrouwen herstellen
ican. Het proces moet kort en hevig zijn, en
de ban-
ken moeten gedurende geruimen tijd minstens even-
veel geld in het verkeer brengen als de menschen

verstoppe’n.

Zoo kan dus een internationale, actieve geidpolitiek
verbetering in den toestand brengen, terwijl het zeer

moeilijk zal zijn, deze verbetering op andere
wijze
tot
stand te brengen. Het andere alternatief is een vlugge
aanpassing aan de buitenlancische prijsdaling, waarbij
het geheele prijsniveau (dus ook, en vooral de bonen)
zich in dalende richting beweegt. Ook een herstel
van de aanpassingscapaciteit der prijzen zou, inter-

nationaal toegepast, de depressie tot een eind kunnen
brengen. Maar beter is het, de deflatie niet rustig
haar gang te laten gaan, temeer, omdat men zich van
liet onmiddellijk effect van de bestrijding der veistij-
‘ing van bonen en andere prijzen niet teveel moet
voorstellen.

Nog beter is het wellicht, aan twee fronten tegelijk
te strijden, d.w.z. te trachten, de prijzen omhoog en
de bonen omlaag te krijgen.

Tot zoover over de internationale toepassing van het stelsel. Bij een
nationale
toepassing van actieve
geldpolitiek ontmoet men echter bezwaren, die maken,
dat een gunstig oordeel over internationale toepassing
der methode nog niet insluit een gunstig oordeel over
een nationale toepassing ervan.

W. L. VALK.

A
DEVIEZENCONTROLE IN DUITSCHLAND.

Toen als gevolg van veischillende omstandigheden in de maanden Mei en Juni van dit jaar Duitschland’s
geldschieters op korten termijn een ,,run” op hun
debiteuren ondernamen, en een opzegging van nage-
noeg alle credieten dreigde, was de financiëele tôe-
stand in dit land inderdaad uitermate hachelijk. De
oplossing was niet gemakkelijk, moeilijker dan in Engeland, waar tenslotte geen algemeen bankroet

dreigde, slechts een wegstroomen van alle goud en
daarna depreciatie van de munt. In Duitsehland kon
men het alternatief, dat eenigen
tijd
later te Londen,
waar men zich plotseling in bijna dezelfde benarde
positie bevond, werd uitverkoren, niet in practijk
bren.gen. Engeland had in eigen valuta geleend, kon
met steun van de circulatiebank – na verhooging
van het ongedekte maximum der biljettencirculatie,

waartoe men uit voorzorg ijlings overging – aan al
zijn verplichtingen voldoen. De Duitsche •debiteuren
moesten voor het overgroote deel in buitenlandsche valuta betalen. 1-let losmaken der munteenheid van
de goudwaarde zou dus niet alleen niet geholpen heb-
ben, doch het opbrengen van de deviezen – waarvan
de koers dan natuurlijk steeds meer zou zijn gestegen
– zou den debiteuren immer moeilijker gevallen zijn.
Terwijl Engeland tenslotte geen beteren uitweg zag
dan opschorting van den gouden standaard, was er
voor Duitschland alles aan gelegen de munt te hand-haven, in de eerste plaats omdat de financiëele situa-
tie er niet door kon verbeteren, wanneer men de
deviezenmarkt zou ,,vrijmaken”, en voornamelijk ook
omdat, gezien de door de historie gepredisponeerde
mentaliteit van de Duitschers, een beginnende depre-
ciatie onmiddellijk in een catastrophale zou zijn ont-
aard.

Eet stond reeds dadeljk vast, dat het Duitschiand
onmogelijk was om zijn korte credieten af te lossen;
voor dat vraagstuk was er van den beginne af aan geen
andere oplossing dan: prolongatie van die credieten,
hetzij vrijwillig door een Stillhalte-regeling, hetzij
gedwongen door moratorium, en het eigenbelang der
meeste cediteuren – dit geldt vooral voor de Engel-
sche, die hun liquiditeit alleeii konden handhaven
door herdiscontabiliteit der accepten, waarvoor een
inoratorium een kink in den kabel zou hebbe gé-
bracht – wees in cle richting van Stillhalteabkom
nien. Daarmee varen echter ‘de moeilijkheden der
Duitsche monetaire situatie nog niet uit den weg ge-
ruimd. V,Tant toen eenmaal de onrust was gewekt,
staken aan alle kanten nieuwe gevaren voor de Mark
liet hoofd op. Kapitaalviucht door de Duitschers, het-
zij door aankoop van buitenlandsch bankpapier, chè-
ques, uitheemsche effecten of anderszins groeide in

1044

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

2 December 1931

cle eerste Juli-clagen in niet -te stuiten vaart; na de
.Bankfeiertage zou eerst recht de stroom begonnen
zijn.. Aan den anderen kant een krachtige verkoop-
drang van Duitsche fondsen uit het buitenland, en
verkoop van markensaldi, die niet onder de Stillhalte-
regeling vielen, of die men wilde spuien, voordat
een Stilihalteregeling zou worden getroffen. Elande-
:laars en industriëolen, clie in het buitenland verkoch-ten, hadden de neiging de opbrengst in deviezen over
de grenzen te laten staan, maar de importen uit den
vreemde moesten wel betaald worden; voor zoover in
Marken was gekocht, hadden de uitheemsche vcrkoo-
pers vanzelfsprekend de neiging om zich zoo snel
mogelijk van het risico dier munt te ontdoen.

Het was dus duidelijk, dat zelfs, wanneer met de
crediteuren-op-korten-termijn een overeenkomst werd
gemaakt, de Mark nog geenszins veilig was, dat in-
tegendeel de toch reeds verlaagde gonddekking nog
•sterk zou moeten worden aangesproken, wanneer men
de deviezenmarkt den vrijen loop liet, en de Mark op
goudpariteit wilde handhaven.
Dies greep men naar
het voor die gevallen gebruikelijk middel cler clevie-zencontrôle, naar centro,lisaiie van, het geheele geld-
verkeer met het buitenland.
De regeering, clie niet
voor elken maatregel de sanctie van cle wetgevende
vnrgadering noodig had kon snel te werk gaan, en in korten tijd groeide een compleet stelsel Notver-
ordnu.ngen, die het devi ozenverkeer regelden.

Twee dagen na afkondiging van de eerste verorde-
-ning op financiëel terrein – hancielende over de
1)anat-Bank – zag de eerste Verordnung über den
Verkehr mit auslii.ndischen Zahlu ngsrnitteln het licht,
op 15 Juli. Sedertdien zijn verschillende verordenin-gen tegen de kapitaalvlucht afgekondigd, de verorde-
ningen inzake de Bankfeiertage bevatten eve:ucens
verschillende bepalingen, die op de deviezenmarkt
betrekking hebben, terwijl tenslotte de materie meer
samenvattend en grondiger werd geregeld in de Ver-
.ordnung über die Devisenbewirtschaftung van 1
Augustus, aangevuld door een ‘bijna met den dag stij
end aantal Durchführungsverordnungen; Al deze
verordeningen bevatten een groot aantal uiteenloopen-
de bepalingen, die men echter naar de strekking kan
indeelen in eenige groepen.. Hieronder volgt een be-
knøpt overzicht van -de regeling der deviezeneontrôle.

De eerste groep bepalingen kan men samenvatten
onder het hoofd: Contrôle op de wisselkoersen. -Wil men de pariteit van een munt handhaven, maar weet
men dat de vraag naar deviezen, indien die zich vrij
op de markt mag uiten, grooter is clan het aanbod, dan -is het een -eerste eisch om een systeem van ,,Zwangs-
kurse” in te voeren,, en te voorkomen, dat handel in
deviezen plaats vindt tegen andere koersen dan die
-offieiëele. De allereerste verordening bepaalde dan
ook, dat de -deviezenhandel
uitsluitend
door of door
bemiddeling van de
Reichsbank
mocht plaats vinden,
en. door de door haar aangewezen credietbanken.
Voorts werd verboden, deviezen te verhandelen tegen

hoogere dan de door de Reiehsbank vastgestelde
koersen. Alle transacties in strijd met deze bepalingen

gedaan zijn
nietig,
bovendien .worden overtredingen met gevangenisstraf en geldboete gestraft. Aldus bleef
de vaststelling van de waarde van de Mark althans
op-de inheemsehe. markt
N,
,
00rbehouden aan de Reichs-
‘!bank, die .kon zorgdragen dat de koers niet beneden

het goudpunt daalde. In dit verband kan nog ver-
meld worden, dat bij dezelfde verordening alle ter-
mijnaffaires in deviezen verboden werden, terwijl
later bij verordening van 20 Aug. deze transacties, mits met toestemming van de Devisenbewirtschaf-
.tungsstelle werden toegestaan.

De tweede groep maatregelen beoogt
alle deviezen-
voorraden,
waarover Duitsche onderdanen de besehik-
king hehben te centraliseeren bij de Eeichsbanlc, op-
• dat deze ze in het belang van de gemeenschap kan
• -aanVèziden. -De bedoeling., was natuurlijk te – voorko-
-men,-dat de deviezen, die uit export vrij kwamen-, -ten-

sldtte niet werden aangeboden, waardoôr de betalings-
balans ondanks een groot uitvoeroverschot nog niet
in evenwicht zou zijn gekomen. Alle in den vreemde
geïnvesteerde kapitalen, voor zoôver zij nog als geld-
– saldi ivercien aangehouden, werden voorts gemo’bil i.-
seerd. – Men is niet zoover gegaan, dat alle beleggingen
in ‘het buitenland tot verbetering der cleviezenpos
–
itie
werden opgeëischt; alleen op zeer beperkte schaal
heeft men een ,,effectenmobilisatie” gelast. De Ver-
ordnung gegen clie Kapital- und Steuerflueht van
18 Juli verlangde nL dat, behalve ‘buitenlandseh geldi
en vorderingen daarin binnen drie maanden verval-
lend, ook aan de Reiehsbank ten verkoop zouden vor-
den aangeboden ‘bui:tenlandsche effecten sedert 12 Juli
verworve ii. Deze bepalingen zijn sedertdien eenige
malen verscherp t; zoo behoefde aan vankelijk dvie-
zen
–
bezit beneden de Mk. 20.000 niet te worden aan-
gemeld, eind Augustus werd het minimum-aangifte-
plichtige bedrag op Mk. 1000 vastgesteld.

Tenslotte is daar cle derde groep maatregelen, clie
ongetwijfeld de belangijkste is:
contrôle op de vraag
naar deviezen.
Het is heel gemaickeljk deviezenicoer-
sen vast te stellen en op papier cle Marie op pariteit-‘te handhaven. Maar wil zulic een regeling niet ont-
aarden in symptoom-bestrijdiog clan moet door de cen-
trale bank redelijke vraag naar deviezen ooic tegen cle
vastgestelde koersen worden voldaan. Dat aan alle
vraag, die zieh zou aandienen, niet zonder meer zou
kunnen worden voldaan staat wel vast, al was liet
alleen maar door cle factoren: kapitaalvlucht cii
terugtrekken van eredieten op Icorten en langen ter-

mijn (dit laatste door effeetenverkoopen) door buiten-
lan-ders, die zich dan zouden inschakelen. i)at was
inderdaad de groote moeilijkheid, waarvoor men zich
‘ondanks de S ti llhal’teregel ing bij voortd u ring ge-plaatst zag: de kans dat een ver.cchuiving zou plaats
-vinden van de schuldenbalans naar de betalingsbalans-.
1)ie verschuiving s’as trouwens de oorzaak’van alle
acute monetaire perikelen, die zich in cle laatste
maanden in verschillende landen openbaarden. De
Reiehsbank begreep, dat, indien -de ,,handha-ving van de Marie” geen holle phrase moest worden, – cle ,,loo-
pende posten” van cle betalingsbalans, dus goederen-
beweging, en
rente
en
normale aflossing
(periodiek)
op buitenlanelsehe schulden, tegen de officiëele koer-
sen moesten worden vereffend, alleen acute terughe-
taling van schulden en kapi taaivlucht moesten wor-
-den geweerd, en daarvoor kon men de’iezen weigeren.
De maatregelen, die beoogden deze moeilijke mate-
rie te reguleeren, kan men weer in twee categorieën
onderscheiden, -die welke de strekking hadden de
vraag naar clev.iezen bij de Reichs’bank -te ‘beperken
(bescherming van den deviezenvoorraacl) en die welke
bedoelden het aanbod van ‘Marken op ,niet-Duitsche
markten to doen inkrimpen. Want dit zag men wel
in, dlat het niet voldoende was de vraag naar cleviezen
in Duitsc’hland aan banden te leggen; wanneer liet
mogelijk zou zijn Markensalcli in onbeperkte mate
0
1)
uitheemsche markten to ,,laten”, dan zou depreciatie
van cle valuta slechts in schijn verméden zijn, en de
Markenkoêrs elders in schrille tegenstelling hèbbeu gestaan tot de pariteit, welke uit deBerlijnsehé offi-
eiëele deviezen’koerseii ]con w’orden afgeleid. Dat het
niet steeds geluk-t ‘is om den’ ‘Markenkoers aan buiten-
landsche bêmzen op Berlijnsehe pariteit te handha-
ven, ‘blijk-t- pit onderstaande koersen van de Mark. -te
Amsterdam, vergeleken -met de pari:teit der Guldens-
noteering te Berlijn:

Amsterdam Berlijn

8 September ……………58,85

58,89

10 September …………..57,85

–

‘58,89

23 September …….. ……-

56,75

58,80

24 September …………..

55,75

58,77

De definitieve contrôle op -den aankoop van dcvie-
zen w’erd bij de Verordnung über die Devisenbewirt-schaf’tung van i Augustus ingesteld, nadat vier dagen
S-tevoren d.e algeneene aangifteplicht -terzake van ver-

2 December 1931

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

1045

plichtingen aan het buitenland, hetzij in Mark of
cleviezen was afgekondigd. Als .,,deviezencentrale”
werd in het leven geroepen de Steile für Devisenbe-
wirtschaftung, die alle aanvragen voor deviezen te
beoordeelen kreeg, dit ‘in sti tuu t moest de goedkeuring
voor cleviezenaankoopen geven. Hoewel de Bewirt-
schaftungsstelle slechts algemeene richtlijnen voor
haar goecikeuringspolitiek ontving, werd
01)
één punt
zeer duidelijk haar taak omschreven: ,,Die Genehmi-
gung ist zu erteilen soweit.die ausliindischen Zahlungs-
mittel ocler Forderungen in ausiiindischer Wiihrung
bestimmt sind zur Zahlung von
Zinsen und regelmüs-
sigen Tilgungsbetriicjen
für langfristige Anleihen”.
Voor zoover de dcv iezen voor goederentransacties ge-
vraagcl werden, moest liet algemeen maatschappelijk
belang in het oog worden gehouden. In deze ver-
ordening werd voorts ‘bepaald, dat over cleviezen .an-
ders dan door aankoop bij de Reichsbank verkregen
alleen mag worden beschikt met toestemming van de
• Dcvi senstelle; buitenlandsche effecten niet aan Duit-
sche beurzen genoteerd mogen slechts met haar toe-
stemming worden verworven, over gevestigd bezit in

die fondsen mag niet worden beschikt zonder haar
toestemming. Een volgende bepaling had ten doel den
i1farkenkors elders te beschermen:
vorderingen in
Mark mogen zonder toestemming van cle Deviseostelle
niet overgedragen worden op een rekening door een
buitenlander aangeho ii den, ‘ba nkg i ro’s ten gunste van
zulk een rekening zijn evenmin zonder die toestem-
ming toegelaten ; aan cle toestemming van dit lichaam
is voorts onderworpen liet beschikken door buiten-
landers over hun Markentegoeci (deze regeling ging
vooraf aan de Stillhalteregeling en is daarvan een

voorlooper). Deze regeling met de splitsing tussc’hen
.,,altes Konto” en ,,neues Konto”, die aanvankelijk

bedoeld was als hulpmiddel voor inkrimping van de
bi ijettencirculatie, werd thans dienstig gemaakt aan
de beperking van liet bezit aan verkoopbare Marken-
saldi door buitenlanders. Alleen over saldi na 16 Juli
ori tstaan kon den buitenlan clers beschikken, maar
sedert dien datum was ook het overboeken van saldi
op zulke rekeningen aan zeer strenge bepalingen on-
clerworpen

Ondanks al deze regelingen ging de deviezenpositie der Reichsbank achteruit. Terwijl het overschot op cle
handelsbalans 200 ic 300 millioen per maand beliep
en voor rente en aflossing op leeningen naar schat-

ting circa 90 millioen per maand noodig is, daalde de
deviezenvoorraad, hetgeen bij de Reichs’bank onrust
wekte. Ten dccle ligt de verklaring in het feit, dat
volgens de Stillhalteregeling op cle nostrosaldi gelei-
delijk aflossingen worden: betaald (de eerste maand
25 pCt. en daarna 15 pOt. per maand), maar ondanks
de strenge voorschriften bleek, dat toch nog andere
dan de ,,loopende posten” van de betalingsbalans uit
den cleviezenvoorraad van de Reichabank werden geput,
terwijl het koersverloop van de Mark aan vreemde
beurzeu bewees, dat ook bij de regeling der ,,vrijma-

king” van Markensaldi nog lacunes moesten zijn.
Daar men reden had om aan te nemen,
dat het voor-
namelijk de kapitaaisverschuivingen waren, die het
lek deden ontstaan,
werd tenslotte op 10 November de
zevende 1) urchführungsverordnung op de deviezen-

erordening afgekondigd. Hierin werd bepaald: dat
een buitenlander over een Markensaldo ontstaan uit
verkoop van effecten slechts mag beschikken met
goedkeuring der Devisenstelle; het Sperrkonto voor
‘buitenlanders herleeft dus veer. Voorts is bepaald, dat
binnenlandsche effecten, die uitsluitend of naai- keuze
van den houder in buitenlandsche munt betaalbaar zijn,
niet gekocht mogen worden zonder toestemming van
cle Devisenstelle. Deze ‘bepaling ‘beoogt onder anderen
paal en perk te sjellen aan de aankoopen van obli’ga-
tiën van ,,bui tenlandche 1eeningen’ door de Duitsche
debiteuron dier 1eningen, .welke hij de vigeerende
koersen een groote winst kunnen maken door inkoop.
Daarop is ook aangedrongen: door Amerikaansche

bankiers, die er bezwaar tegen hadden, dat Duitsch-
land’s deviezen aldus werden gebruikt om lange lee-
ningen te amortiseeren, terwijl hun korte credieten
onder de Stilihalteregeling vielen.

Uit de aanmerkelijk gunstiger stemming voor de
Mark in de laatste dagen zou men geneigd zijn op te
maken, dat de nieuwste bepalingen effect sorteeren,
maar in deze moeilijke materie zullen ongetwijfeld
nog meerdere noodverordeningen moeten volgen, al-
vorens alle lekken gestopt zijn. In zooverre is de Duit-

sche regeling van bijzonder belang, omdat het pro-
bleem niet meer zuiver locaal is, doc’h ‘bijna alle cen-traal-Europeesche landen tot deviezencontrôle moes-
ten ‘overgaan, terwijl Denemarken nu ook schijnt te
moeten volgen!

C. A. KLAASSE.

A msterclam, 16 Noveniber.

BIJITENLANDSCHÈ MEDEWERKiNG.

DE RANDSTATEN TIJDENS DE VALUTA-CRISIS.

• Dr. W. Bickerich te Berlijn schrijft ons:
De circulatiehanken van Estlancl, Letland en
L’ithauen konden tot dusverre den gouden standaard
handhaven, ondanks het feit, dat deze landen, wat ‘hun
uitvoer ‘betreft, in dezelfde mate van de Engelsche
markt afhankelijk zijn als Zweden, Noorwegen, Dene-marken en Finland. Het grootere weerstandsvermogen
van de valuta’s dezer landen berust uit den aard der
zaak ten dccle op dezelfde monetaire overwegingen
als in Duitsc’hland, nl. op de vrees, dat het loslaten van
den gouden standaard een paniek zou veroorzaken
onder de bevolking, die de vorige inflatie nog niet
vergeten is, en anderzijds ook op de overweging, dat

men, daar de schulden in Ponden ‘grooter zijn dan cle
vorderingen in Ponden, uit de waardevermindering
van het Pond en de Kroon voordeel trekt.
In ‘ieder geval is ook van groote beteekenis, dat

deze landen weinig hij het internationale crediet- en
kapi taalverkeer betrolcken zijn. De onzekerheid van
hun politieken grondslag en van hun financiën, die
vroeger zeer tot hun nadeel afbreuk heeft gedaan’ aan
hun credietwaardigheid, lieef t zic’h te hunnen voor-
dccle veranderd. Deze landen hebben eigenlijk slechts

buitenlandsche leeningen op langen termijn van Ivar
Kreuger gekregen met uitzondering van de levens-
middelen- en munitieleveringen, waarmede de regee-

ringen van de Ver. Staten, Engeland en Frankrijk
deze staten in 1919-
5
21 er bovenop hebben geholpen
en welke later in amortisatieleeningen zijn omgewis-
seld. Estland kreeg in 1930 een 6 pOt. •leening van
Kr.
1
millioen â 92 pOt., Letland in 1929 $ 6 millioen
op dezelfde voorwaarden en Lithauen $ 6 millioen
tegen een rente van 6 pOt. A 93 pOt. Op de koers-‘
lijsten van de internationale beurzen komen dieze
landen slechts voor met de 7 pOt. staatsleening .van
Estland van 1927. (Een tranche
it
£ 700.000.-.- werd
in Londen en Amsterdam geplaatst, •$
4
millioen in
New-York, beide tgen 94,5 pOt.). Deze leening heeft echter, doordat zij door tusschenkomst van den Vol-
kenhond en met dezen als trustee tot stabilisatie van
de valuta werd opgenomen, feitelijk officieus het
karakter van een regeeringsleenin’g. Verder is het par-
ticulier kapitaal slechts in den vorm van blijvende
deelnemingen of op korten termijn naar deze landen
gevloeid.

De betalingsbalans van deze drie landen, welke
van cle kapitaalverplaatsingen tot ‘dusverre betrèkke-
lijk weinig invloed ‘heeft ondervonden, heeft kort voor
het intreden van de crisis een flinkensteun gekregen
door het Hoover-moratorium, waardoor het grootste
gedeelte van den dienst van de buitenlandsche schul-
den aan de Ver. Statei en Engeland – de schuld aan
Frankrijk is reeds ‘bijna geheel afgelost voor een jaar
werd opgeschort. Estlan’d spaart hierdoor Kr. 3,6 mil-
lioen op een ‘dienst van de staatsschuld van Kr. 6,8
millioen, Letland Lats 3,25 miljoen op een dienst’van

1046

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

2 December 1931

de staatsschuld van Lats 5,2 millioen. Voor Lithauen

zijn geen nauwkeurige cijfers bekend. Op 1 Januari
1931 bedroegen de schulden aan de Ver. Staten en
Engeland Lit 65 inillioen. Tweederden van de op-
brengst der Kreuger-leening (Lit 55 millioen) is
echter eerst in 1931 in de schatkist gevloeid. Behalve
de rente van deze leening moet gedurende het Hbo-
ver-jaar slechts rente voor een door Lithausche emi-
granten in Amerika verstrekte 5 pOt. leening van
ongeveer Lit 1 millioen worden betaald. Voor Lithauen
beteekende het feit, dat de laatste tranches van zijn
Kreuger-leening eerst betaalbaar waren, nadat in de
crediteuren-staten cle run op hun tegoed in het bui-tenland reeds was begonnen, een huitengewon ver-
lichting.

Bovendien bleef tengevolge van de geringe kapitaal-
verstrekking door het buitenland de levensstandaard
der bevolking laag, zoodat de Randstaten thans in
staat zijn, zelfs bij de hevige prijsdaling op de wereld-
markt te concurreeren. Daardoor hebben zij, wat den
boteruitvoer naar Duitschland betreft, met den Deen-
schen landbouw, die tegevo1ge van groote schulden
hooge productiekosten heeft, in 1930 en 1931 scherp
kunnen concurreeren. Ty.peerend hiervoor is, dat er in
Lithauen, welks voornaamste afzetgebied Duitsch-
land is,. tot September zelfs, mede als gevolg van het
binnenkomen van de opbrengst der Kreuger-leening,
een hoogconjunctuur heerschte. Terwijl in het nabu-
rige Duitschland meer dan tweemaal zooveel werk-
loozen zijn dan het aantal inwoners van Lithauen be-
draagt, had Lithauen in den nazomer van 1931 met
een gebrek aan arbeidskrachten te kampen, hetgeen inzonderheid in het zeer levendige bouwbedrijf viel
waar te nemen, terwijl de regeering pogingen deed om
het wegtrekken van arbeidskrachten naar het buiten-
land te bemoeilijken.

Ondanks de groote overeenkomst in de economische
structuur van deze landbouwstaten heeft de buiten-

landsche wisselportefeuille zich als reactie op de ge-
beurtenissen op de internationale geidmarkten zeer
‘erschillend ontwikkeld. Opmerkelijk is, ‘dât Estland
door de Pondencrisis het zwaarst werd getroffen, hoe-
wel het tot dat tijdstip zijn deviezeuportefeuille aan-
zienlijk heeft kunnen vergrooten, den schok van de
Duitsche crisis bijna zonder eenige moqite heeft kun-
nen doorstaan, en zelfs de particuliere bankinstellin-
gen haar rentetarieven op 1 September nog met
1 pOt. hadden kunnen verlagen. De handelsbalans
van Estiand, was gedurende cle eerste zes maan-
den van 1931 met een bedrag van’ Kr. 3,6 millioen
actief. De Bank van Estiand beschikte op 15 Septem-
ber over Kr. 20,1 millioen aan deviezen tegen Kr. 16,2 millioen een jaar tevoren.Zij had haar cleviezen echter
voor het grootste gedeelte in Ponden belegd en moest
ze derhalve op haar balans van 23 September ineens
tot op Kr. 17,2 millioen afschrijven. Bovendien bezat
Reval in de ban’kiersfirma Scheel & Co. een binnen-
landsche bank met internationalen naam, die in
vriéndschapeljke betrekkingen stond tot Mendelssohn
en daardoor tot de Londensehe City, zoodatdebuiten-
landsche banken er de voorkeur aan gaven, haar za-
ken over deze firma te laten loopen. Voor zooverre
buitenlandsche finanoiers zich bij banken te Reval
haddën geïnteresseerd, hebben zij zich in de meeste
gevallen met verlies moeten terugtrekken. Na den val
van 1è Commerzhank tegen het ei ode van het vôrige
jaar, waarbij Kreuger was geïnteresseerd (de direc-
teur van deze bank had hem vroeger in zijn kwaliteif

van Minister van Financiën het lucifermonopolie
verschaft) is thans alleen nog de British Overseas
Bank bij de Dorpater Bank betrokken. Juist deze om-
standigheden hadden tengevolge, dat de buitenland-
sche credieten in een snel tempo werden teruggetrok-
ken, waardoor cle firma Scheel gedwongen werd haar
betalingen te staken.
In Letland daarentegen was tengevolge van de pas-
siviteit van de handelsbalans (de uitvoer bedroeg ge-
durende de eerste helft van 1931 Lats 76 millioen en
cle invoer Lats 97,9 millioen) de deviezenportefeuille
van de circulatiebank sterk verminderd. (Op 15 Sept.
1931 Lats 22,7 millioen tegen Lats 46,9 millioen op
15 Sept. 1930). Zij had deze vroeger voor ongeveer de
helft in Ponden en in Dollars belegd en had daarna
vooral haar Ponden tegoed verminderd, zoodat zij thans
slechts weinig heeft verloren. Als gevolg van haar
niet zeer groote deviezenportefeuille was zij reeds in
Juli niet in staat de particuliere bankinsteilingen
door uitbreiding van de bankbiljettencirculatie bij de
run van de inleggers te helpen. Daar de buitenland-
sche banken echter haar transacties in Riga via ban-
ken afwikkelden, die’ practisch dochterinstellingen
van buitenlandsche financiëele instellingen zijn (Lett-
liindische Aktienbank-British Overseas, Rigaer Kre-
ditbank-Scheel, ‘Libausche Bank-Danatbank, Interna-
tionale Bank-Dresdner Bank), trachtte het buiten-
landsche kapitaal deze instellingen te sparen. In de
eerste plaats moest de regeering echter reeds in Juli
een beperkt moi’a’torium voor de betalingen van deze
banken uitvaardigen, dat tot 16 Nov. werd verlengd.
Lithauen daarentegen is, hoewel de han’delsbewe-
ging met Duitschiand het belangrijkste is, de Juli-
crisis vrij gemakkelijk doorgekomen, doordat de be-
drijvigheid als gevolg van de uitbetaling van de Kreu-
ger-leening nog in vollen gatg was. De geringe pas-sivi:teit van zijn handelsbalans gedurende het eerste
halfjaar van 1931 (invoer Lit 139 millioen; uitvoer Lit
131 millioen) wijst daarom op een gunstigen toestand. Ook de vermindering van de deviezen’portefeuille (Lit 57,6 millioen op 15 Sept. 1931 tegen Lit 89,9 millioen
op 15 Sept. 1930; tegelijkertijd nam de goudvoorraad
toe van Lit 35,3 tot Lit 39,5 millioen) is op zichzelf
geen ongunstig verschijnsel. Daar ‘dit jaar echter reeds
29 pOt, van den uitvoer naar Engeland ging tegen
slechts 19 pOt. in 1930, heeft de Pondencrisis in Sep-
tember een terugsiag veroorzaakt. De Bank van
Lit’hauen heeft de herdisconteering van wissels voor
de financiering van den invoer gestaakt. Toch ver-
keert Lithauen in bijzonder gunstige omstandigheden,
omdat zijn buitenlandsche schuld, op korten termijn
bijna uitsluitend uit handelsschulden’ bestaat en de
valuta dooi’ kortloopende buitenlandsche credieten dus
slechts weinig gevaar loopt. Terwijl de toekomst van
de Letlandsche en Estlandsc’he valuta voornamelijk
zal afhangen van hetgeen na het beëindigen van de
moratoria voor de banken te Riga, resp. ‘de bank
Scheel zal geschieden, behoeft Lithauen het ‘vraagstuk
van zijn valuta thans slechts uit een oogpunt van
,,Konkurrenzfhigkeit” op de wereldmarkt te be-
schouwen.

BOEKAANKONDIGING.

R. M. Noto Soeroto. Van Overheer-
sching
naW
Zeifregeering.
(“s-Graven-
hage 1931; N.V. Adi-Poestaka Uitgeverij
van het Nederlandsch Indonesisch Ver-
bond).

in de opstellen, die in dezen bundel vereenigd zijn,
openbaart zich een streven, dat men ook van Neder-
landsche zijde haast niet genoeg kan waardeeren. Ook
van Nederlandsche, want van inheemsch denken zou

men een zoo sympathiek mogelijk tegemoet treden
van de hier ontwikkelde gedachten in de eerste plaats
verwachten. Intussc’hen schijnt, zonderling genoég
naar onze ineening, noch aan de eene noch aan de
andere zijde veel instemming met des schrijvers denk-
beelden gebleken te zijn. Nederlandsche critici schre-
ven den Heer N’oto Soeroto op grond van en hem
als einddoel ‘voor oogen staand ,,Indonesië”, zichzelf
regeerend binnen het Koninkrijk der Nederlanden,
eene anti-Nederlandsche gezindheid toe; onder zijn
eigen landgenooten waren er, die hem als verrader

2 December 1931

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

1047

van de onder zijn volk levende idealen brandmerkten.
Toch wordt hier een hoogst merkwaardige en,
naar wij meenen, na die van den 1-leer Ritsema van
Eck eenige poging gedaan om een schets te geven
van eene staatsinrichting voor Nederlandsch-Indië,
waarbij niet gecopieerd is naar West-Europeesche
voorbeelden, doch gebouwd wordt op den in het land
en de sociale verhoudingen aldaar, zoomede in den
Oosterschen volksgeest aanwezige grondslagen. Een
poging, die men meer of minder geslaagd kan achten,
maar die waard is om rustig op haar verdiensten te
worden beschouwd en niet zonder meer met enkele
woorden terzijde geschoven.
Veel van de kritiek, die van Nederlandschen kant
werd geoefend op de nieuwe bestuursinrichting van
Nederlandsch-Indië, maakt de Heer Noto Soeroto tot
de zijne. De verzwakking van het gezag der adatbe-
sturen, in het bijzonder van de Javaansche aristocra-
ti.e, het invoeren van democratische besturende raden,
niet passend bij den geest, waarmede de Oosterling
tegenover het gezag staat, de overschatting van den invloed van een onderwijs, dat intellectueele krach-
ten leverde in hoeveelheid en hoedanigheid, waar-
voor in de eigen samenleving geen plaats was, het
overbrengen van een min of meer parlernentairen be-
stuursvorm naar sociale verhoudingen, waarin de
grondslag voor dat stelsel, de samenhoorigheid on-
danks alle onderlinge geschillen, ontbreekt, dat alles
ziet hij als nadeelen van de staatkundige hervormin-gen van den jongsten tijd. Bekende klanken hoort de
Nederlandsche lezer in ‘die kritiek, waarin hij met
instemming op verschillende plaatsen woorden van
Dr. Oolijn aangehaald vindt.

Daartegenover kan men echter kennis nemen van
een systeem, ‘dat de schrijver als opgebouwd op den
bodem, dien de Indonesische – liever zouden wij
zeggen: voorshands de Javaansche – wereld oplevert,
geschikt acht voor geleidelijke doorvoering en dat
naar zijn oordeel ontwikkelingsmogelijkheden voor de toekomst biedt. Hij noemt dat.een aristo-democratisch
stelsel.

Uitgaande van de adateenheden op Java, de desa’s,
bepleit hij eene organische samenstelling vanwege de
in een regentschap, door hem opgevat als adateen-
heid – wat het in zekeren zin wel geacht kan wor-
den te zijn – vereenigde dorpen van een regent-
schapsraad, niet kls met den regent samen besturend
lichaam, doch als belast met de keuze van den regent,
in wien dan zoowel wetgevende als besturende be-
voegdheid binnen ‘dat ressoit vereenigd worden. Deze
keuze •b&ioef t in zijn gedachtengang bekrachtiging
vanwege het hoogere bestu±ende ressort, den bestuur-
dier van het gouvernement, waarbinnen een door de
regentschapsraden gekozen, eveneens niet-medebe-
sturende raad op
zijne
beurt een gouverneur aanwijst,
behoudens diens erkenning vanwege het hooger ge-
zag. En ook deze laatste raden kiezen veer een ,,groot-
gouverneur” over Java met een overeenkomstig3n
raad naast zich. Zoo komt uit de traditioneele adat-
besturen der desa’s in enkele trappen een bestuurs-
vorm voort, die, naar de schrijver vertrouwt, het ge-
zag in handen zal laten van de aristocraten, liever de
aristoi, onder de bevolking, die nog altijd, zoolang zij
hunne taak behoorlijk verrichten, het volle vertrou-
ven van de bestuurden genieten. Zou men te eeniger
tijd ‘bemerken, dat cle intellectueel gevormden ‘de oude

MAANDCIJFERS.

hidexcijfers van Nederlandsche aandeelen.

De Bank voor Handel en Scheepvaart te Rotterdam zendt ons onderstaand overzicht:
Indexcijfers van 12 aandeelengroepen der Amsterdamsetie effectenbeurs.
1)

Banken
–
Electri-
Handels:
Industrie

Kunst-

IMijnbouwl
Olie
Rubber
SChee
P_
vaart
Suiker
Tabak Thee

Jaargemiddelde
1929
158.3
337.5
168.0 432.7
243.0
268.7 402.0
233.5
125.0
398.4
487.3
443.2
1930
149.4 257.7
125.6
264.9
87.4
177.2 371.1
110.7
82.6
292.9
361 3
357.2
Januari

1930 155.8
289.6
143.8
311.7
107.6
211.2
398.2
1425
102.1
354.4
413.8
396.1
Februari

,,
1599
278.6
144.2
302.7
103,9
219.-
389.5
154.8
96.6 365.
428.-
392.4
Maart

,,
157.3
268.5
134.7
291.5
93.2
205.5
388.5
145.1
91.9
346,3
421.2
406.4
April
158.7
283.6
140.4
305.4
100.1
200.8
411.8
142.3
92.3 340.6
423.-
405.7
Mei

,,
156.8
267.6
129.1
281.0
98.1
184.0
402.2
127.5
91.5 309.5
388.4
396.9
Juni

,,
147.7
255.3
123.2
261.7
86.7
170.5
389.4
109.3
83.4
281.2
359.-
344.4
Juli

,,
148.3
257.6
125.8
265.3
93.7
170.9
393.7
106.3
81.5
285.1
356.9
342.9
Augustus
145.8
248.3
116.7
251.7
87.2
162.8 376.9 85.2
75.1
261.3
325.4 306.0
September

,,
142.7
245.9
110.6
246.3
79.1
154.3
S60.2
70.3
73.6
236.1 315.9
312.5
October

,,
142.5
241.9
109.8
235.4
67.5 149.2
336.4
77.2 70.7
244.9
317.2 341.3
November

,,
142.4
235.3
116.7
221.4
70.3
153.8
309.3 85.5
69.3 251.8
312.-
329.1
December

,,
134.6
220.7
111.6 204.3
60.8
144.7
299.3
82.5
63.4
238.8
274.7
312.4
Januari

1931
137.2
220.4
110.9
199.-
57.4
149.1
290.7
75.8
63.5
223.8
274.-
280.5
Februari
140.7
239.9
117.5
217.5
69.7
167.5
307.3 80.2
65.6
238.4
307.8
292.1
Maart

,,
143.-
248.6
124.3
223.2
78.9
176.7
288.3
81.4
63.9
243.3
306.2
290.7
April

,,
139.4
238.4
113.5
207.3 84.4
172.4
253.9
58.5 57.5
219.5
2998
283.4
Mei

,,
132.7
222.5
95.1
178.8
76.2
159.6
220.-
60.5
54.3
190.9
275.9
251.-
Juni

,,
127.5
217.5
89-
165.1
68.7
150,8
208.6
48.4
53.1
191.3
262.4
249.7
Juli

,,
126.4
228.8
100.2
168.8
70.6
163,6
218.2
585
55.8
208.9
254.2
262.9
Augustus

,,
113.2
210.9
88,2
151.2
65.-
147.6
194.7 44.4
48.-
178.4
218.4
247.
September
95.3
190.1
73.6
126.1
60.9
118.9
147.9
31.7
37.3
134._
188.7
220.1
October

,,
89.1
181.3
71.7 125.3 49,2
107.8
140.7
32.6
34.7
122.1 174.7
222.2
November
93.2
184.2 75.4 135.4 48,9
120.1
133.6
32.9 34.9
125.9
196.3
237.2

Schommelingen in het aandeelen-indexcijfer. 2 Januari 1931
f
3.591.712.000 = 100.

7 Januari 103.2
4 Maart
109.3
6 Mei
94.9
1

Juli
95.1
2 Sept.
75.8
4 Nov.

63.5
14
102.-
El
108.3
13
94.8
8
93.2
9
67 6
11

67.2
21

,,
102.9
18
110.4
20
91.-
15
86.7
16
63.6
18

65.9 28
105.7
25

,,
109.5
27

,.
88.3
22

,,
88.6
23
64._
25

62.4
4 Febr.
107.6
1 April
107.2
3 Juni
82.4
29
84.5
30
62.8
11
111.2
S
100.3
10
85.-
5 August.
80.5
7. October
63.5
18
109.6
15
104.3
17

.
85.5
12
80.1
14
63.8 25 109.2
22
96.4 24

,,
90.8
19

,,
81.-
21
66.2
29
94.5
26
79.6
28

,,
,
63.1.
‘)Men zie voor de
toelichting
op dit overzicht
het nummer
van E.-S. B. van 15
Januari
1930, blz. 64.
Nadrszk verboden.

1048

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

2 December 1931

besturende geslachten, wien het gezag krachtens tra-
ditie toekomt, verdrongen, dan zou dat het bewijs
vormen van een nieuw inzicht onder de bevolking,
dat zich dan ook als vanzelf zou kunnen openbaren.
Deze bestuursvorm zou, naar de schrijver meent, den
Javaanschen bestuurders de noodige kracht en rugge-
graat geven, in de eerste plaats tegenover de aan hun
gezag onderworpenen, wier vertrouwen zij zouden blij-
ken te genieten, in de tweede plaats echter tegenover het centrale, door hem voorshands slechts als Neder-
landsch geziene gezag, dat dan in hen meer •dan in
het huidige systeem de vertrouwensmannen van het
volk zou hebben te zien.

Het zou ons te ver voeren den Heer Noto Soeroto
geheel te volgen bij de uitwerking van zijn stelsel.
Gènoeg zij te vermelden, dat hij van meening is, dat

analoog aan het voor Java bepleite systeem geleidelijk
een bestuur over verschillende deelen van Neder-
landsch-Indië in gelijken geest zou kunnen worden
georganiseerd en hoe dit op den duur zou uitgroeien
tot een Indonesisch gemeenebest, waarin echter voor Chineezen en andere Oosterlingen, evenals voor Ne-
derlanders, die Indië als hun vaderland zouden be-
schouwen en als Indonesiër genaturaliseerd zouden
willen worden, plaats is. Dat zeifregeerend gemeene-
best zou als aan de andere staatsdeelen gelijkgerech-
tigd zijn plaats in het Koninkrijk innemen, waarbij
op den duur ook een Indonesisch Gouverneur-Gene-
raal den band met de Kroon zou vormen. Wij voelen tegen dit stelsel in -zijn geheel zonder
twijfel eenige bedenkingen. De door den schrijver uit-
gesproken erkenning, dat dit Indonesië een sch.p-
ping is van Nederland, gepaard aan het feit, dat hij
daai’binnen verschillende cultuurkringen erkent, doet
ons twijfelen aan de mogelijkheid van zoodanige in-wendige samenhoorigheid, .dat daardoor het Neder-
landsch gezag als biidend orgaan in afzienbaren tijd
zelfs in de gedachte zou kunnen worden uitgescha-
keld. Ook komt het ons voor, dat de tegenstelling,
die bijv. uit het belijden van Christendom en Islam
door verschillende volkeren en volksdeelen geboren
wordt, over het hoofd is gezien, om van verschil van
socialen, economischen en anderen ingrijpenden cul-
tureelen aard maar niet te spreken.

Maar dit alles raakt bijzonderheden en de Heer
Noto Soeroto is de eerste om te erkennen, dat slechts
geleidelijke toepassing van zijne denkbeelden kan
worden overwogen. Als men zich dan die geleidelijk-
heid slechts lang genoeg denkt, kan men den verderen
gang van zaken overlaten aan de mogelijkheden, die
de toekomst zal opleveren en aanvangen met het
thans praktisch bereikbare. Dat is misschien voor het
oogenblik niet veel meer dan de hervorming van het regentschapshestuur op Java in den geest iles schrij-
vers, al zal ook dit ria de historie der laatste jaren
stellig verzet in intellectueele kringen uitlokken. An-
derzijds zou het ons niet verwonderen, als er onder de
besturende geslachten ook niet algemeen van sym-
pathie met zijne gedachten zou blijken.
Doch hoe dat zij, het feit, c1at hier van Indonesische
zijde – de schrijver hecht zeer aan deze benaming –
constructief werk is geleverd en een poging wordt
gedaan om, geenszins tegenover het Nederlanclsche
bestuur, doch in nauwe samenwerking daarmee, eene
lijn van staatkundige ontwikkeling van Nederlandsch-
Indië op de basis van de sociale en geestelijke grond-
slagen daar te lande uit te stippelen, verdient naar
•
onze meening ten volle cle aandacht van ieder, die
zijne aandacht aan de politieke ontwikkeling van dit
rjksdeel wijdt.

Mr. J. C.
KIELSTRA.

Wageningen, November 1931.

POSTCHEQIJE EN GIRODIENST.

(In duizenden guldene).
September 1931

11
September 1930

Aantal
Bedrag
Aantal
Bedrag

Nieuwe rekeningen.
1931
–
1.522
–
Rekeningen op ultO.
179.833
–
163.404
–
I3ijsehrijvingen
….
2.518.909
481.719
2.102.070
443.430
a. Stortingen
………
1.055.188
114.060
880.543
108.999
b.
Overschrijvingen
van and, rek.1)
1.463.591
344.129
1.221.381
314.678
van Ned. Bank.
130
23.480
146
19.707
c.
And, onderwerpen
–
50
–
46
Afschrijvingen
….
1.588.316
473.957
1.313.111
448.948
69.704
222.007
66.851
b.
Overschrijvingen
..
a. Cheques

………262.025

op andere rek.
2
)
1.292.976
344.129
1.079.980
314.678
naar Ned. Bank
i443
60.069
1.002
67.374
o.
And, onderwerpeul
12.372
55
10.122
45
Tegoed op u1t
0

–
127.283
–
104.347
Beleggingen
–
93.352
–
86.154
1
1
Hierin heerenen
overschrijvingen
uit het
buitenland
4.132 met
f
737 Âug. 1931 en 3.747 met
f
675 Aug. 1930.
1)
Idem naar het buitenland 29.913 met
f
3.090 Aug. 1931
en 24.449 met
f
2.669 Aug. 1930.

STATISTIEKEN EN OVERZICHTEN.
N.B. ‘” beteekent: Cijfers nog niet ontvangen.

GELDKOERSEN.

OPEN MARKT.

1931

II
1930
II
1929
II
1914

28 Nov. 23/281 16/21
1
9114
II

II
24129

25/30

20124
Nov.

Nov.

Nov.

Nov.
Ii
Nov.

Juli

Amsterdam
Partic.disc.
1
1
12
1
1
12
2
1
116 .i;
1
3
18-2
12
115
-5
/I6 3
3
14_
1
5116
4
1
18_1
I6
Prolong.
71
7j5_ll14
1
1
12
11/
2
_2
1114_1
2
3 12-4
2114_3/4
Londen
114112-6114
DageId…
4
1
12_5
4
1
12-6
4512
421e5112
11
1
2 3
1
3
14
–
2
Partic.disc.
5
11
/is_6
5″h66
5/_7/
55/7/g
2/:1z 7/33
43/
4
_7!
8

21/
4
.3/
4

Berlijn
Daggeld…
8/4-9
89
1
12
89
112
89
1
14
4712
6-10
–
Maandgeld
8-11 8-11
8-11 8-11
–
–
–
Part, disc.
8
8 8
8
47;8
6
7
18-7
2
1
18-/2
Waren- wechsel.
8
7’/,-8
81/
2

6’/2
51/
4
_3/
5

731
8

-.
Ne,a York
Dag8eld
1)

2’/-/
21/,_3/
4

22(
2
.3/
4

21/
3
3/
4

2-‘Sl
411_21
4

1314-2113
Partic,diac.
3
1
18
3
1
18
31
31/_4
2
4
–

1)
i(oers van 27 Nov. en daaraan voorafgaande weken
tjm Vrijdag

WISSELKOERSEN.

KOERSEN IN NEDERLAND.

D
0
ta
New
Londen
Berl(/n
I’ar(/s
Brussel
Batavla
Vork’)
‘)
)
•)
)
1)

24
Nov.
1931
2.
4 9,q
9.11
59.121 9.751
34.65
25

1931
2.49k
9.184
59.10
9.76
34.66
99
26

1931
2.49k
9.01
59.10
9.75k
34.65
99
27

1931
2.49%

8.84
59.02k
9.74k
34.621
994
28

1931
2.49k
8.79
59.07k
9.74
34.571
99 30

1931
2.491,
8 57
59.-
9.73k
34.521
994
Laagsted.w.l)
2.4865
8.40
58.80
9.71
34.45
99
Hoog8te d.wi)
2.49s
9.21
59.20
9.77
34.70
99v,
23
Nov.
1931
2.496j
9.11
59.021
34.60
99
16
Nov,
1931
2.497/
9.39
59.12k
9.76
34.65
99
Muntpariteit
2.4878
12.1071
59.2(3
9.747J
34.592
100

Da a serland
Weenen
Praag
Boeka-
Mllaan
Madrid
•)
rest
1)
*•)
se
,)

24 Nov. 1931
48.32w
35.25
7.38
1.49
12.85
21.05
25

,,

1931
48.35.
35.25
7.38 1.48
12.85
21.15
26

1931
48.35
35.25
7.38
1.48
12.85
21.15
27

,,

1931
48.222/
8

35.25
7.38
1.48k
12.821
21.071
28

1931
48.27k
35.25
7.38 1.48
–
–
30

,,

1931
48.30
35.25
7.38
1.48
12.83
21._
Laagated.w.1)
48.15
–
7.32k
1.44 12.75
20.80
Hoogsted.w’)
48.40
–
7.42k
1.50
12.90
21.40
23 Nov. 1931
48.37k
35.-
7.38 1.49
12.85
21.20
16 Nov. 1931
48.5734
35.25
7.38
1.48
12.85
21.55
Muntpariteit
48.003 35.007
7.371
1.488
13.094
48.52
‘) Noteering te Amsterdam.
8*)
Noteering te Rotterdam.
1) Particuliere opgave.

2 December 1931

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

1049

KOERSEN TE NEW YORK. (Cable).
Data
Stock-
1
Kopen-I
Oslo ‘)
sing-
Buenos-
Mon-
Dala
1

Londen
Parijs
Berlijn Amstërdam
holm

)Ijiagen)I
Aires
1)
ireal
1)
1

($ per £)
(8
P. JOOfr.)
(3
P.
100 Mk.) ($
p. 100 gid.)
24 Nov. 1931

–

—

–

–

–

2.20
24 Nov.

1931

3,69

3,911

23,75

40,11
25

1931 49.75

49.50

49.50

–

_

2.19
25

1931

3,62

3,91
7
/1
6

23,75

40,12
28

1931 49.-

48.75

48.75

–

–

2.-
26

1931
27

,,

1931 48.50

48.2i

48.-

–

2.16
27

1931

3,5411
4
3,91

23,75

40,14
28

1931 48.75

48.25

47.50

_

–

2.19
28

1931

3,52w

3,91

23,78

40,16
‘
30

,,

1931 47,75

47,50

47,-

–

–

–
30

1931

3,39%

3,91

23,75

40,22
Laagsted.w.
1
)
47.-

47._

46.50

–

–

2.10
1 Dec.

1930

4,85
16
/8
2

3,94

23,94

40,36
Hoogste d.w1) 50

50.-

49.-

–

–

2.224
&untpariteit
. .

4,8667

3,905/
8

23,81(

401/
16

23 Nov. 1931

–

–

–

–

–

2.20
16 Nov. 1931 52.60

52.75

52.25

–

–

224
KOERSEN TE LONDEN.
Muntpariteit 66.671 66.671 66.671

6.266

95

2.4878
Plaatse,, en

INoteerings-
1
14
Nov.
Nov.23Nov.!28Nov.3I
28
Nov.
*)Noteeri
n
g te Amsterdam.

)
Not. te Rotterdam. ‘) Part. opgave.
Laatstbekende noteeringen te Amsterdam en Rotterdam op
l.anden
eenheden
1931
121
1931
LaagsteIiioogsiç
1931

Alexaudrië.
.
Piast. p.y,

97

ïY
Athene ……Dr. p.

315

300

260

310

270
1 December 1931 voor telegrafischeuitbetaling op:
Bank-
Gulden per
Pan
Koers
disconto
Bangkok …. Sh.p.tical

212

2/2

212

2/2

2/2
Budapest
. . .
Pen.
p £

25

25

25

25

25
Europa
0/0
Londen
S
)
£
12.101
8.18
6
Buenos Aires

d. p.$

39

37′

371/

39

385/

100 Mark
59.26 58.90
8
Calcutta .. ..
Sli. p.
rup.

1(6
5
‘ 35

116
1
/

116’/

1
1
6
3
/3
2
.

100 Franc
9.747 9.721
2
Constantin
. .
Piast. p.
£

775

775

735

765

735

100 Belga
34.59 34.50
2
hongkong

. .

Sh

p.
$

115S

1/4

1/39%

1/55,

1/418/

100 Franc
48.-
6.90
100

,,
48.-
48.274
2

Kolie

…….Sh. p. yen

2(71/
16
2/7″/

2/7

2jl03,

2/10ij
Lissabon
. . . .
Escu. p.
£

1O93

109
7
/

109

110j

1097/

100 Kronen
7.371
7.38
6
?1exico

. . . .

$
per
£

9.25

10.25

9._

10.50

9.25

100 Schilling
35.-
35.125
8
Montevideo
.

d.per.

28

28

27

30

30

Boedapest

….

.
.-. ..
100 Pengö
43.51
–
8
Montreal

. . .

$
per
£

4.19

4.23

4.06

4.23

4.071i

100 Lei
1.4880
1.48
8
Riod.Janeiro d. per Mil.

329/

37f
‘

41

3i5/
16

100 Leva
48.-
1.824
ij
Shanghai
. . .
Sh. p. tael

1/113

1j9

18

1/10

1/10

100 Dinar
4.379
4.45
7
Singapore

. .

id. p.
$

2/41i

2/411
a

2/4

2/4k

2/4i,

Istanbul ………..
Turksch
10.93
1.171
Valparaiso 2).

$
per
£

31.-

30.80

29.50

30.70

29.50

100 Drachme
3.23
3.21
11
Warschau
. .

ZI. p.
£

34

34

30

34

31

100 Lira
13.09
12.82k
11

dg.

100 Peseta
48.-
20.95
ij
ZILVERPRIJS

GOLJDPRIJS
)
Escudo
2.681
0.071
Londen
1
N.York’l

Londen
Kopenhagen
S)
100 Kronen
66.67
46.50
6
24 Nov. 1931.

181i

301,

24 Nov. 1931

…

1135
100
66.67
47.-
6
25

1931

187/

29

25

1931…

111/10
100

,,
66.67
46.-
6
26

1931

189/

–

26

,,

1931…

114/2
100 IJsl.Kr.
66.67
39.-
27

1931

19,,

29
5
/8

27

1931….

1151_
100 Zioty
27.91
27.95
7
28

1931

19

291/,

28

1131….

116/6
Kovno (Litauen)
100 Lita
24.88
24.75
8
30

,,

1931..

18′
8
,,

28aj

30

1931….

117/11
Riga (Letland) …
100 Lat
48.-
47.60
6_7
1

Dec.

1930..

16

347/8

1

Dec.

1930..
. .

851151
8

Reval (Estiand). ..
100 Esti. Kr.
68.67
65.75
61
27

Juli

1914..

24″i,,

59

27

Juli

1914…..

84111
100 Finnmrk.
f1.26
4.85
8
1 In pence p.oz.stand.
11
Forelgn
sIlvi
in
Sc.
p.oz.fine. ‘)in ah. p.oz.finr
Tjerwonets
12.80
12.85
(10
Roebel)
STAND VAN
‘
i
RIJKS KAS.
______
100
Gulden
48.42
48.50
5
Vorderingen.
1

IS
Nov. 1931

23 Nov. 1931
Amerika.
Saldo van’s Rijks Schatkist bij De Ne-I
derlandsche

Bauk………………
1 /

28.445.841,44
/

28.045.311,49
New.York
)
$
2.4878
2.489j
1

3
Montreal

……..
Canad.
$
2.4878
2.14
Saldo b. d. Bank voor Ned.Gemeenten
,,

173.493,63
19.400,1
Mex. Dollar
1.24
0.89
Voorschotten aan Ned.-lndië ………
l24.68l.264,12
:125.215.864,56

Berlijn
S)
………….

Parijs
S
)
…………..
Brussel
s
)

………..
Luxemburg ……….

Peso (papier)
1.0568′
0.62
Id. aan

Suriname …………………
Id.

aan

Curaçao ………………….
12.752.241,92
7.796.913,82
,,

12.t35.89,9b
8.799.231,45

Zürich
*)
…………..

La Paz (Bolivia)
4)

Boliviano
0.9080
0.63
Kasvord.weg.creduetverst.a!h.buitenl
115.823.797,12

..
….

I15.401.257,12

Praag

……………

Weenen *) …………

Rio de Janeiro…
Milreis (pap.) 0.8075′
0.15
Saldoder poatrek.v.Rijkscnmptabelen

….

,,

24.482.332,11
26.173.787,73
Valparaiso ……..
Peso (papier)
0.30
0.28
Vordering ojh. Alg. Burg. Pensioenf.’)
,,

11.751.671,34
,,

3.625.689,41.1

Boekarest

………..
Sofia

……………
Belgrado ………….

Bogota(Columbia)
4)

Peso
2.42
1.93
Id.
op
andere Staatsbedrijven
1)

……..
21.205.705,51
25.286.963,88
Verplichtingen

Athene

………….
..

Quito (Ecuador)

.
Sucre
1.21
0.40
Voorschot van De Nederl. Bank ing.

Milaan

………….

Lima (Peru)
5) . . .
Sol 9
0.69
0.63

Madrid

………….
Lissabon ………….

Montevideo (Urug.)
Peso
2.5725
1.071
– – –
–

Oslo

)……………
Stockholm) ………

Caracas (Venezuela)
Bolivar
0.4795
0.33 Schatkistbiljetten
iii
omloop
/
I64.934.00,-
f172.234.000,-

Reickjavik ………..
Warschau

………..

Paramaribo

……
Gulden
1.-
0.9ij
25l.040.000,
–
,245.040.000,-

Willemstad (Curaç.)
Gulden
1.-
1.0l
Waarvan rechtstreeks bij

De Neder-
landsciie Bank geplaatst
–
–

Helsingfors

………

San José
(C.
Rica)
Colon
1.16
–
2.133.553,-
,,

2.118.19450

Moskou

…………

Guatemala ……..
Quetzal
2.48k
2.49
Schuld
op
uIt. Oct.’31 aan de gem. ver-

Danzig

………….

Managua (Nicar.)
8)

Cordoba
2.4ij
1.70

art.

16 van haar octrooi
………………
Dageldleeningen
…………………….

strekt wegens voor haar door de
Rijksadm. geheven geni. ink. belast.
San Salvador
4)
.
.. .
Colon 1.2440
1.04
,,

6.489.184,85
•

6.489.184.85

Mexico

…………
Buenos Aires ……
..

Azië.

..

.

Schatkistproniessefl

in oniloop……..

Schuld
op
uit. Oct.’31 aan de gem. ver-

Calcutta ……….
Rupee
0.91
0.67
8

Zilverhons in

omloop
……………..

en
opc. op

de

Rijksink. bel………

strekt wegens aan haar uitte keeren hoofdsoni der person. bel.. aand. in

..

Batavia

……….
Gulden
I.C.
1.-
0.991
4
de hoofds. der grondbel. en der gem.
Kobe
…………
Yen
1.24
1.24
6.51
fondsbel., alsmede
opc. op
die

elas-

Hong Kong
Dollar
0.671
tingen en
op
de vermogensbelasting
Bur

Pensioetif.
,,

2.902.364,86
1

–
,,

2.902.364,86

..

Shanghai
……..
Taël
0.80
Schuld aan het Alg.

.
Id.

ii.
Staatsbedrijf d.

T.
en
T)).
a.

.,
57.324.973,10
–
51.807.984,79
•
Straits
Doll.
1.4125
1.08
Id. aan andere Staatsbedrijven’)
941.165.78
,,

941.165,78

Manilla

..

Phil. Peso
1.214
–
Id. aan diverse Instellingen
t)

……….
4.935.713,19
,,

4.838.260,51

..

Bangkok
Baht
1.10
0.92
1)
In rekg..crt. met
‘s
Rijks Schatkist.

..

NEDERLANDSCH.1NDISCHE
VLOTTENDE
SCHULD.
Teheran (Perzi6)
Kran
0.121
22 Nov. 1931 29 Nov. 1931

……..

Af rska.

..

________________________________
Vorderingen:
1
41.019.000,-
–

Singapore

………..
………..

Kaapstad

..

£
12.101 11.90
6

………….

Egypt.
£
12.42
8.40
,,

651.000,-
–
Australië.

Betaalmiddelen in
‘s
Lands Kas
……

Verplichtingen:
Alexandrië……….

Melbourne, Sidney
Voorschot
‘s
Rijks kas e. a. Rijksinstell.
125.229.000,-
f126.811.000,-

en Bri8bane
….
£
12.10k 6.29

w.o.

muntbiljetten

……………..

Schatkisibiljetten

………………
24.375.000,-
15.570.000,-
24.375.000,-
,,

15.570.000.-
Nieuw Zeeland
. …
£
12.10
7.40

Schatkistpromessen
………………..

4.537.000,-
,

4.520.000,-
1)Goudpeso. 2)Milreis Goud.
)
Not,
te A’dam.
0v.
not, part.
opg.
Muntbiljetten in omloop
……………
Schuld aan het Ned.-lnd. Muntlonds.
Idem aan de Ned.-Ind. Postspaarbank.
,,

858.000.-
713.000,

..

,,

858.000,-
696.000,-
9)
1 Sol. = t
0.9711.
4)
Zlchtkoers.
/
Vnnrachot van de 1avache Rank..
,,
3.271.000,- 3.078.000,-

metaal-
saldo

29.000 72.420 28.200 71.620 25.900 69.720

27.549 68.237
28.652 69.099 23.288 68.224 21.356 65.083

41.885 57.556
61.927 23.207

12.834 4.842

Diverse
reke-
ningen
1)

aas
sas
‘5*

32.039
27.978
28.334 28.823
42.180 42.820

2.228
68
67
66

66
66
66
64

59
46
44

1050

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

2
December
1931

NEDERLANDSCHE BANK.
Verkorte Balans op 30 November 1931
Activa.
Binnenl.Wis-(Ufdbk. (

86.922.552,40
sels, Prom.,

Bijbnk. ,,

6.440.183,01
enz.in disc.(Ag.sch. ,,

12.620.917,15
f

105.983.652,56
Papier o. Ii. Buiteni. in disconto
–
Idem eigen portef. .
f

66.412.799,-
Af :Verkocbt maar voor
de bk. nog niet afgel.
,,

–
66.412.799,-
Beleeningen
snel. vrsch.
Hfdbk.
f

52.658.068,55

in rek.-:rt.
Bijbnk.

7.737.159 02
Ag.sch.

53.034.355,07

t 113.429.582,64
Op Effecten

……f

112.226.558,63
Op Goederenen Spec.,,

1.203.024,01
,,

113.429.582,64
Voorschotten a. h. Rijk …………….
,,

–
Munten Muntmateriaal
Munt, Goud
……f

94.69 1.190,-
Muntmat., Goud
.. ,,
806.462.623,64

f

901.I53.813,4
Munt, Zilver, enz. •

27.499.222,41
Muntmat., Zilver..

–
928.653.036,05
1
)
Belegging i

kapitaal, reserves en pen-
sioenfonds

……………………
,,

27.052.940,66
(ebouwen en Meub. der Bank ……..
,,

5.000.000,_
Diverse

rekeningen ………………
,,

52.273.710,79

Passiva.
f
1.298.805.721,70

Kapitaal ……………………….
f

20.000.00 0,-
Reservefonds ……………………
,,

7.563.205,59
Bijzondere reserve

………………
,,

8.000.000,-
Pensioenfonds

……………….. ..
,,

7.496.574,64
Bankbiljetten in omloop…………..
,, 1.050.772.165,-
Bankassignatiën in omloop ……….
..

117.814,09
Rek.-Cour.
fi

liet Rijk
p

11.911.335,37
saldo’s:

I
Anderen,, 187.220.349,13
199.131.684,50

Diverse rekeningen ………………
,,

5.724.277,88

f
1.298.805.721,70

Beschikbaar metaalsaldo ………….
f

428.352.544,10
Minder bedrag aan bankbiljetten in om-
loop dan waartoe de Bank gerechtigd is.
,,

1.070.881.360,-
1
)
Waarvan in het buitenland
f
165.209.114,27.
Voornaamste posten in duizenden guldens.

Ooud
Andere
Beschikb.
Dek-
Data
Munt
1
Munt mat.
Circu laSte opeischb.
schutden
Metaal-
saldo
1)

kings
perc.

30 Nov. ’31
94.691
806.463
1050.7721199.249

428.353
74 23

’31
94.691
7$2.489
1023.1321225.651

405.496
72
16

’31 94.692
777.550
1037.478 216J09
308.384
71
9

’31 94.692 769.709
1058.273205.681
386.650
70
2

’31
94.692 761.393
1092.5091182.896

374.395
69
26 Oct.

’31 94.692
741.178
1037.0431219.885

362.525
68

1 Dec. ’30
64.831
361.504
854.999

32.949 94.907
50

25 Juli

‘14165.7031
96.410
310.437

6.198
43.521
54

Totaal
Schatkist-
,
ee-
Papier
Diverse
Data
bedrag
promessen
1
e
n ngen
op het
reke.
disconto’s

105.984

rechtstreeks
buiten!.
ningen
i)

30 Nov. 1931
–
113.430
66.413
52.274
23

1931
110.228
–
109.067
75.124
65.649
16

1931
118.712
–
110.656 78.619 62.288
9

1931
132.748
–
112.806
81.549
60.647
2

,,

1931
136.141
–
125.918
88.464
56.258
26 Oct.

1931
145.089
–
118.461
99.840 44.040

1 Dec.

1930
48.378
–
118.542
247.866
40.839

25
Juli

1914
67.947
–
61.686 20.188
1

509
‘1
neneri aen oaneataat van
4
Jan.

weaer op ce Dasis van
-16
metaaldekking.
8)
Sluitpost activa.
SURINAAMSCI-IE BANK.

Voornaamste posten in duizenden guldens.

Data

Metaal

Circu-

opeischb.

Discont.
latte

schulden

24 Oct.

1931..

901

1.163

752

1.019

1

389
17

1931..

899

1.196

691

1.020

378
10

1931..

900

1.243

690

1.020

1

354
3

1931..

903

1.410

589

1.027

1379

25 Oct.

1930…

900

1.208

618

880

1544

5 Juli

1914..

645

1.100

560

735

396
t)
SlUitp. eer activa.

JAVASCI-IE BANK.

Voornaamste posten in duizenden guldens. De samengetrok.
ken cijfers der laatste weken zijn telegrafisch ontvangen

Data

1

Ooud
1
Zilver
1
Circulatie

28Nov.1931

177.700

234.200
21

1931

176.900

235.000
14

1931

176.400

240.800

31 Oct. 1931 132.114

42.557

238.535
24

1931 132.441

43.405 238.216
17

1931 134.187

40.656 243.256
10 » 1931 129.111

43.059

248.361

29Nov.1930 138.771

37.340 254.501
30Nov.1929 140.370

26.293 296.714

25 Juli1914 22.057

31.907

110.172

Data1 Dis-
1
conto’s

28Nov.1931
21

1931
14

1931

31 Oct. 1931

8.979
24

1931

9.072
17

1931

9.249
10 ,, 1931

9.582

29 Nov.1930

9.016
30Nov.1929

8.093

5 Juli1914

7.259
‘) Sluitpost
a
cttva.

BANK VAN ENGELAND.
Voornaamste posten in duizenden pondeu sterling.

Data

Metaal

in

In Banking Disc.and
Bankbilf.

Bankbiij.

Other Securities

circulatle

Departnz.Advances

ecur1ii

25 Nov. 1931

121.684

354.401

41.309

12.698

31.233
18

1931

121.771

354.615

41.089

12.068

31.000
11

,,

1931

121.837

357.105

3.503

11.677

29.356
4

1931

121.909

358.857

36.833

10.751

32.090
28 Oct.

1931

136.937

356.031

54.646

10.548

34.063
21

,,

1931

137.035

355.231

55.443

10.422

29.047

26 Nov. 1930

157.573

351.125

65.444

6.081

22.236

22 Juli

1914

40.164

29.317

33.633

Other Deposits

1

1
Dek-
00v.

I
Public

Other

1

Reservei kings-
Data

Sec.

Depos.

Bankers Accountsl

1
perc.’)

25Nov. ’31

56.581

27 034

59.844

38.140

42.283 33ta,
18

’31

51.006

21.213

59.662

37.1517

42.156 353,

11

’31

54.996

19.143

60.461

38.343

39.641

3319f
4

’31

57.826

19.877

60.936

40.209

38.052 31181
28 Oct. ’31

50.536

17.254

63.478

52.645

55.906 41
/82
21,

’31

53.801

19.094

60.515

52.777

56 804

/32

,

26 Nov.’30

34.596

18.896

55.901

36.813

66.448 59

22 Juli
’14

11.005

13.736

42.185

29.297 52

t) Verhouding tuaschen I4eserve en Deposits.

BANK VAN FRANKRIJK.
Voornaamste posten in millioenen franca.

Data

Goud IZIlverI in het 1

sels

op het

Ivoorschot
1
Te
goedl

Wis-
I
Waarv. I Belee-

Renteloos

buiten!.1

bultenl.

nngen
a.d. Staat

13Nov.’31 67.580

932

13.095118.2971 11.3261 2.799
1

3.200
6

,,

’31 67.581

932

13.374 117.9121 11.0511 2.865 1

3.200
30Oct.’31 64.648

931

14.857 21.5531
12
.
744
1 2.712 1

3.200
23

,,

’31 63.884

928

15.631 120.6701
12
.
704
1 2.735

3.200

14Nov.’30 51.380

524

6.513 126.7111 19.135

2.9141

3.200

23Juli’14

4.104

640

–

1
.
541

8
1

7
6
9

–

Bons
v. d.I

sen
Diver-

Circulatie

Rekg. Courant
Data

m
zei/st.

‘

Staat 1 Zei/it. t Parti
–
aort. k.

.
Iamorf.k.Iculleren

13 Nov.’311

5.065

2.245

82.276

1.366

6.003

22.347
6

,,

‘311

5.065

2.482

82.795

1.903

6.913

21.362
30Oct.
‘311

5.065

2.372

83.639

1.580

6.647

22.954
23

,,

’31j

5.065

2.117

81.769

1.875

6.950

23.073

14 Nov.’301

5.304

2.069

74.698

6.325

7.239

8.909

23 Juli’14

–

–

5.912

401

–

943
1) Sluitpost activa.

buttenBelee-
N.-Ind. ntngen
betaalb.

72.700 73.900
77.400

3.060

41.870
6.046

42.246 5.313

42.306
7.771

44.228

31.259

42.843
30.463 115.758

8.395

75.541

2 December 1931

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

1051

GOEDERENHANDEL.

G.NEN.

1 December 1931.

De graa.umarkt is in de afgeloopen week vrijwel voort-
durend flauw geweest en cle prijzen zijn voor bijna alle
artikelen geregeld gedaald. De flauwe stemming ging voqr-
namelijk uit van Engeland, da.t in het einde van September
en in October dadelijk na de eerste daling van den Ponden-
koers zeer groote hoeveelheden graan, cli wel met name
tarwe en maIs, gekocht heeft en nu die groote inkoopen
niet verwerken kan. Engeland treedt dientengevolge in den
laatsten tijd zeer weinig als kooper van ‘buitenlancisch graan
op, hetgeen in de uitvoerlanden flauwe markten met zich
bracht. Zelfs ondergingen, ondanks den nog steeds weder
dalendea Pondenkoers, de prijzen in Engeland nog telkens
weder verdere verlagingen. Ook in Denemarken en Duitsch-
land leed de koopkracht ten zeerste ouder de bezwaren,
welke de betaling in vreemde valuta daar ondervindt. De
prijsdaling, welke zich reeds in de vorige week ontwikkelde,
heeft aan de termijumarkten te Chicago en Winuipeg deze
week verderen voortgang gemaakt. Zeer belangrijk was ook
de prijsdaling voor tarwe in Argentinië, in verband met de
voor den uieuw’en oogst gunstige weersomstandigheden.
Dat dcsuiettegenstaande het uitvoeroverschot aan nieuwe
Argentijnsche tarwe niet hooger wordt geraamd dan 16
millioen qiiarters (ongeveer evenveel als in het nu afloopen-
de seizoen) en sommige ramingen zelfs aanmerkelijk lager
zijn, steunde de markt niet. Evenmin deed dat de omstan-
cligheid, dat uit Rusland slechts uitermate weinig tarwe is
afgeleden, in Roemenië verreweg het grootste gedeelte van
het uitvoeroverschot reeds is verscheept cii er in dc Ver-
eenigde Statei, ondanks den in verschillende gedeelten van
het wintertarwegebibd gevallen regen, toch nog belangrijke
streken zijn, waar de stand der nieuwe tarwe niet gunstig
is. De prijsdaling werd in de hand gewerkt door de berich-
ten uit Australië, welke op een ruimen oogst wijzen, al is
clie dan aanmerkelijk kleincr clan in het vorige’ jaar. Op
30 November was het ii Engeland eindelijk zoo ver geko-
men, dat de daling van den Pondcnkoers een aanmerkelijke
stijging der graanprijzen tcweegbracht en dadelijk reageerde
Noord-Amerika daarop met een zeer vaste markt, waarna
het slot te Chicago en Winnipeg slechts ongeveer 1 dollar-
cent per 100 EG. lager was dan een week tevoren. De Ar-
geutijnsche termijnmarkten volgden liet Amerikaansche
herstel niet en sloten voor Februari 60
ft
65 centavos per
100 EG. lager dan op den 23sten.
De m al s-prijs leed al eveneens onder het ontbreken van Engelsche vraag en de zeer lage prijzen, waartoe in Enge-
land stoomende partijen verhandeld werden. Ook varen de
verschepingeis uit Argentinië aanmerkelijk grooter dan ver-
wacht werd en dat uit Roemenië zeer weinig werd afgela-
den. maakte daarna geen indruk meer. i)e verkoop van de
aali zienlijke hoeveelheden maïs, welke in Nederland arriveer-
dcii, ‘as slechts mogelijk tot sterk dalende prijzen en cle
.A rgentijusche niaïsmarkt volgde deze dalende prijsbewe-
ging. Ook Roemenië bleek bereid om dagelijks goedkooper
maIs af te geven, doch de zaken, welke er in Roemeensche
ma ïs ii aar West-Europa tot stan(l kwamet.i, waren cleson-
danks niet groot, terwijl de kans schijnt toe te nemen, dat
on clanks den grooteim Boenieenschen oogst de verschepingen
gedurende de wintermaanden geen daaraan geëvenredigden
omvang zullen bereiken. Betrouwbare berekeningen van het
in Argentinië nog aanwezige maïsoverscbo.t wijzen er boven-
dien op, dat een handhaving van de Argentijnsche mais-
verschepingen in den tegenwoordigen omvang tot de onmo-
gelijkheden mag worden gerekend. Zoolang echter Engelamici
niet w’edcr als kooper van maIs optreedt, kan desondanks
bij cle groote hoeveelheid male, welke er naar Europa onder-
weg is, voorloopig nauwelijks op een prijsverhooging van
beteekenis w’orden gerekend. Het schijnt waarschijnlijk, dat
binnenkort in Duitschland de invoer van maïs zal worden

vergemakkelijkt, doch het is de vraag, of een belangrijke
i’ergrooting van de Europeesche vraag daarvan liet gevolg
zal zijn, want de moeilijkheden, die in Duitschland verbon-
den zijn aan het verkrijgen van buitenlandscbe bctaalmid-
delen, zullen de zaken waarschijnlijk binnen zeer beperkte
grenzen honden. Na de belangrijke prijsdaling was op 28
November de maïsmarkt in Europa iets beter, terwijl op
den 30sten in Nederland, België en ook te Hamburg hoogere
prijzen dan tevoren werden betaald. Ook Engeland rappor-teerde aanmerkelijk hoogere prijzen en cle prijsverhooging,
clie op 28 November in Argentinië was ingetreden; hand-
haafde zich. Het slot was daar echter op 30 Novemhër nog
20 k 35 centavos per 100 EG. lager dan een week tevoren.
Ook Roemenië was i.ia 27 November vaster met verminderd
aanbod.
Ge r s t beleefde in den loop der afgeloopen week eenige
zeer vaste dagen, toen in Duitschland besloten werd tot
vergemnakkelijking van den invoer van gerst. Bij aankoop
van een zekere hoeveelheid aardappelvlokken uit den Dtut.
schen regeeringsvoorraad verkrijgt men liet recht om tot een
gereduceerd invoerrecht driemaal die hoeveelheid aan voer-
gerst te imnporteeren en inderdaad hee.f t men in Duitsch-
land dadelijk na de bekendmaking van dit besluit tot stij-
gende prijzen veel gerst gekocht. Daclelijk daarna echter
verminderde cle vraag weder en ondanks het beperkte aan-
bod van gerst en zeer kleine verschepingen uit Rusland en
Roemenië zijn de prijzen weder ingezakt met een sterke
vermindering van dcii omzet. Slechts Argentinië is met
nieuwe gerst ter verscheping in het begin van 1932 vrij ruim
aan cle markt.
Doel van den zooeven genoemden Duitschen maatregel
was vooral bestrijding der toenemende schaarschte aan
r o g g e, welke in sterke mate als veevoeder werd ge-
brtukt. Naast de algemeen flauwe stemming aan de graan.
markt heeft dit bijgedragen tot aanmerkelijke prijsdaling
voor rogge. De verschepingen van deze graansoort uit Rus-
landI waren echter niet groot.
H a v e r trok nu en dan wegens de sterk gedaalde prijzen meer belangstelling, zoodat naar Zwitserland, Nederland en
België nu en dan vi.ij wat Plata-h a v e r, te verschepen in
de eerste maanden van 1932, verkocht werd. Ook Canadee-
sche haver vond in Nederland tot de flink dalende prijzen
vrij geregeld belangstelling.

1IJflL!

01) alle suikermarkten was de stemming gedurende de
afgeloopen week flauw.
In A in e r i k a hebben raffinadeurs geprofiteerd van den
verkoopdrang van de houders van ruwsuiker en hebben
door een zekere mate van terughoudendheid, de prijzen ge-
drukt. Terwijl cle vnrige week prijzen boven 1.35 d.c. be-
dongen konden worden, werd iii de afgeloopen week zelfs
onder 1.30 dc. c. & fr. ‘betaald. ‘De noteeringen op cle N e w-Y o r k s c h e termijnmarkt
zakten nogal in. De laatste beursdag kou echter een lichte
verbetering van 1 punt brengen. De noteeringen luidden
toen als volgt: Dec. 1.09 Jan. 1.09; Mrt. 1.11; Mei 1.17 en
Juli 1.23, terwijl de laatste noteeriug voor Spot Centr.
325 was.
De ontvangsten in de Atlantische’ havens der Ver. Staten
bedroegen deze week 17.000 tons, de versmeltingen 35.000
tons tegen 57.600 tons verleden jaar en de voorraden
108.000 toets tegen 288.100 tous.
W i 11 e t t & G r a y ramen den ii ieuwen wereldoogstop
25.925.000 tons tegen 28.660.000 tons in 1930/31, eene ver-
mindering dus van 2.735.000 tons, waarvan voor rekening
van ‘bietsuiker komt 2.311.000 tons en voor rekening van
rie.tsuiker slechts 424.000 tons.

AANVOEREN in
tong van 1000
KG.

Rotterdam

1
Amsterdam
Totaal

Artikelen
22-28 Nov. Sedert
Overeenk.
22-28 Nov. Sedert
Overeenk.
io
1931
t Jan. 1931
tijdvak 1930
1931
1Jan. 1931
tijdvak 1930

37.612
1.488.771
1.662.420
–
36.237
122.774
1.525.008
1.785.194
Tarwe

……………..
Rogge

……………..
31.069
415.895
538.784
–
1.157
71.233
417.052
610.017
Boekweit …………..
27.736
17.528
–
338
2.137
28.074
19.665
Male
………………
32. 025
1.264.826
983.616
5.848
254.240
175.594 1.519.068
1.158.111
21.346 594.646 615.865
603
55.621
51.994
650.267 668.958

……421

3.349
241.195 217.695
–
3.476 3.114
244.671 220.809
Gerst

……………….
…

185.322
80.749
10.733
404.570 237.485 589.892
318.234
Haver

……………….
Lijnzaad

……………..1.412
Lijnkoek …………..
2.285
109.526 118.985
‘-
204
100
109.730
‘

119.085
723
74.644
135.979
435
23.058
39.953 97.702
175.932
Tarwemeel

……………
Andere
meetsoorten
895
39.743
‘23.001
59
11.943
5822
,
51.686
28.823

1052

ECONOMISCHSTATISTISCHE BERICHTEN

2 December. 1931

De laatste
Cu
b a-statistiek is als volgt:
1931

1930

1929
totis

totis

tons

Productie ……………..
3.122.000

4.671.260

5.156.315

Voorraad overgehr. per
1/1 1.390.000

321.928

131.044

Consumptie ………….
131.000

135.000

127.315
Weekoutv. afscheephavens .

27.018

65.401

18.668
Totaal sedert 1/1. ……..
2.005.463 3.543.695 4.662.773

Weekexport …………..
66.111

87.321

30.779
Totaal sedert 1/1 ………
2.340.6S9 3.016.955 4:391.799

Voorraad afscheephavens .
852.723

837.940

271.066

binnenland …..
1.187.588

992.565

366.227
In E n ge] a
ii
d was bijna •de geheele week za.kenloos,
mede tengevolge van de verdere daling van het Pond.
De
L
o
ie
den s ch e terutijtinotecringen konden zich in
vergelijking met New-York nogal handhaven dank zij de
depreciatie van het betaalmiddel.
Op
J a
v
a verkocht de V.J.S.P. ca.
45.000
tons Superiecil’
tot
f
6:75
en 10.000 tons No. 16 &/hooger tot
f
6.50.
Hier te 1 a n de was de markt eveneens zeer flauw,
waaraan deaandieningen van December suiker niet vreemd
varen. Dc noteeringen op cle A in s t e r d a
in
s c h e ter-
mijnmarkt bereikten aan het einde der week een nieuw
laagterecord en luidden als volgt: Dec.
f
6%;
Mrt.
f7.-;
Mei
f
7;
Aug.
f
7’I.
Dc omzet bedroeg
6550
tons.

KOFFIE.

En de afgeloopen week .blcef de markt onveranderd kalm,
doch de stemming was tegelijkertijd vrij vast. Dit laatste
was hoofdzakelijk het gevolg van nieuwe berichten omtrent
idannea tot verhooging van het uitvoerrecht in Brazilië,
al viel ook .bij cle verschillende berichtgevers geen een-
stemmigheici te bespeuren betreffende het cijfer der vermoe-
(lelijke verhooging, welke door den een op
2/.,
door den
ander op
3/-
en door weder een ander 01)
51-
per zak werd
aangenomen. Officieel werd medegedeeld, dat dc Nationale
Koffie-Raad, samengesteld uit afgevaardigden van alle
koffie-produceerende Staten vali ]3rasilië, 01)
30
November
zou bijeehkomerf en dat de Federale Regeering bij die

gelegenheid vertegenwoordigd zou worden door een buiten-
gewoon afgevaardigde uit Sao Paulo. Als waarschijnlijk
moet worden aangenomen, dat een definitief besluit nu wel
spoedig zal worden genomen, temeer daar inmiddels bekend
is geworden, dat de buitenlandsche bankiers hun instem-
ming met het iii het Overzicht van
17
Noveniber genoemde
plan geweigerd hebben. i3ij nadere beschouwing bleek be-
doeld pla.n hierin te bestaan, dat ongeveer
18
millioen
balen koffie, welke grootendeels als onderpand van de laat-
ste groote leeniug dienen, door de bankiers zouden worden vrijgegeven en door Brazilië vernietigd, waartegenover het
extra uitvoerrecht van $
2.43
per haal als garantie aan cle
bankiers zou komen. Dat door dezen hierop niet zou worden
ingegaan was te verwachten.

Door deu Koffie-Raad van Brazilië werd medegedeeld,
dat in de vorige week zijn vernietigd
31.000
balen Rio,
80.000
balen Saittos en
6.000
balen Victoria, tezamen
117.000
balen. De hoeveelheid welke vanaf 1. Julitot op.
heden vernietigd is, bedraagt
390.000
balen
I.flo, 1.689.000
balen Santos en
154.000
balen Victoria, tezartien
2.233.000
balen, waarbij nog komt cle vOOr 1 Juli vernietigde hoe-
veelheid, bedragende
559.000
balen, hetgeen dus alles te-
zamen maakt
2.792.000
balen.

De kost- en vraehtaaiibieitiugen uit het groote procluc-
tielaiicl w’aren voor Santos onveranderd it een fractie hoo-
ger, doch voor Rio ongeveer 1/- lager. Deze offertes in
dollars, shillings of guldens komen, omgerekend in Engelsch
geld tegen den goudkoers van vOOr
21
September,
01)
het
oogenblik uit: voor gewoon goed beschreven Superior Santos
op prompte verscheping op ongeveer
38/9 9. 39/9
per cwt.,
voor
dito Priine op ongeveer
39/9 9. 4113
en voor Rio type
New-York
7
met beschrijving, prompte verscheping, op
ongeveer
30/-
9.
31/-.

In de aanbiedingen valt Nedcrlandseh-iudië kwam weinig
verandering. De noteeringen in cle eerste hand zijn op het
oogenblik:

Palembang Robusta, I)ecein’ber-verscheping,
14

(A.;
Ben-
koelen Robusta, Decemher-verscheping,
15%
et. ; Mand.-
heling Robusta, ])ecember-verseheping,
17
et.; W.I.B. f.a.q.

STATISTISCH OVERZICH

GRANEN
EN ZADEN
ZUIVEL EN EIEREN
MINERALEN

TARWE
UardWlnler
R000E
Aunerican No.2:i)
MAIS
La Plata
GERST
Amer.

o.2
)
LIJNZAAD
La Plata
BOTER
K.G.
per
KAAS
Edammer

EIEREN
0cm.
not. PETROLEUM
Mud. ContUl
No. 2 loco
loco
loco
loco
loco
Leetiwar-
Alkmaar
Eiermijn
Hollandsche bunkerkolen,
Cr4.ide
Rotterdarnl Amsterdam
Rotterdam
R’damlA’dam
otterdam
R’damlA’dam
der Comm.
Fabrueks-

kaas
Roermond
ongezeefdf.o.b.
tlm 339e’
per lOO K.O. per 2000 K.O.
e0
2000
per 1960 K.tI
Noteering
Id. mjerk
P. 100 st.
R’daiI’a
perbarel

f1.
Olo
II.
Ol
o

fi.
ole
R.
!o
fi.
°!o
El.
010
f1.
eb
II.
0
10
fi.
°lo
$
010
1925
17,20
100,0 13,07
5

100,0
231,50
100,0
236,00
100,0
–
482,50
100,0
2,31
100,0
56,-
100,0
9,18
100,0
10,80
100,0
1.68
100,0 1926 15,90
92,4
11,75
89,9
174,25
75.3
196,75
83,4
360,50 77,9
1,98
85,7
43,15
77,1
8,15
88,8
17,90
165,7
1.89
112,5
1927
14,75
85,8
12,47
5

95,4
176,00
76,0 237,00
100,4
362,50 78,4
2,03 87,9
43,30
77,3
7,96 86,7
11,25
104,2
1.30
77,4
1928
13,47
5

78,3
13.15 100.6
226,00
97,7
228,50
96,8 363,00
78,5
2,11
91,3
48,05
85,8
7,99
87,0
10,10
93,5
1.20
71,4
1929
12,25
71,2
10,87
6

83,2 204,00
88.1
179,75
76,2 419,25
90,6
2,05
88,7
45,40
81,1 8,11
88,3
11,40
105,6
1.23
73,2
1930
9,67
5

56,3
6,22
5

47,6
136,75
59,1
111,75
47,4
356,00
77,9
1,66
71,9
38,45
68,7
6,72
73,2
11,35
105,1
1.12
66,7
lan.

1929 12,35
71,8
12,20
93,3 231,50
100,0 194,25
82,3 365,00
78,9
2,25
97,4
45,95
82,1
9,03 98,4
10,10
93,5
1.16
69,0
l6ebr.
12,72
5
1
74,0
12,65
96.7 236,00
101,9
194,75
82,5 357,25
77,2
2,29
99,1
45,40
81,1
9,19
100,1
12,90 119,4
1.11
66,1
Maart
12,65
73,5
12,625
96,6
233,00
100,6 191,75
81,3 359,00
77,6
1,95
84,4
44,60
79,6
8,56
93,2
12,00
111,1
1.11
66,1
April’
12,12
5

70,5
11,62
5

88,9 218,00
94,1
185,25
78,5 373,25
80,7
1,81
78,4
40,25 71,9
5,90 64,3
11,05
102,3
1.11 66,1
MeI
11,126 64,1
10,57
6

80,9
198,25
85,6
177,50
75,2
363,50
78,6
1,86
80,5
39,90
71,3
6,16
67,1
11,15
103,3
1.16
69,0
Juni
10,875
63,2
10,20
78,0
193,50
83,6
171,25
72,6
355,25
76$
1,87
81,0

78.6
6,41
69,8
11,25
104,2
1.30
77,4
)ull
12,80
74,3
11,20
85,6
218,50
94,4
191,25
81,0
415,50
89,8
1,88
81,4

80,4
6,88
74,9
11,25
104,2
1.30 77,4
Aug.

•
13,12
5

76,3
10,75
82,2
202,50 87,5
182,75
77,4 452,50
97,8
1,93
83,5
46,15
82,4
7,13
77,7
11,25
104,2
1.30
77,4
Sept.

,,
12,625
73,4
10,20
78,0
191,00
82,5
172,00
72,9
506,75
109,6
2,22
96,1
45,25
80,8
8,01
87,3
11,40
105,6
1.30
77,4
Oct.
12,10
70,4
9,87
5

75,6
185,00
79,9
168,00
71,2
516,50
111,7
2,28
98,7 50,25
89,7
9,53
103,8
11,25
104,2
1.30
77,4
Nov.
II
776

68.5
9,20
704
174,00
75,2
164,75
69,8
483,25
104,5
2,20
95,2
50,70
90,5
10,60 115,5 11,35
105,1
1.30
77,4
Dec.

,,
12,62
5

73,4
9,35
71,5
166,00
71,7
163,75
69,4
482,00
104,4
2,06 89,2
47,50
84,8
9,97
108,6
11,75
108,8
1.30
77,4
lan.

1930
12,676
73,7 9,35
71,5
149,25
64,5
151,25
64,1
433,75
93,8
2,00
86,6
43,95
78,5
7,55
82,2
11,75
108,8
1.21
72,0
Pebr.
11,725
68,2 8,17
5

62,5
139,00
60,0
135,75
57,5
398,50
86,2
2.03
87,9
41,15
73,5
6,90
75,2
11,75
108,8
1.11
66,1
Maart

•
10,90
63,4
7,15
54,7
143,50
62,0
125.00
53,0
390,00
84,3
1,71
74,0
41,25
73,7
5,18
56,4
11,55
106,9
1.11
66,1
April
11,17
65,0
7,62
5

58,3
180,25
77,8
129,75
55,0
431,00
93,2
1,50
64,9
36,50 65,2
5,16
56,2
11,35
105,1
1.16
6

69,3
Mei

.
10,45
60,8
6,55
50,1
148,50
64,1
114,50
48,5
405,00 87,6
1,44
62,3
37,20
68,4
5,30
57,7
11,35
105,1
1.18
6

70,5

ju
ni

•
10,05 58,4 5,17
39,6
145,50
62,9
103,75
44,0
385,50
83,4
1,54
,66,7
37,-
66,1
5,09
55,4,
11,35
105,1
1.185
70.5
li

”

,,
9,55
55,5
5,82
5

44,6
157.75
68,1
108,00
45,8 345,75
74,8
1,72
74,5
39,90 71,3
5,99
65,3-
11,35
105,1
1.18
5

70,5
Aug.
9,45
54,9
6,30
48,2
146,00
63,1
116,25
49,3
365,00
78,9
1,58
68.4
40,20
71,8
6,03
65,7
11,35
105,1
1.18
6

70,5
Sept.

,,
8,40
48,8
5,25 40,2
127,50
55,1
99,00
41,9 318,75
68,9
1,64
71,0
37,55
67.1
7,23
78,8
11,35
105,1
1.18
6

70,5
Oct.
7,40
43,0
4,625
35,4
112,25
48,5 86,00
36,4
281,25 60,8
1,63
70,6 36,90
65,9
8,60
93,7
11,35
105,1
1.186
70,5
Nov.

,
7,25
42,2
4,25
32,5 94,50
40,8 82,25
34,9
270,75 58,5
1,58
68,4
36,50
65,2
9,63
104,9
10,90 100,9
0.85
50,6
Dec.

,,
7,07
5

41,1
4,30
32,9
96,00
41,5
91,00 38,6 247,75
53,6
1,55 67,1
33,50
59,8
7,97
86,8
10.85 100,5
0.85
50.6
lan.

1931
6,52
5

37,9
4,-
30,6
84,50 36,5
86,25
365
207,50
44,9
1,61
69,7
32,25 57,6
6,63
72,2
10,30
95,4
0.85
50,6
)lebr.

•
5,775
33,6
3,90
29,8
87,50 37,8 85,75
36,3 206,25
44,6
1,66
71,9 33,80
60.4
6,21
67,6
10,30
95,4
0.85
50,6
Maart
5,62
5

32,7
4,20
32,1
103,00
44,5
104,75
444
214,00
46,3
1,47
63,6 35,00
62,5
4,94
53.8
10,30
95,4
0.66
39,3
April
5,90
34,3
4,425
33,8
112,00
48,4
117,00
49,6
197,75
42,8
1,35
58,4
31,60
56,4
4,20
45,8
10,15
94,0
0.53
31,5
Mei
6,15
35,8
4,975
38,0
95,75
41,4
124,00
52,5
189,00
40,9
1,26
54,5
30,85
55,1
4,07
6

44,4
10,00
92,6
0.53
31,8
Juni

•
5,75 33,4 5,05
38,6
86,75
37,5
116,50
49,4
191,50
41.4
1,29
55.8
33.50
59,8
4,30
46,8
10,00
92,6
0.34
5

20,5
)uli
5,42
5

31,5 4,76
35,9 84,25 36,4
115,75
49,0
211,00
45,6
1,32
57,1
37,75 67,4
4,40
47,9
10,00
92,6
0.24
14,3
Aug.

,,
4,976
28,9
4,02
5

30,8 74,50 32,2
119,50
50,6
185,50
40,1
1,30
56.3
36.00
64,3
4,98
54,2
10,00
92,6
0.43
5

259
Sept.
4,775
27,8
4,275
32,7
68,00
29,4
97,00
41,1
164.25
35,5
1,27
55,0
32,25
57,6
5,775

62,9
10,00
92,6
0.56
33,2
Oct.

,.
5,-
29,1
4,475
34,2
68,50
29,6
94,75
40,1
160.25
34,6
1,24
53,7
26,25
46,9
6,275
68,4
9,90
91,7
0.56
33,2
2 Nov.
6,10
35,5
5,35
40,9.
87,00 37,6
115,00
48,7
184,00
39,8
1,277
55,0
27,–
48,2
6,85
74,2
9,90
91,7
0.56
33,2
9
6,30 36,6
5,80
44,3
85,00
36,8
117,00
49,6
181,00
39,1 1,17
8

50,6
24,50
8

43,8
6,85
74,2
9,90
91,7
0.71
42,3
16

,,

,,
5,90
34,3
5,50
42,1
78,00
33,7
111,00
47,0
173,00
37,4
1,13
9

48,9
25,-
9

44.6
7,20 78,4
9,90
91,7
0.71
42,3
23

5,65
32.8
5.60
42,8
81,00
35,0
116,00
49,1
160,00
34,6
1,10
10

47,6
22,50
10

40,2
7,45
81,2
9,90
91,7
0.71
42,3
30

,,

. ,,
5,15
29,9
.

5,10
39,0
74,00 32,0
114,00
48,3
151,00
32,6
7,-
76,3
9,90
91,7
0.71
42,3
1)
Men zie voor
de toelichting op dezen staat de nummer, van 8 en 15 Augustus
1928 (No. 658 en
659) pag.
.
689190 en 709.
2)
79 Kg. La Plata.
$)
=
Western vôôi
ring van de huidige of fic. not.wijze (Jan.
1928):
Barley vanaf 212131; vanaf 912
6415
Z.-Russ.

2 December 1931

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

1053

Robusta, December-verseheping,
201%
ct., alles per
%
cif, uitgeleverd gewicht, netto contant.
De noteeringen aan de Rotterdamsche termijnmarkt lie-
pen in den loop der week
%-.
it
%
cents per
%
K.G. op.
In loco is de afzet nog steeds onbevredigend met ouver-
ancierde officieele noteeringen van 25 ct. per 3/
t;
K.G. voor.
Sujierior Santos en 23 et. voor Robusta.
De slot-noteeriugen te New-York van het aldaar geldende
gemengd contract (basis Rio No. 7) waren
Dec.

Mrt.

Mei

Sept.
30 November ………
$
5.28

$
5.48

$
5.61

$
5.85
23 November ……… ..5,13

,,
5.40

,,
5.54
•.,,
5.83
16 November ……… ..5,02

,,
5.26

5.36

,,
5.56
9 November ……… ..5,41

..
5.64

.,
5.74

,,
5.92
Rotterdam, 1 i)ecember 1931.

(Mededeeling van
de Vereeniging voor den Goederenhandel
te Rotterdam.)
Noteeringen en voorraden in Brazilië.

te Rio
te San los
Wisselkoers
Data
Voorraad
Prijs

Voorraad
Prijs
te Rio
°
o Londen (In Balen)
No.7′) (In Balen)
No.41)

30 Nov. 1931
194.000
12.500
1.097.000

15.400
4

pence
23

,,

1931
265.000
12.400
1.212.000

15.400
4TVpence
16

,,

1931
275.000
12.600
947.000

15.400
4
.
8
.
pence
30 Nov. 1930
266.000
12.050
1.141.000

16.500
5i

pence
1)
In Reis.

Ontvangsten
uit het binnenland van Brazili

in Balen.

te Rio
te Santos
Data
__
Afgeloopen

Sedert
Afgeloopen
Sedert
week

1Juli
week
1Juli

28

Nov. 1931….
81.000

1.695.000 424.000
5.694.000
28

Nov. 1930….
82.000

1.422.000
220.000 4.861.000

THEE.
een rust van drie weken, werd Donderdag jl. te
Amsterdam een veiling gehouden, met een aanbod van bijna 16.000 kisten Java/Sumatra-thee.
Gezien de tamelijk flauwe stemming, die de vorige dagen
te Londen heerschte van Britsch-Indische en Ceylon-theeën,
waaraan achteruitgang in kwaliteit in hoofdzaak ten grond.
slag lag, viel de stemming te Amsterdam nogal mede. Ook
Londen
was
voor Java-thee zeer vast, doch dit zal vel voor
een deel verband houden met het feit, dat de Poudenkoers zakte tot onder de
f
b.-.
Te Amsterdam konden Sumatra-theeën grootendeels tegen
vorige prijzen worden afgedaan, terwijl voor de gebroken Javasorteeringen meestal 1 a 2 ets. lager werd betaald. Slechts enkele ondernemingen, wier kwaliteit aan zien-
lijken vooruitgang vertoonde, maakten voor haar product
een veel beteren prijs.
De middenprijs bedroeg voor Java-thee 381% ets., tegen 39% ets, in de vorige veiling en voor Sumatra-thee 34 ets.,
tegen 30% ets, op 5 November.
De volgende veiling, (lie is vastgesteld op 10 December as., geeft een aanbod te zien van ca. 12.000 kisten. Overigens valt van de theemarkt niets bijzonders te ver-
melden.
Amsterdam, 30 November 1931.

STEENKOLEN.

Het is duidelijk, dat ook met een a11eriugrjpendte ver-
laging van de prijzen f..b. exportzeehaven noch de West.
faalsehe, noch de Poolsche kolenexporteurs eenige kans
hebben tegen Engeland op de wereldmarkt te concurreeren,
zoolang het Pond zoo gedepreeiöerd blijft, dat het uitge.
drukt in Nederlandsche valuta neerkomt op
f
8.40. In dit
licht bezien, is het alleen maar begrijpelijk, dat de West-
faalsche Mijnbesturen, onmiddellijk nadat de arbiter het
collectief looncontract had verlengd tot 31 December as.,
dit weder hebben opgezegd tegen 31 December as. Alleen
een drastische loonsverlaging, vastgekoppeld met verdere
bezuinigingen in het bedrijf, kan Westfalen in staat stellen

AN GROOTHANDELSPRIJZEN
1
)

METALEN

.
TEXTIELGOEDEREN

.
DIVERSEN

ZILVER
IJZER
Cleveland
KOPER

1
TIN
LOOD
KATOEN WOL
gekamde
WOL
gekamde
KOE-
KALK-
cash Londen
per
Foundry No.3
Standaard
Locoprijzen
locoprijzen
Locoprijzen
Middling
locopruzen
Australische, Australische,
CrossbredColo-
HUIDEN
Gaaf, open
SALPETER
Old. per Standard
f.o.b.
Middlesbrough
Londen

1
Londen per
Eng. ton
Londen
per Eng. ton
New-York
Merino,
64’s
Av.
loco Bradiord
nial Carded,
kop
.

100 KO.
(.,unce
per Eng. ton
per Eng. ton
per Ib.
per Ib.
50’s Av. loco
57-61 pnd.
netto Bradiord per Ib.

pence
0
10
Sh.
°Io
f
Ol
o

I
OJ
g
Oj
$ cts.
Ol
o

pence
°Io
pence
Oj
f1.
oj
II.
O/
o

(32
1
1
100,0
731-
100,0
62.116
100,0
261.171-
100,0
36.816 100,0
23,25
100,0
55,00
100,0
29,50
100,0
34,70
100,0
12,-
100,0
28uj15
89,3
8616
118,5
58.1
1
–
93,5
290.1716
111,1
31.1
1
6
85,3
17.55
75,5
47,25
85,9
24,75
83,9
28.46
82,0
11,61
96,8
.2
5
1
4
83,3
73
1
–
00,0
55.14
1
–
89,7
290.4
1
–
110,8
24.4
1
–
66,4
17,50
75,3 48,50
88,2
26,50
89,8
40,43
116,5
11,48
95,7
2
6’116
81,1
661-
90,4
63.16j-
102,8
227.51- 85,8
•
21.11-
7,8
20,00
86,0
51,50
93,6
30,50 47,58
137,1
11,48
95,7
S247
1
76,2
7016
96.6
75.141-
121,9
203.15
1
6
77,8
23.51-
63,8
19.15
82,4
39,-
70,9
25,25
85,6
1
103,4
32,25
92,9
10,60
88,3
1
7
1
3
j16
55,4
67
1
–
91,8
54.13
1
–
88,0.
142.51-
54,3
18.116
49,6
13,55
58,3
26,75
48,6
16,25
55,1
25,36
73,1
9,84
82.0 26
1
(4
81,8
661-
90,4 75.1016
121,7
222.716
84,9
22.2
1
–
60,7 20,20 86,9 46,75 85,0 28,75 97,3
37,50
108,1
11,70
97,5
257/g
80,7
86j6
91,1
78.-/6
125,7
222.11)-
85,0
23.216
63,5 20,10 86,5 44,25 80,5
27,75
94,1
34.50
99,4
11,70
97,5
26
81,0
671-
91,8
89.81-
144,0
221.016
84,4
25.8(6
69,7
21,25 91,4 44,00
80,0
27,50 93,2 36,
103,7
11,70
97,5
2514 80,2
681-
93,2
82.1716
133,5
207.516
79,2
24.16)-
68,0 20,45 88,0 43,25 78,6 27,25 92,4
.33,50
96,5
11,70
97,5
2511
19

78,1
6916
95,2
15.416
121,2 197.516
75,3
23.191- 65,8
19,40
83,4
41,50 75,5 26,25
89,0
30.50
87,9
11,70
97,5
24
1
4
75,6
71
1
–
97,3
74.11
1
–
120,1
200.5
1
–
76,5 23.14
1
–
65,1
18,75
80,6
40,00
72,7
25,75 87,3
38,50
99,4
11,70
97,5
24119
75,7
7216
99,3
72.1216
117,0
209.516
79,9
22.161-
62,6
18,65
80,2
38,75 70,5 24,75
83,9
32.25
92.9
9,18
76,5
24119
75,7
7216
99,3
73.171-
119,0
210.111-
80,4
23.31
–

63,6
18,60
80,0
37,00
67,3
24,00
81,4.
29,75
85,7
9,28
77,3
.23″!,t
73,9
72
1
6
99,3
74.19,-
120,7
205.5
1
6
78,4
23.11
1
–

64,7
18,90
81,3
34,25
62,3
.23,75
80,5
31,25
90,1
9,39 78,3
23
1
115
71,8
7216
99,3
72.161-
117,3
188.9/6
72,0
23.416
63,8
18,45
79,4 32,50
59,1
22,50 76.3
–
–
9,49
79,1
,22
11
119
70,7
72!6
99,3
70.5/-
113,2
182.-16
69,5
21.131-.
59,4
17,50
75,3
34,25 62,3 23,00
78,0
27,25
78,5
9,70
80,8
(221/
4

.69,3
72/6
99,3
68.616
110,1
178.18(6
68,3
21.9/6
59,0
17,25
74,2 31,25 56,8 21,25 72,0
27,75 80,0
9,90
-82,6
(2011/16
65,3
72
1
6 99,3 71.9
1
6
115,1
174.13
1
–
66,7
21.11
1
–
59,4
17,15
73,8
29,50 53,6
19,25
65,3
26,63
76,7
10,11
84,3
20118
62,6
72(6
99,3 71.12
1
6
115,4
174.4
1
–
66,5
21.4
1
–
58,2.
15,45
66,4
28,50 51,8
17,75
60,2 24.50 70,6
10,21
85,1
191/
59,5
70/-
95,9
68.1916
111,1
165.18/
–

63,4
18.16!-
51.6
15,20
65,4
26,25
47,7
16,50
55,9

6,2
10,21
85,1
(19
9
/16
61,0
67/6
92,5
61.31-
98,5
161.17/6
61,8
18.616
50,3
16,45
70,8 27,25 49,5
17,25
58,5
24,13
69,5
10,21
85,1
11816118
59,0
6716
0
2,5
53.91-
86,1
145.-1-
55,4
17.161-
48,9
16,50
71,0
28,75
52,3
18,00
61,0
26,25 75,6
10,21
851
f1611,6

.
50,0
6716
92,5 50.1)6
80,7
136.416
52,0
17.191-
49,3
14,50
62,4 27,75
50,5
17,50
59,3
26,63
76,7
10,21
85,1
f
1
6
49,9
67/6
92.5
48.21-
77,5
134.17
1
6
51,5
18.3
1
–
49,8
13,10
56,3
27,00
49,1
16,75
56,8 24.25
69,9
918
765
f16
3
18
51,0
651-
89,0
4715-
69
135.516
51.7
168.61-
50,2
11,95
51,4 27,25 49,5
16,50
55
1
9
24,88
71,7
9,28
77,3
(16
11
(18
52,0
63
1
6
87,1
46.6
1
–
74,6
132.6)-
50.5
17.18
1
–
49,1
II,-
47,3
27,00
49,1
15,75
53.4
2R,0
76,4
9,39
78,3
f16
1
1,
51,5
6316
5

87,1
43.-1-
69,3
117.131-
44,9
15.151-
43,2
10,55
45,4
24,50
445
14,50
49,2
26,25 75,6
949
79,1
~
16
5
ls
51,9
6316
6

87,1
46.816
74,8 113.161- 43,5
15.1816
43,7
10,85
46,7 24,00
43,6
13,00
44,1
25,25
7.8

9,70 80,8
116
5
18
51,9
63
,
6
6

87,1
47.616
76,2
115.31-
44,0
15.5(6
41,9
9,95 42,8 22,50
40,9
12,50
42,4

72,0
9,90 82,6
b 13
7
18
43,2′
6016
87,9
45.716
73,1
116.81-
44,4
14.-16
38,5
10,30
44,3
21.25 38,6
12,00
40,7
24,63 71,0
.

10,11
84,3
11211
2

38,9
58:6
80,3
45.116
72,6
117.-16 44,7
13.516
36,4
10,95
47,1
21,75
39,5
12,00
40,7
22,50
68,8
10,21
85,1
113
7
/,
41,8
586
80,3
45.116
72,6 122.11-
46,6
13.316
35,2
10,90
46,9 25,25 45,9
14,50
49,2
22,25
64,1
10,21
85,1
f13/9
40,9
5816
80,3
42.1516
68,9
113.41-
43,2
12.101-
38,3
10,25
44,1
24,50
44,5
14,50
49,2
22.25
64,1
10,21
85,1
?12
15
116
40,3
5816
80,3
39.6/6
63,4
104.171-
40,0
11.1016
31,6
9,40
40,4
23,50
42,7
13,00
44,1
21,75
62,7,
10,21
85,1
112
7
18
40,1 5816
80,3
36.616
58,5
106.216
40,5
11.1116
31,8
9,10
39,1
22,00 40,0
12,50
42,4
19,13
55,1
10.21
85,1
F13
1
14
41,2
5816
80,7
34.141- 55.9
112.5/6
429
12.1516 35,1
9,25
39,8 22,25
40,5
12,50
42,4
20,25
58,4
8,26 68,8
(1213116
39,9
5816
80,3
32.15/-
52,8
114.1916
43,9
11.1916
32.9
7,20
31,0
2225
40,5
12,00
40.7
18,75
54,0
7,-
58,3
13114
41,2
54/-
74,-
29.91-
47,4
109.31-
41,7
10.1916
30,1
6,55
28,2
20,00
36,4
11.00
37,3
18.-
51,9
6,50 54,2
14
43,6
‘
47/-
64,4
28.716
45.7
102.1016
39.2
10.121-
29.1
6,30
27,2
19,50
35.5
10,75
36,4
17,50
50,3
6.65 55.4
14
1
3116
46,1
1

47!-
64,4
28.6!
–

45.6
102.-!-
39,0
10.16/-
29,6
6,75
7

29,0
20,25″
36,8
36.8

11.25
11

38,1
16,75″
48,3
6,80 56,7
1
6
7
/9
52,5
47
1
–
64,4
30.18/-
49,8
106.6!- 40,6
12.-!-
32,9

6
,558
.
28,2
20,25″
11,00
12
37.3
6.80
56,7 (14
3
(8
44,7
47j-
64,4
30.121-
4
0
,3
106.81-
40,6
12.
1
1
329
6,20
9

26,7
1

20,00
13

36,4
11,50
13

39.0 6,60 56,7
fl4b/
45,5
47
1
–
64,4
27.2
1
–

43.7
108.14
1
–
41,5
12.-!-
32,9
6,15
10

26,5
17,00
14

30,9
10,00
14

33,9 6,80 56.7
u
1
3
1
!s
40,9
41/-
56,2 1
25.7)6
40,9
95.913
36,5
10.101-
28,8
1

6,80 56,7
é invoering
van de
huidige
officieele noteeringswijze
(lan. 1928);vanaf
16 Dec.1929
7415
K.G. Hongaarsche
vanaf 26
Mei1930
Z.-Russische.
4
)=Malting
vôôr
de
Invoe-
Noteering
Schotland
5916. 6)58)…
7)
6Nov.
8
)
13 Nov.
9) 20 Nov.
10)

27 Nov.
13)

5 Nov.
12)
12 Nov.
1.2)

19
Nov.
14)

26 Nov.
15)
17 Nov.

11054

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

2 December 1931

den strijd op te nemen tegeii de Engelsche kolen. Geschiedt
tie gerechtvaardigd is. De prijs is onveranderd
58/6
(papier)
dit niet, dan zal ook Nederland met Engelsche kolen over-
voor het district. J)e Schotten krijgen een korting en be-
stroomd worden, waartegen onze Neclerlandsche
kolen wei-
talen
61/6
fot. Grangemouth (papier).
lig aullen vermogen te doen.
Staal had wel een bijzonder slechte markt. Er is geen
De prijzen zijn
:
noemenswaardige

vraag uit

Engeland,

terwijl

het

Verre

Northumberland

Ongezeefde

………….
f
8-
Oosten, dat den laatsten tijd

een niet onbelangrijke steun

Durham

Ongezeefde

…………………..
8,75
‘oor de markt was

(boycott van Japansche goederen in
Cardiff

2/3

large

1/3

smalis

…………..
……
,
10.25
China) miiicler kooplustig werd. Het prijsniveau ging aan-

Schotsche Gezeefde (Prirne Lothians)
:8,40
zienljk omlaag. Stafijzer doet
57-58
sh. fob. Antwerpen

Yorkshire gewasscheu

Singles ………..
..
8.-
(papier).
Westfaalsche

Vetförder

……………….
10,60
Vlamstukken

T

…………..
11,75
Smeenootjes

……………..
11,50
Gasvlamförder

………….
..11.-
,,

Gieteokes

………………
14.-
INSTITUUT VOOR ECONOMISCHE GESCHRIFTEN.
E[ollandsche Eierbriketten

……………..
13,30

allés per ton van 1.000 1.ÇG. franco station Rotterdam/Am-
aterdam.
Bedrijfsleven en de strijd tegen
Ongezeefde

buukerkolen

f.o.b.

Rotterciani/Amsterciam
f9.90.
de Armoede in Nederland
Markt flauw.
1 i)ecember
1931.
door Dr. CH. A. VAN MANEN.

Prijs ingenaaid
f 3,-.

Gebonden
f 4,75.

IJZER.
Voor leden der Vereeniging en geabon.
De ruwijzerinarkt vertoont zeer weinig
verandering in de
neerden op het Weekblad wordt dit werk
laatste veertien dagen. De priji van Lux
3 is
met
43-44
shilliugs fob. Antwerpen (goud) iets zwakker. Handel met
beschikbaar gesteld tegen den prijs van

Engeland wordt
–
vooral nu er kans op een invoerrccht
2,50

ingenaaid

en

f
4,-

gebonden.
bestaat
–
in het geheel niet meer gedreven. De binnen-
landsche prijs van Lux
3
in Frankrijk
is voor December
met
15
frs. tot
250
frs. fob. Lougwy gedaald. Cleveland
Bestellingen richte men tot het Secretariaat van het

ijzer vindt thans regelmatiger afzet, doch alleen in Enge.
Instituut,

Pieter

de Hoochweg

122,

onder gelijk-
land en Schotlanci zelf. ])e voorraad is aan het verdwijnen

1
tijdige

remise per postwissel of op

postchèque- en
en de productie is voorloopig voor het grootste deel ver-
girorekening No. 8408, Rotterdam.
kocht.

Niettemin

wordt

cle

toestand
niet

zÔö

veel

ver-
beter.d geacht, dat daardoor een uitbreiding van de produc-

Vervolg
STATISTISCH OVERZICHT VAN GROOTHANDELSPRIJZEN.

DIVERSEN
KOLONIALE PRODUCTEN
INDEXCIJFERS

RUBBER’)
Bruto-
n:90

VURENHOUT
Standaard
SUIKER
Witte kristal-
KOFFIE
Robusta THEE
Alt. N.-I. theev.
COPRA
gewichtv.d.
buit. handel
—
1H)
o

–
ba-is 7″ f.0 b.
Zweden)
Ribbed Smoked
Sheets
suiker loco
Locoprijzen
A’dam gem. Pr.
Ned.-Ind. f.m.s.
per lOO K.G.
Nederland
-m
1
Finland
loco Londen
R’dam)A’dam.
per 100 K.Q. Rotterdam
per
1
)

K.G.
Java- en Suma-
tratheep.’)KO.
Amsterdam
1925=100
c
–
In.
voer
Uit-
vo
per lb.
_

f
01
Sh.
01
fi
010
cts.
°Io
Cts.
010
f
01
1925
159,75
lOO
2111,625
100,0
18,75
100,0
61,375
100,0
84,5
100,0
35,876
100
1
0
100
100
100,0
100,0
1926 153,50
96.1 21-
67,4
17,50
93,3
55,375
90.2
94,25
111.5
34,-
94,8
112
128
93,2
92,9
1927
160,50
100,5
116,375
51,6
19,12
6

102,0
46,005
76,4
82,75
97,9
32,625
90,9
113
116
95.4
89,5
1928 151.50
94,8
-110.75
30,2
15.85
84,5
49,625 80,9 75,25
89.1
31,87
88,9
118
128
96,4
87,6
1929 146,00
91,4
-110,25
28,8
13,-
69,3
50,75
82,7
69.25
82,0
27,37
5

76,3
122 132
91,6 82,6
1980 141,50
88.6
-15,875
16,5
9,60
51,2 32
52
1
1
60,75
71,8
22,62
5

63,1
124
135
75,5
69,4
Jan.

1929
152,50
955
-19,875
27.9
13,775
73,5
53,125
86,6
77,25
91,4
29,-
80,8
III
119
94,2
84,6
Febr.

,
150,00
96,9
11-
33,7
13,37
6

71,3
54
88,0 74,25
87,9
28.62
6

7″,8
75
83
94,2
85,4
Maart

,,
147.50
92.3
110,125
34,0
33,50
72,0
54
88,0
72,75
86.1
27,62
5

77.0
82
III
94,8
85,8
April
.

,,
147,50
923
-110,5
29,5
13,375
71,3
54
88,0
74,25
87,9
26,75
74,6
110
142
92,9 83,9
Mei

,,
145.00
90,R
-110,875
30,5
12,25
65,3
54
88,0
73,50
87,0
25,87
5

72,1
135
144
91,6
81,7.
luni

,,
147,50
92.3 -/10,625
29,8
12,00
64,0
54
88,0
69,50
82,2
24,875
69,3
137
134
91,0
81,9
juli

,,
145,00
90,8
-(II
30,9
13,425
71,6 54
88,0
68,50
81,1
21,50
76,7
144
147
91,0
83,7
Aug.

,,
145,00
90,8
-110,5
29,5
13,00
69,3
53,50
87,2
64
75,6
27,25
76,0
151
149
91,6 83,6
Sept.

,,
145.00
90,8
-110125
28,4
13,476
71,9 51,75
84,3
64
75,6
28,25
78,7
135
144
91,0
82,0
Oct.

,,
142.50
89.2
-19,625
27,0
13,30
70,9
48,50
79,0
66
78,1
27,50
76,7
137
146
90,3
80,5
Nov.

,
142,50
89,2
-(8,125
22,8
12.50
66,7
41,75
68,0
66,50
78,7
27,25
76,0
128
143
88,4
78,8
Dec.
l42,.0
89.2
-18
22,5
12,076
64,4
36:75
59,9
60,75
71,8
27,125
75,6
123
125
87,1
78,8
lan.

1930
147,50
92.3
-(7,375
20,7
11,676
62,3
35
57,0
60,50
71,6
26.875
74,9
128
136
84,5 76,9
Pehr.
147,50
923
-18
22,5
11,40
60,8
35
57,0
58,25
68,9
26375
73,5
112
126
81,3
75,2
Maart
147,0
92,3
-17,625
21,4
10,70
57,1
35
57,0
62,25
73,7
25,25
70,4
125
131
78,7
74,2
April

»
14,50
92.3
-17,375
20,7
10,55
56,3
35
57,0
59,50 70,4
26,12
5

72,8
115
127
78,7
72,8
M
e
i
145,00
90,8
-16,875
19,3
9,80
52,3
34,75
56,6 58 68,6
25,O
71,1
132
132
76,1
72,0
Juni

,,
14500
90,8
-16,125
17,2
9,775
52,1
33
53,8 58 68.6
2287&
‘
63,8
131
133
76,1
70,4
Juli
142.50
89,2
-15,625
15,8
9,276
49,5
31,50
51,3
55,50
65,7
21,75
60,6
138
141
74,2
69,3
Aug.
142.50
89.2
-14,875
13,8
8,50 45,3
29,50
48,1
55,25
65,4
20,-
55,7
129
145
73,5 67,9
Sept.

,,
140,00
87,6
-14,125
11,6
7,976
42,5
28,25
46,0
59,50
70,4
19,25
53,7
122
126
72,3 65,4
Oct.

»
132,50
82,9
-/4
11,2
8,62
5

46,0
29
47,3
66,50
78,7
18.75
52,3
128
152
71,6 64,6
Nov,

,,
130,00
81,4
-14,375
12,3
8,75
46,7
29
47.3
68,25 80,8
19,375
54,0
121
139
71,0
63,3
Dec.

,,
130,00
81,4
-14,375
12,3
8,20
43,7
29
47,3
66,75
79.0
19,-
53,0
105
129
69,0
61,3
Jan.

1931
125.00
78,2
-1
4
,
2
5
11,9
8,20
43,7
28
45.6
66,25
78,4
18,25
50,9
121
132
67,7
59,2
Febr.

,,
125,00
78,2
-13,875
10,9
8.20 43.7
26,25
42,8 53
62,7
18,125
50.7
06
121
67,1
59,4
Maart

,
125,00
78.2
-13.75
10,5
8,30
443
25,’0
41,5
45
53,3
18,625
519
107
140
66,5
59,1
April

,,
12500
78,2
-13,125
8,8
8,575
45,7
24,75
40,3
43
50.9
17,50
48,8
110
138
65,8
58,4
Mei

,,
125,00
78,2
–
3,125
8,8
8,50
45,3
25
40,7
40,25
47,6
15,37
5

42,9
114
141
65,8
5i,8

j
uni

,,
110,00
68.9
–
1
3,125
8,8
8,57
5

45,7
25,75
42,0
39,51
46,7
14,125
39,4
127
133
64,5 56,8
uli

,,
110,00
68.9
-(3
8.4
8.77
5

46.8
27
41,0
38,25
45,3
15,-
41.8
138
153
62.6 55.8
Aug.

,,
100,00
62,6
-12.5
7,0
7,90
42,1
25,50
415
3’4,50
456
14.125
39,4
122
142
60,6
55,6
Sept.

,,
100,00
62.6
-12,375
6,7
7,525
40,1
23,75
39,7
37,50
44,4
13,375
37,3
125
146
58,7
Oct.

»
100,00
62,6
-12,375
6.7 7,55
.40,3
23
37,5
37,75
447
11,25
36,9
119
146
58,7-
2
Ov.

,,
100,00
62,6
-’23)25
6,5 7,25
3′,7
23
37,5
3650
2

43,2
13,75
39,3
9
1°0,00 62.6
-(2,5
7,0
7,50
40.0
23
37.5
37,25
3

44,1 14,125
39,4
16
23

101,00
10000
6?,6
-12.3125
6.5
7,25
30,7
23
37.5
14,12′
39,4

30
100,00
62,6
62,6
-12,375
-(2.0625
6,7 5,8
7,25 6,50
38.7 34.7
23
23
37,5
37,5
13,1

5
12,75
36,6
35,5
1)
Jaar- en
maandgem. atger.
op
1l

pence.
2)
5
Nov.
5)

26 Nov.
N.B.
Alle
Pondennoteeringen
vanaf
21
Sept. zijn
op goudbasis
omgerekend.