MPTRMBER 1930
AUTEURSRECHT VOORBEHOUDE.N.
Enomsëh-Statistische
Be
;
richten
ALGEMEEN WEEKBLAD VOÖR HANDEL NIjVERHEID, FINANCIËN EN VERKEER
ORGAAN VOÖR ‘DÉ MEDÈDEELINGEN VAN DE CENTRALE COMMISSIE VOOR DE RIJNVAART
• UITGAVE VAN HET INSTITUUT VOOR ECONOMISCHE GESCHRIFTEN
15E JA GANG
WOENSDAG 3 SEPTEMBER 1930
No. 766
INSTITUUT VOOR ECONOMISCHE GESCHRIFTEN.
Algemeen Secretaris: Prof. Mr. Dr.
G.
M:
Verrijn Stuart.
ECONOMISCR.,S’J’ATISTISCHE BERICHTEN.
•
.
COMMISSIE VAN ADVIES:
Prof. Mr. D. van Blom; J. van Has8elt; Jhr. Mr. L. H. van
Lennep; Mr. K. P. van der Mandele; Prof. Dr.
W
J
Polak; Mr. Dr. L. F. H. Regout; Dr. E. van Weideren
Baron Ringeis;Prof. Mr. H. R. Ribbius; Jan Schilthui8;
Mr. Q: J. Terpstra;’ Prof.’ Mr. F. de Vries.
Gedelegeerd lid.: Prof. Mr. Dr.
G. M.
Verrijn Stuart.
Redacteur.Secretaris:,H.
M. H.
A. van der Valk.
Secretariaat: Pwter de
Rotterdam.
Telefoon Nr. 35000. Postrekening 8408.
11
honnementsprij voo het weekblad franco p. p. in
Nederland f 20,—. ‘Buitenland en Koloniën f 23,— per
jaar. Losse nummers 50 cents. Leden en donateur8 van het
‘Instituut ontvangén het ,weekblad ‘gratis.
De verdere publicaties van het Instituz4t uitgaande ont-
vangen de abonné’s, leden en donateurê kosteloos, voor zoo-
ver daaromtrent niet anders wordt beslist. –
..4angeteekende stukken: Bijkantoor Ruige plaat weg.
Advertenties f0,50 per regel. Plaatsing bij abonnement
volgens tarief. Administratie van abonnementen en adver
–
tenties: Nijgh
ct
van Ditmar’s Uitgevers-Maatschappij, Rot-
terdam, Amsterdam, ‘s.Gravenhage. Postchè qua- en giro-
rekening No. 6729. – -.
2 SEPTEMBER 1930.
In verband met degeldbehoete voor de maan”dswis-
seling, was de vraag naar geld aan het einde dezer
week niet onbelangrijk grooter. Aanvankelijk was het
aanbod weder overwegénd, zoodat de rente voor eau-
geld nog verder terugliep, er was % pOt. geld ver-
krijgbaar, maar later kromp het aanbod sterk in en
Zaterdag werd zelfs tot 2% pOt. betaald. Ook de pro-
longatierente’ kon iets oploopen en noteerde 1% pOt.
Voor wissels bleef echter de rente vrijwel onveran-
derd; in het midden der week trok de koers iets aan,
zoodat ook wel 1
15
116
pOt. betaald werd; maar later
kon men toch vrijwel voor 1
7
/8
pOt. plaatsing vinden,
zij het dan ook dat niet alle posten even grif plaatsing
vonden.
* *
*
Op den weekstaat van De Nederlandsche Bank geeft
de post binnenlandsche wissels een vermeerdering van
f
1,3 millioen te zien. De beleeningen vertoonen, blijk-
baar als gevolg van de maandswisseling, een stijging
van
f
31,3 millioen. Het renteloos voorschot aan het
Rijk daalde met
f
800.000.
De goadvoorraad der Bank bleef vrijwel op dezelfde
hoogte. De zilvervoorraad verminderde met
f
300.000.
De post papier op het buitenland en de diverse reke-
ningen op de actiefzijde der balans klommen resp. met
f
60.000 en
f
5,5 millioen.
De bankbiljetten circulatie blijkt met f44 millioen
te zijn toegenomen. De rekening-courant-saldi daalden
met
f
7,1 millioen. Het: beschikbaar metaalsaldo be-
draagt
f
15 millioen rnindr dan verleden week. Het
dekkingspercentage is ruim 48..
*
*.
*
Op de wisselmarkt deed de geldvraag voor den ultim
den koers van het Pönd terugloopen. Ook ondervond
het den invloed van den vasten Dollarkoers in Londen,
die van 4.87 tot op 4.8675 steeg. Het Pond, dat hier
de week op 12.08% begon; sloot op 12.08%, terwijl de
Dollar, die op 2.4818 opende aanvankelijk steeg tot
2.4822, om daarna tot 2.4816 te dalen, waarop een slot-
noteering van 2.4822 volgde. Marken liepen met het
Pond mede terug -en kwamen van 59.28w op 59.25%
(Ponden tegen Marken noteerden met een kleine af-
wijking bijna onveranderd ca. 20.39%) Fransche Fran-
ken bleven ca. 9.76% (f .tegen frs. 123.75) Belga’s
konden zich niet handhaven en kwamen van 34.70%. op
34.68. De meeste andere wisselkoersen waren eerdei
flauwer. In dit opzicht moet hier meer speciaal weder
de Peseta vërmeld worden, die van 27 tot 26.25 terug
liep. Over de Zuid-Ameiikaansche deviezen weinig
goeds. De Argentijnsche Peso liep na het bekend wor-
den van de moeilijkheden aldaar terug van 90 tot ca.
6% Ook de Peruaansche Sol, die toéh reeds op een
beduidend lager niveau was aangekomen, daalde van
4 tot op ongeveer 80. De Braziliaansche Milreis gaf
gedurende de eerste dagen van de week blijk van een
flauwe stemming; van
2315f10
kwam de koers op
waarop weder, een reactie tot 23% volgde. Yen 1.22h;
Rupees 89%.
Op de termijnmarkt slechts weinig verandering; de
slotnoteeringen voor één-,resp driemaands Ponden was
en %
-5
/16
c. disagio, voor Dollars 1-2 en 7-
9
c. agio, voor Marken 4-334 en
lOYs-9%
c. disagio.
LONDEN, 1 SEPTEMBER 1930.
De algemeene positie van de Londensche geldmarkt
onderging verleden week geen verandering van eenige
beteekenis.
Met het einde der maand was er, zooals gewoonlijk,
een groote omzet, maar van druk op de markt was
geen sprake.
Driemaands disconto noteerde 2
1
/32
pOt., terwijl geld
van Zaterdag tot Maandag verkrijgbaar was tegen 1
pOt.
Er is zelfs sprake van een verlaging van het bank-
disconto, maar alles in aanmerking genomen, lijkt dit
zeer onwaarschijnlijk.
Op de buitenlandsche wisselmarkt gaat zeer weinig
om.
0
0(
782
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
3 September 1930
SYSTEMATISCHE UITVOERING VAN
OVERHEIDSWERKEN.
in het nummer van 19. December 1928 van, dit
weekblad hebben wij een korte beschouwing gewijd
aan een plan, dat Hoover als President Elect van de
Vereenigde Staten heeft geopperd teneinde de euve-
len der conjunctuurgolven in het bedrijfsleven te ge-
nezen of althans te verzachten. Hoover betoogde dès-
tijds de wenschelijkheid oni voor tijden’ van depressie
een plan te maken tot het uitvoeren van groote Over-
heidswerken, over welker wenschelijkheid geen twij-
fel bestond, en ten aanzien waarvan het alleen maar
de vraag was,
wowaeer
men ermee zou beginnen.
Waar de uitvoering van Overheidswerk totdusverre
tamelijk onsystématisch placht te geschieden en
geenerlei verband gelegd werd met de golvingen van
de conjunctuur, daar bepleitte Hoover uitbreiding
van Overheidswerk in depressietijden en daartegen-over eenige matigheid in hausieperioden met de be-
doeling om daardoor meerdere stabiliteit aan, het
bedrijfsleven te verschaffen en onnoodige werkloos-
heid in depressieperioden te voorkomen.
Wij hebben er
destijds
op gewezen, dat dit plan,
waarvan de grondslagen overigens niet nieuw zijn
en reeds vroeger waren voorgedragen, veel aanbeve-ling verdient. Men onderscheide het optreden van de
Overheid volgens de denkbeelden van Hoover terdege
van de werkverschaffing, die de Overheid in tijdn
van groote werkloosheid in vele landen in praktijk
pleegt te brengen. Het gaat hier niet om het tot-
standbrengen van Overheidswerken, tot welker aan-
leg men
ad hoc
heeft besloten, en waarvan de produc-
tiviteit in economisch opzicht veelal ver te zoe-
ken is, doch om werken, waarvan het menschelijker-
wijze vaststaat, dat
zij
er in afzienbaren tijd zullen
komen, maar waarvan men alleen het
tij
dst.ip van
a.anvwng
en het
tempo
van uitvoering wil variëeren
in verband met de conjunctuur. Voert men zulke
werken uit in hausseperioden, dan versterkt de Over-
heid de vraag naar arbeidskracht, welke juist dan in
het particuliere bedrijfsleven volop emplooi kan vin-
den. Wacht zij, totdat er weer eene depressie komt,
dan oefent haar optreden een heilzamen stabilisee-
renden invloe& uit.
Nu was Amerika in 1928 evenmin als andere lan-
den voorbereid op verwezenlijking van Hoover’s
denkbeeld. Men miste meestal zelfs het noodige f ei-
telijke materiaal om het vraagstuk behoorlijk te
kunnen overzien. Thans is echter in laatstbedoelde
leemte met betrekking tot de Vereenigde Staten
voorzien door de publicatie van een rapport van de
Oommittee on Recent Economie Changes of the Pre-
sident’s Conference on Unemployment, welk rapport
getiteld is: ,,Planning and Control of Public Works”.
De Commissie is in Juli 1929, dus v66r den grooten
omslag, op verzoek van den President met de samen-
stelling van dit rapport begonnen en heeft het in
Juli jl. gepubliceerd, terwijl zij aan haar eigen rap-
port een uitvoerige studie heeft toegevoegd van den
Heer Leo Wolman, medewerker van het National
Bureau of Economie Research. –
De Commissie erkent in haar rapport den stabi-
liseerenden invloed, die van systematische uitvoering van Overheidswerken kan uitgaan. Zij wijst er echter
uitdrukkelijk op, dat dit slechts één der factoren
is, die in ‘depressietijden kunnen medewerken aan
het herstel van het verstoorde evenwicht van het eco-
nomisch leven. Het is goed, .dat de Commissie
deze opmerking heeft gemaakt. Toen Hoover met zijn
plan kwam, juichten velen dit toe als zijnde een
panacee tegen alle euvelen der conjunctuur. Wij
maakten destijds reeds aanstonds de öpmerking, dat
deze opvatting zeer overdreven is. Maar iets behoeft –
nog geen panacee te zijn om niettemin aanvaardbaar
te zijn voor de praktijk van het economisch leven.
Zoo is ‘het, ook volgeias bovengenoemde Commissie,
met de verwezenlijking van het plan-Hoover gesteld.
INHOUD.
Blz.
SYSTEMATISCHE UITVOERING VAN OVERHEIDSWERKEN
door
Prof.
Mr. Dr.
G. M.
Verrjn Stuart ……….782
Wereldvloot en wereldscheepsbouw door
Mr. H. E. $cheffer 784
De groei en de beleggingen van de investment trusts
in de Vereenigde Staten door
H. M.
H. A. van der Valk 786
De eerste Nederlandsche bedrijfstelling door
Mr.
E.
W..
van Dam van Is,qelt ……………………….788
BUITENLANDSORE MEDEWERKING:
Eerste schatting van de Europeesche suikerproductie
door
Dr. Ovstav Mikusch ………………..788
AANTEEKENINGEN:
0 ,
De geidmarkt in Augustus ……. ……………
789
De internationale stikstofindustrie …………..
790
Indexcijfers van groot- en kleinhandeisprijzen in
Nederlandsch-Indië ……………………..
791
Ontvangenboeken ……………………………
792
MAANDCIJFERS:
Indexcijfers van Nederlandsche aandeelen ……..
792.
Conjunetuurgegevens betreffende Duitschland …..
793
Postcheque’ en Girodienst.. . … … …
794
STATISTIEKEN EN OVERZICHTEN ……………..
794-800
Geidkoersen.
Bankstaten.
Verkeerswezen.
Wisselkoersen.
Goederenhandel.
Dat de Overheid door het uitvoeren van publieke
werken en door hare
bedrijven
in Amerika veel in-
vloed heeft op het economisch leven, blijkt wl uit
het feit, dat circa 35 tot 40 pCt. van alle ,,con-
struction vork” voor rekening van de Overheid wordt
uitgevoerd. In totaal ‘wordt voor dit doel door de
Overheid circa 3Y milliard dollar per jaar uitge-
geven, terwijl het rechtstreeks werk geeft aan 900.000
personen. In een zich ontwikkelend land, als de Ver-
eenigde Staten, waar men nog niet an het maximum
der bevolking toe is, zit men nimmer verlegen om
plannen, ‘clie in tijden van depressie geëntameerd
zouden kunnen worden. De meeste Overheidsorganen
hebben bij voortduring het gevoel ten achteren te
zijn in de uitvoering van openbare werken, en men
zou dus zeggen, dat bij goede organisatie een syste-
matische versnelling van het tempo der uitvoering
in depressietijden zeer wel mogelijk moet zijn.
De Commissie wijst er echter op, dat tot voor kort de Overheid bij de uitvoering van publieke
werken zeer langzaam op de conjuctuur reageerde,
hetgeen -zijn verklaring vindt in verschillende om-
standigheden, die nader in het rapport van den Heer
Wolman worden uitgewerkt. Alleen over het loopende
jaar is de Commissie wat beter te spreken; het blijkt
nl. dat, waar in het bouwbedrijf over de eerste vier
maanden tegenover het vorig jaar een afneming van
ruim 27 pCt. te constateeren valt, de ,,public works and utilities” een toeneming van ruim 30 pCt. -ver-
toonen, waaruit men dus mag af leiden,- dat er reeds
een begin is gemaakt met ‘het verwezenlijken van’ de
denkbeelden van den President.
De volgende staat, ontleend aan het rapport van
den Heer Wolman (blz. 130) geeft van een ander een
beeld, doch toont tevens, dat de activiteit van de
Overheid nog allerminst voldoende is om in dit eene
onderdeel van het economisch leven eene werkelijke
stabilisatie te bereiken, want het
cijfer
van de ,,total
construction” toont per saldo nog eene daling van
bijna 17 pCt. Wij herhalen echter, dat dit niet tegen
het plan-Hoover mag worden aangevoerd, maar er
hoogsteiis toe mag leiden de dienaangaan1v gekoes-
terde verwachtingen niet op al te hoog niveau af te
stemmen.
Het rapport van Wolman, door weiks publicatie
het geheel is uitgedijd tot een boekdeel van 245 blad-
zijden, bevat tal van bijzonderheden over de wijze,
waarop publieke werken in de Vereenigde Staten
worden opgezet en gefinancierd. Het werk is van eene
al te groote uitvoerigheid en de schrijver is
aan een.zekere wellust voor-cijfers en grafieken ten
prooi gevallen, toen hij zijn rapport samenstelde.
Niettemin kan het aan allen, die in deze materie
belangstellen, ter lezing worden aanbevolen. –
De hoofdindruk, ‘dien – men uit het rapport krijgt,
3 September 1930
ECOOMISC-K.STATIS’FISCHE BERICHTEN
• Construction contraSts awarded in: the- first four
months of
1929 and
1930a
First Four Months
Per Cent
General Class
lncrease(+)
or
Decrease (-)
i929
thotnds)
1930
thounds)
$ $
Commercial buildings
Industrial buildings
…….
Educational buildings
Hospitals and institutions
Public
buildings ………..
322.215
243.268
107.705
29.565
49.125
277.198
184.219
110.754
65.237
43.735
-14,0
—. 24,3
– +
2,8
+
120,7
–
11,0
Retigious a. memorial build
Social a. recreational projects
28.106
48.909 34.043 45.899
+
21,1
–
6,2
828.893
761.085
—
8,2
Tot. non.residential build
Total residential buildings
721.247 366.029
-49,3
1.550.140
347.750
1.127.114
452.910
—
27,3
+
30,2
Public works and utilities..
1.580.024
–
16,7
Total
buildings
……….
Total construction ($ 5.000
and
up)…………..1.897.890
Source: F. W. Dodge Corporation, Statistical Division.
a The data cover
37
states.
is wel deze, dat er op dit gebied ontzaggeijk veel
mogelijkheden moeten zijn, maar dat de praktische
moeilijkheden eveneens buitengewoon groot zijn. Zoo
geeft de schrijver een beeld van de handelwijze der
Overheid in New York City en New York State en
komt ten aanzien van de eerste oiiomwonden tot de
volgende conclusie, die z.i. niet slechts voor dit ééne
geval, maar ook voor andere staten geldt: ,,In New
York City, as elsewhere in this country, the striking
characteristic of
,
public works procedure is the lack
of the ffiachinery for deliberate, forward planning,
except posibly in the construction of subway and
water supply systems” (blz. 20; zie ook blz. 23).
Dit heeft weder verschillende oorzaken. In de
eerste plaats zijn de Amerikaarm.sche stedeti eenigs-
zins uit de kracht gegroei’d. Men overziet er de zaken
niet meer in voldoende mate. Tal van min of meer iiutono’me organen werken er naast elkander. Het
meest typische voorbeeld daarvan is natuurlijk Chi-
cago, dat er de wrange vruchten van heeft geplukt,
maas ook elders is een naast elkander en tegen elkander
inwerken van verschillende organen van een en de-
zelfde publiekrechtelijke corporatie niets vreemds.
In de tweede plaats.. hebben ook in ‘de Vereenigde
Staten lang niet alle organen eenzelfde tempo van werken. Wat bij ‘den eenen dienst binnen ‘het jaar
kant en klaar is, duurt soms meerdere jaren bij een
anderen dienst.
Ook- financiëele bezwaren hebben zich voorgedaan.
I)e meeste Staten zijn gebonden aan eene limiet bij
het aangaan van leeningen. Dat is op zich zelf zeer
wenschelijk. Zoo zijn bv. de steden en landschappen
in New York State gebonden aan eene limiet voor
hare schulden van 10 pOt, van de belastbare waarde
van den grond, met eenige belangrijke uitzonderingen
voor New York City. Nu is in perioden van vrij
snelle ontwikkeling deze limiet dikwijls een bezwaar
gebleken voor spoedige uitvoering van’ Overheids-
werken, die ook in de Vereenigde Staten in toene-
mneude mate uit leeningen worden gefinancierd.
Tenslotte stuit een werkelijk doelmatig ,,planning”
van Overheidswerk in de Vereenigde Staten af op het
feit, dat degenen, ‘die erover te beslissen hebben, er
de beteekenis niet van inzien. Natuurlijk laat men
reparatiewerk bij voorkeur verrichten in het slappe
seizoen, aangeziei dat goedkioper uitkomt en het be-
lans voor de arbeidsmarkt er-hier-wel erg dik opligt.
Maar het leggen van’ verband met de conjunctuur
.gebeurt niet. Integendeel, er is veelal zelfs een nei-ging om juist in haussetijden met de uitvoering van
groote werken te beginnen en op die wijze geheel
tegen den draad in te gaan, en wel om de eenvoudige
reden, dat dan de stemming van de vertegenwoordi-
gende organen optimistisch is en de benoodigde geld-
– leeriingen grif gevoteerd worden, hetgeen men in een
‘flinke depressieniet zou durven doen, terwijl de uit-
voernde- organen, – die allen. het. gevoel • hebben
ietwat achter te
zijn
met de uitvoering van dringende
werkzaamheden, iedere gelegenheid aangrjpen om
een deel van hun programma door te
drijven
en daar-
bij maling hebben aan de conjunctuur. Het Depart-
ment of Commerce heeft over ‘de beoordeeling van
het probleem eens ‘eene enquête ingesteld en Wolman
(blz. 160-1) deelt enkele antwoorden mede, die hij
als typeerend voor de huidige mentaliteit beschouwt
en die
wij
hier curiositeitshalve laten volgen.
Most of our improvernents are started by public
demand, wihich looks iwith inipatience en any clelay in the
prosecution of the work, once the initiatory steps have been
taken and the funds provided. For this reason any cyclical
control of this oonstruction is inipracticable.”
,,Ne’v construction depends en bond issues which are
usually votecl during boom periods. Werk is, done after ‘hond
issue. Repair and maintenance work must be done durimig
summer vacations. 1f it can be done in slack season, that
time is chosen.” –
,,We build and repair as needed. We think any other
reason unbusinesslike. We do not believe it would be more
than a drop in the hucket in solving uneniployment con-
ditions.”
,,We repair and oonstruct builclings only when such work
is aecessary, and without oonsideration of business de-
pression.”
,,There is a naturel reaction favorable to acceleration
during prosperous times.”
,,There is a tendency on ‘the part of the public to refuse
approval of building pro’jects in time of depression and to
approve
tbeip
in time of ProsperitY. On all builcling projeets
requiring bond issues, it has ‘been necessary to have’ a favo-rable vete of the eleetors.
As
a consequenee of this, the best
time fr construction of public buildings, that is, during
depression n’hen men neeci werk, is the tine when an issue
‘of the sort would be defeated.”
,,I find a tendency to postpo’iie
new
construction and
repairs because of hard times. 1 think this is a mistaken
policy for work that must be done. The reluctance is cliie to an unwillingness to raise the tax rate.”
,,Frankly, depression er boom has not entered into our
building plans.”
Het blijkt dus wel voldoende, dat er op het stuk
van de conjunctuurpolitiek der’ Overheid aan gene
zijde van den Oceaan nog heel wat propaganda te
voeren valt, voordat ieder voldoende van de betee-
kenis van het vraagstuk zal zijn doordrongen.
Het werk van de Committee on Recent Economie
Changes en het rapport van Wolman kunnen in dit
opzicht veel goed doen. Wolman zelf komt evenals
het Committee tot de conclusie, dat het met eenigen
goeden wil onder de hui’dige omstandigheden bereik-
baar moet worden geacht om in depressietijden ver-
snelde uitvoering aan Overheidswerken te geven. De
boven geciteerde cijfers toonen, dat men in deze
richting reeds bezig is. Tegenover zulk een versnelde
uitvoering in malaisetijd moet dan echter een lang-
zamer tempo in hausseperioden staan. Dat zal van de
Overheid een zekere mate van zeifheheersching vor-
deren, waartoe intensieve propaganda almede zeer
gewenscht zal zijn. Wolman meent, dat er van deze
terughoudendheid in haussetijden wei niet veel zal
komen en loopt over dit punt wel een beetje vluchtig
heen. Blijkbaar heeft
hij
gedacht: het is thans ma-.
laise, laat mij aanbevelen, wat nu. noodig is, en laat
mij niet teveel wijzen op datgene, wat de mannen van
de praktijk der overheidswerken als de keerzijde
zuilen, beschouwen. Naar ons gevoelen is dat echter
niet de juiste houding.
Tenslotte nog. eene opmerking. In het slothoofd-
stuk van Wolman’s rappbrt wordt naast het denk-
beeld van Hoover ook besproken het bekend plan
van Lloyd George en de Engelsche liberalen om door – het uitvoeren van Overheidswerken, die onder andere
omstandigheden niet gemaakt zouden zijn, een sti-
mulans aan het gedeprimeerde bedrijfsleven te geven,
waardoor dit laatste weder tot grootere activiteit zal worden gebracht. O.i. is het bedenkelijk om dit plan
met de Hoover’sche conjunctuurpolitiek iezamen in
één rapport te behandelen en ze daardoor min of
meer op één lijn te gaan stellen. Er is belangrijk ver-
784
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
3 Septembei 1930
schil tusschen een conju.nctuurpolitiek, die zich be-
paalt tot het varieeren van het tëmpo van uitvoering
van publieke werken, en eene politiek h la Lloyd
George, waarbij men een aantal groote werken onder-
reemt, die men adclers niet of in afzienbaren tijd
nog niet zou hebben gemaakt. Deze laatste politiek,
waarover vermoedelijk in de naaste toekomst nog
veel te doen zal zijn, moet met scepsis worden begroet,
hetgeen men niet kan zeggen van het plan-1-ioover,
hoe ver dat dan ook nog van volledige verwezen lij-
king verwijderd moge zijn.
G.M.V.S.
WERELDVLOOT EN WERELDSCHEEPSBOUW.
Over het materiaal van geen ander bedrijf zijn zoo
volledige gegevens beschikbaar als van de scheevaart.
Dc wijd vertakte en aloude organisatie van Lloyd’s
t Register met haar eerbiedwaardige, vanaf het jaar
1760 datoerei’de traditie, verschaft in de op geregelde
tijden verschijnende uitgaven gegevens over alle sche-
pen ter wereld boven 100 ton. Behalve naam en ton-
nemaat vindt men ineen oogopslag bijeen naam van
eigenaar en schoepsbouwer, jaar van bouw, haven vaj:i
registratie, afmetingen en aanduidingen aangatnde
materiaal, constructie, machines en classificatie. Zijn
deze gegevens van onschatbare waarde voor de dage-
iijksche practijk, de, in overzichtelijken vorm bijeen
–
gebrachte docurienttie – geeft• ook een algemeen
inzicht in den omvang en samenstelling van de we-
reldvloot en den nieuwen aanbouw.. *
Uit de njtat gewoonte in den zomer gepubliceerde
jaarcijfers, welke bijgewerkt zijn tot den toestand op
30 Juni 1030 blijkt dat thans de wereldvloot 32.713
chepen omvat met êen totalen inhoud van 69.607.644
Bruto Register Ton,. ‘erdeld als volgt:
– –
Stoom.
schepen
Motor-
schepen
Zeil-
‘schepen
lotaal
B.R.T.
B.R.T.
BR.T.
B:R.T.
Britsche Rijk….
20.648:422
2.461.688
271.504123
.
.381.6.14
Ter. Staten
(zeeschepen)
. .
10.113.052
631.640
742.637 11.487.329
(groote meren)
2.424.949
32.620 100.910
2.553.479
3.910.613
406.191
4.316.804
Duitsehland
..
.
3.615.149
583.947 30.139
4.229.235
2.373.165
1.290.072 5.052
3.668.280
Japan ……….
3.32:3.680
146.911
60.288
3.530.879
Noorwegen……..
Italië
………..
2 .750.555
511.367
69.304
3.311.226
Frankrijk
……..
Nederland
.
……
55.97
7315
3.086.315
..
.5
16.702
477.611
29.625 1.623.938
Griekenland
1.385.092 5.870 1.390.899
.2.6.02S
1.078.719
128.374
24.644
1.231.737
Zweden
……….1.1
Denemarken ….
718.130
353.391
16.485
1.088.006
Spanje
……….
486.801
56.812
15.164
558.777
Brazilië
……….
België ………..
489.476 56.526
7035
553.Ö37
Sovjet-Rusland
.
388.262
140.833
3.001
532.096
Overige 1nden
2.578.672 259.512
200.737
3.038.984
Totaal
…….
159.927.4671
8.096.3371
1.583.840
69.607.644
De totaalcijfers over verschillende jaren geven de
volgende vergelijking:
Jaar
Stoom- en
.
motorschepen
,-
– Zeilschepen
Totaal
.
Vermeer-
dering
Ï896
17.737.825
7.855.361
25.593.186
–
1900
•…
22.369.358
.
6.588.000 28.957.358
3.364.172
1905
.
29 96.392
6.034.788 35.998.180
7040.822
1910
..
37.290.695 4.621.825
41.912.520
5.914.346
1914
..
45.403.877 3.685.675
49.089.52
7.177.032
1919
..
47.897.407
3.021.866.
50.919.273
1.829.721
190
..
53.904688
3.409.377
57.314.065
6.394.792
1925
..162..80.376
2.261.042 64.641.418
7.327.353
1926
..
62.671.937 2.112.433 64.784.370
0:142.952
197
..
63.2
4
7.302
1.925.608
65.192:910
0.408.54(
1928
..
65.159.413
1.795.246
66.954.659
1.76t741
1929
..
–
66.407.393
1.666.919
68.074.312
1.119.65
1930
..
68.023804
1.583.840
1
69.607.644
1.533.33
Duidelijk spreekt uit deze cijfers de ontwikkeling
der wereldvloot sinds 1896; het jaar waarin voor het eerst het materiaal aldus gerangschikt werd gepubli-
ceerd. Belangrijke vermeerdering had plaats tusschen
1900 en 1905 en tusschen 1910 en 1914. Na het einde
van den oorlog is de vermeerdering in 66n jaar tijds
van 1919 op 1920: 6.394.792. B.R.T., een recordcijfer.
Deze hooge cijfers houden nog een tijd lang aan, dc
vermeerdering tusschen 1920 en 1925 bedraagt
7.327.353 B.R.T., die tusschen 1925 en 1930 daalt echter tot 4.966.226 B.R.T. De verbetering van de
vrachtenmarkt in de periode 1926/1927 weerspiegelt
zich in de vermeercierde tonnage van de volgende ja-
ren. De vermeerdering van het afgeloopen jaar ver-
toont nog geen lager cijfer dan het voorafgaande jaar,
integendeel; de gevolgen der huidige depressie komen
oorloopig nog slechts, tot uiting in de cijfers van
den nieuweii aanbouw, waarop wij straks nader in-
gaan.
De grootste toeneming gedurende de periode Juiii 1.929-Juni 1930 had plaats in Noorwegen. (443.796
B.R.T.), Groot Brittannië en Ierland (272.113
B:R.T.), Frankrijk (152.216 B.R.T.) en Nederland
(147.248 B.R.T.). Slechts de vlodt der Ver. Staten
is verminderd, name]., met 436.214 B.R.T. tengevôlge
van de slooping op groote schaal van verouderde ton-
nage.
Vergélijkt men de ontwikkeling gedurende een ge-
lijk aantal jaren, dan
blijkt,
dat de wereldvloot in de 16 jaren tusschen 1898 en 191.4 is toegenomen met
22.546.192 B.R.T. of 84 pOt. van de tonnage van
1898 en in de jaren tusschen 1914 en 1930 met
20.518.092 B.R.T. of 41 pOt. van de tonnage van 1914.
Neemt men 5-jarige jierioden dan is de vermeerde-
ring tusschen 1909 en 1914: 7.641.727 B.R.T. of 1.8
pOt., tusscheu 1925 en 1930: 4.966.226 B.R.T. of 7
pOt.
De vermeerdering der stoom- en motortonage in
de verschillende landen blijkt uit het volgede staatje.
(Zie blz. 785, bovenaan). –
Uit dit staatje is de rol die de voornaamste ee-
,aredeElan.den. :n de wereldècheepvart vervuilen,
af te lezen. ‘Het aandeel van de Engelsche zeemacht’
neemt in verhouding voortdurend af, van 51.5. pOt.
i.n 1.900 tot 29.8 pOt. in 1930. Opmerkelijk is desneile
groei. der Amerikaansche vloot na den oorlog. De
Duitsche vloot, die bij het einde van den oorlog vrij-
wel geheel verdwenen was, is snel gegroeid, maar
heeft nog niet het cijfer van v66r – den oorlog weten
te bereiken. Zeer belangrijk zijn na den oorlog de vlo-
ten toegenomen van Japaji (152 pOt. sihds 1914)
Italië (128 pOt. sinds 1914) en Nederland (109 pOt.
sinds 1914).
Behalve de toniiemaat is voor een beoordeeiiog
van de heteeken.is van het aandeel dci- verschillende
landen van belang de ouderdom en de samenstelling
der vloot. De seheepsbouwtechniek heeft na den oor
–
log een geweldige vlucht genomen en de sinds 1.920
gebouwde schepen hebben dus – afgezien van het
betere materiaal, waarui.t zij vervaardigd zijn – een
hoogere technische vaarde.
Van den ouderdom der stoom- en motorschepen
geeft het volgende staatje’een beeld;
Minder
5
10 jaar
25
jaar eii
– –
dan
5
jaar
ouder
–
B.R.T.
0
/0
13 R.T.
Q/
B.R.T.
o
Gr.-Britt.
– –
en Ierland
4.581.614
22,5
4.950.083
24,4
1.615.051
7,9
Ver. Staten
(zeeschepen
441.176
4,1
1.516.376
14,2
678.304
6,4
Japan
…
498.273
11,5
574.021
13,3
929 794
21,5
Duitschl.
939.379
22,3 1.551.988
37
561.980
13,4
Frankrijk
428.495
12,3
951.868
27,4
441.838
12,7
Noorwegen.
1.107.174
30,2
659.661
18
479.663
13,1
Italië
….
5OO.013
15,3
615.057
18,9
950.514
29,1
Nederland.
736.3
23,9 812.089
26,4.
1
136.889
4,4
Totaal we-
reldvloot
11.221.912
16,5
113.529.0411
19,8
110.832.9791
15,9
Hêt grootste percentage nieuwe schepen heeft dus
,Noorweer (30.2 pCt.),.daarop volgt Nederland (23.9
8 September
1930
ECONOMISCH-STAT[STISCHE BERICHTEN
785
Toeneming der voornaamste nationale vloten (alleen stoom.
en
motorschepen)
1900
1914 1920
1925 1929
1930
OJo
Di
e
0
/o
0
/0
0
/ci
OJ
Bd{.r.
wereld-
B.R.T.
‘wereld-
B.H.T.
wereld-
B.R.T.
wereld-
B.R.T.
wereld-
B.]3.T.
wereld
vloot
vloot
vloot
vloot
vtoot
vloot
Gr. Brittannië
en Ierland
..
11.513.759
51,5
118.892.089 41,6
18.110.653
33,4
19.304.670
30,9
20.046.270
30,2
20.321.920
29,8
Ver. Staten
(zeeschepen) ..
878564
3,9
2.026.908
4,5
12.406.123
23
11.931.82
19,1
11.036.240
16,6
10.645.730
15,6
488.187
2,2
1.708.386
3,8
2.995.878
5,6
3.919.807
6,2
4.186.652
6,3
4.316.804
6,3
Duitsehiand….
2.159.919
9,7
5.134.720
11,3
419.438
0,8
3.006.270
4,8
4.057.657
6,1
4.199.096
6,1
Japan
…………
Noorwegen
764.683
3,4
1.957.353
4,3
1.979.560
3,7
2.618.445
4,1
3.217.795
4,8
3.663.237
5,3
1.052.193
4,7
1.922.286
4,2
2.963.229
5,5
3.319.645
5,3
3.302.684
5
3.470.591
5,1
Frankrijk
.
……
Italië………..
540.349
2,4
1.430.475
3,2
2.118.429
3,9
2.930.836
4,8
3.125.327
4,8
3.261 922
4,8
Nederland
…
467.209
2,7
7.471.710
3,21.7733923,3
2.587.789
4,1
2.932.420
4,4
3079.000
4,5
pOt.) en vervolgens Groot-Britanniö
(22.5 pOt.).
Wat cle grootte der schepen betreft, ruim de helft
van alle schepen hebben minder dan 1000 B.R.T. in-
houd. Er bestaan thans 03 schepen met een inhoud
tusschen
15.000
en
20.000
B.R.T. (waaronder 8 Ne-
derlandsche), 40 schepen tussehen
20
en
25.000
ton
(waaronder 1 Nederlandsch), 7 schepen tusschen
25
en 30.000 ton (waaronder 1 Nedei’landsch) en 16 sche-
peil, van meer dai.i 30.000 ton.
Het aantal motorschepen neemt in verhouding tot
de stoomschepen voortdurend, toe, zooals ‘hieronder
blijkt:
sl:otorschepen.
1925 1928
B.R.T.
1929
B.R.T.
1930
B.R.T.
1
o,’, B
.
R
.
T.
1
0
10
(.lr.-Britt.
en Ierland
733.734
3,7
1.520.826 1.906.306
2.246,166
11,1
Ver. Staten
zeeschepen)
215.961
1,6
438.424
509.928
600.453
4,7
Japan
….
41.376
1,-
135.187
206.40
385.097
8,9
Duitselil.
233.612
7,7
433.707
543.145
537.261
12,7
Frankrijk
34.824
1,_
47,191
62.414
13.186
4,1
Noorwegen.
324.587
12,3
736.088 953.068
1.279.847
35,2
Italië
..
. .
124.901
4,2
386.632
453.681
494.709
15,1
Nederland
.
124.262
4,8 296.115
36S.048
534.878
17.3
De totale motortonnage bedraagt 11.6 pOt. van de
wereldvloot. Nederland gaat dit gemiddelde dus te
boven en’ heeft thans van de 8 landen na Noorwegen
het hoogste percentage, daarbij :Duitschland, dat in
1.925 na Noorwegen volgde, inhalend. 1:Iet percentage
motorsehepen in de Nederlai’idsehe vloot bedroeg
4.8 1)01. in 1025; 10.5 pOt. in 1928; 12.5 pOt. in
1920 en 17.3 pOt. in 1930.
in totaal bestaat thans 50.748.130 B.R.T. der we-
reicivloot uit stoomschepen voortbewogen door zui-
germachi nes, 9.146.500 B.R.T. uit turbineschepen
en. 7.816.510 B.R.T. uit motorsehepen. 3904 schepen
met een inhoud van 19.857.788 B.R.T. zijn ingericht
voor het stoken van olie.
Van bijzonder belang zijn de gegevens aangaande
taJ)kscheJen, omdat deze een aanmerkelijk deel van de
jaariijksche vermeerdering vormen. De ontwikkeling
van deze tonnage is als volgt:
Tanksehepen (stoom- en motorschepen) van min-
stens 1000 ton in B.R.T.:
1914….
1.478.988
1925….
5.384.290
1919….
2.929.113
1926….
5.598.198
1920….
3.354.314
1927. . ..
5.847.080
1921….
4.418.688
1928….
6.544.263
1922….
5.062.699
1929. …
6.987.992
1923….
5.203.601
1930….
7.506.368
1924….
5.243.238
De Ver. Staten hebben de grootste tankvloot (32
pOt.), daarop volgen Gr.-Britannië met 28 pOt., Noor-
wegen met 14 pOt., Italië met 4 pOt. en Nederland
met 3.5 pOt.
Een ‘juister beeld van de economische beteekenis
der verschillende nationale vloten, voor zoover zij aan
het algemeen vervoer van passagiers en goederen
deelnemen, verkrijgt men door buiten beschouwing te
laten de schepen beneden 5000 ton, de schepen ouder
dan 25 jaar (met uitzondering van enkele schepen,
clie nog een zeer behoorlijke snelheid hebben), de
tankschepen en de houten schepen. Met komt dan on-geveer tot de volgende vergelijking:
Grootte tonnage in het Percentage
algenieen zeevervoer
van het
in
S.
R. T.
wereldtotaal
Gr. Britanuië en Ierland 10.439;753
38.47
Ver. Staten ………… 5.372.806
19.80
Duitschland . ………2.151.162
.
793
Japan …………….1.739.031
6.41
Nederland …………1.731.881:
6.38
Frankrijk …………1.587.905
6.85
Italië …………….- 1.492.391
5.50
Noorwegen ………….515.496
1.90
Andere landen ……..2.105.770
7.76
Wereldtotaal ……….. 27.13,l95
100.00
De: rangorde der landen is in deze staat geheel ale-
ders dan hierboven. Duitsehlad heeft de derde plaats
van Japan overgenomen; Noorwegen is van de vijfde
naar cle achtste plaats gedaald; Nederland daarete-
genis boven Frankrijk, Italië en Noorwegen. gestegen.
Liet percentage van Gr.-Britannië is eveneens gesteg’ep.
Sinds het einde van den dorlog is het percentage
van de tonnage, welke jaarlijks verlorèn gaat, ge-
claald. Dit bedroeg in 1029 slechts 0.81 ])Ot. van de
wereldvloot; het hoogste percentage heeft Grieken.-
land (3.01 pOt.), daarop volgen Japan (1.60 pOt.) en
Spanje (1.48 pOt.) ; ‘Nederland had in 1.029 het laag-
ste cijfer (0.09 pOt.).
in het algemeen blijkt uit alle cijfers de gunstige
positie van de Nederlandsche koopvaardijvloot. Zij
neemt de 8e plaats in onder de totale wereldvloot, de
5e plaats onder ‘de zg. ,,qualiteits”tonuage, do
20
plaats wat betreft het percentage aan schepen minder
dan 5 jaar oud en eveneens de 2e plaats wat betreft
het percentage aan motorschepen.
* *
*
Tenslotte nog eenige mededeelingen over den
scheepsbouw’. Ondanks het algemeen erkend feit, dat
er teveel aanbod van tonüage is en de voorhanden scheepsruimte . verre -de behoefte te boven gaat –
hetgeen de hoofdoorzaak van den ongunstigen toe-
stand der scheepvaart is – werd in 1929 meer nieuwe
tonnaee te water gelaten dan sinds 1921 het geval
was geweest, nl. 2.793.210 B.R.T.
De cijfers van den rtieuwen aanbouw vertoonen
het volgende beeld:
In aanbouw
Te water gelaten
le kwartaal 1929…. 2.837.812 B.R.T.
504.434
B.R.T.
2e
1929;… 2.838.225
714.765
3e
1929…. 2.817.339
715.372
4e
1929…. 3.110.880
843.118
le
1930 …. 3.265.929
652.883
2e
1930 …. 3.057.735
886.876
Van de thans op stapel staande tonnage wordt
1.117.479 B.R.T. gevormd door stoomschepen en
1.918.016 B.R.T. door motorschepen; dit laatste type
overheerscht dus. Een stijgend gedeelte van. den nieu-wen aanbouw (thans 37 pOt.) bestaat uit tankschepen:
4e kwartaal 1929: 627.756 B.R.T.
ie kwartaal 1930: 886.884 B.R.T.
2e kwartâal 1930: 1.110.056 B.R.T.
ECONOMISCH-STATIS”ISCHE BE’RICHTEN
3 Septdmber. •190
De tankvaart is vrijwel de» eenige, die nog onder,
..vrij gunstige omstandigheden wordt uitgeoefend; de
cijfers spreken in dit opzicht wel zeer duidelijk.
De scheepsbouw is thans als ‘volgt over de verschil-
lende landen verdeeld:
0J
0
van het
wereldtotaal
r. Britannië. . 311 schepen, 1.392.063 B.R.T.
45,5
Ver. Staten…. 55
238.163
7,7
Duitschiand .. 70
– 237.468
7,7
Nederland . … 37
187.445
6,1
Frankrijk …. 23
186.960
6,1
Rusland ……48
156.621
,
5,1
Italië ……..28
143.075
,
4,6
Zweden …….26
126.980
4,1
Japan ……..17
121.007
3,9
Denemarken .. 29
115.991
,,
3,7
De in Nederland onder handen scheepsruimte be-
,staa,t uit 28 wotorschepen met 173.237′ 13:R.T. en 9
stoomschepen met 14.208 B.R.T. Hiertoe behooren 10
tankschepen met 46.900 B.R.T.
De ennstige ‘depressie van den laatsten tijd komt
duidelijk tot uiting in de cijfers betreffende de nieuw
op stapel gezette tonnage:
B.R.T.
,
B.R.T.
4e kwartaal 1929…. 976.504, waarvan in Nederland 42.680
le
,,
1930…. 856.801
,,
,,
,,
15.254
2e
,,
1930…. 580.891
,,
,,
,,
24.500
H. E. SOHEFFER.
DE GROEI EN DE BELEGGINGEN VAN DE INVEST
–
MENT TRUSTS IN DE VEREENIGDE STATEN.
et afgeloopen jaar zal in de annalen van de Ame-
rikaansche. financiëele geschiedenis
ongetwijfeld
een
byzondere beteekenis
krijgen,
niet alleen wegens de
groote beurscrisis, ‘die in den herfst heeft plaatsge-
vonden, maar ook door de enorme ontwikkeling van de unvestment trusts. Dat een, dergelijk verschijnsel
zich nog eens op zoo groote’ schaal zal herhalen, is niet
zeer waarschijnlijk té aohteh. In één enkel jaar hebben
de Vereenigde Staten zich op dit gebied een ‘positie veroverd, die wel nooit door andere landen zal wor-
den geëvenaaid. Doch al hebben de Vereenigde Sta-
ten door deze ontwikkeling kwantitatief Groot-Brit-
tannië overvleugeld
1)
tot v66r enkele jaren het
eenige land, waar de unvestment trust-gedachte op
eenigshins groote schaal toepassing vond – kwalita-
tief staan zij toch nog verre bij ‘dit land ten achter,
hetgeen eèhter niet te verwonderen is. Bijna de ge-
heele Amerikaansche investment trust-bewegung
‘is
in’
de boomperiode van de laatste drie jaren ontstaai
2),
terwijl in de maanden v66r de beurscrisis de emis-
sies van deze in.teliingen een hoogte bereikten, zoo-
als nog nimmer was waargenomen
3),
Door de onge-
kende groote welvaart, het ongeëvenaarde optimisme
en de propaganda voor de belegging in aandeelen, viel
de ,investment t’rust-gedchte in vruéhtbare aarde.
1)
Het kapitaal van 1e Anierikaansche investment trusts
bedraagt ongeveer
$ 4
milliard en dat van ‘de Britsche in-
vestment trusts ongeveer £ 200 millioen.
• 2)
Aan het rapport van, den heet Meehan, dat hieronder
nog ter sprake komt is he,t volgan’de, omtrent het tijdstip
van de oprichting cer invetment trusts in de Ver. Staten
ontleend:
Opgericht
Aantal
Inv
,
Trusts
Opgericht
Aantal
mv. Trusts
‘S/ddr 1920
6
1926
‘.15
1920
1
1927
58
1921
–
64
1922
……..
1
1928……….
97
1923
………,
1
1929
.
………
193,0(tot31Mei)
7
1924
8
Totaal…
.
,
270
1925
‘
12
Qndei (leze 270 instellingen bevinden zich
40
z.g.,,fixed”
investment trusts.
3)
Wij laten hier het vraagsiuk van den invloed vn de
investment trusts op het koersverloop. onbesproken. Toch
valt het niet te ontkennen ‘d.t de oprichting van vele
nieuwe instellingen tQt de 1ausse heef,t ‘bijgdragn.
Het publiek, dat zich niet voldoende realiseerde, welke
vraagstukken hiermede samenhaiigen, liet zich alleen
reeds door de gedachte van aandeelen en risicover-
deeling verblun.den. Dat onder deze omstandigheden de emissies van bijna alle unstellingeja gretig werden
opgenomen, spreekt ‘vanzelf. Maar de beurscrisis
maakte meedoogenloos een einde aan de illusie van
voortdurende kapitaal-apprecjatje, terwijl de gevolgen
in de jaarresultaten tot ui’ting zijn gekomen
1
).
De voornaamste oorzaken van de mislukking ïan
yele Amerikaansche investment trusts zijn gelegen ‘in
haar politiek om vrijwel uitsluitend in aan’deelen te
béleggen, wat vdor jonge instellingen vrij gevaar-
lijk is, en verder in het tijdstip van oprichting, ni.
in het jaar van de beurserisis, ‘waardoor de meeste
instellingen geen of slechts zeer geringe reserves had-
den kunüen vormen.
Over den omvang van de emissies van de Amen-
kaansehe investment trusts gedurende de laatste 4
jaren, geven on’derstaande cijfers een beeld, waarbij
wij, om ‘de geschetste ontwikkeling in 1929 nog duide-
lijker te doen uitkomen, het percentage vermelden ten
opzichte van het totaal bedrag ‘der in de Vereenigde
Staten uitgegeven aandeelen en obligaties
2)
In millioenen dollars.
Tot, bedrag
Jaar
Aandeelen
Obligaties Totaal d. emissies
in pCt.
i
1929
….
2.105
117
2.222
8.649
26
1928
….
687
100
787
6.080
13
1927
…’.
89
.
86 175
.5.391
3
1926
….
.
56.
15
71
4.357
‘
2
Hoewel deresultaten van de i’nvestment •trusts
Lii
de Vereenigde Staten in het algemeen zeer ongun-
stig zijn, moet men hierbij niet uit het oog verlie-
zen, dat
•
de balansop stelling plaats heeft gevondèn
op een tijdstip, waarop’ de beurs op een zeer laag
peil stond.
. ‘
Dit blijkt uit ‘het rap’p6rt, dat de ‘orige maand door
den heer Mee’han, statisticus van ‘het State Bureau of
Securities, op verzoek van’ den. Attorney-General of
New-York ‘over de positie van 270 Amerikaansche unvestment trusts is uitgebracht. Uit, dit onderzoêk
is gebleken, dat 199 instellingen per 31. December
winst’en hadden gemaakt ten ‘bedrage van $ 275.435.447,
terwijl op hetzelfde
tijdstip
door 25 instellingen ver-
liezen waren geleden ten bedrage van ‘$ 10.047.609.
Vo,or een goed inzicht in den funancieelen toestand
van de Amerikaansche investment trusts hébben de cijfers betreffende de waarde van de effectenporte-
feuilie echter veel meer beteekenis dan een opgave
van ‘de winsten en yerliezen. Volgens hezelfde raii-
port maakten 43 instellingen (per 31 December) mel-
ding van een waardevermeerdering van ‘haar porte-
feuille ten opzichte van den kostprijs van $ 190.204.928.
Anderzijds rapporteerden 170 instellingen een waar-
devermindering van $ 451.880,990. Per saldo bedroeg
dus op het eind van het,vorige jaar de vermindering
van de boekwaarde $ 261.676.062.
De positie van ‘deze 213 instellingen was per 31
Maart aanzienlijk verbeterd. Op dat tijdstip boekten
97 instellingen een waardevermindering van
$ 118.205.043; ‘daarentegen 115 instellingen een waar-
devermeerdering van $ 492.837.686, zoodat dus per
saldo de .boekwaarde t.o.v. den kostprijs met
-$ 374.632.643 was gestegen.
Intusschen is het algemeen indexcijfer van Amen-
kaansche aandeelen .weer aanzienlijk ge(laald, zoodat
men veilig kan aannemen, dat ook de waarde van de
Zie hierover het interessante artikel van den heer
B. H. A. Meijerinlç in E.-S. B. van 2 April
jl.
Deze cijfers zijn ontleend aan ,,The Commercial &
,Financial Chronicle”, welke de emissies van deze instel-
lingen vermeldt onder het hoofd ,,Inv. trusts, trading, hol-
ding etc”. Dientengevolge is het niet mogelijk om na te
gaan, hoe groot de emissies van de investment trusts wa-
reni Maar als tendens hebben deze cijfers dan. toch eenige
waarde..
3 Stember 1930
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
787;
effectenportefeuille vap de Amerikaansche invest-
ment trusts sedert 31 Maart is verminderd.
In dit verband zijn de cijfers, welke dit rapport be-
treffende de kasgelden geeft, ook niet zonder betee
kenis. Deze bedroegen op 31 Dec. 9.8 pOt. van de to-
tale middelen, terwijl op 31 Maart dit percentage 8.3
was. iieruit blijkt, ‘dat in dien tijd voor een grooter
bedrag aan effecten is gekocht dan verkocht.
Interessant zijn intusschen ook nog de cijfers be-
treffende het kapitaal van de verschillende instellin-gen, welke wij eveneens in dit rapport aantroffen en
welke als volgt luiden:
Totale middelen
Aantal instellingen
Tot
$
1.000.000
37
Van
$
1.000.001_s
5.000.000
56
5.000.001—
10.000.000
35
10.000.001__ 20.000.000
46
20.000.001_
40.000.000
21
40.000.001— 75.000.000
19
75.000.001— 100.000.000
3
100.000.001_
200.000.000
8
200.000.001—
300.000.000
2
227
De kleinste instelling bezit slechts activa ten be-
drage van een paar duizend dollars, terwijl •de groot-
ste investment trust over middelen van meer dan
$ 250 millioen beschikt.
* *
*
Al is dan de positie van vele invèstment trusts
in de Vereenigde Staten op het oogenblik verre van
rooskleurig, toch is niet te verwachten, dat aan deze
beweging een eind is gekomen. Afgezien van het feit,
dat de tegenwoordige depressie voor nieuw opgerich-
te of op te richten investment trusts een goede ge-
legenheid vormt om van gunstige kansen te profi-
teeren, vooral waar het bijna zeker is, dat de Ver-
eenigde Staten zich sneller zullen herstellen dan
Europa, zijn de groote kapitaalexport en de onzekere
toestand in andere landen mede factoren, die het
oprichten van deze instellingen zullen beïnvloeden.
Uit de cijfers over de eerste helft van dit jaar,
vergeleken met die van vroegere periodes, blijkt, dat
de activitit op dit gebied niet tot stilstand is ge-
komen, al blijft zij bij die van 1919 en 1928 ten
achter
1)
In millioenen dollars.
Eerste
halfjaar
Aandeelen
Obligaties
I
Totaal
ITot. bedrage
1
d. emissis
Iild.V.Statenl
in pCt.
1930
….
73
76
149
3.866
4
1929
….
835
93
928
4.699
20
1928
….
202
81
283
2.968
10
1927
….
48 52
100
2.826
4
1926
….
38
13
51
2.522
2
Hoe het ook zij, de Amerikaansche investment
trusts hebben, nog in de kinderschoenen staande,
met de beursdébacle een goede leerschool doorge-
maakt. Het is te verwachten, dat zij haar voordeel
hiermede zullen doen èn haar organisatie èn haar be-
leggingspolitjek zullen herzien. Om het vertrouwen
van het publiek te herwinnen zijn sommige instel-
lingen reeds tot publicatie van haar portefeuille
overgegaan, maar op dit gebied blijft er nog veel te
verbeteren. Bovendien heeft deze crisis aangetoond,
dat uitsluitende of overwegende belegging in aan-
deelen’ niet steeds de juiste politiek is vooral, indien
nog geen voldoende reserves zijn gevormd, om aan
groote verliezen het hoofd te bieden. De Britsche
investment trusts gaan op dit punt voorzichtiger te
werk en kunnen daardoor verliezen op een deel van
haar portefeuille gemakkelijker dragen. Ook het vor-
men van reserves uit koerswinsten in plaats van
deze als dividend uit te keeren, zal de kracht van
de Amerikaansche investment trusts moeten verhoo-
gen. In voorzichtige banen geleid, en bij betr6uw-
1)
Zie de noot bij de eerste tabel.
bare leiding kunnen.deze instellingen :en. nuttige
functie in het effectenverkeer vervullen.
* *
*
Een. van de kenmerken van de investment trusts
in de Vereenigde Staten is, dat de geografische ri-
sicoverdeeling niet zoo ver is doorgevoerd als bij de
Britsche instellingen. Daarentegen treft men veel
geografisch gespecialiseerde instellingen aan, dat
zijn instellingen, die zich in haar beleggingspolitiek
specialiseeren op bepaalde wereiddeelen, op bepaal-
de groepen van landen of slechts op één land. Tij-
dens de stabilisatie van verschillende Europeesche
valuta’s vestigden de Amerikaansche financiers de
aandacht van het publiek op de winstmogeljkheden
door belegging in goede, niet te New-York genoteer-
de, Europeesche fondsen. Op deze
wijze
is o.a. het
ontstaan te danken van de German Credit and In-
vestment Co., (beleggingen in Duitschiand en Cen-
traal-Europa), en andere instellingen. Zoo bedraagt
volgens sdhattingen het totaal bedrag der Amen-
kaansche beleggingen in België op het oogenblik
tusschen $ 50 en. 60 millioen
1),
Ook het bedrag van de in Duitschland geïnvesteerde Amerikaansche ka-
pitalen, moet zeer aanzienlijk zijn. Maar in Euro-
peesche landen, wier valuta stabiel is gebleven, is
eveneens het Amerikaansche kapitaal door middel
van investment trusts doorgedrongen. Wij behoeven
slechts te wijzen op de Allied International Investing
Corporation, in 1927 opgericht, die belangrijke pos-
ten effecten van Zweedsehe maatschappijen bezit.
Ook in Zwitserland heeft het Amerikaansche kapi-
taal zich bij electniciteits- en andere ondernemingen
geïnteresseerd.
2)
* *
*
Tenslotte is ons eigen ‘land evenmin aan de be-
langstelling van de Amerikaansche financiers ont-
snapt. Weliswaar bestaan er geen instellingen, die. zich uitsluitend voor belegging in Nederland inte-
resseeren, maar het is dan toch een feit, dat verschil-
lende Nederlandsche fondsen zich in de portefeuilles
van Amerikaansche investment trusts bevinden. Over
den omvang van deze beleggingen zijn geen gegevens
bekend, maar uit de laatste uitgave van Keane’s
3)
hebben wij de beleggingen in Nederlandsche fondsen
nagegaan van die Amerikaansche instellingen, welke
haai effectenportefeujlle gespecificeerd opgeven.
Hierbij troffen wij het volgende aan ): Amsterdam-
sche Bank (2), Deli-Batavia Mij. (1), Deli-Mij. (1),
Handelmij. ,,Nedenland” (1), H.V.A. (2), Kuchen-
meister Accoustiek (1), Margarine Unie (6), Neder-
1)
Zie: R.
J.
Lemoine, The Banking systern of Belgium
in het verzame1verk ,,Foreign BankinÉ Systems” samen-
gesteld door H. Parker Willis and B. H. Beckhart (Sir
Isaac Pitmajj en Sons, Ltd., Londen).
‘) In Zweden en Zwitserland bezitten deAmerjkaansche
financiers groote belangen door middel van Holding Corn-
panies en Financieringsmaatschappijen.
Zoo is
bijv. de
Swedish American Investment Corporation in
1925 door
Zweedsche en Amerikaansche financiers opgericht om be-
langrijke posten effecten van Zweedsche ‘maatschappijen op
te nemen, geen eigenlijke investment ‘trust.
3)
Keane $ Manual of Investment Trusts. The
1930
Edi-
tion (Financial Publishing Company, Boston, Prijs
$25).
Deze handleiding geeft uitvoerige gegevens over
608
in.
vestment trusts met een kapitaal van meer dan
$ 3
mil-
hard. Van de
220
instellingen, die haar effectenporte-
feuille publiceeren zijn
92
in het bezit van aandeelen Ame-
nican Telephone and Telegraph. Andere favorieten zijn
Consolidated Gas of New-York, New-York Central, Stan-
dard Oil of New-Jersey, Union Carbide en Carbon, General
Electric, Pennsylvania and United States Steel.
De nauwe relaties van de Amerikaansche banken, met
de investment trusts blijken uit het feit, dat
495
banken
bestuurders hebben, die eveneens aan een investment trust
verbonden zijn. In een enkel geval hadden de bestuurders van een bank zitting in den raad’ van commissarissen van
niet minder dan
15
investment trusts,
) Het cijfer tussehen haakjes geeft het aantal invest-
ment trusts aan, dat de betreffende fondsen in portefeuille
heef t.
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
3 September 1930
landsche Handel Mij. (1), Nederlandsche Scheepvaart
(2), Philips (4), Gemeente Rotterdam (2), Konink-
lijke Petroleum Mij. (18), Senembah Maatschappij (1)
en Tabak Mij. Arensburg (1).
n0
instelling, die de meeste Nederlandsche fond-
sen in portefeuille heeft (per 28 Febr. 1930) is de
Standard Investment Corp’), die in 1927 is opgericht,
en zich vooral op belggingen in Europeesche landen
specialiseert. Onder haar Nederlandsche beleggingen
troffen wij voornamelijk Indische fondsen aan, want
naast de Amsterdamsche Bank
(f70.000),
bevinden
zich in haar portefeuille de aandeelen van de vol-
gende maatschappijen: Deli Mij. (f2’i.000), Dell-
Batavia
Mij.
(f32.000),- H.V.A. (fl.8.000), Ned.
Handel Mij.
(f
64.000), Senembah Mij.
(f
25.000) en
Tabak ‘Mij. Arendsburg
(f
19.000).
Opmerkelijk is o.a. de belegging in Nederland van
cle Reliance Management Oorporation, in Jan. 1929
opgericht,’ die zich uitstrekt ‘tot de drie voornaamste
industrieën (Koninkljjke, Marg. Unie, Philips). –
Uit deze voorbeelden, die alleen betrekking hebben
op instellingen, die haar effectenportefeuille gespe-
cificeerci Qpgeven, mag men wel conciudeeren, dat
door de oprichting vkn investment trusts eveneens de
Amerikaansehe belangstelling voor Nederlandsche
fondsen is gestegen, wat anderzijds natuurlijk ook is
toe te schr•’en aan het feit, dat do aandeelen van
enkele belangrijke Nederlandsche ondernemingen op
i ntei na. ti on ale beu rzeui word en genoteerd.’
H. M. H.A.
VAN DER
VÂJ.yc.
DE EERSTE NEDERLANDSCHE BEDRIJFSTELLINC.
Mr. E. W. van i)ain van Isselt te ‘s-Gravenhage
schrijft ons:
De bedrijfstelling komt er dus! Beide takken der
Volksvêrtegenwoordiging hebben het ontwerp aan-
genomen zonder discussie
011
zonder hoofdeljke stem-
.min’g: De wet ‘is afgekondigd als dië van 31 Juli :1930
in Stbl. No. 348
Blijkens het Verslag van’ de Tweède
Kamei!
zouden
.cen aantal leden zelfs gaarne gezien hebben, dat de
liodrijfstelling ruimer *as opgezet en zulks niet al-leen voor de industriëele bedrijven; maar ook voor
den: land- en tuinbodw. De ivensch werd uitespro-
ken;dat
bij
een volgéde telling, of bij d productie-
statistiek gegevens zouden worden verzameld over de
geinvesteerde kapitalen, de gebruikte werktuigen &
gereedschappen en ‘de bedrijfsuitkomsten. In de Edr-
ste ‘Kamer schijnt dkarentegen minder voor het ver
zamelen
I
r
an
deze ‘gegevens gevoeld te worden, omdat
dan’ de vrijheid de’r
bediijfslèiders
om al dan niet
mededeelingen te doen ten aanzien van hunne be-
drijven, welke niet voor openbaarheid geschikt ge-
acht kunnen worden, te veel aan banden zou worden
gelegd. Doel van de statistiek zou nimmer mogen
‘zijn het verkrijgen van een photografisch beeld van
elke onderneming op zich zelf. Hierten kan men
evenwel opmerken, dat onze Statistische Dienst er
juist steeds naar streeft, de opgaven van de afzon-
derl.i.jke ondernemingen samen te vatten, te doen op-
gitan in één geheel. De Regeering heeft iutusschen
toegezegd het advies van de Oentrale Oomissie vdor
de Statistiek over hovenbedoelde kwestie te zullen in-
winnen.
Er mag dus thans een ernstig beroep ,gedaan wor-
den op alle hedrijfshoofden. Herhaaldelijk is geklaagd ôver gebrek aan gegevens.. Wel nu, thans doet zich de
gelegenheid voor om deze te krijgen. Dit is evenwel
slechts mogelijk, wanneer ieder wiens medewerking
.
rtoodig is, deze ook zoo goed mogelijk verleent. Men
‘doe dit niet ,alleen omdat .de wet, het voorschijft, en
er straf staat op de nalatigheid of het doen van on-
1)
De Standard Investment Co. is een van de weinige instèllingen, die niet alleen haar portefeuille. gespecifi.
ceerd opgeeft, maar daarbij ook nog het bedrag vermeldt,
waarmede zij
zich
bij de verschillende ondernemingen heeft
gernteresseerd.
juiste opgave, maar men verstrekke de gevraagde ge-
gevens met zorg en. naar beste weten, in het volle
besef, dat deze moeten dienen voor samenstelling van
een hoogst nuttige statistiek: een statistiek, ‘die, zoo-
t.ls algemeen erkend wordt, iuooclzakelijk is voor een
juist inzicht in .het Nederlendsche bedrijfsleven,
waarbij de welvaart van het geheele volk betrokken is.
BUITENLANDSCHE MEDEWERKING.’
EERSTE SCHATTING VAN DE .EÜROPEESCHE
SUIKERPRODUCTIE.
I)r. Gustav M.ikusch te Weenen schrijft ons.
.l.l.oewel het natuurlijk op een zoo vroeg tijdstip nog
niet mogelijk is, een juiste schatting v5n de toekom-
stige bietsuikerpioductie van Europa (1930—1931)
te geven, 1101) ik toch; vertrouweude op de gunstige
ervaringen, die ik tot dusverre niet mijn Augustus-
,schattingeti heb gehad, ook ditmaal geprobeeid, den
tegetiwoord igen stand van de bieten in de diverse
ii nclen en. cI.eeleti van landen in den vorm van een
schatting van de met dozen stand overeenkomende
toekomstige productie vast te stellen.
iludien het weer zich verder voor de bieten zoo
gunstig laat aanzien zooals het bijna overal in de
‘le laatste weken in Europa het geval• was, dan zon
het evenals in de jaren 1928/29 kunnen geschieden,
dat de schatting bij liet resultaat van de campagne ianzienlijk ten achter blijft. Aan den anderen kant
is het natuurlijk n:iet uitgesloten, dat de oogst ver-
traagd wordt door een vroegtijdig begin Iran herfst-
regens’of van vorst, zoodat de bieten daarvan schade
ondervinden.
Dientengevolge. moet steeds met de mogelijkheden
rekening worden gehouden, dat de schatting in doil
looji van den tijd diverse correcties ondergaat. Bij de
productieschatting is ook een nieuwe schatting van
de te bouwen oppervlakte gevoegd, die voor Europa
zonder Sovjet-Unie van de April-schatting slechts met
46.000 H.A. verschilt.
Schatting an de met bieten bebouwde oppervlakte
(1930)
en de productie van bietsuiker
(1929/30)
in Europa.
Met bieten bebouwde
Prod. v. bietsuiker
oppervlakte in
in ICOO m. tonnen
lOOD U.A. –
.
ruwsuikerwaarde.
Aug.-
April-
Aug.-
Prod.
schalt.
schatt.
in .
schatt.’
in
1930
1930
1929
1930/31
1929/30
Duitschland ……
459
460
433
2.150
1.980
Dantzig ………
8
8
7
40
29
Tsjeeho.Slowakije.
236
235
227
1.080
1.035
Oostenrijk ……..
33
33
30
130
120
Hongarije ……..
67
73
. 73
200
247
Frankrijk ……..
250
275 . 243
. 950 .
. 915
België …………
56
60
57
275
252
Nederland ……..
57
62
55
280
265
Polen …………
196
220
242
700
917
Denemarken …….
32
32
:30
160
‘ 134
Zweden ……….
36
35
27
150
121
Italië ………..
111
111
116
430
435
Spanje ………. –
92
90
88
280
248
Joego.Slavië ……
52
50
, 61 ,
110
132
Roèmenië ……..
44
44
36
100
82
Bulgarije ……..
22
20
21
, 48
40 Zwitserland
1
1
1′ .
7
7
Groot-Brittannië
14
130
93
450
307
lersche Vrijstaat
5
5
5 ‘
24
‘
21
Finland ……….
1
i
1
3
3
Letland ………..
3
3
2
7
4
Turkije (Europ.)
.
. 5
5
3
–
10
5
Europa zonder Sov-
jet-Unie ……
1.907 ‘ 1.953 ‘1.851
7.584
7.299
Sovjet.Unie
1)
….
1.044
1.000
784
2.200
921
Europa (totaal) ..
2.951 , 2.953 2.635
9.784
8.220
Europa zonder Sovjet-Unie ‘Bebouwde
1930/31
in vergelijking met oppervlakte Suikerproductie
1929/30
+ 3.03
+ 3.90
Europa (totaal)
1930/3 1
in vergelijking met
1929/30
+ 11.99
+ 19.03
‘) Ambtelijke schatting.
3 September 1930
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
789
Betreffende de Sovjet-Unie valt op te merken, dat
zij een aparte plaats bij de schatting inneemt, doordat
Ie verhoudingen in dit land aan den statisticus een
zelfstandige beoordeeling van den stand van de bie-
en. en van de oogst-vooruitzichten onmogelijk ma-
len. Er blijft niets anders over, dan voor de Sovjet-
linie ambtelijke schattingen te gebruiken, die echter
van elkaar, al naar gelang van de plaats, vanwaar zij
komen, niet zelden afwijken.
Wanneer bij een schatting voor de aangegeven cii-
:fers in het geheel geen verantwoording op zich geno-
men kan worden dan geldt dit in het bijzonder voor
de Sovjet-Unie, waarbij de statistiéus zich Lot het op-
nemen van cle laatst bekende ambtelijke sehattiiigs-
hijfer moet bepalen.
AANTEEKENINGEN.
De geidmarkt in Augustus.
• De internationale geldruimte heeft in de afgeloo-
pen maand in onverminderde mate aangehouden, het-
geen tot uiting gekomen is in vrijwel onveranderde
geidkoersen. Er is nog steeds een overgroot geld-
aanbod, waartegenover weinig wisselmateriaal ter ho-
schikking staat. Beurs, nijverheid en handel onder-
nemen weinig en hebben geringe geldbehoeften. De prijs van verschillende producten is den laatsten tijd
nog verder gedaald. Onder dergelijke omstandigheden
is het niet te verwonderen dat de beschikbare midde-
len zich hij banken en elders ophoopen.
Van een opleving van het bedrijfsleven, waarvan
in de eerste plaats de. vraag naar gelden moet uitgaan,
was noch in ons land, noch in het buitenland sprake,
zoodat de credictvraag van deze zijde zeer gering bleef.
Alleen het reisseizoeii bracht cenige vraag, hetgeen
•chter niet tot uiting kwam in de geldkoersen.
• Het lijkt niet waarschijnlijk, dat
in
de eerstvolgeii-
de maanden, wanneer de oogstfinanciering van beteè-
kenis wordt, de geidkoersen veel zullen veranderen.
liet is te verwachten, dat nu geld in New-York zeer
goedkoop blijft, een groot deel van den oogst door de
Ver. Staten zelf gefinancierd zal worden. Het dis-
conto is daar
vrijwel
onveranderd 17/8-2 pOt. tegen
bijvoorbeeld in •Londen pim.
1Iio
pOt.; Amsterdam is
1)01
etinabij 1
7
/8
pOt.
Dat het particulier disconto in New-York door de
oogstfivaneiering sterk zal worden beïnvloed is niet
waarschijnlijk. De indnstri.e heeft hier afnemende
geldbehoeften. ])e beurs blijft flauw en vraagt ook
weinig geld, terwijl een aanzienlijke verbetering ook
daar voorloopig niet te venvachten is. Door den af
zet van met steun van regeering en banken ter prijs-
stabilisatie opgeslagen producten, komen weder groote
hoeveelheden middelen vrij.
Men heeft wel gemeend uit de goudafvloeiingen
naar Oanada en Frankrijk te mogen afleiden, dat een
zekere geldschaarschte zou moeten volgen. Ook dit
laatste is echter niet waarschijnlijk, daar de uitge-
voerde hoeveelheid daarvoor zeker nog te gering is. Niettegenstaande de sterke goudonttrekkingen is de
Amerikaansche goudvoorraad thans nog ca. $ 100
niillioen grooter dan op liet einde van 1920.
in een overzicht, samengesteld door de New-
Yorksche firma Dominiek & Dominick wordt me-
degedeeld, dat men in de Ver. Staten aanneemt, dat
een goudafvloeiing van twee
it
drie honderd millioen
dollar kan plaats hebben alvorens van een nierkbare
wijziging in de structuur van het credietsysteeni
sprake behoeft te zijn. Waarschijnlijk zou een veel
grooter bedrag geöxporteerd kunnen worden, daar in
liet eerste halfjaar van 1928 een gouduitvoer van-
$ 600 millioen moest plaats vinden, voordat ‘de geld-
koersen aantrokken.
Weliswaar worden in September nieuwe goudaan-
koopen voor Fransche rekening verwacht, doch daar-
tegenover staan nog altijd do invoeren uit Zuid-Ame-
rika en Oost-Azië. Ook ‘heeft de Federal Reserve
Board verklaard
het credietvolumen nbet een half nijl-
hard dollar te zullen uitbreiden,
teneinde de geld-
markt ruim te houden. •
Het lijkt onder deze omstandigheden dus geens-
zins gewaagd om voor New-York een blijvende geld-
ruimte te ,,voorspellen”. De in den herfst veelal
plaats hebbende verhooging van het officieel disconto
(dat X
,
tot % pOt. boven het marktdisconto ligt) zal
dit jaar da ook wel achterwege ‘blijven.
In Londn staan de zaken niet veel anders. De ban-
ken beschikken over groote middelen, hetgeen een
sterke vraag naar kortloopend papier medebrengt. De
schaarsehte van wisselmateriaal wordt nog versterkt
door de politek van de schatkist, welke nu en dan een
grooter bedrag aflost dan opnieuw uitgeeft. De sterke
vraag van de zijde der Loidensche banken, gecom-bineerd met vraag van het, vastëland, houdt de dis-
oontokoersen laag en wel n en nabij
2
1
Iio
pOt. Bij
een officieel disconto van 3 pOt. is dus de marge heel groot: Vandaar dat de mogelijkheid van een disconto-
verlaging weder ter sprake is gekomen. De weeksta-
tea ‘vaij de Bank of England vertoonen een verbete-
ri lig van cle positi.e dezer instelling. De goudvoorraad
nam in de a1geloopen maand met eenige millioenen
pond sterling toe, de ,,reserve” verbeterde met eenige
procenten. Uit Aitstralië worden nog verscheidene
goudz’end i ogen verwacht, terwijl ‘de kans op goudont-
trekkitigen geringer schijnt te worden.
Met het oog op 1:tetgeen wij boven schreven over de
waarschijnlijkheid van een sterkere oogstfinanciering
door de Ver. Staten, is het duidelijk, dat de druk op
het Pond dit jaar eerst geruimen tijd later gevoeld
zal worden en wel van omstreeks midden November
tot het eind ‘an het jaar, dus de periode, waarin de
graan- cii atidere wissels vervallen. Het is echter de
vraag of cle Bank of England over zal gaan tot een
discontoverlaging, daar door ‘de mogelijke stijging van
den Dollar ook de Franc misschien weder boven het
goud-nutvoerpunt zal komen. De koers van het Pond
is vrij labiel, van een vaste tendens is geen sprake. Bo-
veirdien moet men niet vergeten, dat de goudwinst
der Bank of.England grootendeels was te danken aan
Australische goudzendingen en geenszins aan een ‘as-
ten pondenkoers. flet grootste deel van het Kaapsche
goud, zoo niet rechtstreeks naar Indië verkocht, vond
iii de afgeloopen maand zijn weg naar het buiten-
land. Trouwens dât het Pond een steuntje noodig had,
is goblelcen uit de mededeeling van Quesnay. Tot
steun van den pondenkoers werd namelijk een aan-
ienljk bedag Treasury Bilis aangekocht door de
B.I.B.
Wij hebben reeds herhaaldelijk gewezen op de Fran-
sche geldmarktverhoudingen: op de passieve houding
van de Banque’ de France inzake de goudtoevoereu, op de wenschelijkheid van buitenlandsche investee-
ringen, enz. Van wijziging in deze bekende verhoudin-
gen ‘is nog weinig te bespeuren. Uit den weekstaat
van 22 Aug. blijkt, dat de goadvoorraad tegenover de
voorafgaande week wederom toegenomen is en wel
met ruim Frs. 240 miljoen.
In de geldruimte is niet de minste verandering ge-
Icomen. De relatieve schaarschte, die anders op het ‘einde der maand voorkwam, bleef in Augustus vrij
–
wel geheel uit. Langzamerhand doet zich ook in
Frankrijk, ofschoon nog in geringe mate, de conjunc-tnnrteruggang gelden.
In Duitschlancl is de toestand niet anders dan el-
ders. ‘Vrijwel onveranderde geldkoersen, met neiging
tot dalen. Ook in, September verwacht men geen
groote geldvraag. Liet particulier disconto is reeds
eenigen tijd op 3 pOt. gebracht. Van een contact
van de Reichsbank met
,
dqk markt is geen sprake. Men
verwacht dan ook, dat, indien het buitenland tot dis-
contoverlaging zal overgaan, de Reichshank zeker niet achter zal blijven.
Ook ten onzent was de situatie op de geldmarkt weinig anders dan in het buitenland. Het grootere
bedrag aan emissies in Augustus en de vraag naar
vacantiegeld bracht weinig verandering in de koer-
7.’
ECÜNOMISCH’STATISTISCHE BERICHTEN
3
September.1930.
sn.., Het pattic’ilier disconto schommelde .tusschen
1% en
115/16
pOt. Daggeld bleef. goedkoop op ca. 1%
pOt. Prolongatie kwam alleen in •het begin van de
maand iets boven:de 2 pOt., noteeringen van 1′ pOt.
kwamen voor.
De positie van de Nederlandsche Bank onderging
slechts. geringe wijzigingen; de veranderingen waren
van ondergeschikt belang. v.
D. Bit.
De internatÏôûâlê stikstofindustrie.
Na laigdu.rige onderhandelingen is de vorige
maand te Parijs tenslotte overeenstemming bereikt
tusschen de internationale stikstofproducenten. De
moeilijkheden, die zich in deze industrie voordoen, zijn
voor het grootste gedeelte van internen aard. Immers
de productie is door de oprichting van talrijke, nieu-
we en,de.uitbreiding van bestaande bedrijven in de
laatste jaren veel sterker gestegen dan het verbruik.
De depressie heeft echter de wanverhouding tusschen
productie en verbruik nog verscherpt, hetgeen voor-
al is toe te schrijven aan den ongunstigen toestand
in den landbouw. Maar naast het feit van de over-
productie was de concurrentiestrijd tusschen de pro-
ducenten van synthetische stikstof en Chili-salpeter
van minstens even groote beteekenis.
• In een Oonvention Européenne de l’,[ndusttie de
l’Azote hebben de producenten van de volgende lan-
de,n zich aaneengesloten: België, Duit’schland, Enge-
land, Frankrijk, Italië, Noorwegen, Polen en Tsjecho-
Slowa1ije. Bj deze oyereenkomst is ongeveer 98 pOt.
van. de ]u
y
opeeshe stikstofin.dutrie betrokken. Bo-
vendien is men met de. Ohileensche producenten tot
overeenstemming gekomen. De Vereenigde Staten en
Japan zijn buiten de overeenkomst gebleveti, waar-
door de overeenkomst ongeveer 80 pOt. van de we-
• reldcapaciteit omvat. Om den afzet in verband met
de verminderde productie zoo economisch mogelijk te
verdeelen, bevat de nieuwe overeenkomst, die yoorloo-
pig voor, één jaar van kracht, blijft, een belangrijke
bepaling nl. ‘de z.g. ,territoriaalbescherming. Verschil-
lende toegetreden landen, zien er vanaf, in die lan-
den, welke een eigen industrie bezitten, stikstof te
verkoopën en laten ‘het aan, een speciale organisatie,
over, die hoeveelheden te importeeren, waaraan boven
de binnenlandsche productie .behoefte is. De practi-
sche beteekenis van deze ‘bepalingis verschillend, daar
Italië, Polen en Tsjecho-Slowakije ongeveer in hun
eigen behoefte voorzien,
terwijl
België, Frankrijk en
Nederland aanzienlijke hoeveelheden moeten impor-
teeren. ‘
Voor ‘het verkrijgen van een beter inzicht omtrent
de vooruitzichten van de verschillende takken van
deze’industrieis een kortebeschrjving van de econo-
mische en technische. ‘ontwikkeling van de stikstofin-
dustrie gedurende de laatste jaren wel van belang.
In het jongste nummer van ,,Der Deutsche Oeko-
nomist” komt èen artikel voor over deze.zijde van dit
vraagstuk van de hand van Prof. Dr. H. Groszmann,
waaraan hier een en ander is ontleend. Op grond van
do productiecijfers van de verschillende soorten stik-
stof vanaf 1903 komt , Prof. Groszmann tot de vol-
gende cdnclusies. De stikstofproductie van de wereld,
waarbij véér’den oor1ogde in de natuur voorkomende
chilisalpeter en het z.g. bijproduct ammoniak in den
vorm van ammonium-sulphaat de belangrijkst . rol
seelden, nam tot den oorlog: evenals het verbruik
jaarlijks gemiddeld met ongeveer 8 pOt. toe. Het
aandeel ‘yen de ‘:sythetisch bëreide, stikstof was in
dien
tijd,
nog betrekkelijk gering en bedroeg in totaal
nauwelijks 8 pOt.
In den wereldoorlog trad een sterke vermindering
van dén uitvoer van chilisalpeter in, terwijl ander-
zijds de productie van synthetische stikstof aanzien-
lijk toenam. Het ‘laagtepunt van de wereldproductie
van stikstof in het jaar 1915 werd daarom in het
volgend jaar reeds aanzienlijk overschreden, daar niet
slechts het aandeel van ‘de synthetische stikstofver-
bindingen voortdurend toenam, maar ook de produc-
tie van ,,Kokerei-ammoniak” zich van de daling in
1914 spoedig herstelde. ‘Eveneens nam ook later weer
de salpeterwinning in Chili toe, die in 1917 een aan-
zienlijke hoeveelheid bereikte. In de jaren 1917 en
1918 bedroeg de wereldproductie van gebonden stik-
stof reeds meer dan 1. millioen ton.
Het ‘einde van den wereldoorlog, waardoor tevens
een einde kwam aan de voortbrenging van stikstof-
verbindingen voor munitiedoeleinden, bracht voor hét
eerst weer een aanzienlijke vermindering van de stik-
stofproductie, ofschoon reeds destijds de nood
zakelijkheid gebleken was, den landbouw van .alle lan-
den de hem al te lang onthouden stikstofverbindin-
gen weder ter beschikking te stellen. Het door den
oorlog veroorzaakte kapitaalgebrek en de door de
tra’nsportmoeiiijkhedn vermeerderde onderbreking
van het wereldverkeer, ‘verhinderden echter langen
tijd den ‘toevoer van de vereischte hoeveelheden, ‘het-
geen bij de chilisaljieter ..bijzonder sterk naar voren
kwam. .
Evenals de productie van chilisalpeter verschillen-
‘de fluctuaties vertoont, is dit ook met de productie
van de uit steenkolen bereide ammoniak het geval,
dat de landbouw in den vorm van ammonium-sul-
phaat reeds v66r den oorlog ih groote hoeveelheden
gebruikte. Alleen kwamen de afwijkingen van de ver-
schillende maxima en’ minima in de jaren 1918-1926
•hier niindèrsterk tot uiting. Toch toonien ook deze
‘cijfers’ duidelijk hoe, in overeenstemming met de even-
eens sterke crisisachtige verhoudingen in de steen.ko-
lenindustrie, de oudere’ ammonium-sulphaatberei-
•ding. aan zeer aanzienlijke fluctuaties ‘onderhevig was.
Een geheel ander beeld toonen daarentegen de syn-
thetische stikstofverbindingen. Laat men het Licht-;
boog-procédé. dat op groote schaal slechts in Ncior-
wegen in toepassing is gebracht, en hoofdzakelijk
kalksalpeter heeft geleverd, buiten beschouwing, dan
blijkt bij de synthetische ammoniak evenals bij de
kalkstilestof een bijna voortdurende en in de laatste
jaren zelfs snel toenemende ontwikkeling, waarmede
de agrarische behoeften, ondanks alle bemoeiingen van
‘een ijverigé internationale propaganda, geen g’eli,jken
tred konden houden.
Deze opbloei van de ‘synthetische stikstofindustrie greep des te sterker in, toen’ ook de Ohileensche sal-
petenindustrie zich, onder invloed van technische ver-
beteringen, zooals het ‘ Guggenheim-procédé, sedert
1928 weer zeer gunstig ontwikkelde, zoodat tengevolge
van ‘den door den stijgenden salpeterinvoer onder-
vonden druk de afzet van stikstof met het oog op de
crisis in den landbouw steeds moeilijker werd. De op’
het overwinnen van deze moeilijkheden gerichte tot-
standkoming van een eerste ‘stikstofovereenkomst
tusschen Duitschiand, Noorwegen, Engeland en Chili
in 1929 wees reeds op de noodzakelijkheid van een
steeds engere aaneensluiting van . produçenten,’.zooals
Duitschland
wegen
‘Engeland
Ver.’ Staten
Frankrijk
i
Italie
Japan
Jaar
Chili
salpeter
Synth.
K’okerei
Synth. Synth.
‘Kokerei
Synth.
}Cokerei’
,Synth.
Kokerei
Synth.
Kokerei
Synth.
Kokerei
stikstof
ammon.
stikstof
stikstof
ammon.
stikstof.
ammon.
stikstof’
ammon.
stikstof
ammon.i
stikstof
animon.
1913
433
12
108
:15
‘
–
90
–
36
‘
3
15
3
2,8
1
1,62)
1925
375
446
82
27
.
’13
.
92
1
)
11
119
14
.
24
1
)
13
,
5,7′)
43
272)
1927
246
576
.92
35
‘ ‘
20
98
1
)
17″‘ 138
.24,
’27
26
3,0
.
53
:37
1929
‘
510
677
.111
‘.
61
110
1
80
8
)
77
165)
,
’64
.278)
50
3,08)
57
.
68)
‘1)’
Bevat
ook
èen gedeelte van de synthetische ammoniakwinning.
Bevat’
ook
kaikstikstof, wellee in aiiimoniumsulphaat veranderd
is,
alsmede 8ynthetische’ammoniak.
‘!A1len
‘
ammonikbijproduct
3 September 1930
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
791
deze tenslotte de vorige maand tot stand is gekomen.
De eerste tabel geeft een overzicht van de pro-
ductie van gebonden stikstof in de belangrijkste pro-
ductielanden voor chilisalpeter, synthetische stikstof-
verbindingen en Kokerei-ammoniak (in 1000 ton zui-
ver stikstof). Het groote aandeel van Duitschiand in de dekking
van de wereidstikstofbehoef te blijkt nog duidelijker
uit de volgende opstelling, welke de wereldproductie
in de jaren 1927-28 en 1928-29 (1 Juli-30 Juni)
op grond van betrouwbare schattingen aangeeft.
Wereldstikstofproductie.
Aandeel van Duitschiand
1921128 1928129 192112 192d/29
in 1000 ton
Chilisalpeter …………….
390
500
—
—
Ammoniumsulfaat uit kokereien
en gasbereidingen ……….
400
430
100
100
Noorsche salpeter …………
30
20
—
–
Kalketikstof …………….
200
230
90
90
Synth. stikstofproducten ……
690
930
540
630
Totaal……….
1.710
2.110
730
820
De Duitsche productie van gebonden stikstof is in
den ioop der jaren zoo groot geworden, dat zij niet
alleen in de Duitsche behoeften kan voorzien, maar
ook isog een aanzienlijk deel van de wereidbehoef te
kan dekken.
De Duitsche afzet van stikstofhoudende mestmid-
delen naar het buitenland op eenigszins groote
schaal dateert eerst van het jaar 1924. De totale afzet
bedroeg in de laatste jaren in 1000 ton stikstof:
1924-5 1925-6 1926-7 1927-8 1928-9
52
143
161
224
256
De binnenlandsche afzet bedroeg in dezelfde jaren
(in 1000 ton) resp. 334, 325, 315, 378, en 410.
De belangrijkste afnemers van deze stikstofverbin-
dingen waren in het laatste jaar: Japan met 53.500
ton, Nederland met 43.200 ton, Frankrijk met 43.500
ton, Vereenigde Staten met 32.000 ton en Denemar-
ken met 16.500 ton. Van deze landen bezitten Japan,
de Vereenigde Staten, Nederland en Frankrijk zelf-
standige stikstofindustrieën, die zich nog verder zul-
len ontwikkelen. Het is daarom wel aan te nemen, dat
de afzetcijfers voor Duitsche stikstofverbindingen in den loop der jaren nog vele veranderingen zullen on-
dergaan. Voor alles zullen in de toekomst, zoowel Rus-
land alsook China, belangrijke afnemers worden. Op
het oogenblik worden stikstofverbindingen in Rusland slechts in betrekkelijk geringe hoeveelheden gebruikt.
Het grootste afzetgebied van de wereld zal echter na
het intreden van rustige economische verhoudingen
het Chineesche Rijk vormen, dat bij zijn haast vol-
komen gebrek aan kunstmatige voedingsstoffen, niet
alleen aan stikstof, maar ook aan phosphorzuren en
kali, van bijzonder belang kan worden. Maar ook de
tropische gebieden als Cuba, de Philippijnen en Bra-
zilië zullen in de toekomst belangrijke afnemers van
stikstofzouten kunnen worden.
Indexcijfers van groot- en kleinhandeisprijzen
in Nederlandsch-Indië.
De maandstatistiek 1930 No. 5 van het Centraal
Kantoor voor de Statistiek bevat o.m. het volgende:
Invoer.
De serie van de invoerartikelen omvat
72
arti.
kelen, welke in vijf groepen zijn verdeeld.
Het indexcij Ier van de groep
textiele goederen
daalde
van
167
in April tot
162
in Mei, in hoofdzaak door de
lagere prijzen van ruwe supers, ruwe shirtings, sarongs,
kainpandjang en slendangs.
Door de lagere prijzen van buitenlandsche rijst, kedelee,
Australisch meel en Australische ham liep het indexcijfer
van de groep
levensmiddelen
met twee punten tot
142
te.
rug. Ook dat van de groep
metalen is
iets lager dan het
indexcijfer van April al.
136
in Mei tegen
137
in April.
Het indexeijfer van de groep
chemicaliën
en
verf stoffen
bleef stationnair op
138,
terwijl dat van de groep
diversen
in verband met het herstel van de petroleumprijzen, met
vier punten tot
156
opliep.
Het indexcijfer van den geheelen invoer daalde met een
punt tot
148.
Uitvoer.
De serie uitvoerproducten omvat de prijzen van
20 producten.
De prijzen van de meeste exportproducten geven in Mei
wederom lagere cijfers te zien. Het indexcijfer van de prij-
zen van koffie liep met
12
punten terug tot
88,
dat van
rubber met 2 punten tot
23,
suiker (superieur) met
4
pun-
ten tot
79,
tin met S punten tot
73
en witte peper met
29
tot
129.
Ook de indexcijfers van arachides, citronella-olie, damar
en katjang idjoe waren lager. Enkele andere artikelen,
waaronder thee, copra. en cacao vertoonden iets vastere
prijzen; de znaïsprijzen liepen aanzienlijk op. Het index-
cijfer van den geheelen export daalde met een punt tot
94.
Het indexcijfer van den in- en uitvoer tezamen daalde met 2 punten tot
136.
Dit algemeen indexcijf er heeft geen andere beteelcenis
dan dat het het gemiddelde prijsverloop voorstelt van de 92
met name genoemde prodncten.
Indexcijfers van
72
invoer- en 20 uitvoerartikelen in den
groothandel te Batavia, Soerabaja en Semarang.
Invoerartikelen.
n
o
._.
,c
.’.
–
.!
.
E
‘1
1913.
100
100
100
100 100 100
100 100
1924.
213
164
167
160 168
178
155
173
1925.
208
161
160
150
165 172
146
166
1926.
185 157
151
153 169
165
137
159
1927.
174 148
149
149
173
160 130
154
1928.
172 149 141
144 162
155
125
149
1929.
172 149
142
142
163
155 123 148
Mei
1929.
172
148 142 145
164
156
127
150
Juni
,,
–
172
148
142
145
162
156
123
149
Juli
,,
–
172
149
142 145 162
156 127
149
Augustus
,,
–
172 148
142
142
163
155 124
148
September ,,
–
172
149
141
142 163
155
123
148
October
,,
–
172
150 140
141
161
154
121 147
November
,,
.
171
148
141 141
160 154
120
146
December
.
170
147 139
140
160
153 111
144
Januari
1930.
170 147 139 140
159
153
103
143
Februari
.
170
145
139 139
159 152 100
141
Maart
,,
–
169
144
138 139
151
150
98
139
April
,,
–
167
144
137
138 152
149
95
138
Mei
,,
–
162
142
1
136
1
138
156 148
94
136
1)
20
art.
2)
12
art.
8)
12
art.
4)
15
art.
) 13
art.
Kleinhandeisprijzen.
De tabel kleinhandelsprijzen omvat
de prijzen van
40
verbruiksartikelen, verdeeld in een serie
inheemsche en een serie uitheemsche artikelen.
Het indexcijfer van de serie inheemsche artikelen liep
in Juni met
5
punten terug tot
157
tengevolge van de
lagere prijzen val, rijst, eieren en suiker. Het indexcij!er van de uitheemsche artikelen bleef on-
veranderd
144,
terwijl dat van den geheelen kleinhandel,
in- en uitheemsche artikelen tezamen,
151
bedroeg tegen
153
in Mei.
Indexcijfers van kleinhandelsprijzen van verbruiksartikelen
van in- en uitheemschen oorsprong te Batavia.
In-
heemech
1)
Uit-
heemsch
1)
Totaal
Voeding
2)
1913114
100
100
100 100
1924 –
–
182
158
170
170
1925
– –
169
152
160
159
1928 …
169 148 159 156
1927 –
–
166
147
157
155
1928 -.
160 148 154 153
1929 …
162 145 153
151
Juni
1929 –
–
160 146 153
151
Juli
,,
..
158 145 152
149
Augustus
,,
..
160
144
152
150
September
,,
..
160
144 152 150
October
,,
..
161
143 152
150
November
,,
– –
162
144
153
151
December
.,
..
163
145
154 153
Januari
1930 ..
163 146
154
153
Februari
,,
..
166 145
155
154
Maart
,,
. .
161
145 153
153
April
,,
..
156
145 150
151
Mei
,,
– .
162
144
151
153
Juni
,,
– .
157
144
149
151
1)
20
artikelen.
2)
35
artikelen.
Pasarprijzen.
De prijzen van padi, beras, maïa, cassave,
gaplek, bataten, aardnoten, kedelee en eendeneieren waren
in Mei iets lager dan in April.
/
792
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
3 September 1930
ONTVANGEN BOEKEN.
,Handboolc of the Netherlands East Indies”.
(Uitgave
van de Afdeeling Handel van het Departement
van Landbouw, Nijverheid en Handel te Buiten-
zorg. (Prijs
f 10.-
per ex., vrij van port (Bui
tenland
f
11.-) bij vooruitbetaling).
cle Afdeeling Handel van het Departement van Land-
bpuw, Nijverheid en Handel, te i3uitenzorg, is in de Engel-sche taal een nieuwe editie verschenen van liet ,,Handbook
of the Nctherlands East indies”. Evenals bij cle vorige
edities het geval was, heeft ook deze uitgave een propa-
gandistisch karakter en bedoelt een algemeen overzicht te
geven van cle beteekenis van deze gebieden.
Na een inleiding van algemeenen aard over ligging,
‘nudemgesteidheid, klimaat, flora, fauna cii geschiedenis,
wordt in een 100-tal pagina’s een overzicht gegeven over dc
bevolking, immigratie, volksgezondheid, onderwijs, bestuur,
justitie, openbare financiën en staatsmonopolïes, geld- en
bankwezen, waaronder postspaarbank- en volkscrcdietwezen.
een bespreking van de agrarische wetgeving, volgen uit-
voerige beschouwingen over de groote cultures, den Inland-
schen landbouw, tuinbouw, irrigatie, veeteelt, boschwezen,-
Inijnwezeu, waterkraclit en electrïciteit, nijverheid en het
aiheidsvraagstuk. – Het zesde hoofdstuk is geheel aan den
Nederl.-Ïticlischen handel gewijd, waarbij cle belangrijke plaats, welke Neil.-indië in het internationale handelsver-
keer inneemt, duidelijk in liet licht wordt gesteld. Groot-
handel, tusschenbandel en klei nhandel, de SHandelsvereeni-
gingen en de voornaamste in- en uitvoerartikelen worden,
aan cle hand van uitvoerig cijfermateriaal, aan een bespre-
king onderworpen.
In het laatste hoofdstuk wordt het verkeerswezen behan-
(leld,
nI.
scheepvaart, spoor- en tramwegen, autoverkeer,
luchtvaart, post-, telegraaf- en telefoondienst, wegen en
havens, terwijl tot slot liet touristenverkeer in Ned.-Indië
wordt besproken.
Jjntwiciclungstendenzen und weltwirtschaftliche Auf-
gaben der deutschen Orossbari,icen,
von Dr. Georg
Solmssen.
• Rede, welke Dr. G. Solmsecu, lid van de directie van de
Deutsche Bank und :Discotito-Gesellsehaft op
5
Febr.
1930
te.Zürich voor de Deutsche Handelskammer in der Schweiz
gehouden heeft. —
Economie Aspects of repa.rations and int er-allied
deblé,
door August Philips Jr. (Proefschrift.
Leiden
1930; S. 0.
van Doesburgh).
• In dit proefschrift worden achtereenvolgens liet Dawes-
en liet ïoung-Plan behandeld
1
en de vraagstukken, clie in
nauw verband staan met de Transferkwestje.
Opmeiicingen betreffende het beleid van de nran-
daatsregeering van Palestina
door J. H. Kann,
•
oud-consul der Nederlanden te jeruzale.u].
(‘s-Gravenhage 1930; Martinus Nijhoff. Prijs
f1.-).
Deze brochure beha ndelt de Arabische overvallen op
iie
Joocische bevolking in Augustus
1929.
Enkele opmerisin-
gen zijn toegevoegd over de Joodsehe en Arabische volks-
groepen. ,
.4uf Abzahlung
Recht und Organisation im Abzah-
lungsverkehr. :Ein Ratgdher von Dr. Heinrich
Gillmann en Richard Jonas, Leipzig 1926; Rai-
ner Wunderlich.
In dit, boek worden de organisatorische problemen van
liet afbetalingsstelsel behandeld.
Tjadesi,, lossen, stuwen, verhalen en afhalen
door Mr.
W. A.
0.
van Dam, advocaat te Rotterdam. (Rot
terdam
1930;
D. Brouwer &
Zri.).
–
Liggen enfof varen en laad-, los- en overligdagen
door Mr. W. A. 0. van Dam, advocaat te Rot-
terdam. (Rotterdam 1930; D. Brouwer &
Zn.).
Extrait du recueil des cours 1928; Le régime inter-
national de l’escaut
par M. Siotto Pintor, Pro-
fesseur b. l’Université de Florence. A.cadérnie de
droit international.
MAANDCIJFERS.
– ..
•.
.
-.
Indexeijfers van Nederlandsche aandeelen.
De Bank voor Handel en Scheepvaart te Rotterdam zendt ons onderstaand overzicht:
–
Indexeijfers van
12
aandeelengroepen der Amsterdamsche effectesibeurs.
1)
Banken
Electri-
1
Hndels-
Industrie
Kunst-
zijd
Mijnbouw’
Olie
f
Rubberi
Scheef-
Suiker
Tabak
Thee
Januari
1929
158.8
308.5
180.0
420.9
309.3
300.4 399.0
256.1
142.0 411.7
579.4
468.1
Februari
.1929 165.0
316.9
182.0
427.3 286.9 297.6
386.3
273.9
139.9
412.8 576.6
458.3
Maart
1929
166.0 310.5
183.3
421.8 280.3 291.6 394.8
270.3
140.6
412.0
559.1
442.3
April
1929
162.7
.328.0 178.2
418.2
274.8
275.8
,394.9
238.6
135.4
400.8
514.4
458.5
Mei
1929
161.8
361.5 170.4 435.6
281.4 269.2
393.4
242.2
128.5
401.8 485.5
1
472.9
Juni
1929
155.3
.375.2
167.4
455.3
292.5
273.5
404.2
234.2
126.6
403.2
459.9
445.7
Juli
1929 157.8
366.2
.166.0
462.2
258.3
272.2 392.0
244.4
122.9
402.3
451.6 447.6
Augustus
1929
154.4 375.2
165.9
489.4
259.0
276.9
396.8
248.8
121.2
,
400.8.
462.4 443.4
September
1929
159:4
378.4
169.9
482.0 219.5 280.9 431.7
247.2
120.1
414.7
470.3
433.2
Dctober
1929
156.5
335.3 158.0
427.3 185.4
254.0
435.4
225.4
113.0
397.5 453.3
–
473.8
4ovember
1929
151.4
301.1
150.2
384.1 144.3
218.9
398.3
174.6
106.2
366.9
426.7 406.4
December 1929
150.4
292.8
144.6
368.7
124.4
213.9
396.7
145.7
103.4
356.1
408.3
418.2
Januari
1930
155.8
289.6
143.8
311.7′
107.6
211.2
398.2
1425
102.1
354.4
413.8
•
396.1
U’ebruari
1930
159.9
278.6
144.2
302.7
103.9
219.-.
389.5
154.8 96.6
365.- 428.-
392.4
ilaart
1930 157.3
268.5
134.7
291.5
93.2
205.5
386.5
145.1
91.9 346.3 421.2 406.4
April
1930
158.7
283.6
140.4
305.4
100.1
200.8
411.8
142.3
92.3
340.6
423.-
405.7
!’lei
1930
156.8
267.6
129.1
281.0
98.1
184.0
402.2
127.5
9 1. 5)
309.5
388.4 396.9
Juni
–
1930
147.7
255.3
123.2
261.7
86.7
170.5
389.4
109.3
83.4
281.2
Juli
1930
148.3
257.6
125.8
265.3
93.7
170.9
393.7
106.3
81.5
285.1
356.9
•
342.9
A.ugustus
1930
145.8
248.3
116.7
251.7
87.2 162.8 376.9 85.2
75.1
.
261.3
325.4
306.0
Schommelingen in het aandeelen-indexcijfer.
2
Januari
1930 f 5.114.480.000 = 100.
2
Januari
1930……..
100
2 April
1930……..
101.2
2 Juli
1930. …….
‘
91.7
8
,,
1930 ……..
100.1
9
,,
1930……..
101.5
9
,,
1930……..
91.-
15
1930……..
102.4
16
1930 ……..
)01.6
16
1930……..
91.5
22
1930……..
102.4
•23
1930 ……..
101.9
’23
1930 ……..
90.6
29
1930……..
102.2
30
,,
1930 ……..
99.-
.
30,,
1930………
‘
89.6
5
Februari
1930 ………
101.9
7
Mei
1930 ……..
96.2
6
‘Augustus
1930……..
89.2
12
1930……..
101.1
14
1930……..
96.1
13
,,
1930……..
88.2
19
1930……..
100.5
21
–
1930……..
96.1
20
1930…..
‘
85.0
26
•
1930 ……..
99.3
28
,,
1930……..
95.8
27
1930……..
82.1.
5
Maart
1930……..
98.3
4 Juni
–
1930……..
93.4
12
1930………
97.7
11
1930……..
91.6
19
•
1930……..
95.8
18
.
1930……..
88.8
26
1930……..
.
98.5
25
1930…….
‘
90.2
1)
Men zie voor
de toelichting
op
dit overzicht
het nummer
vaii
B.
van
15 Januari
1930, blz. 84.
Nadruk verlmden.
/
3 September
1930
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
S
793
CONJUNCTUURGEGEVENS BETREFFENDE DUITSCHLAND.
Productie
t),
Handel en Verkeer
Productie-index
van
Buitenlandsche
handel
3)
.-..
Scheepvaart-
c
–
–
,c+…
verk.
)
.-
e
v. d. be-
—
–
l)atum
>
.L.
Invoer
Uitvoer
.
langr.havensl
0
o
N
.0
O
<.
Totaal
TotaaI
.
Gemiddelde van 1928
=
100
1000
in millioenen R.M.
1
R
0
,:
1925 …….
832
87,6
86,6 84,6 81,8
95,6
–
1.030 518
167
774
166
563
256 2.766
2.793
–
96,5
82,7
76,7
69,5
80,4
. –
834 412 114
868
228
596
+
34 3.190
3.183
–
1927
…….
100,1
102,0
111,3 112,6
91,7
110,6
–
1.186 599
212
900 217
644
286 3.389
3.374 417,6
100,0
100,0 100,0
100,0 100,0
100,0
1.024 1.167
602
204
1.023
229
740
144 3.678
3.653 428,3
101,8
108,3
113,8 112,5
99,7
90,5
1.459
1.121
600
189
1.124
244
819
+
43.637
3.598
445,5
1928 …….
Januari
95,2
104,2
109,8
119,3
80,2
98,2
2.433
1.317
698 214
1.101
247
791
215 3.304
3.326 382,5
1926 …….78,9
Februari
91,0
101,9
108,9 111,7
77,0
93,9
2.622 1.015
546
182
971
211
713
442.315
2.259
366,4
1929
……..
Maart
99,0 108,4
106,1 111,1
94,1
91,1
2.091
1.023
563
188
982
223
709
412.979
2.943
457,8
April
108,4
107,7
115,1
119,7
109,1
97,1
1.325 1.255
692
199
1.227
270 876
28 3.734
3.754 430,8 Mei
109,1
105,2
115,1 120,2
98,4
82,5
1.011
1.132
613
195
1.172
260 834
+
40 3.857
3.852
451,5
Juni
109,8
107,6
120,3
120,8
113,4
85,3
930
1.078
585
202
1.077 228 788
1 3.751 3.791
464,1
Juli
104,7
106,8
120,3
114,7
110,2
70,9
864
1.228
613 194
1.099
244
810
129 4.009
3.925 501,3
Augustus
103,3
107,6
116,9 109,6 105,9
86,7 883
1.073
576 179
1.189
261 884
+
116 4.308
4.303
495,0
September
101,8
108,2
114,8
104,3
102,7
87,6 910
1.038
547
180
1.200
260
879
+
161 3.977 3.880
473,9
October
101,4
110,4
115,7 107,7
96,3
95,3
1.061 1.107
601
190
1.247
249
923
-f.
141 3.986
3.974
481,8
November
101,4
116,6
112,9 108,8
97,3 97,4
1.387
1.16(
652
177
1.154
240
851
7 3.672 3.667
430,1
December
96,0
114,9
110,1
101,8
111,2
100,4
1.985
1.020 528 164
1.064
233
775
+
43 3.677
3.498
410,2
1930
Januari
94,8
112,6 109,2
103,7
85,6
99,2
2.483
1.305
634
174
1.092 249
795
212 3.450
3.465
360,6
Februari
93,0
101,9
106,7
103,7
89,8
100,3
2.656
982
524
168
1.026
224
756
+
453.144
3.073 340,3
Maart
–
93,5v
97,1
100,8 97,6
98,4v
96,6
2.347
883 493
168
1.104
221
834
+
221 3.633
3.535
385,7
April
95,8v 96,2
93,1
91,0
107,5
2.081
888
480
159
977
200
735
+
89 3.544
3.550
379,4
Mei
90,8v
92,6
87,5
85,1
92,3
1.881)
830
454
159
1.097
238
813
+
267 3.971
3.975 386,5
Juni
85,7v
92,4
81,3 78,7 79,4 1.835
814
441
151
910
187
670
+
96 3.887 3.710
400,9
Juli
86,3v
78,1v
72,3v
1.901
909
1
479 150 950
1
199 707
. +
41
De indexeijfers
van
de productie
zijn
ontleend
aan
de publicaties
van
het Institut
für Konjunkturforschung.
Deze cijfers,
ontleend
aan
Wirtachaft
und Statistik,
zijn
voor
de jaren
1925-1929
maandgemiddelden..
De cijfers
van
1925-1929
zijn
maandgemiddelden.
v) voorloopig.
DIJITSCHLAND.
De cijfers betreffende de kapitaal. en geidmarkt zijn ontleend
aan ,,Wirtschaf t und Statistik”.
Cijfers van 1925-1929
zijn maandgemiddelden. Een scheiding tussehen privaatrechtelijke ondernemingen en publiek. rechtelijke lichamen
is
voor Duitschland
uiterst moeilijk. Wij
hebben getracht deze
zoo
zuiver mogelijk
weer te geven.
De
cijfers hebben betrekking
op
het einde van de maand, resp. van h,t jaar.
a)
wâarvan 5 buiten).
em.
in Duitschland.
8)
,,
1
,,
,,
,,
0)
2
,,
,,
8)
19
Kapitaalmarktl)
–
Effectenbeurs
Geidmarkt’)
Prijzen
Emissies
2
)
91
9
Indexcijfer van
•=
0
3=
V.-)
0
t’t,..E
0
.
•=
d
0•
–
‘
•0
= =
‘t
,’
,
‘t-
0
….
=
0
3bn
0
.=j,o
0
0
<
‘.
.000
0
‘t’t
t0
‘t
—
–
0
‘to
Ir
.E
‘t
‘to
t-
LJ.0
0
.0
1924-1926
=
iO0’j
in millioenenR.M.
”
111913!4
1=100
–
1925….
93
93
97
97
93 89
–
250
145
105
55 195
182
68
1.694 9,08
7,62
10,82
142
94
1926….
109
118
121 97
121
113
–
510
381
129
82
428
310
200
3.185
5,31
4,91
6,57
134
1.001
1927….
158
162
163.
130
174 155
–
479a 361a
118
120
359
358
121a 4.698 6,05
5,49
7,82
138
148
475
1928….
148
159
128 101
174
142
96,8
476b 3548
122 111
364
321
1558 6.990 6,74
6,54
8,22
140
152
661
1929….
134
153
120
85
168 123
93,9
242e 213e
29 82 160
174
68e 9.016 7,68
6,87
8,97
137
154
821
Januari
147
165
118
92
180
141
96,2
524
497
27
227
297
402
122
7.416 5,16
5,80
7,57
139
153
832
Februari
142
161
118
89
172
136
95,9
4336 2746
159
77
356
205
228d
7.655 0,44
5,81 7,31
139
154
771
Maart
141
160
119
88
173
134
95,8
235
187
48 53
182
183
52
7.828 7,08
6,31
7,65
140
157
930
April
141
157
119
87
175 132
95,2
281
280
1
124
157
241
40
7.959 6,94
6,63 8,08
137
154
885
Mei
135
151
116
83
169 127
93,8
202
198
4
129
73
193
9
7.999 9,38
7,49
9,76
136
154
841
Juni
139
156
123
87
175
130
93,7
292
222
70
85
207
207
85,
8.190 8,11
7,50
10,00
135
153
801
Juli
136
154
125
88
175 123
93,7
187
185
2
45 142
122
65
8.316 8,56
7,40 9,85
138
154
841
August.
134
151
125
86
175
120
93,4
195
193
2
76
119
129
66
8.466 7,64
7,18
9,75
138
154
731
Septemb.
132
151
127
85
171
117
92,8
176
173
3
44
132
82
94
8.596 8,17
7,18
9,74
138
154
65
October
125
147
120
79
117
109
92,4
129
102
27
36
93
104
25
8.723 8,38
7,28
9,71
137
154
840
Novemb.
120
142
118
76
149
104
92,1
101
98,
3
39
62
95
6
8.827 7,98
6,89
8,82
136
153
811
Decemb.
115
137
116
75
143
99
91,9
129
127
2
29
100
103
26
9.016 8,27
6,98 9,35
134
153
881
1930
Januari
120
141
123
80
149
102
92,5
322
319
3
163 159
303
19
9.359 6,43
6,33 8,30
132
152
1.101
Februari
121
143
123
82
148
102
93,7
433
277
156
34 399
337
96
9.548 6,36
5,54
7,41
129
150
1.101
Maart
119
139
123
81
146
101
94,2
450
355
95
23
427
321
129
9.637 5,88
5,12 6,93
126
149
1.14
April
122
139
123
82
150
106
96,5
473
369
104
45
428
273
200
9.724 4,80
4,46
6,00
127
147
1.001
Mei
122
138
121 81
156 108
98,2
321
272
49 27
294
214
107
9.836 4,34
3,89
5,37
126
147 1.06
Juni
116
135
118
78 1
151
100
98,7
753
247
506
21
732
174
579
9.913 4,04
3,58 4,96
125
148
85
Juli
110
129
112
73
1421
94
10.008
4,46 3,40 4,73
125 149
97
£
100 Mark
100 Franc
100 Belga
100 Franc
100
100 Kronen 100 Schilling
100 Pengö 100 Lei 100 Leva
100 Dinar
Turksch £
100 Drachme
100 Lira
100 Peseta
Escudo
100 Kronen
100
100
100 IJsl. Kr.
100 Zloty
100 Lita
100 Lat
100 Estl. Kr.
100 Finnmrk.
Tjerwonets
(10 Roebel)
100 Gulden
12.101
59.26 9.747 34.59
48.-48.-
7.374
35.-
43.5 1
1.4880
48.-
4.379
10.93
3.23
13.09
48.-
2.684
66.67
66.67
66.67 66.67 27.91
24.88
48.-
66.67
6.284
12.80
48.42 1 48.30 1
4
12.084 59.26
9.764
34.684 6.934
48.264
7.364 35.10
43.50
1.48/t 1.80
4.41
1.18
3.224
13.-.
26.25
66.524 66.524
66.75
54.724 27.85 24.90
47.85 66.25
6.244
12.674
3
4
24
24
24
4
54
54
9
10
54
9
54
6
8 4
44
34
84
6
6-7
8
6
2.4878 2.4878
1.24
1.0568′
0.9080
0.8075
2
:
0.30
2.42
1.21
0.924 2.5725
0.4795
1:16
2.48%
2.484
1.2440
2.484 2.484
1.164
0.864
0.894
0.234
0.304
.40
0.534
0.804
2.04
0.46
0.994
1.014 0.62
2.484
2.454
1.18
24
6-7
794
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
3 September 1930
POSTOHEQUE EN GIRODIENST.
(In duizenden guldens).
Mei 1930
11
Mei 1929
Aantal
I
Bedrag
11
Aantal
I
Bedrag
Aantal rekeningen
op ult°. ……..
….158.974
144.153
2.2
Bijschrijvingen ….
52.955 546.697 1.879.757 506.578
wegens:
Stortingen …..-. 955.714 142.312
818.069 139.731
Overschrijvingen.
van andere rek. 1.297.086 387.388 1.061.556 351.751
van Ned. Bank.
155
16.952
132
15.057
C.
And, onderwerpen
–
45
–
39
Afschrijvingen …. 1.423.468 549.291 1.179.570 510.766
wegens:
Chèques ………282.730
83.079
248.182
78.038
Overschrijvingen.
..
J.
op andere rek. 1.128.523 387.388
921.331 351.751
2. naar Ned. Bank
1.084
78.774
1.085
80.918
And. onderwerpen
11.131
50
8.972
53
Gezamenlijk tegoed
op uit°
105.920
98.185
Bedrag der beleg-
ging )
83.834
76.805 1)
Hel: bedrag, dat vroeger tegen vergoeding van rente
aan de rehatkist werd verstrekt, wordt tegenwoordig, voor
zoover liet nog niet voor vaste belegging is aangewend, te
zamen niet andere bedragen in rekening-courant met het
Staatsbeilrijf der posterijen en telegrafie begrepen en is
daarom niet meer in het bedrag der belegging begrepen.
STATISTIEKEN EN OVERZICHTEN.
N.B.
beteekent: Cijfers nog niet ontvangen.
GELDKOERSEN.
OPEN MARKT.
1930
II 1929 II 1928 II 1914
30Aug
1
25130 1 18123 1 11116 II 26131 1127 Aug.jI/ 20124 Aug.
1
Aug.
1
Aug.
ii Aug.
1
Sept.I( Juli
Amsterdam
Partic.disc.
1718
1
13
/16
15
/,6
Prolong.
–
1
1
12′
3
/4
1
3
14
1
3116
1
1
/4’314
1
3
14_
13
j16
111
4
.2
5
1
18.
5
116
5-j3
4
1
(
3
(16
331
4
_4
3
1
(8.
3
118
211
4314
Londen
Daggeid…
11(
4
2
111
4
-2
1-2
1
1
1
1
12.2
1
13
4-5
3-4I2
1
3
1
4
-2
Partic.disc.
2
1
132_
1
116
2
1
13
1
.
1
18
23132_1(
4
211
4
_5/
16
515133_11
4
1
14_5/36
2114_3/
4
Berlijn
Daggeld…
5-613
26
1
/3
2-5
11/
1
411
3
4
1
110
511
4
91/
2
–
Partic.disc.
30-55 d…
311
31(
3
1
(8_
1
14
311
4
7114
6515’3(4
–
56-90 d…
3
1
18
3
1
1s
3
1
18
1
14
311
4
7114
6/8-°14
2
1
1-I(
3
Waren-
wechsel.
3111-/8
311
3
_6/
s
331
5
.3/
4
33/4
7
3
14-8
7..7
1
14
-_
New
York
Daggeld
2)
2-
1
/
21/
4
2-3/
4
2
1
/2.3/4
7.9114
7.8
1
14
18I
4
_2
1
1
3
Partic.disc.,
2
1
2
1
2 2
1
521
5
.1/
4
1
4
/814
1)
Koers van 29 Aug. en daaraan v orafgaande wek n tjm Vr/jdag.
WISSELKOERSEN.
KOERSEN IN NEDERLAND.
Data
1
New 1
1 Londen 1
1
1
Berlijn 1
1
Parijs 1 Brusseil
) I
Batavia
)
)
)
26 Aug. 1930
2.48%
12.08k
59.27
9.764 34.704
100
27
,,
1930
2.48k
12.089%
59.294 9.764
34.72
1001/
18
28
,,
1030
2.483/
12’081*
59.284
9.764
34.70
1001/
56
29
1930
2.48
3
I
12.0811
2
59.264
9.764
34.69
1001/
18
30
1930
2.48%
12.087/
59.264
9.764
34.684
100
1
Sept. 1930
– –
–
–
–
–
Laagsted.w.1)
2.481/
12.08%
59.25
9.76
34.68
99j
floogste d.wl)
2.48e1
52
12.09
59.30
9.77
34.724
100
1
/16
25 Aug. 1930
2.481/
56
12.087/
8
59.284
9.764
34.694
100
1100s/,,
18
,,
1930
2.48%
12.09
/io
59.294
9.764
34.70
Muntpariteit
2.48% 12.10%
59.26
9.75
34.59
1100
Data
serland
Weenen
I
Praat
Boeka-
Milaan
Madrid
26 Aug. 1930
48.25%
35.10
7.364
1.484
13.004
26.85
27
,,
1930
48.25% 35.10
7.364
1.484 13.004
26.25
28
1930
48.25 35.10 7.364
1.484
13.00
26.50
29
,,
1930
48.25 35.08
7.364
1.474
13.00
26.35
30
,,
1930
48.26% 35.10 7.364 1.484
–
1
Sept. 1930
– –
–
–
–
–
Laagsted.w.1)
48.23
35.05
7.36
1.464 12.99
26.20
Hoogste d.wl)
48.27
35.12%
7.374 1.494
13.02
27.25
25 Aug. 1930
48.25% 35.10 7.364
1.484
13.004
27.05
18
,,
1930
48.29 35.10
7.36
1.48
13.03
26.05
Muntpariteit
48.- 35.-
7.371
1.488
13.09
48.524
DataJ Stock- Kopen-I
1
Buenos-
1 Mon-
Oslo ) sing
–
1
holm *)
1
/iagen*)
f.e13
1
Aires’)
ireal’)
26 Aug. 1930
66.80 66.55
66.55
6.244
89%
2.482/
5
27
,,
1930
66.774
66.55
66.55 6.244
89Y/
8
2.483/
8
28
1930
66.75
66.55
66.55
6.244
897/
s
2.485/
9
29
1930
66.75 66.55
66.55 6.244
8734
2.487/
16
30
,,
1930
86.75
66.55
66.55
6.244
88%
2.483/
8
1
Sept. 1930
–
–
–
–
–
–
Laagste d.w.’)
66.68
66.50
66.48
6.24
86 2.481/
s
Hoogste d.wl)
66.80
86.574 66.574
6.254
90%
2.481/
8
25 Aug. 1930
66.75
66.55
66.55
6.25
897/
s
2.48%
18
,,
1930
66.75
86.60 66.60 6.244
90%
2.482/
8
Muntpariteit
66.67
66.55
166.67
6.264
95%
2.48%
•)
Noteering te Amsterdam.
*0)
Not, te
Rotterdam.
1)
Part.
opgave.
Laatstbekende noteeringen te Amsterdam en Rotterdam
op
2 September 1930 voor
telegrafisohe
uitbetaling
op:
Gulden per I Pari I Koers
1
• Europa.
Londen 0)
Berlijn 0) ……….
Parijs
S)
.
Brussel
S)
Luxemburg …….
Zilrich 0)
Praag …………
Weenen
S)
Boedapest ……..
Boekarest ……..
Sofia
………….
Belgrado……….
Istanbul ……….
Athene ……….
Milaan ……….
Madrid ……….
Lissabon ……….
Kopenhagen
S)
0510
5
)………….
Stockholm
S)
……
Reickjavik ……..
W
arschau ……..
Kovno (Litauen)
Riga (Letland) Reval (Estland).
Helsingfors ……
Moskou
……….
$
,Canad. $
Mex. Dollar
Peso (papier)
Boliviano
Milreis (pap.) Peso (papier)
Peso
Sucre Sol
8
)
Peso
Bolivar
Gulden Gulden
Colon
Quetzal
Cordoba
Colon
Rupee
0.91
0.894
5
Gulden
I.C.
1.-
l.00T
1
S
44
Yen
1.24
1.224
5.4
Dollar
0.824
Taël
0.994
Straits DoIl.
1.4125
1.40
Phil. Peso
1.214 1.214
Baht
1.10
1.114
Kran
0.214
£
12.104
12.054
6
Egypt. £
12.42
12.394
– 12.104 1 11.30
• 12.104 1 11.48
) Not, te A’dam. 0v. not, part. opg.:
Danzig
………-
Amerika.
New-York
S)
…….
Montreal
Mexico ……….
Buenos Aires……
La Paz (Bolivia) 4)
Rio de Janeiro…,
Valparai8o ………
Bogota(Columbia) :
Quito (Ecuador) Lima (Peru) 8)
Montevideo (Urug.)
Caracas (Venezuela)
Paramaribo ……
Willemstad (Curaç.)
San José (C. Rica)
Guatemala ………
Managua (Nicar.) 4)
San Salvador
4)
..
..
Azië.
Calcutta … .. ……
Batavia ………..
Kobe ………….
Hong Kong ……
Shanghai ……..
Singapore ……….
Manilla ………..
Bangkok………..
Teheran (Perzië)
Afrtka.
Kaapstad ……..
Alexandriö……..
Aus tralië.
Melbourne, Sidney
en Brisbane …..
Nieuw Zeeland
1) Goudpeso.
2)
Milreis (
3) 1 Sol.
= t
0.971/2.
4)
ZI
£ £
er8.
a
September 1930
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
795
KOERSEN TE NEW YORK. (Cab1e.
D a a
Londen
($
per
)
Parijs
($
P.
IOOfr.)
Berlijn
($
p. 100
Mk)
Amsterdam
(8
p. 100 gld.)
26 Aug.
1930
4,8611/,,
3,93%
23,88
1
40,28%
27
1930
4,86
15
/
3,93%
23,881/
8
40,28%
28
1930
4,87
3,93%
23,881/8
40,29
29
,,
1930
4,867/
t
3,93%
23,88
40,2934
30
1930 4,867/
8
3,93%
23
9
87%
40,29
1Sept.
1930
–
– – –
2Sept.
1929
–
–
–
–
N!untpariteit..
1
4,8667
3,908/
8
1
23,81%
40’1
4
KOERSEN TE LONDEN.
Plaatsen en
Landen
Noteerings-
eenheden
16Aug.
1930
23Aug.
1930
25130 Aug.’30
LaagsteHoogstç
30Aug.
1930
Alexandrië..
Piast.
p.0
97%
97%
9771
979/
97%.
p.
L
375 375
3749%
375%
375
Bangkok….
Sh. p.tical
1/101/, 1/10
11’10
11101,
1
1
,
101/,
Budapest
. . .
Pen. p.
£
27.77
27.771
27.75 27.79
27.761
Athene ……Dr.
Buenos Aires
d. p.$
401’/,
407/
39
/11
40
19
/
395/
4
Calcutta
.
..
.
Sh. p. rup.
1j551/
1/529f
1/5%
151s/
115
25
1
Constantin..
Piast.p.0
1.025 1.025
1.025
1.025
1.025
Hongkong
. .
3h. p.
$
1/3
29
/
82
1
/4
5
/82 1138/
6
114%
1/3
27
/
82
Sh. p. yen
2/0
25
/
2/021/
2/08/t,
210
18
/
82
2/02/,
Kobe
…….
Lissabon….
Escu. p.
£
108%
108%
1081/
5
1085/
8
108%
Mexico
….
$
per £
10.271
10.271
10.20
10.35
10.27
Montevideo
.
d.per
41
40% 39%
40
8
%
40
Montreal
…
$
per
£
4.86%
4.86
8
4.861/
4.86f*
4.865/,
Rio d.Janeiro
d. per Mii.
461/,
4%
4%
428/,
45/,
Shanghai …
Sh. p. tael
1/71/,
1/77/
1
1,6%
118
1/7
15
/
82
Singapore ..
id. p.
$
2/38%
213
47
/
94
2/3
21
9
2/3as,
213
47
/
94
Valparaiso
1).
$
per
£
39.68 39.72 39.68 39.75
39.68
Warschau ..
ZI. p.
£
43.44
43.40
43.38
43.44 43.40
j su ug.
ZILVERPRIJS
GOUDPRIJS
5)
Londen’)
N.York’)
Londen
25 Aug. 1930..
16716
3/8
25 Aug. 1930….
85/0
26
,,
1930..
16%
347/,
26
1930…
.
85/0%
27
,,
1930..
163/,
35
27
,,
1930….
85/0%
28
1930..
165/,
35%
28
1930….
85/0
29
1930..
167/
t
,
35% 29
1930…
.
85/0
30
,,
1930..
16%
–
30
1930….
85/0
31 Aug. 1929..
247/, 52%
31 Aug. 1929….
84/11%
27 Juli
1914..
2416j,,
59
27 Juli
1914….
84/11
t)
In pence p.oz. stand.
1)
Forelgn sllver In Sc. p.oz. fine.
5)
In sh. p.oz.flne
STAND VAN
‘.
RIJKS KAS.
Vorderingen.
1
23 Aug. 1930
1
30 Aug. 1930
Saldo b. d. Bank voor Ned. Gemeenten
/
441.275,57
/
85.546,54
Voorschotten op uit. Juli 1930 aan de
gemeenten verstrekt op voor haar
door de Rijksadminlstratle te heffen
gemeentelijke
lnk.bel. en
opc. op
,,
3.225.176,89
,,
3225.176,89
Voorschotten aan Ned.-Indi6 ……..
..85.501.936,76
,,
85.865.765,26
Id. aan
Suriname ………………..
.
11.523.036,76
,,
11.533.142,76
de
Rijksink.bel…. … …………..
Id. aan
Curaçao …………………
.
3.551.588,93 3.864.143,63
Kasvord. weg. credletverst. ajh. buiteni.
.
•
03.876.181,39
.104.736.563,76
Saldo der postrekeningen van Rijks-
comptabelen
……………………
22.978.083,-
,,
22.965.828,01
Vordering op andere Staatsbedrijven’)
1,
12.114.333.52
,,
14.214.333,52
V e r pij c ii t
i
n ge n.
Voorschot door Ned. Bank ingevoige
art. 16 van haar octrooi verstrekt
1
12.357.153,28
f
15.000.000,-
Voorsch. d. Ned. Bank verstrekt’)
Schatkistbiljetten in
omloop ………
,,
–
132.531.000,-
,,
6.201.443,76
132.531.000,-
,,
23.480.000,-
,,
.
36.480.000,-
Schatkistpromessen in Omloop …….
Waarvan direct bil de Ned. Bank
–
..
–
Daggeldieeningen ……………….. ..9.000.000,-
,,
10.000.000,-
Zilverbons in Omloop ……………
.
4.858.079,50
,,
4.803.150,-
Schuld op uit. Juli ’30 aan de gemeen-
ten wegens voor haar door de Rijks-
administratie geheven gemeentelijke
inkomstenbelasting en opcenten op
de Rijksinkomstenbelasting
–
–
Schuld aan het Alg. Burg. Pensioenf.
1)
Id.
h. Staatsbedrijf d. P.,T.
T.’)
a.
en
332.629,32
14.624.936,34
,,
212.802,90
14.223.826
1
30
93.019,08
,,
,,
93,019.08
Id. aan andere Staatsbedrijven’) ……….
Id. aan diverse instellingen’) ……….
9.582.972,36
9.5
,,
76.688,79
1)
In rekg.-crt. met ‘s Rijks Schatkist.
NEDERLANDSCH.INDISCHE VLOTTENDE SCHULD.
23 Aug. 1930
30 Aug. 1930
Saldo bij ‘s Rijkska.: …………..
–
–
Saldo bij de Javasche Bank ……….
– –
Verplichtingen:
..
..
Voorschot
‘s
Rijks kas ……………
t 85.502.000,-
f
85.866.000,-
11.850.000,-
,,
11.850.000,-
Betaalmiddelen in
‘s
Lands Kas
– –
Waarvan Muntbiljetten
…………..
–
.
..
–
Schatkistpromessen
………………
Muntbiljetten in omloop ………….
20.510.000,-
19.724.000,-
Schuld aan het Ned.-lnd. Muntfonds.
,,
3.222.000,
.
…
..
,,
3.222.000,-
Idem aan de Ned.-lnd. Postspaarbank.
1.165.000,-
,,
1.168.000,-
Voorschot van de javasche Bank……
9.177.000,-
,,
13.807.000,-
NEDERLANDSCHE BANK.
Verkorte Balans op 2 September 1930
4otiva.
Binnenl.Wis.(Hfdbk.
f
39.9 14.636,55
sels, Prom.,
Bijbnk.
,,
636.065,60
enz.in
disc.Ag.sch.
8.146.469,72
f
48.697.171,87.
Papier
o.
h. Buitenl. in disconto
……
Idem eigen portef..
r
234.352.245,-
Af :Verkocht maar voor
de bk. nog niet af gel.
–
234.352.245,_
Beleeningen
mcl.
vrsch.
Hfdbk.
,
56.086.347,61
in rek.-crt.
Bijbnk.
8.176.698,98
op
onderp.
Ag.sch.
,,
51.322.732 80
f
115.585.779,37
Op
Effecten
……
f
112.344.836,17
OpGoederenenSpec.
,,
3.240.943,20
115.585.779,37
Voorschotten a. h. Rijk
……………. .
14.155.318,94
Munt en Muntmateriaal
Munt, Goud
……
f
84.794.595,-
Muntmat., Goud
.. ,,
325.820.298,38
j’
390.614.893,38
Munt, Zilver, enz..
24.349.724,14
Muntmat. Zilver..
–
Belegging
i,
kapitaal, reserves en pen.
414.964.617,52
8
)
sioenfonds
……………………,,
25.791.396,05
Gebouwen en Meub. der Bank
……..,,
5.000.000,
Diverse rekeningen
………………,,
49.657.373,93
f
Passiva
___________________
908.203.91J2,6S
Kapitaal
……………………….
f
20.000.000,-
Reservefonds
……………………
..
7.199.946,44
Bijzondere reserve
………………,,
8.000.000,-
Pensioenfonds
………………….,,
6.739.768,71
Bankbiljetten in omloop …………..
,,
843.798.610,-
Bankassignatiën in
omloop ……….,,
199.797,33
Rek..Cour.
Ç
Het Rijk
f
–
saldo’s:
I
Anderen,,
17.578.094,33
17.578.094,33
Diverse rekeningen
………………,,
4.687.68587
f
908.203.902,68
Beschikbaar metaaisaldo
………….
f
69.943.491,89
Minder bedrag aan bankbiljetten in om-
ioop
dan waartoe de Bank gerechtigd
is ,,
174.858.725,-
1)
Waarvan In het buitenland
f
28.846.779,33.
Voornaamste posten in duizenden guldens.
Goud
.
Andere
Beschikt,.
Dek-
Data
Circulatie
opelschb.
Metaal-
kin
ga
Munt I
Muntmat.
sçhulden
saldo
1)
perc.
2 Sept. ’30
64.795
325.820
843.799
17.778
69.943
48
25 Aug. ’30
64.808
325.820
799.828 25.071
84.967
50
18
’30
64.815
325.820
804.067
24.754
83.526
50
11
,,
’30
64.823
325.820
812.885
18.544
82.999
50
4
’30
64.828
325.820
833.134
20.444
74.848 494
28 Juli
’30
64.839
325.820
808.925
16.040
86.890
504
2 Sept.’29
65.713
377.442
844.296
20.363
116.528
534
25 Juli
’14
65.703
96.410
310.437 6.198
43.521 54
Totaal
Schatkist-
8 ee-
Papier
Diverse
–
Data
bedrag
promessen
,
g
n
op
het
reke-
disconto’s
rechtstreeks
buiteni.
ningen
1)
2
Sept. 1930
48.697
–
115.586
234.352
49.657
25 Aug. 1930
47.421
–
84.291
234.291 44.166
18
1930
48.260
–
84.740
234.269
46.625
11
,,
1930
48.253
–
86.037
234.185
47.307
4
,,
1930
54.830
6.000 104.360
240.771
37.076
28
Juli
1930
49.631
–
86.454 240.637 43.794
2 Sept. 1929
70.371
16.000
136.898 168.500
34.858
25 Juli
1914
67.947
–
61.686 20.188
1
509
‘t eaerc aen oanKsTaaE van is Jan. –
weaer op oe Dasis van ‘;,
metaaldekking.
1)
Sluitpost activa.
SURINAAMSCHE BANK.
Voornaamste posten in duizenden guldens.
Data
Metaal
f/ Andere
opelschb.
Discont.
Dl
r
nige
e
n
2 Aug.
1930..
920
1.508
478
991
542
26
Juli
1930-
910
1.284
532
996
500
19
1930-
911
1.266
581
989
492
12
1930..
910
1.319
554
993
519
3 Aug.
1929…
809
1.698
612 988 442
5
Juli
1914-
645
1.100
560
735 396
1) SIuitp. der activa.
796
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
3 September 1930
JAVASCHE BANK.
Voornaamste posten in duizenden guldens.
be
samengetrok.
ken cijfers der laatste weken zijn telegrafisch ontvangen.
Andere
Beschikb.
Data
Goud
Zilver
C’rculafie
I
_
opeischb.
metaal-
schulden saldo
30Aug.1930
166.700
260.800
39.200 46.700
23
1930
167.200
262.200
49.600 42.480
16
,,
1930
165.100
269.300
41.000
40.980
2Aug.1930
139.114
26.452
266.520
43.505
41.556
26Juli1930
139.105
24.658
267.411
54.947 34.839
19
,,
1930
138.783
22.465
273.105
53.016
30.800
12
1930
138.794
22.678
278.199
50.834 29.859
31Aug.1929
147.575
24.423
305.675 69.649
21.869
1 Spt. 1928
172.501
14.515
318.636
44.314
41.836
23
Juli
1914
22.057
31.907 110.172
12.634
4.842
a a
Dis-
Wissels,
buiten
Belee-
.
iverse
bek-
klngs-
conto’s
N.-Ind. ningen
[:
g
percen-
_____________
bef aoW.
lage
30Aug.1930
1700
56
23
1930
117.600
•
54
16
,,
1930
115.400
04
53
2Aug.1930
10.461
32.921
39.810
53.530
53
26 Juli1930
10.652
34.131
42.080
53.545
51
19
,,
1930
10.683
34.578
44.224
51.128
49
12
1930
10.921
35.438
44.910
49.734
50
31Aug.1929
10.298
34.767
135.738
24.886
48
1 Spt. 1928
13.358
27.071
91.556
47.145
52
25Juli1914
7.259
6.395
75.541
2.228
44
1)
Sluitpost activa,
BANK VAN ENGELAND.
Voornaamste posten in duizenden ponden sterling.
BankbiiJ.
Bankbilf.
Other Securif les
Data
Metaal
In
circulatje
In Banking
Departm.
Disc, and
Advances
ecur ties
27 Aug. 1930
155.888
360.868
53.971
6.460
22.187
20
,,
1930
156.366
361.791 52.543
6.115 25.434
13
,,
1930
154.105
367.379
45.712
6.865 22.744
6
1930 153.595
372.978
39.606 7.960
23.614
30 Juli
1930
153.250 368.377
43.902
6.741
22.292
23
,,
1930 155.034
384.138
49.981 7.098
22.102
28
Aug. ‘1929
137.634 364.045
32.318
3.753
22.266
22 JUli
1914
40.164 29.317
33.633
Data
00v.
Sec.
1
Public
Depos.
_
Other Deposits
1
1
Reserve1
1
kin
g
s
Dek-
Bankers
I
Other
I
Accounisl
1
perc.’)
27Aug.’30
49.141
18.173
62.600
33.799
55.020
48
20
’30
49.371
21.045 61.665
33.594 53.574
46
13
’30
54.346
12.256
66.253
34.020 46.736
41 6
,,
’30
53.146
.8.866
61.552
36.787 40.617
37’j
1
30 Juli’30
51.686
9.088 60.971
37.405
44.873
41
28
/
32
23
,,
’30
51.356 9.904
67.266
36.207
50.896
44/16
28Aug.’29
73.277
20.518 57.990
36.141
33.589
297
/32
22 Juli
’14
11.005 13.736
42.185
29.297
52
11
Verhouding tusschen Reserve en Deposits.
BANK VAN FRANKRIJK.
Voornaamste posten in inillioenen t rance
Data
Goud
Ztiver
Te goed’
In het
Wis-
1
sels
I
Waarv.
I
ophet
,
n ngen
Belee-
I
Rentelo
os
voorschor
buitenl.i
buitenl.
a.d. Staal
22Aug.’30
47.195
396
6.806
24.0291
18.802J
2.738
3.200
14
’30
48.952
396
7.055
24.097
18.7701
2.752
3.200
8
,,
’30
46.656
396
7.064
24.245
18.7941
2.789 3.200
1
’30
46.061
379
7.067
23.868
18.9461
2.841
3.200
23Aug.’29
38.804
45
7.247
26.929
18.585f
2.367
3.200
23 Juli’14
4.104
640
–
1.541
8
769
–
Bonsv.d
‘
Diver-
1
Rekg. Courant
Data
zelfst.
amort. k.
sen’)
Circulalie
1
Staat
Zelfèt.
Iamorf.k.Iculieren
Parti
–
22Aug.’30
5.304
1.591
1
72.017
Is
1
5.441
1
7.688
14
’30
5.304
1.632
72.679
5.441
5.527
1
7.310
8
,,
’30
5.304
1.789
72.971
1
4.491
5.343
1
7.032
1
.,
’30
5.304 2.520
74.008
1
4.916
5.026
1
6.888
23Aug.’29
5.612
1.412
84.354
5.659
6.960
6.652
23 Juli’14
– –
5.912
1
401
–
943
1)
Sluitpoet activa.
DIJITSCHE RIJKSBANK.
Voornaamste posten in millioenen Reichmark.
Daarvan
£evIezen
Andere
a a
IS
d
bij bui-
tenl. circ.
als goud-
dekking
wissels
en
Belee-
ningen
banken
1)
geldende
cheques
30 Aug. 1930
2.618,9
149,8
369,0
1.730,0
212,2
23
1930
2.619,0
149,8 356,1 1.346,7 57,1
14
1930
2.619,0
149,8
311,1
1.418,1 77,4
7
1930
2.619,0
149,8
317,3
1.588,6 55,7
31 Juli
1930
2.618,7
149,8
260,9
1.759,3
133,2
31 Aug. 1929
2.183,4
149,8 308,1
2.634,5
162,1
30 Juli
1914
1.356,9
– –
750,9
50,2
D ta
0
Effec-
Diverse
Circa-
Rekg.-
Diverse
ten
Act/val)
latie
Crt.
Passiva
30 Aug. 1930
102,7
655,2 4.707,4 415,6
–
224,6
23
1930
102,7
685,2
4.049,8 600,8 225,0
14
1930 100,9
679,4
4.229,1
446,9
222,2
7
1930
100,9
684,9
4.398,3
421,7
220,6
31 ,Juli
1930
101,0
683,7
4.637,6
397,6
219,8
31 Aug. 1929
92,8
567,8 4.897,3 433,9 332,7
30Juli
1914
1
330,8
200,4
1.890,9
944,-
40,0
-,
-,
,
.
u. …çuw1IueIIIte(,uJne iU, Li, 14,
‘1
AUg., Si Juli ‘JO,
23 Aug. ’29, reap. -; 49; 49; 13; 96 miii.
NATIONALE BANK VAN BELGIË.
Voornaamste posten in millioenen Be1ae.
Data
Goud
w
Rekg. Crt.
0
1930
.•.
0.
-,——
28 Aug.
1210
872
67
776
31
311
3.056
10
155 21
1208
875
67
769
34
311
3,042
34
140
12
1208
874
87
776
31
311
3.071
18
133
7
1€08
833
67
768
35
311
3.061
2
114
31 Juli
1204
844
67
776
37
311
3.083
41
70
29Aug.1
1014
566
44
797
47
348
2.624
32
126
VEREENIGDE STATEN VAN NOORD-AMERIKA.
FEDERAL RESERVE BANKS.
Voornaamste uosten in millioenen iloIInre.
Goudvoorraad
Wettig
Wissels
Data
betaal-
middel,
Zilver
Totaal
Dekking
F. R.
In her-
disc. v. d.
In de
open
bedrag
Notes
etc.
mem her
markt
banks
gekocht
13Aug.’30
2.945,3
1538,1
169,7
190,5 154,3
6
,,
’30 2.961,2
1.588,5
165,6
205,9
133,6
30Juli’30
3.005,0
1.590,0
173,2
197,1
130,8
23
1
30
3.024,2
1.595,0
169,8
190,6 150.5
16
’30
3.030,7
1.609,6
186,5
207,0
1687
9
’30
3.018,1
1.634,2
1
159,6
236,3
148,9
14Aug.
1
29
2.938,4
1
1.629,3
190,4
1.028,0
117,9
Data
Belegd
in u. s.
I
__
–
Notes
–
Totaal
bestort
‘
Goud-
1
Dek-
Al em.
Ifek-
__________
00v. Sec.
in circu-
latte
7&°.
Kapitaall kings-
1
perc.I)
kings-
gerc.l)
13Aug.’30
606,3
1.333,0
2.463,8
169,8 77,5
82,0
6
,,
’30
576,2
1.338,8
2.423,4
169,7 78,7
83,1
30Juli’30
576,4
1.335,1
2.468,9
169,7
78,9
83,5
23
’30
576,1
1.356,2
2.484,6
169,9 78,7
83,2
16
,,
’30
577,1
1.382,3
2.516,3
169,5
77,2
82,0
9
.,,
’30
590
2
6
1.406,6
2.481,1
169,6 77,6
81,7
14 Aug.’291 154,3
1.815,4 2.378,1
1
166,1
70,7
74,6
-,
vrnulIuIng LoLalen gouavoorrai,, tegenover opeischbare
schulden: F. R. Notes en netto depoalto. ) Verhouding totaien
voorraad muntmaterlaal en wettig betaalmiddel tegenover Idem.
PARTICULIERE BANKEN AANGESLOTEN BIJ HET FED. RES. STELSEL.
Voornaamste oosten in millioenen dollare.
Data
banken
Dis-
conto’s
en
beleen.
Beleg-
ginge
rve
Aantal
de R.
banks
1.752
1
Totaal
1
depo-
1
sito’s
iWaarvan
1
time
deposits
6Aug.’30
51
16.906
8.257
21.086
7.357
30Juli’30
35
16.945 6.291
1.818
21.259
t
7.352
23
’30
32
16.852
6.243
1.824
21.212
1
7.400
16
1
30
45
16.906
6.200
1.840
21.317
1
7.399
9
,,
’30,
67
1
18.869 6.118
1.790
21.060 1
7.376
7Aug.’29
770 j
17.051
5.541
1.675
1
20.004 6.712
na,. esnu van ieaer awartaaj worat een
overz}eht
gegeven van enkele niet wekelijks opgenomen bankstaten.
3
September 1930
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
797
GOEDÊRENHANDEL.
GRANEN.
2 September 1930.
Dc t a
1′ V
e-lEIUdkt heeft deze week weder vrijwel voort-
(Itirelul iii gedrukte stc’niniiug verkeerd. De overmatig groote
voorraden in de Vcreeiiigde Stateit cii Canada zijn daaL’vall iiog steeds ccii dci’ voornnitiste oorzaken. Daarbij komt cIai
de ruime opbrei.igst va ii (Ie winteitnrve in de Tereeng’de
Stateii, terv.ij1 ook de oogst der zonier-ta.rwe daar meevalt
eR ill Catiada vaursc1iijiilijk hetzelfde het geval zal 7ijil. J)e
opbrengst der Prtirie-:Proviiicies wordt weliswaar niet
meer geraamd op 400 i,iillioeii bushels, zooa.ls ceuigeii tijd
geleden het geval is geweest, maar de totale Canacleesche
tarwe-opbrengst zal die van bit vorige jaar toch wel met weinig minder dan 100 mi1li6ei bushels overtreffen. De
asilvoercu van itietiwe wiittcrtarwe in de’ Vereenigde Sta-
ten waren itt cle afgeloopen week kleiner dan tevoren,
doch dat zal wel meer het gevolg zijn van gebrek aan op-
slagrniiiite dan van veriiiiuderd ianboc1.
01)
het Zuidelijk
ha]froiid. blijven dc oogstvooruitzichten , zeer gunstig. In
A•rgeutiitib zijn dc weersoins’taudigliedeii uitstekend voor de
ontw
–
ikkcliiig der nieuwe tarwe cii Anstralië blijft nog
steeds berichten, dat mcii daar ccii record-oogst verwacht.
Ouverclèelde vreugde stellet velen in Australië zich daarvan
echter niet voor, nu liet er, op. de. .taiwe-markt voorloopig
niet uitziet naar prijsverliooging. Zelfs zijn onder den in-
• vloed der reeds genoemde . oorzaken. d tawe-prjzcn deze week weder verder gedaald. en daartoe hebben ook groote verschepingen uit Ï.{usla.nd .mecgewerk. Het is natuurlijk
1
.
1
iet te zeggen, of deze zich, op. het tegenwoQrdige peil
kuitiuin handhaven, doelt wel bestaat vrijwel ilgemeen de
overtuiging, dat Rusland ook verder veel tarwe zal hebben
• te exporteeren. Ook het veel betere weder, dat tien laatsten
tijd in Westelijk en Noord-Westelijk Europa heerscht, heeft
dc flauwe niark-tsteinining in de hand gewerkt, omdat ten
gevolge vnu cle betere w’eerhdmstan’digheclen de’ oogst-resul-
tatcn ill west-Europa nog vrij wat beter kunnen worden
dan uien ziell oulaitga tijdens den voortclureiiclen regen
voorstelde. In Duitschland is liet aanbod van nieuwe tarwe
zelfs te groot voor cle behoefte en reeds wordt beweerd, dat
liet percentage inlandsclte tarwe, dat de ])uitsche molens
moeten gebruiken, verhoogd zal iorclen van 40 op 80 pCt.
Zoo gaat mep in Dtcitschland dus blijkbaar orvervaard voort
op dcii v’eg tot ,leseherining van den graanverbouwer, welke
in het afgcoopen seizoen, zoowel in Duitschianci als daar-
buiten, reeds zooveel verwarring heeft gesticht, zonder
echter bij de graauproducenteu veel tevredenheid teweeg te
brengen. De wereld-verscliepiugen van tarwe zijn deze week
weder groot geweest, al bleven ze bij die van de vorige week
wat tea achter. Speciaal uit Noord-Amerika is echter weder
veel tarwe afgeladen en de naar Europa onderweg zijnde
hoeveelheid heeft weder een aanmerkelijke verneerdering
ondergaan. Ook (leze omstandigheid heeft er toe bijgedra-
gen, dat de invoerlander over het algemeen niet veel on-
drjieiii itigslust toonden, al wordt ‘tegenwoordig iii Frank-
rijk wel wat meer buitenlandselie tarwe gekocht, en al is
ook in Italië dc vraag daarvoor toegenomen. De Fraitsche
oogst ivordt’trouwens wegens het betere weder nu weer
wat hooger geraamd clan eenigen tijd geleden en nadat on-
latigs sprake was van ccii oogst van 23 millioen quarters
variëereii nu cle taxaties tusscliei.0 29 en 35 iiiïllioen, terwijl
in liet vorige jaar de opbrengst 46 millioen quarters be-
dragen lieef t. De flauwe stemming aan de tarwe-markt
heel t tenslotte tea gevolge gehad, dat te Chicago de prijzen
weder zijn aangelanci op liet laagste
h)ttnt,
dat in dit seizoen ecu enkelen keer ‘bereikt i’as, terwijl te Winuipeg de prijs
zelfs lager kwam dan tot nog toe was voorgekomen. Voort-
durend spreekt men er in de Vereenigde Staten over, dat
icel tarwc als veevoeder zal worden gebruikt, nu de mais-
oogst zoo klein zal zijo, doch tot nog toe ondervindt men
daarvan geen inerkbareu steun. Dat men zich in Canada niet
veel illusi’es maakt omtrent den tarve-prjs van dit jaar
blijkt wel, uit het feit, dat cle pooi besloten heeft de vooi–
-hoopigc betaling voor de. tarwe, die aan haar wordt afge-
leverd, niet hooger te doen zijn clan 00 clollarcents per bus-
hel, , terwijl die in liet vorige jaar 1 dollar bedragen heeft.
SIlit Argentinië, dat clii jaal slechts zoo weinig tarwe te
exporteeren heeft, is (le prijsclaliiig niet van zoo grooten
olilvairg geweest als iii Noorcl-Anierika en de prijzen, ivelke
daar aaii dc termijn-markten cle laatste ‘dagen worden ge-iioteerd, zijn. nog vrij ivat liooger clan wel eens iii dit sei-
zoeii is vooi
–
gekonien. Prijsdaling heeft deze week echter ook
daar plaats gcvondeii. Op 1. September was die zelfs aan-
zieohijk, terwijl ook iie pesokoers een aaiimerkelijke daling
oi.iclerging. Het slot was nait cle Argentijusehe termijn-
markten voor October 25 t 40 eentavos per 100 KG. lager
clan op 25 Augustus. Chicago cii Viiiiiipeg ivaren op 30
Augustus cii t Septciiiber’ gesloten, doelt op tien 29,sten be-
(Iroog sedert
25
Augustus cle prijsdaling daar reeds 234
334 dollarcent per 60 lbs.
:rt
o g ge staat iii Noord -Amerika nog zeer veel te hoog om
export naar EurO1)it. mogelijk te maken, want wegens de
zeer slechte vooruitzichten voor tIen mars-oogst der Ver.
een igde Staten zal logge daar iran rschij nlijk wel in aan –
zien 1 ijke mate als veevoeder worden gebruikt. in :Duitseh-
land is cle roggc-inarkt deze week vast geweest met stijgende
prijzen, a Is gcvplg ‘inu den van cle regeering nitgaanden
stetni. liet na nbocl valt ii icuwe rogge wordt geregeld opge-
nonien,mnaar exportzaken vinden weinig plaats. In Scan-
dinavië zijn wegens cle betere, weersotostandigheclen ‘cle voor-
o itzichten verbeterd an in Nederland is al evenmin veel
vraag voor rogge, welke gemakkelijk kan worden bevrecligd
uit arriveerencle partijen Duitsche rogge en uit de aanwe-
zige voorraden Russisehe rogge. Rusland schijnt in rogge
een goeden oogst te hebben en dit jaar in staat te zijn aan-
zienlijke hoevecll’iedcu van deze graaitsoort te exporteeren.
Ook m aï s is ‘deze week niet vast geweest De versche-
iligen van Argentinië waren weder van flinken omvang,
terwijl vooral uit Zud- Afrika . veel niaïi verscheept iverd.
Bij cle zeer lage gerstprij’zen wordt in cle verschillende
Europeesche invoerlanclen tegenwoordig veel meer gerst dan
anders gebruikt in plaats van maïs, hetgeen reeds gedu-
ietide gemnitnen tijd tIen verkoop van maIs belemmert. .0e
omvangrijke hoeveelheid mais, welke nar Europa onder-
weg is, drukt cle markt dan ook iii meerdere mate dan anders lietgeval zon zijn geweest en dat uit :aoemeiiië
tegenwoordig slechts zeer klei iie hoeveelheden inaïs ver-
scheept worden, brengt gecu ii’erlobaren steun teweeg. Ook de nog altijd zeer vaste Noord-A.merikaansche maIs-markt
heel t tot nog toe weinig invloed. In cle Vereenigde Staten is
sedert de zeer sterke prijsstijging der eerste helft valt
Augustus wel door regen en koeler weder eenige verbe-
ton lig ingetredcn, doch voor een belangrijk herstel valt cle
te velde staande niaïs was het iii de meeste streken te
laat. Ook in de afgeloopen week is dientengevolge te niaïs•
prijs aan cle termijnmarkt te Chicago weder gestegen, .d
kwam die dan ook niet iveder op liet hoogste punt valt
omstreeks 6 Augustus. Daar echter tot nog toe niet ii
belangrijke mate mais uit Zuid-Afrika of uit Argentinië
naar Noorcl.Amerika verkocht is, blijft prijsverhooging voor
deze soorten nog uit. Aan de Argentijnsohe termijnmark.
ten is in het begin dezer week anaïs rvrij it’at gedaald,
doch
daarna trad eenig herstel in, dat zich voor Plata-niaïs ook
in. Europa deed gevoelen. ‘Van een vaste stemming
Jcnii
echter geeuszins worden gesproken en cle aanvoeren zijn
in Euroia tot nog toe voldoende om in de niet onbelai’ig-
rijke vraag te voorzien. Daarbij worden omstreeks dc
helft dezer maand groote hoeveelheden maïs in verschil-
l’ende Europeesche havens verwacht en vooral de daarheen
stoömende Zuid-Afrikaansehe mais is moeilijk te plaatsen.
Omtrent de oogstvooruitzichten in :Roenieiiië ‘hoort mcli
tegenstrijdige berichten, doch liet schijnt, dat een oogst van
AANVOEREN in tons van 1000 KO.
Rotterdam
,
.
Amsterdam
•
Totaal
Artikelen
24130 Aug.
Sedert
Overeenk.
24130 Aug.
Sedert
Overeenk.
930
1
1930
1 Jan. 1930
tijdvak 1929
1930
1Jan. 1930
tijdvak 1929
47.391
927.930
1.197.286 8.530
•
44.922
83.446
972.852
1.280.732
Tarwe
……………..
298596
146.355
345
25.945
400
324.541
146.755
Rogge
……………..10.649
219
11.435
15.034
–
1.588
430
13.023
15.464
•
Male
………………..
.2.339
674.929
518.478
3.024
113.451
134.077
788.380
652.555
21.164
316.793
297.436
200
22.363
3.137
339.156
300573
Boekweit
………………
296 125.547 135.505
–
2.812
.
2.746
128.359
138.251
920
59.388
106.411
4641
180.150
232.706
239538
339.117
Gerst
………………
Haver
……………….
557
101.866
160.858
–
–
250 101.866 161.108
Lijnzaad
……………..
Lijnkoek
……………..
3.483
87.030
59.326 2.066
27.872
19.077
114.902
78.403
Tarwemeel
………….
Andere meelsoorten
649 13.207
12.428
336
1.494
–
14.701
12.428
798
EÇONOMISCH-STATISTISÇHE. BERICHTEN
3 September 1930
gemiddeiden omvang kan worden verwacht, terwijl nog veel
oude mais’ in Roemenië aanwezig is.
Op 1
September wcs
mais in Argentinië flauw, terwijl bovendien nog
de
peso-
koers een aanmerkelijke daling onderging, hetgeen cle
flauwe houding -der Europeesche maïs-znarkt verder in cle
hand werkte. Per saldo zijn cle Argeutijnsche termijumark-
ten slechts 5 k 10 centavos per 100 KG. gedaald, doch
wegens den •flauwen pesokoers-. is in Europa de prijsverla-
ging voor, mais grooter.
G
e r St is gedurende het eerste gedeelte der week steeds
flauw geweest met dalende prijzen. Roemeensche gerst bleef
de meest verhandelde soort, doch op enkele dagen kwam
ook Argentijnsehe gerst goedkoop aan de markt, hetgeen toen tot meer zaken in die soort heeft geleid. Zeer groote
gerstver.sohepingen uit Roemenië en Rusland hebben ge-
durende enkele dagen de
–
markt gedrukt, doch
–
het verbruik
van gerst is in West-Europa tegenwoordig groot, waarbij
vermelding ‘verdient, dat ook in Duitschland tegenwoordig
iii sterkere mate gerst gekocht wordt. – Dit neemt echter
niet weg, dat geclureiide het eerste gedeelte der week Duit-
sche verkoopers steeds lager dan de Donau als verkoopers van Donau-gerst optraden. Eerst gedurende de allerlaatste
dagen is daarin een verandering ingetreden wegens het
gerucht, dat het Duitsahe invoerrecht op gerst zal worden verlaagd. Zeker zal het voor de gerstmarkt van groote be-
teekenis zijn, als dit gerucht juist is, want juist door den
tegenwoordig zoo kleiuen Duitschen gerstinvoer blijven de gerstprijzen zich voortdurend op
zulk
een laag niveau be-
wegem Eenige verbetering dei prijzen was van het bedoelde
gerucht reeds het gevolg, doch van beteekenis is de prijs-
stijging niet geworden.
II
a v e r is deze week, ondanks den zeer kleinen Duit-
schen oogst en de slechte kwaliteit der haver in verschil-
lende landen van West.Europa, steeds flauw geweest en
voor Plata-haver ondergingen de prijzen geleidelijk een aan-
merkelijke verlaging. De omvang (Ter zaken was zoowel
naar Engeland als naar het vasteland gering. Eennige ver-
betéring viel echter aan het einde der week in de stem-
ming voor haver te bespeuren.
SUIKER.
De afgeloopen week liet voor den Suikerhandel een wat
onewekter beeld zien.
–
Op
de teriijnmarkt te N e
w.Y o
r k. liepen de noteerin.
gen tusschen
6
a
10
punten op en sloten als volgt: Sept.
1.15;
Oct. 1.19;
Dec.
1.22;
Jan.
1.26
en Mrt.
1.30,
terwijl
de
laatste noteering voor. Spot Centr.
3.22
was.
– – De ontvangsten in de Atlantische havens der
V.S.
be- t
droegen deze week
.46.000
tons, de versmeltingen
45.000
t
-tons tegen
60.384
tons verleden
jaar
en
de
voorraden
314.000
tons tegen
606.293
tons.
De laatste
0 u
b astatistiek luidt als volgt: –
1930
1929
1928
Tons
.
Tons Tons
Cuba Productie
……….
4.671.260
5.156.315 4.037.833
Consumptie
……………
78.624
98.315 127.833
Weekontv. afscheephavens. .
36.579
, 31.828
43.051
Totaal
sedert
1/1
……..
3.281.593
4.375.394
3.278.986
VlTedkexport
…………..
69.374
108.021 76.187
Totale export ‘sedert
111
. .
2.121.908
3.583.071
2.414.563
Voorraad afscheephavens ..
1.292.801
793.052
865.469
Voorraad binnenland …..
1.477.927
682.606
631.014
De eerste voorloopige raming van D r. M i k u s c h van de
bietsuikeroogsten in E u r o p a luidt:
–
1930J’31
1929/’30
Tons
Tons
Duitschland
………………
2.150.000
1.980.000
Tsjecho.Slowakije
…………..
1.080.000
1.035.000
–
Frankrijk
………………..
950.000 915.000
België
……………………
275.000
252.000
Nederland
………………..
280.000
265.000
Polen
……………………..
700.000
917.000
Italië
…………………….
430.000
435.000
Spanje
……………………
280.000
–
248.000
tIK.
…………………….
450.000
307.000
Overige Landen
……………
989.000
–
945.000
Totaal
………………..
7.584.000 7.299.000
Rusland
………………….
2.200.000 921.000
In Engeland was de markt.prijshoudend, doch er ging
weinig om.
–
De noteeringen op de Londen s ah e termijn mark t
bleven van het begin -tot het einde der week zoo goed als
onverander.d.
De
Z i c h t b a r e
Vo(>rraden
bedroegen
volgens.
Czarnikow:
-.
.
e Amerikaansche markt wasvast in verbanduiet
–
.
,
.1930 1929
1928
het bericht, dat Cuba zijn uitvoer naar de
V.S.
zoude beper- Tons
Tons
Tons
–
ken resp. regelen. In Ruwsuiker ging echter weinig om, wel-
Duitschland
1/8
……….
470.000 414.000 338.000
is
waar tot betere prijzen.
Tsjecho-SIowakije
1/8
……
191.000
155.000
196.000
STATISTISCH
ovERzicH:
–
–
–
–
TARWE
HardWinter
No.2 loco
Rotterdam!
Amsterdam
per 100 K.G.
R000E
AmericanNo.2*) loco
Rotterdam
per 100 K.Q.
MAIS
La Plata’
loco
R’dam(A’dam –
per 2000 K.O.
OERST
Amer.No.20)
loco
Rotter4am
– per
2000 1(Â).
LIJNZAAD
La Plata
loco
R’dam!A’dam
per 196.0 K.G.
STEENKOLEN
Westfaalache/ Hollandsche bunkerkolen
ongezeefd f.o.b.
R’damjA’dam
per lOOD K.G.
PETROLEUM
Mid. Contin.
Crude
–
ijm 33.90
B
8.
g.
per barrel
I ZER
J
Cleveland
Foundry No. 3
f.o.b Middlesbiough
per Eng, ton
,
KOPER
Standaard
Locoprilzen Londen
per Eng. ton
f1.
Olo
fL
0
10
f1.
0
1*
11.
°lo
fi.
0j
6.
°jo
$
0/0
Sh.
0j
Ë
–
°Io
Jaargemldd. 1925
17,20
100,0 13,07
5
100,0-
231,50
100,0
236,00
100,0
462,50
100,0 10,80
100,0 1.68 100,0
73/-
100,0
62.116 100,0
1926
15,90
92,4
11,75
89,9
174,25
75,3
196,75
83,4 360,50 77,9
17,90
165,7
1.89
112,5
8616
118,5
58.11- 93,5
1927 14,75
85,8
12,47
5
95,4
176,00
76,0
237,00
100,4
362,50 78,4
11,25
104,2
130
77,4
–
731-
100,0
55.141- 89,7
1928
13,47
5
78,3
1315
100,6
226,00
97,7 228.50
1
96,8
363,00
78,5
10,10
93,5
1.20
71,4
661-
90,4
63.16i- –
102,8
1929
12,25
71,2
10,875
83,2 204,00
88,1
179,75
1
76,2 419,25
90,6
11,40
105,6
1.23
73,2
7016
96,6
75.141-
121,9
Januari
1928
13,50
78,5
12,70
97,1
207,50
89,6
247,75 1105,0 – 361,00
78,0
– 10,30 95,4
1.22
– 72,6
651-
89,0
62.-1-
99,9
Februarl
,,
13,80
80.2
12,875
98,5
226,50
97,8
243,75
103,3
361,00
78,0
10,00
92,6
1.21
72,0
651-
89,0
61.121-
99,2
Maart
.
14,60
84,9
14,00
107,1
240,75
104,0
255,75
108,4
350,75 75,8 9,95
92,1
1.19
70,8
65/6
89,7
61.316
98,6
April
15,30
88,9
14,97
5
114,5
239,50
103,5
261,00
110,6
358,25
77,5
10,05
93,1
1.19
70,8
661-
90,4
61.1416
99,4
Mei
-.
15,30
88,9
15,47
6
118,4
238,50
103,0
260,75
110,5
372,00 80,4
10,60
98,1 1.19
70,8
–
661-
90,4
62.15-
101,1
Juni
,,
-14,37°
83,6
14,27° 109,2
234,00
101,0
252,50
107,0
365,25
79,0
10,10
93,5
1.19
70,8
661-
90,4
63.171-
1
02
:
9
Juli
14,25
82,8
13,07
6
100,0
246,75-
106,6
241,00
102,1
, 359,75
77,8
10,10
93,5
1.19
70,8
66!-
-90,4
62.181-
101,3
Augustus
12,00
69,8
12,625
96,6
214,75
92,8 226,75
96,1
,
350,75
75,8
10,05
93,1 – 1.21
72,0
661-
90
1
4
62.10j6
100,7
September
11,65
67,7
11,57
5
88,5
198,75
85,9
198,25
84,0 350,75 75,8
10,00
92,6
1.21
72,0
90,4 63.81-
102,1
October
-12,27
5
71,4
12,27
–
93,8
218,50
94,4
189,50
80,3 366,00
79,1
9,95
92,!
.1.19
70,8
661-
,
90,4
65.121-
105,7
November
12,32
5
71,7
12,07
6
92,4
227,25 .
98,2
185,50
78,6
386,25
83,5
10,20
94,4
1.18
70,2
661-
90,4
67.181-
109,4
December
,,
12,30
71,5
11,90
91,0
220,25
95,1
180,50
-76,5
373,75
– 80,8
10,10
93,5
1.18
70,2
661-
90,4
70.31-
113,0
lanuari
1929 12,35
71,8
12,20
.
– 93,3
231,50
–
100,0 194,25
82,3
365,00 78,9
10,10
93,5
1.16
69,0
661- 90,4
75.1016
121,7
lebruari
12,72
5
74,0
12,65
96,7
236,00
101,9
194,75
82,5
357,25
77,2
12,90
119,4
1.11
66,1
6616 91,1
78.-16
125,7
Maart
12,65
.73,5
12,62
5
96,6
233,00
100,6
191,75
81,3
359,00
77,6
12,00
111,1
1.11
66,1
91,8
89.8/-
144,0
April
,,
12,12
5
70,5′
11,62
5
88,9
218,00
94,1185,25
78,5
373,25
80,7
11,05
102,3
1.11
66,1
681-
93,2
82.1716
133,5
Mei
,,
,
11,12
5
64,1
10,57
5
80,9
198,25
85,6
177,50
75,2
363,50
78,6
11,15 103,3 1.16
69,0
6
91
6
95,2
75.416
121,2
10,875
–
63,2
10,20
78,0
193,50
83,6
171,25
72,6
355,25
76,8
11,25 104,2
1.30
77,4 711-
97,3
74.111-
120,1
juli
”
12,80
74,3
11,20
85,6
218,50
94,4
191,25
81,0
415,50
89,8
11,25
104,2 1.30
77,4
7216
99,3
72.1216
117,0
Augustus
13,12
5
76,3
10,75
82,2 202,50 87,5
182,75
77,4
452,50
97,8
11,25
104,2 1.30
77.4
7216
99,3
73.17!-
119,0
September
12,625
73,4
10,20
78,0
191,00
82,5
172,00
72,9
506,75
109,6
11,40
105,6
130
77,4
7216
99,3
–
74.19!-
120,7
October
12,10
70,4
9,87
5
75,6
185,00
79,9
168,00
71,2 516,50
111,7 11,25
104,2 1.30
77,4
7216
99,3
72.16!-
117,3
November ,,
II
775
68,5
9,20
70,4
174,00
75,2
164,75
69,8
483,25
104,5 11,35
105,1
130
77,4
7216
99,3
70.51-
113,2
December
,,
12
:
625
73,4
9,35
71,5
166,00
71,7
163,75
69,4
482,00
104;4
11,75 108,8
1.30
77,4
7216
99,3
68.616
110,1
lanuari
1930
12,67
5
73,7
9,35
71,5
149,25
64,5
151,25
64,1
433,75
93,8
11,75 108,8
1.21
72,0
7216
99,3
,
71.916
115,1
lebruari
11,725
68,2
8,17
5
62,5
139,00
60,0
135,75
57,5
398,50
86,2
11,75
108,8
1.11
66,1 7216
99,3
71.1216
115,4
–
Maart
,,
10,90
63,4 7,15 54,7
143,50
62,0
125,00
53,0
390,00
84,3
11,55
106,9
1.11
66′
1
701-
95,9
68.1916
111,1
April
,
11,17
5
65,0
7,625
58,3
180,25
77,8
129,75
55,0
431,00 93,2
11,35
105,1
1.16
5
69,3
6716
92.5
61.3!-
98,5′
Mei,,
10,45
60,8 6,55
50,1
148.50
64,1
114,50
48,5 405,02 87,6
11,35
105,1
1.18
5
70,5
6716
92,5
53.9!-
86,1
luni
•
10,05
58,4
5,17
5
39,6
145,50
62,9
103,75
44,0
385,50
83,4
11,35
105,1
1.18
5
70,5
6716
92,5
50.116
80,7
Juli
9,55
55,5
5,82
5
44,6
157,75
68,1
108,00
45,8
345,75
74,8
11,35
105,1
1.18
5
70,5
6716
92,5
48.21-
77,5
Augustus
9,45 54,9 6,30 48,2
146,00
63,1
116,25
49,3
365,00
78,9
11,35
105,1
1.18
5
70,5
1
651-
89,0
47.15/-
76,9
1
September
9,-
1
52,3
5,75
1
44,0
139,00
60,0
114,00
48,3
332,00
71,8
11,35
1
105,1
1
– –
6316 87,1
47.151-
76,9
1)
Men zie voor de toelichting op dezen
staat
de nummers van 8 en 15 Augustus
1928 (No.
658 en 659) pag. 689190 en
709.
2)
=
Western vdér de invoering va
3 .:Sep-tember 1930
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
7.00
Frankrijk 1/8 …………303.000
242.000
159.000
Nederland 1/7 …………..175.090
186.000 –
92.000.
België .1/7 …………….109.000
123.000
101.000
P-olen 1/8 ………
196.000
123.000
80.000
U.K.
Geïmp. suiker 1/8 ..
172.000
115.000
233.000
Binnen!, suiker1/8 . .
5.000
11.000
13.000
Europa….1.621.000 1.369.000 1.212.000
V.S.
alle havens 28/6 . . . . 666.000 912.000 683.000
Cubaansche havens 28/6 .. 1.632.000 1.299.000
1.159.000
Cuba Binnenland 28/6 . . . . 1.714:000
1.000.000 950.000
Totaal …. 5.633.000 4.580.000
4.004.000
01) J a
v
a verkochten cle producenten
–
nog verder 12.000
tons Superieur en
11.000
tous No. 16 en hboger tot de
oude ii in ite.
Na -den verleden week gerapporteerden eersten verkoop
van Cuba-suiker naar China volgden nieuwe vr-koopen van
eenige ladingen op ongeveer dezelfde prijsbasis, dus ver
beneden den Javaprij-s.
/
– U
ie r t e 1 and e was -het . aanbod tengevolge van de
vaste stemming’ in Amerika zeer gering. Algemeene koop-
lust vas er echter geenszins, waardoor dan ôok maar wei-
nig omging. De. noteeringen op de Amsterdamsche termijn-
toarkt ondergingen zoo goed als geen schommelingen. Het slot kwam met •de volgende noteeringen: Augustus
f
8;
Dec.
f
8%; Mrt.
f
8% en Meif
9.-,
alles geboden, met
verkoopers tot
f
% ‘hooger. De omzet bedroeg 2100 tons.
KATOEN.
Marktbericht van de Heeren Sir Jacob Behrens & Sons.
Manchester, d.d. 27 Augüstus
1930.
Prijzen van Amerikaansche katoen zijn gedurende de laat-
ste dagen van de vorige week weer vaster geworden. Dit
kan gedeeltelijk het gevolg zijn van de berichten over den
groeienden oogst, clie ondanks het bemoedigend nieuws uit
sommige districten over het algemeen niet gunstig luiden.
Ook worden prijzen gewoonlijk vaster op den dag vddr de
,,Oidham Wakes”, doch de voornaamste oorzaak van .de
vastheid vn katoen moet voornamelijk gezocht worden in
de betere bericiten uit de spincentra en ook in de vermeer-
dering van de hoeveelheid zaken, die afgesloten zijn.
Egyptisehe katoen is niet -zoo vast als Amerikaansche,
doch de verlaging is slechts gering. Er wordt heel wat ver-
kocht, doch andere, invloeden hebben een daling tegenge-
w’erkt.
De garenmarkt is ongetwijfeld meer optimistisch gestemd.
Het kan- zijn, dat verbruikers van ru/we katoen – tot:
1
de
conclusie zijn gekomen,
dat
de, tijd is aangebroken om hun
voorraden aan te vullen, daar na een lange periode. yan
siechte zaken de meeste markten vrijwel van voorraden ver-
stoken en . prijzen van garens ongetwijfeld, goedkoop aijn.
Er worden goede zaken gerapporteerd, speciaal in de lagere
en medium Amerikaansche nummers en er .eijn enkele t linke
contracten afgesloten. De verkoop van Egyptische garens-
is
geringer geweest. Er is een verdere poging gedaan om slpin-.
iers van Egyptische katoen in een schema voor gemeeci-
schappelijke san.ien-werking en belangenbehartiging ‘.op te
nemen, doch tot nu toe is het onmogelijk geweest om het
voor-stel tot uitvoering te brengen.
– In de doek-markt
is
weinig belangstelling te .rapporteeren.
Er komt een toscheiden vraag door, gedeeltelijk van Indië,
vanvaar eenige vraag bestaat van Karachi en M-adras naar
licht gebleekte goederen. Hongkong is nog in de markt,
doch
voor kleinere hoeveelheden, daar dé grootere seizoensinkoo-
pen waa.rschijnlijk afgesloten zijn. Van de andere markten
komt weinig door: Prijzen zijn vrij vast, hoewel met vaste
biedingen nog wel wat te doen is.
Liverpoolnoteeringen
Oost.
koersen 19Aug. 26Aug.
20Aug. 27Aug. T.T.opBr.-Indië
1/5j 115%
F.G.F.Sakellarjdjs 10,85
10,40 T.T.op
Hongkong
1/37, 113%
G.F. No. 1 Oomra
3,05 3,15 T.T.op
Shanghai 1J71 1/6%.
–
KOFFIE.
– Het artikel bleef ook in de afgeloopen week kalm ge.
stemcl. Het belangrijkste, dat zich sedert het vorig overzicht
heeft voorgedaan, was het feit, dat de daling van den wis-selkoers in Brazilië tot staan kwam. Aanvankelijk liep hij
nog verder terug, doch spoedig herstelde hij zich op nog een
fractie boven den stand van een week tevoren. Waaraan
deze verandering is -toe te schrijven en of zij van blijvenden
aard zal zijn, is- natuurlijk hier nog niet bekend, doch in
elk geval miste zij haar uitwerking op dé houding der Bra-
iliaansche afschepers niet. De kost- en vrachtaanbiedingen van Santos, die in de eerste helft der week nog verder daal-
den, herstelden zich bijna geheel, terwijl de offertes van
Rio
zelfs 1/3
a
2/. per cwt. opliepen.
Onzeker blijft echter de toestand nog in hooge mate. Vol-
gens particuliere berichten zou worden verwacht, dat de
Staat Minas Geraes zich op de in deze maand te houden
bijeenkomst van vertegenwoordigers der koffie-producee.
rende Staten van Brazilië voor verdere medewerking aan
de kunstmatige oplossing van de koffie-crisis zal terugtrek-
ken en het is duidelijk, dat dit de pogingen v-an.het Verde-
AN GROOTHAN-DELSPRIJZEN’)
TIN
locoprijzen
Londen per
Eng. ton
KATOEN
for Middling
locoprjzen
New York
–
per Ib.
WOL
geidamde
Australische,
Merino, 64’s Av.
loco Bradford
per Ib.
WOL
gekamde
Australische, CrossbredColo-
nial Carded,
50’s Av. loco
Bradford per Ib.
RUBBER’)
Standaard
Ribbed Smoked
Sheets loco Londen
per Ib.
SUIKER
Witte kristal- suiker loco
R’dam/A’dam.
per 100 K.O.
KOFFIE
Robusta
Locoprijzen
Rotterdam
per
‘Ii
K.G.
THEE
All. N.-I. theev.
A’dam gem. pr
.
Java- en Suma-
tratheep.’/7K0.
Indexcllfer
vjh. Centr. B.
v. d. Stat.,
herleld
vanl9l3=IO0
tot 1925=100
Indexcljfer
van The
Economlst,
herleld
1927=100
tot 1925=100
0(
8
cts.
1
0
10
pence
0
10
pence
0/
-Sh.
O/
t!.
01
ets.
0
1
0
cts.
0
10
261.17/-
100,0
23.25
1100,0
55,00
,
100,0
29,50
100,0 2111,625
100,0 18,75
100,0
61,375
100,0
84,5
100,0
100,0
100,0
290.1716
111,1
17,55
I
75,5
47,25
85,9
24,75
83,9
21-
67,4
17,50
93,3
55,375
90,2
94,25
111,5
93,2
92,9
290.41-
110,8
17,50
t
75,3 48,50
88,2
26,50
89,8
1/6,375
51,6
19,125
102,0
46,875
76,4
82,75
97
1
9
95,4 89,5
227.51-
86,8
20,00
86,0
51,50
93,6
30,50
103,4
-110,75
30,2
15,85
84,5 49,625
80,9
75,25
89,1
96,4
87,6
203.1516
77,8
19,15
82,4
39,-
70,9
25,25
85,6
-110,25
28,8
13,-
–
69,3
50,75.
82,7
69,25
82
1
0
–
91,5
.82,6
255.11-
97,4
19,25
82,8 53,00
-96,4
29,75
100,8
117,25
54,0
17,37′
–
92,7 46
74,9 84,5
100,0
98,7
,
87,9 233.10/6 89,2
18,35
78,9 54,75
99,5
31,75
107,6
1/3,75
44,2
16,75
‘89,3
46
74,9
79,5
94,1
96,8 87,9
233.1716
89,3
19,35
83,2
55,00
100,0
33,25
112,5
110,75
35,8
16,87′
90,0
Cr
76,6
79 93,5
98,1
–
89,2
234.6
1
–
89,5 20,65
88,8
54,50
99,1
33,00
111,9
-/9,375
26,3
/
16,875
90,0
47
76,6
74,25
87,9 98,7
–
90,5
230.13/-
88,1
21,55 92,7
54,25
98,6 32,25
109,3
-19
25,3
16,625
88,7
48,25 78,6
78,25
92,6
98,1
91,2
218.816
83,4 21,35 91,8 55,50
100,9
31,75
107,6
-/9,25
26,0
15,75
84,0 49
79,8
73,25
86,7 98,7
89,8
211.19/-
80,9
21,75 93,5 53,00 96,4 31,25
105,9
-/9,25
26,0
15,50
,.
82,7
49,875
81,3
71,25
84,3 95,5 88,2
211.18/-
80,9
19,30
83,0
51,75
94,1
30,00
101,7
-19,
2
5
26,0
16,00
85.3
51,875
84,5
67,75
80,1
92,9
–
86,6
214.7/6
.
81,9
18,55
79,8 47,00 85,5 29,00 98,3
-18,5
23,9
15,875
84,7 52,75 86,0
70,25
83,1
93,5 85,4
–
221.19/-
84,8
19,45
83,7 46,25
84,1
27,25
92,4 -18,8 24,7
14,62
78,0
53
86,4
73
86,4 94,2
85,1
232.1016
88,8
19,90
856
47,25 85,9
27,50
93,2
-18,625
24,2
14,00
74,7
53
86,4
75,75
89,6 95.5
85,1
228.81-
87,2 20,45
880
46,25
84,1
28,00
94,9
-/8,5
23,9
13,925
74,3 51,75 84,3 76,5 90,5
95,5
84,8
222.716
84,9 20,20 86,9 46,75
85,0
28,75 97,3
-19,875-
27,9
13,770
73,5
53,125
86,6
77,25
–
91,4
94,
.
84,8
222.111-
85,0 20,10
86,5
44,25 80,5 27,75
94,1
11-
33,7
-. 13,375
70
54
88
1
0
74,25
.
87,9 94,2
‘
85,4
221.016 84,4
21,25
91,4
44,00 80,0 27,50
93,2
110,125
34,0
13,50
72,0
54
88,0
72,75
86,1
94,8
85,8
207.516
79,2 20,45 88,0
43,25
78,6 27,25
.92,4
-110,5
29,5
13,370
71,3
54
88,0
74,25
87,9 92,9
83,9
197.516
75,3
19,40
83,4
41,50 75,5 26,25 89,0
-1
10,875
30,5
12,25
65,3
54
88,0
73,50
87,0 91,6 81,7
200.5/-
76,5
18,75
80.6 40,00
72,7
25,75 87,3,
-/10,625
29,8
12,00
64,0
54
88,0
69,50
82,2 91,0
81,9
209.5/6
79,9
18,65
80,2 38,75
70,5
24,75
83,9
-(II
30,9
13,425
71,6
54
88,0
68,50
81,1
91,0
83,7
210.11!-
80,4
18,60
80,0 37,00 67,3 24,00
81,4
-110,5
29,5
13.00
69,3
53,50
87,2
64
75,6
91,6 83,6
205.5/6
78,4
18,90
81,3 34,25 62,3
23,75 80,5 -110,125
28,4
13,475
71,9
51,75 84,3
64
75,6 91,0
82,0
188.916
72,0
18,45
79,4 32,50
59,1
22,50
76,3
-19,625 27,0
13,30
,
70,9
48,50 79,0
66
78,1
90,3
80,5
182.-/6
69,5
17,50
75,3
34,25 62,3
23,00 78,0
-/8,125
22,8
12.50
66,7
41,75
68,0
66,50
78,7
88,4
78,8
178.1816
68,3
17,25
74,2
31,25 56,8
21,25 72,0
-18
,
22,5
12,076
64,4
36,75
59,9
60,75
71,8
87,1
78,8
174.131-
66,7
17,15
73,8 29,50 53,6
19,25
65,3
-17,375
20,7
11,67
0
,
62,3
35
57,0
60,50
71,6
84,5
76,9
174.41-
66,5
15,45
66,4 28,50 51,8
17,75
60,2
-18
22,5
11,40
60,8
35 57,0
58,25
68,9 81,3 75,2
165.181- 63,4
15,20
65,4
26,25
47,7
16,50
55,9
-17,625
21,4
10,70
‘
57,1
35 57,0
62,25
73,7
78,7
74,2
161.1716
61,8
16,45
.70,8
27,25
–
49,5
17,25
58,5
-17,375 20,7
10,55
–
–
56,3
35
57,0
59,50
70,4 78,7 72,8
145-1-
55
1
4
16,50
71,0
28,75
52,3
18,00
61,0
-16,875
19,3
9,80
52,3
34,75 56,6
53
68,6
76,1
72,0
136.4/6
52,0
14,50
62,4
27,75 50,5
17,50
59,3 -16,125
17,2
9,775
52,1
33
53,8
58
68,6
76,1
70,4 134.17(6
51,5
13,10
56,3 27,00
49,1
16;75
56,8
-15,625
15,8
9,276
49,5 31,50 51,3
55,50
65,7
74,2
–
69,3
135.516 51,7
11,95
51,4
27,25
49,5
16,5,0
55,9
-14,875
13,8
8,50
.
45,3 29,50
48,1
55,25
.65,4
–
133.151-
51,1
‘
-14,75
13,3
8,625
46,0
28
45,6
e huidige officieele noteeringswijze (Jan.1928); vanaf 16Dec.1929 7415 K.G. Hongaarsche vanaf 26 Mei 1930 Z.-Russische.
5
) = Malting vôôr deinvoering van de huidige –
-ffic. not.wijze (Jan. 1928).
4)
Jaar- en maandgem. afger.
op
1
1 pence.
–
800
ECONOMISCH.STATISTISCHE BERICHTEN
3
Sptember
1930
digings-Comité om de koffieprijzen ook in de toekomst’ nog zooveel mogelijk te steunen zeer zou bemoeilijken. Verder doken geruchten op betreffende onderhandelingen
tusschen het Braziliaansche Gouvernement en een buiten-
landsch bankiersconsortium voor een nieuwe leening van
£ 30 millioen tegenover afstand van de federale spoorwegen.
De bedoeling zou zijn om de opbrengst dier leening eventueel
aan te wenden tot stabilisatie van den wisselkoers en waar-
schijnlijk ook gedeeltelijk tot pogingen ter verdere verdedi-
ging van ‘de koffieprjzen,’al blijft het ook zeer de vraag of Brazilië zich op deze wijze door opoffering van een zijner
belangrijkste bronnen van inkomsten, nog niet verder in
het moeras zou werken;
floewel de temperatuur na eenigen regenval in verschil-
lend& Braziliaansche Staten in de laatte dagen niet onbe-
langrijk gevallen is, was van vorst nergens sprake. Boven-
dien vermindert in deze maand de kans op vorst hoe lan-
ger zoo meer.
Aan de loco-markt alhier bleef de afzet beperkt en de
officieele ‘noteeringen bleven onveranderd’ 35 ct. voor Supe.
‘rior Santos en 28 ct. voor Robusta.
Aan de Rotterdamsche termijnmarkt zakten de noteeiin-gen % A % cl. in om daarna %,
a
% ct. ‘te stijgen. Dinsdag
2 dezer des voormid’dags waren zij als volgt: September
21Ç, December 19%, Maart
18%,
Mei 18
5
/s, September
16
8
/s.
De prijzen van gewoon goed beschreven Superior Santos
op prompte verscheping zijn thans ongeveer 45/6
11
471- per
cwt. en van dito Prime ongeveer 47/6 A 4916, terwijl zij van
Rio type New-York 7 met beschrijving, prompte versche-
ping, bedragen 3013 1 31/3.
Nederlandsch.Indië was ook ditmaal met’ de verschillende Robusta soorten wederom gemakkelijker. De ongewasschen
soorten zakten nog % 1 %: ct. in en gewasschen Robusta
f.a.q. 1 ct. Op het oogenblik zijn de prijzen in de eerste
hand als volgt:
Palembang Robusta, September verscheping, 15% ct.;
Benkoelen Robusta, September verscheping 16% ct.; Mand.
heling Robusta, September verscheping,
17%,
ct.; W.I.B.
f.a.q. Robusta, September verscheping,
24%’
ct., alles per
% K.G., cif, uitgeleverd gewicht, netto contant.
De slot-noteeringen te New-York van het aldaar geldende
gemengd contract (basis Rio No. 7) waren:
Sept.
j
Dec.
I
Maart
‘I
Mei
$
5,45
$
5,55
$
5,50
$
5,53
25
,
555 545
5,44
5,40
29 ‘Aug………
…….
,,
6,29
,,
591
,,
5,70
,,
5,73
18
,.
…….
11
,.
……
.,,
6,61
,,
5,98
,,
5,81
5,75
Rotterdam, 9 September 1930.
(Mededeeling van de Vereeniging voor den GoederenhandeL
te Rotterdam.)
Noteeringen en voorraden in Brazilië.
Data te Rio
te San tos
I
Wtsselkoer
te Rio
op Londen
1
Voorraad
Prijs
Voorraad
I
Prijs
(In Balen)
No.?
1)
(In Balen)
No. 4′)
1
Sept.
1930
261.000
12.250
1.116.000
21.000
4400
/
P.
25 Aug. 1930
277.000
12.250
1.141.000
21.000
4876f
1
,,•
18
,,
1930
313.000
12.250
1.179.000 21.000
4480/,
1 Sept. 1929
276.000
25.200
887.000
33.500
5496/
1)
in Reis.
Ontvangsten uit het binnenland van Brazilië in Balen.
te Rio
J
te Santos
Data
Afgeloopen
Sedert
Afgeloopen
1
Sedert
week
1Juli
week
[
1Juli
30 Aug.
1930 ..
68.000
458.000
1
159.000
1
1.962.000
30
Aug.
1929 ..
73.000
497.000
158.000 1.300.000
THEE.
De eerste veiling na de vacantie te .Amsterdam had den
28sten dezer plaats met een aanbod van directen aanvoer van
ca. 20.000 kisten Java en Sumatra thee.
In het veilinglokaal heerschte een kalme stemming, maar toch werden de meeste partijen Vrij vlot verkocht.
De G.P.’s trokken cle meeste belangstelling. Over het ge-
heel genomen waren cle prijzen, hoewel eenigszins onregel-matig, per saldo grootendeels onveranderd en de totale mid-
denprijs bedroeg dan ook 55% cts. tegen 53% ets. in de
vorige veiling.
Het aanbod in cle volgende veiling op 11 September a.s. zal slechts ca. 12.000 kisten bedragen en naar mag worden
verwacht, zullen cle aanvoeren in de naaste toekomst niet
groot zijn. Wel schijnen de voorraden goedkoope thee in de
tweede liard niet onbelangrijk ‘te zijn, maar toch zal- de naaste toekomst antwoord geven op de vraag of de poli.
hek van mondjesmaat bijkoopen nog lang zal kunnen wor-
den volgehouden.
Amsterdam, 30 Augustus 1930.
VRACHTÊNMARKT.
Graan vms Noord-Amerika.
Gedurende’ ‘de af geloopen
week was de vraag naar scheepsruimte teleurstellend, de
vrachten konden zich dan ook ternauwernood op hetzelfde
peil •hancl.haven.
Van
Montreal
werd een ‘prompte boot bevracht naar
Dunston tegen 2/. ‘per qtr. en een boot per midden’ Sep-
tember naar bepaalde havens Vereen. Koninkrijk tegen
21-, met de opties 2 havens Bristol kanaal 2/1%, Antwer-pen en/of Rotterdam’$0.09% naar 66D, $010 twee havens
en ‘Bordeauxflla.mburg tegen
$
0.10% naar’ één en $ 0.11
twee havens.
De
North Pacifje is
levendiger, van Portland of Puget
Sound ‘werd voor Aug./Sept. en Sept./Oct. tonnage
23/9
be-
taald naar U.K./Continent, terwijl voor een 5000-tonner per Octobr 24/- verkregen werd met de optie Vancouver laden.
La ‘Platarivier.
De gemakkelijkere toon in ons vorig rap-
port gerapporteerd, bleef aanhouden. Het aantal’ af sluitin-
gen is vrij gering, slechts een tiental booten werd bevracht.
Van ‘ de Bvenrivier werd vooi handige September-bôoten 20/- betaald naar U.K./Continent en voor 7000 tons ladin-
gen naar Antwerpen of Rotterdam 17/6. Naar Canada
(St. John/’Montreal range) werd een boot van 5400 ton 1/20
September gesloten tegen 20/-, basis een loshaven, met de optie van 2/3 havens tegen 1/- meer voor elke extra haven.
2alpeter.
De afgeloopen week gaf een levendige week ‘te
zien, bevrachters waren open voor alle posities. Sinds ons laatste rapport werd ca. 125.000 ton lijnruimte afgeëloten,
voor het grootste gedeelte ,,strings” vanaf September/Octo-
bar tot Juni 1931 op basis van 20/6 naar Continentale
havens, zooals Duinkerken/Hamburg range en 21/6 naar
1J.K./Oontinent; voor September/October alleen werd ruimte
geboekt naar Duinkerken/Hamburg tegen de betere vracht
van 2016.
Ook ‘werden verschillende volle ladingen gedaan, o.a.
9000 tons per begin September n/Bordeaux/Hamburg’ range
tegen 20/6 met de optie ‘Noord-Spanje 2116, Middellandsche
Zee 22/6 en Adriatische Zee of Alexandrië 23/6, doch na-
dien zijn twee 8000 .tonners per September/October gesloten
op basis van 22/-, met ongeveer dezelfde opties. De hoe-
veelheid, die in het komende seizoen in Europa noodig
zal zijn, is, naar wij vernemen ca., 800.000 ton en hiervan
is reeds 400.000 ton ondergebracht. ‘ –
Suiker van West-Indië.
De vraag bleef geting, in .het
bijzonder naar IJ.K./Continent, waarheen slechts twee boo-
ten werden bevracht, een 5000 tonner van Cuba en een
6000 tonner van San Domingo, beide tegen 1416 en voor
September laden. Van Cuba naar Marseille werd een 7000
tonner per begin September tegen de betrekkelijk lage
vracht van 14/- gesloten.
Donau en Zwarte Zee.
Van deze beide afdeelingen was
een goede vraag en vrij veel afsluitingen kwamen tot stand.
De vrachten van den Donau bleven vast en meer dan een
dozijn afsluitingen kwamen tot stand voor September en
Se,ptember/Oetober laden tegen 1416 tot 1419 basis Ant-
werpen/Hamburg range.
Mid4ellandsohe
Zee.
Slechts een matig aantal a.fslu)tingen
kwamen tot stand. Door ,het vrij groote aanbod van tonnage bij den ‘beperkte vraag blijven ‘de vrachten op een laag peil. De volgende afsluitingen werden gedaan: Bona/Midcllesbro
6/1
%,
Algiers/Middlesbro 611%, Huelva/Rotterdam 4/9,
Ghent 5/-, Stettin
8f3,
Dundee 81- en Sevilla/Bordeaux 7/6,
tenwijl voor phosphaat betaald werd: Tunis/Nantes 511%,
Sfax/Brest ‘en/of Granville 5/3 en Casablanca/Sas van Gent
4/9.
Noord-Spanje.
Deze markt blijft flauw; voor de weinige
ladingen die positief zijn, worden er dusdanig lage vrachten
aangeboden, dat er geen scheepsruimte voor wordt aange-boden. Genoteerd wordt: .BilbaofMiddlesbro 516, Bilbao/
Glasgow en Salta Caba.11o/Rouaan 5/-.
Kolen van U.K.
Het aantal afsluitingen is betrekkelijk
nog gering. Zuid-Amerikaansche verschepers hebben eenige
booten opgenomen tegen de thans geldende lage vrachten, omdat de voorraden nagenoeg uitgeput worden tengevolge
van de weinige bevrachtingen gedurende de periode, dat de
vrachten hoog waren.
Van Wales werd betaald: Rouaan
314%,
Gibraltar
61-,
Algiers 7’/6, Gen’ua 6/6, Piraeu:s 6/1034, Haiffa 71134′, Alex-
ancirië 6/9, Port-Said 6/9, Las Palmas 7/3, Buenos Aires
11/- en Rosario 11/9 en van de Tyne naar Helsingfors 413.