Jrg. 14, editie 726

27 NOVEMBER 1929

AUTEURSRECHT VOORBEHOUDEN.

Economisch~Statistische

Beri*chten

ALGEMEEN WEEKBLAD VOOR HANDEL, NIJVERHEID, FINANCIËN EN VERKEER

ORGAAN VOOR DE MEDEDEELINGEN VAN DE CENTRALE COMMISSIE VOOR DE RIJNVAART

UITGAVE VAN HET INSTITUUT VOOR ECONOMISCHE GESCHRIFTEN

14E JAARGANG

WOENSDAG 27 t’

INSTiTUUT VOOR ECONOMISCHE GESCHRIFTEN.
Âlgemeen Secretaris: Prof. Mr. Dr.
G.
M Verrijn Stuart

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN.
COMMISSIE
VAN ADVIES:

Prof. iïr. D. van Blom.; J. van Ilasselt; Jhr. Mr. L. H. van
Lennep
;
Mr. K. P. van der Mandele; Prof. Dr. N. J.
Polak; Mr. Dr. L. F. E. Regout; Dr. E. van Welderen
Baron Ren gers; Prof. Mr. H. R. Ribbius; Jan Schiithuis;
Mr. Q. J. Terpstra; Prof. Str. F. de Vries.

Gedelegeerd lid:
Prof.
Mr. Dr.
G.
M. Verrijn Stuart.
Assistent-Redacteur: H. M. E. A. van der Valk.
Secretariaat: Pieter de Hoochweg 122, Rotterdam.
Telefoon Nr. 35000. Postrekening 8408.

Abonneinentsprijs voor het weekblad franco p. P. in
Nederland f 20,—. Buitenland en Koloniën f 23,— per
jaar. Losse nummers 50 cents. Leden en donateurs van het Instituut ontvangen liet weekblad gratis.
Aangeteekende stukken: Bijkantoor Ruigeplaatweg.

Advertenties f 0,50 per regel. Plaatsing bij abonnement
volgens tarief. Administratie van abonnementen en adver-
tenties: Nijgh d van Ditmar’s Uitgevers-Maatschappij, Rot-
terdam, Amsterdam, ‘s- Gravenhage. Postchèque- en giro-
rekening No. 6729.

26 NOVEMBER 1929.

De daling van de geidkoersen bleef ook deze week

aanhouden. Het aanbod van wissels bleef beperkt, zoo-

dat de vrij groote vraag slechts tegen regelmatig af-

brokkelende rente kon bevredigd worden. Geopend op

4Vio pct. werd aan het einde der week voor
37/s
pOt.

afgedaan en gisteren in den namiddag kon men voor

3
13
11G
pOt. slagen. Prolongatie noteerde in het begin

der week nog 4 pOt., maar bij de geringe vraag werd

Woensdag reeds 3% pOt. genoteerd, om op deze hoog-

te de week te sluiten. Cailgeld liep terug van 3% pOt.

tot 2% pOt.

De inschrijving op het schatkispapier stond in het

teeken van de ruime geldmarkt en was heel wat voor-

deeliger voor de regeering dan de vorige maand. Inge-
schreven werd in totaal voor
f
55.982.000. Toegewezen

werden
f
1.040.000 driemaandspromessen h
f
990.41

of 313116 pOt.,
f
4.070.000 zesmaandspromessen h

f
980.69 of
315116
en
f
13.848.000 jaarbiljetten á
f
1005

of 4% pOt.

Op den weekstaat van De Neclerlandsche Bank geeft

de post binnenlandsche wissels een daling van
f
3.5

millioen te zien. De beleningen blijken met
f
1.9 mil-

lioen te zijn teruggegaan. 1-let renteloos voorschot aan

het Rijk bedraagt ruim
f
700.000 minder dan ver-

leden week. De goudvoorraad der Bank vertoont een
vermeerdering van
f
5 millioen. De zilvervoorraad

klom met
f
1 millioen. De post papier op het buiten-

land vermeerderde met een goede
f 100.000,
terwijl

de diverse rekeningen op de actiefzijde der balans vrij-
wel op dezelfde hoogte bleven.

FOVEMBER 1929

– No. 726

De biljettencirculatie daalde met
f
8.9 miljoen. De

rekening-courant-saldi namen met
f
8.5 millioen toe.

liet beschikbaar metaalsaldo vermeerderde met
f
6.2

millioen. liet dekkingspercentage bedraagt ruim 55.

* *
*

De verlaging van het Engelsche disconto heeft op

de wisselmarkt geen grooten invloed gehad. De dol-

larkoers in Londen ariëerde aanvankelijk slechts

weinig en bewoog zich met kleine schommelingen rond

de 4.87%; eerst gisteren kwam er een inzinking tot
487
13
/
m
her liep het Pond van 12.08
7
/s terug tot

1-2.08 om na het bekend worden van de disconto-
verlaging onmiddellijk tot 12.09 te stijgen (!); slot

1208U116, Dollars waren hier flauwer; na 2.4796 kon

de koers zich eenige dagen rond de 2.4790 handhaven,

waarop weder een daling tot 2.4775 volgde. Door de

gewijzigde rente-verhoudingen is ook de marge tus-

sch,en kabel- en checkdollars kleiner geworden; zij

bedraagt nu 5 tot
3/
c. onder den koers van kabel.

Marken vaster; van 59.27% kwam de koers op 59.31

(teken Pond 20.38% tot 20.37%).
Parijs
flauwer 9.76%

—9.75% (tegen Pond 123.86). Veel vraag was er naar

Zwitsersche Francs, die van 48.08 op 48.11 kwamen;
Ponden liepen in Zwitserland van 25.13% op 25.12%

terug. Peseta’s kwamen van 34.60 op 33.90. Argentijn-

sche Pesos iets beter 1.02/8. Er schijnt weder goud uit

Buenos Aires verscheept te zijn, niettegenstaande er

beweerd wordt, dat in Argentinië – evenals in Oana-

da – een embargo op goud gelegd is. Canada kon tot

2.45% verbeteren.

Op de termijnmarkt waren geen groote fluctuatie’s.

Termijnponden en. Dollars eindigden de week op onge-

veer hetzelfde niveau als waarop zij begonnen waren.
Alleen maands-Mai-ken waren wat meer aangeboden
en noteerden en. 8 cent disagio.

1

LONDEN, 25 NOVEMBER 1929.

De vraag naar geld blijft bij voortduring Vrij groot

en zal ook gedurende de eerstvolgende dagen wel aan-

houden tot dat het einde der maand voorbij is en de
War Loan dividenden de markt tijdelijk althans van

middelen voorzien.

De discontomarkt werd geheel beheerscht eerst door

de verwachting van de discontoverlaging op Donder-

dak 11. en, nu door de verwachting, dat een verdere re-

ductie tot 5 pOt. binnenkort zal plaats hebben. De

koers liep dan ook verleden week tot 4
13
/16 pOt. terug,

zoodat m.a.w. ook het verlaagde bankdisconto van

5% pOt. niet effectief is. De aankoopen van wissels

voor huiteniandsche rekening, welke blijkbaar op vrij

gioote schaal plaats vonden, droegen vooral tot de

flauwe stemming bij. Heden sluit de koers iets vaster

op, 4/8

1058

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

27 November 1929
4

ONZE NIJVERHEID EN DE WERELD

HUISHOUDING.

!

Iets over de economische gondslagen van de hn-
delspolitiek.
0

Eea hoofdkenmerk van onzen buiteni andschen handel,

ruil van grondstoffen en half-fabrikaten tegende
hooggeprijsde voortbrengselen onzer veredelingsnij –

verheid en den kapitaal-intensieven landbouw, spreekt

duidelijk uit de verhouding van den getniddelden

prijs van den invoer tegenover dien van den uitvoer;
onderscheidenlijk 91 gulden en 130 tot 124 gulden

per ton. Deze geaardheid blijkt voorts uit het feit,

dat van de waarde van den invoer gedurendede

eerste negen maanden van verleden jaar 46 pOt. door

de fabrikaten en 36 pOt. door de grondstoffen werd
gedekt, ^terwijl dit aandeel bij den uitvoer voorde

fabrikaten 61 pOt, en voor de grondstoffen 16 pOt.
bedroeg. li

De uitvoer van gereede voortbrengselen nam in
de laatste jaren regelmatig toe en besomde in 1925

1.077 millioen gulden, bij 1.206 millioen in 1928,
terwijl er thans tegenover het vorige jaar, berekend
over 9 maanden, een
stijging
van 894 tot 934 milli-
oen gulden is. Daarbij doet zich in de laatste jaren

echter het verschijnsel voor, dat de uitvoer van
voedingsmiddelen stokt, doch die van de ,,andere”
fabrikaten regelmatig stijgt.

Uitvoer van fabrikaten, uitgedrukt in millioen gulden

Tijdperk
tezamen
voedings.
middelen
andere’

1925 geh. jaar
1.077
451
626.

.
1926

,,
1.035
408
627
1927
1.112
418
694

,
1928
1.206
404
802
1928 Jan.-Sept.
894 302 592
1929

,,

,,
.934
279
655

Hierdoor is het aandeel van den uitvoer der un

fabrieken bereide voedingsmiddelen in de waaide
van den geheelen uitvoer sedert 1925 van 25 pOt.

tot 20,4 pOt. gedaald, waartegenover dat der ,,andere”

fabrikaten van 34,6 pOt. tot 40,4 pOt. toenam. De
oorzaak daarvan ligt, veranderingen van voorbij-gaanden aard buiten beschouwing gelaten, in den stilstand van den uitvoer der in fabrieken bereide
verbruiksgoederen, die met een groote levendigheid
op de buitenlandsche markten voor de fabrikaten-

voortbrengingsgoederen gepaard ging. Teneinde dit
aan te toonen, worde de
gezamenlijke
uitvoer van
fabrikaten naar
zijn
bestemming – als verbruiksgoed
of als hulpmiddel
bij
de voortbrenging – verdeeld.

Door het verwaarloozen van de kleine posten hebb’èn
de aldus verkregen gegevens op 85 tot 90 pOt. vân
dien geheelen uitvoer betrekking:
— –

Voortbrengings-

Tijdperk

Verbruiksgoederen
_____ goederen ,,

millioen 1 millioen millioen 1 million
ton.

gulden
1

ton

gulden
3
1
1925
geh. jaar ..

1.578

687

1
1.062

250
1926

,,

,, ..

1.693

635

1.202

262
1927

,,

…

1.669

659

1.353

304
1928

,,

,, ..

1.692

680

1.421

329
1928
Jan-Sept…

1.233

506

1.093

245′
1929

,,

,, ..

1.204

532

1.119

248

Het gewicht van den uitvoer van verbruiksgoeder’en
stond naar het blijkt verleden jaar slechts 7 pOt.

boven dat van 1925, terwijl de waarde iets lager dn
in dat jaar was; en in het tijdperk onder verslag
nam het gewicht eenigermate af,
bij
een toenemiig
van de waarde met 5 pOt. De tusschenliggende jarn
geven het zelfde vlakke beeld, slechts door de prijs.
beweging een weinig verlevendigd. Daarentegen was
de buiteulandsche afzet der voortbrengingsmiddelen
in het vorige jaar met 34 püt. van het gewicht ‘èn
32 pOt. van de waarde in 1925 gegroeid en in 1929

lNHOUD
Bli.
ONZE NIJVERHEID EN DE WERELDHUISHOUIMNG door
W.

G.

H.

van der Zweep ……………………
1058
Graanrechten in Duitschland door
P. W. Bchilthujs.
1059
De Indische exportcultures in de laatste jaren door
Mr. D. J. H’ulshoff Pol

……………………..
1060
De Indische middelen over Augustus
1929
……….
1062
BUITENLÂNDOHE
MEDEWERKING:
De bank-enquête door
F. W. Forge

…………
1064
AANTEEKENINGEN:
De Amsterdamsche Kamer van Koopli’andel over
de

nikkelen

munt ………………………..
1065
Suikerproductie der wereld

………………..
1066
Resultaat van de rondvraag van de Internationale
Vereeniging voor de Suikerstatistiek ……….
1067
Indexcijfers van groot. en kleinhandelsprijzen in
Nederlandsch-Jndjë

…………………….
1067
BOEKAANKONDIGINOEN:
Mr. Marius G. Levenbach: Devakvereenigingen in
het Nederindsche Recht, bespr. door
Mr.
Dr. A.
A.

van

Rhijn…………………………..
1068
llAANDOIJFBRS:
Rijkspostspaarbank ………………. ……… ‘.
1068
Productie der Steenkolen-, Bruinkolen. en Zoutmijnen 1068
Overzicht van de Indische middelen …………
1069
STAPI5TI.EKEN EN OvERzIowrEN …………..
1069-1076
Oeldkoersen.

Bankstaten.

Verkeerswezen.
Wisselkoersen.

Goederenhandel.

ten opzichte van 1928, over 9 maanden berekend,

met onderscheidenlijk 2,4 pOt. en 1,2 pOt. De geringe
toeneming van den uitvoer der. voortbrengingsmid-

delen gedurende het loopende jaar vindt grootendeels

haar oorzaak in den achteruitgang van turfstrooisel,
superphosphaat, niet anders genoemde vetzuren en
geharde plantaardige oliën.

Het verschil is mitsdien zeer opvallend. Eener-
zijds een groei, die zich tot bijna alle onder-

deelen van den buitenlandschen afzet uitstrekt en
anderzijds over het geheel, genomen wel een vooruit-

gang van enkele onderdeelen – bijvoorbeeld aarde-

werk en electrotechnische verbruiksgoederen, (lampen
en radiotoestellen) maar overigens stilstand. Hoe

daardoor de beteekenis voor ônze volkshuishouding
van den uitvoer van verbruiksgoederen ten deele op
dien der voortbrengingsmiddelen is overgegaan, blijkt
uit den volgenden staat:

Uitvoer van fabrikaten.
vbr.g. = verbruiksgoederen

vtb.g. = voortbrengingsgoederen
uitgedrukt in honderdsten van den

Tijdperk
geheelen uitvoer

uitvoer van alle fabrikaten
gewicht 1 waarde l’i’icht
1
waarde

1925
geh. jaar.
15,3 10,3
44,3
15,3
59,7
40,3
73,3
26.7
1926

,,

,,

.
12,8
9,1
42,5
16,7
58,5
41,5
70,8 29,2
1927

.
13,9 11,3
40,5
18,-
55,2
44,8
68,4
31,6
1928

,,

,,

.
12,9 10,8
41,-
19,8
54,4
45,6 67,4
32,6
1928
Jan-Sept.
13,2
11,6
41,-
19,7
53,1
46,9
67,4
32,6
1929

,,

,,

.
12,-
11,3
42,6
19,9
51,8
48,21

68,2
31,8

Het aandeel van de verbruiksgoederen in het
gewicht van den geheelen uitvoer daalde van 15,3 pOt.

tot 12,9 pOt., dat der voortbrengingsgoederen steeg
van 10,3 pOt. tot 10,8 pOt.; in verhouding tot de
waarde van den geheelen uitvoer ging de beteekenis
der verbruiksgoederen van 44,3 pOt. tot 41 pOt.
achteruit,
bij
een
stijging
van die der voortbrengings-
goederen van 15,3 pOt. tot 19,8 pOt. Nog scherper
wordt het beeld, wanneer men de beide soorten van
fabrikaten in haar onderlinge verhouding beziet.
Want terwijl in 1925 59,7 pOt. van het gewicht van
den uitvoer der’ fabrikaten uit verbruiksgoederen bestond, tegen 40,3 pOt. voor de voortbrengings-
middelen, was dit aandeel van de eerste soort ver-

leden jaar tot 54,4 pOt. gedaald en van de tweede tot 45,6 pOt. gestegen. Naar de waarde, berekend
daalde het aandeel van de verbruiksgoederen van
73,3 pOt. tot 67,4 pOt., bij een
stijging
van dat der
voortbrengingsmiddelen van 26,7 pOt. tot 32,6 pOt.

Deze strekking in de ontwikkeling van onze han-

27 November 1929

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

1059

delsbeweging overtreft, met de veranderingen op het
gebied van de warmoezerij, alle andere ver in be-
langrijkheid. Dat daarbij deze verschuivingen niet

uitsluitend in de Nederlandsche volkshuishouding
voorkomen, toont de Duitsche uitvoer van fabrikaten,
die in 1925 voor 50 pOt.
1)
uit voortbrengingsgoe-
deren bestond en waarvan dit aandeel in 1928 tot

56 pOt. was gestegen; waarmede dus een evenredige

daling van de veibruiksgoederen gepaard ging.

Duitschland streeft derhalve naar een zelfde samen-

stelling van den fabrikaten-uitvoer, als de Vereenigde

Staten van Amerika, met een aandeel der voortbren-

gingsgoederen van 75 pOt., reeds bezitten. Breidt
men de vergelijking tot een land als Engeland uit,

dan blijken de fabrieken van verbruiksgoederen er
met een nog ernstiger stokking van den buitenland-
schen afzet dan elders te kampen.
Doordat overal de voortbrenging van verbruiks-

goederen aan een verkwijning van den buitenland-

schen afzet leidt, wordt zij in alle landen in toene-
mende mate van de binnenlandsche markt afhanke-

lijk. Klaarblijkelijk vindt ei een verandering in den
opbouw van de wereldhuishouding plaats en is dien-
tengevolge een
wijziging
van beteekenis in deze ont-
wikkeling voor de naaste toekomst weinig waar-

schijnlijk
,
Op Nederland, weiks fabrikaten-uitvoer
tot een zoo aanzienlijk deel uit verbruiksgoederen
2
)
bestaat, heeft deze gang van zaken veel meer invloed
dan op landen als Duitschland en de Vereenigde
Staten van Amerika, waar de voortbrengingsgoede-
ren thans den boventoon voeren.

Wat is, tegenover deze krachten, die den scheppings-
drang der volkeren beheerschen, de invloed van het
handelspolitieke ingrijpen? En wat te denken van

het voornemen onzer Regeering, die overweegt om
de werking der wereld-economische wetten, voor zoo-
ver zij die niet iii het voordeel van het land acht,
door een. . onderhandelingstarief te temperen?
Alhoewel door de ontwikkeling van de techniek bijvoorbeeld het hoogovenbedrijf thans niet alleen

ter winplaatse van de grondstoffen, maar tevens
0
1)
den verbindingsweg tusschen deze, in economischen
zin
mogelijk
werd, is de zware nijverheid toch nog
sterk aan haar grondstoffen gebonden. Hiernaast
vormt de hooge ontwikkeling van de Europeesche,
vooral de West-Europeesche, arbeiders een beletsel

tegen het wegtrekken van de lichte nijverheid uit
Europa, daar deze in hooge mate van den arbeid af-
hankelijk is. Weliswaar trachten vele landen, die de
voortbrengselen dezer nijverheid thans nog voor een
belangrijk deel invoeren, een eigen geschoolde ar-

beidersbevolking op te kweeken, maar dit is een zaak

van zeer langen duur. Bovendien vormt de voort-schrijdende mechanisatie, die de lichte nijverheid

hoe langer hoe meer aan krachtbronnen bindt, een
toenemende belemmering voor verplaatsing.
Daardoor heeft de handelspolitiek op de genoemde

twee onderdeelen van het bedrijfsleven op den duur
geen invloed van overwegenden aard, al moet men
haar beteekenis ook weer niet onderschatten. Maar
anders staat het met die fabrieken, waarvan de keus
der vestigingsplaats in groote mate van de woonplaats
der verbruikers afhangt. Want hier richten zich de
handelspolitieke maatregelen op een vooitbrengings-
gebied, dat zich door een neiging tot verspreiding
over de wereld kenmerkt. Het is tenslotte een vraag

J)
Verg. WochenberichtInstitut für Konjunktur forschung
Jrg.
2,
Nr.
26,
(waaraan de verhoudingen voor Duitschiand
en de Vereenigde Staten werden ontleend), en voorts
A.
Weber, Europa als Weltindustriezentrum und die Idee der
Zollunion, (in: Europiiist•he Zollunion, herausg. von H.
Heimann, Berlin
1926).
2)
Buy, boter, kaas, verduurzaamde melk, margarine, ge-
pelde rijst, verfstoffen, manufacturen, dekens, fijn aarde-
werk, papier, cacao en chocolade, suiker, gekorven tabak,
alcoholhoudende dranken, comestibles, bakkerswaren en
suikerwerk, radiotoestellen, instrumenten, gloeilampen en
andere lampen.

van vervoerkosten en de neiging tot verplaatsing

van een nijverheid zal sterker zijn, naar gelang in haar
eindvoortbrengselen het gewicht van de verbruikte

overal voorhanden grondstoffen, dat van de verbruikte

krachtstoffen en het slechts op een bepaalde plaats

aanwezige materiaal overtreft. In zulke gevallen ver-
groot de handelspolitiek den economischen drang;

zonder deze zou het wegtrekken van een bedrijfstak
uit het oude voortbrengingsgebied evengoed zijn ge-

schied, maar die verplaatsing wordt door het ,,opvoe-
dende” invoerrecht bespoedigd.

Het verflauwen van den uitvoer der in fabrieken
bereide verbruiksgoederen, waaronder de nijverheid

van de oude voortbrengingslanden ten huidigen dage

gebukt gaat, is derhalve naar zijn wezen geen han-
delspolitiek, doch een economisch
verschijnsel
met
een door de bescherming versneld beloop. Dit heeft
ongetwijfeld veroorzaakt, dat de
geleidelijke
aanpas-
sing aan nieuwe voortbrengings- en afzetverhoudingen,
die anders economische verschuivingen van dezen aard
verzacht, thans werd verstoord.
In deze verstoring ligt het
eigenlijk
nadeel der
hooge invoerrechten van onzen tijd; een nadeel, dat
Nederland niet alleen bij zijn uitvoer van verbruiks-

goederen, maar ook bij dien van zijn warmoezerj-
voortbrengselen ondervindt. Dat een onderhandelings-,

bedoeld is vechttarief, tegen deze nadeelen niets ver-
mag, is na het voorgaande duidelijk; men zie de

Duitsche ervaring. Daardoor biedt het door onze
Regeering aangekondigde vechttarief, tegenover de
hoogst onzekere kans, dat het op een enkel punt een
tegenstander tot toegeven dwingt, niet anders dan de
groote waarschijnlijkheid, dat het ons in een einde-

boze reeks van handelspolitieke moeilijkheden sleept,
niet het noodwendig gevolg, dat de
geleidelijke
gun-
stige ontwikkeling van onzen internationalen goe-
derenruil dreigt te worden afgebroken. Om van het
nadeel der hooge invoerrechten, waarmede men an-
deren wil straffen, voor onze eigen volkshuishouding
thans niet te spreken.

GRAANRECHTEN IN DUITSCHLAND.

Duitschland, dat tot omstreeks 1880 een uitvoer-

land van graan (târwe, rogge, gerst en haver) was,
is daarna, in verband met de sterke toeneming van
bevolking en nijverheid sedert ongeveer 1870, een
invoerland, hoofdzakelijk van tarwo geworden. Tot

1879 werden er geen invoerrechten op graan geheven,
niaar in dat jaar begon Bismarek daarmee,
zij
het
op bescheiden schaal (1 Mark per 100 KG. voor tarwe,
rogge en haver, Mark voor gerst en maïs). Sedert

zijn deze rechten zeer dikwijls gewijzigd en er zijn
allerlei variaties in aangebracht in verband met het
doel, waarvoor de verschillende graansoorten als
grondstof werden gebruikt.

Zoo werd en wordt gerst verschillend belast naar-
mate zij als veevoeder dan wel voor brouwerij, bran-
derij, gort- en Malzkaffee- fabricage wordt gebruikt, evenals tot voor kort mais naar gelang
zij
dient voor
veevoeder of als grondstof voor branderij en van
maïzena of voor zaaidoeleinden.

In den loop der jaren werden de invoerrechten
herhaaldelijk verhoogd, tot
zij
in 1902 voor tarwe op
7,5, voor rogge, haver en gerst op 7, voor maïs op
‘5 Mark werden gebracht. Tegenwoordig zijn de cijfers
voor tarwe en rogge M. 6!r, gerst voor veevoeder
M. 2.—., voor andere doeleinden M. 5,—, haver M. 6.—,

mais M. 2. Een groote moeilijkheid bij de toepas-
sing van dit systeem is, dat Duitschiand niet alleen
graan invoert, maar voor sommige graansoorten,
voor bepaalde kwaliteiten, in zekere gedeelten van het
jaar en in sommige, ni. de Noord-Oostelijke gedeelten
van het land een overschot heeft, dat in ‘t land zelf
geen, althans geen onmiddellijken afzet kan vinden

en dat men dus zoekt te exporteeren. Op zichzelf
zou zulk een export niet mogelijk zijn, omdat de
prijzen in Duitschland, zoo niet het geheele invoer-

1060

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

27 Novémber, 1929

iecht, dan toch een groot deel daarvan, hooger zijn

dan die op de onbelaste wereldmarkt, maar hij wordt

mogelijk gemaakt door het systeem der„Einfuhr

scheine”, certificaten, die de exporteur bij uitvo’er

ontvangt en die hem of den houder (want zij zijn
verhandelbaar), het recht geven, onverschillig welke

graansoort vrij van invoerrecht tot een overeehkom

stig bedrag, in Duitschiand in te voer’en.

Dit systeem heeft het groote voordeel, dat èen

tijdelijk, of zelfs
blijvend
overschot aan tarwe, rogge

of haver b.v. in Meckienburg of Pommeren, of aan

brouwgerst in Beieren, niet behoeft te worden be

waard tot andere streken in Duitschland het kunnefi

gebruiken of dat het niet op kostbare
wijze
vân het

eene eind van het land naar het andere behoeft te

worden vervoerd, maar dat het kan worden geëxport

teerd naar Finland, Denemarken, Skandinavië, Ne
derland, België, Engeland en zelfs Italië, waarvoor

import van andere soorten of kraliteiten, in ander

gedeelten van het
rijk,
voornamelijk het industrieele

Westen, tegen ,,Einfuhrscheine” in de plaats treedt.

Een nadeel kan zijn, dat later
blijkt,
dat dit overt

schot, dat voor sommige artikelen slechts in de eerte

maanden na den oogst bestaat, na den winter doof

grooteren import uit het buitenland tot hoogere
prijzen moet worden vervangen, hetgeen natuurlijk

een verlies voor de gemeenschap beteekent, maar eti
tegenovergestelde prjsbeweging is ook mogelijk.

Toch
lijkt
deze minder waarschijnlijk, omdat dè

najaars-exportverkoopen van Duitsch graan eeh

eenigszins gedwongen karakter hebben tea gevolg

van den ongunstigen, om niet te zeggen den nood toestand, waarin de Duitsche landbouw, vooril diè

van het Noord-Oosten, de zoogenaamde Oostelbischd,
de laatste jaren verkeert. De hoofdartikelen zijn daar
haver en vooral rogge, en een goede oogst van dit

laatste artikel beteekent een overschot boven de eigeh

behoefte, dat moet worden uitgevoerd. 1

Rogge is ‘echer een artikel, dat slechts door wei
4
–

nige en dan nog kleine landen in groote hoeveel!
,

heden wordt gebruikt, en ook dan nog grootendeel
slechts voor veevoeder. Deze landen, Finland, d
Randstaten, Denemarken, Skandinavië, Nederland eii

België, koopen de Duitsche rogge dus slechts al’s
zij niet te duur is tegenover andere voedergrane,

zooals maïs en gerst, en dit heeft ten gevolge, dat dè
Duitsche boer, niettegenstaande het invoerrecht en
den ,,Einfuhrschein” een zôô lagen prijs bedingt, dt
hij sinds jaar en dag steen en been klaagt en da’t

groote rogge-oogsten, zooals die van 1928 en 1929,
eer het karakter van een ramp, dan van een welda’a’d
voor hem
krijgen.
Geen wonder dat de agrarisch’s

belangen, die zich in Duitschiand sinds lang zoo krach’

tig,
dikwijls
zoo heftig uiten, en wier eerste
bewé-

ging steeds is, uitredding uit elke ongunstige om
1

standigheid van de Regeering te verlangen, ook nu
rijksmaatregelen eischen, om den roggeprijs in Duitsch-
land te verhoogen. Het eigenaardige is, dat verhoo
ging van het invoerrecht hier niet zou helpen, omdat
er immers een export-surplus is. Daarom kan dit
doel slechts bereikt worden door vermeerdering vah
het gebruik in Duitschiand zelf, ‘t zij voor mensche-
lijk, voedsel, ‘t zij als véevoer. Voor het eerste wor-
den twee maatregelen voorgesteld: gedwongen bij-
maling door alle Duitsche tarwemolens van b.v. 15
pOt. of 20 pOt. rogge, of een voorschrift, dat alle
roggemeelfabrikanten, die in den regel ongeveer 70 pOt. meel van de verwerkte rogge fabriceeren, dez
in het vervolg slechts tot 60 pOt. zullen mogen uit
malen, zoodat niet 30 maar 40 pOt. als roggezem
len veevoeder zouden worden.

Tegen beide denkbeelden komt de reeds noodlij,
dende Dujtsche meelindustrie in heftig verzet; zjj
voelt zich dit jaar reeds gemuilband door het vai
agrarische zijde doorgezette ‘voorschrift, dat alle
Duitsche tarwebloemfabrikanten, waar ook gelegen,
40 pOt. (later verhoogd op 50 pOt.) Duitsche tarwe

moeten vermalen, waardoor deze op
Prijs’
moet wor-
den gehouden; en voorspelt geen of een averechtsch

resultaat van den nieuwen dwangmaatregel, omdat

eenerzijds de achteruitgang van de kwaliteit van de
tarwebloem het gebruik zeer sterk zou doen vermin-

deren, anderzijds de gebruikers, die slechts van zui-
vere tarwebloem gediend
zijn,
ook de fabrikanten van
vermicelli en macaroni en van fijne meelspijzen, die

in het Duitsche menu zulk een groote rol spelen,

tot het koopen van zuiver buitenlandsch meel zouden
worden gedreven.

Wat het uitmalen der rogge tot 60 pOt. betreft,

dat zou’een ramp voor de roggemeelfabrikanten zijn,

want de meerdere 10 pOt., die als roggezemelen tot

veevoeder zouden worden-gedegradeerd, zouden slechts

met groot verlies kunnen worden verkocht. Immers
zemelen komen in het belang der veëhouders Duitsch-

land zonder invoerrecht binnen en moeten de con-

currentie doorstaan van het product uit Polen, dat

ook een groot overschot aan rogge heeft.
Nog een anderen, meer ingewikkelden maatregel

hebben de benarde roggeboeren uitgebroed, om van

het vee, in ‘t
bijzonder
van de varkens, gedaan te
krijgen, dat zij de overvloedige rogge verorberen en

den
prijs
opdrijven. Het eerste doen
zij
reeds in Noord-

Oost Duitschland, maar in het Westen en Noord-
Westen, in Oost-Friesland, Oldenburg, Westfalen en

de Rijnprovincie bestaat sinds lang een uitgebreide

bloeiende varkensfokkerj en mesterj, die wel is waar
de op eigen grond verbouwde rogge grootendeels zelf

vervoedert- maar hoofdzakelijk gebaseerd is op bui-

tenlandsche gerst, die in zeer groote hoevëelheden door Bremen en Hamburg en in mindere mate ook

via Rotterdam wordt geïmporteerd. Met het’oog op

dit zeer belangrijke bedrijf is het invoerrecht op
voedergerst sedert tal van jaren zeer laag gehouden en juist daardoor is het tot zoo groote ontwikkeling

kunnen komen.
In dit deel van Duitschland bestaan niet alleen
veel groote varkensmesterijen, maar er
zijn
tiendui-

zenden kleine boeren en handwerkslieden op het platte-

land, die er een bestaan of een bijverdienste in
vinden. Dit gebied wil het rogge-produceerend Oost-
Elbië veroveren, door het te dwingen de buitenland-

sche gerst door Duitsche rogge te vervangen, waar-
voor noodig zal zijn, dat ook voor deze gerst het
invoerrecht op 5 Mark wordt gebracht, of dat althans
een z5ôdanige regeling wordt getroffen, dat het in-

voerrecht van 2 Mark alléén dan wordt toegepast,
als de gebruiker zich verplicht, tevens een overeen-
komstige hoeveelheid Duitsche rogge te vervoederen.
De bedreigde varkensmesters verzetten zich hiertegen met hand en tand, bewerende, dat varkeiis niet gemest
kunnen worden met een grootere hoeveelheid rogge
dan zij nu reeds krijgen, dat een verandering van
voedsel gedurende de mestperiode ondoenlijk is, dat
alleen de gerstvoedering de eerste kwaliteit vleesch
en spek geeft, waaraan West-Duitschland de grootte

en den bloei’ van dit
bedrijf
te danken heeft, en dat

de mindere kwaliteit en de duurdere voedering de
concurrentie met het buitenland onmogelijk zou
maken, hetgeen weer zou moeten leiden tot verhooging
van invoerrécht op varkens en varkensvieesch. Toch is de indruk in de betrokken kringen in Duitschland,
dat waarschijnlijk tegen J’anuari tot verhooging van
het invoerrecht op gerst zal worden besloten.
Ziehier dus weer een sprekend voorbeeld van de
dwaalwegen der protectie, waarbij de hulp, door een
tijdelijk in ongunstige omstandigheden verkeerenden

bedrijfstak afgedwongen, onvermijdelijk schade aan
andere, daarmee samenhangende, berokkent.

Rotterdam, 22 Nov. 1929.

P. W. Sciuiiriiuis.

27 November
1929

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

1061

DE INDISCHE EXPORTCULTURES IN DE LAATSTE
JAREN.

De door het Centraal Kantoor van Statistiek te
Batavia tot dusver gepubliceerde cijfers omtrent de

landbouwexportgewassen van Nederlandsch- Indië stel-

len ons in staat de ontwikkeling der Indische cul-

tures na te gaan tot en met het jaar 1928. De vast-
getelde cijfers geven een inzicht in de bijna ononder-

broken toeneming der totaalproductie (in gewichtshoe-

veelheid) dezer cultures, welke de laatste jaren aan
den dag is getreden en in de onderlinge verhouding

tusschen de ondernemings- en bevolkingsproductie,

welke ondanks afwisselende ups en downs de alge-

meene tendens heeft in het voordeel van de laatste uit te vallen.

Waar van enkele cultures betrouwbare productie-
statistieken ontbreken, is een beeld van het verloop

der totaalproductie slechts af te leiden uit de uit-

voercijfers, waartegen te minder bezwaar bestaat, nu
het enkel om exportlandbouwgewassen gaat. Deze
cijfers zijn de volgende:

Tonnen

Duizenden
(1000 KG.)

guldens.

1925 ……………..3.347.232

1.459.315

1926 ……………..3.335.582

1.217.214

1921 ……………..3.795.133

1.291.729
1928 ……………

5.139.770

1.237.066

Sinds 1925 heeft dus, na een geringe inzinking
in 1926, een belangrijke vergrooting plaats gehad
van het productieapparaat der cultures, doch een

daling der waarde als gevolg van de prijsverlaging van verschillende artikelen op de wereldmarkt. De
toeneming van de gewichtshoeveelheid is een factor,
welke voor het economisch weerstandsvermogen van
Indië als geheel niet hoog genoeg kan worden aan-
geslagen, omdat daarin een groote reserve verscholen
ligt, waarvan de
belangrijkheid
pas aan den dag zal
treden, indien de ongunstige conjunctuur zal hebben
plaats gemaakt voor een beteren
tijd.
Wel is waar laat
het zich aanzien, dat de depressie voor vele belangrijke
artikelen voorloopig nog niet overwonnen zal zijn,
doch het zou te pessimistisch zijn om niet de hoop
op een terugkeer van betere prijzen te behouden.

Wat de verhouding betreft tusschen de uitvoel-
cijfers van de gewichtshoeveelbeid der producten van de ondernemingen en die van de bevolking, valt naast
het verschijnsel van afwisselende ups en downs over
kleine tijdsruimten een sterke verandering ten gunste
van laatsgenoemde over een lange periode waar te
nemen. Bedroeg de bevolkingsexport in 1894 nog

maar 11,3 pCt. van het totaal, in 1902 was deze
reeds gestegen tot 20,3 pCt., in 1910 tot 27,3 pOt.
Na een daling in de daarop volgende jaren, weer
gevolgd door een stijging, sprong het percentage in
1925 ten gevolge van de toen eerst goed aan den dag
tredende rubberproductie van de bevolking op 38.4

pOt. Dit is tot dusverre het topjaar gebleven; de
percentages voor 1926, 1927 en 1928 waren achter-
eenvolgens 32,9, 31,3 en 34,7. Eerst van 1927 op
1928 is de verhouding dus weer stijgende.
De afwisselende stijging en daling in de laatste

jaren van de onderlinge verhoudingscijfers van onder-
nemings- en bevolkingsexport is sinds 1926 gepaard
gegaan met een voortdurende toeneming van het ab-
solute cijfer van beide. Na den ,,rubberboom” in 1925
is de productie eenigszins ingezakt, zoodat 1926 lagere
cijfers vertoont, doch daarna is de
stijging weer on-
onderbroken voortgezet:

Uitvoer
van

Uitvoer
van

ondernemings-

bevolkings-

producten.

producten.
Ton (1000 KG.)
Ton
(1000 KG)

1926

2.399.813

935.769
1927

2.754.985

1.040.148
1928

3.429.021

1.710.749

De meerdere productie der bevolking, waarvan de

toenemende uitvoercijfers getuigenis afleggen, is een

gevolg van de sinds jaren door de Nederlandsch-
Indische Overheid in het werk gestelde pogingen om

de bevolking te brengen tot meerdere teelt van han-delsgewassen, welke meer winst afwerpen dan pro-

ducten, die voor inheemsche consumptie bestemd zijn,
zooa]s rijst; daar komt
bij,
dat in verschillende stre-
ken de bevolking er zelf den smaak van heeft beet-

gekregen. In tal van ambtelijke rapporten wordt ge-
wezen op de omstandigheid, dat in bepaalde streken

de rjstbouw minder goed verzorgd wordt, omdat de
energie geconcentreerd wordt op de handelsgewassen.

Speciaal wordt door de bevolking veel aandacht be-
steed aan rubber en koffie.

Het economisch leven in Indië vertoont dus het

kenmerk, dat het al minder en minder rechtstreeks
kan zorgen voor eigen voeding en daardoor in steeds

toenemende mate afhankelijk wordt van het buiten-
land. Dit
verschijnsel
is analoog aan de ontwikkeling,
welke de meest moderne landen vroeger hebben door-
gemaakt, toen
zij
al meer en meer in het wereldver-
keer werden opgenomen, en is derhalve niet te ver-

mijden, doch bergt naast zekere voordeelen onmis-

kenbare gevaren in zich. De voordeelen bestaan hierin,
dat de handelsgewassen nu eenmaal meer winst op-

leveren dan de voediiigsgewassen, en dus de welvaart
meer bevorderen. De nadeelen
zijn
echter, dat het
zich toeleggen op productie voor den export niet
geschiedt op de breede basis der industrialisatie,

doch slechts op die van de teelt van enkele land-
bouwcultures, waarvan de uitoefening reeds lang op
groote schaal door het uitheemsche kapitaal geschied-
de. Op de toch al op zichzelf vrij smalle fundeering
van de Nederlandsch-Indische welvaart, wordt zonder
eenige verbreeding in de hoogte voortgebouwd, waar-
door het economisch gebouw meer hoog dan breed
wordt. Wanneer de ontwikkeling in dezelfde richting
blijft doorgaan, zal de gevoeligheid van het Indische
economische leven voor hoog- en laagconjunctuur meer

en meer toenemen. Dat de teelt van een der belang-
rijkste tropische producten, t.w. de rubber, door de

inheemsche bevolking in die mate is opgevoerd, dat
zij in
belangrijke
mate kan medewerken aan even-
tueele latere overproducties, zooals zij thans reeds

voor een groot deel schuld heeft aan de tegenwoordige
crisis van dit artikel, maakt de zaak er niet beter op.
Evenwel is de tegenwoordige ontwikkeling voorloopig volstrekt onvermijdelijk: voor den verbouw van handels-
gewassen, welke geen hooge eischen aan intellect,
organisatievermogen en kapitaalkracht stelt, kan de bevolking met succes werkzaam zijn; aan de indus-

trieele productie is zij echter voorloopig nog niet toe,
daargelaten nog, dat tot dusver de industrialisatie
in het algemeen (dus ook door uitheemsch kapitaal)
een denkbeeld is, waarvan de toepasselijkheid voor
Indië nog weinig
mogelijk
is gebleken.
Wat nu verder de voornaamste artikelen afzonder-

lijk betreft, heeft de ondernemingsproductie van suiker
(t.w. hoofdsuiker en de met inbegrip van de andere
tot hoofdsuiker omgerekende suiker) zich in de laatste
jaren als volgt ontwikkeld (in quintalen van 100 K.G.).:

1924 ………………19.970.677 1925 ………………22.998.754 1926 ………………19.727.708 1927 ………………23.936.743 1928 ………………29.373.759

Treffend is, dat van 1924 tot 1927 het aantal
hectaren geoogste oppervlakte voortdurend steeg, doch de hoeveelheid verkregen hoofdsuiker op en neer ging, ten gevolge van de weersgesteldheid,
terwijl
van 1927
op 1928 de geoogste oppervlakte weliswaar opnieuw
behoorlijk toenam (van 179.120 H.A. tot 189.471 H.A.),
doch de productie in veel sterker verhouding steeg,
ni. van 23.936.743 tot 29.373.759 ciuintalen.
De
bij-
z’onder sterke productietoeneming van 1927 op 1928 is
op geen andere
wijze
te verklaren dan door den alge-
meenen aanplant van de rietsoort P. 0. J. 2878.

1062

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

27 November
1929

De geoogste (geslaagde) uitgestrektheid van het

bevolkingssuikerriet bedroeg in 1928 15.068 Hectare,
d.i. iets minder dan in 1924 (15.216 Hectare); de

cultuur daarvan is dus, waar de productiviteit in die

jaren weinig veranderd zal zijn, in tegenstelling tot

de ondernemin gscultuur niet vooruitgegaan. Wanneer
men, afgaande op de, door het Oentraal Kantoor

voor de Statistiek aan de hand van alle tot en met

1928 gehouden proef snitten, bepaalde gemiddelde pro-

ductiviteit per Hectare (varieerende tusschen 541 en

769 quintalen per Hectare), het ruwe gemiddelde stelt

op 650 quintalen, komt men voor 1928 tot een totaal-

productie van 9.644.200 quintalen suikerriet. Hoeveel

suiker hiervan werd verkregen, is moeilijk te schat-

ten. Neemt men eenzelfde verhouding aan als bij de

ondernemingssuiker, dus ongeveer 9 eenheden suiker-

riet op 1 eenheid hoofdsuiker, dan komt men op

ruim 1.000.000 quintalen hoofdsuiker (d.w.z. ruwe

suiker omgerekend tot hoofdsuiker). Dat een zeer

groot deel hiervan voor binnenlandsch gebruik heeft

gediend, volgt reeds aanstonds uit de uitvoerstatis-
tiek, welke voor laatstgenoemd jaar een export van

suiker en melasse vai± de bevolking aanwijst van

slechts 30.913 ton (dus 309.130 quintalen), terwijl

voorts door de suikerfabrieken niet meer dan 309.969
quintalen m aalriet, overeenkomende met ongeveer

34.000 quintalen hoofdsuiker, van de bevolking werd

opgekocht; dit equivalent aan suiker is natuurlijk
als ondernemingssuiker uitgevoerd.

*

Het verloop van de rubberproductie der laatste
jaren blijkt uit de volgende cijfers (in tonnen van

‘
1016 K.G.):

Totaal

Ondernemings- Bevo1lingsrubber,

rubber.

(droog equiva1ent)
1925

190.977

104.435 .

86.542
1926

201.923

121.091

..

80.832
1927

228.405

128.385

100.020
1928

228.764

138.662

90.102

Ten aanzien van den bevolkingsrubber moet eenige

reserve worden gemaakt bij de vergelijking van de
cijfers tot en met 1927 met die van 1928, omdat het
bedrag van het laatste jaar door nauwkeuriger be-

rekening hooger is uitgevallen. Afgezien hiervan kan
worden opgemerkt, dat de ondernemingsrubber ge-regeld een stijgende productie vertoont, ondanks de

prij..daling sinds 1925. De bevolkingsrubber vertoont
echter voortdurende ups en downs, doch is in elk geval
sinds het ,,boom”jaar 1925 niet erg toegenomen. Be-

halve van de prjsfluctuaties is deze voor de bevol-
kingsrubber geldende omstandigheid mede een gevolg

van de
wijze
van aanplant in vroegere jaren; In

de jaren van 1923 tot en met 1925 had voortdu-
rend een sterke stijging plaats, omdat toen in tap
kwamen de in hoofdzaak vr 1920 aangelegde tui-nen en deze tuinen zelf in de eerste exportjaren in
productie toenamen; Van medio 1920 tot medio
1923 werd slechts weinig bijgeplant, zoodat de jaren
na 1925 dan ook geen sterke productievermeer-
dering aantoonen. Zelfs kwam in 1926 een inzinking

als gevolg van den sterken prijsval in het begin van
dat jaar na het einde van de hausse-periode. Ook
1928 toont, vergeleken bij 1927 een achteruitgang,

omdat in 1927 de productie bij een Vrij constan-,
ten rubberprjs over het geheele jaar normaal was,
doch in 1928 door het terugloopen der
prijzen
de

animo voor het tappen langzamerhand verminderde;

een deel der importtappers verliet toen de rubber
streken, terwijl een gedeelte van de plaatselijke be-
volking, dat het beter gewend was, de exploitatie der,
tuinen niet voldoende loonend meer achtte. Eerst
tegen het eind van laatstgenoemd jaar begon de toe-,
stand te verbeteren.
Verder is gebleken, dat vergeleken met 1927 vrijwel
in alle gewesten het waschverlies bij de bevolkings

rubber verminderd is. De ruwe rubber is dus zui-

verder geworden,’ hetgeen een gevolg is van een be-

tere handhaving der
gewestelijke
rubberkeuren en van
de verwerking van’ een grooter gedeelte van de be-
olkingsrubber in Indië zelf.

* *

De koffiëcultuur is
bij
de bevolking steeds stijgende;

in 1924 was de productie 36.049 ton, in 1928 bedroeg

zij 70.635 ton. Vooral de laatste jaren is zij steeds
toenemende, als gevolg van de sterk toegenomen bé-

langstelling
bij
de bevolking. Daarentegen was de

productie der ondernemingen aan wisselvalligheid

ônderhevig: in de jaren 1924 en volgende tot en met
1928 bedroeg
zij
achtereenvolgens rond 43, 61, 39,

64 en 55 duizend ton.

De theeproductie is juist
bij
de ondernemingen

geregeld stijgende
(in 1924: 44:844 ton, in 1928

57.254 ton) en
bij
de bevolking wisselvallig op en

neergaande (in 1924 12.058 ‘ton, in 1928 15.608 ton).

Wat de tabak betreft, schommelt de jaarljksche

productie daarvan ii Sumatra’s Ooskust den laatsten
tijd om een gemiddelde van 20.000.000 K.G. (in 1928
21.180.914 K.G.) tengevolge van de omstandigheid,

dat de terreinen in Deli niet meer voor uitbreiding

van de productie der bladtabak vatbaar
zijn;
op Java

en Madoera bleef die der bladtabak tot en met 1’927

vrij constant, doch van 1927 op 1928 steeg zij van

17.889.675 tot 23.483.821 K.G. en van de krossok

bleef
zij
op omstreeks 20.000.000 K.G.

De copraproductie is voor verreweg het grootste

deel bevolkingscultuur; in 1928 stond tegenover een
export van 417.512 ton bevolkingséopra slechts 23.339

ton ondernemingscopra. Het jaar 1928 is een bijzon-

der goed jaar geweest, waarin de nadeelige gevolgen
van de droge jaren 1925 en 1926 geheel zijn verdwenen.
De cultuur is voor de bevolking van groote econo-

mische beteekenis.
Van de vezelgewassen is de agave verreweg de belangrijkste en deze wordt practisch alleen door

ondernemingen geproduceerd. De beteekenis is voort-

durend
stijgende:
volgens de statistieken steeg de

export van 31.909 ton in 1924 regelmatig tot 50.306

in 1928.
De kapok is veel meer een bevolkings- dan een ondernemingsproduct. De vezel daarvan wordt in

langzaam toenemende mate (alleen 1928 vertoont
eenigen teruggang) geproduceerd; de uitvoer steeg
van 16.528 ton in 1924 ,tot 19.738 ton in 1928.
De peper is eveneens bovénal een bevolkingsproduct
waarvan de uitvoer van 1925 op 1928 is achteruit

gegaan van 26.748.902 ton op 24.556.544 K.G.
De cultuur van de cassave (tapioca) is eveneens
grootendeels in handen der bevolking en neemt voort-
durend toe. Vooral de productie van gaplek en

gaplekmeel is buitengewoon gestegen: de uitvoer klom
van 50.191.063 K.G. in 1924 op 330.496.000 K.G.
in 1928. Mr.
D. J.
HULSnOFF
POL.

‘s-Gravenhage.

DE INDISCHE MIDDELEN OVER
AUGUSTUS 1929.

De totale opbrengst der Landsmidclelen sedert den
aanvang van dit jaar bedroeg
01)
het ei ode van ‘er-

slagmaancl f 445.826.000 tegen
f
455:070.000 in de

eerste acht maanden van het vorige jaar of ruim
f 9.2

m/ni minder.
. Indien men bij’ cle vergelijking van
(leze totzieri cle hoofdzakelijk in’ het vorig jaar ont-
vangen belangrijke achterstallige uitkeeringen aan
Neder-iandsch-Inclië uit cle opbrengst der Nederland-
sche oorlogswi nsthelasting niet mecletelt, dan i.s de
intkomst voor het loopende jaar circa
.f
11.9 m/m gui)-

stiger clan voor 1928.
De ontvangsten
in
versla..qmaa’n.d
bedroegen te-

zamen
f1.136
mini meer dan clie in de maand Augus-
tus 1:928; zij geven groepsgewi;jze aldus vergelekeii het

volgende beeld:

belastingen …..minder circa
f
0:532 m/ni

monopolies …..meer

, 11

110.063

1

27 November 1929

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

1063

producten ……meer circa
f
0.339 mfrn
bedrijven …….

0.997
allerlei middelen

,, 0.289

Bij de
belaslinggroep
werd cle teruggang hoofdza-
kelijk veroorzaakt door de oorlogswiristbelasting, door-

dat in Augustus 1928 een achterstallige uitkeering
uit cie Nederlandsche oorlogswinstbelasting van ruim
,f 2.6 rnlm
werd ontvaiigen. Deze ontvangst buiten be-

c’houwing latende, bracht de belastinggroep
f
2.096 mlm
meer op clan in Augustus 1928.

J:Iet invoerrecht l)racht in versiagmaand
f
1.063

m/rn meer op dan in dezelfde maand van het vorige
jaar. In vergelijking met het overeenkomstige tijdvak

van het vorige jaar, gaf dit recht in hetreeds verloo-

])Cfl
gedeelte van het jaar 1929 een accres te zien van

f
6.047 m/m, doch ten aanzien van cle onmiddellijk aan verslagmaanci voorafgegane maand was de op-
brengst in verslagmaand
f
0.94 ruim lager. De gemid-
(leicle maandram.ing zoowel als het evenredig deel der

jaarraming werden in verslagmaand en in het af ge-

loopen jaargedeelte door het .invoerrecht overschreden. niet.resp.
f
1.017 m/m en
f
10.478 m/m, welke cijfers
een
belangrijke
stijging aantoonen.

Het uitvoerrecht bracht in verslagrnaand
f
0.269
ru/m meer op dan in Augustus 1928, doch in cle eerste
S maanden van 1.929
f
0.021 in/ni minder dan in de-
zelfde periode van het vorige jaar. De gemiddelde

maanclram ing werd in verslagmaand door dit recht
overtroffen met
f
0.387 m/m; in het reeds verstreken
jaargedeelte bracht het
f
0.006 m/m minder op, dan
de raming waarbij reeds met een geringe achteruit-
gang rekening werd gehouden, deed verwachten.

De accijnzen leverden in Augustus 1929, in tegen-
stelling met de vorige maand,
.f
0.218 m/m minder op
dan in dezelfde maand van het vorige jaar en
f
0.525
ruim minder dal) in de onmiddellijk aan verslagmaand

voorafgegane maand. De totaal-opbrengst in de eerste
acht maanden van het loopencle jaar was echter
f
1.33
m/m hooger dan die in dezelfde periode van 1.925. De
ontvangsten in verslagrnaand en in de maande:n
Januari t/in Augustus 1928 bleven echter resp.
f
0.37
nl/in en
f
0.395 mim beneden cle gemiddelde maand-
raming en het evenredig deel (ier jaarraming.

Het statistiekrecht gaf in verslagmaanci en in (le
eerste acht maanden van het loopende jaar in verge-
lijking met dezelfde perioden van het vorige jaar een
stijging te zien en wei van resp.
f
0.055 m/m en

f
0.1.43 m/m. 1-let bracht in verslagmaand echter

.f
0.077 m/m minder op dan in Juli 1929. De gemid-
leide maandraming en het evenredig deel der jaar-

raming werden in de overeenkomstige verslagperioden
overschreden met resp:
.f
0.057 m/rn en
f
0.169 m/in.
Het zegeirecht bracht in verslagmaand
f
0.351 m/m
meer
OJ)
clan in de gelijknamige maand van het vorige
jaar. De totaal-ontvangsten in het afgeloopen jaarge-
deelte waren tezamen
f
0.033 m/m meer dan die in
de eerste acht maanden van 1.92 en
f
0.336 m/m meer
dan de raming deed verwachten.
De opbrengst der slachtbela.stingen was in den
100
1
)

van het jaar vrijwel gelijk aan die in het vorige jaar.
l)e fractioneele jaarrarning werd in liet afgeloopen
achtmaanclsch tijdvak overschreden met
f
0.261 m/m.
De ontvangsten aan personeele-, inkomsten- en veii-
n ootschapshelasti ng waren ged urende verslagmaancl
resp.
.f
0.03 mim en
,f
0.411 m/m hooger en
f
0.59 mini
lager dan in dezelfde maand van het vorige jaar. De
totaal-opbrengsten in het afgeloopen jaargedeelte wa-
ren nagenoeg gelijk aan die over hetzelfde tijdvak van
het vorig jaar. Bij de verponding is geen vergelijking

mogelijk met de ontvangsten gedurende het vorige
jaar, aangezien de aanslag over het tijdvak 1928/1932
eerst in den loop van dit jaar kon worden vastgesteld
wegens cle invoering van de voor genoemd tijdvak gel-
clend e nieuwe verpondingsordon n anti e, waarvan de
afkondiging op 28 Augustus 1928 plaats had. De op-
brengst der landelijke inkomsten was in verslagmaand

f
0.407 m/m lager dan in Augustus 1928, doch in het

afgeloopen jaargedeelte ruim
f
0.846 m/m hooger dan
in de eerste acht maanden van het vorige jaar. Bij

deze kohierbelasti.ngen, die tegen het einde van het
kalendlerjaar ruim plegen te gaan vloeien, kunnen
geen zuivere vergelijkingen getroffen worden tusschen

(le opbrengstcijfers dezer heffingen en de overeenkom-
stige ramingsfracties.

Bij cle
monopolies
was cle vooruitgang het gevolg
van een hoogere opbrengst van de pandhuisregie ad

f
0.559 m/m, clie ook de gemiddelde maandraming met

f
0.315 ni/m overtrof. De totaal-opbrengst in he af-
geloopen deel van het jaar was
f
0.642 m/m hooger
dan in cle overeenkomstige periode van het vorige jaar
en
f
1.165 ni/ni hooger dan liet evenredig gedeelte der
jaarraming. Deze vooruitgang is niet alleen een ge-

volg van cle toename van liet aantal 1eenngen, maar
houdt ook verband niet de omstandigheid, dat het

sinds April 1928 geldende nieuwe rentetarief . thans

meer bekendheid onder de bevolking heeft gekregen,
zoodat meer gebruik wordt gemaalct van den lange-

ren staantijci, hetgeen hoogere uitkomsteji dan het
vorige jaar ten gevolge heeft.

IDe opiumregie leverde in verslaginaand
f
0.109 nl/nl
minder op dan i.n dezelfde maand van het vorige jaar
en gedurende de eerste acht maanden van het loopend
jaar
f
0.878 m/m minder dan in hetzelfde tijdvak van
1.928. De oorzalcen van de daling van dit middel zijn
reeds in vorige verslagen vermeld. De evenredige ge-
cleelten der jaarraming werden in verslagmaanci en
in het reeds afgeloopen jaargedeelte echter nog over-
schreden met resp.
f
0.328 m/m en
f
1.679 m/m.

Door de leveringen van zout bij groote hoeveel-
heden tegelijk aan de provincies
WT
es
t en Oost-Java
zijn cle rnaandelijksche ophrengstcijfers van cli t mono-
polie voor onderlinge vergelijking van weinig waarde.

Gedurende de eerste acht maanden van 1.929 was de
opbrengst circa
f
1.356 m/m lager clan in hetzelfde
tijdvak van 1.928, hetgeen werd veroorzaakt door de

in 1929 aangevangen levering van zout aan cie pro-

vincie Oost-Java met cle gebruikelijke reductie van
40 pOt. I
–
iet evenredige gedeelte der jaarraming, waar-
bij niet deze reductie rekening werd gehouden, werd
in het reeds verloopen deel van het jaar overschreden
niet
f
0.686 mini.

De vooruitgang in versiagmaand bij cle
producien
werd veroorzaakt door de meerdere ontvangsten uit
den verkoop van tin ad
,f
0.644 m/m.; deze bleven ccli-
ter nog
.f
0.476 in/in beneden de gemiddelde maand-
raming. De opbrengst van dit product in liet reeds
afgeloopen gedeelte van liet jaar ws in totaal
f
3.191.
m/m lager clan die in de eerste acht maanden van 1.928
en
f
3.061 mfni lager dan liet evenredlig gedeelte der
jaarraming. De achteruitgang is een gevolg van de
daling der tinprijzen.

De kina- en de caoutchouccultuur leverden in v er-
siagmaand resp.
j
0.154 m/rn meer en
f
0.1.74 m/ni
minder op dan in dezelfde maand van liet vorige jaar
en in de eerste acht maanden van 1929 resp.
f
0.112
ruim meer en
f
1.223 rn/m minder dan in dezelfde
periode van 1928. Beide cultures bleven in liet afge.
loopen gedeelte van 1.929, evenals in de vorige maan-
den, 1)eneden het evenredig deel der jaarraming (resp.

f
0.034 m/m en
f
0.59 m/m).

De opbrengsten van het boschwezen waren in ver-
slagmaand
f
0.026 m/ni lager dan in de gelijknamige
maand van liet vorige jaar, de maandraming werd
echter met ruim
.f
0.304 m/m overschreden. In liet
afgeloopen jaargedeelte werd
.f
1.261 m/m meer ont
vangen dan in hetzelfde tijdvak van het jaar 1928 en

.f
0.789 m/ni meer dan cle raming deed verwachten.

Deze gunstige uitkomsten zijn hoofdzakelijk het ge-
volg van een grooteien afzet, van djatihout.

De goud- en zilverinijnen 1)rachten in verslagmaand

.f
0.022 m/ni minder op dal) in de maand Augustus
van het vorig jaar. De totaal-opbrengst over de eer-
ste acht maanden van het jaar 1929 was ongeveer ge-
lijk aan die over hetzelfde tijdvak van 1928, zij over-

r

–

–

–

–
II

1064

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN . 27
November 1929

trof liet evenredig gedeelte der jaarrami.ïig met

f
0.046 m/m.

De steenkoieuopbrengst was in verslagmaanci
f
0.236

tn/m minder dan in de gelijknamige maand van het

jaar 1.928, doch over het afgeloopen gedeelte van het

jaar
f
0.536 mim gunstiger dan in dezelfde periode

van het vorlge jaar. in genoemd tijdvak van 1929
bleef zij j 1.761 mim beneden het evenredig deel der

jaarraming, waarbij er rekening mede dient te .worddii
gehouden, dat nog hooge bedragen zijn te vorderen en

te verrekenen.

Deopbrengsf bij de
bedrijven,
met uitzondering van

den baggerdienst en de landsdrukkerij, waren alle

gunstiger dan in dezelfde maand van het vorig jaar.
Ook in het afgeloopen jaargedeelte waren de uitkom-

sten gunstiger dan in 1928. Door de S.S. en Tram

wegen, den P. T. en T.-dienst, den baggerdienst, het

havenwezen en de landsdrukkerij werd resp.
f
2.447

m/m,
f
0.973 mim,
f
0.671 m/m,
f
0.699 m/m en

f
0.243
mini
meer ontvangen dan in dezelfde periode

”an het vorige jaar.

De opbrengst bij cle Spoor- en Tramwegen was in

verslagmaand wegens een langer aanhoudend suikei-

transport circa
f
0.749 m/rn hooger dan in de gelijk-

namige maand van het vorige jaar; hierin werd bij-

gedragen door: .

het Javanet …………. ad
f
‘735.000

1

de Zuid-Sumatralijnen

,, ,,
36.000

t

de Atjehtram ………..,, ,,

6.000

met daartegenover een mindere opbrengst bij de:

S.S. Sum. Westkust . …… ad
f
30.000

Z.W.
Oelebes-tram ……..,, ,, 1.000

Uit nevenbedrijven en aan andere ontvangsten werd

f
2.000 meer ontvangen. D& gemiddelde maandraming
en het evenredig deel der jaarraming werd door de

geheelen dienst overschreden met resp.
f
1.715 m/rn

en
f
0.864 mim. /

Bij den P. T. en T.-dienst waren de inkomsten ii

verslagmaand in totaal eveneens hooger dan in de-

zelf de maand van het vorige jaar en wel
f
161.000. De

meerdere ontvangsten hadden plaats bij de .

telegrafie ………….. ad
f
35.000

telefonie ………….

,,
,
3
91.000

doch bij de posterijen werd
f
23.000 minder ontvan gen dan in de maand Augustus 1928, hetgeen gedeel-
telijk zijn oorzaak vindt in het verlaagde posttarief,
dat op 1. Januari 1929 in werking is getreden. Aan verschillende ,,andere ontvangsten” werd
f
58.000

meer ontvangen. De totaal-opbrengst in het afgeloo-

pen jaargedeelte was circa
f
0.973 m/m gunstiger dan
111
in 1928, zij overtrof het evenredig deel der jaarramin

met
.f
0.386 mfm.

De opbrengst van het havenwezen bedroeg in ver-

slagmaand
f 0.016
mim meer dan in de ge1jknamig

maand van 1928, doch bleef met
f
0.009 mim beneden

de gemiddelde maandraming. In de eerste acht
m
aan:

den van 1.929 werd
f 0.1
m/m meer ontvangen dan in
hetzelfde tijdvak van het vorige jaar en
f
2.429 m/rn

meer dan de raming deed verwachten.

Hoewel door den baggerdienst in verslagmaand

f
0.101 m/m minder is ontvangen dan in Augustus

1928 werd de gemiddelde maandraming nog mët

f
0.152 mim overtroffen. Het evenredig deel der jaar-
raming werd iii het reeds verstreken gedeelte van 1929

met
f
1.213 m/ni overschreden. De gunstige uitkom-
sten van dit bedrijf vinden hun oorzaak in de bijzon-
dere inkomsten wegens het ophoogen van terreinen te

Palembang.

Bij de -Landsdrukkerj en den dienst voor W. en blijven doorloopend belangrijke bedragen te verrek-
nen en te vorderen, hetgeen het nadeelig’verschil van
de ontvangsten gedurende het loopend jaar met
evenredige gedeelte der jaarraming tengevolge heeft.

BUITENLANDSCHE MEDEWERKING.
.

DE BANK-ENQUETE.

l)e heer F. V. Forge te Londen
schrijft
ons:

.De Commissie, benoemd door den Rijkskanselier der
Schaticist, den heer Snowden, om een onderzoek in te

stellen naar liet Br.itsche bankwezen met het doel na

te gaan, of er niet iets gedaan Ican- worden voor cle

industrie van dit land, heeft zoo juist haar inleidende

besprekingen gehouden en haar werkwijze vastgesteld.
De opdracht van deze Commissie is zeer ruim. Zij be-
1

staat uit leden ‘-), die verschillende richtingen uit de

conomische wetenschap, het banlcw’ezen en cle. indus-

trie vertegenwoordigen en haar werkzaamheden begii-

nen op een tijdstip, dat de bestaande moeilijkheden van

cle industrie verscherpt worden door de gevolgen van

een speeulatieve ,,boom” op de beuzen in Groot-Brit-.

tannië en nog nieer in andere landen.
T:iet is misschien niet te veel gezegd, dat men, voor-
zoover men belangstelt in deze niak, de meening heeft,

(at de Commissie benoemd is om een weg aan te wij-

zen, waardoor liet voor de speculatie te New-York on-
mogelijlc wordt om cle Britsche industrie .te benadee-
len. 1-let behoeft nauwelijks gezegd te worden, dat dit

waarschijnlijk ni.et de opvatting is, die voorgestaan
wordt door leden van de Commissie als Prof. Gre

gory of de heer R. H. Brand, Directeur van Lazard

Bros, i.ndien
zij
al überhaupt door een der andere leden

wordt gehuldigd. Dat dit evenwel niet alleen de mee-

ning is van de buitenstaanders, blijkt duidelijk uit het

feit, dat een van de leidende Engelsche dagbladen er toe

lcomt oni zoo iets als een restrictie op de buitenland-
sclie leeningen voor te staan tenvoordeele van den bin-

nenlandschen handel en de binnenlandsche industrie.
In dit clenkbeeld zit natuurlijk iii.ets nieuws, en wij
brengen in herinnering, dat vele jaren geleden een an-
der lid van de Commissie, de heer J. M. Keynes, zich
zeer sterk ten gunste van een dergelijke beperking

heeft uitgesproken. In dit geval echter was de voor-
naamste, indien n:iet de eenige objectie, de buiten-
sporige verleening van credieten op langen termijn

aan het buitenland, terwijl het
schijnt,
dat men nu een

algemeene beperking wenscht van allen export van

Icapitaal, zoowel op langen als op korten termijn.
Het behoeft geen betoog, dat indien dergelijke aan-
bevelingen zouden worden gemaakt en indien zij door-
gevoerd werden, hierdoor cle plaats van Londen als
een van de belangrijkste financieele- en handelscen-
tra van de wereld, radicaal gewijzigd zou worden en de
inicomsten. van Groot-Brittannië ui.t tslrijke bronnen
oii ongunstige wijze beïnvloed zouden worden. Veel

zou natuurlijk afhangen van de omstandigheden, maar
het is gemakkelijk in te zien, dat een dergelijlce poli-
tiek een vèrstrekkenden invloed zou uitoefenen op

de financieele centra van liet Continent van Europa,
en misschien wel in het bijzonder op Nederland. De
voorstanders van het idee van de beperking van bui-
tenlandsche leeningen – terloops merken wij op, dat

een niet-officieel embargo op groote buitenlandsche
leeningen op het oogeublik in Londen bestaat of al-
thans tot voor eenige weken heeft bestaan – haseeren
hun opvatting op de veronderstelling, dat een land

meer blijvende voordeelen ondervindt van liet beleg-
gen van zijn gespaarde Icapitalen binnen de eigen

grenzen, dat wanneer het deze in het buitenland
u:itleent, en verder, dat er in Engeland een voldoen-
de vraag naar kapitaal is om ten minste van een
aanzienlijk deel van het kapitaalaanbod gebruik te

maken, dat nu naar het buitenland gaat.
Laten wij liet eerstgenoemde punt eens nader be-
zien. De voorstanders, van restrictie beweren, dat,

1)
Tooi.zitter van deze Commissie is de jurist E[. P.
MacMilla.n; onder de andere dertien leden bevinden zich
Mc.Kenna. Sir Thomas Allen, Lorci Bradbury, Cccii Lebock,
Directeur van de Bank of Engiand, L. B. Lee, Voorzitter
van de Vereen. van Industrieelen,
R. H.
Brand en verder
de economen J. M. Keynes en Prof. Dr. T. E. Gregory.
(Red.)

27 November 1929

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

1065

iii cii £ 1 .000.000 gebruikt wordt om Ii i

een i.i.ieuwe

iahriek op te zetten in plaats van in Argenti n:ië, wij

ii het eerste geval tot den vollen omvang van het
bedrag voordeel trekken, terwijl wij, indien dit kapi-

taal in liet buitenland geïnvesteerd wordt, slechts

een deel van de opbrengsten ontvangen, in d t laatste
geval vergeet men echter, dat wij ook slechts aan ccii

deel van het verlies blootgesteld zijn. Dit plint is
echter niet van een ige wezenlijke beteekenis, want de
veron clersteili ng, dat de fabriek in het egeL lat cl op-
geri.ch t kun worden, neemt als bewezen aan, wat nog

bewezen moet worden immers, er zijn weinig men-

schen, clie kapitaal in het hu i.teniancl zullen beleggen,

indien zij een even hooge vergoeding in het binnen-
land kunnen, verkrijgen, waar liet zooveel gemakke-

lijker is om in contact te blijven met cle werkzaam-
heden van degenen, aan wie het kapitaal is toever-
trouwci.

Dit brengt ons vanzelf naar het tweede punt, dat

de icern van liet vraagstuk raalct. Niemand kun ont-

kennen, dat Groot-Brittannië een groot bedrag aan

nieuwe kapitaalgoedereii noodig lieef t in den vorm
van goed uitgeruste fabrieken, maar de vraag is

roo
r

alsnog niet effectief, want voor cle hehoef te aan ka-pitaal uit hoofde van rat.ional isatie of om andere re-
(lenen, zijn cle ondernemingen., clie de fabrieken willen

oprichten, niet in een positie om een rente aan te
bieden., die evenredig i.s met het risico, dat de crediet-
gever onder de tegenwoordige omstandigheden loopt.
Dat wil zeggen dat zij op de open markt niet kunnen
concurreeren en bij de bankconimissie is daCrom aan-
gedrongen, en dat nog. wel, vreemd genoeg, door de
,,Manchester Guardian”, op bescherming van de hin-
nenlandsche, industrieën via de kapitabimarict.

Wij behoeven op het voor en tegen van beperking
van den kapitaalexport niet nader in te gaan, aange-
zien verschillende experimenten om deze in toepassing
te brengen, bewezen hebben, dat alle embargo’s de ten-

dens hebben om den uitvoer van kapitaal eerder te
vermeerde.ren dan te verminderen. De eenige handel-
wijze, die nuttige resultaten heeft. gehad, schijnt een
tijdelijke afspraak tot een verminderde aanmoedig ing
van den uitvoer van kapitaal te zijn en dit middel is

voor een lange periode nooit effectief gebleken.

indien wij ons afvragen, wat het middel zou kun-

nen zijn, dat cle nieuwe commissie kan aanwenden, in
(le hoop eenige verbetering te brengen in de facili-

teiten voor de Britsche :induStri, zoo is het meest.
waarschijnlijke een onderzoek naar de juiste methoden,

volgens welke credieten aan handel en industrie wor-
den verleend en naar het apparaat voor de uitgifte
van industrieele obligaties en aandeelen. Op het
oogenblik is liet ten minste voor het grootste gedeelte

van het publiek, dat in deze zaken belangstelt, niet

duidelijk, of cie banicen bij ‘de credietverleening aan
haar cliënten wel voldoende rekening houden niet den
algemeenen toestand van de industrie. Zij missen
hiertoe, met een of twee uitzonderingen, de noodige
statistische gegevens.

Eveneens ontbreekt het den beleggers aan een bruik-
baren leidraad om een keus te maken bij het investee-

ren van nieuw kapitaal. Dit heeft dikwijls ten gevolge,
dat de gemaakte keus veeleer rust op de reputatie van
een onderneming uit het verleden dan op den feite-

lijken toestand, en hoewel dit op zichzelf geen slecht
richtsnoer is, zouden toch vele verliezen kunnen wor-
den vooriconien, indien dit aangevuld werd door ver-
dere inlichtingen, terwijl de industrie, die in een ge-
zonde financieele positie verkeert, in staat zou zijn

hierui.t voordeel te trekken. De verlangde inlichtin-
gen kunnen
01)
liet oogenblik slechts verkregen worden
door eenzijdige en gebrekkige jaarljksche balanseu,
die meestal vele maanden verschijnen na den datum,
waarop zij betrekking hebben. De met het vraagstuk

van kapitaalsuitgifte nauw verwante structuur van
het Britsche bankwezen, is nietvan dien aard, dat de
banken zelf daarbij een rol kunnen spelen, zooals zulks

iii ie landen. op liet Ooiitinent van iuropa het geval
is,
maar wel zou er plaats zijn voor een verbetôring
van liet bestaande apparaat.

De moeilijkheid om buiteniandsche leen ngen te
plaatsen, werd hier eenige decennia geleden opgelost

door de vestiging van emissiehuizen met een inter-tatioriale reputatie, die zich op dit gebied speciali-
seercien. Er bestaan op het oogenblik reeds huizen,
ilic denzel:fclen dienst voor bepaalde takken van :indus-

Inc vervullen. Mogelijkerwijs zou het’iiet buiten de

werkingsfeer van cle Oonimissie liggen om een plan
op te stellen voor cle verdere ontwikkeling van, der-
gelijke zaken..

AANTEEKENINGEN.

De Amsterdamsche Kamer van Koophandel
over de nikkelen munt.

In ons nummer van 23 October jl. maalcten wij mel-

ding van een rapport, over de quaestie van de nildke-

len munt, uitgebracht door eene Commissie ad hoc
uit de’ Amsterdamsche Kamer van Koophandel. Met
een schrijven d.d. 19 dezer heeft de Kamer zelf thans
-haar standpunt aan de Nikkeleommi.ssie kenbaar ge-
-maakt.

Evenmin als cle zooeven genoemde Commissie komt
de Kamer ten aanzien van de hoofdvraag, de al of
niet wensehelijkheici van invoering van nikkelen

munt, tot een bepaalde conclusie. Eenerzijds is de
Kamer onder den indruk, dat de bedenkingen tegen dé voorgenomen munthervorming niet overwegend
behoeven te zijn, doch anderzijds wijst zij erop, dat
veel van hetgeen dezen indruk bepaalt, niet voor
strikt bewijs vatbaar is, en dat invoering van nikkel-
munt een zeker risico met zich brengt in tijden van crisis. De vraag, of men dit risico mag aanvaarden,
hangt voor de Kamer af van het voordeel, dat met

cle munthervorming is te bereiken, en over den om-
vang daarvan loopen de meeningen zeer uiteen. De
Muntvers]agen toch schatten de zilvercireulatie op
ruim 500 millioen gulden, terwijl er andere taxaties
zijn – o.a. noemt de Kamer eene schatting van Mr.

Vissering van 200 millioen – die zeer veel lager zijn.
Wanneer men nu de winst, welke voortvloeit uit de
vervanging van zilver door nikkel, hezigt tot extra’
aflossing van staatsschulcl, resp. tot belegging in de

k[untfondsen, en dan de rente, welke men daardoor
kweekt, jaarlijks gebruikt voor verdere aflossing van
staatssehulcl, zoo kan deze laatste voor Nederland en
indië samen bij een intrinsielce waarde van het zil-
.rergeld van circa 40 püt. en bij een rentestand van
414 pOt. niet 9 inillioen p. j. verminderen, indien er een
ilvercirculatie van 500 millioen is, doch slechts met
3.6 millioen, indien de schatting van 200 millioen de
juiste blijkt. Dat laatste voordeel is gering, en daar-

tegen weegt volgens de Kamer het risico, dat invoe-
ring van nikkelmunt met zich zou brengen, – waar-
over zoo aanstonds nader – niet op.

Bij het lezen van den brief van de Amsterdamsche
Kamer kregen wij den indr uk, dat deze het zooeven
genoemde bedrag aan renteivinst ad resp. 9 of 3.6 mil-
lioen als liet eigenlijk voordeel van dle munthervor-m:ing beschouwt. Indien dat inderdaad cle juiste in-

terpretatie van het schrijven mocht zijn, zoo heef t de
Lamer zich, dunkt ons, aan eene misvatting schuldig
gemaakt. Het voordeel van de munthervorming toch

is tweeledig. In de eerste plaats vervangt men het
zilver, dat thans in onze munten zit en als zoodanig
overbodig is, door een goedkooper metaal, zoodat men
de daarop te maken winst kan hezigen voor het koo-pen van nuttiger zaken, dan het zilveren afgodje, dat
door vele mercantilisti,sch georiënteerde Nederlan-

ders blijkbaar nog wordt aanheden. Dat is een voor-
deel, hctwelk uiteraard niet moet ten goede komen
aa:n de gewone staatsinkomsten, die dan één enkele
maal verhoogd zouden kunnen worden, maar dat ge-
bruikt moet worden voor extra aflossing van staats-
schuld, of voor belegging van dè muntfond.sen in

1066

ECONOMISCH-STAT-ISTISCHE BERICHTEN

27 November 1929

staatsschuid of in andere rentegevende activa. In d

beide laatste gevallen wordt het geheele bedrag van
cle winst aan de credietmarkt ten goede gebracht, want

de vroegere houders van staataschulci zullen veer eelf
nieuwe belegging zoeken, en als de muutfondsen een

deel hunner gelden
01)
cle geidmarkt zouden uitzet-

ten – waarvoor veel te zeggen is, – dan vergroot

ook dat het kapitaalaanbod, maar nu. op korten

termijn.

De geheele munthervorming komt dus hierop neer

dat men een nutteloos bezit vervangt door een nut:
tig bezit, welk laatste rentegevend zal zijn. De Ne
derlandsche en Indische volksrijkdom wordt dus tot

een bedrag, liggend tusschen 80 millioen en 200 mil

li.oen, vergroot met nuttige zaken, ter verkrijging

waarvan men anders had moeten leenen, maar waar-

voor nu het geld wordt gevonden uit het doode bezit;

dat wij iii den vorm vanons zilvergeld hebben. Hiër-mede is, naar het ons voorkomt, het voordeel van

nmnthervorrning in een beter licht gesteld, dan in

den brief der Amsterdamsche Kamer, die slechts dcii
nadruk legt op de rente van het uit de munthervor-
ming te verkrijgen kapitaal, maar niet op dat kapitaal

zelf.

MTat verder het risico betreft, zoo merkt de Kamer
tegenover het betoog dergenen, die nikkelgeld juist

met het oog op
cris.istijden
gewenscht achten wegens

de in verhouding tot zilvergeld geringere, kans van

oppotti.ng
, het volgende
Op:

Het komt ons echter voor, dat bij dezen gedachtengang
het gevaar uit liet oog verloren wordt, dat geidsoorten,
welke nauwelijks eenige intrinsieke waarde hebben, iii tij-
den van crisis zoo snel mogelijk zullen worden uitgestooten,
in verband waarmede een algemeene ongeneigdheid zou
ontstaan, goederen tegen nikkelen munt af te geven. Ook
wanneer wordt toegegeven, dat uit het oppotten van zil-,
veren munt een tijdelijke stooris iii cle circulatie kan out-
staan, zoo zijn wij geneigd dit bezwaar minder te duchten,
clan de ernstige stagnatie, welke in het dagelijksch ruilverkeer
moet ontstaan, wanneer onder het groote publiek het vër-
trouwen in het ruilmiddel mocht worden geschokt. Wij er-
kennen dat hier moeilijk van te voren te peilen psycholo-
gische factoren een rol zullen spelen, maar in de onzeker-
heid omtrent de juiste beteekenis ervan, zouden wij op zich-
zelf veiligheidshalvé de voorkeur aan het aanhouden van
zilver geven, tenzij de te verwachten finaneieele baten zoo-
danig zijn, dat zij het aanvaarden van risico wettigen.

Deze gedachtengang is niet bepaald sterk te noe-
men. In tijden van beroering, zooals in Juli 1914,
heeft men alle. kans, dat een deel van het publiek het
zilver zal gaan oppotten. Vooral de boerenzijn daar
sterk in. Dat ontwricht het betalingsverkeer en de
uitgifte van noodgeld zal noodzakelijk worden. Door
ben, die niet oppotten, hetzij omdat zij daar geen
prijs op stellen, hetzij omdat zij te laat komen en het
zilver door de kleine minderheid van het volk, dat
de kous in eere houdt, bereids in beslag is genomen,
zal dit noodgeld op precies dezelfde wijze gebruikt

worden als thans het bankpapier.
01)
deze wijz
e• ging

het althans in 1914 met de zi.lverbbns. Door zulk
in-

trinsieI- waordeloos noodqeld
wordt de ontstane stad
–
natie afdoende bezworen, om de eenvoudige rdeii,
dat het verkeer nu eenmaal ook in tijden van beroe-
ring geld noodig heeft in kleine coupures.

De vrees van de Amsterdamsche Kamer schijnt on’s
dan ook volkomen ongemotiveerd. Indien er al van-
trouwen tegen het circuleerend geld ontstaat, en som-
migen in tijden van beroering de nikkelmunt zoo
snel mogelijk van de hand zouden willen doen, zoo
zouden dezulken zich daarniede zelf in moeilijkheid
brengen, aangezien zij een voortdurend gebrek aan
kleingeld zouden hebben, terwijl dit kleingeld zich
hij anderen zou ophoopen, die het, als zij er genoeg
van hadden, naar den Staat zouden kunnen brengen.
Het hierdoor bij sommigen ontstaancle gebrek aan
pasmunt is het beste middel om zulke wantrouwigen
i.n het ruiiniidclei van de dwalingen huns weegs terug
te brengen. En wanneer men er nu maar voor zorgt,
dat er behoorlijk sk’aardevast geld in omloop is, doch

dat zich niet eigent voor de kans of de ondergrond-

sche geldpot, zoo zal de geheele beroering zich afspe-

len, zonder dat er eerst over cle geheele linie een leem-
te in het ruilmidclel ontstaat cii aanvulling daarvan
met noodgeld noodzakelijk wordt.

Het komt ons dan ook voor, dat het voordeel der

nikkelmunt door de Amsterdanische Kamer wordt
onderschat, en risico wordt gevreesd, waar dit de facto

niet aanwezig is.
v.
S.

Suikerproductie der wereld.

–

Hieronder volgt de eerste volledig gcspecificeei-de

raming van Willett & Gray van de wereidsuiker-

oogsten 1929130 in vergelijking
met de cijfers van

1928129 en 1927128:
–
Raming
Rietsuiker.
1929130
1928129
1927128
Vereenigde Staten:
Tons Tons
Tons
Louisiaua

—
—
——–
194.000 117.905
63.207
Texas

…………….
Porto-Rico …………
Hawaiï Eilanden ……
West.Indië:
Viu-ginia Eilanden
Cuba ……………..
BritschWest- Indië
Trinidad …………..
Barbados

………….
Jamaica …………..
Antigua

…………..
St.

Kitts……………
Overige

Eilanden……
Fransch West-Indië
Martinique …………
Guadeloupe…………
San ])omingo…………
Haïti

……………….
Mexico

……………..
Centraal-Amerika:
Guatemala …………
Overig Centraal-Amerika
Zuid-Amerika:
Demarara ………….
Suriname ………….
Venezuela

………….
Ecuador

…………..
Peru

………………
Argentinië …………
Brazilië……………

Totaalin Amerika..

Azië:
Britsch-Indië ……….
Java
Formosa en Japan …..
Philippijnep ……….

Totaal in Azië ……
–

Australië ………….
Fiji
Eilanden ……….

Tutaal.in Australië
en Polynesië
601.000
630.717
588.163

Afrika:
Egypte

…………….
90.000
91.000
89.941
Mauritius

…………
27.00O
247752
215.555
Réunion

…………..
54.000
52.000
49972
Natal

…………….
267.000
264.285 219.642
lvlozambiqiie ………..
51.000 90.000

81.250

Totaal in Afrika
699.000
745.364
656.360

Europa:
Spanje ….. . ……….
–
–
9.000

Totaal
Rietsuiker

……
17.611.500 17.831.209
16-293.139

Bietsuiker:
Vereenigde Staten

– ,
1.000.000
938.640
965.241
Canada ……………
32.000 28.857
27.212

1.032.000 967.497
992-453
Europa

…………..
8,143.000 8.369.526 8,031.874

Totaal
Bietsuiker

……
9.175.000 9.337.023 9.024.327

Totaal gen. Riet- en Biet-
suiker …………….
26786.500
27.168.232
25.3 17.466

Voor het eerst sedert
een aantal
jaren is de raming
van den Wereldoogst kleiner dan de opbrengst van

het voorafgaande jaar.

680.000
530.116
670.831 815.000
825.893 807.180

7.000
3.796
10.562
4.900.000
5.156.315 4.011.717

85.000 89.926
81551
58.000 66.275
53.106
60.000
58.450
63.214
15.000
10.945
15.811
16.900
13.724
19443
6.500 7.494
6.141

38.000 37.550
41.879
27.000
4.000
33.462
375.000
354.085
368.196
14.000
12.497
16.367
180.000
179.124
175.214

35.000
32.000
28.792
58.000 60.000
67i29

110.000
116.578 114.609
12:500
15.000 –

13.500
22.000
20.000
19,915
21.000
22.400
20.091
370.000
361.745 370.224 365.000
375.329 421.601
685.000
675.000 649.659
9.149.500
9.140.147 8.147.901
–

2.650.000 2.735.000
3.216.000
2.902.000
2.939164
2.360.079 885.000 900.334
692.932 725.000 734.483
622.704

7.162.000
7.308.981
6.891.715
516.000
532.034
493.049 85.000 98.683 95.114

27
November
1929

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

1067

Resultaat van de rondvraag van de Internationale Vereeniging voor de Suikerstatistiek.

Dr. Gustav
Mikusch
te Weenen zendt ons onderstaand overzicht van de Internationale Vereeniging voor

de Suikerstatistiek.

Aantal
Aantal
ant-
Met bieten bebouwde
Hoeveelheid verwerkte
Suikerproductie in
krieke
a
•
woor-
oppervlakte in H.A.
bieten in tonnen tonnen ruwsuikerwaarde
in bedrij f
den

1929130
1928129 1929130
1928129
1929130
1928j29
1
92913
0

1928129

Duitsehiand
238 248 238
433.704
430.307
11.508.100
11.482.518
1.843.750 1.804.379

Tsjechoslowakije
141
151
140
227.258
250.475 5.422.420 5.987.895 986.434
1.056.992

Oostenrijk
7
6
7
28.503
27.695 679.979
653.282
118.041
107.321

Hongarije
13
13 13
72.975
65.503 1.572.000 1.482.211
241.200 220.062

8
8
61.228
60.959
1.047.000
859.075
138.333
128.840

Roemenië ……..
ii
9
36.000 52.000
540.000
936.570
77.000
133.890
Joegoslavië …….8
.

6

3
4
20.000
17.000
270.000
169.000
37.000
29.200

lersche Vrijstaat
1 1
1
4.800 6.100 118.000
142.600
18.200
22.020
Bulgarije ……..4

België

………

.9

48
46
55.942
58.291
1.643.800
1.902.340 245.862 273.380

5
1
)
51
50
112.125 112.120
3.000.000
2.820.693 430.000
383.500
Italië

………..
70

.

71
70
245.416 230.385 4.854.000 4.390.272
849.000
747.268
Polen

………..
Denemarken

….
9 9
9
29.700
41.200
804.000
1.107.000
135.000 170.000

16
21
16
25.037 42.621
886.000
1.061.871
108.800
160.884
Zweden

………
Finland

)
1
1
1
.

2.000
2.800 25.000
34.390
3.000
3.387

Turkije (Europ.).
1 1
1
3.000
3.600
30.345
18.200
5.350 3.700

Totaal …….
614
6431
613
1.357.688 1.401.056
32.200.644
33.047.917
5.236.970
5.304.823

5)
Definitieve cijfers voor Finland zijn nog niet verkrijgbaar; de gegevens voor dit land zijn derhalve aan de rond-

vraag van October, resp. Mei ontleend.

Indexcijfers van groot- en kleinhandelsprijzen in Nederlandsch-Indië.

De maandstatistiek 1929 No. S van het Centraal

Kantoor voor de Statistiek te Weltevreden bevat o.m.
het volgende:

Invoer. De
serie van cle invoerartikelen omvat 72 arti-
kelen, welke in vijf groepen zijn verdeeld.
Bij de groep
textiele goederen
bleven de prijzen vrijwel
constant, het indexeijfer bleef onveranderd 172. Van de
groep
levensniiddclen
stegen (le prijzen van Australisch
i,icel. Die van Amerikaatsche Zalm daarentegen daalde sterk. Het iiidexcijfer voor dit laatste artikel daalde van 117 in Juli tot 122 in Augustus.
Bij de groepen
metalen, chemicaliën, ver [stof! en en di-
versen
waren de prijsveraaderingen van geen beteekenis.
Het indexcijf er voor den gebeden invoer bleef in Augustus
onveranderd 156.

Uitvoer.
De serie uitvoerproducten omvat cle prijzen van
20 producten. In verslagmaa.nd deden zich enkele scherpe
prijsfluctuaties voor. i)e prijzen van maïs en peper waren
aanzienlijk lager. De prijs van witte peper daalde van

f
265.50 in Juli tot gem.
f
238.31 in Augustus. Flauw
waren verder de prijzen van rubber, thee, koffie, kapok, koehuiclen en, katjaug olie.. Vast dahrentegen waren de
prijzen van arachides, citronella olie, kapokpitten, keclelee,
tapioka en tin. Dc opincrkelijkste prijsstijging s’as wel die

Indexcijfers van 72 invoer- en 20 uitvoerartikelen in den
groothandel te Batavia, Soerabaja en Sernarsng.

1 nvoerartikelen.

.2
c.

1913.
100 100
100
100
100 100
100
100
1923.
207
163
174
170
169
180
150
173
1924.
213
164 167
160
168 178
155
173
1925.
208
161
160
150
185
172
146
166
1926.
185
157
151
153
169
165
137
159
1927.
174
148
149
149
173 180 130 154
1928.
172
149
141
144
162
155
127
149

Augustus 1928.
172
148 140
143
160
155
121
148

September
172
149 141 142
164
155
123
149
October

,,

.
173
150 142
142
164
156 124
149
November

.
171
151
143 143
167
156
124
149
December

.
171 149
143
143
167 156
124
149

Januari

1929.
171
150
143
143 166
156
126
150
Februari

,,

.
172
151
140 143
166
1511
127
150
Maart

.
172
149 144
143 166
156 130
151

April

,,

.
172
148
142
140
166
155
124
148
Mei

,,

.
172
148 142
145 164 156
127
150
Juni

,,

.
172
148 142
145 162 156
123 149

Juli

,,

.
172
149
142
145 162
156
127
149
Augustus

,,

.
172
148
142
144
163
156
124
149
1)
20 art.
2)
12 art.
2)
12 art.
4)
15 art.
o)
13 art.

van citronella olie. De prijs van dit product steeg van
f
2.85
in Juli tot
f
3.20 in Augustus. Dc gemiddelde prijs in. 1927
bedroeg slechts fl.85, in 1928 slechts f2.OS. Het index-
cijfer voor tapioka steeg van 108 tot 117. ie prijsstijging
van tin is slechts onbeteekenend, het inclexcijfcr bedroeg
iii Augustus 108 tegen 107 iii Juli.
Het indexcijfer van den geheelen uitvoer bedroeg 124
tegen 127 in Juli.
Het algemeen indexeijfer van in- en uitvoer tezamen
bleef onveranderd 149.
Kleinhandeisprijsen.
De serie iudexcïjfers van artikelen
van inn- en uitheemseheni oorsprong is zoo saniengestcld,
dat cle inheemsche- en de uitheeunsche groep geheel parallel
zijn.
De inciexeijfers voor beide series bleven onveranderd in
September. Belangrijke prijsveranderingeci deden zich niet
voor.
Indexcijfers van kleinhandeisprijzen van verbruiksartikelen van in- en uitheennschen oorsprong te Batavia.

In-
heemach
1)

Uit-
heemsch’)
Totaal
Voeding
2)

1913114
100
100 100
100
1923 ..
194 173 183
182
1924 .
.
182
158 170
170
1925 .
.
169
152
180
159
1926 ..
169
148
159
156

1927 .
.
166
147
157
155
1928 ..
180
148 154 153
September1928..
160
147 153
151

October

,,

..
161
147
154
152

November

. .
161
146
154 152

December

,,

..
164
146
155
153

Januari

1929 .
.
162
146 154
151
Februari

,,

..
165
145 155 153
Maart

,,

..
166
145
155 154

April

..
184
145

‘
154
152

Mei

– .
161
145
153
151

Juni

,,

. –
160
146 153
151

Juli

..
158
145
152 149
Augustus

,,

..
160 144
152
150
September

,,

. .
160 144
152
150
1)
20 artikelen.
2)
35 artikelen.

Passerin? ren.
De gemiddelde passerprijzen van 119 pas-
sers op Java en Madoera waren in Augustus in ‘verband met
het seizoen hooger clan in Juli. Worden dc maandelijksehe
passerprijzeil voor padi in 1927, 1928 en de eerste S maan-
den va in 1929 vergeleken met clie in dezelfde mea niden van
het voorafgaande jaar, dan blijkt, dat cle jaren 1927, 1928
en de eerste drie maanden van 1.929 steeds dalende prijzen
te zien gaven. Sinds April echter zijn de piijzen iets hoo-
gor clan in dezelfde maanden van het voorafgaande jaar.
Hetzelfde is miii of meer het geval met maIs, gaplek en
bataten, alleen is hij deze producten cle stijgende tendenz
wat eerder begon non, al. omstreeks December-Januari
1928-’29. Bij beras ving de stijging reeds omstreelcs Juli

1928 aan.

1068

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

27 November 1929

De prijsstijgii.ig is slechts gering.
J’adi
deed iii Auguius
1929
cii Augustus
1928
resp.
f485
en
f467,
beras
f
1187 t
en
j
11.24,
gepelde maïs
f
5.03
en
f443,
cassave
f
1.42
en
f
1.16,
gaplek meel
f
2.51
en
f
1. 84,
hataten
f
1.50
en

f
1.46
(per picol).

BOEKAANKONDIGING.

De
l
7
alcvereenigingen in hei i’ieder-

landsche Recht, door Mr. Mcrius G.
Levenbach,
Uitgave vaia het Verbond

van Nederlancische Werkgevers. N.y.

Sijthoff, Leiden. 72 pag.

Op cle tiende Internationale Arbeidsconferent.ie, in

1.927 te Genève gehouden, stofuci o.a. cle vakvereei.-

gi.ngsvrijhe:id op de agenda. Ter voorbereiding der be-

sprekingen publiceerde het Internâtionaal Arbeids-
bureau een overzicht van het vakvereenigingsrecht
van een groot aantal landen. De rechtstoestand der
Neclerlancische vakvereenigingen werd door den heer

‘Levenbach beschreven. Het Verbond van Nederland-

sche werkgevers achtte deze publicatie van voldoende

beteekenis om den schrijver uit te noodigen ook een

Nederlandsche bewerking het licht te doen zien. Dee
ligt thans voor ons.

Na in enkele trekken de ontwikkeling der Ned.er-
landsche vakbeweging te hebben geteekend (pag.
1-
1.8) geeft de hëer Levenbach een overzicht vai ht

Nederlandsche ve’reenigingsrecht in het
algem.en
(pag. 18-26). Daarna volgt een beschrijv:ing van ht
valrvereenigingsrecht
meer in het
bijzonder
(pag.
26-42). Het laatste, meest uitvoerige, hoofdstuk hait-cleit over de rechtsvragen, waarmede de vakvereeni-

ging bij haar dagelijksche actie in .anraking komt.
Aan cle beurt komen achtereenvolgens: de wet op
de collectieve arbeidsovereenkomst (pag. 44-50) en
– o.i. uitvoeriger dan voor het doel dat de schrijver
– zich stelde noodzakelijk was – de Arbeidsgeschillen-

wet (pag. 50-51), de wet op den Hoogen Raad van

Arbeid (pag. 53-54), de Arbeidswet (pag. 55) en
de sociale verzekeringswetten (pag. 55-58). EISt

rneest.belangrijke deel van het geschrift is o.i. het ant-
woord op de vragen, in hoeverre stakingsmiddelen
als
posten, volgen ed., naar Nederlandsch strafrecht g’e-
oorloofd zijn (pag. 59-62), welke de .invloed is vd.n
een staking op de i.ndividueele en de collectieve ai’-

beidsovereenkomst (pag. 63-67), en hoe het staut
met cle privaatrechtelijke aansprakelijkheid der vak-
vereenigingen bij boycot (pag. 67-72). Hier vinden

wij in kort bestek een groote hoeveelheid, nog niet
verzameld, materiaal bij elkaar.

Het belangrijke geschrift van den heer Levenbach

kenmerkt .zich door een groote mate van objectiviteit.
Met naawgezetheid wordt, gelijk het doel van dén
schrijver moet zijn, het geldende recht beschreve.
Nergens laat hij zich zijnerzijds tot een heoordeeliiig
der jurisprudentie verleiden, ook riet, wanneer edn
onbevredigende verhouding wordt geschetst. Zoo m.g

men aannemen, dat het het rechtshewustzijn (Ier b-
trokken vakvereeniging slechts weinig zal kunnen be-vredigen, dat door den president der arrondissements-
rechtbank in kort geding een boycotactie wordt ver-
boden, op grondén, die strijden met de jurispruden-
tie van het volledige college. De gelegenheid om het
oordeel van dit college in te roepen is dan immers
practisch veelal niet meer aanwezig, omdat een bok-
cot, die maanden moet worden stopgezet, zijn waarde heeft verloren.
2
1

Een belangrijk onderwerp hebben wij niet aange-
troffen, de vraag nl. in hoeverre het ontbreken van
een wet op de vakvereenigingen het scheppen van reg-

lingen tusschen de patroons- cii arl)eidersvereenigin-
gen onderling, waaraan de leden dier vereenigingen
gebonden zijn, belemmert. Voor de collectieve arbeid-
overeenkomst is dit twistpunt niet meer van betee-
kenis, doordat de artikelen 9-14 van de wet van
24 December 1927, S. 41.5, de vragen, die omtrent de
gebondenheid der leden rijzen, beantwoordt. Maar

w’au,neer bij’,’. dc vakvereenigingen, gelijk in cle ‘l’Ïl-
burgsche textielnijverlueid en in de typograf ie het ge-

val is, als vereeniging aan een bedrijfspensioenfonds

gaan medew’erken, clan worden cle vragen omtrent de

gebondenheid der leden opnieuw acuut. Het komt
ons voor, dat via de statuten der vakveree.ni.ging wel
een voldoende gebondenheid valt te constateeren. In-

tusscheu was een opzettelijke behandeling van dit
twi,stpuit, dat mejuffrouw Mr. A. E. Ribbius Feb-

Lier destijds in haar proefschrift ,,Ledon-contrac-
(en”
1)
voor (le collectieve arbeidsovereenkomst on-
clerzocht, niet overbodig geweest, w’aar het voor an-

dere regelingen tusschen patroons- en arheidersver-
eenigirigeu nog steeds actueel is. De belangrijke vraag
of liet vakvereenigingsrecht in Necletlancl ook leem-

ten vertoont, door het ontbreken van een wet op de
vakvereenigirugen, had daarbij . een beantwoording
kunnen vinden.

Mr. Dr. A. A.
VAN RHIJN.
J)
Utrecht,
1920.

MAANDCIJFERS.

RIJKSPOS’SPAARBANK.

JULI
1927
1928
1929

Inlagen
…….. .. …
f

10.901.299f
11.419.354f
12.555.881
Terugbetalingen …
10.777.708
,,

10.750.705
,,

12.155.896
Tegoed der inleggers
,,
319.375.035
,,328.419.510,,
340.270.452
Nom. bedr. der uitst.
staatsschuldboekjes
,,

42.036.600
42.294.700,,
42.626.850
Spaarbankboekjes:
–

op ultimo … …. ..

op ultimo ………

gegeven
9.967
10.210 11.523
Aantal nieuw uit-

Aantal

geheel

af-
betaald
7.247
7.270
7.721
Aantal in omloop
op
ultimo
2.030.086 2.059.156 2.091.579

PRODUCTIE DER STEENKOLEN-, BRUIN-
KOLEN- EN ZOUTMIJNEN.
(Gegevens verstrekt door
den Hoofdingenieur der mijnen.)
T.
Gezamenlijke Steenkolenmijnen.

Juli
Jan/Juli
Jan./Juli
1929 1929
1928

Prod. Steenkolen
in tonnen’)
1.024.179
6.553.661
6320.850,4
Aantal normalewerkdagen
.
27
178
177

II. Bruinkolenmijn ,,Carisborg”.

–
Juli Jan./Juli Jan./Juli
1929
1929
1928

Netto-productie in
tonnen.
.
23.252
2
)
98.661,4
124.821
Aantal normale
werkdagen
27
110
178

III. Zoutinijnen.
(Kon. Ned. Zoutindustrie te Boekelo.)
Juli Jan.jJuli
Jan./Juli
1929 1929
1928

Afgeleverd:
Geraif.
zout ……..(ton)
3.653
22.203
19.890
Industriezout

…….(
,;
)
37
359
399
Afvalzout

…………
(

,, )
102
1.464
1.191
Aantal
normale werkdagen
27
179
179

Arbeiders.

–
Gezamen-
lijke
Bruin-
1
Aantal.
Steenkolen-
kolenm ijn
,,Carisborg”(
1
Zoutmijnen
mijnen

f
10.6198)
151
198
,245384)
1 Augustus
1929 …………

J

9.5938)
163 138

1
Augustus
1928 …………
24.2444)
1)
Sedert
1
Jan.
1929
is hierbij de hoeveelheid kolenslik
inbegrepen.
2
)17.045
ton ruwe bruinkool
en.
6.207
ton bruinkoolbrjk.
8)
bovengronds.
4)
ondergronds.

27 November 1929

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

1069

OVERZICHT VAN DE
INDISCHE
MIDDELEN.
STATISTIEKEN EN OVERZICHTEN.
(In Guldens).
N.B.

”
beteekent: Cijfers nog niet ontvangen.

GELDKOERSEN.
Augustus
1
Sedert
Januari
0 persen-
komstige
1929
1929
periode 1928
BANKDISCONTO’S.

Belastingen
Ned. (Disc. Wissels.
415 Nov. ’29
Zwits. N at. Bk.
3122 Oct.’25

Pachten excl. paudhuizen
12.030j
80.225 51.335
Bk.dl.Binnfi.
5 15Nov.’29
N.Bk.v.Denem.
526Sept.’29

Invoerr.
mcl.
Landsgoed
7.916.765 65.678.056
59.631.233
Vrsch. inR.C.
515Rov. ’29
ZweedscheRbk
542GSept.’29

Uitvoerr.
mci.
Landsgoed
1.485.038
8.780.398
8.801.493
JavascheBank…..
522Ju1i’29
Bankv.Noorw.
521 Nov.’29

3.097.331
27.345.070 29.014 676
Bank van Engeland
521Nov.’29
Bk. v.Tsjecho-

Andere ontv. 1. U. en A..
25.277
205.881
205.884
DuitscheRijksbank
7

2Nov.’29

slowakije
. .
5

8Mrt.’27

573.346
4.302.281 4.159.071
Bank v. Frankrijk.
3419 Jan.’28
N.Bk.v.O’rijk.
8 22 Nov.’29

Personeele belasting
. . .
513.839 2.950.607 2.944.402
BelgischeNat.Bnk.
413Nov.’29
N.Bk.v.Uong.
7

4 Nov.’29

5.165.794 30.993.395
29.849.415
Fed. Res. Bank N.Y.
414 Nov. ’29
Bank v. Italië.
7 14 Mrt. ’29

Vennootschapsbelasting
.
2.584.425
14.212.786 14.266.763
Bank van Spanje
. .
519 Dec. ’28
Z.-Afr.Res.bnk
6 17 Aiig.’9

Statistiekrecht

………..

Oorlogswinstbelasting
.
25.745
1.254.778
21.745.351
Opgeheven productenbel.
‘)
135.355
1)

99.493
1)

415.580
OPEN MARKT.

1

Accijnzen

…………….

1.145.676 4.033.938 3.990.236
Recht van openb. verkoop
285.698
1.770.306 1.558.658
1
—
_____ _____ _____
19124
_____
21
1
26

Inkomstenbelasting …….

1.284.536
9.902.000 9.869.214
23Nov.
1

18123
Nov.
11116
Nov.
419
Nov. Nov.
Nov.
20J24
JulI
Overschr. van vaste goed.
218.403
1.805.751
1.766.5 O
t
Amsterdam
Partic.disc.

371s

37I_41I
16

4
1
I3_9116

411
2
31
4

4
1
14314

431
g
_9j
j

3LJ
8
_31
16

Recht v. succ. en overgang
47.137 951.731
273.954

Verponding

…………..

Vergunning speeltafels
.
9.206
78.286 99.955
Prolong.

3l1

3
11
-4

414

43J
4
5

4
6
I1
7
116

4j2
–
5

21
1-
3
14

Zegelrecht …………….

674.721
4.727.247
4.881.863
Londen
Bijzondere bel. buitengew.

16.931
143.294
134.974 Daggeld…

41
12

4j2-6

4’h-6s

4-614

2!4-5

345
4

1
4
2
Slachtbelastingen ………

10.523
64.195 53.442
Partic.disc.
4′
3
li-
7
!s

4I16-518 5’8-“/16 5″lie

4I8

451,62
1
14_
5
14
ffoofdgeld …………….
Landelijke inkomsten ….
5.052.327 24.463.421 23.617.271
Berlijn

II6
Daggeld.
. .

6ij48/2

6
1
1_9

5
1
19

6
1
I2-10

5-7
1
1

4
1
12_7
1
12
Belasting op loterijen.
. . .
4.234
614.648 413.511
Partic.disc.

Totaal….
30-55
d

6
7
1

6
718

6
7
(8

6%

611
4

8
1
1e9

–
56-90
d..
.

6
7
1

6I8

6
7
1

6
7
18

614

6314

21$-1
7

30.013.627
204.258.799
213.913.631

Moswpolies
Waren-
wechsel.

7I4-I8

711
4
3/
9

711
4

7114315

6
3
14

711
4
_31
8

–
3.580.567
27.703.066
28.580.811
New York
1.526.245 11.482.651
12.838.525
Daggeld
1)

4117_314

4
1
17_5
1
14

5
1
1..6
1
14

6-
1
I

6
1
!2-14

3
1
12-I4

lJ
4
2
1
(,
2.136.552
15.73:368
15.096.729
Partic.disc.

4

4-11

411
4
_31
4

431
4

45(

1

3
,3
j„
–

1)
Koers van
22 Nov.
en daaraan voorafgaande weken t(m Vr idag.
7.243.364 54.924.085
56.516.065.
Totaal….

Opium ………………
Zout ………………..
Pandhuizen

………….

Prodvcten.
WISSELKOERSEN.
214.066
553.177
441.594
Kina

……………….
Landscaoutchoucbedrijf
589.746
4.295.932
5.518.447
KOERSEN IN NEDERLAND.

Boschwezen

………….
2.002.422
14.372.794 13.111.602
Dato
New
Londen
Berlijn
1
Parijs
Brussel
Batavla
Goud

……………….
129.946 1.055.961
1.058.501
York*)
1

•)
1)
3.830.782 1.269.518
31.388.505
9.050.334
34.579.006 8.514.800
19 Nov.
1929
2.48
12.087/
s

59.284
9.76
34.674

99
Aand.ijd.winstN.V.,,Gem.
20

,,

1929
2.4771
1208
59.274
9.754
34.67

99%
Mijnb. Mij. Billiton”
–
4.500.000
4.500.000
21

,,

1929
2.47I51,
12.0844
59.284
9.76
34.674 99%

Steenkolen …………..

Totaal..

.
22

,,

1929
2.471/,
12.0844
59.29
9.754
34.67

90%
8.036.480 65.216.703
67.723.950
23

1929
2.47″
12.08%
59.30
9.76.
34.67

99
Bedrijven.
25

1929
12.081
59.31
9.76
34.664 99%

Tin …………………

1.060.897 10.986.192 10:286.939
Laagste d.w.1)
2.471
12.08
59.25 9.74
34.64

99%
404.075 3.292.785
2.622.198
Hoogste d.wi)
2.4811
12 097/
8

59.34
9.77
34.70

100
Landsdrukkerij ……….
83.743
627.100
384.157
18
Nov.
1929
2.48
1209rr
59.28
9.76
34.674 99%
Post-,Telegr.-enTel.dienst
2.715.036 20.968.519
19.995.608
11

1929
2.47%
1208
T5
59.241
9.754
34.664

99%

Baggerdienst …………

Spoor- en Tramwegen….
8.735.501
57.026.750 54.579.873
Mun
‘
tpariteit.
2.48%
112.10%

59.26
9.75 34.59

100
Waterkracht en Electricit.
285.469
993.411
1.068.289

Data
Zwit-
serland
Weenen
Praac’
‘Y
Boeka-
rest’)

–
Mijaan Madrid

Havenwezen ………….

Totaal….
13.284.721
93.894.757
88.937.064
.A.Uerlei middelen.
Aandeel ifd. winst van de
19
Nov.
1929
48.10 34.87%
7.35
1.48
12.98

34.60

Javasche Bank
1261.403
2.985.439
20

,,

1929
48.09
34.87,
7.35
1.48
12.98

34.524

244.536 2.532.647
2.668.75
21

,,

1929
48.10
34.87%
7.35
1.4e
12.984 34.424

281.796 751.892
22

,,

1929
48.11
34.87
1
.1
7.35
1.18
12.98 134.424

Boeten en verbeurdverkl.
.35.738
998.512
932.922
23

,,

1929
48.10 34.00
7.35
1.48
–

–

Leges en salarissen, ont-
.
25

,,

1929
48.10
34.87%
7.344
1.48
12.9’4 34.174

vangen d. de grifliers
Laagsted.w.’
48.06
34.80
7.32
1.46
12.96

1
33.80

v/d. versch. rechtacoil…
34.582
280.017
262.949
Hoogste d.w
3
)
48.12
34.95
7.38
1.51
13.01

34.70

Heffing terzake van gesl.
18
Nov.
1929
48.09
34.87%
7.35
1.48
12.974 34.624

werkovereenkomsten
..
52.415
434.03
376.860
1929
48.02 34.87% 7.34
1.48
12.974
v
34.924

Mijnconcessies
………..42.691

Opbr.Wees- enBoedelkam.
47.765
494.191
546.562
Muntpariteit
48.-
35.-
2)
48.-
13.09 148.524
27.585
248.360
216.907
–
1

Hei-

Afkoop heerendienst. B.G.
773.107
4.481.710
3.962.004
Stock-
1
holm *tIhagen*)
Data

Kopen-I

0 to
5
)
S

sin
Buenos-

Aires’)
Mon-
treal’)
Schoolgelden

………..
508.965
3.481.832
3.268.921

1

fors’)
____________

19
Nov.
1929
66.65
66.40
1
66.424
6.24
102%
2.43

Afstand van grond ……..

Kadaster

…………….

Ontv. groote

ziekenin-
richtingen en krank-
20

,,

1929
68.60
66.374
68.40 6.24
102%
2.44
zinnigengestichten
….
112.189
676.589
490.651
21

,,

129
(16.624
66.40 66.40
6.24
10214
2.45
IJk van maten en gew
45.731
335.202
334.252
22

,,

1929
66.624
68.40 66.40 6.24
10%4
2.44%
Verk. en verh. van huizen
197.909
1.493.258
1.467.019
23

,,

1929
66.624
66.40
66.40
6.25
102v,
2.44%
Ontv. waterleidingen
91.715

..

732.241
832.906
25

1929
66.65
86.40 66.40
6.24
102w
2 45
229.861
2.084.844
1.953.432
Laated.w.
1
)
66.55
66.35
611.35
6.21
102
2.42% 313.585
2.231.624
1798.943
Hoogste d.wl)
68.674 66.474 66.474
8.27
102%
2.45%

Bakengelden

………….

Diversen
……………
295.0981
3.483.678 5.334.763
18
Nov.
1929
66.624
66.4241
68.424
6.24
102%
2.43

Loodsgelden
…………..

Totaal….
] 1

,,

1929
66.55
66.40
1
86.40
6.24
103
2.42
3.153.472
27.53L957
27.985.207

Totaal generaal….
Muutpariteit
*

XT..+……I…
86.67
4..

flé….A……
66.67
66.87
•SS

?t..4….I…..
6.264
4..
105%
2.48%
61.731.664
445.826.301
455.075.917

1

‘ ParticulIre opgave.
1) Teruggegeven belastinggelden.

1) Wettelijk gestabiliseerd tusschen
7534′
en
7.21
1
11.
In het eerste nummer van iedere maand komt een overzicht voor van een aantal niet wekelijks opgenomen wisselkoersen.

1070

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

27 November 1929

KOERSEN TE NEW
YORK.
(Cable).

D
a a
Londen
Parijs
Berlijn
Amsterdam
($
per

)
($
P. lOOfr.)
(3
p. 100
Mk.)
(3 p. 100
gld.)

19
Nov.

1929
4,879/
3,9334
23,90
.
s4
40,32
,
4
20

,,

1929
4,87
7
1
16

3,9311
8

23,91
40,33 21

,,

1929
4,8711/
16

3,9351
23,91g
40,3334
22

,,

1929
4,879/,
3
,
9
18
23
,
91
K
40,33
3
%
23

,,

1929
4,87131
3,935/
23,9214
40,3414
25

,,

1929
4,8715/
23,94
40,36

26 Nov.

1928
4,84
6
1
32

3,91
23,84
1
1
40,17
1!untpariteit..
4,8667
3,9051
23,8134
4031

KOERSEN TE LONDEN

Plaatsen en Noteerings- 19Nov. 116Nov.
18123 Nov.’29 123Nov.
Landen

1
een/zeden 1
1929 1 1929
IL
‘
aagstelHoogstel
1929

Alexandrië..
Piast.
p.h

9734
9734
97Ii6
97
81
9734

p..0

375
,
1
8

375
,
1
8

3743,
3753.(
375
Bangkok….
Sh.p.tical
1/1031
111034
1i10181

1110k
111034
Athene ……Dr.

Budapest …
Pern p. £
.27.90
27.904
27.84 27.92
27.874
Buenos Aires
d. .p.$
46
1
1
4

463,
46
4651
15

463f
Calcutta . . . .
Sh. p. rup.
11567164 1
/
557
164 1
/
5
18
1;5
25
/
115
57
1
54

Constantin..
Piast.p.g
10.324
1.0324
10.25 10.40 10.37/,
Hongkong ..
Sh. p. $
11911
5

1/103
11834
1110
1/9
Sh. p. yen
.210
1
1
64

2
,
07
/64
2/0
210
3
1
–
Lissabon

..
Escu. p. £
108
8
1,
10834
10811
8

1081sl
is

10834
Kobe

…….

Mexicol)….
$perC
10.10 10.10 9.95 10.25
10.15
Montevideo .
d.per
47%
473%

4711,
47%

4734
Montreal … $perC
4.9634
4.981/
8

4.9234
4.9834
4.933%

Rio d.Janeiro
d. per Mii.
561/
5511
54

551
4

5I81
525132
Shanghai …
Sh. p. tael
21271
212
7
18
21234
21394 213
Singapore . .
id. p. $
213
55
1
64

213
61
1
84

213
11
1
5

21371
8

213251 32
Valparaiso
2).
$ per £
39.57 39.57
39.54
39.58 39.58
Warschau ..
ZI. p. C 143.501 43.504 43.45
43.53
43.474
1)
In het vervolg worden de Mex. $ niet meer in penc. doch in £
genoteerd.

3)
90 dg.

ZILVERPRIJS
GOUDPRIJS
5)

Londenl)
N.York’)
Londen
18 Nov.
1929.. 22111
86

49’1
18
Nov.
1929….
8411134
19

1929..

22iz,,
4951
8

19

,,

1929..,.
8411034
20

1929..

22
11
/
4971
s

20

,,

1929..
.

84110
21

,,

1929.. 2234
4971
8

21

,,

1929….
8411034
22

1929.. 2218/
j5
497/
8

22

,,

1929….
84/1134
23

1929.. 22s1
493%
23

,,

1929….
84/1134
24 Nov. 1928.. 26I11
1

5771
6

24 Nov. 1928….
8411134
27 Juli

1914.. 24ii,
59
27 Juli

1914….
84111

5) In pence p. oz. stand.
2)
Forelgn sliver
In $c. p. oz. line.
5)
In 5h. p.oz. tine

STAND VAN
‘e
RIJKS KAS.

Vorderingen.
15 Nov.1929
1

22Nov. 1929

Saldo bij de Ned. Bank

………….
– –
Saldo b. d. Bank voor Ned. Gemeenten
f

234.463,50
/

547.054,31
Voorschot

op ultimo Oct. 1929

aan
de gem. op voor haar door de Rijks-

……

administratie te heffen gemeentelijke
inkomstenbelasting en.opcenten op
41.310.967,77
•

41.310,957.77
,

20.789.555,01
,,

23.230.021,89
de Rijksinkomstenbelasting ………..

Id. aan

Suriname …………………
,,

11.749.018,37
,,

11.750.136,48
Id. aan

Curaçao ………………….
409.822,88
,,

412.121,60
Kasvord. weg. credietverst.ajh. buiteni
,, 136.043.030,30 ,, 134.812.107,15

Voorschotten aan Ned.-Indit………..

Saldo der postrekeningen van Rijks-

..

,,

12.9.69.591,93

..

,,

25.530.082,04
comptabelen

…………………….
Vordering op het Algemeen Burgerlijk
Pensioenfonds’)

………………
…….

46.545,32
Vordering op andere Staatsbedrijven’)
,,

6.842.186,53
,,

6.842.186,53

V er
Pl
i c h t 1 n ge n.

Voorschot door de Nederl. Bank ingev.
art. 16 van haar octrooi verstrekt
1

4.549.688,15
/

1.526.774,6
Voorschot door de Ned. Bank inrek.
courant verstrekt ………………
–
–
Schatkistbiljetten in omloop ………
93.419.000,-
,, 92.869.000,-
116.370.000,-
,,I14.260.000,-
Waarvan direct bij de Ned. Bank

….

Daggeldieeningen ………………..
– –

Schatkistpromessen in omloop ……..

,,

11.619.394,-

…

,,

11.291.523,-
Zilverbons in omloop ……………..
Schuld aan het Alg. Burg. Pensioenf.i)
Id. a. h. Staatsbedrijf d. P.,T. en T.’)
,,

1.542.742,53
,,

21.042.578,19

..

–
,,

9.788.928,64
Id. aan andere Staatsbedrijven’) ……..130.000,-
,,

130.000,.-
Id. aan diverse instellingen’) ………..
…
14.811.825,29 ,,

8.927.264,45
‘s
) In rekg.-crt. met

Rijks Schatkist.
NEDERLANDSCH.INDISCHE
VLOTTENDE
SCHULD.

16 Nov. 1929
1

23 Nov. 1929

f26.614.000,-

1 ,,23.230.000,-
700.000,-

42.570.000,-:
2.952.000,–_
526.008,-

NEDERLANDSCHE BANK.
Verkorte Balans op 25 November 1929.

4ctiva.
Binnenl.
Wis-t
Elfdbk.
f
46.357.1 73,23
sels, Prom., Bijbnk.

1.305.634,13
enz.in tlIsC.(Ag.scfl. ,,

13.063.7

f
60.726.520,04
Papier o. h. Buitenl. iudisconto

……

Idem eigen portef. .
Af :Verkochtmaar voor
de bk. nog niet afgel.

–
215.513.168,….
Beleeningen
mci.
vrsch.
Hfdbk.
f

30’466.393,57

in rek.-crt.
Bijbnk. ,,

9.500.1Î7,80

op onderp.
Ag.sch. ,,

46.894.975,41

f

86.861.486,78

Op Effecten

…..
.f

81.686.186,78
OpGoedereneiSpec. ,,

5.175.300,-
86.861.486,78
Voorschotten a. h. Rijk …………….,
1.733.064,62
Munt en Muntmateriaal
Munt, Goud ……
f

65.071.170,-
Muntmat., Goud ..

,, 382.451.163,48

f
447.522.333,48
Munt, Zilver, enz..

,,

23.001.994,29
Muntmat., Zilver.. ,,

–
,,
Belegging 11

kapitaal, reserves en pen-
470.524.327,771)

sioenfonds

…………..
……….
25.379.301,86
Gebouwen en Meub. der Bank ……..,,
5.200.000,_
Diverse

rekeningen ………………,,
39.311.650,68

Passiva

f
905.249.519,75

Kapitaal ……………………….
f
2 0.000.000,-
Reservefonds ……………………,,
7.106.550,55
Bijzondere

reserve

………………,,
8.000.000,-
Pensioenfonds

………………….,,
6.281.866,11
Bankbiljetten in omloop …………..

,,
821.162.335,-
Bankassignatiën in omloop ……….

..
582.875,43
Rek.-Cour.J Het Rijk
f

–
saldo’s:

,, Anderen,,

28.776.942,55
28.776.942,55

Diverse rekeningen ………………,,
13.338.950,11

f
905.249.519,75

Beschikbaar metaalsaldo ………….
f
129.834.773,94
Minder bedrag aan bankbiljetten in om-
loop dan waartoe de Bank gerechtigd is. ,,
324.586.940,-
1
) Waarvan in het buitenland / 23.890.447,18.
Voornaamste posten in duizenden guldens.

Goud
Andere
Beschikb.
Dek-
Data
Circulafte
opeischb.
Metaal-
kinga
Munt
1
Muntmat.
schulden
saldo
‘)
perc.

25 Nov. ’29
65.071 382.451
821.162
29.360
129.835
55
18

,,

’29
85.067
377.448
830.091 20.701
123.680
544
11

»

’29
65.173 377.448
844.288
16.545 118.953
54
4

’29
65.178
377.438
878.025 20.480 103.290
514
28 Oct.

’29 65.286
377.439
825.501
21.245
124.270
544
21

,,

’29
65.284 377.439 815.436 25.762
124.762
55

26 Nov. ’28
67.256
367.512
818.295
38.868
284.522
53

25 Juli

1
14
65.703
96.410
310.437
6.198
43.521
64
Totaal
Schatkist-
8 l
ee-
Papier
Diverse
Data bedrag
promessen
1
e
n ngen
1

op
het
reke-
disconto’s
rechtstreeks buitenl.
nin gen
2)

25 Nov. 1929
60.726
–
86.861
215.513
39.312
13

,,

1929
64.235
–
88.775
215.374
39.319
11

1929
65.843
–
90.415
213.217
41.610
4

1929
78.066
11.000 115.537
213.059
.39.865
28 Oct.

1929
-57.830
–
87.455
209.210
36.460
21

,,

1929
61.889 5.000
84.964 204.099
38.342

26 Nov. 1928
73.711
–
98.354
206.757
43.314

25 Juli

1914
67.947
–
61.686 20.188
509 ‘1 beoert oen DaflsStaal van 14 Jan.

weaer op ae nasis van
-2
15
metaaldekking.
2)
Sluitpost activa.
CURAÇAOSCHE BANK.
Voornaamste oosten in duizenden guldens.
Data
Metaal
Circu-
latie Dis-
conto’s

Voor-
sdiotten
aan de
kolonie

t

reke.
n
i
n
g
en
i

Diverse

ningeni

1 October

1929
4.112
5.737,
59
356
2.183
463
1 September1929
3.999
5.694
57
299
2.846
994
1 Augustus 1929
3.943 6.307
57
227
3.512
918
1 Juli

1929
3.636
6.212
51
322
3.222
506
1 Juni

1929 3.300
6.234
56
250
3.319
.

1.78
1 Mei

1929
3.093
6.108
57
275
3.338
140

1 October

1928
2.449
4.462
157
77
2.414
158
1) Sluitp. der activa.
2)
Sluitp. der passiva.

Vorderingen:

Saldo bil de Javasche Bank………..
f
25.315.000,-
.
Saldo bij ‘s Rijks kas ………………-

Verplichtingen:
Voorschot ‘s Rijks kas……………
,, 20.839.000,-
,,

700.000,-
Betaalmiddelen in ‘s Lands Kas …..

..

29.661.000,-

..

,,

2.352.000,-

Schatkistpromessen

………………
..

,, 43.672.000,-
Waarvan Muntbiljetten …………….

Schuld aan het Ned.-lnd. Muntfonds.
2.952.000,-
Muntbiljetten

in

omloop ……………

Idem aan de Ned.-lnd. Postspaarbank.
,

630.000,-
Voorschot van de Javasche Bank….
–

27 November 1929

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

1071

JAVASCHE BANK.

Voornaamste posten in duizenden guldens. be
samengetrok-
ken cijfers der laatste weken zijn telegrafisch ontvangen.
AndereIBeschikb. Data

Goud

Zilver

Circula lie opeischb. metaal-
schulden saldo

23Nov.1929

170

297.800

56.200 29.200

16
,,
1922

169.600

304.000

51.500 27.400

9

1929

170.200

308.800

59.200 23.000

26Oct. 1929 16.292

24.047 306.178

63.647 22.410
19

1929 146.179

23.182 308.338

59.651 22.167
12

1929 146.393

23.046 314.477

58.604 20.207

5
,,
1929 146.576

23.599 312.349

68.394 17.828

17Nov.1928 170.934

16.673 319.651

69.375 31.997
19Nov.1927 182.904

17.143 319.610

68.938 122.612

25 Juli1914 22.057

31.907 110.172

12.634

4.842
2
)

a a
Dis-
wl
bulten
ei,

Belee-
1
verse
kings-
conto’s
1

N.-Ind.
ningen
n[,

n
g
percen-
______________
betaalb.
lage

23Nov.1929
1710
*s*
48
16

1929
176.700
*S*
48

9

,,

1929
182.800
*5*
4

23Oct.1929
9.307
42.359
121.010
31.194
48

19

1929 9.411
39.316 125.047 29.251
48
12

1929
10.176
39.853
128.283
29.671
46
5

,,

1929
9.743
39.280 133.206 32.130
45

17No,.1928
8.627
38.580
107.611
50.958
48
19Nov.1927
12.197
23.631
123.414
33.447
51

25 juli 1914
7.259
6.395

1
47.934
2.228
44

‘)

Sluitpost activa.

‘)
Basis
2
1
5

metaa1dek1ng.
BANK VAN ENGELAND.

Voornaamste posten in duizenden panden sterling.
1
)

Bankbilf.
Bankbtlf.
Other Securities
Data
Metaal
in
in Banking
Disc, and
s
ecuritu
circulalie
Departm.
Advances

20 Nov. 1929
132.831
355.087
37.017
8.108
21.844
13

,,

1929
132.771
358.108
33.821
9.210
19.275
6

1929
132.266
358.404
32.859 6.754
19.816
30 Oct.

1929
132.142
358.820
32.197
5.891
20.232
23

,,

1929 133.021
357.387 34.439
4.200
20.441
16

1929
132.933
360.245
31.462 4.936
20.524

21 Nov. 1928
162.085
131802
3457

22 Juli

1914
t

40.184 29.317
33.633
Data
00v,
Sec.
Public
Depos.

Other Deposits
Other
Bankers Accountsl

1
1
Reservel
Dek-
kings-
1
perc. 2)

20 Nov. ’29
02.499 15.340
58.545

38.545 37.744
33
13

’29
66.835
15.785
54.705

41.755 34.663
30IsI,
6

’29
67.172
9.527 61.621

38.747 33.862
301s,,
30Oct. ’29
88.852
14.354
58.106

38.125 33.322
301/

23

,,

’29
69.482
15.788
59.111

37.137
35.634
3](
16

,,

’29
76.077 9.551
69.876

37.126 32.688
28

21 Nov. ’28
48.34(1
34.898
99
49.0321
4215,
1
,

22Juli
’14
11
.
005
1
13.736
42.185
29.297152
1)
Lie
voor wijzigingen in ae oanstaat ae toeiicn,ing op
oIz.
tunu
en 1081.
2)
Verhouding tusschen Reserve en Deposits.

BANK VAN FRANKRIJK.
Voornaamste posten in miljoenen francs.

1
Te goed
Ws

Waarv.

Belee-
1
Renteloos
Data
Goud’)
in h t
bUU:l.
sels

–
op hef
1
n ngen
1
voorschot
buitenl,
Ia.d.Staat

15 Nov.’29
40.540
162
7.137
27.565
18.709
2.618 3.200
8

,,

’29 40.298
157
7.312
28.540
18.707
2.658
1

3.200
31 Oct. ’29
40.051
144
7.220
27.342
18.705
2.594
1

3.200
25

,,

’29 39.844
134
7.136
27.995
8.703
2.434
1

3.200

16Nov.’28
30.852
732 13.890
22.613
18.819
2.203
1

3.200

23Juli’14
4.
1
0
4
1
840
–
1.541
8
i
769
–

Bont v. d.
Diver-
Rekg. Courant
Data
zelf51.
sen2)
Circulatie
1
Staat
1

elfst. 1

Parti-
amort. k.
Iamort.k.Iculleren

15Nov.’29

5.612
2.032

66.583

8.258 5.699

7.104
8

,,

’29

5.612
1.667

67.100

7.672
5.813

7.539
31 Oct. ’29

5.612
3.655

68 267

7.183
6.190

6.81
25

.,

1
29

5.812
1.571

66.146

6.571
6.494

7.483

16 Nov.’28

5.930
1.324

61.410

8.134 5.026

5.629

23 Juli’14

– –

5.912

401
–

943
2)
Bij de stabilisatie

is

de goudvoorraad

gewaarneerd volgens de
nieuwe waarde van den franc.
2)
Sluitpost activa.

DUITSCHE RUKSBANK.
Voornaamste posten in millioenen Reichamark.

Daarvan
Deviezen
Andere
Dat a
U
d
bij bui-,
tenl. circ.
als goud-
dekking
wissels
en
Belee-
ningen banken
1)

geldende
cheques

15 Nov. 1929
2.234,0
149,8
369,0
2.060,2
132,0
7

,,

1929
2.229,0
149,8
366,7 2.319,5
50,7
31 Oct.

1929
2.229,1 149,8
359,0
2.450,0
106,6
23

,,

1929
2.219,0
149,8
353,9
1.981,5 42,0
15

,,

1929
2.211,8
149,8
352,3
2.082,4
134,2
15 Nov. 1928
2.477,9
85,6
185,6 1.879,1 69,9
30 Juli

1914
1.356,9
–
–
750,9 50,2

a a
D t
Effec-
Diverse
Circu-
Rekg.- Diverse
ten Activas)
lalie
Cr1.
Passiva

15 Nov. 1929
92,6
591,4
4.346,4
495,2
– 330,5
7

,,

1929
92,6 617,7
4.550,4
497,4
333,0
31 Oct.

1929
92,6
650,0
4.833,0
454,0
353,0
23

,,

1929
92,6
635,7
4.110,5
554,5
374,4
15

,,

1929
92,6
600,3
4.349,5
452,6
372,4
15 Nov. 1928
92,3
527,5 4.172,7 569,5
293,2
30 Juli

1914
330,8
200,4
1.890,9
944,-
40,0
‘Junoelast.
‘) w.o.
f(entenbanicscnelne
1,
1
Nov., I, 25, Ii, Oct.’29,
15Nov. ’28, resp. 26; 44; 14; 54; 39; 44 milI.

NATIONALE BANK VAN BELGIË.
Voornaamste posten in millioenen Belgas.

Data

Goud
‘-
.
.Q
­
w
Rekg. Cr1.

1929
‘u
0
”
.,

.h.Oo

21 Nov.
1083
569
45
820
35
343
2.677
47
125
14
1067
580
45
804
47
341
2.703
20
115
7

,,
1067
549
45
797
43
340
2.697
44
57
30 Oct.
1028
604
45
820
49
344
2.722
43
84
24

,,
1027
581
45
810
43
344
2.665
27
117
22Nov.1
j
828
515
44
608
33
366
2.284
8
84

VEREENIGDE STATEN VAN NOORD-AMERIKA.
FEDERAL RESERVE BANKS. Voornaamste posten in millioenen dollars.

Ooudvoorraad
Wettig
Wissels

Data
Totaal
1
Dekking
betaal-
middel,
In her-
disc.
v.
d.
In de
open
bedrag
1

F.
R.
Notes
Zilver
eic.
member
markt
[
gekocht

6Nov.’29
3.018,9 1.552,7
151,7
990,9 330,4
30Oct.’29
3.021,0
1.609,8
156,1
991,0 339,9
23

,,

1
29
3.035,0
1.614,6
154,8
796,4
379,4
16

,,

’29
3.004,8
1.614,3
153,5
848,9
360,1
9

»

’29
3.012,2 1.568,7 149,4
857,3
333,2
2

1
29
2.982,8
1.608,5
158,0
930,6
322,8

7 Nov.’281
2.642,8
1

1.204,1 125,6
957,4
448,6
Data
Belegd
in
u.
‘”
Notes
T
–
otaal
–
Oestort
Goud- Dek-
1
klgem.
1

Dek-
Oov.Sec.
in circu-
Kapitaal
kings-
1
kings-
latie
perc.’)
1

gerc.
1)

6Nov.’29
292,7
1.918,3
2.622,7
167,1
66,4 69,8
30 Oct. ’29
292,7
1.880,2
2.696,5
167,0
66,0 69,4
23

,,

’29
135,7
1.857,3
2.421,9
167,0
70,9
74,5
16

’29
137,6
1.859,6
2.460,6
167,0 69,6
73,1
9

’29
140,8 1.860,3
2.387,4
166,9
70,9
74,4

2,,

’29i
145,8
1.851,2
2.470,7
166,9
890
72,7

7 Nov.’28
222,7
1.742,4
i
2.384,7
1

146,3
63,6
1

67,1
1)

Verhouding

totalen
goudvoorraad

tegenover

opeischbare schulden:
F. R.
Notes
en netto deposlto.
2)
Verhouding
totalen
voorraad muntmaterlaal
en wettig betaalmiddel tegenover idem.

PARTICULIERE
BANKEN AANGESLOTEN BIJ
HET
FED. RES. STELSEL.
Voornaamste posten in millioenen dollars.

Data
1
Aantal
1
banken

Dis-
1

conto’s
en
beleen.

1

Beleg-

1

gingen
1

IReserve
1
bi) de
1
F.
R.
banks

1.990

Totaal
depo-
sito’s

1
Waarvan
1

time
1
deposits

30Oct. ‘291
729
1

18.934
1

5.496
22.105
6.868
23

‘291
–
1

–
1

–
–
–
1

–
16

‘291
613
1

17.397
1

5.397
11.737
20.380
1

6.835
9′

‘291
612
17.269
J

5.403
11.686
20.052
1

6.803
2

,,

‘291
672
1

17.428
1

5.401
1
1.727
20.347
1

6.825

31 Oct. ‘281
632
16.067
1

6.430
1.745
20.443 6.940
Aan het eind van ieder kwartaal wordt een overzicflt
gegeven van enkele niet wekelijks opgenomen banketaten.

r

1072

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHPN

27 November 1929

GOEDERENHANDEL

GRANEN.
26 November 1929

i)e vraag voor t a r v e, e1ke iii het begiu der vooraf-
gaai:ide week ‘as oiitstaan, toen (le prijzen sterk waren ver-
laagd, en welke bleef bestaan nadat een vrij sterke verhoo-giiig intraci, was ook in (le afgeloopen week
01)
cle meeste
dagen levendig niettegenstaancie cle koersen verder oplie-
pen. Op sommige dagen stegen de koersen zelfs vrij aan-
zienlijk, terwijl op alidere weder een veilagi!lg i iitracl, welke
verlagingen echter mmdci belangrijk varen dan cle verhoo-
gingen. Vergeleken bij een week gekdeii is de December
termijn te Chicago dan ook
31%
clollarceuts per 60 lbs. ge-
stegen, te Winnipeg 2% doilarcente. Ïn Argentinië vertoon-
de cle prijzenloop eeuzelfdc beeld als in N9orcl-Amerika. Te
Buenos Aires is de Februari termijn voor tarwe 20 ceiïts
per 100 KG-. hooger gesloten dart een week tevoren. Te
liosario bedroeg cle vcrhooging 15 cents per 100 KO. 1)e
verbeterde vraag voor buitenlanclsche tarwe in Europa heeft
een vermeerdering in de omzetten vat Maititoba-tarwe ten
gevolge gehad en het uitvoercijfer van tarwe uit Noord-
Amerika was in de afgeloopen week aanmerkelijk grooter
dan gedurende geruinieu tijd het geval was. Ook uit Ai-gea
tinië waren de verschepingen ruimer. De stoomencle vooi-
raad is echter niet noemenswaard toegenomen, omdat ve-
der groote hoeveelheden in de Europeesche havens aaikwa-
men. Binnen korten tijd mag worden verwacht, (lat de aan-
komsten verminderen, omdat gedurende de laatste weken
kleinere verschepiugen hebben plaats gevoticlen. Nog steeds
drukken de groote voorraden, welke in Europeesche havens
liggen, cle markt, doch de invloed daarvan is verminderd
door het vooruitzicht van kleinere aankoinsten in de naaste
toekomst. Redei.i tot prijsverhooging werd in de afgeloopen
week gevonden iii cle oogstvooruitzichten op het Zuidelijk
halfrond, terwijl de werkzaamheden van de Farrn Relief
Board in de Vereenigcle Staten, welke ten doel hadden de
prijzen te stabiliseeren, een vastere stemmii.ig in Noord-
Amerika veroorzaakten. in den loop der vorige week ‘is
een of ficieele schatting bekend gemaakt van dc met tarwe
bebouwde oppervlakte in Argentinië. Deze wordt op het
oogenblik geschat op 16.183.000 acres, terwijl in het vorige
jaar van 20.891.000 acres is.geoogst. De nu geschatte be-
bouwde oppervlakte is 3 millioeri acres kleiner clan op 9
October. Daarin is echter uitgedrukt het verlies, dat’i
veroorzaakt door cle droogte, welke langen tijd in Argen
tlnië heeft geheerscht en het nu gepubliceerde cijfer beant-woordt ongeveer aan de verwachtingen. Het is nu de vraag
hoe groot de opbrengst van tarwe iii Argentinië zal zijn.
De berichten luiden zeer verschillend en men hooi-t schat-
tinga, welke van 22 millioen tot 30 millioen quarters lbo-
peii. In het Noorden is men bezig met het binnenhalen van
den oogst en over de resultaten daarvan wordt ook Ver-
chi1lencl geoordeeld. Gedurende cle laatste dagen hoort men
veel over het optreden vait roest in sommige Argentijasche
provincies. Het zijn ook deze berichten, welke de stenmung
aan de tarwe-markten vaster hebben doen worden en som-
mige opinies over cle gevolgen van roest luiden zeer pos-
simistisèh. Anderen wezen er echter weder op, dat daarvan
de gevolgen alleen schadelijk konden zijn voor het laat e-
zaaide gewas cii dat telkenjare wel in sommige streken roCst
optreedt. Ook uit Australië kwamen tegenstrijclige berich-
ten en uit verschillende bronnen komen vrij sterk uiteen-
loopende schattingen van cle opbrengst. Het schijnt, dat ge-
rekend mag worden op ccii opbrengst van 105 tot 112 mii-
lioen bushels, hetgeen een verbetering zou beteekenense-
clert eenige weken geleden. Men is dtuk bezig met het bin-nenhalen en cle eerste dorschresultaten zijn niet ongunstig, hoewel minder dan het vorig jaar. De kw’aliteit schijnt zeer
goed te zijn. Berichten dver wintertarwe in de Vereenigde
Staten zijn zeer gunstig en het gewas schijnt zelden iii een
betere conditie te zijn geweest dan op het oogeublik het
geval is. In Europa worden hoe langer hoe meer regeerihgs-
maatregelen genomen. In Polen is een regeling getroffen,
waarbij voor den uitvoer van tarwe, rogge en haver een
premie wordt betaald. In Duitschiand wordt voorgesteld het invoerrecht voor tarwe, rogge en gerst te verhoogen,
welke
maa
t
iege
l zal moeten dienen om het verbruik, van
rogge te bevorderen, in verband met het dreigende verhoog-
de invoerrecht van tarwe toonen Duitsche tarwevei-bxnj-

D
E Pandbrieven der N.V.Insulaire Hypotheekbank te Zierikzee.’
behoorende tot de beeggingsfondsen der Rijkspostspaar-i
bank, der Rijkaverzekeringsbank en van het Kroondomein, Verkrijgbaar 4
1
12
pCcs. Pandbrieven 98 pCt. en 5 pCts.
1
Pandbr. 100 pCt. Pandbr. op 15 Oct. ’29i f17.400.000.-

kers belangstelling voor partijen, welke ongeveer haij :0e-
cember in Duitschland kunnen aankomen. Tot een belang-
rijke vergrooting der omzetten hebben de onderhandelingen
echter nog niet gevoerd.
[II
Frankrijk zijn ingrijpende wet. telijke bepalingen aangei.iomen om de boeren te helpen en dle tarweprijzen 01) te voeren, welke ten gevolge’ valt dcii
groeten oogst den laatsten tijd sterk gedrukt waren. Dc rc-
geering zal ouder anderen in het vervolg door liet veraitde-
ren ‘aii de invoerrechten, het vaststellen van het uitijia-
lingspercentage, door het verstrekken van goedkoope. ere-
dietea aan de boei
–
en, prijsi’egelend op kuii een tredlen en
het den boeren mogelijk maken litiii voori’aclen te bewaren
en op een liuns inziens gunstiger oogenblik ter markt te
kunnen brengen.

])e prijzen voor r o g g
t
zijn in cle afgeloopen week i’nij
aanzienlijk gestegen, vooral die voor Oostzeei
–
ogge, welke
tot nog toe het goedkoopst werd aangeboden. Deze verlioo-
ging t’as niet alleen een gevolg van dc betere stemming
voor tarwe, ti’aiit andere roggesoorten weiden niet in cle-
zelfde iiiate duurder, doch
iS
voor een groot gedeelte het ge-
volg vail maatregelen, welke dle :l)tiitsche regcei
–
iiig t’aii 1)iall
is te nemeli om liet verbruik van rogge in :Dtiitschlaiid te
vei’grooten .. Deze maatregelen komen hierop neei, dat ‘an-
ivege de regeering rogg’e zal worden gekocht, welke zal
moeten w’orden gebruikt als veevoeder. Om dit mogelijk te
makeii is het noodig, dat het iiivoerrecht wordt verhoogd,
teneinde buitenlancisehe concurrentie uit te sluiten cii
0111
ook het invoerrecht op gei’st te vcrhoog’eii, waarvan op liet
oogenblik groote hoeveelhed en vooi- voedlerdoelein den in
Dnitschland worden ingevoerd, Ook het invoerrecht voor
tarwe zal volgens dc Duitsche regeeringsplannen vorden
verhoogd, terwijl voQr dIen verkoop naar buiten ccii syiid i –
caat zal worden gevormd, dat zal samenwerken niet Polen
en de prijzen zal bepalen, waarvoor en de kwantiteiten,
welke naar liet buitenland zullen worden verkocht. i)eze
maatregelen zijn nog niet goedgek
–
eurcl, doch in liet vooruit-
zicht, dat zulks waarschijnlijk wel zal geschieden, hebben
koopers in de afgeloopen week hun inkoopen van rogge
vergroot tot aanmerkelijk hoogere prijzen dan tot nog toe
golden. –

De stemming voor mais was in het einde der vooraf-
gaande en in liet begin dezer week vast. Verschepingen uit
Argentinië waren wederom kleiner dan in cle voorafgaande
week en van den Donau werd nog weinig ma.ïs ter versche-
ping gebracht. De weersomstal]dighedlen aan den Donau
zijn niet gunstig voor het verschepen van maIs en, hoewel
de aanvoeren in de havenplaatsen toenemen, kunnen nog
geen groote h,oeveelheden zonder gevaar voor dc kwaliteit
naar West-Europa w’ordcii verscheept. Daarvoor is het vecr aan den Donau te zacht ej.i te vochtig. Het aanbod van stoo-
mende maïs was ten gevolge van kleiitei’c verschepingen
niet dringend en er bestond een goede consumptievraeg.
Nadat een niet onbelangrijke prijsverhooging had plaats gevonden, werd cle vraag weder geringer en daalden dc
prijzen weder verschillende guldens per last onder het hoog-
ste punt van het begin der vorigc week.
01)
sommige dagen
werden tot de dalende prijzen flinke zaken afgesloten, doch
op de meeste dagen was dc stemming ivciaig geanii.neercl
met beperkte omzetten. Aan cle termijnmarkten in Atgen-
tiuië waren de prijzeil iii liet begin der afgeloopen week la-
ger, waarna de fluctuaties klein bleven. Vei
–
geleken bij cle
vorige w’eek was de December termijn te Buenos Aires 30
cents per 100 KG. en te Rosario 35 cents per 100 KG. lager.
Argentijnsche afladers zijn geregeld aan cle markt niet mais
van den nieuwen oogst, ter verscheping in hct volgende voor-
jaar en de vroege zomermaanden. Van deze aanbiedingen
wordt slechts een matig gebruik geniaaktIn Ai-gentinië
is men ijverig bezig niet het uitzaaien van den nieuwen oogst
en de vroeg gezaaicle planten ontwikkelen zich goed onder
gunstige omstandigheden.
–

De vcrschepiugen van ge r s t waren in de afgeloopen
w’eek weder groot, vooral clie van Donaugerst, welke hoofd-
zakelijk voor Duitschland bestemd waren. De prijzen voor
deze gerstsoort hebben in de afgeloopen week weinig fltic-
tuaties ondergaan en zijn na cld laatste verhooging ongeveer
op hetzelfde peil blijven staan. :De laatste dagen waren de
prijzen weder enkele guldens lager. In verband met cle clrei-
gencic verhooging der invoerrechten iii i)uitsehland worden
daar partijen gezocht, i’elke verwacht worden op een dus-
danig tijdstip aan te komen, dat liet teg’enwoordige invoer-
recht daarvoor nog zal gelden. Ook voor Amerikaansche
gerst waren cle prijsfluctuaties niet groot, in. verbaiccl niet cle termijnmarkt te Wim ipeg, waar alleei.i in liet begin Ier
afgeloopen week een vrij sterke verbooging plaats vond,
ii’elke echter den volgencleic dag weder verloren ging. Ver-
geleken hij een week geleden sloot cle .Deeenihci’ tei’inijn te
Winnipeg 1% dollarcents per 48 His, lager.

27 November 1929

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

1073

AANVOEREN in tons
van 1000 KG.

Artikelen

Rotterdam
Amsterdam
Totaal

17123 Nov.
Sedert
Overeenk.
17123 Nov.
Sedert
Overeenk.
1929
1928
1929
1 Jan. 1929
tijdvak 1928
1929
1Jan. 1929
tijdv
a
k 1928

29.819
1.476.747
1.994.541
–
103.388
58.983 1.580.135
2.053.524
Tarwe

……………..
Rogge

……………..
851
184.502
190.838
–
1.408
–
185.910
190.838
Boekweit …………..
18.375 14.698
200
1.075
–
19.450
14.698
.8.48L
743.001
927.738
1.230
175.120
194.567
918.121
1.122.305
Maïs ……………….
…..101

2.127
454.523
490.127
160
9.445
13.906
463.968
504.033
3.847
194.134
179.679
–
2.944
617
197.078
180.296
2202
132.345
182.540
–
274.724
343.410
407.069
525.950

erst

………………

haver

………………

209.251
178.046
–
600
1.184
209.851
179.230
Lijnzaad

…………….
Lijnkoek

……………687
Tarwemeel

…………
..
1.126 75.739
99.610
1.087
26.255
34.239
101.994
133.849
Andere meelsoorten
.977
=
20.254
11.147
–

–
– –
20.254

1
11.147

Voor h a v e r bestoi:icl
CCO
Vrij goede vraag. De prijzen voor
I)uitsche haversoorten hebben in het begin der week eenige
verlaging ondergaan, welke echter in cle laatste dagen weder
bijna geheel werd ingehaald. Op sommige dagen waren en-
kele orclei
–
s aan de markt om vroeger afgesloten contracten
terug te koopen, ve1ke orders ook iii verschiller cle gevallen
vertIe ii uitgevoerd. Voor Don air-haver zij ii de prijzen ver-
laagd cii het valt moeilijk voor deze weinig gewilde haver. soort koopers te vinden. Ook Rusland is met haver aan (le.
iiiarkt gekomen
cii
offreert Pctersbui
–
ger haver tot belang-
rijk lager prijzen dan die, welke voor Duitsche haver ge-
vraugd worden. Dekwaliteit is echter ook aaniiuerkelijk ge-
r.
iger. Pia ta -haver val den n icuwen oogst wordt geregeld aangeboden ter verschepiug in J iuinari/Februari en daarin
k wa men
01)
VC
rsc-h illencle d ageui zaken tot sta ucl,

SUIKER.

De verschillende snikerniarkten blijven een gedrukt voor-
komen behouden, vooral iii en e r i k a, waar cle voorraden
zeer groot zijn en zich ook in Cuba verder opstapelen
we-
gens (le houding der nog niet tot verkoopen geneigcle Ceii-
ti-ale aldaar. i)c omvang van zaken itt Rnwsuiker bleef
ook cle afgeloopen week zeer bepérkt, doch de prijs kon,
ondanks het voren i’eraielcle. ietwat verbeteren en bedroeg
ongeveer 1
1
1
3
2
de.
e.
& Ir.. New-York op basis valt pronipte
Onhasuiker. Ook iii geraffineerde suiker ging zeer weinig
om, niettegenstaii ide Raffinacleurs cle prijzen van huui pro-
du-t niet onbelangrijk verlaagden.
De prijzen
01)
de termij nina rkt fluctncerclen binnen enge
grenzen en cle slotnqtceringen waren Dec. 1.90; Mrt.
2.08;
Siei 2.14; Juli 2.22 en Sept.
2.28,
terwijl ile laatste
notecri ng voor 51). Centr. 3.77 was.
De ontvangsten iii cle AtI. havens der V.S. bedroegen
deze week 24.000 tons. cle versnicltingeii 48.000 tons tegen
60.000 tons in 1928 en cle voorraden 649.000 tons tegen
210.500 tons.
11e laatste C
U
t) astatistiek is als volgt

1929

1928.

1927
Ton

Ton

Ton

Cubaansche prod . ………. 5.156.316 4.037.833 4.508.521
Consumptie ……………..128.606 .

86.195

135.521
Weekontv. afscheephavens. 19.071 15.348 7.218
Totaal sedert 1 Jan………4.743.805 3.696.907 4.145.264
Weekexport …………….41.308 58.686 43.083
Totale export sedert 1 Jan. . 4.420.097 3337.908 3.715.254
Voorraad afscheephavens…..282.20
–
2 358.999 430.010
Voorraad binnenland ……324.411 254.731 237.736

In R
ii
g e 1 a n cl werd iets meer belangstelling voor Ruw-
suiker aal den dag gelegd en werden prijzen besteed tus-schen 5h. 816 en 5h. 9/- cif al naar gelang van positie en
clesti natie.
01)
cle termijnmarkt in Loudon veroorzaakten
verdere hikwiclaties van December termiju cciie afbrokke-
ing in den prijs valt :1 cl.
De slotnoteeri ogen op cle ruwsuikeriiiarkt ivaren
l)e. 5h.
7/81%
; Mrt. 5h. 812% ;

lei 5h. 819; Aug.
5h. 9/21% ; :De.. 511. 913.
De Zichtbare Voorraden bed roege
Ii
volge is Czari:iikow

1929

1928

1927
Ton

Ton

Ton
Duitschland 1111 …………491.000

490.000

365.000
Tsjecho-Slowakije 1111 ……362.000 343.000 363 000
Frankrijk 1110 …………130.000

62.000

67000
Nederland 1110 …………73.000

33.000

29.000

Belgin 1/11 ……………..

53.000

63.000

550
Polen 1111 …………….161.000

108.000

76.000
Engeland 1111 Geinip Suiker.. 210.000 173.000 205.000
1/1 1 Binnenl.
,,

..

31.000

20.000

16.000

Europi …….. 1.511.000 1.292.000 1.176.000
V.S. Atlant. havens 2111 ….

879.000 347.000 239.000

Cubaansche Havens 2111 ….

327.000 446.000 505.000
Cuba binnealand geraamd 2111 395.000 215.000 280.000

Totaal …………..3.112.000 2.300.000 2.200.000

Ol. J a
v
a was cle iiiarkt voor tweedehands suiker cle ge-
liede week lusteloos gestemd enliepen dc prijzen terug; de
laatste noun male noteei-ingen waren Sup. ready en Nov./
Dec. fl2.375; Jan.
f
12.50 en Hoofclsniker readly f11.875.
.11 i e r te 1 all cl e kon cle prijs voor Dcc.
0
cle termijn-
niarkt zich ook
ii
jet handhaven wegens likwiclaties ; cle an –
(lere termijnen bleven geheel onveranderd. Aan het slot
kwam eenige oplevi lig en konden prijzen ietwat verbeteren.
•De laatste noteeringcir waren Dec.
,f
12 ; Mei
f
13 en
ug.
f
1
3%, alles geboden niet
f IA
hoogei-e vraagprijzen.
De omzet bedroeg 3.400 tons.

KATOEN.
jVlarkthericht van de Heeren Sir Jacob Behrens & Sons.

Manchester, d.d. 20 November 1929.

De daling in prijzen voor Amerikaansche katoen-kwam de
vorige week Woensdag tot staat, en de noteeringen waren
V’iijdlag iveer even hoog als den vol-igen Vrijdag. Sindsdien
is de iiiax-kt iveer opgeloopen ; gisterenmorgen was er eelt-
ter een geringe teruggang te bespeuren, doch de markt sloot
vast niet een noteering voor Januari-,,futures” van 9.39,
tegeir de laagste noteeringen valt J.I. Woensdag van 8.92,
terwijl New-York 22 tot 26 punten hooger sloot. Liverpool
opende vanmorgen 5 tot 7 punten hooger. De débâcle op
de fonclsen.beurs te New-York schijnt haar hoogste punt
bereikt te hebben, daar cle handel gistet-en meer normaal was
dmi in langen tijd het geval is geweest. Deze omstandig-
heden kunnen leiden tot een vastere markt en een meer ge-
zoncleu toestand over de geheele linie. Intusschen zijn de in
cle havens aankomende partijen al 100.000 balen meer clan
liet totaal van het voïig jaar, doch cle uitvoer is 200.000
balen minder. Egyptische katoen was vrij vast. Loko-ver-
koopen waren de vorige week geringer, bechragende in to-
taal 34.000 balen, tegen 38.000 balen cle claaj-aan voorafgaan-
cle week; aan den anderen kant wordt beweerd, dat
01)
j.l.
Donderdag en Vrijdag spinners meer katoen fixeercleu, dan iii langen tijd liet geval geweest is.

Wat de markt voor garen van Amuierikaarschc katoen
betreft, werd flink verkocht, zoowel in ring- en mule-ket-
tiuggarerms, als in iiislaggai-eus in grove en meclio-nunirners,
voor binnenlanclsch gebruik en voor export. Imt verband met
cle hoogere katoenprijzen schij Eten verschillende hdrikanten
nl. besloten te hebben, niet langer niet koopen te wachten.
C;isteren echter, toen er in cle medio-nummers nogal wat ornging, bepaalden verkoopen zich slechts tot kleine par-
tijen. in tweedraacis getw’ijncl werden ook enkele flinke or-
cicrs geplaatst, voornamelijk voor bui neolanclsch gebruik.
De vraag naar kettii.ig- en inslaggareris van Egyptische
katoen was gedurende de laatste dagen van de vorige w’eek
beter en iii sommige soorten ging behoorlijk wat om, hoofd-
za kelijk voor bio neulaurcbch gebruik. Tweedraads getwijacl
wordt weinig verkocht en biedingen van Eng. Inclischen-
kant zijn in den regel te laag om geaccepteerd te kunnen
worden.
Doekprijzen zijn vast en uoteeringen bewegen zich op
hetzelfde i.uvcan als een week geleden. De toon van cle markt
is gezond te noemen, al wordt er over het algemeen niet bru-
tengewoon verkocht. Wat de Eng-T ncliscbc markten be-
treft, hebben _koopers te Calcutt,a hunne 1 iniites aanmer-kelijk verlaagd. zoodat liet heel moeilijk is thans tot afslui-
ti lig te komen. Aan cle n andere
t
kri uit ging er ook nog wel
iveer wat om in clie gevallen, waarin mei, de markt als
gunstig iiieencle te kunnen l:)eschouwcn. Op liet oogeublik
schijnen p.rijze cle neiging te hehben
0111
wat vaster te
worcieur. Het zal er miii van afhangen, of (le 1001) van de
katoenniarkt anti koopers vertrou iveur zal inboezemen en

1074

ECONÔMISCH-STÂTISTISCHE BERICHTEN

27 November
1
1929

hun in staat zal stellen, hunne biedingen te herzien ‘zOO,
dat za-ken mogelijk zullen blijken.

Liverpoolnoteeringen

Oost. koersen 1 ‘2Nov. 19Nov.
13Nov. 20Nov. T.T.opBr.-Indië 115

11571
8

F.G.F. Sakellaridis 14,80 15,10 T.T.opHongkong l/9ii

1197I
G.F. No. 1 Oomra 5,50 6,05 T.T. op Shanghai
2.127/8
213

Ontvangsten in- en uitvoeren van Amerikaansche havens.
(In duizendtallen balen).

–

1
Aug.’29
Overeenkomst Ige periode

tot

–

-‘
15Nov. ’29

1928

1927

Ontvangsten Gulf.Havens. }5137

4984

4780
Atlant.Havens
UitvoernaarGr.Brittannië

517

611

395

‘t Vasteland etc

1720

1815

1969
Japan

429

590

428

Voorraden.
(In dulzendtallen balen).

Overeenkomstig tijdstip
15Nov.’29 .-

1928

1927j

Amerik. havens ……….
.2499

2159

2509

Binnenland ………….1409

1100

1292

New York …………….96

11

– 213
New Orleans …………

.

.91

287

463

Liverpool …………….256

309

596

KOFFIE.
.1.11
de afgeloopen week was de stemming aan vatikelijk
kalm. (Inch daarna werd zij iets vaster. De noteeriugen aan
de ternnjnmarkteu liepen in overeenstemming hiermede in
den beginne iets terug om daarna weder iets te stijgen.
Aan de Rotterdamsche termijiimarkt zijn dientengevolge de
noteeritigen hij het afsluiten van dit Overzicht /1 1 ct.
honger dan een week geleden. in Brazilië echter liepen de
kost- en vracht-aanbiedingen van Santos nog
1/- t 31-
en
vbn Rio dooreen ongeveer 1/. per cwt. terug. De svanverhou-
ding met de termijnprijzen is hiermede wel iets kleiner ge-
worden, doch uog lang n jet hersteld.
ie daling in het begin van cle week was het gevolg van
nieuwe concessies in de kost- en vrachtprijzen van Brazilië,
voornamelijk van Santos, waardoor bijvoorbeeld ,,Good
»

1 [avre-K-astype iveder kon worden betrokken tot 40/- per

cwt. (dat
is
(le
in
ijs, clie reeds eenmaal, namelijk op 28
October was bereikt) en van geruchten, dat cle dagelijksche aanvoeren iii cle haveu van Santos zouden worden gebracht
van 40.000. balen op 60.000 balen. Daarna echter werd cle
stemming iets beter op een eenigszins vastere houding vals
Santos en van
Rio
(voor ,,Goo(1!’ Kastype werd toen weder
enkele shillings meer gevraagd) en tevens op een verhoogiug
van cle noteeringen aan cle termijnmarkt te New-York, al-
waar baissiers zich bij de naclering van den aanzeggingster
–
mijl! van December 01) vrij ruime schaal dekten.

De geruchten betreffende een door Brazilië afgesloten
leening van £ 2 millioen, hielden ook deze week aan, doch
het ontbrak nog altijd evenmin aan berichten, volgens welke
deze aangelegenheid nog niet geregeld zou zijn. Uit New-
York werd intussehien niedegedeelcl, dat, indien het bedoelde
bedrag ter beschikking van Brazilië zon worden gesteld,
dit geschieden zou op korte!! termijn (niet later dan uiter-
lijk liet midden van het volgend, jaar) en dat 2 millioen
halen koffie als garantie zouden moeten worden verscheept
naar Europa. ‘Deze koffie zou dan na afloop van tien ter
–
mijn verkocht worden, tenzij het Gouvernement van Sao
.Paulo in staat zou zijn liet bedrag af te lossen .i3ovendien
meent de beriebtgever, dat een volledige herziening van het
Braziliaansche systeem tot verdediging vali cle koffieprijzen zou worden verlangd. 1 ndien deze mecledeeliug juist mocht
zijn, is het niet te verwoiidereu, dat de onderhandelingen
bij
zulke uiterst bezwarende conditiën ‘lang duren en nog
niet tot resultaat hebben geleid.

‘Tot op heden is door liet Koftie-Insbituut nog ii’iet bekend
gemaakt hoe groot de voorraad in de :binnen]anclsche pak-
‘huizen en de spoorwegstatioes van
Sao
Paulo en Tii,ivas
Geraes 0:1)
31
October was. Het cijfer betreffende dien voor-
raad op den laatsten dag der maand werd anders steeds
bekend gemaakt omstreeks in het nucl’den der volgende
niaancl. Of liet uitblijven dezer merlecleeling ditmaal het ge-volg is va ii de ‘in Braail ië heersejiende ‘verwar•r.i lig of van
vrees om een wellicht veel verhoogd cijfer
.
te1)tlbliceere!!,
valt voorloopig hier niet te beoordeelen.

Tolgeus uit Brazilië olitvaugen telegram is de liimiiat i’lll
‘cle dagelijksehe aanvoeren uit het binnenland ‘in (Ie haven
van Bio, die voor cle tweede helft van Novemfoer
13.3:17
balen
beiroeg, voor de eerste helft van de maand December s’er-
laagd op 12.200 halen.
Een particulier liericllt, per post entvangeai uit Coluin-
Fsia, meld
–
t, dat cle Nationale Bond van Koffie-producenten

–

STATISTISCH OVERZIC

.
TARWE
Flard Winter
No.2 loco
Rotterdam!
Amsterdam
per 100 K.G.

R000E
AmericanNo.2)
loco
Rotterdam
per lOO K.O.

1

MAIS
La Plata
loco
R’damlA’dam
per 2000 K.G.

‘
GERST
Ainer.No.23)
‘

loco
Rotterdani per
2000 K.G.

.
LIJNZAAD
La Plata
loco
R’damlA’dam
per 1960 K.G.

STEENKOLEN
WesttaalscheJ Hollandsche bunkerkolen,
ongezeefdf.o.b.
R’damjA’dam
per 1000 K.G.
PETROLEUM
Mid. Contin.
Crude
33 tlm 33.90
Bé
S.
g.
per barrel

IJZER
Cleveland
Foundry No. 3
f.o.b.
Middlesbrough
per Eng, ton

KOPER
Standaard
Locoprijzen
Londen
per Eng. ton

f1
0
10
‘

II.
0
10
f1
01
f1.
°/o
f1.
eb
f1.
010
$
0
(0
Sla
01
0J
Jaargemidd.

1925
17.20
100,0
13,075
100,0
231,50
100,0
236,00
100,0
462,50
100,0 10,80 100,0
1.68
100,0
73/-
100,0
62.116
100,
1926
15,90
92,4
11,75
89,9
174,25
75,3
198,75
83,4
360,50
77,9
17,90
165,74
1.89
112,5
8616
118,5
58.11-
93,
lanuari

1927
15,22
5

88,5
12,50
95,6
165,00
71,3
222,25
94
‘
2
362,50
78,4
13,35 123,7
1.75
104,2
8516
117,3
55.716
89,
lebruari

,,
15,225
88,5
13,05
99,8
167,00
72,1
230,00
97,5 373,75 80,8
12,10
112,0
1.70
101,2
8316
114,4
54.161-

Maart

,,
15,05
87,5
12,70
97,1
164,50
71,1
219,25
92,9 354,75
76,7
11,25
104,2
1.26
75,0
811-
111,0
55.17!-

prll

,,
14,80
86,0
12,82
5

98,1
173,00
74,8 237,50
100,6
351,50
76,0
11,00
101,9
1.22
72,6
801-
109,6
55.216
88
1

ei
15,75
91,6
13,575

–
103,8
172.75
74,6
258,25
109,4
373,75
80,8
10,95 101,4 1.22
72,6
74/-
101,4
54.14/-
18,
luni
15,60
90,7
13,20
101,0 175,25
75,8
245,00
104,2
372,75
80,6
11,00
101,9
1.22
72,6
701-
95,9
54.216

Juli
15,10
87,8
12,05
92,2
171,50
74,1
235.75
99,9 367,75 79,5
1110
102,8
1.22
72,6
701-
95,9
53.l9j-
86,
Augustus
14,87
5

86,5
11,45.
87,6
178,50
77,1
252,50
107,0
368,25 79,6 11:05

102,3
1.22
72,6
69/-
94,5
55.516
891
September ,,
14,70
85,5
12,15
92,9
179,50
77,5
233,25
98,8
369,50
79,9
10,90
100,9
1.22
72,6
65/-
89,0
54.131-

October
13,72
5

79,8
11,45
87,6
178,75
77,2
230,50
97,7
359,00
77,6
10,90 100,9
1.22
72,6
65!-
89,0
55.5!-

.

November

,,
13,45
78,2
12,125
92,7
184,75
79,8
233,25
98,8 349,75 75,6
10,65
98,6
1.22
72,6
65!-
89,0
59.11-

December
•
13,40
77,9
12,57
5
..
96,2
201,00
86,8
246,25 104,3
348,25 75.3
10,60
98,1
1.22
‘
72,6
651-
89,0
6021-

nuari

1928
13,50
78,5
12,70
97,1
207,50
89,6
247,75
105,0
361,00 78,0
10,30
95,4
1.22
72,6
65/-
89,0
62.-!-
99,
rebruari
13,80
80,2
12,875
98,5 226,50
97,8
243,75
103,3
361,00
78,0
10,00
92,6
1.21
72,0
,

651-
89,0
61.121-
99
1

Maart
14,60
84,9
14,00
107,1
240,75
104,0
255,75
108,4
350,75
75,8 9,95
92,1
1.19
70,8
6516
89,7
61.3/6

April

,,
15,30
88,9
14,97
5

114,5
239,50
103,5
261,00
110,6
358,25
77,5
10,05
93,1
1.19
70,8
66/-
90,4
.

61.14/6

Mei

,,
15,30
88,9
15,476
118,4
238,50
103,0
260.75
110,5
372,00
80,4
10,60
98,1
.

1.19
70,8
66/-
90,4
62.151-
101,
luni
14.376
83,6
14,275
109,2
234,00
101,0
252,50
107,0
365,25 79,0
10,10
93,5
1.19
70,8
66/-
90,4
63.171-
102,
juli
Augustus

:
1425
82,8
13,075
100,0
246,75
106,6
241,00
102,1
359,75 77,8
10,10
93,5
1.19
70,8
66/-
90,4
62.181-
101,
12
:
00

69,8
12,62
5

96,6
214,75
92,8
226,75
96,1
350,75′
75,8
10,05
93,1
1.21
72,0
661- 90,4
62.1016 100,
September ,,
11,65
67,7
11,57
5

88,5
198,75
85,9
198,25
84,0
350,75
75,8
10,00
92,6
1.21
72,0
66/-
90,4
63.81-
102,
October

,,
12,27
5

71,4
12,27
93,8
218,50 94,4
189,50
80,3
366,00
79,1
9,95
92,1
1.19
70,8
‘

66/-
90,4
65.12/-
105,
November,,
12,325
71,7
12,07
92,4
221,25
98,2
185,50
78,6
386,25
83,5
10,20
94,4
1.18
70,2
66/-
90,4
67.181-
109,
December ,,
12,30
71,5
11,90
91,0
220,25
95,1
180,50
76,5 373,75
80,8
10,10
93,5
118
70,2
66/-
90,4
70.31-
113,
k
nuari

1929
12.35
71,8
12,20
93,3
231,50
100,0 194,25
82,3 365,00 78,9
10,10
–
93,5
1.16
69,0
66/-
90,4
75.1016

bruari

»
12,725
74,0
12,65
96,7 236,00

–
101,9
194,75
82,5
357,25
77,2
12,90 119,4
1.11
66,1
66)6
91,1
78-16
125,
Maart

,,
12,65
73,5
12,625
96,6
233,00
100,6 191,75
81,3
359,00
77,6
12,00
111,1
1.11
66,1
.67!-
91,8
89.8/-
144,
April

,,
12,12
5

70,5
11,625
88,9
218,00
94,1
185,25
78,5
373,25
80,7
11,05 102,3
1.11
66,1
68/-
93,2
82.17/6
133,
Mei

,,
11,125
64,1
10,575
80,9
198,25
85,6
177,50
75,2
363,50 78,6
11,15
103,3
1.16
69,0
6
916
95,2
75.416
121,
luni

,,
10,875
63,2
-10,20
78,0
193,50
83,6
171,25
72,6
355,25
76,8
11,25 104,2
1.30
77,4
711-
97,3
74.11/-
120,
juli
Augustus

:
12,80
74,3
11,20
85,6 218,50
94,4
191.25
81,0
415,50
89,8
11,25
104,2
1.30
77,4
7216
99,3
72.1216 117,
13,125
76,3
10;75
82,2 202,50 87,5
182,75
77,4
‘452,50
97,8 11,25,
104,2
1.30
77,4
7216
99,3
73.171-

September
12,625
73,4
10,20
78,0
191,00
82,5
172,00
72,9 506,75
109,6
11,40
105,6
1.30
77,4
7216
99,3
74.19/-

October
12,10
70,4
9,873
75,6
185,00
79,9
168,00
71,2
516,50
111,7
11,25
104,2
1.30
77,4
7216
99,3
72.16/-
117,
4 November
11,90
69,2
9,50
72,7
180,00
77,8
16400
69,5
500,00
108,1
11,25
104,2
1.30
77,4
72/6
99,3
70.716
113,
II
11,10
64,5 8,90
68,1
168,00
72,6
l6:oo
68,6
485,00
105,9 11,25 104,2
1.30
77,4
72/6
99,3
69.51-
III,
18
11,80
68,6
9,00 68,8
175,00
75,6
167,00
70,8
475,00
102,7
11,50′
106,5
1.30
77,4
7216
99,3
69.716
111,
25
12,30
71,5
9,40
71,9
173,00
74,7
166,00
70,3
473,00
102,3
11,50
106,5
1.30.
77,4
72/6
99,3
72.1-
116,
1)
Men zie voor de toelichting op dezen staat de nummers van 8 en 15 Augustus 1928 (No. 658 en 659) pag. 689190 en 709.
2
)rWestern vôôr de invoering
* Manitoba No. 3. t Zuid-Russische.’

–

:.

27 November 1929

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

1075

en Koffie-verschepers aldaar besloteci heeft een organisatie
in het leven te roepen ter verdedIging hunner belangen.
Voor den opslag vCn voorloopig terug te houden koffie zou-
den nog vOör het einde dezer maand vier groote pakhuizen
worden ingericht en cle Bank van de Republiek zou bereid
zijn per baai 10 Pesos (ongeveer F. 25.-) voorschot te ver-
strekken. Merkwaardig is het wel, dat zulke plannen aldaar
opkomen op hetzelf de oogenblik, waarop Brazilië tengevelge
van zijn reeds sedert jaren gevolgd verdecligiugs-systeem
voor de grootste moeilijkheden komt te staan.
Nederlansch-Indië is ook nog altijd met de verschillende
Robustasoorten veel te h.00g in vethouding tot •de prijzen
aan de termijamarkten. Op het oogenblik zijn cle goedkoope
ougewasschen soorten er zelfs nog hooger dan een week
geleden; Maaclieling Robusta en gewassehen Robusta ech-
ter zijn er 1 h 2 et. lager.

Aaii de lco-markt werd cle officieele noteening van Su-
p’
–
°’
–
Santos verlaagd van 50 op 48 ct. per % KG. en die van Robusta van 41 op 40 ct. Aan de Rotterdamsche ter-
mijnmarkt waren (Ie nToteeringen Dinsdag vôôrniiddag: De-
cember c., Maart 24% c., Mei 247% c., September
247% c., I)ecember 247% c.

De prijzen van gewoon goed beschreven Superior Santos
op
l)ronpto
verscheping zijn thans ongeveer 65/. á 69f- per
ewt. en van dito Prime ongeveer 70f-
1
74/-, terwijl zij van
Rio type New-York 7 met beschrijving, prompte versehe-
ping, bedragen 45/. h 4616.

Van Robusta op aflading van Neclerlaudsch-Indië zijn de
prijzen in cle eerste hand op liet oogeublik: Palembang Robusta, Decem.ber-verscheping, 29 ot.; Ben-
koelen Robusta, Deceniber-verscheping, 29Y2 ct.; Mandheling
Robusta, December-verscheping, 30 ct.; W.I.B. faq. Ro-
busta, Deceniber-verscheping, 37 ct., alles per % KG., cif,
uitgeleverd gewicht, netto contant.
De slot-cioteeringen te New-York van liet aldaar geldende
gemengd cöntract (basis BIo No. 7) waren:

Dec.
1

Maart
1

Mei

J

Sept.

25

Nov.

……
$

8,85
$

8,75
$

8,55
$

8,54
,.
.
,,

8,40
8,35
,,

8,25
8,28
18

…….
11

,.

……
,,

8,78
8,63
,,

8,58
8,50
4

,.

……

.
.
,,

9,-
8,80
,,

8,68 8,52
Rotterdam, 26 November 1929.

Statistiek der firma G. fluuring & Zoon.

Zichtbare voorraad op 1 November in duizenden balen.

1929 1928 1927 1926 1925
Voorraad in Europa… 1.847 1.930 1.494 1.525 1.564
Stoomend JBrazilië ..

632

557

721

638

831
n. Europa kOost
–
Indië.

140

163

147

75

130

2.619 2.650 2.362 2.238 2.525
686

693

634

899

583

510

593

707

683

605
15 – – – –

3.830
3.936 3.703
3.820
3.713
3
7
–
–
23
25
37
31 15
23
109
143
–
–
261
275
391
318
256 866
942 966
680
1.225
63
as

Totaal …..’5.069

4
5.332
‘5.240

‘4.849

‘5.209 Op 1 October

……’5.222

‘5.365 ‘4.985

‘4.856

‘5.230
Op

1

Juli

…….. … ‘5.338

e5.729
0
4.720

‘4.571

‘5.085
•
Niet inbegrepen de binnen!, voorraden in Brazilië.

De binnen!andsche voorraden
te
Santos
Rio de Janeiro
1 Juli

1925

1.786.000 balen
1 October

1925

2.604.000
1 November 1925

3.652.000
1 Juli

1926

2.833.000
1 October

1926

5.255.000
1 November 1926

6.144.000
1 Juli

1927

3.312,000
1 October

1927

9.570.000
1 November 1927 11.049.000
1 Juli

1928 11.672.000
1.180.000 balen
1 October

1928 13.469.000
826.000
1 November 1928 13.669.000
714.000
1 Juli

1929

8.785.000
136.000
1 October

1929 14.892.000

,,
1.023.000

THEE.
De thee-markt vertoonde in de afgeloopen week een
verdere inzinking, welke vooral in de Londensche thee-
veilingen als in die te Calcuttatot uiting kwam.

Voorraad Ver. Staten
Stoomend

1
Oost-Indië
naar

Braziiië

Ver.Staten

–

Voorr. in Pernambuco
Bahia
Victoria
RiodeJaneiro
Santos
— Paranap’ua –

AN GROOTHANDELSPRUZEN
1)

TIN
locoprijzen
Lon en per
Eng, ton

KATOEN
for Middling locoprijzen
New ork
per Ib.

WOL
gekamde
Australische,
Merino,
64’s
Av.
lOCO Bradford
per ib.

WOL
gekamde
Australische, CrossbredColo-
nial Carded,
505
Av. loco
Bradford per lb.

RUBBER
4)
Standaard
Ribbed Smoked
Sheet

per II,.

SUIKER
Witte kristal- suiker loco
R’dam/A’dam.
per 100 K.G.

KOFFIE
Robusta
Locoprijzen Rotterdam
per
1/s
K.G.

THEE
AfI. N.-l. theev.
A’dam gem. pr.
Java- en Suma-
tratheep.’/,KO.

lndexcijfer
vlh. Centr. B.
v. d. Stat.,
herleld
van
1913

100
tot 1925= 100

Indexcijfer
van The
Economist,
–
herleid
19fl
=
ioo
tot
25=100

£
/o
$
ets.
°Io
pence

°Jo
pence
o/
o

sii.
01
t!.
5f
ets.
0
10
ets.
°/
261.171-
290.17/6
100,0
111,1
23,25
17.55
1000
55,00
100,0
2950
100,0
2/11,625
100,0 18,75
100,0
61,375
100,0
84,5
100,0
100,0
100,0
290
.
1
299.13/6
1144
13,45
75,5 57,5
47,25 45,00
85,9
81,8
24,75 25,25
83,9 85,6
2/-
1/7,375
67,4
54,4
17,50
22,00 93,3
117,3
55,375
50
90,2
81,5
94,25
71
111,5
93,2
929
309.816
118:2

14,15
60,6
46,25
84,1
26,00
88,1
117,125
53,7
21,125 112,7
48,75
79,4
71,25
84,0 84,3
93,5 94,2
88,9
89,9
312.151-
119,4 14,25
61,3 47,75
86,8
26,50
89,8
118,25
55,8
20,62′
110,0
48
78,2
70
82,8 92,9
89,2
30411-
116,1
14,75
63,4 47,50
86,4
26,25
89,0
117,875
55,8
20,25
108,0
48
78,2 72,25
85,5
92,3
88,7
295.I2-
112,9
16,15
69,5
47,00
85,5
26,00
88,1
1)7,75 55,4
20,25
108,0
47 76,6
86,5
102,4
93,5 90,4
296./
289.15/6
113,2
110,7
16,85
17,90
72,7
77,0 47,25
48,50
85,9 88,2
26,00 26,50
88,1
89,8
116
114,75
50,5 47,0
18,37′
18,62
0

98,0
99,3
47
47
76,6
76,6
81,25
84
96,2
96,1
89,6
292 -/6
111,5
19,70
84,7
48,50
88,2 26,50
89,8
115,25
40,8
18,50 98,7
45,375 73,9
–
99,4
–
97,4
96,1
92,2 90,2
287.1216
264.216
109,8
100,9
22,05 20,65
944
88:8
50,00 50,25
90,9
91,4 26,50 26,75 89,8
90,7
114,25
114,375
45,6
46,0
17,875
16,87
5

95,3
90,0
44,25
45,25
72,1
73,7
94,5 93
111,8
96,8
89,1 264.416 100,9
20,25
87,1
52,25
95,0
28,50
96,6
116,5
51,9
17,25
92,0
46
74,9
96
110,1
113,6
96,8 97,4
88,6
88,9 256.13/6
101,8 19,70
84,7
51,50
93,6
28,75 97,3
117,75
55,4
17,87
5

95,3
46
74,9
89,25
105,6
97,4
88,2
255.1/-
97,4
19,25
82,8
53,00
96,4
29,75
100,8
1/7,25
54,0
17,37′
92,7
45 74,9
84,5
100,0
98,7
87,9
233.10/6
89,2
18,35
78,9
54,75
99,5
31,75
107,6
113,75
44,2
16,75
89,3
46
74,9
–

79,5
94,1
96,8
87,9
233.1716
89,3
–
19,35
83,2
55,00
100,0
33,25
112,5
1/0,75
35,8
16,875
90,0
47
76,6 79 93,5
98,1
89,2
234.6/- 89,5
20,65
88,8
54,50
99,1
33,00
111,9
-19,375
26,3
16,875
90,0
47
76,6
74,25
87,9
98,7
90,5 230.13/-
88,1
21,55 92,7
54,25
98,6
32,25
109,3
-19
25,3
16,625
88,7
48,25
78,6
78,25
92,6
98,1
91,2
218.8/6
83,4 21,35 91,8 55,50
100,9
31,75
107,6
-19,25
26,0
15,75
84,0
49
79,8
73,25
86,7 98,7
89,8
211.191-
80,9
21,75 93,5 53,00
-96,4
31,25
105,9
-/9,25
26,0
15,50
82,7
49,875 81,3 71,25
84,3 95,5
88,2
111.181-
80,9
19,30
83,0
51,75
94,1
30,00
101,7
-/9,25
26,0
16,00
85,3
51,875
84,5 67,75
80,1
92,9
86,6
14.7/6
81,9
18,55
79,8
47,00 85,5 29,00
98,3
-/8,5
23,9
15,875
84,7
52,75
86,0 70,25
83,1
93,5
85,4
.21.19/-
84,8
19,45
83,7 46,25
84,1
27,25
92,4 -18,8 24,7
14,625
78,0
53
86,4
73
86,4
94,2
85,1
f321016 88,8
19,90
85,6
47,25
85,9
27,50
93,2
-/8,625
24,2
14,00
74,7
53
86,4
75,75 89,6
95.5
85,1
128.8/-
87,2
20,45 88,0 46,25
84,1
28,00
94,9
-j8,5
23,9
13,92
0

74,3
51,75 84,3
76,5
90,5
95,5
84,8
122.7/6
84,9
20,20 86,9 46,75
85,0
28,75
97,3
-/9,875
27.9 13,77′
73,5
53,125
86,6 77,25 91,4
94,2
84,6
122.111-
85,0
20,10
86,5 44,25
80,5
27,75
94,1
1/-
33,7
13,375
71,3
54
88,0
74,25
87,9
94,2 85,4
121.0(6
84,4
21,25
91,4
44,00
80,0
27,50
93,2
110,125
34,0
13,50
72,0
54
88,0
72,75
86,1
94,8
85,8
107.5(6
79,2
20,45
88,0
43,25
-78,6
27,25
92,4
-110,5
29,5
13,375
71,3
54
88,0
74,25 87,9
‘

92,9
83,9
97.5/6
75,3
19,40
83,4
41,50 75,5 26,25
89,0
-1
10,875
30,5
12,25
65,3
54
88,0
73,50
87,0 91,6
81,7
100.5/-
76,5
18,75
80,6
40,00
72,7
25,75
87,3
-/10,625
29,8
12,00
64,0
54
88,0
69,50
82,2 91,0 81,9
109.5/6
79,9
18,65
80,2
38,75
70,5
24,75
83,9
-/11
30,9
13,425
71,6 54 88,0
68,50
81,1
91,0
83,7 10.11/-
80,4
18,60
80,0
37,00
67,3
24,00 81,4
-/10,5
29,5
13,00
69,3
53,50
87,2
64 75,6
91,6
83,6
105.516
78,4
18,90
81,3
34,25
62,3
23,75 80,5
-110,125 28,4
13,475
71,9
51,75
84,3
64 75,6
91,0
82,0
87.29/6
72,0
18,45
79,4
32,00
58,3
22,50
76,3 -19,6575
27,1
13,30
70,9
48,50
79,0
64,75
76,7
94,2
80,5 81.17(6
69,5
18,105
77,8
1

31,50
9

62,79
22,509
76,3
9

-18,3125
23,3
12,75
68,0
43
70,1
68,259
80,79
75.12/6
67,1
17,60
6

75,76
35,00
10

63,6
50

23,00
10

78,0
10

-/8,0625
22,4
12,50
66,7 43
70,1
66,75
11

79,0U
80.716
68,9
17,507
75,37
35,00″
63,6″
23,00″
78,0
10

-/8.25
23,2
12,50
66,7
41
66,8 90.51- 72,7
17,55
8

75,58
34,0012
1
61,8
12
1
23,50
12

79,792
-18,0625 22,4 1
12,375

1
66,0 40 65,2
nulalge otnelsele noteeringswijze (jan.
1928).
3
) = Malting vOôr de invoering van de huidige of Iie. noteeringswijze (Jan.
1928.
4)
Jaar- en maandgemiddeiden afgerond
‘/s pence.

5) 1 Nov.
6)
8
Nov.
7
)15
Nov.
8)
22
Nov.
0)
31
Oct.
10)
7
Nov.
11)
14
Nov.
12)21
Nov.

., ,,

1076

ECONOMISCH-STATLSTISCHE BËRICHTEN

27 November 1929

De prijzen voor rnidclensoorten zonder veel inhoud liepen
het meest achteruit, namelijk tot 7 ïi 8 ets. (Britsch-Ttidisclie
soorten) ; die voor Java-thee hielden zich nog het best en
verloren wat deze soorten betreft van 1-334 ets.
Van bijzonder belang is de publicatie van de Verceniging
voor de Thee-cultuur in ed.-Indi6, geveude de cijfers van den uitvoer van thee uit de voornaamste productie-landen
der wereld, behalve uit China.
De cijfers loopen over de eerste 9 maanden en geven een
totaal-uitvoer-cijfer van. 267
1
% mill. KG.; eoatrasteerende
met 258% mill. KG. een jaar geleden, zoodat de eerste drie
kwartalen een surplus aanwijzen van slechts 8% mili. KG.
De tee-uitvoer van Noordelijk Britsch-Indië gedurende
de periode April-October bedroeg 231 mili. lbs. (v.j. 213
mill. lbs.). Gedurende October werd 59% milI. lbs. uitge- t
voerd, hetgeen een surplus is van niet minderdan 10 mili.
lbs. boven het cijfer van een jaar geleden. Engelsche vakbladen spreken van onderhandelingen, die
1

daar te lande worden gevoerd met Rusland over de leveran-
tie van groote hoeveelheden thee, hetgeen vermoedelijk in verband staat met de stopzetting der Russische aankoopen,
in China. . – –
Voor de thee-markt zal de uitslag dezer onderhaudeliugen
van groot belang zijn, omdat de voorraden te Londen thans
ongekende afmetinged hebben aangenomen en daarvan voor-
namelijk groote partijen lagere middensoorten (Cachar en
Sylhet) een zwaren druk op de markt uitoefenen. Een
belangrijke afzet dezer theeën kan dus de markt slechts
gunstig beïnvloeden.
Groote Engelsehe belanghebbenden hebben tot nu toe de
markt gesteund, omdat hun eigen belang djt medebracht
Blijkbaar hebben dezen het niet langer dienstig geacht om
dezen steun voort te zetten, en het gevolg is dan ook de
jongste prijsdaling geweest.

COPRA.

De markt voor. Copra bleef gedurende de afgeloopen week
vast gestemd. Het aanbod uit het Oosten bleef afnemen,
terwijl consumenten meer belangstelling toonden.
Ook cle markt in Marseille verbeterde sterk.
De noteecingen zijn:
NederL-Indisehe Ims. stoomeii’d, en November en Decent-
ber allading
f
27%; Ned.-T.nd. Mixed Nopad, stoometid

f
2534; Ned.-Ind. M.ixecl Nopad, aïl.ad. Nov./Decemb.
f
26%;
Ned.-In.d.
Mixed Nopad, afli’cd. Dec/Januari f2634. –

VRACHTENMARKT.

Graan van Noord-Amerika.
Deze markt bleef veer zeer
flauw. Alleen van
Montreal
was sinds ons vorig rapport
iets meer te doen. Verscheidene booten zijn in lading ge
gaan voor Rotterdam en Antwerpen. Voor de eerste partijen
wei-cl 0.08 betaald, voor zwaar graan, met (Ie optie gerst
tegen $ 0.09, en al deze boeten ondervonden geen moeilijk
heden in het verkrijgen van completeering tegen $ 0.01/ $ 0.02 meer. Aan het einde van de vorige week ging een
prompte boot in lading, beginnende met een partij van
30.000 qtrs. tegen w’aarsehijnljk $ 0.10, basis zwaar graan.
Ook vond een afsluiting plaats naar A.vonmouth tegen
1/10% cl. basis zwaar graan, voor maximum 28.000 qtrs., met de optie voor bevrachters om 30.000 qtrs. te verladen
tegen 119 d.
Van de
Northern Range
was niets te doen, doch w’ordt
het mogelijk geacht, per eind November/December booten in
lading te leggen van New-York naar Marseille, Genua, Li-
vorno, Napels. Een eerste partij, om te beginnen, wordt aan!
geboden tegen $ 0.12%, basis één loshaven. Ook worden
reeds teekenen van belangstelling getoond in Januaii-
rdirnte naar het Continent. –
Van de
Gulf
zijn drie booten bevracht, voor eind Novei-
ber/I)ecember en eerste helft December laden, naaj het
UK., op basis van 216 per qtr., zwaar graan, optie ilavre,
Duinkerken, Bremen, Hamburg, tegen
21434,
en Antw’erpen
of Rotterdam tegen 213, terwijl ook twee ladingen werden
afgesloten, resp. per November/i)ecember en December/
Januari, naar Griekenland, op basis van ‘4/- per qtr., één
losbaven.
La Pla.ta.
Deze markt bleef kalm gedurende het grootste
deel van de week, maar tegen het eind was er een weinig
meer vraag, en zijn de cijfers een weinig verbeterd? TQrwijl
voor November van de Bovenrivier naar U.K.fContinent
1316 geaccepteerd werd, is nu 141- voor bijna elke grootte
te verkrijgen, terwijl reeders van zeer handige booten zich
zelfs vel iets meer kunnen verzekeren. Voor December
wordt 1416 geboden, doch toonen reeders voor dit cijfer niet
veel animo, daar tot nu toe slechts een betrekkelijk klein
aantal afsluitingen voor deze positie heeft plaats geven.
den. Voor groote booten van Babia Blanca naar Antwerpen

of Rotterdam w’erd hët lage cijfer van 121- geaccepteerd.
Voor het nieuwe seizoen is nog steeds niet veel belangstel.
ling. Een groote boot van 7000 verd bevracht naar Aut-
werpen/Rotterdam/Amsterdam tegen 1616, met ligdagen
5 Januari, terwijl met ligdagen 10 dagen later een boot van
dezelfde grootte 17/6 heeft weten te verkrijgen naar U.K./
Continent, met Micldellandsche Zee opties, beide ‘all de
.l3oqenrivier.

$uiker van 13
7
estIndiii.
De vraag Itaar tonnage van sui-
kar bleef achterwege, en vernemen wij, dat niettegenstaande
cle groote voorraden in Cuba, de moeilijkheid zit in de f.o.b-
prijzen. Er is vraag naar een handige boot, van 2500 ton,
. ‘oor December, van San Domingo naar Marseille of Gothen-
burg, tegen 1716, terwijl er nog steeds een partij in cle
markt is van 4425 ton van Puerto-Cortea naar UK
.. /Conti-
iient, voor verscheping tw’eede helft December. Dit is mo-
mentecil dan ‘ook alle vraag voor dit jaar. Per Januari kun-
een bevraehters nog steeds een boot gebruiken van 7500 ton
van Cuba naar UK/Continent, tegen 161-, optie San Do-
rningo btden tegen 6 d. minder.
Van
i’eru
werd een boot van 6500 ton, per Deeember/
J !lnuar.i, bevracht naar Marseille tegen 2116.

Chilisuileter.
Over liet algemeen is de vraag op
,
cleie
markt niet beter. Na de afsluiting v?in een 8000 tonner, P(i
December, naar B.or.deauxfHamburg range, tegen 20/6, optie
Noord-Spanje 21/6, Middellandsché Zee 2216, Ajdriatiscilie
Zee of Alexandrië tegen 2316, zijn de cijfers iets vaster ge-
worden’, tengevolge van ‘de betere stemming op de La
Plato
markt. Niettegenstaïuite de geringe vraag voor December/
Januari laden, hebben bevrachters w’einig hoop ruimte te
verkrijgen onder een basiseijfer van 2116 tot 22/.

Er was slechts een zeer weinig werkelijke belangstelling
voor lijnru’imte. Toch liep de vracht iets op, ‘hetgeen geïllus-
treertl wordt •door het boeken van 3000 ton, per December,
ii aar Antiwerpen/Rotterd cuii/B remen (Hamburg tegen 1410
netto, met de optie Duinkerken tegen 1/6 extra.
Naar de Vereenigde Staten ‘bestaat kans op een Februari-
lading tegen. $450 naar Galveston/]3oston range.
Burmah. Op
deze markt komt een’ weinig belangstelling
voor tonnage voor ‘het nieuwe seisoen. Er wordt een lading
genoteerd van ca. 7000 ton, Februari/Maart laden, naar
Antw’erpen/Hamburg range, tegen 23/6. Waarschijnlijk is
ruimte van deze grootte ‘te verkrijgen tegen 25/-.
Donau en Zwai-te Zee.
De Donau blijft nog heelemaal bui-
ten beschouwing, maar van
Zuid-R.ussische
havens hebben
heel veel afsluitingen plaats gevonden tegen 1313 tot 1416,
basis Continent, -haar gelang van ‘de grootte, voor No’veni-
ber/Decemher en December laden.
Middellandschh Zee.
Ofschoon er voor erts een groot aan-‘tal afsluitingen hebben plaats gevonden, is •de markt flauw en blijven de cijfers gemakkelijk. Van de ‘phosphaatliaveus
is blechts ‘weinig vraag, terwijl ‘het aanbod van tonnage
groot is. Dè volgende ertsafsilEibingen hebben plaats gevon-
den: Mell’ila/Middlesbrough 8/3 (716 ‘voor groote booten),
Rotterdism 513, Hornillo Bay/Rotterdam of Vlaardingen
6/-, Bona/Rotterdam of Vlaard.iiîgen 511%, .A]giers/Jarro’w
7/3, Bizerta/Port Talbort 616, Huelva/Dubl’in ‘of Belfast
1013, Huelva/Rotterdam 6/4
1
/„ en Denemarken .10/9.
Afsluitingen voor phosphaat vonden plaats:
Sf ax/Nantes en Brest.
6/7%,
Bordeaux en Rouaan
Nautes en Rouaan 6/9, optie Nau’tes/Bassein/Rouaan 71- en
Dublin 913. Van Alexandrië is katoenzaad bevracht naar
Hull tegen 916 per 60 kbvt.
Noord-Sar&je.
De markt blijft vast. Trots de snhaarschte
van Noyember
ruimte en een betrekkelijk goede vraag, zijn
de vraahtcijfers tot nu toe niet ‘opgeloopen. ‘Voor December
is de stemming kalm en wordt er weinig aangeboden.
Afgesloten werd: Bilbao/Rotterdam 519, Grangemouth 7/.,
Cardiff 6/3 en Salto Caballo/Rotterdam 5/9.
Kolen van U.K.
Sinds ons laatste rapport zijn de vracht-
cijfers niet verbeterd. Daar de tliuisvrachten nog steeds wei-
lug attractie hebben voor de reeders,.scheen een verhooging
in de uitgaande vrachten totaal onvermijdelijk, doch het is
verrassend te zien, .dat de lage kolenvrachten blijven aan-houden. Inderdaad was er de vorige week niet zoo’n goede
vraag, en daar het aanbod van passende tonnage voldoende
‘was, hadden bevrachters geen moeilijkhedeii om hun vraag te voldoen tegen iets lagere vracihtcijfers. Naar Zuid-Ame-
rika vais de markt een w’einig anders, de cijfers bléven tame-
lijk vast, voornamelijk tengevolge van de slechte uitzichten
01) loonende retourvrachten.
Van Zuicl.Wales werd afgesloten: Roitaan 5/9, Lissabon
8/6, Genun 7/1.0
34,
Piraeus 913, Port-Said 8/9, Alexandrië
913 Buenos Aires 151- en Rosario 161-.
Van de Oostkust: Aar.huns 6/3, Drontheim 8/3, Chri-
tianssand 7/-, Antwerpen 416, Ro’uaau 6/-, Genua 7110%,
Port-Said 91-, Adelaide 251-. Port Pirie 32/- en Buenos
Aires 1516.