Jrg. 14, editie 717

85 SEPTEMBÏR 1929

AUTEURSRECHT VOORBEHOUDEN.

Economïsch~St
*
atistische

Ber
‘
1chten

ALGEMEEN WEEKBLAD VOOR HANDEL, JJVERHEID, FINANCIËN EN VERKEER

ORGAAN VOOR DE MEDEDEELINGEN VAN DE CENTRALE COMMISSIE VOOR DE R!JNVAART

UITGAVE VAN HET INSTITUUT VOOR ECONOMISCHE GESCHRIFTEN

14E JAARGANG

WOENSDAG 25

INSTITUUT VOOR ECONOMISCHE GESCHRIFTEN.
Algemeen Secretaris: Prof. Mr. Dr. G. M.
Verrijn Stuart.

ECONOMlSCH-STATISTISCllE BERICHTEN.
COMMiSSIE
VAN
ADVIES:
Prof. Mr. D. van Blom; J. van Hasselt; Jhr. Mr. L. H. van
Lennep; Mr. K. P. van der Mandela; Prof. Dr. N. J.
Polak; Mr. Dr. L.
F. H.
Regout; Dr. E. van Welderen
Baron Rengers; Prof. Mr. E. R. Ribbius; Jan Schil.thuis;
Mr. Q. J. Terpstra; Prof. Mr.. F. de Vries. Gedelegeerd lid: Prof. Mr. Dr. G. M. Verrijn Stuart.
Assistent.Redacteur: H. M. H. A. van der Valk.
Secretariaat: Pieter de Hoochweg 122, Rotterdam.
Telefoon Nr. 35000. Postrekening 8408.

Abonnementsprijs voor’ het weekblad franco p. p. in
Nederland f 20,—. Buitenland en Koloniën f 23,— per
jaar. Losse nummers 50 cent8. Leden en donateurs van het Instituut ontvangen het weekblad grati8.
De verdere publicaties van het Instituut uitgaande ont-
vangen de abonné’s, leden en donateurs kosteloos, voor zoo-
ver daaromtrent niet anders wordt beslist.
Aangeteekende stukken: Bijkantoor Ruigeplaatweg.

Advertenties f 0,50 per regel. Plaatsing bij abonnement
volgens tarief. Administratie van abonnementen en adver-
tenties: Nijgh & van Ditmar’s Uitgevers-Maat8chuppij, Rot.
terdam, Amsterdam, ‘s.Gravenhage. Postahèque- en giro-
rekening No. 6729.

24 SEPTEMBER 1929.

Geld blijft nog steeds zeer gevraagd. Na de medio
kwam er weliswaar meer aanbod van cailgeld, maar

de stemming bleef vast, in het bijzonder voor wissels,

waarvan de rente aanvankelijk nog iets verder aan-

trok, zoodat voor 511 pOt. werd afgedaan. Daarna

kon men voor niet te groote bedragen weder voor

5% en 5Ii6
pOt. plaatsing vinden; maar bij de in-

schrijving op het schatkistpapier bleek opnieuw, hoe

weinig vraag er naar wissels bestaat. Op de gevraagde

50 millioen werd slechts voor
f
31.312.000 ingeschre-

ven, waarbij de rente voor de 3-maands promessen zich
op ruim
5Iio
pOt. stelde. De prolongatierente steeg

tot
5%
â 5% pOt. en liep daarna Vrijdag en Zater-

dag tot 5 pOt. terug, maar werd gisteren weder 5%

h 5% pOt. Alleen cailgeld was lager; na

h% pOt,

op de medio, was aan het einde der week voor 4% en

4% pOt. verkrijgbaar.
* *
*

Bij de inschrijving op het schatkistpapier werd in
totaal ingeschreven voor
f
37.312.000. Toegewezen
werden
f
11.900.000 driemaands promessen h
f
985.80
of circa
5
7
1io
pOt.,
f
9.290.000 zesmaands promessen

f
073.30 of circa 5
9
/8
pOt. en
f
14.832.000.5 pOt. bil-
jetten h pan.
* *
*

Op ded weekstaat van De Nederladsche Bank

geeft de Post hinnenlandsche wissels een teruggang
van
f
4.9 millioeiï te zien. Eet bedrag i’an
f2
mii-
lioen aan de rechtstreeks bij de Bank ondergebrachte
schatkistproméssen, dat verleden, week pei résto no

SEPTEMBER 1929

No. 717

inde portefeuille dci- Oentrale Oredietinstelling aan-

wèzi.g was, blijkt inmiddels geheel te zijn afgelost. De

beleeningen vertoonen een vermindering van
f
8.2

millioen. 1-let renteloos voorschot aan het Rijk blijkt

met
f
3.5 millioen te zijn afgenomen.

•De metaalvoorraad der. Bank bleef vrijwel onver-

anderd. De post papier op het buitenland en de diverse

rekeningen op de actiefzijde der balans klommen resp.

met
f
8.7 millioen en
f
2.1 millioen.

De biljetten-circu]atie liep met
f
9.5 millioen
terug. De rékening-courant-saldi, vertoonen een stij-

ging van
f
3.7 millioen. 1-let beschikbaar metaalsaldo

vermeerderde met
f
2.4 mi.11ioen. Het dekkingsper-

ceutge bedraagt 56%.
.* *
*

De stemming op de wisselmarkt is de geheele week

flauw gebleven. Dollars noteerden in Londen aan-

vankelijk tamelijk regelmatig 4.8464 en liepen op het

laatst snel terug op 4.8477. Ponden sloten hier lager

op 1-2.08% – na vorbijgaand zelfs 12.08
3
/– genoteerd

te hebben — terwijl Dollajs op 2.4932 kwamen. Zeer

flauw zijn de Oanadeesche Dollars op 2.477/s. Marken

liepen terug op 59.37 (tegen £ 20.35%); Parijs 0.75%

(tegen ca. 123.85). Zwitsersche Franks gezocht
Op

48.06 en hooger. De Noorsche Kroon, die langen tijd

iets boven den Deenschen Kroon noteerde, is thans

daarmede weder vrijwel gelijk Peetas werden op

36.84 gebsacht. Yen vaster op 119%. Ook Rupees iets

béter 90Iie.

Op de termijnmarkt zijn geen wijzigi.ngén van

eenige beteekenis.

LONDEN, 23 SEPTEMBER 1929.

De geldmarkt was de vorige week mijn voorzien

van middelen, zoodat de prijs voor ,,overnight money”

ook in de eerste dagenvan deze week laag was.

.,Disconto bleef zeer vast tot Donderdag; toen echter

hét bankdisconto ook op din dag niet veranderde,

werd de markt its minder pessimistisch, en noteerde

3-naands bankaccépten
5I16-5I32.
Vrijdag werden
de
1
nieuwe schatkistpromessen dientengevolge ook iets

gunstiger geplaatst. –

Heden, naar aanleiding van een vrije groote ont-

trékking voor Duitschland en Frankrijk
(
1.500.000)
trok de koers weder aan tot 515132__5
%;
en is de vrees voor eene discontoverhooging in de naaste toekomst

weder even groot.

De effectenmarkt werd beïnvloed door de zeer on-

aangename onthullingen betreffende een groep van

recente uitgiften op financieel-industrieel gebied, be-

kend als de Hatry Groep. Men ziet met eenige span-

nig de afwikkeling van de halfmaandelijksche ver-

rekening op Donderdag tegemoet, ofschoon aangeno-

mcii wordt, dat de verliezen, die groot beloven te zijn,

op sterke schouders vallen. ‘ –

860

ECONOMISCH-ST4TISTISCHE BERICHTEN

25
September

EXTRA.AMORT!SATIE

‘

OF BELASTINGVERMINDERING.

Minister De Geer verstaat de kunst gevleugelde

woorden te scheppen of lang vergetene in de herin-

nering terug te brengen, waar zij opnieuw van toe-

passing zijn. In de Millioenennota van September
19281) Kamer en Publiek willende inprenten, dat

men niet te veel, naar cle groote overschotte.n van
1925—’27 moest zien bij de beoordeeling van den

fmancieelen toestand, herinnerde hij aan Wintgens’

woorden inzake het laatste batige slot van indië

(1878). ,,Neemt Uw hoed af,
gij
zult liet niet weder

zien.” Immers overschotten als in de genoemde drie

jaren zouden
wij
ook niet wederzien.

Er zijn voorzeker menschen geweest, die hun hoed

nog maar op het hoofd hielden, niet overtuigd, dat

het jaar 1928 – wellicht ook 1,929 – niet nog een

mooi saldo zou geven; omdat
zij
niet erg onder

den indruk kwamen van de nu eenmaal perjodiek

van de
zijde
van Financiën gedane inededeeling, dat

men de middelen nu eens volgens een nieuw systeem

veel scherper was gaan ramen en omdat zij waar-

schijnlijk achtten, dat, na de bezuiniging, welke in

1927
as
doorgevoerd en die geleid had tot het onder

de raming b1••en in dat jaar met 27 millioen,
ook

in 1928, voor welk jaar de uitgaven op vrijwel gelijk

bedrag geraamd waren, een flinke meevaller op de

uitgaven te wachten was. Deze sceptici zijn door den

loop van zaken in het
gelijk
gesteld. Niettegenstaande

de ,,scherpere” raming der middelen voor 1928 hebben’

de middelen in dat jaar de rarning met gelijk bedrag

(32
millioen) overtroffen als in 1927. En de uitgaven

bleven 18 millioen onder de ramin.g, d.i. % van den

meevaller van 1927. Nu wordt wel medegedeeld, dat
dit meevallen der uitgaven voor een groot deel het

gevolg is van andere comptabele voorschriften, di.e

in casu 1928 ontlasten en 1929 met gelijk bedrag be-

lasten, nianr dat dit groote deel niet nauwkeuriger
wordt genoemd, versterkt mij in de meening, dat het
wel niet veel meer dan een dei’de der 18 millioen zal

zijn. En dan blijft 1.928 toch nog goed in de rij met

zijn mooie voorgangers.
2)

In de laatste vijf jaren is er op den gewonen’ dienst

bijna 242 millioen overgehouden; nemen wij de laatste
tien jaren, waarin dan echter het sombere tijdperk
valt, toen depreciatie van den gulden het schrikbeeld

was, dan wordt dat bedrag 204f’ millioen.
Het is nipt te verwonderen, dat
bij
velen meer en

meer de vraag rijst: Als inderdaad waar is, wat de

Minister van Financiën zoo vaak en klemmend (n’g

in de Millioenennota van September 1928) heeft be-

toogd, ni. dat de belastingen bij ons veel te hoog zijn
en 11et economisch herstel belemmeren en dat ditarom
belastingverlaging veel urgenter is dan extra-aflos-

sing van onze van zelf reeds snel geamortiseerde

staatsschuld.
3
), als dat inderdaad waar is, is het dan
wel’ logisch om nu er jaren achtereen onopzettelijk
veel meer geheven is dan bij een zeer conservatief be-leid noodig werd geacht, ten slotte dat meerdere maar

sans frases tot etra-aflossing te bestemmen en niet

althans gedeeltelijk tot vermindering der lasten, zij
het dan maar voor eenige toekomstige jaren? En geldt
dat niet te sterker, nu de Staat toevallig in de positie

verkeert binnen enkele jaren een deel van zijn helas-

tingsysteem, t.w. het complex, dat aan liet Leenings-
fonds ten goede komt, te moeten herzien, wijl som-
mige dier heffingen (de Verdedigingsbelastingen)

Zie E.-S. B. van
19
Sept.
1928.
Als de definitieve cijfers van
1928
evenveel mochten
niedevallen, vergeleken met de nu gepubliceerde voorloo-
pige, als inzake den dienst
1927
het geval was, dn zouden
de middelen tenslotte blijken
39
millioen boven de ranling
te gaan, dus meer dan over
1927.
Men zie iii het bijzonder de rde van den Minister op
20
October
1926 in
antwoord op hen, die op extra-amorti-
satie in de plaats van belastingverlaging aandrongen en
ook het citaat uit Gladstone in de Millioenennota van
1928.

INHOUD.

BIz.
EXTRA-AMORTISATIE OF BELAsTING VERMINDERING ‘door
Prof.. Mr. Dr. A. van G-ijiv ………………….
860
Het Zilveruitvoerverbod in Suriname door1.
Bos….
861
Trust Companies in de Vereenigde Staten door
R. J.
L
. Simons ………………………………..
862
De Indische middelen over Juni 1929 …………..
863
BUITENLANDSCHE MEDEWERKING:
De petroleumindustrie in Zuid-Afrika door
E.
Rasent hal ………………………………
865

AANTEEKENINØEN:
De vooruitzichten op de Londensche geidmarkt ..
866
Bedrijfswinsten in de Vereenigde Staten gedurende
het eerste halfjaar van
1929 ………………867
Het koersverloop van de Duitsche buitenlandsche
leeningen gedurende het eerste halfjaar en gedu.
rende Juli
1929 .. ………………. ………. 868
Ontvangen boeken …………………………..
870

I4AANDOIJFERS:
Emissies in Augustus
1929……..

871
Overzicht van de Indische middelen …………
871

STATISTIEKEN EN OVERZIOETEN
…………….
872-878
Oeldkoersen.

Bankstaten.

Verkeerswezen..
Wisselkoersen.

1
Goederenhandel.

slechts tot 1934 zijn gevot’eerd, een herziening, die

tevens met een verlaging zal kunnen gepaard gaar,

omdat cle lasten van het Leeningsfonds zelf na 1934

in niet onbelangrijke mate gaan dalen, de opbrengst

der tegenwoordige middelen van het Leeningsfonds

niet onbeduidend stijgen en last not least sedert 1918

niet minder dan bijna een
kwart milliard
meer voor
het Fonds is geheven dan noodig was in verband met

de lasten? Is zulk een constellatie niet bij uitnemend-

heid geschikt voor een
tijdelijke
belastingverlaging,

die hierin kan bestaan, dat een’toekomstige verlaging
eenige jaren wordt vervroegd?

Men zal wellicht zeggen: Het oogènblik voor ver-

laging van de heffingen van het Leeningsfonds is

weinig geschikt, nu dat Fonds juist in cle jaren 1930
—’32 telkens een verplichte extra-aflossing van

f
15 millioen heeft te doen en nu het Fonds door de

wet op de Financieele Verhouding met ingang van
1931 voorgoed werd beroofd van een bedrag van on-

geveer
f
5.5 millioen per jaar, dat het verkreeg uit

de opcenten op de Personeele Belasting, welke op-‘
houdt een rijksbelasting te zijn en aan de gemeenten
overgaat. Inderdaad zal het Leeningsfonds ook zon-
der dat andere heffingen verlaagd worden vermoe-

delijk in de vijf komende jaren ietwat geringere ont-
vangsten dan uitgaven hebben, doch dit geeft, nadat er van 1919-1930 een saldo van! 249 millioen is ge-

lcweekt
1),
voorzeker geen moeilijkheden. De. extra-

aflossing van
f
15 millioen gedurende drie jaren zal

volgens den Minister in 1930 bijna
f
12 millioen aan

het saldo onttrekken. Ziet men echter de totaalop-
brengst van de middelen van het Leeningsfonds in

1928 en de eerste acht maanden van 19,29, dan schijnt het voldoende daarvoor
f
8 millioen te rekenen; zoo-

dat bij voortaan gelijkblijvende opbrengst der belas-
tingeil met die verplichte extra-aflossing in drie

jaren
f
24 millioen uit het gekweelcte saldo gemoeid

zullen zijn.
1-let gemis aan de opcenten Personeel heduidt nio-

menteel
f 54!
millioen per jaar.
Blijven
de middelen

stijgen, dan zal dit gemis in enlcele jaren door dat

accres worden opgevangen. Nemen we echter geen
accres aan, dan zal het vervallen dier opcenten van
1931 tot 1943 – in welk jaar de lasten van het fonds
met 20 millioen afnemen – uit he gekweekte saldb

moeten worden gedekt, waarvoor’ totaal
f
716 millioen

vereischt zal worden. Van het gekweekte saldo zal na

die aderlatingen nog 224-95
Y2.
of kleine 130 mii-

lioen overblijven, een bedrag, dat. den Minister in
staat zal stellen bij de verlenging der Verdedigings-
belastingen ná 1934, die wel onvermijdelijk zal zijn,

1)
De Minister zegt
f
242.300.000,
maar dat is niet dan
formeel juist, als men let op de opbrengst in
1928
en
1929.

25 September 1929

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

Ml

met gerustheic] voor te stellen cie tarieven dier be-
iastingen te 1ialveeieii.
i'[aar ligt liet dan niet voor cle hand om cl.i.e halvee-
Ii
ig, welIe cle toestal]ci van het Leeningsfonds op
zichzelf .in 11935 toelaat, een vijftal jaren te vervroe-

gen cii he’t manco, (lat daardoor bij het Leeningsfonds
ontstaat, i n die vijf jaren aan te vullen uit dat andere

groote saldo, dat op cle gewone • Staatsbudgetten is
gekweekt? Voor een Minister, die de juiste leer aaïi-

hangt, dat, als de belasti ogen momenteel veel te zwaar
zijn, ciie verlaging meer haast heeft dan de verster-

king van de ‘toch reeds snelle schulciamortisatie (om-

dat wegoem lig van (ie belemmeringen van het econo-

misch herstel cle natie zooveel ‘krachtiger ‘zal. maken,

dat zij later die amortisatie veel gemakkelijker zal
dragen), voor een Minister met die gezonde denk-
beelden ligt zulk een maatregel z6ôzeer voor de hand,
dat meii verwonderd mag zijn, dat clie niet reeds ten

vorigen jare werd voorgesteld.

De Minister van Financiën ziet niet graag, dat
iemand hem op cle mooie saldi van voorbijgegane jaren
opmerkzaam maakt. 1-lij meent niet, vaak genoeg te

kun leo zeggen, dat mcii claaru t geen conclusies mag

trekken omtrent cie mogelijkheid van kostbare nieuwe
instellingen of belangrijke verzwaring van de lasten,

die hestaahcie .i n’ste[lingen medebrengen.
Dit is vol-
!comen begrijpeljk.
Wie bijv. op groiid, ‘dat cie laatste
viei jaren een’ gemiddeld overschot van
f
60 millioen
opleverdén een staatsensioen zoude willen invoeren,
dat ielfs maar
f 30
millioen kostte, ‘aaminémende, dat,
er nog wel meer overschotten zullen konien en dat in
1

het ergstè geval in de oéde ‘ovdrsclidtten (van 1925—
1928) de uitgaaf van
f 30
millioen al voor acht jaren
:iékking zoucle kunnen worden gezieh, die zoude bn-
getwijfeld een’ hoogst onsoliède financiedle politiek
hepleit’en. Want zoo’n nieuwe uitgaafpost zonde blij-
vencl zijn, d.i. blijvend
f 30
millioen, en meer, ver-
eischn. –

Geheel anders echter wie op grond, dat er vele

jaren’ onopzettelijk veel ‘te veel is geheven, bepleit,
om
tijdelilc
f20 millioen minder dan het nood ige te
lief fen, wat’ geschieden kan door den lhaatregel, die

over i?ijf jaren in elk geval te nenien is, omdat hij
dnu:i vrijwel zichzelf bedruipt,
vijf jadr eerder in te
voeren:
.Ei.et ,,tijdeiijk” kan hier niet tot een phrase
worden. Ei.ieri’nede ‘zouden hondejcl iiiillioen tuit de
in’ cie laatste jaren , overgehouden bedragen gemoeid
zijn
‘1),
061<: van het op cle ëtaatëheg’root:i lig in de laat-
ste tieu’u’ jaren gekweekte saldo iou du.s (evénals van

liet saldo van het ‘Lcerui ngsfonds) .meêr clan de helft,
di. over
f 100
millioen, onaangetast blijven.

Ter vow’koniiiig van misverëtaiicl moge worden op-
gemerkt, dat cle halveering der Verciecligingsbelasting
en cle

r
e
r
vroeg
i
ng
daar’ an slechts als voorbeeld word t
genomen.

.
Tie
meeut, dat in 1,934 en volgendë jaren
als liet Leening.fonds minder inkomsten noodig heeft,
andere heffing’eri ten. bate van dat fonds moeten ver

laagd worden, zal ‘in bovenstaancien gedachtengang
die andere verlaging een vijftal jaren eerdër kunnen
(Joen ingaan. Die keuze betreft een’ kwestie’ van he-
]asti ngpoiitiek, waa:rin ik hier geen partij kies.
‘Toorts wil ik er
01)
wijzen ‘dat, wanneer cle Staéts-
.hegrooting aan het ,Leeniu:igsfonda 5 maal f20
tijil-
.Iioen verschaft
2)
en daarvoor dat bedrag elk jaar

‘) Natuurlijk zijn cle overschotten der laatste vijf jaren
niet in contant geld beschikbaar gebleven, doch gebruikt
voor extra-a,niortisatie
of
minder leenen voor buitengewone
uitgaven. Gebruikt nico ii (ien
1001)
van
5
jaren te]ken
jare
f
20
millioen, zooals gesuggernird ‘werd, dan
zicl
dat
bedrag telken jare zijn op te nemen’. Men leent clan alleen
wat ‘later datgene, wat mcii reeds
in 1928
zonde hebben
geleend. hadden de overschotten de schatkist niet in die
mate gespekt, dat nico destijds
f180
millioen kon aflos-
sen van cle
6
pCt. schuld, terwijl men slechts ruim de helft
aan ii ieuuwe sehnld naitgiuug.
2)
ik zeg ,verschaft’ niet ,.restitneert”, want de kas-
geldleening, die de Staatsbeg’rooting bij het Leeuingsiouds
sloot, zoude er onveranderd door blijven.

mot”leenen, zulks weder eenige meerdere ren teheta-
li.ng medebrengt op Hfst. VIIA (i.n het eerste jaar

f
400.000, in het vijfde jaar tot f 3.600.000). Wie dit

edn bezwaar acht tegen cie belastingverlaging en niet i’nziet, dat cle contribuahelen in verschillenden. vorm

‘elijk bedrag aan rente zullen genieten, moet logisch
het tegenovergestelde doen van wat ik voorstel; hij
iiaoet onze belastingen, nog verhoogen ten einde nog

hieer te kunnen aniortiseeren. Van den Minister, die
immers belastingverlaging meer urgent acht dan

ëxtra-amortisatie, verwacht ik dit bezwaar niet.

Ten slotte: Toen Minister De Geer maatregelen

tegen belastingvlucht voorstelde, betoogde bijna d,e

‘geheele rechterzijde en. een deel van de linkerzijde

der Tweede Kamer: ,,Belast:ingvlacht Ican alleen wor-
den tegengegaan door verlaging van de belastingen.”

Bij de meerderheid der Kamer moet dus vroegere ver-laging der belastingen wel instemming vinden. Elooge

belastingen bevorderen natuurlijk de helastingvlu cht,

maar bovenal is dit ‘het geval, als degenen, die vluch-
tén kunnen, gaan inzien, dat er telkens me’er van hen

geheven wordt dan dd’ soliedste autoriteiten, zelf noo-

dig achten en, dat wat onopzetteljk te veel gevraagd
is geheel wordt gebruikt om de toekomst te ontlasten;

voor hun nakomelingen zorgen ze liever zelf! T-Ier-
haald worde nog éens, dat het denkbeeld in dit artikel

verdedigd, geheel berust op de juiste opvatting van
Minister De Geer, dat belastingverlaging thans cii:-
genter is dan extra-amortisatie. Dat clie Minister nog

altijd ‘zijn woorden tot daden -heeft gemaakt, geeft
itzicht, dat hij er gnnst:ig tegenover zal staan.

VAN GIJN.

HET ZILVERUITVOERVERBOD IN SURINAME.

Aan het ei ncl van mijn beschouwingen in E.-S. B.
van. 28 September en 1 December 1,921 over de con-
sequenties voor Suriname van een muuthervorming in.
1
Nederland als voorgesteld door cie Staatscommis-
sie voor het Muntwezen, werden enkele opmer-
kingen door mij gemaakt naar aanleiding van het
juist ingediende wetsontwerp ,,Suri naamsche Bank-
wret 1928″. ik stelde toen de vraag: ,,Waar wacht ten
,,siotte cie opheffing van liet uitvoerverhod van zilver
,toch op? Overal elders is dit verbod ingetrokken.
,,Woi’clt het niet hoog tijd, dat di.t ook in Suriname
;,geschi.edt, opdat cie mci ntnnie tusschen cl at landl ën
,,Nederiancl weer effectief worcle?”

De Commissie uit (le Tweede Kamer, met haar op
dit speciaal terrein zoo ciesku’uicl i gen voorzitter Prof.
,Van Gijn, welke boveng’emeld wetsontwerp had te on.-
derzoeken, vroeg in haar rapport valt
30
Ap’ril 1928
dIen Minister eveneens ,,of er wel voldoende gronc’I”
,(was) om het sedert 1920 i.n Su.rinai’ne bestdande
,,uitvoerverbocl van’ zilver nog
–
te handhaven.” De
periode, vallende na liet ui tvoe’rverbod; had zooclanig’e
afwijkingen van liet normale vertoond, dat cle Corn-
laissie over cle.n toestandi van liet geldlwezen w’as ver-
ontrust. Zij vroeg daarom – en verkreeg – van, tien
Minister d.e ‘toezegging, dat hij over liet vraagstuk
der handhaving van liet zilverui tvoerverhocl cii van
het zooveel mogelijk voorkomen van belangrijke koers-

ivi sseli ngën ,tussche.n Suriname cii Nederland eenige
deskundigen op liet ‘gebied] van theorie en praktijk
van Init geldwezen zou raadlegen en ‘hun advies aan
de Kamer inededeelen.

Dit heel t sindsdien plaats gehad – Mr. G. Visseri,rig
en Prof. Mr. Dr. G.
M.
Verrijn. Stuart liebbe.i,..ieder
afzonderlijk, hun advies ui.tg’ehrach t. .Eioe deze ad-
viezen luiden, wenscht de Minister niet ter kennis
van het publiek te brengen. Daartoe bestaat ,,geen,
voldoende aanleiding”.

Het resultaat is echter, zoo iverci eind

ugustus
bekend’ gemicaict, dat ,,na overweging van die’ advie-
,,ze.n en raadpleging vall den gouverneur van Suri-
ruime cle Minister’ Dr. Ru tgei’s verzocht’ heeft,
VOO?’
,,spdedige irttre/cking van bedoeld uitvoerverbod het
,noodige te vèrrichten.”

.1

862

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTN

25 September 1929

De sedert 1920 in theorie, nog bestaande muntuni
tusschen Nederland en Suriname wordt dus weldra ôok practisch weer hersteld. En het. zilver kan zijn
nuttige werking op de stabiliteit van het geidwezen
en cle wisselkoersen weer uitoefenen.

Belangwekkend is, of deze opheffing van het uit
voerverhod gaat met instemming vtn de leiding der
Surinaamsche circulatiebank. Men is geneigd daar-
aan te twijfelen, wanneer men ziet, dat de koers op
Amsterdam sedert midden 1927 te Paramaribo no

steeds op 103 wordt gehouden. Uit ditfeit is alli-
minst af te’ leiden, dat de bankdirectie den toestand
van het geidwezen weer als normaal beschouwt. En

liet laatste jaarverslag van de Surinaamsehe Bank

doet dozen twijfel niet verminderen. Op bi. 59 van
dit verslag leest men: –

,,Eerst wanneer, hetzij meer binneniandsch (waar-
,,schijnlijk hier bedoeld als: inheemsch, dus Suri
,,naamsch) kapitaal in het land, zal zijn belegd, hetzij

,,voor den klein- en middenstandsiandbouw een loo-

,,riend uitvoerproduct zal zijn gevonden, zal het voor-
uitzicht geopend worden de zoozeer gewenschte en
,,voor cle stabiliteit van het muntstelsel zoowel .als
,,van het economisch leven zoo noodzakelijke pariteit ,,in den wrisselkoers tussehen Nederland en Surinam
,,te kunnen herstellen.”

Wordt hier eenerzijds gewezen op het groote be-
lang, cie noodzakelijkheid van een stabiel geldwezeu
en normale wisselkoersen, anderzijds- wordt Vrij dui-

delijk als de meening der bankdirectie uitgesproken,
dat daarop voorloopig niet valt te rekenen.

Met belangstelling wordt daarom afgewacht, he
ht koersverloop zal zijn, zoodra het zilveruitvoerver-

bod zal zijn ingetrokken. Zal men de zilver in- en
uitvoerpunten, welke ongeveer 1 pOt. beneden en
boven de pariteit liggen, in acht nemen, of het erop
wagen den wisselkoers op Amsterdam boven het uit-
voerpunt te houden? In het laatste geval vrées

ik, zoo geen groote zilverremises naar Nederland,
dan toch een geleidelijke draineering van de munt-
circulatie. Of beter gezegd: den voortgaande, ster-
kere drai.neering ian de muntcirculatie. Want i.n

1927′ en 1.928 moest de Bank reeds
.f
258.000 zilver

aan de circulatie afgeven, waartegenover slechts on-

geveer
f
85.000 aan zilverhons werd ingetrokkérL
Aangezien nu de circulat:ie, die slechts 1 á 8 ton be-

hoeft, in 1926, toen eenige terugvloeiing van zilver
plaats vond, verzadigd bleek te zijn, en de economische
omstandigheden sedertdien geenszins van dien aard

w’aren, dat aan verruiming der circulatie of aan

hoarding moet worden gedacht, ligt cie conclusie voor
de hand, dat van dit zilver een deel zijn weg naar
Nederland of Ouraçao heeft gevonden, dus toen reeds
clandestine uitvoer heeft plaats gehad. Zoodra nu het officieele hek van den dam is zal, zoo de wisselkoers

daartoe aanleiding geëf t, deze beweging ongetwijfeld
toenemen. Tot schade van de nood ige rust in het geld-

wezen dezer kolonie. I. Bos.

Dordrecht, September 1929:

TRUST COMPANIES IN DE VEREENIGDE STATEN.

,,Fifty years agothere were only 39 trust companies
in the United States with total resources of less than
124 millions of dollars. Today there are 2.731 trust

companies with banking resources of over 20 billions
of dollars. – – .” Onder de
talrijke
verbazingwekkende

statistische vergelijkingen, die over de Amerikaansche
economische ontwikkeling van de laatste halve eeuw
zijn te maken, behoort die, welke den groei der trust
companies aangeeft, zeker tot de opvallendste. Zij
duidt.op de ontwikkeling van een instituut, dat een

steeds belangrijker plaats in het economisch leven van
de Unie inneemt, en dat voor Europa in het bijzonder
den aandacht verdient, omdat het er in de meeste

staten weinig of niet is ontwikkeld. –
De trust company verricht op wetenschappelijke
wijze en volkomen ,,berufsmiiszig” een werkzaamheid,

die, ook hier te lande, nog veelal als een incidenteele bezigheid door particulieren wordt waargenomen, nl.

het beheeren van kapitalen of fondsen van derden.
Zij ontvangt daartoe een aanstelling als
,
trustee en
hoe grooter het aantal haar toevertrouwde fondsen,

hoe verder zij zich bij de afwikkeling kan specialisee-

ren. Zoo bezitten de groote trust companies thans een

staf van experts voor de behandeling van de finan-

cieele, zakelijke en belastingvraagstukken, die zich bij

haar werkzaamheid mochten voordoen. Een groote

mate van efficiency en zaakkundig beleid worden door

de toepassing van het beginsel der arbeidsdeeling op

dit gebied verkregen.

In het algemeen kunnen de gevallen, waarin de
trust company haar diensten verleent, in twee cate-
gorieën worden ondergebracht. Vooreerst belast de

trust company zich met de afwikkeling van nalaten-

schappen en het uitvoeren van testamentaire bepalin-

gen. De erflater benoemt haar daartoe in zijn testa-
ment tot executeur en onmiddellijk na zijn dood be-
gint
zij
als zoodanig op te treden. Zij behartigt de

loopende zaken, verdeelt gelden op de voorgeschreven.
w’ijze, belast zich met den verkoop van onrodrende goe-
deren, de herbelegging van vrijkomende fondsen,

regelt de bdtaling van successie-belasting, kortom, de

trust company neemt de nabestaandn van haar cliënt

alle administratieve werkzaamheden uit handen. En

het groote succes der trust companies is goeddeels te

danken aan de vakkundige wijze, waarop
zij
aan de
hand van de in het testament gegeven voorschrifteïm,
den wil van den erflater weten uit te voeren. Zij voor-

komen onoordeelkuridig beleid van de erfgenamen,
waardoor zoo vele kapitalen noodeloos zijn verdwenen.

Intusschen verbiedt de Amerikaansche wetgever, dat
een dergelijk trust-fonds langer dan 21 jaren onder
beheer van een trust company blijft. Na dien
tijd
kun-

nen rechthebbenden er
vrijelijk
over beschikken.

Het trusteeschap ,,inter vivos” is de tweede vorm,
die de werkzaamheid van de trust company kan aan-

nemen. Bij deze ,,voluntary trust” handelt zij niet

uit naam van een overledene, maar beheert, op voor-

geschreven wijze, het geheele of
gedeeltelijke
kapitaal

van personen, die zelf van de administratie bevrijd

wenschen te zijn. Door
verblijf
buitenslands, door

oirderdom of om andere redenen kunnen kapitaalbe-

zitters dezen dienst verlangen.
Zij
ontvangen dan een
gerégelde uitkeering van den opbrengst hunner mid-

delen. Daarbij behouden zij de vrijheid, alsnog mede-
zeggeischap in het beheer uit te oefenen, bijv. door
de heleggingswijze aan te geven, die door hen gepre-

fereerd wordt. Zoo overigens de trust company in dit
laatste volkomen vrij gelaten wordt bij haar volmacht,
dan vindt zij zich in de meeste staten, door de wet

voorgeschreven, welke beleggingen voor trust-funds
uitsluitend in aanmerking komen.
Deze inmenging van den wetgever in de werkzaam-
heid der trust company is van velerlei aard. Door de

voortdurende contrôle en de
talrijke
voorschriften,

welke detrust company van overheidswege ontvangt, heeft zij evenwel het groote publieke vertrouwen ge-

wonnen, dat zij thans schier overal in de Unie geniet.
Behalve de te volgen beleggingspolitiek, is ook het

tarief der trust-diensteia veelal door den wetgever
vastgesteld. De trust compan – die in haar zuiveren

vorm zelden voorkomt, maargemeenlijk een onderdeel
vormt van een algemeene bank van het z.g. ,,depart-
ment store type” – kan voorts de haar toeverrouwdIe
gelden niet vermengen met die, welke zij uit andren

hoofde onder zich heeft. Deze fondsen
blijven
dus

buiten een eventueel faillissement. In de meeste sto-
ten verbiedt de wet ‘rerdnr, dat het juridische deel van –

de beschikkingsoverdracht geschiedt door rechtskun-
digen, die in dienst van de trust company st-aan. Van-
daar, dat er voortdurend nauwe ameuwerking bestaat
tussehen de trust companies en j.iristen-firma’s. –

Al de’e veiligheidsmaatregelen zijn nog vermeer-
derd door vrijwillige gesties van ‘le zijde der i.rust

25 September 1929

ECONOMISCH-STATIS1ÏSCHE BERICHTEN

863

companies. Een New Yorksche bank en trust company

adverteert buy, met nadruk, (lat zij aan haar instel-

ling geen ,,bond department” verbonden heeft. Zij

onthoudt zich dus van de emissie van industrieele of

staatsobligaties, om niet den indruk te wekken, alsof

ongeplaatste stukken in de belegg.ing.sportefettille van

de trust-fondsen aouden verdwijnen.

In de uitgebreide reclame-campagne, die voort-

durend door trust companies wordt gehouden, om het

publiek over hare functies voor Le lichten, worden nog

verdere faciliteiten genoemd. De .triist company kan

zoo bijv. optreden als ,,co-trustee”, (Lw.z. dat zij naast

zich bij de afwikkeling der zaken een mede-trustee

krijgt, die door den trustor wordt aangewezen. Voorts
beveelt de trust company hare diensten aan als fonds-
beheerder voor minderjarigen, als ,,Financial Secreta-
ry” voor vereenigingen of particulieren
1),
als curator

bij faillissementen, als exploitant van onroerend goed.

Een steeds groeiend deel van het nationaal vermogen
komt daardoor onder de contrôle der trust companies

en de ervaring heeft geleerd, dat door haar uitge-
breide zakenkennis en haar aanzienlijk crediet, het

beheer daarover efficient en solide. kan zijn.

* *
*

De literatuur over deze merkwaardige instellingen
is onlangs verrijkt met een nieuw werk, waarin alle
zijden van hun functie en ontwikkeling worden be-
sproken
2)
De ai.iteur heeft zijn studie in drie deelen
gesplitst, waarvan het eerste een overzicht geeft van

de werkzaamheden der moderne trust company. In
200 pagina’s vindt men hier een beknopte beschrijving
van de door de trust company gevolgde methodes in
de velerlei geval1n, waar zij haar diensten verleent.

Deze heldere, in negen hoofdstukken verdeelde ver-
handeling, biedt een zeer bruikbare inleiding voor de
studie der trust companies
3).

Het tweede deel van Smith’s werk behandelt de

opkomst der trust companies vanaf hun eersten oor-
sprong. Veel materiaal uit de archieven der oudste

instellingen is hierin verwerkt en uitvoerig is de ont-

wikkeling besproken van Amerika’s eerste bank, die
trust-diensten verrichtte, de Farmers’ Loan and Trust
Company. In 1822 werd deze opgericht en tot voor
enkele maanden heeft zij haar steeds groeiend bedrijf

onafhankelijk voortgezet. Thans is zij in een merger
met de National City Bank of New York opgenomen.

1-Jaar opkomst, evenals die van de overige oude trust

companies, hangt goeddeels samen met dien van de
Amerikaansche spoorwegen. In de financiering en her-
financiering daarvan hebben trust-companies een be-

langrijk aandeel gehad. In de jaren 1.810 tot 1880 werd
de Farmers’ Loan and Trust C
y
. 47 maaJ als ,,cor-
porate trustee” benoemd, bij hypothecaire transacties
met Spoorwegen en van 1880 tot 1890 geschiedde dit
119 maal. Door de sedert bereikte stabiliteit in de
financieele organisatie der spoorwegen verdwijnt de

Een brochure van de Bankers’ Trust Cy. noemt de voor-
(leden, die het verrichten van deze functie door een trust
company meebrengt,
in
de volgende woorden: ,,There is no
hurden to you, if you have a rinancial Sceretary who –
Is never iii.
Is oever
away.
Collects income properly.
Is accurately informed about cvery detail of securities.
Sencis your income to you promptly, or, ii you wish,
reinvests it according to your directions.
Buys and selis securities on your order.
Keeps your securities safely.
and
Is familiar with Income, Estate and Itilicritance Tax
regulations that might concern your holdings”.

James G. Smith: The development of Trust Companies
iii the United States. (New York, Henry Holt & Oy. 1928).

Een in de Unie veel gebruikt standaa.rdwerk, dat een
gedetailleerde beschrijving van de trust company geeft, is:
The modern Trust Company, door Kirkbride, Sterrett and
.Willis. (New York, Macmillan).

hier genoemde samenwerking met trust companies

keer en meer en de groei van de laatste is dan ook

aanzienlijker in hun functie van individueel trustee

dan in die van corporate trustee.
Smith geeft tenslotte in deel drie van zijn werk,

een overzicht van ,,Ourreut Problems in Trust Oom-

jany Development”.

– in 1925 werd aan 2200 trust companies een vragen-

lijst voorgelegd, waarin hun meening werd verzocht

ver een aantal problemen, die uit de practijk van

het trnstwezen waren ontstaan. De uitkomsten hier-

van
zijn
door Smith bewerkt, evenals die van een par’

ticuliere enquête, waarbij aan 3500 Amerikaansche

stadsbewoners naar hun opinie over trust companies

en de door deze verleende diensten werd gevraagd.

De
schrijver
heeft nu een overzicht gegeven van den
stand van enkele cardinale problemen, zooals zij hem

uit deze beide enquêtes bleken. Zoo behandelt hij de

beleggingspolitiek, het voor en tegen van het aanstel-

len van particulieren als trustees (wat ook in de Unie

nog geschiedt) de verhouding van het trust depart-
ment tot de overige af deelin gen van een algemeene
bank, de
mogelijkheid
van uitbreiding van het aantal

te verleenen diensten, den meest gewenschten omvang
van een trust fonds, enz., enz.
Dan bevat het werk nog een bibliographie over het
trustwezen, die ruim 100 pagina’s beslaat en zonder twijfel de volledigste is, welke tot dusver over deze
materie is samengêsteld. De bibliographie bestaat uit

twee deelen, waarvan het eerste deel de algemeene
literatuur geeft. Dan volgt, in het tweede deel, een

pgaaf van de literatuur, die in tijdschriften verspreid wordt gevonden. Bij de geschriften over een zoo snel n omvang toenemend instituut als de trust company,
worden juist in de per.iodieken veelal actueeler onder-
werpen behandeld dan in de handboeken kan geschie-

de.n. Vandaar het groote belang van dit deel van Smith’s bibliographie, dat is onderverdeeld in 22

hoofdstukken. Elk hoofdstuk sdmt de verschenen tijd-
schriftartikelen op over een bepaald onderdeel van
het trustwezen, in chronologische volgorde gerang-
schikt.

Dit boek, dat de. vrucht moet zijn van een degelijke

en langdurige studie, geeft door zijn origineele indee-
ling een veelzijdige belichting van het werk en de
ontwikkeling der Arnerikaansche trust companies.

.r:Iet is een betrouwbare handleiding voor ieder, die
zich hiervan op de hoogte wenscht te stellen.

R. J. L.
SIMoNs.

DE INDISCHE MIDDELEN OVER JUNI 1929.

De totale opbrengst der Landsmiddelen sedert den

aanvang van dit jaar bedroeg op het einde van, ver-
slagmaand
f
316.837.000 tegen
f
327.881.000 in de
eerste 6 maanden van, het vorig jaar of circa
f
11 mini
minder. Indien bij de vergelijking van deze totalen
de, hoofdzakelijk in de eerste maanden van 1928 ont-
vangen, belangrijke achterstallige uitkeeringen aan
Nederlandsch-Indië uit de opbrengst der Nederland-sehe oorlogswinstbelasting buiten beschouwing wor-

den gelaten, zijn de uitkomsten voor het looperide jaar
in totaal ruim
f
7.4 m/m gunstiger dan voor 1.028.
De ontvangsten in
versla.gmaan.d
bedroegen te zarnen
ruim
f
2.15 mim meer dan die in de maand Jui’i’
•
1.928; groepsgewijze aldus vergeleken geven de mid-
delen het volgende beeld:

belasting …….meer circa f2.665 mirn
monopolies …..minder

,, 0.025
producten

,, 0.306

bedrijven …….meer

,, 0.11.3
allerlei middele:n minder

,, 0.206

Bij de
bela.sti’aggroep
werden de meerdere ontvarig-
‘sten hoofdzakelijk verkregen door een hoogere op-
brengst aan invoerrechten en accijnzen van resp.

–
f
0.348 mim en
f
0.512 m/m, doch het uitvoerrecht
biacht f 0.124 mfm minder op dan in dezelfde maand

864

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

25
September 1929

van het vorig jaar. Bij de totaal-opbrengsten in het
reeds afgeloopen halfjaar deed
zich
hetzelfde ver
schujnsel voor, in dat tijdvak werd aan invoerrechten

en accijnzen resp.
f
3.757 mfm en
f
1.31 m/m meer

en aan uitvoerrechten
f
0.3 m/m minder ontvailgetl

dan in de overeenkomsti.ge
periode van 1928. D

ontvangsten aan in- en uitvoerrechten en accijnzen

toonen in verslagmaand echter een achteruitgang aan

t.o.v. die in de omiddellijk daaraan voorafgegane

maand en wel van resp.
f
0.953 m/m,
f
0.166 rnfm en

j 0.522 m/m. 1-let invoerrecht overtrof zoowel in ver-

slagmaand als ih het afgeloopen jaargedeelte de even
redige gedeelten der jaarrarning met resp.
f
1.129 m/m

en
f
7.505 mim het uitvoerrecht en de accijnzen ble-

ven daar beneden, het eerste met resp.
f
0.185
m!m
en
f
0.471
mim,
het andere met reep.
f
0.069 r/m en

f
0.18 mfm.

liet statistiekrecht bleef in verslagmaand enin dè
eerste helft van het loopend jaar eenigszins ten achter

hij de opbrengsten in dezelfde tijdvakken van het jaai’

tevoren, in Juni 1929 werd echter
f
0.056 mfm meer

ontvangen clan in cle onmiddellijk daaraan voorafge-
gane maand en
f
0.026 m/rn meer dan de gein iddeicle

maandraming deed verwachten. In het le semester 1929 bleef de opbrengst van dit recht
f
0.021 rn/m

beneden de halve jaarraming.

Bij het zegelrecht bleen de ontvangsten gedurende

verslagmaand
f
0.36 m/m beneden die in Juni 1928

en
f
0.003 m/ni beneden de geniidcjeldemaandraming,

‘ook het eerste halfjaar van 1929 bracht minder op

clan dat van 1928
(f
0.612 mfni), het evenredig ge-
deelte der jaarraming werd in dat tijdvak echter nog

overtroffen met
f
0.043 rnj’m.
1.

Behalve de inkomstenbelasting en de vennoot
schapshelasti.ng, die een accres te zien gaven van resp.

,f
0.512 rn/m en
f
0.53 m/m, waren de inkomsten uit

cle overige belastingen in verslagmaand vrijwel gelijk

aan die in dezelfde maand van liet vorig jaar. De ont

vangsten in de eerste zes maanden van het loopend

jaar gaven ook geen belangrijke verschillen niet de;
zelfde periode van het vorig jaar, eveneens met uit-

zondering van genoemde kohierbelastingen en van cle

landelijke inkomsten, welke resp. circa
f
0.7 m/m;

f
3.47 mfm, en
f
1.22 mini meer ophrachten. T.a.v. dQ

verponding kunnen geen vergelijkingen met het vorig

jaar getroffen worden, omdat . de voor liet tijdvalç
192811932 geldende aanslag eerst in dcii loop van cli
jaar vastgesteld kon worden wegens de Lite afkoncii-

ging van cie nieuwe verponci i ngsordonnantic, clie op

28 Augustus 1928 plaats had.
Bij de
monopolies wis
de acllteruitgailg het ge’olg
van een lagere opbrengst van de opium- en van do

zoutregie ad. resp.
.f
0.1.71 nl/in en
f
0.108 m/m. }Ïet

decres hij het opiummiddel duurt reedi voort sedert
November 1.928. Bellive enkele plaatselijke geconsta

teerde invloeden, zooals mindere koopkracht der he-

volki ng wegens teruggang van de prijzén van eenige
ii.itvoerprod ucten (rubber, copra, gaînhir), of geleder
schade door rampen van hooger hand (Zuid-Celebes);
kan voor dezen teruggang geen bepaalde oorzaak op-

gegeven worden. Wel werkt de afname van het aantal
licentiehouciers door vertrek of overlijden, alsmede de

vef’miuclering van de toegestane maxima, ook tot de-,
bi etsverminclering mccle, maar van veel beteeken is kan
dit motief niet zijn. In het eerste halfjaar van 1.929

leverde dit middel
f
0.775 m/nI minder op dan in liet

zelfde tijdvak van het vorig jaar. De evenredige ge-cleelten der jaarraming werden in irerslagmaand en
in liet reeds verloopen jaargedeelte echter nog over,

schreden niet resp.
,f
0.24 mfni en
f
0.997 mfrn.

Bij de zoutregie geven de maandelijksclie opbrengst-
cijfers nog .wein;g aanknoopingspunten tot beschou-,
vingen door de leveringen van verpakt zout hij groote
hoeveelheden tegelijk aan cle provincies West- cii
Oost-Java. Gedurende de eerste zes maanden van 1929
was cle opbrengst circa
f
0.856 mfm lager dan in het-,

ielfde tijdvak van 1928, hetgeen zijn oorzaak vindt
in de in 1929 aangevangen leveringvan zout aaii de
])rOv
1
IlCi
e Oost-Java met de gebruikelijke red uctie
van 40 pOt. Het evenredig gedeelte der jaarraming,
waarbij met deze reductie rekening werd gehouden,

werd in het reeds afgeloopen deel van het jaar over-
schreden niet
f
0.4 m/m.

De opbrengst hij den pandhujsd;enst waS in ver-
slagmaaid
.f
0.254 m[ni gunstiger clan die in dezelfde

maand van liet vorig jaar. De totaalopbrengst in het

eersté halfjaar 1029 bleef echter
f
0.338 mini achter

hij die in de overeenkomstige periode van liet vorig

jaar, waarbij gedacht moet worden aan den invloed

van het op 1 April 1028 ingevoerde nieuwe rente-
tarief, doch zij overtrof liet evenredig gedeelte der
jaarraming met
f
0.298
mini.
Bij de
producten
werd gedurende versiagmaand

minder ontvangen uit den verkoop Iran rubber, tin en

steenkolen; resp.
f
0i.66 m/m, j 0.134 mim cii
f
0.281

m/m. •De rubbercultuur en de tinwinning brachten

in het reeds afgeloopen deel van het jaar resp.
f
1.044

m/m en
f
2.593 mfm minder op dan in hetzelfde tijd-
vak van 1028 en
f
0.593 mini en
f
2.154 mfrn minder

dan het evenredig gedeelte der jaarraming deed ver-

wachten; de steenkolenmijnen daarentegen gaven in

het
le
halfjaar 1929
. t.a.v. het vorig jaar een gunsti-

ger opbrengst ad
f
0.375 m/rn, deze bleef echter

f
2.026 ni/m beneden de halve jaarramig.

De verkoop van kna leverde in verslagmaand en

in de eerste zes maanden van 1929 resp.
.f
0.006 mum

en
f
0.037 mini meer op dan in dezelfde perioden van

1028, de opbrengst dezer ciltuur bleef in laatstge-

noenid tijdvak van 1020 eveneens beneden het even-

redig deel der jaarrarnung en wel niet
,f
0.1.09 m/ni.

De opbrengst der goud- en zilvermijnen was for-
maal zoowel t.a.v. vorige als t.a.v. de geraamde uit-

komsten. –
De uitkomsten Iran het hoschwezen waren wrederom

gunstig. De opbrengst in verslagmaand en die in het

afgeloopen jaargedeelte, waren resp.
f
0.195 mfni en

.f
0934 mfm hooger danin liet vorig jaar. In Juni
1.029, zoowel als in de eerste helf t van dit jaar, werden

de evenredige gedeelten der jaarraming overschreden

met resp.
f
0.38 mfm en
f
0.02 m/ni.

De
bedrijven,
niet uitzondering iran den dienst voor

W. en E. en cle Landsdrukkerij, bleven stijgende op-

brengsten leveren, t
In liet afgeloopen gedeelte van 1929 werd door de
S.S. en .Tramwegen, der P.T.T.-dienst, der bagger-

dienst en het havenwezen resp. f1.513 m/in,
.f
0.908

mini,
.f
0.454 nl/nl en
,f
0.307 nifm meer ontvangen

dan in dezelfde periode van het vorig jaar.
De opbrengsten hij de Spoor- en Tramwegen varen

in verslagmaand circa
f
0.211 mfni honger dan in de
gelijkdamige maand van liet vorig jaar; hierin werd

bijgedragen door de: –
S.S. Java. …. ..net circa
,f
0.276 mini

z.s.s.s.

……

..
,,

,,
0.004

niet daartegenover een mindere opbrengst hij de:
S.S.S.W.K…..ad circa
.f
0.043 mfni

Atjehtram ……,

,,

,, 0.000

Z.W: Oel.tram..,,

,,

,, 0.003

terwijl ‘aan andere ontvangsten circa
f
0.005
film

minder werd ontvangen. De geniiddeide maandrani ing
werd in Juni 1.920 niet ruim f1.5 rn/m overschreden,
de ontvangsten gedurende het ie halfjaar 1.020 bie-

ven echter
f
2.7 m/m beneden de halve jaarraming,

hetgeen een normaal verschijnsel is, aangezien een
voorname bron van inkomsten, nl. het suikertrans-

port, eerst ‘in de tweede helft Iran het jaar begint te

vloeien.
De dienst der IP.T.T. bracht in verslagniaand

,f
0.254 m/m meer op dan iii Jiui 1928; hierin Iverd

bijgedragen door de telefonie met
f
63.000, terwrijl de

opbrengsten van de posterijen en van de telegrafie

resp.
f
28.000 en
f
37.000 lager waren. Aan verschil-

lencle andere ontlrangsten werd echter
f
256.000 meer

ontvangen. ‘De uitkomsten van den geheelen dienst

25 September
1929

ECONOMÏSCH-STATIST4SCHE BERICHTEN

865

overtroffen de gemiddelde maand- en liet evenredig
gedeelte der jaarraming met resp.
j
0.2 rnfm en
j 0.28
mlm.

Hoewel door den baggerdienst in verslagmaand

f
0.127 mfm minder is ontvangen dan in Juni 1928,

werd de gemiddelde maandraming nog met ruim

f
0.048 m/m en de halve jaarraming met
f
0.81 mfm
overschreden. De gunstige uitkomsten van dit bedrijf

zijn het gevolg van de ontvangsten wegens voor par

ticulieren verricht opspaitwerk, waarop bij cle he-

grooting niet werd gerekend.

Zoowel bij den dienst voor
W
. en E. als bij de
La.ndsdrukkerij bleven cle opbrengsten in verslag-

maand en in liet reeds afgeloopen gedeelte van liet

jaar ver beneden de evenredige gedeelten van cle jaar-

deze bedrijven blijven immer belangrijke
bedragen nog te verrekenen en te vorderen.

BUITENLANDSCHE MEDEWERKING.

DE PETROLEUMINDUSTRIE IN ZUID-AFRIKA.

De heer E. Rosenthal te Johannesburg schrijft ons:

Op cie begrooting voor liet loopende jaar van cle
Unie van. Zuid-Afrika werd een bedrag van £ 30.000

uitgetrokken voor de oprichting van een ,,Fuel Re-
search Institute”. Deze vooiui tstrevende maatregel

werd door cie autoriteiten genomen, ten einde de ge-
weiclige kolenbeddi.ngen van het land mede te doen
profiteeren van cle tegenwoorclige revolutionnaire on-
clerzoekingeic ten aanzien van de productie van syn
thetische petroleum. -Zooals bijna overal êlciers, neemt

ook de vraag van Zuid-Afrika naar minerale oliën

sterk toe, zelfs in zoon mate, dat naar verhouding
cle procentueele toeneming van de vraag van dit land,
waarschijnlijk di.e van elk ander land overtreft.
Téér
den oorlog bedroegen de aankoop in het bui-
tenlancl van olie voor lamiien, auto’s en motorrijwie-

ten, dieselmotoren en andere doeleinden, jaarlijks on-

geveer £ 750.000, terwijl dze thans bijna £ 4 milioen
bereiken.. Deze enorme jaariijksche toeneming blijkt
nog beter uit de invoerrechten. Gedurende -1922 be-
droegen de inkomsten voor automobiel-olie slechts
£ 85.399. Zonder eenige noemenswaardige verhooging

brengt het :invoerrecht thans l)ijna £ 500.000 op. Ten-

gevolge van de algemeene toepassig van electrisch
licht neemt liet gebruik van petroleum voor vcriich-
tingsdoeleinden niet sterk toe, zoodat slechts de auto-
mob.ieien en machinerieën tot deze enorme stijging
hebben bijgedragen.

Twee groote producenten voorzien de markt in
Zuid-Afrika van dit artikel. Uit de Vereenigde Stad
ten wordt jaarlijks voor meer dan £ 2 millioen inge-

voerci, terwijl de rest in hoofdzaak uit -Nederlandsch-
Oost-Indië komt. In 1927 (sindsdien zijn de cijfers
weder sterk gestegen) bedroeg de invoer uit Java,
Sumatra enz. meer dan £ 500.000.
Het aantal automobielen neemt in de Unie maande-

iijks met ongeveer 3000 stuks toe; het aantal in ge-
bruik, met inbegrip van motorfietsen, bedraagt onge-

veer 1.65.000. Gedurende de laatste vijf jaren is het
aantal inschrijvingen verviervoudigd, een record, dat
volgens de Amezikaanscho deskundigen in geen
ander .land. zijns gelijke vindt. Op het oogen.blik is er

op elke elf blanken één motorfiets (de inboorlingen
tellen hierbij niet mede). Te Nairobi, de hoofdstad van
Kenya, wonen 5000 Europeanen met 2.500 automo-
bielen. ; te Windhoek is cle veiliouding één op vier even-
als te Buiawayo en Rhndesia.

* *
*

Uit het bovenstaande blijkt duidelijk, dat de vraag

naar petroleuni. noodzakelijk nog langen tijd zal toe-
nemen. I:Iet land :is weivarenci en het feit, dat zoowel
11enry Ford als The General Motors Company te Port
Elizabeth groote montagefabrieken oprichten, welke
gezamenlijk eenige duizendén arbeiders te werk z1
lemi stellen, bewijst, dat de fabrikanteb vertrouwen

hebben iii cic.u. aanhoudenden en stijgenden groei van
de vraag.

Bijna alle oliemaatschappijen volgen het voorbeeld

van de autofabrikanten. Op een groot stuk land te
Durban (Natal) hebben zij tanks en fabrieken ge-

bouwd, waarin de ingevoerde olie direct ui.t de sche-

pen wordt opgeslagen om vandaar uit per spoorweg-

tank naar cle kleinere stations over het geheele land
te worden vervoerd. –

‘Bijna 40 mïllioen gallons (1 gallon = 4- liter)

worden jaarlijks verhandeld. De Shell, de Royal

Dutch, cie British imperial, de Standard, de Texas,

de Atlantic, Prices, de Vacuum, de Anglo-Persian, zijn
alle in cle Unie van Zuid-Af.ika met succes werkzaam.

Hoewel uit den aard der zaak de markt, in vergelijking

toet de enorme behoeften van Europa en Amerika,

klein blijft, bewijst het feit, dat gedurende de laatste
jaren verschillende nieuwe maatschappijen – de At-

lantic, Prices, de Atlas en cle Union – zich hier heb-

l)e.n gevestigd, dat de zaken nog voldoende aantrek-

kingskracht bezitten. De Atlas en Union leggen zich
specaa.l toe op den verkoop van Russische petroleum

– ter plaatse ,,Bolsjewistische petroleum” genoemd.

De komst van cle nieuwe maatschappijen ging gepaard
met eeni.ge prijsdaling, doch tot dusverre ondergingen
cie prijzen geen sterke veranderingen. De prijzen “oor
benzine zijn in Zuid-Afrika bijzonder hoog; tot voor

kort 316 per gallon tegen 113 in Engeland en 10 d. in
de Vereenigde Staten. Onlangs daalde de prijs tot 216

en op het oogenblik beijveren alle verbruikers zich voor verdere prijsverlagingen. De petroleu.mmaat-

schappijen beweren, dat de invoerrechten en spoor-
vrachten den prijs zon hoog houden, doch deze hecira-gen niet meer clan 113 per gallon.

* *
*

Vanaf het tijdstip, dat de automobiel in Zuid-Afrika
kwam, worden pogingen aangewend tot het verkrij-
en van plaatselijke voorraadbronnen. Nauwkeurige
geologische onderzoekingen toonden verschillende

;,sincline”- of ,,dome”-vormingen aan, waar zich pe-
troleum zou kunnen bevinden. Boringen vonden plaats

in de hiervoor meest geschikte gebieden. Te Carnavon
in de Cape Karroo, nabij Port Elizabeth, te Zwartkops

in den Oranje Vrijstaat en elders, werd veel geld uit-
gegeven voor boringen. Helaas uinnen tot dusverre
geen ontdekkingen van waarde worden gemeld. De
natuurku.udigen verklaren, dat de ,,sinclines” te laaS
zijn voor de vorming va:n petroleum.

Aangezien Zuid-Afrika reeds een groot aan-

tal gestaaf de mineralogische stellingen heeft omver-

geworpen, bestaat er nog steeds eenige flauwe hoop
om een spuitende petroleumbron te vinden. Thans
onderneemt een maatschappij een boring te Inyaminga

in het binnenland van Noordelijk Mozambique, waar een. groot bedrijf door Amerikaansche deslcundigen
wordt geleid. Andere kansen zouden in Madagascar
bestaan,- welks reputatie in dit opzicht evenwel werd
bedorven door verscheidene kroote zweudelarijen in
vroeger tijden. Slijk van olieachtige substantie komt
in verscheidene deelen van Zuid-Afrika voor en de
onderzoekingen verslappen daarom niet. In het alge-

meen kan men echter zeggen, dat,- volgens de tegen-

woorciige wetenschap, de Unie geen belangrijke plaats
onder de prodiucenten van petroleum (uit spuitende –
bronnen) zal innemen.

Wat cle synthetisch bereide petroleum betreft, hier-
bij zijn de kansen echter veel beter. Reeds langen tijd
hehbèn de groote gebieden met torbanite (petroleum
ieistee.n) in Oost-Transva1, in de buurt van Wakker-

stroom aan de grens van Natal en elders verscheidene

maitschappijen aanleiding gegeven, deze te gebruiken.
Aan het bestaan van deugdelijic materiaal in groote
hoeveelheden behoeft niet te worden getwijfeld. Naast
cle vraag, of deze hoeveelheden echter de oprichting
viin een betrekkelijk kostbaar bedrijf rechtvaardigen,

blijft de kwestie van de geologische samenstelling,

866

ECONOM]SCH-STATISTISCHE BERICHTEN

25 September 1929

daar de beddingen in sommige deelen buitengewoon

dui. zijn. Bovendien, wat van meer belang is, werd

nog geen geschikte inrichting voor de extractie van

het product uitgevonden. Bekende scheikundigen ver-

klaren, dat de exploitatie op zeer groote schaal, zooals
in Schotland, moet plaats vinden om loonend te zijn.

Op het oogenblik verkeert deze aangelegenheid nog
in een stadium van onderzoek. Men verwacht echter,
dat het ,,Fuel Research Institute” in staat zal zijn

steun te verleenen
bij
de ontwikkeling van een goed

procédé.

De kolenmijnen te Natal hebben gedurende den oor-

log eenige fabrieken opgericht voor de productie van
benzol, doch in ZuidAfrika bestaat er niet voldoende

vraag naar cokes, welke zoovele overzeesche fabrieken
loonend doet werken. Dientengevolge bleef de pro-

ductie gering ten opzichte van de vraag. Ditzelfde

nadeel geldt voor de productie van alcohol. De wel-
varende suikerindustr.ie van Natal verkrijgt jaarlijks

eenige honderdduizenden tonnen suiker, zoodat er een
aanzienlijke hoeveelheid molasse beschikbaar is. Op een

moderne stokerij in de buurt van Durban wordt deze

veranderd in een soort spirit, genaamd ,,Natalite”,

waarvoor goede vraag bestaat, speciaal van de zijde

van de staatsspoorwegen. Deze gebruikten dit voor hun

motorvoertuigen. Dank zij de aanzienlijke productie

(ongeveereen kwart millioen gallons) van dit concern,
hebben vele andere maatschappijen kort na den oorlog

getracht kunstmotorspirit te bereiden. Maïs was de

uitverkoren grondstof voor de uitvinders. Tot dus-

verre werden echter nog geen waardevolle resultaten

bereikt.

Toen het resultaat van de proeven van Prof. Bergius

over het vloeibaar maken van steenkool te Zuid-Afrika
bekend werd, stelde de Transvaal Coal Owners Associ-

ation, een officieel lichaam, dat de meeste mijneigena

ren van het land omvat, onmiddellijk veel belang in

de kansen van concurrentie met de petroleummaat-
schappijen. Na vele voorafgaande informaties werd
Dr. Lategan, de regeeringssteenkool,,gradei” belast

met een onderzoek naar de geschiktheid van het
proces voor het Zuid-Afrikaansche product, terwijl
als eerste begin een laboratorium naar Zuid-Afrika

werd verzonden en te Johannesburg werd opgericht.

Hier werden gedurende eenige maanden onderzoe-
kingen ingesteld. Zeer weinig resultaten worden in
bijzonderheden bekend gemaakt, doch men gelooft in

rnijnbouwkringen, dat het proces van Prof. Bergius

geschikt is voor de Afrikaansche kolen.
Tegelijkertijd worden andere onderzoekingen, inge-
steld door de Engelsche laboratoria naar de carboni-

satie hij lage temperatuur, nagegaan, terwijl de tech-nologen van de Unie in contact blijven met de Euro-

pedsche en Amerikaansche deskundigen. /
Tenslotte zulln er waarschijnlijk nog verscheidene
bewerkingen moeten plaats vinden, alvorens deze in-

richting voor het product van dit gebied zal kunnen

worden aangewend. Volgens recente officieuse berich-
ten in de pers, zou de regoering van de Unie in ver-
binding staan met de Duitsche vefstoftrust. Dit be-

richt werd niet tegengesproken, terwijl er tevens aan-

wijzingen zijn, dat spoedig een exploitatie-overeen-
komst mag worden tegemoet gezien. De eerste beslis-

sende stap
t
die aantoont, dat de omzetting van Zuid-

Afrikaansche steenkool- (en bijkomend ook torbanite-),
heddingen in petroleum van practische waarde wordt
beschouwd, blijkt uit het plan voor een ,,Fuel Re-

search Institute”.

AANTEEKENINGEN.

De vooruitzichten op de Londensche geidmarkt.

Met spanning vraagt men zich allerwegen af, hoe zich gedurende het aanstaand najaar de toestand op
cie Engelsche geldmarkt zal ontwikkelen, en of niet

de Bank of England, welke op 7 Februari jl. haar
disconto verhoogde van 4W pOt. tot 5 pOt., wederom

genoodzaakt zal zijn tot renteverhoogiig. Aan deze

vraag, die ook voor de Nederlandsche geldmarkt van

het grootste belang is, wordt in het dezer dagen ver-

schenen Septembernummer van het Maandbericht der
Westminster Bank onder den titel ,,The Monetary

Outlook” eene uitvoerige beschouwing gewijd, waar-
aan wij het een en ander ontleenen.
De schr. van dit artikel brengt in herinnering, dat

de aanleiding tot de discontoverhooging in Februari

werd gevormd door de belangrijke vermindering van

den goudvoorraad van de Bank of England. Sinds-

dien steeg de goudvoorraad van bijna 150 millioen
tot ruim 164 millioen op 12 Juni, maar daarna ging

het weer bergafwaarts. Gemakshalve laten wij de cij-

fers hieronder volgen.

G oucivoorraaci

6
Febr.
1929
13
20
27
6
Maart
13
20
27
3
April
10
17
24
1
Mej.
8
15
22
29

van de Bank of England (in

149917

5 Juni 1929
150.154 12
150.851 719
• .. 151.256 26

151.829

3 Juli
152.069 10
152.86 17
154.467 24
153.734 31

• . . . 155.483

7
Aug.
156.272 14
• . . . 156.541 21 • . . . 158.766 28
• . . . 160.880 4
Sept
161.861 11
• . . . 162.747 18
• . . . 163.270

1000 £).

163.851
164.211 163.501
160.207
155.706 155.712
155,665
150.700
142.610
141.432
140.688
138.202 137.634 137.549 136.054
135.581

In dezen
tijd,
aldus de schr., trokken drie gebeur-

tenissen de aandacht. Vooreerst verklaarde de Ohan-
cellor of the Exchequer op 24 Juli, dat hij hoopte, dat
verdere discontoverhooging vermeden . zou kunnen

worden, daar het psychologisch effect van rentever-
hooging voor het bedrijfsleven zeer bedenkelijk zou
zijn. In de tweede plaats valt te wijzen op de disconto-

verhooging van 5 tot 6 pOt., welke op 8 Augustus te

New-York plaatsvond. En in de derde plaats dient

in herinnering te worden gebracht de verklaring van
de zijde der Engelsche bankdirectie, dat de New-

Yorksche discontoverhooging niet noodwendig be-

hoefde te leiden tot een dergeljken maatregel te Lon-
den. Totdusverre is zulks ook niet geschied, doch
sinds einde Augustus vraagt men zich met ongerust-
heid af, of het mogelijk zal blijken het disconto ook

verder onveranderd te laten.

Op het Engelsche bedrijfsleven heeft de disconto-
verhooging van Februari ji. weinig invloed gehad.

De index der industrieele productie stond in het
tweede kwartaal van 1929 11.4 pOt. boven het peil
van 1924, tegen 3.6 pOt. in het overeenkomstige kwar-
taal van 1928. De omvang van den Britschen uitvoer

was 6 pOt. hooger dan in het tweede kwartaal van
1928. Misschien ware de toestand bij een lageren

rentestand beter geweest, doch men mag aannemen,
dat in elk geval de laatste discontoverhooging den
economischen vooruitgang niet heeft tegengehouden.
Grooter was de invloed ter effectenbeurze. Staats-

fondsen daalden sinds begin Februari dooreen met
5 pOt., ,,genral business stocks” met 11 pOt., ,,spe-
culative stocks” met bijna 5 pOt., alle fondsen door-
een met 8 pOt.. Nieuwe emissies beliepen in de

periode Febr.-Aug. 1929 ruim 149 millioen pond
tegen 165 millioen in het overeenkomstige tijdvak
van 1928, terwijl bovendien het resultaat vai vele

emissies niet schitterend was. Men kan twisten over
de vraag, welken invloed in dozen het dure geld heeft gehad; de schr. meent, dat de meesten het er wel over
eens zijn, dat het in elk geval een factor van wezen-

lijke beteekenis is geweest.
Dat het voor Engelsche verhoudingen hooge dis-
conto van 5Y2 pOt. niet voldoende is geweest om goud-

afvloed te voorkomen, is verklaarbaar uit de goud-
vraag van in hoofdzaak drie landen, Frankrijk,

25 September 1929

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

867

Duitschlnd ên de -Vereenigde Staten, blijkend uit
de volgende dijfers:

In- en uitoer van goud en gouden munt
1 Februari-29 Augustus 1929 (in 1000 £).
Invoer

•

Uitvoer
uit Zuid-Afrika

21.914 naar Frankrijk…. 18.087
» Frankrijk

200

-Duitschland.. 16.437
Duitschiand

652

Ver. Staten .. 8.105
Ver. Staten

5

Br. Indië . . .

1.188

Totaal mcl.
andere
landen ……….29.454
Netto uitvoer ……19.298

Totaal
mci.
andere

48.752

landn ………. 48.752f

Frankrijk heeft een deel van de enorme saldi, welke
het te Londen aanhoudt, in goud omgezet. De schr.
meent, dat deze goudvraag voorshands wel zal ophou-

den, als zich geen buitengewone omstandigheden voor-

cloeI1. De I)uitsche goucivraag is z.i. verklaarbaar uit

het feit, dat Duitschiand door de hooge rente te New-York vandaar naar de geldmarkt te Londen werd ge-

drongen; het is echter waarschijnlijk te achten, dat

een deel der op korten termijn aan Duitschiand voor-
geschoten gelden eerlarig naar Londen zal terug-
keeren.

Blijft dus het gevaar van de hooge geidrente te

New-York, veroorzaakt door den ,,boom” in den

effectenhandel. Daarvan is het einde nog niet te zien.
De discontovei-hooging in Augustus heèft in dit op-
zicht geen reactie veroorzaakt en het koersniveau
heeft een verdere verhooging te zien gegeven.

Bij de gebruikelijke najaarsfinanciering vai den
Amerikaanschen export mag men er daarom niet op

rekenen, dat de hooge geidrente in New-York door
een omslag ter beurze tot daling zal zijn gebracht of
dat de Arnerikaansche banken, die hun beschikbare
middelen in Amerika zelf gebruiken, een belangrijk
deel daarvan zullen aanwenden om den uitvoer te
gaan financieren.

Als nu niet degenen, die thans Engelsche gelden
tijdelijk te New-York hebben uitgezet, deze bestem-men voor de najaarsfinanciering, zoo zal ook nu het
gebru:ikelijk middel tot het aantrekken van geld naar
Londen onvermijdelijk zijn en een verdere verhoo-

ging van het disconto moeten plaats vinden. Dat is
onaangenaam, maar het zal onder zulke omstandig-
heden niet anders kunnen: Hoewel de schrijver van
het bericht der Westminster Bank het niet uitdrukke
lijk zegt, is het toch blijkbaar Zijne bedoeling geweest
zijn lezers op verdere verhooging van het Londensche
disconto voor te bereiden en hun daarvan de noodza-

kelijkheid duidelijk te maken. Hij schrijft in dit ver-
band om. het volgende: *

,,In the long run it cannot be sériously questioned

that the maintenance of a gold reserve adequate for
all the national needs must be ensured even, if need
be, at the costs of serious temporary inconvenience.”

Nu :is het natuurlijk zonder meer duidelijk, dat een
voortdurende afvloeiing van goud, zooals deze in de

hierboven gegeven cijfers tot uitdrukking komt,
op
den duur
tot discontoverhooging zal moeten voe

ren, als men niet het handhaven van den standaard
van het ruilmiddel in gevaar wil brengen. De vraag
echter, die in het bericht der Westminster Bank niet

wordt gesteld, en welker beantwoording tenslotte in
(lezen allesbeslissend is, komt hierop neer: welke

goudreserve moet geacht worden te zijn ,,adequate for

all national needs”? De bekende Ounliff-Oommjssie
had hiervoor indertijd en bedrag van
1.50
millioen
pond genoemd en aanvankelijk was ook ‘de politiek
van de Bank of Engiand gericht op handhaving van
dit minimumbedrag, zooals inzonderheid bij de laatste
cliscontoverhooging duidelijk bleek, welke eerst werd
doorgevoerd, toen de goudvoorraacj beneden het zoo-
even genoemd minimum was gedaald. Thans echter is
de situatie een andere. Sedert eind Juli bedraagt de
goudvooi-raad minder dan het door de Ounliff-Oorn-

nffii
ss
i
e
noodig geachte bddrag en niettemin heeft mei

nagelaten. Dat is een al1esjns
begrijpelijke houding. Het minimum van de Ounliff-
Oommissie is tenslotte, als elk minimum, volkomen

willekeurig. Het is niet wel in te zien, waarom Enge-

land een zoo groote goudschat, als aan deze Oommis-

iie voor oogen stond, en tot het behoud waarvan
groote offers noodig zijn, zou .immobiliseeren.
1
11
. Erkent men nu echter, dat zich dd Engelsche valuta

ok wel met een minderen goudvoorraad op peil laat houden dan met
150
miljoen pond, en bedenkt men
anderzijds, dat d.e najaarseischen, in verband waar-

mede discontoverhoogiog wordt gevreesd, slechts tij-

delijk zijn en dat de nieuwe redactie van de Engelsche

Bankwet het verleenen van dispensatie van hei onge-
dekt maximum der biljettencirculitie gemakkelijker

heeft gemaakt dan vroeger, zoo dringt de vraag zich

op, of de afnemen de goudvoorraad, waarover men zich

in Engeland ongerust maakt, wel inderdaad een ver-
hooging van den rentestand eischt. Voorshands kan
men – deze vraag, wanneer men zich maar’ losmaakt

van een willekeurig minimiibedrag aan goud, dat

de circulatiebank zou moeten hebben, zeer zeker ont-

kennend beantwoorden. Waarmede intusschen aller-
minst gezegd is, dat nu ook in de practijk een ont-

kennend antwoord gegeven zal worden! Over enkele

kweken zullen wij weten, of de zucht tot bescherming

van een op zichzelf improductieve goudschat zal heb-

ben geleid tot het bemoeilijken van de credietverlee-

ning op de Londensche geidmarkt, danwel of men van

deze goudschat, die thans voor het grootste deel een
dood gewicht vormt, ook eens werkelijk gebruik zal
ivillen maken. . V. S.

Bedrijfswjnsten in de Vereenigde Staten
gedurende het eerste haltjaar van 1929.

The National Oity Bank of New-York. publiceert in haar jongste maandberi.cht wederon een interes-

‘sante opstelling over de winsten, die verschillende
ondernemingen in onderscheidene bedrjfsta]cken in de eerste zes maanden. an
dit jaar hebben gemaakt. Uit dit overzicht, dat wij hieronder in zijn geheel

weergeven, blijkt, dat de totale netto-winsten van
irieer dan
900
ondernemingen
$2.440.000.000
voor de’
eerste helft van’ het loopende jaar bedragen, verge-
leken niet $
1.024.000.000
in de overeenkomstige
periode van
1928,
wat een stijging van $
526.000.000
‘of
27
pOt. beteekent.

Netto winsten in
duizndn
rlc,lln,-o
zesmaancien
Procent-
Aantal

Industrie

.
1928
1929 verandering
7
Amusement

……$
8.303
$

13.793
+
68.4
15
Kleeding

………7.837
7.460
–

4.8
21
Automobiel

……..
226.950
.
236.295
+

4.1
40
Auto-oncierdeel
en

.,,
40.01.6
64.917
+
02.4
6
Luchtvaart

……..
7.546
1.2.522
+
66.2
–

20
]louwmaterjaleii

.,,
14.095
,

19.166
+
36.0
18
Cheni.

Incltisti-jeën

.,
62.597
79.785
+
27.4
14
Chem.

Producten
. ,
19.844
,,

22.579
+
13.8
12
Steenkolen

.
……..
2.864
,.

4.241
+
48.0
12
Koper

………….
26.714
50.668
+
89.6
20
Electricitejt

……,
48.017
65.554
+
36.5
13
Meel

………….28.891
33.810
+
17.1
23
Levensmiddelen

…..
55.001
–
61.445
+
12.7 20
Euisraad

……….
18.555
23.469
+
26.5
35
IJzer

en

staal

..,,
93.450
.
189.209
+
102.0
5
Leder

………….
1.923
,,

V-3.548
+………
37
Machinei-jeën
22.888
35.413
+
547
27
Merchandising
26.368
34.562
+
31.1
1.9
Metalen, niet ijzer-
houdend

(uitgez.
koper)

……….,
21.809
30.797
±
41.2
13
Kantoorjnstallaties

.,
11.711
15.228
+
30.0
5
Verven en lakken

,,
3.228
4.702
+
45.7
9
Papierproducten

-.
5.220
-,,

6.031
+
15.5
40
Petroleum……….
61.130
,,

107.754
+
76.4
9
J)rukken

en

uit-
.
geven

………..
16.382
,,

18.930
+
15.6
12
Spoorw.-installatjes ,,
17.866
,,

25.386
+
42.2

7
,—

868

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

25
September 1929

7
.Onroer. goederen . $

5.35

i..
9 $

7.563 + 4i
.7
Lunchroonis ……
.

3.580 ,.

3.154

11.9
6
Rubber

. ………..’.
6.32S

,,

17.342

+ …..
3 Scheepvaart ……,,

857 ,,

2.394 +17
9
.0
5
Schoenen ……….

8.972

8.605

4.1
14
Textielproclucteu .

5.446

.6.761 + 24.
S Tabak ………….
5.635

,,

6.762

+ 20.î
34
Diversen ……..
.,

20.409 ,,

28.506 + 396

5:36
Industrie- cii han-
delsondernemingen ,,
909.464

1.241.435 + 36.
185
Spoorwegen ……..
462.025

563.347 + 219
100 Telefoon cii Tele.
graaf

……….
,

128.645

137.625

+

7.1

95
An(iere

public-
_______ utility’ ondern.
,, 430.458 ,, 507.500 + 17.9

916
Totaal ……….
$ 1.924.264 $2.449.907

+ 27.4

‘-Verlies.

De 536 industrieele en handelsondernemingen als

één groep vereenigd, maakte in het afgeloopen half-
1

jaar een winst, die 36 pOt. grooter was dan in dezelf-‘
de periode van 1928. in het bijzonder werden goedé

resultaten bereikt bij industrieën als luchtvaart, auto-

onderdeelen, ijzer en staal, machinerieën, onroerend

goed, spoorweginstallaties en scheepvaart.
De winsten van cle spoorwegen waren, ofschoon’

niet zoo aanzienlijk als van de industrieele onderne-

mingen toch 21 pOt. hooger dan in 1928, en de resul
Laten over het geheele jaar zullen ongetwijfeld ccii

nieuw hoogterecord brengen. Deze winsten waren ge

cleelteljk het gevolg van een toenemend verkeer, maai

voor het grootste deel toe te schrijven aan cle ver-

beterde efficiency en verdere besparingen. De stij-

ging van de bruto-ontvangsten voor de eerste zi’

maanden van di.t jaar, ten bedrage van 5 pOt., blecE

ten achter bij de stijging der netto-ontvangsten, ter
;

wijl de stijging van de bedrijfskosten slechts 1.7 pOt
bedroeg ondanks het grôotere verkeersvolumen.

Het koersverloop van de Duitsche buiten-
landsche leeningen gedurende het eerste
halfjaar en gedurende Juli 1929.

De vôortdurende stijging van den rentestand op

de belangrijkste internationale geidmarkten sedert het

midden van het vorige jaar, heeft niet nagelaten haar
invloed uit te oefenen op de koersen van vaste ren te-.

dragende fondsen.
In het begin virn dit jaar heeft deze daling voor
de Duitsche obligaties, die in het buitenland genoteerd wrorcien, zich nog geaccentueerd door de welbekendd
gebeurtenissen op de conferentie van experts te Parjs.
In Nr. 16 van ,,Wirtschaft urid Statistik” (uitgave

van het Statistisclien Reichsamt) is hierover een Le-.
schouwing opgenomen, waaraan het volgende is ont-

leend. –
De beurswaarde van de Duitsche buitenlandsch
leeningen op de voor de Duitsche kapitaalbehoeft

belangrijkste internationale credietmarkten werd. ge-
durende het eerste halfjaar 1929 in hooge mate be-

invloed door de jebeurtenissen van de Parjsche con-
ferentie. De onzekerheid, die gedurende verscheidene

maanden heerschte omtrent den afloop der ondei-
handelingen, welke als beslissend voor de toekorn
;

stige ontwikkeling van de Duitsche volkshuishouding

werden beschouwd, had een groot aanbod van Duitsche
effecten ten gevolge, dat slechts bij geleidelijk dalen-

de koersen werd opgenomen. De. laagste koersen iver-
den einde April en begin Mei bereikt, toen zich als,
uitvloeisel van den zeer hachelijken toestand van de

ôöiifeientie crisisachtige toestanden op de Duitsche
geldmarkten voordeden, gepaard gaande met een da-
ling van den Daitschen wisselkoers tot het onderste

goudpunt
1).
De einde Mei bereikte overeenstemming

bracht een gunstiger beoordeeling van den economi
schen toestand van Duitschland en een aanzienlijke
stijging van de koersen, der Duitsche leeningen mede.
Behalve door deze gebeurtenissen, die voor de markt

1)
Zie
hierover het artikel van Dr. Carl Kramer in

11.-S.
B.
van 8
Mei ji.

van Du i tsche lecn:i ogen vooral beslissend waren,

werd haar koersbeweging ook beïnvloed door de ont-

wikkeling
01)
de internationale gelcimarkten. De aan-

houdende buitengewone spanning op de geldmarkten

te New-York en Londen leidden tot koersdalingen,

zoowel van binnen- als buitenlandsche. vaste rente-
dragende fondsen.

Op de beurs te
New:Yor/c
duurde gedurende het
eerste ]alfjaar van 1929 in sterkere mate de reeds

sedert begin 1.928 aanhoudende flauwe stemming

voort voor de koersen ‘van Duitsche leeningen als uit-

vloeisel van de hierboien geschetste gebeurteiiissen.

Ook de Arnerikaansche vaste rentedragende fondsen
bewegen zich in dalende richting, zooals uit de vol-

gende tabel blijkt.

Gemiddeld koersnivean van 40 vaste rentedrageocle

-Anlerikaansche fondsen
1)

1929

Januari .

…………..

96,12 pOt.

Februari. ………..
.

95,60 .
Maart ……………94,82

April

……………..94,58

iI:ei

……………..94,46

Koersbewegmg van 7 pOt. Duitsche leenlngen in het

buitenland op belangrijke buitenlandsche

beurzen Januari 1928 tot Juni 1929.

Zii rkh

–

Lo,don

‘-_-_-

ork

Amsterdam
-.+ ———–t ————-

&he’h,,Yen

eogefö/te/en
7%
Oeu/x/,en Rep,rt,ojs&,feihe von 1924

–

– –
oow,e.de.-rniLOphonsech# ver,eJ,enen AnIef/len

WuSt29
Deflauwe stemming van alle vaste rentedra-

gende fondsen houdt nauw verband met de buiten-

gewone geld schaarschte te New-York, waar de notee-
ringen voor callgeld tijdelijk ver boven de 10 pOt.
stegen (bijv. 16 pOt. op 27 en 28 April ’29). Evenwel
overtreffen .de enorme icoersdalingen van de Duitsche

effecten gedeeltelijk i.n sterke mate die vap de

Amerikaansche.
Vooral de koersen van Duitsche staats- en stede-

lijke leeningen liepen sterk achteruit. Zoo daalde de
koers van de 6 pOt. Pruisische staatsieen.ing (van
1926) van Januari tot Mei. 1929 met 6.75 pOt. van haar

nominale waarde (89.00 op 28 Mei 1.929 tegen 95.75
op 7 Januari 1929). In den loop van Juni trad voor
deze leening een herstel in tot 93.45 (maandgerni.d-
clelde). Oolc de koersen van de Duitsche industrieelê

obligaties daalden gedeeltelijk in sterke mate. De
koers van de 6 pOt. Viag-leening (Vereinigte Indus-

ti.ie-Unternehmungeo A.G., uitgegeven in December 1925) daalde van 91.15 begin Januar.i 1929 tot 84.00

pOt. einde April 1929, steeg echter in den loop der
maand Juni weder tot 87.64 (maandgerniddelde). De
overwegend ongnnstige koersontwikkeling van Duit-

sche fondsen ‘te New-York is tegelijkertijd een bewijs ‘oor het geringere absorptievermogen van de Amen-
kaansche kapitaklmarkt voor Duitsche leeningen
0
langen termijn. De eerste helft van 1929 bracht ee:n

1)
Volgens het F.ederal Reserve Bulletin

105

104

103

102

101

100

99

98
97

95.

105

10′,

103

102

101

100

99

98

97

95

25 September 1929

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

869

Koersbeweging van de Duitsche leeningen op de beurs te
1
New-York, Januari tot Juli
1929
(maandgemiddelde).

Soort effecten

1

Jan.

1
Febr.
1
Maart
1
April
1

Mei

“I

Juni

1

Juli

6
0/
Staatsleeningen ……………………
7
ol
o
Provinciale en Gemeenteleeningen ……

61010

,,

,,

,,
7
0
/0
Leen. der DuitscheReutenbank-Cred.-Anst.
Ii 01
..

(Serie II) .. …………
,.’ …………..87.55
7
0
/0
Industrieele Leeningeii
1)
…………..

100.29
O’
o

……………
98.32

6 °/i

……………92.10
1.)
:Leeuingeii met recht van optie niet inbegrepen.

verdere daling van de Duitsche emissies
–
in cle ‘Ver-

eenigde Staten tot R.M. 138.93 millioeri (tegenover
R.M. 802.19 millioen gedurende cie eerste helft van
1928).

Ook op cle beurs te
Anssterdanr,
na New-York de

belangrijkste voor Du.itsche leeningen, trad geciurende
de eerste helft van 1.929 een langdurige daling in van
de koersen voor .Duitsche vaste renteciragende fond-
sea. Ook hier had in de eerste plaats cie onzekerheid
um t rent cle deskunci i gen conferentie te Parijs ged u-
rende cie eerste vij:f maanden ccii remmenden i nvloecl
op den handel in Diitsche wraarciepapieren Naast cle
flauwe stemming voor Duitsche staats- en stedelijke

(een i ngen werden in het bijzonder ook pandbrieven
van hypotheekbankn getroffen. Amsterdam is j ii ist
voor deze waardepapieren, door welker emissies
01)
liet gronclhezit ‘an clan Duitschen landbouw en de

.Duitsche steden- hypothecaire credieten op htngen
termijn vorden verstrekt, de belangrijkste interna-
tionale markt. Op het einde van April en in het begin van Mei was door de ongunstige wending, die de Pa
nijsche onderhancielingen dreigde4 te nemen, de markt
dermate gestoord, dat gedurende weken voor deze
apieren nauwelijks een noteer.ing tot stand kwam. Als uitvloeisel van deze gebeurtenissen was ook (le
capaciteit van de Nederlandsche markt voor Duit-
sche emissies zeer gering.

15.37 94.11
93.75
91.24
99.35
98.79 98.32
97.14
913.59
95.47
95.38
94.10
97.94 96.82
97.41 94.21

86.37
85,16
84.30 82.05
100.01
99.21
98.93 99.47
05.59 94.26 93.91
93.51
91.63
90.81
89.73
.
89.43

.I)e koersoritwikeling der Duitsche leeningen op de beurs te
Londen
week in zooverre eenigszins van« die
op de bovengenoemde beurzen af, cioordat daar gedu-
rende de eerste maanden van liet genoemde tijdperk
tot midden April 1.929 ten dccle zelfs niet onaan-
zienlijke koersverheteringen als reactie op de sterke

cia]ingen van 1.928 vielen waar te riemen. Des te sten-
ke:c w-as echter voor sommige effecten de koersdaling
i.n het begin van Mei 1929, tengevolge van den hache-
iilccn toestanci der Panische conferentie van deskun-
(l’igen. Zoo daalde de koers van cie 7 pOt. leening der
Bank für Textilindustrie (Textile Trades, Berlin,
van
October 1.925) in den 1oop van cle maand Mei met
5
pOt. van de nominale waarde. ‘) Gedurende Juni
nain ook op cie Londensche beurs cle vraag naar Duit-
.sdhe papieren toe, terwijl de koersen eveneens sterk aantrokken (zie onderste tabel).
Op de
Zwitsersche
beurzen was het koersverloop
cier Duitsche leeningemi in cle eerste helft van 1929 gelijk aan die.te New-Yorlc en Amiterdam. Ook hier
vond een sterke koersdaling tot, het begin van Mei.
jiiaats. De 7 pOt. leening der Berliner Stddtischen
Elektrizitiitswerke van 1.925 daalde van, 1.04.03 pOt.
(het maandgemiddelde voor Januari 1929) tot 100.76 pOt. (het maandgemiddelde voor Mei 1.929.). De ca-
liaciteit van de Zwitsersche kapitaalmarkt voor Duit-
sche emissies ging sterk achteruit. In dit verband is

94.32

94.05

98.08

97.66

95.03

94.13

97.22

96.15

85.34

83.95

99.92

99.97

94.22

93.69

90.90

90.80

Koersbeweging van Duitsche leeningen op de beurs te Amsterdam, Januari tot Juli
1919
(maandgemiddelde).

Soort effecten

1
Januari
1
Februari
1
Maart
1
April
1

Mei

1
Juni
1

Juli

96.66 95.19 94.25 93.14
.

94.13 94.41
6o1

Staatsleeningen
…………………….96.86
7
ol
o
Provinciale
en
gemeenteleeningen
101.51 101.01
100.54
9 9.6 6
98.91
99.64
100.07
61010

,,,,

,,

…….
98.37
.

96.90 95.80
94.21 93.38
94.29
.

94.32
7

Rentenbank.Kred..Anstalt.leeuingen

….
98.94

‘
99.48
98.00 97.23
96.09
98.23
98.21
6

0/
o

,,

,,

,,

,,

….
87.72 87.37 86.16
86.09
84.r2
86.17
85.16
‘
94.98 94.55
93.91
91.85
92.27
92.87
7

o’
Pandbrieven Hypot.lieekbanken .’
……….94.92
.

01.87 87.86 86.96
85.97
84.57 84.93
‘86.75
,,

,,

………..88.02
7

oi
o

Industrieele

leeniugeni) ……………..
101 40
100.57
99.90 99.58 .100.06
100.31

601

,,

,,

.
……………..
.94.59
94.54
93.18
91.91 92.59
93.83
92.64
1)
Leeningen ‘niet recht van optie niet inbegrepen..

Zoo werd bijv. het in Februari 1929 ter inschrij-
het van
belang cle hooge rentabiliteit
van de Duitsche

ving in Amsterdam aangeboden gedeelte der tranehe
vaste rentedragende
fondsen met de Zwitsersche te

van de 6

pOt. ieening van de Benliner Stii(Itischen
Rentabiliteit vaû
de
Eiektrizitiits*erke A.-G’.
1)
ten bedrage van n’onii naal

$ 1.5
mill:ioen niet eens volteelcend (inschnijvingskoers
–

1929
‘

7
o

obligaties der
0/
obligaties
van
d

93i’

pOt.). In (Ie naancl Juni had
op
de beurs te Am-
Duitsche iftdustrie.
Zwitsersche staats.

sterdam
–
in overeenstemming met den gang van
epoorwegeni)

zaken
0

(le
markt te New-York
–
een, beciu ideride
‘

–
knersstmjg.tng voor Duitsche vaste renteclragencle ±oncl-
Januari
Februari
..
6.0
6
7
0
4.33

semi

plaats.

Diemiovereenkomstig

schijnt
ook

cle
toe-
Maai’t

.
.0.81
‘

4
35
.

4:42.
stand
op
de Nederlancische kapitaalmarkt voor nieuwe
April
6.78
4.38
.l)uitsche emissies beter te worden.
2)

,
Mei
6.83
4.40

Koersbeweging van Duitsche leeningen op de beurs te Londen, Januari tot Juli
1929
(maandgemiddelde).

Soort effecten

1 J.nuari i Februari 1 Maart 1 April 1

Mei

1 Juni

1

Juli

95.55
99.30
97.49
97.89

6
o/
Staatsleeningen
…………………….96.97
6
O/
Stedelijke leeningen
…………………94.35
7
of
Industrieele leeningen ……………….
100.91
6 %

«

,,

……………….94.31

Dc geheele leeniug, die op verschillende beurzen werd
uitgegeven (liet grootste deel ‘echter te New-York), bedroeg
$ 35 .rnjilioen
De begin Juli
1929
uitgegeven nieuwe trammolme van iie
6 Y
L
, pCt. kalileenimig werd sterk overteekencl.
96.73 96.52
95.45 94.21 94.91
93.87 94.22 93.28
92.80
9228
9208
91.24
100.81
101.02 100.73
98.70
98.32
98.95
94.50 94.14
94.08
93.66
03.24 93.52

vergelijken.

–
i)

92.00

pCt.

op

4

Juni

1929

tegenover
97.00
pCt.

0
1)
2

‘ilei

1929.
9

‘Mlaamidberichteir van de

Schweizerisehe

Nationalbank
(hij
cle berekçmung
van
cle retïtabiliteit werd rekening
ge-
houden met de kans
op
koerswiust).

ia

870

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

25 September 1929

Koersbeweging van Duitsche 1eeningenop dbêra te Ziirich, Januari tot Juli 1929 (maandgemiddelde).

Soort effecten

Jannarh
1
Februari
1
Maart
1
April
1

Mei

i Juni
1

Juli

Leeningen van publiekrechteIjte lichamen:
6*
0
/o
Leeningv. d. Freist. Baden van 1926
101.89 101.58
100.34
100.21
99.66
101.05
100.86
5
0/

Leening der Stadt Heidelberg van 1926
87.19
..
.
.2)
..
.
.2)
86.00
85.00
. . .
.2).
85.56
Industrieele leeningen:
–
7
o

Leen. der Ben. Stiidt. Elektriz. Werkev. ‘f5
104.03
103.37
101.62 102.04 100.76
101.77
102.30
7
0
/0
Leeningv.h. Dt, Kalisyndikat van 19251
1
26
104.79_
104.86
104.08 104.56
104.21
103.52
10?.87
6

Leeningv.d. Elektr. A.G. vorm. Lahmeyer.
94.69 94.15
92.84 92.50
91.20
90.63
91.35
i)
Door het geringe aantal der in Zünich genoteerde Duitsche leeningen konden
–
in tegenstelling
met cle bovenstaande
overzichten van de koersen voor de andere beurzen
–
geen gemiddelde koersen
voor de aparte
groepen der leeniugeit
worden opgegeven. Derhalve kwamen de aparte leeningen voor beschouwing in aanmerking.
2)
Gedurende de gaheele maand zonder noteeriug.

–

Ook de beurswaarde van de
7
pOt. Deutsche
Aus-
landsanleihe (Dawes leening) van 1924,-voorzien van
bijzondere garanties, werd op de internationale eff ee-

tenbeurzen door de wisselende omstandigheden van

de Parijsche onderhandelingen sterk beïnvloed
O
alle
1
,beurzen, waar de Dawesleening wordt genoteerd,

heeschten gedurende het eerste halfjaar 1929 flauwe

koersen. Echter geven de verschillende markten groo-
te verschillen in de mhte der dalingen te zien.. De

achtèruitgang, van den koers op de beurzen te New
–
York, Milaan en Zürich (tranche in Francs) was naai
verhouding gering (dalingen van resp. 1.35 pOt., 0.83
pOt., 0.63 pOt. van de nominale waarde gedurende de
periode van 5 maanden Januari tot Mei 1929). Daai

tegenover staat, dat de Dawesleening op de overige
beurzen veel lager noteerde; dé koers daalde in dc-

zelfde periode op de beurzen te Parijs met 3.38 pOt.,

te Londen met 2.50 pOt. en te Amsterdam met circa

1.90 pOt. van de nominale waarde.

Sedertbegin Juni trokken de koeren op alle beur-

zen weder sterk aan. Volgens den stand van 15 Juli

1929 was de koers voor de Dawesleeni.ng op alle

beurzen boven den aflossingskoers ). Verreweg het

hoogste stond gedurende de behandelde periode de

koers van de tranche, luidende in Francs, op de beurs

te Zürich. Veel lager noteerde op deze beurs – even

als gedurende 1928 – de tranche in Ponden, die ge-
durende April gemiddeld op 102.61 pOt. stond .tegen-
over een noteering van
106.35
pOt. voor de tranche
in Francs. De ongunstige koersontwikkeling voor de
tranche in Ponden staat in nauw verband mt cle

flauwe stemming voor den Engelschen pondenkoers

op de internationale deviezenmarkten gedurende
d-
zelfde periode.

1)
De Europeesche tranches worden a pari en de Ame-
rikaansche tegen 105 pCt. afgelost.

–

Koersbeweging van de 7
o/

Duitsehe buitenlandsche leening (7
O/

Deutsche Reparations-(Daweo-)Anleihe van 1924.
1)

Zürich
Zürich

Periode
New-York
Londen
Amsterdam
£
Frs.
Parijs
2)
Milaan
tranche
tranche

iii pOt. van de nominale waarde

1928
107.43 105.97 104.15
104.55
106.36
103.98
99.78
107.00
105.71
104.64
.
104.58
107.11
103.34 101.16
106.47
106.67
105.16
103.66 107.12
105.21
104.44
106.56
105.48
104.85
103.41
106.26
104.07
100.82
.1929

le

kwartaal …………..

4e

.

,,

………….

106.83 106.05
105.86
105.03 107.36
105.44
100.53

2e

…………..
3e

,………………

Januari ……………..
Februari

…………..
106.69

.
106.35
105.29
104.86
107.60
104.98
100.32 105.60 106.10
10486
103.63
105.24
105.13
100.10
105.75

..

104.86
104.05
102.61
106.35
102:36
100.17

Maart

……………..
April

………………..
105.48
103.50
104.00
102.88
106.73 102.06
99.70
Mei …………………
Juni

…….. ………..
105.84
104.98
104.21
104.57 106.55
103.13
100.90
15

Juli

……………..
106.50
105.00
103.88 103.25
106.75
103.00 100.10
i)
Volgens opgave van
de statistische
af deeling van
de Duitsche
Rijksbank.
2)
Berekend naar het rnaandgemiddelde van den Franschen
Franc
tot het Pond
in Londen
(cle

officieele
noteeriug te
Parijs luidt in francs per
obligatie van
£
100.-.-
van de leeni ng).

ONTVANGEN BOEKEN.

–

1)i. Alfred Marcus. Die Grossen Chemie Konzerne
(Verlag
S.
Hirzel, Leipzig, 1928. Prijs R.M. 8).
i)e voortschrijdende concernvorniing in de internationalè
chemische grootindustnie heeft ertoe bijgedragen, dat de op-
bouw van de afzonderlijke groote groepen, die als kern van
deze ontwikkeling zijn te beschouwen, steeds onoverzichte-
lijker is geworden. Het ligt dan ook in den aard van deze
dingen., dat de belangensfeer van deze groepen in technisch
en economisch opzicht buitengewoon omvattend zijn. 1)e
schrijver heeft den opbouw en omvang van de groote onder-
nemingen van deze soort zoo gtondïg voorgesteld, dat ook
de bankier en de belegger, een overzicht daarover verkrijgt,
die hun ht innemen van een kritisch standpunt mogelijk
maakt. Daarom refereert de schrijver niet slechts, doch be-
light ook bepaalde ontwikkelingen van een critisch stand-
punt. I)e ondernemingen, die behande]d worden zijn: L’ Air
Li9uidé, hup. Chemical Industries Ltd., I. G. Farben,
Kuhlmann, Duponten Montecatini. Voor elke onderneming
is een overzichtelijk schema opgesteld, die de belangensfeer
van deze concerns duidelijk tot uitclïukking brengt.

Vereeniging voor cje Thee-cultuur in Nederlandsch
Indië (Tea growers’ Association for Netherlands-

India).
Jaarverslag over 19
2
8.
Amsterdam 1929;
Druk de Butey.

Nederlandsche Maatschappij voor Nijverheid en Han-
del.
Streekbelan gen.
Deze brochure bevat het verslag van het op 3 Mei 1929
te ‘s-Gravénhage gehouden congres van de Nederlandsche
Maatschappij voor Nijverheid en Handel te Haarlem met de inleidingen van Prof. Mr. Dr. C. W. van der Pot Bzn.,
Prof. Mr. Dr. J. van der Grinten, Prof. Mr. F. G.
Scheltema en Prof. Mr. C. W. de Vries benevens de daarop
gevolgde gedachtenwisseling.

Verslag der Geieentebelasfingen over 19271’8 en

198 in vergelijking met vorige belasting jaren.
.’s-Gravenhage
z.j.;
N.V. ,,Drukkerij Trio”. –

Federatieve Staatsbouw,,
een vraagstuk voor Neder-
landsch-Indië door Dr. F. W. T. -Hunger Jr.,
– Amsterdam 1928; H. J. Paris.

Indice de Documentos de nueva Espaiia
Existentes
en ei Archivo de Indias de Sevilla, Tomo ïI.
México
1929; Monografias Bibliograficas Mexi-
canas.

1
25 September 1929

ECONOMÏSCH-STATISTiSCHE BERICHTEN

‘871

MAANDCIJFERS..

EMISSIES IN AUGUSTUS 1929.

Prov. en Gemeentelijke Leeningen.
. f
2.356.250,-
zijnde:
Chili
Ver. Chileensche Steden-
leening $ 1.000.000
7
oj,
31-j. buiteni. sink. fund
goud-obi. á 94y, °/o-
f
2.356.250

Industrieele Ondernemingen …….,,

668.800,
zijnde:
Nederland Aandeelen
Kon. Delftsch-Aardewerk-
fabr. ,,De Porceleyne
Fles” v(h. Joost Thooft
en Labouchère
f
250.000,
aand.
h
100 o/
.
i)
…
f
250.000
N.V. ,,Lyempf”
f
349.000
aand.
â
120
o/2) .’
…..f
418.800

Electr;-, Gas-, Tel.-, Telegr.- en Wa-
–

ter!. Maatschappijen .. ………

200.000,-
zijnde:
Ted
er
la,
o
d8chI
n
d

.

.

Aandeelen
Solosche Electriciteit-Mij.
md.
f
100.000 aand. .

–
200
o/ 1)
……………-f

200.000

Handelsondernemingen ….
……. ,,

1.000.000,-
zijnde:
Nederland
Aandeelen
Trans Oceanic Trading
Comp.
f
1.000,000 aand.
h 100 01 …………..
f1.000.000

Diversen ……………………,,

105.000,-
zijnde:
Nederland
Aandeelen
Deli Courant
f 100.000
aand. A 105
0/. ……..
f
105.000

Totaal….
f
4.330.050,-

Uitsluitend voor aandeelhouders.
Koers voor aandeelhouders; voor vrije inschrijvers 125 °Io.

Totaal der emissies in Januari ….
f 144.956.460,-
Februari – –
132.588.625; –
Maart …. ,,
24.530.250,-
April .. . . ,,
14.200.750,-
–

Mei ……,,
56.981.200,-
Juni ……,,
14.227.250.-
•

Juli ……,,
39.608.317,50
Augustus . . ,,
4.330.050,-

Algemeen Totaal …….
f
431.422.902,50

Bovendien:

f
24.430.000,- 31m. Schatkistpromessen
á
f
986,87
9.210.000,- 6/m.
,, ,, ,,
975,35
9.095.000,- 5
0/
Schatkistbiljetten.
,, ,,
1.007,50

Voorts werd in de afgeloopen maand hier te lande de
inschrijving opengesteld op een beperkt bedrag:
6
o,s
certif. á M. 1000,- Duitsche Grootboek á ± 67°, °/
(introductie);

11

8
0/
obl. Brunswijk 8 98
0
/0
(introductie).
8
0/o
3-j. schatkistbiljettrn Keulen â 96
0
/0;
8
o/
3.j.

Frankfurta.Main96
0slo
(introd.);
8
91
0
3-j.

Breslau
a
95
0
10
(introductie);
7500 gew. aand. z. n. w. in certificaten van 10 gew. aand.
Class A Pacific Public Service Comp. á ± $ 27
per aand. (introductie);
15.000 aand. z. n. %v. in certificaten van 10 aand. Detroit
Aircraft Corp. á ± $ 16X per aand. (introductie);
Certificaten van 10 gew. aand. z. n. w:Standard Brands
to
± $ 391< per aand. (introductie);
Aand. General Cigar Comp. Inc.
to
$ 60 p. aand. (voor aan-
deelhouders);
Aand. 1. G. Farbenindustrie
to
± 221 of (introductie); en oj”de volgende obligatieleeningen:
Rente- Emissie-

Guldens voet

koere
St. Manen-Hospitaal te Lünen a. d.

Lippe ……………………1.200.000 7
0
/0

96
o/
Congregatie der Broeders v. Liefde,

te Venray en Stratum ……….500.000 5
0/

100 o/

,Abdij der E.E. TH.H. Norbertijnen

van Averbode …… …………- 100.000.6o/,

98
0/

R.K. Kerkbestuur v. d. H. Ignatius. 150.000 S
0
/0

99101
0

St. Vincentius-Weesbuis, Dortmund 65.000 7
0/

98
0/

OVERZIORT VAN DE INDISCHE MIDDELEN.
(In Guldens).

J9u2n1

–

OCUtI t
1 Januari
1929

tJVCrlt’
komsfige
periode 1928

Belastingen.
Pachten excl. pandhuizen
930
45.065 38.485
Invoerr.
mcl.
Landsgoed
8.028.606
48.904.767
45.147.467
Uitvoerr.
mcl.
Landsgoed
913.813 6.119.444
6.419.604
3.398.153
20.625.219
19.315.374
Anderé ontv. I. U. en A
[3
23.956
152.546 153.776
3.078.588 3.087.108
Pereoneele belasting
471.409
.
1.987.834
2.052.371
Inkomstenbelasting …..
4.310.037
21.436.475
20.737.612
Vennootschapsbelasting
2.425.235
11.994.936
8.523.096
Oorldgswinstbelasting
387.518
1.192.827
18.958.482

Statistiekrecht

……….542.484

Opgeheven productenbel
46.507 38.387
155.656
707.464

..

1.588.889
2.991.316
Recht van openb. verkoop
215.061 1.272.614
1.170.874
Verponding

.
…………..

1.193.061 7.218 262
7.830.728
Overschr. van vaste goed
176.384
1.365.383
1.344.074
Recht v. succ. en overgang
17.469
889 610
168.960
Vergunning speeltafels
6.125
62.725
85.824 3.414.635 3.538.152
Bijzondere bel. buitengew.

18.261
106.546
105.022

Slachtbelastingen ……..641.196

9.059
43.798
30.863
Landelijke inkomsten
4.
.918.130
13.189.485
11.970.829
Belasting op loterijen
301.196 607.247 407.474

Accijnzen

…………….

Totaal….
28.752.054
145.335.282
154.233.145

Monopolies.
Opium
.
…….. ………
3 486.651 20.515 255
21.289.909
1.534.353
8.512.224
9.368.334

Zegelrecht …………….

2.260.805
11.223.205
11.566.300

–

Totaal
7.261.809
40.255.684 42.224.543

Producten.
Kina

……………..
17.815
331.266
294.533
-Landscaoutchoucbedrjf
456.336
3.070.797
4.114.799 2.082.723
10.207.146
9.273.141
127.583
780.383 776.667
2.849.729 23.683.327
26.276.377
1.063.167
6.081.821
5.706.861
4and. ijd. winstN.V. ,,Gem.

Boschwezen

…………..
Goud

………………..

—
Mijnb. Mij. Billiton”
3.000.000
4.500.000
4.500.000

Hooidgeld …………….

0

Totaal
9.597.353 48.654.740
50.942.378

Bedrijven.
854.795 7.166.990
6.859.510

Zout …………………

Baggerdienst …………
300.666
2.324.095
1.870.137
28.811
247.159
222.863
.Post-,Telegr.-en Tel.dienst
2.769.975
15.723.615 14.815.364
Spoor- en Tramwegen….
8.537.805 39.370.480
37.857.044
Waterkracht en Electricit.
161.152
608.927 777.746

–

Totaal….
12.653.004
65.441.266
62.402.664

Allerlei middelen.
Aandeel i/d. winst van de
–

..

Pandhuizen

…………..

Javasche Bank ……..
–
–
–
312.369
1.947.744
2.107.921
21.492,
196.482
161.337
Boeten en verbeurdverkl.
125.260
741.545
670.208

Tin ………………….
Steenkolen ……………

Leges en salarissen, ont-
vangen d. de griffiers
v/d. versch. rechtscoll…
36.172
207.378
192.292

Havenwezen ……………

Heffing terzake van gesl.

Landsdrukkerj ………..

werkovereenkomsten ..
43.483

..

331.719
294.780
Opbr.Wees- enBoedelkam.
50.226
399.454
478.927
Kadaster

…………….
33.694
187.008
166.760
Afkoop heerendienst. B.Q.
384.619 3.145.341
2.943.013

Afstand van grond ……..

435.646

..

2.563.243 2.438.173

Mijnconcessies …………

Ontv. groote

ziekenin-
richtingen en krank- zinnigengesticbten ….
111.656
466.426
382.524
IJk van maten en gew…
56.343
‘236.358
247.834
Verk. en verh. van huizen
182.684
1.083.255 1.044.156

Schoolgelden

………….

Ontv. waterlei4ingen….
97.990
536.041
498.289
281.726
1.537.205 1.403.455
278.778
1.611.909
1.373.201

Bakengelden

………….

–
46.916
1.959.159
3.695.446

Loodsgelden …………..
Diversen ……………..

.

Totaal….
2.499.054
17.150.267 18.078.316

Totaal generaal….
60.763.274
316.837.239 327.881.046

fl

872

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

25
September.
1929

STATISTIEKEN EN OVERZICHTEN.

N.B. ‘” beteekent: Cijfers nogniet ontvangen.

GELDKOERSEN.’

BANKDISCONTO’S.
Ned (Disc. Wissels.
5525 Mrt. ’29
Zwits. Nat. Bk.
3422
Oct.’25
Bk Bel.Binn. Efi.
6
25 Mrt. ’29
N.Bk.v.Denem. 5
24Juni’26
Vrsch. in R.C. 7
25 Mrt. ’29
ZweedscheRbk
4424 Aug.’28
Javasche Bank… . 5422
Juli’29
Bank v,Noorw. 5427
Mrt. ’28
Bank van Engeland 54
7Feb.’29
Bk. v. Tsjecho-
Duitsche Rijksbank
74 25Apr ’29
slowakije .. 5
8 Mrt. ’27
Bank v. Frankrijk.
3419 Jan.’28
N.
Bk. v. O’rijk. 7424
Apr’29
Belgiscie Nat. Bnk. 5
1Aug.’29
N. Bk. v. Hong. 8
24 Apr’29
Fed. Ree. BankN.Y. 6
9Aug.’29
Bank
v.
1talië. 7
14 Mrt.’29
Bank van Spanje.. 5419
Dec.’28
Z.-Afr.Rea.bnk 6
17Aug.’29

OPEN MARKT.

.1929

.
1928
1927
1914

21 Sept.
16121
1

9114
217
17122
1912
4

20124
Sept.
Sept.
Sept.
Sept. Sept.
Juli

Amsterdam
31(5.3(34
Partic.disc. Prolong.
531
5
5
1
18
5-j
5116-I8
5I2
5I16-116
5-314
4
5
I16-
7
Iie
41(
4
.3(
4

31618
3′(
4
-4
214
3
14
Londen
Daggeld…
3453
3_431
4

311
3
-5
31(
4
.43(
4

2(3-4′(3
24
1
13
I
3
1
4
-2
Partic.disc.
51313_
57116-1I1
515j
33
_11
3

51(
33
_1j
3

4
1
I
4
_.I
1
6
4I16132

2
1
(4-(4
Berlijn
15133

Daggeid… 6I3-8114

6.8
1
13
511
3
10
8-10
5-8
4-613
–
–
Partic.disc.
30-55 d…
7118
71 8
719
711
6
5
1s
518
–
56-90 d..
.
7
1
1
71
8
7
1
1
7118
618
57( 21/
g
1(
a6

Waren- wechsel.
7I4
7Is’I4
711_5/
7
1
I2-8 6718_7114

6I4-
1
4
–
Nen,
York
Dageld
)
8-
1
1
7.1011
4

7_10
1
I4
6-9j4
6’Is-9’/4
411
4
181
4
.2
1
1
1

Partic.disc.
5114
511
4

5114 5114
451
3114

1
–

1)
Koers van.b Sept. en daaraan vooratgaancie wege
1
tim vr jaag.

WISSELKOERSEN..

KOERSEN IN NEDERLAND.

D” ta

.
New.
Londen
Berlijn
Parijs
Brussel
Batavia
York’)
‘)
)
‘)
S)
‘i

17 Sept. 1929
2.49
7
/
16

12.09
59.384
9.76k 34.66
9934′
18

,,

1929
2.49
7
1
16

12.0144
59.374
9.76

34.66
9934
19

,,

1929
2.497116

12.0871
8

59.374
9.76

34.664
99%
20

,,

1929
2.4971,
12.08j
8

59.384
9.76

34.664
99% 21

,,

1929
2.497,
12.0844
59.384
9.7% 34.66
99% 23

,,

1929
2.49
5
1
1
6
12.08
12.0811
59.37
59.35
9.76

34.66
9.75

34.63
99%
9934_
Laagsted.w..’)
2.49%
8

Hoogste d.wi)
2.4981
16

12.098,,
59.41
9.77

34.70
100
16 Sept. 1929
2.49%
12.091/
4

59.40
9.76.} 34.67
993

9

,,

1929
2.4991
84

12.0944
59.42
9.764 34.68
99
1
1
8
.
Muntpariteit
2.48%
12.10%
59.26
9.75

34.59
100

Data
Zwit-
ser an
Weenen
,
Praag
1
Boeka-
rest
1
)
Milaan
Madrid

.17 Sept. 1929
‘4.07
35.123i
7.384
1.48,
13.044
36.78
18

,,

1929
48.06%
35.1234
7.384
1.484
13.04
36.774
19

,,

1929
48.0734
35.10
7.38
1.48
13.044
36.77
20

,,

199
48.06 35.10
7.38
1.48
13.044
36.81
21

,,

1929
48.06
35.10
1

7.38
1.48
–
–
23

,,

1929
48.07 35.10
.7.39 1.48
13.044
36.80′
Laagsted.w.'(
48.03
35.-
7.36
1.45
13.024
36.724
Floojste d.
w
)
48.10 35.15
7.41
‘1.51
13.08
36.874
16 Sept. 1929
4807
[
35.12%
7.384
1.48
13.044
36.79.
9

,,

1929
48.06341
35.15 7.38
1.484
13.05 36.81
&Iuntpariteit
48.-
35.-
2)
48.-
1319
48.524

o
D to
Siock-
holm ‘)
Kopen-
hagen’)
‘Oslo’)
si
fors2l)
Buenos-
Aires
1)
Mon-
treal
1)

17 Sept. 1929
66.824
66.424

66.425
6.274
104%
2.47%
18

,,

1929
66.80 66.40
685.424
6.2741

104%
2.47%
19
‘
,,

1929
66.80

-66.40
66.424
6.274
104%’
2.47%
20

,,

.
1929
66.80 66.40
66.4211
6.274
104%
2.477/
21

,,

1929
66.80 66.40
66.424
6.274
104%
2.47
7
186
23

,,

1929
66.80
66.40
68.424
6.264
10451
8

2.4671
8

Laagsted.w.’)
66.724
66.324
66.35
–
6.25
104%
2.46%
Hoogste d.w’)
66.85
66.474 66.50
6.30
‘104%
248
16 Sept. 1929
66.824
66.424 66.45
6.274
10434
2.47%
9

,,

1929
66.S5
66.424
66.45
6.274
104%
2.48’18
Peluntpariteit
66.67
66.07 60.67
6.265
105%’
2.48%
5)
Noteering te Amsterdam.
“t)
Noteering te Rotterdam.
Particuliere opgave.

.

…..
t
Wettelijk gestabiliseerd tusscben
7.53414
en 7.21,1.

,
In het eerste nummer van iedere maand komt een overzicht voor van een aantaï niet wekelijks opgenomen wisse1koersen.’

KOERSEN
TE
NEW YORK.
(Cable).

13
°
a
Londen
Parijs
Berlijn
Amsterdam
($
per
2)
(3
P.
lOOfr.)
(3
p. 100
Mk.)
(3
p. 100
gld.)

17 Sept.

1929
4,84″,
6

3,9181
23,80%
1

40,09
18

,,

1929
4,845/
3,91%
23,81
40,09%
19

,,

1929
4,8451
8

3,91% 23,81
40,09
20

,,

1929
4,84
19
1
32

3,91%
23,80% 40,09%
21

,,

1929
4,841
3,91%
23,807/, 40,09%
23

,,

1929
4,8411
8

3,91%
2 3,8 1
40,12

24 Sept.

19281
4,84
81
/
3,901
23,8334
40,10
ts4untpariteit
. .
4,8667
1

3,9108
23,81%
4081,
6

KOERSEN TE LONDEN.

Plaatsen en Noteerings-
7
Sept.
1
14
Sept.1
16;21
Sept.
’29 121
Sept.
‘Landen

1 eenheden 1
1929 1 1929
[Laapstell-Innostel
1929

Alexandrië..
Plast. p.0

9734
9734
9771,
9791,,
97W
p.0
375 375
37434
35%
375
Bangkok..’..
Sh. p.tical
111051
8

1j10,’
i 110
‘
a,
111081
1/10%
Budapest
…
Pen.
p £
27.79
27.79
27.77 27.81
27.79
Buenos Aires
d.
p. $
47531
4731,

475/
47/
47
18
164
Calcutta

. . .
5h.
p.
rup.
1/571
8

1/571
8

715271
1j529/
1,54
Constantin..
Pi ast. p.£
1.0024 1.0124
1.000
1.015
1.0074
Hongkong
. .
Sh.
p. $
1/111/
4

11112 `
111181, 111171,
1/11+4
Sh. p.
yen
1/11%
l,ll
0

1
/ll/s
1/11%
l/llft

Athene ……Dr.

Lissabon….
Escu. p. £
108
r
1
,
10831
16

108
108318
108T5
Mexico
1).. ..
$
per
£
10.10
10.00
9.95
10.05
10.00
Montevideo
.
d. perk
48%
48%
48
485I
,,
481
Montreal
…
$
per
£
4.8744
4.814
5
,
4.8771
8

4.89%
4.891,
8

Kobe

…….

Riod. Janeiro
d. per
Mii.
5718

–
5i,
555
/54
5571
84

Shanghai …
Sh. p.
tael
2,4
3
1
33

213
28
1
32

213.’i’

2137/,
21391,
Singapore
. .
id.
p. $
213
47
1
44

213
47
1
54

213211

213
27
1
2/38i
Valparaiso 2).
$
per
£
1.43
39.39
39.37
39.41 39.41
Warschau
..
Zi. p. £
43,244 43.234
43.21
43.26.
43.235
1)
in het vervolg worden
de Mex.
$
niet meer
in
penc. doch
in
2
genoteerd.

2)
90
dg.

ZILVERPRIJS
‘

G000PRIJS
5)

Londen’)
N.York’)
–
Londen
16 Sept. 1929..

239,
50
5
18
16 Sept. 1929….
8411134
17

,,

1929..

2371,
11

5034
17

,,

1929…..
8411134
18

,,

1929..

23%’
5031
11

18

,,

1929….
84/11%
19

,,

1929..

2334
5034
19

,,

1929….
8411134
20

,,

1929..

2334
505,
20

,,

1929….
84111% 21

,,

1929..

237/
18

5034
21

,,

1929….
84111%

22 Sept. 1928..

2671 5751
8

22 Sept. 1928….
8411134′

27

Juli

1914..

2415/,,
59

‘
27

Juli

1914….
84111
1)
in pence p.oz. stand.
t)
Foreign sliver in $c. p.oz.tine.
3)
in shp.oz.fine

STAND_VAN_’,_RIJKS_KAS.

Vorderingen.

1 7 Sept.1929 1 14Sept. 1929

–
–
Saldo b. d. Bank voor Ned. Gemeenten
f

89.445,19
/

337.415,81
Voorschot

op

ultimo Juni

1929 aan
–
de gein,
op
voor haar door de Rijks-
administratie te heffen gemeentelijke

Saldo bij de Ned. Bank

……………..

inkomstenbelasting en opcenten
op
–
12.318.845,95
,,

22.033.252,75
Voorschotten aan Ned..lndië ………
,,

28.782.084,71
»
25.847.273,22
de Rijksinkomstenbelasting
…………

Id.

aan

Suriname …………
. ……..
10.810.584,11
,,

10.818.265,41
Id.

aan

Curaçao …………

………
357.065,63
180.314,63
Kasvord.weg.credietverst.ajh.buitenl
,,
140.132.723,78
,,
139.156.542,51
Saldo der postrekeningen van Rijks-

….
..

,,

25.982.491,34

..

•

23.045.950,65
comptabelen

…………………….
Vordering
op
het Algemeen Burgerlijk
292.729.90
327 994.43
Pensioenfonds’)

…………………
Vordering
op
andere Staatsbedrijven’)
,,

5.001.327,22,5.726.327,22

V
er
pil c
h t
i
n ge n.

Voorschot door de Nederi. Bank ingev.
art. 16 van haar octrooi verstrekt.,
f

12.275.031,19
/

10.845.130,35
Voorschot door de Ned. Bank inrek.
–
,

–
Schatkistbiljetten inômloop ………
.12
,,

.560.000,-
,,
112.560.000,-
courant verstrekt …………………

,,

54.990.000,-
..
,,
50.990.000,-
Schatkistpromessen ‘in omloop ……..
Waarvan direct bij de Ned. Bank..
8.000.000,-
,,

4.000.000,-
Daggeldleeningen ………………..
…..-
–

Schuld aan het Alg. Burg. Pensioenf.
1)
11.779.242,-
–
,,

I1.784.295,
–
Zilverbons in

omloop
………………

Id. a. h. Staatsbedrijf d.
P.,T.
en
T.’)..
,

20.419.649,26
,,

15.576,213,22
130.000,-
,,

130.000,-
Id. aan andere Staatsbedrijven’)
…………
Id. aan diverse instellingen’)
………..
13.492.928.26
,,

13.596.912,89
‘tin rekg.-crt. met
‘s
Rijks Schatkist.

NEDERLANDSCH-INDISCHE
VLOTTENDE
SCHULD.

14 Sept. 1929

1

21 Sept. 1929

Vorderingen’:
Saldo bij
‘s
Rijks kas
……………….
– –
Saldo, bij de Javasche Bank ……….
.f30.146.000,-
f
27.500.000,-
Verplichtingen:
»
25.847.000,-
–
700.000,-
,,

700.000,-
Betaalmiddelen in
‘s
Lands Kas
–
,,
31.850.000,-
7

Waarvan Muntbiljetten …….
. ……
..
,,

2.294,000,-

Voorschot
‘s
Rijks kas
…………….
Schatkistpromessen……………….

Muntbiljetten in

omloop
………….
»
46.483.000,-
,
45.788.000,-
Schuld aan het Ned..lnd. Muntfonds

..-

1.423.000,-
6.678.000,-
Idem aan de Ned.-lnd. Poatspaarbank
936.000,-

.

974.000,-
Voorschot van de’Javasche’ Bank
–
-‘

25 September• 1929

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

873

NEDERLANDSCHE BANK.
Verkorte Balans op 23 September .1929.
•
.

Activa. .

Binnen!. Wis-t Elfdbk.

f

41.911.464,88
•

sels, Prom.,

:Bijbnk.

,

958.173,47
–

enz.in
dise.

.Ag.sch.

10.673.798,85

f
53.543.437,18
Papier o: h. Buiten!, in diii……
,
–
Idem eigen portef.
.
f
183.221.210,-

.1
1
Af :Verkochtmaar voor
debk.nognietafgel.

–

,
183.221.210,_
BeleeningenHfdbk.
f

36.582.933,65
mci. vrsch.
Bijbnk. ,,

10.424 353,47
in

rek.-crt.
Ag.sch. ,,

44.964.006,42
op onderp.

.f

91.971.293,54

Op Effecten

……f

83.704.493,541.
OpGoedereneuSpec.,,.8.266.800,-

,,
91.971.293,54
Voorschotten a. h. Rijk ……………..
.
10.340.236,91
Munten Muntmateriaal
Munt, Goud
……f

65.600.650,-
Muntnat., Goud
..

,, 377.441.997,71

f
443.042.647,71
Munt, Zilver, enz.
•

,,

19.697.120,71
Muntmat.

Zilver..
,,

–
11
462.739.768,42
1
)
Belegging
‘h
kapitaal, reserves en pen-
sioenfonds

……………………,,
25.346.254,96
Geboüwen en Meub. der Bank ……..,,
5.200.000,_
Diversetrekeningen ………………
37.829.461,31

Passiva.

f
870.191.662,32

Kapitaal ……………………….
f
20.000.000,-
Reservefonds ……………………,,
7.106.550,55
Bijzondere

reserve

………………,,
.8.000.000,-
Pensioenfonds

………………….,,
.

6.259.744,99
Bankbiljetten in omloop ……………

,,
802.778,890,-
Bankaasignatiën in omloop

……….,,
437.963,39
Rek.-Cour.j Het Rijk
f

–
saldo’s:

k
Anderen,,

16.100.814,16
16.100.814,16

Diverse rekeningen …………. …..
9.507.899,23

f
870.191.662,32

Beschikbaar metaalsaldo
………….f
134.528.070,25
Minder bedrag aan bankbiljetten in om-
–
loop dan waartoe de Bank gerechtigd is. ,,
336.320,175,-
1)
Waarvan in het buitenland
f
23.890.447,18.
Voornaamste posten in duizenden guldens.

Goud
ek
Data
Andere
Beschikb.
Circulatie
opeischb.
Metaal-
121
‘
n ga
Munt
1
Muntmat.
sl,ulden
saldo
1)

23 Sept. ’29
65.601
377.442
802.779
16.539
134.528
564
16

’29
65.605
377.442 812.293
12.898 132.175
56
9

’29
65.707
377.442
824.058
14.548
126.857
55
2

,

’29
65.713
377.442 844.296 20.363
116.528 534
26 Aug. ’29
65.722
377.442
800.560
13.006
138.604
57
19

,,

’29
65.729
377.442
802.515
15.711
136.635 574
24 Sept.’28
67.400
367.521
797.162 38.322
289.930
54

25 Juli

’14
65.703
96.410
310.437 6.198
43.521
54
Totaal
Schatkist-
B lee
Papier
Diverse
Data
bedrag
Lsconto’s

pronzessen
ni

e
g
op het
reke-
rechtstreeks
buitenl.
ningen
2)

23 Sept. 1929
54.543
.

–
91.971
183.221
37.89
16

,,

1929
58.396
2.000
100.134 174.482
35.699
9

1929
66.391
6.000
110.526
168.977
34.980
2

,,

1929
70.371
.

16.000
136.898
168.500
34.858
26 Aug. 1929
68.481
17.000
93.704:153.753
37.415
19

,,

1929
77.395
21.000
107.314
146.391
‘36.968

24 Sept. 19281
62.158
4.000
102.163
192.857
1

35.111

25 Juli

19141
67.947
61.688 20.188
1

509
‘1
beaert aen banhistaat van
14
Jan.
49
weaer op 0e basis van
215
metaaldekking.
2)
Sluitpost activa.

SURINAAMSCHE BANK.
Voornaamste posten in duizenden guldens.

Data Metaal
ci
f/
Andere
opeischb.
Discont.
D

k

3 Aug.

1929..
809 1.698
612
988
442
27 Jüli

1929-
811 1.561
566 990
436
20

1929..
811
1.584
648 985 427
13

,,

1929…
811
1.607
701
983 403
6

1929-
811
1.687
671
986 393

4 Aug.

1928….
.956
1.654
584
1.067 488

5 Jili

1914-
645
1.100
660
735
396
-,
o,U,tpUDI uc, autiva.

JAVASCHE BANK.

Vbornaamste posten in duizenden guldens. De samengetrok-
ken cijfers der laatste weken zijn telegrafisch ontvangen.

Data
Goud
Zilver
Circulatie
opeischb.
schulden
metaal-
saldo
1Sept.1929
171.100
305.700
71.200
20.340
4

,,

1929
171.200
312.200
64.100
20.680
1,7

1922
172.200
312.100
69.200
19.680

2Aug.1929
147.678

.24.226
304.391
73.316
20.819
17

1929
147.648

23.686
308.061
68.490 20.713
10

1929
347.881

23.800
309.669
5.682
23.941
,,

1929
148.022

23.817 304.682
66.280
23.454

2Sept.1928
172.093

15.379
320.206
49.134
39.736
24Sept.1927
183.831

‘17.616
321.414
78.990
122.087

25Juli1914
22.057

31.907
110.172
12.634 4.842
2
)
Wissels,
–

,,.,,, ,.
Dek-
Data

Dis-

buiten

Belee-

kings-
conto’s

N.-Jnd,

ningen

reke-

percen- n ngen
_____________

,
fage

21Sept.1929
1900
••
45
14

1929
197.600
•••
45
7

1929
199.200
•••
45

24Aug.1929
11.394
42.374
133.121
21.266
46
21

1929
11.334
40.453
130.321
25.435
46
1(3,,

,,

1929
11.496
38.863
125.668
23.839
46
3

1929
10.886
35.811
125.621
28.806
46
22Sept.1928
12.671
31.698
90.607
50.549
51
24Sept.1927
13.165
24.846
128.006
35.505
51
25 juli1914
7.259
6.395 47.934
2.228
•

44
1)
Sluitpost activa.

)
Basis
2
15
metaaldekking.

BANK
VAN ENGELAND.
–
Voornaamste posten’in duizenden
ponden sterling.’)

Bankbilf.
Bankbilj.
Other Securities
Data
Metaal
•

in
in Banking
Disc. and
ecu,, les
circulatie
Departrn.
Advances

18
Sept. 1929
135.581
361.856
33.726
3.299
24.182
11

1929
136.054
364.959 31.095
3.457
23.716
1929
137.549
366.231
30.026 4.310 27.073
28 Aug. 1929
137.634
364.045
32.318
3.753
22.266
21

1929
,,
138.202
365.443
31.516
3.832
28.738
14

,,

1929
140.688
370.592 28.852
5.189
25.231

19 Sept. 1928
176.080
13773
–

44.999

22 Juli

1914
40.164 29.317
*

33.633

Data
1

00v.
Sec.
Public
Depos.

Other Deposits
1
/

•
Reservel
Dek-
kings-
Bankers
Other
,

Accountsl
1
pgc.
2
)

18 Sept.’29
73.782
18.589
63.344

36.098 35.065
29281,,
11

1
29
75.687
14.011
66.458

36.513
32.434
27%
4

,,

’29
75.807 9.095
73.968

37.167
31.318
26
28Aug.’29
73.277
20.518 57.990

36.141
33.589
29″
132
21

,,

’29
71.047
26.286
55.851

36.037 32.759
27281
33

1.4

,,

’29
73.422
14.999
64.502

36.288 30.096
25201
33

S
19 Sept.’28,
28.065
15.888
..
100.802

•
62.057
531/
22 Juli ’14
11.005 13.736
42.185
29.297
52
‘) i.ie voor wijigiiigeri In ue uanstaut cie toeiicnting op Dhz. 1050
en 1081.
2)
Verhouding tusschen Reserve en Deposits.

BANK VAN FRANKRIJK.
t
.

Voornaamste posten in millioenen franca.

e goed
T
i.
Wis-

Waarv.
Belee-
Re’nfeloos
Data
Goud’)
Zilver
het
sels
Ibuitenl.I
op het
1
n.ngen

voorschot
•

•
buitenl.
at

13Sept.’29
39.031 1
71
7.221
/26.5761
18.6121

2.448
3.200
6

,,

’29 39.006
61
7.229
26.7971
18.606/
2.481
3.200
30Aug.’29
38.930 /
51
7.248
28.1401
18.587J
2.335 3.200
23

,,

’29
38.8041
45
7.247
26.929I18585l
2.367 3.200

14Sept.’28
30.497
732
13.350
20.776
18.329
2.908
3.200
23 Juli’14
4.104
640
–
1.5411
81
.
769
–

v.
d.
Diver-
‘
Rekg.Courant
Data
1Bons
zelfst.
seni)
Circulafte
elfst.
1

Parti-
amort. k.
Staat
1
amorf.k.lculieren

13Sept.’29
5.612
___________

1.482
65.470
7.050
6.998
5134
6

,,

’29
5.612
1.558
65.781
8796
6.699
5.689
30Aug.’29
5.612
1.619
66.488
6.582
6.882 8.175
23

•,

’29
5.612
1.412
64.354
5.659
6.980
–
6.652
14Sept.’28
5.930
1.157
61.321
7.710
3.144 5.218
23 Juli’14
–
–
5.912
401
–
943
-‘,, oIJ ue staulIlsaile Is cie gouavoorraau gewaaraeera volgens 0e
nieuwe waarde van den franc. 2) Sluitpost activa.

–

874

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

25 September 1929

GOEDERENHANDEL.

GRAN& 24
September 1929.1

Evenals in de vorige week waren de berichten over het
weder in Argentinië ook in de afgeloopen berichtsweek vad
grootea invlôed op de stmmiug voor t a r w e. aan de ter-mijnmarkten, zoowel in Zuid- als in NoordAmerika.. Als
gevolg van dcii in de vorige week gevallen regen zijn de
vooruitzichten van den tarwe.00gst in Argentinië er aan-
merkelijk op vooruitgegaan. Afwisselend had het hard en
zacht geregend, terwijl ook weder op sonimige dagen droog
weder werd gemeld. Wel wordt nog naar meer regen ver-langd, doch er is in voldoende mate regen gevallen om de
stemming aan verschillende termijnmarkten te doén ver-
flauwen. Na de eerste berichten over regen trad een scherp
daling der prijzen te Buenos Aires in en deze verlaging is
in de tweede helft der vorige week, zij het in minder sne
tempo, voortgegaan. Het slot te Buenos Aires was, verge-
leken bij de vorige week, voor October 40 cent per 100KG. lager en te Rosa.rio 15 cent per 100 KG. lager.
De verschepingen van tarwe waren in de afgeloopen
week grooter dan in de vorige. Toen waren ze echter ook
belangrijk kleiner geweest dan in den laatsten tijd geregel1
het geval was. De zichtbare voorraad in de Argentijnscho
uitvoerhavens is met 20.000 ton afgenomen en bedraagt
nu 360 duizend ton. In het vorige jaar om dezen tijd was
clie voorraad 200 duizend ton. Voor dezen tijd van het jaar
zijn de aanvoeren uit het binnenland nog steeds groot en
dientengevolge blijft Plata-tarwe in Europa ruim aange.
boden tot prijzen, waartegen de Noord-Amerikaansche
tarwesoorten moeite hebben te concurreeren. De oogst van
tarwe schijnt dit jaar in Argentinië wel buitengewoon
groot geweest te zijn en grooter clan waarop hij. bij den aanvang van het seizoen werd geschat. In het volgericlé
jaar zal een dergelijke opbrengst niet waarschijnlijk zijn.
Niet alleen is de bebouwde oppervlakte dit jaar kleiner
dan in het vorige, ook tengevolge van de droogte mag
geen overvloedige opbrengst per H.A. worden verwacht. Al
heeft de regen veel goed gemaakt, toch moet gerekend wor
den met schade, welke tengevolge van het laige uitblijven
van regen is veroorzaakt. Hoe groot deze schade is, valt
niet bij benadering vast te stellen. Uit Australië zijn de
berichten gunstig uit die streken, waar voldoende regen is
gevallen en nunder optimistisch, waar niet in voldoende
mate regen is gevallen. Vooral in de Oostelijke gedeelten
van Austra.lië heeft de tarwe-oogst gedurende geruimen tijd
té kampen gehad met gebrek aan regen en hoewel daar
niet bepaald gesproken kan worden van schade als gevolg
van te groote’ droogte, bestaat daar toch groote behoefte
aan zeer spoedigen regenval. In het Westen van Australië
zijn cle omstandigheden gunstiger en zijn de vooruitzichten
goed. Ook in het Oosten is wel eenige regen gevallen, doch
niet in voldoende mate. Reeds is schecpsruimte bevracht
l’an Australië naar Indië en werden verkoopen van Austra-lische tarwe van den nietiwen oogst naar Indië gemeld. Op
het Noordelijk halfrond heeft men groote aandacht gewijd
aan de .veerbe’richten uit Argentinië en Australië. Deze
berichten zijn ook aan de Noord-Amerikaansche termijr.
markten van invloed geweest op den prijzenloop. Zoowel te
Chicago als te Winnipeg zijn de prijzen verder langzaa
teruggeloopen, en bijna dagelijks sloten de koersen iet
lager.. Vergeleken bij de vorige week sloot te Chicago do
September termijn voor tarve 1% d.e. per. 60 lbs. lager,
de’ December termijn 3Y
2
dollarcent jer 60
lbs.
lager. Win-
nipeg sloot voor October
41/.
dollarcent lager en vo6r
December 4 dollarcent per 60 lbs. lager. De laatste berich-
ten over den tarwe-oogst in Noord-Amerik,a geven geen
nieuw geziclitspunt cii men is van meening, dat de laat.4t
gèpubliceerde oogstramingen nog juist zijn. In Canada is
men in hooge mate tevreden over de kwaliteit van de bin-
nenkon,ende tarwe, welke door de inspecteurs zeer hoog
gegradeerd wordt. Het percentage, dat de hoogste gradee-
ringen behaalt, is dit jaar buitengewoon groot. Het dorsclien
in Canada vindt fliuken voortgang, nadat in sommige
streken eenig oponthoud door regen was veroorzaakt. De
aanvoeren aan cle binnenlandsche markten zijn toegenomen
en de zichtbare voorraad in Canada is dientengevolge ook
veigroot. De Vereenigde Staten heeft een zeer grooten zicht-
baren voorraad en deze, zoowel als die in Canada hebben

I

‘DE
Pandbrieven der Insulaire Hypotheekbank te Zierikzee
behoorende tot de beleggingsfondsen der Rijkspostspaar-
bank, der Rijksvgrzekeringsbank en van het Kroondomein
Verkrijgbaar
4112
pCts.
Pandbrieven
98 pCt.
en
5 pCts.
Pandbrieven
á 100I2 pCt.

er mede toe lijgedragen, dat de prijzen gedrukt waren. De
vraag voor tarw’é in Europa was op sommige dagen der
afgeloopen week vrij goed en op die dagen kwamen er he-langrijke omzetten tot stand, vooral in stooniende en spoe-
dige aflading. In hoofdzaak bepaalde de vraag zich tot.
Plata en Manitoba tarwe.
,
Tot het doen van grootere in:
cl
knopen an noodjg tot dekking der dadelijke behoefte, lie-
teiï koopers zich; echter meestal niet verleiden. i)ezelfde
reden, welke in cle vorigé week gold, was daarvan ook in
deze w’eek dle oorzaak, namlijk de groote voorra-d in
Noord-Amerika, de geregelde groote vei-schepingen uit Ar-
gentinië en de tengevolge van regen betere vooruitzichten
van den nieuwen oogst in Argentinië. Ook de oogstberich-
ten, uit Europa blijven voor de vraag naar buitenlandsche tarwe een belangrijke rol spelen. Door den overvloediget oogst in Europa zal de behoefte aan buitenlandsche tarwe
vermoedelijk kleiner zijn dan in het vorige jaar. De resul-taten bij het dorschen geven in verschillende landen betere
vooruitzichten dan men eerst had verwacht. Vooral in
Frankrijk is dat het geval; terwijl de laatste officieele
oogstraming voG dat land 40 millioen quarters bedroeg
en particulieren die opbrengst toentertijd reeds op,.41 mii-
heen quarters taxeerden, spreekt men nu van particuliere zijde over een waarschijnlijke opbrengst van 48 millioen
quarters. Het is de vraag of deze schatting juist is, want het
zou ioor Frankrijk een buitengewoon hoog cijfer ziju. in
Duitschland is het weer op het oogenbhik te droog en zou men voor de laat gezaaide granen gaarne regen we,schen. Vooral voor aardappelen en voerbieten schijnt de droogte
van slechten invloed op de opbrengst te zijn. Over het alge-
meen wordt in verschillende landen van West-Europa het
uitzaaien van wintergranen vertraagd ten gevolge van de
droogte en ook om- deze werkzaamheden te verrichten is
‘regen gewenscht. In de Balkanlanden zijn de omstandig-
heden voor het uitzaaien van wintergranen gunstiger. Zoo-
wel in Roemenië als in Bulgarije wordt het uitzaaien van
wintergranen met kracht voortgezet. In Noord-Amerika
heeft men ook al over droogte geklaagd, welke het uit-zaaien’ van wintertarive vertraagde. Sedert heeft het iii
het wintertarwe .verbouwencic gebied echter geregenci en
heeft men kunnen voortgaan met het uitzaaien, waarmede
in de meeste streken op het oogenblik goede voortgang
wordt gemaakt.

Zaken in r o g ge blijven van zeer geringen omvang en
slechts met moeite vinden Europeesche roggesoorten plaat-
sing. Niettegenstaande tot in den loop der afgeloopen week
verlaagde prijzenaanbiedingen van Duitsche rogge weiden
gedaan, gaan koopers er slechts sporadisch toe over con-
tracten af te sluiten. Zij worden weerhduden door de
groote eigen oogsten en de groote voorraden, welke zich
in Duitschlancl bezig zijn te vormen. Noord-Amerika speelt
op het oogenblik, wat het verschepen van rogge betreft,
slechts een bescheiden rol en de uitvoeren zijn gedaald tot
een zeer laag cijfer.

Verschdpiugen van m al s uit Argentinië waren in de
vorige week kleiner clan in de voorafgaande en cle stoo.
mende voorraad is dientengevolge weder eenigszins afge-
nolnen. Gedeeltelijk geschiedden de maisverschepingad uit
Argentinië weder ten koste van den zichtbaren voorraad,
welke in de vorige week-met 20 duizend ton is afgenomen
en nu 280.000 ton bedraagt. In het vorige jaar bedroeg dc
voorraad om dezen tijd van het jaar 290 duizend ton. De
prijzen voor Piata-mais zijn in de afgeloopen week verder
gedaald en afladers waren bijna dagelijks geneigd ‘tot ‘lagere
prijzen af te geven. In den regel waren echter de aanbie-
dingen uit de tweede hand nog verscheidene guldens per
,

last goedikooper dan in de eerste hand en vooral was dit
het ‘geval met spedig verwachte en aangekomen paitijen. Deze laatste vonden moeilijk koopers en binnenkomende
partijen moesten in d regel aanmerkelijk lager van de
hand ivorcien gedaan dan waarvoor met latere posities kon
worden geremplaceerd. De consumptievraag is beperkt en
koopers zijn alleen door lage prijzen te bewegen nieuwe
contracten af te sluiten. in Duitschland is de vraag naar maIs gering, daar tot lageren prijs gerst wordt aangebo-
den, welke in Duitschland wordt geprefereerd, vooral in
verband met het idgere invoerrecht. De verschepingen van Zuid-Afrika waren kleiner clan een week tevoren. De prij-
zen, welke voor Zuid-Afrikaansche malssoorten werden ge-
vraagd, zijn hooger dan voor Plata-maïs en de omzetten
daarin waren dan ook beperkt. Uit de Balkanlandqh’ blijven
de berichten over mais gunstig en algemeen wordeil groote
verschepingen uit dat land verivacht. Reeds is spen in ver
schillende streken begonnen niet het snijden en op het
oogenblik is het weder dermate gunstig, dat de maïs spoe-dig na het binnenhale,n van den oogst geschikt zal lijn om
te worden verscheept. Afladers zijn geregeld dringend aan

1

TT

25 September 1929

Artikelen

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

AANVOEREN in_tQnB van 1000
EG.

Rotterdam

Amsterdam

1
51
21
Sept.

Sedert

1
Overeenk.

15121 Sept.

Segert

Overeenk.
1929

1 Jan. 1929

tijdvak 1928

• 1929

1Jan. 1929

tijdvak 1928

875

Totaal

1929

1

1928

17.016
1.250.236
1.679.140
2.330
96.789 48.945
1.347.025
1.728 085
1.971
156.320
160.803 400
–
156.720
160.803
Boekweit ……………
.93
15.177 13.077
–
640
–
15.817
13.077
16.490
583.291
755.370
7.71.7
150.604 165.816 733.895
921.188

Tarwe ……………..

11.652
332.380
280.293
hJ

157
3.294 6.657
335.674
286.950

Rogge ……………..

6.884 146.877
143.530
–

–
2.746
.383
149.623
143.913

Maïs ……………….
Gerst

……………..

289
108.202 140.828
605
247.876 278.072 356.078
418.900

Haver

…………….. Lijuzaad ……………
1.218
171.859 145.690
200
450
1.184
172.309
146.874
Lijnkoek ……………
Tarwemeel ………….
1.583
61.944
77.791
–
20.390 26.738 82.334
104.529
Andere meelsoorten
929 =_14.511
9.813
–
– –
14.511
9.813

te,

LC
o.r$
0,111

de mafkt met Zujd-Slavjsche en Roemêensche niaïs tot in
de afgelooperi week voortdurend afbrokkelende prijzen,
vooral ter verscheping in de laatste maanden van dit jaar.
Ook ter verscheping in de eerste voorjaarsmaanden wor-
den geregeld aanbiedingen gedaan tot dezelfde prijzen als
ivaarvbor versclieping in de laatste maanden van dit jaaf
te koop is. Met het doen van aanbiedingen ter verscheping
gedurende de wintermaanden zijn afladers voorzichtiger
niet -het oog op het gevaar, dat in die maanden de Donau
cl ichtvniest en dat dientengevolge verschepingsmöeilijkheclen
zii]len ontstaan. De tegenwoordige prijzen voor Donau-maïs
worden door. dell handel als iriet hoog beschouwd en dage-
lijks zijn tot cle geldende prijzen groote contracten afge-
s]ote.’De berichten uit Noord-Amerika over den nieuven
uiaïsoogst zijn iets beter tengevolge van regen, welke van
gunstigen invloed geweest is op de ontwikkeling van laat
gezaaicle maïs. Uit sommige gebieden vercl eerst koud weder
en vorst gemeld, doch deze berichten waren niet v.n em-
stigen aard. Aan cle termijnmarkt te Chicago onderging
voor :occeniber-nucïs een verlaging. De uitzaai van nieuwe
itiajs in Argentinië is vertraagd door clroogte. De gevallen
regen is niet overal voldoende en hoewel met liet beploe ken van het land wordt voortgegaan, geschiedt dit toch in
verschillende provincies onder moeilijke omstandigheden.
G e r s t was in de afgeloopen week flauw, als gevolg van
de ongekend groote verscliepingen uit Roemenië. De aan-
voeren in de uitvoerhavens gaan op ruime schaal voort en
op verschillende dagen was men in de Roemeensche uit-
voerhavens niet in staat dcli gebeden aanvoer van den dag
te verwerken. Meti heeft dientengevolge in vele gevallen
aankoniendc partijen buiten moeten laten liggen, totdat
nieuwe ruiiiite in laclende hooten was verkregen. De vraag
voor Roemeensche gerst is tengevolge van het groote aan
bod verminderd, ook al omdat in Duitschiand reeds zeei
i’eel gekocht was, dat nu ter verlading wordt gebracht.
Voor de onverkoehte afgelacicn partijen worden koopers ge-
zocht, die echter uiterst voorzichtig zijn. Hoewel afladers
hun prijzen in de afgeloopen week dagelijks hebben ver-
]aagd, valt het hun moeilijk hun stoomende partijen van
de hand te doen. Ook Noord-Amei-ikaansche gerst is aan-
zienlijk in .prijs gedaald, vooral voor de onderweg zijnde
partijen. Aan de terinijuniarkt te Wiiinipeg ondergingen de
prijzen in de afgeloopeit week een vrij belangrijke verla-
ging; ze sloot, vergeleken bij een week geleden, 2% dollar.
cent per 48 lbs. lager. Noord-Amerikaansche afladers zijn
weliswaar niet niet gerst aan de mai-kt tot. de maakbare
prijzen, doch de tw’eede hand verkoopt afgeladen Amen-
kaansche kerst iii concurrentie niet Dop au-gerst. Binnen-
komende en spoedig verwachte partijen moeten tengevolge
van de slechte vraag meestal tot lage prijzen worden op-
gein imd – .
1
Dc prijzen voor Noorch-:Duitsche Ii a ver zijn in dcii loop
iler vorige week eenïgszins gedaald. Tot deze verlaagde prij-
zen is de vrtnag leveudiger geworden. Geregeld kwamen er
ctait ook iii de Duitsche haversoorten zaken tot stand.
S

SUIKER.

Dc verschillende Sutikermarkten waren de afgeloopen
week ternauwernood prijshoudend gestrnd, tengevolge van
wiiistnemingen na de rijzing der laatste 2 weken. Tevens
werkten heiichtcn van regenval in verschillende deden van
.Ii uroia mede de prijzen te doen afbrokkelen.
In A in e r i k a bleef de prijs i’oor Ruwsuiker gehand-
haaful
,op
ongeveer 2% d.c. c. & fr. New-York (op basis
vuil Cubasuiker) clauik zij cle vaste houding der Cubaansche
veikoopceuitrale. Op de termijnmarkt echter. brokkeldeni
prijzen vrij gevoelig af en sloten als volgt: Sept. 2.23; Dec.
2.26; Mrt. 2.25; Mei 2.31 en Juli 2.37, terwijl dé laatste
noteering voor
Sp.
Centr. 399 was.
i)e ontvangsten in de Atlantische havens der V. S. be-

droegen deze week 58.000 tons, de versnuieltingen 48.000 tons
tegen 58.000 tons in 1928 en de voorraden 634.000 touts
tegen 367.000 tons.
De laatste 0 ci b a-statistiek is als volgt:

•

1929

1928 , 1927
Ton

Ton

Ton
Cubaansche prod . ………. 5.156.316 4.037.833 4.508.521
Consumptie …………….114.154 82.129 102.521
Weekontv. afscheephavens… 24.229 41.601 36.662
Totaal sedert 1 Jan………4.565.625 3.420.186 3.860.519
Weekexport …………….70.562 96.412 67.398
Totale export sedert 1 Jan… 3.907.222 2.703.876 3.134.976
Voorraad afscheephavens.. . . . 630.329 717.356 738.809
Voorraad binnenland ……504.611 535.518 545.481

Op de L o n d en s e h e termijnmarkt namen de zakeii in onivangitoe. Dc iioteeningen daalden deze week w.i.w tns-
chen 2% en 3 l., doch de ondertoon is prjshoudend.
])e laatste noteeningen op cle Ruwsuikermarkt waren
Dec. 8h. 91., Mrt. Sh, 9f3, Mei Sh.919, Aug. Sh. 1010%.
Op J a v a vond nog cle verkoop van verdere 10.000 touis
Hoofclsuiker uit oogst 1930 plaats tot den bekenden prijs
van
f
12.50. Voor tweedehands suiker iu’as ite markt luste-
loos en brokkelden prijzen ietwat a; de laatste uotee-
ringen waren: Superieur neady, Sept. en Oct.

Nov.
f
13.25 en Hoofdsuiker ready
f
12.-.
H i e r te 1 au cl e opende de markt de afgeloopen week
kalm tot pnijshoudend, terwijl prijzen iets terugliepeii. rI:et
aanbod bleef echter beperkt, totdat aan het einde der w’eek
de in Europa vallende regens het aanbod sterk deed toe.
nemen en de stemming verflauwde. De laatste noteeringon
waren: Sept. f 13i; Dec.
f
13
3
/8
en Mei
f
14.- De omzet
bedroeg cle .fgeloopeu wéek 7400 tons.

–

KATOEN.
‘Marktbericht van de Heeren Sir Jacob Behrens & Sons.
•i1
Manchester, d.d. 18 September 1929.
i)e markt voor Amerikaansche katoen is sedert ons
laatste marktbericht vasten geweest; prijsschommelingeu zijn van dag tot dag minder geworden. Prijzen van Egyp-
tische katoen hebben wat meer gefluctueerd; jI. Zaterdag
noteerde loco F.G.F. Sakellanidis 17.75, doch de stijging is
sedert weer door ecu daling gevolgd. Verkoopen van loco
katoen zijil gedurende de vorige week iveer beter geweest,
beloopende in totaal 41.000 balen.
De markt voor Amerikaansch garen is over het alge-
Ineen rustig. Verkoopen in bijna alle soorten beperken zich
tot kleine partijen, hoewel gedurende de sluitingschagen vair
de vorige week nog wel enkele flinke orders geboekt zijn,
voornamelijk in chhooty nummers. Ook in Egyptische soor-
ten is de omzet beneden de normale, hoewel hier en daar
enkele spinners melding maken, dat cenigc flinke orders
tot stand zijn gekomen. De uitvoercijfers ‘aul katoenen
garens over cle maand Augustus, de vorige week door het
Ministerie van Handel en Nijverheid gepubliceerd, zijn bui-
teugewoon belangwekkend. Het is merkwaardig, dat, niet-
tegenstaande de stopzetting dor productie, welke drie weken
geduurd heeft, deze cijfers zeer gunstig afsteken bij die
van vorige jareu. Het totaalcijfer vooi Augustus bedroeg
,15.331.000 Eng. pond, tegen 15.773.000 pond
ml
Aug. 1928
en 16.646.900 in Aug. 1927. De gezamenlijke uitvoer van
.ruwe gui-dos naar Duitschland cii Nederland bedroeg in
Aug. 1929 6.895.200 pond, tegen 7.634.600 pond in Aug.
1928 en 8.634.300 pond iii Aug. 1927. De afname betreft
cle nummers 40er en lagere.- Wat cle fijnere nummers aan-
gaat, is het merkwaardig na te gaan, wat in de laatste drie
ijaan cle totaalcijfers voor de maand Augustus geweest zijn.
peze bedragen meer dan onzen halven export, nI. in
u.ugustus 1929 8.704.300 pond, tegen 8.663.500 pond in
Aug. 1928 en 8.511.700 pond in Aug. 1927.

876

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

25 September 1919

Wat
de doekniarkt betreft, leiden aanvragen nog mair.
zelden tot
zaken.
Prijzen zijn vrijwel onveranderd, tervij1
de stemming van dc markt rustig en vast is. Wij geloo-
ven, (lat de aaiivragan van Eng._l ndisehen kant, waarover
wij de vorige week schreven, iticlerdaad succes hebben ge-
had wat dhooties betreft, terwijl lichte soorten voor de
bleek en de drukkerij eveneens geplaatst
zijn
In enkele ge-
vallen vroegen fabrikanten om verhooging van limieten en
iets langeren levertijd, doch de markt, in haar geheel ge-
nomen, heeft niet geprofiteerd. Gedurende de geheele ivce,k
is er behoorlijk veel vraag geweest, doch wij kunnen niet
zeggen, dat het resultaat voldoende is gew’eest. Te veel
aanvragen liepen
01)
niets tilt, daar overzeesche kooper
niet bereid blêken, hun voorzichtige biedingen te .verhoo-
gen. Men kan dan ook zeggen, dat de markt vast is, met
een iets rustiger stemmi lig.

Liverpoolnoteeri ngen

Oost. koersen
10
Spt.
17
Spt.
11 Spt. 18Spt. T.T.opBr.-Indië l/5;.

lf5;
F.G.F. Sakellaridis 17,50 1 7,45 T.T.op Hongkong 1/11
‘/8
1111

G.F.
No. 1
Oomra 6,55 6,55 T.T. op Sh.nghai 2/4

2/33

Ontvangsten in- en uitvoeren’ van Amerikaansehe haveos.

(In dulzendtallen balen).

1
Aug.
’29
Overeenkomstige periode
tot
13
Sept.’29

1928

1

1927

997 710 1207

75
58 89
‘

398
411 565
52
89
62

Voorraden. (In dulzendtallen balen)

Overeenkomstig tijdstip
13Sept.’29
-.
1928
1927

Amerik. havens
……. …
848
625
1317
.
312
275
413
Binnenland

………….
New York

……………
103
13
210
103
73
249
New
Orleans …………..
Liverpool

……………
266
334
713

KOFFIE.

Ook in de afgeloopen week liepen cle aanbiedingen van
Santos nog een fractie op; die van Rio bleven dooreen-

genomen onveranderd. – De cif-prijzen van Robusta, the in
Indië na een kleine daling- ‘oor enkele der ordinaire soor-
ten zich dadelijk weder lmerstclden, zijn bij liet afsluiten van
dit bericht geheel gelijk aati clie van verleden week.
Aan de loco-markt bleven de officieele noteeringen onvcr-
anderci gehandhaafd op 52 et.. per
34 KG.
voor Robusta in
60
ct. voor Supeiior Santos hij nog steeds omibevredigenden
afzet..Dc stemmi!)g blijft lusteloos en vooral Santos is zier
moeilijk te plaatsen, hetgeen voor een groot deel het gevolg
is valt de omstandigheid, dat (leze soort tegenover de ver-
schillende gewassehea koffie’s te hoog staat. Vooral ge-
wasschen Venezuela’s.en Colnmbia’s z
ij
n in de laatste maan-
den belangrijk in prijs gedaald; goedsmakeimde goedboo-
nige Columbia bij’., die voorheen niet 72 h 74. et. pet-
34
KG.
werd ‘betaald, w’çrdt nu tot 64
ic
66 et. grif aangeboden.
Gew’asschen Salvador en gewassehen Guatemala, zijn niet
zddveel teruggegaan en voor de fijnere kwaliteiten wordt
nog steeds ongeveer
70
et. gevraagd, doch zelfs die prijs -is
laag in verhouding tot grove Extra Prime en dito Fancy
Santos, welke door de meeste eigenaars op ongeveer dieii.
zelfclen prij4. en soms zelfs hooger worden gehouden, in
overeenstenmniing niet de vraagprijzen van het productie-
land. –
Aan de termijnmarkt zakten de noteeringerm in navolging
van New-York eemst een fractie in, doch daarna lierstelden
zij zich geheel en zij sluiten voor de meeste maanden op
cijfers, gelijk aan die van een week geleden en voor enkele
maanden zelfs iets daarboven.
Volgens telegrafisch bericht, dezer dagen uit Il3raziliU
ontvangen, bedroegen de voom
–
i
–
adeii, in de paklmuizcii en de
spoorwegstations in liet binnenland van Sao Pamilo er Min-as
Ceraes tem-uggeltouden,
01)
31 Augustus 12.531.000 halen
tegen 10.448.000 balen op 31 Juli, hetgeen een vernieerde-
ring heteekent van 2.083.000 balen sedert 31 Juli- en van
3.746.000 balen sedert 1. Juli. Twee maanden na het begin
van het niemmoe oogstjaar is dus de hin nenlandsehe voor-
raad van Sao. .Paulo en ilinas Geraes nog slechts 1.138.000
balen ten achter bij het hoogste cijfer, dat deze voorraad in
liet vorig oogstjaar bereikte. Dat was op 31 October 1928,
toen hij 13.669.000 balen hedroeg. Aangezien de oogst van
antos in het vorig oogstjaar klein w’as, werd het maxi-
ninum van cle bimmneulanclsche voorraden toen spoedig be-
reikt, doch nu daarentegen dê loopende oogst, zooals be-
kenci is, zeer groot is- geraamd, zal liet maximum ditmaal
veel later worden bemeikt en liet is te vom-zien. (la-t liet
cijfer clan vele niill ioeiteim balen grooter zal zijn clan
vel
–
–
leden ja
‘ar.

Ontvangsten Gulf-Havens.
,,

Atlant.Havens
Uitvoer naar GrBrittannië
‘t Vasteland etc.
Japan

STATISTISCH OVERZIC91

.

TARWE
HardWinter
No.2loco
Rotterdaml
Amsterdam
per lOO K.O.

–
R000E
AmericanNo.2
1
)
loco
Rotterdam
per 100
K.O.

MAIS
La Plata
loco
R’damjA’dani
per 2000 K.G.

GERST
Amr.No.23)
loco
Rotterdam

.,per
K.G.

LIJNZAAD
La Plata
loco
R’damlA’dani
per 1960 K.G.

STEENKOLEN
Westiaalsche!
Hollandsche
bunkerkolen
ongezeefdfo.h.
RdamlA’dam
per lOCO K.G.

PETROLEUM
Mmd. Contin.
Crude
t/m 33.9
0

B

S.
g
per barrel

IJZER
Cleveland
Foundry No.3
f.o.b.
Middlesbrough
per Eng. ton

KOPER
Standaard
Locoprijzen
Londen
per Eng. ton

f1.
h
o

II.
O(
[1.
°Im
fi.
Io
EI.
m!m
f1.
0
10
$
°lo
Sh.
°Im
£
/o.
Jaargemidd. 1925
17,20
100,0
13,07
5

100,0
231,50
100,0
236,00
100,0
462,50
100,0
0,80
100,0
L68
100,0
731- 100,0
62.116
100,0
–

1926 15,90
92,4
11,75
89,9
174,25
75,3
198,75
83,4
360,50 77,9
17,90
165,74 1.89
112,5
8616
118,5
58.11-
93,5
lanuari

1927
15,22
5

88,5
12,50
95,6
165,00
71,3
222,25
94,2 362,50
78,4
13,35 123,7
1.75 104,2
8516
117,3
55.716
89,2
lebruari
15,22
5

88,5
13,05
99,8
167,00
72,1
230,00
97,5
373,75
80,8
12,10
112,0
1.70
101,2
8316

–
114,4
54.161-
88,3
Maart
10,05
87,5
12,70
97,1
–
164,50
71,1
219,25
92,9
354,75
76,7
11,25
104,2
1.26
75,0
811.
111,0
55.171-
89,0

v
ril
14,80
86,0
12,825
98,1
173,00
74,8
237,50
100,6
351,50 76,0
11,00
101,9
1.22
72,6
801- 109,6
55.216
88,8
i
15,75
91,6
13,57
5

103,8
172,75
74,6
258,25
109,4
373,75 80,8
10,95
–
101,4
1.22
72,6
741-
101,4
54.14/-
18,1
juni
-15,60
90,7
13,20
101,0
175,25
75,8
245,00
104,2
372,75
80,6
11,00
101,9
1.22
72,6
701-
95,9
54.216
87,2
Juli
15,10
87,8
12,05

–
92,2
171,50
74,1
235,75
99,9
367,75
79,5
1110
102,8
1.22
72,6
701-
95,9
53.19j-
86,9
Augustus
14,875
86,5
11,45, 87,6
178,50
77,1
252,50
107,0
368,25 79,6
11:05

102,3
1.22
72,6
69/-
94,5
55.5/6
89,0
September
14,70
85,5
12,15
92,9
179,50
77,5
233,25
98,8
369,50 79,9
10,90
100,9
1.22
72,6
65/.-
89,0
54.131-
88,0
October
13,72
5

79,8
11,45
87,6
178,75
77,2
230,50
97,7
359,00
77,6
10,90
100,9
1.22
72,6
651-
89,0
55.51-
89,0
November
13,45
78,2
12,12
5

92,7
184,75.
79,8
233,25
98,8
349,75 75,6
10,65
98,6
1.22
72,6
651-
89,0
59.11-
95,1
December
.
13,40
77,9
12,576
96,2
201,00
86,8
246,25 104,3
348,25
75.3
10,60
98,1
1.22
72,6
651-
89,0
60.21-
96,8
lanuari

1928
13,50
78,5
12,70 97,1
207,50
89,6
247,75
105,0
361,00
78,0
10,30
95,4
1.22
72,6
651-
89,0
62.-/-
99,9
1ebruari
13,80
80.2
12,87
6

98,5
226,50
97,8
243,75
103,3
361,00
.78,0
10,00
92,6
1.21
72,0
651-
89,0
61.121-
99,2
Maart
14,60
84,9
14,00
107,1
240,75
104,0
255,75
108,4
350,75 75,8 9,95
92,1 1.19
70,8
6516
89,7
61.316
98,6
-April

,,
15,30
88,9
14,97
5

114,5
239,50
103,5
261,00
110,6
358,25
77,5
10,05
93,1
1.19
70,8
66/-
90,4
61.1416.
99,4
Mei

,,
15,30
88,9
15,47
5

118,4
238,50
103,0
260,75
110,5
372,00
80,4
10,60
98,1
1.19
70,8
661-

–
90,4
62.151–
101,1
luni
14,37
5

83,6
14,27
5

109,2
234,00
101,0
252,50
107,0
365,25
79,0
l0,l0b
93,5
1.19
70,8
661-
90,4
63.171-
102,9
Juli
1425
82,8
13,07
5

100,0
246,75.
106,6
241,00
102,1
359,75 77,8
10,10
93,5
1.19
70,8
66/-
90,4
62.181-
101,3
Augustus
12:
00
69
,8
12,625
96,6
214,75
92,8 226,75
96,1
350,75 75,8
10,05

–
93,1
1.21
72,0
661-
90,4
62.1016
100,7
September ,,
11,65
67,7
11,575
88,5
198,75
85,9
198,25
84,0
350,75
75,8
10,00
92,6
1.21
72,0
661-
90,4
63.81-
102,1
October
12,27
5

71,4
12,27
93,8
218,50
94,4
189,50
80,3
366,00
79,1
9,95
–
92,1
–
1.19
70,8
661-
90,4
65.121-
105,7
November ,,
12,325
71,7
12,07
5

92,4
227,25
98,2
185,50
78,6 386,25
83,5
10,20
94,4
1.18
70,2
661-
90,4
67.181-
109,4
December
12,30
71,5
11,90
91,0
220,25
95,1
180,00
76,5
373,75
80,8
10,10
93,5
1.18
70,2
661-
90,4
70.31-
113,0
lanuari

1929 12,35
71,8
12,20
93,3
231,50
100,0 194,25
82,3
365,00
78,9
10,10
93,5
1.16
69,0
661-
90,4
75.1016 121,7
l”ebruari

,,
12,72′
74,0
>

12,65
96,7
236,00
101,9
194,75
82,5
357,25
77,2
12,90
119,4
1.11
66,1
66(6
91,1
78.-16
125,7
Maart

,,
12,65
73,5
12,625
96,6
233,00
100,6
191,75
81,3 359,00
77,6
12,00
111,1
1.11
–
66,1
671-
91,8
89.81-
144,0
April
12,125
70,5
11,625
88,9
218,00
94,1
185,25
78,5
373,25
80,7
11,05
102,3
1.11
66,1
681-
93,2
82.1716 133,5
Mei

,,
11,125
64,1-
10,575
80,9
198,25
85,6
177,50
75,2
363,50 78,6
11,15
103,3 1.16
69,0
6916
95,2
75.416
121,2
Juni
10,871
63,2
10,20
78,0
193,50
83,6
171,25
72,6
–
355,25 76,8
11,25
104,2
1.30
77,4
711-
97,3
74.111-
120,1
Juli
12,80
74,3
1120
85,6 218,50
94,4
191,25
81,0
415,50
89,8
–

11,25
104,2
1.30
77,4
7216
99,3
–

72.1216 117,0
Augustus
13,125
76,3
1
0:
7
5
82,2
202,50-
87,5
182,75
77,4 452,50
97,8
11,25
104,2
1.30
77,4
72/6
99,3
73.17j-.
119,0
2 September
12,85
74,7
10,50
80,3
197,00
85,1
172,00
72,9
454,00
98,2
t

11,25
104,2
1.305
77,45 72(6
99,3
75.51-
121,2
9
12,75
74,1
10,20
78,0
194,00
83,8
175,00
74,2 490,00
.105,9
11,25
104,2
1.30
77,4 72/6 99,3
76.216
122,6
16
23
13,00
12,55
75,6
1 73,0
10,30
1

10,10

1
78;8
77,2
1
193,00 186,00
83,4 80,3
173,00 170,00
73,3 72,0
520,00
550,00

1
112,4
1
118,9
11,50 11,50

1
106,5 -106,5
1.30 1.30
77,4 77,4
7216 7216
99,3
1

99,3
75216
1

74.2!6
121,0
119,4
1)
Men zie voor de toelichting op dezen staat de nummers van 8 en 15 Augustus 1928 (No. 658 en 659) pag. 689190 en 709.
2)
= Western vôÔr de invoering van
*
Manitoba No. 3. t Zuid-Russische.

25 September 1929

ECONOMISCH-STATISTISÇHE BERICHTEN

877

(Mededeeling van de Vereeniging
voor
den Goederenhandel
te Rotterdam.)
Noteeringen en voorraden in Brazilië.

te Rio
–
te Santos
Wisselkoers
Data te Rio
op Londen
Voorraad
Prijs
Voorraad
Prijs
(In Balen)
‘1o.7
1
)
(In Balen)
No.41)

23 Sept. 1929287.000

24.650

939.000

33.500

550011
p.
16.

1929

291.000

24.500

829.000

33.500

54
96
1,
9

1929

295.000

24.50C

878.000

33.500

54941
,,
23 Sept. 1928

286.000

29.950 1.109.000

33.500

64
1512
t
)
In Reis.
Ontvangsten uit het binnenland van Brazilië in Balen.

te Rio
te Santos
Data
Afgeloopen
Sedert
–
Afgeloopen
Sedert
week
1Juli
week
1Juli

21 Sept. 1929….
49.000
693 000
201.000
1
1.820.000
21

Sept. 1928….
63.000
723.000
166.000
1.819.000

Een via ilavre ontvangen bericht meldt, dat op een op
14 en 15 dezer gehouden conferentie van vertegenwoordigers
der verschillende Braziliaansche koffie-produceerende Sta. ten besloten is de overeeukomst van verleden jaar voor een
jaar te verlengen en dat dOs tot het najaar van 1930 van
kracht blijft de bepaling, dat de maximum-voorraden voor
cle verschillende havens als volgt zijn vastgesteld: Santos
1.200.000 balen, Rio
260.000 balen, Viegoria 150.000 balen,
Bahia 60.000 balen, Pernambuco 50.000 balen, Paranagua 50.000 balen, en dat bij daling van den voorraad onder cle
vastgestelde hoeveelheid de aanvoer uit het binnenland in
cle betreffende haven mag worden vergroot, doch dat deze
verhoogiug van liet cijfer der clagelijksehe aanvoeren on-
iniddellijk moet komen te vervallen, indien zij een haisse
van meer clan 10 pcintcn op cle markt té New-York tenge-
volge mocht hebben. Verder is bepaald, dat cle indertijd
ingestelde diensten ter coutroleering van de productie en
ter propageering van het verbruik zullen worden uitge-
breid en zoo noodig verbeterd.
De prijzen van gewoon goed beschreven Superior Santos
op prompte verscheping zijn thans ongeveer 931- 1. 9616 per
cwt. en van dito IPrinie ongeveer 991- ii 103/-, terwijl zij
van Rio type New-York
7
niet beschrijving, proinpte ver-
scheping; bedragen 66/3 a 691-.
Van Robusta op aflading van Nederlandsch-Indië zijn de
prijzen in de eerste hand op het oogenblik:

}’aleinbang Robusta, Septembei-verscheping, 34 et.; Ben.
koelen Robusta, September-verscheping, 35 ct.; Mandheling
1{obusta, September-verscheping, 38 ct.; W.I.B. faq.
Ro.
busta, September-verscbepiug, 48 et., alles per % KG., cif,
uitgeleverd gewicht, netto contant. ])e slot-noteeringen te New-York van het aldaar geldende
gemengd contract (basis Rio No. 7) waren

Sept.
1

Dec.
1

Maart

1
Mei

$
14,23
$
13,83
$
13,26
$
12,92
,,

13,90
,,

13,73
,,

13,17
12,87

23

Sept.

…..
..
16

,.

…..
..
,,

13,95
,,

13,72
,,
9

,.

……
..
30

Aug.

…..
..
,,

14,25
,,

13,96
,,

13,35
12,96
Rotterdam, 24 September 1929.

0.

THEE.

Zonder dat daarvoor bijzondere oorzaken zijn aan te
vijzen, had de theemarkt in de afgeloopen week een iets
levencliger aanzien en prijzen in de Amsterdamsche veiling
bp 19 dezer waren van 1-6 ets. hooger. Bladsoorten waren
meer gevraagd dan in het algemeen gruistheeën.
Van cle 12.500 kisten bleven per saldo slechts circa 500 kisten onverkocht, terwijl buiten de veiling vele der vroe-
.ger opgehouden partijen van eigenaar verwisselden.
De veiling-middenprijs kon2% ets: verbeteren; het totaal
gemiddelde was ditmaal 65% ets.

De volgende veiling zal plaats hebben op 3 October en
ht aanbod zal circa
10.000
kisten bedragen.
Volgens de Vereeniging voor de Thee-cultuur in Nader-
lanclschJndië bedroeg de totale uitvoer van Sumatra in
Augustus 879.000 KG. tegen 676.000 KG. in 1928. Volgens
dezelfde bron voerde Ceylon in diezelfde maand uit aan
zwarte thee: 19 millioen
lbs.-
tegen bijna 20 millioen lbs.
In het jaar tevoren.
– Gedurende Januari-Augustus bedroeg de uitvoer 178%
milliben ]bs., tegen 173 nullioen in 1928.
Ook Noordelijk Britsch-Inclië voerde dit seizoen meer
thee uit: van April/Augustus 118 millioen lbs. (v.j. 110%
millioen).
De aanvoer van thee in Groot-Brittannië en Noord-ier-
land is zelfs grooter: Gedurende Januari-Augustus 312
utillioen lbs (v.j. 279% millioen) ; de uitvoer beliep 59%
nullioen lbs. (v.j. 58.6 millioen).
De uitvoer uit ons land uit entrepôt was bevredigend.
Volgens de door bovengenoemde Vereeniging bewerkte
maand-statistieken van het
C.
B. v/d. St. werden 640.000

AN GROOTHANDELSPRIJZEN
1
)

TIN
locoprijzen
Londen per
Eng. ton

KATOEN
for Middling
Iocopriizen New Vork
per Ib.

WOL
gekamde
Australische,
Merino, 64’s Av.
loco Bradford
per Ib.

WOL
gekamde
Australische,
CrossbredColo-
nial
Carded,
–
508 Av. loco
Bradford per Ib.

RUBBER4)
Standaard
Ribbed Smoked
Sheets
loco Londen per Ib.

SUIKER
Witte kristal- suiker loco
R’damjA’dam.
per 100 K.O.

KOFFIE
Robusta
Locoprijzen
Rotterdam
per
51
K.Q.

THEE
Afi. N.-1. theev.
A’dam gem. pr
.
Java- en Suma-
trathee p.
‘J5K0.

Indexcijfer
vlh. Centr. B.
v. d. Stat., herleld
van 1913= 100
tot 1925= 100

Indexcijfer
van The
Economist,
herlefd
1927
=
100
tot 1925=100

£
Olo
$
cts.
°J
pence
°lo

pence
0J
5h.
0(
f1.
lo
ets.
0(
o

ets.
0J
261.17/-
100,0
23,25
100,0
55,00
100,0
29,50
100,0 2111,625
100,0
18,75
1

100,0
61,375
100,0
84,5
100,0
100,0 100,0
290.1716
111,1
17.55
75,5
47,25
85,9 24,75
83,9
2/-
67,4
17,50
93,3 55,375 90,2
94,25
111,5
93,2
92,9
299.1316
114,4
13,45
57,5
45,00
81,8
25,25 85,6
117,375
54,4 22,00f.
117,3
50
81,5
71
84,0
93,5
88.9
309.8/6
118,2
14,15
60,6
46,25
84,1
26,00
88,1
117,125
53,7
21,125
112,7
48,75
79,4
71,25
84,3 94,2
89,9
312.151-
119,4
14,25
61,3
47,75
86,8
26,50
89,8
118,25
56,8
20,62
110,0
48
78,2
70
82,8 92,9
89,2
304.11-
116,1
14,75
634
47,50
86,4
26,25 89,0
1/7,875
55,8
20,25
108,0
48
78,2
72,25
85,5
92,3
88,7 295.121-
112,9
16,15
695
47,00
85,5
26,00
88,1 117,75
55,4

20,25:
108,0
47
76,6
86,5
102,4
93,5
90.4
296.916
113,2
16,85
72,7
47,25 85,9 26,00
88,1
1/6
50,5
18,375
98,0
47
76,6
81,25 96,2
96,1
89,6
289.1516
110,7 17,90
77,0
48,50 88,2 26,50 89,8
114,75
47,0
18,62
0

99,3
47
76,6
84
99,4
97,4

.
92,2 292 -16
111,5 19,70
84,7
48,50
88,2
26,50 89,8
115,25
40,8
18,50,
98,7
45,375 73,9
–
–
96,1
90,2
287.1216
109,8
22,05
94,4
50,00 90,9
26,50 89,8
1
1
4
,
25

45,6
17,875,
95,3
44,25
72,1
94,5
111,8
96,8
89,1
264.216
100,9
20,65
88,8
50,25 91,4 26,75
90,7
114,375
46,0
16,87
5

90,0
45,25
73,7
93
110,1
96,8
.88,6
264.416
100,9
20,25
87,1
52,25
95,0
28,50 96,6
1(6,5
51,9
17,25
92,0
46
74,9
96
113,6
97,4
88,9
266.1316
101,8
19,70
84,7
51,50 93,6 28,75 97,3
1(7,75 55,4
17,875
95,3
46
74,9
89,25
105,6
97,4
–

88,2 255.11- 97,4
19,25
82,8
53,00
96,4
29,75
100,8
117,25
54,0
17,37
5

92,7
46
74,9 84,5
100,0
98,7
87,9
233.1016
89,2
18,35
78,9
54,75
99,5
–

31,75
107,6
113,75
44,2
16,75
89,3
46
74,9 79,5
94,1
96,8
87,9
233.1716
89,3
19,35
83,2
55,00
100,0
33,25
112,5
110,75
35,8
16,87
5

90,0
47
76,6 79 93,5
98,1
89,2
234.61- 89,5
20,65
88,8
54,50
99,1
33,00
111,9
-(9,375
26,3
16,875
90,0
47
76,6
74,25
87,9
98,7
90,5
230.131-
88,1
21,55
92,7
54,25
98,6
32,25
109,3
-19
25,3
16,621
88,7
48,25
78,6
78,25
92,6
98,1
91,2
218.816
83,4
21,35
91,8
55,/)
100,9
31,75
107,6
-/9,25
26,0
15,75
84,0
49
79,8
73,25
86,7
98,7

–
89.8 211.191-
80,9
21,75
93,5
53,00
96,4
31,25
105,9
-19,25
26,0
15,50′
82,7 49,875
81,3
71,25
84,3
95,5
88,2
211.181-
80,9
19,30
83,0
51,75
94,1
30,00
101,7
-/9,25
26,0
16,00
85.3 51,875 84,5
67,75
80,1
92,9
86,6
214.716
81,9
18,55
79,8
47,00
85,5
29,00 98,3
-18,5
23,9
15,875
84,7
52,75
86,0
70,25
83,1
93,5
85,4
221J9(-
84,8
19,45
83,7
46,25
84,1
27,25
92,4
-18,8 24,7
14,625
78,0
53
86,4
73
.86,4
94,2
232.1016
88,8
19,90
85,6
47,25
85,9
27,50
93,2
-18,625
24,2
14,00
74,7
53
86,4
75,75 89,6
95.5
85,1
228.81-
87,2
20,45
88,0
46,25
84,1
28,00
94,9
-j8,5
23,9
13,925
74,3 51,75 84,3 76.5 90,5
95,5
84,8
222.716
84,9
20,20
86,9
46,75′
85,0
28,75 97,3
-19,875
27,9
13,775
73,5
53,125 86,6
77,25
91,4
94,2
84,6
222.111- 85,0
20,10
86,5
44,25
80,5 27,75
94,1
1/-
33,7
13,375
71,3
54
88,0
74,25
87,9
94,2
–

85,4
221.016
84,4
21,25
91,4
44,00
80,0
27,50 93,2
1/0,125
34,0
13,50.
72,0
54

–
88,0
72,75
86.1
94,8
85,8
207.5/6
79,2
20,45
88,0
43,25
78,6
27,25 92,4
-/10,5
29,5
13,375
71,3
54
88,0
74.25
87,9
92,9
83,9
197.5/6
75,3
19,40
83,4
41,50
75,5
26,25
89,0
-110,875
30,5
12,25
65,3
54

–
88,0
73,50
87,0
.

91,6
81,7
200.51- 76,5
18,75
80,6
40,00
72,7′
25,75 87,3
-110,625
29.8
12,00
64,0
54
88,0 69.50 82,2
91,0 81,9
209.516
79,9
18,65
80,2
38,75
70,5
24,75 83,9
-(II
30,9
13,425
71,6.
54
88,0
68,50
81,1
91,0
83,7
210.11/-
80,4
18,60
80,0
37,00
67,3
24,00
81,4
-110,5
29,5
13,00
69,3 53,50
87,2
64
75,7-
91,6
83,6
206.716
78,8
19,20
0

82,6
6

36,00
0

65,5
0

24,00
10

81,4
10

-110,3125
28,9
13,00
69,3
52
84,7
62,500 74,09 205.51-
78,4
19,00
7

81,77
35,7550
65,010
23,75U
$0,5″
-110,0625
28,2
13,25
70,7
52
‘
84,7
65,25U)
77,2
–
205.151- 78.6
18.65
8
,
80,2
8

34,00
50

61,8
51

23,5001
79,715

-110,25
28,8
13,75

,
73,3 52 84,7
205.15/-
78,6
–
‘

-/10,1875
28,6
13,50
72,0
52
84,7
e huidige officieele noteeringswijze (Jan. 1928).
3
) = Malting vôôr de invoering van de huidige offic noteeringswijze (Jan. 1920).
4)
Jaar- en maandgemiddelden afgerond
Op
’18
pence.
5)
3 Sept.
6)
6 Sept. 7)13 Sept.
8)
20 Sept.
9)
5 Sept. 10)12 Sept.
U)
19 Sept.

878

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

25 Septémbier 1929

KG. netto in Augustus uitgevoerd tegen 511.000 KG.
verz,

leden jaar. Gedurende de eerste acht maanden bedroeg dÖ
uitvoer 5.284.000 KG. t.. 4.539.000 KG. in 1928.
De aanvoeren in Nederland waren in Augustus kleiner
clan een jaar geleden, doch gedurende Januari—Augustus
werd juist evenveel aangevoerd als in 1928 t.w. 13.049.000
KG. De invoer tot verbruik gedurende dat tijdvak ten be-
drage van 7.198.000 KG. overtrof die van verleden jaar
met 173.000 KG. – –
• Amsterdam, 23 September 1929.

STEENKOLEN.

De markt heeft gedurende de afgeloopen berichtsperiode
een vast voorkomen gehad en allerwege heerscht op het
oogenblik goede vraag. Men is in Engeland bevreesd, dat
de uitlating van den eersten minister, den heer Ramsay.
MacDonald, hierop ueerkomende, dat de mijnwerkers een
nationale overeenkomst dienen te krijgen in plaats van
clistrictovereenkomsten, ertoe leiden moet, dat cle onder-
handelingen •tusschen mijneigenaars- en mijnwerkers-afge-vaardigden bemoeilijkt worden. Deze houding wordt scherp
gecritiseerd en als ondiplomatiek beschouwd. De prijzen zijn als volgt:

Northumberland. Ongezeef cle …………
f
11.25
Durham Ongezeefde ………………..,, 12.25
Cardiff 213 large 113 smalls …………. ,, 13.25
Schotsche gezeefde (Prime Lothians) . . . . ,, 11.25
Yorkshire gewassehen Singles …………12.25
Westfaalsche Vetförder ……………… ..13.-
Vlamstukken 1 ………… ..14.-
Smeenootjes ……………..13.50
Gasvlamfördei
.
…………. ,, 12.75
Gietcokes

……………..,, 17.-
Hollandsche Eierbriketten …………..,, 15.-

alles per ton van 1000 KG. franco station RotterdamfAm-
sterdam.
Ongezeef de bunkerkolen f.o.b. Rotterdam/Amsterdam

f
11.50.
Markt willig.

IJZER.

De stemming van de continentale ruwijzermarkt is on-
veranderd kalm gebleven. Op cle Clevelandmarkt viel aan-
vankelijk een oleving in de vraag te constateeren. De
laatste week was deze markt echter weer kalmer gestemd.
Zoowel het O.S.P.M. (Frankrijk) als het Roheisenverbaucl
hebben den verkoop voor October tegen onveranderde prij-
zen en voorwaarden ter hand genomen. Wat de staalmarkt
betreft heeft de afdeeling halffabrikaten een levendiger aan-
zien gekregen, terwijl de eindproducten nog weer zwakkere
prijzen noteerden dan veertien dagen geleden.

VRACHTENMARKT.

G»raan van Noord-Amerika.
Naar wilde boeten was In de
afgeloopen week in het geheel geen vraag. De belangstel-
ling van bevrachters bleef tot lijuruimte beperkt en vol-
gens ontvcngen bericht werd prompte ruimte voor zwaar.
graan van Montreal naar Avonmouth tegen 119 per qtr. en
ro
begin Octoher voor gerst naar Rotterdam tegen $ 0.10 ge-
boekt. De mogelijkheid bestaat een handige boot per begin
October naar Griekenland tegen 3/6 per qtr. zwaar graan
een een kleine boot per eind Sept/begin October naar 3
havens GothenburgtStockholm range tegen $ 0.16 te’
plaatsen, maar ibeide orders zijn nog niet. ‘definitief.
Van de
Northern Range
waren geen orders, van de
G.df
bleef de vraag beperkt tot een handige boot voor begin
October laden naar Grikenland tegen 416 per qrt. zwaar
graan.
Graan van de Noordi-Pucific.
Deze markt was zonder de-
fiiiitievorders. De vracht voor Noveniiber/Decem.ber/Ja-
acuari is nominaal met circa 27/6 van Vanoonver
van
Continent en indien er definitieve orders waren, zou er op
deze basis ongetwijfeld voldoende ruimte te verkrijgeu zijn.
Graan van La Plata. Deze markt laat zich iets beter
aanzien. Er was iets meer vraag naar scheepsruimte en in
cle vr.achten viel een lichte stijging waar te nemen. De
vraag bleef echter beperkt tot September en Sept./October
laden. Door de lichte stijging ider vrachten zijn, geen bootn
meer in ballast vertrokken. Van de Bovenrivier naar
Continent is tot 18/6 betaald, 6 d. minder naar Antwerpen
of Rotterdam, voor prompte belading, en 1916 en 201- naar
dezelfde bestemni.ing, met optie léu Conadeesehe haven
togen 1/- extra. Lijnzaacl ‘van Rossrio naar ‘New-York is
tegen $ 4.75 afgesloten, eveneens voor prompte versoheping.
Van Buenos Aires werd verder nog een groote boot per
Sept./Octobe’r .naar Liver.pool of Birkenhead tegen 1516 be-

vracht. Voor het nieuwe seizoen wiohdt 201- van de Boven-
rivier naar UK/Continent in uitzicht gesteld, ‘welk cijfer cle reeders tot uit toe iiit aantrekkelijk genoeg vinden.
Suiker Van Wcst-indië.
Eerst binnenkort worden defi-
nitieve orders verwacht. Ïn’tusschen is de vracht naar U.K./
Continent slechts nominaal met circa 171. tot 17/6 voor boo-
ten van 6/7000 tons lading.
Salpeter van Chili.
Bevr,aohters waren ‘wederom in de ge-
legenheid scheepsruimte ‘tegen betrekkelijk ilage cijfers op
te nemen. Zij hebben echter geen blijken van bijzondere
belangsteling gegeven en de markt bleef zoodoende tamelijk
flauw. Een 6800 tonner, in ballast van La Plata komende,
is cle eenige boot, die in de afgeloopen week voor een volle
l.adiiig afgesloten is, en wel naar Bor,deaux/Tlaimburg range
tegen 2319, met de optie Midzieldancische Zee tegen 2519
voor 1125 October laden. Bevrachters prefereeren thans
boeten voor einde Oct./begin November laden en voor
dezen termijn is misschien 2416 basis Continent te ver-
krijgen.
Naar lijnruimtc is thans minder vraag dan ooit, met het gevolg, dat de ‘vraclhten ‘wederom achteruitgegaan zijit.
100011250 loos per 25 Sept/S October werden naar Duin-
kerkenfAntwerpen/Robterdam/Hambui-g tegen slechts 1716
minus adres-commissie geboekt.
• Van
Bui-mali, is
niets te doen
Donau.
])eze markt was zeer- levendig. Vooi alle termij-
nen, tot December, werden booten opgenomen en de vrach-
ten zijn wederom gestegen. September ‘booten van 5000
ton ‘lading werden tegen 19/- naar Antwerpen of Rotterdam
bevracht tegen 19/6 naar Antwerpen/Hamburg range, pet’
October en Oct./November tegen 1816 en 191. en grootere
booten tegen 3 d. tot 6 ‘cl. minder, terwijl voor November/
December ruimte 17110% en 18143. betaald is, met de op-
tie
UK/Continent
tegen 19/-.
Van de kiisthaivens zijn groote boeten naar Autw’erpen/
Hamburg range tegen 13/6 voor Sept./Oeteber en Oet./No-
vember laden bevracht, terwijl een boot van 9/10.000 ton
per Sept./Oetober 131. naar Antwerpen of Rotterdam en
1313 naar Antiverpen/Haanburg .range ‘heeft kuutien maken,
met de optie 2 loshavens tegen 6 d. extra.
Zwarte Zee. Ook
deze markt is iets gunstiger. Bevrachters
stellen 15/6 basis Continent met opties in uitzicht.
Middelland.sche Zee. in
deze sectie was het over het adge-
ineen rustig. De vrachten
zijn,
vergeleken met de Donau,
weinig aanlokkelijk. Ertsladingen werden als volgt geslo-
ten: Aitgiers/’l{otterdazn 511 %, Almeria Pier/Rotterdam
519.
Rornillo Bay/Newport Doek 7/-, Les Falaiies/Cardiff 7/6.
Voor Phosphaat werden tiimelijk ‘groote booteii
v
an
Sfax naar Bordeaux tegen 713, La Pallice 71. en Rouann
7/9 bevracht. Er is een ‘behoorlijke ivraag naar handige boo-
ten voor het UK. op ibasis van ci tea 1216 naar havens der
Oostkust. Noord-Spanje.
Er vonden slechts wall ige als! uitingen
plaats, maar de vrachten zijn vast en scheeparuimte lehijnt
sohaarsch te zijli. Van Bilbao naar Rotterdam is 611%,
Grahgemouth 81- en Newport River 719 betaald.
Kolen van U.K.
De reactie in cle uitgaande vrachten is
geëindigd.
01)
het lagere niveau zijn de vrachten vast, in
het bijzonder naar Zuid-Amerikaausohe havens. Het val-
]en der vrachten naar laatstgenoemde havens betreft prac-
tisch alleen grooto booten; handige tonnage is nog stee:ls
zeer moeilijk tevet-krijgen, zon zelfs ‘dat hevracbters voor
een boot van 5000 ton naar Rosario per September 2016
moesten betalen en 19/9 voor een 5700 ton ner per
Sept./
October. Handige booten worden bij voorkeur iiasr de Mici-
clellandsehe Zee bevracht om tet-ugkeerend op de Donau te kunnen laden, van ‘waar oog steeds goede vrachten be-
taald worden. •
Van Zuid-Wales werd om. bevraoht -Lissabon 819, Genua
8/3, Piraeus 10/6, Alexandrië 1013, Port Said 1014%, Las
Palmas 919, Rio 1616, Buenos Aires 1616.
Van de Oostkust: Danzig 61-, Kopenhagen 6/6, Hamburg
4/4%, Antwerpen 413, Rouaan 411% Genua 9/, Alexan-
d’rië 1019, Port Said 1016, Adelaida of Mel’boui-ne 22/. en
Buenos Aires 1816.

•
,

RUN VAART.
Week van
15 t/m. 21 September 1929.
De aanvoeren van ,zeezijde bleven onge.’ijzigd. Selieeps-rttimte bleef, bij tanielijke vraag, beperkt beschikbaar. Teit-
gevolge van het steeds vallende water bleef de stemming
vast. Voor erts betaalde men ‘gemiddeld
f
1.3011.40 en

f
1.4011.50 per last met resp. 4 en 8 losdagen. Naar den
Bovenrjn werd uitsluitend in claghuur bevracht op basis
van 4 ets. voor groote en 4y
4
ad 4% ets. per ton voor
kleinere en i’lottere schepen. Buiten de schepen die hier
gecharterd werden om in de Ruhrhavens kolen te lade’n,
sleepten nog verscheidene: schippers op eigen risico ledig op.