21 AUGUSTUS 1920
AUTEURSRECHT VOORBEHOUDEN.
E
Beric’hten
ALGEMEEN WEEKBLAD VOOR HANDEL, NIJVERHEID, FINANCIÈN EN VERKEER
ORGAAN VOOR DE MEDEDEELINGEN VAN DE CENTRALE
COMMISSIE VOOR DE RIJNVAART
UITGAVE VAN HET INSTITUUT VOOR ECONOMISCHE GESCHRIFTEN
14EJAARGANG
WOENSDAG 21
ÂUGUSTUS 1929
No. 712
INSTITUUT VOOR ECONOMISCHE GESCHRIFTEN.
Al gemeen Secretaris: Prof. Mr. Dr. G. M. Verrijn Stuart.
ECONOMISC 11-STATISTISCHE BERICHTEN.
COMMISSIE VAN ADVIES:
Prof. Mr. D. van Blom; J. van Hasselt; Jhr. Mr. L. H. van
Lennep; jhr. E. P. van der Mandele; Prof. Dr. N. J.
Polak; Mr. Dr. L. F. H. Regout; Dr. E. van Welderen
Baron Ren gers; Prof. Mr. H. R. Ribbius; Jan Schilthnis;
Mr. Q. J. Terpstra;
Prof.
Mr. F. de Vries.
Gedelegeerd lid: Prof. Mr. Dr. G. M. Verrijn Stuart.
Assistent-Redacteur: H. M. H. A. van der Valk.
Secretariaat: Pieter de Hoochweg 122, Rotterdam.
Telefoon Nr. 35000. Postrekaning 8408.
Abonnementsprijs voor het weekblad franco p. p. in
Nederland f 20,—. Buitenland en Koloniën f 23,— per
jaar. Losse nummers 50 cents. Leden en donateurs van het
instituut ontvangen liet weekblad gratis.
De verdere publicaties van hat Instituut uitgaande ont-
vangen dc abonné’s, leden en donateurs kosteloos, voor zoo-
ur daaromtrent niet anders wordt beslist.
Aan gat cckendc stukken: Bijkantoor Ruigeplaat weg.
Advertenties f 0,50 per regel. Plaatsing bij abonnement
volgens tarief. Administratie van abonnementen en adver-
tenties: Nijgh d ‘van Ditmar’s Uitgevers-Maatschappij, Rot-
terdairt, Amsterdam, ‘s-Oravenhaqe. Postehèquc- en giro-
rekening No 6729.
20 AUGUSTUS 1929
De in het laatst dci- vorige week aangevangen in
krimping in het aanbod van geld, werd deze week
geleidelijk grooter. Vooral het aanbod van caligeid,
dat cle vorige weken overweldigend was, iiep sterk
terug. De cailrente liep dan ook verder op van 3%
tot 5 h 5% pOt. Ook het aanbod van prolongatiegeld
was merkbaar minder, zoodat de noteering van 4 pOt.
steeg tot 4% pOt. Alleen voor wissels bleef de rente
onveranderd. Het aanbod van wissels was nog stseeds,
in verband met de zomerstilte, zeer gering, terwijl cle
vraag van den bekendeu buitenlandschen kooper bleef
aanhouden. De notecring schommelde tu sschen 4/8
en
S’j&o
pOt.
* * *
De Minister van F.i rianciën stelt de inschrijving
open op schatkistpapier op Donderdag 22 Augustus
as. Aangeboden worden drie en zes maands promes-
sen en 5 pOt. jaarbiljetten tot een totaal bedrag van
f
50 millioen.
Op den weekstaat van De Nederiandsche Bank geeft
de post bjnnenlandsche wissels een stijging van
f 1.1
millioen te zien. liet bedrag der rechtstreeks bij de
Bank geplaatste schatkistpromessen blijkt van
f 11
tot
f
21 inillioen te z:ijn toegenomen. De heleeningen ver-
tonnen een verm:indering van
f
12.9 millioen. liet
renteloos voorschot aan het Rijk daalde met
f 10
millioen.
De goudvoorraad der Bank bleef vrijwel onveran-
derci. De ziivervoo:rraad klom met een kleine
f
200.000.
De post papier op het buitenland en de diverse reke-
ningen op de actiefzijcle der balans stegen resp. met
f
10.6 millioen en
f
8.5 millioen.
De biljettencirculatie daalde met
f
5.3 millioen; de
• rekening-courant-saldi namen met
f
2.4 millioen toe.
– Het beschikbaar metaalsaldo bleek met
f
1.3 millioen
te zijn toegen.omeii. Het dekkingspercentage bedraagt
‘nagenoeg 57. .
Van de wisselmarkt valt deze week slechts wei.nig
te melden; door het duurdere geld bleven de koersen
flauw. Er ging slechts weinig om. Het l’ond liep nog
iets terug tot op 12.10 en verbeterde tenslotte tot
12.10116, terwijl de Dollar, na op 2.4958 te zijn ver-
handeld, sloot op 2.4965. De Nederlandsche Bank was
op de lagere koersen in de . markt om de verloren
deviezenvoorraad weder aan te vullen.
De Dollar in Londen bleef zich ongeveer op het
goudpunt op 4.8480 handhaven. Ook de Fransche Franc
i.s daar weder bijna op het goudpunt aangeland; gis-
teren was de noteering 123.84. Dit was oorzaak, dat
Parijs hier op 9.71% gezocht was. Ook het Pond Ster-
ling in Duitschland begint met 20.35V2 weder gevaar-
lijk het goudpunt te naderen. Waar de koersen van de hoofdde
iezen in Londen zich thans weder alle
op of zeer nabij de goudpunten bewegen, is het be-
grijpelijk, dat de stemming daar zeer door beïnvloed
worclt, wat zich ook hier op de markt doet gevoelen.
.De overige koersen varieerden slechts weinig; de alge-
meene tendenz iets lager.
* *
*
Op cle termijnmarkt was i ri verband met het vas-
tere geld contant nog steeds .aangeboden; het disagio
van een-maancis-Loncien kwam
01)
•5f10/16, terwijl
Dollars op 1 maand na 25-23 ten slotte met 18-16
Lp
un ten onder contant werden verhandeld..
LONDEN, 19 AUGUSTUS 1929.
Geld bleef gedurende de vorige week vrij ruim en
goedkoop. Op Zaterdag was het zelfs overvloedig h
3% tot 3 pOt. Vandaag is het weer gemakkelijk. Een koers van den Franc van 123.84 bracht Zaterdag een
liernieuwing van de gouclexporten naar Frankrijic tot
een bedrag van £300.000; verdere en grootere ver-
schepingen worden verwacht. Het eigen.aarclig ver-
schijnsel doet zich voor van goedkoop geld, gepaard
gaande met wisselkoersen, die goud verzendingen
mogelijic maken. De verklaring zal wel eenvoudig
deze blijken te zijn, dat cle Banken onder cle tegen-
woordigc omstandigheden hun geld niet in 3 maands-
wissels willen beleggen, maar er de voorkeur aan
geven hun fondsen voor het koopen van korte wissels
te gebruiken of van dag tot dag uit te zetten.
Dollars blijven nog duur op 4.84%, zoodat verdere
gouduitvoer naar New-Yorlc deze ireek wel tot de mo-
gelijkheclen behoort 3 maands-wissels noteeren 515/32___
5%; pOt. zonder veel omzet.
Slot Guldens 12.10, Dollars 4.84%.
754
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
21 Augustus 1929
DE VOORGESTELDE PACHTWETTEN.
•1.
Bij Kon. Boodschap van 29 Juni ji. zijn aan de
Tweede Kamer aangeboden twee ontwerpen van wet:
het eene tot regeling van de pacht en het andere van
de pachtcoinmissies. De Memories van Toelichting,
zijn geteekencl door cle Ministers van Binnenlandsche’
Zaken en Landbouw en van Justitie.
Het is naar aanleiding van deze ontwerpen en wel in-:
zoncierheid van dat inzake de pacht, dat ik eenige op-‘
meLkingen wenscht te maken. Het pachtvraagstuk is
niet van den laatsten ‘tijd. Gedurende de 35 á 40 jaren,
waarin ik mij met landbouwstudie heb bezig gehouden,
is het voortdurend aan de orde geweest. Ik heb dit
menigmaal betreurd. Niettegenstaande mijn sympa-
thie voor landarbeiders en kleine boeren ben ik van
het heil, dat de wetgever op dit terrein kan brengenp
nooit overtuigd kunnen worden. Integendeel ben iki
van meening, dat dit vraagstuk de aandlicht a’fleidtt
van belangrijker problemen var socialen en economi-
schen aard op landbouwgebied.
T-let is wel opmerkelijk, dat de verwachtingen van’
eene ingrijpende pachtwetgeving hij hen, die huiten
den landbouw staan, altijd veel grooter zijn geweest dan’
bij de landbouwers zelf. En dit is mi. zeer verklaar-.
baar. Wie, geleid door inzicht in den landbouw en door
zijn, natuurlijk gevoel voor rechtvaardigheid, zich aan•
de bestudeering der naar voren gebrachte wenschen
zet, moet wel tot de conclusie komen, dat veel vani
wat men wenscht, practisch niet uitvoerbaar is f’
zou liden tot gevolgen, die zoowel voor pachters als’
verpachters zeer nadeelig zouden zijn en het eigen-
domsrecht zouden aantasten op een wijze, die met
de sociale rechtvaardigheid niet is te rijmen.
Zij,
die meenen tot ingrijpende maatregelen hun
toevlucht te moeten nemen, vergeten al te zeer, dat
onder de verpachters duizenden betrekkelijk kleine bezitters voorkomen, die van de opbrengst van hun
bezit slechts niet moeite kunnen leven. En voolts,
dat ons land tienduizenden kleine eigengeërfde boe-
ren tèlt, die niet zelden zware hypotheken te hunnen
laste hebben. Indien men door middel van eene in-
grijpende pachtwetgeving kwam tot een aanzienlijke’
daling van den. grondprijs, zouden niet alleen vele’
verpachters in moeilijkheden komen, maar ook een
groot deel van onzen eigengeörfden boerenstand en
daarvan de minst kapitaaikrachtigen het eerst.
* *
*
Met het oog op het bovenstaande behoeft men er’
zich dan ook niet over te verwonderen’, dat van de’
drie Staatscommissies, die zich met het probleem heb-
ben bezig gehouden, twee – de Landbouwcommissi&’
van 1.886 en de Staatscommissie voor den Landbouw
van 1906 – tot de conclusie zijn gekomen, dat de
wetgever op het terrein der pachtverhoudingen wei-
nig kan doen.
Ïntusschen is in latere jaren het vraagstuk.m.i. nl’
te zeer tot een politiek vraagstuk gemaakt. Zonder
dat men de zaak goed had doordacht, zijn verschil-‘
lende wenschen op politieke programma’s geplaatst.
En nu zij er eenmaal
01)
staan, is voor velen nadere
hestudeering van liet probleem hoogst moeilijk, om-
dat men gevaar loopt
;
daarbij tot een resultaat’ tel
komen, dat strijdig is met liet program. Het gevolg
van een en ander is, dat langzamerhand politieke’
factoren een veel te groote rol spelen. Het wil mij
voorkomen, dat noch de Staatscommissie voor het
Pachtvraastuk van 1919, noch de samenstellers van’
het aanhangige ontwerp zich voldodnde aa.n den in-vloed van die politieke factoren hebben kunnen ont-
trekken..
Men stelt zich al te. zeer op liet standpunt, dat er’
nu eenmaal een pachtwet komen moet en dat het er
alleen om gaat, de nadeelige werking daarvan zooveel
mogelijk te vermijden. Ofschoon er, zooals de zaken’
INHOUD.
.
Blz. Da
VOORGESTELDE PACHTWETTEN
1
door
J.
Smid….
754
Het bevolkingsvraagstuk in Duitschland door
Dr. ir.
B
. Bölger …………………………………755
De Rijksmiddelen
…………..
757
BUITENLANDSCHE MEDEWERKING:
Industrie en banken in Oostenrijk na den oorlog
door
Dr. Richard Kerschagi ………………759
AANTEEKENINGEN:
Productie en Handel
1913
en
1923-1927
……..761
De rentabiliteit van de industrie in Oostenrijk ..
762
Indexcijfers van groot- en kleinhandeleprijzen in
Nederlandsch.Indië
.. ……… …. ….. ….. ….
702
BOEKAANK.ONDIOINGEN:
Prof. Dr. Ernst ‘Tiessen: Deutsche Wi
rtschaftsatlas,
bespr. door
Prof. W. E. Boerman……………763
Ontvangen boeken
…………………………..
764
sLAANDOIJFERS:
Productie der Steenkolen-, Bruinkolen- enZoutmijnen
764
Overzicht der Rijkamiddelen
………………..
765
Posterijen, Telegrafie en Telefonie
…………..
765
STATISTIEKEN EN OVERZICHTEN
…………….
765-772
Geldkoersen.
Bankstaten..
Verkeerswezen. Wisselkoersen.
1
Goederenhandel.
nu gelegen zijn, voor dit standpunt uit een oogpunt
van practische politiek misschien iets te zeggen mag
zijn, is aan den anderen kant’ moeilijk te ontkennen,
dat men zoocloende komt tot een zekere halfslachtig-
heid, die in schijn aan de gestelde eischen een heel
eind tegemoet komt, doch in werkelijkheid de zaak laat,
zooals zij is en alleen maar witt omslag en last geeft.
])e voornaamste wenschen, welke door de voorstan-
ders eéner ingrijpende pachtwetgeving naar voren
worden gebracht, betreffen de vier volgende punten:
lo. Vergoeding voor aangebrachte verbeteringen.
2o. Het remissierecht, d.w.z. het recht op vermin-
dering der pachtsom bij onvoldoende oogsten.
3o. Het continuatierecht, d.w.z. het recht van den
pachter, om na afloop van den pachttermijn opnieuw
te pachten tegen een matige pachtsom.
40. Vaststlling der pachtsom van overheidswege.
Het is vooral het vierde punt, dat i.n de laatste
jaren sterk op den voorgrond wordt geplaatst. Het
Regeeringsontwerp vermijdt echter wijseiijk dit nete-
lige terrein. Dit zal intusschen niet beletten, dat men
zal trachten bij de behandeling in ‘de Tweede Kamer
het ontwerp in deze richting gewijzigd te krijgen,’
zoodat dit vierde punt ook alleszins verdient onder
de oogen te worden gezien. Intusschen zal ik mij voor-
loopig bij de eerste drie, wel :i.n het ontwerp gere-
gelde punten, bepalen.
Vergoeding van aangebrachte ‘verbeteringen.
Artikel 1630 handelt over het recht
0])
vergoeding
voor aangebrachte verbeteringen en bepaalt, dat de
pachter, indien de pacht langer dan een jaar heeft
geduurd, recht heeft op vergoeding voor door hem
in de laatste tien jaar aangebrachte verbeteringen.
Hij moet echter van zijn voornemen, om bepaalde ver-
beteringen aan te brengen, schriftelijk aan den’ ver-
pachter kennis geven. Verzet deze zich, dan komen
de kosten der verbeteringen, indien de pachter ze
toch’ aanbrengt, ten laste van deren laatsten. Voorts kan bij het aangaan der pachtovereenkomst worden
bepaald, dat de kosten van met name te noemen ver-
beteringen ten laste van den pachter komen. Kosten
der verbeteringer, die de gedaante of de inrichting
van liet gepachte veranderen, komen slechts dan ten
laste van den verpachter, indien zij met diens uit-
d rukkeljke toestemming zijn aangebracht.
En hoeverre wordt door dit artikel nu verandering
gebracht in den bestaanden toestand?
Ten einde een antwoord op deze vraag te kunnen
geven, dient men in het oog te houden, dat er twee
soorten van verbeteringen zijn, ni.:
a..verbeteringen, die het gevolg iijn van een
jaren lang doorgevoerde zorgvuldige cultuur, zonder
dat daarbij bijzondere werken .worden uitgevoerd
b.
verbeteringen, die het resultaat zijn van niet
21. Augustus .1.929
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
755
tot de gewone cultuurwerkzaamheden behoorende
werken: draineeren, kalken, egaliseeren, omzetten,
enz., hetzij deze al of ‘niet de gedaante van het goed
wijzigen. –
Wat nu de Sub
a.
genoemde verbeteringen betreft,
valt het zeker niet tegen té spreken, dat een pachter
door het land gôregeld flink te bewerken en te be-
mesten, schoon’te houden van onkruid, alsmede eene
doelmatige vruchtwisseling toe te passen, den cul-
tuurtoestaiicl belangrijk kan verbeteren. Bij het beant-
woorden van de vraag, in hoeverre den pachter daar-
voor vergoeding toekomt, dient intusschen wel in
het oog te worden gehouden, ‘dat, als een pachter eene
boerderij aanvaardt, die verwaarloosd is, daarmede
bij het bepalen van den pachtprijs rekening wordt
gehouden. En voorts, dat een pachter niet zoo dom moet zijn en dit in den regel ook niet is, den grond
te verbeteren, als de duur van het pachtcontract hem
niet de gelegenheid geeft ‘van die verbeteringen de
voordeelea te plukken.
Hoe dit echter ook zij, als nen vergoeding wil
geven, moet het
mogelijk
zijn, de waarde der verbe-
tering te taxeeren. En hier ligt de groote moeilijk-
heid. Naar ik meen, is er nog door niemand een
middel aan de hand ‘gedaan en zal dit ook wel nooit
worden gevonden, waardoor deze moeilijkheid wordt
opgeheven.. Om tot een bevredigend resultaat te ko-men, moet men den cultuurtoestand
bij
het eindigen
der pacht vergelijken met dien bij het’ begin. Het beL
zwaar daarbij is echter, dat de laatste toestand niet
meer bestaat. *
In de’ Memorie van Toelichting wordt gesproken
van taxatie van den bodem bij den aanvang der pacht.
.11k kan
mij
niet voorstellen, dat men langs dezen weg
het hewaar uit den weg zal ruimen. Men kan maar
niet den cultuurtoestand door middel van een of
ander instrumentje bepalen en daarop aflezen, zooals de temperatuur met den thermojneter.
Ook spreekt de M. v. T. van de diensten, die dé
landbouw-boekhouding kan bewijzen. Op welke wijze
dit zou kunnen geschieden, is mij ook niet duidelijk.
Zooals in ander verband elders door mij wordt ôp-
gemerkt, kan in den landbouw de boekhouding nooit
als bewijs ‘in réchten dienen.
Alles wel beschouwd, il het mij dan ook voor-
komen, dat het ontwerp met betrekking tot dezé
sub. a
geiioemde verbetering’en geen nut zal afwer-
pen. Men dient m.i. de voorgestelde regeling alleen
te beschouwen in verband met de
sub. b
genoemde
verbeteringen, die Weer worden gesplitst in verbete-
ringen, welke wel en welke niet de gedaante van het
verpachte goed wijzigen, eene splitsing, waaraan ik
verder geen aandacht zal schenken.
Tegenwoordig is met betrekking tot deze verbet-
ringen de toestand zoo, dat de pachter, die dergelijke
bijzondere werken
wil
uitvoeren, overleg gaat plegen
met den verpachter omtrent de wijze van uitvoering
en de betaling der kosten. Nu kan het voorkomen,
dat de pachter wel de toestemming van den eigenaar krijgt, doch zich geen voldoende zekerheid erschaft,
dat hem de kosten bij eventueele ontijdige beëindi-
ging der pacht zullen wordeil vergoed. Voor dit spe-
ciale geval kan mi. de voorgestelde bepaling nuttig
werken. Als de verpachter zich niet heeft verzet of,
voor zoo’er het werken, die de gedaante van het goea
wijzigen, betreft, zijn uitdrukkelijke toestemming
heeft gegeven, moet hij ook een billijke vergoeding
u i tkeeren.
hntussehén is de verandering, die hierdoor in den
bestaanden toestand wordt gebracht, van geringe he-
teekenis. Daarom weuschen sommigen dan ook verder
te gaan en den pachter te doen volstaan met de bloote
mededeeling aan den eigenaar, dat eerstgenoemde
ede bepaalde verbetering wil aanbrengen. Ook de
Staatscommissie voor het Pachtvraagstuk adviseerde
in dien zin. -.
Het komt mij zeer goed ;gezien voor, dat de be-
trokken Ministers zich dien weg niet op hebben laten
clring€un. Tch is’ het niet onwaarschijnlijk, dat men
bij de behandeling van het ontwerp zal trachten,
het in dien zin
gewijzigd
te krijgen. Hiertegen be-
staan m.i. zoo overwegende bezwaren, dat men hier
een der gevallen heeft, waarin wijziging der pacht-
wetgeving, eenvoudig zou uitloopen op het onmoge-lijk maken van de pacht.
Den pachter toch zou de beschikking worden gege-
ven over de beurs en over het goed van den verpach-
ter. Hierbij is in de eerste plaats wel in het oog te
houden, dat pachter en verpachter ovër de vraag, of
en in hoever een bepaald werk de kosten waard is,
zeer verschillend kunnen denken. Zoo kan de pachter
meenen, dat draineeren wenschelijk is en de verpach-
ter van eene tegenovergestelde meening zijn. En in
dit geval moet mi. het inzicht van den verpachter
den doorslag geven. Hij toch draagt ten slotte de f i-
nancieele gevolgen. Dit klemt nog des te meer, als
men bedenkt, dat ‘tal van verpachters alles behalve
rjkaards zijn. Men denke bijv. aan een oud-boer, of
de weduwe van een overleden boer, die op sobere
wijze nauwelijks kunnen leven van het bedrag, dat van
cle pachtsom overblijft, nadat de hypotheekrente en
de grond- en waterschapslasten zijn betaald. Bijzon-
dere uitgaven, hoe nuttig zij op zich zelf ook mogen
zijn, passen dergelijke verpachters dikwijls niet. Hier-
van zou de pachter misbruik kunnen maken. Hij zou
allerlei veel geidkostende verbeteringen kunnen aan-
brengen en daardoor den verpachter in zijne macht
krjgén. Deze zou, hoezeer de pachter ook in
zijn
ver-
plichtingen te kort schoot, toch de pacht niet kunnen
beëindigen, omdat hij niet in staat zou zijn, de ver-
goeding te betalen.
Het Remissierecht.
Artikelen 1628 tot 1632 van het B. W. geven den
pachter het recht op vermindering van pachtsom,
indien de oogst voor de helft of meer door onvoor-
ziene toevallen verloren gaat en de pachter in andere huurjare
n
niet is of wordt schadeloos gesteld. Zoo-
l
als bekend is, zijn deze bepalingen een wassen neus,
omdat bij ieder pachtcontract gebruik wordt gemaakt
1
van de door de wet opengestelde gelegenheid, om den
pachter van het hem toegekende recht afstand. te
laten doen.
Practisch bestaat het remissierecht dan ook’ niet.
Beter dan de bestaande regeling zou daarom zijn, het
lgeheele recht te – doen vervallen. In verschillehde landen kent men het dan ook niet of heeft men liet
afgeschaft. Voor deze afschaffing pleit, dat het re-missierecht niet meer past bij de moderne cultuur,
die voor den pachter zoo groot mogelijke bedrijfsvrij-
heid eischt, waarmede naar mijne meening gepâard
‘moet gaan, dat hij ook het risico geheel voor zijne
‘rekening neemt. Wil men het remissierecht behouden,
‘dan make men het tot dwingend recht, doch rioerne
dan ook de rampen, waarop het betrekking heeft, hij
name. De Staatscommissie van 1906 noemde in dezen:
hagelslag, overstrooming en verwoesting door den
oorlog.
Het wetsontwerp gaat in navolging van de Staats-
commissie van 1919 veel verder en brengt de zaak
feitelijk op geheel ander terrein. Terwijl in ons B. W.
illeen sprake is van remissie bij het,
verlôren gaan
van den oogst of een deel er van, wil het wetsont-
werp remissie verleenen indien
de opbrengst onvol-
doende is.
1 De verpachter – aldus luidt art. 1630a – moet
ccii vermindering van pachtprijs gedoogen, wanneer e’duiende een pachtjaar of een pachtseizoen ten ge-
volge van buitengewoone omstandigheden de op-
brengst van het bedrijf aanzienlijk minder is geweest dan bij het aangaan der overeenkomst te verwachten
kas.
Eene verlaging van den prijs van de voortbreng-
selen van’ het bedrijf alsmede de omstandigheden, die
756
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTN
21 Augustus 1929
aan de schuld van den pachter te wijten zijn of die
hem persoonlijk treffen, komen niet als buitenge-
wone omstandigheden in aanmerking.
Het komt mij voor, dat de toepassing van deze re-
geling op onoverkomelijke moeilijkheden zal afstui-
ten. Op en’kele van deze moeilijkheden moge hier wor-
den gewezen. Daar is in de eerste plaats de vraag,
welke verwachting men bij het aangaan der pacht’-
overeenkomst (bijv. in 1925) kon hebben van de o-
brengst in een bepaald jaar (bijv. 1929).
Bij
het be
antwoorden van deze vraag moet wel worden bedacht;
dat het zeer veel gemakkelijker is te constateeren, welk
deel van defi oogst door de een of andere ramp is
verloren gegaan dan aan te geven, hoeveel er zou ge:
groeid zijn, als de weersomstandigheden gunstiger
zouden zijn geweest. De schade, welke buitengewon’
omstandigheden als droogte, te veel regen, nachtvorst
enz, aanrichten, hangt voor een groot deel af van de
wijze, waarop de pachter zijn
bedrijf
heeft ingericht
en de werkzaamheden regelt. Slechte hoeren hebben
altijd te kampen met nadeelige weersinvloeden. B
kwrame boeren krijgen niet zelden een goeden oogst
ondanks de geringe medewerking van het weer.
De oogst, die in een bepaald jaar te verwachten i
hangt dus voor een groot deel af van de bekwaamheid
van den pachter, van de hoeveelheid en de kwaliteit
van den mest, van de deugdelijkheid vaÏi het zaai
zaad, van de bewerking van den grond enz. Dit allë
moet daarom, wil men de gestelde vraag beantwooi
den, dagelijks worden gecontroleerd.
– 0
Eene
soortgelijke
contrôle is noodig, om vast
stellen, hoeveel het gepachte heeft opgebracht. De
verpachter of iemand, die voor zijne belangen o1i-‘
komt, zal aanwezig moeten zijn hij het oogsten en het
verwerken en afleveren van den oogst, om te
v
oorj
komen, dat iets• in het geheim het gepachte bedrijf
‘erlaat. Boekhoudeijfers kunnen in dezen niet hei
pen, daar de rechter aan deze cijfers tengevolge at het eigenaardige karakter van het landbouwbedrijf,
nooit bew’ijskracht zal kunnen toekennen. t.
Van het veel voorkomende geval, dat een boer eige
land en gepacht land exploiteert, spreek ik nu maai
niet eens.
Verder is er nog een belangrijke quaestie. Het
risico is hij de onderscheiden gewassen zeer verschiV-
lend .Er zijn gewassen, die dikwijls slechte ui.tkomsteh
geven, maar waarvan cle resultaten onder gunstig
omstandigheden ook buitengewoon voordeelig
De voorgestelde regeling nu wil elk jaar afzonderlijI
beschouwen en niet de goede en slechte jaren door-
een rekenen. Dit zal uit denaard der zaak den pach
ter ertoe brengen, zekere voorliefde to hebben voor
die riskante gewassen. Als het resultaat slecht is, kan
1
hij de schade voor een deel op den verpachter ver-
halen enbij goede resultaten geniet, hij de voordeelei’
alleen. .
Bij den verpachter zal uit den aard der zaak eeh
tegengesteld streven voorzitten. Hij zal in het pacht
contract allerlei bepalingen doen opnemen, waarbij
de pachter in den verbouw’ van die riskante gewasselV
wordt beperkt. T-Tot komt mij daarom voor, dat d voorgestelde regeling van het remissierecht weinig
strookt met het in de laatste jaren sterk naar vore
gekomen streven, om de beperkingen der vrijheid
van clan pachter inzake den verbouw van bepaald
gewassen, zooals die in oude contracten nog veelvul dig voorkomen, daarui.t te verwijderen. Naarmate dit geschiedt, treedt echter ook de noodzakelijkheid naar
voren, dat cle ptchter liet risico draagt van het bedrijf
en zoowel de goede als cle kwade kansen voor zijiV
rekening inoef nemen. Zeggenschap en financiele
vera
ntwoordelijkheid laten zich niet ongestraft
piidp,ii
–
(Slot volqt).
HET BEVOLKINGSVRAAGSTUK IN DUITSCHLAND.
–
Het behoeft hier geen betoog, dat het bevolkings-
vraagstuk een van de grondslagen vormt van – alle
economische kwesties. In normale omstandigheden
merkt men daar echter niet veel meer van, dan dat
het eene land een belangrijk geboorte-overschot heeft,
terwijl de bevolking in het andere land veel minder
of soms in het geheel niet toeneemt. Zooals echter, de
dorlog tal van zalcen op zijn – kop heeft gezet, zoo zijn
ook met betrekking tot het bevolkingsvraagstuk in
verschillende landen nieuwe verhoudingen geschapen.
Het merkwaardigste voorbeeld daarvan is wel
Duitschland en aangezien daarmède weer tal van
andere economische vraagstukken
zijn
verbonden, lijkt
het ons van belang met enkele woorden de aandacht
daarop te vestigen.
Wij doen dit aan de hand van de hiernaast afge-
boeide zgn. bevolkingspyramide van Duitschland voor
de jaren 1910 en 1925, dus v66r en na den oorlog.
In
een hevolkingspyramide is de bevolking graphisch
‘eergegeven met de lbeftijden uitgezet op de verticale
en het aantal personen van elken
leeftijd
op de hori-
zontale as. Links van de verticale, in het midden. ge-
plaatste, as de mannen, rechts de vrouwen.’
Aangezien nu bij een zich uitbreidende bevolking
de meeste personen in de jeugdige leeftijden voorko-
men en het aantal geleidelijk afneemt, krijgt de
figuur den vorm van een driehoek (vrijwel gelijk-
beenig, aangezien er practisch evenveel mannen ‘als
vrouwen zijn) of, zooals steeds wordt gezegd, een
pyramide.
De pyramide van 1910 is dan ook voor Duitschland
geheel normaal en ‘geeft een beeld “an een gezonde
ontwikkeling der bevolking. 1-loo geheel anders is echter de pyramide van 1925.
Op niet minder dan 3 punten is ze onregelmatig.
T
an
bovenaf beschouwd, ziet men allereerst dat hij de man-
nen van 25 tot 50 jaar een belangrijk gedeelte ont-
breekt, alles hij elkaar ongeveer 2.5 millioen pdrsonen
in de kracht van hun leven. Dit is het directe verlies
in den oorlog en zuiver economisch beschouwd de
minst ernstige van de drie afwijkingen.
De tweede afwijking is veoorzaakt door den ge-
weldigen teruggang van het geboortecijfer tijdens den
oorlog. ‘Men ziet in 1925 het geringe aantal, zoowel
mannelijke als vrouwelijke personen van 6-10 jaar.
Hoe sterk deze vermindering wiel was, blijkt uit het
feit, dat het aantal geboorten in de laatste tien jaar
vôôr den oorlog nog ongeveer 2 millioen per jaar
bedroeg en het in 1917 en 1918 gemiddeld nog geen
850.000 was. Daardoor hebben er op zijn minst 3 á 4 millioen geboorten minder plaats gevonden dan van-
neer alles normaal geweest zou zijn. Als men bedenkt,
dat de in den oorlog geboren personen thans zoo
langzamerhand- den productieven leeftijd ‘bereiken,
dan is het niet moeilijk na te gaan, wat dit gedurende
een menschengeslacht voor de productiviteit der Duit-
sche bevolking zal beteokenen..
Veel en veel ernstiger is echter nog de derde on-regelmatigheid in de pyramide, de teruggaiig sinds
1920r21, toen er even een geweldige stijging der ge-
hoorten is, geweest, waarbij echter het normale gehoor-
tecijfer van v66r den oorlog evenmin werd bereikt. Was
di.t :in de laatste tien jaren voor den oorlog per jaar ongeveer 30 per duizend, in 1,920 was het ruim 26,
om daarna regelmatig te. dalen tot nog geen 19 in
1.927. Terwijl de totale bevolking ‘van 1910-1925 met
8 pOt. toenam (in Nederland met 25 pOt.) daalde het
aantal jongerefi beneden 1.5 jaar met 18 pOt.
Dit is inderdaad zorgwekkend. Weliswaar is er op
papier nog een zoogehaamd geboorte-overschot, d.w.z.
hot geboortecijfer overtreft nog het sterftecijfer, dat
in 1921 ruim 12.5 per duizend bedroeg, doch, zooals
Dr. F. Burgdörfer, Oberregierungsrat bij het Statisti-
sches Reichsamt, in een belangrijke studie over dit
onderwerp
t)
terecht opmerkt, is dit goed beschouwd
9 Die – Geburtenrückgang uncl seine Beks.mpfung,
die
21 Augustus 1929
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
75
,
7
slechts schijnhatr, aangezien de grootste sterfte voor-
komt in de oudste en in de jongste leeftijden en deze
tegenwoordig. juist zwak bezet zijn, zoodat men voor
een goede vergelijking het werkelijke sterftecijfer
moet omrekenen en dan tot de conclusie komt, dat
er geen geboorte-overschot is, doch een tekort van
ongeveer 1.5 per duizend.
En daaruit trekt Dr. B. (en velen met hem) de con-
clusie, dat als er geen verbetering komt, Duitschland
reeds den weg op is, een stervend volk te worden.
Wij zullen hier niet verder op deze hoogst belang-
rijke vraagstukken ingaan. Liet karakter van een
tijdschrift leent er zich niet voor om meer dan cle
aandacht hierop te vestigen.
Het merkwaardige van het geval is echter, dat er
velen in Duitschiand zijn, die in deze ontwikkeling
een rationeel middel zien om van de werkloosheid af te komen, vooral nu Duitschland geen koloniën meer
heeft. Doch aan dezen zij gevraagd, of in de ge-
schiedenis ooit een land met een dalende bevolking
tot
,
welvaart en voorspoed is kunnen komen.
iritusschen, hoe tragisch het ook is, de eene zijn
dood is
in vele gevallen nu eenmaal de ander zijn brood. Duurt de bovengeschetste ontwikkeling in
Duitschianci voort, dan zal voor de economische expan-
sie van Duitschiand, die andere landen steeds zooveel
moeilijkheden gaf, steeds minder aanleiding zijn.
i)aar komt nog bij, dat, zooals verschillenden, cia.
:Dr. v. Genechten in zijn praeadvies voor de Nationale
Vereeniging tegen de Werkloosheid, reeds beweerden,
cle sterke vermindering van het aantal op de arbeids-
markt komende personen, een drang naar verhooging
van het loon in Duitschiand zal veroorzaken. in hoever-
re deze in theorie zeer zeker bestaande tendenz, in de
practijk tot uitdrukking zal komen en de concurren-
•
tiemogeljkheid van Duitschiand (en, hoewel niet in
een zoodanige mate, ook van de andere landen, die
aan den oorlog hebben deelgenomen) ‘zal verkleinen is uiteraard niet të zeggen.
Zou men er echter in 1)u.itschland niet .in slagen
den achteruitgang van hetgeboortecijfer tëgen te hou-den, dan blijft een van de levensvoorwaarden voor de
ontwikkeling der welvaart ernstig aangetast en zal
Lebensfrage des cleirtseheit Volkes, Berlin, Richard. Schoetz
1929.
Men vergeljke hiervoor verder
ook;
Beitrs.ge
zurn
deutschen i3evi1keruiigsprob1em. Der Geburteiiiifckgang
mi
Deutschen Reich. Soaclerlieft zu Wirtscliaft unci Statistik
No. 5. 1929.
na verloop van enkele tientallen jaren, de bittere
vruchten ervan reeds moeten plukken.
Haarlem, 10-8-29.
Dr. Ir.
B. BÖLGER.
DE RLJKSMIDDELEN.
In dit nummer treft• men aicn het gebruikelijke
overzicht van de opbrengst der Rijksmiddelen over de
maand Juli 1929, afzonderlijk en vereenigd met die
dér vorige maanden van 1929, in vergelijking gebracht
met de raming van dat jaar en de opbrengst over
dezelfde tijdvakken van 1928.
.. De gewone middelen brachten in de afgeloopen
maand
f
43.409.100 op tegen
f
40.653.200 in Juli 1928
envertoonen rnitsdien een vooruitgang van
f
2.755.900.
De totale opbrengst in de afgeloopen maand overtrof de raming met een bedrag van
f
4.147.000.
q De totaal-opbrengst over de eerste zeven maanden
dit jaar bedroeg
f
293.184.800, d.i.
f
1.484.000
meer dan in hetzelfde tijdvak van het vorige jaar. Ook
de raming werd in bedoelde periode overschreden en
wel met
f
18.350.200.
In vergelijking met de overeenkomstige maand van
het vorig jaar vertoonen de grondbelasting, de per-
§oneele belasting, de vermogensbelasti ng, de rechten
op den invoer, het statistiekrecht, de zout-, de ge-
slacht-, de wijn, de bier- en de tabakaccijns, de belas-
ting op gouden en zilveren werken, de rechten en boe-
ten van zegel, de rechten en boeten van successie, van
overgang bij overlijden en van schenking en de loods-
gelden een hooger ophrengstcijfer. Daarentègen brach-
ten minder op de inkomstenbelasting, de dividend,- dn
tantièmebelasting, cle gedistilleerd- en de su ikeraccijns,
cle rechten en boeten variregistratie en de domeinon,
vaarten en wegen. Uit een en ander, alsmede uit de
vergelijking der cijfers, blijkt, dat de loop der midde-
len in de afgeloopen maand alleszins bevredigend mag
worden genoemd. –
In tegenstelling met de beide vorige maanden gaf
de grondbelasting ditmaal weer een stijging in op-
hrengst te zien. Het accres bedroeg
f
167.800, doch
niettegenstaande dezen meevaller bleef de ontvangst
ver de eerste zeven maanden van dit jaar toch nog f250.500 bij die van hetzelfde tijdvak van 1928 ten
achter als ge’olg van een kleine vertraging in de aan-
slagsregeli ng van het dienstj aar 1929. Daarentegen
‘erd de raming, vergeleken over zeven maanden, in
lêt loopende jaar met niet minder clan ƒ 3.494.500
ô’ertroffen, een overigens geheel normaal verschijn-
1, daar cle middelste maanden van het jaar voor deze
belasting zeer gunstig zijn; 7oo kwam in de afgelod
–
pen maand ruim f1.274.000 meer binden dan de ge-
ijd ddelde maandrami ng.
‘. Ook de personeele belasting vertoonde een hooger
ophrengstcijfer (accres
f
284.700), terwijl 1.112 der
.iarning met
f
2.117.700 werd overtroffen. De in de
eerste maanden van het jaar ontstane achterstand
‘.ercl hierdoor eedigszi ns ingehaald. Gerekénci over
zeven maanden werd in 1.929 nog f88.200 minder
itvangen dan in het voorafgaande jaar. Wellicht
‘rindt deze• teruggang voor een. deel zijn verklaring
in de omstandigheid, dat de bij de wet van 28 Decem-
ber 1.926 (Staatsbiad No. 432) tot stand gebrachte
belastingverlaging in de eerste maanden van 1928 nog
iiet kon doorwerken. Wat de raming betreft kan wor-
den ôpgemerkt, dat 1929 tot dusver een surplus op-
levérde van
f
378.800.
De inkomstenbelasting liep opiüeuw in opbrengst
terug, zij het ditrniial met het niet zeer belangrijke
hiedrag van
f
38.700. Deze daling is toe te chrijven
aan de verlaging van het tarief hij de wet van
5 Maart 1.928 (Staatsblad No. 62), welke wet met
ingang van 1. Mei van dat jaar in werking trad, doch
in de eerste maanden haar werking nog niet ten volle
dcccl gevoelen. Dat 1f12 der rming in de afgeloopen
maand bij lange na niet werd bereikt (het nadeel:ig
verschil beliep
f
3.319.900) behoeft niet te verwonde-
758
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
21 Augustus 1929
ren, daar Juli een dér ongunstigste nEiaanden voor dit
middel is. Vergelijkt men de ontvangsten over de
eerste zeven maanden van 1928 en 1929, dan blijkt,
dat de ontvangen bedragen als volgt over de verschil-
lel]cle dienstjaren kunnen worden onderverdeeld:
Jan. t/m’. Juli
1928
Jan. t/m. Juli
1929
1925/26….
f
645.000
–
1926127….
2.990.600
f
419.200
1927128….
,, 57.796.900
,, 1.602.100
192829….
347.400
,, 49.641.400 i
1929130….
-.
,:
802.300
Totaal ..
f
61.779.900
f
52.465.000
Uit deze cijfers blijkt, dat de inkomstenbelasting
in het loopende jaar tot dusver
f
9.314.900 minder
voor de schatkist opleverde dan in 1928, dit als gevolg
van de bovenbedoelde verlaging van het tarief. Het
nieuwe belastingjaar (1929/1930) vertoonde een klein
accres. De raming werd in het tijdvak Januari tfm.
Juli met
f
5.198.400 overschreden, doch hieraan mag
niet te veel beteekenis worden gehecht, daar de main-
den Januari
tfm.
Mei altijd het gunstigst zijn.
De vermogensbelasting leverde een surplus van
f
264.600 boven de inkomst van de gelijknamige maand
van 1928, welk verschil niet aan ‘toevallige omstan-
d:igheden moet worden toegeschreven, doch waarin de
hoogere kohierbedragen van het dienstjaar 1928/1929
zijn te onderkennen. De raming werd in de afgeloo-
pen maand niet bereikt (ontvangst
f
419.600 minder),
doch Juli is doorgaans voor dit middel de slechtste
maand van het jaar. Vergeleken over zeven maanden
bracht het loopende jaar
f
1.415.100 meer op dan het
voorafgaande; voor een deel staat dit in verband met
een vertraging in de aanslagsregeling in het vorige
jaar. Tenslottekan nog worden opgemerkt, dat in de
eerste zeven maanden van het jaar ruim
‘f
1.001.000
boven 1112 der ramirg inkwam.
De dividend- en tantièmehelasting gaf in de afge-
loopen maand een teruggang te zien van f
820.500,
waarbij evenwel moet worden bedacht, dat de op-
brengst van Juli 1928 buitengewoon hoog was. Op
iich’zelf beschouwd, was de ontvangst in de afgeloo-
pen maand niet gering. Een inkomst van
f
5.135.900
(zijnde
f
3.469.200 méér dan 1112 der raming) is voor
dit middel, dat dp zoo
onregeimatige
‘wijze pleegt
binnen te komen, zelfs aan den hoogen kant: Slechts
tweemaal (in Juli 1927 en Juli 1928) kon in de laat
te 5 jaren een hoogere opbrengst worden geboekt.
i)aar de vorige iiaandèn van dit jaar oök vrij gunstig
varen, maakte het opbrengstcijfer over het tijdvak
Januari tfm. Juli geen kwaad figuur. De vooruitgang
hij de eerste zeven maanden van 1928 beliep
f
1.985.300,
terwijl de raming met
f
2.159.200 werd overschreden.
Toch zal dienen te worden afgewacht, of de tot dus-
ver verkregen voorsprong zal wordén gehandhaafd,
daar de volgende maanden stellig hee] wat minder
zullen opbrengen.
i)e invoerrechten bleven zich in stijgende lijn be-
wegen en leverden zoodoende
f
722.900 mé6r op dan
in Juli 1928. Hetzelfde kan gezegd worden va.n het
statistiekrecht, dat ditmaal ook weer een surplus gaf
(
an
f
35.400). Ook de raming werd hij heide midde-
en overtroffen, (voordeelig verschil respectievelijk
f.439.300 en
f
40.900). Bij vergelijking van de ont-
vangsten over zeven maanden blijken de invoerrech-
ten
f
1.191.500 meer te hebben opgebracht dan ii
1928 en
f
2.215.700 boven 1112 der raming. Bij ht
statistiekrecht bedroegen deze cijfers onderscheidem
lijk
f
46.300 en
f
36.900. Gezien ook de gunstige
resultaten van de afgeloopen maanden mogen deze
cijfers as een bewijs van opleving van den handel
worden aangemerkt.
i)€, accijnzen maakten over het algemeen een goed
figuur. Met uitzondering van den gedistilleerdaccijns
en den suikeraccijns gaven zij alle een hoogere in-
komst. De zoutaccijns accresseerde met
f
11.900, waar-
door de daling in opbrengst, welke in de vorige maan-
den van het jaar moest worden geconstateerd, eehtei
slechts voor een gering deel kon worden goedgemaakt.
De geslachtaccijns leverde de record-opbrengst van
f 1.100.000,
een nog nimmer bereikt
opbrengstcijfer,
en
gaf zoodoende
f
201.800 méér dan in Juli 1928. Zoo-als reeds eerder werd opgemerkt, valt hierin vermoe-
delijk het meerder verbruik van inlandsch rundvleesch
te onderkeunen als een gevolg van den dalenden in-
voer van bevroren vleesch en de hooge prijzen vai
liet varkensvleesch. De wijn accijns gaf een stijging in
opbrengst van
f
16.500, waardoor de ontvangsten over
de eerste 7 maanden met ruim f8.000 uitkwa:nen,
boven die van hetzelfde tijdvak van 1928. Daarentegen
liep de gedistilleerdaccijns opnieuw terug; de terug-
gapg beliep ditmaal f571.400 en is toe te schrijven
aan de het vorige jaar in werking getreden verlagiiig
van het tarief bovendien wordt nog steeds accijns
teruggegeven over op 1 Maart ji. aanwezige voorra-
den, waarvan hoogere accijns is betaald. Ook indien
men dit in aanmerking neemt, moet echter worden
geconstateerd, dat de loop van dit middel ‘ver hij de
verwachting ten achter blijft, hetgeen iel hieruit
blijkt, dat in de afgeloopen maand
f
1.108.900 minder
dan de gemiddelde maandraming werd ontvangen.
Aan bieraccijns kwam
f
141.100 meer binnen; de toe-
neming over de eerste zeven maanden bedroeg
f240.400; de warme zomer zal hieraan wel niet
vreemd zijn. De suikeraccijns vertoonde een kleine
daling (van f 11.300), welke intusschen, vergeleken
bij de stijging der vorige maand (f 181.400) van geen’
belang is. Wat ten slotte den tabakaccijns betreft, deze
gaf een stevig accres (van
f
689.100), dank
zij
de ver
–
beterde contrôlernaatregelen; ook gewent het publiek
aan de hooge
prijzen.
Gerekend over zeven maanden
werd reeds
f
1.898.300 geïnd hoven de opbrengst van
Januari tfm. Juli 1928.
Eene vergelijking van de opbrengsten der accijnzen
over de eerste zeven maanden van 1928 en 1929 en
met de raming leidt tot het volgende resultaat:
Opbrengst
Opbrengst
Raming
7 m., 1928
7 m. 1929
7
m.
1929
Zout ……
f
1.182.900
f
1.092.000
f
1.166.700
Geslacht
,,
6.155.600
,, 6.860.000
6.416.700
Wijn ……,,
1.403.300
,, 1.411.600
;, 1.545.800
Gedistilleerd ,,
24.997.300
,, 19.782.900
,,
26.250.000
Bier ……,,
7.583.000
,, 7.823.400
,, 8.166.700
Suiker
,,26.693.500
,, 26.758.100
27.591.700
Tabak ……
13.408.700
,, 15.307.000 , ,, 13.708.300
De belasting op gouden en zilveren werken wees
opnieuw een hooger
opbrengstcijfer
aan, al bedroeg
liet surius ook niet meer dan
f
400. Gerekend over
zeven maanden bleef het loopende jaar nog
f
9.500
hij het vorige ten achter. ‘
Aan zegelrechten werd in de afgeloopen maand
f
408.800 méér ontvangen, waarvan slechts
f
50.600
was te danken aan een ruimer vloeien der heursbelas-
-ting. Toch, bedroegefl de ontvangsten uit dit middel
over de ‘eerste 7 maanden van dit jaar nog
f
1,1.6.000
minder dan in dezelfde periode van 1928 (het zegel-
recht van nota’s van makelaars en commissionnairs in
effecten bracht in dien tijd
f
20.900 m&ir op). Daar-
entegen werd 7112 der raming met f 1.265.300 over-
troffen. De registratierechten vertoonden in dle a:f ge-
loopen maand eene daling van f 231.400 en bleven
ook.heneden de raming (met rond
f
315.000). Dank
zij de ruime baten, die uit deze belasting in de eerste.
maanden van dit jaar reeds werden ontvangen, ten-gevolge van de groote aandeelenuitgiften, wijst hot
opbrengstcijfer over de maanden Jaivari t/m. Juli een
vooruitgang boven 1928 aan van f 4.127.400, terwijl
f
4.481.900 boven 7112 der ramirig kon worden ge-
boekt. De hier besproken groep van middelen geeft
tot dusver alle reden tot tevredenheid.
De successierechten, onberekenbaar als
altijd,
brach-
ten in de afgeloopen maand het réspectabele bedrag
van
f
4.264.000 op, d.i.
f
1.403.400 meer dan in Juli
1928. Mede in verband met de ruime ontvangsten in
de afgeloopen maanden kwam tot dusver in het loo-
21 Augustus 1929
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
759
pende jaar reeds
f 4.163.700
meer binnen dan in het-
zelfde tijdperk van
1928
en
f
3.821.500
boven
7112
der raming. Bij den grilligen loop van dit middel is
de mogelijkheid echter niet uitgesloten, dat het ver-
kregen accres weer in volgende maanden teloor zal
gaan.
De domeinen liepen een weinig in opbrengst terug
(met
f 1.500),
door toevallige omstandigheden. Daar-
entegen gaven de loodsgelden weer een flink accres
(van
f76.000)
en brachten daardoor het voor dit
kleine middel belangrijke bedrag van
f 476.700
in de
schatkist. Dank zij deze ruime ontvangst kwam de
inkomst over de eerste
7
maanden
f 69.400
boven die
van dezelfde maanden van
1928.
De raming werd ccli-
ter nog niet bereikt (nadeelig verschil
f
.
53.600),
waarbij nog valt te bedenken, dat de ontvangsten voor
1929 f 400.000
lager zijn geraamd dan voor
1928.
:De inkomsten van het ,,Leeningfonds
1914″
ver-
toonden opnieuw een vermeerdering en kwamen van
f 6.492.900 op f 6.712.900.
Van laatstgenoemd bedrag
‘as ruim
f 1.984.500
aan de Verdedigingsbelastingen
te danken. In de eerste zeven maanden viel een stij-
ging in opbrengst waar te nemen van
f 2.389.300. De
zegelrechten van buitenlandsche effecten gaven in dat
tijdvak een mindere bate van
f 24.800,
hetgeen op een
lagere emissie van buitenlandsche fondsen wijst.
Voor het ,,Wegenfonds” werd in de afgeloopen
maand
f 4.015.600
ontvangen tegen
f 752.200
in Juli
1928.
Van eerstgenoemd bedrag komt
f 749.000 op
rekening van de Wegenbelasting en de rest of
f 3.266.600 op
die der Rijwielbelasting, die dit jaar
.voor het eerst grootendeels in de maand Juli binnen-
komt. In de eerste zeven maanden van dit jaar kwam aan het Wegenfonds ten goede
f 6.990.600
wegenbe-
lasting en
f 3.350.800
rijwielbelasting (in het vorige
jaar bedroegen deze cijfers resp.
f 6.154.500
en
f 5.449.300).
Verwacht mag worden, dat ook in de
maand Augustus voor een belangrijk bedrag aan
rijwielpiaatjes zal worden verkocht:
Steweag, Tiwag (waterkracht), Krupp, Berndorf,
Mitterberger-Kupfer, Siegl-Lokomotivfabrik, Austro-
Fiat, Puch, Daimler (metaal en machines), Oester-
reichische Fesfabriken, Guntramsdorfer Druekfabrik,
(textiel), Julius Meini (koloniale waren), Leykam-
Josefsthal (papier), Wienerberger Ziegelfabrik, Oes-
terreichische Solo (lucifers), Phönix-Wiener (verze-
kering), Vereinigte Brauereien A.G., Gösser & Zip[
Brauerei (brouwerij), Ratao, Russisch-österreichische
Warenkredit A.G. (Russische goederenhandel.);
in Tsjecho-Slowalcije:
Tatra (auto), Ringhoffer-Werke (machines),
Tschechische Solo (lucifers), Nestomitzer Zuckerfa-
brik, 011eschau (papier), Stölzle-Glas, Böhrnische
Glauzstoffabrik (kunstzijde), Fesfabrik Strakonitz
(textiel)
in Polen:
Golleschauer Portlandzement, ,,Naphta”, Lemberg
(aardolie), Polnische Maschinen- und Waggonfabrik;
in Roemenië:
–
De ,,Lujani” Zuckerfabrik Oernauti;
in Nederland:
De Oontinentale Motorscheepvaart Maatschappij,
Amsterdam,. de Nederlandsche Petroleum Maatschap-
pij, ,,Photogeu” Amsterdam (chemische fabriek), de
Alg. Wolhandel Maatschappij, Amsterdam en de
Amsterdamsche Maatschappij voor Industrie & Han-
del, Amsterdam;
in Engeland:
The Irish Sugar Manufacturing Oompany, Ltd.
(suiker), United Sugar Oompany, Ltd. (suiker);
in Zwitserland:
,,Thonet Mundus”, Zürich, ,,Mundus”, Zürich, Tar-
boaches, Zürich (hout), Farbereien und Drnckereien,
(Jhur . (textiel). –
De
Boden-Credit-Anstalt
omvat de volgende indu-
strieele ondernemingen; –
in Oostenrijk:
– Siemens-Schuckert, Oweag, Steweag, Tiwag, A.E.G.
Union (electriciteit), Oweag, Steweag, Tiwag (water-
kracht), Schoeller-Bleckmann, Styria-Blech, Veit-
scher Magnesit, ,,Steg”, Wiener Lokomotiv-Fabrik,
iJrazer Waggon, Steyr-Werke, Griif und Stift, Styria-
Fahrrad, Schember (metaal en machines), Oesterrei-
hische Textilwerke, Kieinmünchner Spinnerei, Hanf-,
Jute-, Textilit A.G. (textiel), Lenzinger, Neusiedler,
Steyrmühl, Brigi & Bergmeister (papier); voorts Spi-
ritus A.G., Zuckerindustrie, Getreide A.G., Intag
(transportonderneniing), Oesterreichische Bran A.G.,
Liesinger Brauerei, Bau-Ges. Porr, Union-Baumate-
rialien, ,,Ziag” (dakpannen), Hotel Bristol, Erste
Wiener Hotel A.G., Phönix-Wiener (verzekering),
• Donau-Dampfschiffahrt, • EisenbahnwagenLeihgesell-
schaft (transportonderneming);
in Tsjecho-,S’lowctkije:
Cosmanos, Mauthner Textilwerke (textiel), Berg-
und Hütten, Rossitzer- Bergbau, Ringhoff er (machi-
ne), Böhmische Glanzstoffe (kunstzijde), Verein für
chemische und metallurgische Produktion, Export
Maizfabrik Schindler & Stem (moutfabriek);
in Jos go-,Slavië:
Erste Jugoslawische Waggon-, Maschinen- und
BrückenbauGesellschaft, Serbische Berg- und Hütten-
industrie;
in Roemenië:
Aciéries et Domaines de Resita (mijnbouw);
in. Polen:
Erste polnische Lokomotivfabrik, Den tsche Textil-
werke Mauthner, Schlesien;
in Hongarije:
A.G. für Urproduktion (maatschappij voor land-
bouwproducten), Eisenwarenfabrik A.G., Sopron-
Graz; –
BUITENLANDSCHE MEDEWERKING.
INDUSTRIE EN BANKEN IN OOSTENRIJK NA
DEN OORLOG.
Dr. Richard Kerschagi te Weenen schrijft ons:
De verhouding tusschen de industrie en de banken in Oostenrijk is zeer interessant en voor Midden-Eu-
ropa karakteristiek. Speciaal na den oorlog traden
de eigenaardigheden van deze constructie steeds meer
op den voorgrond. Karakteristiek is in de allereerste
plaats de wijze van financiering van de industrie.
Evenals in vele andere landen is het grootste gedeelte
der industrie iii concerns rondom de afzonderlijke
groote ban kinstellingen gegroepeerd. Deze bankinstel-
lingen verschaffen credieten aan de werkelijk belang-
rijke bedrijven in de groot-industrie, waardoor de
industricelen iii hooge mate van de banken afhanke- –
lijk zijn.
Daar Oostenrijk thans nog vier zoogenaamde
groote bankinstellingen bezit, die ook van inter-
nationale beteekenis zijn – de Oesterr. Oredit-Anstalt f9r 1-landel und Gewerbe met een aandeelenkapitaal
van
85
millioen en een reserve van
33.2
ïnillioen S.,
de Aligemeine Oesterr. Boden-Oredit-Anstalt met
een aan cleëlenkapitaal van
55
millioen en een reserve
van
32
millioen S., de Wiener Bank-Verein met een
aandeelenkapitaal van
55
millioen en een reserve
van
26.9
millioen S. en de Niederösterr. Escompte-
Geseilschaft met een aandeelenkapitaal van
37.5
mii-
lioen en een reserve van
23.8
millioen S. – staan de
• groote industriëele ondernemingen voor het meeren-
deel met deze banken in relatie. De afzonderlijke
•
bankinstellingen omvatten in hoofdzaak de volgende
belangrijke ondernemingen.
De 0
esterreichisehe Credit-Anstalt
omvat:
in Oostenrijk:
A.E.G. Union, Elin, Steweag; Tiwag (eleetriciteit),
760
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
21 ugustus 1929
in Zwitserland:
Terejni gte Böhler- Stahiwerke, Zürich, Fanto, Genève
(petroleum), ,,Thesau ris” (verzekering) Zürich;
in Nede•land
Vereini gt Knüpfteppich-Gesselschaft, System Ban-
yai en dochtermaatschappijen in Oostenrijk, Italië,
Frankrijk, Duitschland;
in, Dantzig:
Tabak-Monopol A.G.
De
Niederöster’reichische Escompte-Gesellschaf t
omvat;
–
in Oostenrijk:
,Alpiiie Miontan (zware industrie), 1-lutter &
Schrantz A.G., Oesterreichische Hofherr & Schranz
A.G. ‘(metaal), Ditmar-Brünner (verlichtingsappara-
ten), Manoschek, Landei s (machines), Oesterr.
Brown-Boveri (ei ectri ci teit), Br gl & Bergmeister
(papier), Skoda-W’etzler (chemische fabriek), Hauser
& Sohotka (moutfabriek), Kurtz, Rietschel & Henne-
berg (metaal), Steweag, Tiwag (electriciteit en water-
kracht), Vere.inigte Brauereien A.G., Union-Bauge-
seilschaft, Vereinigte Elektrizitiits A.G., Galizische
Karpathen (mijnbouw), Chemische Fabrik W. Neuber,
Felten & Guilleaurne (electriciteit), Erste österr.
G’lai’izstoff A.G. (kunstzijde), Oesterr. Inwald A.G.
(glas);
in Tsjecho-Slowakije:
Dynami t Nobel (chern:i sche fabriek), Köni gshofe’r
Zement, Inwald Glas, ,,Helios” (lucifers), Tschech-
sche Glanzstoffabrik (kunstzijde);
in Hongarije:
Die Ungarische Hofherr & Schrantz A.G. (machi-
nes);
in Polen:
Die Galizischen Montanwerke (mijnbouw), Zield-
niewski, Krakau (machines);
in Nederland:
Petroleumindustrie Gartenberg & Schreier, Amster-
dam, Société Anonyme des Tabacs d’Orient et
cl’ Outres-mer.
De
Wiener Bank-T/erein
omvat; –
in Oostenrijlt:
Tj
e
ne
i
. Bau-Gesellschaf t, Teppich Haas, Ebreich-
dorf er Filzhut-Fabrik (textiel), Etti & Bergel (wijn
en champagne), Voigt & Co. (chemicaliën), Wiener
Lederinduistrie A.G., Drauland (hout), Daimler, Puch,
Austro Fiat (auto), Wertheim, Marchegger Maschic
nen, Redding Ma’schinen, Elin (eleetriciteit), Oester-
reichische Siemes-Schuckert (electriciteit), KabeiL
fabrik and Drahtindustrie, Oesterreichische Telephon-
fabrik Berliner (electriciteit), Oweag, Steweag (wa
terkrachtcentrale), Brunner Brauereien, Vereinigte’
Brauereien, Hirmer Zuckerfabrik, Semperit (gummi)
Bleiherger Bergwerks-Union, Oesterreichisch-Ameri-
1
kanische Magnesit A.G. (mijnbouw), Hermann Fran-
kel & Söhne A.G. (groothandel);
in Hongarije:
–
Salgo-Tarjaner, Rimamu rany-Salgo-Tarjaner (mijn:
bouw), I-Iermann Herz. Söhne (machines), Un-‘
garische Waggon- and Maschinen A.G., Ungarische
Eisenbahn-Verkehrsanstalt (transport), Ungarische
Gummiwa’rènfabrik, Ungarische Asphalt A.G. (che-
mische maatschappij), Oelwerke Kohn & Co. (chemi-‘
sche fabriek); –
in Tsjecho-Slowakije:
–
-.
Vereinigte Elbe-Schiffahrts A.G. (transport), Noe Stross Textilfabriken, Mannesmannröhren Komotau’
(ijzer), Kabelfabrik Bratislava, Klattauer chemische;
Produkte, Moravia Brauerei;
in Joego-Slavië:
,,Slavex”, (hout), Vereinigte Papierfabriken. Lju-
bljana, Aktienbrauerei Sarajevo, Vares Eisenindustriei
in Polen:
‘
,Kabelfabrik Krakau;
in Duit schi and:
Mannesmannröhrenwerke Düsseldorf (ijzer), Rütt- –
gers Werke A.G., Berlijl1 (chemische fabriek).
* *
*
Dit icorte overzicht geeft aanleiding tot cie vol-
gencle drie opmcrkingen:
in. De verhouding tusschen cle banken en cie in-
dustrie berust in Oostenrijk niet op het principe van
specialisatie, daar de groote bankinstellingen met
verschillénde industrieën in relatie staan. De eenige
uitzondering hierop vormen wellicht de brouwerijen;
steeds meer treden belangrijke ondernemingen in deze
bedrijfstak toe tot de ,,Brau A.G.” (de vroegere Brau-
bank A.G.), die door de Boden-Credit-Anstalt wordt
gecontroleerd. Het feit, dat de groote banken in-
clustrieën van zeer verscheiden aard omvatten, heeft
het voordeel, dat zij beter bestand zijn tegen con-
j unctu.urschommelingen. Anderzijds echter hebben
deze omstandigheden ongetwijfeld de vorm ing van Icartels eenigszins befrweiijkt en de kosten van den
concurrentiestrijd, ten minste tijde] ii k, ver]i oogd.
2o. De banken zijn sterk geïnteresseerd bij cle in-
c!ustrieën der overige successiestaten, hetgeen voor een deel moet worden toegeschreven aan de onder-
linge betrekkingen, dateerende van v66r dcii oorlog,
voor een deel echter ook en hiertoe behooren even-
eens de industrieele betrekkingen met het vroegere
buitenland aan de bdlangen van buitenlandsche
financieele instelliigen bij de Oostenrijksche banken.
3o. Bij
wijze
van uitzondering zien wij, dat bij zeer
groote standaard-industrieën, ‘zooals bij’. de Alpine
Montangeseilschaft, zelfs meerdere groote bankin-
stellingen zich voor een zelfde concern interesseeren,
teneinde de groote credieteischen gezamenlijk te
dragen. –
De financieringstechniek der industrie is in Oos-
tenrijk niet op dezelfde leest geschoeid als in Enge-
]and, waar de banken slechts schuldeischers der in-
clustrie zijn. integendeel, de Oostenrijksche banken
bezitten groote posten industrieele aandeelen, waar-
door zij dus èn aandeelhouders èn tegelijkertijd, tot
op zekere hoogte, schuldeischers in rekening-courant
der industrie zijn. Om dit stelsel geheel te kunnen
begrijpen, moet men het uit een historisch oogpunt
bezien.
• Reeds vôôr . den oorlog heerschte de meening, dat
niet de banken door de industrieën voor financie-
ringsdoeleinden werden opgericht, doch dat veeleer
cle banken de industrieën in het leven hebben geroe-
pen. Aan deze omstandigheid :is het o.a. toe te schrij-
yen, dat het bezit van industrieele aandeelen der ban-
Icen in Oostenrijk ‘grooter is dan wellicht in eenig
ander land. Daarbij komt nog, dat vooral gedurende
den oorlog en de inflatie de industrie in steeds ster-
kere mate een beroep moest doen op de banken voor
het. verkrijgen van beclrijfscredieteu en voor het
financieren van expansie doeleinden Daarmede rees
echter voor de banken de vraag, op welke wijze zij –
cenerzijds haar liquiditeit en anderzijds haar invloed
op de indus,trie konden handhaven. Het eerste wasmo-
eljk èn door herdisconteering van wissels op Icorten
termijn bij de centrale bank èn door uitgifte van aan
deeleri. J-Iiertoe namen
zij
tot
gedeeltelijke
dekking
harer loopende vorderingen op de industrie aan-
deden over,terwijl zij voorts een deel dezer aandeelen
emitteerden, teneinde uit de opbrengst de industrie
in staat te stellen een deel van haar schulden af te
]o’ssen. Men kan zelfs zeggen, dat gedurende den tijd
der grootste inflatie, toen de deposito’s dei banken
geenszins toerei]cend waren voor de financiering van
de industrie, het speculatieve publiek door regelma-‘
tige overneming van aandeelen bij nieuwe emissies
een groot deel ‘der loopende industrieele credietbe-
hoeften f in ancierden. Tengevolge van de beu rscrisi s
van 1924 en 1925 waren de banken . w’ede’r genood-
21 Augustus 1929
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
761
zaak t zelf zeer aanzienlijke posten aandeelen over te
riemen,
hetzij
door het vormen vaci sten nsy nclicaten
aan de beurs, hetzij tot dekking der c1ehetsaldi van
de speculanten.
De oprichting van de Oostenrijksche Nationale
Bank en de defin itieve stabilisatie in het begi ii van
1923 hebben intusschen den weg gebaand voor een
nieuwe wijze van financiering. Een van de eerste ge-
volgen van cle stabilisatie en ook van de ineenstorting
van de effectenspeculaties aan de beurs, was cle bui-
tengewoon snelle toeneming van cle deposito’s hij de banken en spaarbanken, die spoedig de 11,2 milliarci
goudschilling overtroffen. De banken ivaren dus we-
der in st;aat cleposito’s tot liet verleenen van korte
credieten aan te trekken. Hierbij kwamen nog cle bui-
tniandsche credieten, die tengevolge van de bank-
crisis van 1.924 en 1925 tijdelijk waren teruggetrok-
ken, cloh clie, vooral door de verstandige en energieke
politiek van cle Oostenrijksche Nationale Bank, spoe-
ci ig weder bi onenstroomden. Tenslotte trachtte men,
evenals in Engeland en andere landen, de industrie
dcor de uitgifte van obligatieleeningen te financie-.
ren ; voorshands echter met weinig resultaat. Zelfs
cle wet van November 1924, die cle leges en belastin-
gen, verbonden aan de uitgifte van obligaties voor
i nci ustri eele en handelsondernemi ngen, steric ver-
laagde, – welke wet .intusschen vele malen vernieuwd
en aangevuld is – vermocht niet veel te bereiken.
Slechts enkele groote ondernemingen gingen tot uit-
gifte van obligaties over,rnaar de belangrijlcste ‘oor-
waarde voor een goede obl i gati,e-uitgi f te ontbrak
echter, namelijk cle vorming van een groote instel-
ling, die zich met de gemeenschappelijke uitgifte van
obligaties, vooral van middelmatige en kleine bedrij-
‘eu, belastte. De gebruiken van een land zijn nu. een-
maal niet binnen betrekkelijk korten tijd te verande-ren. :l)esniettemin mag oolc hierin geleidelijk verbe
tering worden verwacht, zoocira cle geschikte orga-
nisaties zijn opgericht.
AÂNTEEKENINGEN.
Productie en Handel 1913 en 1923-1927.
Het secretariaat van den Volkenbond heeft op-
nieuw een memorandum over de producti,e en den
handel gepubliceerd. De eerste uitgave van deze ptt.-
hlic:atie versctheen in 1926 en was bestemd voor cle
internationale economische conferentie, die in Mei
1927 bijeenkwam. Op deze confenrentie werd toen de
wenscli geuit, de publicatie van dit memorandum te
contintueeren Een tweede uitgave verscheen in 1928 en clie, waaraan wij hier enkele gegevens ontieenen,
is cie derde.
Dc oiiderstaande tabel geeft de belangrijkste ver-
:nideriiigen aan betreffende dc bevolking, cle procluc-
tie van grondstoffen en levensmiddelen en het hen-
clelsvolum.en, waarbij 1913 als basisjaar werd genomen.
De voornaamste conclusies, waartoe dit overzicht
liauleiding geeft, zijn de volgende:
lo. Bij een vergelijking met de vooroorlogsche cii-
:[ers constateert men, dat in 1.927 cle wcreldproductie
van de belangrijkste grondstoffen en levensmiddelen
met 21 pOt., de wereidhandel met ongeveer 20 pOt.
çn de totale bevolicing met ongeveer 9 pOt. is geste-
gen. De productie is in 1928 nog verder toegenomen,
het voorloopige cijfer bedraagt 125.
2o. De productie van levensmiddelen is niet even
sne1 toegenomen als die van grondstoffen, welke voor ‘dë industrie bestemd zijn. Voor 1927 bedroeg de index
ioor levensmiddelen 1.13 en die voor grondstoffen
ïiiim 135. De voorloopige cijfers voor 1928 zijn
trespectievelijk 1.16 en 139.
L.
3o. In cle periode van 1923-1928 is de wereldpro-
tiuctie van grondstoffen gestegen met 26 pOt., clie
van levensmiddelen met 12 pOt. en die van het totaal
‘Vn11
grondstoffen en levensmiddelen met 18 pOt.
. 4o. De wereldhandel – d.w.z. de hoeveelheid goe-
.deren, die het object is van inter.natiônalen ruil –
is in 1927 9 pOt. hooger geweest dan in 1926. Dien-tengevolge is liet versch:il tusche,n cle ontwikkeling
van den werelcihandel en de toeneming van de pro-
ductie, dat een van cle markantste verschijnselen van
de laatste jaren
twas,
aanzienlijk afgenomen. Af te
:?’nichten blijft, of deze tendenz vlin den terugkeer
iiar het oude evenwicht permanent zal zijn.
50. De opleving van de productie en van demi, han-
del van Europa ijs in 1927 zeer opvallend geweest.
Voor de eerste keer heeft het handelsvolumen van
Europa het cijfer van 1913 overschreden.
De index voor den handel van Europa, met uit-
zond en uig van Sowjet-Rusland, bedroeg 108, d.w.z.
meer dan die van de bevolking (106) en iets minder
clan die van de productie (110).
Go. Wat Noord-Amerika betreft, heeft de productie
n 1927, vergeleken bij 1926, een vermindering te zien
gegeven ten gevolge van de daling van de productie
van grondstoffen. De buitenlandsche handel is echter
blijven stijgen. In 1927 was de bevolking bijna een
vierde, de productie van levensmiddelen en grondstof-
fen meer dan een vierde (voor 1928 waarschijnlijk
L
ongeveer een derde) en de huitenlandsche handel
aeer dan de helft grooter dan in 1913.
70. In Zuid-Amerika is de bevolking sneller toe-
genomen dan in eenig ander werelddeel (ongeveer 40 pOt.). De productie van levensmiddelen en van
grondstoffen is in dezelfde verhouding als de bevol-
8e-
volking
1
Productie van grondstoffen en levensmiddelen
1)
Handeisvolumen
1921
1923
1
1924
k
1925
1
1926
1
1927
1924
1
19251
19281
1927
ln’percenten van de cijfers van 1913
03 Centraal- en Oost-Europa:
.
-.
U.R.S.S.
2
) niet inbegrepen
105
7819 8416
99100
9416
10315
73
84
85 106
U.R.S.S.
2
1 inbegrepen ……
.107
77 8314
10112
10012
108110
64
75 76
93
b)
Overig Europa..
……….
.106
98
103
10819 9819
11516
97
101′
100 110
Europa(1
7
J.R.S.S.
2
)niet inbegrepen)
1.106
88
9314
–
10314
9618
109110
1
90
95 96
108
Europa (U.R.S.S.
2
)
inbegrepen)
107
85
9011
10314
10011
110112
85
91
91
103
Noord-Amerika …………….
123 127
118
12617
130,1 128/9
127.
139 150
155
Centraal.Amerika8) …………
105
15213
169171
16213
154
148
133 133
134
137
ni
..
141
..
128/30
121
130/1
13516
140/1
91
103
106 118
Zuid.Aerika……………..
Afrika
…………………..
111
125
13516
.
14213
14213 14819
97 108
111
119
Azië (Russisch Azië niet inbegr.)
107
110115 117122
12117
122130 123132
124
144
151
152
Dceanië
…………………..
123
107
12213
11718
12819 12113
1
119
132
135 142
–
1
A 10617 –
108110
11819
117120
121/4
4
1
Wereld
……………….
109
B
10314
10213
.,11112
109110
113
4
99
107
110
120
1. C 11013
11619
.
125/30
129,35
135/41
4
)
= ievensmiaaeien + gronustonen.
ii =
levensmiddelen. (J = grondstoffen.
De dubbele cijfers bij de productie wijzen op de verschillende resultaten, die verkregen zijn door als basis van
den index de vooroorlogsche en na-oorlogsehe waarde te nemen.
Unie van de Russische Socialistische Sowjet Bepublieken met inbegrip van Russisch Azië.
8)
Centraal Amerika, Mexico en alle eilanden in de Antillen Zee.
4)
De voorloopige cijfers voor 1928 zijn: A = 125/8;
B
= 116; C = 139145.
762
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERIChTEN
– 21 Augustus 1929
king gestegen, maar de toeneming van den interna-
tionalen handel is minder dan 20 pOt. geweest.
80. De groep van landen, samengevat onder de rU-
briek ,,Centraal Amerika”, biedt, vergeleken met
Zuid-Amerika,’ een merkwaardige tegenstelling, want
de bevolking is slechts met ongeveer 5 pOt. gestegen,
terwijl de buitenlandsche handel met meer dan een
derde en de productie met ongeveer de helft de cijfers
van 1913 overtreffen.
9o. De stijging van de productie in Afrika is even
groot geweest als die van Centraal-Amerika (onge-
veer 50 pOt.), en de toeneming van den buitenland-
schen handel is in overeenstemming met dien van
Zuid-Amerika (ongeveer een vijfde); de bevolking
van Afrika is ongeveer met 11 pOt. toegenomen.
lOo. De internationale handel van Azië heeft zich
ongeveer in dezelfde verhouding ontwikkeld als die
van Noord-Amerika (meer dan 50 pOt.). De produc-tie (niet inbegrepen de productie van levensmiddelen
van China) is met ongeveer een vierde gestegen en
de bevolking met slechts 1 pOt.
ho. De toeneming van de bevolking van Oceanië
is gelijk aan die van Noord-Amdrika; de toeneming
van de productie stemt overeen met dé gemiddelde
toeneming van de wereldproduclie, terwijl de bui-
tenlandsche 11andel meer dan tweemaal zoo groot is.
12o. In 1921 is de totale bevolking van Afrika,
Amerika, Azië eü Oceanië met 10 pCt. toegenomen,
de productie van levensmiddelen en grondstoffen met
29 á 32 pCt. en de internationale handel met 43 pOt.
Hoewel de wijziging van de verhouding’ vergeleken
met 1913, tusschen de prijzen van onafgewerkte pro-.
ducten en die van industrieproducten – ten minste
w’at Europa betreft – nog een zeer belangrijke
factor ‘blijft vormen, moet men niet minder beteeke-
nis hechten aan de tendens, die zich duidelijk in den
loop van de laatste jaren heeft geopenbaard naar
een terugkeer van het oude evenwicht.
Vergeleken met 1913 schijnen de prijzen van de in-
dustrieproducten als een geheel genomen (met uit-
zondering van de nieuwe industrieproducten of van
die, welke gedurende de naoorlogsjaren een markante
en buitengewone ontwikkeling te zien hebben gege-
ven) in 1921 nog boven die van de grondstoffen en
voedingsmiddelen te blijven. De prijzen van de producten van de extractieve in-
dustrieën schijnen aanzienlijk lager te zijn dan die
van de agrarische producten.
* *
*
Uit dit korte exposé blijkt duidelijk, dat niettegen-
staande de vooruitgang in 1921 veel aanzienlijker is
geweest voor Europa dan voor welk ander wereiddeel
ook, de ontwikkeling sedert 1913 in het overige ge-
deelte van de wereld grooter is geweest. Dit blijkt
iiit dc belangrijke veranderingen in de aandeelen van
de wereldtotalen, die aan de verschillende con tinen-
tale groepen komen, vooral wat den handel betreft.
In 1927 is het aandeel van Europa in den interna-
tionalen wereldhande] sedert 1913 afgenomen met
1,4 pOt. (van 58,4 pOt. tot 50,4 pCt. van het totaal).
Het aandeel van Noord-Amerika is gestegen met
28 pCt., dat van Azië met 27 pOt. en dat van Oceanië
met 15 pOt. Het aandeel van Zuid-Amerika is eenigs-
zins gedaald en dat van Afrika is ongeveer hetzelfde
gebleven.
De veranderingen van het aandeel van de diverse
wereiddeelen in de totale productie van goederen zijn
minder aanzienlijk geweest. Het aandeel van Europa
is gedaald met 19 pCt. en dat van Oceanië is niet ver-
anderd. Daarentegen is het aandeel van Azië en
!
Noord-Ameiika gestegen met respectievelijk 2 en’
5 pCt., het aandeel van Centraal Amerika (inclusief’
Mexico) en Zuid-Amerika mdt 18 pCt. en dat van
,
Afrika met 20 pCt.
Uit de voorloopige gegevens, waarover men be-
schikt, blijkt, dat de productie van grondstoffen even-
als de internationale handel van Europa zich in 1928
is blijven ontwikkelen. Evenwel is de expansie in het
overige gedeelte van de wereld niet zoo markant ge-
weest en bijgevolg neemt men een geringen terugslag
waar op de tendens, die in 1927 heeft gekenmerkt.
De veranderingen, die voortvloeien uit de ver-
schuiving van de wereldbevolking als één geheel be-
schouwd,
zijn
van zeer geringe beteekenis.
Dit zijn in groote trekken de conclusies, waartoe
een onderzoek naar de beschikbare gegevens van de
bevolking, de productie en den handel heeft geleid.
Deze zijn gebaseerd op statistieken, die dikwijls moei-
lijk te vergelijken en zelden geheel vblledig zijn, om
mathematisch juiste of absoluut definitieve gevolg-
trekkingen te kunnen maken. Hierom moet men niet
zoo zeer op de absolute waarde van een of ander cijfer
afgaan als wel op de algemeene tendens, die uit het
verzamelde feitenmateriaal spreekt.
De rentabiliteit van de industrie in Oostenrijk.
In aansluiting op het in dit nummer gepubliceerde
artikel over’ de verhouding van bankên en industrie
in
Oostenrijk,
volgen hieronder enkele gegevens over
de winsten en verliezen in 1921 van de voornaamste
industrieele ondernemingen.
In Oostenrijk bestonden in 1927 705 industrieele
naamlooze vennootschappen, waarvan 522 haar balans
publiceerden. Het nominaal aandeelenkapitaal van
deze maatschappijen bedroeg meer dan 1 mi’lliard S;
met reserves 1,55 milliard S. 353 maatschappijen
werkten met winst, 166 met verlies en 3 zonder winst
of verlies. De netto-winst bedroeg 58,11 millioen S.
(in 1926 slechts 40 milijoen S. of 3,8 pOt. (‘in
1926 slechts 2,1 pOt.) van het eigen kapitaal. De
resultaten waren aanzienlijk gunstiger dan in 1926.
De winst, in procenten van het eigen kapitaal uitge-
drukt, bedroeg voor de verschillende groepen: mijn-
bouw 0,8, waarvan erts en gieterij 2,5, kolen (verlies)
14,3; bouwmaterialen 4,2, metaalbewerking 2,6, waar-
van ijzer en staal 3,1; machines en instrumenten 3,0,
waarvan machines 1,2, automobielindustrie
1,0,
ver-
lichting en stroom 4,3, waarvan opwekking van elec-
triciteit 3,6, electrotechnische industrie 5,6; che-
mische industrie 6,9, bouwvakken (verlies) 1,4, pa-
pier, drukkerij en uitgeverij 3,5; textielindustrie 4,9,
waarvan spinnerijen en weverijen 6,0, hennep, vlas,
jute 15,6, ververj en drukkerij (verlies) 5,0; leder-
fabrieken 1,6; rubberverwerking 3,6; houtbewerking
(verlies) 2,8; voedings- en genotmiddelen
1,4;
manu-
facturen (vr1ies) 2,0.
• Van de verschillende bondstaten had de industrie
van Stiermarken het grootste succes met 4,1 pOt. en
die van het Burgenland met een verlies van 9,6 pOt.
het minste. Het rendement van de Weensche industrie
bedroeg 4,1 pOt., van de Neder-Oostenrijksche slechts
0,1
pOt., van Boven-Oostenrijk 3,4 pOt., van Salzburg
een verlies van 0,2 pOt., Kiirnteu 1,4 pOt., T.irol
3,4 pOt., Vorarlberg 4,4 pOt.
Indexcijfers van groot- en kleinhandeisprijzen
in Nederlandsch-Indië.
De maandstatistiek 1929 No. 4 van het Centraal
Kantoor voor de Statistiek te Weltevreden bevat o.m.
het volgende:
Invoer.
De serie van de invoerartikelen omvat
72
arti-
kelen, welke in vijf groepen zijn verdeeld.
Bij de groep textile goederen was de prijs van ruwe su-per,s iets hooger. Bij de andere artikelen deden zich geen
wijzigingen voor. Het groepsindexeijfer bleef ongewijzigd,
111.
172.
Bij de groep levensmiddelen daalden de prijzen van
bui-
tenlandsche rijst, nI. Rangoonrijst, van
f
13,75
in Maart
tot
f
13,-
in April en Saigonrijst van
f
13,28
tot
f
13,-.
Het groepsindexcijfer bedroeg in April
148
tegen
149
in Maart.
Het indexcijfer van de groep metalen daalde met twee
punten tot
142
door de lagere prijzen voor plaa.tijzer en lood.
Bij de groep Chemicaliën en Verfstoffeu deed de scherpe
daling van zoutzuur van
f
30,-
per flesch van
50 liG.
tot
f
19,-
het indexcijfer dalen van
143
tot
140.
Bij de groep diversen vielen geen prijsveranderingen te
constateeren, het indexcijfer bleef
166.
0.
21 Augustus 1929
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
763
Het algemeen indexcijfer voor den geheelen invoer daal-
de in April met een punt tot
155.
Uitvoer.
De serie uitvoerartikelen omvat
20
producten.
i)e rubberprijs van Februari en Maart ad
63
cent per
34. KO. kon zich in April niet handhaven, en claaldè tot
gemiddeld 56 cent.
De prijs van koffie daalde van
f
101,19
per 100 K
.
G. in
Maart tot
•f
94,31
in April, die van witte peper van
f
252,62
tot
f
230,69.
1)e hooge suikerprjs van Maart was in April niet meer
te handhaven. Zooals ook in de vorige maandoverzichten
van ,,Prijzen en Indexeijfers” werd vermeld, hebben de
suikerprijzen gedurende de laatste maanden betrekking op
zeer kleine partijtjes voor binnenlandsche consumptie.
Vast waren dc prijzen van citronella-olie, kapok, kapok.
pitten, mais en vooral koehuiden. De prijs van dit laatste
artikel steeg van
f
198,31
in Maart tot
f
206,44
in April.
Het algemeen iridexcijfer van alle uitvoerartikelen be.
droeg
in
April
127
tegen
130 in
Maart.
Het algemeen indexcijfer van den geheelen groothandel,
ii,- en uitvoerartikelen tezamen, bedroeg
149
tegen
151
in Maart.
Indexcijfers van
72
invoer- en
20
uitvoerartikelen in den groothandel te Batavia, Soerabaja en Semarang.
•
Invoerartikelen.
–
,a
,
a
….,
–
na?
q
ij
–
El
d
1913.
100 100
100
100
100 100
100
100
1923.
207
163
174
170
169 180
150
173
1924.
213
164
167
160
188 178
155
173
1925.
208
161
160
150
185
172
146
166
1926.
185
157
151
153
169 185
137
159
1927.
174
148
149
149
173 160
130
154
1928.
172
149
141
144
162
155
127
149
April
1928.
173 149
140
144
157
155
133 150
Mei
,,
.
174 146 140
144
164 156
132
151
Juni
,,
.
174
146
140
144
163
155
129
150
Juli
,,
.
173
147
140
143
165 156
126
150
Augustus
–
172
148 140
143
160
155
121
148
September
.
172 149
141
142
164
155
123
149
October
.
173 150 142
142
164
156
124
149
November
.
171
151
143
143
167 156
124
149 December
.
171
149
143 143
167 156
124
149
Januari
1929.
171
150
143 143
166
156
126
150
Februari
,,
.
172
151
140
143
166
156
127
150
Maart
,,
172
149
144 143
166 156
130
151
April
,,
.
172
148
142
140
166 155
127
149
1)
20
art.
1)
12
art.
8)
12
art.
‘) 15
art.
5)
13
art.
Kleinhandels prijzen.
De serie indexcijfers van artikelen
van iii- en uitheemsehen oorsprong (tabel V) is zoo samen-
gesteld, dat cle inheemsche en de uitheemsche groep geheel
parallel zijn.
])e serie inheemsche artikelen gaven in Mei wat lagere
prijzen te zien. De prijs van suiker daalde van
13
cent tot
1134
cent per kattie, kippeneieren van
f
0,6334
tot
f
0,6134
Indexcijfers van kleinhandeisprijzen van verbruiksartikelen van in- en uitheemschen oorsprong te Batavia.
In-
heemech
1)
Uit-
heemsch
1)
Totaal
Voeding
8)
1913114
100
100
100
100
1923 ..
194
173
183
182
1924 .
.
182
158
170
170
1925 ..
.
169 152
160
159
1926 ..
169 148
159
156
1927 .
.
166
147
157
155
1928 ..
160 148 154 153
Mei
1928 ..
180
150
155 154
Juni
..
155 148
152
150
Juli
…
160 147
154
152
Augustus
..
160
146 153
152
September
. .
160 147 153
151
October
..
161
147
154
152
November
..
161
146
154
152
December
.,
..
164 146
155
153
Januari
1929
. .
162
146
154
151
Februari
,,
..
165
145
155
–
153
Maart
,,
..
166
145 155 154
April
,,
…
164
145
154
152
Mei
,,
. –
161
145
153
151
) 20
artikelen.
‘) 35
artikelen.
• per 10 stuks en aardappelen van
f0,13
tot
f
0,llY
2
i
per
– kattie.
Van de drie soorten rijst in deze serie opgenomen gaf
alleen
–
Krawangrijst een kleine daling te zien, ni. van
f 1,27
tot
f
1,22
per gantang.
Het indexcijfer van de prijzen van de inheemsche arti-
kelen bedroeg in Mei
161
tegen
164
in April. Het indexcijfer van de uitheemsche artikelen bleef gelijk
– aan dat van April,
al. 145.
De prijsveranderingen waren
van -zeer geringe beteekenis.
Het algemeen indexeijfer van den gebeden kleinhandel daalde met een punt tot
153.
Iasserprjzen.
De gemiddelde passerprijzen van
119
pas.
isers op Java en Madoera geven voor de producten padi en
-. beras wat lagere prijzen te zien.
De prijs van padi boeloe daalde van gem.
f
4,92
in Maart
tot gem.
f
4,67
in April, die van beras No. 1 van
f
12,12
– tot
f
11,95.
De prijzen van mais en cassave waren iets vaster. Ge-
pelde mais No. 1 steeg van
f
4,66
per picol tot
f
4,79,
die
van cassave No. 1 van
f 1,29
tot
1,37.
– De prijzen van gaplek daarentegen bleven onveranderd
op gem.
f
2,15
per picol.
BOEKAANKØNDIGING.
Prof. Dr. Ernst Tiessen, Deutsche
Wirtsc haftsatlas,
herausgegeben vom
Reichsverband der Deutschen Indus-
trie. Mit Geleitwort von Generaiclirek-
tor Dr. Albert Vögler, Berlin (Reimar
Hobbing) 1929. Mk. 90.—. –
In de Januari-aflevering van Petermanns Mittei-
lungen van 1918 publiceerde Prof. Tiessen een arti-
kel, waarin hij het denkbeeld van ,,Einheitskarten”
als statistisch-kartografische basis voor de economi-
sche geografie ontwikkelde en bepleitte. Thans is hij
blijkbaar zoover gevorderd, dat hij het denkbeeld ge-
heel tot een atlas heeft uitgewerkt. Er is inderdaad
veel voor te zeggen om bij het maken van economisch-
statistische kaarten een uniforme bewerking toe te
passen.
Het uniforme systeem van Prof. Tiessen bestaat
daarin, dat hij voor de agrarische productie, bijv. van de aardappelproductie, gebruik maakt van een arcee-
ring, bestaande uit een rooster van meer of minder
dichte verticale eenheidsljnen. Deze laten weliswaar
toe de meer of mindere verdichting der productie in
bepaalde gebieden duidelijk voor te stellen, het kaart-
beeld zelf wordt er echter geheel door bedekt, zoodat
men moeite heeft zich te oriënteeren. Om hoeveelhe-
den, procenten e.d. voor te stellen gebruikt Prof. T.
een staafsysteem, doch z66 dat al te groote lengten
worden voorkomen. Hij bouwt daartoe de staven op
uit ,,Einheitsliniën”, ,,Doppelliniën” en ,,Balkenli-
niën”. Het bezwaar van het verdwijnen van het kaart-
beeld geldt ook voor de verkeerskaarten, waarop Prof.
Tiessen de grootte van het vervoer door bundels van
de gewone eenheids- en andere lijnen heeft voorgesteld,
zoodat men de verplaatste hoeveelheden door een een-
voudige optelling kan vinden. Eventueel tegenverkeer
wordt door een kleine pijltjes-signatuur (in pOt. van
het verkeer in de hoofdrichting) aangegeven. Door
gebruik te maken van verschillende kleuren kunnen op dezelfde kaarten het verkeer te water en het ver-
keer te land, en deze beide weer onderscheiden naar
biunenlandsch en buitenlandsch veerkeer, – worden
voorgesteld. Voor ieder ,,Verkehrsbezirk” wordt dan
cle totale goederenbeweging weergegeven door cirkels,
waarin door verschillende sectoren het vdrkeer nog
eens kan worden onderscheiden naar binnen- en bui-
tenlandsch verkeer, naar spoor- en waterverkeer, en
naar aankomst en verzending.
Men heeft inderdaad eenigen tijd noodig om op
deze kaarten thuis te geraken, doch eenmaal er mede
vertrouwd kan men er – juist door het streng door-
gevoerde systeem van Einheits-, Doppel- und Balken-
liniën, d.z. enkele, dubbele en twintigvoudsljnen, –
zeer veel op vinden en uit afleiden. Van den atlas- is
thans ongeveer een derde deel gereed. De kaarten zijn
1764
ECONOMISCWSTATISTISCHE BERICHTEN
21 Augustus. 1929
gdvtt ih,en lin’nen band, ivaaiin me door een t
schroefsysteem de beide later verschijnende derde
deelen alsnog kan aanbrengen. t
Een
32
:
tal kaartei zullen de gegevens uit de be-
roepsstatistiek, den buitenlandschen handel, het bin-
nenlandsch goederenverkeer, het postverkeer enz. be-
iatten. Een tweede groep van 19 kaarten behandelt
de brandstoffen en de electriciteit. Een derde groep
(60
kaarten) bewerkt de industrieën der ,,Techni-
schen Rohstoffe”: mtaa1industrie, steen-, porcelein-
en cementinciustrie, chemische industrie, houtindus-
trie, textielindustrie. Een vierde groep van
59
kaar-
ten zal tenslotte de landbouw-industrieën en de indus-
trieën van voedings- en genotmiddelen behandelen.
Onder de reeds verschenen kaarten vinden wij o.m.
een kaart van het totale goederenverkeer, een kaart
va’n het kolenvervoer (steenkool, cokes, bruinkool),
een kaart van de in de electriciteits- e.a. industrieën
werkzame personen. Van alles wat wordt voorgesteld
treffen wij een kaart van den toestand omstreeks
1913
aan en een volgens de laatste gegevens (d.i. dus onge-
veer
1926).
Met belangstelling zien w
T
ij de verdere vol-
tooiing van dezen atlas tegemoet. .
W.E.B.
ONTVANGEN BOEKEN.
Böpke, Dr. Wilhelm: Die Theorie der Kapitalbil-
du.ng.
(Recht und Staat
63.)
J. B. 0. Mohr
(Paul Siebeek) Tubingen. (M. 1.80).
Deze brochure, welke de door den schrijver eenigen tijd
geleden voor de Nationalökouomische Gesellschaft te Wee-
hen gehoudep voordracht bevat, tracht het nog wiinig on-
derzochte verschijniel vii.n de kapitaalvorming, dat op het
oogenblik in het brandpunt der belangstelling van de eco-nomie staat, in haar economische en sociale vertakking te
schetsen.. Hierbij kon de kennis, clie door de economische
onderzoekingen op dit tamelijk verwaarloosde gebied tot
nu toe werd verkregen, als bouwsteenen worden gebruikt.
• Na een korte schets van het proces der kapita.&lvorming, worden de verschillende vormen en bijzonderheden onder-
zocht. De meeste aandacht wordt gewijd aan het onderzoek
naar de verschillende factoren der kapitaalvormiug, waarbij
speciaal de sociaalpolitieke van beteekenis zijn. Het slot
van deze bijdrage tot een theorie van cle economische ont-
wikkeling vormt een verklaring van de grenzen der ka-
pitaalvorming, en het verband hiervan met cle conjunctuur.
Dr. Georg’Lante: Die Bedeutun.g der chemisch-teelt-
nisc hen Verf ahren für die Entdicklung und lca-
pitalistische Verfiechtung der Kunstseiden-In-
dustrie.
(Preis M. 1.—). Verlag von L. A. Klep-
zig, Leipzig 0 1.
Met cle toenemende beteekenis van het gekruik van kunst-
zijde in de textielindustrie, is het niet slechts voor den
textielfabrikaut en den textielhandelaar, doch ook voor
eiken belanghebbende, noodzakelijk om over cle productie
eu het vc.ribru;ik van de verschillende kunetzijdesoorten en
over cl.e internationale betrekkingen van de .groote concerns
en inclustrieele groepen georiënteerd te blijven. Ook de
leek weet heden reeds, dat er groote belangrijke verschillen
bestaan tussohea viscose, koper- en acetaatzijde, die speciaal bij het vervei, orp den voorgrond treden. Door een duidelijke
beschrijving van de verschillende procédé’s karakteriseert
de schrijver in dit kleine boek van slechts 90 bladzijden
de •verschillehde soorten •kunstzijcle. Voorts schetst hij cle onbwikkeling van
.
de Duitsehe en buiteniandsche kunst-
-zijdefabr.ieken, haar onderlinge groepeering en internatio-nale verwikkelingen en haar prijspolitiek.
Mr. H. Schaapveld en Mr. Dr. P. J. Witteveen: De
Wet op de Naamlooze Vennootschap.
Tweede
Druk, (N.V. H. van der Marck’s’ Uitgevers-Mij.,
Amsterdam. Prijs
f 2.50).
In ccii boekje van een zeer handig formaat, hebben de
schrijvers een beknopte en practische toelichting gegeven
op te nieuwe wet op de naamloze vennootschap. Zeer in
het kort wordt eeu uiteenzetting gegeven van de juridische
vragen, die zich bij de naaznloo.ze vennootschap voordoen,
waarbij telkens verwezen wordt naar de bepalingen der vet,
die in haar geheel achter in het werkje is afgedrukt.
De tweede druk was noodzakelijk geworden, mede door
Lanneinilig van de wtetsuovelle omtrent de publicatie van
(te balans en winst. dn verliesrekening
Zooals uit het voorwoord b]ijkt, is dit boekje vooral
bestemd voor directeuren en counnissarissen van naamlooze
ven iootschappen.
Unie iJan Utrecht en Plakicaat van Verlatinge. De
wording van den Nederlandschen Staat
door Dr.
Z.
W. Sneller,
1
–
loogleeraar aan de Nederlandsche
Handelshoogeschool te Rotterdam. Uitgegeven
voor de Vereeniging voor Staatkunde van de stu-
denten der Nederlandsche Handelshoogeschool
door
W.
L. & J. Brusse’s Uitgeversmaatschappi.j
te Rotterdam in
1929.
Nïilmij’s Verjaardag-Kalender.
Levensverzekeririgs
Mij. ,,Nillmij”.
Mededeelin gen van het normalisatie-bureau voor Ar-
beidszaken in de
Metaalnijverheid
(N.A.M.).
Am-
sterdam, April
1929;
N.A.M., Amsterdam.
Deze Mededeelingen bevatten: Gemiddeld uurloon en ge-middeld utiriukomen der werklieden, werkzaam bij de leden
van tien Metaalbond.
De varkensfolcicerij en -mesterij in Denemarken
door
Ir. H. G. A. Leignes Bakhoven en Ir.
W.
de
Jong, Rijksveeteeltcousulenten. ‘s-Gravenhage,
z.j.; Algemeene Landsdrukkerij, ‘s-Gravenhage.
De beteekenis van de Coöperatieve productiebedrij-
ven,
door K. de Boer.
Referaat, gehouden ter algemeene vergadering van de
Coöperatieve Groot Haudelsvereeniging ,,De Handelska. mer” te Maastricht.
Vijfde Jaarboek der Alg. R.K. Werk geversvereeni-
ging 1926-197.
Tilburg z.j.; Drukkerij
B.
van
Eerd & Zn.
ft’ F.V.1J
oiel
91J1!
PRODUCTIE DER STEENKOLEN-, BRUÏN-
KOLEN- EN ZOUTMIJNEN.
(Gegevens verstrekt door den Hoofdingenieur der mijnen.)
T. Gezamenlijke Steenkolenmijnen.
Aril
Jan./Apr. Jan./Apr.
1929
1929
1
1928
Prod. Steenkolen in tonnen’)
944.786
3.702.911
3574.876,4
Aantal normalewerkdagen .
25
101 101
H. Bruinkolenmijn ,,Carisborg”.
April
Jan./Apr.
Jan./Apr.
1929
•
1929
1
1928
Netto-productie in tonnen. .
24.613
2
)
30.465,4
70.575
Aantal normale werkdagen
25
31
101
III. Zoutmijnen.
(Kon. Ned. Zoutindustrie te Boekelo.)
April
1929
Jan./Apr.t
1929
Jan.JApr.
1928
Afgeleverd:
Geraif.
zout ……..(ton)
2.969
12.613 10.520
Industriezout
…….(
)
41
–
172
272,5
Afvalzout
.
………(
)
140
1.010 537
Aantal normale werkdagen
26
102
102
Arbeiders.
Gezamen-
n-
Brui
Aantal.
lijke
Steenkole.
n.
kolenmn
ij
Zoutmijnen
mijnen
,,Carisborg”
1Mei 1929
(10.5068)
170 178
24.541
4
)
{
9.461
8
)
164
139
1 Mei
1928
……………
24.5314)
1)
Sedert 1 Jan. 1929 is hierbij de hoeveelheid kolenslik
inbegrepen.
2)
18.248 ton ruwe bruinkool en 6.365 ton bruinkoolbrik.
8)
bovengronds.
4)
ondergronds.
21 Augustus 1929
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
765
OVERZICHT DER RIJKSMIDDELEN
(In Guldens)
j
uli
“Sedert
1 Januari
1929
Overeen-
komstige periode
1928
Directe belastingen.
3.056.496
15.969.111
16.219.645
Personeele belasting
3.992.661
i
3.503.753
13.591.
(
58
Inkomstenbelasting
3.346,800
52.465.08
61.779.899
Vermogensbelasting ..
645.382 8.876.008
7.460.919
belasting …….
–
…
–
5.135.872
.
13.825.902 11.840.590
Grondbelasting
…….
Invoerrechten.
–
._
. –
..
5.605.997
38.442.405
36.650.887
Dividend- en tantime-
Statistiekrecht.
.
415.865 2.661.851
2.61 5.571
A.ccijnzen.
Zout
–
………,. ..
…
174.062 1.092.006 1.182.881
Geslacht
………
1.099.992
6.860.057 6.155.587
61.330 1.411.553
1.403.271
2.641.079
19.782.912
24.997.308
1.403.004 7.823.426
7.583.031
4.310.656 26.758.089 26.693.542
Wijn ……………………….
Tabak …………….
2.140.522
15.306.986 13.408.698
Belasting op gouden en
Gedistilleerd ………….
‘Bier
……………………
zilveren werken ……
82.879 584.630
594.101
Indirecte belastingen.
‘2.438.454
2
16.431.945
8
16.547.929
Suiker
……………..
Zegelrechten . … … … …..
–
Registratierechten
1.935.000
20.231.919
16.104.548
..
4.263.977 25.988.186 21.824.453
Domeinen, wegen en
..
Successierechten………
173.290
1.894.441
1.839.117
Staatsloterj
–
9.055
411.450
413.117
vaarten
………
Loodegelden
–
.. … ..
.
476.701
2.863.094
2.793.684
Totaal.Generaal.. 43.409.0741
293.184.752 291.700.736
1)
Hieronder begrepen
f
603.964 wegens zegelrecht van
nota’s van makelaars en commissionnairs in effecten, enz.
(Beursbel.).
2)
Id.
f
4.762.735.
8)
Id.
f
4.741.811.
HEFFINGEN VOOR HET LEENINGFONDS 1914.
–
,.
Sedert
1 Januari
1929
Overeen-
komst (ge
periode
1928
Verdedigingsbelast. 1.
,
,791.371
10.213.422
1
10.694.296
Verdedigingsbelast. II
1.193.224 17.493.915
16.590.956
Opcenten:
3.209.315 3.257.234
Personeele belasting
719.252
2.585.380 2.701.126
Grondbelasting——–614.938
Inkomstenbelasting
34.767
—
369.309 1.391.422
Vermogensbelasting
–
379.835
4.980.021
1.950,.526
Dividend
,
en tantiëme-
..
.
belasting
.
……
4.562.548
3.907.395
Accijns op Suiker ..
862.131
5.351.618 5.338.708
Wijn
12.266
.694.838
.
264.108
282.310
280.654
Gedistilleerd
……….
1.
..
1.978.291
2.499.731
Zegelrechtvan buitl. eif.
146.194 799.251
824.004
– –
Totaal..
.
6.712.924
51.825.380
49.436.052
1)
‘J.’otaal ja en Ib.
HEFFINGEN VOOR HET WEGENFONDS.
Wegenbelasting ……….748.969
6.990.582
6.154.503
Rijwielbelasting ………3.266.620
3.350.820
1
5.449.302
Totaal ………..4.015.589
10.341.402 11.603.805
1)
90
0
/0
der werkelijke opbrengst; art. 39 der Wegenbel.wet.
SPLITSING VAN DE OPBRENGST DER GROND., PERSO-
NEELE-, INKOMSTEN- EN VERMOGENSBELASTING SEDERT 1 JANUARI 1929.
Dienstjaren]
Grond- belasting
Personeele
belasting
Inkomsten-
belasting
Vermogens-
belasting
1926127
–
–
419.211
1.374
1927/28 9.711
230.462
1.602.111 36.211
1928129
4.033.006 4.073.247 49.641.417
8.699.464
1929/30
11.928.394
9.200.044 802.289
138.959
Totalen
15.969.111
113.503.753
52.465.028
8.876.008
POSTERiJEN, TELEGRAFIE EN TELEFONIE.
–
Opbrengst
Juli 1929
Juli 1928 –
Posterijen……………
f
4.698.576,-
f
4.413.337,-
Telegrafie …………….,,
695.887,-
665.918,-
Telefonie ……………,, 5.315.477,-
5.181.964,-
STATISTIEKEN EN OVERZICHTEN.
N.B. ‘” beteekent: Cijfers nog niet ontvangen.
GELDKOERSEN.
BANKDIS CONTO’S.
d
1
Vrsch.inR.C.7
Disc.Wissels.
5425Mrt.’29
Zwits.Nat.Bk.
3422 Oct.’25
Bel.Binn.Eff.6
25Mrt.’29
N.Bk.v.Denem.5
24Juni’26
25Mrt.’29
ZweedscheRbk
4424Aug.’28
Javasche Bank. ..
5422 Juli’29
Bank v.Noorw. 5427 Mrt.
1
28
‘Bank van Engeland 54 7
Feb.’29
Bk. v. Tsjecho.’ DuitscheRijkabank 7425Apr ’29
slowakije .. 5 8Mrt.’27
Bank v. Frankrijk.
3*19 Jan.’28
N.Bk.v.O’rijk. 7424
Apr’29
Belgische Nat. Bnk. 5
1Aug.’29
N. Bk. v. Hong. 8
24Apr’29
.Fed.Res.BankN.Y. 6
9Aug.’29
Bank v. Italië. 7
14Mrt.’29
Bank van Spanje
5419 Dec.’28
Z..Afr.Res.bnk 54
9Jan.
1
28
OPEN MARKT;
1929 1928
1927
1914
17
2117
Aug.ug.
5110
129Juiil
13
1
18
15120
20124
Aug. Aug.
3Aug.
Aug.
Aug.
Juli
Amsterdam
Partic.disc.
4I8116
418-5
43/4_5
5-
1
116
41116-3116
3h18_
1
10
3
1
18
1
11i
Prolong.
–
431
4
33/4..41j2
4
1
/25
3314.4114
3
1
14
.1
12
2
1
14-814
Londen
Daggeid…
3
1
I2-4
1
12
3
1
12-4
1
12
3-5
11
3501
2
1
12-5
2-5
131
4
-2
Partic.disc.
5I11
45
..11
511
1
_11
5.)/_11
3
571_11
4
‘(4
5
/16
4
5
I1-18
211
4
8/
4
Berlijn
Daggeld
. . .
7
1
1-8
3
1
6-8
3
14
6
1
12-I0
7
3
14-10
41
12-8
1
12
4
1
I2-6
1
I2
. –
Partic.disc.
30-55 d..
.
–
7
1
14
7
1
1s-
1
14
7
1
14-
3
1
651
531
4
–
56-90 d…
–
7
11
8
7
1
(8.
1
(4
7
1
14-1
6
5
1,
5
3
14
2
1
(,-
1
(
1
Waren-
wechsei.
–
7:114
718-8
7314_715
6
7
1_7
5
7
/86
1
14
–
Veu,
York
Daggeld
)
7..1/
68
1
1,
7-12I1
1012
1
14
41
12_
73
14
4I8
1
1
3
1
12-4
1
8
14.2
1
12
Partic.disc.
511
4
5114
51,
5
1
18
11
311
4
–
1) KoêrS van 16 Aug. ei, daaraan voorafgaande weken t/m Vrijdag.
WISSELKOERSEN.
KOERSEN IN NEDERLAND.
Data
New
Londen
Berlijn
Parijs
Brussel
Batavta
York’)
13 Aug. 1929
2.49ii,,
12.101,
59.444 9.764
34.71
99
14
,,
1929
2.4951,
12.10
?
s
Y
59.444
9.764
34.71
99%
15
,,
1929
2.49
11
/,
12.108/,
59.454
9.764
34.72
99%
16
,,
1929
2.4981,
12.10,
1
,
59.44
9.77
34.71
998%
17
,,
1929
2.4951,
12.10.
1
,
59.444
9.774
34.71
99%
19
,,
1929
2.49i1,,,
12.10k
59.454
9.774
34.71
99%
Laagsted.w.’)
2.49
85
1
6
12.09%
59.41
9.754
34.69
99%
Hoogste d.wl)
2.49%
12.1051
8
59.46 9.78
1
34.73
100
12 Aug. 1929
2.49
“,
12.10k
59.43
9.764 34.72
99%
5
,,
1929
2.49’oj,,
12.118/
8
59.49
9.78 34.71
99%
Muntpariteit
2.48%
12.10%
59.26
9.75
34.59
100
Data
zei-land
Weenen
Praaf
Boeka-
Milaan
Madrid
rest
13 Aug. 1929
48.02
35.17%
7.39
1.474
13.05
36.64
14
,,
1929
49.01%
.
35.17% 7.40 1.474
13.05
36.594
15
,,
1929
48.02%
35.1734
7.40 1.474 13.05
36.63
16
,,
1929
48.10% 35.17%
7.39
1.474
13.05
36.61
17
,,
1929
48.02
35.173i
7.39 1.474
‘ – –
19
,,
1929
48.01%
35.17%
7.39
1.474
13.05
36.664
Laagsted.w.8)
47.98
35.10
7.37
1.45
13.03
36.55
Hoogsted.wl)
48.10% 35.20
7.42
.1.50 13.07
36.70
12 Aug.1929
48.02k
35.17%
7.40
1.474
13.054.36.60
5
.,,
1929
48.02%
35.20
7.384
1.48
13.05
36.52
Muntpariteit
48.- 35.-
)
48.-
13.09
48.52
Data
Stock-
holm
‘)
Kopen-
hagen’)
Oslo’)
J[;l..
for
5
2
1
)
Buenos-
Aires’)
1
Mon-
(real’)
13 Aug. 1929
68.874 66.474
66.50
6.2
1047,
2.48%
14
1929
66.874 66.474
66.50
6.27
1047/
8
2.4811
8
15
1929
06.90
66.474
66.50
8.27
1047/
8
2.48%
16
1929
66.90
66.474
66.50
6.27
104%
2.48
17
,,
1929
66.874
66.474
66.50
.8.27
104%
2.48
19
,,
1929
68.874
66.45
66.474
6.27
104
2.48
Laagsted.w.’)
68.824
66.40
66.424
6.26
10431
9
2.47%
Hoogste d.wl)
66.90
66.50
66.521
6.28
105
2.48%
12 Aug. 1929
66.874
86.474 66.524
6.27
104;;,
2.48%
5
,,
1929
66.90 66.50
66.524
6.274
104
7
1
8
2.49
Muntpariteit
66.67 66.67
166.67
6.264
105%
2.48%
) Noteering te. Amsterdam. **) Noteering te Rotterdam.
) Particuliere opgave,
2) Wettelijk gestabilIseerd tusschen
7.554′
en 1.21
1
12.
In het eerste nummer van iedere maand komt een overzicht
voor van een aantal niet wekelijks opgenomen wisselkoersen.
19 Aug. 1929
77.395
21.000
12
,,
1929
76.305
17.000
5
,,
.
1929
89.798 30.000
29
Juli
1929
62.981
–
22
1929
68.290
–
iS
1929
70.992
–
20 Aug. 19281
45.481
–
25 Juli
19141
67.947
–
1)
Sedèrt den
bankstaat van 14 Jan.
metaaldekking.
2)
Sluitpost activa.
107.114 146.191
36.968
120.039 135.545 28.481
92.796 178.720 29.947 97.058 177.722 28.911 92.634 176.699 30.651
102.614 176.135 33.798
104.050 210.722 36.429
61.686 20.188
509
’29 weder op de basis van 21,
1766
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
21 Augustus 1929
KOERSEN TE NEW YORK. (Cable).
D
a a
Londen
($ per £)
Parijs
($ P. lOOfr.)
Berlijn
($
P. 100 M
Amsteam
rd
k.)
($
P. 100 gid.)
13 Aug.
1929
4,84k
3,91
23,81J,
40,05M
14
1929
4,8471
8
3,913
23,81k
40,06•
15
1929
4,84181
16
3,9iY
4
23,81%
40,06k.
16
,,
1929
4,8484
3,91k
23,81
8
%
40,06
17
,,
1929
4.849
3,91/4
23,81k
40,064
19
,,
1929
4,84
3
4
3,91W
23,8134
40,06
20 Aug.
1928
4,8581
16
3,90’j
23,83w
40,09
tuntpariteit ..
4,8667
3,9108
23,81k
40
8
126
KOERSEN TE LONDEN.
Plaatsen en Landen
lNoteerings-i
eenheden
3Aug.
1929
10Aug.
1929
12117
Aug. ’29
117
Laagste
Hoogste
Aug.
1929
Alexandrië..
Piast. p.
9714
97
,
4
9771
16
979/ 16
9714
Athene………,.
Dr. p.0
37511
4
375k
37471,
37534
37
51
18
Bangkok …
.
Sh.p.tical
1/1014
111081
8
1110
8
TT
)/l03
Budapest
..
.
Pen.
p £
27.83
27.801
27.78
27.83
27.80
Buenos Aires
‘8. p.$
4771
1184
478116
477182
471814
Calcutta….
Sh. p. rup.
15′
5
1
1
S
“
5!
64
1/525/
82
1/5
27
1
52
1;5
53
/,
4
Constantin..
Piast.p.0
10.20
1.0121
1.005
1.020
1.015
Hongkong
. .
Sh. p.
$
1111H
I
j
1124
11118,
4
2/08166
1111
T
16
Sh. p. yen
1
8
58
1/1111
5
1/11
1
55
1111
58
1111
8
T’S
Lissabon….
Escu. p.
£
108h,
10811
8
108
10881
8
108
5
5
Mexico’):…
$perg
10.10
10.10
10.00
10.20
10.10
Montevideo
.
d.perL
49
48
7
16
481.
49
1
18
4814
Montreal
…
$
per
£
486
TT
4.8711
8
4.8731,
4.8881
8
4 88
‘ST
Kobe
…….
Riod. Janeiro
d. per Mil.
5ij,
5s
6
555′
/64
5571
61
571,
Shanghai …
Sh. p. tael
2/4
19
/
52
2/4
28
/
32
2/47/,,
214′
S
ST
24211
82
Singapore….
id p. $
2/347/
64
2328/
1
82
2/3
5
1,
2/3si,,
213
47
1
64
Valparaiso 2).
$
per
£
39.43
39.46
39.44
39.51
39.49
Warschau
..
Zi. p. £
1
4351,
8
43
5
16
43s1
6
43T16
1
435
6
Saldo bij de Ned. Bank
………….
– –
Saldo b. d. Bank voor Ned. Gemeenten
/
44.012,94
/
237.837,75
Voorschot
op
ultimo Juni
1929 aan
de gem.
op
voor haar door de Rijks-
administratie te heffen gemeentelijke
inkomstenbelasting en opcenten
op
4.205.927,68
,,
12.318.845,95
21.456.940,30
•
22.695.875,03
Id. aan
Suriname …………………
10.527.145,55
….
,,
10.540.645,55
de Rijksinkomstenbelastlng
…………
Id.
aan
Curaçao ………………….
,,
505.248,34
,,
369.714,80
Kasvord. weg. credietverst. aJh. buitenl.
,,
146.384.362,56
,,
142.218.371,29
Voorschotten aan Ned.-lndië………..
Daggeldleeningen tegen onderpand
– –
Saldo der postrekeningen van Rijks-
….
comptabelen
……………
. …….
,,
21.421.266,62
..
,,
16.013.949,41
Vordering
op
het Algemeen Burgerlijk
..
519.678,83
Pensioenfonds’)
..
…………… …….
Vordering
op
andere Staatsbedrijven’)
,,
4.821.719,41
,,
5.001.719,11
V
er
Pl
i c
h t i n g e n.
–
Voorschot door de Nederi. Bank ingev.
art. 16 van haar octrooi verstrekt..
.f
11.668.333,31
/
13.606.607,33
Schuld aan de Bank voor Ned. Gem
–
–
Waarvan direct bij de Ned
Bank..,, 30.000.000,-
,,
21.000.000,-
Daggeldieeningen ………………..
,
6.000.000,-
,,
5.000.000,-
Schatkistbiljetten in omloop ………..103.475.000,-
103.475.000,-
Schatkistproniessen in omloop ……..45.310.000,-
,,
38.310.000,-
Schuld aan het Alg. Burg. Pensioenf.’)
,
5.690,71
–
..
Zilverbons in omloqp ………………11.878.149,50
,,
11.714.750,-
Id. a. h. Staatsbedrijf d.
P., T.
en
T.’)
,,
25.080.607,79
,,
28.302.524,73
Id. aan andere Staatsbedrijven’) …………130.000,-
,,
130.000,-
Id. aan diverse instellingen
5)
……
…..13.333.353,70
,,
13.402.904,77
‘)
In rekg.-crt. met
‘s
Rijks Schatkist.
NEDERLANDSCH-1NDISCHE VLOTTENDE SCHULD.
10
Aug. 1929
1
17 Aug. 1929
NEDERLANDSCHE BANK.
Verkorte Balans
op
19 Augustus 1929.
Activa.
Binnenl.Wis-Illfdbk.
f
66.270.307,93′
sels, Prom.,
Bijbnk.
677.749,78
enz.in
disc.!, Ag.sch.
,,
10.446.687,40
f
77.394.745,11
Papier
o.
h. Buiteni. in disconto
……,,
–
Idem eigen portef.
.
f
146.191.338,-
Af Verkocht maar voor
debk.nognietafgel.
»
146.191,338,-
BeleeningenHfdbk.
f
51.360.394,17
mcl.
vrsch.
Bijbnk.
10.767.492,93
in rek.-crt.
Ag.sch. __44.988.229,22
op
,onderp.
f
107.114.116,32
Op
Effecten
……
f
98.627.616,32
Op
Goederen en Sp’ec.
,,
8.486.500,-
107:114.116,32
Voorschotten a. h. Rijk
……………..,,
5.001.262,29
Munt en Muntmateriaal
Munt, Goud
……
f
65.729.225,-
Muntmat., Goud
..
,,
377.441.997,71
f
443.171.222,71
Munt, Zilver, enz..
,,
21.238.390,20
Muntmat., Zilver..
,,
–
,,
464.409.612,91
1
)
Belegging
‘/
kapitaal, reserves en pen-
sioenfonds
……………………,,
25.333.048,58
Gebouwen en Meub. der Bank
……..,,
5.200.000,-
Diverse rekeningen
………………,,
36.967.683,38
f
867.611.806,59
Passiva.
-Kapitaal
…………………………
f
20.000.000,-
Reservefonds
……………………,,
7.106.550,55
Bijzondere
reserve
………………,,
8.000.000,-
Pensioenfonds
………………….,,
6.232.220,83
Bankbiljetten in omloop …………..
,,
802.514.870,-
Bankassignatiën in
omloop. ……….
,,
335.538,13
Rek.-Cour.
j
Het Rijk
f
–
saldo’s:
Anderen,,
15.375.096.96
,,
‘15.375.096.96
Diverse rekeningen
………. .. ……
,,
–
8.017.530,12
f
867.611.806,59
Beschikbaar metaalsaldo
………….
f
136.634t779,72
Minder bedrag aan bankbiljetten in
om-
loop
dan waartoe de Bank gerechtigd
is. ,,
341.586.945,-
1)
Waarvan in het buitenland
/
23.890.447,18.
Voornaamste posten
in
duizenden guldens.
Goud Andere
Beschikt’.
Dek-
Data
Circulatie
opeischb.
1
Metaal- kings
Munt
1
Muntmat.
sçhulden
saldo
‘)
perc.
19 Aug. ’29
65.729
377.442
802.515
15.711
136.635
57
12
’29 65.732
377.442
807.821
12.980 135.341
561
5
’29
65.742
382.168
827.361
28.633
125.901
55
29
Juli’29
65.745
383.668 811.999
15.395 139.049
57
22
,,
’29
65.751
383.668 801.154
22 942
140.290
57
15
,,
’29
65.856
378.669 812.765
18.815
132.079
56
20 Aug. ’28
67.401 367.521
793.156
44.430
290.270
55
25
Juli
‘14165.7031
96.410
1310.4371 6.198
1
43.521
1
54
‘Totaal
Sshat,dit-
B le,-
Papier
Dive7T
Data
bedrag
di».,nntn’,,
promessen
rechtstreeks
nie
en
ng
op
het
buitenl.
reke-
ningen
8)
SURINAAMSCHE BANK.
V,nrnaamete oosten in duizenden guldens.
Data
–
Metaal
Çf
Andere
opeischb.
schulden
Discont.
Div.
reke-
ningen’)
20 Juli
1929..
811
1.584
648 985
427
13
1929-
811
1.607
701.
‘
983 403
6
,,
1929..
811
1.687
–
671
986
393
29 Juni
1929-
810 1.648
621
982
393
22
,,
1929-
810
1.480
650 978 400
21 Juli1928.-.
980 1.449
572
1,064 469
5
Juli
1914-
645
1
1.100
5601
735
396
‘) SIU1tPO5t oer acuva.
)
In het vervolg woruen ae
MCX.
mei meer in penc.
UO(11 III
genoteerd.
2)
90 dg.
______________
ZILVERPRIJS
GOUDPRIJS!)
Londen’) N.York’)
12 Aug. 1929.. 2481
5234
12 Aug. 1929….
Londen
8411134
13
1929..
24
8
11,
5234-
13
,,
1929…..
84111
8
1
8
14
1929.. 2434
5234
14
,,
1929….
8411114
15
1929.. 24y,5234
15
,,
1929….
8411134
16
1929.. 2451,
6
522%
16
,,
1929….
8411134
17
1929.. 24y
4
52
8
18
17
,,
1929….
84111,34
18 Aug. 1928.. 2761
8
59
18 Aug. 1928….
8411134
27 Juli
1914..
2415,
59
27
Juli
1914….
84111
1)
In pence
p. oz.
stand.
1)
Forelgn silver
In
tc. p.ôz.
fine.
3)
In ah.
p.oz.
fine
STAND VAN ‘e RIJKS KAS.
Vorderingen.
.
1
7Aug.
1929
14Aug.1929
Vorderingen:
–
–
Saldo
bij
‘S
Rijks kas
…………………
Saldo bij de Javasche Bank ……….
f
22.097.000,-
f29.869.000,-
Verplichtingen:
.
Voorschot
‘s
Rijks kas
…………….
,,
22.203.000,-
,,22.724.000,
700.000,-
,,
700.000,-
Betaalmiddelen in
‘s
Lands
–
.
–
Schatkistpromessen
…………………
46.488.000,-
»
46.898.000,-
Waarvan Muntbiljetten
……………….
Schuld aan het Ned.-Ind. Muntfonds.
,,
1.888.000,-
,,
1.888.000,-
Muntbiljetten In omloop
……………
Idem aan de Ned.-lnd. Postspaarbank.
934.000,-
•
1.030.000,-
Voorschot van de Javasche Bank….
–
–
21 Augustus 1929
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
767
JAVASCHE BANK.
Voornaamste posten in duizenden guldens. De samengetrok-
ken cijfers der laatste weken zijn telegrafisch ontvangen.
Andere
IBeschikb.
Data
Goud
Zilver
Circulatie
opeischb.
metaal-
schulden
saldo
17Aug.1929
17i30
308.100
68.500 20.660
10
1929
171.700
309.700
59.700
23.940
3
,,
1929
171.800
304.700
66.300
23.400
20Juli 1929
148J39
20.869 305.066 49.224
27.292
13
,,
1929
153.347
20.413
308.103
44.890 32.563
6
,,
1929
153.453
21.499
308.098
44.013
34.108
29Juni1929
161.350
22.435
304.925 47.453
42.834
18Aug.1928
172.788
14191-
318.580
51.463
38.962
20Aug.1927
184.443
18.368
327.410 65.244
124.633
25 Juli 1914
22.057
31.907 110.172 12.634
4.8429
Wissels,
verse
Dek-
a a
Dis-
buiten
Belee-
kings-
conto’s
N.-Ind:
ningen
[e
ng
percen-
–
betaaib.
tage
17Aug.1929
200000
•••
45
10
1929
193.900
46
3
,,
1929
190.200
46
20Juli1929
10.643
27.120
117.395
32,025
48
13
,,
1929
10.832
27.006
112.432
30.798
49
6
,,
1929
10.859
28.302
109.305 30.047
50
29Juni1929
10.265
27.825
104.173
27.236
53
16Aug.1928
13.782
28.916 93.593
49.951
51
20Aug.1927
13.387
29.846
104.021
43.558
52
25 Juli1914
7.259
6.395
47.934
2.228
44
1)
Sluitpost
activa.
2)
Basis
2
15
metaaldekking.
BANK VAN ENGELAND.
Voornaamste posten in duizenden
pouden sterling.’)
Baakbilf. Bankbilf.
Other Securities
Data
Metaal
in
in Banking
Disc, and
s
ecurit es
circulatie
Departrn.
Advances
14 Aug. 1929
140.688 370.592 28.852
5.189
25.231
7
,,
1929
141.432
376.203
23.978-
6.835
24.329
31 Juli
1929
142.610 371.818
29.558
9.951
24.151
24
1929
150.700
367.332
42.134
9.427
23.673
17
,,
1929
155.665
367.325 47.118
13.568
23.635
10
1929
155.712
368.840
45.655
16.182
23.467
15Aug. 1928
174.148
13794
.
47081
22 Juli
1914
40.164
29.317
33.633
Data
1
Gov.
Sec.
,i’ublic
Depo.s.
1
Other Deposits
t
Reservel
Dek-
kings-
1
perc.
)
1
Bankers
1
Other
IAccountsl
14 Aug.’29
73.422 14.999
84.502
36.288
30.096
2529/
33
7
,,
’29
74.267 8.270
67.127
37.128 25.229
22
13
/
22
31 Juli ’29
62.257
11.087 60.277
37.687
1 30.792
28 24
,,
’29
50.782
11.685
61.009
36.484
43.368
39
28
1
,
17
,,
’29
42.712
11.566
62.812
35.821
48.340
43
1
8fj5
10
,,
’29
43.292
9.230
65.360
37.168
46.872
41291
33
15Aug.’28
28.672
13.080
1026
58.103
50
22 Juli ’14
11.005 13.736
42.185
29.297
52
1)
Zie voor wijzigingen in 0e uankstaat ae toelicniing op olz. wou
en
1081.
2)
Verhouding tusschen Reserve en Deposits.
BANK VAN FRANKRIJK.
Voornaamste posten in millioenen francs.
1
Te goed
Wis-
1
Waan’.
Belee-
Renteloos
Data
Goud’)
Zilver!
In
he
1
buitentL
sets
op het
1
n ngen
la.d.Staat
voorschol
buitenl.
9Aug.’29
38.472
45
7.284
27.074
18.555
2.443
3.200
2
,,
’29 38.110
122
7.302
26.659
18.544
2.403 3.200
26Juli ’29
37.300 214 7.325
26.953
18.524
2.353 3.200
19
,,
’29 36.786
408
7.334
26.258
18.508
2.415
3.200
10Aug.’28
30.251
732
14.496 18.374
16.063
2.085 3.200
23 Juli’14
4.104 640
–
1.541
8
769
–
Bons
v. d.1
1
Diver-
Rekg.
Courant
Staat
Zelfst.
1
Parti-
Data
zelfst.
sea
2)
Circulatie
amort. k.
amort.k.lculieren
9Aug.’29’
.5.612!
1.458
65.017 6.824 6.573 6.290
2
,,
‘291
5.769
1
1.727
65.679
6.263
6.483 5.935
26 Juli ‘291
5.769
1
1.538
64.135
5.889 6.290
7.421
19
,,
‘291
5.769
1
1.413
64.110 6.012
6.042
6.450
10Aug.’28
5.930
1.367
60.924
8.262
1.969
5.067
23Juli’14J
– –
5.912
1
401
–
943
‘)
Bij
de stabilisatie is 0e gouavOorraaa gewaarueera volgens ae
nieuwe waarde van den franc.
2)
Sluitpost activa.
DUITSCHE RLJKSBANK.
Voornaamste posten in millioenen Reichsmark.
Daarvan
Deviezen
Andere
Data
Goud
bij bui-
als goud-
wissels
Belee-
tent. circ.
dekking
en
ningen banken
1)
geldende
cheques
15 Aug. 1929
2.150,3
149,8
302,7
2.157,3 85,8
7
,,
1929
2.148,3
149,8
330,7
2.413,6
43,8
31 Juli
1929
2.148,3
149,8
333,9
2.621,2
109,1
23
,,
1929
2.085,3
142,9
340,8
2.130,8
53,2
15
–
,,
1929
2.036.2
142,9 351,9
2.399,9
173,4
15 Aug. 1928
2.240,9
85,6
217,0
2.006,1
61,7
30 Juli
1914
1.356,9
– –
750,9
50,2
–
Data
Effec-
Diverse
Circgî-
Rekg.-
Dil’erse
ten
Activa’) latie
Crf.
Passiva
15 Aug. 1929
92,7 545,7 4.291,7
452,7
–
343,4
7
,,
1929
92,7
557,9
4.472,1
490;4
338,8
31 Juli
1929
92,9
518,5
4.725,5
515,9
338,3
23
,,
1929
92,9
540,2
4.091,1
550,9
329,8
15
,,
1929
92,9
516,8
4.347,5
614,9
331,2
15 Aug. 1928
93,8
572,3
4.134,4
540,7
236,5
30 Juli
1914
330,8
200,4
1.890,9
944,-
40,0
• unoelast. ) ‘w.o. scentenoanicscnelne
10,
–
I
iug.,
51, Z5,
iO
Juli
29,
15 Aug. ’28,
resp.
33; 38; 8,5; 37; 31; 51 miii.
NATIONALE BANK VAN BELGIË.
Voornaamste posten in millioenen Belgas.
Data
Goud
.
,
‘Rekg.
Cr1.
no,
-.
1929
1
1
0
L.
0
(06
‘O
0
.
.
14 Aug.
1012
507
44
794
44
346
2.834
18
63
8
,,
1013
486
44
803
47 346
2.618
30
60
1
,,
1012
474
44
805
60
344
2.629
35
46
25 Juli
1012
451
44
781
’48
347
2.554
26
75
18
,,
1009
450 44
767
55
346
2.541
29
72
16Aug.’
804
478
44
549
58
380
2.188.
25
70
VEREENIGDE STATEN VAN NOORD-AMERIKA.
FEDERAL RESERVE BANXS.
-Voornaamste posten in millioenen dollars.
Goudvoorraad’
Wettig
Wissels
Data betaal-‘
middel,
Zilver
Totaal
Dekking
F. R.
In
her-
disc. v. d.
In
de
open
bedrag
Notes
etc.
member
banks
markt
gekocht
31Juli’29
2.924,1
1.553,1 185,4
1.075,7
74,6 24
’29
2.943,7
1.593,8
182,0
1.064,0
68,8
17
’29 2.929,6
1.574,0
168,1
1.083,7
67,6
10
’29
2.901,8
1.521,8
160,2
1.153,0 66.0
3
’29 2.866,3
1.447,9
175,0 1.125,1 73,9
26 Juni’29
2.895,5
1.444,0
177,0 1.016,7
82,8
1 Aug.’281
2.599,5
1
1.180,8
1
156,0
1
1.085,8
1
165,9
Belegd Totaal Öoud-
1
Algem.
1
Data
in U. S.
in circu-
Gestort
Kapitaal
Dek- kings- Dek-
-I
kings-
Gov.Sec;
latie
Sl
–
perc.’)
1
perc.’)
31 Juli’29
147,3
1.779,4
2.397,6
161,6 70,0
74,4
24
,,
’29
145,7
1.780,4
2.402,1 161,4
70,3
74,7
17
,,
’29
153,1
1.801,2
2.394,0
161,5 69,8
73,8
10
,,
’29
‘136,1
1.833,0
2.359,7
158,8
692
73,0
3
,,
’29
141,4
1.736,3
2.437,9
158,6
68,6
72,9
26Juni’29
149,5
1.658,5
2.419,7
158,6
71,0
75,3
1
Aug.’28
211,7
1.612,7
2.402,2
143,0
6,7
68,6
) Verhouding totalen goudvoorraad tegenover opelscfloare
schulden: F. R. Notes en netto deposito.
2)
Verhouding totalen
voorraad muntmateriaal en wettig betaalmiddel tegenover Idem.
PARTICULIERE BANKEN AANGESLOTEN BIJ HET
FED. RES. STELSEL.
Voornaamste posten in millioenen dollars.
Data
-:-
1
Aantal
1
banken
Dis- conto’s
en
beleen.
Beleg-
gingen
lRerve
1
bij de
1
F.
R.
11.710
1
banks
Totaal
depo-
sito’s
Waarvan
time
deposits
24Juli’29
771
16.970
5.490
19.908
6.671
17
,,
’29
790
16.892
5.518
11.699
20.019
6.648
10
,,
’29
850
16.906 5.528
1.677
19.978
8.654
3
,,
1
29
826 16.925
5.560
1.724
20.165′
6.679
6 Juni’29
715
16.678 5.729 1.670
20.041
6.763
24 Juli’2T8
636
15.692
6.527
1.690
1
20.028 6.905
1 Aan het eind van ieder kwartaal wordt een overzicht
gegeven van enkele niet wekelijks opgenomen bankstaten.
768
ECONOMSCHSTATfSTISCHE BERICHTEN
21 Augustus 1929
GOEDERENHANDEL.
.
GRANEN.
20 Augustus 1929.
De t a r w e-inarkt was in het begin der afgeloopeil week nog flauw met eenigo verdere prijsverlaging aan alle over-
zeesche termijnmarkteii. 1-Jet belangrjkst was die verlaging
te Chicago wegens het veer sterk toègenomen aanbod van
nieuwe winter- en zorniertarwe in de Vereenigcle Staten.
De zichtbare voorraad is er clan ook deze week weder Vrij
wat toegenonieti. Ook viel in sommige streken vaii liet
zomertarwegebied der Veicenigcle Staten cle opbrengst niet
tegen, terwijl in Canada de gunstige gevolgen nog nawerk
ten van cleii igeuval w’aarva.n althans cltt gedeelte van
de Canadeesehe zoruertarwe heeft kunnen profiteeren, dat
daarvoor nog niet te rijp was. 1.1 Argentinië dutren do.
. klachten over onvoldoencien regenval nog voort, maar op,,
12 Augustus waren toch de terinijumarkten te Buenos Âires
en Rosario lager en in laatstgenoemde plaats was de ver-,.
laging zelfs
aanzienlijk.
Op den 13deu had de mogelijkheid.
om
nu weder voor lageren prijs tarwe te koopen een groote uitbreiding der tarwezaken naar Engelaild ten gevolge. Ei,-.
werden daar groote zaken gedaan in Canadeesehe en Plata-
tarwe en ook hardwinter werd vrij sterk gekocht. Op dcii volgenden dag was de omzet in Engeland weer veel klei-
ner, maar
01)
1.6 Augustus nam de kooplust weder sterk toe,
en ook
01)
dien dag w’erclen in Engeland veel zaken gedaan.
Ook ditmaal speelde Plata-tarwe daarbij weder een groote
rol. Overigens echter is de geheele week in West-Europa de
vraag slecht gebleven. In Nederland, Duitsehland en België
werden slechts zeer weinig zaken in overzeesehe tarwe ge-
daan en vooral voor Manitoba’s bestaat op het vasteland
uitermate weinig kooplust, nu de prijzen daarvoor zich
zeer ver boven clie van andere soorten bevinden. De groote
vlucht, welke gedurende enkele dagen der week de zaken
in Engeland namen, heeft op het vasteland geen invloed gehad.
Men is daar blijkbaar meer dan in Engeland onder den
indruk van de goede reultaten der eigen oogsten. In Enge,-
land is het resultaat, daarvan niet zeer bevredigend en de
opbrengst zal daar ongeveer 10 pCt. kleiner zijn dan in het
vorige jaar. Di vergelijking met cle buitengewoon groote
hoeveelheid tarwe, die jâarlijlcs in Engeland wordt ge.
importeerd, is deze vermindering echter niet van groote
heteelcenis. Uitermate gunstig blijkt het resultaat van den
Franschen tarwe oogst te zullen zijn en er wordt daar een
zeer veel grootere oogst verwacht dan in cle laatste jaren.
,
In Duitschland en overigens ook elders in West-Europa zijn de weersomstandigheden zeer gunstig voor het binnenhalen
van het nieuwe graan en ofschoon de opbrengst van tarwe
en rogge in Dnitschland wel kleiner wordt geschat dan in
het vorige jaar, zijn de meeningen daarover in deze week
toch wel verheterd. Het goede .00gstwedler heeft in Duitsch-
land bijgedragen tot de onbevredigende vraag naar buiten-
landsehe ta.rwe, terwijl tevens nog altijd cle groote i nkoopen
zich doen -gelden, clie gedaan zijn toen het Dnitsche invoer-
iecht zon vordeff’verhoogd . Hongarije en Zuid-Sla,vië blij-
veti geregeld tarwe naar West-Europa aanbieden, doch af-
gezien van enkele zaken naar liet Zuiden van Fraakrijlc
werden daarin weinig nienwe afdoeningen gerapporteerd.
Intusechen kwam uit Australië het bericht van algeniee-
nen regenvaI, die daar gi-oote verbetering heeft gebracht
in cten stand, van cle]) nieuwen tarwe oogst, zooclat voor-
loopig dc vrees, dat donr de langdurige droogte groote
schade zou ontstaan, weder verdwenen is. Tegelijkertijd ccli-.
ter begou te Winnipeg op 14 Augustus vecler een prijs-
herstel, waaraan ook Chicago meedeed en dat het gevolg
was van nieuwe berichten omtrent de toch wel zeer onbe- – viedigende opbrengst in de Canadeesehe Praiie-provineies
en eenige berichten omtrent daar opgetreden vorst. Deze
prijsstijging is einige dagen voortgegaan en op 17 Augus-,
tus bedroeg ze reeds 1.5 clollarcents per 60 lbs., overeen-‘
komende met ongeveer 10 pCt. van den prijs. Te Chicago’ he;lrocg de verhooging in hetzelfde tijdsbestek omstreeks
.10 dollarcents en het is geen wondr, dat ook Argentinië
het Noord-Amerikaansche voorbeeld volgde, te meer, omdat
iii Argentinië nog steeds zeer weinig regen viel. Wel kwa-
men er berichten, dat vooralsnog de tarwe in Argentinië
niet veel geleden heeft, hchalve chiii in een gedeelte vuil
Cordoba, maar de toestand is er toch den laatsten tijd niet
beter
01)
geworden. Toen op 19 Augustus Noord-Amerika
voor tarwe flauw was, is cle reactie in. Argentinië niet’
groot geweest. De termijnmarktcn sloten daar 20 ii 25 ccii.
tavos hooger clan een week tevoren. De flauwe houding der
Noord-Amerikaansche tei’mijnmarkten op 19 Augustus was
vooral het gevolg van een’ verhoogde particuliere ram lig
voor de Catiadeesche tarwe-opbrengst en verder ‘auc het
1
sterke aanbod van nieuwe tarve in de Vereenigde Staten.L
])e prijzen daalden ongeveer 3 doliarceht per 60 lbs., doch
het slot was nog te Chicago 6 h 8
1
12, te Winnipeg enge.
veer 12 cent hooger dan op dcii 12deu.
Op het Europeesche vasteland heeft mcii zich aan de
])rijSStijgilig, die door Canada werd geleid, zeer weinig ge-
stoorci. De vraag is er daar. niet beter op geworden. .Dat
ook i ii llfngela uucl cle stemming tenslotte m i nder vast vcrcl,
bleek wel op 19 Augustus, toen ondanks de hoogere Anie
rikaansche markten van den voora.fgaanden marktdag te
biverpool aanvankelijk een prijsdaling plaats vond, nadat
sedert 12 Augustus de prijzen daar aauuzienlijk varen ge-stegen. Later herstelde Liverpool zich echter op liet prijs-
pèil van dcii 10deu.
In overzeesche r o g g e heeft in de tweede helft der week,
speeiaal naar i)uitschlaticl en ook naar somuuuige Noordsche
•lanck’ui, ccii uitbreiding der zaken plaats gevonden. ‘Ver-
sehillende partijen Plata-rogge, die iuivar Europa onderweg
varen, vonden daar plaatsing tot zeer veel hoogere prijzen
dan waartoe biji’. ]:llouugaarsclie rogge iuercl aangeboden.
Vooi laatstgenoemde soort zijn de prijzen den laatsten tijd
aanzienlijk gedaald onder den druk van cle zeer goede
. resultateuu der West-Europeesche oogsten. In Duitschla.uicl
en Nederlaiid heeft uitstekend weder liet binnenhalen der
rogge begiinstigd en ]Iiettwe rogge wordt in die landen ruim
âangeboden, hetgeen dcii laatsten tijd tot flinke prijsdaliug
heeft geleid. In den loop dezer week z.ijii in nieuwe ])uit-
sche rogge haai Nederland vrij geregeld zaken gedaan….. Noord-Amerika trad na een prijsdaling, welke inliet begin
der u’eek plaats vond, later weder een herstel in. 1.9 Auguus-
tus was echter te Chicago ook voor rogge een flauwe dag,
doch het slot vas nog ruiuii 1. ‘dollarcent per 56 lbs. hooger
din een week ‘tevoren.
Voor ni als is ook deze week cle markt zeer uvein ig
levendig geweest. Het best was de ouderncmiiigslust nog
in Engeland, waar, iii tegenstelling niet liet vasteland, de
betere vraag voor tarwe ook meer zaket in mais niet zich
bracht. Op het vasteland echter is de vraag naar maïs lang
niet in overeensteinniiitg niet de hoeveelheden, welke daar.
heen uit Argentinië ouicierweg zijn De prijzen voor stoo-
mende en aankomende Plata-iiia.ïs zijn dan ook, vooral in
Nederland en België, aanzienlijk lager dan die, welke door
verschepers op aflading worden gevraagd. Ook Platamaïs
op versêhepiag in de eerstvolgende maandeis is daar bene-
den Argentijnsehe pariteit te koop, maar in alle posities is
de omzet deze week slecht geweest, hetgeen ook voor
Duitschland geldt. De zeer groote Argentijnsche versche-
pingen van de laatste weken dragen tot die ongunstige
stemming der niarkt hij, zooclat cle vaste steniiiiiuig voor
iiiaïg aan de Argentijnsche termijnmarkten, die zelfs tot
eenige prijsstijging leidde, 01) het vasteland zeer weinig
invloed had. Men geeft zich daar bovendien veel rekenschap
van den buitengewoon groeten oogst, die in Roemenië ver-
wacht wordt., evenals trouwens ook in cle andere Dousaularu-
den, alsmede van de uitbreiding der verschepingen int
Zuid-Afrika, die binnenkort verwacht kunnen worden.
Reeds is in de a.fgeloopen week veel meer maïs uit Zuid-Afrika verscheept dan tevoren, doch nu daarvoor de pidj-
zen zijn verhoogd, werden er zeer weinig zaken gedaan.
Roe]iieensche maïs is wat goedlkoo.per te koop gekomen en
er zijn daarin naar Nederland en België deze week wat
zaken gedaan. Van heteekenis zijn die echter nog niet. Op –
19 Augustus was ook Argentini3 voor ]naïs wat geniakke-
lijker en 0e termijurnarkten te Bueiios Aires en Rosario
sloten onveranderd tegenover den 12den.
Ge i st ‘is in liet begin dezer week in Noord-Amerika zeer
flaicu’ geweest, hetgeen naar Ned’er.laui’cI ‘tot eenigen omzet
voor weder aanzienlijk verlaagde prijeen heeft geleid. Later
echter liep cle markt i,o Amerika weder vaster, doch voer-gerst uit de Vcreenigcle. Staten bleef in Nederland, ook op
i.flad’i ug ir .de eerstvolgende maanden., beneden Aiiierikaa.ui-
sdlie pariteit te koo.. De vraag uiaar gerst blijft hier onll.e.
.vredigencl en :Donau-gerst van den n’ieu,wen oogst, welke
tot langzaam .dul’encle prijzen ruim blijft aangeboden, ont
]iioet dan ook aan cle Neclerland’sche markt zeer we’iuuig
koopluist. Beter is daarvoor, althans in ‘het begi u der week,
cle vraag in Dnilschland gebleven, zoo’clat naar cle Noord-
Duitsnhe havens geregeld ‘.’.aken in Donau-gerst tot stand bleven komen. Dc verscluepingeu uit Roemenië zijn in cle
afgel:oopeu week nog klein gebleven, doch binnen zeer kor-
ten tijd mag. een aanzienlijke unthreiding dezer versehe-
piuigen ‘verwacht worden. In de tweede helft der week
was in Nederland en i)uitschlanFd liet vertrouwen in de prij-
zen, clie voor Roemeenche gerst gevraagd worden, weder
sterk afgenonien, onuda.t i
,
-oorttl,iireii-cl nicuulwe berichten bbs-
mii komeii ouiutreiit de zeer gioote hoeveelheden gcrst, clie
‘lIoe.nieinië te expo’rteeieui zal ,lictulben liii liet vorige seizoen
heeft the uitvoer van gerst uit Roemenië 450.000 ton bedra-
21 Augustus 1929
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
769
AANVOEREN
in tons van 1000 KG.
Rotterdam
Amsterdam
Totaal
Artikelen
11117
Aug.
Sedert
Overeenk.
IlJIl
Aug.
Sedert
Overeenk.
1929
1928
1929
1
Jan.
1929
tijdvak
1928 1929
1Jan.
1929
tijdvak
1928
25.894
1.133.041 1.321.378
2.326 80.708
42.385
1.213.749
1.363.763
Tarwe
……………..
Rogge
………………
1.521
140.039
135.642
–
400
–
140.439
135.642
Boekweit ………….
443
14.158
12.859
–
190
–
14.348
12.859
460.457
617.702
9.187
117.100
131.326
577.557
749.028
.
267.703 222.236
–
3.137
3.540
270.840 225.776
Haver
…………….
133.133
123.331
–
2.746
383
135.879
123.714
Mais ……………….19.210
694 104.649
1
21,219
6.327
219.167 226.357
1
323.816 352.616
Gerst
……………..3.395
Lijnkoek
…………..
.2.571
..
4.789
151.736 125.858
–
250
1.184
1
151.986
127.042
Lijnzaad
.
………….
2426
.
55.737
69.398
.
1.261
18.470
24.264
74.207
93.662
Tarwemeel
………….
Andere meelsoorten
260
11.612 8.264
–
–
–
1
11.612
8.264
gen, hetgeen slechts een kleine hoeveelheid was, ‘doch voor
het ii ieltwe oogstjaar wordt een uitvoer van niet minder
duit 3 of 4 maal deze hoeveelheid verwacht. Daarbij komt
data nog, dat volgens Jiet laatste Washingto.nsche maandibe-
richt de oogst der Ver eenigde Staten groot zal zijn, al be-
reikt die clan ook niet den enornien omvang van het vorige
jaar. Vooral voor gerst valt wegens den grooten Roemeen-
sehen oogst te verwachten, (lat de invloed, welken Noord-
Amerika, zal hebben op dcii ,prijsloop in dit jaar, veel klei-
tier zal zijn dan in het
aifgeloopeu
seizoen. Zeer flauw is
gerst op 19 Augustus in poort-Amerika geloopen cci de
prijzen, waartoe uit de Vereenigde Staten voergerst werd
aangeboden, ivaren weder lager dan op ‘de flaawste dagen
der laatste weken was voorgekomen. Naar Nederland wer-
den daarin weder nieuwe zaken gedaan. De termijnmarkt
te Winn’ipeg sloot voor gerst 1 dollarcent per 48 l’bs. lager
clan op den iZden, nadat intusschen een verlaoogiug van on-
goveer 2i’ cent Ihud plaats gevonden.
IT
–
aver is, evenals de andere graansoorten in Noord.-
!lnerika, deze week vastcr geloopen, om op deni9deu
weder lager te sluiten, doch voor Europa heeft dit weinig
beteeketi is, omdat de Noord-Amerikaansclie haverprjzen
toch steeds veel te hoog ii’aren voor Europa. Ook in Plata-
haver worden slechts zeer weinig zaken gedaan. Van veel
citeer Ijeteekenis voor West-Europa was liet aanbod van
haver uit Noord.Dnitsehi an cl. Er wordt weliswaar in D.uitsch.
land over geklaagd, dat de haver te vroeg .gerijpt ‘is, doch
blijkbaar is toch de opbrengst zeer bevredigend, w’ant tot
steeds dalende pl’ijzen werd het grootste gedeelte der week
Duitschc ‘haver in zeer ruime mate voor export aangeboden.
Zcowel naar :lDtgela.nd als naar Nederland en ook naar
Scandinavië lieef t dit tot groote zaken geleid. Dientenge.
volge kwam aan de prijsdaling v.00rloopig een einde en
den aan liet einde der week zelfs vrij ivat .hoogere prijzen gevraagd. Op 19 Augustus echter trad weder een ontspan-
ning iii, toen ook de Oostelijke Duitsehe havens goed-
koop niet liever anti ile inark.t kwancen, terwijl tot nog toe
illieCitdI loittineren cii Meoklenhurg met haver geo.ffreerd
lii ldeii . Ook iii t Zu id.Du itselila,nd en de SR.ijnprovi-ttdie wordt
ii;i.i’er goedkoop aangeboden, hetgeen eveneens tot verschil-
luide zake ii ii iii Neclerl and heeh.t geleid.
SUIKER.
Volgens een bericht in de Nieuwe Rotterdamsche Courant
heeft liet onderzoek iii liet
eco’uomisnhe
vo1k&uvbondcoinjfé
te Geii:ve omtrent de oorzaken der malaise in cle Suiker-
id ustvie geleid tot de i’olgencle conclusie: :0e oorzaak moet
gezocht worden in de besclieriiiende politiek der verschil.
lcnde procluctielanden. Een internationale actie schijnt nog
niet mogelijk te zijn Er wordt echter wel aan cle verschil-leiiile regecritigen in overweging gegeven de accijnzen te
verlagen.
De sterjinti ng
01)
dc verschillende suikerrnarkten was de
a îgeloopen week zeer kalm.
.111
A iii e r 1 k a, was de teriuiijnmarkt prijslioudenil, doch
liet slot was gedeeltelijk ca 5 punten lager als volgt:
Sp. Centr. 3.83; Sept. 2.-; Dcc. 2.12; Mrt. 2.23; Mei 2.30
en Juli 2.37.
.1-let voorstel voor dc nieuwe Tariefwet is iii den Ameri-
kaan schema Senaat afgewezen en word t thans zelfs propagan –
da. geniet kt voor verlaging van het in voerrecht.
De ontva ugsteit in cle Atlantische havens der V. S. lie.
droegen deze week 73.000 tons, ile versmeltingen 72.000 tons
tegen 69.000 tons in 1928 en de voorracleti 643.000 tons
teger 410.800 tons.
De C ci b a-statistiek luidt als volgt:
1929
1928
1927
Ton
Ton
Ton
Cubaansche prod . ………. 5.156.315 4.037.833 4.508.521
Consumptie …………….91.440
77.350
90.521
Weekontv. afscheephavens.
53.270 .33.129
69.431
Totaal sedert 1 Jan………4.357.928 3.214.568 3.665.084
Weekexport …………….85.713
74.099
107.348
Totale export sedert 1 Jan.
3.410.119 2.273.927 2.766.870
Voorraad afscheephavens.. . . .
942.449 941.687 . 911.480
Voorraad binnenland ……712.308 745.915 752.916
De tekst der verordening van President Machaclo be-
treffende oprichting van het Suiker Exportbureau is thans
bekend en zal (leze nieuwe instelling onder kundige leiding
wel ten goede komen aan de Cubaansche Suikeriuclustrie.
Volgens F. 0. L i ch t is de gewiehtstoename der bieten
in Duitsehiand bevrecliencl ..l:Ïet weer was de vorige week
droog en men verlangt in enkele streken naar regen. In
Frankrijk en Tsjecho-Slowakije is men zeer tevreden met
den stand der bieten.
J)e niarkt in E
ci
ge 1 ccii cl was zeer kalm gestemd, de
termijn noteeringeu luidden anti het slot:
Aug. St. 813; Sept. 5h. 811 3
;
Dec. Sh. 8/7 3′,; Mrt. 5h. 8/10>; Mei St. 9/21/
4
.
De suikermarkt op J a v a was eveneens zeer ongeani-
itteercl, doch overigens prijshoudend. De prijzen voor tweede-
hands-suiker waren onveranderd.
:l:r
.
et rendement-van 1.50 fabrieken bedroeg per 1 Augus-
tus ca. 2 pCt. minder dan verleden jaar. De Java-oogst
wordt thans niet hooger geraamd dan de opbrengst van
verleden jaar en zonde zelfs iets daar beneden kunnen
blij ven.
Over de markt Ii i er te 1 a n cl e valt al evenmin iets
anders te berichten dan van cle overige markten. Na cciie vaste opening werd de stemming lusteloos met afbrokke-
lencle prijzen. De slotnoteeringe]i luidden: Dec.
f
13M
Mrt.
f
1
3%; Mei
f
13
7
/8. De oiiizet bedroeg 4500 tons.
KATOEN.
Ontvangsten in- en uitvoeren van Amerikaansche havens.
(In dulzendtallen balen).
1 Aug.’29
1
Overeenkomstige periode
tot
9A.’29
J1928
1927
Ontvangsten Gulf-Havens.
94
28
107
Atlant.Havens
3
Uitvoer naar GrBrittannië 1
12
16
5
‘tVasteland etc
36
52
37
Japan
9
11
24
Voorraden.
(In dulzendtallen balen).
t
Overeenkomstig tijdstip
‘
9Aug.’29
1928
1927
Amerik. havens ………..
518
513
926
196
288
364
.
134
.54
211
Binnenland
………….
New
York
……………
137
232
New
Orleans ………….38
Liverpool
……………
365
428
826
Marktbericht van de Heeren Sir Jacob Behrens & Sons.
Manchester, d.d. 14 Augustus 1929.
– De voornaamste gebeurtenis van deze wpek in de Amen-
kaansche katoenrnarkt w’as de publicatie op Donderdag ji.
van het regeeningsrapport, omtrent den stand van
den oogst op 1 Augustus jl. tegelijk met het aantal ver-
wachte balen. ]3eide cijfers waren beter clan men algemeen
gedacht had, bedragende voor de oogsteonditie 69.6 per.
cent, tegen 67.9 liet jaar tevoren, hetgeen wijst op een
waarschijnlijken oogst van 15.540.000 baled, tegen een
werkelijken oogst van 14.478.000 balen in 1928. In New-
York daalden katoeitprijzeit ongeveer 55 tot 60 puntemt, en
in Liverpool ongeveer 30 punten. ]Iii New-York werden
prijzen Maandag jl. vester teugevolge vail minder gunstige
770
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
21 Augustus 1929
weerberichten. De markt sloot 32-12 punten hooger er
gisterenavonci weer 17-25 punten hooger. Hoewel de
Augustustermijnnoteering te Liverpool gisterenavond op
;
9.81 sloot, was zij nog 3 punten lager dan ôp Donderdag jl.
na
publicatie van het regeeringsrapport. Egyptische katoen, is eveneens flauwer. –
De garenmarkt is in het algemeen lusteloos. Verkoopen
van Amerikaansch garen bepalen zich hoofdzakelijk tot’
kleine partijen voor binnenlandsch gebruik, daar de meeste weverijen, die nog loopen, zich vÔÔr de uitsluiting dekten
Gisteren was er veel vraag naar dhooty garens, doch de
geboden prijzen waren over het algemeen beneden peil. In
Egyptisch garen gaat voor binnenlandsch gebruik slechts
weinig om, terwijl het Continent nogal wat voorraden koopt.
Gedurende de vacantiedagen van de vorige week werden
voor Eng.-Indië enkele flinke orders, zoowel in gewoon als
in getwijnd Egyptisch garen, geboekt, nl. voor het geval
levering gegarandeerd kon worden. Deze week echter is er.
ma.r heel veinig vraag. De uitvoereijfers van katoenen
garens over de maand Juli van het Ministerie van Handel
en N.ijyerheid werden gisteren gepubliceerd en geven een
totaal aan van 15.031.600 Eng. pond, tegen in Juli 1928
11.375.400 Eng. pond en in Juli 1927 13.986.600 Eng. pond.
Het is opmerkelijk, drt deze toeneming zich uitstrekt tôt’
alle overzeesche markten, waarheen geëxporteerd wordt. Sir,
tiorace Wilson van het Ministerie vnn Arbeid, heeft deze
week geconfereerd met dewerkgevers, zoowel Spinners als
,
Wevers, en alle moeite wordt gedaan om een basis te vin-
den, waarop de onderhandelingen hervat kunnen worden.
Zoover wij uit de of ficieele verslagen kunnen opmaken,
schijnt het, dat men het erover eens is, het geschil aan
een arbitrage-commissie te onderwerpen en de Commissies
voor de Loonen hebben volmacht ontvangen, verdere onder-
handelingen met de arbeidersvertegenwoordigers te voeren.
Algemeen ho6pt men, dat het geschil spoedig zal worden(
bijgelegd.
De doekmarkt toont weinig verandering. Prijzen zijn vast,
doch slechts zeer weinig
zaken
komen tot stand. Dit is te
begrijpen, als men in aanmerking neemt, dat de groote af-
nemers in Oostersche landen geen zekerheid hebben, dat
hunne orders, die voor een bepaald seizoen bestemd zijn, op tijd zullen aankomen. Van den anderen kant komen er
niet alleen van Eng-Indië, doch ook van China en de
Straits nog wel aanvragen binnen De stemming van de
markt is dus moedgevender, in afwachting dat de fabrie-
ken binnenkort weer zullen beginnen te loopen. Intusschen
wordt de markt beheerscht door een soort vacantie-
stemming.
Liverpoolnoteeringen
Oost.
koersn 6 Aug. 13Aug.
7Aug. 14Aug. T.T.opBr..Indië 115 115
F.G.F. Sakellaridis 17,05 16,50 T.T.opffongkong 1/11
U
111 19
G.F. No. 1 Oomra 6,75 6,45
T.T.
op Shanghai 2/4k 214
7
KOFFIE.
Op
den dag, waarop het vorig Overzicht werd opgenaakt,
waren de noteeringen aan te termij.iiinarkten, na een onaf-
gebroken reeks van verscheidene weked met flauwe stem-
ming en rege]anatig dalende pri
,
jzen, het laegst en reeds op
den volgenden (lag varen zij niet onbè]angrjk .hooger en
sedert bleven zij zich in stijgende richting bewegen. De oor
–
zaak hiervan was alleen te zoeken in het ingfijp:en van
]3razilië, dat oo
g
enschijnlijk het tijdsrtp gekomen achtte,
waarop het ninoctig was de markt te steunen door aankoopen
op (Ie termijnmarkten te Rio en Santos en op die te New-
York. Het gevolg hiervan was, dat cle stemming aan laatst-
bedoelde markten en natuurlijk ook in Europa vaster werd,
doch van invloed hiervan op de loco-markten in Europa en
in Amerika was voor.loo.pig nog weinig te
–
bespeuren. Trou-
wens, ook de markt van werkelijke koffie te Santos toonde
tot -nu toe nog zoo goed als geen verandering en de kost-
en vrachtprijzen voor prompte verscheping dezer soort zijn
clan ook bij het opmaken van dit Over’ziht in doorsnede
nog bijna gelijk aan (lie van een week geleden. Alleen de
markt te
Rio,
die reeds de laatste daling slechts in zeer ge-
ringe ma-te gevolgd bad, liep dese week, regelmatig op en op
het oogenblik zijn de offertes van prompte verscheping van
cfezh markt ongeveer .216 á 3/- per c’vt. hooger clan een week
tevoren. i)e prijzen, waartoe Neclerla-ndsci-Indië lio!busta
Augustus/September versohep’ing aanbiedt, zijn voor de
goedkoopste ongewasschën soort een fractie hooger, doch voor de andere en ook voor de gevasschen koffie’s eer iets
lager.
Aan de termijnmarkt te Ro-tterclem liepen de noteer-iiigen voor de September-maand
134
en voor de andere maanden
134
in 1% ct. per
34
KG. op.
De officieele loco-.noteering van Superior Santos ‘bleef on-
veranderd 61 eL -per
34
KG., die van Rbusta 54 ct. –
Een zoo juist ontvangen vervolg op het rapport, uitge-
bracht door een der bekendste koffie-firma’s te New-York
en waaruit in het vorig Over-zicht een en ander is aange-
haal-ci, vermeldt nog, (lat de beridbtgever bij verschillende
gesprekken, die hij later gehad heeft met belanghebbenden
uit de ko-ffiedist’ricten van Sao Paulo, den indruk heeft ge-
-kregen, da-t de in het eerste rapport genoemde rami.ng
van
17 tot 1734 milliochi balen voor -den loopenden San-tea-oogst
waarschijnlijk nog te -laag is. Bovendien zegt hij, dat -ieder-
–
STATISTISCH OVERZICIH
–
•
–
TARWE
HardWinter
No.2 loco
Rotterdam!
Amsterdam
per 100 K:O.
R000E
AmericanNo.V)
loco
Rotterdam
per 100 K.O.
MAIS
La Plata
loco
R’damjA’dam
per 2000 K.G.
OERST
A merNo.23)
loco
1
Rotterdam
per
2000 K.O.
LIJNZAAD
La Plata
,
loco
R’dam/A’dam
per 1960 K.G.
STEENKOLEN
Westfaalsche! Holiandsche
bunkerkolen
ongezeefd f.o.b.
R’damfA’dam
per 1000 K.G.
PETROLEUM
Mid. Contin.
Crude
33 tjm 33.95
•Bé s. g.
per barrel
IJZER
Cleveland
Foundry-No.3
f.o.b
Middlesbough
per Eng, ton
KOPER
Standaard
Locoprijzen
Londen
per Eng. ton
IL
ole
II.
!o
f1.
Io
f1.
1
°lo
fl.
Of,
f1.
0
10
0
10
Sh.
01
g
01
Jaargemidd. 1925
17,20
100,0
13,07
5
100,0
231,50
100,0
236,00
100,0
462,50
100,0
10,80
100,0 1.68
100,0
731-
100,0
62.116
100,0
1926
15,90
92,4
11,75
89,9
174,25
75,3
196,75
83,4 360,50 77,9
17,90
165,74
1.89 112,5
8616
118,5
58.11-
93,5
Lanuari
1927
15,225
88,5
12,50
95,6
165,00
71,3
222,25
94,2 362,50 78,4
13,35
123,7
1.75
104,2
8516
117,3 55.716
89,2
rebruari
,,
15,22
5
88,5
13,05
99,8
.167,00
72,1
230,00
97,5
373,75
80,8
12,10 112,0
1.70
101,2
8316
114,4
54.161-
88,3
Maart
,,
15,05
87,5
12,70
97,1
164,50
71,1
219,25
92,9
–
354,75
76,7
11,25 104,2
1.26
75,0
811-
111,0
55.171-
89,0
ril
14,80
86,0
12,82
5
98,1
173,00
74,8
237,50
100,6
351,50
76,0
11,00 101,9
1.22
72,6
801-
109,6
55.216
88,1
ei
15,75
91,6
13,57
5
103,8
172,75
74,6
258,25
109,4
-.373,75
80,8
10,95
101,4
1.22
72,6
741-
101,4
54.141-
‘
18,1
Juni
15,60 90,7
13,20
101,0
175,25
75,8
245,0Ö
104,2
372,75 80,6
11,00
-101,9
1.22
72,6
701-
95,9
54.216
87,2
Juli
Augustus
: –
15,10
87,8
12,05
92,2
171,50
74,1
235,75
99,9 367,75 79,5
1110
102,8 1.22
72,6
701-
95,9
53.19j-
86,1
14,87
5
86,5
11,45
87,6
178,50
77,1
252,5(1
107,0
368,25
79,6
1105
102,3 1.22
72,6
–
69!-
94,5
55.516
89,0
September ,,
14,70
85,5
12,15
92,9
179,50
77,5
233,25
98,8
369,50
79,9
10,90
100,9
1.22
72,6
65!-
89,0
54.131-
88,0
October
13,72
5
79,8
11,45
87,6
178,75
,
77,2 230,50
97,7
359,00 77,6
10,90 100,9 1.22
72,6
651-
89,0
5551-
89,0
November
»
13,45
78,2
12,12
5
92,7
184,75
79,8
233,25
98,8
349,75
75,6
10,65
98,6
1.22
72,6
651-
89,0
59.11-
95,1
December
,,
13,40
77,9
12,57
5
96,2
201,00
86,8
246,25 104,3
348,25 75.3
10,60
98,1
1.22
72,6
651-
89,0
60.21-
96,1
nuari
–
1928 13,50
78,5
12,70 97,1
207,50
89,6
247,75
105,0
361,00 78,0
10,30
95,4
1.22
72,6
651-
89,0
62.-!-
99,1
rebruari
,,
13,80
80,2
12,875
–
98,5
226,50
97,8
243,75
103,3
361,00
78,0
10,00
92,6
1.21
72,0
651-
89,0
61.121-
99,2
Maart
,,
14,60
84,9
14,00
107,1
240,75
104,0
255,75
108,4
350,75 75,8 9,95
92,1 1.19
70,8
6516
89,7
61.316
98,1
April
,,
15,30
88,9
14,97
5
114,5
239,50
103,5
261,00
110,6
358,25
77,5
10,05
93,1
1.19
70,8
661-
90,4
61.1416
99,4
Mei
,,
15,30
88,9
15,47
5
118,4
238,50
103,0
260,75
110,5
372,00 80,4
10,60 98,1 1.19
70,8
661-
90,4
62.151-
101,1
j
uni
,,
14,37
5
83,6
14,27
5
109,2
234,00
101,0
252,50
107,0
365,25 79,0
10,10
93,5
1.19
70,8
661-
90,4
63.17/-
102,0
uli
Augustus
»
14,25
12,00
82,8 69,8
13,07
5
12,62
5
100,0
96,6 246,75
214,75
106,6
92,8
241,00
226,75
102,1 96,1
359,75 350,75 77,8 75,8
10,10
93,5
1.19
1.21
70,8 661- 90,4 62.181-
101,2
September
:
11,65
67,7
11,575
88,5
198,75
85,9
198,25
84,0 350,75 75,8
10,05
10,00
93,1
92,6
1.21
72,0 72,0
661- 661-
90,4 90,4
62.1016
63.81-
100,1 102,1
•
October
12,27
5
71,4
12,27
93, 8
2l8,50
94,4
189,50
80,3 366,00
79,1
9,
95
92,1
1.19
70,8
661-
90,4
65.121-
105,1
November
12,32
5
7
–
1,7
12,075
92,4 227,25
98,2
185,50
78,6 386,25 83,5
10,20
94,4
1.18
70,2
661-
90,4
67.181-
100,4
December
,.
12,30
71,5
11,90
91,0 220,25
95,1
180,50
76,5
373,75
80,8
10,10
93,5
1.18
70,2
–
661-
90,4
70.31-
113,0
lanuari
1929
12,35
71,8
12,20
93,3
231,50
100,0
194,25
82,3 365,00 78,9
10,10
93,5
1.16
69,0
661-
90,4
75.1016
121,1
lebruari
,,
12,72
5
74,0
12,65
96,7 236,00
101,9
l94,75
82,5
357,25
77,2
12.90
119,4
1.11
66,1 6616
91,1
78.-l6
125,
Maart
»
12,65
73,5
12,62
5
,
96,6
233,00
100,6 191,75
81,3
359,00
77,6
12,00
111,1.
1.11
66,1
671-
91,8
89.81-
144,1
April
,,
12,125
70,5
11,625
88,9 218,00
94,1
185,25
78,5 373,25
80,7
11,05
102,3
1.11
66,1
681-
93,2
82.1716
133,
•
Mei
11,125
64,1
10,57
5
80,9
198,25
85,6
177,50
75,2
363,50
78,6
11,15 103,3 1.16
69,0
69/6
95,2
75.416
121,
Juni
,, 10,876
63,2
10,20
–
78,0
193,50
83,6
171,25
72,6
355,25
76,8
11,25
104,2
1.30
77,4
71!-
97,3
74.1 II-
120,1
Juli
–
5 Augustus
:
12,80
74,3
11,20
85,6 218,50 94,4
191,251
81,0
415,50
89,8
11,25
104,2
1.30
77,4
7216
99,3
72.1216
117,!
13,30
77,3
11,00
84,1
206,00
89,0
192,00
81,4
466,00
100,8
11,25 104,2
1.30
77,4
7216
–
99,3
73.12165
118,1
12
,,
12,85
74,7
10,90
83,4 205,00 88,6
184,001
78,0 441,00 95,3
11,25
104,2 1.30
77,4
7216
99,3
73.151-
1
l8,!
19
,,-
13,50
78,5
10,60
81,1
201,00
86,8
1 79,00
75,8
453,00
97,9
11,25
104,2 1.30
77,4
72/6
99,3 74.216
119,
1)
Men zie voor de toelichting op dezen staat de nummers van8
eh
15Augustus
1928
(No. 658 en 659) pag._689!90 en
709.
2
)=Western vôÔrde invoeringv
*
Manitoba No. 1
t
Zuid-Russische.
–
.•,
–
.
–
21 Augustus 1929
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
771
een iii Brazilië de toekomst met waiitroiiw.eu tegemoet ziet
en dat dus iedereen pessimitt is. Jet geld is er schaarscher
dait ooit, omdat feitelijk alle liquide middelen voor
(0
fi-
Itituciering van de kofffe moeten worden gebruikt, terwijl
steeds vaker de itieening wordt uitgesproken, dat Brazilië
een groote faut heeft gemaakt op den lag, toen liet besloot
(ie ralorisatie van een middel tot verdediging, wat het iii
den begin ne was, te maken tot een instrument van aanval,
ter einde de koffie-prijzen te doen stijgen en daarna
01)
een
hoog peil te houden. Dit was oorzaak, dat in de geheele
wereld en in jhet bijionder in ]3razilië steeds meer koffie
werd geplant, waardoor nu een toestand is ontstaan, die
niet alleen het vroeger monopolie van J3razilië op de koffie-
markt bedreigt, maar tegelijkertijd zoo gobd als geen keus
laat bij de uiteindelijke liquidatie. De stemming onder (le leiders van ‘liet Instituut tot Permanente Verdediging van
de Koffie is en blijft echter nog altijd gebed anders. Het
Instituut raamt den loopenden Santos-oogst op niet meer
dan 14 nmilliocn balen en zegt, dat de volgende moet worden
aangenonien 01) hoogstens 9 ft 10 nullioen balen. Het toont
ten opzichte van zijn toekomstplannen niet cle minste weife-
ling cii heeft ongeveer een maand geleden officieel aan cle
planters in den geheelcu Staat kennis gegeven, dat de spoor-
vegen instructies ontvangen hebben om alle koffie, die ter
verzending zal worden aangeboden, aan te nemen,’oor zoo-
‘er het beschikbare niaterjeel dat veroorlooft en dat het
zelf gereed is om deze koffie in zijn paklunzen in het binnen-
land
01)
te nemen cii daarop als gebruikelijk voorsehöt te
geven (op liet oogenblik bedraagt dit voorschot nog altijd
60 Milreis, dat is ongeveer
f
18.- per baai).
Volgens telegrafisch bericht, (lezer dagen uit Brazilië ont-
‘aiigen, bedroegen de voorraden, in de pakhuizen en de
spoorwegstations in liet binnenland van Sao Paulo en Minas
(em’aes teruggehouden, op 31 Jui 10.448.000 balen tegen
8.785.000 balen op 30 Juni, hetgeen een vermeer.deHng he-
teekent van 1603.000 balen.
Dc prijzen van gewoon goed beschreven Superior Santos
01)
prompte verscheping zijn thans ongeveer 901-
ti
92/6
per
cwt. en van dito Prime ongeveer 95/- á 9716, terwijl zij van
Rio type New-).’ork 7 met beschrijving, prompte versche-
bedragen 71J9 il 731-.
Van Bobusta
01)
aflading van Neclerlandsc-h-Indië zijn
de prijzen in de eerste hand
01)
het oogenblik:
Palembang Robusta, Augustus-verscheping, 34% et. ; Pa-
lembang Rohusta, September-verscheping, 34% ct.; Benkoe-
ieii Robusta, .A ugustus-verscheping, 34
1
/8
ct.; i3enkocien To-
busta, Septeniber-verscheping, 34% ct. Mandheling Robus-
te, Augustus-verscheping, 37% ct.; W.I[.B. f.a.q. Robusta,
Augustus-verschepitig,
46
ct.;
W.F.B.
faq.
Robusta,
Sep-
tember-verscheping,
45%
et.,
alles pel’
%
KG, cif, uitge-
leverd gewicht, netto contant.
De slot-noteeringen te New-York van
liet aldaar geldende
gemengd
contract (basis Rio No. 7)
varen:
Sept.
1
Dec.
1
Maart
J
Mei
19
Aug.
……
$ 14,35
$ 13,88
$
13,39
$ 12,98
,.
,,
13,76
,,
13,10
,,
12,70
,,
12,42
12
…….
5
,.
……
,,
14,20
..
,,
13,63
,,
13,22
,,
12,89
29
Juli
……..
.
,
14,42
,,
13,96
,,
13,55
,,
13,19
Rotterdam, 20 Augustus 1929.
Statistiek der firma G. Duuring & Zoon.
Zichtbare voorraad op 1 Augustus in iuizenden balen
1929
1928 1927
1926
1925
Voorraad in Europa..
2.199 2.180
1.776 1.510 1.648
StoomendfBrazilie ..
579
482
563
537 588
n.Europa ‘,,Oost-Indië.
110
.. 161
62
72 38
2.888
2.823
2.401
2.119
2,274
Voorraad Ver. Staten
70
850
634 690
804
Stoomend
lBrazilië
429
501
643
515
409
V
er
.St
a
t
en
JO
05
te
16
–
– – –
4.093
4.174
3.678
3.324
3.487
Voorr. in Pernambuco
2
1
–
– –
Bahia
….
6
16 17
23
20
Victorja
..
44
85 44
–
–
Riodejaneiro
247
284
263
267
196
Santos ….
1.030
1.136
840
1.087
Parana,iiia .
çç
25 1.511
Totaal ……’5.447 *5.721 *4.842 ‘4.701 *5.214
Op 1 Juli ……….’5.338
4
5.729
0
4.720 ‘4.571 *5.085
* Niet inbegrepen de binnenl. voorraden in Brazilië.
De binnenlandsche voorraden te
Santos
Rio de Janeiro
1 Juli
1925 1.786.000 balen
1 Augustus 1925 1.298.000
1 Juli
1926 2.833.000
1 Augustus 1926 3.098.000
1 Juli
1927 3.312.000
•
1 Augustus 1927 5.289.000
1 Juli
1928 11.672.000
1.180.000 balen
1 Augustus 1928 11.986.000
1.012.000
1 Juli
1929 8.785.000
136.000
4 GROOTHANDELSPRIJZENO)
TIN
coprijzen
on en per
Eng, ton
KATOEN.
for Middling locoprijzen
New ork
per Ib.
–
WOL
gekamde
Australische,
Merino, 648 Av.
loco Bradford
per Ib.
WOL
gekamde
Australische, CrossbredColo- nial Carded,
SO’s Av. loco
Bradford per Ib.
RUBBER’)
Standaard
Ribbed Smoked
Sheets
loco Londen per Ib.
SUIKER
Witte kristal-
suiker loco
R’dam/A’dam.
per 100 K.G.
KOFFIE
Robusta
Locoprilzen
Rotterdam
per ‘(,K.G.
1
1
THEE
lAfI. N.-I. theev.
IA’dam gem. pr
.
Iiava- en Suma-
1tratheep.l(2K0.
Indexcijfer
v/h. Centr. B.
.
d. Stat.,
herleid
van 1913
=
100
tot 1925= 100
Indexciifer
van The
Economist,
herleid
1927
=
100
tot 1925=100
£
.171-
0
10
100,0
cts.
23,25
i/o
1000
pence
55,00
0
11
100,0
pence
29,50
ho
100,0
Sh.
2111,625 0 100,0
II.
18,75 0
10
100,0
cts.
61,375
0!
100,0
cts.
84,5
0
(0
100,0
1111,5
100,0
1
100,0
.1716
.13(6
111,1
17.55
75′,S
47,25
85,9
24,75 83,9
21-
67,4
17,50
93,3 55,375
90,2 94,25 93,2
1
92,9
.8(6
114,4 13,45
57,5
45,00 81,8 25,25
85,6
117,375
54,4
22,00
117,3
50
81,5
71
84,0 93,5
88,9
118,2 14,15
60,6
46,25
84,1
26,00
88,1
117,125
53,7
21,121 112,7
48,75
79,4
71,25 84,3 94,2
89,9
.151-
119,4 14,25
61,3
47,75 84,8 26,50 89,8
118,25
56,8
20,62′
110,0
48
78,2
70
82,8 92,9
89,2
II-
116,1
.14,75
63,4
47,50
86,4
26,25
89,0
1/7,875
55,8
20,25
108,0
48
78,2
72,25
85,5
92,3
88,7
.12/-
112,9 16,15
69,5
47,00
85,5
26,00
88,1
1/7,75 55,4 20,25
108,0
47
76,6
86,5
102,4
93,5
90,4
.9/
.1516
113,2
16,85
72,7
47,25
85,9
26,00
88,1
1/6
50,5
18,37
1
98,0
47
76,6
81,25
96,2
96,1
89,6
110,1
17,90
77,0
48,50
88,2
26,50
89,8
114,75
47,0
18,62′ 99,3
47
76,6
84 99,4
97,4
92,2
-16
111,5 19,70
84,7 48,50 88,2
26,50
89,8
115,25
40,8
18,50 98,7
45,375 73,9
–
–
96,1
90,2
.1216
109,8
22,05
944
50,00
90,9
26,50
89,8
114,25
45,6
17,871
95,3 44,25
72,1
94,5
111,8
96,8
89,1
.216
100,9
20,65
888
50,25
91,4
2675
90,7
114,375
46,0
16,87
5
90,0
45,25
73,7
93
110,1
96,8
88,6
4/6
100,9
20,25
87,1
52,25
95,0
28′,SO
96,6
116,5
51,9
17,25
92,0
46
74,9
96
113,6
97,4
88,9
13/6
101,8 19,70
84,7
51,50
93,6
28,75
97,3
117,75
55,4
17,87
5
95,3
46
74,9
89,25
105,6
97,4
88,2
.11-
97,4
19,25
82,8
53,00
96,4
29,75
100,8
117,25
54,0
17,37
1
92,7
46
74,9
84,5
100,0
98,7
87,9
.1016
89,2
18,35
78,9
54,75
99,5
31,75
107,6
113,75
44,2
16,75
89,3
46 74,9
79,5
94,1
96,8 87,9
.1716
89,3
19,35
83,2 55,00
100,0
33,25
112,5
110,75
35,8
16,87
0
90,0
47
76,6
79
93,5
98,1
89,2
61-
89,5
20,65
88,8
54,50
99,1
33,00
111,9
-/9,375
263
16,870
90,0
47
76,6
74,25 87,9
98,7
90,5
13/-
88,!
21,55
92,7
54,25 98,6 32,25
109,3 -19
25
:3 16,625
88,7
48,25
78,6
78,25
92,6
98,1
91,2
8/6
83,4
21,35 91,8 55,50
100,9
31.75
107,6
-(9,25
26,0
15,75
84,0
49
79,8
73,25
86,7
98,7
89,8
191-
80,9
21,75 93,5 53,00 96,4 31,25
105,9
-/9,25
26,0
15,50
82,7
49,875 81,3
71,25
84,3
95,5
88,2
18/-
80,9
19,30
83,0
51,75
94,1
30,00
101,7
-/9,25
26,0
16,00
85.3 51,875
84,5
67,75
80,1
92,9
86,6
7(6
81,9
18,55
79,8
47,00
85,5
29,00
98,3
-18,5
23,9
15,875
84,7
52,75
86,0
70,25
83,1
–
93,5
85,4
191-
84,8
19,45
83,7
46,25
–
84,1
27,25
92,4
-18,8 24,7
14,62
0
78,0
53
86,4
73 86,4
94,2
85,1
1016
88,8
19,90
85,6
47,25
85,9
27,50
93,2
-18,625
24,2
14,00
747
53
84,4
75,75
89,6 95.5
85,1
81-
87,2
20,45
88,0
46,25
84,1
28,00 94,9
-/8,5
23,9
13,92
0
74,3
51,75
84,3
76,5
90,5
.95,5
84,8
716
84,9
20,20
86,9
46,75
85,0
28,75 97,3
-19,875
27,9
13,710
73,5 53,125
86,6
–
77,25
91,4 94,2
84,6
II!-
85,0 20,10
86,5
44,25
80,5
27,75
94,1 1/-
33,7
13,370
71,3
54
88,0
74,25
87,9 94,2
85,4
016
84,4
21,25
91,4
–
44,00
80,0
27,50 93,2
110,125
34,0
13,50
72,0
54 88,0
72,75
86,1
94,8
85,8
516
79,2 20,45
88,0
43,25
78,6
•
27,25
92,4
-110,5
29,5
13,370
71,3
54
88,0
74,25
87,9 92,9
83,9
516
75,3
19,40
83,4
41,50 75,5
26,25
89,0
-/10,875
30,5
12,25
65,3
54
88,0
73,50
87,0 91,6
81,7
51-
76,5
18,75
80,6 40,00
72,7
25,75
87,3
-110,625
29,8
12,00
64,0
54
88,0
69,50
82,2 91,0
81,9
516
79,9
18,65
80,2
38,75
70,5 24,75
83,9
-(II
30,9
13,420
71,6
54
88,0 68,5
81,1
91,0
83,7
_1_5
81,35
18,85
0
81,10
37,759
68,6
9
24,00
9
81,4
9
-111,06250
31,19
13,25
70,7 54
–
88,0
5!-
79,9
18,107
77,8
7
37,25
50
67,7
10
24.00
1
O
81,4
10
-/10,5625
29,6
13,00
69,3
54
88,0
1
21
6
80,4
18,20
0
78,3
8
37,00
11
67,3
11
24,00
11
81,4
11
-110,125
28,4
13,00
69,3
54
88,0
idige officieele noteeringswijze (jan. 1928).
1)
=Malting vôôr de invoering van dehuidige offic. noteeringswijze (Jan. 1928.
4)
Jaar- en maandgemiddelden afgerond
op
11
pence. 0) 6 Aug.
2 Aug.
7)
9 Aug. 8)16 Aug.
9)
1 Aug. 10) 8 Aug.
ii)
15 Aug.
772
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERIC}ITEN
. 21-Augustus 1929
THEE.
De geregelde Loiidensche thee-veilingen w’erden na de
zomervacantie iii de afgeloopen week weder hervat. De
ntarktstemmiiig bleek echter geheel dezelfde te ziji als
voor cle vacantie. Alleen voor (le betere kwaliteiten bleek
goede kooplust te bestaan, voor de overige soorten was
wreinig belangstelling en brokkelden de prijzen ook veider
af. Bij het slot ‘op de Java-veiling heerschte echter een
gedecideerd flauwe stemming, tengevolge waarvan de prijzen
van
Y.
tot
134
d. terugliepen, terwijl er vele partijen
.
011-
verkocht bleven. Alleen’ voor de beste kv’aliteiten bleek
voldoende belangstelling te bestaan; voor ordinaire kwali-
teiten daarentegen kon dikwijls geen bod verkregen worden.
Deze onverwacht sterke prijsdaling zal niet nalaten haar invloed te doen gelden 01) de Amsterdamsche veiling van
22 .dezer, waarin het niet geringe aanbod van ca. 23.000
kisten onder den hamer zal komen.
Amsterdam, 19 Augustus 1929.
CÖPRA.
De markt was in de afgeloopeti week tamelijk vast ge-
.stemd. Van het Oosten was er weinig aanbod, terwijl ook
de tweede hand zich terugtrok. Van de zijde der fabrikanten
is er momenteel weinig vraag.
I)e markt sluit vast met koopers voor alle termijnen tot
f27
3
/s.
.
.
181., doch werd siiidsclieii een lading afgesloten van 5000
toii, -5 pCt. ier 20 Augustus/S September, tegen 1916 en
twee 6500 toti Ilers, per begin September laadklaar, tegen
1816. ])e vraag blijft
0!)
deze. basis aanhouden, doch was tegen het einde van de week zeer klein.
Chilisalpeter.
l)e bevrachters toonen over ‘t algemeen
weer matige belangstelling en wel iii hoofdzaak voor
,,tranip” tonnage. Niettegnstaande de flauw’ere stemming
‘aIi dc La Plata-rivier; zijn bevrachters onfortuinlijk ge.
i’eest tonnage te verkrijgen tegen het door hen genoteerde
basiscijfer van 261- naar het Continent, en hebben een 7000
tonner opgenomen, laatste helft September laadklaar, tegen
271-, met de optie Middellandsche Zee tegen 291- en Adriati-
sche Zee of Alexandrië tegen 301-.
Een weinig meer belangstelling werd voor lijnruirnte
getoond; geboekt werd ca. 6000 ton per Augustus/Septem-ber en September naaF Antwerpen, Rotterdamof Hamburg,
tegen 2016 tot 211- netto, met cle optie Duinkerken tegen
116 extra, terwijl ook 1000 ton werd gesloten, voor zeer
pronpt laden, naar Bordeaux/Hamburg range tegen 24/6.
Hiertut blijkt, dat er een kleine vooruitgang in het vrêcht-
cijfer merkbaar is. Naar de Vereenigde Staten kan per
Augustus/September en September laden nog scheepsruimtc
gebruikt worden $ 5.25, naar GalvestonefBoston range.
Van
Burma/t
kan nog steeds een handige boot geplaatst
worden, per Augustus laaciklaar; naar Holland, tegen 2319,
doch wordt beneden 251. geen tonnage aangeboden.
Donau en Zwarte Zee.
Een panzienlijk aantal afsluitingen
heeft plaats gevonden, doch de vrachtcijfers bleven Onver-
anderd. Booten tot 6700 ton, 10 pCt., voor Augustus en
September laden worden afgesloten naar Antwerpen/Ham-burg range tegen 181-, met een reductie van 6 d. voor Ant-
werpen of Rotterdam, en zijn deze cijfers weer te behalen.
Van de kusthavens w’ordt 131- geboden naar de Antwerpenf
Hamburg range voor hooten van elke grootte.
Zwarte Zee.
Bevrachters bleven 151. bieden, basis Conti-
nent, maar het schijnt, diit ze geen tonnage tegen dit cijfer
kunnen krijgen.
Middellandse/te Zee.
Over ‘t geheel genomen zijn er wei-
Ilig afsluitingen gedaan en voelen reeders zich meer aan-
getrokken totden Dopau. De volgende ertsafsluitingen zijn
gedaan:
Bona/Ardrossan 719, Glasgow 716, Almeria Pier/Rotter-
dam 519, Glasgow 713 en La Calera/Rotterdam 6(3. –
Voor phosphaat is goede vraag naar handige tonnage.
Een boot van 6000 ton lading w’ercl afgesloten van Sfax
naar Gent tegen 713, en er zijn orders aan de markt van
Tunis naar Rotterdam tegen 816, Ipswich 11/6, Londen lOf., Runcorn 1116 en Bona/Stettin 9/-.
NoorduSpanje.
Er w’as een weiuig meer levendigheid in
deze markt, en de volgende afsluitingen vonden plaats:
Bilbao/Cardiff 71-, Rotterdam
6111%,
IJmuiden 6141%,
Middleshrough 813, Vivero/Rotterdam 6/134, optie Emden
61434, DieidofNewport River 7f9 Salta Caba.11ofAdrossan
79, Santander/Rotterdam 613 en Grangemouth 8/..
Kolen van U.K.
De markt naar Zuid-Amerika was erg
vast, en in ‘t geheel genomen vertoonden de cijfers daar-heen un lichte verbetering. In de richting van de Middel-
lanclsche Zee zijn de vrachten tamelijk schommelend, doch
aan den lagen kant. Afsluitingen van
Zuid-Wales
vonden
plaats:
Oxehisund 81-, Rouaan 4/9, Lissabon Of-, Gibraltar 91,
West-Italië 916, Venetië 1.21-, Piraeus 1.216, Port-Said 1113,
Alexandrië 11141%, Las Palmas 101-, Rio 131-, Buenos Aires
141-, Montreal 816.
Van de
Oostkust
werden de volgende afsluitingen gedaan
Stugsund 7/-, Stettin 5(9, Hamburg 413, Antwerpen 3/1 1%,
Rouaan 419, Bordeaux 619, Algiers 913, West-Italië 91-. Pa-
lern’to 12/9, Port-Saici 1119.
RIJNVAART.
Week van
11
tlm.
17 Augustus 1929.
De aanvoeren van zeeijde waren wat hout en erts be-
treft minder dan de voorafgaande week. Scheepsruimte
bleef tot in ‘het laatst der week beperkt, nam daarna toe.
Er was veel vraag naar scheepsruimte, welke in het laatst
der w’eek afnam. De ertsvraeht voor cle Ruhrhavens be-
droeg maximum
f
1-/1.1.0 en minimum
f
0.9011.- met
resp. 4 en S losdagen. Naar Grimberg resp. ])ortmund werd
maximum
f
1.20/1.30 en
f
1.6511.75 betaald. Voor hout en
ruwe producten naar Mannheim was eveneeds veel vraag.
I)e daghuren varieerden van 334 et. tot 4 ets. voor groote
en 4 tot 434 voor middelbare schepen, met afl. Ruhrhavens.
Het sleeploon bedroeg in doorsnee 35 ets, tarief. De water-
stand bleef langzaam vallend, naar den Bovenriju werd op
ce. 2.- M. en naar de Ruhrhavens op maximum 2.70 M.
afgeladen ‘ ..
–