S JULI 1929
AUTEURSRECHT VOORBEHOUDEN.
Economisch: Statistische
Berichten.
ALGEMEEN WEEKBLAD VOOR HANDEL, NIJVERHEID, FINANCIËN EN VERKEER
ORGAAN VOOR DE MEDEDEELINGEN VAN DE CENTRALE COMMISSIE VOOR DE RIJNVAART
• UITGAVE VAN HET INSTITUUT VOOR ECONOMISCHE GESCHRIFTEN
14E JAARGANG
WOENSDAG 3.;JULI 1929
No. 705
INSTITUUT VOOR ECONOMISCHE GESCHRIFTEN.
b’aar metaalsaiclo daalde met
f 27
millioen. }[et dek-
illgemeen Secretaris: Prof. Mr. Dr.
G. M.
Verrijn Stuart.
kingspercentage bedraagt nog nagenoeg
53.
ECONOMJSC1l-STATISTISCIIE BERiChTEN.
* * *
COiMISSIE VAN ADVIES:
Prof. Mr. D. van Blom; J. van ilasselt; Jhr. Mr. L. H. van
Lennep; Mr. K. P. van der Mandela; Prof. Dr. N. J.
Poluk; Mr. Dr. L. F. II. Regout; Dr. E. van Weldereu
Ilaron Rcngers; Prof. Mr. H. R. Ribbius; Jan Schiithuis;
Mr. Q. J. Terpstra; Prof. Mr. F. de Vries.
Gedelegeerd lid: Prof. jhr. Dr. G.
M.
Verrjn Staart.
Assistent-Redacteur: R. M. ii. A. van der Valk.
Secretariaat: Pieter de Iioochweg 122, Rotterdam
Telefoon Nr. 3000. Postrekening 8408.
Abonnementsprijs voor het weekblad franco p. p. in
Nederland f 20,—. Buitenland en Koloniën
f
23,— per
jaar. Losse nummers 50 cents. Leden en donateurs van het
Instituut ontvangen het weekblad gratis.
De verdere publicaties van het Instituut uitgaande ont-
vangen de abonné’s, leden en donateurs kosteloos, voor zoo-
ver daaromtrent niet anders wordt beslist.
Aangeteekende stukken: Bijkantoor Ruigeplaatweg.
Advertenties f 0,50 per regel. Plaatsing bij abonnement voljeas tarief. Administratie van abonnementen en adver-
tenties: Nijgh d van Dicmar’s Uitgevers-Maatschappij, Rot-
t. crdan, Amsterdam, ‘s-Gravenhage. Postchè qua- en giro-
rekening No. 6729.
2 JULI 1929.
De geidmarkt stond natuurlijk in het teeken van
dc .halfjaarwisseiing, die ditmaal ongelukkigerwijze
nog op een
Zaterdag
viel. De eerste dageii der week bleef cali
4
pOt. noteeren, wat voor dagen, vooraf-
gaande aan belangrijke betali ngsclata niet bepaald
laag is; daarna liep de koers op tot
5
pOt. De vraag
bicöf grooter clan het aanbod. Privaat-clisconto vast;
de noteering voor prima wissels liep van.
5
tôt
pOt. op. De hooge noteering lokte echter eenige
nu t.siders in de markt, die van cle hooge wisselren’te
wilden p•jfi teeren, wat den koers op
5
!
1
pct. terug
deed loopen. De omzetten blijven klein. Prolongatie
:S-4%-5%
pOt.
* *
*
De weekstaat van De Nederlandsche Bank geeft
d ui delijic den in vloed van cle maandwisseli ng te zien.
De post binnen.landsche wissels klom ‘met
•f
8.2
mil-
lioen. De beleeningen geven zelfs een vermeerdering
van
f
543
millioen te zien, waarvan
,f
4.4
rn:iilioen
voor rekening komt van de goeclerenbeleeningen, die
thans nagenoeg
.f 10
millioen bedragen.
De gouclvoorraad der Bank blçef vrijwel op dezelf-
de hoogte. De zi lvervoorraad verminderde met
500.000.
:De Post papier op het buitenland steeg
met een kleine
f 100.000,
terwijl de diverse rekenin-
gen op de detiefzijde der balans een teruggang van
j
3.7
millioen te aanschouwen geven.
De biljettencirculatie vermeerderde met
f 65.4 mil-
iioe.n. Het tegoed van het Rijk, dat de vorige week-
staat had aan te wijzen, heeft plaats gemaakt voor
een debetsaldo van de schatkist ten bedrage van
.f 900.000.
De rekening-courant-saldi van anderen blij-
ken met
[6.2
millioen te zijn .gestegen. Het beschik’
De koersen vitn cle leidende deviezen waren vast.
Londen opende
12.07%.
Op het bericht van de goud-
.onttrekkingen in Londen – op den eersten dag van
deze berichtsweek werd bekend, dat de Reichsbank
de Duitsche Ban lce.n, wat betreft de gondimporten,
i’eder
cle
vrije hand heef t gelaten – liepen de geld-
koersen daar op (privaatdisconto o.a.
5%
pOt.), waar-
door de Pondenicoers hier tot
1,2•08J/
kon verbeteren.
De ultimo geldbehoeften hier ter beurze deden echter bok haar invloed gevoelen, zooclat het hooge peil niet
gehandhaafd kon worden. Ten slotte noteerde het
Pond
12.07%.
_- De Dollar noteerde in Londen
4.85,
terwijl de Mark tegen het Pond, onder den invloed wtn de goudexporten
snel van
20.32 op 20.36
kwam; ook hier viel een kleine
teruggang op
20.35%;
te noteeren. De toestand blijft
heel onzeker, daar beide koersen zich toch nog vlak
hij het goudpunt blijven bewegen. De Mark hier te
lande, die aanvankelijk van
59.42 op 59.32
daalde,
verbeterde in een half uur tot
59.36.
De Dollar no-
teering kwam van
2.4904 op 2.4912;
slot
2.4903%.
Parijs was heel vast:
9.75,
veroorzaakt door het
terugloopen van het Pond in Parijs op
123.90 op
het
dstip, dat Ponden hier, vast waren; slot
9.74.
De overige koersen vertoonden slechts weinig fluc-
tuati.es, die geheel te verklaren zijn uit den loop der
hoofddeviezen. De Peseta werd de geheele week ge-
handhadfd op ca.
35.25
(Londen pariteit
34.25);
leden plotseling vaster ca.
35.50
(Londen paritêit
84.—). Zou
de revalorisatie, waarvan de laatste tij-
‘den veer sprake is, trapsgewijze moeten geschieden?
LONDEN 1 JULI 1929.
De laatste week van het halve jaar was, behalve
van de gebruikelijke groote vraag naar geld, getuige
van buitengewoon groote aankoopen van goud, zoo-wel in de openmarkt als van de Banic van Engeland.
Deze goudaankoopen voor New Yoi’ksche en Berlijn-
sche rekening beteekenen, dat voor dezelfde bedragen
geld onttrokken wordt aan de Londensche banken,
‘die derhalve genoodzaakt worden. hare opvragingeu
van de gelclmarkt, die aan het einde van het halve
jaar uit den aard der zaak al groot zijn, nog met het
b’edrag der goudaankoopen te vermeerderen. i)e
geldmarkt zag zich dan ook -genoodzaakt op groote
schaal van de Bank van Engeland te leenen.
De discontomarict droeg onder den invloed van een
en ander een zeer vast karakter, zoodat de noteering
van 3-rnaands papier nog verder opliep tot
trwijl de kansen op de mogelijke, noodzakelijkheid
van een .disconto-verhooging druk besproken werden.
Ook heden was de markt, ofschoon geld nu tijdelijk
atuur1ijk ruim is, nog nerveus, omdat Dollars en
Marken niettegenstaande de gouduitvoeren nog zeer • duur blijven en verdere uitvoeren mogelijlc malcen.
Qok heden werd nog een millioen pond aan goud
“uitgevoerd.
602
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
3 Juli
1929
KANTTEEKENINGEN BIJ HET
NEDERLANDSCH-BELGISCj-IE WITBOEK
–
VAN
1929.
,,Er moet wel veel tussehen ons zijn, dat het
ons zooveel moeite kost, elkander te vinden.
ZôSveel punten, waarop verstandhouding mo-
gelijk schijnt, en toch nog zoo weinig vrucht-dragende samenwerking. Ieder van ons blijft,
in zich gesloten, zoo klein; – hoe zou het onzen
gedachtenkring verruimen, indien wij ons aan-
wën nen wildeii, van weerszijden wat aanhouden-
der en wat scherper over de grens te zien.”
,,Laten wij elk, Noord- en Zuicinederlander,
het beste geven, wat in ons is. Wij brengen dan
noodzakelijkerwijs dingen voort, die niet slechts
voor ons zelven, maar ook voor den ander van
belang zijn.”
(Colenbrander, De Belgische omwenteling,
1905).
I.
Het is wenschelijk gebleken de regeling der betrek-
kingen tusschen Nederland en België, zooals deze in
het verdrag van 19 April 1839 is neergelegd, aan te
ptssen aan cle veranderde omstandigheden en in over-
eenstern.m ing te brengen met de moderne interna-
tioriale verhoudingen.
Op 3 April 1925 werd daartoe het bekende verdrag
gesloten, dat in Nederland van de Tweede Kamer
wei, van de Eerste niet de goedkeuring verwierf.
De onderhandelingen zijn hierop hervat en ‘thans
is een Witboek uitgegeven, bevattende de bescheiden
in zake de tusschen Nederland en België hangend
vraagstukken, door de wederzijdsche Regeeringen ge-
wisseld sedert cle verwerping van het verdrag.
Lezing dezer bescheiden geeft helaas niet den in-
druk, dat een volledige ‘overeenstemming tusschen de
beide Mogendheden nabij is.
Desalniettemin zijn de stukken in verschillend op-
zicht voor ons van belang. Op enkele punten zij hier
de aandacht gevestigd, waarbij de zaken zullen zijn
te zien in het licht van den tegenwoordigen tijd en,
waarbij dus zooveel mogelijk zal worden vermeden de
’65r de verwerping opgeworpen kwesties en bewijs-
voeringen opnieuw naar voren te brengen.
Oadanks het onbevredigende in den loop der onder-
handelingen, ondanks den hier en daar ongetwijfeld
scherpen toon, valt toch op enkele verheugende feiten
te wijzen.
Van de mentaliteit van 1919 is niets meer te be-
merken. Dit blijkt al u.it de politieke desiderata. Wa-
ren overdracht van terr:itoir en vestiging van servi-
tulen reeds door resolutie der vijf groote mogend-
heden van 4 Juni 1919 uitgeschakeld, thans wordt
ook n.iet meer gesproken over de doorvaart der Bel-
gische oorlogsschepen door de Schelde, gelijk in de
Mémoire interprétatif hij het oorspronkelijk ver-
drag.
1)
Geëcarteerd is eveneens de vér]daring, dat de
Nederlandsche Regeering zich te geener tijd onver-
schillig zou bonen, wanneer het grondgebied van
Nederland opzettelijk zou worden geschonden, en dat
zij, voor zooveel de bepalingen van het 1-landvest van den Volkenbond zulks toelieten, een zoodanige schen-
ding, waar zij ook zou plaats hebben, als een casus
belli zou beschouwen. De beide overige politieke pun-
ten zijn gehandhaafd: Nederland zal als vervallen erj
kennen de artikelen VII en XIV van het verdrag
van 1839 betreffende België’s onzijdigheid en het spe-
cifieke karakter van de haven van Antwerpen. Ne-
derland kan moeilijk anders doen, nu de groote mo-
endheden zulks reeds hebben gedaan, terwijl België
lid is geworden van den Volkenbond, zonder, gelijk
Zwitserland, een voorbehoud ten aanzien van zijn neu-
traliteit te hebben gemaakt, en partij is bij de Lo-
carno-verdragen.
‘)
ef. Witboek blz.
64.
INHOUD.
Blz.
KANPTEEKENINOEN
BIJ
HET NEDERLANDSCU-BELGISOI-IE
WITBOEK VAN
1929
door
Mr. H. Fortvii ……….. 602
De twaalfde Internationale Arbeidsconferentie T door
Mej. Mr. G. J. Stemberg ……………………606
Welke regelen moeten worden inachtgenomen hij de
gemeentelijke leeningspolitiek? door
Mr. Dr. A. van
Doorninck ………………………………..607
Een bankbiljet van vijf gulden door
Prof. Dr. 11. Frjcla 608
De beteelde oppervlakte in
1929
door
J. J. van Riemsdijlc 609
AANTEEKENINOEN:
Suikerstatistieken van de vereldproducth, hetwereld-
verbruik en den in- en uitvoer door
J)r. G. Mi kitsch 610
Opheffing van de rubriek Efiectenbeurzen ……
611
Het Prijsverloop van Groothandelsartikelen gedu- rende het tweede kwartaal van
1929 1 ……..612
BOEKAANKONDIGINGEN:
Ir. W. F.
Staargaard: Een zelfstafldig Staatsspoor-bedrijf in Nederlandsch-Indië, bespr. door S. A..
Reitsma ………………………………616
STATISTIEKEN EN OVERZIOHTEN
……………..
618-624
Oéldkoersen.
Bankstaten.
Goederenhandel.
Wisselkoersen.
Effectenbeurzen.
Verkeerswezen.
Voorts vindt in de stuklcen het beginsel der w’eder-
keerigheid thans zdnder meer erkenning. En dat is
indèrdaad een belangrijk verschil met het oorspron-
lcelijke verdrag. Men onderscheide hier evenwel goed.
Nederland kan slechts onderhandelen, indien dit ge-
schiedt op den voet van volledige wederkeerigieid.
Maar dat dient men in ruimen zin op te vatten. In-
dien Nederland bereid is om het gemeenschappelijk
beheer op de Schelde aan te passen aan de tegenwoor-
dige behoeften van een havenstad als Antwerpen,
wanneer cle vrijheid voor de koopvaardijschepen, die
naar Antwerpen varen, grooter zal worden, dan. zal
hen zich niet angstvallig af moeten noch mogen
vragen, of tegenover elk dezer tegemoetkomingen nu
wel volkomen gelijkwaardige wederdiensten staan.
Het is volkomen juist, wat Prof. François heeft ge-
schreven in ,,Vragen des
Tijds”
(September 1925):
,,Stelt men zich op het standpunt, dat het eenige
beginsel in de verdragenpolitiek dat van het even-
wicht der wederzijdsche prestaties kan zijn, laat men
dan ook gerustelijk alle verwachting opgeven de be-
langen-conflicten in de wereld anders dan door het
geweld tot een béslissing te brengen.” Een nauwgezet
en angstvallig tegen elkaar afwegen der w’ederzijdsche
belangen dient te worden vermeden. Reciprociteit in dien zin, dat naast een regeling der
Belgische belangen. in hun geheel een regeling dci
Nederlandsche belangen plaats vinde, is daarentegen
onafwijsbare eisch. In het verdrag van 1925, waarin
voor de waterverbindingen van Antwerpen – ten
nadeele van Nederland en met name van Rotterdam
– zoo voortreffelijk werd gezorgd, werd niet voor-
zien in de moeilijkheden, die Terneuzen ondervond
van de sinds 1921 in België gevolgde politiek in
zake de spoorwegtarieven. En hoewel hierop door de
Tweede Kamer was gewezen, werd hierover in het
Aanvullend Protocol niet geept, maar moest vol-
staan worden met de mededeeling, dat de Belgische
Regeering.zich bereid had verklaard Terneuzen, wt
de spoorwegtarieven betreft, te herstellen in den toe-
stand van véér den oorlog en niet Antwerpen te assi.-mileeren, doch dat de afkondiging der voorschr:iften
alleen vertraagd was door het tegen het verdrag ge-
rezen verzet. Bij de thans gevoerde onderhandelingen
is vastgelegd, dat de behandeling van Terneuen in
zake die spoorwegtarieven als essentiëel punt in een
eventueel accoord zal worden opgenomen.
* *
*
Alvorens nu tot de behandeling van de cardinalia
over te gaan, zou ik nog op twee punten van meer
ondergeschikten aard willen wijzen. Bij de formti-
leering van de grondslagen,’
.aarop Nederland bereid
is het geheele regime op de Schelde te herzien, heeft
Minister Beelaerts uiteraard rekening gehouden met
de in ons land geuite wenschen, die tot verwerping
3
Juli 1929
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHT’EN
603
van het verdrag hadden geleid. Onder die grondsla-
gen zijn er van juridieken aard. Vastgelegd zou kunnen worden, aldus luidt het in
het door de Nederlandsche aan de Belgische Regee-
ring overgelegde schema, de verplichting voor beide
landen om het behoud en de verbetering van de vaar-
geulen van de Schelde en van haar toegangen tot volle
zee te verzekeren, onder bescherming van de andere
belangen, welke met dien waterweg verband houden,
met name die der belendende gronden.
Met een dergelijke verplichting zal genoegen ge-
nomen kunnen worden, daar aldus in het verdrag
zelf tot uitdrukking zal komen, dat ook met de be-
langen van Zeeland rekening zal worden gehouden.
Gelijk uien weet, was dit in het oorspronkelijk ver-
drag niet het geval en was cle aanvulling, door het
i’rotocol vaii 18 Mei 1920 gebracht, niet in staat, de
eenmaal verwekte ongerustheid te doen bedaren. Men
blijft hiermede bovendien in de
lijn
van het moderne
internationale rivierenrecht (cf. art. 10 lid 3 van het
statuut van Barcelona
1)
De Nederlandsche Regeering heeft zich voorts be-
reid verklaard liet beginsel van verplichte arhitra’ge
voor geschillen met betrekking tot de Schelde te aan-
vaarden. En zelfs heeft zij er geen bezwaar tegen, dat
gelijk ook in het verdrag van 1925 was bepaald, een
perm.;nent college wordt opgericht,, dat geroepen zal
z’jn die gevallen te beslechten, waarin de dringende
noodzakelijkheid zou worden gevoeld om een onvoor-
ziene moeilijkheid tot oplossing te brengen.
Wij zullen goed doen in dezen met de Regeering
mede te gaan. Te zeer toch heeft onze verhouding
met België geleden, doordat bij geschillen buiten de
diplomatieke onderhandelingen geen weg ter oplos-
si ug openstond. Zoo kon Mr. Wery in zijn proefschrift
(ver de Rijn- en Scheldeverbindende wateren bij de
bespreking van de afdamming van de Ooster-Schelde
schrijven (blz. 49): ,,De lacune in alle Neclerlandsch-
i3cigische tractaten, het ontbreken van een arbitrage-
clausule, deed zich in dit geschil gevoelig gelden”
2).
i)aar komt nu nog hij, dat beidé landen de ver-
p1 ichte rechtspraak van het Permanente Hof van In-
ternationale Justitie hebben aanvaard
3)
en dus thans
zonder de voorgeschreven arbitrage in vele gevallen
(le help van het Hof zal kunnen worden ingeroepen.
En al zijn wij het niet eens met den heer Van Karne-
beek, .die o.m. als bezwaar tegen het Hof aanvoert, dat
zijn samenstelling een politieke
4)
is, bij de technische
moeilijkheden, waarover cle bedoelde geschillen veelal
hoopen., zal een ter zake kundig lichaam, dat cle in
te stellen arbitrage-commissie zal kunnen zijn, boven
liet zuiver juridisch college de voorkeur verdienen.
Typisch is ten slotte nog het volgende. In het
oorspronkelijke verdrag was bepaald (art. IV § 1), dat
de vaartuigen gedurende hun doorvaart door de
Wester-Schelde aan geen enkel onderzoek, oponthoud
9 In the abserice of legitimate grounds for opposition by
one of the ripariati States, inciuding the State territorially
interested, basecl either on the actua,l conclitions of navi
gability in its territory, or on other interests sucli as,
inter
,jj5,.
the maintenance of the normal vater-conditions,
requirenients for irrigation, the use of waterpower, r the
necessity for constructing other and more advantageous
w’ays
of
communication, a riparian State may not refuse
to carry out works uecessary for the improvement
of
iavigability which are asked for by another iparian State,
1f the latter State offers to pay the cost of the works and
a
fair shai’e of the additional cost of upkeep. It is under-
stood, however, that such works cannot he undertaken so
long as the State ou the territory of which they are to be
carried out objects on the groumici
of
vital interests.
Voor
het door hem bedoelde geschil zou echter (leze
arbitrage toch niet gegolden hebben, aangezien zij slechts
hetrekkitig zal hebben op het beheer van de Schelde.
Zie voor de erkenniug van de verplichte jurisdictie van
liet
Hof
door België en Nederland, met de daarbij gemaak-
te reserves ‘. ,,Arbitrage et Sécurité” Ze édition, Publications
de ]a Société des Nations, blz.
85
eet
86.
9 Handelingen Eerste Kamer
1926f27
blz.
486.
of belemmering zouden. worden onderworpen. Er is
in deze kolommen door Prof. van Eijsinga meerdere
malen (27-5-’25, 9-0-’20) op gewezen, dat deze bepa-
ling, vooral uit politioneel oogpunt, onnoodi.g ver
gaat
i)•
In zijn memorie van antwoord zeide minister
Van Karnebeek, dat cle aangelegenheid eenvou cliger is dan zij in verschillende beschouwingen werd vooi.-
geteid. Thans verklaart echter onze Regeering, die
wel m1et de geuite bezwaren wenscht rekening te
houden, dat dit punt, wegens de ver-sub Wonde zijden,
die het heeft, betrekkelijk ingewikkid is (blz. 53)
II.
De Nederlandsehe Regeering heeft zich bereid ver-
klaard tot cnn herziening van het regime der Schelde
mede te werken; zij is eveneens bereid om met de
Belgische Regeering de mogelijkheid te onderzoeken
van verbetering der verhinclingen tusschen Schelde
en Rijn.
2
)
Hoewel zij een verbetering van clie verbindingen
wil helpen bevorderen, zoo moet zij toch vooropstel-
hen, dat een Antverpen-Moerdijkkanaal of elk ka-
naal, dat dezelfde kenmerken zou dragen, een
poli-
lielce onrnogelij/cheid is.
Ons land kan er niet toe
medewerken, in de economische positi.e van Antwer-
pen, dat zich onder het bestaande regime tot een der
grootste wereldhavens heeft ontwikkeld, kunstmatig
clusdanige wijziging te brengen, dat aan Nederland
nadeelen worden toegebracht, die in hun gelieelen
omvang niet zijn te overzien. 1-let toestaan van dezen
waterweg, die billijkerwijze door België niet kan
worden verlangd, zou essentiëele belangen van Neder-
land in gevaar brengen.
De Nederlaieclsche llegeering gelooft niet, dart men niet
recht kan volhouden, dat de houding cle mate te buiten
gaat, waarin, het Nederlaudsuhe volk het rêcht lied t zijn
economische belangen te beschermen.”
Zij acht het evenmin mogelijk de tegen dit kanaal
bestaande bezwaren te doen wegvallen door compen-
satie en zij heft dan ook doen uitkomen, dat een
waterweg, wil hij voor Nederland aanvaardbaar zijn,
de bestaande natuurlijke waterwegen zou moeten vol-
gen, of zoo noodig, die welke in 1.839 bestaan hebben.
Binnen dit raam wil zij bevorderen, dat een weg
wordt verkregen, in overeenstemming met de moder-iie eischen van de scheepvaart.
Ik geloof, dat de Regeering hiermede liet Neder-
landsche standpunt zuiver ‘heeft weergegeven en. deze
,,moeilijke” kwestie op een juiste basi.s heeft gesteld.
Het zijn economische overwegingen, maar van liet
grootste belang, die onze houding op dit punt be-
palen. Nederland kan niet erkennen – zoo mlii als
ten aanzien van de verbinding van Antwerpen niet
zee -, dat liet de verplehtngen, die het tractaat
van 1.839 heeft opgelegd, niet is nagekomen; Neder-
land lcutn niet erkennen, dat het oorspronlcehjk voor-
gestelde A ntwerpen-Moerdijkkaiiaal. geë i scht kam t
worden krachtens artikel IX § 8 van liet tractaat
van 1839, terwijl evenmin eenigerlei bepaling van internationaal rivierenrecht, noch eenig internatio-
naal beginsel een dergelijlee pretentie kan steunen..
Desalniettemin is Nederland bereid tot verbetering van de verbinding mede te werken, maar dan binnen
de grenzen van ons economisch levensbelang. Wij
hebben de vaste overtuiging, dat naar ohjectieven
maatstaf gemeten een kanaal, als in 1925 werd vast-
gelegd, volkomen onbihlijk en voor ons onaanvaard-
baar moet -worden genoemd.
Wij zijn hiermede aangeland hij het gevaarlijke
punt der gevoerde onderhandelingen, het punt,
waarop zij zijn ,,vastgeloopen”. Op 22 Maart jl. heeft
onze minister van Bu.itenlartdsche Zaken in de Eer-ste Kamer verklaard:
9 Een dergelijke veel te ver gaande vrijheid was al
iii
1879
geëiseht door tIen majoor Len:iiel in zijn boekje ‘.,,La
Belgique, la Hollande et le Lnxemnhourg devant la France
et l’Allemagne.”
2)
Zie Witboek blz.
40
vlg.
604
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
3 Juli 1929
aIIlIeer Belgisebe venschen worden aangediend als
« re’e’dicaious
ltgitime”,
geixiseerci o
p
juridisohe be-
shoitw i.tlgen, clie wij niet als juist ku.iiien erkennen, is
ci 01:>
overeenstemming weinig kans.” ‘)
in (Ie Belgische stukken nu wordt telkens weer gé-
.
OZCI1
op cie rechten, die België aan het verdrag van
1839 meent te kunnen ontieenen, en telkens weer
klinkt, verholen, cle waarschuwing: denkt er aan,
als gij ons niet vrijwillig toestaat, wat wij ves-langen,
clan zullen wij dit met de verdragsartikelen, die ons
hierop het volste recht geven, eischen.
2)
Nu eens wijst zij op cle teksten en den geest van
liet verdrag van Weenen ‘en van de verdragen van
1.839, dan weer zegt zij het
recht
niet te kunnen op-
offeren, dat zij ontleent aan de verdragen, om haar
verl:i nd i ngen met clan Rij ii •te ontwikkelen, dan ook
beroept zij zich op clan u itdrukkelijken wil der Con-
ferentie van Lonclen. Zij geeft bovendien een uit-
voerige uiteenzetting van de juridische argurnentën,
waarop zij haar-aanspraken grondt. Voorzoover zij
zich beroept op art. IX § 8 voor de verbinding met
den. Rijn. geeft zij geen nieuw gezichtspu ii t. Men
iterinnere zich slechts het dreigement, en nu onver-holen :in het rapport Van Oauwelaert van Juli 1026:
zullen niet opnieuw aandringen
01)
het feit,
dat hij verwerping van het onderhav.ig verdrag ons
l.aiici zich nog beroepen kan op § 8 van art. IX van
het verdrag van 1839 en Nederland in die voorwaar-
den misschien zon kunnen genoodzaakt zijn om ons
in minder gematigde financieele voorwaarden voldoe-
1.1
i
lig te schenken, want België heef t nooit toegege-
ven, dat cie aanleg van he.t kanaal Hansweert-We-
meldi.nge een vôldoende compensatie was voor de
afdanimi tig van de Ooster-Scheide.” Het komt mij
voor, dat België zijn stelling thans echter niet ster-
ker ,heef t geniankt door op te merken, dat liet vol-
strekt noodig is, dat de aan te leggen vaarweg aan
België ni.et alleen een uitmonding in veilige wate-
ren waarborgt, dus oostelijk van Willemstad, maar
ook een rechtstreeksche aansluiting met Antwerpen
om den tijdroovenden en gevaarlijken weg door
.
de
Schelde te vermijden. Tijdroovend en gevaarlijk WaS
cle -wat,erverbinding van 1839 voor de scheepvaart
van dien tijd toch zeker in ii iet mindere mate dan
thans, zoodat men zich afvraagt, waarom België niet
reeds toen op een anderen weg heeft aangedrongen.
Ten aanzien van liet Schelde-regime construeert
(ie Belgische Regeering een uitgebreide verplichting
uit artikel
lx
§ 1, dat de artikelen 108 tot en met
117 van het Weeusch verdrag op de rivieren, die
beid.e landen cloorsnijden of schei den, toepasselijk
verklaart. En wel met name wordt een. beroep ge-
claan op artjkei: 113:
.Ôhaque.etat riv@ra.in
se cihar.gefa (le d’entretien des
cha.
inius de halage qui passent par soti territoire et des tra-
vacix ncessaires pour la icc6nc.e d€endue dans le •Iirt de ]a
iLvidqe pour iie faire Cprou’ei
HIICu:I
o)stac1e
a
In mcvi-
gatioti.
Al eerder heeft België zich heroepe.n op de arti-
kelen van liet Weensch vercirag, doch deze verwij-
zing naar artikel…..3 is nieuw. Zij is het vorige jaar
uitvoerig uiteengezet in de ,,R.evue de ciroit inter-
national et cle législation comparée”, door baron
Roli n Jaequemyns, wiens gedachtengang door de
Belgische ilegeering geheel is overgenomen.
3)
De
heer Rolin Jaequemyris is van oordeel, dat de woor-
den van, het bedoelde, artikel ruim moeten worden
geïnterpreteerd, terwijl hij uitvoerig aantoont, (lat
tusschen Schelde. en Rijn een dergelijke connex iteit
JT.andelïngeci Eerste Kamer
1928/29
blz.
479.
Zie Witboek
blz. 6, 19, 22, 23, 24,, 25
en
32.
Zie deze Revue,
1928
b]z.
cii het artikel in
denzeifden jaargang van Prof. van Eysinga, blz.
732-752;
voorts een artikel vaci den Vicomte Terlinden met een nut-
woord eveneens van Prof. van Eysiiiga in ,,La uav’igation
dii Rhiu”, resp. vati
15 Juli
en van
15
September
1928,
zooncede de rede van den beer de Savornin Lohman in de
Eerste Kaitier van 21 Maart ji., Handelingen
1928-
2
29,
blz.
453
vig.
bestaat, dat de – eerste eenzelfde ontwikkeling moet
volgen als de laatste. Op clie twee gronden is Neder-
land verplicht alle werkdll uit te voeren tot ouder-
houd, tot regeling en tot verbetering van het rivier-
becl,opclat voldaan wordt aan de toenemende hehoef-
ten van cle scheepvaart, zulks zonder eenige aiidere
beperking clan clie vat’s
.,, force majeure”.
Een dergelijk betoog-te weerleggen met een sc’hierp-
zinnige en spitsvondige uitlegging van de diverse
teksten kan niet tot een goed resultaat le’icien.
Prof. van Eysinga heeft dezen-weg dan ook niet
gevolgd, maar heeft in, ee.n voortreffelijk artikel met
een uitvoerig beroep
0])
de historie en
01)
dle feite-
lijke ornstanciigheden aangetoond, dat artikel 113
slechts een beperkte strekking heeft, dat het slechts
die werken op het oog had, die binnen dan gezichts-
Icring cie:r ontwerpers lagen – werken, clie thans als
uiterst eenvoudig zouden wbrden beschouwd en die
weinig kosten met zich brengen. -, dat ten :tanzien
van gelijkheid van ontwikkeling voor Rijn en Sc:helcie
niets was bepaald en de behoeften, van beide rivierei’c
dermate verschillen, dat tot die identiteit niet kor
wclrden geconclu cl ecrd.
l’rof…..au Eysinga eindigt zijn artikel met erop
te wijzen, dat de stelling van baron Rol i n-J:ieqcte-
niyns, wel verre van dieli steun der historie te heb-
ben, eerst na den oorlog is verkondigdi.
De Nederlan.dschc Regoeririg heeft zich, om liet
hereken van overeenstemming niet te vertragen, van.
een ci itvoerige beantwoord ing onthouden. en slecli ts
opgemerkt, -dat België. zelf de bepaling van artikel.
1.13 noch. op liet bevaai-bai-e gedeelte (‘art cie Scheicic
hoven Antwerpen noch.
OP
de Maas in toepassing
heeft gebracht.
En inconseqnent is liet eveneens, w’anneer België
vraagt hem, overeenkomstig den u.itdrukkel.ijken wil
der Conferentie van Londen, de Rijn- ei zeeverbin-
dingen te verzekerec, welke de vooruitgang dor
scheepvi.ai-t en de econoniisclie ontwikkeling va ii
België ei sehen,
in ruil waarvoor aan da Nederland-
se/te desidc’rata in cia i-urmstcc mate voldoening zcti
worden verschaft. -.
Het spreekt van zelf, dat nu België zijn rechtsan
‘t-
spraken niet laat varen, (16 ondei’hanciceiinge.n niet
kunnTen worden ‘ voortgezet, voordat cci tdrukkelijk is
uitgemaakt of deze aanspraken al dan niet gefu n-
dêerd zijn. NI.Ï overeenstnuniing niet mogelijk bleek,
h.éeft de Nederlaridsche Re’geering zich voorbehonciect
beroep voor te átéllen (op de basis van liet recht)
op het Permanente 11.of van Internationale Justitie.
.
arinêer het inderdaad België mèt zijn i nterjiretati c
van het verdrag van 1830, i.n verbinding met cie
di’verie daarmee in verband staande vrdragen cii.
reglementen, ernst is, clan zou liet deze oplossing
moeten ‘toejuichen. Voor moeilijkheden bij i nterpre-
tatie van een verdrag is de rechtspraak van het Hof
toch wel mede in de eerste plaats bedoeld.
Maar alweer een ivonderlijice :i.nconsequentie. Plot-
seling is volgens België het onderwerp ‘an liet ge-
schil, n:i et langer een lcwestm van intcrpretitie, man]
van.
erziening
van de verdragen, die niet meer niet
(Ie tegenwoordige toestanden in overeenstemming
zijn. En wanneer ee.n vergelijk in (Ier minne beslist
onmogelijk zou blijken, zon de Belgische Regecring
overwegen, of een uitweg ci it cle moe:ilijkhecien cii et
gezocht moet worden in een internationale oplos-
siilg.
1
)
En zoo rijst ten laatste de vraag, wat hieronder
moet worden verstaan. Deze vraag eischt eigenlijk
een uitvoerige uiteenzetting, doch hier worde vol
staan met slechts enkele suggesties.
Bedloelt België, dat het zich tot de’ groote mogend-
lieden zal wenden, clan, zuilen wij ons hiertegen niet
klem moeten verzetten.
2)
Zie Witboe], blz.
61.
Zie hiervoor o.a.: .Struyckeii, Nederland, België en
lx
3
Juli 1929
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
605
Op 4 Juiii :i.OiY c1roege.a de geallieerde ‘I:ogencl-
lieden te :Pa:Lijs aan ccii Coiiinissie, I)estaaIlCIe uit
cle veiLegetiwood geis van cle Ve:ieen igcle Staten,
liet i3ritsclie Rijk, Frankrijk, italië. Japan, België
en Nederland (de z g. coniinissie van X1V) op ccii
onderzoek in te stellen naar de maatregelen, clie ti i t
een herziening van cle verdragen van.1 839 behooren
voort te spru ten. en voorstellen cl ienaangaancle te
doen, clie noch overdracht van territoriale souverci-
i:ii tei t noch in ternitioiiaie servi tuten zouden mogen
bevatten. Voorts zou (:1e Commissie België en Neder-
land iii tn.00d igen samen fo:rrn ules .i ri te cl ienen. niet
betrekking tot cle be’aarbare waterwegen De vol-
[ccl ge Commissie had zich in het l)jzOrIdIer in te
laten met cle poliI;ieke kwesties; de verhioucl ing tus-
schen België en Nederland, voor zoover clezë geen
nvloed heeft
OP
liet politiek .statu ii t van België,
word t aan cle belanghebbende pa rtije.n. overgelaten..
Necle:riancl heeft zi cli van stomle af aa ii op hel: stand-
punt gesteld, dat wijzigi lig in cle betrekkingen tus-
schen cle beide landen slechts kon geschieden, indien cle twee landen he.t eens zijn geworden. Vandaar dan
ook, dat cle resolutie van 4 Juni op 19 Juni day.
werd aan vaard onder opmerking, dat cle Regecriug
als vaststaand aanneemt, dat cle resolutie niet in dien
zin tij tgelegd zal mogen wo:rclen, dat claaru it voo:r-zien ingen zouden kunnen voortvloeien, nopens welke
tussehen België en Nederland geen ove.reenstem mi ng
zom.i bestaan, met welke opnierki ogen dc toenmalige
Frnnvche Minister van Bui tenlanclsche Zaken zich
namens (le andere gi.00te mogendlieden heeft ver-
een i
g
d.t)
Op 23 Maar0920 werd de laatste zitting (Ier Coni-
missie van X1V gehouden. Vastgesteld werd de
tekst van het collectieve. verdrag tot opheffing .vim cle
op België drukkeiicle politieke servituten en tot af-
seliaffi mig van cle garaimtieverdragen van 1.839; terwijl
akte werd genomen van liet ve:rclrag tot wijzigi tig
van liet verdrag van 1839 tus.schen België en Neder-
land. Nadien is de Commissie van XIV niet meer
bijeen geweest en heeft Amerika zijn bemoei i ngen met cie Europeesche aangelëgeiiheden gestaakt. De
Volkeubond is bovendien i ntusschen een realiteit
geworden en in cle mentaliteit de.r Groote iV[ogend-
lieden is veel veranderd. Dit blijkt wei uit liet op
22 Mei 1.926 te Parijs gesloten verdrag tusschen Bel-
gië, Frardcrijk, Groot-Brittan nië en Nederland tot
erkenning van liet vervallen van cle collectieve ver-
dragen van 1.839. Amerika en Italië hebben cli t ver-
(Irag niet geteekeuci, terwijl nu bepaald is, dat de
andere partijen van 1.839 zullen worden mi itgecoocl igcl
tot (lit verdrag toe te treden.
De regeling van de betrekkingen tussc]ien België
en ons land moet door cli.e beide laniclen plaats viii-
den. )
Ei waneer liet waar is, dat cle Groote Mogendhe-
den zich niet cle l3eigisch-Necleriandsche ve.rhoud in-gen hebben bemoeid, zoo dikwijls haar cli t van belang
voorkwam, dan ku ii nen wij – in den tran t van liet
rapport van Cau weiaert – zeggen, dat cle taak der
G-:i’oote Mogendheclen is overgenomen door den Vol-
kenboncl in liet algemeen en dcii Raad in liet bijzonder.
Geëcarteerd zal eveneens moeten worden de op-
vatting, als zou over de Schelde kunnen worden iii-
gesteld een. internationale comni issi e. Internationale
commissies, waan ii ook n iet-oeverstat&n zijn opgeno
men, zijn na den oorlog .i ngesteld, maar uitslu.i teiid
voor cle overwon tien staten en niet vertègenwoorcli-
ging der overwinnaars. Tot werkeiijlc algemeen inter-
nationaal beginsel is dat niet uitgegroeid. Integen-
(ie N.ogericlhedcii, Verz. Verken deel
II;
Coleiibraiicier,
Nc-
denlatici cii België, Van Eysiiiga, Ec.-Stat. Berichten
20.5-
’25;
idieniorie van Antwoord, Bijl, Hand. Tweede Kamer
1925/’26, N&. 58. 2.
1)
lvLernorie
‘cmii
‘I.’oeliehtiiig Bijl. Haud. Tweede Kanier
1924/’25,
No.
368. 3.
‘) Zie vooral de aangehaalde broclitire
‘
van Striiyckeii
deel, zulk een coiiini issie voor liet Suez- en. Pamiania-
. kanaal is vooralsnog mi iet denkbaar. Zonder cle mede-
werking van Nederland is ccii. dergelijke i mi tennma-
tionalisatie niet mogelijk en Neclenlancl zal clie mccle-
1
werki ng niet verleenen. t)
, België zal zich echter wel kun nico ivenden tot den
Vo]kenbond )
• :Dacir is allereerst artikel 19 van liet Raudvest,
-volgens hetweik cie Te.rgac[eri’ng cle ledlen kan u i troo-
cl igemi tot een otidlerzoek van cle verdragen en in ter-
nationale ve.rhoucl ingen, clie der vrede in gevaar kun-
rien b:reiigen. ‘Dit Lt.rtileh, waarop slechts cérmniaal een
beroep is gedaan, geef t iiiet veel hou vast; liet betreft
-clan ooiceeh ii iterst netehig punt;. liet is he
y
heschoti-
wen als ecu. speciale toepassi lig van artikel 11. cii.
-moet cl us gezien w’ordlen. als ccii in idclel van ,,inm ter-
– nationale p.rophyiaxis. liet zal derhalve slechts toe-
.passi ng kunnen vi nclen, wanneer de wereldvrede ge-
• raa1. loopt. Bovendien moet niet worden vergeten,
• dat alleen de Vergadering een iii tnoochigi ng, tot he:r-
zieni tig kan doen. Heel veel verder zal België niet
artikel 19 niet komen. Vermoedelijk zal liet voorloopig
aangewezen z.i.jn op artikel
1.5.
België zal zich kunnen
wenden tot den Raad van dcii Volkenbond. Wij laten
• hier
ii di
1)0
ten beschouwing, in hoeverre Nederland
-zich in middels tot liet Pernianeiil;e Hof zal kunnen
ivenclen voor liet rechtsgeschil.
Naar cle gangbare opvatting is België bevoegd zich
tot den Raad te wenden, ook wanneer naar onze mcc-
lii tig gevaar voor een breuk niet bestaat.
De Raad is echter niet bevoegd een biiidende be-
slissing te geven, al moet men liet gezag, dat aan zijn
uitspraken toekom t, niet onclërschatten. Maar (le
Raad zal zich (irt. 1.5 lid 8) niet mogen .i nlaten met een lcwesti e, clie, naar een dier partijen. beweert en
door den Raad erkend word t, liet internationale recht
‘aan cle u i tslu itencle bëvoegdheicl vat:i clie partij laat.
.i:iet komt niij als vaststaancle voor, dat (le vraag, of
Nederland op zijn territoir een kanaal moet giaven,
als liet door België verlangde, tot de hierboven be-
doelde cateonie behoort en Nederland zal zich clan
ook in ieder geval ten aanzien van dit punt op deze
excepti e kun nen beroepen.
3)
Wij bevinden ons hier evenwel op neteh ig terrein.
Het beroep op deze exceptie, hoe gegrond ook, zal
niet terughou dend hei d moeten geschieden, omdat liie r
nog een van de zwakke zijden onzer internationale
rechtsorde naar voren komt. Zooahs op liet oogeubhik
de verhoudingen en de organisatie van den Volken-
bond zijn, acht ik een beroep op de exceptie alleszins
gerechvadigd. Maar wij zullen moeten zoeken naar
middelen oni het geschil verclei te brengen. En de
reeks dezer middelen is in ons geschil met België nog
niet uitgeput. De Raad zelf laat zich bij voorkeu.r
niet in met een. geschil, zoolang ecn. weg buiten heni
openstaat. Men denke hier aan concihatie
4),
aan des-
kundigen-onderzoelç aan ccii z.g. joint-comniission.
Nederland heeft de verplichting, zoovëei in zijn ver-
mogen is, miede te werken aan een. goede regeling niet
België en aan een juiste ontwikkeling der vreedzanie
beslechting van internationale geschillen.
H. FORTUIN.
Rotterdam, Juni 1929.
t)
C t. Van Eysi n ga., Les f1 cii ves et eau a lix internation l,11x,
Bibliotheca Visseriana 11, en art.
2
van het Statuut van
Barcelona.
Zie voor het volgeticle buiten liet standaard i’erk van
Sehüeking-Wehiberg o.a. A. It. Phulipsc, Le rôle
(lik
Coaseil
de In Socité des Nations dans le rôglemnent pacifique des
dhiffélendS intertiationatu, en
A.
N.
Maidelst;un. La Con-
eiliation interna,tionaje c1’aprs le Pacte et In
jitrispruclen-
ce (lii Conseil de
In
Soeiëté des Nations.
Cf. behalve de hiervoor genoemde literatuur: Publi-
cations cle
Ja
Cour Permanente de J’ustiee Internationale,
Serie .13 No.
4.
Of. I3ijl. itancl. Tweede Kanier
:1028(29,
No.
411.
606
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
3 Juli 1929
DE TWAALFDE INTERNATIONALE ARBEIDS-
CONFERENTIE.
1.
in grooten getale waren dit jaar de afgevaali-
den en hunne technische adviseurs naar Genève ge-
trokken ter bijwoning van de 12dë Internatio’nale
Arheidsconferentie. (Een vijftigtal landen meteen
aantal van ruim 400 personen nam daaraan deel).
Wellicht was hieraan niet vreemd het feit, dat voor
het eerst een onderwerp, dat speciaal de Koloniën be-
trof, aan de orde kwam. In elk geval was dientenge- t
volge de Nederlandsche delegatie grooter dan ,arçlers.
Daarvan maakten thans voor den eersten keer eenige I
personen in de Koloniën woonachtig deel uit.
De agenda dier conferentie vermeldde de volgende
onderwerpen:
‘
lo. voorkomen van arbeidsongevallen;
2o. voorkomen van ongevallen bij liet laden en
lossén van schepen;
3o. gedwongen arbeid;
4o. arbeidstijd voor bedienden (employé’s).
Daarnaast moest de Conferentie het jaarrapport
van den Directeur van het Internationaal Arbeids-
bureau behandelen en een algemeen rapport over de
werkloosheid. Voorts waren aan haar oordeel nog
een aantal andere onderveren onderworpen, als
reglementswijzigingen enz. Niet ten onrechte werd
dan ook door tal van itfgevaardigden over een over-
laden agenda geklaagd en er op aangedrongen, dat
een volgenden keer die agenda wat minder ruim voor-
zien zou zijn.
Over de onder lo. en 2o. genoemde onderwerpen
had de einddiscussie plaats; de Conferentie moest 1
dienaangaande ontwerp-verdragen en ontwerp-aan- t bevelingen vaststellen. Over de beide andere onder-
werpen had een eerste discussie ats en moest de
Conferentie derhalve vragenlij sten(‘aststellen.
Ik stel mij voor om in het onderstaande een kort
overzicht te geven van de voornaamste werkzaam-
heden der Conferentie7 en van.de bereikte resultaten.
Gezien de onyangrijke taak. van. de Conferentie wil
dat overzicht geen aanspraak op volledigheid mkken.
Voorltomen van arbeidsongevdllen.
Dienaangaande nam de Conferentie een lange aan-
beveling aan, bestaande uit 4 deelen en verdeeld in
23 paragrafen. Deel 1 heeft betrekking op het op-
sporen van de oorzaken van ‘de ongevallen en -van
de omstandigheden, waaronder die plaats vinden;
deel II op de samenwerking,.van Staat, werkgevers
en arbeiders bij het voorkomen ‘van ongevallen; deel
III behandelt cle wettelijke verplichtingen aan werk-
gevers en arbeiders øp te leggen inzake het voörko-
men ivan ongevallen, terwijl ten slotte – deel IV-‘ be-
trekloirig heeft op de medewerking van verzekerings-
instellingen bij de ongeval.svoorkoming. Bij dei’he-
handeling van bedoelde aanbeveling deed zich de be-
langrijke vraag voor op welke industrieën zij bètrek-
king moest hebben. Moest zij van toepassing zijn op
alle industrieën en nijverheidsondernemingen, be-
doeld in sommige te Washington aangenomever-
dragen, of alleen op de industrie in engeren -zin,
zooals de redacti.e van het door het Bureau opgeiteld
voorontwerp deed vermoeden? De Conferntiai be-
sliste, dat de aanbeveling op ruime schaal van)itoe-
passing zou zijn, mitsdien ook op. het vervoer’van
personen of goederen langs wegen over zee of langs binnenwaterwegen. De werkgeversgroep verklaarde
zich zoowel in de commissie als ii de voltallige ver-
gadering tegen die ruime toepassing. Een tweede
vraag eveneens de werkingssfeer van de aanbeve-
ling hetreffend was deze, of zij ook van toepassing
moest zijn op den landbouw? De commissie, die de
concept-aanbeveling onderzocht, meende, dat het vol-
doende was den Staten aan te bevelen te onderzoe-
ken in hoever het mogelijk vas de aanbeveling toè te
passen ook voor het voorkomen van ongevallen in
den :landbouw. De öonferentie echter nam een door
de arbeidersgroep ingediend amendement aan om de
aanbeveling ook toe te passen op den landbouw, reke-
ning houdende met de bijzondere omstandigheden van
den landbouw. Het vermoeden bestaat, dat vele af-
gevaardigden zich hij het bepalen van hun stem heb-
ben laten leiden door de oi’erweging, dat
–
het belang
van een afzonderlijke aanbeveling niet opweegt tegen
de kosten, verbonden aan een conferentie, die de
ongevalsvoorkoming in den landbouw zou behande-
len. Als
belangrijke
punten uit de zooeven genoemde
aanbeveling meen ik te moeten vermelden de deel-
neming van de arbeiders aan het veiligheidstoezicht.
Van werkg&verszijde bestond hiertegen groot bezwaar,
omdat men daarin een eersten stap op den weg der
medezeggenschap ziet. –
Wat het onder lo. genoemd onderwerp betreft,
stelde de Conferentie nog een ontwerp-verdrag vast,
hepalende, dat het bruto gewicht aangeduid moet
worden op zware goederen, welke per schip vervoerd
worden. De verplichting om voor de nakoming te
waken rust – op de Regeering van het land, waar de
goederen ten vervoer worden aangeboden,
terwijl
de
nationale yvet bepalen zal op wien de verplichting
tot aanduiding zal rusten, op den afzender of op een
ander. Nog moet hier medegedeeld worden, dat de
Conferentie ook een aanbeveling aannam inzake het
verbod om machines, niet voorzien van beveiligings-
inrichtingen, te leveren. Aanbevolën wordt het be-
ginsel om het leveren en installeeren van machines,
dodr motorische kracht voortbewogen, welke niei
voorzien zijn van bij de wet voorgeschreven veilig-
heidsinrichtingen, te verbieden. De werkgeversgroep
kon zich met die aanbeveling niet vereenigen, vnl.
omdat naar haar meening de handel in machines
daardoor zeer bemoeilijkt zou worden.
Bescherming van havenarbëiders.
Ter zake van het tweede op de agenda voorkomen-
de ondeiwerp nam de Conferentie een ontwerp-ver-
drag aan, de bescherming van personen, gebruikt bij
het laden en lossen van schepen betreffende. Decöm-
missie, die het door het Internationaal Arbeidsbu-
reau ontworpen voor-ontwerp’ onderzocht, heeft zwa-
ren arbeid gehad. Zij .besteedde daaraan tal van ver-
gaderingen, waaronder er waren, die tot 2 uur
‘s nachts duurden: Het door het I.A.B. ontworpen
voorontwerp had betrekking zoowel op de zee- als
op de binnenvaart. De werkgeversgroep stelde voor
om de werking van bedoeld ontwerp te beperken tot
de zeevaart en de binnenvaart u.it het ontwerp-ver-
drag te schrappen. De werkgevers beriepen et zich op, dat het vorig jaar, toen de eerste discussie over
dit onderwerp plaats had, over al of niet toepasse-
lijkheid op de binnenvaart niet gesproken was, zoo-
dat, in verband met het systeem der dubbele cijseus-
sie, de Conferentie zonder dat systeem gewel aan
te doen, thans de binnenvaart niet in de regeling kon
betrekken. Ook wezen zij erop, dat de toetanden in
de binnenvaart zoo geheel anders zijn dan in de zee-
vaart, zoodat het h.i. niet mogelijk is, die beide in
één verdrag te regelen. Van arbeiderszijde werd daar-
tegen echter aangevoerd, dat, hoewel erkend v,’erd,
dat er groot verschil bestaat tusschen de zee- en de
binnenvaart in de verschillende landen, het noodza-
kelijk was om in het verdrag in elk geval rekening
te houden met de groote schepen, de binnenwateren
bevarende niet alleen in Europa maar ook hv. de
groote meren in Canada en in China. Zij wezen erop,
dat art. 15 van het ontwerp-verdrag de mogelijkhèid
schept om uitzonderingen te maken voor bijzondere
schepen van de binnenvaart.
Het amendementvan de werkgeversgroep werd ver-
wrorpen. Hetzelfde lot ondergi.ng
dat amendement in cle Conferentie, waar het verdedigd werd door den
heen Valstar, technisch adviseur van den Neder-
landschen werkgever. Bij de behandeling van dat
amendement had Dr. Nolens, de Nederlandsche Re-
3
juli 1929
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
607
geeriigsvertegenwoordiger, nog cle vraag gedaan, of,
wanneer uit het ontwerp-verdrag de binnenvaart ge-
schrapt werd, het verdrag niet geheel zou moeten
worden herzien. Overigens meende hij, dat art. 15
de gelegenheid gaf om voor de binnenvaart bijzon-
dere afwijkende regelen te maken.
Daarnaast deed zich bij de behandeling van dat
oiitwerp-verdrag dc vraag voor of het ontwerp-ver-
drag zich alleen bezig moest houden met den arbeid
aan boord van het schip, of ook met den arbeid aan
land in verband staande met het laden en lossen. Zij,
die cle conve:ntie wilden beperken alleen tot arbeid
aan boord van het schip wezen er op, dat de voorschrif-
ten, welke betrekking hebben op den arbeid op de
schepen een internationalen kant vertoonen. De sche-
pen toch gaan naar vreemde havens. Voor dien arbeid
is een internationale regeling noodig. Dearbeid aan
den wal is slechts van nationaal belang en moet op
dezelfde wijze behandeld worden als allen anderen in-
clustrieelen arbeid. Op dien grond waren zij voor-
standers van een ontwerp-verdrag voor de bescher-
ming van den arbed aan boord en van een aanbeve-
ling voor de ongevalsbeveiliging van den arbeid aan
land. Het daartoe strekkend amendement werd ver-
worpen.
hel door de Conferentie aangenomen ontwerp-ver-
drag heeft mitsdien betrekking op het laden en los-
sen zoowel van zeeschepen als van schepen, de bin-
nenwateren bevare.nde, en zoowel op arbeid aan boord
als aan dien wal verricht. Voor schepen, de binnen-
wateren l)evareflde, kunnen echter uitzonderingsbc-
palirigen vastgesteld worden. Bespreking van de ar-
tikelen van het ontwerp-verdrag zou te ver voeren.
ik moge hier volstaan met te vermelden, dat voor-
schri.ften gegeven worden voor de toegangen naar de
plaatsen waar gewerkt wordt, voor de toegangen
naar de schepen, vervoer van arbeiders tusschen
kade en wal, verlichting van de schepen, beveiliging
van luiken, veilig wegnemen van luiken, bepalingen
omtrent de hijschwerktuigen, omtrent de personen,
die die werktuigen bedienen, omtrent eerste hulp-
verleening enz.
Tenslotte rees de quaestie of in het ontwerp-ver-
cirag niet een reciproci.teitsclausulo opgenomen moest
worden al. een bepaling o
er de wederzijdsche er-
kenning door cle verschillende landen van d in de
verschillend,e landen bestaande regeling omtrent de
veiligheid van de toerustiiig, welke zich aan boord
van schepen voor het laden ‘n lossen bevinden. De
Deensche Rcgceririg stelde voor om in het ontwerp-
verdrag bepalingen op te nemen analoog aan die ver-
vat in de verklaring van ii Juni ter zake van het
bekende verdrag van Kopenhagen van 28 Juni tus-
schets de Scandinavische landen gesloten.
1)
De commissie en eveneens cle Conferentie meen-
(Ie, dt opneming van een dergelijke clausule in het
verdag de ratificatie in den weg zou staan en niet
in het belang van de arbeiders zou zijn. Van recipro-
citeit zou, geen sprake kunnen zijn, zoolang er niet
een behoorlijke garantie was, dat de regelingen, in de
verschillende landen bestaande, in wezen overeen-
kwamen eu tevens behoorlijk toegepast werden. De
cenige methode, die, meende men, aan de arbeiders
voldoening
ZOU
kunnen geven was deze, dat cle Regee-
ringen na de ratificatie van het ontwerp-verdrag zich
met elkander verstonden en desbetreffende overeen-komsten aangingen met volledige kennis van zaken.
De Deensche Regeer i ngsvertegenwoordi ger verklaar-
de zich tenslotte bereid zijn voorstel om bedoelde re-
ciprociteit in een ontwerp-verdrag op te nemen, in te
trekken en opneming van dat beginsel in een aanbe-
veling te aanvaarden, hetgeen dan ook geschied is.
Tenslotte nam cle Conferentie een resolutie aan,
1)
Wanneer. ccii schip ‘ail een der verdragsluitende lan-
dcii
in liet bezit is van geiclige certificaten, is liet iii het
algemeen op enkele uitzonderingen na iii dc
havciis van
de andere laitteu vrijgesteld van contrôle.
waarbij de Raad van Beheer uitgenoodigd wordt om te overwegen en indien hij het wenscheljk acht over
te gaan tot het instellen van een internationale tech-
nische conmissie aan wie opgedragen wordt een mo-
del
2
regeling op t stellen voor de bescherming van
arbeiders bij liet laden en lossen, welke dan aan dc
Reeeringen tot leiddraad zal strekken bij het wij-
zige van hunne wetgeving, ten e;inde die in overeen-
steiniing met het ontwerp-verdrag te brengen.
(Slot volgt).
.
.
G. J.
STEMI3ERG.
WELKE REGELEN MOETEN WORDEN INACHT-
GENOMEN BIJ DE GEMEENTELIJKE
LEENINGSPOLITIEK.
De Tereeniging ‘van Nederlandsche Gemeenten
heeft liet goede clenkbeeld gehad, om op haar op
10 Juli a.s. te houden Çongres de belangrijke hier-
boven gestelde vraag aaii de orde te stellen en heeft
de heeren Mr. M. Slingenberg en Mr. J. A. de Wilde,
heiden door hun svethouderljlc ambt van zeer nabij
niet de practijk van liet vraagstuk vertrouwd, uitge-
noodigd de besprekingen ‘door praeadviezen voor te
bereiden.
Mr. Slingenherg heeft een door mij met de heeren
Dr. F. M. Wibaut, M. Joëls Jr. en Mr. A.van Gun
in dit weekblad gevoerde polemiek (nos. van 29
Augustus, 20 September, 3 en 1.7 October 1028) als
inleiding gekozen en knoopt daaraan vast een histo-
riscli overzicht van het leeningsbeleici van enkele
grootere gemeenten. Voorts brengt hij in herinne-
ring de bekende maatregelen door de Nederiandsehe
Bank in 1919 getroffen teneinde een te Zeer oploopen
van de vlottende schuld der gemeenten tegen te gaan en geeft
hij
een overzicht van regelen door sommige
Colleges van Gedeputeerde Staten gesteld bij cle be-
oorcieeling van hUn ter goedkeuring aangeboden lee-
ningsbeslui ten – Op dit feitenm ateri aal, waaronder
een staat, aangevende de schulden per 1. Januari 1929 van eenige gemeenten, verdeeld over de verschillende
ondercleelen der begrooting en aangevuld met een
overzicht van de bepalingen, welke niet betrekking.
tot gemeentelijke leeningen in Duitschiand, Engeland
en Frankrijk gelden, bouwt de schrijver zijn conclu-
sies, dat iveliswaar de gemeenten bij liet voteeren van
buitengewone uitgaven groote voorzichtigheid moeten
betrachten en dat alleen tot dic uitgaven, waarvan
liet nut onafwijsbaar en de noodzakelijkheid en urgen-
tie als vaststaande kunnen worden aangemerkt, mag worden besloten, maar dat men zich toch anderzijds
ook voor overclrijving moet hoeden. Wat de niet cl irect
rendabele uitgaven ‘van huitengewonen aard betreft
nioet men, volgen Mr. Slingenberg, bedenken, dat cie
eischen van dcii moclerneu tijd mede brengen ruime
ui tbrei di ngsplann en niet pleinen en plantsoenen,
sportparicen, speelpldatsen voor dle jeugd, goede ver-
keerswegen, l)reede bruggen., bad- en zwem 1 nrkhtin-
gen.,!enz. Alle ingezetenen verlangen zulks, ook zij,
die de hoogste belastingen betalen. Zou meu in een
hepiaicle gemeente die eischen verwaarloozen clan zon
haar aantrekkelijkheid sterk dalen en zou zij de con-
currenti e iii et kunnen volhouden.
Op grond van deze overwegingen komt Mr. Slin-genberg als grondslag voor de practische gemeente-
politiek tot cle conclusie, dat voor de betaling van
hnitengewrorje werken van blijvend nut moet worden
geleend. i)aartegen kan, mits eenige nader door hem
aangeduide ve iii ghei dskleppen in het systeem worden
aangebracht, naar zijn meening geen redelijk bezwaar
worciengemaakt. Als doodanig noemt hij dan: alleen
leeiien voor werkelijk buitengewone uitgaven; per io-
diek terugkeerende buitengewone uitgaven zooveel mogelijk delgen in een gelijk aantal jaren als de pe-
riode tusschen zulke uitgaven duurt, tijdsduur van de
leeni.ng niet langer dan het nuttig. effect van het
werk waarvoor geleend, wordt, maximaal 40 jaren en
aflossing hij wijze van annuïteiten slechts bij uitzon-
dering.
II
608
EdONOMISCHSTATISTISCHE BERICHTEN
3
Juli 1929
Over cle producti’.i Le t
cIer
door • geiclleeiinig vel-
kregeii werken en (Ie gevaren, u’eike hij een te ger.i hge
1)rOcltECti vitei t voor het voiksi ikoniei ontstaan, naalt
it[r. S iegenberg zich verder be]ioudeiis de evc’ii’ge-
noemde
–
dgcmeene opmerking geeti zorgen.
Nog niakkeijker maakt iVIr . l)e Vi1de zich
tri
deze, •tocli iiiet de iii nst belangrijke, zijde vaii t]iet
viaagstuk af.
f
i:•.
‘D
e
7
iicIe
Clkhtt.Lt uitdrukkelijk zich u jet te
rlien .1 ulaten niet de vraag, van vellee aard cii out-
–
‘aug de taak Cle.L’ geiiieentelijke oveilieicl behoort. te
zijn en tot welke’ bemoei igen haa.r zorg zich heft,
uit te strekken. Naar zijn ipeen ing heeft liet gembn-
tebestuur voor de ‘olb.rmgi.rig van zijn taak, hoe liet
clie ook opvat, geld noocl.ig en hi,j beperkt er zich toe
een criterium te zoeken, welke voor cle vulbrengng 1
der gemeentelijke taak nood ige uitgaven in abstraeto
u t gewone- en – welke uit bu itel1gewone middelen
moeten wurdeti betaald. liet is verder een kwestie van
beleid, hoe elke gemeeni;e cle principieel en in ah-
stracto juiste onderscheiding in de prakt;ijk wil toe-
passen.
Als resultaat van zijn onderzoek komt hij clan tot
t
cle slotsom, cict princIpieel en :in abstracto uitgaven
der gemeente gewone uitgaven zijn, indien en voor-
zoover liet daarmede verkregen cl i:recte nuttigheids-
rendement voor de plaatselijice gemeenschap zich
hoogstens over &ln begrooti ngsperiocle ui tstrekt;
kapitaaisu i tgaven, incleu liet. .,claarmecle verkregen.
cl irecte nu ttiglieiclsrendement voor de plaatselijke
gemeenschap zich over mee.r dan 6611 begrooti.ngs-
periode uitstrekt, m.a.w. als daarmede aan het einde
dier periode een ,,opgelioopte riuttigheid” verkregen
wordt, die ook verder voor de plaatselijke gemeen-
schap effect blijft behouden. Oolc Mr. De Wilde
w’eusch t in de toepassing van zij
Ii,
systeem eenige
1
veiligheidsideppen aan te b:reuge,en noemt als zoo-
danig, dat rekening moet wordengehouden met de
onzelce:rhei d omtrent het toekomstig nuttigheidsrencle-
ment, dat inter.ing van kapitaal moet worden voor-
komen, dat het streven naai nieuwe icapitaalvormi ng
binnen zekere grenzen aanbeveling verdient, en dat
rente en afloss.i og, voor zoover clie uit cle algemeene
middelen der gemeente worden gedekt, in het alge-
meen niet sterker mogen stijgen clan de absolute draag-
kracht van de burgerij stijgt. Dit laatste is een gi.ilden
waarheid, die echter in het betoog van Mr. De Wilde
eenigsziris vreemd klinkt. Want hoe zal aan dezen
eischi zijn te voldoen als de omvang der gemeentelijke
taak niet in beschouwing mag w’orden genomen? Door
de waarborgen, die Mr. De ‘Wilde terecht eischt, komt
tevens de fout van zijn btoog iôor den dag.. De
theorie der opgehoopte nu.ttighei.d houdt enkeY en
alleen rekening met dcii tij clsdn ur, geci u rende welicen
het werlc zijn diensten aan clegemeenseliap bewijst,
maar niet met cle prociucti.vteit van het werl in
erhoudirig tot de lasten, die door zijn totstandbren-
ging aan het vollcsinkomen Svorcien ,opgelegci.
Bij de tôelichting der theorie van de opgehoopte
o uttighei ci neemt Mr. de Wilde aan, dat de wrcie
van die nuttigheid is te stellen
01)
den prijs, cii’het
object aan cle gemèente heeft gekost.
3a, als dat maar waa:r w’a!
–
Maar cle puhliekrechteljke nu tti g’hei cl, w’aarOver
Mr. ‘De Wilde het heeft, is het stempel, dat cle overheid
01)
het werk drukt door zijn besluit om het tot tand
te brengen, maar daardoor is het economisch rende-
•
ment nog niet gewaarborgd. Dit blijkt trôuwens cl ilc-
w.ijls eerst veel latei. 1-let gevolg is, dat oi:icler cle op-
gehoopte nuttigheici van M:r. De Wilde vermoedelijk
een groot improcluctief kapitaal schuilt.
Nu is cle groote moeilijlcl1eld deze, dat hij ccii
N.V. die een obligatieleening sluit, de lasten der lee-
iii ng door het bedrijf moeten worden opgebracht; de
produetiviteit van het met ht leeningsgeld aange-
schafte werk springt dus vanzelf voor den dag in
de expioitatie-uiticomsten van het bedrijf. Maar hij
de 1)ubiiekrechtelijlce lichamen is dat anders. .l)eze
betalen cle lasten van (le leenirig niet u.t de baten van
het s’eik, maar iii t de belastingen en clie baten komen
.i_ii den regel
1:1
int jech tst.i.eeks aal
–
I
het pubh.iekrech-
tehijk lichaam te.i.i goede, maal aan de g’elrleenSchal).
Zelfs bij cle wi nstmakencle commercieel opgezette ge-ineen tel)edlrljveu is de j)rodiucti.vi tei t ‘an het claaiin
gestolcen kap.i taal veelal een open vraag, omdat deze
bedrijven door hun monopolistische l)Ositie en als
leve:i.anci.er van onmisl)are levensbe]ioefteu :i n
ildi ii
tarieven. kti i:it:ien goedmalcen, wat zij door te zw’are
kapitta.11asten en te Itooge eX])i0i.tatek0steii bederven.
Terwijl liet dus
01)
zichzelf reeds moeilijk is de pro-
dl
uctivi tei t van oveiheids’erkeu. in liet oog te lioucicn,
lcai:i deze in.oei 1 ijlcheici tot een gevaar voor cle volks-
welvaart worden door het feit, dat het uhli.ekrec]i-
telijlc lichaam zulks in tegensteli.i ng met cle ge-
wone N.V. – niet heeft een wi nstdoei.. Voor het
w.instdoei hij de N.V. treden bij het pubiielcrechite-
lijk lichaam een groot aantal andere cluele.i uden in
cie plaats, samenvallende onder den gemeensch.appe-
lijken naam van algemeen belang, waaronder i ntus-
schen een ieder iets aiclers verstaat clan zijn buur-
man. Daarom hoede men zich bi,j vraagstukken als
thans aan cie orde gesteld voor theoretische beschou —
wirigei:i, zonder deze aan dle feiten te toetsen.
Theorieën scheppen het gevaar – en dlie van Mr.
De Wilde heeft door het misleidende woord ,,nu t-
tigheicl” clie fout in sterke mate dat de over-
hei cl gaat meenen, dat hij consequente toepassi i:ig van
deze theorieën er geen wollcje aan cle lucht kan zijn.
Een pen od i ek’ ingesteld objectief onderzoek, waarbij
de theorie aan cle practijk w’urclt getoetst zal teahlen
tijde nooclzakelijlc blijken
De inleiding van cle Statistiek der g’cmeeutefinau-
ciën over 1.927, waarop ik in liet nummer van cli t
tijdschrift van 29 Augustus 1928 cle aandacht ves-tigde, geeft ernstige aanleiding tot- liet ‘ermoeden,
dat de lasten der gemeenteschu.iden belangrijic sterker
stijgen dan het volksinkornen en. dat de gemeenten
dus :i ci het ,,oplioopen van
11
uttigheicl” veel te ver zijn
gegaan.
Blijkt bij chiepergaanci onderzoek, waarop ik meende
en nog meen te moeten aandringen, dat dit vermoe-
den juist is, dan is inperking der gemeentelijke uit-
gaven, gepaa:rd aan versterkte afschrijvi.ng het eenige
en onvermijdelijke géneesmicldel, dat ing:nijpender
moet zijn naarmate het langer wordt uitgesteld.
Wai:it Mr. Sli ogenlierg moge wijzen op de eischcu
van den modernen tijd, maar ondanlcs alle gen:iale
vindingen, waarop die tijd trotsch mag zijn, is ook
de ove:rlieid er nog niet in geslaagd een middel te
vinden om blijvend en straffeloos hoven haar draag-
kracht te leven.
A. VAN DooIcNlNolc.
EEN BANKBILJET VAN VIJF GULDEN.
• Een der gronden voor een. vervangiig van o.ns zi.l-vergeld door nikkel, w’aarvan cle mogelijlcheicl en cie
wenschelijkheid thans door een staatsbommissie wordt
onderzocht, is liet geringere gewicht, dat nikkeicri
munten hebben, vergeleken hij die, welke uit ‘zilver
gesla,gen zijn. –
Onze grove zil veren munt, cle rijksdaalder en de
gulden, is hetrekkelijlc zwaar. Het ongemaic, dat hier-
uit voor tvloeit, is niet te oiiderschatten, vooral sinds
de prijzen van goederen en diensten zoo belangrijk
zijn gestegen en het bedrag, dat gemiddeld voor elke
betaling is vereischt,’ derhalve grooter is dan voor-
heen. Een vervanging van de zware munten door heb-
te:re stukken van dezelfdd nominale waarde komt aan
dit bezwaar i nclerclaacl. tegemoet; ook al zijn er voor
bepaalde transacties meer guldens en rijksdaalclers noodig, als deze lichter zijn, is het mogeljk, dat liet
metaalgewicht, dat voor de betaling :is vereischt, ni.et
grooter is dan het vroeger was. Er blijft intussehen, ook na de vervanging van de
zware zilveren munt door lichtere stukken, tech-
3 Juli 1929
ECONOMISCH-STATISTISCHE
BERICHTEN
609
nisch een leemte in ons geidsysteem bestaan. Liet is
een eisch, w’aaraan een goede m no tregel ing moet
voldoen, dat het cle geiegenhei cl bied t cle verschil-
len.de betalingen op ee:nvouclige wijze tot stand te
brengen. Ten onzent kunnen echter betalingen van
vier tot en met ‘zeven gulden, van om en bij vijf gul-
dcii dus, niet anders worden tot stand gebracht dan
met tusschenko.mst van een aantal grove metaal-
stukken. Drie of meer van cle grootere metalen mun-
ten zijn als regel noodig om een bedrag tusschen vier
en zeven gulden te betalen of om het noodige geld te
kunnen teruggeven als de betaling met een bank-
biljet van tien. gulden geschiedt. Dat is een tech-
nisch gebrek iii ons geidsysteem, dat zich vooral (1oct
gevoelen nu, eveneens door de stijging der prijzen,
hetal i ogen van om en bij vijf gulden veelvuldiger
voorkomen clan voorheen.
Met de invoering van een betaalmi cIclel, waarvan
cle noni male waarde vijf gulden bedraagt en dat cle
afstand zou overbruggen, die nu tusschen den rijks-
daalder en het bankbiljet van tien gulden bestaat,
zou het beschreven gebrek u ite.raarcl zijn verholpen.
Ons muntstelsel kent zulk een betaalmiddel reeds.
liet gouden ‘ijfguldenstuk, ingevoerd bi.j cle wet van
1912, heeft echter destijds wei n ig ingang gevonden bij
het ve.rlceer. Dat er daarom aan een geldsoort van
clie waarde, vooral tegenwoordig, ,n iet behoefte zou
zijn, is daarmede echter geenszins bewezen. liet goi.id-geld is hi.j ons ci t eenmaal wei ii ig geliefd, terwijl het
gouden vijfje bovendien ook technisch weinig ver-
mocht te voldoen. Veel gunstiger is daarentegen cle
stemming, clie ten onzent jegens liet pap iergeicl be-
staat. Een duidelijk bewijs hiervan geeft ons (le zil-
verbon, voor weiks behoud clestjds door velen met
nad:ruk is gepleit. :Daaitegen bestond ccli ter bezwaar,
wijl cle coupure van
j
2.50 voor een papieren betaal-
middel te klei ci we:rd geacht. Dat bezwaar kan echter
ii iet gelden tegen een papier van vijf gulden,
waarvan cle waarde immers zooveel grooter is.
Schier overal elders, in Engelancl, in Du i tschland,
n Frankrijk, ‘bestaat clan ook een papieren betaal-
middel van ongeveer clie waiirde. Er is geen reden,
waarom het in ons geiclstelsel zou ontb:reken.
liet cventueel i ri -te voeren papiergeld van vijf gul-den zou. een muntbiljet kunnen zijn, uit te geven door
den Staat. De circulatie van tweeërlei. pap iergelcl
naast elkaar, van munt- naast bankbiljetten, verdient echter geeu aanbeveling. Zoowel iii liet verleden als
in liet heden treft mcci clan ook veeleer liet streven
aan cie pap i er-em:issie zooveel mogelijk in ccii hand
te brengen, met name in die der crculatiebank. Daar-
om zou ook liet papi e:ren betaalm iciclel van vijf gulden bij voo:rkeur een banlcbiijet moeten zij ri .:HÏet voordeel
cl aar v in ware, cl at de Ii andi ta vi
0
g va ii z i,j ii was rcl e
tegelijk niet en op dezelfde w’i.jze als ciie van deanclere
bankbiljetten verzekerd is. .l3oven.clien zal clan cle line-•
veelhei cl onvolwau.rd ige metalen in ci nt, ivier plaats i m-
rners voor een bela.ng:rijk deeldoor het nieuwe bank-.
biljet wordt ingenomen, in verlioucl.i ng tot cln totalen
geldomloop helangrjk ve:rin i nderen en liet gevaar
daarmede zijn gékeerd, dat liet onvolwaard ige metaal-
geld overvioedig wordt en tot
011
tni un ti ng ervan moet
word en overgegaan. H. Fe
i DA.
DE BETEELDE OPPERVLAKTE IN 1929.
De heer J. J. van Riemscli.jk te A’dam schrij [t ons:
De Staatscou.rant van 19 Juni geeft cle voorloopige
cijfers van de oppervlak te in ll.A. met cle verschil-
l.en de g’evasseii beteeld. Deze gegevens volgen lii er,
terwijl te:r vergelijking de definitieve cijfers van 1928 tusschen haalcjes er achter zijn vermeld.
In totaal is in 1.920 een oppervlaicte van 886.737
H.A. heteeld, tegen 890.930 H.A. in 1.928.
• Granen.
.
De totale oppervlakte met granen heteelcl bedraagt
434.374 H.A. (437.868) verdeeld als volgt:
Wintertarwe 38.607 (55.633), zomertarwe . 7526
(4310), rogge 1.96.415 (196:135), wiotergerst 51.97
(1.0.273), zomergerst 26.255 (18.182), haver 159.346
(15.430), boekweit 1.028 (905).
i eulvruc uien.
.
De totale operv1ikte met peolvruchten beteelci
bedraagt 62.558 :1:l..A. (56.320) verdeeld als volgt:
Veldboonen 11.009 (1.2023), erwten 44.087 (38.240), stamboonen 7462 (6057)..
1
–
Iandelsgewcts.sen.
De totale 0j)perviakte met hanclelsgevassen heteelcl
l)edtraagt 38.550 .I:I..A. (33.253) als volgt:
Koolzaaci 787 (2406), bruin mostercizaad 220 (233),
geel mostercizaaci 1688 (1364), ho ..c ‘jzaad 3903 (3594),
l)lai.iwniutanzaadl 1 372 (2119), vlas 1.9.205 (15,847).
tabak 52 (74), kanar iezaaci 4002 (1509), andere han-
delsgewassen 7321 (61.07).
Land- cii t’ainboiwzaclen.
De totale oppe:rviakte niet land- en tu i nbouw’zaclen
heteelcl bedraagt 6763 U.A. (6628).
Knol-, wortel- en bolgewassen.
De totale oppervlakte met knol., wortel- en bolge-
wassen beteelcl beclraai:296.623 H.A. (303.034), ver-
deelci als volgt:
Oonsumpti.e-aarclappelen
143.236 (141.437), fa-
brieksaarclappelen 37.261 (37.666), suikerbieten 54.007
(65.358), maigeiwortels en voeclerbietcn 41. 21.9
(38.991 ), kooirapen en knollen 13.031. (1.2.773), gele
w’ortelen of paardenlieen 2113 (2020), cichorei 035
(615), aju in o:f uien 4936 (3877), andere knol- en wor-
telgewassen 184 (297).
Groenvoeder gewassen.
De totale oppervlakt niet groenvoedergewassen
boteeld benlraagt 47920 .E1.A. (53:836), verdeeld als
volgt:
Klavers 29.21.3
(34.582), lui nstweidlen
1.4100
(15.1 67), andere groenvoecle.rgew’asscn 4541. (4087).
Uit (leze cijfers blijkt dii idelijk dec invloed van den
afgeloopen streogen winter.
Ten gevolge van een en ander is liet Icoolzaad voor
ccii groot deel verdwenen cii zijn velclboonen en
blauwniaanzaacl..i n vergelijking niet liet vorige jaar
‘belangrijk in oppervlakte ach teru i t gegaan ; ook dle
met klavers bezette opperv]akte is sterk verminderd.
Overeenkomstig de vcrwachti:nge.n. bedraagt dle ^ in-
krimpi lig van dc hietenteel t . ru inc 17 pOt. Verder
moge cle sterke vermindering van de oppervlakte der
win tergranen. ii iet ouve;rmeicl blijven; gepaard daar-
mccie gaat een iii th;reicl lig der zomergewassen van
dezelfde groep. Een belangrijke u itbreicling wordt
evenee.i:cs waargeDomen 1,ij erwten, s tamhoonen, mos-
te.rclzaa(l, karwij, vlas (21. pOt.), kaniariezaacl en
ii id!)
Ons i nteresseeren deze cijfers dit jaar vooral daar-
om, omdat nu blijkt hoe sterk de verbouw van suiker-hietn, is teruggeloopen, en oniclat tevens blijkt wat er
juist is van cle sombere voorspellingen van cle voor-
stanclers van cle hu.lpve:rieeni tig aan cie bietenbouwers.
In October 1.928 werd door liet lid1 van cle Tweede
T(siic,r v. cl Hen vel in zijne rede, waarbij Ii’j aan-
clro’ng op sten
ii
van cle su kerbietenteelt, voorspeld, (lat cle boeren, indien zij in Januari of Februari 1.929
niet wisten of zij bij den verbouw op een. eenigszins
ioonencic cultuur zouden kunnen rekenen, clie teelt we eens tot dle helft zouden kunnen i nkrimpn. Een
teiuggaog dus van :ru im. 60.000 J.J.A. tot ruim 30.000
suikerbieten. 14etblijkt nu echter, dlat liet bij
een vermindering vasm 17 püt. is gebleven.
En behalve dat’ dan dlie su ikerbietenieelt sterk zou
worden .ingekronipen – een teelt, waarbij heel veel
handenarbeid te pas komt – werd steeds geschermd
niet de vervanging van (le suikerbiet door een of
aucler graangewas. Daarbij werd clan uitsluitei:id aan
J.)
J].oewel de heer v. cl Heuvel in cle mcm. v. a.ntw.aan
de Eerste Kamer opmerkt, dat cle teelt van uien niet meer
voor uitbreiding vatbaar is, is dc oppervlakte dit jaar
ruim 27 pCt. grooter dan in 1928. –
.lrrankrijk
………..
België ……………
Nederlajici ………..
:l’o1èn ……………
Rusl8.nd1 . …………
Denemarken ………
Zweden
………….
Italië
……………
Spanje
…………..
Joegoslavië ……….
Roemenië ………… Engeland…………..
Overig Europa …….
Totaal Europ’i. …..
Amerika
Ver. Staten en Canada
Australië
Victoria/Maffra ……
i Azië:
Japan, Korea, Man-
choerije, Turkije .
Totale Bietsuikerprod.
Verhouding tot
1.913j’14
797
713
.
868
910
1
)
230
233
273
279
231
289
261
321
–
556
560 750
1
)
1.740
970
1.494
1,425
1)
144
155
143
170,
137
21
145
161
330
310
281
385 188
242
217
244
6
78
84
129
39
147
140
.
130
4
.
171
214
220
1
;
17
81
108
98
8.259
6.927.
8.014
8.470
753
938
1.115
1.103
t
2
12
–
19
25
.
26
9.013
7886
9.155
9.601
100
87.5
101.6
106.5
610
.
EONOMISCHSTATTISCHE BERICHTEN
3
Juli 1929
granen gedacht, omdat deze gewassen, in tegenel-
ling met de verschillende hazuchten, zeer .veni
1c
g
arbeiders werk verschaffen. Ook bij de behandeling van liet Suikerwetje in de Tweede Kamer is bij,her-
haling op dit vermeende gevaar gewezen.t) is
Ik heb mij van het begin af daardver niet zoo 1erg
bezorgd gemaakt, omdat de boeren zelf wel zoo ver-
standig zouden zijn niet zulke dwaze dingen te 4pen.
Het is – zooals ik in ,,Het- suilçervraagstuk in -Ne-
derland” heb uiteengzet – in hun eigen belang bij
inkrimping van de suikerbietenteelt ander werk voor
hun arbeiders te zoeken. Ook in verband met het :n-
tal paarden, dat op de boerderijen niet naar belijen
het eene jaar kan worden verminderd en het anaere
jaar weer vermeerderd, is het noodzakelijk de hoeveel-
heid werk zooveel mogelijk constnt te doen zijn:
Beschouwen wij de qijfers an de veel
5
arbeid
eischende hakvruchten wat nauwkeuriger, dan blijkt,
dat de verbouw van consumptie aardappelen, mangel-
wortels en voederbieten, koolrapen en knollen, gele
w’ortels en paardepeen en uien met ruim 5400 H.A. is
toegenomen. Verder blijkt, dat vlas, dat ook aan heel
wat handen werk geeft, dit jaar sterk vooruit is ge-
gaan (3.358 ll.A.),
terwijl
de klavers, kunstweide en
andere groenvoedergewassen, welke nog minder ar-
beid vragen dan de granen, met bijna 6000 H.A. zijn
terctggeloopen. En dan ten slotté de granen zelf! Alles
bij alles vertoonen deze een teruggang van 3.500 H.A.
Dit cijfer is waarschijnlijk geflatteerd, omdat door
den strengen winter heel wat wintergranen in het
afgeloopen voorjaar zijn ondergeploegd. Wel is dit
door een vergrooting in de oppervlakte, met zomér-
granen bezet, weer gedeeltelijk goedgemaakt. Deze
laatste geven echter per H.A. een geringere opbrengst
zoodat waarschijnlijk bij een normalen winter de totale
met granen heteelde oppervlakte eenige duizehde hec-
taren grooter zou
zijn
geweest, dan nu het geval is.
Maar daartegenover staat, dat ditj:aar – om welke
reden dan ook – de peulvruchten met ruim 6.300
H.A. vooruit zijn gegaan, alle gewassen, welke meer
arbeid vragen dan granen, hoewel zij lang niet zoo
arbeidsintensief zijn als de verschillende hakvruch-
ten, welke elkaar niet veel ontloopen, al staan dan ook
de suikerbieten bovenaan. –
Resumeerende kom ik echter tot de conclusie, dat de hoeveelheid te veiichten arbeid wel ongeveer ge-
lijk zal zijn aan die van het vorige jaar, zoodat de
voorspelling van hen, die voor een suikerpremie ijve-
ren, niet is uitgekomen
A.ANTEEKENINEN.
–
Suikerstatistieken van de wereldproductie,
het wereidverbruik en den in- . en uitvoer.
Dr. Gustav Mikusch te Weenen zendt ons drie sui-kersttistieken. De eerste heeft betrekking op de, we-
reidsuikerproductie in de laatste jaren. io
Statistiek der wereldsuikerproduct’ie.
1
9
1
31
14
1926127
1927128
19229
in 1000 metrieke tonnen ruwsuikerwaarde
Bietsuiker.
Europa:
Duitschiand ………
2.716
1.664
1.675
1.865
1)
Tsjechoslowakije
–
1.042
1.254
1.055
1
)
Oostenrijk ………..
1.680
80
110
1
9
8
9
Hongarije
175
187
2209
1.)
In (Ie mcm. van a.ntv. aan cle Erste Kamer erkt
dé heer v. d. Heuvel op, (lat met uitzondering va;i aard.
appelen en uien alle andere gewasseuminstens
f 120
per
H.A. minder loonarbeid eischen dan oikerbieten. Door A.
Bruin wordt voor
1
H.A. suikerbieten – in ,,Rieten Biet”,
Juni
1928
– het loonbedrag op-jf
170
gesteld. Voor vlas zou clan grondbewerking, zaaien, vieden, trekken, binden,
hakken, schelven, repelen, dorsehen en transport van lint
en lijnzaad naar de leveringsplaats hoogstens
f 50
per
H.A. aan arbeidsloon kosten. Prof. Dr. G. Mjnderhoucl
merkt in ,,Landbouwindustrie” in,Grouingen op, dat
1
H.A.
bieten gemiddeld
f
100
arbeidsloôn, meer eischt dan
1 H.A.
graan. Dat komt beter ujt.
Riet sui ker:
Enropa:
Spanje
…………..
8
13
14
18
1
)
‘Amerika:
Louisiana,
Texas, Flo-
–
rjcla
…………..
283
45 68
128
Portorico en Maagden.
eilanden
………..336
577
693
5681)
Hawaï
…………..
560
739
823
786
1
)
Cuba
…………….
2638
.4.580
4.103
5.280
1
)
Britsch
W.-L
en
Br.
Guyana
………..
250
327
376
355
1)
Frausch West-Indië
.
81
76
72
581)
San Domingo en I..aïti
107
328
393
.
3631)
Mexi.o
…………..
1.45
185
180
185
1
)
overig IVL.Amerika1)
59 133
126
112
Peru
2
)
…………..
179
376
362
.
3441)
Argentinië
2
) 278
476
422
375
Brazilië
………….
203 851 777
800
1)
overig Zuid.Amerika ‘) 9
47
87
93
95
Totaal
Amerika …
5.166 8.780
8.488
9.449
‘Azië:
Britsch-Indië’)
……
2.478
3.547
3.509
3.021′)
Java
…………….
t.531
2.104
.
2.547 3.163
Formosa en Japan
261
513
693
881
1)
Philippijnen
5)
…….
233
579
638 702
1
)
overig Azië
1)
………
320 260 260 260
Totaal
Azië
…….
4.823
7.003
7.647
8.027
Afrika:
Egypte
…………..
69
.
72
91
90
1
)
Mauritius
………..
272
214
242
274
Z.-Afrikaansche Unie
84
220 224
267
overig Afrika’)
…….
80
151
158
159
Totaal Afrika
505
657
715 790
Australië
Queensland en. Nieuw.
Zuid-Wales ……..
270
423
518
541
Fidji
……………
94
97
96
801)
Totaal Australië …
364
520
614
621
Totale Rietsuikerpr9d.
10.866 16.973 17.478 . 18.905
Verhouding tot
1913/’14 100 156.2 160.9 174.0
Wereldsuikerproductie
19.879 24.859 26.633 28.506
Verhouding
1913/’14 100 125.1 134.0 143.4
‘) Schatting.
2)
Suiker tel quel.
3)
Met uitzondering van
cle productie der kleine molens, clie niet in een statistiek
zijn ouder te brengen.
4)
Zonder dadelgur.
5)
Zonder de
in het binnenland verbruikte ,,Muskovaden” suiker.
De onderstaande tabel geeft een overzicht van het
suikerverbruik in de wereld gedurende het campagne-
jaar 1027/’28, vergeleken met 1926 J’27. Het totaal-
cijfer van Europa, Azië en Afrika toont een stijging,
terwijl dat van Amerika een daling te zien geeft.
Het verbruik van Australië in tonnen ruwsuikerwaar-
de steeg een kleinigheid, terwijl dat per hoofd der
bevolking iets daalde.
3
Juli 1929
ECONOMISCH-STATISTISCHE
BERICHTEN
611
Suikerverbruik der wereld.
1926127
–
1927128
Verbr.
in
Verbr. p.
Verbr.
in
Verbr. p.
1000 t.
hoofd
In
KG.
1000
t. hoofd
in Kil
ruwsuikerwaarde
ruwsuikerwaarde
Europa:
Dnitscbland
1.521
23.7 1.626
252
Tsjechoslowakije
360 25.1
393
27.2
Oostenrijk
176
26.4
202
30.2
Hongarije
…….
103
–
12.2
113
13.2
Zwitserland
134
33.8
167
41.9
Frankrijk
816
20.0
971
23.5
België
……….
192
24.4
210
26.4
Nederland
219
29.1
232
30.4
Groot-Brittannië
1.888 41.5
2.072
45.3
Polen
……….
343 11.6
386
12.9
Sovjet-Unie
1)
1.068
7.3
1.205
8.1
Denemarken
….
170
49.0
183
52.4
Zweden
……..
218
35.9
230
37.8
Italië
……….
367 9.1
380
9.4
Spanje
………
258
11.9
269 12.3
overig Europa.’)
826
10.6
896
10.1
Totaal
Europa
8.659
16.5
9.535
18.0
Azië
China en Hongkong
8932)
)
2.0
1.000
2
)
2.2
Britsch-:llndië
4.450
2
)
13.5
4.3602)
13.2
Japan en Forinosa
784
9.1
829 9.5
Java
………..237
6.5 281 7.6
overig Azië
5)
466
2)
4.6 537
)
5.3
Totaal Azië ..
6.830
6.9
7.007
7.0
Afrika:
Egypte
………115
8.1
125 2)
8.7
Z-Afrik. Unie
.
165
19.0
169 19.3
Mauritius
7
17.5
7
2)
17.1
overig Afrika
2892)
2.5
324
)
2.8
Totaal Afrika
576
4.2
625
5.0
Amerika:
Ver. Staten
6.0202)
51.3
5.889
)
49.6
:Efawaï
………19
56.7
19
55.1
Portorico
ei,
Maagdeneilanden
50 2)
34.2
50
2)
34.2
Cuba
………..155 2)
44.4
155
2)
39.1
Canada
………395 2)
41.5
415
2)
43.0
New-Foundland
7
3)
26.9
7 2) 3)
26.9
13r. West-Indië en Guyana
26 2)
12.3
26
2)
12.1
Fransch W.-Indië
5 2)
10.1
5
2)
10.0
Haïti en
San Domingo
25 2)
8.1
38
2)
12.1
Mexico
………180 2
12.6
180
2)
12.5
overig M.-Amerika
86 2)
13.4
85
2)
13.1
Argentinië
4)
330
3
)
31.9
340
2
) 3)
.
32.1
l3razilië
……..750
2
)
21.7
750
2)
21.3
Peru
4)
51 3)
8.7
41 3)
7.0
overig Z.-Amerika
208 2)
9.3
252
)
11.2
Totaal Amerika
8.307
35.8
8.252
35.1
Australië
At,stralië
vasteland
. –
345
55.6
3502)
55.1
overig A.ustralië
73
3
)23.5
74
2
)
23.5
Totaal Australië
418
44.9
424
44.6
Wereld
…….24.790
13.1
25.843
13.5
1)
mci.
het in Azië gelegen gebied van de Sovjet-Unie
en
Turkije.
2)
Schatting.
3)
Kalenderjaar
1927,
resp.
1928.
.
4)
Suiker tel quel.
5)
Zonder de op de Philippijnen
verbruik-
te ,,M,iskovaden” suiker.
Tiet laatste overzicht geeft de in-
en uitvoercijfers
van suiker voor de vijf wereiddeelen
in het oogstjaar
1 f)27/’28, vergeleken met clie van 1.9261,27.
In- en uitvoer van suiker.
1926127
1927128
Invoer
Uitvoer
Invoer
Uitvoer
Europa:
in
1000 metrieke tonnen
ruwsuikerwaarde
Duitschlancl
..
142
206
71
156
Tsjechoslowakije
–
708
–
813
Oostenrijk
08
–
97
–
ilongarije
–
72
1
71
Zwitserland
..
127
1
161
t
Frankrijk
395
225
392
276
België
……..80
1.26
87
127
Nederland
287
347 285
240
Gr.-Brittannjë
1.705
99
1.904
81
Polen
……..-
228
–
164
Sovjet-Unie
1)
–
136
–
136
Denemarken
io
12
42
2
Zweden
…….
160
–
94
–
Italië
………
60
7
106
S
Spknje
3
–
7
–
overig Europa
1)
565
27
623
46
Totaal Europa
3.632
.
2.194 3.870
2.121
Azië:
Chiita en Hong-
kong …….
7002) 3).
35 2)
7802) 3)
10
2)
]3ritsch-Indië
989
49
876
61
Japan en Formo.sa
464
202
417
254
Jaya
………
–
1.727
–
2.110
ovrig Azië
405
2
)
516 452
2
)
549
Totaal Azië
.
2.558
2.529
2.525
2.984
Afrika
Egypte
48 3)
6 3)
70 3) 10 2) 3)
Z.-Afrjk. Unie
5
59
–
56
Mauritius
–
201
–
230
2
)
overig Afrika
272 142
3042)
138
2)
Totaal Afrika
325
408
374
434
Amerika:
Vei. Staten
–
– – –
Hawaï
…….
4.073
116
3.597
103
.Portorico
en
Ifaagdeneilanden
–
– – –
Cuba
………
–
4.228
–
3.969
Canada
…….
493
124
410
27
New-Foundla,icj
7
3)
–
7 2) 3)
–
Br. W.-Indië en
Guyana
.
..
.
43)
303
3
)
43)
3443)
Fr. West-Indië
–
76
–
65 2)
Haïti
en
San
Domingo
. . .
–
3023)
–
352e)
Mexico
…….
–
5
–
5
2)
overig Midden-
Amerika
. .
–
45 ‘)
–
42 2)
Argentinië
4)
1 3)
–
3)
1 3)
63 3)
Brazilië
. –
48 3)
–
30 3)
Peru
4)
–
3)
331 3)
–
3)
3003)
overig Z.-Amerika
•1563)
303)
1992)3)
172)3)
Totaal Amerika
4.734
5.608 4.218
5.317
Austj-alië:
Australjë (vaste.
land)
–
3)
1303)
–
209 3)
overig Australië
713)
753)
72e)3)
1243)
-Totaal Australië
71 3)
205
3
)
72 3)
_
333
3
)
Wereld
….
11.320
10.94i
–
11 ò59
11.189
1)
mcl.
het in Azië
gelegen
gebied
va.n de Sovjet-Unie
eis Turkije. 2) Schatting. 3) Kalenderjaar 1927, resp. 1928.
4)
Suiker tel quel.
Opheffing van de rubriek Effectenbeurzen.
Het overzicht van de effectenbeurzen, zooals dat
tot nu toe wekelijks -in dit tijdschrift verscheen, is
met ingang van het nieuwe halfjaar opgeheven.
In verband met de beperkte plaatsruimte, waren
wij reeds eenige jaren geleden gedwongen om deze
rubriek aanzienlijk in te krimpen, waaronder vooral
het overzicht van dê buitenlandsche effectenbeurzen
geleden heeft. Hoewel onze medewerker steeds ge-
tracht heeft om de gebeurtenissen, die zich op de
buitelj1andsche beurzen afspeelden, zoo beknopt mo-
gelijks weer te geven, was het hem slechts mogelijk
zich tot de voornaamste bijzonderheden te beperken.
Het overzicht van de 4msterdamsche beurs was,
hoewel uitgebreider, toch niet zoo omvangrijk, dat het
koersverloop van alle officieel genoteerde fondsen
nauwkeurig kon worden weergegeven. Bovendien
werd de belangstelling voor dit overzicht zeer ver-
zwakt, doordat verschillende Nederlandsche dag-
bladen wekelijks zeer uitvoerige beschouwingen wij-den aan de gebeurtenissen, die zich in die week op de
Ams terdamsche effectenbeurs hebben afgespeeld.
Onder deze omstandigheden hebben wij daarom ge-
meend, deze rubriek te moeten laten vervallen en de
vrijkomende plaatsruimte te besteden voor andere
doeleinden.
Onzen overzichtschrjjver, die, vanaf de oprichting
van
OnS
weekblad, wekelijks deze rubriek heeft ver-
zorgd, zijn wij voor zijn medewerking zeer erkentelijk.
oerg’ebieven, omdat men daar iii den winter wegens
cle kans op schade, welke de nieuwe win tertarwe van
de hevige koudè zou ondervinden als ook wegens de
optimistische beschouwingen van de Regeeriug te
Washington, de prijzen boven oxport-parite.it had ge-
houden. Ook Canada beschikte nog over zeer groote
hoeveelheden tarwe uit den recorcloogst van 1928, al
was dan gedureiicle herfst
9
en winter veel Canadeesche
tarwe geëxporteerd….[etzelfcle geldt voor Argentinië,
dat voortdureud dringend met tarwe aan cle . markt
Jv4UAQI
fte,SuaSi
MAAQT
APQIL
t1EI
Juni
– —-,’.
612
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
3 Juli 1929
was. Pogingen van ae Canadeesche tarwe ool
0111
de
prijzen ccii igszins op pei.l te houden, liaclde’r zeer wei.-
ruig succes. Europa bleek wel flinke hoeveelheden
tarwe op te nemen, doch de prijsdaling kon daardoor
niet worden tegengehouden. Voortduren cle verbete-
ring ten gevolge van zachter weder en regen, van do
oogstvooruitzi.chten in Europa, liet uitstekende ver-
loop van den nieuwen uitzaai in Canada, hooge se-
mi ngeu. van dcii ii ieuwen win’tertarweoogst der Ver-
eeiiigde Staten, af.neming der verkoopen niar niet-Eriiopeesche landen eti• tot zekere hoogte ook ver
–
hooging van :invoerrecliten.in italië en Frankrijk,
werkten naast (len druk (Ier groote voorraden de prijs-
daling in de hand. Voortdurend was gedurende dien
nog sprake van steunmaatregelen der Amerikaan-
sche regeering, doch liet vertrouwen, dat die tot stailcl
Vereenigde Staten nog van den vorigen oogst
was
i
zouden komen -en krachtig genoeg zouden zijn om tot
11
STATISTISCH OVERZIC
–
I
–
•
TARWE
HardWinter
No. 2 loco
Rotterdam!-
Amsterdam
per 100 K.G.
.
R000E
American No.2
2
)
loco
Rotterdam
per
too
K.O.
1
MAIS
La Plata
loco
R’dam!A’dam
per 2000 K.G.
GERST
Amer.No.23)
loco
Rotterdam
per
2000
K
.G.
LIJNZAAO
La Ptata
lOCO
R’damlA’dam
per 1960 K.G.
STEENKOLEN
Weotfaalsche!
Hollandsche bunkerkolen
ongezeefd f.o.b.
R’dam!A’dam per 1000 K.G.
PETROLEUM
Mid. Conlin.
Crude
tJ
33.9
0
Bé
S.
g.
per barrel
IJZER
Cleveland
Foundry No.3
f.o.b.
Middlesbrough
per Eng. ton
KOPER
Standaard
Locoprijzen
Londen
per Eng. ton
Jaargemidd. 1925
ii.
17.20
0
10
100,0
f1.
13,07
5
0
10
100,0
f1.
231,50
ol
o
i
100,0
€1.
tl
236,00
0
10
100,0
f1.
462,50
010
100,0
‘
f1.
10,80
°/o
100,0
S
1.68
1.89
0
10
‘100,0
112,5
Sh.
73/-
8616
01
100,0
118,5
£
‘62.116
58.11-
Oj
101
9
1926
15,90
92,4
88,5
11,75 12,50
89,9
95,6
174,25
165,00
75,3
71,3
196,75
222,25
83,4
94,2
360,50 362,50 77,9 78,4
17,90 13,35 165,74 123,7
1.75
104,2
,
8516 117,3
55.716
8!
j_anuari
1927
rebruari
,,
15,22
5
15,22
5
88,5
‘13,05
99,8
167,00
72,1
230,00 97,5 373,75
80,8
12,10
11,25 112,0 104,2 1.70
1.26
101,2
75,0
8316
BI!-
114,4
111,0
54.16!-
55.171-
51
81
Maart
,,
15,05 14,80
87,5
86,0
12,70
12,825
97,1
98,1
164,50 173,00
71,1
74,8
219,25
237,50 92,9
100,6
354,75 351,50
76,7
,
76,0
11,00
101,9
–
1.22
72,6
80!-
109,6
55.216
S
II
–
iril
,,
ei
15,75
91,6
13,575
–
103,8 172.75
74,6
258,25
109,4
373,75
372,75 80,8 80,6
10,95
11,00
101,4
101,9
1.22.
1.22
72,6 72,6
74/-
701-
101,4
95,9
54.216
S
luni
juli
15,60 15,10
90,7
87,8
13,20 12,05
‘
101,0
92,2
.
175,25 171,50
75,8
74,1
246,00
235.75
104,2
99,9
367,75 79,5
11,10
102,8
1.22
72,6
70!-
95,9
53.19-
S
51
Augustus
14,87
5
86,5
11,45
.87,6
.
178,50
77,1
252,50
107,0
368,25
79,6 79,9
11,05
10,90
102,3
100,9
1.22 1.22
72,6
72,6
691-
651-
94,5
89,6z
55.516
54.131-
S
September
14,70 13,72
5
85,5 79,8
12,15
11,45
92,9
87,6
179,50
178,75
77,5 77,2
233,25
230,50 98,8
97,7
369,50 359,00
77,6
10,90
100,9
1.22
72,6
651-
89,0
55.51
–
8
9
October
,,
November
,,
13,45
78,2
12,12
5
92,7
184,75
79,8
233,25
98,8
349,75
75,6
10,65
98,6
98,1
1.22 1.22
72,6
72,6
65!-
651-,
89,0 89,0
59.11-
60.2/-
9
December
,,
13,40
77,9
12,57
5
12,70
96,2
97,1
201,00
207,50
86,8 89,6
246,25
247,75
104,3
105,0
348,25
361,00
75.3 78,0
10,60 10,30
95,4′
‘1.22
–
72,6
651-
89,0
62-1-
9
‘anuari
1928
lebruari
,,
13,50 13,80
78,5
802
12,87
5
98,5 226,50
97,8
243,75
103,3
361,00
78,0
10,00-
92,6
92,1
1.21
1.19
72,0 70,8
6516
89,0
89,7
61.12!-
61.316
9 9
Maart
,,
14,60
15,30
84,9
88,9
14,00
14,97
5
107,1
114,5
240,75 239,50
104,0
103,5
255,75 261,00
108,4
110,6
350,75
–
358,25
‘
75,8 77,5 9,95
10,05
–
93,1
1.19
70,8
661-
90,4
61.1416
9
IS
April
,,
Mei
,,
15,30
88,9
15,47
5
118,4 109,2
238,50
234,00
103,0 101,0
260,75
252,50
110,5 107,0
372,00 365,25
80,4
79,0
10,60
.
10,10
98,l
93,5
1.19.
1.19
70,8 70,8
66/-
661-
90,4 90,4
62.151-
63.171-
IC
J
uni
,,
uh
14,37°
14,25′
83,6
82,8
14,27°
13,07
5
100,0
246,75
106,6
241,00
102,1
359,75
77,8
10,10
,
93,5
1.19
121
70,8
72,0
661- 661-
90,4
90,4
62.181-
62.1016
1S
Id
Augustus
12,00
69,8 67.7
l2,62
Il,57
96,6 88,5
214,75
198,75
92,8 85,9
226,75
198,25
96,1
84,0
350,75′
350,75
75,8 75,8
‘
10,05 10,00 93,1
92,6
1.21
72,0
661-
90,4
63.81-
Id
September ,,
October
,,
11,65 12,27
71,4
12,27
93,8
218,50 94,4
189,50
80,3 366,00
79,1
9,95
92,1
1.19
1.111
70,8
70,2
661-
90,4 90,4
65.121-
67.18/-
Id Id
November
12,32
5
71,7
12,07
5
11,90
92,4
91,0
227,25
220,25
98,2
95,1
185,50 180,50
78,6 76,5 386,25
373.75
83,5 80,8
10,20 10,10
94,4
93,5
1.18
70,2
,
661-
90,4
70.3/- II
December
lanuari
1929
12,30 12,35
71,5 71,8
12,20
93,3
231,50
100,0 194,25
82,3 365,00
78,9
10,10
93,5
1.16
1:11
69,0
66,1
66!-
666
90,4
91,1
75.1016
78.-/6
I
l
1ebruari
,,
12,72°
74,0
12,65
12,62
5
96.7
96,6
236,00 233,00
101,9
100,6
194,75
191,75
82,5
81,3
357,25
359,00.
77,2
77,6
12,90
12,00
119,4
111,1
1.11
€6,1
671-
91,8
89.81-
l
‘Maart
,,
April
,,
12,65 12,12
5
73,5 70,5
11,62
5
88,9
218,00
94,1
185,25
78,5
373,25
80,7
78,6
11,05 11,15
102.3
103,3
1.11
1.16
66,1
69,0
68/-
‘
6916
93,2
95,2
82.1716
75.416
1
Mei
.
Juni
,,
11,12
5
10,87
5
64,1
63,2
10,57
5
10,20
80,9
78,0
198,25 193,50
–
85,6
83,6
177,50 171,25
75,2
72,6
363,50
355,25 76,8
11,25
104.2
1.30
77,4
71!-
726
99,3
74.11/-
73.1216
u
11
1
luli
11.60 67,4
10,90
83,4
207,00
89,4
182,00.
77,1
379,00
81,9
11,25 104,2
1.30
–
77,4
•
1)
Men zie voor de toelichting
op
dezen staat de nummers van 8 en 15 Augustus
19
(tNo.
030
en
ooso, pag. uOf0u cu .. -, –
* Manitoba No. 3. t Zuid-Russische.
Het Prijsverloop van Groothandelsartikelen
gedurende het tweede kwartaal van 1929.
I.
TA:RwE.
Gedurende cle maanden April en Mei zijn cle tarwe-
prijzen aanzenhjk gedaald. In cle eerste twee weken
dier periode had de markt nog een vast aanzien we-
gens goede vraag der invoerlanclen, welke gedeeltelijk
samenhing met het koude droge weder in een groot
gedeelte van Europa en de weinig gunstige berichten,
welke omtrent cle te velde staande tarwe uit ver-
schillende Europeesche landen binnenkwamen. Ook
vreesde men hier en daar nog voor de gevolgen van
de hevige koude gedurende den winter. Dit laatste
was ook nog in de Vereenigcle Staten van Amerika
liet geval, al wras dan ook reeds eenigen tijd tevoren
gebleken, dat he er daar met cle wintertarwe min-
dci
slech t voorstond, dan in de eerste maanden van
het jaar wel irercl beweerd. Ook groote verschepi ngen
naar niet-Europeesche destinaties, waarbij vooral
II ritsch.-Ind ië, en de waar.seh ijnlijkhei cl, dat Rusland
genoodzaakt zou zijn, in dit seizoen weder biooclgraari
te i mporteereri, werkten cle prijshoudencte stemming
aan cle tarwemarkt in de hand. Iii sterke mate deed
dat ook het vooruitzicht, dat de Regeeri ng der Ver-
eenigde Staten er eindelijk toe zou overgaan, den
landbouw te sten nen door maatregel en, die stabi ii sa
;
tie en zelfs verhooging der graanprijzen zou meebren-
gen. Daartoe werd het congres te Washington tegen
15 April bijeengeroepen en. in de aan dien datum
voorafgaande weken hebben de verschillende zooeven
opgesomde oorzaken ertoe meegewerkt, dat men min-
der aandacht ging wijden aan de eno:rnie voorraden
tarwe, die in de voornaamste uitvoerlanden nog voor
export beschikbaar waren. Dadelijk nadat het congres
te Washington was bijeengekomen…is dciarin veran-
dering .ingetreden, omdat al spoedig bleek, dat van
d irecten steun aan cle landbouwers, welke cladelijk
prijsstijging met zich kon brengen, geen sprake zou
zijn. iloezeer men het, tegendeel hart verwacht, bleek
1
uit cle sterke prijsdaling, welke dadelijk intraci. Daar-
na is cle ,markt steeds meer onder den invloed ge-
raakt van cle zeer groote hoeveelheid tirwe, die inde
3 Juli 1929
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
613
priisherstel te 10i(leii,
Oi
tbak geheel, in de laatste
Weken van Mei was ei ideiijk iii de Vereenigde Sta-
ten cle prijs zoover gedaald, dat in. concurrentie met
Argenti n ë en Canada weder exportzalcen mogelijk
waren. De prijs was toen te Chicago gedaald tot
beneden $ 1.- per 60 ihs., wat sedert den oorlog
slechts bj hooge uitzoncteri ng was voorgekolnen en
o&c in vergelijking met andere graansoorten was het
prijspejl zoo laag geworden, dat een
]
terstei nu wel
mogelijk scheen. Dit herstel is dan ook reeds dadelijk
hij het begin van Juni ingetreden. Klachten over
droogte in Argentinië en in Canada, waar de bodem
wegens onvoldoenden neerslag gedurende herfst en
winter weinig vocht bevat, droegen hij tot de vastere
lioudi ng der markt. Aanvankelijk wekte in Europa
de pr.ijsve.rbcteri og nog niet veel vertrouwen en
eenigen t’jcl bleven de prijzen zich met moeite
01)
het
verhoogde iii veau handhaven, doch toen werkelijk
na veel strubbelingen het sten non tweri) door het
Congres te Washington werd aangenonien en door
President ii oover geteekend, herstelde spoedig de
ondernemi ngslust. Als eerste gedeelte
afl een be-
(t rag van 500 miii ioen doUar, ivercien dadel ijk 151
miii ioen dollar ter beschikking gesteld om de kosten
der te nemen maatregelen te dekkerr cii al spoedig
geraakte men er algemeen van overtuigd, dat niet
zulke grootc bedragen gemakkelijk prijsverhooging
taweeggebrach t kan worden. Dc maatregelen zou den voorloopig sléch ts tarwe betreffen en de prijsstijging,
welke daarvoor in de derde week van Juni i ntrad,
werd versterkt door voortd u rende hertchten over on-
voldoencten regenval in Canada, verlaagde ramingen
oo.r iie opbrengst van de wi ii tertarwe der Ver-
eenigde Staten, waarvan de oogst hier en daar
geschaad werd door verschillende minder gunstige
weersomstancl igheden, klachten over cle ontwikkeling
(Ier lii euwe zomertarwe i ii het Noordwesten der Ver-
eenigde Stalen, te wei ii ig regenval. .i ii Argentinië,
waii rdoo.r cie iii euwe u i tzaai we:rd belem me:rd, koud
weder in Noordwestelijk Europa en sterke toeneming
der Europeesche vraag. De vraag naar buitenland-
.sche tarve werd in Duitschiand gesteund door de
daar ontstane plannen tot ve:rhoogi ng van het iivoe.r-
rech t. Vooral in Canada zijn in cie laatste dagen van
Ju iii sterke prijsstijgingen voorgekomen. Te Vinni.-
peg kwam de tarweprijs voor den Juli-termijn onge-
veer
922,
POt. hooger dan aan liet einde van Mei en
te Chicago bedroeg die verhooging ongeveer 18 pCt.
in Argentinië hebben de prijzen zich na de eerste
verhooging van liet begin van Juni geruimen tijd
slechts weinig gewijzigd en men heeft zich in Argen-
tinië veeleer moeite gegeven om met behulp der
vaste Noorci-Amer.ikaansche marktsteniming veel
ta:rwe naar Europa te verkoopen. In cle laatste week
vn Juni zijn echter ook daar de prijzen aanmerkelijk
gestegen, waardoor zij aan de termijnmarkten te Bu-
enos Aires en Rosario ongeveer 12 pCt. hooger kwa-
men clan ccii maand tevoren.
ROGGE.
logge heef t over het algemeen, zooais gewoonlijk
liet geval, is, (Ie prijsheweging van tarwe van vrij
nabi,j gevolgd. Meestal echter was in Europa, althans
geclu:rende Ap:rii en Mei, cle vraag naar buitenland-
sche :rog’gc klei ii, oniciat in :Du.i tschlancl nog abnor-
maal veel rogge van den laatsten oogst was overe-
F1.
9.00
JANUARI
FEbQUAQI
(‘mIST
APRIL
hEl
JUNI
bleven, welke bovendien beneden de overzeesche prij-
zen voor export werd aangeboden. Er werden daarin
vrij geregeld zaken gedaan naar naburige landen,
waarbij ook de Oostelijke ianden aan de Oostzee.
:Rogge uit Argentinië en Noord Amerika werd al-
leen gekocht voor speciale doeleinden of ter vermen-
ging met liet i niandsche product en de verhandelde
.N GROOTHANDELSPRIJZEN
1
)
–
locs’zen
Londen per
Eng ton
KATOEN
for Middling
1
locoprijzen
New York per Ib.
WOL
gekamde
Australische,
1
Merino, 64’s Av.
I
loco
Bradford
per Ib.
WOL
gekanide
Australisclie,
Crossbred Colo-
nial Carded,
so
Av. loco
Bradford per Ib.
RUBBER4)
Standaard
Ribbed Sinoked
Sheets
loco Londen
per Ib.
SUIKER
Witte kristal-
suiker loco
R’dam/A’dam.
per 100 K.O.
KOFFIE
Robusta
Locoprijzen
Rotterdam
per
‘js
K.G.
,
THEE
Afl. N.1. theev.
A’dam gem. pr.
Java- en Suma-
tratheep.'(2K0.
0
lndexcijfer
vjh. Cenir. B.
v. d. Stat.,
herleid
van 1913= 100
tot 1925= 100
Indexcijfer
van The
Economist,
,
herleid
‘1927
=
100
tot 1925=100
£
0
10
$
ets.
5
1
pence
0
10
pence
1
01
0
Sh.
1
01
II.
1
°lo
ets.
0
10
cts.
01
261.17!-
100,0
23,25
100,0
55,00
100,0
29,50
1100,0
2111,625
1100,0
18,75
100.0
61,375
100,0
84,5
100,0 100,0
100,0
290.1716
111,1
17.55
75,5 47,25
85,9
24,75
83,9
21-
67,4
17,50
93,3
55,375
90,2 94,25
111,5
93,2
92
1
9
299.1316
114,4
13,45
57,5 45,00 81,8
25,25
85,6
117,375
54,4
22,00
117,3
50
81,5
ii
,
84,0
93,5
88,9
30C.316
118,2
14,15
60,6
46,25
84,1
26,00
88,1
117,125
53,7
‘
21,125
112,7
48,75
79,4
71,25 84,3 94,2
89,9 312.151-
119,4
14,25
61,3
47,75
86,8
26,50 89,8
118,25
56,8 20,62
5
110,0
48
78,2
‘
70
82,8
92,9
89,2
304.21-
116,1
14,75
63,4 47,50
86,4
26,25 89,0
117,875
55,8
20,25
108,0
48
78,2
72,25 85,5
92,3 88,7
295.121-
112,9
16,15
69,5
47,00
85,5
26,00
88,1
117,75
55,4 20,25
108,0
47
76,6
86,5
102,4
93,5
90,4
296.916
113,2
16,85
72,7
47,25
85,9
26,00
88,1
116
50,5
1
.18,37
5
98,0
47
76,6
81,25
96,2
96,1
89,6
289.1516
110,7
17,90
77,0
48,50 88,2 26,50
89,8
114,75
41,0
18,62
5
99,3
47
76,6
84
99,4 97,4
92,2
292-16
111,5
19,70
84,7
48,50
88,2
26,50 89,8
1/5,25
40,8
18,50
98,7
45,375
73,9
–
–
96,1
90,2
287.1216
109,8
22,05 94,4
50,00
90,9
26,50 89,8
1j4,25
45,6
17,875
95,3 44,25
72,1
94,5
111,8
96,8
89,1
264.2/6
100,9
20,65
88,8
50,25 91,4
26,75
90,7
114,375
46,0
16,87
5
90,0
45,25
73,7
93
110,1
96,8
88,6
264,416
100,9
20,25
87,1
52,25
95,0 28,50
96,6
116,5
51,9
17,25
92,0
46
74,9
96
113,6
97,4
88,9
266.1316
101,8
19,70
84,7
51,50
93,6
28,75 97,3
1/7,75 55,4
17,87
5
95,3
46
‘
74,9
89,25
105,6
97,4
88,2
255.1/-
97,4
19,25
82,8
53,00 96,4
29,75
100,8
117,25
54,0
17,37
5
92,7,
46
74,9
84,5
100,0
98,7
87,9
233.1016
89,2
18,35
78,9
54,75
99,5
31,75
107,6
1
13,
7
5 44,2
16,75
89,3
46
74,9 79,5
94,1
96,8
87,9
233.1716
89,3
19,35
83,2 55,00
100,0
33,25
112,5
110,75
35,8
16,87
5
90,0
47
76,6
79
93,5
98,1
89,2
234.6!-
89,5 20,65
88,8
54,50
99,1
33,00
111,9
-19,375
26,3
16,87
5
90,0
47
76,5 74,25
87,9 98,7 90,5 230.131-
88,1
21,55 92,7
54,25
98,6
32,25
109,3
-19
25,3
16,625
88,7 48,25 78,6
78,25
92,6
.
98,1
91,2
218.816
83,4
21,35
91,8
55,50
100,9
31,75
107,6
-j9,25
26,0
15,75
84,0
49
79,8 73,25 86,7 98,7
89,8
211.191- 80,9
21,75
93,5
53,00
96,4
31,25
105,9
-19,25
26,0
15,50 82,7
49,875
81,3 71,25 84,3
95,5
88,2
21118/-
80,9
19,30
83,0
51,75
94,1
30,00
101,7
-19,25
26,0
16,00
85.3 51,875 84,5
67,75
80,2
92,9
86,6
214.7/6
81,9
18,55
79,8
47,00 85,5
29,00
98,3
-18,5
23,9
15,87
5
84,7
52,75
86,0
70,25
83,1
93,5 85,4
221.191-
84,8
19,45
83,7
46,25
,
84,1
27,25
92,4
-18,8
24,7
14,625
78,0
53
86,4
73
86,4
94,2
85,1
232.1016
88,8
19,90
85,6 47,25
85,9
27,50
93,2 -18,625 24,2
14,00
74,7
53
86,4
75,75 89,6
95.5
85,1
228.8/-
87,2
20,45 88,0
46,25
84,1
28,00
94,9
-j8,5
23,9
13,92
5
74,3
51,75
84,3
76,5
90,5
95,5 84,8
222.716
84,9
20,20
86,9
46,75 85,0 28,75
97,3
-19,875
27.9
13,775
73,5
53,125 86,6 77,25 91,4
94,2 81,6 222.111- 85,0
20,10 86,5
44,25
80,5 27,75
94,1
1/-
33,7
13,375
71,3
54
88,0 74,25
87,9 94,2 85,4
221.016
84,4
21,25
91,4
44,00 80,0 27.50
93,2
110,125
34,0
13,50
72,0
54
88,0
72,75
56,1
94,8
85,8
207.516
79,2
20,45 88,0 43,25
78,6
27,25
92,4 -110,5 29,5
13,37
5
71,3
54
88,0
74,25
87,9 92,9
83,9
197.516
75,3
1
19,40
83,4 41,50
75,5
26,25
89,0
-110,875
30,5
/
12,25
65,3
54
88,0
73,50
87,0 91,6
81,7
200.51- 76,5
18,75
80.6
40,00
72,7
25,75
87,3
-110,625 29,8
1
12,00
64,0
54
88,0 €9,50 82,2
202 2/6
77,2
-110,615 29,8
1
13,00
69,3
54
88,0
‘
e huidige oflicieele noteeringswijze (jan. 1928)
3
) =
Malting vOôr de Invoering van de huidige offic. noteeringswijze (jan. 1928).
4
)Jaar- en maandgemiddelden afgerond
op
‘!s
pence.
614
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
3
Juli 1929
hoeveelheden waren klein. Ook voor rogge bevondeii
cle
prijzen
zich aan het einde van Mei
01)
een zeer
laag peil, zonder dat daardoor in Europa de koop!’
lust werd aanSewakkerd,. In het begin van Juni, toen
1
onder den invloed der vastere tarwemarkt, ook vooi
1
rogge de stemming verbeterde, namen de zaken in’
overzeesche . rôgge naar Duitschland en Nederland’
toe. Eerst vormde de
prijsstijging
nog een belemme-
1
ring, maar toen deze zich verder ontwikkelde, her-
stelde zich ook voor rogge het vertrouwen in het
verhoogde prijspeil. Ofschoon de omzet in rogge nog
altijd beperkt bleef, kwamen toch meer zaken tot
stand en bij de goede vooruitzichten voor de nieuwe
oogsten in Centraal-Europa kwam ook Honganije met
rogge van den. ouden en den nieuwen oogst aan de
markt, waarin naar Nederland en Duitschiand in de
tweede helft van Juni verschillende zaken tot stand
kwamen. In Duitschiand verminderde het aanbod
van inlandsche rogge wegens de kans opverhooging
van het invoerrecht en daarmee samenhangende
ve
r:
betering der prijzen. Dit werkte mede tot de betere
vraag naar andere roggesoorten. Voor – rogge heeft
van eind Mei tot eind Juni de prijsverhooging aan
cle termijnmarkt te Chicago circa 1.7
1
/
pOt. bedragen.
MAIS.
Gedurende April en Mei verkeerde de maïsmarkt
dikwijls in gedrukte steinminé wegens groote versche-
pingen en dringend aanbod uit Argentinië benevens
teleurstellende vraag in Europa. Daar in veel lan- 1
den van Europa de varkensstapel kleiner is dan in
het vorige seizoen en de lage
prijzen
van tarwe en
rogge er bovendien toe leidden, dat deze graansoorten
in toehemende mate als veevoeder werden gebruikt,
terwijl ook gerst aanzienlijk goedkooper dan maïs te’
krijgen was, kostte het aan verschillendé Europeesche
markten dikwijls moeite de arriveerende partijen te 1 plaatsen. Vooral de flauw& stemming voor tarwe is
het gewest, die ook voor maïs de markt drukte en
toen voor tarwe een verbetering intrad, heeft ook
maïs zich geleidelijk hersteld. Intusschen wâren aan
250P
70
JANUAQI FEeQUAQI
cie Argentijnsche termijnmarkten de maïsprijzen
sterk gedaald. Ook voor deze graansoort bevonden zij
zich aan het einde van Mei op het laagste niveau om
spoedig daarna vrij wat te verbeteren. Wel is daarna
nog eenig’e malen spoedig te arriveeren Platamaïs
in Europa veel goedkooper geweest dan latere posi-
ties, doch in de laatste helft van Juni is •de vraag
toegenomen en ten slotte werd zelfs voor spoedige
Platamaïs een premie boven Juliaflading betaald.
Geleidelijk is in Argentinië de prijs voor maïs weder
gestegen tot het niveau van begin April en de
maand Juni sloot met veel verbeterden kooplust
in Europa. Nu en dan heeft gedurende Juni de droog-
te in Argentinië bijgedragen tot het prijsherstel, om-
dat daardoor de weiden zich in onbevredigenden staat
bevonden en dus toeneming van het maïsverbruik
in Argentinië verwacht werd. In Noord-Amerika is
tezamen met andere graansoorten ook voor maïs na
een prijsdaling gedurende April en Mei, die vooral
iii laatstgenoemde maand van aanmerkelijken omvang
was, de prijs in Juni weder op het niveau gekomen
van begin April. Daar echter uit Noord-Amerika
reeds geruimen tijd geen mais meer wordt geëxpor-
,teerd en de Europeesche markt vrijwel geheel door
Argentinië wordt beheerscht, had Chicago op de.rnaïs-
markt jn Europa slechts weinig invloed. Ook Zuid-
Afrika is in deze drie maanden nauwelijks als uit-
voerland opgetreden.
GERST.
Zeer groote voorraden voergerst in Canada en de
Vereenigde Staten hebben er toe
bijgedragen,
dat deze
graansoort in sterke mate heeft meegedaan aan de
algemeen flauwe stemming aan de graanmarkt in
April en Mei. Door groote aanvoeren uit de Veree-
nigde Staten ter vervulling van vroeger afgesloten
contracten was in Nederland de markt voor voergérst
dikwijls zeer gedrukt met prijzen, die zich 11ver be-
neden de Amerikaansche pariteit bewogen. Het ver-
bruik van Amerikaansche voergerst bleef echter in
Nederland wegens de lage prijzen wel aanzienlijk.
in Duitschlancl stelde de vraag gewoonlijk teleur,
doch van tijd tot tijd kwam daar wel een uitbreiding
90
80
170
60
MEI
JUNI
der vraag voor. Men kocht dan Platagerst, Canadee-
sche, Noord-Afrikaansche, en nu en dan ook Roe-
meensche gerst, welke eindelijk bij de goede vooruit-
zichten voor den nieuwen oogst goedkooper te koop kwam, nadat men in Roemenië gedurende winter en
voorjaar de prijzen steeds in de hoop op een prijs-
herstel te hoog had gehouden. Bij verbetering der.
vraag is in begin Juni ondanks de groote Noord-
Amerikaansche voorraden ook voor Gerst prijsverbe-
tering ingetreden. In Nederland werd die nog eeni-
gen tijd tegengehouden door overvloedigen aanvoer
uit de Vereenigde Statèn en ook aan het einde van
Juni bevond de prijs voor Amerikaansche voergerst
zich in Nederland nog beneden Amerikaansche pan-
teit, doch prijsstijging had wel plaats gevonden en voor de verschillende gerstsoorten was ook in Ne-
derland de kooplust nog verbeterd. In de laatste week
van Juni kwamen zelfs naar de Nederlandsche havens
weder levendige zaken van Canada en de Vereenigde
Staten tot stand bij oploopende prijzen. Aan het einde
van Juni was aan de termijnmarkt te Winnipeg ook
voor gerst vrijwel de geheele prijsdaling van April
en Mei weer ingehaald, hetgeen behalve door de
vaste stemming voor tarwe, die zich aan de geheele
graanmarkt had medegedeeld, ook het directe gevolg
is geweest van de droogte in Canada, welke niet
slechts de tarwe, doch ook de nieuw uitgezaaide gerst
bedreigde.
LÏJNZAAI).
Het tweede lcwartaal lieef t onder invloed van ver-
schillende factoren gestaan, die er toe bijgedragen
hebben, dat de markt een tijdlang in een onzekeren
toestand verkeerde. De ongunstige marge, welke voor
koopers bestond – en nog bestaat – tusschen grond-stof en cindproducten, was oorzaak, dat de kooplust
in Europa in het. begin slechts matig bleef. De Ver-
3 Juli 1929
ECONOMISCH-STAflSTISCHE BERICHTEN
615
cenigde Staten echter traden regelmatig als kooper
op en vooral toen de hoogere invoerrechten op 13
Juni een feit zouden worden, werd op ruimer schaal
door Noord-Amerika in Argentinië gekocht. Daaren-
tegen verwachtte men door dezen maatregel na dien
datum een inzinking der prijzen, zoodat koopers in
Europa in hun afwachtende houding volhardden.
beperking de leuze, en productie-toeneming een feit was, moest de stap der groote maatschappijen, den prijs van ruwolie belangrijk te verhoogen, al werd hij
met hare behoefte aan lichte olie verklaard, verba-
zing wekken, want de overmijdeljke consequentie
daarvan moest wel een allesbehalve gewenschte toe-
neming der booractiviteit zijn.
4r
LI.JNZAAD
PC
JANUARI
FEBRUAQI
MAART
APRIL
MEI
JUNI
Evenwel bereikten de prijzen in het begin van
Juni het laagste punt van het jaar, welke daling
echter tengevolge van berichten over groote droogte
in Argentinië, die de werkzaamheden voor den nieu-ven oogst zeer bemoeilijkte, gevolgd werd door een
aanzienlijke stijging, waardoor de prijzen tot einde
Juni ca.
f
30 omhoog liepen. Tot deze stijging droegen de schattingen over het nog beschikbare export-surplus
in Argentinië in niet geringe mate bij; de officieele
taxatie was 732.000 tons, terwijl particuliere schat-tingen van slechts 600.000 tons spraken. Dit over-
schot was kleiner dan algemeen werd verwacht.
STEENKOLEN.
Gedurende de afgeloopen drie maanden hebben de
kolenmarkten hetzelfde beeld vertoond als over de
vorige driemaandelijksche periode gerapporteerd
werd, namelijk een stijgende lijn en vastheid aller-
wege.
Een voelbaar tekort in Westfalen en Folland eener-zijds en de vrees voor afschaffing van den achturige
dag voor de mijnwerkers in Engeland heeft de vraag
3,50 F1. per i000
3 C
250
2p0
[
ENLEM
1,50
WO
0,50
0,00
,
50
JANUARI
FEBRUARI
MAART
APRIL
MEI
JUNI
naar kolen voor aankoopen op langen
termijn
leven-
dig gehquden.
De
stijgende
prijzen voor bijna alle kolensoorten
zijn er een afspiegeling van. De algemeene verwach-
ting is, dat voor nog gernimen tijd de prijzen vast
zullen blijven, indien zij niet nog verder zullen
stijgen.
PETROLEUM.
1)e prijsverhooging voor Mid-Oontinent ruwolie,
ingaande 20 Mei, heeft in Europa groote verrassing, en in de Vereenigde Staten levendige discussies uit-
gelokt. Immers, in een periode, waarin productie-
JANUARI
FEidI
MAART
APRIL
T
Men heeft echter ook gepoogd, de prjsverhooging
daarmede te verklaren en te rechtvaardigen, dat de
intrinsieke waarde der ruwe olie veel hooger was dan
de daarvoor te maken prijs; al is dat zoo, dan nog
blijft de vraag, of het tijdstip der verhooging goed
gekozen was.
Het was te verwachten, dat de psychologische uit-
werking niet al te gunstig zou zijn, terwijl reeds door
de afwijzende houding van den Attorney General der
V.S. tegenover de plannen tot beperking der pro-
ductie een minder gunstige stemming was gescha-
pen, en de producenten in Oklahoma tot opheffing
der restrictie hadden besloten. Een nieuwe overeen-
komst tot beperking der productie in Oalifornië faal-
de na aanvankelijk succes; een aldaar aangenomen
wet tot ,,conservation” van den gasdruk schijnt tot
nu toe geen bijzondere uitwerking gehad te hebben,
terwijl de gouverneurs-conferentie te Oolorado
Springs ter bespreking van een ,,compact” tusschen
de olie-produceerende staten der Unie zonder resul-
taat uiteenging. De productie bleef stijgen, en be-
reikt steeds nieuwe hoogtepunten. Zij is tegenwoor-
dig pl.m. 300.000 barrels per dag hooger dan het jaar
gemiddelde van 1928, terwijl ook de voorraden sterk
toenemen.
RUWIJZER.
Zoowel de vraag van den kant van den lokalen ver-
bruiker als die voor den export bleef in het tweede
kwartaal levendig.
Nadat evenwel een groot contract met de Schotsche
gieterijen was afgesloten en zooveel mogelijk in de
eerste plaats aan de buitenlandsehe vraag tegemoet
80
75
70
IJZEn
65
60
551
JAMUAQI
FECRUAQI
MMQT
APRIL
MEI
JUNI
werd gekomen – de ruwijzeruitvoer van de Tees in
April en Mei was de grootste sinds jaren – zagen
de producenten zich genoodzaakt om zich van de
616
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
3
Juli 1929
markt terug te trekken en deze geheel aan den handel
over te laten.
–
lntussche.n zijn ook de liandeisvoorradeic vr.ijwçl
uitgeput. 1
Een en ander is het gevolg van liet feit, dat eener-
zijds de staal fabri eketi — tegelijk cle ruw’ijzerprodu-
centen
–
01) bijna alle hoogovencapaciteit beslag
leggen i’oor hun eigen nog steeds groote behoefte aan
ruwijzer voor de staalbereici ing, terwijl anderzijds
(le schaarschte aan kooks cii erts een ui tbreicl.i.ng
van cle productie in dcii weg staat.
1
Liet resultaat van (:1 i t alles is, dat de verbruiker in
het district zich thans tot Midiand ijzer wendt.
De toestand van cle markt vindt ui tclrukking in
de stijging van den
prijs
sinds het vorig overzicht.
Was liet officieele mini mum iii Micart voor prompte
levering 671- en voor levering in het tweede kwar-
taal OSfG, thans is de – vrijwel nominale – markt-
rioteeri ng 7216.
KoPER.
De kopermarkt heeft in het afgeloopen kwartaal
een sensationeel verloop te zien gegeven. Even snel
ls de prijs in de eerste d.iie maanden van dit jaar
is gestegen, is hij daarna ook eder gedaald.
Deze enorme clali ng van ongeveer £ 05 per ton tddt
£ 75, clie in de ee:rste twee weken van April heeft
jilaatsgcvonden, is va9 de Europeesche mark t ci itg-
gaan evenals trouwens de prijsstijgi rig in cle vooraf-
gaande maanden voor een groot deel aan de politiek
van iie Europeesche verliru ikers is toe te schrijven,
die zich slechts voo.r een geringen tijd gedekt hadcleiï.
Dit blijkt o.a. uit de afleveringen i ri liet eerste kwar-
taal van dit jaar, die ongeveer 35 pOt. grooter wa:ren
dan in cle overeenkomstige periode van liet vorige
jaar.
Tot deze prijsclali ng heeft verder nog bijgedrageii
iie vrees, dat de regeering van de Vereenigde Statèii
een onderzoek zou instellen naar de positie van hét
koperkartel in verband met iie an ti-trustwetgev i n’.
Onder deze omstandigheden was cle toestand op clb
kopermarkt ged ci rende cle maand April zeer onz&ce
cii de verbru kers onwillig om meer clan cle loopencle
behoefte te dekken ondanks cle :cfnemende voorraden.
Bovendien na ni ook de speculatie een gereserveerde
houding aan in verband met de zeer onoverzicht-
lijke situatie. Tegen liet einde van cle maand was een
geringe verhétering te constateeren.
30
351
1
1
–
!fH
–
——
I
70
55
JANUASI
FEBQUAI
MiAQT
APPIL
MEI
JUNI
T-Jet begin van Mei kenmerkte zich door een ge-ringe prijsstijging tot ongeveer £ 80 tengevolge van
de afoeineucle vôorraclen in Engeland. Bedroegen deze
eind Maart nog 1.000 ton, een maand later waren
zij gedaal.d tot ruim 3.000 ton. Hierop volgde even-
tueel weder een snelle prijsclahng tot ongeveer liet
laagste niveau van dit jaar, toe te schrijven aan ge
forcercle verkoopen, clie ongetwijfeld verband h:iel-
den met de publicatie van de productieeijfers van
Maart. De wereldproductie van koper bedroeg in die
maand 102.000 short tons tegen 167.000 short tons in Februari en 178.000 short tons in Januari van dit
jaar.
De markt bleef echter onrustig, vooral door ge-
mochten over procluctiebeperlcing, clie den prijs iets
deden aantrekken tegen het einde van Mei. In Juni.
zette cle geringe Prijsstijging zich voort door aanlcoo-
peil van Europeesche verbruikers en inoogere con-
suniptecijfers in Anierilca.
In liet begin van de tweede bdf t van de afgeloo-
pen maand brokkelcle.ii de prijzen weder af, waartoe
vooral cle statistische positie van het metaal aanleiding
gaf. Naar verluidt heeft de Anaconcla Oopper Mi-
ning Co. cle koperrnijn van Moantaun Vieux gesloten.
i)eze maatregel staat in verband met cle restrictie-
politiek van cle Amen kaansche producenten.
(Slot
nolgt).
–
BOEKAANKONDIGING.
EEN ZELFSTANDIG STAATSSPOORBEDRIJF IN
NEDERLANDSCH-INDIË.
Onder bovenstaandle:n titel is van cle hand des
heeren Ir. W. F. Staargaar d, hi3ofcl i nspecteu:r der
Staatsspoor- en Tnamwegen in NecI -Indië, een
bïo-
clmre verschenen, welke bij cle firma G. 0. T. van
Dorp te Bancloeng eenige maanden geleden werd
iii tgegeven.
11r
de heer Steargaarcl zijne beschouwing niet
een La.tijnscli citaat van .l:loratius aanvangt: ,,Si quid
novisti rectius istis, candiclus imperti ; si non, – his
ci te.re mccci ni”, daar meen ik to moeten voldoen aan
de u i tuoocliging van den schrijyer, om mijne afwij-
kende ziei:iswijze over liet ter tafel gebrachte vraag-
stuk i ii reederen kring bekend te maken
* .*
*
Evenals vroegere gesciiri:lten van dlozen leider van
liet grootste Jncl ische Staatsbeclrijf onderscheidt ook
cl it zich weder door logischen opbouw cii groote hel-
derlicicl van vorm, znoda.t
als
men cie juistheid dier
ilrieleclige stel Ii
a.
de beclrijfslei cli ng moet grooten armslag van
beweging hebben,
5. cle boekhouding moet een juist inzicht geven in
de bedrijfsii i tkomsteu, welke losgemaakt moeten wor-
den van- cle algemeene landsfinanciën en,
c. in Tin] ië is het mogelijk om orgaien samen te
stellen; welke als vertrouwensorganen van regeerders
en geregeerd en, beschou i’cl ku ii ci cii worden,
als vaststaaucle aanneemt, men den schrijver der bro-
cli ciie slecli ts kan bij vallen, wanneer hij cle wensche-
lijkhieiil betoogt cle bestaande staatsspoorwegen in té brengen .i ii een naamlooze vennootschap, ivaarin liet
Go i.iver nemen t de overwegen cle zeggenschap heeft.
Alvorens deze stelling nader te beschouwen, zij cr-
01)
gewezen, dat liet denlcbeeld om de Indische Staat-s-
spoorwegen los te maken uit liet lcnellende staatsver-
band niet nieuw is. De heer Staargaard herinnert
terecht aan den baanbrekenden arbeid van dr. D. Bos,
welke lang na diens dood nawerkte en (na tal van
mislukte pogingen) leidde tot de invoering der in-
dische Bedrijvénwet, welke – helaas – nog niet
0
1)
de S.S. toepasselijk verlclaard werd. Daarnaast wijSt
cle heer Staargaard op het verdieistelijke rapport van
wijlen den heer 11 J. E. Wencicebach, dat in. 191.4
verscheen en dat de stichting van een autonoom
spoorbedrijf aanbeval, een bedrijf dus, dat over eigen
financiën zou beschilcken.
De heer Staargaarcl wil echtr verder gaan en cle
activa der S.S. inbrengen in een naarnlooze vennoot-
schap, waarvan in bijlage 7 een schema gegeven wordl t.
De organisatievormen in Duitschland. en België ston-
den hierbij dIen schrijver voor den geest, zonder dat
deze slaafs werden nagevolgd. T
–
Jet heeft echter geen
zin.
01)
deze uitvoeringsbepalingen in te gaan, waar
de beginselen, waarvan de heer Staargaarci uitgaat,
mij zeer aanvechtbaar voorkomn en dus ook de con-
clnsiën, waartoe de schrijver komt, in algerneenen zin reeds niet onderschreven kunnen worden.
Beschouwen we het drieledige uitgangspunt.
3
Juli 1929
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
617
Wat a
betreft, het gemis aan armslag bij cle tegen-
woordi ge organisatie, zoo kan ik gereedelijk met den
heer Staargaard meegaaii, dat vrijheid van beweging
het eerste noodige is voor een leider van een groot
spoorbedrijf.
De grieven tegen het bestaande systeem, welke de
heer Staargaarci opsomt, laten aan duidelijkheid niets
te wenschen over; liet ji i velleeiencle bezolci igingsbe-
sluit, de knellende organisatievoorschriften, het tot
in dbtails c.ritiseeren eener hegrooting, welke
geruimen t
ij
(1. tevoren opgewaakt nog langen
tijd na de totwet-w’orcIi ng hincIeicl blijft, de he
moei ing van bui ten het bedrijf staande organen
achteraf met allerlei getroffen handelingen ‘aii
mees tal fu ti elen aard, zij ii i nclerd aacl zaken, welke
een krachtige leiding wei hand icappen – onmogelijk
makeii zij haar echter niet. ‘) liet beheer der Stiiats-
spoo:rwegen door mannen als van Stipriian Liiisci.us,
.Danime en last not least Staargaard. zelf leveren
daarvoor het bewijs. un al kan ik cle bezwaren vai:i (len
heer Staargaard geheel oncierschrij ven. niet gaarne
zou ik voor mijn reken ing cle steil ing willen nemen,
dat wegneming
0.1)
de door den schrijver aangegeven
wijze geen andere moeilijkheden – waarover hier-
onder meer – in het leven zou roepen, welke miii-
steus even zwaa:r wegen. Waar cldn nog bijkomt, dat
door het verleenen van grootere bevoegdheden aan
de clienstiei.d ing veel scherpe kanten, welke de tegen-
woord ige regeling nog bezit, afges]epen ku ii nec wor-‘
den.
Wat het bezwaar betreft onder
b
genoemd, zin) zi,j
Iii er opgemerkt, dat tegenwoordig wel
11
iemand het
eerste deel van het uitgangspunt van den heer Staar-gaarci zal bestrijden. Alvorens echter op grond hier-
van,. den inbreng der SS. in een .naamlooze veunoot-
schap van koophandel aan te beveleu, zou liet mi. raadzaam zijn de resultaten. af te wachten van cle
toepassehjk-verklari ig van de Indische Bedrij venwet
i5p de Staatsspoor- en Tramwegen in N.J. Wel zou deze maatregel nog geen volledige schei d.i ng van
lands- en beclrijfsfi nanciën met zich medebre.ngen.
Een open vraag is echter of dit wei gewensch t is. Of
beter: liet staat voor mij onomstootelijk vast dat,
vooral in crisistijclen – cle kapi taalvoorziening van
het bed nijf beter geregeld is, wan neer van het lands-
crediet gebruik gemaakt wordt, dan wanneer claaii n
voo.rzi.eti moet worden door liet slui ten van bedrijfs-
leeninigen. in liet, algemeen gesproken .is een land,
vooral een kolon i aal land, cred ietwaard iger dan een
zijner bedrijven.
Mij
ri. zienswijze, welke sedert niet
gewijzigd we:rd – zij is ook nooit bestreden – gaf
ik weer
01)
blz. 92 van mijn in 1923 verschenen boek:
Tpci- en Strijdvragen
en op blz. 43 en 119 van mijn
praead vies i’oor cle Vereenging voor Stuchi e van
Ko-
lo,nlaal-111Ltatschappelijke Vraagstukken:
ie Verkeers-
bedrijven van den Staat
(1924). Het tweede ddel van
dc praemisse, waarvan de heer Stadrgaard uitging,
kan ik ci us
.
..iiet oncierschrij ven.
Rest de derde stelling.
.Deui heer Staargaard is bekend, dkt ik tegenover
(le niogel:i.j kheicl om een college van vertrouwensman-
nen – ecn Raad van Beheer van 7 tot 1.1 leden –
te scheppen, zeer wantrouwend
2)
sta. In
Tijd- en
Strijdvragen
motiveerde ik mijn meening op blz. 33;
slireef ook niet de heer Caspersz in zijn brochure
J)
De door den beer Stai.rgaarcl aei.iigehaalde rernniende
factoren zu.den niot een groot aantal te vernieerdercu zijn,
ik noem
liet
lager bozokligen
van
een gelieele categorie
ainbteiiaren dan door den begi’ioetingswetgover is goedge-
keurd 0p grond van het fe.it, dat een zeer ‘bkivanie on.clir
hen, ‘minder dienstjaren isa.cl., dan collega’s bij een geheel
ander’ departement. Of wel liet he’leiisni,eren ciii erkeiid lie-
kwaine a.nibteiiarcn tijdelijk en vast iii dienst op te nemen.
:l)eze gevallen, welke den heer St. even goed bekend zijn als
aan schrijver dezes, zijn voor onbeperkte uitbreiding vat-
baar.
2)
Zie ook
mljii
artikel
.,.Dc
geldelijke iiitkonisteii
vnu
het 5.5.-bedrijf in Indië”
in Erononnisch-Stati.sfisciie Ik-
rihten
van 23
Aug. 1922,
blz.
738.
,,i:[et Djamhi-ontwerp” in 1921. : ,,Colleges om de
liegeeri ng cii daa.u’mede ook dcii Chef van het :Del)ai•-
tenien,t ‘uaroui(Ier het I)edlri.jf ressorteert i ii gewich-
tige aangelegenheden vali ad v i es te cl i enen, l)estaa mi
i f1
Indië niet en zoudle.n daar ook zeer mu)eilijk te con-
ti nueeuen zijn, ‘egeuis liet gen nge aan tal hiervoor
gesch 1 Ite peusouuel
t
..Ook op biz. 56 cii 120 van
I)e lTe’iI;eeisbed’rijven
den ,S’taat
oi:itkencie ik cle mog’eljklieici con ze op te
.ri.cli ten. 1lèii vergete mi iet, dat i ii la.iiden, ivaar (ie
si)Ou.uW’egspeci al itei t Acwo:rth, cl i e door den heer
St. aangehaald wordt, alS adviseur opt.rami, tal van
eerste klas Pers000I i,jkheclen aa uivezig wareui, clie
gaarne tijl
Cul
iverkkrach t 1)escl.i.ikh:c:u.r stelden. otii .i
een behueers.raaci zi tti nig te leunen, pe.rsouien van staut-
cli lig, ii ie hi9t “olie vertrouwen. hauhien van reg’eeri uig,
geidisehieters ei]. liet grootc publiek.
t Afaar
.111
l.mudicl
Il.)a.a r gaa t n)igeu.ioeg ieclereeii, ml ie een. zekere posi-
tie of leefti.ju.l bereikt heeft naar i’i.u)llauid en zij, clie
leg
1 ii
zaken zijnde voor een cle.ugelijke 1)etrekki mig i
u.a,nnierk i uig’ zouden. konien, zijn als regel overladen
met werk. Nu zegt cie heer Staargaa.rcl wei, dat een
goede ervaring is opgeciaiun niet de Commissie van
.l3ijstauicl, welke reeds’ vijf jaren bestaat – miok iie
Secretaris der S.S., de hee.t• .L. ii. Micicleiberg, hecht
dit kort geleden tung in een artikel in liet blui.ul
“poor-
en Tramwe
gen uiteeigezet’—, (.]och ik stel mlaar tegen-
over, ml;it hij ile keuze der lemlen een zekere selectie
werd toegepast in di.n zi
ii,
dat (ie kans
Oh)
conflicten
v.aui liet college met cle bed r,jfsieimh ing tot een mini.-
mom w’ercl teruggebracht. Eeut ,,clesku ncl ig” college
n spoorzaken was het allerminst – hod bekwaaiii
de leden
01)
eigen en algemeen gebied ook i’aren -,
tènmi nste wanneer meui den maatstaf aanlegt,
dien cle heer Staargaard op , hlz. 25 zijner
brochure daaraan stelt. Men kaui niet tegelijk
bau’ikcl irecteur, leider van een sclieepvaarthecinijf,
thesaurier-generaal, burgemeester van een groote
.tacl, volksraadslicl al of
ii
jet vereenigcl met tien-
tallen andere bezoldigcle en honoraire hetreicki n-
gen, zijn en ,,tegelijk in dloorloopeud ook mondeling
contact met cle becirijfslei.di ng”, zoodauu ig dat men
een steun van, dlOch tevens contrôle is op den ml mee-
teu.r der ze] dzaam-veel omvattende
S
taatsspoormaa t-
seljappij, losgemaakt als deze is vani cie hiërarehieke
banden, die nu remmend werkeui ‘teil opzichte van initiatief, maar ook ten opzich te vaui handelingen, welke tot schade van liet bedrijf genomen kuriuien
word en. –
14et groote bezwaar, dat ik tegen cle gehceie
strekking van liet hetoog-Staiurgaard heb, culmi neert
hierin, dat mi. te veel uit höt oog verloren wordt, dat
mcmi in i.ncl ië leeft en rekening moet houden met cle
daar bestaande toestanden en.
ii
iet met de Europee-
schie, welke zoo geheel anders zijn.
Elke zaak is in Jnmliö terug te brengen tot personen,
is wel eens gezegd. Terecht. Zonder een 1-tand, van Be-
heer, clie werkelijk als
vert’ro’awensorgaai
Ican gelden,
een naaunlooze vennootschap, zelfs al beschikt men
‘oor directeuren over bedrijfsleiders als de heer
Staargaarci. liet bezwaar, dat men een dergelijk col-
lege iii. In cli ë mi iet kan samenstellen, weegt zoo zwaar,
dat ik cie tuit stehli ng
a
voo.rtvloeiencle voorcieelen,
daar niet voor zou willen inruilen.
Wil men in cle
‘richting
gaan, welke de heer
g
Sta.ar-
aarcl aandu iclt, clan ‘is do o
m
kt
ij spoed ige toe-
passelijk-verklar.i mig der Indische Bedri.jvenwet op cle
S.S. en Tr. gewenscht en desnoods, maar dan als
uiterste grens liet stichten vami ee.n autonoom bedrijf
‘in den zin als door den heer Wemickebach i mi 1,914 aan-
bevolen werd. Mi. is liet echter cle vraag of dit laatste celfs wei gewenscht is. Kuinneh de thans te knellenci
‘geoordeeldeianden niet losser geknioopt worden? Mij
dunkt van wel: In de laatste jaren is men in dit op-
zic1it reeds vrij ver gegaan.
Een bebeersvo.Lm, clie .iederen bedrijfsleider l)evre-
chgt, is niet te vi nclen. Het is dius te begrijpen, :lat
618
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICIÏTEN
3 Juli 1929
de heer Staargaarc’ die meent dat een intensief be-
heer slechts op de dpor hdm aangegeven wijze is te
bereiken, naar verbetering zoekt en de richting aan-
geeft, waarin naar zijne meening zal moeten wordeIL
gekoerst. Het is de groote verdienste van -de brochure-
Staargaard, dat het doel en de middelen om daartoe
naar schrijvers overtuiging te geraken, scherp wor-
den aangegeven.
Op
gronden ontleend aan een.. lang-
jarig dienen bij de Staatsspoorwegen :in Indië –
welk bedrijf mij niet minder lief is (lan min den heer
Staargaard – meen ik echter het aangegeven. middek
op practische overwegingen te moeten ontraden.
Voor een ingrijpende.n maatregel als de heer Staar-
gaard aanbeveolt, zijn de Indische toestanden nog
niet rijp en daarom zal van het plan. voorloopig wl
niets komen. Het is zoo volkomen juist wat Mr. van Gijn in een praeadvies voor de Vereeniging voor de
Staathuishoudku nde en de Statistiek schreef.: ,,H€it
komt mij voor, dat de puzzie om den Staat niet deh
Staat te doen zijn, als het geldt beheer van Staatsbe-
drijven, nog wel lang op een oplossing Wachten zal.”
Als
een oplossing van het moeilijke probleem, dat
al zooveel knappe koppen zich gesteld hebben, om de
voordeelen van staatsexploitatie van spoorwegen tot
hun recht te laten komen met uitschakeling van de
daaraan verbonden nadeelen, kan n.m.b.m. de metho
ç
de-Staargaard niet dienen. 1-lee verdienstelijk de toe-
komstplannen op zichzelf ook zijn uitgewerkt en hoe
smakelijk zij worden opgediend. S. A. REITSMA.
–
Utrceh&
15
Juni 1029.
STATISTIEKEN EN OVERZICHTEN.
GELDKOERSEN.
OPEN MARKT.
1929
1928
1927
11
1914
29Ju
24129
17122
10115
25130
27Juni!
11
201241
Juni
Juni
Juni Juni
2Juli
Juli
Am3terdam
Partic,disc.
53/s 5
1
14-18
5I16-I16
51(4-5(16
431
3
9
11-/8
3IIs-
3
1f
Prolong.
–
4314.5112
.
51
5-5b
4_11
3
33j
4
_4
2
1
14
3
14
Londen
Daggeld ..
56
1
1
3I1_511
4_511
4
331
4
431
4
36
2
1
135
1
13
1
3
142
Partic. disc.
5I8-116
511Ii
5
9
132-
3
18
5’I4-j16
313J1615/16
4I16
211
4
_31
4
Berlijn
Daggeld ..
9-
I
11
1
613-1l
1
13
6
1
14_8
1
12
6-9
5-10
4-10
–
Partic.disc.
30-55 d..
.
7
12
7
1
12
7%
7’/
63/5-3/4
5/-6
–
56-90 d:.
.
7113
7
12
7
1
12
71/3
6
3
14-15
5
7
1-6
211_1/,
Waren- wechsel.
814-813
8I4-812
731
4
_811
3
811
9
7
6-13
–
New York
Daggeid
1)
10_
1
14
l014
7114
7.111
611
2
_811
4
411
3
.521
4
1314.2
1
12
Part, disc.
51/2
31
13
5
5
135
1
13
5218.
1
12
411
4
371
s
–
9 Koers van 28 Juni en daaraan voorafgaande, weken tjm Vr idag.
WISSELKOERSEN.
KOERSEN IN NEDERLAND.
ala
New
Londen
Berlijn
Parijs
Brussel
Batait
York.)
•)
S)
4)
S)
1)
25 Juni 19
2.49
12.07k
‘
9.35 9.74
34.584
99%
–
26
,,
1929
2.4911
8
12.07%
59.354
9.744
34.594
99%
27
,,
1929
2.49t,
.
12
.07*
59.36
9.741
34.61
99% 28
,,
1929
2.49i,
12.08
59.3%
9.75%
34.61
29
,,
.199
2.49′
i
e
12
.07+
9.75
34.61
.
99
1
Juli
19291
2.49I14
12.07f
59.33
9.744
34.60
99i-
Laagsted.w.1)
248I51
12.07
:930
9.72
1
34.56
99%
Hoogste d.wl)
2.4931
1
.
2.08%
59.43
9.761
34.63 100
24 Juni 1929
2’4911s
12.07h
59.42
9744
34574
99%
17
,,
1929
2.491
‘207T5
59.40 9.74
34.574
99%’
Muntpariteit
2.48%
12.10%
59.26
9.75
34.59
100
o
om
Zwit-
serlan
Weenen
Praag
Boeka-
MIlaan
Madrid
,)
1)
rest1)
)
••,l
25 Juni 1929
47.93
35.-
7.38
1.49
13.03.
35.23
26
,,
1929
47.92
3.5.02,4
7.384
1.48
13.03
35.24
27
,,
1929
47.94
35.02
7.38
1.48
13.03
35.25
28
,,
19
9
47.93
35.0e
7.38
1.48
13.031
35.28
29
,,
1929
47.93
3505
7.38
1.48-
–
—
1 Juli
1929
47.92 .35.02% 7.374
1
–
48
13.03
35.54 E4aagsted.w.
1
)
47.89
34.92w
7.35
–
1.46
13.01
35.10
floogsled.wl)
47.96 35.05
7.41
1.52
13.07
35.65
24 Juni 1929
47.94
35.02%
7.38
1.49
13.03
35.25
17
,,
1929
47.91%
35…..
1
.
1.471
13.06
35.474
l4untpariteit
48.- 35.-
2)
48.-
13.09
48.-
Data
Stock-
holm
)hagen’,)
1
Kopen-‘
Oslo ,i
sing-
Buenos-
Aires
1)
Mon-
treal
1)
25 Juni 1929
66.75
66.324
66:3741
6.26
104al
s
2.47
26
,,
1929
66.75
68
.3
2
1
66.374!
6.26
104′
2.4671
27
,;
1929
06.771
66.35
66.40
6.26
1045/
2.47
28
1929
66.771
66.36
66.40
6.26
1045/
6
2.47
29
1929
66.771
66
.
35
1
66.371
6.26
104%
2.47
1
Juli
1929
66.75
66.35
66.371
8.271
1040/
2.467/
s
Laagsted.w.1)
66
.671
66.274 66.30
6.224
104%
2.46%
Hoogste d.wl)
66.80
86.40
66.421
6.30
1041/
s
2.47’/
24 Juni 192.9
66.75
66.321
66.371
6.26
1045/
2.47t1,
17
,,
1929
66.70 66.35
66.371
6.26
104%
2.47
Muntpariteit
66.67 166.67
166.67
6.261
105%
2.48%
*) Noteering te Amsterdam. *’) Not, te Rotterdam.
1)
Part, opgave.
2) Wettelijk gestabiliseerd tusschen
1.53
4
9
en 7.21
1
1.
Laatstbekende noteeringen te Amsterdam en Rotterdam op
1 Juli 1929 voor
telegrafische
uitbetaling
op:
Gulden per
Pan
Koers
Europa
–
,
Londen
S
)
£
12.10%
12’07H
100
Mark
59.26
59.334
74
100
Franc
–
9.747
9.744
34
Parijs
S
)
………….
100
Belga
34.59
34.60
4
Brussel’)
§)
……..
Luxemburg
………
100
Franc
48.-
6.92
100
,,
48.-
47.924
31
Zürich
‘) …………
100
Kronen
7.374
7.374
5
Weenen
‘) ………
100
Schilling
35.-
35.-
74
Boedapest
,,..
100
Pengö
43.51
43.424
8
Praag
…………..
100
Lei
1.4880
1.48
94
100
Leva
48.-
1.80
9
Belgrado ……….
100
Dinar
4.379
4.374
6
Turksch
£
30.93
1.
2
01
100
Drachme
3.23
3.224
.9
100
Lira
13.09
13.03
7
100
Peseta
48.-
35.54
54
Escudo
–
2.684
0.114
8
Kopenhagen
‘)
100
Kronen
..
66.67
66.34
–
–‘5
Boekarest
……….
$ofia
…………..
Oslo’) …………
100
..
66.67 66.36
54
Stamboel
………
100
–
66.67 66.77 44
Berlijn
S
)
…………
Milaan
‘)
……….
100
IJsl.Kr.
66.67
54.65
Madrid
‘)
……….
Lissabon
…………
100
Zloty
27.91
27.90
–
9
Stockholm’)
……..
Kovno (Litauen)
100
Lita
24.88
24.90
7
Riga (Letland)
…
100
Lat
48.-
47.90
6-7
Warschau
……….
Reval (Estland).
..
100
EstI. Kr.
66.67
66.70
71
Helsingfors
……..
100
Finnmrk.
6.264
.
6.26
–
7
Athene
…………
Moskou
..Tjerwonets
32.80
12.85
(10
Roebel)
100
Gulden
48.42
48.30
6
Amerika.
Reickjavik
……….
New-York
‘)
$
2.4878
2’49T
Montreal
……..
Canad.
$
2.4878
2.47
Mex. Dollar
1.24
1.19.1
Peso (papier)
1.0568
1
3.044
Danzig…………
La Paz (Bolivia)
Boliviano
0.9080
0.904
Rio de Janeiro…
Milreis (pap.)
..
0.8075e
0.29%
Mexico
…………
Buenos Aires……..
Valparaiso ……..
Peso (papier)
0.30
0.304
64_74
Bogota (Columbia)
Peso
2.42
2:394
7
Quito (Ecuador)
.,
Sucre
–
–
..
1.21
0.49
Lima (Peru)
…….
Per.
£
12.104
10.27
–
Montevideo (Urug.)
Peso
2.5725
2.42
–
Caracas (Venezuela)
Bolivar
0.4795
0.474
Paramaribo
……..
Gulden
–
1.-
.0.977
–
Willemstad (iJuraç.)
Gulden
.
1.014
San José
(C.
Ric.a)
Colon
1.16
0.62
Quetzal
2.48%
2.484
–
Managua (Nicarag.)
(Jordoba
2.484
2.451
San Salvador (Salv.)
Colon
1.2440.
1.22
Azië.
Rupee
0.91
0.90
5
Gulden
I.C.
1.-.
0.994
44
Kobe
…………
Yen
1.24
1.10
5.48
Dollar
.
,
1.208
Calcutta
………..
Taël
1.46
Batavia
………..
Straits
Doli.
1.4125
1.391
Guatemala
………
Shanghai
………
Phil.
Peso
1.214
1.21
Singapore
………
Manilla
………..
Bangkok
……….
Baht
1.10
1.12%
Teheran (Perzië)
.
.Kran
0.231
Hong Kong
…….
Afraka.
..
Kaapstad
£
–
12.104 12.044
54
Alèxandrië ……..
Egypt.
£
12.42 12.39
Aus tralië.
Melbourne, Sidney
.
en Brisbane
.
£
.
12.104
‘
11.99
Nieuw Zeeland
£
–
12.104
–
13.99
–
t)
Goudoeso.
2)
Milreis Goud.
‘)Not.
te A’dam.
0v.
not. oart.
ODe.
=5frank.
3 Juli 1929
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
KOERSEN TE NEW
YORK.
(Cable).
Data
Londen
Parijs
eriijn
Amsterdam
(8
per
)
(8
P.
lOOfr.)
($ p. 100 Mk.)
($
p. 100 gid.)
25
Juni
1929
4,841
3,911,,
23,83
40,16
26
,,
1929
4,84
15
/
3,91
1
18
23,831/
8
40,16
27
,,
1929
4,85
3,91 V4
23,8311
5
40,144
28
,,
1929
4,84″1,
6
3,913.
23,83
40,14/.
29
,,
1929
4,84″j,
3,913.
,
23,833.
40,15
1
Juli
1929
4,84″!,,
3,91’1
8
23,823.
40,153.
2
Juli
19281
4,875,,
3,92k
23,893
40,313.
Muntpariteit.
.
4,8667
3,9108
23,813.
4081
1
,
KOERSEN TE LONDEN.
Plaatsen en
Landen
INoteerings_l
eenheden
15
Juni
1
1929
1
22Juni
1929
1
24129
Juni’29
ILaagstelHoogstej
1
29Juni
1929
Lléxandrië..
Piast.
p.
974
97W
97′
18
979!
/19
U73.
Athene
.. .-.
Dr.
p.
£
3701
6
37471,
3743%
375k
375i1
8
Bangkok …
Sh.p.tical
111034
1j10l.
1110
w
9
v
1/10
11
1110j
Budapest
.
..
Pen.
p. £
27.821
27.82 27.79
97.84
27.81
B. Aires
.
..
d. p.
$
478/34
47K
7!
47 /33
47
182
Calcutta
…
.
h. p. rup.
1
1
i5
55
1
64
1;57i,
115581
54
1
11529
32
1
1
527
/32
Constantin
Piast.p.
3
C
1.0071
1.0021
995 1.015
1.007
Hongkong
Sh.p.$
1111
9
21011
33
1 lii,,
210
1
/,
111171,
Sh.p.yen
1/98%
1,98%
1j9
10
/,
1,1325/
81
1
946!
1
/01
Lissabon
. .
Escu.p.,
10811
8
1081,
.
108
10834
10811
8
Kobe……..
Mexicoi)
…
$perC
10.10
10.121 10.00
10.25
10.15
Montevideo
d. per
£
473.(
47°
47X
48
4734
Montreal
..
$
per
£
4 89
ST
4.8871
5
4.889/i
4.89)4 4.89)4
R.d.Janeiro
d. per Mi!.
57/5
5
i18
/
558,
04
.
587/
84
555/
164
Shanghai
.
.
.
Sh.
p.
tael
2;459/
33
214
8
51
32
214
215
214
23
1
32
Singapore.
..
id.
p. $
2/34916
.,
3
,
47
011
2
1 32IS,
2/318/
16
4
213
47140
Valparai8o
‘).
$ p..
39.55 39.62 39.55
39.63
39.55
Warschau
ZI. p. £
43’j,,
438/,,
43e1
1
,
4371,0 43’116
4
In liet vervolg worden de Mex.
niet meer In penc. doch in
£
genoteerd.
2)
90 dg.
ZILVERPRLJS
GOUDPRIJS’)
Londen’)
N.York’)
Londen
24
Juni
1929.. 24)4
52)4
24
Juni
1929….
84/113..,
25
1929.. 24
Y
4
52a,
25
,,
1929…,.
84111
26
,,
1929..
2431,
6
52
y,
26
1929….
84111)4
27
1929..
241/,
523
1
,
27
,,
1929….
8411134
28
,,
1929..
2434
52)4
28
1929…
8411134
29
1929.. 241,
523.
29
,,
1929….
8411134
30
Juni
1928.. 277/,,
595
1
30
Juni
1928…. 8411011,
20
Juli
1914. . 24’i,,, 1 59
20
Juli
1914…. 84111
1) In pence p.oz.stand.
1)
Foreign silver in $c. p.oz.ftne. ) In 5h. p.oz.flne
STAND VAN ‘s RIJKS KAS.
VorderIngen.
1
23Juni 1929
t
30Juni 1929
Saldo bij de Ned.
Bank ….
………
t
7.261.060,56
/
398.656,64
Saldo b. d. Bank voor Ned. Gemeenten
790.589,61
,,
21.537,37
Voorschot
op
ultimo Mei
1929 aan
de gem.
op
voor haar door de Rijks-
.
adminIstratIe te heffen gemeentelijke
inkomstenbelasting en opcenten
oç
de Rijksinkomsten belastIng ……..
,,
13.077.177,54
Voorschotten aan Ned.-lndië
………
,,
1.753.223,29
•
7.741.343,26
Id. aan
Suriname
…..
…………..
….13.077.177,54
10.046.886,45
,,
10.022.598,80
272.872,29
,
286.215,29
Kasvord. weg. credietverst.a/h. bultenl
145.988.189,26
146.934.941,64
Daggeldieeningen tegen onderpand
31.200.000,-
30.700.000,-
Id. aan Curaçao ………
……………..
Saldo der postrekeningen van Rijks-
..
21.716.952,64
,,
17.387.051,04
comptabelen
……………………
Vordering
op
het
Algemeen
Bur
–
gerlijk Pensioenfonds
1)
–
.
–
Vordering
op
andere Staatsbedrijven’,
,,
3.702.578,72
,,
3.702.578,72
Verplichtingen.
Voorschot door de Nederl. Bank ingev.
art. 16 van haar octrooi verstrekt
–
.
–
Schatkistpromessen in omloop
29.820.000,-
……
/114.679.000,-
29.820.000,-
Waarvan direct bij de Ned. Bank
–
,,
–
,,
11.346.146,50
Schatklstblljetten in omloop
………fl14.679.000,-
–
…
Id. aan het Alg. Burg. Pensioenfonds’)
,,
137.950,95
,,
1.595.071,77
Zilverbons in omloop
……………..,,
11.231.031,-
Schuld aan Ned.-lndig
…………………-
Id.
a.
h. Staatsbedrijf d.
P., T.
en
T.
1)..,
45.362.556,52
,,
21.319.197,63
Id. aan andere Staatsbedrijven’) ……
1.965.000,-
…..
,,
2.045.000,-
Id. aan diverse instellIngen
1)
…
12.280.023,40
12.285.475,91
1)
In rekg.-crt. met
‘s
Rijks Schatkist.
NEDERLANDSCH.INDISCHE VLOTTENDE
SCHULD.
22Juni1929
1
29 Juni 1929
Vorderingen:
–
–
Saldo bij de javasche Bank
……….
f
8.054.000,-
f14.414.000,-
Saldo bij’s
Rijks
kas
………………
VerplichtIngen:
,,
1.753.000,-
,
7.741.000,-
Betaalmiddelen in
‘s
Lands Kas
–
.
–
Waarvan Muntbiljetten
. ………….
–
.
–
Voorschot
‘s
Rijks kas
.. ………
…..
Schuld
het Ned.-Ind. Munt/onds
aan
,,46.727.000.-
,,46.050.000,-
Muntblljetten in omloop
………….
Idem aan de Ned.-lnd. Poptgp’,arhnk
2.306.000,-
……
,,
.
879.00(1,-
•
2.487.000,-
,,
806.000,-
Voorschot van de Javasche Bank
– –
NEDERLANDSCHE BANK.
Verkorte Balans
op 1 Juli
1929.
Activa.
Binnenl.Wis-(Hfdbk.
f
42.733.734,42
seIs,Prom., Bijbnk.
6.753.887,18
enz.in
disc.(Ag.sch.
13.394.137,29
ç
62.881.758.87
Papier
o.
h. Buitenl. in disconto.
Idem eigen portef.
.
f
175.666.452,-
Af :Verkochtmaar voor
debk.nognietafgel.
«
–
,
175.666.452,-
Beleeningen
Hfdbk.
f
84.568.413,01
mcl.
vrsch. Bijbnk.
12.181.804,67
in rek.-crt.
Ag.sch.
,
53.972.815,65
op
onderp.
f
150.723.033,33
Op
Effecten..
.
… … f
140.749.560,08
OpGoederenenSpec.
9.973.473,25
150.723.033,33
Voorschotten a. h. Rijk
.. .. _. .. .
.. –
897,938.11
Munt
en
Muntmateriaal
Munt, Goud
……
f
65.869.800,-
Muntmat., Goud
.
,,
370.842.662,95
f
436.712.462,95
Munt, Zilver, ene..
,,
21.161.957,38
Muntmat. Zilver..
–
457.874.420,33
1
Belegging
11
kapitaal, reserves en pen-
sioenfonds
…………
-.. ……….
,,
25.277.582,03
Gebouwen
en
Meub. der Bank
……..,,
5.200.000,-
Diverse rekeningen
………………
,,
33.971.264,30
Pa..iva
(
912.492.448,97
________________________
Kapitaal
…………………..
f
20.000.000,-.
Reservefonds
……
… …………
.. .
,,
7.106 550,55
Bijzondere
reserve
…….
…
…. ….. ..
,,
8.000.000,-
Pensioenfonds
…………
….
,,
6.250.436,12
Bankbiljetten in omloop………….
,,
844.067.015,-
Bankassignati8n in omloop………..,,
396.228,22
Rek.-Cour.
f
Het Rijk
!
–
saldo’s:
k
Anderen
,,
21.610.085,49
,,
21.610.085,49
Diverse
rekeningen
. ….. . …
.. … ..
,,
5.062.133,59
–
f
912.492.448,97
Beschikbaar metaalsaldo
……..
…..
. (
110.938.947,86
Minder bedrag aan bankbiljetten in om-
loop
dan waartoe de Bank gerechtigd
is. ,,
277.347.365,-
1)
Waarvan in het buitenland
f
23.890.447,18
Voornaamste posten in duizenden guldens.
Data
Goud
Circulatle
Andere
opelschb.
Beschlkb.
Metaal-
Dek-
king,
Munt
1
Muntmat.
schulden
saldo
1)
oerc.
1 Juli
’29 65.870 370.843 844.067 22.006 110.939 53
24
Juni
’29 65.976 370.803 778.668 21.390 137.954 57
17
’29 65.915 370.803 788.447 15.221 136.211
57
10
’29 66.090 370.803 803.815 14.901 130.129 56
3
’29 86.098 370.803 825.677 19.228 119.875 54
27
Mei
’29 66.209 370.03 796.883 30.457 127.269 65
2
Juli
’28 67.521 367.528 828.755 45.884 283.110 52
25
Juli
’14 65.703 96.410 310.437
6.198 43.521
54
Tot al Schatk!it- B –
Papier Diverse
– Data
bedrag promesen
1
Juli
1929
62.882
–
150.723
175.666
33.971
24
Juni
1929
54.663
–
96.387
175.591 37.876
17
1929
65.386
–
94.067 172.235
36.332
10
,,
1929
75.123
–
103.063
171.601
33.132
3
1929
88.164
–
112.854
171.537
35.078
27
Mei
1929
96.011
–
98.428
160.715
35.166
2
Juli
1928
51.592
–
143.155
1.95.765
28.087
25
Juli
1914
67.947
14.300
61.886
20.188
609
i)
Sedert den
bankstaat van 14 Jan. ’29 weder
op
de basis
van
21
5
metaaldekking.
1)
Sluitpost activa.
CURAÇAOSCHE BANK.
Voornaamste posten in duizenden guldens.
Data
_______________
Metaal
Circu-
latie
Dis-
conto’s
Voor-
so’,otten
aan de
kolonie
Diverse
reke-
ningeni
Diverse reke-ningena
1
Mei
1929
3.093
6.108
57
275 3.338
140
1
April
1929
2.908 5.730
118
215
3.170
166
1
Maart
1929
2.824
5.440
151
100
?..082
205
1
Februari
1928
2.863 5.239
152
35
2.824
119
1
Januari
1928
2.718
5.298
155
21
3.073
189
1
December
1928
2.660
5.111
80
57
2.970
181
1
Mei
.
1928
2.260
3.941
1
169
70
2.048
131
-,
.&J n,..t,va. -, OIU,tp. uc. pdblVd.
620
ECONOMISCH-STA’hSTISCHE BERICHTEN
/
3 Juli 1929
JAVASCHE BANK.
Voornaamste posten in duizenden guldens. De saznengetrok-
ken cijfers der laatste weken zijn telegrafisch ontvangen.
Data
Goud
Zilver
Circulatie
opeischb.
metaal-
schuldep
saldo
29Juni1929
18.800
304.900
47.500
42.840
22
1929
182,900
304.700
43.500 43.620
15
1929
183.400
306.800 39.700
44.080
1Juni1929
‘161.825
23.833′
302.386
37.358
49.297
25 Mei 1929
161.820
22.266 300.369
34.105
50.297
18
1929
162.203
22.117
305.061
28.689
50.820
11
1929
162.043
21.568
307.847
31.093
48.035
30Juni1928
173.907
15.241
310.741
49.515
45.045
2 Juli 1927
184.878
24.219 316.975
59.637 134.316
25Juli1914
22.057
31.907 110.172 12.634
4.842
1
)
Wissels,
.
Iverse
Dek-
D n a
Dis-
buiten
Belee-.
.
kings-
conto’s
N.-Ind.’
ningen
,[
percen-
_______ betaaib.
‘
lage
29Juni1929
‘
***
52
22
1929
155.200
.
.
5*S
53
15
1929
149.700
5.5
53
1Juni1929
9.128
27.273 87.08e
37.940
55
25 Mei 1929
8.358 26.042
81.308 41.560
55
18
,,
1929
7.968
25.970
76.105
42.346
55
11
1929
8.300
25.854
77.746
44.306
54
30Juni1928
15.218
20.536
83.986
&8.619
53
2 Juli1927
14.123
26.033
75.823 54.198
56
25Juli1914
7.259
6.395
47.934
2.228
44
‘) Sluitpost activa.
)
Basis
2
1
metaalde,,klng.
BANK VAN ENGELAND.
Voornaamste posten in duizenden ponden
sterling.’)
Bankbilj.
Bllj.
Other Securities
Data
Metaal
in
in Banking
Disc, and
s
ecuritzes
circulatie
Departm.
Advances
26 Juni 1929
160.207
362.733 56.344 26.988
23.237
19
1929
163.501
360.304
62.166
7.596
24.756
12
1929
164.211
362.059 61.183
5.675 21.007
5
,,
1929
163.851
361.577
61.392
6.215
21.000
29 Mei
1929
163.270 360.107
62.361
8.151
22.423
22
,,
1929
162.747
362.364
5927
6.916
20.119
27 Juni 1928
172.287
1356
6068
22 Juli 1914
40.164 29.317 33.633
Data
Oov.
Sec.
Public
Depos.
Other Deposits
1
Other
Bankers Accountsl
1
Reservel
Dek-
kings-
perc.’)
26 Juni ’29
38.552
24.714 67.420
36.159
57.474
44231as
19
’29 35.402
21.263 56.237
35.555
63.197
55%
12
’29
36.212
10.581
61.100
35.523 62.152
5771,
5
’29
43.107
8.511 70.347
35.946
62.274
5471
2
29 Mei ’29
40.032
24.341
56.349
35.269 63.163
51131
32
22
,,
’29
38.487 15.300 57.507
35.315
60.384
55
18
/
16
27Juni ’28
30.779
23.873
10593
55.781
43
22Juli’14
11.005 13.736
42.185
29.297
52
1)
Zie voor wijzigingen in ue nanestaat
ue
tueiÇ1iflg
up
IflL.
ivo
en 1081.
2)
Verhouding tusschen Reserve en Deposits.
BANK VAN FRANKRIJK.
Voornaamste posteo in millioenen franos.
–
Te goed Wis Wuare.
R
Data
Goud’) Zilver
1
in h t
op het Belee-
voorschot
buitnL sels buitenljninen a.d.Staat
21 Juni’29 36.617 632 7.255
1
24836
1
18.435 2.3553.200
14 ,, ’29 36.610 632 7.440 24.827 18.434 2.415 3.200
7 ,, ’29 36.603 730 7.513 25.171 18.423 2.429 . 3.200″
31 Mei ’29 36.596 732 7.805 24.229 18.407 2.444 3.200.
21Juni’28 5.543 343 63 1.714 15 1.897 –
23 Juli’14 4.104 1 640 –
1.541
8
769
–
Bons v. d.
1
1
Rékg. Courant
Data
. zelfst.
Dtver- Circulatie
1
itSt. Parti-
amort. k.
sen’)
Staat amort.k.I
1
culieren
21Juni’29
5.769
1.974
62.971
5.357 6.053 6.804
.14 ,, ’29
5.769
1.648
63.141
5.525 6.192
6.313,
.7 ,, ’29
5.769
1522
63486
5.285 6.296
6.736
31 Mei’29 5.769
3.322
64.316
5.037 6.394 7.176
21Juni’28
–
31 305 58.82
9
–
7.371
23Juli’14 – – 5.912 401 – 1 943
1)
Bij de stabilisatie is de goudvoorraad gewaardeerd volgens de
nieuwe waarde van den franc.
2)
Sluitpost activa. –
DUITSCHE RIJKSBANK.
Voornaamste posten in millioenen Reichsmark.
Daarvan
Deviezen
Andere
Data
Goud
bij bui-
als goud-
wissels
Belee-
tenl. circ.
dekking,
en
ningen
banken
1)
geldende
cheques
–
22 Juni 1929
1.764,3
59,1
330,7
2.427,1
92,6
15
,,
1929
1.764,3
59,1
318,5
2.555,5
.125,8
7
,,
1929
1.764,4
59,1
308,5
2.758,6
113,4
31 Mei
1929
1:764,5
59,1
299,1
2.860,0
.254,8
23
,,
1929
1.764,6
59,1
146,5
2.403,4
97,2
23 Juni 1928
2.062,2
85,6′
245,3
1.860,9
27,2
30 Juli
1914
1.356,9
–
-,
750,9
50,2
Data
Effec-
Diverse
Circu-
Rekg.-
Diverse
ten
Activa’,)
latie
Cr1.
Passiva
22 Juni 1929
92,9
480,1
4.068,7
579,2
–
316,0
15
,,
1929
92,9
‘
471,5
4.191,8
602,6
‘
319,9
7
,,
1929
92,9 491,7
4.372,5
632,1
310,3
31 Mei
1929
92,9
458,7
4.606,4
628,2 307,6
23
,,
1929
92,9
589,5
4.006,2
642,3
300,5
23 Juni 1928
94,0
616,9
3.906,7
512,7 208,1
30 Juli
1914
330,8
200,4
1.890,9
944,-
‘
40,0
•, iJnDeIass. • w.o. reneenoansscnelne
L, 23, t
Juni,
ii, zá
ivtei
s,
23Juni ’28, resp. 29; 19; 41; 7; 63;
58
miii.
NATIONALE BANK VAN BELGIE.
Voornaamste posten in millioenen Belgas.
Data
Goud
0
CJ
‘…
,J
.9
Rekg. Crt.
io
0
o
•0″
”
‘0″
ce
0
‘4
0
ct1′
ei
.
27 Juni
1003
460
–
727
59
–
2.482
43
66
20
,,
1000
456
44
730
48
342 /2.450
34
92
13
999
‘460
44
733
51
342
2.474
10
100
6
,,
981
477 44
737
46
342
2.476
33
74
30 Mei
963
491
44
744
1
55
345
2.498
12
90
28JuuiI
486
–
568
43
– 2.102
24
144
1)
1t)..
VEREENIGDE STATEN VAN NOORD-AMERIKA.
FEDERAL RESERVE BANKS.
Voornaamste posten dn millioenen dollars.
Goudvoorraad
ig
Wett
al-
Wissels
Data
beta
middel,
Totaal
Dekking
her-
disc.
P.
d.
In de’
open
bedrag
F. R.
Notes
.
Zilver
etc.
member
markt
banks
gekocht
12Juni’29
2.875,6
1.384,9
149,6
933,9
114,1
5
,,
“29
2.844,0
1.371,5
141,4
977,4
‘112,7
29 Mei ’29
2.823,8
1.382,1
146,2
988,2
‘117,9
22
,,
’29 2.841,9
1.379,7
186,2
904,4
138,0
15
,,
’29
2.838,1
1.394,2
173,4
914,6
146,1
8
»
1
29
2.84,9
1.372,0
171,3
962,0
157,2
13 Juni’281
2.580,4
1.189.7
153,6 1.042,9
240,4
Belegd
–
Tota
Goud-
Âlgem.
Data in
u.
s.
Gov.Sec.
Notes
in circu-
sito’s
Gestort
Kapitaal
Dek-
kings-
Dek-
kings-
latie
perc.’)
perc.
2)
12Juni’29
169,9
1.614,2
2.376,2
157,f
71,5
75,2
5
,,
’29
147,3 1.647,4
2.365,8
157,5
70,8
74,4
29 IIei ’29
144,6 1.653,7
2.331,2
156,4 70,8
7
45
22
,,
’29
153,3
1.639,6
2.324,5
156,3 71,6 75,9
15
,,
’29
155,8 1.646,7
2.365,5
.156,3
70,7
.75,1
8
,,
’29
149,5 1.663,7
2.389,2
156,2
70,0
74,3
13 Juni’281
223,3
1.605,4
2.436,1
139,7
63,8 67,6
1)
Verhouding totalen goudvoorraad tegenover opeischbare schu1der:
F.
R. Notes en netto deposito.
2)
Verhouding totalen voorraad munt-
materiaal en wettig betaalmiddel tegenover idem.
PARTICULIERE BANKEN AA,NGESLOTEN BIJ HET
FED. RES. STELSEL.
Voornaamste posten in millioenen dollars.
Dis-
,
Reserve
Totaal
Waarvan
Data
Aantal
banken
conto’s
en
Beleg-
gingen
bij de
F. R.
depo-.
time
beleen.
banks
sito’s
deposits
5Juni’29
863 16.337
‘
5.779
1.679
19.757
6.761
29 Mei’29
680 16.202
.
5.798
1.617
19.655
6.765
22
,,
’29
.
814
16.187
5.818
1.647
19.698
6.789
15
,,
’29
–
–
,
–
– –
–
8.
,,
’29
684
16.256
5.841
1.682
19.874
6.771
6Juni’28
641
15.851
6.653
1.762
20.650
6.990
Aan het eind
van
ieder
kwartaal wordt
een
overzicht
gegeven van, enkele niet wekelijks opgenomen bankstaten.
3
Juli 1929
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
621
GOEDERENHANDEL.
GRANEN.
2 Juli 1929
N;L:at (IC prijzen ‘oot• J tili-t a i w c
lLII
(Ie terinijiiniark.t
tt Clika2O man liet heiu vnu juni litot Ondet een cloll.i
•ti•ett veilaig’l ten gevolge vn.ii do g ro’ote voorr;ud.eii vait
tictt otideic oogst en (Ie vooruitzichten van den itienwen oogst,
welke een groote opbrengst deden verwaehtet, zijn de
rijzen a rit clie term jutniarkt bij.ii a geregeld gestegen. iii
de ;t,ïgeloopcn week trad
00)
sosiumige dagen, iii verband niet de weersontstaitclighëclen eenige verlaging in, nvelkze echter
iu’ecwta,l itiet groot cii niet valt langen duur was. Verge-
lekeut bij ccii week geleden, was het slot voor den ,J nli-tei’
–
mijn gisteren cle. per 60 lhs. Itooger.
Ien dec eerste na ii leiclii;ngeit tot de verhoogin.g in J iii
was het azitnemen dooi cle Ainerikaansehe vnlksvertegen-
woordigi ug valt de wet tot steuni van cle boeren. Het ligt
t iet iii cle bedoeling van deze wet osn tar.we te koepen,
doelt om langs acciero irogen te komen tot een verbetering
der prij/en. De gevolgen van deze staatsiinuuuengi ng zijn
ii ict iitgoilevein, howel geen verdere verheogittgen ijtitra-
den, toen cle wet eenmaal was aauugenonieit.
1 )e tweede rdit van de aerhoogi ng der ta
r.wepr
ijzen
ltcst;t it in (le voorii itziah.ten van dcii ii ieuaveit oKigst, zoo-
wel itt de Vereen.igtic Staten als iii Canada. De groote voor-
raden van den osicleit oogst cii cle goQle voortiitiiehteii van
tien iii cii we ii oogst van wii ii ter bi iiwe, welke pe ii ige ii tijd
geleden
01)
635.000.000 biisluels werd geraanici, h;tklen cle
irijzeit sterk doen verlagen. De ottcle voorraidn zijn, Juoe-
wel niet onaanzienlijk afgenomen, nog zeer groot, doch
c’atu don uiieliwen oogst zijn cle veitv;cebtingen niet meer
zon gtiitstig als ze waren. ?det het biiiienivaleii daarvan is
111011
d rti k bezig ci t der gti
0
stige wearsoueistat cli gfhod.et t, tI odh
itt verst-heicleute gebiecleit geven cle opbrengsten reden tot
teleitrstelliitg. In cle Noorclelijice streken is liet weder droeg
cii bestaat groote behoefte aan regen. Ook in Canada is
dit itt vele streken ht geval. De berichten uit Cattacla zijil
trouwens tegen.strijcl ig, wcrnt ook wordt uit vele strekeit
regciit gemeld. Het .sehijitt echter vel, dat clan r, waar regeit ge t’a 1 len is, behoefte aan meer regen ltest;tat ei t cl nt in de
droge gebieden zware regens zijn gowenseht. De Caii;tclee-
sche ta rwtapool heel t rapponten nit cie voor ii a amste tarwe
i’erbonwettcle gebieden valt Cao cicla gtapccbiieeercl, volgens
w
e
Lk
e
rapporten geen ninig woeden vei’w;taht.
n partictiliere zijde werden itt cle afgeloopett week
selt;ctti ogen ‘a.it cle Caitacleesehe tarwe-opbrengst gegeven
valt 360 tot 400.000.000 bnshels. To thet vorige jaar bedroeg ile opbreitgst 533.571.700 hiisliols. in cle Vereenigcle Staten
r;t:iutt uiten nu cle oi[)breul4″st “alt ivi tctertarwe op 609.000.000
bttshels, vatt zontertarwe
op
267.000.000 bcusltels.
lii .
genti t iii is men bezig uittst het ploegen en lntz;taieit
valt tarwe eit voor een groot gedeelte zijit deze werkzaam-
te .1 en ve rr i h t. Cccl t uren cle gertcimeit tijd zijn cii t A rgo n –
tin iP kliclittt gehoord over te groote droogte, we’ke hct
tot oi itktiei tett gert kei i vertraagde, doch sedert k,wt.nt cii
Itirichten biitiien eu’er unatigeit regeitvai, w:ia.icloor de toe-sta t cl verbeterde. Ook
iii
.
itstra.!.ië, itt ir het gerti izile t
tijd il toog was, is se.lert regen gevallen meer is echter
zeer gowensdht.
De ontwdkkel ing vati cle te velde staande tarwe in En ropa
geeft over liet tlgcitiee;i relett tot tevrederthekl, hoewel op
soiltuut ge plaatsen cle titeelige gevolgen valt
dcii
l;ttts.teit
sl;rcuigeui winter nier.kibaar ‘ijil. lii Il.t;tlië cii Spanje is men
hcgo iii cli niet het bi iiie ii Ii til en vaiu den oogst cii cle eerste
ltci ic:hteit over cle ci itkoinst III iclen over liet t lgcineen .guut
stig. Lit lrankrijk is cle toestiiicl ten gevolge v;tii learnt
weder ita legen i’erbetei’cI. Allecit i t het Noorden en het
Oosten is mcii niet zeer tevreden. En cle Noordelijke staten
Li’dulI
Ecucopi, iets liet weder gciiistig vooi- cle octtii ikkeli lig
.iler ltlittec1
dl
hoort ]uieii iei nlig uuieer vi ii voratsciluicle of
acltterstaticl ten geimlge i’aii dcci wiiilter. ‘el is dit hot ge-
. i’i.l i
ii ITIongarije cii i t vei
–
sob i Ilen cle Bt lkaiistate ii , iv;it r
belaitgrijke schade is tuucitgisi-iclit dooi cle groote konde cii
dc tarwe otbreuigsteii i’erwtciht ivordeit kleiiier te zijn chili
iii ‘liet vorige jaar. Overi’eiis staat cle tarwe er ook in clie
lciicen geel vooi. l)e . steiniunictg voor tarwe was oi’ei Itet
agenteen iii de afgeloopen ii’eek vast en groote zaken kwa-
uien tot stiticl. Dilitschiact;cl ii’as vooral keoper valt zeer
4 joed ig vei’wadhte partij cii , ci aar ii st i i ivoeiredi t vi t t ti
t
–
tse
iilet irigalig lan 10 J ttli isorclt veihoogcl. Koopers hebben
er dns groot belaitg bij partijen te koepeti, welke vi5r
ho J
id
i nog tegen betal lig van liet oude 1 igeu’e itivoeri
–
erht
Ii
Dci itsohIan cl kuucn cii worden i ctgevoeid. Ook attdere lan –
clen echter traden sterk als ktoopers cl). Voeral iii Plata-
tarwe werden ‘naar liet eoittiitent grootc c,ontractetl afge-
sloten. Aan de iterrifijnniankt ‘te Wiit ili1peg wis tle loo;p iler
:prij;zen ongeveer iiezelfcle als te Chicago; op Souiliuitige cligeit
een ige serI ;tgi lig, doch deze werd later beer dan i ngeht
til
Vergeleken hij een week geleden, waren cle prijzen Voor
Jculi
2
cle. per busliel hooger, voor October 4j- cle. Op
kIen ncictg WaS cle ten n ijn tuin rkt te Wi liii 1 teg geslote ii – –
Jti Argentinië onclei
–
gitigen in het bogiii der week cle
in’ ijzeui een kleine ver 1 agit tg oni &l aal
–
it a weer regelmatig
te stijgeit tot ze ïte Buenos
A
it-es voor Juli 25 ceida ter
100 KC. en te Idosario 30 cetvts per 100 XC. liooger waren. 01) Zaterdag waren cle
A
age ntij ci sche itt ai-kten gesloten en
gisteren stegen de prijzen te ictelsos Aires nog 15 cents,
terwijl zij te lotsario olt,verattcicI
–
cl bleven.
De vei
–
siuhtepi nge ii viii tarwe 1)1 ijve n ritii n cci voo rel de
groote verschepi ngeci door.
A
i
–
gentin ië trekken cle acieclaclit.
De prijizen voDu
–
r o g g e z iji t, n ad nt ze bel tIigr ijk ii’ lid
,
t t
gestegeti, iti cle eerste helft der ufgeloopen week weer
ccii igszi na ged a
til
cl, cloeh daar n cc is eelt i’etctica i ngetrederi t
is cle ier agi i tg weer ii gehi aa Id Ce regeld zij ii zaken iii
Noerci-Aaneri kautsclte rogge tot st:iid gekontctt, vooral op spoe:lige af lading. Ook voor
A
rgentijnsche logge lestoticl
geregeld vr;tig.i ii liet begin dercfgeloo,xaii week svcrcleit ook in keti gecla;t n in awu re fIwigaarsehe rogge, doch tle
prijzen voor deze soort zij t sterk venlioogcl, welke verboog-
de prijzen k&opers nietgeneigci waren te bet;iieit. De voor-
n itacliten vn.n cle n n ieuwein rogge-oogat in Dtitstltl tilt ii zij t t
zeer goed en men heeft alle vertrouwen iii een groote (iii
–
brengst. Vei-iler Oo.telijk iii Oostenrijk cii itongarije zijlt
(e voorintziC-htect echter niet zoo gcuistig.
De steuttnnng voor in a ï s ivats
iii
dle a fgeloopen ss’eck
zeer vast en tot regelmatig stijgende prijzen ziju
l groote
CDII
tracteit afgesloten
.A
all cle terinijnmarkt te htteitos
. ires stegeti cle prijzen voor Juli
dl
Aitgtistits3oc’ettts
per 100 KC. Te Rosario itedroegen cle venitoogiitgen voor
J tuli 25 cents per lOO KO. en voor Acugnstcus 20 cents per
100 KO. Door afliclers viii i’lataniafs zijtl de prijzen iii
Eciropa meer verhoogd dIen cle verlioogingen aan de
A
igen-
tij ii sehe tei
–
iii ij t tot ;nrktc n ‘ionclei
1
doen verinoetle ii. Zij is’ t rel t
in staat sterk verhoogde prijzen te nitken teit gevolge va it
cle levendige vvaag, welke geclitrende cle afgeloopel, week
in hij III 111e 01 ds iuït;portcei-c ede
11,lIe
en i’il i West-Eit
i0L
.bestcstd. (erlceltelijk ointstottd deze leveitdlige vua;tg teci ge-
volgt viii liet dekken door i nnportetirs viii 5’1’Oite r
ilotei zaken, voor een ander gedeelte wis ze echter ook
INDUSTRIEELE DISCONTO MAATSCHAPPIJ
AMSTER DAM
LA)NDEN
BERLIJN
PARIJS
KOPEN 1-lAG EN
MAATSCHAPPELIJK KAPITAAL
/
25000.000.—
VOLGESTORT GEPLAATST
EN RESERVES
f
1400.000,_
Financiering
van den
afzet van industrieele
producten.
622
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHT7N
3
juli 1929
AANVOEREN in tons.van 1000
KG.
Rotterdam
Amsterdam
Totaal
Artikelen
23(29 Juni
Sedert
Overeenk:
23129 Juni
Sedert
Overeenk.
1929
1928
1929
1 Jan. 1929
tijdvak 1928
1929
1Jan. 1929
tijdvak
1928
70.407
839.569
1.043.804
1
5.703
64.137
41.562 903.706
1.085.366
Tarwe
……………..
Rogge
……………..
3.004
107.603
112.060
–
–
–
107.603 112.060
Boekweit …………..
11.974 10.714
–
. –
–
11.974
10.714
6.955
347.463
464.946
1.764
100.620
106.601
448.083
571.547
9.535
06.586
170.464
210
1.731
3.540
208.317
174.004
Mais ………………..
…..-
6.986
108.468
90.099
–
2.746
210
111.214
90.309
Gerst
………………
5.198
90.254
102.905
8.456
197.248
176.600
287.502
279.505
Haver
………………
8.851
120.447
98.062
–
250
1.184
120.697
99.246
Lijnzaad
…………….
Lijukoek
…………….
2.638
45.799
60.826
543
15.853
21.213
61.652 82.039
Tarwemeel
…………..
Andere meelsoorten
133
–
9.046
5.736
–
–
–
9.046 5.736
een gevolg van de verbeterde eoisuniiptie. Gedurende ge-
ruimen tijd hebben vele maïsverbruïkers gemeend, dat de
prijzen voor uaïs niet zoiden ‘stijgen, omdat de prijzen
voor .tar.we zeer laag stojiden, en gr’oote maïaverseheprngen
van Argentinië plaats vonden. Dientengevolge werd door
de consumptie gedurende geruimen tijd veinig mais ge
kocht. Toen onlangs bleek, dat de in de destijaatinhavens
aa uikoi,,ende groote hoeveelheden mais gemakkelijk haar
weg naar ‘de verbruikers vonden en geen voorraden Van be
;
teekenis’n de aankornsthavens werden gevormd en toen
ook de prijln van tarwe niet onbelangrijk opliepen, werd
de vraag beter, zoodat flinke omzetten tdt stand konden
konien tot de verhoogde prijzen.
Argentinië gaat voort op ruime schaal mais naar Europa
uit te voeren. Voorloopig zal Argentinië het eenige land
blijven, vanwaar mais in groote hoeveelheden wordt ver
scheept. Zuid-Afrika speelt, wat maïs betreft, een zeer on-
belangrijke rol. De laatste schatiting van den nieuiwen mais
:
oogst in Zuid-Afrika bedraagt 7.770.000 quarters. De vooj-
laatste schatting ‘bedroeg. 7.950.000 qrs. en de ]atste offi-
cicele schatting van het vorig jaar 7.900.000 qrs.. Berichten’
over den n.ieuwen .maisoogst in Roemenië luiden gunstig.
In verband met de vooruitzichten van dit oogenblikkati
i
men n het late najaar en het vodgend voorjaar maïsver
schepingen uit Roemenië verwachten. Nu reeds zijn eenige
zaken tot stand gekomen in Doiaaunaaïs, te verschepen in
November en December, doch sedei-t hebben vel-koopers zich
teruggetrokken.
Ook voor ge r st was de stenuning gedurende de a.fge-]open week zeer vast en’ de prijzen voor alle gerstsoorten
onderg.ingen aanmerkelijke verhoogingeo. Amerikaansohe gerst werd door af laders niet op ruime schaal aangebocled en dc aanbiedingen, welke werden gedaan, vonden gemak-
kelijk koopers. De oogstvooru.itziielaten in de Vereenigde
Staten en in Canada worden niet aAs onverdeeld gunstig
l,esohotLwldl,, daar ‘het in beide landen te droog is. Aan den
Donau zijn van den ouden oogat nog voorraden gerst aan-wezig, waarvan geregeld kleine verschepiiigen plaats vin
den, vooral naar Noord-Du,itsch]and. De •vooruitzieihten van
den nieuwen oogst in Roemenië zijn zeer gunstig en van
particuliere zijde wordt voorspeld, dat een exportsueplus
van 4.500.000 qrs. aanwezig zal zijn. De verschepingeil Van
den laatsten oogst uit Roemenië bedroegen ongeveer
2.300.000 qrs. Ook van Marokko gerst worden geregeld
aanbiedingen gedaan en ook voor deze gerstsoort zij.n cle
prijzen gedurende de a.fgeloopen week gestegen. Aan d.
.tcr]fl ij ninarkt te Wi]]’nipeg, waar in het begin der a.fgeloo-
pen week de prijzen een.igszins daalden, trad een herstel in
en was het slot 1 dc. per 48 ljbs. hooger. –
Voor h ii v e r bestoiicl goede vraag, vooi-al voor .’erschid
lende Canaideesche soorten. In het begin der ‘week daalden
de prijzen Vrij aanzienlijk en werden tot de verlaagde prij-
zen flinke contracten afgesloten. Toen daarna veer eenige
verhoogi’ng aan e.ter mij nrnarktte Win.ii.ipeg i’ntrad en ook
afladers hunne prijzen verhoogden, werd cle vraag minder.
Vergeleken bij een week geleden, was dc Julitermiji te Viu-
.nipeg ongeveer
1%
dc: per 32 lbs. lager, de Ooto’ber’termij’u
3′ dc. pei’ 32 l’bs. hooger.
SUIKER.
De betere toon op de Europeesche en Amerikaansche
markten, welke onlang.s intrad, kon zich ook deze week
handhaven,’ zonder tot belangrijke prijsfluctuaties aanlei:
ding te zijn.
In A m e r i k a bleef de prijs voor ru.wsuiker dc afgeioo.
pen week 1.13116 cle.
C.
& Ir. New York op basis van Cuba-
suiker. De afdoen.iugen beliepen ouge.veér 60.000 tons.
Op de New Yorksche termijnmarkt zakten de prijzen
even in om zich daarna weder spoedig ‘te herstellen en op
iets hoogere noteeriugen clan bij opening te sluiten. Het
prijsverloop i’ns als volgt:
–
Sp.C. Juli Sept. Dec. Mrt. Mei
Slot voorafg. week ……….3.52 1.75 1.84 1.93 2.01 2.09
Opening verslagweek ……3.58 1.78 1.87 1.96 2.04 2.12
Slot verslagweek ……….3.64 1.80 1.91 2.03 2.10 2.16
De ontvangsten ‘in cle Atlantische havens der V. S. iie’
droegen deze ‘week
•
52.000 tons, de versnielti’ngen 67.000
tons tegen 58.000 tom in 1928 en de vooi
–
raclen 698.000 totis
tegeti 545.000 tons
De laatste C ti b a-statistiek ‘is als volgt:
1929,
1928 1927
Ton Ton
Ton
Oubaansche prod.
tot22
Juni..’
5.156.000
4.037.833
4.508.620
Consumptie ……………..
62.254 73.346 62.000
Weekontv.
afscheephavene.
50.278 27.383
36.857
Totaal sedert 1 Jan . ……..
4.092.778
2.975.550
3.349.434
Weekexport
…………….
66.318 55.974 73.622
Totale export sedert 1 Jan.
2.743.409
1.794.959
2.164.516
Voorraad afscheephavens.. . ..
1.371.317 1.185.970
1.198.184
Voorraad Binnenland
……
979.020
988.937
1.091.186
Aantal werkende fabrieken..
–
–
–
Naar T ii g e 1 a ii ‘cl werden de a.fgeloo1ett , week weder
een 50160.000 tans Cubasuiker verkocht tot Sh. 8/7 Y2 en
8h. 8/9 elf. Europa.
Op de Lonclensohe termijnmarkt trokken – in tegen-
stelling met New York – (le prijzen aanvankelijk aan,
om daarna weder in te zakk
–
eu tot ongeveer o’peningsiio-
teeringen.
Het slot op do lRiLwsu,ikernlarkt was als volgt:
Juli
Sh. –
81_,
Dec.
,
Sla.
816
Aug.
81_
Maart
‘
819
Sept.
8(0%
Mei
910’i
Raffiiincleurs verhoogulen deze week ‘hunne prijzen met
3 cl. voor alle posities.
F. 0. L i ch t publiceert Zijne derde ranlin.g van ht biet-
areaal in Europa voor 1929/30, welke geheel onveranderd
is gebleven in vergelijking met zijne vorige raaaing. Van
R’usla.nd waren nog’ steeds geen officieelegegevens ‘oor-
handen, zoodat volstaan wordt met de eerste ‘raming van
759.000 H.A. Het totaal voor Eiiopa zonder Rusland lie-
draagt dus 1.866.000 H.A.
Op J a v a verkocht ‘de V.I.S.P. nog eene kleine pati,j
flooidsuiker No. 16 en h.’ uit oogst 1929 tot
f 10.50. ‘I)e
markt voor tiweeclehandssuikei’ u’as stil cii lu.ste!oos.
Het rendement van 121 fabrieken bedroeg per 30 Juni
en. 1. pCt. meer clan ‘liet vorig jaAr terwijl cle rietojibreng’st
in een’ige cl.istrieteit nogal tegenvalt. –
II
i e r te 1 ci n id e opende de ternuj’nmnrkt in goed prijs-
hou,cle nde stemini ng, te’wij 1 prijzen In iigzaam aan trokket t.
Evenals in Amerika trad ook hier cciie reactie in, welke
echter spoedig door een herstel werd gevolgd. De laatste noteeringeti waren: Aug’.
f
123/ ; Dec.
f
13.-; Mrt.
f
13% en Mei
f
1
3%, alles geboden met
f
hoogere
vraagprijzeu. De omzet’ bedroeg (leze week 3250 lens,
KATOEN.
Marktbericht van de Heeren Sir Jacob Behrens & Sons.
Manchester, d.d. 26 Juni 1929.
De .dnierikaa,nsehe kat,oensnarkt heeft ‘wederom een ka,liiie
week doorgemaakt. Prijzen zijn vast geweest, dacir de
dagelij.ksche fitictuaties slechts weinig varieeren, terw’i,jl zij
in totaal een stijging van 15 punten hij een veek g&ecleu
aangaven. De ‘berichten over den groeienclen oogst zijn
over het algemeen gunstig, doch weerberichten kit ii neit ge-
durende cle eerstkomende maanden nog zeer veel invloed
uitoefenen. Men zegt, dat de ‘Egy’ptïsche oogst nog vol-
cloenden voortgang maakt; prijzen zijn flauwer geworden;
!GF: Sakellari.d’is noteerde cle vorige week in Li.verpool
15.75 d.,
•
een cijfer, dat wij sedert 12 Mei 1927 niet gezien
hebben. Locoverkoopen iii TiiverpooL ‘daalden de vorige
1
3
Juli 1929
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
623
week tot 40.000 balen, waarvan 24.430 halen Mneriikaan-
selie, terwijl in het restant de meeste soorten goed verte-
geitwoord igd waren.
En de Ainerikeansehe garenanarkt gaat over het alge-
Ineen weinig om. De vraag naar grove nummers is zeer
gering. In medio nummers, zoowel twist als
weEt,
beperkt de handel
zich
voornamelijk bot kleine hoeveelheden, daar
biedingen voor groote kwanti over het algemeen aan
den legen kant warcii. Enkele flinke partijtjes fijnere
twist zijn voor het Continent verkoolit. In bundels gaat
over het algenieeii s!echts zeer weinig om, daar cle export-
vraag grooteitdeels afwezig is. Ervaringen van Egyptischd spinners loopeit nogal uiteen. De meeste producenten rap-
porteeret slechts kleine verkoepen, doch staat daar tegen-
over, dat enkele flinke hoeveelheden cops voor .naaigarens
verkocht zijn, alsook fijnere nummers voor getwijnde ga-
rens voor wcvci. Dit is echter net algemeen en de totaal
.onczet is beneden het normale. O,p jI. VrijIag ‘besloten de
werkgevers tin liet Lancashi recl istriet, zoowel spinelers als
wevers,
cle werkI iccie ii over een maand een lo’onsver.l agi ng
‘an 25 pCt. van de ,,listprijzen’ aan te kondigen, wat
gelijk is met ca. 12.82 pCt.. op de huidige bonen. i)eze beslis-
sing, ciie genomen werd voordat de beide organesaties ge-
stenid hadden, veroorzaakte wel eenige veravoniclering. Het
blijft nu te bezien, welke stappen .de
1
werktiemers zuilen
ondernemen. Gisteren was er een vergadering van de Leg-
islative Couneil van cle ,.liiiited Textile Factory Workers
Association”. Men scinjut wel de uitnoodiging van de ,,Em-
ployers” te zullen aannemen om ih een gecombineerde ver-
gadering dcii toestand te bespreken, terwijl de algemeene
houding van werknemers oppositioneel zal zijn.
In de d.oekrnarlet hebbeti Wij .vecieroni ivei.n ig lUeli,vs nice-
geniaakt. Daar staat tegenover, dat er eenige verbetering
valt te bespeuren door het betere politieke nieuws van
China cii gutistigere berichten van Indië ivat de Moetsoon
betreft; de vraag is eenigszins toegenomen. Daar staat
tegenover, dat wij de •industrieele poaitie van Lancasleire
onder het oog hebben te zien, die koopers over cle geheele
wereld veel zorgen baart. Het is wel janmier, dat juist in
een tijd, waarin koopers toch al zenuwachtig zijn, de markt
den invloed ondervindt van gepraat over een staking, die
misschien in liet geheel n,iet zal uitbreken. Dit ‘veroor-
zatiet hij koopers een gevoel van onzekerliekl, clie slechts
‘nacleelig op zaken kan werken. Noteeringeii zijn grooten-dels onveranderd, hoewel niet biedingen in ihaad meis hier
en daar nog wol wat bereiken kan. Er zijn echter nau,we-
lijks voldoende zaken om zich eelt goed idee van huidige
prijzen te vormen. –
Liverpoolnoteeringen
Oost. koersen 18Juni25 Juni
19Juni 26Juni T.T.opBr.-Indië 115
1/511
F.G.F. Sakellaridis 16,4015,95 T.T.opffongkong 1/11 +
1
1
11
,
18
G.F. No. 1
Oomra 6
9
45 6,60 T.T. op Shanghai 21
4
4*
2
1
4
KOFFIE.
–
De stemming aan cle koffiemarkt bleef in de afgeloopen
week onvdranclerd kalm en in de prijzen van cle verschil-
lencie productielanden kwam slechts onbeduideude veralicle-
iitt. in Brazilië liepen cle kost- en vracht-aanbiedingen
hij cle meeste afladers nog een fractie terug, en Necler-
landsch.i nclië was met cle cif-prijzen der goecikoope onge-
vasschen Robusta-soorten ccii fractie lager, met die der
betere ongewasschen Robusta’s daarentegen eer iets hooger.
l)e gewassehen Robusta faq., die in den aanvang dezer
itaancl voor prompte verseheping nog 50 ct. eif. gold, wordt op het oogenblik tot 4834 ct. aangeboden.
Ie 1 ustelooze houding aan cle verschillende Europeesche
en Amerikaansche markten hield nog steeds aan en de
afzet was als gevolg daarvan,. lelaas nog altijd onbevredi-
gend –
Nieuws van heteeken is uit cle productielauden werd in
de laatste dagen niet ontvangen en tot nu toe blijven de
vooruitzichten voor den volgenden oogst ii Brazilë gunstig
en daalde de temperatuur aldaar te lande in cle koffie-
l)I’oddceerendle staten nergens op eenigszills onrustbarende
wijze. Het Instituut tot Permanente Verdediging van de
Koffie van Sao Paubo gaa.t onafgebroken door met zijn be-
kende prijspolitiek en stemt cle New-Yorksche termijn-
markt, telkens wanneer het meent, dat daartoe aanleiding
bestaat.
Eec particulier bericht uit Parcuiagua meldt, dat de
nieuwe oogst, welke op 1 Juli is aangevangen, geraamd
moet worden op 500
It
600.000 balen en dat de eerste aan-
voeren in het begin van Augustus kunnen worden tege-
nioetgezien. De ,,Centro cle Cate” te Rio de Janeiro publi-
ceerde enkele dagen geleden een ramirg van de over Rio
tot uitvoer komende hoeveelheid koffie voor het nieuwe
oogstjaar vait 3.500.000 balen, hetgeen een millioeii balen
minder is clan in den loop van Juni ontvangen particu-
liere ramingen en zelfs nog 250.000 balen minder clan
vOOr de ontvangst van deze ramingen algemeen werd aan-genomen. Of de ,,Centro de Cate” nu met bepaalde becboe-
hagen bijzonder laag raamt,, dan wel of de hiem
–
boven ge-
ndemde particuliere ramingen met of zonder bedoelingen
te hoog waren gegrepen, valt voor het oogeablik niet te
beoordeelen.
Een dezer dagen ontvangen telegram uit i3razilië meldde,
dat de dagelijksehe aanvoeren in de haven vail Rio voor de
eerste helft van Juli zijn gehanteerd op 8840 balen tegen
11.018 balen in de tweede helft van Juni.
Aan de Rotterdamsche ‘termijnmarkt ondergingien cle
noteenitigen slechts oo.beduiclende avijzigingen en de pi-ij.
zen zijn bij liet afsluiten van dit Overzioht in doorsnede
gelijk aan clie van verleden week.
De officieele loco-noteeringen bleven onveranderd 63 ct.
per
34
EG.
‘voor Superior Santos en 54 ct..voor Robusta.
De prijzen van gewoon goed beschreven Superior Santos
op prompte verscheping zijn thans ‘omgeveer 96/6 t 991- per
ewt. ei van dito .Pi
–
inie ongeveer 101/. t 103/6, terwijl zij
van Rio type New-York 7 niet beschrijving, prompte ver-
seheping. bedragen 7119 t 72/3.
Van Robusta op aflading van Nederlan,dseh-Inchië zijn de
prijzen in de eea’ste liaitcl
op
liet oogenhl’ik:
Palemba lig Bobusta, Jusiii-‘versclieping, 38 et. ; Palemhang
Robusta, J uli-vevscheping, 37 et. ; ]3errkoelen Robusta.
1 uni-vericheping, 38 et. ; Manid,hel lig :Rohusta, Jun.i-iver-
scheping, 4234 t 43 et.; Manil’heling Rohusta, Jul.i-versche-
ping, 4134 t 4234 et.; W.I.]3. faq. Rohusta, Juli-.
–
versche-
ping, 4834 ct., alles per 34 EO., oif.. uitgeleverd gewiciht,
netto contant.
De slotnoteeringen te New-York van liet aldaar geldende
gemengd contract (basis Rio No. 7) ivaren
Sept.
Dec.
Maart
Mei
1 Juli
$
14,36
$
13,90
$
13,57_
$
13,27
24
Juni
14,45
,,
13,99
,,
13,65
13,32
17
,.
……
14,65
,,
14,07
,,
13,70
13,40
10
,.
…….
.
..
,,
14,39
,,
13,81
,,
13,43
13,15
Rotterdam, 2 Juli 1929.
THEE.
De thee-veiling, welke Donderdag i. te Anisterdani werd
gehouden, verliep mi ncler traag clan velen ver.wnchttei
t
en
de kooplust viel zeer mede. ‘Weliswaar waren de prijzen
1-4 ets. lager en waren voofal gi
–
u.issoorten aii.n,cier ge-
vraagd, doch cle flaitwe stemming, clie reeds eenigen tijd
van Londen uitgaat en cle weinige :Engelsehe orders hier
nail cle narkt, maakten dit geesiaikkelijk verklaar.haar.
Geveild werden slechts es. 9300 kisten Java-thee en
bijna 4000 kisten Sumatra-thee. Riem-van waren as îtif loop der veiling slechts 900 kisten opgehouden.
De mid:denprijzen bedroegen 68% ets. voor J-avathee
(v.v.
71% ets.) en 6634 ets, voor Suniatrathee (v.v. 68
1
/,
ets.). Het totale gemiddelde daalde van 70% tot
6834
ets.
.l.n cle komende veiling
01)
11 Juli zullen 15.000 kisten wor-
den geveild.
Een betere stemming ging in de afgeloopen cc’bek va.n
Calcutta uit. De prijzen waren vast tot hooger. I.n hoever
dit reeds verband houdt niet cle berichten oaitti-ent grootc
overstrooniciingen in Assam en Sylliet is nog niet te zeggen,
daar de Commirnica,tie-anjcjdelen ernstig te lijden hebben
gehad.
De uitvoer van Sumatra bedroeg, volgens gegevens der
Vereeniging voor cle Tlieecultuu,r iii Nederlandscic-In{ië,
in Api-il 848.000 EG. (v.j. 720.000 EG.). Van de opgegeven
bestemuniingen ‘noenien wij Nederland met 332.000 EO.
(v.j.
312.000 EO.) en Gipot-Brittaiicrië met 497.000 EG.
(v.j. 300.000 EG.).
Amsterdam, 1 J uh 1929.
STEENKOLEN.
De markten blijven all enwege vast.
In Engeland is de toestand onzekerder geworden, doordat
er teekenen zijn, die er op wijzen, dat de leiders van de
mijnwerkers van de nieuwe Regeeri lig ‘zullen eisahen een
buitenwerking-stellen van den achturigen dag, een nationa-
le overeenkomst ter vervanging van cle bestaande district.
overeenkomsten en laat not least nationalisatie van de
mijnen als beginsel.
In Yorkshi re heeft de Centrale Handel svereen igi ng vat
t
cle mijnen besloten cle betaling van subsidie voor export-
kolen .v000rloopig op te schorten. Men zegt .dat cle 3 cl. pel-
ton, clie worden gegeven van in het eigen land gebruikte
624
ECONOMISCHSTATIST11E BERICHTEN
3
Juli 1929
kolen, niet voldoende zijn oaii de subsidie voor exportkoleti
te
betalen.
VerrnoeLlelijk
zitl]en
cle
exportprijzeii
derhalvej
stijgen.
De prijzen zijn
Norhuniber1ancl
Ongezeeî.de
…………..
f
11.25
Durham
Ongezeefde
…………………
12.75
Cardiif
2/3
large
113
sinails
…………..
13.75
Sehotsehe gezeefele
(EPrine Liobhians)
……10.50
Yorkshire geavasshen 1)ouibles
…………12.25
Westfaalsche
Vetförder
……………..
..13.-
Vlamstukken
1
………..
..14.-
Srnee000.tjes
…………….
13.50
Gasvlarnförder
………….
12.75
Gieteokes
…………….
..17.-
T-Toilui dsehe
Eierbriketten
……………
..15.-
alles pel: ton van 1000 KG. franco
station Potterdaini/Am-,
sterchini. Ongezeofde
hunkerkolen
f.o.b.
Botteod’ani/Ainsterelam
f
1.1.25.
Markt vast.
2 Juli 1929.
IJZER.
De Continentale ruiwijzermarkt is nog steeds vast ge-
stemcl. Wat de Cievelanctmarkt betreft, deze ‘blijft,
nierkt door aanhoudende vraag bij groote sohanrachte
materiaal. ‘Het O.S.P.M. (Frankrijk) heeft cle hematietprij-
aan niet 15 frs. per ton verhoogd.
ie stenuning 01 1e staalina,rktkaii over ‘t algemeen als(
zwakker worden na ngeilu Id.
VRACHTENMARKT.
Graan van Noord-Amerika.
Dc graa nmar.kt bleeci teleur-
stelleiict en toonde gceiierlei teeken van oii.tiwiikkeling. VaiT
‘ii.oiitrea,l werd een juni boot gesloten tegen het lage cijfer
‘a,n $ 0.09 i11,ar Antwerpen of Botterdani met ‘de optie
:i’binbi rg of 13renion tegen $ 0.10, terwijl voor de tweede:
helft -Juli 1 Id. hoven iiie cijfers werd, betaald. Naar de
ÎI’iddellandsehe Zee wordt voor Augustus versôheping
.15 Id. in uiitzicht gesteld. ‘Yaai New York werd een bo’ot
van itucl:deliiiatige grootte gesloten per begin J’nl’i voor
een lading gerst naar Brennen tegen I1. ets.; voor. Ant-
‘werpen of Botterdajn wordt S 4 k 9 ets. aangeboden, basis
zwaar graan, niet de Dititsehe opties togen 1 ct. extra..
Van ‘de
Golf
wordt ver tweede helft Juli en Augustus
1.4 ets. aadgcbo’:len naar Antwerpen of Botterdaan, niet de
optie f[kvre, Duinkerken, Haniburg ‘of ‘l3rcmeti ‘tegen 15 ets.
Over het algemeen is er geen enkel teeken van, opleviing. –
js’oord Pacific.
Ook ‘deze markt, toont geeiierioi opleving. Voor een Augustus/September laidi iig wordt 27/6 iii uitzicht
gesteld van Vaneoua’er naar UK. /Continent, met volle los-,
en laadopties.
La Plata.
De betere vraag aan liet eind van ‘de wollige
week bleef voortduren. Een groot aantal zaken ‘is ‘gedaan.
De grootste belangstelling bestond voor J uhrinnite, ‘doch
tegelijkertijd ‘werd AugustusruiaTite niet door bevrae.hters
vei’waa.rloos’J, zelfs werden een of twee afsluitingen gedaan
niet Septeniber-ca.n.celling. Over iiet gehel is ‘de markt ‘in
de afgeldopen week zeer gunstig geweest voor reeders.
Van ‘de ]3.ov•enriiv,.ier ‘werd un het’ begin van de week iwop
–
te tonnage afgesloten tegen 241- naar U.K./Coirti,nent,tei’-‘
wijl voor eerste cii tweede helft Juli tot 24/6 is betaald
geworden, ei’cneeiis van, de 13oiverir.i’v ier naax dzel fcle ‘lie.
stemming. Voor tonsiage kern. 20 Augustus .ca.ncelding is’
23/0 betaald en tot 10 Se1itonsber 22/-. Van Buenos Aiees
en Bi hia 13,ht,iica wercteri versdh il l.en’de groote booten, per.
juli, .o,pgenonen naar Antwerpen of Rotterdam tegen 1.913
en 19/6.
S’u.iker van West-indië.
De mai’kt was kalm en vast iii
dc afgeloopen weelc, doch bevrachters hadden, door de af-
wcaigheid van eenigcrie’i druk een .t,e.bevri’i.chken, geen moei-
te oiii’ zich de rioodige tonnage te veriekei’en tegen onver-
1
anderde vra.chten. Voor kleine .hooten bleven bevrachters.
onverschillig. Van Cujba iverclen in de .afgelooen week ge-
sloten i’ooteii ‘van 6500 tot 7500 toe tegen. 171- naar
Continent, zoowel voor Juli als noor eerste helft Augustus;
i’Oor dcii boot van 3500 ‘ton per eerste Jielf t Jitl.i ‘wercl
1016 betaald naar Odia en 17/6 naar twee, havens. Naar
Got’henburg werd een boot van 5500 ton per ‘niii’d.den 3iul
tegen 1816 gesloten.
San Dorninqo
bleef ongunstig tegenover Cuba, wat be-
treft de vrachtcijfers. Een 7500 ton ner ver Juli werd be-
vrii,clh’t naar DE/Continent tegen 1.616, doecli voor verschil-‘ ien,:ie aangeboden ban dige booten wordt geen belangstelling”
getoond.
,Seipeter veii. CJi,i/.i.
De toon van cle markt was in de
i.fgeloopen week iets beter. Na de af sluiiting van 1000 to.iis
lijnriiiiiite per 3 tili naar i)’tiiin-ke’rkcn/T:Ïamiburg tegeti 181-,
hebben ihevraeliters ‘ingezien, dat veidere raimite niet ver-
kregen kaas worden’ tegen (le lage cijfers van de vorige we-
ken. Een contract .i’aii 2000 ton per iiiaa.iiil voor J idi/De-
ceniber is gesloten naar U.K./Cionti.iienrt tegen 231- miiuS
coii’iiiiissie, dit beteek’ent een rerbeteiing bij ivat ‘het laatst
gedaain is. Er bleef vraag i’oor i’olIe ladingen nani Alexa.n-
drid, in het begin ‘va’n ‘de -week ivei’cl een. boot per J til i/
Augustus tegen 2716 gesloten, doch sindsd,in w’,a’ien be-
i’iachtdrs gedwong.en ‘belangrijk meer in uitzicht te stellen
om tonnage aan te trekken.. Ideti boot ‘van 760013400 ton
per Juni/Juli werd gestoten tegeti 2916 en een 9000 to,nner
per .5125 Juli tegen 29/434.
Va.ii het
Oosten -is
weinig vraag. Van Java, ii’ercl een J’ani/J’uli iboot ‘vati 7300 toii ‘naar het Ver. .1(oni’nkrijk
tegen 201- ; iiieor vraag in’eir tonnage is er ev’eiwi’el i’iiet.
”aii
B’icrnia
w’erd een gedeeltelijke lading van 4000 ton,
per 1/20 J’uli gesloten nee,! ‘Harnbui
–
g tegeit 201-, ‘dooh is
ook valt daar geen verdere .defi,n itieve vraag. ‘
i)oneu en Zsvcn-t7e Zee.
Ideti ‘kleine l)r’On’l)te boot is o.pge-
[1001011
van ‘dcii ,I)oi:iau ui.a,ar .F[ainibnrg f.cgen 1616. Vet-dere
zaken tiijn’unogelijk tegen hetzelfde vracihtcijier.
.. De Zwai”tc
Zee ‘blijft kalm tegen 131-, basis Continent’ met de Noot’-
dcilijike opties.
jltiddellandsche Zee.
i)eze markt iia.s vi
–
ij kalm, de vol-
d’clid!e ei-‘tsbevraehti.ngen ivercIen gedaan : –
‘L;’i Ctler:ifG’lasg’ow’ 819, i’i’ti’cld,lesb.oio 8/9, Boiia/Middles-
bi’ougb 7/3, ‘iîel illa/Rotterdaan 513, La Cioulefcte/BottercIini
5/-, Huielva/Aiitw’erpen 816 en Gar.stoii 919.
losfaat ii’ercl beivr;iclit
Sfax/Nantes 611
14,
Sfix/Vlaard.i’ng’on 7/9.
”erdere tonnage twordt gevt-aagcl voor
Tunisflotter’d.ain 716, Sfax/Bona.an 61- en Sfaxf13ayon-
ne 6/3.
Van
Noord-iS’paaijc
blijven ‘de h.00gere koersen aanhou-
den, o ngetwijfel cl in verband met cle gii ii stige v ra,elil;e n-
markt fvan cle Oostzee.
De volgende ladingen werden afgesloten:
Bililiao/Bot’terdasn 61-, C’l.asgoiw 7/6, Art rossain 71734 Neniport. Doek 6/734, Newiport Ri,ver 7/- ‘cii IJmuiden 613,
Salta Ca.ba.11o/’Newport Doek 61
6
.
Kolen. van ‘UK/Continent.
De kolenvrachten bleven
tamelijk vast. Te’rwij1 van Zuid-Wales ‘de .vra,ch’ten voor
gi-oote boot’en iets gemakkelijker ,,’a.ren, ‘was cle markt van
de Oostkust iii alle richtingen gedecideerd vester. Voor
handige booten is goede vraag tegen verhoogde vrae.hteij.
fers. O.ni. werd ‘bevracht: , ‘ –
”an Zuid-“Wales : Bordeaux 6/-, Gibraltar 101-, Genna
919, Bort-Sai’d 1.11-, Las PaJaua.s .1.016, Pernanibuco 131-,
Rio 1313, Buenos Aires 1219, lla.lifax (N. .S.) 12/6;
cii van cle Oostkust: Skotika 6/-, ioningsbeigen 613, iTain-
bui: 511 Rotterdam 51-, Antweripen 4/9, Rouaan
Gibraltar 111., Getina 916, Australië tot 3316.
1/out van de Oostzee
De’ vr,a.ohtenana.r.kt blijft iicih i,n
eenen voor reeders g’unstigen zin ontwikkelen. Vooral van
Leningrad
zijn vrij veel ladingen anti de markt voor ver-
schil le ncle bestemi’n i.ngcan, waarvoor goede vrach,tcn in
iii t-
zicht worden gesteld. Dientengevolge zijn ook de Ne er-
l’an’dsche ini;poi.teurs ge:iw’o’ngen hun, veelal iii fverhouding
tot liet buitenland te lage, inclicatics te herzien. Vat,
Zuid-
Finland.
werd .jn’tussche’n, voor een 650 stds. boot naar
fiTi-
.sterclam
f
29, en voor een iets .klein’ere ‘boot f 30
betaald,
terwijl ‘ii aar
Zaandam
verschil len’dc g’roote booten, zelfs
tot 2000 stds., werden bevraclit, tegen vrachten, varieerend
tussehen
.f
30 en
f
32, waarbij echter dient te worden
opgemerkt, dat door ‘cle nog steeds lieersohende staking, liet
lossen ongeveer tweemaal aoo lang duurt als gewoonlijk cii
ook vrij veel duurder kost.
RUN VAART.
Week
van
23 t/m. 30 Juni 1929.
De aanvoeren van zeezij’cle bleven onveranderd, zeer leven-
dig. De scbeelisru.iiiite bleef bij tamelijk veel vraag n:ui.we-Iijks voldoende om in iie behoefte te voorzien. De ertsvraeht
liep terug tot resp.
f
0.60f70 cinet 4 en
S
losdagen en kon in weet’.wi 1 van cle groo’te vraag ‘geen liooger niveau he-
i-eiken,. Naar den Boo’veurij’n ,,’as eveneens veel vraag. Voor
ruwe l’)rodlit.n betaalde mcii gemiddeld
f
1.50 per last
met verkorten lostijcl. J:ioofdicakelijk werd in het, laatst ‘der’
week in daghirur gecharterd
01)
basis ‘van 3 ets. per ton.
Ook werd getracht schepen ite cha.riteren op basis van
1.10 per ton, oni in ‘de Ru,hrliavns kolen te laten, ccli-
ter, zoover bekend, zonder resultaat. Het sleeploon varieei-dè
tuaschen het 40 en 50 ets. tarief. De waterstand bleef
val-
l.end Nam- tIen B’ovenrij’n werd op ea. M. 2.30 en naar dcii
Beneden rijn
01)
,i’ol en diepgang a.fgel aden.
In de Ruhrhirvens oin.d’ergiuigen de vs-achten geen
wijSi-
ging. Ruimte bleef bij matige rvraag voldoende ‘beschikbaar.
De vracht voor Rotterdam voor ex,portk.olen bleef onver-
anderd en bedroeg
M.
1.20 i’nclusiave sleeplooti.