$ APRIL 199
AUTEURSRECHT VOORBEHOUDEN.
Economi*sch~Statistische
Beri*chten
ALGEMEEN WEEKBLAD VOOR HANDEL, NIJVERHEID, FINANCIËN EN VERKEER
ORGAAN VOOR DE MEDEDEELINGEN VAN DE CENTRALE COMMISSIE VOOR DE RIJN VAART
UITGAVE VAN HET INSTITUUT VOOR ECONOMISCHE GESCHRIFTEN
J4E JAARGANG
WOENSDAG
3
APRIL 1929
No. 692
INHOUD.
Blz.
ENKELE BESCHOUWINGEN NAAR AANLEIDING VAN DE
TARIEFSVERLAGING VOOR REIZIGERS
OP
DE OOSTER-
LIJNEN DER STAATSSPOOR WEGEN
OP
JAVA door
J. Ph.
P. Iloltrop ………………………………..320
Rusland’s Petroleumrijkdom door
Dr. Wilhelm Maistver 322
De werkelijke waarde van Suriname als Cultuurland
II door J. S. C. Kasteleyn ………………….325
BUIPHNLANDSOI!E MEDEWERKING:
Diamantslijperjen in Zuid-Afrika door
E. Rosenthal 327
AANTEEKENINOEN:
Rede van den Voorzitter der Nederlandsche Reeders-
Vereeniging …………………………….
329
Het Prijsverloop van Groothandelsartikelen gedu-
rende het eerste kwartaal van
1929 1……….330
BOEKAANKONDIGINOEN:
Ir. S. J. Rutgers: Het Boerenvraagstuk in Sovjet.
Rusland, Europa, Amerika, Indië en China, bespr.
door J. Smid …………………………..334
LdAANDOIJFEIIS:
Postehque en
Girodienat …………………….
334
Productie der Steenkolen-, Bruinkolen- en Zoutmijnen
334
Giro-omzet bij De Nederlandsche Bank …………
335
STATISTIEKEN EN OVERZICHTEN…………….
335-342
Oeldkoersen.
Banketaten.
GoederenhandeL Wisselkoersen.
Effectenbeurzen.
1
Verkeerswezen.
iNSTITUUT VOOR ECONOMISCHE GESCHRIFTEN.
Algemeen Secretari8: Mr. Q. J.
Terpstro.
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN.
COMMISSIE VAN ADVIES:
Prof. Mr. D. van Blom; J. van ffa.sselt; Jhr. Mr. L. H. van
Lennep; Mr. E. P. van der Mandele; Prof. Dr. E. More8co;
Prof. Dr. N. J. Polak; Mr. Dr. L. F. H. Regout; Dr. E.
van Welderen Baron Rengers;
Prof.
Mr. H. R. Ribbius;
Jan Schilthuis; Mr. Q. J. Terpstra; Prof. Mr. F. de Vries.
Gedelegeerd lid: Prof. Mr. Dr.
G. Al.
Verrijn Stuart.
Assistent-Redacteur: H. M. H. A. van der Valk.
Secretariaat: Pieter de Hoochweg 122, Rotterdam.
Telefoon Nr. 3000. Postrekeniing 8408.
Abonnementsprijs voor het weekblad franco P. P. in
Nederland f 20,—. Buitenland en Kolon’iën f 23,— per
jaar. Losse nummers 50 cents. Leden en donateurs vast, het
Instituut ontvangen het weekblad gratis.
Advertenties f 0,50 per regel. Plaatsing bij abonnement
volgens tarief. Admini8tratie van abonnementen en adver-
tenties: Nijgh
d
van .Ditmar’s Uitgevers-Maatschappij, Rot.
terdam, Amsterd,ain, ‘s-Gravenhage. Postchèque- en giro
rekening No. 6729.
2
APRIL
1929.
Bij het naderen van de maandwisseling werd de
vraag naar geld regelmatig grooter. Was er aanvan-
kelijk direct na de discontoverhooging aanbod van
geld voor particulier disconto tot 5 en 5¼ pOt., al
spoedig werd minstens
55fie
pOt. gevraagd en Donder-dag kon men slechts moeilijk onder
5lfin
pOt. slagen.
Laat in den middag trad een kleine daling in en kon
men wissels tegen geld na de feestdagen voor 5% pOt.
onderbrengen, maar gisteren werd opnieuw 5% pOt.
gevraagd. Ook de prolongatierente liep op, noteerde
voorbijgaand zelfs 6% pOt. en callgeld steeg van
4 tot 5% 6 pOt.
* *
*
De post binnenlandsche wissels op de weekbalans
van De Nederiandsche Bank vertoont een stijging
van bijna
f
50 millioen. Deze stijging laat zich voor
een bedrag van
f
40 millioen verklaren door de ere-
dieteischen van den Staat. Voor dit bedrag is name-
lijk schatkistpapier bij De Bank rechtstreeks onder-gebracht, blijkbaar verband houdende met de aflos-
sing van de Dollarleening 1023 0 per 1 April.
De beleeningen stegen eveneens in belangrijke mate
en wei met bijna
f
55 millioen, waarin dus de gewone
eischen der maandwisseling ditmaal voornamelijk tot
uiting komen.
De post papier op het buitenland daalde opnieuw, thans met bijna
f
8.5 millioen van bijna
f
42.5 mii-Itoen op iets mjnder dan
f
34 millioen. Ook de diverse
rekeningen op de actiefzijde der balans vertoonen
een afname en wel met ruim
f
25 millioen van
f
69.5
millioen tot rond
f
44.4 millioen. Deze afname van
de buitenlandsche uitzettingen der Bank hangt ver-
moedelijk voor een belangrijk gedeelte eveneens samen
met evenbedoelde aflossing der Dollarleening.
‘ De metaalvoorraad geeft een vermindering aan
van ruim
f
0.7 millioen, grootendeels uit hoofde van
de vermindering van den post zilver. Van dan goud-
voorraad blijkt evenwel wederom een bedrag, thans
vn bijna
f
12 millioen naar het buitenland te zijn
overgebracht. Het renteloos voorschot aan het Rijk
daalde met bijna
f
5.5 millioen. De bankbiljetten
in omloop stegen met bijna
f
52 millioen. De reke-
ning-courant-saldi van anderen stegen met ruim
f
11 millioen. Het beschikbaar metaalsaldo daalde
met ruim
f
26 millioen tot ruim
f
100.5 millioen.
Het dekkingspercentage bedraagt bijna 52.
* *
*
Op de wisselmarkt had de. discontoverhooging en
het vaste geld, na de daling op Maandag, niet veel
invloed. Integendeel de meeste koersen waren vas-
ter. Dollars stegen weder van 2.49% tot 2.49
°
f16
en
Ponden van 12.10/s tot 12.11%. Ook Marken liepen
Dinsdag weder op, maar later nam het aanbod weder
toe en werd opnieuw voor 59.17% afgedaan.
LONDEN, 30 MAART
1929.
Deze laatste week van de maand en het kwartaal
bracht natuurlijk Vrij groote vraag naar geld. In aan-
merkirig genomen echter, dat ook de vraag voor de
Paaschdagen bevredigd moest worden, konden de
eischen aan de markt gesteld, zeer gemakkelijk be-
schouwd worden.
De vrij belangrijke verkoopen tegen verlaagde prij-
zen, die deze week op de New Yorksche Effecten-
markt voorkwamen, trokken hier natuurlijk zeer de
aandacht. Velen zijn van meening, dat de saineering
nog slechts weinig te beteekenen heeft en nog ver-.
der moet gaan om een werkelijke verbetering op de
Europeesche geldnaarkten te veroorzaken.
De discontomarkt neemt wijselijk een afwachtende
houding aan en houdt de noteering op
55f1_%
pOt.
320
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
3 April 1929
ENKELE BESCHOUWINGEN NAAR AANLEIDING VAN
DE TARIEFSVERLAGING VOOR REIZIGERS OP DE
OOSTERLIJNEN DER STAATSSPOORWEGEN OP JAVA’
11.et moderne transportmiddel, de autobus, heeft in
de laatste jaren ook op het dichtbevolkte Java zijn
stempel gedrukt op de tot nog toe bestaande ver-
houdingen met betrekking tot het
reizigers-vervoer.
Vond zij in den aanvang harer ontwikkeling een
prachtig terein ‘an krachtsontploMing in en om
cle groote centra van bevolking als Soerabaja, Bata-
via en Seinarang, geleidelijk betrok zij ook de kleihere
plaatsen in haar werkingsf eer en ontstonden inter-
locale buslijnen, welke met succes de concurrentie op-
namen tgen de bestaande spoor- en tramwegen. Het
volkomen ontbreken van wettelijke voorschriften,
deze materie regelend (de betrekkelijke voorstellen
der Motor Vc-rkeerscomrnissiè aan de Regeering wer-
den in Maart 1928 gepubliceerd en zijn nog bij de
Departementen van Algemeen Bestuur in behande-
ling), werkte de ontwikkeling van een toestand in de
hand, welke fnuikend werd voor het railverkeer. Ma-
tig kapitaaikrachtige Chineezen en Vreemde Ooster-
lingen beijverden zich om ‘t hardst elkander v66r te
zijn en beslag te leggen op de exploitatie van een
gunstig geoordeeld traject, liefst dââr, waar ‘t mo-
gelijk was het bestaand vervoer van goed rendeeren-
de spoor- en tramwegen, welke een bevolkingsrijke
streek plegen te doorkruisen, af te roomen. Door hun
over ‘t •algemeèn hooge reizigerstarieven zijn het in
hoofdzaak de particuliere spoor- en tramwegen op
Java geweest, die het gevoeligst deze nieuwe con-
currentie ondervonden en er zich weldra naar rege-
len moesten.
Aanvankelijk geleidelijk en tastenderwijs, doch ten
slotte over de gelieele linie werden de reizigerstarie-
ven door al deze Maatschappijen-verlaagd en nôg gaat
men op dezen weg met meer of minder resultaat
steeds verder.
Ook bij S.S. werd uiteraard de lijn, welke het rei-
zigersvervoer vertoont, met aandacht gevolgd en
nauwgezet overwogen, wanneer ook voor het
Saats-
net
liet oogenhlik aangebroken moest worden geacht,
waarop verdere aftapping van reizigers door het ge-
vaarlijke middel van tariefsverlaging moest wordén
tegengegaan. Gevaarlijk, omdat dit concurrentiewa-pen met uiterste bedachtzaarnheid moet worden ge-
hanteerd en een missiag hier tot nog nadeeligr
financieele gevolgen kan leiden dan de autoconcur-
rentie zelve. A priori was het duidelijk, dat de door
de particuliere lijnen in Nederlandsch-Indië getrof-f en maatregel van algemeene tariefsverlaging voor
liet Staatsnet eerst noodig zou zijn voor een latere
phase in de ontwikkeling van het autoverkeer, in de
eerste plaats
wijl
de rezigerstarieven der S.S. lager
waren dan die der vreemde lijnen, waardoor het over-
loopen naar den nieuwen concurrent zich minder
krachtig manifesteerde, in de tweede plaats, omdat
het verkeer over middelbare en lange afstanden
(waarop de autoconcurrentie vooralsnog veel minder
invloed uitoefent dan op korte afstanden) ten gevol’e
van het uitgebreider spoorwegnet met uitstekende
snel- en. expresverbindingen van zooveel overwegen-
der invloed is op de ontvangsten, dan dat op weinig
uitgebreide ondernemingen, zooals de ‘particuliere
lijnen op Java.
Het ,,mir nichts dii’ nichts” verlagen van tarieven
met het uitsluitend doel de ontwikkeling van het
autowezen tegen te gaan en voor eigen lijn alle ver-
voer op te eischen ligt geenszins in de bedoeling van
de Dienstleiding. Duidelijk komt het breede inzicht
van den Leider van dit Staatsbedrijf tot uiting in
hetgeen deze – Ir. W. F. Staargaard – om. schreef
in een beschouwing over ,,Spoor, auto en vliegtuig”
in No. 2 -van ,,Luchtvaart” waarvan de strekking op
het volgende neerkomt:
Hoezeer het steeds stijgend reizigersvervoer op zichzelf,
waarin niet alleen S.S., maar ook alle particuliere Maat-
schappijen ter wereld. deelen, door den spoorman betreurd.
wordt, – hij za.l zich moeten gewennen aaii de gèdachte,
dat er nu eenmaal vervoer is, hetwelk meer geëigend is
voor de
auto
en voor het vliegtuig dan voor den spoor-
trein.
I)it vervoer zal in. vele gevallen welbewust door den
ijzeren weg worden losgelaten, öf doordat de ondernemer
in het verlies hertist (hetgeen ik bijv. mogelijk acht bij korte
voeclingslijnen, welke in goederentransport hun hoofclreden
van bestaan vinden), ôf doordat hij zelf de auto in zijn
rollenci materieel, gaat betrekken
als
concurrentiewapen
om de auto met de auto te bestrijden. Het zou echter geen
verstandige spoorwegpolitiek zijn, – en zeker niet voor
een gemeenschapsbedrijf als de S.S. -, w’anneer de ijzeren
weg coüte que coûte ging concurreeren om vervoer te be
houden, dat, wegens grooter efficiency feitelijk de auto toe-
komt.
De aanvankelijke strijd tusschen trein en auto beteekent in het algemeen een betere
specialiseering
voor het meest
geschikte transportmiddel voor elk bepaald
soort
van
transport, aangezien elk dlct vervoer blijvend tot zich trek-
ken zal, dat met zijn bijzonder karakter overeenstemt. An-
derzijds echter gaat het er om, door doelmatige maatrege-
len o.a.
01)
tariefgebieci
niet meer vervoer te verliezen
dan
noocizakelij/c is
en aldus een voor den spoorweg gunstiger
evenwichtsnivcau in de automatische vervoersv&deeling’
tusschen spoor en auto te bereiken, van welk niveau
af-
dan bij toenemende economische ontwikkeling der betrok-
ken landstreken zoow’el de spoorweg als de auto samen
hun reizigersopbrengsten kunnen, .zien toenemen.
Deze gedachtengang ligt ten grondslag aan de
tariefsverlagingen, welke op 1 Januari ji. op een ge-
deelte van het Javanet van kracht geworden zijn
.
.
Onivang en beteekenis dier verlaging zullen hier-
onder nog eenige nadere toelichting vinden.
Blijicens het laatst beschikbare Jaarverslag van den
Dienst der Staatsspoorwegen over 1927 bedroeg de
reizigersopbrengst van het hoofdnet der Westerlijnen
(W. L.) d.i. het geheele Staatsnet bewesten Djokja-
karta (exclusief de Staatstrams) 12.3 millioen gul-
den, van dat der Oosterlijnen 6.9 millioen gulden.
Ten opzichte van het voorafgaande jaar 1926 stegen
de reizigersinkomsten der W. L. nog 2 pOt., terwijl
die der 0. L. 2 pOt. daalden. Het
aantal
reizigers
steeg op eerstgenoemd net nog 4 pOt., doch daalde op
(Ie 0. L. reeds 7 pOt.
De minder gunstige exploi.tatieresultaten, – voor-
zoover deze althans liet
reizigers,vervoer
betreffen
1)
– bleken ten nauwste samen te hangen met de toe-
nemende motorconcurrentie, welke hier meer dân op
de Westerlijnen in de ligging der hoofdspoorwegen
een gunstiger ontwi kkelingsmogeljkheid vond.
In den loop van 1928 is. dit voor de 0. L. ongun-
stiger beeld nog aanzienlijk verscherpt en
blijven
de
laatste maandopbrengsten niet minder dan 20 pOt.
ten achter bij die van de overeenkonistige in 1927-
Lijnvaklcen van een opbrengst-vermeerdering komen
hier niet meer voor, behoudens één enkel betrekke-
lijk kort bergtraj eet in Besoeki, zulks in tegenstelling,
met de W. L., waar de totale reizigersinkomsten even-
eens geregeld dalende zijn, in de laatste maanden van
1928 gemiddeld 7 pOt., doch .lijnvakken met een ster-
lee daling nog afgewisseld vorden met trajecten, die
op dooi’looped aceres kunnen bogen.
De statistische gegevens, behoorende bij het Jaar-
verslag 1927, wijzen nu niet alleen op een sterke
af
–
neming
in aantal reizigerskilometers op den
korten
afstand
voor alle klassen, doch tevens op een
stij
–
gende toeneming,
eveneens voor alle klassen
boven
zekere afstandsgrens. Voor de 3e klasse algemeen
tarief bleek bijv. een daling van 13 pOt. reizigerski-
lorneters voor afstanden van 31-50 KM., terwijl
boven de 500 KM. de vooruitgang 17 pOt. bdroeg.
In 1928 is dit verschijnsel nog sterker tot uitdruk-
king gekomen, in zoover de dalingen op korten af-
stand onrustbarender afmetingen aannamen, terwijl
het lange afstandsverkeer nog iets toenam. Officieele
1)
De
totale
exploitatie-resultaten zijn zeer gunstig daar
tegenover de daling der reizigers-opbrengsten met
1
mil-
lioen gulden in de periode
1924-1928
een
stijging der goe-.
deren-opbrengsten
staat
van 12
millioen gulden in dezelf-
de periode.
3 April’ 1929
ECONOMISCH-STATISTISCHE BËICHTEN
321
jarversagcijfeis over 1928 staan echter nog niet
ten dienste.
Het N4a§ duidelijk, dat, wilde men vraag en aanbod
van reiigerskilometers
01)
de korte afstanden meer
in overenstemming met elkaar brengen en een voor
den spoorweg gunstiger evenwichtspeil in de ver-
cleeling van het reizigersvervoer tusschen beide trans-
portmiddelen tot stand. brengen, tariefsmaatregelen
op
den korten
af stand
noodzakelijk waren. Deze kon-
den tot stand komen in den vorm van retourkaarten,
van buurtkaarten e.d.
0])
korte trajecten tegen ver-
laagden: prijs, derhalve met handhaving van het be-
staande algemeene tarief zoowel voor lange als korte
afstandén. Waar het uitgebreide net der Oosterlijnen
over de volle lengte aan concurrentie bloot stond, zou
het noodzakelijk zijn deze speciale tariefsm.atregelen
vrijwel
ôveral
toe te passen, hetgeen bezwaren van
adminitratieven aard meebracht. Deze zouden echter
te overwinnen zijn geweest, ware het niet, dat andere
overwegingen hun invloed deden gelden.
Tôt goed begrip daarvan is het noodig de hij do
spoorwégen op Java toepassing vindende eenheids-
prijzen per reizigerkilom.eter ter sprake te brengen.
Deze waren bij S.S.:
Eenheidsprijzen S.S. per K.M. in centen
Klassen
1
II
111 alg. tar.
III mis
v&r 190…. 4.5
3.0
(1.5 tot
250KM.
1.0
1
1.0 boven 500 ,,
na
1920…. 5.675
3.75
1.875 tot 250
1.25
1.25 boven 500
De in 1920 met 25 pOt. verhoogde basisprijzen vin-
den tot heden nog steeds toepassing, hetgeen samen-
hangt met het belangrijk verhoogd indexeijfer voor
den levensstandaard sinds de oorlogsjaren.
De vreemde lijnen hadden tot voor kort alle hoo-
gere eenheidsprjzen, o.a.:
(N.I.S
8.0
4.0
2.0
1.4
spoor
j.cs
7.0
4.2
2.1
1.4
(S.J.S
5.0
2.6
1.3
tram
jS.D.S
5.6
2.8
1.4
In de jaren 1926 tot 1928 werd echter – zij ‘t
noodgedrongen –
algemeen
omlaag gegaan, t.w.:
T
II
III
III
mle
N.I.S.
4.5
3.0
1.5
1.0
S.O.S
7.0
4.2
1.5
1.0
S.J.S.
. .
3.6
1.3
0.9
S.D.S.
4.0
1.5
1.0
terwijl sindskort het 3e klasse alg. tarief op enkele
lijnen. geheel of gedeeltelijk tot het prijspeil der in-.
landerklasse verlaagd werd door toelating in deze
laatste klasse ook van niet-inlanders.
Sindsdien doet zich het eigenaardig verschijnsel
voor, dat de algemeene reizigerstarieven der S.S.
duurder zijn dan die der particuliere spoor- en tram-bedrijven, een vcrschijnsel uniek in de geschiedenis
der Java-spoorwegtarieven, doch zijn natuurlijke oor-
zaak rindend in de tot voor kort krachtiger positie
van het Staatsbedrijf tegenover de alom inwerkende
verzwakkende invloeden der a utoconcurrentie.
Het geregeld accres van het reizigërsverkeer op
den langen afstand in het bijzonder in de lagere klas-
sen,
wijst
er op, dat de thans nog aangelegde een-
heidsprijs niet te zwaar drukt en uit een oogpunt
van bovolkingswelvaart en draagkracht verlaging
dier tarieven eigenlijk niet noodzakelijk is. Het ver-voer op middelbare en korte afstanden, hetwelk liet
grootte gedeelte der inkomsten oplevert, eischt ech-
ter ttriefsverlaging om redenen bovenomschreven.
In lverband hiermede heeft zich bij de Dienstlei-
ding de overtuiging gevestigd, – wélk inzicht, voor-
oover mij bekend, door de Regeering gedeeld wordt
– dat een
algemeene
verlaging in de toekomst tot
het peil van v66r 1920 gewenscht is. Inkomstencier-
ving voor reizen over groote afstanden zal hier on-
getwijfeld het gevolg van zijn, doch zal een derge-
Ijke vr1aging in eik geval het verkeer ten goede
komen.
– –
1 Bedichtzaamheid in deze mtterie bleek echter een
eerste vereischte, gelet op de op het tijdstip der over-
weging (September 1.928) zorgelijke verwachtingen
voor het evenwicht der Landshegrooting -ovër het
komende dienstj aar 1929. De Dienstleiding reali-
seerde terdege het feit, dat een
algemeene
verlaging
‘een sprong in” het duister was en zonder twijfel een
• dadelijk sterk voelbaar inkomstenverlies veroorza-
ken zou. Een geleidelijke overgang, waarbij een con-
cessie aan den tariefsvorm noodzakelijk was, bleek de
aangewezen weg.
Reeds was op 1 Februari 1928 op het. sterkst be-
concurreerde lijnvak tusschen Soerabaja en Malang
van pim. 1.00 KM. lengte bij wijze van proef een
met 20 pOt. verlaagd reizigerstarief voor alle klas-
sen ingevoerd. De resultiten van dit tarief bleken
in den loop van 1928 zoodanig uit te vallen, dat de
vôér het tijdstip der verlaging bestaande achteruit-
-gang van 19 pOt. in de reizigersinkomsten uit liet
iocaai v
erkeer,
nd
dat tijdstip gehandhaafd bleef,
‘hetgeen dus heteekent, dat de tengevolge dier ta-
riefsver1agi ng van 20 pOt. veroorzaakte vervoersvcr-
•meerdering juist voldoende was om het verliesrisico
-van
extra
20 pCt. inkomstenderving op te heffen. E±
was dus
geen geldelijic
offer
gebracht, terwijl daaren-
tegen het evenwichtsniveau in de verdeeling van het
-vervoer op en langs dit drukke lijnvak zich ten
‘gunste van het Staatsbedrijf gewijzigd had, hotgeen
in den loop der vërdere maanden duidelijk aan het
licht kwam in den vorm van zéér sterk achteruit-
loopende inkomstencijfers op de andere baanvakken
‘der Oosterlijnen bij een ongeveer stationnair blijvend
niveau tusschen Soerabaja en Malang. Dit verschijn-
isel wettigcle zelfs de conclusie, dat niettegenstaande
‘een doorgaanden achteruitgang in inkomsten op be-
doelde Malanglijn de ingevoerde tariefsverlaging
zelfs reëel voordeel gebracht had.
i De vorenomschreven overwegingen en de .resulta-
.ten van dit proeftarief deden besluiten – en de Re-
geering vereenigde zich in October 1.928 volkomen
met de betrekkelijke voorstellen -, op 1 Jcnuari
d.929 hij wijze van geleidelijken overgangsmaatregel,
alleen voor de Oosterlijnen, op korte afstanden de
tareven voor alle klassen met 20 pOt. te verlagen.
Voor de hoogere klassen golden hierbij niet dezelfde
overwegingen als voor de 3e klasse en’ inlander-
klasse, wijl het daar niet ‘de autobusconcurrentie is,
die de opbrengsten dalen doet, doch wèl de particu-
liere auto en de taxi, alsmede het alom optredend
yerschijnsel van steeds verdergaande verschuiving
yan het vervoer van de hoogere naar de lagere ver-
•voersklassen. Bij de tariefsverlaging voor de hoog-
ste klassen, welke tot ‘gevolg heeft, dat de tot nog toe
bestaande verhouding van 4.5 : 3 : 1.5 1 tusschen de
eenheidsprijzen der verschillende klassen gehandhaafd
blijft, spreekt de wensch dit verschijnsel van vervoer-
verschuiving naar beneden niet in de hari.d te wer-
ken, doch zooveel, mogelijk een stimulans in omge-
keerden zin te verkrijgen, een woordje mee.
Vergelijkt men de huidige vrachtprijzen met die,
geldig hier in Nederland, waar geen evenredig kilo-
metertarief toepassing vindt, dan krijgt men in cen-
ten uitgedrukt voor:
een afstand van 50 KM.
(1′
‘
1
II
III
IV
Nederland
245
195
140
–
bestaand S.S. Java
290
190
96
62
nieuw S.S. Java
230 ,
150
74
50
i Door het invoeren van dit verlaagd tarief op de
Oosterlijnen, wordt een maximum verliesrisico ge-
loopen van ruim
f
800.000, dat door vervoersvermeer-
dering moet worden ingehaald, wil de maatregel be-
paaldeljk succes opleveren.
Door deze verlaging niet
algemeen,
doch slechts
over de korte -afstan’den door te voeren, wordt alleen
voor het 0. L.-net een meerdere inkomstenderving
322
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
3 April 1929
an 6 ton gouds bespaard, hetwelk zekerlijk niet voor
inhaling vatbaar is.
Werd ook liet net der Westerlijiien reeds dadelijk
betrokken in deze verlaging, dan zou globaal op drie
anaal hoogere verliesposten gerekend moeten wordn,
terwijl de kahs op een voldoende stijging in het rei-
zigersverkeer op liet W.L.-net, om hiermede liet da-
delijk verlies aldaar van pl.m.
1.5
millioen gulden
in ta halen, vooralsnog uiterst gering te achten is. flet is daarom een daad van, wijs beleid, om cle
tariefsverlaging voorloopig te beperken tot de Oos-
terlijnen en door te voeren op de wijze als thans ge-
schied is.
PH. P
. iloLTeop.
J.
Bandoeng, ,Januai
1929.
RUSLAND’S PETROLEUMRIJKDOM.
Reserven aan en winning van ruwe petroleum
na de na,tionalisatie.
liet oogenblik, waarop de met aanwending van
groots maclitsmiddelen gevoerde strijd der drie ver-
bon den. West-E uropeesch-A men kaansche petroleum –
concerns (Koninklijke-Shell, Anglo-Persian-Burmah
O1 en Standard Oil Co. of New Jersey) tegen de
Russische en om de Russische petroleum met het
sluiten van een vrede eindigde, vormt wel een ge-
schikt tijdstip voor een korte beschouwing omtrent
de ontwikkeling en de tegenwoordige beteekenis van
de Russische Petroieumindustrie. En dit te meer, waar
wel vereweg het grootste deel van het publiek door
dê vredesvoorvaarden wellicht nog meer verrast zal
zijn dan door het sluiten van dien vrede op zichzelf,
hoewel ook dit, na alles wat daaraan is voorafgegaan,
geen geringe verrassing opleverde. Want al moge deze
vrede dan, ook voor geen der strijdende partijen een
overwinning hebben gebracht, welke in onzen tijd vad
sport en aan sport ontleendc hèeldspraak liet best
met het veelzeggende woord ,,knock-out” gekenschetst
zou zijn, zoo. kan toch cle onpartij dige waarnemer
daarvan moeilijk een anderen indruk ontvangen, cla
dat de bekend geworden vredesvoorwaarden een on-
miskenbare overwinning op ,,punten van de eene
partij” beteekenen. Natuurlijk kan het, gezien de
ontstentenis van een scheidsrechter en een jurr,
haar niet worden belet, cle zege voor zich op te eischen
en – althans – te trachten, (le klove, die liet beoogd
van het bereikte scheidt, niet ten volle zoo breed te
laten voorkomen als deze in werkelijkheid wel i
Deze afloop van den strijd zou echter niet mogelijk
zijn geweest, wanneer niet cle
.Russische petroleum-
industrie,
cle inzet van clezen kamp, zich tevens een
steeds krachtiger werkend wapen in dien
strijd
had getoond. Dit alles rechtvaardigt., afgezien van ht
belang, waarop het onderwerp zonder meer reeds aan-
spraak mag maken, wel in voldoende mate (fe hierna
volgende besehouwinen.
1)
* *
*
1
–
loewel lieden ten dage in verband met de buiten-
gewone petroleum-vondsten der laatste jaren in de
Ver. Staten en in weerwil van den •daar te lande nog
steeds teveel heoefendcn roofbouw bij de petroleum-
1)
Deze zijn gegrond, voor zoover het statistische gege-
‘ens betreft, grootendeels op of Licieele – of olficieuze –
publicaties van de Sovjets, ‘en moeten claarp vel gegrond
zijn, want andere gegevens zijn
»tot
beschikbaar. Toege-
voegd moge hieraan worden, dat herdaaaj,cle contrôle van
dit materiaal soni’wij.len kleine afwijkingen als resulitaa±
aantoonde (veroorzaakt blijkbaar idoor aifrondiing, verschil
in classificatie, gebruik van voorloopige en definitieve
cijfers, zonder dat in elk van deze gevallen werd duidelijk
gemaakt w’aarmede men te doen heeft, of die daaraan
moeten wonden toegeschreven, dat de gegevens in het eene
geval betrek.king hebben op de totale productie, in andere
evenwel niet op de kleinere procluceereucie geteeden enz.).
Deze afwijkingen zijn Lnochtans náet zoo groot, dat zij aan-
leiding moeten geven tot tw’ijlel aan de juistheid van het
materiaal, of om ‘het hier geteekende beeld’ ‘te bestempelen
met een ernstig vitium oniginis.
.ri
productie, nauwelijks iemand meer de vrees’ zal de-
lerc voor spoedige uitputting der Amerilcaansehe p-
troleum-reserve, en clèzé veeleer als onmételijk mo-
gen woiden beschouwd, blijft toch het feit bestaan,
dat ook cle Russische petroleumterreinen cii reserves,
zelf s in vergelijicing niet (te schatten van Amerika,
als buitengewoon nijic, veelbelovend en begeerenswaard
aangemerkt moeten worden. Zij waren in een tijdperk,
w’aar voorgewende of werkelijke bezorgdheid wegens
spoedige uitputting der Amerikaansche olie-reser’ies
de gemoederen heheerschte’ en dienen moest ter recht-
vdardiging
an. Regeeringssteun bij het Amerikaan-
sche streven naar expansie (wanneer men te dien
opzichte niet van een Regeeningsinitiatief wil spre-
iden) een dubbel zoo begeerlijk object. Ofschoon het
steeds riskant is, dergelijke
ramingen van ieserves
zonder nadrukkelijk voorbehoud te aanvaarden -. de
herhaalde en steeds als te laag erkende ramingeû der
AnEmenikaminsche reerven mogen dee bewering be-
krachtigen – zoo môge te dezer plaatse een zoo-
clanige, door Russischegeologen slëchts enkele jaren
geleden opgestelde, berekening worden voorgelegd,
omdat zij er toch ongeveer een denkbeeld van geef t,
wat de
Russische petroleumvoorrade’,j
beteekenen en
hoe deze over cle verschillende gebieden zijn verdeeld:
Petroleumreserven van Sovjet-Rusland.
1)
Reserven
Gebied
,
(in 1000 tons)
pCt.
Bakoe
…………….
1.442.600
50,1
Grosny
…………….
900.000
31,3
Koeban,
. ‘
…………..
65.600
2,3
Trans-Kaukasië
32.800
ii
Oeral
……………..
262.400
‘
9,1
Oechta
……………
32.800
1,1
Sachalin
…………..
98.400
3,4
Tsjeleken
………….
32.800
1,1
Fergana
,
…………..
16.400
0,6
Totaal
……………
2.883.800
100,-
Ter vergelijking zij toegevoegd, dat de jongste Ame-
nikaansche raming, die van liet ,,Oomité van Elf” van
het Amenican Petroleum Institute
(1925),
aangaf
5.3 milliard barrels, welke door middel van de ge-
wone productiemethoden gewonnen konden worden,
wakrna dan miog
26
milliard barrels in den bodem zou-
den achterblijven.
2)
Ongeacht dé productie der.
‘Ver.
Staten na
1925
(alleen in
1927
en
1928
reeds meer
dan 900 millioen barrels per jaar), mag men aanne-
men, dat een thans op te stellen taxatie nauwelijks
een lager cijfer voor de nog resteei-ende olie-reserven
zou op’everen dan het in
1925
genoemde.
Wat echter betreft de
productie
uit deze reserven,
zoo zij erop gewezen, dat
13,9
pOt. van alle petroleum,
clie ter wereld werd gewonnen, sedert er een dezen
naam verdienende petroleum-industrie bestaat, uit
Rusland aficomstig is. ‘Dit is tevens nagenoeg twee
dlerdle van (le in de Oude WTereldl gewonnen olie. 1-Ïaar
hoogtepunt had cle Russische petroleum-industrie be-
reikt ongeveer bij den aanvang der twintigste eeuw,
toen, zooals uit de volgende tabel blijkt, tijdelijk meer
dan (le hélft van alle destijds gewonnen olie uit den
Russischen bodem kwam. Na een flinken terugslag in het revolutiejaar
1905
was weder een stijging der
procltictie gevolgd, en in de jaren
1907
tot
1917
be-
droeg de productie telkens meer dan 60 millioen
barrels.
Naar werken van verschillende Russische geologen
weergegeven door: ,,Economic Statitics of the Soviet
Union”, uitgegeven door Amtorg Trading Corporation, New York, Juni 1928, pag. 17 en L. Ramsin, leider van
het Warmte-technisch Instituut der U. d. S. S. R.’ ,,Volks-
wii
–
tschaft” 1927. No. 15116, pag. 10 e.v. -Die Energie-
vorrte der U. d. S. S. R.”.
De eerste Amnerikaansche raming (Day) van 1908 ver-
meldde een cijfer titsachen 8.515 èn 22.515 millioen barrels;
de tweede (Arnold) van 1914 noemde 7.675 niillioen; ciii
van White in 1918 kwam op een cijler van 6.700 millioen,
en clie van de Amenican. Aociation of Petroleum Geolo-
gists
van
1920 had tot resultaat 9.280 millioen barrel.
-(Ongeveer’.7 barrels = .
1
ton).
3
April 1929
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
323
R,,ui(1n
(L’
0
andeel in de ‘wereld productie va?Ct;oli’?fl)
3 aar
Wereld-
Waarvan
productie
Rûslancl
in pCt.
(iii 1000 barrels)
1870 ……………..5.799
204
3,52
1875
………………9.977
697
6,99
1880 ……………..30.018
3.001
10,00
1885
………………36.765
13.925
37,88
1S90 ……………..76.633
“
28.691
37,73
1895………………103.692
46.140
44,50
11)00 ……………..149.137
75.780
50,81
1901 ……………..167.440
85.168
50,87
1902 ……………..181.809
80.540
44,30
1903 ………………194.879
75.591
38,79
1904 ………………217.948
78.537
3609
1905 ………………215.292
54.960
25,55
1906 ………………2i3.263
58.897
27,62
1907 ……………..263.957
61.851
23.43
1908 ……………….285.287
62.187
21.80
1909 ………………298.709
65.970
22,09
1910 ……………..327.763
70.337
21,38
1911
………………344.361
66.184
‘
19,22
‘1912 ……………..352.445
68.019
.
19,30
1913 …
…………….
.’185.345
62.834
16,31
1914 ………………4d7.544
67.020
16,44
1915 ………………432.036
68.548
15,87
1916 ……………….457.430
65.817
14,37
1917
…………………2.751:
63.072
12,55
1918 ..
.
…………….503.320
27.168
5,40
1919
………………555.796
31.752
5,69′
1920 ………………695.281
25.430
3,66
1921……………….765.928
28.968
3,79
1922
……………….S58.715
35.692
4,15
1923 ………………1.018.900
39.156
3,84
1924 ..’
1.013.623
45.355
4,47
1925 ………………1.06.741
52.448
491
1926 ……………..1.098.389
64.311
5,86
1927
……………..1.261.083
77.018
6,11
1928
…………
..
1.322.896
±
87.800
6,61
Deze cijfers zijn voldoende om ongeveer een beeld
te geven van de Russische totale productie met haar
catastrophalen teruggang
der jaren
1.91.8–1.922,
maar
ook met de daarna ingetreden
snelle stijging,
welke
cle productie reeds in
1926
het cijfer deed bereiken
van ht laatste vredesjaar
(1913;
geen zeer gunstig
jaar) en voor
1928
naar alle waarschijniijkhei..ook
het hoogste cijfer van vddr den oorlog heeft doen
ovrtreffen.
• Deze cijfers moeten echter worden aangevuld roet
de opgave, hoeveel de
afzonderlijke gebieden
tot deze
totale ‘productie bijdroegen; want ook hierbij heb-ben zich merkwaardige veranderingen voorgedaan,
welke alclus kunnen worden sunengevat, (lat evenals
tevorei het grootste deel der productie op rekening
van Bakoe en. Grosny komt, maar dat in het laatst-genoemde gebied, in’ tegenstelling tot Bakoe, waar
nog niet het laatste voor-oorlogscijfer is bereikt,
tegenwoordig ongeveer driemaal zooveel olie wordt
gewonien als in het jaar
1.913.
Productie van ruwe petroleum in Rusland
van
1905-19271’28.
2)
(iii
1000 tous)
Gebied
1905
1910
1913
1916
i3akoe ………6.720,9
8.223,0
7.680,0
7.820,0
Grosny
766,0
1.212,2
1.207,2
1.682,3
Oeral-Emba
–
–
98,3
253,9
Tsjelekeu
–
157,1
137,6
81,9
Fergana
34,4
27,8
32,8
–
Maikop
.
………
–
21,3
78,0
34,4
Totaal
7.461,3
9.641,4
9.234,5
9.872.5
1)
Cijfert van de U.
S.
Geologieal Survey; 1928 geraamd.
1 Barrel = – 160 Liter; – 7 barrels = 1 ton. – De op-
gaven in de ,,Volkswirtschaft U.
S. S.
R.” wijken van
deze cijfers eenigszins af en luiden bijv. voor cle percen-
tages van 1913-3 925 17,7 – 16,6 – 16,1 – 15,9 – 12,9
4.4 – 6,0 – 4,1 – 3,9 – 4,2 – 4,0 en 4,8. (W.
Ch
ILII 1
dmi’,
,,Die Naplita vorkomnien uin’d die Aussiohte
ii
der Nphtaindustrie der U. d. S. S. R.”,
ALIS
der Volks-
wirtscha,ft dci’ U. cl. S. S. R., 4de Jaargang, No. 6, pag.
120 cv.).
2)
Naar Prof. Ivan M. Gotibkin, ,,Dix Anndes d’Industrie
Pdtrolière Sovi6tique”, Le Pétrole Russe 1928, No. 6, pag.
2 e.v. met aanvullingen.
1918
1920/21
1921/22
1922/23
1923/24
J3akoe
………
3.055,0 2.486,6 3.012,4
3.569,3 4.230,8
.Grosny
…….412,8
1.202,3 1.436,9
1.502,1 1.629,9
Emba
………132,7
48,6
133,9
132,7
121,2
Koeb’an-Zw.
Zee
–
37,7
46,0
45,9
54,1
‘Tsjeleken
eli
Per-
–
gana
……..24,6
16,7
21,0 21,3 21,3
Totaal….
4.437,5
3.791,9
4.650,2
5.271,3
6.057,3
.11924125
.
1925126
1926127
1927128
1
473,2
5.586,1
,
6.809,7
7.573,8
2.007,5 2.411,0
3.021,8 3,573,0
194,9
217,9 253,5
252,4
–
77,0
72,1
•
81,9
24,6
.
29,5 29,5
7.041,2
8.317,5
10.196,4
,
)
11.399,2
7.041,2
,
8.317,5
10.190,4
. 11.399,2
*)
Met iiibegrip vom
e kleine produdenten 11.544.610 ton.
•i)e geleidelijke toeneming der productie van Bakoe
en de sprongsgewijze van G’rosny staan, in verband
t
met een aantal speciale factoren: sterk toenemende
activiteit bij het boren (overigens is in
1927/28
voor
Grosny een zoo aanmerkelijke teruggang – bijna ’29 pOt. – tegenover
1926/27
ingetreden, dat daar-door ook het gezarnenlijké aantal gehoorde Meters
voor alle terreinen een vermindering te zien geeft);
ontginning van nieuwe velden en het aanboren van
spuitende bronneii zou men in samenhang hiermede
mogen noemen.
Ten aanzien van de afzonderlijke factoren is het
.moeiiijk te zeggen, in hoeverre de met een geringer
°
aantal geboorde Meters bereikte grootere productie
‘de oorzaak der verminderde activiteit bij het boren
was, of in hoeverre andere omstandigheden daar-
toe hebben bijgedragen. Van de
boor-activiteit
zelve
‘
geeft de onderstaande opstelling een nader overzicht:
Boringen (in, Meters).
‘Gebied 1913 192011 1921J2 192213 192314 192415, 1925j6 192617 192718
Bakoe 166.817′ 34.321 15.082 5(1.833 77.617 118.768 200.819 255.255 262065
‘Orosny 62.708 1.842 3.440 16.797 40.517 57.030 73.309 104792 74.834
,Emba ?. – – – 1.340 3.011 4.408 12.175 13.216
‘Totaai*)269800
–
–
– 119.474 178.809 278.536 372.222 350.115
– ) niet inbegrip van andere gebieden.
De
boringen
worden in toenemende mate uitgevoerd
‘o1s moderne ,,rotary-boringen”; hij Bakoe waren het
‘in de jaren
1923/24-1927128
achtereenvolgens:
‘24,7 – 54,3 – 62,6 – 71,3
en
76,6
pOt.; bij Grosny
in hetzelfde tijdvak:
12,8 – 15,4 – 24,5 – 38,3
en
52,2
pOt.
1)
Het totale
aantal
boringen was bij het
inde van het bedrijfsjaar
19271’28
voor Bakoe gerin-
–
er dart in den voor-oorlogstijd, voor Grosny de helft
•
grooter; een groot deel van de bronnen was voorzien
‘an
pompen voor groote diepten.
Details daaromtrent
eeft het volgende overzicht:
Aantal boringen
waarvan
waarvan
met ,,diepte-
‘
met ,,diepte-
Jaar Bakoe pompen” in
0
10
Grosny pompen” in°Jo Emba
1913 3445
–
351
–
12
1918
3011
– • ‘
41
–
96
1920 1825
–
– 106
–
18
1921
938
–
‘
170
–
33
”
1922 1379
–
228
– ‘
52′
Oct. 1923
1768
0,4
–
2,2
.
1924
2207
4,8
355
22,4
57
1925
2258
35,3
.
–
64,4
1928
2760 59,5
–
71,2
1927
3106
75,6
–
82,0
‘Aug. 1928
3291
79,6
(Oct.)520
86,1
Electrificatie op
ruime schaal van het bedrijf heeft
veneens plaats gevonden: bij Bakoe waren in Octo-
t 1)
1)e gegevell.s inzake iie hoor-activiteit alsmede enkele
andere, betrekking hebbende op de werkzaamheden in de gebieden van Bakoe en Grosny, zijn ontleend aan de arti-
kelen van N. M. Neuinann, Adjunct-directeur dr vertegen-
woordiging van de Asnef t te Moskou, ,,La Région pétroli-
fére de Bakou’, en van G. K. Maximovitcb, Adjunct-direc-
teur der vertegenwoordiging van de Grosneft te Moskou,
,,La Régiön pétrolifere de Grozny”, gepubliceerd in ,,L’In-
dustrie Pétrolière en U.R.S.S.”. (Uitgave van de Courrier
des Pétroles te Parijs) 1929, pag. 19 cv. Ook in ,,Sonder-
nummer VIII” van ,,Petroleum”, ‘Berlijn, 1929 verschenen.
324
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
3 April 1929
her
1.927 2915
bronnen van te zamen
3106
geëlectri-
ficeerd, of
94
pOt. – een buitenlandsch bezoeker’ver
telt zelfs, dat de electrifictie sindsdien 100 pOt.
heeft bereikt-; bij Grosny op het einde van
1927/’8
85
pOt. Deze heeft geleid tot een belangrijke vermin-
dering van het
brandslofve’rbruilc
op
de terreinen; dit
bedroeg voor alle velden in
1921/’28 538.100
tons tegbn
605.800
tons
itt
liet vorige jaar, dus 11. pot. minder,
waartegenover de productie met 13 pOt. steeg’). Het
brandstofverbruik beliep totaal
4,1
pOt. tegen
6,0 pOt.
der productie en wanneer men (ie productie van spot-
tende bronnen buiten beschouwing laat,
.7,9
tegen
8,9
pOt.
2) – –
Men heeft h:erbij dus te doen met verbetering der
proclu ctiemetlioclen en vermeerdering der productie
zelve in een bepaald gebied, maar ook dit laatste is
sedert de nationtdisatie sterk vergroot. Men wijst van.
:Russische zijde even gaarne. ‘ls op de eerste,. ook op
de toeneming der productie uit
nieuw-ontgonnen ge-t
bieden. Zoo
werden. in verschillende distiicten van
Bal,,oe
nieuwe lagen ontdekt, verdere voortzettingen
der velden kwamen aa ii den dag en men heeft o.a. heti
Noordelijke deel der Baai van Bibi-Eihat ged&mpt eni
daar een rnodel-boorbedrijf
.
opgericht. Eveneens heeft
1
men in het Orosny-gebied, te. Staro- en Novo-
Orosny (Oud- en Nieuw-Grosny), voorts te
Vosns
seusk en Terek belangwekkende nieuwe lagen of iel-den ontdekt. Voor Bakoe is een overzicht van de uit-t
breiding der terreinen sedert de nationalisatie be-
schi kba o r : .
Het petroleumgebied van Bakoe na de nationalisatie
(in Hit).
.3)
–
. Sindsdien
–
Bi) de
in exploi-
.
natjona-
tatje
Geëx-
Terrein
lisatie
genomen
nloreerd
Totaal
:Bala.khany
…….
391,1
94,0
170,4 . 655,5
Sabountchi
.
……
419,5
983
159,5
677,3
Ramany
……….
378,0
91,8 196,6
666,4.
Soerakhany…….
393,3
1.61,7
257,8
812,8
i3ibi-Eibat
………
357,2
230,5 142,0
729,7
13inagadi
………
548,4
135,5 327,7
1.011,6
Totaal
…….
2.487,5
811,8
1.254,0 4.553,3
De procluceerencle oppervlakte van
Q’ud-Grosny be-
draagt c:irca
1.800 H.A.
en die van.
Nieuw-Urosny
on-
geveer
900
TJA.; hij het eerste,
0 K.M.
ten Noord-
westen van Grosny gelegen en
1.4
EM. lang, bedraagt
cle dikte der oliehoudende horizonten totaal
1300M.,
bij cle laatste,
3 K7v[.
ten Zuidoosten der stad, en on-geveer 7 EM. lang, zijn de lagen tezamen circa 1000
M. dik. Grosny is, meer clan de overige gebieden, dat
van de spuitende bronnen. Dit verklaart ook, waarom
(le z.g.
boo’r-coëfficiënt
d.w.z. de verhouding tusschen
het aan tal gehoorde Meters en een bepaald productie-
kwantum voor Grosty veel gunstiger is dan voor
Bakoe, waar deze echter van
1565 M.
bori lig
0
1) 1.0.000
tom geproduceerde ruwe olie i.n
1925/20
te.rugliep tot
1.522
in
:1920127
en tot
1320
M. in
1.927128.
Tevens
wordt gemeld, dat de
booricostert.
te Bakoe, voor
1.923i24
(zijnde het beginjaar van een rationeeler be-
drijfsvoering op 100 gesteld, in de volgende jaren
daalden tot resp.
07, 51.
en
47
pOt.; voor
1927/28
staan
ons cle desbetreffende cijfers nog niet ter beschik-
king
4).
floor dit alles is ook cte
ieostpriis
van de ruwe pe-
troleum zelve sedert
1923124
in gnnoernd gebied ver-
iii indercl .l;ot resp.
60,5, 05.3
en
51.6 pOt.
Behalve van de ruwolie-productie moet ook: vau
(le
gct.swinning
vorcler gewag gemaak t, waarin aan-
merkelijke vorderingen werden bereikt, zooals duide-
lijk blijkt uit onderstaande tabel:
Van de
i,kt;e trnui cistoffen ]w,wneu ii, 1927128
en 1926127
o,
raketi:ILg der
op
de veLden zelf gebruikte Iii-
veelheticu :1.95.800 dogen 253.400 tom, van gas 168.100 tegen
1,76.500 tojis ei vast electrishe centrales 174.200 tege
175.900 t’onS. . . .
L’Industrie. Petroliere, pag. G.
Le Pétro]e Risse, No. 10, pag. 5.
Cijfcss iolgens N. lol Neun,v.iin 1 c Pig 22
fias productie op
de voornaamste terreinen (in t ons). 1)
Jaar
Bakoc
Grosny
19211’22
………..23.500
–
1922/’23
………..22.500
–
1923/’24
………..25.000
11.582
1924/’25
………..84.200
42.622
1925/’26
………..151.800
54.797
1926/’27
………..159.800
83.834 1927/’28
………..161.200
110.000
Voor het thans aauge.vangen economische jaar
1.928129
werd liet volgende
wer/cpro gram
teti aanzien
van boringen en ruwe olie- zoowel als gas-productie opgesteld, dat een verdere verhooginig der productie
in uitzicht stelt:
Boor- en nitbreidingsprograrn voor .19281’29.
2
Prospecteer-
in
0
10 van
Boringen
boringen
Totaal het plan
Gebied (Trust)
(in Meters)
voor
1927J28
Asneft ……..
286.200
47.600
.333.700
129,6
Grosneft ……
48.300 34.900
83.200
100,2
Koebtsjerneft
8.300
6.300
14.600
105,0
Embaneft
….
9.100
7.800
16.900
120,0
Totaal
. .
351.900
96.600
448.400
121,4
in
0/
van
Ruwe Olie
Aardgas
Totaal het plan
(in 1000 KG.)
voor
1927128
Asneft……
8.337.000
183.000
8.520.000
108,8
Grosneft….
3.780.000
125.000
3.905.000
117,9
Koebtsjerneft
127.000
–
127.000 127,0
Embaneft….
269.000
1.000
270.000
98,2
Totaal.. 12.513.000
309.000 12.822.000
110,8
Tegen
1931132 wil
men cle totale productie op bijna
20
millioen tom breugen waarvan
pl.rn..12.200.000
voor Bakoe en
5.700.000
tom voor Grosny.
Res u.nieereu cle constateert men een oni oochenbaar
technisch en qu.anti tatief succes bij de procivctie, zoo-
als ook door buitenlandsche bezoekers der Ru.ssische
olievelden wel wordt erkend.
3)
Bij de beoor-
cleeling daarvan moet men wei in het oog houden, (.lat ten tijde derdefi.nitieve nationalisatie –
28
Mei
1.920 – de
Rudsische petroleum-industrie in zeer
zorgelijicen toestand verkeerde; de eischen van den
oorlogstijd, de gebeurtenissen van den. wereld- en
burgeroorlog hadden zich zeer sterk doen gelden. In
een ter gelegenheid van liet vijfjarig bestaan der
,,Asrieft” en ,,Gros :ief L geschreven terigbli k, heeft
Ing.
A. ,9erebr’iwslci,
de bekwame, sindsdien evenwel
in ongenade gevallen en van zijn functies ontheven
toenmalige leider van cle ,,Asuieft”, een aansciouwe-
lijk beeld opgehangen van deze eerste vijf jaren en
van cle moeilijkheden ervan:
4)
In liet jaar 1920 zag zich cle petroletinuindustric valt
.A.zerheidsjan (Bakoe) voor cle tank gesteld, meer dan 200
af zout deel ijke kapirtalisti scihe otiderlientingen te veree n igen,
welke zich itog bovendien in besohacligden en onrbruikba,ren
toestand bevonden. De eerste moeilijikhed.en voiniclen het
gdbrek
zi,ai,i
a,rbciclskrach,ten en. luet onvoldoende kwantum,
telt dccle zelfs het vols!ageu gebrek, aan materiaal en mi-
Ohines. Dahudoor worden verklaard de daling der Ptrci]e11n1-
productie en de stilstand der booi-werkzaamiieclen ‘iii den
eersten tijd. A.i)clerzij.ds evenwel vereischte de coui.ju.nctuu
1
der jaren 1 920-1022 cle inspanning van alle krachten,
0311
het uitgehongend.e land te voorzien van brandstof, . (lamp) –
olie en snieesolie. Verder werden alle krachten in dienst
viii
den uitvoer gestald, en juist dit vraagstuk werd niet
schittcrenii resultaat tot oplossing gebracht.
Tegen het einde van 1922 wijzigde zich cle eosijtui.ctuur. :1: overeeasteinnung riet cle algemeene riehtlijneu der een-
iotiuscthe politiek, stelde zich cle .Asnef:t thans geheel andere
opgaven tot taak. liet ktwanu erop aati, de produotie te ver-
groeten, cle nietliocLen te verbeteren en den kostprijs te ver-
lagen.
A
anhouciende financieele nmoei.lijkheclen niaakten deze
taak bijzonder moeilijk……
L’:l:ndustric petroliCre, pag. 22 en 30.
Le Pétrole Russe, No.15, pag. 2.
Men vcrgelijke bijt’. cle medecleelingen van den leider
den…rootste. boorwerktu igenlabriek op liet vasteland van
Eurdpa, Alfred Wirth & Co. té Erkeledz, in:,,Petroleitm”,
Jaarg. 25, No. ? p•
53
cv. ,,Eiue
13eeiehbiguit.gsfahrt
clurch ciie riossischen Oelfelder”..
.
. : ….
Na1ir. het
0
Nii1ihtabu11èin
1
‘
wergegeveu.
iii ;,itui
der
Vol l so ii tsch
sf4
dci UdrSS h
Juti t 192) ho 6 pag 138
3 April 1929
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
.aJ32 5
:tng. tSerebrowski. beschrijft vervolgens cle verkre-
gen vorderingen cii zegt:
.,3ij cle n.biounlisatie ivis cle
a
pp
ar
atuur der ,werkene
bedrijveii volkomen uit haar verband. De kolven waren
gelapt, !c kete:s vielen uit elkancer, de
pbiiIpCiI
fihnctio!i-
ueerdeu! niet. Voor liet herstel der hedrij;ven moesten alle
technische en iiiaterieele krachten worden ingespa.nucn
en als iesultaat van clie inspanning gaat sedert de laatste
helft van het vorige economische. jaar (1923/24) het
werk o’er de geheele linie ongestoord verder….
Zeer zeker verineklenswiardig zijn ook de verlczaariilie-
den tot verbetering van liet transport, dat ten tijde der
uitionalisatie geheel stil lag, evenals de resultaten op liet
gebied v a ii den ‘wo iiuigbou.w……
En hij besluit niet cle zeer diuclelijk.e woorden: ,,Tewij-1 nog slechts
vijl
jaren geleden liet petroletinigebiod van
llaikoe den indruk van een woesteuij iiiaiikte, is thans cle
Asneft (de ,,Trust”, die het ]3akoegebied exploiteert) een
utachtige, volkomen levensvatbare organisatie……
OJ)
övereenkodistige wijze beschrijft de toenmalige
leider van de ,,Grosnef t”, J. Maksimow’) den toestand en de vorderingen iii zijn arbeiclsgebied, en in , nijv’ei
denzeifden toon is gestemd een recenter artikel van
Prof. Iwan M. G-nbkin,
2)
die bovendien terecht den
nadruk legt op cle inmiddels door Amerika behaalde
techniche vorderingen, welke Sowjet-Rusland wel ge-
diyongn was zich ten nutte te maken. De verkregen
resulti.teri blijken uit het bovenstaande resumé der
boorwerlezaamheden en de gestegen produetiecijfers.
Dr.
W1I.HELM MAUTNER.
DE WERKELIJKE WAARDE VAN SURINAME
ALS CULTUURLAND.
Zooais in liet vorig artikel reeds gezegd, was het
voori:iaamste doel van mijn bezoek aan Suriname te
onderzoeken of gedroogde cassave (gaplek) f.o.b. Pa-
ramaribo voor
$
18 of
f
45 de 1000 KG-. te leveren
is, en tevens na te gaan of er op een geregelde pro-
ciuctie van 100.000 ton gaplek per jaar te rekenen
zou. zijn.
Niettegenstaande cassave sinds eeuwen in de ko-
lon ie verbon wcl wordt en iedereen cle cultu Or kent,
zijn e1 geen betrouwbare gegevens betreffende de te
verwéhten hoeveelheid per akker en cie kosten daar-
van t verkrijgen. Dit was 10 jaar geleden reeds het
gevai,en sectert is clean geen verandering in gekomen.
Geheel, te verwonderen is dat niet, omdat cle cas-
savcte1t een voikscui tuur is en de groote landbouw
ouder’ Europeesche leiding zich er haast nog niet
mede bemoeid heeft. Wel vindt men
in
het boekje
van Rappl.er een nauwkeurige becijfering van de he-
werkingskosten van een akker cassave en van cle
daarmede te behalen ivi nsten, ook liet Landbouw-De-
partenent heeft kleine proefaanplantingen van cas-
aave gehad en. rle cmi tkomsteti clna:rvan iii zij mm. versla-
gen gepubliceerd. Verder weet iedereen te ver-
tellen, dat dc- vortel.knoi.Ien der cassa.ve doorgaans
cte lengte van een menschena:rm hebben en dat een
boschnege:rjongen – ‘sav ouds th mi skomend.e – dach t
dat e.r ecn te pi :r (klei iie Suri naanische huffel) voor
de won i ng zij Eer oucle:rs lag, terwijl achteraf bleek,
dit het een cassavewortel was, c1ie zijn vader had
meegéh:racht. maar al deze gegevens, hoezeer ook te
goeder trouw verstrekt, kunnen ii iet dienen als ma-
teriicil voor een op te maken hegrooting.
Ee:mi paar pim mi teii staan echter vist, ni. dat cle lichte
gronciema bate:u: geschikt zijn voor cle cassavecultuur
clan cle lage kieigrom’iclen en dat cle boschnegers, Creo-
len cmi 1 ncl innen elk jaar ee.m:m ci euw
–
stuk bosch kap-
pen om cassave te liii nnen plan ten. Wel wordt er be-
weerd, da t dit m’iiet nood ig- zou zijn en cla.t cle bosch-
nege clatem’ikel voor zijn pleizier doet, omdat hij het
boseliki p pen op zichzelf zoo’n a.amigeoaamn werk vi nicl t,
maar al zou. di.t voor hem ook opgaan, voor de Oreolen
– ‘) Terzelfder ‘plaatse. –
.
–
2)
Dix – Anmmdes cliuidustrie pdtoliCre sovietiqute, ,,Lc
.I’dti-ole .l.im,sse’, No. 6,
pg 2ev. .
.
en Indianen geldt dat zeker niet. Er moeten dus
andere oorzalcen zijn, die hem ertoenopen zich jaar-
lijks deze moeite te getroosten.
lsen
oiiclerzoelc uami cle hooge gronden, d.iv.z. van cle
gronden, die niet ingepolclercl behoeven te worden,
‘215
dus nooclig. Deze gromiclen zijn meerdere malen
zgn. onderzocht en de . vrïmchtbaarheid dier gronden
wordt menigmaal hoog geprezen.
Dat onclerzoelc heeft zich doorgaans imi.tgestrelct tot
het opvare:n
‘Cfl
de rivere.n cii d.e .exploratie der
aanliggendebosschen ter diepte van een paar Icilo
meters op dezelfde wijze, als w’ij dat i:n 1919 gedaan
hebben . . ‘ –
Behalve de 1)oschopziehters zijn slechts enkele men-
schen cle l)3s.scheli van’ rivier tot ri ‘ier in de ric]itimg
OostTest
cloorgetrokkemi , hetgee:n niet belet, ‘ dat
velen er een zeer gevestigde opinie over hebben, die
g’eemi te’geiiSl)raak d uicl t. . .
liet feit, dat cle eetste koloni.sten zich in hoofdzaak
0
1) de hoogere gronclemi gevestigd hiebl)en, is voor
menigeen ook thans nog voldoende om te eonclu-
cleeremi, dit die g’rom’mdemi hoogst u’rumclitbiumr moeten
zijn. Als redemi voor het verlaten van die gronden noe-
nien zij alleen de toenemende onveiligheid tengevolge
vami cle bedreigingen’ door de iveggeloopen slaven en
ni.€lt ‘de mindere oogsten, die ‘deze gronden. mie lcorten
ti;jd i.mi – cultu cmr geweest te zij ii, l)egeflnen af te werpen.
II)at destijds ovtmr clie gronden niet altijd evenn gun-
stig gedacht werd, moge ui.t d.e volgehcle aanhalin-
gen blijken:
In zijn annotaties op de ,,Surinaamscie Beschrij-
vingen” anno 1718 schrijft de gouverneur J. Nep-
veti
te
ssch en 1770 en 1.780:
‘De gcimimel’cle b.00ve Lami.den zy mm i’erl aa-tem’m voormuinieutlyk
omdat, de w e g 1 o o p e i s voor cle Vreede met dezelve, clie
alle die P1ammtcgiemm of gedumirig gehars&eert of gelieel af.
geloopen hnh:bemm cmi mle Slmai’en daarvan weggeloopen zyn
als onder anderen geheel tam p a t i, etc. op eenmaal. Vele
plamctems in ciie- boove .Lammcl,emm mhe:bbtmm iiuume Plautagien
van zelfs am,f
g
iebrooken, cmi de Slaavemm op .bemieecle Gronden
overgebracht, aoo cmiii cle Wegloopers, alsook om (lat clie
Laude ter Cim,ltimure of l.eplantingewey.mug nut, immers niet
voordeelig meer waremm, aloo alle boove Lamiden daar wey-miig of geen v ee mi of liever Mist op te vinden is, en de Kley
Ros-ichtig los cmi lumkicel ig, vry ,wat Sammcl inlieb.bende
schielijk verdroogt, niet meer als c e mi of t
iv
e e KrO!)
Suykerriet kmunmmemm geven, cle eerste irop geeft wel
5, 6,
ook 7 & S Oxhoofden Zuy]cer de Acker met schoomi gryn,
– mmog zoo er een tweede i’alt, claim krijgt men maar e e mi .uitcr-
lyk t
iv
e e Oxhoofdemm per Acker, en claim ‘immoet ‘t Verlaatemi
(ml mmmcci is dus gnmioodza.akt alle J aaremi groote stmmk.kemi
Lands te vallen, bewerken cum beplammten, waardoo.r mcmi
ei-midelyk zoo verre lioemm,ramk.t, dat liet de kostemi em.i mocy
–
– temi ki.mi goedniaaken.”
Daar is waargdnoumlemi, dat alle cle Linden, die me verre
‘geleci.cii zyii, dat liet zee of zout Waater- er mm,iet konmt,
zeer sclir;maul dreigen, miiogelyk zy mm ‘cle zout clan pen voor
cle c o f f y voordeelig.
De c a c s o tiert er beet er.”
dii r
0
p clie mm t’d.a.t iii den begi’nm ie cle Ei igelsche mm
– zoowel mIs cle hol Iii m-clers, clie iii Ii aan gekoine mi zy mi, ofve r
cl
de Imooge Landen gnzoclmt .lmebbemm, ilog mmadat men, schoon
– door – ci scihrtkkel yke mm a.rleycl om der vomide mi Ii am,d, cl at cle be-
mmeede laage en door de Vloeclen ovërhtroomimt wordende Lan-
den, onvergelylcelyk duurzaam en Vrugtbaarder waremm,
zyim dezelve ;ille mia hemieecle gezakt; cmi thans zymL clie limmi-
m’cmm alle bewerkt. Soo dit er niets mmmeer va.mi te bekomen
is, als teegen zeer hooge prijzemi, die nog dagelyks stygen.
De iiooge Limielemi zyji schraal cum km,,n:uen niet meer ds
cemis of
cmii
zyum best twoeimualemi Soo Riet als Kost geeven,
ook zymi cleielve aami de Friesjes, dit is overstroonii’mmge by
‘
tm
Swm,;ure Eeegemija;iren, cloor’t cleborcloeren van cle Rivijeren omuderimeevig, waardoor miiemm alle hoop die den Arbeyd van
‘t gamidsehe jaar en ook wel van ‘t voorgaande op Eenmaal
ziet verclri.mmken, zouuder (lat daartegen eenige hulp te he-
ulcum.kemm, veel miii imi ‘t werk te stellemm, daar cle lange Lami-
dcii rmm.eer mme cle mm mcimmcl der ,Ri
v
ier leggen cle, mi
te
iu’el hedykt,
door dcii gcmmoegs;ianmemm aftrek i’m,mi ‘t ‘Vma-ter, altoos door
81 mmysemi wel geloost cmi van i umon’datie bevrycl blyveum, claarc n
hoven omiuytputtelyk zymi . .[mmimers clie nuen reeds vyftig
Jaaren gebruik heef t geevemi nog sonder ,m i t s i n ge.- Dus
is het Sukk&werk ‘in cle hooge Lancleu, cmi een ver-
irmOt mmii ecumige 3 aaren omitwyfelbaar, daarbij indien men
liooveui de Vallemi zoim;ule gaan; zout de kostemi cii Omigomak-
326
ECONOMISCH-STATfSTISCHE
BERICHTEN
–
3 April 1929
ken zoo groot worden, dat er geen bestaan uyt te vinden
zon zyn.”……
Een persoonlijk onderzoek was dizeer gewenscht.
Afwisselend begeleid door Dr. Fernandes en den
landhouwkundige, Ir. van Dyk, beiden van het Proef-
station, heb ik vanaf de Marowijne tot aan de Sara-
macca en later langs den Oorantijn een afstand van
ongeveer 100 á 120 KM. door de hooge gronden afge-
legd, om een indruk van hun vruchtbaarheid en ge-
schiktheid voor de grootcultuur te verkrijgen.
Niettegenstaande deze gronden veelal niet bosschen
bedekt zijn en men soms verbaasd is over het groote
aantal reuzeriboornen, dat er op een betrekkelijk klei ii
oppervlak voorkomt, is de kwaliteit mij in het geheel
niet medegeva]len. Hetgeen mij vooral tegenviel was
de’hoeveelheid harnas. Het is over het algemeen een
lichte ‘zanclige bodem, naar beneden overgainde in
een zandigen leerngrond, die goed waterhoudend is.
Wanneer men met den voet den bovengrond een
beetje wegschoof dan zag men vaak gewoon wit zand.
De bewering, dat deze gronden een goede dikke hu-
muslaag
moeten
hebben, omdat
zij
sinds eeuwen met dichte bosschen bedekt zijn, is dus absoluut onjuist.
Blijkbaar heeft de grond den humus niet kunnen vast-
houden. De mooiste bosschen stonden vaak op de
meest rotsachtige gronden en prachtige woudreuen
zag men te midden van rotsblokken op gronden, waar
ik niet gaarne een cultuuronderneming zou aanleggen.
Ik geloof, dat wanneer deze gronden werden open-
gelegd, d.w.z. het bosch gekapt en gebrand werd, en
de grond dus eenigen
tijd
aan den invloed van zon
en regen werd blootgesteld, de kwaliteit ervan hard
achteruit zou gaan. Het feit, dat een grond met groot
bosch bedekt is, wil nog niet zeggen, dat hij daarom
voor een cultuur te gebruiken is. Een cultuurgrond
moet veel en gemakkelijk opneembaar voedsel hebben,
anders staat hij bij andere gronden ten achter. Moet
men extra maatregelen nemen om de gronden te be-
schermen en het gebrek aan gemakkelijk opneembaar
voedsel verhelpen door bemesting of anderszins, dan
is zoo’n grond minder waard dan andere gronden, alleen al omdat er meer kapitaal in gestoken moet
worden.
Ik heb mij afgevraagd, wat deze gronden v66r heb-
ben boven gronden, waarvan er nog voldoende in
Oost-Indië, bijv. in de Lampongsche districten, te
krijgen zijn en dan heb ik geen enkel
bijzonder
voor-
deel kunnen vinden. Een ander groot nadeel van de hoogere gronden is
het weinige water, dat er in voorkomt.
Bij
de toch-
ten door de bosschen moesten wij soms water mëde-
nemen, om niet de kans te loopen ‘s avonds geen
water te hebben om het eten te koken. Wij hebben
afstanden van 16, 18 en 22 KM. afgelegd zonder een enkel beekje te ontmoeten. Bedrijfswater in voldoen-
de mate, waarop men daarenboven het geheele jaar
zou kunnen rekenen, is er tussehen de groote rivie-
ren haast niet. Het zou onmogelijk zijn, daar tas-
schenin de centrale emplacementen van groote on-
dernemingen op te richten, alleen al, omdat men niet voldoende bad-, drink- en spoelwater voor de arbei-dersbevolking zou hebben. Het gebrek aan zoet wa-
ter is trouwens ook in de tegenwoordige cultuurstreek
een groot nadeel. Tijdens mijn bezoek stonden er twee
suikerfabrieken en een koffiefabriek stil, alleen uit’ gebrek aan water. Men moet het nadeel van derge-
lijke stagnaties niet onderschatten. Door boringen en
oppompen zou daaraan misschien wel tegemoet te komen zijn, maar dat maakt de exploitatie duurder
en daardoor wordt de concurrentie moeilijker.
Aaneengesloten groote complexen goede gronden
treft men in de hooger gelegen streken niet aan. Al de stukken, die ik geloopen heb, werden door min-
1
derwaardige stukken en zwampen (moerasachtige ge-
deelten) d’oorsneden
Of deze moerassen te draineeren zijn, weet men
absoluut niet zeker en het zal noodig zijn, dat mén
tracht hieromtrent door vaterpassingen d& noodige
zekerheid te verkrijgen. Velen beweren
1
wel dat het
kan maar dergelijke uitspraken hë.rustei geen van
alle op metingen en getallen.
Mijn indruk van. de hooge gronden is, dat zij voor een cassavecultuur in het groot, ongeschikt zijn.
Hoogstwaarschijnlijk zou men deze ‘gronden maar
eenmaal kunnen beplanten en dan is het bij voorbaat reeds duidelijk, dat de cassave daardoor veel te duur
wordt, omdat de geheele ontginningskosten ten laste
van één oogst zouden komen.
Wat het oprichten van een cassave-fabriek voor de
verwerking van een hoeveelheid gaplek van 100.000
ton per jaar betreft, kan ik zeer kort zijn.
De fabriek zou aan een der groote rivieren gelegen
moeten zijn en wel boven de brakwater-zône. ‘Het feit
alleen al, dat zij zoo ver van het centrum zou moeten
liggen, heeft Vele moeilijkheden tengevolge.
Waar gebleken is, dat de cassave hoogstwaarschijn-
hk als grootcultuur niet loonend zou zijn, zou het
dus een vol]dscultuur moeten worden. De kleiiie plan-
ters zouden hun product van heinde en verre moe-
tea aanvoeren, waardoor het vermoedelijk veel te
duur zou worden. Zou men de fabriek meer naar be-
neden willen bouwen, dan zou, het water eerst gezui-
verd moeten worden, waardoor de kosten weer belang-
rijk zouden stijgen.
De gronden langs de Tempati, die mij als bijzon-
der geschikt voor de cassave werden afgeshilderd,
bleken bij onderzoek niet veel van de andere hoogere
gronden te verschillen. Vroeger is daar een cassave-
fabriek geweest, welke mislukt is, doordat het berei-dingswater absoluut ongeschikt bleek.
De gronden tusschen de Saramacca en de Nickerie
heb ik ditmaal niet bezocht, omdat mijn doel was
vooral de gemakkelijk bereikbare hoogere gronden,
die dicht bij het tegenwoordige cultuurcentrum ge-
legen zijn, te onderzoeken, terwijl de grondeii tas-
schen de zooe’.cn genoemde ri.vieren gelegen, meestal
ingepolderd moeten worden en de hooge gronden te
veel transport eischen.
Den Oorantijn zijn
wij
125 KM. opgevaren, verder
konden wij met een ondiepgaande motorboot niet ko-
men, hetgeen geen hoog idee van de bevaarbaarheid
geeft.
De hooge gronden, die ik daar gezien heb, waren
geheel van hetzelfde karakter, hetgeen ook niet
vreemd is, omdat al die gronden op dezelfde wijze
ontstaan
zijn.
Het is allemaal losse zandige grond
met weinig humus, die meer naar beneden een leem-
achtig karakter krijgt. Vaak hebben wij gezien, dat
de g±ond zoo los was, dat
hij
bij ,het nemen van mon-
sters van de grondboor afviel (erniet aan pakte). Er
zijn prachtige bosschen langs den Oorantijn en het is
jammer, dat er met die bosschen voorloopig niets an-
ders te. doen is, dan er hier en daar wat bruikbaar
hout uit te halen. Het idee om van die bosschen,
nadat men er het verkoopbare hout uit gehaald heeft,
op een goedkoope manier cultuurondernemingen te
maken, is op zijn zachtst uitgedrukt, zeer optimis-
tisch.
Al zal het plan, een cassave-fabriek in Suriname
op te richten, voorloopig terzijde gelegd moeten wor-
den, het ‘is toch niet onmogelijk, dat men voor de leve-
ring van cassave met Java zou kunnen concurreeren. Dit zal in de eerste plaats afhangen van de opbrengst
per eenheid van oppervlakte.
Wanneer men de cijfers – die hier en daar over de
productiviteit van den Surinaamschen bodem, wat
cassave betreft, gepubliceerd zijn – als juist aan-
neemt, dan ziet’ men, dat zij toch bij de resultaten, die men op Java verkregen heeft, ten achter staan.
De inspecteur van den Provincialen Voorlichtings-
dienst West-Java schreef den 14en September 11.:
,,Van den rooden grond, die een verweeringspro-
duet van den onderliggenden kalksteen is en tot de
arme cultuurgronden moet worden gerekend, werden
op sommige perceelen de ongekend hooge producties
verkregen van 800 pi’kol knollen per bouw.”
3
April 1929
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
327
Ten ‘einde de proclucties van Java en Suriname
met e1Iander te kunnen vergelijken, was het noodig
een flihk groot proefveld aan te leggen. Ovei dit
proefveld in een volgend artikel.
(Wordt vervolgd).
J
.
S.
C. KASTELYN.
BUITENLANDSCHE MEDEWERKING.
DIAMANTSLIJPERIJEN IN ZUID-AFRIKA.
De Heer E. Rosenthal te Johannesburg schrijft ons:
Een en zestig jaren nadat de eerste diamant, welke
den grootsten juweelen-delverijen op aarde het aanzijn
zoude geven, gevonden werd door zekeren O’Reilly
nabij Hopetown. aan de Oranje Rivier, worden thans
in Zuid-Afrika de eerste diamantslijperijen op groo-tere schaal opgericht.
Het zal menigeen, die niet op de hoogte is van
Zuid-Afrikaansche toestandep, verwonderen, dat een
land, hetwelk voor meer dan een halve eeuw de voor-
naawste producent ter wereld dezer edelsteenen is
geweest, eerst nu den tijd gekomen acht om een zoo
voor de hand liggende industrie als het bewerken
van diamant tei hand te nemen.
Niettegenstaande er diamanten gevonden worden
in de vroegere Duitsche Kolonie van Zuid-West-
Afrika, in den Congo, aan cle Goudkust en Britsch-
Guiana, enz., voorziet dé Unie van Zuid-Afrika in
85 püt. der totale wereldproductie.
De laatste statistieken wijzen aan, dat de produc
tie in de Unie van Zuid-Afrika het cijfer van
£ 1.2.32.308 voor 1927 bereikte. Sedert eenige maan-
den heeft de Regeering geen statistieken der op
brengst gepubliceerd om de
prijzen
bij verkoop niet
te drukken, doch heef t die publicatie de vorige maand
weder hervat. Voor September 1928 werden 90.334
karaat ter waarde van £ 252.079 aangegeven tegen
171.799 karaat ter waarde van £ 394.132 in October
1927. Tegenover zulke cijfers valt de waarde van
slechts £ 200.000 per jaar, als vertegenwoordigend
cle geheele productie aan geslepen steenen door de
tien hier bestaande diamantslijperijen, in het niet.
Hoe komt het dan, dat er tot dusverre niets meer
is gedaan en waardoor is de plotselinge verandering
te dien opzichte. ontstaan?
Het denkbeeld om de edelsteenen te slijpen ter
plaatse, waar die gevonden worden is geenszins
nieuw. Indië, hetwelk in vroegere tijden de voor-
naamstè producent was, bewerkte zelf hare eigen
edelsteenen alvorens Amsterdam en Antwerpen daar-
aan dachten, hoewel te oordeelen naar de ruwe be-
handeling, welke de Koh-i-noor onderging, de Hin-
doe-werkman zijn vak niet al te goed verstond.
Er is dus een precedent voor zulk een Zuid-Afri-
kaansch plan. Enkele der vroegere mijn-magnaten
hebben het deikbeeld wel eens overwogen, maar hun
belang was meer bij de ruwe steenen betrokken dan
bij de geslepen diamant. Zij waren bevreesd, dat
ruwe diamanten, die van de mijnen en .delverijen
worden gestolen, hun weg naar de slijperijen zouden
vinden, waardoor opsporing en identificeering der
gestolen goederen onmogelijk zouden worden. Een
ruwe diamant kan door experts, als komende van een
bepaalde mijn, geïdentificeerd worden. Dit nu is on-
mogelijk, zoodra de diamant geslepen is. Zij over-
wegen voorts, dat de ligging van Amsterdam en Ant-
werpen zoowel ten opzichte van Londen, waar hunne
verkoop-organisatie der ruwe steenen is gevestigd,
als ten opzichte van Amerika, Parijs en Duitschiand,
vanwaar de koopers van de geslepen diamanten ter
Amsterdamsche en Antwerpsche Beurzen komen, een
zoodanig gunstige ligging is, dat een stad in Zuid-
Afrika, ten gevolge van den grooten afstand nooit als handelscentrum voor bewerkte juweelen in aanmer-
king kan komen. Ten slotte zouden toch de in Zuid-
Afrika geslepen diamanten 6f naar Londen 6f naar
Amerika en het vaste land. van Europa gezonden
moeten worden om op het voordeeligst verkocht te
kunnen worden. Bij welke overweging dan al dadelijk
de vraag rijst, of de hoogere arbeidsloonen in Zuid-
Afrika niet den kostprijs van het geslepene onnoodi-
gerwijze zouden verhoogen.
Omstreeks 1909 echter begonnen te Johannesburg
tee
diamantslijpers diamanten te sljpen.
De Regeering der Unie moedigde de vestiging der
nieuwe industrie aan en maakte wetten – om die te
regelen, o.a. bepalend, dat elke bewerlcer van dia-
mant eene licentie of speciale vergunning daarvoor
moest hebben van de betrokken autoriteiten en
voortdurend onder toezicht zoude staan van het ,,dia-
mond detective department”, om te voorkomen, dat
koopers van gestolen diamanten 6f zelf sljpérs
zoU-
den zijn 6f de gestolen goederen aan de slijperijen
zouden verkoopen.
Op bescheiden, zeer bescheiden schaal, ontwikkel-
den de slijperijen zich totdat de laatste groote oorlog een nooit tevoren gekende industrieele ontwikkeling
van Zuid-Afrika te aanschouwen gaf. Hoofdzakelijk
vond natuurlijk de oprichting van nieue fabrieken
haar oorzaak in de moeilijkheid aan den import in
den weg gelegd door de onderzeebooten-campagne,
echter de algemeene industrieele vooruitgang bleef
niet alleen beperkt tot de industrie inhet algemeen,
maar betrof ook de mijnen en gaf het leven aan nog
niet bestaande industrieën.
Daardoor kwam ook de kwestie der diamant-slijpe-
rijen méer op den voorgrond.
Antwerpen was in Duitsche handen en de mijnen
van ,,De Beers Co.” werden stilgelegd. Het zag er dus naar uit, dat het tijdstip al zeer ongelukkig ge-
kozen was om aan de oprichting van diamantslijpe-
rijen in Zuid-Afrika te denken. Niettegenstaande be-
gonnen op dit oogenbhik enkele bekende Zuid-Afri-
kaansche politici de kansen voor de vestiging eener
locale diamantslijperj te overwegen.
Om zullcs aan te moedigen en op uitgebreider
schaal te kunnen beginnen, werd door het Parlement
in 1917 een wet aangenomen van vrij uitgebreide
strekking, waarbij voortaan een uitvoerrecht geheven
werd van 5 pOt. der waarde op ruwe of onbewerkte
diamanten en voorziening gemaakt werd voor het
oprichten en controleeren van meerdere diamant-
slijpers-werkplaatsen.
Deze goed bedoelde maatregel tot aanmoediging
miste zijn doel. Er werden niet noemenswaai’dig meer
molens opgericht. Derhalve werd in 1919 opnieuw
een wet door het Parlement aangenomen, waarbij
het uitvoei’recht tot 10 pOt. verhoogd werd, hetgeen
tezamen met andere kosten de locale industrie ede
preferentie van circa 12Y2 pCt. gaf. Hier dient te
worden opgemerkt, dat de export van geslepen dia-manten vrij van uitvoeri’echt is.- En toch bleven de
mijnen en verdere producenten er de voorkeur aan
geven hunne ruwe diamanten te exporteeren en de
10 pOt. ,,export duty” te betalen, eerder dan hunne
steenen in Zuid-Afrika te laten slijpen.
Er kwam echter na het eindigen van den grooten
oorlog eenige wijziging. Enkele vakkundige werklie-
den kwamen uit Nederland naar Zuid-Afrika, d:ie
zonder er veel ophef van te maken, enkele slijpmolens
in de steden opzetten. Ofschoon in de nabijheid geen
diamanten gevonden worden, vestigden deze slijpers
zich meestal in Johannesburg.
Door voorzichtig beheer en hard werken behaal-
den de meesten dezer immigranten succes en naar
mate de jaren voorbij gingen, importeerden zij van
tijd tot tijd andere werklieden om hen behulpzaam te zijn en namen ook wel een enkelen leerling aan,
maar hun aantal bleef gering en de waarde der ge-
slepen goederen bleef voor 1926 onder £ 42.000.
Door de ontdekking en de als delverijen beschik-
baar gestelde uitgebreide Lichtenburg alluviale dia-
mantvelden in 1925 en 1926 kwamen zeer g.roote hoe-
veelheden diamanten aan de markt. Tienduizenden
delvers boden hun vondsten te koop aan.
De lcwaliteit der diamanten van de Lichtenburg allu-
328
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
3 April 1929
v.iale delverijen is in het algemeen niet zoo goed als
bijvoorbeeld die der diamanten
;
welke te Kimberley,
Buitfontein, Jagersfontein en andere mijnen gevon-
den worden, maar zij’ werden in zoo groote hoeveel-
heden gevonden en varen van zoo verschillende
kwaliteit, dat cle cli amantslijpers te Johan nesburg en
elders daaruit voldoende diamanten, geschikt voor
hun bedrijf, konden verkrijgen.
Dientengevolge ontstoricl vrij plotseling en spon-
taan eene uitbreiding der locale slijperijen zonder
IR.egeeringshulp, behalve clan die der uitvoerrechten. Vergeleken met de groote diamantslijperiien, welke
in Nederland en België bestaan; waren en zijn die
in Zuid-Afrika nog van zeer geringen omvang. Maar
het merkwaardige was, dat zij ,,überhaupt” beston-
den. in aannierki ng nemende cle vroegere teleuistel-
lingen en cle pess.i.mistische beschouwingen, welke in
cle dagbladen verschenen naar aanleiding van de mis-
lukking der Engelsche slijperij van wijlen Sir Bern-
hard Oppenheimer, in den laatsten oorlog opgericht.
lElet aantal cli aman tbewerlcers vermeerderde hoofd-
zakelijk dodr immigratie, zooclat er thans enkele do’-
zijnen in c.irca 10 werkplaatsen. in Transvaal werk-zaam zijn. Deze verschaffen, behalve aan 12 princi-
palen werk aan 45 slijpers, 50 leerlingen en 17 an-
deren. Zij zijn.bijna allen te Johannesburg gevestigcL
ondanks cie pogingen van Kimberley en Pretoria hen
tot zich te trelcicen. Verschillende factoren werken
daartoe mccle. Ten eerste zijn in de Gondstad finan-
cieele faciliteiten gemakkelijker te verkrijgen, het-
geeii voor cle slijperijen zoo mogelijk nog van groo-,
ter belang is dan voor de cliamautkoopers. Verder
biedt Johannesburg met 300.000 inwoners meer le-
veusgemakicen aan de werklieden, die van Europa
komend gewoonlijk eene goede opvoeding hebben ge-
had ëu er dus cle voorkeur aan geven zich in het
groote bevolkings-ceiitrum van het land te vestigen. Dit puint schijnt wei te veel uit het oog te zijn verlo-,
ren door degenen, die de grootere werkplaatsen. te.
Kimberley hebben opgericht of nog willen oprichten.
in den loop van he’t jaar 1.028 vernam men ni. in
Zuid-Afrika met groote belangstelling, dat zekere.
heereu Roseustrauch en Korbf met de Regeer.ing
der Unie van Zuid-Afrika onderhandelden omtrent de vestiging te Kimbe.rley van een diamant-sljperj’
van veel grooteren omvang, dan een der reeds be-‘
staande slijperijen en daartoe steun van de Regee-
ring vroegen. De tegenwoordige nationalistische Re-,
geering, in wier programma aanmoediging en be-
scherming van locale industrieën een der hoofdpun-
ten is, voelde zich tot het denkbeeld aangetrokken’ in de hoop daardoor dearbeidskansen voor blanke
werklieden, te vergrooten. De heeren, die het denk-
beeld opperden, beweerden, dat zij de noodige erva-
rin.g in hun vak in Nederland en België hadden op-
gedaan en namen op zich tegen eene tegemoetkoming’
van cle zijde der ra-geering van £ 30,000, verdeeld oven
3 jaren, cciie slijperij te Kimberly te bouwen en in
te richten voor 50 werklieden met 40 molens en bin-
nen 5 jaren 500 leerlingen, geboren in Zuid-Afnika,
in het vak op te leiden en te bekwamen.
Zij ondernamen tevens voor eene waarde van
£ 100.000 aan diamanten geheel of gedeeltelijk te be-
werken gedurende het le jaar, £ 200.000 gedurende
het 2e jaar enz. . tot £ 500.000 gedurende het 5e jaar;
waarvan een bepaald percentage in elk geval volledig’ zal moeten afgewerkt worden.
Afval en haifbewerkte steenen onder 1 karaat ge-
wi cht mogen door concessionarissen uitgevoerd wor-
den gedurende de 5 contractjaren tegen een uit-
voerrecht varieerenci van. 2X2 pOt. der waarde voor
de eerste 2 jaren tot 5 pOt. voor de verdere 3 jaren.
De Reeeri’ng was dit plan gunstig gezind, vooral’
omdat liet bedrag van’ de gevraagde subsidie veel’
kleiner was dan wel ij vroegere gelijksoortige aaubie
(lingen. het geval was geveest, waarbij voor de ves-
tiging eener belangrijke ‘diamantsiijpe’s-iûdustii
ook veel grootere bedragen voor liet daartoe benoo-
digd kapitaal waren genoemd.
I)aarbij komt, dat cle plaats der vestigi rig – Kim-
l)erley —eene blijvende industrie hoog :noodig heef t,
omdat de stad economisch geheel ‘afhaulcelijk is van
liet bedrijf der :l)ianiant-mijneii uiteraard een be-
clnijf onclei
‘-
hevig aan groote fiuctuaties in verband
met cle verkoopimoge.lijkheden van grootere of klei-
nero hoeveelheden der geproduceerde diamanten.
Als cie productie te groot wordt worden de mijnen
eenvoudig gesloten of werken
01)
halve kracht, met
liet gevolg dat cle werklieden elders werk zoeken.
De voorgestelde overeenkomst ontmoette echter
stenice hestnijcli ng in cle i’ers en van de zijdé van een
deel der bevolking, waaronder de leiders der gnoote
diamantmijnen. Oolc in liet Parlement was een sterke
oppositie en het ontwerp-contract met cle heeren Ro-
senstrauch & Korhf, zoowel als de wet, welke dit con-
tract zoude ratificeenen, werd naar een ,,Select ‘Oom-
m.ittee of the Elouse of Assembly” verwezen ter
011-
,clerzoek en rapport.
Volgens gewoonte riep deze Commissie getui-
gen op ten ei ode hunne bezwaren tegen de voorge-
stelde overeenkomst naar voren te brengen. Een groot
aantal personen, voor liet meerendeel deslcuncligen in
den cl iamanthanclei, verschenen voor de Commissie.
Run cnitiek omvatte cle financieele draagkracht der firma, hare reputatie en qualificatie voor cle uitvoe-
rIng eener dergelijke onderneming, de geschiktheid
van Kinibenley als plaats van vestiging en de vraag’
of andere steden niet eerder daartoe in aanmerking
behoorden te komen, maar vooral de ongerechtvaar:
digcle begu nstiging van de firma boven cle reeds be-
staande klein.e slijperijen, clie liet zonder Regeenings-hulp moesten stellen.
intussciierc vroeg me.n zich af, hoe liet Diamant-
Syndicaat, de grootste iutonitei t op di amantgebi cd,
zich tegenover cle kwestie stelde. Zou de ,,De Beers
c.s. geen omlijnde politiek te clienopzichte heb-
ben?
De gruote belanghebbenden bij cle di amant-:i .ndustnic
laten gewoonlijk niet veel u:it over hun plannen, tot-
dat zij den tijd voor openbaarheid gekomen achten.
Maar tijdens de besprekingen in liet Parlement in het
afgeloopen jaar, werd bekend, dat de heeren Rosen-
strauch en Korbf eene mededingster hadden gekregen.
Er zoucle een. geheel onafhankelijke maatschappij
met een kapitaal van £ 1.000.000 gevormd worden,
welke een veel grooten fabriek (met 200 molens)
zoude oprichten, waarvoor het kapitaal door de
groote cli ainantmijn-maatschappijen zoude worden
verschaft. Deze maatschappij zoude geene Regeerings-
subsidie vragen en Si.r Ernest Oppenheimer, de voor-
zitter der De Beers Co. maalcte bekend, dat met den
bouw der fabriek onmiddellijk zoucle worden aan-
gevangen.
Deze bekend mak i.ng verwonderde ‘menigeen zeer,
omdat daaruit bleek, dat de meening. der Diamant-
Mijn-Maatschappijen eene wijziging had ondergaan
ten opziéhte der winst- of verlieskansen in liet be-
clnijf van Zuid-Afnikaausche di aman.tslijperijen.
De oppositie tegen de overeenkomst met Rosen-
strauch werd door dit aanbod versterkt: In de Pers
en. door het publiek werd de vraag besproken, waar-om Rosenstrauchi eeu.e subsidie van £ 30.000 zonde krijgen als anderen het er zonder wilden doen.
De Regeer.i ng wist echter haar voorstel tot liet
aangaan der overeenkomst met Rosenstraucli & Korbf
door het Parlement aangenomen te Icnijgen.
Maar men had niet gerekend met de m.oei.lijlcheden
verbonden aan het importeeren van cle toch zoo nee-
dige bekwame Europeesche diamantbewerkers. Het
bleek, dat cle leiders der industrie te Amsterdam en
Antwerpen niet goedschiks wilden medewerken om
de pogingen te doen slagen waardoor de diamant-
industrie ‘uit Amsterdam en Antwerpen van daar
naar Zuicl-Afrilca zoude kunnen verplaatst worden.
– De Diamant-Werkers Bond in Nederland en België
verbood zijn leden naar Zuid-Afrika te gaan om al-
daar “iii ‘cle nieuwe fabriek te’ werken. De heer Henri
3 April 1929
ECONOMISCH-STATISTISCHE BËRICHTEN
329
Polak, cle Voorzitter van den Bond, verklaarde, dat de
Regeeririg der Unie door liet aangaan van het contract
met Rosenstrauch & Korbf. met ,,u.nfaire” middelen
aan de Europeesche slijperijen coiicurrentt.e deed en
zou d het wach twoord iii t
,,Ni
et naar
ZIJ
td-A.frka”.
Toen dit hier te lande bekend werd, verwonderde
men zich ten zeerste over deze onverwachte oppositie
en schreef clie toe aan cle vrees van Nederland voor
concurrentie. De heer Polak bestreed die bewering
en gaf voor zijne houding als eenige reden op, de
ongerechtvaarcligcle bevoordeeling der heeren Rose.n
strauc1i & Korbf. Of hij daarmede wil te kennen ge-
ven, dat cle Bond zich niet zal verzetten, wanneer en-
kele hunner leden willen gaan werken bij de groote
slijperij die de ,De Beers
Co
alsnog te Kumberiey
wil oprichten, dient te worden afgewacht.
De heeren Rosenstrauch & Korhf beweren, zich
over de ondervonden tegenwerki.og niet ongerust te
maken. Zij begonnen de gebouwen voor hunne fa-
briek op te richten en hunne molens op te stellen,
waarbij cle Staclsraad van .Kimberley hen steunt met
het daarvoor benoodigcle terrein ter beschikking te
stellen en arbederswonngen te bouwen. Er komen
ook uit België enkele slijpers met hunne gezinnen, al
schijnt het getal 50 nog niet te zijn beeikt.
De bonen, welke deze dianiantbewerkers hier ver-
dienen bedragen tusschen de £ 40 en £ 50 per maand..
Er bestaat twijfel of die bonen w’erkelijk gunstig
afsteken tegen die, welke een bekwaam vakman in
Amsterdam of Antwerpen verdient, als men alle om-stand igheden, vooral het verschil in levensstandaard
en. levenswijze in aanmerking neemt.
:De vraag of cle Zuid-Afz ikaansche jeugd zich ge-
makkelijk tot goede en betrouwbare diamantbewer-
kers zullen laten Opieid.eLi is evenmin gemaklceiijk te
beantwoorden.
aa:r zelfs nis mcii er in slaagt hier een diamant-
bewerkers-i.nd ustri e op grooteie schaal te vestigen,
mag niet uit het oog verloren worden, dat de afge-
werkte goederen hier te lande zoo goed als geen
iiark t vinden en ten verkoop naar cle tegenwoordig
bbstaancle centra van den diamanthandel moeten wor-
den gezonden. De
praktijk
zal moeten uitwijzen of de
hooge slijpkosten gecompenseerd worden door de pro-
teclie van het uitvoerrecht van 1.0 pOt. op de waarde
der ongesiepen goederen.
in ieder geval
is
liet voor Nederland en met name
voor cle Amsterciamsche diamant-industrie zaak met
groote aandacht de verdere ontwikkeling dezer in-
teressante kwestie te blijven volgen.
AANTEEKENINGEN.
Rede van den Voorzitter der Nederiandsche
Reeders-Vereeniging.
Op
de jaarlijksche algemeene vergadering der Ne-
clerla.nclsehe Reeders-Vereeniging, welke 27 Maart il.
is gehouden, heeft de voorzitter, de heer J. B. vaia
der Houven van Oordt, een rede uitgesproken, waar-
aan het volgende is ontleend.
Onder dc moeilijkhecleu:i, clie het scheepvaartbecirijf druk.
ken, is in liet Jaarverslag ook vernield cle stelselmatige he-
schernnngspolitiek, die in vele landen gevolgd wordt en
die leidt tot subsiclieering in verschullencie vormen, hetzij
van cle nationale scheepvaart, hetzij van den nationaleum
scheepsbouw, hetzij van beide. – Het is niet ‘oor het eerst, dat dit punt in outs midden aan Je orde is gesteld. Immers reeds in zijn op 21 Februari 1923 uitgesproken rede heeft
mijn voorganger IJ een uitvoerige schets gegeven van de
rnissta.uuden op dit gebied en vait de daarvan te verwachten
nadeelcum. – In cle iimmiciclels verl.00pen jaren is het kwaad
nog belangrijk verergerd en in tal van landen wordt voort.
durend om itteer bescherming voor cle nationale schcepvae rt
gecocpeu.t. – De Voorzjtter der Belgische Reedersvereeni.
ging, Senator Dens, hield nog slechts enkele weken geleden
eelt vurig pleidooi in den Senaat, ten hetooge, (lat de J3el-
gische scheepvaart nooit de haar toekonmende positie zal
kunnen verkrijgen, indien niet de Regeering overgaat tot
krachtigen financieeleuj steun. De Voorzitter ‘aui onze
Arnenikaauusche zuusteivereenigitig bepleitte nu pas een sub-
siclie vait $ 90000.000 aan de handelsvloot, in het bijzonder
out dle tramnpvloot te oi.utwik.kelen.
Bij de beschouwing over de aanstaande conferentie
te Londen tot herziening van de Veiligheidseonven-
tie van 191.4, die in werkelijkheid nooit is uitgevoerd,
wordt liet volgende opgemerkt:
liet eenige
i)lttlt
vaarover een vrij diepgaand verschil
van inzicht bestaat betreft de eischen op het gebied van cle
diaadlooze telegraphie en dat niet zoozeer voor wat aan-
gaat de vraag, welke schepen radio moeten voeren –
daarover zal men het ten slotte wel eens worden – maar
1
speciaal voor wat betreft de vraag in hoeverre cle radio.
. immstillatie ook dienstbaar moet gemaakt worden aan het
t ‘crleenen vau hulp aan andere in nood verkeereacle sche.
pett, een vraag die uiteraard alleen practische beteekenis
heeft voor clie schepen, welke niet beltooreit tot de iste of
2dle categorie, bedoeld in het bij de Wasjmiimgton coitventie
behoorend Reglement.
.l3ij cle behandeli tig van dit onderwerp in cle as. confe-
rcuitie zullen vaarschijnlijk evenzeer aller]ei stroomiugen
naar voren konmen. Amerika gaat daarbij ongetwijfeld het
verst. Naar blijkt uit het officieele rapport in zake de
,,’estnis” en naar mij ook van andere zijde verzekerd is,
, zal door Amerika de venscli nagestreefd worden, dat aan
alle zeeschepen, onverschillig van welke grootte, en ouver-
sclullig of het vracht, of passagiersschepeu zijn, cle ver-
pliehting worde opgelegd radio te voeren en zich zoodanig
in te richten dat zij ccii doorloopencleut luisterdieumst kun-
nen uitvoeren.
lii de geheel tegenovergestelde richting gaan het verst
de noordelijke landen van Europa, die van liet principe
uitgaan, dat aan gewone vrachtschepen – clie cle kosteut
daarvan volgens hen ook niet zouden kuit ten dragen –
geen rol behoort te worden toebedeeld bij dc zorg voor de
veiligheid van andere schepeit.
Tiisschen deze twee uitersten liggen uiteraard allerlei
]tuanceit en de coutfereuttie zal moeten trachten een mid-
dlenweg te vinden, clie eeuerzijcls afdoende waarborgen biedt
voor de veiligheid ter zee, eit anderzijds aan de scheep-
vaart geen lasten oplegt, clie eeouom:ttisch gesproken, niet
kuutnen gedragen worden.
Het door
OILS
als recdersorganisatie tegenover dit vraag-stuk ingenomeit standpittit is U bekend. Het werd verleden jaar vOör de Intertiatiotial Shipping Conference te Londen
behandeld in de dlaarvoor benoentde speciale contmissie,
bestaautdc uit vertegeïtwoordigers zoowel van de lijubedrij-veut als van cle algemeene vrachtvaart. De commissie sprak
zich daarbij iii ulezen zin uit, dat ook voor gewone vracht-
schepen, voor zoover zij van radio moeten ziju voorzien,
in het belang van de veiligheid een beperkte luisterplicht
zou kuunen worden aattvaarcl, desgewenscht te vervangen
door een auto-alarntsignaal. – Na de besprekingen te Lon-
den is dit nader in (lezer voege gepreciseerd, (lat bedoelde
verplichting niet zou behooren te worden opgelegd aan
schepen beneden 3000 bruto ton, uit overweging, dat voor
deze categorie vati schepen de kosten wellicht te zwaar
zoutcleu drukken.
J3ij cle aanvaarding van het hier weergegeven standpunt
heeft ciczerzijds mccle gewogen – eut itet schijnt van be-
lang hierop ttog eens cle aandacht te vestigen – dat reeds
in cle conventie van 1914 voorzien werd, dat na verloop
van een kort overgaugstijclperk de verplichting tot het uit-
voeren van een uitgebreiden lutisterdieitst voor alle schepen
ett voor alle belangrijke trajecten zoit in werking treden.
Als vaststaand werd clezerzijds aangeutomeut, dat men iii
dit opzicht in 1929 niet minder ver zou kunnen gaatt dart
reeds iii 1914 werd voorzien.
Wij zullen nu mnoeteut .afwachten wat cle resultaten zul
len zijn van cle weldra aaumvangende besprekingen titsschett
de gedelegeercleuu der diverse Gouvernententen. – Maar dit
staat wel vast, dat zij u’oor cle veiligheid ter zee nooit
datgene zullen kttn t:leui bereiken, wat i nderclaacl bereikbaar
is, iutclieti zij er niet iii slagen een uitweg te vinden uit
cle impasse, waarin cle Wcishi uigton Conventie ons gebracht
lteeft dloor cle eischen voor Itet eentvoudligstc radiocertifi-
caat outnoodig hoog op te voeren, d.w.z. door daarvoor als eriteniunt aan te nemen hetgeen gevorderd wordt voor den
ittternationa]ett dienst ‘att het openbaar verkeer. – :Die
opvoeritig – vaartegeti Onze Nedlerlauldsche delegatie des-
tijds vruchteloos heeft gewaarschuwd – dlwingt tot het
untsluitend gebruik van telegra fisten, clie aan veel hooger
eisclten beantw
–
oordeui (lan voor den scheepsdienst noodig
zou zijn en staat daardoor in den weg aan de in het be-
lang vaut cle veiligheidl ter zee toch zoo hoogst gcwenschte algemeene doorvoering van cle clraacllooze telegraphie.
ic
15C
1200
1150
i
SCFI
1
JANUARI
FEBRUARI
MMRT
–
-fr
330
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
3 April 1929
HET PRIJSVERLOOP VAN GROOTHANDELS-
ARTIKELEN GEDURENDE HET EERSTE KWARTAAL
VAN 1929.
1.
Het statistisch overzicht van groothandeisprijzen,
dat sinds Augustus van het vorige jaar wékelijks
door ons in cle rubrielc Marktberichten wordt gepu-
bliceerd, zal met ingang van dit nummer een kleine
uitbreiding ondergaan.
Hoewel deze statistiek een goed beeld geeft van
het prijsverloop van de voornaamste roothandels-‘
artikelen, is het niet van belang ontbloot de prijs-
variaties grafisch voor te stellen en tegelijkertijd
hierbij een kort overzicht te geven van de voornaam-
ste oorzaken, clie de prijsveranderingen hebben te
–
weeggebracht. Uiteraard is hierbij .gestreefd naar
een zekere kortheid, aangezien voor de details ver-
wezen wordt naar de wekelijksche of tweewekelijk-
sche marktberichten, voorzoover
zij
in dit tijdschrift
worden gepubliceerd. –
Het ligt in onze bedoling dit grafisch overzicht
kwartaalsgewijze
01)
te nemen, waardoor. de lijnen,
die het
prijsverloop
voorstellen, allengs een grootere periode zullen omvatten, zoodat in het begin van het
volgend jaar dit grafisch prijsverloop van het ge-
heele jaar 1929 volledig zal zijn en er aanleiding kan
bestaan; deze met vroegere jaren te vergelijken. Ten einde evenwel reeds nu een
gemakkelijke
ver-
gelijking mogelijk te maken, treft men hieronder aan
de prjsstatistiek, die anders achter in ons nummer
wordt opgenomen. Ten slotte wijzen wij er nog op,
dat de curven tot en met 25 Maart loopen, den datum,
die correspondeert met het onderstaande statistische
overzicht.
TARWE.
In de eerste weken van Januari deed zich
zeer sterk de druk gevoelen, welke uitging van de
uitstekende resultaten der oogsten in Argentinië
en Austraïië. Argentinië had zelfs een grootereiï
oogst dan ooit tevoren, terwijl de opbrengst in Aus-‘
tralië
vrijwel
dezelfde was als die van de grootste
tot nog toe voorgekomen jaren. Tezamen met de. hui-
tengewoon groote hoeveelheid tarwe, welke in Canada
voor uitvoer beschikbaar was en het eveneens aan-
zienlijke overschot van de Vereenigde Staten brach-
;
ten deze oostën van het Zuidelijk halfrond de zeker-
heid, dat in de uitvoerlanden in dit seizoen veel meer
tarwe beschikbaar is dan de invoerlanden zullen noo-
dig hebben. Dit alles had in het begin van het jaar
lage prijzen ten gevolge met zeer weinig vraag. Op
het verlaagde prijspeil verbeterde echter in de tweede
helft van Januari de kooplust, zoodat een hooger
prijsniveau kon worden bereikt, hetwelk tot aan het
midden van Februari gegolden heef t. Geregelde zaken
naar Br i tsch-Indië, voornamelijk in Australische
tarwe, steunden de markt evenals ook vraag van
Japan en China. Naar deze niet-Europeesche landen
werd voortdurend zeer veel meer verscheept clan in
het vorige jaar. Als nieuwe oorzaak
cor prijsstijging
liet zich omstreeks half Februari cle hevige koude
in Noord-Amerika en Europa gelden, waarvan schade
aan het te: velde staande wintergraan werd verwacht
en speciaal in Noord-Amerika was de daardoor ver-
oorzaakte
prijsstijging
vrij belangrijk. Argentinië
echter verhoogde zijn prijzen slechts weinig en ge-
bruiIçtd de door de vaste Noord-Amerikaansche mark-
ten geboden gelegenheid om flinke hoeveelheden
tarwe naar Europa af te zetten. Na het einde der
koude werd het steeds waarschijnlijker, dat zoowël
in Noord-Amerika als in Europa het wintergraan
den winter beter was doorgekomen dan men verwacht
had en geleidelijk zijn de prijzen weder ingezakt, t6t zij zich omstreeks 20 Maart weder bevonden op het-
zelfde peil als in de eerste helft van Februari. Met
vermindering van den Europeeschen ondernemings-
lust heeft de
prijsdaling
daarna nog verderen voort-
gang gemaakt, omdat de overvloed van tarwe, welke
STATISTISCH OVERZICH1
TARWE
Hard Winter
No.2 loco
Rotterdam!
Amsterdam
per
o
K.G.
–
RO.00E
AmericanNo.2
2
)
loco
Rotterdam
per 100 K.O.
MAIS
La Plata
loco .R’dam!A’dam
per 2000 K.O.
GERST
Amei.No.23)
loco
Rottërdam
per
2000 K.O.
LIJNZAAD
La Plata
loco
R’damlA’dam
per 1960 K.G.
STEENKOLEN
Westfaalschel
Hollandsche
bunkerkolen,
ongezeefdf.o.b.
R’damjA’dam
per 1000 K.G.-
PETROLEUM
Mid. Contin.
Crud
33 t/m
33.90
Bé
S.
g.
per barrel
IJZER
Cleveland
Foundry No.3
tol,.
Middlesbrough
per Eng, ton
KOPER
Standaard
Locoprijzen
Londen
per Eng. ton
II.
0
10
ii.
°Io
f1.
01
f1.
0
10
fi
010
f1.
0
10
$
0
10
Sh.
0
10
£
0
10
Jaargemidd. 1925
17.20 100,0
13,07
5
100,0
231,50
100,0
236,00
100,0
462,50
100,0
10,80
100,0
1.68
100,0
731-
100,0
62.116
100,0
1926 15,90
92,4
11,75
89,9
174,25
75,3
198,75
83,4
360,50
77,9
17,90
165,74
1.89
112,5
8616
118,5
58.11- 93,5
lanuari
1927
15,22
5
88,5
12,50
95,6
165,00
71,3
222,25 94,2
362,50
78,4
13,35
123,7
1.75
104,2
8516
117,3
55.716
89,2
lebruari
15,225
88,5
13,05
99,8
167,00
72,1
230,00
97,5 373,75
80,8
12,10
112,0
1.70
101,2
8316
114,4
54.161- 88,3
Maart
15,05
87,5
12,70
97,1
164,50
71,1
219,25
92,9
354,75
76,7
11,25
104,2 1.26
75,0
811-
111,0
55.171-
89,9
pril
14,80
86,0
12,82
5
98,1
173,00
74,8
237,50
100,6
351,50
76,0
11,00
101,9
1.22
72,6
801-
109,6
55.216
88,8
ei
15,75
91,6
13,57
5
103,8
172.75
74,6
258,25
109,4
373,75 80,8
10,95 101,4 1.22
72,6
74/-
101,4
54,141-
t8,1
luni
15,60
90,7
13,20 101,0 175,25
75,8
246,00
104,2
372,75 80,6
11,00
101,9
1.22
72,6
7
0!-
95,9
54.216
87,2
juli
15,10
87,8
12,05
92,2
171,50
74,1
235.75
99,9
367,75 79,5
11,10
102,8
1.22
72,6
7
01-
95,9
53.19j-
86,9
Augustus
14,87
5
86,5
11,45
–
87,6
178,50
77,1
252,50
107,0
368.25 79,6
11,05 102,3
1.22
72,6
691-
94,5
55.516
89.0
September ,,
14,70
85,5
12,15
92,9
179,50
77,5
233,25 98,8
369,50 79,9
10,90 100,9
1.22
72,6
651-
89,0
54.131-
88,0
October
,,
13,725
79,8
11,45
87,6
178,75
77,2
230,50
97,7
359,00 77,6
10,90 100,9 1.22
72,6
651-
89,0
55.51-
89,0
November
13,45
78,2
12,125
92,7
184,75
79,8
233,25 98,8
349,75
75,6
10,65
98,6
1.22
72,6
651-
89,0
59.11-
95,1
December
13,40
77,9
12,57
5
96,2
201,00
86,8
246,25
104,3
348,25
75.3
10,60
98,1 1.22
72,6
651-
89,0
60.21-
96,8
nu ari
1928 13,50
78,5
12,70
97,1
207,50
89,6
247,75
105,0
361,00 78,0
10,30
95,4
1.22
72,6
651-
89,0
62.-!-
99,9
ebruari
,,
13,80
802
12,87
5
98,5
226,50
97,8
243,75
103,3
361,00
78,0
1 0,00
92,6
1.21
72,0
651-
89,0
61.121-
2
99,2
Maart
,,
14,60
84,9
14,00
107,1
240,75
104,0
255,75
108,4
350,75 75;8
9,95
92,1 1.19
70,8
6516
89,7
61.316
98,6
April
,,
15,30
88,9
14,97
5
114,5
239,50
103,5
261,00
110,6
358,25
77,5
10,05
93,1
1.19
70,8
661-
90,4
61.1416
99,4
Mei
15,30
88,9
15,47
5
118,4
238,50
103,0
260.75
110,5
372,00
80,4
10,60
98,1 1.19
70,8
66/-
90,4
62.151-
101,1
luni
,,
14,37
5
83,6
14,27
5
109,2
234,00
101,0
252,50
107,0
365,25
79,0
10,10
93,5
1.19
70,8
661-
90,4
63.17/-
102,9
Juli
”
1425
82,8
13,07
5
100,0
246,75
106,6
241,00
102,1,
359,75 77,8
10,10
93,5
lig
70,8
661-
90,4 62.181- 101,3
Augustus
1200
69,8
12,62
96,6
214,75
92,8
226,75
96,1
350,75 75,8
10,05
93,1
1.21
72,0
661-
90,4
62.1016 100,7
September
»
11,65
67,7
11,57
88,5
198,75
85,9
198.25
84,0.
350,75 75,8
10,00
92,6
1.21
72,0
661-
90,4
63.81-
-102,1
October
,,
12,27
5
71,4
12,27
93,8
218,50
94,4
189,50
80,3
366,00
79,1
9,95
92,1
1.19
70,8 661-
90,4
65.12/-
105,7
November ,,
I2,325
71.7
12,07
5
92,4
227,25
98,2
185,50
78,6 386,25
83,5
10,20
94,4
I.I8
70,2
661-
90,4
67.18/-
109,4
December
,,
12,30
71,5
11,90
91.0
220,25
95,1
180,50
76,5
373.75
80,8
bIO
93,5
1.18
70,2
661-
90,4
70.31-
113,0
nuari
1929
12,35
71,8
12,20
93,3
231,50
100,0
194,25
82,3
365,00
78,9
10,10
93,5
1.16
69,0 661-
90,4
75.1016
121,7
rebruari
,,
12,72
5
74,0
12,65
96,7
236,00
101,9
94,75 82,5
357,25
77,2
12,90
119,4
1.11
66,1
66/6
91,1
78.-/6
125,7
Maart
,,
12,65
73,5
12,62
5
96,6
233,00
100,6
191,75
81,3 359,00
77,6
12,00
111,1
1.11
66,1
‘
671-
91,8
89.8/-
144,0
2 April
12,60
73,3
11,90
91,0 222,00
95,9
181,00.
76,7
361,00
78,0
11,15 103,3
1.11
66,1
67/6
91,8
6
95,716 153,6
1)
Men zie voor de toelichting op dezen staat de nummers van 8 en IS Augustus 1928 (No. 658 en 659) pag. 689/90 en 709.
5)
= Western vôôr de invoering van
* Manitoba No. 3.
t
Zuid-Russische.
3
April 1929
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
331
in de exportlanden aanwezig is, zich weder in ver-
sterkte mate deed gelden, naarmate in Canada de
vrees voor een groot overschot aan het einde van het
seizoen toenam. Aan het einde van het kwartaal be-
vonden de tarweprijzen aan de termijnmarkten te
Chicago en te Winnipeg zich nog slechts eenige per-
centen boven die van het begin van Januari, evenals
ook te Buenos Aires en Rosario. In de noteeringen,
clie wekelijks in dit tijdschrift verschijnen, kwamen
al deze prijsbewegingen slechts gedeeltelijk tot uiting,
omdat die noteeringen betrekking hebben op tarwe
uit de Vereenigde Staten, waarvan in de laatste
maanden de prijzen gewoonlijk hoven export-pariteit
werden gehou dcii.
ROGGE.
Rogge van overzee speelt in dit seizoen in de Euro-
peesche invoerlanden slechts een beperkte rol, omdat
Noordwestelijk- en Centraal-Europa zelf uit hun
eigen oogsten over een overvloed aan rogge beschik-
ken en slechts voor
bijzondere
doeleinden buitenland-
sche rogge behoeven. Deze wordt voornamelijk be-
trokken uit Argentinië, doch de hoeveelheden zijn
aanzienlijk kleiner dan in het vorige jaar, hetgeen tevens verband houdt met het feit, dat in vergelij-
king met de tarweprijzen het prijsniveau voor over-
zeesche rogge hoog is. Uit Noord-Amerika vinden
slechts zeer weinig exportzaken van rogge plaats,
hetgeen niet slechts aan de groote Europeesche oog-
sten is toe te schrij.en, doch eveneens aan den be-
trekkelijk klein en oogst in de Vereenigde Staten, en
de onbevredigende kwaliteit van het grootste gedeel-
te der Noord-Amerikaansche rogge. De
prijzen
voor
buitenlandsche rogge hebben gewoonlijk slechts wei-
nig gefluctueerd, behalve dat Argentinië nu en dan
in periodes van toenemend aanbod tot dalenden prijs aan (le markt was, hetgeen dan tot eenige toeneming
(Ior zaken naar Europa 11eeft geleid.
–
MAIS.
Voor maïs heeft de markt vrijwel gedurende de ge-heele 3 eerste maanden van het jaar teleurstelling ge-wekt wegens onbevredigenden kooplust in de invoer-
landen. De vraag heeft sterk geleden onder de lage
prijzen van broodgraan en van Noord-Amerikaansche
voergerst, welke bij het betrekkelijk hooge prijspeil
voor maïs den afzet van deze graansoort belemmer-
den. Dat dit aanvankelijk niet tot prijsdaling voor
maïs heeft geleid, vond zijn oorzaak in de terugkoo-
pen door Amerikaansche exporteurs van contracten,
welke in den herfst op verscheping in de eerste maan-
den van het jaar waren afgesloten, alsmede in af-
nemende Argentijnsche voorraden en klachten om-
tient droogte in Argentinië, *elkë daar tot slechte
vooruitzichten voor den nieuwen maïsoogst leidde.
In verband met deze op de
waarschijnlijkheid
van
prijsstijging wijzende statistische positie van het arti-
kel, gingen importeurs in Europa telkens weder tot
inkoopen over, hetgeen dan dikwijls tot teleurstelling
leidde, wegens de onvoldoende vraag en daardoor
telkens weder veroorzaakte
prijsdaling,
al wks deze
gewoonlijk dan ook niet groot. In Februari
zijn
ech-
ter de
prijzen
in Noord-Amerika vrij wat bégonnen
245-
240-
235-
230
225-
220-
215
JNUAJI
FESQUAQI
MAART
te dalen en al spoedig werd Noord-Amerikaansche
mais weder aangeboden beneden de prijzen, waarop
vroeger afgesloten contracten kort te voren aan de
exporteurs waren terugverkocht. Tevens verbeterden
wegens regenval de Argentijnsche oogstvooruitzich-
ten en nieuwe Platamaïs kwam telkens goedkooper te
koop. Dit alles heeft er ook toe geleid, dat ondanks
kleine Argentijnsche voorraden en geringe naar
Europa onderweg zijnde hoeveelheden, de sterke prijs-
stijging van het vorige jaar zich niet heeft herhaald.
Steeds bleken, zoowel in Engeland als in Nederland
en ook, zij het dikwijls in wat mindere mate, in an-
dere Europeesche landen, de aanvoeren te groot voor
de behoefte. Overal en speciaal in Duitschiand was
het maïsverbruik zeer veel kleiner dan in het vorige
‘AN GROOTHANDELSPRIJZEN’)
TIN
locoprijzen
Londen per
Eng. ton
KATOEN
for Middling
locoprilzen
New Y’ork
per Ib.
WOL
gekamde
Merino, 648 Av.
1
loco
Bradford
per Ib.
J
Australische,
‘CrossbredColo-
WOL
gekamde
Australische,
nial Carded,
50’s Av. loco
Bradford per Ib.
RUBBER4)
Standaard
Ribbed Smoked
Sheets
loc1i1en
per Ib.
SUIKER
Witte kristal- suiker loco
R’damjA’dam.
per 100 K.G.
KOFFIE
Robusta
Locoprijzen
Rotterdam
per
1(
K.G.
THEE
An. N.-I. theev.
A’dam gem. pr.
Java- en Suma-
tratheep.’J3K0.
Indexcijfer
v(h. Centr. B.
v. d. Stat.,
herleid
van 1913= 100
tot 1925= 100
Indexcijfer
van The Economist,
herleid
1927
=
100
tot 925= 100
£
0
10
$
cts.
°Io
pence
0
10
pence
0
10
Sh.
010
II.
0
10
cts.
0
10
cts.
°/o
261.171-
100,0
23.25
100,0
55,00
100,0
29,59
100,0 2111,625 100,0 18,75
100,0
61,375
100,0
84,5
100,0
100,0 100,0
290.1716
111,1
17.55
75,5
47,25
85,9 24,75 83,9
21-
67,4
17,50
933
55,375 90,2
94,25
111,5
93,2
103,8
299.1316
114,4 13,45
57,5
45,00
81,8
25,25
85,6
117,375
54,4
22,00
117,3
50
81,5
71
84,0 93,5
98,6
309.816
118,2 14,15
60,6
46,25
84,1
26,00
88,1 117,125
53,7
21,125
112,7
48,75
79,4
71,25
84,3 94,2
100,7
312.151-
119,4
14,25
61,3
47,75 86,8 26,50
89,8
118,25
56,8
20,62
5
110,0
48
78,2
70
82,8 92,9
99,0 304.11-
116,1
14,75
63,4
47,50 86,4 26,25
89,0
1(7,875
55,8
20,25
108,0
48
78,2
72,25
85,5
.
92,3
98,4 295.121-
112,9
16,15
69,5 47,00
855
26,00
88,1
117,75
55,4
20,25
108,0
47
76,6 86,5
102,4
93,5
100,1
296.9/6
113,2
16,85 72,7
47,25
85:9
26,00
88,1
116
50,5
18,37
0
98,0
47
76,6
81,25
96,2
96,1
1005
289.1516
110,7
17,90
77,0 48,50
88,2
26,50
89,8
114,75
47,0
18,62
5
99,3
47
76,6
84
99,4 97,4
100
:5
292 -(6
111,5
19,70
84,7
48,50
88,2
26,50
89,8
115,25
40,8
18,50
98,7 45,375 73,9
–
–
96,1
102,2 287.1216 109,8
22,05
94,4 50,00 90,9
26,50
89,8
1
1
4,25
45,6
17,87
6
95,3
44,25
72,1
94,5
111,8
96,8
101,3
264.2(6
100,9
20,65 88,8 50,25
91,4
26,75
90,7
1(4,375
46,0
16,875
90,0
45,25
73,7
93
110,1
96,8
100,3
264.416
100,9
20,25
87,1
52,25 95,0 28,50
96,6
116,5
51,9
17,25
92,0
46
74,9
96
113,6
97,4
99,4
266.1316
101,8 19,70
84,7
51,50
93,6
28,75
97,3
117,75
55,4
17,870
95,3 46 74,9
89,25
105,6
97,4
99,0 255.11-
97,4
19,25
82,8 53,00
96,4 29,75
100,8
1/7,25
54,0
17,37
5
92,7
46 74,9 84,5
100,0
98,7
97,6
233.1016
89,2
18,35
78,9 54,75 99,5 31,75
107,6
113,75
44,2
16,75
89,3
46
74,9
79,5
94,1
96,8
98,4
233.1716
89,3
19,35
83,2 55,00
100,0
33,25
112,5
1(0,75
35,8
16,875
90,0
47
76,6
79
93,5
98,1
99,6
234.61- 89,5
20,65
88,8 54,50
99,1
33,00
111,9
-19,375
26,3
16,875
90,0
47
76,6
74,25 87,9
98,?
101,4
230.131-
88,1
21,55
92,7
54,25 98,6 32,25
109,3
-19
25,3
16,625
88,7
48,25
78,6
78,25 92,6
98,1
101,3 218.816
83,4
21,35 91,8 55,50
100,9
31,75
107,6
-j9,25
26,0
15,75
84,0
49
79,8
73,25
86,7
98,7
99,5
211.191-
80,9
21,75 93,5 53,00
96,4
31,25
105,9
-19,25
26,0
15,50 82,7
49,875
81,3
71,25 84,3 95,5
97,7
211.181-
80,9
19,30
83,0 51,75
94,1
30,00
101,7
-19,25
26,0
16,00
85.3
51,875
84,5
67,75
80,1
92,9
96,6
214.716
81,9
18,55
79,8
47,00
85,5
29,00
98,3
-18,5
23,9
15,87
5
84,7
52,75
86,0
70,25
83,1
93,5
95.7
221.191-
84,8
19,45
83,7
46,25
84,1
27,25
92,4
-18,8
24,7
14,625
78,0
53
86,4
73
86,4
94,2
95,8
232.1016
88,8
19,90
85,6
47,25 85,9
27,50
93,2
-18,625
24,2
14,00
74,7
53
86,4
75,75 89,6 95.5
96,3
228.81-
87,2 20,45 88,0 46,25
84,1
28,00
94,9
-/8,5
23,9
13,925
74,3
51,75
84,3
76.5
90,5 95,5
222.716
84,9
20,20
86,9
46,75
85,0 28,75
97,3
-19,875
27,9
13,716
73,5 53,125
86,6 77,25 91,4 94,2 222.111-
85,0
20,10 86,5 44,25 80,5
27,75
94,1
t!-
33,7
13,375
71,3
54
88,0 74,25 87,9 94,2
221.016
84,4
21,25
91,4
44,00 80,0
27,50
93,2
110,125
34,0
13,50
72,0
54
88,0
72,75
86,1
219.1216
83,8
20,95
90,1
-111,25
31,6
13,75
73,3
54
88,0
Ie huidige officieele noteeringswijze (jan. 1928)
0
)
rMalting vOér de invoering van de huidige offic. noteeringswijze (jan. 1928).
4)
Jaar- en maandgemiddelden afgerond
op
1/
pence.
5)
1 April
332
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
3 April 1929
jaar. In de eerste helft van Maart is aan de Argen-
tijnsche termijnrnarkten een flinke prijsdaling tot
stand gekomen, warvan de invloed zich ook aan
Noord-Amerika mecledeelde en in de laatste helft der
maand :is daar het prijspeil zelfs zeer aanzienlijk ge-
daalci. De maïsoogt
in
Argentinië vindt dit jaar bui-
tengewoon vroeg plaats, hetgeen tot zeer vroege ver-
schepingen van nieuwe Platamaïs heeft geleid. De
vraag voor spoedige nieuwe Platamaïs is reeds ge-
ruimen tijd slecht, hetgeen daarvoor voortdurende)
prijsdaling veroorzaakte, die aan het einde van het
kwartaal nog ni.et
tot stilstand scheen te zijn geko-
men. Dë premie voor spoedige nieuwe Platamaïs’
boven
•
zoëier-aflading nam gedurende de maand
Maart vöortdurend af, doch voor clie latere versche-
pingen konden de
prijzen
zich vrij ged handhaven.
Na de laatste scherpe prijsdaling voor beschikbare
en spoedig te verwachten Noord-Amerikaansche en
oude Platamaïs, di.e aan het ëinde van Maart is in-
getreden, is cle vraag daarvoor in Nederland slechts
WeinIg toegenomen. Dat Zuidoostelijk Europa dit
jaar zoo goed als geen maïs voor export beschikbaar
heeft en Italië wegens zijn teleurstellende oogstop-
hreugst meer maïs importeert dan gewoonlijk, heeft
slechts uitermate weinig invloed gehad op de markt,
evenals ook liet uitblijven van verschepingen van be-
teekenis uit Zuid-Afrika geen merkbaren steun aan
cie markt heeft verleend.
VOERG]DRST.
Gerst heeft gedurende de geheele eerste 3 maanden
van het jaar verkeerd onder den druk van de uiter-
mate groote hoeveelheden, welke in de Vereenigde
Staten en Oanada voor export beschikbaar zijn, ter-
wijl de moeilijkheden met de kwaliteit dei gerst uit
de Vereenigde Staten, welke in den herfst van 1928
zooveel last hebben veroorzaaict, zich ook nu nog•
steeds deden gelden. Deze gerstsoort viel daarom in,
Duitschland slechts zeer moeilijk te plaatsen, het-
geen tot een zeer ongeregelden toestand aan de gerst-
markt heeft geleid met aanzienlijke prijsverschillen
tusschen verschillende gerstsoorten, welker prijzen•
anders gewoonlijk weinig u iteenloopen. In .Noord-
Amerika bevond cle gerstmarkt zich aan het begin
van het jaar nog sterk onder den druk van de moei-
lijkheden, welke de handel in deze gerstssoort Icort tel
voren steeds had ondervonden, doch de later zooveel
vastere tarwemarkt heeft ook voor gerst in Noord-
205
190-
185-
JArIUAQI
FEBRÛAQI
MAAPT
Amerika prijserbetering gebracht, waarvan de oor-zaak tevens lag in toenemenden kooplust in Europa
voor voergerst ter verschepirig in den voorzoiner. Op
het toen bereikte prijspeil hebben de prijzen zich ge-
durende de maand Februari kunnen handhaven. De vraag was echter gewoonlijk niet gioot, omdat zich .1 n verschillende Noorclwestelijke havens van het
vasteland, waarbij
boic
Rotterdam, zeer groote voor-
raden voergerst uit de Vereenigde Staten bevonden,.
welke gewoonlijk ver beneden Ametikaansche pan-teit te koop waren. Eeii prijsverbetering, welke daar-
voor in het begin van het jaar kon optreden is later,
weder verioien gegaan: Nog kleiner werd cle kans
op hoogere prijzen voor gerst, toen de markt in de
Vereenigde Staten en Oanada i.n den loop der maand
Maart weder sterk inzakte, al werden dan ook de
prijzen van het begin van Januari niet weder be-
reikt. Uit Roemerië wrerd slechts zeer weinig gerst
verladen, omdat men daar wegens den kleinen maïs-
oogst zeer veel gerst zelf gebruikt. Wat ter versche-
ing komt, wordt voornamelijk in Duitschland opge-
nomen, hetgeen ook geldt voor Platagerst. Beide soor-
ten beclingen daar een aanzienlijke preniie boven
voergerst uit de Vereenigde Staten.
LIJNZAA]).
Bij een beschouwing van cie Lijnzaadpositie :in Ne-
clerlanci gedurende het eerste kwartaal, blijkt dat
over het algemeen op aflading slechts op beperkte
schaal gekocht werd. Verschillende factoren zijn hier-
van oorzaak; in. de eerste plaats de verwachting van
een buitengewoon grooten oogst in Argentinië, waar-
door ]coopers uiteraard niet vast gestemd waren en
derhalve alleen stoomencie posities en dichtbijzijnde
termijnen kochten en tweedens de lange vorstperiode
in liet begin van liet jaar. Door de buitengewone
koude en de daarmee gepaard gaande stremming van
liet verkeer hoopten de voorraden in de havenplaat-
sen zich op waardoor vele olieslagerijen haar bedrijf
iiet of slechts gedeeltelijk op gang konden houden.
Het ligt voor cle hand, dat de
prijzen
den invloed
hiervan ondêrvonden en loco-zaad enkele guldens
beneden de termijnen werd aangeboden, welke toe-
stand, oo]c toen de omstandigheden weer normaal
waren, nog korten tijd bestencligd bleef. Zoodoende
konden koopers hun behoeften uit de voorradige
partijen dekken en, wat aflading betreft, kalm liet
verdere verloop van de markt afwachten.
375
F1.
3.70
365 –
360 –
355 –
350
JANUAPI
FEUAPJ
Werd er dus dooi’ Europa op de Argentijnsche
markten weinig geköcht (want ook in de andere lan-
den bestond een ongeveer gelijke toestand als hier),
anders was dit met de Vereenigde Staten. Ten ge-
volge van geruchten over een verhoogi.ng
van het
invoerrecht van lijnzaad en in verband met een
eigen klei.neren oogst trad Noord-Amerika juist in
deze maanden als belangrijk kooper op en een groot
gedeelte van het uit Argentinië verscheepte zaad vond zijn weg naar liet Noorden. Het gebrek aan•
kooplust van Europeesche
zijde
werd dus door cle
belangstelling van de Vereenigde Staten nagenoeg
opgeheven met het gevolg, dat de prijzen zich op
vrijwel hetzelf de peil bleven bewegen.
STEENTEOLEN.
De kolenmanldten vertoonden over de ageloopen
drie maanden over liet algemeen groote vastheid. Het
jaar begon prjshoudend niet een gezonde vraag voor
alle soorten. De prijzen stegen voelbaar, alvorens er
van eenige stagnatie in de verlacling en afscheep als
gevolg van sneeuw en vorst, nog eenige sprake kon
zijn. Daarop kwam de periode van ongekende koude
over geheel Europa, waardoor de verladingen in de
Ruhrhavens en in Polen geheel stilstouden, behalve.
dan wat er pet spoor kon worden afgescheept.
3
April 1929
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
333
In Engeland veroorzaakten ijsgang en bevroren
tips eveneens groot oponthoud in de belading van
schepen.
11,00
JArIUAQI
FEB1UAQI
M,AAQT
lAN
Toen omstreeks 8 Maart de dooi inviel. en om-
streeks 1.8 Maart cle eerste schepen met kolen uit de
Ruhr ‘eder te Rotterdam er
weliswaar verbetering in de verlading, doch geen
verlaging van de
prijzen.
De markt is allerwege vast
gestemd.
PETROLEUM.
De onvermijdelijke gevolgen van overproclucti e,
lagere prijzen, ciecLen zich in het meerendeel der
Amen kaansche productie-centra gelden en 24
Jan uani werden de prijzen voor Mid-Continent-oli.e
van $ 0.61 per barrel voor petroleum van minder clan
26° B6 s.g. tot $ 1.16 voor petroleum met 44
0
Bé en
hooger, verlaagd tot $ 0.60—$ 1.44. De oude prijzen.
waren sinds 2 Augustus 1.928 onveranderd van kracht
den door cokesschaarschte, heeft tot gevolg gehad,
dat in de laatste weelc van Maart de prijs voor leve-
ring iii het 2e halfjaar 1929 met i.
X2
sh. gestegen is.
KOPER.
I)c afgeloopen maanden hebben zich gekenmerkt
door een phenömna1e stijging van den lcoperpnijs van
ongeveer £ 74 in het begin van het jaar tot £ 95,10
per Eegelsch ton op 25 Maart ji.
Deze stijging is aan verschillende factoren toe te
schrijven.
De wereldproductie van icoper i’ordt voor 95 pOt.
gecontroleerd door de Oopper Exporters Inc. Bij deze
geweldige organisatie zijn 32 maatschappijen, waar-
onder 18 Amenikaansche, aangesloten. Het overwicht
van de Amerikaansche productie berust echter bij
vier groote groepen, namelijk Anaconda Oopper Min-
ing Co., American .Smelting and Refining Co. (de
Guggenheimgroep), Phelps Dodge Corp. en Keune-
cott Oopper Corporation. Tot de grootste producen-
ten buiten de Vereenigde Staten, die bij dit inter-
nationale koperkartel zijn aangesloten, behooren de
Chile Oopper, de Rio Tinto Co. en de Union Minière
d.0 Haat Katanga: D.i.t koperkartel bestaat dus uit
enkele zeer groote grpepen, die hierdoor een krach-
tige politiek kunnen voeren, wat een van de voor-
naamste ooizaken van de prijsstijging is geweest.
1oo-
JAN1l
FE&iUAQI
NtQT
geweest. Califorrië was met een prijsverlaging voor-
gegaan; op 18 Januari werden
zij
van
$
0.85 voor de
zwaarste soorten (beneden 20
0
Bé) op $ 0.10 á 0.80
gebracht. In het Oosten werd de prijs van Pennsyl-
vania ruwolie (sinds 1.4 Dec. 1928 $ 3.60 á $ 3.85) op
4 Januari met $ 0.25 per barrel verhoogd, zooals
meestal gedurende den winter. Het einde Maart ge
houden Petroleum-Oongrss beoogt een regeling van
de productie binnen en buiten de Vereenigde Staten.
RUWIJZER.
Na maandenlange slapte begon tegen het einde van
het vorige jaar de vraag naar Oleveland ruwijzer te verbeteren. Di.t jaar heeft de markt nog geleidelijk
een levendiger aanzien gekregen, in hoofdzaak, door-
dat de scheepswerven aan de Tees flinke orders plaatsten. Producenten konden – bij de beperkte
productie – in Februari tot een verhooging van
den prijs met 1 sh. overgaan; nadat deze sedert half
Maart 1928 ongewijzigd was gebleven.
Intusschen is ook de exportvraag gestegen. Dit, ge-voegcl bij het feit, dat de productiekosten steeds hoo-
ger worden door cle stijgende cokes- en ertsprijzen in
de laatste maanden, en een uitbreiding van de pro-
ductié evenredig aan de behoefte wordt tegengehou-
JAN
Evepve1 heeft zich in de maand Maart een eigen-
aardige situatie op de kopermarkt voorgedaan. De
vraag naar koper is door de publicatie van de zicht-
bare voorraden op eind Februari, die 55.123 ton be-
droegen, vergeleken met 62.149 ton op 31 Januari
en 65.466 ton op 31 December 1928, zoo enorm geste-.
gen, dat de Copper Exporters Inc. den toestand niet
meer meester was en de vraag trachtte te temperen
door prijsverhoogingen, wat evenwel niet de ge-
weuschte uitwerking had.
Het steeds grooter wordend verbruik van koper
is hoofdzakelijk toe te
schrijven
aan de toenemende
welvaart in de Vereenigde Staten.
Volgens een mededeeling van het American Metal
Bureau is het koperverbruik in de electro-technische-
en de automobielindustrie en in de bouwnijverheid
van 337.200 ton in 1.927 tot 377.200 ton in 1.928 ge-
334
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
3 April 1929
stegen. Met deze stijging heeft de productie geen ge-
lijken tred gehouden, waardoor de voorraden sterk
afnamen. Daarentegen werken de raffinaderijen op
haar uiterste .capaciteit, doch zijn niet in staat aaii
de toenemende vraag te voldben. Met zekerheid kan
men aannemen, dat bij deze geweldige prijsstijging
in de afgeloopen weken de speculatie een groote rol
heeft gespeeld. –
Nog een andere omstandigheid heeft de k
o
p
er
priji
zen tot deze hoogte opgeschroefd. De Amerikaansch
producenten waren gedwongen tot een afzetrestrictie
over te gaan, met het oog op de steeds toenemend4
vraag. Schade hiervdn ondervonden vooral de buiten-
landsche koopers, daar een groot gedeelte van de
Amerikaansche producenten niet alleen horizontaa1
doch ook vertikaal is georganiseerd en dientengevolge
een deel van de Amerikaansche productie direct aan
de verderverwerkende industrie wordt afgegeven.
De statistische’ positie van het metaal is voor de
producenten zeer gunstig. Zooals reeds vermeld, be-
droegen de zichtbare voorraden in Amerika op 25
Februari slechts 55.123 ton. De Amerikaansche pro-ductie is intusschen reeds tot Juni verkocht.
Bij de beoordeeling van de verschillende statistie-
ken moet men evenwel onder de tegenwoordige om-
standigheden rekening houden met de onzichtbare
voorraden, die in verband met de aanhoudende prijs-
stijging ongetwijfeld gestegen zullen zijn.
(Slot volgt).
BOEKAANKONDIGING.
Het Boeren’vraagsti1c in Sovjet-Rus-
land, Europa, Amerika
)
Indië en China.
Door Ir. S. J. Rutgers. Uitgave W. L
& J. Brusse’s Uitgeversmaatsehappij,
Rotterdam 1929. Prijs
f
1,-.
Het bovenvermelde boekje beoogt, naar het
mij toefl
schijnt, in de eerste plaats propaganda te maken voor
het Communisme. De inhoud konit in het kort op het
volgende neer:
In vergelijking met de industrie is (le landbouw,-
techniek achterlijk. De schuld daarvan draagt het
kapitalisme en verbetering is alleen te verwachten
van de ,,dictatuur van het proletariaat”.
Alleen onder leiding der industrieele arbeiders-
klasse zal de landbouw zich kunnen ontwikkelen tot
een intensief fabri ekmati g bedrijf. ,Deze ontwikkeling
zal zich behooren aan te sluiten aan den intensieven
landbouw, zooals die van ouds bestond in China, En-
gelsch Indië en Indonesië.
Het gestelde doel kan echter alleen worden’bereikt,
wanneer de arbeiders in Europa en Amerika zich in
grooten getale onder leiding van Sovjet-Rusland aan
de
zijde
der koloniale volken stellen en actief aan
de bestrijding’ van het imperialism.e deel nemen.
Tot zoover de inhoud. Ofschoon ik niet wil ont-
kennen, dat in het geschrift het een en ander voor-
komt, hetwelk ook de aandacht verdient van niet-
communisten, zoo acht ik het uitgangspunt van den schrijver toch door en door onjuist. Hij beziet, naar
hij ergens zegt, den landbouw met een ,,industrieel geschoold oog”. Dit deed ook Karl Marx, doch met
het gevolg, dat hij zich in zake de bedrijfsconcentra-
tie in den landbouw totaal vergiste.
De strijd, die daarover een 30 â 40 jaren geleden
onder de Duitsche sociaal-democraten ontbrandde,
heeft wel duidelijk in het licht gesteld, dat er eeh
principieel verschil bestaat tusschen het industrieele
en het agrarische productieproces. Het eerste is een
mechanisch, het tweede een organisch proces, waarbij
de mechanisatie slechts een betrekkelijk geringe rol
kan spelen.
Wie dit in het oog houdt kan moeilijk een glim-
lach onderdrukken, als
hij
den heer Rutgers hoort
spreken van eene ontwikkeling van dén landbouw tot
fabrielcmatig bedrijf, van graanfabrieken ena.
De industrialisatie moet volgens den schrijver aan-
sluiten aan het intensieve bedrijf. Hij ziet daarbij
echter over het hoofd, dat intensieve cultuur niet is
een ideaal maar een noodzakelijk kwaad, voortsprui-
tende uit veel menschen en weinig grond. Voor een
ruime belooning van den arbeid – en daar is het
hem toch zeker om te doen – moet men hebben een
groote productie per arbeider en die vindt men bij
de extensieve cultuur, mits rationeel uitgeoefend.
Zoo is in Néderland ‘de tarweopbrengst per HA. 3 á
4 keer zoo groot als in Argentinië, maar in laatst-
genoemd land oogst men per arbeider 3 â 4 keer zoo-
veel als in Nederland. Hierbij valt nog op te merken, dat bij de extensieve cultuur machines beter .op hare
plaats
zijn
dan bij de intensieve. Een juist inzicht in.
het karakter der landbouivproductie leert ook, dat
het impei’ialisme geen uitvloeisel is van de winzucht
van kapitalisten, maar van de omstandigheid, dat
West-Europa te dicht bevolkt is, om de noodige land-
bouwproducten geheel aan eigen bodem te kunnen
ontleenen. Gaven de Europeesche arbeiders gehoor
aan de roepstem van den heer Rutgers, dan zou daar-
van voor hen gebrek en ellende het onvermijdelijk
gevolg zijn.
J. SMID.
MAANDCIJFERS.
POSTCHEQUE EN GIRODIENST.
(In duizenden guldens).
December
1928
December
1927
Aantal
Bedrag
Aantal
Bedrag
Aantal rekeningen
op ultO.
……..
139.282
129.258
Bijschrijvingen ….
1.700.739
474.307
1.567.261
442.048
wegens:
708.653 125.579
656.829
115.292
b.
Overschrijvingen.
van andere rek.
991.937
328.042
910.284 298.371
van Ned. Bank.
149
20.643
148
28.349
.
And, onderwerpen
43
36
Afschrijvingen ….
1.056.517
443.874
988.017
429.405
wegens:
…
177.96!
58.013
176.923
58.506
s. Stortingen ………..
b.
Overschrijvingen.
op
andere
rek.
869.591
328.042
801.947
298.371
naar Ned. Bank
915
57.779
855
72.489
z.Chèques
……….
And, onderwerpen
8.050
40
8.292
39
Ilezamenlijk tegoed
op ult
120.933
,
98.803
Bedrag der beleg-
ging’)
70.122
70.339
1)
Het bedrag, dat vroeger tegen vergoeding van rente
aan de schatkist werd verstrekt, wordt tegenwoordig, voor
zoover het nog niet voor vaste belegging is aangewend, te
zamen met andere bedragen in rekening-courant met het
Staatsbedrijf .der posterijen en telegraf ie begrepen en is
daarom niet meer in het bedrag der belegging begrepen.
PRODUCTIE DER STEENKOLEN-, BRUIN-
KOLEN- EN ZOUTMIJNEN.
(Gegevens verstrekt door den Hoofdingenieur der mijnen.)
1. Gezamenlijke Steenkolenmijnen.
November
Jan. Nov. Jan./Nov.
1928
1928 1927
Prod. Steenkolen in tonnen. 891.862
9.848.082 8.436.116
25.697
213.383,4
147.814 Kolenslik
.
………………
Aantal normalewerkdagen
.
25
1
)
280
277
II. Bruinkolenmijn ,,Carisborg”
November Jan/Nôv. Jan./Nov.
–
1928
1928
1927
Netto-productie in tonnen..
15.164
189.464
184.233,8
Aantal normale werkdagen
22
272
231
III.
Zoutmijnen.
(Kon. Ned. Zoutindustrie te Boekelo.)
November Jan.fNov Jan./Nov.
1928 1
1928
1
1927
Afgeleverd:
Geraif. zout . ……..(ton) ‘
3.675
Industriezout ……
(
)
80
Afvalzout …………( ,, )
60
Aantal normale werkdagen
26
36.290
32.849,5
575
622,5
1.698
1.502
284
:
282
II
3 April 1929
Oeza men-
Bruin-
Aantal.
lijke
Steenkolen-
kolenmijn
Zoutmijnen Carisborg”
mijn en
‘
9.9732)
24.447
8
)
164
148
1 December 1928………….
1 December 1927 ………..
3′
9.385e)
k
2
5.
1
77
8
)
162
135
Mijnen Laura en Willem 24 dagen.
bovengronds.
8)
ondergronds.
GIRO-OMZET BIJ DE NEDERLANDSCHE BANK.
Januari 1929
Januari 1928
Posten
1
Bedrag
Posten
1
Bedrag
Voor reke-
ninghouders 82.759
f3.816.153.000
61.138 (3.896.338.000
waarvah door
de H.-bank
plaatselijk
48.292 ,,3.455.133.000 47.196 ,,3.521.543.000
Ter voldoe-
ning van
Rijksbelast.
1.757 ,,
10015.000 1.637 ,,
9.700.000
STATISTIEKEN EN OVERZICHTEN.
N.B. *** beteekent: Cijfers nog niet ontvangen.
GELDKOERSEN.
OPEN MARKT.
1929
11
1928
11
1927
11
1914
30 M t
25130
18123 11116
26)31
:28Mrt.lij
1
12
20124
–
Maart
Maart Maart Maart
April
Juli
Amoteidom
2
‘
3I51_
Partic.dlsc.
511_71
5
1
18-
7
1,6
410-!16
43)
9
.1(
3
4
1
/16
3116-91l6
3
1
19_
3
110
Prolong. 2)
5
1
12
51(2_61(4
5.11
4
41(
4
..5
331
4
..4
311
3
_31
4
211
4
_1
4
Londen
Daggeld ..
4..1(
4-6
311r51)4
4.5114
3ij2
–
4
1
!4
3-5
1
1
131
4
-2
Partic. disc.
5116-!8
5116
-1
9
5116-18
531
4-
1
j1
4116-18
21(4.3)4
Berlijn
Daggeld
..
–
–
4-7
6114_81l2
4-10 2-8
–
Partic.dlsc.
30-55 d…
– –
63/s
6
1
14.
3
18
614
718
4
14
–
18
–
56-90 d…
–
–
6418
6
1
/4-
3
)8
681
4
71
9
4
1
‘3-
5
5
2
1
/9.
1
11
Waren-
–
wechsel.
–
–
6
4
14-
7
19
618-/5
7
41s-5
–
New York
Daggeld
1)
8-
1
1
8-2014
8-10
1
1
6-7
1
I4
4(25(4
411
3
.31
4
I
8
(_2
1
(,
Part.disc.
2
)1
5519
551
9
551
s
5113.519
318-I8
1
3314
1
–
13 Koers
van
28
Mrt. en daaraan voorafgaande weken t(m. Vrijdag.
2)
28 Maart.
WISSELKOERSEN.
KOERSEN IN NEDERLAND.
D
°
New.
Londen
Berlijn
Parijs
Brussel
Batavla
York)
‘)
)
S
)
S)
1)
26 Mrt. 1929
24911
s
–
12.111/
8
59.21
9.754 34.66
99lI1
27
,,
1929
2.49
8
1
12.11
59.19
9.754 34.66
991i,
28
,,
1929
2.4991
16
12.111/
59.10
9.754 34.664
9911,
29
1929
– –
30
,,
1929
–
– –
1
Apr. 1929
–
– –
Laagsted.w.
8
)
2.4.991
12.10
9.15
9.74
34.63
Hoogste d.w
1
)
2.4911
8
1
.2.11w
59.23
9.77
34.69
100
25 Mrt. 1929
2.4971
12.10,
1
4
59.184
9.754 34.84
993%
18
,,
1929
2.49′
1
,
12.12
59.24
9.754 34.67
99
t ‘/19
Muutpariteit
2.48%
12.10h
59.28
9.75 134.59
100
Data
srid
Weenen
Praat
Boeka-
Milaan
Madrid
26 Mrt. 1929
48.03 35.10
7.39
1.49
13.06*
38.-
27
,,
1929
48.01
35.10
7.39
1.49
13.06i
37.81
28
,,
1929
48.02 35.10
7.39 1.48
13.064 37.80
29
1929
– –
–
30
,,
1929
– –
–
–
–
—
1Apr.1929
–
–
Laagsted.w.’)
47.98
35.05
7.37
1.46
13.05
37.60
Hoogsted.w
1)
48.08 35.12
.
14
7.42
1.51 13.11
3810.
25 Ivirt. 1929
48.-
35.10
7.39
1.49
13.05
37.921
18
,,
1929
48.033
35.10
7.39
1.49
13.08
37.474
Muntpariteit
48.-
35..-
2)
48.-
13.09
48.-
) Noteeriog te Amsterdam.
) Noteering te Rotterdam.
8) Particuliere opgave.
) Wettelijk gestabiliseerd tusschen
7.534j5
en 7.21
1
12.
335
para
i)/gnI
Oslo
sing
frsl)
Buenos-
Aires’)
1
Mon-
freal’)
26 Mrt. 1929
66.674
66.50
66.574
6.28
10431
s
2.48’/
27
,,
1929
66.674 66.50
66.574
6.28
105 2.47s1
28
;,
1929
66.674
66.50
66.574
6.
–
28
105’1
2.48
29.,,
1929-
– –
–
–
–
30
,,
1929
–
–
–
– –
–
1Apr.1929
–
–
._
– – –
Laagsted.w.’) 6655
86.40
86.45
6.26
10451
8
2.4714
Hoogste d.wl)
66.70
6655
66 624
6.30
105k
2 48%
25 Mrt. 1929
66.60
66.471
66.524
6.28
l05’i
2.481I
18
,,
1929
66.724
66.574
66.66 6.28
105i1
2.48l/
Muntpariteit
68.67
68.87 66.67
6.264
051
2.48
2
4
-, ioieering ie p.maeruam. ‘) Plot. ie tçoueruam. ‘8 rurI. opgave.
Laatstbekende noteeringen te Amsterdam en Rotterdam op
2 April
1
1929 voor
telegrafiache
uitbetaling
op:
Gulden per
Pari
–
Koers
Bank-
disconto
–
Euro
p
a.
0
10
Londen’)
£
12.101
12.11*
.
54
100
Mark
59.26
5
9
.
1
8* 64
100
Franc
9.747
9.754
34
100
Belga
34.59
34.654
4
Berlijn
f)………..
Parijs
5) …………
100
Franc
48.-
6.934
100
,,
48.-
4802
–
34
100
Kronen
7.374
7.39
5
Weenen
*) ………
100
Schilling
35.-
35.10
64
Boedapest
…
100
Pengö
43.51
43.45
7
100
–
Lei
1.4880
1.48
6
100
Leva
48.-
1.80
9
Belgrado
……….
100
Dinar
4.379
4.38
6
Turksch
£
10.93
1.23
100
Drachme
3.23
3.234
9
Milaan
5*)
100
Lira
13.09
13.05
7
Madrid
*5)
100
Peseta
48.-
37.674
.
54
Brussel
)
§)
……..
Luxemburg
………
Lissabon ……….
Escudo
2,684
0.11 8
Kopenhagen
S)
100
Kronen
66.67
66.50
5
Zürich
*) ………….
100
66.67
66.57*
54
Praag
…………..
Boekarest
……….
Sofia
……………
100
..
66.67
66.65
44
100
IJsl.Kr.
86.67
54.70
100
Zloty
27.91
27.95
8
Stamboel
……….
Athene
………….
Kovno (Litauen)
100
Lita
..
24.88
24.75
7
Riga (Letland)
…
100
Lat
..
48.- 48:-
6-7
Reval (Estland).
..
100
Estl. Kr.
..
..
66.67 66.75
74
Stockholm
)
……..
100
Finnmrk.
6.264
6.27
7
Reickjavik
……….
Tjerwonets
12.80 12.85
Warschau
……….
(løRoebel)
Oslo
)…………..
100
Gulden
48.42
48.35
6
Moskou
…………
Anierika.
Danzig
………….
New-York
S)
$
2.4878
2.494
5
Helsingfors
……..
Canad.
$
2.4878
2.48
–
Mex. Dollar
1.24 1.18
Peso (papier) 1.0568′
La Paz (Bolivia)
.
Boliviano
0.9080
0.90*
Montreal
……….
Mexico
………….
Buenos Aires……..
Rio de Janeiro
Milreis (pap.)
.
0.8075e
0.294
Valparaiso ………
Peso (papier)
0.30
0.304
64
.
74
Bogota (Columbia)
Peso
2.42
2.424
Qiito (Ecuador)
.
Sucre
1.21
0.494
Lima (Peru)
…….
Per.
£
12.104 10.134
Montevideo (L.Jrug.)
Peso
2.5725
2.524
Caracas(Venezuela)
Bolivar
0.4795
0.48
Paramaribo
…….
Gulden
1.-
0.9770
Willemstad (Curaç.)
Gulden
1.-
1.014
San
J086 (0.
Rica)
Colon
1.16
0.62.
Quetzal
2.483%
2.50
Managua (Nicarag.)
Cordoba
2.484
2.464
San Salvador (Salv.)
Colon
1.2440
1.24
‘Azië.
Rupee
0.91
0.9PZ
8
Calcutta
.-………..
Gulden
I.C.
1..-
0.994
44
Batavia
…………
Kobe
.
…………
Yen
1.24
1.114
•
5.4
Dollar
1.22
Taël
1.56
Guatemala
………
Straits
Doli.
1.4125
1.404
Phil. Peso
1.214
1.224
Bangkok
……….
Baht
1.10
1.124
Teheran (Perzië)
.
Kran
–
.
0.234
Hong Kong
…….
Afrika.
Shanghai
………
Singapore
………
Kaapstad
£
12.104
12.094
54
Manilla
. ……….
.
Egypt.
£
12.42
12.424.
Anstralië.
Alexandrië………
Melbourne, Sidney
en Brisbane
£
12.104
12.05
Nieuw Zeeland
£
12.104
12.08
–
) uouapeso. ‘) ivluurelsuoua.
) Not, je A’øam. ) Id. noteering te
R’dam. 0v. not, part. opg. §) 1Belga=5frank.
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
Arbeiders.
–
1 .
. –
Stork-
1
Konen-I
5-
336
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
3 April 1929
KOERSEN TE NEW YORK.
(Cable).
D a a
Londen (8 per £)
Parijs
($ P. 100 Ir.)
Eerljn
(8 p. 100
Mk.) Amsterdam
($
p. 100 gid.)
26 Maart
1929
4,85
11
1
32
3
9
907/,
23,7234
40,06%
27
,,
1929
4,853,
3,905/,
23,717/
40,04%
28
,,
1929
4,85111
33
3,90%
23,72
40,07%
29
1929
–
30
1929
4,85
9
1
33
3,90%
23,71%
4007
%
1 April
1929
4,8581,
3,90%
23,72
40,06%
2 April
1928j
.
4,88%
3,935,
23,92′
8
40,29
Muntpariteit..
1
4,8667
13,92
23,81%
408/,,
KOERSEN TE LONDEN.
Plaatsen en
Landen
Noteerings-
eenheden
16
Mrt.
1929
1
23
Mrt.
1929
1
25130
Maart’29
LaagsteHoogste
30
Mrt.
1929
A1xaiidrië.. Piast.p..g 9734
9734
971,,
9791,,
9714
Athene
….
Dr. p.
£
375
374%
37434
375
374718
Bangkok … Sh. p.tical
1/10%
111081
8
1110
1/10
T
I
V
110
5
Budapest
.
.. Pen. p.
£
27.85
27.841
27.83
27.88 27.85k
B. Aires
.
..
d. p.
$
4717154
47%
47%
4751,
6
47
17
/
64
Calcutta
. .
.. Sh. p. rup.
1j6
1
1
04
46
1
1
84
115
63
1
64
1161f64
116
Constantin.. Piast. p.
£
985
990
985
995
990
Hongkong ..
Sh. p.
$
21011,,
210,
5
,
1.11%
2071,
6
–
1110
1/9k
l
l
ilo
v
i
z
1110
ir
8
l,l0
Lissabon
. .
Escu.p.
108%
108
107%
108%
108.
Kobe
…….Sh.p.yen
Mexico’)
…
$
per
£
10.26
10.26 9.90
10.52
10.15
Montevideo
d. per
£
5011
9
50
49%
50%
50.
Montreal
..
$
per
£
4.88,
9
,
4.87
T
5
5
4.87
4.89%
4.87%
R.d.Janeiro
d. per Mii.
571
8
,
5181
5
5551
54
5531
54
Shanghai ..
.
Sh. p. tael
216
23
1
33
2;6
81
1
33
216%
2/7a1,
6
–
Singapore. ..
id. p.
$
2/3
53
1
6
2/3iaj,,
213%
213
27
1
32
213k
Valparaiso
).
$
p.
39;54
39.54 39.49
39.53
39.49
Warschau ..
Zi. p.
£
435
1,
4351,
6
435/,,
431,6
435I,6
1) In het vervolg worden
de Mex.
$
niet
meer in penc. doch in
genoteerd.
2)
90 dg.
ZILVERPRIJS
GOUDPRIJS’)
i
Londen’)
N.York’)
Londen
25 Mrt. 1929.. 26
56%
25 Mrt.
1929….
84111%
26
,,
1929..
2611
1
,
.5631
8
26
,,
1929….
84111
27
,,
1929..
2611,
6
56%
27
,,
1929….
84111%
28
,,
1929..
25151,,
56%
28
,,
1929….
84111%
29
1929..
–
–
29
1929….
-.
30
1929..
–
56%
30
,,
1929…..
-.
31 Mrt
1928.. 267/
1
,
57%
31 Mrt.
1928….
84/11%
20Juli
1914.. 24″1,
6
59
20
Juli
1914….
84111
1)
in pence
p.
oz.stand.
2)
Foreign
silver In
8c.
p.oz.fine.
3)
in sh. p.oz.fine
NEDERLANDSCHE BANK.
Verkorte Balans op 2April 1929.
Activa.
Binnenl.Wis-tflfdbk.
p
170.795.876,10
sels;Prom.,
Bijbnk.
,,
10.429.936,13
–
enz.in disc4Ag.sch.
16.664.324,88
197.890.137,11
Papier
o.
h. Buitenl. in disconto…….,,
–
Idem eigen portef.
. f
33.928.589,-
Af :Verkochtmaar voor
de bk. nog niet afgel.
–
33.928.569,…..
Bel:ening:n
111
dbk.
f
92.946.946,02
rn
rek.-crt.
Bijbnk.
,,
8.429.512,22
op
onderp.
Ag.sch.
,
56.520.614 04
/
157.897.072,28
Op
Effecten..
.
… … f
151.670.585,85
Op
Goederen en Spec.
6.226.486,43
157.897.072,28
Voorschotten a. h. Rijk
…………….
7.446.848,98
Munt
en
Muntmateriaal
Munt, Goud
… .
… f
66.767.185,-
Muntmat., Goud
…
,,
355.711.823,40
r
422.479.008,40
Munt, Zilver, enz..
20.751.317,43
Muntmat. Zilver
–
443.230.325,83
1
Belegging
1/
kapitaal, reserves en pen-
sioenfonds
…………………….,
24.682.127,48
Gebouwen en Meub. der Bank
……….
5.000.000,-
Diverse rekeningen
………………,,
44374.867,19
Paselva.
(
914.449.947,87
Kapitaal
……..
…
…
….. . -.
……
20.000.000,-
Reservefonds
…………………
…
.
7.157.903,12
Bijzondere reserve
……………….
8.000.000,-
Pensioenfonds
………….
………
5.576.431,70
Bankbiljetten in omloop……………,
834.530.720,-
Bankassignati8n in
omloop………….
436.924,15
Rek.-Cour.
j’
Het Rijk
p
–
saldo’s:
‘
Anderen
20.525.190,76
20.525.190,76
Diverse rekeningen
………………..
18.222.778,14
f
914.449.947,87
Beschikbaar metaalsaldo
……………
.
f
100.564.204,51
Minder bedrag aan bankbiljetten in om-
loop
dan waartoe de Bank gerechtigd
is. ,,
251.410.510,-
1)
Waarvân in het buitenland
/
23.890.447,18
Voornaamste posten
in
duizenden guldens.
STAND VAN ‘s RIJKS KAS.
Vorderingen.
1
23Maart1929
1 28Maart 1929
Saldo bij de Nederlandsche Bank
–
–
Saldo b. d. Bank voor Ned. Gemeenten t
337.512,64 / 3.435.532,84
Voorschot op ultimo Februari ’29 aan
de gem. op voor haar door de Rijks-
administratie te heffen gemeentelijke
Inkomstenbelasting en opcenten op
de Rijksinkomsten belasting………..38.001.620,45 ,, 38.001.620,45
Voorschotten aan Suriname ……….
….11.731.093,91
11.934.492,60
Id. aan Curaçao …………………..,, 92.963,87 75.784,46
Kasvord. weg. credletverst.ajh. bultenl ,, 139.067.836,33 ,, 141.114.233,15
Saldo der postrekenFngen van Rijks-
comptabeien ………………….
..27.913.235,71
,, 21.951.562,87
Id. op andere Staatsbedrijven )
6.142.578,42 ,, 5.742.528,42
Verplichtingen.
Voorschot door de Nederl. Bank ingev.
art. 16 van haar octrooi verstrekt
1
10.126.101,25 t 15,000.000,-
Voorsch.door DeNed. Bank verstrekt – 6.204.879,65
Schatkistbiljetten in omloop’)………..74.728.000,- ,, .74.728.000,–
Schatkistpromessen in omloop ……..28.800.000,- ,, 68.800.000,-
Waarvan direct bij de Ned. Bank – ,, 40.000.000,-
Daggeldieeningen …………………..-
15.600.000,-
Zllverbons in omloop ……………..,, 11.642.062,50
,, 11.940.082,50
Schuld aan Ned.-lndië
2
) …………..
..
5.733.570,83
4.564.802,47
Id. aan het Alg. Burg. Pensioenlonds’) ,, 22.657.587,41
22.525.124,37
Id. a. h. Staatsbedrijf d. P., T. en T.
2)..,,
51.054.219,51
41.934.002,24
Id. aan andere Staatsbedrijven’)………1.590.000,-
1.590.000,-
Id. aan diverse Instellingen 2)
…5.731.235,10 ,, 11.575.614,86
Waarvan
f
12.056.000 vervallende op 1 julI 1929.
In rekg.-crt. met ‘s Rijks Schatkist.
NEDERLANDSCH.INDISCHE VLOTTENDE SCHULD.
28 Mrt. 1929
Vorderingen: fl6.567.000,-
3.163.000,-
,,
6.365.000,-
Verplichtingen:
Saldo b14’s Rijks kas ……………..fl7.734000,-
Betaalmiddelen in
‘s
Lands Kas
–
–
Saldo bij de Javasche Bank
…………,,
–
. –
Waarvan Muntbiljetten
……………….
47.295.000,-
,,
47.562.000,-
Muntbiljetten in omloop
……………,,
Schuld aan het Ned,-lnd. Muntfonds
,,
775.000,-
775.000,-
Idem aan de Ned.-lnd. Postspaarbank
•
883.000,-
,,
845.000,-
Goud
Andere
Beschikb.
Dk-
Data
Circulatie,
opeischb.
Metaal-
lk1,
e
gs
Munt
1
Muntmat.
schulden
saldo perc
2 Apr. ’29
66.767 355.712
834.531
20.962
100.564
52
25 Mrt. ’29
66.779
.355.720
.782.542
9.682
126.623
56
18
’29
66.787
367.526 782.923
11.688 137.192
57
11
’29
67.043 367.501
791.541 24.427
128.903
56
4
,,
’29
67.048 367.495
808.766
12.464 126.890
55
25 Febr. ’29
67.720
367.495
775.761
31.596
133.275
56
2 Apr.’28
67.707
367.472
823.324
44.501
287.274
53
25
Juli
’14
65.703
96.410
1
310.437 6.198
43.5211)
154
Totô.a1
SchatKit-
B
1
–
ee
Papier
DiveT
Data
bedrag
Lsconto’s
promessen
ni
op
het
reke-
rechtstreeks
buiten!.
ningen
2)
2 Apr. 1929
197.890 40.000
157.897
33.929 44.375
25 Mrt. 1929
149.344
–
103.086
.
42.411
69.506
18
1929
.141.822
–
102.815
64.342 46.762
11
1929
144489
–
97.975
101.394 44.389
4
1929
98047
–
117.860
132.330
42.603
25 Febr. 1929
73.713
–
98.599
166.994 25.897
2 Apr. 1928
57.424
-.
147.804 181.635 37.426
25
Juli
1914
67.947 14.300.
61.686
20.188
509
‘ up ae Dasis van ‘j melaal(ieKslng.
‘J
niuliposI acriva.
SURINAAMSCHE BANK.
Voornaamste posten in duizenden guldens.
Data,
Metaal
.
Clrcp_
latie
Andere
opeischb.
schulden
Discont. ‘Div. reke-
ningen’)
2Maart 1929….
–
815 1.675
706
–
1.040
.
327-
23 Febr.
1929…
816 1.492 602
1.020
330
16
,,
1929-
816 1.503 633
1.026
337
9
,,
19.29..
815
1.540 613
1.030
357
2
,,
1929-
815 1.557
659
1.023
331
3 Maart 1928..
1.100
1.542
606
825 454
5
Juli
1914…
645
1.100 560
735 306
, oiuitpost uer acuva.
3 April
1929
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
-. 337
JAVASCHE BANK.
Voornaamste posten in duizenden guldens. De sainengetrok•
ken cijfers der laatste weken zijn telegrafisch ontvangen.
Data
Goud
Zilver
Circulatle
Andere
opelschb.
schulden
Beschikb.
metaal-
saldo
30Mrt.1929
1900
304.200 43.000 48.020
23
1929
186.800
307.800
41.800
47.040
16
1929 186.800
310.700
42.400 45.560
23 Feb. 1929
1138.704
21.517
299.926 52.360
49.307
16
1929
168902
20.227
302.138
59.229
44583
9
1929
168.794
21.182
303.516 57.106 45.728
2
1929
168.996
.22.734
300.088
60.185
47.621
31Mrt.1928
173.331
17.912
309.920
44.982
120.642
2Apr.1927
185.904
31.488
307.260
44.840
147.926
25 Juli 1914
22.057
31.907
110.172
12.634 4.8422)
Data
Dis-
conto’s
l
–
1
buiten
N.-ind.
betaalt’.
t
Belee-
1
ningen
1
Dreke-
iverse
ningen’)
kiflgS
1
percen-
t
tage
1929
12700
*e
50 23
,,
1929
133.70Ö
°
53
16
,,
1929
141.100
••°
53
23 Feb. 1929
44.515
54
8.155 37.477 78.098
16
1929
8.273
38.034
78.606
53.457
52
9
,,
1929
8.163
39.348
79.999
49.188
53
2
,,
1929
7.928
38.164
78.745
49.607
53
31 Îvlrt. 1928 12.582
25.605
74.514
57.463
55
2Apr.1927
13.724
20.484
65.852 41.306
62
25Juli 1914
7.259
6.395 47.934
2.228
44
‘)
Sluitpoet
activa.
‘)
Basta
‘t,
metaadekktng.
VEREENIGDE STATEN VAN NOORD-AMERIKA.
FEDERAL RESERVE BANKS.
Voornaamste posten in m.illioenen dollars.
Goudvoorraad
Wettig
Wissels
Data
betaal-
middel,
Totaal
_-
Dekking
In Fier-
disc. v. d.
In de
open
bedrag
F. R. Notes
Zilver
eic.
member
markt
banks
gekocht
13 Mrt.’29
2.700,1
1.277,8
160,3
955,6
283,1
6
,,
’29
2.682,8
1.246,0
152,8
989,2
304,6
27 Fbr. ’29
2.686,8
1.235,5
157,3
952,5
334,1
20
»
’29 2.681,1
1.267,7
158,8
865,0
355,6
13
’29
2.686,2
1.274,8
161,9
903,9
391,1
6
’29
2.663,9
1.257,0
166,7
851,6
410,7
14 Mrt.’28
2.788,4
1.427,8
168,3
472,3
343,3
Belegd
FT
– –
Touuuuu1
–
Coud-
–
Algem.
Data
in U. S. Notes
in circu-
&
O
;
Gestort
Kapitaal
Dek-
kings-
Dek-
kings-
Gov.Sec.
latie
–
perc.’)
–
perc.’)
13 Mrt.’29
165,3
1.650,0
2.396,8
152,5 66,7
70,7
6
,,
’29
163,0
1.666,6
2.402,5
152,1
65,9 69,7
27Fbr.’29
166,4
1.654,0
2.413,0
151,3
66,6 69,9 20
’29
172,6
1.651,6
2.361,0
150,2
65,8
70,8
13
,,
’29
177,2
1.659,8
2.421,5
149,8
65,8 69,8
6
,,
’29
200,1
1.648,3
2.438,1
1496
65,2
.
69,3
14 Mrt.’281
400,9
1
1.574,1
2.402,9
1
136,5
1
70,1
74,3
v ernouuing ,o,aieri gouuvoorraau icgenuver opcI,.1100re
scnuiuell;
F R. Notes en netto deposito.
1)
Verhouding totalen voorraad munt-
materiaal en wettig betaalmiddel tegenover idem
PARTICULIERE BANKEN AANGESLOTEN BIJ HET
FED. RES. STELSEL. Voornaamste posten in millioe.nen dollars.
Data
banken
Dis-
.
conto’s
en
beleen.
i
Aantal
de
Beleg-
gingen
R
banks
1.716
Ttal
epo-
sito’s
Waarvan
time
deposits
6.871
6 Mrt.’29
756
16.423 5.961
20.185
27 Fbr.’29
712
16.366
5.972
1.746
20.302
6.879
20
’29
637
16.188 5 991
1.750
20.189
6.867
13
’29
669
16.233
6.010
1.740
20.432
6.879
8
,,
’29
619 16.255 6.041
1.751
20.356
6.891
7 Mrt.’28
650
15.153
6.529
1.743
20.324
6.676
Hierachter volgen enkele hankstaten, welke aan het eind
van ieder kwartaal worden opgenomen.
* S
*
I. FEDERAL RESERVE BANK TE NEW YORK.
(In millioenen DoHare.)
Goudvoorraad
Wettig
Wissels
Totaal
Dekking
in
herdisc.
van
de
1
open
markt
Data
betaal-
middel,
bedrag
FR. Notes
c.
Zilver
et.
member
gekocht
bank,
6 Mrt. 1929..
923,9 253,1
40,3
270,6
65,7
27 Feb. 1929..
1.002,0
265,5
41,2
222,4
86,6
20
,,
1929..
993,5
256,8
39,8
181,7
70,4
13
,,
1929..
937,4 253,5
41,0 252,7
94,6
6
,,
1929..
969,0 254,7
41,1
195,1.
103,7
30′ Jan. 1929..
958,3
256,4
40,2
212,9 115,4
23
,,
1929..
961,0 258,3
39,1
153,2
120,4
16
,,
1929..
890,0
209,6
36,1
217,7 137,8
9
,,
1929.
.
838,9
217,1
30,7
281,6
131,6
2
,,
1929..
738,5
218,6
24,0 495,5
146,8
26 Dec. 1928..
787,0
219,4
18,5
387,8 159,4
19
,,
1928.
.
858,8
286,0
19,3
232,8 126,4
12
,,
1928..
806,6
188,0
19,3
326,9
171,2
7 Mrt. 1928..
1.018,2
310,5
31,8
124,4 93,2
9 Mrt. 1927…
1.05.1,7
382,7 33,8
113,1
.76,3.
1
Data
itt.
S. Gooi
IF.R.
Notes
in
Totaal
Gestort
Algemeen
Dekking,-
Scc.
circulatie
Deposito’s
Kapitaal
perc.
1)
6 Mrt. 1929..
13,6
308,1
939,8
54.2
77,3
27 Feb. 1929..
15,3
308,1
970,9
53,9 81,5
20
,,
1929..
16,3
313,7
930,1
52,5
83,1
13
,,
1929..
18,7
315,7 960,3
52,5
78,7
6
1929..
26,2
318,2
963,6
52,4
78,8
30 Jan. 1929.
.
26,2 319,8
977,3
51,9
77,0
23
1929.
.
27,3
322,6
928,0
51,3 80,0
16
,,
1929..
63,7
326,4
982,2
50,8 70,8
9
1929.
.
64,7 332,7
965,5
50,1
67,0
2
1929..
67,6 353,9 1.056,7
50,1
54,1
26 Dec. 1928..
54,8
364,1
979,3
50,1
60,0
19
,,
1928.
.
107,8
359,4
928,0
50,1
68,2
12
1928..
54,0 340,7 976,1
50,1
62,8
Mrt.. 1928..
75,9
346,5
954,1
42,4
80,7
9 Mrt. 1927..
54,1
414,4
874,7
38,2 84,2
, ‘) vernouaing totajen voorraaa muntmateriaai en wetng oetaal-
middel tegenover
F.R.
notes en deposito’s.
11. ZWEEDSCHE RIJKSBANK.
(In millioenen Kronen.)
Data
‘
Goud
Buitenl.
tegoed
en
Wissels
ZWeed.
sche
en vreemde
Staatsf.
Dis-
conto’s
en
Beleen.
1
)
Circu.
latle
Rek.
Crt.
9 Mrt’29
235,3
118,9
79,8
260,2
469,8
185,3
2
,,
’29
235,4
124,2
79,8
284,9
503,9
180,7
23Feb.’29
235,5
124,3
79,8
243,2
443,0
196,7
1.6
,,
’29
235,5
124,3
79,8
261,4
461,1
196,9
9
,,
’29
235,6
124,2
79,8
2667
484,8
200,7
’29
235,7
124,4 79,8
285,7 492,8
195,1
26Jan.’29
235,7
125,2
79,8
257,3 434,4
222,6
19
,,
1
29
235,7
124,6
79,8
293,3
449,6
241,8
12
,,
’29 235,8
.
124,2
79,8
325,0
483,4
258,1
’29
23,9
124,2
79,8
361,9
490,8
270,3
29 Dec.’28
235,9
132,0
89,8
384,8
533,8
283,5
22
,,
’28
235,9
127,0
89,8
387,6
5’22,3
277,3
15
,,
’28 236,2
123,6
84,3
383,1 497,1
298,1
10 Mrt.’28
233,4
106,3
116,6
211,3
457,8.
175,2
12 Mrt.’27
222,5
128,5
60,4 226,6 465,9 93,2
25 Juli’14
105,8 115,6
28,0 92,4 206,2
68,2
‘) vanac z uci. i cxci. ae voorscnotten en kascrealeten, ole nier
voor dekking beschikbaar zijn.
111.
BANK VAN NOORWEGEN.
(In millioenen Kronen.)
Data
Goud
Tegoed
In
het
bu,tenl.
Effecten
cont’s
en
Deleen.
Cl„
latie
Rek.
Crt.
7 Mrt.
1929..
146,8
359
93
258,2
298,3 86,2
28 Febr.
1929..
146,9
35,7
9,3
266,2
301,2 90,8
22
,,
1929..
146,9
31,1
9,3
261,1 293,7
87,6
15
,,
1929..
146,9
31,8
9,3
261,5 292,0
88,1
7
,,
1929..
146,9
34,7
9,3
259,0
293,8
85,9
31 Jan.
1929..
146,9 31,7
9,3
267,5
299,0
77,5
22
,,
1929..
146,9
31,2
9,3
259,8
296,7
75,3
15
,,
1929..
146,9
32,7
9,2
259,4 298,0
81,1
7
,,
1929..
146,9
35,6
9,2 260,0
305,5 81,3
31 Dec.
1928..
146,9
40,7
9,3
272,3
.315,5
92,2
22
,,
1928..
146,9
36,2
9,3
268,1
324,4
74,9
15
,,
1928..
146,9
32,7
9,3
268,5
311,8 83,8
7 Mrt.
1928..
147,2
34,3
10,1
311,0 312,3
137,7
7 Mrt.
1927..
147,2
49,4 45,6
393,0
317,4 272,3
22 Juli
1914..
52,4
65,7
8,9
79,3
120,8
10,7
.338
•
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
3
April
1929
Lv. NATIONALE BANK VAN DENEMARKEN.
VIII. NATIONALE BANK VAN HONGARIJE.
.
(In millioenen Kronen.)
_
(In millioenen Pengö’s.
1 Pengö
=
12.500 Kr.)
__-
Daia
Goud
–
Pasmung
Bullenl.Ifimnenl.
1
wise1s
Cijrcu-
Rek.
Vreemd
Id
1
Binnen!.
v00
muni en
wissels
i
en
cred.
.
latic
Cr1.
Dala
Goud
dei,zezen
legoed
Wi33d3,
j
•
ceelen
1
s/io1
aan oen
Circu-
lalie
Rekg.. Couron
S
28 Feb. 1929.
.
172,7
8,5
99,5
81,0
341,9
38,8
in het
bullcnl.’)J
1
en
effecten
Slaat Slaat
Partic.
31
Jan. 1929..
172,7 1
8,4
92,5
81,5
336,3
44,9
31 Dec. 1928.
.
172,8
8,0
112,6
86,6
360,2
52,4
15 Mrt.
’29
204
38
300
92
405
218
15
29 Feb. 1928..
182,0
1
64,8
180,3
335,7
22,4
»
5
7
,,
’29
204
45
302
92
421
218
18
28 Feb. 1927..
201,6
15,0
31,8
227,5
355,9
25,2
’29
28 Febr,
204
43
314
92
451
198
18
’29
23
204
47
291
92
392
237
18
30 Juni
19141).
75,6
6,6
1
–
–
159,8
4,8
15
’29
204
51
292
92
419
218
14
•
1
)
Wegens andere berekening niet vergelijkbaar.
1
7
’29
204
56
319
93
454
207
21
31 Jan.
’29
205
46
358
97
485
191
22
V. BANK VAN SPANJE.
.
23
’29
205
54
315
97
393
245.
25
.
n millioenen Peseta’s.)
15
’29
201
56
326
97
418
230
24
7
’29
201
49
362
97
441
237
14
–
:
—
i
StaaL,.
–
b;:
–
I
Rekg.Crt.
Data
Goud
Zilver
1
fond.
°fl
to’s
J
Circu.
1
latte
Pa,tic.l Staal
31 Dec.
’28
201
. 54
J
417
97
513
210
31
.
S
–
:::2_
Beeen,I
–
•
1
23
,,
’28
201
47
382
10
1
440
262
16
15 Mrt.
’28
197
104
1
286
106
405
312
18
23 Mrt.
’29
2.560
716
.
585 1.795
4.239
959
228
15 irt.
’27
169
96
171
120
379
249
12 16
,,
.
’29
2:560
•
712
585 1.896
4.270
987
179
1
1)
Als dekking van biljetten en saldi in rekg.-courant geldende, vol ’29
9
,,
2.559
710
585
1.680
4.37
1.026
45
gens art. 85 der statuten.
)
Totaal Rek-courant.
2
,,
’29
2.559
713
585
1.696
4.306
1.037
96,
23 Febr. ’29
2.559
713
585
1.696
4.294
1.036 85
IX. TSJECHOSLOWAAKSCHE NATIONALE BANK.
:
16
,,
•’29
2.559
707
585
1.719
4.340
1.043
93
(In millioenen Tsjechoslow. Kronen.)
9
,,
’29
2.559
707
585 1.795
4.375
989
104
Goudl
Vreemd
Discon’
2
’29
2.559
710
585 1.875
4.337
994
152
D
ring
ata
op
1
en
get.. en
to’s en
Circu-
Rek.
26 Jan.
’29
2.559
707
585 1.825
4.312
972
den
111
.
Ziloer
tegoed
in
belee’
1
latie
Cr1.
19
,,
’29
2.559
703
585 1.883
4.349 989
111
Slaat
Ihetbuu.l.
ningen
15 Maart 1929
4.043
1.206 1.786
215
6.582
771
12
•
’29
2.559
699 585 1.968
.4.405
964
128
5
’29
2.559
697
585
2.034 4.420
1.010
150
1929
4.047
1.206 1.818
220
6.808
636
29 Dec.
’28
2.559
698
585
1.983
4.377
961
232
28 Febr.
1929
4.050
1.206
1.841
196
7.063
405
24 Mrt.
’28
2.608
702
586
1.649
4154
969
207
23
,,
1929
4.072
1.206
1.859
162
6.418 975
26 Mrt.
’27
2.588
698 587
2.649 4.256 985
439
15
,,
1929
4.077
1.206 1.842
162
6.541 879
24 Juli
’14
543,5
726,8
494,4
783,8
191 9,0
497,9
7
1929
4.081
1.206 1.939
163
6.820
712
1)
Ten’bedrage van
344millioen,
pius
voorschot in rek.-crt.aan
de
schatlL
31 Jan.
199
4.084
1.206
2.010
184
7.115
562
.
23
,,
1929
4.086
1.206 2.111
287
6.493
1.577
–
VI. ZWITSERSCHE
NATIONALE
BANK:
15
1929
4.090
1.206
2.286
•
333
6.856
1.516
.
(Inmillioenen
Franc8.)
–
. .
7
•’
19’29
31 Dec.
1928
4.095
4.098
1.205
1.1119
2.494 2.510
44
483
7.453
8.466
1.532
830
–
.
Dis.
Data
Goud
Zilver
1
Goud-
conto’a
Ctrcu-
Rek.
.
23
1928
4.108
1.183
2.467
389
7.609
1.044
–
devlezen
en
i
lalte
Crt.2)
15
,,
1928
4.117 1.183
2.357
373
7.471
1.085
.
. .
Bdeen.’)l
_
15 Maart 1928
4.370
1.118
1.936
79
6628
1.168
15 Mrt.
1929..
481,4
45,3
159,4
202,1
805,3
82,2
15 Maart 1927
4.754
1.048
1.964
112
6.438
2.006
–
7
,,
1929..
481,5
45,2
171,2
227,0
819,9
83,5
–
28 Febr.
1929..
481,6
45,2
180,7
240,9
842,9
76,7
–
X.
ZUIDAFRIKAANSE
RESERVEBANK.
23
,,
1929..
481,7
45,7
174,5
205,0
780,3
86,9
(Voornaamste
posten
in
duizenden
Ponden.)
15
,,
1929..
481,8
46,1
180,2
190,8
786,3
84;5
1i
1
Alge’
7
,,
1929..
481,9
45,7
187,0
209,6
802,7
85,0
Data
–
Goud
en
Goud-
conto’s
van
Circu-
Rek.-
J
meen
31 Jan.
1929..
482,0
45,5
184,7
218,1
839,8
66,6
cert.
en
Reg.’
latie
Cr1.
Dekking,
23
,,
1929..
482,1
45,6
189,5
191,8
786,9
87,5
1,1
papier
1
perc.)
1 Maart1929..
—
7.623
9.562
359
9.419 6.915
–
46,3
15
,,
1929..
482,1
44,6
276,6
205,7
814,0
183;6
7
,,
1929..
517,5
45,1
271,4
260,1
871,7
215,0
22
Febr.
1929..
7.757 7.998
370
8 083
7.265
50,9
31 Dec.
1928..
533,0
45,8
254,4
300,8
962,6
195,5
15
,,
1929..
8.388
8.310
353
8.208 7.190
54,5
22
–
1928..
481,5
46;4
267,9
219,4
902,6
8711
8
,,
1929..
7.603
8.688
268
8.090 7.126
48,4
15 Mrt.
1928..
432,3
62,7
36,2
348,8
779,5
98,2
1
,,
1929..
8.119 8.826 248
9.392
9.131 48,7
15 Mrt.
1927..
449,5
75,1
25,7
333,7
765,0
119,5
25 -Jan.
1929..
7.800 8.423
347
8.125 7.575
50,3
23 Juli
1914..
180,1
18,9
–
107,8
267,9
105,2
18
,,
–
1929..
8.428
8.010
507
8.197
7.375
53,1
1)
Sedert 31 Maart ’28 zonder rek.-crt. saldi in het uuitenland. Deze
11
,,
1929..
–
7.667
9.118
432
8.673
7.291
48
zijn met ingang van dien datum met den post buitenlandsche wissels
4
,,
1929..
7.822
9.408
417
9.505
6.754
48
tct den post gouddeviezen samengesmolten.
‘) Sedert 31 Mrt.’28 uitsluitend de dagelijks vervallende verplichtingeii.
28 Dec.
1928..
8.070 10.063
447
9.487
8.147
45,5
21
,,
1928..
7.957
9.670
667
8.965 7.802
47,5
VII. OOSTENRIJKSCHE NATIONALE BANK.
14
,,
1928..
8.021
8.765
662
8.526
7.712
49
(Voornaamste posten in millioenen Schillingen.)’)
7
1928..
2-Maart 1928..
7.851
.8.259
7.539
8.683
–
437
1.729
8.817
8.668
7.179
8.120
49
50,4
–
-.
.
–
–
Vreemd
Andere
Vi
–
Data
Goud’
geld. dcvie.
zenen tegd.
edel-
1
conto,
en
schot
a(d.
1
Circu-
latle
Rek.-
C,t.
5 Maart 1927..
7.937
7.638 2.055
8.] 59
6.520
52,9
–
–
ijh.buit.l.2)
valuta1
Be.leen.
Ste,tI
*) Verhouding goud,
schulden: bankbiljetten
goudcert.
–
en deposito’s.
en
pasmunt
1)
Regeering
tegenover
plus
bankiers. opeischbare
15 Mrt.’29 168,8
206,9
356,3
131,6
112,4
‘
892,2
86,9
7
,,
1
29 168,8
206,8
356,3
157,2
116,0
i
924,3
83,4.
XI.
BANK VAN
LITHAUEN.
(In
millioenen
Lita’s.)
28Feb.’29 168,8
.209,3
361,2
163,8
116,1
976,7
44,9
Dis-
Bank-
1
23
,,
’29 168,8
203,8
359,5
126,8
116,1
858,3 1195
Data
Goud
Zilver
Buiten!.
conto,
Kapi biljettenl
Depo-
15
,,
’29 168,8
204,1
360,5
124,0
.116,1
0
1
882,2
938
.
zen
en
–
taal
in.
l
sifo’s
7
,,
1
29 168,8
198,9
359,4
144,3
116,1 906,1
84,1
—
Beleen.
omloop
1
15 Mrt. 1929
34,3
4,4
37,2
83,8
12,0
85,2
65,8
31Jan.’29 168,8
199,1
365,7
165,6
116,1
965,2
52,7
23.
,,
’29 168.8
196,3
361,4
132,8
116,1
848,7
129,7
28 Febr.
19291
34,3
4,4
38,5
82,3
12,0
85,3
–
66,7
15.
,,
’29 168,8
201,8
385,2
156,1
116,1
893,8
117,0
15
1929
34,3
4,4
40,4
81,2
12,0
81,6
71,1
7
,,
’29 168,8
216,9
375,3
176,5
116,1
967,5
88,2
31 Jan. 1929
34,3
4,4
43,0
82,1
12,0
83,6
71,5
31 Dec.’28 168,8
242,7
385,9
208,5
116,2
1.067,4
56,5
15
1929
34,3
4,4
42,8
84;9
12,0
81,6
75,7
23.
’28 168,8
240,3
340,0
177,9
166,2
987,0
107;6
31 Dec. 1928
34,3
4.4
43,6
91,5
12,0
84,8
80,4
15.Mrt.’28 117,2
308,7
263,1
64,7.
173,0
854,6
74,0
15 Mrt. 1928
34,2
4,6
5-3,7
77,9
12,0
96,2
64,6
15 Mrt.’27
57,2
452,0
146,4
44,0
1.76,3
812,5
68,9
15 Mrt.
1927
31,4
5,0
41,0
58,6
12,0
91,6
38,1
–
1
Schilling
=
0.694 goudkronen
= 10.000
papierkronen
Als
dekking der circulatie en saldi in -rekg. crt.
geldende,
volgens
-art.
85
der Statuten.
..
–
‘
–
–
–
0
–
–
.
–
1
3 April 1929
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
3
,
3,9
EFFECTENBEURZEN.
Amsterdam, 2 April1929.
De achter ons liggen:cle .ber.ichteperiode heeft tot de
stormachtigste van den laatsten tijd behôord, althans voor
zoover het de fondsen’jnarkt van N e
w
–
y o r k betreft. De
Spanning op de ge]drnarkt daar ter plaatse ‘is tot uitiing
gekomen iii een noteering voor ,,aall moaiey”
al
20 pCt.
cii hierin is slechts eenige veribeteai.ng gekomen, doordat
euni groep banken, onder deiicling van de- Natioaal City
Bank, er toe is overgegaan geliti ter ‘heschikking van de
beurs te stellen. De uitwerking op de fondsenniark-t is bui-
tengewoon ‘heftig geweest. 0-ver de gcheele liinie is een aan-
merkelijke daling ingetrecien., waarbij omzetten van betee-
ken’is zijn voorgekomen. De totale omzet heeft op sonumige
dagen meer clan 8.000.000 aancieelen bedragen. De daling
is echter op deumifclen dag, wiaarop zij ijs ontstaan, tot
stilstand gekomen, zoo-d’at iii ‘de slotkoeirsen niet veel meer
‘van den grooten achteruitgang rte zien is geweest. De dagen;
volgen-de op dien van de grootste spanning, hebben zelfs
een .g&eid&ijke verbetering
van
liet koerspeil gebracht, zoo-
‘(lat ten slotte de markt in een jvrij oipgeiu’ekte stemming ‘is
gesloten, ondauiks het feit, dat een persode van goedkoop
geld te New Vork nog niet ‘wordt verwacht.
Doordat -de gevolgen van
den
koersval te New York ‘zoo
spoei’ig overwonnen waren, hebben do Europeesche- fondsen-
markten hiervan geen weerspiegeling gegeven. Integen-
deel is de miarkt ‘te L o n d e ii, eer-der vast van toon gcwet,
vooral o’nder den
–
invloed ‘van het bericht, dat de Bank of England in ‘staat -is geweest een bedrag’ van £ 1.000.000
goud -aan te knopen, hoewel, naar wordit verondersteld, deze
hoeveelheid geel metaal niet rujaar Engeland is verscheept in recht.streekse-h verband nuét de -wisselkoersen. De be-
leggingsmarkt heeft hieirvan in de eerste plaats dien invloed
ondervonden. Het beticht van ‘de hef ti,ge ‘daling ‘te New York heeft eerder een stinu-uleerenele uitwerking gehad,
omdat men te Londen geloofde, dat thans een einde ge-
maakt zou kunnen worden aan cle speculaitieve neigingen
te New York, waardoor wellicht de aantrekkingskracht voor
bu,itenl’andsclie saldi iets
zou
kunnen verminderen. –
Te 1′ a r ij s is de beurs daarentegen niet opgewekt ge-
worden. De onderbreking ‘-a,n ‘den ‘handel, eerst ‘-door’ de
‘begrafenis van Maar.sdhalk F’oc,h, daarna d,00r de vacantie-
lriode, in vei”baui,d met liet Paaschfees’t, heeft de omsetten
eenigszins clon inkrimpen. Afgescheiden hiervan hebben
cle factoren, ivelke i,n cle voona.fgaan’de rweiken reeds een
teruighouden’tle stemming ‘i,n liet leven ‘hebben geioepen -‘
voornamelijk de’ onttrekking van gelden aan de markt in
verband met cle vec nieuwe emissies –ook thans nog tuit-
werking gehad. De teni;len,z -voor beIeigiogspapieren is
nochtans o,pge-vekt gebleven; liet ‘r-endent wordt meer en
meer iii ‘ver’houckng gebracht niet liet peil, waarop men –
‘denkt, dat de stad Parijs en sommige ‘kolo.niën gelden zullen
opnemmien.
Te ii e r 1 ij ii was cle beurs over het -algemeen vast. liet
gerucht, d it liet miii ster ie aannenielij ke voorstellen i’all den heer Schacht, betreffende de herstelbetalingen, in be-
handeling heef t genomen, heeft een gunstige uitwerking ge-
had. Weliswaar zijn tussehentijda ‘enkele realisaities op te
merken geweest, iva,ando
–
or ‘liet -hoogste peil -niet geheel
behouden kon blijven, doch cle grond-toon ‘is -toch opgewekt
gebleven.
T e mi o -u z e mi t heeft de beiu;s den invloed van de va,can-
tieclagen ondervonden, in ‘dien zin, dat een sterke inku-im-
piuig van den handel -waar te nemen viel. De. stemming
daarentegen is voor de
–
-meeste af-deel-ingen – tamelijk vast
gebleven.. Een suitzondering vormde de markt voor
beleg-
.qingspapierea.
De vrees, ‘dat cle periode van duur igeld nog
een igen tijd zal, aanhouden, heeft de gedachte doen opko
men, da-t ook voor geld op langen ternijn de vergoeding
–
hooger zou kunnen worden. In verband hiermede zijn de
meeste obligatienoteeringen achteruitgeloopen. 6 pCt.
Ned. Werk. Schuld 1922:’ 103%,
10
3%; 4% pCt. ‘Ned.
Werk. Schuld 1917: 997/
s
., 99; 4%- pCt. Ned-..Indië 1926′:
97ii./16, 97
3
/8:;
5 pCt. Brazilal -1913 £ 20-100: 75, 74%’;
.8 pCt. Sao Paulo 1921: 105, 105%.
Een vrij krachtige verbetering heeft plaats gevonden voor
aandeele’ruj in indjustrieele omtdermuansin gen. Op
den voorgrond
hebben aandeelen Philips en certificaten Margarine Unie
gestaan. Daarnaast echter waren ook aandeelen ia. kunst-
zijdefabi
–
-ieken opgewekt, verinoefelijk i:n aansluiting aan cle beurs te Berlijn. Er iwaxen ook enkele uitzonderingen
aanwezig. Zoo hehben -bijv. aandeelen Kodow’a een n-ieuwen
achteruitgang te’ zien gegeven. Caiv-Delf t: 150; Centrale
Suiker Mij.:
77%,
73 (ex div. 5 pCt.); Hollandia Melk-
producten: 118
1
/
8
, 116; Holi. Kunstzijde md.: 175; In-
ternationale Viscose: 82, 84% ; Maekubee: – 147%, -147%
Margarine Unie: 3547%, 366; Kodowa K. f.:, 63%’,, 48;
Ned. Kabelfabriek: 478, 462; Ned. Kunstzijdefabriek:
385
1
/2, 394%1; Philips Gloeilampenfabriek (Gem. bez. v.
A.) : 854%, 873%:; Ougrcle Marihaye: 400, 403
1
/
2
:; Sepa.
rator: 159%, 158; Zweedsche Lucifers: 382%, 389%.
Een opmerkelijke verandering is ingetreden in – de af dce-
li’ng voor
taba.ksaandeeleai.
Weliswaar zijn de omzetten -niet
toegenomen-, doch
de
daling, ‘welke zoo langen tijd anliter-
een op te :meu’ken is geweest, is ‘in ide beirichtsweek tot staan
gekomen en heeft plaats gemaakt voor eenige verbetering.
De oorzaak moet worden gevon-cien in het feit, dat ‘de prij-
zen, in de ‘derde voor’jaarsinsdhrij.ving behaald, nogal be-
vredigend zij.n geweest en dat -de onder-handsehe verkoopen
ditmaal geen groote partijen hebben betroffen. ‘Arends. burg: 609, 615; Besoeki Tabak: 512; Dcli Batavia: 486,
491% ; Deli Mij.: 426 %, 433; Oostkust: 193%:,, 1 92’/2;
Senembah: 500%, 507%.
Ook de
rubbermnerkt
is iets beter van toon geweest, in
verba,nd met de lichte verbetering viai: den prijs iviim -het
rocluuc-t. Een toeneming van de voorraden te Londen werd
verwacht, doch niet in belangrijke mate. inderdaad ‘heeft
deze -in de hei-ioh’tsujveelc slechte ongeveer 500 ton bedragen
en hoewel cle korte w’eek hiertoe ten deele heeft bijgedragen,
heeft ‘deze -geringe ho-e’veeliheirl -de vaste stemming toch n’el
ondersteund. Amsterdam Rubber: 263%, 269%; Deli Ba-
tavia Rubber: 1-807%, 185; Hessa Rubber: 385, 368; md.
Rubber: 290, 293; Java Caoutchouc: 158; Kali Telepa.k:
2
1
88%’, 288; Majanglancien: 286, 298; Ned.-Ind. Rubber
–
en
T,(offie: 262, 269; R’dam, Tapanoeli: 111
1
/2, 113; Serbad-
jadi: 222%, 2223; Sumatra Caoutchouc: 170,
–
165%; Su-matra Rubber:
215%,
216; Ver. md. Cultuur OncI.: 157
5
/
8
,
1,57%; Interc. Rubber: 11%, 11%’.
, Een belangrijke verbetering ‘hebben
petrol-eumaandeelemv
bereikt, liet bericht, duet de cies’betretfenicle conferentie in
Ameiika tot overeenstemming
–
is gekomen en dat een be-
-perk-i uig van de pe-troleuniproicluctie over de geheele wereld
iiii overweging ‘zal worden genomen, ‘heeft de naaste toe-
komst van de petroleuninijverheid met optimime doen be-
schoinveti. Niet all eep -aandeel en Koninklijke Petroleum
Maatschappij, ‘doch ook Dorditsche Petroleum, Perdak, Mar.
lenel Oil, enz. ‘werden in vrij groote posten uit -cle markt
genomen. Dordtsche Petr. md. Mij.: 367, 385%:; Kon.
Ned. Petr. Mij.: 385%, 401%:; Perlak Petr.: 194% 199%:;
LNDUSTRIEELE
DiscoNTo
MAATSCHAPPIJ
AMSTERDAM
LONDEN
BERLIJN
PARIJS
KOPENIJAGEN
MAATSCHAPPELIJK
KAPITAAL / 25.000.000.-
VOLGESTORT GEPLAATST
EN RESERVES 112,900,000,_
Financiering van den afzet van industneek, producten.,:
1
340
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
3 April 1929
Peudawa:’ 37 34, 40
3
/8; Marland Oil
De a.fdeeiing voor
saikersnndeelen
was weinig veranderd,
doch meerendeéls had een neiging tot eenige verbetering
de, oveilhand. Het aanbod in adeelen H.V.A. is nIet meer
aoo dringend geweest,, zoociat een lichte stijging kon intre-
den.
01)
de overige. aandeelen uit deze rubriek heeft deze
gang van zken een ‘gunstige uitwerking gehad. Cultuur Mij, der VorstnIanden 165, 165%; H.V.A. 646, 651%
J,aasch,e Cultuur Mij.: 382, 384f Maron: 235,236; Ned.-
md. Suiker Unie: 247,
2
4634; Poerwdredjo: 85
34;
Sin-
danglaoet: 410, 408; Tjepper: 750, 752; Watoetoelis
Poppoh’:
–
745; 760.
S’chee3vearla.a’adecicn
bvonden zich ,ep ‘dcii .adh.tergrond,
‘zonder noemenswaardige veranderingen. H’ollaud-Amei’ika
Lijn: 77; Java-China-Japan Lijn: 151%, 152; Kon. Ned.
Stoob. Mij.: 93,
955/s;
Ned. Scheepi’. Unie: 220
3
/8, 223%;
Nievèlt Goudriaan: 1l2
1
/
i
, 112; Stdomv Mij. Nederland:
205, 204%.
Aandeelen in m’ijnbouwondernemingen
hebben zich n’iet
onttrokken aan de alge’lrde’ene tendenz cii vertoonden over
het algemeen iienige verbetering. Alg. Exploratie: 226 i/,
2
2
6%; Boeön Mijnb.:
235%;
243; Müller & Co. Mijub.
Mij.: 99,
1007/8.;’
Redjang Lebong: 150, 153; Singkep Tin:
312, 310. ‘
Bankaandeelen
varen bom, niet enkele uïtznderingen,
o. a. voor aandeel en Nedarlandsche Handel Maatschappij.
Amsterdamsche Bank: 195%!, 193%; Hou. Bank voor Z.-
Amèrika: 83
5
/8, 84%; Koloniale Bank: 250,’ 248; Incasso
Bank:
124%.;
Ned.-Ind. Handelsbank: 169, .167%; Ned.
Handel Mij.
(C.
v. A.) : 184%, l88
°
/ie; Robaver: 115%, 112
(ex dii’. 5 ‘pCt.) ; Twentsehe Bank: 140.
De
A,inerikaanschc af decling
heeft zich ‘volkomen bij de
beurs ‘te Walistreet’ aaugeslotcn, met dien verstande, deeL ‘de
‘daling van &eu dag h’ièr ter plaatse niet is weerspiegeld en
dat edn neiin’g tot aankoop in de meeste gévallen op te
mèrked is geweëst. Vrijwel voortdurend bevonden de n-
teeringen i’oor .Amerikaansche aandeelen zich dan ook hoveû
pariteit. Anaconda Copper: 312%!, 307%; Studcbakei:
82%, 82%; U. S. Leather:
2311,
23; U S. Steel Corp.:
179%,
1
80%; Atch. Toeca:
195%’,
196% ; Baltimdre &
Ohio: 12234!; Ene: G75/j,, 67%’; St. Louis & San Frausis-
co:
11734,
116% ; Southern Pacific 125%, 128; Union
Pacific:215%,
217%.;
Wabash Railway: 66
1
I2, 64%.
GOEDERENHANDEL.
GRANEN.
‘
3 April 1929.
De ‘t a r w e-prijzen ‘ in Noord-Amerika hadden reeds aai
het einde ddr vorige week een sterke verlaging ondeï’gaan
dn ‘een herstel is dadrop teii’ slotte nauwelijks gevolgd.
Slechts op 28 Maart waren, zooi’el Chicago ald Winnipeg,
als reactie op de voorafgegane prijsdaling, wat vaster,
doch dit herstel is niet blijvend’ geweest ‘en op 1 April’ was
liet slot te Chicago zelfs nog weder lager ‘dan tot nog toe
was ‘voorgekomen. Te Winnipeg bleven de prijzen echter
nog wat boven het laagste punt van het begin der weei.
Na een vat betere markt op den 2dec, sloot Chicago ‘nog
weder 2 i.
2%,
Winnipeg
34,
á 1 dollarcent per 60 lbs. lager dkn een week tevoren. ‘
Dc prijsverlaging, die voor het grootste gedeelte reeds
in de ‘vorige week was tot stand gekomen, is veroorzaakt
döor de’ sterke verbetering in de vooruitzichten voor de
w’intertarwe der Vereenigde Staten, regenval in Canada
en ‘het Noordwesten der Vereenigde Staten, waardoor een
verbetering ontstond in het vochtgehalte van den bodem,
dat tot nog toe te gering had geschenen voor den uitzaai
der voorjaarstarwe en vooral ook door de flauwe stem-
ming der New Yorcsche effectenbeurs. Daarbij kwam dan
hog, dat in Europa het wintergraan den winter zooveel
beter blijkt te hebben doorstaan dan men in verschillende
landen meende te-mogen verwachten. De meeste dezer oor-
zaken zijn ook in de afgeloopen week blijven bestaan en
zij hebbeii er dan dok op 1 April toe geleid, dat het prijs-
herstel van ‘de ‘voorafgegane 2 marktdagen te Chicago ge-
‘heel en te Winnipeg voor een aanzienlijk gedeelte weder
verloren ‘is gegahn. De flauwe houding der Noord-Amen-‘kaansche markten en de sterke prijsfluctuaties, welke daar
in den loop van sommige dagen optraden, hebben in Euro-
pa de verbetering van den ondernemingsiust wel belem-
‘mond, maan toch is de daling der prijzen herhaaldelijk
aanleiding geweest tot een uitbreiding van den omzet, zoo-
wel in Engeland als op het vasteland en wel met name
in België, terwijl ook aan de Middellandsche Zee kooplust
bleef bestaan. Vele van de in Engeland afgesloten zaken
werden ook ditmaal weder slechts ten dccle bekend, omdat
‘zij, zonder dat daaraan publiciteit werd gegeven, direct
werden afgesloten met de molens. Deze beschikten reeds
‘eenigen tijd niet over groote voorraden en hebben in de
daling der prijzen blijkbaar aanleiding gevonden om hun inkoopen uit te breiden. Ook het feit, dat in de voorafge-
gane week dc verschepingen uit Noord-Amerika niet groot
varen geweest en tevens de naar Europa onderweg zijnde
hoeveelheid eenige verlaging onderging, heeft eenigen steun
aan de markt verleend. Daarbij was in Argentinië de prijs-
daling voor tarwe van minder beteekenis dan in Noord-
Amerika; al wordt dan ook Argentijnsche tarwe steeds’
dringend aangeboden, ‘ terwijl de voorraden in de Argen-
tijnsche havens nog telkens weder vermeerdering onder-
gaan. Aan de Argentijnsche termijnmarkten zijû de tarwe-
prijzen in den loop der week 5 centavos per 100 KG. ge-
daald.
De verschepingen tilt Argentinië waren deze week veel
kleiner dan in de vorige, hetgeen echter gedeeltelijk het
gevolg is geweest van de feestdagen. In hot begin der week
is ook vooral Canadeesehe tarwe van de lagere grades
goedkoop te koop geweest. ‘Blijkbaar maakte de Pool zich
ook nu weder ongerust over de mogelijkheid, dat zij aan
het einde van het seizoen met te groote voorraden zal
blijven zitten wegens de concurrentie van het Zuidelijk
halfrond en de zeer groote hoeveelheid tarw’e, welke iii
Canada nog beschikbaar is. Deze concurrentie van Argen.
tinië heeft ook nu weder behoord tot de oorzaken der
Noord-Amerikaansche prijsdaling, hetgeen echter niet weg-
neemt, dat de Vereenigde Staten zich nog altijd weinig
moeite geven voor export. Vai zaken naar niet-Europee-
sche destinaties hoort men den laatsten tijd slechts weinig
meer en ook blijkt er nog niets van ernstige Ruselsche
plannen tot invoer van broocigraan.
In r o g ge komen nog altijd zeer w’einig zaken tot stand.
Uit
.
Noord-Amerika is deze w’eek niets verscheept, terwijl
ook uit Argentinië de afladingen vrij beperkt blijven.
Duitschland, dat anders het voornaamste invoerland is van
rogge beschikt nog altijd over zulke groote hoeveelheden
van den eigen oogst, dat een regelmatige invoer, zooals in
andere jaren, niet plaats vindt. Ook voor rogge zijn de prij-
zen aan de termijnmarkt te Chicago ten slotte deze week
nog weder wat gedaald en na de belangrijke prijsverlaging
van de vorige week bedroeg die van 25 Maart tot 2 April
weder 1 8.
136!
dollarcent per 56 bbs.
Voor m al s blijft de vraag in de Europeesche invoer-
landen nog altijd zeer onbevredigend en in verband met hef
uitstekende weder in Argentinië, hetwelk in dit seizoen
leidde tot een zeer vroegen oogst en vroege verschepingen
van nieuwe Platamaïs, is in Europa de ondernemingslust
nog verder verminderd. De vraag voor spoedige nieuwe
Platamaïs is deze geheele week zeer slecht gebleven en in
verband daarmede ondergaat dé premie, welke daarvoor bo-
ven latere aflading gevraagd wordt, voortdurend verininde-
ring. Bovendien bleef maïs te Chicago in het begin der week
uiterst flauw met verdere sterke prijsdaling en dientenge-volge werd zoowel Noord-Amenikaansche mais als oude
AANVOEREN ‘in tons van 1000
KG.
Rotterdam
”
Amsterdam
Totaal
–
Artlke!e,i
24130
Maart
Sedert
Overeenk.
24(30
Maart
Sedert
Overeenk.
1929
1928 1929
1 Jan.
1929
tijdvak
1928 1929
1Jan.
1929
tijdvak
1928
25.070 361.023
533.314
1.599
39.854
15.932
400.877
549.246
1.241
27.934
46.494
–
–
–
27.934
46.494
Boekweit …………..
5.506
6.759
–
– –
5.506
6.759
Trwe
………………
Mais ……………….
13. 788
201.093
296.998
2.610
‘
57.766
76.576
‘
258.859
373.574
Rogge
…………………
…..201
5.159
109.990 98.763
–
98
3.240
110.088 102.003
41.720
53.943
400
1.929
–
43.649
53.943
Lijnzaad
…………..
2
,
.208
..
.
0.746
46.395
46.453
1.496 105.063
110.328
151.458
156.781
Gerst
……………….
Haver
………………1.121
Lijnkoek …………..
53.913
64.313
, –
–
652
53.913
64.965
..
660
..
–
23.103
35.894
–
.
—
–
8.160 ..-.
13.026
–
-.–3,1.263
…48.920
Tarwemeel
……………
Andere meelsoorten
451
,
2.187
3.835
– –
.
–
2.187
.
3.835
3
April
1929
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
341
Plata mais, welke reeds naar Europa onderweg was, voort-
durend lager aangeboden met zeer weinig kooplust. Speciaal
in Nederland daalde de prijs voor Noorci-Amerikaansche
mais tot een zeer laag peil. Eenig herstel is later ingetre-
den toen cle markt te Chicago wat verbeterde en tevens
tengevolge van het lagere prijspeil de vraag voor beschik-
bare. Noord-Amerikaansche mais in Nederland wel wat toe-nam. Tenslotte vonden de nieuw aangekomen partijen groo-
tencieels koopers
cii
ook van de reeds aanwezige voorraden
kon geregeld worden verkocht. In verband hiermecle out-
stond ook weder moer belangstelling voor kortelings afge-
laden Noord-Amerikaansche mais, waarvoor in Nederland
een premie boven eerdere posities werd betaald. Het schijnt,
dat nu binnenkort de aanvoeren van maïs uit Noord-
Amerika naar Europa sterk zullen verminderen, want op
April aflading zijil tot nog toe zoo gôecl als geen zaken
gedaan en in verband met het gevaar, dat de kwaliteit in
cle eerstvolgende maanden weinig betrouwbaar zal zijn, valt
op dien grond ook nauwelijks aan te nemen, dat zulke
zaken in aanzienlijke mate zullen worden gedaan. Na het
te Chicago ingetreden prijsherstel sloot mais daar op 2
April toch nog 1% h 2, dollarcent per 56 lbs. lager clan
op 25 Maart.
In verband niet den vroegen oogst nemen de voorraden
van mais in de Argentijnsche havens weder toe, evenals
ook het geval geweest is met de verschepingen, welke reeds
voor een belangrijk gedeelte uit nieuwe mais bestaan. Uit
Noord-Amerika echter zijn de verschepingen nu reeds zeer
klein geworden, terwijl ook uit Zuid-Afrika nog reeds
slechts weinig wordt afgeladen. Aan de termijnmarkten in
Argentinië hebben de maïsprijzen zich aanvankelijk goed
kunnen handhaven, doch ten slotte is een prijsverlaging
van 10
iL
20 centavos per 100 KG. ingetreden, waardoor
nu ook zomer-aflading lager te koop kwam. Zeer sterk
echter was de laatste dagen de vermindering van de premie
voor spoeclige Platamaïs.
Voor g e r s t blijft de markt uitermate stil. In Duitsch-
land lieef t ook de heropening der waterwegen nog niet tot
een verbetering der vraag geleid, evenals daar ook mais
zeer moeilijk te plaatsen is. Aan de termijnmarkt te Win-
nipeg is na de prijsdaling van de vorige week eenig herstel
ingetreden, doch bij het uitblijven van vraag voor export
heeft dit herstel slechts ten dccle stand kunnen houden. In vergelijking met 25 Maart sloot Winnipeg voor gerst
op 2 April % dollarcent per 48 lbs. hooger.
Nog altijd is gerst, welke reeds in de Noordwestelijke
havens van het vasteland aanwezig is, sterk gedeprecieerd
en in verband daarmede is iii Nederland de kooplust voor
Amerikaansche voergerst ter aflading in de zomermaanden,
waarvoor de prijzen meer in overeenstemming worden ge-
houden met het hoogere Amerikaansche peil, zeer beperkt.
Van den Donau blijven kleine verschepingen tot stand ko-
men doch koopers voor Donau gerst zijn moeilijk te vinden
en hetzelfde geldt ook voor Platagerst, waarvan trouw’ens de verschepingen deze week zeer klein zijn geiveest. Ook
uit Noord-Amerika wordt slechts zeer weinig gerst afge-
laden.
Voor li a v e r heeft de sterke prijsdaling in Noord-Ame-
rika in de. eerste helft der week eindelijk geleid tot eene
hervatting op bescheiden schaal van de zaken uit Canada
naar Europa, doch toen later in Canada de prijzen weder
stegen, kwam aan die zaken een einde. Intussehen was op
1 April tea slotte ook haver te Winnipeg iveder Vrij wat
lager. Ook Platahaver is deze week goedkooper te koop ge-
komen, evenals haver van Chili, hetgeen in Engeland weder tot eenige toename van den omzet heeft geleid.
SUIKER.
Ook de afgeloopen week ivaren de verschillende suiker-
markten on.interessant en zeer kalm gestensci, hetgeen voor
–
namelijk moet worden toegcsbhreven aan de nog staals
geldende politiek van Amerikaansche zoowel als van Euro-
peesche Raffinadeurs, om slechts naar gelang van dagelijk-sche behoeften te koopen.
In Ani er ik a bestond aanvankelijk interesse voor ruw
–
suIker tot 1i51 dc. op basis van Cubasiuker c. & fr. New
York, ciaariia echter flauwde de prijs wa:ler al tot 1?/ dc.
Ook op de termijnmarkt brokkeklen de noteeringen ietwat
al
en was het slot Mei 1,90; Juli 2,01; Sept. 2,10; Oct.
2,15; terwijl cle laatste noteering voor Spot Centr. 3,64 was.
De laatste C ci b a-statis.tiek is als volgt:
1929
1928
1927
Ton
Ton
Ton
Cubaansche prod. tot 23 Maart 3.600.000 3.000.000 3.240.256
Consumptie …………….25.475
17.710
27.500
Weekontv. afscheephavens.
257.963 221.152 227.613
Totaal sedert 1 Jan………2.443.383 1.866.338 2.188.252
Weekexport …………….163.446
139.225
123.892
Totale export sedert 1 Jan. 1 230.962 762.033 963.260
Voorraad afscheephavens..
..
. 1.228.168 1.127.089 1.238.258
Voorraad Binnenland ……1.115.395 1.115.952 1.024.504
Werkende fabrieken 16 155 172
In E n ge 1 a act werden, deze week eenige ladi.ngen
,,(;i’.ancilatecl” naar Britseh-Indië verkocht tot pariteit van
5h. 11/3 f.o.h.
01) de termijnmarkt liepen de noteeringen 3d. tot 434 d.
terug; het tslot was echter prijshoudend. De slotnoteeringen
op de Ruwsuikermarkt varen
Mei
Sh. 8,6k
Sept.
Sh. 9/234
Aug.
,,
911
Dec.
,,
9/534
De Zichtbare voorraden zijn volgens de cijfers van
Czarnikow:
1929
1928
Tons
Tons
Duitschland 113 ………………..1.300.000 1.021.000 Tsjecho.Slowakije 113 …………….602.000
730.000
Frankrijk 113 ………………….564.000
488.000
Nederland 113 ………………….260.000
176.000
België 113 ……………………..190.000
150.000
Polen 113 ……………………..390.000
241.000
Engeland 113 geïmport. suiker……..275.000 298.000
113 binnen!, suiker ………50.000
40.000
Totaal Europa……….3.631.000 3.144.000
V.S. Atlant. havens 213 …………271.000
254.000
Cubaansche Havens 2/3 …………..
949.000
851.000
Cuba (binnenland) 213 (Raming)
950000 750.000
Totaal ………………….5.801.000 4.999.000
Op J a
v
a verkocht de V.T.S.P. een partijtje van 300 tosis
hooi dsuiiker uit oogst 1929 tot
f
11,75. De eerste taxatie
van oogst 1929 van de bij de V.I.S.P. aangesloten fabrieken
bedraagt ruim 2% millioen tons. De Suikerfabriek Keda-
woeng begon op 26 Maart als eerste tien 2naaltijd, hetgeen
een zeer vroeg tijdstip is.
Op de markt voor tweedehands suiker liepen de netee-
ringen in don loop der week tusschen
f
36 en
f
per
100 KG. terug en bedroegen aan het eind:
Superieur ready …………….
f
16,-
April
……………. ..16,-
Mei ……………… ..14,25
Jui.ii
……………. ..13,-
Hoofdsuiker ready ………….. ..14,-
EE. i e r te 1 a ii cl e daalden cle prijzen op de termijn-
markt in syinpzithie met Amerika ongeveer
f X.
Het slot
was echter prjshdidercd en de laatste noteeringen waren:
Maas-t
f
131%; Mei
f
13
1
%; Aug.
f
133/2; Dec.
f
133/4.
KATOEN.
Marktbericht van de Heeren Sir Jacob Behrens & Sons.
Manchester, d.d. 27 Maart 1929.
De Amerikaansche katoenmarkt is zeer onregelmatig
geweest. Bij de publicatie van het final Ginners Rapport
stegen prijzen jI. ‘Woensdag elken dag tot Zaterdag, toen
er een daling van 13 punt plaats had, gevolgd door een
verdere daling van 11 punten op Maandag. De cijfers van
het rapport zijn vrijwel in overeenstemming met de De-
cemberschatting, hetgeen de reactie veroorzaakt kan heb-
ben. Gisteren was er een stijging van 6 punten voor Mid-
American spot in Liverpool en Neiv .York rates waren
duurder in het begin van het seizoen; prijzen daalden
echter later en New York sloot met een daling van 3 tot 21 punten. Het schijnt daarom wel, dat speculanten ge-
neigd zijn geweest winst te nemen, daar de prijsstijgingen hiervoor gelegenheid hebben gegeven. Egyptische katoen
heeft eveneens gefluctueerd, terwijl de cijfers van den oogst
tot nu toe gegind, de schatting bevestigen. Liverpool loco-
verkoopen ivaren de vorige week gering met 37.000 balen,
waarin alle soorten vrij goed vertegenwoordigd zijn.
In de Amerikaansche garenmarkt gaat over het alge-
meen weinig om, terwijl prijzen aan den flauiven kant zijn.
Producenten, zoowel van grove als medio nummers, rap-
portecren, dat verkoopen slechts gering zijn geweest;
slechts in enkele gevallen vernamen wij, dat verkoopers
gisteren een goeden dag gehad hebben. Ringgarens worden
moeilijk verkocht, hoewel er een goede vraag naar 60cr
ring en Mulebundels voor Madras bestaat. Er gaat iets
om in getwijnde garens voor binnenlandsch gebruik, ter-
wijl er ook vraag van Bombay bestaat, doch de geboden
prijzen zijn over het algemeen te laag. ])e vraag naar
Egyptische twist en weftcops beperkt zich voornamelijk
tot kleine hoeveelheden. In ringtwist vinden enkele spin-
»ere, dat hoewel orders over het algemeen klein zijn, totaal-
342 –
.
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTËN
3
April
1929
verkoopen vrij groot te noemen zijn. In de fijtieré num-
mers bestt een betere vraag en dit geldt zoowel voor
enkele tvistgarens voor fabricagedoeleinden alsook voor
doubling weft en getwijnde bundles en warps, speciaal voor
binnenlandsch gebruik en prijzen zijn verre van voldoende.
Doekprjzen zijn vast en toonen in zekere kringen, be-
paald een neiging tot stijgen ten gevolge van de betere
positie van fabrikanten. De handel is over het algemeen
zeer teleurstellend. Indië is’ nauwelijks over haar prijs-..
testing stage en slechts enkele diverse partijen zijn voor
die markt geboekt. China heeft beter gedaan, ctoch ook
hier is de politieke positie verre van voldoende en het
,
nieuws van een nieuwe uitbraak van een burgeroorlog
maakt kooplieden zenuwachtig. De binnenlandsche haddel
en verscheidene markten dragen hun aandeel •bij en de
markt is zonder teekenen van algemeenen steun. Orders
zijn niet gelijk gedistribueerd en waar hoeveelheden van
eenige beteekenis geboekt zijn, is dit meer het gevolg vaii
indiiidueele operaties dan van eenige verbetering in een
bepaalde style.of markt. De handel is dientengevolge van
een gemengd karakter en zonder bepaalde vooruitzichten. –
Liverpoolnoteeringen
Oost. koersen 19 Mrt. 26 Mrt.
20Mrt. 27Mrt. T.T.opBr.-Indië 116 ‘ 116
F.G.F. Sakellaridia 19,15 19,20 T.T.op Hongkong 1/1 l 1/1 l
G.F. No. 1 Oomra 7,40 7,30 T.T. op Shanghai 2/63 2/6
KOFFIE.
Over de afgeloopen week valt niets bijzonders te berich-
ten. Het artikel stond sterk onder den invloed van de,
feestdagen, want, de binnen- en buitenlandsche markten
varen na het verschijnen van het vorige overzicht feitelijk
slechts enkele dagen geopend. .Zaken van eenige beteekenis
1
kwamen dan ook sledhts’bij uitzondering tot stand, niet-
tegenstaande de prijzen van Santos ongeveer 116 per ‘cwt.
terugliepen en die van ‘Rio ongeveer; -16, terijl obk Neder-
landseh.Indië met Robusta ‘op spdeilige’ verscheping iets
gemakkelijker was.
Aan de termijnmarkt kwam in de noteeringen slechts
onbeduidende verandering en aaii de loço-markt bleven de
of ficieele noteeringen gehandhaafd op 65 et. ‘voor Superior
Santos en 54ct. voor Robusta.
Van paTticuliere ijde ‘werd bericht ontvangen, dat d1
loopende oogst van Guatemala geraamd moet worden op 525.000 tot 550.000 balen, ‘die van Salvador op 450.000:
tot 500.000’balen, die van Nicaragua op 180.000 tot 200.000
balen en ‘die van Costa Rica op 180.000 ‘tot 200.000 balen.
Van Brazilië werden ‘gee oogstberiehten ontvangen, be
halve een ‘mededeéling per’ post, dat de hevige regens, dic
in het eerste gedeelte van Februari in Brazilië gevallen
zijn en die, ‘volgens toen verzonden bericht, schade aan
den volgenden oogst zouden hebben toegebracht, than
blijken geen schade van eenige beteekenis aan de opbrengst
te hebben veroorzaakt. Wel wordt gezegd, dat de kwaliteit
moet hebben geleden, doch in welke mate dit het geval
is geweest, zal natuurlijk eerst later kunnen worden be-
oordeeld.
Volgens heden uit Brazilid ontvangen telegram zal met,
ingang van 8 April de limiet der dagelijksche aanvoeren
uit het binnenland van Sao Paulo in de haven van San,
tos door het Instituut tot Permanente Verdediging van
de Koffie verlaagd worden van 40.000 balen op 30.000
balen.
De prijzen van gewoon goed beschreven Superior San.
tos op prompte: verscheping zijn thans ongeveer 10416
a
1061- per cwt. en van dito Prime ongeveer 10716 á 1091-,
terwijl zij van Rio type New-York 7 met beschrijving,
prompte verscheping, bedragen 7819 A 7916.
Van Robusta op aflading van Nederlandsch-Indië zijn de
prijzen in de eerste hand op het oogenblik:
Palembaiig Robusta, April.verscheping, 44Y
2
ct.; Ben.
koelen’ Robusta, .April-verscheping, 45 ct.; Mandheling Robusta, April.verscheping, 47 ct., alles per Y
2
KG., cif,
uitgeleverd gewicht, netto contant. , *
De slot-noteeringen ‘te ‘New.York van het aldaar gel.
dende gemengd contract (basis Rio No. 7) waren:
Mei
1
Sept.
1
Dec.
Maart
‘2 Apri! …… ..$ 15,94
$ 14,53
$ 14,15
$ 13,75
25 Maart
,, 15,94
,, 14,50
,, 14,15
‘,, 13,76
18 ,,
,, 15,92
14,50
,, 14,13
11 ,,
,, 16,05
14,64
,, 14,29
Rotterdam, 3 April 1929.
.
–
VRACHTENMARKT.
Green van Noord-Amerika.
Geringe verkoopen veroor
–
zaakten ook deze week, dat de vradhtenmarkt zeer flauw
was. De eenige zaak, die tot stand kwam, betreft een mid-
den , April boot van 7500 tn van S. John ‘ naar” de Mid-
dellandsche Zee (excl. Spanje en Noord-Afrika) tegen
17
4
ct. basis één loshaven. Dit kan herhaald worden, ter-
wijl een basisvracht van 18 ct. Verkregen kan’ worden naar
de Spaansche Middellandsche Zee voor denzelfden datum.
‘ yan de’ Northern Range was
,
geen enkele definitieve
order, terwijl er van Montreal slechts een geringe vraag
was voor het Continent naar tonnage van max. 35.000
quarters, verscheping midden Mei, tegen 13-1334, ct. (af-
hangende van de grootte) ‘ basis Antwerpen/Rotterdam,
doch bevrachters slaagden er niet in passende booten tegen
deze cijfers te krijgen. De vracht per tweede helft Mei
en later naar de Middellandsche Zee staat onveranderd op
1734 ct.
Suiker van WestIndië.
Van West-Indië ontplooide zich
een matige vraag, doch waren dle vrachten voor grootere
booten iets lager. Van Cuba zijn booten tot max. 8000
ton bevracht naar de gebuikeljke UK/Continent los-,
havens voor April tegen 18/- en iets minder, een 5500
toniler naar Antwerpen per tweede helft Mei kreeg 1816
en een 6000 tonner per April naar Gothenburg 21/9.. Er
is een behoorlijke viaag naar kleinere booten van :San.
Domingo; een boot van ‘3500 ton werd per April afgeslo-
ten tegen 21/6 naar TJ/K. Continent, welk cijfer voor April
en eerste helft Mei herhaald kan worden ; ook zijn er: ver-
schillende orders naar het Continent direct tegen 21/..
Graan van de Noord-Pacific.
De vraag naar tonnage vel
–
–
betert niet en de eenige definitieve order van deze week
van i’ortland/Puget Sound naar U./K. Continent is uit
de markt genomen door een 7500 tonner per April tegen
30/..
Graan van La Plata. Deze markt was buitengewoon ac-
tief; de meeste aanvragen zijn evenwel voor April en Mei
aflading. De vrachten vertoonen evenwel – niet ‘veel veran-
dering. Van de Boven Rivier werden booten van gemid-
delde groötte naar tJ./K. Continent per April tegen 24/6
afgesloten en voor- Mei tegen 241-, terwijl groote booten
tegen 1/- ‘mindei zijn gedaan. Naar de Middellandsche Zee
werd 2416 tot 261- gedaan, afhankelijk van ‘grootte, en
naar de Adriatische Zee 2619, alles voor April aflading.
Van l3ahia Blauca werden gröote booten gesloten naar
Londen, Hull, Antwerpen of Rotterdam tegen 2216 voor
April èn 221. naar IJ./K. Continent per Mei. Een 6000 ton.
ner werd van de Boven’ Rivier naar ‘Canada gesloten per’
Mei tegen 23/6.
Salpeter ‘van de Westkust.
])e meeste beviach’tërs ‘toon-
den ook’ deze week niet cle minste belangstelling in scheeps-
ruimte. “Voor de eenige definitieve order, die aan de markt
was, hebben bevrachters zich heen 7600 tonner per 1-16 Mei naar Bordeaux/Hamburg Range kunnen verzekeren,
tegen 26/6 met de optie Middellandsche Zee 28/6 en Alex-
andrië 2916.
Van Burmah waren
orders’ zeer schaarsch, opnieuw zijn
de vrachten dan ook’lager geworden. Een 8200 tonner werd
gesloten per 12-20 April naar Antwerpen/Hamburg Ran-
ge tegen 2516 en een boot van clezelf de grootte naa.r Gdynia
tegen 26/6 per: tweede helft April.
Donau en Zwarte Zee.
Van dén Donau i nog niets te
doen. Van de Zwarte ‘Zee is nog steeds vraag naar ton.; nage voor graan per April op basis van 1313 Contiilent
met de optie koeken tegen 1/6 exti-a. –
Middellandsche Zee.
Deze markt is zonder belangrijke
wijzigingen. Ertsiadingen werden gesloten: La Goulette-
R’dam 5/3, Algiers-R’dam 5/3, Bizerta-R’dam 51. en Car-
thagena-R’dam 51734. Een groote boot werd afgesloten.
voor een, lading zout van Torrevieja naar Calcutta tegen
16/3. Phospha,atbevrachters zijn aan de markt van Sfax naar Fransche Atlantische havens tegen 516-5/9. Tunis.
Antwerpen noteerde 719 voor kleinere booten en dezelfde
vracht werd in uitzicht gesteld voor Hamburg of T-Iarburg.
Naar U./K, bleef de vracht 916 tot 10/-.
Noord-Spanje.
‘De markt is een weinig beter. Twee of,
drie booten werden bevracht van Bilbao naar R’dam voor.
519. Bilbao-Cardiff is gesloten tegen 6/3 en Salta. Caballo-
Edam tegen hetzelfde cijfer.
Kolen van U./K.
Zeer weinig afsluitingen zijn tot stand
gekomen. Voor verscheping midden April is eenige verbe-
tering te constateeren, speciaal naar Zuid-Amerika, waar-
heen de vr,achten 9 cl. zijn opgeloöpen. Ook de Middelland-
sche Zee is’ verbeterd, maar niet in dezelfde mate. De vol-
gende afsluitingen kwamen tot stand, van Zuid-Wales:
Bordeaux 5/., Lissabon 813, Oran 91-, Porto Ferraio 9/7,
Venetië 1113, Alexandrië 121-, Las Palmas 9/3, Rio de
Janeiro 1019, Buenos Aires 12/3,’ Monte Video 1116, en
Montreal of Quebec 619.
Van de Oostkust naar: Aalborg 61-, Ebehaven ‘5/.,
Rouaan 4/9, Oran 9/3, Nice 10/., Taranto 121., Port-Said
1019, Santos 10/9. –‘– ‘