Ga direct naar de content

Jrg. 1, editie 36

Geplaatst als type:
Geschreven door:
Gepubliceerd om: september 6 1916

6 SEPTEMBER 1916
he

Berichten

ALGEMEEN WEEKBLAD VOOR HANDEL, NIJVERHEID, FINANCIËN EN VERKEER

IE JAARGANG

WOENSDAG 6 SEPTEMBER 1916

No. 36
1

INHOUD

Blz.

DE OPLOSSING DER VISSCHERIJ KWESTIE………………
553
De

Roebelkoers

………………………………
555
Turksche statistiek
…………………………….
556
Geldcirculatie

in

bezet Rusland
………………….
556
De
daling der suikerprijzen
in
Amerika

……………
557
De
praeadviezen der Vereeniging voor
de
Staathuishoud
kunde

en

de

Statistiek

……………………….
557
INGEZONDEN
STUKKEN:


Het kapitaal

na

den

oorlog

…………………..
557
REGEERINGSMAATREGELEN OP HANDELSGEBIED

…………
558
MAANDCIJFERS:
Inklaringen
op
Amsterdam
en
Rotterdam

……….
558
Emissies

in

Augustus
1916 ……………………
559
STATISTIEKEN EN OVERZICHTEN

………………559-567
Geldkoersen.
Effectenbeurzen.

Wisselkoersen. Goederenhandel.
Bankstaten. Verkeerswezen.

Bijdragen en mededeelin gen den inhoud betreffende,

alsmede gegevens voor de afdeeling ,,sStatistielcen en
Overzichten” gelieve men te zenden aan het secretariaat,
Geldersche Kade
21 b,
Rotterdam, telefoon No. 10685.

Abonnementsprijs franco p. p. in Nederland f 10,—,
buitenland en icoloniën f
12,—
per jaar. Losse
nummers
25
cents.

Advertentiën f
0,85
per regel. Plaatsing bij abonne-
ment volgens tarief.

Mededeelin gen betreffende abonnementen en adv er-
tentiën richte men tot Nijgh & van Ditmar’s Uitgevers-
Maatschappij, Rotterdam, Amsterdam, Den Haag.

5 SEPTEMBER 1916

De geidmarkt had deze week over het algemeen

een gewoon verloop. Privaat-disconto bleef zich op

het eenigszins verhoogde peil van 1%—Y4 pOt. hand-
haven; alleen op den eersten beursdag dezer week was

de noteering nog een fractie hooger 1—% pOt. Ook

de noteering voor prolongatie-rente bereikte op dezen

dag het hoogtepunt van de week n.l. 1% pOt.; op de

andere dagen was de noteering onvéranderd 1Y2 pOt.

De wisselmarkt stond zeer sterk onder den invloed

der politieke en militaire berichten. De-Entente-

deviesen waren over het algemeen vast, de noteeringen

op de Centrale mogendheden daarentegen flauwer.
*

*
• *
Opnieuw is de voorraad gouden munt bij de Neder-

landsche Bank met een millioen gulden verminderd en

ook de zilvervoorraad is weer belangrijk afgenomen.

Het Rijk plaatste wederom
f
21 millioen schatkist-

promessen bij de Nederlaridsche Ba±tk, waardoor de

post Binnenlandsche wissels een groote vermeer-

dering onderging en nu bijna hetzelfde bedrag heeft

bereikt, hetwelk zij v66r de plaatsing der
4Y
pOt.

staatsleening aanwees. Een aanzienlijke vermeerde-

ring van de biljetten-circulatie ging meltdeze crediet-

verleening gepaard.

DE OPLOSSING DER VISSCHERIJKWESTIE

Een medewerker schrijft:

Moeilijk vraagstuk, welke wel de diepste roerselen

zijn, die de volksziel in beweging zetten. Telkenmale tijdens dezen oorlog schenen belangrijke inheemsche

industrieën wegens gebrek aan grondstoffen tot stil-stand gedoemd te worden; graan, aan de Nederland-

sche regeering geconsigneerd en voor de Nederland-
sche bevolking bestemd, werd weken lang in Engelsche

havens opgehouden; vreedzame schepen, varende
onder Nederland’s aloude vlag, werden op roeicelooze

wijze getorpedeerd – en zie, op handen zijnde werk-loosheid zoomin als mogelijke hongersnood en aan-

slagen op menschenlevens zijn in staat geweest z66
spontaan en z66 algemeen een uitbarsting van ont-
roering te voorschijn te roepen als zulks vermocht is

door het opbrengen van een deel van Holland’s vis-
schersvloot naar Britsch gebied.

Het is dus toch waar, dat het volk waardevoller
goederen kent dan eigendom en leven? Toch waar, dat
het heiligste bezit eener natie haar geschiedenis is?
Toch waar, dat het ons recitsbewustzijn is, dat de
richting onzer daden bepaalt?

Indien ja, dan is de verklaring voor de hand lig-
gende. Want indien er één ding is, waarmee de ge-
schiedenis van ons land is saamgeweven, dat zijn op-
komst, bloei, vernedering en herleven heeft meege-

maakt, eeuwen lang het troetelkind is geweest van hoog en laag, van jong en oud, dan is het wel onze
zeevisscherj geweest, inzonderheid de haringvissche-
rij: nationale industrie bij uitstek van jaarhonderden
her.

In de hier aangegeven richting wijst ook het
opvallende féit, dat terwijl de Engel sche eischen
betrekking hadden zoowel op de versche zeevisch-

visscherij als op de haringvisscherj, de ontioering
bij het volk als zoodanig daarover eigenlijk uit-

sluitend betrekking hadop het laatst bedoelde bedrijf,
dat blijkbaar het nauwst aan het hart ligt. Ook betrof
de ontroering niet zoozeer de eischen op zich zelf, als
wel het feit, dt er eischen gesteld werden. Velen
toch onder de verontwaardigden wisten slechts zeer

onvoldoende, waarin de gestelde eischen eigenlijk
bestonden. –
Kern der voorwaarden was zekerheid te verkrijgen,
dat via Nederland (weg der voortgezette reis) geen
contrabande (in casu visch) Duitschiand bereiken zou.
Dat laatste kon belet op tweeërlei wijs; hetzij door
een deel der vloot op te leggen; terwijl de rest bleef
varen om te voorzien in de behoeften van Nederland
zelf aan visch, in welk geval men van Engelsche zijde
bereid was schadevergoeding te verleenen voor het
stil liggen van het grootste deel der vloot; hetzij door
het deel der vloot, dat volgens de eerste regeling zou
stil liggen, voor Engelsche rekening te charteren.
Beide eischen werden door de Nederlandsche verte-
genwoordigers onaannemelijk verklaard. Uit econo-
misch oogpunt voerde men er tegen aan, dat de even-
tueele vergoeding wel de reeders kon schadeloos stel-
len, maar dat daarmede niet de werkloos geworden
bemanning gebaat was. Bövendien zou het stil liggen
der schepen een terugslag uitoefenen op de verwante

554

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

6 September 1916

bedrijven: kuiperijen, taanderijen, boeterijen; de han-

del zou buiten emplooi raken, de winkelstand met
armoede bedreigd worden. Varen voor Engelsche reke-

ning was, afgezien van het duikbooteng’evaar, even-

eens onmogelijk, daar de schepen dan in Engeland

zouden moeten havenen, waar geen gelegenheid be-stond op Hollandsehe wijs netten te tanen en te boe-

ten en waar men ook niet het Hollandsche fust vond,

waarmee bij de inrichting der schepen rekening was

gehouden; bovendien zou men niet meer tegen -molest

gedekt zijn, terwijl ten slotte aan deze regeling ten
deele dezelfde fouten kleefden als aan de eerste, dat

de nevenbedrijven zonder werk zouden raken.

Daarnaast kantte men zich op gi’ond van internatio-

naal recht tegan eenige belemmering der Nederland-
sche visscherij. De visch wordt gevangen in de Vrije,
d.i. de eigen zee, het vervoer — een integreerend deel

van het bedrijf – geschiedt door eigen gebied naar

eigen havens, waar de visch te koop wordt aangeboden

op de eigen markt, die open is voor iedereen. De visch
is dus niet bestemd voor een aan Engeland vijandig

leger, ook niet voor de burgerij van een aan Engeland

vijandig land. Mitsdien is volgens algemeen erkende

volkenrechtelijke regelen de visch niet vatbaar voor beslagneming door een oorlogvoerende. Voorts – en hierop wees speciaal minister Loudon in de Tweede

Kamei — is le ,,Nederlandsche Noordzeevisscherij
niet gelijk te stellen met een internationalen trans-

porthandel, uitgelokt door de speciale behoeften van
één der oorlogvoerenden;
zij
is eena nationale industrie
van zeer oude dagteekening, die geenszins haar ont-

staan te danken heeft aan den oorlogstoestand. Een
belemmering dier industrie” (die thans 852 schepen
telt met ruim 11.000 koppen bemanning, voor zoover

betreft de haringvisscherj, en 200 schepen met ca.
3000 koppen bemanning, voor wat betreft de trawi-
vloot, een en ander verdeeld over 275 reederijen) ,,zou

het gevestigd bestaansmiddel van een belangrijk deel

der Nederlandsche bevolking treffen, niet alleen van
de reders en visschers,
maar
ook van allen, wier be-
drijf” (waarin ongeveer 9 h 10,000 personen werk-

zaam zijn) ,,afhangt
van
de visseherij.”

Het werd niet ontkend,
dat
een groot deei der
visch, die op de open Nederlandsche markt komt,
door Duitschland wordt gekocht; wil Engeland dit

beletten, dan koope het zelf op onze open markt de visch op. Ook is de richting van export onzer visch
niet gewijzigd; immers in normale jaren gaan er
evengoed groote kwantiteiten naar Duitschland en
zeer geringe naar de geallieerden. De volgendé
tabel geeft in dezen nadere bijzonderheden (in tons
van 1000 K.G.)
1)

Herkomst
of
Bestemming

Aan-
voer
trawl.
en beug-
visch

Aanvoer
steur- en
pekel-

haring

Invoer
alle
visch

Uitvoer
versche
zeevisch

Uitvoer
haring

Uitvoer
alle
visch


33.099 99.222

– – –


367
11.250 9.103
21.280
Duitsehland.


950
11.740
78.476 90.460 Engeland. .,


12.428
98
•762
1.119
Noorwegen
.


7.898

1.088
1.103
– –
1.891

3.789
3.794
Zweden …….
Ver.St.N.Am


1

14.247
16.951

België ……..

Alle andere
– –
230
6
2.694
3.477

Totaal
1913.

33.099 99.222
23.765
23.094
110.159
138.184
1912.

37.342
65.924
22.755
26.827
69.909
101.308
1911..
31.815
85.541
17.613
20.261
79.182
102.088
1910.

28.717 97.728
18.038
21.762 96.278
123.199
1909..
25.332
100.805
16.381
16.291
98.445
118.162

1).
Een optelliag der staten voor aanvoer plus invoer geeft
het totaal, der zeevisch, ie Nederland bereikt. In de cijfers
ijn niet begrepen de geringe hoeveelheden makreel, die bij
cle drijfnetvisscherij op haring mee wordt gevangen. In
1913
beliep dit kwantum
1087
ton. Vermeld zij voorts, dat
ook
bij
het trav1vischen ietwat haring wordt gevangen; deze hoe-
veelheid is medegeteld onder- trawl- en beugvisch.

Overigens wilde. men – Engeland zooveel mogelijk
tegemoet komen; had dit bezwaar om de
prijzen
te
besteden, die Duitschiand op de open markt betaitide,

dan vilde men voor Engeland doen, wat men voor
Duitschland
niet
deed, nl. een deel der vangst voor
vasten prijs
reserveeren.
Voor de haring herhaalde
men het aanbod, reeds in het voorjaar gedaan, toen

men vruchteloos looimateriaal en netten uit Engeland

wilde betrekken, om 50 pOt. van den haringexport

tegen den zelf kostenden
prijs
van
f
40 per kantje te
leveren, op welk voorstel nimmer antwoord was ont-
vangen.

Ongeveer op deze basis is het gelukt ten aanzien der

versche zeevisch tot overeenstemming te komen; de
schepen mogen in Holland blijven havenen, 30 pOt.

der vangst blijft in Nederland, 35 pOt. der door Enge-

land gewenschte soorten wordt door Engeland op de
open markt in Ijmuiden gekocht tegen dagprijs,

waarop dan door de reeders restittitie wordt verleend
over zoodanig bedrag, als de marktprijs op, den. dag

van den koop hooger is dan de gemiddelde prijs der

soort over het eerste halfjaar 1916. Deze prijs is zéér

redelijk, zoodat zelfs in het geval, dat Duitschland

voor zich zelf gelijke voorwaarden eischt (dus 1gere

prijzen wil betalen dan het nu geeft) .het
bedrijf loo-
nend blijft.

Wellicht; zou het gelukt
zijn
gelijktijdig op denzelf-
den voet ten aanzien der haring tot overeenstemming

te komen, als hier de zaak niet moeilijker geweest was,
doordien Engeland, waar men haring in verschillende
zouten pekelt en ze overigens gaarne gebakken of

gerookt of op andere wijs geconserveerd dah gezouten
nuttigt, eigenlijk vrij slecht de Hollandsche pekelha-
ring kan gebruiken, en indien de zaak ook niet ver-
troebeld was door de’ z.g. Algimex-kwestie, waarbij de
viaag werd opgeworpen, of er wel werkelijk in Neder-

land een ,,open” markt voor haring bestond, en of niet
wellicht sommige reeders zich
bij voorbaat
verbonden

hadden hun vangst naar Duitschiand te leveren, zoo-
dat althans op hun aanvoeren de theorie der ,,contra-
bande met vijandelijke bestemming na voortgezette
reis” van toepassing zou zijn. Ten bewijze hiervoor
beriep men er zich op, dat een Ijmuidensch reeder
zijn aanvoeren niet in de Rijksvischhal op den afslag

bracht, doch ten einde de 2 pOt. veilingkosten en ver-
dere overladingskosten te ontgaan, zijn haring direct
op den trein naar Duitschland zette en daarvoor den
prijs ontving, dien de Algimex, vertegenwoordigster
der Zentrale Einkaufsgesellschaft, daarvoor bepaalde. Als verder
bewijs
werd aangevoerd, dat in Vlaardin-
gen reeders, die zelf ook handelen, een deel der haring
afslaan, doch de rest voor zich houden (welke dus niet
afgeslagen wordt) eh aan den Algimex leveren. Er
werden berekeningen gemaakt, waaruit zou blijken,
dat de Algimex voor de haring minder betaalt dan deze
dan handelaar, die op de open markt koopt, met inbe-
grip zijner kosten zelf kost – bij welke berekeningen
men echter vergat, dat de reeder aan zichzelf als
handelaar de haring tegen lager prijs overdoet dan hij als handelaar aan andere handelaars berekent. De on-
juistheid der verdachtmaki’ngen, dat de bovenbedoelde
Lîmuidensche reeder niet Vrij
ZOU Zfl
om zijn ha-
ring te.verkoopen aan iedereen, blijkt wel hieruit, dat toen men hem verzocht ook ,,den schijn des kwaads”
te vermijden en al zijn haring te doen afslaan, hij aan-
stonds daartoe is overgegaan.. . waarbij echter als
eenig gegadigde weer de Algimex optrad, daar nie-

mand hooger prijs geeft.
Eveneens werd als bewijs, dat géén vrije markt
bestond, aangevoerd, dat door, middel van de ,,Ha-
ring-contrôle-maatschappij” de Algimex contrôle
op het gewicht en de kwaliteit der haring uit-oefent, alsmede dat alle niet aan den Algimex
geconsigneerde partijen na passeeren der grenzen
in Duitschiand of België in beslag worden genomen.
Deze kwestie, hoe onaangenaam overigens voor de han-

6 September 1916

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

delaren, die i.n Duitschiand of België niet aan hun
gewone afnemers kunnen leveren of prijzen berekenen,

die zij zelf wenschelijk achten, heeft echter met de
vraag, of er in
Nederland
een open markt is, niets uit

te staan; geen enkele bepaling immers belette den han-
delaars, die geen genoegen willen nemen met den

door den Algimex bepaalden prijs, hun haring elders

dan in België of Duitschland af te zetten….iets,

dat
zij
uiteraard niet deden, omdat men in geen enkel

land voor de haring meer wil geven dan de Algimex
doet.

Maar met dat al hebben deze vertroebelende facto-
ren, evenals sommige andere gebruiken van localen

aard, die nog het restant zijn van eeuwenoude ge-

woonten en niets met een open markt te maken heb-

ben, de afdoening der visscherijkwestie, voor zoover de
haring betreft, vertraagd, met het bedroevende gevolg,
dat, terwijl van onze ongeveer 200 trawlers er slechts
7 naar Engeland zijn opgebracht, van de 852 Neder-

landsche haringvaarders ten slotte meer dan 150 in
Britsche havens lagen.

Eindelijk is echter ook bier overeenstemming ver-
kregen. Bij de getroffen regeling, voor welker rich-
tige nakoming de organisatie onze’r haringreeders
borgstaat, is bepaald, dat men
Vrij
is 20 pOt. der

vangst te exporteeren, waarheen men wenscht, dat de
Engelsche Regeering het recht heeft verdere 20 pOt.
te koopen tegen denzelfden prijs; dien de Nederland-

sche Regeering betaalt, en dat de rest, na aftrek van
de hoeveelheden, die voor Nederlandsch verbruik –
eveneens ca. 20 pOt. – noodig zijn, zal worden uit-
gevoerd naar Noord-Amerika of andere landen, waar-
heen de geallieerden zulks toestaan. Voor die ret be-
taalt de Engelsche Regeering aan de reeders een toe-
slag van 30 sh. per gepakte to van 115 K.G. netto
inhoud. Het blijft den Nederlandschen schepen ver-
boden in de verboden zône te visschen. Daarentegen
zullen alle aangehouden schepen, voor zoover zij be-

hooren aan reeders,
bij
de Vereeniging van Neder-
landsche haringreeders aangesloten – de aansluiting
toch vormt de waarborg voor het nakomen der aange-
gane verplichtingen – worden vrijgelaten en zullen
deze schepen als gewoonlijk uit Engeland de benoo-digde materialen (netten, cachou e.d.) kunnen beko-

men.
Als tijdstip van inwerking treden werd 1 September
aangenomen; reeders en handelaars hebben van de ge-
legenheid, dat er enkele dagen speling bestond, ge-

bruik gemaakt door voor 1 September zeer aanzien-
lijke hoeveelheden haring – naar schatting 6500
t

7000 ton naar Duitschiand te exporteeren, zoodat
op den datum van het van kracht worden der over-
eenkomst de voorraad haring hier te lande zeer gering

was geworden.
Naar verluidt zâl ook van Duitsche zijde geen be-
zwaar worden gemaakt tegen bovenbedoelde overeen-
komst, welke aan de centralen aanmerkelijk geringer
hoeveelheden haring verschaft dan zij in normale
jaren uit Nederland betrokken, en zijn dus alle moei-
lijkheden opgelost, voor zoover althans niet de bewoor-
dingen der overeenkomst zelf tot verschillende uitleg-
ging aanleiding geven. De kans daartoe schijnt ons
niet buitengesloten, waar het de clausule betreft, dat
de Engelsche Regeering het recht heeft 20 pOt. der
vangst op te vorderen tegen den prijs, dien de Neder-
landsche Regeering betaalt. Nu is het een feit, dat de
Nederlandsche Regeering in het geheel geen haring
koopt; de hier te lande gedistribueerde z.g. ,,regee-
ringsharing” is door de ,,Zeevischvereeniging” tegen
verlaagden prijs beschikbaar gestelde haring, die door
haar op de open markt wordt aangekocht tegen d-
zelfde prijzen als b.v. Duitschland besteedt. Het ver-
schil tusschen in- en verkoopprijs wordt gevonden uit
de opbrengst van een z.g. consentrecht, waarvoor de
exporteurs de beschikbaarstelling van haring in natura
afkoopen.

De clausule zal van Engelsche zijde wel
ZOO
be-
doeld zijn, dat Engeland het recht heeft 20 pOt. der
haring te vorderen tegen den
prijs
van de ,,beschik-
baarstelling voor het Nederlandsche publiek; dus tegen
ca.
f
25 per ton, en nièt tegen den inkoopprijs van
ca.
f
60 op de open markt. Gaan beide partijen hier-
mede accoord, dan rijst nog de vraag, of bij den export
de consentgelden (ca.
f
6 per ton van 150 K.G. bruto)
komen ten laste van de Engelsche Rqeering of van
de Nederlandsche reeders.
T.

DE 1?OEBELKOERS.

In de afgeloopen week heeft de rioteering van het
Russisch devies zich zeer belangrijk kupnen verbe-

teren;
terwijl
aan het eind der vorige week 154 R.
te Londen met £ 10 gelijkwaardig golden, bedraagt

de koers thans ca. 144, nadat een oogenblik zelfs 136

genoteerd werd. Als oorzaak voor deze plotselinge
zeer krachtige verbetering van de itusschen ook
thans nog ruim 45
%
gedeprecieerde Roebelvaluta
wordt algemeen het ingrijpen van Roemenië in den

wereldoorlog genoemd. –

Kan de stand van het krijgsbedrijf iflderdaad op
de wisselkoersen invloed uitoefenen? Gedurende den

ganschen oorlog is dit van verschillende zijden ont-

kend. Men beriep zich op vroegere ervaringen, met
name op het verloop van de Fransche visselkoelsen
in den rampspoedigen borlog van 1870 —’71 en ook
in dezen oorlog viel het niet moeilijk op tal van
stijgingen en dalingen van verschillende deviezen te
wijzen, die klaarblijkelijk met den loop der -gebeur-
tenissen op het slagveld in geenerlei verband stonden,
dikwijls recht tegen de schijnbare ontwikkeling van
den oorlogskans ingingen. Men hield staande, dat de

buitengewone afwijkingen, die de wisselkoersen ver-
toonden, en de van tijd tot tijd plaats vindende
schommelingen hun uitsluitende verklaring vonden
in de ontzaglijke verschuivingen op de betalings-
balans en de toevallige constellatie dezer balans op
ieder gegeven oogeoblik. Ook de geringe invloed, dien
naar veler gevoelen het ingrijpen der Duitsche regee-
ring tenslotte op het algemeene koersverloop van den
Mark heeft gehad, werd als bewijs aangehaald voor
de stelling, dat factoren, die niet in de betalings-
balans zelve verandering brengen, al bitter weinig

invloed op het verloop der wisselkoersen vermogen
uit te oefenen,

Het ingrijpen van Roemenië heeft nu echter een
wijziging der wisselnoteeringen tengevolge gehad, die
moeilijk met eene directe verandering in debetalings-
balans in verband kan worden gebracht. Verwachtingen
dat een spoediger ontsluiten van de Dardanellen en
hervatten van Rusland’s export hiervan het gevolg
zouden kunnen zijn, kunnen natuurlijk hun invloed
doen gelden.
Niet onmogelijk is ook, dat men de kansen van

Rusland op het vinden van credieten in het buiten-
land gestegen acht en hierop in zekeren zin anti-
cipeert.
Het is echter de vraag of enkel uit deze en derge-
ijke overwegin gen de zoo aanzienlijke koersnoteering
te verklaren is, te meer waar met deze koersver-

beteriug een zeker herstel van de noteeringen op de andere entente-landen is gepaard gegaap, terwijl de
deviesen op de centrale mogeudheden tegelijkertijd
een tegengestelde beweging vertoonen, waarbij vooral

de Oostenrijksche kronen een vrij scherpe daling
hebben ondergaan. –
Speelt dus toch de vertrouwensfactor een belang-rijke rol? En zoo ja, welke? Staan wij ma.w. slechts
tegenover een korttondige olfbeweging of is iiLder-
daad een blijvende verschuiving van het koersniveau
te verwachten? Het zal in verband met deze en
dergelijke vragen in hooge mate belangwekkend zijn,
het toekomstig koersverloop der verschillende valut
na te gaan. –
1

556

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

6 September 1916

TURKSOHE STATISTiEK.

Een enkel woord zij gewijd aan het
,,Bulletin,
Annuel de Staistique de l’Enapire Ot,ion’ba9il’,
jaar-
gang
1827 (1911),
hetwelk, ofschoon 1914 als jaar van

uitgave dragende, onlangs verscheen. Het is een 385
pagina’s groot, goed verzorgd boek, het derde dat in

deze serie is verschenen, echter zag van het eerste

overzicht (1909) slechts eene Turksche bewerking het

licht. In latere jaren werd ook eene Fransche uitgave
bezorgd. De staten behandelen hoofdzakelijk finan-

cieele onderwerpen, daarnaast is een twaalftal gra-

phische voorstellingen in het werk opgenomen, waar-

van wij hier enkele in nadere beschouwing willen
nemen.

Van de algemeene inkomsten en uitgaven van het

Turksche keizerrijk zijn technisch goed . geslaagde
cartogrammen ontworpen, welke weinig evenwicht

vertoonen ‘tusschen inkomsten en uitgaven van de

vilayets op zichzelf beschouwd. Door economisch-

geographische factoren in rekening te nemen, is het
nog niet mogelijk overeenstemming aan te bonen.

Onze waarneming moge dan ook op feilen in de finan-
cieele huishouding wijzen.

De graphische voorstelling, aangevende de waarde

van in- en uitvoer, verdient eveneens belangstelling

en kenmerkt zich evenzeer door zaakkundige opvat-

ting. De resultaten der .jaren 1907-1911 zijn afzon-

derlijk in beeld gebracht. Het zou van veel gewicht
zijn als ook beschikt kon worden over de totalen der

jaren 1912 en 1913, maar reeds wat hier voorhanden

is wijst voldoende uit, dat Dr. Harms het bij het

rechte eind heeft als hij de vele menschen, die de toe-
komstige ontwikkeling der Duitsch-Turksche econo-
mische betrekkingen met groote verwachting en geest-
drift tegemoet zien, waarschuwt:
,,In diesen Wein
wird noch viel Wasser fliesse’n”
1)
Immers de vol-
gende in- en uitvoercijfers staan voor het jaar 1911
te boek:

Invoeren: Gr. Britannië ……….9.945.900 T.P.

Duitschiand ……….5.162.700 ,,
Oostenrijk-Hongarije . . .

6.838.100
Rusland

…………..3.040.700
Frankrijk …………..3.939.100
Uitvoeren: Gr. Britannië ………..5.977.000
Duitschiand

……….1.514.500
Oostenrijk-Hongarije

3.460.700
Rusland

…………..

949.300
Frankrijk …………..4.683.600

Het is opmerkelijk, dat Dr. Harma zich van getallen
bedient, die een ‘ongunstiger resultaat voor Duitsch-

land opleveren. Volgens hem (pag. 214) droeg Enge-
land 20 pOt. tot den Turkschen invoer bij, Frankrijk
18 pOt.,
Oostenrijk-Hongarije
9,21 pOt., Duitschiand
9,13 pOt.; uit de bovenstaande getallen vindt men
echter onderscheidenlijk: 22,11 pOt., 8,76 pOt., 15,19
pOt. en 11,48 pOt. In de Turksche Statistiek komen
Oostenrijk-Hongarije en Duitschiand dus v66r Frank-
rijk. Toch zal men met bovenstaande getallen voor oogen Harms’ overtuiging moeten deelen, dat eene
directe belangrijke verlevediging van den Duitschen
buitenlandschen handel met Turkije niet te wâchten
staat.

Wil men nog weten welk figuur Nederland in de
statistiek maakt: wij verheugen ons ook al in eene
actieve handelsbalans en voeren in Turkijé voor
815.800 T.P. in, waartegenover wij voor 417.900 T.P.
van daar betrekken. Met.1910.vergeleken namen de in-
voeren met 2,51 pOt., de uitvoeren met 20,10 pOt. toe,
wat in analogie met andere landen niet een gunstig
teeken mag heeten.

Tenslotte zij onderstaande vergelijkende statistiek
der rijksuitgaven overgenomen, welke boekdeelen
spreekt van het peil waarop de Turksche staa.ts-
inrichting zich bevindt.

1)
Dr. B. Harms,
Deutschiands A.nteil an Weithandel und
Weltschiffahrt,
1916.
Nature des dépenses:

%
par rapport
an total
Dette publique:

des dépenses
Emprunts, avances, garanties kilométriques 22,10

Pensions viagères et retraites …………8,65
Services publics:

Finances, Postes et Télégraphes, Douanes,
Oadastre

. ……………………… .11,09

Grand-Vézirat, Oonseil d’Etat, Aff. Etran-

gères…………………………..0,81

Intérieur ……………………… …3,72

Oheikh-ul-Islamat, Justice et Oultes, Sûreté

publique …. …………………… 4,29

Instruction publique ………………..2,32

Travaux publics ……………………. .3,23

Oommerce, Agriculture, Forêts, Mines et

Industrie ……………………….1,02

Guerre, Marine, Fabrique de Munitions,
Gendarmerie

…………………….40,77

1911 was echter oorlogsjaar (Italië—Turkije).
De statistiek kan aldus samengevat: 30,75 pOt. der

uitgaven werden besteed aan den dienst der leeningen
en pensioenen, 67,25 pOt. voor de openbare diensten

waarvan 11 pOt. voor inningskosten der directe en
indirecte belastingen, 9 pOt. v’oor den burgerlijken

stand en de politie, 7 pOt. voor wetenschappelijke en
economische doelèinden alsmede openbare werken, en

40 pOt. voor de landsverdediging.


Het is zeker te waardeeren, dat bij eene dergelijke
verdeeling van de geldmiddelen nog in dezen tijd,van

oorlog iets overschoot om dit statistisch-jaarboek,

waarop de bewerkers zeer terecht trotsch kunnen zijn,
uit te geven. HUA

GELDOIRCULATIE IN BEZET RUSLAND.

Hoezeer
-bij
het aannemen vangeld psychologische
factoren een rol spelen, blijkt duidelijk uit de moei-

lijkheden, welke Düitschland met
zijn
papiergeld in

het bezette deel van Rusland ‘ondervindt. Het Duitsche geld wordt door de Russische bevolking ongaarne aan-
genomen en schatvorming vindt er in die geidsoort

plaats, jegens welke men het grootste vertrouwen
koestert: den papierroebel. Zeker kan als een der oor-
zaken hiervan het feit worden aangemerkt, dat men

gewend is aan een geidsoort, welke in roebels is uit-
gedrukt, terwijl geld, dat een vreemden naam draagt,
met de onbekendheid ook ongeliefdheid mede-
brengt. Velen in het bezit van Duitsch geld trachten
dit ten spoedigste in roebels om te zetten, wat aan
speculanten een looheitd bedrijf verschaft, doch aan
de bevolking groote nadeelen brengt en den geregelden

gang van zaken zeer in den weg staat. Immers de op
roebelprjzen berustende calculaties van den Russi-
schén koopman, die marken ontvangt, worden door
den heftig schommelenden roebelkoers zeer bemoei-
lijkt.

Ten einde aan dezen toestand een einde te maken,
heeft het Duitsche Gouvernement besloten, in het
bezette Rusland een geldsoort met het karakter van
wettig betaalmiddel in omloop te brengen, welke zich
bij het’ Russische roebelgeld nauw aansluit.

Deze geldsoort, een Duitsch roebelgeld dus, wordt uit-
gegeven door de ,,Darlehenskasse Ost der Ostbank fiir
Handel und Gewerbe”, die derhalve de eigenlijke rol
van ciiculatiebank vervult. Als doel dezer bank
noemen de statuten de – bevrediging der crediet-
behoefte in de nader aangeduide deelen van het be-
zette Rusland – in het bijzonder de emissie van
Darlehenskassenscheine – en de ondersteuning van
het economisch leven. – Maximaal zullen voorloopig
door haar 100 millioen roebel aan Darlehenskassen-
scheine worden uitgegeven.
Behalve langs den weg der credietverleening wordt
het roebelgeld ook in circulatie gebracht door den mili-
tairen fiscus, welke met dit geld zijn betalingen zal
doen. -Maatregelen zijn getroffen om het vertrouwen in het nieuwe papier te wekken en om te voorkomen,

6 September 1916

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

557

dat het tweeërlei roebelgeld, dat nu in Rusland circu-

leert, in het verkeer ongelijk wordt behandeld. Daar-
toe moet o.a. dienen de verklaring, dat alle betalingen
aan Duitschiand in het nieuwe geld kunnen plaats

vinden en dat de banken het als rentegevend deposito
zullen aannemen, terwijl uitdrukkelijk wordt ver-

klaard, dat op den duur de inwisseling van. den Duit-
schen tegen den Russischen roebel mag worden ver-
wacht.

Aan de andere
zijde
wordt zorg gedragen, dat de
aanwezigheid van tweeërlei Duitsch geld de verkeers-

betrekkingen tusschen Duitschland en het bezette ge-
bied niet al te zeer bemoeilijkt, doordien marken en

Duitsche roebels steeds tegen elkander kunnen worden
ingewisseld in een verhouding, welkeyan overheids-
wege zal worden vastgesteld.

DE DALING DER SUIKERPRIJZEN IN

AMERIKA;

Onze medewerker voor suiker schrijft: De voornaamste gebeurtenis op de suikermarkt was

in de afgeloopen week de enorme daling van 96
0

Oentrifugals te New York. De spot-noteering, die aan

het eind der voorafgaande week nog 5,52 c. bedroeg,
liep binnen enkele dagen terug tot 4,64 c. om zich

daarna weer op 5,02 c. teherstellen. Einde Juli was
deze noteering 6,33 c.

Een dergelijke geweldige prijsverandering kan
slechts vergeleken worden met de groote prijsbewe-

ging van de eerste oorlogsmaand, met dat verschil,
dat téen de beweging een opwaartsche en thans een
dalende richting aantoonde. Ook trekt men zich op
het oogeublik van deze prijsbeweging, die hoofdzake-
lijk op termijuspeculaties terug te voeren is, minder
aan, omdat men aan hevige prijsschommelingen voor

de verschillende consumptieartikelen langzamerhand
gewend geraakt is.

Intusschen kan deze door geen bizondere politieke
redenen veroorzaakte groote daling wel als erustige
waarschuwing dienen voor bonafide suikerkringen, die
in den laatsten tijd wel wat te veel onder den invloed
gekomen zijn van dié berichtgevers, welke, in verband
met de in vele landen heerschende suikerschaarschte,
een verdere aanmerkelijke rijzing van de reeds zoo
hooge suikerprjzen voorspellen. Men moet niet uit
het oog verliezen, dat er door verdere prijsopdrijving
toch niet meer suiker disponibel zoude komen, en
waar de geheele inkoop voor het grootste consumptie-
land, n.l. Engeland, in één hand berust, die tegelijk
ook voor Frankrijk koopt, wordt de concurrentiestrijd
op de verschillende wereidmarkten van zelf binnen
bepaalde grenzen gehouden. Zoo moet ook de hoof d-
aanleiding van de groote daling in Amerika déérin

gezocht worden, dat de Engelsche Sugar-Oommission zich voor het oogenblik geheel van de Amerikaansche
markt teruggetrokken heeft ën verschillende speculan-
ten, die bij hun operaties op een hernieuwd koopen

van deze zijde gerekend hadden, nu téleurgesteld zijn
en
a
tout prix willen verkoopen.
Deze gebeurtenissen mogen wel als voorproef be-schouwd worden van hetgeen er gebeuren kan, wan-

neer er eenmaal vrede in zicht is, doch speciaal Java
kan deze ontwikkeling kalm afwachten, aangezien de

geheele oogst van dit jaar reeds verkocht is, terwijl,
wat den volgenden oogst betreft, een prijsdaling bij
het beëindigen van den oorlog voor een groot gedeelte
gecompenseerd zou kunnen worden door mogelijke
verlaging van de tegenwoordige hooge vra1a.

DE PRAEADVIEZEN DER VEREENIGING VOOR

DE STAATHUISHÛUDKrJNDE EN DE

STATISTIEK.

,,In hoeverre zijn uit de crisis van 1873 lessen te
putten voor hetgeen ons op economisch gebied te
wachten staat?” is de vraag,, welke in de komende

vergadering der Vereeniging voor de Staathuishoud-

kunde en de Statistiek zal worden behandeld en

waarop door de heeren Mr. H. A. Hartogh en W.

Westerman praeadvies is uitgebracht. Met mededee-
ling der conclusies, waartoe het onderzoek der beide

praeadviseurs heeft geleid, moge worden volstaan.
Mr. Hartogh concludeert o.m.: ,,Niettegenstaande

,,de tallooze punten van verschil tusschen het tijdvak
,,187013 en de jaren 1914116 is uit eene toevallige ge-
,,steldheid der geidmarkten van 1873 (d. i. twee jaar

,,nit den oorlog) en nu (d. i. gedurende eenen krijg)
,,eene enkele les geput.

,,Wordt echter van den schrijver verwacht, dat hij ,,eene parallel trekke tusschen de crisis van 1873 en
,,hetgeen ons thans nk het sluiten van den
,,v r e d e te verwachten staat, dan moet hij den lezer
,,- in den aanhef van dit opstel reeds gewaarschuwd
,,—teleurstellen.

,,Het ondeizoek naar den loop der gebeurtenissen
,,van toen en thans heeft slechts punten van-verschil

,.opgeleverd. Is van de toekomst – na het sluiten

,,van den vrede – anders te verwachten? Trouwens

,,is het niet voorbarig nu reeds zich aan voorspel-
,,lingen omtrent die toekomst te wagen?”
Na de problemen, welke na afloop van den oorlog
oplossing zullen vragen, te hebben opgesomd, ver-
volgt de schrijver:
,,Een halve wereld is verwoest. Alle
volken gaan gebukt onder de gevolgen van oorlog en
mobilisatie. De duisternis der komende tijden- ver-

bergt bange zorgen”, al meent de praeadviseur, dat
wij ons ,,dra weer zullen verbazen over de na iedere
ramp balsembrengende ,,vis medicatrix naturae”.”
Het antwoord van den heerWesterman op de ge-

stelde -vragen resumeert deze als volgt:
,,dat de crisis van 1873 ons ten opzichte van het-
,,geen ons na den oorlog op economisch gebied te wach-
,,ten staat al bitter weinig kan leeren, omdat die
,,crisis uit geheel andere oorzaken ontstond dan die
,,welke ons thans in moeilijkheden zouden kunnen
,,brengen;
,,dat er niettemin uit de geschiedenis dier crisis
,,lessen te putten zijn voor onze toekomstige handel-
,,wijze en paralellen te trekken ten opzichte van wat
,,wij reeds hebben doorgemaakt;

,,dat de voornaamste dier lessen, wat Nederland
,,betreft, die is welke ons waarschuwt tegen een zich-
,,in-slaap-laten-wiegen door ruimte van geld, omdat ,,niéts onzekerder is dan dat, en ten slotte
,,dat alleen beperkingen in het verleenen van cre-
,,diet in iederen vorm en een uiterst voorzichtig ge-
,,bruik van de credietmiddelen ons land zonder geva-,,ren kunnen leiden door de moeilijke tijdq welke wij
,,tegemoet.gaan.”

INGEZONDEN STUKKEN.

HET KAPITAAL NA DEN OORLOG.

Geachte Redactie,

Het zij mij vergund alsnog op den leader van no. 33 ,,Het kapitaal na den oorlog” puntsgewijs eenige kant-
teekeningen te maken. – Met den inhoud, zoowel van
het oorspronkelijk artikel als van de gelijkgestemde
recensie, kan ik mij nl. niet volkomen vereenigen. Het artikel constateert een verhooging van efficien–
cy. Inderdaad is die thans aanwezig: werklieden ge-ven hun rust- en vacantiedagen prijs, maken talrijke
over- en nachturen: er wordt ,,gejakkerd”. Een voort-

zetting echter van die koortsachtige bedrijvigheid in
het eens wederkeerende normale bedrijfsleven acht ik
even buitengesloten als een constante bedrijvigheid in de loopgraven. Het is niet aan te nemen dat de in hare

gezindheid meerendeels socialistische arbeidersklasse,
wier ideaal het
einde
der kapitalistische maatschappij
is, bij voortduring
extra
zweet zal geven, juist om
die
maatschappij in stand te houden! Wat is er gestreden
om den vrijen Zaterdagmiddag, om de vacantie, om
den- 8-urendag. Die strijd wordt grif hervat na den

558

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

6 Sèptmb’er 1916

oorlog. Waar blijft dan de meerdere efficiency van

arbeiderswege? Het artikel wijst eveneens op grootere
efficiency van machinerieën, en meer gescherpte
inventiegeest. Zeker: maar een werkdadig- en vin-

dingrijkheid in het afdraaien van granaten! Het
Deventer proces van ,,handwarm” maken b.v.b Doch
hoe weinig patenten voor Nutzzwecke zijn in de oor-

logsjaren aangevraagd! Werkt het niet belemmerend

op uitvinders-initiatief dat de internationale bescher-
ming van patenten is opgeheven? Zijn niet de Duit-
sche patenten in Engeland zonder vorrn van- proces

krachteloos verklaard? De geest der volken spitst zich

toe op het oorlogsbedrijf. Het menschelijk vernuft is
in al die oorlogsjaren dan ook improductief werkzaam.

Op het belang van dit intellectueel streven legt de
heer Roberts zei den nadruk.

De Engelsche export (in £) is toegenomen. Doch
voor een vergelijking met vroegere jaren: Hoeveel £

komen op rekening van de algemeene- prijsstijging
alleen?

De Europeesche amokpartij zal wel degelijk op
de toekomst drukken, al is het vernielde
productie-
kapitaal
te overzien.
10.
Een zeer belangrijk deel –
milliarden – van het
bestaand vlottend kapitaal
(con-

sumptie’-kapitaal) is op improductieve wijze vernie-
tigd. In plaats van potten en pannen van het aan-

wezig. ijzer te gieten: shrapneils – bom – schon
da gewesen – en met .wat voor productief nut? Welk
een ontzaglijk voedselverbruik voor soldaat en paard

zdnder eenig nuttig rendement! 2
1
. Ook de
vorming
van
vlott end kapitaal is
onmiskenbaar tegengehouden.
Want, toegegeven dat de achter het front verblijven-
den met lioogdruk produceeren (hoe weinig komt hier-

van echter het normale consumptie-kapitaal ten
goede) – wat deden die millioenen soldaten in vredes-
tijd? Een feit is alzoo dat het totale vlottend kapitaal
langs directen en indirecten weg sterk is verminderd.

En wie anders dan de menschen van morgen zullen
daarvan de gevolgen ondervinden? Er zal grootere
schaarschte heerschen, vandaar opwaartsche verschui-
ving der nutsmargina, d.i’. meerdere ontberi’ng bij de

economisch zwakkeren.
De staatsschuld. Het eq.uivalenrt kan iets nuttigs
zijn. B.v.b. de nieuwaangelegde breede heirwegen in
België zullen een blijvend gerief vormen, evenals het

de Napoleontische wegen hier te lande nog steeds zijn.
De nieuwe strategische spoor]ijnen a.d’. dito. Doch de
overgroote tegenwaarde der pas aangegane schulden
is als in het water geworpen.
Die
schulden zijn slechts
een
wassen
neus aan het lichaam der maatschappij, zij
verrichten geen functie. Zij dienen alleen om een gat
te stoppen,. om de maatschappelijke balans te flattee-
ren. De staatsschuld is een schuld der genreenschap
aan zichzelf, alleen de wijze waarop de gelden zijn
besteed is van belang. Indien de staatsmachine vol-
maakt in hare werkilng ware (en’ daar streeft men toch
naar), zou de staatsschuld vanaf haar oorsprong een-
voudig kunnen wegvallen ‘): de staatsuitgaven konden

evengoed rechtstreeks door de, individuen gedaan wor-
den in gelijke proportie als thans hun bijdragen in de
belasting. Het aangaan der
improductieve
staatsschnld
is dus identiek met bezi’tverwoesting door elk belas-
tingbetaler zelve’ in verhouding tot de bijdragen in het
staatsbudget. In het feit d’a’t de gemeenschap; die de
gelden tot rentbetaling opbrengt, 66k zelf die rente weder in gelijke-mate int, ziet de heer R. een licht-
punt. M.i. ten onrechte. Indien de’ gelden, thans door
de staatsschuld opgeslorpt, in productiemiddelen wa-
ren belegd, dan zou het renteg’enot werkelijk een
winst beteekenen, terwijl deze bate nu slechts dient
tot ,,offsettin'” van een debetpost op d’e maatschap-
pelijke- winstrekenin’g, n.l. een evengroote belic’sting.
Men staat dus in de toekomst voor eene winstdei’vi’ng
ten beloope der staatssch.uldrente, m.i. hetzelfde als
een direct verliea.

1)
‘Een administratief voordeel’ van den staatssciuld is
de verdeeling der lasten over een aantal jaren.

Het artikel geeft deh
indi:uk
dat
bij

beschouwing
het productie-kapitaal tegenover het vlôttand kaipitaal

wordt overschat. Dit laatste is toch hanweljks mindej
belangrijk. De prodantieidde’lefl toch wotden uit

vlottend kapitaal opgebouwd. De enorme veihietigihg
van vlottend kapitaal werkt dus onmiddl1jk op de

productiemiddlefl in. Het komt mij vooi dat ook in

de m.i. te optimistische tecensie het belang van een

ruimen voorraad vlotend kapitaal wordt onderschat:
II.

REGEERINGSMAATREG’ELN OP

HANDELSCEBIED.

Uitvo erverh o den. Verboden is de uitvoer

van
jute
in eIken vorm. Tot dusverre was alleen ver-
boden de uitvoer van jute-doek, van jute garens en

van ruwe jute, thans vallen o.. ook jute4ompan daar-

onder. Vermoedelijk zal een -regeling worden getrof-
fen om onder zekere voorwaarden voor gevulde jute-
zakken en voor jute, welke als emballage wordt ge-
bezigd, uitvoervergunningen toe te staan. De uitvaar-

diging van het nieuwe verbod zal, naar verwadht mag
worden, er toe bijdragen om den aanvoer van jute

uit Engeland naar ons land, die in den laatsten tijd
zeer ernstige belemmeringen ondervond, te vergemak-

kelijken.
De tijdelijke opheffing van het uitvoerverbod voor

rond spinaziezaad is
weder ingetrokken.

M a x i m u m p r ij z e n. De lijst van maximum-

prijzen voor de maand September wijkt slechts weinig
af van de tot dusverre geldende. Verhooging vertoo-

nen de prijzen voor boter’ – 5 ets. per K.G., zoowel

in groot- als kleinhandel — en voor rijst,.
f
0,50 per’

50 K.G. in den groothandel en 1V2 ct. per
1%
K.G. in
den kleinhandel. Ook voor enkele vischsoorten zijn de

prijzen iets veranderd.
De Minister van Landbouw brengt hierbij in her-

inn ering, dat ovei’schrij ding der maximumprijzen
ingevolge de Distributiewet 1916- gestraft wordt met

gevangenisstraf of geldboete, terwijl de goederen-
j
ten

aanzien waarvan de overtreding heeft plaa’tsgeonden
y

kunnen worden verbeurd veiklaard.

MAANDCIJFERS.

INKLiRINGEN OP’ AMSTERI3AM.

Augustus 1916.
Landeai
Aantal
Tonneir
van herkomst.
schpen.
netto.

Engeland …………..
47
33.194
Zweden

…………..
23
13.94’0
No
.
oiwe’geiï …………
3
1.303
Denemarken

……….
2
1.308

t
Frankrijk

…………
1
478
or
150J1
…….. …….
Spanje’……………….

2

2.791
Italië

…………….
Griekenland ……….
Ned.-Indjë ………….

2

8.215
Noord-Amerika ……..

51

9.226
Zuid-Amerika (Oostktt)

4′

15.453′
West-Indische eilanden..

4

4.998
Nederlandsche havens

6

2988

Totaal liandelssch’epen’ 99

93.894

129

t58434

Visschersvaartüigen’..

15

1.740

11

1.
1.442′

Totaal…… 114

95.634

140

159.87

Onderscheiding der handelsschepen naar de nationaliteit:-
Percentage Augustus 1916
Aantal

Tonnen
vandetotale
schepen.’
netto.
tonnenmaat
Nederlandsche
70
73.984
78,8
Britsche …………
T
5.164 5,5
Zweedsche ……….
15
9.078
9,6
Noorsche

……..
4
2029
2,2-
Deensche
3
3.639
3,9

99

93:894

100′

Augustus1915.
Aantal Tonnen
schepen. netto.
67

48.459

}22

14.380′

95
,
5
.

656

2.253
3.522
1.152
5

22′.149
2

5.]35
15

51.936′
2

3’39
.

6′

4.448.

6 September 1916

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

559

INKLARINGEN
OP
ROTTERDAM.

Aug. 1916.

Aug. 1915.

Landen

Aantal

Tonnen

Aantal

Tonnen
van herkomst.

schepen. nett.

schepen. netto.

Engeland …………..152

83.484

194

121.656

Frankrijk ………….8

3.806

10

4.464

De Oostzee…………1

2.393

1

1.865

Zweden …………..48

14.683

28

23.341

Noorwegen …………16

10.997

16 .

20.043

Afrika …………….4

2.501

6

7.622

Noord-Amerika ……..07

160.175

– 15

59.921

Indië (Engeisch) ……-

1

2.307
Indië (Nedeilandsch)

3

9.565

3

9.158

Nederland …………1

140

3

3.452

Denemarken ……….1

448

Portugal …………..1

1.147

Spanje…………….2

1.460

1

1.205

Griekenland ……….2

4.838

China …………….2

5.748

Zuid-Amerika ……..12

23.988

12

29.484

Binnen!, plaatsen ……17

2.938

8

2.447

Nieuw gebouwd ……..1

6

– –

Totaal……337

328.407

298

286.965

Onderscheiding naar de nationaliteit:
Percentage
Aug. 1916

Aantal

Tonnen

van detötale
schepen.

netto.

tonnenmaat.
Nederlandsche

197

186.576

56,8

Britsche …………46

25.916

7,9

Noorsche ……….54

55.935

17,0

Zweedsche ……….21

16.460

5,0

Belgische ……….10

28.680

8,7

Grieksche ……….2

1.649

0,5
Deensche

1

876

0,3
Amerikaansche

6

12.315

3,8

33.7.

328.407

100
Het vrijlaten van een groot aantal door Engeland,op-
gehouden graanschepen komt in de cijfers van 1916 duide-
lijk uit.

EMISSIES
IN AUGUSTUS
1016.

Provinciale en Gemeentelijke leeningen
f 3,.91.1.625,-
zijnde:
Gem. Utrecht
1
2.400.000 4’/2
0
10 Obl.
11 10014
01,

Amersfoort
1
1.500.000 4
1
12 01 Obi.
5. lOO/o
0/.

Bank- en Oredietinstellingen …………

987.500,-
zijnde:
Prov. Cred. en Spaarkas f1.000.000 5
0/
Obl. 5.
9814
0/,

Hypotheekbanken, werkzaam in het

buitenland ……………………………

Ned. Transatl,
f
750.000
5
0/
Pandbr.
5.
95l/
0/

Industrieele Ondernemingen …………

Coöp. Beetw. suikerfabriek Roosendaal
f
800.000 6 % Ob!. 5. 101
0
/0
1’Iach.fabriek en Scheepsw. P. Smit Jr.
f1.000.000
5
0/
Obl. 5. 99’12
0
10.

Totaal … …
f 7.4I8
,
375,-

Totaal der emissies in Januari


f

26.282.800,-
Februari
,,

18.978.475,-
Maart
,,
132.756.462,50
April
,,

2.507.000,-
Mei

…………
,,

9.708.625,-
Juni…….. … …
,,
108.22.9.300,-
Juli

.
… ……… ..
,,

20.344.900,-
Augustus
,,

7.418.375,-

A.lgemeen totaal ………
t
32&225..937,50

Bovendien:

f
26.825.000 6 md 4’12
0/.
schatkistbiljetten 5.
f
1014,88-.
f
18.1:75.000 6 mci, scha4kitpr6messen 5.
f
991,25.

STATISTIEKEN EN OVERZICHTEN.

N.B.

beteekent: Cijfers nog niet Ontvangen.

GELDKOERSEN.

1. BANKDISCONTO’S.

2 September 1916

– – 20 Juli 1914
Disc.Wissels.
N S
e
4’/2sedert 1 Juli ’15
3
1
/2sedert23 Mrt. ’14
Bel.Binn.Eff.
{Vrsch.in
4’/8

,,
1

,,

’15
4

,,
23

,,

’14
Bank
RC
5212

,,
19Aug.’14
5

,,
23

,,

’14
Bank of England..
6

,,
14Juli’16
3

,,
29Jan. ’14
Deutsche Reichsbk.
5
23 Dec. ’14
4

,,
5
Febr.’14
Banque de France.
5
20Aug.’14
3’12
29Jan. ’14
Oostenr. Hong. Bk.
5
10Apr.’15
4
12 Mrt. ’14
Russische Staatsbk.
6

,,
27 Juli ’14
5
1 Apr. ’14
Nat. Ban k v.Denem.
5

,, 10

,,

’15
5
6 Febr.’14
Zweedsche Rijksbk.
4
1
12

,,
1Mei 40
4
1
12
0

’14
ZwitserscheNat,Bk.
4
1
12

,,
2Jan.’15
3
1
12
19

’14
Bank van Italië ..
5
1 Ji.ini ’16
5
9Mei ’14
Feder.Res.Bk.N,Y.
3-5 ,,
4Febr.’15

Javasche Bank..
. .
3812
1 Aug. ’09
3812.

,,
1Aug.’09

II. OPEN MARKT.

I

A,nsterda,,,

1 Londen
1
Berlijn ‘Parijs1 N. York
Data

1
Part.

1
Prolon-
1
Part.
1
Pa?t.
1
Part:.
1.
Cali.
1
disconto

gatie

disconto disconto disc.inoncy

2

Sept.

’16
1
1
18.
2
1
4

1 12
512182
4-s/s

2’12-3
28A.-2S.’16
1
1
78
8
18
1 1/..314
5
82
/22.
2
18
4-
1
18

2-3
21-25 A. ’16
1.11
4

r14-2
51
4

!18
2
1
14
14-18 ,,

16
1-/8
.

1.”/.
5
1
1s
18

2
1
14.
2
12

30A.-4 S.’15

28124

31A.-5S.’14
– –
4814

‘.
– –
7

20-24Ju1,’14 3 l/_8/20 ‘ 2
1
1
4
.
8
14

281
4
.21
4
2 18”18

2214. 1 8/..2
1
j,

WISSELKOERSEN.

T. KOERSEN IN NEDERLAND.

Voor Londen, Berlijn en Parijs worden voorloopig ook de
dagel.ijksche noteeringen te Amsterdam opgenomen. De dage-
!ijksche koersen op New York, de laagste en hoogste der
week en de Zaterdagsche noteeringen zijn aan particuliere
opgaven ontleend.

Data
1

Londen

J

Berlijn
Parijs
New York

28 Aug. 1916

..
11.58’12
42.65 41.20
2.4’218
29

,,

1916

. .
11.5981
4

42.60

,
41.35
2.43’/a
30

,,

1916

.
.
11.61’/4
42.60 41.45
2.43
1
72
31

,,1916..
– – –

1

Sept. 1916

..
11.6012
4215

41.55
2.44’1
2

,,

1916

..
11.66
1
/

4250
41.65
2.4411
4

Laagste der week
11.57
42’30
41.15
2.42
1
12
Hoogste
,,

,,
11.67
42.77
1
/2
41.65
2.44’72
26 Aug. 1916. ..
11.5681
4

42.77’12
41.115
2.421
19

,,

1916

..
11.55″J2
43.05
41.07’/2
242
Muntpariteit


1>2.1018
59.26.
48.-
2.4881
4

ata
Zwitser-
oene,i.
Kopen.
Stock-
Batovia
land
.
Izageu
lolm’
‘eelt
telegra/I

2 Sèpt. 1916
46.05
28.30
66.65
8.90
99-‘/2
Laagste d.
w.
45.77
1
72
28.20 66.60 68.80

Hoogste
,,

,,
46.10
29,65
67.30′
69.50

26 Aug. 1916
45.80 29.65
67.27’12
69.37
8
12
98’12-99
19

,,

1916
4580
29.77.
1
/2
67.55
6935
98/-
1
/
Muntpariteit
48.-
50.41 66.67
66-.67
100

OVERZICHT.

Deze week is de invloed van de politieke berichten op de
wisselmarkt bij voortduring merkbaar geweest.
Voor Londen bleef de stemming vast en. dë koers verbe-
terde van 11,56 tot 11,663%. De koersen van Parijs en New

560

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

6 September 1916

York waren in verband hiermede ook beter: francs stegen
van 41,15 tot 41,62% en check New York van 2,42
3
/8
tot ca. 2,44
1
/4.
Roebels waren sterk gevraagd op verhoogde
koersen (ca. 81% na ca. 75).
Marken liepen van 42,77% terug tot 42,30, slot weder
iets beter met 42,47 Y2. Oostenrijksehe Kronen werden alge-
meen aangeboden en liepen van 29,65 tot 28,35 terug.
Skandinavische koersen flauwer; Kopenhagen 67,30-
66,75, Stockholm 69,35-68,95. Check Kristiania bijna niet
te plaatsen. Een enkele kleine transactie werd gedaan tot
een koers van ca. 67,90.
De wisselkoers op Oost-Indië is de laatste dagen ook
sterk oploopend: ca. 99-99%.

II. KOERSEN TE NEW YORK.

Cable
Zicht
Zicht Zicht

Da
0
Londen
Parijs
Berlijn
Amsterd.
(in
$
(in frs.
(ii, cents
(in cents
per £)
P. ,$)
p. Rm. 4)
pet gld.)

2 September 1916
4.76.45
5.89
1
18
6914
41)14
Laagsted. week..
4.76.45
5.8881
8

6981
4

41
1
110
Hoogste,,

,,

..
4.76.50
5.9081
4

71)12
4114
26 Augustus1916
4.76.45 5.9018
71
1
18
41’116 19

,,

1916
4.76.50.
5.90
1
/
7211
4

41’/jo
Muntpariteit.. ..
4.86.67
5.18’/g
95
1/4
40110

III. KOERSEN VAN DE VOLGENDE PLAATSEN OP

LONDEN.

Plaatsen en
Landen
Noteerings- eenheden 18Aug.
1916
25Aug.
1916

Week
26Aug.-1 Sept.

LaagstcHoogste

1 Sept.
1916

Alexandrië..
Piast. p. £
9771
9771
977/
977119
97110
B. Aires ‘)
. .
d.p.gd.pes.
48182
48
5
/i,
48/,,
48’12 48’12
Calcutta
. . . .
sh/d.p.rup.
114
1
18
114
1
18
114
8
182
114’18
1I4/82
Hongkong ..
id. p.
$
211
3
18
211
1
12
2h181
8

21114 21114
Lissabon ….
d. p.escudo
35 35 34
8
1
35
35
Madrid

….
Pesêt. p.
£
23.55
23.57
1
2

23.57
23.65 23.63
Montevideo’)
d. p. peso
52’14
521/
4

5211
4

521/
4

521/
4

Montreal.. .
.
$
per
£
4.76
1
12
4.77 4.76
1
12
4.77
4.76
1
1
Petrograd ..
R. p. £ 10
156 154
141 151
1
14
142
1
14
R.d.Janeiro
1)

d. p. milr.
12
21
192
1212
12
1
12
12518
121182

Rome

……
Lires p.
£
30.85
30.87
30.80 30.90
30.84
1
12
Shanghai

. .
sh/dp.tael
2111
2/ll’s
2111’4
310814

310’14
Singapore
. .
id. p.
$

.

214e116
2/4’I,,
2141,
2148/19

214
8
11,
Valparaiso ‘)
d.p.pap.p.
9
7
1
9″/82
9
1
12
9
1
°189
9
88
192

Yokohama ..
sh/d.p. yen
211e18 211
3
1a
211
3
s
211
3
1s
211
8
18
1)
Noteeringen op 90 dagen.

NEDERLANDSCHE BANK.

VERKOETE BALANS OP 2 SEPTEMBER 1916.

Activa,

Binnenl. Wis-( H..bk.
f
84.920.285,48
sels, Prom., B.-bk.
,,

384.392,07
enz. in disc.
I
Ag.sch. ,, 11.97 1.324,97 /2

Papier o. h. Buitenl. in
disconto ……………………..
Idem eigen portef..
f
8.180.437,-
Af : Verkocht maar voor
de bk. nog niet afgel.

Beleeningen {H.bk.
f
20.331.529,98
1
12
mcl.
vrsch.
in rek.-crt. B.-bk.

3.913.004,84

op onderp. Ag.sch.

39.798.925,61’1

f
64.043.460,44

Op Effecten ……/ 58.087.6604
OoGoederenen Snee… 5955.800.—
,, 64.043.460,44

Voorschotten a.h. Rijk …………….

,, 14.166.117,92

MuntenMuntmateriaal
Munt, Goud ……/ 61.949.545,-
Muntmat. Goud…. ,,522.915.651,98
1
12

f584.865.196,98
1
/2
Munt, Zilver, enz. •

7.459.800,93
Muntmat. Zilver ..


,, 592.324.997,91112
Effecten
Bel. v.h. Res.fonds..
f
5.149.332,62
1
12
id. van
1
1
8
v.h.kapit.

3.970.360,75
,,

9.119.693,37’1
Geb.en Meub.der Bank …………….,,

1.400.000,-
Diverse rekeningen ………………,, 56.933.237,06%

f
843.443.946,24

Passiva.

Kapitaal ………………………..
f.

20.000.000,—
Reservefonds

……………………
,,

5.155.090,93’1
Bankbiljetten in omloop …………..
,,
679.570.775,-
Bankassignatiën in
omloop …………
,,

2.164.944,17
Rekening-Courant saldo’s:
Van het Rijk ……
f


Van anderen
……

,,132.714.018,78

,

132.714.018,78
Diverse rekeningen

………………
,,

3.839.117,35’1

f
97.276.002,52
1
1

,, 8.180.437,-

f
843.443.946,24

GOUD EN ZILVER.

GOUDBEWEGING BIJ DE BANK OF ENGLAND.

Sedert begin Augustus 1916 worden de dageljksche ont-
vangsten en onttrekkingen van goud door de Bank of England
tijdelijk niet bekend gemaakt.

ZILVER.

Was de vorige week de stemming zeer vast zonder noe-
menswaarige prijsverhooging, in de afgeloopen week heeft.
de noteering zich met bijna ten volle 1 penny kunnen ver-
beteren: van 31
1
12
is zij geleidelijk tot 32/is gestegen, om
aan het slot weer tot 32’14 terug te gaan.
China was nog eenigszins verkooper, hoewel in veel ge-
ringer mate dan te voren. De beschikbare voorraad daar te
lande is reeds sterW verminderd en de stijgende wisselkoers,
die vrijwel gelijken tred houdt met den zilverprijs, maakt
verkonpen naar Europa hoe langer hoe minder voordcelig.
Ook van andere zijde is het aanbod gering en de voorraad
te Londen bedraagt slechts ruim 7 millioen ounces tegen
10 millioen eiflde Juli.

Noteering te Londen.

te New York.

2 Sept. 1916 ……..32’/4

67’14
26 Aug.

1916 …….. 31 ’12

66’18
19

,,

1916 ……..31’/,,

6521
4

12

,,

1916 ……..31″/,

66V4

4 Sept.. 1915 ……..23/2

48V
5
Sept. 1914 …….. 24
1
1

53
1
12
20 Juli

1914 ……..24
16
/is

54
1
18

Beschikbaar metaalsaldo
…………..f
428.532.163,68
Op.
de basis van
2
1
melaaldekking
……
265.642.216,09
Minder bedrag aan bankbiljetten in omloop
dan waartoe de Bank gerechtigd is .. ,, 2.142.660.815,-

Bij vergelijking met den vorigen weekstaat blijken de volgende
verschillen:
Meer
Minder

Disconto’s

…………..
21.388.580,04
Buitenlandsche wissels..
307.629,-
Beleeningen
713.783 62
1
12

Goud
947.598,97
Zilver
770.995,20’I2
Bankbiljetten…………
22.461.625,-
Part. Rek.-Crt. saldo’s

..
6.073.051,07
1
/2

N.B. Uit de bekendmaking van den Minister van Financiën blijkt, dat uitstonden op:

26 Aug. 1916
2 Sept. 1916

Aan schatkistpromessen
f
92.780.000,—
/
106.860.000,-
waarvan rechtstreeks bij
de Ned. Bank geplaatst
59.500.000,—
,,

80.500.000,- Aan schatkistbiljetten
43.707.000,—
50.737.000,-
Aan zilverbons

……..
.
,,
14.132.403,50
,,

14.112.613,-

6 September 1916

ECONOIÎSCH-STATISTISCHE BERICHTEN

561

OVERZICHT VAN DE VOORNAAMSTE POSTEN..

(In duizenden guldens.)

Dato
Goud
Zilver
B 4
bift
je en

Andere
opeischbare
schulden

2

Sept.

1916

.. ..
584.865
7.460
679.571
134.879
26 Aug.

1916


585.813
8.231
657.109
140.467
19

1916

.. ..
587.278
8.694 659.399
133.792
12

1916

. .
..
588.254
9.074 662.369
124.635
5

,,

1916

.. ..
588.114
9.788
668.017
116.044
29

Juli

1916

.. ..
581.564
10.784
661.679
92.148
22

11
1916

.. ..
581.173
10.464 649.687 105.408
15

,,

1916

.. ..
578.989
9.873
654.012
100.459
8

,,

1916

.. ..
575.116
9.246
655.968 91.330
1

1916*.. ..
573.231
8.958 56.795
82.9142)
24

Juni

1916*..
. .
552.026
8.407
630.911
93.8881)
17

,,

1916

.. ..
548.614
7.615 639.001
84.802
10

,,

1916

.. ..
546.323
6.715 642.005
74.904

‘4

Sept.

1915

….
378.865
1.839
520.208 22.032
5

Sept.

1914

.. ..
162.20.6
.
2.710
445.194
31.741

25

Juli

1914

. .
..
162.114 8.228
310.437
6.198

Waarvan Rek.-Crt. saldo van liet Rijkf19.810.000,-.
3.677.000,-.

D
° °

Disconto’s

Belee-
Beschik-
baar
Dek-
kings.
Hiervan

0
aa
T

1
Schatkist-
ningen
Metaal
percen
promessen
saldo
toge
rechtstreeks
2 Sept.1916
97.276 80.500 64.043 428.532
73
26 Aug. 1916
75.887
59.500
64.757
433.626
74
19

,,

1916
70.087 53.500 65.766
436.430
75
12

1916
66.467
49.500
66.421
439.024
76
5

,,

1916
64.058
46.500
67.203
440.195
76
29 Juli 1916
37.521
19.500 68.101
440.696
79 22

1916
36.011 17.500
68.189
439.734
78
15

1916
34,580
15.500
72.434
437.086
78
8

,,

1916
31.689
12.500
72.669
434.026
78
1

,,

1916*
37.332
17.400
74.486
433.380
79
24 Juni
1916*

42.314 22.400
80.094
414.639
78
17

1916
40.156
20.400
74.521
410.638
77
10

,,

1916
39.834
19.400
71.858′
408.830
77

4 Sept.1915
57.917
29.060 88.489 271.762
70
5Sept.1914
174.886
43.300
126.147
69.361
35

25 Juli 1914
67.947
14.300
61.686
43.5211)

54

‘) Op de basis van
2
12
metaaldekking.
*) De
5
0
/0
Ned. md, leening werd tusschen 23 Juni en
1 Juli nagenoeg volgestort.

JAVASCHE BANK.

OVERZICHT DER VOORNAAMSTE POSTEN.
(in duizenden Guldens.)

Data
.
Goud
Zilver
bÎe

;n

Andere
S/
e
,,:
l
c
d
,

8

Juli

1916 ……
55.049 28.082
156.492
39.576
55.061 28.533 146.783 44.848
24

Juni 1916 ……
62.779
29.087
149.878 40.942
64.578

..

29.460
149.801
41.940

1

,,

1916 ……..

17

,,

1916 ……..

30.015

..

31.901
119.965 25.805
10

Juli

1915 …….
24.241
31.112
111.319
15.265
11

Juli

1914 …….

25

Juli

1914 …….
22.057
31.907 110.172
12.634

Data
Dis-
conto’s

Wissels,
buiten
N.-Ind.
betaalbaar

Belee-
ningen

1
Diverse

rake
ninn’)

Beechik.
baar
metaal-
saldo
Dek-
kings
percen..
(age

8 Juli1916
6.747
41.453
60.659 8.002
43.918
42
1

,,

1916
6.656
41.939
54.895
8.118
45.268
44
24Juni1916
6.593
41.494 46.956
7.585
53.602
48
17

,,

1916
6.566 41.110
43.300
10.533 55.690
49

10Juli 1915
6.004
8.566
55.631 15.780
32.762
43
11Juli1914
6.712 9.638 48.786
1.555
4.7192)
44

25 Juli 1914
7.259
6.395
47.934
2.228
4.8422)
44

i) Sluitpost der activa.
2)
Op de basis van
2
10 metaaldekking.

SURINAAMSCHE BANK.

OVERZICHT DER VOORNAAMSTE POSTEN.

(In duizenden guldens.)

Andere 1 Data

Metaal Circulatie opeischb.
1
Disconto’s Div. reke’
ningen
1)
schulden
1

15

Juli

1916..
715
1.013 902
920
595
8

,,

1916..
698
1.050
710 929
645
1

1916..
797
1.012
730 957
561
24

Juni 1916..
800
952
891
952
745

17

Juli

1915..
1.143 1.070 1.534
860
926
18

Juli

1914..
638
1.152
493 739
398

25

Juli

1914..
645
1.100 560 735 396

1)

Sluitp.ost der activa.

BUITENLANDSCHE BANKSTATEN.

Aan het eind van ieder kwartaal wordt een overzicht gegeven
van enkele niet wekelijks opgenomen bankstaten.

1.
BANK OF ENGLAND.

WEEKSTAAT VAN 30 AUGUSTUS 1916.

ISSUE DEPARTMENT.

Notes issued..

£

72.854.995
Governm. Debt
£
11.015.100
Other securities,,
7.434.900
Gold coin and
bullion.. ..
54.404.995

£

72.854.995

£
72.854.995

BANKING DEPARTMENT.

Capital……£

14.553.000
Government
Rest ………,

3.548.698
securities ..
£
42.188.314
Publicdeposits
,,..

52.361.446
Othersecurities,,
91.941.125
Other deposits

102.140.601
Notes ……..
36.703.060
Seven-day and
Gold and silver other bilis.
.

21.257
coin

……..
1.792.503

£172.625.002 £172.625.002

OVERZICHT VAN DE VOORNAAMSTE POSTEN.

Onderstaand overzicht bevat tevens de cijfers der door de
Regeering uitgegeven currency notes van 1 £ en 10 sh. met
het bedrag der gouddekking en der tot dekking aangewezen
Government securities. De publicatie dezer cijfers geschiedt
sedert 26 Augustus 1914.

(In duizenden p. st.)

Currency Notes.
Data

Metaal Circulatie

1
Goudd.
1
Gov. Sec.

30 Aug. 1916 56.197

36.152 129.659 28.500 97.529
23

,,

1916

57.147

35.536

129.444 28.500

97.586
16

,, 1916

57.414

35.706

129.948 28.500

96.644
9

1916 56.551

36.147

128.687 28.500

94.702

1 Sept. 1915 68.433

32.325

57.747 28.506

14.586

2 Sept. 1914 47.773

35.288

25.156

10.924

22 Juli 1914
1
40.164
1
29.317

Data
______________

Go!’.
Sec.
Other
Sec.
Public
Depos.
Other
De/sas.
Re.
serve

Dek-
kings-
Percen-
tage i)

30Aug.1916
42.188 91.941
52.361
102.141
38.496
24/8
23

,,

1916
42.188 89.047
51.428
101.752 40.061
26
1
/8
16

,,

1916
42.188
83.811
54.222 93.862
40.158
27
1
/s
9

,,

1916
42.188
80.642 54.625 88.990
38.854
27

1 Sept.1915
44.418
.
145.105
137.935
87.922
54.558
24
1
/s
2 Sept.1914
28.024 121.821 28.677 133.819 30.935
19

22 Juli 1914
11.005
33.633
13.735
42.185 29.297
5221
8

1)
Verhouding tusschen Reserve en Deposits.

562

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

6 September 1916

II. DEUTSCHE REICHSBANK.

IV. RUSSISCHE STAATSBANK.

STAAT VAN 31 AUGUSTUS 1916.

De biljetten zijn sedert den oorlog niet invisselbaar.

Metalibestand

………………’..

Mk 2.494.327.000
davon Goldbestand

………………,
2.469.036.000
Reichs- und Darlehenskassenscheine ….
333.625.000
Noten anderer Banken

…………..
12.365.000
Wec’hsel

……………………….
7.077.485.000
Lombardforclerungen

………………,
12.691.000
Effekten ……………………….
106.455.000
Sonstige A.kti.va

…………………,
484.616.000

Grundkapital……………………

..
180.000.000
Reservefonds ……………………..
85.471.000
Notenumlauf ……………….. … .,,
7.117.524.000
Sonstige tiiglich fii.11ige Verbi ndlichkeiteu
2.835.529.000
Sonstige Passiva

…………………..
295.011.000

OVERZICHT VAN DE VOORNAAMSTE
POSTEN.

Onderstaand overzicht bevat tevens het cijfer der uitgegeven
Darlehenskassenscheine. De Scheine, welke niet in kas zijn
bij de Reichsbank, circuleeren grootendeels onder het publiek.
De Dar1ehenkassen zijn ingesteld op 11 Augustus
1914.

(In duizenden Mark)

Dato
Mctaal

_______________

Daarvan
Goud
1

Karren-
scheine
Circu-
latie

t

Dek.
1
king:.
1
percen-
tage ‘)

31 Aug. 1916
2.494.327 2.466.036 333.625
7.117.524
40
23

,,

1916
2.495.963 2.468.562 340.978
6.863.154
41 15

,,

1916
2.496.121
2.468.392
365.330
6.926.740
41
7

,,

1916
2.495.627
2.467.953
371.331
6.981.314
41

31 Aug.1915
2.455.074 2.410.204
210.530
5.564.335
48
31 Aug.1914
1.606.922
1.556.499
183.159
4.234.873
42

23 Juli 1914
1.691.398
1.356.857 65.479
1.890.895
93

1)
Dekking der circulatie door metaal en Kassenscheine.

Data
Wi.çsels
Rek. Crt.

Darkhcnskasse,,sc/,cjne

Totaal
In kas bij
uitge-
de Rcichs.
1

geven
bank

31 Aug. 1916
7.077.485
2.835.5.29
2.033.400
298.200
23

,,

1916
6.658.583
2.691.145
1.879.700
301.900
15

,,

1916
6.717.380
2.671.096 1.878.100
326.700
7

,,

1916
6.523.366
2.439.371 1.861.100
333.900

31

Aug. 1915
4.941.699
1.736.312 1.020.000 162.000
31 Aug. 1914
4.750.067 2.441.337 243.000
173.000

25 Juli

1914
750.892 943.964

III. BANQUE DE FRANCE

OVERZICHT VAN DE VOORNAAMSTE POSTEN.
Van 6 Aug. 1914 tot 28 Jan. 1915 werden geen staten
gepubliceerd.. De met
*
geteekende posten- komen eerst sedert
28 Jan. 1915 in den veekstaat voor. De biljetten zijn sedert
den oorlog niet inwisselbaar.

(In duizenden francs.)

*
Te goed

Uitge.
Dato
Goud
Zikjer
in het bui-
Wissel.,
.çtelde
tenland
zuissels

31 Aug. 1916
4.812.732
338.610 691.060
448.319
1.406.862
24

1916
4.808.058
339.326 667.020 424.838 1.418.650
17

1916
4.802.141
338.401
583.050 440.126 1.424.812
10

,,

-1916
4.780.346
338.461
617.870 428.209 1.430.702

2 Sept.1915
4.326L354
366.716
980.530 283.760 2.044.719
3 Sept.1914
– –


23 Juli 1914
4.104.390 639.620

1.541.080

*
Buitgew.
B

k-
Rek. Crt.
C t
Data
Beleening vocrsch.
biljetten
Partl.
R°k


Saat

31Aug.1916
1.174.835 8.400.000.16.424.647
2.213.659
80.1631
24

,,

1916 ‘1.180.577
8.400000
16.3.76.066
2.240.313
158.515.
17

,,

1916
1.183.309 8.400.000
16.316.421
2.129.718
141.807
10

,,

1916
1.186.781 8.400.000
16.329.923
2.129.355 137.504

2Sept.1915
587.285 6.400.000
13.060.002 .499.079
30.788
3Sept.1914

– –
– .

23Juli1914
769.400
1
………
1
.
5.91.1.910
942.5:70
400.59.0

OVERZICHT DER VOORNAAMSTE POSTEN.
De post ,,Schatkistbiljetten” komt eerst sedert 14 November
1914 n. st. in den weekstaat voor. De biljetten zijn niet in-
wisselbaar.

(In millioenen Roebel).

Data n. st.
Goud
Te goed
uh bui.
tenland
Zilver
en
pasmunt

Schatkist.
biljettcn Circulatie

21 Aug. 1916..
1.549
2.057
84
3.931
6.927
12

1916..
1.549 1.962
83
3873
6.876
5

,,

1916..
1.546
1.868
82
3.899 6.813
29 Juli

1916..
1.547
1.668
79
3.762
6.753

21

Aug. 1915..
1.583
71
41
2.287 4.021
21

Aug. 1914..
1.606
117
60
.

.

..
2.411

21

Juli

1914..
1.601
144
’74
….
1.634

Data
t,.
st.
Wissels

Voor.
schatten

Effecten

Andere
voor-
schotten

Rnl.
Courant t
Porti-
cnlieren
Rek.
Courant
Staat

21

Aug. 1916-..
394
437
128
1.370
.

305
12

1916..
383 453
131
1.304 200
5

,

1916 360
473
136
1.229
216
29 Juli

1916..
3117
499
139
1.225
210

21 Aug. 1915..
381
508
201
1.207
216
21

Aug. 1914..
721 243 237
.

715
341

21

Juli

1914..
393.
121
243 596
503

V. SOCIÉTÉ GÉNÉRALE DE BELGIQUE.

Van de Nationale Bauk,van België, die haar gouclvoorraad
naar Londen heeft overgebracht, zijn sedert 6. Augustus 1914
geen weekstaten openibaar gemaakt..
Dc Sociét6 Gnrale is einde 1914 met de functie van
circulatiebank belast.
De bankbiljetten zijn niet inwisselbaar.

OVERZICIIT VAN DE VOORNAAMSTE POSTEN.

(In duizenden francs.)

Metaal
13 elven.
t
Belc’en.,
81,111V
.
t

Circa’
Rek.
Data
t

mcl.
vnu,
t

van
wissels
Cr1.
1
buite,,l.
buiie,,l.
1
prom. d.
en.
1

latie.
seldi
,’ordcr.
provinc.
belen.

24 Aug. 1916
308.545
71279
480.0.00′
53.208 751.825
153.639
17

,,

1910
308.440
71.010
480.000 52.690 747.994 156.534
10

,,

1916
308.846 70.734 480.000
53.699
755.478
150.437
3

1916
288.125
70.558
480.000
50.731 733.052
149.929

26 Aug. 1915
114.925
22.977
360.000
38.595
408.509
127.969

VI. VEREENIGDE STATEN VAN NOORD-AMERIKA.

U. S. FEDERAL, RESERVE BANKS.

In werking getreden op 16 November 1914.

OVERZICHT DER VOORNAAMSTE POSTEN.

(In duizenden dollars.)

Data
Goud

Zilver
Wissels
Deposito’s C’rcu-
latie
Dekking:.

28 Juli ’16
364.760
16.589
111.048
547.808
11.814

67
21

’16
363.54-1
13′.802-
114.3

19
546.277
11.812
67′
14

’16
390.203
10.279105.098
572.418
11.818

69′
7

’16
385.853
36.882
92.131
579.56:7
1.713
68

30 Juli ’15
266.192
22.092

40.727.
306.183
14.965.
85′

1)
Gouddekking van deposito’s en cisculatie na aftrek; vant
de posten tusschen de banken onderling,

6 September 1916

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

563

NEW YORK ASSOCIATED BANKS AND TRUST

COMPANIES.

OVERZICHT DER VOORNAAMSTE POSTEN.
(Gemiddelcien in duizenden dollars:)

Reserve.
Data

en
Eiden
1
Bij Fed.

Elderi
Bezit

1
Res. Bank lgedepohdcrdl disconto’s


2

Sept. 1916

..
449.100
164.900
53.7Ï0
3.252.000
26 Aug. 1916

..
448.100
171.60
54.670
3.244.040
19

,,

1916

..
440860
160.500
52.700
3.240.050
12

,,

1916

..
432.010
162.60
52.200
3.232.940

4 Sept. 1915 ..

498.880

i.9.080

34.600
1
2.65459Ô
5 Sept. 114 ..

301.010′)

1)

2.136.960

25 Juli 1914 ..

467.880′)

__-

‘)

2.057.570

Dc.,osito’i

Data

Circulaiie

Didalijk
1

Re
ursè
plusv
,e

opvraagbaar

termijn

S

2 Sept:1916.:

31.190 3218.276

173.170

113.370
26 Aug. 1916:.

31.130

3.180.240

197.150

125.910
19

, 1916;.

31.20

3.147:200

217.040

111.780
12

,

1165.

31:230

3.122.560

229.220

108.300

4 Sept.1915.;

36.090

2.672.720

142.180

209:520
5 Sept.1914:.

114.60

I:002.390
1
)

‘)

37.130

25 Juli 1914,.

41:730

1.958.320
1
)

‘)

26.170

‘) Op dee data wefden ie86rVded deposito’s bèicle otigèsplitst
opgegeven.

£PPECIEKgEWIM.

Amstardatn, 2 Septamher 1916.

In den koersstand der
Ndtionale Schuldsooten is
in dc
achter ona liggei’icid week cinig verandating gekomen.
Enkele waarden, speciaal 4 pCt. 1916, welke van 1013/
4

tot 102 pCt: en 3 pCt. N.W.S. welke van
741i
tot 7551
pCt. voo’ruitgingetï,. ontmoetten iets ruimePe belangstelling.
De gettoffeit rcgeiiig in zake de visscheij-kwestie heeft
ten cleele tot deze betere sttoming voor onze staatspapiereii
medegeeetkt: De belangrijkste factor blijft intusschen de
ruiiiie ge1diarkt, waardoor de tei mai-kt. komende emissics
schier ionciei uitzondeiidg op een zèeP giiisstig onthaal
kunneti rékenen. De inschrijving op
f
45 millioeiï schat-
kistbiljettea slaagde naarwensch en niet iertiouweii laag
ook de emissie van
f
24 millioen schatkistbiljetten tege-
moet worden g’eiien.
Voor buitesilandsche staatspapieren
was dé koeÈsbeweging
min of tneer oniegélmatig. De verdec uitbfeiding van het
oorlogsgebiell heeft op. Duitsehe schildseorten geen iCvloed
van beteekenis gehad. De Oostenrijksche waarden echter
gingen evenals de Uongaatsché vrij belangrijk in prijs
terug. Deze lailden
7ijii
dan ook door cle oorlôgsverklaring
van Roemenië in de ihoeilijkste positie gekomen, hetgeen
hoüders van OostenPijksch-iongaarsche waarden blijkbaar
tot verdere realisatie heeft bewogen. I)e Regeering tracht
thans doot allerlei middelen de belangrijke lasten (o.a.
Kr. 750 millioen rente) uit den oorlog ontstaan; te be:
strijden. Zij erhoogde de belastiftg p brandewijn en tabak
(waaruit Kr. 100 millioen verkregen werd) en zal over-
gaae tot eed verhooging
van
diiecte en indireCte belastingen alsook van de spooCweg- en posttarieven.
Vooi Russen was de stemming mulder Ctabiel; de stijging
in ded Roébelkoérs schijnt geheel geneutraliseerd te zijn
dooi het aanmerkelijke deficit dat de begiooting aanijst;
Voor Portugeezen tvas- de ste ning ‘medé zwak, op
de uitgifte eener nieuwe binfienliindsche leening van pes. 15
millioen, welke beoogt de door de Bank van Portugal voor
militaire doeleinden verleende voorschotten af te lossen.
In Zuid-Amerikaansche waarden was de handel gering,
de grondtoon bleef vast.

De
loCdle
mark-t had, behoiidéns enkélé fluctuatiés naar
aanleiding vad spialé oorzäken,7 een vij kalm aanzien.
In
bd9ihdandeelOfl
varen de fiiictûaties vrij belangrijk.
Aand. RétterdCmsche Bankeiééu-igidg zetten de opgaande
bevegig iets verder tot 1473 voort en ook voor Kolo-
niale Bahken ed Nationale Badkereènigihg was dé ten-
dedz gëei gunstig;’ déch daaftegedé$ei war’en aand; Roll.

Bank voor Zuid-Amerika aan een Vrij krachtige reactie
onderhevig (125% pCt. na
1293/
4
pCt.).
De
industricele
soorten wijzen een verdere rijzing aan.
Javasche Machinehandel en Gas-Mij. monteej-den van 31 tot
45 pCt., Scholten’s Aardappelmeelfabrieken zetten de op-
waartsche beweging verder voort en boeken eind week een
koerswinst van 9 pOt. Aand. R. S. Stokvis & Zonen avan-
ceerden van 221 pOt. tot 250 pOt. Amst. Superphosphaat
echter moesten 15 pOt. van het in de vorige week behaalde
koersavans prijsgeven. –
Bij gebrek aan belangstelling brokkeldezi de koersen van
cultwerwaarden
verder af, ondanks de zeer goede berichten
van de suikercampagne in Indië. Het schijnt echter, dat in
de te verwachten moeilijkheden, die zich bij de verscheping
van het product zullen voordoen, de aanleiding tot de
gedeprimeerde steffiming mot worden gezocht. Aand. Vor-
stenlanden reageerden van 2263/
4
tot 222% pCt. en aand.
Handeisvereenigirig Amsterdam van 373% pot. tot 360 pCt.
Een krachtige verbetering van 25 pCt. in aand. Temoeloes
Landbouw en van 10 pOt, in aand. Int. Crecliet- en Han-
delsvereeniging trok de aandacht.
De meeste aandacht werd geschonken aan de afdeeling der
petrolcurnwaarclen,
in verband met de houding van Roe-
menië. De hoofdvaarden gaven reacties te iien van 12 tot
20 pOt. doch, hoewel het geheele verlies niet kon worden
teruggenomen, was het slot vaster toen de oorlogstoestand
tusschen Oostenrijk-Hongarije en Roemenië een voldongen
feit werd. De ligging der bronnen, waarbij Nederlandsch
belang is betrokken, schijnt dusdanig te zijn, dat de kansen
op verwoestirig gering zijn, hetgeen tbt een optimistischer
beschouwing van .den toestand leidde.
Rubberwdarden
met geringe belangstelling, hoewel niet
ongunstig gestemd. Amst. Java Rubber konden een weinig
in prijs opkomen onder invloed van de nieuwe aandeelen-
uitgifte van
f
300.000 aandeelen, vaatop aan aandeelhou-ders recht van voorkeur is verleend. De oprichting van een
nieuwe vennootschap te Doorwerth met een kapitaal van
f 10.000.000,
welke onderneming een ,,nationaal” karakter
zal dragen, had geen invloed op de markt. Serbadjadi zoo-
wel als Oost-Java Rubber varen zelfs zeer zInk van toon.
Tabakswaarden
bewogen zich aanvankelijk in dalende
tichting en wijzen, ondanks liet eind week ingetreden her-
stel, per saldo vrij gevoelige verliezen aan. Ook deze maat-
schappijen ondervonden moeilijkheden bij den afzet vad
product in verband met de beperkeiide bepalingen, welke
de Engelsche Regeering vaststelde.
Ook voor schcepvaartaandeelen
was de stemming minder
gunstig; onder aanvoering van Kon. Ned. Stoomboot en
Oostzee liepen cie koersen ktachtig terug cii cle niarkt slüit
in flauwe stemming.
Mijnaandeclen
handhaafden de vaste, kalme houding deC
voorgaande week. Aequator Mining stegen vad 105 tot
113% pCt., Bôlang Mongondou gingen per saldo nogmaals
2 pCt. vooruit. Recljaug Lebong vast op bevredigende exploi-
tatiêberichten.

25Aug. 30 Aug. 2 Sept.
Rij ziné of daling.

APnsterdaiische Bank ……
188e/s
188 188

314

Roll. Bank v. Zuid-Amerika
12914
125
125’12
4’14
Koloniale Bank

……….
150 152
154
+
4
Nationale

Bankvcreeniging
115
118
120
+
5
A’damsche Superfosfaatfabr.

193 180
181

12
Insûlinde Oliefabrieken
– . .
210
212’12
220
+
10
Ja’. Mach.handel
&
Gas Mij
31
45
45
+
14
Néd. Scheepsbouw Mij. .. ..
199
19314
195

4
Scholtens Aardapp.meelfabr.
241
250
250
+
9


Stôkvis
&
Zonen……….
221
250
2491
8

+
28
1
18
Vorstenlanden …………
226/4
223
222’12

411
flandelsvereen. A’clam

. . . .
373814
362’12
360

Internat. Cred.
&
Hancl.vet.
210
2159
4

220
+
10
Temoeloes Landbouw.Mij…
552 575 575
+
23
Aeuator Mijnbouw Mij.

..
105
113
5
18
11318
+
8e18
Bolang Mongondou……..
155
159 157
+
2
Geconsol. Roll. Petroleum..
193
1
1
181
1
18
184814

814
Koniéklijke

…………..
506’12
488112
493814

1214
Orion …………………
73’/4
62
63

10’14
Steaua flomaun.

……….
127’/4
112
1
12
110

17’14
Amsterdam Rubber ……..

198
194
196

2
A’clam Java Rubber ……
36
’12
38’/,
381/4
+’ 114
Kendeug Lêmboe……

..
217
1
1
224/4
223
+
58/4

Oost-Java Rubber

……..
260’12
250
255’/j

5
Serbadjadi

………….
.:.
317112

315
310

7
1
12
Holland-Amerika-Lijn

….
415’/2
407
406’12

9
Roll.

Stoomb ………….
l78/s
173
17514

3’18
Java-China-Japan-Lijn ….
167’1 162’1
164

3’12
Kon. Ned. Stoomboot

..
;:
220
213’12
2141
5114

Oostzee

………………
369
36414
355

14

564

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

6 September 1916

25 Aug. 30 Aug. 2 Sept.
R
ijzing

A’dam Deli …………..248
2
/2 243

241

– 7
1
12
Besoeki ………………171’/4

165

166

– 521
4

Senembah …………….537

530

530


7
A’dam Thee …………..66
1
12

65

62218 – 4
1
18
Banjoewangi …………..

78

82
1
12

86

+ 8
Holland Dakota Landbouw 50

5918 59514 + 9814

Steenkolenhandel Mij…..78

110

110

+ 32

Voor
Amerilcaansche fondsen
was het animo niet groot,
blijkbaar onder invloed van het dreigende conflict tusschen
spoorwegarbeiders en de betrokken maatschappijen. On-
danks de goede verwachtingen, die men van het optreden
van president Wilson. om het conflict tot een goed einde te
brengen koesterde, duurt de wrijving tusschen de partijen
voort en Wilson’s bemiddeling schijnt niet tot den geweusch-
ten uitslag te leiden. Voor spoorwegwaarden was de grond-
toon dientengevolge zwak, meer in ‘t bijzonder voor de
hooggeprijsde shares. Voor enkele kleinere, meer speeula-
tieve waarden, w.o. South Rails en Denver Rios bleef,
waarschijnlijk op dekkingskoopen, een vaste stemming ge-
handhaafd.
Van Industrials daarentegen, hoewel ook deze aanvan-
kelijk neiging tot reactie toonden, konden Steels een verder
hoogterecord 93% pCt. bereiken. Waarschijnlijk heeft de
overweging, dat de uitbreiding van den oorlog tot verdere
belangrijke bestellingen zal leiden, tot speculatieve aankoo-
pen in dit fonds gevoerd. Andere industrieele soorten, om.
Car & Foundry en Studebaker, wijzen vrij gevoelige verlie-
zen aan, laatstgenoemden zelfs 5% pCt. (126 pCt. na

1313% pCt.).
Voor Int. Merc. Marine was de tendeiiz gunstig doordien
het reorganisatieplan zeer waarschijnlijk zonder belang-
rijke tegenkanting zal worden aanvaard. Prefs. verbeterden
4% pCt. tot 106 pCt. en gewone aandeelen 6
5
/8
pOt. tot
45 pCt.
Ook Maxwells monteerden krachtig tot 20% pCt. op de
publicatie van het administratiekantoor, dat een bedrag van

f
192.000 voor aankoop van restantbewijzen beschikbaar is.
Deze laatste konden tot 86
3
/8
pCt. verbeteren onder leven-
digen kooplust.

25 Aug. 30 Aug. 2 Sept.
Rigf

American Beet Sugar ….
851g

83
8
18

83
1
18 — 118
American Car & Foundry. 65
1
/,o 6318 6414 –
American Hide & Leather. 56
0
1,6
56

56/o + /
ic
American Smelting ……95
15
/

94

95
8
1e

0
/16
Anaconda Copper ……..175
8
/4 173

1751a

+ 1
18
Central Leather ………. 62’/o

60*

6011
2


8
18
Dominion Steel ………. 548/4

5318

5318

— l’/o
Intern. Steel Pump …… 65

67

67212

+ .2 ’12
Studebaker …………..131
8
/4 127
1
14 126

– 521
4

United Cigar …………SO°/je 49 ‘/o

48814


U. S.Steel ……… … …92’/e 91
6
18
93I8
+ 1’14
Atehison Topeka ….. … 103/4 10418 10411s
+ 12118
Chesapeake & Ohio …… 59/8 58 56’18 — 381
4

Cuba Railroad ……….97

9661

96814

— 21
4

Denver

…………….15
8
/16

15

15
1
1e

+
s
/je
Ene …………………

388/
4

37614

37
2
12

— .
121
4

Kansas City Sout.hern . . . 26
1
18

2518

251/10 – 8/55
1Iissouri Pacific ……..

7e/s

6
8
18

6
,
116 —
l°/io
National Railway of Mexico 20’/
4

2381
4

22

+ 1814
Southern Railway …….. 24
1
/8

2481
4

25

+ 718
Union Pacific ……….141
2
/4 140

14015/je –
Intern. Merc. Mar. common. 38/ie 42
6/,

44’/jo + 618
Intern. Merc. Mar. pref. . . 101’1

104e18 106

± 4814
Maxwell …………….

14
8
1,o

18
1
1e

19/10 + 5818

Het maakte ter beurze van L o n d e n een goeden indruk, dat de nieuwe Engelsche 5 pCt. leening groot £ 50 millioen
een zeer gunstigonthaal in de Ver. Staten heeft gevonden:
binnen twee dagen na de openstelling der inschrijving bleek
zij reeds ruim overteekend. In het algemeen heeft. Engeland
tot dusver de oorlogslasten bestreden door leeningen op
korten termijn, doch thans schijnt het niet ongeueigcl een
nieuwe belangrijke binnenlandsche leening te sluiten.

De B e r 1 ij n s c h e markt is onder den druk der Balkan-
gebeurtenissen weinig opgewekt. Niettemin wordt alles in
‘t werk gesteld om de nieuwe oorlogsleening te doen sla-
gen. Het Gemeentebestuur van Berlijn schrijft op deze vijfde
leening voor Mk. 60 millioen in, en talrijke andere belang-
rijke inschrijvingen komen reeds binnen. Naar te verwach-
ten is zal de deelname van het neutrale buitenland in deze
nieuwe leening niet van beteekenis zijn, temeer waar de
krijgskansen thans niet in het voordeel der Centralen
schijnen.

GOEDERENHANDEL
GRANEN.
4 September 1916.

T a r w e. De markten zijn in de afgeloopen week aan
hevige schommelingen onderhevig geweest. Nadat aanvanke
lijk de Amerikaansche markten stegen tengevolge van be-
richten van vorst in Canada, had het bekend worden van
de oorlogsverklaring van Roemenië een zeer scherpe daling
tengevolge: Daar deze daling in de Engelsche markten ge-
reedelijk gevolgd werd, scheen liet, alsof de Engélsche con-
sument reeds dadelijk eenbelangrijk, tastbaar voordeel van het deelnemen van Roemenië zou ontvangen. Reuter stond
dadelijk gereed om het de wereld te verkondigen. Edoch, de
hoop of de vrees dat de Dardanellen nu geopend zullen
worden moge al dan niet gegrond zijn, het tijdstip waarop
dit zal geschieden zal nog wel niet in de allernaaste toekomst
liggen en in ieder geval zal het nog geruimen tijd duren
voordat de Zwarte Zee West-Europa geregeld van graan zal
kunnen voorzien. In Amerika heeft wederom een herstel der
prijzen plaats gevonden en ten slotte sluit de markt niet
zooveel lager dan een week geleden.
Het weder is in Europa zeer ongunstig geweest voor het
binnenhalen der oogsten. In Frankrijk schijnt de oogst
grootendeels binnen te zijn en de resultaten zijn zeer bevre-
digend, als men tenminste den kleinen uitzaai in aanmerking
neemt. In ieder geval zal Frankrijk moeten voortgaan,
groote hoeveelheden tarwe te importeeren. In Engeland,
Nederland, Skandinavië en waarschijnlijk ook in Duitsch-
land hebben de slagregens nogal schade veroorzaakt.
Buiten Europa waren de oogstberichten over het algemeen
niet ongunstig, met uitzondering van Canada, waar zooals
reeds vermeld, nu en dan vorst schade veroorzaakte. De
oogst wordt aldaar op ongeveer 180.000.000 bushels tegen
verleden jaar 400.000.000 bushels geschat, welke cijfers voor
zichzelf spreken. Weliswaar
,
was de vorige oogst

abnor

maal groot en is het overschot daarvan nog zeer aanzien-lijk. In Argentinië viel voldoende regen; ook in de andere
overzeesche landen varen de weersomstandigheden gunstig.
M a ï s. Op zeer bescheiden schaal werden de fluctuaties
van tarwe’door mais gevolgd. Er was geen oogenblik sprake
van een zoo bodemloos flauwe markt als voor tarwe. Of-schoon het weer in Noord-Amerika en Argentinië gunstig
was, had ten slotte toch geen daling plaats. De verschepingen
waren tamelijk ruim, en tengevolge daarvan, maar vooral
wegens de groote aanvoeren, liep de Engelsche markt terug, niettegenstaande de betere consumptievraag. Ofschoon er in
den laatsten tijd meer is afgeladen, zal er voorloopig in
Engeland nog wel geen sprake zijn van groote voorraden.
In de eerste plaats moeten vooral de onzichtbare’ voorraden
zeer klein geworden zijn, daar geruimen tijd zeer weinig
werd aangevoerd. Bovendien neemt de vraag tegen den win-
ter aanmerkelijk toe.
Ge r s t. Het aanbod is zeer gering, evenals de versche-
pingen. De markt was daardoor vast, maar tot de verhoog-
de vraagprijzen kwamen slechts weinig zaken tot stand.
Indien het weer niet spoedig verbetert, vreest men in Enge-
land slechts weinig gerst te hebben, ,die geschikt is om te
mouten.
H a v e r.- Niettegenstaande de berichten betreffende den
nieuwen Franschen haveroogst zeer gunstig luiden, blijft
de Fransche markt de belangrijkste en behalve naar Frank-
rijk en Italië hebben er slechts zelden groote verschepingen
plaats.
L
ij
n zaad. De markten hadden een kalmer verloop.
De vraag verminderde sterk in Engeland’ tengevolge van
ruime Indische verschepingen en de trage markt voor lijn-
olie. Weliswaar stegen de prijzen van lijnkoeken aanzienlijk,
maar dit was nog niet voldoende om de fabrikanten in staat
te stellen, met voordeel te werken. Bovendien zijn de voor-
uitzichten zoowel in Noord- als in Zuid-Amerika beter. In
Noord-Amerika is nu de zeer kritieke tijd aangebroken,
waarin vorst alles beheerscht. Bij uitblijven daarvan is men
geneigd, een grootere opbrengst te verwachten dan in het
laatste of ficieele oogstbericht werd aangegeven..

Markten in Nederland.

De prijs van t a r w e bleef nog steeds onveranderd, niette genstaande de hooge markten in Noord-Amerika. De Regee-
ring tracht een tegenwicht te vinden in een verdere vracht
verlaging der Nederlandsche stoomschepen, waarover onder-
handelingen gaande zijn. Algemeen wordt geklaagd over
gebrek aan bloem, hetgeen evenwel niet hetzelfde is als ge-
bi’ek aan tarwe. Aangenomen mag worden, dat tengevolge
van het tekort aan veevoeder en de hooge prijzen, die daar-voor te beclingen zijn, de zoogenaamde afvalproducten een belangrijk grooter perceutagé van de tarwe vormen, dan het

6 September 1916 * ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

565

geval zou zijn, indien de prjsverhouding van bloem tot
veevoeder een meer normale was.
Voor September werd voor m a i s 40 pCt. van de aange-
vraagde hoeveelheid toegewezen. Ten einde in het nijpend
gebrek te voorzien, heeft men zon spoedig mogelijk na aan-
komst een hoeveelheid h a v e r gedistribueerd. Overigens
vonden geen distributies van veevoeder plaats, en het zal
nog wel eenigen tijd duren, voor men met de voorbereidende maatregelen gereed is. Van verschillende kanten worden nog
pogingen aangewend om in de ontworpen regeling verande-
ring te brengen, daar sommige categorieën van handelaren’
anders zouden worden uitgesloten.

Noteeringen.

Chicago
Buenos
Airo.i)

Data
Tarwe
Muis
Haver
Torwe Mais
Sept.
Sept.
1

Sept.
Sept.
Sept. Sept.

2 Sept.1916 145

86%
45
81
10,-
5,13
13,50
26Aug.1916 151/4

86
49
71
10,35
5,10
13,90
2Sept.1915

97314

7214
36/8
12,55
4,65
11,35
2Sept.1914

114814

8118
4981
4

– – –

20

Juli1914

821)

56
8
18
1
)
36V2′)
9,40
1
)
5,388)
13,702)

‘) per Dec.
2)
per Sept.
*)

De noteeringen van
Buenos
Aires
zijn van
31

en
24 Augustus.

Loco-prijzen te Rotterdam/Amsterdam.

Soorten.
4Sept.
28 Aug
Soorten.
4Sept.
28
Aug.

368
1
)
368
1
)
Haver 38 lb.white
Rogge No. 2
clipped

……
17,25′)
17,25
1
)
Western ..
nom. nom.
Lijukoeken.

Nd.

Tarwe …….

Mais LaPlata
265
1
)
265
1
)
Amer. van La
Gerst

46

lb.
Plata-zaad

..
168
1
)

.

168′)
feeding.. ..
370
1
)
370
1
)
LijnzaadLaPlata
540,-
540,-

1t
Regeeringsprijs.

AANVOEREN in tons van 1.000 kilo’s.

Artikelen

Rotterdam
A-msterda,,i

2718-219
Sedert
2718-219
Sedert
1916
1Jan.’16
1916
1Jan.’16

1099.188 2.900
18.793
(waarvan voor de Bel-
Tarwe

……………65.137

gium Relief Comm.)
11.467

.

498
592.576


Rogge

…………..
17.139
‘ –

Boekweit

………….1.072
.
9.762

503
38.787
319.336
12.870
106.988
(waarvan voor de Bel-
Mais

……………..

gium Relief Comm.)

56.495


10.020
72.268
5.380
9.929
Gerst ………………
Haver

……………..
1.720
29.106

4.218
20350
79.212

34.020
11.160 110.599
300
5.735
Lijnzaad

………….

4.195 17.540

Lijokoeken

………..
Tarwemeel

………..
(waarvan voor de Bel-
gium Relief Comm.)

1.261

METALEN.

IJZER EN STAAL.

E n ge 1 and. De ruwijzer-markt is in de afgeloopen
week kalm geweest, met het oog op het voortdurend beslag-
leggen op de uitvoeren naar neutrale landen. Toch kwamen
eenige zaken tot stand voor de Geallieerden. De aanvoeren
zijn nog steeds verre van overvloedig en een vermeerdering
van de productie, voornamelijk voor haematiet, zou alge-
meen met vreugde begroet worden. De productie wordt zoo
v.ordeelig mogelijk verdeeld.
Een nieuw prijstarief is door het Gouvernement aan de
fabrieken in de Midlands toegestaan, zooals in Staffordshire,
Shropshire, Worcestershire en Northamptonshire. Andere
districten zullen geen voordeel trekken uit deze nieuwe prijs-
regeling. De verhooging in prijs bedraagt gemiddeld 51-
per ton en sluit soorten als giet-, smeed- en basis ruw

ijzer in.
D u i t s c h 1 a n d. . De toenemende bedrijvigheid op de gevechtsterreinén doet de vraag naar oorlogsmateriaal toe-
nemen, zoodat alle orders voor particuliere rekening ver-
onachtzaamd worden.
Het gebrek aan bekwame werklieden treedt sterker op
den voorgrond, zoodat het bijna onmogelijk is, de productie
te vermeerderen.

A m e ri k a. Niettegeustaande de talrijke complicaties wordt verwacht, dat de produçtie van ruw-ijzer en staal-
materialen gedurende Augustus niet minder zal zijn dan die
van de vorige maand.
De vraag der binnenlandsche verbruikersnaar afgewerkt
staal voor levering in 1917- is niet zoo levendig, doch de
koopers zijn geneigd een premie te ‘betalen voor spoedige
levering.

Loco-Noteeringen te Londen:

Data
IJzer
Clcv.
Koper
Standard
Tin
1

Lood
Zink
No.3

1 Sept. 1916..
nom.
110.-!-
170.51-
31.-!-
49.-/-
25Aug. 1916..
nom.
110.-!-
171.-!-
30.716
58.-!-
3 Sept. 1915..
64110
67.1216
154.-!-
23.26
74.-!-
4Sept.1914.:
5116
56.101-
– – –
20 Juli

1914..
5114
61.-1-
145.15/-
19.-!-,
21.101-

SEENKOLEN.

De Beurs van Londen was slechts matig bezocht en weinig
zaken kwamen tot stand. In den toestand trad geen ver-
betering van belang in en niettegenstaande het feit, dat de
mijnen prijzen vragen, die blijkbaar boven den Londenschen
standaard zijn, bestaat er geen moeilijkheid, over eenig over-
schot in andere richtingen te beschikken.
Beste huishoudkolen zijn zeer schaarsch en tweede kvali-
teiten zijn verre van overvloedig. De vraag naar stoomkolen
is ook zeer groot.

KATOEN.

NOTEERINGEN VOOR LOCO-KATOEN

(Middling Uplands.)

1
1SePt.’16J25AzIg.’16l8Aug.’li 1Sept.’15
1
1Sept.’14

New York …. 16,30e 15,85e 14,40e

9,75e 11,- c
Liverpool ….

9,90d

9,42d

8,86d ‘ 5,94d

6,20d

Ontvangsten in, en uitvoeren van Amerikaansche havens.

(In duizendtallen balen.)


1 Aug. ’16
Overecokomstiqe periodei,
tot
,
1 Sept.’16
1915-’16

1

1914-’15

Ontvangsten Gulf-Havens..
205
81
44

11

Atlant.Havens
122
63
19
Uitvoer naar Gr.Brittannië
145
40
9
‘t Vasteland.
194
104
15
Japan etc…
29
18

Voorraden in duizendtallen
25Aug. ’16
1
25Aug. ’15
25Aug.
’14

412 672
225
Binnenland …………..
265
431 112
Amerik. havens …………

New York

…………..
,

80
226
90

119
52
New Orleans ………….79
Liverpool

……………
678
1252
890

Marktbericht van de Heeren Sir Jacob Behrens & Sons,
Manchester dd. 23 Augustus 1916.

Sedert den Fransch-Duitschen oorlog van 1870/1 heeft de
noteering van middling Amerikaansche katoen te Liver-
pool geen 9 pence kunnen bereiken; gisteren was de markt – echter reeds tot 9,09 pence gestegen, terwijl de verkoopen
7350 balen bedroegen, wat onder deze omstandigheden zeker
hoog genoemd mag worden. De slechte oogstberichten bleven
de geheele week aanhouden en de prijzen zijn dan ook gere-geld gestegen. Zonder twijfel hebben alle blanco-verkoopers
slechte zaken gemaakt, daar het Zuiden ‘ook zeer vasthou-dend blijft en van daar slechts weinig katoen wordt aange-
boden. Totdat deze blanco-verkoopen gedekt zijn, zullen de
hevige fluctuaties zeker aanhouden, terwijl ook weer hoo-
gere vrachtprjzen verwacht worden,-‘zoodat wij waarschijn-
lijk voorloopig wel hooge katoenprjzen zullen zien. Na de
sterke rijzing had gisteren een kleine reactie’ plaats en zijn
prijzen weer ongeveer 10 punten gedaald. Men meent, dat
bij deze hooge prijzen de export wel zal verminderen en het
Zuiden dan misschien wel gedwongpn zal worden, een ge-deelte van zijn voorraad te liquideeren. Doordat de stijging
speciaal betrekking had op de vroegere maanden, is het
verschil tusschen Augustus/September en Januari/Februari

r

566

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

6 September•
1916

weer circa 10 punten toegenomen. Egyptische katoen, hoe-
wel goed gevraagd, is weinig in prijs veranderd. De weke-
lijksche ontvangsten zijn ongeveer dubbel zoo groot als
verleden jaar.
De vlugge stijging van katoenprjzen trof samen met een
zeer geringe vraag naar garens, zoodat nu bijna geen zaken meer wordeii gedaan. Spinners vi

agen
3
/s pence meer
dan een week geleden, zoodat de noteeringen nu ongeveer
1 penny hooger zijn dan in het begin der maand. De binnen-
landsche vraag is iets toegenomen en belangrijk beter dan
de vraag voor export. De moeilijkheid om licenses, speciaal
voor Zweden, te verkrijgen neemt toe en daar nog groote
orders tot betrekkelijk lage prijzen loopen, toonen koopers
weinig belangstelling voor nieuwe zaken. Bombay heeft
eenige flinke orders geplaatst, speciaal in 3012 en 4012
ruw en gebleekt, tegen een prijs van plm. % pence boven de noteeringen van Juli. Egyptische garens zijn eveneens
duurder en spiuners van deze soot hebben hun marge
eenigszins kunnen verbeteren. Voor nieuwe zaken in Egyp-
tische garens brengt dikwijls de gevraagde levering groote
moeilijkheden.
De doekmarkt is vrij gunstig en hoewel er nog een goede
vraag is, houdt de voortdurende stijging van katoenprijzen
vele nieuwe zaken tegen. In fijne goederen om te bleekeu of te drukken is nogal wat gedaan en fabrikanten daarvan
zijn thans in een betere positie dan sedert maanden het
geval is geweest. Ook voor dhooties en ruwe shirtings is
meer vraag, hoewel daarin tot nu toe niet veel gedaan is.
Die overzeesehe markten, welke zoo gèruimen tijd niet ge-
kocht hebben, beginnen thans te beseffen, dat zij voor hun
behoefte aan manufacturen voortaan veel hoogere prijzen
zullen hebben te betalen. De berichten van Engelsch-Indië
luiden gunstig en het is wel jammer, dat deze verbetering
wat laat komt, nu de kostprijzen in korten tijd zoo belang

rijk zijn gestegen.

WOL.

Te Bradford is het iets levendiger geworden. Weliswaar
zijn de prijzen geheel onveranderd bij de vorige weken; maar
de vraag neemt merkbaar toe, vooral voor ,,low crossbred
tops”.
Noteeringen te Bradforcl:

64
Colonial carded
Data
l
average
56
50

1

46 40

1 September 1916
53 39
32’1
27’12
25
25 Augustus

1916….
53
39
3212
2712
25
1 September 115.. ..
40 33
28
1
12
25
1
12

23
‘1

SUIKER.

Aan onze B i ets u ik er markt was de stemming gedu-
rende de afgeloopei:i week over het algemeeu flauw. Zoow’el
fabrikanten en raffinadeurs alsook speculanten nameu een
afwachtende houding aan, zoodt cle waarde van Oct./Dec.-
levering van
f
26
1
1, terugliep tot
f
26
5
I8.
F. 0. Licht bericht, dat het weder door den regenval ii de
lagere streken vaii D u i t s e h 1 a
ii
d niet naar weosch geweest
is. Weliswaar is het gewicht der bieten wat toegenomen,
maar het suikergehalte onderging geen verbetering en hier
en daar werd
zelfs
een achteruitgang geconstateerd. Znl de achterstand nog geheel ingehaald worden, dan moet nu een
droge zonuige periode intreden. Dit laatste geldt ook voor
Oosten rijk – Ho i
i
garij e.
Op Java bleef de markt betrekkelijk kalm gestemd en
wij vernamen geen afcloeuingen van beteekenis. De maal-
resultaten van 94 fabrieken per 15 Aug. toonen
io
doorsncê
ruim 18
3/
4
01
meer suiker aan da.n verleden jaar. Het is te betreuren, dat ee, onzer grootste cultuur-banken nog steeds niet het goede voobeçId viui andere instellingen
volgt, die zich cle maalresultaten geregeld telegrafisch laten
opgeven. Wij zouden dan nog een twintigtal fabrieken hij
deze opgave kunnen voegen en zoo doende een nog zuivercier
up to date overzicht over de ontwikkeling van den Java-
oogst krijgen. Enkele fabrieken hebben de campagne van
dit jaar reeds beëindigd en zijn uiterst tevreden over de
behaalde resultaten.
De Amerikaanse h e markt vertoonde een scherpe
daling, welke elders in dit nqrnmer wordt besproken. De
aanvoeren in Amerika bedroegen 41,000 tons, cle versmel-
tingen 49.000 tons en de v6orraad 258.000 tons tegen
303.000 tons en 328.500 tos fn de beide voorgaande jaren.
Op 4e Lon4ensche mrkt werden Cuba-centrifugals
op 30 Aug, met 1713 S. f. o.
b.
Cuba voor Sept.-afscheep en

met 1419 S. voor Maart-afscheep genoteerd, doch overigens
heeft de Amerikaansche daling geen invloed gehad op de
hooge verkoopprijzen van de Sugar-Commission, die tot
dusver ten volle gehandhaafd bleven. De officieele notee-
ringen te Londen voor American granulated en witte Java’s
varen resp. 281- S. f. o. b. New York en 221- S. f. o. b. Java,
en het zal van de verdere ontwikkeling der Amerikaansche
markt afhangen in hoeverre deze beide noteeringen ge-
wijzigd zullen worden.
De Engelsce import-statistiek, vergeleken bij verleden
jaar, is a.v.:

Import in alle havens

vanlJan.t/m26Aug

1916

1915

Toename

Ruwe suiker ……..735.786

654.787

80.999 tons
Geraff…

……..

317.469

298.748

18.721

Totaal.. 1.053.255

953.535

99.720 tons

De Cuba-statistiek, die wij heden wat uitvoeriger kunnen
weergeven, luidt:
1916
1915 1914
Aanvoer der week t!m 27 Augustus

9.828
17.400
16.000 tons
Totaalsedert 1 Dec. …

2.954.843

2.476.869 2.529.528

,,
ExportnaarU.K.111-318

468.312 271.840
209.319
Exp. n. Frankr. 111-318

110.067 5.895
32.988

,,
Voorraad op 28 Aug..,

396.000 386.000
238.000

,,
Werkende fabrieken ..

3 4
2

NOTEERINGEN.

Londen
.4mslerda,n
New York
4 nieric.
Dato
per Tates
Wit/te
Granu-
96%
Oct,/Dcc. Cubes
Java;
loted

Cenirifug.
No. 1
fob.

1 Sept.1916…. f
26’18
4711
1
/2
221-
2816
4,89
25 Aug. 1916..
. .
26
718
4711
11

2213
2813
5,52
1Sept.1915….
,,

19182
311- 201-

4,77
1

,,

1914….
,,

13
3316


6,02
21 Juli

1914..
..
,, ll”/
181-


3,26

RUBBER.

De markt voor Plantagesoorten was in de afgeloopen week kalm. De aanvoeren waren niet groot en geen be-
langrijke transacties in loco vonden plaats. Ook voor de
verdere termijnen bleef de omzet beperkt.
Bijzondere aandacht trekt nog altijd de markt voor
Parnsoorten. De stemming blijft zeer vast en de prijzen
stegen tot 312. Nadat alle ,,shorts” voor Augustus levering
waren gedekt, daalden de prijzen wel eenigszins, doch de
vaste stemming kreeg spoedig weder de overhand en de
week sluit op 312.
Slotnoteeringen:

Prima Hevea Crepe loco

212
3
14
einde vorige week 2/3
l/

Septemh. 2/2
3/
4

,,

,, 2
1
31

Oct.,Dec. 214
1
1
4

,,

,,

. ,,.
214 ‘/2

Jan 1Juni 21492

,,

,,

,,214
8
14
Smoked Sheets
1
14
d. minder

1
1
4
cLmind.
Hard cure fine Para loco.. 312

31

KOFFIE.

(Uit het Mailbericht van de Makelaars G. Duus-ing & Zoon,
Kolff & Witkamp en Leonard Jacobson &
Zonen).

Over Ned.-Indische koffie valt slechts te herhalen dat voor
het betrekkelijk weinige, dat van tijd tot tijd wordt aange.
boden, goede kooplust blijft bestaan. En wat N. 0. T.-soorten
aangaat, zoo is eiidelijk medegedeeld dat connossementen worden afgeteekend. Voor hoeveel halen dat het geval zal
zijn, is niet officieel bekend, doch officieus wordt vernomen
dat ca. 45.000 balen Santos en Afrika, benevens ettelijke
partijen van Londen en ilavre, zullen worden vrijgegeven.
elkei, invloed dit op de noteering van Superior Santos, die middelerwijl van 44
2
12 C.
op 45 e. kwam, zal hebben,
moet afgewacht worden.

Noteeringen en voorraden.

Data
Rio
Sontos
Wisselkoers
J/oorraad
..
Voorraad

2 Sept. 1916
290.000
6525
2.003.000
6900
12/8
26 Aug. 1916
340.000
6525
1.802.000
6800
12
5
/8
2 Sept. 1915
343.000
4825
1.932.000 5500
12″118
24 Juli

1914
353.000
4900
889.000
5700
16

&
Septem;ber
1916

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

.
561

Ontvangsten.
GRAAN.
Data
Rio
1

Santos
1
Petro-
Odesso
Ati. Kust
Ver. Staten
San Lorenzo

Dato
grad
Londen!
Rotter-
1
Afgeloopen 1
Sedert
1
Afgeloopen
Scdert
..
week

1
1 Juli
1

week
1

Juli
R’dom
dani

Rotter-
dam
Bsistol
Kanaai
Rotter-
dam
Enge-
Ia;id
2

Sept.
1916

..

1

55.000

1
419.000

1

317.000

12.691,000

S

28 A./2 Sept. ’16

f
15

1119

f
105

15213
2

Sept. 1915
-..

84.000

594.000

312.000

3.065.000
‘-
21126 Aug. 1916

f
15

11110

15616
30 A.14 Sept. ’15

919

913

701-

6216
VETTEN EN OLIËN.
31 A.15 Sept. ’14

81-

214I2

141-
0 1 e o –
lvi:
a r g a r i xi e.

In

het

begin der afgeloopen week
Juli

1914

11 d.

713

1111
1
14

1111
1
14

121-

121-
werden op September-Afladiog van Amerika ,,Extra’s” ad
HOUT.
t 89,— en mooie 2e kwaliteit ad
f
87,— gedaan. Voor
,,Extra’s” werden verder nog
f
89,— geboden, maar onder
Cro,stadt
.
Golf van Mexico
f
91,— tot
f 9114

as niets meer te koop.
Oostk.
1
Premier-Jus.

IvIen

wil

voor -Noord-Amerikaansche
Data
Holland
Engeland
Holland
(pach.
tch-
,,Extra’s”
f
84,— besteden.

Zuid-Amerikaansche 2e soorten
(gezaagd)
(mijn-
pine)
pne)
werden op September-aflading gedaan bij partij ad
f
75,—.
stutten)
28 Aug.12 Sept. 1916

Voor le soort wordt f
77
1
/2 verlangd.
M
u t t
0
fl
j
u s. Hierin is afgesloten ad
f
71,— September-
aflading; thans verlangt men
f
72,— terwijl verder
f
71,—
21126 Augustus 1916 . .

5101-

geboden wordt.
30 Aug.14 Sept. 1915 . .

f
115,—

Neutrallard.

Noteering

op

aflading

van

Amerika:
31 Aug./5 Sept. 1914 . .

901-

t 91,—/90,—.
Juli

1914 . .

f
12,—

2416

751-

7716

1 m i t a t i e – N e u t r a 1 1 a r d

noteert

op

aflading . ca.
ERTS.
f
89,-188,—.
Bilbao
Ca, t/za-
gena
Grieken-
land
Poli
Katoen z a a d – 0 1 ie. Biedingen van 158,—voor Butteroil
cii. Rotterdam werden geweigerd met tgen-offerte ad $11,—
Data
Middlc
Middles- Middles-
Middles-

en

$ 11,27

per

100

Amerik.

ib. ,,kost-vracht Rotterdam”
bro’
bro’
bro’ bro’

(gelijkstaande met ca.
f 5814I59,—).
Neutraal Cocosvet ioteert onveranderd
f
76,— voor
28 Aug.12 Sept. 1916 ..

1816

191-

prompte levering.
21126 Augustus 1916 . .

1816

191-


30 Aug.14 Sept. 1915 . –

121-

1316

COPRA.
31 Aug.!5 Sept. 1914 ..

4110

51412

611112


Juli 1914 . .

413

51012

519

816
De markt was deze wéek onveranderd kalm gestemd en er
ging weinig om.

Voor Java f. ni. s. werd ca
f
37
1
18 geboden,
KOLEN.

doch er werd niet onder
t
38
1
12
geoffreerd. Molukken telquel

Carif
Oôstk. Ezgelazd
werd tot f35
5
/s gedaan.
?ar-
Genua
Port
LG
Rot/er-
CroH-
Ceylon

cii.

Londen’ £31.10.-

en

cii.

Marseille £ 35.-.-
Data

koop.ers.

.
deaux
dam
stadt

NOTEERINGEN.

Java f. m. s.
28 A.12 Sept.’16

341-

62110

601-

3716

f
6,50


21/26 Aug. ’16

3/-

63/6

62/6

,,6,50


2 September 1916…. t 37l/}
26

Augustus

1916.. ..

37
1
18

. .
0 T. condities
30 A./4 Sept.’15 fr 26,—

301-

3214
1
12

,,6,—

2 September 1915.
…..29
31 A.15 Sept.’14 ,,

6,—

71-

716

1416

513

2 September 1914.. . .

31z1
Juli

’14

7,—

71-

713

1416

312

51-

20-25

Juli

1914….

,,
DIVERSEN.

Bonzbay
Bur,nah
Vladivo-
Chili

VERKEERS’VVEZEN.
Data
West
Europa
West
Europa
stork
West

i
West
Europa
_____________________________
(d, iv.)
(rijst)
Entopa
i

(salpeter)
BEVRACHTINGEN.

2 Sept. 1916.

Voor Noord-Amerika vonden

lechts weinig 28 Aug.12 Sept. 1916 ..

1301-


bevrachtingen plaats; belanghebbenden wachten het resul-
21.’26 Augustus 1916 ..

1301-

1501-


taat af van de bemoeiingen van President Wilson in de drei-
30 Aug.14 Sept. 1915 . .

521-

581
1)

gende spoorwegstaking. Reeders toonden meer belangstelling
31 Aug.15 Sept. 1914 ..

191-

301-

2716

2016
voor Engeisch Indië, waar een betrekkelijk groot aantal
Juli

1914
.:

1416

1613

251-

2213
schepen afgesloten werd van Karachi naar Europa op basis
1)
Per zeilschip.

van ca. 1201— per ton d.w. Zuid-Amerikavrachten vertoon-
den eenige neiging tot dalen.

.
RIJNVRACHTEN.
Het deelnemen van Rumenië aan den oorlog had geen
Er heeft in de afgeloopen week een buitengewone bedrij-
invloed op de vrachtenmarkt; wel wordt in de Ententelan-
vigheid in de haven geheerscht. Tengevolge van het vrijlaten
den verwacht, dat daardoor opening van de Dardanellen en
verscheping van de Zwarte Zee in afzienbaren tijd mogelijk
der in Engeland opgehouden graanschepen kwamen ongeveer
zal zijn.


gelijktijdig

een groot aantal graanschepeil hier
aiih,
welke

Kolenvrachten waren flauw gestemd. De ôorzaak hiervan
anders over verschillende weken verdeeld zouden zijn gear-
moet worden toegeschreven aan het feit, dat de autoriteiten
riveerd. Een grootc vraag naar lichterschepen was hiervan

belangrijke hoeveelheden kolen noodig hadden,

waardoor het gevolg en honderden lichters zijn voor granen aangenomen.

voor den handel slechts weinig beschikbaar bleef. Ook wilden
Onder de schipperij zijn stemmen opgegaan om te trachten

bevrachters wachten tot maximumvrachten naar de Middel-
van

deze tijdelijke

drukte

gebruik te maken en voor het

landsche Zeehavens vastgesteld zijn. Naar verluidt wordt de
regeeringsgraan hoogere liggelden te verlangen. Daaraan

basis Cardiff/Genua 6216, Marseille 601—, van cle iyne
werd echter niet toegegeven.

extra.
Voor particuliere reizen werden hoogere vrachten betaald.

Naar Nedcrland worden weinig bevrachtingen gemeld.
VRACETEN TE ROTTERDAM.
Tengevolge van het lange vasthoudeii van een aantal naar
(in Gld. per 2000 K.G.) Nederland bestemde schepen door de Britsche autoriteiten,
Erts ,zr. R
iz
h
r
/
zavens
l.I11550k
goed.
is het gebrek aan ruimte nog nijpender geworden. De regee-
ring legt thans beslag op alle booten boven 2000 ton voor
Data
1 l3ov’èn-
Waterstand
1/4
lostiJd
‘Ii
graan

en

veevoeder

en

betaalt daarvoor zeer verlaagde
rijn
vrachten, welke door de oorlogvoêrenclen betaald worden. Er
28 Aug12 Sept. 1916 ..



gunstig
is eenigé vraag naar scheepsruimte voor meel, vetten, lijn-
21-26 Aug.

1916 . .
0,27’12
0,37
1
12

gunstig
zaad, ete. tot hooge vrachtcijfers, t.w. ca.
f
90,— per ton
30 Aug.14 Sept. 1915 ..
0,30 0,40

gunstig
van Noord-Amerika en ca.
f
115,— van Zuid-Amerika, doch
31 Aug/S Sept. 1914 ..
0,40 0,50
1,35
gunstig Nederlandsche schepen kunnen daarvan dp ‘t oogenblik niet
20-24 Juli

1914 ..
0,60

0,70
1,05
gunstig
profiteeren.

568

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

6 September 1916

Bol!
&
Dunlop’s Distilleerderij, Rotterdam

J.
&
J.
M. VOORHOEVE OPGERICHT ANNO 1821

Makelaars in Assurantien
Agenten, de Heeren: JACOBSON, V)LN DEN BERG
&
Co., Semarang,
Anno 1836
Soerabaya, Batavia, Cheribon
VAN NIE
&
Co., Medan, Deli

ROrTERDAM
HESTERMAN
&
Co., Menado
NICHOLAS RATH
&
Co., New York

De Erven de Wed. J. van Nelle
VAN
RIJN
&
C

ROTTERDAM

UTRECHT

POSTBUS 40

Tabaks- en
Sigarenfabrieken

EENIGE FABRIKANTEN

VAN DE UTRECFITSCHE

Koffiebranderij

Theehandel
FIJNE TAFELMOSTERD

Scheepvaart- en Steenkolen-Maatschappij — Rottérdam

Filialen: AMSTERDAM

IJMUIDEN

LEEUWARDEN

HARLINGEN

ENGELSCHE StEENKOLEN

GEREGELDE LIJNEN:

ROTTERDAM—LEITH

AMSTERDAM—NEWCASTLE o/T.

HARLINGEN —GOOLE

GE
BR.VAN

Reeders en Cargadoors

Bevrachtingsagenten

Expediteurs

KOOP en VERKOOP VAN SCHEPEN

ROTTERDAM

AMSTERDAM

ZAANDAM

Telegram-Adres:
,,VANUDEN”

NAAMLOOZE VENNOOTSCHAP

Vereengde Indische Cultuur Ondernemingen

GEVESTIGD TE ‘s-GRAVENHAGE

MAATSCHAPPELÉJK KAPITAAL
f 10.000.000
9

‘vaarvan geplaatst en volgestort
f 3.500.000,—.

UITGIFTE VAN

f
1.500.000
9

6 pCt. Obligatien aan
Toonder

aflosbaar è pari in ten hoogste
20 jaren,
aanvangende in
1917,
verdeeld in
1500
stukken van
f 1000,—
elk.
De
Rotterdamsche -Bankvereeniging.
bericht, dat de inschrijving op bovengenoemde

f
1.500.000,— 6
pCt. Obligatiën
op

DINSDAG 12 SEPTEMBER 1916

van des voormiddags 9 tot des namiddags 4 uur

is opengesteld bij hare kantoien te ROTTERDAM, AMSTERDAM en ‘s-GRAVENHAGE tot den

koers van
100 pCt.

Prospectussen en inschrijvingsbiljetten, alsmede exemplaren der statuten, zijn bij de inschrijvings-
kantoren verkrijgbaar.

Concept der trustacte ligt aldaar ter inzage.

ROTTERDAM, 6
September 1916.

Auteur