Versnelling fusie-proces financiële sector VS
Aute ur(s ):
Financiële Diensten Amsterdam
Ve rs che ne n in:
ESB, 83e jaargang, nr. 4152, pagina 410, 15 mei 1998 (datum)
Rubrie k :
Statistiek
Tre fw oord(e n):
financiële, markten
Amerikaanse financiële instellingen moeten om internationaal te kunnen concurreren voldoende omvang hebben. Hoewel een versneld
fusieproces gaande is (zie figuur 1), vormt regelgeving nog altijd een belemmering. Twee belangrijke bepalingen van de Amerikaanse
bankwetgeving waren het verbod op interstate banking en de strikte scheiding van handelsbanken, effectenhuizen en verzekeraars,
geregeld in de Glass-Steagall Act. De laatste dateert uit 1933, en is een uitvloeisel van de beurscrisis in 1929. Banken waren toen
onvoorzichtig omgesprongen met de aandelenhandel, en de wet beoogde de risico’s voor depositohouders van banken te beperken. De
interstate banking Act hangt samen met de federale structuur in de VS, en moest negatieve spill-over effecten van lokale economieën
naar andere staten voorkomen. Een gevolg van de hoge regulereringsgraad is een sterk gefragmenteerde financiële sector. Ondanks
de vele fusies zijn er nog altijd meer dan 7.000 verschillende handelsbanken, tegen bijvoorbeeld circa 200 in het Verenigd Koninkrijk
en 50 in Canada.
Figuur 1. Aantal bankenfusies in de VS
De wetgeving was in zijn context effectief, maar bleek vervolgens beknellend te werken op de (internationale) concurrentiepositie van
banken. Door branchevervaging moesten banken zich bovendien richten op winstgevender aktiviteiten zoals investment banking en
vermogensbeheer, terwijl het tradionele bankbedrijf – het aantrekken van deposito’s – al jaren onder druk staat. Voortdurend zijn de
wetten, door het vinden van allerlei uitzonderingsregelingen, daarom verder uitgehold. Het verbod op interstate banking is medio vorig
jaar volledig afgeschaft. Fusies binnen het bank- en effectenbedrijf zijn in de praktijk reeds mogelijk, die tussen banken en verzekeraars
echter (nog) niet. Een definitieve aanpassing van Glass Steagall is onderwerp van discussie in het Congres, maar dit is door CitiCorp en
TravellersGroup niet afgewacht. De recente megafusie van de twee tot CitiGroup is de eerste die bankieren en verzekeren bijeenbrengt.
Achtergrond van het versnelde fusieproces is dat de internationale concurrentie met de komst van de euro en het BigBang proces in
Japan in een stroomversnelling is terechtgekomen, wat dwingt tot anticiperen. Omvang is bij het verkrijgen of behouden van
marktaandeel immers van levensbelang. Binnen de huidige juridische kaders kan de alliantie maximaal vijf jaar op de huidige voet
doorgaan. De druk op het Congres om de wetgeving in de VS binnen die tijdsspanne meer gelijk te trekken met die in andere landen, waar
het ‘All Finanz’-concept doorgaans wel is toegstaan, is groot. Gezien de (verwachte) ‘nieuwe’ mogelijkheden en het nog steeds grote
aantal financiële instellingen in de VS kan het fusieproces verder versnellen.
Copyright © 1998 – 2003 Economisch Statistische Berichten (www.economie.nl)