Grote technologiebedrijven hebben de afgelopen jaren een groot aantal overnames gedaan die niet beoordeeld zijn door mededingingsautoriteiten. Deze overnames kunnen echter gevolgen hebben voor de mededinging. Het merendeel van deze transacties betrof de overname van kleine en middelgrote bedrijven waarvoor geen melding aan de mededingingsautoriteiten nodig was. Met de introductie van de Wet digitale markten (DMA) in 2023 door de Europese Commissie is meer focus komen te liggen op dit type overnames door Alphabet, Amazon, Apple, ByteDance, Meta en Microsoft.
In mijn proefschrift onderzoek ik het effect van overnames van start-ups op de richting van innovatie. Ik ontwerp een theoretisch model waarin alleen de start-up of zowel de start-up als het gevestigde bedrijf zijn onderzoeksbudget verdeelt over twee projecten. Ook varieert het tijdstip van de innovatiekeuze: voor of na de overname.
Het beleid van de mededingingsautoriteiten blijkt de innovatiekeuzes van start-ups te beïnvloeden. De verwachte opbrengst van de investering hangt af van het al of niet plaatsvinden van een overname. De verwachte opbrengst is namelijk hoger onder een monopolistische situatie dan onder een situatie met concurrentie. Als een start-up weet dat het door Big Tech kan worden overgenomen, zal het zijn onderzoeksbudget anders over projecten verdelen dan wanneer het niet wordt overgenomen en op eigen kracht moet concurreren (innovation for buyout). Als de overname plaatsvindt voordat het innovatiebesluit is genomen, zal het gevestigde bedrijf het onderzoeksbudget van de start-up na de overname anders over de projecten verdelen dan de start-up zonder de overname zou hebben gedaan (Arrow replacement effect).
Deze veranderingen in de innovatiekeuze kunnen de geselecteerde portefeuille dichter bij de maatschappelijk optimale portefeuille brengen of juist verder weg. In het eerste geval noemen we dit een verbetering en in het laatste geval een verslechtering in de richting van innovatie. Het toestaan van overnames kan zo’n grote verbetering van de richting van innovatie opleveren dat het de negatieve prijseffecten van overnames kan compenseren en het consumentensurplus verhoogt. Overnames kunnen daarmee een positieve impact hebben op de welvaart van de consument en moeten niet bij voorbaat al w0rden geblokkeerd.
Auteur
Categorieën