Jrg. 5, editie 237

14 JULI 190

AUTEURSRECHT VOORBEHOUDEN

Economischow
‘statistische

Berichten

ALGEMEEN WEEKBLAD VOOR
HANDEL NIJVERHEID, FINANCIË.N EN VERKEER

UITGAVE VAN HET INSTITUUT VOOR ECONOMISCHE GESCHRIFTEN

5E JAARGANG

. WOENSDAG 14 JULI 1920

No. 237

INHOUD

Blz.

RECENTE,ONTWIKKELING VAN HET ARBEIDERSVRAACSTVK IN
N.-O.-INDIË (SUMATRA’S OOSTKUSTI 1
door
Dr. P. Endt.
602
RegeeringsCredieten aan de Boomkweekerij door
F. L.
Rutgers

………………………………….
604
Londensche

Correspondentie ………………………
606
AANTEEKENINGEN:
Oproep om steun voor de universitaire kringen in Oos-
tenrijk

…………………………………
608
De Engelsche Uitvoercredieten

………………..
609
De ,,Schweizerische Genossenschaft zur Förderung des
Aussenhandels”

…………………………
609
Het nieuwe Consortium voor China en de open-deur-

p
olitiek

………………………………….
610
INGEZONDEN STUKKEN:
Dividend- en Tantièmebelasting door
A.
G
.
Geerling
811
OVERZICHT VAN

TIJDSCHRIYrEN

………………….
611
MAANDCIJFERS:
Emissies

in

Juni

1920

……………………….
612
STATISTIEKEN EN OVERZICHTEN

………………613-620
Geldkoersen.
–
Effectenbeurzen.
Wisselkoersen.
Goedereohandel.
Bankstaten.
.

Verkeerswezen.

INSTITUUT

VOOR ECONOMISÔHE GESCHRIFTEN

Algemeen Secretaris: Mr. G. W. J. Bruin.s.

Assistent-Redacteur voor het weekblad: D. J. Wansink.

Secretariaat: Pieter de Hooghweg 1, Rotterdam.
Aan.geieekende stukken: Bijkantoor Ruige Plaatweg 87.
Telef. Nr. 8000. Tele g’r.adres: Economisch Instituut.
Postcheque en girorekenir&g Rotterdam No. 8408.

Abonnerrtentsprijs voor het weekblad franco p. p. in Nederland f 20,—. Buitenland en Koloniën f 2,50
per jaar. Losse nummers 50 cents.
Leden en donateurs van het Instituut ontvar&gn

het weekblad gratis.
De verdere publicaties van het Ihstituut uitgaande
ontvangen de abowaé’s, leden en donateurs kosteloos,
voor zoover daaromtrent niet anders wordt beslist.

Advertentiën f 0,50 per regel. Plaatsing bij abonne-ment volgens tarief. Administratie van abonnementen
en advertenties: Nijgh & van Ditmar’s Uitgevers-
Maatschappij, Rotterdam, Amsterdam, ‘s-Gravenhage.

13 JULI 1920.

De verruiming van de geidmarkt maakte deze week

iets verderen voortgang. Voor particulier-disconto

vooral was zeer ruim geld voorhanden en prima drie-

maauds-bankaccept kon o’veral voor 3% pOt. plaatsing’

vinden. De prolongatierente noteerde nog onveran-

derd 5.34 riOt., behalve den laatsten ‘beursdag, toen

534 pOt. genöteerd werd. Daarentegen was cail-geld

zeer o’ervloedig, hoewel daartegenover van andere

zijde het aangebodene voor een zeer groot gedeelte

weder grif werd opgenomen.

S

*
*

De rekening-courant-saldo’s van anderen die op

aen vorigen weeksaat van de Nederlan3dsche Bank’

5- m’illioen lager waren, vertoonen op den staat van

deze week een
stijging
van 37 millioen. De bankbiljet-

ten-omloop is daarentegen 14 . millioen kleiner ge-

worden. Hieruit zou men een verruiming van de geld-

markt kunnen conclu’deeren, indien niet ae leleenin-

gen weder een stijging aanwezen. Deze vermeerderden

deze week met 13 miljoen. Verder was er een ver-

mindering van ruim 2 millioen
bij
de ‘binnenlandsche

wissels en van ruim 14 miljoen ‘in ‘het tegoed .van

het rijk.

*

*
S

De wisselmarkt ws deze berichtsweek vrij station-

nair. Alleen België en Frankrijk vertoonden een nei-

ing tot dalen. Vooral
Parijs
was in het midden der

eek nogal sterk aangeboden, zoodat de koers niet

onbelangrijk terugliep. Hernieuwde vraag deed later

*eder een flink herstel intreden.

Ook deze week was Ohr’istiania weder zeer onzeker

en aan heftige schommelingen onderhevig. Het schijnt

dat de daling ‘der vrachten een ernstige misrekening

is voor de Noorsche reeders, die gemeend hadden ‘de

bestelde nieuwbouw uit opgeloopen vrachtpenningen

te kuniien betalen en nu genoodzaakt worden buiten-
landsche ‘betaaimiddelen aan te koopen, waardoor
de

wisselkoersen in Noorwegen, ‘dat sléchts ‘een beperkte

wisselmarkt heeft, sterk schommelen.

LONDEN, 10 JULI 1920.

De gldmarkt in ‘de ‘afgeloopen week stond in het

teeken der ‘halfjaarswisseling. Groots ‘bedragen werden

bij de Bank of Englan.d ‘voor 1 Juli opgenomen, die

geleidelijk weder terugbetaald werden. De geidruimte

was dan ook in de eerste helft der week groot: voor

daggeld werd betaald 4-5 pOt.; voor 7-daags-geld

5-5% pCt.; voor 2-maand’s-wissels 6 pOt.; 3-

maands-wissels 6% pOt.; 4- en 6-maands-wissels 6%

pOt. en
615/16
pOt.-7 pOt., resp.

Tengevolge van ‘groote teiugibetalingen werd de

geldrui.mte allengs minder •groot en werd tenslotte

voor daggeld 5 pOt.; voor 7-daags-gelid 534 pOt.;.voor
2-‘maands-wissels 6
1
/s
pOt.; voor 3-maands-wissels.

6/8 pOt.; 4- n 6-maands-wissels 6% pOt. en 6
15
/
16

pOt.-7 pOt. resp. «betaald.

In de City is men van meening, dat, mocht de Bank-

‘ate veranderd worden, deze eerder verlaagd dan ver-

hoogd zal worden; sommigen voorspellen reeds een,

disconto-verlaging in de naaste toekomst.

602

ECONOMISCHSTATÏSTISCHE BERICHTEN

14 Juli 1920

RECENTE ONTWIKKELING VAN HET

ARBEIDERSVRAAGSTUK IN

NEDERL.-O.-INDIE. *)

SUMATRA’S OOSTKUST.

1.

In ons vorig artikel over de recente ontwikkeling
van het in ‘den titel genoemde soc,iaal-akonomiese

probleem, behandelden wij ide toestanden op Ja’va, en
wij lieten uitkomen, boe daar de zelfstandige aktie

van de bruine a’rbeiderskiasse meer en meer – en niet

i
zonder aanvankelk succes, – West-Europese vormen
kopiëert. De oprichting van nieuwe vaverenigingen

zooals de P. F. B. (Personeel Eabrieksbond) en van

defederatie ‘dier. trade-unions: de Vakcentrale, ‘be-

wijzen on’s,dat een organies leven dat het verre Oosten
tot nu toe geheel vreemd was, zich heden in tropiesen

bodem gaat ontwikkelen.

Ter completer.ing rvan ons vorig artikel over Jav’a,
dient nog ‘vermeld te worden, idat de gewestelike asm’b-
ten’aren opdracht gekregen hebben ‘van de Regeering

bemiddelenid op te treden in de ‘veelvuldige arbeids-

konfl.ikten in de suikeiind.ustrie.
In een paar gevallen leidde dit tot resultaten

(erkenning der vakverending, verbetering der lonen).
,,De werigevrs ‘belonen eerst na lang talimen en nog
ver van’ aIgenen ‘den arbeid beter”, – luidde het in
de openingsrede ‘van ‘de Voorjaarszitting van den
Volk’sraad ,door den Gouwerneur-Genonaal in Mei j.l.

uitgesproken. Toch zal ‘bij dit benii.ddelen’d optreden
van bestuursa.mbtenaren naar onze mening al ‘heel

spoedig blijken, dat imen een voontreffelik amibtenaar
kan wezen en toch tegen de hoogst moeilijke taak ‘van
arbibrageant bij werkstaki’n,gen niet oplgewassen is.

Niet altijd weten ‘de nieuwe ‘vakverenigingsmannen
precies wat zij willen wanneer zij ‘het hun onbekende
Westen tot voorbeeld kiezen; zo zal elk die in Europa

geboren en getogen is wel ‘lihtelik verbaasd op’kijken,
wanneer hij het dagibladberidht leest, dat één der be-
kendste Javaanse leiders ‘teleg’rafies den wereld koud
doet, dat hij zijn Fajbrieksbon.d (de organisatie der
arbeiders in de siiikerindu’trie) gaat uitbouwen tot

,,een Arbeiderssecretariaat i.n Westerschen geest.”
Het schijnt ons immers, dat een arbeiderssecretariaat
nog altijd is: een federatie van vakvereniigtiugen; dat
één vakvereni.ging zich slecht laat uitbreiden tot een
federatie en dat men in prille dagen van proletaries
organisatories leven aan’ één federatie (de Vnikcen-
ti’ale) al genoeg heeft!

Maar al herinnert zulk een moment even aan de
bekende uitspraak van Kohlbrugge, dat, de JTa,
v
aan

even weinig weet van het Westerse zieleleven als îwij
van het’ zijne, niet zodra gaat het om ‘de aktie ter
plaatse zèlf, of men ‘toont vrij duidelik den Qriinder-
schoenen on’bwa•ssen. te zijn. Een ontwikkeld Indone-
siër die verscheidene jaren in Europa heeft doorge-
bracht, om ‘begin 1920 in zijn vaderland terug te
keren, staa’t verbaasd orver de wijziging die de Oosterse
mentailitei’t heeft ondergaan en over de snelheid
w
aa
r
,:.

mee het volk’sbewiu,stzijn op Java is ontwaakt. (Indruk-
ken van den Minallaassaër Dr. Ratu Lanigie’ in ,,de
Amsterdammer” van 16 Mei ’20).

Een geheel ander aspekt vertoont het andere pro-
d
u
kti
e
–
cen
t
rurn
van N,ed.-Indië: de Oostkust van
Sumatra. Arm aan eigen bevolking, is het gewest bij-
na ui’tsluiten’d op geï’mmi,greer;de’ Javaanse en Chinese
werkkrachten ‘aangewezen, voor wie het begrip Orga-
nisatie een boek met zeven ‘zegelen is. Van enige zelf-

standige georganiseerde aktie
voor
lotsverbetering is
hier geen sprake. A’an een streven naar vermindering
of opheffing der sociale ongelijkheid, aan een ijveren

voor
ekonomie.se
vrijheid is imen’ hier nog niet toe;.

want de
juridiese
vrijhed is op de buitenbézittingen

nog niet eens een voldongen feit.

Immers: terwijl op Java de arbeider sinds 1872

*) Vereenvoudigde spelling.

rechtens vrij is,
voerde men na 1880 ivoor de scihraal
bevolkte huitenbezittiugen (en in de eerste plaats vooi
cle.
Oostkust van Sumatra)
coelie-ordonanities
met
poenale sanctie
in, waardoor de aiibeider bij het aan-
gaan van ‘het civielrecihterl’ike arbeid’skontraikt straf-
rechterlik gebonden was; to. van
desertie ‘in de eerste,
en t.o. van enige kleinere vergrijpen in de twede

plaats. Bij desertie zijn dus van 1880 af, deze naar Deli
geëm,igreerde koelies strafbaar, en bovendien kunnén
zij ter,ugigebiach’t ‘worden rnet den sterken arm” naar

de onderneming waarvoor zij .hehbeh gekontrakteer;d.
Schaarste van arbeidskrachten op de buitenbe-

zittingen heeft in 1880 den wetgever ertoe gebraoht een dergelijke straf’san.k’tie op het civielreohterlike
arbeidskontrakt te verordineren; Het is niet meer of minder geweest dan de invoering der
semi-slavernij.
De ar’hei’dsiverhoudinig – aldus’ Leroy Beaulien – ,,se
rapproche singulièrement de l’esclavage, lorsqu’usse

peine
‘attend l’ouvrier ‘pour le cas ôu ii viendrait

ahandonner son ohan’tier.”

Deze poenale sanctie op het (ovérijgens ‘burger-
rechterlike) arheidskontrakt gold echter ter Suma-
tra’s ‘Oostkust alleefi voor geïmmi’greerde arbeiders; niet ‘voor koelies, die tot de inheemse ‘bevolking van
Deli’ ‘behoorden. Dit was echter juist wat de daar ge-
vestigde werkgevers in het, tabakbedrijf verlangden.
Want zij ‘wèrkten en werken in hoofdzaak met arbei-

ders, die uit overzeese ‘gebieden naar Deli gekomen’ waren. Toendertijd met Ohinese koeliës, tans voor-
namelik met Javanen.

Het is wel duidelik, dat hier de wetgever bij het
éluiten van het arbeidakontrakt een sterk overwicht
aan de éne partij, aan den planter toekent. Dat wist
de werkgever der K. 0. van 1880 dan oo’k heel goed.

Er ‘werd destijds dan ook nadrnjkkelik bij gezegd, dat
men hier met een proef, met een
uitzonderingswetge-
ving te doen bad. Er werd de nadruk op gelegd, d’at

de or’do’nnantie enkel voor de O3zinese en Javaanse
geï’mm’i.greerde arbeiders gold, niet ‘voor de i
n
h
eem
,
se

Su’matraan’se koeliebevolkin’g. En er werden van begin
af “aan in de K.O.-hepaihingen opgenomen, die aan de

ândere kontr’akterende
partij,
aan den arbeider, iets

van waarde geven: ni.
rechtszekerheid
en
materiële

zekerheid;
deze laatste bestaat o.a. in: ‘vrije woning
voor den koelie op de onderneming, behoorlik bad- en

drinkwater, gratis geneeskunclli,ge behandeling en ver-
pieginig in geval van zie,kte. Alles ten laste van den
planter, den wei4cgever.

Zo oppervlakkig ziet deze ruil er aannemelik uit:
de koelie offert een groet deel van zijn vrijheid op,
(poena)le ‘sanktie, terugibrenginig met den sterken
arm), maar hij
krijgt
in ruil: z.g. sociale maatregelen.
Velen vonden en vinden dan ook dat met deze ruil het laatste woord gesproken is.

Er zijn echter ook andere opvattingen op dit punt:
opvattiigen van theoretici en practici wien deze ruil
te
‘veel herinnert aan de ruil van Ezau in het Bijbelse
verhaal: het eerstgeboorterecht tegen…. een schotel
linzenmoes.

Hoe dit ‘zij: de ruil van vrijheid tegen materiële
bestaans-garanties is zéker onaannemelijk voor den
koelie, wanneer aan de wettelijke bepalingen niet ‘de
hand wordt gehouden. Die tijd hebben de buitenbet-
tingen en heeft vooral Deli gekend in de eerste 25

jaren van het bestaan der K. 0. Wij weten uit de ge-

schiedenis der Nederlandse sociale wetgeving, hoe
weinig ei’ in de praktijk van beschermende bepalingen
voor de arbeiders terecht komt, wanneer er geen
arbeidsinspectie bestaat om de handhaving er van te
kontroleren. ‘In Deli is èrger gebeurd. Niet alleen
werd er slecht de hand gehouden aan de bepalingen

in de koelie-ordonnantie en in het .arbeidskontrakt
wanneer ze in het voordeel waren van den aribeider,
doch er had slechte behandeling ‘van den koelie plaats,

mishandeling zelf’s, mlshan.delinig met ‘dodeliken
afloop. Het zou ons te ver voeren bier dieper op in te
gaan, wij moeten daarvoor verwijzen naar het door,

‘1

14 Juli 1920

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

.603I

ons geschreven werk: ,,AiibeiterverhJtnisse in den

farbagen Kolonien, mit bes. Berücksiokti.gun,g von der

Ostküste von Sumntra.”
i)

Voliedigheidshalve zij hier sléohts herinnerd aan de
energieke kampagne die Mr. J. v. d. Brand,’ advokaat
te Medan – met nobele terijides.telling van eigen,

materieel helang – ter ‘veribetering van het koel.ie-lot

heeft gevoerd. Het gevolg van zijn optreden en dat
van Van Kol •e.a. is geweest: de enquête-Rhemrev van

1903 naar ‘de arbeiderstoestanden in Deli; de oprich-
ting van den dienst der Arbeidsinspectie; de instel-

ling van een Raad van Justitie ‘te Medan (betere

redh’tspleging ‘dus); uitbreiding der politie, zodat de

planter niet langer voor eigen rechter speelde; en

verschillende wijzigingen in de bepalingen .der koelie-
ordonnantie en der arbeid,skonkrakten.
Aldus geamendeerd is de toestand tot op den huidi-
gen dag gebleven. De koelie-ordonnantie werd herzien
in de jaren 1889, .1911 en 1915. Die .herzieningen

schiepen de gelegenheid met ‘geïmmigreerde koelies
ook andere arbeidskontraikten dan die onder poenale
sanktie aan ‘te gaan, – een gelegenheid waarvan de
werkgevers weinig gebruik maakten. Voorts werd in

den loop der jaren de taak der Aiibeidsinspektie uit1ge-
breid, en ver’huiisden er ver.schillende-‘bepalingen van

het schriftelik arheidskontrakt naar de ,koelie-or’don-
nantie. Dit heeft voor den arbeider het voordeel van
groter rchtszekerhoid. Wel zijn do aiibeidskontrakten
in Dell door de isterke organisatiegeest ‘der werkgevers
vrijwel gelijkluidend, maar wanneer een, bepaling
in

de wei
staat, in de koelie-ordonnanties, in plaats van
in het ar:beidskontra.kt, dan krj’gt zij todh dadelik een

veel dringender, vaster, hindender karakter.
Ook werd de knellende ‘band, waardoor de koelie
aan zijn werkgever gebonden is, iets losser gemaakt: bij de ‘herziening ‘van 1915 der ordonnantie werd nl
bepaald dat de Arbe.ids’inspektie het koeliekontrakt in
dringende gevallen kan ontbinden. Vroeger werd het
kontrakt wel aangegaan voor een bepaalden tij.d (voor
3 jaar of voor 1 jaar), doch tussentijds was het foitelik

onontbindbaar. Ten slotte stelde Art. 24 der koelie-
ordonnantie 1915 vast, dat de G. G. met één penne-
streek’ de straf- en dwangbepalingen (poenale sanktie
en téiugbrenging met den sterken arm)
kon schrap-

pen,
zodra hij dit wensel’i.k achtte.
Het is ondoenlik in kort bestek d.e feitelike mate-
riële toestand der geï’mmigreerdo arbeidersbavolking
in Dell en in de buitenbezittingen samen te vatten.
Wij moeten daarvoor ‘alweer verwijzen naar ons boek
,,Arbeitererhkltnisse” en’z., en voorts naar de lezens-waardige ‘vijf ‘verslagen der Arbeidsinspektie, welke
sinds 1907 ‘verschenen zijn.
Slechts enkele gegevens: het loon varieert op de
tabak- en ruibberondernemingen van 30 tot 40 centen
per dag.
De ordonnantie bevat geen bepaling omtrent
manamumloon. De werktijd i’s hoogstens 10 uur; dit is
wel een voorschrift der koeiie-ordonnantie, Veel
klachten hoorde men en hoort men nog wel, over de
wijze waarop de Javaanse arbeidskr.adh.ten voor Deli
aan geworven
worden. De Werv.ings-ordonna’ntie 1909
drukt de
ergsie
uitwassen ‘van deze ronselarij den kop
in, – docih ook alleen de ergste.

Veel is er voorts te doen igeweest over z.g. Javanen-
kolonisatie. Er bestaat hierover – kan ‘men ge-
rust zeggen – een hele literatuur. Het principe
daarbij is ‘hetzelfde als het in Oost-Pruisen toegepaste
dat wij uit het werk van Seiing, ivan Max Weber e.a.
kennen. Nl.: het in gebruik afstaan aan den koelie ‘van
een stok grond, dat ‘hij dan zelf met voedingsgewassen
kan beplanten voor zich en zijn gezin. Grote illusies
heeft men, vooral in regeringskringen, van deze wijze
van kolonisatie gekoesterd. Als iedere planter op •die
manier een ‘huisje en een ‘stukje grond aan
zijn
koelies
afstond, dan zou – zo meende men – de geïmmi-
greerde werkman zijn Javaanse dessa-venhoudingen
daar in Deli terugvinden, hij zou dir zich bijgevoig

1)
Amsterdam bij N.V. de Bussy’s Uitg. Mpij., 1919.

senang
voelen, er zich behagelik gevoelen
als
in zijn

geboorteland; de bruine paria zou worden een weva-

rond klein boertje; èn: door deze Bindun’g an die
Scholle zou ten slotte ook de ‘semi-slavernij ‘van het

ar,beidskontrakt onder poenale sanktie gemist kunnen
worden. Immers: waarom zou men nog langer desertie
strafbaar . stellen? De neiging tot deseitie zal den

koelie vanzelf outzonken zijn, zodra hij zich
senang

(behaigelik) voelt op de rubber- of tabaikonderneming.

Tegen heel dozen te optimistiesen igedachtenigang
hebben wij gemeend te moeten waarschuwen in onze
tijdens de ,,Academisch-Indisdhe week” in de Rotter-

damse Handeishoogeschool uitgesproken rede. Uitvoe-

riger dan wij het hier kunnen doen, lieten wij daar
uitkdmen, dat er niet genoeg grond aan de Oostkust

van Sumatra beschikbaar is om el’ken immigrant aan
een ,,lopin de terre” te helpen; dat lang niet alle
‘koelies de kwaliteiten hebben ‘van den
orang tani
(den vlijti’gen, Javaansen kleinen boer); dat de eis

tot afschaffing der poenale san’ktie in inlaadse krin-

gen steeds luider en dringender klinkt, terwijl met de
‘vervanging van tijdelike émigrés door .koloniste’n jaren

en jaren gemoeid zijn; en dat er ten slotte ‘bij die

werkgevers, welke de Javaneaikoionisatie ter hand
• genom’en hebben, een neiging ‘bestaat de ,,eigen stukjes
grond” ter hebotiwing door kolonisten
in het centrum
der onderneming
uit te geven, een
wijze
van koloni-
seren, waarbij de Javaan zich aan alle kanten gebon-
den voelt.
1)
Onillekeurig ‘herinnert deze wijze ‘van
‘koloniseren aan het woord van den Russiesen volks-
dichter Nkrassow: Ter ‘vervanging der oude ketenen,
heeft men ‘vele nieuwe gesmeed.

De kwestie der Ja’v.anen.kolonisatie ter Oostkust
van Sumatra is één der vele hij- en zjproblemen, die
met ‘de opheffing van de halfsiavernij der poenale
sauktie ‘samenhangen. Hoofdpunt is en blijft nog
‘altijd die afschaffing zèlf der poenale sanktie.
Wij willen nagaan, welke stemmen daaromtrent in
den jongs’ten rbijtd gehoord worden en hoe ver het denk-
beeld der afscdzaffinjg reeds is doorgedrongen.

,,Door de groote kosten ‘van aanwerving, hygiënischen
dienst en rijstvoorziening” – al’dus Dr. Pekelharing in
het ,,Soerabajaash Handelsblad” van 15 Januari 1920 –
,,zijn de Ooshkust-ondernemin’gen in ‘het nadeel tegenover
die van Java. Zij zijn daarentegen weer in het voordeel,
‘doordien ze, de arbeiders eenmaal op de onderneming heb-
bende, ook zeker zijn van een bepaalde prestatie, zoodat men
met vrij groote mate van zekerheid een eenmaal opgemaakt
werkplan kan uitvoeren. Deze
bedrijfszelGerheid
maakt het
mogelijk, groote ondernemingen op te richten. Wil men
met •groote kapitalen nieuwe streken open leggen, dan
moet men ondernemingen stichten buiten Java en werken
met contractanten.”

En even verdet zegt dezelfde schrijver: Wordt nu verder de poenale sanctie afgeschaft, dan
rekent men het dubbele aantal koelies te moeten invoeren,
hetgeen dus ook een dubbele som als rijstverlies bedu,idt. De aanwerving van koelies ondervindt reeds nu moeilijk-
heden, zoodat de eerste wervingskosten onvermijdelijk zul-
len stijgen, evenals die van huisvesting etc. De kostprijs
van het product zal d’aardoor onvermijdelijk belangrijk
hooger worden. Wat rubber betreft, kan ‘hij nog wel wat
oploopen,’ zonder dat de rentabiliteit te erg in ‘gevaar
komt. D ‘theecultuur zeer in het groot wordt gedreven, is de rentabiliteit van theecultuur met contractanten te ver-
zekeren.
“Het geheele cultuurbedrijf ter Oostkust gaat dan ook in
‘de richting van grootbedrijf. De schrijver meent, dat ge-
streefd zal moeten worden naar toepassing van een loon-
systeem, ‘waarbij men door grootere praestatie van het

1)
Als er op dit gebied der Javanenkolonisatie dan toch
iets gebeuren moet, lijkt ons ‘veel en veel beter het door het
nieuwe Volksradslid Vierhout meermalen bepleite systeem
om
langs de grote verbindingswegen
stroken grond voor de
koelies besëhikbaar te stellen.. Dat zou een stèlsel van
vrije
kolonisatie
beduiden, terwijl bij het leggen der kolonisatie
in het centrum, de gedachtengang van de koloniserenden
werkgever deze is de koelie is kolonist geworden, de poenale
sanktie is daarbij (door den Arbeidsinspekteur) opgehe-
ven…,
hoe
zal ik tans ‘s mans werkkracht voor mijn
onderneming behouden??

604

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

14 Ju1i 1920

wer.kvolk, zonder het aantal werkuren te vergrooten, een
lageren kostprijs verkrjgt. Daartoe is echter noodig, dat
de koelies, ‘die meestal niet uit de bevatteljkste of licha-
melijk sterke elementen bestaan, eerst een tijd worden
gewend aan goede voeding en geregeld werk. Afschaffing
der poenale sanctie zal
in
dit opzicht zeer ongunstig wer-
ken, om’dat men dan geen zekerheid meer heeft, dat de
koelies op de ondernemingen zullen blijven.”

Het hierboven uiteenigezette standpunt van Dr. L.
M. Pekelhariug is dat van zéér vele werkgevers der.

Deliaanse ruihber- en tabakonderncenin’gen. Zij wijzen

daarbij vaak op de toestanden aazi gene zijde van de
Straat -van Malaikka, op de badrijfsonrzekerheid, waar-

mee de Britse ruibberplan.ters in Straits Settlemen’ts te
kampen hebben. De daar rechtskraehtige Labour. Oode’
1912 kent de z.g. ,,month’s notice”, de op2egginigster-

mijn van één maand voor arbeider en patroon. En het

.gevoig moet zijn: een ver van sedentaire arhoidsbe-.
volking, een rondtrekken van de éne plantage naar
de andere, kortom het probleem: how to ma.ke.the

coolies
settie.
Natuuriik zou dit een sdhaduwzijde van de afschaf-
fing der poenale sanktie zijn: .dat de koelies spoedig

hun werk in den steek rsouden laten. Doch gaat

men bij bo’vengenoemide redenerng niet wat al te
veel uit van de veronderstelling, dat alle anidere om-
standigheden precies ‘hetzeLfde blijven? Zou deze

a.ibeid.szekeiiheid, bedrijf’szekerhei’d etc. nog wei zo’n
geweldig groot gevaar lopen, wanneer er belangrijk

hoger loon
werd ‘betaald?

In ‘bov.enstaanld betoog van1en heer Pekeliharinig
wordt van verduibbelin,g van het aantal koelies ge.apro-

ken, die men ter wille van •de bedrijfszekerftieid zou

moeteninvoeren. Wanneer wij den schrijver volgen op
het glibberig p:ad van den calculerenden ,,hc’rno eoono-
micus” – wij zullen in een volgend artikel zien, dat
de afschaffing dezer semi-sla,verni,j nog wel iets anders

is dan een reine rekensom – ligt dan niet de vraag
voor de hand, of men niet precies hetzelfde nuttig
effekt kan bereiken door aanzienlijke verhoging der

a r.beidslonen? –
Maar feitelidc is de opheffing der p:oenale sauktie

niet eens een kwestie meer. De Regering heeft de
laatste jaren fierhaaldelik laten weten, idat zij tot die

opheffing had
besloten!
Kwestie is alleen: gebeurt

clie epfieffing
spoédig
of
op den langen duur.
Een

der ambtenaren heeft destijds een termijn van zeen
jaar genoemd, waarop van planterazij de de. eeniparige
angstkreet klonk: Te kort! Een overgangstij’d van
twintig jaren is nauweliks lang genoeg.
Dr. P. ENDT.

REGEERINGS-CREDIETEN AAN DE BOOM-

KWEEKERIJ.
1)

Herhaaldelijk reeds werd gedurende de laatste

jaren de aanidachit gevraagd voor ‘dén noodtoestand
waarin het boom’lcweekershedrijf tengevolge der oor-
iogsomstancligheden was geraakt. Meerdere malen ook

werd de koop uitgesproken, dat de boezkweekerij

van Rijkswege izou worden gesteund.
Thans eindelijk schijnt bet tijdstip niet ver meer,

dat regeeringsvoorstelle’n zullen worden ingediend,
teneinde op groote schaal steun te verleenen aan het
getroffen bedrijf. Voor credietverleening aan hulp-
behoevende kweekers zou een bedrag van 2 millioen gulden worclen gevraagd, terwijl tevens zou worden
voorgesteld een even ,groote som ter beschikking te
stellen tot liet schenken ‘van bdra,gen ineens aan die
kleine kweekers, die door een
credietregeling
niet
zouden worden gebaat.
Een onderzoek naar de motieven en gevolgen van
dergelijke ingrijpende maatregelen brengt in hoofd-
zaak drie vragen naar vofen.

1)
In
den korten tijd, verloopen tussclien het schrijven
en
het afdrukken van dit artikel, werden (lc bedoelde gelden
reeds aangevraagd eli met den meesten spoed door de Tweede
Kamer toegestaan. Cijfers omtrent de toekomst en
dc
waarde
van het bedrijf zijn daarbij evenwel in het geheel niet gege-
ven of gevraagd.

10.
Verkeert de boomkweekerij in een zoodanige

positie, dat zij meer dan andere bedrijven in aanmer-
1c7ng komt voor steun uit ‘s Rijks schatkist?

Een financieele .bevoorreohtin,g zou kunnen worden

gebaseerd, hetzij op buitengewoon nadeel, berokkend
door regeeringsmaatregelen, het,zij op buitengewoon

belang van ‘het ‘bedrijf als ‘bron van nationale wel-
vaart.

Dat de boomk’weekerij door crisisvoorschriften

zwaarder zou zijn getroffen dan vele andere bedrijven,

kan moeilijk worden aangenomen. Wel werd schade
geleden door thet terugroepen van so.mige schepen,

en werd de last gevoeld -van het gebrek aan soheeps-

ruimte en ‘besdhikbare wagons, idoch dit behoort alles

tot die aig-emeene transportmoeilijkhe,den, waaronder
de geheele ‘handel heeft geleden. Van een recht-

streeksuhe ibelemmering van het bedrijf is nooit
sprake geweest.

Een vergelijking met de grôentenzouterij, wier
producten destijds als ruilohject door de regeering
zoolan’g werden vastgehouden tot zij waardeloos waren,
mag dan ook niet worden gemaakt, en een eventueele

steun aan groentezouters kan geen ‘belofte voor ‘de
boomkweekerij inhouden, daar zij op geheel andere
gronden sou •moeten worden verleend.

Onderzoeken we dus thans in hoeverre de istand-
houding der boomkweekerij Ikan worden geacht van
nationaal ‘belang te zijn. Sedert meer dan een halve

eeuw reeds overtreft de productie dezer luxe-gewas-sen Verre het ‘binnenlandach verbruik; gedurende de

laatste twintig jaren is zelfs de export dermate toe-
genomen, dit de hoomkweekerscentra tot de zeer wel-

varende gemeenten igingen behooren. De uitvber be-
droeg in de jaren 1912: 12.424.127 K.G. en 1913:
14.723.758 K.G.
1)
De waarde werd toen nog niet in
de Nederland so.he uitvoerstatistieken opgenomen,

doch uit het gewicht ‘berekend op een basis van
f
25
per 100 K.G. De zeer veel betere invoerstatistieken
van Duitschland en der Ver. Staten van Amerika
bewijzen evenwel, dat een waarde van
f
25 per 100
K.G. te laag gesteld is.

Het hoofd ,,Leven.de Planten, Boomen, Heesters
(waaronder stam- en struiki-o’zen met uitzondering van

viuchtiboomen)” der Neclerlandsche statistiek wordt
in de Duitsche statistieken gedetailleerd eh onder zes

hoofden verantwoord. Bovendien vermelden ‘de Duit-
sche statistieken ‘behalve het gewicht ook de invoer-
waarde.

Het volgende staatje geeft een overzicht van den
Duitschen invoer uit Nderland in 1912
2),
waaraan
mijnerzij,ds werd toegevoegd de waarde per 100 K.G.,

welke vooi- de verschillende artikelen zeer uiteenloopt.

–
X100
K.G.
Xl000I
I Mk.

Palmen,

Azaleen,

Lor-
930
44
47 Mk. per 100 K.G.
beerbitume …………
253
30

Forstpflanzen

………8.419
Rosen

(-stöcke, -bitume,
-stitnjme)

…………2.224

.

1.016
245
110

Allee-, Park-, u.a.
Zier-
biiume,

Zierstr.

(nur soiche ohne Erdballen)
1.241
40

Sonst. a.n.g.Pflanzen: in
1.461
59
40

,,

,,

,,

,,
Sonst.

a.n.g.

Pflanzen:
Töpfen

……………

ohne oder mit Ballen
32.443
1.947
60

7&493
3.789
50
Mk. per
100KG.

De Amerikaansohe statistieken vermelden als
waaide van de in het stiatistielcjaar 1 Juli 1912-30
,Tuni 1913 uit Nederland in’gevoei
–
de boomkweekerj-
producten $ 525.818.
3)
Onze uitvoer naar de Ver.

‘) Statistiek van den. in-, uit- en doorvoer,
1912 cii 1913.
Stat. des l)eutschen Reichs Band
261, Ausw.
Handel
im
Jahre
1912
Heft
XII:
Nieclerilinde,
The foreigu conimerce and navigation of the U.S.A. for
the year ending June
30, 1913.
(Dep. of Comm.
1914).

14 Juli 1920

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

–

605

Stateri beliep in het genoemde tijdvak circa 3.367.260

K.G.
1)

De gemiddelde waande van onzen uitvoer in 1912
bedroeg dus voor Duitschland circa
f
30 en rvoor

Amerika circa
f
37 per 100 K.Q. (Het zijn in hoofd-

zaak de gewassen, in het Duitsche staatje voorko-

mende op de derde en zesde plaats, welke naar Ae-
rika worden g-ezoniden). Rekening hoiidende met het
feit, dat Duitsohiand ruim 52 pOt. en Amerika 24

püt. van den totaal-uitvoer opnam, kan veilig wor-

den aangenomen, dat een basis van
f
32,50 per 100

K.G. ‘de werkelijkheid zeer nabij. kemt.
Wij komen derhalve tot de conclusie, dat is uitge-

voerd voor een bedrag van:

1912

.
1913

4.037.841

f
4.785.221

1914 stond reeds
sterk
onder den invloed van de

oorlogsornstandigheden. Desalniettemin bereikte de

uitvoer in dat jaar de 18.000.000 K.G., vertegen’woor-

digende een waarde van
f
5.850.000.
In hoeverre deze cijfers voldoenden grond
geven

vooi het ‘besohihbaar stellen van millioenen uit de
Staatkas, worde hier rvevder buiten besprching ge-

laten.
Wel
mag echter worden overwogen, dat, wordt

de gevraagde steun in ditigeval verleend, allicht
ook

andere imin of meer noodlijdende bedrijven, welke op
gelijke of grootere expovtcijfers kunnen wijzen, zich
met evenveel recht om hulp zullen komen aanmelden.
2°. Bieden de vooruitzichten der boomkweekerij
voldoende kans.en om, een kun.stmatige instandhouding
van het bedrijf, in zijn vollen omvang, te rechtvaar-

digen?
Het afzetgebied der kweekerijproducten
was
vbbr

den
oorlog vrijwel
onbeperkt.
.

Naar nagenoeg alle landen,. welker klimaat zulks
toeliet, nerd geëxporteerd. In 1913 bedroeg de totaal-

uitvoer
‘)
:

K
.
G.°/0van
het
I

totaal

7.740.375
53
Gröot Brittannië en Ierland
1.734.681
12
4

Skandinavië & Denemarken
..
552.041
3

Duitschlznd

……………….

]4.645
0,1

Oost- en

Z.-O.-Europa ………..
563.588

Andere Europeesche landen

.. .
241.695
2
Frankr
ij
k

………………….

Vereen. Staten van Amerika.
3.

.

796.695
25
Andere niet-Europeesche landen
50.038
0,3

14.723.758

–

‘fit i
lioe~
rerre kan
nu verwacht
worden, dat deze lan-

deii ook in ide toekomst als koopers ‘zullen optreden?
Allereerst zij opgemerkt, dat deels tengevolge van
invoerverb(Aen, deels door economische toestanden,

op dit oogeniblik .nog slechts geëxporteerd kan worden
naar het uiterst beperkte gebied, op bovenetaanden staat omschreven als: Gr. Britt. en Ierland, S’kandi-
nâvië en Denemaricen, andere Europeesche en niet-
Europeesche landen. Niet minder dan 82 pCt. van he’
afzetgebied in 1913 is thans gesloten.
Wel is gedu-

rende de laatste jaren de uitvoer, in het bizonder
naar Skandinavië en Denemarken, en ook naar
eiikele andere landen, zeer toegenomen, doch niemand
zal verwachten, ‘dat deze kleinere landen in staat
zullen zijn de volle productie op te nemen.
Sinds
verscheidene maanden lijden trotiweus België, Skan-
dinavië en Denemarkenrnerkbaar onder den lagen
stand thunner valuta. Denemarken bovendien nog onder
arbeidsconflicten en onder geringer ‘koopkracht, ten-
gevolge
waarvan
do
Deensche
•kweeker.s bij hunne
inkoopen een gereserveerde houding in acht nemen.
Zonder Duitsdhlaud en Amerilka, althans een dezer twee, kan de boomikweekerij in haar tegenwoordigen
omvang zich niet staande houden. Alle hoop is dan
ook gevestigd .op het terugwinnen dezer verloren ge-
bieden. En iedere
credietverleening
(dus ook eene

1)
Statistiek
van
le in-, uit- en doorvoer
1912, 1913
‘) Statistiek van den in-,
uit- en doorvoer 1913.

der Regeering)
moet rekening houden met de kansen

op export naar de verloren 82 pût. van het afzet ge-
bied. Blijken .die kansen gelijk nul, dan zou crediet-
verleening slechts, geldverspilling en uitstel van

executie
zijn.
Oost- en Z.O.-Europa
zal binnen afzien’baren tijd

niet meer als Ikooper van.luxe-gewassen kunnen op-

treden.
Frankrijk
heeft ‘zeer onlangs opnieuw een

invoerverbod op luxe-artikelen uitgevaardigd, waarop

het uit zelfbehond waarschijnlijk niet spoedig zal

terugkomen. De uitvoer trouwens
naar deze landen

is niet van zoo overwegende beteekenis, dat hun

wederopenstelling de Nederlandsehe boom’kweekerij

voor gedeeltelijken ondergang zou knnen redden.

Met
rzekerheid mag
evenwel
worden verwacht, dat

een opleving van .den ‘handel op Duitschland of op
Amerika de crisis zou doen eindigen.
Duitschiand
was een der eerste, die gedurende den

oorlog tot een invoerverbod overingen. Sindsdien is

het verbod, behoudens eenige invoerconsenten van vrij
geringë ‘beteekenis, onveranderd van kracht gebleven.
Eerste ‘voorwaarde voor hernieuwden handel zou dus
opheffing van het verbod
‘moeten
zijn. Het is zeer dc

vraag of een zoo ‘verarmd lnd, dat bovendien op
groote schaal eerste levensbdhoeften moet inkooperi

en vervoeren, binnen afzienbaren tijd den invoer van
vrij voluimineuize luxe-artikelen zou toelaten. En ge-
steld al, 1dat zuliks geschiedt, dan nog zou de lage
wisselkoers den inkoop tot het meest noodzakelijke
beperken. Slechts een, door niemand verwachte,
amenloop van gelukkige onistandigiheden zou den

plantenhandel op Duitschla-nid weer van beteekenis

kunnen tdoen worden.

De Ver. Staten van Amerika
beletten sinds 1 Juni
1919 op grond van Quarantine No. 37 den invoer van
de meeste gewassen. Dat het hier uitsluitend om we-
ring vt plantenrziekten zou gaan, wordt, gezien het

feit, dat van dezelfde pianten.familie het eene wel en
het andere niet mag ‘worden ingevoerd, door niemand geloofd. Er bestaan gegronde redenen om aan
een
ver-

k.apte protectie te denken, zoodat zelfs in sommige
kringen, zoowel ginds al’s hier, verwacht wordt, dat de uitslag der a.s. verkiezing wellicht ook in dit op-
zicht niet zonder invloed zal blijven.

De risico’s eener credietverleening worden dus in
hoofdzaak bepaald dooi- de ‘kansen op een wederopen-
stelling der Aimerikatnsche grennen.. Wellicht
zou
het

der Regeeriug niet onmogelijk zijn op deze kansen,

ter vermindering harer te loopen risicos, rechtstreeks
invloed uit te oefenen. Daar de Ver. Staten, als afzet-
gebied met onbepei-k
–
te mogelijkheden, zeker in staat zouden zijn de igedieele productie op te nemen, is in

dat
geval een tijdelijk -instandihou’den van het bedrijf
niet geheel ongerechtvaardigd.

3
0
.
Welke gevolgen zijn van een uitgebreide steun-
verleening van Rijkswege te voorzien?

In
de eerste plaats wordt, zoolaiW
het
afzetgebied

niet is verruimd, de overproductie bestendigd, cci
daarmede automatisch de
prijs
ged,,nkt. Bij het uit-
blijven van steun zou de teelt zich naar de vraag gaan
regelen en een loonende prijs bedongen kunnen
worden.

Wordt bin.nen afzien,baren
tijd het product weder
op ‘de Amerikaansche markt toegelaten, dan kan de
crisis als ge%veken besohou;wd worden en zullen de
credieten niet ‘verloren zijn. Blijft evenwel Amerilca
gesloten, dan zijn niet alleen de credieten verloren,
doch is een débbcle to verwachten, waarbij niet alleen
de kleinen, doch ongetwijfeld ook grôotei-en, die hun
cultures op eigen risico hebben moeten doonzetten,
zullen ten ondergaan.

Als verder gevolg’ van een dergelijke steunverleening
is te voorzien, ‘dat de credieten niet gebruikt zullen
worden voor fiet ‘doel w,aaiwoor zij worden verleend.
Reeds
,nu
gaan te Boskoop
stemmen
op om
d ver-
vachte credieten aan te wenden voor het starten van
geheel andere cultures wis tot nu
toe ter ‘plaatee wer-

606

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

14 Juli 1920

den gedreven, zooals snijbloemen, vaste planten, z.g.
Franseh goed e.a.
1)
De boomkweekers, welke buiten

de steunrverleening vallen, zouden zulks zelfs w’el als

voorwaarde aan de credietk’erleening willen zien ver-
bonden. Het is iduidelijk, dat hiermede de geheele op2et-

van den Rijkssteun zou worden teniet gedaan. Deze toch

gaat uit ‘van de idee, dat een vroeger bloeiend ‘bediijf
in stand moet worden gehouden
met het oog op een
mogeUjk weer schitterende toekomst,
en daartoe wil
hij een gedeelte der risico’s ‘van
dat
bedrijf overnemen.

De Rijkssteun is geen’vergoedin’g voor geleden ver-

liezen! Zoo als boven uiteengezet kan de •boo’mkweekerij

op vergoeding geen aaspr’aa’k maken. En -kon zij dat

wel, dan zou de steun evenredig moeten worden ge–
–
maakt aan de individueele ‘verliezen; dan zouden niet

alleen de vele kleinen, met hun beperkte schade, maai’

ook het g’rootbedrijf met zijn veel grooter schade moe-

ten profiteeren. Uitdrukkelijk worden echter alle niet-

noodlijdenden uitgesloten. De ,steun draagt derhalve

het karakter van een officieel erkende hoop op de

toekomst van het bedrijf.
Niet genoeg ‘kan er daarom ‘voor wovden gewaakt,

dat de credieten werkelijk voor het bestemde doel

zullen worden aanjgewend. Dezelfde slagen, welke de
boo’mkweekerij hebben igetioffen, hebben ook den om-

zet van anderê tuinbouwproducten beperkt. Ook daar
heeft men met dezelfde inrvoerverboden en valuta–
–
moeilijkheden te kampen. Een omzetting wan Bos

koopsche cultures en die ‘van andere luxe-gewassën,
zou weliswaar der iboomkweekerij eenige tverlichtinjg

brengen, doch onmiddellijk op ander terrein tot even

gi-oote rampen ‘aanleiding geven.
Resumeerende komen ‘wij derhalve tot de volgende

conclusies:
De boomkweekerij kan ‘geen aanspraak maken op vergoeding wegens schade door crisismaatregelen.
Steun van Rijkswege zou dus gebaseerd moeten’
worden op de toekomst van het bedrijf als bron van’

nationale welvaart.
De uitvoer der producten heeft een waarde van
zes millioen gulden nooit overschreden.
De toekomst van ‘het bedrijf in zijn tegenwoor-

digen omvang, staat of ‘valt met de openstelling der
Amerikaansche grenzen.

Steunwerleenin’g aan hulpbehoevende kweekers

is een ingrijpen ‘in den vrijen handel, waardoor het
even’wiht tusschen vraag en aanbod wordt ‘gestoord,
en de risico’s ‘van de niet-‘gesteunden worden ‘vergroot.
Eventueele steunverleening wu, om ‘haar karak-
ter van een speciale risico-overneming te ‘handhaven,
waarborgen moeten eischen, dat de verstrekte gelden
uitsluitend voor boomkweekerij zullen worden ge-

bruikt.

F. L. RUTGERS.
Dedemsvaart.

LONDENSCHE CORRESPONDENTIE.

De toestand van de -kapitaalmarkt;
het wetsontwerp op de kole’n,mijnen; de
toestand der rijksmiddelen; het rapport
,

van het Insperial Wireless Tele graphy
Committee; de regeerinigs-exportcre-

dieten.

Onze Lon’den’sche correspondent schrijft ons d.d. –
10 Juli 1920:

The banking half-year has come and gone, and the market is recovering frorri the periodical disturbance
which the desire to show large cash holdings ‘brings
with it. The half yearly banking results are not yet
available, ‘but it will be interesting to see whether the,
high price of loans, is doing more to keep profits of bankers up than rationing of credit is ‘doing to keep
them down. Meanw’hile, some interesting figures are
available as to the state of’ the capital
m a r k e t, as estimated :by the very able writer of –

‘) W. C. van Kleef, in de
,,N. R.
Crt.” van
16
Mei
1920,
Ochtendblad. ,,De Tuinbouw” van
4
Juni
1920.

the monthly circular of the London Joint ‘Oity and

Midland Bank. The statistical basis ‘of the figures
excludes British Government borrowing’s, all issues
to vendors, aliotments arising from the capitalisation

of reserve fun’ds and undivided profits, and issues
for conversion. Further, the loans of the local autho-

ritjes are excluded except in so far as there was a

specified limit to the total subscription. The figures,

wiijh these exclusions, are based’ on the issue price to
the public, and therefore represent real, and not

nominal a’mounts offered. The issues to the end of
‘M:ay show the following movement: –

1920,
January …………..
£ 42,446,210

Feb.

………………

..
35,213.793
Maich

…………….

..
69,355,644

April

… ………….

..47,795,840

May

…………….,,

20,860,980

1920, 5
Mon’ths

…………..

………..

213,672,467

1919

do

…………….
..
63,475,741

1918

‘do
……………

19,517,160

1917

‘do

‘ …………

9,317,308

The total amount .issued in 1913 for the wlaole year
amounted to £ 242,139,000, so that nominally the

issues for this year will largely exceed the pre-war totals, if we allow for the remaining seven months,
unless of course we are to have a complete collapse.
But the ‘decline in the monthly figures is significant;

the flotation boom is definitely closing.
At the same time, it is interesting to compare the

geographical distribution of these new issues. 1f one
compares the year (to Dec. 31) in the case of 1913

with the twelve months en-ding May 31/1920, the
results are:

Home purposes

Other couintries

1913 – ……£ 44,611,000

£ 197,528,000
1920

,, 323,111,000

,, 64,627,000
1920

,, 190,811,000

,, 22,862
3
000
(5
months)

There has been a definite change in the field of

investment, and the compiler of these stati’stics corn-
pares the present position with that which existed in
the early nineties when ,,home trade was active and foreign trade dull”. Of course the war has definitely
changed the capital market situation. In so far as
belligerent loans were •spent in overseas countries we

were really providing them with resources which no

doubt have partly had the effect of reducirg their
dependence ma the money-markets of the old creditor
nations. May one ‘be permitted to suggest that here
is a very useful field’for investi’gation for some young
economist who ‘desires to present a thesis on a really
,,live” subject?
The monthly investment values of the British,
Foreign, and Colonial Oorporations are now also avai-
lable. Ta’king a hundred standard investments, their
relative vah,ies are as follows:

Type

Dec. ’13 Dec. ’18 May ’20 June ’20

Gilt-edged .

…………

121,5

100

90,0

88,6

Iuvestment
(1
ixed interest)
114,1

100

89,1

86,7
-do.

(varying interest)
117,4

100

92,5

89,5

Semi-Specu’lattive ……..
101,3

100

111,8

107,8

Speculative

…………
111,1

100

114,9

108,7

118,34

100

93,2

91,22

The above securities represented an aggregate value
of £ 2991 ‘millions on December 31/1918, of £ 3031
twelve months later, and on June 30, 1920 stood at
£ 2728.

The appreciable decline 4n issues and the steady
falling off in in’vestment values correspond’s to the
in’dications of increasing slackness in industry. 1 am
writing too early to see the week-end trade reports, but
the commercial reports of the excellent new commer-
cial weekly of the ,,Manchester Guardian”, wlaich is
published mid-week, leaves littie doubt on the subject.
Both as regards cotton and wool there is increasing
slac’kness, and the iron trade also sems to be ap-
proaching conditions less favourable to producers:
Belgian and American competition is on the increase.
It is curious to find that the jute industry should

14 Juli 1920

ECONOMISÇH-STATISTISCHE BERICHTEN

be com.plaining of German competition, but it is

reported that German firins eau undercut Dundee
manufacturers to the tune of sixpence per bag in the
case of cement .bags. Some excitement seems to have
been created by the allegations that the Government
has been selling wool to Germany at preferential ra
tes, au allegation that seems to be finally denied by
the Guai’dian’s Bradford correspondent, who states
that te shipment represents a consortium in touch
wjth Ozecho-Slovakia. The Federation of Master

Spinners has decided not to take any action regarding

organised short time: but t.here is •no mistaking the
sigus of increased- tension.

This makes it all the more regrettable that we
should once more be threatened by a crisis in the
coal trade. The Governments proposals with regard to
the future organisation of the coal in-
d u s t r y have now roused the official opposition of
the Miners Federation, and the outlook is not pro-

mising. The Bill coniemplates the creation of a Mi-nistry of Mines, whilst the country is to •be divided
up into districts, and areas, with boards of employers
and workers in each, at the head being a National
Board: each pit having its own pit-committee into
the bargain.

The difficulty is that the question of wages eau
be settied by the new area boards, subject to the su-
pervision of the National Board. The result is that
the centralising tendencies of the Miners Federation
will be imperilled. In all the powerfuli industries, the
tendency, bas been towards national wage movements,
so that wages all over the inustry tend to be moving
towards the same level. This is diie of the powerful
influences which lie behund the various agitations
for nationalisation which the miners and the railway
workers have been pushing. T.he recent wage advac-ces in the minung industry have only been made pos-
sible by the pooling of the profits of the mme owners;
if the pooling system is to cease, it will be impossible
to mauntaun the same level of wages Vhroughout the
mme fields. Hence, apart from the theoretical advan-
tages which the leaiders of the muners say that natlo-
nalisation will brug with it, they see in the present
proposals an attempt to break the power of the orga-
nisation they have built up with so much effort.
When the bill-was first presented to Parliament, there
was manifested a certain difference of opinion among
the miners members: the industry is now united in
opposition. A piquant element ist that the proposals
embody the organisation proposed by the Sankey Oom-
mittee, and are nothing but ,,Sankeyism” without
nationalisation. 1f the present intentions of the Mi-
ners Federation are carried out, th miners repre-
sentatives will take no further part in the discus-
‘sion of the bill in Parliament, and will boycott the
various committees which will be set up under it.
At the same meeting of the Miners Federation in
whjch this •decision was arrived at, a ,,direct action”
motion was also carried, threatenung a national strike
if the Government persists in what the resolution
describes as the ,,military ‘domination” of Ireland

and the production of munitions to be used against
Ireland and Russia. This resolution is to be supported
by the miners representative at the special Trade
Union Oongress next week. There is no very great
danger: it is improbable that the national strike po
licy will be end orsed by the congress: it is well known
that Mr. Thomas of the Railwaymen is bitterly op-
posed to the policy, and there is still less danger that,
even if the policy is endorsed, it will be carried
Out. On the whole, the Trede Unions are composed
of level-headed men, who are by no means fana-
ticafly in favour of violent methods: and the unioni
will probably come to the safe conclusion that at a
time when trade is likely to be bad, their funds must be conserved for more practical ends. The complete
victory of the Government in the question of the
carriage of ‘munitions for the Poles, shows that un-
less the Unions are entirely united, the policy of en-

forcing political demands by strikes has not the least
chance of success.

The agitation on the state of the national
f i n a n c e s continues: this week has seen some

interesting developments. The House of Lords is now
prevented by thé Parliament Act from refusing to
accept the financial measures of the government of

the day, but it is still open to it to discuss funance.
This led to a sharp defeat of the Government. By a
majority of 72 there was cariied a motion calling for
the appointment of Special Oommissioners, ,,with

power to wind up existing Departments for secial
war services, and to reduce other inflated establish-ments to a normal level.”. The mover of the resolu-

tion had the powerful assistance of Lord Inehcape,
and the reply of the Lod Ohancellor failed to con-
vunce the House.

The policy of stimulating the government to eco-

nomy by the appointment of independent Boards of
en-ties is evidently grewing in popularity. The Fede-
ration of British Industries has followed up its fruit-

less visit to the Ohancellor •of the Exchequer by ad-

dressing an important memorandum to the Prime Mi-
nister, in which they make the suggestion that there

should ‘be set up an Advisory Commission, under

the Presidency of the Finance Minister, with the
following functions:

To consider and advise the Cabunet upon the
financial aspects of all proposed legislation unvolving
expenditure, their reports •to be laid before Parlia-
ment.

To consider and critise the annual estiinates
and advise the Oabinet thereon.

To supervise expenditure in general, calling for
peniodical reports from the various Departments
comparing actua.l expenditure with the estimates, and
bringing both possible excesses and possible econo-
mies promptiy to the notice of the Department con-
cerned and, here such points are of sufficient im-
portance, to the Cabinet.

Frainers of schemes of •this kind invariably come
up against difficulties of two kinds. There is first
of all the question of personeel; there is no doubt that
cniticism is very usefuil as a spur, but so much
depends on the point of view. The business mans attii-
tude tends to be narrow, and to overlook the fact that
the national finances are not directly comparable
with the probiems of business finance; a1though as
long as the government attempts to act as trader it
must ‘be content to be judged from the business stand-

point. The second point is political; such a committee
either tenids to supersede the Cabinet as a financial
authority or to sink rather into the background, or,
perhaps an even worse result, they furnisth the raw
material for newspaper ,,stunts”, wihich demoralise
public opinion without any effective result. The only
remedy for the present state of affairs is an altera-
tion of public opinion, which will allow a gradual
,,peace atmosphere” to grow up, and of this there
is little.sign. In fact, if one is to judge by the press,
the nations are more ,)bellicose” now than they were
at San Remo, and public opinion seconds these mani-
festations.

There is now available the R e p o r t of t h e Im-
perial Wireless Telegraphy Oommittee,
which has attracted more than the usual amount of
attention owung to the opposition of the powerful

Marconi Oompany to the Ohairman of the Oommit-
tee, and its consequent refusal to giive evidence:
though it seems that the Oompany submitted a memo-
réndum, which is somewhat severely handled by the Oommittee. A great deal of the report deals with the
technical imerit of vanious wireless systems, upon
wihidh the mere economist is incompetent to pass

judgment. The committee recomimends the compara-
tively new system of thermionic valves, the patent

608

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

14 Juli 1920

rights of w,hich; it appeas, are held hy the Marconi
System. The •stâtions are to be 2000 miles apart, the

first link in the chain to .be Cairo, with wihich Nai-
robi, and Windhuk are to be connected. The Far East,.

India, and’ Australia are to be con.nected with this

country via the Egyptian stations and the Canadian
and British Governments are recommended to confer
,

as to the establishment of a trans-Atlantic service.
The capital cost is estimated at £ 1.243.000 with

anl1ual charges of £ 425.000.. The total estimated

annual traffic is about 10 miHion words, producing

a revenue of £ 325.000.

The Committee believes that the losses are very

small in comparison with the bene.fits accruin.g to the
Imperial connection, and that they will in any case
be converted into a profit wilihin a period of about

teii years. The intention is that the. sohéme should
be run by the State, though they came to the conclu-

sion that ,,if Imperial wireless traffic were carried
by the State, long-idistance wireless traffic with for-
eigu countries might .properly be left, under suitablé

conclitions, to the comcrnercial companies. Both would,

profit by this healthy competition.”

Th e question of Nauru Island, the iimpor-

tance of wthich is new beginning to be universally re
cognised, has advanced another stage. When the Bill,
the debate on which, 1 thave already discussed, come hefore the Select Oommittee, the Government mem-

ber in charge of the imeasure was unable to resist the

insertion of an amendment, standin.g in the name

of Lord Ro;bert Cccii, by wiiieh the validity of ciause
22 of the League Oovenant is fully recognised. The
suceess of the Cccii amendment is welcome, but. it
remains to be seen whether the decision of the Oom-

mittee will not be reversed by the House when the
bill retuins for its further stages.
The export credit proposals of the Go-?
v
e r n m e n t
t)
came in for some rather sharp criti-

cism when the Overseas Trede (Credits and Insu-

rance) Bill
come
on for its seconid reading en June
29. This bill represents the carrying out of a promise
by the Government that li sum of £ 26 million should

be available for the assistance of overseas trade, made
in August last year: the amount expended so far,
uiider suppiementary credits, is only £ 26.000: the

reason given by the Parliamentary Secretary of the

Board of Trade being that trade has been so •active
;

that there was no occasion for trader ,,to venture into underakings where there is as large a risk as
this involves.”
The critics urged that at a time, w.hen credit was
so sliort, th’is bill was a hindrance rather than .a help:
the Government was si.rnply creatiing a
now l
banking
and insurance business in competition with the usnal
channeis: that the terms on Which the loans were to
be granted were so onerous that it would be impos-
sible for traders to take a’dvantage of them, and finally
that the lijmitation of the countries, export trade to
which might be ‘assisted in this way, was robbiag the
bill of much of its value. The government répresenta-‘
tive made a conciliatory reply. The Bill was supported
by Lord Rbert Cccii as a valuable contribution to
the economic restoration of Europe.
This weeks ‘b a nk r e t u r n refleets the reaction
vhich foliows the tension of the half year. The more
important movements are as foilows;
Public Deposits …………f
2,137,849 up.
Other Deposits …………

58.931.513
down.
Government Securities ……

35.653.578
down.
Other Securities ……….

19.293.817
down.
Reserve

………………

169.686 up.
Note circulation

…………
2.685.975 up.
Coin and Bullion …………
2.855.661 up.
Reserve ratio

……… . …
35%
pOt. increase.

–

The currency note circulation has increased by
£ 2.766.436, and now stands at £ 360.122.230. The in-
crease is almost entirely covered by a rise in the

1) Zie pag.
609
van dit nummer.

holding of Bank of Englanid notes, ihese now stand-
ing at £ 16.100.000; this being £ 2.700.000 more
than last week. The fiduciary circulation is now

£ 315.522.230, that is, £ 5.078.000 below the legal

maximujm. Barclays Bank Circular for this inonth
refers to the policy of restraining the issues in very

disparaginig terms. The wihole dear money policy is
attacked, but the interesting suggestion is made that

the course to pursue is the further purchase of gold;

tliereby aivoiding the rationing of credit. The present
price of gold is about 104 shillings per ounce; conse-
queutiy the purchase would be simply an aoknowled-

gement of the depreciation of the paper currency of
the country.

The gold producers would certainly not permit

purchase at the legal price of £ 3/1719, and it is going
rather far to suggest that the Bank should stand the

loss. The alternati’ve is for the taxpayer to stand the

racket, in order that the commercial interests should

get cheap money. It is quite certain that any furtiher
iécrease of money, wihether backed by gold or not,
will raise prices still more, at a time when the anain

difficu]ty is to seli to countries that cannot buy be-
cause prices are too high already. It is very discoura-

ging to find a leading bank jortrnal giving ütterance

to these short-sighted views.

1f any further evidence veie wanted of the slac-

keniisg of trade, it would be supplied by th e T r a d e
R e t it
1
n s. The figures are as follows;

June 1920, ascomared with May 1920:

linports
. . £ 110.491.230 + £ 4A57.414 2,5
pCt. increase. Exports

.

116.352.350 –

2.967.072 2,5

lecline.
Re-exports

20.123.928 – ,, 136.150 6

deeline.

June 1920, as compareci with June 1919:

Inciease in Imports ……
£ 47.616.840

38,7
pOt.

Increase in Exports ……..
51.789.885

80,2

lucrease in Re-exports …….
8.159.968

68,2

• First cix months of 1920 as compared with the
first six Rionths of 1919.

lucrease in Imports ……
£ 316.547.258
44,4
pOt.

Increase in Exports ………
02.710.752

90,4
lucrease in Re-exports ……
80.456.753 145,1

The disturbing element is thel decline in exports
of British manufactures, the balance of indbtediiess
probaibly now is not really adverse, but represents

payments for shipping, commercial and financial
services, as well as interest on securities. But the
tendency of the figures is to establish once again the imminent necessity of the restoration of settied con-
ditions in the world, and the revival of dmand whieh
casa only be associated with peace.

AANTEEKENINGEN.

Oproep om
steun voor de universi-
tair e kring en in Oost e nrij k. –
Gaarne vol-
doen wij aan een verzoek, het volgende te plaatsen:

De vreeseljke nood, waarin Oostenrijk verkeert, drukt
wel bijzonder zwaar op de universitaire kringen van dit
arme land. Van prof. Weuckebacli, tot wien wij ons om
nadere inlichtingen wendden omtrent de wijze, waarop tot
het lenigen van den nood het best
zou
kuhnen worden bij.
gedragen door hen, die gelijk wij, het naast aan deze krin-
gen staan, vernamen wij hartverscheurende bijzonderheden.
Iedere levensvreugde is voor een groot deel dezer intellec-
tueelen uitgesloten; om hetnoodigste aan te schaffen wordt
het laatste bezit opgeofferd. Het is helaas reeds waar, dat
mede de allerbesten te gronde gaan.
Wij
komen nu een beroep doen op allen, die voor deze
ougelukkigen gevoelen, om met ons samen te werken, ten
einde op de ons door het Algemeen Nederlandsch Com.itd
voor Oostenrijk aangegeven wijze leveüsmiddelen aan hen
te zenden. Er is helaas niet aan te denken, allen te helpen.
Van des te meer beteekenis is het, dat prof.
v.
Wettstein,
ondervoorzitter van de Academie van Wetenschappen te
Weenen, de distributie
op zich
heeft willen nemen en door
zich tdt uitgezochte gevallen te bepalen,
wil
zorgen, lat het
gezondene terecht komt bij diegenen, die daraan het meest
behoefte hebben. –

14 Juli 1920

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

Gelden voor dit doel worden gaarne door ons ingewacht.
Zij kunnen rechtstreeks of door bemiddeling van een der
ondergeteekenden worden overgemaakt aan het adres van
prof. di. ‘H. Karnerlingh Onnes, Haagweg 49, Leiden.

H. BAVINCK.
U. Pil. BOISSEVAIN.
G. HEIJMANS.
EL KAJtEBLINGH
ONNES.
J. 0. KAPTEYN.
11. A.
LORENTZ.
J. DE LOUTER.
C. StTOUCK HURGRONJE.
C. WINKLEB. P. ZEEMAfJ.

• De Engelscibe Uitvoercredieten,.—De

•,Dai]y Telegraph” vermeldt eenige bijzonderheden

om
fr
ent de regeling der credieten, die Britsche han-
dalaars van ‘de regeering kunnen ‘verkrijgen ter ‘bevor-
dering van den export. In September 1919 heeft de

:Boai.d of Trade een speciale afdeelirig in het leven

geroepen, die onder leiding staat van T. A. Davis,

een der chefs van. Barelay’s Bank. Deze af deeling houdt zich uitsluitend bezig met de regeling_dezer

c redieten.
Zij hesalukt idaartoe over een bedrag van £ 26.000.000,
• dat geheel ten goede moet komen aan ‘het ‘vooropge

zette plan, ‘den handel in de strëken,’ die door den

oorlog liet meest ‘hrhben geleden, te bevorderen. Als
zoodan ig worden ‘beschouwd: Roemenië, Finland.
:Letland, Eslh1’and, ‘Litauen, Polen, Yugosiavië,
Ozechoslowakye en eenige deelen van Rusland.

In de eerste ses maanden ‘van zijn bestaan had het
bureau definitieve credieten ‘toegestaan tot een ‘bedrag
van £ 26.000 en voorloopige dito’s tot’ een ‘beloop van
£ 1.300.000. Van deze bedragen is echter. nog slechts
een zeer gering ‘deel uitgekeerd, ‘aangezien de werk-methode meestal zéé is, dat ‘de exporteur begint zich

de zekerheid ‘te verschaffen, ds.t hij voor een bepaalde
onderneming een crediet kan krijgen, alvorens met

den bui lenlan dschen kooper definitief te cont rncteeren.
Dan gaat er natuurlijk nog eenigën tijd mede heen,
alvorens de levering werkelijk geschiedt en hij dus het
cred’iet noodig heeft.
Bij den opzet van ‘het plan is men uitgegaan van de

stelling, dat een kooper in een der genoemde laffaen,
vier valuta alle zeer geschokt zijn, alleen dan in £ kan
afsluiten, wanneer hij een langdurig crediet ontvangt.
De verkooper heeft er van zijn kant bezwaar tegen, zijn
geld zoolang vast te leggen en loopt wegens de buiten- –
gewone omstandigheden, zoo hij idit doet, een enorm
risico, hoe ‘solvabel zijn afnemer vroeger ook ‘mag zijn

geweest. Hier komt nu de officieéle crediefafdeeling
te hulp. Zij neemt ni. 80 pOt. van de totaalkosten der
cif-factuur van den kooper over zoodat ‘diens risico
tot 20 pOt. ibeperkt blijft. Dit crediet wordt evenwel
niet ‘ten ,belioe’ve ‘van alle leveranties zonder onder-scheid rverstrekt. B.v. niet voor grondstoffen of vooi
uitvoer vaft surplus-regeeringsvoorraden, doch in
hoofdrLaak voor bewerkte waren, waarhij als extra-
voorwaarde nog het ‘bewijs woi’dt verlangd, dat min-
stens de helft van den verkoopprijs aan de industrie van ‘het Vereenig’d Koninkrijk ten ‘goede moet zijn
g€komen. –

De ‘kooper ontvangt zijn cogno.ssementen tegen over-
gifte van een ‘geaccepteerden ‘wissel voor het volle

factuuibedrag, ‘berekend naar den looptijd van het
crediet en een garantie voor de betaling van den wissel
op den- vervaltijd. Deze garantie kan van verschillend
karakter zijn ib.v. in contanten, in producten of in eei
bankgarantie in sterling. De regeering verplicht zich
geenerlei regres op den trekker te zullen uitoefenen,
tenzij er ‘valsche voorstellingen in het spel mochten
zijn. Komt nu de exporteur om de hem toegezegde
garantie, dan ‘moet hij tegelijk met de cognossementen
een garantie overleggen van de ‘bank van ‘den impor-
teur, waarin behoorlijk wordt ‘verklaard, dat de wisel

bij aanbieding zal worden geacceteerd en dat tevens
de ‘gevraagde seduriteit dan zal worden rverstreJ,t. Dit

geschiedt om eventueele chicane van de zijde van den

• kooper uit te sluiten en als iwaarborg voor zijn goede
trouw. De bankier, ‘die deze garantie verstrekt, ver-
plicht zich niet tot betaling, doch waarborgt alleen het
accepteeren zelf.

Om het den exporteur gemakkelijk te maken neemt
• de afdeeling op zich in principe voorschotten te ver-

strekken nog voor de zaak tot stand is gekomen. De

exporteur krijgt ‘dan een termijn van gewoonlijk ‘drie
maanden om de zaak tot stand te brengen.

:De voorschotten der regeering, die ver geen lange-

• ren termijn dan ‘drie jaren verstrekt worden, en de
commissie daarop ‘berekend (minstens 3 pOt. in het

ie, 4 pOt. in het 2e en 5 POt. in het 3e jaar, ten einde
cle kosten der regeling te dekken en een fonds te

vormen, ter bestrijding van verliezen) zijn preferent

op de op:bien,gst van ‘de verkoopsom, evenal’ de inte-
‘rest, die één pOt. boven het disconto van de Bank of
tEngland’ ‘bedraagt met een minimum van 6 pOt. Mocht

de kooper in gebreke’blijven,dan wordt van hetgeen door

hem betaald mocht zijn, eerst ‘het bedrag afgetrokke.n

dezer kosten, terwij] het overige in de ratio 4 : 1 tus-
•schen regeering èn verkooper wordt verdeeld. De ver-
!koo’per draagt dus nooit meer dan een risico van
20 pOt.

De ,Schwezerjsche Genossenschctf t
uur
Förderung des Aussenhandels.” –
Het No. van 17 Maart 1920 bevatte een ‘bescd,ou-
Wilg
over de ,,Schwei’zerische Genossensohaft für
Warenaujstausch.” Bij circulaire ‘van 4 Juni 1920 werd

,bekend gemaakt, ‘dat genoemd instituut gereorgani-
seerd werd en dat op 18 Mei 1920 de statuten voor de
,,Schweizerisc’be Genossensahaft zur Förderung des

‘Aussenhandels” door den ,,Bundesrat” werden goed-
ekeurd. In aansluiting aan bovengenoemd artikel
• is-liet van interesse van dë statuten van het nieuwe
lichaam kennis te nemen.

Het doel der ,,Genos’senschaft” ‘is om tijdens de
dooi den oorlog geschapen ‘buitengewone onistandig-

]iden onder toezicht en met medewerking der Zwi’t-
sersehe regeering den buiten’landscjhen handel te be-
vorderen.

Dit doel izal door de volgende werkzaamiheden be-
reikt. Worden: –

• 1. Het inrichten van een economischen. injiohtin-
gendie’ust.

Het ‘voeren van onderhanidelingen :van commer-
oieelen aard met buitenian’dse.he overheden en andere buitenilandsche instellingen.

Het verleenen van ‘bemiddeling bij en het afslui-
ten van goedereni-uiltransactjes.

Organisatie en expeditdè van goedeientreinen.

,,Verwertunig” van Zwitsersch tegoed iii het bui-
tenland.

Deelneming in ondernemingen ter bevordering
van den export.

Lid van de ,,Genossensdhaft” kun’nen alleen zijn
Zwitsersche firma’s
en
combinaties, die lid zijn van
de Zwitsersche ,,Handels- und Ind’ustrieverein” of een andere dergelijke organisatie en die belang hebben bij

het lidmaatschap van de ,,Genassenschaft”. Alhoewel
de ,,Genossenschaft” alleen voor leden wrkt, kan zij
ook voor niet-leden en buitenlanders ‘bemiddelend op-
treden. Het kapitaal is frs. 1.000.000 groot, waarvan
de ,,Bund” frs. 500.000 overneemt. De organen van de

,,Genossenscha” zijn de ,,Generalversaimm’lung”, de
,Werwa1tungsrat”, ‘de ,,Vorstanid”, ‘de ,,Direktion” en

de ,,Kontrolistelle”. De ,,Verwaltungsrat” bestaat uit
19 leden waarvan de ,,Bundsrat” er 10 benoet. Zeven
leden uit het midden van den ,,Verwaltusigsrat” vor-
men d’en ,,Vorstaud”.

Hetgeen ons liet meest iutêresseert is, dat- de
,,barter” op ‘den achtergrond geraakt is. Uit liet arti-

kel van 17 Maart bleek reeds, dat ‘deze ruiltransacties
geen grooten omvang aangenomen hadden en de reor-
ganisat1ie schijnt er op te wijzen, dat de ,,Genossen-

610

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

14
Juli 1920

schaft” op de oude basis niet voldoende levensvat-

baarheid bezat.

Op 5 Juni 1920 verscheen het laatste nummer van

de ,,Wirtschaftlicihe Mitteilungen”.
Deze publicatie, die alleen voor de leden bestemd

was, bevatte veel mededeeiingen betreffende den

handel niet de landen met ‘gedeprecieerde valuta en

wel uitsluitend betreffende de landen ten Oosten van

Duitsohland en Zwitserland, terwijl het verder tal

van mededeelingen over goederenruid •tusschen deze

landen bevatte. Het laatste nufnmer kondigt een
nieuw per.iodiek aan, dat deze handelsberichten zal

voortzetten, ook voor andere landen als dit tot nog
toe geschiedde.

Het nieuwe Consortium voor China

en de open-deur-politiek.
– De onderhan-delingen met betrekking tot
–
de vorming van een’

nieuw Consortium, samengesteld uit Britsche, Fran-
t
sche, Japansche en Amerikaansche bankiersgroepen,
en waarvan het doel is het verstrekken van leenin-
gen aan China, hebben na een ‘duur van bijna twee

jaar eindelijk tot een resultaat geleid. Reeds eeni-ge

maanden geleden ‘bevatten de bladen een bericht, dat
Thos. W. Lamont van Morgan & Co. naar het Verre
Oosten vertrokken was, ten einde moeilijkheden, door

de houding van Japan gerezen, uit den weg te nu:
men. Eenigen tijd ni. nadat in 1918 te Parijs het
plan tot het verstrekken van leeningen aan China

geopperd was en men het er voonloopi’g over eens ge-

worden was, dat de
gezamenlijke
Chineesche spoor-

wegen als onderpand zouden dienen, ging Japan be-
zwaren maken, verklarende dat het alleen toe zou
treden, als het de contrôle verkreeg over tal van stra-
tegisch ‘belangrijke spoorwegen in Oost-Mongolië en

Zuid-M’andsjoerije. Toen de V. St., Frankrijk en
Engeland weigerden hierop’ in te gaan, liet Japah

een aanzienlijk ‘deel van zijn eischen vallen, zonder

evenwel de andere moendheden te bevredigen. Op 27

April ji. zond de Fransche regeering een nota naar
Tokio, waarin zij het Japansche Gouvernement offi-
cieel mededeelde, dat zij weigerde, de Japansche

reserves te aanvaarden. Waar aan de onderhandelin-gen van meet af aan het beginsel van gelijke ‘begun-
stiging ten grondslag was gelegd, zoodat de invioeds-

sferen zouden verdwijnen, waardoor de mogelijkheid
zou ontstaan
alle
spoorwegen onder contrôle van het
consortium te brengen en de open-deur-politiek in
China een feit zou worden, daar was het voor de drie
genoemde mogendheden niet mogelijk, de Japansche
eischen in te willigen.

Deze invloedssferen zijn in China zeer talrijk, -zoo-
wel op commercieel,,industnieel en spoorweg-, als op
politiek gebied. Meestal zijn ze gebaseerd op spoor-
wegleeningen. Nu is het duidelijk, dat, indien de gel-
den, die thans weer aan China voorgeschoten zullen
worden, zoo goed mogelijk zullen worden aangewend,
de ontwikkeling van het land ter hand moet ‘worden
genomen, zonder eenige voorkeur voor zekere in-
vloedssferen en zonde; zekere privileges in acht te
moeten nemen. Een dergelijke ideale regeling is on-
mogelijk, tenzij tal van voorrechten worden prijsge-
geven (tegen compensatie) en de spoorwegen worden
gestandaardiseerd. Alle geheime verdragen moeten
worden geannuleerd. Dat vooral van Japan, dat tij-
dens den oorlog al leenende -aan China zijn positie
daar aanzienlijk versterkte, verzet zou ontstaan en is ontstaan, was te verwachten.
Een oogenblik dreigde het zelfs de onderhandelin-
gen ‘te zullen afbreken en zelf den spoorwegbouw in Mandsjoerije verder ter hand te zullen nemen. Het ‘is
uit de beschikbare gegevens niet na te gaan, of de reis van den heer Lamont hiermede in direct ver-
band •stond. In ieder geval heeft deze ten goede ge-

werkt. Voor een aanzienlijk deel door zijn persoon-
lijk overleg met J’apansche financiers en staatslieden
is ‘het land der Rijzende Zon eindelijk tot het Con-
sortium toegetreden. Hoewel ‘het officieele bericht

uit Washington zegt, dat het zich daarbij ten volle

vereenigd heeft met de bovenvermelde beginselen,
andere mededeelingen wettigen het vermoeden, dat

Japan ten slotte toch nog eenige, zij ‘het geringe.

concessies heeft bedongen. Het hield nl. hardnekkig

vast aan den ei’sch, een spoorlijn te bouwen door

Zuid-Mandsjoenije naar ‘de Golf van Petsjili, waar-

door diverse Spoorwegen, reeds onder Japanscle

contrôle, met elkaar verbonden zullen wor’den door

een nieuwe lijn van nog .geen 350 K.M. lengte en

schijnt thans verkregen te hebben, dat, hoewel de
Mandsjoerjsche
lijnen
in den ,,pool” worden opge-

nomen, de opbrengst hiervan zal dienen niet tot af-

lossing der leening, doch tot ‘den bouw van genoem-
den spdorweg.

Verder deelde de Japansche minister van ‘buiten-

landsche zaken, graaf Uchida, op 12 Mei mede, dat
eerst nadat de ‘andere mogendheden verkhard had-
den, dat zij niet alleen geen da’den overwogen, strij-

dig met de vitale belangen van Japan, doch zelfs be-
reid waren verklaringen af te leggen, waardoor deze
voldoende beveilig’d wer’den, het Japansche gouver-
nement toegetreden was.

Gegeven haar aanvankelijke eischen, bestaat er
evenwel voor de Japansche .regeering alle ‘aanlei-

ding, de beteekenis van het bereikte resultaat

breed uit te meten. Al heeft zij dan ook naar alle

waarschijnlijkheid nog eeniige kleine concessies weten

te bedingen, over het geheel genomen heeft de

Japanscihe politiek t.o.’v. China hier een nederlaag

,geleden en de veronderstelling is niet gewaagd, dat
graaf Uohida in zijn ‘bovenvermelde uitlatingen tracht

bonne mme mauvais jeu” te maken.

In verband met het bovenstaande trekt in een num-

mer van de Amerikaansche ,,Nation” van eenigen tijd
geleden een buitenlandsche correspondentie de aan-
dacht, waarin de nu tot een einde gekomen onderhan-
delingen lbeschouwd worden als voortzetting der

pogingen, door ‘de V. St. sinds tal van jaren aan-ge-

wen,d, ‘de open-deur-politiek in Ohin.a tot een feit te
maken, welke pogingen door het tot stand komen van
het Consortium thans tot het gewensehte doel hebben

geleid.
Reeds een tiental jaren geleden, in 1909, na den Boxer-opstand, legde de Staatssecretaris Hay een

Open-deur-nota aan de overige mogendheden ter en-

derteekening voor en daar -zij alle er meer voordeel
in zagen concessies voôr zichzelf te verkrijgen en
an’deren voor te zijn, besloten zij slechts tot onder-teekening, ten einde de Chineesche politiek, de één
tegen den ander uit te spelen, schaakmat te zetten.
Op territoriaal gebied werden de ‘bepalingen der
overeenkomst niet toegep’ast en op financieel en com-mercieel’gebied meestal vergeten.
Eenige jaren daarna deden de V. St. een poging,
de open-deur-politiek voor Mandsjoerje aanvaard te
krijgen. Wat toch was het geval. Na den Russisch-
Japanschen oorlog bezocht de bekende spoorwegmag-
naat H’arriman, ‘die droomde van een de aarde om-
vattend spoorwegnet onder zijn contrôle, het Verre
Oosten, ten ein’de de han’d te leggen op een ijsvrije
haven. Hoewel hij aanvankelijk wist te verkrijgen,
dat Amenikaansch, en Japansch kapitaal -samen den
Zui’d-M’andsjoijschen spoorweg naar Port-Arthur
en Dalni zouden financieren, vond graaf Komura het
ten slotte toch maar beter het Amerikaansche kapi-
taal uit Mandsjoerije te weren en slaagde er in, te
Peking een ver’drag te sluiten, waarbij China ver-
klaarde de hulp te zullen verschaffen, ‘die Japan ten
opzichte van de ontwikkeling van Mandsjoerije noo-
dig mocht ‘hebben. De heer ‘Harniman was evenwel
niet uit het veld geslagen. Buitenlandsche Zaken te
Washington interesseerde zich voor het plan en in
1908 verklaarden de bankiers van ‘den hêer Harri-
man, Kuhn, ‘Loeb & Co., zich bereid een Mandsjoe-
nijsche •bnk, die den aanbôuw met Britsche ‘hulp van
een spoorweg van Chinchou naar Aigun zou finan-
cieren, op te richten. De heer Tang Shao-yi, gedele-

14 Juli 1920

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

611

geerde der Chineesche regeering, onderhandelde over
een en ander te Washington, toen 14 November 1908
de Keizer van China stierf, den volgenden dag de
Keizerin en Yoean-Shi-Kai, die Tang had uitgezon-

den, werd ontslagen en Tang werd teruggeroepen.

Het was tijdens deze onderhandelingen dat de Secre-
tary of State Knox met de Japansche regeering
nota’s wisselde, waarin verklaard werd, dat beide lan-

den met alle -hun ten dienste staande middelen de
onafhankelijkheid en integriteit van China zouden

handhaven, alsmede het ‘beginsel van gelijke begun-
stiging. Het resultaat van het optreden van de Ver.

Staten was evemvel, dat Japan en Rusland een ver-
drag sloten en samen ‘beslag legden op Mandsjoerije,
ten einde de Ver. St. ‘buiten te houden. Tijdens de

Russisch-Japansche onderhandelingen had Harriman
via een Parijsch bankier van den Russischen Minister
vanFinanciën een ‘belofte tot ondersteuning gekre-
gen, ‘doch het bovenvermelde verdrag verijdelde de
uitvoering van zijn plannen. Kort daarop overleed hij

en met hem verdween de grootste stuwkracht, open-
deur-politiek in Mândsjoerije te gaan voeren._De oor-
logszuchti’ge houding van Japan was oorzaak, dat
geen verdere stappen in die richting gedaan werden.

Mislukten de pogingen om de open-deur-politiek

tot een feit te maken, dus in •de jaren 1909 en 1910,
de regeering in Washington zat niet stil.’ De heer
Knox bemerkte al spoedig genoeg ‘dat de Unie, in-
dien zij eenige regelen wilde kunnen voorschrijven,
daadwerkelijk aan de ontwikkeling van China moest
gaan deelnemen. Kort na Knox’ mislukte neutrali-
satie-poging deed zich een gelegenheid hiertoe voor,
toen Britsche, Fransche en Duitsche ‘bankiers ‘begon-
nen te onderhandelen oyer een leening voor den aan-
leg ‘der Hukuang-Spoorweg in S’zetsçean. Door hard-

nekkj,g volhouden gelukte het den V. St. opgenomen
te worden in het Syndicaat, door President Taft
van ‘groote beteekenis geacht wegens de groote orders
voor spoorwegmateriaal, die de deelneming voor de
Amerikaansche industrie meebracht. Spoedig werden
ook Rusland en Japan in- het Consortium opgenomen.
Plaatsing van een nieuwe leening werd voorbereid,
doch President Wilson, die Taft inmiddels was op-
gevolgd, weigerde participatie der V. St., hoewel de
open-deur-politiek van groot gewicht voor den ‘handel
en de industrie der V. St. achtend. Dit geschiedde
in 1913.

Tijdens den oorlog veranderde de regeering der
V.St. evenwel van opinie en op haar initiatief werden
in 1918 de thans tot een einde gekomen onderhande-
lingen geopend. De enkele privileges van Japan uit-

gezonderd,.mag men zeggen, ‘dat de open-deur-politiek
thans een feit is in China, een feit van niet te onder-
schatten beteekenis. Inplaats van een destructieve
concurrentie te voeren hoopt men nu op vriendschap-
pelijke wijze samen te kunnen werken. De plannen
van -het Consortium sijn veelomvattend. Hoe groot
in totaal aan China te verstrekken leeningen ztîllen
worden staat nog niet vast. Een bedrag van
$ 250.000.000 wordt genoemd. Het ,,Hbld.” van 1 Mei
bevatte reeds een ‘mededeeling ‘dat 30 April (dus nog

voor het sluiten der overeenkomst) een zending goud
van $ 3
t
4 millioen als eerste termijn uit New York
naar China we’rd verscheept, en verwacht werd, dat
binnenkort de eerste $ 50.000.000 •voor spoorweg-aan-

leg en andere doeleinden gefourneerd zouden worden.
Uit een uitlating van den heer Lamont na zijn terug-
keer in ide Ver St., blijkt evenwel, dat ‘de eerste ver-
gadering van het Consortium in September in New

York gehouden zal worden. Tot dat tijdstip is volgens
hem geen activiteit van beteekenis op het gebied van
het verstrekken van leeningen aan China te ver-
wachten.’

Onder de voorwaarden van het Consortium moeten
‘de ‘bankgroepen, ‘die den diplomatieken steun, ‘hunner
gouvernementen -ontvangen, hun plannen tot het ver-
leenen van een voorschot aan de Chineesche regee-
ring eerst aan deze gouvernementen ter goedkeuring

voorleggen en indien deze wordt verkregen, wordt het

voorschot met officieele sanctie der regeerin’gen ver-
leend. – W.

ONTVANGEN:

Staaistelefoon_exploiatie,
door Ir. Oh. E. A. Mait-
land. Dissertatie Delft, Juni 1920.

Sluit de gelederen.,
door Mr. M. W. F. Treu’b, Haar-
lem, 1920.
De Economische Bra.nding,
door Mr. M. W.
Y.
Treub,
idem.

Der Bolschewismus;
Vorau’ssetzungen, Geschichte,
Theorie, zugleich eine Untersuchin’g seines Ver-

haltnisses zu,m M-arxismus von Dr. Wilhelm
Mautner, Stuttgart, W. KohLhammer, Verla’gs-
buchhandlung 1920. –

INGEZONDEN STUKKEN.

DIVIDEND- EN TANTIEMEBELASTING.

De auteur van het onderschrift bij
mijn
artikeltje
in No. 235 van uw periodiek heeft mijn bedoeling
niet geheel ‘begrepen.

Uit mijn schrij’ven blijkt ‘duidelijk, dat ik ‘de door
mij gegeven bêcijfer.ing ook niet juist acht, doch tege-
lijkertijd niet in strijd met de Wet.

De ,;bevoegde
zijde”
ziet bovendien over het hoofd,
dat men aan de hand van de artt. 3 en 27 D.T.B.
even goed een ‘becijfering kan maken als ‘de door mij
opgestelde, ‘daar het er maar op aan ‘komt hoe men
de woorden van artikel 27 ,,’het gedeelte van de op-brengst van het bedrijf, dat geacht kan worden in de
Kolonie te zijn verkregen” uitlegt.

Ik ontving evenwel ‘van andere zijde bericht, dat er.
een Mini’sterieele resolutie bestaat van October 1916,
waarin werd va’stgelegd .dat in gevallen als het door
mij gegevene -als Indische win-st ‘moet worden be-
schouwd het bedrag dat in Indië als daar gemaaicte
winst voor de Inkomstenbelasting wordt aan:ge geven.
Hier,meae is ‘dus uitgemaakt hoe in casu igohandeld
moet worden.

Het feit echter, dat een Ministerieele resolutie
noodi’g was om uit de moeilijkheid te komen wijst er
toch op, dat er een leemte in de wet was. Waarom de
inhoud -dier resolutie niet in de wet op de D.T.B. is
,,verwerkt”, is mij niet iduidelbk.
A. G. GEERLING.

OVERZICHT VAN TIJDSCHRIFTEN.

The quarterly Journal of Economics
Cambridge (Mass.), Mei 1920.
Jones,
Nitro:gen: its f:ixation, ‘its uses in peace
and war;
V. S. Claric,
Prices and currency -in Japan;
G. R. Davies,
Factors determining the interest rate;
J. Jastrow,
The German capital lervy tax;
E. Jones,
Is competition in ‘industry ruinous.

The Journal of Political Economy.
– Chicago, Mei 1920.

Secrist,
Research in collegiate shoois of busi-
ness;
M. T. Copeland,
Scope and content of a course
in marketing;
A. Comstocic,
Proposals for the taxation of wenit’h in Great Britain; E. B. Mittelman,
Chicago
labor in politics 1877—’96.

Revue ‘d’Economjc Politique. – Parijs;
Maart-April 1920.

J. Loriot,
Le rgime ‘monétaire du Maroc et
Ila
crise du Lassani;
G. Risler,
Notes -d’urhanisme. – Le
retour aux plans d’aménagement et d’ex-tension en
France (1908-1919);
Ch. Bodin, Esquisse d’une
conception et d’une or’donnance scientifiques de
l’écono,mie (suite);
J. Moret,
La question ‘du ciaange
vue de Suissë;
B. S. Chiepner,
Quelques réformes
financières (suite): La réfor-me belge

612

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

14 Juli 1920

JaJribÜ,c1ier für Nationalökonomie

ii ndStatistik. – Jena, Maart 1920.

A. Wirrnirtghaus,
Qemeinwirtsehaftliche Organisa-

Iion der deutsohen B.innenschiffahrt;
C. A. Verrijn

jS’tuart,
Die Valutafrage;
J. M’üller,
Die wi.rtsahaf.t-

lichen Bestimmungen des Friedens von Versailles.

Id. – Jena, April 1920.

L. Kraff t,
Die U. S. P. D. Ein Beirag zur neuesten

sozia]istischn Bewegu’ng in Deutschland;
J. Mülier,

Die wirtschaftliahe Gesetzgobiing des Deutschen
.Reiches (Die zeit vom 1 Oktober bis 31. Dezember

1.919 umfassend); 1V. Feld,
Statistische Graphik und

geographische Statistik;
E. H. Regensburger,
Die

Bevölkerungsbewegung in Fi’ankreioh wahrend des

Krieges.

Archi v Sozialwissenschaft unci Sozi-

a 1 p ol i t.i k. – Tübingeri, April 1920. –

Prof. A. Weber,

i
Prinzipielles zur Kultursoziologe;

Prof. H. Kelson, Vom
Wesen und Wert der Demo-
kratie; Prof. L. Mises,
:Die Wirtscihaftsreohoung irn

sozialistisdlien Gemeinwesen;
Prof. R. Michels,
Dog-

mengesehichtlishe Beitriige zin’ Vero1endungst.heori;

Ir. H. Moeller.
Zur Frage dei ,,Objekrtivitiit” des

wirtschaftlinheri Prinzips;
Dr. Ti. F[ischstein,
Der

engiiscio Wiihrun.g.sbericht.

Zeitsc’hrift flir Soziaiwissensehaft.
Leipzig, 18 Mei 1920.

L. Pohie.
0-eldentwertung und Valutafrage. Ii

(Sdhlu

J
sz);
J
.
Frese, In
nare Kolonisatiori und das

Reiohssiedl ungsgesetz vom 11-8491.9. II (Schi usz).

Journal ide la Soci,été de Stat.istique
d e P a r i s. – Parijs, Mei 1920.
Brnhse de Blahk’,
Statistique coucernant les trafics des réseaux africains. Leurs possibilités d’avenir; G.

i?ouileau
Chronique des .banques et des questions

m-onétaires;
A. Barriol,
Nécrologie: M. Maurice De-

wav rio.

Koloniale Rundschau – Berlijn, Fe-

bi’uari 1920.
Meirt.hof,
Was verdankt Afrika der deutschen
Arbeit?
Seitz,
.Die -staatsr-echtliche Stellung Südjwest-
afrikas nach dem Frieden;
M. Moisel,
Das Ende der

deutschen Kolonien Mittelafrikas;
Dr. A. W. Schrei-
ber,
Die deutsche Gesellachaft für. Eingeborenen-
schutz;
Dr. H. Feidmaqin,
Weiclie Schiiden sind der
deutschen iiaztlichen Mission in den Kolonien dureh
den Krieg entstanden?

.

The Geographical Journal. – Londen,
lv[ei .1920.
H. E. Merry del Val,
The Spanish zones in Mo-
rocco;
H. H. Thonias,
Geographical reconnaissance
by aero’plane photography, with special reference to
the work done on the Paiestine front;
W. M. Davis,
The islands and coral reefs of Fiji.

Id. – Londen, Juni 1920.
Merry del Val,
The Spanish zones in Morocco;
G. Hogarth,
War and discovery
in
Arabia;
E. W.
P.
Chinnery,
The opening of new territories in Papua;
IV,
F. Willis,
A survey for aerodromes in Africa.

D e 1 n d i s uh e Gi .d .s. – Amsterdam, Juni 1920.
A. A. van ifeekeren,
De G. G. en de inlandsche
volksbeweging;
A. E. Sitsen.,
Geneeskundig Hooger Onderwijs in Indië;
A. M. P. A. Scheltema,
De indische
landbouwstatistiek, hoe zij was en he zij worden
moet; G.
A. M. Meyer,
Een hestnursambtenaar, di
veel voor den inlander (leed.

De West-Indische Gids. – Amsterdam,
April 1920.
A. Beh’n.,
De geschiedenis van den koninklijken
slaaf (slot);
Dr. R. .Römer,
Sanitaire beschouwingen,
in veriband met immigratie van s’erkkrachton in Si-
riname (slot); S.
Kalf,
f,
Een Suiinaamsch gouver-

neur, in de 18de eeuw (slot);
Joh. F. 8nellemari,
Twij-

nen en spinnen.

Technik und Wirtschaft. – Berlijn, Fe-

bruari 1920.

A. Sprickerh,of,
Sozialisierung des Verkehrs;
J.

Mendel,
Die Umgestaltungen in der deutschen Berg-
und H.üttenindustrje (Schlusz); Die Terminologie

‘un Technikerproblem; 0.
Schmaltz,
Schillings

,,,Theorie der Lohn.methoden’; G.
v. Hanffsten.gel,

Der Tiefstand unseres Anzeigenwesens.

1 d. – Berlijn, Maart 1920.

K. Seber,
Indexziffern und Geidmess’zahlen;
Â.

Sprzckerhof,
Untergrundla.stenbahnen in Gröss-
Istëdten;
S. Hartig, Die ostprewsischen Elektrisie-
rungspine;
H. Weber,
Die deutsche Holzwirtschaft
wëdirend des Krieges;
W. Nienuz.nvi,,
Technische Büchereien.

MAANDCIJFERS.

EMISSIES IN JUNI 1920.

Provine. en Gemeentelijke leeningen
f

5.778.300,-
zijnde:
Bloemendaal
f
1.010.000,— 6
0
/0
obi.
t 100
0/,

De Bilt
f 205.000,— 6
0/
obi. t 100
I
/o.

Tilburg
f2.000.000,— 6
0
/0
obl.
t99
0
/0.
Oud-Beijerlaud
/ 100.000,— 6
0/
obl.
t 100
0
/0
Zaandam
f 2.030.000,— 6
0
/0
obl.
t
9
0
/o
Bussurn /
550.000,— 6
0/
obi. t
99
O/•

Bank- en Orediet’in8tellingen …… .,

2.538.500,-
zijnde:

De Merwede Bank
f
223.000,—
aand.
t 106
N.V. Disconto’Maatsch.
/ 2.000.000,-
aand.
t 115
O/o.

–

Hypotbeekbanken (Scheepsverband-

Maatschappijen) …………….750.000,

zijnde:

Maatschappij. voor Scheepscrediel

f
.750 000,— 61/,
0/
pandbr.
t 100
0
/o

Industrieele Ondernemingen ………31.769.235,-
zijnde:
N.V. E. W.
KlijbergPernot’s Stoom-
schoenfabriek ,,Hollandia”
1500.000,— 6 °fo
cum. pref. winstd. aand.
t 99 01
Nederl.-Iudische Portland Cement
lodustrie
f 2.000.000,— 6
0/
obl.
0, 100
0
/0.

N.V. Koninklijke Vereenigde Tapijt’
fabrieken
f 1.250.000,—
aand.
t
125
0

N.V.

Stoomspinnerj

,,Twenthe’
/ 350.000,—
aand.
0.
110
0/,

N.V.
Hof-Stoomkoffiebranderij en
Theehandel Hendrik van der Vijver
/ 425 000,—
aand. t
105
0/s,

N.V. Van den Bergh’s fabrieken
f6.000.000,— 6
0
/0
cum. pref.
– wiustd. aand. t
100
O
/o.

Van der Kuy & van der Ree’d
Machinefabriek en Scheepswerf

–

f 1.000.000,—
aand.
t 110
0/

f 1.000.000,— 6
0/
obi.
t 96 °io.
N.V. Machinefabriek ,,Reincveld”

f 498.500,
– aand. t
105
.
0
/
o
.

N. V.
Flakkeesche Stoombriketten-
fabriek
f400.000,—
aand.
t 100
0
/0.

N.V. Geoetrooieerde Betonspoorbouw
f 171 000,—
aand.
t
100 o/o.
/LV.
Machinefabriek en Scheepswerf
,,De Waal”
f
150.000,—
aand.
t 105
0/0.

‘

Transporteeren. :
f
40.836.035,-

14 Juli 1920

ECONOMISCH-STATITISCHE BERICHTEN

MM

Transport.
.
f
40.836.035,-

J. A. Carp’s Garenfabr.
f
700.000,-
aand.
9.
105
0
/0,
f700.000,- 6

/o

cum. pref. vinstd. aand.
9.
100
0
/0.

Nederlandsche N.V. Fran sch-Hollan d-
sche

Oliefabrieken

Calvé-Delft
f
2.000.400,-

cert.

van

aand.
9.
150
0/s,
f1.000.000,- cert. van
6

°Io

cum.

pref.

winstd.

aand.
9.

100

0
/o

N V Vereenigde Hollandsche Sigaren-
fabrieken

f

1.207.000,-

aand.
9.

108

0
/0.

Droogdok-Maatschappij

,,Soerabaja”
f
250.000,- aand.
9.
140
0
/0.

N.V. Vereenigde Koninklijke Papier-
fabrieken

der

firma vafi Gelder
Zonen

f 900.000,-, 6

0/

cum.
pref. aand. 9.100
0/,
f2.100.000,-
aarid.

9.
105

0
/
0
.

N.V.

Frank

Rijsdijk’s

Industrieele
Ondernemingen f700.000,- aand.
9.

125

O/o.

N.V.

Centrale

Suiker-Maatschappij
f
5.000.000,- aand.
9.
130

0/o.

Oultuurondernemingen, Handelsver-

eenigingen en Handeleveun …..

..
9.148.400,-
zijnde:

West-Java-Kina Cultuurmaatsehappij
f 99.900,- aand.
9.
160

0
/0.
N.V.

S.

L.

van

Nierop

&

Co’s
–
•

Handelmaatschappij f4.000.000,
–
aand.
9.
155

I
/o.

N.V.

Handelsvereeniging

v/h. Reiss
–
&
Co. f1.125.000,- aand.
9.
120
0
/0.

Rubber-Maatschappijen

……….,,
675.000,-
zijndé:

N.V. Preanger Rubber-Maatschappij
f
500.000,- aand.
9.
135

0/•

Petroleum-Ondernemingen ……..

..
112.909.000,-
zijnde:

Koninki. Nederlandsche lolaatscha ppij
tot

Exploitatie

van

Petroleum-
bronnen

in

Nederlandsch-Indië
f
106.909.000,- aand.

9.
100
O/o.

N.V. Dordtsche Petroleum-Industrie
Maatschappij f 2.000.000,

7
0/
pref. aai,d

9.100
0/0,
f 4.000.000,
–
aand

9.
100

0/.

Scheepvaart
–
Ondernemingen ……

..
8.250.000,-
zijnde:
N.V.

Stoomvaart-Maatsch
.

,,Triton”
f
800.000 aand. 9. 375
°
/o.
N.V. Nederlandsche Z.-Afrikaansche
Stoomvaart-Maatsch.

,,Hollau d-
Zuid-Afrika-Lijn”

/
5000.000,-
aand.
9.
105
0
/0

Diversen ……………………,
690.000
1
–
zijnde:

N.V. ,,Wageningen-Iloog”f 165.000,-
aand.
9.
100

O
/o.

N.V.

Algemeene ,Verzekerings-Unie
f
500.000,- aand. 9. 105
0/

Totaal ….

f
172.508.35,-

Totaal der emissies in Januari

. .
f
39.609.495,-
Februari
.

,,
26.597.500,-
Maart

….

,,
7.391.075,-
April

. .

,,
49.459.100,-
Mei

……,,
00.699.750,-
Juni
……,,
172.508.435,-

Algemeen Totaal
……f
356.265.355,-

Bovendien:

/
46.290.060,- 31m. Schatkistpromessen
9. /

991,03
11.320.000,-
61m.

.

.,,
,,

,,

984,01
2.381.000,- 41/
1
0/

Schatkistbiljetten
,, ,,
1014,-

terwijl voorts werden uitgegeven tot den koers van
110
0
/0
door de ,,Ohim” Deutsche Holziniport A.G. Mk. 23.000.000,-.

STATISTIEKEN EN OVERZICHTEN.

N.B.

beteekent: Cijfers nog niet ontvangen

GELDKOERSEN.

BANKDISCONTO’S.

N d

1Vrsch.inR.C.
Disc.Wissels.44
1Juli’15
Zweeds.R.ksbk7
l9Mrt.’20
Bk Bel.Binn.Eff.4
1Juli’15
Bk.v.Noorw.6-64
18Dec.’19
54
19Aug.’14 Zwits.
Nat. Bk. 5
21 Aug.’19
Bk. van Engeland 7
16Apr.’20
Belg. Nat. Bk
–
. 54
28Apr.’20
Duitsche Rijksbk. .5
23Dec. ’14
Bank v. Spauje5
12Nov.’19
Bk. van Frankrijk 6
8Apr.’20
Bank v. Italië. 6
20Mei ’20
Oostenr. Hong. Bk. 5
12Apr.’15
F. Res. Bk. N.Y. 6-74
Joni’20
Nat. Bk. v. Denem. 7
19Apr.’20
Javasche Bank 34
1 Aug.’09

OPEN MARKT.

Dat,
Amsterdam
Londen
Port
Berlijn
Part.
Parijs
Part.
N.
York
Coil;
T.ari.
Prolon-
disconto
gotie
disconto diaconlo
disc.
mon’z,

10
Juli

‘203’/

1)
51/
4

t)
6
1
/s
4’/o
—
9-
10′)
5-10 J. ’20
3’I
5/g•.
618
4-
1
18
–
6-10
28J.-3J.
1
20
3
1
4-
3
Ia
S’/-‘/o
6
5
/a
4’/,
6-15
21-26 J. ’20 3
3
/8
4’/,5
6’/a-
3
/
4-
1
/s
–
8-14
•
6-11
J.
’19 30/
4
_4
38/4t/
3’/o-
8
/to
4-i/o
–
5-15
8-13
J.
’18 2
1
/,
3
3
‘Ia
–
4
–
4
I/s
–
5
1
/t6
20-24Ju1i’14 3
1
/8_
1
/.
2
8l._,/,
2
t/1/

2
1
4-‘/,
2’/
1
1
/-2
‘1
t
) Noteering von 9 Juli 1920.

WISSELKOERSEN.

WISSELMARKT.

De meeste koersen waren deze week zeer stationna.ir. Lon-
den opende op 11.17, liep terug tot 11.14
9.
11.15 en sloot
weder omstreeks fl.17 . Dollao-s varen de geheele week
omstreeks 2.824. Ook voor Berlijn en Weenen waren de
fluctuaties slechts gering. Weenen was meestal omstreeks 1.95, een enkelen dag 1.07 4 en Berlijn belvoog zich tus-
schen 7.40 en 7.50. Alleen Parijs en Brussel maakten een
tiitzon
.
dering. Vooral Parijs was aanvankelijk sterk aange-
boden. Voor het eei
–
st sedert weken werd de rijzing onder-
broken. Op cle lagei-e koet-sen ontwikkelde zich echter -weder
nieuwe kooplust, zoovlat de slotkoco-sen weder niet onbelang-
i-ijk hooger varen. Zwitserland was iets flauwer. Spanje
bijna onveranderd. Van
,
Skandinawië waren Stockholm en
Kopenhagen zeer stationuair, daarentegen Christiania weder
aan sterke schommelingen onderhevig. Na de daling der
vorige weken sterk oploopend, -zoodat Dinsdag weder 48.40
verhandeld werd, volgde daarop Donderdag wedei- een val
van o-uino een gulden en bleef de koers verder flauw.

KOERSEN IN NEDERLAND.

D
ota
Londen
Parijs
Berlijn
Weenen
&ussd
New
York”)

5
Juli

1920..
11.17
24.75
•

7.50
1.974
25.85
2.821
4

6

1920..
11.154 24.674
•

7.50
1.974
25.85
2.831/
4

7

1920.
–
11.15
1
‘
24.20 7.50
1.974
25.574 2.83
8

1920:.
11.154
23.524
7.50
1.974 25.15
2.82/2
9

1920..
11.18
23.80
7.40
1.974
25.40
2.82
1
!,
10

1920..
– – –
–
–
–
Laagste d.w.t)
11.14
23.30
7.324
1.90
25.-
2.82
floogste
,,

,, ‘)
11.19
24.80
7.54
2.-
26.05
2.83
1
12
3 Juli

1920..
11.17 24.75
7.50
1.974
2
285
2.82+
2

26 Juni 1920..
11.124
23.25
7.60
2.-
0
24321
2.7940
o1untpariteit.
.
12.104
48.-
59.26
50.43
48.-
2.48’/
0)
Noteering te Amsterdam. 0*) Noteering te Rotterdam.
t) Particuliere opgose. 2) Noteenng van 2 Juli 1920.
8) Noteering van 25 Juni 1920.

D al, Siock.
holm’)
Kopen.
bogen’)
Chris.
tionta°)
Zwitser.
Spanje
11

Baloolo
t
tdegroJisclt

5Juli

1920
62.60
46.60
48.25
51.-
46.-
102
1
/
6

1920
62.60
46.90 48.40
50.70.
45.50
102′!,
7

1920
62.50
46.70 48.20 50.80
45.50
102
1
/,
8

,, .

1920
62.40 46.65
47.30
50.724
45.80
102′!2
9

,,

1920
62.40
46.60
47.-
50.80
45.50
102
1
1
10

,,.

1920
–
–
–
–
46.-
102′!,
L’ste d. w.t)
62.20
46.40
46.70
50.65
45.25
102
1
/
H’pte

,

,,

)
6270
47.-
48.75
–
51.10 46.25
103°/9.’I,
3 Juli 1920
62.60
46.60 48.25
51.-
46.50
102
1
/,
26 Juni 1920
61.50 46.80
48.45
50.90
46.50
102′!,
1untpariteit
60.67 66.67 66.67
48.-
48.-
100
)N
ot
eer
i
ng
te Amsterdam.
t
) Particuliere opgave.

Passiva.
Kapitaal

………………………
f

20.000.000,-
Reservefonds

………………….
,,

5.000.000,-
Bankbiljetten in omloop ……
. …..
.,
1026.553.685,-
Bankassiguatiën in omloop ……….
..2.877.466,39k!,
Rek.-Cour.
),
Het Rijk
f

2.887.811.181/1
saldo’s:

J
anderen
,,
145.708.351,79
148.596.182,972/
8

Diverse rekeningen
………………..
,

8.075.305,83’/3

(1.209.102.620,201/,.
Voornaamste posten in duizenden guldens. De samengetrokken
cijfers der laatste weken zijn ‘telegraphisch ontvangen.

1 Andere
Data

Goud

Zilver

Bank-

opcischb.
biljetten ) schulden

614

ECONÔMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

14 Juli 1920

KOERSEN TE NEW YORK.

ata
Cal,leLond.
I
(in I per)
ZichiParijs
I
(In ets, per ,f) (In ci. p. 4Rm.)
Zicht Berlijn lZichlArristerd.
(In
cl,.
P.
gid.)

10 Juli .. 1920
3.95.12
8.46
nom.
Laagste d. week
3.94.62
8.32
nom.
Hoogste,,

,,
3.95.50
8.58
nom.
2 Juli .. 1920
3.95.87
8.34
nom.
26Juni .. 1920
3.97.37
8.24
nom.
Muntpariteit.
.
4.86.67
5.18’I
95/

KOERSEN VAN DE VOLGENDE PLAATSEN OP LONDEN

P/aat.enen
Landen
Notecrings-
eenheden
26Juni
1920
3Juli
1920
5-10 Juli
Laagste

Hoogslc
1
10Juli
1920

A1exandri..
Piast. p.
£
97I16
97/I6
97/l6
97/,e 97/ie
B. Aires)..
d. p.
£
56
1
/4
5681
4

56
57’/2
56
8
/16
Calcutta
. . . .
£
p. rup.
1110
8
/8
11918
119/8
11111/4

1110
1
/2
Hongkong ..
id. P.
$
3/7
3/7
1
/2
317’/4
318
3/71/9
Lissabon ….
d. per Mii.
118/
4

11
10
12
ll’/
Madrid

….
Peset.p.0
23.80 24.25
24.20 24.90 24.40
Montevideo’
d. per
$
57
561/3
557/
t

568/
4

56’/8
Montreal….
$
per
£
4.52/4
4.51
4.48 4.52 4.49
1
/1

5
R.d.Janeiro.
d. per Mii.
14
17
/22
14
11
/je
14/1e
14
1
/e2
14
1
188
Lires p..
£
64.25
64.50 63.00 66.50
65.50
Shanghai

. .
£
p. tael
4/118/4

5/14
2)

s/o
5/2
1
!,
5108/
4

Rome

…….

Singapore
. .
id. p.
$
2/3
7
/s
214
1
/ie
2136/4

2/4’/8
2/4
•Valparaiso..
d. p. peso
12/ie
138/82

12”182
12
81
/62
12
1
/82
Yokohama
..
£
per yen
2/6/8
2
17
1
/je
2/7
217
1
/,
1
2/7118
‘ Koersen der
voorafgaande
dagen.
1)
Telegraboch
tranefert.
6)
Noteering van 30 Juni 1920.

NOTEERING VAN ZILVER.
Noteering te Londen
te New York

10
Juli
1920 ……..
52/a
3

,,
1920 ……..
51
1
/8
89
,
10)
26 Juni
1920 ……..
50
8
/8
90
19

,,
1920 ……..
50e/s
911/2

12 Juli
1919 ……..
538/
4

106
1
/
8

13 Juli
1918 ……..
4$l8/
8
99
1
/8
20 Juli
1914 ……..
2418/16
41/

1)
Noteering van
2 Juli 1920.

NEDERLANDSCHE BANK.

Verkorte Balans op 12 Juli 1920
Activa,
Binnenl. Wis- ( H.-bk.
f
27.199.108,38 ‘/s”
gele, Prom., B.-bk. ,, 1.881.178,73
enz. In
disc.( Ag.sch. ,, 77.869.702,73!3
f
106.949.989,85
Papier o. h. Buiteul. in disconto………
–

Idem eigen portef..
f
41.984.725′,-
Af :Verkocht maar voor
debk.nognietafgel. ”

–

41.984.725,-

NED. BANK 12 Juli 1920
(vervolg).

Beschikbaar metaalsaldo …………..
f
414.329.270.35
Op de
ba8i8
van
1
/5
metaaldekking …..,
178.723.807,48
Minder bedrag aan bankbiljetten in omloop
dan waartoe de Bank gerechtigd is .. ,,2.07 1.646 350,-
Verschillen met den vorigen weekstaat:
Meer
Minder
Disconto’s
2.263.680,331/
2

Buitenlandsche wissels……
.
1.205.877,-
Beleeningen

…………..
12.941.903,59
Goud

………………..
6.674,48
Zilver ………………….
275.308,12
1
/,
Bankbiljetten

…………
.
14.197.000,-
Part. Rek.’Crt. saldo’s …..
37.102.384.58
1
/

Voornaamste posten
in duizenden guldens.

Data
Goud
Zilver
en
–
B

k

al jetten
Andere
opclschbare
schulden

12 Juli

1920

….
636.311 14.416 1.026.554
151.474′
5

‘

1920

….
636.305
14.141
1.040.751 127.594
28 Juni’

1920

….
636.304
13.894
1.004.808 145 646
21

1920

.
…
636.027
13.493
995.152
160.079
14

,,

1920

..
..
636.023
13.245
1.008.042 153.053

13 Juli

1919

….
652.622
6.982
1.015.918
66.429
14

Juli

1918

….
717.388
7.741
920.180
65.569

25
Juli

1914

. .

‘
162.114 8.228
310.437 6.198

Data
Totaal
bedrog
disconto’,

Hiervan
Schatkist-
erome,sen
rechtstreek,

2dec-
ningen

Beachik-
baar
Metaal-
saldo

“bL”
kinga-
percsn-
lage
_________________

12Juli 1920
106.950
13.000
351.09&
414.329
55
5

,,

1920
109.214 13.000 338 151
415.984
56
28 Juni 1920
177.252 21.000 296.978
419.315
57
21

1920
124.932 24.000
296.295
417.959
56
14

1920
129.269
30.000
298.105
416.533
56

13 Juli 1919
117136
59.000
210.762
442.197
61
14 Juli 1918
84.101
11.000
115627
527.036
74

25 Juli 1914
67.947
14.300
61.886
43.521
1
)
75
1) Op de bssis van
1
/5 metaaldekking.

Uit de bekendmaking van den Minister van Finan-
ciën blijkt, dat uitstonden op:

5 Juli
1920

1

12
Juli
1920

Aan schatkistpromessen..
f
308.350.000,-
f
293.350.000,-
waarvan rechtstreeks bij

de Ned. Bank geplaatst ,, 13.000.000,-

13.000.000,-
Aan schatkistbiljetten ..

2.394.000,- ,

2394.000,-
Aan zilverbons ……..
.

49.864.914,25 ,, 51.626.423,25

JAVASCHE BANK.
eieeningen
(133.059.457,31
mcl.
vrsch.J.
H.-U.
B.-bk.
31.138.625,558/
s

in rek.-crt.
Ag.sch.
186 895.101,87
oponderp.
f351.093.184,73
‘/

Op
Effecten
……
f338.215.284,73’/,
an
19 577 0(281 –
”

“. ….’…,
351.093.184,731/2
Voorschotten a. h. Rijk
……………..
,
–
Munt en Muntmateriaal
Munt, Goud ……
f
56.426.870,–
Muntmat., Goud
..

,,579.884.511,90

f636.311.381,90
Munt, Zilver, enz..

,,
14.416.153,34
Muntmat., Zilver

Effecten
650.727.535,24

Bel.v.h.Res.fonds..
‘f

3.676.153,62
1
/2
id. van ‘/sv.h.kapit.
,,

3.893.069,3711
7.569.223,-
Geb. en Meub. der Bank
…………….,,
3.591.000,-
Diverse

rekeningen
……………….

..
47.183.962,38

fl.209.102.620,20’/2

26Juni

1920 ……
3Juli

1920
………

19

,,

1920 ……

15

Mei

1920 ……

*4*

*0*

187.293

*4*
*0*

‘8*4

4.999
512.000 490.500
‘

483.000

322.150
119.068

……..

184.406
5.128
318.749
110.413
1

1920 ……

…

182.476
‘
4.927 316.257
104.827
24 April 1920 ……
183.105
4.785
.
317.078
‘
103.439

8

,,

1920
…….

28 Juni

1919 ……
132.360
6.553
240.173
97.961
102.110
13.929
189.275
67.268
29

Juiej

1918
…….

25

Juli

1914
…….
22.057 31.907 110.172
12.634 Wissels.
Div
Bèachiz-
‘

Dek-

ioia
Di,. buiten
‘
Belee-
ree-
•
baar
kings-
.
conto a
N.-Ind.
ningen
ningen

J
metaal-
percen-
betaalbaar
saldo
togo

3Juli1920

281.500

•.’

f07.500

‘8’8

26Juni1920

267.000

°’

107.000

‘8

19 ,, 1920 .

259.500

0’8’8

108.500

15 Mei 1920 19,273 25.606 156.340 34.640 104.246

43
8

1920 19.347 24.491 149.167 37.441 103.907

44
1 ,, 1920 17.448 24.999 150.569 ‘33.706 103.381

45
24Apr.1920 15.394 21.350 139.958 35.394 103.995

45

28Juni1919 8.711 15.356 75.536 16.067

71.478 . 41
29Juni1918 7.887 23.567 72.062 24.018 64.898

45

25Juli 1914 7.2591 6.395 47.934 , 2.228

4.8421

44

1) Sluitpoet der
acti’va.

2) Op
de
basis van
I/
metaaidekking.

14 Juli 1920

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

615

DE SURINAAMSCHE BANK.

Voornaamste posten in duizenden guldens.

Andere

D

k

Data

Metaal Circulatte opcischb. Dis contds

ja.
T
e-
_________________

schulden
I

I
ningenl)

15 Mei 1920 .. 1.067

1.761

1.030

1.736

118
8 ,,

1920 .. 1.064

1.764

1.075

1.745

199
1 ,,

1920 .. 1.062

1.759

932

1.747

225
24 April 1920 .. 1.061

1.708

944

1.740

655

17 Mei 1919 ..

991

1.370

773

1.361

100
18 Mei 1918 ..

689

1.365

722

1.100

707

25 Juli 1914 ..

645

1.100
i

560

735

396
1)
Sluitpost der activa.

1)
Hiervan zilverbone
165
de. gid.

BUITENLANDSCHE BANKSTATEN.

BANK VAN ENGELAND.

Voornaamste posten, onder bijvoeging der Currency Notes,
in duizenden pond sterling.
Data

Metaal

Circulalie

Currency Notes.

Bedrag
1
Goudd.
1
Go,,. Sec.

7 Juli 1920 120.738 122.744 360.122 28.500 331.847
30 Juni 120 117.882 120.058 357.356 28.500 331.660
23 ,,

1920 117.815 .115.240 354.012 28.500

331.113
16 ,,

1920 117.690 114.166 354.096 28.500

331.426
9 Juli 1919

88.670

79.595 342.983 28.500 327.328 10 Juli 1918

65.968

55.092
1
258.912 28.500 236.303
22 Juli 1914

40.164

29.317

–

–

Data

1

Gok,.

1 Other 1 Public 1 Other 1 Re.

DeS.
Sec.

Sec.

Depos.
1
Depos.

1 .ktngs-
__________________________

1
perc.
1)

7Juli ’20
52.425
83.895 17.886
117.035
16.444 12.25
30Juni’20
90.078
103.188 15.748 175.967
16.274
8.50
23

,,

’20
53.003
80.140
17.869 118.474
21.025 15,40
16

’20
70.802 78.813 21.259
132.554
2.975
14,30
9 Juli ’19
136.946
83.336
24.795
205.216
27.516
12,-
10Juli ’18
57.379
109.922 38.343
140.419 29.326
16,40
22 Juli ’14
11.005
33.633
13.735
42.185
29.297
52’/
1)
Verhouding
tusichen
Reserve
en Depoa1ts.

DUITSCHE RIJKSBANK.

Voornaamste posten, onder bijvoeging der Darlehens- kassenscheine, in duizenden Mark.

1
Daarvan

Kassen.
1

Circu-

Dek.
Dato

Metaal
1
Goud

1

scheine

1

latie

J
kinga-

30 Juni ’20 1.094.984 1.091.717 17.251.609 53.975.118

34
23

’20 1.095.174 1.091.714 16.492.649 51.656.516

34
15 ,,

’20 1.094.896 1.091.737 16.188.525 50.808.598

34
7

’20 1.093.851 1.077.676 16.114.656 50.648.561

34

30 Juni ’19 1.136.346 1.116.403 9.058.465 29.968.388

34

30 Juni ’18 2.466.989 2.346.204 1.785.608 12.510.354

34
23 Juli ’14 1.891.398 1.356.857

65.4791 1.890.895

93
1)
Dekking
der circulatie door metaal en
Kaseen,chejne.

Darlehenskassenschetne
Data
Wissels
Rek. Cri.
Totaal
in kas bij de
uttge geven
Reichsbank

30 Juni 1920
50.954.107 23.528.955 30.947.100 17.193.700
23

1920
37.155.990 11.579.770 29.856.600 15.843.100
15

,,

1920
40.638.681
15.312.599 29.606.200 16.147.200
7

1920
39.199.833
10.200.870 29.755.300
16.014.300
30 Juni 1919
33.292.875
13.729.631
21.185.000 9.037.600
30 Juni 1918
16.670.927
9.181.286 9.473.700
1.771.300
23 Juli

1914
750.892
943.964
–
–

OOSTENRIJKSCH-HONGAARSCHE BANK

Voornaamste posten in duizenden Kronen.
1
Metaal en
1
Data

1
buitenl.

Disc, en

Eijz. schuld
1
1 Oostenrijk

Bank.

1 Rek. C,t.
—
u
—–
– 1
biljetten
1

saldi

7Feb.’20 ‘)290.428 19.251.400 32.954.000 56.994.022 6.057.646
31Jan.’20 291.083 19.162.543 32.954.000 56.772.802 6.220.536
31Dec.’19 287.640 19.196.063 32.954.000 54.481.264 7.906.378
23 ,, ’19 297.363 17.856.786 32.954.000 53.109.418 7.641.778 23Juli’14 1.589.267

954.356

–

2.159.759 291.270
1)
waarvan
222.662
goud,
10.818
buitenlandoche
goudwiosels en
56.948
munt en muntmateriaal Zilver.

BANK VAN FRANKRIJK.

Voornaamste posten in duizenden francs
Waarvan

Te goed

Butt.gew; Dato

Goud

in het

Zilver

in het

voorsch.
Buitenland

Buitenland a/d. Staat

8Juli’20 6.588.511 1.978.278 247.447

687.846 26.000.000

1 ,, ’20 5.588.146 1.978.278 241.909

656.736 26.000.000
24 Juni’20 5.587.869 1.978.278 240.859 652.465 26.000.000

17 ,, ’20 5.587.549 1.978.278 240.576

662.209 26.000.000

10 Juli’19 5.556.052 1.978.278 301.999 858.358 23.600.000
11 Juli ’18 5.425.636 2.062.108 266.842 1.472.929 18.900.000

23Juli ‘141 4.104.390

–

1 639.620

–

1

–

J+’ts,d,
Uitge-
stelde
iVtssels
Belee.
riing
Bankbil.
jetk,,
Rek. Crt.
Pont.
culieren

1

Rek.
1

Crt.
1

Staat

O
r
t

1.822.834

515.263 1.957.605 38.012.119 3.408.105

52.285 2.024.004

519.693 1.874.628 37.762.706 3.706.255

44.813
1.768.000

522.887 1.847.271 37.543.905 3.578.016

75.047
Cr

1.726.902

527.196 1.838.084 37.842.513 3.456.897

150.205

874.938

786.440 1.262.387 35.007.823 3.185.997

73.680
1.134.165 1.073.715

920.926 29.090.401 3.969.976

39.628

1.541.080

–

769.400

5.911.9101

942.5701400.590

BANQUE NATIONALE DE BELGIQUE.

Voornaamste posten in duizenden francs.

Metaal
1
Beleen,
Data
mcl.
buttenl.
van
buttenl.

Bijeen.
van
prom. d.

Binn.
wissels
en
I

I

Ctrcu-
latie
Rek.
Cnt.
saldi
1

oorder.

1 provtnc.
heleen.
partic.

24Juni’20 356.687 84.653 480.000 748.696 5.166.370 1.623.471
17 ,, ’20 356.587 84.653 480.000 727.709 5.143.138 1.671.000 10 ,, ’20 357.285 84.653 480.000 745.916 5.150.094 1.479.538 3 ,, ’20 358.349 84.653 480.000 775.143 5.105.552 1.456.941

VEREENIGDE STATEN VAN NOORD-AMERIKA.

FEDERAL RESERVE BANKS.

Voornaamste posten in duizenden dollars.

Data
Goudvoorraad
Zilver
etc.
Notes in
circu.
Totaal
Dekking
in hei
bedrag
F. R. Notes
buitenl.
latie

18 Juni ’20
1.962.321 1.287.079
111.531
138.579
3.104.810
11

,,

’20
1.965.058
1.353.429
111.531
137.533
3.112.205
4

,,

’20 1.960.853
1.253.576
111.531
138.087 3.127.291
28 Mei

’20
1.953.103
1.249.988
111.530 139.393 3.107.021

20 Juni ’19
2.165.725
1.251.811
–
68.737
2.488.253
21 Juni ‘181
1.924.373 987.569
17.008
56.738 1.677.951

Data
Wissels
Totaal
Depostio’s
1

Gestort

J

Kapttaal
I

l5k.
kings.
perc.’)

Goud-
dekking
ciicul. ‘)

18 Juni ’20 2.694.728

2.567.580

94.462

44,5

49,4
11

,,

’20 2.926.846

2.553.036

94.284

43,0

47,5
4

,,

.
’20 2.974.946

2.596.791

94.108

42,5

46,9
28 Mei

’20 2.938.031

2.541.630

94.000

42,7

47,1

20 Juni ’19 2.112.176

2.619.488

82.756

50,3

64,9
21 Juni ‘181 1.163:742

2.029.557

1

75.770

58,9

–
t)
Verhouding tuoechen:
den totalen goudvoorraad, Zilver etc., en d
opeiechbere schulden:

F

R.

Notee
en
netto depoaito’e.

0) Na
aftrek
van
35

pCt. der totale

dekkingomiddelen

als
dekking
voor
de
netto
depoaiio’.

PARTICULIERE BANKEN AANGESLOTEN BIJ HET

FED. RES. STELSEL.
Voornaamste posten in duizenden dollars.
Data
Aantal
I

Totaal
uitgezette
enete
de

1
1

taal
1

To
1
Waaraan
time
i
banken
gelden en beleggingen
F. R. bank,
depos1taa
1
deposit,

11 Juni’20

812 17.047.868 1.428.040 14.316.597 2.670.523
4 ,, ’20

813 17.081.737 1.419.343 14.255.580 2.667.977
28 Mei ’20 814 17.053.589 1.415.397 14.280.397 2.645.705
21 ,, ’20

813 17.003.020 1.406.333 14.229.090 2.643.261

13 Juni’19

770 14.927.429 1.257.213 13.247.063 1.729.562
14 Juni’181 689 12.506.2161 1.226.348 11.438.657 1.323.423

Aan het eind van ieder kwartaal wordt een overzicht gegeven
van enkele niet wekelijks opgenomen bankstaten.

616

0

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

.14 Juli 1920

EFFECTENBEURZEN.

Amsterdam, .12 Juli 1020.

• De internationale beurzen zijn in de achter ons liggende
dagen geheel beheeischt door cle conferentie te Spa. Of,
beter gezegd, dc effectenbeurzen hebben den invloed sterk
t
ondeiwonden in zooverre, dat over hét geheel een afwach-
1
tende houding is aangenomen.
Beheerscht
werden echter
de ,’alnta-markteh, diè .groote differenties hebben aange-
toond, naarmate de berichten uit Spa al of niet gunstig
voor een bepaald land hebben geluid. In den aanvang, toen
de debatten over de ont.wapeuingskwest.ie
nog in vollen
gang waren en het er naar uitzag, dat hieromtrent geen
overeenstemming zou worden bereikt, daalden vrijwel de
koersen van alle cleviezen, om zich onmiddellijk te herstel-
len, zoodra een kentering in deze debatten intrad. Tevoren
hadden voornamelijk de Franschè en Belgische valuta’s
kunnen monteeren, omdat algemeen werd aangenomen, dat
het vraagstuk der schadeloosstelling ten gunste dezer beide
landen zou worden geregeld. Naarmate echter de conferentie
vorderde en het bleek, dat ten slotte vel tot een compromis
zou worden gekomen (met uitzondering dan van de kwestie
der ontwapening) nivelleerde zich de tendens voor de on-
derscheiden. cleviezen . en kon over het algemen een vaste
stemming voor alle koersen worden opgemerkt.
De elfectenmarkten waren gedurende dien tijd vrijwel
Lan zich zelve overgelaten. De vacantie-stemmiug heeft
hiertoe ontegenzeggelijk ook bijgedragen, doch meer nog
was het het gevoel van algemeene onzekerheid, dat de aan-
leiding was tot het bijna geheel stil leggen van alle zaken.
liet spreekt vanzelf, .dat te 13 cr1 ij n deze tendens het
sterkst viel
pp
te merken. Toch was er geen sprake ‘an
een gedecideerd ongeanimeerdlestemiing, zelfs niet toen
dè conferentie uiteen dreigde te g•ai, als gevolg van de
vervikkelingen, die ten opzichte der verlangde ontwapening
wareh ontstaan, doch een eenigszins ruime handel viel toch
niot op te merken. De oorzaak van de betrekkelijk rustige
houding
m
oet gevonden worden in het optimisme, dat steeds
bleef bestaan, mede doordat bleek, dat iie internationale be-
trekkingen toch, ondanks alles, voortdurend vaster werden
aangeknoopt. Zeer onlangs is dit weder naar voren geko-
mendoor het besluit der New Yorksche Curb-Association
om Duitsche gemeente-obligaties
op
de curb-beurs te ver-
handelen, terwijl ook de overeenkomst tnssehen de H.A.P.
A.G. en Norddentsche Lloyd eener- en twee Amerikaansche
reedlerijen anderzijds cle hoop heeft doen herleven, dat ook
de Duitsclie scheepvaart niet volkomen ten doode zal zijn
gedoemd.
Te Pa r ij s is de stemnzing eerder aan den flauwen kant gebleven, vooral nadat gebleken is, dat de aanspraken der
I1egeering o, de van Duitsohland te ontvangen sohadever-
goecling niet zonder meer door cle gezamenlijke Geallieerden
toegestaan zullen worden. Dit heeft een te sterker indruk
op de beurs gemaakt, omdat do staatsschuldeu nog steeds
eelt stijgende lijn aantoonen. Voor eenigen tijd is er sprake van geweest., dat de onderlinge schulden der Geallieerden
gedelgcl zonclen worden, waarbij dan alleen Amerika aan
dc verliezende hand zou zijn gekomen. Nadat echter de
‘ereenigde Staten afwijzend op het desbetreffende verzoek
hadden beschikt, nam men in ieder der betrokken landen
stelling om althans zooveel mogelijk cle behoeften in eigen
land te dekken. In Frankrijk is toen de hoop steeds geves-
tigd.geweest op de Dnoitsche oorlogsleen.ing; thans zal men ei uoodgeclwongeti wel toe moeten overgaan zeer aware be
lasbingen in te voeren. En bij de mentaliteit dei Fransch
bevolking is het duidelijk, dat een dergelijk vooruitzicht
uiterst drukkend op .cle tendens ter beurze moet inwerken.
In de atgeloopen week is dit clan ook in sterke mate het
geval geweest.
Van L o itd o ii is slechts sporaitiseli een ig nieuws tot ons
gekomem Conclndeerende uit de summiere berichten, kaii
men constateereu, dat cle tendens daar een afwachtende
stemming heef t weergegeven.
Te N e w Y o r k zijn de kleinere spoorwegshares eenigs-
zins op dcii voorgrond getreden op het motief, in het vorig
overzicht der cl feoteubeurzen van dit orgaan reeds genoemd.
Toch was over het ci,lgemeen een betere stemming te regis
treeren, ook voor Marinewaarden, in verband met cle ener-
gieke pogingen, (lie cle Amerikaansche Regeering that aan-
veiidt, om een krachtige eigen handelsvloot te verkrijgen.
Ook heeft cle geidmarkt eenigsziils medegewerkt om de ope-
raties ter beueze gemakkelijker te maken. Er is een zekere
ontspanning ingetreden, welke nog wel geen al te groote
proporties heeft aé.ngenomen, doch die er toch toe medege.
werkt heeft, om de stemming iets minder nerveus te
maken.
T e o nz en t is de stemming voor
staztsfondsen zeer

mat gebleven. De inheemsohe soorten konden nauwelijks eenige belangstelling trekken en kwamen dientengevolge
alle op een eenigszins lager peil.. Da1aienJte?1i waren van
de buitenlandsohe soorten Russen eenigszins in trek, in
verband met de zich steeds nitbreidende groep van landen,
clie met de Soyjet-Repabliek handelsrelaties anuknoopen en
met de herhaalde verklaringen, dat de laatste in principe
wel geueigd zou zijn de buitenlandsche schulden te erkennen,
mits h iertegenovei voldoende concessies gesteld zouden
worden.

6 Juli
9 Juli
12 Juli
Riizingol

5

0
/0
Ned. W. Sch..
……
86I,
888/0

86
8
18
–
1/2

434
0/

,,

,,

,,

1916
85I,,
84
1
/1
85
–
4

0/

,,

,,

,,

1916
75
1
/
75’/,o
75
‘lo
+
/I6
334
0
/0

,,

,,

,,

.
61
1
/
61
60
–
1
1
/1
3

0
/0

,,

,,

,,

. . .
53 52
3
/,
528/16
–

234
0/
Cert. N. W. S…..
44″/,
–
4411I,
5

°
/oOost-Indië 1915

…
–
91
91’1
91
1
/
+
1/8
4

0/
Hongarije Goud
88/
4

88/
4

8
6
14
4

0
/0
Oostenr. Kronenrente
6
3
/
6
1
h
6′!,,
–
”/16
5

°/,Rusland 1906 ……
14′!,,
14
14
–
1
/16
41
,
4
0/
Iwangorod Dombr..
126/
4

12
1
/
121!4
6/,

4

0/
Rusland Cons.

1880
13
1
!16
12
8
!
13’/4
+ 1/,

4

0/0Rusl.
bij Hope
& 0.
l4’I,o
14°!,,
15′!,
–

8/ie
4

0/

Servië

1895

……
17
17′!,
17
1
18
+ ‘t,
434
0
1
0
China Goud 1898

. .
535/
530/
4

538/
4

4

°/
o
Japan

1899
……..
49
1
/o
49′!,
491/1

4

°/oArgentinië Buitenl…
50’/t
50
1
!,
50’/
5

0/

Braailië 1895

……
52’/
52
1
/
521/,
–
‘/8
5

0/

,,

1913

……
53V2
5311
–

Van de locale afdeelingen heeft vooral de
i-,cbbe,
–
merkt
sterk de aandacht getrokken. l)e prijs van het ruwe product
te Londen toont een voortdurende verbetering aan; hand
aan hand hiermede gaat een .hei-nieivde kooplust voor de
aan onze beurs genoteerde waarden. De meeste soorten ver-
laten dan ook de berichtsperiode op een aanmerkelijk ver-
Iioogd peil. 0
Het is overigens toch teekenend te zien, hoe onze beurs
een afwijkende. houding van de groote internationale centra
heeft aangenomen. Over het algemeen was men hier te
lande optimistisch gestemd te,, opzichte rvan de naaste toe-
komst. Zoo konden de berichten omtrent moeilijkheden
tussehen cle suikerproclucenten en den Bond van Europee-
sche geëmployeerden slechts voorbijgaand eenigen indruk
op de
suikcrinarkt maken. Gedurende enkele dagen was de
tendens eenigermate gedrukt, doch al spoedig werd deze
overwonnen en verkreeg een rustige beschouwing der feiten
cle overhand. Langzamerhand kwamen dan ook meer koo-
pers in de markt en hoewel niet kan worden gezegd, dat
zich cci, zeer levendige stemming ontwikkelde en dat cle
omzetten groote verhoudingen hebben aangenomen, kan
toch aan liet einde der bericl,tsweek een tendens van groot
vertrouwen worden geregistreerd.
6 Juli
9Juli
12
Juli

Amsterdamsche Bank

– . . .

180/
180
8
/4
180
1
/6
–
’18
Ned.Handel-Mij. cert.v.aand. 234
8
!,
238
1
!2
.238
3
/
+ 4
Rotterd. Bankvereeniging..

135
136
137
+
2
Amst. Superfosfaatfabriek.
.
137
1
/
136’/
136’/,
–
1’/4
Van Berkel’s Patent ……131
1311/2
131′!3
+ ‘/ Insulinde Oliefabriek

. . . –

206
202′!2
201’12
–
4′,’,
Jurgens’ Ver. Fabr. pr.aand.
101
101
lol
Ned. Scheepsbouw-Mij

… .

127 127
128
1
/2
+
1
1
/2
Philips’
Gloeilampenfabriek 81911
830
830
+
10
1
!2
R.
S.
Stokvis
&
Zonen
….
585
598
58
+
13
Vereenigde Bliklabrieken.
.

14I/4
1408/
4

1398/4
–
5
Compania MercantilArgent. 293
302 302
±
9
Cultuur-Mij. d. Vorstenland. 386
1
/4
403
-397I4
+ 11
Handelsver. Amsterdam

. .
808
1
!2
840
840′!,
+
32
HolI.
TransatL Handeisver.
1001/
4

99l1
991/
2

–
8/
4

Linde Teves
&
Stokvis
….

195
203
200
1
1,
+
5
1
!,
VanNierop&Co’sllandel-Mij. 189
8
/
188
187
1
12
–
2′!4
Tels
&.
Co’s
Handel-Mij
. . ..

151
•
153
154
+
3

Cecons. Holi. Petroleum-Mij. 280
1
!4
296 293
+
12/4
Kon. Petroleum-Mij .
……

675 872
674
– 1 Orion Petroleum-Mij …….

85′!,
87
1
!4
88
+’i
Steaua Romana Petr.-Mij..
.
159
3
/
159
3
/
1598/
4

Amsterdam-Rubber-Mij…..242
253
235
–
7*

Nederl.-Rubber-Mij.

…….129
.
130
1
!,
130
1
/2
+ 1
1
/
Oost-Java-Rabber-Mij.

…. 400
411
410
+ 10
Deli-Maatscliappij

……..530′!,
534
535
+
4’i
Medan-Tabak-Maatschappij.

323
1
!,
328
1
1
328
1
/4
+
48/4

Senembah-Maatschappij
-.
.
–
556
1
1,
556’/
563′!2
+
7

* ex.
20
0/o

14 Juli 1920

ECONOMISCH-STATITISCHE BERICHTEN

617

Zelfs de
schecpvaar/ma.rkt
heeft hiervan kunnen prof i-
teeren. Na de apathische houding van enkele weken geleden,
heeft de be1angstelliug aich nu toch eeni.gszins op onze
reedorij-waarden gericht, voornamelijk als gevolg van het
voorstel, ingediend door ee,i groep aandeelhouders ter jaar-
‘ergtcderiisg vati de Jatvn-China-Japan Lijn, om het dividend
alsnog met 10 pOt. boven het door de directie voorgestelde,
te vei-hoogen. i-[et is de vraag of aan dit verzoek gevolg zal worden gegeven, doch niiddelerwijl is de aandacht opnieuw op de groote inkomsten rvan de scheepvnrt-maat.schappijen en 01) de innerlijke mdrits van cle betreffende waarden ge-
vallen.

6Juli

9Juli

dalingof
.
Holland-Amerika-Lijn •… 389

391

+
108/4

,, gern.eig. 380

3948/4 390

+ 10
Holland-Gulf-Stoomv.-Mij. . 205

230

235

+ 30
Hol!. Alg. At!. Stoomv.-Mij. 15111
4
151’/4
151/4 Hollandsche Stoomboot-Mij. 187

18381
4
183814 – 31/
4

Java-China-Japan-Lijn …. 300

305

304

.+
4
Kon. Hollandsche Lloyd . . 16

167.

167
8
/4
+ 35/4
Kon. Ned. Stoornb.-Mij. .. 207

213/1 210

+ 3
Kon. Paketvaart Mij……
215
1
/

223
1
!, 225

+ 98/4
Maatschappij Zeevaart . .. . 273

273

273
Nederi. Scheepvaart-Unie. – 273

277.
1
!,
278 ‘/

+ 5V4
Nievelt Goudriaa.n ……525

528

528 . + 3
Rotterdamsche Lloyd …… 251’/, 253

250/2 – 1
Stoomv.-Mij.,,Hillegersberg” 263

263

263
,,Nederland” . . 293/,
2988/4
296
1
1,
+
3
,,Noordzee”

. 119
1
!,
116

117

– 2
1
!2

• ,,Oostzee” . . . . 255

25

2l9/4 –

Ook cle
tabaksinarkt is
levendig van aard gebleven. De
fusie-geruchten voornamelijk ten opzichte van de Deli-Bata-
via., circuleeren nog voortdurend; de algemeene opinie is,
dat, ondanks de officieele ddrnenti’s toch wel sprake is van
een samensmelting in de eene of cle- andere richting. Mei,
knoopt hieraan beschouwingen vast omtrent hoogere in-
komsten en lagere kosten voor cle betrokken ondernemingen
en beschouwt op deze wijze de aandeelen in het licht van
groote toekomstige winsten.
De
peiroleurnafdcelinq is
feitelijk het rustigst geweest
van
alle markten aan onze beujs. In aancleelen Gecousoli-
deerde en Orion gaat zee,- weinig meer om; daarentegen
zijn aancleelen Koninklijke Petroleum Maatschappij eenigs-
zins naar vol-en gekomen na de ddtacheering van het slot-
dividend. Ook hebben de verkooporders voor Fransche reke-
hing een einde genomen, nu de Fransche Franc niet
mee,-
ccii voortdu renci stijgende richting heeft gevolgd.
.De
itmerikaanschc afdcelicg
heeft, in verband met cle
koersbeweging te Walisti-eet, zeer sterk de aandacht getrok.
ken. Ook hier waren het voornanielijk cle lichtere spoorweg-
shares, (lie van de gunst van het publiek konden genieten
cii derhalve verhoudingsgewijze aanmerkelijke koerswinsten

Noteeringen.

Chkago
Bucnoa Ayre,
Data
Ta,u,e
I

Man
I

Haoe,
Tarwo
Man
Ltjnzaad
Ncu, York
Juli
Juli
Juli
Juli
Juli
10
Juli 20
310
161
97°/t
25,-
4)
9,554) 25,704)
3

,,

’20
309

8)
163
96
24,30
9;55
24,40
10Juli’19
226
195
7 V/4
15,-)
8,90)
39,50)
10Juli ’18
226
154
‘/2
74V4
12,30
4
)
5,754)
24,65) 10Juli’17
203
1
/
157/4
8)
66′!3
18,70
12,50
22,50
20 Juli ‘141

82 ‘)
5.68/81)
36
1
!3
1
)1 9,402)1 5,38 ‘) 13,702)

‘) per Dec. ‘) per Sept.
2)
per 2 Juli. 4) per Aug.
8)
per Sept.

koucleit boeken. Doch ook industriecle ii’aai-den werden ge-
zocht en zagen hun koerspeil verhoogd.

6Juli

9 Jili
12Juli
Rijzilins

American Car
&
Foundry.
.

156
1
/1

162
159

+
2/18
Anaconda Copper

……..128

13C’13
1301/,,
+
2’/,
Un. States Steel Corp…..107’/i

1092′
108′,14

–f-
‘!
Atchison

Topeka

……..89’/

89
1
i,
9

+
7/
Southern

Pacific

………1048/
4

105
1’S’18

+
2/
Union Pacific …………129

129
130

+
1
Int. Merc. Marine orig. Corn.

37
‘/

38/s
181/4

+
1 /8
prefs.

1028/
4

107!
107 /s

+
5
1
/8

De
pi
–
olongatiernar/ci
bleef stroef; geld

noteerde doorloo-
pend 5

pCt.

GOEDERENHANDEL

GRANEN.

13 Juli 1920.
Gedurende de twee weken, die sedert ons vorig bericht
verloopen zijn, hebben de graanprijzen groote schommelin-
gen ondergaan. Voor broodgraan geldt dat echter voor de
allei-laatste dagen. Tot de laatste dagen der vorige week
vareu in Noord-Amerika zooivel voor tarwe als voor rogge
de prijzen vi-ij stabiel. Wel viel •eenige verhooging te con-
stateeren voor spoedig beschikbare partijen, vooral wat
logge aangaat, doch de oorzaak daarvan lag voornamelijk
in het nog steeds zeer gebrekkige binnenlandsche trans-
port. Bovendien kwam vraalitdaling iii ‘het voordeel van de
Eu i’opeesche koopei-s. Maar iii ettegenstaatide de bezwaren,
die de aanvoer naar de kust ondervond, wat-en verschepiti-
gen uit Nooi
–
d-Anierika zoowel van tarwe als van rogge
van flitiken omvang. Geregeld werden ook weder nieuwe zaken naar Europa gedaan voor verlading vooral per Juli/
Augustus, tei-wijl iii rogge met een belangrijk depor.t vele
zaken voor September/October tot stand kwamen. Vooral
ook Duitschland was ‘dagelijks als kooper aan de markt en
een groot gedeelte dier zaken werden aan de Nederlandsche
‘markt afgesloten. Ten opzichte der vooruitzichten van cle
voorziening van Europa met bi
–
oodgraan viel weinig nieuws
voor. Berichten uit de Vereenjgde Staten over den gecleel-
telijk reeds begonnen oogst van wintertarwe blijven ‘beves-
tigen, dat in de laatste maanden belangrijke vei
–
beteringeti
zijn ingetreden, terwijl ook over de zomertarwe gunstig
werd gerapporteerd. Ditzelfde gold voor rogge en ook uit
Canada hoorde ‘uien slechts goeds ovei- de nieuwe ‘tam-we.
Berekeningen over de vermoedelijke opbrengst in Noord-
Amerika ‘leidden telkens tot de gevolgtrekking, dat er wel-
iswaar niet zooveel tarwe zal zijn
als
‘het vorige jaar, ‘doch
dat het overschot voor export toch zei’,- belangrijk kon
woi-den geacht. Daarbij werd uitgegaan van de veronder-
stelling, dat ‘de zomertarwe zich verder normaal zal blij-

Locoprijzen te Rotterdam/Amsterdam.

Soorten.

12 Juli
1

5 Juli

1

12JuIi
1

1920

1

1920

t

1919

Tarwt
5

…………..’)
37,50
41.,-
–
Rogge (No. 2 Western)
‘)
37,50
32,50
–
Mais (LaPlata)

……
2
)
368,- 395,-
492,-
Gerst (48 lb. feeding)
.
.)
460,- 475,-
484,-
Haver (38 1h. white cl.). -‘)
23,25
23,50
•

25,75
Lijnkoeken (Noord-Ameri-
ka van La Plata.zaad)
8
)
215,-
212.50
350,-
Lijnzaad (La Plata) …. ‘)
745,-
725,-
1250,-
1)

p. 100 K.G.

1)

p. 2000
K.G.

9
p. 1000 K.G.
4)

per
1960 K.G.

5)
Hard/Red Winter
nr. 2.

AANVOEREN in tons van 1000 K.G.

–
Rotterdam Amsterdam
Totaal
Artikelen.
‘5-10 Juli
Sedert Overeen4.
5-10 Juli
Sedert
Ovc,ecnk.
1920
1 Jan. 1920
iijdvak 1919
1920
l
Jan. 1920
iiJdvak 1919
920
I9 9

5.325 262.774 241.908
7.978
89.146 23.965
351.920
265.873
Tarwe ………………
2.149
24.966
48.455
135
135
14.705
25.101
63.160
–
Rogge

……………….
Boekweit

..

………
…-
2.825
2.825
–
–
–
2.825
2.825
14 .875
154.357 27.018
1.637
23.996
1.968
178.353 28.986
Gerst

…………….948
15.400 98.942
–
320
35.865 15.720 134.807
Haver.

…………….
700
19.349
137.900
–
–
7.333
19.394
145.233

Mais

…………….

102
21.528
–
12.174
4.364
6.988
12.919 28.516 25.093
Lijnzaad ……………
.

533
23.594
22.789
–
1.406 200
25.000
22.989
Lijukoek ……………
Tarwemeel ………….
595
9.979
180.585
–
. –
7.435
9.979
218.020
ni
Andere

eelsoorten
32
4.324
•

136.454
–
100
10.573 4.424 147.027

618

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

14 Juli 1920

ven ontwikkelen. De kans, dat die verwachting verwezen-
lijkt zal worden, is echter juist de laatste, dagen eenigszi.ns
onzeker geworden. Er komen namelijk beriChten van over-
matigen regenval en ,,red” en ,,black rust” in het Noprd-
Teen, het gebied der zomertarwe. Het valt niet te be-
oordeelenç hoe ernstig deze berichten zijn. In dezen tijd
van het jaar komen bijna altijd ,,crop scares” voor en dik-
wijls blijken deze later sterk overdreven te zijn geweest.
Een feit is echter, dat zoowel rogge als tarwe in Amerika
sedert Vrijdag sterk in prijs zijn gestegen, waartoe ook cle
droogte in Argentinië heeft bijgedragen. Gisteren waren
de noteeringen voor loco tarwe te New York en voor rogge,
per Juli en September ‘te Ohicago 9 A 11 c. per bushel h’oo-‘
ger dan in ‘de laatste idagen der voriige week. Het geeft
echter te denken, dat cle noteering voor loco tarwe te
Ohicago slechts zeer weinig gestegen is, waaruit men de
gevolgtrekking zou kunnen maken, dat althans voor. tarwe
de groots verhooging mede het gevolg is van het gCbrek-
kige spoor.wegvervoer. Juist in .de laatste dagen was op
dit igebied. de toestand weder erger geworden. Aanbod vn
tarwe en •rogge van de Amerikaansche exportimarkten is
nu zeer gering en de laatste dagen staan de zaken naar
Europa vrijwel geheel stil.
De markt voor voeclergranen heeft zich den laatsten tijd
anders bewogen dan voor broodgraan. Eene zeer sterke
prijsdaling heeft plaats gehad, vooral in mais als gevolg van
belangrijk lagere zeevrachten van Argentinië, samenvallepde
met eene daling aldaar van den maïsprjs van circa Peso
1.40 per 100 K.G. Veelal werd verwacht, dat de verminde-
ring van den tarwe-export ‘vermeerderde verschepingsvraag
voof mais zou veroorzaken, die dit artikel op prijs “zou
houden. De tarwe-uitvoeien zijn echter ondanks het extra
uitvoerrecht zeer groot gebleven. Ook in de afgeloopen week was dit weder het geval. Boiendien waren ook de
maïsverschepingen zeer belangrijk, doch desondanks daalde
telkens de maïsprjs. Zeker zal daartoe de geringe Euro-
peesche vraag hebben meegewerkt, die niet voldoende was
om de groote verschepingen op te nemen en de voorraden
in Engeland te doen verminderen. Daar was het vooral
de .groote hooioogst, die verbetering rvan den kooplust van
mais tegenhield. Ook in België en Nederland werd zeer
weinig gekocht in afwachting van de wegens vrachtdaling
lagere prijzen, waarvoor eenigszins verder verwijderde posi-
ties te hoog waren. Vooral in Engeland was die prijsverla-
ging zeer groot en weder kwamen eenige zaken voor ver-
scheping uit Engelsche havens naar Nederland tot stand.
-In het einde der vor.ige week maakte de Argentijnsehe
legeering bekend, dat ‘zij nog slechts voor 500.000 tons
tarwe den export zou toestaan. Het schijnt .dus thans ernst
teworden met de vermindering van de Argentijnsehe tarwe-
verschepingen en eene sterke verhooging van den maisprijs
is daarop gevolgd. Tegelijkertijd verbeterde ook de stem-
ming voor mais in Europa. Sterke regenval in Engeland
heeft daar de vooruitzichten voor den hooioogst vermin-
derd ee ook aan andercl gewassen geen goed gedaan en
plotseling is daar de vraag naar mais belangrijk verbeterd. Eene zelfde verbetering is in België en Nederland ingetre-
den en ook in Scandinavië toont men meer belangstelling.
Eindelijk schijnt ook de vrachtenmarkt eene iets betere
stem te vertoonen en het resultaat is, dat algemeen de
maïsprjzen weder flink zijn gestege.n met goede vraag op
het hoogere niveau. Ook in de Vereenigde Staten, waar
mais belangrijk in prijs was gedaald, is eenig herstel in-
getreden. De versehepingen ivan mais uit Argentinië blijven.
zeer groot en er mag worden verwacht, dat wegens de zeer
groote voorraden, die daar beschikbaar zijn, en in verband
met den ‘verminderden tarwe-export, nog geruimen tijd
groote hoeveelheden mais naar Europa zullen worden ver-
scheep.
De andere voedergranen hebben zich op,
,
dezelfde wijze
bewogen als mais en ook daarvoor is in de laatste dagen
de stemming beter.
Lijnzaad heeft wel van alle artikelen de grootste prijs-
fluctuaties vetoond, ‘vooral wat de Argentijnsche markt be-
treft. Na eene prijsdaling in het begin der maand van meer
dan Pesos 2 per 100 K.G. was op 10 dez,er deze prijsdaling
reeds meer dan ingehaald. Van groote beteekenis daarbij
is de invloed der nog steeds in Argentinië voortdurende
droogte, waarvan schade wordt verwacht voor de nieuwe
oogsten van lijnzaad, haver en tarwe. Gebrek aan vraag in
Europa en belangrijke verschepingen uit Britsch Indië naar
Engeland hadden de verlaging in de hand gewerkt, doch
de droogtq en de verwachting van hoogere prijzen bij ope-rateurs in de termijnmarkten in Argentinië hebben dadelijk
daarop prjsverhooging veroorzaakt. In Europa volgen de
prijzen slechts langzaam en de handel was tot de hoogere
prijzen nog slechts van geringen omvang. Gisteren is in Ar-

gentinië weder eene daling ingetreden van bijna Peso 1
per 100 IÇG., waaruit men misschien de gevolgtreking mag
maken, dat intusschen regen gevallen is.

N e
cl
e r 1 an d. De maïsmarkt in Nederland heeft de be-wegingen gevolgd, die in bo-venstaand overzicht zijn aan-
gegeven. V.00r zeer lage prijzen kwamen Vrij geregeld zaken
tot stand in Argentijnsche mais van den nieuwen oogst, in
ladende booten en op aflading, terwijl ook oude mais ver-
sclieidene guldens goedkooper telkens weder: koopers vond.
Voor aangekomen en stoomende partijen tot hoogere prij-
zen bestond weinig kooplust, zoolang voor zooveel lagere
prijzen verder ‘verwijderde mais te krijgen was. Met de alge-
meene verbetering der stemming voor mais is hierin echter verandering gekomen en gisteren varen met flin.ken omzet
voor spoedige posities betere prijzen verkrijgbaar. In cle
meeste andere granen en voederartikelen gaat echter nog
steeds weinig om. La broodgraan kwamen den laatsten tijd
weder geregeld zaken naar Dnitschland ‘tot stanl, die echter
sedert de Amerikaansche prijsverhooging van de laatste
dagen der vorige week bijna geheel hebben opgehouden.
In Nederland zelf wordt nog slechts weinig tarwe en rogge
gekocht, doch men schijnt te mogen verwachten, dat binnen-
koi
–
t ook voor Nederlandsch gebruik weder tarwe door den
handel zal worden aangevoerd. Daarnaast zet echter de Ne-
dérlandsche regeering hare inkoopen van tarwe in Noord-
Amerika voort.
In lijnzaad was den laatsten tijd ide omzet gering. In stoo-
mende partijen kwamen nu en dan zaken tot stand, doch
op aflading zijn slechts zeer enkele contracten afgesloten.
De’ laagste prijs, waartoe cle vorige week zaken werden ge-
daan was
f
680 voor eene enkele stoomende partij en
f
675
voor Juli/Augustus. I.ntusschen echter heeft de sterke prijs-
verhooging in Argentinië ook hier doorgewerkt en gisteren
werd weder
f
745 betaald.

KATOEN.

Noteeringen voor Loco-Katoen.

(Middling Uplands).

1
12Ju1i20
6Ju11’20128Jun1’201
12Ju1119
1
I2Ju1i18

New York voor
Middling

. .
40,50e
40,— c
38,75 c
36,— e
32,80e
New Orleans
voor Middling
39,— c
39,50 c 39,75 c
34,25e
30,25 c

Liverpool voor
Middhing ….
26,643
26,55
cl
27,62 d
21,58 d)
22,67 d

1)
Noteering van 11 Juli 1919.

Ontvangsten in, en uitvoeren van Anierikaansche havens.
(In duizendtallen balen.)

A
ug
.19

Overcenkomslige oerloden
tol
9Ju1i20

1918-1919
1
1917-1918
Ontvangsten Gulf-Havens…
4187
3858
3456

Atlant.Havens
2984
2522
2750

Uitvoer naar Gr. Brittannië
3019
2460
2093

‘t Vasteland

}
3199
2726
1820
,

Japan eto…

Voorraden
in
duizendtallen
91u11
20
11
Juli’19
11

Ju11’18

Amerik. havens ……….
873
1222
1071

Binnenland …………..
.904
..
946
751

New York
91

. 130
1
377
360
New Orleans …………..
Liverpool
590
257

Marktbericht van de Heeren Sir Jacob Behrene & Sons,
Manchester, d.d. 30. Juni 1920.
Tengevolge van bijzondere vraag voor den Juli-termijn, is deze in Liverpool sedert ons laatste rapport ca. 40 pun-
ten gestegen. Prijzen voor nieuwen oogst zijn’ echter niet
hooger, vooral door het gunstige weer, tengevolge waarvan
vele blanco-verkoopen plaats vonden. Egyptische katoen
is eerst 3 d. per lb. gedaald, doch nu vrij vast, terwijl de
oogstberichten uit Egypte gunstig blijven.
In de vraag naar katoenen garens is nog geen verbete-
ring gekomen. Binnenlandsche koopers zijn zeer terughou-
dend en de -meeste spinners verkoopen slechts zeer kleine
hoeveelhedem Bovendien is de vraag naar leege manden
van de spinnerijen zeer dringend, zoodat men wel moet
aannemen, dat spinners voorraden beginnen te krijgen.

1
4Juli 1920

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

Ook de vraag naar ringgareus is minder en prijzen daarvan
zijn gedaald, hoewel het moeilijk is nauwkeurige noteerin-gen te verkrijgen. De exporthandel staat vrijwel geheel stil
en leert nog op de oude contracten. Egyptische garens zijn
iets vaster, doch ook daarin gaat slechts heel weinig om.

In manufacturen is de vraag nog’ steeds niet beter en
de markt blijft zeer kalm Ifldië heeft wel katoenen goederen
.nood’ig, maar nog geen moed om te koopen. De toestand
in China is zeer ongunstig, ook al door de groote f].uctuatie3
in de wisselkoersen. Over het algemeen zijn de voorraden
op de overzeesche markten zeer gering, zooclat men in Man
chester wel spoedig meer vraag verwacht.. Daartegenover
staat echter, dat prijzen van manufacturen thans een der.
gelijk niveau hebben bereikt, dat koopers huiverig zijn om
meer te koopen clan absoluut noodig.is
.

23Jun1 30 Juni

23Juni 30Juni
Liverpoolnoteeringen.

T.T.op Indië ….
1110
1
/
1/9
F.G.F.Sakellarides 66,00 62,50 T.T. opHongkong 31’8

3/8
/2
G.F. No. 1 Oomra 14,00 13,25 T.T. op Shanghai.. 5/1
1
/ 512
1
/

SUIKER.

T-let regenachtige weder in het begin van deze maand was
zeer gew’enscht voor de E ci r o p e e s c h e bietsuikercultuur.
De Engelsche Boarcl of Trade Statistiek
ot’er Juni luidt:

Juni

Juni Jan./Juni Jan/Juni

1920

. 1919

1920

1919
ton

ton

ton

ton
Import rietsuiker . . 119.124 151.218

707.167 642.310
biet ,, . .

–

–

–

1
geraffineerd.

7.698

50.771

99.271 218.501

Totaal ……..126.822 201.989

806.438 860.872

Voorraad in entrepot 404.000 380.950

—

–
11
raffinaderijen

30.550

20.400

–

Opbrengst

,,

84.398

64.690

385.782 404.185
Tot.binnenl,yerbruik 103.127 141.925

629.110 760.258
Totale export
..
. .

2.343

1.386 .

4.346

7.271

De Suikermarkten waren verleden week in het algemeen
kalm gestemd en er ging weinig om. De prjsfluctuat.ies
waren zeer gering.

De A m er i k a a n s c h e nôteering voor spot centrifu-gals liep in het begin der week van 18,31 tot 18,56, welke
prijs gehandhaaf cl bleef. Suiker op termijn noteerde te New
York .Sept. 17,94; Oct 17,72; en December 16,20.

Na korten tijd iets vaster gestemd te zijn, is de J a v a- m a r k t voor ready suiker thans wat flauwer, en vonden
herverkoopen van Su4per.ieur plaats tot
f
5634 eerste kosten.
Uit oogst 1921 kwamen geen verdere afdoeningen tot stand.
De plaats gehad hebbende eerste transacties mogen wel als
voorbarig worden beschouwd, aangezien Cnbasuiker uit den
volgenden oogst, Jan/Maart-levering, tot een
f 10
lageren
prijs aangeboden wordt.

De laatste C u b a-statistiek luidt:

I920

1919

1918%4,
Weekoutvangst tot 3 Juli

38.000

45.089

88.631 tons
Totaal sedert 1 Dec. 1919. 8.214.000 3.287.599 2.922.175
Werkende fabrieken .. . .

13

21

21
Weekexport.26Juni-3 Juli

86.000

68.675 103’448
Totaal sedert 1 Jan. 1920 2.637.110 2.208.866 2.018.038
Exp. tJ. K. 1 Jan.-29 Mei 464.031 326.246 289.445
Frankr.
,, .

,,.

52.747

26.517

7.400
Tot, voorraad op 3 Juli ..

540.000 1.135.231 839.685
NOTEERINGEN.

Data

1
Am,ter.
dam per
loopende
Lon den
New York
96pCi.
Gra-
T
des
Cuhes

White Java
f.o.b. per
t Amer. Gra.
1
nulated
C.
J•
maand
No.
I
1
Sept.11
Juli/Aug.

Oct.
Mei
1
nulated

8h.
Sh.
Sh.
1

8h.
$cts.
7 Juli ’20f
–
116/-
97/6
967-1
–

.
18,56
30Juni’20
–
1161-
100/-
957-1
–
18,31
7 Juli ’19
–
64/9
50/-
–
1
50/-
7,28
7 Juli ’18
–
64/9
12/9
1216
1
–
5,92
21 Juli ’14
,,111/
c2

18/-
– .
–
1
–
3,26

COPRA.

De markt was deze week weer veel kalmer gestemd.

Java f.m.s. loco……
f
OO’/i
Mixed

………’
12 Juli 1920.

KOFFIE.

(Mededeeling van de Makelaars G. Duuring &
Zoon,
Kolff
& Witkamp en Leonard Jacobson & Zonen).

Noteeringeu en voorradén,.

Data
Rio
Santos
WIsselkoers
Voorraad
Pr1j
No.
7
Voorraad

Prys

No.
4

10 Juli

1920
347.000
10.350
1.429.000
12.200
14
1
/2
3

,,

1920
295.000
10.350
1.858.000
11.800
14/,
26 Juni 1920
295.000
9.800
1.615.000
1)
148/e2
10 Juli

1919
428.000
16.875
1.936.000
19.600
14/

Ontvangsten.

Rio
•

Santo,
Data
Afgdoopen
Sedert
Afgdoopen
Sedert
week
1 Juli
week
1
Juli

10 Juli 1920 ….
44.000
82.000
120.000
164.000
10 Juli 1919 ….
40.000 64.000
75.000
102.000

“) Niet genoteerd.

THEE.

(Opgave van den makelaar J. van Eck.)
Bericht van den afloop Theeveiling.

Aangeslagen in veiling:
14814 32/2 en 6074 kn. Java thee, directe aanvoer,
420

,,

,,

,,

naveil., dir. aanv.
39

.

.. Britsch-Indieohe thee

Totaal 15273 3212 en 50/4 kn. thee.

Aanbod 1 Januari j.l. tot heden

idem 1919
(7 veilingen) :

(7 veilingen):
111687 ku. Java thee

70776 kn. Java thee
7232 ,, Sumatra thee

95 ,, Sumatra thee

Totaal. . 118919kn. thee.

70871 kn. thee.

– De taxatie was opgemaakt op basis afloop vorige veiling.
De veiling werd geopend met een prima thee, welke flink
werd ingezet en ruim boven taxatie betaald. In het begin
was de stemming voor de goede theeën vrij vast, zakte later iets in en sloot vrij flauw. Voor ordinair was zeer
weinig vraag, voor Dust en Fannings geen vraag en wer-
den van die kwaliteiten belangrijke kwantums opgehouden. In tegenstelling met de voorgaande veiling, waar alle goede theeën grif koopers vonden, bleven thans ook verschillende
nummers goede tot prima kwaliteit onafgedaan.
De volgende veiling zal plaats hebben op Donderdag 29
Juli e.k., aan te bieden kwantum wordt nader bekend ge-
maakt.

8 Juli 1920.

HUIDEN.

Bericht van de firma Grisr & Co.

Van alle zijden meldt men eenige herleving van de zaken,
die van dag tot dag toeneemt. Men bericht, dat de Veree-nigde Staten aan de Rio de in Plata hebben gekocht:
5000 Ossen Frigorifico British & Argentine Meat Cy..
•

Campana.
6000

,,

,,

Las Palmas.
0000

,,

.

Swift Montevideo.
8000

.,

Swift de la Plata.
50000 ,,

Armour. – 2000 koeien

La Blanca.
1300

Las Palma.s.
1300 ,,

British &. Argentine Meat Cy.
Campana.
tegen prijzen, varieerende van 61 tot 65 dollars.
Er hebben hier eenige transacties plaats gevonden, dank
zij de tamelijk groote concessies, door de verkoopers ge-
daan. Goede gezouten huiden trekken speciaal de aandacht.
De prijzen van i n 1 a
xi
d s c h e h u i d en gaan eveneens
de hoogte in. Liverpçol meldde een verhooging voor zware
ossen van
3%
d.; Stuttgart gaf een verhooging van 20 tot
30 pOt. te zien en Hamburg van 10 tot 15 pCt.
Wij gelooven te kunnen zeggen, zonder al te optimistisch te schijnen,, dat de prijzen het laagste standpuut hebben be-
reikt en dat de prijzen zullen verhoogd worden, naarmate
de vraag zal aanhouden.
K a 1f sv e 11 e
xi
trekken nog steeds weinig aandacht.
L o o i s t o 1f e n: voornamelijk in quebracho komen zaken
tot bevredigende prijzen tot stand, hoofdzakelijk voor
Duitschland. –

10 Juli 1920.

14Juli 1920

621

DE TWENTS.CHE BANK

AMSTERDAM – ROTTERDAM – ‘s-GRAVENHAGE – DORDRECHT – UTRECHT – ZAANDAM

Maandstaat op 30 Juni 1920

DEBET

Aandeelhouders nog te storten ……………………….
f
1.784.700,-

‘Deelneming in de firma’s:
B. W. BLIJDENSTEIN & Co., te Londen;
B. W. BLIJDENSTEIN Jr., te Enschede;

LEDEBOER & Co., te Almelo, f7.503.125,—, waarvan in

geld gestort

…………………………………..,,

5.953.125,-

Deelneming in bevriende Bankinstellingen
f
6.217.374,42, waar-
van in geld gestort ……………………………….,, 4.602.774,42

f
12.340.599,42

Fondsen van Aandeelhouders
te Amsterdam, Rotterdam, ‘s-Gravenhage en Utrecht

..
,,

37.813.350,-
Fondsen door ons gedeponeerd voor rekening van bevriende
instellingen…………………………………….
,,

6.164.600,-
Kassa,

Wissels

en

Coupons

…………………………

55.854.164,89
Nederlandsche Schatkistbiljetten en Schatkistpromessen

….
6.000.000,-
7

Daggeldieeningen

. ………………………………….
6.000.000,-
Saldo’s bij Bankiers:

–
beschikbaar voor eigen gebruik
……………………f

5.779.362,71

voor

rekening van

derden

……………………….,,

42.258.271,36
48.037.634,07
Prolongatiën

gegeven

…………………………………
,,

13.783.960,
Saldo te leveren en te ontvangen fondsen
,,

1.340.541,4034

Eigen

Fondsen en

Syndicaten

………………………
5.191.993,0534

Oredietvereeniging

…………………………………
f

67.383.383,5634

Af:

loopende Promessen ……………………………..,,

12.700.000,-

–
54.683.383,5634
Voorschotten tegen Onderpand of Borgtocht en Saldo’s Rek Crt.
f
78.454.834,51

Af:

loopende

Promessen ………………………………

,,

5.943.000
1
–

Voorsch9tten op Oonsignatiën …………………………

Gebouwen en Safe-Deposit……………………………

72.511.834,51
3.763.063,80
3.567.446,65

Totaal ……
f
327.052.571,3634

CREDIT

Kapitaal …………………………………………
f
34.427.000,-

Reservefondsen ………………………….. . ……….
,,

7.307.644,16

Buitengewone Reserve ……
………………………… ,,

1.000.000,-
Waarborgfonds Oredietvereeniging …………………… ,, 4.946.197,50
Reserve Credietvereeniging …………………………..,

3.271.124,36

Aandeelhouders voor gedeponeerde fondsen
als waarborg voor 90 pCt. storting op aandeelen B ….
f
1.784.700,-
in-Leen-Dep6t ………………………………..,, 42.193.250,-

f 50.951.966,02

43.977.950,-
Zieken-

en

Pensioenfondsen

…………………………
f

304.289,8534
Reserve voor te verleenen

Pensioenen ………………….
..822.922,59

1.127.212,4434
Deposito’s

……………………………………….
,,
47.757.678,66
Prolongatie-Deposito’s ……………………………….
.
,,
6.016.126,01
–
Saldo’s

Rekeningen

Courant

………………………….
f
90.667.456,69
voor gelden in het Buitenland
42 258 271 36

Credietvereeniging

…………
,,

4.911.585,0634
137.837.313,12
Beleeningen en Daggeld genomen ……………………..
..;,
2.168.000,-
De

Nederlandsche

Bank

en Kassiers …………………..
..
,,
5.559.455,70
Te

betalen

Wissels

………………………………..
,,
30.773.231,31
Diverse

Rekeningen ………………………………..
,,
883.838,10

Totaal

……f
327.052.571,3634

622

14 Juli 1920

De 11 Nederlandsche Huistelefoon-Madschappq

ROTTERDAM

‘s-GRAVENHAGE

GRONINGEN

Telefoon 3600

Telefoön H 280, 300

Telefoon 1555

AMSTERDAM

LEEUWARDEN
.

ARNHEM

Telefoon N 5580

.

–

.

Telefoon .2723

levert uit voorraad TELEFOON-, SCHEL-, ELEcTR. KLOK-INSTALLATIES,
etc.,

in huui•en koop.

Herstelt en onderhoudt o n d er g a r a n t ie ook alle niet door haar uitgevoerde installaties.

PROSPECTUS
GRATIS.

KONINKLIJKE

Naamlooze Vennootschap

.
HOLLANDSCHE

Van der Eb
&
Dresselhuys’
S
LLOYD

ScheepuartAntschappij

AMSTERDAM

Geregelde Passagiers-
en

gevestiga te

otteraam. Vrachtdienst met nieuwe,

S

moderne post-stoomschepen

Maatschappelijk Kapitaal 16.000.000,-
TUSSCHEN
waarvan volgestort
f
2.505.000.—
A M S T E R D A M

UITGIFTE
EN
ZUID-AMERIKA
van

f
2.495.000,- oom. Adndeeh

VIA

BOULOGNE

s/M.,

PLYMOUTH,

tot den koers van
130 %.
LISSABON,

LAS PALMAS,

PERNAMBUCO,

met recht van voorkeur voor Aandeelhouders.
BAHIA, RIO DE JANEIRO, SANTOS, MONTE-

VIDEO
en
BUENOS AIRES.

De ondergeteekenden berichten, dat zij op

Accountantskantoor
VRIJDAG 16 JULI A.S.

INSCHRIJVINGEN zullen aannemen op bovenbedoelde uitgifte,

James Polak
op voorwaarden

als vervat in het prospectus van heden, hetwelk
op aanvrage te hunne kantoren verkrijgbaar is.
(Lid Ned. Inst. v. Accountants)

.
MARX
&
CO’S BANK,
{
g’e
MAURITS WEG 13B

NEDERLANDSCHE HANDEL-MAATSCHAPPIJ,
ROTTERDAM.
Agentschap Rotterdam.

PRACTISCH
EFFECTENBOEK
KERKHOVEN
& Co.,
Amsterdam.

r

io Juli 1920.

.
Prijs
f
1,25

Verkrijgbaar

bij

den

Boekhandel

en

bij
NIJGH&VAN DITMAR’StJITG.-MIJ,R’DAM

HOLLANDSCHE STOOMBOOT MAATSCHAPPiJ

Telefoonnummers: AMSTERDAM—ROTTERDAM

Telegram-adres:
Noord 1411, 1699, 3011, 7396, 8941, 9030, 9035.

HOLLANDIABOOT AMSTERDAM.

Geregelde afvaartent
Londen en Huil iedéren Dinsdag en Zaterdag.

van

Le Trëport (Parijs) en Schotland iederen Zaterdag.
Amsterdam naar:

Fowey, Bristol, Swansea, Liverpool en Belfast om de 14 dagen.

In samenwerking met de N.V. v/d. Eb en Dresselhuis’ Stoomvaart Maatschappij te Rotterdam en
met de Nederlandsch Zuid-Afrikaansche Stoomvaart Maatschappij te Rotterdam:

1
0
.
iedere
3
weken van Amsterdam, en Rotterdam naar
West-Afrikaansche havens
van
Dakar
tot
Mossamedes.

t.

2
0
.
iedere maand van Rotterdam naar
Zuid-Afrikaansche havens.

Ruime Loodsen, Spoorwegaansluiting. Billijke vrachten. Afvaartkaarten worden desverlangd geregeld
toegezonden. De Stoomschepen vervoeren een beperkt aantal passagiers.