Jrg. 15, editie 771

8 OCTOBER 1930

ACTEtIRSRECIÎT VOORBEHOUDEN.

Economi
‘eschpwStatistisch
‘
e

Berichten

ALGEMEEN WEEKBLAD VOOR HANDEL, NIJVERHEID, FINANCIËN EN VERKEER

ORGAAN VOOR DE MEDEDEELINGEN VAN DE CENTRALE COMMISSIE VdORDE RIJNVAART

UITGAVE VAN HET INSTITUUT VOOR ECONOMISCHE GESCHRIFTEN

15E JAARGANG

•

WOENSDAG 8 OCTOBER 1930

No. 771

INSTITUUT VOOR ECONOMISCHE GESChRiFTEN.
Algemeen Secretaris: Prof. Mr. Dr. G. M. Verrijn Stuart.

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN.
COMMISSIE VAN ADVIES:
Prof. j)Ir. D. vai. Blöni’; J.,in
vii Hasselt; Jhr. Mr./i. H. van
– Lennep; Mr. K. P. van der Mandele; Prof. Dr. W. J.
Polak; Mr. Dr. L.’ F. II. Regout; Dr. E. van Welderen
Baron Rengers; Prof. Mr. H. R. Ribbius; Jan Sqhilthuis;
–

M
–
. ‘Q. J. Terpstra;
Prof.
Mr. F. de’Vries.
Gedelegeerd lid: Prof Mr. Dr. G. M. Verrijn Stuart.
Redacteur-secretaris: H. 31.11. A.
:van,>er
Valic. 1

Secretariaat: Pieter de Hoochweg 122, Rotterdam.
Telefoon Nr. 35000. Postrekening 8408.

Abonnementsprijs voor het weekblad franco p. p. in
Nederland f 20,—. Buitenland en Kbtoniën f 23,— per
• jaar. Losse nummers 50 cents. Leden
gn
donateurs van het
Instituut ontvang6li het weekblad’ gratis.
• De verdere publicaties van het Instituut uit gaande ont-
vangen de abonné’s, leden en denateurs kosteloos, voor zoo-
ver daaromtrent niet anders wordt beslist.
Aan get eckende stukken: Bijkantoor Ruige plaat weg.

Advertenties f 0,50 per regl. Plaatsing bij abonnement
volgens tarief. Administratie van abonnementen en adver
–
tenties: Nijgh ct van Ditmar’s Uitgevers-Maatschappij, Rot.
terdain, Amsterdam, ‘s-Gravenhage. Postchèque- en giro-
rekening No. 6729.

7OCTOBER 1930.

In den toestand van de geidmarkt kwam .00k deze
week geen verandering. Zelfs de gewone grootere
geldvraag voor de maandswisseling had slechts zeer
weinig invloed op de stemming en was van zeer voor-
bijgaanden aard. Particulier disconto liep van
1’/io
pOt.

op tot 2 h 2’/w pOt; maar reeds Donde’rdag kon men

weder voor 1
7
/8
püt. plaatsing vinden en gisteren werd
voor 1’7io en 1% pOt. afgedaan. Caligeld steeg van
1Y Ot. tot 2’/4 pOt., maar werd Zaterdag weder voor
1% h IY2, pOt. verhandeld. De prolongatierente
schommelde tusschen 1K en 2 pOt.
In verband met deze groote geidruimte en de zeer
geringe ci-edietvraag verlaagdè De Nederlandsche
Bank Vrijdagavond hare tarieven voor beleening en
voorschot in rekening-courant met 4 pOt.

* *
*

Op de balans van De Nederlandsch4i Bank vertoont
de post hinnenlandsche wissels een vermeerdering van

f
4,4 millioen, welke zich nagenoeg geheel laat ‘er-
klaren door een toeneming van de ci-edieteischen van
den staat. In de afgeloopen week werd een bedrag van
f 4 millioen aan schatkistpapier rechtstreeks bij de
bank ondergebracht. De beleeningen verminderden

met
f
7,2 millioen. lIet renteloos voorschot aan het
rijk bedraagt
f
1,7 millioen minder dan verleden week.
De goudvoorraaa der bank geeft een stijging van

f
5 millioen te zien. De zilvervoorraad blijkt met

f
300.000 te zijn teruggeloopen. De post papier op het
buitenland en de diverse rekeningen op de actief zijde
der balans vermeercierden resp. met f1,3 millioen en

f
4,1 millioen. –

i)e biljettncirculatie klom met
f
9,5 millioen. De

rekening-ourant-saldi geven een daling van
f
4,4

rnill:ioen te z.ien. Het beschikbaar metaalsaldo steeg
met
f
2,1
millioen. liet dekkingspercentage bedraagt
nagenoeg 49.
* *
*

De wisselkoersen waren de afgeloopen berichtsweek
zeer onzeker. Flauwe en vaste koersen wisselden el-
kander af, zonder dat oolc maar eenigszins kon wor-
den nagegaan wat de oorzaak er van kon zijn. Maan-
dag was de stemming vast voor Ponden en Dollars,
daarentegen flauw voor Marken en Fransche Francs.
247
7
/s, 1.2.04’46, 59.01Y2, 972. Den vo1gnden dag
waren alle koersen lager 2.4780, 12.04%, 58.9, 9.72%.
Daarop ontstoncl een stijging, die bijv. de Marken we-
der tot 59.05 deed oploopen. Vrijdag was de stemming
weder flauw, maar Zaterdag bracht weder eenige hoo-
gere koersen. Ook dc termijnmarges schmmeIden on-
ophoudelijk en de zaken waren door den zeer beperkten
handel buitengewoon moeilijk. Van de overige wissels
valt nog te vermelden een plotselinge inzinking van
Peseta’s opgisteren tot 25.45 en eeh sterkeval even-
eens op gisteren van de Braziliaansche Miireis in
verband met een uitgebroken revolutie.

LONI)EN, 6 OCTOBER 1930.

Op den laatstén dag van het kwartaal bleek geld
toch veel schaai-scher te zijn dan verwacht was, zoo-
dat de markt zich niet zonder een beroep op de Bank
of England redden kon. Een Vrij belangrijk bedrag
werd dan ook van de Bank geleend, terug te betalen
op morgen. Ook de eerste dagen van October bleef er
nog een zekere vraag naar geld bestaan voordat de di-
videnden hun weg tot de banksaldi hadden gevonden.
Een verdere verrassing ondervond dc markt dooi- de
mededeeling, dat de Regeering de 4 pOt. War Loan
1929/1942 per 15 Januari 1931 aflosbaar stelt en daar-
tegen op Donderdag a.s. de inschrijving openstelt op 4
pOt. Schatkist Obligaties 1934/1936 tegen een
mini-
mum
prijs van 10OY2, pOt. Daarmede wordt een bedrag
van waarschijnlijk ruim 70 millioen van het beleggen-
de publiek naar de geidmarkt verschoven, daar de
nieuwe obligaties krachtens hun looptijd en prijs vrij-
wel uitsluitend voor de geidmarkt geschikt zijn.
De maatregel werd gunstig ontvangen. Daar de be-
zitters van de 4 pOt. War Loan Obligaties naar andere
goudgerande belegging moeten omzien, werd de stem-
ming op de effectenbeurs voor G-ouvernernentswaar-
den zeer vast
Disconto werd eveneens vast met het oog op de waar-
schijnlijke geidhehoefte voor de inschrijving op de
nieuwe obligaties. De noteering sloot daarom op 2fio
POt., maar zal zich vermoedelijk op dat niveau niet
kunnen handhaven. –

41

888

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

S October 1930

HET GOUDVRAAGSTUK.

Wij
hebben in de kolommen van dit weekblad meer-
malen gewezen op de waardeschommelingen, die het

goud in den loop der tijden heeft ondergaan, en op
de gebreken, welke de gouden standaard vertoont uit

een oogpunt van waardevastheid. Naast de korte golf-

bewegingen der conjunctuur konden in den loop der
tijden prijsbowegiogen van verscheiden decennia wor-
den waargenomen, nu eens in neerwaatsche, dan
weer in opwaartsehe richting. Sinds de Napoleonti-

sehe oorlogen ging het prijsniveau omlaag tot om-

streeks 1850; vervolgens liep het peil der prijzen iveer
op tot een hoogtepunt in 1873, om weder te dalen tot

1896 en weder te stijgen tot den wereldoorlog. Voor-

al in de tweede helft van de 19e eeuw is het verband
van deze prijsbeweging met aanbod en vraag van het

goud zeer aannemelijk. Omstreeks 1850 vonden groo-

te goudontdekkingen plaats,
terwijl
de gôudprouduc-

tie in de eventiger jaren iets terugliep bij zeer ge-
stegen vraag in verband met den overgang van vele
landen naar den gouden standaard; tegen het einde
der 19e eeuw deden de Zuid-Afrikaansche goudont-

dekkingen hare werking gevoelen. Zonder te willen

beweren, dat het goud de eenige oorzaak van deze
groote prijsfluctuaties is geweest, komt het ons toch
wel aannemelijk voor, dat de verschuivingen in de

goudpositie voor het
prijsverloop
van veel belang zijn

geweest en dat de schommelingen in het prijsniveau

in elk geval
wijzen
op een gebrekkige aanpassing van

den gouden standaard aan de – steeds veranderende

omstandigheden in het econdmisch leven.
Na ene periode van hevige storing der geldw’aarde
in den oorlog, als gevolg waarvan het goud uit de oor-

logvoerende landen wegvloeide en dadrdoor elders aan
eene niet onbelangrijke waardedaling onderhevig was,
is de tijd van het monetaire herstel gekomen. De
goudwaarde was na eene aanvankeiijke stijging gedu-
rende enkele jaren tamelijk stabiel, totdat men voor-

al in den latsten
tijd
verschrikt werd door een on-
rustbar,ende daling van het prijsniveau in sommige

landen met gouden standaard, als gevolg waarvan

meer en meer
twijfel
begon te .onstaan aan de voor-
deelen van, dit geidstelsel, hoeveel nut men daarvan
ook gehad had in de eerste jaren na de oorlogsver-
warring. De vraag drong zich bij velen op, of de gou-

den standaard niet gecorrigeerd zou kunnen worden
door eene elistische uitgifte van fiduciair geld, en de
mogelijkheid van goudschaarsclite, waarop in dit ver-
band door Kitchin, Cassel, Strakosch en anderen werd gewezen, deed een nader onderzoek van het vraagstuk

dringend gewenscht schijnen.
Reeds in 1022 was in de Resoluties van de Conf e-
rentie van Genua tot uitdrukking gebracht, dat ,,un-
due fluctuations in the purchasing power of gold”
vermeden moesten worden. Het hiertoe verêischte in-
ternationale overleg vond blijkbaar in onvoldoende mate plaats en had in elk geval niet het gewenschte
resultaat. Het was daarom een goed initiatihf van
den Volkenbondsraad om in 1929 de Financieele Com-missie van den Bond te machtigen eene speciale Goud-
delegatie te benoemen, die het vraagstuk van de fluc-
tueerende goudwaarde aan een nader onderzoek zou
onderwerpen. V66r alles is in deie questie verhelde-
ring van inzichten noodig, wil men de veelal sterk
uiteenloopende meeningen van de verschillende geld-
en ba:nkautoriteiteu nader tot elkander brengen.
De Gouddelegatie bestond uit economisten en bank-
leiders van naam. Naast Gustav Cassel, den Amen-
kaanschen hoogleeraar Spragne (thans in dienst
van de Bank of England) en den Berlijnschen hoog-
leeraar M. J. Boon, noemen wij om. de namen van
Sir Henry Strakosch, den bekenden goudspecialist,
Pospisil, den Gouverneur van de Nationale Bank van
Tchecho-Slowakije, en
last not least
dien van onzen

landgenoot Mr. L. J. A. Trip, oud-President van de

Javasche Bank.
Nu heeft deze Gouddelegatie een verstandige daad
verricht door reeds thans een interim rapport te pa-

INHOUD.

Blz.
HET
GOUDVRAAOSTUK
door
Prof. Mr. Dr. G. M. Verrijn
Stuart……………………………………
888
De economische en financiëele beraadslagingen ter elfde
Volkenbondsvergadering door
Mr. L. J. A. Trip

..
890
Zilver èn economisch herstel door H.
Dnnlop ……..
892
AANTEEKENINGISIN:
Indexcijfers van groothandeisprijzen …………..
895
Het

prijsverloop

van

groothandelsartikelen gedu.
rende hel derde kwartaal van
]
930
II
(Slot)….
890
Indexcijfers van groot- en

kleinhandeisprijzen

in
–
Nederlandseh.Indië

……………………..
901
BOEK AA.ffONDIGJNQEN:
Prof.
Mr.
Dr. H. W. C. Bordewijk
:
De theorie der
belastingen en het Nederlandsche belastingwezen,
bespr.
door
Prof.

Dr. N. ‘J.

Polak

…………
902
Ontvangen

boeken
.
…………………………..
903
MAANDCIJFERS:
Iudexcijfers van Nederlandsche aandeelen ……..
903
Conj unctuurgegevens betreffende de Vereen igde Staten
904
STATIStIEKEN EN OVERZICHTEN
…………….
.905-910
Geidkoersen.

Banketaten.

Verkeerswezen.
Wisselkoersen.

Goederenhandel.

bliceeren, waarin enkele kanten van het goudvraag-

stuk nader worden belicht. Het vraagstuk is vrij inge-
wikkeld en eene internationale Commissie, die met
een practisch programma voorden dag wenscht te
komen, had het gevaar kunneu loopen te vervallen in

eindelooze studies. Al moge de verschijning an het
interim rapport niet aanstonds leiden tot practische

verwezenlijking der daarin voorgestelde maatregelen, zoo zal het toch zeker aanleiding geven tot nadere ge-
dachtenwisseling over het vraagstuk, hetgeen op zich
zelf al reeds van belang kan worden geacht.

* *
*

Het rapport heeft, zooals gezegd, eene beperkte strekking. Het behandelt de langdurige fluctuaties
der goudwaarde en niet de conjunctuurschommelin-
gen. De vraag, waarom het in dit rapport gaat, wordt
als volgt omschreven: ,,The question we have exami-
ned here is wether the current and prospective pro-
duction of gold on the one hand and the normal in-
crease in demand as world production and trade in-
crease on the other are such as to make it likely that
the general trend of prices over a series of years
(and apart from short-term oscillations) will be in
upward or downward direction”. Slechts kortelijks
wordt aangeroerd de ongelijkmatige verdeeling van
den goudvoorraad over de verschillende’ landen ha
den oorlog, de invloed van prijsfluctuaties op den al-
gemeenen welvaartstoestand, de mbting van verande-
ringen der geldwaarde en de conjunctuurgolven. Over
deze vraagstukken zal de Delegatie zich later uiten.

Bij haar onderzoek naar de vraag, of wij al dan
niet voor goudschaarschtp, hebben te vreezen, heeft de Delegatie zich gebaseerd op den toestand van de goud-
productie, zooals deze thans is en op den vermoede-
lijken loop daarvan, zooals deze aan de hand van thans
bekende factoren kan worden voorspeld. Buiten be-
schouwing .worden dus gelaten de mogelijkheid van
ontdekking van nieuwe goudmijnen en het vinden
van belangrijke technische verbeteringen. Dat schijnt
ons inderdaad het juiste standpunt.

Het rapport’ bespreekt dan in de eerste plaats de’
vermoedelijke goudvoorziening. Het aanbod van goud
voor monetaire doeleinden hangt in hoofdzaak van
twee factoren af, t.w. van den omvang der jaarlijksche
productie en van den reeds aanwezigen monetairen
goudvoorraad, welke laatste uiteraard Éen potentiëel
onbegrensden levensduur heeft.

In het rapport wordt een staat gegeven van offi-
ciëele, en semi-of ficiëele produ.ctietaxaties voor ver-
schillende landen, welke taxaties nog eens zijn herzien
door den Heer Kitchin, die tot hoogere dan de of fi-ciëele cijfers komt. Wij laten dezen stâat hiernevens

volgen. /
Alen ziet uit deze cijfers, dat de goudproductie na
1932 volgens’ de officiëele schattingen zeer sterk en

S October 1930

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

889
II

Schatting van de toekomstige goudproductie.

–

(In millioenen dollars.)

C
Jaar
iiQ

1930 …….. 211.7 40.3 42.8 11.2 7.6

91

405

404
1931 ………207.3 40.9 42.2 12.4 7.5

91

401

402
1932 ………213.2 41.5 41.5 12.2
7.4

91

407

410
1933 …….. 206.8 42.1 41.0 11.9 7.3

90

399

407
1934 …….. 198.1 49.8 40.3 -11.7 7.3

90

390

403
1935 …….. 189.8 43.4 38.9′ 11.4 ,7.2

90

381

398
1936 …….. 166.7 44.0 37.3 11.2

7.1

90

356

397
1937 ………167.4 44.7 36.7 10.9 7.0

90

357

392
1938
.
…….167.4 45.3 36.5 10.7 7.0

90

357

384
1939………133.3 45.9 36.3 10.5 6.9

90

323

370
1940 …….. 124.1 46.5 36.1 10.2 6.8

90

314

370

1)
Officieele. of semi-otficieele opgaven, aan de Delegatie
verstrekt.

volgens die van Kitchin geleidelijk naar beneden zal
gaan.

Het tweede onderdeel van het goudaanbod, de mo-
netaire voorraad, die er al is, wordt door ‘de Delega-
tie geschat op . 11.175 millioen, waarvan $ 10.425 als
dekking ligt bij verschillende eiiculatiebanken.
Tegenover ditanbôd staat de goudvraag, die ten
cleelé niet van monetairen aard is, t.w. voorzoover zij
betreft de goudindustrie en in zekeren ‘zin ook voor-
zoover het goud dint voor ,,hoarding”, hetgeen in
hoofdzaak in Britsch-Indië geschiedt, en die anderzijds
komt van de zijde der circulatiebanken ter verster-
king van de metaaldekking. In het rapport is bere-
kend, dat einde 1928 de dekking van het bankpapier
en de verdere opeischbare schulden der eireulatie-
banken in de wereld iets meer dan 40 pOt. bedroeg,
terwijl de wettelijke bepalingen gdmiddeld 29-34 pOt.
verlangen. /
Nu groeit de monetaire goudbehoefte in den loop
(Ier jaren, aangezien er nu eenmaal meer ruilmiddel’
.noodig is bij toenemende bevolking en toenemend ver-
keer, De Delegatie neemt ten aanzien van de normale
expansie van het bankpapier geen bepaald standpunt
in, doch heeft aan hare herekenig van den omvang
der behoefte zoowel het percentage van Cassel, zijnde
3 pOt., als een lager cijfer, t.w.’ 2 pOt., ten grondslag
gelegd. Voorts heeft zij ten aanzien van de te volgen
dekkingspolitiek der centrale banken twee veronder-
stellingen gemaakt, en wel vooreerst deze, dat voor
het meer in omloop te brengen fiduciaire geld 33 pOt.
dekking zou worden vereischt en eene tweede, dat men
tO pOt. zou willen hebben. Het resultaat van de ver-
houding tussehen de goudproductie volgens de schat-
ting van Kitehin en de bevrediging -van de verschil-
lende behoeften vindt men in onderstaanden staat

weergegeven.

Dat deze cijfers een geruststelienden indruk ma-
ken, zal men niet kunnen zeggen. Momenteel wordt
de monetaire goudvraag door de heerschende depres-
sie wat gedrukt. Ook acht de Delegatie het mogelijk,

dat de industriëele goudvraag wat minder groot zal
zijn dan verwacht is. Maar zij laat er terstond op

volgen: ,,But, in spite of this possibility the eviden-

ce points, in our opinion, conelusively to the pros-
pect of a serious situation arising as soon as or short-
ly after business activity revives, unless steps to alle-

viate it are taken in time. Moreover, unless new and
unexpected sourees of supply are discovered, the de-

cline in the output of gold is likely to continue at an
‘accelerated rate after 1940, as the South African Mi-
nes, which account for over 50 per cent of present

annuaF’ roduction, become gradually exhausted.”
De toestand zou worden verergerd, wanneer er weder
op grootc schaal gouden munten in het verkeer ge-
bracht zouden worden en wanneer China in een of an-

deren vorm het goud voor monetaire doeleinden zou
gaan gebruiken.

Zonderde vraag te beantwoorden, boe men wellicht
door eene betere verdeeling van het goud over de
verschillende landen tot eene correctie van de goud-

schaarsehte zou kunnen komen en elke maatre’elen
te dien einde getroffen zouden moeten worden, wordt
er in het rapport wel op gewezen, dat het surplus
aan goud in de rijkelijk voorziene landen voldoende
zou zijn om gedurende 5 jaar in de normale stijging
van de monetaire goudbehoef-te te voorzien, aanne-
monde, dat die landen, die thans slechts cene geringe
gouddekking hebben, niet in denzeifden tijd tot ver-hooging van .hun dekkingspercentage zouden over-
gaan. Wij zullen overigens op deze zijde van de zaak

niet nader ingaan, aangezien dit onderwerp bewaard
blijft voor een later rapport van de Delegatie.

Tenslotte geeft het rapport enkele richtlijnen om-

trent hetgeen er kan gebeuren om de goudschaarschte
tegen te gaan, van welke maatregelen de Delegatie
cle verwachting heeft, dat zij voor de eerste tien jaar
voldoende zullen zijn.

Enkele kleine middelen worden genoemd en daar-
naast een tweetal zeer belangrijke. Onder de kleine
middelen rekenen wij het onttrekken van gouden munt
aan de feitelijke circulatie in het hinnenlandsch ver-
keer in de enkele landen, waar deze nog ciréulcert,
en het verbieden van verdere afgifte van gouden munt
voor dit doel; het afschaffen van z.g. goudcertifica-
ten (staatspapiergeld, door goud gedekt) en het ver-
vangen daarvan door baukpapier, dat slechts ten deele
gedekt is; het eentraliseeren van alle goud bij de
centrale banken en de overdracht aan deze laatsten
an de voorraden der particuliere banken; bevorde-
ring van cheque- en giroverkeer ter bezuiniging op
bankpapicr; intrekking van klein bankpapier en ver-

Schatting van de toekomstige goudvraag, indien geen bezuiniging op het goudgebruik plaats vindt.
(In_Oiljoenen_dollars)

Toeneming van gouddekking,
Teveel
of
tekort van het beschikbaar quantuno
benoodigd ter verkrijging van
nieuw monetair goud, vergeleken met hetgeen

Schatting
Niet-
Beschik-
benoodigd is

33
0
/0
dekking Voor ge-
40
01
dekking voor ge-
Jaar
der goud-
monetaire baar voor
monetaire productie
vraag
doeleinden

middelde toeneming
middelde toeneming
van bankpapier en’ andere opeischbare
Ivan bankpapier en
andere opeischbare
bij
33
0
10
dekking
bij
40
0
/0
dekking

schulden van schulden van

2 01
1

3
0
/0
2
0
/0
1
20/s
3
0j
2°/
3
0
/0
1
p.j. p.j.
4
p.j.
p.j.

1930..
404
180
224
187
253
200
303
+
57
–
29
+
24
-, 79
1931..
402 182
220
170
260 204
313
+
50
–
40
+
16
– –

93
1932..
410 184
226
174
269 209
323
±
52
–
+
17
–
97
1933..
407
186 221
178
276 213
332
+
43
–

5
+
8
– –
iii
1934..
403
188
215
180
285
217
341
+
35
–
70
–
2
–
126
1935..
398
190
208
184
294
221 352
+
24
–
86
-13
-144
1936..
397
192
205
188
302
226
363
+
17
–
97
-21
-158
1937..
392
194
198
192,
311
230
373
+
6
–
113
–
32
–
175
1938..
384
196
188
196 321
235 385
–
8
-133
47
-197
1939..
370
198
172
200
330 240 396
–
28
–
158
–
68
–
224
1940..
370
200
170
204 340
244
408
-34
-170
-74
-238

890

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

8 October 1930

vanging daarvan door pasmunt, voorzoover voor deze

laat.te geen gouddekking wordt vereischt.

Van de beide groote middelen tot het bestriide der
goudschaarschte noemen wij in de eerste plaats het
voorstel om te geraken tot eene verruiming van de
wettelijke voorschriften betreffende de minimum me-

taaidekking van de opeischbare verplichtingen der

centrale banken. Terecht wijst de Delegatie erop; dat
men bij de vaststelling van de minimumdekking van
eene circulatiebank heeft rekening te houden met de
economische structuur van het betrokken land, en

dat er das geen algemeene regel is te stellen. Maar
zij voegt er de eveneens zeer juiste opmerking aan

toe, dat de bepalingén, zooals deze feitelijk in de wet-
ten der verschillende landen voorkomen, meestal ge-

heel op conventie berusten. De wettelijke iiinimum
dekking dient niet voor actieve goudpolitiek;

daarvoor dient het beschikbaar mtaa1saldo. ,,The

main function of the legal minimum is thus to

estabiish confidence, active operations being conddc-
ted, not with this minimum, but with the additional
rnargin. which is held in gold or assets immediately
convertible into gold. The minimum is largely con-

ventional, and a considerable economy could quite
certainly be accohiplished were the current accepted

minima reduced. We believe this could be done wit-
hout in any way weakéning the general credit struc-
ture”.

Eén land alleen kan den weg van vermindering

der minirnumdekking4niet opgaan, zonder een zeker
risico te loopen, dat daardoor wantrouwen in zijne
valuta ontstaat. Daarom is internationaal overleg tus-

schen de verschillende regeeringen noodig. Heeft dit

tot bevredigend resultaat geleid, dan moet het wor-
den gevolgd door overleg tusschen de centrale banken
om al naargelang van de omstandigheden van de ver-

kregen wettelijke bevoegdheden een pasend gebruik
te maken tot het stabiliseeren van de goudwaarde. –

In de tweede plaats
wijst
de Delegatie op de voor-

deden van het goudwisselstelsel en op de ernstige ge-
volgen, welke momenteel eene verminderde toepassing
van dit stelsel en eene omzetting van buitenlandsche
dcv.iezen in effectief goud voor den wereldtoestand

zou kunnen hebben. Een belangrijken steun voor de
goudwisselpolitiek zou de Delegatie het achten, wan-
neer buitenlandsche activa. van circulatiebanken, die-
nend voor het voeren van een goudwisselpolitiek, in
geval van oorlog onaantastbaar zouden worden ver-
klaard.
* *
*

Tot zoover het rapport, waaruit wij met bovenstaan-
de wel het voornaamste hebben meegedeeld. Enkele critische opmerkingen, waartoe de lezing aanleiding
geeft, bewaren wij voor later, en volstaan thans met
de verklaring, dat de publicatie van dit rapport ons
een belangrijk feit in de geschiedenis van het geld-
wezen voorkomt. Openlijk wordt hier door eene com-
missie, van welke men zeker niet kan zeggen, dat zij
zich aan fantasterij overgeef t, de aandacht gevestigd
op de groote gebreken van den gouden standaard,
terwijl middelen aan de hand worden gedaan om tot

verbetering te komen. Wij hebben al meermalen ge-
wezen op de snelle ontwikkeling der denkbeelden op
monetair gebied; van deze ontwikkeling vormt het
thans gepubliceerde rapport weder een treffend be-
wijs. Het zal naar .wij hopen, de aandacht verkrijgen,
die het verdient en aanleiding geven tot eêne vrucht-
bare gedachtenwisseling. Voor de verwezenlijking van
de practische desiderata, veriniiidering van dekkings-percentages en ruime toepassing van den goudwissel-
standaard, staat men er na de stichting van de B.I.B.

ook. al
weder heel wat beter voor dan vroeger.

G. M. V. S.

DE ECONOMISCHE EN FINANCIEELE BERAAD-
SLAGINGEN TER ELFDE VOLKENBONDS-

VERGADERING.

Voorp sta, dat do algemeene, jaarlijksche verga-
deringen van den Volkenbond in het algemeen ten

doel hebben om zich rekenschap te gev.en van de in het afgeloöpen tijdvak verkregen resultaten, van den
stand van zaken en voorts om de richting aan te.ge-

ven, in welke verder gestreefd moet worden naar de

geivenschte verbetering. –
Dit
bewijst
mede, dat
als
regel geen bindende over-

eenkomsten of regelingentot stand komen, doch in
hoofdzaak een aantl wenschen worden kenbaar ge-

maakt. Voorts leidt het karakter dezer vergaderingen

tot eene groote verscheidenheid van ter sprake ge-
brachte oderwerpen en van verdedigde inzichten,

zoodat het niet wel mogelijk is in het bestek van een
tij dschriftai-tikel, een volledig overzicht van het ver-

handelde te geven. Ik zal mij dan ook beperkeli tot enkele hoofdpunten en trachten een beeld te geven
van de te verwachten ontwikkeling.
Wat het werk op economisch gebied betreft, ligt

het voor de hand, dat reds aanstonds bij de alge-
meene gedachtenwisseling in de Assemblée zelve, de

sprekers, die dit werk in den kring hunner beschou-

vingen betrokken en de realiteit niet geheel uit het
oog verloren, slechts weinig oweklende klanken kon-
den doen hooren. Afgescheiden van de in 1930 ge-
houden wisselrechtconferentie, kon slechts op mis-
lukking en teleurstelling gewezen worden. Zooals Mi-
nister Beelaerts van Blokland, de eerste Nederland-
sche gedelegeerde, terecht in zijne, met groote instem-

ming aangehoorcle, rede deed opmerken, hebben de
gezonde beginselen, die de economische vereldco’ife-

rentie van 1927 tot de hare maakte, de vloedgolf van
protectionistische maatregelen, welke sedcrt dien in
tal van landen zijn getroffen, niet kunnen voorkomen.
Het kan dan ook geen verwondering wekken, dat de

spreker met nadruk verklaarde, dat op dezen weg niet
zou kunnen worden voortgegaan. Zal dit ernstige woord baten? .iea moet helaas betwijfeld woiden

waar, voorzoover een oordeel kan gevormd worden,
de oorzaken van de mislukkingen nn teleurstellingen
zich in onverminderde mate doen gevoelen en, blij-

ven zij bestaan, tot een steeds scherper en op grooter
terrein gevoerden, economischen oorlog zullen leiden.
Deze oorzaken vinden allen haren grondslag in het
feit, dat de landen, welke tezamen Europa vormen,
in overgroote meerderheid, wanneer het op het nemen
van definitieve besluiten aankomt, zich van de alge-
meen als juist erkende beginselen bitter weinig aan-
trekken en zich nagenoeg uitsluitend laten leiden door

hetgeen zij zien-als het directe belang van hun eigen
economische positie. Zulks leidt er toe, dat, komt een-
maal een ontwerp-overeenkomst in behandeling, ex-
cepties, reserves en beperkingen in grooten – getale
worden geëischt ter bescherming van liet eigen be-
lang, zoodat de beteekenis aan het aanvankelijke plan
grootendeels is ontnomen, wanneer de overeenkomst
door de gedelegeerden der verschillende landen wordt
aanvaard. En ook dan nog blijkt het veelal niet mo-
gelijk van de aldus verzwakte regelingen de ratifica-tie door Regeeingen. en Parlementen in een genoeg-
zaam aantal landen te verkrijgen. Neemt men daar-
naast in aanmerking, dat de tot dusver nagestreefde
regelingen een groot aantal landen omvatten en de

regelingen moesten worden aangepast aan de eischen
van hen, die- het minst ver in de goede richting wil-
den gaan, dan kan het geen verwondering wekken,
dat ernstige twijfel is ontstaa aan de mogelijkheid
om in afzienbaren tijd op de basis van omvangrijke,
plurilaterale overeenkomsten, verbeteringen van be-
teekenis te verkrijgen. Deze twijfel werd bij de alge-meene beraadslaging het scherpst geformuleerd door
den Oostenrijkschen gedelegeerde, Dr. Schober. Na eenige vriendelijkheidsbetuigingen ten opzichte van
de tot dusver gevolgde methode en van het Pan-Euro-
peesche plan van Minister 13riand, verklaarde hij on-

,’

8 October 1930

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

891

omwodn, dat Oostenrijk geen jaren zou kunnen
wachten, alvorens met behulp van die methode of
dooi verwezeiilijking’ van dat plan, werkelijke verbe-tering van den Europeeschen, economischen toestand
zou verkregen worden. Hij wees derhalve als het in de

eerste plaats .naste streven doel aan, het sluiten van
regionale overeenkomsten tusschen de landen, die uit

hoofde van hun overeenkomstige belangen en sruc-
tuur en in verband met den afzet over en veer van
hunne nationale producten, in de eerste plaats op

elkaar aangewezen zijn.
Ï-Ïiermede was het eerste der twee vraagpunten
aan de orde gesteld, die in de tweede, met de behan-
deling der economische en financieëele zaken belaste,

commissie der Assemblée den hoofdschotel der be-

raadslagingen zohden uitmaken.

* *
*

1-let tweede, dat in onmiddellijk verband staat met

liet eerste, betreft de beteekenis en den omvang der
toepassing van de meestbegunstigingsclausule. Zal
deze toepassing moeten zijn onvoorwaardelijk en

onbeperkt of voorwaardelijk en beperkt? Dit twee-
de vraagpunt wrerd tijdens de algemeene -beraad-

slagingen’ naar voren gebracht door den Deenschen
gedelegeerde, die, mede namens de delegaties van
Nederland,’ Zweden, Norwegen, Zwitserland, Est-
land, Letland en Finland een ontwerp-resolutie
indiende, waarin op bespoediging van de behan-
deling dezer reeds gernimen tijd aanhangige kwestie
werd aangedrongen. De Deensche sprekei’ liet uit den
aard der zaak n let na, te wijzen op de zeer onbevredi-
gendë ontwikkeling van de denkbeelden en voorne-
mens ten aanzien ‘an de toepassing der clausule en op de diametra4 tegenover elkander staande opvat-
tingen daaromtrent.
In de vergaderingen der tweede commissie, die on-

der de beproefde leiding stond van dén Nederland-
sehen gedelegeerde, den heer H. Oolijn, kwam dit
punt zeer duidelijk naar voren. Het zou te ver voeren
alle betoogen, die, met betrekking tot dit en andere
punten werden gehouden, ook slechts te resumeeren.

Volstaan dient derhalve te worden met de voorlodpige
resultaten aan te stippen, tot welke do uitvoerige be-
raadslagingen voerden. Deze resultaten werden door
de Assemblée in hare vergadering van 2 dezer aan-

vaard.
:[n de eerste plaats werd besloten, dat de geconcer-
eerde economische actie, welke ter conferentie van
1.7 Februari tot 24 Maart 1030 werd ingezet door de
samenstelling van eene multilaterale handelsovereen-
komst en van een program voor verdere onderhande-
lingen, niet de meestè kracht en voortvarendheid dient
te worden voortgezet. Deze overeenkomst-en dit pro-
gramma besprak ik in dit weekblad, in de nummers van 2 en 0 April 1930. Hier wordt ‘dus aan de mul-
tilaterale overeenkomsten nogmaals een kans gegeven.
Op de in November van dit jaar en in de eerste maan-den van 1931 te houden economische conferenties zal
moeten blijken, in hoeverre het mogelijk is, langs de-
zen weg tot hetre resultaten, dan tot dusver te ge-
raken. Wat4otnogtoc l)ereikt werd, kan niet tot groot
optimisme aanleiding geven. Hierbij komt, dat in de
tweede commissie en ook, in de Assemblée door ver-

schillende niet-Europeesche Volkenbondsieden, met
name door de Bri.tsche dominions, ernstige bezwaren

–
tegen deze geconcerteerde Europeesche actie geopperd
werden. De woordvoerders der dominions bleken van
oordeel, dat dergelijke acti.e niet onder de auspiciën
van den Volkenbond mocht gevoerd worden, waar ar-
tikel 23 van het Pact voorschrijft eene rechtvaardige
behandeling van den handel van alle leden van den
Bond. Hoewel het wellicht van nut is, dat deze stem-
men gehoord werden in -verband met het streven naar
reg:ionale overeenkomsten, welke gemakkelijk tot dis-
criminati.e en een unfaire en onlo.yale toepassing van
de meestbegunstigingsclausule kunnen leiden, tegen
de convention commerciale van 24 Maart 1930 kun-

nen de bezwaren niet gelden aangezien die conventie
ij geen enkel opzicht op de bovenbedoelde bepaling
van art. 23 van het Pact inbreuk maakt. Het stand-
punt van de Britsche dominions, gepaard aan het feit,
dat tot dusver slechts 18 van de 27 Europeesche lan-

den, die aan de conferentie deelnamen, de overeen-
komst hebben onderteekend, terwijl, wanneer in No-
vember a.s. over hare inwerkingtreding en verlenging

na 1 April 1931 moet beslist worden, vermoedelijk
slechts zeer weinig ratificaties ontvangen zullen zijn,

bewijst
–
wel, hoe moeilijk het zijn zal, zelfs dit zeer be-

perkte resultaat van de geconcerteerde, economische

‘actie tot levenskracht te brengen. En toch is dit de on-
nisbare voorwaarde voor het ter hand nemen van het
-program voor verdere onderhandelingen. Ook dit pro-

gram zal in November a.s. en daarna in de.conferentie
van begin 1931 aan de’ordë gesteld worden. Daarbij zal,
met name wat de te volgen gedragslijn om tot verminde-
ring van tarieven te komen, de vraag der regionale over-

eenkomsten een groote rol spelen. Het voorspel werd

thans gegeven door de 8 landen (Bulgarije, Estland,
Hongarije, Letland, Polen, Roemenië, Tsjecho-slowa-
]dije en Joego-Slavië), die te Warschau
bijeen
kwa-

men om tot onderlinge samenwerking te geraken,
–
tot
‘bevordering van een loonenden afzet hunner land-

bouw’producten. De kern van de wenschen dezer lan-den is gelegen in eene preferentiëele behandeling van hunne landhouwproducten door de overige Europee-
sche staten. Deze preferentie zou uit den aard der
zaak gericht zijn tegen de overzeesche landen, zoodat
in dit geval het verzet van de Britsche Dominions en
het beroep’ op art. 23 van het Volkenbondspact alles-
zins verklaarbaar was. Doch ook vnn andere. ‘zijden
kwam verzet, De Engelsche gedelegeerde toonde zich
principiëel en duidelijk afkeerig, terwijl de Neder-
landsche delegatie verklaarde, dat deze wensch voor
haar land onaanvaardbaar was, aangezien inwilliging

zou leiden tot discriminatie tegenover overzeesche
landen en bovendien tot een ernstige inbreuk op het
beginsel der meestbegunstigingsclaus’ile, zoodat de
beide grondslagen van de Nederlandsche handelspo-
litiek – vermijding van discriminatie en een faire
en loyale toepassing van de 7,00even bedoelde clausule
– zouden aangetast .worden. In dit verband is het
van belang te vermelden, dat de, heer Madgearu, de
Roemeensche Minister van Handel, later in zijne rede-
voering voor de Assemblée verklaarde, dat het niet in
de bedoeling lag van de te Warschau vertegenwoor-
(higde landen, op eene preferentiëele behandeling van
hunne landbouwproducten door de
vrijhandelsla,nden

aan te dringen.
De 2e Commissie en, op haar roetspoor, de Assem-
hléo volstond met de afwijkende inzichten te vermel-
dcii en de wenschen van de Warschausche bijeen-
komst naar de te houden economische conferenties te

verwijzen.
*
*

r1en opzichte van de hiervoren bedoelde gedragslijn
om tot vermindering van tarieven te geraken, werden
verschillende denkbeelden geopperd. Ik beperk mij
er toe, een, door de Nederlândsche Regeering aan de
hand gedaandenkbeeld te vermelden, mede omdat dit
in een deel der Hollandsche pers tot misverstand aan-
leiding heeft gegeven. Het komt hierop neer, dat’ de.
z.g. vr.ijhandelslanden (Engeland, Nederland, de Scan-clinavische landen) zich zouden kunnen verbinden om,
hetzij ten opzichte van bepaalde groepen van artike-
len, hetzij ten opzichte van hun handelspolitiek in het
algemeen, gedurendé een zeker tijdsverloop, hunne tegenwoordige politiek niet te zullen wijzigen, mits
-zij daartegenover van protectionistische landen tarief-concessies zouden verkrijgen, die den afzet van hunne
producten zouden vergemakkelijken. De protectionis-
tische landen zouden derhalve door concessies als zoo-
even bedoeld de
zekerheid
kunnen verwerven, dat ge-
durende een bepaalden termijn te hunnen opzichte,’
hetzij in het algemeen, hetzij voor bepaalde artikelen,
geen protectionistische politiek door dé tegenwoor-

892

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

8October 1930

aige vrijhandeislanden zal gevolgd worden, welke ver-

andering ook overigens deze landen in hun handels-
politiek zouden brengen. In eenige Nederlancisehe
claghladartikelen is, naar aanleiding van dit denk-

beeld, de oimerking gemaakt, dat zijne verwezenlij-
king zou gaan in cle richting van discriminatie, die

met eene ruime interpretatie der meestbegunstiging
in conflict zou kunnen komen. Deze opmerking is niet

juist. De vrijhandeislanden toch zouden geenerlei ver-
plichting aanvaarden, met hunne tot dusver gevolgde
])Olitiek tegenover de niet-deelnemende protectionis-

tische landen te breken. Zoolang Nederland, Enge-
land, enz. vrijhandelsla’nden blijven, verandert er

niets in de huidige situatie. Slechts wanneer
zij
uit

eJgen beweging het vrijhandelsstelsel zouden verla-ten, zouden zij gedwongen
zijn
om gedurende den
vastgestelden termijn, hetzij in het algemeen, hetzij
ten opzichte van bepaalde artikelen, dat stelsel te

blijven toepassen ten opzichte van die landen, welke
daartegenover tariefconcessies hebben gedaan. De
vraag, of protection i stische landen tot het verkrijgen
van deze zekerheid, wel tot tariefconcessies bereid zul-
len blijken, dient, zooals vanzelf spreekt, door die
landen zelven te worden beantwoord. Hij, die zich

de gevaren .van de huidige Engelsche situatie voor
oogen stelt eul die voorts overweegt, dat in de han-
clelsconventie van 24 Maart 1930 de protectionistisch
landen blijk gaven
01)
de meerbedoelde zekerheid prijs
te stellen, zal tot een bevestigend antwoord geneigd
zijn. Een definitief antwoord zal slechts de toekomst
kunnen brengen, doch de voorstelling, als zou door

het lailceeren van het bovenbesproken ctenkbeelci, een

stap in de richting van discriminatie zijn’ gedaan, moet

afgewezen worden.

Ten aanzien van de meest-begunstigingsclausule
werd besloten tot eene voortzetting van de studie door
liet Economische comité van den Volkenbond, met

medewerking van deskundigen uit de meest betrok-
ken landen. Bij, deze studie zal rekening moeten ge-
houden worden met de debatten in cle 2e Commissie, terwijl de resultaten in eene economische conferentie
•

der verschillende landen zullen behandeld worden.
Na hetgeen ik hierboven ovr deze kwestie reeds deed
opmerken, zal het geen betoog hëhoeven, dat het be-
reiken van overeenstemming over een bevredigende
regeling van dit ingewikkelde vraagstuk uiterst moei-
lijk zal blijken.

Van de overige, in de resolutie vermelde onder-
werpen, welke, evenals trouwens cie hierboven ge-
noemde, reeds binnen de grenzen van het in Maart
1030 aanvaarde program voor verdere onderhande-
iingcrt vallen, dient gewezen te worden op de kwes-
tie van ,,dumping”. Aan dit punt wercleii uitvoerige
discussies gewijd en werd veel aandacht besteed in
verband met . de toenemende ongerustheid over cle
blijkbaar systematische, Russi sche clu mpingsrnetho-
den. Doch cle talrijke klachten hadden geenszins uit-
siti
itend op cle destructieve sovjet-politiek betrekking.
Ook andere landen, in het bijzonder Duitschland,
maken zich aan dit euvel schuldig, hetwelk in het
rapport der 2e Commissie als ongezoi:icl .wordt veroor-
deeld, terwijl in de resolutie wordt aangedrongen op
eene onverwijide ‘hestudeeri ng van cene gecoiicerteer-
cle actie niet slechts ten opzichte van de verschillende
vo men, van het indirecte protection isine maar ook ten
aanzien van dumping :in al hare aspecten.
* *
*

Eene nieuwe taak heeft de Volkenbond op zijne
econ oniische ôi:i fiiaanci öele organisatie gelegd door
dle opdl].acht, zich i.n verbinding te stMlen met dc
lichamen, die zich in verschillende landen onledig
ho ii den met conjunctuur-onderzoek, tenei ode te stre-

ven naar eene coördidatie van het werk, dat verricht
wordt met betrekking tot het probleem van de pe-
riodiek wederkeerende depressie in het economisch
leven.

Over deze, naar mijne meening, zeer he1agrjke

opdracht ware veel te zeggen. Ik zal mij thans, ter be-

korting, hiervan onthouden waar ik niet twijfel of dit
tijdschrift zal aan het onderwerp de noodige aan-
dacht besteden. Slechts zij ten allen overvloede op-

gemerkt, dat uit de vervulling van de hierbedoelde,
uit haren aard tijclroovende en moeilijke taak voor cle
bestrijding van cle
huidige
wereldcrisis geen nut is te
verwachten.

.Op grond van gelijksoortige overwegingen zal ik
slechts zeer kort melding maken van het financiëele

werk dezer Assemblée. Algemeen was de lof voor het
Finaneiëele Comité, dat na zijn tienjarig bestaan een

belangrijk rapport schreef over hetgeen bereikt werd
en over het karakter van zijn verdere taak. Even al-

gemeen was de wensch, dat dit Comité zijn nuttigen

arbeid zou voortzetten al zijn de bemoeiingen voor het

weder op gang brengen van landen, die, als gevolg van
den oorlog, hun evenwicht hadden verloren, grootén-
deels beëindigd.

Veel aandacht werd besteed aan het rapport van de
goucldelegatie, clie zich in dit eerste rapport beperkte

tot de verhouding tussehen de vermoedelijlce ‘goud-
productie en de te verwachten vraag naar goud voor

monetaire dueleinden, een en ander gedurende het
eerstiiolgend tienjarig tijdvak, met uiteenzetting van

cle maatregelen, die, in verband met het te verwachten
tekort aan goud, naar hare meening, zouden te tref-

f en zijn. Ook deze belangrijke kwestie, welke door den
Volkenbond onder de aandacht is gebracht van Regee-
ringen, en Cireulatiebanken, wier samenwerking ver-

eischt wordt ter afwending van de nadeelige gevolgen
eener goudschaarschte, zal ongetwijfeld in dit tijd-

schrif t nadere bespreking vinden

L. J. A. TRIJ.’.
‘s-Oravenhage, 4 October 1030.

ZILVER EN ECONOMISCH HERSTEL.

Er heeft steeds veel verschil van gevoelen ge-
heerscht naar aanleiding van cle vraag, welk edel
metaal, of edele metalen voor munt-cloelci oclea be-
hoorden te worden gebezigd. in 1886 waarschuwde
Lorci Duifferin, toenmaals onderkoni.ng van Britsch-
Indië, tegen een te sterk vasthouden aan den gouden

stanctaarcl. Hij was van oordeel, clt het zeer wel
mogelijk was om te geraken tot een vaste waardever-
houding tusschen goud en zilver. Maar op cle Brus-
selsche Conferentie van 1802 maakte cle houding der
Bri.tsche en Duitsche gedelegeerden, en misschien ook
cle wankelmoeci.i.gheici van Amerika een i ntc:rriationale
regeling betreffende bi-metalli sme onmogelijk. Dit
alles lijkt thans oud.e geschiedenis, maar zooals in liet
onderstaande betoogd ‘zal worden, ziet het er in den
laatsten tijd wel eenigszi ns naar u.i t, alsof iie on twik-
keling der gebeurtenissen cie wijsiceid van Lorci i)uf-
fer in zou gaan aan toon en.

Euroila en Amen ki mogen up den
cm iii
– maar
ook dit is, zooals nader zal worden iii teengezet, vol-
strekt niet zeker – hoe lai:iger hoe minder zilver
voor monetaire doelei ii den nood i g hebben. De on t-
w.ikkeling van liet Giro-stelsel en ‘van het gebruik
van cheques heeft reeds sterk in clie richting ge-
wenict. i’iet advies van cie Kamers van ‘Koophandel te

Amsterdam cii Rotterclan.i tegen cle rem placecri ng van
ons tegenwroordig zilvergéld door waardeloos nikkel
wijst nochtans op den wensch, een zekere ‘metaaireser-
ve – al is het maar in dei:t vorm van grove zilveren
seeie van, laag gehalte – onder cle, bevolking te
houden, om in tijd va.n nood te dienen.

in Azië echter – hoewel cle toestand in Bnitsch-
Indië, zie hieronder, aan het veranderen is – hebben.
cle ongeveer 800 millioen daar wonende rnemischeu het
zilver steeds gepr&ereercl, ;zoowel als waarde-meter,
als om op te potten. De reden daarvan is, dat’ zilveren
munten groot genoeg zijn om als sieraad te dienen,
terwijl gouden munten een waarde vertegenwoordi-
gen, diei,hij de heerschende armoede door geheel Azië
(Japan en Necl.-Indië wellicht uitgezonderd) te hoog

8October 1930

ECONOMISCHSTATISTISCHE BERICHTEN

893

is. Gouden rntirien zouden z66 klein gemaakt moe-
tet:i worden, dat men ze licht zou verliezen. Daaren-
tegen kan nico het equivalent van een goud tientje of sovereign, in zilver, gemakkelijk verstoppen en weer

terug vinden. Ook tieef t men steeds een voorliefde voor zilveren munten gehad (zie hierna: export van

Theresiaclollars naar AraLë in 1.927).
ik moge er h:ier aan herinneren, dat hoewel de V.
S., Canada en Mexico cie grootste producenten van

zilver
zijn, Londen sedert ongeveer een eeuw het cen-

trum van den zilverhandel i.s geweest. Londen was en is nog het centrum van den handel met Bri.tsch-
Indië, China en liet Miclden-Oogt
en, welke landen

groote hoeveelheden zilver absorheerden, en zoo gra-

vi teerde de zilverha.ndel naar Londen, vanwaar liet
witte metaal overal heen gedistribueerd wordt. Van
cie totale productie van 251.000.000 ounces in 1927
nam Azië ongeveer 55 pCI;., cie industrie 20 pOt.,
Afrika 7 pOt., terwijl 18 pOt. vermunt werd. In liet
jaar dat aan den oorlog voorafging was de gemiddelde

prijs te Londen 27Y2
,
pence; in Augu.sus 1917 43

ence, in het begin van 1.920 89 pence (het £ Stg. was

toen weliswaar tamelijk steric gedeprecieerd), en thans
ongeveer 15.!6 pence. i)e prijs in Amerika regelt zich

nog steeds naar de Londeusche markt. De waarde van

zilver wordt dus in goud uitgedrukt.

Tot voor lcorten
1
tijct was zilver echter de standaard,

de waard-nieter voor• cie hevolicingen van China,
Fransch Indo-Ohina
1),
Perz’ië, Arabië, Centraal-Azië

cii
vele landen in Af.r ika. In Nederlanclsch-Indië had
een wijs beleid reeds vele jaren geleden ingevoerd
hetgeen men ,,Gold-Exchange standard” noemt, zoodat cie bevolkLng daar niet, zooals elders in Azië, te lijden
heeft gehad van de voortdurende depreciat.ie
van het

ruilmiddel. In Britsch-Indi.ë was cie toestand anders.
Ook daar heeft men cie ,,Ooid’Exchange standard”

(die echter veel later clan in Necl.-Indie werd inge-
voerd). Wanneer echter de zilverprijs te Londen bo-ven cie 43 pence stijgt, wordt liet voordeelig om ru-
pees te smelten en het zilver te verkoopen. Daarom
werd, toen de prijs tot ver boven dit cijfer steeg, cie
wisselkoers verhoogd, teneinde het versmelten van

rupees te beletten.. Reeds i :Deceniber 191.9 had de
,,Committeo on Indian Exchange” cle :regeering gead-

visecrd, cle waarde van de rupee te stellen.op 2f-, maar
in December 1.920, toen zilver plotseli cig ineenzakte,

viel de koers tot onder
1/6,
na iii Mei 1920 nog 2/3 te

zij
ii
geweest.
:0e twee landen iii de wereld, d i.e het grootste aan-
tal i riwoile:ra herbergen, Chi na cii Britsch-Iidië (te-saineta ongeveer 720 milüoe.n) hingen cl.ui, wat hu.n koopicracht ‘betreft, af van de min of meer toevallige
waarde van. het zilver.
T.tn
neer wij daarbij optellen

(ie bevolki ogen van verschillende aliclere streken zoo-
als Ferzië, Arabië, Ccii traal-Azië, [do-China, Afrika
enz. clan kooien wij tot een totaal van pIm. 800 mil-
lioen menschen, of ongeveer cle l.ielft van cle bevol-
king der wereld., clie voor hare wel «unrt Ten. zeerstc
van de waarde van het zilver nfh ing, en. gedeelte-
lijk zuoalsiiidcr uiteengezet wordt, nog afhangt.
De volgende cij:fe:rs maken dit clu i delij k:

*

Jan.

Dec.

Maart

5
Sept.

Waarde vnu Zilver

1920

1924

H 30

1930

te Londen
……
89
d.

3.1.
q d.

19g
d.

1691
d.

Wisselkoers te Lon-

den
op Bcimbay

2/7

1/69

1/6
Wisselkoers te Lon-

den op Shanghai

8/7′

3/1 i

1/11

117

liet verschil is enorm; Met zijn rupee kan de be-

w’oner van Britscli-Incliö thans slechts voor 116 aan

!.i.
ropeesche goederen koopen, tegen voor 217 tien jaar
geleden., e.n voor China nu andere, niet door een
.,Goid-exehange standard” beschermde, zilver-gebru:i-
kende landen was het verschil nog zeer veel grooter.
Gedurende de ,,boom” periode in 1920 hadden de
exporte,u, bijvoorbeeld aan textielen, naar Britsch-

9 Omtrent de rnuathervorniing daar zie het artikel van
Prof.
B.
Nogaro in E.-S. B. van
12
Maart en
23 JuIi

Indië en China, geweldig, gestimuleerd door’ (te geste-

gen koereii, een ongekende hoogte bereikt. Maar un
den val van het zilver werden orders gein.nu.11eerd of
gerepu(ieerd, en zoo maakte de prijsval van liet z.il-

‘er dec toestand nog erger, en zette een periode van
wereld-malaise in, dlie jaren geduurd heeft. i)e ‘ina-
iase, zooals men zich zal herinneren, begon bij Japan,

dat zeer nauwe relaties met China heeft, en ook de

malaise van thans toont met de ontwilckeling van de
.tw.intiger jaren J)unten vaii overeenkomst in dat op-
zicht, ciie misschien niet genoeg de aandacht hebben

get:rolcken.
liet Oosten had, , gedu rend e generati es, een waarde-

meter, zilver, die liet niet zelf produceerde, maar die liet Westen, tot nog toe in politiek en/of economisch’

opzicht Azië’s voogd, in enorme hoeveelheden voort-

bracht cii die, qua waardemeter na 1872, niet veel

beter
1
was dan een slang
….tii rubber
L
of een spiraalvecr

zou zijn als Jengtemaat. De productie van het witte

metaal aan haar lot over te laten, was tegenover Azië
inimoeel, en de gevolgen zijn erliaar geweest: er be-

staat direct verband tusschen de malaise van de jaren
tw’i.ntig en van thans, en de twee débacles van den

zi 1vrprijs (1920 en 1929-1930). De exporten vaiizilver naar Azië, gedurende de ja-
ren 1833-1929, vertegenwoordigen een waarde,, (lie
Azië ervoor heeft betaaldl :in den een of anderen vorm,

die ik ineen op minstens
f
9.000.000.000 te mogen
aannemen ). De ziiverprijzeu, van 1833-1.872, fiuc-
tu,eerdlen weinig en bewogen zich om een’ gemiddelde
van ongeveer 60 pence per ons, maar daarna is de
goudwaardi.e van genoemd enorm bedrag reeds geiei-
clelijk zeer sterk afgenomen en cie jongste prijsdaling
heeft het verder tot op de helft van cle reeds sterk
geslonken waarde gereduceerd. Voor Azië beloopt de
geleden schadio dus yele n’iilliarden.
Vr
a
t dergelijke bedragen i’oor’landen zooals Britsch-
Indië en China beteelceuen, beseffen zij het beste, die
de armoede dier landen kennen: Verreweg ‘de ‘groote meerderheden der hevolk:ingen daar immers bezitten

volstrekt
ii
iets dan liet we:i n.ige zolver, dat
zij
in den

een of anderen vorm hebben opgepot, dan wel als
sieraad op hun persoon dragen. Daar in Britsch-In-
dië cle vrije aanmunting van zilver sedlert 1893 ver-boden is, kan men aannemen, dat veel van het aldaar
opgepotte zilver ongem.unt is, zoodat dc eigenaren
geen. voordeel genieten van de goid-exehange stal,-

(lard.
2)
Behalve’ onder de bevolkingen, zijn grooto be-
dragen in’ vorstelijke .schaticamers geaccuinuleerd,
vooral in Britseh-Ïnclië, dlat di.00r White i.s genoemd
,,a vast si nic of the whito metal” ..Da:ur genoemd enorm
bedrag slechts’ het quatum represen.teert, hetwei.k

Azië sedert ongeveer een eeuw heeft geabsorheerd
(statistieken van v66r 1,833 schijnen. niet te bestaan),
en er ii, 1833 reeds zeer groote hoeveelheden voor-
landlen moeten zijn geweest, mogen wij aan iicinen, zelfs slijtage cii verlies in aanme:rking neniende, dat
liet totaal van het in Azië aanwezige zilver nog veel
grooter is dan genoemd bedrag represcn.teeit. Na 1.872
hieijbeut de spaarders de goudwaarde van ho n zilver ge-
leidelijk zien weg’snieiten., en die ontwikkeling is tot
op dien hu.idig’en. dag voortgegaan.
En ri
t,,.
moge een
dire(,t
verband tussche.ti de in’
Britsch-Ind.ië heerschende politieke o.n:rust cii cle (le-
preci.atie van het zilver niet aan ‘te tooneu zijn
3),
ver-
.’) Volgens Winte beliepen de exporten van zilver naai’
liet Oosten van
1833-191.6 £ 544.324.553. ik
heb daarbij
opgeteld cle helft van dc w’ereldlproductie van
1917-1926
tot de gcu:iiciclelde ,jaa.rprijzen en de exporten
1927-1929
geschat op het g’einiddleldle der twee voorafgaande jaren.
2)
in de
24 (Ius.
genasuide ,,native states”, (met nieer
(1511
60.000.000 .1
iwoners) wordt zilver nailgelluil rit, w’uai’vuII
iie waarde echter niet overeenkomt met clie der liritsch- lui-
d isi’lie lopen
1)
liet verdient iiietteinin
de
as
0
(lacht, dat Prof. Vakil,
vuiu cle Universiteit te IBoniba.y, de regeeririg een verwijt
heeft gemaakt van de schade, die aan Br,-Indië door (16 nut-
inunti ng van ‘het
i1
ver in Europa berokkend is . iTaru s,
bi z.
70; zie ook vooral noot
1 op hlz. 63
en het rapport van de
1.
v. K. te Calcutta, blz. 71).

894

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

8 October 1930

arming, in welken vorm dan ook, werkt onrust van
dien aard in de hand. Sedert het verbod van vrije
aanmunting in Britsch-Indië is de export van zilver
daarheen op denzeifden voet doorgegaan. Hoezeer
men, ook in andere streken nog aan zilver voor man-

ten hecht, blijkt uit het record-bedrag aan zilveren
Maria Theresih-dollars van 154 millioen stuks, dat
in 1927 naar A±abië werd uitgevoerd.

Wat China betreft, neemt Hans aan, dat onlusten
aldaar veelal gepaard gaan met toenemende vraag
naar zilver voor oppot’ting en voor de betaling van

troepen. Ook daar vraagt dus de bevolking nog steeds
naar zilver, ook daar werkt armoede onruSt’ in de
hand. Door gansch Azië, in den laatsten tijd ook in
Rusland, waar de bevolking geen begrip heeft van de

marktwaarde van zilver, bestaat nog steeds groote

voorliefde voor het witte metaal voor oppotting, en
eerst sedert in 1926 de Brjtsch-Indjsche financieele
autoritcitn groote hoeveelheden zilver op de markt
zijn gaan werpen
J),
worden in Britsch-Indië tot nog
toe ongekende hoeveelheden goud opgepot.

De gevolgen dier politiek doen zich reeds gevoelen.
Reeds heeft men kunnen vernemen hoe_kort geleden
te Genève verklaard werd, dat de goud-productie vooi

de wereldbehoeften te gering dreigt te worden
2
). Naar-
mate meer landen, die tot nog toe den zilveren tan-
claard huldigen, tot den gouden standaard overgaan

(en dat is thans met ongeveer alle landen,
mci.
Per-
zië en Afghanistan het geval) ook, als is het voor-
loopig slechts in naam
3),
China, kan er, met het oog
op de noodzakelijkheid van het aanhouden van goud-
dekking bij de vele nieuwe centrale banken tegen in

omloop gebrachte of te brengen fiduciaire ruilmid-
delen, zeer wel een ,,scramhle for gold” ontstaan,
die op de wereld-economie een funesten invloed

kan uitoefenen: er kan goud-appreciatie plaats-
hebben, die in een veidere algemeene daling der goe-
derenprijzen tot uitdrukking zou komen, en het is zeer
wel mogelijk dat de bi-metailisten, waarvan wijlen de
heer G. M. Boissevain een der laatste voorvechters
was, tenslotte gelijk zulleu krijgen.
In het algemeen gesproken is de houding van het
Westen, wat het zilver aangaat, gelijk reeds werd op-
gemerkt, niet zonder crnstige bedenking. Alleen Ne-
derlandsch-Indië maakt hierop een gunstige uitzon-dering; Engeland heeft in Britsch-Indië veel te lang
geweifeld. Reeds lang, had langs internationalen weg
een overeenkomst tot stand moeten zijn gekom’en tus-
schen de groote producenten eenerzijds (de V. S.,
Canada en Mexico) en de grootste afnemers ander-
zijds, waarbij gezorgd werd voor de stabiliseeririg van
den zilverprjs op een zoo hoog mogelijk niveau, ten-
cm
cie de koopkracht van Azië zoo hoog mogelijk op
te voeren (zie noot 1), hetgeen alleen door beperking
der productie kan geschieden. Daar zilver thans slechts
zelden alleen wordt gewonnen, maar veelal als neven-
product van lood, koper enz. is het vraagstuk van nog
meer gecompliceerden aard dan vroeger. Toch lijkt het
noodig, i.n die richting te werken, en wei door maat-
regelen van wetgevenden aard, gepaard met interna-
tionale overeenkomsten. Maatregelen van wetgeven-
den aard kunnen alleen dan doeltreffend zijii, wanneer
de contracteerende staten de productie aan zich trek-
ken, regnleereii naar gelang van behoeften, en de dis-
tributie opdragen aan een internationaal lichaam.

Eau
bekend Britsch econoom schrijft mij hierover, (l.d.
5
September ji. als volgt: ,,There (all
be
no doubt that the demonetisation of silver and the recent great f all in price
have had a 1nost ilijurions influeiice upon India and China,
but it is most ïmprobablc that India
will
revert to silver or
that China
will
not also adopt a gold exchange standard.
At the same time it is appallingly foolish
of
the Indian
Government to seli its surplus silver
at a time like this.
To
do so is to forea dovn the price
of
silver to a level
that meaus disaster for China.”
Nadat het bovenstaande geschreven werd, is het Ge-
neefsche rapport, waarin
Oj)
den ernst van den toestand
wordt gewezen, gepubliceerd.
Dit geldt trouwens
ook
voor Britsch-Indië en cle andere
landen. Zie Hans
blz. 73

Wanneer zilver een gewoon handelsartikel’ was,
zouden zulke maatregelen ongewenscht zijn, en ook
niet mogelijk.

Maar de monetaire rol van het witte metaal is nog

lang niet uitgespeeld en het is zeer wel mogelijk, dat
men het zilver naast het goud in eere zal moeten her-
stellen, zoodra de thans reeds door vele autoriteiten

.i.n uitzicht gestelde goudschaarschte daartoe zal ciwin-
gen. Maar dan zou er, bij gebrek aan dergelijke over-eenkomsten en organisatie, allicht een ,,scramble
for
silver” ontstaan, die men zich op het oogenblik moei-
lijk kan indenken. Men zou van de eene paniek in de,

andere, van de eene monetaire verwarring in de an-
dere geraken. Van de onheholpenheid der regeerin-

gen in dit opzicht levert de reductie van het.zilver-
gehalte van onzeii gulden (en van de grove zilveren
specie elders) een sprekend voorbeeld op. Verklaarde
de toenmalige minister van Financiën bij de indie-

ning van de wet van October-November 1919, dat
het zilvergehalte onzer grove specie moest worden
verminderd,, omdat het niet, te zeggen was, tot welke

hoogte de zilverprijs zou stijgen, zoodat het voordeelig
zou worden grove specie om te smelten en het zilver
te verkoopen, indien men ze op het hooge gehalte
aanmuntte, kort daarna had
Z.
E. kunnen verklaren,
dat het niet te zegen was tot welke laagte de zilver-
prijs zou dalen. Het motief er wet bestond niet meer,

maar men voerde haar toch• uit. (Onze guldens en
rijksdaalders bevatten thans slechts 720 gram fijn zil-
ver, tegen 945 vroeger
1).

Daar komt nog iets bij. Men heeft in den laatsten
tijd ontdekt, dat in Rusland op groote schaal het

hankpapier van Europeesche circulatiebankën wordt
nagemaakt, geheel in de lijn van bestrijding der Wes-
stersche beschaving dooi’ de tegenwoordige macht-
hebbers aldaar. Men zou kunnen zeggen, dat iets der-
gelijks in Europa moeilijk van grooten invloed kan

zijn. Maar ik weet niet of men verstandig doet, er al
te zeker van te wezen. Vooral niet in Azië, waar do-
zijnen grootere en kleinere circulatiebanken haar
bankpapier in omloop gaan brengen. Daar kan het op
den duur onmogelijk worden, m’et fiduciaire ruilmid-

(leien te werken. Alen zoude de bevolkingen alleen rnet’zilver of goud tevreden kunnen stellen. Ook uit
deze hoofde’ dus (behalve wegens de gevreesde goud-
schaarschte),’ is de genoemde ,,scramhle for silver”
zeer wei denk
–
baar.

in de Gazette de Hollande
van 26 Juli 1922, in een
artikel onder het hoofd:
,S’ilver and the economic re.-
covery
schreef ik o.a.: ,,It would be foolish to allow
the production of such an important artiële as the
white metal to run riot, in view of the fact that the
position of that article plays such an important rôle
in the economie world, that the conneetion between it
and the world-wide depression cannot possibly be
denied”. Alen vergete toch niet, dat terwijl eenerzijds
daling van den zilverprijs de vraag naar fabrikaten
doet verminderen wegens verminderde koopkracht
der bevolkingen, diezelfde daling anderzijds het aan-
bod van door Azië geproduceerde grondstoffen etc.
doet vermeerderen. Zoo worden de prijzen van twee
kanten gedrukt, -het zilveren mes is tweesnijdend. In
c
l
e
A?nsterdo.ns,ner
van 5 Augustus 1922 schreef ik
,,Tot nog toe heeft iedere poging (bijv. de Sherman-
Act) tot kunstmatige stabiliseering op een zelfs
ta.l
mei
jjlc
hoog niveau, overproductie tengev61ge gehad;
mijnen, die gesloten waren, of daartoe aanstalten
maakten, werden heropend, of verhoogden de pro-
ductie. . . . De oplossing zou das veeleer moeten wor-
den gezocht in de richting van productie-beperking
bij internationale overeenkomst. . .. De vorming van
een wereld-trust, mogelijk onder toezicht en contrôle

1)
in 1919
,
was,
ouder de omstandigheden, de maatregel
verstandig; maar het is zeer de vraag of men niet beter
gedaan had, na
1920 op
zijn schreden terug te keeren. Dat
de nieuwe grove specie in Ned.-Indië door de bevolking goed ontvangen is, wijst op veel vertrouwen in het Neclerlandsche
beleid.

8 October 1930

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

895

L
der regeeriugen,
zou
onder de oogen moeten worden

gezien. liet is een dwaasheid, de productie van een
zoo gewichtig artikel als zilver blijvend te laten ver-

wilderen”. In de
Java Bode
van 19, 20 en 21 Decem-

lr ji. wees ik op de bedenkelijke waarschijnlijkheid
van een verdere daling van den zilverprijs. Zes maan-

den later viel die prijs tot het historische laagte-re-
cord van ongeveer 1.5 pence, om zich nadien slechts

een weinig te verheffen.
De gebeurtenissen hebben mijne opinie van acht

jaren en van
,
negen maanden geleden dan ook niet

aan het wankelen gebracht, doch integendeel beves-

tigd. Artikelen d:ie ik destijds aan Engelsche en Ame-
rikaansche bladen toezond, werden mij onder dank-zegging geretourneord. Door een zeldzame verblin-

ding, door het praevaleeren van particuliere belangen
in de V. S. en elders heeft men het zoo ver laten
komen dat men huipelooze Aziaten schaden heeft
toegevoegd, die :i.n de milliarden loopen. Die schaden,
daaraan is geen twijfel, naast de onmogelijk te ont-
kennen overproductie van goederen, hebben voor een
belangrijk deel, nl. de verarming van Azië, hetwelk

door de helft der menschheid wordt bewoond, de de-
– pressie van tien jaren geleden en van thans mede
veroorzaakt. Beide depressies werden voorafgegaan
door scherpe daling in den zilverprijs, iets hetwelk

ter, dege cle aandacht verdient.
l)aar Nederland geen direct belang heeft bij de pro-duetie van zilver en dus een neutrale positie in’neemt, zon den Haag een geschikte plaats voor een internati-
onale zilver-conferentie zijn
1)

H. Ducoe.

Lsiuvenheim, 22 September 1930.

$ilvei’, its ilistary
ete. by ilenjainio White,

Sieoiid
:EcI.
,
Jauua.ry
1920.
‘I’/io lilconomist,
Londen.
(-leid end Gold in jlsica
van Dr. J. Hans. (Met,een voor-
reile door Mr. 0. Vissering) Weeneji,
1930.

t)
‘olgciis
ten dagblad bericht van
17
September
11. zou
senator King, uit tJtah, tot Presicleni; iloover het verzoek
heitlitit gericht,
cclie
internationale conferentie bijeen te roe-
pen, welke een plan zou moeten ontwerpen oni het gebruik
van zilver voor het ntuutwezen cii iii de industrie te be.
vorderen. Maar zoolaug cle
productie
niet ouder contrôle
der regerriligeti komt, kan hiermede niet, veel bereikt war.

jp ii

AANTEEKENINGEN.

Indexcijfers van groothandels’prijzen.

,,The Economist” schrijft: Einde September waren

er nog geen
duidelijke
teekenen, die erop wezen, dat

de katastrôphale daling in de prijzen van groothan-
delsartikelen, die de zeer groote depressie in den han-
del kenmerkt, tot staan was gekomen. Na een daling

van 1.9 pOt. in Augustus en 1.5 pOt. in Juli regi-
streerde ons .indexcijfer gedurende September een ver-

clere hevige daling van niet minder dan 3.8 pOt. Aan
het einde van de maand stond ons indexcijfer (1927

=
100) op 13.2, in vergelijking met 78,8 aan het einde

van het vorige kwartaal en 91.8 een jaar geleden. Zou-
doende zijn de prijzen gedurende de laatste twaalf
maanden in doorsnede 20.3 pOt. gevallen. De volgende

tabel toont de schommelingen vait de verschillende
groepen gedurende het laatste kwartaal:

Gemiddelde
1927 = 100

Sept.
1929
Juni
1930
Juli
1930
Aug.
1930 Sept.
1930

Granen en Vleesch.
95.8 82.2 84.2
82.5
79.5
Andere voedings en ge- 86,6
1,
77.8
76.3
75.2 74.5
87,7 66.5
63.6 81.7
56.9
notmiddelen ………
Weefstoffen ………..
96,2
82.8
82.1
81.5
79.5
Delfstoffen …………
Diversen …….
…….
91,5
84.1 81.5
79.7
76.7

Totaal …………….
91,8 78.8
1

77.6 76.1
1

73.2

Evenals in J’uli en Augustus, gaf de groep ,,Weef-
stoffen” ook gedurende de afgeloopen maand de groot-
ste daling te zien, nl. van bijna 8 pOt. Deze prijsda
–
ling betrof vooral vlas, maar verder ook ruwe en half-
bewerkte katoen en wol, hennep en jute. In de groep
,,Granen en vleesch” waren aardappelen, Engelsch zoo-
‘wel als buitenlandsch rundvleesch en schapenvleesch
iets duurder, doch de prijs voor Deenseh varkens-
vieesch
j
daaide aanzienlijk, terwijl ook de graanprijzen
met uitzondering van Engelsche gerst, een hevige al-
gemeene daling ondergingen, welke in het bijzonder
op den voorgrond trad bij maïs en tarwe. Tengevolge
van de enorme verschepiiigen van de Zwarte Zee werd
speciaal de tarwemarkt getroffen. De schommelingen in
de groep ,,Andere voedings- en genotmiddelen” waren
onregelmatig, de goedkoopere prijzen voor suiker ver-
den gecompénseerd door duurdere thee.
Iii
de groep
,,Delfstoffen” was de tendens, met uitzondering van een

seizoensstijging van de
prijzen
voor huisbrand, over
liet algemeen weer dalend; alle niet ijzer-houdende
(Vervolg zie blz. 899.)

Prijzen

II
Prijzen
Prijzen
Toe-
(+),ofafneming(-)
Toe-
(+)
of afneming(-)
Toe-(-j-)ofafneming(-)
in perc.
vergeleken met

,
in perc.
vergeleken met
.
in perc.
vergeleken met
vor.
maand
I
vorig jaar
vor. maand
1
vorig jaar
ver. maandi vorig jaar

Tarwe (buiteni.)
-17,4
-43,8
Katoen (Am.) …..
-12,0
-43,8
.

11

(Eng.) ……
-13,1
-25,8
,,

(Egypt.)…
.
–
7,1
-40,2
Hout(Eng.) ……..
,,

(Zweedech)
.

.
–

5,3

Meel

………….
-25,0
Garen…………..
–
9,5
-36,7
Cement ………….
Gerst ………….
..+18,1
-14,4
Laken …………
.
-18,5
Huiden ………..
+
0,5
–
1,5

Haver …………
–
2,7
-24,2
Wol
(Eng.) …….
–
9,!
–
34,7
Leder …………
+

4,6
+
2,3
Mais

………….
-11,9
–
31,9
W

(AUstr.)
–
8,0
-28,1
Benzine
No. 1 …..
-11,4
-11,4

Rijst

…………..
–
8,4
-24,1
–

3,7

…

–
18,7
Petroleum ……..
–
4,2

..

–
4,2

Aardappelen ……

..
..-
9,5

+
9,1
+
33,3
(tops) ……….
..
–
38,1 Stookolie
.)……..

Rundvleesch (Eng.).
+
8,7
-f-
3,3
Zijde

…………..
Vlas …………. -25,9 -39,4
Lijnolie

. ………

..

–
12,5
-36,4

(Arg.).
+
1,8

..

–
1,5
flennep

……….
-38,9
Talk …………..

..

–

3,6
-31,2

Schapenvi. (Eng.)

..

+
7,1
+

9,8
Jute ………….
..-
2,2

..

..

..
-3,5
-42,8
Rubber ………..
-23,1
_82,0

•
(N. Z.)
Varkensvl.(Deensch)
+
9,0
-29,2
–
12,7
–
354
Weef stoffen
Soda ………….
Amm. Suiphaat

.. ..

–
7 8
–
35 1

(.ranenenVleesch
Ruw-Ijzer
Creosoot

……….
..
–
17
,
6
–
3,6

..

–
17;0
..
–
12,4

–
3,8

..

-16,2
Stalen rails
:

:

:

:

+10,4
+
11,4
Thee

………….
IJzeren

a;r
..

..

–
8,7
Blik

………….
–
5,5
– 9,3
Cacao

…………
+
1,9
–
12,9
Kolen (Welschexp.)

Diversen ………

..

Koffie …………..

Rietsuiker ……..
–
9,5
–
17,4
,,

(Dur. Gas.)..
–
2,4
–
8,4
–
8,8

..

-20,4
,,

(huisbrand)
.
+
13,2

+

2,4
Kaas (Can.)
…….
–
0,6

..

–
18,8
Lood
…. ………
‘ –
27,0 Bietsuiker
….. …..

Boter (Deensche)
+
1,4
-27,0
–
7,0
-38,3
Kokosolie
………

..

–
1,8
-25,4

..-
7,6

–
8,2
-41,3
..

..

‘

..

Tin
…………….

–
7,8

..

–
38,2
Tabak
…………..

Andere voedings. en

Koper…………..
Ongez. Zink
……..
..

Genotmiddelen
– 0,9
– –
14,0
1
Delfstoffen

…….
2,4

896

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

S -October 1930
Het Prijsverloop van Groothandelsartikelen
gedurende het derde kwartaal van 1930.

II
(Slot).

STEENKOLEN.

IDe lijn in de kolenindustrie is steeds naar beneden

gaande. IDe malaise waarvan iedereen den mond vol heeft, treedt wel
0
1) bijzonder scherpe wijze bij cle ko-
ienndustrie aan den dag. De eene mijn na de andere
wordt gesloten om op clie
wijze
cle productie aange-
past te krijgen aan de kleine werkelijke vraag, die er
is. De voorraden aan (le mijnen nemen tQe en zelfs cle
bekende najaarsvraag vermag deze niet te doen ver-
mi 0(1 eren.

In Engeland en elders ziet thans iedereen uit naar
de bekendmaking van de voor de verschillende dis-
stricten geldige minimnmprijzen, welker vaststelling
(én der eerste gevolgen is van het aannemen van de

Ooal Mines Bill. De subsidie, die voor export van ko-
len over de llumberhavens door vrijwillige bijdragen
van de producenten betaald werd, is opgeheven. Deze
bedroeg ten laatste altijd nog 2/- per ton. De prijzen
zijn dientengevolge van
116
tot 2f- per ton gestegen.
In Westfalen hebben de vereenigde kolenmijnbe-
zitters getracht een vrij belangrijke loonsverlaging in
te voeren, welke poging door ingrijpen van, hooger
hand voorloopig op niets uitgeloopen is. Dientengevol-
ge blijven de prjien, die in vergelijking met de waar-
(le van kolen op de wereldmarkt te hoog liggen, gehand-
haafd. IDe winst, waarmede de kolenindustrie werkt

is 1
66
gering, indien ze er al is, dat een verlaging vah

de prijzen alleen maar kan komen uit een verlaging
van de bonen. Vele mijnen werken met een verlies.

TIN.

In het ageioopen kwa’taai kon de marktprijs van

tin ziell op het lage niveau vrij goed handhaven, tot-
dat plotseling tegen het eind van September een da-

ling intracl,tot beneden het niveau van £ 130.

In Juli bewoog de prijs van prompt ti.n zich tus-
schen £ 130 en £137 met als hoogste punt £ 137 op
3
Juli en als laagste punt £ 130% op 10 Juli.

Een gunstig verschijnsel was de, hoewel geringe,

vermindering van de Visible Supply met 257 tons
tot 41.899 tom per eind Juli, de eerste maal dat dit

plaats had sedert November 1.929.

liet gevolg hiervan was, dat de
prijs
iets opliep tot
£ 137 op 5 Augustus, om daarna echter weer vrij regel-

matig te dalen tot £ 132% op 26 Augustus, om die
maand op £ 134% te sluiten.

III

.1

Zooals verwacht werd, was de zichtbare voorraad
wederom toegenomen tot 43.518 tons per ult. Aug.,
en September zette dan ook lusteloos in, de prijs
schommelde vrijwel deze geheele maand tussehen
£ 1.33 en £ 134. Tegen het eind was de stemming be-

paald flauw, cle tinprijs zakte zelfs tot £ 128 op 29
September, en £ 125% op 30 September, het laagste
punt sedert 1.904.

STATISTISCH OVERZICI

TARWE
HardWlnter
No.2 loco
Rotterdam!
Amsterdam
per 100 K.G.

R000E
AmericanNo.2
2
)
loco
Rotterdam per 600 K.O.

MAIS
La Plata
loco
R’dam/A’dam
per 2000 K.G.

GERST
Amer.No.2°)
loco
Rotterdam per
2000 K.O.

LIJNZAAD
La Plata
loco R’damlA’dam
per 1960 K.G.

STEENKOLEN
Westfaalsche!
Hollandsche
bunkerkolen’
ongezeefd
t.o.h.
R’dam!A’dam per 1000 K.G.

PETROL EM
U
Mid. Contin.
Crude
33
tlrn
33.9
0

Bé s. g.
–
per barrel

IJZER
‘
Cleveland
Foundry No. 3
f.o.b.
Middlesbrough
per Eng, ton

KOPER
Standaard
Locoprijzen
Londen
per Eng. ton

–

f1.
5
10
f1.
0
10
f1.
Gb
f1.
0
(0
f1,
01
H.
0
10
$
0
10
Sh.
0
(0
A
0
1
0

Jaargemldd. 1925
17,20
100,0
13,(Y7
6

100,0
231,50
100,0
236,00
100,0
462,50
100,0
10,60
100,0
1.68
100,0
731-
100,0
62.116
100,0
1926
15,90
92,4
11,75
89,9
174,25
75,3
196,75
83,4
360,50
77,9
17,90
165,7
1.89
112,5
8616
118,5
58.11-
93,5
1927
14,75
85,8
12,47
6

95,4
176,00
76,0
237,00
100,4
362,50 78,4
61,25
104,2
1.30
77,4
731-
100,0
55.141- 89,7
1928
13,475
78,3
13,15
100,6
226,00
97,7
228,50 96,8
363,00
78,5
10,10
93,5
1.20
71,4
661-
90,4
63.16i-
102,8
1929
12,25
71,2
10,875
83,2 204,00
88,6 179,75
76,2 419,25
90,6
11,40
105,6
1.23
73,2
7016
96,6
75.14/-
121,9
lanuari

1928
l350
78,5
12,70
97,1
207,50
89,6
247,75
105,0
361,00
78,0
10,30
95,4
1.22
72,6
65/-
89,0
62.-1-
99,9
l’ebruari

,,
13,80
80,2
12,876
98,5
226,50
97,8
243,75
103,3
361,00
78,0
10,00
92,6
1.21
72,0
651-
89,0
61.121-
99,2
Maart

•
14,60
84,9
14,00
107,1
240,75
104,0
255,75
108,4
350,75 75,8 9,95
92,1
1.19
70,8
6516
89,7
61.316
98,6
April

•
15,30
88,9
I4,975
164,5
239,50
103,5
261,00
110,6
358,25
77,5
10,05
93,1
1.19
70,8
661-
90,4
61.1416
99,4
MeI

•
15,30
88,9
15,476
118,4
238,50
103,0
260.75
110,5
372,00
80,4
10,60 98,1 1.19
70,8 661-
90,4
62.151-
101,1
luni

•
14,37
5

83,6
‘14,27
5

109,2
234,00
101,0
252,50
107,0
365,25
79,0
10,10
93,5
1.19
70,8 661-
90,4
63.171-
102,9
juli
14,25
82,8
13,07
6

100,0
246,75
106,6
241,00
102,1
359,75
77,8
10,10
.

93,5
1.19
70,8
66!-
90,4
62.181-
101,3
Augustus
12,00
69,8
12,626
96,6
214,75
92,8
226,75
96,6
350,75
75,8
10,05
93,1
1.21
72,0
661-
90,4
62.1016
100,7
September
11,65
67,7
11,57
5
,
88,5
698,75
85,9
198,25
84,0
350,75
•75,8
‘10,00
92,6
1.21
72,0
66!-
90,4
63.81-
102,1
October
12,27
5

71,4
12,27
93,8
‘218,50
94,4
189,50
80,3 366,00
79,1
9,95
92,1
1.19
70,8
66!-
90,4
65.121-
105,7
November
12,32
6

71,7
–
12,076
92,4
227,25
98,2
185,50
78,6
386,25 83,5
10,20
94,4
1.18
70,2
66/-
90,4
67.181-
109,4
December
12,30
71,5
11,90
91,0
220,25
95,1
180,50
76,5
373,75
80,8
10,10
93,5
1.18
70,2
661-
90,4 70.31-
113,0
lanuari

1929 12,35
71,8
12,20
93,3
231,50
600,0
194,25
82,3
365,00 78,9
10,10
93,5
1.16
69,0
661-
90,4
75.1016
121,7
Pebruari

,,
12,72
5

74,0
12,65
96,7
236,00
101,9 194,75
825
357,25
.77,2
12,90 169,4
1.11
66,1
66/6
91,1
78.-(6
125,7
Maart

•
12,65
73,5
12,625
96,6
.
23300
100,6 191,75
81:3
359,00

.
77,6
12,00
111,1
1.11
66,1
671-
91,8
,89.81-
144.0
April

,,
12,12
5

70,5
11,625
88,9 218,00
94,1
185,25
78,5
373,25
80,7
11,05
‘102,3
1.11
66,1
681-
93.2
82.1716
133,5
MeI

•
11,12
6

64,6
10,57
6

80,9
.198,25
85,6
177,50
75,2
363,50
78,6
11,15 103,3
1.16
69,0
69/6
95,2
75.416
121,2
luni

,,
10,87
5

63,2
10,20
78,0
193,50
83,6
171,25
72,6 355,25
76,8
11,25
104,2
1.30
77,4
711-
97,3 74.11/..
120,1
juli

”
12,80
74,3
11,20
85,6
218,50
94,4
191,25
81,0
415,50
89,8
11,25
104,2
1.30
77,4
7216
99,3
72.1216
117,0
Augûstus
13,125
76,3
10,75
82,2 202,50
87,5
182,75
774
452,50
97,8
11,25
104,2
1.30
.77,4
72(6
99,3
73.171-
119,0
‘,
‘September
12,625
73,4
60,20
78,0
191,00
82,5
172,00
72,9 506,75
109,6
11,40 105,6
1.30
77,4
7216
99,3
74.191-
120,7
October
12,10 70,4
9,875
75,6
185,00
79,9
168,00
71,2 516,50
111,7
11,25
604,2
1.30
77,4
7216
99,3
72.161-
117,3
November
11,77
6

68,5 9,20
70,4
174,00
75,2
164,75
69,8 483,25
104,5 11,35
105,1
1.30
77,4
7216
99,3
70.51-
113,2
December ,,
12,62
5

73,4
9,35
71,5
166,00
71,7
163,75
69,4 482,00
104,4
11,75
1088
1.30
77,4
7216
99,3
68.616
110,1
Januari

1930
12,67
5

73,7 9,35
71,5
149,25
64,5
151,25
64,1
433,75
93,8
11,75
1088
1.21
72,0
7216
993
71.916
615,1
Februari
11,725
68,2 8,17
5

62,5
139,00
60,0
135,75
57,5 398,50
86,2
11,75
108,8
1.11
66,1 7216
993
71.12/6
115,4
Maart
10,90
63,4 7,15
54,7
143,50
62,0
125,00
53,0 390,00
84,3
11,55
106,9
1.11
66,1
701-
95
1
9
68.19/6
III,!
April

,
11,17
5

65,0 7,62
5

58,3
180,25
77,8
129,75
55,0 431,00
93,2
61,35
105,1
1.16
6

69,3
6716
92,5
61.31- 98,5
Mei’

,, 1
0:
4
5
60,8 6,55
50,1
148,50
64,1
114,50
48,5 405,00
87,6
11,35
105,1
1.18
5

70,5
67/6
92,5 53.91-
86,6
Juni

•
10,05
58,4
5,17
5

39,6
145,50
62,9
103,75
44,0
385,50
83,4
11,35
105,1
1.18
5

70,5
6716
92,5
50.116
80,7
Juli
955
55,5
5,82
5

44,6
157,75
68,1
108,00
45,8 345,75
74,8
II 35
105,1
1.18
6

70,5
67/6
92,5
48.2!-
77,5
Augustus
945
54,9′
6,30
48,2
146,00
63,1
116.25
49,3
365,00
78,9
1l’,35
105,1
1.18
6

70,5,
651-
89,0
47.151-
76,9
September ,,
8,40
48,8
5,25
40,2
127,50
55,1
99,00 41,9 318,75
68,9
11,35
105,1
1.18
6

70,5
6316
87,1
46.61- 74,6
6 October
,
7,85
45,6
5,10
39,0
121,00
152,3
94,00 39,8
296,00
64,0
1

11,35
105,1
1.18
6

70,5
6316
5

87,1
44.6216
72,2
1)
Men zie voor de toelichting op dezen staat de nummers van 8 en 15 Augustus 1928 (No. 658 en 659) pag. 689190 en 709. ‘)=Western vôôr de invoering vi

8 October 1930

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

897

• i)e overtti.iging schijnt langzamerhand veld te win-
nen, dat niettegenstaande de productie-beperking in
de voornaamste productiecentra, het verminderde ver-
bruik van tin, vooral in Amerika, de voorraden voor-ioopg niet in voldoende mate zal doen slinken.

In verband met de geringe verschepingen uit de
Straits wordt een lagere Visible Supply verwacht aan

liet eind van September, terwijl ook de voorraden in
Engeland voor het eerst sinds geru:imeu tijd een kleine

reductie hebben ondergaan, een en ander tengevolge
der producte-beperk ing in Malakka, Ned.-Ïndi ë, Ni-
genia en Bolivia.
De productie van de F.M.S. bedroeg per ult. Aug.
43.376 tons tegen 43.760 tons in dezelfde per:iode van

1
929,

terwijl (leze cijfers voor Bolivia resp. 24.034 en

30.792 twis bedragen.
Deze gunstige factoren wegen echter niet op tegen
de sterk verminderde consumptie van tin, zooclat men
voonloopig geen belangrijke verbetering in de statis-
tische positie van dit metaalverwacht.

KATOEN.

Katoenpnijzen zijn in liet afgeloopen kwartaal ge-
regeid gedaald, zij het met enkele kleine tijdelijke re-
actics. De berichten omtrent den nieuwen oogst uit de

d.a.v. 1.4.340.000 balen. Tegenover deze betrekkelijk
groote opbrengst staat een nog, steeds geringe vraag
uit de industrie, daar in de meeste landen in de ka-
toenindustrie groote bedrijfsinkrimpingen bestaan.
Men had verwacht, dat bij de lagere prijzen het ver-
bruik zou toenemen; zooals zulks ook vroeger gere-
geld geschiedde, doch tot nu toe blijft de vraag naar
manufacturen onbevredigend. Gedeeltelijk is zulks

zeer zeker te wijten aan de onbevredigende economi-
sche en politieke toestanden in de groote gebieden van

Oost-Azië, die tot de beste afnemers van katoenen
manufacturen behooren. Er zijn reeds teekenen aan-
wezig, dat de katoen-aanplant in andere gebieden, o.a.

Afrika en Zuid-Amerika tengevolge van de lage prij-
zen wordt, ingekrompen. Zulks zou op den duur een
grootere vraag ten gevolge kunnen hebben naar Noord-
Amerikaansche katoen, daar in de Vereenigcle Staten
een groote vermindering van den aanplant ook in ko-
mende jaren niet verwacht mag worden in verband

met de onbevredigende
prijzen
voor andere landbouw-
producten.

WOL.’

Na cle levendige stemming in het tweede kwartaal,
welke echter reeds in J’uni weer iets begon te ver-

Is,

UI!:!!Iuuu

on
mommmmom

!!PUI•liii

IIluiii!!l

zwakken, toonde het derde kwartaal van dit jaar een
afnemende bedrijvigheid, daar overal de tendens, om
alleen de hoogst noodige behoeften te dekken, over-

N GROOTHANDELSPRIJZEN
1
)

TIN
locoprijzen
Londen per
Eng, ton

KATOEN
for MiddIing
locoprijzen
New York
per 1h.

WOL
gekamde
Australische,
Merino, 64’s Av.
loco Bradford
per Ib.

‘

WOL
gekamde
Australische,
CrossbredColo-

fiat Carded,
51)5 Av. loco
Bradford per lb.

RUBBER) Standaard
Ribbed Smoked
Sheets
loco Londen per Ib.

SUIKER
Witte kristal- suiker loco
R’damjA’dam.
per 100 K.G.

KOFFIE
Robusta
Locoprijzen
Rotterdam
per
i/o
K.O.

THEE
AS. N.-1. theev.
A’dam gem. pr
.
Java- en Suma-
tratheep.’/2K0.

Indexcijfer
vjh. Centr. B.
y. d. Stat.,
herleld
van 1913= 100
tot 1925=190

Indexcljfer
van The
Economist,
herleld
1927
=
100
tot 1925=100

01
0

$
cts.
0
10
pence
O/
pence
Ol
o

Sh.
0
10
H.
0/0
cts.
0
10
cts.
0J
201.171- 200,0
23,25
100,0
55,00
100,0
29,50
100,0
2/11,625
100,0
18,75
100,0
61,375
100,0
84,5
100,0
100,0 100,0
0.17/6
111,1
17,55
75,5
47,25 85,9
24,75
83,9
21-
67,4
17,50
•
93,3 55,375 90,2
94,25
111,5
93,2
92,9
290.41-
110,8 17,50
.
75,3 48,50
88,2
26,50
89,8
116,375
51,6
19,125
102,0
46,875 76,4
82,75
97,9 95,4
89,5
227.51-
86,8
20,00
86,0
51,50
93,6 30,50
103,4
-110,75
30,2
15,85
84,5
49,625 80,9
75,25
89,1
96,4
87,6
203.15’6
77,8
19,15
82,4
39,-
70,9 25,25
85,6
-110,25
28,8
13,-
69,3
50,75
82,7 69,25
82,0 91,5
82,6
255.1/-
97,4
19,25
82,8
53,00 96,4 29,75
100,8
117,25
54,0
17,375
92,7
46
74,9
84,5
100,0
98,7
87,9
233.10/6
89,2
18,35
78,9
54,75
99,5
31,75
107,6
113,75
44,2
16,75
89,3
46
74,9
79,5
94,1
96,8
87,9
233.17/6
89,3
19,35
83,2
55,00
100,0
33,25
112,5
1/0
1
75
35,8
16,87
0

90,0
4’r
76,6
79 93,5
.

98,1
89,2
234.61-
89,5
20,65
88,8
54,50
99,1
33,00
111,9
-/9,375
26,3
16,87
0

90,0
47
76,6 74,25 87,9
98,7
90,5 230.13/-
88,1
21,55 92,7
54,25
98,6
32,25
109,3
-/9
25,3
16,62′
88,7
48,25
78,6
78,25
92,6
98,1
91,2
118.8/6
83,4
21,35
91,8 55,50
100,9
31,75
107,6 -19,25
26,0
25,75
84,0
49
79,8
73,25
86,7 98,7
898
211.19/-
80,9
21,75 93,5
53,00
96,4 31,25
105,9
-/9,25
26,0
15,50
82,7
49,875
81,3
71,25,
84,3
95,5 88,2
211.181-
80,9
19,30
83,0
51,75
94,1
30,00
101,7
6/9,25 26,0
16,00
85.3
51,875
84,5
67,75
80,1
92,9
86,6
214.7/6
81,9
18,55
79,8 47,00 85,5
29,00
98,3
-18,5
23,9
15,87
0

84,7 52,75 86,0 70,25
83,1
93,5
85,4
221.19/- 84,8
19,45
83,7
46,25
84,1
27,25
92,4 -18,8
24,7
14,62
5

78,0 53
86,4
73 86,4
94,2
85,1
232.1016
88,8
19,90
85,6
.
47,25 85,9
27,50
93,2
-/8,625
24,2
14,00
74,7
53 86,4
75,75
89,6
95,5
85,1
228.8/-
87,2
20,45 88,0
46,25
84,1
28,00
94,9
-/8,5
23,9
13,92
5

74,3 51,75
84,3
76,5
90,5 95,5
84,8
222.7/6
84,9
20,20 86,9
46,75
85,0
28,75
97,3
-19,875
27,9
13,77
5

73,5
53,125
86,6 77,25
91,4 94,2
84,6
222.111-
221.016
85
1
0 84,4
20,10 21,25 86,5
91,4
44,25 44,00
80,5 80,0 27,75 27,50
94,1
93,2
1/-
110,125
33,7
34,0
13,37
5

13,50
71,3
72,0
54 54
88,0 88,0 74,25 72,75
87,9
86,1
94,2 94,8
854
85:8
207.516
79,2
20,45 88,0
43,25
78,6 27,25
92,4
-110,5
29,5
13,375
71,3
54
88,0
74,25
87,9
92,9
83,9
97.516
75,3
19,40
83,4
41,50 75,5 26,25
89,0
-110,875
30,5
12,25
65,3
54
88,0
73,50
87,0 91,6
81,7
200.51-
76,5
18,75
80,6
40,00
72,7
25,75
87,3
-110,625
29,8
12,00
64,0
54
88,0
69,50
82,2
91,0
81,9
109.516
79,9
18,65
80,2 38,75
70,5
24,75
83,9
-111
30,9
13,425
71,6
54
88,0
68,50
81,1
92,0
83,7
210.111-
80,4
18,60
80,0 37,00 67,3 24,00
81,4
-110,5
29,5
13,00
69,3
53,50
87,2 64
75,6
91,6
83,6
205.516
78,4
18,90
81,3 34,25 62,3 23,75
80,5
-110.125
28,4
13,47
0

71,9
51,75
84,3
•

64
75,6 91,0
82,0
188.9/6
72,0
18,45
79,4 32,50
59,1
22,50
76,3
-/9,625
27,0
13,30 70,9
48,50
79,0
66
78,1
90,3
80,5
182.-j6
69,5
17,50
75,3 34,25 62,3 23,00
78,0
-18,125
22,8
12,50
66,7
41,75 68,0
66,50
78,7
88,4
78,8
78.1816
68,3.
17,25
74,2 31,25 56,8 21,25
72,0
-18
22,5
12,07
5

.
64,4
36,75
59,9
60,75
71,8
87,2
78,8
74.13/-
66,7
17,15
73,8 29,50 53,6
19,25
65,3
-17,375
20,7
11,675
62,3
35
57,0
60,50
71,6
84,5
76,9
174.41-
66,5
15,45
66,4
28,50
51,8
17,75
60,2
-18
22,5
11,40
60,8
35
57,0
58,25
68,9 81,3
75,2
65.181-
63,4
15,20
65,4
26,25
47,7
16,50
55,9
-17,625
21,4 10,70
57,1
35
57,0
62,25
73,7
78,7
74,2
161.1716
61,8
16,45
70,8
27,25 49,5
17,25
58,5
-17,375
20,7
10,55
56,3 35
57,0
.59,50
70,4
78,7
72,8
I45.-/-
55,4
16,50
71,0
28,75 52,3
18,00
61,0
-16,875
19,3
9,80
52,3
34,75 56,6
58
68,6
76,1
72,0
[36.416
52,0
24,50
62,4
27,75 50,5
17,50
59,3
-/6,125
17,2
9,775
52,1
33
53,8
58
68,6
76,1
70,4
134.1716
51,5
13,10
56,3
27,00
49,1 16,75
56,8
-/5,625
15,8
9,275
49,5
31,50 51,3
55,50
.
65,7
.

74,2
69,3
35.516 51,7
11,95
51,4
27,25 49,5
16,50
55,9
-14,875
13,8
8,50
45,3
29,50
48,1
55,25
65,4
73,5 67,9
[32.61-
50,5
11,-
47,3
27,00
49,1
25,75
53,4
-/4,125
11,6
7975
42,5
28,25
415,0
59,50
70,4
65,4
124.151-
47,6
10,50
6
45,261
25,007
45,571

15,00
7

50,8
7

-13,875
10,9
7,75 41,3 29
47,3

)AI1

Veree.uigd Staten blijven gunstig en volgens het Was-
hi ngton Agnicultural Bureau bedroeg de schatting op
1 Augustus 1930 1.4.362.000 balen en op 1 September

huidige officieele noteeringswijze (Jan. 1928); vanaf 16Dec.1929 74j5 K.G. Hongaarsche; vanaf 26Mei1930 Z.-Russische.°) = Malting vôôr de invoering van de huIdige
fic. not.wtjze (Jan. 1928).
4)
Jaar- en maandgem. atger. op
1/
pence.
6)
Noteering Schotland 601-.
0)
3 October.
7)
2 October.

–

‘1.

II

898

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
–

8. October 1930

rI
heerschte. Een gevolg hiervan was, dat de
prijzen
lang-

zaam maar zeker weer daalden, zoodat heden ongeveer

het laagste niveau van Maart bereikt is. Naar ver-

houding is de
-bedrijvigheid
in de kamgarenfabrica-

3P
.
ErÇE PER
1b

L (00
5SNED
“QL.

.-1928

–
30- – – –

1929

-S–
-.

– –
–
-S -S
–
2E
–
–
–
.- – – – –

20

-S

–

lAN FEBE
MDI
APR MEI
JUNI
JULI AUG SEPT OCT NOV DEC

t;.ie nog het beste, terwijl het in de sajetfabnicatie on-
gunstiger geworden is en heeft ook de lakenfabnicatie
geen betere bedrijvigheid gevonden dan in den laat-

sten tijd.

RUBBER.

Een rubberpnijs van 20 ets. voor loco sheets en van
206 ets. voor loco crêpe zooals deze juist aan het einde
der verslagperiode werd bereikt, doet de herhaaldelijk
gestelde vraag, of nu niet spoedig een keerpunt is te

verwachten, opnieuw rijzen. Van de op den prijs van

invloed zijnde factoren zijn er twee, die althans de
hoop zouden kunnen doen opleven, dat verdere belang-

rijke dalingen – i:n het bij het bovenvermelde peil is
reeds een verlaging van bijv. 2 ets. nogal belangrijk –

nLLuwelijks meer behoeven te worden gevreesd, terwijl
twee anderen nog steeds een meer pessimistische ziens-

wijze zouden kunnen rechtvaardigen. De twee eerstgeuoemde factoren zijn:
lo. De kans op ingrijpen door de Nederlandsche re-
geering, zooals die blijkt uit het onderhoud, dat de Ne-.

denlandsche Rubbercommissie met den Minister van
Koloniën heeft gehad, en waarbij deze verdere nauw-
keurige bestudeening van dit vraagstuk heeft toege-

zegd, alsmede overleg met den Gouverneur Generaal
van N.-Ï. Men weet, dat de Rubber Grower’s Associa-
tioii op het standpunt staat, dat eenig plan tot rege-
ling of contrôle der productie slechts dan dient te

worden overwogen, indien Nedenlandsch-Indië niet
weer ,,bande 6 part” speelt of d N.-I. regeening haar
standpunt van non-interventie, dat voor de Britsch-
indische producenten vel een verrassing was, wijzigt.
2o. De sluiting van die ondernemingen, waar stop-
zetting minder verlies oplevert, dan doorgaan met
den tap; een aantal zwakkere ondernemingen heeft

daartoe al besloten en het is niet aan
twijfel
onder-

hevig, dat anderen nog zullen volgen, al wordt gepro-
beerd, met alle middelen, (ontslagen van personeel, –

salaris- en loonsverlagingen enz.) den kostprijs te

drukken.

,5H PEQ11D

vubmw

“928

1929

o

::-
EiiE
JAN FEBR MRT (-‘PR ME( JUNI JULI AUG 5EP
OCT
NOV DEC

Daarbij dient te worden opgemerkt, dat, ongetwij-
:feld, een verlaging van -den kostprijs bij. verschillende
ondernemingen mogelijk is, (Sir Ene Geddes van de
groote Dunlop Rubber Co. heeft in een circulaire aan
aandeelhouders de aandacht daarop gevestigd, dat

het mogelijk was, den rubberkostprjs van 5. d. op
4 d. per ib. te verlagen fob. Singapore zonder depre-
ciatie), terwijl men hoopt binnenkort een kostprijs

van niet• meer dan
3
cl. te heiei.ken. Een dergelijke
arrestatie zal echter slechts voor enkele maatschap-
pijen mogelijk zijn.

De twee, een verbetering van den rubberprijs tegen-werkende factoren, staan met elkaar in nauw verband.

liet zijn de nog steeds dalende verwerking en de stij-
ging der wereldvoorraden, die op het oogenblik op
pim. 480.000 tons worden geschat, waarvan pim.

112.000 te Londen en Liverpool. Dergelijke enorme
voorraden vormen voor den prijs van het product een
soort ,,iatente druk”.

Een verdere ,,latente” factor’is de inlandsche pro-
cluctie, waarvan internationale deskundigen aanne-
men, dat zij bij een voor de Europeesche en Amen-
kaansche rubber-cultuur rendahelen prijs, gemakkelijk

het drievoudige van de nu voortgebrachte hoeveelheid
zal kunnen bereiken. Het feit, dat het tot nu tot niet

mogelijk is gebleken, de Ned.-Indische inlandsche pro-
(luceuteil te organiseeren, of op een redelijke manier

in een – directe of indirecte— deelneming in de re-
geling der productie te betrekken, heeft, zooals men weet, vooral den doorslag tot het besluit der N.J. re-
geering gegeven, in de wetten van vraag en aanbod

niet in te grijpen, al dreigen als resultaat dezer vrije
uitwerking der wetten, enorme kapitaalverliezen.
Want deze wetten vermogen misrekeniigen niet te
voorkomen. Dat .deze misrekeningen echter zelve, al-
thans gedeeltelijk, zouden kunnen worden vermeden,

indien de rubbenindustrie, vooral wat het te verwach-
ten verbruik betreft, beter geïnformeerd was, hebben,
zooals wij meenën, juist de hier ter plaatse gepubli-
(-eerde artikelen duidelijk aangetoond
1).

Hoe diep intusschen de prijsval is geweest, blijkt

wel uit het simpele feit, dat de ruhberprijsnu slechts
evenveel pence beloopt, als maar enkele jaren gele-
den, shillings. Al mogen deze prijzen ovendreven zijn
geweest, zij weerspiegelen toch de wisselvalligheden
van den- rubberpnijs, diè in de verslagperiode op het laagste ooit bereikte peil is gedaald.

SUIKER.

Een langzaam afbrokkelen der Suikerpnijzen, deso-
late markten, geruchten over samenwerking van pro-
(lucenten en veel gepraat hierover, totdat ook elke op-wekkende noot verstomde en men in-algemeen pessi- –

inisme verviel met als gevolg een hernieuwde gevoeli-
ge prijsdaling. Ziedaar in het kort het uiterlijke beeld
van hetgeen het afgeloopen kwartaal voor Suiker te
zien gaf. –
De door sommigen verwachte economische opleving
in Amerika als gevolg van de nieuwe tariefregeling,
l)leef uit. Ook. voor raffinadeurs was dit teleurstel-
lend en bij gebrek aan elke verlevendiging van den
handel in geraffineerd, was ook de vraag voor ruwsui-
ker tot een minimum beperkt.
Reeds lang zijn, vooral op instigatie van Ouba, plan-
nen in studie om producenten op dit eiland te helpen.
Het laatste voorstel -behelst een beperking van den uit-
voer naar de V. S. indien samenwerking verkregen
kan worden met andere producenten, die in de V. S.

Pl DSP
Inn i.r

SUIKER

preferentie genieten. De rest van den Ouba-oogst zou-
cle zijn afzet moeten vinden in concurrentie met de

‘)
Zie cle artikelen
van den
heen
G. A. P.
Weyer
-in E.-S.
B. van 17
en
24
Sept ji.

t

8
October
1930

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

899

andere suiker-uitvoerende landen en men tracht deze
ook nog steeds te benaderen, teneinde tot een overeen-
komst tè komen.

De bietoogsten in Europa zullen kwantitatief zeer
bevredigend zijn. Het weer is doorgaans gunstig ge-

weest. Niet alleen Tsjecho-Slowakije, het grootste
uitvoerende land van Europa, doch ook Polen en

J)uitschland zitten in groote zorgen omtrent hun uit-

voersaldi, welke met zware verliezen verkocht zullen
moeten worden.
In Java kon de V.I.S.P. geruimen tijd haar, oude

limites van resp.
f
9,— en
f
8,— handhaven en hier-

toe geregeld matige hoeveelheden verkoopen. Toen
echter Onhasuiker naar China verkocht werd en bidt-
suiker naar Britsch-Indië, werd de noodzakelijkheid

ingezien, de prijzen te reduceeren. De nieuwe limites
werden vastgesteld als volgt:
Binnenlandsche consumptie en consumptie in de
Straits Settlements:

Superieur

f
9.-
No. 16 &/hooger ,, 7.50
Naar alle bestemmingen:

Superieur

,, 850
Naar Britsch-Ïndië:
No. 16 &/hooger ,, 7.25
Naar China en Japan:
No. 16 &/hooger ,, 7.-

hetgeen nog aanmerkelijk boven wereldpariteit is. Ver-
ciere afdoeningen vonden hiertoe plaats. De totale
verkoopen uit den oogst van dit jaar bedragen thans
as. 680.000 tons, terwijl de oogst reeds bijna afgema-
eu is. De onverkochtevoorraden op Java zijn dus on-
gekend groot.
Sedert waren de limites voor Superieur en No. 16
&/hooger voor uitvoer met
f
0.25 verlaagd. Op de ver-
laagde basis werd nog 75.000 tons afgedaan.
intussehen is het voorstel tot heffing van een in-
voerrecht op ruwsuiker in Nederland, wet geworden,
doordat ook de Eerste Kamer hieraan haar goedkeu-
ring hechtte. Of deze wet, welke in het leven geroe-
pen werd om den landbouw te steunen, aan de ge-
stelde verwachtingen zal voldoen, staat nog te bezien.

KOFFIE.

in den loop van het derde kwartaal daalde de prijs
van loco Robusta Koffie van 32 et. op 28 ct. om
ten-
slotte te stijgen op 29 ct. Die van loco Superior San-
tos daalde van 38 ct. op 34 ct. om
daarna weder te
stijgen op 36 et. De oorzaak van de daling was uit-
slu 1 tenci het gevolg van de regelmatig lager afkomen-
de aanbiedingen uit de productielanden en van on-
bevredigende vraag voor loco. De
stijging
tegen het
einde’ van het kwartaal vond haar oorzaak in de mani-

pnlaties van het bekende Verdedigings-hnstituut van
Sao Paulo, dat, gebruik makende van de technische
positie aan de groote termijnmarkten, de prijzen niet
onbelangrijk wist op te zetten.

c’rç
DFO

k'(

JkIN tLDK

flI

ktW
I
–
ILI JUNI JUU

MUL

L.t

IVUV IXL

De nteeringen aan de Rotterdamsche termijnmark-
ten ‘bleven in Juli vrijwel onveranderd, zakten daarna
enkele centen in, doch herstelden zich tenslotte en
sloten aan het einde van het kwartaal ongeveer 1.
2 ct. hooger dan bij den aanvang.

THEE.

Gedurende het derde kwartaal zette de prijsdaling,

die het tweede kwartaal kenerkte, zich aanvankelijk

verder door, hoewel in mindere mate. Eerst tegen het
einde van de maand September kwam een sterke op-

leving, zoodat de prijzen 6-10 cts. boven het oude
niveau stegen.
De Amsterdamsche middenprijs over het eerste

halfjaar bedroeg 59% ets., danna blijft het gemid-

delde schommelen tussehen 53% en 55% ets. om
plot-
seling in de veiling van 25 September te
stijgen
tot
niet minder dan 63% ets.

Behalve aan de in dit seizoen normale opleving valt

deze stijging aan twee factoren toe te schrijven.
In de eerste plaâts was bekend geworden, dat de
Noo±deljk Britseh-Indische oogst 25 millioen pond
kleiner was dan in het vorige seizoen. Waar echter

vroegbre berichten over vermindering vaiï den oogst,
tengevolge van de oogst-beperking in geen enkel op-zicht bevestiging vonden in lagere uitvoercijfers, had

cie handel zich tot dusverre vn deze oogstverminde-
ring weinig aangetrokken. Toen echter tegen het
einde van September bekend werd, dat thans ook de
uitvoer van Noordelijk Britseh-Indiö gedurende- de maand Augustus circa 10 millioen pond kleiner was
gew’eest dan verleden jaar, trok men de voor de haiid

liggende conclusie, dat nu ook de Londensche voor-
raden, die per ulto. Augustus nog ruim 23%1 millioen
pond hooger waren dan verleden jaar, binnen afzien-
baren tijd eveneens een
belangrijke
vermindering zou-
dcii ondergaan.

Hier kwam nog bij, dat de voorraden bij den detail-
handel zeer gering waren, zoodat ‘aeze niet alleen in
ons land, doch ook in het buitenland tot aankoopen
moest overgaan, teneinde Zijne behoeften aan goed-
koopere theeën uit concurrentie-overwegingen voor
zoo lang mogelijk te kunnen dekken. De nog komen-
de maanden van dit jaar zullen moeten aantoonen
of de oogstbeperking in staat is geweest de suplus
voorraden aanzienlijk te doen verminderen resp. weg
te ruimen.

(Vervolg van blz. 895.)

metalen daalden tot nieuwe laagtepn.nter. De groep
,,Diversen”, die gedurende eenige maanden betrekkelijk
stabiel was gebleven, vertoonde een scherpe daling van bijna 4 pOt. als gevolg van de prijsverlagingen
van rubber, lijnolie, benzine en petroleum.
De veranderingen van de prijzen der afzonderlijke

artikelen, waarop ons
indexeijfer
is gebaseerd, worden
gepubliceerd in de tweede tabel in den vorm van de
veranderingen van het percentage in vergelijking met
de vorige maand en het vorige jaar. (Zie ‘blz. 895.) Hieruit blijkt, dat in vergelijking met een jaar gele-
den de groep ,,Weefstoff en”, als gevolg van individu-
ccle prijsdalingen varieerende van 18.5 tot bijna 44
pOt., gemiddeld ruim 35 pOt. is gedaald, terwijl de
dalende tendens, welke de vier andere groepen te Zien
éven, in onavang vrijwel gelijk was en zich bewoog tus-
schen 1.7.4 pOt. voor de ,,Delfstoffen” en 14 pOt. voor
cle ,,Andere voedings- en genotmiddelen”. De afwijkingt
in de schommelingen van de afzonderlijke artikelen
vormt evenwel een opvallend kenmerk van voren-
staande tabel. Een stijging van 11.4 pCt.bijv. voor den
theeprjs staat tegenover een daling van 62 pOt. voor
rubber, terwijl een prijsverhooging van bijna 10 pOt.

900

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

8
‘October
.1930

61

Einde
1928

‘
Einde
1929

1930

Einde Einde Einde
Maart

.
Juni
Sept.
Tarwe,

Canadesche per qr ……………….
49/3 55/6
43/9
391
30/9
£
6
1
0/0
£
3115/0
£
3
1
5
1
0
£
3/0/0
£
6
Rundvleesch, Eng. in heiften, per 8 lbs
5/4 5/8
6/_ 5/8
5/3
Schapenvieesch, Nieuw-Zeeland, per 8 lbs
51-
4/10
4/6
.

3/10
41_
Thee, Indisch veilinggem. per lb.

………….
17.50 d. 13.12 d.
16.50 d. 13.50 d. 17.12 d.
24/7
.

22/9
22/-
21/9
19/3
10.59 d.
9.42 d.
8.57 d.
7.58 d. 5.70 d.
Garens,

32er

twist per

lb.

……………….
15.50 d.
13.87 d.
12.37 d.
11.50 d.
9.50 d.

Aardappelen

per

ton

:……………………..

44 d.

..

33 d.
24 d.
27 d.

•
23 d.
£
32/510
–
£
27115/0
£
24/15/0
£
22/5/0
£
17/5/0

Suiker, gekristali. per cwt…………………

Jute,

per

ton

…………………………..
66/-

..

7216
67/6
66/6 63/6

Katoen, American Middling per ib………….
Ruw ijzer, Cleveland No. 3, per ton ………….
Kolen,

beste Welsh, per

ton…… …………
19/4h

..

2011
20/_
20/-
.
20/_

Wol, Australische per 1h…………………..

£
225/15/0
£
17812/6
£
170/10/0
£
136/12/6
£
125/5/0
Koper,

per

ton ………………………….
74

…

£
68
£
71
£
4915/0
£
43/10/0

Tin,

Standaard,

per

ton

…………………

Lijnolie,

per

ton

……………………….
29
/ £
45
£
40/100
£
41
£28
Rubber,

plant. sheet per ib……………….

.£ .£
8.06 d.
:
7
.6
2
d.
6.25 d. 3.70 d.
Cement, Portland, per ton
8
..69 d.
47/-
47/_ 47/_
–
47/-
47/-

voor Engeisch schapenvieesch sterk afsteokt bij een
daling van ongeveer 44 pOt. voor Canadeesche tarwe.

Afgezien van den cleprimeereucien invloed, clie de al-
gemeene daling in de waarde van cle goeclerenvoorra-

den op den handel uitoefent, ontstaat voorts door de
ernstige prijsdaling een verstoring, die het herstel
van den handel belemmert. –

De bovenstaande tisbel toont het resultaat van de
schommelingen gedurende dit jaar van een aantal
belangrijke artikelen, waarvan cle noteeringen aan het

einde van elk kwartaal sterk afsteken bij die van het
einde van 1929 en 1928.

De eenige artikelen opgenonen in bovenstaande ta-

bel, waarvan de prijzen gedurende 1930 zijn gestegen,
zijn aardappelen en Indische thee. De wereldmarkt-
artikelen, zooals tarwe, katoen, wol, tin, kopef en rub-
ber, waren alle onderhevig aan een gestadige prijs-

clalin. in tegenstelling hiermede toont de prijs van

Portland cement, waarvoor geen vrije markt bestaat,
geen verandering, een verschijnsel, dat de vraag doet
rijzen, of, indien ons indexcijfer nog meer artikelen
zou bevatten, waarvan de verkoopprijzen aan een be
paaldn prijs geönden zijn, niet een nog grootere
clisharmonie tusschen de ruilwaarde van de verschil-lende artikelen onderling zou ontstaan.

De volgende tabel toont het verloop van de groot-
ban delsprijzen, herleid tot het gemiddelde voor 1913:
6

.

Data
‘8
.2
.
8

1913
100 100 100
100
100
100
Gemiddelde

1925..
168;4
204.2
194.6 139.8 126.2
160.9
1926..
151.7
195.3 152.6 149.8
120.7
149,4
1927..
147.6
202.2
157.0
125.1
116.1
143.7
1:928.
.
152.9
189.7
165.0 115.2
111.2
140.6
1929..
143.0
173.5 144.7 119.6 105.01
132.8
Einde Sept.

1929..
141.4
175.1
137.7
120.3
106.2 131.6
Oct.

,,

. .
139.3 171.9 133.7 118.3
‘105.3
129.6
Nov.

..
133.7 169.9 131.2
115.6
104.2
126.9 Dec.

..
136.2
169.1
129.6 115.6
103.5
126.9
Jan.

1930..
131.6
168.0
120.4
115.8
102.1
123.7
Feb.

..
126.0
167.8 117.2 113.2 101.0 121.0
Maart

..
125.0
167.2 114.6 112.3
99.2 119.4
*
April

,,

..
125.3
163.4 114.4
107.1
96.6 117.2
Mei

,,

..
121.0 159.7
111.6
105.4 98.0
115.8
Juni

,,

..
121.3.
157.3
104.4 103.5
97.6
113.2
,,

Juli

,,

..
124.2
154.3 99.8
102.7
94.6
111.5
11

Aug.

..
121.7
152.1
96.8
101.9
92.5
109.3
,,

Sept.

..
117.3
150.7
89.3
99.4 89.0
105.2

Uit deze tabel bljikt
het
me.rlcwaai-diee
feit,
dat
zelfs

wanneer rékening wordt gehouden inet den ‘betrekke-
.lijk hoogen prijs van de groep ,,Andere voedings- en
genotmiddelen”, het gemidcleld niveau van groothan-
deisprjzen (erkend moet worden, dat het indexcijfer
van ,,The Economist” in hoofdzaak de prijzen van
grondstoffen omvat) thans slechts ongeveer 5 pOt.
hooger is dan in 191.3. Met, uitzondering van alle voe-
dingsmiddelen is hèt indexcijfer voor gro»dstoffen al-
leen thans aanzienlijk lager dan vSSr den oorlog. Het

vraagstuk van het herstel van het evenwicht .tusschen
cle prijzen van gronclstoff en, fabrikaten, kleinhandels-

artikelen en den prijs voor den arbeid zelf, dringt
door tot de kern van de tegenwoordige moeilijkheden
in het bedrijfsleven.

Voorts volgt hier nog een overzicht van het prijs-
verloop in een aantal belangrijke landen:

>*3

0)
Ufl
”

•Q

N

—
—-

•s

1913
70
4

100
6

100 100
1007
100 100 100
November

1918..
358 438
367
392
214
Hoogste

1920..
1′
591
679
..
325 366
297
322
(Apr.)
(Apr.)
(Jan.)
(juni)
(juli)
(Mrt.)
Gemiddelde 1925..
103
5

555
645
1425
–
161
155
202
1926..
100
5

703 654
134
145
149
145 179
»

1927..
95
618
527
138 142 146 148
170
1928..
98
621 491
140
145 148
149
171
1929..
Augus’us

1929..
96 98
611
597
481
137
141
140
142 166

September

..
98
597
474 472 .138
138 143 142
141
140
142
141
165 164
October

..
96
590
470
137
142
138
140 163
November

..
94
584
454
136
140 135
137
160
December

..
94
576
459
134 139
134
135
155
lanuari

1930..
.

93
564 453
132 136
131
131
152
Februari

..
92
554 445
129
133
128 126
151
Maart

..
91
554 436
126
131
125 122
148
April

»

..
91
549
429
127
129
124 122
146
Mei

..
89
542
420
126 128
123
118 143
luni

..
87
533 412
124
126 123
118
137
uh

..
84
538
401 125 126
121
115

1
133
Augustus

..
..1
533 403
1

125

1

126
121

1

114
1)
Bureau of Labour.
2)
Stat.
Reichsamt.
3)

Sedert
1922
gebaseerd
op
40
arilKelen.
‘,, izo = iuu.
‘)
Jaargemiaaelae.
»)
Sedert October 1923:
Juli 1914=100.
7) Midden 1914= 100.
De volgende opmerkingen zijn ontleend aan de des-betreffende maandpublicatie van het Centraal Bu’reau

voor de Statistiek en hebben betrekking op de Nêder-
landsche iudexcijfers 1913 = 100.

Bij beschouwing der indexcijfers over Augustus
1.930 in vergelijking met die der vorige maand, blijkt,
dat zoowel het algemeen indexcijfer als dat der voe-

duigsmiddelen met 1 punt (resp. 0.9 en 0.8 pOt.) is
gedaald.

Tegenover een prijsstijging va. 5 artikelen (w.o.

11 voedingsmiddelen) met in totaal 87 punten (wo.
hooi met 20, haver niet 1.5 en zemelen met 13 punten),
staat een prijsdaling van 20 artikelen (14 ‘voedings-middelen) met in totaal 145 punten (w.o. peper met
44, aardappelen met 23 en T ijzer met 13 punten).
In vergelijking met de prijzen van J’uli jl. is in
Augustus de
st’ijgin.g
in procenten als volgt: hooi 27.5, haver 22.4, zwavelzure ammoniak 19.2, zemelen 12.2,
rogge 1.1.6, kal’fsvleesch 8.1, varkensvieesch 4.4, hars
3.2, groene erwten 2.6, kaas 2.4, zilver 2.1, rijst 0.7,
gerst 0.5, tin en eieren 0.3, de
daling
is voor: peper
20.0, aardappelen 14.6, T ijzer 12.1, hennep 8.1, kof-
fie 8.0, ruwe katoen 7.9, boter 7.1, lijnolie 3.5, terpen-tijriolie 3.3, maïs 3.2, thee 2.6, cacao 2.3, lamsvieesch
en nelk 1.9, alcohol 1. 7, macaron i.e 1.4, tinimerhout
1.2, rundvleesch en tarwe 0.9 en suiker 0.2.

–

K3,C 3C! E5j55CO AoE0eQZe,3 9O3- 3,
10
o
11i2i.j.1Qj01 5.00

8 October
1930

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

901

•
UlUUUUU•U•U•.••IaUUII

IIIIUUUUUUU•IUUIlUUllUUlUU.R…
MEMSESEMNE

U•W1•UNUUV4II•UUII.UU…U…I
MEMMEME

•IIUUUU•UUI•IUUUUIk
‘UU.IU..
ENE
IBM0
NNE
0 ON
M M

0

11
ME

MEN
•
.uu.uu.u..uu
•UU••IURU•l:
i.iiiiu.u..u.i.m i.iis.i.u… •u….a.u…..i.0 •…uui.iui
u..•.ui.iuiu•ias aau•uu&…0
•uuu..u……. •••uuau•u
•
…u…..a..u.iu ui•.iuu•uu
•u.•uuuui••i
•
iuu•a• •ui•iai
•
Un.

1

–

•••• !••••

DE STRIJD OM DE CONTRÔLE OVER HET
EUROPEESCHE GRONDCREDIET.
Rectif.i catie. In ons nummer van 1 October
ji. hebben wij onder de rubriek Aanteekeningen een
beschouwing opgenomen onder hovenstaanden titel,
waarbij wij vermeldclen, dat deze door ons ontvangen
was van den persdienst van de B.I.B. Het Secretari-
aat van de Bank voor Internationale Betalingen deelt
ons mede, dat het hier geen persclienst van haarzelve
betreft, doch ‘n Bureau dat geheel zelfstandig op-
treedt en waarmede cle B.I.B. zelfs in het geheel niet
in relatie staat, hetgeen reeds hieruit blijkt, dat zij
zich niet met cle strekking
ail deze beschouwing kan

vereen gen.

Indexcijfers van groot. en kleinhandeisprijzen

in Nederlandsch.Indië.

De maandstatistiek
1930 No. 7
van het Centraal

Kantoor voor de Statistiek bevat o.m. het volgende:
invoer.
De serie van de invoera.rtikelen omvat 72 arti-
kelen, welke in vijf groepen zijn verdeeld. Bij de groep
teatiele goederen
zijn enkele a.rtiLeen een
fractie in prijs gedaald, hetgeen van zoo weinig iii vloed 01
)

liet groepsindexeijfer was, dat dit afgerond, in Juli gelijk
bleef aan Juni, ni. 161.
Van de groep
levensmiddelen
zijn cle prijzen van Austra-
lische- en Europeesche-boter, en A.ustra]isc-h meel wat lager,
kedelee daarentegen hooger. Het groepsindexcijfer liep niet
1 punt tot 139 terug.
in hoofdzaak door cle groote daling van den prijs van
rood blaclkoper van
f
132.77 per 100 1KG. in Juni tot

f
106.86 in Juli, bedroeg het indexcijfer vuil de groep
me-
telen
in Juli slechts 133 tegen 136 in de voorafgaande
maand.
Bij cle groepen
chemicaliën en verfstoffen
en
diversen
deden zich enkele kleine prijsverancleringen voor, waardoor
het groepsindexcijfer van de groep
cicncicdan en verf stof-
fen
met dén punt tot 136 terug liep, terwijl dat van cle
groep
diversen
onveranderd 155 bleef.
Het indexeijfer van den gebeden invoer liep met 96n
punt tot 146 terug.
hoewel het iiidexcijf er van den invoer sinds September
1929 bijna iedere maand lager is dan in de voorafgaande
maand, neemt toch cle prijsdaling bij de invoerartikelen
geen groote afmetingen aan. Ïn 1928 en 1929 bedroeg het
indbxcijfer gemiddeld 155 en sinds September 1929 valt een
teruggang te constateeren van 155 tot 146. Van een prijs-
val zooals de prijzen van de export-producten te zien geven,
kan dan ook bij de inlportartikeiei4 niet gesproken worden.

Uitvoer.
De serie uitvoerproductau omvat de prijzen van
20 producten.
Van deze 20 producten bleven de prijzen in Juli van ddn
artikel, nl. katjang-olie, gelijk aan clie •van Juni; de prijs van katjang-idjoe is iets hooger, dc overige 18 producten
zijn alle meer of minder sterk in prijs gedaald. De prijs van
peper was in Juli 25 pct. lager dan in Juni, koehuiclen
20 pCt., tapioka 12 pot., gele rnaïs ii pOt., rubber 11 pCt.,
kapok 8
3
2
pCt., damar 8 pOt., copra 6 pCt. en robusta kof-
f ie 53- pCt. De prijsdalingen, welke bij cle andere producten
te constateeren vallen, zijn minder groot.
Het indexcijfer vals den gebeden export daalde met 6 pun-
ten tot 82.
Worden de inclexcijfers van de prijzen van de verschil-
lende producten afzonderljk beschouwd, dan blijkt, dat nog
slechts bij Y4 van het aantal opgenomen producten het in-
dexcijfer hooger is dan in het basisjaar 1913
1
ni. bij djarak.
pitten en maIs, beide met een iridlexcijfer van 125, thee niet een indexcijfer van 118, cacao niet 109 en katjeng idjoe met
108.

Indexcijfers van 72 invoer- en 20 uitvoerartikelen in den
groothandel te Batavia, Soerabaja en Semarang.

1 nvoera rtikelen.

–
—
3,
-•
•

– –
—
no

1
2

1913.
100 100
100
100 100
100
100
100
1924.
213
164
167
160
168 178
155
173
1925.
208
161
160
150 165
172
146
166
1926.
185
157
151
153 169
165
137
159
1927.
174
148 149
149 173 160
130
154
1928.
172.
149
141
144
162
155
125
149
1929.
172
149
142
142
163
155
123 148
Juli

1929.
172
149 142
145
162
158
127
149
Augustus

•
172
148
12
142 163
155
124
148
September

.
172
149
141
142
163 155
123
148
October

•
172
150
140
141 161
154
121
147
November

.
171
148
141
141
160 154
120
146
December

.
170
147
139
140 160
153
111
144
Januari

1930.
170
147
139
140
159 153
105
143
Februari

.
170
145
139
139
159
152 100
141
Maart

•
169
144
138
139
151
150
98
139
April

.
167
144
137 138 152
149
95 138
Mei

.
162
142
136
138
156
148
94
136
Juni

,,

.
161
140
136
137
155 147
88
134
Juli

.
161
139
133 136 155
146
82
132
1)
20 art.
2)
12 art.
8)
12 art.
4)
15 art.

) 13 art.

902

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

8 October 1930

Het indexcijfer van den in- en uitvoer tezamen liep niet
2
punten tot
132
terug.
Dit algemeene inenoijfer heeft geen andere betee/eenis
dan dat het ket genriddelde prijsverloop voorstelt van de 92
met name genocnscle producten.

Kleinhandelsîrjzeu.
De loop (ter prijzen in den kleinhan-dcl volgt slechts zeer langzaam die van den groothandel.
Onclerstaand staatje geeft een overzicht van de index-
cijfers van groot- en kleinhaiidelsprijzen van enkele artike-
lan:

•

Groothandel

Kleinhandel

I
Sept.
19291 Juli 1930
Sept.
192914uli 1930

Koffie

144

75

177

169
Suiker ………
.104

72

110

90
Austr. meel ….

162

136

118

114
Thee ………..
144

118

153

153

Europ. boter.

173

164

125

124

Alhoewel de indexcijfers voor den kleinhandel niet geheel
vergelijkbaar zijn met die van den groothandel, omdat de
qualiteiten van de artikelen, waarop-de indexcijfers betrek-
king hebben, niet bij beide gelijk zijn, geeft bovenstaand
staatje toch iwel eenig inzicht in de stroef heid van de klein-
handeisprijzen in vergelijking met die van (lan groothandel.
Pas in Augustus zijn de prijzen van vele artikelen in den
kleinhandel in prijs gedaald. Van de serie inheemsche arti-
kelen daalden de prijzen van koffieboonen, suiker, klapper-
olie, kippeneieren en rijst, waardoor het indexcijfer van de
inheemsche artikelen
152 werd,
4
punten lager dan in
Juli.
Bij de serie uitheemsche artikelen daalden cle prijzen van
Australiseli meel, boter, kaas en kwast, terwijl het index-
cijfer van deze serie met
2
punten daalde tot
142
in Augus-
tus.
liet indexeijfer van den geheelen kleinhandel, in- en uit-
heemsche artikelen tezamen, bedroeg
147
tegen
150
in
Juli.

Indexeijfers van kleinhandelsprijzen van verbruiksartikelen
van in- en uitheemschen oorsprong te Batavia.

In-

Uit-

Totaal Voeding
2)
l
beemach
1)
heemsch
1)

1913114

100

100

100

100

1924 . .

182

158

170

170

1925 . .

169

152

160

159

1926 ..

169

148

159

156

1927 . .

166

147

157

155

1928 ..

160

148

154

153

1929 ..

162

145

153

151

Augustus
1929 . .

160.

144

152

150

September

..

160

144

152

150

October

,, …

161

143

152

150

November

. .

162

144

153

151

December ., …

163

145

154

153

Januari
1930 ..

163

146

154

153

Februari

..

166

145

155

154

Maart

,,
..

161

145

153

153
April

..

156

145

151

150

Mei

,,
. .

162

144

153

151

Juni

,,
. .

157

144

151

149

Juli

,,

.

156

144

150

148

Augustus ,, . .

152

142

147

144
1)
20
artikelen.
2)
35
artikelen.

Pa.sarprijsen.
1h het algemeen waren cle pasarprjzen in
Juli iets lager.

BOEKAANKONDKING.

Prof. Mr. Dr. H. W. C. Bordewijk.
De Theorie der Belastingen en het Ne-
derla’n,dsche Belastingw eren.
Het Ne-

derlandsche Belastingrecht onder hoof d-
leiding van Prof. Mr. J. Ph. Suyling
No. 10. (Zwolle, Tjeenk Willink, 1930,
Prijs Ing. f15,—, Geb. fl6,—).

De economisch gefundeerde loer der financiën is
in ons land jarenlang als stiefkind behandeld. Terwijl
eenerzijds •de staatsrechtelijke leer der financiën, an-
derzijds de toepassing van het stellige belastingrecht
de aandacht van menig schrijver trok, bleef de litte-
ratuur over de economische theorie der belastingen
beperkt tot de uit de vorige eeuw dateerende leer-boeken van Oort van der Linden en Pierson, tot de
eveneens uit dien tijd dagteekenende studies van Bok,
Treub, Cohen Stuart, Tasman en Rochussen, tot de

meer recente procfsehriften van Lomann enStein

metz, de Memorie van Toelichting.-tot het Grondsla-.
genontwerp-Treub van 1915, benevens eenige praead-

viezen en eercige tijdschriftartikelen. Er bestond dus

zeer zeker behoefte aan een handboek, dat de moderne
theorieën en de belastiugwetgevingen van de laatste

decennia naast de klassieke leerstellingen onder de
aandacht van den lezer brengt. De ongefundeerde ge-

voelsmeeningen, de verouderde opvattingen en de

eenzijdige, op groepshelang gebaseerde denkbeelden
over het fiscale vraagstuk zijn zoo algemeen verbreid,
dat een boek, hetwelk •dat vraagstuk op degelijke wijze

behandelt en van alle zijden beziet, noode kon worden

gemist.

Het stemt verheugend, dat thans in de be-
hoefte is voorzien. Het stemt dubbel verheugend, dat

een bekwaam en gezaghebbend
schrijver
als Prof. Bor-

dewijk de taak op zich heft genomen, deze behoefte te
‘ervullen. Het resultaat is dan ook zoodanig, dat onze
verheugenis, nadat wij het boek hadden doorgelezen,

niet weinig was vergroot.
Een leerboek is dit omvaugrijkè werk niet. Het
veronderstelt op tal van plaatsen kennis van grond-

beginselen, van vigeerende stelsels en van gebruike-

lijke figuren, het leidt den lezer ook menigmaal mid.-
denin belangrijke strijdvragen, op plaatsen, waar de

beginner door dit boek nog niet voldoende ingelicht
is om de discussies met vrucht te volgen. Eenige ti-

rades in het voorbericht doen vermoeden, dat de
schrijver ‘ook geen didactischen opzet in den zin heeft

gehad. Wij kunnen dit alleszins waardeeren. De stof
was te uitgebreid – men zie de ontzagwekkende litte-

ratuurlijst! – om
tegelijkertijd
grondig critisch door-

gewerkt en didactisch geordend te worden. En boven-
dien, de leerboeken op menig gebied werken mede
tot het kwaad van de oppervlakkige studie, van het

bestudeeren en excerpeeren van één enkel samenvat-
tend.boek zonder kennis te nemen van het werk der
schrijvers, wier gedachten in zulk een leerboek slechts
in extract en dus onvolledig en oppervlakkig zijn
weergegeven. Dâhrvoor bestaat hier geen gevaar. De
lezer wordt door de critische behandeling, waaraan

Bordewijk tal van
schrijvers,
nadat hij hun meeningen

ten volle recht heeft doen wedervaren, onderwerpt,

cl vanzelf toe gebracht, Pierson te bestudeeren, Miii,
Wagner en Seligman op te slaan en sommige ge-
schriften van Treub,
Van,Gijn
en Wibaut na te lezen.
Als handleiding bij verdere studie en als handboek
voor hen, die, op welke wijze ook, met problemen van
belastingheffing te maken hebben, is dit boek met zijn
grondige behandeling van allerlei strjdvragen, met

zijn critische beschouwing van de te onzent vigeeren-
de belastingwetgeving, met zijn uitvoerige registers
en vrijwel volledige literatuurbespreking van uitne-
meude beteekenis. Den volksvertegenwoordigers voor
rijk, gewest en gemeente, die mede verantwoordelijk
zijn voor de financieele politiek der openbare licha-
men, zij dit werk in de allereerste plaats ter lezing
aanbevolen. Zij vinden daar menig vraagstuk zoodanig
behandeld, dat het hun een openbaring zal .zijn, hoe-
veel moeilijkheden er nog verscholen liggen in de
kwesties, die in politieke programma’s met een enkele

luze worden afgedaan.
Op sterke, welgedocumenteerde wijze stelt de schrij-
ver zich te voer tegen de opvattingen, dat de belas-
ting tot taak zou hebben, de inkomens te nivelleeren,
of •dat de belastingleer louter’verdeeling van de op te
leggen lasten tot voorwerp zou hebben, zonder tegen
cle verlangde offers het nut van de te doene uitgaven
af te wegen. Voor die afweging is noodig, de econo-mische gevolgen van de belastingheffing na te gaan. i)at de druk der belasting veel zwaarder kan zijn dan
het geheven bedrag aan belastinggeld, toont de schrj-
ver overtuigend aan. De paragraaf, •die over de over-

dracht der belastingen handelt (blz.
210/285)
is wel
een van de allerbeste, een gelukkige omstandigheid,
omdat dit vraagstuk in de praktijk te zeer wordt ver-
‘naar1oosd en hier juist-het kompas der belastingpoli-

tiek is te vinden.

8 October 1930

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

903

Op den grondslag van de ontwikkelde theorieën on-
derzoekt dc schrijver in een omvangrijk hoofdstuk de
mérites van het sarnenstel van belastingen, dat het
ederlandsche belastingstelsel – al acht Bordewijk

het geen
stelsel –
wordt genoemd. Men behoeft het

uiteraard niet overal met den schrijver eens te zijn
om zijn uiteenzettingen te kunnen waardeeren.

Zeer-interessant en actueel is § 2 van hoofdstuk II, handelende over de bekende strijdvraag, of de grond-

belasting al dan niet als geamortiseerd is te beschou-
ven. Dc schrijver is hier in de gelegenheid geweest,
belangrijke beschouwingen te on tiee een aan een nog

iiiet gepubliceerd rapport. Die beschouwingen en de
commentaren, clie de schrijver daarop geeft, zijn de

overweging ten volle waard, nu van mee? dan één
zijde, ter ontlasting van den door de economische de-
pressie getroffen landbouw, op verlaging der grond-
belasting wordt aangedrongen. P.

ONTVANGEN BOEKEN.

1-10e
fdstulcieen uit de geschiedenis der Staathuishoud-
Irunde
door Mr. M. W. F. Treub. Vijfde druk.
(Hccarlem-N.V. H. D. Tjeenk Willink & Zoon).
In deren vijf den druk zijn in bijna elk hoofdstuk toevoe-gingen en hier en daar ook enkele wijzigingen aangebracht, terwijl een nieuw’ hoofdstuk ,,I[oofdtrekken der geschiede-
nis van Nederlands koloniale economie” is opgenomen.

fl,

T)

A
01
lt4L 1

Spccrkccssen und Wirtschaf t.
Schriftenreihe der Ar-
beitsgemeinschaf t der niederrheinischen Verwal-
tungsakademien. (Essen-Ruhr 1929; G. D. Bae-
delcer Verlag.)
Dit boek bevat een elftal lezingen, welke te Dusseldorf
zijn gehouden over de belangrijkste vragen van het Duitsche
spaarbankvezen
ul.
over cle positie van de spaarbanken
in het economisch leven vait Duitsehianci. Na den oorlog
hbbn zich op dit gebied belangrijke veranderingen voltrok-
ken. :De spaarbanken hebben haar invloedsfeer belangrijk
uitgebreid en zijn daarbij, vooral bij de particuliere banken
op groeten tegen sta.0 cl gestuit.

Rationalisatie in particuliere
en
in overheidsbedrij
–
ven
door Prof. Dr. Ir. J. Goudriaan Jr. (Amster-

dam z.j.; N.V. H. van der Marek’s Uitgevers-
Maatschappij. Prijs
f
0.60).
Voordracht, gehouden voor het Departement Rotterdam
vn de Maatschappij voor Handel en Nijverheid.

investment Trusts – How and why
by Israel Ba-
ruch Leibson. (New-York z.j.; Rena Press Inc.,
Prijs $2).
Het doel van dit boekje van
92
pagina’s is om den leek
op een eenvoudige en populaire wijze cle beteekenis van de
investment trusts te schetsen.

Beginselen der Staathuishoudkunde
door A. C. W.
van
Es,
Leeraar aan het Nederlandsch Lyceum te ‘s-Gravenliage. (Groningen, Den Haag 1930;
J. B. Wolters.
Prijs
fl.90).
Een leerboek over staathuishoudkunde voor onderwijs.
doeleinden.

coim. Proefschrift Neci. ilandels-Hoogeschool.
L’année de la Société des Nations
(198-199).
Sec-

(Amsterdam 1930; N.V. II. van der Marck’s Uit-

tion d’information secrétariat de la Socîété des
gevers-Mij.).

.

Nations, Genève.

Na
inleidejicte hoofdstukken over houtgebieden, hout-

In deze brochure worden cie voornaamste werkzaamheden

soorten en hout als handelswaar behandelt de schrijver de

van
den Volkenboad gedurende cle periode van 1 Oct.
1928
organisatie en de techniek van den hout.handel.

-30 Sept.
1929
beschreven.

MAANDCIJFERS.

Indexcijfers van Nederlandsche aandeelen.

De Bank voor Handel en Scheepvaart te Rotterdam zendt ons onderstaand overzicht:
Indexcijfers van
12
aandeelengroepen der Amsterdamsche effectenbeurs.
1)

Banken
Electri-citeit
eei
Industrie
1

‘Kunst-
Mijnbouwl
Olie
1
Rubber
Sche
Suiker
Tabak
1

Thee

Januari

1929 158.8
308.5
180.0
420.9
309.3 300.4 399.0
256.1 142.0 411.7
579.4
468.1
Februari

1929
165.0
316.9 182.0
427.3 286.9
297.6 386.3
273.9
139.9
412.8 576.6 458.3
1,laart

1929
166.0
310.5
183.3
421.8 280.3 291.6
394.8
270.3
140.6
412.0
559.1
442.3 April

1929 62.7
328.0
178.2
418.2
274.8 275.8 394.9 238.6
135.4
400.8
514.4
458.5
Mei

1929 161.8
361.5 170.4 435.6
281.4
269.2
393.4
242.2
128.5
401.8
485.5
472.9
Juni

1929
155.3
375.2 167.4
455.3
–
292.5
273.5 404.2 234.2
126.6
403.2 459.9
445.7
Juli

1929
157.8
366.2
166.0
462.2 258.3 272.2
392.0
244.4
–
122.9
402.3
451.6
447.6
Augustus

1929
154.4
375.2
165.9
489.4
259.0
276.9 396.8
248.8
121.2
400.8
462.4
443.4
September
1929 159.4
378.4
169.9
482.0 219.5
280.9
431.7 247.2
120.1
414.7
470.3
433.2
Dctober,

–

1929
156.5
335.3
158.0 427.3
185.4
254.0
435.4
225.4
113.0
397.5 453.3 423.8
ovember
1929
151.4
301.1 150.2 384.1
144.3
218.9
398.3
174.6 106.2
366.9 426.7 406.4
December
1929
150.4
292.8
144.6
368.7
124.4
213.9
396.7
145.7
103.4 356.1
408.3 418.2
Januari

1930 155.8
289.6
143.8
311.7
107.6
211.2
398.2
142.5
102.1
354.4
4138
396.1
Februari

1930 159.9
278.6
144.2
302.7
103.9
219.-
389.5
154.8 96.6
365.-
428.-
392.4
Ilaart

1930
157.3
268.5
134.7
291.5
93.2
205.5 386.5
145.1
91.9 346.3
421.2 406.4
April

1930
158.7
•
283.6
140.4
305.4
100.1
200.8
411.8
142.3 92.3 340.6
423.-
405.7
Hei

1930
156.8
267.6
129.1
281.0
98.1
184.0
402.2
127.5
91.5 309.5
388.4 396.9
juni

1930
147.7
255.3
123.2
261.7
86.7
170.5
389.4
109.3
83.4
281.2
359.-
344.4
juli

1930
148.3
257.6
125.8
265.3
93.7
170.9
393.7
106.3
81.5 285.1
356.9 342.9
Augustus

1930 145.8
248.3
116.7
251.7
87.2
162.8
376.9
85.2
75.1
261.3
325.4
306.0
september 1930 142.7
245.9
110.6
246.3
79.1
154.3
360.2
70.3 73.6
236.1
315.9
312.5
Schommelingen in het aandeelen-indexcijfer.
2
Januari
1930 f 5.114.480.000 = 100.
2
Januari
1930……..
100
2
April
1930……..
101.2
2
Juli
8
1930………
100.1
9
,,
1930……..
101.5
9
15
1930……..
102.4
16
,,
1930……..
101.6
16
22
1930……..
102.4
23
1930……..
101.9
23
29
1930……..
102.2
30
1930 ……..
99.-
30
5
Februari
1930……..
101.9
7
Mei
1930………
96.2
6
Augustus
12
1930……..
101.1
14
,,
1930……..
96.1
13
19
1930……..
100.5
21
1930……..
96.1
20
26
1930……..
99.3
28
,,
1930……..
95.8
27
5
Maart
1930……..
98.3
4
Juni
1930……..
93.4
3
September
12
1930……..
97.7
11
1930……..
91.6
10
19
1930……..
95.8
18
1930……..
88.8
17
26
1930……..
98.5 25
1930……..
90.2 24
1)
Men zie voor
de toelichting op
dit overzicht het nummer
van E.-S. B. van
15
Januari
1930,
blz. 64.

1930……..91.7
1930 ……..

91.-
1930 ……..

91.5
1930……..90.6
1930……..89.6
1930……..89.2
1930 ……… 88.2
1930……..85.0
1930……..82.1
1930………83.6
1930……..83.5 1930……..84.9
1930 …….. 83.-

Nadruk verboden.

904

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

8 October 1930

1

.

1

1
CONJUNCTUURGEGEVENS BETREFFENDE DE VEREENIGDE STATEN.
•

Productie
1),
Handel enVerkeer

)

Productie-index van
Buitenlandsche handel3)

.0

E

_
Datu

–

–

2

Invoer

Uitvoer
J
-•-_

_

‘

)

J

))

0=

VE
m

‘

ij. .

:

t

e

O:
e :

•

0.

be

)o
_______________

w

–

+

O7

: –

v

l-•

Totaal
TotaaI katen
Fabri-
:

Gemiddelde van 1923-1925

100

1923-1925

= 100

Miii. $

1925 . . . . 104 105

99 100 103 106 106 10

107 122 103

– 99.7 100.9 352 146 402 154

50
1926 . . . . 108 108

108 110 104 110 113

104 109

130 107

109
2
1014 104.3 369

149 393 163

24
1927 . . . . 106 106 107

99 121

105 104 113

86 128 103 122 98.8 102M 349 133 397 165

48
1928 . . . . 111

111

106

94 122

115

119 107

113

135

16

107 97.2 101.8 341

122 419

188

78
1929 . . . . 118

119

115

100

137

127

130

115

132

117

106

115 100.4 107.2 367

13e1

430 211

63
Januari

117 117 118 104 137 129 117

116 150 100 104 113 97.4 100.7 369 142 488 215 119
Februari 117 116 120 110 137 136 126 113 148

88 107 115 99.7 108.0 369 138 442 218

73
Maart

118 120 107

90 133 135 133 116 159 118 103 116 101.3 110.8 383 139 490 264 103
April

122 123 115

102 132 142

136

120 153

156

111

119 101.8 111.3 411

147 425 228

14
Mei

124 125 116 104 134 139 145 121 148 143 111

125 101.6 111.2 400 142 385 203 – 15

Juni

127 129 113 102 135 124 155 121

162 133 108 122 101.2 109:2 353 121 393 220

40
Juli

124 126 114 102 143 122 152 118 142

159 108 119 100.7 104.8 353 120 403 227

50
Augustus 123 125 115

99 145 119 143 120 143 119 109 119 102.0 109.4 369 126 381 202

12
Septemb. 122 122 118 103 140 125 140 116 133 108 108 115 1034110.5 351 122 437 191

86
October

117 117 118 103 140 123 124 118 113

109 104 117 102.1 110.0 391

127 529 212 138
Novemb. 106 105 110

98 131 118 100 108

81

95

99 104 98.2 102.0 338 121 442 173 104

December 99

96 116 104 132 115

90 •
96

49

77

97

90 94.8 98.7 310 116 427 181 110

1930
Januari

104 102 112 . 100 132 101

99 103 103

79

97 102 92.9 94.2 311 109 411 192 100
Februari 107 106 109

92 135

95 119

99 110

77

99

94 92.9 97.4 282

99 349 183

67

Maart

104 105

96

81 125

88 113

98 109 111

95

94 92.7 98.0 300 102 370 200

70

April •

106 107 104

97 128

90

114

96 109 118 101

LOO 92.1 96.7 308 106 332 189

24

Mei

104 104 103

92, 127

90 111

90 104 111

98

91 90.4 94.1 285

87 320 178

35

Juni

100 101 100

89 124

86 110

84

98 146

94

85 88.2 90.3 250

295

45

Juli

94v 93v 97v 86 120

83

93

84

75

89

92

82 84.6 82.0 220

70 267 145

42

Augustus

I

I

I

1

1

217

300

De indexcijfers betreffende de prociuctie, de wagonverladingen, het katoenverbruik, het aantal tewerkgestelden en
de’betaalde bonen zijn ontleend aan het Federal Reserve Bulletin. Wat de index van de induatrieele productie betreft,

deze
is
samengesteld uit de gegevens van 58 industrieën n.l. 50 van fabrikaten en 8 van mineralen.
gemiddelde van Maart-Dec.
8)
De cijfers der jaren 1925-1929 zijn maandgemiddelden.
v)
= voorloopig.

Kapitaalmarkt

Effectenbeurs

–

Emissies
8
)

Geidmarkt

Prijzen

t
Indexcijfer van
1
)

Binnen- en buiten’.

Binnenlandsche

8
CtG)

S

–
n

.X

n
,

–

–
0)

,.

C•

0)
50) .
0

00

0

0

b

0

–

E
0
)

-=

0
=

0

s

n.

a.

5101

51s
01

-51
S

0))
01

0

0

0

<

S

Q’

ci•i..

..J 0.

0

1926 = 100

mill.-

in millioenen dollars

1926= 100 1914
$1__

1925

–

–

2.336

518

76 101 417

391 300

91 127 4.20

31 4
1
/

104 110 169

1020
—
–
—–
—
–
–
–
–
—
3.123

528 91 98 430 433 313 120 95 4.50 3

q 100 100 166

1927
0174 0
181
0
151

97.6° 3.646

649 179 524 126

519 388 131 130 4.05

±

*

95

99 162

1928 150 154 129 149 97.6
6
5.215

676 156 256 420

566 446 121 110 6.05 4a

4

98 106 161

1929 182 190 147 235 95.7 6.563

850 117 508 341

731 668

63 119 7.74 5′

5

97 105 162

Jan. 185 193 142 193 97.0 6.735

915 148 552
363

875 803

72

40 6.94 4-5 é-±

97 106 161

Febr. 187 192 142 202 96.3 6.679

934 124 031 303

869 800

69

65 7.47 5 –

5

97 105 161

Mrt. 189 196 140 204 95.8 6.804

997

60 561 436

772 668 104 225 9.80 ±-± 5-6

98 107 160

April 187 193 138 201 95.8 6.775

677 139 387 290

661 576

35

16 9.46

51

6

-97 105 159

Mei

188 193 139 212 95.7 6.665 1.121 392 583 538 1.074 899 175

47 8.79

5j

6

96 102 159

Juni 191 191 145 233 95.3 7.071

773

17 353 420

601 452 149 172 7.83

5j

6

96 103 160

Juli

207 203 160 273 95.2 7.474

880

60 626 254

844 766

78

36 9.41

*

6

98 108 162
Aug. 218 210 165 304 95.0 7.882

.859

25 662 197

838 757

81

21 8.15

± 6-j

98 107 163

Sept. 225 216 168 321 94.8 8.549 1.307 308 1.020 278 1.299 1.201

OS

8 8.62

k

6±

93 107 163

Oct.

202 194 157 277 95.1 6.109

843

34 443 400

701 676 115

52 6.10

k

6±

96 104 163

Nov. 151 145 135 195 95.7 4.017

281

17 122 159

248 163

85

33 5.40 3-4
5±-61
94 101 163

Dec. 154 147 136 201 96.5 3.990

574

84 127 447

530 232 298

44 4.88 3-4

5

94 102 162

1930
Jan. 156 149 137 209 96.5 3.985

747

77 – 127 620

718 611 107

29 4.31 3-4 4-5

93 101 160
Febr. 166 156 143 231 96.4 4.168

592

30 155 437

466 388

78 126 4.28 3- 4-5

92

98 159

Mrt. 172 163 143 242 97.8 4.656

709

22 _123 676

658 516 142 141 3.56 2-3

91

95 157

April 181 171 142 264 97.9 5.063

903

55 261 642

730 582 148 173 3.79 2-3 3-4

91

96 158

Mei

171 160 136 250 97.9 4.748 1.109

70 424 685

991 847 144 118 3.05 24 3J-4

89

93 156

Juni 153 143 125 224 98.2 3.728

704

69 152 552

533 378 155 171 2.60 l-21 ±-±

87

89 155

Juli

149 140 124 215 1 98.7 3.689

554

29

711 4831 4741 367 107

80 2.18 Ij

3 –

84

83

Aug. 148 1391 121 2131 99.6 3.599

2041 86

561 1481

1661 84

82

38 2.22 1

3

1) Indexcijfers van Standard Sttistics Co.
2)
Einde v. h. jaar (resp. maand).
8)
Ontleend aan The Commercial and
Financial Chronicle. De cijfers der jaren 1925-1929 zijn maandgemiddelden. °) Stock exèhange call loans. ) Renewal

rate.
6)
40 obi.
7)
Bureau of Labor Statistics. 0) resp. aand. tot. 229, md. 197, spoorw. 31.

8 October 1930

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

905

STATISTIEKEN EN OVERZICHTEN.
N.B. ” beteekent: Cijfers nog niet ontvangen.

GELDKOERSEN.
BANKDISCONTO’S.

d
IDisc. Wissels. 3 25
Mrt.’30
Lissabon ….
7 2 Juni’30

BkBel.Binu1.Eff. 344
Oct. ’30
Londen ……3
1Mei ’30
Vrsch. inR.C. 344
Oct. ’30
Madrid ……6
19Juh ’30
Athene ……….9
2Dec.’28
N.-YorkF.R.B.2419Juni’30
Batavia ……….
4410 Mrt.’SO
Oslo ……..
4420Mrt.’SO
Belgrado ……..5428
Mei ’30
Parijs ……’24
1 Mei ’30
Berlijn ……….4
21Juni’30
Praag ……4
24Juni’30
Boekarest……..9
23 Nov.’29
Pretoria ….
5429 Spt. ’30
Brussel ……….
2431 Jvli’SO
Rome……..5419
Mei ’30
Budapest ……..5428
Mei ’30
Stockholm .. 3
2Apr.’30
Calcutta ……..5
10Juli’30
Tokio ……5.4
180ct.
1
27
Dantzig ……..4
18Aug.’30
Weenen……5
9Sept.’30
Helsingfors ……6
26Aug.’30
Warschau…. 6412
Juni’30
Kopenhagen …. 4
3Mei
’30
Zwits.Nat.Bk.2410
Juli’30

OPEN’ MARKT.

1930

II.
1929
II
1928
II
1914

o.t 29Pt1 22(27
1
15120 F30 Sept.111 IjS
II
20124
Sept.

Sept.

5 Oct.11 Oct.

Juli

Partic.disc.
2
1
1
12-2
1’5/16-2

1
1
51362
3
11,
5114
41
1e
7
116
3
1
(8
–
116
Prolong.
117/3
2

127/
33
_2
1
3
14-2
13/4-2
–
41/
4
1/
3

211
4
31
4

Londen
DageId…
1-2 1-3
11
I
1
14-2
1-2
4125/3
41(4.J(4
1314-2
Partic.disc.
2
1
18-
3
1i6
2
5
32-
3
116
2
1
j33-
1
11
2
1
116
3
133
6116-’14
4
1
147I16
211
4
_21
4

Berlijn
DageId…
414-6
41(
3
7
211
3
551
3

2
1
135
811
4
10
5_9
1
12
–
Partic.disc.
30-55 d…
31
37(
3I8-14
311
9
11
4

731
611
3
_5
9

–
56-90 d…
371
8

371
3/8-l4
3
1
Is-
1
!
7
3
18
6
12
–
(8
2
1
19_
1
1,
Waren-wechsel.
4
1
/9
4-
1
/8
4-
1
I8
3118-/8
73/
4

631/311
4

–
New York
Daggeld
1)
21/
4

1812_2114

211
4

21/
4

61(
4

6-10
1
(4
1
3
142
1
1,
Partic.disc.
2 2 2 2
511
4

451
–
1)
Koers van
3 Oct.
en daaraan voorafgaande
weken t/m Vrijdag.

WISSELKOERSEN.
KOERSEN
IN NEDERLAND.

Da a
New
Londen
Berl
(I
n
Parijs
Brussel Baiavlo
York)
‘)
I

)
0)

)
1)

30 Sept. 1930
2.47
y/
8

12.04%
58.98
9.724 34.56

100
*
1 Oct.

1930
2.4713/
12.048/
8

59.00
9.73
34.58

100
2

,,

1930
2.4881
26

12.051/
59.05 9.734
34.59

1001/
33

3

,,

1930
2.4715/

12.04%
59.01
9.73
34.584
100
4

,,

1930
9.48
12.05
7
‘
59.024 9.734 34.60

100
6

1930
2.48
12.05′
59.04
9.734
34.594
100
Laagsted.w.
1
)
2.473/
4

12.041/
t

58.94
9.724
34.54

9911/
16

lioogste d.w’)
2.48
1
/
12.051/
8

59.05
9.734
34.60

1001/
16

29 Sept. 1930
2.477/
t

12.04
5
/
8

59.01
9.73
34.64
100
22

,,

1930
2.48
12.05
59.034
9.744
34.574
1001/
8

Muntpariteit
2.48%
12.10%
59.26
9.75
34.59
1100

Data
Zwit-
serlan
Weenen
Praag
Boeka-
Milaan
Madrid
•,)
rest
1)

30 Sept. 1930
48.10%
35.00
7.354
1.48
12.984
25.85
1
Oct.

1930
48.11%
35.00 7.354
1.474
12.98
25.65
2

1930
48.14
35.0234
7.355
1.44
12.995
25.70
3

1930
48.1234
35.00 7.354 1.474
12.99
25.70
4

1930
48.14
35.0234
7.354 1.474
–
–
6

1930
48.14
35.02%
7.36
1.474 12.99
25.524
Laagsted.w.l)
48.08 34.95
7.35
1.47
12.97
25.40
Hoogsted.wl)
48,14
35.02%
7.364-
1.49
13.00
26.-
29 Sept. 1930
48.10 35.00
7.364
1.48
12.985
26.15
22

,,

1930
48.13%
35.02%
7.36
1.48
12.99
26.95
Mtintpariteit
48.-..
35.10
7.371
1.488 13.09
48.524

a
D t
Stork-
Kopen-
Oslo )
Buenos-
Mon- holm
)
hagen)
forfl)
Aires’)
freal’)

30 Sept. 1930 66.60

66.35

66.35 6.24
87%
2.48%
1
Oct.

1930 66.60

66.35

68.35
6.234
8731
2.48
2

1930 66.624 66.40

66.34
6.24
87%
2.481/
6

3

1930 86.624 66.35

06.35
8.24
87% 2.481i
4

1930 68.624 68.374 66.35
6.244
87%
2.488/
8

6

1930 66.624 66.374 66.35
6.24
87%
2.48%
Laagsted.w.l) 66.5566.30

66.28 6.23
87
2.477
Hoogste d.t
1
) 66.65

66.374 66.37J
6.25
88
2.483/
s

29 Sept. 1930 66.60

66.35

66 35
6.244
88%
2.485/
10

22

,,

1930 66.65

66.374 68.35
6.244
89%
2.48%
Muntpariteit 66.67

66.55

66.67
6.264
95%
2.48%
*) Noteering te Amsterdam.
*0)
Not, te Rotterdam.
1)
Part, opgave.
In het eerste nummer van iedere maand
komt
een
overzicht
voor van een aantal niet wekelijks opgenomen wisselkoersen.

KOERSEN TE NEW YORK. (Cable).

D a a
Londen
($ per

)
Parijs
($ P. lOOfr.)
Berlijn
(3 P. 100 Mk.)
Amsterdam
(3
p. 100 gld.)

30 Sept.
1930
4,527/
3,928/
9

23,781j
40,34%
1 Oct.
1930
4,857/
8

3,92
3
/
8

23,81
40,33%
2

,,.
1930
4,85
29
/
33

3,92% 23,81
40,33
3
1930
4,86
31
/
33

3,92%
23,80
40,33%
4
1930
4,86
3,928/
8

23,801/
9

40,33s
6

,,
1930
4,85
3
‘/
3,9234
23,80%
40,33
7 Oct.
1929
4,86% 3,92s,
23,83%
40,17
P.untpariteit..
4,8667
3,9011
8

1

23,81%
1

403,

KOERSEN
TE
LONDEN.

Plaatsen en
Landen
Noteerings-
eenheden
20Sept.
1930
27
Sept.I
1930
29Sept.14 Ocl.
‘301
l
LaagstelHoogstel
4
Oct.
1930

Alexandrië.. Piast.
p.0
97%
9734

977/

7
i

974
375
375

374%

375%-. 375
Bangkok…. Sh.p.tical
1/10
1/101/

l/Of

119

1/9
1
I/
Budapest
. . .
Pen.
p £
27.764
27.764 27.74

27.79

27.76%
Buenos Aires

d.
p.$
40%
3915;

39%

3915

39%
Calcutta
. . . .
8h.
p.
rup.
1/561/eg
1/5
51
I

1/5j

1;511/

1/5
51
/
Constantin.. Piast.p.c
1.025
3.025

1.025

1.025

1.025
Hongkong
..

Sh.
p. $
1/3
8
1/
1/313

1/37/

1/4i/

113
27
/
2/013/
33

2/07/

2j0
y
,
4,

210%

2
j
021/
32

Athene ……Dr. p.X,

Lissabon….
Escu. p. £
108%
108%

108
‘/

108;/

108%
Mexico

….

$
per
£
10.25 10.25

10.15

10.40

10.30
Montevideo
.

dper
X
40%
401/
9

39%

40%

40

Kobe

…….Sh.
p.
yen

Montreal
…

$
per
£
4’851
;
4.853/
8
4.85%

4.85%

4.85
T
O
U

Rio d. Janeiro d. per
Mil.
43
1
/52
/32

5

59/32

58/4
Shanghai
. . . Sh. p.
tael
118
1/727/35

1/718/
28
1/7
13
/
32

Singapore
. .

id.
p. $
2/389/44
2
/
359
/64 2/3tsi

2/4

213
25
/
32

Valparaiso
1).

$
per
£.
39.94
39.94

39.95

39.96

39.96
Warschau ..

ZI. p. £
43s
438/t

43’/16

431j
1)
90 dg.

ZILVERPRLJS
GOUDPRIJS
5)
Londen’)
29 Sept. 1930..

165
N.York’)
357/
5

Londen
29 Sept. 1930….

84111%
30

,,

1930..

168/
8

35%

.
30

,,

1930…..

84/117/
s

1 Oct.

1930..

16s/
35%
1 Oct.

1930…..

84/11%
2

1930..

167/
18

3554
2

1930….

84/11%
3

,,

1930..

165/
8

36
.3

1930….

84/11%
4

,,

1930..

16%
3534
4

1930….

84/11%
5
Oct.

1929.. 231
50
5
Oct.

1929….

84/11%
27 Juli

1914.. 241′
59
27 Juli

1914…
.

84/11
5) in pence
p. oz.
stand. 2) Foreign
silver in tc.
p. oz.
fine.
8)
in 5h.
p. oz.
line

STAND VAN ‘. RIJKS KAS.

Vorderingen.

1
23 Sept. 1930
1

30 Sept. 1930
Saldo van’s Rijks Schatkist bij De Ne-
derlandsche

Bank ………………
.
/

960.185,40
–
Saldo b. d. Bank voor Ned. Gemeenten
Voorschotten
op
uit. Aug. 1930 aan de
53.998,18
/

67.701,05

gemeenten verstrekt
op
voor haar
door de Rijksadn,inistratie te heffen
gemeentelijke

ink.bel.

en

opc.

op
de

Rijksink.bel …………………
,,

13.123.217,78
13.123.217,78
Voorschotten aan Ncd.-Indië ………
,,

96.000.137,69
.
,,

97.060.056,95
Id. aan

Suriname …………………
..lI.607.789,1l
.
11.731.283,75
Id. aan

Curaçao …………
………..
,,

4.055,513.90
4.288.188,77
Kasvord. weg. credietverst.a(h.buitenl.
101.322.180,l2
,,105.103.241,59
Saldo der postrekeningen van Riks-
19.548.062,79
,,

16.786.965,17
comptabelen

……..
………..
j
…..
Vord. o/h. Algem. Burg. Pensioenf.
1)
,,

323.514,84
294.055,55
Vordering
op
andere Staatsbedr
ij
ven’)
,,

14.274661.41
,,

14.284.067,75
V
e r
p1 i c Ii
t
1
n ge n.

Voorschot door Ned. Bank ingevolge
art.
15
van haar octrooi verstrekt.
–
f
15.000.000,-
Voorsch. d. Ned. Bank verstrekt’)
–
,,

6.395:371,64
/
141.283.000,-
11
141.283.000,-
,

56.990.000,-
,

63.990.000,-
Waarvan direct bij de Ned. Bank
–
4.000.000,-
–
..
14.500.000,-

Schatkistbiljetten in omloop
……….
Schatkistpromessen in omloop
……..

Ziiverbons in Omloop
……………
Schuld aan het Alg. Burg. PensioenL’)
4.522.710,-
4.455.474,50
Daggeldleeningen
…………………..

Id. a. h. Staatsbedrijf d.
P., T.
en
T.’)
–
6.999.152,84

..
–
,,

4.375.753,51
Id. aan andere Staatsbedrijven’)
……
,,

134.269,45
134.269,45
Id. aan diverse instellingen’)
………
»

9.428.321,45
9.384.968,97
1)
In ‘rekg.-crt. met
‘s
Rijks Schatkist.

NEDERLANDSCH.INDISCHE VLOTTENDE SCHULD.

1 27 Sept. 1930 1 4 Oct. 1930
Vorderingen:
Saldo bij ‘s Rijks kas …………….
Saldo bij de Javasche Bank……….
Verplichtingen:
Voorschot ‘s Rijks kas ……………
Schatkistpromessen …………….
Betaalmiddelen in ‘8 Lands Kas …..
Waarvan Muntbiljetten …………..
Muntbiljetten in omloop ………….
Schuld aan het Ned.-lnd. Muntfonds.
Idem aan de Ned.-Ind. Postspaarbank.
Voorschot van de Javasche Bank….

/
96.506.000,-
f101.525.000,-
11.850.000,-
1I.850.000,-

18.813.000,-
,,

18.342.000,-
3.848.000,-
4.134.000,
–
889.000,-
•

877.000,-
7.123.000,-
•

1.359.000,-

–

906

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

8
October
1930

Ah

NEDERLANDSCHE BANK.
Verkorte Balans op 6 October 1930.
4ctiva.
Binnenl.Wis.f’Hfdbk.
f

43.863.504,52
sels, Prom.,
:Bijbnk.

621.7 40,60
enz.in
disc.’Ag.sch.
8.576.914,87

f
53.062.159,99
Papiero. h. Buitenl. in disconto ……

Idem eigen portef..
f
944.239.100,-
Af :Verkochtmaar voor
de bk.nog nietafgel.

–
Beleeningen
ncl.
vrsch. Hfdbk.
f

30958.809,04

in rek.-crt.
Bijbnk.

,

5.159.558,43

op onderp.
Ag.sch.

47.847.905 48

f

83.966.272,95

Op Effecten
……f

82.421.808,55
Op(oederenenSpec. ,,

1.544.464,40
83.968.272,95
Voorschotten a. h. Rijk …………

,,
13.332.639,46
Munt en Muntmateriaal
Munt, Goud
……f

84.744.435,-
Muntmat., Goud
.. ,,
330.801.691,88

f
395.546.126,88
Munt, Zilver, enz.
•

23.390.985,39
Muntmat., Zilver..
,,

–
418.93 7. 112,2 78)
Belegging ij

kapitaal, reserves en pen-
sioenfonds

……………………,,
25.599.402,87
Gebouwen en Meub. der Bank ……..,,
5.000.000,_
Diverse rekeningen ………………,,
61.201 968,66

Passiva.

f
905.38.656,20

Kapitaal
……………………….f
20.000.000,-
Reservefonds …………………….,,
7.199.946,44
Bijzondere

reserve

………………,,
8.000.000,-
Pensioenfond8

………………….,,
6.726.713,72
Bankbiljetten in omloop …………..

,,

.
840.573.200,-
Bankassignatiën in omloop ……….,,
307.207,61
Rek.-Cour. Ç Het Rijk
(

–
saldo’s:

I
Anderen,,

16.902.725,66
16.902.725,66
5
Diverse rekeningen ………………«
62886277

f
905.338.656,20

Beschikbaar metaalsaldo
………….f
75.434.566,11
Minder bedrag aan bankbiljetten in om-
loop dan waartoe deBankgerechtigdis ,,
188.586.415,-
1
)
Waarvan in het buitenland
/
28.846.779,33.
Voornaamste iosten in duizenden guldens.

Goud
Andere
Beschikb.
Dek-
Data
1
1

Circu laffe
opeischb.
Metaal-
king8
Munt
I
Munt mat,
schulden
saldo
i)

perc.

6 Oct.

’30
64.744
330.802
840.573
17.210
75.435
49
29 Sept.’30
84.759 325.829 831.055
21.653
72.775
48
22
’30
64.774
325.820 800.112
22.210
85.489
50
15′
’30
84.781
325.820 812.274
13.303 84.369
50
8
’30
64.789
325.820
824.353
12.508
79.640
50
2
’30
64.795
325.820
843.799
17.778
69.943
48

7 Oct.
’29
85.490
377.442
840.169
18.218
117.675
54

25 Juli
‘14165.7031
96.410
1
310.437
1
6.198
1

43.521
1

54

Totaal
Schat
icist-

B

–
Papier
Diverse
Data
bedrag
I
disconto’s
promessen
het
reke-
rechtstreeks
buitenl.
ningen
Z)

6 Oct.
1930
53.062 4.000
83.966 244.239
61.202
29 Sept.
1930
48.702
–
91.134
242.912
57.054
22

,,
1930
48.323
–
83.262
239.867
52.270
15
1930
48.436
–
89.043
239.785
47.371
8
1930
48.797
–
91.517
234.401 53.010
2

,,
1930
48.697
–
115.586
234.352
49.657

7 Oct.
1929
82.442 25.000
89250
195.975
38.299

25 Juli
1914
67.947
–
61.686 20.188
509

‘J
becert oen oanstaat van
jq Jan. zu
weur op ue
oaiis van ‘f
metaaldekking.
2)
Sluitpost activa.

SURINAAMSCHE BANK.

Voornaamste posten in duizenden guldens.

Data
–
Metaal
–
Circu
laffe

1

Andere
1
1
opelschb.
1
schulden
1
Discont.

13

Sept.

1930..
901
1.292 558
978
528
6

,,

1930-
901
1.421
539 982
540
30 Aug.

1930-
906 1.433 469 982
533
23

,,

1930…. 911
1.208
440
982
498

14 Sept.

1929-
771
1.573
607
992
503

5 Juli

1914-
645
1.100
560
735 396

1)
Sluitp der activa. – -.

JAVASCHE BANK.

Voornaamste posten in duizenden guldens.
be

samengetrok-
ken cijfers der laatste weken zijn telegrafisch ontvangen.

Andere
IBeschfkb.
Data
Goud
Zilver
Circulatte
opeischb.
metaal-
schulden
saldo

4 Oct. 1930
17L800
260.500
36.400 53.040
27 Spt. 1930
170.300
257.300
144.000
49.780
20

,,

1930
168.800
260.300
39.500 48.880

6 Spt. 1930
138.822

29.484
265.168
36.612
47.593
30Aug.1930
138.832

27.872
260.750
39.260 46.700
23

,,

1930
138.812

28.427
262.152
49.632 42.526
16

1930
138.442

26.648
269.342
40.951
40.973

5 Oct. 1929
146.576

23.599
312.349 68.394
17.828
6Oct. 1928
171.762

15.940
323.727
51.792
37.494′

23Juli1914
22.057

31.907
110.172
1

12.634 4.842

Dis-
Wissels,
buiten
Belee-
verse
bek-
kings-
a a
conto’s
N.-Ind.
ningen
nI g
percen-
_____________

‘
tage

4Oct. 1930
106’100
•’
58
27 Spt. 1930
107.300
‘
57 20

,,

1930
,

109.200
56

9 Spt. 1930
45.726
56
9.988
29.775
41.875
30Aug.1930
9.927
29.248
40.282
44.967
56
23

1930
10.001
33.682
47.515
48.170
51 16

1930
10.135
31.366
46.494
51.077
53

5Oct. 1929
9.743
39.280
133.206
32.130
45
6 Oct. 1928
13.047,
33.281
94.070 51.342
50

25 juli1914
7.259 6.395
75.541
2.228
44

t) Slultpost activa.

BANK VAN ENGELAND.

Voornaamste posten in duizenden ponden sterling.

Data
Metaal
BankbilJ.
in
circulaf ie

Bankbilf.
in Banking
Departm.Advances

Other Securities
Disc,
and

ecurit es

1
Oct.

1930
156.803
359.386
.56.232 11.917
22.158
.24 Sept. 1930
157.427
355.769
60.536
5.672
21.586
17

,,

1930
157.511
357.768
58.652
5.377
22.409
10

1930
156.574 361.326 54.220 5.770
21.641
3

,,

1930
155.522
362.983
51.477
6.229
21.559
27 Aug. 1930
155.888
360.868
53.971
6.460 22.187

2 Oct.

1929 129.121
363.348 25.773
8.508
20.974

22
Juli

1914
40.164
29.317
33.633

Data
00v.
Sec.
Public
Depos.

Other Deposits
I
1
Reservel
1

Dek:.
kings-
perc.’)
Bankers
Other
Accountsl

1
Oct. ’30
44.536
21.645
61.318 34.789 57.417
4823/
82
24 Sept.’30
41.056
13.310
64.174
34.195
61.658
557/ 82

17

,,

’30
38.766 8.934
65.308 33.786 59.743
555
/
10

,,

’30
45.911
9.013
67.166
34.137 55.247
50

3

.,

’30
47.881
7.917
67.427 34.616
52.539
47281
ii
27Aug.’30
49.141 18.173
62.600
33.799 55.020
48

2 Oct. ’29
73.76v
8.993
64.910
1
38.042 26.996
248/ 22

22 Juli
’14
11.005 13.736
42.185
29.297
52

1) Verhouding tusechen Reserve en Deposits.

BANK VAN FRANKRIJK.
Voornaamste posten in millioenen irancs.

Wis-
1
Waarv.
1

Renteloos
Data
Goud
Zilver

I

Te%edl
inesels

op
het
Belee-
.
ningen
I
voorschot
buitenl.
butteni.
a.d. Staal

26 Spt. ’30
48.431
443
6.567
125.2151
19.027 2.796
3.200
19

1
30
47.672
432
6.726
23.844
18.871
2.790
3.200

12

,,

’30
47.543
417
6.839
23.669
18.768
2.804
3.200

5

,,

’30
47.478
407
8.832
23.719
18.768 2.836
3.200

27 Spt. ’29
39.411
91
7.210
27.798
18.623
2.401
3.200

23
Juli’14
4.104 640
–
1.541
8
769

Bons
v.
d
1
1Rekg. courant
Data
•I
Diver-
zelfst.

sen’)

I

Circulatie
1

Zelfst.
Staat
Pa rij-
amort.k.lciilieren
amort. k.

5.304
1

1.806
26 Spt. ’30l
73.053
1
4.289
6.220
8.780
19

’30
5.304
1

1.801
72.479
4.600
6.260 7.029
12

,,

’30
5.304

1.716
72.875
1

4.506
6.105 6.753
5

,,

’30
5.304

1.941
73.453
4.458
5.535 6.928

27
Spt.
’29
5.612

1.664
66.639
6.896
6734
5.958

23Juli’14
–

–
5.912
401
–
943

1)
Sluitpost
activa.

/

8 Octobe 1930

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

907

DIJITSCHE RLJKSBANK.
Voornaamste posten in millioenen Reichemark.

Daarvan
Devlezen
Andere

–
a
0
,,

A
OU
bij bul-
als goud-
wlssel
en
Belee-
tent. circ.
banken
1)

dekking
geldende
cheques

ningen

30 Sept, 1930
2.478,8
149,8 170,9
2.096,6
290,3

23

,,

1930
2.583,6
149,8
223,7 1.351,8 56,0

15

1930
2.618,7
–
149,8
320,5
1.366,2
62,6

7

,,

1930
2.618,9
149,8
392,1
1.571,9
57,0

30 Aug. 1930
2.618,9
149,8
369,0
1.730,0
212,2

30 Sept. 1929
2.212,0
149,8
335,1
215
28,3
186,3
8
)

30 Juli

1914
1.356,9
–
–
750,9
50,2

Da
0
Effec-
Diverse
Circu-
Rekg.-
Diverse
ten
Aciiva’,)
laiie
Crf.
Passiva

30 Sept. 1930
102,7
685,6 4.744,5
472,1
–
274,2

23

1930
102,7
677,5
4.033,0
443,2
228,3
15

1930
102,7
665,1
4.245,6
352,2
226,4
7

,,

1930 102,7
668,1
4.486,2
368,4
225,0

30 Aug. 1930
102,7
855,2
4.707,4
415,6 224,6

30 Sept. 1929
92,8
651,0
4.914,3
501,4
368,2

30 Juli

1914
330,8
1

200,4
1

1.890,9
944,-
40,0

) Onbelast.
1)
W,o. Rentenbankecheine 30,23,15, 7Sept., 30 Aug. ’30,
30 Sept. 29, resp.
5;
54;
45; -; -; 6 miii.
3)
waarv.
739 Reichsch.Wechs.

NATIONALE BANK VAN BELdE.
Voornaâmste posten in millioenen Belgas.

Data

Goud

‘3

a
‘

e’
.
L

Rekg. Crt.

1930
.
0

,.,
L
,

—
__

2 Oct.
1268
851
..-.
743
35 311
3.130
36
60

25 Sept.
1248
852
68
744
28
311
3.051
4
145
18
1210
893
68
735
31
311
3.048
18
132
11
1210 895
68
745
32
311
3.079
11
122
4

,,
3210
869
67
751 32 311
3.082
15
96
3 Oct.’
1023
532
44
777
69
342
2.688
32
29
1
)
1929.
VEREENIGDE STATEN VAN NOORD-AMERIKA.
– FEDERAL RESERVE BANKS.
Voornaamste posten in millioenen dollars.

Goudvoorraad
Wettig
Wissels

Data
betaal-
middel,
Totaal
Dekking
In her-
disc. v. d.
In de
open
bedrag
F. R. Notes
Zilver
etc.
member
markt
banks
gekocht

17Sept.’30
2.975,6
1.584,8
151,8
163,1
208,9

10

’30
2.959,6
1.586,3
f152,9
183,2
193,1

3

,,

’30
2.931,6
1.600,3
151,7
231,3
170,4
27Aug.’30
2.955,9
1.611,2
163,7 193,3 163,3
20

’30
2.939,0
1.573,5
168,1
196,2
158,9
13

,,

’30
2.945,3
1.583,1
169,7 190,5
154,3

18Sept.’29
2.989,4
1.613,8 166,7
933,9
241,1

Belegd
Notes
– –
Totaal
– –
Gestort
Goud-
Dek-
Al em.
i

Lek-
Data
in U. S.
Gov.Sec.
in circu-
Kapitaal
kings-
1

kings- latie
perc.’)

17Sept.
1
30
610,4
1.349,3 2.485,5
169,9 77,5
81,6

10

,,

’30
602,0
1.351,3
2.476,6
169,8
77,3
81,3
3

,,

’30
602,0
1.367,6
2.454,0
169,8
76,9 80,8
27Aug.’30
601,9
1.337,2
2.470,1
169,8
77,6 81,9
20

’30
601,9 1.323,7
2.469,1
169,8
77,4
81,9

13

‘3,0
606,3
1.333,0
2.463,8
169,8 77,5
82,0

18Sept.’29
177,6
1.847,4
12.428,5
1

166,7 69,9
1

73,8
1)
Verhouding totalen goudvoorraad tegenover opelschbare
schulden:
F. R.
Notes en netto depoeitO.
2)
Verhouding totalen
voorraad muntmateriaal en wettig betaalmiddel tegenover Idem.

PARTICULIERE BANKEN AANGESLOTEN BIJ HET FED. RES. STELSEL.
Voornaamste posten in millioenen dollars.

Data
Aantal
banken

Dis-
conto’s
en
beleen.

Beleg-
gingen

ree
,
bij de
1

F. R.

1.817

1
banks

Totaal
depo-
sito’s

Waarvan
time
1
deposits

10Sept.’30
37
16.812 6.353
21.185
7.478
3

,,

’30
79
16.830 6.338
1.786
21.123
7.471
27Aug.’30
40
16.793
6.329
1.814
21.091 7.439
20

,,

’30
44
16.795
6.340
1.807
21.077
7.405
13

,,

’30
38
16.857
6.235
1.789
21.145
7.394

11Sept.’29
–
–
–
–
–
–
Aan het eind van ieder kwartaal wordt een overzicht
gegeven van enkele niet wekelijks opgenomen baukstaten.

GOEDERENHANDEL.

GRANEN.

7 October 1930.

Na cle uiterst f]&twe stemming, welke nog in het begin
der afgeloopen week op de t a r
w
e m a r k t heerschte, is
reeds spoedig eenige verbetering ingetreden aan de termijn-
markten. In Noord- en Zaid-Amerika stegen de prijzen,
zonder tint daardoor cladeljk ook’iD Europa betere prijzen
te maken waren. De Russen bleven namelijk laag aan de
markt en deden geregeld zaken naar Engeland en het con-
tinent, terwijl ook Italië geregeld als kooper van Russische
tarve optrad. Omstreeks het midden van de week verbeterde
de stenrniug nog aanmerkelijk en werden de prijzen voor
alle buitenlandsche tarwesoorten verhoogd. De vraag was
levendig en importeurs kochten belangrijke hoeveelheden,
zoowel in stoomende posities als op aflading, in cle mee-
ning, dat het tegen,w’oordige prijsniveau voor tar.we laag is.
Bij de berekening van de voor uitvoer beschikbare hoeveel-
heden in de overzeesche productielauden is men uitgegaan
-van een geschatte hoeveelheid, welke in Argentinië en Aus-
tralië van den nu te velde staanden oogst verwacht zal
kunnen worden. De’ vooruitzichten van die oogsten zijn
daarom van grooten invloed op de stemming aan de tarwe-
markt. De verbeterde vraag, gevolgd door verhooging der
prijzen, moet gedeeltelijk worden toegeschreven aan ongun-
stige berichten uit Australië en minder goede vooruitzich-
ten in Argentinië. In Australië is altijd het resultaat van
den tarwe-oogst in sterke mate afhankelijk van regen,
welke in de groeiperiode moet vallen. Reeds gedurende ver-
scheiden dagen waren berichten binnengekomen over droog-
te in het geheele lâncl, welke berichten vooral uit de Oos-
telijke staten alarmeerend waren. Sedert heeft het in West-Australië flink geegend, terwijl voor het Oostelijk gedeelte
regen wordt voorspeld. Ook in Argentinië sprak men van droogte, hoewel daar de klachten nog geen ernstig karak-
ter aalinamen. Sedert melden berichten uit Argentinië ech-
ter ook gunstigen regenval in het geheele land. Deze be-
richten over regen in Anstralië en Argewbinië zijn onmid-dellijk van invloed geweest op de stemming voor tarwe en
cle termijomarkten in Noord-Amerika hebben als gevolg
daarvan weder eenige verlaging ondergaan. Vergeleken bij
een week geleden zijn ‘de prijzen aan de termijnmarkt te
Chicago voor December-levering 5 dollarcents per 60 lbs.
en te Winnipeg 6 dollarcents hooger. In Argentinië zijn
de aan voeten van tarwe beperkt en aan de termijn-
markten was de verhooging op sommige dagen belangrijk.
Gisteren is echter weder eene reactie ingetreden. Het slot
was 34 cents per 100 KG. hooger clan de vorige week te Buenos Aires en 30 cents te Rosario. De vraag naar bui-
tenlandsche tarwe is gedurende cle allerlaatste dagen ver-
mtoderd. Kbopers trokken zich weder terug als gevolg van
de minder vaste stemming en ook, omdat zij zich in het
midden van de vorige week in ruime mate van tarwe had-
den voorzien. Europa was toen in sterke mate keeper van
Russische tarwe, terwijl het Verre Oosten eenige ladtogen
Australisehe tarwe kocht. Als gevolg van de groote zaken,
welke in tarwe door de Russen werden gedaan, zijn de ver
–
schepingen uit Rusland nog toegenomen. Die uit Noord-
Amerika’ waren belangrijk lager clan in •de week daarvoor
en ook de stoomende ‘voorraad ‘is afgenomen. In Frankrijk,
waar de regeering, orn de prijzen van ‘inlandsche tarwe
hoog te houden, om welke reden ook het voorschrift is ge.
maakt dat slechts 10 pCt. buitenlandsche tarwe bij de
fabricage van meel mag worden gebruikt, is men angstig
geworden voor het groote aanbod van Russische tarwe tot
lage prijzen. Men heeft er ‘daarom den invoer van Russische
goederen verboden, behalve met speciale toestemming. Deze
maatregel in Frankrijk geldt ook voor andere artikelen clan
graan en men heeft er blijkbaar ie bedoeling de concurren-
tie van Russische artikelen geheel uit te schakelen. Volgens
berichten uit Canada is men met het dorschen in Manitoba
practisch gereed gekomen. In Saskatehewan heeft men daar-
mede moeten ophouden tengevolge van de ongunstige weers-
omstandigheden en is nog ongeveer 20 pCt. ongedorscht.
De kwaliteIt schijnt eenige schade te hebben geleden ‘ten-
gevolge van cle weersomstandigheden. In Alberta is men
met het dorschen na een oponthoud van 2 weken weder
begonnen en 60 pCt. van den tarwe-oogst schijnt gedorscht
te zijn. Verschillende particuliere oogstramingen geven voor
de opbrengst van tarwe in Canada hoogere cijfers dan een
maand geleden. Door sommigen wordt de opbrengsf nu ge.
schat op 389.700.000 bushels in de Prairie-Provincies. An-deren schatten deze opbrengst op 336 m’illioen bushels, ter
–
‘wijl cle ‘laatste officieele ra.ming van ‘de Cauacleesche regee-
ring 370 millioen bushels bedroeg. Voor de Vereenigde Sta-
ten zijn de particuliere ramingen per 1 October weinig
veranderd met die van een maand geleden. Over den uit-

u

08
ECONOMISCH-STATISTISCHE
BERICHTEN
8 October 1930

AANVOEREN
in tons
van 1000

Rotterdam
Amsterdam
Totaal
Artikelen
28Sept.14 Oct.’
Sedert
Overeenk.
28 Sept.14 Oct.’
Sedert
Overeenk.
1930
1 Jan. 1930
tijdvak 1929
1930
1Jan. 1930
tijdvak 1929
1930 1929

30.774
1.255.771
1.291.058
–
60.457
99.840 1.316.228
1.390.898
Tarwe

……………..
Rogge

……………..
7.578
330.254
162.579
–
26.354
600
356.608
163.179
Boekweit ……………….
558
13.581
15.412
–
1.739
692
15.320
16.104
MaïB ………………..
10. 496
788.377
626.462 5.784
140.269
157.094
928.646
783.556
–
34.013
449.627
351.501
6.281
35.124
3.630 484.751
355.131
Haver

…………….1.298
142.204
157.843
102
2.914
2.746 145.118
160.589

Gerst

……………
..
Lijnzaad

…………….
958 67.063 110.833
5.197
204.405
258.77
271.468
369.560
Lijnkoek

…………..1.807
106.554
177.740
–
100
500
106.654
178.240
Tarwemeel

…………1.057
104.261
66.040
1.912
33.050 22.542
137.311
88.582
Andere meelsoorten
48
–

16.145
15.400
830

1

3.932
–
20.077 15.400

zaai
van wintertarwe in de Vereenigde Staten is men niet
geheel tevreden. De uitzani wordt vertraagd door droogte en
daardoor komt in verschillende streken ook reeds gezaaicle
tarwe slecht tot ontkiemen. Er zal daarom waarschijnlijk.
rekening gehouden moeten worden met een kleinere be-
bouwde oppervlakte. –
Zaken in rogge bleven in cle afgeloopen week van be-
perkten omvang, hoewel de stemming voor dit artikel ver-
beterde in ympathie met ta.rwe en tot hoogere prijzen
zaken plaatsvonden in Donau- en Russisehe rogge. Groot
is de belangstelling niet. Tegenover de beperkte vraag staat
een ruim aanbod. In Duitschland hebben de door de regee-
ring genomen maatregelen, om zegge van den eigen oogst
te gebruiken voor veevoeder, niet de gewenschte resultaten
gehad. De regeering heeft gr.00ta hoeveelheden rogge ge-
kocht met de bedoeling die als veevoeder te verkoopen, dccli
de prijs, welke eoisiimenten daarvoor mbesten betalen om
dan het recht te krijgen gerst tegen een verlaagd invoer-
recht te mogen importeeren, was te hoog gesteld om de
maatregel voor verbruikers loonead te maken. Nieuwe maat-
regelen worden nu van de Duitsche regeering verwacht en
men meent, dat de prijs van de regeeringsrogge aanmer-
kelijk zal worden verlaagd.
De stemming voor m als was in het begin der afgeloo-
pen week uiterst flauw en de prijsdaling, welke reeds ver-
scheiden weken had geduurd, vond verderen vooi
–
tgang, tot
een zeer laag niveau werd bereikt. Op den flauwsten dag
werd zelfs in de termijnmarkt te Rotterdam November-
levering gedaan voor
f
100.- per last. Zeer spoedig is een
verbetering ingetreden en hebben de prijzen zich weder
aanmerkelijk kunnen verbeteren. Sedert het laagste punt is
de consumptievraag in het binnenland verbeterd en geregeld
werden tot stijgende prijzen flinke zaken tot etand ge-
bracht. Het aanbod van Platamaïs, dat in het begin der
week sterk had gedrukt, verminderde en houders waren niet
meer geneigd voor de lage prijzen af te geven. Ook voor andere maissoorten waren betere prijzen te maken, doch
daarvoor was de verhooging niet zoo groot als voor Plata-
maïs. Zuid-Afrikaansche maIs bleef tot lagere prijzen dan
clie van Plata.maïs aangeboden en de omzet vermeerderde
wel, doch de groote belangstelling bestond voor Platamaïs.
Aan den Donau hebben afladers hun prijzen aanmerkelijk
verhoogd voor October en latere verscheping, doch ook voor
deze mafssoort was de verhooging minder sterk dan voor
Platamaïs. Het aanbod van Donaumaïs was uietruim. Vele
verkoopers gaven er de voorkeur aan- een afwichtende hou-
ding aan te nemen. Aan den Donau heeft het snijden van
den maïsoogst plaatsgevonden onder gunstige weersom-
standigheden en in Bulgarije vinden deze werkzaamheden

goeden voortgang. Aan de termijninarkten in Zudd-Amerika
zijn -de prijzen reeds vanaf het begin der afgeloopen ‘week gestegen en op sommige dagen waren de verhoogingen be-
langrijk. Gisteren heeft men echter in Europa de laatste
verhooging in Argentinië niet gevolgd en was de stem-
ming minder vast. De koersen in Argentinië waren daarop
gisteren ook aanmerkelijk lager. Vergeleken hij een week ge-
leden was het slot voor October te Buenos Aires 23 cents
en te liosario 35 cents per 100 KG. hooer.
Ook g e r s t i’as in het be
g
in der afgeloopeu week zeer
flauw’ met drukkend aanbod van stoomende tweeclehandsch
partijen, welke spoedig werden verwacht en het was alleen
mogelijk deze op te ruimen tot zeer lage prijzen. Afladers
aan den Donau waren tot de in West-Europa maakbare
prijzen op afladïng niet aan de markt en bepaalden zich
ertoe onverk-ochte onderweg zijnde partijen van de hand te
doen. Tegelijk met de verbeterde stemming voor mais is
ook die voor gerst verbeterd en stegen de prijzen regelma-
tig, terwijl verkoopers.gereserveex
–
cl waren en ook de Russen
slechts matig zaken deden. Tegen het einde van de week
zijn de prijzen, gestegen tot een niveau, dat afladers aan
den Donau weder aan de markt bracht én verschillende
eerstehandsch zaken zijn toen weder tot stand gekomen.
Tot cle verbeterde stemming voor gerst hebben de kleine
vei
–
schepingen van. de vorige week bijgedragen. Zoowel van
den Donau als van Rusland waren zij kleiner dan de helft
van die der vorige week, doch toèn waren zij ook zeer groot.
De aanvoeren van gerst in de Roemeensche uitvoerhaven
zijn gering, ten deele omdat de silo’s vol zijn tengevolge
‘ati gebrek aan vraag in Europa en ook, omdat de boeren
tot de thans geldende lage prijzen slechts datgene ter markt brengen, wat noodig is om aan hun financieele verplichtin-
gen te voldoen. Verwacht mag worden, dat de verschepingen
van gerst spoedig zullen toenemen, nu de per October-afla-
ding gekochte partijen verscheept kunnen worden -en nu
ook weder nieuwe exportzaken. van den Donau worden ge-
daan. Evenals voor maIs, was gisteren ook voor gerst de
stemming minder vast.
II
a v er is zeer gedrukt geweest, doch ook daarin is in
de af
–
eloopèn week een verbetering ingetreden. Zoowel voor
Pintahaver als voor Russische zijn de prijzen verhoogd,
zaken van groot-en omvang zijn echter niet tot stand ge-
komen –

SUIKER.
Het begin der verslagweek zag er vooi suiker treurig
uit. Na den tweeden dag varen -de prijzen overal -op het
laagste niveau beland, dat men ooit gekend heeft. Het
bericht, dat Cuba en de Amerikaansche Suikerproduccnteu

–

.

N.V.

INDUSTRIEELE DISCONTO MAATSCHAPPIJ

MSTER»AM

LONDEN

BERLIJN

PARIJS –

IOPENHAGEN

Maatschappelijk

Kapitaal
f
25.000.000.-

Volgestort geplaatst
/
12.500.000.-

De Maatschappij financiert de aanschaf fing op termijnbetaling

– van Industrie-machines, Landbouwmachines, Zuivel-

–

installaties, Kantoor- en Winkelmachjnes,

Bedrijfsautomobielen, enz. enz.

0

8 October 1930

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

909

tot overeenkomst zouden
zijn
gekomen betreffende beper-
king van den export naar cle V. S. reSp. beperking van de
productie, bracht echter eene sprhngsgewijze verbetering
teweeg.
Niettegenstaatide (leze vaste stemming was in A m e r i k a
de vraag voor Ruwsuiker van de zijde van Raffinadeurs nog
zeer scliaarsch; naclat voor 1.03 dc. afgedaan was kon in
het midden der week toch niet meer clan 1.06 dc. bedongen
worden.
Op de New-Yorksche termijnmarkt varen de prijzen op
een gegeven moment 0.95 voor Oct., 1.01 voor Dec., 1.03
voor Jan. en 1.10 voor Maart, waarna de markt sloot op
resp. 1.01, 1.07, ‘109 en 1.18.
De ontvangsten in de Atlantische havens der V. S. be-
(lroegeu deze week 54.000 tons, de versmeltingen 66.000 tons
tegen 51.000 tons in 1929 en de voorraden 277.000 tons
tegen 656.000 lens.
De laatste C u b a-statistiek is als volgt:

1930

1929

1928

Tons

Tons

Tons
Productie ………………4.671.260 5.156.315 4.037.833

Consumptie …………….88.939

119.315

140.833
Weekontv. afscheephavena. 30.014 20.89335.918
Totaal sedert 1/1 ……….3.457.388 4.521.026 3.494.992
Weekexporten…………..46.408 65.726 87.332
Totale export sedert 1/1 …. 2.425.962 4.017.434 2.865.490
Voorraad af scheep havens.. . . . 1.162.515 503.592 629.502
Voorraad binnenland …….. 1.293.844 516.666 403.054

F. 0. L i c h t publiceert eene
nieuwe
raming van het
Europeesche Bietareaal 1930/ 31 in vergelijking met •de be-
plaute oppervlakte in 1929/ 30, waarnaast zijne le raming
van de suikerproductie 1930/31 in vergelijking met die
van 192900:

Productie ruwsuiker
Areaal
(H.A.)
(Metr.
tons)
3930/31
1929/30
1930131
1929130
Duitschland ……
460.107
433.015 2.250.000
1.966.7b2
Tsjecho-Slowakije
236.203
227.258
1.090.000 1.022.116
Oostenrijk ……..
33.037
29.687
130.000
120.391
Hongarije

……..
66.801
72.975
210.000
246.831
Frankrijk ……..
245.280
243.100
1.050.000
909.622
België

……….
55.567
57.194
275.000 252.048
Nederland ……..
57.462 55.002
290.000
264.871
Denemarken ……
31.900
29.900
170.000 334.300
Zweden ……….
35.624 27.467 170.000
121.404
Polen …………
196.300,
242.014
750.000 928.776
Italië

…………
111.385
116.111
385.000 440.822
Spanje

………..
91.000
88.050
290.000 290.000
Groot-Brittannië
144.600 97.021
489.000 352.218
Overige landen

.
138.800
133.865
302.000
303.379

Tot. Eur. z. RusI… 1.904.066 1.852.659 7.851.000 7.353.558

Rusland ……….1.044.000

784.00 1,760.000

950.00b

Tot. Eur.
mcl.
Rusl. 2.948.066 2.636.859 9.611.000 8.303.558

Hieruit volgt dat hij voor het
areaal
eene toename ver-
wacht van:
2.8 pOt. voor Europa z/Ruslaud; 33.2 pCt. voor Rusland
allddn, en 11.8 pCt. voor Europa incl./Rusland;
en voor de
productie
eene toename van:
6.8 pCt. voor Europa z/Ruslan.dl; 85.3 pOt. voor Rusland,
cii 15.7 pCt. voor Europa
mcl.
Rusland.
Ïn,E n ge 1 a
ii
cl
bleef de markt voor Ruwsuiker zeer
rutig. De loop der noteeriugen .01) de Loudensche termijn-
markt was parallel met New-York. Het einde der week
kwam met cle volgende prijzen:

October 1930. … Bietsuiker basis 88
0
fob. Sh. 4/3
December 1930..
,, ,, ,, ,,
,, 42
Januari 1931.. . . Rietsuiker basis 96
0
cif. ,, 5/4
IVlaart
514k
.1ei

,

5/7k
Augustus ,

5/9

l.ttusschen verlaagden Raffinadeurs deze week hunne prij.
zen met 3 cl.
Op J a v a heeft de V.I.S.P. hare limites weder iets ver-
laagd, zolat deze thans als volgt luiden:
i-ieperwur
voor binnenland en Straits Settlements
j
8.50,
voor uitvoer naar alle andere landen
f
8.-.
No
16 ct//cooger
voor binnenland en Straits Settleuieuts

f
7.50, voor Britsch-iuclië
f
7.-, voor China en Japan

f
6.75.
Er werd nog 57.000 tons Superieur en ruim 20.000 tons
No. 16 &/hooger afgedaan.
1 [ie r t e 1 a
ii
cl e gaf de termijnmarkt eveneens een
zelfde beeld te zien als het buitenland. Bij opening lagen
de prijzen reeds
f
% beneden het slot der voorafgaande

week. Door het reeds vermelde bericht omtrent eene te
verwachteia overeenkomst tusschen Cuba en de V. S. sloeg
cle stemming tijdelijk om tot een zeer vaste met een prijs-
verhoogiug van
f %.
Daarna echter brokkelden de notee-
ringen weder af en de markt sloot kalm op de volgende
prijzen: Dec.
f
7; Mrt.
f
7%; Mei
f
7% en Aug.
f S.-,
alles geboden, met
f Y
s
hoogere vraagprijzen. De oiiizet
bedroeg deze week 2800 toas.

KATOEN.
llarktberjcht van de Jieeren Sir Jacob Behrens & Sons.
Manchester, d.d. 1 October 1930.

De Amerikaansche katoenmarkt is weer iets flauwer ge-
worden. Vanaf jI. Woensdag tot het slot gisteren daalden
September futnres in Liverpool 28 punten, welke daling
meer kooporders tengevolge had. Gisteren waren echter,
zoowel de New-York als de Liverpoolmarkten vaster en
sloote eerst genoemde markt 12 tot 20 punten hooger.
Ook Egyptische katoen is flauwer geworden en noteerde
F. G. F. Sakelibridis gisteren 9.75 d., wat het laagste punt
is sedert December 1915. Van de verkoopen gedurende de
afgeloopen week bedroeg het Amerikaansche totaal 14.950
balen, of iets meer dan een derde, wat vrijwel gelijk was
aan Braziliaausche katoen met 14.300 balen. Van Argen.
tijasche en Perukatoen waren 10.390 balen, Egyptische en
Soudan katoen 2320, Oost-Indische 1230, Afrikaansche 980
en het restant van 280 balen van andere markten.
In Amerikaansche garens zijn gedurende de laatste dagen
van cle vorige week goede zaken gedaan, zoowel in grove
nummers als ook in medio nummers mnle twist cops. Naar
de berichten te oorcleelen schijnt het wol dat enkele verbrui-
kers de prijzen vrij safe beschouwen en flinke hoeveelheden
gekocht hebben. Deze week gaat er echter minder om, hoe-
wel hier en daar koopers biedingen geclnan hebben tegen
prijzen, welke niet te accepteeren zijn, zooclat zaken zich
dan ook tot kleine hoeveelheden beperken. Er worden enkele posten in buncle]garens voor Madras genoemd, doch de hoe-
veelheden zijn niet groot. Er hebben verdere verkoopen voor
binnenlandsch gebruik plaats gevonden, doch de hoeveel-
heden zijn niet groot. Er zijn verdere verkoopen van ge.
twijude garens voor binnenlandsch gebruik tot stand ge..
komen, doch de verkochte hoeveelheden zijn niet groot. In
Eyptische soorten is cle betere vraag, (lie bezig was door
te komen veer verminderd, waarschijnlijk tengevolge van de
flauwere stemming van het ruwe materiaal en naar cops
van alle soorten bestaat slechts weinig belangstelling. In
getwijnde garens gaat weinig om, zoowel voor de binnen-
landsche markt als voor export. De flauwere stemming voor katoen heeft zijn gewonen
invloed op de doekmarkt gehad. Het is wel ongelukkig, dat
in een tijd dat de stemming eens optimistisch was elke groei
van het vertrouwen, terstond zou werden tegengehouden
door de lagere noteeringen van het ruwe materiaal. Men begint langzamerhand aan dergelijke clalingen van
het
1
–
uwe materiaal gewend te raken en wij kunnen slechts
geduldig een vastere stemming van de markt afwachten.
intusschen heeft de huidige toestand enkele zaken moge-,
lijk gemaakt, doch over het algemeen geven de meeste koo-
pers er cle voorkeur aan de loop der zaken af te wachten
en le vraag is slechts van weinig beteekenis.
Liverpoolnoteeringen

Oost.
koersen
23 Spt. 30 Spt.
248pt. 1Oct. T.T.opBr.-Indië 1/5v
1/625

F.G.F.Sakellaridis 10,20 9,75 T.T.op.Hongkong 113(
1/31T
G.F. No. 1 Oomra 3,10 2,95 T.T.opShanghai 1/78%
1j6
7
/

KOFFIE.

Aanvankelijk bleef de markt vast gestemd. De wissel-
koers in Brazilië liep nog iets op en op 3 October breikte
hij een stand van 5
21
/
64
6. Bovendien gelukte het aan het
Verdecligings-Institnnt van Sao Panlo om, gebruik maken-
cle van vraag naar termijnen ter indekking van vroegere
verkoopen tegen loco en afladin.gs-contracten, de termijn-
markt te New-York nog verder op te zetten en natuurlijk
volgden de termijnmarkten in Europa. Aan de hausse-
beweging kwam echter op 6 October plotseling een einde,
naar aanleiding van berichten betreffende revolutie in l3ra-
zili6, tengevolge waarvan de wisselkoers daalde op 5% cl. Uit Rio werd echter geseind, dat deze koers als nominaal”
was te beschouwen en reeds den volgenden dag kwaan per
telegraaf het bericht, dat de banken te Rio en te Santoa
tot nader order gesloten zijn. Ook cle keffie-termijnmnrkten
in clie steden zijn voorloopig gesloten en een strenge cen-
suur op het telegrafisch en telefonisch verkeer schijnt in het geheele land te zijn ingesteld. De termijnmarkten in Europa
en in Amerika daalden hierop plotseling belangrijk (New.
York cakte op den 6en voor het Gemengd contract onge.

910

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

8 October 1930

veer 80
1
1
1
100 punten en voor het Sautos-contract ongeveer
135
5.
150 punten in en de markt alhier was op 7 dezer
ruim 2
5.
2% ct. lager dan de opening van den vorigen
dag).
De kost- en vracht-aanbiedingen van Santos, die aan-
vankelijk ongeveer onveranderd waren, blevd op 7 dezer
geheel uit. Van Rio echter, dat in de eerste dagen der week
1/-
5.
1/6 per cwt. was gestegen, kwamen op den 7en wel
enkele offertes door; •deze waren 116
5.
1/9 lager.
Het reeds in het vorig Overzicht vermelde bericht be-
treffende cle verlenging van de overeenkomst der verschil-
lende koffie-produceerénde Staten van Brazilië tot limitee-
ring der aanvoeren, blijkt, nu nadere berichten dienaangaan-
de zijn ontvangen, onvolledig te zijn geweest. Bepaald is,
dat ]e manimum voorraden als volgt zullen
zijn:
Santos
1.200.000 balen, Rio en Nitheroy 360.000 balen, Victoria
150.000 balen, Paranagua, Bahia en Recife elk 50.000 balen,
terwijl voor elk der overige havens een maximum ivast-
gesteld van twintigmaal de hoeveelheid, waarop de dageljk-
sche aanvoeren zijn gelimiteerd. De dagelijksche axnvoeren
in alle havens zullen worden vastgesteld in verhouding tot
de hoeveelheid, uitgevoerd in cle voorafgaande week, veer-
tien dagen of maand.
Aan de loco-markt was de alzet ook in de afgeloopen
week iets meer bevredigend en de officieele noteeringen ble-
ven gehandhaafd op 36 ct. per
34
K.G. voor Superior San-
tos en 29 et. voor }tobusta.
Aan de Rotterdamsche termijnmarkt liepen cle noteeringen
aanvankelijk 1
5.
1% et. op om daarna 2
5.
2
5
Y8 ct. in te

zakken.
1
Dinsdag 7 October des voormiddags waren de
noteeringen als volgt: October 2434, 1)ecember 2234, Maart
20%, Mei
19%,
September 18Y
8
et.
1)e prijzen van gewoon goed beschreven Superior. Santos
01) prompte verscheping waren op 6 dezer ongeveer 54/6
57/- per cwt. en vati dito Prime ongeveér 57/6 5. 61/-; daar-
na zijn, zooals hierboven reeds vermeld, geen vnste offertes
hier ontvangen. Van Rio zijn de prijzen thans voor type
New-York 7 met beschrijving, prompte verscheping, 34/-
35/-.
Nederlandsch-Tndië beeî voor de ongewasschen Sumatra
Robusta-soorten vast gestemd en de prijzen hiervan liepen

34
5.
1 ct. pei
34
K.G. hooger. Gewasachen Robusta daar-
entegen zaktè 1 ct. in. De prijzen in de eerste hand zijn
op het oogenblik:
Palembang Robusta, October-verscheping, 18 ct.; Benkoe-
]en Robnsta, October-versehepiug, 18%. ct.; Mandheling
Ho-
busta, October-verscheping, 20% ct.; WT…f.a.q. Robusta,
October-verscheping, 2734 et., alles per 34, K.G., cif, uitge-
leverd gewicht, netto contant. ])e slot-noteeringen te New-York van het aldaar geldende
gemengd contract (basis Rio No. 7) waren:

Dec.
I
Maart
J

Mei
I
Sept.

6 Oct.’ ….. …$ 6,35

$ 5,57

$ 5,35

$ 5,24
29 Sept. …..
…,,

7,03

,, 6,44

,, 6,27

,, 6,01
22

,,

,, 6,50

6,07

,, 5,95

15

,.

……
.,,

6,59

,,

6,23

6,13

Rotterdam, 7 October 1930.

THEE.
Gedurende de achter ons liggende week was de stemming
op de theemarkt onveranderd vast.
Vooral Java- en Snmatra-theeën werden levendig ge-
vraagd, evenals Ceylon-soorten. Voor Britsch-Inclische theeën werd de markt iets f.lamver,
mede tengevolge van het terugloopen der kwaliteit.
In millioenen lhs. bedroegen cle aanvoeren in September
te Londen 4634 (vorige maand 5234, vorig jaar 47%). De
afleveringen 38 (vorige maand 38%, vorig, jaar 37%) en de
voorraden per ulto September 223 (per ultimo Augustus
215,
imr
ultimo September 1929 202).
De toeneming bedraagt derhalve voor dit jaar, gedtrencle
September S millioen lbs., tegen 1034 millioen lbs. in 1029.
Volgens telegrafisch bericht aan cle Vereeniging voor de
Theecultnur in Ned.-Indië bedroeg cle uitvoer van China-thee naar het buitenland in millioenen KG. gedurende het
eerste kwartaal 9.7 tegen 13 in 1929.
Amsterdam, 6 October 1930.

STEENKÔLEN.
Het eeuige feit van beteekenis gedurende deze berickts-
periode is de afschaffing van de exportpreme in Yorksbire
en de verdere Midland districten van den uifvoer voor
kolen over de Humberhaveus. Waar deze op het laatst nog
2/- per ton bedroeg, na vroeger reeds verlaagd te zijn,
zou men gemeend hebben, dat de afschaffing de prijzen
evenzeer 21- zou doen naar boven gaan. Dit is niet geheel

nitgekornen. De verhooging bedraagt al naar gelang van de
soort niet meer dan 6 d. tot 1 sh. 6
cl.
en verwacht wordt,
dat de rijzing tenslotte geheel zal verdwijnen.
Op de overige markten heersc’ht kalmte met steeds krim-
pende omzetten.
De. prijzen zijn:
– Nortbumberland Ongezeef de ………….
f
9.50
1)nrham Ongezeef cle ……………………9.90
Cardiff
–
2/3 large 1/3 sinalls …………..12.50
Schotsche Gezeef de (Pi-ime Lothians) …. ..9.-
Yorkshire gewasschen Singles ………… ..9-75
Westfaalsche Vetförder ………………..12.35
Vlamstukken 1 ……………13.50
Smeenootjes …………… ..13.-
Gasvla.mförcler . ‘ ……..12.25
Gietcokes ………………..16.50
Hollaucische Eierbriketten ……………..15.50
alles per ton van 1.000 KG. franco station Rotterdam/Aiti-
sterda.m.
Ongezeefcle bunkerkolen f.o.b. Rotterdam/Amsterdam

f
11.35. Markt prijshoudend.

–

•, 7 October 1930.

IJZER.

Op de continentale exportmarkt voor ruw ijzer is de af
–
geloopen veertien dagen geen nieuws voorgevallen- De
positie van de markt is bij voortduring zwak, hetgeen dui-
clelijk blijkt uit de noteering voor Lux 3 te leveren naar
Schotland, die in de laatste weken nog weer met
34
sh. tot
59/- fot. Grangemouth gedaald is.
Ook de Cleveland-markt is zwakker, sinds cle vorige week
wordt speciaal voor levering naar Schotland 60/- fob. ge-
noteerd, terwijl de of ficieele noteering nog 63/6 1 oh. is. Na
eenige opleving is de vraag weer sterk verminderd. Bij de
beperkte productie behoeft echter voor de vorming van
voorraden niet gevreesd te worden. De staalprijzen ondergingen opnieuw een daling. De pro-
ducenten nemen de iets in aantal toenemende orders grif op, waardoor, bij de beperkte productie, de leveringster-
mijnen voortdurend grooter worden.

VRACHTENMARKT.

.Graan van Noord-Amerika.
Het aanbod van lading was
nog geringer dan in de voorgaande week. Verschillende sche-
pen zijn in ballast van Montreal naar de Northern Range
vertrokken.
Van Montreal werden bevracht een sotprompte boot
naar de Middellandsche Zee tegen 010, een prompt schip
(met de optie Quebec) naar Avonmouth tegen 1/6 per qtr.,
een handige boot per tweede helft October naar Grieken-
land tegen 2f11 per qtr. alsmede een schip per begin Novem-
her naar ilavre/Hamburg range tegen $0.10.
La Plata.
Deze markt onderging gedurende de laatste da-
gen een gestaclige verbetering. De vraag nam toe en de
vracht liep voor vroege, handige booten zeker ’21- op. Van
de Bovenrivier werd 15/- betaald voor booten van en. 5200
ton naar UK/Continent, maar thans is minstens 6 d. meer
te krijgen, terwijl bovendien bevrachters voor groote booten
14/9 5. 15/- moeten betalen. Deze verbetering is voor een
groot deel het gevolg van de ingetreden lusteloosheid in
de Zwarte Zee afcleeling.
Donau en Zwarte Zee.
De Donau-markt bleef kalm en de
vraag was zeer gering. De eenige afsluiting der vorige week.
betreft een 5000 touner naar Denemarken op basis van 1716,
één, 18/. twee, 18/6 drie loshavens. Van de Zwarte Zee is
momenteel practisch niets meer te doen. Er werden slechts
twee booten gesloten, beide ‘tegen 11/9 basis Antwerpen/
Hamburg Range met volle opties. Na het enorme aantal
booten, hetwelk gedurende de laatste weken van de Zwarte
Zee• opgenomen werd, is het niet te vervonderen, dat de
vraag voor het oogenblik althans geëindigd is.
,Middellandsche
Zee. Er valt geen verbetering te consta-teeren, ofschoon meer afsluitingen plaats vonden dan ge-
woonlijk, bleven de vrachten onveranderd en was de aan-
geboden seheepsruimte voldoende om de vraag te dekken.
Kolen van U.K.
De ‘raag is niet vem
–
beterd eiïide vrach-
ten bleven tengevolge van het voldoende aanbod van scheeps-
ruimte onveranderd. Alleen naar Zuid-Amerika liepen de vrachten terug door de verbetering der thuisvrachten van dc La Platarivier.
Van Zuid-Wales werd o.m. betaald: St. Nazaire 3/-, Ca-
dix 71-, Marseille 71-, Genua 6/3, Piracus 6/3, Dedeagatch 10/3, Singapore 11/3, Buenos Aires 13/-, Rio 11/-, Rosario
15/6, Para 1116, en van de Oostkust: Helsingfors
1′
Ham-
burg 3/6, ilavre 3/3, Algiers 7/-, Genua 611%; Trieste 71-,
Rio de Janeiro 1213 en Buenos Aires14/6.