Jrg. 14, editie 696

i MEi 1929

ÂUTEUR8RECHT
VOORBEJ!
OUDEN.

Economisci
10-o
e

Berichteril

ALGEMEEN WEEKBLAD VOOR HANDEL: NIJVERHEID, FINANCIËN EN VERKEER

ORGAAN VOOR DE MEÔEDEELINGEN VAN DE CENTRALE COMMISSIE VOOR DE RIJNVAART

UITGAVE VAN HET INSTITUUT VOOR ECONOMISCHE GESCHRIFTEN

14E JAARGANG

WOENSbAG 1 MEI 1929

–

No. 696

INHOUD

Blz.
WERELD-SCHEEPSBOUW EN ALGEMEENE VRACHTVAA ET
door
C. Vermey……………………………….
410
De Russische olie op de wereldmarkt 11 (Slot) door
Dr.
Wilhelm Mautner ………………………….. 411
Enkele opmerkingen omtrent de grondslagen van index.
cijfers der kosten van het levensonderhoud door
Dr.
R. Clacys
met naschrift door
J. Rensen ……….413
De Indische middelen over Januari
1929 ………….414
BUITENLANDSOHE MEDEWEREING:
ilet vraagstuk van den terugbetalingstermijn der
Duitsche valorisatie-hypotheken door
Dr. Th. Uetz415
AANTEEKENINGEN:
Een rapport van den Ned. R.-K. Middenstandsbond
over het afbetalingsstelsel ………………..
410
De discontoverhooging van de Duitsche Bijksbank.
417
De Ledenvergadering van de Vereeniging 1nstituut
voor Economische Geschriften” …………….
418
Kosten van het levensonderhodd bij arbeidrsgezinnen
en gezinnen van meergegoeden teAmsterdam….
418
IIAANDCIJFERS:
Resumé uit het ,,Montbly Bulletin of Statistics”;.

419
Overzicht van de Indische middelen …………
420
Posterijen, Telegrafie en Telefonie …………..
420
Rijkspostspaarbank ……………………….
420
STATISTIEKEN EN OVERZICHTEN
…………….
420-428
Geldkoersen.

Bankstaten.

Goederenhandel. Wisselkoersen.

Effectenbeurzen.
1
Verkeerswezen.

INSTITUUT VOOR ECONOMISCHE GESCHRIFTEN.
Algemeen Secretaris: Mr. Q. J. Terpstra.

ECONOMISCÏI-STATI STISCIJE BERICHTEN.
COMMISSIE VAN ADVIES: Prof. Mr. D. van Blom; J. van Jjasseltf Jhr. Mr. L. fi. van’
Lennep; Mr. K. P. van der Mandele; Prof. Dr. E. Moresco;
Prof. Dr. N. J. Polak; Mr. Dr. L. F. Ii. Regout; Dr. E.
van ‘lVeldcren Baron Rangers; Prof. Str. 17. R. Ribbius;
Jan Schift huis; Mr. Q. J. Terpstra; Prof. Mr. F. de Vries.
Gedelegeerd lid: Prof. Mr. Dr.
G.
St. Verrjn Stuart.
Assistent-Redacteur: Ii. M. H. A. van der Valk.
Secretariaat: Pieter dc Iloochweg 122, Rotterdam.
Telefoon Nr. 3000. Postrekcning 8408.

Abonnernent.s prijs voor liet weekblad franco p. p. in
Nederland f20,—. Buitenland en Koloniën f23,— per
jaar. Losse nummers 30 cents. Leden en donateurs van het
Instituut ontvangen het weekblad gratis.

Advertenties f 0,50 per regel. Plaatsing bij abonnement
volgens tarief. Administratie van abonnementen en adver-
tenties: Nijgh cé van Dit mar’s Uitgevers-Maatschappij, Rot-
terdam, Amsterdam, ‘s-Gravenhage. Pos tchque- en giro
rekening No. 6729.

30APRIL
1929.

Het aanbod van caligeld bleef aanvankelijk nog
zeer groot. Donderdag werd daardoor voor 2Y4 pOt.
afgedaan. Daarna kromp het aanbod snel in en gis-
teren werd van 4% tôt G’pOt. betaald. Ook voor pro
longatie was er aanvankelijk meer aanbod en Vrijda.g
werd 5% püt. genoteerd. Echter ook hier was daarna de invloed van de naderende ultimo te beme.rken en

gisteren werd zelfs 6% á 6% pOt. genoteerd. Voor
wissels ‘bleef het aanbod vai geld gering èn kromp
nog in na denuitslag van de inschrijving op het schat-
kistpapier. Gisteren werd voor 5% 1 57/ pOt. ver-
handeld. . . . .

Bij de inschrijving op •het schatkistpapier werd
totaal ingeschreven voor
f
48.288.000. Toegewezen
werden
f
13.020.000 drie-maandspromessen â
f
986,06
of 5
v
116
pOt.;
f
2.400.000 zes-maandspromessen â
f973,90 of 5% pOt. en
f
24.134.000 biljetten
f.1.000,24
of bijna 5 pOt.

Op den weekstaat van De Nederlandsche Bank

geef t de post binnenlandsche wissels een daling van

f
7.7 milliôen te zien. Het bedrag der rechtstreeks bij

De Bank ondergebrachte schatkistpromessen bleef
onveranderd op
f
30 millioen. De beleeningen ver-
toonen, blijkbaar in verband met de maandwisseling, een stijging van
f
29,7 milliöeh. Het renteloos voor-
schot aan het Rijk blijkt niet
f 4,1
millioen te zijn toe-
gënomen. De goudvoorraad der Bank vertoont een
vermeerdering van
f 10
millioen.
De zilver.vöorraad bleef vrijwel op dezelfde hoogte.
‘De post ptpier öp het buitenland en de diverse reke-
ningen onder het actief klommen respectievelijk met

f
10,8 millioen en
f
5,8 millioen. De biljettencircula-
tie blijkt met
f
43,6 milliben te zijn toegenomen. D
rekening-courant-saldi vertoonen een vermeerdering
van
f
8,2 millioen. Het beschikbaar metaalsaldo daal-de met nagenoeg
f 11
millioen. Het dekkingspercen-
tage bedraagt rüim 52.

De wisselmarkt was flauw, de meeste koersen liepen
Vs á 1 pOt. terug.
Bijzonder
flauw waren Marken. Na
de verhooging van het Reichs.bank disconto liep de
koers even iets op; maar al spoedig bleek, dat door
den slechten voortgang van de onderhandelingen in

Parijs en de verschillende onrustbarende berichten, die
daarover en over de politiek van de Reichsbank van
zekere
zijde
in Duitschiand werden verspreid, plotse-
ling een diepgaand wantrouwen was ontstaan, zoodat
weder een groote vlucht voor de Mark inzette. Vrij-
dag laat werd voor 58,65 gelaten. Nadat Zaterdag
de Reichsbank te kennen gaf, dat aan iedere aanvraag
om Dollars tegen haar verkoopkoers zou worden vol-
daan, trad weder een belangrijk herstel in, terwijl gis-
teren de kaimte weder vrijwel teruggekeerd was en
op 58,95 werd genoteerd.

LONDEN,
29
APRIL
1929.

Tégen dé verwachting in was geld ten slotte toch
‘gemakkelijk gedurende de eerste dagen van de vorigo
week en toonde itileen gedurende Vrijdag en Zater-
dg neiging om iets schaarscher te worden:
Disconto was eerst flauw tot 5
3
132,
maar trok later ‘weder aan tot
5_
3
11
pOt. onder den invloed van
de verhooging van het disconto in Berlijn en verder
omdat Vrijdag bleek, dat het animo voor de schat-
kistpromésen ditmaal tegenviel, zoodat deze tot even
boven 5i’ pOt. wérden toekewézen.
Niettegenstaande de Duitsche koers hier Donder-
dag en Vrijdag ieer onregelmatig was en plotseling
•strk opliep, werd de’ toestand hier kalm en bezadigd
‘beoôrdeeld.

410

ECONOMISCH-STA’ISTISCHE BERICHTEN .

1 Mej 1929

WERELD-SCHEEPSBOUW

EN ALGEMEENE VRACHTVAART.

Blijkens de jongste door Lloyd’s Register gepubli-
ceerde’ kwartaalgegevens toont de wereldaanbouw van

nieuwe schepen per einde Maart een vermeerdering

van 105.230 bruto register tons in vergelijking met

ulto. December ii. Van de verschillende landen toont

Groot-Brittannië met een totaal van 328 schepen, me-
tende 1.357.375 tons tegen 271 schepen met een totaleu

inhoud van 1.242.704 bruto reg. tons per ulto. Maart

1928 verreweg den grootsten aanbouw. Het blijft met

deze indrukwekkende cijfers
zelfs niet veel ten achter

bij het totaal der gezamenlijke overige landen, t.w.

402 schepen met een tonnenmaat van 1.480.437 tons.
Na Groot-Brittannië en Ierland neèmt Duitschland

met 86 schepen metende 406.082 tons de tweede plaats

in, gevolgd door ons eigen land met 30 schepen’ me-

tende 163.856 bruto reg. tons. In Engeland overtreft

aantal en’ tonnenmaat der in aanbouw zijnde stoom-

shepen nog steeds die der motorschepen, t.w. 78 me-
tende 537.289 br’uto reg. tons voor laatstgenoemde

categorie tegenover 243 stoomschepen metende 818.120
tons. in de overige landen is de verhouding echter

tegenovergesteld, t.w. 185 stoomschepen metende
610.346 tons tegenover 200 motorschepen met een ton-
nenmaat van 862.292 tons.

De gemiddelde tonnage gedurende het tijdvak 1923-

1928 in Groot-Brittannië en Ierland in aanbouw be-

droeg ca. 1.220.000 tons; de jongste kwartaalcijfen

t’oonen derhalve een vermeerdering van ca. 137.000

bruto reg. tons vergeleken met het gemiddelde der
voorafgaande zes jaren. Bedroeg Engeland’s aandeel
in dén wereldaanbouw van schepen gedurende de twaalf maanden, die aan den oorlog voorafgingen

57.2 pOt., de uitbreiding, die gedurende en na den
oorlog aan de scheepsbouwnijverheid in de overige
landen werd gegeven is oorzaak dat Engeland’s over-

wicht teldor’ ging. Lloyd’s gegevens toch wijzen uit,

dat Engeland’s aadeel gedaald is tot 47.8 pOt., ter

wijl. de overige landen er thans op kunnen bogen

dat hun aandeel in den wereldscheepsbouw is gestegen
tot 52.2 pOt.!

Hoe welkom overigens het ruime vloeien van bouw-
opdrachten ook voor liet scheepsbouwbedrijf moge zijn,
voor een gezonde ontwikkeling van het scheepvaart-
bedrijf en met name van de algemeene vrachtvaart

is’ deze op]eving niet zonder bedenking. De moeilijk-
heden, waarmede vooral laatstgenoemde categorie te
kampen heeft en die in wezen niet anders zijn dan

een gevolg van het huidig teveel aan scheepsruimte,
kunnen niet anders dan toenemen, wanneer eerlang
730 nieuwe schepen met een tonnenmaat van 2.837.812
bruto reg. tons aan de bestaande handelsvloot wor-

den toegevoegd. Op 30 Juni 1914 bedroeg de ton-
nenmaat der wereld-handelsvloot 42.514.000 bruto
reg. tons; op 30 Juni jl. was zij reeds tot 61.594.000

bruto reg. tons gestegen,
terwijl
de zichtbare vermeer-

dering van ruim negentien millioen bruto reg. tons

sedert laatstgenoemd tijdstip
ongetwijfeld
wederom is’
toegenomen.
Zichtbare
vermeerdering, immers de in verhouding
tot v66r den oorlog zooveel grooter snelheid der sche-
pen, waardoor de reizen vlugger afgeloopen en de’
schepen spoediger voor nieuw emplooi beschikhaar
zijii, de intensiever toepassing van den verbrandingi-‘
motor, waardoor de nuttige laadruimte der schepen niet onbelangrijk stijgt, het zijn alle factoren die de
laadruimte beïnvloeden. Dat de wereldhandel in ver-
)

gelijking met 1914 in den’zelfden omvang is toegeno-
men zal wel niemand willen beweren. Het is ongetwij-

twijfeld waar,’dat nieuwe handelscentra tot ontwikke-
ling kwameii, men denke slechts aan Noord-Amerika’s’
Westkust, die zich dank zij de opening van het Pana-
makanaal in 1914 vooral in de jaren na den oorlog
in snel tempo tot een commercieel centrum van de
eerste grootte heeft ontwikkeld en .welks ontwikke’
lingsgang nog steeds niet ten einde is. hierdoor

worden der scheepvaart nieuwe exploitatiemogelijk-

heden geboden, welke zij trouwens, getuige het aantal
geregelde
lijnen
op Europa, Azië etc. gretig heeft aan-
gegrepen, maar hiertegenover staat wederom het uit-

vallen van markten, die v66r den oorlog, met name
voor het vrachtvaartbedrijf, van uitnemend belang

varen. Men denke hier slechts aan Rusland, weleer

Europa’s graanschuur en thans. . . . importeur ge-
worden.

Ook de gewijzigde economische constellatie is or-
zaak, dat het vrachtvaartbecirjf, welks arbeidsfeer door

de aanzienlijke uitbreiding, die gedurende de laatste

tien jaren aan het lijnbedrijf werd gegeven, toch reeds

belangrijk minder groot is dan v66r den oorlog, zich

verkeer heeft zien ontvallen, dat v66r den oorlog, een
basis vormde, waarop een loonend bedrijf kon worden

gegrondvest. Om slechts een enkel, maar daarom niet

minder sprèkend voorbeeld te nemen zij slechts gewe-

zen op de wijziging, die zich sedert den oorlog ih dn

internationalen kolenhandel heeft voltrokken. De

moeilijkheden, verbonden aan den kolenaanvoer van
elders, hebben tal van landen ertoe gebracht hun na-
tionalen mijnbouw krachtig te pousseeren, teneinde

zich zoo mogelijk onafhankelijk van het buitenland te
maken. Zuid-Afrika, Britsch-Indië, Australië, weleer

hehoorend tot Engeland’s regelmatige afnemers, ex-
porteeren thans zelve. Uitgaande kolenvrachten van
Wales naar •het Oosten
zijn
dientengevolge van veèi
geringer omvang dan weleer; loonende rondreizen ge-
baseerd op een kolenlading van Wales en terug van

het Oosten behooren zooal niet tot de onmogelijkhe-den, dan toch zeker tot de zeldzaamheden.

Niemand zal in ernst willen beweren, dat de dagen
van de trarnpboot geteld zijn; ertsen, kolen, graan,

kortom het essentieele massaalvervoer zal steeds op
het vrachtvaartbedrijf zijn aangewezen, maar dit
neemt niet weg, dat de omstandigheden, waaronder
de trampreeder zijn bedrijf lieden ten dage uitoefent,

belangrijk minder gunstig zijn dan v66r den oorlog,
dat perspectivisch gezien de trampvaart minder, b-

lof te inhoudt dan weleer, toen immers ,,the goed old
tramp”
de
vrachtvaarder bij uitnemendheid was,
he
transportmiddel par excellence!

Maant dit alles den trampreeder nu tot voorzichtig-
heid en beperking bij zijn streven naar vlootuitbrei-

ding? Lloyd’s cijfers geven op deze vraag een duide-

lijk antwoord. Ondanks den onbevredigenden toestand
op de vrachtenmarkt, die, een korte seizoenopleving daargelaten, het geheele vorig jaar in mineur was en
ook thans nog weinig reden tot tevredenheid geeft,

niettegenstaande teleurstellende resultaten hier en
elders, gaan 66k de vrachtvaartreederijen voort uit-
breiding aan haar ‘schepenbezit te geven, er daarmede

zelf in niet geringe mate toe bijdragend, dat een her-
stel der latente crisis op de vrachtenmarkt naar steeds
verder toekomst verschoven wordt. –

Af en toe gaan stemmen op die allerlei kunstmatige
middelen bepleiten om de malaise te bezweren. Ver-
leden jaar was dc leuze:
vrijwillig
en in gemeen over-
leg opleggen van tonnage. Ditmaal ‘heet het: ,,Oon-
ferences for the Liner Oompanies” and ,,confidences
for the cargo steamship Oompanies”. Het is de heer
P. Haldin, directeur der United British Steamship
.Co. Ltd., die onder dit motto enkele weken geleden op

de reedersgemeenschap een beroep deed om door on-
derlinge uitwisseling van gedachten te komen tot
meerdere samenwerking tusschen de vrachtvaartree-
derijen ter zake van de te voeren vrachtenpolitiek. ,,In
my opinion”, zoo verklaarde de heer Haldin, ,,a goed deal of the insane compettion .between trampowners
could be, eliminated if such owners or their accred-
ited representatives would meet for a few moments
every morning to discuss the position of their ves-‘
sels- open for employment and air their opinions on
the freight markets of the’ world. ‘This would givo
confidence to the small shipowner and to the foreign-
er. Do not forget that the liner Oompanies exist and
make their profits by ,,conferences”. Why should”not

,.

1 Mei 1929

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

41 î

chigo ship ow.ners do l.ikewise with ,,coofidëces”.”

Insiders zullen met waardeering voor het idealisme

van den heer Haldin, indachtig het heterogeen karak-
ter van het vraclitvaartbedrijf, uitermate sceptisch

staan tegenover dit ,,eorrectief”, dat ze]fs al
ware
wel-

slagen mogelijk, de oorzaak der kwaal onaangetast
laat.

Rationceler en logischer is ongetwijfeld •de raad

van Sir William Seager, die onlangs ;,geboorte-beper-
king” als eenig afdoend middel bepleitte Inderdaad,

indien de vrachtvaartreederijen zich in.d i vid ueel hij

hare uitbreidingsplannen allereerst lieten leiden door

de wet van vraag en aanbod, indien zij slecli ts dan tot

uitbreiding overgingen, wanneer de omvang van het
verkeer zulks eischte, kortom wanneer zij zelven zoo
goed mogelijk waakten voor een verstoring van het

evenwicht tusschen vraag naar en omvang van de we-

reld-scheepsruimte, dan ware de eerste, maar tevens
belangrijkste schrede gezet op den weg, die uiteincie-
lijk tot stabiliteit van het vrachtenpeil en daarmede

tot loonende exploitatie leidt.
Wanneer men Lloyd’s gegeves in
dit
licht be-
schouwt, dan houden zij een ernstige waarschuwing
in. Ook ten aanzien van den wereld-scheepsbouw geldt

vooralsnog: Ohi va piano va sano wie langzaam
gaat, gaat verstandig!

C.
VERMEY.
Rotterdam, April 1929.

DE RUSSISCHE OLIE OP DE WERELDMARKT.
II (Slot).

Organisatie, concessies, financiën.

Bij deze uli particuliere afnemers van Russische

olie te beschouwen firma’s of lichamen komen echter
nog de
eigen ‘vericoopsorganisaties
der Russen, die af-
liankelijk zijn van het Naphtasyndicdat. Men heeft
daarbij te doen met de volgende:

Organisaties voor den groothandel:

in
Duitschiand
werd – niet zonder verband met
het binendringen van de Anglo-Persian in den Duit-
schen handel, hetwelk voor de Russen liet verlies van
hunne voornaamste afnèmers der jaren 19241’25 he
teekende – in Augustus 1926 als opvolgster in de

vertegenwoordiging van het Naphtasyndicaat de
De-
runapht, Deutsch-.Russische Naphia-Oeseilschaf t ni.
b.H. op gericht.
1
)
Deze is bovendien belast met dun

verkoop in Oostenrijk, Tsjecho-Slowakije, (alwaar
ongeveer, een derde van den import voor haar reké-
ning komt, en zij met andere maatschappijen en het
kartel samenwerkt), Hongarije en Joego-Slavië. Voor
Frankrijk, België, Nederland, Luxemburg, Spanje en
Portugal met de koloniën dezer landen valt dezelfde taak ten deel aan de Société des Produits du Naphte
.Russe.
In de Scandinavische landen wordt het Syn-
‘licaat vertegenwoordigd door de
Svenslca Naphla-
syndilat Alctiebolag.
te Stockholm. en in de Rand
staten door le
Larunaphta
te Riga. In Engeland is de
aanvankelijk in handei der Arcos Lid. estelde.ver-
tegenwoordiging overgegaaji aan de
flussian Oil Pro-
ducts, Ltd., terwijl in Amerika de verkoop wordt be-hartigd door de. algemeene import- en export-organi-
satie, de An’ttorg Trading Corp. te New York.
Voor. den
detailhandel
bestaat in
.Ditschlan’l
een eigen organisatie in cle ,,Derop”, Deutsche Ver-
triebsgesellschaft fuer Russische- Oelprodukte A.-G.,
die in het begin van 1926 onder deelneming van de

Derunapht en de Gallia, ‘MineralölvertHehsgesell-
chaft A.-G. te Vaduz (Liechtehstein), met overneming
iler Erdöl-Industrie A..G. (Eriag), een dochteronder-
neming van laatstgenoemde, in het leven geroepen.
werd; twee vroeger.e Duitsche Rijksministers, behoo-
ren tot héren Raad van Commissarissen. . .

.
Hoofdzakelijk voor den tot dusverre niet geheel

1)
Vermoedelijk zou het, zij het clan
ook
iets later, toeh
wel tot oprichting van een eigen maatschappij voor den
verkoop van Russische ‘petroleum zijn gekomen, want zülks
schijnt in de politiek van het Naphtasynd’icaat te liggen..

‘lerédiendeii smedroliehande1 weid docr ciii Soci&té

des Produits du Naphte Russe gemeenschappelijk met

de Pétrofina opgericht de Pétronaphte, S.A. Franco-
Russe des Produits do .Naphte, die i ii
Frankrijk, Bel-
gië, Nederland en Luxemburg
zal werken. In
Italic
héeft liet Naphtasyndicaat te’ zainen met de bovenge-
noemde S.N.O,M. 1’n den vorm der Petrolia S.A. een

gemengd-economische ondern cmi ng gegron cl vest, wel-
ken arheidsgebied in en bu iten Italië sterk zal worden
ontwi kkeld. . .
‘
T
7
erlcoopsverteieuwoordigi1bge?t,
va ii liet Naphtasyn-
dicaat bestaan ten slottenog in Oonstantinopel (voor
Turkije en Klein-Azië), in Charbin (voor Mandsjoe-

rije), in Teheran (,,Persneft”, voor Perzië), in Reval

( voor (le laiicIstaten met uitzondering van Finland,
dat een eigen vertegenwoordiging te Helsingfors be-
zit) ; voorts is er nog eene voor Zuid-Amerika (,,J’u-
yamtorg”) te Buenos-Aires. –

De
algenieene richtlijnen
bij de bedrijvigheid op
exportgebied van het Naphtasyndicaat heeft voor niet

te langen tijd deszelfs toenmalige Voorzitter, N. So-
lowjew, als volgt
•
besehi neven
:1)

,,(E[ierbij) ….
treedt liet Naphta?yndicaat niet slechts
met de van de internationale petroleunaconeerns one [kan.
kelijlce firma!s in zolceljke verbinding, maar ook met deze concerns zelve, voor zoover zulks overeenkomt met de. be
laitgei’i. vCn , dan petroleumuitvoer en de geheele ec-onom’i-
sche politiek der Ud,SSR.
Dit’ principe geldt ten ‘aanzien
vais de geheelc economische politiek der Sovjet-Unie. liet
gebrek aan kapitaal in het eigen land dringt den Sovjet. stiat een langzamere ontwikkeling van, die politiek.
01)
dan in de mogelijkheden van het’ ‘land haar grond vindt.
De wensch, cle .productiekrachteti van het land zoo om-
vangrijk èn snel als slechts- mogelijk is, te ontwikkelen,
laat de Sovjet-Begeering tegenover de deelmieming van bui-
tenlandsch kapitaal in
dc
Riissischc economische politiek
bij dergelijke gevallen een positief standpunt ii.mnemen,
waar de buitenlandsche kapitalisten een loyale overeen•
stemming van hunne belangen met die van onze economni-
sehe politiek wenschen. Van dezen grondregel uitgaande,
streeft het Naphtasyndicaat der UC1SSR ook op het gebied
van den
petroleunihandel
naar cle organisatie van
‘ineagde” maatschappijen in de Europeesche landen;
ander-
zijcls acht het Naphtasyndicaat – in de eerste plaats in
het belang van de economische politiek der Sovjet-Unie –
het verleenen van
petroleumconcessies
in cle Uc1SS]l aan
liet, buitenlandsche kapitaal wensclielijk, in zooverre ccii
exploitatie van braakliggende oliegebieden met eigen
krachten en middelen niet-mogelijk blijkt. Aldus was de
politiek van het Naphtasynchicaat steeds, en zoo zal zij
ook in de toekomst blijven. En ieder, clie met (Ie geschie-
clenis van het petroleunibeclrijf in dc’ laatste jaren ver-
trouwd is, zal – bevestigen. dat vriendschappelijke zaken-
relaties niet ons niet slechts voor ons, maar ook voor onze
egenpartijen steeds van voordeel zijn geweest, terwijl de
strijd tegen het Naphtasyndicaat den bestrijders daarvan
niet de minste voorcieelen heeft opgeleverd.”

– Met dit citaat hebben wij niet alleen de g.tondljnen
der houding van ‘de Soejets inzalce de ainenwerkinig
met de buitenlandsche belangdn-groepen in den petio-
leunihandel, maar ook hunne houding ten. aanzien der
petroleunieoncessies
aan dergelijke groepen aange-.
roerd. Deze vormen iatuuilijk niet meen da.n con
klein gedeelte uit liet grootere probleem van de ‘con-
cessiepolitiek der Sovjets in het algemeen, waarover

men zeer in het kort kan zeggen, dat cle neiging ‘van
de Soyjets, conoessies onder hun passende vooryaar-
den te verleeinen
i
nauwelijks geringer is’ dan. die van
kapitalistische ondernemingen in het bui tenlani d, der-
gelijke concessies onder’ haar passende condities te

verkrijgen maar dat de nieeste – niet kille — geval-
Een’ (uitzonderingen zijn bijv. de concessie der Lena

Goldfieds en van de Zweedsche. Kogellagei:fabriek)
voor de. oolicessionarissen geen bron van onvcrmeng

cle vreugde werden, ook al wil men zulks van Sovjet-
zijde niet erkepnemi.
2)
Wanneer -de heer Solowjew in
een ,,Die Mögliebkei ten., des. ausliind.isclien Ka pi tals

‘1)
,,Volkswirtsehaft”, ‘Jaarg.
1927, No. 18,
pag
2 cv.
2)
‘Men zie ‘bij’v. E; ‘Varga, 1ömzessiönioehichkciten
in
der Sow’jetunioii,’ ,Vo1kswirtselmaft’ .. Jacirg.
1926, No.
17,
pag. 5 e.v..-.,,

4
,
12

ECÔNOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

1 Mei 1929

in der Naphtaindustrie” geheeten artikel’) het bui-

tenlandsche kapitaal verwijt, dat ,,zijn politiek tegen-

over de Sovjet-Regeering ondubbelzinnigheid en op-
rechtheid miste”, dan wordt, juist wanneer hij daar-
mede de wijzigingen in de houding der Sovjets ver-
klaart, toch indirect toegegeven, dat ook de laatste

aarzelden, en dat het eenigen tijd heeft geduurd, vopr

de hierboven weergegeven grondtrekken der alge-
meene en petroleumconcessie-politiek werden uitge-

werkt. En deze politiek sluit, in tegenstelling tot de

dagen van Den Haag en Genua, in, dat
concessies niet

in de hoofdgebieden Bahoe en Grosny worden ver-

leend, maar alleen in secundaire gebieden
2).
De voor

concessies beschikbare petroleumterreinen somt de

heer Solowjew als volgt op:
3)

Een deel van het
Oera2-Embagebied
met de petroleum-

terreinen Dossor en Makat, alsmede met voldoence in de
nabijheid gelegen reserveterreinen. Deze concessie kan ook 1
verbonden worden met een concessie voor den spoorweg Alexandrow—Gai— Tsjardsjoel. Volgens opgave van de Staatscommissie maken de voorraden aldaar een jaarlijk-
sche productie van 25-30 millioen Poed mbgeljk bij een
kapitaalsuitgave van ;Rbl. 25-30 millioen.
Het reeds vroeger in exploitatie genomen eiland

Tsjeleken
in de Kasjische Zee, dat een jaarlijksche pro-
ductie van maximaal 10 millioen Poed kan opleveren …..

Voorts kunnen voorloopig 4e volgende andere gebieden
in aanmerking komen als object van exploratie-concessies:
Het gebied van Sjirak—Tsjatminsk.

–
De an de Zuid:Oostelijke kust der Kaspische Zee
gelegen districten: Nephte-Deg, Bahii-Dag en Keimar.
Kaimtsjatka.
De schrijver voegt hieraan toe: ,,Zooals uit de weten-
schappelijke en objectieve schildering der nieuwe petro-
leumgebieden der UdSSR blijkt, bezit een deel daarvan
‘een onwederlebare en bovendien zeer belangrijke betee-
kenis voor de industrie. Het eiland Tsjeleken is reeds ecu-
ge jaren in exploitatie geweest, waarbij de productie ge-
regeld circa 2 millioen barrels beliep. Uit de publicaties
over de gebieden kan voorts blijken, dat de exploratie er-
van in de meeste gevallen reeds voor de nationaliiatie der
Russische petroleumindustrie werd aangevangen, ten deele
door groote in Bakoe en Grosny werkende buitenlandsche
petroleumfirma’s als cle Nobel-groep, ten deele ook door
financieel zwakkere ondernemingen – ..

– Met betrekking tot deze concessie-aanbiedingen

merkte de Koninklijke
4)
op:
,officieuse pogingen zijn gedaan door voorspiege-
ling van mogelijke winsten, om het publiek te bewegen op-
nieuw geld te steken in de geconfisqueerde olieterreinen.
Zoo noodigde onlangs de President van het Russische
Naphta Syndicaat – de Staats-organisatie, die de olie-
industrie in Rusland in handen heeft – goedgeloovigen
uit tot exploitatie van olievelden, waarbij ook aangebodin
werden Dossor en Makat, welke o.m. aan de tot onze groep
behoorende Ural Caspian Petroleum Company ontnomen
zijn.
Terzelfder tijd werd o.m. onlangs te Genave opnieuw be-
vestigd, dat de Sovjet-Rgeering nooit de terreinen van
Grosny en Bakoe aan de particuliere industrie zou terug-
geven. Nu weet de Sovjet-Regeering iutusschen evenals
wij zeer goed, dat
10.
de Emba (Dossor, Makat) terreinen alleen met zeer
groote kosten behoorlijk productief zijn te maken en
20. de waarde dier terreinen geheel gelegen is in de
gunstige ligging voor verkoop der producten in Rusland
zelf.
Bedenkt men daarbij
30 dat de Sovjet het monopolie voor den handel in
Rusland heeft, dan is het duidelijk, dat niemand, die over
gezond verstand beschikt op zôo’n voorstel kan ingaan.
Intusschen begint het Russische Gouvernement meer en
meer het logi%ch gevolg van zijn handelwijze te ondervin-
den. Het is natuurlijk voor (Ie regeeriug van het groot-
ste belang over de noodige credieten te kunnen beschik-
ken en voor die nieuwe credieten moet zij thans buitenge-
woon hoogen interest betalen.

,,Volkswirtseh-aft”, Jaarg. 1927, No. S, pag-
7
e.v.
Zoo heeft i-eeds in het jaar 1926 de Raad der i’etro-
leumindustrie, om het buitenland meer vertromvd met deze
gebieden te maken, een verzamelwerk ,,New Oil Districts
of U.S.S.R. and their future development.” uitgegeven.
i) L. c. pag. 810.
4)
Jaarvérslag over 1926, pug. 13.

-. –

– leien mag er zich zelfs nog over verbazen,, dat het voor
de Sovjet Regeering nog mogelijk is credieten – op welke
voorwaarden dan ook – te krijgen, geld dat grootendeels
zoo niet direct dan indirect gebruikt vordt’ voor het kwee-
ken van onrust in de landen, waaruit dc credieten gekre-
gen zijn.” – –

Tegenover deze critiek zal men, althans voor zoo-

ver punt 3 betreft, overigens moeten inbrengen, lat

een antwoord daarop door een in hetzelfde artikel van

den heer Solowjew, waarop dze.uitlating vande Ko-

ninklijke blijkbaar doelt, gemaakte opmerking, reeds

bij voorbaat schijnt te
zijn
gegeven. Deze opmerking

luidt: –

,,Voor den concessionaris staat ten verkoop van Zijne productie de wereldmarkt zoowel als de binnenlandsche
markt der UdSSR open. Voor zoover laatstgenoemde -be-
treft, moet bovenal worden in het oog gehouden, dat voor
de aan den Oostelijken oever der – Kaspische Zeê gelegen
gebieden buitengewoon gunstige afzetmogelijkheden be-
staan op de markt van Midden-Azië, waar steenkôlen ont-breken en men lijdt onder een chronisch tekort aan bi
–
and-
stoffen.” –

In weerwil van de. verlokkende slotwoorden van be-

doeld artikel:
,,Aan al deze concessies worden dezelfde, voor de onder-
nemingen aanvaardbare beginselen ten grondslag gelegd.
Slechts in één opzicht zullen de concessies zich mogelij-
kerwijze en waarschijnlijk van elkander onderscheiden:
de eerste concessies zullen natuurlijk, speciale tegemoet-
komingen voor de ondernemers inhouden, welke bij de
latere concessies wellicht niet verleend kunnen worden.”

heeft zich sedert deze publieke aanbieding geen ge-

gacligde voorgedaan, waarmede een dergelijk verdrag
tot stand had kunnen komen. –

Eén vraag
blijft
nog te beantwoorden, zelfs indien

wij zoovele andere, om den omvang van dit artikel

niet bovenmatig ‘te maken, met stilzwijgen voorbij-gaan: de geenszins onbelangrijke ni. naar, de
finan-

cie de resultaten
van de Russische petroleumindustrie

tot dusverre. Daaromtrent zijn zeer uiteenloopende

mededeelingen voorhanden. Van officieele zijde wor-

den zeer aanzienlijke winsten genoemd. Zoo buy – yoor

Grosny
1)
over
–
de drie jaren 19241’25 – 1926/’27 Rhl.

22.241.000 – 28.542.000 er 36,609.000, hetgeen op een
kapitaal van ongeveer Rbl. 200.000.000 15-8 pOt.

per jaar zou uitmaken.
–
Het is niet geheel duidelijk

te zien, in hoeverre daarbij met de waarde -der ont-

eigende, bezittingen rekening is gehouçlen,; naar het
schijnt, is zulks geenszin,s het geval, n heeft dit ren-
dement resp. dit kapitaal slechts betrekking op’de
nieuwe daarin gestoken middelen. De leider van hpt
Naphtasyndicaat, de he
Q
r Sokolnikow, heeft in een

interview
2)
de volgende cijfers genoemd als resultaat
der verkoopsactiviteit van het Naphtayndicaat
in het

buitenland: – –
(in Millioenen Rbl.)
1925126

1926127

Opbrengst der verkoopen ……….

d9,7

91,1

Kostprijs ………………..,.. . .51,7

71,2

Winst

………………………’

18,0

. –

19,9

Winst in procenten – …………

, 34,9

– 27,9

– Ook uit deze cijfers is niet te zien, in hoeverre men
met eelï brutö- dan wel netto-winst te maken heeft

daar er niet over wordt medegedeeld, of de kostprijs
reeds de afschrijvingen van het Syndicaat en al zijn
onkosten insluit, dan wel of men hier slechts te doen
heeft met den prijs, waartegen het Syndicaat de pro-

ducten van de -Trusts heeft overgenomen. Een werke-
lijke netto-winst van circa 30 pOt. zou voor-de, jaren
van den prijzenoorlog en der-onderbiedingen eèn bui

tengewoon gunstig resultaat’ beteekenen, zoo– gunstig,

dat eeii nadere toelichting wel noodzakelijk mag wbr-

den genoemd.

Zonder te dezer plaatse in te gaan öp de verschil-

lende pliasen .van den strijd tusschen de Soyj ets en
hunne tegenstanders op de internationale pétroleum-
markten,’ hebben wij getracht, althans te’ schetsen, hoe

1
).G. K. Maxirnovitch, L. c. pag. 32-33.

-.
2)
;,L’Industrie Pétroli6re”, pag. 10.’.

i
.
Mei,1929 .

ECQNOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

413

de Russische petroletimindustrie zich sedert de natio-

nalisatie ontwikkelde en wat op dit oogenblik hare

I)eteekenis is voor de petroleum-politiek. Hare— zeer

zeker ten koste van vele offers – gekochte wasdom,
maar ook het onmiskenbare ±esultaat juist van dezen
tak van industrie verklaren, in samenwerking met

de, bij de methodn der hoogst commercieel denkende

leiders der West-EiropeeschAmerikaansche co’ncerns
in niets ten achter staande, zakenpolitiek van Mos-
kou, ongetwijfeld evenzeer de wisselende gebeurtenis-

sen in een jarenlangen strijd als dies – om andere
redenen – insgelijlcs verrassend einde; zij het dan

ook, dat dit, in zijn diepsten grond en gezien de par-
tijen, vapefl; doeleinden en inzetten van den oor-

log, zich met• grdotere consequentie heeft verwerke-
lijkt, dan een slechts aarrde oppervlakte blijvende blik

deed verwachten. Dr.
WILHEIJM MAUTNER.

ENKELE OPMERKINGEN OMTRENT DE GROND-

SLAGEN VAN INDEXCIJFERS DER KOSTEN VAN HET

LEVENSONDERHOUD.

Dr. R. Claeys te Asterdm schrijft öns:

Het No. van .-S. B. van 27 Maarf 1929 bevat
onder den titel van ,,Nieuwe indexcijfers der kosten
van het levensonderhoud 191311914 tot heden” een
artikel van den heer J. Rensen, waarin deze aan de
hand van een onlangs verschenen publicatie van het
Haagsche Statistisch Bureau een uiteenzetting geeft
van de wijzigingen, door genoemd bureau kort ge-
leden aangebracht in de berekening van zijn drie-
maandelijksch indexcijfer der kosten van het levens-
onderhoud voor arbeidersgezinnen.
Deze
wijzigingen
bestaan hoofdzakelijk hierin, dat,
terwijl tot dusver het indexcijfer werd vastgesteld
met als uitgangspunt een gemiddeld budget ontleend
aan een budgetonderzoek uit 1921, door namelijk elk
kwartaal te berekenen hoe hoog de in 1921 genoteerde
uitgaven zouden
zijn
bij de in dat -kwartaal geldende
prijzen en door het aldus gevonden totaal uit te
drukken in procenten van het totaal van 1921 (de
uitgaven in 1921 derhalve = 100 gesteld), voortaan
de uitgaven iïit 1921 worden omgerekend met de prij-
zeim van vôôr den oorlog en de indexcijfers uitgedrukt
op de basis van het pri.jzenniveau 1913/14 = 100.
Door deze methode, zegt genoemd artikel, bestaat ,,de
Haagsche reeks uit één geheel. Basis
1)
van alle be-
rekeiEingen
zijn
de uitkomsten van het onderzoekin
het geheele jaar 1921; daarvan uitgaande zijn de
cijfers voor de voorafgaande en de volgende perioden
berekend . . .

Daartegenover nu plaatst de
schrijver
een ander in-
dexcijfer, en wel dat van het Bureau van Statistiek
te Amsterdam, dat aanvankelijk zijn becijferingen
uitvoerde op grondslag van de levenswijze van vôér
den ocrlog en tot tweemaal toe hier verandering

in bracht door rekening te houden mèt de uitkomsten
van latere enquêtes. ,,Practisch komt het er dus op
neer”, betoogt het artikel, ,,dat men 3 reeksen aan
elkaar heeft gekoppeld.”

Twee systemen worden hier aldus met elkander
vergeleken, met de bedoéling, den indruk te wekken,
dat dat, hetwelk den lezer in de eerste linie wordt
voorgesteld, de voorkeur verdient. – –
Tevergeefs vraagt men echter naar de theoretische
grondslagen tot• staving vaii die vôôi’këur. De leer

der indexcijfers bevat geen enkel voorschrift, die
haar aannemelijk kan maken; nergens eischt zij, dat
een reeks op de hierboven aangeduide wijze bestaan

1)
Eigenlijk doet men ter verduideljkimg van de bgrippeû
beter, zooals ook de wetenschap vaak doet, de ,,basis” te
onderscheiden van het ,,type” of ,,type-budget”. Dit laatste
is dan het samenstel van waardeeringscoëfficiënten, de
uit.
drukking er levenswijze van de gezinnen waarvoor het in-
dexcijfer wordt gemaakt (voor dn Haag dus het bij het
onderzoek van
1921 geconstateerde) terwijl de basis deperiode
is, die voor. de uitdrukking van het duurtecijfer = 100 wordt
gèsteld- (in dit geval
1913114). .

moet ,,uit één geheel”. Voor gevallen, die met dit

onderwerp wel eenige overeenkomst vertoonen, bezit

de statistische wetenschap zelfs, zooals men weet, een

afzonderlijke methode, de zgn. kettingmethode, hoe-wel nog een veel grooter aantal ,,samenkoppelingen”

daarmee gepaard kan gaan. In de practi.jk levert

trouwens bij een indexcijfer, dat bestemd is om over

een lange reeks van jaren dienst te doen als maat-
staf van de hoogte van het peil der prijzen, het

vraagstuk van het type noodgedwongen moeilijkheden
op, vooral indien gedurende die periode zich in-
grijpende verandërjngen in de
levenswijze
voordoen.
De bewerker staat dan voor de keus, of hij bij zijn

arbid de fictie zal handhaven, dat de levenswijze

steeds dezelfde is als destijds, toen hij met zijn werk
begon, en dus de verschuivingen over het hoofd zal

zien, dan wel of hij een zoodanige oplossing zal
zoeken, dat de arbeid zich aan de werkelijkheid van

het wisselende leven aanpast, zonder dat nochtans

de continuïteit te loor gaat, die op dit gebied zoo

wenschelijk is. Zelfs al is het verschil, dat de uit-

komsten volgens, de eene of volgens de andere wijze
van handelen
•
opleveren, nog zéé gering, toch moet

van wetenschappelijk standpunt voor dit laatste’alhs

pleiten. Ter wille van betere aanpassing van zijn
indexcijfer der groothandeisprijzen heeft ook de
Engelsche
Economist
kort geleden reeds voor de tweede
maal zijn waardeerings-coëfficiënten (en dit zoowel
wat den aard der artikelen als wat hun onderlinge
belangrijkheid betreft!) aan een grondige herziening
onderworpen; ziedaar een getuigenis van een bij

uitstek geautoriseerde zijde omtrent dé beteekenis,
die aan de. onveranderlijkheid van den grondslag
behoort te worden toegekend.

Sedert 1914 nu hebben zich in den opbouw der
gezinsuitgaven van die ingrijpende wijzigingen voor-
gedaan. Na de oorlogsjaren, waarin het verbruik

zich kenmerkte door gemis aan stabiliteit als gevolg
van de wisselvalligheden der distributie en beperkten
aanvoer van velerlei artikelen, hebben zich geleidelijk
nieuwe gewoonten gevormd, welke mede onder de
invloed van een algemeene verhooging van het loon-
peil tot boven de mate waarin de waardedaling van

de munteenheid een verhooging noodig maakte, een
andere wijze van leven hebben doen ontstaan dan

vroeger. Een cijfer, dat wordt vastgesteld door com-
binatie van de uitgavn van 1921 met de prijzen
van 1914, door combinatie dus van de levenswijze
van het na- met de prijzen van het vééroorlogsche
tijdperk, houdt met deze factoren geen rekening.

Evenmin als bv. dat van het Engelsche Ministry of
Labour doet, dat berekend wordt op de basis van

het prijzenniveau van 1914 met waardeeringscoëffi-

ciënten afkomstig van een budgetonderzoek uit 1904. -Desnöods kan men zich erop beroepen, dat het eerst-
genoemde zich dan tenslotte toch bevindt in een
doorluchtig gezelschip; of men kan utiliteitsredenen
aanhalen tot verklaring van den gevolden weg, het
argument echter, waarop hier in den aanvang wordt
gewezen, doet men beter maar geheel te laten ver-
val1en.

m
N as c h r i f t. Gaarne maak ik gebruik van de
mij door de Redactie geboden gelegenheid de opmer-
kingen van Dr. Claeys van een kdrt antwoord te
‘vdorzien. –

Dr. 0. betoogt: Twee systcmei. worden hier aldus
met elkan der vergeleken, met de bedoeling, den in-

duk te wekken, dat dat hetwelk den lezer in de eerste libie voïdt voorgesteld, de voorkeur verdient.

Duidelijk heb ik op hladz. 300 gezegd, dat ik slechts
evemïtueele yerschillen in uitkomsten zou vaststellen
,ca daarnaast het eventuecle verschil in de grondsla-
gen -.tushen de Flaagsche en Amsterdamsche index-cijfers zou don uitkomen.

– – Ik heb dus -daarbij ook moeten vastieggen, dat de

Iaagsche reeks één- ononderbroken berekening is en

414

ECOIïOMISCH-STATÎTISCHE BERICHTEN

1 Mei 1929

dat de Ansterdamsche reks cijfrs in drie phasen

iii téénvalt.
Zonder nu op deze kwestie verder in te gaan, –
vraag van voorkeur kan hij het objectief beschouwen
niet voorkomen – wil ik nu wèl releveeren, dat de
laatste wijziging iii de Amsterdamsche reeks inder-

tijd aanleiding heeft gegeven in ,,De Nederlandsche

ei.kgever
” en ook in ,,De Vitkbewegirig” tot criti-

sche beschouwingen van den heer ir. Bölger en van
den heer L. Stiel, welke aandacht vestigden op het

feit, dat in December 1025 het indexcijfer bedroeg

177,2 en in Maart 1926 169,0, terwijl, indien de oude methode van berekening toegepast was gebleven, het

cijfer in Maart 1926 zou zijn geworden 174,2. De ver-

schillen zijn dus ontstaan door methodeverandering.
Zoo goed als ik dus heb geconstateerd, dat in de

A.msterdamsche reeks het prijsniveau 1911/’13 = 100

en in de Haagsche Aug. 1013—Aug. 1914 = 100,
moest ik wijzen op bovengenoemde kwestie, zonder
daarbij kritiek te willen leveren.
liet constateeren van het verschil in de cijfer,

ontstaan door methodeverandering, door mij was
ganach niet overbodig en ik bevind mij in goed gezel-

st’hap, want het Centraal Bureau voor de Statistiek
vermeldt bij de Amsterdamsche cijfers steeds de vol-

gende noot:
lii M,iart
1926
is een nieuwe reeks. iudexcijfers begon-
tien, berekend op de basis vaii de periode
1
Oct.
1923-30

Sept.
1924.
i3ij vergêlijking van het eerste cijfer der nieu-
we reeks met het laatste van de voorafgaande reeks, is er
rekening mede te houclèn, dat de daling in Maart
1926

mciie het gevolg was van de methodevcrandering.’

1
–
let betoog van den heer 0. zou ik hiermede als be-
antwoord kunnen beschouwen, ware het niet, dat aan

liet eind van de opmerkingen wordt gezegd, doelende
natuurlijk op de Haagsche reeks, dat met een andere
wijze van leven, ontstaan mede onder den invloed van
een algemeene verhooging van het loonpeil tot boven dc mate, waarin de waardedaling van de munteeuheid

een verhooging noodig maakte, geen rekening
is
ge-

houden.
liet is mij niet duidelijk, hoe de schrijver tot deze

apert onjuiste conclusie komt. De Haagsche publi-
catie en ook mijn artikel – op bladz. 300 – behan-
delen deze kwestie. Het zij mij daarom .vergund nog

even.
da
door mij geschreven passage onder den aan-

dacht van Dr. 0. te brengen: .
Vergelijking van den opbouw van de werkelijke met dc
herekemide uitgaven vÔÔr den oorlog en in
1921,
doet zien,

dat de lèveuiijze sinds
191311914
inderdaad verandering
,

heeft ondergaan. Evenwel blijkens de gen age verschillen.
tusscben de door de twee berekeningen verkregen index-
cijfers naar de stijging der kosten van het levensonderhoud en van eetwaren en dranken-afzonderlijk, is de invloed der
vercbillende wijzigingen
01)
de indexeijfers te zamen niet
belangrijk. Het feit, dat de indexeijfers der twee hereke-
longen slechts weinig van elkaar afwijken, wettigt voorts
de
gevolgtrekking, dat elk daarvan de werkelijkheid zeer
dicht zal benaderen.
Op grond van ecu en ander; is -er toe overgegaan een’
nieuwe reeks
val,
imidcxcijfers ‘op te stellen, welke met de

op 191311914
oritgerekendo uitgaven der arbeiclersgezin tien
van liet onderzoek
in 1921
als basis, de sinds genoemd
vÔÔr-oorlogsch tijdperk plaats gevoudeii wijzigingen in dc kosten ‘,nt het totale levensonderhoud en die vat, eetwareu
dranken afzonderlijk aatigeelt.”.

–

Practisch beteekent dit dus: of men nu uitgaat van
(le levenswijze in 1910f’11 of van die in 1921, de
duurtestijging sinds vddr den oorlog is dezelfde. De
veranderde levenswijze geeft geen afwijkend duur-

tecijfer.
Welke.n invloed de wijzigingen iii de levenswijze
hebben gehad op het duurtecij•fer is dus wel degeljk
onderzocht, en toen bleek, dat de veranderde levens–wijze weinig of geen invloed had op’ het duurtecijfer,
kon de reeks iucexcijfers samengesteld uitgaande van
cle levenswijze in het jaar 1921. Een indexcijferreeks

samenstellen op de hudgets uit het jaar 1910111 is
niet wel mogelijk, want om l)r. 0l.’s eigen wijorden te
‘gebruiken: ,,van eendergelijk budget was het natuur-

„lijk oniogelijk -ie’ bepaleh, hodveel het oÎ een lat’
,,tijdstip kosten zou.” Een en ander op grond van niet

geheel volledige gegevens.
J. RENSEN.

DE INDISCHE MIDDELEN OVER JANUAF’I 1929.

De totale opbrengst der Landsmi,ddeien bedroeg ge-

durende verslagmaand
f
52.186.000 tegen
f
48.837.000

in dezelfde maand van het vorig jaar of Tuin,

f
3.3 m/m meer, doch bleef ruim
f
4.7 ru/in beneden

de gemiddplde maandraming.

– De vooruitgang werd veroorzaakt door:,

dle belastinggroep – ad circa
. . . . f
2.206 i/m

–

4e bedrijven

.,,

, .
,,
i.651

allerlei middelen

….,, 0.308

met daartegenover een lagere opbrengst bij:

de monopolies ad circa ……..
f
0.461. m/m

de producten

,,

,,
……..
,, 0.354

Vergeleken met de gemiddelde maanclram,i nig werd

meer ontvangen aan:

– bedrijven

…………. circa
f
1.234 infm

en minder aan:

–

belastingen

…………circa
f
2.848 nl/nl

monopolies …………..

,,

,, 0.531

prodiucten

…………..

,,

112.374

allerlei middelen ………«

0.249

Vergelijking der ontvangsten in verslagmaand niet

die in dezelfde maand van het vorig jaar.

1..
Belasl’in gen.
(belangrijkste):

invoerrecht

……….-meer
f
1.181 in/in

accijnzen
–
……………

..,, 0.596

vennootschapsbelasting ‘

,,

,, 0516

zegelrecht

…………
,,

,, 0.607

,,

uitvoerrecht

……….minder ,, 0.190

ersoneele belasting ….,,

,, 0.104

inkomstenbelasting . . ‘ ‘

,,

,, 0.275

verponding

,,

,, 0.902

slachthelastingen .. …..

,,

,, 0.036

landelijke inkomsten ..

,, 0.035

De opbrengst van alle bovengenoemde belastingen
was hooger dan of bijna gelijk aan de gemiddelde

maandraming, uitgezonderd van cle ven nootsehapsbe-
lastirig, de verponding en de landelijke inkomsten, die

rasp.
f
2.613 mfm,
f
0.355 m/m en
f
2.1.59 m/ai min’:

der opleverdin. -‘
De ontvangsten aan invoerrecht namen, eveukis dit
gedurende het vorig jaar cönstant geschiedde, ook in
verslagmaand weder helan’grjk toe, zij overtroffen

cle gemiddelde maandramirig met ruim
f
1.581. m-(m.

De opbrengst aan accijnzen was eveneens gunstig,
zij bleef slechts
f
0.049 m/m beneden het geraamde

maandgemi.ddelde, dat voor 1929 ruim
f
0.6 m/m hou-

gdr is dan in het vorige jaar.
Bij de vennootschapsbelasting bleef dle dpbreugst
verre beneden de gemiddelde mandrarning, aangezien
de aanslag en de betaling van deze bëlasti.ng in hoofd-

zaak in de tweede helft van het juar plaats “indIen.
De geringe opbrengst aai verponding hield ver
band met de invoering van de nieuwe verpondingsor-
donnantie, waardoor voor het loopend tijdlvak nog

slechts veinig aanslagen werden vastgesteld..

2. Monopolies.

opium …………….minder
f
0.259
111/nt

zout ………………meer

0.015

pandh iii zen ………… inindler

02r7

– Hoewel cle gemiddelde maandraming met ruim

f
0.084 m/m werd verhoogd gaf opi.um ten aanzien

daarvan een hoogere opbrengst van ruim
f
0.147 m/m;

de pandhusdienst bracht ij dit verband
f
0.303 m/Ln

minder op. – –
– Detichteruitgang bij de panclhuis’regie is everal
in vorige maanden toe te schrijven aan het sinds
1 April 1928 voor de goedkoope panden geldende

nieuwe rentetarief.

1:n de opbrengstcijfers
vlin
cle zoutregie werden; in

t Mej
1929

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

415

verband met den overgangstoestand in de Provincie

Oost-Java, de leveringen aan de Provincies West- en

Oost-Java voorloopi g buiten beschouwing gelaten,

zoodat hier geen vergelijking met de gemiddelde
maandram Ing getroffen kan worden.

Producten.

kina

………………
meer

f
0.010 ruim
hoschwezen

…………
,,0.609
goud

…………….
,, 0.029
steenkolen.

…………
,, 0.261
caoutchouc

…………
minder ,, 0.297
tin

………………
0.968

De gemiddelde maandramirig
werd

slechts

over-
schreden door de opbrengst
van het boschwezen en
der goudmijnen,

terwijl

(le
overige producten daar
ver beneden bleven.

Bedrijven.

Jiavenwezen

……….
meer

f
0.655 mfm
Baggerdienst
.
……..
,, 0.270
Landsdrukkerij

……..
,, 0.004
P. T. en T. dienst

. . .
,, 0.159
S. S.

en

Tr.

………..
,, 0.604.
W.

en. E.

…………..
minder ,, 0.042

in de gunstige uitkomsten van deti P. T. en T.
dienst werd bijgedragen door de:

)osterijen met
f
52.840
telegrafie

,,
,,95.565
telefo.nie

3.704
terwijl aan andere ontvangsten
f
7.079 meer ontvan-
gen werd.

De gemiddelde maandraming werd door dien dienst
met circa
f
0.2 mfm overschreden.
Door het bedrijf der S.S. en Tr. werd op Java een
hoogere opbrengst verkregen van ruim
f
0.645 mjm;
doch de spoor- en tramwegen in de Buitengewesten
brachten circa
f
0.041 m/m minder op dan in Ja-
nilari 1928.

De totaal-opbrengst bleef in verslagmaand ruim

f
0.535 mitn beneden de gemiddelde maandraming.
De opbrengst der havens was in verslagmaand bij-zonder gunstig, zij overtrof de gemiddelde maandra-
ming met ruim
f
1.7 m/m; ook de baggerdienst gaf
gunstige uitkomsten, doch de Landsdrukkerij en de
dienst voor W. en E. leverden belangrijk minder op dan geraamd werd, aangezien bij deze bedrijven op
het einde van verslagmaand nog belangrijke bedragen
te vorderen waren.

BUITENLANDSCHE MEDEWERKING.

HET VRAAGSTUK VAN DEN TERUGBETALINGS-

TERMIJN DER DUITSCHE VALORISATIE-

HYPOTHEKEN.

Dr. Th. Metz te Frankfort a.d. M..
schrijft
ons:

Bij cle wettelijke regeling is als terugbetalings-
termijn voor de gevaloriseerde hypotheken en ook nog
voor eenige andere gevaloriseerde vorderingen het
jaar 1932 vastgesteld. Op het
tijdstip,
dat deze valori-
satiewet werd gemaakt, kon de wetgever nog geenszins
overzien of de terugbetaling wel in dit jaar mogelijk
zou zijn en er geen belemmeringen in den weg zouden
kunnen komen.

Intusschen is men tot het inzicht gekomen, dat de
terugbetaling niet zoo vlot zal kunnen verloopen, en
dat wel een andere regeling gevonden zal moeten wor-
de, dan gewoonweg de uitbetaling van al deze vor-
deringen te eischen, die in totaal een geweldig bedrag
vormen. Zoodoende zoekt het Reichsjustizministcrium
al sinds eenigen tijd naar een oplossing. Het blijkt
bovendien, dat men niet voldoende op de hoogte is,
van den omvang der schulden, die in 1932 vervallen.
Er zijn toch zeer veel particuliere overeenkomsten ge-
troffen, die niet zonder meer onder de wet vallen. Daarover tracht men in de eerste plaats uitvoerige
gegevens te verkrijgen, wat men wil bereiken door bij het invulbiljet voor de vermogensbelasting voor 1928,

een circulaire over de valorisatiescliulden van de be-
r.ffende belastingbetalers te voegen. Dit materiaal

al echter eerst in den zomer of in het najaar van 1929

in handen van liet departement komen, zoodat het re-
sultaat daarvan niet voor 1930 te verwachten is.

Niettegenstaande dat is men echter toch al bezig
met het overwegen van plannen voor oplossing van
dit probleem.

Een eenvoudig middel zou natuurlijk zijn, den terug-
betalingstermijn te verschu.i ven en. eventueel een af
–
lossing voor te schrijven met verschillende termijnen,

maar dat zou een verdere bevordering van de reeds

voldoende gepriviligeerde schuldenaren en een groote
onbillijkheid tegenover de reeds voldoend benadeelde

crediteuren zijn. O den voorgrond moet du.s een
vroegtijdige terugbetaling staan. In eene dergelijke

regeling, die trouwens ook haar schaduwzijden heeft
en ongetwijfeld slechts door een gedeelte der schulde-
naren zou kunnen worden nagekomen, kan echter
moeilijk door de wet worden yoorzien.

Het eenige middel, dat tenminste een gedeeltelijke
oplossing brengt, is een verhooging van den rentevoet,
die door cle valorisatiewet is vastgesteld en die, hoe-

wel langzaam stijgend, toch zeer laag is. Een dergelijk
voorstel zou ook vermoedelijk wel een meerderheid
in den Rijksdag kunnen vinden. Bovendien vergroot

een dergelijke oplossing de kans, dat bij een vrij hooge

rente, inderdaad menig schuldenaar aan een vroegtij-
dige aflossing de voorkeur zal geven.
Evenwel is ook dit middel niet zonder bezwaren.
In de eerste plaats is niet te verwachten, dat het aan-
tal vrijwillige aflossers bij een verhoogden rentevoet
zeer groot zal zijn, met het oog op de kapitaal-
schaarschte in Duitsehland. Daarnaast bestaat de kans,
dat een vergemakkeljking van terugbetaling juist dïe
sehuldenaren ten goede zal komen, die in het geheel
niet voor een bevoorreehting i.n aanmerking komen.
Verder komt ook een verhooging van den tusschen-

tijdsehen rentevoet, niet in aanmerking voor de schul-
denaren der hypotheekhanken en soortgeljice institu-

ten, omdat hier reeds de mogelijkheid van terugheta-
ling in zoogenaamde liquidatie-pandbrieven bestaat,

wat minder kost dan een tusschentijdsche rente van
zelfs 7 á 8 pOt.

Ten slotte zou een verhooging van den rentevoet
noodzakelijkerwijze gevolgd moeten worden door een
verhooging van de rente van de zoogenaanide ,,Til-
gungs-Hypotheken” en wel om technische redenen.
Indien de amortisatie-hypotheken namelijk plotse-

ling een andere rente zouden geven dan de hypo-
theken, die in 1932 vervallen, zou naargelang van
de grootte van het bezit in ieder van de beide hypo-

theeksoorten, de eene hypotheekbank haar liquidatie-
pandbrieven een hoogere rente kunnen geven dan de
andere. Het met zooveel moeite opgebouwde stelsel, (lat
de hypotheekbanken alle uit de hypotheekaflossing
binnenkomende bedragen tot uitloting der pandbrie-
ven tegen nominale waarde moeten gebruilcen, zou
dan waarschijnlijk omverg.eworpen moeten worden,
wil men vermijden, dat bij plotseling sterk vermeer-

derde terugbetaling van de hoogere rentegeven.e hypotheken geen overeenstemming meer bestaat
tusschen dekking en pandbrieven.

Het heele probleem is voor Nederland niet zonder
belang. In de eerste plaats vanwege de talrijke, meestal
nog uit oudere tijden stammende hypothecaire vorde-
ringen, die Nederlanders in papiermarken bezaten en
die intusschen gevaloriseerd zijn, vermeerderd met die
hypothecaire vorderingen, die in den oorlog zijn ont-
staan tengevolge van Nederlandsche leveringen en waarvan de tegenprestatie niet het land mocht ver-
laten.

Tegenover deze vorderingen staat echter ook een niet
onbelangrijk bedrag aan schulden, die meerendeels
zijn ontstaan door den bekenden huizenaankoop van
Nederlanders in de inflatietijden. Deze aankoopen zijn

grootendeels door O.W.-ers op zeer lichtzinnige wijze geschied, zoodat meestal de wederoplevende valorisa-

416

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

1 Mei 1929

tiehypotheken ten laste van de Nederlandsche koopers

kwamen, terwijl zij indien de huizen veer waren ver-

kocht, toch ten laste van de Nederlandsche
£ijdelj1te

bezitters zijn gebleven. De heele beweging van dezen
huizenaankoop in den infiatietijd heeft voor het

grootste deel den koopers geen blijvende winst opgele-

verd. Deze lieden zijn meestal weer de kleine men-

schen geworden, die zij voor de inflatie en voor den
orlog waren, en zullen vermoedelijk niet in staat zijn

hun,verp1ichtingn geheel na tejcomen, die hun vol-

gens de
wet
in den huidigen vorm in het jaar 1932 te

‘achten staan. Het is daarom ook voor
Nederland
van

belang de ontwikkeling van de Duitsche wetgeving

over de aflosssing der valorisatie-hypotheken en an-

dere valorisatievo.rderingen nauwkeurig te volgen.

AANTEEKENINGEN.

Èen rapport van den Ned. R.-K. Middenstands-

bond over het afbetalingsstelsel.

– Hel hoofdbestuur van den Nederlandschen Roomsch-

Katholièken Middenstaudsbond heeft in Maart 1927
een Commissie ingesteld met het doel een rapport
uit te brengen over den verkoop op afbetaling en

den huurkoop. Deze Commissie, onder voorzitter-

schap van Prof. Mr. P. J. M. Aalberse, heeft de
resultaten van haar onderzoek neergelegd in een

rapport, dat een dezer dagen is verschenen. Achtereenvolgens wordt in dit rapport het vraag-

stuk van de economische, de sociale en de juridische

zijde behandeld.
In de inleiding
wijst
de Commissie erop, dat,

hoewel haar streven erop gericht was, elk van deze

onderdeelen zooveel’ mogelijk uit te werken, het rap-

port geen aanspraak kan maken op een volledige
behandeling van alle denkbare kwesties op dit ge-
bied. Waarschijnlijk heeft de Commissie hier het oog
gehad op de economische zijde van het vraagstuk,

daar de behandeling van dit onderdeel het minst

uitgewerkte en het zwakste gedeelte van dit rapport
genoemd mag worden. Niettemin is evenwel, deze

zijde van het afbetalingsstelsel verreweg het belang-
rijkste onderdeel en moet de oplossing van dit zeer
ingewikkelde vraagstuk alleen in deze richting ge-

zocht worden.
• Wijden wij daarom allereerst aandacht aan deze

kwestie.
De economische zijde.

Na in het kort eenig materiaal omtrent den om-

vang, van hét âfbetâlingsstelsel in het buitenland te
hebben gegeven, en daarbij enkele uitspraken van
bekende personen op dit gebied te hebben vermeld,

gaat de Commissie den invloed na van een ruime

toepassing van dit stelsel op het economisch leven, zoowel beschouwd uit algemeen economisch oog-
punt als in betrekking tot .den handeldrjvenden

middenstand.
Haar opvatting over, het afbetalingstelsel, bezien
uit algemeen economisch oogpunt, komt in het kort

hierop neer.
Hoewel dit stelsel de productie en den afzet der

goederen, welke op afbetaling gekocht worden, kunnen

vergrooten,.breekt toch eenmaal de
tijd
aan, waarop

de vraag naar deze goederen praçtisch verzadigd
kan worden geacht. Ongeveer •op dat, tijdstip zal een
verdere daling van den prijs uit hoofde van, het
afbetalingsstelsel — de Commissie is van meening,
dat een uitgebreide toepassing van dit stelsel tot een

tijdelijke en beperkte daling van den
prijs
der betrokken

goederen moet leiden – niet meer mogelijk blijken
en zal een economische crisis daarvan het gevolg
moeten zijn. En dit te eerder, naarmate ,bet proces

zich met grooter snelheid: voltrekt. Evenwel werken
er. eveneens factoren, zooals de sterke concentratie

van het bedrijfsleven, die deze gevolgen ‘kunnen op-
heffen of verzwakken.

Wat de prijsdaling uit hoofde. van een ‘grootere

productie btre’ft’ ‘v.lt – het niët te’ ontkennen, ‘dat

deze’ factor in yele’ gevallen, teniet wordt gedaan

door, de ho’oge kosten, die aan het koopen van goederen’

op afbetaling verbonden zijn.

Het is jammer, dat de Commissie deze
zijde
van

ht vraagstuk zoo onvolledig behandeld heeft, omdat

het afbetalingsstelsel in wezen een economisch vraag-stuk is, weliswaar zeer ingewikkeld e’n vermengd met

vele .andere verschijnselen, maar dat, wil men tot

een oplossing geraken, alleen van den theoretischen

kant moet ‘worden beschouwd.

Vooral waarde Commissie begint met een zeer jüiste

indeeling te maken van goederen van productieven

en van consumptieven aard; veel’meer heeft
zij
evenwel

tot de oplossing van dit gecompliceerde ,vraagstuk

niet
bijgedragen.
Integendeel, hoewel de Commissie

zelf toegeeft, dat
zij
het vraagstuk niet
volledig
kan

behandelen, heeft, zij zich toch laten verleiden tot

conclusies, die, hoewel zeer voorzichtig gesteld, niet-

temin
ongetwijfeld
aanvechtbaar zijn. Wij doelen hier

‘op de uitlating, dat de toepassing van het afbetalings-

stelsel moet leiden tot een economische crisis,.- Het

blijft evenwel’ bij een constateeren, want een’ ver-

klaring van deze zeer belangrijke uitspraak wordt

niet gegeven. Integendeel op een andere plaats in
het rapport roert de Commissie een probleem aan,

waarin wij een zekere tegenspraak met de boven-
genoemde uiteenzetting meenen te mogen ontdekken..

Zij
erkent
namelijk, dat de verhooging van de

productie, welke het gevolg is van de toepassing van
dit stelsel niet alleen de werkloosheid vermindert,
maar tevens de tendenz heeft, tengevolge ‘van de

grootere vraag naar arbeidskrachten,. de bonen te

doen stijgen.
Afgescheiden van het feit, dat deze uitspraak té
algemeen is – een ‘vergrooting’ van de productie
behoeft in landen mét een groöte werkloosheid’ niet

tot een stijging van de bonen te leiden’ – liggen

in’ dit ‘verschijnsel belangrijke consequenties opgeslo-
ten. Indien inderda’ad’ door het afbetalingsstelsel de

wèrkloosheid vermin’dert en de bonen
stijgen
zou hier-

in’: een factor ten gunste van dit stelsel gelegen zijn.

De vraag, die de Commissie evenwel ontkent, blijft

nu echter, of een algemeene toepassing van dit stel-
sel bljvénd tot een verhooging van de productie zal

kunnen bijdragen. Wij spreken hier nadrukkelijk van

een algemeene toepassing, omdat, dit stelsel in de
meeste landen nog slechts op een beperkt gebied en
bij bepaalde klassen van de maatschappij ingang

heeft gevonden, waardoor het
mogelijk
is, dat de

plaats van de oude koopers van- goederen op af-
betaling kan worden ingenomen door nieuwe koopers,
met het gevolg, dat de productie, ceterus paribus,

op het verhoogde peil gehandhaafd kan
blijven
of

zelfs, nog, uitgebreid kan wordën. ,

Bveudien moet hierbij ook rekening gehouden wor-

den met den invloed, dien de toegenomen koopkracht
van diegenen naderhand zal uitoefenen, die goederen

– dit geldt in het bijzonder voor productieve goe-
deren’ -.– op. afbetaling hebben gekocht. –

Het geheele probleem’ bevat zooveel kanten, dat
slechts een zeer diepgaand onderzoek een oplossing
zal kunnen brengen,. Eveneens zal men hierbij den economischen toestand van het betreffende land in

aanmerking moeten nemen. Een land als de Ver-
eenigde Staten, waar dit stelsel reeds een zeer ruime

toepassing, heeft gevonden, ,is niet te vergelijken met
de meeste Europeesche landen, die hun productie-

capaciteit moeten herstellen en , dus allereerst, be-
hoefte hebben aan. kapit,aalgoederen, waartoe de be-

volking in,ruime mate door sparen kan medewerken.

Want wij zijn het geheel met ‘de Commissie eens,
dat de kooper van goederen op afbetaling’ niet

spaart, doch schulden maakt. –
Ook kunnen wij met de Commissie -meegaan in

har, opvatting, dat, ‘indien
gelijktijdig
met de:uit-

brnidiiig va’n het afbetalingsstelsel de prijzen dalen,

1 Mi 1929

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

417

daaruit niet mag worden geconcludeerd, dat die daling

geheel aan de werking van het afbetalingsstelsel is

toe te schrijven, daar ook andere factoren die prijs-
daling beinvioeden. Wij zouden zelfs nog verder willen

gaan door te beweren, dat de verlaging van de prijzen
van verschillende artikelen in de laatste jaren hoofd-

zakelijk aan die andere factoren, zooals de concen-
tratie, de rationalisatie en de technische vervolmaking

der industrieele ondernemingen is toe te schrijven.
Verschillende voorstanders van dit stelsel mogen er
weliswaar op
wijzen,
dat het massaproductie mogelijk
maakt en daardoor de kosten verlaagd, doch
zij
ver-
geten, dat massaproductie een kenmerk is van dezen

tijd en dus in het algemeen van een
bijzonder
voor-
deel uit dien hoofde geen sprake kan zijn.

Bij de beschouwing over de werking van het afbe-
talingsstelsel met betrekking tot den handeldrijvenden
middenstand maakt de Commissie de opmerking, dat
bij beschikking over kapitaal voor het financieren

van afbetalingstraosacties de koopman hiervan voor-

deel zal kunnen trekken, hoewel aan den anderen

kant te betwijfelen valt of het risico door den mid-
denstander kan en mag gedragen worden. Zeer scherp
neemt de commissie stelling tegen het stelsel van

agenten, die door bezoek aan huis de inwonenden
tot het koopen op afbetaling trachten te overreden.

De sociale zijde.

Aan deze zijde van het vraagstuk wordt over het
algemeen, en ten onrechte, de meeste aandacht ge-
schonken. De misstanden, die zich hierbij voordoen,
worden door de tegenstandërs gretig aangegrepen en

uitgebuit, om het stelsel als zoodanig te veroordeelen. Het is daarom gelukkig, dat de Commissie haar con-
clusies op een andere basis heeft gesteld en erkent,
dat het stelsel in bepaalde gevallen zelfs gunstig
kan werken.

Bovendien maakt de Commissie een opmerking, die
door alle belanghebbenden zeer ter harte genomen

dient te worden. Zij legt er den nadruk op, dat in-
dien alle organisaties, welke op sociaal terrein werk-
zaam zijn, hun medewerking zouden willen verleenen,

door voorlichtend en waarschuwend op te treden,
velen van het verkeerd gebruik van het afbetalings-
stelsel zouden kunnen worden afgehouden.

Volgens onze meening zou deze voorlichting vooral
moeten plaats vinden op het gebied van de kosten,
aangezien door de eenigszins ingewikkelde rentebe-rekening de meeste koopers, en dit betreft dan voor-
namelijk de arbeidende klasse, zich bij den aankoop
niet ten volle realiseeren, welke rentelast hen som-

tijds wordt opgelegd. Indien men hiermede eenig
resultaat zou kunnen bereiken, zou dat ongetwijfeld
aan het stelsel als geheel ten goede komen, en daar-

mede dan waarschijnlijk tevens de concurrentie van
de slecht geleide afbetalingsmagazijnen den kop in-
gedrukt worden.

De juridische zijde.

De afbetalingscontracten worden in verschillende

vorm afgesloten; het z.g. ,,huurkoopcontract” komt

echter het meeste voor. Dit contract verschilt van
het gewone huur-contract, dat het einddoel der over-
eenkomst de overdracht van den eigendom inhoudt,
wat echter slechts plaats vindt, indien de kooper
aan
zijn
verplichtingen volledig voldaan heeft.
De Commissie beveelt daarom een wettelijke regeling
aan tegen de meest ernstige misbruiken. Haar voor-
naamste conclusie in dit opzicht is, dat de wet
bepale, •dat de verkooper bij wanbetaling niet ge-

rechtigd is, de reeds betaalde termijnen zonder meer
te behouden en bovendien de verkochte zaak terug

te nemen. De wet moet in dat geval voorschrijven,
dat het betreffende goed publiek verkocht en de op-
brengst verrekend wordt met het verschuldigde be-
drag, terwijl een eventueel saldo aan den kooper
ten goede moet komen.
* *
*

Hoewel
wij
ons niet kunnen ontveinzen, dat dit rapport op het kardinale punt een groote leemte

vertoont, waarvan de Commissie zich overigens wel
bewust is, is het niettemin van groot belang, dat dit

voor onze volkswelvaart zoo belangrijke verschijnsel
de aandacht van een nauw hierbij betrokken groep
heeft gehad.

Wij zijn evenwel van meening, dat een grondiger

onderzoek naar de economische werking van dit
stelsel zeer gewenscht is.
V. 0.
V.

De Discontoverhooging van de Duitsche Rijks-
bank.

De Directie van de Duitsche Rijksbank, die op
25 April ji. tot een verhooging van het disconto van
634 tot
734
pCt. en van de beleeningsrente van 734
tot 834 pCt. heeft besloten, heeft daarmede een
maatregel genomen, die weliswaar zeer verstandig

en door de situatie op de geldmarkt noodzakelijk

geworden was, doch aan den anderen kant een nieuwen

last op het Duitsche bedrijfsleven legt, juist in een
periode, waarin deze verhooging met het oog op den
economischen toestand zeer ongewenscht is.

Toen (le Rijksbank nog geen 4 maanden geleden
het besluit nam tot een verlaging van het disconto,

waarbij ongetwijfeld conj unctuurpolitieke overwegin-
gen een rol hebben gespeeld, was
zij
in het bezit
van een goudvoorraad en een buitenlandsche deviezen-
portefeuille, die haar in staat stelden deze verlaging
zonder ernstige bezwaren door te voeren. Sedert dien
is. de situatie op de internationale geldmarkten zoo-

danig gewijzigd, dat een discontoverhooging wegens
de zeer verzwakte positie van de Rijksbank niet
achterwege kon blijven.

In welke mate de Rijksbank sedert de disconto-
verlaging in Januari goud en deviezen heeft moeten
afgeven, blijkt uit onderstaand overzicht, die de
voornaamste posten van de wekelijksche bankstaten
sedert het begin van het jaar in millioenen Mark
weergeef t.

Datum
–
u

0

j

•-

1

–

_Q

o

–

0?.
i?.

–
be

‘E

Dekking der
Bankbiljett. door

0
bO

0
10
0
/0
31Dec.’28
2.729.3
155.3
2.895.8
4.930.1
530.0
816.1
55
59
7Jan.’29
2.729.3
157.4
2.247.6 4.484.2
562 5
619.3
61
66
15

,,

’29
2.729.3
156.2
[.805.2
4.080.4 561.7
609.8
66
71
13

,,

’29
2.729.2
163.5
1.682 43.809.3
440.8
783.1
72
76
31

,,

’29
2.729.2
152.2
1.969.3
4.453.9
480.8
422.9
61
65
7Feb.’29
2.729.1
140.3
1.844.8 4.236.1
469.4
501.3
64 68
15

,,

1
29
2.728.9
100.4 1.618.1
4.077.3
544.6 467.2
67
69
13

,,

’29 2.729.0
99.1
1.593.0
3.902.1 481.5 572.7
70 72
18

,,

’29
2.728.9
90.4
2.266.8
4.553.0
470.7 525.6
60
62
7 Mrt’29
2.682.8
128.0
1.996.3
4.337.7
506.1
502.9
62
65
15

,,

’29
2.646.9
67.8
1.867.3
4.165.8
517.4
448.5 64
65
13

,,

’29
2.646.9
67.0
1.809.6
4.033.0 528.8 528.3
66 67
31

,,

’29
2.682.7
36.0
2.524.0
4.822.0 550.8
478.1
56
56
6Apr.’29
2.579.5
33.7
2.338.0
4.446.7
567.7
668.5
58
59
15

,,

’29
2.429.9
23.7,2.335.0
4.145.2
488.4
670.3
59
59
13

,,

’29
2.178.9
39.92.373.4
3.918.9 541.3 769.3
56
57

Bij de beschouwing van de aanhoudende daling
van den goudvoorraad en de deviezenportefeuille
moet men rekening houden met den ongunstigen
toestand op de kapitaalmarkt. Immers in het eerste kwartaal van dit jaar was het totaalbedrag der bui-
tenlandsche leeningen ongeveer 50 pCt. kleiner dan
een jaar geleden, terwijl op de binnenlandsche markt
de situatie nog ongunstiger was. Het bedrag der
uitgegeven binnenlandsche leeningen bedroeg in het

eerste kwartaal van dit jaar nog geen R.M. 200 mil-
lioen, tegenover bijna R.M. 600 millioen in de over-
eenkomstige periode van 1928.

Neemt men naast de reeds genoemde factoren, de passieve handelsbalans in aanmerking en verder het
feit, dat uit hoofde van het eerste normale hersteljaar

n

418

ECQNOMISÇHS,TATI’STIE.BERICHTEN

Mei’ 1929

d.vraag’naa ‘deviezen grciotei is dankndre’ja1èn,

dan is het niet te verwonderen, dat de Rijksbank de

discontoverlaging, die zij in Januari slechts bij wijze

van proef heeft doorgevoerd, weder ongedaan heeft:.
moeten maken en zelfs het disconto een
34
‘pCt.

boven dat van het vorige jaar heeft moeten stellen.

* *
*

Het
is
voldoende bekend, dat de gebeurtenissen op

de geidmarkt te New York de. voornaamste oorzaak
zijn geweest van de spanihg op de belangrijkste’

Europeesche geldcentra om hier nog uitvoerig bij stil;

te st’an. Wij kunnen echter niet, nalaten even tel

releveeren, welken invloed de hooge rentestand te New

York op de Europeesche geldmarkten heeft uite-
oefend. Achtereenvolgens hebbende volgende Europee-

sche centrale banken sedert het begin van het jaar

haar disconto moeten yerhoogeo.

7
Februari Bank of Enland….
434
tot
534 .
pCt.

13
Maart

Bank van Italië

534 ,, 6

25

,,

De Nederi. Bank .. . . .
434 ,, 534

19 April

Bank van Polen . . . 8′

,, 9

24

Oostenr. Nat. Bank. .
634 ,,
734

24

,, .

Hong. Nationale Bank
7

,, 8

26

,,

Duitsche Rijksbank . .
636 ,,
734

• Van de overige belangrijke Europeesche
.
centrale.

banken hebben alleen de Banque de France’ en dej

Zwitsersche Nationale Bank haar disconto kunnen

handhaven. De laatst genoem”de instelling heeft hier-

toe echter sedert het begin van Maart tot een kon

tingënteering van het buiteni andsche wisselmateriaal
)

moeten overgaan.

Ledenvergadering van de Vereeniging ,,Instituut

voor Economische Geschriften.”

liet Dagelijkseli Bestuur ‘van bovengenoemde ver-
eeniging maakt bekend, dat een algemeene vergade-
ring van de leden der Vereeniging zal gehouden

worden op Woensdag, 15 ‘Mei a.s., des avonds te
9 ure,

in ,Pulchri Studid” te ‘s-Graveuhage,’ Lange Voor-

hout 15.

Kosten van het levensonderhoud bij arbeiders-
gezinnen en gezinnen van meergegoeden te

Amsterdam.
Sedert Maart 1926 berekent het Bureau thatis zijn index-
cijfers der kosten van het 1evenonderhoud voor arbeiders-gezinnen eenerzijds en – voor gezinnen van meorgegoeden anderzijds volgens een type-budget, dat de uitgaven in het
jaar 1 October 1923-30 September 1924 wecrgeeft, en op de, basis vatï het peil der prijzen in de periode 1911-’13 =
100.. Volgens dezelfde methode zijn ook voor Maart 1929 de,
indexcijfers vastgesteld; doch in cle tabellen, waarin de
resultaten van de berekening zijn opgenomen, zijn
een
drie-

tal wijzigingen gebracht: . .
tot dusver werd alleen bij de vergelijking et de prij-
zen in 1923-’24 (tabel 1) het iadexcijfer van de kosten der

voeding
gegeven naast dat -van de
totale
kosten van- het
levensonderhoud, terwijl bij (Ie vergelijking met de prijzen v561 den o’orlog werd volstaan’ met de vermelding van het
totale indexcijfer. Daar van-verschillende zijden belangstel-
‘ling voor het ontbrekende is betoond ten behoeve van ver-
gelijking met buitenlandsche indexeijfers, waarvan som-
m,ige betrekking hebben op de voe(ing alleen en niet op het
gebeele levensond.erhoucl, wordt voortaan ook het indexcijf er
van de kosten der voeding iii tabel 2 opgenomen, zoowel op
de basis van 1911-’13 als op die van 1923-’24;
de cijfers op cle basis van het peil der prijzen in Maart 1920 worden voortaan uit genoemde, tabel weggelaten; in de wijze, waarop in tabel 1 cle uitgaven voor de ge-
zinnen van meergegoeden zijn uitgechukt,’ is’ verandering
gebracht. Voor de vergelijkbaarheid met de arbeidersgezin-
nen waren deze uitgaven tot en met December 1928 uitge-
drukt per verbruikseenheid per week. Waar evenwel voor,
de arbeidersgezinnen een dergelijke voorstelling geheel in
overeenstemming is met de
.
n aard der levenswijze, in zoo-
‘erre voor’ deze gezinnen de week inderdaad de tijdseenheidi,
h, die voor de beoordeèling van inkomsten en uitgaven naar
voren komt, is zulks bij de gezinnen van beter gesitueerclen,
1

waarop het betreffende gedeelte van tabel 1 betrekking
heeft, niet het geval en leveren de. tot dusver gepubliceerde
cijfers geen’ beeld van eenige beteekenis. Te beginnen met

Arbeidersgezinnen.
•

Geniiddeldeinkomsten
•

f
1902 pe
,
r gezh’.

Voe- Rest2) Totaal
ding
1
) i

Oemidd., uitgave p.
gezinseenheid
3)
in
‘centen gedurende
het laar 1 Oct. 1923-
30 September 1924.
4

Bedragenin centen,

,
welke per gezins-

–
eenheid zouden zijn
uitgegeven, indien
besteed aan het-
zeifdealsin het jaar
l Oct.’23-30 Sept.’24 –
in:
Maart 1927…. 444h 592

1037 842 2800 3642
Juni

1927…. 457

5874

10444 8674 2792

36594
Sept

1927.. .. 457

586

1043

8594 2788

36474
Dec.

1927…. 469

588

1057

876 2924 36684
Maart 1928…. 467

5884

10554 3803 12851 16651
Juni

1928…. 4764 588

10644 3934 12861 16795

Sept. 1928…. 465

5894

10544 3797 12850 1664
Dec.

1928…. 4604 5564 , 1047

3823 12847 16670
Maart 1929….. 4564 5924

1049

3756 12833 16589

Brood, beschuit, koek, grutterswaren, melk, kaas, eieren,
vleesch, visch, vetten, suiker, andere kruidenierswaren,
aardappelen, groenten, fruit, dranken, maaltijden buitens-
huis bereid, berek. voed. vacantie buiten A’dam. Kleeding, schoeisel, huishuur, brandstof, gas, electri-
citeit, toilet-, vasch-, schoonmaakartikelen, woninginrichting huisraad, fondsgeldeii, contributie, periodieken, rooken, ont-
spanning, spoor, tram, diversen (iDe!. hulp in de huishouding).
8)
De herleiding tot gezinseenheden geschiedt aldus, dat
de man geldt voor 1, de vrouw voor 0,9, een kind in het
eerste levensjaar voor 0,15, in het tweede voor 0,2, in het
derde voor 0,3 volwassene en zoo geleidelijk opklimmende
met 0,05 voor elk leeftijdsjaar.
4)
Voor de arbeidersgezinnen hebbende cijfers betrekking
op wekelijksche uitgaven; voor de gezinnen van meerge-
goeden op maandelijksehe uitgaven.
Alleen van de gegevens over 1927 zijn’ de cijfers voor
de laatstgenoemde gezinnen berekend op basis van de we-
kelijksehe uitgaven. –

lndexcijfers voor Indexcijfers voor ge-
arbeidersgezin nee
op de’
zinnen
v. meergegoeden
basis van
op dè basis van

Maanden
.1

de ‘periode
de periode
de periode

1
Oct.1923-
de periode
1
Oct.1923-
1911/13=100

30Seit.1924
t9l1/13=’l003OSept.1924
=100 =100

1911113
100
100
Mrt. 1926
213,7
198,3
–
Dec.

1920
221,6
–
Juni 1921
207,9
Dec.

1921
190,4
Juni 1922
186,8
Dec.

1922
176,3
–
Juni 1923
173,5
Dec.

1923
177,6,
Mrt. 1924
179 1

–
1i6,6
‘
100
–
l76,a
lOO,
Juni 1924
1733
Sept. 1924
176,3
– –
Dec.

1924
1808
Juni 1925
179,1
Dec.

1925
177,2
Juni 1926
170,9
96,8
171,7

Dec.

1926
167,8,
95,0
169,5
96,1

Juni 1927
‘

167,4
‘94,8
168,9
95,7
Dec. 1927
169,5
96,0
169,3
95,9

Mrt. 1928
169,2
95,8
169,4
96,0

Juni 1928
170,4 ‘
96,5
170,5
96,5
Sept. 1928
169,2 95,8
169,3′
95,9

Dec.

1928
‘

167,9
95,1
169,4
96,0′

Mrt. 1929
168,5
95,4
168,6
95,5

Maart 1929 worden daarom voor deze gezinnen de uitgaven
weergegeven per verbruikseenheid per maand. ‘Uiteraard
heef t dit geeneriei itivloed op de overige cijfers, met name
de stijgings en dalingspercentages uit genoemde tabel.
Te vermelden is verder, dat na het in Januari 1928 door
den Woningdienst in samewerking met het Bureau inge.
stelde onderzoek naar den stand der huren, een nieuw on-
derzoek gehouden is in den aanvang van dit jaar, waarvan
deuitkomsten in de, berekening’ van’ het indexeijfer over
Maart 1929 konden worden verwerkt. Dit onderzoek, dat

innen v. meergeg.
iddelde inkomsten
8527 per gezin.

1
–
1
1
Rest
2
) 1
Totaal

60811 1101 11925112900

38254

‘t’ Mei’ 1929

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

419

geheel op clezelf cle wijze plaats vond als verleden jaar (zie
bijlage hij het Maandbericht over Maart 19.28), .betrof 2458
arheiderswouiiigen en 313 woningen van meergegoeden (iii
totaal (lus 2771). In de overgroote meerderheid wareii dit
dezelfde woningen als vroeger, zoodat nog steeds mag vor-
den aangenomen, dat cle gegevens representatief zijn voor, liet huurpeil in de geheele stad en ook de waarborg bestaat
van cle continuïteit der cijfers. lEet resultaat van het onder-
zoek is, d’at voor de
arbeiderse:onirige.ii
een stijging werd gevonden van 7.4 pCt. sedert 1.923-’24 (tegen 6 pCt. in
Januari 1928 en 3.9 pCt. bij de wouingtelling van Novein-
bôr 1925) en voor cle woningen van beter g.esitueerden
5.5 pCt. (tegen resp. 5.7 pCt. en 3.4 pCt.). Het verschil
tusschen cle cijfers voor’ cle twee categorieën van woningen
is hieraan toe te schrijven, dat bij de woningen vitii, meer-
gegoeclen de nieuw gebouwde woningen, waarvan de buur
in ‘t algemeen gedaald is, ten opcichte van den voorraad
oude woningen aan zienlijk talrijker zijn diii bij ilc a rbei –
derswoii ingen.
Over de maand Maart 1929 bedraagt liet inclex’cijfer,
op
dc basis van de piijzen iii de periode 1923-’24 = 100:
voor
arbeidersgezinncn
95.4
(tegen 95.1 in December jl.)
en voor
gezinnen van meergegoeden 95.5
(tegen 96.0).
Voor cle gezinnen der eerste categorie is er dus ir het
afgeloopen kwartaal een stijging ‘air
.0.3 pCt.
en voor clie der tweede een daling van
0.5 pCt.
In dit kwartaal van 1929 hebben zich dezelfde seizoens-
invloeden cloeit gelden als in het overeenkoinstige van 1928:
aanzienlijke stijging bij groenten en aardappelen, waarte-
geuover moest worden gewezen op een belangrijke daling bij
melk, eieren, vetten. Terwijl echter in 1928 cle daling der
laatstgenoemde artikelen bij de arbeidersgezinnen overvoog

(.inclexcijfers in Maart 1928 95.8 tegen 96.0 in Decmber
927) cii hij (le gezinnen van meergegoeden de stijging zoo
goed als te iiiet deed (iudexcijfers resp. 96.0 en 95.9), was
iii_ 1929. het oriigekeercle het geval. Omtrent cle voornaamste
oörzaken daarvan kan, behalve het bovenstaande omtrent
cle hdisliuur, nog het volgende worden vermeld.

De post brandstof onderging een niet onbelai.igrijke stij-
ging, veroorzaakt door prijsverhooging van anthraciet en
cierkolen en vooi
–
al van petroleum, w’aarvan cle prijs in
laart 14 cent per ‘liter bedroeg, tegen 10 cent in het begin
van December jl. Door het feit, dat de arbeidersgezinnen
ccii veel ruimer gebruik maken van dit artikel clan de ge-
zinnen der meergegoeden, woog deze stijging zwaarder op
hun budget. Omgekeera hadden de arbeidersgezinnen in ge-
ringere mate voordeel van ‘de daling, die zich voor sommige
andere artikelen voordeed, o.a. voor bevroren rundvieesch
cii versch inlandsch rundvleesch, waarvan de betere kwali-
teiten sterker in prijs gedaald zijnn dan de goedkoopere.
:l3oveudien viel ten nadeele der arbeidersgezinnen een prijs-
verhooging te noteeren van onverpakte kunstboter, terwijl
daarentegen de vrij sterke daling van natuurboter vooral
ten goede kwam aan de beter gesitueerden, door de’ grbo.
tere plaats, welke natuurboter inneemt op hun huishoud.
rekening.

Bij de daling van den post Dranken moet worden herin-
nerd aan de met ingang van 1 Maart jI. in werking getre-
d(
,
n’ verlaging Van den’ accijns op gedestilleerci.

Eindelijk kan nog wordën vermeld, dat op de basis van
de periode v(dir den oorlog = 100 de indexcijfers ledragen:
voor arbeiclersgezinnen
168.5;
voor gezinnen vitn’ meergegoeden
168.6.

MAANDCIJFERS.’

RESUMÉ UIT HET MONTHLY B[JLLETIN OF STATISTIOS (VOLKENBOND).

Maandgemiddelde
‘

1928

1913
1

1926
1927
Juni
1

Juli
‘ Aug.
1

Sept.
Oct. Nov.
1

Dec.

Productievan Engeland
1)’
……..
24,337
10,692
21,353
19,260
18,423
18,651
19,154
21,445
20,969
19,842
steenkool
43,088
49,729
45,197
37,434
36,968 ‘
43,536
42,943 53,446
48,532 45,002
(1000 tona)
Frankrijk
2),
3,338
4,285 4,315
4,374
4,172 4,359 4,179
4,607
4,387
4,178
Duitschland
3)

….
15,842 12,108
12,800
11,833
12,483
13,021
12,157
13,311
12,141
11,819

Productievan
869
208
617
573 546
527
512 552 553 549
ruw ijzer
2,601 3,308 3,068
3,131
3,121
3,187
3,111
3,356
3,428
3,424
(1000 tons)
Frankrijk
4)
434 786
777
843
836
858 822
857
850 880
207 281
313
321
324
,
329
325 344
331
345
Duitschland
5)
1,397 803 1,092
1,021
1,035 1,03) 985 1,016
267 883

Import(voor
Engeland 1000 £
6)
54,931
92,989 91,282 87,898
,

87,015
88,944
80,826
93,757
96,023 92,373
binneul.

Ver.

Staten ………

Ver. Stat. 1000

$
147,932
367,340 346,924 316,703
322,837
352,639
324,928
367,647
326,502 §338,000
verbruik)

Engeland ………….

Frankrijkl000Frs.
7
)

.

701,778

…

4968,923 4420,823 4701,036 4048,506 4164,142 4229,188
4730,519 4735,939
5212,912

Ver. Staten ……….

Italië

1000 Lire
8

303,803 2156,571
1697,440
2126,170
1740,143
1551,654
1616,533
1812,527 1863,658
2302,215

België …………….

D’land

1000 M.
9)

897,474

….

808,500
1150,100
107,846
1182,510 1083,419
1088,227
1213,321
1173,329
1.100,870

Export (bin-
Engeland 1000 £°)
43,771

…

54,421
59,090
59,472 60,885 62,217
56,620 64,313
63,767
60,394
nenla’ndsche
Ver. Stat. 1000 $
204,024
392,643
396,572
380,305 371,471
371,428
414,977
544,022
544,863
§475,C00
producten)
Frankrijk1000Frs.
10

573,351
4936,893 4577,063 4214,438 3940,916
4170,011
4190,539
4448,456
4614,005 4733,095
Italië

1000Lire
8

209,303
1555,377
101,232
1410,465
1001,190 1115,252 1157,195
1299,512 1322,234
1595,382
D’land

1000 M.
9)

841,436
827,50
864,600
892,857
914,131
1025,793
1058,555
949,810
940,018
978,364

Inklaringen
Engeland(geladen)°,)
4,089
5,348 5,049 5,288 5,438 5,352 5,158
5,630
4,804 5,059
(1000

tons)
Ver. Staten
(gel. en ballast)…
2,827
4,354
4,441
4,954
5,384
5,270
4,927
5,347
5,047
4,810
Frankrijk

(geladen)
2,876
3,678
4,088 4,600 4,636
4,750
4,602 4,673
4,245
4,522
Italië(gel.enballast)
1,560
1,485
1,654
1,790
1,721
1,721 1,721 1,834
1,834 1,834

Aantalwerk-
Engeland
ii)
‘

,
‘
1,273
1,377
1,375
1,355
1,404 1,453
1,334
loozen in 1000
Italië
12)
247
234 248 269
282
321
364
Duitsehland
13)
….
268
274 288
294
325
428
749

Indexcijfers
Ver. Staten
14)

..
. .
209,1
,

211,1
224,0
239,8
248,7
273,8
280,8
van koersen
Engel.
15
(1913=100)
.
240
241
243
248
249
–
245 239
v. aandeelen.
Zweden
16)
(nom.
waarde = 100)…
226
214 230 239
214
249
252
Zwitserland
17)
(id.)
‘
243′,6
239,9 249,5
256,1
255,3
251,3′
252,8
–
Nederland
18)

(1921-25=100)..
–
lii
109
113
115
112
113
115

ii Voor den verkoop beschikbaar. Vanaf einde 1921 zonder Ierland.
2
1 IncI. bruink. Vanaf 1918
mcl.
Elzas-Lotharingen. Vanaf 1920
mci.,
sedert
Jan. 1927 excl. het Saargebied.
31
Vanaf’1018 zonder Elzas-Lotharingen.
Vanaf 1920 zonder Saargebied en de Pfalz. Vanaf Juli 1922 zonder Pooisch
Opper-Silezif.
41
Vanaf 1919 inclusief Elzas-Lotharingen.
51
Zonder
Luxeiciburg. ‘Vanaf 1918 zonder Elzas-Lotliaringen, vanaf
1922′
zonder
Poolsch Opper-Silezie.
61
Vanaf 1 April 1923 met inbegrip van den
handel v,n Groot-Brittannië en Noord Ierland met den lerschen vrij-
staat en uitgezonderd den buitenlandschen handel van den lerschen
vrijstaat..
71
Sedert Januari 1921 gedeclareerde waarde.
8)
Sedert Januari

1922,nieuwe schatting op grond der gedeclareerde waarden.
91
Vanaf
Januari 1922 in goudmarken.
201
Met ingang van 1925 officieele waarde-
cijfers.
11
1 Verplichte verzekering. Sedert April 1922’rxcl, den lerschen
Vrijstaat.
121
Geheel werkloos.
1:1]
Leden van vakvereenigingen; geheel
–
werkloos. Sedert Jan. 1927 mijnwerkers inbegrepen.
141
Wall Street
Journal: 20 gewone aand. Maandgem. in
$.
15)
London and Cambridge
Economie Service: 20 gew. aand.
161
Officieel: Industrieele en Scheep-
vaai’taand.
171
Nationale Bank: 32 industrieele aandeelen.
08]
Officieel:
49 gewone aandeelen. a) bruinkool inbegrepen. – –

:
420
•

.

ECONOMISCH-STATISTISCHEBERICHTEN

1 Mei
1929

OVERZICHT VAN DE
INDISCHE
MIDDELEN.
POSTERiJEN, TELEGRAFIE EN TELEFONIE.

•

Opbrengst
–
:

•

(In
Guldens).

Maart1929
_
Maart192S

.
1

Januari
1929

Sedert
j Januari
1929

Overeen-
komstige periode
1928
Posterijen
.

1

3.755.241,-

f

3.921.119,-
Teiegrafie

1
,,

591.675,-.
1

598.293,-
Telefonie ………
.
….
1

1.343.665,-

1.259.106,-

.
RIJKSPOSTSPAARANK.,

Belastingen.
Pachten excl. pandhuizen
Invoerr. mci. Landsgoed
Uitvoerr. mci. Landsgoed
Andere untv. I. U. en A..
.

7.240
8.481.094
1.033.811 3.418.131
29.677

•

7.240
8.481.094
1.03.811
3.418.131
29.677

6.985
7.300.063 1.223.5a0 2.821.993
21.409
JANUARI
.1927
1929
1929

Inlagen …………
f
Terugbetalingen
. ..
,,
Tegoed derinleggers
ultimo … …. ..,, 314.236.771
Nom. bedr. der uitst.

50
1l.610.81f
10.594.4691,,

t
12.131.910
1
f
11.024.533

,, 322.439.004

12.113.794
,,

11.361.322

,, 333.038.642

Accijnzen

……………

Statistiekrecht

………
Personeele belasting
. . ;
Inkomstenbelasting
.
.•.
.
Vennootschapsbelasting
.
Oorlogswinstbelasting
. .

…534.733
366.235
4.497.461
1.887.297
615.083
534.733 366.235
4.497.461
1.887.297
615.083

505.83
376.663 4.772.280
1.37 1.197
1)

83.299

Opgeheven productenbel.
Verponding ………….269.545
Recht van openb. verkoop
Zegelrecht …………..
Øverschr. van vaste goed
Recht v. succ. en overgang
Vergunning speeltafels
.
Slachtbelastingen ………
Bijzondere bel. buitengew.

–

143.760
.

197.645
73.513
4.000 479.750

..1.341.822

3.630

–
269.545
143.760 1.341.822
197.645
73.513
4.000
479.750
3.630
•

2.522

__
1.171.223
148.335
734.809
161.169
47.770
32.296
515.577
13.678
…

4.167

staatsschuldboekjes
ultimo ………,,
Spaarbankboekjes:
Aantal nieuw uit-
gegeven
Aantal

geheel

af.
betaald ………•
Aantal in omloop
ultimo

41.928.200

14.722

.
7.402

2.023.653

,,

42.545.000

•

14.852

7.731

2.053.561

,,

42.252.250

14.642

7.331

2.084.693
Huofdgeld ……………2.522
Landelijke inkomsten.
. .
Belastin
g
op loterijen.
. . .
90
.9.231
•
..420
909.231
.

40
1.

943:965
,
••.588
STATISTIEKEN
EN
OVERZICHTEN.
24.26.t(JU
24.296.600
22.090.331
Totaal
. . . .
N.B.

beteekent: Cijfers nog niet ontvangen.

Monopolies.

Zout ……………….
.
2

976.457
3.400.462
2

976.457
2

3.659.694 961.620

GELDKOERSEN.

OPEN MARKT.

1
Pandhuizen

…………..
1.518.337
1.518.337
1.735.433

Totaal….

Producten.

Landscaoutchoucbedrijf
.

Tin ………………..

Aand.ijd.winstN.V.,,G em

5.895.256

10.526
241.895
1.740.000
.
3.758.580
524.330

5.895.256

10.526
241.895 1.740.000
140.711
3.758.580 524.330
6.356.747

16
538.415
1.131.009
111.287
4.726.866 262.879

.
27April
1
_______

–

22127
April
15120
April
.

8113
April
228

125130
April
April
20124
Juli

Amsterdam
Partic.disc.

5
5
116-
3
1a

511-I8

5
1
14_
3
18

5
5
116_
1
12

4118-312

31i

311_31
Prolong.

3314-6

5’14-6

5314_6114
1 5’12-
61
14

4..’14

411
4

2
1
14-
3
4
Londen
Daggeld ..

1-
1
J

4-5

3I4-4
1
I2
1 33145115

3.314

3:4

1
3
14-2
Partic.dlsc.

5
132
–
!
16
53In-31,,

51j
4
_11
4

5
1
14.
5
116
31164/16

3615_314

214-14
Berlijn
Dageld ..

5ij-8

4-8

4-8
3
14

.6-8

4’/,-9

3
1
/183/2

-.
Partic.disc.
Mijnb. Mij. Billiton” …

Totaal….

– – –
30-55 d…

73/,

6
1
1-731

6
1
12

618-
1
J5

831418

418-14

–
56-90 d..
.

73/
9

6112-7
3
18

6
1
12

6
3
18
1
15

6314-718

4515_3
1
4

211g_1!,
Waren-
6.416.048
6.416.048
6.770.472

Opium ………………3.400.462

Steenkolen ……………

Bedrijven.
2.774.247
427.849
17.823

..

2.774.247
427.849
17.823

2.119.258
158 016
13.671

wechsel.I

731
4

7_3/4

6
5
18-7

6515-
3
14

7

418-5

–
New York

1
Daggeld

‘)I

16
114

71/216114
7115_9114

710114

5.11

4.5114

l214_2112
Part.dlsc.

1

5518

5I
s

5518

5
1
/,
5
!,

411
4

331
4

–
1)
Koers van 26 April en daaraan voorafgaande weken
tjm
Vrijdag.

Havenwezen
…………..
Baggerdienst
………….

Post-,Telegr.-enTel.dienst
Spoor- en Tramwegen….
2.772.842
6.485.039

.

2.772.842 6.485.039 2.613.651 5.880.727
WISSELKOERSEN.

Kina

………………..

Waterkracht en Electricit.
4.282
4.282
45.936
KOERSEN IN NEDERLAND.
______
12.482.082
_______
12.482.082
_______
10.831.162

Boschwezen

…………..

Totaal….
Data
New
York•.
Londen

1
Berlijn
*)
Parijs
1
0)
Brussel
*)
Batavia
1)

Goud

……………….140.711

Allerlei middelen.
Aandeel ijd. winst van de
Javasche Bank ……..
–
–
–
23 Apr. 1929
2.48i/,,
12.08
59.014
9.73
34.58
995%

Landsdrukkerij
………..

Boeten en verbeurdverki

770.990
57.892 134.080

770.990
57.892 134.080

863.763
1

334544
121.838
24

,,

1929
25

,,

1929
26

,,

1929

2.48t51,6
2.4811/,,
2.4871,

‘2•°8T’5

12.08′,
12.0751,

59.014
59.04
58.934

9.73 9.73 9.73
34.57
34.574 34.574

995%
995%
995%
Leges en salarissen, ont-
vangen d. de griffier
vd. versch. rechtscoll…
37.372

……

37.372
32.254

27

,,

1929 29

,,

1929
Laagsted.w.’)

2.485%
2.481
1
1,
6

2.4811/,,

12.075%
12.07 12.07

58.80
58.95
8 65

9.72k 9.724
9.71

34.56
34.544
34.53

9954 9954
99
Heffing terzake van gesi
werkovereenkomsten
66.079
.
66.079 60.166
Hoogste d.wI)
22 Apr. 1929
2.49
1
18
2.4911
1
,
12.09
12.085%
590,7
59.034
9.74
9.73
.34.60
34.58
. 100
.
Opbr. Wees. en Boedelkam
53.463
27.943 53.4n3 27.943 28.048
38.250
15

,,

1929
Muntpariteit
2.49′,,
2.485%
12.09′,
12.105%
59.044
59.26
9.73k
9.75
4.59
34.5
9954 100

Afstand van grond
………..
Mijnconcessies

…………….

Kdaster

…………….
Alkoop heerendienst. B.G.
Schoolgelden

………….
Outv. groote

ziekenin-
richtingen en krank-
zinnigengestichten
Uk van maten en gew..
Verk. en verh. van huizen Ontv. waterleidingen
Bakengelden

………….

300.817
454.100

43.732
9.085
180.070 34.639
218.680
256.975 450.518

300.817
454.100
.

43.732 9.065 180.070 34.639
218.680
256.975 450.518

470.208 416.276
40.305
15.972
180.032
.
72.780
213.907 230 621
338.631

Data
serland
‘)
____________

………2.

Weenen
Praag
Boeka-

1

Milaan

….?.

Madrid
”

23 Apr. 1929

47.92

34.975%

7.364

1.44 13.034 35.9Ô
24.

1929

47.92

35.-

7.364

1.474 13.034 35.50
25

,,

1929

47.92

35.-

7.374

1.474 13.04

36.-
26

,,

1929

47.92

34.975%

7.36

1.48

13.04

35.774
27

,,

1929

47.925%

34.975%

7.374

1.174

–

—
29

,,

1929

47.90

34.975%

7.374

1.48

13.03

35.874
Laagsted.w.l)

47.86

34.90

7.3241

1.45

13.-

35.15
Hoogste d.w’)

47.95

35.-

7.44

1.50

13.07

36.25
3.096.415 3.096.415
2.788.507

Loodsgelden
…………..
Diversen
……………..

Totaal….
.22 Apr. 1929

47.935%

35.-

7.3741

1.474 13:04

36.424

Totaal generaal….
15

,,

1929

47.94

35.-

73641

1.48

13.05

36.98
Muntpariteit

48.-:

35..

2)

48.-

13.09

48.-
52.186.393
52.186.393
48.837.219

Teruggegeven belastinggelden. Exclusief Provincie West-
en Oost-Java.
)
Noteering.te Amsterdam.

)
Noteertng te Rotterdam.
1)
Particuliere opgave.
‘)
Wettelijk gestabiliseerd tusschen
7.534j

en 7.211!2.

1 Mei 1929

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

421

Data
Stock-
holm
‘)hagen*)1
1
Kopen-t
Oslo’)
sing-
Buenos-
Aires’)
Mon-
treal’)

23 Apr. 1929
66.524 68.374
66.40
6.274
104%
2.47
24

,,

1929
66.524
68.37,4
66.40
6.274
104%
2.47
25

,,

1929
66.524
68.374 66.40
6.274
10471
6

2.47 26

,,

1929
66.50
66.374
66.374
6.26
10471
8

2.47
27

,,

1929
66.50
66.375
66.35
6.27
1047/
2.4711
9

29

,,

1929
06.474
66.35 66.35 6.26
104 ‘,
2.46718
Laagsted.w.l)
66.40 68.30 66.30 8.23
104%
2.4071
8

Hoogste d.wl)
86.55 66.40
66.424
6.30
105
1
1
8

2 47%
22 Apr. 1929
66.55
66.40
66.40
6.274
1049/
,
2.47
15

,,

1929
66.524
66.424
66.45 6.264
104%
2.47
Muntpariteit
66.67
66.67
1
66.67
6.264
105%
2.48%

) moteering te Amsteraam.
•) NOT.
te Kotteraam. ‘p raT!. opguve.

Laatstbekende noteeringen te Amsterdam en Rotterdam op
30April1929 voor
teleqrafi8che
uitbetaling op:

Gulden per
Part
Koers
Bank-
disconto

Europa.
%
Londen
S
)
£
12.10e 12.074
55
100 Mark
59.28
58.974
75
Parijs’) ………..
100 Franc
9.747
9.724
34
100 Belga
34.59
34.554
4

Berlijn’) …………

100 Franc

..

48.-
6.91
Luxemburg ………
100

,,
48.-
4792
34
100 Kronen
7.374
7.36
5

Brussel
‘)

§)

……..

Weenen
‘)
………
35.-
34.95
74

Boedapest

…
.
100 Pengö
43.51
43.30
8
..
100 Schilling

100 Lei
1.4880
1.48
6
Boekarest

……….
100 Leva
48.-
1.794
9
100 Dinar
4.379
4.374
6
Turksch
£
10.93
1.224
100 Drachme
3.23
3.224
9
100 Lira
13.09
13.03
7
100 Peseta
48.-
35.674
5
Escudo
2.684 0.114
8
Kopenhagen’)
100 Kronen
66.67
66.35
5
Oslo’) …………
100
66.67
66.35
54
100

66.67
66.50
44

Zürich
‘)
…………

Sofia

…………..
Belgrado…………

100 IJsl. Kr.
66.67
54.55
100 Zioty
27.91
0.275
9

Stamboel

……….

Kovno (Litauen)
100 Lita
24.88
0.244
7

Praag

…………..

Riga (Letland) …
100 Lat
48.-
48.-
7

Stockholm
‘) ……..

Reval (Estiand). ..
100 EstI: Kr.

..

68.87
66.45
74

Madrid
“)
……….
Lissabon ………….

100 Finnmrk.
6.264
6.245
7

Athene

………….

Tjerwonets
12.80
12.90

Milaan
‘S
)
……….

Helsingfors

……..

(10 Roebel)
100 Gulden
48.42
48.25
7

Moskou

…………

Amerika.

Reickjavik ……….
Warschau

……….

New-York
S
)
$
2.4878
2.48+
Canad.
$
2.487
2.47
Mexico

……….
Mex. Dollar
1.24 1.20
Buenos Aires ……
Peso (papier) 1.0568′
1.044
6

Danzig

…………

La Paz (Bolivia)
.
Boliviano
0.9080
0.905
Rio de Janeiro…
Milreis (pap.)
0.8075e
0.29e
Valparaiso ………
Peso (papier)
0.30
0.304
64
Bogota (Columbia)
Peso
2.42
2.394
7
Quito (Ecuador)

.
Sucre
1.21
0.495
Lima (Perü) …….
Per.
£
12.104
10.20
6
Montevideo (Urug.)
Peso
2.5725
2.40
Caracas (Venezuela)
Bolivar
0.4795 0.48
27

Gulden
1.-
0.9770
Paramaribo

…….
Willemstad (Curaç.)
Gulden
1.-
1.014
San José (C. Rica)
Colon
1.16
0.62
Quetzal
2.48%
2.484
Managua (Nicarag.)
Cordoba
2.484 2.454
San Salvador (Salv.)
Colon 1.2440
1.23

Montreal

……….

Azië.

..

Rupee

.

0.91
0.904
7
Batavia

……….
Gulden I.C.
1.-
0.994
Yen
1.24
1.12
5.48
Dollar

–
1.22
Taël
1.52
Straits DolI.
1.4125
1.39

Guatemala ………

Phil. Peso
1.214
1.21

Calc,utta ………..

Bangkok. …. .. ….
Baht
1.10
1.124

Kobe

………….

Teheran (Perzi)
.
Kran

..

0.234

Hong Kong

……..

Afrika.

Shanghai

………
Singapore

………
Manilla

………..

Kaapstad
£
12.104 12.044
55
Alexandrië ……..

.

Egypt.
£
12.42 12.38
Australië.
Melbourne, Sidney

.

en Brisbane
£
12.104
12.014
6
Nieuw Zeeland
.
£
12.104
12.044
6
) sJuuupeso.
‘,I
iviiirein uouu.

)
rO!.
ie Jvaam. ) in. noteering te
R’dam. 0v. not, part. opg. §) lBeIga = 5 frank.

KOERSEN TE NEW YORK. (Cable).

Dat
Londen
($
per £)
Parijs
($ p. IOOfr.)
Berlijn
($
p. 100
Mk.)
Amsterdam
($ p. 100 gid.)

23 April

1929
4,85s1
3,907/
9

23,71
1

40,17%
24

1929
4,858/
0

3,9071
8

23,71%
40,18
25

1929
4,8571,
3,9071
8

23,71%
40,18
26

1929
4,8551,,
3,9071,
23,65%
40,19
27

1929
4.8551,,
3,907/
8

23,119%
40,19
29

1929
4,855/,
3,9071
8

23,70%
40,21

30 April

1928
3,93%
23,91% 40,31
Muntpariteit..
4,8667
13,92
23,8 ly
405/
10

KOERSEN TE LONDEN

•

Plaatsen en
Landen
Noteerings-
eenheden
13Apr.
1929
20
Apr.
1929
1
22,27
April
’29
1LaagstelHoogstel

127
Apr.
1929

Aiexandrië.
.
Piast. p.
974
97
9731
10

9791
,

9761
5

Athene

..
.
Dr.
P.
£
374%
374%
37s

375
37471
8

Bangkok …
Sh.p.tical
1110T’v

lj101/,
I/l0
1/l0,
1
lOT
5
a

Budapest
.
…
Pen. p.
£
27.87
27.86 27.83
27.88 27.86
B. Aires

.
..
d. p.
$
4791 32
4717
64

471
47111
47s1
1
,
Calcutta
.. ..
Sh. p. rup.
1
1
;5
81
1
32

1
581154
.1515116
1/531/33
,58I154
Constantin..
Piast.
p. £
985
985 980
995
987%
Hongkong
..
Sh.
p. $
1
11111
111
‘H

111t
20
6
1
18

1/111/
8

Kobe

…….
Sh.p.yen
1110,’,,
l,lU,,,
1/10,’,
932
1j10
Lissabon

. .
Escu.p.0 108′, 108′,
108
108k
10$i1
8

Mexico’)

…
$
per
£
10.10
10.25
10.00 10.50
10.25
Montevideo
d. per
£
49
1
1
48%
47%
48
47%
Montreal

. –
$
per
£
4.89,
7
v

4.89%
4.88%
4.891/
1

4.89
R.d.Janeiro
d. per
Mii.
5571,
5571,,,
5
/8
529/12
5571
Shanghai .. .
Sh.
p.
tael
2,65,
5

2/6i6i,,
2/59,’
2/6ii,
,
216h
16

Singapore.
..
id.
p. $
213
49
1
84

2/349/,,,

2/3
23
/
32

21318/,,
2,3
45
1
64

Valparaiso

.
$ p.
39.51
39.60
39.58
39.61 39.61
Warschau
.-
ZI. p. £
1
43%
4351
1
,
4381,,
4371,,
1

4371,,
‘1 in net vervoig woraen ae Mex.

niet meer in penc. doch in £
genoteerd.

2) 90 dg.

ZILVERPRIJS
GOUDPRIJS 0)
Londen’)
N.York’)
Londen
22 Apr. 1929.. 25ii,,
55%
22 Apr. 1929….
84111%
23

,,

1929..

25ii,,
55%
23

,,

1929..,
841l0o
24

,,

1929.. 25%
5551
8

24

,,

1929…
84110L
25

,,

1929..

2581
5

55
Y,
25

,,

1929……
841I1
26

,,

1929.. 25%
551,
2

,,

1929….
84111%
27

,,

1929.. 25%
5511
27

,,

1929…
84111%
28 Apr. 1928..

26111,,
58i
8

28 Apr. 1928….
84111
20 Juli

1914.. 24’5,
6

59
20
Juli

1914….
84111
1)
in pence
p. oz.
stand.
1)
Forelgn silver In
te. p.oz.
fine.
2)
In sh.
p. oz.
line

STAND VAN
‘
s RIJKS KAS.

VorderIngen.
1

15April 1929
1

23April1929
Saldo b. d. Bank voor Ned. Gemeenten
/

403.676,69
f

352.503,33
Voorschot
op
ultimo Maart ’29 aan
de gem.
op
voor haar door de Rijks-
administratie te heffen gemeentelijke
inkomstenbelasting en opcenten
op
,,

40.599.929,70
,,

40.599.929,70
733.581,29
–
11.957.721,83
,,

12.519.077,72

de Rijksinkomsten belasting………

Id. aan Curaçao
.. ………………..
–
262.533,54

Voorschotten aan Ned.-lndi6
………….
Id. aan

Suriname
……………………

Kasvord. weg. credletverst.a(h. bulteni.
146.890.947,30
,,
143.343.110,28
Saldo der postrekeningen van Rijks-

…….

comptabelen

………………….
26.773.184,41
,,

20.237.210,19
Vordering
op
andere Staatsbedrijven’)
,,

5.292.518,42
..
,,

4.572.578,72

V
er
pIl c
h t
i
n ge n.

Voorschot door de Nederl. Bank ingev.
art. 16 van haar octrooi verstrekt..

t

11.11’5.550,7l

f

9.075.521,24

Schatkistpromessen In
Waarvan direct bij de Ned. Bank..

3
0.000.000,-
30.00u.000,-

Schatkistbiljetten In omloop
1
)……….,,

91.395.000,-

91 395.000,-

omloop ……..64.090.000,-

,,
64.L90.000,-

Daggeldleeningen …………………16.000
000, –
Zilverbons in omloop ……………….11.565.221,50

,,

11.555.786,50
Schuld aan Ned.-lndië
………………..-

475.5/36,30
Id. aan Curaçao

………………………92.308.92

–
Id. aan het Alg. Burg. Pensioenfondsl)

105.841,46

65.375,15
Id. a. h. Staatsoedrijl d.
P., T.
en
T. ‘)..,,

4,1.674.514,95.,,

42.912.548,07
Id. aan andere Staatsbedrijven’) ……
…..1.590.(00,-

,,

1.540.000,-
Id. aan diverse Instellingen
‘) ……..
…12.297.608,63

,,

12.299.401,02
1)
Waarvan
f
32.056.000 vervallende
op 1
Juli 1929.
1)
In rekg.-crt. met

s
Rijks Schatkist.

NEDERLANDSCH-INDISCHE VLOTTENDE SCHULD.

1

13April 1929
1

20April1929

Vorderingen: fl1.264.000,-
–
Verplichtingen:
Betaalmiddelen in
‘s
Lands Kas
–

Saldo bij’s Rijks kas
……………..

Waarvan Muntbiljetten …………..
–

Saldo
bij
de Javasche Bank
…………..

Schuld

het Ned.-lnd. Muntfonds..
aan
,,
47.897.000,
Muntbiljetten in omloop

………….

Idem aan de Ned.-Ind. Pootsp,,rbank.

….

,,

751.000,-
,,

1.t62.000,-
Voorschot van de Javasche Bank….
,,

I.322.000,

/ 13.007.000,-

47.316.000,-3.l62.000,–
1.138(810.-
5.588.000,-

422

ECONOMISCH-STATISTISCHE ‘BERICHTEN

1 Mei t929

NEDERLANDSCHE BANK.
Verkorte Balans op 29 April 1929

Activa.
Binnen!.
Wis-f
Hfdbk.
f
149.627.852,66
sets, Prom., Bijbnk.

6.366.871,30 enz. in disc.I, Ag.sch.

16.264.393.81

f
172.259.117.77
Papier o. h. Buiteni, in disconto.
..

,,
.

–
Idem eigen portef.
.

89.381.897,-
Af :Verkochtmaar voor
debk.nognietafgel.

–
89.381.897,-
Beleeningen

Hfdbk.
f

58.858.873,64
mci.
vrsch.
Bijbnk.

,

10.721.778 01
in
r:k.-:rt.
Ag.sch.
,,

54.091,813,60
,

op

f

123.672.465,25

Op Effecten..
.

…
f

118.516.670,85
Op Goederen en Spec.

5.155.794,40 123.672.465,25
Voorschotten a. h. Rijk
_…………._,…

,,
14.060.925,76
Munt en Muntmateriaal
Munt, Goud
……f

66.491.010,-
Muntmat., Goud

.
,, 365.711.823,40

f
432.202.833,40
Munt, Zilver,
enz..

,,

21.234.642,70
Muntmat., Zilver..

–
453.437.476,10′
Belegging 11,kapitaal, reserves en’ pen.
sioenfonds

………… .,

……….,,
24.963.853,29
Gebouwen en Meub. der Bank ……..,,
5.000.000,-
Diverse rekeningen
.

…………….,,
45.681.619,16

f
928.457.354,33
Paselva.
Kapitaal ………-. …
.
..
.
.-.

……

f
20.000.000,-

Reservefonds …………………. …

,,
7.157.903,12

Bijzondere reserve …………………
8.000.000,-

Pensioenfonds

………………….,,
‘

5.829.326,55
Bankbiljetten in omloop……….. .. ..

,,
840.394.035,-
Bankassignatiën in omloop………..,,
699.437,62

Rek..Cour.
j
Het Rijk
f
–

saldo’s:

‘l Anderen,, 26.980.060,31
26.980.060,31
Diverse

rekeningen ………. ..
.

…..
.

,,
19.396.591,73

f
928.457.354,33

Beschikbaar metaalsaldo ……… …
f
105.739.075,57
Minder bedrag aan bankbiljetten in om-
loop dan waartoe de Bank gerechtigd is.
,,
264.347685,-

1)
Waarvan in het buitenland
f
23.890.447,18

Voornaamste posten in duizenden guldens.

Goud

A

Beschtkb. Dek-
Data

Circulatie
oeischb. Metaal- kin
ga
Munt
1
Muntmat.

schulden
saldo

perc.

29 Apr. ’29 66.491 365.712 840.394 27.679 105.739 52
22

’29 86.495 355.712 ‘ 796.780 18.992 116.691

54

15

,,

’29 66.503 355.712 802.569 16.307 115.127

54

8

’29 66.758 355.712 810.219 14.926 112.860 54
2

’29 66.767 355.712 834.531 20.962 100.564 52
25 Mrt. ’29 66.779 355.720 782.542

9.682 126.623 56
30 Apr.’28 67.689 367.469′ 853.274 35288 283.122 52
25 Juli ’14 65.703 96.410
1
310.437 1 6.198 43.521
1
) 1 54

Tot
ïal
Schatkist-

‘ee

Papier
Data

bedrag promessen

e

op het

reke-
disconto’s
rechtstreeks
uigui

buitenl.
ningen
2)

’29 Âpr 1929 172.259

30.000 123.672 89.382 45,682

22 ,,

1929 179.952

30.000

93.976 78.561

39.895

15

1929 189.716

30.000

98.181 ‘59.104 47.632
1929 197.019

30.000 114.588 28.759 57.311

2 ,,

1929 197.890

40.000 157.897 33.929 44.375
25 .Mrt. 1929 ‘149.344

–

103.086. 42.411 69.506
30 Apr. 1928 83.288

4.000 1 5’5.0 189.706 40.865

25 Juli 1914 , 67.947

14.300

61.686 20.188

509
1)
Op de basis van
215
metaaldekking. “) Sluitpost activa.

SURINAAMSCHE BANK.
Voornaamste posten in duizenden guldens.

Data
Metaal
Circu-
late

Andere opeischb.
schulden
Discont.
1
Div. reke-
ningen’)

30Maart1929…
831
1.664
662,
1.031 345

23

1929..
830 1.489
687
1.032 347

16

,,

1929-
801
1.473
765
1.026 328

9

1929..
800
1L559
676 1.029
328

2

1929-
815
1675′
706
1.040.
327

31 Maart 1928-
1.101 1.585
514
822
417

5 Juli

191…
645
1.100
……….
735
,396.

‘1
aiUItpUSt
uer
ULIIVd.

JAVASCHE BANK.

Voornaamste posten in duizenden guldens. De samengetrok-
ken cijfers der laatste weken zijn telegrafisch ontvangen.

Andere Bes’chikb. Data

.
Goud

Zilver

Circula iie opeischb. metaal-
schulden 1 saldo

Data

1

_____________

Dis-
conto’s

1

1
N.-Ind.
betaalb.

1

Belee-
ningen

Diverse
re-
–
ke
ningen
1)
‘-
percen-
tage

27Apr.1929.

131:600

se.

56
20

1929.

130.300

.

55
13

1929

‘

128.600.

,.

54

30Mrt.1920

8.336′

27.807

73.709

57.094

54 23

,,

1929

8.345

31.997

.75.430

53.374

53
16

1929

8.486

34.430

80.221

49.647

53

9

,,

1929

8.539

35.430

78.954

47.803′

53

28Apr.1928
‘

13.256

22,368

67.710

,
61.879

55

30Apr.1927

‘14.026

18.612

64.968

56.909

59

25
,Tuli
1914

7.259

6.395

47.934

2228

44

‘) Sluitpost :activa,
‘

)
Basla
2
1s
metaaldekking.

BANK VAN ENGELAND.

Voornaamste posten in duizenden ponden sterling.
1
)

1
Bankbilj,
1
Bankbtlj.
1_
Other Securities

Data
‘
Metaal
1

in
un
Bankingl
Disc,
and
Securities
1
circulatie
1
Departm.

1
Advances

24 Apr. 1929
156.541
357.278

58,766
10.950
15.613

17

,,

1929′ 156.272 358.941

56.896
11.029
15.622

10

1929
155.483
362.131

52.912
12.672
16,092

3

,,

1929
153.734
363.319

‘

50.726
13.221 16.358

27 Mrt. 1929
154.467
361.786

.51.546
13.004
‘17.066

20

,,

1929
152.826
353.869

58574
12.582
17.886

25 Apr. 1928
160.467
13743
55.932

22, Juli

1914
40.164 29.317 33.633
Data
Gov
.

Sec.
Public
Depos.

Other Deposits
Other
Bankers
Accountsj

‘
Reservel

t Dek-
kings-
1
perc.
2)

24 Apr. ’29
44.257
18.318
58.433

35.655
59.264
52
28
1
8
,
17

’29
48.347
17.876
60.779

36.017 57.331 4
9
7
1
10

’29
53,277 17.206
63.900

36.618
1
53.352
4551
1
,

3

.

’29
59.957
17.796
67.268

37.308
51.148
41
28
1
82

27 Mrt. ’29
50.587
19.705
58.240

36.355
51.918
451,
20

,,

’29
47.917 19.424
‘
62.332

37.262 58,957
49,’.

25 Apr. ’28
29.065
17.956
94.839
4051,

22Juli
1
14
11.005
13.736
42.185
29.29715
2

1) Zie voor wijzigingen in ae nanesjaat
ue ToeIIIIung up UIL. •uo
en 1081.
2)
Verhouding tuaschen Reserve en Deposits.

BANK VAN FRANKRIJK.
Voornaamste posten in millioenen trance.

1

Te goed

Waarv,

IRetel
00
s
Data

Goud’) Zilver
1
in het

–
op het Belee- voorschot
buitenlj
sels
Ibuitenl.I
ninÉen a.d.Staat

19 Apr.’2935.098
732
1

9.388123.9731
18.485
2,337 I3200

12

’29
34.323
732
10.319 24.111
18.495
2.375
3.200′

5

,,

’29
34,191
732
10.610
24.457
18.402
2.4641 3,200

29 Mrt.’29
34.186
732
10.577
25.271
18.434
2.322
3.200′

19Apr.’28
5.543
343
58
1.680
‘

12
1
.
761
1
–

23Juli’14
4.104
640
–
1.541
‘

8
769
–

Ions
v.
d.I
Di’er-
Rekg.
courant
Data
‘
‘zelfsf.
amorf.
k.
1

sen
2)
Circulatie
ZelfSt.

Parti-
Staat

amorf.k. culieren

19’Apr’291 5.930

1.473

62.648

5.746 6.12

6.597

12 ‘

’29

5.930 ‘ 1.461

63.317

5.769 6.172

6.056

5 ,, ’29

5.930

1.788

64.124

5.624 5.658 6.763

29 Mrt.’29 5.930

1.483

64.575

5.736 5.880 6.603

19Apr.’2’8

–

.27.500

59.514

170

–

8.571

23Juli
1
14 , , _..

–

5.912

401

–
‘.’Bij-de stabilisatie is de goudvoorraad gewaardeerd volgens de
nieuwe waarde van den franc.
2)
Sluitpost activa.

27Apr.1929
.

188.400
299.700
37.700 53.440
20

,;

1929
186.600

,
301.900
37.800
50720
13

,,

1929
‘

185.700
306.200
35.100
48.940

30Mrt.1929
167.365

19.508
304.222
42.997 47.562
23

1929
167.766
.

19.051
307.793
.
41.639
.47015′:
16

,,

1929
167.790

18.995
310.652 42.422
45.555′

9

,,

1929
168.206

19.957
308.889
43.630 47.155

28Apr.1928
174.445

18.950
303,568
48.804
123.277
30 Apr. 1927 185.330

30.484
305.629
58.238
143.927′

25 Juli1914
22.057

31.907
110.172
,
12.634
,
4.842
7
)

1 Mei 1929

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

423

DUITSCHE RIJKSBANK.
Voornaamste posten in millioenep Reichamark.

Daarvan
Deviezen
Andere

Data
Goud
bij bui-
als
goud-
wissels
Belee-
tent. circ. dekking
en
ningen
banken
1)

geldende
cheques

15 Apr. 1929
2.429,9
154,3
23,7
2.120,9
121,1
6

,,

1929
2.579,5
140,9
33,7
2.148,4
96,5
31 Mrt. 1929
2.682,7
129,7
36;0
2.295,8
135,1 93

1929
2.646,9
94,0
67,0
1.672,9
43,6
15

1929
2.846,9
94,0 67,8
1.715,2 59,0

15 Apr. 1928
2.019,2
85,6
194,1
2.248,7
39,6

30 Juli

1914
1.356,9
– –
750,9 50,2

Data
Effec-
1

Diverse
Circu-
Rekg.-
Diverse
ten
1
Activa’).
lat ie
Cr1.
Passiva

15 Apr. 1929
93,0
488,4
4.145,2
670,3
252,3
6

,,

1929 93,1
567,7
4.446,7
668,5 237,6
31 Mrt. 1929
93,1
550,8
4.822,0
478,1
223,5
23

,,

1929
93,1
528,8
4.033,0
528,3
205,9
15

1929
93,1
517,4 4.165,8
448,5
194,7

15 Apr.] 1928
94,0
527,9
3.996,5
613,9
196,1

30 Juli

1914
1

330,8
1

200,4
1

1.890,9
944,-
40,0
‘)Onbeiast.
)
W.o. Rentenbankschelne
15,6 April,
31,23, 15Mrt. ’29,
15 April ’28, resp. 45; 38; 12; 49; 44; 51 miii.
–

NATIONALE BANK VAN BELGIE.
Voornaamste posten in millioenen
Belgas.

Data

Goud

42

‘
Rekg. Crt.

1929
.2
Z.
.

25 Apr.
962
456
44
764
38
345
2.431
16
123
18
931
486
44
758
43
344
2.429
33
106
11

,,
909
496
44
757
43
342
2.461
7
86
4
908
488
44
739
55 341
2.443
35
61
28 Mrt.
908 488
44
746
40
342
2.412
41
84
26Apr.’
760 472
44
557
48
392
2.106
17
116
1)

1928.

VEREENIGDE
STATEN VAN NOORD-AMERIKA.
FEDERAL RESERVE BANKS.
Voornaamste
posten in millioenen dollars.

Goudvoorraad
Wettig
Wissels

Data
middel,
Totaal
Dekking
1
In her-
disc. v. d.
In de
open
bedrag
F. R.
Notes
Zilver
etc.
member
markt
banks
gekocht

10Apr.’29
2.774,8
1.340,5
175,8
963,5
157,3
3

»

1
29
2.719,2
1.299,7
173,3
1.029,9
174,7
27 Mrt.’29
2.709,3
1.337,9
.
169,8
1.024,1
208,4
20

,,

’29:
2.7l2,0
1.371,6
165,8
1942,7
236,8
13

’29
2.700,1
1.277,8
160,3
055,6
283,1
6

’29 2.682,8
1.248,0
152,8
989,2 304,6

11 Apr.’281
2.748,8
1.344,5
163,9 618,7
361,6

Data
Belegd
1
in
u.
s. 1
Totaal
1
Ge
fort
1
Goud-
Dek-
1
Algem.
Dek-

Qov.Sec.
1
incicii-
T
Kaifaall
;
1

10Apr.’29
166,1
1.657,7
2.339,8
154,9
69,4
73,8
3

;,

’29
169,1
1.663,6
2.382,5
154,3
67,2
71,5
27 Mrt.’29
170,3
1.652;9
2383,4
154,3
67,1 71,3
20

,,

’29
185,4
1.641,6
2.370,3
1
5
37
67,8
71,7
13

,,

’20
165,3
1.650,0
2.396,8
152,5 66,7
70,7
6

’29
163,0
1.666,6
2.402,5
152,1
65,9
69,7

11Apr.’28
378,0
1.588,8
12.478,4
137,1
67,8
71,6
1)
Verhouding
totalen
goudvoorraad tegenover
opelschbare schulden:
F. R. Notes en netto
deposito.

2)
Verhouding totalen
voorraad munt-
materiaal en wettig betaalmiddel tegenover idem.

PAÏ1TICTJLIERE
BANKEN AANGESLOTEN BIJ HET
FED. BES. STELSEL.
Voornaamste
posten in millioeneu
dollars.

Aantal
Dis- conto’s
Beleg-
Reserve
bi]
de
au
,f
aarvan
ata
banken
gingen

t.n’s
•siio’s deposits
been.

3Apr.’29
766
18.583 5.976
1.688
20.276 6.830
27 11rt.’29
779 16.557
5.086
1.706
20.288
6.827 20

,,

1
20
–
–
–
–
–
13

’29
716
16.433 5.953
1.726
20.259
6.855
6

,,

’29
756
16.423
5.961 1.716
20.185
6.871

4 Apr.’8
648
15.787
6.596
1.780
20.934
6.805

Aan het eind van

ieder kwartaal wordt een
overzicht
gegeven van enkele niet wekelijks opgenomen bankstaten.

EFFECTENBEURZEN.

Amsterdam, 29 April 1929.

De internationale fondsenmarkten zijn in cle achter ons
liggende berichtsweek vrijwel alle ouder den indruk ge.
weest van de moeilijkheden, welke de besprekingen in ‘Je
conferentie te Parijs betreffende de herstelverplichtiugeii
van Duitschland hebben veroorzaakt. liet zwakste zijn deze
tot uiting gekomen in de markt te N e w Y o r Ie. Daar ter
plaatse heerschte weliswaar in financieele kringen bezorgd-
heid over den afloop van de onderhandelingen, doch de
beurs en het publiek hebben hiervan klaarblijkelijk niet
veel invloed ondervonden. De belangstelling voor de t oud-
senmarkt is iets grooter gcworden, getuige de toeneming
van de makelaarsvoorschotten en de stijging van de notee.
ring voor ,,eall money” . Desondanks werd het algemeene
koerspeil hierdoor niet gedrukt, omdat men veronderstelt,
dat de goede gang van zaken in de industrie voorloopig
niet zal worden onderbroken. Daarentegen is de mark4 te B e r 1 ij u buitengewoon lus-
teloos geweest. Onmiddellijk na de verhooging van het dis-
conto door de Rijksbank viel een zekere opleving van de
omzetten en zelfs een lichte stijging vait het koerspeil op te
merken, vermoedelijk in verband met liet feit, dat de -on-
zekerheid omtrent de door de Rijksbank te volgen politiek
tot het verleden behoorde. Den volgenden dag echter reeds viel een reactie waar te nemen, welke nog in de hand werd
gewerkt door de groote vraag naar buitenlandsclie betaal.
middelen, waardoor een algemeen gevoel van onrust is out.
staan. De financieele leiding, ook cle bankinstellingen, heb.
ben een rustige houding bewaard, waardoor tegen het einde
van de berichtsperiode een licht herstel is ingetreden, ge.
paard gaande met een daling van de noteeringen voor bui.
tenlandsche betaalmicidelen.
Te P a r ij s was men evenmin opgewekt. Teekenend voor
deze markt is, dat zich vrijwel geen koopers voordoen, on-
danks het feit, dat de achteruitgang van den laatsten tijd
een belangrijk deel van het koerspeil verloren heeft doen
gaan. Men schijnt l.evrecsd te zijn voor hoogere geldkoer.
sen en gcelt in dit verband de voorkeur aan een afwach.-
tende houding.
De markt te L o n d e n is ook tijdelijk geaffecteerd door
de onrust inzake de herstelbetalingen. Tot ingrijpen op de markt is het vrijwel niet gekomen; de schaduw van de na-
derende verkiezingen heeft veroorzaakt, dat het publiek,
zoowel als de beroepshanclel, voorzichtig zijn geworden ten
opzichte van nieuwe engagementen.
T e n o
ii
z e n t is de markt, althans wat, sommige af dce.
lingen betreft, onder den indruk geweest van de moeilijk.
heden te Pas-ijs. Op de
beleggingsrn,arkt is
dit tot uiting
gekomen ten aanzien van Duitsche obligaties, welke op
sommige dagen vrijwel onverkoophaar waren en daarna
tegen lagere koersen werden verhandeld. Inheenische be-
lcggingspapieren daarentegen zijn niet veel veranderd, on-
danks het feit, dat de geldmarkt nog geen teekenen van
verruiming heeft getoond. 6 pCt. Ned. Werk. Schuld 1922:
l03
3
I16,
103
3
/8;
4% pCt. Ned.-Iridië -1017: 96
3
1,
961;
5 pCt. Brazilië 1913 £ 20-100: 7214, 73; 8 pCt. Sao Paulo
1921:-
1051/16,
105%.
Het sterkst hebben-
aandeclen in industrieele ondernc-
minçjen
weer cle aandacht getrokken. Certificaten Marga.
rine Unie werden in ruime mate verhandeld, doch de publi
–
catie van het jaarverslag heeft een vrij scherpe reactie in
het leven geroepen, welke nog werd versterkt door den al.
gcliieenen toestand. Daarentegen konden aandeelen 1’hulip Gloeilarupenfabriekeri een kraehtigeit vooruitgang behalen,
eveneens in verband met het jaarverslag
dezeT
onclernc-
– ming; het hoogste punt werd nochtans niet geheel. behoit- –
den. Voor aandeelen in kunstzijdefabrieken is de belang-
stelling iets grooter geworden, met nama voor aandeelen Hollandsche Kunstzijde Industrie – waarin echter de om-
zetten zeer klein bleven – en voor aandeelen Enka.
Maekubee heeft zich op dcci achtergrond bewogen. Eeimige
vraag ontwikkelde zich voorts voor aandeele Amsterdam-
sche Droogdok Mij., Rotterdamsche Droogdok Maatschap-
pij, enz. Amsterdamsche Droogdok Mij.: 201, 225;
Ccii-
trale Suiker Mij.: 6534, 6534; Hollandsehe Iunstzijde Lid.
166, 184; internationale Viscose: 7134, 80%
;
Maekubee:
118, 116%
;
Margarine Unie: 436, 420%
;
Ned. Kabelfa-

DE
Pandbrieven der Insulaire Hypotheekbank teZierikzee
behoorende tot de beleggingsfondsen der Rijkspostspaar-
bank, der Rijksverzekeringsbank en van het Kroondonaein
Verkrijgbaar 4112

br

pCt. en 5 pCts.

—–

424

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

1 Mei 1929

briek: 496,485%; Ned. Kunstzijdefabr.: 350%, 364; Phi-
lips Gloeilampenfabr. (Gem. Bez. v. Aand:) : 890%, 890;
Ougre Marihaye: 3903/2, 3841
,4
;
Separator: 16534, 102;
Zweedschè Lucifer Mij.: 380, 375; .R’damsche Droogdok
Mij.: 245, 260%.
Opmerkelijk is het verloop voor
petrolemnaandeelen
ge-
weest, althans voor zoover het aandeeleii Perlak Petroleum
Mij. betreft. Tegen het slot van de beriçhtsweek stegen deze
aandeelen van den éénen dag op den anderen circa 40 pOt.,
in verband met aankoopen voor Indische rekening. Daar
.entegen zijn aandeclen Konihklijke op den achtergrond ge.
bleven; d koersfluctuaties warej hir gering. Dordtsclte
Petr. md. Mij.: 371%, 373%; Kon. Ned. Petr. Mij.: 392,
39034; Perlak P,etr.: 189, 226; Peudawa: 38, 38
1
/is; Mar
land OiI: .42, 40%.
In
lnijnbouwaandeelen is
Vrij veel omgegaan, voorname.
lijk in aandeelen Boeton. Er zijn nogal fluctuaties voor
gekomen, doch
•
ten slotte bleef het koerspeil nagenoeg on-
gewijzigd. Ook aandeelen Algemeene. Exploratie Maat.
schappij hebben belangstelling getrokken. Na een scherpe
daling is hier een herstel ingetrede0 onder den invloed
van de stijging in aandeelen Perlak Petroleum. Alg. Ex-
ploratie Mij.: 222, 217
1
/2; Billiton ie Rubriek: 550, 545;
Boeton Mijnbouwr Mij.: 268, 269; MUller & Co.’s Mijnbouw
Mij.: 98, 96; Redjang Lebong: 146,
148%.;
Singkep Tin
Mij.:
291%,
285.
Voor het overige was de fondsenmarkt kalm. Over het
algemeen heeft men er de voorkeur aan gegeven in de niet
bij uitstek speculatieve fondsen een afwachtende houding
aan te nemen, in verband met de ontwikkeling van den
internationalen toestand. Zoo waren aandeelen in
rubber-
ondernemingen
nagenoeg verlaten; bovendien hebben de
noteeringen voor rubber geen aanleiding tot ingrijpen
gegeven. Amsterdam Rubbe.r: 254, 253%; Dcli Batavia:
165%, 161; Hessa Rubber: 304, 310; Indische Rubber:
243%, 249%; Java Cabutehouc: 151
1
/
2
, 143
1
/2; Kali Tele.
pak: 267, 270; Majanglauden: 243 (ex claim ad
f
35), 241;
Ned.-Ind. Rubber & Koffie: 251, 245; R’dam Tapanoeli: 101, .103; Serbadjadi: 193%, 193; Sumatra Caoutchouc:
155, 151; Sumatra Rubber: 203, 200; Ver. md. Cultuur
Ond.:
146%,
146; Intercontinental Rnbber : 10′
7
/
32
. 10.
De
taba/csmrkt
was eveneens stil. Aandeelen Arends-
burg zijn tamelijk sterk gedaald, als gevolg van beschon.
.vingen omtrent cle tabak dezer maatschappij.. Doch ook de
andere fondsen uit deze afdeeling waren aan den bomen
kant, al hebben aandeelen Dcli Batavia en Senembah tegen
het slot een lichte verbetering kuniien behalen. Arends-
burg: 598, 574; Besoèki Tabak Mij.: 505, 494; Dcli Bata-
via: 450, 45534; Dcli Mij.: 415, 413
1
/2.; Ngoepif: 335, 325;
Oostkust: 173%, 176
1
/.-,; Senembah: 463, 470; Temoeloes
Landbouw: 445, 450.
,Suikeraandeelen
w’areu vrijwel verlaten; noch in H.V.A..,
noch in de andere aa.ndeelen uit deze rubriek is iets van
bteekenis omgegaan. Cultuur Mij, der Vorstenlauclen
161, 163; H.V.A. : 63934, 040; Javasche. Cultuur Mij.: 389,
392; Maron; 226;’ 231; Moormann’: 280, 293; Ned..Iad.
Suiker Unie: 247, 244; Poerworedjo:
80%.;
Suiker.
Cul-
tuur Mij.’: 236, 242; Wattoetoelis Poppoh: 768, 766.
De
scheepvahrtafdceling
heeft hier en daar éen afbrokke ling te zien gegeven. Een uitzondering .hebben aancieelen
Koninklijke Pa.ketaait en Nederlandsche Scheepvaart
Unie gei’brmd, hoewel ook hier cle hoogste koersen niet
gehandhaafd konden worden. Holland-Amerika Lijn:
08%; Java-China-Japan .Lijn: 150, 148; Kon. Ned.
Stoomboot Mij.: 93
1
/4
(ex div. ad
5 pCt.), 897/
s
; Ned.

Scheepvaart Unie: 220%, 222; Nievelt Goudriaan : 112%,
111%; Stoomv Mij. Nederland: 204%, 20234.
Thee-aundeelen
hebben een kalm verloop gehad. ,])e vraag,
welke na de afschaffing van de invoerrechten op thee in
Engeland vrij groot is geweest, is geleidelijk ingekrompen,
doch voor het meerendeel zijn toch iets hoogere koersen be-
reikt. Amsterdam Thee: 110%, 109%; Goalpara: 598,
600; Melangbong: 189,
187%;
Kôngga Landbouw: 335%,
346; Sedep: 515, 520; Sindangsarie: 193, 187f Telega Pa-
lengan: 405, 400.
Bankaandeelen
waren rustig en iiiet . eel ‘ veranderd.
Amsterdamsche Bank: 192, 189%; Hol!. Bank v. Zuid-
Amerika: 84%,
8534;
Incasso Bank: 123
3
/
4
.; Javasehe
Bank: 315; Koloniale Bank: 239%,
23834;
Ned.-Iud. Hais-
delsbank: 165%, 163%; Ned. Handel Mij. (0. v. A.) : 182%,
183; R’damsche Bankverg.:
1
08%; Twentsehe Bank: 143,
140.(ex slot ad 3
1
/2
pCt.).
De
Anserilcaansche markt
was stil, doch niet ongeani-
meercl, met uitzondering van sommige fondsen, zooals Ana-
conda Copper, waarin een scherpe reactie is voorgekomen. Anaconda Copper: 285, 238; Studebaker: 83%, 84%; U. S.
Leather: 24%,
2
3%; U. S. Steel Corp.: 185, 184; Atchisou
Topeca: 1971, 200; Ene: 72
5
/s, 72%; Missouri Kansas &
Texas: 47
5
116,
50110; St. Louis & San Fransisco: 116%,
116% ; Union Pacific: 215, 217; Wabash Railwy: 65
15
1
18
,

GOEDERENHANDEL.

GRANEN.

30 April 1929.

Weder zijn deze week aan de graanmarkt de prijzen voor
bijna alle artikelen gedaald. Voor de t a r w e was dat’ voor-
namelijk het gevolg van de toenemende mate, w’aarin de
in de, exportlanden aanwezige hoeveelheden haar druk laten
gevoelen. Veel sterker dan tot nog toe gaat den laatsten
tijd die invloed uit van de Vereenigde Staten, waar men
in dit seizoen tot nog toe steeds de tarve boven export.
pariteit heeft gehouden, doch zich nu ‘bij de uitstekende
vooruitzichten voor de nieuwe wintertarve voor de ilood-
zakelijkheid ziet geplaatst om van het groote overschot
zooveel mogelijk te exporteeren. Ten gevolge van de hooge
prijzen, waarop men in de Vereenigde Staten tot nog toe
de tarwe heeft gehouden, is de zichtbare voorraad daar lui
van ongekend grooten omvang. In Canada heeft de export tot nog toe in flink tempo plaats gevonden, doch de Cana-deesche oogst ii zoo groot geweest, dat ook daar het over-
schot grooter is dan ooit tevoren. Het schijnt, dat men
zich vooral in de laatste 2 weken in ‘Canada ernstig is on-
gerust gaan maken over de mogelijkheid, vdbr de nieuwe
tarwe binnenkomt het overschot van den ouden oogst bin-nen matige grenzen terug te brengen. Bij dit alles laat zich
in Noord.Amerika bij voortduring zeer sterk de concurren-
tie van het Zuidelijk halfrond gevoelen, waarbij speciaal
Argentinië er telkens in slaagt om bij eenigszins betere
Noord-Amerika.a.nsche marktstemmingen flinke hoeveelhe-
den tarwe in Europa te plaatsen. Sterk zijn de prijzen voor
tarwe in Noord-Amerika deze week niet gedaald, doch dui-
delijk treedt voortdurend de .Noord-Amerikaansche drang
tot export aan het licht. Daarbij hebben in Argentinië de
tarweprjzen, die geruimen tijd slechts zeer weinig fluctu-
atie4 ondergingen, deze w’eek een flinke verlaging ond6r-
gaan. De ook deze week weder opgetreden prijsverlaging
voor tarwe heeft in verschillende invoerlanden in Europa
van tijd tot tijd een uitbreiding van den ondernemings.

‘INDUSTRIEELE DISCONTO MAATSCHAPPIJ

AMSTERDAM

LONI)EN

BERLIJN

PARI.JS

KOPEN HAGEN

MAATSCHAPPELIJK KAPITAAL / 25.000.000.-

VOLGESTORT GEPLAATST
EN RESERVES 112.900.000.-

Financiering van den, afzet van industrieele producten.

1 Mei 1929

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

425

lust geleid. Zeer weinig
vraag
naar buitenlandsche tarwe
bestond er in Duitschiand, doch Nederland is krachtig als
kooper, vooral valt Plata-tarwe, opgetreden ‘en ook in
België bestond op sommige dagen goede vraag, terwijl in
beide genoemde landen ook Manitoba’s van cle lagere gra.
des geregeld ‘werden gekocht. Omstreeks het midden der
week was ook de Engelsche markt bepaald levendig met
flinke zaken in M,auitoba’s en bovendien met toegenomen
ohzet in Argentijnsehe tarwe. De verbctering in de En-
gelsche marktstemming was niet slechts het gevolg van
goede vraag vait de zijde der molens, doch zij werd tevens iii cle hand gewerkt door omvangrijke zaken in tarwe naar
paiije, liet voortgaan van Vrij belangrijke zaken naar
Italië, belangstelling voor ovcrzcesche tarwe in Portugal
en Griekenland. In verband met deze uitbreiding der za-
ken waren op 24 April de termijnmarkten in Noord- cii
Zuid-Amerika wat vaster, hetgeen dadelijk tot een ‘sterke
vermindering der zaken in Engeland heeft geleid en een
herstel van den ontzet is later, ook toen zoowel Noord- als
Zuid-Amerika weder flauwer liepen, niet ingetreclen. Ee.
halve in Duitshlancl echter valt niet te ontkennen, dat in West- en Zuid-Europa dc vraag naar tarwe uit iie groote
exportlanden lang niet onbevredigend is, doch de zeer groote
in de cxportlanden beschikbare voorraden en de goede
vooruitzichten voor het nieuwe wintergraan, zoowel in
Noord-Amerika als in Europa, voorkomen een prijsherstel.
In den 1oop der week is tarwe te Chicago na de zeer
flauwe markten der vorige week nog 1 fi 14 dollarcent per
60 lbs. iii prijs gedaald. Winnipeg was ten slotte voor Mci
% lager, voor Juli
1%
hooger
cli
voor October 1% hooger
Aan cle Argentijnsche termijnmarkt daalden deze week de
tarweprijzen 15 á 25 centavos per 100 KG.
De in deze week gepubliceerde raming van de Britsch-
Indische tarwe.opbrengst wijst op een grooteren oogst clan
die van het vorige jaar, doch bevredigend is de opbrengst
niet en invoer zal ook verder noodig zijn. De wereldver.
schepingen van tarwe naar Europa zijn deze week weder
niet overvloedig groot geweest en cle zeilende voorraad is
weder iets afgenomen. Ook naar niet-Europeesche destinti.
ties zijn cle verscitepingen verminderd.
R o g ge is in het begin dezer week in Noord-Amerika uitermate flauw geweest en op 22 April kwam de notee-
ring te Chicago 11 k 13 dollarcent per 56 lbs. (11
A
12 pCt.)
lager dait een week tevoren. Tot vermeerdercie vraag in Europa naar buitenlandsehe rogge leidde deze verlaging
echter niet en ook de kleine omvang der Argentijnsche
verschepingen van den laatsten tijd hebben tot nog toe
geen uitbreiding dier graag met zich ‘gebracht. Evenmin
tiam cie belangstelling voor buiteolandsche rogge toe, toen
in Chicago later weder een krachtig herstel intrad. Toch
zijn in sommige landen van Europa de roggevoorraden van
den laatsten oogst niet erg groot en men zal daar dus bin-
nenkort wel tot meerderen import dienen over te gaan. Hier tegenover staat echter, dat in Duitschiand; anders
het grootste invoerland van rogge in Europa, nog groote
hoeveelheden van den eigen oogst zijn overgebleven, zoodat
naburige landen daaruit zeer zeker een deel hunner 1w-
hoef te voorloopig nog wel kunnen dekken. Op 29 April was
rogge te Chicago wedei wat lager, maar de markt sloot
toch nog 3 h 4 dollarcent per 56 lbs. hooger clan een week
tevoren.
Ook m a ï s heeft aan de termijnmarkt te Chicago in het
begin der week een aanzienlijke prijsdaling ondergaan we-
gens vermeerdering van den aanvoer aan de Amerikaan-
sche markten en teleurstellende biunenlandsche vraag al.
daar. Later is eenig herstel ingetreden, doch de prijzen
kwamen nog niet weder boven het peil van het begin der
week.
Export van Noord-Amerikaansche mais naar Europa
vindt nauwelijks plaats en directen invloed op de Euro-

peesche markt heeft dan ook de Noord-Amerikaansche prijs-
verlaging den laatsten tijd slechts in zeer beperkte mate
gehad. De prijsdaling, welke voor Noord-Amerikaansche mais ook deze week weder in Europa heeft plaats gevoa-
den en wel speciaal in Nederland, hangt veel meer samen
met de onbevredigende vraag voor mais en den druk, die
er uitgaat van cle in Nederlandsche havens nog steeds aan-
wezige voorraden. ‘Bovendien is er deze week vrij veel
mais uit Noord-Amerika gearriveerd, die slechts tot dalende
prijzen koopers vond en ten slotte dan ook geheel kon
worden verkocht. Aanvankelijk heeft de flauwe markt in
Noord-Amerika ook voor andere maissoorten, de stemming
gedrukt en prijsdaling teweeggebracht, doch later heeft bij
de verdere inzinking der prijzen de Argentijnsehe markt
zelf den toon aangegeven. Er is deze week weder zeer veel
mais uit Argentinië verscheept, zoodat de naar Europa on-
deru
–
eg zijnde hoeveelheid weder verdere toename onder-
ging en nu bijna geheel uit Argentijnsche mais bestaat. Die
groote verschepingen en de nog altijd teleurstellende om-
vang der vraag naar mais in Europa brachten geleidelijk
een belangrijke prijsdaling voor Platema.ïs teweeg. Daar-
door waren cle Argeutijnsche termijnmarkten flauw, zoodat
daar een verdere prijsdaling van 20 ii 25 centavos per 100
KG. plaats vond.

Vooral stoomende Platamaïs was bij voortduring moei-
lijk te plaatsen, omdat de verbruikers slechts zeer noode
ertoe overgaan om de nog altijd voor spoedige Platainaïs
gevraagde premie te betalen. Deze premies zijn dan ook in
den loop dezer week vrij wat verminderd, al vorclt dan ook
nu nog in Nederland voor de eerste partijen stoomende
Platamaïs ruim 10 pCt. meer betaald dan voor aflading in
de zomermaanden. Voor April-aflading echter, waarvoor
eenigen tijd geleden nog een aaanzienlijke premie bedongen
werd boven latere verscheping is deze grootendeels ver-
dwenen, nu dadelijk bij den aanvang van het toch reeds zoo
vroege seizoen de Argentijnsche verschepingen van zoo groo-
ten omvang zijn. Argehtijnsche verschepers hebben deze
week slechts bij uitzondering zaken in Platamaïs op zomer-
aflading kunnen afsluiten, omdat de tweede hand steeds
goedkooper aan de markt was. Ook haar gelukte het echter
niet, vele zaken te doen, behalve op enkele dagen, toen
s)eciaal in Engeland tot de gedaalde prijzen de omzet vrij sterk vermeercierde. Ten slotte echter werden op het ver-
laagde prijspeil op 29 April ook in Nederland weder meer zaken op aflading afgesloten. Evenals Argentijnsehe maIs
is ook Zuid-Afrikaansche van den nieuwen oogst ter ver-
scheping in dan nazomer deze week steeds goedkooper aan
de markt gekomen, doch zaken van beteekenis vonden niet
plaats. Voor dc verschillende Zuid-Afrikaansche soorten
worden namelijk hoogere prijzen worden gevraagd dan voor
Platamais. Uit Zuid-Afrika is slechts zeer weinig mais
naar Europa onderweg en ook deze week waren .1e Zuid-
Afrikaansche verschepingen van weinig beteekenis, doch dit
neemt niet weg, dat ook deze mais zeer moeilijk te plaat-
sen is en in Nederland niet meer opbrengt dan de sterk
gedrukte prijzen van Noord-Amerikaansche mais.
G e r s t is van Noord-Amerika deze week geleidelijk vc-
dier telkens goedkooper aan de markt gekomen, omdat de
termijnmarkt te Winnipeg een aanzienlijke prijsdaling had
ondergaan. Omstreeks het midden der week volgde wel
eenig herstel, doch dit ging later weder verloren ten ge-
volge van de zeer onvoldoende Europeesche vraag naar
voergerst uit Canada en de Vereenigde Staten. De zicht-
bare voorraad in Canada is nog altijd van uitermate groo-
ten omvang en binnenkort, nu de scheepvaart op de Cana-
deesche havens der St. Laurens heropend is, vorclen grooce verschepingen verwacht. Ook voor andere gerstsoorten was
de belangstelling’ deze week weder veel verminderd. Win-
nipeg sloot op 29 April lager dan sedert December was
voorgekomen en nog weder 1 D, 1y
2
dollarcent per 48 lbs.

AANVOEREN in tong van 1000 KG.

Rotterdam
Amsterdam
Totaal

ArtI kelen
21127
April
Sedert.
Overeenk.
21127
April
Sedert
Overeenk.
1929 1928
1929
1 Jan. 1929
tijd vak 1928
1929
1 Jan. 1929
192
tijdvak

8

21.343
534.690
721.142
–
49.355 22.366 584.045
743.508
Rogge

………………
1.861
52.930 62.566
–
–
–
52.930
62.566
Boekweit …………….251
8.603
7.224
–
.

– –
8.603 7.224
Mais ………………
.7.
240.252
346.643
3.432 78.795
76.576 319.047
423.219
5.118 140.217 113.708
308
1.110
3.240
141.327
116.948

Tarwe

……………..

869
69.534
64.281
100
2.029
–
71.563 64.281
Lijuzaad

…………..

.821

–
50.756
73.329
764
12 6.911
145.848
177.667
219.177

Gerst

……………..
Haver

………………..

7.260
71.931
76.044
50
.
150
1.184
72.081
77.228
Lijnkoek

……………
…

1.191
29.892 40.709
345
10.702 15.318
30.594
56.027
Tarwemeel

………….
Andere meelsoorten
1.088
5.165
4.723
– –
–
5.165 4.723

426

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

1 Mei 1929

beneden het niveau van ‘dn 22steii, toen juist een verla-
ging van oligeveer 4 ‘cent was to stand gekomen.
Ha v e.r was ook weder flauw en zoowel’ in Canada alis
in Argentinië zijn cle prijzen voor deze’ graansoort sterk
gedaald. Canadeesche haver kwam telkens g’oedkoopêr aan:
(Ie markt, hetgeen vel leidde tot Vrij geregelde zaken naar
verschillende ‘Europeesche landen,. w’aarbij ook Nederland,
doch in Engeland was cle vraag vdôr haver geriig en bij
cle voortdurend dalende prijzen was ook overigens de onder
–
nemingslust niet bépaald groot, ofschoon toch in dezen ‘tijd
van het jaa.r’in Europa (.1e vraag naar buitenladdsche hhver
pleegt toe ‘te”nemen. Ook Duitschiand ‘verlaagde zijn prij-
zen voor export, hetgeen tot vrij geregelde zaken in Duit-sche haver naar Engeland leidde.
Ook
Nederland ‘doet ge-
regeld inkoopen van Duitsche lwver, doch van grooté l,e
teekenis zijn die zaken niet. In Argentinië is in den 1oop
dezer, week’ dc haverprijs niet minder dan 40 centavos
P’
100 KG.
geiaald, doch de versch,epingen van Argentijnschc
haver zijn’ den laatsten tijd sterk afgenomen. Uit Noord-
Amerika ondergingen zij wel een kleine yermeerdering,
doch de afgeleden hoeveelheid bleef nog klein. Binnenkort
echter valt ook voor deze graansoort, nu de scheepvaart
op de Oostelijk Canadeesche…havens hersteld is, een toe-
name der Noord-Amerikaansehe afladingcu te verwachten.

‘SUIKER.

Dc afgeloopen week bleef cle stemmi’ig op de verschillende
suikermarkten prijshouclend, hoewel weinig
.
belangstelling

getoond werd.
In Ae r ik a kon de ‘prijs..voor ruwsuiker icvat
vol-
–
beteren en was de laatste noteering -1.1.5/16
dc. c. &. ii.
New York’ op basif. van Cubasuiker. Eenige ladingen Mei
en Juni’ verseheping: werdee, uanr Engeland verkocht tot
prijzen,variëerend tussébeii Shi. 011
.4
en 5h.:
9/-
cif.
Op
de termijnmarkt te, New York fluctueerden de hotee-
ringen eenigszins en sloten voor (ie’ ‘roectcrmijnen op iets’
honger niveau: Mei 1.90; Juli 1.98;’ Sept.. 2.03; Dec. 2.09
en Mrt. 2.15, terwijl de laatste iihtèeriig voor Spot. Centr.
3.71 was.

De ontvangsten in cle Atliintiché hiens dei V. S. be-
droegen deze week 115.000 tons, de versin’eltingen 71.000
tons tegen 56.000 tons in 19,28 en de vo’orraclèn 532.000
tons tegen 468.000 tous. ‘
De laatste
Cu
b a-statistiek is, ils.”volgt
:’

1929

.

1928 ‘. 1927
‘.Ton”’ Ton

– Ton
Cubaansche prod. tot 7 April..4.650.000:3.850.000 4.240.000
Consumptie ………… •,.:.:.’. – 28;364 .:’.: 3.1.594

45.000
Weekontv afscheephavens.
:. .:.
191.524′.. 14236(1.” 150.136

Totaal sedert
1
Jan ……… 3.260.510 2.513.865 2.888:82
Weekexport …………….138.223

107.622

95.137
Totale export sedert 1 Jan 1.791.876 1.214.381 1.419.289
Voorraad afscheephavens.. . . . 1.479.877 1.316.285 1.482.819
Voorraad Binnenland ……1.349.883 1.304.541 1.306.158
Werkende fabrieken 95 53 64

Uit het cijfer der aanvoeren blijkt, dat de onlangs uitge-
brachte ranling van Coma met
5.218.400
‘tons wel zal vor-
den benaderd.
In E ii g e
1
a n d was de handel op de termijnmarkt Vrij
levendig en het slot prijshoudend, hoewel daarbij de notee.
ringen 2/ d. tot 3 d., beneden opening lagen.
De laatste noteeriugen vom ruwsuiker w’aren
Mei Sh. 814 ; Aug. Sh. 818 ; Sept. Sh. 8/9; Dec.
.
5h. 9I13-; Mrt. Sh. 91434. Raffinadeurs verlaagden hun prijs..deze week met 1
Y
2
ii.
en 3 d. naar gelang van liet assortiment.
De,Ziehtbare voorraden zijn volgens de cijfers van Czar
–
nikow:

1929

1928

Tons

Tons

liuitschland 114 ………………..1.146.000

886.000
Tsjecho.Slowakije 114 ……………

522.04

623.000
Frankrijk 113 ………………….564.000

488.000
Nederland 113 …………………

247.000

186.000
België 114 ……………………..171.000

142.000
Polen 114 ……………………..345.000

200.000
‘Engeland 114 geïmport. suiker……..273.000 297.000

114 binneni. suiker ………
41.000

28.000

Totaal Europa……….
‘
3.309.000 2.830.000

V.S. Atlant. havens 3013 …………418.000

365.000
Cubaansche Havens 3013 …………

1.298.000 1.203.000
Cuba (binnenland) 3013 (Raming)..

1.274.000 1.195.000

Totaal …………………..6.299.000 5.593(
1
00

Op J cv
a was de markt voor tweedehands suiker tot
den laatsten dag der voorafgaande week stil, toen de stem-
ming plotseling omsloeg en vast werd. ‘Vooral voor ready
Superieur kon (le prijs fliuk aantrekken
(f %).
De laat-
ste noteeringen waren

– Sup.
ready ……….
f
14,023.4
Mei ……….. ..13,8734
Juni ………..,. 12.8734
Juli ……….. ..
12,6234
Hoofds. reacly ……. –11,75

II
ie r te.
1
a n d e w’as cle terhtijnmarkt otiregelinatig
en ongeauimeerd. Prijzen brokkelden ongeveer
f ‘4
af en
i de slotnoteeringen waren : .
Idçi f
1.2
1
/
4
; Aug.
f
12% ; Dec.

STATISTISCH OVERZICH’

•-‘-
TARWE
HardWinter
No. 2 loco
Rotterdam! Amsterdam
per
loo
K.G.

—–
R000E
AmericauNo.2
2
)
loco
Rotterdam
per 100 K.G.

–
MAIS
La Plata
loco
R’dam!A’dam
per 2000 KG.

GERST
Amer.No.23)
loco
Rottedam

.
per
2000′ K.G.

LIJNZAAD
La Plata
‘

loco’
R’dainlA’dam
per 1960 K.G.

STEENKOLEN
Westfaalsche/
Hollandsche bunkérkolen, ongezeefd f.o.b.
R’dam!A’dam per 1000 K:G.

PETROLEUM
Mid. Conijn.
‘

Crude
‘

t/m.33.90
Bé s. g.
per barrel

IJZER
–
Cleveland
Foundry.No. 3
f.o,b:
‘
Middlesbrough
–
..perEng.ton’

KOP ER
Standaard
Locoprijzen
Londen
per Eng. ton

II.

‘
O/
–

–
f1:

”’
‘O/
o
–
‘

‘f1.

‘
°lo
ii.

‘
f.
1

O)ç
11.
010
$
0
10
Sh.,
010

‘
£
110
Jaargemidd. 1925
17.20
100,0
13,075
100,0
231,50
‘
100,0
236,00
100,0
462,50
1100,0
10,80
100,0
1.68
100,0
731-

–
100,0
62.116
100,0
1926
15,90
‘92,4
11,75
89,9
174,25
75,3
195,75
83,4 360,50
1

77,9
17,90
165,74 1.89
112,5
86/&
‘118,5
58.11-
93,5
j,anuari

1927
15,22
5

885
12,50
95,6
165,00
71,3
222,25
‘
94,2
362,50
78,4
13,35
123,7
1.75
.104,2
8516
117,3:
55.716
89,2
rebruari
15,225
885
13,05
99,8
167,00
72,1
230,00
97,5
373,75
80.8
12,10 112,0
1.70

.
101,2
83/6
-‘

114,4-
54.161-
88,3
‘,
Maart
15,05
87,5
12,70
97,1
164,50
71,1
219,25
92,9
354,75
76,7
11,25 104,2
.1.26
75,0
81!-
111,0,
55.171-
89,9

We
riI –
i
14,80
86,0-
12,825
98,1
173,00
74,8
237,50
100,6
351,50
‘76,0
11,00
101,9
1.22
72,6
801-
109,6
55.216
88,8

Juni

:
15,75
91,6
13,575
103,8
172,75
.74,6
258,25
109,4
373,75
-80,8
.

10,95
101,4
1.22
72,6
.

741-

.
101,4
54141-

.
18,1
15,60 90,7
13,20

,
101,0
175,25
75,8
246,00
104,2
372,75
80,6
11,00
101,9
1.22
72,6
701-

.
95,9
54.216
87,2
Juli
15,10
87,8
12,05
92,2
17150
74,1′
235,75
99,9
367,75
79,5
1110
102,8
1.22
72,6
701-
95,9′
53.19i-
86,9
Augustus
14,875
86,5
11,45
,
87,6
‘
17
8:5
0

77,1
252,50
107,0
368,25
79,6
11
:05
102,3
1.22
72,6
691-
94,5
55.516
89.0
September
,,
14,70′
85,5
12,15

.
92,8.
179,50
77,5
233,25
98,8 369,50
.79,9
.10,90
100,9
1.22
72,6
651-

–
89,0
54.131-
88,0
October

,,
13,725
79,8
-11,45 87,6
178,75
.77,2
230,50
97,7
359,00
77,6
10,90 100,9
.

1.22.
‘
72,6
‘
651-
89,0
55.51-
89,0
November’
,,
13,45
78,2
12,125
92,7.
184,75
79,8
233,25
98,8 349,75
75,6
10,65
98,6
1.22
72,6
‘
651-
89,0
59]1-
95,1
December

,,
13,40
77,9
12,57
96,2
‘
201,00
86,8
246,25
104,3
348,25
75,3
10,60
98,1
1.22
72,6
651-
89,0
60.2!-
96,8
nuari

1928
1350
78,5
12,70
97,1
207,50
89,6
247,75
105,0
361,00
78,0
10,30
95,4
1.22
72,6
651- 89,0
62.-!-
99,9
rebruari
1380
80,2
12,875
98,5
226,50′
97,8
243,75
103,3
361,00
78,0
10,00 92,6
1.21
72,0
65/-
89,0
61.121-
99,2
Maart
14,60
84,9
14,00
107,1
240,75
104,0
255,75
108,4
350,75 75,8
9,95
92,1
1.19
70,8
6516
89,7
61.316
98,6
April
15,30
88,9
14,97
5

114,5
239,50
103,5
261,00
110,6
358,25
77,5
10,05
93,1
1.19
70,8
66/-
90,4
61.1416
99,4
Mei
15,30
88,9
15,47
5

118,4
238,50
103,0
260,75
110,5
372,00
80,4
10,60
98,1 1,19
70,8
661-
90,4
62]5-
101,1
Juni
14,37
5

83,6
14,27
5

109,2
234,00
101,0
252,50
107,0
365,25
79,0
10,10
93,5
L19
70,8
661-
90,4
63.171-
102,9
Juli

‘
14,25
82,8
13,075
100,0
246,75
106,6
241,00
102,1
359,75
77,8
10,10 93,5
1.19
70,8
661-
90,4
62.181-
101,3
Augustus

,,
12,00
69,8
12,625
96,6 214,75
92,8
226,75
96,1
350,75
75,8
10,05
93,1
1.2
.72,0
661-
90,4
62.1016
100,7
September
,,
11,65
67,7
11,57
5

88,5
198,75
85,9
198,25
84,0 350,75
75,8
10,00 92,6
1.21
72,0
661-
90,4
63.81-
102,1
October

,,
12,27
5

71,4
12,27
93,8 218,50
94,4
189,50
80,3 366,00
79,1
9,95
92,1
1.19
70,8
.

661
90,4
65.121-
105,7
November
,,
12,325
71,7
12,075
92,4
227,25
98,2
185,50
78,6
386,25
83,5
10,20 ‘
94,4
1.18
70,2
661- 90,4
67]81-
109,4
December

.,
12,30
71,5
11,90
91,0 220,25
95,1
180,50
76,5
373,75
80,8
10,10
.93,5
1,18
70,2
661-
90,4 70.31-
113,0
lanuari

1929
Î’ebruari
12,35
71,8
12,20
93,3 231,50
100,0
194,25
‘
82,3 365,00
78,9
10,10
93,5′
1.16
69,0
661-
90,4
75.1016
121,7
,,
12,72
5

74,0
12,65
96,7
236,00
101,9
194,75
82,5 357,25
71,2
12,90
119,4
LII
66,1
6616
91,1
78-16
125,7
Maart

•
12,65
73,5
12,625
96,6 233,00
100,6 191,75
81,3 359,00
77,6
12,00
111,1 1.11 66,1
671-
.91,8
89.81- 144,0
2 April
12,60
73,3
11,90
9l,0
222,00
95,9
181,00
76,7
361,00
78,0
11,15
103,3
III
66,1
671-
5

91,85
95.716
153,6 8

,,

,,
‘12,30 71,5
11,60
88,1
218,00
94,1 181,00
76,7 368,00
79,6
‘10,95
101,4,
III
56,1
671-
91,8
—

88.216
142,0
15

,,

1
12,50
72,7
‘
11,90
91,0 218,00
94,1
190,00
80,5
380,00
82,2
10,95
101,4,
1.11
66,1
6816
93,8
77.101-
124,8
22

,,

1
11,80
68,6
‘11,45
87,6
218,00
94,1
189,00
80,1
380,00
82,2
10,95
101,4
1.11
66,1
‘

6816
93,8
77.1216
125,1
29

1
11,40
66,2
11,30
86,4
‘214,00
92,4
185,00
78,4
377,00
81,5
11,25 104,2
1.11
66,1′
6816

–
93,8
75.151-
122.0
5) Men zie voor de toelichting ,op dezen staat de nummers van 8 en 15 Augustus 1928 (No. 658 en 659) pag. 689190 en 709. ) = Western véôr de invoering vai
$ Manitoba No. 3. t Zuid-Russische.

1 Mei 1929

•ECONOMISCH-STATISI’ISCHE BERICHTEN

427

f
13%
en Mrt.
f 1334,
alles geboden met
f %
hoogere
vraagprijzen. De omzet bedroeg
3300
tons,
Door de Tweede Kamer is eene wet aangenon, eene bescherming van de inlandsche bietsuikercultuur 6e-
oogt. Hierdoor zal in den tijd tusschen 1 Sept.
1029
en
1 Sept.
1030
eene premie toegestaan worden van ton hoog-
ste
f
1,50 per 100 T(G. witsuiker, indien de binnenlandsche
prijs hiervoor
f 15,50
of daar beneden bedraagt. Boven de
f 15,50
zal zooveel premie worden uitgekeerd, totdat een
maximum van
f 17,-
zal zijn bereikt. Thans moet deze
wet nog door de Eerste Kamer worden goedgekeurd.

KATOEN.

Marktbericht van de Ileeren Sir Jacob Behrens & Sons.

Manchester, d.d. 24 April 1929.

De Amerikaansche katoenmarkt hëeft wederom een
kalme week doorgemaakt. Ontvangsten in de havens en
ook exporten van Amerika zijn heel wat grooter dan ver-
leden jaar. Prijzen zijn geneigd te dalen waaraan Vrijdag
echter een eind kwam, terwijl ook gisteren prijzen in New
York vaster waren. Liverpool volgle en sloot 8 tot 10 pun-
ten hooger sedert de opening. Prijzen in New York daalden
later; terwijl er voor de vroegere maanden slechts weinig verandering was. Loopende maandfutures waren gisteren
37
punten lager als den voorafgaanden Dinsdag. Ook prijzen van Egyptische katoen zijn gedaald en F.G.F. Sakel noteerde verleden Maandag
17.95
d. in Liverpool, een prijs, dien wij
sedert midden Februari niet gezien hebben. De Egyptische
oogstcijfers gevén aan; dat aanvoeren ongeveer 1% millioen
cantars grootor lijn dan in het vorig seizoen. De locovraag is gering en de totaalverkoopen bedtoegen de vorige week
slechts 32.000 balen, waarvan bijna tweederdea Amerikaan-
sche katoen.
Do Amerikaansche garenmarkt is nog kalm. Spinners,
z6owel van grove als van medio nummers, – constateeren
slechts een geringe vraag, hoewel enkelen rapporteeren,
dat flinke hoeveelheden vooI de Midlands geboekt zijn. Er
was gistere een aanzienlijke vraag naar de fijnere num-
mers, doch de geboden prijzen voor flinke hoeveelheden wa-
ren over het algemeen veel te laag om geaccepteerd te
worden, zoodat dan ook slechts een klein gedeelte van de
zaken werd geboekt. Naar enkele en getwijnde bun-
delgarens bestaat slechts een geringe vraag. Egyptische
spinners maken een moeilijken tijd mee; De vraag, zoowel
naar twist ils weft, is voornamelijk voor kleine partijtjes
en tegen slechte prijzen. De daling in de prijzen van het
ruwe materiaal hebben inkoopon tegengehöuden, terwijl
koopers over het algemeen niet meer dan hun vekelijkshe
behoefte dekken, zoodat de omzet slechts gering is. Ook

naar getwijnde garns bestaat weinig belangstelling.
De flauwe steming van katoea heeft wederom tot een
andere, kalme week in de doekmarkt geleid. Er bestaat iats
moer vraag, waarvan een grootgeleelte aanprijs,,testing” is
toe te schrijven, hoewel hier en daar orders, welke eerst
varen afgewezen, hun weg tot de boeken hebben gevonden.
Indid zendt veiïchillende aanvragen in en waar men zich
aan vroegere noteeringen gehouden heeft, zijnde kansen om tot zaken te komen beter, terwijl eikele flinke hoeveelheden
geboekt konden worden. Zaken zijn echter in geen enkel op-
zicht algemeen te noemen. China is in ,,fancies” geinteres-
seërd, doch ook hier schijnen koopers zich wat achteraf te
houden, zoodiat er niet veel orders zijn bijgekomen. Zoowel
Manchester als Liverjool schijnen geneig:l te zijn op eenige
reactie in den prijs van het ruwe materiaal te reageeren en
de onmiddellijke toekomst hangt voornamelijk âf van het
feit, of katoen vast zal blijven of niet. –

Liverpoolnoteeri ngen

Oost. koersen 1fl Apr.23 Apr.
17Apr. 24Apr. T.T.opBr..1ndië-115

l,5;
F.G.F. Sakellaridis 18.10 8.10 T.T.op IInnkong2,’0

1/11
G.F. No. 1 Oomra 6,70 0.50 T.T. op Shanghai 2,6k 2594

KOFFIE.

Ook ditmaal valt niet anders te berichten, dan dat de
koffiemarkt grootendeels onveranderd bleef en dat de stem-
ming kalm was. De kost- en vrachtaanbiedingen van Bra-
zilië waren, voor wat Santos betreft, in enkele gevallen
een fractie hoogèr en in andere gevallen een fractie lager,
dus dooreengenomen ongeveer onveranderd, terwijl die van Rio iets lager ‘varen. Van Nederlandsch-Indjë waren slechts
weinig aanbiedingen van Robusta, doch die er waren toon-
den geen of onbeduidende verandering tegenover die van
een week geleden.

Aan de termijnmarkt liepen de noteeringea voor de dicht-
bijzijnde maanden
34
h % ct. op; voor de verderverwij
derde maanden echter waren zij onveranderd % ct. ‘per
34
KG. lager.

–
De of ficieele loco-noteeringen bleven nog altijd onveran-
derd gehandhaafd op 65 ct. per
34
KG. voor Superior San-
tos en
54
ct. voor Robusta, doch ook ditmaal valt over den
afzet niet te roemen. Het gevoel van onzekerheid en dien-
tengevolge ook min of meer van onbehaaglijkheid, waarover
in het vorig overzicht werd geschreven, hield aan en all.cs
wijst er op
i
dat voorloopig op verminclening daarvan niet
moet worden gerekend. Weliswaar is nu langzamerhand
békend ge’worden, dat Brazilië bij de bankiersfirma Lazard Bros, te Londen een nieuwe Icening heeft gesloten van .,
5
millioen, doch tevens is gebleken, dat de opbrengst er van
niet in handen van het Instituut tot Permanente Verdedi-

.N GROOTHÂNDELSPRIJZEN
1
)

TIN
lo co
p
rij ze ii
Londen per
Eng. ton

KATOEN
for Middling
locoprijzen
New Vonk
per Ib.

WOL
geka mde
Australische,
Merino,
64’s
Av.
loco Bradford
per Ib.

WOL
gekamde
Australische, CrossbredColo-
nial Carded,
50’s Av. loco
Bradford per Ib.

RUBBER4)
Standaard
Ribbed Smoked

lociien
per Ib.

SUIKER

–
Witte kristal- suiker loco
R’dam/A’dam.
per 100 K.G.

KOFFIE
Robusta
Locoprijzen
Rotterdam
per ‘ja K.G.

THEE
All. N.-I. theev.
A’dam gem. Pc.
Java- en Suma-
tratheep.’I2KG.

Indexcijfer
vjh. Centr. B.
v. d. Stat.,
herleid
van
1913= 100
tot
1925= 100

Indexeijfer
van The
Eco»omist,
herleid
1927
=
100
tot
1925=100

£
(61.171-
0/
100,0
S cts.
23.25
01
0

100,0
pence
55,00
0
10
100.0
pence
29,50
01
0

100,0
Sh.
2111,625
O(
100,0
II.
18,75
01
100.0
cts.
61,375
01
0

100.0
cts.
84,5
0
10
100,0
100,0
–

100.0
90.1716
99.1316
111,1
114,4
17,55 13,45
75.5 57,5
–
47,25 45.00 85,9
81,8
24,75
25,25 83,9
85,6
21-
117,375
67;4
54,4
17,50
22,00
93,3
117,3
55.375
50
90.2
81.5
94,25
71
111,5
93.2
103.8
109.8(6
118,2
14,15
60,6
46,25
84,1
26,00
88,1
117,125
53,7
21,12
0
112,7
48,75
79,4
71,25
84,0 84.3
93.5 94,2
‘

98.6
100,7
12.151- 4
.1
1
–
119,4
116,1
14.25 14.75
61,3
63.4
47,75 47,50
86,8
86,4
26,50 26,25
89,8 89,0
118.25
117,875
56,8
55,8
20,62
0

20,25
110.0 108,0
48 48
78,2 78.2
70
82,8
92,9 99,0
.5.121-
112,9
16,15
69,5
47,00
85,5
26,00
88,1
117,75
55,4
20,25
108,0
47
76,6
72,25 86,5
85,5
102,4
92,3 93,5
98,4
1001
6.)(6
89.1516
113,2
110,7
16,85
17,90
72.7
77.0
47,25
48,50
85,9
88,2
26.00 26,50
88.1
89,8
116
114,75
50,5
41,0
18,37
0

18,62
5
–
08,0 99,3
47 47
76,6 76,6
81,25
84
96,2
96,1
100.5
92 -6
111,5 19.70
84,7
48,50
88,2
26,50
892
1/5,25
40,8
18,50
98,7
45,375
73.9
–
.99,4
–
97,4
96,1
100.5
102.2
87.1216
64.216
109,8 100,9
22,05 20,65
94,4
88,8
50,00 50,25
90,9
91,4
26,50 26,75
89,8
90.7
114,25
114,375
45.6 46,0
17,87
16,87′
95,3 90,0
44,25
45,25
72,1
73.7
94,5
93
111,8
96,8
101,3
(4.4/6
100,9
20,25
87,1
52,25
95.0 28,50
96.6
1/6,5
51,9
17,25

‘
92,0
46
74,9
96
110,1
113,6
96,8
97,4
100.3
(9,4
66.1316
101,8
19,70.
84.7 51,50
93,6
28.75
.
97,3
1/7,75 55,4
17,870
95,3
46
74,9
89,25
105,6
974
99,0
55.11-
33.1016
97,4
89,2
19,25 18,35
82.8 78,9 53,00 54,75
96,4
99,5 29,75
31,75
100,8
107,6
117,25
113,75
54,0
44,2
17,37
5

16,75
92,7
89,3
46
46
74,9 74,9 84,5
100,0
98,7
–
97.6
33.1716
89,4
19,35
83,2 55,00
100,0
33.25
112,5
110,75
35,8
16,815′.
90,0
47
76,6
79,5
79
94.1
93,5 96,8
98,1
98.4
90,6
34.61-
80,5
20,65 88.8
54,50
99,1
33,00
111,9
-19,375
26,3
16,875′
90,0
47
76.6 74,25
87.9
98,7
101.4
30.131-
88,1
21,55
92.1
54,25
98,6
32.25
109,3
-19
25,3
16,62
5

88,7
48,25
78,6
78,25
92,6
98.1
1(1.3
:1w.s16
83.4
21,35 91,8 55,50
100.9
31.75
107,6
-9,25
26,0
15,75
84,0
49
79,8
73,25
86,7 90,7

‘
99,5
11.191-
80.9
21,75
93,5 53,00
96,4
31,25
105,9
-19,25
20,0
15,50
82,7
49,875 81.3 71,25
84,3
95,5
97,7
11.181-
80.9
19,30
83,0
51,75
94.1
30,00
101,7
-19,25
26,0
16,00
85.3 51,875
84,5 67,75
80,1
92,9
96,6
14.716
21.191-
1
0
1,9
18,
0
5
79,8
47,00
85,5 29,00
98,3
./8,5
23,9
15,87
5

84,7 52,75
86,0
70,25
83,1
93,5
95.7
84,8
19,45
83,7
46,25
84,1
27,25
92,4 -18,8 24,7
14,625
78,0
53
86,4
73
106,4
94,2
95,8
32.1016
28.81-
88,8
19,90
85,6 47,25
85.9
27,50
93,2 -18,625 24,2
14.00
l
74,7
53
86.4
75,75
89,6
95.5
.

96,3
87,2
20,45 88,0 46,25
84,1
28,00
94,9
-j8,5
23.9
13.92
5

74,3
51,75
104.3
76.5
90,5
95,5
22.716
84,9
20,20
86,9
46,75 85,0
28,75
97,3
:9,875 27,9
13,715
73,5
53,125
86,6
77,25 91,4
94,2
27.111–
85.0
20,10
86,5
44,25 80,5
27,75
94,1
II-
33;7
13,370
71.3
54
86,1)
71,25
87,9
,
94,2 21 0(6
84,4
21,25
91,4
44,00
80,0
1
27,50
93,2
110.125
34,0
13,50
72,0
54
88,0
72,75
86,1
94,8
19.1216
83,8
2
1
,95
90,1
43,7510)
7C
1
,5
10
1
27,50
10
)
93,2
10

-111,25 31,6
13.75
73,3
54
88.0
–
–
–
16.51-
82,6
20,65
6
)
88,89
43,73″)
78,611
21,25″)
–
92,4″
–

-111
30,0
13.625
72,7
54
88.0 74,25 87,9
03.7(6
77.7
20,707)
–
89.071
43,00
12
)
78,2
12

27,25
12
)
92.4
12

-110,75
3,2
13,50
72.0
54
R.0
93.716
75,8
20,30
8
)
42,75
13
)
77,713
27,25
13
)
97,413

-(10
20,1
13,75
70,7
54
88,0
88.15/-
75,9
19,75
9
)
54,90
-/9,75
27,4
12,623j_
67,3
.
51
88,0
.

74,25
13
)
87,9
13

uutuigr
UIR5IC
nuleeringswijze
1Jan.
III
nJ.J
=
niatung voor ae Invoering van de hi,id,ge ottic. noteeringswijze (Jan.
19281.
4)
Jaar- en maandgemiddelden afgerond
op
‘Is
pence.
5)
1
April
6)
5
April.
7)
12
April.
8
)19
April.
9)
26
April.
10)
4
April.
U)
11
April.
12)
18
April.
13)
25
April.

r

428

ECONOMISCHSTATI
4
STISCHE BERICHTEN

1 Mei 1929

ging van db Koffié komt. Het geldt hier naelijk slechts 11
een crediet voor zes maan
–
Jeu ‘en het bedi’ag schijnt be-
stemd te zijn voor dc bétaling van een reëds vervallen vroe
gere scliiikl. Bovendied wordt uit de omstandigheid, dat de
i’entevoet niet is bekend geworden, afgeleid, dat deze bui-
tengewoon hoog is. Hoe Biazilië in staat zal zijn ook den
volgenden grooten oogst te financieren, blijft dus nog een
open vraag en zoowel in Etirbpa als in Amerika wordt
van verschillende zijden beorgdheid te kennen gegeven ten
opzichte van den finncieelen toestand van Brazilië in de
toekomst en wordt de mogelijkheid onder het ,00g gezien,
dat de financiering van den volgenden oogst op moeilijk-.
heden stuiten zal, waartoe de kiins grooter wordt wanneiir
de berichten omti’ent den bloei van den oogst 1930/’31 in
Augustus/Octobcr van dit jaar gunstig mochten luiden.
Ten einde ciê op het ooenblik te Santos bestaande
schaarschte aan fijne knaliteite looveel mogelijk op te
heffen en tegemoet te komen aan de vraag naar zulke kof-
fie’s, heèft het Koffie-Instituut van Sao Paulo besloten, dat
voor dc verzending uit de pakhuizen. in het binnenland.
naar cle afscheephaven te Santos voorrang moet worden
gegeven aan de fijne classementen uit den nieuwen oogst,
op voorwaarde, dat de ontvanger te Santos aan cle offi-
cieele pakhuizen aldaar een gelijke hoeveelheid koffie van
mindere kwaliteit teruggeeft en de kostén, door de Spoor-
weg-maatschappij gemaakt voor de verzending van deze
koffie uit de binnenlandschc pakhuizen naar Santos, ver-
goedt. –
Berichten uit Salvador melden, dat de pluk van den loo-pendcn oogst door regens is vertraagd, en dat het dienten-
gevolge onmogelijk is een juiste raming van de opbrengst
te verstrekken. Op hetoogenblik loopen de ramingen uit-
een van 450.000 balen
t
tot 600.000 balen. Uit Guatemala
wordt tcricht, dat de loopende oogst geraaml wordt op
ongeveer 750.000 balen. . . .
De prijzen van gewoon, .goed beschreven Superior Santos:
op prcmpte •vei-scheping zijn thans ongeveer 1021- Ii. 104/6
per cwt. en van dito Prime ongeveer 1051-
ft
.1071., terwijl
zij van Rio type New-York 7 met beséhrijving, prompte
verscheping, bedragen 77f’h 7816.
Van Robusta op aflading van Nederlandsch-Indië zijn
de prijzen in de eerste,hand op het oogenblik:
Palembang Rohusta, Mei -verschepi ng, 411% ct.; Palom-
bang Robusta, Juli-verscheping, 41 ct.; Benkoelen Rohus-
ta, April-verscheping, 43 ct., alles per
34
KG., cif, uitge- –
leverd gewicht, netto contant.
De slot-noteeringente New-York vanhet aldaar geldende
gemengd contract (basis Rio No. 7) waren:

3
1éi
.

Sept.

Dec.

Maart

29 April …….$ 16.15

$ 14,72

$ 14,37

$ 13,96
22 ,,

,, 1585

14,63

14,27

13,82
15 ,,

,,1•5 94 . ,, 14.70

1433

13.90
S

,,

………1
5
1
8
0

14,50

,, 14,12

13,74
Rotterdam, 30 April 1929.

THEE.
Het aanbod in de Amterclamsche veiling van jI. Donder- dag bedroeg rond 12.000 kn. Nederlancisch-Indische thee. –
De veiling verliep tamelijk vlot en de prijzen ‘,00r de
gruis’ en sommige bladoorten waren 1-4 ‘ets. hoogor. 1
–
let
1

slot was trhag wegens ide lagere prijzen die Loncln tele-
grafisch. voör cle Java-yeiling mel:lde.
I-Iocwel
d:e
Engélsche handel den laatsten tijd zoo min
mogelijk hdeft ingekladrd, blijken de voorraaderi in dat
land nog te hoog om koopers aan te moedigen. Bovendien zijn ordinaire kwaliteiten in overvloed aanvezig. Zij druk-,
ken cle prijzen, die echter voor superieure theeën nog steeds
hoog blijven. De toekomst
van de markt is onzeker.
De micldénprijzen waren te Amsteidam voor de Java-
thee 74 ets. (is gelijk vorige veiling) en voor de Sumatra-
thee 74% dts. (75% ets.). De totale middenpris bedroeg
74% ets., hetgeen merkvaardigerwijze met dien van de
vorige veiling overeenkomt.
De reden hiervan schijnt in de aanwezigheid van veel
ordinaire theâ nhetontbeken of onverkocht-blijven van
de duurste merken te moeten worden gezocht.
Uit een statistisch oogpunt is het wel van belang, hoe
de cv. maanilstaat van den Boarci of Trade er zal uitzien.
De post invoer tot verbruilc zal wel verdwenen zijn en
de samenstlliiig der voorraacleijfers, clie blijkens artikelen
in dit bladi vroeger te venshen overliet, zal in elk geval
er niet gemakkelijker op geworden zijn, nu de verplichting tot, opslag in entrepôt vervallen is.

VRACHTENMARKT.

–
Graan vdn Noord-Amerika.
In deze afdeeling viel in de.
afgeloopn week een, mcrkbare opleving te constateeref

De vramig betrof’in’hoofdzmiak schèepruimte van de St. Lau-
renee, met bestemming zoowel naar cle Middellandsche Zee,
alébok naèr Continentale havens. Handige hooteii werden
per April/Mei naar Bordeaux/Duinkerken Range op basis an $ 0,15 voor zwaar graan en per medio ‘Mei naar Ant-
‘erpen’ of Rotterdam op basis van $ 0,13 bevracht, terwijl
versOhillende booten van 30.000136.000 qtrs., 10 pCt., van
Montreal met dé optie Quebec voor Juni laden naar Ant.
‘erpen of Rotterdam -tegen $0,12
34.
afgesloten werden.
yaii Montreal naar de Micidellandsche Zee was de vraag
minder groot dan de vorige week. Voor begin Mei laden
werd $ 0,1834 betaald exclusief Spanje, en $ 0,18% inclu-
tief Spanje. Een groöte boot’ heeft met de optie Quebec per
tweede helft Mei naar Marseille, Genua, Leghorn of Na-
pels $0,17
34
naar één, $0,18 naar twee en $ 0,18% naar
drie havens geaccepteerd.
De eenige afsluiting van de Northern Range betreft een
boot van gemiddelde grootte van New York naar Antwer-
pen tegen $0,11 voor 18128 Mei laden.
Suiker van Wat.Mdïë.
Dé algemeene vraag naar suiker-
booten is cle vorige week sterk verminderd. Afgesloten er-
den slechts een boot van’ 3200 ton van 112 havens San
Domingo naar U.K./Continent tegen 2116 voor Mei laden
en een 5000 tonner in dezelfde richting tegen 1816 per begin
Mei. Practisch gesproken is er thans alléén nog maar éc’n
ciefiiiitieve order aan de markt, nI. 515500 ton van Cuba
naar UK./Continent pel’ begin Mei, waarvoor afladers
181- h 1816 in uitzieht stellen.
Verschillende ladingén zijn naar de Zwarte Zee verkocht
en een prompte boot van 8000 ton werd feeds van 112 Cuha
naar Odesa tegen 221- gedamin. Vbor Mei laden kunnen op
deze badis momenteel nog 2 verdere booten, geplaatst
worden.
Graan van da Noord-Pacific.
Er was thans een behor’
ljke vraag nhar scheepsruimte voor Mei laden, waarvoor
booten echter niet te verkrijgen vaten, zoodat bevrach.
ters eenige schepén per Mei/Juni namen, en wel van Van-
eouver tegen 2719, niet de optie Portland of Puget Sound
tegen 291. naar U.K./Continent. Dit kan herhaald worden.

Graah van La Plata.
Er werden minder afsluitingen ge-
daan dan de laatste weken, doch de vrachten bleven niet-
tmin vrij vast. Hmindige bootén per begin Mei werden van
de Bovenrivier naar U.K./Continent inclusief Noord’Spanje
,teen 25/9 afgesloten; daarna heeft éen boot heV cijfer van
251- geaccepteerd. Voor tweede helft Mei is 2419 betaald en
‘oor een 7000 tonner per Mei/Juni 2316. Van Buenos Aires
werd een boot van 6200 ton per Juni tegen 22/. bevracht
naar het Continent en een 9000 tonner, 10 pCt., van Bahia
Blanca ‘voor Mei/Juni laden naar Marseille, Genua, Napels tegen 21/9 indien één, en tegen 2216 indien twee havens.
,alpeter van de Westkust Zuid-Amerika. Deze markt is
onveranderd lusteloos en er is niet de minste vraag naar
tramp-tonnage.. Bevrachters toonen weinig belangstelling
voor lijnruimte, en 1000 ton per 15 Mei115 Juni werden ge-
boekt tegen 191- naar Duinkerken Hamburg Range.

Burmah.
Er is slechts één definitieve order aan de markt
voor rijst per begin Mei naar Antwerpen/Hamburg Range

tegen 251..
Donau en Zwarte Zee.
Van den Donau is onveranderd
niets te doen. Van de Zwarte Zee is nog steeds vraag naar
graan tonnage voör Mei laden, echter stellen’ bevrilchters
niet méér: in uitzicht dan 131- naar het Continent en 1416
naar Scandinavië, met de optie koeken, maar tot nu toe
lukt het
110fl
niet tegen deze cijfers tonnage te krijgen.
Middellan,dsch Zee.
De ertemarkt was iets levendiger.
De vrachten bleven vast, in ‘t bijzonder voor booten van gemiciclel:le grootte. Volgende afsluitingen kwamen tot
stand: Melilla/Middlesbroi.igh 71-, Duinkerken 613, Bona/
Rotterdam
51-,
‘Algiers/Newport Doek 613, Almeria Pier/ Rotterdam 516, Barrow 71-, Seriphos/Rotterdam 61. optie
Emden 6/3.
Phosfaat-ladingen werden als volgt gesloten: Susa/Hain.
burg 81., Sfax/Dublin 819, Rouaan 5/7% en Hamburg 719.
Van Alexanclrië werd een groote boot naar Londen be-
vracht tegen
1016
per 60 cub.voet.
Noord.Spanje.
Deze markt was iets kalmer. Betaald werd
61- van Bilbao naar Rotterdam, 6/7% naar Newport River,
71- naar Grangemouth en 613 van Salta Caballo naar Rot-
terciam.
Kolen
van
U.K.
Er was veel vraag naar uitgaande ton-
nagé, ofschoon betrekkelijk weinig afsluitingen gedaan
werden. De koersen bleven vrijwel gehandhaafd, en alleen
naar Zuid-Amerika waren de vrachten iets vaster. Bevracht werden oim. van Zuid-Wales: Sundsvall 619, Rouaan 4,13,
Gibraltar 816, Genua 916, Alexandrië 1119, Dalcâr 819,
Buenos Aires 121- Monte Video 1114 34, en van clé Oost-
kust:’, Helsingfors.
5/7%,
Kopenhagen 513,. Rotterdam 46,
Boi-denux 5/6, ,Oran 919,Bari ’12/9, Port-Said 121-.