■ Greetje Frankena en Theo Smid (Atradius)
De afgelopen jaren vond er, als gevolg van een mondiale zoektocht naar rendement, een grote kapitaalstroom richting opkomende markten plaats. Recent is het sentiment echter omgeslagen, door het coronavirus en de onenigheid tussen de OPEC-landen en Rusland rond productieverlagingen van de olie. Door de vlucht naar veiligheid stroomde in maart 2020 een recordbedrag van tachtig miljard dollar aan portfoliobeleggingen weg uit opkomende landen. In omvang was deze uitstroom veel groter dan tijdens de mondiale financiële crisis van 2008.
Vooral uit opkomend Azië en Latijns-Amerika stroomde veel kapitaal weg (figuur). Van de landen die maandelijkse data beschikbaar hebben, was de kapitaaluitstroom uit de grote opkomende economieën Brazilië, India en Pakistan het grootst. Oost-Europese economieën, zoals Tsjechië, Hongarije en Polen, zijn nauwelijks geraakt door kapitaalvlucht.
Vanaf eind maart kreeg de zoektocht naar rendement weer de overhand, toen de rente op Amerikaans overheidspapier historisch laag werd vanwege de omvangrijke monetaire stimulering. De kapitaalstromen richting de opkomende landen – waar de rentes veel hoger zijn – trokken weer aan, vooral via de obligatiemarkt. Eind maart kwam de overheid van Panama met een nieuwe reeks van uitgiften, gevolgd door Indonesië. Beleggers kochten niet alleen obligaties van opkomende landen met een investment grade rating, maar ook van die met een speculative grade rating, zoals Bahrein, Egypte, Guatemala en Servië. Ook voor obligaties van bedrijven uit de opkomende markten was veel belangstelling, inclusief voor bedrijven die actief zijn in de mijnbouw – het Chileense Codelco – en de olie-industrie – het Maleisische Petronas en het Colombiaanse Ecopetrol.
De data over april en mei 2020 laten zien dat de klap die in maart werd uitgedeeld, nog niet is goedgemaakt en het herstel broos is. De komende tijd zijn nieuwe episodes van kapitaaluitstroom uit opkomende landen mogelijk als de paniek onder beleggers opnieuw toeslaat, bijvoorbeeld als de ontwikkelingen in de coronacrisis (of daarmee samenhangende economische situatie) verslechteren in opkomende economieën. We verwachten daarom dat markten de komende tijd zullen balanceren tussen een voorkeur voor veiligheid en de zoektocht naar rendement.
