De economische teruggang begin jaren negentig
Aute ur(s ):
CBS (auteur)
Samengesteld door de Divisie Macro-economische Statistieken en Publicaties van het CBS
Ve rs che ne n in:
ESB, 86e jaargang, nr. 4327, pagina 771, 5 oktober 2001 (datum)
Rubrie k :
Statistiek
Tre fw oord(e n):
goederenmarkten
In het tweede kwartaal van dit jaar groeide de economie met 1,5 procent ten opzichte van het tweede kwartaal van vorig jaar. Dat is het
laagste groeicijfer sinds het vierde kwartaal van 1993. Het tempo waarmee de groei vanaf begin 2000 is afgenomen is opmerkelijk. In
amper zes kwartalen is de economische groei van bijna vijf naar anderhalf procent teruggelopen. De laatste keer dat zich een
dergelijke snelle terugval voordeed was negen jaar geleden. Toen nam in de loop van 1992 de stijging af van vier naar één procent en
kromp de bedrijvigheid in het eerste kwartaal van 1993 met 0,4 procent. Uit een analyse van beide perioden blijken ook verschillen.
Dit maakt een exacte bepaling van de huidige fase in de conjunctuurcyclus op basis van de cyclus in 1993 moeilijk.
Overeenkomsten en verschillen
Bij een vergelijking van de ontwikkeling van een aantal conjunctuurgegevens in deze twee perioden is er een aantal overeenkomsten. Net
als in 2000 liepen de groeipercentages van de buitenlandse handel en de investeringen in de loop van 1992 terug en begon de consument
minder te lenen en meer te sparen. In de industrie liep de bedrijvigheid in beide perioden sterk terug, namen de prijzen van afgezette
industriële producten minder snel toe of namen ze zelfs af en verslechterde het vertrouwen van de ondernemers. Ook het
consumentenvertrouwen verslechterde in beide tijdvakken.
Er is echter ook een aantal verschillen. Wat het meest in het oog springt is het verschil (in de twee tijdvakken) van het verloop van de
economische groei in Nederland, Duitsland en de Verenigde Staten. Vanaf 1996 tot 2000 liep deze in deze landen vrijwel parallel, waarbij
de groei in Duitsland ongeveer twee procentpunten achterbleef bij de twee andere landen. Vanaf medio 2000 lagen de groeicijfers dichter
bij elkaar. Dit staat in contrast met het verloop van de economische groei in de eerste helft van de jaren negentig. Door de effecten van
de hereniging was de groei in 1990 en 1991 in Duitsland nog bijzonder hoog, terwijl in de VS de economie juist afgleed in een recessie.
Toen in Duitsland de bestedingsimpuls door de hereniging medio 1992 was uitgewerkt kwam er ook in dat land alsnog een (uitgestelde)
recessie. In Nederland kan de sterke terugval in de loop van 1992 dan ook gezien worden als het laatste deel van een langer tijdvak van
economische neergang, die al begint in het eerste kwartaal van 1990. Deze neergang werd in 1991 tijdelijk gestopt door de positieve
economische impulsen van de Duitse hereniging op de bedrijvigheid in ons land.
Zie figuur 1 en figuur 2 .
Figuur 1. Economische groei Nederland
Figuur 2. Economische groei internationaal
Copyright © 2001 – 2003 Economisch Statistische Berichten ( www.economie.nl)