Een aanzienlijk deel van de zelfstandigen en flexwerkers in de getroffen sectoren is hard geraakt door de coronacrisis. Dat blijkt uit een enquête van SEO Economisch Onderzoek onder 500 werkenden, met focus op deze groepen. Van de respondenten met een relatief laag inkomen heeft ruim een kwart tijdens de pandemie te maken gehad met een inkomensval van meer dan 5.000 euro op jaarbasis. Het aantal huishoudens met problematische schulden zal hierdoor naar verwachting ook stijgen.
Als laag inkomen rekenen we de inkomens tot 3.500 euro bruto per maand voor werkenden in loondienst, en tot 45.000 euro per jaar voor zelfstandigen. Van de groep met een inkomensval geeft dertien procent aan dat men vóór de corona nog wel alle rekeningen kon betalen, maar sindsdien niet meer.
Extrapolatie van de enquêteresultaten naar populatieniveau geeft aan dat 990.000 werkenden met een laag inkomen een inkomensval tijdens corona kenden (figuur). Dit is achttien procent van de totale werkzame bevolking met een laag inkomen, die uit 5,5 miljoen personen bestaat. De risicogroep omvat dan 130.000 personen, oftewel ruim twee procent van de totale populatie.
Er zijn volgens het Centraal Bureau voor de Statistiek momenteel 614.000 huishoudens geregistreerd met problematische schulden. Deze groep zou met ruim twintig procent stijgen als alle 130.000 werkenden met betalingsproblemen hierin doorstromen. De stijging kan echter ook kleiner uitvallen. In veel gevallen betreffen de betalingsproblemen minder dan 5.000 euro. Als we deze groep weglaten, stijgt het aantal mensen met een schuldenproblematiek naar verwachting met drie procent.
Als het aantal huishoudens met problematische schulden stijgt met drie tot twintig procent, dan kan de schuldhulpverlening tussen de 3.000 en 18.000 extra hulpvragen verwachten, bovenop het jaarlijkse aantal schuldhulpvragen van rond de 90.000 voor corona.
Bij deze schatting doen we de aanname dat de nieuwe instromers in de problematische schulden in dezelfde verhouding een beroep doen op schuldhulpverlening als de bestaande hulpvragers. Mensen die hard getroffen worden door de huidige inflatie, zijn in deze berekening niet meegenomen.
