DEZE WEEK
Figuur 2. Conjunctuur in Nederland en Duitsland
3
Wachten op
herstel in
Duitsland?
2
o
-}
-2
—
-3
De conjunctuurindicator
laat tot en
met oktober aanstaande een neergaande beweging zien (figuur 1). Uitgedrukt in groeitermen voorspelt de
indicator dat de groei in de komende maanden ongeveer op het huidige lage niveau gehandhaafd blijft.
Geen van de vijf componenten
waaruit de indicator is opgebouwd duidt
in de laatste drie maanden op conjunctuurherstel,
zie tabel 1. Het tempo waarmee de indicator naar beneden gaat is zelfs weer toegenomen.
Dit komt met name door de reële
geldhoeveelheid.
Maar ook de verwachte omzet van de NCM-polishouders en de uitkomsten van de CBS-
Nederland
Duitsland
-4
70
75
80
conjunctuurtests
laten nog geen opgaande beweging zien.
De neerwaartse beweging van de
IFO-indicator voor Duitsland zet
zich eveneens voort. Het tempo
waarmee deze indicator, die is opgenomen omdat Duitsland onze belangrijkste handelspartner
is, naar beneden gaat, neemt echter af. Figuur
2 laat zien dat de conjunctuur in Nederland en Duitsland in de jaren zeventig en begin jaren tachtig sterk
synchroon liep, waarbij de Duitse
conjunctuur gemiddeld slechts één
85
90
92
maand voorliep. De laatste en voorlaatste top werden echter in Nederland ongeveer driekwart jaar eerder
bereikt dan in Duitsland. De IFO-indicator voorspelt de Duitse conjunctuur ongeveer een half jaar vooruit.
Dit betekent dat voor het tweede en
derde kwartaal rekening moet worden gehouden met een voortgaande
neergang in Duitsland. Ook andere
Duitse instituten en de OESO gaan
er van uit dat de Duitse economie in
Tabel 1. Bijdragen van de componenten aan de mutaties in de conjunctuurindicator
Component
Nov 91/jan
Feb/apr
MeVjuni
Aug/okt 92
IFO-indicator Duitsland
Verwachte bedrijvigheid
industrie
Orderontvangst
industrie
Verwachte omzet nieuwe
NCM-polishouders
Reële geldhoeveelheid
-120
-99
-59
-53
15
-50
-10
-37
-7
19
-11
-34
-13
-10
-65
-10
-13
-49
-69
-124
Indicator
-178
-211
-109
-291
De bijdragen zijn genomen ten opzichte van de direct voorafgaande driemaandsperiode en luiden in eenduizendste eenheden van de grootheden in figuur 1 dat wil zeggen
in genormaliseerde waarden.
Figuur 1. DNB-conjunctuurindicator
2
Realisatie
Indicator
-2
80
ESB 5-8-1992
85
90
92
1992 maar weinig zal groeien. De
prognoses voor de groei van het
bnp liggen tussen de 1 en 1,5%. Omdat wordt aangenomen dat het tweede kwartaal in verband met een aantal incidentele factoren (zoals
stakingen) weinig of geen groei zal
laten zien, impliceren deze ramingen wel enige opleving in het tweede half jaar. Moet Nederland wachten op het herstel in Duitsland of
komt de conjuncturele neergang in
Nederland, die al langer geduurd
heeft, eerder tot een einde? Het CPB
gaat ervan uit dat de consumptie
zich in 1992 en 1993 zwak blijft ontwikkelen en dat de export de motor
zal zijn achter het conjunctuurherstel
in Nederland. Bovendien ziet het er
nog niet naar uit dat de conjunctuur
bij andere belangrijke handelspartners, zoals België, Frankrijk en het
Verenigd Koninkrijk, in de komende
maanden zo sterk gaat aantrekken
dat dit opweegt tegen de zwakke
conjunctuur in Duitsland. Nederland
zal derhalve naar alle waarschijnlijkheid moeten wachten op het conjunctuurherstel
in Duitsland.
763