8
M
AART 193
ÂÜ’ËtJRSÈËÖHP
VÖÖÈËFÎOUDEN.
Economischp,Statistische
Berichten
ALGEMEEN WEEKBLAD VOOR HANDEL, NIJVERHEID, FINANCIËN EN VERKEER
ORGAAN VOOR DE MEDEDEELINGEN VAN DE CENTRALE COMMISSIE VOOR DE RIJNVAART
UITGAVE VAN HET NEDERLANDSCH ECONOMISCH INSTITUUT
18E
JAARGANG
WOENSDAG 8 MAART 1933
No. 897
7 MAART
1933.
Iii cle notecringen op de geidmarkt Icwam gedurende de
afgeloopen week weder geen verandering. De financidele
moeilijkheden in Amerika, clie op de wisselmarkt zoo ster-
ken invloed uitoefenden; deden zich heden ook eenigszilts
op. cle geldniarkt gelden. In afwachting van de gevolgen, die deze catastrofe voor
de
Nederlandsche geidmarkt zon
kunnen hebben, trokken gelcigevers zich van de disconto-
markt vrijwel geheel terug. In particulier disconto werd
daardoor niets i’erhancleld, ook al oniclat gelduemers voor-
alsnog niet bereid wajen belangrijk hoogere rente toe te
staan. Wissels werden aangeboden voor
Ys
5.
34
pOt. De
prolongat,iereutn, die sedert begin idei 1932 steeds 1 POt
genoteerd had, werd heden op 134 pOt. vastgesteld. Cail-
geld bleef onveranderd.
* *
*
Blijkens den iveekstaat van ])e Nederlancische Bank nam
cle post binuenlandsche wissels af niet
f
584.000. De belee-
Ilingen vertoonen daarentegen een stijging van
j
1,9 mii-lioen. ‘sliijks schatkist heeft een voorschot opgenomen van
f 2,1
nnllioen, nadat zij vorige week nog een tegoed in
rekening-courant bezat van f27,8 millioeti .11e post p5.pier op het buitenland bleef ongewijzigd; cle diverse rekeningen ouder cle activa stegen met
f
250.000.
De goudvoorraad wijst een vermindering aan groot
f
10,5
tiullioen en de voorraad zilver van f845.000.
Ouder de passiva der i3ank breidde cle bil jettencirculatie
zich met
f
14,9 nullioen uit. i)e saldi in rekening-courant
van anderen vernieerderden met
f
4,6 niillioen; de daling
van het tegoed van het ‘Rijk in aanmerking genomen, liepen
derhalve cle rekening-courant-saldi met f23,2 niilFioen
terug. liet beschikbaa.r inetaalsaldo daalde niet
f
S nul-
lioen; liet dekkingspercentago bedraagt nagenoeg 84 pCt.,
evenals de vorige week.
* *
*
Wat al reeds lang gevreesd werd, is werkelijkheid ge-
worden. 1)e Anierikaansche regeering heeft de bekende be-
sluiten uitgevaaedigcl, waardoor voor het oogenblik aan
allen handel in Dollars een einde is gekomen. De eerste
dagen van de week bleef de Dollar hier nog tamelijk sta-
tionnair 2.4725-2.4690-2.4725-2.471234. Sinds Zater-
dag is het niet meer mogelijk een zaak te doen; noteeringen
ontbreken dus verder geheel. Zooads te verwach.ten was,
ivaren .Ponden heel gezocht: S44%-8.69. in Londen is cle
Dollar-koers van 3.4134 01) 3.45 teruggeloopen. Ook daar
ligt uit natuurlijk cle geheele Dollarhandel stil. Marken
waren aatigehoclen in verband met cle politieke verhoudin-
gen; van 59.12 ging de koers 01) 58.70 terug. Fransche
Francs waren vast 9.7534-9.82; slot 9.8134.. Deze koers
heef t goud-uitvoer naar Parijs mogelijk gemaakt. Voor cle
tegen het goud verkregen Fraucs kocht men hoofdzakelijk
in Parijs Ponden, waardoor hier gisteren aan de groote
vraag naar Ponden kon worden voldaan. De Poncienkoers
is hier dan ook van 8.68 op 8.62 teruggeloopen. Toen later
op den dag geen verder aanbod meer plaats had, liep cle
koers weder snel op 8.69 terug. :Belga’s iets vaster 34.75-
:14.7734. Zwitsersche Franes waren cle laatste dagen hooger
4822-45.3234. Lires noteerden ongeveer 12.64. Peseta’s
vast 20.80. De Scandinavische koersen hooger met het
Pond; Kopenhagen 37.70-38.70. .’Stockholm 44.80-45.85
en Oslo 43.30-44.45. Finsche Marken vaster 3.7234-
3.8234. Canadeesebe Dollars 2.05.
Op cle termijnmarkt is de eersteclagen een groot aanbod
van termijn-Dollars geweest; de marges liepen snel op.
De laatste noteeringen waren voor édn maand ongeveer 225 cmi voor drie maanden es. 460 punten onder kassa.
01) het oogenblik is liet natunriijk niet mogelijk iets te
doen. Poaclen
0
termijn waren vanzelfsprekend zeer ge-
zocht; liet clisagio is veranderd in agio. E2nniaands no-
teercie tenslotte en. 1 c., clrie-maands es. 2 c. boven contant.
Op de goudmarkt heerschte een groote bedrijvigheid.
Baren in de Vrije niarkt gezockt; de slotprijs was
f
1.666
5.
f
1.668. Ook voor Eagles was gr.00tè vraag; men liet
tenslotte voor 2.58, nadat zij ‘2.63 biedend wareii geweest. De invoer uit Amerika staat nu natuurlijk stop. Sovereigtis sloten 12.35 ]atenl, nadat er s middags nog hoven de 12.50
was gedaan.
LONDEN, 6 iIIAA1IT 1933.
De vorige week werd geheel overheerscht door cIC ont-
wiklceling van de baakcrisis in Amerika. Een avalanche valt korte groepsgewijze snoratoria of sterke hesnoeiing
van liet opvragiiigsrecht van deposito’s bij provinciale ban-
ken stortte zich over het A.merikaansche continent uit en
kon natuurlijk niet nalaten ook op de positie dei New
–
Yorksche groote banken van grooteit invloed te
zijn,
daar
haar liquide middelen werden aangesproken voor cle ver-
betering van de kaspositie der provinciale banken.
Zeer wijselijk werd daarom besloten ook de New-York’sche
banken voorloopig voor 2 dagen te sluiten om tijd te vinden
voor het opstellen van een ordelijk plan de campagne.
Het is alleen te betreut-en, dat, gezien den toestand der
provinciale banken met haar bevroren lauclbouwcreclieten,
die reeds ]naande]i algemeen bekend ivaron en clie men
natuurlijk toch niet aan haar lot kon overlaten, tiiet reeds veel eerder was ingegrepen, voordat het publiek in wilde
paniekstemming tot een .,run” op alle banken tegelijk
trachtte over te gaan.
De nieuw’e president doet dus onder een zeer zware
economische onweersbui lijn intrede in het Witte Huis.
Het is witt harte te hopen, dat hij en zijn raaclsma.tinen de juiste maatregelen zullen weten te nemen om de gevolgen
va1ï te economische oiitw-iichting in eigen lan(l niet haar
repercussie op cle wereld in het algemeen zooveel mogelijk
te verzachten en het zakenleven w’eder in rustiger banen
terug te leiden.
Reeds do geheele week had de pressie tot verkoopen van
Dollars 01) alle markten grootere proporties aangenomen.
Het gevolg in Londen was het omzetten van huitenlandsche
valuta in goud met eene daarmede in verbiind staande verruiming van geld in de geldmarkt, hetvelk dan ook
steeds moeilijker emplooi kon vinden.
Onder d:ie omstandigheden gaven de banken haar plan
om disconto langzamerhand naar een eenigszins hooger
Juveau te dringen op en kochteu weder wissels tot verder
teruggaanclo prijze
mi
– Vrijdag werdeu schatk i stproiuessen
I)
/
jo pCt. toegewezen. Baiikaceepten notedren
7/
_Li
Deviezen, niet nanie tollars, maar ook cle andere goud-
valuta’s, waren gedurende de geheele week zeer onrustig en
toonden groote schommelingen, zoodat de handel uiterst
moeilijk en gevaarlijk werd. Dollars bew’ogen zich tusschen
3.47 en 3.4034 ; Guldens tusschen 8.58 en 8.40
34,
ete.
Naar aanleiding van het sluiten der banken in New-Vork
werd de deviezeithanclel hier Zaterdagmorgen tijdelijk stop
gezet.
Heden werd weder in alle dei’iezen, behalve Dollars,
g
e
hanclelcl. Glildlens waren flauw en noteeren slot 8.67;
Franes 88.
186
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
8 Maart 1933
OMZETBELASTING ALS VERTERINGS-
BELASTING.
De voor ruim een week voorgestelde omzetbelasting
zal vermoedelijk, hoe zij ook technisch wordt geheven,
grootendeels overgewenteld worden
01)
den verbrui-
ker en dientengevolge de werking hebben van een
algemeene verteringsbelasting. Dat is een nieuw
element in het Nederlandsche belastingstelsel, en ver-
dient dus aandacht.
Sinds men aan belastingen den eisch stelt, dat zij
naar draagkracht moeten worden geheven, is men
zich vrij algemeen bewust geworden, dat die draag-
kracht naar verschillende kenmerken moet worden be-
naderd. Een belangrijk kenmerk is het inkomen, zoo
mogelijk gedifferentieerd naar herkomst, als inkomen
uit arbeid, uit vermogen, uit onroerend goed, uit per-
Som) lijke onderneming, uit onderneming onder zelf
–
standigen rechtsvorm.
Z66
belangrijk is dit kenmerk,
dat sommigen het inkomen als den eenigen maatstaf
van draagkracht aanzien. Als zoodanig ware het inko-
men niet deugdelijk, hetgeen onmiddellijk duidelijk
wordt, als men bedenkt, (at eenzelfde inkomen aan twee
personen in geheel ongelijke omstandigheden een vol-slagen verschillende draagkracht geeft. De samen stel-
ling van het gezin, de gezondheid, de werkkracht, de verzorgdheid van den ouden dag, de financiëele om-
stand igheden van bloed- en aanverwanten, de aan de
i nkomsten verwerving verbonden risico’s, de al-dan-
niet samenvoeging van het inkomen met dat van an-
deren, met wie mpn samenwoont, tot een gezamenlijk
consumptiefonds, ziehier een aantal omstandigheden,
die op de draagkracht van een nominaal inkomen zeer
grooten invloed uitoefenen. Slechts enkele van die
omstandigheden zijn voor de regeling van een inkom-
stenbelasting objectief vast te stellen, met cie meeste
kan daarbij onmogelijk rekening worden gehouden.
.l)erhalve is ‘het inkomen alléén geen zuiver kenmerk
van daagkracht.
1)
Naast het inkomen ‘komt als tweede kenmerk van
draagkracht de vertering in aanmerking, indien men
clie voor het verwerven van ‘het allernoodzakelijlcste
bui:ten beschouwing laat. De zooeven opgesomde om-
standigbeden hebben tengevolge, dat de een van zijn
inkomen veel meer ter vertering boven liet aller-
noodzakelijkste ter beschikking heeft dan de ander.
liet hoofd van een gezond gezin kan meer verteren clan de echtgenoot ‘van een ziekelijke vrouw of de
vader van zwakke kinderen; de ambtenaar, wiens sala-
ris bij ziekte en pensioen bij ouderdom of invaliditai’t
verzekerd is, heeft meer consumptiekracht dan de
han’delsagènt, van wiens werkcapaciteit al zijn inkom-
sten afhangen. Vcrtering boven het allernoodzakelijk-
ste – wij nemen voorloopig aan, dat dat allernood-
zakelijkste te definieeren valt – is derhalve een be-
langrijk ‘tweede kenmerk van draagkracht.
Het inkomen dient in het Nederlandsche belasting-
stelsel inderdaad als eerste kenmerk vad draagkracht.
1) e Rijlcsinkomstenbelasting en de G-emeentefon’dsbe-
lasting worden naar de totaalsô’m van liet inkomen ge-
heven. Daarenboven worden door de grondbelasting,
cle vermogens- en verdedigingsbelastingen eu de divi-
dend- en tantièmebelasting practisch bepaalde deelen
van liet inkomen met bepaalde herkomst getroffen. De
opbrengst vat al deze belastingen tezamen, inclusief
cle ‘ten behoeve van leeuingfonds, gemeentefonds, pro-
vinciën en gemeenten geheven opeenten, kan voor
1,932 op ruim 300 millioen gulden worden geschat.
Een, algemeene verteringsbelasting ‘kent ons belas-
tingstelsel niet. Wel worden bepaalde verteringen be-
last. De accijnzen op een klein aantal verbruiksgoe-
deren zijn zuivere verteringsbeastingen. De belasting
op den waarborg van gouden en zilveren vooinverpen
heef t eeuigszins het Icarakter van een retributie, maar
1)
Een en ander, ook het hierna volgende, ‘is uitvoeriger
uiteengezet
in
des schrijvers prae-advies over de algemeene
beginselen voor de heffing van belastingen, in 1929 uitge-
bracht voor de Verceniging voor Belastiogwetenschap.
INHOUD:
BIz.
OMZETBELASTING ALS VERTERINOSBELASTING
door
Prof.
Dr. N. J. Polak …………………………….186
Het nieuwe
goederentarief der Nederlandsche Spoor-
wegen door
Jhr. Mr. P. Elias………………….187
Javasuiker en de
crisis IV door
A. ‘Volz ………….. 192
Een jaar actieve conjunctuurpolitiek in de Vereenigde
Staten door
A. B. Speekenbrink………………..195
Beschouwingen over kolen II (Slot) ………………
198
BUITENLANDSCHE MEDEWERKING:
De nieuwe Stilibalte-overeenkomst door
Dr. Cnn
Kramen……………………………….200
Ottawa-mogelijkheden door
Prof. P. Geyl ……….
201
MAANDCIJFERS:
Indexeijfers van Nederlandsche aandeelen ……..
202
STATISTIEKEN EN OVERZICHTEN
………………
203 —208
Geidkoersen. – Wisselkoersen. – Bankstaten. – Goederenhandel.
werict toch evenzeer als verteringsbelasting. De per-
soneele belasting heeft een gemengd karakter, waar-
aan wij straks aandacht zullen
‘wijden.
De invoerrech-
ten werken ten deele als verteringsbelasting; het is
atuurli,jk niet na te gaan, in hoeverre deze op den
verbruiker, op den buitenlandschen leverancier of op
den tusschen’handel worden af- of overgewenteld,
evenmin in hoeverre de verbruiker door de ‘werking
van liet in’voerrecht nog ‘belasting betaalt aan den
binnenlandschen consument.
De accijnzen drukicen in de eerste plaats op ‘het ver-
bruik van suiker, gedistilleerd en tabak, voorts oji
bier, run’d- en kalfsvleesch, wijn en zout. Ze brengen tezamen bijkans 150 millioen gulden op, waarvan die
op suiker alleen ruim een derde gedeelte. De invo’er’•
rechten geven een meer verspreiden druk, zij zijn fiet
zoo beperlct tot enkele artikelen. Toch zijn er enkele
goederen, waarvan het verbruik in het bijzonder wordt
getroffen. Van de 82 ‘millioen gulden, ivelke de in-
voerrech’ten in 1032 opleverden, brachten de rechten
op benzine en op thee tezamen op eenige millioenen
na de helft op. De opbrengst der belasting op den
waarborg van gouden en zilveren voorwerpen bereikte
nog niet drie kwart millioen.
De personeele belasting, ivelker opbrengst met op-
centen op 60 millioen is te sc’hatten, treft naast
eenige bijzonder weelderige genoegens – plezier-
vaartuigen, paarden, biljarts en i.n zekere mate ook
motorrijtuigen – drie elementen van den levens-
standaard, t.w. de huurwaarde van de woning, de in-
richting van de woning en liet huiselijk dienstper-
soneel. Deze belasting wordt derhalve in, hoofdzaak
geheven naar verteringen, die zeer traag reageeren
op cle wijzigingen van de draagkracht. Verhuizen naar
een goedkoopere woning is somtijds duurder dan blij-
vn in een huis met hoogere huurwaarde, verhuizen
gedurende den looptijd van een huurcontract is mees-
tentijcls schadelijk, verkoop of in bewaring geven van
meubilair veroorzaakt onevenredig ‘hooge verliezen
of kosten. De personeele belasting heeft als maatstaf
den levensstandaard ten tijde, dat de belastingplich-
tige zijn woning ‘betrok, niet de vertering van het
oogenblik; zij werkt dei-halye geenszins als verterings-belasting in tijden van ‘veelvuldig voorkomende groote
verminderingen van draagkracht,. die tengevolge heb-
ben, dat er in groote, moeilijk verhuurbare, smaa’kvol
i.ngerichte ‘woningen gebrek wordt geleden. A fortiori
geldt dit, indien de druk der personeele belasting door
verhooging der opcenten in een
tijdperlc
van malaise
wordt verzwaard, in welk geval bovendien de over-
wenteling van de op winkel-, hotel- en caféhuren ge-
heven belasting op de verbruikers niet plaats vindt
8 Maart 1933
ECONOMISCH-STATISTÎSCHE BERICHTEN
187
en de heffing geenszins aan haar doel van verterings-
belasting ‘heantw’oordt. Wij zouden nog andere opmer-
kingen over cle gebrekkige werking dezer belasting als verteringsbelasting kunnen j aken, maar vreezen
te uitvoerig te worden en stappen daarom van dit
punt af.
Uit bovenstaande opsomming blijkt, dat naar het
kenmerk van draagkracht, gelegen in de verteriugen,
zeer onsytematisch belasting wordt geheven. Een
klein aan tal bepaalde genotmiddelen, nl. alcoholhou-
dende dranken, tabak en thee, benevens enkele ‘oe-
clingsmiddelen, ul. suiker, zout en rundvieesch, bren-
gen tezamen met benzine ruim 180 millioen gulden aan belasting op. :De keuze van deze zwaar belaste
verteringen is vrij willekeurig, al kan men van de
meeste dezer artikelen zeggen, dat liet verbruik ervan
op draagkracht duidt. Slechts met zout is dit nim-
mer, met suiker en tabak in beperkte mate het geval.
Er bestaan nog zoo onnoemelijk veel artikelen,
waarvan het verbruik op draagkracht ‘wijst, alsmede
nog zeer vel, van welke het verbruik van een eerste
dosis tot het allernoodzakelijkste moet worden gere-
kend, maar waarvan meerder verbruik blijk geeft van
draagkracht. Tot (lie laatste categorie hehooren sui-
ker, kleederen, shocnen, kaas, eieren, groenten en
nog vele andere goederen. Een verteringsbelasting,
die vel drukt
01)
al deze artikelen, maar vrijlaat die
goederen, welke vrijwel uitsluitend voor het eerste
levensonderhoud dienen, werkt vanzelf als een belas-
ting naar de draagkracht, blijkende uit de verterin-
gen, ecu belasting, die een noodzakelijk complement
vormt van onze heffingen naar inkomen en vermogen.
Zulk een verteringsbclasting, die in ons belasting-
stelsel ontbreekt, die ook niet door een op willekeu-ri go keuze berustende ,,weelde”-verteringsbelasting wordt bewerkstelligd, kan de voorgestelde omzetbe-
lasting zijn, indien zij w’ordt gezuiverd van de her-haalde heffingen en indien zij vrijlaat de goederen,
waarbij de vergrooting van het verbruik niet is ken-
merk van draagkracht, maar veelal kenmerk van ar-
moede.
De bekende Amsterdamsche budget-statistiek van
1023/’24 – verschenen in 1027 – betreffende 212
gezinnen uit verschillende kringen der bevolking,
leert ons de vrij te stellen goederen kennen. Terwijl
van, tal van artikelen het verbruik in de groepen met
hooger inkomen grooter is dan in die met lagere re-
venuen, vermindert bij toenemend inkomen het ver-
bruik van brood, boonen, erwten, rijst, gort, haver-
n1out, kunstboter, andere vetsoorten dan natuurboter en kunstboter, aardappelen en bevroren rundvleesdh. Constant is het verbruik van suiker.
1)
Zeer langzaam
stijgend is, in de lagere groepen, het verbruik van
melk, koffie, thee, cacao en van brandstof.
Stelt men nu vrij de hier vermelde artikelen – om
reden van agrarisdhe politiek zou men misschien be-
vroren rnndvleesch moeten uitzonderen of verseb
vleesch moetentoevoegen – dan kan men in de hudgetL
statistiek spoedig zien, hoeveel ‘vertering in de aller-
laagste groep voor belasting vatbaar blijft. Met
genoemde artikelen zijn dan als belastin’gvrij te be-
schouwen huishuur, belasting, gas, eleetrieiteit, ziek-te- en begrafenisverzekering, vereenigingen, dagbla-
den, school- en lesgelden, ontspanning en sport, spoor
en tram, godsdienst e.d. Na aftrek van al die posten
blijft dan op een inkomen van gemiddeld
f
1674 een
vertering van ongeveer
.f
450 belastbaar, zoodat op
een inkomen van deze grootte – naar de gegevens
van 1024 – ten hoogste
f 4
aan verteringsbelasting
zou worden betaald, bij mindere draagkracht uiter-
aard veel minder, bij meerdere welvaart veel meer.
Deze belasting zou een compensatie moeten vinden
in verhooging van het belastingvrije minimum bij
inkomsten- en gemeentefondsbelastingen, gelijk Treub
indertijd in zijn prae-advies voor de Vereeniging voor
1)
Daarentegen stijgt niet cle welvaart liet verbruik van
stukerhoudende goederen als jam, koek, gebak, chocolade,
ccl.
do Staathuishoudkunde in 1.924 heeft ‘betoogd. Door
de ‘vermindering ‘van ‘de kosten van levensonderhoud
is echter dat minimum reeds automatisc
1
h verhoogd.
Zeer zeker is die verhooging pog geen algeheele com-
pensatie, maar die kan tot later worden uitgesteld,
zoolang de toestand van de publieke financiën zoo
zorgelijk is, waarvoor alle lagen der bevolking hun
noodoffer hebben te brengen en ‘waarvoor gezien de
reeds uitgevaardigde en voorgestelde heffingen en
verhoogingen, reeds menig offer is en wordt ‘er-
lan.gd.
Zoodra ingrijpende reorganisaties ter besparing op
de uitgaven – welke reorganisaties tijd kosten en
somtijds gunstiger tijden moeten verheiden – zijn
doorgevoerd en de middelen door betere conjunctuur
ruimer gaan vloeien, zal men dan de accijnzen op sui-
ker en zout kunnen verlagen of afschaffen, het be-
lastingvrije mini m u.m van inkomstenbelasting en ge-
meentefondsbelasting verhoogen, en de personeele
belasting herzien, waartoe de algemeene ‘erteringsbe-lasting, als complement van onze inkoms tenbelastm-
gen, dkn de middelen verschaft, welke nZi voor de
saneering der publieke financiën noodig zijn.
P.
HET NIEUWE G’OEDERENTARIEF DER NEDERLAND-
SCHE SPOORWEGEN.
Zoowel om, binnen de perken van het financiëel toe-
laatbare, ‘tegemoet te komen aan den, vooral met een
beroep op de inmiddels ingetreden algemeene ver-
laging van. het prijsniveau, van verschillende zijden
uitgeoefenden aandrang tot verlaging der spoorweg-
tarieven, als om, beter dan tot dusverre het geval was,
het hoofd te kunnen bieden aan de concurrentie van
do auto, wendde de Directie der Nederlandsche
Spoorwegen zich in de maand Juli 1,032 tot de Re-
geeririg met het verzoek, i.n beginsel goed to keuren,
dat tot eene verlaging van personen- en goederen-
tarieven van
ten hoogste
20 pOt. worde overgegaan,
zulks niet in dier ‘voege, dat de tarieven alle in
ge-
lijice
mate zouden worden verlaagd, maar z66, dat zij, beter dan thans, concurreeretrd zouden zijn tegenover
andere vervoersmiddelen en meer zouden voldoen aan
de eischen van den tegenwoordigeu tijd.
In de eerste dagen van September 1032 w’erd vol-
doende zekerheid verkregen, dat eene tariefverlaging
van vorengenoemden omvang ‘bij de Regeering geen
princi piëel bezwaar zou ontmoeten, waarna onver-
wijld aan het werk werd gegaan.
Toör
wat de goederen betreft – het personentarief
kan, als vallende buiten het kader van dit artikel,
‘erder buiten ‘beschouwing blijven – was de herzie-
ningsarbeid niet eenvoudig. Vooral voor zoover de
herziening bedoeld was als verweer tegen de vracht-
auto, stond de ‘Spoorweg voor een uiterst i’noeilijk
probleem. Gezien het feit, dat de autovrachten gaan-deweg een ongekend laag peil ‘hebben bereikt
1),
kon
er minder dan ooit aan worden gedacht die vrachten
– welke trouwens wegens haar grilligheid weinig
houvast bieden – als algemeen richtsnoer voor het
nieuwe spoorwegtarief aan te nemen. Wel zou bij een
poging in die richting veel vervoer kunnen worden
gewonnen, maar, ‘w’egens de wanverhouding, die zoo-
doende zou ontstaan tusscheri de vrachten eener- en
cle zelfkosten van den Spoorweg anderzijds, zou een
1)
Dat de autovrachtcn in zoo sterke mate zijn gedaald,
is, behalve aan de verminderde vraag naar vervoeigele
geiiheicl als gevolg van de algemeene crisis, ook, en vooral,
hieraan toe te schrijven, dat,
ondanks het trager vlooien
van de goedorenbron,
hoe langer hoe meer vrachtauto’s op
‘s lands – daartoe zorgvuldig geëffende – wegen zijn ver-
schmuen, met het gevolg, dat, ijevens den oorspronkelijken
concurrentiestrijd van auto tegen spoorweg en water, een
steeds feller strijd van auto tegen auto wordt gestreden.
Dat in dien strijd vele ondernemers van autodiensten sneu-
velen, blijkt voor anderen geen bezwaar te zijn, om het
er met ccii overgenomen oude
of op
afbetaling gekochte rlieuw’e auto, op hun beurt
ook
eens op te wagen.
188
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
S Maart 1933
dergelijke oplossing gelijk hebben gestaan met fina’n-
eiöelen zelfmoord. Daarom werd, voor wat tarief ver-
te ging als verweer tegen de vracht(vuto
betreft,
als
u.i tgangsp
Un
t genomen,, vooralsnog (cl. w.z. zoolang
geen wettelijke bepalingen bestaan, welke de auto’s
verplichten i ri aanzienlijk sterkere mate dan thans
bij te ‘dragen
. .in de te haren bate door de gemeen-
sc]iap gemaakte kosten) alleen dâbr – maar dan ook
stevig ‘) – in te grijpen, waar redelijkerwijze mocht
worden verwacht, dat thans reeds met eene
voor N. 9.
nog drcubglij/ce
verlaging verder verlies van vervoer zou kunnen worden voorkomen of verloren vervoer
zou kun nen worden teruggewonnen, ‘waarbij uiteraard
voor elk volgens clezen opzet in aanmerking komend tariefonderdeel afzonderlijk moest worden nagegaan,
welke reductie kans zou geven op bereik ing van het
beoogde doel.
Zoodra het nieuwe ,,Tarief voor het Vervoer van
Goederen” in ontwerp gereed was – dit was half
Januari 1933 het geval – werd het den Minister van
Waterstaat ter goedkeuring aangeboden. Het bestaat,
evenals het tegenwoordige ,,Tarief voor ‘het Vervoer
van .l.Jl- en Vrach’tgoecleren”, uit twee deden: een
Deel 1, bevattende algemêene bepalingen voor het
vervoer (Algemeen Reglement voor het Vervoer, be-
nevens additioneele bepalingen) en een Deel II, be-
vattende alles wat op de berekening van vrachten en
bijkomende kosten betrekking heeft.
Den Minister kon worden medegedeeld, dat de in
liet nieuwe tarief belichaamcle verlagingen gelijk staat
met het prijsgeven ‘van pl.m. 17 pOt. van de opbreng-
sten, welke de toepassing der tegenwoordige goederen-
tarieven oplevert.
lIet ontworpen tarief ‘verkreeg de instemming van
den Minister en, in. verband met alles wat- nog ge-
beuren moest, om van den ouden op den nieuwen toe-
stand te kunnen overgaan, werd besloten liet tarief
op 1 Mei 1,933 in te voeren.
Op denzeifden datum zal het Koninklijk Besluit van
25 Februari 1933 (Stbl. No. 62) tot nadere wijziging
van het Algemeen Reglement voor het Vervoer in
erki ng ‘freden.
De reden, waarom dat Reglement gewijzigd moest worden, moge blijken uit hetgeen volgt.
1-let bestaande Algemeen Reglement voor liet Ver-
v’oei- onderscheidt
vier
categorieën van ‘vervoer, ul.,
in ‘volgorde ‘van, toenemende snelheid: ‘vrachtgoed, ijl-
goed, bestelgoed (gewoon ‘vervoer) en hestel.goed
(snelvervoer). De nieuwe toestand zal deze zijn, dat
het aantal categorieën tot
drie
wordt teruggebracht.
TTro.chtgoed
hli;jft onder zijn ouden naam bestaan;
bestelgoeci (snelvervoer) wordt eveneens behouden,
maar onder den nietiwen naam
,,Expre.s,qoed”;
i,jlgoed
wordt met beste]goed (gewoon vervoer) samengesmol-
ten tot ééne nieuwe categorie, ‘welke
,,Snelgoed” is
gedoopt.
Die samensmelting van ijlgoed en liestelgoed (ge-
woon vervoer), een van de hoofdpunten der tarief-
herziening, is gemakkelijk te ‘verklaren. T-Toe lan-
ger hoe moer toch deed zich het- bezwaar gelden,
dat, met het oog ‘op de concurrentie van de
vrachtauto, het ‘vervoer als ijlgoed niet snel ge’
noeg was. ‘Alleen voor een aantal ‘licht beder’
felijke waren, welke de Spoorweg, ‘bij verzending als
ijlgoed, met de voor
bestel-goed
aangewezen treinen
vervoert, bestond dat bezwaar niet. Aan den anderen
kant zijn, eveneens met het oog op de autoconcurren-
tie, de ‘bestelgoedprijzen (behalve waar het om kleine gewichten gaat, in welk geval bestelgoed veelal goed-
kooper is dan
‘ijlgoed)
te hoog gebleken. De hier ge-
schetste bezwaren kon men doen vervallen door –
gelijk is geschied – liet ‘bestaande ,,ijlgoed” en
steIgoed (gewoon vervoer)” op te lossen in ééne nico-
ve categorie, welke de voordeelen van elke dier beide
categorieën, ni, niet te duur vervoer ‘hier en snel
1)
De minder drastische verlagingen zijn bedoeld als
‘tegemoetkoming aan verzeuders en on.tvangei-.s (zie aanhef
van dit artikel).
vervoer daar, in zich zou vereenigen. De samensmel-
ting heeft verder dit voor, dat zij voor den Spoorweg
de administratie vereenvoudigt en, dat zij een einde
zal maken aan cle ‘begripsverwarring hij het publiek,
waar men veelal de meening ontmoet, dat ajlgoed
(goed dus, dat ,,ijlt”) het snelst van alles is.
Omtrent het Deel 1 van het nieuwe G’oeclerentarief,
ciat behalve voor wat de zooeven besproken indeeling
van liet vervoer in drie categorieën ‘betreft, geen sail-
lante wijzigingen brengt, behoeft niet veel te worden
gezegd.
Slechts op de volgende punten worde gewezen:
lo. Uit handelskringen werd hoe langer hoe meer
did klacht vernomen, dat, gezien de eischen. der mo-
de me adrn in i stratiemethodes, liet formaat der tegen-
woorclige vrachtbriefformulieren te groot is. Daarom
ivercl getracht tot een kleiner formaat te komen. In-
cierdaact i.s liet gelukt, door cle rubrieken, waarin de
vrachtbrief is ingedeeld, anders te rangschikken en
te woekeren met de beschikbare ruimte, een formu-
lier te vervaardigen, waarvan de afmetingen o’p de
helft
van die der tegenwoordige formulieren zijn
teruggebracht. Dit ‘heef t tevens ,het voordeel, dat de
Spoorweg’ de vrachtbriefformulieren voortaan zeer
goedkoop zal kunnen leveren.
2o. Tot dusverre moesten ‘öor de verzending als
iji- of vrachtgoed
vrachtbrieven, ‘
voor de ‘verzending
als bes telgoed (gewoon en snelvervoer)
adresicaarten
worden gbezigdi. Het nieuwe tarief, gebruik makende
van de gelegenheid, welke ‘liet gewijzigde Algemeen
Reglement “oor het Vervoer zal geven, om in meer-
dere mate het bezigen van de voor het publiek ge-
riefelijkereadreskaarten toe te laten, ‘bevat eene
uniforme
regeling voor vracht-, snel- en expresgoed,
nl. cle ‘volgende: voor zendingen ‘van niet meer dan
500 KG., doch alleen indien daarvoor geen -belang bij
de aflevering is aangegeven en zij niet belast zijn
met voorschot of remhoursement, mag, naar verkie-zing ‘van den afzender, een vrachtbrief of een adres-
kaart’) worden gebezigd; in itlle ovérige gevallen is
de’ afzender verplicht een vrachtbrief te gebruiken.
3o. 0 vdreen konistig ‘hetgeen liet gewijzigde Alge-
meen Reglement voor liet Vervoer zal bepalen om-
trent cle maxima, we] ke cle leveringstermijnen niet
mogen overschrijden, worden in de éerste ‘plaats. de leveringstermijnen voor vrctchtgoed aanzienlijk ver-
kort. In de tweede plaats zullen voor
snelgoed
leve-
r.ingstermij’nen gelden, welke gelijk zijn aan en ‘voor
afstanden van meer dan 225 KM. zelfs nog korter zijn
dan de oude leveringstermijnen voor hestelgoed; al-
leen voor
(a)
zendingen snelgoed van of naar stations,
di6 niet door rcizigerstreinen worden bediend,
(b)
zendingen suelgoed van 500 KG. en meer en
(c)
zen-
dingen snelgoed, geheel of gedeeltelijk bestaande uit
c:olli, Zwaardier dan 1.00 KG., komt het ‘voor (in. cle
gevallen sub cc en S op de meeste en in het geval sub
c
0
1)
cle korte afstanden), dat de nieuwe leveringster-
mijnen langer zullen zijn. dan cle oude termijnen voor
bestelgoed.
Wat
liet Deel 11 betreft, iii hetgeen volgt wordt een
overzicht gegeven van cle
voornaamste
wijzigingen,
welke het ‘bestaan cie stelsel ondergaat. (Een
volledige
behandeling der materie zou een al te onbescheiden
plas tsru:i in te i n.nemcn).
Voora:f de opmerking. dat het tarief over vrijwel
dle gehecle linie verlaging brengt, ‘hier meer, dlaar
minder, waarbij in cle eerste plaats cie volgende twee
punten vermeld ing verdienen:
lo. overal, waar een besteldienst door of vanwege
den Spoorweg is ingericht, zullen voortaan cie aan-
gekomen stukgoedzeudi ngen
(vracht-, snel- en expres-
goed), die door den Spoorweg worden. gelost, en niet
bestaan uit goederen, welke de tarieven
i0
‘verband
met de wijze van exploitatie van den besteldienst, van
) Bij gebrtnk van een adreskaart moeten de colhi steeds
voorzien zijn van een
culres.
Merken en nummers ‘zijn dus
iii dit geval niet voldoende.
8 Maart 1933
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
189
de bestelli i1g uitsluiten,
kosteloos
worden besteld..’)
Voor expresgoecl zal zelfs kostelooze spoedbestelling
2)
plaats hebben. (Tot dusverre geschiedde alleen het
bestellen van
besielgoed
(gewoon vervoer) zonder be-
rekening van een hestelloon);
2o. de ,,stationskosten”, een tot de bijkomende kos-
en behoorenci loon, dat tot dusverre — behoudens
enkele uitzonderingen — voor
alle
zendingen iji- en
vrachtgoed (zoowel stukgoed als svagenladingen) in
rekening werd gebracht, komen te vervallen.
Voor het overige wordt de nieuwe toestand deze:
Stukgoed (vracht-, snel- en expresgoed).
Bij vrachtbetaling tot en. met
30 1(0.,
zal de vracht
berekend worden onafhankelijk van den af te leggen.
afstand. Bij vrachtbetaling voor meer dan
30
KG.
gelden v rach tprijzen volgens de afstanden.
Een uiteenzetting van. de overwegingen, welke tot
aannemi.ng van dit systeem hebben geleid, is niet
overbodig.
Bij het u;twerken der samensmelting van ijigoed
en bestelgoeci (gewoo:n vervoer) werd vooropgesteld,
dat er, om het vervoer als snelgoed zoo aantrekkelijk
inogei ijk te maken, naar gestreefd moest worden,
svaa r het maar even kon, te voorkomen, dat het riieu.-
we
S
nelgocci duurder zou worden dan het goed koop-
te der beide oncie categorieën van vervoer.
De oude toestand is, voor wat cle verhou ding t€is-
‘)
Bestelling heeft echter niet plaats, indien dc vracht-
brief liet voorschi’i ft ,,station restaute” bevat, of de ge-
nl i’esseerde tijdig vOOr de aankomst der goederen aan het
betrokken station heeft kennis gegeven, dat hij (te goederen zelf veusclst weg te haleti of door derden te doen weghalen.
•) 1
‘rachtgoed
komt uict voor spoedbeste]
Ii
ng iii aannier-
k lig;
smn’lgoed svel, ntiui r alleen
01)
verzoek van belanghcb-
beudeit en’ clan tegen berekening’vau een extra-loon.
sehen ijl- en bestelgoed (gewoon vervoer) betreft, als
volgt: voor zeer kleine gewichten is besteigoed onder
alle omstandigheden het goedkoopst; dan volgt een
serie gewichten, waarvoor
–
dit hangt af van den
afstand en van de vraag, of al dan niet bestelling
plaats heeft nu eens bestelgoed, clan weer ijigoed
het goedkoopst is; tenslotte, en wel reeds vrij spoedig,
lcornen de gewichten, waarvoor onder alle omstandig-
heden ijigoed het goedkoopst is. Bij het vaststellen
der snelgoedprijzen gaf natuurlijk de tweede soort
gewichten de meeste moeite.
De gevonden oplossing is deze, dat als uitgangspunt
werden genomen de bestaande, over alle• afstanden
gelijke, bestelgoedprijzen tot en met 10 KG. (tot 1 KG.
f0,30;
meer dan 1 tf.m.
3
KG.
f
0.40; meer dan 3 t/m.
5 1110. f050;
meer clan
5
t/m.
7
KG. f0.60; meer
dan 7 tfm. 0 KG-.
f 0.10;
meer dan 9 t/m. 10 KG.
f 0.80).
Deze prijzen werden overgenomèn voor
snel-
goed, met dien verstande echter, dat in het nieuwe
tarief cle oude vrachtprijs van
f
0.80 voor meer dan
9 t/m. 10 1(0. zal gelden voor meer ‘dan 9 tot en met
30
KG.
In overeenstemming hiermede, zijn in het nieuwe
tarief de vrachtprijzen tot en niet 30 KG. voor
expres-
goed ciezelf cle als die van het tegenwoordige bestel-
goecl-srcelvervoer.
met dien verstande, dat ook hier
de bestaande vrachtprijs s’oor meer dan. 0 tot en met
10 1(0.
(f
1.20) zal gelden voor meer dan 0 tot en
met
30
KG. (Expresgoed wordt (Ius: tot 1. KG.
f 0.45;
meer dan 1 t/m. 3 KG.
f
0.60; meer dan 3 tfm.
5
KG.
f
0.75; meer clan 5 tfm. 7 1(0.
f 0.90;
meer dan 7 t/m.
.9 K.G.
fl.05;
neer dan 9 tfm.
30
KG.
fl.20).
Tenslotte werd ook het
vrachtgoed
in het stelsel
van uniforme vrachtprijzen betrokken, door ru. de
prijzen voor vrachtgoed tot
30
KG. als volgt vast te
stellen: tot en met 1 1(0.
f025;
meer dan 1 tfm.
.1
Vrachtgoed (nieuw) eenerzijds, tegenover vrachtgoed (oud) met bestelloon en stationskosteu, anderzijds.
–
10 KG.
1
20KG.
30 KG. 40 KG.
50 KG.
100 KG.’
200 KG.
KM.
nieuw
oud
nieuw
oud
nieuw
oud
nieuw
oud
nieuw
oud
nieuw
oud
1
niuw
oud
25
0.50
0.65
0.50
0.05
0.50
0.65
0.50
0.65
0.50
0.65
0.50
0.65
0.65
1.25
50
0.50
0.65
0.50
0.65
0.50
0.65
0.50
0.65
0.50
0.65
0.55
0.85
1.05
1.70 100
0.50
0.65
0.50
0.65
0.50
0.65
0.50
0.65
0.50
0.70
0.85
1.15
1.65
2.30 200
0.50
0.70
0.50
0.70
0.50
0.70
0.55
0.85
0.65
0.95
1.30
1.65
2.55
3.30
300
0.50
0.80
0.50
0.80
0.50
0.80
0.65
1.00
0.80
1.15
1.60
2.05
3.20
4.05
Snelgoed, eenerzijds, tegenover oud bestelgoed (gewoon vervoer) anderzijds.
10
KG.
20 KG. 30 KG. 40 KG.
50 KG.
.
100 KO.
20ILKG.
nieuw
1
oud.
nieuw
F
oud
nieuw
1
oud
nieuw
1
oud
nieu,
1
oud
nieuw
1
oud
nieuw
I
oud
25
0.80
0.80
0.80
–
1.15
0.80
1.25
0.80-
1.40
0.80
1.500.80
2.10
1.30
3.30
50
0.80
0.80
0.80
1.15
0.80
1.25
0.80
1.40
0.80
1.50
1.05
2.10
2.10
3.30
100
0.80
0.80
0.80
1.30
0.80
1.50
0.80
1.65
0.85
1.85.
1.65
2.75
3.25
4.55 200
0.80
0.80
0.80
1.65
0.80
2.05
1.05
2.50
1.30
2.90
2.55
5.00
5.05
9.20
300
0.80
0.80
0.80
1.90
0.80
2.55
1.30
3.25
1.60
3.90
3.20
7.25
6.40
1395
Snelgoed, eenerzijds, tegenover oud ijlgoed met bestelloon en stationskosten, anderzijds.
10
KG.
20 KU. 30 KG.
KIl.
40 KG.
50 KG.
100 KG.
200 KG.
nieuw
oud
nieuw
oud
nieuw
oud
nieuw
I
oud
nieuw
oud
nieuw
oud
nieuw
oud
25
0.80
0.85
0.80
0.85
0.80
‘
0.85
0.80
0.85
0.80
0.85
0.80
1.00
1.30
•
1.95
50
0.80
0.85
0.80
0.85
0.80
0.85
0.80
0.85
0.80
0.85
1.05
1.45
2.10
2.85
100
0.80
0.85
0.80
0.35
0.80
0.85
0.80
1.00
0.85
1.15
1.65
2.05
3.25
4.10 200
0.80
1.10
0.80
1.10
0.80
1.10
1.05
1.40
1.30
1.65
2.55
3.0.5
5.05
6.10
300
0.80
1.35
0.80
1.35
0.80
1.35
1.30
1.70
1.60
2.05
3.20
380
6,40
7.60
Expresgoed, eenerzijds, tegenover oud bestelgoed (snelvervoer)
met
8poedbestelloon, anderzijds.
—
10 KG.
20 KG.
30 KG.
40 KG.
50 KG.
100 KG. 200 KG.
nieuw
oud
nieuw
oud
nieuw
oud
nieuw
oud’
nieuw
oud
nieuw
oud
nieuw
I
oud
.25
1.20 1.35 1.20
2.00
1.20
2.20
1.20
2.45
1.20
2.75
1.60
.
4.15 3.20 6.95
50
1.20
1.35 1.20
2.00
1.20
2.20
1.20
2.45
1.30
2.75 2.60
4.15
5.20
6.95
100
1.20
1.35 1.20
2.25
1.20
2.50
1.65
2.90
2.05
3.25
4.05 5.10 8.10 8.80
200
1.20 1.35 1.20
2.75
1.20 3.40 2.55
.
4.10
3.15
4.85
6.30 8.50
12.60.
15.80
300
1.20
1.35
1.20
3.10
1.20
1
4.10
3.20
5.20 4.00 6.30
7.95
11.80 15.90
22.80
190
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
8 Maart 1933
3
EG.
f 0.35; meer clan
3
t/m. 5 EG.
f
0.45; meer
dan
5
t/m.
30
EG.
f 0.50.
Werd
dus •voor gewichten tot en met
30
EG. uit-
gegaan. van de oude, uniforme prijzen voor
bestel-
goed tot 10 EG., voor gewichten van meer clan 30 EG.
werden cle oude op den af te leggen afstand gebaseer-
de prijzen voor vrachtstukgoed als uitgangspunt ge-
nomen. De in het tarief aangegeven vrachtprijzen
voor meer dan 30 EG. komen neer:
voor vrachtgoecl:
0
1
)
de oude vrachtstukgoedprij-
zon, verlaagd met 10 pOt.; minimum-vracht per zen-
ding:
f050;
voor snelgoed: op het dubbele der nieuwe vracht-
prijzen sub
cc);
minimum-vracht per zending:
j
0.80;
voor expresgoed: op
5
maal de nieuwe vracht-
prijzen su:b
a);
minimum-vracht per zending:
f 1.20.
Uit den vorengenoemden opzet vloeien verlagingen
voort, welke grooter worden naarmate gewicht en af-
stand toenemen; voor snelgoed tegenover het oude bestelgoed zijn de verlagingen zelfs buitengewoon
groot.
Een en ander moge blijken uit tabel 1.
Tegenover de talrijke vei1agingen staat, in enkele
gevallen, een (onvermijdelijk gebleken)
verhoo ging.
De minimum-vracht voor s n e 1 g
0
e d ‘boven
30
EG. zal ni.
f 0.80
bedragen, terwijl thans het mini-
mum voor i.jlgoed
f 0.60 + f 0.05
(stationskosten) =
f 0.65
bedraagt. Voorzoover het om zendingen gaat,
welke
niet
voor bestelling door of vanwege den ‘Spoor-
weg in aanmerking komen, ‘beteekent de nieuwe toe-
stand dus, dat het minimum bij verzeflding als snel-
goed
f015
hooger wordt dan tot dusverre bij ver-
zending als ijlgoed het geval was (vergeleken bij dc
tegenwoorci i ge
bestelgoeclvracht
beteekent het nieuwe snelgoed-minimum daarentegen een aanzienlijke ver-
laging). Lager dan
f
0.80 kon, gezien hetgeen de
Spoorweg daarvoor doet (vervoer met de verbindin
gen, welke tot dusverre slechts voor besteigoed werden gebezigd, plus kostelooze
bestelling)
onmogelijk wor-
den gegaan.
Bij v r a ch t g o e d doet zich iets dergelijks voor.
[let minimum bedraagt tot dusverre
.f
0.40 plus sta-
tionskosten ad
f 0.05
dus (voor niet bestelde zendin-
gen).
f 0.45,
terwijl het nieuwe minimum voor vracht-
goed boven
30
EG.
f 0.50 zal -bedragen. Wegens cle
kostelooze bestelling kon ook hier niet lager worden
gegaan.
Nog op 66n punt moet de aandacht gevestigd wor-
den. Voor volumineuze goederen zal de vracht niet
meer tegen liet anderhalfvoudiga
maar tegen het
ver-
dubbelde
gewicht ‘worden berekend. Dit was nood-
zakelijk omdat cle kostelooze bestelling van vracht-,
snel- en expres-goed zeer hooge eischen zal stellen
aan den iesteldienst en, in verband met de ‘beperkte
laadruimte van de voertuigen, waarmede die dienst
wordt uitgeoefend, de volumineuze goederen te en-
combrant zijn, dan dat in eene vrachtberekeni.ng tegen
het anderh alfvoudige gewicht een voldoende vergoe-ding kan worden gevonden.
Tegenover die verzwaring staat echter een verzaci-
ti.ng. Tot dusverre werd ni. als regel aangenomen als
volumineus tb beschouwen die goederen, welke min-
der wegen dan 100 EG-. per M
3
. :
De nieuwe toestand
zal deze zijn, dat de ,,G-oederenclassifieatie” slechts
zoodanige goederen als ,,volumineus” aangef t, welke
minder wegen dan
80
EG. per 11
8
.
Geheel nieuw is de bepaling, dat voor goederen,
welke minder wegen dan 30 KG. per M
. de vracht
wordt berekend naar den inaatstaf van 80 EG. voor
elken 1N.
3
.
in den ‘wagen ingenomen laadruimte. 1-let
gaat hier om goederen, clie men ,,ultra-volumineus”
zou kunnen noemen, goederen dus, die geen vracht-
auto zal willen aannemen en waarvan zelfs -liet ver-
voer tegen liet verdubbelde gewicht voor den Spoor- –
weg niet anders dan verliesgevend kan
zijn.
Het ligt
intusscjien niet in de bedoeling deze bepaling in alle
gestrengheid toe te passen; zij dient eerder als wapen
tegen al te grof misbruik van dn vervoersplicht, die
den Spoorweg is opgelegd.
–
– Wagenlaclingen vracht goed.
De bestaande Idassen-indeeling (A, B, 0 en 1)) is
gehandhaafd. Evenals tot dusverre zijn de vracht-
prijzen van elke klasse-onderverdeeld in
3
rubrieken,
waarbij echter – onder handhaving van de benamin-
gen ,,10 tons-vrachtprijzen” en
,,15
tons-vrachtprj-
zen” – de rubriek
,,5
tons-vrachtprijzen” is herdoopt
in ,,vraehtprijzen voor lcleine wageniadi ngen” (hij af-
kort lig: A ]dein, B klein, en.z.). Met welke -hecloeli:ng
dit laatste is geschied, zal nader w’orclen uiteengezet.
De nieuwe vrachtprijzen berusten op een lagere
basis dan de tegenwoorclige en wel:
(
A klem.
Vraehtprijzen = tegenwoordige vrachtprij-
zen van B
5.
A. 10.
Vraehtprijzen = vraehtprijzen van A klein
(nieuw) – 7i
pOt. (dus = B 1.0 oud).
A 15.
Vraehtprijzen = vraehtprijzen van A klein
(nieuw) – 15
pOt. (dus = B
15
oud).
13 klein.
Vrachtprijzen aldus gevormd:
vast recht: dat van het oude B
5;
–
vervoerprijs per EM.: 10 pOt, lager dan van
-het oude B
5. 13 10.
Vrachtprijzen = vrachtprijzen van B
klein
(nieuw) – 7Y2
pOt.
13 15.
Vraehtprijzen = vraehtprijzen van B
klein
(nieuw) – 15
pOt. O klein.
Vrachtprijzen = vrachtprijzen van 0 10
(nieuw) +
8,1 pOt-.
010.
Vraehtprijzeii aldus gevormd:
vast recht: -dat van liet oude 0 10;
vervoerprijs per EM.: 10 püt. lager dan van
het oude 0 10.
O 15.
Vraehtprijzen = vrachtprijzen van 0 10
(nieuw)
–
15
pOt. –
1) klein.
Vrachtprijzen = vraehtprijzen van 0 1.0
(nieuw).
.D 10.
Vraehtprijzen aldus gevormd:
vast recht: dat, van liet oude D 10;
vervoerprijs per EM.: 1.0 pOt. lager dan van
het oude D 10.
.D 15.
Vrachtprijzen = vraeht,prijzen van D 10
(nieuw)
– 15
pOt.
[in de nieuwe vrachtprijzen van Elasse A
(=
oude
vrachtprijzen van Klasse B) alsmede in die van Elasse
O klein en D klein (aanzienlijk lager dan de oude
vrac-htprijzen van B
5, die ook voor 0 5 en D 5 gol-
den), is
dus een sterkere verlaging helichaa-md dan
die, w’elke de overige vrachtprijzen ondergaan. Reden:
juist voor waardevolle -goederen (Elasse A) en voor
kleine wagenlaclingen doet de autoconeurrentie zich
het sterkst gevoelen].
In cijfers uit-gedrukt berusten de nieuwe vracht-
prijzen van A klein, B klein, 0 10 en D 10 (waaruit
de vracitprijzen der overige rubrieken zijn afgeleid)
op de volgende ‘basis:
Vrachtprijzen
K 1 a s s e
samengesteld
A
klein
I
B
klein
J
C 10
1
D 10
uit:
per 100 KG., in guldens
Vast recht .. ..
0.10
0.10
0.10
–
0.10
Vervoerpr.p.K14.
1- 50
KM…
0.0056
0.00504
0.00378
0.00252
51-100
KM…
0.004
0.0036
0.0027
0.0018
101-200 KM… 0.0032
0.00288
0.00216 . 0.00144
201 KM.
en
meer 0.
0
024
0.00216
0.00162
0.00108
De aldus gevormde vrachtprijzen per 100 EG.
worden
benedenwawrts
afgerond op geheele centen. Uit het volgende moge blijken, waarom de
,,5
tons-
vraehtprijzen” zijn herdoopt in ,,vrachtprijzen voor
kleine w’agenladingen”. – –
Tot dusverre wordt voor wagenladingen van minder
clan
5000
EG. – en dan nog slechts yoor zoover een
wagen van niet meer dan 10 ton draagvermogen
8
Maart 1933
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
191
wordt aangevraagd – de vracht berekend tegen het
werkelijk gewicht, ten minste voor 2000 KG. per
wagen, volgens cle stulcgoedprijzen, tenzij vrach the-
rekening
tegen 5000 KG.
per wagen volgens cle
(uiteraard lagere)
5
ions-vrachtprijzen goecikooper is.
Met het oog op cle concurrentie van de vracht-
auto voert het nieuwe tarief een systeem in, dat voor
verzenders veel voordeeligcr is. Voortaan worden ni.
– zulks ook dan wanneer een wagen van meer dan
10 ton draagvermogen is aangevraagd – de vracht-
prijzen voor ,,kleine wagenladingen” toegepast
voor
het werlcejlc gewicht der
zending,
met dien verstande
echter, dat cle aldus te berekenen vracht niet lager
mag zijn dan die voor 2000 KG., ‘berekend tegen de
stuicgoedprijzen. –
De zeer aanzienlijke vrachtverlaging, welke hier-
uit – mede in verband met de lagere basis der nieuwe
vrachtprijzen voor A klein, B klein enz. – voort-
vloeit, moge blijien uit onderstaand staatje.
Terder verdient nog vermelding, dat de bepaling,
volgens welke, bij aanvraag van een
20 tons
wagen,
ten minste voor 1.0.000 1(0. vracht moet worden be-
rekend, is komen te vervallen. (Ook voor wagens van
meer dan 20 ton draagvernogen – waarop de af zen-
ders echter geen
recht
hebben – vervalt de vracht-
berekening voor ten minste 10.000 KG.).
Tenslotte worde nog de aandacht gevestigd op eene
vrachtverlaging, welke, hoewel oorspronkelijk be-
stemd om eerst bij de algemeene tar.iefherziening te
worden ingevoerd,, om bepaalde redenen reeds
0
.1)
21 December 1032 in werking werd gesteld.
De hierbedoelde vrachtverlaging betreft de toepas-
sing van de 15 tons-prijzen bij zendingen, waarvoor
de afzender
nseer
dan
één
wagen aanvraagt. Tot
vorengenoemden datum werden voor zoodanige zen-
dingen de 15 tons-prijen slechts toegepast bij vricht-
betaling voor het
volle
draagvermogen der aange-
vraagde wagens (bij welke vrachtberekening echter
het ciraagvermogen van wagens met een grooter
draagvermogen dan 15 ton geacht werd 1 5 ton te he-
dragen). Sinds dien datum daarentegen worden –
zulks met het oog op de concurrentie van andere mici-
delen van vervoer -, bij aanvrage van meer dan één
wagen voor één en dezelfde zending, cle 15 tons-
vraehtprijzen reeds toegepast voor tenminste zooveel
maal
$000
1(0. als er wagens zijn
gebezigd.
Zijn dus
bv. voor een zending van 23.000 KG. twee wagens
aangevraagd en verstrekt, dan . wordt die zending
thans bevr’acht tegen de 15 tons-vrachtprijzen voor het werkelijk gewicht (als zijnde nog meer dan 2 X
8000 KG.). Véérdien werd voor een zending als
vorenbedoeici, bij aanvraag van een 10 en een 15 tons
wagen, de vracht bcreknd tegu het werlcelijk ge-
vicht volgens de 10 tons-prijzen of, indien goedkoo-
per, tegen
25.000
KO. volgens de 15 tons-vracht-
prijzen.
Wagenladingen
snelgoed.
Evenals tot dusverre voor ijlgoed, wordt voor
wagenladingen snelgoed de vracht berekend tegen het
dubbele
van de vracht, welke bij vervoer als vracht-
goed verschuldigd zou zijn.
Wapenladin
gen expres goed.
Voor zoover wagenladiiigen als expresgoed ten ver-
voer worden aangenomen, wordt de vracht berekend
tegen ‘het
v’ijfvoudige
van de vracht, welke ‘bij vervoer
als vrachtgoed verschuldigd zou zijn. Aldus ‘worden
goedkoopere vrachten verkregen dan di.e van het
tegenwoord i ge bestelgoed-snelvervoer.
Geld en
geldswaarden.
Aangezien geld en gelclswaarden tot dusverre alleen
als best.elgoecl (gewoon of snelvervoer) konden wor-
den verzonden (dus niet
als’ijlgoed),
beteekent het
nieuwe snel- resp. expresgoedvervoer – behalve voor
wat zendingen van zeer laag gewicht betreft – een
belangrijke vrachtverlaging. Gezien echter de hooge
waarde van dit soort transporten en het daaraan voor
den Spoorweg verbonden risico, is bepaald, dat de
minimum-vracht per zending oolc voor zendingen van
30 EG. en minder
f
0.80 (hij vervoer als snelgoed)
resp.
f
1.20 (bij vervoer als expresgoed) zal bedragen.
Speciale tarieven.
Vrschillende speciale tarieven zijn sterk ‘er-
laagd; cle meeste echter hebben een verlaging onder-
gaan, wellce evenwijdig loopt aan de verlagingen,
welke voor de normale tarieven zijn verleend; som-
mige.’hebben dezelfde vrachtprijzen behouden als de
oude speciale tarieven, terwijl enlcele zijn opgehe-
ven, omdat deze, ui.t hoofde van elders geregelde ver-
lagingen, geen recleu van bestaan meer hebben.
Tot de sterk verlaagde speciale tarieven behooren
o.a.:
Speciaaltarief
1 voor het vervoer als vrachtgoed
van aardappelen, granen, veevoeder, enz. (oud ‘Spe-
ciaaltrief 1);
Speciaaltarièf 1 vo6r ‘het vervoer als snelgoeci van schaal- en schelpdieren en visch (oud
Speciaaltarief 1 sub lo. en 2o.);
Speciaaltarief la
voor het vervoer als snelstukgoed van versche, even-tueel met ijs samengepakte, visch bij verzending van
IJmuiden (oud ‘Speciaal’tarie:f Ja) ;
Speciacdltarief II
voor het vervoer als snelgoed van schaal- en schelp-
dieren en visch, bestemd voor uitvoer naar het bui-
tenland (oud Speciaaltarief II, sub 2o) ;
Speciaal-
–
TÇM.
Klasse
2000
KG.
1
2500
KG.
3000
KG.
4000
KG.
5000
KG.
,
nieuw
–
–
oud
.
–
nieuw
–
oud
.
nieuw
oud
‘
nieuw
oud’
nieuw
.
oud
–
A
6.40
7.70
6.40
‘
9.10
7.20
11.30
–
9.60
14.00 12.00 14.00
13
6.40
7.70
6.40 9.50
6.60 11.30
8.80
12.50
‘
11.00
12.50
25
0
6.40
7.70
6.40 9.50
6.40 11.30
8.00
12,50
10.00
12.50
D
6.40
7.70
6.40 9.50
6.40
.
11.30
7.60
‘
12.50
‘
9.50
12.50
A
10.40
12.10 10.40 15.00 13.40
17.90 15.20
23.00
19.00
23.00
B
10.40
12.30
10.40
15.00
10.50 17.90
14.00
19.50
17.50
19.50
50
c
10.40
12.10 30.40
15.00
10.40
17.90
12.00
19.50 15.00 19.50
D
10.40
12.30
10.40
15.00 10.40
17.90 11.20
19.50
14.00
19.50
A
16.20
18.50
16.20
23.00
17.40
27.50
23.20
35.50
29.00 35.50
100
J,
B 16.20
18.50 16.20
23.00
16.20
27.50
21.20
29.50
26.50
29.50
(
C
16.20
18.50 .16.20
23.00
16.20
27.50
18.00
29.50
22.50
29.50
J
D
16.20 18.50
16.20
23.00
16.20
27.50
16.80
29.50
21.00
29.50
A
25.20
28.50
25.20
35.50
27.00
42.50
36.00
55.50
45.00
‘
55.50
200
B
25.20
28.50
25.20
35.50
25.20
42.50
32.80
45.50
43.00
45.50
0
25.20
28.50
25.20
35.50 25.20
42.50
27.60
45.50
34.50
‘
45.50
D
25.20
28.50
25.20
35.50 25.20
4250
25.60 45.50
32.00
45.50
.
A
31.80
35.90
31.80′ 44.75 34.20
53.60
45.60 70.50
57.00
70.50
300
1
B
31.80
35.90 31.80
44.75
.31.80
53.60
41.20 57.50
51.50
57.50
C
31.80
35.90
31.80
44.75
‘
31.80
53.60
34.40
57.50
43.00
57.50 j
D
31.80 35.90
31.80
44.75
31.80
53.60 32.00 57.50
40.00
57.50
192
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
8
Maart 1933
tarief
111
voor het vervoer as snelgoed van groenten
enz. (sterke verlaging ‘oor wat betreft het binnen-laudsch verkeer; vgl. oud Speciaaltarief 1 sub 3o);
Specjaaltarief
Viii
voor het vervoer als snelgoeci ”an
pieik, karnemelk, iarnemelksche pap en room (oud
Speciaaltarief
lx).
1)e speciale tarieven zijn het sterkst verlaagd, waar
de autoconcurrentie zich het. meest doet gevoelen. Zoo
waren tot dusverre cie speciale tarieven vopr groen-
ten en visch in binnenlandsch verkeer aanzienlijk
hooger dan die voor den uitvoer. Aangezien do Spoor-
weg éohter gaandeweg juist voor zendingen naar het
binnenland sterk door de auto wordt bestookt, zijn voor de nieuwe speciale tarieven voor groenten en
vi ach in bi nnenlan dsch verkeer vrachtprijzen gekozen,
welke gelijk zijn aan die voor uitvoer of deze naderen.
Flat feit, dat in. enkele gevallen, h.v.
Speciao2tairief
voor liet wagenladingsvervoer itls vrachtgoed van
granen, veévoeder, zaden ,enz. bij verzending van Am-
sterdain en Rotterdam (oud Speciaaltariof 2), de oude
vrachtprijzen zijn gehandhaaf cl, vindt zijn oorzaak
hierin, dat die prijzen reeds zoo laag zijn gesteld,
dat een verdere verlaging ongemotiveerd zou zijn.
Tarief der bij/s o?nende kosten.
Talrijke bijkomende kosten komen radicaal te ver-
vallen of worden verlaagd.
i.o. Te vervallen komen o.a. het
bestelloon
(behalve
in de hieronder sub 2o. genoetudc gevallen); de
sta-
tionsisosten;
liet loon voor kennisgeving van aankomst;
het loon voor de behandeling van nadere aanw’ijzin-
gen van afzender of geadresseerde; het loon van
f
1.-
per wagen, dat de Spoorweg heft indien hij voldoet
aan een verzoek van belanghebbende om per spoor-
weg te verzenden of per spoorweg aangebrachte goe-
deren
weliswaar op het stationsterrein doch, hetzij op
andere dan de daarvoor algemeen aangewezen spo-
ren, hetzij op eeni.g bepaald punt der aangewezen
sporen te mogen laden of lossen (voor sommige bij-
zonciere gevallen wordt dat overbrengloon echter ge-
liandhaafd).
2o. Verlaagd worden o.a. het afhalloon te Amster-
dam, den Haag
(mci.
Rijswijk en Schéveningen), Rot-
terdam en .Voorbtirg, welke loon voortaan gelijk zal
zijn aan dat, hetweik in de overige plaatsen .in reke-ning wordt gebracht; het loon voor het terugbrengen
naar het station van onbesteIhare of geweigerde goe-
deren (voorzoover dit thans reeds kosteloos geschiedt,
ni. “oor zendingen. tot 20& KG-., wordt ook voortaan
geen loon berekend), alsmede liet loon voor het be-
stellen in buitengewone omstandigheden als sneeuw,
ijzel, enz.; de premie “oor aangifte van Iliet belang hij
de aflevering; de provisie voor voorschotten en rem-
hou rsementen en voor rekeningen-courant; talrijke
overbrengioonen; de prijs der vrachthrief- en adres-
kaartformu 1 i ere.n; het weeggeld.
* *
*
Tarief verlaging. pleegt eerst gaandeweg door te werken. Daarom kan niet worden voorspeld – in de
tegenwoorclige abnormale omstandigheden minder dan
ooit – dat de opbrengsten, die door de nieuwe per-
sonen- en goederentarieven worden prijsgegeven, in
korten tijd door toeneming van het vervoer zullen
worden teruggewonnen. Een fe.it is het echter, dat
het reizende publiek, alsmede de verzenders en ont-
vangers van goederen door de komende verlagingen
zullen worden gebaat en dat de nieuwe tarieven den
Spoorweg sterker zullen doen staan in den concurren-
tiestrijd, die hem door de auto is opgedrongen.
De veelbesproken ,,verkeerschaos” roept om
daden.
Het besluit tot tariefverlaging is een daad van den
Spoorweg geweest. Nu is de beurt aan den Wetgever!
P. ELIAS.
JAVASUIKER EN DE CRISIS.
IV.
Meer over de nieuwe verkooporgaivisictie.
ii het laatste onder dit hoofd verschenen artikel
(E.-S. B. d.d. 11 Jannari) werd in uitzicht gesteld,
dat Spoedig nader zoude worden ingegaan op de be-langrijkste bepalingen van de N.I.V.A.S. Intussehen
zijn de Statuten en ‘het Huishoudelijk Reglement
dezer vereeniiging alhier ontvangen en werd in de
E.-S. B. van
8
Februari een zeer goed commentaar
hierop door den heer Ligthart geleverd, waaraan
voorloopig weinig valt toe te voegen. Het is echter
niet ondi enstig hier eenge der voornaamste artike-
len geheel of gedeeltelijk te laten volgen:
Statuten.
Artikel 2. Vaas het doel.
1. De vereeniging stelt zich ten doel:
(1.
de behartiging van de belangen harer ledei,i, voorzoo-
ver die betrokken zijn bij den afzet van in Nederlaudsch-Iisdiii geproduceerde rietsuiker en bij hot aangaan en, af.
wikkelen van daarop gerichte overeenkomsten;
b.
cie voorlichting harer leden bj de bepaling der telken. jare niet suikerriet tc beplanten oppervlakte, drs de bevor-
dering van een telkenjare aan de vermoedelijke afzetmo-
gelijkheden beantwoordendeu’ totaal aanplant van suiker-
riet in Nederltundseh-1[ndjë.
Artikel 3. Vaas dan dnur.
t.
De vereeniging vangt aan op den dag harer opricli-
ting, zijnde den een en dcrtigstcu December negentien hou.
derd twee en dertig cii eindigt op ultinio Maart negentien
honderd zes en dertig.
2. De duur wordt verlengd bij besluit van te ledeuver.
gaderiug, behoudens de vcreischte goedkeuring van lIegen-
ringswege.
Artikel 5. Van het. itoofdbestutsr.
1 .E’r is een Hoof4bestuur, bestaande uit tien voorzitter, De J avasche Bank cii ten minste ‘ijftien leden, die lid (ier
vereeniging moeten zijn.
2. Een lid der vereeuiging, gerechtigd tot het uitbrengen
van minstens 1/25 van het totaal aantal stemmen, dat in
ccii ledenvergadering kati worden uitgebracht, of meerdere
leden der Vereeniging, gezamenlijk gerechtigd tot het uit-brengen van zoodanig gedeelte der stemmen, is of ‘zijn ge-
reehtigci, om zichzelf of eelt hunner aan te wijzen als lid
van het Hoofdbestuur.
3. Deze aanwijzing geschiedt telkenjare voor tien duur
van ht volgend vereeuigingsjaar. Zij geschiedt schriftelijk
aan den voorzitter en wel voor elk verceuigingsjaar iii den
loop van cle maand Maart eraan voorafgaande.
Artikel 6. Van clan Voorzitter.
De voorzitter wordt benoemd, geschorst cii ‘ontslagen
door tIen G-ouvernetur.Generaal van Nederlanctsch-Judië.
1-let Hoofdbestuur kan voor de henoenting van den Voor.
zitter een aanbeveling indienen van hoogstens drie per.
sonen. De Voorzitter behoeft geen lid van çic vereeniging
te zijn.
Artikel 7. Van het Dagelijkse/s i3estuur.
.1. Er is een ‘J)agelijksch Bestuur, bestaande uit den Voor-
zitter, De Javasche Bank en ten hoogste zes leden, die
lid der vereeniging moeten zijn. Laatstbedoelde leden wor-
den door liet Hoofdbestuur uit zijn midden, telkenjare in
de maand Maart, voor den cinnr van het volgend veieeni-
gingsjaar benoemd. Elk lid van het Hoofdbestuur brengt
daartoe voor 66n plaats in het Dagelijksch Bestuur zooveel
stemnien uit, als het aantal stemmen, dat geleid heeft ‘tot
ziju aanwijzing tot lid vau het Hoofdbestuur, geheele malen
bedraagt het bij artikel 5 lid 2 bedoeld 1/25 van het totaal
aantal stemmen, dat in een ledenvergadering kan worden
uitgebracht. Een lid van het Hoofdbestuur geldt als ‘benoemd
lid van het ])agelijksch Bestuur, indien minstens vier stem-men op hem zijn uitgebracht.
3. De Gouvernepr-Geucraal van Nederlaudsch.Indië kan,
naast de leden van het. Dagelijksch Bestuur, bedoeld in lid 1
van dit artikel, ten hoogste twee leden van het Hoofdbe.
stuur aanwijzen als lid van het Dagelijkscli ]3estuur.
Artikel 8. Van het Directo’rium..
1. Er is een Directorium met hoofdkantoor te Soerabaja,
bestaande uit den Voorzitter en voor het geval het Hoofd-
bestuur zulks gewenscht oordeölt, ten hoogste twee mede-
directeuren; ook deze laatsten behoeven geen lid der ver-
eeniging te ‘zijn; zij worden door het Dagelijksch Bestuur
benoemd en ontslagen, doch onder voorbehoud van nadere
goedkeuring van den Gouvernenr.Genei’aal.
8 Maart 1933
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
193
. •fEet; 6alaris
‘i ii
de ledeti van liet i)iiectoriuiii wordt
)epa1d door de ]ecTeiivergaderirig.
3. :Iiiet I)irectorium wordt door liet I)agelijlsch Bestuur
‘ai1 een iiistriictie voorzien. Voor de vaststelling van deze
istructie is eenstenimigheid vereischt. nI
o
td
a
t deze instruc-
Lie va’ kracht is, zal een voorloopige instructie gelden,
niet meerderheid vilit stemmen vast te stellen door het 1)a-
gelijksebBestuur, bedoeld in artikel 22.
Artikel 9. Van de bevoegdheden dcr Rcgeeiiicg
0fl
Van hOt
1?egeerivgs-Conivcissa.rutut.
D Gouverneur-Generaal van Nederlandsch-Jndië be-
noemt een Begeeritigs-Conlinissariaat en voorzie-t het van
ciii instructie. Het ï{egeerings-Comiuissariaa.t bestaat uit
twee letten ; de Gouverneur-Generaal kan voor deze leden
plaatsvervangers aanwijzen.
De Gouverneur-Generaal heeft de bevoegtheid aan de
organen der vereeniging ccii bepaalde handeling te gelasten.
:4. 1)e Gouverneur-Generaal kan besluiten van de organen
der vereeniging, voorzoover daarvoor zijn voorafgaande
goedkeuring niet is vereischt, vernietigen cii bepaalde hait-
delingen vi-n die organen verbieden. hij kan deze bevoegd-
heid aan het Beg-eeriugs-Commissariaat clelegeeren.
4. Het J.1egeerings-Co-mmissariaat heeft toegang tot alle
leden-vergaderingen en alle vergaderingen van het Dage-
lijtesch- en Hoofdbestuur. Het heeft een advisee-rende stem
en is bevoegd in al deze vergaderkingcie voorstellen te doen.
5. Het Bestuur der vereeniging stelt -het Regeer-ings-
Commissariaat in de gelegenheid doorloopend toezicht op
alle handelingen der vereeniging uit te oefenen. Aan het
Tlegeerings-Coihniissariaat worden alle inlichtingen, welke
het noodig oordeelt, verstrekt en alle bescheiden getoond,
de vereeniging betreffende. Het heeft toegang tot -de kan-
toren, archieven en adnnnistraties van de ve-reeniging.
6. 1-let kan zich ook zelfstandig tot de leden der ver-
eeniging wenden.
Artikel 10. l’an het Verkoopkoin.toor in Nederland.
I.
Er
is. naast het in artikel S bedoelde hoofdkantoor,
can verkoopkantooi te Amsterdam, aan het hoofd w’aarvan
staat een Directeur. Zijn instructie wordt door het Dage-
lijkseh Bestuur vastgesteld.
2. Deze Directeur wordt, onder voorbehoud van nadere
goedkeuring van den Gouverneur-Generaal, benoemd door
de ledenvei-gaclering, na-dat cle Raad van Toezicht en Advieh
hiertoe een vooi-dracht heeft kunnen indienen.
Het Dagelijksch Bestuur kan na hieromtrent het advies
en de voordracht van dec Raad van Toezicht en Advies te
hebben gevraagd, den Directeur in Nederland doen bijstaan
door ten hoogste twee inededirecteuren, door hetzelve te
benoemen, -doch onder voorbehoud van nadere goedkeuring van den Gouverneur-Generaal.
Het salaris van den Directeur in Nederland en even-
tudel diens mede-directeuren wordt bepaald door cle leden-
vergadering.
Zoodra mogelijk wordt door het .Dagelijksch Bestuur,
na ingewonnen advies van dcii Raad van Toezicht en Ad-
vies, vastgesteld cclie algemeene instruebie voor dIen Direc-
teur in Neclerla nd en diens eventueele mede-directeuren.
Zoo lang deze instructie nog niet is vastgesteld, handelt
de Directeur in Nederland overeenkomstig de aanwijzingen
van het Dagelijkseh Bestuur.
De Directeur wordt door het Dagelijkseh Bestutir voor-
zien van de noodig geachte machbigingen.
Ht Directorium en de Directeur in Nederland houden
elkaar voortdurend en onmiddellijk o -de hoogt
e
van 11e
zaken, die voor dd vereeniging van belang zijn, meer -in
liet bijzonder van cle zaken, den verkoop en wat •daatmede
zantenha ngt, betreffende.
Het Dagelijkseh J3estuur
en
een nader door den Raal van
Toezicht en Advies aan te wijzen -orgaan van dien -Raad
worden volledig in kennis gesteld van hetgeen -tussehen het
1)ireetorium en den i)irecteur in Ncde
–
rland wordt ver-
ha ncleld.
Artikel ii. lTan den Raad. van Toezicht en Advies.
Er is een Raad van Toezicht
en
Advies, welke in-
Nederland is gevestigd.
Leden hiervan zijn de ‘in Nederland wonende of ge.
vestigde leden der vereeniging, benevens de aldaar aan-
wezige vertegenwoordigers van in Neclerlandsch-Indië wo-
tiende af gevestigde leden der vereeniging.
De Raad van Toezicht en Advies dien.t gevraagd of
ongevraagd van advies a6n- en kan zich met voorstellen
wenden tot cle vereen’iging en haar .Iiöofd-bestuur en Dage-lijkseh Bestuur.
In het bijzonder -ook houdt -cle Raad van Toezicht en
Advies toezicht op de werkzaamheden van- en geeft advies
aan het ve-rkoopkantoor in Nederland.
De Raad van Toezicht en Advies wordt door het Be-
stuiii• (tel vereeuiging doorloopenci op -de hoogte gehouden
‘ai.i alic zaken, clie voor de vereenigilig van -belang zijn.
Artikel 12. i’an cle -we-t-king en bevoegdheden des J)irec-
to,iurns.
Het I)irectoritini vertegeitwoordigt
de
veree-uiging zoo
in als buiten rechte, voor iille tlacleti, zoo van eigendom,
als van beheer. Stukken, vaii de Vereeit.iging uitgaande,
zijn, willen zij de veleenigilig ver’oin-dlen, voorzien van de hauctteekening van elk der leden van het Directorium. Een,
respectievelijk twee leden des Direetoriums kunnen door de
overige leden, respectievelijk het overige hidl voor bepaalde
gevallen schriftelijk gev-olinachtigd word-en
0-nt
rt,amen-s hen,
respectievelijk hem te teekeneu.
Het is jegens het Dag-ehijksch Bestuur doo-rloope-n-d ver-
antwoording verschuldigd voor zijn beleid, houdt hij het
voeren van dat beleid zicht aan cle instr-uebies van het Dage-
lijksch Bestuur en houdt dit vol-ledig
01)
cle hoogte van zijn
dtadlen en onthoudlt zich van daden, welke zijn verboden
krachten-s het bepaalde bij artikel 9 alinea 3 dezer statuten.
Het hondlt, zoo vaak liet – Dagelijksch Bestuur dat noo-
dig acht, vergadering met duit Bestuur.
Artikel 13. Van de werking en bevoefjdlheden des Dage-
11f ksehen Bestuurs.
1. Eet Dagelijksch Bestuur vergadert, op gezette, door
hetzelve bepaalde -tijdleu en voorts, -zoo -dikwijls deszelfs Voorzitter of twee leden, (lan wel het Regeerings-Commis-
sariaat het wenschehijk achten
Ee-t Dagehijkseh Bestuur houd-t doorloopend toezicht
op de handelingen van het Direetori-um.
Het is jegens het Roof clbestuur en de ledenvergaderiig
verantwoording verschuldigd voor het beleid van het Di-
reetorium en voor zijn eige-n ‘beleid.
Artikel 14. Van de ‘werking en bevoegdheden des hoofd-
bestuurs.
1. Het Hoofdbestuur vergadert, -zoo dikwijls -deszelfs
Voorzitter of twee leden des Dagehijkschen Bestuurs of zes leden des Hoofd-bestuurs dan wel het Eegeerings-Gommis-
sariaat het wenschelijk achten en ten minste eenmaal per
twee tnaa.nden. De bijeenr-oeping geschiedt op zoodanigen
termijn, als de oproepers w-ensehehijk achten, desnoods
telegrafisch of telefonisch.
Het Hoofd-bestuur houdt toe-zicht op dc handelingen
van he-t Dagelijksch Bestuur.
Het Hoofdbestuur kan aan het Dagehijksch Bestuur
zoodanige opdrachten geven, als het wenschelijk oordeelt.
Het is jegens de ledlenv-ergadering verantwoardhing
verschuldigd voor zijn beleid.
–
Artikel 15. Van
de
ledenvergadering.
De ledenvergaderingen worden gehouden, w’anueer het
Hoofdbestuur of het Regeerings-Commissariaat zulks dien.
stig acht. l)e -bijeenroeping geschiedt namens, da-t bestuur
door den Voorzitter of fijn vervanger.
Tot bijeenroeping is het in lid 1 bedoelde -bestuur ver-
plicht-t, indien ten minste tien leden -der vereeniging daar.
toe schriftelijk het verzoek indienen met opgaaf der puli-
ten, waarvan behandeling wordt verlangd.
Artikel 18. Van het vereenigings jaar.
1. Het vereenigingsjaar loopt van 66n April tot ultimo
Maart.
– 2. Het eerste vereenigingsjaar loopt vanaf cle oprichting
der vereeniging tot ultimo Maart negentIen honderd drie
en dertig. –
Artikel 21. Van het huishoudelijk reglentent:
1. In een -binnen -drie maan-den na cle oprichting der
vereeuigilig te houden ledenvergadering wordt een Huis-
liouclehijk Reglement vastgesteld, ter nadere uitwerking van
de bepalingen dezer Statuten, en ter regeling van wat iii
deze Statuten nog niet is voorzien, dioch met deze vereenig-
baai’ is te achten. liet Huishoudelijk Reglement ka-n boete
stellen op overtredingen van de Statuten
cii
van het Huis-
houdelijk Reglement zelf.
Artikel 22. Voorloopige aawunjzing van leden der’be-
st’uursorga.nen.
1. In afwijking van de bepalingen vati hoo-fdlstuk Iii,,
wat cle wijze van ‘benoeming betreft, treden voor de eerste
maal vanaf de oprichting, tot voorziening overeenkomstig
die bepalingen plaats heeft, op: als leden van het ])agehijksch Bestuur:
de -bovengenoemde nav-mlooze ‘eun ootsehappeil: Neder –
landsche Handel Maatschappij, Handelsvereeniging Amster-
dam, Nederlandseh-1tndische Landbouw Maatschappij, Eo-lon-iale Bank, Cultuur Maatschappij der Vorstenlanci-en en
Cultuur Maatschappij G-onda-n-glipoero –
waarvan als Onder–Voorzitter zal optreden de Nederland-
sche Handel Maatschappij. –
als leden vau het Hoofdbestuur:
194
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
8
Maart
1933
de bovengenoemde naarnloo.ze vennootschappen : Neder-
landsche Haiidel i.iaatschappij, 1-Tandeisvereen iging Am-
sterdanu, Ned.-Ind. Landbouw Mij., Koloniale 13auk, Cultuur Maatschappij der Vorstenla idcn, Maatschap-
pij tot Exploitatie der Suikeroudernemingen Sen-
ta nenlor, Braugkal cii Dino3o, J avasche Ou•ltiiur Maat-scha.ppij, Vcrcenigcle iÇlatensclie Cultuur Maatschappij,
Suiker Cultuur Maatscha1pij, Landbouw Maatschappij
Bangak, Maatschappij tot Exploitatie der Suikeronderne-
iii ingen Karangsoewoeng, Adiwern a en Djatibarang, Cul-
tuur Maatschappij De Maas, Cultuur Maatschappij Tjoe-
kir, Cultuur Maatschappij Gonlanglipoero, voorts het Fonds
van Eigendommen van het Mangkoenegorosche Rijk, als-
mede de bovengenoemde riaamlooze vennootschappen : Ccii-
tuu r Maatschappij Gesiekan en Magoewo, Cultuur Maat-
scha ppij Padokan en 13a rongan, Landbouw Maatschappij
Tersa na, cultuur Maatschappij Pra iljekan-Tangaraiig. Cul-
tuur Maatschappij Trangk il en Sti ikerlabriek Wonoaseh
a. als Directeur van het verkoopkantoor in Nederland
de beer A. H. Kloppenburg, wonende te ‘s-Gravenhage.
Artikel W. Van het Sviker Crisis-fond.s.
Zoo spoedig mogelijk na het tot stand komen der vereeni-
ging wordt een suiker-crisisfoncis gevormd, cvelks gelden
zullen worden aangewend ten behoeve van een zooveel mo-
gelijk uniform door te voeren regling van onderstanclen
aan het daarvoor redelijkerwijzo in aanmerking komende
personeel van de leden der verceniging, dat sinds tén
Januari negentien honderd een en dertig w’erkloos is ge-
worden.
Het Hoofdbestuur doet, na. overleg met den Raad van
Toezicht en Advies, daartoe uitgewerkte voorstellen aan
do ledenvergadering.
Het hij de oprichting voorloopig vastgestelde huis-
houdelijk reglement is zeer volledig. Het bevat 30 ar-
tikelen ter aanvulling van cle statuten, die van groot
belang zijn voor de leden. Van moer algemeen belang
is daarbij:
Artikel
It
(leverinçjsaeandeel).
Lid I. Zoolang de Suikeriiitvoerordonnan.tie (Staa.tsblad negentien honderd een en dertig nummer 1 14)- van kracht
is, wordt door het Direetorium zoo mogelijk ‘bbr zestien
April het leveringsaancleel van ieder lid voor het loopende
vereeiiigingsjaar als volgt vastgesteld
a.
het Direetorium bepaalt volgens de fabriekslicenties
(artikel 21 en volgende der Suikeruitvoerveror(Ien Ing),
geldig voor dat vereenigingsjaar, ten aanzien van ieder
lid diens exportquan’tuni voor dat jaar;
I). de, breuk, die gevornid wordt •door het aldus voor het
lid vastgesteld exportqiiantuin als teller, en do som der
aldus voor alle leden vastgestelde exportquanta als noe-
nier, vormt voor het liii zijn leven ugsaandeel voor dat
jaar.
Artikel 7.
Lid 1. T:Tet Hoofdbestuur doet aan cle ledenvergadering
voorstellen tot het nemen van maatregelen ter bevordering
van de kwaliteit, van cle suiker.
Liii 2. Deze kan daartoe o.a. bepalen, dat voor eenig
vereenïgingsjaar voor een of meer assortimenten een door
haar vastgesteld bedrag wordt verdeeld onder cle leden,
iiie gedurende .dat vereenigings jaar liet assortiment hebben
afgeleverd in eeu gemiddelde kwaliteit, iiie zekere door haar
aan tegeven vereischtan nog te boven gaat.
Iicl 3. De wijze, waarop hiervan moet blijken, wil een lid er voor in aanmerking komen, bepaalt de ledenvergadering
tevens.
Lid 4. De leden, bedoeld in liii 2, erlangen hun aandeel in het bedrag van lid 2, naar gelang van de hoeveelheden
van het betrokken assortiment. door hen in het vereeni-
gingejaar afgeleverd.
Lid 5. De ledenvergadering bepaalt bovendien, of het
bedrag van lid 2 ten laste c’all alle leden komt, dan ci’el ten
laste der leden, clie het assortiment aflcvercieu en cvel
naar gelang dci- hoeveelheid hunner aflevering in het ver-
een lgingsjaar.
Artikel 13.
Lid 1. ‘Uiterlijk op den eersten September van ieder jaar geeft het Directorium den leden zooveel mogelijk genioti-vcerd ken n is van cle n oogst, wan ru nar – in verband met
den voorraad, den van den staauidon aanplant te verw’aeh-
ton oogst, en de niarktvooruitsicluteu, – naar het oordeel
van het I-Ioofdbestuur bij den aanstaanden aanplant ge-
streefd dient te worden.
Lid 2. i)e leden ‘zijn daarna verplicht, om uiterlijk op den
eersten November clan ropvolgeud aan het Director in iii
schriftelijk opgave te doeur van het oppervlak, dat zij bij
uien aanstaanden oogst van, plan zijn te beplanten, en van
de hoeveelheid suiker, onugerckencl op knistal, die zij daar-
i’aui verwachten.
Lid 3. Is de op grond van de ingediende plannen te ver-
wachten oogst naar het oordeel van het Hoofdbestuur te
groot of to gering, zoo tracht het door geschrifte, dau ii’ei
door liet houden vaul ledenvei-gadeningen als anderszins cle
ledeuc er toe te brengen, eeu.0 totaal oppervlakte ‘te beplauu-
ten, waarvan de door hetzelve gewenscht geachte oogst te
verwachten tis.
Lid 4. Het Hoofdbestuur treedt daarna omtrent de inge-
diende plannen ten spoedigste in overleg niet cle Rcgeerïng.
Het geeft, na verkregen overeenstemming met de Regee-
ring, den leden kennis van de resultaten van het ovënleg
en van den
01)
grond daarvan te verwachten oogst.
Lid 5. Ingeval cle Regeering zich niet niet de ingediende
plannen kan voreen’igcn, zal het Hoofdbestuur naar beste
krachten er naar streven, dat cle door Haar geivenschte wij-
zigiuigen alsnog daarin worden aangebracht
Artikel 15.
Lid I. Zoolaug cle Ordonnantie van Staatsblacl negentien
luonderci twee en dertig nummer 643 van kracht is, kan geen
lid der Vereeuigiuig zijn lidiuuacitscbap opzeggen.
Lid 2. Zoodra cle in lid 1 bedoelde ordonnantie niet 1110cr
van kracht is, kan ieder lid zijn lidmaatschap opzeggen
tegen ultimo Maart van liet loopende of én der volgende
vereenigingsjaren, mits het dit doet door schriftelijke ken-
nisgeving aan 1e Vereeniging, welke deze minstens zes
maanden i’ôör cl leo datum bcreikt.
Lid 3. Het Directorium geeft hiervan onverwijld schrifte-
lijk dan wel in een ledenvergadering aan de leden kennis.
Uit een en ander blijkt, dat men getracht heeft zoo-
veel mogelijk tegemoet te komen aan de wenschen van
de verschillende fabrikanten. Dat men daarin niet
in cdle doelen geilaagd is en er nog steeds ontevrede-
nen zijn – vooral onder de tot duaver onafhankelij-
ken alsmede onder de fabrieken met lagen kostprijs
– is begrijpelijk, doch men mag van Directie en be-
Stuur dec’ N.I.V.A.S. ‘voldoende inzicht verwachten,
dat zij aan gegronde grieven der leden, die zich gaan-
dewek zullen voordoen, een open oor zullen verleenen.
Een nu reeds bestaande grief is, dat fabrieken, clie
een bijzonder mooi en bij koopers gewild product af-
leveren, niet vlugger en percentsgewijze niet méér
suiker kunnen verkoopen clan fabrieken, die suiker
maken, waarvan cle kwaliteit aan cle laagste eischen
van het verkoopcon.tract even ‘voldoet; maar overigens
onbevredigend is. Weliswaar toont liet bovenstaande artikel 7 van het huishoudelijk reglement den goeden
wil van samenstellers van het reglement, om de kwa-
liteit van cle Javasuiker te verbeteren
cii
daarvoor
eventueel eene vergoeding ten laste der overige leden
te geven, maal- dat is nog niet voldoende. Men zoeke
naar eene nog betere oplossing en geve aan koopers
meer vrijheid,
om suilcer van eene bepaalde door hun
aan te wijzen fabriek te kunnen ontvangen, alsmede
cie suiker geleverd te krijgen in speciale voor den af-
sclieep . benoodigde havens. Dat kan den afzet slechts
ten goede komen.
Overigens zullen allen, die bekend zijn met de
fiuesses van den wereldsuilcerhanclel het wel er over
eens zijn, dat het bestaande systeem voor den verlcoop
van Javasuiker het denkbaar beste is en aanbevelin-
gen van nieuwe systemen door outsiders gaan dan
ook op cle voornaamste punten mank hij gebrek aan
kennis van den suikerhandel. Alleen kan verschil van
opinie er over bestaan of het beter is, dat de verkoop
dooi- de producenten op Java in eene hand vec–
eeuigd wordt (N.I.V.A.S.) of – zooals dit vddr
1918
geschiedde – dat de versthillencle producenten als
onafhankelijke ‘verkoopers op treden, in een crisistijd
als de tegenwoordige niet groote onverkochte voor-
raden kan daaromtrent echter moeilijk verschil van
opvatti’ng bestaan met uitzondering van de zijde van
enkele bijzonder bevoorrechte fabrieken.
Intusschen heeft de
N.I.V.A.S.
sedert hare oprich-
ting reeds belangrijke verkoopen afgesloten en daarbij
cle noodige soepelheid getoond, om met de wereld-
markt mee te gaan. Men beoordeele de nieuwe Orga-
nisatie ook verder naar hare daden.
A. V.
8. Maart 1933
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
195
EEN JAAR ACTIEVE CONJUNCTUURPOLITIEK IN DE
VEREENIGDE STATEN.
1)
In het nummer van 7 September 1932 werd aan cle
conjuntuurpolitieke maatregelen in de Vereenigde
Staten een uitvoerige besdhouwing gewijd. 1-let loont
de moeite, om cle resultaten dezer maatregelen eens
na te gaan en zulks te meer, nu het 22 Januari ji. een jaar geleden was, dat de Recontruetion Finance Cor-poration, de spil, waarom deze geheele conjunctuur-
po1itiek draai t, opgericht Nverd.
Wij willen onze beschouwingen aanvangen met een overzicht van cle door de R.F.C. verleende creclieten,
waarvan wij tot en met 30 September over de ge-
specificeerde gegevens beschikken (in duizenden Dol-
lars) )
geautori- uitbe- terug-
Bedrijfsgroep:
zeerd
taald ontv. saldo
Banken en trustinaatschappiien
……
853.496 706.592 162.717 543.875
Bouw- en bouwcredietmijen
……….
87.639
80.311
4.859 75.452
Verzekeringsmaatschappijen ……….
75.193
59.433
2.062 57.371
Hypotheekbanken ………………..
83.846
80.486
4.644 75.842
Credietvereenigingen ……………..
405
373
5
368
Federale landbanken
……………..
29.000
11.450
— 11.450
Joint stock landbanken
……………
2.051
1.296
32
1.264
Landbouwcrediet Mijen
……………
2.063
1.760
75
1.686
Veecredietmaatschappijen …………
11.966
10.689
1.259
9.429
Spoorweginaatschappijen …………
264.367 228.052 9.382 218.670
Totaal ……..
1.410.027 1.180.442 185.035 995.406
Onder de Emergency relief and construction Act.:
Zelf-liquideerende projecten
……….
53.105
—
–
Bonafide instellingen ……… . …….
51.500
–
–
–
Hulp-
en Werkverschaffing
………..
35.455
14.160
–
14.160
Totaal Emergency r. and
c.
Act
…….
140.060
14.160
–
14.160
Totaal generaal
…..
1.550.087 1.194.602185.035 1.009.566
Van dit totale geautoriseerde bedrag werd
$ 44.609.161,60 later teruggetrokken of gecanceld.
Verder heeft de Corporation $ 110 millioen toegewe-
zen aali den minister van landbouw, die daarvan
$15
millioen heeft opgenomen.
Totaal zijn tegenover deze leeningen uitgegeven drie series van, ieder $250 millioen 3Y
,
pOt. notes.
Van dit totaal werd $ 600 millioen overgenomen door
de schatkist.
De credieten onder de eerste groep werden ver-
strekt aan 5.970 instellingen in 8.192 verschillende
leeningen. Hieronder ware.n 4.913 banken en 53
spoorwegen.
Van deze banken en trustmaatschappijen was 70
pOt. gevestigd in steden met minder dan 5.000 inwo-
ners. Een dergelijke verdeeling vhden we oolc bij
de andere creclieten, uitgezonderd die aan de spoor-
wegen. Dit toont de groote verspreidheid van deze
leeni ogen.
Volgens voorloopige, niet nader gespecificeerde ge-
gevens was het bedrag der uitbetaalde leeningen op
1 Januari 1933 aangegroeid tot $1.648.622.393; 5.582
financiëelc instellingen hebben hiervan $ 850,9 mii
lioen ontvangen en $ 256.3 millioen terugbetaald. 62
spoorwegen hebben van het geautor.iseerde bedrag ad
$ 337.4 millioen, $ 284.3 millioen ontvangen en slechts
$ 11.8 millioen terugbetaald. Schamel steken hier-
tegen af de bedragen, uitbetaald voor zichzelf-liqui.-
deereode projecten en hulp- en werkverschaffing,
zijnde resp. $ 17.193.000 en $ 100.993.175.
Bezien wij thans cle voorloopige resultaten op het
gcbied van het geld- en bankwezen. in de eerste plaats
valt dan te wijzen op een vermitidering van het aan-
tal .bankfai llissemen ten, waarvan onderstaancl staatje
een beeld geeft.
Totaal aantal
Meniber banks
Member
Periode bankfallisseni. N.B.
St. B.
banks Heropend
1929
491
57
16
418
39
1930
1345
161
26
1158
147
1931
2298
409
108
1781
276
1932
1453 v
276 v
54
1123v
290
i)
Dit artikel,. hetwelk ons eind Februari door den schrij.
‘er w&rcl ingezonden, was reeds ter porse, v9ordat de Anie-
rikaansche baukerisis haar hoogtepunt bereikte. iloewel het in de thans plotseling zoo zeer gewijaigde omstandigheden
niet meer dan historische waarde heeft, schijnt het ons als
zoodanig van zoo veel belang, dat wij alsnog gaarne tot
1inblicatie overgaan. (RecI.).
De gegevens voor dit artikel
zijn
voornamelijk ont.
leend aan de Fecleral Reserve Bulletins en publicatiesi van
de National City Bank of New-York.
Het nieuwe jaar heeft echter ingezet met een her-
nieuwde vlaag van banksluitingen, hetgeen weer wan-
trouwen heeft gewekt, wat zich geuit heeft in een
toename van dle geldcirculatie. De recente moeilijk-
heden in Chicago, het kortstondige moratprium in
Nevada en later weer het morat.oriuiu in Michigan
bewezen duidelijk, dat de toestand zeer ongezond
was. En het feit, dat onder de 1453 banken, die
in 1.932 haar deuren moesten sluiten, 276 National
Banlcs en 54 State Banks waren, toont wel, dat ook
het Federal Reserve System niet voldoende waar-
lorgen biedt voor een gezond beleid der aangesloten
banken. Op 30 September jl. bedroeg het aantal ban-
Iden 18.794 (latere gegevens zijn nog niet beschik-
baar) en hadden 4973 of ruim 26 pOt. daarvan
Om
steun bij de R.F.C. moeten aankloppen. Ook dit
spreekt boekdcelen. Evenals liet feit, dat sediert 1925
in de Ver. Staten ongeveer 8000 banken gefailleerd
zijn, terwijl in Canada, dat toch grootendeels een
land is van dezelfde structuur als de Ver. Staten,
practisch geen baiikfaillissementen zijn voorgekomen.
Vooral onder de ‘niet aangesloten banken is door de
crisis een groote opruimiig gehouden, hetgeen niet te
verwonderen is, gezien de onverantwoordelijke wijze,
waarop men het gewone bankbedrijf met het hypo-
theekbankbedrijf gecombineerd heeft. Van 191.0 tot
1928 steeg de totale liypotheekschuld bij den landbouw
van $ 3.600 niillioen tot $9.500 millioen en is sinds-
dien vrijwel onveranderd gebleven. De waarde der
boerderijen was in Maart 1931 nog maar 6 pOt. boven het niveau van 1913.
De hypotheken op ander onroerend goed zijn nog zeer veel grooter en de scherpe waardedaling daar-
van is dus een andere zeer ernstige bron van moei-
lijkheden. De Union Guar’dia.ii Trust Cy. in Michigan,
die thans haar deuren heeft moeten sluiten, had bv.
12 pOt. van haar activa belegd in terreinen in Detroit.
Met deze cijfers voor oogen is het dus niet te ver-
wonderen, dat een belangrijk deel der u’itzettingen
der country-banks thans in bevroren toestand ver-
keert.
In scherp con trast daarmede stond tot ‘v66r kort de
groote liriuiditeit van de grootere city-banken niet
40 pOt. der bankmiddelen, die door ‘de open markt-
politiek der Federal Reserve autoriteiten nog ver-
sterkt was, daar deze politiek voornamelijk in de
grootere financiëele centra wordt gevoerd. De O’lass-
Steagall Act maakte een enorme uitbreiding van de
aanknopen van staatsfondsen mogelijk On in den
1001)
van 1932 steeg het bezit aan staatspapier der F. R.
banken dan ook met $ 1.038.182.000 tot $ 1.855.142.000.
De banken konden hierdoor
OP
groote schaal haar
schulden bij de F. R. banken aflossen en in aanslui-
ting daarop aanzienlijke reserves kweeken. De groote
goudverliezen in liet midden iran 1932 konden dan ook
gemakkelijk opgevangen worden. De surplus-reserves
der aangesloten banken bedroegen eind Januari 1933
meer dan $ 500 millioen, waarvan verreweg liet groot-
ste gedeelte bij de Ne.v-Yoridsche banken. Do geld-
ruimte in New-York werd bovendien nog belangrijk
vergroot door de neiging der banken uit de grootere
plaatsen als Boston, Philadelphia, Pittsburgh en
Chicago, om hun overtollige middelen bij de banken
in New-York te deponeeren. Een dergelijke opeen-
hooping der beschikbare ‘middelen in de groote finan-
ciëele centra was natuurlijk zeer nadeelig voor de ren-
tabiliteit der banken en zulks te meer, waar door de
depressie in het bedrijfsleven goede en rendabele uit-
zettingen een zeldzaamheid waren. Iedere inschrijving
op schatkistbiljetten werd dan ook meerdere malen
overteelcend en het New-York Oearing ilouse heeft
zich per 25 Januari jl. genoodzaakt gezien, den ter-
mijn voor demand-deposits te brengen van 30 dagen op
90 ditgen en de rente daarvoor terug te brengen op
1
/i pOt. en voor time-deposits op 34 pOt.
De voortdurende politiek van goedkoop geld had
liet karakter van een tweesnijdend zwaard, waardoor
liet den Staat mogelijic is gemaakt, goedkoop aan
i96
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
8 Maart 1933
geld te ‘komen ten koste van de particulie±e ban-
ken, die nu vrijwel geen rente meer kweekteii
op hun overvloedig beschikbare middelen. 1-let doel,
verlichting te brengen in de geidschaarschte in het
binnenland, is dus niet bereikt en dit is o.i.
vooral te wijten aan de gedwongen decenlralisatie in
het Amerikaansche bankwezen. En het is dan ook vol-
komen ‘begrijpelijk, dat de F. R. autoriteiten de laat-
ste maanden hun aankoopen van staatspapier sterk
beperkt hebben, hetgeen te meer mogelijfic is gewor-
den, doordat aan (Ie groote goudonttrekkingen een eini-
cle is gekomen en veer goud werd ingevoerd, ter
vijl bovendien de National Banks door hun vergroote
emissie-bevoegdheid bij hun cred ietverleeni ng onaf-
hankelijker van de centralé banken zijn geworden. in
het begin van dit jaar gaven de Federal Reserve auto-
riteiten een aankondiging van hun voornemen om
geleidelijk hun bezit aan staatsfondsen te verminde-
ren en ongeveer 88 millioen vervallende schatkist-
biljetten werden in den ioop van Januari niet ver-
nieuwd. Dit beteekende evenwel geen veradering in
de fundamenteele politiek, die een flink bedrag aan
surplusreserves bij de banken wilde aanhouden ,,to
assist and accelerate the t orces of economie recuvery”.
De hernieuwde moeilijkheden in Januari schijnen de
F. R. autoriteiten evenwel gedwongen te hbhen
wederom ongeveer $ 20 millioen van deze fondsen op
te nemen.
Een verder gunstig gevolg van bet optreden der
regeering was een vermindering van de hoeveelheid
geld iii circulatie. Voornamelijk door de toenemende
oppotting steeg de circulatie van $ 4.400 millioen in
het najaar van 1030 tot 5.150 millioen in Februari
1032. Toen trad evenwel tengevolge van de werkzaam-
heden der R.F.C. een daling in tot 5500 millioen
(gecorrigeerd voor de seizoensinvloeden). Medio 1.932
leidden de bankmoeiljkheden in Ohicago en de groote
goudversehepingen tot hernieuwde hoarding, terwijl
•
sedert 20 Juli weer een flinke daling intrad. Eind
1.032 is de circulat,ie echter weer beginnen te stijgen
en. aan de’ze stijging is nog geen einde gekomen. De
circu.latie bedroeg toen $ 5616 millioen, d.i. $ 29 mil-
lioen meer dan een jaar terug (ongecorrigeerd voor
de seizoensinvloeden).
Tengevolge van de uitbreiding van de emissiebe-
voegcilneid van d.e nttionale banken steeg de circula-
tie van de National Bank Notes met $ 165 millioen
tot $ 821.7 millioen. Uit de nadere cijfers blijkt even-
wel, dat dezeverruiming volmaakt onnoodig was, aan-
gezien bijna evenveel Federal Reserve Notes uit het
verkeer werdengetrokken als er Nati.onal Bank Notes
b;ij kwamen
30 Juni 31 Aug. 31 Oct. 31 Dec. in niill’ioenen Dollars)
Fedenal Reserve Notes
…..
2.780
2.793
2.689
2.710
NatioiialBank Notes
…….
701
744
817
822
3.481
3.537
3.506
3.538
1 let vermoeden ligt voor de hand, dat de National
Banfks op groote schaal credieten bij de F. R. Banken
hebben afgelost en men als eenig resultaat van dezen
maatregel slechts een nieuw, weinig bdheerschbaar
element in cle geld voorziening heeft gekregen. liet-
geen als een nieuwe verzwakking van de macht van
het centrale hankstelsel zeer te betreuren is.
Ook in het bedrijfsleven waren ‘de resultaten niet
bemoedigend. Gebrek aan plaatsruimte verhindert ons, hier al te diep op in te gaan; uit de regelmatig
in dit
tijdschrift
gepubliceerde conjunctuurgegevens
blijkt evenwel voldoende, tot welk een laag peil de
bedrijvigheid en de
prijzen
der landbouwproducten in
de Ver. Staten zijn gedaald. Slechts de textielindus-trie vormt hierop met eenige andere industrieën; die
artikelen produceeren voor het dageljksche gebruik,
een uitzondering. In de staalindustrie, de belangrijke
conjunctuur.barometer, blijft de toestand zeer onbe-
vredigend, wat in de
bedrijfsresultaten
der voornaam-
ste staalcembinaties tot uitdrukking komt. Met uit-
zoncieri ig van de autoinobielindustrie, die thans wat
schijnt af te nemen, komen van de andere groote af-
nemers, als spoorwegen, landbouw cii constructienij-
verheid, heelemaai geen. orders binnen.
Een zeer verontrustende, factor vormde de toestand
hij de spoorwegen en zulks voornamelijk in verband met liet groote belang, dat de spoorwegfondsen heb-
ben
als beieggingsfonçlsen. Van het op 31. December
1.930 uitstaande bedrag ad $ 1.0.703 millioen aan obli-
gaties was 3.000 millioen in het bezit van leyensver-
zeker i ngsmaatschappijen met 50 mi llioen polishou –
ders. De spaarbanken met haar 13 millioen deposito-
houders bezeten $ 1.700 millioen, de bij het F.R. sy-
steen1 aangesloten banken $ 987 millioen en de niet
aangesloten banken $ 300 millioen. Naast tallooze
kleinere bezitters van deze obligaties komn dan nog
ruim 840.000 aandeelhouders, liet wekt dan ook geen verwondering, dat de R.F.O. voor de spoorwegen een
uitzondering maakte, terwijl daarnaast de opgerichte
Railroad Credit Corporation uit een gedeelte van de
opbrengst van de jongste tariefsvêrhooging credieten
verleent aan de zwak staande maatschappijen. Het
stemt echter niet hoopvol, dat ondanks drastische be-zuinigingeii in onderhoud en exploitatie en een loons-
vermindering van 1.0 pOt. voor het spoorwegperso-
neel, slechts 6 van de 150 Class 1 spoorwegen hun
vaste lasten verdiend hebben, in het eerste halfjaar van 1032. I-Iet verlies, na aftrek van uitgaven, be-
lastingen en rentekosten bedroeg $ 121.384.000.
Het zoo juist verschenen rapport van de National
Transport Commission schijnt zware critiek te leve-
ren op de leiding van vele maatschappijen en in vele gevallen reorganisatie en vermindering van cie vaste
lasten noodzakelijk te achten.
.01) den ernstigen toestand in den landbouw is on-
langs ‘veer eens de nadruk gelegd door de ,,farm
strike” in lowa. Volgens het Departement van Land-
bouw kunnen de boeren thans nog slechts 50 pOt. van
hun voor-oorlogsche inkoopen doen. Wat dit betee-
kent voor het land als geheel, beseffen wij, wanneer
wij nagaan, dat 44 pOt. van de bevolking leeft op ‘het
platteland of in plaatsjes met minder dan 2.500 in-
woners, waar de inkomens dus voornamelijk afhan-
gen van den bloei der agrarische productie. De hy
–
potheçaire schulden vormen in het
bijzonder
een zeer
drukkenden last en het is verheugend te constatee-
ren, dat op initiatief van de verzekeringsmaatschap-
pijen allerwege overeenkomsten worden getroffen met cle goedwillende schuldenaren, strekkende tot vermin-
dering van rente en hoofdsom en uitstel van aflos-
sing. De uit het bankcomité van den Senaat benoem-
de commissie heeft juist een voorstel goedgekeurd,
waarbij de R.F.O. gemachtigd wordt aan de houders
van landbouwrhypotheken ‘credieten te verstrekken tot
een bedrag van $ 500 millioen, op voorwaarde, dat
deze de hypotheken dan gedurende de twee volgende
jaren niet zullen opzeggen. Verder is thans in be-
handeling bij de volksvertegenwoordiging het Farm
Allottinent Plan (National Emergency Agricultural
Act), dat de producenten van een aantal der voor-
naamste landbouwproducten, w.o. tarwe, katoen en
tabak, wil steunen via een verbruiksbelasting, onder
n
voorwaarde, dat zij hu productie dan met een be-
paald pOt. zullen inkrimpen.
In dit verband willen wij nog even wijzen
01)
het
groote verschil tusschen de bonen in de industrie en
die in den landbouw. Op het moment zijn de bonen
in 24 van de voornaamste industrieën en in de bouw,
nijverheid nog ongeveer 100 pOt. boven het niveau
van 1914. De bonen van het spoorwegpersoneel zijn
zelfs nog 131 pOt. boven het niveau van 191.4, dat na
de recente verlaging met 10 pOt. De bonen der land-
bouwarbeiders warèn daarentegen 13 Juli jl. 13 pOt.
onder het vSör-oorlogsche niveau. De kosten van
levensonderhoud liggen volgens het U.S. Bureau of
Labour nog 35 püt. boven het niveau van 1913. Bij een algemeene heoordeeling van de besproken
maatregelen weuschen wij het volgende voorop te
stellen.
S
Maart
1933
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
197
Hoe ook de voor-geschiedenis geweest moge zijn,
in het najaar van 1931 had cle regeering o.i. geen
andere keus meer. Bankfaillissementen en geldoppot-
ti ng hadden dergelijke vormen aangenomen, dat de
regeering moest ingrijpen, wilde zij een paniek voor-
komen, waarvan in de eerste plaats de kleine spaar-
ders en. renteniers 11et slachtoffer zouden zijn gewor-
(len. Van de grootere banken kon en mocht de regee-
ring een dergelijke steunacti.e niet verwachten, aan-
gezien deze dan dergelijke bevrore:n beleggingen had-
den moeten overnemen, dat dit hun liquiditeitspositie
ernstig in gevaar zou hebben gebracht. En de staat,
die, door clezen banken te verbieden, filialen in het
bi nnenlancl te stichten, de versnippering in het bank-
wezen sterk had bevorderd, moest nu de consequenties
van deze politiek aanvaarden.
Een breed opgezette, met beleid gevoerde reflatie-politiek had zeer veel Icunnen doen, om de gevolgen
van de thans veel te ‘terk doorvretende deflatie te
verzachten. Maar dit had dan voornamelijk moeten
geschieden door het uitvoeren van productieve open-
bare werken, hetgeen bij den zeer lagen rentestand thans zeer goed mogelijk zou zijn en als middel tot
werkverruiming te meer aanbeveling zou verdienen,
ri ii een officiëele werkloozensteun in de Ver. Staten totaal ontbreekt. Men had zich vooral moeten beper-
ken tot een tijdelijke s’teunverleening aan i.ntrinsiek
gezonde bedrijven, en hij de industrie en zeer speciaal
hij cle spoorwegen met kracht moeten ansturen op een
drastische loon- en kostprijsverlaging. Bij den land-
bouw had’het doel moeten zijn beperking van de voort-
l)renging van producten met onelastische vraag. Het
bankwezen had verdër grondig gereorganiseerd moe-
ten worden, waarbij het fi.liaalstelsel mogelijk moest
w’orclen gemaakt. Terwijl tenslotte voor het herstel
van het vertrouwen noQdig ware geweest een bevre-
cli gende regeling van oorlogsschulden- en tar iefkwes-
ties en het met spoed kloppencl make.0 der ge’one ba-
groo’tingen’ van den staat en der andere openbare
lichamen.
.1-1 iermede komen wij clan ineens tot ons voornaam-
ste bezwaar tegen de gevolgde politiek. Wij kunnen er
geen vaste lijn in ontdekken en wijten dit vooral aan
het feit, dat men deze heele steunactie opgebouwd
heeft, uitgaande vah de volslagen verkeerd gebleken
grondstelling, dat men in Amerika niets anders on-
dervond dan een reactie op den totaal ontwrichten
toestand in Europa. Mn meende daarom, dat de de-
pressie voor de Vereenigde Staten maar van icorten
duur kon zijn en dat een tijdelijke steunactie het eco-
nomisch mechanisme in een ommezien op gang ge-
bracht zou hebben, zooals het in de periode 1918-1921
met de War Finance Oorporat’ion zoo prachtig gelukt was. Alen zag dus onvoldoende in, dat de Ver. Staten in s’teeds toenemende mate een exporteerende en een
crecliteurennatie geworden zijn,’ die het grootste be-
lang heeft bij den gang van zaken in de rest van, de
wereld. Dit leidde er o.a. toe, dat men, mede om bin-
nenlandsche gevoeli.gheden te sparen, angstvallig
oorlogsschulden eri tarieven buiten beschouwing liet.
Doordat deze grondstelli.ng
. echter onhoudbaar
bleek, ontaardde dit grootscheepsche economische of-
fensief in steeds meerdere mate in een ondersteu-
ni.ngspolitiek op groote schaal, waarbij instede van
leiding te geven, de R.F.C. steeds meer door de ge-
beurtenissen werd voortgedreven en nu ook niet met
‘haar credietverleening op kon ‘houden, zonder dd zoo
zeer gevreesde’ ontwrichting teweeg te ‘brengen, die
men juist gehoopt had te voorkomen. Een treffende
illustratie hiervan vinden ‘wij in de moeilijkheden in
Michigan, 1waarbij ongeveer 600 ‘banken betrokken zijn
en ‘die liet sein gaven tot de groote bankcrisis.
De waa’rbörgeii, die door de banken en de spoor-
wegen gesteld konden worden, zijn van dien aard ge-
bleken, dat de leiding van de R.F.C. tot het inzicht
scheen te zijn gekomen, dat het niet aanging ieder-
een ten koste van het crediet der regeering te be-
schermen en men het nu meer moest zoeken in een
groote uitbreiding ‘van de uitvoering van zichzelf be-
druipende ‘openbare werken.
Bij de credietverleeui..ng aan de spoorwegen kun-
‘ieu wij hetzelfde constateeren. Aanvankelijk verien’i.’ de de R.F.O. slechts credieten voor kapitaalsuitgaven,
maar zij heeft er in steeds toenemende mate toe moe-
ten overgaan ook credieten te verleenen tot dekking
van exploitatietekorten, daar.de Railroad Credit Oor-
poration hierin niet in voldoende mate kon voorzien.
bever de n.00dzakèlijke saneering van het be-
ctrjfsleven reeds gevorderd’ was, valt thans nog moei
–
lijk te’beooicleelen, al stemmen de groote moeite, die
het gekost heeft, om cle 10 pOt. loonsverlaging ‘voor het spoorwegpersoneel ‘oor een half jaar verlengd te
krijgen, alsméde het geroep om
•
protectie tegei va-
luta-concurrentie en de toenemen cle in flati oni sti sehe
strooniing ook hier niet hoopvol.
De groote vraag is verder, hoelang deze groot-
scheepsche steunpoli tiek volgehouden had kunnen
worden, zonder het staatscrediet ernstig in gevaar te
brengen. In één jaar tijd steeg de rentedragende
sfaatsschulcl van $ 17.515 m’illioen’ op $20.448 mii-
lioen. Sedert Juni heeft de .schatkist gewerkt met een
tekort. en ook thans heeft het Oongress nog niet tot
een sluitende gewone begrootiug kunnen komen.
Terwijl tenslotte het F.edeial Reserve System door
deze politielc ernstig in gevaar is gebracht ge-
worden. Want ‘de obligaties der R.F.C. zijn wel niet
herdiscontabel, maar tenzij deze bij het beleggend pu-
l)liek Icunnen worden geplaatst, zullen zij door den.
staat moeten worden overgenomen (hetgeen ook ge-
schied is) en de daarvoor uitgegeven staatsfondsen
kunnen wel bij de centrale bankinstellingen worden
ondergebracht.
Wij hebben slechts enkele punten van ‘het veelom-
vattende prebleem kunnen aanroeren, waarbij wij ons
voornamelijk tot de werkzaamheden der R.F.O. hebben
moeten beperken. Wij meenen’ evenwel te hebben aan-
ge’toond, dat de gevolgde politielc ‘vol gevaren was
en dat het behaalde resultaat der besproken maat-
regelen, gezien de ontzaglijke hedragee, die er reeds
aan ten Icoste zijn gelegd, niet tot bevredigin.g stemt.
i)
A. B. SPEERENBRINK.
J)
in dc korte periode, die sedert het gereed komen van
dit artikel verstreken is, heeft, als gevolg van de moeilijk-
heden in Michigan, cle situatie in het bankwezen nich sterk
gewijzigd. In de meeste staten der Unie zijn thans mora-
toria uitgevaardigd en cle groote banken in het ‘binnenland
hebben zich ‘genoodzaakt gezien hun te New-York uitge-zette reserves terug te trekken. Dit gi’ng gepaard met een
toenemende vraag naar goud en heeft geleid tot een aan-
merkelijke verstijving van cle New-Y,orksche geidmarkt en
daardoor tot een flinke stijging van de rente, terwijl ons
bij het ter per’se gaan van dit artikel juist het bericht
lie-
reikte, dat de
Ver
oenigde Staten den gouden standaard
hebben verlaten.
BESCHOUWINGEN OVER KOLEN.
II
(Slot.)
in
Engeland bedroeg de prôductie:
1932
1931
1930
209.244.400
ton
219.458.951
ton
243.881.824
t&n
Dit is het land, dat in het afgeloopen jaar een
allesoverheerschende rol gespeeld heeft. Op de inter-
nationale markt heeft het, dank zij ‘de gedeprecieerde
valuta een overwegenden invloed gehad, ook daar,
waar afweermaatregelen overwinningen op de con-currentie onmogelijk maakte’n, tengevolge van den
druk, die op de prijzen kon worden uitgeoefend. Toch
heeft 1932 Engeland niet ‘gebracht, wat men bij den
aanvang verwacht had.
Oorspronkelijk is Engelan.d de ‘beheerscher van de
internationale markt geweest, maar deze positie is in den ioop der tijden zeer verzwakt. Tusschen 1924 en
1929 vermeerderde de Europeesche productie met
meer dan 13 pOt. en het eenige land in Europa, dat
gein deel had aan deze vermeerdering was Engeland.
Het Engelsche aandeel in de Europeesche kolenpro-
198
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
8 Maart 1933
cl actie verminderde van 51 püt. in 1924 tot ruim 43
pOt. in 1929 en de totale productie in Engeland heeft sedert 1.913 het gemiddelde over de jaren 1909/1913
van 273 millioen ton in geen enkel jaar meer kunnen
overschrijden, terwijl daarentegen de productie in ver-
schillende andere landen geweldig is toegenomen.
Ook den export zag men in Engeland belangrijk min-
der worden. Sedert lang heeft men zich in Engeland
over dezen toestand bezorgd gemaakt, maar de wijze,
waarop de belanghebbenden •hierop reageerden was
zeer uiteenloopend. Deze reactie achten wij van het
grootste belang, niet alleen voor Engeland zelf, maar
ook voor de geheele kolenindustr.ie in Europa. 1-Jet
zijn niet de technische en zuiver economischc momen-
ten, die bij een beoordeeling van den toestand in de kolenindustnie in het algemeen en onder de huidige
omstandigheden in de eerste plaats cle aandacht vra-
gen, maar het zijn meer psychologische momenten,
die steeds meer en meer een overwegende rol zijn gaan
spelen. De mentaliteit, waarin de verschillende be-
langhebbenden de verschijnselen bezien en de wijze,
waarop zij hierop reageeren, neemt in belangrijkheid
toe in dezelfde mate als waarin de problemen voor een
oplossing de samenwerking van meerderen behoeven.
Waar het kolenprobleem van internationalen aard is
en waar het niet wel denkbaar is, dat hiervoor een
oplossing gevonden zal kunnen worden langs een anderen weg dan dien der samenwerking en waar
Engêland als grootste.kolenproducent van Europa de
belangrijkste factor is, zijn de gebeurtenissen in het
afgeloopen jaar in Engeland van bijzonder belang,
omdat zij aanleiding waren, dat de mentaliteit der
diverse belanghebbenden bij de kolenindustrie aldaar tot uiting is gekomen.
Sedert de Coal Mines Act 1030 staat de reorgani-
satie van de kolenmindustrie.in het middelpunt van de
belangstelliiig. De reorganisatie, die neergelegd is in
het eCrste deel der Coal Mines Act, heeft bij haar
ontstaan instemming gevonden bij velen, die geenszins
instemden met de beginselen der Labour Party, voor
wie het er in de eerste plaats om te doen was de in-
voering van den korteren werktijd
mogelijk
te maken.
Onder deze voorstanders trof men meerdere coalow-
.ners en wel voornamelijk hen, die meegewerkt had-
den aan de groote aaneensluitingen, die men in den
loop der tijden gezien heeft. Allengs was men ineen
en meer gaan inzien, dat in het stadium van opkomst
en expansie het ongebreidelde particuliere initiatief de lcolenindustrie in een betrekkelijk korten tijd tot
een geweldige grootte en bloei heeft doen uitgroeien,
maar dat bij een eenmaal niet ineen in die mate toe-
nemende vraag en hij een langzamerhand tot stand
gekomen surplus-capaciteit der lcolenindustrie de
onderlinge ongebreidelde concurrentie in pia ats van bevorderlijk voor het economische leven in deze in-
dustrie hinderlijk en tenslotte bëlemmerencl voor een oplossing van de problemen begon te worden.
Toch konden de groote aaneensluitingen in Enge-
land in hun streven een zekere stabiliteit en rust op
de binnenlandsehe markt tot stand te brengen niet
slagen. Te veel coalowners bleven steeds outsiders hj
deze samenwerkingen en vreemden ten opzichte van
deze verder ziende mentaliteit. Behalve in hun bij-
zoodere individueele, vaak ook min of meer locale
omstandigheden, meenden deze outsiders, •dat in de
oude en naar hun meening velbeproefde beginselen
hun inzicht rechtvaardiging vond. Zij bleven vast-houden aan het vrije pnrticuiiere initiatief, aan het
laissez faire, aan de saneerende werking van de wet
van vraag en aanbod, welke tot de survival of the
fittest automatisch zou moeten leiden. Terwijl zij ver-
langend bleven uitzien naar de komst van betere
tijden, bleven zij een onvoorwaardelijk geloof hechten
aan de ‘beginselen, die niet alleen de koleniudustrie,
maar ook Engeland in den loop der tijden hadden
groot gemaakt en een ongesehokt vertrouwen in de
.voortreffeli.jkheid van hun producten met veelal ôok
een min of meer geborneerden gezichtskning maakte
hen afkeerig van een moderner wijze van producee-
ren. Zoo ontstond de alom belcendefiuur van den
Engelschen Coaiowner, die in de litteratuur over de
problemen aldiaar stêeds wordt voorgesteld als een
buitengewoon koppige, conservatieve en geborneerde proddcent. In meerdere schrifturen over de Engelsche
koleninciustnie kan men het veelvuldig voorkomen van
dit type als oorzaak opgeteekeuci vinden van de ver-
zwakking van Engeland’s positie in de kolenindustrie
en handel, naast cijfers, die de lagere Productie per
man per dag en de mindere mechaniseering der En-gelsche Icolenindustrie in vergelijk met andere lan-
den aantoonen. Enkele van de belangrijkste techni-
sche en economische momenten die deze figuur wat
meer begrijpelijk maken en rechtvaardigen, mochten
wij verleden jaar in ons jaarverslag aanstippen.
Sinds Januari 1931 is het systeem van contingen-
teering der productie in werking, terwijl eenige
maanden later tot vaststelling van minimumprijzen
kon worden overgegaan. lIet lag nu in de bedoeling
op het eind van 1932 dit systeem w’ederom aan het
oordeel van de volksvertegenwoordiging voor te leg-gen. Waar inmiddels cle kwestie der werktijden weer
geregeld moest worden, aangezien de wet, die den
734 -urigen arbeidsd ag mogelijk maak te, automatisch
zou komen te vervallen, heeft men tezelfder gelegen-
heid bij de Ooal Mines Act 1932 ‘van 16 Juni, waarbij
de 734-ur.ige werkdag gehandhaafd bleef, tevens be-
sloten het wettelijk systeem van quota en minimum-
prijzen voor vijf jaar te verlengen.
Alen heeft nu intusschen onderzocht of het ven-
schelijk was in liet systeem wijzigingen aan te bren-
gen en hierbij zijn de verschillende denkrichtingen
aan den dag gekomen. Het ‘bleek, dat er nog steeds
velen zijn, die zich tegen deze wettèljke samenwer-
Icing blijven verzetten. Dezen beklaagden zich, dat
men juist de kolenindastnie had gekozen voor het
nemen van dergelijke economische proeven, welke vol-
gens hen niets anders te beteekenen hadden dan een
aansturen op een nationalisatie van deze industrie.
Zij constateerden, dat aan vele ondernemingen de kans ontnomen was zich normaal te ontw’ikkelen,
doordat deze belemmerd werden in de uitvoering van bijna geheel gerealiseerde productieplannen. Er zou-
den zelfs ondernemingen zijn, dié door de contingen-
teeri.ng van huis productie ver beneden het quan-
tum, waarop men bij den opzet der plannen gerekend
had, in de kiem gesmoord w’aren, omdat Ibij dlezen ver-
ininderden omzet een exploitatie, welke bij vrijheid
van beweging de onderneming in staat zou hebben ge-
stelcl aan orders van hun getrouwe afnemers te vol-
doen, niet rendabel was. Met nadruk wordt er van
deze zijde op gewezen, dat het systeem een opbloei
van econoini sch wenlcende ondernemingen onmogelijk
maakt ten voordeele van de ,,uneconomic pits”. Tegen
de minimu’mprijzen wordt nog heftiger geageerd.
Een van de
belangrijkste
principiëele bezwaren is,
diat de standaard tonnage wordt vastgesteld op basis
van een productie in •het verleden en dat men op
deze wijze een
starheid
in het leven roept en een out-
wikkelingsgang a priori vastlegt, die als zeer proble-
matisch wordt beschouwd.
Van den kant der voorstanders wordt aangevoerd,
dat men in de jaren véôr 1030 alle gelegenheid heeft
gehad om het beginsel van de survival of the fittest
in zijn werking gade te slaan en dat bovendien, aan-
gen dmen, dat de oneconorn i sche ‘bedrij ven ui tgescha-
Iceld waren, de markt door de overblijvende en op volle
capaciteit werkende bedrijven bij den huidigen stand
van cle ‘vraag toch weer overvoerd zou worden. Voorts
wijst men erop, dat een voortgaande concurrentie als
tot 1030 plaats had slechts allen uitput zonder dat de
oneconomische bedrij ven geheel verdwijnen. Princi-
piëel van de noodzakelijkheid van samenwerking over-
tuigd, zoekt men naar vdrbeteringen van het systeem.
Voor het Oentral Council kwamen o.ni. de volgende
voorstellen ter tafel.
Een voorstel om voor den export en voor het hin-
8 Maart
1933
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
199
nenlarid verschillende quota vast te stellen en de
quota voor het binnenland wederom te onderscheiden
in quota voor liet district zelf en voor de rest van
Engeland. Een verschillenden minimumprijs vast te
stellen voor de diverse soorten van kolen in overeen-
stemming met de vraag. Tevens werd de mogelijkheid
onder de oogen gezien van een algemeene heffing per
ton geproduceerde kolen tot steun van den export.
Tenslotte ook het voorstel, dat beoogt aan cle ,,Dis-
trict Boards” de macht te geven tegen uitbreiding
van de productiecapaciteit te waken door het weige-ren van een standaard tonnage aan nieuwe mijnen en
aan oude mijnen, clie men na een stillegging her-
openen wil.
Uit cie cijfers van het afgeloopen jaar blijkt, dat de
geprod u ceercie hoeveiheden steeds beneden de toege-
kende quota zijn gebleven, zooclat in alle geval de
invloed van deze, afgezien van een mogelijke indirecte
werking, niet heel groot geweest kan zijn. Uit de prij-
zen blijkt, dat de vaststelling niet ten nadeele van de
consumenten is geweest. Van deze zijde werden slechts
enkele klachten gehoord, waarvan langs den gebrui-
kelijken weg nota genomen
is.
Wel staat vast, dat
door niet altijd geheel geslaagde prijszetting de onder-
linge concurrentie tusschen de districteii nog moge-
lijic is geweest
01)
een wijze, clie niet wenschelijk is.
De vorderingen, welke de Amalgamation Commission
heeft gemaakt in cle reorganisatie, zijn helaas slechts
klein.
Bij een vergelijking van de periode, waarin liet
systeem der wet in werking is geweest met de daaraan
voorafgaande jaren, treft ons, dat de productielcosten
niet zijn toegenomen. hoewel van de zijde der tegen-
standers wordt beweerd, dat de verzuimdagen, die
men tengevolge van het systeem heeft moeten inleg-
gen, de voorcleelcn ervan zouden hebben teniet ge-
(laan, blijkt het, dat men er toch algemeen in ge-
slaagd is de productielcosten zoodanig te verlagen
dat de resultaten gunstiger zijn, dan v66r de invoe-
ring van het systeem. Uit diverse publicaties van
technische zijde
blijkt,
dat men er langzamerhand
meer en meer in slaagt de productiemethoden aante
passen aan de eischen, die het nieuwe systeem ‘mede-
brengt. De post bonen is in liet algemeen op de lijst
der gemi d deldè . lroci ucti ekosten van Engeland niet
gestegen, hetgeen uit een toenemende mechanisatie
verklaard wordt. Deze blijkt nu uit het volgende:
In 1922 werd 15
01
0
ot38 miii. ton mechanisch gedolven
In 1931
,,
35Of ,, 77 ,,
,,
In 1927 ,,
12
O/
,, 28 ,,
,,
,,
ondergronds getransport.
In 1931
,,
21
°Io,,
47
Tevens steeg de productie per man per dag van
20,61 cwts. in 1927 en 21,29 in 1928 tot pIm. 21,80
in 1932.
Op liet gebied van den export is zonder twijfel het
systeem voor Engeland niet van voordeel geweest,
cl aar het voor den internation den concurrentiestrijd
niet voldoende soepel is. Wij meenen, dat het, hoe
goed bedoeld ook, niet past op een toestand van teu-
gellooze concurrentie op de internationale markten
als wij tegenwoordig kennen.
Het probleem der kolenindustrie kun slechts juist
beoordeeld worden, indien men zich op een interna-
tionaal standpunt plaatst. Voor het vraagstuk, hoe
men den consument goede en goedkoope kolen zal
Icunnen leveren op een wijze, die aan den producent
een behoorlijlc stabiel en loonend bedrijf mogelijk
maakt en aan de arbeiders behoorlijke bonen waar-
borgt, is bij de surplus-capaciteit van cie koleninclus-
trie en ‘bij de afnernende vraag een oplossing slechts
denkbaar langs den weg van internationale samen-
werking. hieraan zal evenwel een nationale samen-
werking vooraf moeten gaan. Tengevolge van de Coal
Mines Act 1930 is deze nu in Engeland tot stand
gekomen en ook daar heeft men nu ook tevens een
vertegenwoordigeud lichaam, dat eventueel naar bui-
ten zal kunnen optreden. Alle landen zijn heden dus
nu zoo georganiseerd, dat de mogelijkheid van inter-
nationale samenwerking slechts afhangt van het in-
zicht in het probleem en de behoefte aan de oplossing
onder de producenten. hn d.it licht bezidn, hebben de
gebeurtenissen van het afgeboopen jaar belang. Bij
de discussies over het beginsel van samenwerking in
Engeland is het nu gebleken, dat een ruimer stand-
punt steeds meer en •meèr veld wint. Onder de argu-
menten van de tegenstanders van het huidige sys-
teem, vinden wij veel, dat aan den, antieken Coal-
owner doet denken en in diens mentaliteit thuis hoort
en dat getuigt van een ‘beperkten gezichtskring, die
meestal niet veel verder reikt dan het eigen en het
na’huri.ge district. De sombere en dreigende voorspel-
lingen, die deze Coabowners nu wederom doen hooren,
zijn van hetzelfde gehalte als hun voorspelling van
eertijds, dat de kolenindustrie in.Engeland ten gron-
de gaan zou, toen men den arbeid van kinderen in de
mijnen verbood. Riertegenover staat de opbouwende
critiek van de voorstanders, ciie in hun argumentatie
het bewijs leveren van een ,,wider outbook”, die tevens
meer en meer naast eigen- en districtsproblemen het
Europeesche kolenvraagstuk omvat, zooals dit in
1929 op de internationale kolenconferentie te Genève
is bezien. Deze zienswijze, die in den strijd om de
reorganisatie krachtig en niet overtuigende argumen-
ten in toenemende mate naar voren wordt gebracht,
krijgt ook toenémenden aanhang en heeft in de slech-
te tijden, welke zoozeer om nieuwe oplossingen vra-gen, veld gewonnen. De oude figuur van den conser-vatieven Coalowner gaat langzamerhand verdwijnen.
Nu het systeem wederom voor vijf jaren een kans
gegeven is, komt het ons voor, dat liet waarschijn-
lijkste is, dat in de toekomst het resultaat hetzelfde
zal zijn als in Duitsehland, waar men telkenmale, dat
het Syndi.caatsverdrag vernieuwd moet worden, een grootert strijd over de quota ziet ontbranden, die dan
evenwel als liet contract eenmaal geteekend is, ge-
volgd wordt door de algemeene erkenning, dat geen
grooter rnmp de Duitsche kolenindustrie kon over-
komen, dan liet uiteeuvallen van het Syndicaat.
De geweldige en toenemende ijver in Engeland tot reorganiseeren en moderniseeren, ontstaan uit de be-
hoef te om voorgoed een einde, te maken aan den con-
currentiestrijd onderling en ‘tussehen de districten,
welice strijd principieel niet verschilt van den inter-
.nationalen concurrentiestrijd zooals bv. op de Scan-
dinav.ische markt, is internationaal van ‘belang voor
zooverre de geest van samenwerking een voorwaarde
is voor de oplossing van liet internationale kolenpro-
bleem en om de ervaringen, die men inrdiddels op-
doet ‘bij het coördineeren in een federatief stelsel der
districten, die van gewicht zullen kunnen blijken te
zijn ‘bij eventueele overeenkomsten tussehen coneur-reerende landen onderling. Al zal men voorshands op
dit gebied niet te veel kunnen verwachten, dat van
practische waarde zijn zal, toch is dan nog de reor-
ganisatie-ijver in Engeland van het allergrootste in-
ternationale belang, aangezien deze juist in een land
als Engeland, waar nog zooveel meer te rationalisee-
ren valt dan in andere kolenproduceerende landen,
een toename der Konlcurrenzfiihiglceit met zich bren-
gen zal op de internationale markt. Behalve met het
feit, dat liet niet te verwachten is, dat liet Pond ‘Ster-
ling op zijn vroegere hoogte terugkeert, zal men op
liet Continent niet deze toenemende Konkurrenz-
fiihigkeit van Engeland hebben te rekenen en waar
deze van bljvenden aard zal zijn, zal men zich hieraan
hebben aan te passen. Dat contingenteering van den
invoer hiertoe niet bevorderlijk is behoeft o.i. geen
nader ‘betoog en wij betwijfelen, of na het einde van
de algemeene crisis de vraag z66 zal toenemen, dat
men zich van liet contingenteeringssysteem zal kun-
nen ‘verlossen, zonder dat men toch eerst zich aan het
internationale concurrentiepeil, dat naar wij meenen in de komende jaren door Engeland zal worden aan-
gegeven, zal ‘hebben moe’ten aanpassen.
200
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
8 Maart 1933
BUITENLANDSCHE MEDEWERKING.
DE NIEUWE STILLHALTE-OVEREENKOMST.
Dr. Cari Krkmer te Berlijn
schrijft ons:
De nieuwe Stillhalte-overeenkomst, die eenige
weken geleden te Berlijn onderteekend werd, moet
overeenkomstig den vensch van de verdragsluitende
partijen een nadere schrede vormen op den weg der
afwikkeling van de buitenlandsche schuld van
Duitschland, waarmede men in de Juli-crisis van 1931
was vastgeloopen. Tengevolge van deze crisis, die zich
zoowel als een transfer-crisis als ook als een liquidi-
teitscrisis van de banken manifesteerde, is het duide-
lijk geworden, dat de Duitsche banken of de met bui-
tenlandsc]ie schulden belaste handels- en industriëele
ondernemingen noch over de noodige buitenlandsche
tegoeden de beschikking hadden, om het geweldige
volumen van de buitenlandsche verplichtingen dade-
lijk of in korten tijd terug te betalen, noch s:terk ge-
noeg waren, om de huiteniandsche schulden ten min-
ste in Marken te voldoen. Zoo moesten zich de bui-
tenlanciscie crediteuren in de eerste plaats tevreden
stellen met een regelmatige overmaking van de rente
en later, op grond vtn de Duitsche credietovereen-komst vaji 1932, met een vrminderin’g van 10 pOt.
van de toegestane credieten.
De credietovereenkomst van 1932 heeft aan het ge-
stelde doel beantwoord. In het slotbericht van de bui-
tenlandsche crediteuren wordt geconstateerd: ,,De
eindindruk komt hierop neer, dat van de zijde van
:Duit,schla.iid vastberadenheid en bekwaamheid zoowel
bij de oplossing van zijn eigen problemen als bij de
overwinning van de door de ontwikkeling buiten
Duitschland ontstane rnoelijkIiedeu betoond :i. Op de
vervaltermijnen werd de rente op de Stillhalte-cre-
dieten punctueel betaald. De hoofdsom van de Still-
halte-schulden werd op grond van de besluiten van dé
overeenkomst van 1932 met R.M. 608 millioen of
bijna 14 pOt. verminderd. Daar van Duitsche zijde
over een deel der credieten niet werd gedisponeerd,
bleef voorts een bedrag van R.M. 378 millioen of
meer dan 8 pOt. ongebruikt. Het totaal der credi eten,
clie overgaan iii cle nieue regeling, beloopt rond R.M.
3.7 milliard.” Volgens een Duitsche statistiek, waar-
bij een ietwat andere methode gevolgd wordt, vermin-
derden de credieten, die onder deze overeenkomst
vielen, in den loop van 1932 van rond 5 milliard op
rond 4.3 milliard, dus met ongeveer R.M. 700 mil-
lioen. –
Tijdens den duur van de overeenkomst van het
vorige jaar is de deviezenpositie in Duitschland iets
verbeterd. Het Duitsche uitvoeroversdhot is in den
laatsten tijd sterk achteruitgegaan. Onder deze om-
standigheden is er geen mogelijkheid om thans ver-
der groote bedragen te transfereeren. Aan den an-
deren kant wijzen verschillende omstandigheden er
op, dat de consolideering van den toestand van het
Duitsche bankwezen intussc’hen eenigen vooruitgang
gemaakt heef t. Zoo kwam de gedachte op om de uit-
staande vorderingen van de crediteuren niet in devie-
zen, doch in den vorm van een
01)
de beurs verhan-
delbaar recht op latere overdracht of in Reichsmarken
ter beschikking te stellen. Van Duitsche zijde was men voor het begin der onderhandelingen over de
nieuwe Stilihalte-overeenkomst voor een oplossing in
eerstbedoelden zin geporteerd. Men heeft voorgesteld het Duitsche Rijk in de rechten van de buitenlandsche
crediteuren te laten treden en deze door uitgifte van een valutaleening met lage rente schadeloos te stel-len. Dit plan, dat in Duitschland zelf tot een belang-
rijke versterking van den invloed van de overheid op
de banken en daardoor op industrie en handel zou
hebben geleid, stuiste vooral af op de onmogelijkheid,
om voor de voorgenomen valutaleenin’g een behoor-
lj.ke markt te vinden.
Zoo begonnen de Duitsche onderhandelaars de be-
sprekingen over de ‘Stilihalte-overeenkomst zonder
een eigen en vastomlijnd plan. Zij streefden er daar-
om vooral naar, om de voorstellen van de crediteuren
in een voor Duitschiand gimstigen zin te wijzigen.
Dit beteekende het afzien van een definitieve opios-sing: de nieuwe overeenkomst geldt evenals de vroe-gere slechts voor één jaar.
De voorstellen van de crediteuren betroffen in
]ioofdzaak twee punten. Vooreerst werd de wensch
naar voren gebracht, dat meen zal worden terugbe-
taald in den vorm van deviezen, terwijl in de tweede
plaats een belangrijke uitbreiding moest worden ge-
geven aan de terugbetaling in Duitsche valuta. Aan het eerste verlangen konden de Dui’tsche vertegen-
woordigers slechts in zeer beperkte mate tegemoet-komen. Men werd het eens over eene beperking van
de toegestane credieten met 5 pOt. en kwam., overeen,
dat deze korting zooveel mogelijk zou worden in min-
deing gebracht op de ‘toegestane credieten, waar-
over nog niet beschikt was; bovendien eischte
Duitschland als compensatie een verdere verlaging
der rente, zoodat de vermindering van de rentebe-
taling zal opwegen tegen de beperking van de hoof d-
som der credieten. Daarentegen heeft Duitschland in
hoofdzaak moeten ingaan op de voorstellen van cle
crediteuren, voorzoover deze een versterkte aflossing in Duitsche valuta betroffen; Duitschiand kon slechts verkrijgen, dat de Rijksbank meer zeggenschap krijgt
over de belegging en cle overdracht van de in Duit
sche valtu a teruggevorderde bedragen.
De regeling van clausule 10, welke door de -credi-
teun en als zeer belangrijk wordt beschouwd, vormt
de kern van de nieuwe Stilihalte-overeenkomst.
Daarbij gingen de crediteuren uit van de overweging,
dat door het losser maken van de algemeene verplich-
ting tot ,,’Stillhalten” weer een enger contact met de
verschillende debi’teuren verkregen zal worden, waar-
door het mogelijk ‘zal worden om weder tot een mdi-
viclueele behandeling van ,,goede” en ,,slechte” debi-‘
teuren te geraken; voor zoover dit losser ma-ken van
de Stillhalte-verplichting tot een consolidatie van de
schulden zal leiden, is deze nieuwe regeling ook in
het belang van Duitschland.
Over de bijzonderheden van de nieuwe Stillhalte-
overeenkomst kan het volgende worden medegedeeld.
De crediteuren hebben het recht om na een proce-
dure, welke in alle bijzonderheden is geregeld en die
inzonderheid het faillissement van den Duitschen
debiteur moet verhinderep, een ‘betaling in Duitsche valuta te verlangen. Zonder hier op de zeer gedetail-
leerde voorschriften in te gaan – de terugbetalings-
percentages zijn voor de banken .veel
–
hooger gesteld
dan voor de debiteuren in industrie en handel— wil-
len wij er -hier slechts op wijzen, dat de crediteuren
het recht hebben verkregen, om hun credieten met ge-
middeld 25 -pOt., d.w.z. rond R.M. 900 millioen te
verminderen, waarbij overigens mag worden aange-
nomen, dat zij van dit recht lang niet in alle gevallen ten volle zullen gebruik maken.
liet spreekt vanzelf, dat daardoor vooral de Duit-
sc’he banken en de Rij ksbank voor een zeer lastig pro-
bleenj zijn gesteld, daar zij in de meeste gevallen
voor de teruggetrokken credieten elders crediet zul-
len moeten opnemen. De teruggevorderde bedragen
worden gestort op ,,Sperrkonto”, waarvoor de Rijks-
bank als trustee optreedt; de Rijksbank kan in spe-
ciale gevallen deze functie ook aan anderen over-
dragen, met name aan de particuliere banken. De ‘be-
dragen op dit ,,Sperrkonto” kunnen op verlangen der crediteuren en onder medewerking van de Rijksbank
in de meest verschillende vormen weder in Duitsch-
land worden belegd. Zonder toestemming van de
Rijksbank kunnen deze bedragen worden gebruikt
voor het koopen van aandeelen en obligaties, als nok
voor kortloopende uitzettingen’ ter beurze. Met toe:
stemming van de Rijksbank kunnen valuta-credieten
gegeven worden met een looptijd van 6 jaar. Voor alle
overige soorten van belegging heeft de Rijksbank een
vetorecht ‘behouden. Hieronder valt, afgezien van het-
verkrijgen van deelnming in verschillende -bedrijven,
8 Maart 1933
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
201
van onroerende goederen en van patenten, in hoofd-
zaak de betaling van reiskosten in Duitschiand en die
van additioneele exporten. Om vooral de beide laat-
ste gebruiksmogelijkheden van ,,Sperrmarken” tech-
nisch mogelijk te maken, moest de overdracht daar-
van in bepaaldê gevallen worden toegelaten. Onhe-
9erk’t is een dergelijke overdracht echter slechts mo-
gelijk tusschen S’tillhal•te-crediteuron; elke andere
vorm van overdracht behoeft de goedkeuring van de
Rijksbank.
Deze bepaling werd gemaakt om eeü te’ groote uit-
breiding van den handel in ,,Sperrmarken”, welke
ouder omstandigheden de positie van de Du.itsche va-
luta zou kunnen ondergraven, te voorkomen. Immers cle betaling van reiskoten en van additioneele expor-
ten beteekent voor het buitenland de eenige moge-
lijkheid om zijne vorderingen op Duitschland defini-
tief af te wikkelen. Daarom hadden de crediteuren
ook van den aanvang af naar een belangrijke uit-
breiding van deze gebruiksrnogelijkheid van de Sperr-
marken gestreefd.
Bij elken anderen vorm van belegging heeft de
crediteur het recht, om het rendement daarvan in den
vorm van de deviezen naar het buitenland over te
brengen. De hoofclsom moët echter in
DLI
itschianci
blijven; daarover mag eerst na 5 jaar worden gedis-poneerd. De crediteuren liadlen clezen termijn oo,-
spronkelijk
01)
3 jaar willen bepalen, doch dit werd
niet bereikt. Een nieuwe bepaling, clie verder nog belang heeft,
bestaat hierin, dat een crediteur, ciie aan een Duit-
schen clebiteur een nieuw crecliet verleent, liet recht
verkrijgt, om 20 pOt. van een dergelijk crediet aan.
zijn Sperrmarken te onttrokken en naar het buiten-
land te transfereeren.
Op deze wijze hoopt men, om door een. vermi.nde-
ri i’rg van Stilihaite-cred ietcn geleidelijk weder te
komen tot een cred iet- en betalingsverkeer met het
buitenland, dat niet langer door dwingende voor-
sdhr.i,f’teta zal worden beperkt.
Men moet na kennisneming van de voornaamste
l:epaiingen van de nieuwe overeenkomst tot de con-
clusie komen, dat hier op een in technisch en ju ii-
clisch
opzicht
bevredigende wijze gestreefd is naar
een verzoening van de belangen van crediteuren en
debitenren. Beslissend blijft intusschen cle vraag, of
cie overeenkomst ecouomjsc’h u.i tvoerbaa.r is, en of
Dui.f,schland in staat zal zijn om’de voor den tijd van
(én jaar aangegane verplichtingen na te komen.
Op grond van betrouwbare berekeningen heeft men
vastgesteld, dat Duitsehiand daartoe slechts in staat
zal zijn, wanneer het in het loopende jaar ongeveer
hetzelfde uitvoero’ersdhot verkrjgt als verleden jaar,
d.w.z. dat het een deviezensaldo van, netto meer clan
R.M. 1 milliard zal moeten hebben.
rTlI
is het Duitsche u itvoeroverschot in den loop
der laatste maanden sterk vermnclerd. In het laatste kwartaal van 1932 bedroeg dit per maand nog R.M.
80 millioen, in Januari 1933 bedroeg het ‘daarentegen
slechts R.M. 23 millioen tegen EM. 102 mi11oeri in
Januari 1932. Daarbij mag niet van toevallige ‘er-
mi i..clering worden gesproken ; veeleer komt men meer
en meer tot het inzicht, dat de achteruitgang van het
.Duitsche nitvoersalcio niet zoozeer voortvioeit uit
voorbijgaancie ontstemming van het buitenland ovar
cle IDui.tsche handeispolitieke maatregelen, als wel
uit de vrijwel onoverkomenlijke moeilijkheder, die
liet gevolg zijn van valu.taclurnping van GrootBrit-.
tannië, Japan, Zweden en enkele ai:idere statèi.
Dan roin mag men aannemen, clrt het resultaat van
den Duitschen uitvoerhandel in het Stilla1te-jaar
1.933, nau’vlijks zal beantwoorden aan de verwach-
tingen, welke men nog voor enkele maanden koester-
cle. Daar de vrije goud- en dcv iezenvoorraad van de
Du.i tsche Rij ksbank nog slechts R.M. 307 millioen he-
draagt en daar ‘verder de hoogte van enkele andere
act.iefposten op de Du.itsche betalingsbalans, inzoncier-
heicl die van ferugkeerencie, vroeger naar het buiten-
land gevluchte, kapitalen en ‘van adclitioneele rem-
hourscredieten, welke het buitenland in den loop van
dit jaar mogeljkerwijze zou kunnen verleenen, bepaal-
delijk afhangt van een gunstig oordeel over de trans-
for-positie van Duitschland, daar moet de economi-
sche grondslag van cle nieuwe Stillhalte-overeenkocnst
voorloopig als problematiek worden beschouwd.
Slechts een verstandige en grondigè behandelfng van
het 1)uitsche exportvraagstuk op cle komende wereld-
conferentie zou in staat zijn om in ‘dit oordeel vijzi-
ging te brengen.
OTTAWA-MOGELIJKHEDEN.
Prof. P. Geyl te Londen schrijft ons:
Neville Ohamberlain, de kanselier van dic Schatkist,
heeft geen slag om zich over delicate kwesties op een
aannemelijke wijze uit te drukken.
Hij
heeft juist zijn
politieke tegenstanders hier een wapen in handen
gegeven door zijn uitlating, ‘dat er binnen de eerste
tien jaren geen aanmerkelijke verminderii:ig ‘van het
getal werkloozen te verwachten was. Een politiek van niets-doen en een geesteshoucling van berusting! roe-
pen zij hem nu ver.wijtend toe, en zijn eigen conser-
‘atieve volgelingen voelen er zich. niet op hun gem
iulc
onder. Men begint trouwens vrij algemequ te twijf e-
len aan cle wijs’heid van de politiek van inkrimping
eti besnoeiing die in cle paniek ‘an het najaar van.
1931, ingezet .i. Vooral over het ondernemen ‘van groo-
te houw’planneii wordt veel gesproken.: afgezien van de w’erkverchaffing, clie daarmee gepaardi zou gaan,
zijn de woningtoesta.nclen in de Engelschegroote ste-
den erbarmelijk slecht. Hoe dliep ‘de ontgoocheling met
do nationale regeering, die nog geen twee jaar geleden
in veler oogeu door haar optreden alleen alle pro-
blemen als met een tooversiag opgelost zou hebben,
reeds gegaan is, blijkt uit cle tusschentij’dsche verkie-
zing in Rotherham, waarvan de uitslag 28 Februari
bekend werd: een kleine conservatieve meerderheid
is daar in een Labour-meerderheid van 1,0.000 stem-
men vera oclercl.
‘Naar waar Ohamberlain’s ietwat li nksche stugheid
liet mees-te ‘kwaad gedaan heeft, dat is in de groote
kwestie, van cle Amerikaansche schuld. Men mag nog’
zoo slui tencl betoogen, dat de betalingen Amerika geen
goed doen, men moet toch niet uit het oog verliezen,
dat de schuideischer een zelfoverwiun.ing behalan moet
oni kwijt te schelden, wat hem ‘toekomt. De positie van
Roosevelt, die voor een zuiver economisch betoog wel
toegankelijk is, zal toch ontzettend moeilijk zijn, want
hij moet concessies aan cle buitenlandsche schuidenaars
goed praten tegenover een publiek, dat nooit anders
geleerd heeft ‘dan dat schulden schulden zijn en dat
op dit oogenbli!k dubbel afkeerig staan zal tegenover
alles wat naar IDon-Qu,ichottischc edelmoedigheid
zweemt, omdat zijn eigen financiëele zorgen zoo nij-
pond zijn. Het was dus van Ohamherlain werkelijk
ci iet’taktvol om, gelijk hij voor een paar weken te
Leecls deed, op een ‘toon, dien men in Amerika voor
hooghartig houden kon, te verstaan te geven, dat de
Bri tsche onderhandelaars op cie schulden-conferentie
te Washington geen tegenprestatie zouden overwegen,
aangezien immers cielging evenzeer in liet voordeel
van Ameaiica als van Engeland zijn zou.
Dat men vnu Engelsc’he zijde aan Amerikaanschen
aancl rang om tot den gouden standaard terug te kee-
ren weerstand bieden zal, staat wel vast. Men betoogt
gewooi lijk, dat dat probleem niet tusschen Amerika.
en Engeland alleen behandeld worden. ‘kan, maar voor
‘cle. Nvortdconferentie bewaard moet blijven. Maar zoo-
veel te noodiger is het, zoo oordeelen velen ‘hier, om
iets te zoeken, iets te bedenken, waarmee men Roose-
velt helpen kan om zijn critici het stilzwijgen
01)
te
‘leggen. Onlangs heeft Lord Snowden in de
New-York
Time,s zoo iets aan cle hand gedaan. Waarom, opperde
202
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
8 Maart 1933
hij, zouden cle verdragen van Ottawa niet ten gunste
van Amerika herzien kunnen worden,
01) CCfl
basis van
wederkeerigheid wel te verstaan, maar z66, dat de
nadeelen, tdie men er in Amerika van vreest, uit den
weg geruimcl zouden worden? Het is welbekend, dat
Rooseielt persoonlijk door Ottawa zeer ontstemd was,
zoodat er vermoedelijk langs dezen weg wezenlijk iets
te bereiken zou zijn. Maar is het aan te nemen, dat de Britsehe regeering hiervoor te vinden zou zijn? Lord Snowden merkte heel juist op, dat de protec-
tionistisehe politiek hier door cle voorstanders aan-
vankelijk verdedigd werd met een verwijzing naar
haar bruikbaarheici om van andere staten tariefeon-
cessies te verkrijgen. In werkelijkheid heeft men zich
te Ottawa voor alle mogelijke onderhandelingen met
het buitenland de handen gebonden. Zonder de toe-
stemming van de dominions kunnen de meeste tarie-
ven in de eerstkomende jaren niet verlaagd worden.
Dat is zoon bezwaar, dat men zich afvraagt, waar toch de onderhandelingen, die op dit oogenblik met
Argentinië en met cle Sean’dinavische landen gevoerd
worden, met mogelijkheict toe leiden kunnen. Van
den kant van die landen zelf, van Zweden en Noor-
vegen ‘tenminste, zijn de moeilijkheden trouwens niet
minder groot. Zij kunnen moeilijk bijzondere gunsten
toestaan, clie het beginsel van meestbegunstiging ten
opzichte van Duitschland en andere landen, met welke
zij veel handelsbetrekkingen hebben, in het gedrang
zouden brengen. Nieuwe handelsverdragen als gevolg
van de protectionistische oriënteering zijn ons aan-
stonds als een integreerend deel van cle regeerings-
politiek aangekondigd. lqc ben er nooit in geslaagd
te begrijpen, wat men zich daarmee precies voorstelde
en het is nog steeds even moeilijk claar licht in te
zien. Voor de wereldconferentie kan het resultaat van
die afzon clerlijke onderhandelingen natuurlijic van
groote beteekenis zijn en in ieder geval ziet men er
met nieuwsgierigheid naar uit.
Ondertussehen doet hetzel:fde probleem zich ook in
Canada voor. De leider van de oppositie, Mackenzie
Ring, die naar men weet een onvoorwaardelijk tegen-stancler van de Ottawa-politiek is, heef t de regeering
van her Dominion onlangs voor cle voeten geworpen,
(at zij, door zich aan Engeland te binden, een han-
delsovereenicomst niet de Ver. Staten, waar men on-
vergelijicelijk veel meer aan zou kunnen lebben, on-
mogelijk gemaakt heeft. Merkwaardig genoeg heeft cle eerste-minister, Bennett, claartegenin rustig van
de wenschelijlcheicl en. mogelijkheid van wederkeerig-
heict met cle Ver. Staten gesproken. Oolc daar zal
men moeten afwachten, hoe zich de verhoudingen out-
w.ilckelen.
De critici van de Ottawa-politiek spreken hi.er
al
van de ontgoocheling, clie zich aan beide kanten doet
gevoelen. 1-let is ze]cer, dat men Bennett’s beleid, dat
op de conferentie al veel ergernis vcrwekte, hier met
veel argwaan volgt. Er zal binnenkort blijken, wat de
Engcische industrie van de zoo algemeen gehouden bepaling, dat de tarieven tegen haar slechts liet ver-schil in bedrijfskosten zullen mogen opheffen, maar
geen eigenlijk beschermende streicki ng hebben, te ver-
wachten heeft. Voor liet eerst toch heeft de Engelsche
regeering, volgens cle in het verdrag vastgestelde
procedure, een verzoek tot de Canacleesche regeeriug
gericht om de tarieven op bepaalde goederen te her-
zien. Het gaat voor.nanielijlc om wollen artilcelen, een p.ijnlijlc onderwerp voor wie zich dc houc.ling van cle
Canadeesche textiel-nijverheid gedurende de confe-
rentie herinnert. Het verzoelc zal door de Oanacleesche
regeering aan de volgens het verdrag ingestelde Tariff
Boarci voorgelegd moeten worden, maar, naar Bennett
onlangs ui.tclrulckel.ijk vericlaarcl heeft, zal zij vrij zijn
liet advies daarvan te volgen of naast zich neer te
leggen.
MAANDCIJFERS.
Indexcijfers van Nederlandsche aandeelen.
De Bank voor
Handel en Scheepvaart te Rotterdam zendt ons onderstaand overzicht:
Indexcijfers van 12 aandeelengroepen der Amsterdamsche effectenbeurs.
1)
Banken
1
Electri-
1
Handels-
1
Kunst-
citeit
ondern.
J
Industrie
zijde
Mijnbouw
Olie
Rubber Scheep-
Suiker
Tabak
Thee
1
vaart
uemsddelde
1921)
158.3
331.5
168.0
432.7
243.0 268.7
402.0
233.5
125.0
398.4
1930
149.4
257.7
125.6
264.9
87.4
177.2
371.1
110.7
82.6
292.9
1931 118.1
211.8
93.4
167.7
64.5
144.5
209.8
51.8
49.6
181.9
1932
76.4
178.3
67.1 115.6
37.6
106.4
137.5
27.0 24,9
107.2
Januari
1931
137.2
220.4
110.9
199.-
57.4
149.1
290.7
75.8
63.5
223.8
Februari
140.7
239.9
117.5
217.5
69.7
167.5
307.3 80.2 65.6 238.4
Maart
143.-
248.6
124.3
223.2
78.9.
176.7
288.3
81.4 63.9 243.3
April
139.4
238.4
113.5
207.3
84.4
172.4
253.9
58.5 57.5
219.5
Mei
132.7
222.5
95.1
178.8
76.2
159.6
220.-.
50.5 54.3
190.9
Juni
127.5
217.5
89._
165.1
68.7
150.8
208.6
48.4
53.1
191.3
Juli
126.4
228.8
100.2
168.8
70.6
163.6
218.2
58.5 55.8 208.9
Augustus
113.2
210.9
88.2 151.2
65.-
147.6 194.7
44.4
48._
178.4
September
95.3
190.1
73.6
126.1
60.9
118.9
147.9
31.7 37.3
..
134.-.
October
89.1
181.3
71.7
125.3
49.2 107.8
140.7
32.6
34.7
122.1
November
93.2
184.2 75.4
.135.4
48.9
120.1
133.6
32.9
34.9
125.9 December
79.-.
158.4 61.5
114.2
44.2
99.5
113.1
26.3
26.7
106.
Januari
1932
80.5
174.4
63.5
124_
43.5 107.4
118.9
28.2
27.4
108.-
Februari
82.8
173.-
85.8
123.2 42.4
110.1
139.2
28.2 27.7
108.7
Maart
81.3
184.7
69._
122.9
41.7
110.9
149.3
24.2
27._
112.7
April
‘
69.8
166.7
58.8
102.1
34.3
92.4
118.3
13.7
20.1
96.6
Mei
65.-
163.9
52.5 93.5
33.5
86.8
117.8
14.2 19.1
84.5
Juni
59.4
156.1
51.2
88.5
32.3
83.9
118.1 14.1
17.3
87.6
Juli
68.3
167.1
63.7
106.1
34.1
92.2
129.1
22.5
21.-
105.6
Augustus
79.8
183.5
71.5
126.2
33.2
.104.9
153.5
35.1
26.4
118._
Séptember
86._
194.5
78.1
133.4
43.6 123.7 166.4
42.4
31.1
.J28.8
October
83.7
189.3
77.5
127.1
39.4
120.4
17._
34._ 28.5
118.7
November
81.1
193.1
77.2
124.1
38.2
121.4
145.1
34.7
27._
111.7
Deôember
78.9
193.2
76.4
116.1
35.-
123.1
146.7
32.8
26.1
104.9
Januari
1933
84.9
199.3 79.8 124.2
31.4 120.8
155.3
33.8
26.3
108.2
Februari
82.8
194.2
76.4 118.8
28.5
121.6 146.8
30.1
23.7
103.1 Sohommelingen
in het aandeelen.indexcijfer.
2
Januari
1933
f 2.228.869.000
=
100.
2
Januari
100._
18
Januari
101.3
1
Februari
100.9
15
Februari
98.9
11
,,
104.1
25
,,
101.6
1
8
,,
100.1
1
22
,,
94.3
481.3
443.2
361.3
357.2
241.6
251.4
137.9
175.9
274.-.
280.5
307.8
292.1 306.2
290.7
299.8
283.4
275.9
251.-
262.4
249.7 254.2
262.9
218.4
247._
168.7
220.1
174.7
222.2
196.3
237.2
161.3
179.7 173.7
181.4
179.6
178.1
176.3
182.2
111._
154._
101.9
157.3
94.7
154.3
120.1
175.6
138.4
200.5
151.3
201.6
135.8
187.6
136.8
180.3
135._
157.3
147.2
196.2
141.9
199.6
1)
Men zie voor de toelichting op dit overzicht het nummer van E.-S. B. van
15
Januari
1930,
blz.
64.
Nadrnk verboden
8 Maart
1933
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
203
STATISTIEKEN EN OVERZICHTEN.
GELDKOERSEN.
N.B. ” beteekent: Cijfers nog niet ontvangen.
BANKDISCONTO’S.
Disc. Wissels.
219 Apr.’32
Ned
Lissabon
…. 6
Apr.’32
Bk
1.B inn.Eff.
.
jBe
3
19Apr.’32
Londen ……
2
30Juni’32
Vrsch. inR.C.
3
19 Apr.’32
Madrid ……
6j 8Juli ’31
Athene ……….
9
3Dec. ’32
N.-YorkF.R.B.
3
2 Mrt. ’33
Batavia ……….
410 Mrt.’30
Oslo
……..
4
1 Spt. ’32
Belgrado
. …….
7,20 Juli ’31
Parijs
……
325Jau. ’33
Berlijn
……….
4 22 Sept.’32
Praag
……
3j
25Jan.’33
Boekarest……..
7
S Mrt.’32
Pretoria
..
420
Feb. ’33
Brussel ……….
313 Jan.’32
Rome……..
4
9 Jan.’33
Budapest ……..
417 Oct.’32
Stockholm
.. 3j
1 Spt.’32
Calcutta
……..
3j
16Feb.’33
Tokio
..
.
.4.38
17 Aug.’32
Dantzig
……..
4 12Juli’32
Weenen ……
6 23 Aug.’32
Helsingfors ……
6 31 Jan.’33
Warschau….
6 20 Oct. ’32
Kopenhagen
….
312 Oct. ’32
Zwits.Nat.Bk.2
22 Jan.’33
OPEN MARKT.
1933 1932
1931
1914
r
4 M t
1
27Feb.11
20(25
13/18
2
2(7
20/24
Mrt.
Febr.
Febr.
5 Mrt.
Mrt.
Juli
Amsterdam
Partic.disc.
1
14′
1
/2
14-‘I2
2
/4_
1
/2
1
1
4
.11
2
1
1
18.
1
14
1
3
1
101ia
Prolong.
1 1 1 1
1
–
1
/2
1-
1
/4
21)
4
3/
4
Londen
Dageld…
114-1
1
14’1
114..1
1
12I 2-4
1
1
12.21/4
1
3
142
Partic.disc.
11(
4
_3(
4
IJ1
14
_3/
4
31
4
..151
5
71_151
2
7
18-3
5
1
2
6
1
11
1
4
2
1014
Berlijn
Daggeld…
45(4_53/4
4I8-5(s
431_53/
4
1
I8-5
1
14
7’12-9117
4.71/
2
–
MaandeId
42/
4
.51/
4
411
4
531
4
411
4
_531
4
411453f4
614-8
–
–
Part, disc.
371
371
8
371
37/
s
6(2-/5
43/
4
.71
5
211_1(
2
Ware n-
wechsel.
4.1/
4
4114
4-112
41/4
7
1
148
5
1
14
1
/1
–
York
Dageid’)
211
2
121/
2
1-1/4
1.1/4
211
3
31
4
1
1
122
1
/4
1
3
142
1
/2
Partic.disc.
311
4
1214.31(
4
1
12.1
1
12
2
3
14-
7
/8
1
5
/8
–
1)
Koers van 3 Mrt. en daaraan voorafgaande weken t/nl. Vrijdag.
WISSELKOERSEN.
KOERSEN IN NEDERLAND.
D
0
a
New
Londen
Berlij
n
Parijs
Brussel Batavia
York)
*)
S
)
S
)
S)
1)
28 Febr. 1933
2.47y
8.44%
59.03
9.761
34.76
99%
1Maart1933
2.47
8.43
58.80
9.751
34.731
2
1933
2.475/
16
8.46
58.721
9.76
34.741
993%
3
1933
2.471j
8.52%
58.70
9.76
34.75
99%
4
,,
1933
–
8.50
58.75
9..761
34.761
99%
6
1933
–
8.62
58.80
9.88
34.74
99%
Laagste d.wl)
2.46
8.4134
58.60
9.75
34.70
99
Hoogste d.w’)
2.4730
8.70
59.20
9.88
34.79
993%
27 Febr. 1933
2.473/
8
8.44%
59.151
9.751
34.75
993%
20 Febr. 1933
2.477/
8
8.53%
59.22
9.74
34.75
1001/
8
Muntpariteit
2.4878
12.107 1
59.263
9.747 34.592
100
Data
snd
Weenen
Praag
Boeka-
Milaan Madrid
28 Febr. 1933
48.23
–
7.36
1.48
12.63
20.52
1Maart1933
48.20
–
7.361
1.44
12.65
20.60
2
,,
1933
48.26
–
7.36
1.48 12.65
20.60
3
1933
48.32%
–
7.36
1.48
12.65
20.60
4
,,
1933
48.40
–
7.36 1.48
–
–
6
,,
1933
48.22%
–
7.38
–
12.65
20.69
Laagste d.w
2
)
48.15
35.10
7.33
1.421
12.54
20.45
Hiogsted.wl)
48.40
35.25 7.40
1.521
12.70
20.90
27 Febr. 1933
48.16
–
7.36
1.48
12.67
20.52
20 Febr. 1933
48.13
–
7.38
1.48
12:67
120.571
Muntpariteit
48.1234
35.007
7.3711.488
13.094 48 52
Data
Stock-
Kopen-
Oslo
0,)
Hel- Buenos-
Mon-
holm.)
hagen*..l
forf’5
Aires’)
treal’,l
28 Febr. 1933
44.95
37.75
43.60
3.73
65
2.06
1
Maart1933
44.90
37.80
43.30
3.721
65
2.06%
2
1933
44.90
37.80 43.45
3.73
65
2.05%
3
1933
45.25
38.15 43.80
3.75
65
2.06
4
,,
1933
45.20
38.10 43.70
3.72
65
2.11
6
,,
1933
46.-
38.80
44.80
3.84
–
2.05
Laagste d.w
2
)
44.45 37.45
43……
3.65
–
2.02
Hoogste d.w’)
46.-
39.-
44.80
3.90
65
2.20
27 Febr. 1933
44.90 37.70 43.40
3.73
65
2.05
20 Febr. 1933
45.10 38.10 43.65
3.78
65
2.06
Muntpariteit
66.671
66.671
66.671 6.266
95%
2.4878
0) Noteering te Amsterdam.
0*)
Not, te Rotterdam.
1)
Part. opgave.
In het eerste nummer van iedere maand komt een overzicht voor van een aantal niet wekelijks opgenomen wisselkoersen.
KOERSEN TE NEW YORK. (Cable)
D
3
a
Londen
($per)
Parijs ($p.IOOfr.)($p.lOOMk.)($p.IOOgld.)
Berlijn
Amsterdam
28 Febr.
1933
3,428f,,
3,941,,l
23,89
40,50%
1
Maart 1933
3,4015j
1
23,89
40
2
48
2
1933
3,46%
23,88%
40,49%
3
1933
3,455/
16
23,86
40,60
4
1933
–
–
–
–
6
1933
–
–
– –
7 Maart 1932
3,53
3,9234
23,77%
40,18%
Muntpariteit
..
4,86
3,905,
8
23.81%
40sj,,
KOERSEN TE LONDEN.
Plaatsen en Noteerings-!
18
Febr.I
25 Febr.127 Febr.14 Mrt.’331
4
Mrt.
Landen
I
eenheden
1
1933
1933LaagsteHoogsie
1933
Alexandrië.. Piast.
p. £
973%
9734
97e,
8
975,
8
9734
600
597%
580
610
595
Athene……Dr.
p.0 Bangkok…. Sh.p.tical
1/10
1/10%
1/10 1/10
–
Budapest
…’
Pen.
p. £
1934°
19% 18%
20%
19%
Buenos Aires
d.
p.$
41%
40 40% 42
41
Calcutta …. Sh.
p.
rup.
1165/82
1’6
5
/
1/6I/
6
1165132
1/6
3
/
32
Constantin.. Piast.p..0
715 707 705 715 715
Hongkong
..
Sh.
p. $
11314
1/39/
10
1/31/
5
1/4
11311i
6
Kobe
.. .
..
Sh.
p.
yen
11
1
3%
1/2t1/
0
112%
1127/
8
1/2
11
/
6
Lissabon…. Escu.p.0
110
110
109%
110%
110
Mexico
….
$per
X
11.15
12._
11.75 12.25
12._
Montevideo
.
.d.perA
33
33
32
343%
33
Montreal
…
$
per
£
4.13%
4.11%
4.-
4.12%
4.02%
Rio d.Janeiro d. per Mii.
5
a/,,
53
f0
5/
5/8
Shanghai
. . .
Sh.
p.
tael
1/8
1/83/
8
1/71i,
1/8,,
1/8%
Singapore
. .
id.
p. $
2/318/,,
2/3
25
1
82
213ii,
16
2/37/,
213131,
6
Valparaiso
1)
$
per
£
–
–
– – –
Warschau
..
ZI.
p. £
308/,
30
31
30′,
1) 90
dg.
ZILVERPRIJS
GOUDPRIJS 8)
Londen’)
N.Yorkl)
Londen
28 Febr.1933..
171,
26%
28 Febr. 1933….
121/2
1Maart1933.. .17′
16
26%
1
Maart1933….
121/4
2
1933..
17
273%
2
1933….
121/4
3
1933..
171/
16
273%
3
1933….
12018 4
1933..
– –
4
1933….
–
6
1933..
1711
16
–
6
1933….
119/7
7 Maart1932..
30%
7Maart1932
…..
117/_
27 Juli
1914..
2415,
16
59
27 Juli
1914….
84/10%
1)
in pence
p.
oz.stand.
2)
Foreign silver in
$c. p.
oz.
tine.
3)
in sh. p.oz.fine
STAND
VAN ‘s RIJKS KAS
–
Vorderingen.
1
23 Febr. 1933
125 Febr. 1933
Saldo van’s Rijks Schatkist bij De Ne-
derlandsche
Bank ………………
/
51.394.278,01
/
28.354.880,-
Saldo b. d. Bank voor Ned. Gemeenten
,,
179.945,13
,,
197.396,49
Voorschotten
op
uit. Januari 1933 aan
de gem. verst,
op v.
haard. de Rijks-
adm. te heffen gem. ink. bel, en
opc.
op
de Rijksink. bel ………………
1.900.929,67
,,
1.900.929,67
Voorschotten aan Ned.-indit ………
249.144780,31
.
,,255.895.018,31
Id. aan
Suriname …………………
13.832.502,65
,,
13.865.668,65
Id. aan
Curaçao ………………….
6.960.458,04
6.975.936,04 Kasvord. weg. credietverst. a/h. buitenl
…..
,,
100.842.955,-
…
,,
102.145.592,89
Saldo der postrek. v. Rijkscomptabelen
…..
…..
,,
22.367.796,12
,,
19.434.133,46
Vord.
op
het Alg. Burg. Pensioenfonds’)
– –
,,
16.797.951,32
Id.
op
andere Staatsbedrijven
1)
………17.668.903,99
Verstr. t. laste der Rijksbegr. kasgeld-
leeningen aan gemeenten (saldo)……
41.232.562,84
,,
41.228.812,84
Ve r p1 i c h t 1 n ge n.
Voorschot door de Ned. Bank ing. art.
16 van haar octrooi verstrekt
.-
–
Schuld a/d Bank
v.
Ned. Gemeenten
– –
Schatkistbiljetten in omloop ………
f319.481.000,-
1
3I9.478.000,–
Schatkistpromessen in omloop …….
.
82.980.000,-
82.980.000,-
Zilverbons in omloop
…………….
… …
1.600.625,50
1.597.624,-
Schuld op
uit. Januari
1933 aan de
gemeenten, wegens aan haar uit te
keeren hootdsom der pers. belasting,
aand. in de hoofds. der grondbel. en
der gem. fondsbel., alsmede
opc. op
die belastingen en op de vermogens-
belasting …………………..
…
7.249.989,90
,,
7.249.989,90
Schuld aan het Alg. Burg. Pensioenf.’)
,,
9.199.133,22
,,
9.064.129,44
Id. aan het Staatsbedrijtd.P.,T.enT.’)
…..
,,108.099.940,59 .,100.110.884,65
Id. aan andere Staatsbedrijven
1)
…..
132.402,68
,,
132.402,68
Id. aan diverse instellingen’)
………..
……
54.8 61.389,10
55.035.246,38
1)
In’ rekg.-crt. met
‘s
Rijks Schatkist.
NEDERLANDSCH-INDISCHE
VLOTTENDE SCHULD.
vorueringen:
Betaalmiddelen in
‘s
Lands kas
–
–
waaronder Muntbiljetten ………..
–
–
Saldo Javasche Bank……………..
/
3.083.000,-
–
Verplichtingen:
..
Voorschot’s Rijks kas e. a. Rijksinsteli.
,,
254.691.000,-
/256.854.000,-
Schatkistpromessen
………………
,,
1.300.000,-
.3.410.000,-
.
,,
13.410.000,-
Muntbiljetten in omloop ………….
….l.700000,-
1.753.000,-
,,
1.753.000,-
Schatkistbiljetten
……………………
Schuld aan het Ned.-lnd. Muntfonds
– –
Idem aan de Ned.-ind. Postspaarbank.
….
823.000,-
,,
896.000,-
Voorschot van de Javasche Bank….
–
–
,,
416.000,-
204
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
8 Maart 1933
.
NEDERLANDSCHE BANK.
JAVASCHE BANK.
Verkorte Balans op 6 Maart 1933.
Voornaamste posten in duizenden guldens. De samengetrok-
Activa.
ken cijfers der laatBte weken zijn telegrafisch ontvangen.
_f
–
Binnenl:Wis{ffldbk.
26.500 239,19
sels,Prom.,
Bijbnk. ,,
701.495,94
Andere
Bch1k6
Data
I
Goud
1
Zilver
•
1
Circulatie
opeischb.
metaal
enz.in
disc.
Ag.sch.
5.709.369,98
32.911.105,1
1
.1
________
schulden
1
saldo
Papier
0. 11.
Buiteni. in disconto
–
.
4Mrt.1933
158.130
207.570
33.830
61.570
Idem eigen portef. .
f
73.427.457,-
25 Feb.1933
157.900
206.620
34.680
61.380
Af:Verkochtmaarvoor
is
,,
1933
156.880
203.030
36.960
60.884
de bk.nognietafgel.
–
73.427.457,-
”
Beleeningen
Feb 1933
111.357
46.114
205.283
36.049
60.939
.
Hfdbk.
f
27.926.977,25
mci.
vrsch.
28 Jan.1933
103.876
46.293
201.408
38.027
54.394
in rek.-crt.
Bijbtik.
3.995.747,03
{
21
1933
103.862
46.092
201.606
36.433
54.738
op onderp.
Ag.sch. ,,
42.001.298,83
14
1933
103.867
45.594
206.808
30.687
54.463
t
73.924.023,11
5 Mrt.1932
112.588
47.003
229.U0
37.258
52.924
op
Effecten
…….
1
12.673.546,63
7 Mrt.931
118.711
44.839
248.588
42.188
47.241
Op Goederen en Spec.
1.250.470,48
.
25 Juli 1914
22.057
3L907
110.172
12.634
4.842
7392402311
•
Wisseli
buiten
1
1
Dis-
Belee-
1
Dii’erse
1
Dek-
kings-
Voorschotten a. h. Rijk ……………….2.112.794,84
MuntenMuntmateriaal
Data
N.-Ind.
1
contos
ningen
reke-
1
1
ningen’)
1
percen-
Munt, Goud
……f
98.199.765,-
betaalb.
!
)
tage
4 Mrt.1933
18.360
5250
•
27.200
.
66
Muntmat., Goud . .
,, 911.068.020,42
(1.009.267.785,42
.
25 Feb.1933
18.400
52.130
27.300
65
Iunt, Zilver, enz..
25.030.721,04
18
,,
933
18.020
53.300
26.220
65
Muntmat., Zilver. .
” 1.034.298.506,46
1
)
4 Feb.1933
18.511
8.853 1
35.636
25.344
65
Belegging 1/
kapitaal, reserves en pen.
28 Jan.933
19.863
8.833
35.119
29.821
63
sioenfonds
. ……………………..20.171.267,66
21
,,
1933
19.613
8.790 1
34.752
29.273
83
Gebouwen en Meub. der Bank …….. ..5.000.000,_
14
1933
19.457
8.820
1
34.490
29.607
63
Diverse rekeningen ………………,,
13.041.611,88
5 Mrt.1932
8.969
27.456
45.871
21.908
60
Staatd.Nederl.(Wetv.27/5/ 32,S.No.221)
19.331.195,17
7 Mrt.1931
9.035
20.680
1
40.693
33.389
1
56
Paasiva
f
1.274.217.961,23
25 Juli1914
6.395
7.259
75.541
2.228
44
Kapitaal ……………………….
f
20.000.000,-
1)
Sluitpost activa.
Reservefonds …….
…………….,,
3.000.000,-
Bijzondere
reserve
………………
..5.000.000,-
BANK VAN ENGELAND.
Pensioenfonds
………………….
..
8.24 0.016,14
Voornaamste potcii in duizenden ponden sterling.
Bankbiljetten in omloop …………..,,
973.542
.
960,-
Bankbilf.
1
Bankbilf.
1
Other Securities
Bankassignatiën in omloop
……….,,
109.663,69
Rek.-Cour.
5
Het Rijk
–
Data
Metaal
in
circulatie
un Bankingl
Departm. JAdvancesj
Disc.and
1
Securities
saldo’s:
I Anderen,, 259.248.193,48
259.248.193,48
11.965
18.543
1 Maart1933
150.967
359.284 65.944
Diverse
rekeningen ………………,,
5.077.127,92
22 Febr.1933
142.983
356.249
60.997
11.948 17.626
f
1.274.217.961,23
15
,,
1933
132.947
355.074
52.189
11.970
17.417
Beschikbaar metaalsaldo
………….f
540.893.395.01
1933
127.934 357.380
44.827
52.189
17.125
Minder bedrag aan bankbiljetten in om-
1
1933
127.122
357.310
44.093
12.147
17.191
loop dan waartoe de Bank gerechtigd is. ,, 1.352.233.4 88,-
25 Jn. 1933
124.390
353.238
45.372
11.943
17.296
1)
Waarvan In het buitenland
f
3.020.302,58.
2Maart1932
121.453 351.786 44.015
11.357
35.948
Voornaamste posten in duizenden guldens.
22 Juli
1914
40.164
Dek-
29.317 33.633
1
Goud
1 1
Andere
Beschikt’.
1
00v.
Public
Data ICirculatlel
opeischb.I
Metaal- Ikings
1
Munt _Muntmat.I
1
schuldenl
saldo’)
perc.
1
OtherDeposits
1
Dek-
Data
Sec.
Depas.
Bankers
1
Other
1
Reserve kings-
Accountsl
I
1)
6Maart33
98.200
911.068
973.543
259.358
540.893
84
perc.
27 Febr. ’33
98.200 921.648
958.631
282.668
548.918
84
1 Mrt. ’33
86.500
26.441
104.474
34.542
66.733
409
182
20
’33
98.200
924.855
932.242
318.904
548.534
84
22 Feb.’33
86.380
26.184
98.300
35.009
61.734 3811
13
’33
98.200
929.436
939.058 310.993 552.833
84
15
,,
’33
90.858
15.850 108.327
32.766
52.874 34
8
/
81
6
’33
98.200
929.404
951.138 301.005 551.834
84
8
,
’33
90.308
13.502 100.699
32.767
45.554 30
29
/
32
30 Jan. ’33
98.200
929.309 951.423
308.899 540.517
83
1
,,
’33
89.378
42.245
67.762
35.179
44.812 3015I
7Maart’32
97.690
783.643 988.123
174.418
441.248
78
25Jan.
1
33
90.60211.653 103.372
32.476
46.152 31
7
/82
25
Juli
’14
65.703
96.410
310.437 6.198
43.521
54
2Mrt. ’32
47.236
7.023
80.483
33.476
44.667 36
29
/
82
22Juli
1
14
11.005J
14.736
42.185
29.297 52
r7aal
1
Schatkist-
1
Belee-
Papier
5iveï
Data
bedrag idisconto’slrechtstreeksl
promessen
ningen
op
het
buitenl.
reke-
ningen
2
) )
Verhouding tusschen Reserve en Deposits.
6Maart1933
32.911
–
73.924
73.427
13.042
27 Febr. 1933
33.496
–
71.997
73.427
12.791
BANK VAN FRANKRIJK.
20
1933
33.515
–
76.438
73.427
14.502
Voornaamsteposten _’1millioenenfrancs.
13
1933
33.915
–
70.477
73.425
15.028
Data
1
Goud lZllverl
lTegoedl
jwaarl).
Belee-
Renteloos
6
1933
34.725
–
71.201
73.425
15.832
in het
1
iteenl.
ningen
voorschot
30 Jan. 1933
36.697
–
76.690
73.425
15.447
1
1
buit enl.1
v.d. Staat
24 Feb.’33
81.017
1.497
2.601
5.1031
1.800
l
2.5801 3.200
7Maart1932
64.522
–
92.836
84.309
34.812
25 Juli
1914
67.947
–
61.686
20.188
509
17
’33
81.320
1.470
2.768
4.375
1.6351
2.609
1
3.200
1) Sedert
den bankstaat van
4
Jan.
1929 op
de basis van
215
metaal-
10
,,
’33
81.581 1.462
2.902
4
.
036
1
1.4941
2.601
3.200
dekking.
2
Onder
de
activa.
3
’33
81.894
1.446
2.931
4.0581
1.4951
2.624
1
3.200
.
SURINAAMSCHE BANK.
26 Feb.’32
75.059
1.004
6.268
14.4041
1
8.8591
2.707
1
1
3.200
Voornaamste posten in duizenden guldens.
23Ju li’14
10
4.4
4
0
6
1
–
1.541 1
8 1
769
1
–
Data
Metaal
–
Circu
latie
Andere
opeischb.
schulden
1
Discont.
1
Div. reke-
ningenl)
.
Data
I
Bons
v.
d
zelfSt
Diver-
amorti.
senl)
6.647
2.243
Circulatle
Rekg. Courant
1
Zelfst.
Staat Iamort.k.I
154 1 2.071l18731
1
Partt-
culleren
11 Febr.
1933..
886
1.085
446
776
2284
24 Feb.’331
83.986
4
,,
1933..
888
1.261
424
777
2.265
17
,,
‘331
6.674
2.175
83.373
1
2.070118.822
28 Jan.
1933..
877
1.159
435
778
2.252
10
‘331
6.674
2.292
83.942
50 i 2.076
118.766
21
,,
1933..
871
1.086
616
784
2.300
3
‘331
6.680
2.435
84.562
11 1
2.090
118.569
13 Febr.
1932..
895
1.151
770
961
676 26 Feb.1321
6.882
2.040
83.189
176 1
3.461
124.899
5 Juli
191.4..
645
1.100
560
735
396
23
Juli’14
–
–
5.912
401
–
943
1)
Sluitp. der activa.
0
1)
Sluitpost
activa.
S
Maart 1933
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
205
GOEDERENHANDEL.
GRANEN.
7 Maart 1933.
De graaiiivarktei werkten tot en mt Vrijdag normaal.
Er bestond goede vraag voor Nlanitoba
t
a r we in’ spoedig
verwachte positics soowel in Engeland als op het conti-
nent ter vermenging niet de’
zachte,
inlandsche soorten.
De iizen vertoonden over het algemeen slechts kleine ver-
anderingen en stegen in dcii loop der week matig. Plata-
tarwe word dringend aangeboden, de groote stoomende
voorraad, waar vai r een belangrijk gecleel te onverkocht was
afgeladen, drukte de markt en toen de markten in Argen-
•ti nië na de carnaval op Woensdag weder geopend werden,
vertoonden cle prJzn eerder neiging tot cciie kleine daling. Ook Atistralische tarwe was in (heil tijd niet vast en daalde
verder in prijs. Niettegenstaancie in China verder Austra-
lische tarwe werd gekocht, hield nien in Engeland rekening
niet de mogelijkheid, dat ladingen Australische tarive naar E-uropa zouden kunnen worden oigeclirigeercl in verband
iicet den oorlogstoesta.ncl in het Verre Oosten. Dat tarwe uit
West-Europeesche havens naar Donauhavens werd ver-
kocht, en een lading Platatarwe ‘daarheen werd gediri-
geerd, verbeterde de stemming niet. Ook de lage schattingen
van particuliere experts van cle wintertarwe in de Ver.
btaten legden weinig gewicht in de schaal. Het gemickleEc
van twee gepubliceerde schattingen stelde de conditie van.
winterta.rwe 01) 63 cii
cte
raming van de opbrengst op 375 jitillioen bushels. Vroegere ramingen bedroegen ongeveer
400 millioen bushels. in het vorige jaar was cle opbrengst
462.151.000 bushels groot. De iii de Ver. Stateii aanwerige voorraad tarwe werd geschat
op
de groote hoeveelheid van
545 millioen bushels. Het unnisterie van. landbouw in Ar-
gen’tinië heeft ccii nieuwe schatting van liet uitvoorsurplus
van tarive gepubliceerd van 14.954.000 qiarters tegen clie
van cle vorige week van 14.950.000
dluarters.
520.000 qnar-
ters zijn tuaschen de twee schattingen verscheept. Den
vorigen Vrijdag liep de termijnmarkt te’ Chicago op in ver-
band met de batiknioeilijkhcdcn ‘in de Ver. Staten en sloot
24 clollarceuts hooger dan eei week geleden. Sedert zijn
alle markten in de
Ver.
Stateit gesloten. Winnipeg, dat
Vrijdag iets hooger vai, steeg Zaterdag ei.l gisteren scherp,
terwijl ook de Catiadeesche Dollar vaster was, blijkbaar 01) aankoopen voor Amerikaansche rekening. 1-let slot te Win-
iiipeg was 4y, dollareeti-ts hooger dan een week geleden.
Maiiitoba-tarwe steeg in overeenstemming. ‘Ook andere
tarwesoorten ivaren Zaterdag cii gisteren vaster, daar ‘de neiging bestond voor alle zekerheid bij de lage prijzen te
koopen. De termijnmarkt •tc Il3uenos Aires sloot 15 cerita-
vos, ‘te Rosario 7 centavos hooger dan op 25 Februari.
Zaken in Argentijnsche granen werden bemocilijk, omdat
de wisselkoers van Argentinië tot nog toe veelal over New-
Vork lie!).
De stemming voor i o g ge was in de eerste ‘dagen der
afgeloopen week niet vast en de prijzen voor Plata-rogge
waren een kleinighei’d lager. Na Vrijdag is de steimning
vaster gew n
orde en zijn verschillende partijen tot stijgende
prijzen uit de markt genomen.
Voer iii a ï s begon de afgeioopcn week w’ei n ig beinoedi-
geiid. Eeiiige hooten met 1)onan-maïs bereikten Rotterdam
niet een groot gedeelte der ladingen onverkocht. i3oveiidien
werden belangrijke hiocveelhden in cle termijnmarkt aange-
diend. 1)e vraag in het hi,niienlaiid bleek onvoldoende’ om
h’et aaiibocl
01)
te nenieii en de’ prijzen voor dispoui’bele
1)oiiau-maïs daalden enkele guldens per last. ‘Ook stooinen-
de partijeti werden tot lagere prijzen opgeruimd. Voor
inixed maïs bestond weinig belaiigstelliiig en deze vond
iiioeilijk koopers, soolang eel,r premie bveu i)onau-ma.ïs
vcrc1 gevraagd. Plata-mais onderging w’e i nig invloed va ii
de zwakkere stemming, daar het aanbod van stoomende
:Plata-rnaïs schaarseh is. Voor ver.scheping van den nieuwen
oogst bestond weinig belangstelling, geregeld werd die aan- –
AANVOEREN in ti
gehodeii tot iets gedaalde
l)JCil.
i)e vooruitzichten van
tien Argentij’nsehen niaïs-oogst ‘zijn gnnstig voor dat ge-
cleel’te, that niet van sprinkhanen heeft geleden. De iii den
laa
–
tstert tijd gevallen regen had een goeden invloed. De
opbrengst wordt
01)
liet oogsnblik geschat 01) 35 millioen
qnarters, niet een uitvoersurplus’ van 27.500.000 quarters.
In het vorige jaar was dc opbrengst 33.281.000 quarters.
Den vorigen Zaterdag werd de stemming voor maïs beter
en werden iets hoogere prijzen betaald dan den vorigen
dag. Het dringende aanbod van lossende Donau-maIs was
afgeloopen en ook de ‘termijnmarkt verbeterde. Gisteren
was de stemming zeer vast en werdn verscheiden zaken
afgesloten in Donau-auaïs en Plata-inals. De te’rmijnniarkt te J3uenos Aires sloot 13 centavos, die te Rosario 9 centa-
vos per 100 E.G. honger dan op 25 Februari. Sedert cenige
dagen is de scheepvaart op den Donau heropend, van waar binnenkort grootere verschepiagen ver wacht worden.
G e r s ‘t veranderd.e in den ioop der week weinig in prijs.
in hoofdzaak kwanien zaken tot ‘stand in Plata-g e i s t in
spoed’ige ‘posities, waarvoor een premie betaald werd boven
latere aflading. Voor deze zijn de prijzen iets gedaald tot
en met Vrijdag. 01)Zaterdag vond geen prijsverhooging
plaats en werd door ‘importeurs flink gekocht. Op Maandag
itaren afladers niet aan de markt wegens cle iiioeilijkheden
op de deviezeninarkt.
SUIKER.
Do afgcloopeir week gaf weer vrij , vaste snikeriiiai’kten
to zien. Er wordt gaandeweg meer vertrouwen in het arti-
kel aan den’ dag gelegd en wei hoofdzakelijk tengevolge
van cle ‘te verwachten verbetering in cle statistische positie.
in verband hiermede zij vermeld, dat Java volgens cle
eerste ratning van de N.I.V.A.S. dit jaar 1.361.000 .tons zal
procluiceeremi, terwijl wat oogst 1934 betreft, met de regee-
ring werd overeengekomen, (lat niet nieer dan 32.125 H.A.
zouden worden beplan’t, wat een oogst van slechts ca.
480.000 ‘tons zoude beteckenen. Verder schijnt de toestand
op Cuba nog niet tot rust gekomen te zijn, wat blijkbaar
als een gunstige factor voor de markt wordt aangerekend.
De stemming in Amerika was vrij vast. Houders van
ruwsuiker hielden goed 01)
‘prijs.
01) dc N e w-Y o r k s c h e
termijnmarkt belandden de noteeringen na eenige fiuc-
tuaties
01)
een belangrijk hooger niveau en het slot gaf
het volgende beeld te zien: Mrt. 0.90, Mei 0.93, Juli 0.96. Sept. 0.99 en Dec. .1.02, terwijl de laatste notee’ring voor
Spot Centr. 2.87 was.
De ontvangsten in de Atlailtische havens der Ver. Staten
bedroegenu ‘deze week 48.000 tons, de versmeltingen 37.000
tans tegen 37.000 tons verleden jaar en dc voorraden
149.000 tons tegen 185.800 tons.
De laatste C u b a-sta’tistiek is als volgt:
1933
1932
1931.
ton’s
tons
tons
i’rodnetie ……(Raniing) 2.000.000 2.602.864 3.122.186
Ontvangsten …………..18.855
64.756
104.286
Totaal sedert 1/1 ………90.222
273.567
503.746
Verschepingen ………..3.862
36.100
44.3,40
Voorraad in afscheephavens
663.147
956.118 1.215.290
Ook in E n ge 1 a n d was een gunstige steninung over-
leerschencl. Evenals iii New-York hebben de aanciieninige’n
van Maart terrinjncontrac-ten zoo goed als geen druk op cle
markt uitgeoefend, doordat deze grif geabsorbeerd konden
worden. De slotnotoeringen
01)
(le L o n d e
ii
5
c h e ter-
mnijnmarkt luidden als volgt: Mr.t. Sh. 5/6, Mei Sh. 518, Aug. 8h. 5111 % end Dce. 51. 6/234, ruiwsuiker basis 96
pCt. cif.
Op J a v a. verkocht de N.[.V.A.S. ruim 58.000 tons Sujm-
rieur. Na deze flinke ve’rkoopen maakte dc N.I.V.A.’S. be-
kend, dat zij haar ‘prijs voor Superieur uit den oogst 1932
tot
f
6.- verhoogt.
ns van 1000 KG.
Artikelen
Rotterdam
Amsterdam
Totaal
26 febr Itftfrt.t
Sedert
Overeenk.
26Febr.14Mrt.I
Sedert
Overeenk.
1933
1932 1933
1 Jan. 1933
tijdvak 1932
1933
1Jan. 1933
tijdvak 1932
21.550
163.924
187.841
–
1.713
250 165.637
188.091
4.496
51.864 62.420
–
–
1.000
590
52.864
63.010
Tarwe
……………..
Rogge
………………
83
6.636 4.505
–
25
-‘
6.661
4.505
Boekweit ……………….
Maïs ……………….
22.5
07
194.683
284.655
6.116
58:802
72.705
253.485
357.360
4.555
37.807 78.114
595
2.752
5.485
40.559
83.599 2.198
37.884 39.495
,
105
653 1.292 38.537 40.787
3.467
49.662
39.391
2.955 71.787
62.429
,
121.449
101.820
Gerat
………………
Haver
……………..
12.218 19.578
–
–
–
12.218
19.578
Lijnzaad
……………
Lijnkoek
…………..750
312
..
1.372
5.145
5.445
12
2.010
2.279
7.155
7.724
Tarwemeel
…………..
Andere meelsoorten
….
7.477
9.849
100
1.187
‘
3.355
8.664
13.204
206
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
8 Maart 1933
STATISTISCH OVERZICHI
GRANEN EN ZADEN
TTJINBOUWARTIKELEN
VLEESCH
TARWE
R000E
MAIS
GERST
LIJNZAAD
ROODE
KOOL
WITTE
KOOL
UIEN
RUND-
VLEESCII
VARKENS-
Manitoba
No. 2 loco
No. 2 Canada
La Plata
62163
K.G.
Z. Russische
La Plata
le kwaliteit
le kwaliteit
gewoon
(versch) VLEESCH
(versch)
Rotterdam!
Amsterdam
loco R’dam!A’dam
loco
R’dam!A’dam
loco Rotter-
dam(A’dam
loco
R’damjA’dam
1-5 pond
p. 100 KG.
1-5 pond
p. 100 KO.
p. 100KG.
Broek op
Gem.v.3kw.
per 1001(0.
per lOO KG.
per 1001(0.
per 100 K.G.
per 2000 K.G.
per 20001(0.
per 1960 K.G.
Broek op
Broek op
LangendiikO)
Rotterdam Rotterdam
‘2)
3)
–
4)
Langendijks)
Langendijks)
f1.
oIo
f1.
01
f1.
0/
f1.
01
0
f1.
Oj
f
0
/0
f
°Io
f
0
/0
/
J
o
t
OJO
1925
17,20
lOQ.0
13,075
100,0
231,50
100,0
236,00
100,0
462,50
– –
1926
15,90
92,4
11,75
89,9
174,25
75,3
196,75
83,4
360,50
77,9
–
–
1927
14,75
85,8
12,475
95,4
176,00
76,0
237,00
100,4
362,50
78,4
– –
1928
13,47
5
78,3
13,15 100.6
226,00
97,7
228,50
96,8
363,00
78,5
17,23
100,-
4,55
100,-
13,25
100,-
93,
100,-
77,50
100,0
1929 12,25
71,2
10,87
0
83,2 204,00
88,1
179,75
76,2
419,25 90,6
9,10
52,8
7,38
162,4
11,78
88,9
96,40
103,7
93,12
5
120,2
1930
9,67
5
56,3
6,225
47,6
136,75
59,1
111,75
47,4
356,00
77,0
5,77
33,5 2,05
45,1
2,14
16,2
108,
116,1
72,90
94,1
1931
5,55
32,3.
4,55
34,8 84,50 36,5
107,25
45,4
187,00
40,4
6,96
40;4 3,06
67,3
1,94
14,6
88,
94,6
48,-
61,9
1932
5,22
5
30,4
4,62
5
35,4 77,25
33,4
100,75
42,7
137,00
29,6
1,84 10,7
1,49
32,8
8,07 60,9
61,
65,6
37,50
48,4
Jan.
1931
6,52
5
37,9
4,-
30,6 84,50 36,5 86,25
36,5
207,50
44,9
5,61
32,5 3,40
74,8
1,92
14,5
96,-
103,2
56,-
72,3
lebr.
‘5,775
33,6
3,90
29,8 87,50 37,8
85,75
36,3
206,25 44,6 6,24
36,2
3,01,
66,2
2,24
16,9
91,-
97,8
64,5
Maart
5,625
32,7 4,20
32,1
103,00
44,5
104,75
44,4
214,00
46,3
11,23
65,1
4,72
103,8
3,25
24,5
90,-
96,8
65,8
April
5,90 34,3 4,42
5
.
33,8
112,00
48,4
117,00
.49,6
197,75
42,8
97,-
104,3
47,-
60,6
Mei
.
6,15
35,8
4,975
38,0
95,75
41,4
124,00
52,5
189,00
40,9
98,-
105,4
45,-
58,1
Juni
5,75
33,4
5,05
38,6 86,75 37,5
116,50
49,4
191,50
l0I,
108,6
41,-
52,9
Juli
5,425
31,5 4,70
35,9
84,25
36,4
115,75
49,0
211,00
45,6
–
.
100,0 ———————————–
95,-
102,2
49,-
63,2
Aug.
,,
4,975
28,9 4,02
5
30,8 74,50 32,2
119,50
50,6
185,50
40,1
94,-
101,1
54,-
69,7
Sept.
,,
4,775
27,8
4,27
5
32,7
68,00
29,4 97,00
41,1
164,25
35,5
84,-
90,3
50,-
64,5
Oct.
,,
5,-
29,1 4,475
34,2
68,50 29,6 94,75
40,1
160,25
34,6
– –
‘
–
75,-
80,6
49,-
63,2
Nov.
5,82
5
33,9
5,475
41,9 81,00 35,0
114,50
485
169,75
36,7
–
–
1,52
,
33,4
———————————
–
5,04
38,1
72,-
77,4
48,-
61,9
Dec.
,
4,925
28,6
4,95 37,9
69,25 29,9
111,25
47,1
145,75
31,5
2,40
13,9
——
1,47
32,3
——————————-
5,39
40,7
70,-
75,3
43,-
55,5
Jan.
1932
5,05
29,4
5,07
5
38,8
71,25 30,8
114,00
48,3
142,50
30,8
1,87 10,8 1,49
32,8
—
8,69 65,6
70,-
75,3
40,-
51,6
Febr.
5,30
30,8
5,075
38,8 74,00 32,0
108,50
46,0
142,25
30,8
1,29
7,5
41,4
—
—
–
—-
—
–
–
–
—
—
1,28
—
–
—
–
—
–
–
–
—
—
—
28,2
—
8,98 67,8
68,-
73,1
34,-
43,9
Maart
5,525
32,1
5,80
44,4 86,75 37,5
118,00
50,0
143,25
31,0
1,78 10,3
1,68
–
–
–
—
–
—
—
—
—
–
–
–
–
–
–
—
—
—
—
—
–
‘36,9
12,26
92,6
67,-
72,0
32,-
41,3
April
5,65
32,7
6,22
5
47,6 88,75 38,3
124,50
52,8
135,25
29,2
—
–
—
–
—
–
–
–
—
—
–
63,-
67,7
28,-
36,1
Mei
5,60 32,6 5,30
40,5 78,00
33,7
116,00
49,2
130,25
28,2
67,7
26,-
33,5
Juni
,,
5,225
30,4 4,15
31,7
80,75
34,9
105,75
44,8
128,75
27,8
67,-
72,0
34,-
43,9
Juli
4,90
28,5
4,-
30,6 78,75 34,0
100,25
42,5
129,75
28,1
68,8
35,50
45,8
Aug.,,
5,20 30,2
4,07
5
31,2
77,50
33,5 98,25
41,6
133,00
28,8
—
–
—–
–
—-
–
62,-
66,7
40,50
52,2
Sept.,,
Oct.
5,475
5,25 31,8 30,5 4,20 3,92
5
32,1
30,0 78,50
74,50
1
33,9
1
32,2
88,50 79,50
37,5
33,7
150,75
138,25
32,6
29,9
——–
–
–
–
—
–
——–
–
–
–
—
–
–
—
–
—
–
–
–
—
–
—
–
—–
–
—-
–
55,-
51,-
59,1
54,8 42,50
44,-
54,8 56,8
NOV.
4,90 28,5 3,90
29,8
71,25
1
30,8
1
79,00
33,5
135,25
29,2
1,06
23,3
4,10 31,0
53,-
57,0
46,-
59,3
Dec.
4,72
5
27,5
3,80
29,1
66,25
28,6
75,25
31,9
135,00
29,2
3,02
17,5
0,84
——–
–
–
–
—
18,5
3,99
30,1
53,–
57,0
46,-
59,3
Jan.
1933
4,95 28,8
3,75
28,7
73,00
31,5
75,25
31,9
136,50
29,5 3,02
17,5
0,67
——–
–
–
–
—
14,7
3,38 25,5
50,50
54,3 44,75
57,7
Febr.
.
4,775
27,8 3,70 28,3 28,3
71,00 72,00
1
30,7
1
31,1
74,75
75,50
31,7
32,0
130,25 130,50
28,2 28,2
2,51
2,63
14,6 15,3
0,60 0,60
13,2
13,2
2,06
1,72
15,5 13,0
49,25
53,0
45,-
58,1
27
,,
,,
6 Maart
,,
4,75
5,-
27,6
29,1
3,70
3,80
29,1
73,50
1
31,7 76,30 32,4
133,50
28,9
2,98
17,3
0,60
13,2
1,38 10,4
48,- 45,-
51,6 48,4
46,-
44,-
59,3 56,8
1) Men zie voor de toelichting op dezen staat de nos. van 8, 15 Aug. 1928, 25 Febr. 1931 en 15 Febr. 1933.
2)
Tot Jan. 1931 Hard Winter No. 2. van Jan. 1931 tol
vanaf 26Mei 1930 tot 23Mei1932 74 K.G. Zuid-Russische.
4)
Tot Jan. 1928 Malting; van Jan. 1928 tot 9 Febr. 1931 American No. 2, van 9 Febr. 1931 tot 23 Mei 1932
het betreffende jaar en de gemiddelde prijzen yan Nov. en Dec. van het daaraan voorafgaande jaar. 9 24 Febr. 7)3 Mrt.
Vervolg STATISTISCH OVERZICH]
MINERALEN TEXTIELGOEDEREN
-__
DIVERSEN
STEENKOLEN
Westfaalsche/
PETROLEUM
BENZINE
KATOEN
WOL WOL
gekamde
KOE-
KALK-
Hollandsche
Mid. Contin.
Crude
Gulf exp.
.
gekamde
ustra
i5
Australische,
MUIDEN
SALPETER
Middling
locoprijzen
F. G. F.
Sakella-
–
G.
F.
No.
1
bunkerkolen,
ongezeefd f.o.b.
33 tom
9°
64166
0
$cts. per
‘df
CrossbredColo-
nial Carded,
Gaaf, open
kop
Old. per
lOO 1(0.
R’damjA’dam
5.
g.
per barrel
U.S.
gallon
New-York
rides
omra
Liverpool
rd
OCO e
Ib
°
p
r
.
50’s Av.
loco
57-61 pnd.
netto
per
1000
K.G.
per Ib.
Liverpool
Bradford per Ib.
fi.
0
10
$
0/
0
$cts.
0
/0
$
ets.
01
pence
°Io
pence
o/
pence
0
1
pence
0J
f1.
O/ f1
Olo
1925
10,80
100,0
1.68
100,0
14,86
100,-
23,25
100,0
29,27
100,- 9,35
100,-
55,00
100,0
29,50
100,0
34,70
100,0
12,-
100,0
1926 17,90 165,7
1.89 112,5
13,65
91,9
17,55
75,5
16,24
55,5
6,30
67,4
47,25 85,9 24,75
83,9
28,46 82,0
11,61
96,8
1927
11,25
104,2
1.30
77,4
14,86
100,-
17,50
75,3
16,78
57,3 7,27
77,8 48,50 88,2 26,50
89,8
40,43
116,5
11,48
95,7
1928
10,10
93,5
1.20
71,4 9,98
67,2
20,00 86,0
19,21
65,6
7,51
80,4 51,50 93,6 30,50
103,4
47,58
137,1
11,48
95,7
1929
11,40 105,6
1.23
73,2
10,-
67,3
19,15
82,4
17,05
58,2
6,59
70,5
39,-
70,9 25,25
85,6
32,25 92,9
10,60
88,3
1930
11,35
105,1
1.12
66,7 8,77 59,0
13,55
58,3
12,-
41,0 3,92
41,9
.26,75
48,6
16,25
55,1
25,36
73,1
9,84
82,0
1931
10,05
93,1
0.58
34,5 5,04 33,9
8,60
37,0
7,33 25,0
3,08 33,0 21,50
39,1
12,00
40,7
18,65
53,7
8,61
71,8
1932
8,00
74,1
0.81
48,2 4,50
30,3 6,45
27,7
5,21
17,8
3,11
33,3
16,00
29,1
8,50 28,8
11,15
32,1
‘
6,15 51,3
Jan.
1931
10,30
95,4
0.85
50,6 6,08
‘
40,9
10,30
44,3
8,31
28,4
3,09
33,1
21,25 38,6
12,00
40,7
24,63
71,0
10,11
84,3
Febr.
10,30
95,4
0.85
50,6 6,14
41,3
10,95
47,1
9,58 32,7
3,55 38,0 21,75 39,5
12,00
40,7
22,50
64,8
10,21
85,1
Maart
10,30
95,4
0.66
39,3
6,07 40,9
‘
10,90
46,9
9,70
33,1
3,56
38,1
25,25′
45,9
14,50
49,2
22,25
64,1
10,21
85,1
ApriI
10,15
94,0
0.53
31,5 5,66
38,1
10,25
44,1
8,68
29,7
3,31
35,4 24,50 44,5
14,50
49,2
22,25
64,1
10,21
85,1
Mei
,,
10,00 92,6
0.53
5
‘31,5
5,375 36,2
9,40
40,4
8,18
27,9
3,01
32,2 23,50
42,7
13,00
44,1
21,75
62,7
10,21
85,1
Juni
10,00
92,6
0.34 20
$
4,24
28,5
9,10
39,1
7,54 25,8
3,01
32,2
22,00 40,0
12,50
42,4
19,13
55,1
10,21
85,1
Juli
10,00
92,6
0.24e
14,3
3,40
5
22,9
9,25
39,8 7,73 26,4 3,35
35,8
22,25
40,5
12,50
42,4
20,25
58,4
8,26 68,8
Aug.,,
10,00
92,6
0.43
25,9
3,94
26,5
7,20 31,0
5,94 20,3
2,59
27,7
22,25
40,5
12,00
40,7
18,75
54,0
7,_
58,3
Sept.,,
10,00
92,6
.0.56
33,2 5,50
37,0
6,55
28,2 5,77
19,7
2,59
27,7
20,00 36,4
11,00
37,3
18,-
51,9 6,50
54,2
Oct.,,
9,90
91,7
0.56
33,2 4,19
28,2
6,30
27,1
5,82
19,9
2,85 30,5
19,50
35,5
10,75
36,4
17,50
50,3
6,65
55,4
Nov.
9,90
91,7 0.68 40,4 4,62
31,1
6,40
27,5 5,72
19,5
3,11
33,3
19,00
34,5
10,75
36,4
16,75
48,3
6,80 56,7
Dec.
9,90
91,7
0.71
42,3
5,31
35,7
6,30
27,1
4,98′
17,0
2,99
32,0
16,25
29,5
9,00
.
30,5
—
–
6,95
57,9
Jan.
1932
8,25
76,3
0.71
42,3
5,25
35,3 6,65 28,6
5,09
17,4
3,38
36,2
16,50
30,0
9,00
30,5
11,63
33,5
7,10
59,2
Febr.
8,25
76,3
0.71
42,3
4,925
33,1
6,90
29,7
5,31
18,1
3,51
37,6
16,25
29,5
9,00 30,5
11,75
33,9 7,25
60,4
Maart
8,35
77,3
0.71
42,3
4,62
5
31,1
6,90
29,7 5,37
18,3
3,30
35,3
16,50
30,0
8,75
29,7
10,25
29,5
7,40
61,7
April
8,65
80,1
0.86
51,2
4,34
29,2
6,25 26,9 5,08
17,4
3,08
33,0
16,50
30,0
9,00 30,5
9,25
26,7
7,40
61,7
Mei
8,30
76,9
0.86
51,2
4,25
28,6
5,80 24,9 4,57
15,6
2,76
29,5:
15,75
28,6
8,25 28,0
8,88 25,6
7,40
61,7
,,
J
uni
8,25
76,3
0.86
51,2 4,25 28,6
5,25
22,6
4,44
15,2
2,55
27,3′
15,25
27,7
7,75
26,3
9,-
25,9
7,40
61,7
uli
8,10.
75,0
0.86
51,2
4,25
286
5,80
24,9 4,97
17,0
2,77
29,6
16,00
29,1
8,50 28,8
9,75
28,1
–
–
Aug.
7,80
72,2
0.86
51,2
4,30
28,9
7,35
31,6
5,71 19,5
3,33
35,6
15,75
28,6
8,25
28,0
12,-
34,6
5,70
47,5
Sept.
7,75
71,8
0.86 51,2 4,375 29,4 7,75
33,3
6,37
21,8
3,64
38,9
16,75
30,5 8,75 29,7
13,75
39,6 5,90
49,2
Oct.,,’
7,65
70,8
0.86
51,2
4,45
29,9
.
6,50 28,0
5,68
19,4
3,16
33,8
15,75
28,6
8,50
28,8
14,-
40,3
6,-
50,0
Nov.
7,40
68,5 0.86 51,2 4,60 31,0
6,15
26,5
5,16
17,6
3,-
32,1
15,25
27,7
8,25
28,0
12,-
34,6
6,10 50,8
Dec.,,
7,25
67,1
0.745
44,3
4,435
29,8
5,95 25,6
4,73
16,2
2,80
30,0
15,25
27,7
8,00
27,1
11,50
33,1
6,20
51,7
Jan.
1933
7,05 65,3′ 0.53
31,5
4,16 28,0
6,15
26,5
5,13
17,5
2,95
31,6
15,75
28,6
8,25
28,0
11,50
33,1
6,30 52,6
Febr.
,,
7,20
66,7
0.38 22,6
3,97 26,7
6,10
26,2
4,98
17,0
2,78
29,7
15,50
28,2
8,25
28,0
10,75
31,0
6,40 53,3
7,15
66,2
0.38
22,6
3,87
52
)
26,1
6,05
26,0
4,95
16,9
2,80
30,0.
15,00
4
)
27,3
8,00
4
)
27,1
10,75
0
31,0 6,40
53,3
6 Maart
7,25
67,1
–
–
3,87
53
)
26,1
–
———–
15,00
5)
27,3
8,005)
27,1
6,40
53,3
‘)Jaar- en maandgem. afger. op
1
18
pence.
2)
24 Febr.
3)
3 Mrt.
4)
23 Febr.
5
)2 Mrt.
6)7
Febr.
7)
28 Febr.
:
8 Maart 1933
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
•
207
AN GROOTHANDELSPRIJZN’)
ZUIVEL EN EIEREN
METALEN
.
,
BOTER KAAS
Edammer
•
EIEREN
KOPER
LOOD
‘
TIN
IJZER
Clevetand
GIETERij-
ZINK
GOUD
ZILVER
per K.G.
.
Leeuwar-
Alsmaar
0cm. not.
E lermijn
Standaard
Locoprijzen
Locoprijzen
locoprijzen Foundry No.3
IJZER
(Lux III) p.
Locoprijzen
Londen
cash
Londen
cash Londen
per
der Comm.
Fabrieks-
kaas
Roermond
Londen
Londen
per Eng. ton
Londen per
Eng. ton
f.o.b.
Middlesbrough
Eng. t. t o.b.
per
per ounce
Standard
Noteering
ki. mjmerk
P 100 St.
per Eng. ton
per Eng. ton
Antwerpen Eng.ton
line
Ounce
f1.
O(
II.
Oj
o
f1.
0
j0
Z
0j
£
°Io R
°Io
Sh.
Oj
O
sh.
°Io
£
O/
8h.
O
fo
pence
O
(o
2,31 IOOO
56.-
100,0
9,18
100,0
62.116
100,0
36.8/6
100,0
261.17/-
100,0
731-
100,0
67/-
100-
36.316
100,-
85/6
100,-
32
1
1e
100,0
1,08
85,7 43,15
77,1
8,15
88,8 58.11-
93,5
31.116
85,3
290.1716
111,1
8616
118,5
68/8
102,5
34.2/6
94,3
85/-
99,5
28u/16
89,3
2,03 87,9
43,30 77,3
7,96
86,7 55.141-
89,7
24.4j-
66,4
290.41-
110,8 731-
100,0
64/6
96,3
28101-
78,8
85/-
99,5
2634
83,3
2,11
91,3
48,05
85,8
7,99
87,0
63.161-
102,8
21.11-
57,8
227.51-
86,8
661-
90,4
62/8
93,5
25.5/6
69,9
85/-
99,5
261118
81,1
2,05
88,7
45,40
81,1 8,11
88,3
75.141-
121,9
23.51-
63,8
203.1516
77,8
7016
96,6
68/9
102,6
24.1716
68,8
85/-
99,5
24
7
116
76,2
1,66
71,9
38,45
68,7
6,72
73,2
54.131-
88,0
18.116
49,6 142.51-
54,3
671-
91,8
5916
88,8
1617f-
46,6
851-
99,5
17
13
55,4
1,34
58,0
31,30
56,9 5,35
58,3
36.5!-
58,4
12.1/-
33,1
110.1!-
42,0
551-
75,3
4716
70,9
11.1016
31,9
9216
108,2
131
41,6
0,94
40,7
22,70 40,5 4,14
45,1
22.171-
36,8
8.121-
23,6
97.2/-
37,1
421-
57,5
37!-
55,2
9.161-
27,1
118/-
138,0
1271g
40,1
1,61
69,7
32,25
57,6 6,63
72,2
45.716
73,1
14.-16
38,5
116.81-
44,4
6016
82,9
51/6
76,9
12.1816
35,7
85/-
99,5
13
7
1
432
1,66
71,9
33,80
60,4
6,21
67,6
45.116
72,6
13.516
36,4
117.-16
44,7
5816
80,3
50/7
75,5
12.101-
34,6
85/-
99,5
12
1
12
38,9
1,47
63,6
35,00
62,5
4,94
53,8
45.116
72,6
13.316
36,2
12211-
46,6
5816
80,3
48110
72,9
12.816
34,3
85/-
99,5
13
7
I6
41,8
1,35
58,4
31,60
56,4
4,20
45,8
42.1516
68,9
12.101-
34,3 113.41-
43,2
5816
80,3
4916
73,9
11.121-
32,1
85/-
99,5
13
1
18
40,9
1,26
54,5
30,85
55,1
4,07
5
44,4
39.6(6
63,4
11.1016
31,6
104.171-
40,0
5816
80,3
481-
71,6
10.1316
29,5
85f-
99,5
12
1
11
40,3
1,29
55,8
33,50
59,8 4,30
46,8
38.616
58,5
11.1116
31,8
106.216
40,5
5816
80,3
47/1
70,3
11.101-
31,8
85/-
99,5
M8
40,1
1 32
57,1
37,75
674
4,40
47,9
34.14/-
55,9
12.1516
35,1
112.516
42,9
5816
80,3
4819
72,8
12.11/-
34,7
85/-
99,5
131
1.
41,2
11
1
30
55:
3
36,00
643
4,98
54.2
32.151-
52,8
11.1916
32,9
114.19.6
43,9
58(6
80,3
4719
71,3
11.14/6 32,4
85/-
99,5
12
13
116
39,9
1,n
55,0
32,25
57,6
5,775 62,9
30.316
48,6
11.41-
31,1
111.161-
42,7
5516
76,0
46/7
69,5
10.19!-
30,3
91/3
106,8
13116
41,4
,
124
53,7
26,25
46,9
6,27
5
68,4
28.2/6
45,3
10.96
28,8
101.116
38,6
46
1
–
63,0
44/8
66,7
10.7/6
28,7
106/3
124,3
13’j16
43,0
[ti7
50,6
24,75
44,2
7,07
77,0
27.1916
45,1
11.5/-
30,9
102.-!-
39,0
4416
61,0
4316
64,9
10.15(6
29,6
11019
129,5
14
1
1
2
45,1
.1,18
51,1
21,40
38,2
5,32
5
58,0
27.616
44,2
10.161-
29,6
98.1716
37,8
411’6
56,8
4313
64,6
10.2/6
28,0
12216
143,3
14
5
116
44,6
1,16
50,2
25,75
46,0
4,71
51,3
27.14/6
44,7
10.141-
29,4
98.181-
37,8
416
56,8
42/-
62,7
10.6/6
28,5
12013
140,7
13
7
/8
43,2
1,34
58,0
27,75
49,6 3,79
41.3
26.4/-
42,2
10.51-
28,1
99.2/6
37,9
41,6
568
40/.
59,7
10.-!-
27,6
119(6
139,9
14
43,6
0,98
42,4
23,65
42,2 3,42
6
37,3
24.181-
40,1
9.91-
25,9
96.61-
36,8
441-
.
60,3
40/-
59,7
9.111-
26,4
114/-
133,5
13
3
14
42,8
0,99
42,9
19,60
35,0
2,77
5
30,2
23.81-
37,7
8.1616
24,2
84.1516
32,4
4
51
–
61,6
3716
56,0
9.2-
25,2
1 10/3
129.0
13
1
1
40,9
0,82 35,5
19,65
35,1
2,88
31,4
21.61-
34,3
8.-1-
22,0
89.1316
34,2
441-
60,3
3716
56,0
9.9/-
26,1
112/9
132,0
125/8
39,3
III
48,1
24,25 43,3
3,08
33,5
20.1216
33,2
7.5(-
19,9
84.91-
32,3
.441-
60,3
3716
56,0
8.13/-
23,9
11316
132,7
12
5
1
39,3
0,96
41,6
19,55
34,9 3,12
5
34,0
19.216
30,8
7.316
19,7
90.1716
34,7
42j6
58,2
37/-
55,2
8.6/6
23,0
116/-
135,7
l2
3
j
38,5 0,76
32,9
17,90
32,0
3,72
40,6
22.416
35,8
7.1716
21,6
101.-!-
38,6
421-
57,5
3616
54,5
9.13/6
26,7
11816
138,6
1211
1
6
39,9
0,84
36,4
19,70
35,2 4,64
505
25.8!-
40,9
9. 10/6
26, 1
1®.9J6
41 ,8
42!-
57,5
35/-
52,2
1
1
.2/-
30,7
1 1 8/0
138,8
13
40,5
0,82
35,5 25,50
45,5 5,73
62,4
22.516
35,9
8.7/-
22,9
105.1316
40,4
411-
56,2
34/6
51,5
10.816
28,8
121/6
142,1
12
1
1,
38,9
0,81
35,1
26,50
47,3 6,65
72,4
21.19J-
35,4
8.416
22,6
104.7/6
39,9
40/-
54,8
3416
51,5
10.81-
28,7 125/9
147,2
121i
38,3
0,73
31,6
22,55 40,3
5,125
55,7
19.1216
31,6
7.916
20,5
100.1016
38,4
39/-
53,4
34/6
515
10.71-
28,6
12519
147,2.
11
1
12
35,8
0,73
31,6
21,75
38,8
4,27
46,7
19171-
32,0
7.8/-
20,3
100.116
38,1
1
40/6
55,5
34/6
51,5
9.191-
27,5
12218
143,5
II”!16
36,4
0,65
28,1
20,60
36,8
4,35
47,4
20.31-
32,5
7.71-
20,2
104.716
39,9
41/6
56,8
341-
50,7
9.15/-
27,0
12015
140,8
11
15
/16
37,2
0,606)
26,0
20,50
6
36,6
4,10
44,7
19.1516
31,9
7.516
20,0
102.716
39,1
41/-
56,2
351-
52,2
9.1216
26,6
121/5
142,0
1115116
37,2
0
1
60
7
)
26,0
3,50
1
38,1
19.7/-
31,2
7.516
20,0
104.21-
39,8
4116
56,8
.
9.191-
27.5
11917
140,0
12/16
39,1
Sept.
1932
79 K.G.
La Plata.
3)
Tot Jan.
1928 Western; vanaf Jan. 1928 tot
16 Dec. 1929 American
No.
2, van 16 Dec. 1929 tot 26 Mei
1930
74151(0.
Hongaarsche
15 K.G.
Zuid-Russische.
Van 23
Mei-19
Sept. 1932 No. 3 Canada.
5)
De
jaargemiddelden
zijn bérekend uit de gemiddelde prijzen
van
Jan.,
Feb.
en Maart
van
AN GROOTHANDELSPRIJZEN.
BOUWMATERIALEN
KOLONIALE PRODUCTEN
VURENHOUT
S T
E E
N
E N
CACAO
KOFFIE
RUBBER’)
SUIKER
THEE
basis 7″
f.o.b.
Zwedenj
binnenmuur
buitenmuur
G.F. Accra
COPRA
Ned.-lnd. f.m.s.
Robusta
Locoprijzen
Standaard
Ribbed Smoked
Witte kristal-
suiker
loco
AfI. N.I. theev.
A’dam gem. pr
.
Finland
per standaard
per
per
per
50 K.G. C.i.f.
per
100
K.G.
Amsterdam
.
Rotterdam
Sheets
loco
Londen
R’dam!A’dam
Java- en Suma-
van 4.672
M.
per
1000
stuks
per
1000
Stuks
Nederland
per
1
11
K.G.
per lb.
per
100
K.G.
tratheep.
1
/,KG.
f
Qf
f
O/
f
O/
o
sh.
0/
.1
0
10
cts.
1
Sh.
°/,
f1.
01
cts.
0/
o
159,75
100
15,50
100,-
19,-
100,-
42/6
100,-
35,87
6
100,0
61,375
1100,0
2111,625
100,0
18,75
100,0
84,5
100,0
153,50
96,1
15,75
101,6
19,50 102,6
491-
115,3
34,-
94,8
55,375
1
90,2
21-
67,4
17,50
93,3 94,25
111,5
160,50
100,5
14,50
93,5
18,50
97,4
68/-
160,0
32,62
5
90,9 46,875
I
76,4
116,375
51,6
19,12′
102,0
82,75 97,9
151,50
94,8
12,-
77,4
18,50
97,4
57/3
134,9
31,87
5
88,9
49,625 80,9
-/10,75
30,2
15,85
84,5
75,25
89,1
146,00
91,4
14,-
90,3 21,25
111,8
45/10
107,9
27,37′
1
76,3
50,75
82,7
.
-/10,25
28,8
13,-
69,3 69,25 82,0
141,50
88,6
12,50
80,6
20,75
109,2
34111
82,2
22,62
5
1
63,1
32
52,1
-/5.875
16,5
9,60
51,2
60,75 71,8
110,75
69,3
10,25
66,1
20,25
106,6
2215
52,8
15,37
5
1
42,9
25
40,7
-13 8,4
8,-
42,7
42,50
50,3
69,00
43,2
9,25 59,7
15,-
78,9
1916
45,9
13,-
36,2
24
39,1
-11,75
4,9
6,32
5
33,7
28,25
33,4
125.00
78,2
10,-
64,5
21,-
110,5
26/4
62,0
18,25
50,9
28
45,6 -14,25
11,9
8,20
437
66,25
78,4
125,00
78,2
10,-
64,5
21,-
110,5
2212
52,2
18,125
50,7
26,25 42,8
-13,875
10.9
8,20
43,7
53
62,7
125,00
78,2
10,-
64,5
21,-
110,5
2216
52,9
18,625
51,9
25,50
41,5
-13,75
10,5
8,30
44,3
45
53,3
125,00
78,2
10,50
67,7
21,-
110,5
22/7
53,1
17,50
.
48,8
24,75
40,3 -13,125
8,8
8,57′
45,7
43
50,9
125,00
78,2
10,50 67,7
21,-
110,5
21/0
49,4
15,37′
42,9
25
40,7
-/3,125
8,8
8,50
45,3 40,25 47,6
110,00 68,9
10,50
67,7
21,-
110,5
22/4
52,6 14,12′
39,4 25,75 42,0
-/3,125
8,8
8,576
45,7
39,50
46,7
110,00
68,9
10,50
67,7
21,-
110,5
26/5
62,2
15,-
41,8
27
44,0
-13
8,4
8,775
48,6 38,25 45,3 100,00
62,6
10,50
67,7
21,-
110,5
2418
58,0
14,12
5
39,4
25,50
41,5
-12,5
7,0
7,90
42,1
38,50 45,6 100,00
62,6
10,50
67,7
19,-
100,- 22/7
53,1 13,375
37,3
23,75
38,7
-12,375
6,7
7,52
5
40,1
37,50 44,4
100,00
62,6
10,50
67,7
19,-
100,-
21/0
49,4
13,25
36,9
23
37,5
-/2,375
6,7 7,55 40,3
37,75
44,7
100,00 62,6
10,50 67,7
19,-
100,-
2112
49,8
13,75
38,3
23
37,5
-/2,25
6,3
7,15
38,1
37
43,8
82,50
51,6
10,-
64,5
18,50
.
97,4
18/3
42,9
12,75
35,5
23
37,5
-12,25
6,3
6,75
36,0
35
41,4
82,50
51,6
10,-
64,5
18,75
98,7
1719
41,8
13,125
36,6
23
37,5
-/2,125
6,0
7,35
.39,2
32
37,9
82,50
51,6
10,-
64,5
18,75
98,7
18/1
42,6
14,50
40,4
23
37,5
-12
5,6
7,05 37,6
30
35,5
70,00
43,8
9,75
62,6
18,-
94,7
21/9
51,2
14,75
41,1
23
37,5
-11,625
4,6
6,25 33,3
31
36,7
70,00
43,8
9,75
62,6
18,-
94,7
20/6
48,2
14,-
39,0
23
37.5
-11,5
4,2 5,90
31,5
29,25
34,6
70,00
43,8
8,50
54,8
15,-
78,9
20/6
48,2
13,25
36,9
23,50
38,3
-11,5 4,2 5,62
5
30,0
30,25
35,7
70,00
43,8
8,50 54;8
15,-
78,9
20/6
48,2
12,375
34,5
24
39,1
-11,375 3,9
6,30
33,6
28,50
33,7
67,50
42,3
8,50 54,8
15,-
78,9
20/1
47,3
12,375
34,5
.
24
39,1
-11,375 3,9 6,70
35,7
23,75
28,1
63,00
39,4
8,50
54,8
lb,-
78,9
2017
48,4
12,37
5
34,5
24
39,1
-11,75
4,9
6,57
5
35,1
22,75
26,9
60,00
37,6
8,75 56,5
15,-
78,9
2112
49,8
12,75
35,5 25,25
41
1
1
–
/2,125
6,0
6,525
34,8
23,75
28,1
63,50
39,7
58,1
14,50
76,3
18
1
8
43,9
12,37
5
34,5
26,50 43,2 -11,75 4,9
6,32
5
33,7
28,50
33,7
63,50
39,7
9,50 61,3
14,25
75,0
17/6
41,2
.
1
2,12
33,8
24,50
39,9
–
1
1,75
4,9
5,87′
31,3
30,75
36,4
65,00
40,7
64,5
13,75
72,4
17/4
40,8
11,75
32,8
24
39,1
-1,75
49
5,50
293
28,25
33,4
70,00
43,8
9,25
59,7
13,50
71,1
1616
38,8
11,45
31,9
24
39,1
-/1,625
4,6
5,375
28,7
1
25
29,6
70,00
43,8
9,25
59,7
13,-
68,4
15/9
37,1
10,625
29,6
23,75
38,7
-/1,5
4,2
5,60
29,9
I
26,75
31,7
70,00
43,8
15/9
7
)
37,1
10,-
27,9
23,50
38,3
-11,4375
4,0 5,62
5
30,0
/
27
4
)
32,0
70,00
43,8
1
1718
41,6
10,625
29,6
23,50
38,3
-/1,4375
4,0
6,-
32,0
1
N.B. Alle
Pondennoteeringen
vanaf
21 Sept.
1
31 zijn op
goudbasis
omgerekend
208
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
8 Maart 1933
De Zichtbare Voorraden
zijn
volgers Czarnikow
1933 1932 1931
ton’s
tons
tons
Duitschlanci
1/2
……….
1.202.000 1.619.000
1.856.000
TsjeehoS1owakije
1/2 530.000 719.000
833.000
Frankrijk
1/2
………..
738.000 737.000 903.000
Nederland
1/2
………..
285.000 291.000
306.000
België
1/2
…………….
180.000
187.000
211000
I:tongarije
1/2
…………
94.000
100.000
1.29.000
Polen
1/2
……………
430.000
426.000
557.000
UK. Geïmp. Suiker 1/2
451.000
178.000
297.000
Binnenl.
,,
1/2
121.000
31.000
138.000
Europa ….
4.031.000
4.288.000
5.230.000
Ver. Staten alle havens 1/2
246.000
27:1.000
394.000
Cubaansche havens 1/2
573.000
756.000 871.000
Cuba binnenland 1/2
9:10.000
950.000
900.000
Java
1/2
…………….
2.774.000 1.988.000 1.049.000
Totaal ….
8.554.000
8.255.000
8.444.000
waarvan geblokkeerd
…..3.257.000
1.944.000
1.936.000
i3esehil6aar
…………..
5.297.000 6.311.000 6.508.000
11 i e r te 1 a ii
cl
e
vas de
steitimitig eveneens
vast,
lioe
.w’el zulks niet tot uiting kwam
in cle
noteeringen op de
A m s te r d a iii s c h e terniijuniarkt, die
aan het
slot niet
honger waren dan bij. opening.
De omzet bedroeg 4050 tons.
KOFFiE.
Na het afsluiten van het worig Overzicht bleef de markt
onveranderd en er dcccl zich aanvankelijk niets vermel-
denswaarcligs voor,
Op
Zaterdag 4 dezer echter werd be-
kend gemaakt, dat tengevolge van de bankcrisis in de
V. St. van Noord-Amerika cle banken aldaar drie dagen
gesloten zouden blijven en dat •ook cle goecleren.markten ge-
durende datzelfde tijdsvcrloop officieel zouden, sluiten. (op
7 dezer werd bekend, dat deze markten eerst op den lOen
zullen worden heropend). Na den’ ten kwa.inee van i3railië
nog slechts weinig kost- en vrachtaanbiediugen (clie bijna
uitsluitend iii dollars worden geiïiaakt) en de weinige, die
er kwamen, werden grif genomen, daar kooper’s hopen,
zich voor de tegenwaarde in dollars spoedig belangrijk
lager te zullen kunnen dekken dan tdt nu toe het geval
was. Of dit werkelijk mogelijk zal aiju, dat wil zeggen of
de. Amerikaansche valuta zich niet op goudbasis zal kun-nen handhaven, valt voor het oogenblik nog niet te beoor-
cleeien, doch vast staat, dat door den toestand in Aincr ika.
ook ‘in ‘den koffiehanciel een nienwe factor van onzekerheid
is opgetreden. Dit geldt onder meer ook voor het bank-
reLnbours, dat hij .importzaken uit Brazilië te New-York moet worden geopend en dat voor het overgroot gedeelte
door bemiddeling van Nedcrlandsche banken w-orcl.t gesteld.
Dat deze inatste bij cle verwarring, die op het oogenblik heerscht, deze remboursen niet kunnen openen, is te be-
grijpen, al mag daartegenover ook worden aangenomen, dat
cle handel, wanneer de dollar werkelijk de gouclbasis moeht
loslaten, spoedig middelen zal vinden om de zaken met
]3razili6 langs anderen weg tot stand ‘te”bregen.
Uit Brazilië werd bericht ontvangen, dat cle in de bin-nenlandsche pakhuizen en de spoorwegstations van Sao
Paulo en Minas Geraes teruggehondeii voorraad op 31
Januari bedragen heeft 20.471.000 balen, waarvan 9.811.000
balen voor latere vernietiging waren bestemd. Daar de
voorraad op 31 December bedragen heeft 21.060.000 balen,
is deze in dc maand Januari verminderd met 589.000 balen.
Officieel is bekend gemaakt, dat in de vorige week ver-nietigcl zijn 9000′ balen te Rio, 26.000 balen ‘te Sanios en
3000 balen te Vietoria. ‘Dc hoeveelheid, op cle andere plaat-
sen vernietigd, wordt niet genoemd.
IDe kost- en vrachtaanbiedingen van Santos zijn, om de
reden in den aanhef dezes vermeld, op het oogen.blik feite-
lijk niet
01)
te geven.
Nominaal
zijn zij aan te nemen als
volgt: gewoon goed beschreven’ Superior Santos 01) promp-
te ver.scheping $9.80 5. 9.95 per cwt., dito Prime $ 9.95
5.
10.15, Rio type New-York 7 met beschrijving, pronipte ver-
scheping, $ 8.60 5. 8.75, zijnde alles onveranderd
A.
een
fractie hooger tegenover een week geleden.
Neclerlandsch-Jndië is niet Robusta onveranderd. De elf-
prijzen in de eerste haud zija op het oogenblik aan te
nenien 01)
Palembang Robnsta, il:aart-verseheping,
17%,
et.; Ben-
koelen Robusta, Maart-verscheping, 18% et.; Manclheling
Robnsta, i’Eaa.rt-verscheping, 19%, ct.; W.I.B. faq. Elobusta,
Maart-verscbep’ing, 22% et.,alles Pel % K.G., cif, ui’tge-
levercl gewicht, netto contant.
De noteeringen aan de ‘Rotterdamsche termijnmarkt lie-pen. onder den invloed van de gebeurtenissen in Amerika,
5.
ct. 01). Maart noteert thans alhier 19%, Mei 1.8%,
September 17
7
/, December 17
7
/8
en Maart ’34 17% et. per
34
K.G.
in loco is de afzet iets beter. 3e officieele loco-noteeringen
bleven ‘onveranderd 27 et. per
34
EG. voor iiuperior San-
tos en 23% et. voor Robusta.
De slottoteeringen te-‘New-York waren
Gemengd contract
Santos-contract
(basis Rio No. 7)
(basis Santos No. 4)
Mrt. Mei Sept. Dec. Mrt. Mei ‘Sept. Dec
3 Maart . .
$
5.67 5.67 5.34 5.25
8.30 8.10 7.56 7.47
27 Februari
., 5.43 5.43 5.11 5.03
8.15 7.89 7.32 7.19
’20 Februari
,,.5.66 5.46 5,0:3 4.92
8.22 7.90 7.23 7.07
11 Februari
,,5.63 5.42 4.94 4.82 , 8.18 7.78 7.16 6.99
De dezer (lagen verschenen Statistiek van de Firma
G. Dunring & Zoon ‘te Rotterdam geeft aan, dat in Fe-
bruari de aanvoer geweest is als volgt:
1933
1932
1931
.
bn.
bu.
‘bn,
in Europa ……………863.000
917.000
1.020.000
Ver. Staten van Amerika 1.086.000 1.196.000 1.366.000
Totaal ….1.949.000 2.113.000 2.386.000
De Aanvoeren in Europa en in Amerika tezamen ge-
durende de ee..sta twee maanden van het jaar bedroegen
3.738.000 balen tegen 4.176.000 balen in 1932 cii 4.523.000
balen ‘in 1931.
De Afleveringen in Februari waren
1933
1932
1031
bn.
bn,
.bn.
in Europa ……………797.000
1.003.000,
937.000
Ver. Staten van Amerika
980.000 1.006.000 1.072.000
Totaal . . . . 1.777.000 2.009.000 2.009.000
Dc Afleveringen in Europa en in Amerika tezamen ge-
durende de eerste twee maanden van het jaar waren
3.491.000 balen tegen 4.12.000 balen in 1932 en 4.093.000,
balen in 1931. –
Vanaf 1 Juli tot 28 Februari waren dc Aanvoeren in
Europa eu in Amerika tezamen 12.469.000 balen tegen
15.384.000 balen in 1932 en 14.971.000 ‘balen in 1931, ter-
wijl de Afleveringen bedroegen 14.032.000 balen tegen
15.087.000 balen in 1932 en 14.985.000 balen in 1931.
‘De zichtbare voorraad was op 1 Maart bi Europa
1.656.000 balen, tegen 1.590.000 ‘balen op 1 Febrnari. In
Amerika bedroeg hij 1.326.000 balen tegen 1.220.000 balen
01) 1 Februari
.,E.0
Europa en in Amerika tezamen was cle
zichtbare voorraadt ‘dus op 1 Maart 2.982.000 balen ‘tegen
2.810.000 balen op 1 Februari. i:Ii( ledlroeg op 1 Maart 1932
– 4.108.000 balen en op 1 Maart 1931 -.2.049.000 balen.
‘Dc zichtbare wereldvoorraad was ’01) 1 Maart 5.768.000
balen tegen 5.647.000 balen 01) 1 Febrna ri en 6.615.000
balen verleden jaar (in deze cijfers zijn niet begrepen cle
voorraden in het bi nncnlaticl van Brazilië, waarvan het
cijfer van 1 Ti’Iaart en 1 Febi-nari nog niet bekend is, dloch
(lie op 1 Januari bedroegen 22.099.000 balen en
01)
1 Maart
19:12 – 27.564.000 balen). Rotterdam, 7 Maart 1933.
STEENKOLEN.
‘De bela ngrijkst’e gebeni-tenis voor cle koleimindustrie in
cle afgeloopen twee weken is de staking der niij.nwerkei-‘s in
Polen. Na een opzegging der tariefloonea brak in Pooisch
Opper-.Silezië een staking ui’t en deze schijnt zich nu over
mineerdere districten uit te breiden.
1 nnudclels wotclt cle positie van cle Poolsche mijn industrie
steeds moeilijker en nu mcii steeds meel- en meer door dle
[tigelsche concurrentie 01) de Scanclimiavi’sehe markt wordt
teruggedrongen, blijkt men bereid niet Engeland over de
vercleeling van deze markt te onderhandelen. De Poolsc’he
koleiiex.portconven.tie heeft afgevaardigden benoemd om in
Londen deze kwestie te gaan bespreken.
Inn Emgelancl zijn ook loonkwesties in het zicht. De con-
ferentie vais de gedelegeerden der vakivereenigingen heeft
off’iciëel bij de regeering aange:Irongen op wettelijke maat.-
regelen om te komen vOOr Juli aanstaande tot een alge-
meene nationale regeling dci’ bonen en arbeidsvoorwaarden.
De prijzen zijn:
Northnrnberland Ongezeefde ………….
f
7.10
Durham Omigezeefde …………………..7.70
Ca’rdiff 2/3 large
113
smalls’ …………. ..9.-
Schotsche Gezeefcle (Prime Lothians) 7.70
Yorkhire gewasseben Singles ……….. ., 6.75
Weatfaalsche Votförder ……………….8.25
Vlam’stukken 1 …………., 9,-
Smeenootjes …………….., 8.75
Gasvlamfërder …………….. 8.25
Gieteokes
…………….. ..11.-
E’ollandsche Eierbriketten ……………..12.50
alles per ton van 1.000 EG. franco station R’dam/A’dam.
.Ongezecfde hunkerkolen f.o.h. R’dam/A’darn
f
7.5. Markt
lusteloos,
7 Maart 1933.
8 Maart 1933
209
DE TWENTSCHE
.
BANK
N.V.
GEVESTIGD TE AMSTERDAM
Maandstaat op 28 Februari 1933
DEBET
Aandeelhouders nog te storten 90 pOt. op aandeelen B,
waarvoor waarborg gedeponeerd …………………..
– Deelnemingen in diverse ondernemingen ………………
Effecten van Aandeelhouders ten eigen gebruike ……….
kassa en De Nederlandsche Bank ……………………
Wissels en Coupons ………………………………
Nederi. Schatkistbilletten en -Promessen ………………
Bankiers in Binnen- en Buitenland …………………..
Eigen Effecten en Syndicaten ……………………….
Effecten van het Zieken- en Pensioenfonds ……………..
Prolongatiën gegeven ………………………………..
Debiteuren …………………… …………………..
f136.739.744,75
af: loopende Promessen ……………………………
..6.760.000,-
f
421.200.–
3.107.766,26
27.645.000,-
12.821.509,85
18.932.073,47
36.881.317,-
7.691.786,42
12.916.816,79
3.036.065,70′
9.424.305,-
129.979.744,75
Geb
ouw
en…………………………………………..
8.000.000,-
Totaal …… [270.857.585,24
‘CREDIT
Kapitaal…………….
…… ……………………….
‘
‘
/
40.000.001′,-
Reservefond8 ……………………….
‘
‘
.
17.000.000,-
Aandeelhouders voor gedeponeerde Effecten als waarborg
voor 90 pOt. storting op aandeelen B ……..
f
421.200,-
in Leen-Depot …. ……………………………
,, 27.223.800,-
Zieken- en Pensioenfonds …………………………..
Deposito’s ……………………………………….
Saldo te ontvangen en te leveren Effecten ……………..
Crediteuren ………………………………………..
f
103.009.820,19
voor gelden in het. Buitenland …………….,,
5.129.541,39,
27.645.000,-
6.835.752,97
68.277.845,26
1.381.902,03
108.139.361,58
1
‘Te bealen Wissels ………………………………..
.,,
834.862,37
-iGeaccepteerd door
.
derden ……
..
…………………….
–
‘
,,
238.698,71
–
– -Diverse Rekeningen………. . ………………………..
..
1,004.162,32
–
.
.
Totaal ……
f,
270.857.585,24
1
..MAART 193
186 JAARGANG No.
897
NEDERLANDSCH INDISCHE HANDELSBÂNK, N.V.
AMSTERDAM
‘S-GRAVENHAGE
ROTTERDAM
BATAVIA
AMOY, AMPENAN, BANDOENG, BOMBAY, CALCUTTA, CHERIBON, GORONTALO,
HONGKONG, KOBE, MAKASSAR, MEDAN, MENADO, PALEMBANG, PASSOEROEAN,
PEKALONGAN, PROBOLINGGO, SEMARANG, SHANGHAI, SINGAPORE, SOERABAYA,
TEGAL, TELOK BETONG, TJILATJAP, TOKIO, WELTEVREDEN
DE
NEDERLANDSCHE
WERKGEVER
Wekelijksch Orgaan v/h.Verbond
van Nederlandsche Werkgevers
VERANTWOORDELIJKE
REDACTIE:
Mr. P. W. J.
H. CORT VAN DER
LINDEN EN Mr. A. N. MOLENAAR
ABONNEMENTS-
PRIJS VOOR
NIBT LEDEN
f6.— PER JAAR
Vraagt proefexemplaren bij het
Secretariaat: Kneuterdijk 8,
Telefoon No. 17510. Den Haag
VER S C H ENEN
De
eigenschappen van
den Bedrijfsleider
en de verhouding
tusschen leider en
personeel
door
H. J.SLEGTENHORST
Prijs… fO.90
Bij den boekhan-
del verkrijgbaar.
NIJGH 8 VAN DITMAR N.V
UITGEVERS
–
ROTTERDAM
Nijgh & Van Ditmar
Heeft U reeds de volmacht voor de Postgiro
ingevuld? Zij, die Uw steun behoeven
zullen er U dankbaar voor zijn.
Eenmaal invullen is voldoende. De maan-
delijksche betaling geschiedt dan auto-
matisch. Doe het nog heden.
Adverteert in dit blad
UITGEVERS
ROTTERDAM
Wijnhaven No. 113
Telef. 27840 (vier lijnen)
Belast zich met het
verzorgen van uit-
gaven en tij dschrif-
ten op elk gebied
NIJG}I & VAN
DITMAR N.V.. DRUKKERS. ROTTERDAM