11 NOVEMBER 1931
AUTEURSRECHT VOORBFJI7OUDEN
EconomischmdStatistische
Berichten
ALGEMEEN WEEKBLAD VOOR HANDEL, NIJVERHEID, FINANCIËN EN VERKEER
ORGAAN VOOR DE MEDEDEELINGEN VAN DE CENTRALE COMMISSIE VOOR DE RIJN VAART
UITGAVE VAN HET INSTITUUT VOOR ECONOMISCHE GESCHRIFTEN
16E JAARGANO
WOENSDAG 11 NOVEMBER 1931
No. 828
INSTITUUT VOOR ECONOMISCHE GESCHRIFTEN.
Algemeen Secretaris: Prof. Mr. Dr.
G.
M. Verrijn Stuart.
ECONOMISCH-STATISI’JSC IIE BERICHTEN.
COMMISSIE VAN ADVIES:
Prof. Mr. D. van Blom; J. van liasselt; Jhr. Mr. L. II. van
Lennep; Mr. K. P. van der Mandele;
Prof.
Dr. N. J.
Polak; Mr. Dr. L. F. H. Regout; Dr. E. van Welderen
Baron Rangers
;
Prof. Air. 11. R. Ribbius; Jan Schilthuis;
Mr. Q. J. Terpstra;
Prof.
Mr. F. de Vries.
Gedelegeerd lid: Prof. Mr. Dr. 0. Al. Verrijn Stuart.
Redacteur-Secretaris: H. M. H. A. van der Valk.
Secretariaat: Pieter de Hoochweg 122, Rotterdam.
Telefoon Nr; 35000. Postrekening 8408.
Abonnementsprijs voor het weekblad franco p. p. in
Nederland f 20,—. Buitenland en Koloniën f 23,— per
jaar. Losse num?ners 50 cents. Leden en donateurs van het
Instituut ontvangen het weekblad gratis.
De verdere publicaties van het Instituut uitgaande ont-
vangen de abonné’s, leden en donateurs kosteloos, voor zoo-
ver daaromtrent niet anders wordt beslist.
Aangeteekende stukken: Bijkantoor Ruigeplaatweg.
10 NOVEMBER 1931
in de stemming van geidgevers is plotseling -een
omkeer gekomen en even moeilijk als het de vorige weken was om wissels te plaatsen, even moeilijk i.s
het nu om geld onder te brengen. Het aanbod van
wissels is nI. nog even beperkt als het reeds weken
lang was; maar geidgevers hebben zich plotseling be-
dacht en wensclien nu, daar cle geldvraag schijn
t
Lii t
te blijven, allen tegelijk het lang gereed liggende geld
weder rentegevend uit te zetten, zelfs in driemaan’ds
wissels of zesmaancls schatkistpapier. Het gevolg er-van is, dat het particulier disconto snel teruggeloopen
is en van omstreeks 3 pOt. in enkele dagen tot
ifs ii 1-“/j6
pOt. daalde, terwijl de zesmaanls schat1cistIbil
jetten, waarvoor nog geen veertien dagen geleden zoo
weinig belangstelling bestond, dat tot 4 pOt. moest
worden toegewezen, nu “oor 2% pOt, gezocht ivorden.
De prolongatierente daalde tot 2 pOt. en caligelci was,
voorzoover te plaatsen, tot 14 ii
14
pOt. verkrijgbaar.
.
*
*
Op den weekstaat van De Nederlandsche Bank blij-ken de hinnenlandsche uitzettingen te zijn afgenomen.
De post btinnenlandsche wissels liep terug met
,f 3,4
millioen en de post beleeningen met
f
13,1 niillioen.
Ook de buitenlandsche wi sselpor tefeu i 11e is gedaald
en wel met bijna
f
7 millioen; daarentegen stegen cle
diverse rekeningen onder de activa der Bank met
f 4,3
mill!ioen. Evenals vorige week schijner dus een om-
zetti ng van wissels i ri saldi in het bui tenlancl te heb-
ben: plaats gevonden.
De gouclvoorraad is met
J
8,3 millioen gestegen, de
zilvervoorraaci echter met
f
642.000 gedaald. Per saldo
nam dus cle metaalvoorraad toe met
f
7,6 millioeu.
Het gedeelte van den metaalvoorraad in het buiten-land gedeponeerd geeft een vermindering van
f
1,8
millioen te zien.
Terwijl onder passiva der Bank cle hiljettencircu-
latic terugliep met
f
34,2 milli.oen, stegen de saldi in
rekening-courant van het Rijk en van anderen res-
pectievelijk met
f
15 millioen en f7,8 millioen. Her,
beschikbaar metaalsaldo is met ruim
f
12,2 milli.oen
toegenomen; het dekkingsperce.ntage steeg tot ruim
70 pOt.
01) de wisselmarkt is het (leze week betrekkelijk
stil gebleven; de zaken waren beperkt. Hoewel groote
schommelingen niet voorkwamen, heerschte er toch
een onzekere stemming. Het Pond is aanvankelijk
nog verder teruggeloopen en kwam van 0.30 op 9.20,
verbeterde tot 9.43 en sloot op 9.35. Dollars liepen
van 2.4850.op 2.4770 terug; slot 2.4810 na 2.4830. In
Londen veranderde de Dollar uiteindelijk weinig
3.7714-3.70-3.77. Marken haruihaafden zich op het
Iloogere 1)eil: 58.6214-58.75. Fransche Francs eerder
lager: 9.76-9.75. Belga’s 34.55-34.60. Zudtsersche
Francs waren de laatste dagen gezocht; z.ij kwamen
val! 48.40 op 48.5234. Lires 12.70-12.87%-12.80.
Tsj. Kronen 7.3734. Bij de Scandinavische wissels is
de Zweedsche Kroon thans gelijk aan den Deeuschen
Kroon: 53.20; Oslo 52.25. Peseta’s 21.75. Zloty’s 26.80.
Canadeesche Dollars 2.24. Mexicaansche Dollars 0.97.
Ponclen op één en drie maanden noteerden 114 en
334
punt, Dollars op deze termijnen 35 en 100 punten
onder den contanten koers. De omzetten
01)
de ter-
mijnmarkt waren niet groot.
LONDEN,
9
NOVEMBER 19:31.
In verband met het feit, dat in den aanvang van
de laatste en eerstvolgende weken geen schatkistpro-
messen vervallen, was ook verleden week in de eerste
dagen geld weder tamelijk schaarsch, om later
weder ruimer te worden. Toch is cle tendens voor
geld om vrij krap te blijven, daar de voorberei-
dingen voor cle betaling van ‘het
Tar
Loan dividend
op 1 December gemaakt worden, welke deze week en
cle eerstvolgende weken een verhoogde uitgifte van
schntk is tpromessen n oocli g maken.
De discontomarkt was onder den invloed hiervan
vast en nog meer tengevolge van een mecledeeling van
hooger hand, dat het wen.schelijk was den koers niet
te ver onder liet officiëel minimum te laten zakken.
De noteering werd daarom voor Treasuries op
0/16
gesteld en voor bankaccepten op 5
5
/s—%.
De cleviezenmarkt keerde zich scher
.
p tegen het
Pond, vertoonde echter later een verminderde vraag
naar bui tenlandsche valuta, zooclat liet Pond zich
weder grootendeels kon herstellen.
Dollars sluiten ‘heden op 3.7734; Guldens op 9.38.
De wekelijksche staat van de Bank van Engeland
vertoonde naast de daling van cln gouclvoorraad met
£ 15 millioen, voor de gedeeltelijke afbetaling van de
Fransche en Amerikaansche steuncredieteri, eene ver-
meerdering van bijna £ 3 millioen your de bÉtnlcbiljet-
ten in actieve circulatie. Dit zal vermoedelijlc in veo–
band staan met de tijdelijke grootere circulatiehehoef-
ten aan het einde van October.
982
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
11 November 1931
DE BETALINGSBALANS.
Bij het ‘begrootingsdehat in de Tweede Kamer is
verleden week door verschillende sprekers de vrees
geuit, dat cle Nederlandsche betalingsbalans met ont-
wrichting wordt bedreigd, zoodat het gewenscht zou
Zijn
01fl
‘ter voorkoming van dat euvel maatregelen te
treffen. Alvorens cle problemen van economische poli-
tiek te behandelen, clie zich in dit verband, stellen,
moge eerst ccii en ander ‘worden ‘vermeld omtrent cle
schamele feitelijke gegevens, die in dezen ter beschik-
king staan.
Alen bevindt zich hij de beoordeeling van de beta-
lingsbalans
01)
een gebied, waarde onzekerheid ‘bui-
tengewoon groot is. Het Centraal Bureau voor de
Statistiek heeft in zijn Maandschrift van 31 3anuari
jl. (blz. 93-104) cle voornaamste posten medegedeeld
van de betalingsbalansen over cle jaren 1926-1929,
maar zoo gebrekkig bleek het materiaal, waarop het
C. B. zich moest baseereri, .dat zelfs cle totalen in debet
en crecli t niet werden vermeld, uit angst, dat anders
verkeerd, i nclrulcken gewekt zouden worden.
Wij geven hier, eenigszins verkort, cle balansen, zoo-
als het C.
B.
deze heeft verstrekt en-ouder toevoeging
der totalen ; cii t het feit, dat debet en credit niet klop-
pen en dat dus van cciie eigenlijk gezegde halansop-
stelling niet kan orcleo gesproken, blijlct reeds, hoe
weinig volledig cle opgave nog is.
VERKORT OVERZICHT VAN DE NEDERLANDSCHE
BETALINGSBALANS.
Loopende posten (in miljoenen guldens).
1926
1927
1928
1929
CREDIT:
1. Uitvoer
van
goederen
1.751
1.901
1.991
2.005
zonder
goud) …………
II.
Uitvoer van goud …….
.16
42
4
42
III.
Rente
en
dividend
382 370 370 361
IV.
Diensten
(scheepvaart,
havengelden, P.T.T.)
200 222
201
208
7
6
5
‘
4
V.
Diversen
…………….
Totaal ……..
2.356
2.541 2.571
2.620
DEBET:.
I. Invoer van goederen
.
2 445
2.552
2.889
2.767
26
38
16
III.
Rente en dividend
15
13 14 10
II.
Invoer
van
goud
……..28
16
15 36
15
IV.
Diversen ……………..
Totaal …….
2.504
2.606 2.777
2.808
Kapitaalbeweging.
1926
1
1927
1
1928
1
1929
CREDIT:
1. Aflossing van buiten!.
Reg. Schulden ………..
40
35
7
7
Binnen!, fondsen, aan het
buiteni, verkocht ……..
103
104
133
165
Buitenl. fondsen, aan het
buiteni. terugverkocht…
385
475
749
664
DEBET:
Stortingen
wegens
ver-
hooging van buitenl. Reg.
23
– –
Aflossingv. in het buiten!.
credieten …………….-
geplaatste Staatsleen
–
– –
44
Terugkoop
van
binnen!.
fondsen …………….
91
143
123
Aank. v. buiten!, fondsen
.55
450
651
645
Emissie van buiten!. fond-
.65
321
294
233
99
I
—
EF
–
11
sen in
Nederland ………
töT
Enkele posten (inkomsten uit de scheepvaart, rente en dividend) berusten op schatting, andere (kapitaal-
beweging OP
langen termijn) zijn niet geheel volledig.
In. de opstelling van het 0. B. konden niet wordeu
verwerkt cle posten, voortvloeiend uit het vreemde-
INHOUD.
Blz.
DE BETALINGSBALANS
door Prof. Mr. Dr. G. M. Vcrrj’h
,Stuart ……………………………………..982
Bankpolitiek en prijsverstijving door
Dr. W. L. Valk 983
Klein papiergeld door
1. Bos …………………..985
BUITENLANDSCHE MEDEWERKING:
Het.buiten!andsch kapitaal in de Duitsche e!ectrici-
teitsindustrie door
A. li’riedrich …………….987
AANTEEKENINGEN:
Bankcontrôle in Zwitserland ………………..
988
De Nijverheidsraad en de werkzaamheden van den
Amerikaanschen douanedienst in Nederland . . .
989
Indexcijfers van groot. en kleinhandeisprijzen in
Nederlandsch.Indië
…………………….
990
ONTVANGENBOEKEN
…………………………
990
MAANDCIJFERS:
Postchèque. en Girodienst …………………-
991
Productie der Steenkolen-, Bruiukolen- en Zoutmijnen
991
STATISTIEKEN EN OVERZICHTEN
……………
991-996
Geidkoersen. – Wisselkoersen. – Bankstaten. – Goederenhandel.
lingenverkeer, in- en uitvoer per postpakket (vooral
vroeger voor den cliamanthandel van belang), dat
cl ed v a ii cle winsten, behaald in den han cl cl, het ba ii
en verzekeringswezen, dat vercl iencl wordt aan het bui.-
tenlandl, en – een post, welke juist nu. uitermate
veel belang heeft – het credietverkeer op korten
termijn met het buitenlandl. Meer dan een vage aan-
dlui.dling geven clan ook de cijfers van liet C. B. voors-
hands niet en het Bureau zelf is cle eerste
01fl
er tegen
te waarsc]iuwen, dat er een al te precies gebruik van
zal worden gemaakt. Bovendien gaan helaas de cijfers
niet verder clan 1922, terwijl cle practische vraagstuk-
ken, clie thans ‘worden aangeroerd, uiteraard op den
toestand van bijna twee jaar later betrekking hebben.
De voornaamste der loopende creclitpostenlworden gevormd door den uitvoer van goederen, rente cii di-
vi clend en de bloon ing voor aan het bu itenlancl be-
wezen c!iensten, waaronder weer cle netto-inlcomsteu van cle nationale koopvaardivloot verreweg cle groot-
ste rol spelen. Daartegenover staat aan de dehetzijde
als grootste post cle goedereninvoer.
Aan cle ered i tzijcle vormen ren te, cliv i clend en be-
looning voor bewezen diensten ongeveer 20 pOt. van het totaal. Deze posten moeten ‘inmiddels, ook al kan
uien ze niet precies schatten, enorm achteruit ‘zijn
geloopen. Immers cle scheepvaart verkeert in een
deplorabeleri toestand, terwijl het met cle kapitaalhe-
leggi ng in het buitenland eveneens ernstig is gesteld..
In 1923 schatte de Beer de Cock Bnning het Necler-
lan csche kapitaal, in Indische ondernemingen belegd,
op circa 2 milliard. Sindsdien is deze post zeker nog
verder toegenomen. Wanneer men de inkomsten uit
dien hoofde op de helft van die van 1929 zou ‘taxeeren,
zou men zeker aan den optimistischen kant zijn. Daar-
bij komen clan, nog een aan tal verliezen van minderen
omvang op an clere bui’tenlanclsche beleggingen.
lIet is zeker niet overdreven, wannëèr men aan-
neemt, dat ten aanzien van den z.g. ,,onzic’htbaren uit-
voer” Nederland thans minder dan cle helft te vorcie-
ren heeft van het buitenland dan twee jaar geledien. Dat beteekent dus, dat liet in zijn verhouding tot liet
bui tenlancl. minstens 10 pOt, achteruit is geboerd.
Wanneer nu een land zijn ,.onzi.chtbaren” uitvoer
naar het ho iteulai’icl ziet afnemen, zoo is daarvan de
n ooclwend ige consequentie, da t dit lan cl, als geen
cred iet word t opgenomen, in het bu.i tenian cl cii tgezette
gelden worden teruggevorderd clan wel effecten aan
het ‘ho itenlancl ‘worden verkocht, ôf zij ci goeclerenu i’tvoe:r
in waarde moet doen stijgen ôf zijn goedereninvoer
moet doen afnemen, of wel een middenweg tusschen
ui ti’oervermeerdering en invoervermindering zal moe-
ten volgen. Behoudens cle zooeven bed oelcie crecl i et-
trai’isacties zal dus cle verhouding van in.- en uitvoer-
vaarcle moeten veranderen tea gunste van de laatste;
immers een land, dat van het bnitenlancl minder te
vorderen heeft, zal dlaaru i t ook minder kunnen in-
voeren. Voltrekt zich zulk ccii aanpassng niet, d.w.z.
11 November 1931
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
983
Invoer
Uitvoer
Voedings-
Onbewerkte en
Fabrikaten
Voeding Onbewerkte
en
Fabrikaten
Jaar
middelen
halibew. stoffen
middelen
halfbew. stoffen
Waarde
Index
Waarde
Index
Waarde
Index
‘ide
Index
Waarde
Index
Waarde
Ïndex per ton per ton
per ton
per ton
per ton
per ton
1927
….
159 100
f
47
100
f
193
100
f
293
lOO
f 38
100
f
275
100
103
,,
47
100
206
107
288
98
32
84
297
108
1929
.. ..
153
96
,, 45
96
223
116
–
269
92
30
79.
316
115
1928…….164
1930
.. ..
114
72
,,
38
81
,, 922
115
,, 234
80
25
66
276
100
1931′)
..
8$
54
31
.
6
196
102
215
73
18
47
195
71
1)
Eerste
9
maanden.
blijft, ‘bijv. wegens relatief te hooge consumptie, de
1 nvoerwaarcle te groot, zoo loopt liet betrokken land
01)
den cl uur bij cle afw.i kkeli ng van zij rc in itenlanci-
sche verplichtingen vast.
Nu heeft Nederland laatstelijk zeer veel
icort crediet
ontvctngen,. cii
wel ongewild, ni. in den vorni van ge!-
den, clie hier in veiligheid zijn gebracht. Weiken om-
vang cl it korte crecl iet, dat ons door het hu i’tenlan-cl
wordt verstrekt, heeft aangenomen, is niet bekend.
Ook moet per saldo veel Neclerlancisch geld uit het
bu iteniancl zijn teruggetrokken. Ten dccle staat tegen-
over cle hier i ci veiligheid gebraahte g-elden cle aanzien-
lijke goudvernieercleri ng ‘bij De Nederlandsche Bank.
Het is echter -duidelijk, dat cle nationale moeilijkheden
met clergelij k crecl let eerder worden verzwaard. dan
verminderd ; immers bedoelde gelden kunnen elk
oogen-bli k verclwijneii en zullen dat oolc weer doen,
zoocira cle rust elders in cle wereld zal zijn terugge-
keerci en ook zoodra cle stabiliteit van den gulden
gewan trouwcl inoch t word en Zulk een wan trouwen
zou voÖ’ts ook tot ccii vlucht
0
groote schaal van
Nederlanders voor hun eigen valuta aanleicl ing geven.
Zulk een aftocht van gelden zou cle positie van
ons land niet, gemakkelijker maken ; Nederland staat bij voortduring in een lichjele verhouding tot het bui-
tenlaucl daarom is liet zoo gunstig, dat cle toestand
van IDe Neclerianclsclie Bank uit een oogpunt van liciu i-(.1 itei t momenteel uitermate bevrecl igenci is.
Zien wij echter af van cle ornvang-rijlce geld verplaat-
singen, die den toestand eenigszins onoverzichtelijic maken, en houden wij het oog gericht op de verhou-
ding van cle waarde van in- en iii tvoer van goederen,
la ii blijlct, dat van eeuige verschuiving in deze ver-
houding, zooals clie toch in cie hu.i clige omstanci ighe-
den noodzakelijk moet worclet:i geacht, nog vrijwel
ii iets -te l)espeu ren val t. Veeleer is het tegen deel het
geval, wan t het percentage van (len in i’oer, gedekt -door uitvoer, vertoont een merkbare, zij het voors-
hands nog niet zeer omvangrijke, daling
Percentage van invoer-, gedekt dloor uitvoerwaarde.
1925
………………..73,63
1926
………………..71.63
1927
………………..74,53
1928
………………..74.-
1929
………………..72,28
–
1930
………………..71.08
le 9
11111d.
1930
………………..70,65
1931.
………………..
70,01
OflgUH.Stig beeld verkrijgt men, wan neer men
nagaat, hoe zich cle ruilvoet van Nederland tegen-
over liet bui tenlancl heeft ontwikkeld ten aanzien van
cle fabri katen. In cle bijlage tot cli t weekblad van
15 Juli ji. gaven
–
wij
01)
-hlz.
XT
een overzicht, het-
welk wij, thans bijgewerkt tot cii met Septernlber, hier-
hoven opii
0fl
W
hebben opgenomen.
Het gevaar, waarvan wij momenteel hier te lande
cle teekenen meenen te zien, is hetzelfde, als waaraan
tenslotte Engeland ten offer is gevallen, dat -hij
afnemencle exportkracht cle consumptie op een te
hoog peil wordt gehouden, dat de tering niet voldoen-
cle naar cle nering is gezet, noch -hij de Overheid, die
met een veel te hoog- l)uclget werkt, noch in liet parti-
culiere bedrijfsleven, waar men door loonstarheid,
hooge belastingen en sociale las-ten met een toenemen-
de verstijving” van -den kostprijs heeft te maken.
Komt in dit alles geen wijziging, dan dreigen ten-
slotte groote nioeilijkheclen, want dan zal ‘het oogen-
blik nioeten komen, waarop ook Nederland vastloopt,
zooals dat in Engeland reeds is geschied.
In wëlke mate cle bestaande kwaal zichzelf 2al
kunnen genezen en in welk opzicht Overheiclsmaat-
regelen voor deze, genezing bevorderlijk of schadelijk
kunnen zijn, hopen w’ij in een volgend artikel te be-
spreken. G. MV. S.
BANKPOLITIEK EN PRIJSVERSTIJVING.
Over cle gevolgen der banlcpolitiek bestaat weinig
goeda literatuur en wat er is, zwijgt meestal over het
probleem, hoe de maatregelen der banlcen in het han-clelsleven ingrijpen, bij’. wat er precies gebeurt, ivan-
neer de cl iscontoschroef aangedraai ci wordt. Intusschen –
liggen hier vele problemen, en het is duidelijk, dat ‘de effectiviteit, der bankpoli tiek in liooge mate afhanke-
lijk is van haar onmiddellijk effect op ‘het zakenleven.
Onder die problemen is er één, dat thaias in bedenice-
lijke mate actueel :is, en wakrvan vij -cle oplossing moe-
ten kejirien, willen wij niet in -cle naaste toekomst in
nog stericer mate cle nadeelen van deze lacune in onze
kennis ondervinden dan thans reeds het geval is.
Dit ‘probleem betreft dccc invloed van de prjsver-
stijving, welke in liet economisch leven van den tegen-woord i-gen tijd] zulk een belangrijke rol speelt,
01)
cle
effectiviteit der hankpolitiek. De vraag is nu, wat
-voor gevolgen -de credieUhèperkende politiek kan heb-
ben in ee,) maatschappij, waarin vele kartelprijzen zijn,
en waarin in liet bijzonder de arbeiders niet genegen
zijn :in hun loonpolitiek een benedenwaartsche zwen-
king te aanvaarden. lic noem dit probleem bedlenlcelijk
actueel, omdat groote schokken in liet internationaal
betalingsverkeer regel zijn geworden en in dit opzicht
liet vooruitZiolit niet -bepaald gunstig te noemen is. De
mogelijkheid is niet uitgesloten, dat wij vroeger of
later in dezelfde positie zullen geraken, waarin reeds
andere landen v66r ons zijn gekomen. Dan zal men op
grond van vroegere ervaring een krachtige bankpoli-
tiek verwachten met als gevolg een saneerin-g van den
toestand.
De traclitioneele redieneering is, gelijk als helcen’d
mag worden aangenomen, dat een politielc van prediet-
beperking een deflatie veroorzaalct,. de prijzen ver
–
laagt. II-iiercloor zou clan de concurrentielcracht van liet
land worden verhoogd; krachtens de lage prijzen kan
men goedkoop exporteeren, terwijl lièt land juist door
deze verlaging van liet prijsniv eau minder zal kunnen
1 mpor teeren. Boven dien ontstaat door cie beperlcende
13011 tielc een vernauwing ‘an de geiclmarkt, waardoor
kapitaal uit liet -buitenland aangetrokken zou worden.
J:iet gewenschte effect der hankpolitiek zou nu nioe-
ten verschijnen in den vorm van een verbeterde beta-
]ingsba]ans en -dus een verbeterden wisselkoers.
ik laat in ‘het midden, of de creclietbeperking door
cli scori topol i ti ek of door ran tsoeneering bereikt wordt.
II)it is natuurlijk niet irrelevant, doch het essentieele
van ons betoog wordt hierdoor niet aangetast.
Bij de -beoordeeling dezer oude theorie, ‘die in vroe-
gere tij-dsomstandigheden wel opgin-g, moeten wij ver-
984
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
11
November 1931
schillende dingen in het oog houden. In de eerste
plaats maakt het met betrekking tot den gang van
zaken groot verschil, of er een gestabiliseerde of een
vrije wisselkoers is. Blijft de gulden aan een bepaalde hoeveelheid goud vastgebonden, en kan deze binding,
ondanks groote fluetuaties in het betalingsverkeer vol-
gehouden worden, dan liet is het stellig waar, dat een
verlaging van het prijsniveau een verhooging van de
concurrentiekracht on’Ler exportindustrie ‘beteekent.
Doch als deze binding ophoudt en de wisselkoers vrij
gelaten wordt, dan zal een verlaging van het prijsni-veau, die immers een verhooging van de koopkracht
van den gulden beteekent, den wisselkoers doen stijgen,
waardoor het voordeel der lage prijzen tegenover het
buitenland verloren gaat.
Zoolang de wisselkoers echter op een of andere wijze
binnen bepaalde grenzen gestabiliseerd is, gaat de re-
deneering op, d.w.z. wanneer er een in alle andere
opzichten vrij verkeer is.
Intussehen moet de vraag gesteld worden, of het in-
clerciaad mogelijk is, bij toenemende beroeringen in het
internationaal betalingsverkeer het goud vast te hou-
den. Onze goudvoorraad is thans groot genoeg om aan-
zienlijke schokken op te vangen, doch een voortgaande
ontwrichting van het betalingsverkeer zou natuurlijk
ook cle goudbasis van den gulden (niet noodzakelijker-
wijze de gulden aelf) in gevaar Ibrengen.
Er zijn echter twee andere overwegingen, die ons
sceptisch doen staan tegenover optimistische verwach-
tingen ‘betreffende het opgaan ‘der oude theorie onder
tegenwoordige omstandigheden. Want in de eerste
plaats bevinden wij ons in een depressie, waardoor
reeds de bankpolitiek andere gevolgen heeft, dan zij
onder meer normale omstandigheden zou hebben. En
ten tweede komt nu cle invloed der part.i.eée prijsverstij-
ving hierbij.
Een eredietbeperkende politiek kan,”zoo
zij
ver genoeg gaat, in een land, waar een zekere rncstc van onela.sticiteit der prijzen bestaat, depressie veroor-
zaken en bestaande depressies verergeren.
Op dit tweede element wil ik vooral cle aandacht
vestigen. Wanneer men, door een politiek van crecl.i.et-
restrictie een verlaging van het prijsniveau wil door-
zetten, terwijl eenige der incest fundamenteele prijzen
onbuigzaain zijn geworden, dan faalt .de maatregel,
misschien geheel, doch althans ten deele. Indien alle
prijzen onbuigzaam waren, zou het effect eener beper-
kende haukpolitiek wezen, dat bij gelijkblijvende prij-
zen de omzetten sterk afnamen. Thans is de on’huig-
zaamhei cl beperkt tot bepaalde goederengroepen en
zelfs voor deze is zij niet absoluut. Maar het gaat hier
om goederen, clie van fundamenteele beteekenis voor
het geheele economische leven zijn: arbeid en sommige
belangrijke grondstoffen.
Wanneer bonen en ômmi ge belangrijke gron dstof-
prijzen niet of onvoldoende aan een algemeene dalende beweging deelnemen, dan is daarvan het gevolg, dat :in
vele
bedrijven
de kosten niet of weinig afnemen, ter-
wijl cle prijzen der producten van het bedrijf wèl dalen.
In dit geval zal dus eèu beperkende bankpolitiek den
winstvdet der ‘bedrijven ondermijnen en liet is duide-
lijk, dat de verkeerde noot gekraakt wordt. De oorzaak
is natuurlijk liet gebrek aan blasticiteit en aanpassings-
vermogen van ons modern economisch stelsel. Verbe-
tering van deze situatie moet natuurlijk in eerste in-
stantie gezocht worden in de richting van een verhoo-
ging van de aan passingscapaciteit. van het economisch
organisme. Maar cie vraag moet gesteld worden, of, ge-
geven het feit, dat de elasticiteit tegenwoordig zeer
klein is geworden en prijsverstijving spreelcwoordelijk
is geworden, cle bankpolitiek geen rekening met deze
factoren behoort te houden, en anders zal moeten zijn,
dan op grond van oude en beproefde theorieën ver-
i’acht mag worden.
De oude theorie icon terecht aannemen, dat in een
algemeen deflatieproces de kosten meebuigen konden. De bankpolitiek van ‘heden moet rekening houden niet
het feit, dat de machine gebrekkig iverkt. Waar ver-
hooging van liet prijsniveau, •bij gelijkblijvende bonen,
een gunstigen invloed kan hebben op de rentabiliteit
der ondernemi ogen, is’het zelfs niet uitge1oten, dat
men met een inflatiepolitiek ten opzichte van liet ge-
wenschte effect verder zou komen dan met een defla-
tiepolitiek, althans bij vrije, niet gestabiliseerde wissel-koersen. Immers, de vermindering van de ‘geldswaarde
zou onmiddellijk tot uitdrukking komen in den wis-
sellcoers en ten opzichte van liet buitenland zou men
niet duurder worden. Daarentegen zou een verhoo-
ging van de winstmarge optreden, wanneer de bonen
niet nice zouden stijgen (wat voor een zekere periode
denkbaar is), en hierdoor zou de concurrentiekracht
der industrie versterkt kunnen worden. Intussehen
betreft het hier een ingewilckelde vraag, welke met
deze aanduidingen niet opgelost wordt. Het gaat er
trouwens alleen om, aan te toonen, dat een deflatie-
politiek der banken ten opzichte van de hier gestelde
doeleinden niet meer zoo effectief kan zijn als vroe-
ger, en line de bankpolitiek dan wèl moet zijn, kan hier
in liet midden gelaten worden.
I)e oude theorie verkondigde ook de stelling, dat
een door beperkende credietpolitiek veroorzaakte ver-
nauwing van de gel’dmarkt kapitalen uit het buiten-land zal aantrekicen, en dat ook hierdoor betalings-
balans en wisselkoers verbeterd uit den strijd te voor-
schijn zouden komen. Ook dit wordt een pijnlijke vraag
in het licht van het hierboven gezegde. Een onder-
mijning van de rentabihiteitsbasis der industrie is niet
het beste middel om ‘geld uit het buitenland aan te
trekicen. En men Ican dan oolc zeggen, dat de geidbe-
wegingen niet alleen bepaald worden door het rende-
men t, doch dat ook het vertrouwen in de algemeene
economische situatie daarbij een rol speelt. Intus-
schen zal in normale tijden het vertrouwen niet licht
ondermijncl worden en bovendien duurt het in den
regel eenigen tijd, voordat een daling van den winst-
voet aan ‘het licht komt, althans een daling van den
algemeenen winstvoet.
Dit alles wordt anders, zoodra men zich in een ecn-
Ii
onii sche depress.i e bevindt. Onder zuilce omstandig-
heden moet een beperkende banlcpohitiek in den door
ons bectoelden zin eerst recht falen. Vooral wanneer
na eenigen tijd van depressie de liciuiditeit der be-drijven ver van schitterend is, kan gezegd worden,
dat cliscontopolitiek weinig helpt, terwijl weigeren
van credietvernieuwing funest Ican wenken. De hin-
nenlandsche winstvoet wordt ondermijncl, doordat een
reeds op zichzelf ‘bestaand deflaieproces de prijzen
beschadigt, terwijl de kosten niet in gelijke mate
worden aangetast. Deze cleflatie wordt nu nog verr
sterkt door de bankpolitielc, waardoor cle toestand al-
leen nog maar verer,geren kan. Hierdoor komt men
‘clan dieper in de crisis en ‘het kapitaal stroomt weg,
ondanlcs de vernauwing van de geldmarkt. Want liet
kapitaal stroomt weg van een lanl, waar een depres-sie uitbreekt of, waar een bestaande, matige depres-
sie in een ernstiger phase overgaat.
Tenslotte is er nog een andere verzwakking van de
elasticiteit van liet modern economisch systeem,
welke ‘voor de baukpolitiek van belang is, nl. de in-
voerrechten. De mogelijkheid, om den uitvoer door
bankpolitiek en deflatie ‘te stirnuleeren wordt
aan-
zienlijk begrensd door het bestaan van hooge tarief-
muren in het ‘buitenland, terwijl het oprichten van
nieuwe tariefmuren, zooals hiji’. de verwachte protec-
tie in Engeland, een ongunstig effect op de beta-
lingsbalans moet hebben.
Tusschen tariefpolitiek en bankpolitiek zijn trou-
wens nog andere contactpunten. De mate, waarin het
binnenland een schok van buiten door het plotseling
godkooper worden van goederen kan opvangen, hangt
af van de elasticiteit van het systeem en van de ef-
fectiviteit der hankpolitiek. Zon
kan
het falen der
bankpolitiek ‘door pnijsverstijving een belangrijk ge-
volg voor de ban delspolitiek hebben.
W. L. VALK.
Ii November 1931
ECONOMISCH.STATISTISCHE BERICHTEN
985
KLEIN PAPIERGELD.
Zoodra de Regeering na het in 1926 aan haar uit-
gebrachte advies der Staatscommissie voor het Munt-
wezn haar standpunt ten aanzien van het gehalte der
grove zilveren specie had bepaald, en besloten was tot
uitvoering van de wet ‘van 27 Noven’iber 1919 (gehal-
tewet), werd door haar opdracht gegeven tot aanmun-
ting xun resp.
f
20 en
f
10 milhioen rijksdaalders in
de jaren 1929 en 1.930. T-let gevolg dezer aanmunting
zou zijn de intrekking der zilverbons, waarvan ten
tijde ‘van de gevallen beslissing – midden 1928 –
nog ca.
f
12 millioen in omloop waren. De wet van
6 Augustus 1914, waarbij cle zilverbons in het leven
werden geroepen, bepaalde immers, dat tot intrekking zoo spoedig mogelijk moest worden overgegaan en in
elk geval, wanneer daartoe door :De Nederlandsche Bank een voldoende hoeveelheid zilver ter beschik-
king van de Regeering zou worden gesteld. Thans zijn
nog slechts ca.
f
2.600.000 zilverbons in circulatie.
Blijkens uitingen van Regeering en Bankdirectie
in officieele stukken
1)
en jaarverslagen
2)
bestond er
ter zakè van deze intrekking tusschen beide geen ver-
schil van inzicht. De Bank had recht op het geheele
terrein der papiercirculatie, de Regeering dus de
plicht het
tijdelijke
staatspapiergeld in te trekken.
Een groot deel van het publiek oordeelde daar echter
anders over. Dit vroeg niet naar rechten of plichten,
naar staatsmunt- dan wel ‘bankpapier. Het raakte een
gemikke1jk betaalmiddel kwijt en riep daarom luide
om het behoud van den zilverbon of vervanging door
een nieuw papieren betaalmiddel van
f
2.50 of
f
5.—.
De Rotterdamsche Kamer van Koophandel en de
Maatschappij voor Nijverheid en Handel maakten ‘zich
tot tolk van de wenschen, die bij een ‘deel van het
publiek werden gehoord. De Staatscommissie voor het
Muntw’ezen erkende in •haar reeds eerder aangehaald
Advies het bestaan van een zekere behoefte aan klein
papieren ruilmidclel, en deed een voorstel voor de
creëering van een goudcertificaat. Prof. 0. ‘A. Verrijn
Stuart bepleitte in de E.-S. B. van 18 Febr. ji. de
invoering van zilverbons als pasmunt, dus als betaal-
middel van beperkte kwijtingskracht.
Bij het lezen dezer verschillende beschouwingen
werd ik telkens herinnerd aan de geschiedenis van
het ontstaan der vroegere muntbiljetten, het staats-
papiergeld, dat krachtens de wet van 1852 tot een
bedrag van
f
10 millioen als b1•end circulatiemiddel in het leven werd geroepen, in 1884 tot.f 15 millioen
werd uitgebreid en eers’t in 1904 werd ingetrokken.
Bij vergelijking treffen merkwaardige punten van
overeenstemming. Wordt thans door het publiek aan-
gedrongen op het behoud van het kleine papiergeld,
dat het sedert 1914 als noodmunt heeft leere ken-
nen, ook in 1852 en daarvôôr was dit het geval; de
tijdelijke muntbiljetten, uitgegeven krachtens de wet-
ten van 1845 en 1849 ter voorziening in de behoefte
aan betaalmiddel tijdens de intrekking en omsmelting
der oude zilveren munten en de vervanging vn het
gOUCI door Zilver, hadden zooveel waardeering gevon-
(en, speciaal de kleine coupures wegens het ontbre-
ken van een, bankbiljet kleiner dan
f
25.—, d’at op be-
houd werd prijsgesteld. Verder is het gemak ‘bij ver-voer en verzending per post ook nu het voornaamste
argument voor het behoud, al ‘bezit dit in dezen tijd
van geperfectionneerden postwisseld ienst, nationaal en
internationaal post- en banlcgiro natuurlijk niet meer
cle kracht van voorheen.
Een gevaarlijk argument, dat in 1852 luide klonk,
wordt ook nu, zij ‘t wat schuchter, gehoord waar de
Rotterdamsche Kamer wijst op het voordeel voor den
Sta’at bij een dergelijke uitgifte; ter compensatie van
de kosten, zooals er vergoelijkend aan toegevoegd
wordt.
3)
En tenslotte is er overeenkomst in de om-
M.
v. T. tot cle begrooting v. h. Staatsniuntbedrijf
(1929).
Jaarverslag
1928f29.
Request aan den Min. v. Fin. cl.d.
23
Mei
1927.
standigheden, die de houding van de Ned. Banic ‘tegen-
over deze zaak bepalen. Maakte na 1848 onze circu-
latiebank een 5-jarige periode van groote economische
depressie door, waarin zij door de groote ruimte van
geld slechts voor een gering deel van haar middelen
emplooi kon vinden, en gevoelde ‘zij er weinig voor om
haar middelen – en onkosten! – te vermeerderen
door uitgifte van een biljet van
f
10.—, thans bestaat
onder soortgelijke omstandigheden een even verklaar-
bare ongeneigdheid bij de Bank tot uitgifte van een
bankbiljet kleiner dan
f
10.—.
Dat het verleenen van de bevoegdheid tot u:itgif te
van papieren geld aan de regeering van een land een
groot gevaar kan opleveren, wordt thans wel alge-
meen erkend. De voorbeelden daarvan uit den oorlogs-
en nt-oorlogstij’d liggen ons nog versch in het ge-
heugen. Heeft men eenmaal de voet op deren weg
gezet, dan ontstaat meestal spoedig de neiging meer-
clere passen in deze vericeerde richting te doen. Dit ‘bleek ook bij de muntbiljettenuitgifte, toen reeds in
1862 werd aangedrongen op uitbreiding daarvan, en
van de voordeelen. De directie van De Ncclerlandsche
Bank heeft zich daartegen toen krachtig verzet.
,,Elke uitgifte van staats-papieren-geld”, zon betoogoe
zij, ,,komt ons, onder alle omstandigheden, bedenkelijk voor en des te bedenlcelij’ker naar mate het bedrag van
zoodanig papier aanzienlijker is”; en verder: ,,overal
zonder uibzondering is het gevolg geweest, dat de
Regeering in moeilijke tijden in cie vervulling harer
verplichtingen ten aanzien van het papieren ruilmid-del is tekortgeschoten.”
1)
Deze argumenten hebben
nog niet aan kracht en juistheid ingeboet.
Dat aan het bestaan der zilverbons, zooals die in
1914 zijn tot stand gekomen – noodmunt, geheel on-
gedekt en njet-inwissel’baar wettig betaalmiddel met
oflbeperkte kwijtingskracht en een maximum grens
van uitgifte van
f
100 milhioen – een einde diende te
komen, daarover zullen weinigen van meening ver-
schillen. Minder eensgezind is het oordeel over de
vraag, of plaatsvervanging op andere ‘basis gewenscht
is. ,Bij het tegenwoordige geperfectionneerde beta-
li,nsverkeer, het streven naar een zooveel mogelijk
giraal geldverkeer en bij de bestaande ,,Stückelung”
in ons geld- en muntwezen is de noodzakelijkheid er-
van wel moeilijk aan te toonen. Het publiek vraagt
echter naar dit betaalmiddel. Als voornaamste argu-
inent geldt de gemakkelijke hanteerbaarhnid, in tegen-
stelling tot den zilveren rijksdaalder. Hiertegenover
staat, dat de behandeling-in-massa van bons niet me-
chanisch kan geschieden, dus met grooter tijdverlies
gepaard gaat; en .dat aan klein papier hooge wel-
standseischen dienen te worden gesteld, hetgeen zeer
kostbaar is. Hoe het bij minder hooge eischen gesteld
is, toont ons o.a. de papierwinkel in België, waai
men thans zeer ingenomen blijkt met de nieuwe – zij
het dan zwaardere! – munten ter vervanging van
het onwelriekende, vuile kleine papiergeld.
In Engeland, het is ‘bekekd, vonden de uit den oor-
logstijd stammende currency-notes een blijvende plaats
in het geldwezen door omzetting in bankbiljetten
van £ 1. en 10 sh. Daar vas echter bepaald behoefte
aan een dergelijke blijvende aanvulliiig voor het be-talingsverkeer. Het kleinste bankbiljet was voordien
dat van £ 5. En ‘door aanneming van den gold-bulhion-
standaard in 1925 kwam de gouden munt, die v66r den
oorlog zon ruim in verkeer was, niet meer in circula-
tie. Bij ons is de toestand echter, dank zij onze kleine
bankbiljetten, .gansch anders. De Nederlandsche Bank
ge’oe1t er dan ook weinig voor, de Bank of England
op dezen weg te volgen, mede wegens de hooge kosten
die de uitgifte van een klein biljet vorderen. Daarbij
komt nog het bezwaar, waarop Prof. 0. A. Verrjn
Stuart in zijn artikel in dit weekblad wees, dat door
een dergelijke uitgifte weer een grootere hoeveelheid
goud zou vorclen vastgelegd, hetgeen de bestaande of
‘)
Mr. A. idi.
de Jong – Geschiedenis ‘valT De Nederland. sche Bank, Eerste deel, I)oc. No.
168,
‘blz.
1203 v.v.
-4
-S
980
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERÏCHTEN
11 November 1931
te vreezen goucischaarschte zou doen toenemen, een
gevaar waarop nog kortelings door de Gold Delegati.on van den Volkenbond is gewezen.
Prof. 0. A. Verrijn Stuart, clie aan cle wenschen
van het publiek tot handhaving vin een papieren be-
taalmi.cIcIel kleiner dan j 10.— niettemin tegepoet
zou
willen komen, stelt in zijn evengenoemcl artikél nu
voor cie uitgifte van nieuwe bOfls van t
2,50 en/of
f
5,— door den Staat als blijvend betaalmiddel. Ten
volle erkennende het bezwaar dat ,,cle Staitt recht-
streeks of zijdelings tot cie vermeerdering van den
gelcisomloop zoude bijdragen”, wijst cie hooggeleerde
schrijver op de uitzondering op clezen regel voor
de voorziening van pasmunt, clie ailerwege bij den
Staat berust. Daar pasmunt slechts beperkte kwij-
tingskracht bezit en steeds verwisseibaar is in betaal-
niidclel met ontbeperkte kwijtingskracht, is inflatie
daarvan ondenkbaar. De gevaren aan cie uitgifte van
nieuwe zilverbons verbonden vil Prof. V. S. nu uit-
sluiten door deze tot pasmunt te doen verklaren. Daar
het pubiielc wegens cle mogelijkheid tot inw’isseling
zelf cle behoefte aan een dergelijk papieren betaal-
middel zou bepalen, wordt cie vaststelling van een
maximumgrens bij de uitgifte
11
iet noodig geoordeeld;
evenmin als een speciale dlcking, die voor de be-
staande pasmunt ook niet is vereischt.
Zooals ik reeds schreef, lijlot het mij moeilijk bij de
bestaande omstandigheden op man tgebi ccl cie nood-zaicelijkheicl eener aanvulling van onze betaalmidde-
len met klein papiergeld aan te toonei. Een aanvul-
ling op de wijze als door Prof. V. S. voorgesteld lijkt
mij bovendien niet zonder bedeuking.
Ongetwijfeld zouden velen het met mij betreuren,
wanneer de sedert 1904 weder bestaande uniformiteit
ten aanzien van cle uitgifte van papieren geld prin-
cipiëel weer werd prijsgegeven, en die uitgifte op-
nieuw ten dccle in de handen van den Staat werd ge-
legd. Hoe licht een regeering komt tot uitbreiciing
dezer bevoegdheid en wijziging van haar oorspronke-
lijic Icaraicter, leert cie geschieden is ons al te goed.
Indien niettemin tot dit dualisme mocht worden
teruggekeerd – de Staatscommissie voor het Munt-
wezen deed in. 1926 een voorstel in deze richting -,
dan dient aan deze bevoegdheid van den Staat toch
in elk geval een nauw]ceurige begrenzing te worden
gegeven. Deze wordt echter mi. niet of niet vol-
doende verluegen ci oor cie pasmu nt-qualificati e, wel-
ke Prof. V. S. voorstelt. Want in wezen
is
de
zilverbon geen pasmunt. Pasmunt – de naam
drukt het duidelijk u.it – dient tot het nauwkeurig
afpassen van betalingen. Onze kleine munten vervul-
len deze functie op cle juiste w’ijze. In het algemeen
houden het publielc en de icassen er niet meer van
aan dan het verkeer vereischt. Dit geldt oolc voor
onze teekemnunt, die in het tegenwoordige gelciver-keer eigenlijk mccle de rol van pasmunt vervult. Ge-
heel anders is dit evenwel met zilverbons. Door de
gemakkelijke han teerbaarheicl wordt van cli t betaal-
middel veel meer aangehouden dan het verkeer noo-
dig heeft. Het hij zich dragen. van een palcje van 20
of 40 zilverbons ii
,f
2,50 verschaft den particulier
niet, het minste ongemak. Niemand zal er echter in
normale omstandigheden aan denken
f
50.—
of
fl00.—
pas- of teekenmunt bij zich ‘te dragen. Dit
geldt mutatis mutandis ook voor de kassen van aller-
lei bedrijven. De beteelcenis van den zilverbon gaat
in het betalingsverkeer dan ook die van onze pas- en
teekenmunt verre te boven, neemt voor een deel het
terrein in, dat toekomt aan het kleine banlcbiljet.
1)
Een juridische qualificatie tot pasmunt zal hierin
1)
Door het verloop der oniloopcijfers vnu zilverbons en
f
10.bi1jet wordt dit geheel bevestigd. De zilverboncircula-
tie verminderde van eind Maart
1919
tot eind Maart
1.930
van
f 57.5
tot
f 9.5
uiillioen. De omloop van
f 10.—
biljet-
ten nam in die periode toe van
f 126.5
tot
f 154.5
millioen,
en dit bij een vermindering der geheele bankbiljettencircu-
latie van
f 1.023
tot f 856.5
niillioen.
stellig geen verandering brengen. Zoodat het becirag
eener eveli t. cli tgifte onder die omstandigheid van cie
opnem i ngsnogelijkhei dl ‘aIl het pu i)li ek zou aflucngen.
1i.oe groo t dieze Of) ilem i ngsmogelijkhe i cl zou zijn,
is natuurlijk niet van tevoren vast te stellen. Maar
ciat zij n jet onbed cii ciend zou zij n, mag afgeleid wor-
dcii uit het fei t, dat op 30 Nov. 1.918 voor ccii bedrag
‘a.n
f
71J4 millioen zilverbons in omloop varen. hier-van’e.rci /. 43 .ni iihioet:i ui tgegeven i n den tijd
Vfl
S maancien, welice aan evengenoemcl tijdlstip vooraf-
ging. De latere jaren geven geleidelijk verminderen-
cie cijfers te zien, waaruit cle terughouclendheici cier
.Regeering ten aanzien van cle uitgifte en haar ge-
neigciheici tot vcrmi.ncier.ing dezer eirculatie valt af
te leiden. in Indië, waar cie muntbiljetten van
f 2.50
en / 1..— (cie Inciische ,,ziiverhons”) van 1919 tot
1.929 regelmatig naar behoefte in omloop werden ge-.
bracht, en ci rcu leerd en n aast het ii it de schu i lhoeken
teruggelceercie zilver en cie banlcbiljetten van
f 5.—,
was op 31. Maart cier jaren 1.924 en 1928
. dlaarvan in
circulatie ,resp.
j
40 en
f
34 millioen.
Op
dliezelfcie
data bedroeg cle omloop van bankbiljetten van
f
5.-
resp.
f 20
en
f
33 millioen, en cie geheele bankbiljet-
tencirculatie resp.
j
264 en
f
316 millioen. Wanneer
iic aan. die hand van deze gegevens cle opnelningSn1Oge-
lij ichei cl on der een igszi ns normale omstandigheden
voor ons landt stel op t 60′ ic
f
70 millioen, clan lijkt
mij deze schatting zelcer niet te hoog.
De vraag nu, of cie circu.latie van een ciergehijk he-
ctrag aan ongedekte zilverbon ,,pasmunt” als onge-
wenscht moet worden beschouwd, lijkt mij moeilijk
anders cian.ïn bevestigencien z:in te beantwoorden. Hoe
zou de Staat te allen tijdie, dlus ook in tijden van be-roering, aan een beduidend aanbod van deze pasmunt
bij cie verwissehingsicantoren het hoofd kunnen bieden,
zondier cie beschikking te hebben over een flink ver-
wisselingsfoncis of ciekicing, welke
OP
elic oogenhli k
in betaalnhididlel met voileciige lcwijtingskracht kan
worden omgezet? Slechts door te kunnen terugvallen op cie circulatie’banlc. Dat echter De Nederlanclsclie Bank uitei ncielijk, en clan onder cie moeilijkste om-
stanclighecien, cie lasten van een dergelijk betaalmidi-
dcl voor haar reken iog zou willen nemen, terwijl cie
Staat uitsluitend cie lusten zou genieten, mag niet
worcien aangenomen. Te meer, waar cii t papiergelci
een cieel van het terrein zou bestrijken, dat aan De
Neclerlancische Bank toekomt, en ciaarvoor niet de
cleickingsvoorschriften zouden geldlen, waaraan cle ci r-
culatiebanic gehouden is.
Het een ige midld.el om een dergelijk klein papieren
hetaalmi dci cl, zoo cii t door den S taa t wordt ui tgege-
ven, onder alle omstandigheden voor clepreciatie te
behoeden, lijkt mij cian ooic te liggen in de hanidihavi ng
eener behoorlijke dekking, geheel of ten dccle be-
staancie uit een verwisselingsfoncis, waaruit te allen
tijdie het aangebociene kan worden ingewisseld. De
vraag, of diaarbij cie volle 100 pOt. cielcicing zou moe-
ten worden geëischt, werd door cie Muntcommissie,
ciie een uitgifte van
f 20
millioen goucicertificaten
tegen goud en gouciwissels als clekici ng voorstelcie,
1)0-
vestigenci beantwoord. Hetgeen pri ncipiëel volicomen
uist is, en. tegenover De Ne’clerlanclsche Banic bilhijk.
Toegegeven moet worden, dat zoclang een uitgifte
zou beperkt blijven tot het betreicicelijk geringe he-
clrag van.
f
20 millioen, het gevaar voor clepreciatie
oolc bij
in
i ncter cian 100 pOt. delcicing zeer gering zou
zijn, indien steeds voor de aanweizgheid van een flinic
in v.i sseli ngsfonds in andere wettige betaalm iciclelen
wordt zorggedragen. 1-let gezonde principe zou daar-
mccie echter worden prijsgegeven.
Een verklaring tot pasmunt van een dergelijk klein
papieren betaalmiddel acht ik echter niet in ove:reen-
stemming met de functie, welice dit in het betalings-
verkeer vervult, en iii et zonder becienici iig om cie da ir-
aan verhon den consequenties.
1. Bos.
11. November 1931
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
987
BUITENLANDSCHE MEDEWERKING.
HET BUITENLANDSCH KAPITAAL IN DE
DUITSCHE ELECTRICITEITSINDUSTRIE.
De Heer A. Friedrich te Berlijn schrijft ons:
Het verder doordringen van huitenlandsch kapitaal
in cle Du.i tsche electriciteitsindustrie hangt nauw
samen met een anderen on tw’ikkelingsfactor: het over-
gaan van bedrijven.i.n handen van particulieren, clie
to t cl usverre cl oor cle overheid werden gecontroleerd.
In hoeverre thans inderdaad overheidsbezit overgaat
in handen van privaatrechtelijke lichamen, is niet
duidelijk to zien. Tegenover enkele groote transacties
die hierop wijren, staat weder het verschijnsel, dat
overheidsbedrijven in particuliere maatschappijen
hebben deelgenomen. De belangrijkste gebeurtenis in
deze richting was cie overneming van cie Thüringer
G-asgesellschaf t, een onderneming, die in Midden-
IDuitschland talrijke steden van electriciteit en gas
voorziet, onder toezicht van de Preussen-Elektra
(Vrijstaat Pruisen) en cle A. G. Siichsische Werke
(Vrijstaat Salcsen).
De beide voornaamste transacties van den laatsten
tijd, waardoor twee groote publiekrechtelijke electri-
citeitsmaatschappijen in gemengd bedrijf overgingen,
waren tegelij ker tij cl verschijnsel en van overdracht aan
het buitenland: ‘cle T7ereinigte Eie/ctrizitdtswerlce
11Test falen
(V.E.W.) waren, doordat zij geen verdere
leeningen op langen tei’mijn in verband met hun be-
trekicelijk klein aancieelenkcpitaal konden opnemen, in het afgeloopen jaar genoodzaakt, hun Icapitaal van
R.M. 60 tot R.M. 120 millioen te verhoogen. De vroe-
gere aandeelhouders, alle ‘gemeenten en vereen igin-
gen van gemeenten in het Westfaalsche industriege-
bied, waren niet in staat, cle noodige kapitalen te
fourneeren; i ntegencleel cle financiering geschiedde
gemeenschappelijk door cle D.:D.-Bank en het Amen-
kaansche emissiehuis Barris, Forbes & Co. Een be-langrijk deel van cle nieuwe aandeelen berust thans
bij (le Public Ut.ility 1-lolcling Corp. of America, een
bj vele Europeesche zaken geïnteresseerde holding
compauy, ciie onder contrôle van laatstgenoemd emis-
siehuis staat.
De tweede transactie betreft cle omzetting van het
electniciteitsbednijf der stad Berlijn in een
N.V.
onder
den naam van
Berliner
Kraft
und Licht A.G.
met
een aancleelenkapitaal van R.M. 240 millioen. Van dit
kapitaal behoort R.M. 80 millioen (aancleelen. op naam
met tweevoudig stemrecht) aan drie overheidsgroe-
pen: aan de stad Berlijn, aan de Elektrowerke A.G.
(industniëel concern van het Duitsche Rijk) en aan cie
Preussen-Elektra. De rest van het kapitaal (aandeelen
aan toonder met enkelvoudig stemrecht) is verdeeld
tu sschen particuliere .1) ui tsche en bu itenlandsche
groèpen. De grootste Post
IS
in handen van de Sofina
(R.M. 44 Mill.), waarbij nog verdere R.M. 10 millioen
komen, welke cl Oeselischaft für elektrische Unterneh-
mungen (Gesfürel) van liet in Duitschlancl ter inschrij-
ving aangeboden bedrag heeft overgenomen. De nauw
samenwerkende groep Sofina-Gesfü:rel l:ezi t dus in
totaal R.M. 54 millioen.
Het is heel goed mogelijk, dat het aandeel van deze groep binnen afzienbaren tijd nog grooter zal worden.
In het afgeloopen jaar is ni. de Elektrizitiitswerk Siicl-
west A.G. (aandeelenicapi taal thans R.M. 50 millioen),
clie een gedeelte van cle stad Berlijn voorziet, geheel
door cie Sofi na-Gesfürel-groep opgenomen, terwijl tot
dat tijdstip cle stad Berlijn hierbij sterk geïnteresseerd
was. Indien deze maatschappij, hetgeen te verwachten
is, te eeniger tijd door le Berliner Kraft und Licht
A.G. vorclt overgenomen, clan zal het aandeel in het
kapitaal van ‘deze groep natuurlijk oveQeenkomstig moeten worden verhoogd. Het in groote daarop vol-
gende palcet tooni’der-aandeelen van de Berliner Kraft
und Licht A.G. is in handen van de Harris-Forbes-
groei), cl.w.z. sedert de fusie van de Harnis, Forbes &
Co. met de Ohase Securities Corp., hij ‘de Chase-I-Iar-
ris-Forbes Corp.
l:en mag aannemen, dat, evenals hij de
V.E.MT.,
een groot gedeelte van cie overgenomen aandeelen
door die Public iJtility Holding Corp. of America
wordt beheerd. De overige buitenlandsche aandeel-
houders van cle Berliner Kraft unci Licht A.G. zijn in
vergelijking met deze twee groote groepen slechts van
geringe beteekenis. Toteressant is de samenstelling
van den raad van commissarissen, welke in overeen-
stemming is met de indeeling van het aaudeelen-kapi-
taal. 1
–
liertoe behooren o.ni. Dannie N. Heineman en
Lucien Janlet vai
l
l cle Sofina, evenals Graaf Volpi van
het Italiaansche Aclriatica-c’oncern, voorts Ing. Wil-liam St. Hulse als vertegenwoordiger van cie Harris-Forbes-groep. 1-lierbij client te worden vermeld, dat
laatstgenoemde sedert een jaar tevens commissaris
van de V.E.W is.
Dat er in de Duitsche electriciteitsindustnie een ten-
‘clens tot liet afsluiten van meerdere transacties van
dergelijlcen aard bestaat, is niet te ontkennen; tot dus-
verre heeft de ontwikkeling echter nog niet tot ver-
dere verschijnselen van overdracht in handen van bui-
tenlanciers gele.id. Het feit, dat de Duitsche gemeen-
ten thans •genoodzaa]ct zijn, hetzij R.M. I.Y2 milliard
kortloopende verplichtingen af te lossen, of ‘door lee-
ningen op langen termijn te vervangen en dat voorts
de gemeentebedrijven met R.M. 500 millioen schulden
op. korten termijn zijn belast, maalct onderhandelingen
met bui tenlandsche f in anciëele groepen waarschijnlijk.
:De eenii gen tij cl geleden ci rcu leerende her i chten,
dat eenige groote gemeentelijke aandeelhouders van
de V.E.W. en eveneens van liet Rheinisch-Westfii.li-
sche Elektrizitiitswerk (R.W.E.) met bu itenlandsche
groepen, en wel met de Sofina, hebben onderhandeld,
werden. totdusverre niet tegengesproken.
-Eveneens werd bekend, dat Amerikaansche finan-
ciëele groepen hebben getracht, een deel van de kort-
loopende verplichtingen van cie gemeenten in’ een
directe deelneming van buitenlandsche groepen in het
kapitaal van gemeentebedrijven, in hoofdzaak electri –
citeits- en gasbedrijven, om te zetten. Indien derge-
lijke tendensen tot dusverre nog geen werkelijkheid
zijn geworden, dan ligt dit niet alleen aan den tegen-
stand, dien een gedeelte van de overheid, voorts de
gemeenten zelf, aan een dergelijlce ontwikkeling in den
weg leggen, doch oolc claaraart, dat het hierbij ten
deele kleinere objecten betreft, waarvoor liet buiten-
lanclsche kapitaal geen groote belangstelling heef t.
De toestand zou veranderen, wanneer ‘de electriciteits-
en gasbedrijven in gemeentelijk bezit in een holding-
company souden worden vereenigd.
De overige invloed van buitenlandsch kapitaal op
de Duitsche electriciteitsindustrie is in hoofdzaak van ouderen datum. :HIet gaat hier in hoofdzaak om twee
groepen: cie Sofina, en de Bank für elektrische UnL
ternehmungen in Zünich (Zünicher Elektrobank). De
Sof.ina is reeds sedert jaren bij de Neckarwerke A.G. te Esslingen, bij de Schlesische Elektrizittts- und Gas A.G., evenals bij de Elektrizitiitswerk Schlesien A.G.
geïnteresseerd. Tezamen met cle Gesfürel heef t zij de
contrôle over de beide Silezische concerns. De band
tusschen de Sofina en de Gesfürel is, versterkt door
een directe kapitaaldeelneming in de Gesfürel, zoo
nauw, dat men ken zeggen, dat ook de overige deel-
nemingen van eenige beteeken is in Duitsche electni-
citeitsbednijven der Gesfürel ‘indirect door de Sofina
worden beïnvloed. Relcenen wij hierbij nog de genoem-
cle Sofina-deelneming in cle Elektrizitiitswerk A.G.,
(Berlijn) evenals die in de Berliner Kraft und Licht
A.G., clan volgt hieruit, dat cle positie van ‘deze groei),
thans reeds zeer sterk is.
De Zünicher Elektrobank en eenige met haar be-
vriende holding companies zijn in hoofdzaak bij onder-
nemingen betrokken, •die met het A.E.G.-co’ncern in
nauwe betrekking staan. Wij noemen speciaalde Baye-
nische Elektrizitiits-Lieferungs-Gesellschaft, de Thü-
ringen Elelctnizi tiits-Li eferungs-Geselischaft (‘belan-
gensfeer van de tot het A.E.G.-concern behoorende
988
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
1lNovmber 1931
Elektrizitlits-Lieferungs-Geselischaft),
voorts
de
Kraftüber tragungswerke Rheinfeiden, de Lech-Elek-
trizitli twerke A .G., de Kraftwerke Altwürttemberg
A.G. en cle Oberschiesische Ueberlandhahnen
G.m.b.H. te Gleiwitz.
Overigens bestaan er nog eenige andere Zwitsersche
deelnemingen in een aantal electriciteitsbedrijven in
Zuid-West-Duitschiand. Zoo is bijr. de A.G. Kraft-
werk Laufenburg bij de PfaFzwerke A.G., biji de
Schluchseewerk A.G. en bij de Schwarzwiilder Elek-
trizitiitsgesellschaft betrokken; dezelfde maatschappij heeft teznmen met het Aargau.ische Elektrizitiitswerk
belangen bij de Rheinkraftwerk Albbruck-Dogern
A.G. te Waldshut. Het bekende Zwitsersche electrici-
tel ts- en chemische concern Lonza-Elektri.zitiitswerke
and Ohemische Fabriken A.G. heeft in Baden de
contrôle over de Kraftwerk Reckingen A.G. evenals
over de Lonza-Werke Elektrochemische Fabriken
G.m.b.H. De laatstgenoemde ‘deelnemingen zijn een ge-
volg van de nauwe bedrjfstechnische relaties, welke
hetzij ut -de gemeenschappelijke Duitsch-Zwitsersche
uitbreiding van waterkrachtceprales of uit contrac-
ten over stroomlevering voortvloeien.
Van speciale beteekenis onder de groepen, die in
den laatsten tijd in de Duitsche electriciteitsindustrie
vasten voet hebben gekregen, is de reeds meerdere ma-
len genoemde Harris-Forbes-groep. De Firma Harris,
F-orbes & Co. heeft sedert de stabilisatie van den Mark
aan talrijke .Duitsche publiekrechtelijke lichamen en
publiekrechtelijke distributiemaatschappijen leeningen
verstrekt. Tot deze behooren o.m. do Vrjstaat Prui-
sen, de steden München, Stettin en Duisburg, de
Duitsche Girocentrale, de Elektrowerke A.G. (het
electrici teitsconcern van het Duitsche Rijk), de Preus-
sen-Elektra (Vrijstaat Pruisen), het Ostpreussenwerk
(onder contrôle van dePreussen-Elektra en de Elek-
trowerke A.G.), het Elektrizitiitswerk Schlesien (Ge-
fürel en Sofina) en de Ueberlan-dzentrale Pommern.
Daar de Harris-Forbes-gr-oep niet alleen in Duitsch-
land, maar ook bij de -groote electriciteitsconcerns in
Frankrijk en Luxemburg sterk is geïnteresseerd, zal
zij haar expansiepolitiek waarschijnlijk ook in
Duitschland voortzetten. Opmerkelijk is de in den
laatsten tijd zeer nauwe samenwerking met de Preus-
sen-Elektra, welke speciaal ook daaruit blijkt, dat
Harris-Forbes heeft deelgenomen in -de Oontinentale
Elektrizitts-Union te Bazel, de holding company van de Preussen-Elektra, waarin eenige belangrijke deel-nemingen van dit concern werden ing’bracht.
Van minder beteekenis is de overdracht van klei-
nere paketten aandeelen van Duitsche electriciteits-
maatschappijen aan eenige buitenland-sche, vooral
Amerikaansche, holding- en financieringsmaatschap-
pijen; het betreft hier in hoofdzaak min of meer spe-culatieve kapitaalbeleggingen. Het doel, om blijvend
invloed uit te oefenen, schijnt, voor zoover tot nog toe
valt af te leiden, bij transacties van deze soort niet te
bestaan.
Indien men den tegeitwoordigen omvang van den
bu itenlandschen invloed in de Duitsche electriciteits-
industrie in het kort nagaat, dan kan men twee hoofd-
groepen onderscheiden. in de eerste plaats kapitaal-
deelnemingen, ciie een nauwe bedrijfstechnische sa-
menwerking ten doel hebben – hiertoe behooren voor-
al de reeds genoenidie Zwitschersche deelnemingen in
ZuidWTestDuitsche bedrijven en verder het binnen-
d ringen van huiteni an dsche financ i ëele groepen,
waarvan er vooral drie op den voorgrond treden-: de
Züricher Elektrobank, de Sofi na en -de groep Chase-
Harris-Forbes Corp. Speciaal de activiteit der beide
laatstgenoemde financiëele machten heeft in de laat-ste jaren tot de belangrijke overdracht in buitenland-
sche -handen -geleid. Zeer waarschijnlijk zullen beide
groepen ook bij de verdere ontwikkeling de leiding
houden.
Daar •de behoefte van de industrie aan electriciteit
in den laatsten tijd sterk is -gedaald en de uitbreiding
van de distributiebedrijven en centrales in 1930 tot
(len laatsten tijd toe nog gedeelte
–
lijk heeft voorge-
cluurd, bestaat er op het oogenblik, indien zij al be-
staat, zeer weinig behoefte aan kapitaal voor uitbrei-
dngscloeleinden. Als gevolg van den fin-anciëelen nood
(ier gemeenten is een mohiliseering van de vele vaste
goederen, die zich in handen van gemeenten en vereeni-
gingen van gemeenten bevinden, zeer waarschijnlijk.
Uit electriciteitspolitiek oogpunt bezien, is een ver-
der -doordringen van de buitenlandsche financiëele groepen niet zonder meer wenscheljk, omdat er ge-
vaar bestaat dat onder den in’vloed van concurreerende
financieringsmaatschappij de ter wille van -de rationa-
li-satie gewenschte aaneensluitin-g in de Du-itsche elec-
tricitei-tsnijverheid wordt belemmerd. Dat dit gevaar niet denkbeeldig is, blijkt om, uit de tot dusverre nog
n-iet -overwonnen moeilijkheid, om de tegen het einde
van het jaar besloten aaneensluiting der beide groot-
te electriciteitsconcerns in TestDujtschland
, de
R.E.W. en de V.E.W., inderdaad door te voeren. Daar-
entegen is op een enkele uitzondering na aansluiting
van de gemeentelijlce bedrijven bij de in de nabijheid
gelegen groote electriciteitsconcerns te wenschen. Deze
technisch en economisch ,noodzakeljke ontwikkeling zou door de machtsuitbreiding van buitenlandsche fi-
nanciëele groepen in gemeentebedrjven of door een
eventueel -op te richten holding company van gemeen-
tebedrijven kunnen worden bereikt.
AANTEEKENINGEN.
A
BANKCONTROLE IN ZWITSERLAND.
Op den Zwitserschen Bankiersdag, die op 12 Sept. ji.
te Lausanne is gehouden, heeft Dr. J. Musy, ,,Vor-
steher -des eidgenössischen Pil nanzdepartements” over
de bankcontrôle in Zwitserland gesproken. Dit vraag-
stuk is ook
–
voor ons land niet zonder belang, temeer
waar het Zwitsersche en Necierlandsche bankwezen in zooverre een treffende overeenkomst vertoonen, dat in
beide landen een aanzienlijice kapitaaluitvoer bestaat.
Deze rede, die de Octoherafleverin-g van den
,,Schweizerischer Bankverein” voorkomt, laten wij
hier volgen. –
De algemeene economische -depressie, de hevige
financiëele crisis, welke in de meeste groote Euro-
peesche en overzeesche landen heerscht, gepaard -gaan-
de met een enorme koersdaling, heeft overal tot
aanzienlijke verliezen geleid. De Zwitsersche -banken,
wier internationale zaken zeer uitgebreid zijn, moes-
ten daarvan in zekere mate den terugslag ondervin-
den. Evenals bij vroegere crises, pleit men ook
thans in bepaalde kringen voor de instelling van
staatscontrôle op de banken. Dit belangrijke vraagstuk
moet rustig en zakelijk, zonder politieke vooringeno-menheid, cl.w.z. -met den oprechten w’ensch -en den
vasten wil om op dit gebied werkelijk nuttige maat-
regelen te nemen, -die ons meerdere zekerheid waar-
borgen, worden onderzocht.
in cle eerste plaats kan men constateeren, dat on-
danks de staatscontrôle op de ,banken, welke in ver-
schillende landen bestaat, aldaar talrijke déconfitures
en faillissementen hebben plaats gevonden. Indien
een -goede leiding van de banken verkregen zou kun-tien worden door haar aan de contrôle van een trustee
te onderwerpen, dan zou het vraagstuk gemakkelijk
zijn op te lossen. Het jersoneel en de contrôle alleen
zijn geen vol-doenden waarborg voor het goede beheer
van een -bank. De contrôle is noodzakelijk, zij moet
nauwgezet worden doorgevoerd, doch men moet haar
niet oversc-hatten; zij lbeteekent niet alles. Van essen-
tiëel belang is een kundige en -behoorlijke leiding. De contrôle zal dus nooit de leiding kunnen vervan-
gen. Hoe men zich de contrôle ook mag denken, de zekerheid en het succes van de Zwitsersche banken hangen in de eerste plaats af van de werkzaamheid
de bekwaamheid, de voorzichtigheid en de ervaring
van de hankdirecteuren!
11 November 1931
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
989
Kan of moet de bank aan de ambtelijke contrôle
van den Staat worden onderworpen? Dit schijnt niet
noodig. De ambtelijke contrôle van de bank ware noch
voor den Staat noch voor ‘de bank ‘te wenschen. De
Staatscontrôle zon de instelling van een ingewikkelde
organisatie verei scher. Het materiëele onderzoek van
dc zaken van één enkele grootbank vereischt de voort-
durende aanwezigheid en den onafgebroken aibeid
van eeu belangrijke groep van specialisten.
ik vrees bovendien de enorme verantwoordelijk-
held, welke voor den Staat uit de instelling van een
ambtelijke contrôle zou voortspruiten.
Voorts zou het ingrijpen van de controleerende
ambtenaren al dan niet terecht wellicht de cliëntèle
verontrusten, die aan het bankgeheim, waarop zij on-
voorwaardelijk wenschit te kunnen rekenen, groote be-
teekenis hecht. De mogelijk uit de Staatscontrôle
voortvloeiende vlucht van ‘de
bij
onze banken gede-poneerde kapitalen zou onze volkswelvaart dermate
schaden, dat het geheele volk daaronder zou lijden.
De aan de banken op te leggen verplichting, om
zich van tijd tot tijd aan de contrôle van een trustee
of aan het onderzoek van een gechiplomeerd accoun-
tant te onderwerpen, zou stellig ‘de voordeelen van een
ambtelijke instelling hebben, zonder dat de Staat
d aard oor met een versa twoordelijkheici zou worden
belast, clie men moeilijk van hem ‘kan vergen. Dit
systeem brengt echter het nadeel met zich mede van
zeer omvangrijk dubbel contrôlewerk, t.w. van het
onderzoek door de hankorganen en het onderzoek
door de trustees.
Ten •ei.nde het toezicht en de contrôle te verscher-pen, zoü men de wettelijke bepalingen moeten wijzi-
gen. Dit zou in dien zin kunnen geschieden, dat de
Zwitsersche Nationale Bank belast zou worden met
een con troleerencie bevoegdheid, zon der gevaar voor
haarzelve of i’oor de banken.
Het schijnt gewensc’ht om in het ,,Obligationen-
recht” zekere bepalingen op te nemen omtrent -de
organisatie, do boelchouding en de balans van crediet-
instellingen. Deze maatregel zou zeker doeltreffend
zijn, maar in geen geval voldoende. Daarentegen acht ik het toezicht, dat de Centrale Banlc in ‘de toelcomst
zou kunnen uitoefenen, van veel ‘grooter ‘beteekenis.
Alle banken, die met de Nationale Bank, hetzij door
het disconteeren van wissels, beleeningen of giro-
transaetes in relatie staan, zouden verplicht zijn haar
maandelijks een verkorte balans voor te leggen. Deze
balans zou kunnen worden gepubliceerd.- Bovendien zouden elk kwartaal aan de Nationale Bank gedetail-
leerde balansen volgens een door haar uitgewerkt
schema moeten worden overgelegd. Dit schema zou de
controleeren’cle instantie duidelijlc en precies de noo-
dige inlichtingen omtrent de liquiditeit, de -buiten-
landsche verplichtingen en de door de ‘b”uitenlandsche
cli ën tèle gedeponeerde gelden moeten verstrekken.
Ter wille van ‘de volledigheid der opgave on.rent
cie liquiditei t moeten de hank’balansen niet alleen de
eigen middelen, de kortloopende verplichtingen en de
direct opvraagbare deposito’s bij andere banken be-
vatteD
j
doch ook op duidelijke wijze inlichtingen ver-
strekken omtrent de samenstelling van de wisselpor-
tefeuille; hiervoor is cle opgave van een totaal bedrag
niet voldoende. Elke bank zou verplicht zijn de juiste
bedragen van de bij de Nationale Bank discontahele
wissels en beleenbare effecten in te vullen. De bui-
ten.lan dsche effectenportefeu ille zou afzonderlijk moe-
ten worden opgegeven.
Op deze wijze zou. cle Nationale Bank de beschik-king krijgen over ‘de noodi’ge gegevens voor de vast-
stelling van de liqu i cli tei t van cle Zwitsersche banken.
Deze mededeelingen geven haar een zeker middel in
de hand, om de liqniditeit van de banken te onder-
zoeken en cle balans over de internationale verplich-tingen op te maken. :De gedetailleerde balansen, die
een uitstekend middel vormen voor de contrôle over
liet geheele Zwitsersche bankwezen, zullen de Na-
tionale Bank voorts het noodige inzicht geven over de
positie der ‘banken, waarnaar zij haar politiek kan
richten.
Ik zou verder aan de Nationale Bank -het recht
willen toekennen om, in geval van twijfel omtrent
de juistheid en de samenstelling van een balans, van
de betreffende bank ‘het overleggen van het verslag
van ‘haar contrôle-organen te eischen. Tenslotte zou
zij, ingeval de ‘toestand van een
bank
haar twijfelach-
tig voorkomt, bij uitzon’dering naar eigen goeddun-ken, van deze bank contrôle door een trustee kunnen
verlangen. De sanctie zou hierin -gevonden kunnen
worden, dat een -bank, die niet de noodige garantie
biedt, geen beroep meer op de Nationale Bank zou
kunnen doen.
De contrôle zou het voordeel van doeltreffendheid
bezitten zonder ‘daarbij een beroep te ‘doen op de ver-
antwoordelijlcheid van den Staat, waarbij de groote
tekortkomingen van staatscontrôlé en dubbele con-
trôle-werkzaamheden zouden ‘worden vermeden.
De icapitaaluitvoer.
De kapitaaluitvoer moet zijn grenzen vinden in de
zorg om in eigen kapitaalbehoeften -te voorzien en
moet voorzichtig in verband met -de zeer -groote
risico’s worden gele1 ci. Volgens de tegenwoordige
regeling nemen de banken in het algemeen geen
buitenlandsche leeningen op, alvorens de Nationale Bank om toestemming te hebben gevraagd. In ieder
geval zou het tegenwoordige ,,gentlemen agreemen’t”
vervangen moeten worden door een aan de Nationale
Bank te verleenen recht om leeningstransacties toe
te staan of te ver-bieden. Overigens vormt de plaat-
sing of noteering van buitenlandsche leenin-gen in
Zwitserland niet de gevaarlijkste transactie, om’dat
zij voor een ieder in liet openbaar en onder contrôle
van de publieke opinie plaats heeft. De directe lee-
ningen in den vorm van deelnemingen of de in den
vorm van andere verplichtingen plaats vindende
transacties zijn ongetwijfeld van meer bedenkelijken
aard. Dit gevaarlijke terrein wordt alleen ‘door het
beleid, de belcwaamheid en de oprechtheid van den
bankier eh in zekeren zin ook door de contrôle van de
Nationale Bank beheersc-ht. Alleen daardoor is het
voor onze financiëele instellingen en voor het Zwit-
sersche spaarvermogen mogelijk, de gevaarlijke klip
van al te riskante transacties te omzeilen.
,,Dit laatste feit”, verklaarde de Heer Musy, ,,toont
le moeilijkheid van haar taak en den omvang van
haar verantwoordelijlchei.d.”
De Nijverheidraad en de werkzaamheden van
den Amerikaanschen douanedienst in Nederland.
Het in het nummer van 29 Juli jl. van ons week-
blad opgenomen artikel van den Heer G-erald C.
Wheeler, vertegenwoordiger van het Amerikaansche
Ministerie van Financiën in Den Haag, inzake de
werkzaamheden van den Amerikaanschen douane-
-dienst in Nederland, heef t in de laatste vergadering
van dien Nijverheidsraad een punt van -bespreking
gevormd. Zooals men zich zal herinneren, was de
strekking van dit artikel om de in vele kringen be-
staande bezwaren tegen de onderzoeken van i’ertegen-
woordigers van het Amerikaansche Ministerie van
Financiën weg te nemen. Wij achten het daarom van
belang hier -liet oordeel van den Nijverheidsraad in
deze lcwestie, zooals dit in zijn communiqué No. 10
is opgenomen, te laten vol-gen:
Hoewel cle Raad de openbaarheid, welke door dit artikel
aan het werk van de Anierikaansche douane-ambtenaren
is gegeven,
01)
Prijs stelt, heeft hij in ‘het etoog vair den
[eer Wheeler toch niet de gewenschte ‘zekerheid gevonden,
(lat het uitgesloten zal zijn, dat in het aangegeven ver-
band vertrouwelijk verstrekte gegevens direct of indirect
990
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
11
November
1931
ter kenii is kunnen komeii vals andereii, met name van con-
eûrrnten. Bij cle bôoordeeling van onderzoeken door ge-
machtigden van vreemde naties moet scherp iii het oog
worden gehouden, (lat uit de omstandigheid, dat weinig of
geen klachten over .het niet-oirbaar gebruik maken van
aldus verkregen gegevens bekend worden, niet mag worden
afgeleid, dat zulks daarom ook niet bestaat. Immers –
en dit acht cle Raad juist het onbillijke van dergelijke reg-
lingen – kan de belanghebbende zich over het niet-oirbaar
gebruik maken van vertrouwelijke gegevens niet beklagen
en nog veel minder zich daartegen verzetten, omdat hij iii
beide gevallen van tevoren weet, (at het voor hem onmo-gelijk zal worden in het betrokken land nog verder zaken
te doen. De uiteenzetting van den Heer Wheeler heeft den
Raad dan ook niet kunnen bewegen wijziging te brengen
iii zijne vroeger reeds meermalen uiteengezette inecning,
dat het houden van enquêtes door vertegeiisvoorcligers van
buitenlandsche mogendlheden bij inheemsehe inclustriëele
ondernemingen in het algemeen afkeuring verdient.
Indexeijfers van groot- en kleinhandeisprijzen
in Nederlandsch-Indië.
Aan de maandstatistiek
1931 No. 8
van het
Centraal Kantoor voor de Statistiek ontieenen wij de
volgende gegevens:
Indexcijfers van kleinhandelsprijzen van verbruiksartikelen
van in- en uitheemschen oorsprong te Batavia.
•
In-
heemsch
1)
Uit-
heemsch
1)
Totaal
Voeding
)
1913114
100
100 100 100
1924
.
.
182
158
170
170
1925
.
169
152 100 159
–
1926 ..
169
148
159 156
–
1927 .
.
166
147
157
155
1928 .
–
160
148
154
153
1929 ..
162
145
153
151
1930 ..
156
143
150
148
Sept.
1930 ..
152
140
140
144
Januari
1931 .
.
148
139
144
141
Februari
..
143
139
141
138
Maart
. .
.
140
139
139
136
Api-il
..
138
138 138
135
Mei
. .
136
137
137
131
Juni
,,
. .
131
133
132
128
Juli
,,
:-
.
130
132
131
127
Augustus –
.
131
131
131
127
Sept.
,,
..
131
131
131
127
•
5)
29
a’rtikelen.
2)
35 artikelen.
Indexcijfers :
van
72 invoer- en 20 uitvoerartikelen
in’ deii
groothandel
te Batavia, Soerabaja
en Semarang.
Invoerartikelen.
–
0
–
0,2
0
1913. 100 RiO 100 100 100 100 100 100
.1924. 213 164 167 160 168 178 155 173
1925. 208 161 160 150 165 172 146 106 1926. 185 157 151 153 169 165 137 159
1927. 174 148 149, 149 173 160 130 154
1-928. 172 149 141 141 162 155 125 149
1929. 172 149 142 142 163 155 123 148
1930. 162 138 133 133 152 146
88 134
Augüstus 1930. 159 138 131 136 152 145
81 131
Januari 1931. 143 121 117 124 148 132
73 119
Februari –
. 137 113 110 117 149 126
72 115
Maart-
. 130 112 103 110 150 122
72 111
April
. 123 107 102 110 148 118
70 108
Mei
.
. 118 105 102 107 147 116
68 106
Juni .
,, . 119 103
96 107 145 115
67 104
Juli
,, . 117 105
93 105 145 114
66 103
Augustus
– 115 106
94 106 144 113
65 103
1)
20 art.
2)
12 art.
S)
12 art.’ 15 art.
) 13 art.
ONTVANGEN BOEKEN.
Theoretisch-historische inleiding tot de economie
door
Mr. 1)r. H.
W. 0.
Bordewijk, Roogleeraar aan de
Rijks-Universiteit te Groningen. (Dn Haag,
Groningeii, Batavia
1.931;
J. B. Wolters. Gehon-
denin halfider
f1390).
De schrijver wijst ei’ in zijn ‘Woord Vooraf op, dat degene,
clie bij zijn studie van de economische theorie haar gesebie.
clenis s’oegt, veel sterker staat clan wie zich bepaalt tot (ten
iii het hedeii bereikten stand der wetenschap. Hij krijgt
een betereis, tegelijk ruimeren en d iepereil kijk op de ook
thans aan de orde zijtide problenseis cii cle aaji huis oplos-
silig iii eteii loop der tijden besteede iiioeite,
])aaroni is (leze 1 ileict’i ng niet alleen bestenici voor aanko-
inende juristen, illaar cle schrijver hoopt veeleer, dat zij ook. haar w’eg 1003e ‘iiid!elt tot ci tictere belangsteIleiiden in de
vraagstukken der economische -theorie, die aan dogmenhis-
torische verdieping behoefte ge’oe1eii, wijl huis de weg tot
het antwoord
CI)
veel vragen iiiet minder interesseert dan
liet aiitvi-oorçl zelf.
Een geschiedenis der socialistische theorie is niet inge-
voegd, out de eenvoudige reden, dat de schrijver het bestaan
eener socialistische economie evenmin kan erkennen als
dat eenei christelijke of liberale. Wie de theorie, -hetzij dog
–
niatsch, hetzij listorisch, wil ontwikkelen, moet beginnen
niet dergelijke onwetenschappelijke associaties te vernsij.
(ten. Dit standpunt, -cle schrijver zegt het uitdrukkelijk, is
ii iet het gevolg van gemis aan waardeering van het vete,
svat ook vals socialistische zijde
01)
zuiver theoretisch ge-
bied is gepreesteerd.
Hoofdstukken der Economie, de waardeleer en hare
beteelcenis voor de verdeeling der welvaart door
Mr
V
0.
Mees RAm., Hoogleeraar aan cle
La:n-d-bouwhoogeschool te Wageningen. (11aarlern
1930;
De Erven
F.
Bohn. Prijs
f4.— ing.,
j 5.— geb.).
De schrijver geeft hier niet een volledig overzicht van cle
verschillende theorieën, in den
1001)
der tij-tien verkondigd,
met aanduiding van cle nuances, waardoor ze zich . van
elkancier onderscheiden, niet een ,,Dog
–
mengesehichte”,
maar cciie uiteenzetting van cle waardeleer, zooals hij haar
meent te moeten geven. Daarbij komen echter uit den aard
der zaak ook meeningen van andersdenkenden telkens ter
pra ke. –
Sociale wetgeving
door Mr. A.
0.
Josephus Jitta en
Mr.
E.
H. Bisschop Bode. (Groningen, Den Haag,
Batavia,
1931;
J. B. Wolters’ Uitgevers-Maat-
schappij
N.V.
Prijs
f 3.90).
De vier eerste hoofdstukken geven in het bijzonder een
beschrijving van cle opkomst en de ontwikkeling van cle
gedachte, om aan de georganiseerde belanghebbenden (on.
clerisensers en arbeiders) een tank toe te bedeelen in de
totstandkoming en cie uitvoering van de sociale wetgeving.
iI:et vijfde hoofdstuk behandelt cle vrij beperkte taak, die
inn overlseidsorganen toekomt bij cle vaststelling van de
looneis. Het zesde hoofdstuk betoogt, hoe op het gebied
van de zorg voor de oudeis vals (lagen geen doeltreffend
cysteem nsogelijk is zouier belangrijke hulp van staatswege.
De besteding van het inkomen. Hei inclexc’i,jfer van
de kosten van levensonderhoud
door Dr. W. H.
van der Goot. (‘s-G-raven.hage
1930;
Martisi na
Nijhoff. Prijs
f 6.—).
Het boek geeft een uiteenzetting van de opvattingen ten
aanzien van het probleem van cle besteding van het inko-
men, waarbij vooral cle nioderne zienswijze van de insti-
tutionalistisclse- school naar voren gebracht wordt. Na dc
wijze vals verzameling cii bewerking der feitelijke gegevens
belsancleld te hebben, wordt liet gelseele bestaande statis. tisch materiaal in Nederland ouder cle oogen gezien en de
representatiefheid en cle bruikbaarheid ervan voor alge-
ii een economische, uiiaatschappelijke eis commerciëele doel-
einden nagegaan. In de statistische -bijlagen zijn verschil-
lend e
011
uitgegeven ei ndstatistieken uitvoerig afgedrukt,
om, budgetten van een aantal armlastige, en enkele zeer
vermogencle gezinnen.
Telefoonverkeer en tele foonbeleid in Nederland
door
Mr. Dr.
P. G.
Kuibbe. (Leiden
1931;
N.V. A.
W.
Sijthoff’s Uitgeversmaatschappij. Prijs
f 5.50).
Voor cle eerste maal zijn, vanuit den gezichtshoek van
handel, nijverheid eis pla-ttelaiil, de zoo hoogst belangrijke
vraagstukken, betrokken bij een vlot en zoo min mogelijk
gelnnclerd telefoonverkeej-, systematisch nagegaan door den
schrijver, die een zeer bijzondere studie
val.i
dit onderwerp
maakte en de beschikking had over belangrijk -bronusenma-teriaal.
Vooral aan twee puusten wordt door den sehrijver volle
aausdacht besteed: aan het gesprekkentarief en aan den
cru stigen aehtersta isd van Nederlan cl in vergelijking met
andere landen wat het aan tal aansluitingen betreft. Zooals bekend werd het gesprekkentarief 01) 1 Januari
1930 iii Nederland algemeen ingevoerd.
11 November
1931
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
991
De auteur van dit boek toont aan, dat in vergelijking tot
het vaste abot.mement het gesprekkei.itarief onlogisch, wil-
lekeurig, onrechtvaardig en zeer hi ndereiicl en nadeelig voor
het verkeer is.
Groot- en kleinhandeisprijzen in Nederland en Be1qië
;
Deel 1 tekst, Deel 11 tabellen en graf.iel.:eri, door
A. J. W. Renau.cI. Uitgave van het Neclerlandsch
Economisch Instituut No .1. (ilaariem 1031; Dc
Erven
F.
Bohn N.V. Prijs
j
5.-).
Deze studie geeft de resultatet val een onderzoek naar
de levetis:Iuurte in Nederland en België. De schrijver is iii
liet trekken vat coticinsies zeer voorzichtig geweest, maar het blijkt itiettennu, dat België iii vele opzichten goedkoo.
vr is dan Nederland. vooral voor toeristen en renteniers.
Be/enopte uitw er/ringen der opgaven voorkomende in
handelsreirenen voor de akte boekhouden M.O.
door II. L.
C.
de Kok, Leerair aan de handels-
iloogere Bit rgerschool te Groningen. Eerste deel
A. (Groningen/Den T
–
laag 1930; J. B. Wolters).
MAANDCIJFERS.
F’OS’l’OIIEQUE EN
GERODIENST
(Iii duizenden guldens).
Augustus 1931J[_Augustus
1930
Aantal
Bedrag
Aantal
Bedrag
Nieuwe rekeningen.
1.360
–
1.275
–
Rekeningen op ult°.
178.245
–
162.138
–
Bijsehrijvingen ….
2.197.585
462.504
1.995.307
471.349
iO3 375
830.659
107.30
b.
Overschrijvingen.
..
–
van and. rek.’)
1.291.594
329.164
1.164.532
328.355
van Ned. Bank.
95
29.911
116
35.618
And, onderwerpen
–
54
–
46
z. Stortingen …….905.896
Afschrijvingen ….
1.432.759
467.465
1.294.144
466.074
2
77.770
272.658
77.706
b..Overschrijvingen
z. Chèques
………94.701
1.01) andere rek.
2
)
..
1.126.230
329.164
1.010.665
328.355
2. naar Ned. Bank
924
60.458
1.049
59 958
And, onderwerpen
10.904
73
1
9.772
55
regoed op
ultO
–
119.522
109.807
Beleggingen
–
93.154 85.998
1
1
flierin
bearenen’
overseliriiviueeo
uit het
uitenland
3.485 met
f
587 Aug. 1931 en 3.492 met
f
649 Aug. 1930.
2)
Idem naar het buitenland 23.371 met
f
2.729 Aug. 1931
en 23.379 met
f
2.625 Aug. 1930.
PROI)UOTIE DER STEENKOLEN-, BRUIN-
KOLEN- EN ZOUTMTJNEN.
Gegevens verstrekt door den Hoofdingenieur der mijnen.l
1. Gezamenlijke Steenkolenmijnen.
Sept.
Jan./Sept.
Jan/Sept.
1
1931
1
1931
1930
l’rod. Steenkolen in tonnen
.
1.121.486
9.592.276
9.110.140
Aantal normale werkdagen
.
261)
228 229
B ruinkolenmijn ,,Carisborg”.
Netto-productie in tonnen. .
–
130.297 127.070
Aantal normale werkdagen
26
227
192
Zoutmijnen. (Kon. Ned. Zoutiudustrie te Boekelo.)
Afgeleverd
Geraff. zout ……..(ton)
4.721
38.199
33.949
Industriezout
.. … ..(
,,
)
64
470
587
Afvalzout
……….(
,,
)
180
2.191
1.533
Aantal normale werkdagen
26
231 229
Oezameni.
Bruin-
Aantal arbeiders.
Steenkolen-
mijnen
kolenmijn
,,Carisborg”
Zoutmijnen
{
76
249
1
Oct.
1931
……………
t
Oct.
1930
……………
{
1
9
.9
3
9
132
143
1)
Dotnaniale Mijn Mij. 25 dagen, Mijn Laura 24 dagen.
2)
bovengronds.
3)
mci.
1.956 arbeiders der nevenbedrijven.
(4
ondergronds.
5)
mci.
1.650 arbeiders der nevenbedrjven.
STATISTIEKEN EN OVERZICHTEN.
N.B. ” beteekent: Cijfers nog niet ontvangen.
BANKDISCONTO’S.
Ned(Disc. Wissels. 3
29Sept.’31
‘
Lissabon
….
7
8Aug.’31
Bel. Binn. Eff.
Bk
4
29Sept.’31
Londen ……
6
218ept.’31 tVrach.inll.C.
4
29Sept.’31
Madrid ……
6j 3Juli’31
Athene
………..
1129
Oct.
1
31
N..YorkF’.R.B.34
150ct.’31
Batavia ……….
41
10 Mrt.’30
Oslo
……..
6
17Oct.’31
Belgrado
……..
7,(20 Jv1i’3
1
1
Parijs
……
2j
9
Oct.’31
Berlijn ………..
8
2Sept.’31
Praag
…….
6223ept.’31
Boekarest……..
8
31 Mrt.’31
l’retoria
.
.5
12Mrt.’31
Brussel ……….
2.31 Juli’30
Route ……..
7
28Sept.’30
Budapest ……..
8
10Sept.’31
Stockholm
..
6 17
Oct. ’31
Calcutta
……..
8
228ept.’31
Tokio
……
6.5741’/ov.’31
Datitzig
……..
6
1Sept.’31
Weenen …… l0.22Juli
1
31
Elelsiugfors ……
S
26 06t.’31
Warschau ….
7j
3 Oct. ’30
E(openlisgen
….
6
268ept.’31
Zwits.
Nat. lJk.2
22Jan.
1
31
GELDKOERSEN.
OPEN MARKT.
1931
1914
7
Nov
217
1 26(31
1
19/24
11
3/8
419
20124
Nov.
Oct.
1
Oct.
Nov.
1
Nog.
Ii
Juli
An,sterdam
1
–
Partic.disc.
2_
1
j8
7_7jg
2
7
18-3
1
14
t14_
15
1
I
1
14
7
116
4
1
12j4
3
1
183116
Prolong.
2
2_11,
3
3 I
1
1′-93
4)14_5
2114_!14
Londen
flaggeld…
1
4
1
h
45
45
45
1
14
1
1
142
1
12
46
2
(4
1
3
14-2
Partic.disc.
551
5
_4j
4
511
3
..:ij
4
571.7/
51(_7(
2
1
11e-
3
11
5tth6.
2114_81,
Berlijn
13
116
Daggetd..
88
1
14
8-9
1
14
8-9
8-tO
514_7
1
13
6112-I0
–
Maandgeld
8-10
8-10
8-10
8-12
–
–
–
Part, disc.
8
8
8
8
43j7/
671
Waren-
wechsel.
8
1
12
81!,
8
1
(1
8
1
(2
51131
7’14-’18
New
York
Daggeld
1)
21(
3
.3(
4
21/,_3(
211
3
.3/
4
21(
2
3(
4
2_
1
14
6_
1
l4
l’14-2′
2
Parlic.disc.
4
4-11,
41/,
41′
2
431
4
–
t) Koers van 6 Nov. en daaraan voorafgaande weken 1/nt Vrijdag,
WISSELKOERSEN.
KOEIISEN IN NEDERLAND.
New
Londen
Berlijn
l’ei( ijs
Brussel
8alavl
”
York
) )
•)
)
•,)
1)
3
Nov.
1931
2.48h
925
‘
.5885
9.76
34.55
4
1931
2.48
9 33ij
58.75
9.751
34.55
9971
16
5
,,
1931
2.47t3/
9.294
58.85
9.741
34.621
6
1931
2.47i2 9.33%
58.65
9.731
34.571
9931
7
.,
1931)
2.48k
9.43
58.80
9.75
34.621
99i-j
9
1931
2.48a/
9.3 1 ki
58.75
9.76
34.621
99i
Laagsted.w.’)
2.476
–
9
15
58.40
9.72l
34.50
1.99
1-loogste d.wl) 2.487 9.44 58.90
9.771
34.70
99′
2
Nov.
1931
2.48
7
/8
9.40 58.65
–
9.77
34.60
997
26 Oct.
1931
2.47
1
/
4
9.73
57.70
9.78 34.55
99t
Muntpariteit
2.4878
12.101
.59.2f3
9.747
34.592
100
D(8l
–
t..
eenen
Prooi’
lioeka
Milaan
Madrid
3 Nov, 19311
48.40
31.-
7.36
1.47
12.75
22._
4
,,
1931
48.37′,
35.-
7.371
1.471 12.80
21.80
5
,,
1931
48.40
35.-
7.36 1.47k
12.871
21.80
6
,,
1931
41.39
35.-
7.35
1.47
12.87
21.75
7
1931
48.45
35.-
1
7.35
1.47
–
–
.9
,,
1931
48.55
35.-
7.37
1.47
12.821
21.75
Laagstetl.w.’)
4830
–
7.30
1.43
12.65
21.50
Iloogsted.w’)
.8.573
–
7.40
1.50
12.95
22.25
2 Nov. 1931
48.42
35.-
7.35
1.471
12.75
21.95
26 Oct.
1931
48.45
1
34.75
7.30 1.521
—
–
148.62
Muntpariteit
1
48.003 35.007
7.3711.488
13.094
1)
°
to
Slock.
holm
)
Kopen
hagen)
•
‘
H 2
Buenos-
Aires’)
Mon-
ireal
1)
Jorsi)
3 Nov. 1931
–
–
–
5.-
–
2.24
4
1931
53.50
53.50
52.50
5.05
–
2.27
5
,,
931
54.-
53.50 52.50
4.85
–
2.23
6
1931
53.75 53.25 52.75
4.80
–
2.24
7
1931
54.65
54.- 53.-
–
–
2.26
9
,,
1931
54.25
54..-.
52.50
–
–
2.24
Laag6ted.w.1)
53.-
52.50
52.-
4.70
–
2.17
Hoogste d.w’)
55.25 54.35
53.25
5.10
–
2.30
2 Nov. 1931
55.25 154.25
153.25
505
–
2.25
26 Oct.
1931
57.-
54.50 54.50
5.-
–
2.22h
Muntpariteit
66.671
66.671
66.671
6.2661
952,
2.4878
8) Noteering te Amsterdam.
*8)
Not, te Kotterdam.
2)
Part. opgave.
In het eerste nummer van iedere maand komt een overzicht voor van een aantal niet wekelijks opgenomen wisselkoersen.
992
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
11 November 1931
KOERSEN TE NEW YORK. (Cable).
13 a
Londen
($
per
)
Parijs
($
P.
IOOfr.)
Berlijn
(8 p. 100
Mk.)
Amsterdam
($ p. 100 gid.)
3Nov.
1931
–
–
–
–
4
1931
3,763%
3,935/
t
23,70
40,31
5
,,
1931
3,76′
3,93′,
23,75
40,38
6
1931
3,81
3,931
23,70
40,35
7
1931
3,803%
3,93′
23,70
40,33
9
. 1931
3,813/
4
3,931j
23,65
40,31
101Nov.
1930
4,85″f
3,92
1
/
8
23,827/
s
40,24%
Muntpariteit. . .
4,8867 3,90
6
/
23,81%
40′,6
KOERSEN TE LONDEN.
Plaatsen
en
Landen Noteerings-
eenheden
24
Oct.
1931 31
Oct. 1
2
1931
I
LaagstelHoogste
Nov.17 Nov.’31
17 Nov.
1931
Alexandrië..
Piast.
p.
X
9731
974
977j1
979116
974
p.X,
315
31214
300 330
315
Bangkok….
Sh.p.tical
213
213
2/3
2,3
2/3
Budapest …
Pen. p
£
–
25
24
24 24
Buenos Aires
d. p.$
337/
3211j
333% 373%
367/
8
Calcutta
.. ..
Sh. p. rup.
116
3
1
1/5
31
,
32
1j61/
16
1/68/16
116U
Conatantin..
Piast. p. £
800
805
765 780 775
Hongkong ..
Sh p. $
1/371
16
138/
s
1/31i
1153%
1/5
Sh. p. yen
2/68/
8
2/5
7
/8
2/63%
28%
217
Athene ……Dr.
Lissabon….
Escu. p. £
10934
109
3
%
109,4
110
1093%
Mexico
….
$ per £
10.55 10.57
9.40
10.70
9.60
Montevideo . d.per,C
26%
227/
8
2634
29
284
Montreal
…
$ per £
4.28
4.35
4.05 4.29 4.20
Kobe
…….
Riod. Janeiro
d. per Mii.
!8
33%
34
.43%
4
Shanghai …
Sh. p. tael
1/83%
1/7
3
%
1/73%
1/113.
1/10
1
1
Singapore ..
id. p. $
2/4
7
/
64
2146/
$4
2/4
2143%
2/48/
6
Valparaiso
1).
$ per £
32
32.20
30.80
32.-
31.-
Warschau ..
Zi. p. £
36
34h
30
37
3334
1) 90 dg.
ZILVERPRIJS
,
GOIJDPRIJS’)
Londen’) N.Vork’)
Londen
2 Nov. 1931..
183%
31
2 Nov. 1931….
108/2
3
1931..
198/
1
31%
3
,,
1931….
111/5
4
,,
1931..
18
7
/8
313%
4
,,
1931…
1103
5
,,
1931.
199/
10
32y,5
,,
1931…
110,3
6
1931..
208/
86
34
6
,,
1931….
109/4
7
,,
1931.
20
343j
7
1931
. ..
108/10
8
,,
1930..
16
11
/
36
8
1930
. . .
85/03%
27 Juli
1914..
59
27 Juli
1914.. .
84,1 1
‘)in pence p.oz. stand.
2)
Foreign siiver in $c. p.oz. tine.
8)
In
sh. p. oz.
line
STAND VAN
‘.
RIJKS KAS.
Vorderingen.
I
31 Oct. 1931
7 Nov. 1931
Saldo van’s Rijks Schatkist bij De Ne-
deriandsche
Bank ………………
.-
/ 23.568.196,99
Saldo b. d. Bank voor Ned. Gemeenten
t
68.552,53
–
70.423,49
Voorschotten aan Ned.-lndi8 ………
116.802.188,27
.123.803.650,50
Id. aan
Suriname ………………….
,12.686.889,93
,
7.661.585.22
..
7.670.510.87
Kasvord. weg. cred,etverst.alh. buitenl.
..i2.675.638,0
• 116.364(47,56
..
116.103.833/4
Id.
aan
Curaçao…………………..
Saldo der poatrek.v. Rtjkscomptabelen
23.186.545,12
21.040.545,46
Vordering olh. Alg. Burg. Pensioenf.’)
–
–
Id. op andere Staatsbedrijven ‘) ……
..
,10.864.939,66
,,
17.724.317,56
Verplichtinge
n
.
Voorschot van De Nederl. Bank ing.
art. 16 van haar octrooi …………
t3.402.942,62
–
Daggeldleeningen ………………..
–
.
–
Schatkistbiljetten in omloop ……..
,,
65.582.000, – 1
156.934.000,-
Schatkistpromesaen in omloop …….
188.000.000,-
,256.040.000,-
Waarvan rechtstreeks bij De Neder.
landsche Bank geplaatst
– –
,,
2.171.182,50
,,
2.158.142,-
Schuld op uit. Sept.’31 aan de gem. ver-
…
…
.
strekt wegens voor haar door de
.
Rijksacim. geheven gem. ink. belast.
Zilverbons in
omloop ………….
…
en opc. op de
Rijksink. bel ……..
,,
3.519.025,36
,
3.519.025,36
Schuld op uit. Sept.’31 aan de gem. ver-
strekt wegens aan haar uit te keeren
.
hoofdsom der person. bel.. aand. in de hoofds. der grondbel. endergem.
fondsbel., alsmede opc. op die (‘das-
tingen en op de vermogensbelasting
,,
1.171.166,07
,,
1.171.166,07
Schuld aan het Alg. Burg. Pensioenf.’)
,,
1.554.118.53
3.182.266,73
Id. a. h. Staatsbedrijf d. P., T. en T.’)
Id. aan andere Staatsbedrijven’) ……
44.348.281,16
,,
1.233.560.61
47.371.761,62
,, ,,
940.335,78
Id. aan diverse Instellingen’) ……..
..5.131.249,68
,,
5.011.7(5,31
1)
In rekg.-crt. met ‘s Rijks Schatkist.
NEDERLANDSCH.INDISCHE
VLOTTENDE
SCHULD.
1
11
1041
1
7
Nnv. 1031
Betaalmiddelen in ‘sLands Kas
– –
w.o.
muntbiljetten
…
………..
–
–
Verplichtingen:
Voorschot ‘s Rijks kas e. a. Rijksinstell.
f
116.802.000, –
fl23.804.000,-
Schatkistpromessen ……………….
24.150.000,-
25.725.000,-
Schatkistbiljetten
…………………
,,
15.570.000,-
15.570.000,-
,
4.918.000,-
,,
4.933.000,-
Schuld aan het Ned.-lnd. Muntfonds. …
,,
606.000,-
•
858.000,-
Mu ntbiljetten in Omloop ……………..
Idem aan de Ned..lnd. Post.paarbank.
,,
732.000,-
,,
830.000,-
Voorschot van de javasche Bank…
10.402.000,-
,,
8.631.000,-
NEDERLANDSCHE BANK.
Verkorte Balans op 9 November 1931
Activa.
Biunenl.Wis.IHfdbk.
f
112.702.751,65
se1s,Prom.,
Bijbnk. ,,
6.944.143,38
enz.in disc.Ag.sch. ,,
13.100.832,58
f
132.747.727,61
Papier o. h. Buiteni. in disconto
…….,
–
Idem eigen portef. .
f
81.548.997,-
Af :Verkochtmaar voor
de bk.nog nietafgel.
–
81.548.997,-
Beleeningen
Hfdbk.
f
50.061.241,32
ncl. vrsch.
Bijbnk.
,
8.770.806,08
in rek..crt.
Ag.sch.
53.973.898,34
op onderp.
t
112.805.945,74
Op Effecten ……
111.365.497,98
Op Goederen
en
Spec.
1.440.447,76
112.805.945,74
Voorschotten a. h. Rijk ……………..
,,
–
Munt
en
Muntmateriaal
Munt, Goud
……f
94.692.090,-
Muntmat., Goud .. ,, 769.708.784,06
f
864.400.874,06
Munt, Zilver, enz. •
28.114.258,90
Muntmat. Zilver..
–
892.515.132,96′
Belegging 2j
kapitaal, reserves en pen-
sioenfonds
……………………,,
26.970.839,78
Gebouwen
en
Meub. der Bank ……..,,
5.000.000,-
Diverse rekeningen ………………,,
60.647.423,90
LaSaiya.
f
1.312.236.066,99
Kapitaal
……………………….f
211.000.000,-
Reservefonds ……………………,,
7.563.205,59
Bijzondere reserve
………………,,
8.000.000,-
Pensioenfonds
………………….,,
7.497.467,36
Bankbiljetten in omloop …………..
,,
1.058.272.565,-
Bankassignatiën in omloop ……….
..
101.294,49
Rek.-Cour.
j
Het Rijk (
26.247.638,70
saldo’s:
‘, Anderen
179.332.509,77
205.580.148,47
Diverse
rekeningen ………………,,.
5.221.386,08
f
1.312.236.066,99
Beschikbaar metaalsaldo ………….
f
386.650.350,46
Minder bedrag aan bankbiljetten in om-
loop dan waartoe de Bank gerechtigd is. ,,
966.625.875,-
1) Waarvan In het buitenland
j
164.255.845,06.
Voornaamste posten in duizenden
guldens.
Ooud
Andere
Beschikb.
Dek-
Data Ctrculatle
opeischb.
Metaal-
king.s
Munt
Munimat.
schulden
saldo
1)
perc,
9
Nov.
’31
94.692 769.709 1058.273 205.681
386.650
70
2
,,
‘311 91.692
761.393 1092.509
182.896
374.395
69
26
Oct.
’31
94.692 741.178
1037.043
219.885
362.525
68
19
’31
94.692
716.031
1046.276 183.985
348.174
68
12
’31
93.692
704.565
1056.609 157.289
342.402
68
5
’31 93.692
698.507
1070.195 151.059
334.057
67
10
Nov.
’30 64.878
361.496
837.498
18.883
108.059
52
25
Juli
’14
85.70.-
96.410
310.437
6.198
48.521
54
Totaal
Schaucist-
8
lee
Papier
Diverse
Dato
bedrag
promessen
–
1e
n ngen
op
het
reke-
disconto’s
1.
132.748
rechtstreeks
bultenl.
ningen
2)
9 Nov. 1931
–
112.806 .81.549
60.647
2
,,
1931
136.141
–
125.918
88.464
56.258
26
Oct.
1931
145.089
–
118.461
99.840 44.040
19
1931
143.573
–
117.982
101.258 42.886
12
131
142.158
–
116.175 101.953
41.245
5
1931
146.166
–
114.526
102.061
51.392
10
Nov.
1930
49.630
–
85.137
250.659
37.663
25
Juli
1914
67.947
–
61.686
20.188
509
1
1 beaert oen oanlcsiaa( van ‘i Jan. i, weoer op ne oasis van 91
metaaldekking.
2)
Sluitpost activa.
SURINAAMSCHE BANK.
Voornaamste posten in duizenden guldens.
Data
Metaal
Ç
Andere oP,ls
f
ib.
Discont.
3 Oct.
1931..
903
1.410 589
1.027 379
26 Sept.
1931..
875
1.281
516
850
579
19
1931..
876
1.302
562
842
577
12
1931..
875
1.375
567
844
573.
4 Oct.
1930-
908
1.433
519
962 575
5 Juli
1914….
645
1.100
560
735
396
‘) Sluitp. der activa.
11 November 1931
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
993
JAVASCHE BANK.
Voornaamste posten in duizenden guldens. De samengetrok.
ken cijfers der laatste weken zijntelegrafisch ontvangen.
Andere
IBeschtkb.
Data
Goud
Zilver
Circulatie
opeischb.
metaal-
schulden
saldo
7Nov.1931
00
242.300
26.100 69.340
31Oct. 1931
174.700
238.500
27.600 68.280
24
,,
1931
175.800
238.200
28.700 69.040
10Oct. 1931
129.111
43.059
246.361 21.356
65.083
3
,,
1931
125.137
42.758
239.508
27.507
81.088
26 Spt. 1931
126.150
40.282
237.745
31.451
58.753
19
»
1931
110.311
40.694
238.899
35.122
41.397
8 Nov. 19301
138.783
34.150
263.044
41.534
51.102
9 Nov. 19291
145.630
24.545 308.785
59.215
22.974
25 Juli 19141
22.057
31.907 110.172
12.634
4.842
Data
Dis-
1
buiten
1
Belee-
Diverse
reke-
–
kins-
conios
N.-Ind.
1
ningen
nngen)
I
percen-
betaaib.
1
lage
7Nov.1931
80100
•**
66
31 Oct. 1931
80.900
•**
66 24
,,
1931
84.600
86
10Oct.1931
9.582
7.771
44.228
28.823
64
3
,,
1931
9.474
6.003
45.674
31.585
63
26 Spt. 1931
9.514
3.530
42.725
30.868
62
19
,,
1931
9.482
25.762
42.528
30.868
55
8Nov.1930
9.185
30.766
46.452
40.627
57
9Nov.1929
9.488
34.968
120.983
37.384
46
25 Ju1j
1914
7.259
6.395
75.541
2.228
44
1
1
SIuItpot activa.
BANK VAN ENGELAND.
Voornaamste posten in duizenden ponden sterling.
Bankbilf.
1
Bankbilf.
1Other Securities
Data
Metaal
in
‘in Ba,ikingl
Disc.andlsecuriii circulatle
1
Departm.
1
Advances
4 Nov. 1931
121.909
358.857 36.833
10.751
32.090
28 Oct.
1931
136.937
356.031
54.646
10.548
34.063
21
1931
137.035
355.231
55.443
10.422
29.047
14
1931
136.744
356.710
531149
14.078
26.775
7
1931
136.565
359.324
50.915
16.898
25.715
30 Sept. 1931
136.160
357.209
52.609 14.774
25.876
5 Nov. 1930
161.542
356.464
63.909
4.459
22.487
22 Juli
1914
40.164
29.317
33.633
Data
00v.
Sec.
Public
Depos.
I
Other Deposits
Other
Bunkers Accounisl
1 1
Reserve1
Dek-
kings-
1
perc.
t)
4 Nov.’31
57.826
19.877
60.936 40.209
38.052
3113/
28 Oct. ’31
50.536 17.254
63.478
52.645 55.906
41
29
/32
Ii
,,
‘$1 53.801 19.094
80.515
52.777
56 804
42
29
/
32
14
’31
57.626
14.441
70.099
51.310 55.034
40j,
7
’31
64.126
10.594
78.859
51.879
52.240
36
29
/
30Sept.’31
68.976
30.089
62.642
52.565
53.951 371,,
5 Nov.’30
35.091 19.377
55.533
34.515 65.079
5913/
2 Juli ’14
11.005
13.736
42.185 29.297
52
t)
Verhouding tusschen Reserve en Deposits.
BANK VAN FRANKRIJK.
Voornaamste posten in millioenen francs.
lZtiver
goed
1
Wis-
Renteloo
Data
Waan’.
Beee-
Goud
in
t:
I
Te
buite
e
nl.
sels
ophet
1
n ngen Ivoorschot biliteni
l0.
d.
Staal
30 Oct. ’31
64.648
931
14.857
21.553
1
12.744
2.712 3.200
23
’31
63.884
928
15.631
20.670
12.704 2.735
3.200
16
’31
62.155
927
17.079
19.826
12.434
2.812
3.200
9
,,
’31
60.539
926
15.728
20.352
12.962
2.845 3.200
30Oct. ’30
50.807
503
6.492
26.228
19.125
2.770
3.200
23Juli’14
4.104
640
–
1.541
8
769
–
B
t’. d•Ijjjt’,.I
Rekg. Courant
Data
zelfst.
amort. k.
1
se,,
1)
Circulatie
Staat
I Zelfèt.
1
Parti.
2.372
Iamort.k.Iculieren
30 Odt. ’31
5.065
83.639
1.580
1
6.647
22.954
23
,,
’31
5.065
2.117
81.789
1.875
1
6.950
23.073
16
’31
5.065 2.256
81.937
1.0881
6.786
23.044
9
,,
’31
5.065
2.159
81.847
1.400
1
7.036
20.206
30Oct.’30
5.304 2.302 74.787
6.130
1
6.959
8.378
23Juli’14
–
–
5.912
401
–
943
1)
Sluitpost activa.
GOEDEREN HANDEL.
GRANEN.
io
November 1931.
I)e sten1n.iing aan de t a r w e-n,arkt was iii de vorige
‘eek vast, vooral in cle Vercenigde Staten, waar de prijzen
aan de termijnmarkt geregeld opliepen. Einde der week trad weder eenige verlagisg in. Mea is daar cle meening
toegedaan, dat het aanbod van Russische tarwe, dat gedu-
rende cle laatste weken minder groot is geworden, nog ver-
der zal verntincleren cii over eenigen tijd zelfs zeer kleiti
zal worden, wanneer de stoosneisde en in West-Europeesche
havens O)geS1agen partijen zullen zijn verkocht. i)e specu-
latje heeft ii., de Vereenigde State,i volop tarwe gekocht in
cle veronderstelling, dat de vraag in Europa zal toenemen
en dat dc koopers genoodzaakt zullen zijn in Noord-Amerika
.htn tarwebehoefte te gaan dekken. In Winnipeg zijli de
prijzen eveneens opgeloopen, doch later heeft daar ook weder
een reactie plaats gevoade:.:. Het slot te Winuipeg Nvas
otiverauclerd vergeleken bij de vorige week, te Chicago 3Y
dollarcents per 60 lbs. hooger. Het Latidbouwbureau te
Rome meent. dat de behoefte aan tarwe in het ii,: loopende
seizoen grooter zal dan (le gezamenlijke opbrengsten der
verschillende oogsten en dat dus dientengevolge op 31 Juli
1932 de oude voorraden zullen blijken te zijn verminderd.
Of het juist is te speculeeren op een zoo sterk verminderd
Russisch aanbod als cle Amerikanen blijkbaar doen, zal de
toekomst leeren. Velen zijn de opvattiisg toegedaan, dat
Rusland later weder nict aanbiedingen aan de markt zal
komen, dat belangrijke voorraden aanwezig zijn en dat
allèen binneulanclsche transportmoeilijkheden den uitvoer
belemmeren. Ook zal de dringende behoefte van Rusland
aan buitenlandsch geld den uitvoer van graan in de hand
werken. Er bestaat zeker goede vraag voor buitenlandsche
tarwe in Europa. Men zegt, dat de Farni Board biediogen
op zijn gebeden voorraad van 180 millioen bushels oude tarwe heeft, doch dat de condities, waarop die biedingen
geschieden, niet aan nemelijk zijn. Deze onderhandelingen
van den :Farm Board helpen mede in de Vereenigde Staten
het vertrouwen in de prijzen te vergrooten. Ook de voor-
uitzichten van wintertarwe helpen in dezelfde richting. In
het Zuid-Westen heerscht droogte, welke het ontkiemen en
groeien tegenhoudt. In Roemenië is de exportpremie op
tarwe afgeschaft en eerste hands offertes zijn schaarsch.
invloed op dc prijzen heeft dit echter niet gehad. De voor-
uitzichten van den nieuweil oogst in Argentinië blijven zeer
goed. Het Ministerie van Landbouw heeft een nieuwe schat-
ting gepubliceerd van de met tarwe bebouwde oppervlakte van 17.288.000 acres. De vorige schatting was 17.228.000
acres en in het vorige jaar werd van 19.690.000 acres ge-
oogst. De weersomstandigheden svaren deze week gunstig,
terwijl geen klacht meer over het optreden van roest wor-
den gehoord. De prijzen aan de Argentijusche tcrmijnmark-
ten hebben iii de afgeloopen week sterk geschommeld. Het
slot was te Buenos Aires 80 eentavos lager en te Rosario
40 centavos per 100 RG. lager dan een week geleden. De
officiëel vastgestelde peokoers is echter aanmerkelijk vas-
ter geworden. Ook uit Australië blijven de berichten gun-
stig.
De stemming voor r
0
g ge was in de afgeloope.n week
zeer vast en bijna dagelijks werden hoogere prijzen ge.
vraagd. Het Russische aanbod is schaarsch. in Dnitschland
houden de boeren hun rogge terug, terwijl ook vermoed
svorclt, dat groote hoeveelheden voor veevoeder op de boer-
derijan worden gebruikt, en verschillende Oostzeelanden
treden geregeld als koopers vals rogge op. De Russen heb.
ben hun prijzen sterk verhoogd de tweede hand is lager aan
de markt en heeft nog voldoendeis voorraad om in de
vraag naar rogge te voorzien. Aan de termijnmarkt te Win-
nipeg zijn cle prijzen voor rogge sterk gestegen. Het slot
was 8 dollarcents per 56 lbs. hooger dan een week geleden.
De door Canada gevraagde prijzen maken het doen van
zaken in deze roggesoort onmogelijk.
De stemming voor m als was in het begin der week zeer
vast en prijzen stegen geregeld, zoowel voor spoedige posi-
ties als voor latere .verscheping. Met deze laatste waren
Argentijnsche afladers hiet aan de markt wegens moci-
lijkheid bij den verkoop van vreemde valuta in Argentinië,
doc.h later zijn zij op bescheiden schaal weder begonnen te
offreeren. Toen groote hoeveelheden maIs in het begin der
week binnenkwamen, zijn de prijzen slechts matig gedaald,
daar houders slechts bij. uitzondering tot verkoop overgin-
gen. Later is er meer aanbod in de tweede hand gekoman
en werd de stemming flauw’er, terwijl de vraag zeer klein werd. De meeste koopers bepaalden er zich boi6
.
vroegere
inkoopen te ontvangen, waardoor zij voorloopig voldoenden
voorraad hebben en onthielden zich van verdere inkoopen.
Op latere aflading zijn de prijzen ook gedaald, zonder dat
994
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
– AANVOEREN in tons van 1000
EG.
Rotterdam
11
Amsterdam
Artikelen
1-7 Nov.
1
Sedert
1
Overeenk.
II
1-7
Nov.
1
Sedert
1
Overeeak.
1
1931
1
Jan.
1931
1
tijdvak
1930
1931
1Jan.
1931
tijdvak
1130
11 November
1931
Totaal
1931
1
1930
Tarwe
……………..33.327
1.366.902
1.518.985
Rogge
……………..15.660
349.098
440.007
Boekweit
………………1.045
23.788
16.520
Male
………………
102
..123
1.189.821
915.886
Gerst
………………8.431
540.200
583.555
Hav.er
……………..3.839
226.388
195.337
Lijnzaad
……………4.907
171.357
75.805
Lijnkoek
………….450
99.560
1
111.710
Tarwemeel
..
………..559
72.528
123.740
Andere meelsoorten
589
36.003
20.236
veel zaken tot stand kwamen, voornamelijk tengevolge
van vermeerderd aanbod van den Donau. De aanvoeren vals
maIs in de Donauhavens beginnen grooter te worden en
vrij dringend zijn afladers tot lagere prijzen aan cle markt.
De koersen in Argentinië hebben sterk geschomrneld en zijn
per slot van rekening 24 centavos per 100 KG. lager geslo
ten te Buenos Aires cii 30 centavos per 100
IG.
lager te Rosar io. Tegenover deze verlagingen staat gedeeltelijkde
verbetering van den pesokoers.
Tengevolge van de flati wer steinmi lig voor voedergraii en
in het algemeen is ook .g e r s t, nadat de prijzen iii liet
begin der week nog sterk opliepen, weder gedaald tenge-
volge van aanbod uit cle tweede hand De Russen hebben
hun prijzen niet verlaagd en van den Donau is het aanbod
schaarsch. De prijzen te Winuipeg waren onveranderd.
Voor h a v e r bestond in cle afgeloopen week matige vraag
tot ongeveer otiveranderde prijzen. De termijnmarkt te
Buenos Aires sloot 15 clollarcents pel
100 KG.
lager.
SUIKER.
De verschillende suikerinarkten varen gedurende de af-
g
–
eloopen week kalm, doch prijshoudend gestemd.
in A m e r i k ii was (le belangstelling voor rttwsuiker
nog maar zeer matig, hoewel iets betere pliJzen, es. 1.42
dc. voor kleinere partijen, bedongen konden worden.
5.724
35.685
99.152 1.402.587
1.618.137
1.157
56.814
350.255
496.821
–
338
2.137
24.126
18.657
5.168
228.741
163.423 1.418.562 1.079.309
890
45.817
50.624
586.017
634.179
–
2.826 3.114
229.214
198.451
5.343
382.409
227.677 553.766
303.482
–
204
100
99.764
111.810
144
22.077 37.778
94.605
161.518
18
1
10.863
1
4.987
48.866
25.223
Op
cle N e w-Y o r k s c b e termijnmarkt heerschte aan-
vankelijk een betere stemming;
0])
den laatsten beursdag
kwamen dc noteeringen echter veer wat lager af al. als
volgt: Dec. 1.29; Jan. 1.27; Mrt. 1.27; Mei 1.30; Juli
1.35; de laatste noteeriiig voor Spot Ceutr. bedroeg 3.38.
De ontvangsten iii cle Atlantische havens der Ver. Sta-
ten bedroegen deze week 21.000 tons, de versmeltingen
54.000 totis tegeti 60.800 tons verleden jaar en de voorraden
139.000 totis tegen 224.400 tons.
Dc laatste C ci b s-statistiek is als volgt:
1931
1930
1929
totis
toris
tons
Productie ……………..3.122.000
4.671.000
5.156.315
Voori, overgebracht per 1/1 1.390.000
321.000
193.000
Consnuiptie …………..124.000
127.000
126.315
Weekontv. afscheapliavciis .30.375
33.002
16.709
Totaal sedert 1/1. ……… 1.955.531 3.394.456 4.616.541
Weekexport ………….77.054
81.713
63.861
Totaal sedert 1/1 ………. 2.217.535 2.747.889 4.289.614
Voorraad afscheepliavetis . 1.002.424
957.767
327.019
bi ii nenlancl …..1.168.041
1.142.804
413.459
1 n :16 it g e 1 a it cl was zoo goed als geels vraag voor ruw.
suiker te bespeuren, zoodat cle vrij belangrijke fluctuaties,
welke liet Pond Sterling onderging tet.tgevolge van aankoo-
l)en aIi goederen iii anticipatie van de verwachte invoer-
STATISTISCH OVERZICH
GRANEN EN ZADEN
ZUIVEL EN EIEREN
MINERALEN
TARWE
R000E
MAIS
OERST
LIJNZAAD
BOTER
A
K AS
EIEREN
STEENKOLEN
Westfaalsche!
PETROLEUM
UardWlnter
0.
OCO
American No.2:l)
La Plata
Amer.No.2
)
OCO
La Plata
per K.G.
Edammer
maar
Gem. not.
Hollandsche Mid. Contin.
Crude
Rotterdam!
loco
Rotterdam
loco
R’damfA’dam
Rotterdam
loco
R’dam(A’dam
Leeuwar-
der Comm.
Fabrieks-
Eiermijn Roermond
bunkerkolen,
ongezeefdf.o.b.
tlm 33.9e
Amsterdam
per lOO K.O.
per 2000 K.G. per 1960 K.G.
Noteering
kaas
kI.
erk
100 st
R’dam(A’darn
2)
.
p
.
f1.
01
0
f1.
Q!
I
f1. o!
o
11.
1
11
f1
Oj
f1.
°io
f1.
Oj
11.
1
/0
f1
°!o
$
010 1925
17.20
100,0
13,07
1
100,0
231,50
100,0
236,00
100,0
42,50
100,0
2,31
100,0
56,-
100,0
9,18
100,0
10,80
100,0
1.68
100,0 1926 15,90
92,4
11,75
89,9
174,25
75.3
195,75
83,4
360,50
77,9
1,98
85,7
43,15
77,1
8,15
88,8
17,90
165,7
1.89
112,5
1927
14,75
85,8
12476
95,4
176,00
76,0
237,00
100,4
362,50
78,4
2,03
87,9
43,30 77,3
7,96
86,7
11,25 104,2
1.30
77,4
1928
13,476
78,3
13,15
100.6
226,00
97,7
22
6
.50
96,8 363,00
78,5
2,11
91,3
48,05
85,8
7,99
87,0
10,10
93,5
1.20
71,4
1929
12,25
71,2
10,87
5
83,2 204,00
88,1
179,75
76,2 419,25
90,6
2,05
$8,7
45,40
81,1
8,11
88,3
11,40 105,6
1.23
73,2
1930
9,67
5
56,3
6,22
5
47,6
136,75
59,1
111,75
47,4
356,00
77.0
1,66
71,9
38,45 68,7
6,72
73,2
11,35
105,1
1.12
66,7
Jan.
1929 12,35
71,8
12,20
93,3
231,50
100,0 194,25
82,3
365,00 78,9
2
1
25
97,4
45,95
82,1
9,03
98,4
10,10
93,5
1.16
69,0
Febr.
12,726
74,0
12,65
96,7
236,00
101,9
94,75
82,5
357,25 77,2 2,29
99,1-
45,40
81,1
9,19
100,1
12,90
119,4
III
66,1
Maart
,,
12,65
73,5
12,62
96,6
233,00
100,6
19l,75 81,3
359,00
77,6
1,95
84,4
44,60 79,6
8,55
5,90
93,2
64,3
12,00
111,1
102,3
1.11
1.11
66,1
66,1
April
12,12
5
70,5
11,62
5
88,9
218,00
94,1
85,25
78,5
373,25
80,7
1,81
78,4
40,25
71,9
11,05
–
Mei
11,125
64,1 10,57
5
80,9
108,25
85,6
177,50
75,2
363,50
78,6
1,86
80,5 39,90 71,3
6,16
67,1
11,15
103,3
1.16
69
1
0
Juni
,,
10,875
63,2
10,20
78,0
193,50
83,6
171,25
72,6
35525
76,8
1,87
81,0
78,6
6,41
69,8
11,25
104,2
1.30
77,4
)uIi
12,80
74,3
11,20
85,6 218,50
94,4
191.25
81,0 415,50
89,8
1,88
81,4
80,4
6,88
74,9
11,25
104,2
1.30
77,4
Aug.
•
13,12
5
76,3
10,75
82,2
202,50 87,5
182,75
77,4 452,50
97,8
1,93
83,5
46,15 82,4
7,13
77,7
11,25
104,2
1.30
77,4
Sept.,,
12,62
5
73,4
10,20
78,0
191,00
82,5
172,00
72,9
506,75
109,6
2,22
96,1
45,25
80,8
8,01
87,3
11,40
105,6
1.30
77,4
Oct.
12,10
70,4
9,876
75,6
185,00
79,9
168,00
71,2
516,50
111,7
2,28
98,7
50,25
89,7
9,53
103,8
11,25
104,2
1.30
77,4
Nov.
,,
11,775
68,5
9,20
70,4
174,00
75,2
164,75
69,8
483,25
104,5
2,20
95,2
50,70
90,5
10,60
115,5
11,35
105,1
1.30
77,4
Dec.
,,
12,625
73,4 9,35
71,5
166,00
71,7
163,75
69,4
482,00
103,4
2,06 89,2
47,50
84,8
9,97
108,6
11,75
108,8
1.30
77,4
1930
12,67
5
73,7
9,35 71,5
149,25
64,5
151,25
64,1
433,75
93,8
2,00
86,6
43,95 78,5
7,55
82,2
11,75
108,8
1.21
72,0
Ve
n.
br.
11,725
68,2 8,17
5
62,5
139,00
60,0
135,75
57,5 398,50
86,2
2.03
87,9
41,15
73.5 6,90 75,2
11,75
108,8
1.11
66,1
Maart
•
10,90
63,4
7,15
54,7
143,50
62,0
125,00
53,0
390,00
84,3
1,71
74,0
41,25
733
5,18 56,4
11,55
106,9
1.11
66,1
April
1 1,17
6
65.0
–
7,62
5
58,3
180,25
77,8
129,75
55,0
431,00
93,2
1,50
64,9
36,50
65,2
5,16 56,2
11,35
105,1
1.165
69,3
Mei
10,45
60,8
6,55
50,1
148,50
64,1
114,50
48,5
405,03
87,6
1,44
62,3
37,20
6t,4
5,30
57,7
11,35
105,1
1.185
70,5
Juni
10,05
58,4
5,17
5
39,6
145,50
62,9
103,75
44,0
385,50
83,4
1,54
66,7
37,-
66,1
5,09
55,4
11,35
105,1
1.18′
70,5
Juli
9,55
55,5
5,825
44,6
157,75
68,1
108,00
45,8
345,75
74,8
1,72
74,5 39,90
71,3
5,99 65,3
11,35
105,1
1.185
70,5
Aug.
»
9,45
54,9
6,30
48,2
148,00
63,1
116,25
49,3
365,00
78,9
1,58
68,4 40,20 71,8
6,03
65,7
11,35
105,1
1.185
70,5
Sept.
,,
8,40
48,8 5,25
40,2
127,50
55,1
99,00
41,9
318,75
68,9
1,64
71,0
37,55
67.1
7,23 78,8
11,35
105,1
1.18
5
70,5
Oct.
7,40
43,0
4,625
35,4
112,25
48,5 86,00 36,4 281,25 60,8
1,63
70,6
36,90
65,9
8,60
93,7
11,35
105,1 1.18
5
70,5
Nov.
,,
7,25 42,2
4,25
32,5 94,50
40,8 82,25 34,9 270,75 58,5
1,58
68,4
36,50
65,2
9,63
104,9
10,90
100,9
0.85
50,6
Dec.
,,
7,975
41,1
4,30
32,9
96,00
41,5 91,00
38,6
247,75
53,6
1,55
67,1
33,50 59,8
7,97 86,8
10,85
100,5
0.85
50,6
Jan.
1931
6,52
5
37,9
4,-
30,6
84,55
36,5
86,25
36,5
207,50
44,9
1,61
69.7
32,25 57,6
6,63 72,2
10,30 95,4
0.85 50,6
Febr.
•
5,775
33,6
3,90
29,8
87.50
37,8
85,75 36,3
206,25 44,6
1,66
71,9
33,80
60,4
6,21
67,6
10,30
95,4
0.85
50,6
Maart
,,
5,62
5
32,7
4,?0
32,1
103,00
44,5
104,75
44,4 214,00
46,3
1,47
63,6
35,00 62,5
4,94
53,8
10,30
95,4
0.66
39,3
April
5,90
34,3
4,425
33,8
112,00
48,4
117,00
49,6
197,75
42,8
1,35
58,4
31,60 56,4
4,20
45,8
10,15
94,0
0.53
31,5
Mei
,,
6,15
35,8
4,975
38,0
95,75
41,4
124,00
52,5
189,00
40,9
1,26
54,5 30,85
55,1
4,07
5
44,4
10,00
–
92,6
0.53 31,5
Juni
,,
5,75
33,4
5,05
38,6
86,75
37,5
116,50
49,4
191,50
41.4
1,29
55,8
33,50
59,8 4,30
46,8
10,00
92,6
0.345
20,5
Juli
5,425
31,5
4,70
35,9
84,25
36,4
115,75
49,0 211,00
45,6
1,32
57,1
37,75
67,4
4,40
47,9
10,00
92,6
0.24
14,3
Aug.
,,
4,975
28,9
4,025
30,8
74,50
32,2
119,50
50,6
185,50
40,1
1,30
1.27
56,3
36,00
64,3
4,98
5,775
54,2
10,00
92,6 92,6 0.43
5
0.56
25,9 33,2
Sept.
4,775
27,8
4,275
32,7
68,00
29.4
97,00
41,1
164,25
35,5
55,0
32,25
57,6
62,9
10,00
Oct.
5,-
29,1
4,475
34,2 68,50 29,6
94,75
40,1
160.25
34,6
1,24
53,7 26,25
46,9
6,275
68,4
9,90 91,7
0.56
33,2
2 Nov.
6,10
35,5 5,35
40,9 87,00
37,6
1l5,l’,O
48,7
184,00
39,8
1,277
55,0
27,-
7
48,2
6.85
74,2
9,90
91,7 0,56
33,2
9
,,
,,
6,30
36,6 5,80
44,3
85,00
36,8
117,00
49,6
181,00
39,1
6,85 74.2 9,90
91,7
0,71
42,3
5)
Men zie voor de toelichting
op
dezen staat de nummers van 8 en 15 Augustus 1928 (No. 658 en 659) pag. 689(90 en 709.
2
)79Kg. La Plata.
3
)=Western v61
ring van de huidige offic. not.wljze (Jan. 1928); Barley vanaf 212131;
vanaf
912 6415 Z.-Russ.
11 November 1931
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
995
rechten 01) deze goederen, zoo goed als geen invloed op cle
Sterling-noteeri ngen van Suiker uitoefenden. De slotnotee-
ringen 01) de L o ii cl e u s c h e termijnmarkt luidden als
volgt: Dec. Sh.
6
/5%; Mrt. Sh. 6/S%; Ski Sh. 6110%
Aug. Sh. 7/- % en Dec. Sh. 713%, Rietsuiker basis 06 pCt.
c. i .f.
01) J a v a, kwamen cle eerste verkoopen van Superieur
oogst 1931 tot stand. De V.I.S.P. verkocht en. 2000 tons
Superieur tot
f
7
3
75 en
CCII
gelijk kwantum tot geheimen
prijs, verder ca. 5000 tons No. 16 &hooger.
II i e r t e 1 a mm cl e was cle markt zeer rustig; de fluc-
tuaties waren dan ook iiiininmaal. De notecringen 01) de
.5. in s t e r d a in s c h e termijnmarkt luidden aan het slot als volgt: Dec.
f71/
ii %; 5.lrt. Mei f7%
?i
718
en Aug.
f
8.- it ‘4. De omzet bedroeg 3250 toris.
KOFFIE.
Na cle kalme stenwmi lig. welke sedert zoo langen tijd
voor het artikel had geheerscht, was koffie in cle af.geloo-
pen week vaster. Aatileidimig hiertoe was de betere stem-ming, welke, vooral in Amerika. voor cle immeeste stapel-
artikelen heerschte. Deze verbetering trad 01), nadat granen
reeds sedert enkele weken bijna onafgebroken van dag tot dag waren gestegen en hoewel bij koffie nog niet gespro-
ken kan worden van een hernieuwd opkomen van ver-trouwen, – wat hij de ontzaglijk groote voorraden trou-
wens geen wonder is – was ook bij den handel in dit
artikel toch wat meer kooplust te ‘bespeuren. De kost.
en vrachtaanbiedingen vaim Rio en van Santos liepen onge-
i’ecr /6 11 1/3 op en ook Nederlandsch-Iud.ië ‘was niet de
meeste .Robusta-soorteit
‘4
k
‘4
ct. hooger daic een week
geleden.
De Koffie-Raad van Brazilië heeft medegedeeld, dat in
cle ‘vorige week,vernietig(l zijn 30.000 halen Rio, 98.000 balen
Santos en 10.000 balen Victoria, tezamen 138.000 balen.
Dc hoeveelheid, welke vanaf 1 Juli tot op hecleim vernietigd
is, ‘bedraagt 299.000 balen Rio, 1.455.000 balen Santos en
129.000 balen Victoria, tezamen 1.883.000 balen, terwijl
bovendien vöôr 1 Juli van dit jaar reeds ‘ern ietigcl waren
door het Instituut tot IPernianente Verdediging van cle
Koffie 479.000 balen en door ‘dcii Koffie-Raad 80.000 balen.
Alles bijeengenomen zijn dit dus 2.442.000 balen,
Ook deze week kwamen bij herhaling geruchten in oni-
loop betreffeide plannen van Brazilië om de – vernietiging
cip grooter schaal te gaan toepassen, doch nog steeds blijft
iii het duister hoe men er zich denkt, daartoe de nood-ige
niicklelen te bekomen, al werd dan ook van particuliere
zijde cle mogelijkheid van verhooging van het bijzondere uit-
voerrecht van $ 2.43% per baai genielcl. Ook werd bericht
ontvangen, dat men trachten zou een deel van de koffie
als brandstof op dc spoorwegen te gaan gebruiken en
tevens, dat gepoogd zou worden andere pi’oclucten als alco-
hol en olie uit koffie te gaan halen. Of dit laatste prak-
tisch mogelijk zal zijn, moet worden afgewacht, doch zelfs,
indien liet te doen mocht ‘/ijn, zal cle waarde van cle daar-voor op te koopen koffie toch altijd aan do eigenaars moe-
ten w’ordeii vergoed en dat men er toe zal kunnen over-
gaan den uitvoer, die voor dit artikel toch reeds zoo hoog belast is, nog verdere lasten op te leggen, staat te bezien.
in elk geval blijkt uit ccii en ander duidelijk, dat ook
Brazilië er van overtuigd is, dat cle tegem.iwoordige methode
van vernietiging bij den grooten oogst van dit jaar onvol- =
doende zal zijn om eenige verlichting te brengen’ in den
druk, uitgeoefend door de buitengewoon groote voorraden aldaar te lande.
Nog onbevestig’d gebleven berichten spreken van het
voornemen va ii cle Regeeri img- van Colmimbia om Sea uit-
voeabelasting te gaan heffen vaci
$
–
2,- per baai, wat i’oor
de schatkist ongeveer $ 6 niillioeii zou opbrengen.
De kost- en vrachtaanbieclingeit uit Brazilië in dollars,
shillings of guldens komen, omgerekend in Emigelsch geld
tegen cleu goudkoers van vOOr 21 September, omp het oogen-
blik uit: voor gewoon goed beschreven Superior Santos op
proiimptc i’erscheping op ongeveer 38/6 A 39/-
Pr
‘civt., voor
dito Prime
01)
ongeveer 39/- il 40/-, en voor Rio type New-
York 7 met beschrijving, i)roumptc verscheping, op (>ngeveer
30/6 ic 31/9.
4ederlandsch-Imidië is met ongewasscheii Palembang Ro-
busta onveranderd, doch niet de betere ongewasschen Su-
inatra-soorten
‘4
ii
‘4
ct, hooger, terwijl gewasschen Ro-
bnsta iii cle meeste gevallen
‘4
ct, hooger is. De noteeringen iii de eerste hand zijn op het oogenblik :
AN
GROOTHANDELSPRIJZEN’)
METALEN
TEXTIELGOEDEREN
DIVERSEN
ZILVER
IJZER
Cleveland
KOPER
TIN
LOOD KATOEN WOL
gekamde
WOL
gekamde
•
KOE-
KALK-
cash Londen
per
Foundry No.
3
Standaard
Locoprijzen
locoprjzen
Locoprijzen
MlddIing
locoprijzen
Auatralisctme,
Australische, CrossbredColo-
HUIDEN
Gaaf,
open SALPETER
Old.
per
Standard
f.o.b
Middlesbiough
Londen
Londen per
Eng. ton
Londen
per Eng. ton
New-York
Merino,
648 Av
loco
Bradford
nial Carded,
kop
100
KO.
Ounce per Eng. ton
per Eng. ton per Ib.
per Ib.
50’s
Av.
loco
57-61
pnd.
netto
Bradford per ib.
pence
mi
m
Sh.
mi
m
9
tmIm
£
mj
0
£
OJ
$
cts.
°
!Q
pence
01
5
pence
mj
0
fi.
Oj
f1.
mj
m
32i
100,0
731-
100,0 62.116 100,0
261.17-
100,0
36.816 100,0
23,25
100,0
55,00
100,0
29,50
100,0
34,70
100,0
12,-
100,0
–
28u116
89,3
8616
118,5
58.1!-
93,5
290.1716
111,1
31.116
85,3
17.55
75,5 47,25
85,9
24,75 83,9
28,46
82,0
11,61
96,8
26
3
14
83,3
731-
100,0
55.141-
89,7
290.41-
110,8
24.41-
66,4
17,50
75,3 48,50
88,2
26,50 89,8 40,43
116,5
11,48
95,7
26
1
11
81,1
661-
90,4
63.16j-
102,8
227.51- 86,8
21.11-
57,8
20,00
86,0 51,50
93,6
30,50
103,4
47,58
137,1
11,48
95,7
24
7
116
76,2
7016
96,6
75.141-
121,9
203.1516
77,8
23.51- 63,8
19,15
82,4
39,-
70,9
25,25
85,6
32,25
92,9
10,60
88,3
17
1
3116
55,4
67!-
91,8
54.131-
88,0 142.51-
54,3
18.116
49,6
13,55
58,3
26,75
48,6
16,25
55,1
25,36
73,1
9,84
82.0 26
1
4
81,8
661-
90,4
75.1016
121,7
222.716
84,9 22.21-
60,7
20,20
86,9
46,75
85,0
28,75 97,3
37,50
108,1
11,70
97,5
25
7
19
80,7
66j6
91,1
78-16
125,7
222.111-
85,0′
23.216
63,5
20,10
86,5
44,25
80,5
27,75
94,1
34,50
99,4 11,70
97,5
26
81,0 671-
91,8
89.8!-
144,0
221.016
84,4
25.816
69,7
21,25
91,4 44,00
80,0
27,50
93,2
36,-
103,7
11,70
97,5
25,4
80,2
681-
93,2
82.1716
133,5
207.5(6
79,2
24.16!-
68,0 20,45 88,0
43,25
78,6 27,25
,92,4 33,50
96,5
11,70
97,5
25
1
118
78,1
691
6
95,2
75.416
121,2
197.516
75,3
23.191-
63,8
19,40
83,4
41,50
75,5 26,25
89,0 30,50
87,9
11,70
97,5
24
1
14
75,6
711-
97,3
74.111-
120,1
200.51- 76,5
23.141-
65,1
18,75
80,6 40,00
72,7
25,75 87,3
34,50
99,4
11,70
97,5
24
6
116
75,7
7216
99,3
72.1216
117,0 209.516
79,9
22.161-
62,6
18,65
80,2
38,75
70,5
24,75
83
1
9
32,25
92,9
9,18
76,5
24li6
75,7
7216
99,3
73.171-
119,0
210.111-
80,4 23.31-
63,6
18,60
80,0
37,00
67.3
24,00
81,4 29,75
85,7
9,28
77,3
23l16
73,9
7216
99,3
74.191-
120,7
205.5(6
78,4
23.111-
64,7
18,90
81,3 34,25
62,3
23,75 80,5
31,25
90,1
9,39 78,3
23’16
71,8
72/6
99,3
72.161-
117,3
188.916
72,0
23.416
63,8
18,45
79,4 32,50
59,1
22,50 76,3
– –
9,49
79,1
22
11
,16
70,7
7216
99,3
70.51
113,2
182.-16
69,5
21.13!-
59,4
17,50
75,3 34,25
62,3
23,00
78,0 27,25
78,5
9,70
80,8
22114
69,3
7216
99,3
68.616
110,1
178.1816
68,3
21.916
59,0
17,25
74,2 31,25 56,8 21,25 72,0
27,75
80,0
9,90 82,6 20
1
I16
65,3
7216
99,3
71.916
115,1
174.131-
66,7
21.111- 59,4
17,15
73,8
29,50 53,6
19,25
65,3
26,63
76,7
10,11
84,3
20
1
18
62,6
7216
99,3
71.1216
115,4
174.41- 66,5
21.41-
58,2
15,45
66,4 28,50 51,8
17,75
60,2 24,50
70,6
10,21
85,1
19118
.
59,5
701-
95,9
68.1916
111,1
165.181-
63,4
18.161-
51,6
15,20
65,4
26,25
47,7
16,50
55,9
69,2
10,21
85,1
19
9
116
61,0
6716
92,5
61.31-
98,5
161.1716
61,8
.18.616
50,3
16,45
70,8
27,25
49,5
17,25
58,5
24,13
69,5
10,21
85,1
1815
16
59,0
6716
92,5
53.9!-
86,1
145.-1-
55,4
.
17.161-
–
48,9
16,50
71,0
28,75 52,3
18,00
61,0
26,25
75,6
10,21
85,1
1
6
1
116
50,0
6716
92,5
50.1/6
80,7
136.416
52,0
17.191-
49,3
14,50
62,4
27,75 50,5
17,50
59,3 26,63
76,7
10,21
85,1
16
49,9
6716
92,5
48.21-
77,5
134.1716
51,5
18.31-
49,8
13,10
56,3
27,00
49,1
16,75
56,8 24,25
69,9
9,18
76,5
16
3
18
51,0
651-
89,0
47.15!-
769
135.516
51,7
18.61-
50,2
11,95
51,4
27,25 49,5
16,50
55,9
24,88
71,7
9,28
77,3
16
11
116
52,0
6316
87,1
46.61-
74,6
132.61-
50,5
17.181-
49,1
II,-
47,3
27,00
49,1
15,75
53,4
26,0
76,4
9,39
78,3
16
1
12
51,5
6316
5
87,1
43.-1-
69,3
117.131-
44,9
15.151-
43,2
10,55
45,4 24,50
44,5
14,50
49,2 26,25
75,6
949
79,1
16
5
18
51,9
63166
87,1
46.816
74,8 113.161-
43,5
15.1816
43,7
10,85
46,7 24,00
43,6
13,00
44,1
25,25
72,8
9,70
80,8
16
5
1
51,9
6316
6
87,1
47.616
76,2
115.31-
44,0
15.516
41,9 9,95
42,8 22,50
40,9
12,50
42,4
72,0
9,90
82,6
13
7
18
43,2
6016
8,9
45.716
73,1
116.81-
44,4
14.-16
38,5
10,30 44,3
21,25
38,6
12,00
40,7
24,63
71,0
10,11
84,3
12
1
1
38,9
5816
80,3
45.116
72,6
117-16
44,7
13.516
35,4
10,95
47,1
21,75
39,5
12,00
40,7
22,50
64,8
10,21
85,1
13
7
116
41,8
5816
80,3
45.116
72,6
122.1!-
46,6
13.316
35,2
10,90
46,9
25,25 45,9
1
,50
49,2
22,25
64,1
10,21
85,1
1
3
1
18
40,9
5816
80,3
42.1516
68,9
113.41- 43,2
12.101-
34,3
10,25
44,1
24,50 44,5
14,50
49,2
22.25
64,1
10,21
85,1
12151
16
40,3
5816
80,3
39.616
63,4 104.171- 40,0 11.10,6 31,6
9,40
40,4 23,50
42,7 13,00
44,1
21,75
62,7
10,21
85,1
12
7
18
40,1
5816
80,3
36.616
58,5
106.216
40,5
11.1116
31,8
9,10
39,1
22,00 40,0
12,50
42,4
19,13
55,1
10,21
85,1
–
1311
4
41,2
581
6
80,7
34.141-
55.9
112.516
42,9
12.156
35,1
9,25
39,8 22,25
40,5
12,50
42,4
20,25
58,4
8,26 68,8
1213116
39,9
5816
F.0,3
32.15/-
52,8
114.1916
43,9
11.1916
32,9
7,20
31,0
2225
40,5
12,00
40,7
18,75
54,0
7,-
58,3
1314
41,2
5
4
!-
74,-
299f-
47,4
1C9.3/-
41,7
10,1916
30,1
6,55
28,2 20,00
36,4
11,00
37,3
18,-
51,9
6,50
54,2
14
43,6
471-
64,4
28.716
45.7
102.1016
39,2
10.121-
29,1
6,30
27,2
19,50
35,5
10,75
36,4
17,50
50,3
.
6,65 55,4
14
13
116
46,1
‘
47
64,4
28.61-
45,6
102.1
39,0
10.161
29,6
6,75
7
29,0
20,25
8
36,8
11,25
8
38,1
6,80 56,7
1
16
7
18
52,5
30.181-
49,8
108.61-
40,6
12.-!-
32,9
6,80
56,7
Le Invoering
van de
huidige
officieele
nnteeringswijze
(Jan.
1928);
vanaf
16 Dec.1929
7415
K.O. Uongaarsche;
vanaf 26Mei1930
Z.-Russische.
‘)=Malting
vôÔr
de
Invoe-
1 Noteering
Schotland
5916.
8
)581_.
7
)6 Nov.
8)
5Nov.
–
–
.11
996
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
.11 November 1931
Palenibaug Robusta, November-verscheping, 14 ct.; Ben-
koelen Robusta, November-verscheping, 15 ct.; Manclhe]iwg
Robusta, Noveniber-verschepiug, 17 ct.; W.I.B. faq. Ro-
busta, November-verscheping, 20 et., alles per .4I K.U.,
cif,
uitgeleverd gewicht, netto contant.
De noteeringen aan dc Rotterdamsche termijnmarkt lie-
pen in de afgeloopen week
718
t ct; per K.G. hooger
dan een week geleden.
i)e officieele loco-uoteeri ngen beven alhier onveranderd
25 ct. per
K.G. voor Superior Santos en 23 et. voor
Robusta.
De slot-noteeringen te New-York van ‘het aldaar geldende
gemengd contract (basis Rio No. 7) waren:
Dec.
Mrt.
Mei
Sept.,
9 November . …….. .5,41
$ 5.64
$ 5.74
$ 5.92
2 Novenber …….. ..5,09
,, 5.30
,, 5.40
,, 5.58
26 October ……….. ..5,05
5.28
,, 5.40
,, 5.57
19 October ……….. ..4,93
., 5.15
,. 5.27
.. 5.49
De dezer dagen verschenen Statistiek van de Firma G.
Duuring & Zoon te Rotterdam geeft aan, dat in October
de aanvoer geweest is als volgt:
1931
1930
1929
bn.
bit.
.bn.
in Europa ……………739,000
812.000
712.000
Ver. Staten van Amerika
972.000
970.000
990.000
Totaal ……1.711.000 1.782.000 1.702.000
De Aanvoeren in Europa en in Amerika tezamen gedu-
rende de eerste tien maanden van het jaar bedroegen
21.293.000 balen tègen 18.991.000 balen in 1930 en 17.962.000
halen in 1929.
De Afleveringen waren:
1931
1930
1929
bu.
bn.
bn.
in Eurpa …………….913,000
959.000
930.000
Ver. Staten van Amerika
890.000 1.075.000
993.000
Totaal……1.803.000 2.034.000′ 1.923.000
De Afleveringen in Eltropa en in Amerika tezamen ge-
durende de eerste tien maanden van het jaar waren
19.905.000 balen tegen 18.831.000 balen in 1930 en 18.080.000
balen in 1929.
‘Tanaf 1 Juli tot 1 November waren dc Aar voeren in
Europa cii iii Amerika tezajiien 7.133.000 balen tegen
6.612.000 beleti ie 1930 en 6.676.000 balen in 1929, terwijl
dc Afleveringen bedroegen 7.037.000 balen tegen 7.120.000
balen iii 1930 en 7.028.000 balen ‘in 1929.
De zichtbare voorraad was
01)
1
November in Europa
2.270.000 balen tegen 2.444.000 balen op 1 October. In
Amerika bedroeg ‘bij 1.637.000 balen tegen 1.555.000 balen
op 1 October. In Europa en in Amerika tezamen was de
zichtbare voorraad, dus op 1 November 3.907.000 balen
tegen 3.999.000 balen op 1 Octobet-. Rij bedroeg op 1 No-
vember 1930 – 2.455.000 balen en op 1 November 1929 –
2.533.000 balen.
De zichtbare wereldvoorraad was
01)
1 November
6.358.000 balen tegen 6.572.000 balen op 1 October en
5.021.000 balen verleden jaar (in deze cijfers zijn niet ‘be-grepen cle voorraden in het binnenland van Brazilië, waar-
van liet cijfer van 1 November nog niet bekend is, doch
die op 1 October bedroegen 25.047.000 balen en
01)
1
No-
veniber 1930 – 24.345.000 balen).
Rotterdam, 10 November 1931.
THEE.
Iii de afgelooperi week vond te Amsterdam wederom een
thee-veiling plaats. Zij had een vlot verloop, terwijl de prij-
zen ongeveer gelijk ivaren aan die dci- vorige veiling of som-
tijds 1 fi 2 ets. hooger liepen. De middenprijs bedroeg 36/
ets., tegenover 37 ets, in vorige veiling.
Volgens publicaties van cle Vereenigitig voor de Thee-
cultuur in Ned.-Indië bedroeg de uitvoer van Japan ge-
durende de maand September 1.513.000 EG. (v.j. 1.293.000
JG.). Gedurende J anuari/Septeniber beliep de uitvoer
8.421.000 EG., tegenover 6.744.000 KG. een jaar geleden.
Volgens telegrafisch bericht uit Calcutta bedroeg cle
voorloopige raming van den Noordelijk Britsch-Indischen
oogst per einde October 1931 295 millioeti lbs. tegenover
297 millioen lbs. per ultinto October 1930.
De aanvoeren te Londen bedroegen gedurende de maand
October 1931 54 nullioen lbs. (v.j. 55 millioet.i l’bs.). Voor
de periode Januad/Oetober bedroegen de aat.ivoeren 366 mil-
lioen lbs. (v.j. 369 millioen lbs.). De voorraden bedroegen
ultieno October 1931 207 millioen lbs. (v.j. 235 inillioeu lbs.).
Amsterdam, 9 November 1931.
Vervolg STATISTISCH OVERZICHT VAN GROOTHANDELSPRIJZEN.
DIVERSEN
KOLONIALE PRODUCTEN
INDEXCIJFERS
Bruto-
9oQ
VURENHOUT
basis
7″ f.o.b.
RUBBER
1)
Standaard
SUIKER
Witte krtstal-
KOFFIE
Robusta
THEE
Alt. N.-I. theev.
COPRA
gewichtv.d.
buit, handel
”
iii
‘
S
o
–
Zweden!
Ribbed Smoked
Sheeta
suiker loco
Locoprjzen
A’dam gem. pr.
Ned.-lnd. f.m.s.
per
loo K.G.
Nederland
e’t
.o’
3o
II»
Finland
loco
Londen
R’dam)A’dam.
per lOO
K.O.
Rotterdam
per ‘)
K.O.
Java- en
Suma-
tratheep.’l,KG.
Amsterdam
1925=
100
‘
–
.,,.,SL.
1 n
Uit
per Ib.
voer voer
1-
f
0
10
Sh.
°Io
fi.
01
0
cts.
°Is
cts.
0J
/
01
1925
159,75
100 2111,625
100,0 18,75
100,0
61,375
100,0
84,5
100,0
35,87
5
100,0
100
100
100,0
100
1
0
1926
153,50
96,1 21-
67,4
17,50
93,3 55,375
90,2
94,25
111,5
34,-
94,8
112 128
93,2 92,9
1927
160,50
1005
116,375
51,6
19,125
102,0
46,875
76,4
82,75
97,9
32,62
5
90,9
113 116
95.4
89,5
1928
151.50
948
-110,75 30,2
15,85
84,5
49,625
80,9
75,25
89,1
31,871
88,9
118
128
96,4
87,6
1929
146,00
91,4
-110,25 28,8
13,-
69,3
50,75
82,7
69,25 82,0
27,37
6
76.3
122 132
91,6 82,6
1980
141,50
88,6
-15,875
16,5
9,60 51,2 32
52,1
60,75 71,8
22,621
63,1
124
135
75,5 69,4
lan.
1929 152,50
95,5
-19,875
27,9
13775 73,5 53,125 86,6 77,25
91 4.
,
29,-
80,8
III
119
94,2 84,6
lebr.
,,
150,00
93,9 1)-
33,7
13,375
71,3
54
88,0
74,25
87,9
28,62
5
79,8
75 83 94,2
85,4
Maart
,,
147,50
92,3
110,125
34,0
13,50
72,0
54
88,0 72,75
86,1
27,62
5
77,0
.82
III
94,8
85,8
April
,
147,50
92,3
-110,5
29,5
13,375
71,3
54
88,0
74,25 87,9
26,75 74,6
110 142
92,9 83,9
Mei
145,00
90,8
-110,875
30,5
12,25
65,3
54
88,0
73,50
87,0
25,87
5
72,1
135
144
91,6
81,7
J
uni
147,50
92,3
-110,625
29,8
12,00
64,0
54
88,0 69,50 82,2
24,87
5
69,3
137
134
91,0 81,9
uli
145,00
90,8
-III
30,9
13,425
71,6
54
88,0
68,50
81,1
27,50
76,7
144
147
91,0
83,7
Aug.
145,00
90,8
-110,5
29,5
13,00
69,3 53,50
87,2 64
75,6
27,25
76,0
151
149
91,6
83,6
Sept.
145,00
90,8
-110,125 28,4
13,47
5
71,9 51,75
84,3
64
75,6
28,25
78,7
135
144
91,0 82,0
Oct.
142,50
89,2
-19,625
27,0
13,30
70,9
48,50
79,0 66
78,1
27,50
76,7
137 146
90,3 80,5
Nov.
,,
142,50
89,2
-(8,125
22,8
12,50
66,7
41,75
68,0
66,50
78,7
27,25
76,0
128
143
88,4 78,8
Dec.
,,
142,50
89,2
-18 22,5
12,07
5
64,4 36,75
59,9
60,75
71,8
27,125
75,6
123 125 87,1
78,8
lan.
1930
147,50
92,3
-17,375
20,7
11,675
62,3
35
57,0
60,50
71,6
26,875
74,9
128 136
84,5 76,9
Iebr.
,,
147,50
92,3
-18
22,5
11,40
60,8
35
57,0
58,25
68,9
26,37
5
73,5
112 126
81,3
75,2
Maart
147,50
92,3
-7,625
21,4
10,70
57,1
35
57,0
62,25
73,7
25,25
70,4
125
131
78,7
74,2
April
,,
147,50
92,3
-17,375
20,7
10,55
56,3
35
57,0
59,50
70,4
26,12
5
72,8
115 127
78,7
72.8
Mei
.145,00
90,8
-16,875
19,3
9,80
52,3 34,75
56,6
58
68,6
25,50
71,1 132 132
76,1
72,0
Juni
145,00
90,8
-16,125
17,2
9,775
52,1
33
53,8
58
68,6
22,87
5
63,8
131
133 76,1
70,4
uli
142,50
89,2
-15,625
15,8
9,275
49,5 31,50
51,3
55,50
65,7
21,75
60,6
138
141
74,2
69,3
Aug.
142,50
89,2
-14,875
13,8
8,50
45,3 29,50
48,1
55,25
65,4
20,-
55,7
129
145
73,5
67,9
S
ept.
140,00
87,6
-14,125
11,6
7,975
42,5
28,25
46,0 59,50
70,4
19,25
53,7
122 126
72,3
65,4 Oct.
.,,
132,50
82,9
-14
11,2
8,62
5
46,0
29
47,3 66,50
78,7
18,75
52,3
128 152
71,6
64,6
Nov.
,,
130,00
81,4
-1
4
,3
7
5
12,3
8,75
46,7 29
47,3
68,25
80,8
.19,375
54,0
121
.
139
71,0
63,3
Dec.
,,
130,00
81,4 -14,375
12,3
8,20
43,7
29
47,3 66,75
79,0
19,-
53,0
105 129
69,0
61,3
Jan.
1931
125,00
782
-14,
2
5
11,9
8,20
43,7
28
45,6
66,25
78,4
18,25
50,9
121
132
67,7 59,2
Febr.
‘,,
125,00
78′,2
-13,875
10,9
8,20
43,7
26,25
42,8
53
62,7
18,12
5
50,7
96
121
67,1
59,4
Maart
,,
125,00
78,2
-(3,75
10,5
8,30
44,3
25,50
41,5 45
53,3
18,62
5
51,9
107
140
66,5
59,1
April
,,
125,00
78,2
-13,125
8,8.
8,575
45,7 24,75
40,3 43
50,9
17,50
48,8
110 138
65,8
58,4 Mei
125,00
78,2
-/3,125
8,8
8,50 45,3
25 40,7
40,25
47,6
15,37
5
42,9
114
141
65,8 56,8
luni
110,00
68,9
-(3,125
8,8
8,57
5
45,7
25,75
42,0
39,50 46,7
14,125
39,4
127 133
64,5 56,8
juli
110,00
68,9
-13
8,4
8,77
5
46,8
27
44,0
38,25
45,3
15,-
41,8
138
153
62,6 55,8
Aug.
100,00
62,6
-12,5
7,0
7,90
42,1
25,50
41,5
38,50 45,6
14,125
39,4
122 142
60,6 55,6
Sept.
100,00
62,6
-12,375
6,7
7,525
40,1
23,75
38,7
37,50 44,4
13,375
37,3
125
146 58,7
Oct.
,,
100,00
62,6
-12,375
6.7
7,55
40,3
23
37,5 37,75
.44.7
13,25
36,9
58,7
2
Nov.
100,00
62,6
-12,3125
6,5
7,25
38,7
23
37,5
36,50
2
43,2 13,75
38,3
9
,,
100,00
62,6
-12,5
7,0
7,50
40,0
23
37,5
14,125
39,4
1)
jaar- en maandgem. afger.
op
1
1
8
pence.
2)
5
Nov.
N.B.
Alle Pondennoteeringen vanaf 21 Sept. zijn op goudbasla omgerekend.