Jrg. 14, editie 721

3 OCTOBER 1989

AUTEURSRECHT
VOORBEHOUDEN.

E

Beri*chten

ALGEMEEN WEEKBLAD VOOR HANDEL, NIJVERHEID, FINANCIËN EN VERKEER

ORGAAN VOOR DE MEDEDEELINGEN VAN DE CENTRALE COMMISSIE VOOR DE RIJN VAART

UITGAVE VAN HET INSTITUUT VOOR ECONOMISCHE GESCHRIFTEN
,

14EJAARGANG

WOENSDAG 23 OCTOBER 1929

No.

INSTITUUT VOOR ECONOMISCHE GESCHRIFTEN.
Algemeen Secretaris: Prof. Mr. Dr. G. X. Verrijn Stuart.
ECONOMISCH-STATISTISCHE EER JURTEN.
COMMISSIE VAN ADVIES:
Prof. Mr. D. van Blom; J. van Hasselt; Jhr. Mr. L. H. van
Lennep; Mr. K. P. van der Mandele; Prof. Dr. N. J.
Polak; Mr. Dr. L. F. R. Regout; Dr. E. van Welcieren
Baron Rangers; Prof. Mr. H. R. Ribbius; Jan Schil.thuis;
Mr. Q. J. Terpstra.; Prof. Mr. F. de Vries.
Gedelegeerd lid: Prof. Mr. Dr. G. M. Verrijn Stuart.
Assistent-Redacteur: H. M. H. A. van der Valk.
Secretariaat:. Pieter de Hoochweg 122, Rotterdam.
Telefoon Nr. 35000. Postrekaning 8408..

Abonnementsprijs voor het weekblad franco p. p. in Nederland f20,—. Buitenland en Koloniën f 23,— per
jaar. Losse nummers 50 cents. Leden en donateurs van hef
Instituut ontvangen het weekblad gratis.
De verdere publicaties van het instituut uitgaande ont-
vangen de abonné’s, leden en donateurs kosteloos, voor zoo-
ver daaromtrent niet anders wordt beslist.
Aangeteekenda stukken: Bijkantoor Ruigeplaatweg.

Advertenties f 0,50 per regel. Plaatsing bij abonnement
volgens tarief. Administratie van abonnementen en adver
–
tenties: Nijgh G van Ditmar’s Uitgevers-Maatschappij, Rot
–
terdam, Amsterdam,
‘8-
Gravenhage. Postehèque- en giro-
rekening No. 6729.

22 OCTOBER 1929.

De dikwijls omsiaande stemmingen op de wissel-

markt zijn porzaak geweest, dat er zich een tamelijk

leend.ige handel ontwikkelde. Onder den invloed van

de renteverhoud.ingen is de Dollarkoers in Londen

van 4.86% op 4.87% tertiggeloopen. Het Pond Ster-

ling, dat hier bijnade geheele week op 12.09% stond

– ondanks het ruimere geld – verbeterde gisteren

tot 12.10%. De Dollar daarentegen kwam van 2.485

op 2.4813; slot 2.4818. Marken, die zich aanvankelijk
Op
ce. 59.29 handhaafden, bereikten gisteren een koers

van 59.33 (tegen 20.40%). Franiche Francs verbe-

terden van 9.76% tot 9.77% (tegen Ponden liep de

koers van 123.95 op 123.86, dus weder bijna op het

gou4punt), Lires waren op 13.— aangeboden. De

overige koersen alle eerst zwakker, daarna alle hoo-

ger met het Pond. De Spaansche Peseta kon zich aan-

vankelijk herstellen op 35.60, op weiken prijs de koers

eenige dagen bleef hangen. Zaterdag bracht een groot

aanbod den koers weder op 35.10. Toen gisteren weder

eens berichten over een stahilisati.e bekend werden,

stegen ze snel op 35.65. Yen wat lager, 1.18%. Ook

het écart. voor uitbetaling Australië is weder grooter

geworden; kabel-uitbetaling is nu reeds 1% pOL,

schriftelijke ovei-boeking 1./s pOt. onder Londèn te

krijgen. De Milreis is niettegenstaande de ongunstige

berichten uit Brazilië w’ei.nig veranderd: ca. 29%.

Flauw was uitbetaling Buénos-Aires, dat op 104

werd aangeboden (tegen Ponden 47 c.). Ook Canada
was aangeboden ca. 2.46.

Op de termijnmai-kt doen eenmaands-Ponden, onder

den invloed van de geld-ruimte hier, een disagio van
c., driemaands zijn
Lh/16
c. onder den prijs. Een-

maands-Dollars doen 2-4 c. agio, driemaands 14%-
ï6%, c.

* *
*

Op, den weekstaat van De Nederlandsche Bank ver-

toont de post binnenlandsche w;issels een daling van

.f
2.8 millioen. Het bedrag van het rechtstreeks bij de

Bank ondergebrachte schatkistpapier blijkt met
f
3
‘inillioen te zijn afgenomen. De heleèningen geven een
eruggang van
f
4.2 millioen te zien. Het renteloos
voorschot aan het Rijk daalde met
f
2.9 millioen.
De goudvoorraad der Bank verminderde met

f
200.000. De z.ilvervoorraad bedraagt
f
300.000 meer.
De post papier op het buitenland en de diverse reke-
.
:
ningen op de actiefzijde der balans stegen resp. met
•.f 3 millioen en
f
700.000.

De hiljettenc.irculati’e vertoont een teruggang van

f
14.4 millioen. De rekening-courant-saldi blijken
met
f
7.6 millioen te zijn gestegen. T-Jet beschikbaar
metaalsaldo klom met
f
2.8 millioen. Het dekkings-

percentage bedraagt nagenoeg 55.
* *
*

De vele likw’idaties op de effectenbeurs en de wei-

hige lust tot het doen van nieuwe zaken op een nog

steeds buitengewoon flauwe markt, deed de vraag naar

prolongatiegeld deze week opnieuw sterk inkrimpen,

zoodat de notering tenslotte tot 4 pOt. terugliep.

Ook het aanbod van wissels bleef gering; meestal kon
men voor SVs h 5
3
1I6
pOt. plaatsing vinden en gisteren

werd ook voor 5’/16 pOt. afgedaan. Zelfs caligeld was

ruim verkrijgbaar en liep tot 334 pOt. terug. De ver-

hdoging van het Engelsche disconto heeft dus nog

steeds niet den minsten invloed op onze geidmarkt

gehad, terijl ook de invloed van de nadering van den

November-termijn en de daarmede gepaard gaande

belangrijk grootere geldvraag, die anders meestal in

October begint door te komen, nauwelijks te bespeu-
ren is.

LONDEN, 21 0CTOI3EiI 1929.

Depositie op de geidmarkt was verledén week ge-

makkelijk, gesteund door de op 1.5 October vrijkomen-
cje dividemidgelden. De schuld aan de Bank van Enge-

land kon dan ook worden afbetaald.

Disconto daalde in den loop der week tot 5l—/i

pOt., onder invloed van huitenlandscheaankoopen en

an den gunstigeren Dollarkoers, welke heden tot

4.87% opliep. De teleurstellende factor is echter, dat

de Franckoers nog steds hij het gouduitvoerpun

blijft, zoodat gevreesd wordt, dat Parijs, hij het krap-
pci- worden van geld tegen het einde der maand, wel

ved.er eenige posten goud zal nemen.

Toch is men hier weder iets optimistischer gestemd,

nu de Bank het goud, dat verleden week in de markt

was, tegen haar officieelen prijs zonder bijbetaling van

prëmie heeft kunnen verkrijgen.

948

ECONOMISCH-STAi’ISTISCHE BERICHTEN

23 October 1929

DE DIENST DER RIJKSFINANCIËN 1930.

,,Daar de Financie de zeniiw van den Staat,:
maar ook cle bron van Tweedragt en scheuring
1

is, is het van ‘t uiterste belang, nauwkeurig,
te onderzoeken, wat men daaromtrent behoort’
te bepalen”, uit de Rede van den Burger Re-
presentant van cle Kasteele in de bijeenkomst’
van de Nationale Vergadering van 17 No-!
vember
1796.

Het verschiet der rijksfinanciën wordt niet langer

allerwege pessimistisch bekeken. Het Handelsblad

acht de rijksfinanciën ,,overgezond” en een zoo groot&

financieele autoriteit als de heer Van Gijn durft

mede tot belastingverlaging te adviseeren. Maar ooki

mindere goden scheppen er behagen in de extra-aflos-sing van onze Natibnale Schuld als noodelooze fraai-

igheid voor te stellen. Waarom zoude men niet eens

wat ,,vacantie” nemen van wettelijk vastgestelde of

van vrijwillige aflossingstermijnen der Nationale
Schuld, de welke, met inbegrip der crisis-schulden,

op 1. Januari 1928 moest gesteld worden op
f
2739.9

millioen)
Wie het perspectief der rijksfinanciën wil heoor-

deden, moet de rijkshegrooting 1930 – zelfs de heer

Van Gijn vermijdt zich nog in het ouderwetsche’
woord ,,staatsbegrooting” – voor zich nemen en vddr-,

uit kijken. Zeker, achteruit is de hemel schoonge-

veegd. Enorme overschotten – een bedrag in de,
laatste vijf jaren van 24.2 millioen – zijn van ,,ge-

woon” naar ,,buitengewoon” tot extra-amortisatie vcln
den kapitaaldienst overgeboekt
,,bij
gedoogen van het

parlement”. Het ging hierbij in de afgeloopen jaren,

tot 1 Januari 1929, om een financieel beleid, hetwelk:

tot en met den dienst over 1928 door bepaalde wette-
lijke voorschriften niet werd heheerscht, maar waar-
omtrent de Comptahiliteitswet (wet van 21 Juli 1927
S. 259) thans regels stelt, welke natuurlijk niet kun-

nen beoogen en ook niet beoogen wijziging te brengen

in de verhoudftg van de macht van parlement en

die van de regeering. Wanneer de heer Van Gijn in’

de Economist van September 1929, in een artikel dat’
heel wat aandacht heeft getrokken, schrijft:

,,In elk geval worde echter telken jare aan cle volks-
vertegenwoordiging een duidelijk voorstel omtrent de be-
stemming van een eventueel saldo van dn laatstelijk vast-
1
:
gestelden gewônen dienst voorgelegd en niet tot een tegee-
ringsdaad gestempeld, wat buiten kijf deèl uitmaakt van
een van de belangrijkste rechten van het Parlement, als
deel van de wetgevende macht.”

moet hieruit niet worden geconcludeerd, dat in feite

eenig recht van het parlement in deze materie ooit is
geschonden. De geheele staatsdienst wordt gevoerd

,,bij gedoogen van het parlement”. Geen tak van dienst
is aan de parlementaire contrôle onttrokken;
Twee perioden moeten echter worden onderschei-
den. De overschotten op den gevonen dienst over de’
jaren 1925, 1926, 1927 en 1928
zijn
,,bij gedoogen van

het parlernent”, krachtens de leiding van de regeering

in het financieel bestel, gebruikt tot aflossing van de

Nationale Schuld.
Met de Oomptabiliteitswet 1921, welke voor het
eerst werd toegepast op de begrooting voor het dienst-

jaar 1929, heeft dit beleid niets te maken. Natuurlijk
had het parlement ook v66r 1 Januari 1929 een an-:

dere financieele politiek
icunnen
forceeren feit
is
dat

dit niet is geschied. Eenig recht van het parlement
.
is
.

niet verkort.
Van het dienstjaar 1929 áf is het financieel regee-
ringsbeleid gebonden aan de bepalingen van de Oomp-

tahiliteitswet. Blijft op den gewonen dienst voor 1929
een batig slot over dan zal dit verhuizen- naar de
rijksbegrooting voor het jaar 1932. Regeering en Par-
lement zullen in het late jaar 1931 heoordeelen hbe

• dit batig slot zal worden gebruikt. Tusschen twee’
haakjes: in de pers doen over het batig slot 1929 fan-
tastische verhalen ‘de ronde, waarbij men zich ten on-
rechte meent te kunnen baseeren op den maandelijk-
• schen middelenstaat, die echter omtrent het batig slot

INHOUD.

Blz.

DE
DIENST DER RTJKSFINANCIEN
1930
door
Prof. Mr. C.
W.
cle Vries ………………………………948
Nikkelen Munt door
Jhr. F. W. L. cie Beanfort………949
De Rijksmiddelen ………..-.. . .. .. . ……… . ..
951

BUITENLANDSOHE MEDEWERKING:

Het reparatievraagstuk van het Oosten (Oostenrijk,
Hongarije, Bulgarije) door
Dr. R. Kerschagl……
952

AANTEEKENINGEN:

Stabilisatie van het prijsniveau ……………….
953
Nikkelen munt …………………………..
955
Resultaat van de rondvraag van de Internationale
Vereenigiog voor de Suikerstatistiek door
Dr. G.
Mikicsch ………………………………… 957
Indexcijfers van groot- en kleinhandeisprjzen in
Nederlandsch-Indië……………………….
957
MAANDCIJFERS:

Rijkspostspaarbank ……………………….
958
Overzicht der Rijksmiddelen .. . .. . .. … … _.
958
Statistisch overzicht van den economischen toestand
van Nederlandsch-Indië . …………………….
959

STATISTIEKEN EN OVERZIOHTEN
…………….
960-966

Geidkoersen.

Bankstaten.

Verkeerswézen.
Wisselkoersen.

Goederenhandel.

op den gewonen dienst 1929 geen uitsluitel geeft.

Wat wij werkelijk kunnen weten uit de publieke stuk-

ken is dat het totaal over 8/12 der raming 1929 ten

aanzien van de hiet-kohierbelastingen is
f
215.966.666

en dat het totaal van
deze
opbrengst over de eerste

acht maanden van 1929 is:
f
226.872.333, zoodat op

dezen post, in genoemd tijdvak
f
10.905.666 meer is
ontvangen dan de raming bedroeg. Mocht er aldus ook veer over 1929 een batig slot bestaan op den gewonen
dienst, dan zullen in de periode Sept.—December

1931 parlemeflt eu regeering tezamen als begrootings-

wetgever voor het dienstjaar 1932. uitmaken op welke
wijze over dit batig saldo zal worden beslist. De regee-

ring doet dan in haar ontwerp van wet voor de rijks-

begrooting een voortel en uit den ,-,Verzamelstaat”
bij de Millioenennota gevoegd blijkt dan weer of het batig saldo der gewone middelen over 1929 gebruikt
is tot extra-aflossing van ‘s lands schuldenlast. Stel
-cle regeering doet inderdaad dat voorstel. Zij blijft
trouw aan haar finanieel beleid het overschot op den
gewonen dienst te gebruiken tot extra-amortisatie van
de schulden van het Rijk. Is in dat geval, ,,tot een

regeeringsdaad gestempeld; wat buiten icijf deel uit-
maakt van een van de belangrijkste rechten van het

Parlement, als deel van de wetgevende macht?
Het heeft er niets van. Het parlement zal ook het
begrootingsontwerp voor 1932 beoordeelen naar zijn
innerlijke waarde. De Oomptabiliteitswet heeft het

parlement niet in eenige bevoegdheid geknot. Stel nu

eens dat uit de regeeringsvoorstellen voortvloeit, dat

f
10 millioen batig-saldo gewonen dienst 1929 wordt
overgebracht naar den kapitaaldienst tot aflossing

van staatsschuld, dan kan het parlement op duidelijke
wijze – aan het afstemmen van de geheele rij kshe-
grooting voor 1932 behoeft men nog in het geheel

niet te denken – zijn wil doorzetten. De Tweeci
Kamer kan op het ontwerp-Middelenwet een amende-
ment voordragen tot schrapping van één der door de
regeering voorgedragen middelen, waaruit een op-
brengst van 10 millioen gulden wordt verwacht. Zij

kan’ daarenboven als nieuw middel voor den dienst

193
2
.aanwijzen: ‘het batig slot op den gewonen • dienst

over 1929
1).
Een regeering die de aldus geamendeer-
de begrootingswet niet zoude willen uitvoeren, zonde

slechts kunnen aftreden. –
In het verschiet van het beheer van ‘s rijks finan-

1)
Men kan zeker cle leer huldigen, dat in den geest van
de Grondwet, een nadeelig. saldo geen uitgaaf is en een
voorcleelig saldo geen middel van inkomst is, maar de be-
grootings
‘
wetgever kan het batig slot over
1929
tot middel

– voor den gewonen dienst
1932
stempelen.

23 Octcber 1929

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

949
H

ciën vertoont zich dus allerminst een parlement, ge-

dwongen afstand te doen van één van zijn belang-
rijkste rechten. Wel schijnen nog heel wat moeilijk-

heden te moeten worden overwonnen, alvorens tot

nieuwe belastingverlaging kan worden overgegaan.

Tot voor kort scheen het mogelijk door bezuinigingen
het natuuilijk accres der uitgaven op den gewonen

dienst op te vangen en daarnaast het natuurlijk accres

der inkomsten op den gewonen dienst te gebruiken
voor belastingverlaging. De belastingverlaging is dan

ook inderdaad gevolgd (verlaging 20 pOt. Irik. belas.-

ting, verlaging personeele belasting, successiebelas-

ting en rijwielbelasting): Gaat echter de bezuiniging

niet verder door, dan moeten
onvermijdelijk
de nieu-

we uitgaven en het natuurlijk accres der uitgaven
tezamen het accres der middelen opslokken. Al te
hoopvol zullen de bezuinigers hier niet moeten zijn ge-
stemd. Immers welke krachten zijn in de toekomst te

onclerkennen, welke de bezuiniging in den rijksdienst
doorvoeren?
,,Woorden” zullen er wel genoeg aan wor-
den besteed, maar welke ,,krachten” zullen worden
aangewend? Men spreekt dan gaarne van groote mid-

delen tegenover kleine pogingen. Was men ‘het nu

maar eerst eens hierove eens: van welk orgaan gaat
liet plan van de bezuinigingspolitiek uit? Een groot
plan kan slechts uitgaan van den wetgever, maar het

ontbreekt. Tot nu toe kan slechts worden gew’erkt met
cle gesmade kleine middelen. Heeft deze tegenwoor-
dige werkwijze geen succes? De uitkomsten leeren het
anders. Bekend is, dat de Minister van Financiën
ILet alleen uitgaven weigert, welke niet op eenigen
begrooti.ngspost zouden zijn te verantwoorden, maar
dat ook binnen de grenzen van een begrootingspost
uitgaven kunnen worden geweigerd en worden ge-
weigerd, die niet noodzakelijk geacht worden. Zien
wij hiervan het resultaat, dan blijkt dat over het jaar
1028 onder de gewone uitgaven een bedrag van

f
18.869.464 is bespaard. De besparingen zijn over
bijna alle B.00fdstukken der rijksbegrooting verdeeld.
Natuurlijk wordt op dezen weg nog steeds voortge-
gaan, maar de Regeering verwacht blijkbaar niet, dat

0
1) dezen weg nog veel zal kunnèn worden bereikt.

Bij het nalezen der stukken valt het op, dat men kan
berekenen, dat de Regeering
zelve
toch wel een gun-
stigen indruk van het accres der middelen heeft. De raming van de opbre.ngst van enkele middelen over
1.930 schijnt beslist genomen aan den gunstigen

kant. De opbrengst van de post ,,accijns op het
gedistilleerd” was over 1929 geraamd op
.f
45 mii-
lioen opbrengst. De belasting op het gedistilleerd
werd met 40 pOt. verlaagd e.n toch durft de Mi-
nister over 1930 de opbrengtt van dit middel
ramen op
f 37 millioen. Daar behoort moed toe!
Zoo komen de ,,rechten en boeten van registra-
tie” en de ,,rechten en boeten van successie” van een ramingsbedrag over 1929 van onderscheidelijk
•f
27
millioen en
f
38 millioen op
f
30 millioen en
f
42
millioen. Wie deze ramingen aandurft, is over 1930

opti mist! Zon der eenige tari efsverhooging komt de
opbrengst van het middel
,,accijns
ôp geslacht” van
een ramirig over 1.929 tot een bedrag van elf millioen,
gulden ineens op twaalf millioen gulden over 1930. Wie dât raamt, heeft vertrouwen in de welvaart van
het vleesch-etende deel der bevolking!

Maar er is nog een andi lichtpunt. Het totaal der

uitgaven, over 1.929 was oorspronkelijk uitgetrokken
op
f
593.623.714. Dit bedrag moest hoofdzakelijk voor
salarisverhooging en kosten van Waterstaatswerken,
in den loop van het jaar.1929 nog worden verhoogd
met
f
6.758.866, zoodat het crediet voor het’ totaal der
uitgaven over 1929 steég tot méér dan
f
600 mii-
lioen. Thans zien wij het totaal bedrag der uitgaen
over 1.930 oploopende tot bijna f612 millioen. Over

één jaar twaalf millioen gulden aan uitgaven méér
is een zeer bescheiden bedrag in het natuurlijk accres
der uitgaven. 1:1.oe hoog men dit natuurlijk accres
ook wil schatten, i,ecler
zs.l
toegey’eti dat
f000
of 2 pOt.

uiterst laag is. Deze uitkomst bewijst, dat het ‘er-

kelijke natuurlijk accres in de uifgaven gedeeltelijk
door bezuiniging is opgevangen. Anders
moet,
in ver-band met de bevolidingstoename, de jaarrekening met

méér dan 2 pOt. oploopen.

Maar er is meer. Op de gewone uitgaven voor
ioof dlstuk VI. der rijksbegrooting is voor 1.930

9 millioen 300.000 gulden méér uitgetrokken dan liet
geval was voor 1.929. Deze verhooging is voor f2 mii-

lioen liet gevolg van het herstel van het ‘7de leer-
plichtjaar en voor [3.5 millioen liet gevolg van de

wederinvoering van de oude, lagere, leerlingen.schaal.

De verhoogiog is dus, gezien het natuurlijk accres
der onderwijs-uitgaven dat direct verband houdt met
de toename van de bevolking, in hoofdzaak liet gevolg

van nieuwe wettelijke maatregelen en niet te wijten
aan onzuinig beheer of aan gebrek aan hezuiriigings-
drift. . . –

Er is nog een opmerking. Op de buitengewonen

dienst voor ,,Waterstaat” was voor 1929 een bedrag
toegestaan van
.f
36 millioen. Thans schrikken wij
eenigszins van een bedrag van
f
54.5 millioen voor
dezen post op den kapitaald:ienst. Uit de to.elich-

• ting blijkt dat dit kapitaal in hoofdzaak is be-

stemd voor de ZLlideizeewerken. Hieruit blijkt een

optimistische kijk der regeering. Zij heeft dle henoo-
digde milli.oenen
durven
plaatsen op den kapitaal-
dienst en hieruit
moet
men aflezen, dat de regeering
• vertrouwt dat deze gelden werkelijk in de latere in-
komsten van liet uitgevoerde enorme werk hun dek-
• king zullen vinden. Men zag juist in den laatsten tijd
• nog al eens een poging om groote kosten van water-
staatswerken toch voor een deel uit de gewone jaar-
lijksche middelen te financieren, omdat men vreesde
de kapitaals-kosten der werken te.hoog op te voeren.

– In de uitvoering der Zuiderzee-werken heeft de re-
• geering blijkbaar vertrouwen anders had een deel der

extra-kosten der Zuiderzee-werken ondei gewoon
moeten zijn aangevraicgcl en cl.n’ was liet keraamde
surplus van
f
9.140120 over 1930 op den gewonen
dienst geheel of voor een groot deel verdwenen.
Maar er zijn ook donkere wolken of eenvoudiger
gezegd: er zijn ‘aanwijzingen, dat de regeering inder-

daad voorzichtig doet over 1930 en 1931 niet tot be-
lastingverlaging te adviseeren. (De mogelijkheid van
verlaging der belastingen vodi het Leeningsfonds
hlijve hicr onbesproken). De kosten van de uitvoe-

ring der wet op de financieele verhouding tusschen
het Rijk en, dle gemeenten zijn nog niet bekend. Over
• 1931. worden nieuwe zware verplichtingen
p
‘
S
Rijks-
schatkist gelegd. Het zal prachtig wezen wanneer
deze kunner worden gedragen zonder
verhooginq
van
Rijksbelastingen, -daarnaast geniet dan de burger in
vele gemeenten verlaging van plaatselijke belastingen,

waar tegenover slechts in enkele gemeenten verzwa-
ring van plaatselijke belastingen zal moeten worden
gesteld.

Mr. C. W.
t)E
VIsiES.

NIKKELEN MUNT.

E n Staatscommissie onder voorzitterschap van den

President van de Nederlandsche Bank is bezig de
vraag te onderzoeken, in hoeverre hét voor ons Land
gewenscht is de zilveren munt door nikkelen te ver-
vangen. Deze Oommissie is begonnen een enquête in
te stellen
bij
handel, industrie en andere belang-
hebbende volksgroepen. Gaan wij na, welke rol de
tegenwoordige teeken- en pasmunten in ons betalings-
verkeer innemen, dan is zulk een enquête ook zéér
gewenscht, daar deze munten hare waarde grooten-

deels ontieenen aan de bereidwilligheid van het
publiek ze aan te nemen en de eigen metaalwaarde slechts een 30
4
40 pOt. harer nominale uitmaakt.
Wij hebben tot nu toe in ons land den z.g. hinkenden
standaard, steunende op het goud en de zilveren

rijksdaalder, gulden en halve gulden als teekenmunt.
1
De Nederlandsche Bank is gerechtigd hare bank-
–

t’

.

–

-….•…

•:. –

.

•

…..

…•,,
,••

•
•,,

•,

II

,.

‘Ii:–

950

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERIC}ITEN

23 October 1929

billetten ook in deze munt te voldoen. Deze regeling

völdoet goed, daar deze onvolwaardige munt zich

steeds in het verkeer heeft kunnen handhaven, aan-
gezien er nimmer de minste twijfel heerscht, dat de

Staat macht genoeg bezit, de waarde dezer munt op
hare nominale waarde te handhaven. Haar métaal-

waarde speelt bij dit oordeel geen enkele rol. Even-

min kan zulk een meening tot stand komen alléén

door wettelijke maatregelen, welke hoogstens een

declaratoire werking hebben. Wederkeerig moet bij

het geheele volk de vaste overtuiging heerschen, dat

de waarde steeds aan ons gouden tientje, dus aan

het goud, in een vaste verhouding verbonden is. M.i.

wordt wel eens ten onrechte door enkele theoretici

de meening verkondigd, dat het onvolwaardig metaal-
geld zijn gebruikswaarde – slechts ontleent aan het

staatscharter (vandaar de naam chartaal geld). Naast

het staatscharter staat de openbare meening.

Hoe heeft deze ópenbare nieening tegenover het

metalen geld gestaan ?’Kijkt men enkele eeuwen terug,

dan was er zéér weinig vertrouwen in het staats-
charter, de munten hadden
dikwijls
een geringere

metaalwaarde door
slijtage
of andere muntver-
zwakkende maatregelen, dan
zij
moesten hebben. De

rnetaalwaarde was beslissend en
bij
de betalingen was

de weegschaal een noodzakelijk hulpmiddel om deze

te bepalen. Het vertrouwen in den staat was nog

zéér gering. Naar gelang de rechtszekerheid toenam,

was de weegschaal minder noodig, maar bleef toch

de metaalwaarde de beslissende factor., De volks-

ontwikkeling was nog niet
rijp
voor geidstukken’

zonder eigen waarde.

Pas in de 19e eeuw werd het gebruik van onvol-
waardige munten algemeen. Zooals reeds hierboven

gezegd hebben wij een z.g. hinkenden standaard, welke
van 1873 dateert. Onze teekenmunt, dus onze gulden,
rijksdaalder, bezit geen metaalwaarde van
f
1,— of

f
2,50, maar slechts een waarde afhankelijk van den

zilverprijs, zegge ongeveer 30 â 40 pOt. harer nominale
waarde, welke waarde voor nieuwe aanmuntingen na
1919 door verlaging van het gehalte nog minder ge’.»

worden is.

Nu is eenigen tijd geleden de meening geuit, dat

zelfs deze metaalwaarde nog een overbodige luxe is
en dat met een practisch onbeteekenende wa.arde

volstaan kan worden
1).
De in den aanhef genoemde

Staatscommissie heeft tot taak deze mogelijkheid te
onderzoeken.

Een groot voordeel wordt toch verkregen. HQeveel
zilvergeld in Nederland en. koloniën circuleert, is

niet zeker; in het Verslag van den Muntmeester komt
eene opgave voor van ruim 500 millioen; van andere
zijde wordt dit bedrag echter te hoog geacht. Hoe
dit zij, in elk geval is er door vervanging van

zilveren munt door nikkelgeld een aanzienlijk voor-•

deel te behalen.
Bij
een circulatie van ruim 500 mil-
ben zou door dezén maatregel een kapitaal van pim.
200 millioen gulden van een irnproductieve bestemming,
worden
vrij
gekregen,
zijnde
een
vrijkomende
rente van

bijna 10 millioen gulden! Deze winstpostbiijftbestaan,
ongeacht de wijze, waarop hij besteed wordt, belegging

in het muntf ouds, aflossing van staatsschuld, produc-
tieve werken! Steeds wordt ons productief volks-
vermogen daardoor versterkt. Vermoedelijk zal beleg-
ging in het muntfonds wel de voorkeur verdienen.
Vil een
dergelijke
hervorming kans van slagen

hebben, dan moet vooropgesteld worden, dat de
publieke opinie geneigd is een nikkelen gulden,. een
nikkelen rijksdaalder te aanvaarden. Hoort men nu

de critiek, welke van verschillende
zijden
op de nieuwe

plannen geuit wordt, dan bestaat er
bij
velen wel

degelijk een vrees, dat de invoering van nikkelen

.geldstukken
bij
de publieke opinie, zoowel in ons land
als in Indië op bezwaren zal stuiten. Men vreest

1)
Zie de
artikeled’ van Prof. Dr.
C. A.
Verrijn Stuart
in Ec.-St. Ber. van
22 Aug. 1928
en
23
Jan. 1929;
en het
artikel van Mr.
C. W.
Bitter in Ec.-St. Ber. van
5
Dec.
1928.

gemis aan vertrouwen, men vreest gemis aan prestige.

Toch zijn deze bezwaren m.i. overdreven. Reeds nu
worden zonder zweem van
twijfel
de bankbiljetten
der Nederlandsche Bank aanvaard, guldens- en rijks-

daalderbons zijn steeds, zoowel in ons land als in
Indië grif aangenomen, metalen guldens en rijks-

daalders met een metaalwaarde van pim. 30 pOt.

ontmoeten nimmer eenig bezwaar. Is deze grens van
30 püt. niet willekeurig? Waarom wel een grens te
stellen
bij
het metalen geld en niet
bij
de zilverbons?
Hebben
wij
ook niet nog een dekking in ons munt-

fonds? Een grond aan te geven, dat het publiek wel

geneigd is en blijft onzen onvolwaardigen zilveren gulden

aan te nemen en niet een nikkelen, valt moeilijk.

Wordt de ontwikkeling van ons publiek dan niet heel
laag aangeslagen? Alles is slechts de kwestie eener

juiste propaganda en zelfs behoeft deze, vooral in

Nederland, niet eens zoo intensief te zijn.

Een enkele maal wordt wel eens de vrees geopperd,

dat een nikkelen munt eerder nagemaakt zal worden

dan de zilveren, wegens het groote voordeel: Door
den heer Ritter is dit argument in het nummer der

E. . S.B. van 5 December 1929 reeds afdoende weerlegd.

Ook prestige-gronden worden als tegenargument

aangevoerd. Het geeft vertrouwen in ons land te

weten, dat het een zilveren munt heeft! Slaan deze

personen het aanzien van ons land niet erg laag aan?

Nikkelen munt kan er zéér goed uitzien en
zijn
de
vormen practisch uitgevoerd, dan valt het buiten-
gewoon
moeilijk
in te zien, dat ons buitenlandsch

aanzien zoude verminderen door het lichtere gewicht

of door de geringere metaaiwaarde. Gelooft men

heusch dat het buitenland, en vooral Duitschland,
iets minder over de ,,steinreiche Höllander” zoude
spreken? Aanzien, prestige hangt van totaal andere
dingen dan van
dergelijke
uiterljkheden af ën kan

nimmer verbeterd worden door het jaarljkselie ver-

gooien van een rente van verscheiden millioenen!
Hoe ons geldwezen zich tegenover jet Buitenland ‘verhoudt, hangt af van onze circulatie-Bankpolitiek

en niet van het metaal onzer geldeirculatie.

Aan de nikkelen munt is nog een ander voordeel
verbonden, dat wellicht nog te weinig naar voren

gebracht is. In crisisdagen als Augustus 1914 bestaat

de neiging iedere geldsoort, walke eenige eigen waarde
heeft, op te potten en te bewaren. Zoodoende ontstaat
er spoedig een tekort aan betalingsmiddelen, wat slechts helpt de ongerustheid te vergrooten. Is de
metaalwaarde onzer munten gering, dan behoeft er
minder vrees gekoesterd te worden, flat ze in crisis
tijden achtergehouden worden.

Het zilver heeft
zijn
historische taak vervuld.
China, Voor-Indië potten minder zilver op dat,
vroeger, zoodat er meer mogelijkheid van waarde-
daling dan
waardestijging
van het witte metaal
bestaat. Er is dus alle reden om met de invoê,-
ring eener nikkelen munt niet te lang te wachten.
Gaat Zwitserland, hetzij door vervanging van zilveren
door nikkelen munt, hetzij door invoering van zilveren
munten van geringer gewicht dan de thans circu-

tleerende, op grootere schaal over het zilver buiten
gebruik te stellen, gaan andere landen daartoe even-

eens over, onherroepelijk zal dit ongunstig op de
resultaten
bij
ons zijn uitwerking doen gevoelen.
Laten wij niet te veel zien naar andere landen,
die de psycholégische gevolgen der inflatie nog niet

vergeten
zijn,
laten
wij
vertrouwen hebben in de
ontwikkeling van ons eigen volk, in ons aanzien
tegenover het buitenland. Laten wij het ,,goudmijntje”
van vele miljoenen tot ontwikkeling brengen, ten

bate onzer geheele volksgemeenschap.

Tegelijkertijd met het nikkelen muntvoorstel wordt
naar voren gebracht de wenscheljkheid al dan niet
een 5-gulden-bon in te voeren. De invoering van een
dergelijken bon zoude het betalingsverkeer nooit

kunnen
vergemakkelijken.
Alle lichamen, welke groote
kassen te houden hebben, weten hoe tijdroovend de

23 October 1929

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

951

behandeling van groote massa’s bons is en hoe licht

daarbij vergissingen voorkomen. Er heerscht overal
een streven naar mechanisatie en de verschillende

soorten betaalmachines vinden een steeds grooter

gebruik. Zulke betaalmachines zijn echter nimmer

te gebruiken voor papieren geld. Invoering van een

5-gulden-bon moet dan ook m.i. ontraden worden,
als een stap achteruit. – F. W. L.
D5
BEAUFORT.

DE RIJKSMIDDELEN.

In dit nummer is opgenomen het gebruikelijke

overzicht van cle opbrehgst der Rijksmiddelen over de

maand September 1029, afzonderlijk en vereenigd met
clie der vorige maanden van 1929 in vergelijicing ge-
bracht met cie raming van dat jaar en cle opbrengst
over dezelfde tijclvakken van 1928.

i)e gewone middelen brachten in cle afgeloopen
maand
f
40.041.000 op tegen
f
36.181.700 in Septem-
ber 1928 en vertooimen mitsdien een vooruitgang van

f
3.859.400. De totale opbrengst in de afgeloopen

maand overtrof voorts de raming met een bedrag van

f
779.000.

De totaal-opbrengst Over cle eerste negen maanden

van dit jaar bedroeg f373.780.100, cl.i. f8.850.300 meer clan i.n hetzelfde tijdvak van het vorige jaar.

Ook cie raming werd in bedoelde periode overschre-
den en wel met
j
20.421.400.

In vergelijking met de oveieenkomstige maand van
het vorig jaar vertoonen cle grondbelasting, cle per-

soimeele belasting, cie inkomstenbelasting, de vermo-
genshelast.i ng, cle di vi denci- en tantièmebelasting, de
rechten op den invoer, het statistieicrecht, de ge-
slecht-, de bier-, de su ilcer- en de tabakaccijns, de

rechten en i)Oeten van zegel, de rechten en boeten van
registratie, de rechten bn boeten van successie, van
overgang bij overlijden en van schenking en de loods-
gelden een hooger opbrengstcijfer. Daarentegen brach-

ten minder op de zout-, de wijn- en cle gedistilleerd-
accijns, de belasting op gouden en zilveren werken

en de domeinen, vaarten en wegen. Uit een en ander,
alsmede uit de vergelijking der cijfers, blijkt, dat de
loop der middelen in cle afgeloopen maand alleszins
bevredigend mag worden genoemd. Verreweg de mees-
te middelen leverden een surplus voor de schatkist.
Aan den anderen kant mag niet worden vergeten,

dat de opbrengst van September 1928 bijzonder laag
was.

De directe belastingen bewogen zich alle in stij-
gende lijn. De grondbe]asting gaf f 151.200 méér te

boelcen. Dank zij de ruime ontvangst, die deze belas-
t.ing ook in de maand Augustus opleverde,overtrof
de opbrengst der eerste drie kwartalen van dit jaar
de i nkomst van hetzelfde tijdvak van 1928 met
f349.300, waarin een normaal accres mag worden
gezien. Ook de raming werd in bedoelde maanden
overschreden; het accres beliep
f
2.876.800, doch deze
voorsprong zal wel weer voor een deel verloien gaan.,
daar de laatste maanden van het jaar voor de grond-
belasting niet zeer gunstig zijn.

De personeele belasting gaf een stijging in op-
brengst te zien van niet minder dan
f
757.500 en
leverde zoodoende het voor de maand September vrij
belangrijke bedrag van
f
3.978.300 op. Een gevolg
van dezen meevaller is, dat de ontvangst over de eer-

ste 9 maanden thans zoowel cle opbrengst van dezelfde
1)eriode van 1928 als 314 der raming overtreft (met
ondersejieidenlijk
.f
415.400 en
f
5.012.000). Tegen-
vallen kan deze belasting al in geen geval meer, daar
het voor het geheele jaar 1929 geraamde opbrengst-
cijfer reeds op ruim 5 ton na werd bereikt. De ver-wachting is gewettigd, dat het loopende jaar onge-
veer
f
5 millioen meer zal opleveren dan waarop bij
de ,raming is gerekend.

De inkontenbelasting gaf ditmaal een sl4rplus
boven de gelijlcnarnige maand van het vorige jaar,
zij.. het tot het rm:iet zeer i)elangrijke bedrag van

f65.300. De raming werd hij lange na niet gehaald
(ontvangst ruim
f
1390.000 lager), doch dit is voor
de maand September een’ normaal verschijnsel. Ver-
gelijkt men cle opbrengsten over de eerste negen

maanden van 1928 en 1929, dan blijkt, dat de ont-

vangen bedragen als volgt over de verschillende

cli enstjaren ku nnemi worden onderverdeeld:

Jan. t/m, Sept.
1928

Jan. t/m. Sept.
1929

1925
1
26
….

f

761.400

–

1926127….

3.206.000

f

458.000

127128….

61.052.200

1:722.500

1928
,
29….

4.431.800

52.494.500

1929130..
..

–

5.273.800

Totaal ..

f
69.451.400

f 59.948.800

Uit bovenstaande cijfers volgt, dat tot dusver in het
r

loopende jaar aan inkomstenbelasting
f
9.502.600
fl1indier binnenkwam clan in 1928, hetgeen grooten-
deels is toe te schrijven aan de verlaging van het

tarief hij de wet van 15 Maart 1928 (Staatsblad No.

62). Alleen het nieuwe helastingjaar (192911930) ver-
toont een kleim:i accres. Voorts bleef de opbrengst der
eerste negen maanden
f
51.200 hij de raming ten
achter, hetgeen echter niet bepaald ongunstig mag

worden genoemd, daar cle laatste rnaanden van het
jaar meestal méSr clan cle gemiddelde maanclraming
opleveren.

Oolc de vermogensbelasting bracht in de afgeloopen

maand méér op clan in September 1928 (voordeelig
versclijl
f
102.300); daarentegen werd de gemiddelde
mi.andraming niet gehaald (opbrengst f462.100 min-
der). Dit laatste i)eteekent intusschen niet veel, daar

September voor dit middel doorgaans een der slecht-
ste maanden is. Vergeleken over negen maanden
overtroffen de ontvangsten van 1929 die van het von-

¶ge jaar met f 1.619.300, voornamelijk te danken aan
cle hoogere kohierbedragen van het dienstjaar 19281
1929. Weliswaar werd 9/12 der raming niet geheel
Ibereikt (op
f
41.800 na), doch waar de laatste maan-

den van het jaar meestal ruime baten verschaffen,
mag worden aangenomen, dat de totaal-opbrengst over
f1929 niet zal teleurstellen.

t Opmerkelijk blijft de voorspoedige 1oop der divi-
dënd- en tantièmebelasting, welke in cie afgeloopen
maand f806.100 meer te hoeken gaf ‘dan in dezelfde
maaii/l van 1928. Ook indien ihen bedenkt, dat de
ontvingit-van September 1928 huitengewooii laag was,

‘is de hooge opbrèngst der afgeloopen maand, nit de
voorafgaande gunstige maanden, een verrassing. De
vermindering, ciie Verwacht werd in verband met de
lagere dii.v iclemiclen van sommige cultuurmaatschap-

pijen, valt blijkbaar nogal mee. l)e vooruitgang over

,de eerstC negen maanden beliep f4.256.600, terwijl
314 der raming in dien tijd niet
.f
3.442.900 werd over-
•
troffen. Zelfs indien cie mogelijkheid wordt aangermo-
• nin, dat de verkregen voorsprong in de laatste maan-
den van het jaar niet zal worcierm gehandhaafd, is liet
vrij zekei, dat het geraamde ‘ophrengstcijfer van

‘f
20.000.009 aanmerkelijk zal worden overschreden.
i)e invoerrechten gaven opnieuw een stijging te
constateeren (van f 670.200); het ontvangen bedrag
acl f5.993.200 werd slechts door cle opbrengst van
October 1,928 overtroffen. De prijzen van verschillen-de belaste goecierensoorten loopen nog steeds op. Ook

Imet statistiekrecht gaf een surplus, zij het van niet
meer dan
f
700. Doordat heide middelen mede in de
afgeloopén maanden ruim hebben, gevloeid, werden,
‘gerekend over negen maancln, zoowel de opbrengst’
vân het vorige jaar als de raming niet onbelangrijk
overtroffen, bij de invoerrechten met respectievelijk

7
3.345.700 en
f
3.752.300, hij het statistiekrecht met
onderscheicienlijk
f
56.600 en
f
100.300.

De accijnzen vertoonden een onderling geheel ver-
lschille.nd beeld. Gaf de zoutaccijns in de beide vorige
mnaaden een hoogere inlcomst, ditmaal bewoog di.t
middel zich weer in dalende richting; de teruggang
;bedroeg
f
1.700. Oolc op zichzelf beschou.d, was de
opbrengst der afgeloopen maand niet bevredigend,

rr

952

ECONOMISCH-STTISTISCHE BERICHTÉN

23 October 1929

daar ruim
f
42.000 minder dan de gemiddelde maandr

raming werd geïnd. I)e geslachtaccijns leverde de
recordophrengst van
f
1.122.300, zijnde
f
161.100

boven de ontvangst van September 1.928. In dit hooge

eijfer valt ‘het toenemend verbruik van inlandsch

rundvieesch te onderkennen wegens den clalencien i

voer van hwtenlandsch bevroren vleesch en cle hooge

prijzen van het varkensvleesch. Tot dusver werd in

het loopende jaar reeds
f
981.400 meer aan geslacht-
accijns ontvangen dan iii 1928. De wij.naccijns daalde

met
f
1.100, waarvoor een bejiaalde oorzaak intus-

schen niet aanwijsbaar is. Ook degedistilleerdaccijas
liep in opbrengst terug; het decres bedroeg niet min-

der dan
f
961.400 en kan niet aan een verschil in

betaaldagen van den kred:iettermijn worden geweten,
daar September zoowel in 1.928 ils in 1929 vier Don-

derdagen telde. De met 1 Maart jl. in werking g-
trddlen verlaging van liet tarief met 40 pOt. doet haar

invloed in volle zwaarte gevoelen; tot dusver kwam

reeds
f 6.851.900 minder binnen dan in het vorige

jaar. Dat de opbrengst over de eerste negen maanden
f 8.1.11.100 beneden de raming bleef, zegt niet veel,
daar in dit verband moet worden bedacht, dat het
voor 1929 geraamde opbrengstcijfer nog niet met het

oog op cle totstandgebrachte tariefsverjaging werd

herzien. 1-let bier leverde in de afgeloopen maand

een klein surplus (van
f
1.5.300), terwijl
f
452.600

hoven 1/1.2 der raming werd ontvangen De suiker-

accijns gaf opnieuw een stevig accres (van
.f
543.600),

– waardoor het respectabele bedrag van
f
4.615.700 kon,

worden geboekt. Deze vooruitgang is echter sleclts

schijnbaar, daar de maand September in 1.928 vier

verschijndagen van den krediettermijn telde tegen vijf
in 1.929; neemt men dit in aanmerking, dan blijkt
per slot van rekening in de afgeloopen maand pci’
veek minder te zijn veraccijnsd danin September

1.928.
T
at
tenslotte den tabakaccijïs betreft, deze lie opnieuw in opbrengst vooruit; vergeleken met de ge-

‘lijknaniige maand van 1928 bedroeg de vooruitgang

f
75.900.
Eene vergelijking van de opbrengst der accijnzen
over de eerste drie kwartalen van 1928 en 1929 en

met de raming leidt tot het volgende resultaat:

Opbrengst

Opbrengst

Raming
9 m. 1928

9
m.
1929

9 m. 1929

Zout ……
f
1.471.100

f
1.415.800

f 1.500.000
Geslacht.
. .

8.043.500

,, 9.030.900

8.250.000

Wijn ……,, 2.051.500

,, 2.042.000

,,
5.987.500

Gedistilleerd ,,
32.484.200

1125.632.300

,, 33.750.000
Bier ……

10.585.400

,, 10.825.600

50.500.000

Suiker ……
34.669.500

,, 35.797.400

,, 35.475.000

Tabak …..
, 57.467.500

,, 19.773.600

,, 17.625.000

De belasting op gouden en zilveren werken bracht
/’ 1.900 minder op. Vergeleken over negen maanden is het loopende jaar evenzeer in het nadeel (geringer

ontvangst f8.900).
De zegelrechten gaven
•
f
563.200 rn&ir, welk ver-

schil geheel aan een ruimer vloeien der beursbelas-
ting is te danken, die f 586.800 in opbrengst steeg.

De registratierechten maakten eveneens een goed
figuur; de stijging beliep hij dit middel f636.500.
Eene vergelijking der ontvangsten over de eerste
negen maanden valt ook in het voordeel van 1929 uit;
aan zegelrechten werd in bedoeld tijdvak
f
737.600

meèr ontvangen, terwijl 3/4 der raming met

.f
1.495.600 werd overschi’eden. Bij de registratierech-
ten bedroegen deze verschillen
f
4.816.400 en

f4.245.900; de belangrijke kapitaalsuitbreiding van
eenige groote naamlooze vennootschappen vormt hier

een factor van heteekenis.
De suceessierechten vielen al weer nice. Ditmaal

bracht deze belasting
f
381.200 meer in de schatkist.
Van Januari tJrn. September bedroeg de hoogere ont-

vangst f
4.885.100, terwijl in dat tijdvak de raming
met [4.859.400 werd overtroffen. Ook al moet bij den
grilligen loop van dit middel de mogelijkheid niet
worden uitgesloten, dat cle verkregen voorsprong in
de volgende maanden weer voor een gedeelte te loor

zal gaan, mag toch als zeker worden aangenomen, .dat

het voor 1929 geraamde opbrengstcijfer belangrijk zal
worden overschreden.

De dome.ine.n gaven door omstandigheden van toe.-

valligen aard f 134.400 minder te boeken; claarente-
gen leverden de loodsgelden
f
23.500 meer op. 01)

zichzelf beschouwd was de ontvangst niet zoo bijzon- –
der hoog;
zij
bleef ni. ruim
f
20.400 hij cle raming ten

achter. Dank zij cle ruime baten in cle eerste maanden

“na het jaar steeg de opbrengst over negen maanden

f
59.600 boven die van hetzelfde tijdperk van 1.928.
Daarentegen werd dd .raming niet gehaald (nadeelig

verschil
f
12.000), waarbij nog valt te bedenken., dat
de ontvangsten voor 1929
f
400.000 lager
ziji.’l
ge-
raamd dan voor 1928.

De .inlcornsten van het ,,Leeningfonds 1914″ ver-

toonden opnieuw een vermeerdering en kwamen van

f
5.105.400 op
f
5.759.300. Van laatstgenoemd bedrag
was bijna
f
2Y2 millioen aan de verdedigingsbelastin-

gen toe te schrijven. Over cle eerste negen maanden
“iei een stijging waar te nemen van
f
4.070.300. De

zegelrechten van. buitenlandsche effecten gaven in
dat tijdvak een mindere hate van
.f
18.000.

Voor het ,,Wegenfonds” kwam in de afgeloo pen

maand
f
505.000 binnen tegen
f
276.300 in Septem-

ber 1928. Van eerstgenoemd bedrag komt
f
381.100

op rekening van de wegenbelasting; de . rest of

j’ 1.17.900 wordt
bijgedragen
door de rijwielbelasting.

In de eerste negen maanden kwam aan het Wegen-

fonds
f
14.396.300 ten goede, waarvan
f
1.915.400

wegenbelasting. in het vorige jaar bedroegen deze

cijfers’ rspectievelijk
f
12.449.700 da
f
6.854.800. De

rijwielbelasting liet, vergeleken over negen maanden,

een stijging zien van
f
826100. Neemt men nu.nog in
aanmerking, dat in. 1.928 slechts 90 pCt. van de wer-
kelijice opbrengst der rijw’ielbelasting ten bate van het

Wegenfonds is geboelct, dan blijkt, dat in het loopende

jaar reeds bijna 82.000 rijwielplaatjes meer zijn ‘er-kocht dan in de eerste drie kwartalen van 1928.

BUITENLANDSCHE MEDEWERKING.

Het reparatievraagstuk van het Oosten

(Oostenrijk, Hongarije, Bulgarije).

Dr. Richard Kerschagi te Weenen schrijft ens:
Op 16 September jI. begonnen te Parijs de onder-
handelingen over de reparatievraagstukicen van Oost-
Eiu:opa en liet is stellig niet van behug ontbloot, de
grondslagen van deze onderhandelingen, die de repa-

ratieproblemnen voor Oostenrijk, Hongarije en Bulga-
rije tot een oplossing moeten brengen, eens van nabij
te beschouwen. Theoret.isch was, evenmin als voor
.Duitschland, de last der herstelbetalingen voor Oos-

tenrijk.
Hongarije
en Bulgarije in de vredesverdragen begrensd. Dat men zich echter van de relatieve hoog-
te hiervan reeds betrekkelijk spoedig een denkbeeld
kon vormen, bewijzen de önderhandelingen op de eer-
ste Conferentie te Londen, waar, hij een totaal bedrag
aan hersteIbtalingen van R.M. 1.32 milliard, de repa-
ratielasten voor Duitschland op rond R.M. 1.18 en
die der Oostelijke staten op rond R.M. 14 milliard
werden becijferd. Waar nu. ook het plan-Young een
totaalbedrag ‘oor de Duitsche reparaties bepaalt, waar-

uit de contante waarde dezer bedragen kan worden
berekend, is het evenzeer mogelijk, het totaalbedrag
der reparaties van de Oostelijke staten vast te stellen.
Tot dusver is zulks voorloopig als volgt geregeld, dat:

Oostenrijk over het algemeen elke verplichte
herstelhetaling tot 1944 heeft uitgesteld;
Hongarije tot 1945 betalingen tot een totmalbe-
drag van (1-Kr. 200 millioen heeft te doen;

Bulgarije
tot 1944 G-.Frs. 550 millioen heeft te
betalen, terwijl na 1944 nog een schuld van G.Frs. 1.100
millioen in aanmerking wordt genomen, waarover
echter nadere gegevens onthre]cen en met welker be-taling niemand ooit in ernst rekening heeft gehouden.
De belangen, waarvoor de afzonderlijke staten op

23
October 1929

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
1.

953

de hersteleonferentie opkomen, zijn ten deele verschil-
lenci. Voor Oostenrijk en Hongarije is het in de eerste
plaats van groot belang, dat het saldo der herstelbe-

talingen wordt vastgesteld. Het vredesverdrag bepaalt
namelijk uitdrukkelijk, dat deze twee staten weliswaar
op de herstelrekening voor het reparatiebedrag moe-

ten worden gedebiteerd, doch tevens, dat zij op de-
zelfde rekening voor de tegenwaarde van alle staats-

eigendommen moeten worden gecrediteerd, welke cle

beide deelen van cle vroegere Donaumonarchie aan

de successiestate.n hebben afgestaan. Deze staats-
e.:igendommen (biens cédés), waartoe niet slechts ge-
bouwen, telefoon- eu telegraaflijnen, spoorwegen en

domeinen, doch ook het geheele vermogen van de

lIabshurgers behoort, zijn van zeer groote waarde en

werden voor Oostenrijk op een bedrag van minstens
G.Kr. 2% tot hoogstens G.Kr.
V/2.
milliard, voor Hon-

garije op minimum G.]ir. i%’tot maximuin G.Kr. 3%
in illiard geraamd, waarbij de werkelijke waarde in-

derciaacl dichter hij de hoogste dan bij de laagste limiet
van de ramingen zal liggen. Het is nu volkomen dui-

delijk, dat, wai’ii:ieer de herstelbetaling van Oostenrijk
en. Hongarije, zij het volgens het aantal inwoners, zij

het volgens cle economische draagkracht, in een be-
paalde verhouding tot het vastgestelde bedrag der

Duitsche hersteleapaciteit wordt gebracht, uit hoofde
van de ,,biens cédés” voor Oostenrijk zeker, en mis-
schien ook voor Hongarije nog een zeker overschot
boven de herstelquote zou kunnen voortvloeien. Hier-
aan doet het ook niets af, dat de staten zekere kor-
tingen op de waarde van de ,,biens céclés” mogen toe-
passen, zooals bij’. het door hen overgenomen aandeel
vai, de oude Oostenrijksch-Hongaarsche staatsschul-
den. Daar dit aandeel echter in papier werd overge-
nomen, en de ,,biens •cédés” goudwaarde vertegen-
voorcligen, zal dit vel niet veel gewicht in de schaal
leggen. Dan biedt nog eerder de zeer onduidelijke
redactie van artikel 208 van het Vredesverdrag een
mogelijkheid, volgens welke in aanmerking moet wor-
den genomen, in hoeverre de ‘afzonderlijke successie-
staten indertijd zelf door belastingen de middelen
voor het verkrijgen van duie staatsgoederen hebben
opgebracht. Welk standpunt men ook ten opzichte van

dit vraagstuk moge innemen, niet vergeten mag wor-
den, dat zich hier eenerzijds voor Oostenrijk en Hon-
garije een der weinige gelegenheden voordoet, van

een
0
ngetwijfel cl te hunnen gunste bestaande bepaling
van het Vredesverdrag zooveel mogelijk te profiteeren
en dat anderzijds de tijd voor Oostenrijk en Hongarije
werkt, daar het stellig voor de schuldeisehers zeer
moeilijk, indien al mogelijk, zal zijn, in 1944 na
afloop van het toegestane uitstel het geheele repara-

tievraagstuk nogmaals op het tapijt te hrengei en

clan nog een schatting te eischen. V66r alles betreft het de quaestie, wie op een eventueel overschot van
de ,,hiens cédés” recht heeft, daar het Vredesverdrag
hieromtrent niets uitdrukkelijk bepaalt. Natuurlijk
zal zoowel Oostenrijk als Hongarije trachten van deze
mogelijkheid voor zichzelf profijt te trekken en even-
zou hebben de herstelcrediteuren hunnerzijds in hooge
mate behang bij een zoo groot mogelijk saldo, daar
volgens hun opvatting een cleigolijk saldo hun weder
geheel of voor een groot deel zou toekomen. De eenige
verandering, die dit laatste in de situatie zou bren-
gen, zou clan zijn, dat dan Oostenrijk en i-iongar.ije

welisw’aar geen herstelschulden zouden hebben te be-
talen, doch als het ware de betalingen voor I’in reke-
ii ng zouden nemen, welke de successiestaten zouden
moeten bewerkstelligen voor de ,,biens cédés”, zoodat
een eventueel saldo van deze goederen in de plaats
‘an de herstelbettlingen zou treden. Dat eenige
staten met deze mogelijkheid ernstig rekening hebben
gehouden, blijkt reeds uit twee feiten: vooreerst.
hieruit, dat Italië thans reeds uit hoofde van het
Young-plan beschikkingen treft over middelen, welke

het uit cle herstelhetalingen of uit het saldo der ,,biens
cédés” zou verkrijgen.
En ten tweede is het zeer op-
merkelijk, dat Tsjecho-Slowakije, de staat, die de

meeste staatsbezittingen van het vroegere Oostenrijk
–
J:lonâiije heeft overgenomen en ten .nadeele waarvan

wel vrij beslist en groot saldo zal komen, het voor-
stel heeft gedaan, om niet eerst de ,,biens cédés”

te taxeeren of op lange, gecompliceerde ondêrhande-
lingen in te gaan, doch om in het belang van alle

partijen in elk geval ten opzichte van Oostenrijk

een streep door de herstelschuld te halen en de ge-
heele zaak door een pennestreek te beëindigen. An-

dere staten willen weder van Hongarije verlangen,

dat het zijn betalingen tot 1944 aanmerkelijk zou ver-hoogen, wat de Hongaren zeer begrijpelijk even ener-

giek als verontwaardigd hebben van de hand gewezen.
Voorts tracht Bulgarije een aanmerkelijke verla-

ging van zijn herstelschuld te
krijgen.
Tenslotte staan

alle drie staten er bij de onderhandelingen in zoo-
verre niet ongunstig voor, dat de Herstelcommissie
niet als forum der onderhandelingen voor de defini-
tieve regeling van het hers-telvraagstuk is aangewe-
zen, en eenzijdig zou kunnen beslissen, doch dat een

– conferentie van alle betrolcicen staten
zal plaats vin-

den, clie zonder formeele toestemming van de schul-
denaren wel geen definitieve beslissing zal’ kunnen

nemen. Terwijl tegen een bevel van de Herstelcom-

– missie i.n het gunstigste geval zou kunnen worden
geprotesteerd, kan hij onderhandelingen over het ver-
• drag eenvoudig de toestemming worden geweigerd,
– waarbij het risico niet eens zoo groot is, omdat voor

alle drie betrokken staten, zelfs door een eenzijdig
• bevel van de Herstehcomrnissie, zooals gezegd v66r
1944 in het geheel geen nieuwe
erzwaring of ver-
– ndering van de tegenwoordige lasten kan plaats

‘hebben.
• Terloops zij opgemerkt, dat op deze conferentie ook
nog een quaestie ter sprake zal komen, die voor de
– successie-staten eveneens van veel belang is. De nieuw
• gestichte staten toch zijn verplicht aan de groote ge-
allieerden een zoogenaamde bevrijdingsschuld van
G.Fri. 1500 millioen te betalen, waarvan de helft op
rekening van Tsjecho-Slowakije komt. De successie-
staten trachten nu natuurlijk deze schuld zoo moge-

lijk te verlagen of zelfs geheel te doen schrappen.
Het moet ook reeds bij de niet bindende voorbespre-
kingen gelukt zijn, het oorspronkelijk voorgestelde
schuldbedrag aanmerkelijk te verlagen. Hoe groot
deze verlaging tenslotte zal zijn en of het eventueel
mogelijk zal zijn, deze schuld geheel uit den weg te
ruimen, kan thans natuurlijk nog niet worden ge-
zegd. In ieder geval, zal de conferentie echter over
dit vraagstuk beslissen.
in hoeverre en in.welken vorm het’haar mogelijk
zal zijn, tot een voorloopige overeenkomst omtrent
beide vraagstukken te geraken en deze tenslotte door
alle betrokken regeeririgen te laten ratificeeren, is
thans nog zeer de vraag. De besprekingen zullen in
ieder geval wel voor einde October worden beëindigd
en, naar verluidt, zal TsjechoSlowakije met zijn wen-
schen op eenige belangrijke punten succes hebben.

AANTEEKENINGEN.

Stabilisatie van het prijsniveau.

De Vereeniging voor de Staathuishoudkunde en de
Statistiek heeft, hare traditie getrouw, voor hare op
2 November as. te houden jaarvergadering weder een
onderwerp aah cle orde gesteld, hetwelk zich in de
algemeene belangstelling van cle economisten mag verheugen, t.w. het wezen der prijsstabilisatie, hare
‘wenscheljkheid en mogelijkheid. Twee uitvoerige
praeadviezen, tezamen 107 bladzijden druks beslaande,

werden s-oor de Vereeniging samengesteld resp. door
Mej Dr. E. 0. van i)orp en Prof. Dr. G. M. Ver-
rijn Stuart.
Men wêet, dat ook na den terugiceer van verschil-
lende landen tot het goud als basis van het ruilmid-
‘del bij velen een zekere
twijfel
is blijven bestaan, of
daarmede wei voldoende stabiliteit van het prijsniveau
en voldoende waardevastheid van het geld was be-

954

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

23 October 1929

reikt. Met cle groote waardefluctuaties, die wij in

en na den oorlog konden waarnemen, is het voors
–
hands gelukkig uit. Maar Cassel, Joseph Kitchin en

met hen vele anderen hebben er in de laatste jaren
op gewezen, dat er alle kans is, dat de goudproductie
geen gelijken tred zal houden met de regelmatig stij-

geiide behoefte aan ruilmiddel en dat er dus een goud

tekort zal komen, indien geen maatregelen worden

getroffen. Ook de Volkenbond laat de waardè van het

goud door eene speciale Commissie onderzoeken

waarin bekende personen zitting hebben, zooals Gustav.

Oassel, de Amerikaat]sche economist Sprague, Sir,

Flenry Strakosch en- onze landgenoot Mr. L. J. A.

Trip, oud-president van de Javasche Bank. Aëti,iali-
tei t bezit het vraagstuk dus genoeg.

In de beide zooeven genoemde praeadviezen treft

men een aantal punten aan, ten aanien waarvan de
schrijvers in hoofdzaak clezelf cle meening huldigen

Zoo
zoeken heide praeadViseurs ter beantwoording van

de vraag, op welke hoogte zich het algemeen peil der
geldprijzen zal stellen, het zwaartepunt bij de politiek,

die in d a
.e verschillende landen ten aanzien vn de

geidvoorziening wordt gevolgd. Of het prijsniveau
stabiel zal blijven, dan wel schommelen, hangt af van

den omvang, waarin het g`eld in zijn verschillende vor-
1

men in het verkeer wordt gebracht.

Naast het goud, den grondslag van hét ruilmiddel

in de meeste landen, zijn het de banken, in de eerste
plaats cle circulatiebanken, die door het in omloop

brengen van bankpapier of het creëeren van giraal-

geld, heslissenden invloed hebben op de hoogte van
het prijsniveau. Wel beheerscht de geldquantiteit niet

alleen den stand van de geldprijzen, ook de omloops-
snelheid van het geld komt in aanmerking. Maar,

zoo schrijft Mej. van Dorp, al kunnen de circulatie-:
banken deze niet beheerschen, zoo kunnen zij toch
door haar discontopolitiek via vermeerdering of ver-mindering van cle geldhoeveelheid de veranderingen

in cle omloopasnelheici neutraliseeren. Beide schrij-
vers bestrijden de leer van het oude Banking Prin-
ciple, nog steeds dooie velen gehuldigd, als zouden,
de banken bij haar credietverleening den loop der

prijzen volgen en slechts een werktuig zijn in handen
van het cred i etbehoevend bedrijfsleven. Uitdrukkelijk
schrijft hijv. Mej. van Dorp: ,,De prijzen zijn nooit de’

oorzaak van cle geidhoeveelheid, maar steeds is de’
geidhoeveelheid de oorzaak van het gheele prjsni-
veau. De geldscheppers dragen dus daarvan, steeds de,

voile verantwoordelijkheid.”
Ook over het wezen der waardevastheicl van het

geld bestat tusschen de beidë praeadviseurs geen
meeningsverschil. Beiden toch huldigen de opvatting,
dat het geld slchts dan als waardevast kan worden,
beseh ouwd, wanneer het prijsni ‘eau, uitgedrukt door
een daartoe geigencl indexcijfer, stabiel blijft. Over de vraag echter, wanneer tegen schommelin-
gen van het prijsniveau maatregelen, moeten worden, getroffen, en wanneer niet, loopen de meeningen van
de beide schrijvers uiteen. Groote beroeringen vant
de gelclwaai’cle, zooals in en na den oorlog, zullen
door niemand gewenscht geacht worden, maar zijn4

als benarde omstandigheden de Overheid in het nauw’
drijven en haar aanleiding geven om de geidrege-,
ling min of meei hevig te gaan bederven, door geen
enkel geidstelsel afdoende te voorkomen. .Daarnaast
echter toont het prijsniveau tweeërlei soort van

‘schommelingen,
t.w.
schommelinen van korten duur,

in belangrijke mate samenhangend met de conjunc-

tu ur, en vaardeveranderingen op langen term ijn (zoo-I
als de prijsstijging in de jaren 1850-1873 en die’
van 1896-1913, de daling van het prijsniveau van
1873-1896), gewoonlijk aangeduid als ,,seculaire”

waardeveranderingen van het geld.
Nu acht Mej. van Dorp eene geidpolitiek, welke’
zich ten doel zou stellen, d korte golvingenn van het
prijsniveau te stabiliseeren, a priori tot ineffectivi-
teit gccloemd. De conjunctuurfluctuaties hebben een
onregelmatig verloop, zij treffen niet alle prijsver-
houdingen en die, welke in de conjunctuur worden

l)etrokken, veranderen weer niet in gelijke mate.
Somtijds zelfs is er in het economisch leven een
groote ontwilciceling waar te nemen, ook bij dalend
prijsniveau.

Daarentegen gevoelt zij wel voor een geldpolitiek,

de gericht is op het corrigeeren van den invloed,

dien een teveel of een tekort aan goud op liet prijs-

niveau in den vorm van seculaire golven kan uit-

oefenén. Met Gustav Oassel vreest zij, dat zich een
gondtelcort kan voordoen.

Nu wil Mej. van Dorp echter niet het pleit

e-
ren voor een a-metallistisch geidwezen, zoonls dat

hier te lande verdedigd is door Prof. 0. A. Verrijn

Stuart en later in Engeland door John Maynard

Keynes. Zij heeft tegen het a-metallisme het be-

zwaar, dat men hij de toepassing heeft te kiezen tus-

schen een stabiel prijsniveau, of stabiele wisselkoer-
sen, maar dat men niet èn het een èn het ander kan

bereiken, aangezien het peil der prijzen in de ver-

schillende landen niet steeds hetzelfde verloop heeft.

Daarom sluit zij zich aan bij het denkbeeld van

Cassel om den verkeerden invloed van het goud uit
te schakelen door middel van een correctieve rege-

ling van cie gouddelcicing hij de circulatiebanken.
Toorshands moet dus de band tusschen geld en goud

nog gehandhaaf cl blijven, maar in tegenstelling tot

Cassel ziet Mej. van Dorp als uiteindelijk doel het
volledig afvloeien van alle goud naar de indust±ie,

waarmede dus naar men mag aannemen’ – het
a-metallisme in de practijk wel zal zijn verwezenlijkt.

Om te bepalen, in welke mate het goud schadelijk

werkt, wil Mej. van Dorp niet een reeks van nationa-
le indexcijfers volgen, waarnajir elk land zich op zich-
zelf zal kunnen richten, doch wenscht zij uit de prij-
zeii van verschillende wereldartikelen een wereld-
index te zien samengesteld, waarmede alle landen,

onder leiding van den Volkenhond, zullen hebben te
rekenen hij cle geidpolitiek, clie zij zullen moeten vol-

gen. Mej. van Dorp besluit haar praeaclvies met de
volgende conclusie:

,,One conclusie is deze: dat de gouden standaard
gehandhaafd client te blijven, en dat de Volkenbond
een stabilisatie van liet goud ter hand moet nemen,
welke tevens het doel zal dienen op het gebruik van

‘goud te bezuinigen, en op den langen duur dit ge-
bruik voor monetaire doeleinden geheel, af te schaf-
fen.”

Anders Prof. G. M. Verrijn Stuart. :Deze is veel
meer dan Mej. van Dorp voor het a-metallisme ge-
‘porteerd. Wel ziet hij in, dat de kansen op verwezen-
lijking daarvan momenteel zeer gering zijn. De drang
naar terugkeer tot het goud was na den oorlog ‘te
hevig, dan dat men aan doorvoering van het a-rnetal-
lisme kon denicen. Doch wanneer men, aldus deze
schrijver, een zoo goed mogelijke regeling van het
geidwezen verlangt, d.w.z. an liet geld een summum
van waardevastheid wil verzekeren, zoo is dat – mits
zekere voorwaarden zijn vervuld – z.i. slechts langs
a-metallistischen weg of althans met volledige aan-
vtarding van den a-metalli.stischen gedachtengang te
bereiken. De bezwaren, door Mej. van Dorp tegen het
a-metailisme aangevoerd, ‘deelt hij niet, aangezien
naar zijne opvatting de wisselkoersen tusschen lan-
den, wier prijsniveaux stabiel worden gehouden, niet
belangr4jlc zullen fitictueeren en het ook zonder goud
zeer wel mogelijk is om de kleine oneffenheden in
de koersen glad te strijken.

In tegenstelling tot Mej. van Dorp acht Prof.
Verrijn Stuart niet slechts correctie van de seculaire
waardeveranderingen van het geld gewenscht, doch ook die van de schommelingen op korteren termijn,
om. om deze reden, dat het in de practijic moeilijk
is uit te maken, met welke soort van fluctuatie men
in
concreto precies te naken heeft. Beide soorten.
van veranderingen in cle geldwaarcle acht hij schade-
lijk voor éen gezonde ontwikkeling van het econo-

23 October
1929

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

955

misch leven. Correctie van beiden is daarom wen-
schelijk.

Zooals gezegd,
acit
Prof. Verijn Stuart de kan-
50fl op verwezenlijking van het a-metallisme gering.

En bovendien, al kon men den gouden standaard af-
schaffen, dan zou men er z.i. voor de stabilisatie van
het prijsniveau nog niet zijn. Want de geldcreatie

hangt wel voor een belangrijk deel, maar toch geens-

zins geheel en al van de circulatiebanken af. Ook de
par ti culi ere banken kunnen het ruilmi cidel vermeer-
deren, in den vorm van z.g. giraalgeld, en een volle-

dig samengaan van centrale bank en particuliere
bankinstellingen is nog nergens verwezenlijkt. Voor

prijsstahilisatie is derhalve meer noodig dan alleen af-

schaffing vtn den gouden standaard en het richten
van cie cliscontopolitiek
01)
het stabiel houden van een
.indexcijfer, want de centrale banken zijn in dit op-
zicht niet almachtig.

Nu dien momeuteel voor afschaffing van het goud
als basis van liet ruilmiddel niet te vinden is, zal

men zich, aldus Prof. V. S., wel tevreden moeten
stellen met cle correctie van de gebreken van dit
stelsel door een aan de w’isselende omstandigheden
aan gepaste verandering van het dekkingspercentage
van cle circulatiehanken, zooals zulks clooi Cassel

wordt bepleit, en door het treffen van al die maat-
regelen, die de positie van de centrale banken kun
nen versterken, een punt, dat z.i. door Cassel en zijn
medestanders verwaarloosd is. Het eerste beteekent
echter, aldus cle schr., dat men in wezen de a-metal-
listische gedachte aanvaardt: het goud bepaalt niet,
hoeveel ficluciair geld er zal zijn, doch door middel
van het vermeerderen of verminderen van fiduciajr
geld corrigeert men de waarcieschommelingen van het
goud liet stelseF van Cassel ed. brepgt dus alle pro-
bienien vaii het a-metallisme met zich.

Ook vestigt de hoogieeraar er de aandacht op, dat
stabilisatie van het prijsniveau heel iets anders is dan
,,stabilisatiori of business” en dat het economisch leven
in beroering zal blijven, dynamisch als het nu eenmaal
van nature is, ook al neemt men een der storende oor-
zaken, die, welke bij het geld is gelegen, weg. Zoo kan

men, schrijft hij, de monetaire kanten van de conjunc-
tuu rbewegi ng wegnemen, en schommelingen in de geldwaarcle vermijden, maar daarmede is geenszins verzekerd, dat nu het economisch leven zich ook i.n
alle opzichten langs lijnen van geleidelijkheid zal

ontwikkelen. Een stabiel geldwezen is uiterst belang-
rijk, maar geen panacee tegen alle schokkenin het
economisch leven. –

Voor een klein land als Nederland is er volgens
Prof. V. S. niet veel anders te doen, dan dat het een
.rationeele regeling van het gelcl.wezen niet tegen-
werkt. Het kan moeilijk in zijn eentje den weg van het
a-metailisme opgaan en zi.ch op clie wijze isoleeren.
Maar wel kun het storende maatregelen, zooals de vol-
komen nooclelooze verhooging van het délckingsper-
centage van cle Nederlancische Bank in den aanvang
van di.t jaar, nalaten, want dat is niet van dezen tijd.i

Men ziet, dat de beide praeadviseurs voorzichtig zijn
in hun praktische conclusies. Ook Prof. G. M. Verrjn
Stuart, clie in tegenstelling tot ‘Mej. van Dorp vol-t

ledige stabilisatie van het prijsniveau begeerlijk acht,
is van meening, dat er nog een heel proces van gees-
telijke ontwikkeling en van centralisatie in de geld-
voorziening nooclig is, voordat dit doel kan worden
verwezenlijkt.

Zoolang men zoo ver nog niet is, zullen er nog
heel wat beschouwingen over het vraagstuk het licht
zien. Van verschillende plannen, zooals die van irving
Fisher, Prof. 0. A. Verrijn Stuart Lehfeldt, J. M.
l.(eynes, Strong e.a. vindt men in deze praeadviezen
ccii weergave. Tal van punten in deze materievormen
bij voortduring een onderwerp van cliscu.sie.. Daar-
aan zal het stellig ook op dc vergadering van 2 No-
vernher niet ontbreken en wij hopen cle lezers van dit
veekl)iad t.z.t. met het daar besprokene in kennis te’
stellen. –

Nikkelen munt.

De endiuête van de Commissie inzake Nikkelen
Munt, waarvan ook melding wordt gemaakt in het in
dit nummer gepubliceerde artikel van Jhr. F.
W.
L.
de Beaufort, heeft cle Amsterdamsche Kamer van
Koophandel aanleiding gegeven eene Oommissie ad
hoc te benoemen, bestaande uit de heeren Job. Bal-

der, Jhr. Mr. L. II. J. F. van Bevervoorden tot Olde-

meule, Mr. A. F. ‘an Hall, Mr. H. A. Hartogh,
Abram Muller en E. D. van Walree.
–
Het rapport van
deze Commissie werd dezer dagen têr beschikking van
cle pers gesteld. Op enkele belangrijke punten uit dit
rapport moge hier de aandacht worden gevestigd.

Vooropgesteld wordt in het rapport dat de Com-

missie ten aanzien van de belangrijkste vraag, welke
haar door de Nikkelcommissie was voorgelegd, t.w.

wat men te denken heeft van de vervanging van het
zilvergeld door nikkelen munt, al dan niet met ver-
laging van rijksdaalders, guldens en halve guldens,
tot pasmunt, niet tot een eenstemmig oordeel is ge-
komen. Een deel der Commissie heeft de in het rap-
port eenstemmig geuite wenschen inzake technische
verbeteringen van ons muntwezen slechts onderschre-
ven, voor het geval dat het inderdaad tot vermunting
zal komen, doch zonder deze vermunting als zoodanig
gewenscht te achten.

– Op de in de eerste plaats gestelde vraag, welke al-

gemeene opmerkingen men heeft over de ten onzent
ci rculeerende zilveren rui lrni d delen, antwoordt de
Oomniissie:

Met betrekking tot de hier gestelde vraag, meent onze
Commissie slechts te moeten opnierken, dat bij een beoor-
cleeling van de beteekenis, welke aan bestaande toestanden
en verhoudingen in ons nuuntwezen moet worden toegekend,
niet uit liet oog mag worden verloren, dat deze voor een
beiangrijk deel meer door de historische ontwikkeling op
dit gebied zijn bepaald, clan door doelbewuste overweging
van de eischen, welke een behoorlijk ingericht muntwezen
stelt.

Met name geldt dit voor de keuze van de grondstof,: dat
zilver als zoodanig wordt gebezigd, vindt zijn oorsprong in
tijden,, in well.e zilvergeld niet alleen was een verkeers-middel, maar tevens een blijvend bestanddeel van ieders vermogen. Maar indien eenmaal, gelijk hier te lande, cle
waarde van het in de munten aanwezige zilver slechts een
vrij klein deel is geworden van de betalingswaarde van de munt en deze daarmede meer het karakter heeft Ier-
kregen van uitsluitend betaalmiddel, is er op zichzelf be.
schouwcl geen aanleiding de vraag, welke grondstof de
meest wenscheljke is, te toetsen aan andere eischen, dan
clie welke het betalingsverkeer stelt. Ook de grootta en het gewicht viui onze zilveren munten
berusten voor een deel op andere dan eischen van doelnia.
tigheid. Gedurende een groot gedeelte van de 19e eeuw
mi.
luiers is het zilver, aanvankelijk naast liet goud, van
1847
af uitsluitend, als standaard voor oiis muutstelsel gebe.
zigd. De grootte en het gewicht van de zilveren munten m’er-
den onder die omstandighecleii bepaald door deti eisch, dat
het daarin aanwezige zilver cle op het niuntstuk aange: geven waarde bezat. Na het verlaten vaim den zilveren
standaard
iii 18,75,
wercleu cle zilveren munten, die eerst
staimclaardmuiit waren geweest, iii het verkeer gehandhaafd,
zij het dat zij sindsdien haar waarde niet oiitleenen aan
het daarin aanwezige zilver, maar aan de uitdrukkelijke
bepaling der wet, die deze munten stempelde tot wettig
hetaaini ictdel tot onbeperkt bedrag (teekenmu ii t).

De tweede en derde der gestelde vragen betreffen
de verschillende coupures van onze zilveren niun
ten, den omvang en het gewicht daarvan en cle gebe zi gde metaalsoort. De Commissie concludeert di en.
aangaande, dat de rijksdaalder te groot en daarom on-
practisch is, en dat, als liet tot vermunting mocht
komen, de middellijn van 38 mM. tot 32 mM. ware

te verkleinen; dat cle gulden practisch is; dat de
halve gulden ten onzent gevoegelijk gemist kan wor-
den; dat de kwartjes en dubbeltjes iets grooter ge-
maakt kunnen worden dan thans; en dat voor de on-
derlinge onderscheiding der munten ook gebruik ge-maakt zou kunnen, worden van vormen, die van den
‘cirkel afwijken, van het aanbrengen van een opening –
in het muntstuk,. of van afwijkende kleuren. Een lid

956

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

23 October 1929

der Iamer, de heer .Tu.lius del Canho,. heeft voorge-

steld om munten van
f
5.— en
f 3.—
in te voeren.’

De Commissie gevoelt niet voor een coupure van

f 3.—,
die in het kader van ons muntstelsel wat

vreemd zou aandoen. Daarentegen is zij wel te vinden

voor een coupure van
f
5.—, ter vervanging van het

huidige gouden vijfje, dat hier zoo mogelijk nog zeld-
zamer te zien is dah de halve guldén. Zij wil echter

van de coupure van j 5.— ‘geén munt maken, welke

zij blijkbaar te groot van omvang acht, doch wenscht
een proef te nemen met een bankbiljet van
f
5.—.

• Men zou tegen het nemen van zulk een proef kunnen

aanvoeren, dat een munt goedkooper zal
zijn
dan klein

bankpapier, dat gestadig vernieuwing behoeft. Prin-

cipieele bezwaren zijn echter uiteraard niet aanwe-

zig
1)
in indië en in Suriname circuleert veel bank-

papiër in coupures van
f
5.—. De vraag is intusschen,

of er tea onzent werkelijk behoefte aan deze coupure

zal blijken. De factoren, die deze’ behoefte beheer-

schen, ‘zijn ietwat onnaspeurlijk, maar een feit is het,

dat de zilverbons van
f
5.—, die in het begin van den

oorlog werddn uitgegeven, weinig gevraagd waren, in

tegehsteliing tot diean
f
2.50 en
f 1.—,
die zich in

groote populariteit verheugden en welker verdwijnen
door velen wordt betreurd.
Wat het thans gebezigde metaal betreft, zoo merkt cle Commissie op, dat de plaats van het zilver in ons

muntwezen, gelijk reeds hierboven bleek, allereerst

uit historische gronden te verklaren is, dat aan de
Conïmissie, afgezien van cle kosten, geen bezwaren
tegen het zilver zijn gebleken, en dat zij niet vermag

te beoordeelen, of nikkel inderdaad cle meest doelma-
tige grondstof is, dan wel of ook andere metalen (bijv.

aluminium) in aanmerking komen. Voorts uit de

Commissie de vrees, dat vervalsching van n.ikkelge.Id

in den aanvang veelvuldig zou voorkomen, niet door nagieten, hetgeen bij het hooge smeltpunt van nikkel

zeer moeilijk is, doch door vernikkeling.

Wij verwijzen in dit verband naar de beschouwingen

an Mr. Ritter in E.-S. B. van 5 December 1928, ook
door Jhr. de Beaufort aangehaald, en vermelden hier-,

onder een uitspraak van den Zwitserschen Muntmees-
ter, die bij zijn verhoor door de daar ingéstelde Com-
missie van onderzoek in Augustus 1928 tot de vol-

gende conclusie kwam:

,,Es ist zuzugebcn, dali der Anreiz zur Fsischuiig gröBer
wird, je grölier der lJntërschied ist zwischen Meta.11wert
iitd Nomivalwert der Miinzen. Da es einern einzelnen fast
unmöglich ist, reine Nickelmfinzen herzustellen, dürften
sehr selten Palsifikate, die durch das Publikum nicht
leicht zu erkennen wkrei,, in Verkehr gelangen.”

Het zou belangrijk zijn te deer zake het oordeel
van den Nederlandschen Muntineester eens te leereri

kénnen.
Zooals gezegd, ten aanzien vaiï het cardinale punt,
de al dan n:iet wenschelijkheid van de vervanging van.

zilvergeld door nikkelmunt, is de Commissie niet tot
een eenstemmig of nagenoeg eenstemmig oordeel kun-
nen komen. Zij bepaalt er zich toe het pro en contra

naast elkander te vermelden.
Onder de bezwaren,.welke men veelal tegen nikkel
munt hoort aanvoeren, wordt als regel in de eerste
plaats het mogelijk wantrouwen van het publiek tegen
zulke, munten genoemd. De voorstanders van de nik-
kelmûnt in de Commissie wijzen erop, .dat het ver-
trouwen, door de bevolking hier en in de koloniën in
de zilverbons gesteld, en de ervaringen, opgedaan met
de Gehalteverlagingswet van 1919, de vrees voor zulk

een wantrouwen niet vettigen. De tegenstanders wij-
zen op de inzonderheid t platten lande bestaand&
neiging om zilver op te potten, waartegen de voor-standers weer aanvoeren, dat het beter zou zijn om
deze bedragen via spaarbanken of anderzins aan het

maatschappelijk verkeer te doen deelnemen.
Deoorstnders wijzen er dan voorts op, dat reeds

1)
In dit weekblad • werd invoering van een baukbiljet

van
f5.—
bepleit door Prof. Mr.
H.
Frijda ‘(Zie E.S. B.

van
3 Juli 1929)
Jhr. de Bea.ufort is ertegen.

haas het zilvergeid intrinsi.ek verre van volwaardig

is en (at het beter is om openlijk voor dit feit uit te
komen dan cle dienaangaande bij het publiek bestaan-

cle wanhegrippen te bestendigen. Daartegen voeren de

tegenstanders clan weder aan, dat het z:ilver een niet
te verwaarloozen reëele waarde vertegenwoordigt en
in zekeren zin cle functie van een stille relerve ver-
vult, welke in staat zal
zijn
om den schok van crises
Op
te vangen en in buitengewone omstandigheden het
ontstaan van een panekstemming zal bemoeilijken,

hetgeen nikkehgelcl niet zou doen.

Dit laatst argument wordt in het rapport niet

uitdrukkelijk weersproken. Het vindt intusschen zijne

weerlegging in het artikel van Jhr. de Beaufort,

die erop wijst, dat de neiging tot oppotting in tijden
van beroering de moeilijkheden juist zal verergeren

in plaats van te verminderen.
Ook de indruk op het buitenland komt ter sprake

met cle bekende argumenten pro en contra.
Eenstemmig is de Commissie over de vraag, of, als

het tot vermuriting komt, de nieuwe munt ook pas-

munt zal moeten zijn. De grens, waartoe de nieuwe
rijksdaalders en guldemis als wettig betaalmiddel zouden

moeten gelden, wenscht de Conm’iissie te stellen op

f
50.—. De bezwaren, die daaruit ‘oor de inwisseling
van ons bankpapier kunnen ontstaan, en waarop in

dit weekblad’) o.a. de aandacht is gevestigd door Mr.

• Westerman Holstyn, Directeur van de Ned. Bank,

acht (le Commissie, die zich overigens in dit opzicht

miet gerustheid zal neerleggen bij de belissingen van
de Nikkelcommissie, voor oplossing vatbaar door aan
onze circulatiebank de bevoegdheid toe te kennen om

in plaats van goud wissels op het buitenland af te

geven tot een koers, niet hooger dan het uitvoerpunt van goud, terwijl zij ‘ook niet geheel afwijzend staat
tegenover het goudkernstelsel, zooals dat sinds 1925
in Engeland wordt toegepast.

Wat nu de aanwending betreft van de winst, die
op het in omloop brengen van onvolwaardig geld door
dien Staat wordt behaald, zoo stelt de Commissie voor
om daarvan niet meer dan bijv. 40 pOt. van de totale

• uitstaande nikkelôirculatie in de Muntfondsen te stor-
ten, omdat het gevaar van terugvloeien van pasmunt

niet groot is te achten. De regeling van deze Munt-
fondsen moet echter ietwat worden gewijzigd. Zij moe-
ten worden dienstbaar gemaakt aan het handhaven
van een vaste waardeverhouding tusschen de pasmunt
en cle andere betaalmiddelen en wel doordat een even-
tueel tijdelijk teveel aan pasmunt door de fondsen
zal kunnen worden opgenomen. Voor ht dekken van

het verlies
01)
een mogelijk duurzaam teveel zal een

betere belegging dan de huidige, welke uit Staats-
schuld bestaat, moeten worden gezocht en zal althans
een deel van de aan de fondsen toe te i’oegen bedra-
gen belegd moeten worden in gemakkelijk realiseer-

bare goudwaarden.

Afwijzend staat de Commissie tegenover het denk-

beeld om geen nikkelgeld in te voeren, maar in de
plaats daarvan tot gewichts- en gehalteverlaging van
liet grovd zilvergel’d over te gaan. Alles of niets, is
hier haar standpunt. Zijn de argumenten voor nikkel-
geld niet sterk genoeg om tot de invoering daarvan te
besluiten, dan ook geen halve maatregelen ten aan-
zien van het thans circuleerende geld.

Overziet men de argumenten, in dit rapport naar
voren geliracht, zoo komen de bezwaren tegen het nik-

kelgeld neer op een drietal. In de eerste plaats de
technische quaestie van de vervalsching. Daarover zal
de Muntmeester zich hebben uit te spreken. in de
tweede plaats het psychologisch bezwaar van moge-
lijk wantrouwen’ bij het publiek, een bezwaar dat
dunkt ons, reeds afdoende weerlegd is. En in de derde

plaats de mogelijker.wijze verkeerde indruk bij het
buitenland; dit bezwaar is evenals dat van het wan-
trouwen van het publiek, op te lossen dooi’ een goede
propaganda en eene juiste voorlichting.

i) Zie E..S. B.
-„„ui 29
Mei
1929

1929/30

10.486.150
5.599.097 706.920
1.577.500
1.071.000
540.00
250.000
118.000
.651.610 3.000.000 4.670.000
804.000
686.000
25.000
30.000

11.482.518 5.987.895 653.282
1.482.211
859.075
936.57′) 169.000
142.600 1.902.340
2.820.693 4.390.272
1.107.000
1 061.871
34.390
18.200
1.701.670
975.170
117.945
233.425
139.944
76.600 35.000
18.200
247.897
424.500
790.000
135.000
108.800
3.000 5.350

1.864.379 1.055.905
107.321
220.062
128.840 133.890
29.200
22.020 273.380 383.500
747.257
170.000 160.884
3.387
3.700

– 8,68 – 6,49
+ 8,21
+ 6,43
± 24,67
– 42,34
+ 47,03
– 17,25 – 13,18
± 6,36
+ 6,37
– 27,37
-35,40
– 27,30

4-
64,84

– 8,73
– 7,65
+ 9,90
+ 6,07
+ 8,69
-42,79
+ 19,86
– 17,35
– 9,32
+
10,69
+ 5,72
20,59
-3,37
-11,43
+ 44,59

Hoeveelheid verwerkte

Suikerproductie in

± in procenten ten opzichte

bieten in tonnen

1 tonnen ruwsuikerwaarde van het voôrafgaande jaar

verwerkte

suiker-
1928129

1929130.

1928129

bieten

productie

Aantal1 Aantal
fabrieken

ant-
‘voor-
in bedrijf

den

1929130 11928129

238

248

238

141

151

140

7

6

7

13

13

13

8

8

8

9

11

9

4

4

46

48

46

50

5′

50

70

71

70

9

9

9

16

21

16

23
October
1929

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

957

Ook onze verhouding tot de koloniën geeft in dit

verband aanleiding tot enkele vragen, die echter in

het Verslag van deze Commissie :niet tot een defini-

tieve beantwoording koien, omdat zij van meening
is, dat het onderzoek daarvan niet ligt op den weg

t
van de Amsterdamsche Kamer. Wij zullen daarom

thans daarop niet ingaan en t.z.t. nadere mededeeling
doen van het standpunt, door de Kamer in pleno in-
genomen, zoo.dia dit zal zijn openbaar gemaakt.
V.s.

Resultaat van de rondvraag van de Internationale Vereeniging voor de Suikerstatistiek.

Dr.
Gustav Mikusch te Weenen zendt ons onderstaand overzicht van de Internationale Vereeniging
voor
de Suikerstatistiek. –

DuitschIand .
Tsjechoslowakije
Oostenrijk ……
Hongarije ……
Joegoslavië ……
Roemenië……..
Bulgarije ……..
lersche Vrjstaat.
België ……….
Italie

………..
Polen

……….
Denemarken
Zweden ……..
Finland ……..
Turkije………

Totaal …… 614 1 643 1 613 1 31.215.277 t 33.047

Indexcijfers van groot- en kleinhandeisprijzen
in Nederlandsch-Indië.

De maandstatistiek 1929 No. 7 van het Centraal
Kantoor s100r de Statistiek te Weltevreden bevat ci.m.
het volgende:
Invoer.
De serie van cle invoerartikelen omvat 72 artike-
lri, welke in vijf groepen zijn verdeeld.
J3ij de groep
textiele goederen
waren in Juli cle prijs-
schommelingen van geen beteekenis; hoewel ,,shirtings’
eeuigszius in pjs daalde, bleef het indexcijfer onveran-
derd op 172.
Van de groep
levensmiddelen
bleven de prijzen vau bui-
tenla.nclsche rijst stijgen. Ook cle prijs van Australisch meel
kwam op een hooger niveau, iii.
f
4.70 tegen
f
4.40 in Juni.
i[et inclexcijfer van de groep steeg met 1 punt tot 149.
Bij cle groep
metalen
decleti zich cle volgende prijsveran.
deringen voor: gietijzer in blokken kostte in Juli
f
74 per
1000 KG. tegen f7150 in Juni; het indexnummer van dit
artikel steeg met 3 putert; plaatijzer bracht per 1000 KG.

f
1 meer op dan in Juni, waardoor ook het indexnummer
hooger werd, ul. 106 tegen 105 in Juni. Geel koperdraacl
steeg belangrijk in prijs, nl. van
f
93.91 tot f9715 per
100 KG.; het indexeijfer steeg van 93 tot 96. De loodprij..
zen daalden van
f
35 per 100 EG in Juni tot
f
34 in Juli,
waardoor ook het indexcijfer van dit artikel met 7 punten
teiugliep tot 21.5. Op het indexcijfer van de géheele groep
metalen waren deze veranderingen niet van invloed; het
bleef 142.
Het
indexcijfer ad 145 van de groep
chemicaliën en verf-
stoffen
vertoont in Juli geen verandering. De eenige prijs.
verandering van beteekenis in deze groep is de daling van
den prijs van hars van f2767 tot
f
26.80 per 100 KG.
Daar de lage prijzen van goeniezakken zich’ in Juli nog handhaafden, bleef het indexeijfer van .de groep
diverten
ongewijzigd op 162, hoewel ook de prijzen van rijtuigkaar.
sen iii kisten vnu 75 stuks (II. P.
M.)
zakten van f 13.10
itt Juni tot f 12.50 in Juli.
lIet algemeen indexcijfer van den geheelen invoer bleef
.156.
lJitvoer.
De serie uitvoerartikelen omvat sinds jaren
20 procliucten, w’aaroiicler copra en tin. De copra- en tin.
prijzen ontbraken echter de laatste jaren in de tabel van
uitvoerproclucten, zoodat . het indexcijfer feitelijk maar 18
proditucten omvatte. Wel waren er in de laatste jaren copra-
prijzen bekend, doch deze waren niet geheel vergelijkbaar niet den basisprijs in 1913. In de vorige publicatie ‘verden
iveer cle copraprijzen en indexcijfers gepubliceerd. i)c basis-
prijs in 1913 is onveranderd gelaten, echter wordt thans
ecu . andere copranoteering dan vroeger gebruikt. Geheel juist is dit niet, maar om van. zoo’n belangrijl.i exportpro. duc als copra, de prijzen in een algemeen inclexcijfer van
expprtproducten niet te verwerken, is ook niet juist.

.917
1
5.012.501
1
5.303.725
1

– 5,55
1

–
5,49

i:I.etzelfdc is het geval met tin. Prijzen van tin te Bata-
via werden sinds 1928 niet meer gepubliceerd. Wel zijn
de prijzen van tin te Singapore bekend. De Singaporeprij.
,zen wôrdeui voor de jaren 1928 en 1929 in de publicatie,
te beginnen met de vorige maand, verwerkt. 1)e ïndexcijfers
voor tin werden berekend met behulp van den basisprjs
1913 van tin te Il3atavia. De onjuistheid hierdoor begaan,
kaut w’el van merkbaren invloed zijn op het .inclexcijfer van
tin, niet echter op het algemeen indexcijfer, van de export-
producten.
J)oor het gebruik van de eopra- en tinprijzen voor de be.
rekening van de indexcijfers voor den export, zijn deze iets
lager geworden dan de in 1928 en 1929 gepubliceerde cijfers.
En de vorige publicatie is daarvan een overzicht gegeven.
Bij het algemeen indexcijfer van im- en exporta.rtikelen
zijn de verschillen zeer gering.
Itui Juli onderginge’n cle exportartikelen over de geheele
linie nogal prijsveranderingen. Steeg peper (witte Mun-
tok) in Juni met pl.m. f 20 per 100 KG., in Juli zakte
‘cle prijs tot f 265.50 tegen
f
274.44 iii Juni.
Koffie (Robusta) daalde in prijs van f 93.50 tot
f
87.43,
zoodat ook de index met tO punten terugliep. Eveneens
daalden de arachides-, katjangolie., cacao-,- citronella-olie-,
damar-, kapok- en ta.piokaprijzen. Daartegenover staan ech-
ter de verhoogde copra., cijarakpitten-, kapokpitten., kat-
jangidjoe-, koehiuiden-, maIs-, rubber- en tinprijzen. MaIs
• dankt de hoogere noteering in Juli voornamelijk aan de
grootere mislukte uitgestrektheden van dit product in
Noord-Soerabaja en Madoera, welke mislukking veroorzaakt
werd door de scherpe droogte.
De betere prijzen van tin te Singapore in Juli zijn op.
%va.11eI,d. i)e prijs steeg van gem.
f
237.69 in Juni tot
f 249.72 in Juli. Het niveau van het le kwartaal 1929 ad
longever f260.- per 100 1KG. is nog niet bereikt. Merkbaar
is9chter wel de invloed van de pogingen tot consolideering
der tinprijzen, welke door de voornaamste tinproducenten
• iii het werk zijn gesteld.
In verband met de prijsveranderingen steeg het index.
.cijfer van den uitvoer met 4 punten tot 127.
De algemeene index van
in- en uitvoer tezamen bleef ech-
ter op 149.
Kleinhandelspi-ijzen.
De serie i ndexcijfers van artikelen van in- ets uitheemschen oorsprong is zoo sa.me’ngesteld,
dat de inheenische en de uuitheemsche groep geheel parallel
zijn. –
Door de hoogere prijzen voor kippeneieren en vleesch in
1
Augustus steeg het indexcijfer voor de inheemsche artik-
en met 2 punten tot 160. Deze hoogere vleeschprijzen, zoo-
wel van rund- en karbouwen-, als van varkensvieesch, hou.
den verband met de naderende 7e maand van de Chineesche
jaartelling – een algemeene herdenkingsmaand voor de
dooden -, alsmede met de Pasar.Gambirda.gen.
Door de verdere daling van den prijs van spliterwten

958

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

23 October 1929

daalde hct inciexeijfer van cle uitheemsche artikelen met

OVERZIORT DER RIJKSMIDDELEN.
één punt tot 144.
:.F[et algemeen indexeijfer van cle in- en uitheemsche

(In Guldens)
irtikelen tezamen bleef echter 152.

Indexcijfers van 72 invoer- en 20 uitvoerartikelen in den

1

Invoerartikelen.

o

–

E

–
l

1913.
100 100
100
100 100 100 100
100
1923.
207
163
174
170 169 180
150
173
–

1924.
213
164
167
160 168
178
155
173
1925.
208
161
160
150
165
172 146
166
1926.
185 157
151
153
169
165
137
159
•

1927.
174
148
149
149
173
160 130 154
•

1928.
172 149
141
144
162
155
127
149
Juli

1928.
173
147
140
143 165
156
126
150
Augustus

,,

.
172
148
140 143
160
155
121
148
September
,,

.
172
149
141
142
164
155 123
149
October

–
173
150 142 142
164
156 124
149
November

.
171
151
.143
143
167
156 124
149
December

.
171
149
143 143
167 156
124
149
Januari

1929.
171
150
143
143 166
156
126 150
Februari

.
172
151
140 143
166
156
127
150
Maart

.
172
149
144
143
166
156 130
151
Aprif

.
172
148
.142
140
166
155
124
148
Mei

.
172
148
142
145 164 156
127 150
Juni

.
172
148
142 145 162
156
123
149
Juli

,,

.
172
149
142
145 162
158
127
149
u art.

izart.

) iz art.

.; IC
art.
0)
13 art.

Passerprjzen. De gemiddelde pasSerprijzen van 119 pas-
sers
Op
Java en Macloera waren in juli hooger voor padi,
1eras. – gepei(le aarcluoteu cli maïs, iets lager voor klap-‘
pers en eieren. De prijzen van de andere artikelen in deze
tabel bleven op hetzelfde niveau als in juni.

Indexcij fers van k1eirhandelsprijzen van verbruiksartikelen
van in- en uitheemschen oorsirong te Batavia.

In-
h

2)

Uit-
heemsch
1)
Totaal

1
Voeding
5)

–

1913114
100
100
100
100
1923 ..
194
173
183
182
1924
. .
182
158
170
170
•

1925
. .
169
152
160
159
–

1926 ..
169
148 159
156
•

1927
. .
166
147
157
155
1928 ..
160
148 154
153
Augustus 1928 .
.
160
146 153
152
September

. .
160
147
153
151
October

…
161
147
154
152
November

. .
161
146
154
152
December

.,

..
164 146
155
153
Januari

1929 .
.
162 146
154
151
Februari

..
165 145
155
153
Maart

..
166 145
155 154
April

..
164
145
154
152
Mei

. .
161
145
153
151
Juni

. .
160
146 153
151
Juli

•.

..
158 145
152
149
Augustus

. .
160
144
152
150
ZO
artiKelen.

) io artiKelen.

– .

S
MAANDCIJFERS.

RIJKSPOSTSPAARBANK.

JUNI
–

1927
1928 1929

”

998L224f
10.703.988f
11.086.912
Inlagen …………
Terugbetalingen .
. .
,,

10.400.156,,
10.724.237
,,

10.646.727
Tegoed der inleggers
–
01) ültiino ……….
319.25L444
,, 327.750.861
339870.487
Nom. bedr. der uitst.
ataatsschuldboekjes
–
Op
ultimo

‘
……..
,,

42.134.600 42.209.500
42.486.950
Spaarbankboekjes:
–
Aantal nieuw uit-
gegeven
9.692
10.488
11.009
Aantal

geheel

af-
betaald
7.782 7.831
7.482
Aantal. in omloop
–
op ultimo
2.027.366
2.056.216 2.087.777

groothandel te Batavia, Soerabaja en Semarng.

epem er
Sedert
1Januari
1929

Oyereen-
komstige
periode
1928

Directe belastingen;
Grondbelasting ……-
1.104.672
18.915.521
18.566.258
Personeele belasting._
3.978.273
21.947.006
21.531.623
Iulomstenbelasting
4.271.890 59.948.758 69.451.392
Vermogensbelasting
662.934
10.083.203
8.463.859
Dividend- en tantième-
belasting ……….
1.501.960
18.442.860
14.186.232
Invoerrechten.
.

…
5.993.158
50.252258
–
46.906539

Statistiekrecht.
..

…
400.404
3475.343 3.418727
Accijnzen.
Zout
…………… ..

_.
–
124.5.78
1.415.771
1.471.122
Geslacht

…….
1.122278
9.030.855
8.043.494
Wijn ……………
597.695
2.041.968
2.051.077
2.612.560 25.632.319
32.484.238
Bier

……………….
–
1.619.270
10825.616
10.585.448
Suiker …………..
4.675.668 35.797.411
34.669.490

.1edistilleerd …………

Tabak………….. – ..
2.072.573
19.773.645 17.467.490
Belasting op gouden en
zilveren werken ……
87.116
749.376 758.315
Indirecte bela8tingen.
Zegelrechten
…….. ..
…..

‘2.529.026
2
20.995.583
8
20.258.033
2.095.401
24.495.949
19.679.540
Registratierechten……
Successierechten…__
3.984.363 33.359.431
28.474.295
Domeinen, wegen en
vaarten
…

..
194.019
2.466.475
2.389.82e
16.995
452.782
454.431
Staatsloterij…………….
Loodsgelden
.
..
.

._
396.206
3.677.981
3.618.377

Totaal-Generaal..
40.041 039 373.780.111
361 929.806

2)
Hieronder begrepen f 945.073 wegens zegelrecht van nota’s van makelaars en commissionnairs in effecten, enz.
(Beursbel.).
2)
Id. f 6.525.261.
8)
Id. / 5.533.000.

HEFFINGEN
VOOR HET
LEENINGFONDS 1914.

ep em er
Sedert

1

Januari
1929

Övereen-
komstiRe
periode
[928

Verdedigingsbelast. 1
980.473
11.908546
‘
12.198.740
Verdedigingsbelast. II
1.504.434
20.158.277 18.855.693

Opcenten:
Grondbelasting ….
229.180
3.801.151
3.733.142
•

Personeele belasting …
753.758
4.148.442
4.203.000
Inkomstenbelasting ..
3.623
384.402
1.556.012
Vermogensbelasting
. –
495.647
6.086.144 2.391.381

belasting ..

.
.. .. .._
378.917
5.682.247
4.681.457

Accijns op Suiker …
935.134
7i59.482
6.933.898

Dividénd- en tantièsne-

Wijn

..
…
…
119539
408.393
410.215
Gedistilleerd

… .. .._ ..
261.256
2.568.232 3.248.424

Zegelrechtvan buitl. eff.
97.3151
997.2191
1.015.227

Totaal…..
5.759.276 63.297.535 59.227.199

) lotaal la en Ib.

HEFFINGEN VOOR HET WEGENFONDS.

Wegenbelasting

387;078

7.975.358

6.854.802
Rijwielbelasting ………117.880

6.420.988
1
5.594.854

Totaal
……….504.9581
14.398.346 12.449.656

i) 90
0
/0 der werkelijke opbrengst; art. 39 der Wegenbel.wet.

SPLITSING VAN DE OPBRENGST DER GROND., PERSO-
NEELE., INKOMSTEN- EN VERMOGENSBELASTING
SEDERT 1. JANUARI 1929.

Diens ffaren
n

Orond- belasting
Personeele
belasting
Inkomsten-
belasting
Vermogens-
belasting

1926127
–
–
457.980
L468
1927128
18.423
250.305
1.722.538
36.605
1928129
4.012.904 3.843.786 52.494.500
9.243.813
1929130
14.884.194 17.852.915
5.273.740
801.316

Totalen…
18.915.521
1
21.947.006
1
59.948.758
1

10.083.202

7
,7

om

S.

.jtj

23 October 1929

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

959

STATISTISCH OVERZICHT VAN DEN ECONOMISCHEN TOESTAND VAN NEDERLANDSCH.INDIE.
(Ontleend aan de Maandstatistieken van het Centraal Kantoor voor de Statistiek te Weltevreden).
.
1928
1929
1

Januari/April

.
Nov.
Dec.
Januari
Februari
Maart
April
1928 1929

Prijsbeweging.
,
156
156
156
156
156
155
uitvoerartikelen
122
•

122
124
124
127
124
alle artikelen te zamen.
–
149
149
149
149
150
148
Kleinhandelsprijzen

inheemsche artikelen.
. .
161
164 162
165
166
164

Groothandelsprijzen van invoerartikelen …………

.i

uitheemsche

,,

. . .
146 146
146
145 145 145
c,

n

«

alle artikelen te zamen
154
155
154
155
155 154 167 167
166
168
169
166
n

,
zeep en licht voor een Europeesch gezin
161
161
160
162 163
161
D•

voor de 1nlandsche bevolking …………
e
151
152
155
155 155
152

Voeding voor een Europêesch gezin …………….

petroleum en lucifers vjd.
ml.
bevolking
.

153
153
156
156 156
154
.

Effectenkoersen.

..

0

1

Rubberondernemingen ……………………
142
137 160
171
163
151
;<

II

Suikerondernemingen ……………………
.116
114 116
116
117
lID
<
a)
157
159 164
158
155
156
O

IV

Tabakoiidernemlngen ……………………
163 164
171
172
165
154
121
122
123
124
124
122
119
.

117
121
126
126
.

124
VII Handelsondernemingen …….
154
‘
154
159
172
174
170 162
163
165
164
166
.
164

VI

Banken

…………………………………….

150
151
153
161 161
157

J-..Q.

III

Theeondernemingen …………………………

.iî

v

Cultuurbanken ………………………………
…..

143
142
149
151
150
145
113
113
113
113
113
112

VIII

Spoorwegmaatschappijen ……………… ….
Ix Scheepvaartmaatschappijen

……………….

.

Groep

1

tjm.

IX

………………………….

Voortbrenging.
.
•
.
.
—

x
Obligaties Indische leeningen …………….

Geoogste uitgestrektheid padi ………. Xl000 H.A.
71
56
60
118
320
720
1.100
1.218
maïs ………,,

,,
142
131
336
403
113
41
941
893
cassave ……,,
57
34
37
40
39
42
178
158
.

)

,

knolgewassen
28
21
.

17
16
17
23
77
73
.peulvruchten

,
0
74
44
28
•
41
29 29
137 127
ov.gewassen

»
•
._3

in
107
60
39
35
32
36
155 142
n

‘,

totaal

»,
479 346
517
653
550
891
2.588
2.611
.

Bijgeplante

padi
…
……
.. ,,
659
1.196
54
120
93
2.068
1.933
u

n

maïs ……..
:
500
130
31
61
144
129
301
355
.s

cassave

,,

,,
.

193
101
62
58
52
44
214
216
n

fl

knolgewaasen

,,
,,,
44,
22
18
17 15 14
62 64
n

«

peulvruchten
60
30
27
34
49
61
160
171
.
n

,,

ov.gewassen

,

,,
68
42 36
43
41 51
158
171
in totaal
. . . .
1.298
984
1.370
737
421
392 2.963 2.920
Productie van Rtrbber …………. . ….
X
1000 K.G.
8.363
8.871
9.013
8.177
‘7.736
8164
Koffie’) ………………pikola
(167) (123) (107) (116)

.
(148) (214)
•
19
14
11
9
12
30
Thee ………………..

K.G.
5.507
5.935
5.151
4.774 5.712 5.567
(24)
(1) (1)
42.311
2.561
– –
324
Kinal)

……………..
.•,,

,,
(73)
(71)
(74)
(74)
(77) (78)
476
531
794
932 824 986

•

Suiker’)…………………

Palmolie’) …………..

,,
(21)
(21) (19)
(20) (20)
(20)
1.974
1.919
.

1.854
1.910 2.052. 1.950
Palmpitten
1)
…………
(IS)
(17)
(17) (17) (17) (18)
416 355
386.
361
387
442
Steenkolen ……………………..
125.421
125.645
127.591
118.456
124.360
135.292
Handel en

erkeer.
v
Eetwaren en genotmiddelen
.. …
waarde
X
f1000

.

11.442
11.428
12.140 15.200
13.836
13.563
40.372
54.739
Mineralen, hoofdzakelijk aard-
olieprod. cement en steenkolen
828
1.116
776 1.944
1.603 1.949
5.330
6.272
Chem,calin, geneesmiddelen,
meststoffen, reukw. en verfw.

1

3.601
5.009 7.168 7.142
4.884
4.589 23.702 23.783
Garens, manufacturen v.a.s. touw en touwwerk, kleed, en modew.

,,

,,

,,
14.295
13.597 19.099
18.118
15.543
20.924
70.369
73.684
o

Metalen, edele en onedele en
–
.a

werken

daarvan
……………
,,

,,

,,
6.674
6.559
6.321
5.436 4.919 5.557 24.627
22.233
0

Machinerieën, werktuigen, toe-
stellen, instrumenten

enz ……

4.979
5.060
6.288 5.672 5.262 6.639
20.925
23.861
Geheele

invoer
……………….
,,

»

,,
50.764
51.864
61.410 62.674
53.590 63.683
216.455
241.357
Buitengewesten
javaenMadoera.br.ge’.XI0dbK”G
28.964
122.817
29.816
145.425
31.323
153.761
27.990
187.540
29801
173.089
30.975
176.976
107.502
583.365 120.089
691.366
ouitengewesten

‘

,,
102.426 109.726
113.721
95.800
120.896 112.530
370.351
443.947
“
w
Rubber, gec’iIt. en ficusrübber ..

ardeX’ 1000
{
4.427
.

4.571
5.154
5.899
5.030
5.371
29.433
21.454
Suiker, v. a.
5
…………………

,,
46.685 42.095 28.430
.

25.080
21.040
4.346
73.658
78.896
Tabak, v.a.s…………………

,,
‘ °

Thee
261
232
1.041
2.828
4.948
3.898
20.259
12.715
o

‘0

……………………….
..
,,

,,
.

‘5

Koffie,

v.
a.
s…………………..

,,
7.748 3.089 7.616
2.224
7.559
1.743
5.570
1.173
5.589
1.249
7.016
1.370
30.496
8.272
25.734
5.535
Cement,

ertsen

enz…………….
–

3.781
4.811
2.678
4.066
4.880 4.078
14.469 15.702
Geheele

uitvoer
……………..
85.281
80.220
64.591
62.069 59.148
40.004
228.649
225.812
Buitengewesten..
57.524
62.325
60.680 58.845 66.428 62.212
264.248
248.165
L
gecult. en ticusr.2) bruto gewicht
X
1000.K.G
Rub
Suiker,
{
5.394
5.605
•

6.l54
7.024 6.028 6.567
18.489
25.773
v. a.
5.

………

,,
392.766
329,375 243.276
255.453
196.309
71.041
574.542 766.079

si

Tabak

v. a. s……….,,

-,,

,,

n

Thee
2
j
o

‘0

……………..
,
,
1.582
7.120
1.453
7.015 •

4.401.
4.938
f3.996
11.238
31.396
34.573
s’5

Koffie,
v.
a.
s ………..

..,,

3.954
2.938
7.506 2.163
5.521
1.405
5.558
1.508
6.649
1.602
22.951
12.605
25.234
6.778
Cement, ertsen enz
6.331
4.613
5.411
5.665
7.154
6.875
16.701
25.105
Geheele uitvoer
530.985
457.657
377.367
401.744
341.351
176.959
1.108.872
1.297.431
Buiteng.
421.179
-461.536
472.907
427.226
485.487 493.655
1.527.762 1.879.275
‘5

Kat.”stoff.,ge”bI.enongbl

,,

,,
v

Grof en fijn aardewerk
2.108
1.122
1.891
.

1.171
2.252
1.767
1.919
2.094
7.866
8.032

>

5 0
°
15
00

Kedelee.
…………….

.
‘
3.051
5.906
1.643
5.794
1.306
6.478
1.254
11.571
1.603
8.106
4.546
32.416
5.806
31.949
0

Rijst,

gepelde……….,,

,,

,,

,,
25.664
,

18.828
22.165 43.845
35.203
24.520 38.218
125.818
Gedroogde visch

,,

,,
Bevolk.rubb.uitN.-lndië

,,

,,
°
3.657 8.544 4.930
10.239
4.987 13.032 3.347
11.608
3.035
11.637
3.286
12.157
14.808
38.765
14.655
48.434
5o5

Copra

,,

,,
Peper
41.526 36.923
31.180 38.829 34.538 39.799
119.753
144.346
1.474
1.133
2.474
719
1.276 1.125
3.402 5.594

Reizigersvervoer fOntvangsten
S.
S.ava èn Madoera
Xf
1000
1.501
1.740 1.488
1.369 1.860
1.523
6.744
6.240
281
294
276
262
327 252
.
915
1.117
Goederenvervoer

S.
S.ava
en Madoera

,,

,,
4.148
3.501
3.669 3.367
3.108
2.892
11.278
13.036
N.
i.
Reizigersvervoer

S S
1.603
193
1.500
196
1.475
185
1.297
168
1.311
217
1.050
181
2.861
820 5.133
751
Deli Spoorweg Mij..
181
184
179 172
•

220
176
823
747
Goederenvervoert

S. S.
Buitengewesten

,,

,,
529
•

501
505
481
406
449
1.696
1.841
Deli Spoorweg Mij..
592,
556
63
541
617 547
2.310
.
2.335
Lava en Madoera
……
Posterijen
…….

tiuitengewesten
771
740
820
665.
672
683
2.868 2.840
248
253 259 209
228
234
935 930
Telegrafie
…….

va en Madoera.,

»
457
.

466 575 429 446

.
430
1.757
1.880
esuitengewesten
‘)De get tusschen haakjes betref. het aant. ondern. dat opg. verstrekte
180
2)

212
1
Uitv. in 1927
208
in netto
177
gew.
176
174
754 735

OPEN MARKT.

1929
1928
1927
1914

19
o
C
14119
7112
30Sept.!

15120 17122 20124
.
Oct. Oct.
.
5Oct.
Oct.
Oct.
Juli

Amsterdam
Partic.disc.
5l1
5’18116
5115
_11
4

5
1
14_
112
4I16
–
116
4
116
–
I16
3
1
I8_
3
116
Prolong.
4
4-5
‘l’jz-S
41I1-5
414_314
414-5
2
1
14-14
Londen
Dageld…
4-5′
4-51
4-7
4
1
137
2
1
I2-5
24-314
1
3
14-2
Partic.disc.
6
1
I-116
6
1
/4-
7
135
6I16
1
i4
6118_114
43/8
411i
2
1
1414
Berlijn
Daggeld…
7
1
I2
–
9
1
12
712-9I2
611-10
8
1
14-10
1
/1
6-8 5-9
–
Partic.disc.
30-55 d..
.
711
4

711
4

7114.315
718
6
1
1-51
6’I41
–
56-90 d..
.
7
1
14
7114
7114.315
7
3
1s
6
1
12-Is
614
7
14
2
1
js-1,
Waren- wechsel.
7I4
718I4
7I8-14
731
4

6
7
Ig4
7-
3
I8
–
New York
Dageld
1)
5-14
57
1
!4
5-6
1
14
610
1
14
6
1
19.8
1
I4
31/
2
411
4

I8
14-21,
1
1
Partic.disc.
514
1

5J4
1

514
5114
1

4119
3I8
–
1)
Koers van 18 Oct. en daaraan voorafgaande weken tlm Vrijdag.

ECONOMISCHSTATtSTISCHE BERICHTEN

23 October 1929

STATISTIEKEN EN OVERZICHTEN.

N.B.

beteekent: Cijfer8 nog niet ontvangen.

GELDKOERSEN.

BANKDISCONTO’S.

Ned Orsch.inR.C.7

isc. Wissels.
5425 Mrt.
’29 Zwits. Nat. Bk. 3422
Oct.’25

Bkel.Bu1.Eff. 6
25Mrt.’29
N.Bk.v.Denem.
5426Sept.’29
25Mrt.’29 ZweedscheRbk 54264Sept.’29
Javasche Bank…..54
22
Juli’29
Bank v.Noorw. 6
26Sept.’29

Bank van Engeland
626Sept.
1
29
Bk. v. Tsjecho-
DuitscheRijksbank7425Apr.’29 slowakije ..5
8Mrt.’27
Bank v. Frankrijk. 3419
Jan.’28
N. Bk. v. O’rijk.
7424 Apr’29

Belgische Nat. Bnk. 5
1Aug.’29 N. Bk. v. Hong. 8
24 Apr’29

Fed. Res.BankN.Y. 6
8Aug.’29
Bank v. Italië. 7
14 Mrt.’29

Bank van Spanje..
54lYDec.’28
Z.-Atr.Res.bnk 6
17Aug.’29

KOERSEN TE NEW
YORL(Cab1e).

Data
Londen
Parijs
Be.rlijn
Amsterdam
(8
per
£.)
($
p.
IOOfr..)
($ p. 100 Mk.)
($
p. 100
gid..)

15 Oct.
1929
4,86%
3,93
23,86% 40,23%
16
1929
4,8671
s

3,93’1
23,86
40,25%
17
1929
4,87
3,93%
23,87% 40,26
18
1929
4,871
3,93k
23,88%
40,28%
19
‘1929
4,87s1
3,93k
23,89%
40,28%
21
.1929
.4,87% 3,935/
23,90
40,29%

22 Oct.
1921
1,
4,84
81
/
3,90%
23,82
40,08%

1untpariteit
. –
4,8667
3,905
.
23,81k
40s1

KOERSEN
T1
LONDEN.

Plaatsen en 1Noteerings-1
5
Oct. 120ct.

14119
Oct.
’29

190ct.
Landen

1 eenheden 1
1929 1 1929
1LaagstelHoo-astel
1929

Alexandrië..
Piast.
p.0
97%
Athene
…..
Dr. p..0

375
Bangkok.

..
Sh.p.tical
1/10%
Budapest
…
Pen.
p £
27.87
Buenps Aires
d.
p.$
47’1
Calcutta
….
Sh.
p.
rup.
1
/
555
184
Constantin..
Piast.p.g

..d.per,

10.074
Hongkong
..
Sh.
p. $
1/114
Sh.
p.
yen
11114
Lissabon….
Escu.
p. £
108%
Kobe

…….

Mexicôl)….
$per
10.00
Montevideo
.
481
5

Montreal
…
$
per
£
4.91
Riod.Janefro
d. per
Mii.
544
Shanghai
…
Sh.
p.
tael
214ti
Singapore
..
id.
p. $
213571:
Valparaiso
2).
$
per
£
39.43
Warschau
..
ZI. p. £
43.374
1)
In het vervolg worden de
Mex
genoteerd.

3)
90 dg.

97%
9711
9791
9734
375i
374%
375%
375i1
8

1/1018
lj101
1110818
1/0rs
27.89
27.87
27.92 27.894
473/
4671
4771

’46
29
1
1/57/
15
2 1

15
2 9
115.57/84
1.0174 1.015 1.030
1.0224
11944
1187/
1/10rr

11944
1/11.44
1,113.4
1/1144
1/li47
108%
10811
108l1 108%
10.00
9.90
10.1.5
10.05
483/
4

47%
4834
48
,
1
9

4.92
T
s
li
4.90% 4.92%
4.92′
567/64
58
ir

5571
.555.

2/2
18
1
212%
2/3%
213
2:3
63
1
64

2/311,
21411
213
51
/
39.48
39.49 39.53 39.51 43.39
43.33
43.48
43.454

$
niet
meer
in
penc. doch in
£

WISSELKOERSEN.

KOERSEN IN NEDERLAND.

Data
New
Londen
Berlijn
Parijs
Brussel Batavia
York)
) ) )
‘)
1)

15 Oct.

1929
2.48%
12.09%
59.29
9.761
34.694
9 9 %
16

,,

1929
2.4891,
12.09+

59.31
9.764
34.694
99%
17

,,

1929
2.48%
12.09+4

59.30
9.764
34.694
99%
18

,,

1929
,
2.488/
12.0944
59.30
9.764
34.69
99% 19

,,

1929
2.48%
12.0971
59.30
.
9.764
34.69
99%
21

,,

1929
2.48%
12.10%
59.324
9.774
34.70
99%
Laagsted.w.’)
2.48
12.09%
59.27
9.75
34.67
99%
Hoogste d.wl)
2.48%
12.109/
4

59.35 9.78 34.72
100
1.4

Oct. 1929
2.484
12.09%
59.284
9.76
34.684
99%
7

,,

1929
2.4815116
1210v
59.324 9.764
34.70
99%
?sfuntparitèit
2.48%
12.101
59.26
9.75
34.59
100

D ata
ser an
Weenen
PraaR
,
Boeka-
rest’)
Milaan
)
Madrid
•)

15 Oct.

1929
48.06 34.95
7.37
1.48
13.014
35.60
16

,,

1929
48.07
34.95
7.364
1.48
13.014
35.80

17

,,

1929
48.06 34.95 7.364
1.48
13.01
35.574
18

,,

1929
48.05
34.90%
7.36 1.48
13.004
35.65
19

,,

1929
48.05 34.92%
7.36 1.48
–
–
21

,,

1929
48.07
34.90
7.36
1.485
13.00
35.574
Laagsted.w.’)
48.02
34.80
7.33
1.46
12.974 34.90
oogsted.w
1
)
48.09 35.00
7.39
1.51
13.05
36.10
14

Oct. 1929
48.04K
34.95 7.361
1.48
13.014
34.80
7

,,

1929
48.06
35.07%
.
7.384
1.474
13.045 36.88
Muntpariteit
48.-…
J
35.-
2
)148.-
13.09
48.524

D a a
Stock-
holm
)
Kopen-
hagen6)
*
° ”
Hel-

IO!S;
Buenos-
Aires’)
Mon-
treal’)

15 Oct.

1929
66.70 66.45
66.45
6.26
104%
2.45%
16

,,

1929
66.70
66.45 66.45
6.25
104%
2.45%
17

,,

1929
66.70
66.45 66.45
6.26
1048/
8

2.45%
18

,,

1929
86.70
66.45 66.45 6.26
104s/
2.46
19

1929
66.674
66.424
66.45.
6.26
1048/
2.46-
21

,,

1929
66.70 66.474
66.474
6.26
10411
8

2.45s1
Laagsted.w.’)
66.60 66.374
66.374
.6.22
104
2.45
Hoogste d.w’)
66.75 86.50
66.50
6.30
.
1048/
4

2.4681
4

14 Oct.1929
66.674
66.424
66.45 6.26
104’/
2.45%
7

,,

1929
66.774
66.474
66.47k
6.274
104%
2.46%
vIuntpariteit
66.67 66.67
66.67
6.264
105%
2.48%
*)
Noteering te Amsterdam.
*5)
Noteering te Rotterdam.
1) Particuliere opgave, 3) Wettelijk gestabiliseerd tusschen
7•534′
en 7.21’1.
In het eerste nummer van iedere maand komt een overzicht
voor van een aantal niet wekelijks opgenomen wisselkoersen.

ZILVERPRIJS
GOUDPRIJS
8)

Londen’)
N.York’) Londen
14
Oct.
1929..

2311s

49
3
%
14 Oct.

1929

…
84/11%

15
1929..

23ali,
50
1
1
15

,,

.

1929….
84110

16
1929..

23I1
4971
8

16

,,

1929….
84110

17

,,
1929..

23
4961
5

17

,,

1929….
84/11%

18

,,
1929..

2311
50
18

,,

1929….
84111%

19

,,
1929..

2215/
16

4951
19

,,

1929….
84111%

20 Oct.
1928..

26s1
57
7
1
20 Oct.

1928…
84111%
27
Juli
1914..

24tbl
ie

59 27
Juli

1914….
84/11

1)
In pence p.oz.stand.
2)
Forelgn silver
in
$c. p.oz.
line.
5)
In sh. p.oz.
line

STAND VAN ‘s RIJKS KAS.

Vorderingen.

1 7Oct. 1929 t 15Oct.1929

Saldo bij de Ned. Bank

………….
– –
Saldo b. d. Bank voor Ned. Gemeenten
f
171.593,67
f

626.910,07
Voorschot

op

ultinio

Aug. 1929 aan
de gem.
op
voor haar door de Rijks-

…….

administratiete heffen gemeentelijke
inkomstenbelasting en opcenten
op
de Rijksinkomstenbelasting ……..
..
22.033.252,78
,,

38.279.858,86
,,
23.056.068,42
,,

22.136.659,21
11.363.936,68
,,

11.523.761,69
Voorschotten aan Ned.-lndië………..

Id. aan

Curaçao ………………….
423.051,24
,,

498.139,42
Kasvord. weg. credietverst.
a!h.
buitenl.
,,
137.579.838,19
,,
134.564.090,93

Id.

aan

Suriname ………..
…………..

Saldo der postrekeningen van Rijks-
comptabelen

……… . ………….

….

;,
23.028.504,60
,,

23.946.023,57
Vordering
op
het Algemeen Burgerlijk
.

Pensioenfonds
1)

……………….
–
–
Vordering
op
andere Staatsbedrijven’)
,,
…….
5.601.327.22
,,

5.781.327,22

Verplichtingen.

Voorschôt door de Nederl. Bank ingev.
art. 16 van haar octrooi verstrekt
/

11.894.021,51
/

11.636.507,47
Voorschot door de Ned. Bank inrek.

Schatkistbiljetten in omloop
………
.
27.3
.92.000,-
,,
127.392.000,-
c
ourant verstrekt
…………………-

87.770.000,-
..
,,
80.770.000,-
Schatkistpromessen in omloop

…
Waarvan direct bij de Ned. B
.
ank
25.00.000,-
,,

8.000.000,-
Daggeldieeningen ………………..
..,

4.500.000,-
3.000.000,-
12.332.723,50
Zilverbons in

omloop
……………..
,,

12.385.277,50
111.755,66
,,
189.018,08
Alg. Burg. Pensioenf.’)
Schuld aan het
Id. a. h. Staatsbedrijf d.
P., T.
en
T.’)
,,

19.887.079,29
,,
,,

14.256.482,26
130.000,-
,,

130.000,-
Id. aân andere Staatsbedrijven
1)

……….
Id. aan diverse instellingen’)

……..
…
13.808.541,63 ,,

14.792.615,46
‘s
1)
In rekg.-crt. met

Rijks Schatkist.

NEDERLANDSCH-INDISCHE
VLOTTENDE
SCHULD.

1
12 Oct. 19291

19 Oct. 1929

Vorderingen:
Saldo

bij

‘s Rijks

kas
…………….
–
Saldo bij de Javasche Bank……….
f
24.761.000,-
Verplichtingen:

….-

Voorschot
‘s

Rijks kas ………
. …..

/25
..527.000,-

24.696.000,-
22.984.000,-
700.000,-
..
,,

700.000,-
Schatkistpromessen

……………….
Betaalmiddelen in
‘s
Lands Kas
–
–
Waarvan Muntbiljetten …………….
45.318
–

–
,,

.000,-
44.898.000,-
Schuld aan het Ned.-Ind. Muntfonds
,,
3.775.000,-
,,

3.775.000,-
Muntbiljetten in omloop
…………..

Idem aan de Ned.-Ind. Postapaarbank
•

708.000,-
,,

805.000,-
Voorschot van de Javasche Bank
–

,
–

NEDERLANDSCHE BANK.
Veikorte Balans op 21 October 1929.
4ctiva.
Binnen!. Wis-( Elfdbk.
f
49.673.679,70
sels,Prom., .Bijbnk.

1.462.976,74
enz.in
disc.Ag.sch. ,, 10.7.52.200,61

61.888.857,05
Papier o. h. Buiten!. ‘iiÇdisconto ……

Idem eigen portef.
. f
204.099.296,-
Af :Verkochtmaar voor
de bk. nog niet afgel.
,,

–
tieleeningen
mci. vrsch.
ufdbk.
f
30.808.508,22

in rek.-crt.
Bijbnk.

,
10.165.471,69
–
–

op onderp.
Ag.sch. ,,
43.990.130,96

f
84.964.110,87

Op Effecten
……
f
Q
.,-.,.
77.231.910,87
‘7’7”)OAfl
‘I jS ‘JUCUVI VU VU
,,

1.1
tfl..t.flJ’J,

,,

84.964.110,87

Voorschotten a. h. Rijk ……………. . ,,

12.114.187,28
Munten Muntmateriaal
Munt, Goud ……
f
65.284.480,-
Muntmat., Goud .. ,, 377.438.705,21

f
442:723.185,21
Munt, Zilver, enz..

18.998.226,55
Muntmat.. Zilver..
..

–

23 October 1929

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

11
Belegging

i/

kapitaal, reserves en pen-
461.721.411,76
1
)

25.356.376,35
sioenfonds

… ………….. …….
Gebouwen en Meub. der Bank ……..,,
5.200.000,_
Diverse

rekeningen
.
……….. . …….
38.341.986,42

Passiva,
–

f
893.688.225,73

Kapitaal ……………………….
f
20.000.000,-
Reservefonds …… . ……………..

,,
7.106.550,55
Bijzondere

reserve

………………,,
8.000.000,-
Pensioenfonds

………………….,,
6.252.373,17
Bankbiljetten in omloop …………..

,,
815.435.915,-
Bankassignatiën in omloop

……….,,
380.480,89
Rek.-Cour.
J
Het Rijk
f

–
saldo’s:

‘l, Anderen,,

25.381.133,66
25.381.133,68

Diverse rekeningen ………………«
.

11.129.772,46

f
893.686.225.73

Beschikbaar metaa!sa!do
………….f
124.761.707,30
Minder bedrag aan bankbiljetten in om-
loop dan waarl.oe de Bank gerechtigd is

,,
311.804.265,-
)
Waarvan in ‘het buitenland
f
23.890.447,18.
Voornaamste iosten in duizenden guldens.

•
Goud
Andere
Beschikb.
Dek-
Data
Munt
1
Muntmcit.

Circula lie
opeischb.
sçhulden
Metaal-
saldo
1)

kingi
perc.
21

Oct.

‘291
65.284
377.439
815.436
25.762
124.762
55,_
14

,,

1
29
65.488 377.442
829845
18.080
121.978
54
7

»

1
29
65.490 377.442
840.169
18.218
117.675
54
30 Sept. ’29
65.596
377.442
851.686
21.424
112.466
53
23

’29
65.601
377.442 802.779
16.539
134.528
56
16

’29
65.605
377.442 812.293
12.898
132.175
56

22 Oct.

’28
87.484
367.504
811.753 37.688
286.663
54

25 Juli

1141

65.703
98.410
1
310.4371 6.1981
43.521
1

54

Totaal Schaiklif-
–
Papier
Ötvï”
Data
bedrag
disconto’s
promessen
rechtstreeks
•
e ee-
op het
buitenl.
reke-
Ilingefi
2)

21 Oct.

1929
61.889
5.000
84.964
204.099
38.342
14

1929
64.693
8.000
89.128
201.122
37.660
.7

,,

1929
82.442
25.000
89.250
195.975
38.299
30 Sept. 1929
86.748
31.000
100.454
185.577
«
45.089
23

‘,,

1929
53.543
–
91.971 183.221
37.829
16

1929
58.396
2.000
100.134 174.482
35.690

22, Oct.

1928
71.840
19.000
107.366
‘185.313 34.347

25 Juli

1914
67.947
–
61.686 20.188
509
‘; beaert aen Danestaal van
14
Jan. ‘, weaer op cie Dasis van
11
5

metaaldekking.
,2)
Sluitpost activa.

–
SURINAAMSCHE BANK.
Voornaamste posten in duizenden guldens.

______________
Data
—
Metaal
Andere
opeischb.
schulden

.
Discont.
1Div. reke-
ningeni)

21 Sept.

1929..
.770
_______
1.567 632 1.032
541
14

,,

1929…I
771
1.573
607
.992
503
7

1929..
.
771
1.658

.
567
‘

987
502
30 Aug.

1929..
790 1.736 566
996
472
24

,,

1929-
801
1.535
599 993 519

22 Sept.

1928-
961
1.460 590 1.062
434

5 Juli

1914-
‘645
1.100 560
735 396
‘) muiipose aer acuva.

JAVASCHE BANK.

Voornaamste posten in duizenden guldens. be samengetrok-
ken cijfers der laatste weken zijn telegrafisch ontvangen.

Andere
IBeschikb.
Data
Goud
Zilver
Circulatle
opeïschb.
metaal-
schulden
saldo

19 Oct. 1929 169.400
308.300 59.700
22.200
12

1922
.
169.400
314.500
58.600 20.160
S

1929
170.000
312.300
68.400
17.820

21Sept.1929
‘146.980

24.077
305.738
71.193
20.284
14

1929
147.235

23.946
312.167
64.160
20.650
7

1929
147.464

24.691
312.106 69.147 19.654
31Aug;1929
147.575

24.423
305.675
69.649.
21.869
20 Oct. 1928
171.329

‘
15.915
322.112 61.828
33.628 22 Oct. 1927
183.353

17.242
320.944 83.269
120.052

25 Juli 19141
22.057

31.907
110.172
12.634 4.842
3
)

a a
Dis-
Wtssels,
buiten
Belee-
.
iverse
Dek-
ktngs-
conto’s
N.-Ind.
ningen
nTi
percen-
_____________

‘
lage

19Oct. 1929

ii’o

**

46
12

1929

195.700

•••

45
5

,,

1929

199.600′

SS*

45

21Sept.1929
‘

9.622

37.034

133.343

28.854

45′
14

1929

10.995

35.77

133.025

28.365

45
‘7

1929

10.800

34.268

136.204

30.786

45
31Aug.1929

10.298

34.767

135.738

24.886

46

20Oct. 1928

10.029

34.474

95.128

61.090

49
22Oct. 1927

11.902

25.518

129.102′

40.737

50
25juli1914

7.259

6.395

47.934

2.228

44
‘)
Sluitpost activa.

2)
Basis
2
15
metaaldekking.

BANK VAN ENGELAND.

Voornaamste postso in duizenden ponden sterling.’)

Bankbilf.
Bankbtlf.
Other Securities
Data

.
Metaal
in
in Banking
Disc,
and
s
circulatie
Departm.
Advances

ecurities

16 Oct.

1929
131.706
360.245

‘
31.462
4.936

20.524
9

1929
130.737
363.841

26.896
8.836

20.750
2

1929
129.121
363.348

25.773
8.508

20.974
25 Sept. 1929
131.938
36.1.071

30.868
3.233

22.178
18

1929
135.581
361.856

33.726
3.299

24.182
11

1929
138.054 364.959

31.095
,

3.457

23.716

17 Oct.

1928
167.147
133’501
41490

22 Juli

1914
40.164 29.317 33.633

Data
Gov.
Sec.
Public
Depos.

Other Deposits
1

Other
Bankers JAccountsl

1 1
Reserve1
1

Dek-
kings-
1
perc.’)

16 Oct. ’29
76.077
9.551
69.876

37.126 32.688
28
9

’29
72.707 8.459
‘66.244

38.084
28.157
24
29
‘
Is’
2

1
29
73.767 8.993
64.910

38.042
26.996
24
8
1
s
,
25 Sept.’29
68.872
14.705
56.954

36.448
32.141
2923
Ia
18

,,

’29
73:782
18.589
63.344

36.098
35.065
2928
las
11

,,

’29
75.687
14.011
66.458

36.513
32.434
27

17 Oct. ’28
34.015
11.217
101012
53.397
48

22 Juli

14
11.005
13.736
42.185 29.297
52
‘) 51e voor wijzigingen in cie nanaacaat cie eoeiicneing op oiz. wou
en 1081.
8)
Verhouding tusschen Reserve en Deposits.

BANK VAN FRANKRIJK.
Voornaamste posten in millioenen francs.

IZilveri

1
Te goed
Wis

Waarv.

Belee- IRenteloos
Data
Goudi)
tn h t
buit
ee
nl.
j
–
sets
op
het
.

1
ningen

voorschot
buiten!.

Ia.d.Staat

11 Oct. ‘2930.776
109
7.189
28.8271
18.648
2.469
3.200
4

,,

’29
39.784
103
7.200
27.519
18.635
2.548
3.200
27Sept.’29
39.411
91
7.210
27.798
18.623 2.401
3.200
20

,,

’29 39.060
80
7.211
26.444
18.149
2.407 3.200

12 Oct. ’28
30.715
732
13.836
21.648
18.425
2.140
3.200

23Juli’14
4.104 –
640
–
1.541
8
769
–

v. d)
1
Diver-
Rekg.Courant
Data
1Bons
zelfst.
sen2)
–
Clrculatie
Staat
1
Zeifs’t.
1
Parti-
amort.
k.
amort.k
Iculieren

11
Oct. ’29
.5.612
1.530 66.901
6.460
7.003
5.208
4

-,,

1
29
5.612
1.640
67.321
8.380
6.720
5.883
27Sept.’29
5.612
1.664
66.639.
6.896
6;734
5.958
20

,,

’29
5.612
1.540
‘65.318
7.050
6.864
5.227

12 Oct. ’28
5.930
1.196
62.021
7.675
3.865
5.459

23Juli’14
–
–
5.912
401
–
943
1)
Bij de stabilisatie
is
de goudvoorraad gewaardeerd vulgens de
–
nieuwe waarde van den
franc.
2)
Sluitpost activa.

962

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTN

23 October 1929-

GOEDERENHANDEL

GRANEN
22 October 1929.

Reeds in ons vorig weekbericht kon worden gemeld, dat
aan cle verbeterde stemming, welke sedert eenigen tijd
aaji de t a r w e-niarkt had geheerseht, vrij plotseling een
einde was gekomen Betere berichten uit Australië, voort-
durend runi aanbod van Argentijnsehe tarwe, do telkens
toenenieude voorraad in Noord-Amerika, en beperkte vraag
in Europa, hadden die verandering in de marktstemming
teweeggebracht. Een verbetering is in den loop der w’eek
niet itigetreclen. inplaats claarvais zijn zelfs de prijzen voor
tarwe i.iog vrij wat gedaald, terwijl cle Europeesche vraag
over het algemeen slecht bleef. Zelfs zijn drie opeenvolgende
dagen voorgekomen, waaiop- aan de Londensche parcel-
markt geen enkele transactie werd gerapporteerd. iets
beter was de belangstelling nog te Liverpool, doch ook daar
werden zeer weinig zaken gedaan. De transacties, welke
daar nog tot stand kwamen, betroffen voornamelijk Plata-
tarwe, behalve op een enkelen dag, toen er wat meer zaken
werden gedaan, in Manitoba Nr. 4 en 5. Ook de Engelsche
outports toonden zeer w’einig belangstelling voor overzee-
sebe tarwe. Niet ten volle zoo slecht als de tarwemarkt in
Engeland, is die deze week op het Continent geweest. Al
‘as ook daar cle kooplust slecht, toch blijven er naar
Dnitschland, alsook ïiaar Nederland en België, wel van tijd
tot tijd zaken tot stand komen.’ Ook daarbij is voorname-
lijk sprake van Argentijnsche tarwe, terwijl Manitoba’s
slechts bij uitzondering worden gekocht. Eenige belang-
stelling toonen Zuid-Duitsehiancl, Zwitserland en Italië voor
Dnrunis, doch zaken- van eenige beteekenis kwamen er nog
niet tot stand. Eenige verbetering in cle houding der markt
wordt uit Centraal Eliropa gemeld, hetgeen blijkbaar samen-
hangt met cle omstandigheid, dat in Hongarije zeer veel
.tarwe ligt opgeslagen als hedge tegen verkoopen iii cle
termijnmarkt te l3oedapest per Maart en Mei. Hierdoor is
cltis een niet onbelangrijk gedeelte van cle oogsten van Hon-
garije en Zuid-Slavië in beslag genomen, terwijl ook de
export uit die landen gedurende cle laatste niaancien wel
van beteekenis is geweest. Vanaf t Augustus heeft clie uit-
voer via cle Ii{oerneensche havens ca. 180.000 ton bedragen
en bovendien heeft tenslotte ook langs andere w’egen naar
cle naburige landen nog eenige uitvoer plaats gevondem:i. De
vraag in die landen was weliswaar niet groot, doch er zijn
toch wel vrij geregeld zaken gedaan, en in den laatsten
tijd toont speciaal Italië veer meer belangstelling. De we-
relclverschepingen van tarwe zijn deze week slechts klein
geweest en de naar Europa onderweg zijOde hoeveelheid
tarwe, welke 54: muillioen quarters bedraagt, is niet van
overmatigen omvang. Steun heeft cle markt daarvan echter
niet ondervonden, mi de vraag in Europa. zoo onbevredi-
gend is en er bovendien in vele Europeesche. havens groote
voorraden overzeesche tarwe liggen opgeslagen. Daarbij
bleef ook deze week Argentinië weder dringend aan de
markt niet tarwe, daar nog altijd groote hoeveelheden tarwe
van dcii laatsten oogst in Argentinië aanwezig zijn en de
weersomstandigheden -voor de nieuwe Argentijnsche tarwe
gunstig waren. Weliswaar staat nu wel vast, dat cle nitzaai
10 it 15 pCt. kleiner is clan in’ het vorige jaar, terwijl boven-dien als gevolg van cle droogte een gedeelte der uitgezaa.ide
tarwe nog verloren is gegaan, maar wat er overgebleven
is staat er zeer goedE voor en heeft deze week nog gepro-
fiteerd van fhinken regenval. Ook werd over lage tem-
I)eratuiir, waarvan onlangs sprake was, niet meer geklaagd
en de Februari-termijn is dan ook aan dle termijnmarkteii te
Buenos Aires en Rosario evenveel in prijs gedaald als cle
eerdere termijnen. ‘olgens officieele Argentijnsehe opgave
was op 30 September nog een imitvoeroversehot vah 7 mii-
lioeu quarters in Argentinië beschikbaar, terwijl dit een
jaar geleden slechts 2 millioen quarters bedroeg. Men kan

di’s verwachten, diat de Argentijneche, tarweverschepingen
nog geruilnen tijd op den tegenw’oordigen voet zullen kun-
hen doorgaan. Toch geeft men zich in Canada slechts zeer
weinig moeite om met Argentinië te concurreeren en de Caisacleesche zaken naar Europa blijven dan ook klein. Van iets grooteren omvang zijn clin nog de omzetten in
hardwinter uit cle Vereenigcle Staten, maar over het alge-
Ineen blijf t in geheel Noord-Amerika de overtuiging heer-seben, dat Europa binnen eenigen tijd hoogere prijzen voor
tarwe zal betalen dais tegenwoordig. Behalve het feit, dat
in Noorcl:Amerika dit jaar veel minder tarwe is geoogst
clan in het vorige, baseert men zich daarbij nog op de we-
tenschap, dat Argentinië in Decemnber/Janua.ri een veel
kleiuerei, oogst zal hebben binnen te halen dan een jaar
tevoren. Het is nu maar de vraag hoe lang de tegenwoor-dige toestand van onvoldoende Europeesche vraag en het
groote Argentijnsche aanbod zal kunnen voortduren. Mocht
dit nog eenige maanden het geval kunnen zijn, zoodat de
nieuwe Argentijnsche tarwe beschikbaar komt vÔôr Canada
en cle Vereenigde Staten de gelegenheid hebben gehad om
in ruime mate tarwe naar. Eurôpa te verkoopen, dan zou
cle in Europa. bedingbare prijs vel eens een teleurstelling
kou Ren w’orclen voor de Noord-Amerikaanscbe houders van
tarwe. .l:l.et voortdurend sterke Argentijnsehe aanbod val, tarwe, (le hooge ramiug van het nog aanwezige Argentijn-
sehe uitvoersurplus en het gunstige weder voor den nienw’en
Argentijnschen oogst, hebben dan ook niet slechts in Ar –
gentinië, doch ook in Noord-Amerika in den
1001)
d6zer
w’eek een flinke prijsdaling voor ta.rwe teweeggebracht. Ook
op dc stemming aan de Europeesche markten hebben die
feiten hun invloed laten gelden. Van verbetering der vraag
it’as daa.r daarom geen sprake en dezelfde uitw’erking hebben
ook de laatste cijfers van den zichtbaren werelclvoorraacl
teweeggebracht, welke door Broomhall per 1 October he-
rekencl wordt op
63.4
millio.eu c1ua.rters tegen 54.4 millioen
op 1 September. Van hoe enorrnen omvang die zichtbare
wereldvoorraad is blijkt uit het feit, dat tot nog toe 1 0e-
tobér 1928 een record vormde, toen clie voorraad echter
slechts 40 millioen qua.rters bedroeg. In de voorafgaande
4 jaren was cle voorraad op 1 October, nooit hooger ge-
i’eest dan: 30 milhioemi quarters. De vermeerdering tegen-
over 1928 vindt haar oorzaak voor verreweg het grootste
gedeelte in Noord-Amerika, evenals dat ook .01) 1 October
1928 in vergelijking niet de voorafgaande jaren het ge-
val
Op 21 October was Noord-Amerika plotsteling voor tarwe
zeer vast en hoogr, doch de daarvoor aangegeven oorzaken
zijn niet valt een aard om veel vertrouwen te wekken. Zoo
behoorde daartoe een bericht omtrent vorst in Argentinië,
terwijl de termijnmarkten te Rosario en Buenos Aires op
denzelfden dag slechts zeer weinig hooer ,’aren. Na de
prijsverbetering van 21 Octobei sloten Winnipeg en Chi-
cago nog 4 6 dollarceist pi 60 lbs, Buenos Aires en
Rosario 25 h 40 centavos per 100 KG. lager dan op den
i4clen.

lu r o g ge vinden nog steeds zoo goed als geen zaken
naar Europa uit Noord-Amerika plaats en verschepingen
zijn deze w
–
eek zelfs in het geheel niet voorgekomen. De
Noord-Amerikaansche roggeprijzen blijven bij voortdurim.ig
zooveel hooger dan de Europeesche, dat van zaken geen
sprake is. De markt wordt bij voortduring beheerscht door
Duitschland, waar rogge in zeer onvoldoende mate afzet
vindt. Zoowel de inlandsche vraag als de vraag voor export
zijn onvoldoende en de prijzen, waartoe Duitsehe rogge in naburige landen wordt aangeboden,
zijn
in den loop der
week. voordureud gedaald. Zij bevinden zich op een zepr
laag peil, zoovel in vergelijking met tarwe als met vooraf-
gaande jaren. Reeds spreekt men er in Duitschland van oni
het invoerrecht van gerst te verhoogen, teneinde het ver-
bruik ‘ami rogge als veévoeder te doen toenemen. Aan de

AANVOEREN
in tons
van 1000 KU.

Rotterdam

1
Amsterdam

.

.
Totaal
Artikelen
13119
Oct.

Sedert

Overeenk.
13119
Oct.

Sedert

Overeenk,
1929

1928 1929

1 Jan.
1929

tijdvak
1928
1929

1Jan.
1929

tijdvak
1928
–

19.027
1.345.865 1.820.688
1.100
100.940
58.843
1.446.805 1.879.531
Tarwe………………
Rogge

………………
1.562
169.131
170.317
–
855
–
169.986
170.317
Boekweit …………….381
16.693 .13.775
133
.

825
–
17.518
13.775
23.427
672.088
.841.990
10.976
168.070 175.593
840.158.
1.017.583
11.808
388.214
367.640
.

685
4.970
10.177
393.184
377.817
5.522 169.373
–
162.375
148
2.944
617
172.317 162.992

Mais ……………….

1.643
116.086 159.080
–
–
260.088
.
316.939
376.174.
476.019

Gerst

……………..
Haver

………………

189.212
162.929
100
600
1.184

11
189.812 164.113

Lijnsaad

…………….
Lijnkoek

…………….7.041
2.373
68.717 87.977
140
22.682 30.496
91.399
118.473
Tarwemeel

………….
Andere meelsoorten
894
16.778 9.813
1
.
– –
–
16.778
9.813

–

23 October 1929

ECONOMISCH-STÂTjSTISCHE BERICHTEN

963

terinijiiiuiarkt te Chicago is rogge (leze week oiigeveer 3 dol-
lai:eiit 56 his. iii prijs gedaald.

ii a. ï
S
is (leze week steeds verder iii :rijs teruggeloopeit,
lietgeeti zoowel vati onvoldoende Europeesche vraag als van
groote oogsten in Zuid-Europa het gevol is geweest. Ver-
scheI)illgen uit Argentiiiië waren deze week veel kleiner
cmii iii (le vorige, (toch het nog aanwezige iiitvoeroverschot
(‘nu .Plata-iiiaïs is groot en de voorraden iii (le Argentijn-
S(:lt
lia’ens hebben zelfs eeiijge vermeerdering ondergaati.
.l)aa i’bij l)lijkt nu ‘el, dat cle onlangs de rotide doende be-
%eritigell, dat de Boemeeuselie oogst iiiet zoo groot zou
VOl(lCii il]5 .IIICII
eerst gedacht had, slechts wei nig waar-
&le liebljen gehad en vaii goed iiigelicbte zijde blijft uien het
1{oeiiieensche iiitvoersurplus taxeeren op 2 millioen ton.
Ook Zuid-Slav.ië heeft een oogst als nooit te voren en deze
zal zelfs belangrijk grooter zijn clan de reeds overvloedige
opbrengst van 1026. Daarbij komen dair nog i[ongurije en
Bulgarije en het is dus geen wonder, dat iii den 1001) der
week (Ie prijsverbetèring van eenigen tijd geleden voor
l)onauinaïs geen stand heeft kunnen houden en cle reeds be-
reikte prijsstijging geheel en al verlorcu is gegaan. De
verscliepingen van nieuwe Donauniaïs zijn in deze week
begonnen en zullen nu waarschijnlijk spoedig een aanzien-
lijken oliivaiig gaan bereiken. De berichten ouitrent de kwa-
liteit zijn gunstig en liet is te hopen, dat de nieuwe Donau-
uiaïs werkelijk in bevredigenden toestand in Europa zal
:irriveci’en, zoodat ervaringen zooals in .1926 en 1927 dit-iiiaal niet weder voorkomen, toen zeer veel :Donauniaïs in
Iieschadigdeu toestand in cle West-Europeesche havens arri-
veercie. Vooral in Engeland is in den 1001) der week spoe-
cl i ge .Plata-niaïs tot zeer lage prijzen opgeruimd, welke
uanzieiil ijk lager waren clan de nog
01)
het Continent be-
dinghare. Ook daar echter heeft een flinke prijsdaling
plaats gevonden, welke zich in B3elgië en Nederland sterk
dccii gevoelen en i.iiet slechts spoedige partijen, doch ook
.Plata-niaïs. welke in November zal arriveeren, getroffen
heeft. J3uiteugewoon groot zullen in Nederland en België
voorloopig cle aa uvueren uiet zijn, doch cle vraag is onvol-
leende om de prijsdaling tegen te gaan. Duitschianci blijft
hij voortduring slechts zeer weinig iiiaïs koopen, nu gerst
daar niet slechts met een veel lager iuvoerrecht geïmpor-
teerd kan worden, doch bovendien aanmerkelijk lager dan
lliaïs te koop is. Uit Zuid-Afrika zijn deze week cle ver-
scliepingeu kleiner geweest dan in de vorige, doch stoo-
nieiide partijen zijn zeer moeilijk te plaatsen. :Fitusschen zijn de prijzen iii Zuid-Afrika te hoog voor nieuwe zaken
naar Europa. En de Vereenigde Staten zijn de oogstberich-
ten deze week bevredigend geweest en hebben de prijzen
voor inaïs aan cle termijnmarkt te Chicago verdere prijs-
daling oude igaan , ii etgeen tot de a lgenieen f1 au we stem –
ining der markt heeft bijgedragen. Tdvens deden dit ook
iie lie :’ichte ii om tre it cle ii ni cii we ii u i tza vi van ina ïs i ii
A rge:iti uk Deze is
:
gedeeltelijk in_ verband met ilen klei-
ieren iiitzaai van tarwc cli iijiizaad, dit jaar blijkbaar
aanzienlijk grooter dan in het vorige, terwijl cie weers-
otnstancl iglieden gunstig zijn en ile eerste ontwikkeling der
vroeg gezaaidc ma ïs goed va ii sta pel loopt. Tenslotte heeft
de flauwe vrachten ina rkt nog tot cle flauwe Europeesche maïsmarkteic bijgedragen. Te Chicago was op 21 October
ook inaïs vaster, doeh liet slot bleef nog 1 ïk 2 dollarcent
p’ 56 lbs. beneden cle prijzen van den 14clen. Aan de Ar-
gentijnsche toruujumarkten heeft cle prijsdaling in den 1001)
der week 15 25 centavos per 100 KR. bedragen.
Zeer flauw is cle gehieele. week ook de markt voor ge r s t
geweest. Uit Noord-Amerika werd wei ii ig a fgelad en, terwijl
(ie vraag voor Amerikaansche gerst hove:icl ien iii Europa
slecht is, nu uit Roemenië iii zeer ruime mate gerst aan-
geboden wordt. Zeer veel gerst is uit Roemenië deze week
naar Juutseliland verscheept, dat zich van i nkoopen in
Noord-Amerika bijna geheel onthoudt. Ook Roemeensche
gerst is deze week iii Duitschlanci slechts zeer weinig ge-
koeht wegens cle groote hoeveelheden, welke reeds naar
.Duitselic havens onderweg zijn. De prijzen hebben dien-
tengevolge een flinke verlaging ondergaan, hetgeen echter
niet tot een vernieerdering der vraag heeft geleid. Til Ne-
derlcind wordt altijd nog wieilug Donati-gerst gekocht, doch
het cm nbod van voeigerst uit de Vereenigcle Staten naar
i1eclerlandsclie havens is zou groot, dat dit geheel aan de
behoefte van voergerst voldoet en de prijzen een verdere

I

DE
Pandbrieven der N.V. InsulaireHypotheekbank teZierikzee
behoorende tot dè beieggingsfondsen der Rijkspostspaar-
bank, der Rijksverzekeringsbank
en van het Kroondomein
Verkrijgbaar
4
1
12
pCts. Pandbrieven á 98 pCt. en 5 pCts.
Pandbr. ïi 100 pCt. Pandbr. op 15Oct. ’29: 117.400.000.-

gevoelige verlaging hebben ondergaan_ tdt ver beneden liet
Amerikaansche niveau. Dit heeft zich eehter evenmin ktiii-nen staande houden. ?det aanzieolijke prijsverlagingeii akn
de tcrinijnmarkten te Wilinipeg en Minneapolis zijn de
A:nerikaansche offertes van gerst geleidelijk vrij wat lager
geloopen.
A
anvankel ijle heeft die verlaging tot een ige zaken
in voergerst uit de Vereenigcle Staten iiaar Neclerlauiii ge-
leid, doch later, toen de prijzen verdere inzinking onder-
gineli, kwam aan cle onclerne:ningslust ecu einde. Een ver-
rassiilg vornicle iii liet begin der week liet aanbod van gest
uit iluslaucl, dat naar Duitschla.ncl ook enkele zaken tdh-
gevolge had. Van groote heteekenis zijn clie nog niet e-
weest, doch liet Russische aanbod heeft ut’el in sterke nicite
meegewerkt tot cle flauwe steniming der markt voor gerst
en in Engeland zelfs bijgedragen tot gebrek aan onderne-
rningshust van maIs.
Onciatiks dit alles w’as gerst
Op
21 October aan cli: tèr-
mijomarkten te Winriipeg en hJinrieapolis gevoelig hooger,
doch liet is zeer de vraag, of clie verhoogde prijzen gehia:icl-
Ii cia fil ku inc ii
woj-ci
en.
iicd
v e i is in Noord-Amerika, cve:iaJs andere graa ii –
soorten, in prijs gedaald en in sterke mate was dat spe-
ciaal aan de termijnmarkt te Wintupeg liet geval. Zaken
iii haver iii t Noord -Amerika zij ii naar Europa echter nog
onmogelijk, omdat Duitichiand cle markt blijft bclieerschien.
Verschepi ngen van haver tut Dci itschl ahdl bi j ven voortgaa ii,
doch naar cle meeste landen zijn nieuwe zaken tegenvoor
chig slechts van w.inig betcekenis. Slechts uit Engeland
w’orclt gerapporteerd, dat men daar nog steeds Duitselie
haver koopt. .1 itussehen hebben IDuitsehe’ verkoopers. tIen
laatsten tijd hun prijzen verlaagd als gevolg van dcii on’
volcloenden kooplust in cle naburig-e lv nclen.

SUIKER
.

De stenimitig op cle verschillende suikermarkteii was, iii
tegenstelling met de voorafgaande week, cle afgeloopen week
over het algenieen prijsboudend, zonder echter cclie hoc-
iiiciiswcia rdige verlevencl iging
V:i
n zaken tengevolge t te
hiehl ie ii.
Iii
A
in er i k a ging nagenoeg niets oni in Iliuwsuiker en dc prijs bleef nom iiiaal hangen om 2
5
1
1i
dc. e. & Er. New-
York op basis van Ctibasuiker. Ook Oh) cle termijuniarkt
onclergi ngen cle noteeringen slechts zeer weinig vera nde-
ring; liet slot was: Oct. 2.24; Dec. .2.30; Mrt. 2.30; Mei
2.33 en Juli 2.40, terwijl de laatste noteering voor Sp.
Centrif. 4.05 was.

De ontvangsten in de Atlantische havens dec- V. S. be-droegen deze week 53.000 tons, cle versnieltingen 53.000
tons tegen 58.000 tons in 1928 en de voorraden 665.000 totis
tegen 311.000 tons.
De laatste C ci b a-statistiek is als volgt:

1929

1928

1927
Ton

Ton’

Ton
Cubaansche prod ……….5.156.316 4.037.833 4.508.521
Consumptie …………….122.113

84.248

117.521
Weekontv. afscheephavens. 19.568 22.699 19.680
Totaal sedert 1 Jan. …….. 4.fi52.316 3.571.447 3.996.891
Weekexport …………….40.548 64.049 58.680
Totale export sedert 1 Jan. ..
4.1744879 2.994.863
–
3426.T75
Voorraad afscheephavens.. . . . 443.404 576.584 570.I6
Voorraad binnenland
……415.920 382.138. 394.109

1-let is nog niet officieel bekend, wanneer dle canipague
dit oogstjaar zal beginnen.
In E ng cIa. ii cl kochten Raffinacleurs eenie ladingen
Ituwsuiker, hetgeen ook den hatdel eenigernmcitd tot koopeit
.aniuieercie. De prijs t’Oor stoomende
960
suiker bedroeg oii-
igeveer 5h. 911 3. cif. De sten:uiiing op (ie terinijnniarkt wiis
kalni, doch prijshouclencl zonder noemenswaardige prijs-
fluctnaties. De slotnoteeriugeii
01)
cle Ruwsuikcrniattkt
•
vcireil

Dec.

Sh. 819

Mei –

Sh.

917 34
Mrt.

,,

9/OV
.
,_ Aug.

,,

.91I1

Ilritsehc Ra.ffinacle %verd naar Britseh-Indië verköcht tt
(511. 1019 f.01).
Het weer in .R ci r op a’was over liet algenieen gunstig ‘voor het oogsten der bieten; de aanvang is echter gecleel-
telijk een 14 dagen ten achter in vergelijking met ‘norniale
aren. Volgens Czarnikow’ zal cle I3ietsuikeroogst in Enge-
land waarschijnlijk
20130.000
tons kleiner uitvalled:clan liet
‘gec-aanide cijfer van 290.000 tous.
Van J a v a werden geen verdere af cloeni ngcn door de
..V.LS.l. gemeld.
De
markt voor tweedehands suiker wis
lusteloos en de prijzen brokkeldem ietwat af; de laatste no-
teeringen ivaren: Superieur ready en October f1275; Nov.

f
12.87 ; Dec.
f
13.—; IEtoofclsuiker reacl” f12.—.. Dc

964

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

23
October
1929

Septemberafschepingen bedroegen volgens officieele gege-vens 269.000 tons tegen 227.000 tons in 1928. (Totaal sinds
Mei resp. 1.135.500 tons tegen 1.103.400 tons).
II
i e r te 1 a ii cl e bleef cle markt de geheele week kalm,
doch prijshoudend gestemd. De prijzen bleven nagenoeg on-
veranderd, doch de omzet bleef beperkt, ofschoon iets rui-
mer dan de vorige weken. De laatste noteeringen whren
Dec. f13%
á %;
Mrt. 13%
7/s;
Mei f14.-
á Y
4
en
Augustus ongeveer f,14%.
De omzet bedroeg 4900 tons.

KATOEN.

Ontvangsten in- en uitvoeren van Amerikaansche havens.
(In dulzendtallen balen).

1
Aug.’29
Overeenkomsflge periode
tot
1928
1927
II
Oct.’29

Ontvangsten Gulf-Havens.
2660

2522

2765
,,

Atlant.Havens
3
Uitvoer naar Gr.Brittannië

227

194

175
‘t Vasteland etc.

935

924

1124
Japan…..,.

179

265

261

Voorraden.
–

(In dulzendtallen balen).

Overeenkomstig
tijdstip
11Oct.’291-
-,
1928

1927

Amerik. havens ……….
1597
1518
1974
882
710
863
.

11
220
Binnenland

………….
New York

……………96
244
173
330
New Orleans ………….
Liverpool

……………
205
223
629

KOFFIE

Na de heftig bewogen dagen van cle vorige week was de
stemming in cle afgeloopen acht dagen nog zeer opgewon-
den en waren de prijssehommeliugen, Voornamelijk op dc
terinijnmarkten, nog groot. Aanvankelijk liepei.s cle mark-
ten verder terug
01)
berichten, volgens welke de Federale
Regeering van Brazilië, in tegenspraak met het bericht
van de vorige week, nog geen sten ii aan den Staat Sao
Paulo zou hebben verleend, op steeds lager afkomende kost-
en vracht-aanbiedingen van Santos, op aanhoudende ver-
kooporders voor Braziliaansche en Europeesche rekening
op de markt te New-York en op het uitblijven van be-

trouwbare berichten omtrent het afsluiten van een leen lig bij Amerikaansche of Europeesche bankiers.
Op
Vrijdag
18 dezer varen de termijuniarkten echter plotseling weder vast (te 11otterdam bedroeg de stijging van Donderdag op Vrijdag dooreen ongeveer 2% ct. per % KG.) naar aanlei-
ding van ecn telegram uit Newr.York, ineldende dat het ton
slotte Sao Paulo gelukt was een leening van
£5
millioert
te Parijs geplaatst te krijgen, doch daar dit bericht niet
officieel werd bevestigd, zakten cle noteeringen reeds den
volgenden dag weder iii en Dinsdagochtend 22 dezer was te Rotterdam van het herstel van Vrijdag weder moer dan
1
34
ct. verloren gegaan. Wat zich nu eigenlijk in ilrazilië
heeft afgespeeld, valt nog altijd niet goed te beoordeelen.
Dc berichten, welke vanuit Brazilië worden verspreid, zijn
nog steeds onduidelijk en in vele opzichten zelfs tegen-
strijdig, doch dat de moeilijkheden, waarvoor het Instituut
tot Permanente Verdediging van de Koffie van Sao Paulo
1
zich ten slotte geplaatst ziet, niet gering zijn, kan als zeker
worden beschouwd. Een telegram van een der grootste ver-sebepers te Santos heeft zelfs gemeld, dat het Instituut zich
genoodzaakt heeft gezien om, naar aanleiding van gebrek
aan de noodige middelen ter verstrekking van voorschot
0
uit de plantages verzonden koffie’s, aan dc spoorwegen
order te geven cle verdere verzending van koffie uit dc
plantages naar de binnenlaudsebe pakhuizen voorloopig te
staken. Ook van dit bericht is geen of ficieele bevestiging
ontvangen en indien het juist mocht zijn, vraagt men
zich af, hoe (ie planters, die dan ook geen verdere voor-
schotten zullen krijgen, hierop zullen reageeren. Dat de
President van het Institunt is afgetreden, blijkt juist te
zijn en volgens cle laatste berichten is hij vervangen door
den Braziliaanschen Minister van Justitie, die ook tijdelijk
als Minister van Financiën is opgetreden. Behalve finan-
cieele moeilijkheden schijnt thans ook gebrek aan overeen-
stemming tusschen (Ie verschillende koffie-prodnceerende
Staten van Brazilië ten opzichte van den nu verder te vol-
gen w’eg, de taak van het Instituut in niet geringe mate
te verzwaren.
De toekomst van het artikel is en blijft met dit al buiten-
gewoon onzeker. Uit de cijfers van de voorraden in het
binnenland van Sao Paulo en Minas Geraes en die der aan-
voeren uit dat binnenland naar de afscheephaven valt af
te leiden, dat van 1 Juli tot 30 September circa 8.200.000
balen uit den loopenden Santos-oogst in het binnenland zijn
opgeslagen. Indien deze oogst circa 15 millioen balen mocht
blijken te bedragen, zijn nog bijna 7 millioen balen in den
loop van het oogstjaar uit de p]antages naar het binnen-

STATISTISCH OVERZIC:

TARWE
Hard Winter
No.2 loco
Rotterdam!
Amsterdam
per 100 K.G.

R000E
AmericanNo.2′)
loco
Rotterdam
per 100 K.O.

MAIS
La Plata
loco
R’damiA’dam
per 2000 K.O.

GERST
Amer.No.23)
oco
Rotam
per
2000 K.G.
LIJNZAAD
La Plata
loco
R’damjA’dam
per 1960 K.G.

STEENKOLEN
Westfaalschej Hollandsche bunkerkolen,
ongezeefd f.o.b.
R’damjA’darn
per 1000 K.G.

PETROLEUM
Mid. Contin.
Crude
33 tjm 33.90
Bé
S.
g.
per barrel

IJZER
Cleveland
Foundry No. 3
t.o.b.
Middlesbrough
per Eng, ton

KOPER
Standaard
Locoprijzen
Londen
per Eng. ton

f1.
%
f1.
01
ii.
O(
f1.
01
0

f1.
01
f1.

*
01
$
01
Sh.
01
0

O(i
Jaargemidd. 1925
17.20 100,0
13,07
5

100,0
231,50
100,0
236,00
100,0
462,50
100,0
10,80
100,0
1.68 100,0 731-

–
100,0 62.116
1100
1926
15,90
‘92,4
11,75
89,9
174,25
75,3
195,75
83,4 360,50
77,9
17,90
165,74
1.89
112,5
8616
118,5
58.11-
93
lanuari

1927
15,22
5

88,5
12,50
95,6
165,00
71,3
222,25
94,2
362,50
78,4
13,35 123,7
1.75
104,2
551
117,3
55.716
89
lebruari

,,
15,225
88,5
13,05
99,8
167,00
72,1
230,00
97,5
373,75
80,8
12,10
112,0
1.70
101,2
8316
114,4
54.16!-
88
Maart

.
15,05
87,5
1270
‘
97,1
164,50
711
219,25
92,9
354,75
76,7
11,25
104,2
1.25
75,0
811-
111,0
55.17(-
89

g
e
riI
14,80
86,0
12
:
825

98,1
173,00 74:8
237,50
100,6
351,50
76,0
11,00
101,9
1.22
72,6
801- 109,6
55.216
88
i
luni

‘.
15,75
15,60
91,6
90,7
13,57
5

13,20
103,8
101,0
172.75
175,25
74,6 75,8
258,25
245,00
109,4
104,2
373,75 372,75
80,8
80,6
10,95 11,00
101,4
101,9
1.22
1.22
72,6 72,6
741- 701-
101,4
95,9
54.141-
54.216
18
87
juli
15,10
87,8
12,05
92,2
171,50
74,1
235,75
99,9
367,75
79,5
11,10
102,8
‘

1.22
72,6
701-
95,9
53.19j-
86
Augustus
14,87
5

86,5
11,45
87,6
178,50
77,1
252,50
107,0
368,25
79,6
11,05
102,3
1.22
72,6
691-
94,5
55.516
89
September ,,
14,70
85,5
12,15
92,9
179,50
77,5
233,25
98,8 369,50
79,9
10,90 100,9 1.22
72,6
651-
89,0
54.131-
88
October

,,
13,72
5

79,8
11,45
87,6
178,75
77,2
230,50 97,7 359,00 77,6
10,90
100,9
1.22
72,6
651-
89,0
55.51-
89
November
13,45
78,2
12,125
92,7
184,75
79,8
233,25
98,8
349,75
75,6
10,65
98,6
1.22
72,6
651-
89,0
59.11-
95
December ,,
13,40
77,9
12,576
96,2
201,00
86,8
246,25 104,3
348,25
75.3
10,60
98,1
1.22
72,6
65/-
89,0
60.21-
96,
lanuari

1928′
13,50
78,5
12,70
97,1
207,50
89,6
247,75
105,0
361,00
78,0
10,30
95,4
1.22
72,6
65/-
–

89,0
62.-!-
99,
lebruari

,,
13,80
80.2′
12,87
5

98,5
226,50
97,8
243,75
103,3
361,00
78,0
10,00
92,6
1.21
72,0
651-
89,0
61.121- 99
Maart

,,
14,60
84,9
14,00
107,1
240,75
104,0
255,75
108,4
350,75

–
75,8
9,95
92,1
1.19
70,8
65/6
89,7
61.316′
98
1

April

,,
15,30
88,9
14,97
5

114,5
239,50
103,5
261,00
110,6
358,25
77,5
10,05
93,1
1.19
70,8
661-
90,4
61.1416
99
Mei

‘

,,
15,30
88,9
15,471
118,4
238,50
103,0
260,75
110,5
372,00
80,4
10,60
98,1 1.19
70,8
661-
90,4
62.151-
101
luni

–

,,
14,37
5

83,6
14,27
6

109,2
234,00
101,0
252,50
107,0
365,25
79,0
10,10
93,5
1.19
70,8 66
1
–
90,4
63.171-
102
juli

.

,,
14,25
82,8
13,07
5

100,0
246,75
106,6
241,00
102,1
359,75
77,8
10,10
93,5
1.19
70,8
661-
90,4
62.181-
101
Augustus
12,00
69,8
12,626
96,6
214,75
92,8
226,75
96,1
350,75 75,8
10,05
93,1
1.21
72,0
661-
90,4
62.1016
100
September
11,65
67,7
–
11,57
88,5
198,75
85,9
198,25
840
350,75 75,8
10,00
92,6
1.21

‘
72,0
661-
90,4
63.81-
102
October
12,27
5

71,4
12,27
93,8
218,50
94,4
189,50
80′,3
366,00
79,1
9,95
92,1
1.19
70,8
661-
90,4
65.121-
105
November
12,32
5

71,7
12,07
5

92,4 227,25
98,2
185,50
78,6 386,25 83,5
10,20
94,4
1.18
70,2
661-
90,4
67.181-
109
December

,,
12,30
71,5
11,90
91,0
220,25,
.
95,1
180,50
76,5
373,75

,
80,8
10,10
– –
93,5
1.18
70,2
661-
90,4
70.31-
113
lanuari

1929
12,35
71,8
12,20
93,3 231,50
100,0
194,25
82,3 365,00
78,9
10,10
93,5
1.16
69,0
66/-
90,4
75.1016
121
l’ebruari

,,
12,72
5

74,0
12,65
96,7 236,00
101,9 194,75
82,5 357,25
77,2
12,90
119,4
1.11
66,1 6616
91,1
78-16

‘
125
Maart

,,
12,65
73,5
12,62
5

96,6
233,00
100,6
191,75
81,3 359,00
77,6
12,00
111,1
1.11
66,1
671-
91,8
89.81-
144
April

,,
12,12
70,5
11,62
88,9 218,00
94,1
185,25
78,5 373,25
80,7
11,05
102.3
1.11
66,1
681-
93,2
82.17(6
133
Mei

–
11,125
64,1
10,57
5

80,9
198,25
85,6
177,50
75,2
363,50
78,6
11,15
103,3
1.16
69,0
6
916
95,2,
75.416
121
lunI

,,
10,87
5

63,2
10,20
78,0
193,50
83,6
171,25
72,6
355,25 76,8
11,25
104,2
1.30
77,4
711-
97,3
74.111-
120
juli”
12,80
74,3
11,20
85.6 218,50
94,4
191.25
81,0 415,50
89,8
11,25
104,2
1.30
77,4
7216
99,3-
72.1216
117
Augustus
13,125
76,3
10,75
82,2
202,50
87,5
182,75
77,4
452,50
97,8
11,25 104,2 1.30
77,4
7216
99,3
73.171-
119
September
1262
5
‘

73,4
10,20
78,0
191,00
82,5
172,00
72,9
506,75
109,6
11,40
105,6
1.30
77,4′
72(6
99,3,
74.191-
120
7 October

,,
12.45
72,4
9,90
75,7
189,00
81,6
174,00
73,7 533,00
115,2 11,25
104,2
1.30
37,4
7216
99,3
74.216
119
14

,,
12,45
72,4
9,90
75,7 188,00
81,2
170,00
72,0 525,00
113,5
11,25-
104,2
1.30
77,4
7216
99,3
73.17/6
119
21
11,75
68,3
9,75
74,6
182,00
78,6
162,00
68,6
510,00
110,3 11,25
104,2 1.30 77,4
7216
99,3
71.2/6
114
1)
Men zie voor de toelichting op dezen staat de nummers van 8 en 15 Augustus 1928 (No. 658 en 659) pag. 689/90 en 709.
)
= Western vôôr de invoering.’
‘ Manitoba No. 1
f
Zuld-Russische.

–

.

‘4,’

23 October 1929

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

965

land te verzenden, welke hoeveelheid ongeveer overeenkomt
met wat in de volgende negen maanden als aanvoer uit het
binnenland in de a.fscheephaven van Santos mag worden
verwacht, aannemende een dooreen-cijfer van circa 750.000
balen per maand. In dat geval zou dus bij het einde vcn
het oogstjaar, dat is op 30 Juni 1930, de binnenlandsche
voorraad van Sao Paulo nog even groot zijn als op 30 Sep-tember I.I. het geval is geweest, namelijk bijna 15 millioen
balen, doch daar dc kans niet uitgesloten is, dat de Santos-
oogst nog enkele millioenen balen grooter zal zijn dan
15 millioen balen, bestaat ook de mogelijkheid, dat de bin-
nenlandsche voorraden aan het einde van het jaar nog
enkele millioenen balen grooter zullen zijn dan op 30 Sep-
tember I.I. Een kunstmatige verkleining dier voorraden, bij
voorbeeld door vergrooting der aanvoeren in de afscheep-
haven of door terughouding van een deel van den oogst op
de plantages, zou slechts een verspreiding van de hoe-
veelheid beteekenen en natuurlijk aan het wezen der zaak
niets veranderen. Het eenige lichtpunt, dat voor het oogen-
blik is te ontdekken, bestaat in het feit, dat cle wisselkoers
te Rio zich trots alles blijft handhaven op slechts een mini-
male fractie onder 6 d. per Milreis. Hieruit mag worden
afgeleid, dat de Federale Regeering den toestand alsnog
in de hand heeft weten te houd
–
en.
De aanbiedingen van ]3razilië liepen in de afgeloopen
week voor Santos met ongeveer 41- en voor Rio ongeveer
116 it 3/- per cwt. terug. Sedert veertien dagen is de San-
tos-prijs voor de goede en fijne soorten dooreen ongeveer
8/. gedaald, doch cle ordinaire soorten liepen in dien tijd
niet minder dan ongeveer 15/. terug., ,Gooct” op type van
de termijnmarkt, prompte verscheping, is eenige dagen ge.
leden reeds door Brazilië verkocht tot een prijs, slechts een kleihigheici boven de termijnvaarde uitkomende, terwijl de
betere, goed beschïeven soorten in verhouding nog altijd
ver boven cle termijnwaarde staan.
De offieieele loco-noteering van Superior Santos werd te
Rotterdam verlaagd van 58 op 56 et. per KG. en die
van Robusta van 49 op 48 ct.
De prijzen van gewoon goed beschreven Superior Santos
op prompte verscheping zijn thans ongeveer 85/. 1. 891. per
ewt. en van dito Prime ongeveer 901- h 941-, terwijl zij
van Rio type New-York 7 met beschrijving, prompte ver-
scheping, bedragen 55/6 á 571..
Van Robusta op aflading vnu Nederlandsch-Indië zijn de
prijzen in de eerste hand op het oogenblik:
Palembang Robusta, November-verscheping,. 30

ct.;
Benkoelen Robusta, November-vercheping, 30%,; Mand.

heling Robusta, Oct.Nov..erseheping, 34

ct.; W.I.B.
f.a.q. Robusta, October.verscheping, 44

ct., alles per
KG., cif, uitgeleverd gewicht, netto coiïtant.
De slot-noteeringen te New-York van het aldaar gel-
dende gemngd contract (basis Rio No. 7) waren:

Dec.
Maart

1
Mei
1

Sept.

21

Oct.

……
$10,57
$
10,02
$

9,78
$

9,58
14

,.

……
,, 11,-
10,65
,,

10,45 10,25
7

,.

……
,,

12,88

…

,,

12,32
12,02
11,62
30

Sept.

……

.
.
13,60
13,09
12,75
12,25

Rotterdam, 22 October 1929.

STEENKOLEN.

Zonder eenigen twijfel blijft de ondei-toon van alle mark-
ten vast. Vooral voor magere kolen en anthracieten is er
een willige stemming. Er worden prijzen betaald, waaraan
men eeuige jaren geleden niet -had durven denken.
In Engeland is het wachten op het Ontwerp van Wet,
dat de Regeering zal voorleggen met betrekking tot de
regularisatie van prijzen en. productie voorzoover de ver-
schillende districten niet eigener beweging tot een regeling
komen. Uit dien hoofde is er groote onzekerheid, ook ten aanzien van den werkcluur van. de mijnwerkers. Over dit
laatste wordt vrij algemeen gezegd, dat de Regeering het
niet zal aandurven, door beperking van arbeidstijd het’
voortbrengingsproces duurder te maken.
De prijzen zijn als volgt:

Northumberland Ongezeefde …………
f
11.50
Durham Ongezeefde …………………..11,75
Carcliff 2/3 large 1/3 smalls ………… ,, 13.25
Schotsche gezeefde (Prime Lothians) .-. – – ,, 11.50
Yorkshire gewasschen Singles ……….,, 12.-
Westfaalsche Vetförder ……. . ……… ..13.-
Vlamstukken 1 ………… ..14.-
Smeenootjes ……………., 13.50
Gasvlamförder ………….., 12.75
Gietcokes ……………..,, 17.-
Hollandsche Eierbriketten …………….., 15.50

alles per ton van 1000 KG. franco station RotterdamfAm.
sterdam.
Ongezeefde bunkerkolen f.o.b. Rotterdam/Amsterdam

f
11.25.
Markt prjshoudend.

–

API GROOTHANDELSPRIJZEN
1
)

TIN
locoprijzen

Londen per
Eng, ton

KATOEN
for Middling

locoprijzen

New York
per Ib.

WOL
gekamde
Australische,
Merino, 64’s Av.

loco Bradford
per Ib.

WOL
gekainde

Australische,

Crossbred CoIo
nial Carded,
50’s Av. loco
Bradford per Ib.

RUBBER)
Standaard
Ribbed Smoked
Sheets

loco Londen

per Ib.

SUIKER
Witte kristal-
suiker loco
R’damlA’dam.
per 100 K.G.

KOFFIE
Robusta
Locoprijzen
Rotterdam per
j2
K.O.

THEE

Afi. N.-1. theev.
A’dam gem. pr.
Java- en Suma-
tratheep.l(2K0.

lndexcijfer v(h. Centr. B.
v. d. Stat.,
herleld
van 1913= 100
tot 1925=100

Indexcijfer
van The
Economist,
herleid
1927
=
100
tot 1925=100

£
Ojo
$
cts
1

0
10
pence
Olo
pence
0
10
Sh.
–
Olo
II.

–
01
cts.
Olo
cts.
0
10
261.171-
100,0
23,25
1100,0
55,00
100,0
29,50
100,0 2111,625
100,0
18,75 100,0
61,375
100,0
84,5
100,0 100,0
100,0
290.1716
111,1
17,55
75,5
47,25
85,9
24,75
83,9
-21-
67,4
17,50
93,3
55,375
90,2 94,25
111,5
–

93,2
–

–
92,9
299.1316
114,4
13,45
t

57,5 45,00 81,8
25,25 85,6
117,375
54,4
22,00
117,3
50
81,5
71
84,0
93,5
88,9
309.816
118,2
14,15
60,6 46,25
84,1
26,00
88,1
1/7,125
53,7
21,12
5

112,7
48,75
79,4 71,25 84,3 94,2
89,9
312.151-
119,4
14,25
61,3
47,75
86,8
26,50
89,8
118,25
56,8
20,62′
110,0
48
78,2
70
82,8 92,9
89,2
304.11-
116,1
14,75
63,4 47,50
86,4
26,25
89,0
1(7,875
55,8
20,25
108,0
48 78,2 72,25 85,5
92,3
–

88,7 295,121-
112,9 16,15
69,5
47,00
85,5
26,00
88,1
117,75
55,4
20,25
108,0
47
76,6
86,5
102,4
93,5
90.4
296.916
113,2
.16,85
72,7
47,25
85,9
26,00
88,1
116
50,5
–

18,37′
98,0
47
76,6 81,25
96,2
96,1
–

89,6
289.1516 110,7 17,90
77,0 48,50 88,2
26,50
89,8
114,75
47,0
18,62
5
99,3
-47
76,6 84 99,4 97,4
92,2
292 -/6
111,5
19,70
84,7
48,50
88,2
26,50
89,8
115,25
40,8
18,50
98,7
45,375 73,9
–
–
96,1
90,2
287.1216
109,8
22,05
94,4
50,00
90,9
26,50
89.8
114,25
45,6
17,870
95,3
44,25
72,1
94,5
111,8
96,8
89,1
264.216
100,9
20,65
88,8
50,25
91,4
26,75 90,7
114,375
46,0
16,87
6

90,0
45,25
73,7 93
110,1
96,8
–

88,6
264.416
100,9
20,25

.
87,1
52,25
95,0 28,50 96,6
1/6,5
‘51,9
17,25
92,0
46 74,9
96
113,6
97,4 88,9
266.1316 101,8 19,70
84,7 51,50
93,6 28,75 97,3
117,75
55,4
17,87.6
95,3
46 74,9
89,25
105,6
97,4
88,2
255.11- 97,4
1925
82,8
53,00
96,4
29,75
100,8
1/7,25 54,0
17,37
6

92,7
46
74,9
84,5
–
100,0
98,7 87,9
233.1016
89,2
1835
78,9
54,75
99,5
31,75
107,6
1/3,75
44,2
16,75
89:3
46
74,9
79,5
94,1
.

96,8
–

–
87,9
233.1716
89,3
19,35
83,2
55,00
100,0
33,25
112,5
110,75
35,8
16,876
90,0
47
76,6
79
93,5
98,1
–
–

89,2
234.61-
89,5
20,65
88,8
54,50
99,1
33,00
111,9
-19,375 26,3
16,87
5

90,0
47 76,6 74,25 87,9
98,7
90,5
230.131-
88,1
21,55
92,7
54,25
98,6
32,25
109,3
-19
25,3
16,62
5

88,7
48,25
78,6 78,25
92,6′
98,1
91,2
218.816
83,4
21,35
91,8 55,50
100,9
31,75
107,6
-19,25 26,0
15,75
–
84,0 49
79,8
73,25
86,7
98,7
89,8 211.191-
80,9
21,75
93,5
53,00 96,4
31,25
105,9
-19,25
26,0
15,50
82,7
49,875
81,3 71,25 84,3 . .

95,5 88,2
211.181-
80,9
19,30
83,0 51,75
94,1
30,00
101,7
-(9,25
26,0
16,00
85,3
51,875
84,5
67,75
80,1
92,9
86,6
214.716
81,9
18,55
79,8
47,00
85,5
–
29,00 98,3
-18,5
23,9
15,87
5

84,7
52,75
86,0 70,25
83,1
93,5 85,4
221.19/-
84,8
19,45
83,7
46,25
84,1
27,25
92,4
-18,8
24,7
–

14,625
78,0 53
86,4
73

–
86,4 94,2
8a,1
232.10/6 88,8
19,90
85,6
47,25
85,9
27,50
93,2
-18,625
24,2
14,00
74,7
53
86,4
75,75 89,6 95.5
85,1
228.81-
87,2
20,45
88,0
46,25
84,1
28,00
94,9
-‘8,5
23,9
13,925
74,3
51,75
84,3 76,5 90,5 95,5 84,8
222.7(6
84,9
20,20
86,9
46,75
85,0 28,75 97,3
-19,875
27,9
13,77
5

73,5
53,125 86,6 77,25
91,4
94,2
84,6
222.111-
85,0
20,10
86,5
44,25
80,5
27,75
94,1
II-
33,7
13,37
5

71,3
54
88,0 74,25
87,9
–

94,2 85,4
221.016
84,4
21,25.
91,4
44,00
80,0 27,50
93,2
110,125
34,0
13,50
72,0
54
88,0
72,75
86,1
94,8 85,8
207.516
79,2
20,45
88,0
‘
43,25
78,6 27,25 92,4
-110,5
29,5
13,375
71,3
54
88,0 74,25
87,9
92,9
83,9
197.516
75,3
19,40
83,4
41,50
75,5 26,25
89,0
-110,875 30,5
–

12,25
65,3
54
88,0
73,50 87,0 91,6 81,7
200.51-
76,5
18,75
80,6
40,00
72,7
25,75 87,3 -110,625
29,8
12,00

.
64,0
54
88,0
69.50
82,2 91,0 81,9
209.516
79,9
18,65
80,2
38,75
70,5
24,75
83,9
-111
30,9
13,425
71,6
54
88,0
68,50
81,1 91,0
83,7
210.111-
80,4
18,60
80,0
37,00
67,3
.
24,00 81,4
1

-110,5
29,5
13,00
69,3
53,50
87,2 64
75,6
91,6
83.6
205.516
78,4
18,90
81,3
34,25
62,3 23,75
80,5
1

-110 125
28,4
13,475
71,9
51,75
84,3
64
75,6 91,0 82,0
98.151-
75,9
18,90
5

81,35
30,508
55,58
22,508
76,381
-19.75
27,4
13,50.
72,0
51
83,1
64,50
8

76,3
8

89.1716
72,5
18,55
6
79,8
6

30,508
55,58
22.50
9

76,39
-19.9375
27,9
13625
72,7
49
79,8 65
10

76,9
10

81.1216
69,4
18,00
7

77,47
32,75
16

59,5
10
1
2250
10
76,3
10
1
-19.75
27,4
13,25
70,7
48
78,2
huidige officicele noteeringswijze (jan. 1928).) = Malting vôôr de invoering van de nuidigeoffic. noteeringswijze (Jan. 1928).
4)
Jaar- en maandgemiddeiden afgerond
‘Io
pence.

5) 4 Oct.
6)
11 Oct.
7
)18 Oct.
8
3 Oct.
5)
10 Oct.
10)
17Oct.

– – –

966

Ec’ONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

23 October 1929

1JZER.

i:n de laatste veertien dagen is cle vraag op de Belgische markt gaandeweg minder geworden, waardoor de prijs van
Lux 3 zwakker is. in Frankrijk daarehtegcn is in verband
met cle grootere vraag cle stemming vastér. Op de Cleveland
markt is het aaiibod iets ruimer, tengevolge van den achter.
uitgang in de bedrijvigheid der. staalfabrieken.
Het Westeuropeeseh gieterij-ijzerka.rtel heeft clan export-
prijs van Lux 3 voor Nederland met
116
verhoogd. Het
O.S.1′:M. (Frankrijk) verkoopt zijn gieterij-ijzer voor No-
vember tegen onveranderde prijzen. Eveneens heeft het
Roheisenverbanci besloten cle prijzen en voorwaarden tot
het eind van dit jaar ongewijzigd te laten.
De dalende tendenz van de staalmarkt zette zieh in de af-
geloopen twee weken voort. Er is zoo goed als geen vraag.

THEE.

In cle theeprijzen kw’am in de afgeloopen week over het
algemeen weinig verkndering. De Amsterdamsche veiling
op 17 October had een vlug verloop met soms niet onbe-
duidend hoogere prijzen voor bladsorteeringen, waarvan sommige 1-5 ets. duurder van de hand giigen.
Gebroken sorteeringen varen’ ongeveer prijshoudencl.
De m.iddenprijzen bedroegen volgens Pakhuismeesteren
van de Thee voor Java 6434 (64) ets., Sumatra 66 (65)
ets., de totale midclenprijs. was met 65 ets. slechts een halve
cent boven het vorige veiling-gemiddelde. –
De hoeveelheden te Amsterdam in veiling aangeboden
blijven klein, ondanks de vele voordeelen die de Amsterdam-
sche markt, ook wat.opbrengstprijzen betreft, boven andere
biedt.
Volgens de Vereeniging voor de Thee-cultuur bedroeg de
uitvoer van Sumatra in totaal gedurende September
839.000 KG. (v.j. 885.000 KG.). De uitvoer over het ge-
heele jaar kwam daarmede op 7.636.000 KG. (v.j. 6.620.000
KG.).
De aadvoer van thee in Groot-Brittannië en Nrd. Ierland
beliep volgens de statistiek van ,,The Board of Trade” ,g
durende September 56 millioen lbs. (v.j. 5434 millioen).
De uitvoer uit dit land beliep 634 millioen lbs. (v.j. bijna S millioen) over Januari-September bedroegen de aanvoe-
ren 368 millioen lbs., hetgeen 34 millioen lbs. meer is dan een jaar geleden, van welke vermeerdering 1.434 millioen
lbs. op rekening van de Ned.-Indische thee,
934;
millioen op
die van Ceylon en 534 niillioen op clie van het I3ritsch-In-
disehe product.
De uitvoeren gedurende de drie eerste kwartalen waren met 66 millioen lbs. ongeveer gelijk aan die van verleden
jaar.
Amsterdam, 21 October 1929.

VRACHTENMARKT.

Graan van Noord-Amerika..
Er zijn vooralsnog geen tee-
knen, welke op een betere vraag naar scheepsruimte wij-
zen en het schijnt, dat vOör de sluiting der scheepvaart op’-. cle St. Laurence geen opleving meer te verwachten is. Van
Monti-eal werd een October boot van 30.000 qrts. maximum
naar Avonmouth tegen 111034 per •qrt. zwaar graan afge-
sloten, alsmede een boot van 34.000 qrts., 10 pCt. per
Oct.fNovember naar de Middellandsche Zee tegen, $ 0.14,
met optie Antwerpen of Rotterdam tegen $ 0.0934′, Ham-
burg/Bremen $ 0.10 en $ 0.01 ‘extra, indien de boot een
volle lading gerst krijgt.

Van da Northern Range vonden geen afsluitiigeri plaats.
Er was wel vraag naar ruimte voör Engelsehe, havens,
maar tegen zulk een lage vracht, dat de reëclers niet de
minste belangstelling toonden. Van de
Gulf
kunnen weder eenige booten naar Grieken-land geplaatst worden. Twee booten werden reeds afgeslo-
ten, één per Oet./November tegen $ 0.20 en de andere begin
November tegen 41134 per qrt.

Nortic Pacific.
Gedurende het grootste gedeelte der afge-
loopen week wts er een vrij behootlijke vraag naar graan-
booten. Er werden 6 schepen van ongeveef- 700017200 tons
afgesloten, waarvan één prompte boot tegen 2416 basis
VancouverftJ.K. /Continent met 6 d. minder naar Antwer-
pen of Rotterdam, terwijl de overige 5 schepe 251- konden
verkrijgen voor November en December laden. Verder wer-
clan een paar ladingen naar Antwerpen of Rotterdam direct
tegen 241- bevracht, beide voor December verscheping. Tegen
het eipde der week trokken de meeste bevrachters zich hlaas terug.

La. Pla.ta.
Deze markt is nog ongunstiger geworden. Voor
prompte booten is nauwelijks lading te krijgen, met het

gevolg, dat nu reeds 1316 van de Bovenrivier en 1.2(6 van
i3ahia Blanca naar lJ.K./Continent, met 6 d. minder naar
.A.ntu’erpen of Rotterdam geaccepteerd werd. Voor Novem-
ber boeten is de toestand ook niet beter want 14/- is be-
taalci van de Bovenrivier voor 5/30 November laden. Per
.l)eeember kunnen geen booten vÔÔr dcin 20sten geplaatst
i’orden. Voor deze poitie zijn handige booten tegen 20/3
van de i3ovenrivier naar ‘tJ.K./Contineiit bevracht met 6 d.
minder naar Antwerpen of Rotterdam, op welke basis oii-
getwijfeld nog meerdere booten kunnen worden opgenomen.

Suiker Van ’14’cst-Indië.
1)oorclat de afladers nog steeds
geen behoorlijke prijzen kunned maken, blijft de vraag naar
ruimte uiterst beperkt. Op ‘ het oogenblik is er slechts
vraag naar een handige boot ‘vaii ca. 4500 tons lading voor
10125 November laden van San Domingo naar U.K./Conti-
nent tegen 171- k 17/6 met de optie Marseille tegen 1/
extra alsmede naar een 6000 toisner per einde Nov/Decem-
ber van Cuba naar U.K.fContinent tegen
161-
optie Mar-
seille tegen 17/6. Voor laatstgenoemde order is tonnage
tegen 6 d. hooger verkrijgbaar.

Salpeter van Chili.
bfschoon bevrachters door’ de slechte
La Pla.taniarkt goedkoope booten van Chili kunnen krij-
gen, komen zij slechts met. weinig orders dan de markt.
De herbevrachting eener lading van 7000 tons per Oct./No-
vember tegen het betrekkelijk hooge cijfer van 221. basis
RotterdamfElamburg range met opties niet medegerekend,
vond gedurende de laatste week slechts één afsluiting plaats,
nI. die van een 6400 tonner
ler
18130 November naar Bor
–
cleauxff[a.mburg rauge (geen havens uitgesloten) tegen
2019, met de opties Noord-Spanje tegen 2119, Micidellanci-
sche Zee tegen 22/9, Adriatische Zee, Alexandrië, Danzig
of Gdingen tegen 2319. Op deze basis kan nog een iets groo-
tere boot met ligdagen 20 November geplaatst worden
Voor lijnruimte toonden bevrachters natuurlijk nog veel
minder interesse en w’aar booten zich niet van andere lading
konden verzekeren, bereikte de vracht een nog lager peil.
Zoodoende w’erden 1000 tons naar Antwerpen/R’dam fBre-
men/Hamburg per 20 Oct.119 November tegen 1516 minus
6 d., daarna een verdere 1050 tons naar Antwerpen[Rotter-
dam/Hamburg tegen 141- netto geboekt.

Donau.
Nadat het aantal afsluitingen de vorige week
reeds sterk verminderde, schijnt de periode van buitenge-
i’one opleving thans voorgoed geëindigd te zijn. De marlt
is ongetw’ijfeld overvoerd met booten cii men vrest, dat
sommige der reeds bevrachte schepen moeilijkheden zullen
hebben. Om den toestand nog erger te maken is zoo juist ook de prijs voor het lichteren van lading oj 61 gebracht,
wat een verhooging van 2/6 tot 3/- per ton op de tusschen
reeders en bevrachters in charters overeengekomen prijzen
beteekent. Deze verhooging gaat natuurlijk ten laste, van
hevrachters, maar bij afsluitingen met eerstekiasse firma’s
behoeven reeders geen moeilijkheden te vreezen.

Zwarte Zee.
Ook deze markt is kalmer, met slechts één
afsluiting, nI. die van een 5200 tonner tegen 161. naar het
Continent, 1616 naar U.K. met cle optie Denemarken tegen
181, optie koeken tegen 116 extra, 15130 November laden.

Midclellandsche Zee.
Over het algemeen is de stemming
flauwer, alhoewel de betaalde vrachten op een betrekkelijk
hoog peil bleven. De inzinking van de Donaumarkt heeft
een ruimer aanbod van scheepsruimte in cle Middellancische
Zee tengevolge, in het bijzonder voor Phosphaatladïngen.
Afgesloten werd tegen 9/- l’an Sf ax naar Reime of Gent en
tegen (- van Bona naar Glasgow. Ertsiadingen werden
om, als volgt bevracht: Bona/Carrlif 1 616, ‘AlgiersfMiddles-
brough. 91-, en MelillaflJmuiden 613.
Van Aiexandrië werd tegen 1116 per 60 cub. voet naar
Ruil hevracht, maar tegen het einde der week werd de stem-
ming flauwer en de vracht is thans 1016.

Noord.5pai.je
i)oor een grooter aanbod van tonnage en
een verminderde vraag naar ruimte is deze markt iets
flauwer. Betaald w’erd om.: van Bilbao naar Rotterdam
61134, G’rangemouth 7(6, Tyne Doek 7/-, Middlesbrough 8/-.

Kolen van U.K.
Ofschoon de thuisvrachten algemeen ach-
teruitgaan, zijn de uitgaande kolenvrachten tot nu toe niet
van beteekenis gestegen, terwijl de vrachten naar de Mid-dellandsche Zee zelfs iets minder gunstig zijn. Naar Zuid-
Amerika zijn de vrachten echter zeer vast en de verwach-
ting is, dat in deze richting nog hoogere cijfers betaald
zullen worden.

Van Zuid-Wales
werd om. bevracht: naar Rouaan tegen
519, Genua 816, Piraeus 919, Singapore 171-; Rio 151- en
i3uenos Aires 16/- en van de
Oostkust
naar Flensburg tegen
616. Rotterdam 4/., Oran 8/6, Port-Said 101- en Aclelaicle en
ITallaroo 27/6.