Jrg. 9, editie 432

9 APRIL 1924.

AUTEUR3RECHT VOORBEFIOUDErt.

Economisch.-Statistische

Berl
“chten

ALGEMEEN WEEKBLAD VOOR HANDEL NIJVERHEID, FINANCIÈN
EN VERKEER

ORGAAN VOOR DE MEDEDEELINGEN VAN DE CENTRALE COMMISSIE VOOR DE RIJNVAART

UITGAVE VAN HET INSTITUUT VOOR
ECONOMISCHE
GESCHRIFTEN

9E
JAARGANG

WOENSDAG

INHOUD
FINANCIEEL BELEID IN ENGELAND EN IN NEDERLAND
door
Prof. Mr.
G. W. J.
Bruins ………………..
322
De 514 pCt.. Ponden-leening van de Gemeente Amsterdam
door
F. M. Wibuut ………………………….
322
Het laatste verslag van het Volkscredietwezen in Neder-
landsch-Indië door
J. W.
Meijer Rannef t ……….
323
Loonen en Loonsverhoudingen te Amsterdam door
Ir.
B. Bölger …………………………………
325
Naar aanleiding van ,,In en Om de Indische Begrootiug”
door
J.
iSibinga Mulder ……………………..
327
BUITENLANDSOUE MEDE WERE1NG:
De Financieele en Monetaire toestand in Frankrijk
door Prof. Bertrand Nogaro ……………….
327
AANTEEKENINGEN:
Indexcijfers van groothandeisprijzen ………….
329
De waarde van verschillende munten in percenten
van de goudpariteit ……………………..000
Stand der cultures en uitvoer gedurende het vierde
kwartaal
1923
in Suriname ………………..
330
II1AA1IJ0IJFERS:
Giro-omzet
.
bij De Nederlandsche Bank ………..
331
Giro-kantoor der Gemeente Amsterdam ………..
331
STATISTiEKEN EN OVERZICHTEN ……………..32-339
Geidkoersen.

Effectenbeurzen.
Wisselkoersen.

Goederenhandel.
Bankstatn.

I

V(‘rk’erswezen.

INSTITUUT

• VOO!? ECONOMISCHE GESCHRIFTEN

• Algemeen Secretaris: Mr. G. W. J. Bruins.
Redacteur-Secretaris van hel weekblad. D. J. Wansink

Secretariaat: Pieter de Hoochweg 122, Rotterdam.
Aangeleekende stukken: Bijkantoor Ruige Plaatweg 37.
Telefoon Nr. 3000. Postchôque- en girorekening Rotterdam No. 8408.

Abonnementsprijs voor het weekblad franco p. p. in Nederland f 20,—. Buitenland en Koloniën f 25,-
per jaar. Losse nummers 50 cents.

Leden en donateurs van het Instituut ontvangen
het weekblad gratis.

De verdere publicaties van het Instituut uitgaande
ontvangen de abonné’s, leden en donateurs kosteloos,
voor zoover daaromtrent niet anders wordt beslist.

S
APRIL
1924.

in den toestand van de geidmarkt kwam gedurende

de afgeloopen berichtsweek in zooverre eenige ver-

andering, dat het aanbod van geld op prolongatie be-

langrijk grooter werd en enkele dagen zelfs verre de

geringe vraag overtrof, die er tegenwoordig voorkomt. –

De proiongatiei:ente liep dan ook sterk terug en Vrij-

dag werd zel:fs voor 3% pOt. afgedaan. Deze geldover-

vloed was echter geheel in strijd met de verdere geld-

markt: Cail geld bleef nog steds weinig aangeboden

en wat aangeboden werd, was meestal slechts voor

1 of 2 dagen en werd dan weder teruggevraagd. Ook

het aanbod van geld voor particulier disconto bleef

zeer gering en alleen in het laatst der week kon men

wissels vrijwel steeds voor 4
7
/8
pOt. plaatsen; daarvoor

was nog herhaaldelijk 5 pOt. toegestaan.

9 APRIL

1924

No. 432

Op den weekstaat van De Nederlandsche Bank geeft

de post ‘binnenlandsche wissels een stijging van
f
5.7

millioen te zien, welke weder geheel voor rekening

komt van den Staat; het totaal der rechtstreeks bij.

de Bank geplaatste schatkistpromessen blijkt in de

afgeloopen week van
f
78 millioen tot
f
91 millioen

te zijn toegenomen. De beleeningen vertoonen een

daling van
f
12.3 millioen, si,elke de vermeerdering,

die de vorige weekstaat in verband met de maand-

wisseling onder dit hoofd te zien gaf; voor het groot-

ste gedeelte weder ongedaan maakt en uitsluitend de

effecten beleeningen betreft. Het renteloos voorschot

van het Rijk en de zilvervoorraad der Bank daalden

beide met
f 500.000.
De goudvoorraad geeft, blijkbaar

als gevolg van een tweede goudzending naar de Ver-

eenigde staten, opnieuw een vermindering van

f
125 millioen te zien. De post papier op het buiten-

land daalde met
f
2.6 millioen,
terwijl
de diverse

rekeningen
OP
-de actiefzijde der balans een stijging

van
f
1512 millioen vertoonen De biljettencirculatie

blijkt met
.f
10.3 millioen te zijn afgenomen. De reke-

ning-courant saldi vertoonen een vermeerdering van

f 3.3
millioen. Het beschikbaar metaalsaldo stelt zich

f
11.4 millioen lager dan verleden week.
* *

Op de wIsselmarkt heerschte deze week meer leven-

digheid. Herhaaldelijk kwamen weder groote fluctua-

ties voor in Parijs en België. Vooral in het begin der

week was de vraag zeer dringend, zoodat Parijs voor

16,20 en België zelfs voor 14,05 werd afgedaan. Daarna

-trad er wêder groot aanbod in, vooral voor België, dat

bijna het geheele avance moest afstaan. Overigens was

de markt eerder flauw gestemd. Vooral Ponden waren

enkele dagen sterk aangeboden, maar ook Dollars lie-

pen terug.

–

LONDEN, 5 APRIL
1924.

Door de maandwisseling was de geldmarkt Maandag

krap en werd bij de Bank of England tegen
41%
pOt.

geleend. Met de couponbetalingen van den isten April

kwam de markt in het bezit van meer middelen, maar

daggeld bleef gemakkelijk te plaatsen tegen 2-2% pOt.

Eerst Vrijdag was kort crediet meer aangeboden, en

werden transacies onder 2 pOt. afgesloten. Vernieu-

sven van zeveudaagsche.1een.ingen kostte 21% pOt.

Met April kwam op de •discontomarkt meer vraag

naar Treasury Bills, en noterden •de Juli-schatkist-

biljetten
2l5/io3
pot.

2-mnds. prima bankaccept
2′
3
/io-
7
/g
pOt.
3 pOt.
3—’/lo pOt.

6-

31% pOt.

322

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

9 April 1924

FINANCIEEL BELEID IN ENGELAND

EN IN NEDERLAND.

Er is dikwijls reden in deze kolommen te verwijzen
naar het in Engeland gevolgde financieele beleid,
waarnaast de toestand in ons land, dat
gee’r
oorlog
gevoerd heeft, steeds en in toenemende mate ongunstig
af steekt.
De voorbeelden liggen dezer dagen weder voor het
grij pen.

31 Maart ii. heeft Engeland den dienst 1922-23
afgesloten met een overschot van £ 48 millioen. Op
vragen van zijn partijgenooten, of, waar ook. voor
het nieuwe jaar een sluitend budget verzekerd is, dit
bedrag niet zou kunnen worden benut voor allerlei
onbevredigd gebleven behoeften, antwoordt de Labour-
kanselier Clynes, dat er geen quaestie van kan zijn,
of dit bedrag heeft te dienen voor extra-aflossing
van schuld.

Nederland, waar het oogenblik, dat het budget
weder sluitend zal zijn, zich steeds verder verschuift,
voegt, zonder erover te praten, de tekorten op den
gewonen dienst automatisch
bij
de door leening te
dekken bedragen. Overschotten op den gewonen dienst
hebben hier te lande in de afgeloopen jaren met
name de gemeenten gekend. Met dezelfde vanzelf-
sprekendheid, waarmede Engeland tot extra- aflossing
overgaat, zijn hier deze saldi gebruikt tot dekking
van tekorten op volgende jaren dan wel tot verlaging
van belasting, ontijdig, wijl zonder evenredige inper-
king van uitgaven.
Niet minder éclatant verschil vertoonen beide landen
op leeningsgebied. Engeland ziet zijn vlottende schuld
geleidelijk verminderen en maakt dezer dagen een aan-
vang met de conversie harer uitstaande 5 pOt. lee-
ningen in een 02 pOt. type op een basis, die voor
deze laatste op een koers van 97-98 neerkomt.
Nederland ondervindt bij de plaatsing van zijn
vlottende schuld steeds meej moeilijkheden en ziet zich
genoopt tot een geforceerde leeningspolitiek, waarbij
het een bescheiden som van
T
60 millioen slechts ver-
krijgen kan op basis van 6 pOt. tegen een koers van
97 pOt. Tegelijk leent Zwitserland, eveneens in liet
binnenland, frs. 150-200 millioen op basis van 5 pOt.
tegen een koers van 981/
4
pOt.
Ook Engeland stond enkele jaren geleden voor
een staatshuishouding, die aan alle
zijden
verkeerde
uitwassen en gezwollen uitgaafposten vertoonde. Het
toenmalige Kabinet heeft den ongewonen stap
gedaan een aantal mannen, die in het particuliere
bedrijf en in belangrijke takken van staatsdienst ge-toond hadden tegen de taak ten volle opgewassen te zijn, volledige volmacht te geven tot een onderzoek
van den geheelen staatsdienst en hierbij niet alleen de mogelijkheid van interne besparingen onder het
oog te zien, maar tevens voorstellen te doen over
den omvang der staatstaak zelf.
– De Oommissie-Geddes heeft het resultaat harei
onderzoekingen neergelegd in een drietal rapporten
tusschen December 1921 en Februari 1922 ingediend.
Op ondergeschikte punten heeft
zij
vergissingen be-
gaan en enkele harer voorstellen hebben in verschil-
lende kringen verontwaardiging gewekt. Thans wordt evenwel algemeep erkend, dat het werk der commis-
sie van buitengewoon nut is geweest. Het heeft de
Engelsche staatsmachine over het doode punt heen-
geholpen en van de verschijning van dit rapport
dateert de nog steeds voortgaande inkrimping der
staatsuitgaven, die de wezenlijke basis is van de
hechte financieele positie, waarvan Engeland thans
de vruchten plukt. Niet alleen, als gezegd, in een
belangrijke verlaging van de rentelast voor den
staat, maar evenzeer in een veel lager algemeen
renteniveau, wat aan het geheele bedrijfsleven ten
goede komt.
Aarzeling en verzuim hebben hetzelfde tijdvak
hier te lande gekenmerkt. Een krachtiger hand is
thans gelukkig merkbaar. Hoe weinig hier te lande

tot op heden evenwel nog is bereikt, treedt in de
thans vrijwel afgehandelde hegrooting voor 1924
duidelijk naar voren. In de
onvermijdelijke
salaris-
verlaging komt beweging. Veel belangrijker is echter
de inkrimping der staatstaak. Wat in Engeland reeds
twee jaren
werkelijkheid
is, is hier voor een groot deel
nog perspectief.
Ook hier zijn indertijd stemmen opgegaan voor
een commissie-Geddes. Evenwel – het behoeft nau-
welijks gezegd – tevergeefs.
De Labour- regeering, wier gestie,, ondanks eigen
verdeeldheid en tekort aan gouvernementeele scholing,
ook buiten Engeland met alle aandacht verdient te
worden gevolgd, heeft thans een nieuwe stap gedaan.
Dezer dagen is door haar ingesteld een commissie,
teneinde na te gaan, welken invloed de nationale
schuld en de bestaande belastingen hebben op het
bedrijfsleven, en de noodige voorstellen te doen tot
verbetering. Aanleiding tot de instelling dezer com-
missie is ongetwijfeld mede het bij de verkiezingen
door de Labour-partij, zij het met verdeelden ijver,
gepropageerde denkbeeld eener heffing in eens. De
Regeering had er zich gemakkelijk af kunnen maken door een commissie te benoemen, die op honorabele
wijze de functie van kapstok had kunnen vervullen.
Dit heeft zij niet gedaan. De samenstelling der com-
missie, die in qualiteit niet bij het Geddes-committee
achterstaat, waarborgt deugdelijk werk, terwijl de
opdracht een zeer ruime is.
De commissie, die, naast den voorzitter Lord Ool-
wyn, uit 12 leden bestaat, telt in haar midden een
7-tal vertegenwoordigers van het bedrijfsleven, waar-
onder de bankiers Sir Charles Addis en Henry BeIl,
den reecler Sir Alan Anderson, en industrieelen als
.Lord (Joiwyn zelf en Sir Arthur Balfour, voorts Sir
Josiah Stamp, thans een der experts te Parijs, wiens
persoon geen nadere aanduiding behoeft, en 5 ver-
tegenwoorcligers van de Labour- party, waaronder de
bekende econoom J. A. Hobsonen deheer Lees. Smith.
Ten tweeden male dus een breede daad, waarom
men, in afwachting van het rapport, dat op den in
Engeland gebruikelijken korten termijn zal mogen
worden verwacht, dat land benijden mag.
Met Nederland vergeleken is, wat de staatsschuld
betref t,. het probleem in Engeland ongetwijfeld ern-
stiger. Daarentegen is het vraagstuk van den druk
der belastingen op het bedrijfsleven hier te lande
minstens even dringend als in Engeland,
terwijl
boven-
dien de in uitzicht gestelde nieuwe heffingen deze
vraag hier te lande nog meer naar voren brengen.
Door de heeren Treub en Wibaut zullen voor de
eerstvolgende vergadering van de Vereeniging voor
de Staathuishoudkuiide en de Statistiek praeadviezen
worden uitgebracht over de vraag, of de grondslagen
van het belastingstelsel hier te lande moeten worden
herzien met het oog
01)
den eisch der kapitaalvorming.
Door deze lofielijke daad van het Bestuur der Ver-
eeniging wordt bereikt, dat, althans wat een zijner meest belangrijke kanten betreft, het vraagstuk op
voldoend breede basis zal worden gesteld.
Vergeleken met het vraagstuk van de inkrimping
van den staatsdienst is er chis reeds winst. Voldoende
grondslag voor een doelbewust regeerngsbeieid is
dit echter nog geenszins. B.

DE 5 pC/. PONDEN-LEENING VAN DE

–

GEMEENTE AiIISTEI?I)AM.

De heer F. M. Wibaut schrijft ons
Het korte betoog onder dezen titel in 11w blad
2 April 1924 van de ,,geachte zijde” gemerkt ,,S”
bevat een tastbare waarheid.
In het
–
aangaan van leeningen door publiek-
rechteljke lichamen in vreemde valuta zit zonder
twijfel een speculatief element. Niemand weet precies
hoe gedurende 50 jaar, om bij het concrete geval te
blijven, de valuta-verhouding zal zijn tusschen den
Nederlandschen gulden en het Engelsche pond sterling.

9 April
1924

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

323

De Gemeente Amsterdam is bij het aangan dezer
leening van de veronderstelling uitgegaan, dat de
verhouding tusschen den Nederlandschen gulden en het
pond sterling gemiddeld over die 60 jaar niet zeer
belangrijk zal afwijken van de onderlinge goudpariteit
der beide valuta’s. Op grond van die veronderstelling
heeft zij rente en aflossing voor deze 534 pOt. leening
voor de Gemeente gunstig geacht. Doch indien over het grootste deel van deze 50 jaar de Nederlandsche
gulden ten opzichte van het pond sterling het heel
slecht zou maken, d.w.z. indien over dit
tijdperk
de
verhouding van den Nederlandschen gulden tot het
Engelsche pond zou worden uitgedrukt niet in de
buurt van
f 12
of
f12.10,
doch bijvoorbeeld in de
buurt van de
f14,
dan zou inderdaad deze 534 pOt.
ponden-leening voor Amsterdam duur
blijken
te
zijn.
Zou daarentegen de Nederlandsche gulden tegenover
het pond sterling het buitengemeen goed maken, d.w.z.
zou het pond sterling in Nederlandsche valuta uit-
gedrukt in de buurt komen en blijven van
f 10,
dan
zouden rente en aflossing van deze 534 pOt. leening
zeer laag zijn.
liet is duidelijk, dat de Gemeente Amsterdam nôch
de eene groote schommeling naar boven, nôch de
andere groote schommeling naar beneden waarschijnlijk
acht, maar ontegenzeggelijk is, dat het speculatieve
element in het aangaan dezer leening in vreemde
valuta, in ponden sterling, aanwezig is,

Moet nu echter de indruk van dit speculatieve
element op den geachten ,,S” het tegendeel van aan-
genaam zijn?

De mededeeling verbaast ons. Immers de aard van
het speculatieve element, dat in de Amsterdamsche
leening zit, moet voor eIken rechtgeaarden Neder-
lander streelend zijn. De speculatie is wat de Neder-
landsche gulden betreft â la hausse. De mentaliteit,
die de speculatie aanvaardbaar maakt, is er een van
groot vertrouwen in den Nederlandschen gulden.
Het vertrouwen, dat gedurende een
tijdperk
van 50 jaar
de goudpariteit van den Nederlandschen gulden ten
opzichte van die van het Pond Sterling niet veel
zal afwijken van die welke voor den oorlog de
gemiddelde was.

Is nu deze mentaliteit gezien uit een oogpunt van Nederlandschen burgerzin niet te prijzen boven die
van een groot aantal Nederlandsche beleggers, die
hun guldensbeleggingen omzetten in vreemde valuta
en voor nieuw beleggingsgeld de voorkeur geven aan
bv. dollarwaarden boven den Nederlandschen gulden? Deze burgers spreken wantrouwen uit in den Neder.
landschen gulden en scheppen daardoor in veel sterkere
mate dan de gemiddelde Nederlander vermoedt een
vOÇr den Nederlandschen gulden
schadelijke
in elk
geval niet ongevaarljke atmosfeer.

Wij hopen, dat, indien ,,S”, – die zonder twijfel
een goed Nederlander is -, dit bedenkt, zijn indruk
van de Amsterdamsche leening nog wel aangenaam
zal worden.
In vier regels aan het slot van zijn betoog .stelt

,,S” de eisch, dat voor publiekrechtelijke lichamen het aangaan van schulden in buitenlandsche valuta
zeer belangrijk zou worden beperkt,
feitelijk
zou
worden verboden. ,,S” zegt er niet bij of hij dan ook
aan de Nederlandsche geldbeleggers zou willen ver-
bieden in buitenlandsche leeningen deel te nemen of
zich met hun beschikbare gelden in buitenlandsche
ondernemingen te interesseeren. Wij zijn tegenstan-
ders zoowel van het eene verbod als van het andere.
Doch wanneer ,,S” nlleen Nederlandsche publiek-
rechtel ij ke lichamen wil beperken in de mogelijkheid
om te l’eenen yoor voorziening in uitgaven, die door
publiekrechteljke organen
zijn
gevoteerd, en hij wil
het Nederlandsche beleggingsgeld vrijheid laten om
zich te bewegen over de geheele wereld, hoe denkt
,,S” dan de Nederlandsche pibliekrechtelijke lichamen,
die eiken dag voor het economische leven van Neder-
land onafwijsbare uitgaven hebben te doen, die uit

le’eningsgeld moeten worden gedekt, ten allen ti.jdè
in staat te stellen die- uitgaven te financieren?
Welbeschouwd zou de behandeling van deze vraag-
stukken toch eigenlijk wel meer dan vier regels ver-
eischen.

De laatste opmerking geven wij ook ter overweging

aan de Redactie van de ,,Economisch-Statistische
Berichten”, die in haar onderschrift zich
schijnt
aan
te sluiten bij een artikeltje in de ,,Times”, waarbij
op den dag na de emissie van de 534 pOt. leening,
den dag dus, dat de leening volteekend bleek, aan de Engelsche beleggers de raad werd gegeven om
het Engelsche beleggingsgeld liever niet voor Am-
sterdamsche doeleinden te besteden, doch voor En-
gelsche doeleinden te reserveeren.

Het zou wel interessant zijn van de Redactie te
vernemen of dit standpunt inderdaad voor Nederland
door haar wordt aanvaard?

Indien de Red actie van ,,Economisch- Statistische
Berichten” inderdaad dit nationale standpunt aan-
vaardt, zal zij voor de uiteenzetting allicht meer
dan vier regels gebruiken en bevelen wij ons voor de
gelegenheid tot gedachtenwisseling op dit punt bij
voorbaat aan. –
F. M. WIBAUT.
S *
*

[De schrijver van het door den hêer Wibaut be-
sproken artikel zal vermoedelijk niet nalaten in een
volgend nummer van repliek te dienen. De heer
Wibaut stelt tot slot echter ook een vraag aan de
Redactie, waarop deze reeds dadelijk mag antwoorden.
De redeneering van de ,,Times” is deze: voor de
behoeften van het Britsche Rijk, die totdusver steeds
in Londen dekking hebben gevonden, is de betrekke-
lijk beperkte kapitaalmarkt op het oogenblik nauwe-
lijks ruim genoeg.
Bij
het groot aantal leeningaan-
vragen, dat thans uit den vréemde Londen bereikt,
is dus zekere discriminatie noodzakelijk. Leeninigen
aan vreemden, waardoor de Engelsche handel kan
worden gesteund, zijn wënschelijk, terwijl leeningen
welke van een speciaal en goed opgezet reconstructie-
schema, als dat voor Oostenrijk, deel uitmaken, een
klasse op zich zelf vormen. Leeningen van de soort als

de Amsterdamsche acht de ,,Times”, als niet tot deze
groepen behoorende, voorshands min wenschelijk.
Men kan deze zaak natuurlijk zeer principiëel stellen.
Wanneer men echter als Engelschman het gevoel
heeft niet meer over zoo ruime faciliteiten te beschik-
ken als voorheen en dan ziet, dat uit een land, dat
v&r den oorlog eveneens kapitaal exporteerend was,
een naar verhouding niet onbelangrijk bedrag wordt opgenomen voor zuiver interne doeleinden, die men in vele eigen steden minder verzorgd weet dan in de credietvragende vreemde stad, dan behoeft men nog
niet met de dikwijls sterk imperialistische gezindheid
van de ,,Times” in te stemmen om zekeren onwil in
zich te voelen opkomen. In denzelfden zin uit zich
b.v. ook de democratisch-liberale ,,Nation”, die boven-
dien wijst op het risico, steeds in
dergelijke
lang
loopende vreemde leeningen besloten. Overigens behoeft wel niet gezegd, dat het aanhalen
van een voor een bepaalde quaestie belangrijke uiting
uit een vreemd blad niet impliceert, dat men het
daaruit blijkende standpunt principiëel en onder alle
omstandigheden juist acht. – Red.]

HET LAATSTE VERSLAG VAN HET VOLKS-
CREDIET WEZEN IN NEDERLANDSCH-INDIE.

Wie een jaarverslag van ,,het Volkscredietwezen”
in Ind’ië leest zal goed doen zich van den beginne
voor oogen te houden, dat wat in het dagelijksch leven
,,het Volkscredietwezen” heet geenszins het geheele
aan do bevolking verstrekte crediet omvat en zelfs niet eens het grootste deel daarvan. Want naast dit
volkscrediet – dat overigens zelf veelsoortig is en
behalve de afdeelingsbanken nog desabanken, bern.

324

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

9 April 1924

boengs..en-, vissohersbanken omvat- – staat daar
,
no
het crediet door-de lendspandhuizen en da.n verder
og, buiten alle officieele- bemoeienis; -dat van deIn-
landsche geldschieters, van de . Ohineesche geldschie-
ters en opkopers, van de Europeesche grondhuur-
ders. Dat alles maakt het waarlijk niet eenvoudig om
zich een beeld te vormen van het crediet, dat in Indiö
aan de bevolking wordt verstrekt.

Maar drie -groote kenmerken zijn van die crediet-
verstrekking toch onmiddellijk te constateeren. Zij i
veelsoortig; zij is aanzienlijk -en zij neemt snel, zelfs
zeer snel, toe. Alle drie deze kenmerken zijn even
belangrijk als bedenkelijk. – –

De
veelsoortigheid,
zooals die – zoocven werd aange-
geven, is vooral daarom zoo bedenkelijk, omdat zij
het, voor -deze bevolking lang niet altijd onsphuidig,
consumptief crediet onvermijdelijk in de -hand werkt.

T
aut

al deze geldschieters welwillende, commer-
cieeie, of kwaadwillende – geven hun credieten naast
elkaar en heel vaak los van elkaar. Zoo moeten de
leeuers wel in de verleidipg komen te pogen het eenq
gat met ‘het andere te stoppen.- –

De totale
omvweg –
van- dit cred-iet aan dc bevolking
in al zijn Nwwon is moeilijk te ehatten.,. omdat noch
van – de ‘Inlandsche, noch van de Ohineesche voorschot-
ten het bedrag ook maar bij benadering valt te taaee-
ren. Maar zeker is, dat die omvang zeer groet is. De
pandhuizen vèrstrekten alleen op Java in het verslag-
jaar reeds
f
148,000.000 (op rond 37.000.000 panden);
de afdeeligsbanken
f
37.000.000 (op, 495.000 schuld-
bewijzen), de clesabanken
f
14.000.000; de loemboengs,
padi voor een waarde van pl.m.
f
5.000.000; de sui-
kerfabrieken voorschot op. gronden voor minstens
f 12.000.000.
Dat is alleen van dit geregelde crcdiet
bij elkaar een schuldenlast voor de bevolking van

f
216.000.000 per jaar. Waarlijk geen klein bedrag als
men bedenkt, dat toch -minstens de helft – en ver-
moedelijk veel meer – daarvan consumptief crediet
is; dat wil “dan zeggen, -dat het vertering vooraf be-
duidt, vertering, die dan achteraf betaald moet wor-
den met arbeid, afstand van goed (oningeloste pan-
den) of tij-delijken afstand van grond. En goedkoop is
dit recht om vooraf te mogen verteren voor de he-
‘volking waarlijk ook niet. Aan rente betaalt men vol-
gens -de laatste verslagen per jaar aan de pandhuizen

f
13.500.000, aan
–
de afdceliiigsbanken
f
5.600.000

(ntet boeten
f
6.000.000), aan de desabanken

f
1.300.000, aan de loemboengs voor een waarde van
f 1.100.000.
Dat is
bij
elkaar een bedrag van

f
21.900.000, waarbij dan dus de andere geldschieters
nog niet zijn meegeteld en -evenmin is berekend wat
men aan ,,rente” derft door het niet inlossen van
pandgoed of het op crediet geven van zijn grond.

– – Deze cijfers mogen wel eens worden overdacht, ook
voral door degenen, die thans met zooveel klem d
v-er-hooging van inlandsche belastiligen voorstaan E
i:nen zat
. dan bij -dat overdenken goed doen om er
anderé eijfers-naast te leggen, zoo b.v. die van de land-

rente, die in db laatste vijf jaren van rond
f
22.000.000

tot
f
28.000.000 is, opgevoerd. Of. -dat van het aantal
ezinshooîden op’ – Java, dat pl.-m. 6.000M00 bedraagt,
terwijl het inkomén. -per gezin volgens do laatste be-
rekeningen op
f
160 pe
-jaar je schatten is. Nog dui-

‘delijker sprekeh -de,
cijfers
als men – waarvoor hier
nu geen plaats is – een en ander-eens uitrekent voor
een bepaalde afdeeling; liefst een suikerafdeeling,

waarid in den regel het door de fabrieken verstrekt
ciedièt’ dat ‘-van dé.afdeèlingsbank nog ovértreft, en
ar het permanent tekort in het bevolkingsbudget
wel – eens zeer evident wordt.

Het :dere kenmerk van het crediet, dat op Java
aan-
dc –
bevolking wordt verstrekt, i.s
‘de zeer
snelle
tenne. Althans van de beide ,,officieele” vormen.
In 1-913 bedroeg – het pandcrediet nog slechts

f
‘52990.000,-‘ dat der – afdeelingsbanken-
f
17.000.000.
.Van beide is – dus – -de -omzet in de laatste
–
tien jaar
‘i ver ubbeld.–En–nog steeds gaan deze cijfers,

vooral die van het pandevediet.i-n sn.elstijgendo lijn
omhoog. De tijd schijnt .niet zoo ver meer, dat de be-
volking aan rente -voor
haaT:
,,officieel’! -crediet- meer
zal betalen dan aan directe-belastingen. Een deel van
die snelle vermeerdering kan worden verklaard door de waardevermindering van het geld; een ander deel
uit de vermeerdering van geldtransacties, het ,,voort-‘
schrjden der gel-dhuishou-ding”. Maar een deel is toch
niet anders te verklaren dan door het feit, dat thans
meer crediet – en helaas consumptief crediet – ge-
geven wordt dan vroeger. Want -de vroeger nog wel
eens hier en daar gekoesterde, ietwat naïeve gedachte,
dat het officieele crediet in het algemeen en op
groote schaal
in de plaats
zou kunnen komen van
het crediet van tjina’s mindering -en Inlandsche geld-
schieters en dat het zoo den woeker zou kunnen doen
verdwijnen, is nu wel voor goed- overwonnen.
Met het constateeren van al deze feiten is geen
001-
deel uitgesproken en is evenmin gepoogd een verkla-
ring te geven of maar te suggereeren. Zij dienden
slechts om aan te tonnen, hoe uiterst belangrijk ook
op Java de credietverstrekking aan de bevolking is
geworden. Het is mogelijk en
waarschijnlijk,
dat dit
verschijnsel – als gevolg,
gedeeltelijke
oorzaak of als
wisselwerking? – overal ter wereld onverbrekelijk is
verbonden aan de ,,economische ontwikkeling” of
juister wellicht aan de toename van de geldcirculatie
in het algemeen (in 1903 was het bedrag van bankbil-
jetten in omloop
f 51.000.000,
in 1913
f
112.000.000,
in 1921
f
32-9.000.000, in 1923
f
269.000.000). Maar
het blijft in allen gevalle het constateeren waard.
Wat is nu in dezen stand van zaken de plaats van
,,het Volkscredietwezen”, waarin ligt nu zijn belang-
rjkheid? Ons inziens niet in de grootte van den orn
zet – wat dat betreft blijft het ver achter bij het
pandcrediet – maar wel
in de goede bedoeling,
waar-
mee het wordt verstrekt; in de voorzorgen, die het
daarom ook teu behoeve der leeners neemt, of althans
nemen wil. –
Bij den pandhuisdienst is dat wel heel audei-s.
-Vel
is ook van dien dienst in laatste instantie’de bedoe-
ling voortreffelijk. Doch in de practijk heeft men
daarbij uitsluitend te maken met -de zakelijke basii
van het geboden pand. In die practijk ddet het Land niet anders dan gebruik maken van de gegeven om-
standigheden; het vindt een- bijna verbijsterend ver-
mogen tot credietopname bij een leengrage bevolking,
die met de pan-den in de handen cle pandhuizen ,,niet
-besluipt, maar bestorrnt”. Een op zoodanigen, helaas
maar al te vasten grond gebouwd bedrijf kan niet
anders dan tot rendabel grootbedrijf worden.
Bij het Volkscredietwezen treedt -het Land in heel
andere functie -op. Daar raakt de Overheid -doelbewust
-en met cle beste bedoelingen de zwakste plek in het
toch al zwakke economisch karakter der bevolking.
juist-daarom ‘echter verdient een verslag van -dezen
diensttak zon bijzondere- -aan-dacht. Zeker, ook het
pandhuisverslag is onoatbeerljk voor wie zich een
beeld wil vormen van het economisch leven-der bevol
‘king. Van al de processen van pan-dgeven, inlossen
of niet inlossen, beleenen, koopen ‘op-veilingen, zijn de
massacijfers belangwekkend. Maar over de beteekenis
van die cjfer, zal men in de verslagen van dit corn-
mercieel werkend bedrijf weinig of -niets vinden. En
dat is misschien maar goed ook. Bij het Volkscrediet-
wezen daarentegen is de dienstlbiding wel verplicht
te pogei de sociale beteekenis van het gegeven crediet
te doorgronden. Dat .is een onderdeel van, haar taalc,
die zelfs ondanks dat pogen, nog een lange ieeks van
teleurstellingen biedt en bieden moet, doch -dia zonder
dit streven zonder meer overbodig zou worden. En het
is een hijljke eisch, dat -de dienstleiding van haar
verworven inzicht blijk geeft in haar verslag. –
Van het verslag, zooals dat thans verschijnt, kan
worden geconstateerd, dat het aan dien ei,sch voldoet.
,Het is bezonk-en en
–
oprecht; het geeft een groete hoe-
veelheid systematisch geordende feiten. Uit die feiten
liet volgende: – – – -‘ . ………..

9 April 1924

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

32

–

–

Volk.s banken.. op Java.

Do malaise deed zich duchtig voelen.. Ex kwam
v1
tuinder geld in het la
n
d
;
o-pgepot zilver kwam weer
in de circulatie. Prijzen van-.vee en landbouwprod.uc-_

ten liepen terug en daarmede–de inkomsten.–v.an
land

bouwers. Een en ander deed..’de credietbehoef ip sti.jgn..,
Dit was te meer oe1baar, doordat andere, vaoraF’
Ohineesche er-edietgevers, gedwongen. door.d.e.jnalaise,
(dus niet door de concurrentie van officieele crediet-
instellingen) hun voorshotten inkrompdT – -.
De afdeelingsbanken traden deze vergroot’e–ered-iet-
behoefte met groote voorzichtigheid.
leenden f36.900.000 uit tegen
f
31.400.000 in het

vorig jaar, waarbij men echter in het ët h6tidT
dat in het verslagjaar de waarde -van -het geld- steeg. –
Overigens blijkt juist in een jaar als dit het .vers,ci
J

in werking tusschen pandhuisdienst en volkscrediet-
wezen. Het pandcrediet steeg in het laatsté jaar van

f
141.000.000 tot
f
148.000.000. Gemakkelijk -is echter
het binnen de perken houden der banken,niet. Vooral
bij het met zakelijk onderpand van gronden gegeven
crediet bestaat uiteraard veelal neigiûg dff dèn weg
–

van -het pandcrediet op te gaan en te verzni.men om
bij het verstrekken der leeningen met he.L Lbejangvan
den leener rekening te houden.
Merkwaardig is de actie der afdeêlingshnken in
de sinds eenige jaren sterk sprekende ‘verhooging- nan
het uitgeleend bedrag per schuidbewijs, .Sinds 1911
nam het aantal schuidbewijzen niet toe; het bedrag
per leening steeg van f 40 tot f
15,
dus met 50 pOt.

Is dat een bewijs, .dat men ten slotte terecht is ge-.
komen bij een moeilijk voor uitbreiding vatbare groep
van ,,vaste” leencrs? En is de sombere vraag gewet-
tigd of deze vaste leencrs misschien niet noodgedwon-
–

gen tot steeds opnieuw leenen– verplicht zijn?
Naast het gclijkblijven der uitzettingen
zijn
vol-

gens het verslag de kenmerkende en uit de malaise en
de malaisepolitiek der banken eenvoudig verklaarbar’e
verschijnselen van het verslagjaar: een sterke ver-
meerdering van boete en achterstand en een verkor-
ting der aflossingstermijnen.
Merkwaardig in dezen inalais’etijcl is
de
toename
van de beleggingen van Inlanders en vreemde Ooster-
liugen (practisch beduiden die van vreemde Ooster-
lingen -heel weinig), waar de postspaarba.nk een ver.-
mindering van Inlandsche beleggingen had te con-

stateeren.
De bedrijfskosten der banken toonden een niet on-
aanzienlijke stijging.
Het verslag geeft daarvan een
duidelijke verklaring en neemt terecht stelling tegen
het streven van verschillende banken, die door de ver-
betering van bedrijf – n van traktementen van het
personeel – steeds verder afraken van een harer voor-
naamste doeleinden: goedkoop crediet te verschaffen.
Van commercieel oogpunt zijn de bedrijfsuitkom-.
sten der banken beter dan andere jaren, ondanks ver-
schillende ernstige fraudes welke het doorwerken der
na-oorlogsmentaiiteit -. oôk hier ‘ten gevolge heeft

gehad. –

– . Afdeelingsbanken -in de.’ bv.itengewesten.-

Het bankbedrijf-op de. buitengewesten geeft wel een
heel ander beeld dan dat op Javâ. Het is bij elkaar
natuurlijk nog van minder beteekenis, ofschdoh dat in sommige streken, naar verhouding tot het zielen-‘
tal, reeds anders is. Voorts is het bedrag per tehuid-bewijs aanmerkelijk hooger (f 311 tegen f75). Voor
bijna de helft wordt het crediet gebruikt voor den
groothandel, terwijl daarvoor op Java slechts 12 pOt.
van het uitgeleende geld dient. Het crediet bereikt
in . de buitengewesten dus blijkbaar een groep van
perinë; èen ,,mid-den’stad”, die daar naar verhou-
ding ‘van veel grooter beteekenis is dan ‘op Java.
Overigens deed zich ôok in de buitengewesten de. ma-
laise duclitig voelen; de omzet kromp, de achterstand
steeg, de bedrjfsuitkomsten lieten hier én daar .te
wen’schen over. –
Op den buitenstaander maakt het den indruk, dat

me van :de ..huitenewe&ten het_ gq
heel. nog niet zoo
ii-t’handenheeft als op Java.

-Desacrediet-

‘–Uït hot- ei’s-1a- blijkt -helder, -welke groote evolutie
–jihet— desaered-iet–‘olstfekt– Geleidelijk ver-
de loemboengs (9830 in 1922. tegen 11.400
‘aantel en be-
-teekenia-toe.–Tech -steile- men zich dit proces niet.te simOistisch
de resteerende loemboengs
van nu, staan gemiddeld veel sterker dan de bern-
‘lYeiVüjöêyhua’ totaal omzet vermindert
..weiaiigin.ommige-..streken. —- en .het is merkwaar-
ç1ig,Jtjlat soms cultuurstreken zijn als Madioen,
1.3anjoemas, Olieribon, Premboeti geeft de bevol-
kihk ditid-eljk te kennen, de loemboengs te willen be-
houden of uit te hreiden . ,
De ontwikkeling van het desahankwezen is

na
lange jaren van moeizame proeven van Organisatie
en codtrôlèsysteeff hane
–
gezond; zij is belang-
rijk, doch geschiedt met de noodige voorzichtigheid;
de achterstand is practisch nihil. Het doelbewuste
streven der dienstleidinjgadtnaai deisianken, die
zoorel leeningefi met w’ekelijksehe, maandelijksehe als
oogstaflossingen- geven. – Zoo hoopt men. .alle groepen
der bevoikin te kunnen bereiken. – –

Organisatie.

–

De organisatie van den dienst ondergaat geleide-
ljk veradêring; de ‘evntuêelê samenvoeging van
Céntrale Kas- en -Volkscredietwezen wordt voorbe-
reid; – de noadzakeljkheid van samenwerking met
andere diensten heeft de aandacht.

De taak van het Volksëredietwezen is in deze tijden
in Indië niet eenvoudig. Een iets -te groot optimis-
me, het even sluiten van de oogen voor de werkelijk-
heid kan
viijwel
onmiddellijk funeste gevolgen heb-
ben. Maar te weinig initiatief en moedelosheid onder
de bij ‘deze taak onvermijdelijke, steeds herhaalde
teleurstellingen zou misschien nog erger zijn. Het is
verblijdend en geruststellend uit het verslag te kun-
nen eonstateeren, dat men ter hevoegder plaatse de
– moeilijkheden nergens ontwijkt of ontkent, doch ze
– gelukkig met succes – tegemoet treedt.

Weltevreden.

J. W. MEIJER RANNEFT.
– LOONEN EN LOONSVERHOUDII’JGEN

TE AMSTERDAM.

–
–

– –

2e halfjaar 123.

– – —

– Door het bureau van
Centraal Ov&rleg
in arbeids-
zaken voor Werkgeversbonden, Schotersingel 9 te
flttarlern
zijn
de navolgende
cijfers
opgemaakt over de bonen en loonsverhoudingen te Amsterdam over
het 2de halfjaar 1923, waarvoor de gegevens, wat de
particuliere industrie betreft, door werkgevers -in
verschillende
bedrijfstakken,
aangesloten bij het Plaat-
selijk Overleg te Amsteidam, zijn verstrekt.
De gegevens en de grafiek bèt’rèffen het nurinkomen
-van meerderjarige mannelijke -werklieden, -verdeeld in
vakgroepen, namelijk in geschoolden, geoefenden en
ongeschoolden. In onderstaande tabel hebben deze
– gegevéns betrekking’ op totaal 18173 werknemers,
werkzaam in 159 particuliere -ondernemingen en bij
–
de Gemeente Amsterdam.
Vooi de gegevens van de gemeente Amsterdam
zijn de cijfers over 1922 génomen, verminderd met
ongeveer 7 pOt. wegens invoering van de 48-urige.
werkweek. Aangezien in 1923 tevens de toeslag voor
Zondags- en nachtarbeid voor arbeid volgens werk-
rooster van resp. 25 en 50 pOt. gebracht is – op
15 en 30 pOt. en een verlaging der tarieven plaats
vond,
zijn
deze
cijfers
iets te hoog. Het Gemeente4k
Arbeidsbureau te Amsterdam deelde ons mede, dat
de invloéd van het genoemde nog niet in juiste cijfers
– is weer- -te .geven, zoodat met de vermelding-ervan
kan worden volstaan.. Daartegenover staat echter,

326

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

9 April 1924

GEMIDDELD
UUJQJVXOMEN VAN MEERDERJITGÉMAYNELZJJfE

WERKLIEDEN TEAîkf5TERDW 0VER HET
jIffEDf HAL!724AP 1923

GEA5CflOOLDEN

.

GEOEFENDEN

.

ONGE3 CI
–
JOOLDEN

106

1061

105 ÏÖ

ÏÖ?

99

–
–
•

.

.
92

.91 .
91,

-90
-Ö

89
-&

.

.
87 87

–
.

_______-
86

85
•

.

.

84
.
84

82
•E1e

r’o&echniek

.
82

79.
79

78
78

76
76

75
.

O
ut

-z

_7_4
74

73,

72

171

-Z
°_

Chemische
—

___

.

.

.

70

11

-•

68

69

68,

764
9/

••

Q’

67

66 66

65
-.65

63

..

••

.
.

63

62
62

61

59
.

.•

-:

T

.
57

56
_56

9 April 1924

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

327

Gemiddéld’ uurinkomen van meerderjarige mannelijke werk-
lieden over het tweede halfjaar 1923 te Amsterdam.

werklieden
igurinkorfien
_Aantal

Bedrijfstak
0
.o
S
E-
o
U
o

Bouwvakken …….
35
1

1015
639
30
340
103
99
95
Brouwerijen ……..3
705
193
339
173
90
81
76
Gein. Anisterdam
.
—}
8937
2588 4634
1715
89
86
82
Chem. Industrie
.
7
490
70
71
349 84
69
69

321
2025
36
1989
–
83 69
–
Electro-techniek
.
9
83
83
– –
82
–
–
118
30 62
20
80
75 74
1
182
19 73
90
78
71
65
Bnekbindersbedrijf
9

.

2
197
133
04
–
78
65
–
Meelfabrieken …….

iloutbedrijf

…….
320
15
124
181
76
72
67

Havenbedrijl …….

Metaalindustrie
.
16
3898
2130
1128
640
75
60 58

Kui1ersbedrijf ……3

Papierwaren-ind …

.

1
42
9
25
8
73
66 56
Draadinciustrie ….
1
101
33 114
14
09
01
57

5984
8053
3536
Totaal particuliere

r

ondern.

zonder
bouwvakken.
– –
9
2757
3989
1475
77
691
05

dat bij het uurinkomen der gemeentöwerklieden geen
rekening is gehouden met het ziekengeld, verlof- en-
vacantiegeld, vacantietoeslag en pensioenpremie, die
voor 1923 op respectievelijk ongeveer 3 pOt., 4,5pOt.,
1,6 pOt. en 12 pOt., te zamen ruim 21 pOt., van het
uui-loon geschat kunnen worden.
De gemeentewerklieden zijn thans op dezelfde wijze
ingedeeld in vakgroepen als dit voor de andere be-
drijfstakken gedaan is. Teneinde een denkbeeld te
geven van deze vakgroepindeeling volgt hieronder
een gespecificeerde opgave van de vakgroepeu der
gemeentewerklieden, welke indeeling in overleg met
het Gemeentelijk Arbeidsbureau is vastgesteld. ‘De
cijfers van het uurinkomen van 1922 zijn in verband
met de’
vergelijking
met, ongeveer 7 pOt. verminderd.

Geschoolden.

0

Vak
Aantal Uurinkomen
in cents
Kleermakers

…………………
26 98
Muehinisten ………………….
108
97
Schippers

(pontveren) ………….
69 96
Macltine-Bankverkers …………..
120 94
Meubelmakers ………………..
33 91

Fitter-fd onteur-Buisleggers
42 90
Smeden-Vuur-Bankwerkers ……..
494
89
Overige geschoolde Metaalbewerkers
164
89
Fijnschulders

…………………
172 88
Timmerlieden

………………..’
172
88
Overige

vaklieden

…………….
120 88

1lonteurs

…………………….
481.
88
Letterzetters-Boekdrukker-Binder
75
.88
IUetelaars …………………..
41
88
Wagenmakers ………………..
52
–

.88
Tuitilieden

……………………
92
.8.7

Electriciens

…………………….
24
..

86
Koper- Lood- en Zinkwerkers ……
32,
‘

86
Filters………………………
–
.
84
Stucadoors ………………….-

–
‘

2588
89
Geoefenden.
•

.-
Vak
.

.
A

antal
Uurinkoinen
–
in cents
Vrachtvaarders ………………
. .
69′
,-

115
Straatmakers

………………..
.136
.
.:

114
Stokers en verder stokerijpersoneel
-382
.

02
Machine- en Motordrijvers

91
Overige

werklieden ……… ……….
‘

203.
–

:
88
.’.
Dekknechten

(pontveren) ………..
,
‘
69
, ,

88
Wugenbestuurdei-s-koetsiers……..
731
.,

.

88
Muntineter- 6n Meteropnemers .-..
‘

.
.145′
.

87
Chauffeurs .. …………………….
,

27
–
87
Bankwerkerhelpers

…….
……….
91
86

Schuitenvoerder-puinwerkers…….
‘
92
‘

85′
Grondwerkers en Baggerlieden ….
140
84
Koetsier Arbeiders ……………
135
,

84
Conducteurs ……………………..
1330
84

Geoefenden.
.. .

.

Uurin komen
Vak

Aantal
in cents
Magazijnbediende ………………121

84
Handlangers m. Vakbekvaamheid

723

83
Kraandrijvers …………………67

–

82
Voet-lieden …………………..69

79

4634

86

•

Ongeschoolden.

Vak

.

Aantal tJurinkomen
in cents
Wagen- en tuigenpoetsers ………185

101
Kolen- Cokes- Zuiveringarbeiders .

38

93
‘Overige werklieden ……………20

85
Arbeiders ……………………372

83
Rioolputscheppers …………….72

83

Lantanrnopstekers ……………..

50

80
Handlangers ………………….370

80
Straatreiniger.putscheppers ……..

237

‘ 76
.Badknechts ………………….26

74
Schoonmakers ………………..50

. 73
Dag- en nachtwakers …………..45

70

‘

1715

-. 82-

Indien men van het unrinkomen der geschoolden
uitgaat, dan geeft de onderstaande tabel het verschil,
dat -in- de onderscheidene bedrijfstakken en bij de
.Gemeente Amstèrdam bestaat tusschen het uu’rin-
komen der geoefenden en der ongeschoolden, verge-
leken’ met het uurinkomen der geschoolden. –

Tersctiil met het tiurinkomen der geschoolden.
–

. . —

Minder dan de geschoolcien
Bedrijfstak
Geoefenden Ongeschoolden

Bouwvakken ………………..
.

4′

oj :

‘

8

°Io
Brouwerijen ……………….10

,

15,5
Gemeente Amsterdam …………3,5 ,,

8
Chemische Industrie …………18 ‘..

18
-Havenbedrijf ………………10

Kuipersliedrijf ……………….6,5 ,,

‘

7,5
.Meelbedrjf ………………..

9. ,,

17
Boekbindersbedrijf ………….17

Houtbedrjf ……………………

12
Metaalindustrie ………. :. …. 12

.,

22,5 ,,
Papierwarenindustrie ……….9,5

‘

– 23
,Draadindustrie ………… …. 11,5

17,5
Totaal particuliere ondernemingen

zonder bouwvakken ……….10,5

15,3 ,,

Haarlem, Maart 1924.

,

Ir.
B. BötGER.

NAAR AANLEIDING VAN ,JN EN OM DE

INDLCHE BEGROOTIIVG”.’

-, Naar’ aanleiding van mijne artikelen In en om de
Indische b.eg.rooting” zijn eenige opmerkingen ge-
maakt inzake de jaarbeurs te Baizdoeng en de ge-
vangenisnijverheid. Waar zij echter de quintessens
– van mijn betoog, het ongesanctioneerd en ongemo-
tiveerd uitgeven van ‘s lands gelden,” niet aantasten
kan – ik volstaan met een zeer kort antwoord. De
jarbéurs is, bezig zelve’ het’ antwoörd te geven op
– de ‘vraag of er behoefte aan is en of Bandoeng daar-
toe’ de geschikte plaats is. Het ,feit van de finan-
cieele hulp, buiten de regeering om door het Dep.
der G. ‘B. verleend, blijft, vaststaan ‘ën daarbij is het
;niet de hoofdzaak of dat bedrag
-f
50.000 of. meer
of minder is. – :.

Het bestuur van de eerste jaarbeurs wist reeds hoe
ik over dat instituut oordeelde en heeft het geva’ar-
deerd ‘toen, ik, na door het bestuur daartoe te zijn
uitgenoodigd en van de regeering de opdracht., ge-
krçgen te hebben, met eene zeer welwillende rede de
; opening verriëhtte. Dat was mijn taak en plicht. Ik
– dank den heer Kroon, dat hij de ook verder correcte
– houding, gezien de hulp van de ambtenaren van de
afdeeling
Nijverheid,
eens heeft in ‘t licht gesteld.
Het béstuur was van die correcte houding zoozeer
overtuigd, dat het voor de opening van de jaarbeurs
van 1921
zijn
verzoek herhaalde. Mijn oordeel over
de jaarbeurs heeft van het begin af nimmer eenige
wijziging ondergaan.

328

ECONOMISCHSTATISTISÇHE
BERICHTEN

9 April 1924

Do oud-inspecteur
-*#&n
–
-hef gevangeniswezen, de

heer Niehhuis, komt op tegen wat ik zeide over de
klapervezelinstallatie te Pekalongan. Ze behoort in
de eerste plaats thuis in de klapperstreek bij uitne
mendheid, midden-Java. Dat men te Pekalongan ten
slotte er in geslaagd is voldoenden aanvoer van klap-
perdoppen te krijgen moge waar zijn, reeds het feit dat men vooi 25 pOt. afhankelijk is van eene parti-
culiere onderneming, die morgen haar doppen eene
andere bestemming kan geven, bevestigt mijne mee-

ning.
De regeering heeft in haar zoo sterk gedifferen-
tieerde diensttakken deskundigen op haast elk gebied
en men kan iiet eischen,, dat zelfs een irspecteur
van het gevangeniswezen in alle onderdeelen van zijn
taak deskundig zij. Maar de fout van meerdere lei-dende ambtenaren is, dat zij het,wel mexien te zijn
en dat staat maar al te vaak de bedrijfseconomie
en daarmede het juist besteden van ‘s lands gelden
in den weg.. En om dat laatste draait
mijn
heele

betoog.
J. SIBINGA MULDER.

Bussum, Maart 1924.

BUITENLANDSCHE MEDEWERKING.

DE FINANCIEELE EN MONETAIRE TOESTAND IN

–

FRANKRIJK.

Prof: Bertraud Nogaro te Parijs schrijft ons d.d.
5 April 1924:

– .[n mijn laatsten brief,
1)
welke reeds grooteudeels

gewijd was aan de kwestie van den wisselkoers, liet ik de kans op herstel van den franckoers even door-
schemeren en het heeft niet lang geduurd of deze•
voorspelling, welke aanvankelijk door de feiten scheen

te worden tegengesproken;werd bevestigd.
Ongetwijfeld is de bixiniekeer, welke ten gunste van
den Franc heeft plaata dvojidèn, het g-ëvol Van een

interventie, een tegenof.fnsief, op systematische wijze
aaigevat. Maar men ko .reds sinds einde Februari
constateeren, dat de paniekstemming, wetke.in Frank rijk zelf gevoed werd door persbesohouwingen, welke
soms even onhandig als onjuist -waren, niet gerecht-
vaardigd wâs: dc kaspositie liet nog te wenschen,
doch het evenwicht op de begrooting kon als verze-
kerd worden beshouwd en bovendien bleek, dat het
clenkbeeld van de onguustige betalingsbalans op geen

enkelen ernstigen grondslag berustte. Het gemak,
waarmede buitenlandsche verkoopers – van francs een tegenpartij hebben gevonden, zoowel in buitenlanders,
die betalingen in Frankrijk hadden te doen als in
Franschen, die liet bedrag hunner saldi in het buiten-
land naar Frankrijk wilden trekken, heeft de onjuist
–

heid van (le pessimistische beweringen van zekere
5
.chrijvers bewezen.
Bestreden kan echter iiiet worden, dal; het Fransche
devies gedurende cenige dagen ernstig gevaar heeft
geloopen, niet alleen als gevolg van een gecombineer-
den aanval van baisse-speculanten, doch ook van een
paniek, die het terugtrekken van kapitalen door
vreemdelingen en kapitaaluitvoer door Franschen zou
hebben kunnen uitlokken; tal van voorbeelden zijn er
tegenwoordig aan te wijzen, hoe psychologische
elementen reëele baissc-factoren worden door een te-
kort op de betalingsbalans te scheppen.
:Doch welke verklaringen men in Frankrijk van de
daling van den Franc ook moge geven, cle essentieele
oorzaak was geen andere dan het voortduren van de
ordnwisselbaarheid van het papieren geld en de afwe-
zigheid van iedere actieve geld-politiek. In tegenstel-

ling tot hetgeen vaak door mijn collega’s wordt be-
.toogd blijf ik overtuigd, dat ondanks .het zeer moedig
en gelukkig pogen der ‘ranschie Regeeriug, waar-
door het evenwicht op de -begroôting en: dè kaspositie
zijn, herste]d, cie Franc aan aanvallen van iie speculatié
zou zijn blootgesteld gebleven, indien de heakers van
de Jansche ciiculatie in hun passieve houding had

1)
[.Pag. 227
in het nummer van .5 Maart 11. – Red.].

den ‘vnlikrd; Daai-eiiteg’en.:schijnt het duidöljk,’- dat
vanaf den dg,waarop de1eeeringbbsloot haar hulp-
bronnen ii gôûd of bwtenindsche waarden in ver-
king te stellen, hetzij direct, hetzij door langdurige
ereclieteu in het buitenland te verkrijgen, geen specu-
latie tegen een reguleerende interveutie op cle markt
meer bestand was.

Hoe dit echter zij, de tegenbeweging is snel voor-
bereict ên niêt belëid uitgevoerd en haar resultaten
hbbên niet op zich laten wachten. Voor den econoom,

die de
blijvende
beginselen tracht op te stellen, welke
verscholen liggen onder het wisselend aanzien van de
werkelijkheid, schijnt het wel, alsof tusschen deze poli-
tiek, welkeiiestaat in het uitvoeren vaneen tegenoffen-
sief en die, welke bestaat uit het herstel van de inwis-
selbaarheid van bet papieren geld, slechts een verschil
van graad bestaat: in beide gevallen gaat het om het
tegen een vasten koers aan de markt verschaffen van de deviezen, waaraan zij gebrek heeft en om het her-
stel van de buitenlandsche .tegoeden door zon spoedig
de omstandigheden zulks veroorloven weder tot aan-
koop over te gaan. Aldus is men van Fransche
zijde
in
Tsjechoslowakije tusschen beide gekomen, in de eerste
plaats om de- baisse-speculatie te •breken en vervol-gens om op regelmatige wijze tegen een betrekkelijk
constante.n koers – franken af te geven en in te koo-
pen. Een dergelijke handelwijze staat vrijwel gelijk
met het laten uitstroomen en binnenkomen van goud op een nieuwe pariteit, anders gezegd met het instel-
len van nieuwe gouclpunten.

Het schijnt dus wel, a]sof de logische consequentie
van de eerste interventie ten bate van den Franseben
wisselkoers erin besl;aat, de Banque de Franco in
steeds meerdere mate ertoe te brengen, haar rol van
regulatrice (lor circulatie te spelen. De verblinding,
waarvan een zeke:r aantal leidende financiers, waar-
onder van het grootste gezag, blijk heeft gegeven, doet
veronderstellen, dat zij nog niet in staat zijn zonder
meer hun conclusie uit het voorafgaande te trekken.
Doch het succes van deze eerste interventie zal hun
de oogen nog beter hebben geopend dan een gevaar,
waarvan-zij den omvang niet schenen te overzien: voor
de toekomst is het precedent geschapen, de methode
bekend en zijn zelfs de meuschen gevonden, wier hel-
dere blik en technisch kunnen in dergelijke omstan-dighedèn te hulp kan worden geroepen. Uit dit alles
volgt, -dat de toekomst van den Franc thans met ver-
trouwen tegemoet kan worden gezien. –

*

1 let is van pas hieraan toe te voegen, dat, gelijk
ik reeds had voorspeld, de heide Kamers de gezamen-
li,jke voorstellen der Fransche Regeering, ten einde
het -begrootingsevenwicht te herstellen, hebben aan-
genomen.

In de eerste plaats dient
–
vermelding de aanneming
van de ,,double déeime”; dat zijn, gelijk bekend, 20 op
centen op de meeste belastingen. De tarieven van post
en telegrafieen de prijs van de tabak zijn aan een
algemeene herziening onderworpen. Het lucifersmo-
nopoli.e is afgeschaft en vervangen door een accijns.
De nieuwe wet bevat eveneens
–
maatregelen om fiscale
fraude tegen te gaan, vooral voor zoover het belastin-
gen op roerende goederen aangaat. Ingevoerd is thans
ni. het ,,coupon-borderel”. Voortaan zal volgens art. 62
van de wet geenei-lei betaling van interest, dividend,
inkomsten en andere opbrengst van roerende goede-
ren mogen plaats vinden dan tegen overiegging van
een borderel, waaraan een talon -gehecht is, door den
ontvanger geteekend. De aangeboden coupons worden,
behoudens tegenbewijs, geacht eigendom van de aan-
bieders te zij-n. Het borderel op naam is dchter niet
vereischt bij aanbieding van coupons voor rekening
van -derden door personen of instellingen, die in het
bezif, zijn van ‘een machfigiiig in artike1 61 nader om-

schreven.

Tegelijk mêt het aanp.ewop .dezer. bepangen, welke

9 April 1924

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

329

er op gericht
zi3n
dé
inkoiln:.vau denIStattverhoo-
gen, heeft het Parlement (artikel 1 van: de wet) tot
vermindering der openbare uitgaven met 1 milliard
besloten. Deze bezuiniging zal hij regeeringsbesluiten
geregeld worden. Deze besluiten zuilen er vooral op
gericht zijn te bezuinigen door hervorming en ver-
eenvoudiging der administratie en moeten binnen
zes maanden aan de goedkeuring der wetgevende
macht onderworpen worden. Om de waarheid te aeg-
gen drukt de Fransche administratie reeds betrekke-
lijk weinig op de financiën van den Staat en het is
nog langniet duidelijk, op welke wijze men aanzien-
lijke sommen zal kunnen besparen, zonder dat de
goede gang der openbare diensten er onder lijdt. Doch
daar een zeer-nauwgezette enquête gehouden was over
de aan te brengen vereenvoudigingen, heeft cle regee-
ring zich zelf voor de taak gesteld een zon groot mo-
gelijk resultaat te verkrijgen.
Hier ter plaatse dient ook de verhooging der spoor-
wegtarieven vermeld te worden, waartoe is besloten
ten einde te vermijden, dat de maatschappijen .een be-
roep doen op de rentegarantie en op deze wijze hun
exploitatietekort op den Staat afwentelen.
Op
deze
wijze keert men terug tot. het beginsel, dat •de ge
bruikers de te hunnen bate gemaakte kosten dienen te
voldoen, in plaats van deze op het algemeen af te wen-
telen.
Ongetwijfeld
zal de verhooging der vervoer-
tarieven een zekeren terugsiag opdè graanrjzeu heb-
ben, doch deze verhooging zal zoozeer blijveil beneden
die, welke uit een dalenden wisslkoers zou zijn voort-
gevloeid, dat zij bijna onopgemerkt zal blijven.
* *

Ten slolte is de wisselhandel onderworpen aan
een nieuwe regeling, waarvan hieronder cle voornaam-
ste artikelen volgen:

Art. 1. Vanaf de afkondiging dezer wet is een ieder,
die zijn beroep maakt van of handel drijft in het out-
vangen, koopen of verkoopen, verhandelen, discontearen,
incasseeren of betalen van buiteulandsch geld of buiten-
landsehe wissels, coupons, aandeelen of obligatiën, ter-
handelbaar of niet, in welk bedrag zij luiden en welke de
plaats hunner uitgifte is, mits slechts het bedrag of de
prijs in het buitenland betaalbaar is of na verhandeling
in het buitenland, gehouden, alvorens zijn bedrijf uit te
oefenen, in het bezit te zijn van een sciriftelijke machtiging
van den Minister van Financiën en yan dit beroep of
dezen handel een verklaring af te leggen bij het registra.
tiebureau van zijn woonplaats en indien zij er zijn bij de
registratiebureau’s van de plaatsen, waar zijn filialen of
agentschappen zijn gevestigd. Deze verklaring kan slechts
yordon afgelegd, indien zij vergezeld gaat van gezegde
schriftelijke machtiging van den Minister van Financiën.
De machtiging van den. Minister van Financiën is steeds
herroephaar.

Personen, die voor de afkondiging dezer wet de verkla-
ring hebben afgelegd, bedoeld in art. 1 van de wet van
1
Augustus 1917, zijn voorloopig gemachtigd hun werk-
zaamheden voort te zetten; gedurende een termijn, welke
hij besluit van den Minister van Financiën zal worden
vastgesteld, kan deze hun het recht huu bedrijf uit te
oefenen ontnemen. Na verloop van deren. terniijn zijn de
persoiin, waaraan de Minister van Financiën dit recht
niet heeft ontnomei.i, gelijk gesteld met degenen, die de
machtiging hebben verkregen, bedoeld in het eerste lid
van dit artikel.
Art. 4. Vanaf de afkoiidiging dezer wet en onder voor-
behoud van de afwijkingen, welke de Minister van Finan-
(iëli zal kunnen toestaan, zal de vchrifteljke verklariug,
bedoeld in liet 3e lid van art. 2 van cle wet van 3 April
1918, gewijzigd bij de wet van 31 Maart 1922, in het ge-
‘al, bedoeld in het derde lid van art. 4 van gezgde wet,
moeteu zijn voorzien van een gunstig advies van cle Ra-
nier van Koophandel, geveatigd in de woonplaats van deu
declarant, of van alle daartoe aangewezen lichamen.

Vermeld dient, dat de wisseltransacties sinds de
wet van 1 Augustus 1911 aan contrôle zijn onderwor-
pen, doch deze wet eischte slochtseen verklaring van
de zijde van degenen,
die
â1utahande1 dreven. Voort
aan is een voora.fgaandh iiiâhtiging vereischt, welke
door dei Minister van Firiac1ën kan worden_i.ngn-..
trokken.

..:

———–.;.

Ïe

van de geestesgestelciheici, die overheerschte bij het
uitbreken van cle laatste crisis in de wisselkoersen en
– er bestaat zeker geen reden hun beteekenis te over-
schatten. Zij worden hier dan ook slechts weergegeven
om den lezer in staat te stellen de nieuwe Fransche regeling met dergelijke regelingen in verschillende
andere landen te vergelijken. .
BERTkAND
N0GARO.

AANTEEKENINGEN.

Indexcijfers van groothandelsp.rijzen.—
Over
het algemeen hebben de
prijzen
zich in de afgeloopen
maand in dalende richting bewogen, zoodat het algemeen
indexeijfer van 4668 op 4640 is gedaald. Het cijfër is
thans 60 punten hooger dan eind December 1923 en 248
punten hooger dan eind Maart 1923. De daling van
de laatste maand is de eerste sedert Juli 193; toen
het laagste punt sedert den wapenstilstand werd be-
reikt. Deze ommekeer kan niet aan eenigen bijzonderen
invloed worden toegeschreven.

Hier volgt thans de gebruikelijke – aan ,,The
Economist” ontieende – tabel.

Data
Granen
en
0 ccve

Andere
voe- Ings-
en ge-
nolm.

Weef- vloffen
Ddf.
vloffen

Dive,-
ven:
oliën.
hout.
rubber.
enz.

Tolaal

–

Alge-
meen
Index.
cijfer

Basis (gemidd.
1901-5) …
500
300
500 400.
500 2200
100,0
EindeJuli1914
579
352
616*
464*
553
2565
116,6
Nov.1918
1289
782*

1848
.903
1389*

6212
282,6
Dec.1921
921*

636 1106
762
93.4
4357 198,0
Dec.1922
861 706
1
184*
705
07
*
4264
193,8
Mrt.1923
824
752
1178*

840
79,71
4392
199,6
Apr.
858
752
1199
834
79
4440
20.1,8
Mei
869*
77
2
*
116
6*
8
1
8*
785
4412
200,5
Juni
815*
773j
1177*

7731
761
4301
195,5
Juli

,,
819*
756
1115*

744*
7
46
*
4182
190,1
Aug.
828*
762*
1119
734
744
4188
19t,4
Sept.

;,
823
782
1214*
.
73
2
*
745
4297
195;3
,,-
Oct.
823
777
1220*

756
743
*
4
320
16,4
Nov.
831
1393*
.770
749
4541
206,4
Dec.
853
815*
1
38
2
*
774 755
4580
208,2
Jan.1924
9091
8.
4
5* 1349
789 769
4662
211,9
Febr.
899
859 1308
819 783
4668
212,2
Mrt.
897*
843*
1
3
13
*
805
780*

4640
210,9

De eerste groep dr voedingsiiddeleci vertoonde
vele dalingen, maar tengevolge van een scherpe stij-
ging van varkensvleesch sluit deze groep slechts
1-Y2 punt lager. Alle graanprjzen vertoonden kleine
dalingen;
–
aardappelen eveneens lager; rundvieesch
eenigszins gestegen. De daling van de tweede groep
vindt bijna geheel haar oorzaak in een seizoendaling
van ae boterprjzen In de weefstoffengroep waren
de bewegingen scherper. Zijde daalde met 20 punten,
welke daling nagenoeg geheel te niet gedaan werd
door een
stijging
der vlasprjzen met 183
,
J punt.
Deze zijn nu hooger boven het basiscijfer gestegen
dan die van eenige andere weefstof. Binnenlandsche

wol onveranderd, maar Australische wol i& verder
aangetrokken. Amerikaansche katoen is eenigsains ge-
daald, Egyptische iets hooger, terwijl ook garenprjzen
omhoog gingen. Van de delfstoffengroep vertoonen
kolen, na een kleine daling in. Februari, weder een
stijging. De niet-ijzerhoudende metalen reageerden op de snelle stijging, welke onlangs heeft plaatsge-
vonden. Ruw-ijzer weder lager; stalen rails en ijzeren
staven onveranderd. In de diversengroep werd een
verdere
stijging
van petroleum te niet gedaan door.
een daling van – oliezaden.

Wij laten hierachter volgen een vergelijkend verziht
van de huidige prijzen met die per -eind Februavi,
waarbij de gemiddelde prij..gedurende 1901-.—1905
aan 50 is gelijk gesteld.

Alleen de weefstoffengroep sluit met een

–

hooger
cijfer. . …

Niettegenstaande de laatste daling staat de tweéde
groep-der voedingsmiddelen-nog a’anzi’eniijk boven den

330

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

9 April 1924

1
n:
0
C:.
1
Io:I
0

±
±

Tarwe (btl.
80
–
46
Katoen(Am.)
1500
–
56
Koper
536
— I
,

(Eng.
80
6

–
4
,
(Egypt.)
14I
+
16
Deifstoif.
“r
:iï
Meel 72
–
5 Garen
153
+
5
Hout
Gerst
Haver
90
6

76
S
–
1
–
5
Laken
Wol
(Eng.)
142e
154
(Baltisch)
103
6

Aardapp.
116
–
26
,

(Austr.)
148
+
5 Hout (Amerik.)
89
Rijst Rundvl.
113
868
–
46
+
5
Zijde
Vlas
110 168
6

-20
+186
Leder
605
Schapenvl.
89
Hennep
555
+
1
Petroleum
Oliën
108
78
+
8
Varkensvi.
936
+20
Jute
90 Oliezaden
82
–
8
Gran. en vi.
Weefstoffen
L3.
+-
Talk
75
–
2
Thee

-.
144
–
is
Ruw-Ijzer
97
ï
Indigo 87
Koffie
122
Stalen rails
75 Soda
85
Rietsuiker
237
6

IJz.
staven
92
Rubber
12
–
6
Bietsuiker
13
Kolen (st.)
143
+
66
Diversen
Boter
Tabak
85
5

116
6

-14
,
(huisbr.)
Lood
94
148
±
3
–
7
Totaal
:ï

And. voed.
Tin
1026
-10
–
–
en
genotm.
843e
-155

stand van
,Tuli
1914.
zooals
blijkt
uit
de volgende
tabel.

•
Data
–

Granen
en
oleësch

Andere
ooc-
dings-
en ge-
notm.

Weef- stoffen
Dolf-
stoffen

Der
–
jen:
oliën.
hout.
rubber, enz.

Totaal

Juli

1914
100 100
100 100 100
100
December

1918
226 222 293
186
241
236
December

1021
159 180
180 164
108
170
December

1922..
149
200
193
152 146
166,2

Maart

1923…..
143
-214 191 181
144
171,2
148
214
195
180 144
173,1
I1ei

,….
150

220
189 170 142
172,0
Juni

..
141
220
191
107 137
167,7
Juli

..
141
215
181
1(iO
135
163,1
143
216
182
158 134
163,3
142

222
197 158
134
107,6

April,…….

October

..
142
220
198
103 134
108,4
November

..
144
220
220
100 135
177,0

Augustus

,……
Seplember’

,……

December

..
148
231
225
167
136
178,0
Januari

1924
157
241
219
170
139
181,8
Februari

,…..
15
244
‘
212
176 142
182,0
Maart
..
155
.
240
213
173
141
181,0

Aan het eind van Maart van het vorig jaar waren
de prijzen 71,2 pOt. hooger dan in 1914 en eind
Juli 1923 63,1 pOt.
Hieronder volgt thans nog een overzicht van de index-
cijfers der groothandeisprijzen in de voornaamste

landen.

•
•

s
–

>9

.-.

n

0)
.
0

.9

.9
.
-a
.
0)

Z

.
0

1913
100
1005
100
0)
0)
100
100 100
Novemb.
1918
206 358 438
•..
…
367
366 392
214

oogs e
1
272
Mei) 591 (Apr.)
679
(Apr.)
…
325
(Jan.) (Juni)
297 (Juli)
322
(Mrt.)
Decemb.
1921
147
326 594 3.585
176 172
165
209
Decemb.
1922
156
362 580
205.417
175 163
155 183
Februari
1923
157
422 582
677.000
181
165
155 192
Maart

,,
159
424
587
642.700
186 168
156 196
April

,
159
415
589
823.700
187
168 156
196
Mei

,,
156
407
580
1.498.000
181
166 149
199
Juni

,,
153
408 568
3.989.800
180 164 149
198
)uli

,,
151
407
566
28.359.900
175
162
145
192
Augustus.,
150
413 567 306.335.800
173
162 142
191
September,
154
424
569
18.2954
181
162
145
211
October

,
153 421
563
4.907.1504
182
161
148
212
November,
152
443
571
164.960.000
4

183
160 153
December,
151
458 577
148.400.000
4

183
160
154
Januari

1924
151
495
571
143.060.000
4

183
161
156
Februari

,,

………….
147
.
000
.
0004

180
162 158
1 Bureau of Labour.
2)
Frankfurter Zeitung.
3 Sedert
1922
gebaseerd
op 48
artikelen in plaats van op
53.
4 In millioenen.
6
Sedert October
1923: juli 1914= 100.
6)
Midden
1914= 100.

Wat het
cijfer
voor Nederland betreft merkt
het Centraal Bureau voor de statistiek op, dat

het in
vergelijking
met Januari 1924 wederom niet
onbelangrijk is gestegen, welke stijging ook ditmaal
voornamelijk voor rekening van een groot aantal

voedingsmiddelen komt.
Algemeen

Gem. pon-

Herleid

n tu

index-cijfer

denkoers

algemeen
van ,the

over de

index-
Economist’

afg. maand

cijfer –
Januari

1014 ……

119,2

12,11(

119,6
December
1918 …… .277,0

11;19

.

256,6
December
1921.
……108,0

11,42

1872

December
.1922
……
103,8
11,55

–
.
185,3
Maart
1923 …….
190,6
11,89 196,5
April
,.

……
201,8
11,88
198,4
Mei
,.

……
200,5
11,83 190,3
Juni
, ……..
195,5 11,79
190,8
Juli
, …….
190,1
11,68
183,8 Augustus
,.

……
100,4
11,59
182,7
September
,.

……
195,3 11,50 180,9
October
,.

……
196,4
11,56 187,9
November
,.

……
206,4
11,53
197,0
December
,.

……
208,2
11,47
197,7
Januari
1924
…….
.
211,9
11,39
.
199,8 Februari
,.

……
212,2
11,51
202,2
Maart
,.

……
210,9
11,58k
202,3

De wa.arde van versch,illende munten
in percenien van de goudpariteit.
– De
,,Nation” van 5 dezer bevat de volgende tabel, waar-
op de goudwaarde van verschillende munten in Maart
1922, 1023 en 1024 is weergegeven:

Maart Maart
1-7
Maart 1922

1923

1024
Vereenigde Staten ………..100

100

100
Zweden ………………….

97,5

99,3

98,4
Canada…………………
97,0

98,0

06,8
Nederladd ……………….
04,3

94,2

92,0
Zwitserland ……………..
100,9

96,3

89,6
Groot-Brittannië …………
90,0

90,5

88,0
J
apan ………………….
95,5

97,2

86,0
Argentinië ………………..
88,8

87,0

80,0
Spanje …………………
94,2

80,2 –

65,2
Denemarken …………….
78,7

71,6

57,0
Noorwegen ………………
65,7

07,8

50,4
Frankrijk
………………46,7

32,7

25.6
Italië ………………….
20,0

25,2

22,1
België
………………….43,8

28,4

21,1
Oostenrijk ………………..
0,075

0,007

0,007

Deze tabel, schrijft het blad, moet een duidelijke
teleurstelling zijn voor hen, die van meening zijn, dat
de wereld langzamerhand naar de oude goudpariteiten
terugkeert. Er blijkt uit, dat vrijwel ieder land thans
verder van zijn goudpariteit verwijderd is dan op het-
zelfde ‘tijdstip in 1023 en voorts, (lat de meeste er
thans ook verder van af zijn dan twee jaar geleden.

,S’tand der cultures en uitvoer gedu-rende het vierde kwartaal 1923 in Su-
r i n a ni e. 1) – De weersomstandigheden waren over
het algemeen niet ongunstig. Wel hield de droogte
tot na November aan, maar de toen intredende regels
brachten aanmerkelijke verbetering, wat vooral aan
het jonge riet goed te stade kwam. De regenval be-
droeg in October 101, in November 115,8 en in Decem-
ber 260,2 mM. De totale regenval over het jaar 1923
bedroeg 2290 mM.; het normaal gemiddelde bedraagt
2295,6 mM.
• Cacao.
De stand van de cacaocultuur is ongunstig.
Hoewel gedurende het laatste kwartaal weinig ziek
–

ten en insecten werden waargenomen, zijn de voor-
uitzichten zeer onzeker, doordien over het algemeen
an het onderhoud der velden niet meer de noodigi
zorgen kunnen worden besteed wegens gebrek aan
fondsen. Het product is reeds geruimen
tijd
bijna on-
verkoopbaar en de toekomst der bestaande beplantin-
gen zoo onzeker, dat op enkele ondernemingen het
onderhoud geheel of gedeeltelijk gestaakt wordt.

Koffie.
De stand van de Liberiakoffie-cultuur
is
gunstig en de oogstvooruitzichten eveneens. De pro-
ductie in het afgeloopen jaar bedraagt meer dan in
1922.
Suiker.
De berichten over den stand van het
sui-

kerriet luiden nu gunstiger. Door felle en langdurige
droogte, was de groei van het riet, vooral in Nickerie,
tijdelijk tot stilstand gekomen en dientengevolge de
productie beneden de verwachting gebleven op eenige
ondernemingen.
Rijst.
Als gevolg van de onverwacht vroeg inge-
vallen droogte is de productie in alle districten be-
neden verwachting gebleven. In het voor rijstbouw

t) Zie pag.
37
van den loopenden jaargang.

9 April 1924

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

331

niet onbelangrijke district Saramacca, waar de land-
bouwers nog geheel vanden regenval afhankelijk zijn
voor hun rijstvelden, is de productie ver beneden het
normale gebleven.
De overige gewassen van den kleinen landbouw,
zooals bananen, bacoven, maïs, bataten en cocosnoten
staan gunstig; de productie van de vier eerstgenoem-
den regelt zich naar de behoefte; wegens gebrek aan een buiteulandsch afzetgebied is men hiervoor op de

locale markt aangewezen.
De uitvoer van de voornaamste producten bedroeg
gedurende het jaar
1923
in vergelijking met
1922:

1923

1922

Bacoven (versche)..

KG.

41.927

74.119
Balata. …………..

767.036

395.542
Bauxite, ton van 1000

12.616

13.044
Cacao …………..

1.413.409

1.56.085
Goud (ruw) . …….. Gram 365.442

351.377
Groenten (versch) …. KG.•

6.942

7.809
Hout ……………,M.

2.490

2.172
Lelterhout ………KG.

49.126

147.396
iluiden ………….,,

53.139

42.862
Katoen ………….,,

2.522

–
Koffie ……………,,

2.911.741

2.169.527,5
IIaïs …………….

46.930

105.566
Batatn en andere
aardviuchten ……

1 6.954

14.501
Rijst (1epe1d) ………

,,

117.588

79.450
(ongepeld)……,

1.500

–
Rum (0 ‘/) ………L

190.367

250.275
Suiker le product.

KG 8.760.555

8.880.460
2e

,,

,,

414.414

500.675
Sinaasappelen …….

48.442

–
Vruchten (versche). .

3.785

78.801
Zemelen …………..21.955

6.020

ONTVANGEN:

De Rotterdamsche Waterweg 1863-1014
door Dr.
A. Plate, oud-voorzitter van de Kamer vau Koop-
handel en Fabrieken te Rotterdam. Rotterdam,
1924. W.
L. en J. Brusse’s Uitgevers-Mij.

The Business Directory.
London, J.
S. 0.
Morris.
52
Holborn Viaduct, E. 0. 1.
Dit adresboek bestaat uit twee gedeelten. Het eerste
heeft betrekking op London met zijn voorsteden en is
alfabetisch. Het tweede is systematisch en bestrijkt be-
halve Loudon en voorsteden de rest van Engeland,
Schotland en Wales. De namen der verschillende onder.
nemingen zijn in ongeveer vier duizend rubrieken onder-
gebracht.
De uitgave voor 1924 gaat vergezeld van een groote
kaart, waarop de vier groepen, waarin de Engelsche
spoorwegen thans zijn verdeeld, worden aangegeven, even-
als de vestigingsplaatsen der voornaamste industrieën.

Tectona,
Boschbouwkundi g Tijdschrift. Uitgave der
Vereeniging van Ambtenaren bij het Boschwezen
in Ned. 0.-Indi6.
Tan.IFebr.
1924.
Deze dubbele aflevering is geheel gewijd aan de kwestie
der gemengde bedrijven voor den houthandel in Ned.-Indië,
welke in de Nos. van 9 Jan. en 20 Febr. 11. van dit blad
ter sprake kwam. Afgedrukt wordt in de eerste plaats
de nota van den Directeur van L., N. en H., waarin de
nieuwe regeling wordt uiteengezet. Hun oordeel geven
de heeren Ir. A. Groothoff, hoofdingenieur bij het Dept.
van G. B., de heeren J. C. Schröder, M. Duveen en D.
van Ketwich als vertegenwoordigers van de handelswe-
reld en de beheershoutvesters de heeren W. en J. H.
Beckiug en F. Blok. De aflevering wordt verder gevuld
met persberichten omtrent de gemengde bedrijven en den of ficieelen oproep tot de vorming hiervan.

Second Sta tistical Year Booic of the. International
Federation of Trade Unions 19231
2
4.
Amsterdam,
1924.

In dit boek treft men o.
In.
aan de lijst van de leden van
het bestuur en het bureau van het I. V. V., de adressen
van de aangesloten landelijke centrales, de aantallen leden
van de via hun landelijke centrales bij het I. V. V. aange-
sloten vakvereenigingen, benevens het aantal leden van alle
beroepssecretariaten. Verder een overzicht van de verschil.
lende richtingen in de vakbeweging, een vergelijkend over-
zicht, van den stand van de vakbeweging in 1921 en 1922

en de adreasen van de organisaties, welke zijn aangesloten
bij de Jeugd-Centrale, de Internationale Coöperatieve Bond
en de Internationale Bond van Arbeidsters. Tenslotte geeft
het boek nog een uitvôerig overzicht van de ontvangsten,
uitgaven en het vermogen der landelijke centrales, zoowel
als van de hij hen aangesloten vakvereenigingen, in de
jaren 1919 tot en met 1921.

De structuur van de Economische samenleving in
Suriname.
No. 1 van de lezingen over Suri-
naamsche Problemen door
S.
Beek. Paramaribo,
1924. 0.
Kersten
& Co.,

Versicherungswesen
von Alfred Manes. Erster Band:
Allgemeine Versicherungslehre. Zweiter Band: Besondere Versicheruogslehre. Vierte Auflage.
Leipzig/Berlin,
1924.
Verlag
B.
G. Teubner.

De werkloosheid bij de Staatsbegrooting
door Mr. R.
A. Fockema, oud-President van het Gerechtshof
te Leeuwarden. Rotterdam,
1924.
Nijgh & Van
Ditmar’s Uitgevers-Mij.

Mededeelingen No
17
van het Normalisatiebureau voor Arbeidszaken in de Metaalnijverheid. Ge-middeld uurloon en gemiddeld uurinkomen der
meerder- en minderjarigen 1 Januari
1924.
Am-
sterdam, Maart
1924.

De practijk van het Medezeggenschap.
Adres van
het Verbond van Nederlandsche Fabrikanten-
vereenigingen. aan Z.Exc. den Minister van Arbeid,
Handel en Nijverheid, aangeboden
21
Februari
1924.
Rotterdam. Nijgh & Van Ditmar’s Uit-
gevers-Mij.
Re’constitution Financière de l’Autriche. Douziènie
et Treizième Rapport du Commissaire général
de Ja Société des Nations pour l’Autriche. (Pé-
riodes du
15
novembre au 15 décembre
1923
et
da 15 décembre
1923
au 15 janvier
1924).
Genève, le janvier
1924.

Mededeelingen van het Statistisch kantoor No. 13.
Raming der voor het verbruik op Java en Ma-
doera beschikbare hoeveelheden der voornaamste
plantaardige voedingsmiddelen in de jaren 1919
tot èn met
1922.
Departement van Landbouw,
Nijvêrheid en Handel. Batavia,
1924.
Drukkerij
Ruygrok
& Co.

MAANDCIJFERS.

GIRO-OMZET BIJ DE NEDERLANDSCHE BANK

Maart 1924
Maart 1923

Posten
‘
I

Bedrag Posten
I
Bedrag
Voor reke-
ninghouders

58.681

f2.438.004.000
53.880

f
1.665.106.000

waarvan door
de H.-bank
-plaatselijk

40.217

,,2.184.593.000 31.715

1.324.782.000

Ter voldoe-
ning van
Rijksbelast.

7.161

8.582.000112.664

5.479.000

GIRO-KANTOOR DER GEMEENTE AMSTERDAM.

September 1923
October 1923

Posten
1

Bedrag
Posten
1

Bedrag

Ontvangen en
1
betaald:
in contanten..
29392
1
(f
15.165.823
35261
1f
16.481.457
door over-
schrijving’)…
91834

1
1,,
72.731.234
113884
1

82.472.513
Particuliere
rekeninghoud.
20025
2
I,,
1
29.007.913
2036521
38.097.702
Saldo te goed
part. rek ultO.
–
20.712.097
–
20.695.054
Depositos voor
een jaar vast, 2248
,,

7.300.700 2254
2
)
11

‘7.080.200
3)
laclusieve
verrekeningen tusseben gemeentediensten,
zijnde
f
17.929.863,76 en
f
7.140.647,98
per maand.
2)
Aantal.

332

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

9 April 1924

STATISTIEKEN EN OVERZICHTEN::
N.B. *** beteekent: Cijfers nog niet ontvatigen.

GELDKOERSEN.
BANKIMSCONTO’S.

Ned lVr.-ch.inR.C.6124
Ja?t.’24ZweedscheRbk5j

Disc. Wissels. 5
24Jan.’24
Zwits. NatBk. 4
16Juli ’23 Bk Bel.Binn. Eif. 524
Jan. ’24
N.Bk.v.Denem. 7
17 Jan. ’24
8Nov. ’23
Javasche Bank … 3j
1Aug.’09
Bank v.Noorw. 7
9Nov. ’23 Bank van Engeland 4
5Ju1i ’23
Bk. v.Tsjecho- Duitsche Rijksbk. 10 29Dec.’23
siowakijë… 6j
9Mrt. ’24
Bank v. Fraükrjk 6
17 Jan
’24 N. Bk. v. O’rijk 9
2$ept. ’22
Belgische Nat. Bnk. 6
14Feb:
’24
Hong. Bank.. 18
5Juli ’23
Fed. Res. Bank N.Y.
421 Feb. ’23
Bank v. Italië.
511Juli ’22
Bankvan Spanje. .5
23Mrt.’23
Z.-AfrJes.bnk 6

OPEN MARKT.

Data
Amsterdam
Londen
Part.
disconto

Berlijn
1

Part.
Parijs
Part.
N. York
Cail-
Part.
1
Prolon-

disconto
I

L
gatie

,
(3 mnd.)
1
disconto
disc. money

5 Apr. ’24
47
i
4

‘
3
–
–
5_

1
31M..5A.’24
4s,5
3%_5
‘
–
–
4-5%
24-29 11. ’24
47/5
4

_
‘1’6
–
–
3_50/4
17-22 ,, ’24
4Ib-5

4_5
3-3j
–
–
2’1_3%
2-7Apr.’23
2
3K
.
2%
_s
–
4-6%
3-8Apr.’22
1/./8
4_%
23%_3
–
4_5
20_24Jli’1431/
9
_3/,
2X -3Y
4

2(_j
21/_%
2%
1s
_2%
1)
Noteering van
4 April.

WISSELKOERSEN.

Londen was deze week meestal flauw gestemd. Alleen
Dinsdag vroeg was er vrij veel vraag,. oaar later over-
heerlchte het aanbod en het slot was 1 lauw. Ook Dollars wa-
ren steeds aangeboden, ioodat de koerS gestadig afbrokkelde.
Parijs en België openden zeer vast; vooral Dinsdag was de
vraag zeer groots In het bijzonder voor België, dat plotse-
Ung ntei da’ff êau gulde’n k’teeg, en dèn volgeuden dag nog.
maals een stijging van een guldeli.kÖn bokê,1. Dobt ingrijpen
vai1.e Fransche regeerilig weï-d ‘oor d’?rsissahe Ftanc een
verdère stijging voorkomen en ‘nadat blijkbaar alle achter-
tallige ultimo ternhijn posten Stc. gelikwideerd waren, trad
weder een daling in, waardoor België *edèr onder 13.-
terugliep. Marken flauw.. De geringe omzetten maken de
markt Seer gevoelig en iet’s m’eCr dringen cl aanbod deed den
koSrs dadelijk belangrijk inzinken. Skandi’nnvië flauw voor
Stockhoim, vrij stationudir vooi Christiania, maar zeer
vast en sterk schommelend voor Kopenhagen. Zwitserland
eveneens met meer beweging, ten slotte eerder flauver.
MadricF keer onzeker; aanvankelijk meer dan
f
1.- hooger,
lkter echter w-S’er zea1 llau,iw. Ook Bunos Aires aangeboden.
Indië onveranderd.
-. –
8 April 1924.

KOERSEN IN NEDERLAND.

Data
Londen
,

•)
Berljjn
4
)I-
•)
Weenen

1

)
Parijs
‘)
Brussel
)
New
York)

31 Mrt. 1924
11.62*0.00059
0.0038
14.85
11.62
2.70s
1April1924
11.63*

0.00058k.
0.0038i
15.16
12.21
2.703
2

1924
11.63
0.000581 0.0038
15.85
13.911 2.70
3

1924
1163
1
0.00057*
0.0038
15.77k
13.86
2.701/
4

1924
11.60*

0.00056
0.0038 15.521
12.95
2.89%
5

1924
11.61
0.00056
0.0038
15.52
– –
Laagsted.w.
1

11.59
0.00056
0.0037%
14.78
11.58
2.68%
Hoogste,,

1
11.65
0.00061
0.0038%
16:20
14.05
2.70

–
29 Mrt. 1924 11631
0.00060k
0.0038i/,
14.85
11.69

2

2.70

‘
22

,,

1924
11.63*

0.00061
0.0038
14.30
11.47
9

2.70i/
9

Muntpariteit
12.10′
59.26
9)

50.41
48.- 48.-
2.48%
8)
Noteering te Amsterdam.

) Noteering te Rotterdam.
1
Particuliere opgave.

1

3
Noteering van
28
Maart
’24.
3)
Idem van 21 Maart.
4
Gulden per milliard Mark.
6)
Gulden per 100 Mark.

D a a
Stock-
holrn)
Kopen-
hagen)
Chrls-
tianla8)
se2r7d

•

Spanje
,

‘)
Batavla’)
telegrafisch

31 Mrt.

1924
71.60
43.35
36.60 47.05 36.50
966/_7/
1 April 1924
7 1.60
44.70 36.80
47.321
36.45
96
1
/8-7/8
2

1924
71.56
44.70 37.20
47.35
36.10
965/_7/
3

,,

1924 71.25
44.40
36.75
47.10
35.-
966/5_7/
9

4

1924
71.35 44.60 36.60
47.-
35.60
9661
9
_7/
$

5

,

1924 71.25
44.50
36.90 46.90 35.90
961/
9
_8/
9

L’ste d. w.
1)

71.10
43.30 36.35 46.85
35.-
95
a’ste

,,

,,

‘)
71.85
44.90
37.40 47.45
37.-..
967f
29 Mrt.

1924
71.70
43.-
37.-
46.90
36.15
962/
9
-7/
9

22

,,

‘
1924 .71.30
43.10
37.15 46.75
35.271
96%_
untpari.teit.
66:67
66.67 66.67
48.-
48.-
96
1
/8
‘; oteering te Amsteraam. ‘) ?arttculiere opgave.

—

,- KOERSEN TE ,w: omt.,

–

–
Data
Cnile Lond,
(in.perd)
Zicht Parj,
(in c(np.fr.)I

1
Zicht BerliJn
1

(in$per
11/s M07k)(”
IZICF,I .4m,ie,d.
cl,. P.
gIS.)

5 April

.1924/
.4.33.75
5.75
0.00021
37.25
Laagste d. week
4.29.87
,

5.53
0.06021.
37.-
Hoogste
,,

,,
1

4.33.75
5.94
0.00022
37.25
29 Maart

1924!
4.29.87
5.48
0.00022
36.99
22

,,

19241
4.28.50
5.33
0.00022
36.91
kîuntparitelt
. .
4.86.67
19.30
23.81%
1)
40s/
t) In ct. per Mark.
KOERSEN VAN DE VOLGENDE PLAATSEN OP LONDEN

Plaatsen en
Landen
Noteerings-
eenheden
22 Mrt.
1924
29 Mrt.
1924
1
31
Mrt.j5 Apr.’24
LaagsteHoogste
5Apr.
1924

Alexandrië
…
Piast.
p. £
9715/
97361
9715/
82
9716/3
9715
193
8
Bangkok…
Sh.p.tical
11101/
9
1/101/
1/10
1110%
1
/
101
!,
B.
Aires
1) .
d.
p. $
428/
8

422/
28

41
2
/
42i1
41
,
5/
16

Calcutta
..
Sh.
p.
rup.
114
3
/
4

1/41’/
1

1/42/
9

1/40/
4

1/4%
Constantin.
Piast.p.
S
,
827
1
/2
827% 815 835
822k
Hongkong
Sh.
p. $
2141, 2147/ 2/4u1
2/49/
18

2/48i
Lissabon’)
.
d. per Mii.
1% 1%
121/
3e

hO/
to

1
12
/10
Madrid
. ….
Peset.p.
4
c
33.00 32.35
31.60
33.00
32.021
Mexico
.
d. per
$
291/
2

29%
29 30
29%
Montevideo’)
id.
43%
43a,
–
427/
9

431/
3

431/
9

Montreal
$
per
£
4.42
4.40
‘j,
4.381/
8

4.40%
4.40%
Praag
…….
148
143
‘142
145%
1458/
9

R.d.Janeiro
i)

d. per Mii.

.

6
7
/
3e

6
9
132
6
1
,
61′
6%
Lires
p. £
99 98
29
/
32

95&j
99
982/
6

Shanghai

.Kr.p.

Sh.
p.
tael
3/3/

313
3/2%
3/31,

3/2%
Ruime
……….

Singapore
id.
p. $
2/41/
9

214
8
1
32

2/4
1
/8
2

2/4
9
/
39

2/4
6
/
32

Valparaiso
2
)
pesop.y,
44.60
42.40 41.90
42.90
41.90
Yokohama
.
Sh.
p.
yen
1111%
i/118/
1/1il/
1/14*
1/114
• Koersen der voorafgaande dagen.
1)
Telegrafisch transfert.
2)
90 dg.

NOTEERING VAN ZILVER.

te Londen N. York

te Londen N. York
5April 1924.. 331
1

637/
8

7April1923..’ 32ol
l 0
68%
29 Maart 1924. . 335/
1

63%

8 April 1922.. 33%

657/
9

22

1924.. 33%

64

20 Juli

1914..
24
11
1

54
1
/8

NEDERLANDSCHE BANK.
Verkorte Balans
op
7 April
1924.
Activa
–
Binnenl.Wis.(H.-bk.

f
157.454.723,07
sela, Prom.,J B.-bk.

43.239.455,35
enzin disc.I Ag.sch.

59.210.562,7

–
259.904.741,04
Papier
o.
h. Buiteni, in disconto
……..
–
Idem eigen portef.
.
f

20.857.973,-
Af :Verkocht maar voor
debk.nognietafgei.

–
20.857.973,-
Beleeningen

H.-bk

f

29.813.882,80
mcl.
vrsch.
B.-bk

,,

17.138.562,91
in rek.-crt.
Ag.sch.

,

98.247.997,61
op
onderp.

f
145.200.443,32

Op
Effecten…….
f
138.387.577.77
OpG’oederenenSpec.
,,

6.812.865,55 145.200.443,32
Voorschotten a. h. Rijk …………….

,,
11.931.750,75
Munt en Muntmateriaal
Munt, Goud
……..
f

56.240.100,-
Muntmat., Goud

,,
500.324.288,23

f
556.584.388,23
Munt, Zilver, enz

8.766.736,01
Muntmat., Zilver

Effecten
–
565.331.12424

Bel. v. h.Res. fonds

f

5.986.677,31
–
id.van ‘/
9
v.h. kapit,,

3.996.557,89
9.983.235,20
Geb. en Meub. der Bank
………………….
5.000.000,-
Diverse rekeningen

.. _. .

……….
64.917.243,35
–

f

1.083.126.510,90
Passiva.
Kapitaal
_. .. _. … … …

_………….
f
20.000.000,-
Reservefonds
.:. . …

……………..

,,
‘5.999.469,43
Bijzondere

reserve
………., ………..

..
9.000.000,-
Bankbiljetten in
oniloop ……………

..
1.007.700.205,-
Bankassignatiën in Ömloop
…………,,
893.387,65
Rek.•Cour.
5
Het Rijk
f

–
saldo’s:

t
Anderen

,,

20.640.506,54
20.640.506,54
Diverse rekeningen

.. .. .. .. …….
18.892.942,28

f
1.083.126.510,90

Beschikbaar metaalsaldo
………….
f
358.941.599,15
Op de basis van
i/

rnetaal4ekking.
…-
153.094.779,32
Minder bedrag aan bankbiljetten in om-
ioop
dan waartoe
de
Bank gerechtigdis.-
,,
1.794.707.995,—

9
April
1924

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

333

NED. BANK 7 April 1924
(vervolg).
Voornaamste posten in duizenden guldens.

Bank
Andere
1
Beschikt,.
Dek-
Data
Goud
Zilver
bijettn
I
opeischb.I
Metaa-
I

kings
schuldeii
saldo
perc.

7 Apr. ‘241556.564
8.767 1.007.700
21.534
358.942
56
31 Mrt.
1
24
1
569.138
9.267
1.018.014
19.286
370.379
56
24

1924
1
581.711 9.777
978.408
28.082 389.369
59
17

’24
581.711
9.708
985.005 20.247 389.780
59
10

,,

’24
581.711 9.915
999.070
23.576 386.508
58
3

’24
581.716
10.321
1.015.446 44.263
383.850
57
10 Apr. ’23
581.790
6.353
958.075 43.070
387.218
59
10 Apr. ’22
605.953i 5.420
997.132
30.802
405.047
60

25 Juli

’14
102.114
8.228
310.437
6.198
43.521
1
)
54

Data
1

Totaal
bedrag

1

Hiervan
Schatkist-
I

promessen

–
Belee-
1

Papier
1

op het
e
rse
Dive
,,

disconto
5
lrechtstreeks
ningen
1

buiten-
1

land
ningen
2)

7 Apr. 1924 259.905

91.000 145.200 20.858 64.917
31 Mrt. 1924 254.185

78.000 157.533 23.412 49.670
24
,,

1924 233.403

05.000 143.561 23.968 39.636
17

1923 247.019

82.000 131.434 23.182 42.868
10

1924 253.945

84.000 131.939 24.243 43.024
3

1924 254.491

87.000 147.453 22.28644.263

10 Apr. 1923 154.043

17.000 137.413 112.389 28.180
10 Apr. 1922 181.515

35.000 133.250 92.258 35.360

25 Juli 1914 67.947

14.300 1 61.686 1 20.188

509
1)
Op de basis van
2/
metaaldekking.
2)
Sluitpost activa.

‘s RIJKS SCHATKIST.
De Itijnister van Financiën maakt o.m. bekend:

1 31
Maart
1924

1

7
April
1924

dat uitstoiiden
aan schatkistpromessen f394.120.000,_ [400.020.000,-
waarv.directbijNed.Bk.
,,
78.000.000,-
,,
91.000.000,-
aan schatkistbiljetten. ,,190.142.000,- ,,1 88.571.000,-‘
aan zilverbons …….
…31.406.057,-
,,
31.647.939,-
Tegoed v.d.Postch. en Gdst.
bij’s Rijks Schatkist. ..
,,106.558.196,5341
,,106.558.196,53
Onder de vlottende schuld is begrepen:
Voorsch. aan de Koloniën ,,132.996.628,17

124.967.405,861
Voorschot aanGemeenten 31
Januari
1924

29
Februari
1924
voor door Rijkvoor hen
,,
79.927.393,67
,,
76.790.423,26
te heffen Ink. belasting)
Voorschotaan rek. houders

31
Maart
1924

7April1924
v. d. Postch. en Girodst.
,,
91.544.802,73

95.203.214,57
1)
Waarvan f 37.056.000 vervallen op of na 1 April 1927.

NEDERLANDSCH-INDISCHE VLOTTENDE SCHULD.
11e
Minister van Koloniën maakt bekend:

29 Maart 1914

1

5
April 1924

Voorschot uit ‘s Rijks
kas aan N.-I………..fll2.O1O.881,55 f112.972.826,31
md. Schatk.prom. in omi

79.100.000,-

79.100.000,-
Voorsch.Jav.Bk.aanN.-I

14.200.000,-

22.900.000,_
Muntbiljetten in omloop

40.500.000,-
,,
39.900.000,-
5)
Tegoed van Ned.-Indit bij de Javasche Bank.

JAVASCHE BANK.
Voornaamste posten in duizenden guldens. De samengetrok.
ken cijfers der Igatste weken zijn telegrafisch ontvangen.

8
k

Andere Beschikt,.

Data

Goud

Zilver

bit

opeischb.
metaal

ije
en schulden

saldo

5Apr. 1924

219.750

260.000

83.500 151.050
29Mrt. 1924

223.250

257.000

83.500 155.150
22

1924

223.250

258.000

85.500 154.550

1 1.Ert. 1924 154.775

64.297

258.138

84.863 151.264

23 Feb.1924 150.362

64.152 259.674

79.659 147.425

7Apr.1923 161.151

60.941 267.654 104.931 148.324
8Apr. 1922 149.068

40.061 265.981 102.406 116.126

25 Juli1914 22.057

31.907

110.172
1
12.634

4.842′

Wissels,

Voor-

.

Dek-
Dis-

buiten

Belee- schotten

iverse kings-

a a

conto’s N.-Ind. ningen
ajh.
Gou- ,

percen-
____________

– betaalt,.

vernem. i g

tage

5Apr. 1924

146.990

22.900

*

64 291%lrt. 1924

140.780

14.200

”

66
2
,,
1924

136.040

7.900

”

65

1pr. 1924 34.746 19.922701

1.409
8
24.067

64
23Feb. 1924 3.749 19.649 73.812 3.111

18.690

63

7Apr.1923 36.354 31.081 59.351 11.313 39.326

60
8.Apr. 1922 35;914 18.831 90.901 24.888e 53.023

.51

25 Juli 1914 7.259 6.395 47.934 6.446

2.228

44
1)
.Sluitpost.activa.
2)
Basis
2j
metaaidekking.
3)
•.Creditsaido.

CURAÇAOSCHE BANK.
Voornimste posten in duizenden mildons.
Voor-
ver se
1

i
versi
Dato
Metaal
Circu-
Dis-
Ischotten
Dieke
r

–
1
D
reke-
latie
conto’s
1
aan
de
ningen1ningen
1
kolonie

1 Februari ’24
3
;
690
1.195
82
237
821
237
1 December 1923
732
1.235
80
245 819 245
1 November1923
695
1.259
84
257
813
195
1 October

1923
688 1.253
77
241
828
185
1 September1923
670
1.396
78
278
785
57
1 Februari 1923
675
1.213
73
337
892
369
u.Lpua un

flDbIVtL.
3)
Bankstaat van
1
Januari nog niet ontvangen.

BUITENLANDSCHE BANKSTATEN.
BANK VAN ENGELAND.
Voornaamste posten, onder bijvoeging der Currency Notes, in duizenden ponden sterling.

Data

Metaal Circulaiie

Currency Notes
Bedrag Goudd.
I
Gov. Sec.

3 Apr. 1924 128.115 126.355 “285.238 27.000 241.374
26 Mrt. 1924 128.105 125.403 281.538 27.000 236.867
19
,,

1924 128.105 124.905 281.046 27.000 236.321
12

1924 128.098 125.042 280.591 27.000 235.908

4 Apr. 1923 127.502 124.096 288.075 27.000 .244.352

22 Juli 1914 40.164
1
29.317

–

–

–

Data

GO:

Other

Public I E. Reserve

3Apr.’24 47.782
1
79.851 16.411 114.466 21.510 16,43
26 Mrt. ’24 48.167

72.145 26.983 100.507 22.453 17,61
19
,,
’24 48.357

76.748 23.997 105.795 22.950 1-7,68
12
,,
’24 48.182

72.158 19.271 105.597 22.807 18,26

4 Apr. ’23 48.594 73.015 22.612 104.476 23.156 18,22
22 Juli ’14 11.005

33.633 13.735

42.185 29.297 52s
1) Verhouding tusschen Reserve en_Deposits.

DUITSCHE RIJKSBANK.
Voornaamste posten, onder bijvoeging der Darlehens-
kassensch.eine, in billi,arden (duizenden billioenen) Mark.

Data
Mefaai
1
Kassen-
scheine
1
Circulatie
t
kings-
iperc.2)

22 Mrt. ’24
0,9
0,464

1
0,021
6.186 606.511
1
15

’24
09
0,464
.
0,021
.
9.103
613.176.
2.
7

–

’24
0,9
.
0,464
.
5
0,021
9.263
612.868
2
29 Febr. ’24
0,8
E
0,465 0,021 9.539
587.875.
2

23 Mrt. ’23
4,2
1,005
0,050
0,988′
4,956′
20

23 Juli

‘141
1,7
1,357
–
1

0,065
8

1

1,9

8

1

93

Wissels

1
.Renten-
I
kas.

bank-
1

Rek.
ch.

F
Tge
Totaal

Handels-
51
Schatkist.
cj
scheine
Courantl
uit
–
wissels
papier
ven

1.574.101 1.574.101

–

84.082 1.239.7011 6.200

‘1.431.236 1.431.236

–

37.917
1.119.21.41
9.100

‘ 1.284.298 1.284.298

—

35.260 1.067.696 9.300

1.165.640 1.165.649

–

15.591

951.775 9.600

6,566′

2,282′

4,284′

–

2,254′ 1,001′

0,751e

0,7518

–

–

0,9448
5) Onbelast.
2)
Dekking der circulatie door metaal en Kassenscheine.
3)
In milliarden.
4)
In billioenen.
5)
Waarv. in Renten,nark,uitgedruktin
papierm. op 29 Februari 667.216 billiard; op 7 Mrt. 759.124 bill.; op 15 Mrt.
867.787 bill.; op 22 Mrt. 977.557 bill.;
0)
Idem: op 29 Febr. 301.266 bill.; op
7 Mrt. 359.500 bill.; op 15 Mrt. 401.399 bill.; op 22 Mrt. 447.155 bill.

BANK VAN FRANKRIJK.
Voornaamste posten in duizenden francs.

Waarvan
Te goed
Buit. gew.
Data
Goud
in het
Zilver
in het
voorsch.
I

Buitenl.
B
ajd. Staat

3Apr.’24
5.541.9001
1.864.321
298.087
573.844
23.000.000
27Mrt.’24
5.541.796
1.864.321
297.967 579.469
22.700.000
20

,,

’24
5.541.640
1.864.321
297.822
578.254
22.900.000

5 Apr.’23
5.536.335
1.864.345
291.707
598.276
23.600.000

23 Juli- ’14
4.104.390
–
–
639.620
–
–

tV
Wissels
Uitge- stelde
B 1

–
,e ee
an

–
B

kbil
Rek.
Crt.
Parti-
Rek.
Crt.
Wissels
ningen
je en
culieren
Staat

PD
5.945.053
11.7
–
16
2.470.733
140.213.562
2.887.459)
27.372
II)

5.360.123
12.219
2.480.186
39.949.581 3.223.192
18.795
g
5.071.168
12.374
2.474.834
39.905.981
2.806.493
56.957

3.125.969
24.008 2.086.467
37.824.852
2.372.430
18.164

1.541.980
769.400 5.911.910 942.570 400.590

334

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

9
April
1924

BANQUE NATIONALE DE BELGIQUE.
Voornaamste posten in. duizenden fraucs.

7ij
I
Beleen.’
Beleen.
Binn.
Rek.
Data
mcl.
van
van
wissels
Circu-
Crt. buiten!,
buit.!.
prom.d.
en
!atie
partic.
saldi
I vorder.I
provinc.
beleen.

3Apr.’24
358.936
84.653
480.000
1813.652
7.676.033 253.421
27•MrL’24
358.503
84.053
480.000
1812.762
7.651.704
368.22
20

’24
358.928
84.653
480.000
1763.034
7.580.429 321.368
13

,,

’24
358.479 84.653 480.000
1723.012
7.622.203
280.684

5 Apr.’23
345.792
84.653 480.000 881.861
6.900.144
115.670

VEREENIGDE STATEN VAN NOORD-AMERIKA.

FEDERAL RESERVE BANKS.

Voornaaniste posten in duizenden dollars.

Goudvoorraad
Zilver
–
F.
R.
Notes In
Data
etc.
I
Totaal
–
______________

bek/nog
7flT
1
F. R. Notes
circu
bedrag
buiten!

!atie

19 Mrt. ’24
3.131.845
2.150.934
–
101.352 1.989.848

12

’24
3.130.082 2.095.797
–
105.758 2.010.595

5

,,

’24
3.116.763 2,098.699
–
106.059 2.019.773

27 Febi. ’24
3.122.747
2.151.193
–
100.993 2.022.301

21 Mrt. ’23
3.074.301
2.102.503
118.3232.231.487

1 Goud-
Algem.

Data
Wisse!s
Totaal
Deposito’s
Gestort
Kapitaa!
Dek-
kings-
Dek-
kings
I
1

nerc.’
verc.’)
19 Mrt. ’24

625.454 2.012.131

110.828

78,3

80,8

12

’24

726.015 2.018.850

110.836

77,7

80,3

5

’24

748.045 1.986.026

110.831

77,8

80,5
27 Febr. ’24

794.000 1.985.831

110.880

77,8

80,6

21 Mrt. ’23 867.952 1.085.033 108.563 72,9 75,7
1)
Verhouding totalen goudvoorraad tegenover opeischbare
schulden:
F. R.
Notes en netto deposito. ‘yVerhoudlng totalen
voorraad muntmaterlaal en wettig betaalmiddel tegenover Idem.

PARTICULIERE BANKEN AANGESLOTEN BIJ HET
FED. RES. STELSEL.
Voornaamste posten in duizenden dollifrs.

Aantal uitzette

Reserve

Totaal

Waarvan
Data

banken gelden en F Rb ks
deposito’s

d
tlme.
beleggingen
F.
R. an

eposi

12 Mrt.
1
24

757 16.468.918 1.445.094 15.663.343 4.191.105
5 ,, ’24

758 l 383.574 1.409.988 15.492.890 4.194.062
27Febr.’24

759 16.374.403 1,419.223 15 475.202 4.183.680
20 ,, ’24

758 16.420.788 1.308.030 15.536.376 4.175.980

14 Mrt. ’23

777 16.376.462 1.443.401 15.463.705 3.891.274

Aan het eind van ieder kwartaal wordt een overzicht
gegeven van enkele niet wekelijks opgenomen bankstaten.

EFFECTENBEURZEN.

Amsterdam, 7 April 1924.
De afgeloopen week heeft zich niet gekenmerkt door op-
vallende gebeurtenissen. Toch zijn ei’ enkele feiten op te
merken geweest, die hier en daar hun stempel op de fond.
senmarkten van eenige beurs.centra hebben geplaatst. In
de eerste plaats moet hiertoe worden gerekend het bekend
worden van het overschot op de Eng&sche schatkit.reke-
ning over het financieele jaar 1923/1924. Dit overschot
heeft £ 48.320.073 bedragen, hetgeen ongeveer overeen
kwam met de taxaties, we,ke reeds eenigen tijd in omloop
waren. Algemeen gunstig is de invloed echter niet geweest.
Ni4t om het feit, (lat het surplus zoo sterk achterblijft bij
dat van het vorig jaar, toen het £ 101.515.848 heeft bedra.
gen, doch omdat men in sommige kringen van meening is,
dat volstaan kan worden met minder drukkende belastin-
gen, nu toch jaar op jaar blijkt, dat de iekening met
een •’vôordeelig saldo afsluit. Hier staan natuurlijk twee
meeningen tegenover e kaar, welke niet gemakkelijk verzoend
kunnen worden. Want zij, die tegen de hooge belastingen zich keeren, vinden het tevens onnoodig, dat de openbare
schuld in een tempo wordt verminderd, als op het oogen.
blik kan worden aanschouwd. Sedert het einde van den
oorlog
–
heeft Groot-Brittannii zijn schuld kunnen vermin-
deren met ongeveer £ 500 millioen, in de laatste twee jaren
alleen met £ 213.000.000. In de kringen der oppositie acht
men een meer geleidelijke aflossing der schulu, veke dan
gepaard zou kunnen gaan met een minder sterken belas-
tingdruk – immers, de overschotten der jaarrekeuingen
worden automatisch tot schuld.deging besteed – wensche.
lijk, ten einde het bed.rijfsleven wat meer, armslag te geven.
– V’oorloopig ziet het er’ echtèr niet ‘naar’ uit, dat aan deze

wenschen gehoor zal worden gegeven. De overgroote meerder.
held toch is het met de tegenwoordige politiek van de schat.
kist volkomen eens en hierdoor is het ook te verklaren, dM
de beurs als geheel een stimuleerenden invloed van de pu.
blicatie der cijfers heeft ondervonden. Het einde van de sta-
king op de traniwegen in Londen heeft mede hiertoe bijga.
dragen. Voorts heeft het een zeer goeden indruk gemaakt, dat de regeering voortgang wenscht te maken met de ver-
lichting van de lasten van den belastingdruk. Als zoodanig
toch kan de thans aan de, orde gestelde conversie van een
deel der 5 pCt. oorlogsleening worden beschouwd. Deze
leening is ruim £ 2.000 millioen groot. Voor ongeveer iflO
gedeelte, al. voor £ 200 millioen, is thans de gelegenheid
opengesteld de 5 pCt. obligaties om te wisselen -in 4 Ct.
conversie-leening, waarbij £ 103 434 pCt. obligaties ver-
kri,jgbaar zijn tegen £ 100 5 pCt. War Loan. ‘lIet voordeel
voor de schatkist is vrij miniem; de geheee omwisseling
geeft slechts een besparing van ongeveer £ 730.000 per jaar.
])e houders daarentegen der 5 pCt. oorlogsieening verkrij-
gen de zekerheid ten minste 16 jaren (de nieuwe leening
is aflosbaar gedurende de jaren 1040/1044) op een beh’ôor-
lijk rendement te kunnen rekenen, terwijl zij anders voor
cle kans stonden, dat hun stukken in 1020 in geld afgelost
zouden zijn geworden, wellicht op een moment, dnt een
goede belegging niet gemakkelijk verkrijgbaar zou zijn. Dit
is dan ook de reden geweest, dat zoovelen, blijkens de eerste
berichten, van het regeeringsaanbod gebruik hebben ge-
maakt. De regeering, aan den anderen kant, heeft hier-
mede bereikt, dat bij het publiek de verwachting op verdere
conversies is gewekt, welke dan waarschijnlijk niet tegen
zulke voordieelige voorwaarden aangeboden zullen worden.
Zoolang er een redelijke kans bestaat, dat de aangeboden
condities gunstiger blijven, dan die in 1020 – of kort daar.
na
– te bereiken zullen zijn, is het zeer waarschijnlijk, dat de schatkist ook bij verdere pogingen zal kunnen slagen.
Op deze wijze worden de algemeene beangen door het tegen-
woordig bewind goed gediend.

In Duitschlaaci is het nog steeds de geldcrisis, welke de
overhand heeft gehouden. De beurs te 13 e r 1 ij n is er
voortdurend onder gebukt gegaan. Van alle kanten worden
fondsen in groote posten aangeboden, ten einde zooveel
mogelijk geld vrij te maken. Hierbij komt, dat ook anndee-
len, tot nu toe in het bezit van het buitenland, op de markt
worden geworpen, omdat de houders geen vertrouwen meer
hebben in de rentabiliteit der bedrijven, indien deze nog
langen tijd te kampen zullen hebben met de moeilijkheden
der credietverleening. Bij een discontovoet van 10 pCt.
moet voor de via de banken verstrekte credieten ten miuste
20 pCt. ‘s jaars worden betaald. Doch deze credieten zijn
nog slechts voor enkelen verkrijgbaar, met name voor hon,
die hun fabrikaten naar het buitenland exporteeren en zoo
voor het biunenvloeien van buitenlansche betaalmidelen zor-
gen. De overigen kunnen of in het geheel geen crediet krij-
gen, of slechts tegen exorbitante rente.eischen. Een rente.
vergoeding van 40 pCt. ‘s jaars kan geen uitzondering meer
worden genoemd. Het eigenaardige is, dat de vroegere staats-
bedrijven er toe bijdragen de rente. eischen op te drijven. De
spoorwegen, liet postbedrijf, etc. zetten n.l. de zich in hun be-
zit bevindende liquide gelden tijdelijk uit tegen de hoogst nio-
gelijke rnte, d,w.z. zonder van de bemiddeling der banken
gebruik te maken. Hierdoor is de verhouding ontstaan, dat
er zich andere bemiddelaars tuschen de creclietbehoevenden
en de geldgevers hebben geplaatst, die hun tusschenkomst niet een flinke marge boven den door de laatsten g&iisch-
ten rentevoet doen bonen l Deze situatie heeft ree.ls een
bespreking tusschen de leidende fiiianciers en de regeering
uitgeokt en het valt te voorzien, dat er te dezeri nauzien
wel maatrege:en genomen zullen worden. Het spreekt echter
vanzelf, dat deze in geen geval afdoende kunnen zijn. Zelfs
de goud.discontobank, welke dezer dagen wel in wer-
king zl treden, belooft slechts een zeer partieele oplossing te zullen brengen. In de eerste plaats toch zullen al,ereerst
zij, die het garantie.syndicaut voor de discontobank vormen,
gedurende het eerste boekjaar in aanmerking komen voor
de te verstrekken credieten, daarna zijn het de aandeelhou-
ders, die liet eerst, in verhouding tot hun bezit, aanspraak op
de credietverstrekking zullen kunnen maken. Een
algemeene
hulp zal de bank dus niet kunnen verstrekken; daartoe is
het totaal der beschikbare middelen trouweus ook. te klein.
De oplossing acht men in Duitschland dan ook slechts nio-
gelijk door te werken in de richting van de meest rationeelo
bedrijfsvoering, terwijl tegelijkertijd de verhouding tot het
buitenland, benevens de verplichting inzake de schadeloos-
stelling, duidelijk te overzien zal moeten zijn. Wat dit laat-
ste betreft, zullen wellicht de thans binnenkort te verwach-
ten rapporten van de commissies van experts eenig licht
kunnen verspreiden.

Te P a r ij. s is’ de beurs veel kalmer geworden, nu de sea-

9 April 1924

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

335

sationeele rijzing van den Franô voörloopig een einde heeft
genomen. De markt heeft zich langzamerhand kunnen her-
stellen, waartoe ook heeft bijgedragen het feit, dat de ul-
timo-liquidatie eeii normaal verloop heeft gehad. Tevens is
men iets optimistischer gestemd geworden ten aanzien van
cle besluiten, welke de Commissie van Herstel zal hebben
te nemen in verband met het onderzoek der commissies van
deskundigen. Blijkens cle summiere berichten, welke bekend
zijn geworden, zouden deze commissies rekening hebben ge-
houden met veichillende verlangens van Fransche zijde,
zoodat een volledig nioratorium voor Duitschlancl niet zou
worden bep’eit, terwijl voorts, behalve de leveringen in na-
tura, ook heffingen op de Duitsche spoorvegontvangsten in
uitzicht gesteld zouden worden. 1-lierdoor zou het mogelijk
kunnen zijn, dat Frankrijk binnen af zienbaren tijd toch
nog contanten in handen zou krijgen, waardoor natuurlijk cle strijd om het behoud van den Franc aanmerkelijk zou
worden verlicht. Hoe moeilijk die strijd voor het oogenblik
nog valt, bewijzen wel cle cijfers van den jongsten week-
staat der Banque de France. De particuliere crediet-verlee-
uing is, volgens deze cijfers, zeer aanmerkelijk toegenomen;
ook het voorschot aan (len Staat is 300 millioen Franes
grooter dan een week tevoren. Wellicht is dit ook wel én
der redenen geweest, waarom cle speculatie aan de beurs
van Pai-ijs iets meer moe:l heeft gekregen.
Te N ew Y o r k is het verloop veel opgewekter geweest
dan gedurende de vorige berichtsperiode. liet uitblijven van
alarmeerende geruchten uit industrieele en spnoruvegkrin-
gen, waarvoor kort tevoren wel de vrees heeft bestaan, heeft
de bettrs te Wallstreet vez!er voldoenden steun verleend.
T e n o n z e nt heeft de beleggingsmarkt een ongeani-
nieerd verloop gehad, althans voor zoover het inheemsche
staatsfondsen betrof. I)e aankondiging is verschenen om-
trent de uitgifte van
f
85.003.000 6 pCt. obligaties der
Nelerlandsche stnats eening 1023 B., (uitgegeven krachtens de wet van 22 December 1922), waarvan reeds f25.030.000
zijn gepaatst. Het publiek zal dus de gelegenheid verkrij-
gen in te schrijven op f60.000.000 obligaties tot den koers
van 97 pCt. I
–
Ioeuvel men ter heurze deze emissie geheel on-
voldoende acht ter consoli(latie van een deel der vlottencle
suhulcl, heeft het aan den anderen kunt een goecicn indruk
gemaakt, dat de regeering er niet toe is overgegaan een
leening in het buitenland te plaatsen, waarvan onze beta-
Iingsbalhns, onder bepaade’ omstaudighe:’en, een ernstigeui
druk zou hebben kunnen ondervinden. Ook opent het be-
trekkelijk geringe bedrag de mogelijkheid, de leening
een goed succes te verzekeren. ‘Waar het rendement echter
hooger is dan bij de oude 6 pCt. leeniog het geval is, heeft
de koers der laatste zich door een reactie moeten aanpas-seri. Ook op de overige obligaties is hierdoor invloed uit-
geoefend..
Van de buitenlanclsche staatsleeningen hebben de 4% pCt.
obl. Portugal Tabak zich aanmerkelijk kunnen herstellen, in
verband met het feit, dnt, volgens geruchten, de regeering
van Portugal overweegt den maatregel, waarbij de coupons
slechts in Fraocs betaalbaar werden gesteld, ongedaan te
maken.

31 Mrt. 4Apr. 7 Aar. Rijzing
01
daling
6

0
/0
Nederland 1922 ….
99o/
98%
978%
–
19/16

5

0
/0

,,

1918

. .
..
878/
87
86/
–
8%

48%

0
/0

.
,,

1916

. . . –
867/
s

85
7
/
8

85o,
–
4

0
/0

,,

1910

..
788%
78
–
111
8

38%
0/

,,
728%
–
3
+
8%
3

0/

,,

.-. ..
611j
618%
618%
+
01
8

2X o/
0
Cert. N.W.
S……
._.
5034
518%
51u/
+
1
/8
7

o,Oost-Indië 1921

..
.

–
101
0
/
1018%
1010/
……
site

6

0/

,,

1919

… ..
96
Y4
96
1
/
961
+
/lo
5

/o

,,

1915

.. …
9
2
e18
93
928%
+
5

o,’ Rusland 1906
68%
51/
4
534
–
134
4

o/ Rus!. bij Rope
&
Co
71r/18 71
i
+
4

o

Japan

1899 ………
64
–
64
5

0/

Brazilië

1895

…….
5134
5101
0

527/
+

,!
Is

8

0/
San Paulo

1921 …..
97a,
–
9634
– 1/6
8

0
/0
Amsterdam 1920…..
10034
–
9934
–
7

0/
Rotterdam

1920…..
1017/
8

102
101
/8
–

De
aandeelennrarkt
is zeer stil geweest. Slechts enkele
uitzonderingen waren
hierbij
aan te wijzen. In de eerste
plaats de
tabaksnrar1,$,
wai- de gunstige opbrengstprijzen, op de jongste inschrijving voor Sumatratabak behaald, een
stimuleerende uitvekjng. hebben gehad. 1-let gevolg is
echter geweest, dat de technische positie van deze afdeeling zeer ee’nzijdig is geworden; van een scluokbrekeade contra-
mille is zoo goed als geen sprake, waardoor iedere neiging
tot koopen of verkoopen onmiddellijk groote koersverschil-len te voorschijn roept.
Ook cle
j.etrolenns-afdeeling
is opgewekt van toon ge.
weest, voornamelijk
in
verband met de houding van de beur-

zen van Parijs en van Londen. Zelfs nandeelen Geconsoli-
deerde Hollandsche Petroleum hebben zich vrij aanmerke-
lijk kunnen herstellen, althans ten opzichte van het laagst
bereikte niveau.
De
rubbe?
–
ncarkt
was vrijwel voortdurend zonder belang-
stelling en zonder noemenswaardige fluctuaties.
Suikeraendeelen
waren op sommige dagen sterk gezocht,
speciaal voor de rnindei- courante soorten. Over het alge-
meen echter zijn de omzetten hier uitermate gering geweest en was de tendens niet opgewekt.
Industrieele aandee.len
vertoonden een verdeeld aspect.
Groote omzetten vielen in Jurgens-aandeelen waar te ne-
men, welke zich ten slotte boven het peil van de vorige ho-
richtperiocle konden verheffen.

–
31 Mit.
4Apr.
7 Apr. Rijzing of
daling
Amsterdamsche Bank
12034
121
123o/
+
31
Incasso Bank ……..
97
9634
96a
_
Koloniale Bank ………..
197
193i,
19434
—28%
Ned.Handel-Mij.cert.v.aanci
135
13434
13334
–
1
1
/1
Rotterd. Bankvereeniging
9834
-,
–
Van Berkel’s Patent ……..
33i.
39 39
+
34
Gouda Kaarsen

………..
23
1
/
4

22
2034
—234
HolI.Draad-enKabelfabriek
4934
5534
547,
+
55/4
A. Jurgens’Ver.Fabrg.aand
511/8
557
/6
54
K
+
3
I
,,

,,

,,

pr. aand
6251
661/

–
6334
-F 7/4
Leerdam Glasfabrieken
. . .
3134
281/
4
295
_2ij
Philips’ Uloeilampenfabriek
2548%
–
25634
+
18%
Vereenigde Blikfabrieken
100
9234
92
—8
Vereen.Cbem jsche Fabrieken
52 40
46
–
6
Compania Mercautil Argent.
2634
2634
2634
+
34
Cultuur-Mij. d. Vorstenland
1848%
181
183
–
134
Llandelsver.Amsterdam
4791
4728%
477
—234
Handeisverg. lieiss
&
Co. 34
338%
333,,
—
Int. Crediet- en liandelsverg.
Rotterdam

…………
195 193
195
–
[mde Teves
&
Stokvis
74
75
7634
–
+
234
Redjang Lebong Mijnb-I1j
1251/4
–
12634
+
134
Gecons. Hol!. Petroleum-Mij
1748%
1847/
8

1837/8
+
91/8
Kon. Petroleum-Mij. ……
43534 44334
4428%
+
78%
Plioenix

Oil…………..
90
–
90 90
Amstrdam-Hubber-Mij…. 14234 144

1438% + 134
Kendeng Lemboe

……..18034
182
180
—
Oust-Java-Rubber-Tulij…..214
21834
2188%
+
434
Dodi-Batavia Tabak Mij

338
340
341
+
3
Deli-Maatschppij

………3137
37034
3748%
+
78%
Senembh-Maatschappij

277
28734
2934
+
1534

De
sclueepvaartnrarkt
was lusteloos
en zonder een bepanl-
rle richting.

31 Mrt.
4 Apr.
7 Apr. RZ7gOf
doling
Holland-Amerika-Lijn

..
– –
8734
86
8734
—34
,,

.

,,

,,gem.eig
721/
2

-72 72
—34
Hollandsche Stoomboot-Mij
2934
.
2834
278%
–
184
Java-China-Japan-Lijn
9134
–
90
–
134
Kon. Hollandsche Lloyd
– – –
8
5
/8
8/8
8u/
+
3(
Kon. Ned. Stoomb.-Mij……
77 75
72
—5
Konink.Paketvaart-Mij. …
135
13634
137-‘
+
2y
4

Maatschappij Zeevart ….
7234
76
75
+
234
Nederi. Scheepvaart-Unie …
122′
12434
122
–
Nievelt Goudriaan ……….
10034
100
9934
_’134
Rotterdamsche Lloyd …
….
1221/
2

126
12234
—34
Stoomv.-Mij. ,,Nederland”
..
14234
1443%
14434
+
234
,,Noordzee”

..
30
–
3034
+ 34

De
Aurrerikaenschg ncarkt
was
vast, doch
stil.

31 Mrt. 4 Api
–
. •7 Apr..’
g
°t
dalin
Americ. Smelting & Refining 63
1
j

6534

66

+ 21/
Anaconda Copper

………
69

73
i
7034

+
134
Studebaker Corp
.

……..
102

101 101

,-
Un. States Steel Corp.

. . . .
1071/
16

10734
10634

–
9/1
6
Atchison Topeka ……….
107
18
/

10834 1087/

+34
Ene

…………………..
25i/

27
uo

278/

— 1
718
Southern Pacific
……….
96

1017/
98ui

+
27
It0
Union Pacific

………….
1421o/
16
144
143

.. +
1
ijn
Int. Merc. Marine orig. gew.
834

939
7116
+ 11/18
,,

,,

,,

,,

preI.
3034

3334
.
3434

+
38%

De
geld?narkt
is
tegen het
einde der berichtsveek
veel
ruimer geworden; prolongatie liep terug tot 4 pCt.

GOEDERENHANDEL

GRANEN
8 April 1924. –

De President der Vereen. Staten heeft den boeren: weder
eens laten Weten, dat zij op regeeringssteun mogen rekenen

36

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

9
April
1924

Noteeringen.
..

•

–•
:
.;..cnlchgö
.

Buenoë Ayres

Data
Tarwe Mais
Haver
Tarwe Mais
LlJnzaad
•
Mei Mei
Mei
April
Mei
April
Apr..’24 1038/
78X
463,
10,70 8,05
19,15
29Mrt.’24

1.01
76
10,35 7,95
18,50
5Apr.’23 1215/
8

75jj 45y
4

11,70
1
)
8,65
21,50
1
)
5Apr.’22 1297/
s

577/
8

36ij
12,95
8,25
19,55
5Apr.’21

152
597/
s

38′
16,60
8,30
13,85
20Juli’14

82
56s
36Ç
9,40
5,38
13,70

‘)Per April.

– Locoprjzen te Rotterdam/Amsterdam.

s
oor
en

.
7 April
1924
1

31 Maa,
1
t.
1924
9 April
1923

Tarwe. …………….
1
11,75
11,75 13,37
–
Rogge (No. 2 Western)
.
1
9,70
9,75
11,10
Mais (La

Plate) ……..
2

227,-
229,- 217,-
Gerst (48 Ib. malting)

.
206,-
4
)
209,-
4
)
187,-
Haver (38 ib. white clipp.)’
9,506) 9,755)
10,50
Lijakoeken (Noord-Amen.
kavan La Plata-zaad)
1

14,10
14,25 11,50
Lijnzaad (La Plata)

.. . .
400,-
390,-
456,-
1)
per 100 KG.
2)
per 2000 KG.
8)
per 1960 KG.
No. 2 Hard/Bed Winter Wheat.’) Donaugerst.
6)
Canada No. 3.

AANVOEREN in tons van 1000 KG.

Rotterdam

Amsterdam

Totaal

A,flkelen

30 M.15 April
1

Sedert

Overeenk.
1130
M.15 April
1

Sedert

t
Overeenk.
1924

1 Jan. 1924

tijdvak 1923

1924

1 Jan. 1924

tijdvak 1923

1923

Tarwe ……………..40.254

244.070

204.905
Rogge ……………..3.292

146.30a

136.752
Boekweit ……………..-

6.575

3.530
Maïs ……………..

8.1

.37

161.168

192.303
Gerst ………………4.563

86.166

43.886
Haver ……………..3.766

63.692

24.971.
Lijnzaad …………….14.260

71.562

40.305
Lijnkoek …………….4.315

47.558

59.828
Tarwemeel ………….9.303

61.746

19.315
Andere meelsoorten ..

708

2.889

500

in verband met het financieren van het restant van dezen
oogst. Het gevolg hiervan zou zijn, dat de boeren niet meer gedwongen zouden zijn, tot de tegenwoordige prijzen tarve
op de markt te brengen en een verhooging der prijzen werd
door velen tegemoet gezien. Toch heeft dit bericht slechts
een kleine verhooging tot gevolg gehad, bijna onmiddellijk
daarop is weder een daling ingetreden. Het resultaat van
de fluctuaties in Chicago is, dat cle noteeringen vrijwel on-
veranderd zijn, vergeleken ,uet een week tevoren. In Wil’-,
nipeg is het resultaat een kleine verhooging. Ook in i
–
gentinië sluiten de markten vrijwel onveranderd.
Wat den oogst in Noord-Amerika betreft, de berichten
britreffende de vintertarve zijn over liet algemeen zeer be-
vredigend. Vooral de staat Kansas, een der allerbelang
–
rijkste districten voor wintertarve, belooft dit jaar een grooten oogst te hebben, terwijl het vorige jaar de op-
brengst daar zeer onbevredigend was. Natuurlijk is het nog
veel te vroeg om iets te zeggen omtrent de zomertarwe.
Men blijft spreken van reducties in de bezaaicle oppervlakte,’
doch waar met zaaien nog begonnen moet worden, kunnen
dergelijke berichten voorbarig genoemd worden. Onze in-
druk is niet, dat de reductie van groot belang zal zijn,
zoodat het al of
mijet
gunstige weer wei de hoofdfactor zal worden. Een eerste schatting stelt de bezaaide oppervlakte
vrijwel gelijk aan die van verleden jaar, doch ook aan deze
cijfers doet mei, goed, niet al te groote waarde toe te ken-
nen. Toch is de toestand zoo, dat het op het oogenblik niet
waarscijnljk is, dat in het aanstaande seizoen liet Noord-
Amerikaansche Cöntinent over mijider tarwe zal beschik-
ken, dart het in dit seizoen beschikt heeft, en als wij daarbij
zien, dat de zichtbare voorraden zoowel in de Staten als in
Canada zeer aanzienlijk grooter zijn dan een jaar geleden,
dan is het te begrijpen dat, niettegenstaande de lage prijzen der tarwe, de speermlautet weinig lust gevoeld hebben, een
haussepositie in te nemen, of die althans verder uit te brei-
den Ook uit andere streken van de wereld komen slechts.
gunstige berichten. Over hêt algemeen staat de winter-
tarwe er in Europa goed voor. Uitzondering hierop maakt
evenwel Rusland, waarvan de berichten zeer pessimistisch
luiden. Het wekt dan ook geen verwondering, dat de ver-
schepingen van tarwe van Rusland vrijwel geheel opge-
houden hebben. Rogge wordt weliswaar nog verscheept,
doch dit is ter vervulling van oude contracten. Voor verdere
contracten is de Sowjetregeeniug niet aan de markt.
Argentinië gaat voort, op groote schaal te verschepen.
Op het oogenblik is het het grootste exportlanci en w’aar-
schijnlijk zal het deze positie nog wel eenigèn tijd blijven
innemen, ofschoon ook Canada, zoocira de scheepvaart op
de meren weer geopend is, wel weer op ruimere schaal zal
expor-teeren. In het eind van de afgeloopen week wns er iii
Europa tamelijk veel vraag voor tarwe. Frankrijk, in het
bijzonder daarbij geholpen door de verbetering van den wis-
selkoers, kocht verschillende ladingen, doch ook van Por. tugal en andere zuidelijke landen was er vraag. ])e andere
lhudntoonden mindôr belangstelling, ofsbhoon zonder twij-
-fél-eel tarde geconsumëerd- Wordt,- daar de prijs in
er-

–
11.513
14.030
255.583
218.935
1.350
3.325
435 149.628
137.187
–
– –
•
6.575 3.530
100
20.391
.

31.802
181.559
224.105
2.800
12.672
4.127
98.838 48.013
–
–
533
63.692
25.504
503
28.545
34.446
100.107 74.751
–
700
–
48.258 59.828
1.620
4.029
3.377
65.775
22.692
–
– –
2.889 500

houding tot andere graansoorten laag te noemen is.
Voor rogge is de vraag niet bijzonder groot, zoodat slechts
weinig zCken tot stand komen. Zooa.ls Jiierbo.ven reeds me-
degedeeld, biedt Rusland op het oogeublik niet meer aan. Toch was Russische rogge nog tamelijk ruim te koop, of-
schoon de prijzeu wel iets aantrekken. Noord- Amerika is
nog steeds ruim voorzien van rogge doch, tenzij de Euro-
peeselie oogsten zelf spoedig uitgeput mochten blijken, zal Europa wel niet op groote schaal de Noord-Anicrikaaitsehe
rogge opnemen. Duitschland, zooals bekenct, de grootste
roggeconsument, voorziet zich in hoofdzaak van zijn eigen
oogst. In verband met den financieelen toestand zullen
de handelaren daar wel geen groote voorraden aanleggen,
zobtlat men zich niet verwonderen moet, indien binnen
betrekkelijk korten tijd de uog resteerende hoeveelheid aan-
merkelijk minder zal blijken dan men Vrij algemeen aan-
neemt. Ook in ons land wordt veel rogge opgevoerd in de
plaats van maïs, waarvan de prijzen nog steeds zeer hopg
blijven.
De verschepingefi valt m a i s ware!, ook in de afgelooicn
week nog vrij gering, aangezien Argentinië nog slechts zeem-
weinig aflaadt. De Donau is met flinke hoeveelheden aan
de markt en verschaft dan ook liet grootste gedeelte der
versebepingen. Binnenkort zal Argentinië die rol wel over-
nemen, doch niettegenstaande de Plata oogst vroeg is, is
toch de verwachting, dat in April reeds zeer veel Plata-maïs
verladen zou worden, wel eenigszïns vooi-hanig gebleken.
Ja de laatste week is het aanbod van zeer spoedig te ver-
schepen Plata-maïs wl eenigszies verminderd. Voor latere
afladiugen gingen de prijzen op en neer en sluiten iets
vaster, doch liet prijsniveau voor verschepingen gedurende
Juni en latere maanden is toch weinig veranderd en is 15
20 pCt. lager dan de waarde voor spoedig leverbare maïs.
In ons land, zoowel als in België werden voor zeer spoedig
leverbare mnaïs hooge prijzen betaald.
In ge r s t gaat al heel weinig om. i)e vraag is gering,
doch meestal is ook het aanbod niet zeer dringend. De prij-
zen konden nauwelijks gehaidhaafd blijven.
Ook voor haver bestaat niet voldoende vraag. Op verschil-
lende Europeesche markten bevinden, zich nogal ruime voor-
raden en voor de houders daarvan zal liet niet onwelko
geweest zijn, dat de verschepingen eenigsains zijn afge-
nomen.
0
• Onder invloed van vraag voor Amerika waren de lijn zaad-
markten over het algemeen zeer vast. Op 7 Aptil zijn. de
Noord-Amerikaansche markten eenwel plotseling scherp
gedaald, welke daling ook door Argentinië gedeeltelijk ge-
volgct werd. Dientengevolge sluiten de markten zeer kalm.

SUIKER.
Volgens F. 0. Licht was het weer gedurende Maart in alle
beetwortel produceereude landen te koud en is het nog niet
na te gaan in hoeverre cle w’intergewassen hiervan te lijden
‘hebbeC gehad Zeker is, dat deze omstandigheid er toe zal
meewer.ken, dat veel mislukt vintergewas zal vervangen

9 April 1924

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

337

worden door beetwortels, waar de prijzen: voor dit laatste
product, zooals hier reeds eerder vermeld, voor landbouwers
over het algemeen wiustgevender zullen zijn.
F. 0. Licht geeft de volgende staat van het vermoedelijk
areaal, dat de voornaamste Europeesche landen met bieten
zullen, bebouwen:

1fl4/25

1923124

1922/23

H.A.

H.A.

H.A.
Duitschland …………..390.000

338.554

358.339
Tsjechoslowakije ……….290.000

225.712

184.591
Frankrijk …………….190.000

149.848

127.450
Holland ………………75.000

67.226

55.956
België ……………….85.000

,

72.264

59.170
Zweden ………………48.000

43.700

16.716
Denemarken …………..33.000

30.300

24.330
Polen ………………..170.000

141.217

109.353
1-longarije …………….80.000

46.037

28.775
Oostenrijk …………….15.000

12.889

10.584
Roemenië …………….45.000

39.100

22.500
Joego-Slavië ………….35.000

28.750

22.000
Italië ………………..95.000

93.000

85.000
Rusland ……………..310.000

248.353

175.608
Overige landen ………..114.000

96.187

84.215

Totaal Europa …..1.975.000 1.633.137 1.364.593

hetgeen eene uitbreiding zou beteekenen van ongeveer 21
pOt. vergeleken bij het afgeloopen seizoen.
De onlangs in D u i t s clii au d door de regeering op den suikeruitvoer toegestane verhooging met 50.000 tons witte
suiker geldt tot 31 Mei a.s., maar kan voor speciale ge-
vallen tot ultimo Juli verlengd worden. De licencies kosten
Sh’. 25/- per 50 KG. De totale uitvoervergunning is hier-
door gebracht op 130.000 tons. F. 0. Licht geeft cle volgende nieuwe cijfers van de Euro-
peesche bietoogsten, welke cijfers. echter nog steeds voor
verandering vatbaar blijven.

1923124

192223
Tons

Tons
Duitschiand …………………1.125.000

.1.463.000
Tsjechoslowakije ……………..

1.030.000

726.472
Oostenrijk ………………….48.000

24.468
Hongarije……………………125.000

. 82.000
Frankrijk ———————–495.000

493.000
België ……………. ………..

300:000

268.928
Holland ……………………232.000

-255.592
Denemarken ………………..109.000

90.000
Zweden …………………….150.000

71.800
Polen ……………………..450.000

301.890
Italië ………………………350.000

.

297.280
Spanje …………………….175.000

170.000
Rusland ……………….,…,, –

360.000

.220.000
Overige landen ………………170.000

108.000

Totale opbrengst Europa…. 5.074.000

4.572.430

In A
rn
er ik a fluctueerden de prijzen op de sitikermarkt
deze weék weer eens vrij sterk, maar sloot cle markt op
vi:ij’vel deze,icl 11pteeipgeu ls hij opening. De openings-
en slotprijzen met het daartusschen liggende laagste plint
waren als volgt: Spot Centrifugals 6.65;6.53/6.65; Mei
5:06/4.78/4.97; Juli 5.1614.91/5.12; Septeniber 5.11/4.86/5.06
en December 4.6314.37/4.57.’ De versmeltingen inde Ver-
eenigde Staten bedroegen cle afgeloopen week 75.000′ tons
tegen 83.000 verleden jaar.
Transacties in
•
Cubasuier bleven deze week beperkt en
werd het aa.nbocl van Cubaplanters door raffinadeurs grif
uit de”markt genomeu tot prijzen varieerencie tusschen
dc. 4
5
/s en 47/
s
c.&fr. New York.
De laatste C ii b a -statistiek luidt als volgt:

‘1924»

‘1923

‘ 1922
Tons Tons Tons
Weekontvangsten29 Maart’24 180.827 161.988 185.720
Tot. sedert 1 Dec’23_29 Mrt.’24 2.115.961 2.121.823 1.615.573
Aantal werkende fabrieken .. 170′ 168 184
Weekexport 29 Maart ’24..,. 135.359 107.965 123.345.
Tot, sedert 1 Jan.’24-29 Mrt. ’24 1.455.573 1.469.031 815.7.55
Totale voorraad op 29 Mrt. ’24 660.388 653.692 907.069
– In E n ge 1 a n d verlaagden raffinadeurs hunne prijzen
met Sh. 1/- voor prompte en Sh. 1/- tot 5h. 1/3 voor latere
levering.
Op J a v a vonden herverkoopen van .disponibele Supe.-rieur,e suiker uit dell ouden oogst plaats tot
f
19,-, terwijl
Superieur Mei/Juni levering
f
17,50 tot
f
17,75 bedong.
Daarna verf lauwde de stemming en trokken koopers zich
terug. .
H i e r t e 1 A n d e opende de markt de afgeloopen week
sast met
f
33,75 voor Mei,
f
30, voor Augustus en
f.25,75 voor 1ov.ember, waarna prijzen echter,
–
nanr aan-

ididing der verlaagde Ameiikaaixche

6eeÏingn, o’ngevéer
f2;- daalden.. Hierna bleef het aanb6d evenwel beperkt en
stoot de markt in: prijshoudende steuning. met koopers tot
f32,50 voor Mei, f28,50 voor Augustus en
f
25,1234 voor
November. De omzet op de termijnmarkt bedroeg
ongeveer
8000 tons.

–
De zichtbare voorraden zijn volgens F. 0. Licht:

1924

1923
1922
Tons

Tons
Tons
Duitsehland 1 Feb. ’24

……898.753

959.994 693.785
Tsjechoslowakije 1 Mrt.

24..

448.703

348.471
335.140
Frankrijk 1

Mrt. ’24

…….197.205

164045
129.719
België

1 Mrt. ’24

……….83.815

78.974
97.289
Holland 1 Mrt. ’24……….32.933

81.739 136.149
Engeland

1 Mrt. ’24 ……..209.052

267.250
150.355

Europa….1.870.461

1.900.473

1.551.437
Ver. Stat.

12 Mrt. ’24.’……163.083

128.658
179.303
Cuba, a1e havens 22 Mrt. ’24

614.929

599.669 930.084

–

Totaal .. 2.648.464 2.828.800 2.660.884

NOTEERINGEN.

Amster-
Londen
.Vew York
96 Ct
Wizite Java s
Cuba
S
Data
dam per Tates
f.o.b. per
96pCt.c.i.f.
Ce,! ri
No. 1
Mei/Juni
April
fugals

$
CtS.
—
3 Apr. ’24
f28
64/-
2413
291_
6,53
27 Mrt.
1
24
,,28
641_
24/3 26/3
6,65
3 Apr. ’23
,,35X
66
1
/3
26/9
27/9
–
7,41

–
3Apr.’22
,,237/,
52/6
.

]8/
—
13/9

.
.

4,41
4 Juli ’14
,,11i
3
/
1/_
–
–
3,26
KATOEN.

Marktbericht van de Heeren Sir Jacob Behrens & Sons,
Manchester, d.d. 26 Maart 1924.

Amerilaansche katoen was Maandag op eens veel lager.
Speculanten in New-York hebben groote partijen verkocht
en de daling bedroeg dien dag zelfs meer dan ‘150 punten. Liverpool volgde ,gisteren eveneens en Mei futures waren zelfs 70 puntèn lager, hoewel deze ‘tegen het einde van de
markt weer iets vaster sloten. Ook heden was de markt
weer’ beter, doch het eindiesultaat voor Middling American
wa ‘een daling van 87 punten’ gedurende de aïgeloopen
week. Egyptische soorten zijn eveneens lager, hoewel fluc-
tuaties niet zon groot zijn als die van Arnerikaansche
katoen. Verkoopen, zoowel van .mer1ka,ausche als Egyp-
tische katoen, blijven vrij belangrijk, terwijl eveneens voor
Peruviaansche katoen nog al belangstelling bestaat. Spinners van Amerikaansche garens hebben tot gisteren
hun prijzen kunnen handhaven. Noteeringen zijn weliswaar
zeer. onregelmatig, daar enkele spiners
I
pence per Ib
minder vroegen, terwijl anderen, speciaal die van getwijnde
garens, meer vasthoudend gestemd waren en in enkele ge-
vallen hun, oude prijzen konden handhaven. De vraag was
oVer het agèmeen niet groot, hoewel er ve’l zaken gedaan
worden. Ook voor extra harde garens voor den Levant was
eveneens belangstelling, alsook voor garens van dhooties,
hoewel fabrikanten van deze goederen ook een afwachtende
houding aannemen in..dë hoop, dat prijzen van garens
verder, zullen . dalen. In Egyptische garens zijn vrij veel
zaken ‘gedaan, speciaal in de fijnere nummers. De fabrieken
zijn, ook beter bezet dan. sedert maanden het geval is ge-
weet en kunnen ook betere prijzen maken.
De stemming op de doekmarkt is ook eenigszins ver-
beterd. Er zijn meer biedingen aan de markt, hoofdzakelijk
van Calcutta, terwijl China ook meer belangstelling toont
voor fauciegoederen voor vlugge verscheping Het is echter
moeilijk tot zaken te konien, daar tengevolge van den
korreren werktijd in de spinnerijen van Anierikaansclie
garens prijzen daarvan zeer vast blijven niettegenstaande
de daling van ruwe katoen. Koopers op de overzeesche
markten zijn ook huiverig orders te plaatsen voor latere
levering tegen de huidige noteeringen en dikwijls springen
orders af omdat men niet Aug genoeg kan leveren. De
positie ‘van fabrikanten is echter over het algemeen wel
verbeterd en verschillende soorten worden vrij goed ge-
vraagd, zoodat de algemeene toestand dan ook wel voor-
uitgegaan is.
Manchester, d.d. 2 April 1924.

Prijzen van Amerikaansehe katoen blijven dagelijks flnc-
tueeren, hoewel dit tenslotte toch slechts weinig invloed
heeft op de algemeene prijsbasis; gedurende Maart van-
eerden spotnoteeningen. tusschen zeventig punten boven en
zestig punten beneden de openingskoersen, doch prijzén zijn

338

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

9 April 1924

sedert het begin van de maand sleehtB weinig veranderd.
Op het oogenblik is katoen weer iets vaster, maar het valt
moeilijk te zeggen, of deze vastere stemming zal aanhouden.
Het speculeeren op den nieuwen oogst is wel wat voorbarig,
daar over het algemeen de planttijd eerst over een maand
voorbij is. Egyptische katoen is weer iets vaster, terwijl
ook de vraag hiernaar verbeterd is Op de Liverpoolmarkt
worden verschillende klassen naar Europa verkocht.
Aan den korteren werktijd wordt door Spinners van Amen-
kaansche garens streng de hand gehouden en prijzen zijn bepaald vaster dan eenigen tijd geleden. Fabrikanten zijn
eerder geneigd zaken te laten loopen dan hun prijzen te verlagen, hoewel er over het algemeen naar garens nog geen vraag van beteekenis bestaat. Het Verre Oosten is
rustig en enkele goedkoope biedingen hebben niet tot zaken
geleid. Van het Vasteland bestaat meer belangstelling en
hoewel er slechts weinig groote drders zijn, bestaat er voor verschillende soorten toch wel vraag en komen er Vrij veel
zaken tot stand. Ook naar Egyptische garens, zoowel enkele
als getsvijnde, bestaat een goede vraag, terwijl een groot
aantal spinclels thans bezet is voor binnenlandsch ver-
bruik. Prijzen zijn bepaald vaster en het wordt moeilijk
goedkooper te slagen. Doekprijzen zijn vaster, wat in veidgevallen zaken tegen-
houdt. Er bestaat naar verschillende soorten een goede
vraag, doch in de zwaardere goederen worden biedingen
mee8tal teruggewezen. In de lichtere kwaliteiten worden
voor Indië goede zaken gedaan en is de toon wel gezonder;
wij kunnen geen bepaalde soort noemen, waarnaar de vraag
ovrwegend is, doch er zijn over het algemeen vrij veel zaken gedaan in diverse kwaliteiten, zonder dat er van
groote hoeveelheden sprake is; fabrikanten zijn over het
algemeen vaster gestemd, gesteund door de vastere garen-
prijzen. Van China is de vraag gering met uitzondering
van enkele fancy en gedrukte soorten voor den voor-
jaarshandel. Hier toonen importeurs wat meer moed en
wij gelooven, dat er in brocades aanzienlijke posten ge.
boekt zijn. Voor de andere soorten bestaat wel vraag, maar
verder schijnt het nog niet te komen. Ook Zuid-Amerika
en andere markten toonen belangstelling en hier zijn ook
wel zaken tot stand gekomen.
26 Mrt. 2 Apr. Oost. koersen. 25 Mrt. 1 Apr.
Liverpoolnoteeringen. T.T. op Indië 1/4* 1/4
F.G.F.Sakellarides 20,70 2 1,1 0 T.T. op Hongkong 214% 2/4%
G.F. No. 1 Oomra 10,50 11,00 T.T.op Shanghai 312% 3
1
2j

Noteering voor Loco-Kntoen.
(Miciclling Upinnds.)

4 April 211 Maart 21 Maart 4 April 4 April

1924

1

1924

1

1924

1

1923

1

1922

New York voor
Middling … 30,00e 27,40e 28,90e 29,30e 18,15e
New Orleans
voor Middling 30,75e 27,50e 29,13e 28,75e 16,75e
Liverpool voor
Fy Middl. .. 18,13 d 16,46 d 17,54 d 15,45 d 10,66 d

Ontvangsten in- en uitvoeren van Ameniknnnsche havens.
(In duizendtallen balen).
*)
1 Aug. 23

4 April 24

Overeenkomstige periode

1912-
1
23

1

1921-22

Ontvangsten Uulf-liavens.

6.133

5.357

4.890
Atlant.Ilavens
Uitvoer naar Gr. Brittannië

1484

1.223

1.164
‘t Vasteland.

2.719

2.325

2.383
Japan

…

524

527

784

Voorraden.
(In duizendtallen balen).
*)

Overeenkomstig tijdstip

1923 1922

584
504
1.039
577 683
1.125
Auierik. havens ………..

–
– –
Binnenland ……………
New York

……………
–
–
–
New Orleans ………….
Liverpool …………
383
437
494

KOFFIE.
(iEededeeling van de Makehiars G. Duuring
&
Zoon, Kolif
&
Witkanip, Leonard Jacohson
&
Zonen
en G. Bijdendijk.)
Ontvangsten.

1

Rio

Data
Afgeloopen

Sedert
Afgeloopen
Sedert
week

1juli
week
1juli

5 Apr.

192470.000
1
2.007.000 211.000
1
7.925.000
5 Apr.

1923….

8.000
2.310.000
82.000
6.118.000

Noteeringen en voorraden.

Data
Rio
San tas
Wisselkoers
Voorraad
Prs
ij
1.
Voorraad
–
Pr
ij
s
No.7
No.4

5 Apr. 1024
191.000
1
25.250
877.000
27.000
67/
10

29 Mrt. 1924
182.000
1
25.875 772.000
1 28.000 6932
22

,,

1924
172.000 26.550
804.000
1

1)
619
31
5 Apr. 1923
1.043.000 22.475
1.807.000
23.500
57/16
‘) Niet genoteerd.

NEDERLANDSCH-INDISCHE THEE.

(Opgave Pakhuismeesteren van de Thee.)

(Herleid tot 1/1 Kisten.)

Voorraad 29 Februari 1924 …………57.311

Sedert aangevoerd………………..30.113

87.424
Sedert afgeleverd ………………
…..

28.437

Voorraad heden (Entrepôt en Consunotie) 58.987

Waarvan in de eerste hand…………36.484

Amsterdam, 31 Maart 1924.

RUBBER.

De prijzen zijn aanvankelijk niet onbelangrijk gestegen,
doch kônden zich op het hoogere niveau niet handhaven.
Een kleine daling vond plaats en de stemming werd tamelijk
onzeker.
De slotnoteeningen zijn:
einde voorafgaande week:
Smoked Sheets April

67 ct………………64
Mei/Juni

67; ,,

…………… 65
JulifSept.

68

,………………66%
Prima Crêpe

April

66
…

………….
64 ct.
Mei/Juni

66

,.

………….. 65%
Juli/Sept.

6734 ,…………….60M
8 April 1924.

COPRA.
De markt was deze week eerst wat gemakkelijker, doch
later weer vaster gestemd, tengevolge van dekkingsvraag.
Singapore en Cebu kwamem tenslotte meer op pariteit
van de Europeesche prijzen.
De noteeringen zijn:
Nedenl.-Ind. f.m.s. stoomend

f
317/8

April aflading

31′
ilei

31%

Juni

,,

,, 31%
7 April 1924.

METALEN.
Loco-Noteeringen te Londen:

Data

Stan-

Electro-

Tin

Lood

Zink
Koper

Koper

–

daard

lytisch

7 Apr. 1924..

64.12,6

70.15/_ 266.12/6

33.151_

33.17/6
31 Mrt. 1924..

64.5/_

.70.15;_ 254.2/6

35.51._

33.101_
24

1924..

64.15/_

72._/_

261.76

35.15/_

34.1216
17

1924..

65.1216

72.18/_ 283.2/6

36.10/_

35.126
9 Apr. 1923..

82.5/_

213.1716

27.176

33.17/6
20 Juli 1914..

61._/_

145.15/_

19._/_

21.10(_

VERKEERS WEZEN.

VRACHTENMARKT.
Zooals reeds in ons vorig overzicht opgemerkt, toonden
verschillende vruchten neiging tot dalen en helaas heeft
dit verderen voortgang gevonden.
De vrachten van La Pluta maken hierop echter een
gunstige uitzondering en vooral gedurende de laatste paar
dagen zijn de vruchten voor April booten aanzienlijk op-
geloopen. Ook de vraag voor houten voor het vervoer van
steenkolen naar Noord Amerika blijft aanhouden.
Er begint vraag te ontstaan voor ruimte van Montreal.
Er is een boot afgesloten van daar naar de Middellandsche
Zee tegen Mi ct. één, 20 ct. twee havens, niet 20 Mei
20 Juni ligdagen.
Van de Nortliern Range naar La Plata werden April
,booten afgesloten tegen $ 4.15 en naar Vest Italië tegen
$ 3.75.
Voor graan werd een boot afgesloten van New York naar
Denemarken tegen lO%et. per 100 lbs., optie Zweden 20% ct.
Van de North Pacific werden ook een paar booten be-
vracht en wel voor graan tegen 32/6 naar IJ.K./Continent

9 April 1924

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

339

met 20 April 15 Mei ligdagen en met bout naar de Atlan-
tische kust van Noord Amerika tegen $ 14.- per mille
voor ongeveer dezelfde ligdagen.
Van Cuba naar IJ.K./Cont. zijn een paar kleine booten
bevracht met April ligdagen tegen 26/6.
Zooals gezegd, zijn de vrachten van La Plata aanzien-
lijk gestegen, liet hoogste wat tot nu toe gedaan is, is
31/6 voor een handige boot naar [J. K./Cont./Bordeaux(
Hamburg range met 30 April cancelling.
Ook de vrachten van La Plata voor Mei aflading worden
vaster. Voor booten in die positie is 29/6 te bedingen.
In het Oosten blijft de vraag naar ruimte gering en
door liet groote aanbod van stoomschepen zijn de vrachten
onvast.
Van Bombay on deadweiglit is 2616 betaald voor een Mei
boot.
Van West Australië is een boot afgesloten naar IJ.K./Cont.
tegen 3319 met 10 Mei ligdagen. De Zwarte Zee heeft ook al weinig reden tot tevredenheid
voor reeders. Er worden bijna geen booten opgenomen van
Russische havens, doch het geldende cijfer zou ongeveer
13/6 h 14/- zijn. Een paar booten met lijnkoeken zijn van
de Zwarte Zee bevraclit naar Denemarken tegen 16/6 of
171′-
met April ligdagen.
Ook de vraag naar tuimte van de Donau is niet groot.
In verband met de geringe vraag naar booten van de
Zwarte Zee en van Indië zijn de vrachten voor erts van
de Middellandsche Zee ook dalend. Van Algiers of Bona
naar Rotterdam is een April boot afgesloten tegen 6/9.
De uitgaande vrachten van Wales kunnen zich ook nau-
welijks handhaven en sommige zijn gedaald..
J)e groote moeilijkheid om laadplaatsen voor de booten te krijgen en daarmee samengaand de kans op een staking
in de mijnen heeft de vraag naar ruimte aanzienlijk ver-
minderd. Gelukkig is op het oogenblik echter het aanbod
van booten minder groot. Van Wales naar Buenos Aires
is 13/6 betaald.
S April 1924.

GRAAN.
Data
–
Pefro
grad
Londen
/R’dam

Odessa
Rotter-
dam
AtI. Kust
Ver. Staten
San Lorenzo

—

Rotter-
Bristol
Rotter-
—
En ge
dam
kanaal
dam
land

31M.-5Apr.1924
–
14/_

2
–
317k
261101
26/10k
24-29 Maart 1924
–
141_

2

14c’
–
26/4.
26/41
2-7 April 1923
–
171;3

2

ilci
2/4k
25/3
25/3
3-8 April 1922
–
–
14c’
4/iK

251_
251_
Juli 1914
11 d.
7/3
1111k
1/11J 12/_ 12/_

KOLEN.

Data
Cardiff
Oostk. Engeland

Gen na
,olafa
Rotter-
Gothen-
Bordeauxl
Rivier
dam
burg
__________

311%L-5Apr.’24
516
11(6
1216
13/4
–
–
24-29Maart’24
519
1118
13/1′
13/6
–
–
2-7 April ’23
716
1113
121_
1416
5/6 7/3
3-8 April ’22
6/6
13/-
14/3 18/6
514k
8/3
Juli 1914
Ir. 7,-
71_
7/3
14/6 3/2
41_

DIVERSEN.

Data

West 1 West 1
stock
1 West
1
Europa
1
Eurçpa
1
West

Europa

31 Islaart-5April 1924..
24/4 30/_
311_
2716
24-29 Maart

1924..
261
301_
33/9
2716
2-7 April

1923..
2916
32/3
35/
35/6
3-8 April

1922..
209
27/6
– –
Juli

1914..
14/6
16/3
251.
2213

‘) Am. cents per 100 lbs.
2)
Per ton d.w.

Graan Petrograa per quarter van 496 18e.
zwaar, Odessa
per
unit, Ver. Staten per quarter van 480 Lbs. zwaar.
Overige noteeringen per ton van 1010 RG.

RIJN VAART.
Week van 30 Maart t/nl. 5 April 1924

De aanvoeren van zeezijde namen voortdurend toe.
Verschillende erts-, graan- en stukgoedbooten kwamen
binnen.
De beschikbare scheepsruimte bleef schaarsch. De dag.
huren bedroegen 5-6 cts. per ton.

Voor ertsvradhten naar de Ruhr werd gemiddeld fi. 1.40
met
y
4
en fi. 1.60 met 34 lostijd betaald. De waterstand, hoewel vallend, was steeds gunstig, naar
den Boven- en Benedenrijn kon vol afgeladen worden.
Het sleeploon was gemiddeld genoteerd volgens het
70 cts. .tarief.

INKLARINGEN.

IJMUIDEN.

Maart 1924

Maart 1923
Landen van 1

–
lierko
iii
St
1
Aantal

N. R. T.

N. R. T.
schepen
1

hepen
1

Binnen!, havens

10

12.217

10

7.833
Groot-Brittannië

85

57.156

116

79.905
Duitschland . . .

36

56.502

37

51.602
toorwegen

4

2.280

2

696
Zweden

9

3.797

6

2.462
Denemarken,,,

7

4.268

5

2.340
Finland ……..
..-

–

4

1.196
België………..4

1.585

2

3.948
Frankrijk

3

3.897

4

1.885
Spanje ………
..6

4.681

9

7.482
Portugal

6

4.983

2

1.033
Italië …………4

4.412

–

–
Oostenr._Hong.,
Griekenland

1

728

1

1.008
Levant

2

2.473

2

4.672
RuslancLZw’ Zee

1

2.826

–

–
Roemenië, BuIg

2

2.733

–

–
And. Midd. Zeeli

6

12.986

5

8.404
Senegal, Dakar

–

–

2

6.720
Ov.Vlïestk.Afrika

3

6.793

4

8.237
Oostkust Afrika

1

3.447

2

7.315
Voor-Indië

3

13.440

–

–
Achter-Indië ..

1

4.209

–

–
Ned. Oost-Indië,

12

46.961

9

36.293
And. Aziat.
hav.

3

13.743

4

18.086
Vereen. Staten

5

16.937

5

14.828
Ned. West-Indië-
Nd. Antillen

6

7.864

6

10.845
Argent., Urug

8

36.522

2

13.480
Chili …………5

14.696

2

5.034

Totaal ….

233

342.136

241

295.304

Periode 1 Jan.- 31 Maart’) -.
682
940,443
730
846.924

N a t inn al i tei t

Nederlandsche
122
203.370
145
195.905
Britsche
48
66.163
47
55.561
Duitsche
35
40.235
30
26302
Noorsche
10
8.287
5
2.472
Fransche
3
4.142
3
399
Zweedsche
11
5.481
5
3.384
Deensche
–
–
2
1.906
Vereen. Staten
1
5065
2
6.8011
Andere
3
9.293
2
2.569

Totaal

….
233
342.136
241
295.304
1)
1913, 523 schepen
met
612.248 N.
R. T

(Vereenigde
Scheepsagenturen
van
Elalverhout
& Zwart en
Zurniühlen

Co.)

VLISSINGEN.

Februari 1924
Februari 1923
Landen van herkomst
Aantal
schepen
Aantal

M.
schepen

Binnenl. havens
1
19.756
–
–
Groot-Brittannië
30
240.056
30
233.704
Italië’)
15
6.677
4
13.714
Levant
2)
9
5.706
8
5.013

55
272.195
42
252.431
Totaal,,..

Natiou aliteit.

Nederlandsche
41
243.254
32
233.369
Britsche
7
24.979
3
.

15.648
Duitsche
–
–
4
1.953
Belgische
7
3.962
3
1.461

Totaal

. . . .
55
272.195
42
252.431
1)
Bijleggers.
9
Sleepbooten. (Barend Stof koper & Co.)

340

9 April 1924

.,

Koninkrijk der. Nederlanden.

Oft N

STUTSLEENING 1923 B

oroot nomillaal f 85
9
000
9
0000AW
9

uitgegeven krachtens dewet van
22 December1922, Staatsbiad No. 705,

verdeeld in Obligatiën aan toonder,

iiroot f 1000. eil t 500.-
1

waarvan
t
25,000,000.— reeds zijn geplaatst.

De leening heeft een looptijd van 50 jaren. Vôôr 1 April 1928 zal niet tot versterkte aflossing of conversie kunnen
worden overgegaan. Telken jare, te beginnen met 1 April 1925, worden Schuidbekentenissen voor haar nominaal
bedrag aflosbaar gesteld, ten beloope van 0.35 ten honderd van het bedrag der leening, vermeerderd met het bedrag
der door die aflossingen vrijgekomen rente. Te beginnen met 1 April 1928 kan de aflossing versterkt worden of het geheele nog uitstaande bedrag der leening worden afgelost.

De
ondergeteekenden berichten, dat zij de inschrijving openstellen op een

nominaal bedrag groot
1
60,000,000.-

van bovengenoemde leening verdeeld in stukken van f
1000.—en1f1500.-

te AMSTERDAM, ten kantore van:

De NEDERLANDSCHE HANDEL-MAATSCHAPPIJ, De AMSTERDAMSCHE BANK,
De BANQUE DE PARIS ET DES PAYS-BAS,
De.TWENTSCHE BANK,
De INCASSO-BANK, De Heeren LIPPMANN, ROSENTHAL & Co.,
De NEDERLANDSCH-INDISCHE HANDELSBANK,
De NEDERL.-INDISCHE ESCOMPTO MAATSCHAPPIJ,
De Heeren PIERSON
&
Co.,
De ROTTERDAMSCHE BANKVEREENIGING,
De Heeren GEBR. TEIXEIRA DE MATTOS,
De Heeren VERMEER
& Co.;

te ROTTERDAM, ten kantore van:

De NEDERLANDSCHE HANDEL-MAATSCHAPPIJ, De INCASSO-BANK,
De AMSTERDAMSCHE BANK,

De Heeren R. MEES & ZOONEN,
De BANQUE DE PARIS ET DES PAYS-BAS,

De ROTTERDAMSCHE BANKVEREENIGING; De TWENTSCHE BANK,

te ‘s-GRAVENHAGE ten kantore van:

De NEDERLANDSCHE HANDEL-M-AATSCHAPPIJ, De Heeren R. MEES & ZOONEN,
DE AMSTERDAMSCHE BANK,

De NEDERLANDSCH-INDISCHE HANDELSBANK,
De TWENTSCHE BANK,

De NEDERL.-INDISCHE ESCOMPTO MAATSCHAPPIJ,
De INCASSO-BANK,

De ROTTERDAMSCHE BANKVEREENIGING;

op VRIJDAG 11 APRIL 1924,

van des voormiddags 9 tot des namiddags 4 uur,

tot den koers van 97 pCt.

Bij overteekening zal de toewijzing zooveel mogelijk pondspondsgewijze geschieden.
Het recht wordt voorbehouden bij de toewijzing inschrijvingen niet in aanmerking te nemen.
De betaling der toegewezen obligatiën moet geschieden
23 April 1924,
ten kantore van inschrijving, tegen
inontvangstneming van door den Minister van Financiën uit te geven recepissen, die zoo spoedig mogelijk tegen
de definitieve obligatiën kosteloos zullen worden ingewisseld, ter plaatse door den Minister van Financiën te
bepalen.
Voor verdere bijzonderheden wordt verwezen naar het Prospectus d.d. 5 April 1924.
Prospectussen en Inschrijvingsbiljetten zijn bij de kantoren van inschrijving verkrijgbaar.

NEDERLANDSCHE HANDEL-MAATSCHAPPIJ. NEDERLANDSCH-INDISCHE HANDELSBANK.
AMSTERDAMSCHE BANK.

NEDERLANDSCH-INDISCHE
BANQUE DE PARIS ET DES PAYS-BAS.

ESCOMPTO MAATSCHAPPIJ.
DE TWENTSCHE BANK.

PIERSON
&
Co.
INCASSO-BANK.

ROTTERDAMSCHE BANKVEREENIGING.
LIPPMANN, ROSENTHAL
&
Co.

GEBR. TEIXEIRA DE MATTOS.
R. MEES & ZOONEN.

VERMEER & Co.

AMSTERDAM,
RoTTERDÂM 5 April 1924.