Minister De Jonge wil mensen die liever binnen de eigen gemeente willen kopen – maar er door de krapte niet tussenkomen – voorrang gaan geven. Vanaf 2023 mogen gemeenten daarom, naast huurwoningen, ook de helft van de beschikbaar komende koopwoningen tot de grens van de Nationale Hypotheek Garantie (NHG; 405.000 euro in 2023) toewijzen aan mensen met een economische, maatschappelijke of lokale binding (wijziging Huisvestingswet). Afgaand op de ontwikkeling van de aankopen in de afgelopen jaren, lijken vooral koopstarters buiten de vier grote steden gebaat bij deze wetswijziging.
Het totale aandeel huizenkopers dat buiten de eigen gemeente koopt, neemt de afgelopen jaren toe: van 34 procent in 2010 naar 44 procent in de eerste negen maanden van 2022. Een huis kopen buiten de eigen gemeente hoeft niet ongewenst te zijn, en kan bijvoorbeeld worden gemotiveerd door nieuw werk in een andere gemeente. Maar de krappere woningmarkt lijkt ook een rol te spelen: kopers die uitwijken naar andere gemeenten blijven wel vaak wonen in buurgemeenten binnen dezelfde regio. Dat wijst op een zekere buurtgebondenheid. Het zijn bovendien vooral starters die beneden de NHG-grens (van dat jaar) kochten die steeds vaker naar een andere gemeente uitwijken. In 2010 kocht nog iets meer dan dertig procent van de koopstarters buiten de eigen gemeente, maar inmiddels is dat aandeel gestegen naar veertig procent in 2022.
We zien wel grote verschillen tussen gemeenten (figuur). Het aandeel koopstarters uit de vier grote steden dat elders een woning koopt is redelijk stabiel gebleven (rond de 25 procent). Het zijn vooral de koopstarters uit de veertig middelgrote steden en de rest van het land die steeds meer buiten hun woongemeente kopen. Dat gold in 2022 voor respectievelijk 36 procent en 45 procent van de koopstarters die beneden de NHG-grens kochten.
Op basis van deze cijfers lijken vooral koopstarters buiten de grote steden meer kansen te krijgen door de wijziging in de Huisvestingswet. Zij kopen immers het vaakst buiten hun eigen gemeenten.
Auteurs
Categorieën
