De inflatie in Nederland is sinds eind vorig jaar met name aangejaagd door de prijsverhogingen van energie, voeding en industriële goederen. Vooral de duurzame industriële goederen zijn duurder geworden doordat deze goederen veelal complexe aanvoerketens hebben.
Industriële goederen zijn in drie groepen op te splitsen: duurzame industriële goederen, zoals auto’s, machines en koelkasten; semi-duurzame industriële goederen, zoals een trui of een paar schoenen; en niet-duurzame industriële goederen, zoals zeep en schoonmaakmiddelen.
De figuur toont de bijdrage van deze drie subgroepen aan de industriële-goedereninflatie in de consumentenprijsindex (CPI). We zien dat alle drie de groepen positief bijdragen aan de prijsstijgingen. Het grootst is echter de bijdrage van de duurzame industriële goederen. Ook in vergelijking met de periode 2015–2019 is de bijdrage van deze groep duurzame goederen groter dan die van de semi- en niet-duurzame industriële goederen.
De prijsstijgingen van industriële goederen werden met name veroorzaakt door problemen in de internationale aanvoerketens als gevolg van de pandemie. Een wereldwijd snel herstel van de vraag in 2021 leidde samen met de hogere grondstoffenprijzen en het achterblijvende aanbod tot oplopende prijzen en tot een schaarste van industriële goederen. Voor bijvoorbeeld halfgeleiders, een cruciaal product bij de vervaardiging van allerlei industriële producten zoals auto’s, was deze schaarste zelfs historisch groot.
De problemen in aanvoerketens verklaren ook waarom de prijzen van duurzame industriële goederen het meeste stegen. Zulke producten hebben vaak complexere aanvoerlijnen dan de andere industriële goederen. Voor auto’s zijn er bijvoorbeeld van tal van toeleveranciers veel verschillende grondstoffen en halffabricaten nodig. Ook worden diverse onderdelen ervan op uiteenlopende plekken geproduceerd. Al deze productiestappen hebben last gehad van stijgende prijzen en aanvoerproblemen.
Eind 2021 waren de eerste tekenen te zien van een verlichting voor de internationale aanvoerketens. Toch stemt de toekomst somber. Door de oorlog in Oekraïne en de gevolgen daarvan voor de handel, lijken de aanvoerketens opnieuw opgeschud te worden. Rusland heeft een dominante positie op enkele belangrijke grondstoffenmarkten, zoals nikkel, palladium en staal. Daardoor is de inflatiedruk vanuit de industriële goederen nog niet voorbij.
Auteur
Categorieën