■ Tim Schwartz en Lucy Kok (SEO Economisch Onderzoek)
Voor onderzoekers is het van belang om een zo hoog mogelijke respons te krijgen op enquêtes. Dit is in de praktijk vaak niet zo makkelijk. Een experiment laat zien dat het gebruikte briefpapier de respons van deelnemers kan verhogen.
Tijdens het experiment werden brieven verstuurd met vragen over de leefvorm van inwoners bij wie de Algemene Ouderdomswet van toepassing is. De helft van de uitnodigingen om aan het onderzoek deel te nemen is verstuurd op briefpapier van het Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid (SZW) en de andere helft op briefpapier van SEO Economisch Onderzoek. De twee versies zijn willekeurig toegewezen aan respondenten binnen drie groepen, te weten alleenstaanden, samenwonenden en meerpersoonshuishoudens. De brieven zijn verstuurd aan 6.000 respondenten in de leeftijd van 65 tot 75 jaar.
Het experiment geeft antwoord op de vraag of men, afhankelijk van wie de brief verstuurt, sneller of juist minder snel zal deelnemen aan een onderzoek. Zo zou men enerzijds eerder geneigd kunnen zijn om deel te nemen aan een onderzoek van een ministerie, omdat het als overheidsinstituut een bepaald aanzien heeft. Anderzijds zou men eerder kunnen deelnemen aan een onderzoek van een onderzoeksbureau, vanwege het onafhankelijke karakter.
De responsanalyse laat zien dat de uitnodiging van SZW resulteert in een 8,1 procentpunt hogere respons (figuur). Dit resultaat is statistisch significant nadat er is gecontroleerd voor leeftijd, geslacht en leefvorm. Door de willekeurige toewijzing van het briefpapier in dit experiment kunnen we spreken van een causaal verband. Bij uitsplitsing naar leefvormen is in alle gevallen de respons het hoogst bij het briefpapier van SZW.