■ Michel van Smoorenburg (UWV) en Jelle Zwetsloot (SEO Economisch Onderzoek)
In het mbo kunnen studenten kiezen tussen twee leerwegen: de beroepsbegeleidende leerweg (bbl) en de beroepsopleidende leerweg (bol). Bij een bbl-opleiding heeft de student vanaf dag één een leerbaan bij een bedrijf of instelling. Bij de bol-opleiding gaat men iedere dag naar school, met enkele stageperiodes.
Een jaar na een leerbaan in het mbo (bbl) hebben afgestudeerden veel vaker vast werk dan na de schoolse variant (bol), blijkt uit microdata van het Centraal Bureau voor de Statistiek (figuur). Daarnaast is het jaarinkomen en uurloon na het volgen van bbl hoger dan na bol. De beroepsbegeleidende leerweg lijkt daarmee betere arbeidsmarktperspectieven te bieden dan de beroepsopleidende leerweg voor diegenen die na het mbo-diploma niet verder studeren.
Een verklaring voor de betere arbeidsmarktpositie na een bbl-opleiding is dat de studenten tijdens hun studie meer relevante werkervaring hebben opgedaan, met als gevolg dat ze aantrekkelijker zijn voor werkgevers. Ook de binding met het leerbedrijf kan een rol spelen, want meer dan de helft blijft bij dezelfde werkgever werken.
Een andere verklaring is het grotere leereffect van duaal onderwijs. De combinatie van theoretisch leren op school en praktijkervaring bij het leerbedrijf kan leiden tot een snellere groei van de productiviteit. Dit vertaalt zich in een hoger loon en meer baanzekerheid. Verschillen tussen bol- en bbl-afgestudeerden kunnen verder ook samenhangen met verschillen in voorkeuren, motivatie of andere persoonskenmerken.
Ook tien jaar na arbeidsmarktintrede blijkt dat bbl’ers vaker vast werk, een hoger uurloon en een hoger jaarinkomen hebben dan bol’ers. Het loopbaanperspectief na een leerbaan lijkt dus prima in orde. Daarbij geldt wel één belangrijke kanttekening: na een bol-opleiding wordt vaker doorgestudeerd. Dit kan een opstap zijn naar het voltooien van een hogere mbo-, hbo- of wo-opleiding, met bijkomende hogere opbrengsten.
Al met al lijkt het duale onderwijs een prima keuze, zeker voor degenen die de schoolbanken liefst willen mijden. Het is daarom zaak om voldoende leerbanen te creëren, ook in coronatijd.
Auteurs
Categorieën