Elke politieke partij die de doorrekeningen van het Centraal Planbureau (CPB) probeerde te ontlopen, kreeg dit jaar te maken met Wim Suyker. De voormalig programmaleider bij het Centraal Planbureau rekende in zijn vrije tijd de partijprogramma’s alsnog door.
Programma’s doorrekenen in je vrije tijd. Waarom?
“Mijn voormalige baas, Laura van Geest, stuurde een berichtje op LinkedIn. Zij vertelde dat veel programma’s dit keer niet zouden worden doorgerekend door het planbureau, en wees op het Institute for Fiscal Studies in het Verenigd Koninkrijk. Dat rekent de verkiezingsprogramma’s door op basis van openbare gegevens. Kort hierna publiceerde BVNL zijn programma; dat ben ik toen gaan doorrekenen. Puur uit nieuwsgierigheid of me dat zou lukken.”
Hoe pakte je het aan?
“Het partijprogramma is het startpunt. Want wat staat daar nu echt? BBB schreef bijvoorbeeld dat ze op termijn het eigen risico willen afschaffen. Dan neem ik aan dat ze dit pas willen doen ná de aankomende kabinetsperiode. Dus dan neem ik het niet mee. Vervolgens ga ik zoeken naar bronnen die de kosten aangeven van de plannen die partijen wel in de komende kabinetsperiode willen doorvoeren. Daarvoor heb ik vooral gekeken naar de ‘ombuigingsbijbel’ van het Ministerie van Financiën, en naar de antwoorden op Kamervragen bij de miljoenennota en bij de voorgaande keren dat hetzelfde plan werd voorgesteld.”
In hoeverre komt jouw doorrekening in de buurt van wat het CPB doet?
“Als het CPB in de Champions League speelt, speel ik in de Keukenkampioen Divisie. De doorrekening van het CPB bestaat uit twee onderdelen. Het ex-ante-deel raamt de kosten van de maatregelen, en het tweede deel bestaat uit de economische effecten van de maatregelen. Ik doe alleen het ex-ante-deel, en geef daarbij slechts een ruwe schatting van de effecten. Bij mij neemt bijvoorbeeld de koopkracht toe of af, maar met hoeveel kan ik – in tegenstelling tot het CPB – niet zeggen. Voor de precieze ramingen moet het tweede deel ook worden uitgevoerd, en zijn er meer details over de plannen nodig.”
Minder partijen laten hun programma doorrekenen bij het CPB. Frustreert je dat?
“We moeten politici ‘de nieren proeven’: de verschillen tussen hen moeten worden blootgelegd. Het liefst zou ik de voorverkiezingen zoals de Verenigde Staten die kennen ook in Nederland zien: politici die door de sneeuw trekken naar kiezers om hen te overtuigen. In Nederland moeten we het vooral hebben van debatten, de stemwijzers en de doorrekeningen: het verschaft allemaal extra informatie voor de kiezer, zodat we de politici kunnen beoordelen.”
Wat hoop je met je doorrekeningen te bereiken?
“Ik heb geen hoger doel. Ik ben er een beetje ingerold uit nieuwsgierigheid. Ik heb de aandacht voor mijn werkzaamheden wat onderschat. De aandacht voor de doorrekeningen bij het CPB was natuurlijk altijd groot, maar ik had niet gedacht dat mijn zolderkamerwerk zou leiden tot radio-interviews en de verwijzingen ernaar in politieke debatten.”
Kunnen we de volgende verkiezingen weer op je rekenen?
“We gaan het zien. Het is toch meer werk dan gedacht. Als de verkiezingen de volgende keer in het voorjaar in het land zijn, doe ik het waarschijnlijk niet: dan fiets ik veel. Maar zo in de herfst hield het me tenminste van de regenachtige straat.”
Auteur
Categorieën