■ Erik Brouwer en Tom Smits (SEO Economisch Onderzoek)
In de Nederlandse Auteurswet is vastgelegd dat het kopiëren van auteursrechtelijk beschermd materiaal door natuurlijke personen voor privégebruik is toegestaan tegen een billijke vergoeding. Wat hier niet onder valt, is het kopiëren van muziek en films uit een ongeoorloofde bron, waaronder bijvoorbeeld het downloaden uit een illegale bron via sites als The Pirate Bay. Dit is in Nederland sinds 2014 zelfs bij wet verboden.
Het verbod op illegaal downloaden heeft ook gevolgen voor het vergoeden van de schade die ontstaat door het kopiëren, via de thuiskopieheffing. Daar is binnenkort een rechtszaak over. Het kopiëren van muziek en films uit illegale bron is immers niet langer toegestaan, waardoor een compensatie hiervoor niet meer in het heffingstarief past. Daarom hebben we in kaart gebracht hoe het aantal illegale kopieën in Nederland zich heeft verhouden tot het aantal legale kopieën.
Het aandeel illegale muziekkopieën lag in de periode 2003–2012 tussen de 46 en 55 procent, terwijl het aandeel illegale filmkopieën schommelde tussen de 27 en 43 procent. Hoewel het illegaal kopiëren is toegenomen in deze periode, mede door technologische ontwikkeling, valt het aandeel illegale kopieën toch lager uit. Dat komt bijvoorbeeld doordat externe harde schijven in de latere jaren vaker gebruikt worden gebruikt voor legale dan voor illegale kopieën. Ook heeft het kopiëren voor privégebruik vanaf de tv, een legale vorm van kopiëren, zich in latere jaren sterk ontwikkeld.Deze cijfers kunnen gezien worden als een ondergrens. Er wordt namelijk geen rekening gehouden met het feit dat muzieknummers en films altijd eerst op een harde schijf van een computer worden gedownload. Veel van de muziek en films uit illegale bron worden ook weer verwijderd van een harde schijf nadat deze op een andere mediadrager zijn beland. Ook blijft 80 procent van de muziek en 65 procent van de films die zijn verkregen uit illegale bron als kopie op de computer staan.
Bovendien zijn er sinds 2012 de nodige technologische ontwikkelingen geweest in de muziek- en filmindustrie. De verwachting is dat de trend, die in 2012 al naar beneden wijst, door de opkomst van betaalde diensten als Netflix en Spotify, door heeft gezet.
Auteurs
Categorieën