Lasten op arbeid

Er wordt vaak gesteld dat meer werken nauwelijks loont doordat de belasting flink oploopt. Dat is problematisch omdat het meer uren werken minder aantrekkelijk maakt. Maar klopt het wel?

Wie betaalt de belastingen in Nederland? En is dat rechtvaardig? Loont het om meer te werken? En kan het stelsel niet eenvoudiger?

Van Dijk en Van de Ven (2023) laten in hun puike rapport op indringende en heldere wijze zien hoe ingewikkeld het belasting- en toeslagenstelsel is geworden, en doen een radicaal vereenvoudigingsvoorstel. Het voorstel heeft echter een fundamenteel probleem: de afruil tussen doelmatigheid en rechtvaardigheid verslechtert.

Het kabinet wil dat mensen meer uren gaan werken, om de krapte op de arbeidsmarkt tegen te gaan. Maar loont het voor deeltijders wel om meer te werken? En in hoeverre spelen belastingen een rol in hun keuze?

Wie betaalt de belastingen in Nederland? Met dank aan de recente ontwikkelingen in de ongelijkheidsliteratuur krijgen we daar een steeds scherper beeld van – en kunnen we de uitkomsten ook internationaal vergelijken.

Burgers, beleidsmakers en de Belastingdienst zijn verstrikt in een complex web van toeslagen, heffingskortingen en aftrekposten. Gelukkig zijn de toeslagen en heffingskortingen te vervangen door één inkomensonafhankelijke toelage en een uitbreiding van de belastingschijven. Een voorstel.

Door de stelselherziening in 2001 moesten de belastingen op arbeid gericht, eenvoudig en rechtvaardig worden, en moest de werkgelegenheid worden gestimuleerd. Die doelen worden echter niet gehaald.