■ Yannick Hemmerlé (DNB)
De besparingen van huishoudens in het eurogebied zijn in de eerste drie maanden van dit jaar historisch sterk opgelopen tot 16,9 procent van het beschikbaar inkomen. Ter vergelijking, tijdens de financiële crisis steeg de spaarquote van 12,3 procent aan het begin van 2008 tot 14,2 procent in het derde kwartaal van 2009. In economisch onzekere tijden sparen huishoudens doorgaans meer uit voorzorg, bijvoorbeeld omdat men bang is zijn baan te verliezen. De huidige recordstijging kan echter ook het gevolg zijn van de contactbeperkende maatregelen tegen de verspreiding van het coronavirus. Hierdoor konden consumenten simpelweg minder uitgeven aan bijvoorbeeld de kapper of horeca, waardoor ze werden gedwongen tot extra besparingen.
De figuur toont de ontwikkeling van de spaarquote van huishoudens in het eurogebied en hun spaargeneigdheid. De spaargeneigdheid is een indicator voor de verwachte besparingen van huishoudens. De stijging van de spaarquote ging in het eerste kwartaal nog nauwelijks gepaard met een hogere spaargeneigdheid. Een verklaring hiervoor is dat de meeste landen in het eurogebied pas vanaf halverwege maart vergaande contactbeperkende maatregelen aankondigden. Tot dan toe hadden huishoudens waarschijnlijk slechts beperkt aanleiding om uit voorzorg meer te gaan sparen. Hierdoor lijkt de initiële stijging van de spaarquote vooral het directe gevolg van de plotselinge beperking van consumptiemogelijkheden.
De spaargeneigdheid liet vervolgens in april een ongekend sterke stijging zien. Voor bijna alle landen in het eurogebied bleven de meest vergaande maatregelen van kracht tot medio mei. In deze periode nam de economische onzekerheid steeds verder toe, waardoor huishoudens, naast de gedwongen besparingen door de lockdown, waarschijnlijk ook aanleiding zagen om te sparen uit voorzorg. Sinds de versoepeling van beheersmaatregelen in mei en juni is de spaargeneigdheid licht afgenomen, maar het niveau blijft nog ver boven dat van maart. De spaargeneigdheid duidt zodoende op een verdere toename van de spaarquote in het tweede kwartaal, in lijn met de voorjaarsraming van de Europese Commissie, waarin de spaarquote in 2020 oploopt tot circa negentien procent.
