Al vóór de coronacrisis gebruikten vrouwelijke artsen vaker antidepressiva en opioïden dan mensen met een ander beroep. In 2020 is dit verschil nog groter geworden, waarschijnlijk door de extra belasting die artsen tijdens de coronacrisis te verduren krijgen.
Om het causale effect van de beroepskeuze om arts te worden op het gebruik van antidepressiva en opioïden in te schatten, gebruiken we in een recent onderzoek de jaarlijkse lotingen voor toelating tot een medische opleiding in de periode 1987–1999 als een instrument om tot de beroepskeuze van arts te komen. Voor de periode 2006–2020 zijn er van elke kandidaat administratieve gegevens beschikbaar over het gebruik van geneesmiddelen op recept.
Onze analyses tonen aan dat vrouwen die worden ingeloot een grotere kans hebben om de voorgeschreven antidepressiva en opioïden te gaan gebruiken, dan degenen die de loterij verliezen en dan een ander beroep gaan uitoefenen. Deze resultaten komen overeen met de medische literatuur die stelt dat vrouwelijke artsen een verhoogd risico lopen op depressie en medicijnenmisbruik. Het causale effect van het antidepressivagebruik omvat in 2019 38,7 procent ten opzichte van het gemiddelde van hen die de ‘loterij verloren’, en die voor opioïden betreft 29,9 procent.
In 2020 – het jaar waarin de COVID-19-pandemie begon – nam het gebruik van antidepressiva en opioïden nog eens aanzienlijk toe, zo blijkt uit een actualisering van de analyse (figuur). Het causale effect van inloting op antidepressiva is gestegen tot 49,7 procent, en voor opioïden zelfs tot 72,4 procent.
Duidelijk is dus dat vrouwelijke artsen in Nederland bijzonder vatbaar zijn voor het gebruik van verslavende geneesmiddelen op recept, en dat dit verschijnsel volledig te verklaren is vanuit hun beroepskeuze (dus niet vanuit hun persoonlijkheid, of vanuit andere moeilijk waarneembare individuele kenmerken). Het feit dat het medicijngebruik fors is toegenomen tijdens de coronacrisis betekent dat er dringend aandacht nodig is voor de werkdruk onder artsen en voor hoe de toegang tot medicijnen geregeld is.
Auteurs
Categorieën